VOLGENDE WEEK
Arno verandert geweren in bloemen En ook: BRONKS XL, The Sore Losers en Einat Tuchman.
Nu laatste keer Brussel Deze Week:
14 04 16
COLLECTOR’S ITEM LEES PAGINA’S 2-3
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
EEN SPRONG VOOR DE KUNST Circus is kunst en dat wou het festival Hopla bewijzen. De afsluiter vond zondagnamiddag op het Sint-Katelijneplein plaats. De trapezisten van Cie Les P’tits Bras knipogen met een metalen constructie naar Horta en Gaudi en het gezellige Brussel van de negentiende eeuw.
© JO VOETS
BREXIT BRUSSELS?
NIEMAND WEET WAT HET VERTREK VAN GROOT-BRITTANNIË BRENGT LEES PAGINA 10
DAAN HEERMA VAN VOSS OVER ZIJN BOEK ‘DE LAATSTE OORLOG’
SAMENLEVINGSOPBOUWERS BETTY D’HAENENS EN ALAIN STORME
“HARD ZIJN IS NODIG OM MENSEN TE LATEN NADENKEN”
“IEDEREEN HEEFT RECHT OP DE STAD” LEES PAGINA‘S 6-7
LEES PAGINA‘S 16-17
N° 1518 VAN 14 APRIL TOT 21 APRIL ¦ WEEK 15: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-650.10.96, ABONNEMENTEN: 02-650.10.80, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE
BDW 1518 PAGINA 2 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
VAN DE REDACTIE
CULTUUR > PASPARTOE KRIJGT TWEEDE KANS
door Steven Van Garsse
SMET: ‘ DE ANGEL IS ERUIT’
Einde van een tijdperk dige evenwicht tussen beiden niet meer houdbaar. Dat bleek in de discussies over de zesde staatshervorming. Voor de hoofdstad maakt dat een geweldig verschil. Er is gekozen. Maar nog niet voluit. Daarom zal Brussel ook de komende jaren en decennia nog het voorwerp zijn van een intens politiek debat. Maar Brussel werd ook om een andere reden steeds relevanter. Wat hier gebeurt heeft onverbiddelijk zijn weerslag in de rest van het land. Tot voor een paar jaar, we vergeten snel, was die weerslag in de perceptie ook en steeds meer positief: Brussel als economische motor van het land, met een fantastisch patrimonium en een bruisende meertalige cultuur. Brussel als venster op de wereld. Vandaag overheersen de donkere berichten als het over Brussel gaat. Zo plots als die kwamen, zullen die hopelijk ook weer verdwijnen. Dat is nu eenmaal de loop van de geschiedenis. Er zal dan, mogen we hopen, met een meer neutrale en genuanceerde blik naar Brussel gekeken worden. Maar er zijn ook lessen getrokken. Het overdreven optimisme van begin de jaren 2000 was misplaatst. Brussel Deze Week schrijft haar laatste nummer. Maar de journalistiek blijft. We zullen onder de vlag Bruzz varen, op papier, met dezelfde kritische ingesteldheid, met misschien nog wat meer recul, verder van de waan van de dag die overheerst op de sociale media. Dat zijn we aan jullie, lezers, verplicht.
BRUSSEL – De vrijetijdspas Paspartoe krijgt een doorstart maar wordt aangepast. “Kansarmen blijven een belangrijke doelgroep, maar we wilden ook de klassieke gebruikers die in groep aan cultuur doen niet verliezen,” zegt VGC-collegelid Pascal Smet (SP.A). Jarenlang konden Brusselaars drie cultuurwaardebonnen aan 6,20 euro aanvragen. Op het eind van de vorige legislatuur oordeelde Bruno De Lille (Groen) dat dit systeem te veel ten goede kwam aan mensen die toch al aan cultuur deden. Ter vervanging lanceerde hij begin 2014 de Paspartoe, naar het model van de Vlaamse UiT-pas. De chipkaart, te koop voor vijf euro, geeft recht op één jaarlijkse kortingsbon van zes euro. Voorts is het een spaarkaart. Wie naar
Muntpunt of een cultureel evenement gaat, krijgt één punt. De punten kunnen worden omgeruild, bijvoorbeeld tegen een drankje na de voorstelling. Voor kansarmen is er een speciale, gratis Paspartoe, de MIA. Daarmee kunnen ze al voor twee euro naar een concert of theater. De nieuwe Paspartoe kreeg na de lancering behoorlijk wat kritiek. Daarop liet Smet het systeem vorig jaar door zijn administratie doorlichten. Wat bleek? Er waren ‘nog maar’ een kleine zevenduizend pasjes verdeeld. Goed nieuws was dat dik twee derde verdeeld was onder kansarmen. Maar volgens het evaluatierapport moest de Paspartoe eenvoudiger en gebruiksvriendelijker worden en moesten socio-culturele verenigingen er makkelijker gebruik van kunnen maken.
© BART DEWAELE
Toen de eerste Brussel Deze Week in december 1998 het licht zag, had de redactie, samen met tvbrussel, het rijk voor zich. In de Nederlandstalige kranten was er weinig aandacht voor de hoofdstad. De faits divers overheersten. Sowieso ging het nieuws toen traag. Er bestonden nog geen nieuwswebsites. Brussel Deze Week kon graven en spitten en bracht veel nieuws aan de oppervlakte, maakte ophefmakende reportages. Wat bij Franstalige lezers ‘relevant’ nieuws was, bleek niet voldoende voor de Nederlandstalige Brusselaars. Heel wat jonge Vlamingen hadden de hoofdstad ontdekt als de nieuwe place to be. Ze zaten op hun honger. Brussel Deze Week sprong in dat gat en kon zo, op haar bescheiden manier, mee de agenda bepalen in de hoofdstad. De Franstalige dominantie was gebroken. We zijn zeventien jaar verder en het medialandschap ziet er totaal anders uit. De Nederlandstalige nationale media hebben Brussel herontdekt. Daar zijn staatskundige redenen voor. Brussel zit communautair tussen wal en schip. De Belgen moeten kiezen tussen gemeenschappen of gewesten. Met een nationalistische partij aan de macht in Vlaanderen, is het hui-
WAUTER MANNAERT Pascal Smet: ”We gaan op zoek naar andere voordelen.”
TIJDLIJN > BRUSSEL DEZE WEEK KRIJGT NIEUWE NAAM
H
et was al eerder aangekondigd. Volgende week is het zover. Brussel Deze Week en Agenda heten vanaf dan Bruzz. Daarmee zetten de Vlaams-Brusselse Media een stap naar een doorgedreven samensmelting van de verschillende mediamerken die de voorbije decennia zijn opgericht om de Nederlandstalige Brusselaar beter te bereiken. Hiernaast leest u hoe de krant sinds 1970 geëvolueerd is. Hoe ze na 20 april zal veranderen kan u vanaf volgende week zelf vanop de eerste rij meemaken. 1970 De Nederlandse Cultuurcommissie beslist om een maandblad voor de Nederlandstalige Brusselaars op te richten: Deze Maand in Brussel
BDW 1518 PAGINA 3 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
Dat is ook de teneur van de resolutie die onlangs door meerderheid en oppositie van de VGC-raad werd aangenomen en van de recente beslissing van het VGC-college. Smet: “Kansarmen meer laten participeren aan cultuur blijft een belangrijke doelstelling. Tegelijkertijd moeten ook verenigingen van niet-kansarmen makkelijk gebruik kunnen maken van de Paspartoe. Het is belangrijk dat mensen in groep aan cultuur doen, dan vereenzamen ze niet.” Vroeger kochten socio-culturele verenigingen cultuurwaardebons aan voor hun leden waarmee ze gezamenlijk een aantal evenementen konden bijwonen. Paspartoe beperkte die mogelijkheid tot één activiteit per jaar voor maximaal 45 leden. Smet: “Dat was de grote angel, zo bleek uit onze gesprekken met het veld.” Voortaan hebben erkende socio-culturele verenigingen jaarlijks recht op zeventig kortingsbonnen, die gespreid kunnen worden over meerdere activiteiten. Enige voorwaarde is dat minimaal zeven leden deelnemen. De individuele gebruiker dan. Die lijkt de weg naar de Paspartoe nog niet gevonden te hebben en loopt al zeker niet warm voor het sparen en omruilen van punten. Smet: “Daarom vereenvoudigen we het systeem. De jaarlijkse kortingsbon, tot hiertoe op papier, moet niet meer telkens aangevraagd worden maar zal automatisch opgeladen worden op de pas.” En het sparen? “Voor mij hoeft dat niet, ik heb er ook mijn twijfels over,” zegt Smet. “Maar omdat er geen duidelijk vraag was om het af te schaffen, gaan we er nog even mee door. We gaan wel op zoek naar interessantere voordelen.” Om het aantal uitgereikte pasjes te vergroten wordt het aantal verkoopspunten flink uitgebreid. Smet: “Tot nog toe was de Paspartoe alleen te koop bij Muntpunt en de VGC-administratie. Nu worden ook alle gemeenschapscentra en het ouderenplatform ingeschakeld.” Bettina Hubo
BDWVOORGROND
© BELGA
Niet vereenzamen
“Er is een algemeen tekort aan huisartsen in Brussel,” zegt Annick Dermine van het Huis voor Gezondheid.
GEZONDHEID > MAAR NOG ALTIJD PATIËNTENSTOP IN MEESTE PRAKTIJKEN
AANTAL NEDERLANDSTALIGE HUISARTSEN STIJGT LICHTJES BRUSSEL - Het aantal Nederlandstalige huisartsen in Brussel is in de afgelopen vier jaar gestegen van 91 naar 102. Nog te weinig want in de meeste Nederlandstalige huisartsenpraktijk geldt een al dan niet tijdelijke patiëntenstop.
O
p vraag van N-VA meldde Vlaams minister Sven Gatz (Open VLD) zopas dat het aantal Nederlandstalige huisartsen, aangesloten bij de Brusselse Huisartsenkring (BHAK), gestegen is van 91 in 2012 tot 102 vorig jaar. In 2013 en 2014 waren het er 99. Of dit nu het correcte aantal Nederlandstalige huisartsen is, valt volgens Annick Dermine, directeur van het Huis voor Gezondheid, moeilijk te zeggen. “Er bestaat geen correct kadaster van huisartsen en al zeker geen kadaster volgens taalrol. Het Riziv en de Orde hebben wel cijfers, maar die zijn niet helemaal actueel. Er zijn de cijfers van de BHAK, maar we weten dat sommige Nederlandstalige huisartsen in Brussel aangesloten zijn bij de Franstalige Kring, bijvoorbeeld omdat ze daar minder wachtdiensten moeten draaien.”
den in Brussel blijven plakken. Brussel is hip bij studenten, ook bij geneeskundestudenten.” De lichte stijging van het aantal Nederlandstalige huisartsen heeft volgens haar ook te maken met de verbetering van de huisartsenopleiding. “En in Brussel zijn er momenteel ook meer praktijkopleiders.” Annick Dermine meent dat er mogelijk nog andere factoren meespelen. “Het is een conjunctureel gegeven. Dat zien we ook bij de verpleegkundigen. Op dit moment is de grote, acute nood aan verpleegkundigen geledigd. De vacatures zijn grotendeels ingevuld.” Voorts gaf het RIZIV, en nu de GGC, vanwege het officiële tekort in de regio, een financiële steun aan Brusselse huisartsen. En dan zijn er nog de promotie-inspanningen van het Huis voor Gezondheid, dat het werk voortzet van het vroegere Pro Medicis Brussel. Dermine: “We promoten sowieso alle zorgopleidingen bij jonge Brusselaars. Ook promoten we Brussel als stageplaats en ondersteunen we de Brusselse stagemeesters. En aan jonge afgestudeerde huisartsen bieden we een startersservice aan.” Bettina Hubo
Hoe dan ook, er is volgens Dermine nog altijd een tekort. “Er is een algemeen tekort aan huisartsen in Brussel. De norm is negentig huisartsen per 100.000 inwoners en daar zit Brussel, met 1.665 huisartsen, sowieso onder.” Ook zijn er onvoldoende Nederlandstalige huisartsen. “Een flink aantal BHAK-leden is 55-plus. De verwachte uitstroom is dus aanzienlijk. Bovendien merken we dat in de meeste Nederlandstalige huisartsenpraktijken, die doorgaans een minderheid aan Nederlandstalige patiënten hebben, een al dan niet tijdelijke patiëntenstop is.” Vaak is het zo dat er pas weer ruimte komt voor nieuwe patiënten als een arts in opleiding (HAIO) achteraf in de praktijk blijft werken. Dit is momenteel het geval in de praktijk van Anne Marie Deleenheer, voorzitter van de BHAK en huisarts in Molenbeek. Deleenheer: “De jongste tijd merken we dat meer jonge afgestudeer-
VAN ‘DEZE MAAND IN BRUSSEL’ TOT ‘BRUZZ’ 8 i BRUZZ 1519 i DonDerDag 21 april 2016
DonDerDag 20 april 2016 i BRUZZ 1448 i 9
inteRview GUY DUPLAT, CULTUURCHEF LA LIBRE
‘Het onbreekt de stad aan visie’
Guy Duplat: “Een mooie volgende stap zou zijn dat iedereen drietalig wordt.”
UKKEL - “er moet voorkomen worden dat er zich getto’s in Brussel
gaan vormen, dat de marginalisering toeneemt. Daarvoor is de overheid toe aan visie. op vlak van onderwijs, huisvesting en op scoiaal vlak en - weliswaar in tweede instantie - ook op cultureel
e
en kwarteeuw journalist, altijd scherp maar de bon ton: Guy Duplat. Dé echte eminence grise onder de cultuurjournalisten geeft ons antwoord op wat niemand echt goed begrijpt: hoe (over) leeft de Franstalige en Nederlandstalige cultuur in Brussel, naast elkaar en met elkaar.
brussel nieuws
.be
Op beleidsniveau wordt de cultuur toch anders benaderd. DUPLAT: “Dat is louter te wijten aan geld. Vlaanderen is veel rijker dan het zuiden van het land. Bijgevolg zijn de manoeuvreermarges voor subsidies in Vlaanderen groter. Dat zorgt voor problemen van zodra er samenwerkingsinitiatieven worden opgezet, zoals Wiels of het KunstenfestivaldesArts. Het is niet louter een kwestie van prioriteiten maar van financiële armkracht.” Valt dit specifiek op in Brussel? DUPLAT: “Vlaanderen besteedt voor cultuur minder geld in Brussel dan de Franstaligen. Maar het gros van dat geld gaat naar locaties die als ‘bakens’ dienen en opvallen. Zoals Kaaitheater, Ancienne Belgique en KVS. Hun visibiliteit en bekendheid wordt sterk ondersteund. Daarentegen zie je goed dat de Franse Gemeenschap met een strop rond de keel staat. De Franstaligen moeten een enorm pak (kleine) theaterhuizen en cultuurcentra onderhouden. Komt daarbij dat de aandacht van de Franse gemeenschap voor Brussel niet altijd door de hele gemeenschap in dank wordt afgenomen. Ook Luik, Mons en Charlerloi moet nu eenmaal bediend worden.”
ssel © IVAN PUT
focus op bru
GUY DUPLAT: “Om een correct beeld te krijgen van wat zich in dit land afspeelt is kennis vereist van de twee publieke opinies over cultuur, die van de Franstalige en de Nederlandstalige media. Daarnaast is ervaring met de twee publieken essentieel. Alles zit veel complexer in elkaar dan de stelling dat de ene mening tegenover de andere staat. De meningen over cultuur zijn in beide gemeenschappen heel gelijklopend, wat men ook beweert.” “Het begint hiermee: de grote artiesten in Vlaanderen mag je niet bestempelen als Vlaamse of zelfs als Belgische. Het zijn artiesten tout court, die aan alles raken wat essentieel is in de kunstwereld. Kunst en cultuur reikt verder dan grenzen.”
1985 Het maandblad gaat naar een weekritme. Deze Week in Brussel ziet het leven, in een formule van De Streekkrant en gedrukt op de persen van Roularta. Het weekblad heeft vooral een socio-culturele insteek.
1998 Onder impuls van Vlaams minister voor Brussel Brigitte Grouwels (CD&V) wordt een versnelling hoger geschakeld met de oprichting van een echte stadskrant: Brussel Deze Week.
2002 Brussel Deze Week krijgt er een drietalige broertje bij: de culturele bijlage Agenda, later Agenda Magazine. De redactie verhuist een jaar later naar het Flagey-gebouw waar ook tvbrussel zijn studio’s heeft.
2004 Brussel Deze Week is voortaan ook online aanwezig met brusselnieuws.be
Beide culturen vinden elkaar wel in Brussel? DUPLAT: “Als de gemeenschappen samenwer-
ken zoals in Bozar, Flagey, de Munt, Wiels, het Kunstenfestival,… dan wordt dit sterk ervaren als een ‘ontmoetingsplek’. Het nieuwe akkoord tussen AB en Botanique geeft te kennen dat het de cultuursector zelf is die samen wil werken: er is een entente. Komt daarbij dat alles opborrelt vanuit de basis. Het zijn Vlamingen als een Walter Vanhaerents die met zijn hedendaagse kunstcollectie voor Brussel kiest. Men is hem niet gaan halen. De grote afwezige op de cultuurscène is de overheid. Al wat ze lanceert is chaotisch, vrijblijvend, ongeorganiseerd en eendaags. Vergeet niet dat het gewest maar een stukje bevoegd is voor cultuur. Daar start het probleem.” En volgt het publiek die ‘ontmoetingsdrang’? DUPLAT: “Helemaal niet. Ik merk op dat onze lezers van La Libre naar Kaaitheater of de KVS gaan. Maar de Nederlandstaligen – of ze nu uit Vlaanderen of uit Brussel zijn – gaan door de band niet naar cultuurtempels als Théâtre National of zelfs De Munt. Bij de pers zie ik
“De Nederlandstalige pers volgt amper wat zich in het Zuiden afspeelt.”
vallend. Les Tanneurs, Botanique en Theâtre National: ze openden zich volledig voor de Nederlandstaligen. Ze begonnen met boventiteling. Gelukkig is die openheid ook langs Vlaams zijde gestart. Met het gevolg dat de Franstaligen uit Wallonië niet langer denken dat Vlaanderen een soort ‘val’ voor hen heeft opzet. Een mooie volgende stap zou zijn dat iedereen drietalig wordt.” Scheelt er dan wat op beleidsvlak? DUPLAT: “Brussel is meervoudig een rijke stad. Gelijktijdig is Brussel een triest slachtoffer van het gebrek aan visie op lange termijn, op vele domeinen. De gevolgen daarvan zijn overduidelijk en zeer belastend. Ik noem er maar enkele. Kijk naar de mobiliteit. Kijk naar de kloof die zich zichtbaar verdiept tussen diverse wijken in de stad. De arme wijken gaan steeds verder de dieperik in. Wie die contrasten in Brussel niet ziet, is blind.” Hoort integratie en vluchtelingenproblematiek bij dat lijstje? DUPLAT: “De vluchtelingenproblematiek moet Europees aangepakt worden. De grote instroom moet naar omvang correct ingeschat worden. Maar tegelijk is het onaanvaardbaar om vluchtelingen niet op te vangen. Europa is groot en rijk genoeg. In de zomer vorig jaar, werden door de overheid remmen ingebouwd. Het Maximiliaanpark lag vol vluchtelingen. Dat vind ik nog altijd onvoorstelbaar. Mensen moesten dagen en nachten wachten. ‘s Weekends was het loket gesloten. De vluchteling werd haast ontmoedigd om hun asiel aan te vragen. Als je ziet welke situaties die vluchtelingen ontliepen in hun land en onderweg. En dan ontvang je hen hier met: ‘wacht een paar dagen in tenten in de kou’. Ik was echt niet fier over mijn land.”
GUY DUPLAT Als burgerlijk ingenieur toegepaste natuurkunde werkte Guy Duplat (°1950) eerst voor de kerncentrale van Doel. In 1980 startte hij als politiek redacteur bij Le Soir, waar hij hoofdredacteur werd (1990-2000). Achteraf begon hij bij La Libre; daar is hij chef Cultuur. Duplat is de jongste telg uit een gezin van negen. Zijn oudere broers gingen naar het HeiligHartcollege (Ganshoren), hij als enige in het Frans naar het Collège Cardinal Mercier in Braine-l’Alleud. Duplats grootmoeder, Marie Huyghe, bouwde het Brusselse katholieke dagblad Het Nieuws van den Dag uit, in 1865 opgericht door haar familie. Duplats vader, Jan, zette als uitgever de krant verder na Wereldoorlog-II, tot de opslorping door De Standaardgroep in 1957.
U woon in Ukkel. Ver weg van de vluchtelingenproblematiek.
eenzelfde fenomeen van onevenwicht. Wij, Franstalige media, volgen de Vlaamse cultuurscène en artiesten van heel dichtbij: van Jan Fabre tot Sidi Larbi Cherkaoui. Maar de Nederlandstalige pers volgt amper wat zich in het Zuiden afspeelt, de qualité et autre.” De historische cultuurstrijd zal daar wel iets mee te maken hebben. DUPLAT: “Dertig jaar terug, toen het FDF dominant aanwezig was in de hoofdstad vertrokken Franstaligen vanuit een angstreflex. Ze dachten alles te moeten doen om de Franse cultuur te handhaven. De tweede landstaal was van geen tel. Op hetzelfde moment deden de Vlamingen er alles aan om Brussel te veroveren of ten minste wat er aan Vlaamse aanwezigheid bestond te bewaren.” “De grote kentering is er gekomen met Brussel 2000. Langs Franstalige kant was dit op-
DUPLAT: “Toch sta ik er familiaal dichtbij. Mijn dochter werkt bij het Rode Kruis. En mijn vrouw; die psychologe, is werkt als vrijwilligster voor Artsen in de Wereld. Tijdens het kamp in het Maximiliaanpark zat ze er elke dag middenin. Mijn standpunt is de volgende: er moet een politiek worden gevoerd worden die iets oplevert. En niet louter voor de nieuwkomers. In de eerste plaats voor wie hier in Brussel al is, vaak al jaren. Er moet voorkomen worden dat er zich getto’s in Brussel gaan vormen, dat de marginalisering toeneemt. Daarvoor moeten er vooral maatregelen worden getroffen op onderwijsvlak, in de huisvesting, op sociaal vlak, en in tweede instantie, ook op cultureel vlak. Wie Brussel goed bekijkt ziet dat hier een mengeling van marginalen leeft. En het is duidelijk voor deze stad: we evolueren naar een samenleving die niet erg mooi zal zijn. Dus: waar blijft de visie?”
Jean-Marie Binst
2016 Brussel Deze Week, FM Brussel, brusselnieuws.be en tvbrussel gaan op in Bruzz, een nieuwsen uitplatform met verschillende kanalen: print, online, televisie en radio. Wij beloven u ook in de toekomst wekelijks een kritische krant.
>
BDW 1518 PAGINA 4 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
UITGELICHT > BRUSSELS BURGEMEESTER BIEDT VLAMINGEN EXCUSES AAN
YVAN MAYEUR MAAKT KNIEVAL BRUSSEL – Brussels burgemeester Yvan Mayeur (PS) heeft de Vlamingen zijn excuses aangeboden voor zijn uithaal na de komst van 450 ‘hooligans’ en extreemrechtse betogers naar het Beursplein een goede twee weken geleden. Naast Vlaamse partijen eisten ook de Franstalige liberalen van de MR en de christendemocraten van CDH dat Mayeur zich zou verontschuldigen.
H
et was een vreemde gemeenteraad vorige maandag. De eerste gemeenteraad na de aanslagen, waarbij niet alleen 32 dodelijke slachtoffers en honderden gewonden en getraumatiseerden te betreuren vielen, maar waarbij een aantal politici zich niet van hun fraaiste kant lieten zien. Van Mayeur werd verwacht dat hij zijn excuses zou aanbieden aan de Vlamingen en aan de politie. Het eerste deed hij, het tweede niet. Wel liet hij weten dat de politie fantastisch werk heeft verricht en dat het overleg met de vakbonden maandagochtend opnieuw opgestart is.
orde waren. Mayeur bood zijn excuses aan de Vlamingen aan, hij had naar eigen zeggen ook te laat beseft dat er onder de ‘hooligans’ Franstaligen uit Luik en wellicht ook uit Anderlecht waren. Volgens onze bronnen kwam de grootste groep uit Anderlecht.
hadden volgens Mayeur moeten verhinderen dat de hooligans in Brussel geraakten. De spoorwegpolitie had de hooligans nooit op de trein mogen laten stappen, en de Vilvoordse politie had ze daar moeten houden. Erger nog, volgens Mayeur heeft ‘Vilvoorde’ de hooligans aangemaand om naar Brussel te trekken. Volgens Mayeur had Brussel niet genoeg politieagenten om de ‘hooligans’ tussen het Noordstation en de Beurs tegen te houden.
Sovjet-burgemeester Het was trouwens opvallend dat van de PS-SP.A-fractie niemand tussengekomen is. Minister Pascal Smet kwam ook niet tussen toen Mayeur zijn partijgenoot Bonte over de he-
Mayeur herhaalde zijn verwijten aan het adres van Hans Bonte en Jan Jambon in felle bewoordingen.
Spoorwegpolitie Mayeur begon de gemeenteraad met het voorlezen van een sterke rouwtekst ter nagedachtenis van de slachtoffers van 22 maart. Maar de sereniteit verdween al snel toen de vragen over de uitspraken van Mayeur – “Vlaanderen heeft Brussel bevuild met extremisten” – aan de
Maar daar hield het op. Mayeur herhaalde zijn verwijten aan het adres van de Vilvoordse burgemeester Hans Bonte (SP.A) en minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) in felle bewoordingen. Zij
kel haalde, alhoewel het ook na de gemeenteraad voor velen nog altijd niet duidelijk is of Mayeur al dan niet in de fout is gegaan. Het was de N-VA’er Johan Van den Driessche die Mayeur voor de voeten wierp:
“Als Brussel al niet genoeg agenten heeft, wat moet Vilvoorde dan zeggen?” Van den Driessche begon sterk, maar schoot zich in de voet toen hij het ontslag van Mayeur eiste omdat “hij het DNA van een Sovjet-burgemeester heeft.” Khalid Zian (PS), een gemeenteraadslid dat nog nooit tussengekomen is, spuide onophoudelijk gif richting Van den Driessche. Mayeur liet begaan.
Eensgezindheid Jacques Oberwoits, fractievoorzitter van de MR, is ook de éminence grise van de partij. Oberwoits komt op de gemeenteraad alleen tussen als het er echt toe doet. Toen hij maandag Mayeur aanmaande om zich te verontschuldigen tegenover de Vlamingen, was het duidelijk dat Mayeur dat ging doen. Oberwoits zei net als alle partijen op de socialisten na, dat Mayeur moet samenwerken met de politie. Een stad kan niet bestuurd worden als de politie en de burgemeester niet door één deur kunnen. Maar daar houdt de eensgezindheid onder de gemeenteraadsleden op. Ecolo-gemeenteraadslid Cathérine Lemaître hekelde de politie die volgens haar (extreem-)linkse betogers oppakt en extreemrechtse laat lopen. Volgens Lemaître lopen er ook voortdurend betogingen in het honderd door fout politie-optreden. Lemaître houdt lijstjes bij van haar vragen over het politieoptreden
tijdens betogingen. Maandag was het haar zeventiende tussenkomst. CDH en Ecolo waren vooral verbolgen over de arrestatie van Alexis Deswaef, de voorzitter van de Ligue des Droits de l’Homme. Maar moet de politie verboden betogingen dan gedogen als ze uit (extreem-)linkse
DE WEEK IN BEELD DOOR JO VOETS Nu de aanslagen alweer enkele weken achter ons liggen, komt het toerisme in de stad stilaan terug op gang. Deze toeriste durfde in ieder geval opnieuw de Grote Markt op. Nu nog leren hoe ze de selfiestick moet gebruiken, en alles komt goed.
WEEKOVERZICHT
BDW 1518 PAGINA 5 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
© JO VOETS
WOENSDAG 6 APRIL N-VA wil eenmaking Brusselse politiezones. N-VA Brussel herlanceert haar eis voor één grote Brusselse politiezone. Met een eengemaakte politiezone hoopt de partij de efficiëntie van de politiediensten en de veiligheid in Brussel te laten toenemen. Volgens N-VA-fractieleider in het Brussels Parlement Johan Van den Driessche hebben de aanslagen in Zaventem en Maalbeek dit onderwerp terug op tafel gelegd omdat ze werden voorbereid vanuit Vorst, Schaarbeek en Molenbeek, drie gemeenten die in een verschillende politiezone liggen.
DONDERDAG 7 APRIL Bussen MIVB rijden weer naar Brussels Airport. Een dag nadat de bussen van De Lijn weer naar Brussels Airport rijden, is het vervoer van de MIVB naar de luchthaven ook operationeel. De bussen van de MIVB nemen wel nog een licht gewijzigde route op vraag van de politie en Brussels Airport. Reizigers kunnen de luchthaven dus weer bereiken vanuit de Europese wijk met de bussen 12 en 21. Het metronet blijft voorlopig wel beperkt, al zit de vervoersmaatschappij nog samen met de overheden en de nationale veiligheidsraad. De luchthaven is nog niet bereikbaar met de trein.
VRIJDAG 8 APRIL Terreurverdachten gearresteerd. Mohamed Abrini wordt opgepakt in Anderlecht, op een honderdtal meter van het gemeentehuis. De terrorist wordt al gezocht sinds de aanslagen in Parijs op 13 november en is mogelijk betrokken bij de aanslag in Zaventem. Hij is meer dan waarschijnlijk de derde terrorist die bekendstaat als ‘de man met het hoedje’. Later op de dag wordt ook een tweede terreurverdachte opgepakt, Osama Krayem, omdat hij contact heeft gehad met de zelfmoordterrorist die zichzelf opblies in het metrostation Maalbeek. Krayem staat bij de politie beter bekend als Naïm al-Hamed en is een teruggekeerde Syriëstrijder. Zowel Abrini als Krayem verschijnen donderdag voor de raadkamer.
ZATERDAG 9 APRIL Mayeur begon de gemeenteraad met het voorlezen van een sterke rouwtekst ter nagedachtenis van de slachtoffers van 22 maart.
hoek komen en (extreem-)rechtse betogers en ‘hooligans’ oppakken? Dat Mayeur zijn excuses heeft aangeboden viel wel bij iedereen in goede aarde. Ook bij Bart Dhondt (Groen), die heel fel uit de hoek kwam en eraan toevoegde dat de excuses maar een begin zijn. Het is nu
“ “ HET WOORD
ook duidelijk dat de jonge garde van Groen als het er echt op aankomt Vlaamse reflexen heeft. Staatssecretaris Bianca Debaets (CD&V) maande Mayeur aan om de burgemeester van alle Brusselaars te zijn. Debaets had een sterke tussenkomst met vragen die niet alle-
maal beantwoord werden. Zoals die ene: “Was Mayeur dan niet samen met de politie in het crisiscentrum toen de ‘hooligans’ en extreemrechtse betogers van het Noordstation naar de Beurs trokken? En indien hij er niet was: waarom niet?” Danny Vileyn
Dat behalve de Vlamingen en de Walen nu ook de hele wereld een hekel heeft aan Brussel is wel even slikken, maar anderzijds moet ik zeggen: on s’en fout” Regisseur Marc Didden schreef een pamflet over het stijlloze gezicht van zijn stad (in ‘De Morgen’).
Potentieel zijn er nog altijd minstens 60 tot 70 leden van het Zerkani-netwerk actief” Jihad-expert Pieter Van Ostaeyen waarschuwt voor voorbarige euforie nu ook terreurverdachte Mohamed Abrini is opgepakt (op ‘De Afspraak’).
Suswebsite
Brussels Expo heeft een nieuwe website in het leven geroepen om de bezoekers van de Seafood Expo, die van 26 tot en met 28 mei loopt, te sussen. De website moet de internationale bezoekers van de beurs informeren over het leven in Brussel na de aanslagen. De Seafood Expo trekt elk jaar zo’n 20.000 bezoekers van over de hele wereld. Wie de website bezoekt vindt er onder andere een statement over de veiligheidssituatie in ons
land en in onze hoofdstad, informatie over de mobiliteit in Brussel en de veiligheidsmaatregelen die de stad neemt. Op de website refereert Brussels Expo op een ludieke wijze aan het Atomium, met het bijschrift No worries, we have balls of steel. Wie zelf eens gesust wil worden kan een kijkje gaan nemen op welcomeseafood. brussels. Michaël Michiels
200 terreurdossiers bij Ethias. Sinds de aanslagen van 22 maart in Zaventem en Maalbeek heeft verzekeringsmaatschappij Ethias al 200 dossiers geopend die verband hebben met de gebeurtenissen. De meeste schade heeft te maken met de objectieve aansprakelijkheid van de vervoersmaatschappij MIVB. Momenteel zijn er ook al zes dossiers geopend voor sterfgevallen. Ethias zal aansprak moeten doen op het terreurfonds TRIP, dat jaarlijks voor zo’n 1,2 miljard euro aangesproken kan worden. De financiële impact is nog onbekend, al verwacht Ethias wel dat de polissen duurder zullen worden door de aanslagen.
ZONDAG 10 APRIL Metro langer open. Vanaf maandag is het Brusselse metronet open van 7 uur tot 21 uur. Daarnaast gaan 12 metro- en premetrostations opnieuw open op de metrolijnen 1, 2, 5 en 6. Ook op de tramlijnen 3 en 4 gaan stations opnieuw open. Vooralsnog blijven achttien (pre)metrostations gesloten, waaronder dat van Maalbeek. Het metroverkeer herneemt ook tussen 7 uur en 21 uur, de premetro rijdt van het begin tot het einde van de dienst.
MAANDAG 11 APRIL Milquet neemt ontslag. Joëlle Milquet (CDH) dient haar ontslag in als vice-minister-president en minister van Onderwijs en Cultuur in de Franse Gemeenschap. Milquet is in staat van beschuldiging gesteld door het gerecht omdat ze in aanloop van de verkiezingen in 2014 kabinetsmedewerkers heeft ingezet voor haar campagne. Dat is verboden, want ze worden betaald met overheidsgeld en mogen enkel beleidswerk doen. Milquet zelf schreeuwt haar onschuld uit.
Mayeur excuseert zich. De Brusselse burgemeester Yvan Mayeur (PS) excuseert zich op de gemeenteraad voor zijn uitspraken over de Vlamingen na de hooliganbetoging. Mayeur wil de brokken lijmen met zijn eigen politiedienst.
DINSDAG 12 APRIL Lidl CREËERT 2.000 nieuwe jobs in Brussel. Hard-discounter Lidl investeert 45 miljoen euro in Brussel op korte termijn. In 2017 opent het vestigingen in Anderlecht, Sint-Jans-Molenbeek, Evere en Machelen. De winkels in Vilvoorde en Sint-Agatha-Berchem zullen getransformeerd worden. Daarnaast zal Lidl binnen dit en vijf jaar zo’n 2.000 nieuwe jobs creëren in het Brussels Gewest. Samengesteld door Michaël Michiels
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF
BDW 1518 PAGINA 6 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
SOCIAAL > BETTY D’HAENENS EN ALAIN STORME ZETTEN EEN PUNT ACHTER DECENNIALANG SOCIAAL WERK
‘IEDEREEN HEEFT RECHT OP DE STAD’ BRUSSEL – Alain Storme heeft meer dan dertig jaar opbouwwerk in Brussel achter de rug, Betty D’Haenens was het gezicht van het Etterbeekse wijkhuis Chambéry. Beiden zetten ze er nu een punt achter. Elk met een boek. Een gesprek over samenleven in een superdiverse stad.
A
lain Storme heeft zijn artikels gebundeld in Dwarsliggers voor opbouwwerk. Betty D’Haenens krijgt een boek - Tafel 18 Buurtwerk in de stad – aangeboden waarin tal van bekende Brusselaars hun licht laten schijnen over Chambéry en wijkwerking. Storme gaat binnenkort met pensioen en duikt onder in de archieven, D’Haenens zit in een overgangsperiode en gaat na de zomer op zoek naar een nieuwe baan. Hun mening willen ze wel nog kwijt. Storme: “Van migranten verwachten we dezer dagen dat ze honderd procent Belgen worden met alles erop en eraan. Er wordt niet meer gediscussieerd over welke waarden we moeten delen en wat mensen uit andere culturen aan eigenheid mogen koesteren.” En D’Haenens: “En dan plooien mensen zich op zichzelf terug.”
Onze afspraak was vastgelegd voor de aanslagen van 22 maart. Wat is er fout gelopen? Zowat iedereen vraagt het zich af en doet ook aan zelfreflectie. Hebben jullie zich ook die vraag gesteld? D’Haenens: “Toen de Brusselse regering halverwege de jaren 1990 investeerde in veiligheids- en preventiecontracten hebben we in het platform sociale cohesie zware discussies gevoerd. We begrepen niet waarom de overheid een nieuw instrument in het leven riep en niet méér investeerde in de bestaande werkingen voor sociale cohesie. Mijn boodschap is: investeer in de wijken, betrek er ook de postbode en de wijkagent bij, trek buurtwinkels aan. Hoe beter je je bewoners kent, hoe dichter je bij hen staat, hoe kleiner de kans dat het uit de hand loopt. Er moet daarom nog veel meer geïnvesteerd worden in de wijken, in het potentieel van de inwoners. De overheid moet hier lessen uit trekken.” Storme: “We mogen de fout niet maken dat het sociaal werk en het opbouwwerk alle problemen kunnen oplossen. We moeten goed onze macht afbakenen. Eigenlijk luidt de vraag: zijn de problemen te herleiden tot etniciteit, opvoeding en cultuur of moet je ook kijken naar de bredere context? Ik herinner me, en ik werk ondertussen meer dan 30 jaar in het sociaal werk, dat ik decennia geleden al in mijn pen kroop met de boodschap: de tijdbom tikt. De aanleiding waren keer op keer rellen
of grotere jongerenopstanden in de banlieues van Parijs. We dachten dat grote jongerenopstanden met het in brand steken van auto’s en hun eigen jeugdvoorzieningen ook bij ons zouden uitbreken. Nu is het abces opengebarsten met terreur. Je ziet heel duidelijk dat wat er hier bij ons gebeurt niet los te zien is van de rest van wereld. Maar ik ga wel akkoord met Betty dat we nog meer moeten inzetten op sociale cohesie.” Geef eens een goede omschrijving van sociale cohesie? Het woord wordt al te vaak gebruikt. Storme: “Sociale cohesie heeft te maken met de manier waarop mensen op wijkniveau naast elkaar of net met elkaar leven en de mogelijkheden die mensen krijgen om hun eigen levensproject te realiseren.”
geld. De methodieken om veel problemen aan te pakken zijn er wel en er is ook geld. Maar de politieke wil ontbreekt.” Maar wat is de opdracht van de sociaal werker dan? Jullie kunnen toch niet zeggen: we hebben er niets mee te maken. Storme: “Ik wil eerst een bekentenis doen. We zijn ook wel meegestapt in het verhaal van ‘jullie moeten de sociale cohesie herstellen. Jullie moeten ervoor zorgen dat mensen van verschillende origine elkaar beter leren kennen, jullie moeten meehelpen aan een aantrekkelijkere openbare ruimte.’ Vanaf de jaren 1990 hebben we sociaal-artistieke projecten opgestart. Maar wat gebeurde er? Gentrificatie. We hebben het gezien in de Bijstandswijk, de Leopold-II-laan en de Dansaertstraat. De mensen voor wie wij vochten konden de huur
“Polarisatie is het gevolg van het teveel aan consensus”
ALAIN STORME
SAMENLEVINGSOPBOUW BRUSSEL
“Door religie een plaats te geven, aanvaard je de mens in zijn geheel”
BETTY D’HAENENS
CHAMBERY
“Op een niveau boven de wijken heeft het met solidariteit en dus met de sociale zekerheid te maken. Een sociale zekerheid waaraan de jongste twintig jaar al flink geknaagd werd.” “Wij zeggen dat de solidariteit hersteld moet worden. Je moet niet alleen straatfeesten organiseren, of interreligieuze dialogen. Je moet ook investeren in huisvesting en tewerkstelling, je moet ook voor sociale mobiliteit zorgen.” “Al geef ik toe dat dat gemakkelijker gezegd dan gedaan is: de kloof tussen wat de Brusselse arbeidsmarkt vraagt en de opleiding van de talloze werkzoekenden is enorm. Het punt is dat je keer op keer te horen krijgt: er is geen
niet meer betalen. Daarom hebben we vanaf 2002 gezegd: we moeten investeren in betaalbare huisvesting. Iedereen heeft recht op de stad.” Zijn die straatfeesten niet vooral blanke feestjes? D’Haenens: “We moeten blijven investeren in huisvesting, maar we moeten ook investeren in de competenties van de bewoners uit de wijk. Iedereen kansen geven, dat is onze taak. Je moet mensen, ook mensen die nog nooit gewerkt hebben, hun capaciteiten leren ontdekken en valoriseren. Dan stippel je een tewerkstellingstraject uit. Dat is de weg naar
een baan en goede huisvesting. De kracht van opbouwwerk is iedere wijkbewoner zijn plaats geven.” Hoeveel Chambéry’s zijn er nodig? D’Haenens: “Dat kan je niet van bovenaf opleggen. Zoeits moet groeien vanuit de wijk. Maar de overheid moet wel met de nodige middelen over de brug komen. Maar bovenal moet de Brusselse overheid de moed hebben om meertalig onderwijs te organiseren. Gelijke kansen beginnen op de schoolbanken. Er gaan ook steeds meer stemmen op om religie een plaats te geven in het onderwijs, in alle openheid, met respect voor ieders overtuiging. Je moet mensen erkennen in hun wat ze zijn. Door religie een plaats te geven aanvaard je de mens in zijn geheel.” Na de aanslagen klinkt een pleidooi voor meer religie niet evident. D’Haenens: “Recent onderzoek wijst uit dat religie belangrijk is. Het gaat er ook om gelijkenissen tussen gelovigen en atheïsten te ontdekken. Ik geloof trouwens niet dat de aanslagen met religie te maken hebben. Het gaat om jongeren die in de zware criminaliteit verzeild geraakt zijn en religie misbruiken.” U zegt, mijnheer Storme, dat de polarisatie die we vandaag meemaken niet het gevolg is van een gebrek aan consensus, maar van te veel consensus. Wat bedoelt u daarmee? Storme: “De wijkcontracten zijn daar een mooi voorbeeld van. De Brusselaars mochten participeren in het uittekenen ervan, maar het kader stond wel vast. Over het kader kon niet gediscussieerd worden. En dat frustreert mensen. Je moet trouwens eens kijken welke buurten prioritair een wijkcontract gekregen hebben. Stuk voor stuk zones die economisch interessant waren.” “Of neem het plan voor de internationale ontwikkeling van Brussel. Dat is een plan dat beantwoordt aan de belangen van financiewezen en vastgoed, maar niet aan de belangen van de kansarmen die moeten opgenomen worden in de vaart der volkeren.” “Ik weet dat sommigen het voorgaande zullen wegwuiven als extreemlinkse praat. Maar dat zijn feiten. Het ultieme argument luidt dan dat Brussel niet ontsnapt aan de globalisering
BDW 1518 PAGINA 7 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
> ALAIN STORME - °1951 - Sociale Pedagogie (KU Leuven) - 1975 Bond van Vormings-en Ontwikkelingsorganisaties - 1984-2016 Riso-Brussel, later Samenlevingsopbouw Brussel - 2009-2015 Voorzitter Werkgroep geïntegreerde wijkcentra
> BETTY D’HAENENS - °1961 - Master sociologie (VUB) - 1985 Jeugd en Stad - 1987 Provinciaal verantwoordelijke Nationaal Centrum voor Ontwikkelingssamenwerking - 1995-2016 Geïntegreerd wijkcentrum Chambéry in Etterbeek TAFEL 18 onder redactie van Rik Vanmolkot met bijdragen van o.a. Alain Storme, Mark Michiels, Olivia Vanmechelen, Eric Corijn, Manu Aerden en anderen is uitgegeven bij Epo, telt 207 blz. en is te koop in de boekhandel. Bij de Louis Paul Boonkring kost het boek 20 euro. Telefoon: 02649.35.87
DWARSLIGGERS VOOR OPBOUWWERK van Alain Storme telt 334 blz. is te koop bij de boekhandel. Het boek is ook te koop bij Samenlevingsopbouw Brussel tegen de prijs van 20 euro. Telefoon: 02-203.34.24
Alain Storme en Betty D’Haenens: “De solidariteit moet hersteld worden.”
en dat steden concurrenten zijn. Met andere woorden: als Brussel het niet doet, dan doet Amsterdam het wel.” Is werk niet de echte oplossing voor de samenlevingsproblemen? Zonder werklozen geen getto’s. Storme: “In de jaren 1960 was de oplossing werk. En had je geen werk, dan was er een opvangnet, de sociale zekerheid. Dat vangnet wordt kleiner en kleiner. En werk is niet meer wat het was. Ondertussen is er de flexibilisering en hebben we mensen die voltijds werken en toch arm zijn. Werk was vroeger een deel van de oplossing, nu is het vaak een deel van het probleem.”
U spreekt over de afbouw van het vangnet. Volgens sommigen moeten we de sociaaldemocratie met de vinger wijzen. Die heeft zich ingeschreven in het neoliberalisme. Storme: “Dat is het probleem van de Derde Weg. Thatcher heeft met haar neoliberale beleid de overheid afgebouwd en de macht van de vakbonden gebroken. Blair heeft zich daar nadien goed kunnen tegenover profileren met zijn sociale politiek, maar hij heeft de economische premisses van het neoliberalisme intact gelaten.” “In België zijn we veel beter af geweest, dankzij de vakbonden en het middenveld die nog sterk staan. In tegenstelling tot Groot-Brittan-
© BART DEWAELE
nië is er hier nog heel veel overeind gebleven. We hebben een dijkbreuk kunnen vermijden.” D’Haenens: “Tussen 2000 en 2008 heeft ook de Vlaamse Gemeenschapscommissie het middenveld afgebouwd. Stadskwadraat bijvoorbeeld, een bottom-up-organisatie met een visie op de stad, was een sterk anker en dat heeft de overheid kapotgemaakt.” Storme: “De Vlaamse Gemeenschapscommissie heeft geen specifieke armoedeprojecten meer. De middelen gaan naar een algemeen stedenbeleid. Armoede is nog een factor, maar staat niet meer centraal zoals in de jaren 1990. Neem nu de lokale dienstencentra van de VGC. Die kregen aanvankelijk meer of minder middelen naargelang ze in een
arme of een rijke buurt waren gelegen. Dat is eind de jaren 1990 afgebouwd. Het armoedecriterium is gesneuveld. In mijn boek noem ik het een evolutie van hero naar zero.” Ziet u de toekomst van het opbouwwerk somber in? Storme: “Als ik kijk naar de evolutie in Nederland wel. Daar is het opbouwwerk van het centrale niveau naar het plaatselijke verschoven. Nu maakt het deel uit van het gemeentelijk apparaat. Het is er een verlengstuk van. Weg van het middenveld. In Vlaanderen zien we hetzelfde gebeuren. Ja, ik zie het eerder Danny Vileyn somber in.” en Steven Van Garsse
BDW 1518 PAGINA 8 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
D
e voetgangerszone, de lockdown in november, de tunnels en daarbovenop de aanslagen van 22 maart. Het rijtje opdoffers dat de Brusselse handelaren de jongste tijd te verwerken kregen, wordt steeds langer. Unizo deed zopas een rondvraag bij haar leden in Brussel, handelaars en andere zelfstandigen. Gepeild werd naar hun reacties op de gebeurtenissen en hun verwachtingen ten aanzien van de overheid. Wat vooral opvalt? Dat de handelaars, in tegenstelling tot de kiftende politici, gewoon voortdoen en hun zaak nog beter proberen te beredderen. Zijn ze niet ontmoedigd? Van Eetvelt: “Neen, toch niet in de zin dat ze de kopjes laten hangen. Veel keuze hebben ze ook niet. Maar hun veerkracht is opmerkelijk.
Nochtans is de schade groot? Van Eetvelt: “Alle handelaars, zonder uitzondering, lijden omzetverlies. Bij sommigen gaat dat tot meer dan vijftig procent.” Van Assche: “Weliswaar is de impact niet voor iedereen dezelfde. Zaken als Stijl of Comme Chez Soi, die afhankelijk zijn van een nationaal publiek, hebben meer te lijden dan bijvoorbeeld biosupermarkt Färm of de Monk, die van de lokale markt leven.”
is de lange termijn. In de tussentijd vallen er wel slachtoffers. Iedereen heeft klanten verloren en daardoor is er minder omzet. Iedereen moet zijn plannen qua investering en personeel herzien. Sommigen zullen van de gelegenheid gebruikmaken om een webshop op te zetten. Dat is een goede zaak want de digitalisering zit er hoe dan ook aan te komen. Anderen, handelaars met meerdere zaken, zullen misschien een van hun winkels sluiten. Nog anderen zullen personeel, al dan niet tijdelijk, ontslaan. De tewerkstelling zal verminderen, dat kan niet anders.”
Komen ze dit te boven? Is het zo dat de handel het altijd redt? Van Eetvelt: “Op lange termijn wel. De handel past zich aan en zal zich uiteindelijk herstellen. We maken ons geen zorgen dat de Brusselse handel zal doodbloeden. Maar dat
Wat verwachten de handelaars van de overheid? Van Eetvelt: “Ondanks het feit dat de ondernemers beseffen dat ze op een verliesjaar afstevenen, vragen ze niet in de eerste plaats om lastenverlagingen. Dat willen ze ook, maar
Met minder klanten heb je meer tijd om ze goed te bedienen, zo klinkt het.”
bovenaan hun lijstje staat de vraag om een stevige promotie van Brussel. Stad en gewest moeten samen - niet gesaucissoneerd – inspanningen doen om Brussel neer te zetten als een leuke en aangename stad. De klanten moeten zo snel mogelijk terugkeren naar Brussel.” Zopas werd de promotiecampagne Make.Brussels gelanceerd, een projectoproep waarbij iedereen creatieve voorstellen mag insturen voor de versterking van de identiteit van tien handelswijken in de Vijfhoek. Is het dat wat de handelaars willen? Van Assche: “Dat is een goed initiatief. Het gewest, Atrium en de Stad Brussel werken immers samen. Maar het is alleen voor de Vijfhoek, het budget is redelijk beperkt – 400.000 euro – en de resultaten zullen ten vroegst in
ECONOMIE > UNIZO DRINGT AAN OP STEVIGE PROMOTIE VAN STAD EN DUIDELIJKE COMMUNICATIE
‘BEETJE MEER DAADKRACHT ZOU WERELD VAN VERSCHIL MAKEN’ BRUSSEL – Met de recente aanslagen hebben de Brusselse handelaren nog maar eens een klap gekregen. Volgens middenstandsorganisatie Unizo willen de ondernemers nu vooral een daadkrachtige overheid zien. “Ook burgemeester Mayeur zou beter een positieve boodschap brengen,” zeggen topman Karel Van Eetvelt en Brusseladviseur Anton Van Assche van Unizo.
Volgens Karel Van Eetvelt en Anton Van Assche van Unizo moeten de Brusselse overheden dringend investeren in het stadscentrum.
BDW 1518 PAGINA 9 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
het najaar zichtbaar zijn. Er zal echt meer nodig zijn dan dit.” De voetgangerszone dan. Al maanden vragen de handelaars dat de communicatie over de bereikbaarheid van de stad verbeterd wordt. De Stad heeft ondertussen wegwijzertjes naar de tien handelszones van het centrum neergezet. Van Assche: “Belachelijk. Duidelijke communicatie, dat is wat de handelaars vragen.” Van Eetvelt: “Wij hadden net voor de aanslagen een afspraak met burgemeester Mayeur hierover. Nu pas lijkt hij bereid om een centrale website te laten maken over de bereikbaarheid van het stadscentrum. Zodat niet elke handelaar aan zijn klanten moet uitleggen hoe naar de winkel te ko-
“De handel zal zich op lange termijn wel herstellen maar in de tussentijd vallen er slachtoffers” KAREL VAN EETVELT GEDELEGEERD BESTUURDER UNIZO
men. We hadden dat maanden geleden al voorgesteld.” Volgens sommige handelaren valt er met het Brusselse stadsbestuur niet te praten. Er lopen dan ook procedures bij de Raad van State tegen de voetgangerszone en de heraanleg van de centrale lanen. Van Assche: “Klopt, negen maanden geleden stond iedereen te applaudisseren voor de voetgangerszone, ook de handelaars. Inmiddels lopen er processen tegen de heraanleg. Onbegrijpelijk. Dat project is toch een beetje mismeesterd.” Van Eetvelt: “Als organisatie willen wij nochtans in gesprek blijven met het stadsbestuur. Als je niet praat en alleen maar kritiek geeft, bereik je niet veel. Anderzijds begrijp ik ook wel de frustratie van de handelaar die geen andere oplossing meer ziet dan naar de rechter te stappen.”
© BART DEWAELE
De overheid mist daadkracht, zo blijkt ook uit de rondvraag. Van Eetvelt: “De ondernemers zeggen: grijp deze crisis aan om een aantal zaken steviger, sneller en meer doortastend aan te pakken. De tunnels en de communicatie rond de voetgangerszone bijvoorbeeld. Erken dat het niet goed zit, speel geen pingpong tussen Stad en gewest, doe het samen en laat ruzies achterwege.” “Want wat zie je nu al te vaak in netelige politieke dossiers zoals de tunnels? Er wordt een onderzoekscommissie opgericht om te kijken wie de schuldige is. Maar ondertussen blijven de problemen liggen. De handelaars zeggen: stop met die zever. Natuurlijk moet je vermijden dat het in de toekomst nog gebeurt, maar los eerst het probleem op. Een beetje meer daadkracht zou een wereld van verschil maken. Daarom vinden wij het ook heel spijtig dat Mayeur nu vooral negatief in beeld komt. Eigenlijk zou hij zijn tijd moeten steken in een positieve boodschap, in concrete projecten. Dat zou een enorme boost geven.” Unizo pleit ervoor dat de overheid, zeker nu, de juiste investeringen doet in de stad. Van Eetvelt: “Het is onbegrijpelijk dat de Brusselse overheid al haar pijlen richt op de ontwikkeling van een shoppingcentrum buiten het centrum, daar zelfs vennootschappen voor opricht en overheidsgeld insteekt. En intussen de broodnodige investeringen in het centrum veronachtzaamt. De hele wereld ziet dat dat nefast is voor de ontwikkeling van de stad.” Wat moet er in het centrum dringend aangepakt worden? Welke investeringen moeten gebeuren? Van Assche: “Het Actiris-gebouw op de centrale lanen komt binnenkort leeg te staan. Het is een strategische plek. Maar het stadsbestuur is daar niet mee bezig. Er is geen plan, geen budget, terwijl er wel geld is voor de periferie.” “Iets anders, het Muntcentrum wordt gerenoveerd. Dat is positief, maar de timing klopt niet. Waarom wordt niet gewacht met de voetgangerszone tot het Muntcentrum klaar is? Nu heb je daar een voetgangerszone, maar geen winkels.” Bettina Hubo
P-PRAAT ELSENE – Jarenlang schreef de P-praatcommentator bijdragen voor p-praat in uw geliefde stadskrant. Wij strikten de commentator voor een exclusief gesprek, tous azimuts.
van Muntpunt, die weet toch alles.”
Waarde commentator, u hebt champagne koud staan. Bent u dan blij dat u geen p-praat meer moet schrijven? Commentator: “(nipt van glas) Niet meer schrijven? Wij gaan - insjallah - onder een andere naam verder de komende jaren. Dat heeft nochtans niet veel gescheeld. Mocht niet heel de Vlaams-Brusselse Media bij de vakbond zijn geweest, dan zat de lezer nu patatten te schillen op een soort annoncenblad voor positivo’s. Betaald met zijn eigen geld!” “Initieel hebben we die champagne trouwens gekocht omdat we gewoon graag drinken. Het ontslag van Joëlle Milquet gaf ons uiteindelijk de beste reden om tot de daad over te gaan.” “Schol.” Wat, gaat u verder? Wij hadden begrepen dat p-praat zou ophouden... Commentator: “p-praat wel, maar zeg, ppraat is niet het einde van de wereld. Er zijn nóg betere columns mogelijk. Schrijven vergt talent. Vraag dat maar aan woordvoerders die columns schrijven.” Woordv... Commentator: “Laat maar.”
Boeiend. Commentator: “Het rare aan onzichtbaar zijn is dat politici ons toch altijd weten vinden. Zeker die van de SP.A, die graag bellen als we weer eens iets verkeerd begrepen hebben. Wat vaak gebeurt, natuurlijk, want niet toevallig is de SP.A de partij van de communicatiespecialisten en de spindoctors.“ “Bij de VLD zijn er dan weer goden die zeggen dat ze groot zijn geworden ondanks de VlaamsBrusselse Media. Wat natuurlijk een blijde boodschap is: gelukkig moeten wij ons niet bezighouden met goden groot te maken (neemt hoed af en buigt).” “Het vergt trouwens waar politiek talent om in de Vlaams-Brusselse visvijver klein te blijven.” Bent u een constructief journalist? Commentator: “Zeer constructief.” U lijkt nochtans een tikje verbitterd? Commentator: “Verbitterd? Wij? Kijk, er is heel wat gebeurd de voorbije jaren, en ja, Brussel Deze Week verdwijnt. Dat is al jarenlang bezig, niks aan te doen.” “Om toch één keer die jongens van Charlie Hebdo te citeren: nous avons du champagne. Net zoals Jan Callebaut. En Co. Maar die van ons is eerlijker verdiend.” Wat mogen we van Bruzz verwachten? Commentator: “content, tiens.”
Euhm... Goed. Laten we tot de kern van de zaak komen: wie bent u? Men smacht naar uw identiteit. ZM_advertentie_125x178_DRUK.pdf 14 Commentator: “Vraag het eens aan die robot
Content? Wat is dat. “Geen moeilijke vragen stellen hé, snotneus.”
Commentator: 19/02/16 10:57
ADVERTENTIE
n ë i n Zodag mars zon 6 1 . 4 . 4 2 n ë i n Zo anken kl Wandelen en muziek in het bos
5
10 15 25 km
INFO
“Negen maanden geleden stond iedereen te applaudisseren voor de voetgangerszone, ook de handelaars. Nu lopen er processen” ANTON VAN ASSCHE ADVISEUR BRUSSEL UNIZO
Gemeenschapscentrum WaBo 02 675 40 10 wabo@vgc.be
www.wabo.be www.zonienwoud.be
Een project van GC WaBo, in samenwerking met GC Kontakt, GC Op-Weule, GC Den Dam, VGC-sportdienst en Muziekpublique. In het kader van Cultuurcentrum Brussel, het netwerk van de 22 gemeenschapscentra. Foto: © Vilda – Yves Adams | Ontwerp: www.pjotr.be
BDW 1518 PAGINA 10 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
gaat het bij het referendum over de vraag of het Britse volk soeverein een eigen beleid kan bepalen of dat het Europese niveau dat met zijn vertegenwoordigers van de 28 lidstaten beter kan. Een democratische gevoelskwestie, dus. Als de tweede economie van de unie dit debat aangaat, dan zou men verwachten dat er in Brussel scenario’s klaar liggen voor de gevolgen van een eventueel vertrek, zowel voor de unie zelf als voor België. En voor de hoofdstad van die unie, Brussel. Het antwoord: dat is niet zo.
EUROPESE UNIE > NIEMAND WEET WAT HET VERTREK VAN GROOT-BRITTANNIË BRENGT
BREXIT BRUSSELS?
Meer lobbying?
© BART DEWAELE
BRUSSEL – Het is uitkijken naar 23 juni 2016. Op die dag geven de Britten een antwoord op de vraag of hun land bij de Europese Unie moeten blijven, of juist niet. Als ze vertrekken, dan betekent dat een majeur geopolitiek gegeven. Maar wat is de impact op de hoofdstad van de unie? Niemand die het echt weet, zo blijkt.
V
an de 28 Europese lidstaten is het Verenigd Koninkrijk de tweede grootste economie van de unie, na Duitsland. Nochtans wonen er in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest doorgaans maar tussen de 8.000 en de 9.000 Britten, waarvan er ongeveer 1.100 voor de Europese Commissie
ADVERTENTIE
Puzzel Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap
✆ 0800-15045
alle werkdagen van 9 tot 12u30, maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30
Bezoeken enkel op afspraak
puzzel@resonansvzw.be
werken. Tot 2010 waren de Britten de tiende grootste vreemde nationaliteit in het gewest, maar na dat jaar werden ze uit de top-10 gestoten. De tweede grootste Europese economie, en toch een laag aantal ingezetenen in de hoofdstad. Brussel en Groot-Brittannië, een love affair wordt het nooit. Om aan de binnenlandse druk gehoor te geven zag de Britse conservatieve premier David Cameron zich genoodzaakt om op 23 juni een referendum uit te schrijven. De vraag die de Britten voorgeschoteld zullen krijgen is eenvoudig: moet het land lid blijven van de Europese Unie of niet? De bevolking is verdeeld; de ene helft wil blijven, de andere wil weg. Grosso modo zijn de argumenten om te blijven: de Britse economie zal nadeel ondervinden van een ‘Brexit’, en alleen binnen de unie kan het koninkrijk wegen op het continentale Europese beleid. Het tegenkamp claimt daarentegen dat de Britse economie beter zal varen bij een vertrek, en dat de Britten dan opnieuw hun eigen beleid kunnen bepalen. Het gaat op om het debat met economische argumenten te voeren, maar in fine
1.100 Britten werken voor de Europese commissie, in Brussel zijn de Britten met maximaal 9.000.
Er wordt gedacht aan een Noors scenario, waarbij Britse ambtenaren voor de Europese Unie blijven werken zonder kans op promotie
Wat er zal gebeuren als de Britten vertrekken, dat weet dus niemand, zo blijkt uit een rondvraag van deze krant. Europees commissievoorzitter Jean-Claude Juncker heeft eerder al toegegeven dat er geen plan-B is. Europese wetgeving over het vertrek van een lidstaat is er nauwelijks, alsook wetgeving over de vraag wat de vele Britten die voor Europese instellingen werken dan moeten doen. Er wordt gesuggereerd dat sommige onder hen de Belgische nationaliteit zouden aanvragen en alsnog voor de instellingen zouden kunnen blijven werken. Maar dat zou op zijn minst een schizofrene situatie zijn, en zal vroeg of laat het debat op gang brengen of het Engels de belangrijkste taal van de instellingen moet blijven. Volgens insiders is het waarschijnlijker dat er in het geval van een Brexit voor een soort ‘Noors’ scenario wordt gekozen. In 1972 stemde Noorwegen een eerste keer over toetreding tot de unie, en in de aanloop naar dat referendum werden er Noorse ambtenaren aangenomen om de komst van het Scandinavische land voor te bereiden. Toen de Noren echter nee stemden, konden heel wat van die ambtenaren voor de unie blijven werken, maar zonder kans op promotie. De kans is groot dat er voor Britse ambtenaren een soortgelijke regeling wordt getroffen. Wat de Brexit voor de Brusselse economie betekent, is ook onzeker. Ecolo-politica Isabelle Durant wil al enkele maanden een debat hierover in het Brussels parlement, maar dat debat wordt keer op keer uitgesteld. Er wordt wel aan een studie gewerkt bij de gewestelijk-Brusselse vertegenwoordiging bij de EU, maar die studie is momenteel nog geheim en zal pas worden voorgesteld tijdens dat debat. “Het gaat om een cijferstudie,” zegt Frederik Lamberty van de vertegenwoordiging. “Eigenlijk weet niemand echt wat het vertrek van de Britten voor Brussel betekent.” Eenzelfde geluid bij Karin Impens, de adjunct-directeur van commissioner.brussels: “Niemand weet het echt, en bij de instellingen praat ook niemand er echt over. Zelfs de Britten die ik ken houden hun mond. Of geven te kennen dat ze gewoon bang zijn voor de toekomst.” Impens kan wel zeggen dat de Europese Instellingen een aandeel van vijf miljard euro hebben in de Brusselse economie. “Maar het vertrek van de tweede economie van de unie hoeft niet zozeer een ramp te zijn voor dat aandeel. Het is namelijk waarschijnlijk dat Groot-Brittanië een groter lobbykorps zal nodig hebben als ze uit de unie stappen. Het belang van lobbying zal dan toenemen.” En dan is het nog maar de vraag hoe de Londense City zal reageren als het daadwerkelijk tot een Brexit komt. Sommigen zien al een gouden kans om die mondiaal-financiële moloch naar Brussel te lokken. Maar met het belabberde imago van Brussel lijkt dat momenteel niet zo waarschijnlijk. Christophe Degreef
ADVERTENTIE
TIJD VOOR IETS NIEUWS
Op 20 april lanceren we het gloednieuwe BRUZZ. FM Brussel, tvbrussel, Brussel Deze Week, Agenda en brusselnieuws.be verdwijnen. In de plaats komt BRUZZ, één nieuwe merknaam op radio, TV, print en online. Eén gemeenschappelijk merk, om je nog beter te kunnen informeren. Een merk, dat draait om jou.
Vanaf 20.04 jouw nieuwe krant
BDW 1518 PAGINA 12 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
BDW REGIO
© BART DEWAELE
In de tweede helft van de negentiende eeuw vond men het veel hygiënischer om zich te laten begraven in een met kalk dichtgesoldeerde nis.
Grafplaten
SINT-JANS-MOLENBEEK > RESTAURATIE VAN GRAFGALERIJ OP BEGRAAFPLAATS IN LAATSTE RECHTE LIJN
FLANEREN TUSSEN DE DODEN
SINT-JANS-MOLENBEEK - Honderdzestig werkdagen, zo lang kregen architecten- en ingenieursbureau Origin en aannemer Denys voor het restaureren van de neoklassieke grafgalerij op de begraafplaats in Molenbeek. Een jaar later zitten de werkzaamheden in de laatste rechte lijn. Wij gingen een kijkje nemen.
E
rik Hendrickx, architect bij Origin, is enorm trots op dit project. “Wij hebben de opdracht toegewezen gekregen in 2004. Twaalf jaar later (sic) is de grafgalerij bijna gerestaureerd. Het is een delicaat proces en een werk van lange adem. De grafgalerij is sinds 2007 beschermd. We vinden het belangrijk om de meest duurzame en structurele oplossing te bieden en de schade aan het gebouw bij de wortel aan te pakken en geen oplapwerk te doen.” De begraafplaats van Molenbeek is ontworpen door architect Joseph Praet in 1860. Vijftien jaar later zijn de eerste delen van de grafgalerijen ontworpen. Hendrickx: “In de tweede helft van de negentiende eeuw vond men het veel hygiënischer om zich bovengronds te laten begraven in een met kalk gevulde nis. Dat was veel netter dan in de grond tussen de wormen. Daarnaast was het ook goed voor de bourgeoisie, want in Laken had je tien jaar eerder al een grafgalerij. Daar wou de adel begraven worden omdat de koning er ligt. Molenbeek was op dat moment een heel rijke gemeente en bouwde ook voor haar bourgeoisie een grafgalerij.”
Eerste renovatie
© BART DEWAELE
“ Toen men mij zei dat ik een begraafplaats moest renoveren, moest ik even slikken” ERIK HENDRICKX ARCHITECT
In 1880 startte de bouw van de grafgalerij en naarmate de vraag steeg werd een stukje bijgebouwd. Hendrickx: “Boven de hoofdgalerij hebben we een verrière (lichtstraat, red.) geplaatst. Dat is een toevoeging van ons, maar ze is gebaseerd op de oorspronkelijke plannen, waarop zo’n verrière staat getekend. Dat komt de conservatie van het bouwwerk ten goede. We vinden hiervan echter geen sporen. Daarom hebben we besloten om het hedendaags te maken, maar met een vormgeving die strookt met het gebouw.” De werken zitten nu in een laatste rechte lijn. Toch heeft deze werf heel wat problemen gekend. “Als we terugkijken naar de situatie: in 2008 groeiden overal bomen op de hoofdgalerij en in de koepel, grafplaten waren gevallen omdat de bevestigingsknopen doorgeroest waren. Randbalken riskeerden naar beneden te vallen.” “Soms vragen mensen ons wat we juist gedaan hebben. Dat is een goede reactie, want dat betekent dat ons werk goed gedaan is en dat het zo authentiek mogelijk is”, zegt Hendrickx.
“Van alle grafplaten hier weten we met 100 procent zekerheid dat er nog mensen in liggen. Die mensen zijn afgeschermd omdat de nis dicht gemetst en gecementeerd is,” zegt de architect. “Onze filosofie achter de restauratie was om het monument en zijn sporen van de tijd vast te houden en die niet weg te restaureren. Anders verlies je de ziel van het monument. Daarom is het ook belangrijk dat dit een beschermd gebouw is, het is een overblijfsel van een teloorgegane dodencultus.” “Op het einde van de negentiende eeuw kwam men hier flaneren tussen de doden, er heerste een m’as-tu-vu-cultuur en de bourgeoisie kwam elkaar bekijken. Er werd toen ook veel meer informatie opgeschreven op de grafplaten dan nu.” “Aangezien wij zo duurzaam mogelijk willen restaureren proberen we met kleine ingrepen een zo duurzaam mogelijk resultaat te verkrijgen. Zo hebben we ook zinken kapjes geplaatst ter bescherming van alle mouluren en heeft de koepel een volledige waterdichting gekregen,” verklaart Hendrickx.
Bekroning Voor deze opdracht was een budget van 1,8 miljoen euro voorzien. “We zitten daar net boven”, zegt de architect. “Je moet voortdurend verschillende keuzes afwegen om financiële ademruimte te hebben en een budget niet nodeloos te gebruiken. De bekroning van ons werk zou zijn dat de grafgalerij opnieuw in gebruik genomen wordt.” Hendrickx heeft in de loop van dit project een band opgebouwd met de grafgalerij. “Het is vooral emotioneel. Toen men mij zei dat ik een begraafplaats moest renoveren, moest ik even slikken. Voor de restauratiewerken was het hier heel donker, maar nu leeft de begraafplaats weer. Ik Michaël Michiels ben echt trots.”
BDW 1518 PAGINA 13 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
ADVERTENTIE
SCHAARBEEK > NIEUWE NEDERLANDS- EN FRANSTALIGE BASISSCHOLEN VANAF 2018
STADSKANKER MAAKT PLAATS VOOR SCHOLENCOMPLEX Aan de Van Oostsite in Schaarbeek, een enorm terrein van zowat 2 hectare, gaat de sloophamer in de oude industriĂŤle gebouwen. In de plaats komen een Nederlands- en een Franstalige basisschool, en een multifunctionele sportzaal. De scholen zullen normaal gezien in januari 2018 de deuren openen.
H
et terrein was ooit de thuishaven van de brouwerij Roelants, die in 1962 de deuren sloot na een overname. Sindsdien was de verloederde site in handen van de gemeente, die er een depot en een atelier voor de Dienst Wegen en Gebouwen had. Het terrein bleef decennia onderbenut. In 2006 lanceerde Schaarbeek het idee om op de site een school te bouwen voor elk van beide taalgemeenschappen. Sinds burgemeester Nols had Schaarbeek geen Nederlandstalige gemeenteschool meer, en de vlakbij gelegen Franstalige school op de hoek van de Capronnierstraat en de Portaelsstraat verkeerde toen al in een deerniswekkende staat.
“ We wilden graag ĂŠĂŠn grote speelplaats, maar dat laat de verzekering niet toeâ€? ADELHEID BYTTEBIER (GROEN) SCHAARBEEKS SCHEPEN VAN NEDERLANDSTALIG ONDERWIJS
“Die school werd in 1914 gebouwd als een tijdelijke, prefaboplossing,â€? zegt schepen van Openbare Werken Vincent Vanhalewyn (Ecolo) tijdens het werfbezoek, “Ze heeft niet eens funderingen. Het gebouw is nu ĂŠcht op.â€? Daarom gaat de sloophamer in de voormalige brouwerij, net naast de spoorweg. De nieuwe Franstalige basisschool zal plaats bieden aan 650 leerlingen. De Nederlandstalige school, voorzien voor 250 leerlingen, krijgt een ingang aan de Navezstraat. Ook hier worden oude industriĂŤle gebouwen gesloopt. Tussen beide – voorlopig nog naamloze – scholen komt een speelplaats die met heggen in twee zal worden gedeeld. “We wilden
graag ĂŠĂŠn grote speelplaats, maar in verband met de verzekering kan dat nietâ€?, legt schepen van Nederlandstalig Onderwijs Adelheid Byttebier (Groen) uit. “Elke leerkracht en toezichter zou dan perfect tweetalig moeten zijn om alle kinderen aan te kunnen spreken bij gevaar.â€? De Nederlands- en Franstalige kinderen zullen tijdens de speeltijden dus elk aan hun zijde van de haag ravotten, behalve bij speciale projecten. Dat zal normaal gezien kunnen vanaf januari 2018, een half jaar later dan eerst gepland.
Nuloperatie Aan de derde kant van de driehoek, langs de Van Ooststraat, komt een ingang voor de Franstalige leerlingen. Die zal mogelijk ook door de Nederlandstaligen worden gebruikt die via het openbaar vervoer aan de vlakbij gelegen Berenkuil uitstappen. Aan die zijde is ook de multifunctionele sportzaal gepland, waar buiten de schooluren ook plaatselijke verenigingen een balletje kunnen opslaan. De sportzaal komt vlak achter een huizenrij te liggen die door bouwheer CFE zal worden gerenoveerd. Zo maakt Schaarbeek van de bouwwerf een nuloperatie, legt schepen Byttebier uit. “In totaal is dit een project van ruim 21 miljoen euro. We krijgen 3,8 miljoen euro van de Vlaamse Gemeenschap voor de Nederlandstalige school, 5,5 miljoen van de Franse Gemeenschap, en 9 miljoen van het Brussels Gewest voor de sportinfrastructuur.� “De rest wordt bijgepast door een deal met CFE. In ruil voor ontwerp, bouw en tien jaar onderhoud van het scholencomplex krijgt de aannemer een vijftal huizen aan de Van Ooststraat en terreinen van de huidige Franstalige school, om er woningen op te bouwen.� De andere Nederlandstalige gemeentelijke basisschool, De Kriek, opende in 2011 de deuren en huist nog altijd in containers. Ook daar zal worden gebouwd, belooft schepen Byttebier, al kan ze daar nog geen concrete datum op plakken. Het architectenbureau wordt dit jaar aangesteld. Sara De Sloover
RITUELEN‌ ze zijn van alle tijden, iedereen koestert er wel een paar, grote en kleine. Overal ter wereld brengen ze mensen samen en geven extra betekenis aan de belangrijke momenten in een mensenleven. Ze evolueren doorheen de tijd, als echte kameleons nemen ze steeds weer andere vormen aan. Wat maakt rituelen zo krachtig en fascinerend ? Kom het ontdekken in Brussel, waar musea, erfgoedorganisaties, gidsenverenigingen en cultuurhuizen op bekende en onbekende locaties de meest uiteenlopende rituelen in deze superdiverse, prachtige stad aan jou willen tonen.
Op de plaats waar de bulldozer het metaal platdrukt, zal binnenkort een Nederlandstalige basisschool verrijzen.
INFO INFO :: www.erfgoedbrussel.be  www.erfgoedbrussel.be––www.erfgoeddag.be www.erfgoeddag.be 02 02 563 563 05 82 82 –– erfgoedbrussel@vgc.be erfgoedbrussel@vgc.be Het Brusselprogramma is beschikbaar bij de Erfgoedcel Brussel, Muntpunt, de gemeenschapscentra, bibliotheken, BOP, Visit Flanders, Visit Brussels en alle deelnemende organisaties.
BDW 1518 PAGINA 14 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
BDWOPINIE ECONOMIE > BIANCA DEBAETS (CD&V) OVER COLLABORATIVE COMMONS
De Fablabcommunity, zoals hier in het Anderlechtse FabLabXl, beschouwt technologie als water: voor iedereen.
© KIM VERTHÉ
EEN GEDEELD BRUSSEL VOOR EEN BETER BRUSSEL BRUSSEL – Op woensdag 13 april houdt Jeremy Rifkin in het Flageygebouw de Herman Van Rompuy-lezing. De 71-jarige econoom is een specialist in hernieuwbare energie en collaborative commons. Zijn boeken bevatten scherpe analyses en aanbevelingen waar we in Brussel veel van kunnen leren maar ook nu al de vruchten van plukken, schrijft staatssecretaris Bianca Debaets (CD&V).
I
n feite komt wat Rifkin schrijft neer op het oude adagium van Francis Bacon: “Kennis is macht.” Het voordeel aan ons tijdperk is dat informatie en data steeds meer verspreid en toegankelijk (kunnen) worden en niet meer in de handen blijven van een selecte elite. Naast die enorm vergrote informatiecirculatie krijg je ook mensen die meer verbonden raken met elkaar, net door die kennisdeling en de nieuwe communicatietechnologieën. Bewoners zijn niet langer alleen con-sumenten maar ook pro-sumenten die zelf informatie, entertainment en 3D-producten kunnen maken en delen, aan een lager wordende marginale kost. Dat klinkt mooi, maar hoe breng je dat in de praktijk?
Online solliciteren In een bij momenten erg versnipperde stad als Brussel – zeker in deze tijden – kan het een enorm hefboomeffect hebben om kennis en infomogelijkheden breed te spreiden, Brusselaars engagement te laten opnemen en hun eigen originele en creatieve talenten te laten ontluiken voor werk en ontspanning. Ik geef een aantal voorbeelden. Na jarenlange investeringen hebben we intussen meer dan tachtig publieke plaatsen in Brussel waar mensen gratis wifi kunnen gebruiken. Sommige kijken daar – mijns inziens onterecht op neer. Ze gaan er van uit dat “iedereen” wifi heeft, of het toch wel “terugbetaald wordt door je werk”. Beide argumenten kloppen niet voor een heleboel armen in deze stad en het tweede
al zeker niet voor alle bezoekers en toeristen in onze wereldstad. Bezoekers kunnen van de wifi gebruik maken om de stad beter en makkelijker te leren kennen; kansengroepen – het is geen toeval dat rond de Actiris-bureaus veel connectie gemaakt wordt – kunnen gebruik maken van de digitale mogelijkheden om oefeningen te doen, online te solliciteren of hun netwerk uit te breiden.
Tegen sluikstorten Een ander voorbeeld is de open data-ordonnantie. Sinds kort is op mijn voorstel open data de standaard optie geworden in Brussel. Intussen hebben we al miljoenen bits aan datasets online gezet op http://opendatastore. brussels/nl/ . Met open data maken we digitale gegevens toegankelijk voor burgers en on-
zaken in kaart brengt of vrije parkeerplaatsen aangeeft. Maar het heeft nog veel meer mogelijkheden: in Canada bespaarde men 3,2 miljard euro door fraude met stichtingen te ontmaskeren via een open data set van belastingsaftrekken en een aantal schrandere onderzoekers, waaronder een expert uit het veld van de stichtingen zelf. Dat is een belangrijke les zowel in het smart city-verhaal als in Rifkin’s The Zero Marginal Cost Society: er zit bijzonder veel kennis en engagement bij mensen zelf. Het is geen toeval dat onze app Fix My Street – die burgers kunnen gebruiken om putten in de wegen te signaleren – dagelijks meer dan dertig meldingen (!) doorgeeft. Mensen willen engagement opnemen, en de overheid helpen en ze doen het veel sneller en beter dan dat we zelf vijf inspec-
“Een juiste mix van informatiedeling, burgerzin en talentontwikkeling kan onze stad geweldig goed vooruit helpen”
BIANCA DEBAETS (CD&V)
BRUSSELS STAATSSECRETARIS VOOR ICT EN DIGITALISERING
dernemers zodat ze apps kunnen ontwikkelen die de kwaliteit van het leven in de stad verhogen of nuttige info verspreiden. Denk maar aan een app die rolstoeltoegankelijke handels-
teurs op pad zouden sturen. Als je mensen de middelen geeft, zullen ze die zeker gebruiken. Het belooft voor de app Clean My Street die we samen met college Fadila Laanan plannen om
sneller en beter op te treden tegen vuilnis en sluikstorten.
Stimulansen En dan heb je nog de FabLabs en Makerspaces die overal in Brussel opduiken: jong en oud, ontwerpers en ambachtswerkers, anciens en amateurs werken samen of naast elkaar aan hun eigen project of product. En altijd met gedeelde informatie, tips en begeleiding aan de lopende band. Het zijn de ateliers van de 21ste eeuw, vaak zonder commerciële doelstellingen, waar bijvoorbeeld reparatiestukken voor kapotte machines gemaakt worden of een loopband voor blinden. Jeremy Rifkin zou instemmend knikken bij de gedachte van Stijn De Mil van het Anderlechtse FabLabXL: “De Fablabcommunity beschouwt technologie als water: voor iedereen.” Waar TSO en BSO vaak onterecht een negatieve associatie krijgen, herwaardeert men in de labs technologie en de kracht van STEM-denken (Science, Technology, Engineering & Mathematics). Als overheid hebben we de plicht om goed afgestemde stimulansen te geven aan de verschillende initiatieven die kennisdeling verbeteren en de Brusselaars dichter bij elkaar brengen. Een juiste mix van informatiedeling, burgerzin en talentontwikkeling kan onze stad, die moeilijke tijden beleeft, geweldig goed vooruit helpen. Bianca Debaets (CD&V), Brussels staatssecretaris voor ICT en Digitalisering
lezersbrieven@bdw.be
BRIEVEN VAN LEZERS
BDW 1518 PAGINA 15 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
Brussel herdenken
Collectief schuldig
De hoofdredacteur van MO* en MO.be, Gie Goris, stelt dat België geen failed state is (BDW 1517, p.12), maar dat er wel degelijk failed spaces zijn in dit land, met name in Brussel. Hij breekt verder eens te meer een lans om van Brussel een echt volwaardig gewest te maken met volle bevoegdheden en dit ook voor gemeenschapsaangelegenheden. Moest België een perfecte staat geweest zijn dan zouden vele generaties die mij en hem zijn voorgegaan niet geijverd hebben om deze, door de grote mogendheden, gecreëerde kunstmatige staat om te vormen. België en Brussel moeten eens echt kleur gaan bekennen. Als Brussel hoofdstad wil zijn van een (con)federaal België dan moet het in de eerste plaats zijn hele huishouding op orde gaan stellen. Vlamingen en/of Nederlandstalige Brusselaars worden nog maar al te vaak verplicht het Frans te gebruiken aan loketten van gemeentehuizen, OCMW’s, politie, brandweer, ziekenhuizen en andere diensten. Evenmin als de Antwerpenaren zijn de Brusselaars één gemeenschap! Zij zijn eerst en vooral de inwoners van een stad. Voor Brussel geldt dat zij met de hoofdstedelijke functie een bindende rol hebben tussen twee de grote gemeenschappen (volkeren). Zolang in het zieke België de Vlamingen met de vinger gewezen worden en met alle zonden beladen worden, zolang zal de malaise blijven duren. Voor een samensmelting van de negentien gemeenten kan ik aanvaarden dat zij de regio Hoofdstedelijk Gewest noemen en de structuren omvormen om met gedecentraliseerde districten dichter bij de burger te blijven. Zijn de Franstalige politici bereid om al hun privilegies geheel of gedeeltelijk op te geven! Ik vrees dat de geesten hiervoor nog niet rijp zijn en wellicht nog lang niet. Zolang zij niet in staat zijn hun inwoners, en bij uitbreiding alle inwoners van dit land, volwaardig en gelijk te behandelen zie ik niet in om van Brussel een volwaardig gewest te maken. Wij moeten verder met België als het kan en daar kunnen we zeker wat meer Klauwaerts bij gebruiken, ook in Brussel! Mark Verhasselt, Buggenhout
Weet de heer Reginald Goossens eigenlijk wel wat hij schrijft (lezersbrief BDW 1517, p.13)? Omdat moslims zich in zijn ogen niet genoeg distantiëren van moslimterroristen zorgen ze er “automatisch voor dat ze collectief schuldig worden als groep”? Collectief schuldig als groep? En volgt daar dan ook “automatisch” een collectieve straf op? Is dat het niveau waarnaar we willen afzakken? Ik kan de heer Goossens alvast meedelen dat ik met hem geen enkele waarde deel en tot welke gemeenschap hij ook meent te behoren, nu reeds distantieer ik me ervan. Pieter Fannes, Schaarbeek
Stadslucht maakt vrij De Dave Sinardets (Paviagroep), Eric Corijns, Guy Gorissen andere Brieuc Van Dammes zijn heus al langer dan 22 maart voorstander van de overheveling van het onderwijs van de gemeenschappen naar het Brussels gewest. Die laatste had het recent over oorlog op de speelplaats. Ondertussen is het inderdaad oorlog, niet in de scholen en ook niet tussen Nederlands- en Franstaligen, maar in de metro. De aanslagen in Brussel worden nu misbruikt om die overheveling nogmaals te bepleiten. Mij moet men toch eens uitleggen hoe dat ertoe kan bijdragen de radicalisering van een minderheid jongeren tegen te gaan. En gaat het Brussels gewest dat onderwijs dan volledig financieren, of moet Vlaanderen wel nog met de centen over de brug komen, maar de zeggenschap afgeven? De aanslagen worden door sommige van deze heerschappen ook misbruikt om meer België en een terugdraaien van de regionalisering te bepleiten, behalve dan in Brussel, dat meer bevoegdheden moet krijgen. Het Brussels samenlevingsmodel is blijkbaar een model voor het hele land. Stadslucht maakt vrij. Werkelijk? Rudi Coel, Brussel
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
* Prijzen excl. btw, notariskosten en aansluitingskost nutsvoorzieningen.
ADVERTENTIE
TE KOOP LUXE-APPARTEMENTEN IN DE NIEUWE WOONWIJK ERASMUS GARDENS
2 slaapkamerapp. vanaf € 199.500* 3 slaapkamerapp. vanaf € 279.500* Penthouses vanaf € 309.000*
4 REDENEN OM NU JE PLAZA-APPARTEMENT TE KOPEN: 1. Vlakbij Brussel, in de rust en het groen van het Pajottenland. 2. Je kiest voor warme, sfeervolle architectuur in een unieke autoluwe woonomgeving. 3. Nergens anders vind je zoveel levenskwaliteit: werk, ontspanning, shopping, bereikbaarheid, … 4. Je geniet nu van uitzonderlijke lanceringsvoorwaarden!
NOG MEER REDENEN? BEL 02 / 661 18 50 OF SURF NAAR WWW.ERASMUSGARDENS-PLAZA.BE
AFRIT ULB ERASME (15a)
RO
In de nieuwe leefwijk Erasmus Gardens heb je alles in de buurt: Brussel centrum (15 min. met de metro), het groen, ontspanning, werkgelegenheid, winkels, ... En dat voor een onklopbare prijs!
Developing Urban Harmony
BDW 1518 PAGINA 16 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
© GAUTIER HOUBA
DE LAATSTE OORLOG Daan Heerma van Voss, De Bezige Bij, 432 pagina’s, 19,90 euro
BDW 1518 PAGINA 17 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
O
ndanks zijn dertig lentes heeft Daan Heerma van Voss al een indrukwekkend oeuvre bij elkaar geschreven. In De laatste oorlog, zijn vijfde roman, schippert Abel Kaplan, een schrijver met een rotbaantje op een middelbare school, tussen de twee liefdes van zijn leven. Kaplan worstelt met de grote vragen: hij weet niet wie hij is en hoe je tegenwoordig nog goed moet zijn. Hij grijpt zijn kans wanneer een gepeste jongen hem op school opzoekt. Wanneer Kaplan vervolgens per toeval op een vluchtelingenkamp botst en een authentiek oorlogsdagboek in handen krijgt, ziet hij steeds meer parallellen tussen de Tweede Wereldoorlog en vandaag. Heerma van Voss denkt steeds even na voor hij van wal steekt. Hij wikt en weegt zijn woorden en praat met enige sérieux, in even verzorgde als trefzekere volzinnen. “De laatste oorlog is een boek vol wendingen en rare gebeurtenissen, maar de kern vind ik heel normaal en heel invoelbaar. Het is verdomd moeilijk om aan de goede kant te staan. Soms is Kaplan de weg kwijt, maar op andere momenten ziet hij de wereld weer helderder dan wij dat doen. Hij doet enkele verwerpelijke dingen en hij balanceert vaak op de hele dunne grens tussen goed doen voor anderen en goed doen voor jezelf. Ik weet nog altijd niet of hij nu verschrikkelijk egocentrisch of onvoorstelbaar naïef is.” Kaplan is zo gefascineerd door de Tweede Wereldoorlog dat de grens tussen heden en verleden vervaagt. Daan Heerma van Voss: “Het verleden is elke dag nog heel erg zichtbaar. Het verandert de gebeurtenissen van het heden niet, maar wel hoe we daarmee omgaan. Zonder de Tweede Wereldoorlog hadden we compleet anders gereageerd op de vluchtelingencrisis en op de recente aanslagen.” “De Tweede Wereldoorlog, of hoe we er later over zijn gaan denken, is in tegenstelling tot de Eerste Wereldoorlog vrij ordelijk, vindt Kaplan. In het heden ziet hij veel spiegelingen met het verleden. Die zijn soms heel reëel, maar soms komen ze meer uit hem voort dan uit de wereld en dan dreig je hem te verliezen. Het is net de bedoeling dat je daar als lezer over nadenkt: waar verlies je Kaplan in zijn denkproces?”
Volgens Kaplan ontdek je pas tijdens een oorlog of mensen goed of slecht zijn. Heerma van Voss: “Dat is een wijdverbreid idee met een grote kern van waarheid: in crisissituaties reageren mensen anders dan ze van tevoren denken. Hoe hoger de druk, hoe meer mensen laten zien wie ze echt zijn.” “Als je dat idee doortrekt weet niemand in de wereld van vandaag, waarin er wel dagelijkse maar geen levensbedreigende, existentiële druk is, wie de ander is. Het is een begrijpelijk idee dat heel snel kan ontsporen in paranoia. Een logische gevolgtrekking is namelijk dat er niemand meer te vertrouwen is. Het gaat erom hoe dergelijke kernachtige, logische ideeën kunnen ontsporen.” “Het verlangen dat je een oorlog nodig hebt om mensen te dwingen om te tonen hoe ze eigenlijk zijn, begrijp ik wel. Dat heb ik weleens bij leeftijdsgenoten gevoeld, of bij mensen die de oorlog niet hebben meegemaakt: een soort jaloezie dat ze niet dat grote verdriet hebben meegemaakt, dat alles daarna maar een beetje aankloten is geweest.” Kaplan, net als jij een historicus, wordt geïntroduceerd als iemand die meer op zijn intuïtie dan op zijn bronnen vertrouwt. Heerma van Voss: “Dat maakt hij volledig waar. Maar later in het boek blijkt dat enkele
gerespecteerde historici net hetzelfde doen. Dat vind ik een interessant idee: hoe mensen leugens voor elkaar en voor zichzelf goedpraten. Een van mijn personages is gebaseerd op een echte hoogleraar in Nederland, die jarenlang iedereen in de maling heeft genomen zonder dat hij er zelf erg in had.” “Tijdens mijn studie geschiedenis voelde ik me voortdurend een charlatan. Ik begreep wat mijn professoren van me wilden horen, en ik speelde het spel mee. Ik kreeg hele hoge cijfers en studeerde cum laude af. Mensen zeiden dat ik een heel goede student was, maar dat was ik niet. Ik was mijn proffen gewoon één stap voor in het bedrog.” De onlangs overleden Nobelprijswinnaar Imre Kertész zei ooit: “Ik wist ook niet hoe ik de werkelijkheid van mijn kampleven moest weergeven zodat ik aan de waarachtigheid van mijn ervaringen geen afbreuk deed.” Door een authentiek oorlogsdagboek te herwerken, gaat Kaplan nog een stap verder. Heerma van Voss: “Eigenlijk doen Kertész en Kaplan hetzelfde: woorden en woordge-
“Dat is niet erg, het gebeurt wel vaker in de geschiedenis. Vlak na Napoleon schreef en dacht men ook anders over hem dan nu. Maar het is wel een pijnlijk proces, want in zekere zin wordt alles op die manier nog betekenislozer. Veel boeken over de oorlog zijn geschreven uit een drang om niets vergeten te laten gaan. Nu worden ze gewoon niet meer ingekeken.” “In een nieuwe fase van vergetelheid zullen dat soort confrontaties alleen maar toenemen. Denk maar aan mensen die voetballen met rouwkransen op de dodenherdenking (van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Nederland, red.), zoals al enkele keren is gebeurd. Dat is niet kwaad bedoeld, maar veel kinderen herkennen een rouwkrans niet. Ze zien een ronde krans en denken aan voetbal. Wat des te verdrietiger is.” Wat zal die ontwikkeling betekenen voor de rijke traditie van oorlogsromans in de Nederlandstalige literatuur? Heerma van Voss: “Die zal langzaam vergaan, maar de boeken zullen gelezen blijven worden. Ik denk niet dat er nog veel romans over de Tweede Wereldoorlog bij zullen komen.”
“Op een dag vroeg Frieda Mulisch, de dochter van Harry, of ze me mocht interviewen voor een literair magazine. Ik dacht: de enige manier waarop ik dat echt interessant vind, is als we dat in Auschwitz doen. Anders was ik er nooit naartoe geweest.” “Harry Mulisch wàs naar eigen zeggen de Tweede Wereldoorlog, De zaak 40/61 is een magistraal boek. Ik wist nog niet hoe dat precies in elkaar zou passen, maar toen zijn dochter me vroeg dacht ik: dat heeft een reden.” “We waren in Auschwitz tijdens het zeventigjarige jubileum van de Bevrijding. De Poolse regering had gezegd dat het kamp gesloten zou zijn, maar dat bleek niet het geval: we hadden het hele kamp voor ons alleen.” Zou je mensen aanraden om eens naar Auschwitz te gaan? Heerma van Voss: “Mensen die nieuwsgierig zijn, moeten er zeker eens naartoe. Het is geen erg prettige ervaring – eerder een fysieke sensatie, die je helemaal verstomt. Ik ervoer het als een heel krachtig iets. Maar misschien is het op een normale dag wel zo een toeristische attractie dat een deel van die intieme ervaring er niet meer bijhoort.”
LITERATUUR > DAAN HEERMA VAN VOSS RESIDEERT EEN MAAND LANG BIJ PASSA PORTA
‘DE ACHTING VOOR DE TWEEDE WERELDOORLOG ZAL VERDWIJNEN’ BRUSSEL – Lezers laten nadenken over hoe de Tweede Wereldoorlog vandaag doorwerkt. Dat is het opzet van ‘De laatste oorlog’, de nieuwste roman van Daan Heerma van Voss. Nog tot het einde van de maand resideert en werkt de jonge Nederlandse auteur in Brussel.
bruik aanpassen aan de waarachtigheid van hun ervaring. Zodra je gaat stileren en selecteren, ben je bezig met effectbejag – dat geldt ook voor Kertész. Bij Kertész wordt dat aanvaard omdat hij zelf in de vernietigings- en concentratiekampen Auschwitz, Buchenwald en Zeitz heeft gezeten, wat natuurlijk niet het geval is voor Kaplan. Mijn boek zegt dat het onmogelijk is om niet in zekere zin over je ervaringen te liegen. Kertész zegt dat op een minder confronterende manier.” “De laatste oorlog is een confronterend boek: er zitten veel botsingen van ideeën en heel pijnlijke confrontaties tussen mensen in. Een hard boek is de enige manier om mensen te laten nadenken over die problematieken.” Binnen enkele jaren zijn de laatste overlevenden van WO II overleden, de enige bezetting die Nederland recent heeft meegemaakt. Zal dat de manier waarop over de oorlog wordt nagedacht veranderen? Heerma van Voss: “Nu praten we nog met een soort van vanzelfsprekende achting over de oorlog, misschien omdat we de pijn niet zelf hebben meegemaakt maar wel van familieleden en kennissen kennen. Met hen zal ook de achting voor de oorlog verdwijnen. Dat is een ontwikkeling die onomkeerbaar en onvermijdelijk is.”
“Alle vragen over hoe die oorlog zal voortleven en hoe we hem moeten herdenken, komen aan bod in mijn boek. Je kan De laatste oorlog lezen als een antwoord op de boeken van Harry Mulisch en Willem Frederik Hermans, maar dat was niet iets dat ik op voorhand had bedacht. Ik schrijf gewoon wat mij interesseert en dan zie ik het later wel.”
“Een bezoek aan Auschwitz is een fysieke ervaring die je helemaal verstomt” In het essay ‘De verlate reis’ beschrijf je jouw bezoek aan Auschwitz. Heerma van Voss: “Ik wilde erheen om mijn peetvader Daan de Jong te eren – het neefje van Loe de Jong, de grote Nederlandse historicus die twaalf kloeke delen over de oorlog schreef. Daans ouders stierven in Auschwitz, ik ben naar hem vernoemd. We spraken af om nog een keer naar daar te gaan maar voor het zover was, overleed hij.”
“Veel mensen gaan naar Auschwitz om te herdenken. Anderen, zeker Amerikanen, gaan erheen omdat ze zich er niets bij kunnen voorstellen. En dan heb je nog mensen die toch worden aangetrokken door het idee van het ultieme kwaad. Hoe je het ook draait of keert, er is geen plek op aarde die dichter bij de hel komt dan Auschwitz. Die merkwaardige vorm van ramptoerisme trekt ook veel mensen aan.” “En toch had ik ook de reflex om een selfie te maken onder de poort. Godzijdank heb ik het niet gedaan, maar je wilt toch ook markeren en dat kan helaas niet op een andere manier dan al die andere toeristen.” Is ‘De laatste oorlog’ je beste boek tot nog toe? Heerma van Voss: “Dat vind ik wel. Mijn voorgaande boeken waren ofwel experimenteel, ofwel traditioneel. Dit boek is niet experimenteel, maar het is ook geen ouderwetse roman. Ik heb voor het eerst het idee dat wat ik kan en niet kan, helemaal op zijn plek valt.” Ken Lambeets Muzikant Bent van Looy gaat in gesprek met Daan Heerma van Voss over ‘De laatste oorlog’. Vrijdag 22/04 om 20 uur in Passa Porta. > www.passaporta.be
BDW 1518 PAGINA 18 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
CULTUUR > VILLA EMPAIN KRIJGT NIEUWE ARTISTIEK DIRECTEUR
‘MENSEN IN BRUSSEL STAAN ECHT OPEN VOOR ELKAAR’ ELSENE – Er waait een frisse wind door Villa Empain. De nieuwe artistiek directeur, Asad Raza, wil van de villa een echte ontmoetingsplaats maken. Met zijn programmatie wil hij een dialoog op gang brengen tussen kunstenaars uit diverse disciplines, curators, schrijvers en dansers uit diverse delen van de wereld, maar ook tussen hen en het publiek.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Sociale Verhuurkantoren (SVK)
TE KOOP: DE BEN-WONING VAN VERMEERSCH CONSTRUCT (E-PEIL 30 OF LAGER)
Verhuur uw woning zonder risico en zonder zorgen
a Gegarandeerde huur elke maand a Verzekerd verhuurbeheer a
Onderhoud van uw woning
a Hulp bij renovatie a Fiscale voordelen
www.fedsvk.be 02 412 72 44
GEN TE GRIMBER 1 EN LOT 5 T O L , T A A R RUBENSST
info@vermeerschconstruct.be www.vermeerschconstruct.be ASSESTEENWEG 25-29 1740 TERNAT TEL: 02-582.75.09 FAX: 02-582.79.24
V
ia een gemeenschappelijke vriend, Hans Ulrich Obrist, kwam Ralph Boghossian anderhalf jaar geleden bij Asad Raza terecht. “Zowel de missie van de Stichting, namelijk een dialoog opzetten tussen Oost en West, als de mooie, sterke architectuur van het huis spraken me aan. Want als curator ben ik vooral geïnteresseerd in het proces. Voor mij hoeft een werk niet per se af te zijn om het te kunnen tonen. Ik hou ervan als dingen bewegen, als er leven zit in een presentatie. Het gaat er voor mij ook niet om te oordelen over een kunstwerk, maar wel om een intieme context te creëren waarbinnen er over het werk kan worden gesproken”, vertelt Raza. “Dankzij de huiselijke setting vormt Villa Empain het perfecte kader om dat te doen.” Een belangrijke vernieuwing in de programmatie van Villa Empain zijn de residenties die het hele jaar door lopen. “De kunstenaars leven in een huis achter de eigenlijke villa, waar we een studio hebben ingericht. Zo ontstaat er vanzelf een dialoog. Daaruit zullen ongetwijfeld nieuwe manieren van presenteren voortvloeien. Bijvoorbeeld doordat verschillende
BDW 1518 PAGINA 19 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
In het kader van Art Brussels presenteert curator Natasha Ginwala de achtste biënnale van Contour in Villa Empain op 23 april om 19.30 uur. Om 21 uur brengt Sahra Motalebi er een performance. Répétition, van 13 mei tot 21 augustus 2016. Already Unmade, doorlopend tijdens de tentoonstelling. > www.villaempain.com
Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT
De in Brussel wonende choreograaf Andros Zins-Browne krijgt voor zijn nieuwe voorstelling een lege ruimte ter beschikking.
projecten in elkaar overlopen. Zo krijgt de in Brussel wonende choreograaf Andros Zins-Browne voor zijn nieuwe voorstelling, Already Unmade, een lege ruimte ter beschikking binnen de tentoonstelling Répétition. Die lege ruimte zal op haar beurt in de loop van de tentoonstelling van plaats veranderen, waardoor de grafische kunst van de expo binnen het gebouw als het ware zal reizen. Het is
“De kunstenaars leven in een huis achter de villa, waar we een studio hebben ingericht” ASAD RAZA ARTISTIEK DIRECTEUR VILLA EMPAIN
in deze ontmoetingen, waar ook het publiek actief deel van zal uitmaken, dat heel veel betekenis schuilt.”
Brussel Omwille van de geanimeerde tentoonstellingsstijl vond Raza het nodig om naar Brussel te verhuizen. “Het is een beetje raar, maar door New York in te wisselen voor Brussel ben ik eigenlijk in een meer multiculturele stad beland. Al voel je die sterke mix meteen als je hier aankomt. In de kunstwereld vind ik dat mensen hier echt openstaan voor elkaar, en niet vasthouden aan hun eigen identiteit. Het is belangrijk om op dit vlak verder te experimenteren en om mensen aan te moedigen zich niet op te sluiten in een groepsidentiteit zoals religie of nationaliteit, maar in eerste instantie als individu te handelen. Die geëngageerde houding moeten we promoten.” Om die reden, maar ook om persoonlijke redenen, vindt Raza de missie van de Stichting extreem relevant. “Zelf heb ik Pakistaanse roots, maar ik werd geboren in New York. Ik weet dus uit eigen ervaring hoe belangrijk en hoe dringend het is om deze dialoog tussen Oost en West op te zetten. Want hoe langer hoe meer worstelen we over de hele wereld met dezelfde problemen en mogelijkheden.” Elien Haentjens
Ganzenpoten Het is jaren geleden dat ik nog een hoen of ander tafelgevogelte heb gekocht met de overige slachtonderdelen erbij. Vroeger kon je kiezen tussen vogels mét en vogels zonder abbatis. De ingewikkelde Europese reglementering heeft een en ander moeilijk gemaakt en gezien poeliers het ook graag makkelijk hebben, zijn ze ermee gestopt. Het is evenwel niet verboden! Nu moeten we alles apart kopen, en dat is een gedoe. Hier en daar vind je wel doosjes met kippenlevers of -hartjes, maar nekken en poten, dat wordt al stukken moeilijker. Gelukkig zijn er nog de Chinezen. Bij hen vind je diepvrieszakken vol poten en oren van allerhande dieren, nekken en ruggen, zelfs eendentongetjes! Maar ik kocht een groot pak ganzenpoten. Nu, ik denk dat het ganzenpoten zijn! Er stond helemaal niets vermeld op het pak, noch afkomst, noch prijs, noch wat er nu eigenlijk in zat. Ik denk dat zoiets onwettig is, maar ja. Ze kostten 5,5 euro en thuisgekomen kon ik op de weegschaal nagaan dat ik inderdaad een volle kilogram had gekregen voor die prijs. Er bleken zeventien poten in te zitten, een kleine 60 gram per stuk dus. De poten waren fors, eerder gans dan eend, maar zoveel verschil is er - biologisch gesproken - niet tussen deze twee vogelstrekkingen. Ze behoren allemaal tot de familie der Anatidae, de eendachtigen. Er zijn ook vele overgangsvormen. Niemand weet precies waar een eend begint of een gans eindigt. De poten, voorzien van forse zwemvliezen, waren indrukwekkend. Dinosauruspoten zou je wel denken en dat idee is nog zo gek niet. Elke bioloog zal je immers graag vertellen dat, in tegenstelling tot wat Hollywood beweert, de dinosaurussen helemaal niet zijn uitgestorven maar alle dagen nog vrolijk fladderen en fluiten in onze tuinen of snateren in het stadspark. De poten in het pak waren al schoongemaakt. Het was niet helemaal grondig gebeurd. Hier en daar zaten er nog wat lapjes opperhuid tussen die deden denken aan slangenhuid. De boel dan maar schoongespoeld en er voorzichtig aan geroken. Was daar een geur van formaldehyde merkbaar? Zou wettelijk ook niet mogen, maar het viel toch op. Op het net circuleren er tientallen recepten voor ganzen-, kippen- en eendenpoten, zo goed als allemaal uit de Chinese keuken. Meestal worden ze genuttigd als amuse-gueule, als aangenaam snoepje of tussendoortje. Toen ik in de jaren 1980 in Suri-
name woonde, stond daar altijd wel een dame aan de schoolpoorten die gebakken kippenpoten verkocht aan de kinderen wanneer de school uit was. Beter dan suikersnoep, als je het mij vraagt. De kinderen wandelden al zuigend en sneukelend huiswaarts, voor de prijs van twee keer niets. Ik heb mijn poten in een bouillon gekookt. Dat kan Chinees: met water, wat rijstwijn, steranijs, sojasaus, pijpajuin, een stukje gember, droge sinaasappelschil, een teentje look en wat paddenstoel (droge shiitake bijvoorbeeld). Die paddenstoel is een bron van glutamaat, een smaakversterker. Zout hoeft niet echt, dat zit al in de sojasaus. De traditionele recepten spreken van even wokken en dan 70 à 90 minuten stomen. Ik ben een nuchtere Europeaan, dus heb ik alles gewoon in de drukpan gedaan en 45 minuten onder hoge druk laten stomen. Ik had de poten net onder water gezet bij de start, achteraf had ik een dikke, bijna gekristalliseerde bouillon over. Maar wat een geur, wat een gelatine! De poten zijn dan zover gegaard dat bijna alles eetbaar is. Het vel geeft een speciaal gevoel in de mond, de pezen zijn heerlijk gelatineus en de koppen van de beentjes zijn zacht onder de tanden. Enkel de lange beenderen geven nog weerstand, maar die bijten we uit, zoals een snoepje. De bouillon kan nog wondere diensten bewijzen om bijvoorbeeld noedels in te koken, samen met verse groentjes en misschien wat gekookte hesp. Zo wordt een afvalproduct volledig geherwaardeerd tot een plezierige snack en soep, om te delen met vrienden en familie, tijdens een groot feest. Maar waarom eten wij in Europa niet vaker ganzenvoeten? Kennen jullie la Reine Pédauque? Enkele restaurants zijn naar haar genoemd, ook een wijndomein in de Bourgogne. Het was een mythische koningin van de Visigoten, met hoofdstad in Toulouse. De legende wil dat zij mooi en goedaardig was, maar omdat ze geen christen wou worden, kreeg zij van
“Toen ik in de jaren 1980 in Suriname woonde, stond daar altijd wel een dame aan de schoolpoorten met gebakken kippenpoten. Beter dan suikersnoep”
god vogelpoten aangemeten. Pé d’auca betekent ‘ganzenpoot’ in het Occitaans. Sommigen zien in dit beeld de Germaanse godin Perchta of Holda, Vrouw Holle, die ook ganzenpoten zou hebben. Erger nog: in het zuiden van Frankrijk en NoordSpanje, aan beide zijden van de Pyreneeën, heeft er tot aan de Franse revolutie een kaste van paria’s geleefd die gediscrimineerd werd op alle gebied: men noemde ze de Cagots, Agotes in het Spaans. Zij leefden in de bossen en deden aan houtbewerking, maar mochten niet wonen in de stad, niet door dezelfde deur van de kerk of water halen in dezelfde bron als ‘gewone’ burgers. Het was hen onder andere verboden om blootsvoets te lopen en zo dacht men dat ze ganzenpoten hadden. Zij moesten zich laten kennen door een ganzenpoot op hun kleding te dragen, als een davidster. En dan te denken dat die poten net zo lekker zijn? Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet
BDW 1518 PAGINA 20 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
EVENEMENT > IVORIAANS MARIONETTENTHEATER EN MUZIEK
LEVENSGROTE POPPEN IN DE VORM VAN EEN HAND EVERE – Een jaar nadat de Everse harmonie haar 150-jarig bestaan heeft gevierd, bewijst het gezelschap dat het niet noodzakelijk hoeft vast te houden aan die klassieke waarden van in het begin. Met als basisingrediënten een goed idee, een multi-instrumentalist en een Ivoriaans marionettentheater, komt de harmonie met een nieuw project.
“T
erwijl vroeger iedereen geboeid was door klassieke muziek, is dat nu veranderd”, vertelt Walter Nuyts, voorzitter van de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia Evere. “We gaan steeds op zoek naar nieuwe uitdagingen om het voor iedereen interessant te houden. Dat doen we in de vorm van samenwerkingsverbanden die ons helpen onze grenzen te verleggen, publiek te lokken en een instroom van nieuwe muzikanten te verzekeren.”
van Ivoorkust en heeft daar een klassieke opleiding genoten. “Eind december kwam hij met het voorstel om een Ivoriaans gezelschap naar Evere te halen om zo een muzikaal marionettenspektakel te organiseren”, vertelt Walter. “Hij stelde ook voor om dit te koppelen aan workshops voor jongeren over Afrikaanse ritmiek en muziek.” Souley, die multi-instrumentalist is, neemt de begeleiding van de workshops op zich. Het uitgenodigde gezelschap, La Compagnie Ivoire Marionnette, gaat erg creatief te werk. “Wij, Brusselaars, denken al snel aan de poppen van Theater Toone wanneer het over marionetten gaat,” vertelt Walter. “De Ivoriaanse artiesten maken ook wel gebruik van zo’n poppen aan touwtjes, maar hebben daarnaast heel wat minder traditionele poppen in elkaar geknutseld.”
“De Ivoriaanse artiesten hebben minder traditionele poppen in elkaar geknutseld” WALTER NUYTS
Geen Theater Toone
VOORZITTER SINT-CECILA
Het idee voor het evenement kwam van Souley, een van de muzikanten van de harmonie. Hij is afkomstig
EVERE
Repeteren op balafon Op 15 april voeren ze in Gemeenschapscentrum Everna het stuk La main qui donne op. Zoals bij al hun opvoeringen is het thema een basiswaarde, in dit geval is dat ‘delen’. In het stuk wordt gebruik gemaakt van levensgrote poppen in de vorm van een hand, waar dan iemand in zit. De workshops zijn gericht op jonge muzikanten die een tweetal jaar ervaring hebben op een slaginstrument, piano of blaasinstrument. “Het is de bedoeling dat de jongeren zelf aan dit spektakel kunnen bijdragen,” aldus Walter. Jongeren die deelnemen aan de workshops, zorgen mee voor de muzikale begeleiding van de voorstelling. Tijdens de workshops repeteren ze op een balafon, oftewel een Afrikaanse xylofoon. Margo Claeys
‘La main qui donne’ op 15 mei om 15u in GC Everna, Sint-Vincentiusstraat 30, 140 Evere. Prijs is €8 (VVK) of €10 (ADK) Inschrijven kan door te bellen naar GC Everna (02-247.0340) of door te mailen naar everna@vgc.be.
ADVERTENTIE
Over euthanasie en psychisch lijden:
“Libera Me” Boekvoorstelling door dr. Lieve Thienpont Dinsdag 26 april - 19.30 uur huisvandeMens, Sainctelettesquare 17, Brussel Lieve Thienpont, psychiater en psychotherapeute, zoekt al vele jaren niet aflatend naar wegen om mensen met ondraaglijk en perspectiefloos lijden te helpen bij het sterven. De Euthanasiewet biedt daarbij mogelijkheden voor mensen met een psychiatrische problematiek. Vanuit een diep menselijke betrokkenheid hanteert Lieve in haar werk sleutelbegrippen als hoop, procesmatig en in verbinding. Zij laat zich daarbij met geduld en respect gidsen door de patiënt. Van onschatbare waarde zijn de getuigenissen in dit boek. Veel beter dan elke theoretische beschouwing helpen zij de lezer betrokken te raken bij de moeilijk te begrijpen realiteit van mensen die ondraaglijk en perspectiefloos psychisch lijden. Het is voor Lieve Thienpont van het grootste belang dat patiënten de spreekkamer verlaten met een nieuwe sprankel hoop, zij het (nog) niet op een beter leven, dan toch op een menswaardig levenseinde … Tijdens deze boekvoorstelling, die wordt ingeleid door Tony Van Loon, bespreekt Lieve Thienpont uitgebreid dit thema. Ook verschillende getuigen vertellen u meer over hun ervaringen. Deze lezing gaat door in het huisvandeMens Brussel, 26 april 2016 om 19.30 uur. Deelname is gratis, maar brussel@deMens.nu of tel. 02 242 36 02.
Sainctelettesquare 17, gelieve vooraf in te
Brussel op dinsdag schrijven via e-mail
BDW 1518 PAGINA 21 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
BRUEGELBOX
dige Engelen is een beetje een buitenbeentje. In dat schilderij worden uitsnijdingen van details geanimeerd om de encyclopedische rijkdom van het myriadische beeld te illustreren. Maar bij de twee andere schilderijen die je in de Bruegelbox omgeven, had ik wel even een bescheiden amai-erlebnis. In De spreekwoorden, waarvan het origineel in Berlijn hangt, sta je door de immersieve 3D-ervaring plots in dat zestiende-eeuwse dorp te kijken hoe de dorpelingen al die Vlaamse gezegden letterlijk uitbeelden. Dergelijke vorm van teletransportatie stond eigenlijk al langer op mijn wenslijst voor het nakende utopia. En die teletijdservaring is eigenlijk nog groter bij De Prediking van Johannes de Doper, een werk dat in Boedapest vertoeft, en dat ons toch weer van het perspectief laat genieten, omdat Bruegel het schilderde alsof je als toeschouwer middenin de menigte staat die zich rond de prediker en zijn neefje Jezus heeft geschaard. Dat effect wordt op wonderlijke wijze vermenigvuldigd door de projectie, en zo wordt het zeer fijn om die nieuwe oude collega-omstaanders te observeren. Ze hebben allemaal een verschillende tronie, en sommigen kijken op hun beurt jou aan. Zonder je te kunnen zien natuurlijk. Terwijl ik tot me laat doordringen dat zij nooit hebben kunnen bevroeden dat wij vijfhonderd jaar later nog naar hen zouden kijken, vraag ik me af wie ooit op een gelijkaardige manier door het geblindeerde scherm van de tijd zal zitten kijken naar ons, terwijl we druk bezig zijn ons te laten vangen in één van onze nieuwe media, waarvan we het creatieve hergebruik op langere termijn niet kunnen kennen. Michaël Bellon
DINSDAG 5 APRIL, 11.20 UUR
derijen op de volledige oppervlakte van drie van de vier wanden projecteren. Er zit wel nog een primitief kantje aan de virtual reality, want op de vloer ligt nog een erg reële parket, en in een van de drie wanden zit een deur die het projectievlak wat ontsiert, maar blijkbaar niet even snel met een gyprocwandje kon worden afgedekt. Meer principieel kan je je ook afvragen of al onze geschilderde stille meesterwerken nu ook al aanraakbeelden vol hyperlinks moeten worden om driftig op te klikken en in te zoomen. Straks staan ons oog en ons brein nooit meer stil. Voorts is het duidelijk dat Bruegel niet schilderde voor een dimensie die sommige van zijn verfstreken op minder flatterende formaat uitvergroot, en die een beetje solt met de compositorische kracht van zijn kadrering en perspectiefgebruik. Bruegel wilde een spiegel voorhouden, maar zijn observerend perspectief creëerde bewust een afstand die zijn moralisme menselijk en barmhartig maakte. Alleen moeten we durven toegeven dat de schilderijen die moraliserende functie nu nog slechts in veel mindere mate hebben. De aantrekkelijkheid van zijn schilderijen ligt wat mij betreft dan ook eerder in die tijdreis die ze mogelijk maken. En dan heeft het zin om Bruegels perspectief even te laten voor wat het is en gewoon midden in zijn beeld te gaan zitten. Dat laatste is dus wat je doet in de Bruegelbox - althans bij twee van de drie schilderijen die erin getoond worden. De val der opstan-
ELKE WEEK SCANT MICHAËL BELLON MET ZIJN LAPTOP EEN PLEK IN BRUSSEL DIE TOT DE VERBEELDING SPREEKT, EN GEEFT HIJ AAN WAT ER EVENTUEEL NOG AAN KAN VERBETEREN
LAPTOPIA
Maak een filmshot dat begint aan de monumentale ingang van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, vervolgens door de grote inkomhal zweeft, de traphal naar boven induikt, via de galerijen op de verdieping de hoek omslaat naar het kleine zaaltje waarin de Bruegels hangen, om dan op een van de schilderijen nog verder door te dringen tot een detail uit de microcosmos die daar is afgebeeld. Met het verkleinen van het perspectief zou ook de tijd verglijden. En Bruegel gaat over perspectief en over (zijn) tijd. Het zaaltje met de Bruegels in de KMSK is niet bepaald de spectaculaire vitrine die je eventueel zou kunnen verwachten in een museum van de eenentwintigste eeuw dat de massa naar zijn grootste kunstschatten wil lokken. Het heeft de grootte van een wachtzaal bij de dokter, de werken van vader en zoon hangen er samen, een ensemble dat eigenlijk de uitstraling van de individuele werken devalueert. Maar we mogen waarschijnlijk al blij zijn dat de noodlijdende musea in staat zijn het zaaltje open te houden. En met Bruegel. Unseen Masterpieces presenteert het museum nu ook een virtuele tentoonstelling die wel eenentwintigste-eeuwse ambities uitstraalt. In samenwerking met Google Cultural Institute werden een aantal schilderijen van Bruegel gedigitaliseerd op een manier die mogelijk maakt er helemaal in te duiken. Middels ‘klassieke’ aanraakschermen, maar ook via de Bruegelbox - een zaaltje waarin elf projectors drie Bruegelschil-
De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/laptopia
ADVERTENTIE
Nie
uw
in
Sin t-Jo o
st-
ten
-No
Sinds 11 april doet Sint-Joost-ten-Node net zoals Schaarbeek, Evere en de 6 andere gemeenten mee aan de ophaling van organisch afval. Meer dan 12.000 vrijwilligers sorteren hun organisch afval al.
En u ? De ophaling van organisch afval loopt in volgende gemeenten: Etterbeek, Evere, Oudergem, Schaarbeek, Sint-Gillis, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Lambrechts-Woluwe, Sint-Pieters-Woluwe en Vorst.
Vervoeg ons op www.be-organic.be
de
!
BDWSPORT
BDW 1518 PAGINA 22 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
RUGBY > MET ZEVEN OF VIJFTIEN, LOÏC LECHIEN WIL HET BELGISCHE RUGBY OMHOOGTREKKEN
‘SEVENS HEEFT ME TERUG ZIN IN RUGBY GEGEVEN’ BRUSSEL – Loïc Lechien (24) houdt van een uitdaging. Dat bewees hij vorige zomer met zijn keuze voor Bosvoorde Rugby Club, maar ook met al de inspanningen die hij levert voor de nationale ploegen. Ploegen, ja, want hij speelt zowel voor onze nationale vijftien als de nationale sevens. Door de inzet van spelers als hem moet het niveau van het Belgische rugby de hoogte in.
Indien Bosvoorde zakt, vertrekt Lechien. Daar is hij duidelijk in. Verschillende clubs lieten in de wandelgangen hun interesse al blijken. Maar indien hij zelf mag kiezen, blijft hij het liefst bij Bosvoorde, in eerste klasse. Want hij staat achter het project. “Ik kan gewoon niet naar tweede. Het zou zeer jammer zijn mocht de ploeg zakken, want er lopen echt wel een paar diamantjes rond. Hou deze groep samen en binnen een paar jaar spelen ze voor de titel. Maar nu missen we wat anciens, mannen die met hun ervaring een match kunnen beslissen. We spelen niet slecht, maar zijn soms overhaast en slagen niet om te concretiseren.” De Brusselaar strijdt dan misschien wel tegen de degradatie, toch behoort hij tot de beste spelers die we hebben rondlopen. Hij maakt meestal deel uit van de selectie van de Zwarte Duivels, die onlangs de promotie hebben afgedwongen naar divisie 1B, en is een vaste waarde bij onze nationale rugby sevens ploeg. “Ik ben een kleine vijf jaar geleden met sevens begonnen. Mijn profiel interesseerde Nicolas Leroux, de nationale coach. Ik kan zowel in de scrum spelen als het spel verdelen. Ik heb geen schrik om ten strijde te gaan en kan ook creëren. Niet zoveel spelers hebben dat profiel.” “Het is eigenlijk dankzij Nicolas dat ik aan rugby ben blijven doen. Nadat ik niet naar Frankrijk ben vertrokken, had ik even genoeg van het rugby in België. Ik had het wat moeilijk. Maar Sevens heeft me terug zin gegeven in rugby.”
Straffe sevens
Loïc Lechien: “Het is eigenlijk dankzij Nicolas dat ik aan rugby ben blijven doen. Toen ik beslist had om niet naar Frankrijk te vertrekken, had ik wat genoeg van het rugby in België.” © SPORTKIPIK
“I
k kom uit een hockeyfamilie, en net daarom voelde ik me in die sport niet echt op mijn gemak,” vertelt de Brusselaar. “Heel de familie stond achter mij en verwachtte resultaten. Na anderhalf jaar besloot ik daarom over te stappen naar rugby, een sport waarin ik mijn energie kon kanaliseren. Al was ik ook daar niet meteen verknocht aan. Dat kwam pas tijdens mijn tweede jaar, toen mijn lichaam ook begon te veranderen.” Lechien was op dat moment veertien jaar oud en naarmate zijn lichaam zich verder vormde, ging hij ook verschillende posities op het veld bekleden. Daar dankt hij vandaag zijn polivalentie aan. In die periode bij Kituro besefte hij ook dat hij wou doorgroeien als rugbyspeler. “Daarom ben ik op mijn zestiende naar het opleidingscentrum van Bergen getrokken. Ik heb daar een uitstekende vorming gekregen. Elke dag trainden we twee uur na de lessen, op woensdag kwam daar nog fitness bij, en ’s weekends speelde ik met mijn club. We werden er opgeleid om achteraf naar Frankrijk door te stromen.” “Ik kreeg na mijn studies in Bergen ook een aanbod om in Frankrijk het opleidingscentrum van Agen te vervoegen. Een Franse trainer die bij ons op school werkte, had over mij gesproken tegen iemand van Agen. Die was een paar keer komen kijken en nodigde
me uiteindelijk uit. Maar ik ben daar niet op ingegaan. Ik had andere projecten en de plaatselijke universiteit bood niet aan wat ik toen wou studeren. Daarbij kwam dat mijn vader net was overleden en ik dicht bij mijn familie wou zijn. Een tatoeage op mijn pols herinnert mij aan mijn vader en geeft me nog elke match sterkte.” Lechien bleef dus in België en besloot Kituro te verlaten voor ASUB Waterloo, waar hij de uitdaging aanging om met de toen laag geklasseerde ploeg hogerop te klimmen. En
sloot ik om amateur te blijven. Het was een periode waarin ik mezelf zocht.”
Niet naar tweede De Brusselaar bleef dicht bij zijn geliefden en kwam afgelopen zomer zelfs nog wat dichterbij. Hij maakte de overstap naar Bosvoorde Rugby Club en ging een gelijkaardige uitdaging aan als bij ASUB. “De club heeft heel wat Franse spelers verloren die teruggekeerd zijn naar hun thuisland. We bouwen terug op, met heel wat jonge spelers. Maar
“ Als je naar het beschikbare budget kijkt, leveren we straffe prestaties op internationale tornooien” LOÏC LECHIEN BOSVOORDE RUGBY CLUB
daar slaagde hij ook in, wat hij pakte er de titel. Maar toch verliep die periode niet altijd van een leien dakje. “Mijn doel aanvankelijk was om prof te worden in Frankrijk. Door in België en dicht bij mijn familie te blijven, be-
het is niet gemakkelijk. We strijden om in de hoogste divisie te blijven. De laatste match van het seizoen, thuis tegen Kituro, is van levensbelang. Op 1 mei weten we hoe ver we staan.”
Goesting ontbreekt niet bij Lechien, want hij combineert zijn club met twee nationale ploegen. Met de nationale sevens komen ze elke dinsdagvoormiddag samen om te trainen. Sevensploegen zijn er in België nog niet echt, dus concentreert alles zich rond de nationale ploeg. Maar om stappen vooruit te blijven zetten, moet dat veranderen. “Sevens is in België helemaal niet ontwikkeld. Nicolas levert goed werk, maar de kern met potentiële spelers is te klein en de financiële middelen ontbreken. Het is eigenlijk straf wat we op internationale sevenstornooien neerzetten als je naar het beschikbare budget kijkt.” “We reizen regelmatig naar het buitenland om ons te meten met de toplanden. In mei begint bijvoorbeeld de Grand Prix Series, een circuit van internationale tornooien. We nemen binnenkort ook deel aan het universitaire wereldkampioenschap, waar we in 2014 brons hebben behaald. En we hopen terug uitgenodigd te worden voor de World Series in Hong Kong, waar de absolute wereldtop aan deelneemt. In het Europese klassement staan we nu zevende.” Onze sevensploeg speelt mee met de grote jongens zonder veel steun te krijgen. Willen ze een volgende stap zetten, dan moet dat er wel komen. Met de komende Olympische Spelen, waar sevens zijn intrede zal maken, zou er wel eens een boost kunnen geleverd worden. Want de dynamische en spectaculaire sport heeft alles om aan te slaan. Lechien kijkt dan ook redelijk positief naar de toekomst, zeker wat ons potentieel betreft. “Het Belgische rugby is in handen van uitstekende trainers die met heel wat goede spelers kunnen werken. Maar als we willen blijven groeien, moet er aan de vorming van de jongeren gewerkt worden.” “Twee jaar geleden had ik de kans om te testen bij Stade Français in Parijs, maar ik ben daar niet op ingegaan omdat ik dicht bij mijn familie en vrienden wil blijven. Onze beste spelers moeten in België blijven om het niveau van het Belgische rugby te verhogen. Ik ben alvast positief.” Tim Schoonjans
BDW 1518 PAGINA 23 - DONDERDAG 14 APRIL 2016
@BrusselsBasket5 Basic-Fit Brussels is playing Play-Offs ! Basketbalclub Basic-Fit Brussels heeft de overwinning in groep B van de Final Round beet en heeft zich zo alsnog voor de Play-offs geplaatst. Zes ploegen streden om de top vijf te vervoegen in die eindronde en de Brusselaars slaagden daarin dankzij een knappe reeks resultaten. Na het verlies van Pepinster in Mons waren ze zondag al zeker van die plaats in de Play-offs, maar ze zetten de kroon op het werk met een 75-54 tegen Betfirst Liège. TS
RUN IN BRUSSELS CHALLENGE
BRUSSELSE LOPERS VERENIGD BRUSSEL – De Run in Brussels challenge, dat zijn zestien loopwedstrijden verspreid over het Brussels Gewest. Komende zondag wordt het op gang gelopen tijdens de Tien Kilometer van de ULB. “We zijn vorig jaar met deze challenge begonnen in samenspraak met het Brussels Gewest,” vertelt Jean-Paul Bruwier van organisator vzw Sport en Gezondheid / Zatopekmagazine. “Ze wilden een breder aanbod loopwedstrijden in Brussel, dat democratisch zou zijn en ook voor de jeugd iets te bieden zou hebben. Tot voor kort vielen zij in Brussel grotendeels uit de boot.” Voor de eerste editie werden er twaalf wedstrijden gebundeld, dit jaar zijn dat er al zestien. “Na de eerste editie hebben we samengezeten met de wedstrijdorganisatoren en hebben we beslissingen genomen. Dat het aanbod gespreid moet zijn, bijvoorbeeld. Per gemeente maximaal twee wedstrijden, Brussel centrum (maximaal vier) uitgezonderd. Er moet een evenwicht zijn.” “Een wedstrijd die bijvoorbeeld op woensdag plaatsvindt of enkel voor dames is, nemen we niet op. Het moet voor iedereen toegankelijk zijn en op een moment dat mogelijk is voor de meerderheid van de lopers. Een aanbod voor kinderen is niet verplicht, maar de wedstrijdorganisatoren worden daartoe wel aangemoedigd. Met resultaat, want dit jaar organiseren zes wedstrijden al een onderdeel voor de jeugd.”
“Vorig jaar hebben zowat honderdvijftig lopers zich ingeschreven voor de challenge, waarvoor ze net als dit jaar vijf euro neerlegden. Pas op, dat staat los van de deelnameprijs aan de wedstrijden zelf.” Wie zich inschrijft voor de challenge kan voor de wedstrijden samenkomen aan een meeting point, kan rekenen op een dienst die desgewenst hun borstnummer gaat ophalen, enzovoort. “We willen een gemeenschap opbouwen voor de Brusselse loper. Onze ambitie is om op termijn vijfhonderd deelnemers te hebben, waaronder honderd kinderen. En een kwalitatief aanbod. Nu leggen we nog niet echt verplichtingen op aan de organisatoren, maar die zouden er wel kunnen komen.” “Met Run in Brussels willen we ook promotie maken, een vitrine vormen voor onze stad. Met de Eco Trail maken we bijvoorbeeld reclame tot in Oslo. Door de recente aanslagen is een mooi beeld van Brussel geven meer dan nodig.” Tim Schoonjans
Vitrine voor Brussel Volwassenen worden aangemoedigd door een puntenklassement. Per deelname krijgen ze punten, die worden aangevuld met punten naargelang hun klassering. “Op het einde van het seizoen worden op basis daarvan verschillende prijzen uitgereikt. Elk deelnemer van de challenge krijgt sowieso een prijs.”
SPORT KORT
BRUSSELS BOXING ACADEMY heeft sinds kort vijf BELGISCHE KAMPIOENEN in de rangen. Vier boksers behaalden eerst de Vlaamse titel, waardoor ze zich meteen plaatsten voor de kamp om de Belgische titel. Drie van hen haalden die nationale titel binnen. Twee andere boksers stonden meteen in de finale bij gebrek aan een Vlaamse tegenstander, en ook zij wonnen. Daarmee is BBA de club die dit jaar op nationaal vlak de meeste titels binnenhaalt. Om ketjes kennis te laten maken met hun sport organiseert de Brussels Brazilian Jiujitsu Academy regelmatig een SCHOOLGRAPPLING. Komende vrijdag doen ze dat voor het eerst in Sint-Joost-ten-Node, waar leerlingen uit het eerste en tweede leerjaar van het basisonderwijs met elkaar zullen worstelen in de gebouwen van Sint-Joost-aan-Zee. Vechtsporten zullen deze zomer ongetwij-
© VZW SPORT EN GEZONDHEID - ZATOPEKMAGAZINE
Al de details over de deelnemende wedstrijden vindt u op www.zatopekmagazine.com.
feld aan bod komen tijdens de SPORTKAMPEN van de sportdienst van de VGC, maar ook nog veel meer dan dat. Wie zijn kroost graag aan een kamp laat deelnemen, surft op maandag achttien april best eens naar www. sportinbrussel.be. De INSCHRIJVINGEN beginnen die dag namelijk om 17 uur. In gemeenschapscentrum Wabo in WatermaalBosvoorde kunt u zich nu al inschrijven voor verschillende lessenreeksen die binnenkort van start gaan. Op donderdag 14 april beginnen er lessenreeksen TAI CHI en PILATES, disciplines waarbij gefocust wordt op de ademhaling terwijl u oefeningen afwerkt om uw lichaam te versterken. Een dag later kan u beginnen met lessen QI GONG. Hiermee wordt het lichaam soepel en lenig gehouden dankzij oefeningen op en rond de stoel. Alle informatie over data, uren en prijzen vindt u op www.wabo.be. TS
ESTAFETTE > BRAM VAN DE VELDE
Voetbal, koers en taart Zowel in de keuken als in de woonkamer van mijn grootouders stond zondag de tv op. Want neen, o neen, ze zouden geen seconde missen van Parijs-Roubaix. Maar voordat alle aandacht richting de koers ging, verlegde mijn opa het gesprek eerst nog even naar die andere nationale sport: “In de krant geven ze in het groot dat Kums een penalty gemist heeft. Maar niemand zegt dat Butelle hem gestopt heeft.” Mijn grootvader stond op het punt een brief te schrijven aan de krantenredactie. De titelkeuze deed de doelman van Club Brugge oneer aan. U moet weten: mijn grootvader was zelf nog jaren het sluitstuk bij Gavere. Hij heeft zelf enkele strafschoppen gestopt. Toen de dieren nog spraken. Ik probeerde hem nog uit te leggen dat slecht nieuws nu eenmaal beter verkoopt dan goed nieuws. Zo heb ik het ooit nog op de journalistenschool geleerd. Maar ik denk dat mijn argument in dovemansoren terecht is gekomen. De wedstrijd Club Brugge - AA Gent, in play-off 1 van afgelopen weekend, was voor mijn opa een emotionele derby. Opa woont in Oudenaarde, op een boogscheut dus van de Gentse Ghelamco-arena. Maar in wezen is hij een uitgeweken West-Vlaming. Het sporthart van mijn grootvader kleurt diep blauw-zwart. Ik heb het nooit anders geweten. Al is het geen blinde liefde. “De laatste match die ik van Club zag, was ronduit belabberd. Zo verdienen ze het niet om kampioen te worden.” Tot zover het voetbal. Tijd voor koers. En voor taart. “Het is te hopen dat mijn koffie goed is,” piekerde mijn oma. “En als ie niet goed is, dan drinken we ‘m toch. Omdat jij ‘m gezet hebt.” repliceerde ik in gedachten. Maar hij was goed. Net als de taart. En net als de koers. Met nog honderd kilometer te rijden, was de wedstrijdsituatie als volgt: mijn vriendin had onze jongste op haar schoot. Mijn vader deelde zijn taart met onze oudste. Mijn moeder zei dat mijn vader het slabbetje was vergeten. Mijn grootvader vond dat zijn oudste achterkleinzoon zonder slabbetje ook best een propere eter was. Mijn grootmoeder was toch niet zo zeker of de koffie nu goed was. En ik liet me bijpraten door mijn koersgekke broer. Tom Boonen, zijn lieveling, zat in een groepje vooraan, met Sep Vanmarcke. En Cancellara dokkerde met Sagan en de rest op een dikke minuut van de kopgroep. Een uitstekende situatie voor deze koersminnende Belgische familie.
Terug naar voetbal. Dik keer niet in de kranten met opa, maar met zoonlief in de tuin. Er paalt een aardig lapje grond aan het gezellig huisje van mijn grootouders. Meer dan twintig jaar geleden speelden ik en mijn broers er ‘potteke stamp’ – soms met mijn grootvader in doel. Nu stond mijn zoon hetzelfde te doen. Ik savoureerde het moment. Even, tot mijn zoon besloot dat het tijd was om de kippen kersouwtjes te voederen. Hij plukte er ook enkele voor zijn moeder. Weer koers. Toch voor de meerderheid van de familie. Vrouwlief had oude fotoboeken gevonden en vergeleek liever mijn babyface met dat van onze zoon. De rest vergeleek de tred van Sep Vanmarcke op de kasseien van Carrefour de l’Arbre met die van de andere renners. Hij deed het zo gemakkelijk lijken. Zelfs mijn broer, een grote Boonen-fan, vuurde Sep aan. Als het Tom niet zou worden, dan met veel plezier Sep. De laatste drie kilometer gierde de spanning door het salon. Mijn hart deed bijna de knopen van mijn hemd springen. Mijn broer trappelde ter plaatse, alsof hij Boonen wilde helpen om als eerste de piste van Roubaix op te draaien. Mijn vriendin vond het kostelijk om te zien. Haar familie is zot van cultuur en is allergisch aan sport. Wij zijn zowat het tegenovergestelde. Australiër Hayman verloste ons uit ons lijden en sloeg ook onze droom, een vijfde overwinning voor Boonen in Roubaix, aan diggelen. Ik gaf mijn broer een stevige knuffel. Tijd voor voetbal. Mijn zoon zat al vijftien kilometer lang aan mijn broekspijp te trekken om weer de tuin in te gaan. “Goed, we gaan een balletje trappen,” dacht ik. “Maar over enkele jaren nemen papa en de nonkel je mee naar de piste in Roubaix. En als je flink groeit, dan pas je binnen de kortste keren op de koersfiets van mama.” Bram Van de Velde is presentator op FM Brussel en actief vrijetijdssporter
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65, fax 02-650.10.38, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-650.10.80, 02-650.10.38. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE73 7340 3974 6060, BIC: KREDBEBB van Vlaams Brusselse Media vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 62.609 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Maurice Droogh. MARKETING & SALES Frederik Welslau: 0474-52.02.84. ADVERTEREN? Melissa Giardina, 0479-30.60.62, melissa. giardina@brusselmedia.be. ALGEMENE HOOFDREDACTIE Jeroen Roppe. CHEF PRINT Steven Van Garsse. EINDREDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). VORMGEVING Ruth Plaizier. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Danny Vileyn. ZAZIE Kim Verthé. MEDEWERKERS Michaël Bellon, An Devroe, Elien Haentjens, Wauter Mannaert, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Marc Gysens, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Marc Collin. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Steven Van Garsse, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Jo Mariëns. Brussel Deze Week en Agenda worden uitgegeven door de Vlaams Brusselse Media vzw en worden gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.
ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).