ARMWOEDE TROEF IN DE KVS MET GUY DERMUL En ook: Els Somers, Stacey Kent en Gregg Araki.
09 12 10
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
DANSEN VOOR IEDEREEN
BRUSSEL – Voor de tweede keer zette Handicap International de deuren van het mooie Beursgebouw open voor het dansevenement Solidanza (www.solidanza.be), ‘dansen voor iedereen’.
© DIETER TELEMANS
Politiek > Vlaamse Brusselaars raken het niet eens over opvolging Hugo Nys
Vicegouverneur is Franstalig O
p 1 oktober heeft de Brusselse regering Jean Clément ad interim aangesteld als gouverneur van het Brussels Gewest. Dat nieuws was al bekend. Deze week is gebleken dat de Franstalige sindsdien ook de functie van vicegouverneur waarneemt, als opvolger van Hugo Nys. Op 15 oktober is zijn ambt met zes weken verlengd. En vorige week is de functie opnieuw verlengd met vier weken. De verlengingen leggen een bom onder het communautaire evenwicht in België. De vicegouverneur moet sinds 1963 waken over de toepassing van de taalwetten in de Brusselse gemeenten en OCMW’s. Hij maakt jaarlijks een taalrapport op en schorst benoemingen als de taalwet wordt overtreden. Het is ondenkbaar dat die functie door een
Franstalige wordt uitgevoerd. En toch is dat al meer dan twee maanden het geval. De beslissing kreeg telkens het fiat van de Vlaamse excellenties in de Brusselse regering. Hoe is dat mogelijk? Uit indiscreties blijkt dat CD&V, Open VLD en Groen! het niet eens raken over de opvolging van de Hugo Nys. Minister van Openbare Werken Brigitte Grouwels (CD&V) schuift haar kabinetschef, Jozef Ostyn, naar voren. Maar een politiek akkoord hierover ligt moeilijk. Bovendien pleit Groen! ervoor om de gouverneurspost af te schaffen en de vicegouverneur te vervangen door een regeringscommissaris. Die beslissing hangt samen met de federale communautaire onderhandelingen en die verlopen, zoals bekend, heel moeizaam. Zolang
hierover geen duidelijkheid bestaat, wordt het mandaat van de Franstalige Clément telkens verlengd. Daarmee riskeren de belangen van de Vlamingen in het gedrang te komen. Clément heeft een MR-signatuur en zou ooit uit een Franstalig kabinet verwijderd zijn wegens te Franstalig.
Verfransing Hugo Nys, de voormalige vicegouverneur, verdedigt de beslissing. “Ik heb een positief advies uitgebracht. Clément is tweetalig, hij woont in Brussel en hij kent de taalwetgeving. Hij was mijn kabinetschef. Voor een tijdelijke aanstelling kan men moeilijk iemand van buitenaf kiezen.” Ook minister Grouwels vindt geen graten in het regeringsbesluit: “Het is een tijdelijke oplossing.” Volgens Grouwels heeft Clément nog geen blijk gegeven van Franstalige reflexen. De benoeming van haar eigen kabinetschef tot vicegouverneur noemt ze voorbarig.
Wie de situatie niet kan appreciëren, is Walter Vandenbossche (CD&V), ondervoorzitter van het Brussels parlement. Hij begrijpt niet dat zijn partij zo lichtzinnig omspringt met de taalwet. “Hoe kan ik nu bij een
“Dit is een tijdelijke oplossing” Franstalige een klacht indienen over de benoemingspolitiek van de Brusselse gemeenten?” Vandenbossche ziet duidelijk strategieën bij de Brusselse burgemeesters die leiden tot een verfransing van de gemeentebesturen. Zo maken ze volgens Vandenbossche misbruik van een KB uit 1964 door Nederlandstalige ambtenaren niet tijdelijk, maar ad vitam aeternam te vervangen door Franstalige. Daarnaast wordt het recentere KB-Van-
ackere (strenge taaleisen voor personeel met gezag, minder strenge taaleisen voor personeel zonder gezag) door de Brusselse burgemeesters geboycot. Vandenbossche heeft aan premier Yves Leterme (CD&V) gevraagd om het Brusselse regeringsbesluit op de federale agenda te plaatsen. Daarnaast vraagt hij aan Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) om het VGC-college onder voogdij te plaatsen, “want de drie excellenties (Vanraes, Grouwels en De Lille, SVG) zijn blijkbaar niet te vertrouwen.” Hij zal ook weigeren de Brusselse begroting goed te keuren. Steven Van Garsse ADVERTENTIE DB11/650555K0
BRUSSEL – Het toezicht op de taalwet in Brussel is sinds 1 oktober in handen van een Franstalige. Dat legt een bom onder het communautaire evenwicht in dit land.
Ga snel naar pagina
28 en 29
N° 1258 VAN 9 TOT 16 DECEMBER 2010 ¦ WEEK 49: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, FAX: 02-226.45.69, E-MAIL: INFO@BDW.BE
BDW 1258 PAGINA 2 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
OPMERKELIJK © CHRISTIAN DE PORTZAMPARC
‘GEEN TRAM IN DE WETSTRAAT’ BRUSSEL – Een tram in de Wetstraat? Dat was maar een grap. “Maar er kómt helemaal geen tram in de Wetstraat!” riep Marie-Laure Roggemans, Europawijk-experte van het Brussels Gewest, uit tijdens Les midis de l’urbanisme van de denktank Arau. Daar ging het over het vastgoedbeleid van de Europese Commissie. Die wil gaan bijbouwen in de Wetstraat. De Commissie heeft 70.000 vierkante meter kantoor tegen 2013 nodig, en nog eens 330.000 op de middellange termijn. Een flink deel daarvan moet in de Wetstraat komen. Samen met het Brussels Gewest werd een wedstrijd uitgeschreven voor de herinrichting van de buurt rond de drukke stadsboulevard, die een ecowijk moet worden. Winnaar Christian de Portzamparc schrapte enkele rijvakken van de Wetstraat en tekende een tramlijn in het midden. Meteen was duidelijk dat er resoluut voor een ander soort mobiliteit wordt gekozen. Dat tramplan is volledig uit de lucht gegrepen, blijkt nu. Het staat haaks op het mobiliteitsplan Iris 2. Bovendien is het alleen uitvoerbaar als de Wetstraat een tweede keer ondertunneld wordt (er rijdt al een metro). En dat is financieel onhaalbaar. De tram zou er ook kunnen komen als heel Brussel radicaal minder auto’s binnenlaat, bijvoorbeeld door een stadstol. Quod non. Exit dus de tramlijn. Vraag blijft hoe het mobiliteitsprobleem dan wél wordt opgelost. De Europese wijk krijgt meer kantoren en woningen. Dat is de vurige wens van Brussel en Europa. Er komen misschien wel hoge torens. De metro- en autocapaciteit in de Europese wijk zit nu al aan haar limiet. De Europese Commissie, zo bleek tijdens het debat, is niet direct van plan om massaal parkeerplaatsen te gaan schrappen. Ook niet in de nieuwe gebouwen. “We houden ons aan de wettelijke normen,” antwoordde de vertegenwoordiger van de EC. Hij zei er ook bij dat heel wat EU-ambtenaren al van de auto op het openbaar vervoer zijn overgestapt. Er wordt meer gefietst, en de EUambtenaren wonen dichter bij het werk dan de meeste Belgen. Maar of dit alles volstaat om de mobiliteitsknoop in de Wetstraat te ontwarren bij een verdubbeling van het aantal kantoren, is zeer de vraag. Beliris bereidt nu een mobiliteitsstudie voor over de Wetstraat. Dat is vast een harde dobber. Over enkele weken SVG weten we meer.
Uitgelicht > OCMW-voorzitter Yvan Mayeur spreekt duidelijke taal
PS maakt grote ‘asielbocht’ BRUSSEL – Eerst was er PS-voorzitter Elio Di Rupo, toen Brussels OCMW-voorzitter en volksvertegenwoordiger Yvan Mayeur (PS), die zei: “Ons land heeft geen asiel- en migratiebeleid die naam waardig.” Nu nog CDH-voorzitster Joëlle Milquet over de streep trekken. De steeds terugkerende beelden van haveloze mensen die door de ijskoude straten van de hoofdstad dolen, hebben niet alleen bij doodgewone mensen emotionele reacties opgewekt. Bij de PS, tot nader order de grootste Franstalige partij van het land, heeft de opvangcrisis ook voor een grondig gewijzigde houding tegenover asiel en migratie gezorgd. Het was voorzitter Elio Di Rupo zelf die vorige week woensdag in De Standaard de voorzet gaf: “We moeten de filières uitschakelen en werk maken van snellere procedures. Als asielzoekers een negatief advies krijgen, dan moeten we hen terugsturen naar hun landen van herkomst.” En: “Het grote probleem
is de permanente instroom. We hebben regels nodig om die terug te dringen.” De punten die Di Rupo hier naar voren schuift, waren tot nog toe taboe. Was het niet onder druk van PS (en CDH) dat premier Herman Van Rompuy destijds zijn regering herschikte en Annemie Turtelboom (Open VLD) – de enige die in die tijd van daadkracht getuigde – het asieldossier ontnam, om het twee Franstalige staatssecretarissen, Philippe Courard (PS) en Melchior Wathelet (CDH), in handen te geven?
Niet uit de lucht Dat ook Yvan Mayeur nu onverbloemd zegt dat België “geen asiel-
en migratiebeleid die naam waardig” heeft, is opmerkelijk, maar het komt niet helemaal uit de lucht vallen. Enerzijds is de uitspraak opmerkelijk, omdat de PS toch al meer dan twee decennia federaal aan de macht is – en dus medeverantwoordelijk voor het gebrekkige asiel- en migratiebeleid. En tegelijk komt ze niet uit de lucht vallen, omdat er ook bij de achterban van de PS mensen zijn die zich vragen stellen, en niemand kan ontkennen dat Brussel (en in tweede orde Antwerpen) de volle laag krijgt. Toch vond Philippe Moureaux het bij zijn afscheid als Brussels PSvoorzitter twee weken geleden nog nodig om de Vlamingen hooghartig met de vinger te wijzen: “Veel Vlaamse politieke leiders hebben geen benul van de problemen waarmee wij kampen, zij kennen ons sociaal weefsel niet.” Er mag dan een grond van waarheid in die woorden schuilen, toch klinken ze hol voor
iemand als Moureaux, een man die decennialang zwaar gewogen heeft
Yvan Mayeur:
“De grote instroom is een probleem. Daarom zijn we bereid om over een strengere, maar humane terugkeer te praten” op het federale en het Brusselse niveau. De ‘bocht’ van Di Rupo en Mayeur betekent nog niet dat de PS mea culpa slaat over vroegere keuzes.
DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE
Zaterdag 4 december. Een nieuwe sneeuwbui trekt ’s middags over het land. Ook de Nieuwstraat krijgt haar deel.
© BART DEWAELE
BDW 1258 PAGINA 3 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
WEEKOVERZICHT WOENSDAG 1 DECEMBER ASIELZOEKERS DAGVAARDEN. Een groep van ongeveer 250 asielzoekers die in kraakpanden in Schaarbeek en Laken verblijven, dagvaardt de federale overheid. De asielzoekers vinden dat die de verwarmingskosten van de kraakpanden op zich moet nemen. Concreet gaat het over een eerste bedrag van 2.000 euro. EXTRA brandweerlui. Brussels staatssecretaris voor Brandbestrijding Christos Doulkeridis (Ecolo) zegt dat er 59 nieuwe brandweerlui worden aangeworven bij de Brusselse brandweer. Volgens de christelijke vakbond ACV is dat goed, maar lost het de taalproblemen bij de brandweer niet op.
DONDERDAG 2 DECEMBER DUUR BEVALLEN. Bevallen en overnachten in een eenpersoonskamer kost in Brussel gemiddeld 2.000 euro, becijfert de Christelijke Mutualiteit (CM). In Vlaanderen en Wallonië is dat respectievelijk 1.000 euro en 1.500 euro. Brusselse ziekenhuizen zijn bij de duurste in België omdat de kamersupplementen en honoraria er hoog zijn.
VRIJDAG 3 DECEMBER
Het begrip ‘noodopvang’ krijgt ook deze winter weer een heel concrete invulling.
Mayeur geeft toe dat zijn partij tot drie jaar geleden niet te vinden was voor een strenger terugkeerbeleid, maar, zo houdt hij vol: “Toen hadden we de aantallen onder controle; we konden de opvang aan. Op dit moment is de grote instroom wel een probleem. Daarom zijn we bereid om over een strengere, maar humane terugkeer te praten.” Toen BDW in augustus 2009 Yvan Mayeur voor de voeten wierp dat een tweede regularisatie een aanzuigeffect zou hebben, antwoordde hij: “Ik ben overtuigd van het tegenovergestelde. Omdat er geen regels
“
© IVAN PUT
zijn, komen de mensen hierheen. Ze denken: ‘Op een dag moet er een beslissing vallen’ en ze hopen dat die beslissing in hun voordeel is.” Toen al had Mayeur een niet al te hoge pet op van het regeringsbeleid inzake asiel en migratie. In hetzelfde interview met BDW (anderhalf jaar geleden) zei hij al: “Een stevig rechts discours is te verkiezen boven het non-beleid dat nu gevoerd wordt.” Dat Yvan Mayeur, die tot de ‘Moureaux-gezinde’ vleugel van de PS behoort, met deze forse uitspra-
ken uitpakt, is niet zonder belang. Mayeur kent als OCMW-voorzitter van de Stad Brussel het terrein zeer goed. Hij is ook voorzitter van Samu Social, de organisatie die instaat voor de noodopvang van daklozen. En ook niet onbelangrijk is dat de jonge garde zich in Brussel opmaakt voor de opvolging van Moureaux. Laat de discussie over asiel en migratie niet stilvallen als de dooi intreedt. En laat het Brussels parlement eindelijk ook eens een grondig debat wijden aan een stad die in snel tempo wijzigt. Danny Vileyn
Jongeren moeten seksualiteit onder elkaar ontdekken, volwassenen moeten zich daar niet mee bemoeien.” De Brusselse cineast Joachim Lafosse praat in De Standaard voor het eerst openlijk over het autobiografische karakter van Élève libre, zijn film over pedofilie.
Verdachten voorlopig vrij. Twee mensen die ervan verdacht worden deel uit te maken van een terreurnetwerk, worden door de raadkamer vrijgelaten op basis van vormfouten in hun aanhoudingsbevel. Het parket gaat in beroep, waardoor ze opgesloten blijven. Ze werden vorige week aangehouden op verdenking van het ronselen van jongeren voor trainingskampen in Irak en Afghanistan. Minder Nederlands in h-V. Volgens Kind & Gezin spreken peuters in de regio Halle-Vilvoorde steeds minder Nederlands. In 2009 had 52,1 procent van de peuters Nederlands als thuistaal; in 2008 was dat nog 56,6. De cijfers wijzen volgens K&G niet op verfransing, maar op internationalisering van Halle-Vilvoorde. VGC-begroting goedgekeurd. De Raad van de VGC keurt een begroting van 190 miljoen euro voor 2011 goed. Voor de gewone begroting gaat het om 145 miljoen euro. Begin 2011 wordt het investeringsplan voor de rest van de legislatuur opgesteld. Voor het tiende jaar op rij stelt de VGC een begroting in evenwicht op. Oppositiepartijen N-VA en SP.A onthouden zich, Vlaams Belang stemt tegen.
ZATERDAG 4 DECEMBER Protest tegen kagame. Vierhonderd mensen betogen aan de Rwandese ambassade in Brussel tegen het bezoek van staatshoofd Paul Kagame aan België. Volgens de demonstranten, Rwandese en Congolese Belgen, moet Kagame aangehouden worden voor zware inbreuken op het humanitair recht in Oost-Congo en Rwanda. Agent zwaargewond. Op het Sint-Joostplein in Sint-Joostten-Node loopt een agent een hersenschudding op bij een interventie. De agent wil tussenbeide komen in een ernstig handgemeen, maar krijgt een vuistslag en enkele rake trappen. De dader is onder invloed van geestverruimende middelen.
ZONDAG 5 DECEMBER mayeur: ‘asielbeleid faalt.’ Brussels OCMW-voorzitter Yvan Mayeur zegt in De zevende dag op Eén dat het Belgische asielbeleid gefaald heeft. Volgens de PS’er is zijn partij bereid te praten over strengere uitwijzing en snellere procedures. Dat is opmerkelijk.
MAANDAG 6 DECEMBER
“
We hadden verwacht dat in het Brussels Gewest de criminaliteit hoger zou liggen.” Volgens politicoloog Marc Hooghe (K.U.Leuven) liggen vooral socio-economische factoren aan de bron van criminaliteit (in De Standaard).
Werkloos en criminEEL. Volgens menswetenschappers van de universiteiten van Gent en Leuven wordt de criminaliteit in een gemeente niet bepaald door het aantal vreemdelingen, maar door de werkloosheidsgraad. Dat staat in De Standaard. In Brussel zou de criminaliteit ‘meevallen’, ondanks de hoge werkloosheid. SCHOOL VAN LUKAKU WINT. De Ha! van Humo gaat naar het Woestijnvis-programma De school van Lukaku (op Eén). De reeks draait om de jongeren uit het Sint-Guido-Instituut in Anderlecht.
DINSDAG 7 DECEMBER ChinESE BANK. De Bank of China opent een filiaal in de hoofdstad. De derde grootste Chinese bank wil in België vooral Chinese investeerders en klanten wegwijs maken, maar houdt de deur open voor Belgische ondernemers die in China willen investeren.
HET GETAL
58%
BRUSSEL – Bij de Brusselse kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s), bedrijven met minder dan vijftig werknemers, werken 58% Brusselaars. Bij heel kleine ondernemingen, met minder dan vijf werknemers, stijgt
dat tot 68%; voor bedrijven met meer dan vijftig werknemers is dat 38%. Dat blijkt uit een studie van Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers. Een conclusie, die aansluit bij het voorgaande: hoe kleiner het bedrijf, hoe meer het geneigd is lokaal te rekruteren. “Dat geldt voor alle profielen, maar nog meer voor laaggeschoolden,” zegt Anton Van Assche, adviseur bij SVdb de Unizo-studiedienst.
Samengesteld door Christophe Degreef
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP
BDW 1258 PAGINA 4 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Cultuur > Gerard Alsteens vijftig jaar beeldend columnist
‘Tekenen moet je leren’ BRUSSEL/ALSEMBERG – Tekenaar Gerard Alsteens is zeventig, en dat wordt gevierd met een overzichtstentoonstelling in het Vlaams parlement. Wij gingen hem opzoeken in Alsemberg. Een gesprek over het station van Schaarbeek, de N-VA en de veelzijdige kunstenaar.
D
U hebt Schaarbeek mee gemaakt onder burgemeester Nols. “Ik voelde me een witte neger,” schrijft u over die periode. Gerard Alsteens: “Van de binnenkant van het gemeentehuis heb ik als eerste de plek gezien waar de gevangenen worden opgesloten. We waren buiten aan het manifesteren naar aanleiding van de Lokettenkwestie, samen met mijn schoonzus Brigitte Raskin. (Roger Nols had een apart loket voor de Vlamingen ingericht. Dat deed aan de Zuid-Afrikaanse Apartheid denken, red.) Er werd gechargeerd met paarden en we werden opgepakt. Als gewillige schapen gingen we mee. Een kapi-
tein herkende mij. Hij vroeg: ‘Wat doet gij hier? Gij zijt GAL! Gij hebt toch een journalistenkaart.’ En toen liet hij me vrij (lacht).” Voelde u de communautaire spanningen ook op straat? Alsteens: “Eigenlijk niet. Het was vooral een politieke zaak. Toch maakte ik me er in het begin druk om bij De Nieuwe. Dat had te maken met een incident. Mijn moeder ging in de Bon Marché winkelen en sprak Nederlands, maar ze werd uitgescholden: ‘Keer terug naar uw dorp.’ Dat was een schok. De ironie is dat de Franstaligen vandaag in die Vlaamse dorpen zijn komen wonen. Aan hen zou ik nu zeggen: ‘Keer terug naar de stad.’”
50 jaar GAL, 70 jaar Alsteens Gerard Alsteens werd in 1940 in Oudergem geboren en groeide op in Overijse, waar zijn ouders serrist waren. Hij zag er hoe de taalgrens in 1963 de gemeente in twee sneed. Hij volgde schilderkunst en grafiek aan het Sint-Lukasinstituut in Schaarbeek. Eind jaren 1960 publiceerde hij tekeningen in De Nieuwe en later in De Zwijger onder de pseudoniem GAL. Sinds 1983 tekent hij wekelijks voor Knack een prent die naar de actualiteit verwijst. In 1994 kreeg hij de Arkprijs van het Vrije Woord.
Ziet u het nog goed komen met België? Alsteens: “Ik weet het niet. Wat mij © GAL
e jaren zestig, de jaren zeventig, tachtig, negentig én tweeduizend. Gerard Alsteens maakte ze allemaal mee. Op de eerste rij. Zowel de binnen- als de buitenlandse politiek volgt hij al vijftig jaar lang op zijn eigen scherpzinnige manier. Als editorialist, maar dan één met potlood en tekenpapier. Hij maakt geen cartoons, maar kunstwerkjes met een krachtige boodschap in een plejade aan technieken. Het maakt de tekeningen van GAL uniek in het Belgische medialandschap. Alsteens is ook al veertig jaar een Vlaamse Brusselaar, en daar wilden we het eerst over hebben. “Ik woonde aanvankelijk in een huis aan het meer van Genval in Overijse, gebouwd door Renaat Braem, maar toen het uit was met mijn lief, ben ik naar Brussel verhuisd, de vrijheid tegemoet. Ik ben eerst naast SintLukas gaan wonen, waar ik lesgaf. In een huis niet ver van het station van Schaarbeek hebben we wat later de redactie van het tijdschrift De Nieuwe ondergebracht. In dat huis woon ik nog altijd.” “Het was vroeger een buurt waar veel mensen van de VRT passeerden. Schaarbeek was hét station om op de Reyerslaan te geraken. Maar toen heeft toenmalig minister van Verkeer Herman De Croo het uit het Intercity-aanbod geschrapt. Dat heeft het station doodgemaakt.”
Maar een nationalist bent u nooit geworden? Alsteens: “Een nationalisme dat tegen onrecht strijdt, daar kan ik nog in komen. Ik heb er in mijn beginperiode ook tekeningen over gemaakt. Maar een rijke regio als Vlaanderen die nog rijker wil worden? Dat gaat mijn petje te boven. De RTBf vergeleek onlangs de N-VA met de Lega Nord in Italië. Aan Vlaamse kant zorgde dat voor verontwaardiging. Ten onrechte, de vergelijking is legitiem. Zelfs een sociaal voelend politica als Nelly Maes, of ook Bert Anciaux, zijn nog gaan supporteren voor de Lega Nord. Wij van het noorden zijn een rijke regio en die zuiderlingen willen ons geld. De vergelijking is misschien wat naïef, maar ze klopt wél. Als Bart De Wever het heeft over de Walen, dan lijkt hij het over Untermenschen te hebben.”
verwondert, is de berichtgeving in De Standaard, toch de meest geloofwaardige krant van vandaag. Na de overstromingen liet de krant alleen de kaart van Vlaanderen zien, hoewel het water toch van boven naar beneden stroomt. Diezelfde krant toont vandaag de verstedelijking in ons land, de bebouwing – maar alleen in Vlaanderen. Het zou prachtig zijn om de confrontatie te zien met het groen van Wallonië. Maar neen. De krant laat de driehoek België niet meer zien. Wel een worstvormig Vlaanderen. (Ziet al een tekening opdoemen, red.) Het lijkt wel de worst waar Bart De Wever zijn tanden in wil zetten.”
Brussel na Vanden Boeynants volgens GAL.
Voelt u zich nog Belg? Alsteens: “Ik loop achter geen enkele vlag. En toch. Ik voel me meer in mijn schik in een land waar verschillende talen worden gesproken. Vraag is ook wat een rechts Vlaanderen van plan is met het cultuurbeleid. Zal het Nederlandse voorbeeld gevolgd worden? Er zijn Vlamingen die cultuurminnend zijn, én voor de N-VA hebben gestemd. Vanuit een revanchisme ten aanzien van de Franstaligen. Ze hebben misschien niet goed door welke weg cultureel Vlaanderen zal moeten inslaan.”
Mogen we u links noemen? Alsteens: “Dat mag zeker. Progressief in ieder geval.” We vragen dat omdat links in Europa vandaag benarde tijden meemaakt. Alsteens: “Links heeft kansen laten liggen. De sociaaldemocratie is een deel van de arbeidersklasse kwijtgespeeld aan extreem rechts, aan het populisme. En wie zich heeft opgewerkt en is gaan studeren, hangt ook aan de lippen van de charismatische leiders. Een beetje zoals in het interbellum.” “Ik ben een beetje pessimistisch. Laten we hopen dat het om een slingerbeweging gaat. Mensen zullen hopelijk inzien dat van figuren als De Wever niet alle heil te verwachten is. Hij staat voor een neoliberaal model. Op een bepaald moment zal dat wie werkt, zuur opbreken.” Hebt u er ooit aan gedacht Brussel te verlaten? Alsteens: “Neen. Het is de enige stad waar ik wil wonen. Brussel is een soort laboratorium. Migratie zal blijven bestaan. De stad waar ik woon, is in die zin een toetssteen voor de realiteit van de toekomst. Dat is ook wat ik mijn kinderen heb willen meegeven. Zij wonen ook alle drie in Brussel.” Uw collega Erik Meynen van Het Laatste Nieuws zei een tijdje geleden dat hij elke dag naar de redactie belde om zicht te krijgen op de allerlaatste politieke actualiteit. Dat kunnen we ons van u moeilijk voorstellen. Alsteens: “Er zijn verschillen. Mijn tekeningen zijn erg visueel. Ik heb altijd geprobeerd om er zo weinig mogelijk woorden in te stoppen. En dan is het moeilijk om de hulp van anderen in te roepen. Ik hoef ook niet dagelijks een cartoon te verzinnen.” “Maar waar mijn inspiratie vandaan komt? Op zaterdag als ik wat kranten gelezen heb en sta te koken, komen de ideeën. Ik werk ze dan zondag uit. Ik moet op zoek naar een onderwerp met een bepaalde spankracht, dat op woensdag, wanneer het in Knack verschijnt, nog even actueel is. Aan de waan van de dag heb ik niets.” Met tekeningen zonder tekst had u makkelijk internationaal
© SASKIA VANDERSTICHELE
BDW 1258 PAGINA 5 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
HET ROEMLOZE EINDE VAN DE ERFGOEDPETITIE BRUSSEL – Tot voor kort was het simpel. Werd een gebouw met de sloop bedreigd, dan volstonden 150 handtekeningen om het gebouw minstens twee jaar van de sloop te redden. Dat feest is over. Twee jaar, dat was de tijd die de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen dan kreeg om het gebouw op zijn patrimoniale merites te beoordelen. Sinds begin dit jaar kan de Brusselse regering helemaal zelf beslissen om de bescherming op te starten. Ze kan dus ook beslissen om, als daar economische redenen voor zijn, een erfgoedpetitie naast zich neer te leggen. Het Grondwettelijk
Hof heeft zich zopas akkoord verklaard met die wetswijziging. Dat is slecht nieuws voor verenigingen als Pétitions-Patrimoine, Bral en Arau. De erfgoedpetitie verliest haar dwingende karakter. Er zijn wel nog zes dossiers, daterend van vóór de wetswijziging, waarmee de Brusselse regering niets heeft gedaan. Het gaat onder meer om het station van VorstZuid, Neptunium in Schaarbeek, de Citroën-garage aan Sainctelette en het station van Etterbeek. Het is uitkijken wat de regering hiermee aanvangt. Pétitions-Patrimoine zal intussen blijven ijveren voor het behoud van SVG waardevol erfgoed.
EUROPA, ELKE DAG OPNIEUW: DEBAT IN FLAGEY BRUSSEL – ‘De culturele dimensie van het Europese burgerschap’ is het onderwerp van een gespreksavond met drie vooraanstaande intellectuelen: Philippe Van Parijs, hoogleraar economie en filosofie aan de UCL en lid van de Paviagroep, Paul Scheffer, Nederlands hoogleraar en publicist (Het multiculturele drama, Het land van aan-
komst), en Luuk van Middelaar, filosoof, auteur van De passage naar Europa, geschiedenis van een begin en lid van het kabinet van Europees president Herman Van Rompuy. De avond is de eerste in de reeks ‘Goede buren’. Op vrijdag 10 december om 20.15 uur in Flagey, HeiligKruisplein, 1050 Elsene. Kaartjes DV kosten 10 euro.
ARTSEN EN POLITICI DEBATTEREN OVER EUTHANASIE BRUSSEL – Gaat de Belgische euthanasiewet ver genoeg of net niet? Dat is de centrale vraag op het debat van het LevensEinde InformatieForum (Leif) dat artsen, filosofen en politici vrijdag in de KVS voeren. Gerard Alsteens (70) woont in Schaarbeek, maar verblijft in Alsemberg zolang zijn huis verbouwd wordt. “Aan de Franstaligen die Brussel verruild hebben voor de Rand, zeg ik: keer terug naar uw stad.”
kunnen doorbreken. Maar misschien zijn uw tekeningen te Belgisch...? Alsteens: “Ik heb wel getekend voor Vrij Nederland en Le Nouvel Observateur. Vergeet niet dat er in het begin van mijn carrière en een stuk daarna nog geen internet was. Een tekenaar die internationaal wilde gaan, moest ook daar gaan wónen. Ik heb ervoor gekozen om mijn kinderen te zien opgroeien. En daar heb ik geen spijt van.” Techniek is van groot belang in uw tekeningen. Andere tekenaars doen het met enkele losse pennentrekken... Alsteens: “Zaza (De Standaardhuiscartoonist, red.) zegt: tekenen moet je niet leren, je kunt dat zo. Dat vind ik kort door de bocht. Neem nu Picasso. Die man had kunstacademie gevolgd, kon erg goed schilderen en kon heel veel technieken aan.
Men heeft me weleens verweten dat ik geen herkenbare stijl heb. Benoît van Innis bijvoorbeeld vond dat ik te veel stijlen aankon. Herkenbaarheid is noodzakelijk om bekend te zijn, is de redenering. Ook Jan De Cock, een oud-leerling van mij, is die mening toegedaan. Mij stoort het niet. Ik beleef juist heel veel plezier aan het gebruik van die verschillende stijlen en technieken.” Wilt u mensen aan het lachen brengen? Alsteens: “Er moet toch iemand serieus blijven, niet? Als het beeldend gevat kan zijn, een dessin d’esprit, waar je misschien even over moet nadenken, dan is dat op een andere manier geestig. Mijn tekeningen zijn geen dijenkletsers. Het zijn ook tekeningen waar verontwaardiging in zit. Omdat er iets aan de hand is met de maatschappij, omdat die door politici in een verkeerde richting wordt
gestuurd. Dan wil ik mijn mening ventileren via mijn tekeningen. Ik ben dan eerder een columnist met beelden.” Tot slot: komt er een Gerard Alsteensstraat in Schaarbeek? Dat gerucht doet hardnekkig de ronde. Alsteens: “Ik heb al een Galzaal, geen balzaal, in de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Ik ben ook ereburger in Schaarbeek. Maar een straat? Neen, daar heb ik niets van gehoord. En als het klopt: een steegje misschien...?” Steven Van Garsse en Christophe Degreef GAL: een halve eeuw op het scherp van de snee, nog tot en met 21 december in de Lokettenzaal van het Vlaams Parlement. Meer op www.vlaamsparlement.be
De Belgische euthanasiewet biedt al sinds haar goedkeuring in 2002 stof tot discussie. Heel wat critici vinden dat de wet niet ver genoeg gaat en dat ze uitgebreid moet worden. “Nu vallen heel wat patiënten uit de boot,” zegt Wim Distelmans, professor in de palliatieve geneeskunde. “Zo kan een minderjarige niet over zijn of haar lot beslissen, en ook demen terenden die hun wil niet kenbaar kunnen maken, kunnen geen euthanasie aanvragen.”
Op politiek vlak zijn de meningen verdeeld. SP.A, Groen en Open VLD zijn voorstander van een uitbreiding van de wet. Het is op het debat vooral uitkijken naar de mening van Siegfried Bracke, die voor N-VA het woord zal voeren. Als overtuigd vrijzinnige toonde hij zich altijd voorstander. Het is afwachten of hij ook als politicus kleur bekent. De avond wordt ingeleid met een korte film, geregisseerd door Manu Riche, die euthanasie en de manieren om ermee om te gaan, met heel concrete gevallen illus treert. BS Film- en debatavond van Leif, 10 december om 20 uur in de KVS Bol (www.kvs.be); gratis
ADVERTENTIE
BDW 1258 PAGINA 6 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
© XDGA
Op de Kleine Ring worden de rijstroken heringedeeld ten voordele van fietsers en voetgangers op de strip.
Mobiliteit > Rogierplein is gerenoveerd tegen 2013
Zestig meter luifelplezier BRUSSEL – Het wordt een tikkeltje light, maar volgens Brussels minister van Openbare Werken Brigitte Grouwels (CD&V) wel mooi. “We hebben bespaard op de luifel en op de materiaalkeuze, maar het resultaat is en blijft bevredigend.” Medio 2013 moet de Brusselaar kunnen genieten van een vernieuwd Rogierplein.
I
De woordvoerder van minister Grouwels bevestigt dat de plannen van XDGA overeind blijven. “Oor spronkelijk kostte de uitvoering van het ontwerp 39 miljoen euro, maar
“We hebben tien miljoen euro kunnen besparen door andere, meer gestandaardiseerde materialen te kiezen”
we hebben tien miljoen euro kun nen besparen door andere, meer
gestandaardiseerde materialen te kiezen voor de heraanleg van gevel tot gevel van het plein. Ook voor de luifel worden er goedkopere mate rialen gebruikt, maar vergis u niet, dat betekent niet dat de kwaliteit erop achteruit zou gaan.” Eerder had ook het architectenbureau bevestigd dat de luifel goedkoper, maar niet minder werd.
Terrasjes Onder de grote luifel – met een dia meter van meer dan zestig meter – komt een patio, die de toegang zal vormen tot het metro- en tramsta tion en de ondergrondse winkels. Ook het metrostation zelf wordt vernieuwd, zij het gedeeltelijk. De centrale gang wordt aangepakt, net als de lokettenzaal. Ook komen er, weliswaar in het kader van een an der actieplan, toegangspoortjes.
een strip komen er op de Kleine Ring ook busbanen.
Zeven jaar
© XDGA
n 2006 schreef toenmalig mi nister van Openbare Werken Pascal Smet (SP.A) een ontwerp wedstrijd uit voor de heraanleg van het Rogierplein. Die wedstrijd werd gewonnen door Xaveer De Geyter Architecten, die op de proppen kwa men met een iconisch plan. Er zou op het Rogierplein een luifel komen, nodig om een aftands plein om te vormen in een bruisende ontmoe tingsplaats voor stedelingen en pen delaars. Maar later sloeg de schrik toe: het gerucht begon de ronde te doen dat Smets opvolger Grouwels om budgettaire redenen de luifel geschrapt had en dat de ambitieuze plannen van XDGA nogal ‘ingekort’ zouden zijn. Dat is niet gebeurd. Er komt een luifel, en het gerucht van het tegengestelde was ook al weer een tijdje van de baan. Maar: eerst zien, dan geloven.
“Het plein zelf zal modern ogen, en naast de overkoepelende luifel zal er tussen de Ginestestraat over het Rogierplein tot aan de Albert II-laan een ‘strip’ komen waar voetgangers en fietsers afzonderlijk op kunnen stappen en rijden. De strip is een rij strook van de Kleine Ring, wat wil zeggen dat de voetpaden ook breder zullen kunnen worden. Er komt dus meer plaats voor terrasjes.” Naast
Het nieuwe Rogierplein, van de Adolphe Maxlaan af gezien.
Op dit moment zitten de werkzaam heden aan het plein in de begin fase. In januari zal er aan de patio gewerkt worden, tot halfweg 2011. In januari werkt men ook simultaan aan het metrostation (tot midden 2012). Vanaf de tweede helft van 2011 werkt men aan de luifel, om te eindigen met het werk aan het plein zelf, vanaf januari 2012 tot midden 2013. Tijdens de werkzaamheden worden er in het metrostation en op het plein informatiepanelen gezet. Een punt van kritiek is dat men uit eindelijk wel zeven jaar bezig zal zijn geweest aan de heraanleg van het plein. Zeven jaar, twee ministers. De stedenbouwkundige vergunning ligt al sinds de lente van 2007 klaar. En met de heraanleg van de centrale lanen zou men ook al veel opschie ten. Maar dat hangt natuurlijk van de Stad Brussel af. Christophe Degreef
ADVERTENTIE
BDW 1258 PAGINA 7 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
P-PRAAT Alain Destexhe, Brussels parlementslid voor MR, gaat zich naar eigen zeggen misschien kandidaat stellen voor de voorzittersverkiezing van zijn partij. Op 13 februari kiezen de Franstalige blauwen de opvolger van Didier Reynders, die naast voorzitter ook minister van Financiën voor het leven is. “De voorzittersverkiezingen mogen geen door de partijtop in derhaast geregeld proces worden,” zegt Destexhe in De Standaard, daarmee doelend op een zekere Charles Michel, die nu al misschien de verkiezing heeft gewonnen.
UITZONDERLIJK OPEN OP ZONDAG 12 DECEMBER
Het WK voetbal komt in 2018 niet naar België en Nederland, en dus is het tijd om terug te keren naar een bijzonder hangend thema te Brussel: Schaarbeek-Vorming. De deal was dat Brussel een nieuw nationaal voetbalstadion op de Heizel zou bouwen als we het WK konden binnenhalen, en dat er voor Schaarbeek-Vorming gekozen zou worden als dat niet zo was. “Er lijkt zich een consensus af te tekenen rond Schaarbeek-Vorming,” bevestigt Brussels burgemeester Freddy Thielemans (PS). “Schaarbeek-Vorming is het meest voor de hand liggend, maar omdat er geen strakke timing is, kan de discussie opnieuw oplaaien,” zeggen ze op het kabinet van Charles Picqué, minister-president van dezelfde partij, maar van een ander Brussel. Laten we Brussels minister van Begroting Jean-Luc Vanraes echter niet vergeten. Hij wil een nieuw voetbalstadion op Parking C, die asfaltstrook Grimbergen die langs de verkeerde kant van de Ring ligt. Maar vooral: laten we een oude vraag nieuw leven inblazen. Schaarbeek-Vorming is groot, heel groot. Maar er liggen ook treinsporen, veel treinsporen. Wat met de treinen? En om het over andere sporen te hebben: wat met de metro naar Schaarbeek? En bijgevolg: wat met het geld?
CHIEN ÉCRASÉ BRUSSEL – Vorige week zijn we Sinterklaas tegengekomen in de hoofdstad. De man zat met paard en Piet vast in het drukke verkeer op de Anspachlaan. Boven zijn hoofd gaf de ther mometer min acht graden Celsius aan en vergaapte het volk zich aan Winterpret-gastland Marokko. Maar wees gerust, de ketels warme wijn blijven bestaan. SCHAARBEEK – Hoewel. Vorige week kwam Night Orient in het nieuws. Dat is een alcohol vrije vorm van champagne, née druivensap met bubbels (zie ook www.nightorient.be). Maar u hoort van ons voor een keer geen gemoraliseer. Alleen vragen wij ons af waarom we een specimen van Night Orient in een door Polen uitgebaat winkeltje hebben zien staan. Door Polen. BRUSSEL – Volgens de website is het drankje zeer geschikt voor besnijdenissen, maar ook voor romantische avonden. De volgorde kiest u natuurlijk zelf.
600_10_239_OUVERTURE_BDW_NL.indd 1
ADVERTENTIE
29/11/10 10:51
OPSPORING VERZOCHT man, tandarts, Brussel, Nederlandskundig
SCHAARBEEK – Maar u hebt van ons nog een zandverhaal te goed. U weet sinds kort dankzij ons dat er in Schaarbeek ergens een hoop zand zou liggen die iemand gestolen heeft van de Audi Masters, een ruiterij-evenement dat eind november plaatsvond op de Heizel. Een raadseltje: het is een ouwe socialist die in de buurt ligt van een FDF’er die soms nogal ziekjes kan zijn.
Internationaal > 18.000 schoolkinderen gebaat bij project
Ook Katangese kinderen gaan ‘plassen met klasse’ BRUSSEL – De Brusselse regering heeft 205.000 euro uitgetrokken om scholen in de Congolese provincie Katanga van water te voorzien. De beslissing komt er na een bezoek, eind november, van minister van Externe Betrekkingen Jean-Luc Vanraes (Open VLD) aan Lubumbashi. Unicef België zal de Brusselse gelden be steden. Unicef heeft het WaSH-program ma, dat een geïntegreerde aanpak van de toegang tot drinkwater, waterzuivering en hygiëne voorstaat. Vanraes: “In de buiten wijken van Lubumbashi staan schooltjes die onlangs spiksplinternieuwe sanitaire blok ken hebben gekregen. Een geweldige stap vooruit, maar... het water ontbreekt.” Het WaSH-project wil daar iets aan doen. Met de 205.000 euro kunnen in één jaar tijd
twintig basisscholen in de omgeving van Lubumbashi aangepakt worden. Die twintig hebben samen zesduizend leerlingen. Van raes hoopt drie jaar lang 205.000 euro te schenken; dat zou betekenen dat achttien duizend leerlingen geholpen zijn. Vanraes: “Watervoorziening in de scholen betekent uiteindelijk dat heel de gemeenschap toe gang krijgt tot water.” Vanraes wil het project ook in de hoofdste delijke scholen bekendmaken. “Het pro ject is de Congolese versie van ons Brus selse Plassen met klasse. Onze steun aan de Katangese scholen kan hier als bewustma kingsproject dienen.” Tijdens zijn bezoek aan Lubumbashi heeft Vanraes ook hulp aangeboden voor brand weer en dringende medische hulpverlening. DV
Zorgzoeker: opsporing geslaagd
Alle Nederlandskundige zorgverleners op één plek
BDW 1258 PAGINA 8 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
© SAIGNEURDEGUERRE
Economie > Aantal bezoekers handelswijken neemt toe
Nieuwstraat drukstbezocht BRUSSEL – De voetgangers stromen in de belangrijkste han delswijken ontwikkelen volgens Atrium ‘eerder positief’. Toch is er nog werk aan de winkel. De bekendste handelswijken in het Brusselse gewest krijgen samen elke dag enkele honderdduizenden bezoekers te verwerken. Zopas bekeek Atrium, de gewestelijke vzw die de lokale handel moet stimuleren, de evolutie van de voetgangersstromen van de laatste vier, vijf jaar in de
belangrijkste handelsaders. Wat zijn de vaststellingen? Volgens Atrium neemt het aantal bezoekers in bijna alle handelswijken toe. In de ene wijk ontwikkelt de voetgangersstroom zich wel sneller of in ruimere aantallen dan bij de andere. Zeker in Sint-Jans-Molenbeek en Sint-Gillis neemt het aantal passanten toe. Daarnaast zijn het niet altijd de belangrijkste straten die meer bezoekers krijgen, zegt Pierre-Yves Bolus, sinds tien jaar directeur van Atrium. “Ook secundaire straten zoals de Schildknaapstraat (+ 17 procent) en de Kleerkopersstraat (+ 20) in het centrum profiteren van de dynamiek van de wijk.” Tegenover die ‘eerder positieve’ ontwikkeling staat een beperkt aantal wijken waarvan het bezoekersaantal stabiel blijft of daalt. Als voorbeeld haalt Bolus de SintBonifaaswijk in Elsene aan: min 7,7 procent. “Over zulke wijken
Mei, juni, september De Nieuwstraat blijft koploper in bezoekersaantallen: ruim zestien miljoen klanten per jaar, 52.000 dagelijks. Daarop volgt de Elsensesteenweg, met 31.000 per dag een sterke publiekstrekker. Het succes van de nummers drie en vier, respectievelijk Anspachlaan en Kleerkopersstraat, kan volgens Atrium niet los gezien worden van de opening van het Anspach Center. De vijfde drukstbezochte handelsader is de Brabantstraat in Schaarbeek: 7,4 miljoen bezoekers per jaar. Ten slotte nog een woordje over de methode van de telling. Sinds 2006 turven Atrium-stewards, bijgestaan door enkele externe enquêteurs, in mei, juni en september de voorbijgangers in de belangrijkste handelsstraten. De telling van een wijk gebeurt altijd in dezelfde week van het jaar. Concreet telt Atrium een winkelweek lang tussen 10 en 19 uur een deel van de passanten. Van die cijfers wordt een extrapolatie gemaakt. De tellingen geven een idee van de commerciële vitaliteit en de aantrekkingskracht van een straat. Een geïnteresseerde kan zo de mogelijkheden van een handels locatie beter inschatten. Atrium heeft 110 werknemers, verspreid over zeventien vestigingen in de wijken. Het jaarlijks budget van zes miljoen euro haalt het bij het Brussels Gewest, het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (Efro) en in mindere mate bij de Brusselse gemeenten.
Steven Vandenbergh
Eurochinees geld voor de riolen BRUSSEL – Anderhalf miljard euro wordt er geïnvesteerd in de Brusselse riolen: de komende twintig jaar moet er dringend vijfhonderd kilometer afvoer gerenoveerd worden. De helft van dat bedrag wordt geleend bij Europa, in vier schijven.
H
et kan in zekere zin ironisch genoemd worden: de hoofdstad van Europa moet geld lenen bij de Europese Investeringsbank om haar riolennet op te kalefateren. Maar volgens Hydrobru, de intercommunale die het netwerk beheert, is het wel uiterst nodig. Vroeger beheerde elke gemeente afzonderlijk haar netwerk, maar vanaf 2002 werd de intercommunale BIWD opgericht (nu Hydrobru). In mei van dit jaar sloot ook Brussel-Stad zich aan bij Hydrobru, en daarmee valt het volledige netwerk nu onder de verantwoordelijkheid van de intercommunale. Vijfhonderd kilometer van die rioleringen dateren uit langvervlogen tijden, een meerderheid zelfs uit het einde van de negentiende eeuw. Rioleringen werden toen met baksteen en mortel gemetseld, en na een eeuw dienst zijn deze materialen versleten en veroorzaken ze instabiliteit. Het gevolg daarvan zijn wegverzak-
kingen en grote hoeveelheden puin; dit laatste veroorzaakte vorige winter de problemen in het waterzuiveringsstation Noord. Het Brussels Gewest heeft weinig
“Het geld komt tegenwoordig uit China. Dat is de realiteit”
geld. Daarom ging Hydrobru lobbyen bij de EIB, de Europese Investeringsbank. Dat is een publieke bank die financiële middelen uitleent ter ondersteuning van de doelen van de Europese Unie. “De EIB wilde wel geld lenen, maar alleen als een belangrijke instantie borg stond voor de goede terugbetaling,” vertelt
Marcel Leemans, de directeur van Hydrobru. “De Brusselse regering was daartoe bereid.” 750 miljoen euro wordt er bij de EIB geleend over een periode van twintig jaar. “In schijven van telkens vijf jaar. Dit jaar is dat 168 miljoen euro, na 2014 waarschijnlijk min of meer hetzelfde bedrag.” Tussen haakjes: de EIB leent iets minder dan de helft uit in die eerste periode. Per jaar zou de EIB 37,5 miljoen euro moeten uitlenen (750 miljoen euro gedeeld door twintig). Maal vijf geeft dat 187,5 miljoen euro. “De rest van het geld, iets meer dan de andere helft, wordt geleend bij privébanken.” Hydrobru opteerde voor de EIB omdat ze een voordelige rente heeft: 3,71 procent; bij privé-instellingen is dat vier procent of meer. En: de EIB heeft op kapitaalmarkten een AAArating, een garantie voor betrouwbaarheid en stabiliteit. EIB-voorzitter (en Belgisch minister van Staat) Philippe Maystadt gaf nog een interessante tendens mee. “Het geld dat we nu uitlenen, komt van de financiële wereldmarkt, en het geld van die markt komt grotendeels uit China. Dat is de realiteit vandaag.”
Christophe Degreef
Friet voor daklozen
Een frietenbakker uit Willebroek deelde afgelopen zaterdag aan het Vossenplein gratis frieten en frikandellen uit aan tientallen daklozen en minderbedeelden. De dakloze vrienden Mohammed en Sami konden het initiatief tijdens deze vriestemperaturen smaken.
© ANJA GALICIA
“Over de SintBonifaaswijk moeten we waken, en zo nodig moeten we preventieve maatregelen nemen”
moeten we waken, en zo nodig moeten we preventieve maatregelen nemen. We kunnen als organisatie de handelaars helpen om handelswijken commercieel interessanter, meer divers en aantrekkelijker te maken. Uiteindelijk is een klant ontrouw. Zijn interesse winnen kan onder meer door nieuwe concepten te bedenken.”
Infrastructuur > Hydrobru heeft financieringsplan
ADVERTENTIE
INFOVOORMIDDAG MET ONTBIJT 22 januari 2011 (9-12 UUR)
VOLWASSENENONDERWIJS: OOK IETS VOOR U? Schrijf in voor
nu
nieuwe start mo januari dules 2011
Op zoek naar een nieuwe uitdaging, een nieuwe job, nieuwe vrienden of wat vrije tijd over? CV O
Dan heeft het Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO) Elishout COOVI zeker wat voor jou. Een ruim aanbod aan praktische opleidingen die je kan volgen op je eigen tempo, binnen je eigen mogelijkheden. Zowel overdag als ‘s avonds en op zaterdag ben je welkom om je bij te scholen naar een nieuwe toekomst.
HOGER BEROEPSONDERWIJS • Openbare Besturen • Gids/ Reisleider • Hotel- en cateringmanagement • Cosmetische Wetenschappen • Specifieke Lerarenopleiding
SECUNDAIR VOLWASSENENONDERWIJS • Farmaceutisch technisch assistent • Biochemie (brouwerij, wijn, likeuren en destillaten) • Fotografie • Bedrijfsbeheer • Bloementeelt en bloemschikken • Tuinbouw (hovenier onderhoud parken en tuinen, boomverzorging, snoeier, aanvullende specialisaties) • Ambachtelijk slager • Ambachtelijk brood- en banketbakker • Keukenverantwoordelijke • Zaalverantwoordelijke • Traiteur-banketaannemer • Wijnkenner • Grootkeukenverantwoordelijke • Voeding: zwevende modules
Openingsmomenten om in te schrijven: www.elishout.be CVO Elishout COOVI Emile Gryzonlaan 1 1070 Anderlecht
BDW REGIO
BDW 1258 PAGINA 10 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Deze week in Kuregem > Wijk in het oog van de (media)storm
‘Als ik ons op televisie zie, word ik bang’ hun stem ook eens te laten horen.”
Participatie
Alles kan beter: bij het wijkcontract rond het Lemmensplein werd de bevolking nauwelijks betrokken.
ANDERLECHT – Leven en werken in Kuregem, het heeft positieve en negatieve kanten. Daarover gaan zo’n veertig buurtbewoners vandaag, donderdag, rond de tafel zitten. “Bewoners die zich voor hun wijk willen inzetten, raken al te vaak gedemotiveerd.”
D
oor het thema samen te bespreken willen de bewoners een genuanceerd beeld geven van de in de media verguisde stadswijk. Kuregem haalt dit jaar weer ongetwijfeld de jaaroverzichten met zijn probleemjongeren. “Toch is het niet alleen kommer en kwel in deze wijk,” zegt Eric Gijssen van KureghemNet, een van de initiatiefnemers van het debat. “We willen aantonen dat er ook positieve aspecten aan deze wijk zijn en dat er bewoners zijn die het beste voorhebben met hun wijk.” De noodgedwongen verhuizing van de Franstalige hogeschool ISIB begin dit jaar veroorzaakte een zoveelste mediastorm over Kuregem. De wijk die al jaren als probleemwijk bekend stond, kwam weer als broeihaard van criminaliteit en als no-go zone in beeld. Dat bracht een debat teweeg over de veiligheid en de politieaanpak in de wijk. Politiek getinte
termen als ‘nultolerantie’ en ‘verhoogde waakzaamheid’ kwamen weer bovendrijven. Over het nut van zo’n mediastorm zijn de meningen verdeeld. De een ziet het als een welgekomen noodsignaal om eindelijk iets aan de situat ie te doen. Anderen vinden dat de wijk gestigmatiseerd wordt. Een aantal Frans- en Nederlandstalige verenigingen uit Kuregem bundelden begin dit jaar de krachten. In een manifest riepen ze op te stoppen met de wijk te stigmatiseren: “Er zijn problemen en die vragen om een oplossing (...), maar dit kan enkel door te investeren in Kuregem en de plaatselijke initiatieven te ondersteunen.” Pierre Rivir was een van de ondertekenaars van het manifest. “Ik woon en werk in Kuregem en heb me hier nooit echt onveilig gevoeld,” vertelt hij. “Maar als ik naar de televisie kijk, krijg ik schrik.” Ter illustratie
laat hij een RTBf-reportage zien over Kuregem. “Als achtergrondgeluid koos de journaliste een soundtrack van een of andere horrorfilm. Ik heb de journaliste van deze reportage aangesproken en haar gezegd hoe ze haar reportage het best zou aan-
© SASKIA VANDERSTICHELE
reportage zet, zonder ook maar met iemand te hebben gesproken, dan is dat toch normaal?” “Het probleem is dat altijd maar weer dezelfde negatieve aspecten van de wijk onder de aandacht komen,” vindt Eric Gijssen. “Er worden hier ook heel wat stappen ondernomen om de wijk leefbaar te maken, maar die krijgen veel minder aandacht. Voor de bewoners die zich voor hun wijk willen inzetten, is dat heel demotiverend. Sommigen
“Als achtergrondgeluid koos een documentairemaakster een soundtrack van een horrorfilm. En dan is ze verbaasd dat ze hier niet meer graag gezien is”
pakken. Ze sloeg al mijn raad in de wind. Nu is ze verwonderd dat ze hier niet graag gezien is en dat mensen niet met haar willen spreken. Als je al op voorhand de toon van je
geven de moed op omdat ze denken dat het toch geen zin meer heeft. Dat defaitisme willen we wegwerken door de bewoners samen te brengen en ze aan te moedigen om
Een van de genodigden op het debat is de ULB-sociologe Muriel Sacco, die onlangs een studie publiceerde over Kuregem. Een van de conclusies uit haar rapport was dat de bevolking tijdens het eerste wijkcontract – in de Lemmenswijk – amper betrokken werd bij de uitwerking ervan. “Buurtbewoners staan meestal niet te springen om hun zegje te doen over de invulling van een project,” zegt Manu Aerden van de vereniging Samenlevingsopbouw. “Het is ook heel moeilijk om hen aan te moedigen. Wat we dan doen, is concrete voorbeelden geven van hoe bewoners projecten mee vorm hebben gegeven. Op die manier beseffen ze dat er naar hen geluisterd wordt.” Een ander probleem is de versnippering in het verenigingsleven. “Participatie is natuurlijk goed, maar er zijn heel veel verschillende verenigingen, waardoor bewoners op een heel verdeelde manier vertegenwoordigd geraken,” zegt Pierre Rivir. Sinds 2003 is hij directeur van de vereniging Les Corsaires, die door middel van multimediale projecten een brug wil slaan tussen al deze verenigingen. Zo gaat Les Corsaires binnenkort met Kuregemnaren uit verschillende verenigingen een film maken. “De bedoeling is dat de wijkbewoners zelf een ploeg vormen om in de wijk te filmen wat zij interessant vinden. Hiermee willen we een authentiek beeld van de wijk geven. Het wordt dus heel anders dan wat je meestal op televisie te zien krijgt.”
Een stem Waar alle verenigingen het over eens zijn, is dat het aangenaam wonen en werken is in Kuregem, maar dat de leefbaarheid in de wijk met een paar concrete actiepunten fors kan worden opgekrikt. De bedoeling van het debat is dan ook om op een speelse manier over de wijk te discussiëren en een paar actiepunten uit te werken die de leefbaarheid verbeteren. Het wordt een uitgelezen kans om met één stem de noden van Kuregem mee te delen aan de politieke overheden. Bruno Schols Debat (vanaf 10 uur) en persconferentie (11.30 uur) op donderdag 9 december in Zaal Cosmos, Dr. De Meersmanstraat 14
ADVERTENTIE
NIET IN DE BLAUWE ZAK OP STRAFFE VAN BOETE
MAAR IN DE WITTE ZAK Het is zonder twijfel een gewoonte geworden om uw huisvuil te sorteren in de blauwe, gele en witte zak. En daarvoor willen wij u bedanken. Maar let op, sommige vergissingen laten al uw inspanningen verloren gaan. Bijvoorbeeld : plastic zakjes, piepschuim, kapot speelgoed, plastic
bakjes, yoghurtpotjes, kapotte schoenen en kleding horen niet thuis in de blauwe zak, maar wel in de witte zak. Vergeet niet dat de blauwe PMDzak enkel geschikt is voor Plastic flessen, flacons en bidons (tot max. 8l), Metalen verpakkingen en Drankkartons. Samen maken we Brussel mooier.
Wie Brussel wil eren, is verplicht z’n afval te sorteren. www.netbrussel.be 0800 981 81
Schaarbeek > Gemeente koopt hippomobiel
TELEXREGIO
BDW REGIO
BDW 1258 PAGINA 12 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Trekpaarden gaan vuilnis ophalen
BURGERS in NOOD krijgen soep en BROOD
© JEAN-CLAUDE CARRETIER
SINT-AGATHA-BERCHEM – Sinds de vrieskou van vorige week heeft het OCMW het plan Barre Koude afgekondigd. Op werkdagen (8.30-18 uur) en op zaterdag kunnen Berchemnaren die zich wensen te verwarmen, sociaal contact zoeken of een kop koffie of soep willen, terecht in de gemeentelijke Feestzaal (Koning Albertlaan 33). Ook andere onthaalplaatsen blijven open zolang de koude aanhoudt. De sociale dienst van het OCMW (De Selliers de Moranvillelaan 120) blijft op werkdagen open van 8 tot 16.30 uur. Na de kantooruren en in het weekend kunnen burgers aankloppen in het OCMW-rusthuis Bloemendal (Koning Albertlaan 88). Waar nodig deelt JMB het OCMW ook boterhammen uit.
ONDERGRONDSE PARKEERGARAGES? SCHAARBEEK – De gemeente bestelt een haalbaarheidsstudie over ondergrondse parkeergarages. Schepen van Mobiliteit Christine Smeysters (Ecolo) zegt dat de autodruk hand over hand toeneemt; wildparkeren is een echte plaag. Smeysters maakt nu het gemeentelijk mobiliteitsplan op. Het studiebureau dat de gemeente hierbij begeleidt, stelt voor om te onderzoeken of ondergronds parkeren soelaas brengt. Meerderheid en oppositie stemden voor het onderzoek, waarvoor 80.000 euro is uitgetrokken. Opmerkelijk: schepen Luc Denys (Groen!) onthield zich. Hij SVG vindt het idee onzinnig.
In Frankrijk worden trekpaarden al langer ingezet in de stad, zoals hier in het Parijse Bois de Vincennes.
ACTIE voor slachtoffers pakistan De gemeente Schaarbeek gaat met paard en kar de vuilnisbakken leegmaken. Zoals vroeger. De gemeenteraad heeft het licht op groen gezet voor de aankoop van twee trekpaarden, hippomobiel en rijuitrusting. Er zullen ook stallen worden gebouwd in het Josaphatpark. De trekpaarden – Brabantse of Ardense, dat is nog niet uitgemaakt – zullen eerst worden ingezet om de openbare vuilnisbakken leeg te maken. “Zo’n vuilniszak weegt al gauw tien kilo,” zegt schepen van Openbare Netheid Michel De Herde (MR). “En er zijn in onze gemeente
maar liefst achthonderd vuilniskorven.” In de zomer kunnen de trekpaarden ook ingezet worden bij het sproeien van de perken, in de herfst om bladeren op te halen. Zelfs een boerentram behoort tot de mogelijkheden. De paarden, het materiaal en de stallen kosten zo’n 50.000 euro. Op termijn kan hierdoor de aankoop van een vuilniskar worden vermeden. In maart zullen de paarden voor het eerst te zien zijn in de Schaarbeekse straten, behalve aan het Meiserplein (te druk) en het Liedtsplein (te steil). Steven Van Garsse
ADVERTENTIE
SINT-JANS-MOLENBEEK – De Vaartkapoen organiseert een solidariteitsavond voor de slachtoffers van de overstromingen in juli en augustus in Pakistan. Op 10 december serveert het gemeenschapscentrum in de Schoolstraat vanaf 18 uur een documentaire, een traditionele maaltijd en muziek, en een gesprek met Gie Goris (MO*) en Asif Barlas (BelgoPak, zelforganisatie van Pakistanen). Inkomsten gaan naar de hulpactie Pakistan 1212; een maaltijd reserveer je op 02-414.29.07. SVdb
Sint-Jans-Molenbeek > Moestuintjes Zaadstraat deels behouden
Tijl Uylenspiegel krijgt nieuw schoolgebouw
Wit staat altijd schoon voor een wintergroente. Ik krijg dan ook veel lof over mijn uiterlijk.
Basisschool Tijl Uylenspiegel krijgt een nieuw onderkomen in de Zaadstraat.
Dé groente uit de Belgische keuken waar niemand omheen kan: witloof. Het wordt bij ons geoogst van oktober tot april. Zeg nu zelf, waarom zou u groenten kopen die van de andere kant van de wereld komen of helemaal niets met het seizoen te maken hebben ? Het transport of de cultuur in verwarmde serres vergt onnodig veel energie. Kies daarom voor lokale en seizoensgebonden producten. Zo herontdekt u de smaak van de seizoenen en vermindert u de impact van onze voeding op het milieu. O ja, geef ook de voorkeur aan fruit en groenten die geteeld zijn zonder meststoffen en pesticiden.
Inschrijvingen voor de workshops, recepten en kalender op brusselleefmilieu.be of op 02 775.75.75.
RKSHOPS
AIRE WO
12/IN12/10 GRATSCIS HRIJF U E CULIN
DUURZAM
EET LOKAAL EN VOLGENS SEIZOEN D A’ S G O E D V O O R U E N G O E D V O O R O N Z E P L A N E E T. Een initiatief van de Brusselse Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing
Alle beetjes helpen, want we zijn met meer dan één miljoen Brusselaars.
De gemeente Sint-Jans-Molenbeek wil op het eind van de Zaadstraat, bij het Weststation, een nieuw gebouw neerzetten voor basisschool Tijl Uylenspiegel. Die zit nu in de De Koninckstraat en heeft ook een kleuterafdeling in de Begijnenstraat, De Tijltjes. Samen tellen de twee vestigingen 126 leerlingen. In het nieuwe gebouw, ontworpen door het bureau Urban Platform, zal plaats zijn voor driehonderd leerlingen. De kostprijs van de bouw wordt begroot op vier miljoen euro. Zeventig procent wordt betaald door Agion, het Vlaamse Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs, de rest door de gemeente, die ook het terrein ter beschikking stelt. “Het schepencollege gaat akkoord, er is ook al een bedrag ingeschreven in de be-
groting van 2011, maar we hebben nog geen subsidietoezegging van Agion,” zegt de Molenbeekse schepen van Onderwijs Jef Van Damme (SP.A). “Wellicht kan de bouw dan ook maar pas beginnen in 2012.” Het gemeentelijk terrein waar de school moet komen, is nu deels verwilderd, deels ingenomen door moestuintjes. “Die willen we gedeeltelijk integreren in het nieuwbouwproject,” zegt Van Damme. Voor de schoolgebouwen die vrijkomen, is er al een nieuwe bestemming. De containerklasjes van De Tijltjes maken plaats voor de nieuwe Franstalige bibliotheek; de klaslokalen die vrijkomen in de De Koninckstraat, zullen worden ingenomen door de aanpalende Franstalige gemeenteschool. Bettina Hubo
De motie die niemand wou, maar er toch door raakte FDF-gemeenteraadslid Gisèle Mandaila wilde een motie over de eenheid in het standpunt rond Brussel-Halle-Vilvoorde, en kreeg – met een beetje hulp van de PS – haar zin. Mandaila wilde dat de gemeenteraad de Franstaligen in de Vlaamse Rand steunt. “De banden tussen Franstaligen in Wallonië, Brussel en de Rand moeten te allen tijde behouden blijven,” staat in de motie, net als de vraag om het Brussels Gewest uit te breiden. Burgemeester Vincent De Wolf (MRPRL) benadrukte dat hij alles wat in de tekst staat, persoonlijk steunt, maar dat zulke dingen hem als burgemeester ‘de keel uithangen’ omdat ze niets te maken hebben met het dagdagelijkse bestuur van de gemeente. “Ik zou het appreciëren als niemand het nog in zijn hoofd haalt met dit soort dingen op de proppen te komen,” zei hij. Edoch. Nadat de PS-SP.A-fractie een
beetje olie op de golven probeerde te gieten door te benadrukken dat de zaken niet gepolariseerd mogen worden, stelde de fractie voor de tekst te wijzigen. Een paar geladen woorden werden vervangen en enkele alinea’s geschrapt. Toen werd er gestemd, en werd de motie aangenomen. De meeste gemeenteraadsleden onthielden zich, maar omdat acht raadsleden (hoofdzakelijk PS’ers en FDF’ers) toch ‘ja’ stemden, gebeurde het onvermijdelijke. SP.A-raadslid Rik Baeten betreurde de motie, maar “wilde niet meedoen aan het opbod goede of slechte Vlaming” en onthield zich. Ook Rik Jellema van Groen! stemde niet ja of neen. De enige tegenstem was schepen van Nederlandstalige aangelegenheden Frank Van Bockstal (CD&V), die de raad op een lange lezing grondwettelijk recht trakteerde en zo zijn ongenoegen liet blijken.
Christophe Degreef
Sint-Lambrechts-Woluwe > Onder Ons brengt TV Woluwé
Leuke liedjes, melodietjes, uit vervlogen tijd De enthousiaste leden en sympathisanten van de Woluwse toneelkring Onder Ons vonden unaniem dat de tijd rijp was voor een totaal nieuw concept: de Zéééér Lokale Zender. De winterproductie van het amateurgezelschap is dus een gala-televie-uitzending met veel glitter en glamour. Nostalgisch wordt er een parodie gebracht op de shows en presentatoren uit vervlogen tijden. De loods
van het GC in de Sint-Lambrechtsstraat, waar in die ‘tijd van toen’ de gemeentelijke vuilniswagens gestald stonden, wordt een heuse televisiestudio, rode loper incluis. LB TV Woluwé in een regie van Paul Vaes op 10 en 11 december om 20 uur en 12 december om 14.30 uur. Kaartjes kosten 7,20 euro (VGC-waardebon welkom). Meer bij Op-Weule, 02-775.92.00
Handelaars klagen steen en been over het urinoir op ‘hun’ Vossenplein.
Brussel > Urinoirs centrum niet verlicht en vaak overvol
Plassen op de tast, dikwijls in een volle pisbak De verlichting van de tien openbare urinoirs in het centrum werkt niet. Ook staat de helft van deze pissijns ’s avonds boordevol urine. Wat doet een man als een openbaar urinoir niet naar behoren functioneert? Aan het Rouppeplein, bijvoorbeeld, waar het urinoir vaak overloopt, plast hij tussen en tegen geparkeerde auto’s. Het is geen uitzondering. Deze krant controleerde op dinsdagavond 30 november tien urinoirs en een toilet in het centrum. Resultaat? Van geen enkel urinoir deed de verlichting het, de helft stond tot de rand gevuld met urine en eveneens de helft was beklad met tags. Ten slotte was het toilet aan de Hallepoort, dat ook bestemd is voor vrouwen en mindervaliden, ‘tijdelijk buiten dienst’. Alleen het laatste is de bevoegdheid van Leefmilieu Brussel (BIM), dat wel vaker problemen met zijn automatische toiletten heeft. Vandalisme, ofwel weten de mensen niet hoe het werkt, zegt Serge Kempeneers, directeur van de afdeling Groene Ruimten bij het BIM. Intussen zouden alle BIM-toiletten (minstens manueel) functioneren. Erger is het met de (vrij nieuwe) urinoirs gesteld.
Brussel, Beursplein, circa 1905.
In theorie vangen twee zonnepanelen op het dak zonne-energie op. Bij het vallen van de nacht zou de detector op het dak een signaal naar de leds aan de binnenkant van het urinoir geven. Toch verlichten die lampjes de plasbeurt niet. Volgens Perrine Marchal, woordvoerster van Brussels schepen van Netheid Karine Lalieux (PS), werkt het systeem niet omdat de sneeuw de detector blokkeert. Klopt maar ten dele, want ook op andere, sneeuwvrije avonden weigeren de leds dienst. Marchal reageert dat de netheidsdienst samen met Francioli, het Franse bedrijf dat de urinoirs leverde, een controle zal uitvoeren. De urineoverlast komt “omdat de urinoirs heel veel gebruikt worden. ’s Ochtends reinigt onze dienst de urinoirs met een hogedrukreiniger, maar ’s avonds staan ze soms vol. Er loopt nu een studie zodat Francioli de nodige aanpassingen voor de tweede aanbesteding uitvoert.” Volgens Marchal hebben de urinoirs in Laken en Heembeek geen urineoverlast; de verlichting wordt bekeken. Een urinoir kost 13.870 euro, exclusief btw. Steven Vandenbergh
Correspondentie, honderd gedateerde Brusselse prentbriefkaarten en corresponderende foto’s van Gilbert Fastenaekens, verlengd tot en met 28 februari 2011 in het Archief van de Stad Brussel (Huidevettersstraat 65), op www.arpeditions.org en op www.brusselnieuws.be/fastenaekens.
© GILBERT FASTENAEKENS
FASTENAEKENS
BDW REGIO
Etterbeek > FDF legt wil op aan gemeenteraad
© BART DEWAELE
BDW 1258 PAGINA 13 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Brussel, Beursplein, 21 april 2008, 16.07 uur.
BDW 1258 PAGINA 14 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
bedrijfswagen heeft steeds meer te kampen met overdimensionering: het aandeel kleine stadsautootjes binnen het bedrijfswagenpark is beperkt tot dertig procent. Het gaat in de regel (zeventig procent) om grote, enorm zware kolossen, die niet in verhouding staan tot hun feitelijke gebruik, en die enorm veel (openbare) ruimte in beslag nemen. De ‘milieuvriendelijke’ nieuwe modellen – een auto is per definitie nooit milieuvriendelijk – zijn op zich een goede zaak. Helaas wordt hun performantie volledig tenietgedaan door alle toeters en bellen (elektronische snufjes, airco,..) en hun afmetingen. 94 procent van de bedrijfswagens heeft bovendien een dieselmotor, waardoor de concentratie fijne stofdeeltjes (ondanks roetfilters) nog meer stijgt en we het jaarlijkse quotum van 35 fijnstofdagen dat Europa ons toestaat, vlotjes overschrijden. Ter herinnering: Europa heeft België al gewaarschuwd voor het niet-halen van de fijnstofnormen. Een Europese veroordeling met een fikse boete als gevolg is nakende. Het fiscaal motief voor massaal dieselrijden zou dus ook dringend onder de loep moeten worden genomen. Annemie Maes: “De Belgische bedrijfswagen lijdt aan overdimensionering.”
© BOB VAN MOL / IMAGEDESK.BE
Mobiliteit > Annemie Maes (Groen!) wil andere looncompensatie
‘Bedrijfswagens kosten handenvol geld’ BRUSSEL – “Een snelle blik op de Ring in de ochtendfile of op de bedrijfsparkeerterreinen maakt het duidelijk: er rijden veel bedrijfswagens rond in België, heel veel bedrijfswagens.” Parlementslid Annemie Maes wil af van dat milieuverpestende, geldverslindende belastingvoordeel. “De staat derft zo bijna vier miljard.”
BDWOPINIE Het is bijwijlen hallucinant: bijna een nieuwe inschrijving op de twee is ondertussen een bedrijfswagen. In de recente mobiliteitsstudie over de Brusselse Ring stelt men vast dat het aandeel bedrijfswagens in het Brussels gewest vier keer hoger ligt dan in de rest van het land. Waarom zijn er nu zoveel bedrijfswagens? Vooreerst bestaat er het fenomeen – wat geen exclusief Belgisch verschijnsel is – dat een bedrijfswagen een statussymbool is: menig CEO, financieel directeur, bedrijfsleider, minister of zelfs parlementslid kan zich eenvoudigweg niet voorstellen om zonder (bedrijfs)wagen door het leven te gaan. Dat zou beschouwd worden als een aantasting van prestige en gezag. Maar de bedrijfswagen als
statussymbool is ondertussen al lang niet meer beperkt tot deze bedrijfsleiders. Het merendeel van de bedrijfswagens in België wordt ondertussen als extralegaal voordeel of als looncompensatie gegeven aan werknemers die strikt genomen geen voertuig nodig hebben om hun functie uit te oefenen. Afgezien van het woon-werkverkeer wordt slechts een deel van de Belgische bedrijfsvloot echt gebruikt als professioneel voertuig. Belgische en Nederlandse studies tonen aan dat een bedrijfswagen voor ongeveer dertig procent voor professionele doeleinden wordt gebruikt en voor zeventig procent voor privéverplaatsingen. Als we dit systeem van bedrijfswagen als looncompensatie willen wijzigen, dan moeten we de mensen die nu van dit fiscaal voordeel genieten, wel iets anders bieden, anders pakken we hun al snel vijfhonderd euro netto in de maand af. Dat moet
Annemie Maes:
“Bied de mensen een ander fiscaal voordeel”
gecompenseerd worden. Een soort mobiliteitskrediet, naar wens in te vullen, of een ander fiscaal voordeel, dat ook interessant blijft voor werkgevers. Wie in een bedrijfswagen rijdt, heeft een ander rijgedrag dan mensen die met een eigen auto rijden, aldus het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV). Bestuurders van bedrijfswagens rijden vaker te snel, zorgen voor meer verkeersonveiligheid, vervuilen meer en stoten meer CO2 uit. Verder stellen mobiliteitsspecialis-
ten telkens weer hetzelfde patroon vast: wie een bedrijfswagen bezit, rijdt er tweeënhalf keer meer mee rond dan met een eigen wagen. Het voertuig wordt te vaak gebruikt wanneer het eigenlijk niet nodig is. Voor korte afstanden van een à twee kilometer wordt er veel ge makkelijker een bedrijfswagen genomen dan dat eindje te lopen of te fietsen. En doordat er intussen zoveel rondrijden, maakt niet meer het bezit, maar de grootte van de bedrijfswagen het verschil. De Belgische
Schatkist België hoort bij de top van Europese lidstaten die het meest bedrijfswagens bevoordelen. Dat heeft een prijskaartje: jaarlijks verliest de staat bijna vier miljard euro aan fiscale opbrengsten. Volgens een Deense studie in opdracht van de Europese Commissie zou België enorme bedragen kunnen recupereren als het de fiscale gunstmaatregelen voor bedrijfswagens afschaft. De studie toont aan dat België eigenlijk bedrijfswagens subsidieert ten voordele van bedrijven en werknemers die gebruikmaken van dit extralegale voordeel a rato van 1,2 procent van ons bnp, terwijl dit op Europees niveau slechts 0,5 procent is. België verliest zo een hoop geld waar de overheid heel wat andere, noodzakelijker dingen mee zou kunnen doen. De eerder vermelde milieukosten en de impact van de luchtverontreiniging op onze luchtwegen zijn dan nog niet eens meegerekend. In deze moeilijke budgettaire context is het dus misschien hoog tijd om het roer – of in dit geval eerder het stuur – radicaal om te gooien. Het Brusselse Iris 2-plan kiest voor twintig procent minder autoverkeer en legt de focus op zachte weggebruikers en openbaar vervoer. Het is hoog tijd dat België een 21ste-eeuwse visie op autobezit en autogebruik ontwikkelt, net zoals onze buurlanden. Daarom een warme oproep naar de regeringsonderhandelaars om dringend werk te maken van een hervorming van het statuut van de bedrijfswagens. Het zal de gezondheid en het milieu ten goede komen, de gevolgen van ellenlange files voor onze economie tenietdoen, grote infrastructuurprojecten zullen overbodig worden, en last but not least: het zal onze schatkist jaar na jaar ten goede komen. Annemie Maes, Brussels parlementslid voor Groen!
BDW 1258 PAGINA 15 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be Immersie voor iedereen! Immersieonderwijs is een zegen voor iedereen, want ieder kind zal door deze efficiënte leermethode meertalig worden. Julien Borremans (‘Immersieonderwijs, vloek of zegen?’, in BDW 1257 van 2 december, blz. 14) trekt dit sterk in twijfel en volgt de minister van Onderwijs in zijn voorstel om extra Nederlandse les te geven op woensdag en zaterdag. De minister zou daar goede argumenten voor hebben, maar die vond ik niet terug in Borremans’ opiniestuk. Extra lessen op woensdag en zaterdag dus? Ik dacht dat de minister van Onderwijs net krap bij kas zit, zeker als het over Brussel gaat. Over meer klassen wil hij het amper hebben. Waar zal hij de centen halen om die extra lessen te betalen? Of rekent hij op het engagement van de leerkracht? En kinderen Nederlandse les laten volgen terwijl hun vriendjes voetballen of ravotten? Arme kindjes – ik zou dat in elk geval niet willen. Borremans haalt argumenten als de meertaligheid van Brussel, de aangeboren meertaligheid van de vele nieuwe Brusselaars en de sociaal-economische en culturele achtergronden aan als argumenten tegen meertalig onderwijs. Hij vreest ook voor een verlies aan ‘leerstof’. Dit is de wereld op zijn kop en dus een volledig foute argumentatie. Immersie maakt van meertaligheid gebruik, stuurt ze en structureert ze. Die allochtone kinderen hebben structuur nodig. De aangeboren mechanismen om verschillende talen te verwerken, hebben ze al in zich. Het zou zonde zijn om deze voorsprong verloren te laten gaan. Anderstaligen hebben er nog meer dan Belgen alle baat bij om zo snel mogelijk beide landstalen te leren. Als de sociaal-economische achtergrond kinderen ervan weerhoudt immersie te volgen, dan moet men die sociaal-economische problemen aanpakken; het kan geen argument zijn tegen immersie. Talenkennis zal hen net aan werk helpen, weg uit de sociaal-economische miserie. En voor alle duidelijkheid: we worden allemaal met hetzelfde brein geboren! Betekent immersie een verlies aan leerstof? En die enorme winst aan vaardigheid en taalvaardigheid dan? Ik dacht dat we het kennis- of vaardighedendebat ondertussen gehad hebben? Wat is belangrijker? Historische feiten kunnen opsommen in de eigen taal, of kunnen omgaan met het verleden, en erover kunnen discussiëren in de eigen taal én in de andere landstaal? Meertaligheid is vandaag, zeker in Brussel, een must. Immersie staat voor efficiëntie: de talenkennis efficiënt opkrikken op een voor leerlingen en leerkrachten motiverende manier, die bijna geen extra kosten voor de gemeenschap met zich meebrengt: de leerkrachten zijn er al. De gemeenschappen moeten enkel willen samenwerken! Klaas Lagrou, Groen!Brussel, Sint-Gillis
ZaZou en Zevende Dag De afgelopen Zevende Dag (5 december op Eén) gaf duidelijk de impasse weer waarin ons land zich al maandenlang bevindt. Bart De Wever ging niet in debat met anderen, maar wilde als politieke soloster geïnterviewd worden. Zijn deelname aan De allerslimste mens ter wereld biedt meer electoraal perspectief dan welke paneldiscussie ook. Het sinterklaasdebat over asiel en migratie verzandde in een uiterst verwarrend gekissebis met vooral zwarte pieten die van de ene naar de andere werden uitgedeeld en doorgeschoven. Bedroevend en hardvochtig. De premier van een onzichtbare regering in verloren zaken, Yves Leterme, droeg vervolgens onverstoorbaar en ijskoud een droge beleidsverklaring voor. Het deed de ‘Ik
heb één vraag’-journalist Ivan De Vadder met een schijnmanoeuvre ei zo na uit de studio opstappen. Had hij dat maar echt gedaan! Ik stel voor dat de openbare omroep voorlopig, en tot er opnieuw politieke daadkracht is, de uitzending van politieke debatten staakt. (...) Met het oog op hogere kijkcijfers en een steviger marktaandeel stel ik voor dat de VRT, net als VTM, nóg meer kookprogramma’s serveert. De televisiechefs en kooksterren bereiden ten minste nog warme maaltijden en ze houden ook de schijn hoog dat we met z’n allen een warmhartig volkje zijn. Voorbij deze cynische opmerking wil ik toch graag en van harte de aandacht vestigen op een nieuw televisieprogramma, Onder de sterren, een intense samenwerking tussen Eén en tvbrussel. Tussen 13 en 17 december laat Brusselaar Julien Vrebos in het gelegenheidsrestaurant ZaZou befaamde Brusselse chef-koks gastronomisch koken voor thuislozen en bemiddelde stedelingen. De thuislozen betalen een euro, de anderen de volle pot. De chef-koks koken vrijwillig en worden bijgestaan door daklozen die wel betaald worden. Onder de sterren, of: hoe een kookprogramma niet de gloriole en royalties van een BV-kok dient, maar een oprechte maatschappelijke functie wenst te vervullen. Eenvoudig mooi en warm. Wouter Hessels, docent media & maatschappij EhB-RITS, Koekelberg
Breien tegen aids Elke donderdag ontvang ik BDW, die ik met veel interesse lees. Maar ik wou u er toch op attent maken dat ik deze morgen zo graag had meegedaan aan breien tegen aids om er mensen mee te helpen. Wij zijn zelf niet betrokken bij die ziekte, maar als ik die trieste situaties in sommige landen zie, dan doet me dat wel pijn. Ik ben een keurige breister, ik brei elke minuut dat ik vrij heb. Ik zit met bakken vol met breiwol. Waarom hebt u niet in een vorig nummer dat evenement aangekondigd? (...) M.J. Van Elsen, Sint-Pieters-Woluwe
Verfransing Als Franstalige zal ik tegenover Herman A.O. Wilms (lezersbrief in BDW 1257 van 2 december, blz. 15) en zijn kompanen voortaan hetzelfde principe toepassen en zogezegd geen Nederlands kennen. Maar omdat de wereld van dat principe zeker niet beter wordt, zal ik met de anderen blijven proberen iedereen in zijn eigen taal aan te spreken. Ghislain Thonon, Oudergem
Wallo-Brux Wat Di Rupo nu doet in het institutioneel dossier, is zo typisch voor Franstalig België. Enerzijds plankgas geven, want dat maakt veel lawaai, en anderzijds de versnelling in neutraal zetten, want dan verandert er inzake responsabilisering en autonomie weinig of niets. Eenzelfde strategie wordt gehanteerd in het migratiedossier. De ‘Franstalige’ regularisatie is er; van de Franstalige beloften inzake verstrenging is niets in huis gekomen. Naïeve Vlamingen, die zich ook inzake Brussel duchtig laten rollen. De Franstalige strategie is nochtans duidelijk: van Brussel-Bruxelles over Bruxelles naar Wallo-Brux. En zodra Bruxelles zijn centjes binnen heeft, mag Vlaanderen fluiten naar om het even welke verdere staatshervorming. Guido Ghekiere, Brussel
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
BDWOPINIE Schiet in actie door Danny Vileyn “We hebben deze asielcrisis onderschat.” Een mea culpa van premier Yves Leterme (CD&V) dat de perfecte aanzet had kunnen zijn voor een ommezwaai in de discussie over de asiel- en opvangcrisis. Jammer maar helaas, het heeft niet mogen zijn. Eerst was er het pijnlijke spektakel in De zevende dag. Van de discussie in de VRT-studio blijft één beeld hangen: politici die elkaar het licht in de ogen niet gunnen. Maar wie op een ommekeer gehoopt had, kwam bedrogen uit. De andere moet met de vinger gewezen worden. Niemand met het hart op de juiste plaats kan ongevoelig blijven voor sukkelaars die in de winterkou de nacht op straat moeten doorbrengen. Niet de bewoner van een villawijk in de Antwerpse Kempen, en evenmin de inwoners van een grootstedelijke probleemwijk die asielzoekers en andere daklozen op straat tegenkomen. Het zijn de Brusselaars in de eerste plaats, maar ook de Antwerpenaars en de Gentenaars, die met het gebrekkige asiel- en migratiebeleid moeten leven. Maar nu de crisis op scherp wordt gesteld, kunnen ook de volksvertegenwoordigers uit Luxemburg, WestVlaanderen of Limburg (de voorbeelden zijn willekeurig) niet langer om de kwestie heen. Met vier keer (Elio Di Rupo) of zes keer (Bart De Wever) meer asielaanvragen dan de ons omringende landen zijn asiel en migratie geen exclusief stedelijke kwesties meer. In Bastogne waren ze alvast niet welkom. Nu de N-VA een batterij wetsvoorstellen klaar heeft voor een nieuw migratie- en asielbeleid, en nu ook de PS duidelijk gezegd heeft dat ze een humaan maar strenger terugkeerbeleid voorstaat, mag een parlementaire behandeling niet uitgesteld worden. Dit is een uitgelezen kans voor de parlementsleden om hun instelling op te waarderen. De jongste jaren is al te vaak gebleken dat het parlement excelleert in het louter bevestigen van afspraken op regeringsniveau of tussen partijen. Waar dat toe leidt, hebben we de jongste jaren meegemaakt. Een minister (Marie Arena, PS) die asielzoekers onderbrengt op hotel, bewijst het land een slechte dienst. Ook de dwangsommen die de Belgische staat aan asielzoekers moet betalen, zijn rampzalig voor het imago van ons land. Het is maar al te begrijpelijk dat sukkelaars en gelukzoekers op dat soort berichten afkomen. Ook al maken ze geen enkele kans op asiel, ze maken nog altijd kans bij een volgende grote regularisatiecampagne. Alle regeringspartijen zijn verantwoordelijk. Laat ze dus ophouden met zwartepieten. En laat het parlement in actie schieten. Laat de volgende premier in december 2011 niet opnieuw zeggen: “We hebben de asielcrisis onderschat.”
EVA HILHORST
© WWW.RE-LEASE.BE
RELEASE VAN NIEUW GELUID
VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
© SASKIA VANDERSTICHELE
BRUSSEL – Het met Brussel verbonden platform Release ondersteunt de nieuwe elektronische kunsten en probeert jong en onopgemerkt talent (dj’s, vj’s, filmmakers, designers, fotografen) een podium te geven waarop ze gehoord en gezien kunnen worden, maar ook met elkaar kunnen samenwerken.
BDW 1258 PAGINA 16 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Op zaterdag 11 december pakt Release opnieuw uit met een speciale avond in de Beursschouwburg. Panzer Kunst is met zijn donkere tracks die tussen elektronica en hiphop zweven, al een oude bekende van Release. De set wordt visueel ondersteund door de Coax VJs. Ook met de house grooves en soundscapes van producer Victor Sagat kon u eerder al kennismaken tijdens 54 Kolaktiv’s 54 cares deeply slow op FM Brussel. Ze zullen nu in de Beursschouwburg te horen zijn. Sagat neemt zelf zijn visuals mee. Strand is de Spaanse muzikant en visual artist Miguel Gil Tertre, die al dingen uitbracht op labels als City Centre Offices en Project Mooncircle, en drie jaar geleden naar Brussel kwam. Op het podium in de Beursschouwburg speelt hij zijn beide talenten uit. De vierde act is van Stijn Verheyden (eerder DJ Flatcum in Decadance, Fuse en op 10 years groove city) en Tobias Van Eeckhout (ook klassiek geschoolde cellist). Zij studeerden verder als sound engineer en vormen nu samen Lemakuhlar (foto), dat voor de uptempo-act van de avond zorgt, met beelden van Sebastiansvisuals. Nadien draaien SNS en Nosedrip op de afterparty. Tijdens de druk bijgewoonde voorbije edities van Release kwamen al talenten als JtotheC & The Bad Mothas, UpHigh Collective en San Soda aan de oppervlakte. Tracks van deze en andere al ontdekte artiesten staan op het eerste compilatiealbum van Release, dat je kunt downloaden, gratis of tegen een zelf te bepalen bedrag, dat dan de verdere werking van ReMB lease kan ondersteunen. Release op 11 december (expo vanaf 19.30, concerten vanaf 22 uur) in de Beursschouwburg, Ortsstraat 20-28. Meer op www.re-lease.be ADVERTENTIE
Handicap & informatie Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap
02/463.58.58 alle werkdagen van 9 tot 12u30 uitgezonderd donderdag van 14 tot 17u.
Bezoeken enkel op afspraak Informatie@handicap-ambulant.be
Leah Thys: “Musical is de opera van vandaag.”
DOOR DE OGEN VAN CARABAIN Herkent u de Kolenmarkt, van de Lievevrouwbroersstraat uit gezien? Jacques Carabain (1834-1933) borstelde het ‘oude’ Brussel in 59 taferelen. Een mooie tentoonstelling vol ‘voor & na’-genot (of -nostalgie), in het Museum van de Stad Brussel.
© SASKIA VANDERSTICHELE
© STAD BRUSSEL
BDW 1258 PAGINA 17 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
DE STRAAT IS DE SCHOOL Een bord op wieltjes dat je kunt uittrekken en dan... wel zes meter lang wordt. In Guatemala en Tanzania, maar ook in Roemenië of Polen krijgen straatkinderen zo ‘les’ van de mensen van Mobile School. Jo kwam het project voorstellen in Overijse. En juf Leen uit Molenbeek ging lesgeven in Nicaragua!
LEES MEER OP PAGINA 18
LEES ZAZIE, PAGINA 26-27
Podium > Sweeney Todd getuigt van succes musicalopleiding
Leah Thys en de triatlon van de podiumkunsten ANDERLECHT – Net als we het willen hebben over emoties en hoe die dankzij acteren, zang, dans en muziek in een musical tot explosie komen, is Leah Thys aan een sigaretje toe. In het rokerskot van de Conservatoriumafdeling aan het kanaal blaast de BV-lesgeefster wolkjes van lof uit over de kwaliteit van haar studenten. “Een musicalartiest is veelzijdig getalenteerd.”
Maar als je als mens niet zelf helemaal – met acteren, zang en dans – aanwezig bent, dan klopt het plaatje niet.”
T
Na de opleiding is er natuurlijk het beroep, dat uitnodigend lonkt. Het Ballet van Vlaanderen en Theater Arena hebben het musicalgenre uit de Angelsaksische wereld hier geïntroduceerd. Sinds eind vorige eeuw is het – met stijgend succes – gegroeid naar vertaalde musicals en eigen Vlaamse en Nederlandse producties. Thys: “Musical is zeker niet De 3 biggetjes van Studio 100 alleen, er zijn ook de kleine pareltjes als Ganesha (laureaat van de Vlaamse Musical Prijzen 2010, JMB) en de grote zalenvullers als Dans der vampieren, dat van slapstick tot sérieux ging. Musical is – met zijn dans, zang én acteren – de triatlon van de podiumkunsten, waarnaar duizenden mensen komen kijken. Komt daarbij dat een zaal als Viage (waar wekelijks een ‘best of’-revue wordt gegeven, JMB) afgestudeerden kansen geeft tot podium- en publiekservaring; en je ontwikkelt talent in het genre. De musicalopleiding is zo allround dat de jongeren veelzijdig en meertalig geschoold zijn en vooral overal inzetbaar worden: van toneel tot film. De enige kritiek op musical is dat het showelement zich opdringt, maar dat is eigen aan het genre. Het publiek komt om zich te laten entertainen. Theater en dans worden met de multimediatechnieken ook erg showy. Alle genres vloeien in elkaar over. En musical is de opera van vandaag.”
dramatische gegeven moet voelbaar gemaakt worden. Het empathisch gevoel moet zo ontwikkeld zijn dat ik het als acteur herken. Verlangen, bijvoorbeeld, is niet zomaar uit te drukken. Je moet specifiek spelen dat je naar iets verlangt; pas dan wordt het zichtbaar en ‘echt’ voor de toeschouwer. De emotie moet eerst binnen in je ontstaan en dan moet het in de ruimte interessant gemaakt worden. Dan pas wordt het geloofwaardig. En vervolgens kun je de universele gevoelens in om het even welk personage plaatsen.” Hoe kun je dat concreet leren? Thys: “Je kunt gaan luisteren naar een stuk klassieke mu-
ziek. Dan beeld je je in dat die muziek de stem is van de persoon die het allerbelangrijkste in je leven is. Omdat muziek emotie is – de emotie van de componist –, kun je dit verplaatsen naar een reëel iemand. En aangezien je van die persoon houdt, zul je door de stem – de muziek – beroerd worden. Heel goed kunnen dansen of zingen is één ding, maar als het niet doorleefd wordt, dan leeft het niet. De studenten moeten emotionele verbeelding hebben, empathische gevoelens – en dat is nog iets anders dan fantasie. Bij musical is het enige cadeau dat je krijgt, de muziek – iets wat het genre natuurlijk makkelijk verteerbaar maakt.
© RONNIE COMMISSARIS
ijdens de middagpauze van de musicalafdeling van het Conservatorium neemt het entertainmenttalent het er even van. In rijtjes achter hun laptop zingen de studenten in geaffecteerd Nederlands mee met gedownloade musicaltunes. “Soms ben je wel een beetje iets te prominent!” scandeert een jongen met hoge stem, zich verkneukelend aan de liedjes. In dit musicallaboratorium gaat het er allemaal ultrasoft en bonbonroze toe. Woensdag ging de nieuwe productie Sweeney Todd, de bloedbarbier van Fleet Street in première (die nog tot en met 18 december speelt). Het is maar één zichtbaar bewijs van de intensiteit waarmee het musicalgenre de bachelors in het bloed zit. Aan het enthousiasme zie je het: musical is back. Hoe dat komt, vroegen we aan een leading lady in zang en theater, Leah Thys, de Marlene Dietrich van de Vlaamse scene (en uiteraard bekend van de tv-serie Thuis). Eerder gaf ze les aan verschillende theateropleidingen in Londen, nu doceert ze al vijftien jaar aan de Brusselse musicalopleiding. Ze geeft er het vak Labannotatie, uitgevonden door de Slovaaks-Duitse danspedagoog Rudolf von Laban (1879-1958). Leah Thys leerde Laban en zijn theorie tijdens haar conservatoriumopleiding (jaren 1970) kennen dankzij de choreografe Lea Daan (Gombert). Thys: “Het gaat om het ontdekken van de ruimte waarin iets gebeurt, en om de analyse van jezelf (en de mens in het algemeen); hoe het allemaal in elkaar zit. Er komt veel bij kijken: natuur, cultuur, politiek,... Hoe liegt iemand, hoe is iemand verliefd? Tekst biedt louter extra informatie aan; waar het om gaat, is de overdracht van de situatie-ervaring naar het publiek. Daarom moeten de studenten eerst en vooral zichzelf fysiek en mentaal leren kennen, zodat ze kunnen terugvallen op automatismen. De ruimte geeft de richtlijnen aan om bewust te bewegen.” Geen makkelijke klus dus. Thys legt uit: “Het
Allround
De cast van Sweeney Todd met regisseur David Verbeeck (midden onder) en dirigent Stephen Collins (rechts onder).
Jean-Marie Binst
Sweeney Todd, de bloedbarbier van Fleet Street van Stephen Sondheim in een regie van David Verbeeck, nog op 10, 11, 13, 15, 16, 17 en 18 december om 20 uur, en op zondag 12 december om 15 uur in Blok D (polyvalente zaal) van de Erasmushogeschool, Nijverheidskaai 170 (metro Delacroix), 1070 Anderlecht. Meer op www.erasmushogeschool.be/ musical en 02-507.82.00
BDW 1258 PAGINA 18 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Schilderkunst > Jacques Carabain, 59 aquarellen van het oude Brussel
Onder een helderblauwe hemel
D
e 59 aquarellen van Jacques Carabain, geschilderd tussen 1894 en 1897, werden bijna allemaal besteld door toenmalig burgemeester Karel Buls. Buls wou blijvende herinneringen aan buurten die door grote stedenbouwkundige ingrepen dreigden te verdwijnen of drastisch te veranderen. De aquarellen waren bestemd voor het jonge stadsmuseum dat er dankzij Buls gekomen was. Meer dan een eeuw later hangen ze er opnieuw, in dezelfde zaal. Het is van 1994, een eeuw na de eerste aankoop, geleden dat de aquarellen nog als geheel tentoon hingen. Toen gebeurde dat niet in het Museum van de Stad, maar in het stadhuis. De museumequipe heeft voor een didactische opzet gekozen. De aquarellen worden geduid met historische documenten uit het Stadsarchief, historische en recente foto’s en een plan. Dankzij de duiding krijgt de bezoe-
© STAD BRUSSEL
BRUSSEL – Op de aquarellen van Jacques Carabain baden Zavel en Zeehondstraat in een zomers sfeertje. Een wandeling langs de meesterwerkjes van Carabain stemt een mens mild. Een beter kader dan het Broodhuis is moeilijk te verzinnen. Een blik op verdwenen steegjes en buurten die de tand des tijds hebben doorstaan.
ker – boven op het genot van aquarellen kijken – een zicht op de historische evolutie van vijf centrale wijken: het Handelsdok tussen Duivelshoek en Vlaamsesteenweg, de Grote Markt, de Hofberg, de Sint-Rochus- en Ter arkenwijk, en de Zavel. Op het plannetje staan wijken en straten die nog altijd bestaan, in het groen, verdwenen stegen staan in het rood. Jacques François Carabain, telg uit de Haagse burgerij, werd in 1834 in Amsterdam geboren
Beeldde Carabain, met een knipoog naar zijn publiek, zichzelf af? en overleed in Schaarbeek in 1933. Hij maakte deel uit van een Hollandse kunstenaarskolonie die zich, om te ontsnappen aan de dwang van de modellen uit de Gouden eeuw, in de randgemeenten van Brussel vestigde. Toentertijd waren dat Sint-Joost, Schaarbeek en Elsene. Carabain reisde graag: naast zichten uit Nederland en België zijn er romantische
Onzelievevrouwbroersstraat en Kolenmarkt in 1897.
afbeeldingen van sites in Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Frankrijk, Italië. Carabain mag dan vaak ereprijzen gekregen hebben, financieel ging het hem niet altijd voor de wind. In een brief van Karel Buls kunnen we lezen: “Ik weet niet of u zich herinnert dat ik u ooit gesproken heb over een verdienstelijk kunstenaar, dhr. Carabin (!), die gespecialiseerd is in stadsgezichten en die in bittere armoede verkeerde als gevolg van een ellendige reis naar Australië en Californië.” Van Carabain zelf zijn geen afbeeldingen bekend, maar op verschillende schilderijen prijkt een man met bolhoed en zware snor die op Carabains zoon Victor Eugene lijkt. Als de zoon op de vader geleek, zo wordt gespeculeerd, dan schilderde hij mogelijk zichzelf. Danny Vileyn
Brussel in aquarel, tot en met 31 december 2011 in het Museum van de Stad Brussel (Grote Markt). Dinsdag tot en met zondag van 10 tot 17 uur; gesloten op maandag, 25 december en 1 januari. Kaartjes 3 euro, catalogus 29 euro, stadsplan voor een ‘Carabain-wandeling’ 2,50 euro en gratis brochure voor kinderen
ADVERTENTIE
OVERZICHTSTENTOONSTELLING 50 JAAR GAL
9 tot 21 december dagelijks 10-17u behalve zondag
De Loketten Vlaams Parlement Ijzerenkruisstraat 99 1000 Brussel Dit jaar werd Gerard Alsteens 70. Zijn alter ego, GAL, viert zijn 50ste verjaardag. Sinds 1960 geeft de politiek tekenaar elke week zijn kritische mening op de actualiteit. curieus vzw viert dat met een grote overzichtstentoonstelling.
www.curieus.be/gal
i.s.m.
BDW 1258 PAGINA 19 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
’t Is goed in ’t eigen hert te kijken
TELEX VADROUILLE Tekenwedstrijd rond Erasmus
© MIRJAM DEVRIENDT
© KMSK / SPELTDOORN
ANDERLECHT – Het Erasmusmuseum (in het Erasmushuis) organiseert de tekenwedstrijd Erasmus en ik voor kinderen van zes tot twaalf. Hun wordt gevraagd een zelfportret én een Erasmusportret te maken. Voor dat laatste kunnen ze zich inspireren op het tweeluik van de Brabantse kunstschilder en Vlaamse Primitief Quinten Metsys, met links Desiderius Erasmus (1469-1536) en rechts de Antwerpse stadsgriffier en humanist Pieter Gillis (illustratie). Het werk mag gemaakt worden met potlood, kleurstift, water- en plakkaatverf of welk materiaal ook, maar moet uiterlijk 15 december bij het Erasmusmuseum, Kapittelstraat 31 zijn. Er worden drie prijzen toegekend aan kinderen van de eerste, tweede en derde graad. De hele klas van de winnaar
krijgt een gratis rondleiding op kindermaat, georganiseerd door de conservator van het museum. In het Erasmusmuseum loopt nog tot en met 23 januari 2011 de tentoonstelling Portretten van Erasmus: Dürer, Holbein, Metsys, Froben. JMB Meer op 02-521.13.83.
KERST- EN JAARWENDECONCERT
Praat
Berlinde De Bruyckere, uit de reeks ‘Romeu my deer’ (l.) en Lucas Cranach de Oude, ‘Apollo en Diana’, ca. 1530.
Gezien: de herten van Lucas Cranach in Bozar.
achteraf
Weer worden de rendieren met een grote luchtbrug uit Lapland overgevlogen, en we zitten er niet op te wachten. Geweide dieren moeten namelijk onverwachts opduiken. De eerste hertachtige die onverwachts in mijn gezichtsveld opdook, was een eland. Een Amerikaans kortverhaal dat ik helaas niet meer kan terugvinden, draaide rond een scène waarin dat dier plots pontificaal op de weg verscheen, vlak voor de auto van het hoofdpersonage. Een paar jaar later gebeurde precies hetzelfde in het boek Schaduwkind van de Nederlander P.F. Thomése. De ik-verteller trekt het bos in, komt “terecht in de wereld van voor het verlies” en treft daar een hert. “Het stond stiller dan de bomen rondom (...), keek mij aan met bedauwde ogen en ik keek terug. Vertrouw mij, zeiden mijn ogen: mijn handen, mijn voeten, het behoort allemaal tot het bos. Maar het hert geloofde me niet.” En in de film The Queen van Stephen Frears is het de belaagde koningin die in een cruciale scène oog in oog komt te staan met een majestatisch edelhert, waarmee ze zich identificeert. Vorig jaar dan mocht ik in Gent beeldend kunstenaar Berlinde De Bruyckere interviewen. Bij wijze van cadeautje had ik mijn dubbel exemplaar van het boek van Thomése meegenomen. Het was het enige waardevolle dat ik zo meteen in mijn buurt had liggen. Aan het hert had ik niet meer gedacht tot ik de poort van De Bruyckeres atelier opende. Voor mij lagen een aantal hertengeweien op de grond die De Bruyckere wilde gebruiken voor een nieuwe reeks werken. Het interview dat volgde, ging over De Bruyckeres inspiratiebronnen. Een daarvan is de Duitse schilder Lucas Cranach. We hebben het er toen niet over gehad, maar Cranach is een schilder van herten. Ik ben Cranachs herten nu gaan opzoeken in Bozar. Er staan er verschillende op de prenten en panelen met hertenjachten die de allure van Cranachs vorstelijke opdrachtgevers moeten illustreren. In tegenstelling tot de ‘moderne’ herten bij Thomése en Frears zijn
die van Cranach helemaal niet groots en ontzagwekkend. Het zijn kleine rennende diertjes waarvan het gewei in de nek ligt, zoals de oren van angstige honden. Iets anders zijn de herten op Cranachs schilderijen van Adam en Eva of Apollo en Diana (beeld rechts). Die zijn groter en hebben zich als trouwe huisdieren bij de naakte figuren neergevlijd. Op de tentoonstelling wordt over die herten niets gezegd, maar ze vergroten duidelijk de aantrekkingskracht van Cranachs sterkste werken: die waarin bomen en bossen voor een intens, ‘heimlich’ decor zorgen. Rest de vraag wat die herten ons te vertellen hebben. Misschien liggen de zaken wel heel eenvoudig en verbeeldt onze relatie met het hert onze relatie met de natuur. Als we in de blik van zo’n hert angst menen te ontwaren, dan is dat waarschijnlijk niet onterecht. Cranachs jachttaferelen tonen trots hoe cultuur die herten klein kan krijgen. Maar tegelijk weten we ook beter: de natuur zelf krijgen we niet klein. Haar onverschilligheid ten aanzien van ons is absoluut en meedogenloos. Dat wij dus ook een oproep menen te ontwaren in de blik van het hert, is daarom helaas te wijten aan projectie. Projectie die wel een diepgewortelde wensdroom zal verraden naar harmonie met de prehistorische natuur, naar de harmonie van het paradijs waarin het hert nog aan onze zijde zat, naar ‘de wereld van voor het verlies’. Ondertussen heeft Berlinde De Bruycke re haar werken gemaakt. De reeks heet ‘Romeu my deer’ (beeld links) en toont gekleurde wassen afgietsels van geweien die afgezaagd, afgestroopt, bebloed en in elkaar verstrengeld aan een muur hangen. In de context van hierboven is het haast ongelooflijk dat in deze gruwelijk ogende werken troost te vinden is. Wellicht zit die troost in de in zichzelf gekeerde verstrengeling van die vertrouwde vormen. Maar als variant op de traditionele triomfantelijke jachttrofeeën boven de deur kan dit tellen. De Bruyckere toont hier voor mij hoe ook het hert waarvan we even de blik hoopten te kunnen kruisen, ondertussen aan flarden is geschoten, en definitief tot een museumstuk gemaakt. Michaël Bellon
SINT-AGATHA-BERCHEM – Uit de drielandenpuntregio van Eupen komt het a-capellagezelschap Marienchor naar Brussel. De Königlicher Männergesangverein ontstond in 1905 onder leiding van de dirigentendynastie Mommer, die drie generaties lang (tot 1972) het koor stuurde. Het koor reist veel in binnen- en buitenland. De jongste kwarteeuw bereikte het regelmatig de hoogste klasse bij muziekconcoursen van het ministerie van de Duitstalige Gemeenschap, en sinds 1992 draagt het de titel ‘amateurvereniging met
buitengewoon hoogstaand artistiek niveau’. Het repertoire van het koor gaat van sacrale tot wereldlijke muziek, en van de renaissance tot de moderne koorliteratuur. In 2003 werd het mannenkoor uitgenodigd om het traditionele kerstconcert in het koninklijk paleis van Brussel op te luisteren. Op zondag 12 december om 15 uur zingt het Marienchor in de parochiekerk (Soldatenstraat/Kerkstraat) van Berchem. Reserveren kan bij Bru-West op 02-465.30.21; meer op www.info-zomaar.be. JMB
ADVERTENTIE
FOCUS OP Culturele middagpauzes
in het Museum van de Stad Brussel 14 en 16 december 2010 om 12.30u
Brussel in aquarel De rondleiding is gratis! Toegang: € 3 per persoon Museum van de Stad Brussel Grote Markt (tegenover het Stadhuis) Info: 02 279 43 76 | musea.brussel.be
BDW 1258 PAGINA 20 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Muziek > Sounds of Istanbul zet wervelend Turkije in de kijker
Luisteren bij mezze en een raki T
urken en mensen van Turkse afkomst vormen in Brussel een van de grootste minderheden, maar van hun muziek weten we zo goed als niets. Het gebeurt haast nooit dat we in een van de reguliere concertzalen een Turkse groep aan het werk zien, en veel culturele uitwisselingen met Belgische muzikanten zijn er niet. Het Huis van Culturen en Sociale Samenhang (HCSS) van Molenbeek wil daar iets aan doen en ons laten kennismaken met de culturele rijkdom en diversiteit van Istanbul, een grootstad op de handelsweg tussen Europa en het Midden-Oosten en al millennia een kosmopolitisch cultureel kruispunt. In de muziek komt die culturele kruisbestuiving het beste tot haar recht, zo ook twee dagen lang tijdens Sounds of Istanbul. De affiche is een typisch visitekaartje van Istanbul: de menigte in de Istiklal Caddesi, de bekendste winkelstraat. “Dat is de place to be voor muziekliefhebbers,” vertelt Sonia Triki, programmasamenstelster bij het HCSS. “Er zijn straatmuzikanten, door de ramen van appartementen hoor je muziek en feestjes. Er klinkt een mengelmoes aan stijlen: traditioneel, Balkan, jazz,... Echt indrukwekkend.
© HET HUIS VAN CULTUREN EN SOCIALE SAMENHANG
SINT-JANS-MOLENBEEK – Istanbul is dit jaar Culturele Hoofdstad van Europa, en terecht, want de stad bruist. Vooral de muziek in de volksbuurten floreert als nooit tevoren. Het Molenbeekse Huis van Culturen en Sociale Samenhang zet twee dagen lang die muzikale diversiteit in de kijker. Die muzikale hutsepot willen we laten zien aan het Brusselse publiek.”
Tavernesfeer Op vrijdagavond geeft het Fasil Ensemble het startschot. De traditio nele muziek van deze Turkse immigranten is representatief voor de groepen die in de zijstraatjes van Istiklal Caddesi spelen in de tavernes, de zogenaamde meyhanes. “Deze tavernes bestonden al ten tijde van de sultans en zijn nog altijd een geliefkoosde bestemming van de inwoners van Istanbul. Ze gaan er naar muziek luisteren, eten er mezze en drinken raki. Istanbul staat bekend om zijn bruisende nachtleven en ambiance, en die sfeer zullen we in de bar creëren met een speciale inrichting en Turkse specialiteiten.” Daarbij zullen de raki, een alcoholdrank met anijssmaak, en de mezzehapjes niet ontbreken. Na het eten kan het publiek in de zaal terecht voor Turkse pop- en rockklassiekers door de jonge garde van het Sazz’n Jazz Quartet, het huiskwartet van de gelijknamige muziekclub in de Koningsstraat in Sint-Joost. Zaterdag moet u beslist op tijd komen, want om 18 uur is er een buitenkans om anderhalf uur lang
Het Sazz’n Jazz Quartet brengt Turkse pop- en rockklassiekers.
onder te duiken in de muzikale excentriciteit van Istanbul. In Crossing the bridge – The sound of Istanbul, een film uit 2005 van Fatih Akın, ontdekt u een bruisende stad die nooit tot rust komt, en een brede waaier aan prachtige muziek: van de traditionele Balkanmuziek van klarinetvirtuoos Selim Sesler over de world beats van ney-speler Mercan Dede (een ney is een Arabische fluit) tot de folkrock-sensatie Baba Zula,
met zijn Metallica-achtige rocker op saz (Turkse langhalsluit). Het Molenbeekse strijkkwartet Quatuor Danel zal in het kader van zijn residentie in het MCCS de Turkse klassieke muziek vertegenwoordigen met enkele Turkse gastmuzikanten, en Saz Ground sluit de tweedaagse af met een fusie tussen traditionele Turkse muziek en invloeden uit rock, jazz en flamenco. “Deze groep rond de Brusselse Turk
Cumali Bulduk ontstond uit een ontmoeting tijdens Le Monde en Scène, een initiatief waarbij muzikanten uit de vier windstreken samen jammen. Je zou Saz Ground wel de Brusselse ambassadeur van de culturele diversiteit van Istanbul kunnen noemen, met muzikanten uit Turkije, Azië, Spanje en België, een echte melting pot.” Dat Istanbul een fantastische muziekscene heeft, is intussen wel
Media > Radio 1-muziekprogramma cityhopt tussen wereldsteden
Intercity naar Brussel Bekende en minder bekende nummers uit verschillende muziekstijlen, gelardeerd met (muzikale) weetjes over de stad die centraal staat: dat is de simpele, maar gesmaakte formule van Intercity, dat ook veel extra’s te bieden heeft op de website. Producer Raymond Stroobant weet al ongeveer wat er zondag te horen zal zijn. ‘Bruxelles’ van Jacques Brel en ‘Brussels by night’ van Raymond van het Groenewoud zijn certitudes, maar het is vooral de bedoeling om ontdekkingen te doen. “Iets wat ik toevallig op het internet heb gevon-
den, is ‘Empire State of Brussels’, een heel mooie cover van ‘Empire State of mind’ van Jay-Z en Alicia Keys door de Brusselse rappers 13HOR, Daddy-K en Aziza. Ook heel mooi is ‘Cage aux Ours’ van de Brusselse groep Tommigun, genoemd naar de bijnaam (‘de Berenkuil’) van het Verboeckhovenplein in Schaarbeek. We draaien ook ‘Ici Bruxelles/ Brussel hier’ van Jaune Toujours en ‘Brussels’ uit Brussld, de nieuwe van Arno, en waarschijnlijk ‘Ook omdat Brussel stinkt’ uit het allereerste album van Kris De Bruyne.” En wat zongen ze in het buitenland
© JAN MISSOTTEN
BRUSSEL – In het Radio 1-programma Intercity geeft presentator Luc Janssen elke zondag een muzikale rondleiding door een wereldstad. Na Londen, Amsterdam, Parijs en een resem Amerikaanse steden is nu Brussel aan de beurt.
De Brusselaars van Tommigun dichten over de Cage aux Ours/Berenkuil.
allemaal over Brussel? “Niet zoveel eigenlijk. Dat is toch een beetje tegengevallen. Er is natuurlijk de klassieker ‘Bruxelles’ van Dick Annegarn, de Nederlandse chansonnier die in Brussel opgroeide. Eric Andersen is de man die de soundtrack gemaakt heeft voor de film Istanbul van Marc Didden. Hij heeft het in ‘Belgian bar’ over zijn verblijf in Brussel. En dan hebben we toch ook iets van Bob Dylan gevonden. In ‘When I paint my masterpiece’ reist hij van Rome naar Brussel ‘on a plane ride so bumpy that I almost cried’.” Michaël Bellon Intercity over Brussel, zondag 12 december tussen 13 en 14 uur op Radio 1, www.radio1.be
Sazz’n Jazz erin ook mensen van buiten de gemeenschap aan te trekken.” Het is ook zeldzaam een Turkse muzikant aan het werk te zien bij een van de vele Brusselse wereldmuziekgroepen, en wellicht ligt dat aan het feit dat de meeste Brusselse Turken uit Emirdag komen, een klein dorpje in het Turkse binnenland. “Andersom komt het ook heel zelden voor dat een Turkse band speelt tijdens onze zomerfestivals,” merkt Tikri op. “Daarom zijn plaatsen als Sazz’n Jazz zo belangrijk: ze smeden ban-
De Istiklal Caddesi, place to be voor muziekliefhebbers.
Muziek > FM Brussel tonight op 18 december
Eén stad, één feest BRUSSEL – Op zaterdag 18 december is er in K-Nal aan de Havenlaan FM Brussel tonight. “We gaan opnieuw voor een volle zaal,” zegt Jeroen Roppe van FM Brussel. One city, one party. Dat is de slogan van FM Brussel tonight, al vele jaren de vaste formule die de stadsradio de Brusselaars zo ergens in december schenkt. “Zoals gewoonlijk werken we met onze vaste FM Brusseldj’s en hangen we ook deze Tonight op aan al bestaande feestconcepten. In K-Nal, aan het kanaal, heet dat feestconcept Libertine supersport en is het al een tijdje een vaste formule op zaterdagavond. Wij haken ons wagonnetje daar graag aan,” zegt Jeroen Roppe, hoofdredacteurdirecteur van de radiozender. De stijl wordt dit jaar meer clubmuziek, electro en house. “In tegenstelling tot voorgaande jaren, toen
Nick Trachet
Sounds of Istanbul, vrijdag 10 en zaterdag 11 december in het Huis van Culturen en Sociale Samenhang, ingang langs de Merchtemsesteenweg 67, 1080 Sint-Jans-Molenbeek. Meer op 02-415.86.03, www.molenbeek.be en maisoncultures1080.blogspot. com
BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT © HET HUIS VAN CULTUREN EN SOCIALE SAMENHANG
“Er is een druk Turks gemeenschapsleven in Brussel, maar alleen Sazz’n Jazz slaagt erin ook mensen van ‘buiten’ aan te trekken”
den tussen de Turkse en de andere gemeenschappen in Brussel.” Sounds of Istanbul kadert in de feestelijkheden rond Istanbul als Europese culturele hoofdstad en krijgt de steun van staatssecretaris Emir Kir (PS), zelf van Turkse afkomst en bij het College van de Franse gemeenschapscommissie Cocof bevoegd voor Cultuur. Benjamin Tollet
© NICK
duidelijk. Maar hoe zit het met de Turkse muziek in Brussel? Die leeft vooral binnen de gemeenschap, zegt Triki. “Er zijn in Schaarbeek heel wat verenigingen bezig met het Turkse gemeenschapsleven, maar tot nog toe slaagt alleen de muziekclub
TR ACHE
T
BDW 1258 PAGINA 21 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
we soms ook een noot funk aan het geheel toevoegden. Maar dat maakt deel uit van een evolutie. In 2011 zouden we graag verschillende FM Brussel tonight ’en houden met naast dj’s ook soms liveoptredens.” Een kaartje in voorverkoop kost acht euro, aan de kassa kost het u twaalf euro. Doel van de avond is volgens de hoofdredacteur om een gevoel van verbondenheid te creëren. “We willen alle mensen die een band met CD de stad hebben, verenigen.” Meer op www.fmbrussel.be
Glutamaat Het is een goedkoop product in een mooi doosje. In Oost-Azië wordt het veel gebruikt, maar in de westerse wereld is men er nogal bang van. Onterecht? Als het aan de winkel ligt, moeten we onze consumptie van glutamaat zeker niet beperken: “Eén kopen, tweede gratis,” stond er bij deze potjes. Ik wist niet wat ik ermee zou beginnen, maar de doosjes zijn zo mooi oubollig. Dus kocht ik er twee. Ik denk dat mijn voorraad glutamaat mij nu wel zal overleven, tenzij mijn jongste zoon er scheikundige proeven mee bedenkt. Ve-Tsin en Ajinomoto zijn de bekendste merken van dit poeder, dat ik voor het gemak glutamaat noem. Anderen schrijven glutaminezuur, natriumglutamaat, of mononatriumglutamaat. Soms zelfs monosodiumglutamaat (MSG), maar dat laatste is slecht Nederlands. Sodium is Frans (en Engels) voor het element natrium, het lichtste van alle metalen. Hoe langer de spelling, hoe dreigender een goedje gaat klinken. Sommigen doen dan met opzet. Het gaat erom de medemens schrik aan te jagen voor deze ‘vreemde’ specerij die ons vanuit China en Japan bereikte. Het ging als met die Amerikaanse student die op een dag een (grappig bedoelde) schoolvoordracht gaf over de gevaren van dihydrate monoxide. Na snelle verspreiding van de inhoud via een website begonnen op den duur zelfs politici serieus te onderzoeken of er geen maatregelen dienden genomen worden tegen deze blijkbaar zeer gevaarlijke stof in ons milieu. Tot iemand erop wees dat dihydraatmonoxide gewoon een pedante manier is om ‘water’ (H2O) te zeggen. De overstromingen van vorige maand waren bijvoorbeeld een duidelijk bewijs van het gevaar van dihydraatmonoxide. De vergelijking is nog zo gek niet, want ook rond glutamaat blijven er verdachtmakingen waren. Nochtans blijkt het een onschuldige smaakversterker, wat zeg ik, een levensbelangrijke stof voor ons lichaam. Glutaminezuur is een van de twintig aminozuren waaruit ons hele lichaam is opgebouwd. We maken het zelf aan in ons lichaam als we er te weinig van eten. Onze zenuwen en ons geheugen
kunnen niet werken zonder glutamaat. De mens heeft altijd graag glutamaat gegeten. Hij is er gek op. Maar het werd hier voorheen nooit als poedertje verkocht, tot de opkomst van de Chinese keuken. Als smaakstof werd het geidentificeerd in 1907 door ene Kikunae Ikeda, een honorabel Japans chemicus, die er de ‘vijfde smaak’ mee verklaarde. Hij noemde die umami en vandaag is dat een modieuze kruiding. Op culinaire wedstrijden en in restaurantbesprekingen regent het het U-woord. Is het echt, of zijn het de nieuwe kleren van de keizer? En zijn er misschien nog méér smaken? Zalvend, bijvoorbeeld? Hoe dan ook: umami is glutamaat, per definitie zelfs, want professor Ikeda vond het woord ervoor uit. Het goedje wordt gewonnen uit zeewier en gistculturen en is vandaag een populaire smaakversterker. Daar is het in het Westen allicht beginnen misgaan. Met ons modern hoogverwerkt voedsel in de supermarkten begon men zich af te vragen wat die scheikundige naam op de ingrediëntenlijst stond te doen. En toen bekend werd dat Chinese eethuisjes veel glutamaat gebruikten, beweerden er mensen al gauw dat ze ziek werden van de Chinees, en dat ‘MSG’ de oorzaak was. Allergieën, astma, hartkloppingen, flauwtes, wat was er allemaal niet het gevolg van dit poeder? Het leek wel of glutamaat een uitvinding was van de baarlijke Dr. Fu Manchu zelve. Ondertussen is dat allemaal ernstig onderzocht en er is nooit enig verband gevonden tussen die klachten en MSG, temeer daar de klagers géén effect merkten als ze westerse producten aten met een hoog glutamaatgehalte, zoals tomaat en paddenstoel, maar vooral oude kaas, met als topper de nu zo populaire Parmigiano Reggiano! Fabrikanten zijn glutamaat gaan wegsteken achter een code, E621, en dat maakte de zaken zo mogelijk nog erger. Nu schrijven ze gistextract, dat klinkt onverdacht, maar ze bedoelen evengoed MSG. Wat is die umamismaak nu? Vlees of bouillon zouden umami smaken. En natuurlijk ook kombu ofte sacharinewier, maar dat eten de meesten onder ons ook weer niet alle maanden. De eenvoudigste manier om het te leren, is zo’n potje kopen, een lepeltje
Allergieën, astma, hartkloppingen, flauwtes, wat was er allemaal niet het gevolg van dit poeder? poeder in wat water oplossen en proeven. Voilà, dát is dus umami. Het heeft inderdaad met bouillon te maken en verder valt het met niets te vergelijken, anders zou het geen basissmaak zijn. Nu we eindelijk mee zijn met de moderne eetcultuur, wat doen we met de rest van het potje? Ik zou het niet weten, maar ik geloof graag dat het een smaakversterker is. De vraag is: welke smaak moet ik versterken? Keukenzout doet dat ook en glutamaat is geen alternatief voor zout, want het bevat ook natrium (en natrium is nu net wat we te veel binnenkrijgen met zout). Om echt Chinees te koken hoeft het trouwens niet. De man die het wokken over de hele wereld populariseerde, de Amerikaan Ken Hom, schreef in een van zijn eerste invloedrijke boeken over glutamaat (Chinese cookery, 1984): “Ik geloof dat de meest verse en fijnste ingrediënten geen smaakversterker nodig hebben, en ik gebruik het dan ook nooit.” Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet
BDW 1258 PAGINA 22 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Gerald Loftus: “Twee nadelen zijn er aan ons leven in Marokko: dat ik door mijn functie op mijn blog uitgesproken politieke standpunten maar beter mijd, en dat we niet ongelimiteerd van Belgische bieren kunnen proeven.”
UKKEL – “Lang heb ik in de overtuiging geleefd dat ik Brussel, mijn adoptiestad, goed kende. Tot ik in 2008 het boek Secret Brussels kreeg. Het heeft me de ogen geopend. Zoveel verborgen pareltjes, zoveel geheime plekjes, ik had er werkelijk geen benul van.” Het ontdekken van die pareltjes is nu voor een tijd in de koelkast beland: Gerald Loftus is directeur geworden van Talim, het instituut voor Marokkaanse studies, in het oude Amerikaanse gezantschap in Tanger.
‘T
oen de kans zich voordeed om terug naar Noord-Afrika te gaan, hebben mijn vrouw en ik amper hoeven nadenken. Het is een deel van het Zwarte Continent dat me altijd enorm heeft geboeid,” vertelt Gerald Loftus me in zijn appartement in Ukkel. “Met het leven in de Maghreb heb ik voor het eerst kennisgemaakt toen ik, na mijn studie Internationale Betrekkingen, een jaar in Tunesië zat voor het Amerikaanse Vredeskorps. Het was liefde op het eerste gezicht. Door de Arabische invloeden – tijdens mijn studie had ik me verdiept in het Midden-Oosten –, en door de Franse invloeden – mijn vrouw Marie-Hélène is Française. De links van de Maghreb met het Oude Continent zijn ronduit fascinerend; zowel in Zuid-Europa als in Noord-Afrika vind je daar nog altijd rijke sporen van. En het toeval wou dat mijn tweede post als diplomaat in Tunis was, de hoofdstad van Tunesië.” Nog geen seconde hebben Loftus en zijn vrouw zich de nieuwe stap in hun leven beklaagd. “Tijdens de onafhankelijkheidsstrijd tegen de Britten konden Amerikaanse schepen de haven van Tanger aandoen, waardoor er een band ontstond en Marokko het eerste land werd dat de Amerikaanse Republiek er-
kende; dat was in 1777. Een voorrecht is het te kunnen werken in de stad waar de Verenigde Staten hun eerste consulaat openden.” “De legatie – het enige Amerikaanse monument buiten de VS – werd in 1821 geschonken door de toenmalige sultan van Marokko. Nu is het gebouw niet langer het toneel van diplomatieke activiteiten, maar een museum, een cultuur- en conferentiecentrum. We leren er onder meer vrouwen lezen en schrijven; in de zomer komen Amerikaanse studenten lessen Arabisch volgen. En dan is er nog de uitgebreide bibliotheek, die zeer in de smaak valt bij academici uit de vier windstreken.” “Thuis zien we door het raam Spanje; we zien schepen door de Straat van Gibraltar naar de Middellandse Zee varen. Mijn werk bij Talim in Tanger is werkelijk een godsgeschenk geweest. Ook omdat het instituut herinnert aan het gastvrije verleden van de Amerikaanse diplomatieke instellingen. Van dat verleden werd het begin van het einde ingeluid in het bewogen jaar 1979, toevallig ook het jaar waarin ik mijn carrière ben begonnen. Het was het jaar van de bezetting van de Amerikaanse ambassade in Teheran en de bestorming van die in Islamabad, het jaar van de moord op de Amerikaanse ambassadeur in
Afghanistan ook. Het gevolg was onder meer dat de Amerikaanse ambassades op versterkte forten begonnen te lijken – de nieuwe zijn zelfs niet meer ingebed in het lokale weefsel. Wat de mensen in Tanger te zien krijgen, is een voorbeeld van hoe het vroeger was. Het oude gezantschap is een verzameling gebouwen uit de achttiende, negentiende en twintigste eeuw, onlosmakelijk verbonden met het oude stadscentrum, van de medina met haar pittoreske marktkraampjes.” “Van 1940 tot 1956 genoot Tanger van een internationaal statuut, waardoor de stad bekendstond als een vrijhaven voor avonturiers, speculanten en internationale spionnen én een uitgelezen plek was voor diplomatieke contacten. Dat rijke en bewogen verleden voel je nog altijd in alle geledingen van de stad, de openheid naar de buitenwereld blijft groot. De aanleg van een nieuwe haven, vlak bij de oude, heeft die openheid zelfs nog vergroot.” “Ook het dagelijks leven bevalt ons zeer. Er zijn maar weinig dingen die we er missen. Op goed geluk proeven van Belgische bieren is er een van; het feit dat ik door mijn functie uitgesproken politieke standpunten maar beter mijd op mijn blog, is een tweede.” Een open blik op de wereld heeft mijn gastheer al van jongs af. “Mijn ouders waren Ierse immigranten, de sterke band met Europa was onmiskenbaar. Al gauw wist ik dat Philadelphia, waar ik ben opgegroeid, me niet zou volstaan. Dat gevoel werd nog versterkt toen ik aan de universiteit Marie-Hélène leerde kennen. Ik heb dan ook met beide handen de kans aangegrepen om in Ierland en Schotland mijn kennis te verrijken.” Barbados, Tunis, Alexandrië, Muscat in
© MARC GYSENS
Loftus op de drempel van ‘zijn’ Legation, “het enige Amerikaanse monument buiten de VS”. Marokko erkende als eerste land de Verenigde Staten (in 1777) én was het eerste land waar de VS een consulaat openden.
BDW 1258 PAGINA 23 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
FREDDI SMEKENS “We voelen ons op zoveel plaatsen thuis, maar uiteindelijk zal zich de vraag opdringen waar we onze oude dag willen slijten. En dan komt Brussel zeker in aanmerking”
Gerald Loftus, Amerikaan tussen Ukkel en Marokko
‘Brussel is en blijft mijn adoptiestad’ Oman, Oran en Algiers in Algerije, waar hij tot nader order de laatste Amerikaanse consul was: allemaal etappes in de rijkgevulde diplomatieke carrière van Gerald Loftus, vooraleer hij in 1994 voor het eerst in Brussel belandde. “Ik had er een post bij de Navo gekregen. Een uiterst interessante periode: het was het prille begin van de uitbreiding van de verdragsorganisatie met landen uit het voormalige Oostblok. Mijn taak bestond erin de Verenigde Staten te vertegenwoordigen in de financiële comités van de Navo, en te werken rond het civiele budget en de bijdragen van de VS aan de Navo. Een hele uitdaging: we hadden weliswaar met Bill Clinton een Democratische president, maar in het Congres zwaaiden de Republikeinen de plak, net als nu. En die voeren de isolationistische koers, ze wilden snoeien in de internationale bijdragen door de VS. Vier jaar lang heb ik er het beste van mezelf gegeven.”
Op goed geluk Na professionele tussenstops in Washington, Londen en Luxemburg keerden Loftus en zijn vrouw in 2002 naar Brussel terug. “Ik stond voor de keuze: voor het ministerie van Buitenlandse Zaken blijven werken onder de regering-Bush – als overtuigd Democraat, stel je voor! – of met vervroegd pensioen gaan, een nieuwe start nemen als zelfstandig consultant en de Democratische zaak verdedigen over de landsgrenzen. Het werd het tweede. Maar waar wonen? We wilden niet naar de States, niet naar Frankrijk; de lokroep van Brussel konden we niet weerstaan. Omdat het de plek was waar Marie-Hélène en ik tot dan toe het langst hadden gewoond, omdat Brussel heel
centraal gelegen is, en omdat het misschien wel de meest internationale stad van Europa is.” “Brussel dus, waar we een appartement konden kopen in de Vanderaeylaan, de straat waar we in de jaren ’90 ook al vier jaar hadden gewoond. Graag gewoond ook. Heel groen, met mogelijkheden voor uitgebreide wandelingen bij de deur. Een goede uitvalsbasis ook voor verkenningen in het zuidelijke gedeelte van het land én met uitstekend openbaar vervoer naar het centrum. Verkennen, ontdekken: dat hebben mijn vrouw en ik altijd graag gedaan. Bijvoorbeeld de tram nemen met een dagkaart zonder juist te weten waar we naartoe reden en op goed geluk ergens uitstappen.” “We voelen ons op zoveel plaatsen thuis, maar uiteindelijk zal zich de vraag opdringen waar we onze oude dag willen slijten. En dan komt Brussel zeker in aanmerking. De keuze zal ook bepaald worden door wat onze kinderen David en Anne-Claire doen. Ze zijn allebei buiten de VS geboren, David op Barbados, Anne-Claire in Tunis. Ze hebben geen enkel patriottisch been in hun lijf en de wereld is hun oester. Voorlopig is voor hen de parel van die oester Europa – David, die me net een kleinzoon heeft geschonken, woont in Frankrijk; AnneClaire in Duitsland –, maar waar de toekomst hen zal brengen, weet niemand. Ze zijn bevriend met mensen over heel de wereld. De zin voor avontuur hebben ze duidelijk van hun ouders geërfd.”
Karel Van der Auwera
avuncularamerican.typepad.com, www.talimblog.org, www.legation.org
Oentrekke
E
en Brussels woordje dat mij altijd geïntrigeerd heeft, is oentrekke. Niet in het minst omdat men er verschillende – extreme – kanten mee uit kan. Als daar zijn, waarde lezer: ons eet oentrekke, ons vantaaid eet oentrekke, ons ’n betche eet oentrekke tot en met ons niks oentrekke. Ik sta graag stil bij oentrekke omdat het, hoe onwaarschijnlijk het ook mag klinken, nooit of zelden te onpas gebruikt wordt. We kunnen gerust stellen dat de Algemeen Nederlandse uitdrukking “Ik maak mij daar geen zorgen over” veel minder zwaar doorweegt dan “Ik trek het ma ni oen.” Waarom dat zo is, laat ik aan het oordeel van de Brusselse lezer over. Hij of zij zal ongetwijfeld beseffen dat ons dagelijks bestaan wat zinledig zou zijn zonder dat we ons af en toe eet zoude oentrekke. Maar anderzijds zouden we het niet lang uithouden in het geval dat we ons nuut of jamais ni van eet oentrekke. Bij wat voorafging, waarde lezer, stel ik mij toch een vraagje. Waarin schuilt het subtiele verschil tussen “Ik trek het ma ni oen” en “Ik zit er ni mei in”? Het zou mij sterk verwonderen moest er helemaal geen verschil zijn. Ik laat het graag aan de lezer over om de twee uitdrukkingen even hardop uit te proberen en daarbij zelf tot een conclusie te komen. Of stel nu dat we iemand willen troosten. Gebruiken we in dat geval “Ge moet er ni mei inzitte” of “Trek het a ni oen”? Ik merk zelf dat in dat geval het verschil vaag wordt. Wanneer we echter van plan zijn ons ten volle voor iets of iemand in te zetten, dan kunnen we rustig uitpakken met “Ik goen het ma hee neki oentrekke!” In dat geval moet onze inzet dan wel onvoorwaardelijk zijn. Ons eet oentrekke en ons niks oentrekke hebben alles met ons dagelijkse denken te maken, in die zin dat we zelf beslissen waar we de grens trekken tussen de twee houdingen. Op dat gebied kan de buitenwereld ons op een van de twee manieren beschouwen. Maar dan alleen in beide extreme gevallen: aan de ene kant “Daan trekt hem (of dei trekt heu) vanzeleive van niks eet oen” en
aan de andere kant “Daan trekt hem altaaid alles oen.” Maar uiteraard is men het beste af wanneer men zich niks oentrekt van een beschrijving door derden. Nu even over naar oentrekke als relatief begrip. Af en toe krijgt men weleens te horen: “Ik goen ma doe nogal veul van oen trekke!” Natuurlijk bedoelt de persoon in kwestie in dat geval letterlijk: “Ik trek er ma niks van oen.” Bij dat alles vergeten we dus niet dat ons eet oentrekke of niks oen trekke veel, zo niet alles met een bepaalde gemoedsgesteldheid te maken heeft. Maar ook hier moeten we onszelf opleggen zelf te beslissen wat ons het beste uitkomt. Ik wil hier graag een uitweg bieden voor iemand die een vraag als “Trekt gaa het da oen?” of “Ge trekt het aa percees ni oen?” voorgeschoteld krijgt. Wie met zulke pertinente vragen geconfronteerd wordt, pakt gerust uit met “Ik moek er ma e gedacht van.” Zo maakt men op een subtiele manier komaf met ongezonde nieuwsgierigheid. Maar wie van ons, waarde lezer, is af en toe niet nieuwsgierig naar wat onze medemens zich oentrekt? Ik ben de laatste om te beweren dat het hier per se om ongezonde nieuwsgierigheid moet gaan. Alleen maar het feit dat men kan inschatten woe da eemand hem of heu eet van oentrekt, geeft ons enige kijk op de persoonlijkheid van de betrokkene. Hierbij schiet mij te binnen dat er ten minste twee vragen gesteld kunnen worden waarop men niet als antwoord kan krijgen: “Ik trek het ma ni oen.” Die vragen luiden: “Wa paasde van ’t weir?” en: “Hoowest?” Ik raad de lezer aan die twee vraagjes even in zijn of haar omgeving uit te proberen. Wie daarop “Ik trek het ma ni oen” als antwoord krijgt, mag het mij gerust laten weten. Om te besluiten, waarde lezer, stel ik vast dat er in ons bestaan gerust veel meer omstandigheden zijn waarvan men zich eet of niks moot oentrekke. En wanneer men het voor de buitenwereld helemaal ‘safe’ wil spelen, dan kan men altijd uitpakken met: “Ik trek het ma ’n betche oen.” Niemand zal stilstaan bij wat men met die subtiele uitdrukking nu eigenlijk bedoelt.
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; rekeningnummer 424-5529822-66 van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten (ute.otten@bdw.be), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman (rika.braeckman@bdw.be), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 66.720 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne (anne.brumagne@bdw.be). EINDREDACTIE Katrien Stroobants (katrien.stroobants@bdw.be). REDACTIE Jean-Marie Binst (jeanmarie.binst@bdw.be), Christophe Degreef (christophe.degreef@bdw.be), Bettina Hubo (bettina.hubo@bdw.be), Patrick Jordens (patrick.jordens@bdw.be), Freddi Smekens (freddi.smekens@bdw.be), Steven Vandenbergh (steven.vandenbergh@bdw.be), Steven Van Garsse (steven.vangarsse@bdw.be), Danny Vileyn (danny. vileyn@bdw.be). REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele (isabelle.devestele@bdw.be), Ann Van Dievoort (ann.vandievoort@bdw.be), Gerd Hendrickx (gerd.hendrickx@bdw.be). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Philip Ebels, Eva Hilhorst, Ilah, Francis Marissens, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt (peter.dhondt@bdw.be). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh (manu.dehertogh@bdw.be). VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie (marijke.vandebuerie@bdw. be). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie. ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).
BDW 1258 PAGINA 24 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Avontuur > Bernard Fisset zoekt zijn kicks over de hele wereld
‘Sport is een middel, geen doel’
“Meer dan zesduizend kilometer lang is de In dische Oceaan: gruwelijk en onvoorspelbaar,” vertelt Fisset, die de oceaan in 2009 met zijn team overstak. “De oversteek wordt niet vaak gedaan. Ik had het project op gang gebracht, maar door te weinig fondsen moest ik ermee stoppen. Een Engelsman nam contact met me op om er een wereldrecordpoging van te ma ken. Ik heb meteen toegehapt.” De achtkoppige crew werd als helden uitge zwaaid in Australië. Ze waren toen al geselec teerd uit 33 kandidaten en hadden allerhande stages en opleidingen achter de rug. Zo’n over steek moet je nu eenmaal goed voorbereiden. 58 dagen later kwamen ze in Mauritius aan, maar na twee dagen moesten de zware op leidingen hun nut al bewijzen. “Ineens stak er een storm op en werd onze boot door een huizenhoge golf omgekeerd. Je komt dan in het
© BERNARD FISSET
SINT-AGATHA-BERCHEM – Geen berg is te hoog, geen oceaan te groot voor Bernard Fisset (47). De Brusselaar heeft de toppen van de Kilimanjaro en Mont Blanc al getemd; de Indische Oceaan stak hij met een team van acht in een wereldrecordtijd over. Een man die leeft van opwellingen en die moeilijk ‘nee’ kan zeggen.
water terecht en moet meteen reageren. We kregen de boot weer op zijn plaats en moesten snel beginnen te roeien zodat de boot niet nog eens werd omgekeerd. De storm duurde uit eindelijk 36 uur. Los daarvan liep de reis vrij vlot, voor zover 58 dagen op zee met alleen je armen als stuwkracht vlot kunnen verlopen.” Fisset kreeg het naast fysiek ook mentaal moeilijk. Als enige Franstalige op een boot vol Engelstaligen kun je je af en toe alleen voelen. “Ik kan me wel uitdrukken in het Engels, maar niet genoeg om over abstracte zaken te praten. Niet genoeg om mijn gevoelens te uiten. Daar door was ik wel wat geïsoleerd.” “We hebben toch iets neergezet. We hebben de wereldrecordtijd gebroken op die oversteek. Ik was ook de eerste Belg die het deed. Een mooie herinnering, die mij overigens ook een fikse duit heeft gekost. Terug thuis heb ik mijn auto moeten verkopen om mijn schulden af te beta len die ik had gemaakt met de reis.”
Ontgoocheld sterven
Bernard Fisset (links vooraan op de foto) stak in 2009 met zeven anderen de Indische Oceaan over. “Gruwelijk, onvoorspelbaar.”
Professioneel houdt Fisset zich bezig met ki nesitherapie, osteopathie en voedingsleer. Telkens als hij de tijd vindt én zijn beurs het toelaat, trekt hij op avontuur. “Veel men sen willen dingen doen, maar doen het niet.
Infrastructuur > Nieuwe sportzaal Liedts
Sint-Joost-West is in zijn nopjes © GEMEENTE SINT-JOOST-TEN-NODE
SINT-JOOST-TEN-NODE – In de Groenstraat staat voortaan een prachtig gemeentelijk sportcomplex. De bouw van het nieuwe pand sleepte acht jaar aan, onder meer omdat een aannemer van het eerste uur het faillissement aanvroeg. De rea lisatie heeft vier miljoen euro gekost. In de wijk zijn de reacties enthousiast. SintJoost is weliswaar maar een zakdoek groot, maar toch voelen bepaalde buurten zich ‘ach tergesteld’ bij het centrum van de gemeente, het Sint-Joostplein en de omliggende straten. De activiteitenkalender van de gemeente somt met gepaste trots de sporttakken op waarvoor u in het complex terechtkunt. De lijst begint met boksen en vechtsporten – een teken des tijds misschien. Voorts zijn er voet- en bas ketbal, volley-, korf- en handbal. Ook psycho motoriek behoort tot de mogelijkheden, en natuurlijk fitness. Er wordt ook sportmateriaal verhuurd. Het resultaat mag er wezen: een budgetvrien delijke omnisportinfrastructuur van 2.400 vierkante meter. Ook architecturaal springt het complex in het oog. Het is een creatie van de gedreven architect Chris Rossaert. Hij com bineerde materialen, wat in een harmonieus geheel resulteerde – zo loopt er een houten trap naar het parkje waarin het gebouw ligt. Het complex kwam tot stand dankzij een sa
De gemeente is terecht trots op haar nieuwe sportcomplex in de Groenstraat, een architecturaal project van Laud/Chris Rossaert.
menwerking tussen de gemeente, de federale overheid en verschillende andere instanties. De nieuwgeborene dankt zijn naam aan Char les Liedts (1802-1878). De lijst van manda ten van deze liberaal oogt al net zo indruk wekkend als de lijst van de sportdisciplines waarvoor men in de Liedtszaal terechtkan: advocaat, procureur des Konings, rechtbank
voorzitter, kamervoorzitter, minister van Fi nanciën, gouverneur van de provincie Hene gouwen en later ook van Brabant. Vooral door deze functie kan Liedts ook door Sint-Joost ‘opgeëist’ worden niet en uitsluitend door Schaarbeek, waar al sinds jaar en dag een plein én een straat naar hem genoemd zijn. Rond 1850 zegde Liedts de politiek vaarwel en
ging hij zetelen in de raden van bestuur van banken en andere bedrijven. Meer dan 150 jaar later steekt hij de sporters van Sint-JoostWest een joviale hand toe. Lieven Bulckaert Sportzaal Liedts, Groenstraat 50, 1210 SintJoost-ten-Node, 02-220.28.33
BDW 1258 PAGINA 25 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
Waarom toch? Als je een droom hebt en het is haalbaar, waarom dan niet? Het is beter te sterven met ontgoochelingen dan met spijt. Dan zul je ten minste gedaan hebben wat je wou doen.” De beklimming van de Mont Blanc of de Ki limanjaro, de oversteek van La Manche met een roeiboot, het Atlasgebergte door op een mountainbike, of 170 kilometer lopen in de Desert Cup: Fisset schuwt geen enkele in spanning of avontuur. “Naast het sportieve aspect vind ik het culturele ook heel belang rijk. Nadat ik met mijn zoon de Kilimanjaro had beklommen, zijn we nog een reservaat in getrokken, waar we de lokale bevolking
“Beter te sterven met ontgoochelingen dan met spijt. Dan heb je ten minste gedaan wat je wou doen”
hebben ontmoet. Toen we in Bolivia de Pari nacota gingen beklimmen, hebben we geac climatiseerd aan het Titicacameer. De sport is een middel, geen doel. Als we die top niet halen, dan is dat het einde van de wereld niet. We willen dingen beleven. Beklimmingen waar buiten de klim zelf niets te beleven valt, doe ik niet. Ik heb altijd een gids bij me en ik ben het met hen eens: het belangrijkste is terugkeren.” Dankzij een loopwedstrijd in Afrika ontdekte de Brusselaar een stam Bosjesmannen. Hij
keerde vorig jaar terug en trok de savanne in om even bij hen te wonen. “Zij leven nog heel traditioneel, ze moeten plukken en ja gen om te overleven. We gingen twee keer per dag jagen. Vijftien dagen heb ik samen met mijn zoon bij hen verbleven, samen met een tolk. Het was een ongelooflijke ervaring op menselijk vlak. De sport is leuk, maar ik doe het toch vooral om dit soort ervaringen op te doen.”
Nooit overdrijven Fisset vraagt veel van zijn lichaam. Zijn spor tieve avonturen vergen een goede conditie, die hij opbouwt door elke week allerhande sporten te beoefenen. Overdrijven doet hij niet. “Hoe beter je voorbereid bent, hoe min der je afziet en hoe meer je ervan profiteert. Ik verzorg me goed, ik luister naar mijn li chaam. Mijn werk helpt me daar ook bij: nooit overdrijven.” “Dankzij mijn werk begeleid ik ook elk jaar een tweetal sportieve raids. Daar zie ik men sen soms overdreven risico’s nemen door de competitiedrang. Het maakt mij voorzichti ger.” De Brusselaar heeft nog heel wat waar te ma ken dromen. Hij moet daarvoor wel rekening houden met beschikbare tijd, beschikbaar geld en... zijn vrouw. “Binnen afzienbare tijd zou ik graag Madagaskar doorkruisen met de fiets. Dat is niet zo zwaar en ik zou graag mijn vrouw meenemen. Ook een trekking met ski’s door de Franse Alpen en de west kust van Corsica met de kajak ontdekken staan op mijn verlanglijstje. En voor de rest... ik zie wel wat er nog komt. Ik leef van opwel lingen. Mijn mooiste avontuur? Dat moet nog komen, daar ben ik van overtuigd. Het zou toch spijtig zijn als het mooiste al voorbij is.”
Tim Schoonjans
Atletiek > Crosscup in Park van Laken
Loopwedstrijd en sightseeing in één BRUSSEL – Het Park van Laken is op 19 december het decor van de Brusselse Cross cup, volgens velen de mooiste en zwaarste van het land. Zeker als er sneeuw ligt. Voordat de professionals uit de startblokken schieten, mogen de Brusselse schoolkinderen en de Brusselse politie het parcours inlopen. Op vrijdag 17 december crossen vanaf 10 uur achtereenvolgens het derde, vierde, vijfde en leerjaar. Alle Brusselse scholen zijn uitgeno digd. Om 14 uur wordt de politie-en-veilig heidsdienstencross voor dames gelopen, een uurtje later zijn de heren aan de beurt. Het grote werk vindt op 19 december plaats. “Om elf uur wordt de dag op gang gelopen door mensen met een handicap,” vertelt voor zitter en coördinator Jos Van Roy (68). “Een kwartier later beginnen de jeugdreeksen, en op de middag is het tijd voor de 5 km Emiel Puttemans en 10 km Gaston Roelants. Dat zijn loopwedstrijden voor recreanten en jog gers, in het Park van Laken en het Ossegem park. Inschrijven kan op de website of ter plaatse tot een uur voor de aanvang. Maar... de interesse is al heel groot.” Om 13.45 uur wordt de korte cross over drie kilometer gelopen. Speciale aandacht gaat daar naar de Brusselaar Sebastien Dewitte, die in de voorste regionen zal meestrijden voor de winst. Om 14 uur wordt het start schot gegeven voor de zes kilometer van de
lange cross voor vrouwen, een halfuur later beginnen de mannen aan hun 10,5 kilome ter. De masters sluiten de dag af. “Volgens mij is de Cross van Brussel de mooi ste en zwaarste,” zegt Van Roy. “Het is een snelle cross, al kan veel regen of sneeuw het parcours modderig maken. Een veldloop wedstrijd moet je nemen zoals hij zich aan dient. Onze Cross wordt gelopen in een van de mooiste parken in Brussel en België en je hebt steeds een fantastisch overzicht over het park en over de lopers. Ze lopen onder meer langs het Amerikaans Theater, het kasteel van Stuyvenberg en in de buurt van het ko ninklijk paleis. Naast een wedstrijd is het ook een rondje sightseeing voor deelnemers en toeschouwers.” Normaal gezien zakken een vierduizendtal deelnemers naar het Park van Laken af, vorig jaar waren er dat maar een duizendtal: hevige sneeuwval en vastzittend verkeer strooiden toen roet in het eten. Het zorgde wel voor prachtige beelden en een volgens Van Roy ‘prettige’ sfeer. “De toegang is gratis, we kunnen het park niet afzetten. Dat zou ons te veel kosten. Ie dereen kan dus gratis komen genieten van een toploopwedstrijd en een prachtig decor. Wat wil je meer?” TS www.lottocrosscup.be
David Steegen Junior Luciano Spalletti kijkt bijna verschrikt op als ik hem complimenteer met de Russische titel. Spalletti is de Italiaanse coach van FC Zenit Sint-Petersburg. Hij antwoordt gela ten, maar vriendelijk. “Bedankt, maar het is hier zo koud.” Topvoetbal is een rollercoaster die je, in ons geval, voortdurend van de ene cultuur naar de andere slingert. Naar de voorbeeld van de hoofdstad. Twee dagen eerder sta ik in de kleedkamer van Royal Sporting Club Anderlecht, gewa pend met pen en papier. Ik vraag aan elke speler op welke console ze spelen. Xbox, PS3 of Wii? De meesten hebben er minstens eentje, sommigen hebben er twee van elk. Junior Kabananga: nog geen jaar geleden belandde hij als bescheiden tester bij ons. Kabananga lijkt zo uit Congo van David Van Reybrouck gestapt. Een arme man met een plan. Junior heeft honger. Elke voetballer krijgt het nieuwste voetbal spelletje, Fifa 11. Ze spelen het bijna alle maal. Onderweg naar Sint-Petersburg ver telt Romelu Lukaku mij dat hij Guillaume Gillet geklopt heeft met Manchester United; tegen Ziguy Badibanga won hij met FC Inter nazionale. Terug naar het echte voetbal. Junior Kaba nanga heeft enkele dagen eerder zijn eerste en beslissende doelpunt voor RSCA ge scoord in de moeizaam gewonnen wedstrijd tegen hekkensluiter Charleroi. Tijdens de enkele maanden die hij in Brussel vertoeft, heb ik amper het geluid van zijn stem ge hoord. Verlegen concentreert Junior zich op de kans van zijn leven: voetbalprof worden in Europa. Hij doet het volgens het boekje. Hij kwam eerst enkele weken testen. Onze voetbaldeskundigen hadden snel begrepen dat er muziek zit in de donkere jongen. Zijn eerste contract had een duur van zes maan den. Na amper de helft van de termijn werd het met drie jaar verlengd. Junior wil slagen
en doet letterlijk alles wat van hem gevraagd wordt. Ontbijten op de club, met het tweede trainen en voetballen, soms eens bij het eer ste. Een goede mentaliteit. Zijn ijver werpt vruchten af. In tien maanden heeft hij al enkele selecties behaald en scoorde hij dat weergaloze doelpunt. Een symbiose van ar beid, techniek en zelfbeheersing. Hij kijkt me schaapachtig aan als ik hem vraag op welke console hij thuis speelt. Op geen enkele. De blik van Nicaise Ku dimbana, onze Brusselse Congolees en mentor van alle donkere jongens, is veelzeg gend. Niet aandringen. Junior amuseert zich niet, Junior wil voetballer worden, niets an ders. Een dag later. In de stad van Peter de Grote kijk ik mijn ogen uit. Kraaknette straten, prachtig verlichte gebouwen die verschillen de tijden doorstonden. Peter de Grote, de ul tieme stedenbouwkundige. Sint-Petersburg, de poort naar Europa, is waarschijnlijk de mooiste stad ter wereld. Ik was er enkele ja ren geleden met mijn vrouw, in de lente. De Hermitage, de trots van Peters vrouw Catha rina, herbergt kunst uit heel Europa. Spalletti werpt vermoeid wat kushandjes naar het uitzinnige publiek. FC Zenit ver trekt na de wedstrijd tegen RSCA voor een weekje naar Dubai om de Russische titel te vieren. Naar verluidt verdient elke Zenitspeler twintigduizend euro per gewonnen wedstrijd boven op het al heel hoge salaris. Alleen al om de Russische beker te winnen ontving elke Zenit-voetballer tweehonderd duizend dollar premie. Daar heeft Junior lak aan. Hij komt er wel. In Brussel zal hij de wereld veroveren. www.brusselnieuws.be/steegen David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht
Evenement > Op 14 december in het Kaaitheater
Uitreiking Vlaamse Sportprijzen
BRUSSEL – Gewichtheffer Tom Goegebuer (foto) en het Fietsknooppuntennetwerk kennen op 14 december hun opvolgers: dan worden de Vlaamse Sportprijzen weer uitgereikt. De ‘ontmoeting met de Vlaamse sportwe reld’ begint dinsdag om 19.30 uur in het Kaaitheater met interviews van Vlaams minister van Sport Philippe Muyters (N-VA) en Carla Galle, administrateur-generaal van Bloso. Alle Vlaamse topsporters die het af
gelopen jaar een medaille hebben behaald op een Europees- of wereldkampioenschap, worden in de bloemetjes gezet. Om 20 uur reikt minister Muyters de sport prijzen uit. Het Vlaams Sportjuweel gaat naar een Vlaamse sportman of -vrouw die in de loop van het jaar een opmerkelijke presta tie heeft neergezet of zopas een uitzonder lijke loopbaan heeft afgesloten. Toppers als Tia Hellebaut, Kim Gevaert en Kim Clijsters prijken op de erelijst. De Vlaamse Prijs voor Sportverdienste wordt dan weer toegekend aan een persoon of organisatie die zich op een bijzondere manier voor de sport in Vlaanderen heeft ingezet. Dat kan bijvoorbeeld door de pro motie van sportbeoefening of een markante sportieve bijdrage in de media. Onder meer basketbalspeelster Ann Wauters, IOC-voor zitter Jacques Rogge en de vrijwilliger in de sport hebben de prijs in het verleden al mee naar huis mogen nemen. TS
BDW 1258 PAGINA 26 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
9 TOT N 1 A
E ED
REE N V
HEL E
eltjes in Er staat een krijtbord op wi n op als de turnzaal... Het valt metee ont over Zazie een workshop bijwo klas van een straatkinderen, in de vijfde en jullie dat schooltje in Overijse. “Wist deren bijna er meer dan 150 miljoen kin vertelt Jo van dagelijks op straat leven?” ol aan het de organisatie Mobile Scho begin van die workshop.
© SASKIA VANDER STIC
DOOR PATRICK JORDENS
IE
VOOR I
! l o o h c s e d s i t a De stra
za Z
W
rd op wieltjes bo ol ho sc t he en en er nd REPORTAGE : Straatki
AAR • B D J 3
‘Dat
n tattoo,” nvaard wordt, krijg je ee “Als je door een bende aa en. er nd rkshop over straatki vertelt Jo tijdens een wo
het inderdaad en spelen,” weet Eric. Jo zeg t dat is het leven op dat allemaal tegelijk is. Soms et weten dat straat echt bik kelhard. “Je mo el slapen: de straatk inderen vaak in een cirk tere liggen aan kleintjes in het midden, de gro de buitenkant.”
Wat heb je vandaag op straat geleerd? een Na de fotopraatronde haalt Jo nen poetsen! schoenpoetsk ist boven. “Schoe met een raar Schoenen poetsen!” roept hij © SASK IA VANDERST ICHELE
wil nog niet zeggen dat al die kinderen dag en nacht op straat doorbrengen,” esten van hen leven wel gaat Jo verder. “Maar de me ers, als ze nog ouders overdag op straat. Hun oud . Met allerlei werkjes hebben, zijn vaak heel arm wat geld te geraken. proberen de kinderen aan nauwelijk s naar school.” Daarom gaan ze nooit of eden bedacht Arnoud Zowat vijf tien jaar gel ool op wieltjes. Het Raskin, een Belg, een sch ool heten. Daardoor projec t ging Mobile Sch straat zelf leren lezen, kunnen de kinderen nu op .. dromen. “Maar daar schrijven, discussiëren en. er over,” zeg t Jo, die bij ver tel ik jullie straks me rst spelen we een soort Mobile School werkt. “Ee De vijfdek lassers uit memoryspel met foto’s.” rond een wereldkaart Overijse staan allemaal liggen. Ze moeten in waarop foto’s omgekeerd telkens twee dezelfde groepjes op zoek naar beelden van het leven foto’s. Het blijken allemaal . Na afloop van het spel van straatkinderen te zijn r wat ze hebben gezien. mogen ze vragen stellen ove r een foto van Div ine heeft gekozen voo met tat toos (dat twee jongens die vol staan rnaast). Ze wil zie je op de bovenste foto hie oeages hebben. weten waarom ze zoveel tat g, denkt het Lucas, een andere leerlin isschien omdat ant woord te kennen: “M erder uitzien?” ze er met tat toos sto aar het is ook “Misschien,” zeg t Jo, “m een bepaalde een bew ijs dat ze tot de heeft haar bende behoren. Elke ben s wonen in eigen tat toos. Deze jongen Amerika, en Guatemala-Stad, in Zuidre Salvat utia. ze zijn lid van de bende Ma door de bende, Als ze aanvaard worden ig idee waarom krijgen ze een tat too. En in groep leven?” de meeste straatkinderen wacht kunnen “Omdat ze dan ’s nachts de Dylan. “Omdat houden voor elkaar,” zeg t samen babbelen het leuker is, zo kunnen ze
[ SORRY ] SNORRY
BDW 1258 PAGINA 27 - DONDERDAG 9 DECEMBER 2010
‘Elk kind heeft talenten’
© ILAH
Juf Leen maakt met Frank een rekensom aan de mobiele school, in Matagalpa, Nicaragua.
Op dit moment werkt Mobile School met een dertigtal schoolkarretjes, in zeventien landen: van Guatemala of Tanzania tot Polen en Roemenië. Wil je meer weten over deze mobiele schooltjes, of over hoe straatkinderen leven? Surf dan naar www.mobilesch ool.org. Je meester of juf kan via die site ook een workshop aanvragen. Dan komt Jo (of een collega van hem) met zijn school op jouw school langs.
Komen de straatkinderen spontaa n naar de mobiele school als ze ‘het karretje’ zien aankomen? Leen (L): Ja, zeker als ze niet meteen iets anders te doen hebben. Kinderen moeten er vaak werken, hé. De meeste kids in Mat agalpa kennen het project van dat bord op wielen intussen goed. Wat ze het leuk st vind en, is dat ze aandacht krijgen, dat ze gaan beseffen: “Ik ben toch niet zo dom als ik van mez elf dacht.” Wat me erg is bijgebleven van die week in Nicaragua, is dat elk kind, waar ook ter wereld, nieuwsg ierig is én talenten heef t. De mobiele school doet hen gelukkig wee r wat meer geloven in zichzelf. Vond je het leuk of moeilijk om er les te geven? L: Het is niet echt lesgeven wat je daar doet, of toch niet zoals hier bij ons. De kinderen kiezen zelf waar ze zin in hebben: som s is dat rekenen of tekenen, dan weer poppenspel, of gewoon even samen met de bal spel en rond het bord... Als volwassene bege leid je hen meer dan dat je echt lesgeeft, en het is heel belangrijk om dat goed te doen! Je moet naar de kinderen leren luisteren. Ook fijn is dat de volwassenen uit de buurt vaak rond het bord komen staan, en spontaan meedoen. Het is super om te merken dat al snel zow at de hele buurt op een positieve manier met elka ar bezig is, klein en groot. Pas door het zelf mee te maken besefte ik hoe mooi en nuttig die mobiele school wel kan zijn.
Straatarm pen: e belangrijke eigenschap Een goede dief heeft dri maken, hij kan zich onzichtbaar hij is sneller dan het licht, rtie geluk. en hij heeft een flinke po
BLIK
VANGER
accentje, en hij laat een poetsborste l een salto door de lucht maken. Die kist was ooit van Pedro, een jongen uit Guatemala-Stad die daar in de sloppenwijken woont. “Elke dag moe st Pedro zijn brood verdienen door schoenen van rijkere mensen te poetsen. Maar regelmatig kwam hij ook naar onze minischool afgezak t,” zeg t Jo. En dan is het moment eindelijk aan gebroken om het mysterieuze bord op wielen open te maken. Je leest het goed, ‘open maken’: Jo draait een sleutel om en trek t het bord, dat eerst anderha lve meter lang is, uit tot maar liefst zes meter! Het hangt vol met allerlei leerspelletjes, zoekplaten, een wereldkaart,... “De straatwerkers gebruiken dit bord om met de kinderen spelletjes te doen, waa rdoor ze automatisch van alles gaan leren. Zoa ls hun naam schrijven, wat de meesten op hun twa alfde nog niet kunnen. Maar ook om bijvoorb eeld meer te weten over hyg iëne en gezondheid, zoals over aids of drugs.” Aan het uiteinde zit er een groot vierkant gat in het bord, dat blijkbaa r kan dienen als poppenkast. “Alle kinderen, over al ter wereld, houden van luisteren naar verhalen ,” zeg t Jo. “Want verhalen doen je dromen... Bov endien zullen straatkinderen mak kelijker over hun leven en problemen praten tegen een pop dan tegen een persoon. Volwassenen vertrouwen ze niet meer zo gauw.” En dan geef t hij een staaltje supergr appig poppenspel ten beste, met allerlei vree mde geluidjes en vrolijke poppendansjes erbij. De vijfdeklassers schateren van het lachen, net als de straatkinderen in Guatemala of om het even waar wellicht. Als Jo de kinderen uit Overijse op het eind van de workshop uitnodig t om zelf met het ellenlange wieltjes-bord aan de slag te gaan, leek school nog nooit zo leuk!
Juf Leen geeft les in het tweede leerjaar in de Windekind-school in Sint-Jans-Molenbeek. Maar voorbije zomer was ze ook een weekje juf van de mobiele school, in de stad Matagalpa in Nicaragua, Zuid-Amerika. Zazie belde haar even op om te vragen hoe dat was.
lf’) en Baz, Frans: demi betekent ‘ha Demi (spreek uit op z’n geren. Met , lijken twee gewone jon een jongen en een meisje ouders sloppenwijk wonen, hun dat verschil dat ze in een dieven. aat rondhangen. En ze zijn kw ijt zijn en altijd op str alles luk t d! Snel en onzichtbaar, en De beste van de hele sta are ring na per toeval, een kostb ze. Tot ze op een dag, bij . Maar de machtige n leven hebben geslagen hu van g sla de ze t da stelen. Eerst denken ze Politieagenten of re juweel ter ug te krijgen. rdu pe pe t da om es all op eigenaar zet alles ee jonge boefjes. Kunnen en zet de jacht in op de tw ere ied , len ne mi cri ke levensgevaarlij ter volgers ontkomen? Baz en Demi aan hun ach kinderen in een boek over hoe twee straat en rev ch ges ap kn en d Een geweldig spannen al is Dieven van de te overleven. Maar boven ren be pro ka eri Am idap. land ergens in Zu ver woestbare vriendsch chtig verhaal over een on pra een tti Ga ill W er Engelse schrijv men! ravonden mee door te ko Ideaal om de lange winte Querido. Voor iedere Dieven is uitgegeven bij
en vanaf 12 jaar.