a brand stelt nieuwe cd voor op vijfde abbota En ook: Museum Night Fever, Norbert Ghisoland en Ialma.
16 17
24 02 11
KRIS CUPPENS AAN DE SLAG BIJ BRONKS
© HUB
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
Terug naar Bogbatu BRUSSEL/BOGBATU – Nogal wat Brusselse Congolezen zijn actief in de informele economie van hun vaderland. Ze hebben een cybercafé, een taxibedrijf, een flathotel of een maïsveld in Congo. Of ze dromen ervan, want eenvoudig is het niet. Zoals Michel Tshileo, een pakjesbezorger in Brussel met een kippenstal in Kinshasa, het zegt: “Er zijn mogelijkheden zat, maar je moet geld hebben en eigenlijk moet je ter plaatse zijn.” BDW trok op verkenning in Kinshasa en reisde mee naar het geboortedorpje van Camille Elaka in Noord-Congo. Uw reporter zag er hoe deze Brusselse boekhouder (met rode pet en polo op de foto hiernaast) zijn grootse plannen voor een landbouwbedrijf aanpakt. Hij had alvast een kettingzaag mee voor het dorp, en een tv met schotelantenne. HUB
Lees ‘Koerier in Brussel, kippenboer in Kinshasa’, op p. 4-7 in deze krant
Lenen doe je beter jong
Mobiliteit > Fietsverkeer in 2010 met zestien procent gestegen
Fietsen is mannenzaak BRUSSEL – Het aantal fietsers in de hoofdstad is voor het twaalfde jaar op rij gestegen. Dat blijkt uit cijfers van het Fietsobservatorium die staatssecretaris Bruno De Lille (Groen!) heeft vrijgegeven. Maar een fietsstad is Brussel nog altijd niet.
O
m de mobiliteitsknoop te ontwarren en de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan, wil het Brussels Gewest het autoverkeer tegen 2020 met twintig procent terugdringen. Tegelijk moet het aantal fietsverplaatsingen stijgen tot twintig procent van het totaal. Die laatste doelstelling, een echte modal shift, is nog lang niet bereikt. Maar vier procent van de verplaatsingen in Brussel gebeurt met de fiets. Toch gaat het de goede richting uit. Het aantal fietsers stijgt nu al voor de twaalfde keer op rij, sinds het Fietsobservatorium (Pro Velo) met tellen is begonnen. Gemiddeld bedraagt die stijging dertien procent. Vorig jaar bedroeg de stijging zestien procent. Vooral over wat langere tijd gezien
levert dat spectaculaire cijfers op. Zo is aan de Vlaamse Poort en de Schaarbeekse Poort tussen 2005 en 2010 het aantal fietsers met
In de Wetstraat wordt zoveel gefietst dat manueel tellen niet meer mogelijk is
verdubbeld, en daar wérd al veel gefietst sinds er een fietspad ligt. Nu wordt daar zoveel gefietst – tot zeshonderd fietsers per uur tijdens de spits op een dag in maart 2010 –, dat het onmogelijk is geworden om nog manueel te tellen. Er is intussen een automatische teller geïnstalleerd. Ten westen van het kanaal (Anderlecht, Molenbeek, Jette, Laken) is de fiets beduidend minder populair. Voor het eerst zijn ook de Villo-fietsers geteld. Omdat de Villo-huurfietsen nog niet overal in Brussel beschikbaar zijn, valt hier moeilijk een alomvattende conclusie uit te trekken, maar in de buurten waar Villo actief is, rijdt zo’n tien procent met een gehuurde fiets. De stijging van het fietsgebruik is dus vermoedelijk ook aan Villo te danken.
Vrouwen 130 procent gestegen; aan de Van Praetbrug is het aantal fietsers in die periode zelfs verdrievoudigd. In de Wetstraat is het aantal fietsers
Heikel blijft de man-vrouwverdeling. In 2010 was van de 12.466 getelde fietsers zeventig procent van het mannelijke geslacht. Vrouwen springen in Brussel dus merkelijk
minder snel op de fiets. Dat is al zo sinds de eerste tellingen in 1999. Staatssecretaris De Lille: “Een echte verklaring hebben we niet. Uit andere studies weten we wel dat vrouwen fietsen in de stad al snel als onveiliger aanvoelen. Daarnaast heeft het wellicht ook met hun manier van verplaatsen te maken. Vrouwen gaan meer van hot naar her, voor de kinderen of de boodschappen. Dan vinden ze de fiets al snel minder aangewezen.” De Lille hoopt hier, bijvoorbeeld met een campagne, wat aan te doen. Het Fietsobservatorium heeft ook op een aantal plaatsen de fietsverlichting geanalyseerd. Zo’n zestig procent van de fietsers blijkt in orde met zijn verlichting. Twintig procent van de fietsers rijdt onverlicht rond, “en dat is ronduit gevaarlijk,” merkt De Lille op. En hoewel de fluovestjes niet verplicht zijn, rijdt zo’n 42 procent ermee rond. Ongeveer evenveel fietsers (38 procent) zetten een helm op. Steven Van Garsse
BRUSSEL – Het Woningfonds biedt goedkope hypothecaire leningen aan kandidaat-kopers met een laag inkomen. Omdat de stadsvlucht maar blijft duren en (vooral) jongeren het moeilijk hebben met de hoge vastgoedprijzen, mikt het Woningfonds nu ook op middeninkomens. Jongeren van onder de 35 gaan tienduizend euro per jaar meer mogen verdienen dan 35-plussers, en ze zullen van een lagere interestvoet kunnen genieten. Een dubbel voordeel. De beslissing is genomen, maar gegadigden moeten tot de zomer geduld oefenen, want staatssecretaris Christos Doulkeridis (Ecolo) is nog niet klaar met zijn huiswerk. Met de toekenning van de lening gaat voortaan ook een energiescan gepaard. Voor investeringen die de energieprestatie van een pand verbeteren, kan een renteloze lening worden aangeDV gaan.
ADVERTENTIE
Bruparck zie pag. 18
N° 1268 VAN 24 FEBRUARI TOT 3 MAART 2011 ¦ WEEK 8: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, FAX: 02-226.45.69, E-MAIL: INFO@BDW.BE
BDW 1268 PAGINA 2 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
OPMERKELIJK © ARCHIEF BDW
Uitgelicht > Copernicuspremie bezorgt politie of (lokale) overheid financiële kater
VLAMING KIEST VOOR MAINGAIN SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE – Gemeenteraadslid Stefan Ector (Open VLD) gaat de meerderheid van burgemeester en FDF-voorzitter Maingain steunen. Een opmerkelijke demarche. Ector begon zijn carrière bij de Volksunie. Het was al een tijd duidelijk dat Ector zich niet langer thuis voelde bij CAP, de lijst van Danielle Caron. Hij schurkte steeds meer aan bij de meerderheid van FDF/PRL. Maandag heeft hij in de gemeenteraad zijn overstap officieel bekendgemaakt. In La Dernière Heure had hij zijn licht al laten schijnen over zijn politieke toekomst. Over Maingain zegt hij onder meer: “Ik ben het vaak eens met zijn gemeentelijke standpunten. Hij is een intelligent en respectvol man.” En ook voor de federale standpunten van Maingain kan hij begrip opbrengen. “Het Brussels Gewest is een miskleun, een onhoudbaar institutioneel keurslijf,” waarop hij pleit voor de uitbreiding van Brussel tot de hele provincie Brabant. Deze stap is een nieuwe wending in Ectors politieke carrière. Hij begon bij de Volksunie, waar hij het tot politiek directeur schopte. In 1992 stapte hij over naar de verruimde liberale partij Open VLD. Hij behoorde tot de entourage van Guy Verhofstadt. In 1999 kon hij bij Brussels minister Annemie Neyts aan de slag als kabinetschef. Later werkte hij bij minister Guy Vanhengel. Die samenwerking werd in 2006 onverwachts beëindigd. Sindsdien kabbelt zijn politieke carrière. Hij kon geen Vlaams schepen worden in 2006, en nam nadien ook niet meer deel aan de verkiezingen voor Open VLD, gewestelijk noch federaal. Nu stapt hij dus over naar de meerderheid van FDF-burgemeester Olivier Maingain. Open VLD zit ongetwijfeld verveeld met de vrijage van een van zijn mandatarissen met de rabiaat francofone Maingain. Anderzijds kan Open VLD niet alle bruggen met MR (PRL/FDF) opblazen, met het oog op de komende gemeenteraadsverkiezingen. Open VLD Brussel had bij het sluiten van de krant nog niet gereageerd. Wie wel wil reageren, is gemeenteraadslid Georges De Smul (CAP-CD&V). “Ector verkoopt zijn ziel voor een postje. Ik zal het FDF er blijvend aan herinneren dat ze iemand van de Volksunie binnenhalen.” SVG/DV
Een extra factuur van 42 miljoen euro BRUSSEL – Mogelijk komen de Brusselse politiezones in moeilijkheden als de lokale politiekorpsen de zogenaamde Copernicuspremie moeten uitbetalen. Voorlopig geeft de rechter de vakbonden gelijk, maar de federale overheid tekent beroep aan.
D
e politiezone Brussel-Elsene, het grootste lokale korps van België, stelde vorige week haar begroting voor. Bij de presentatie van alle cijfers legde Brussels burgemeester Freddy Thielemans (PS) de nadruk op een nakend gevaar: als de lokale politiekorpsen, en niet de federale overheid, de achterstallige Copernicuspremies moeten betalen, komt de financiële gezondheid van het korps in gevaar. Eerst en vooral: wat is de Copernicuspremie? In 2002, net na de politiehervorming, besliste de federale overheid het burgerpersoneel van de lokale en federale politie een premie toe te kennen. Dat gebeurde na een Koninklijk Besluit dat stelde dat
ambtenaren van federale overheidsdiensten recht hadden op dubbel vakantiegeld. De filosofie van die regeling kaderde in de Copernicushervormingen van de federale overheid, hervormingen die een moderner personeelsbeleid voor de overheidsdiensten en een beter functioneren van de overheid op het oog hadden. Het dubbele vakantiegeld kreeg de naam Copernicuspremie. Die regeling vonden de politievakbonden discriminerend. Volgens de bonden moest ook het operationele personeel, agenten, kaderleden en officieren, de premie krijgen. Maar de federale overheid was (en is) van mening dat deze premie niet voor operationeel personeel van toepassing kan zijn omdat dat personeel
niet gedefinieerd kan worden als ‘openbaar ambt’, en afzonderlijke (hogere) loonschalen heeft dan het burgerpersoneel. In 2008 kwamen de politievakbonden echter met de federale overheid overeen om het vakantiegeld gradueel te verhogen voor het operationele personeel, als compensatie, en dit tussen 2009 en 2011. De politievakbond Sypol stemde niet in met deze regeling en stapte naar de rechtbank van eerste aanleg om de betaling van de Copernicuspremie juridisch af te dwingen, en wel voor de periode 2002-2007. In september stelde de rechtbank Sypol in het gelijk, en ze verplichtte de federale overheid tot het betalen van de premie aan operationeel politiepersoneel. De andere vakbonden sprongen mee op de kar, hoewel ze met de overheid een compensatiedeal hadden afgesloten. Voor de federale politie betekent de uitbetaling van de premie een bedrag van 131 miljoen euro, voor de lokale
korpsen 263 miljoen euro, volgens cijfers van de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG).
De federale overheid moet de gevolgen maar dragen, vindt de politie Dat is gemiddeld 1,34 miljoen euro per lokaal politiekorps. De federale overheid zal, zodra het vonnis betekend is, beroep aantekenen.
Personeelstekort Voor het korps Brussel-Elsene komt een eventuele uitbetaling van de premie op 17,5 miljoen euro, volgens de politiezone “een gevaar voor de politiebegroting en voor de twee gemeenten die haar financieren”. Volgens de woordvoerder van de
DE WEEK IN BEELD DOOR SASKIA VANDERSTICHELE
Ben je een slechte Vlaming als je voor de eenheid van België bent? Het standpunt van deze jongen is duidelijk. De Frietrevolutie lokte in Brussel 1.100 manifestanten die paal en perk willen stellen aan de politieke impasse.
© SASKIA VANDERSTICHELE
WEEKOVERZICHT
BDW 1268 PAGINA 3 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
© PHILIP REYNAERS / PHOTO NEWS
WOENSDAG 16 FEBRUARI VERVOERSVERBOD GEWELDPLEGERS. Brussels parlementslid Vincent De Wolf (MR, oppositie) pleit ervoor om herrieschoppers een tijdelijk vervoersverbod op te leggen op het MIVB-net. Hij dient een voorstel tot ordonnantie in. Ondertussen ontstaat er een wellesnietesspel over het incident dat daags voordien geresulteerd heeft in een grote wilde staking van het MIVB-personeel. Een metrobestuurder zou een klant hebben geslagen.
DONDERDAG 17 FEBRUARI BRUSSEL VERHUIST. Inwoners van de hoofdstad verhuizen het meest. Dat blijkt uit cijfers van de federale overheidsdienst (FOD) Economie. In 2009 veranderde bijna negen procent van de Brusselaars van huis, tegenover vier procent in Vlaanderen en vijf procent in Wallonië. In twintig jaar tijd is het aantal verhuizingen in België met 27 procent toegenomen. Hofstade voor geld. Er zijn plannen om bezoekers van buiten de gemeente te laten betalen voor het Bloso-domein in het Vlaams-Brabantse Hofstade. Die maatregel zou overlast tijdens de zomermaanden, vooral uit Brussel, moeten indijken. Hongerstakers bij wathelet. Ongeveer honderd asielzoekers die panden in Brussel en Anderlecht bezetten, tijgen naar het kabinet van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Melchior Wathelet (CDH). Ze zijn al zeventig dagen in hongerstaking en vragen een werkvergunning. Overleg met de staatssecretaris levert niets op.
De Copernicushervormingen moesten de federale administraties beter doen werken, maar betekenen misschien een bijkomende factuur voor de politiediensten.
zone zouden hierdoor de aanstelling van nieuw politiepersoneel (Brussel-Elsene kampt met een ernstig personeelstekort) en nieuwe investeringen in gevaar kunnen komen. Ook bij de andere Brusselse politiezones is de situatie precair, leert navraag. De politiezone Zuid rekent de achterstallige Copernicuspremie uit op zes miljoen euro, de zone West op 5,5 miljoen. De zones Mont gomery en Watermaal-Bosvoorde/ Ukkel/Oudergem spreken van respectievelijk 3,6 en 3,5 miljoen euro. De politiezone Noord wil geen be-
“ “
drag doorgeven, maar kan als zone vergeleken worden met Zuid: dus zes miljoen euro. Voor de Brusselse korpsen betekent dit alles tezamen een bedrag van om en bij de 42 miljoen euro. Alle betrokken politiewoordvoerders zeggen duidelijk dat de federale overheid de gevolgen van vroegere onderhandelingen moet dragen, en dus ook maar moet betalen. In een discussie in de senaatscommissie Binnenlandse Zaken in december jongstleden antwoordde minister van Binnenlandse Zaken
VRIJDAG 18 FEBRUARI
Annemie Turtelboom (Open VLD) met: “Helaas kunnen wij geen bankbiljetten drukken” op het argument van Philippe Moureaux (PS) dat de uitbetaling van de Copernicuspremies gigantische bedragen zijn voor – vooral – stedelijke politiekorpsen. Turtelboom gaf aan dat zij als ontslagnemend minister niet kan beslissen over de betaling van het totaalbedrag, bijna 400 miljoen euro. Het probleem is dus voor de volgende regering.
Christophe Degreef
Aan Franstalige kant begint zich een anti-Vlaams gevoel te ontwikkelen. Meer dan vroeger.” Vicepremier Laurette Onkelinx (PS) in Le Soir.
JURIDISCH VACUÜM GELUIDSBOETES. Volgens Brussels minister van Leefmilieu Evelyne Huytebroeck (Ecolo) loopt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 5,5 miljoen euro mis omdat luchtvaartmaatschappijen opgelegde boetes tegen geluidshinder niet willen betalen. De luchtvaart beroept zich ter verdediging op een juridisch vacuüm: de Brusselse geluidsnormen zouden in strijd zijn met de Europese regels. Volgens een advies van het Europees Hof is dat niet zo, maar dat is niet sluitend. Veiligheidsagenten in metro. Volgens Brussels minister van Vervoer Brigitte Grouwels (CD&V) moeten er nog voor het einde van de maand privébewakers patrouilleren op het Brusselse metronet. Dat zegt ze in het parlement. Voor minister-president Charles Picqué (PS) gaat het om een tijdelijke maatregel. Begroting bedreigd. De begroting van de politiezone Brussel-Elsene loopt de komende jaren gevaar als de politiezone de zogenaamde Copernicuspremie moet betalen. Voor het grootste korps van België gaat het om 17,5 miljoen euro. Dakloze geviseerd. In het station Brussel-Zuid slaan twee jonge geweldplegers een dakloze man in elkaar voor zijn gsm. De twee daders kunnen aangehouden worden.
ZATERDAG 19 FEBRUARI Heldenland. De film Land of the heroes van de Koerdische Brusselaar Sahim Omar Kalifa wint op het filmfestival van Berlijn de prijs van de internationale jury. Het verhaal gaat over hoe de Iraaks-Koerdische samenleving doordrongen is van geweld.
ZONDAG 20 FEBRUARI
De vraag is niet wat ik met Brussel wil, de vraag is wat de Vlamingen willen. Dat is een groot mysterie. Er heerst geen unanimiteit, zelfs de N-VA is niet duidelijk.” Béatrice Delvaux, hoofdredactrice van Le Soir, in Knack.
127BIS BESCHADIGD. Het gesloten asielcentrum 127bis in Steenokkerzeel is deels onbewoonbaar nadat er rellen zijn uitgebroken. Volgens de politie zijn een aantal opgesloten asielzoekers opgehitst door een betoging buiten de omheining. Eén asielzoeker slaagt erin om in het tumult te ontsnappen.
MAANDAG 21 FEBRUARI SINT-JOOST WIL AF VAN ROGIERZAAL. Uit geldgebrek wil de gemeente Sint-Joost-ten-Node de feestzaal onder het Rogierplein verkopen. Het nabijgelegen Sheraton zou geïnteresseerd zijn in de zaal van 3.500 vierkante meter.
DINSDAG 22 FEBRUARI
HET WOORD
Adopt-a-Bench
Naar Angelsaksische traditie gaat de gemeente Etterbeek de openbare zitbanken door inwoners laten adopteren. Het project Adopt-a-Bench is een initiatief van schepen Françoise Bertieaux (MR). In Canada, de VS en Groot-Brittannië is het al langer gebruikelijk dat omwonenden zich ontfermen over stadsmeubilair. Adopta-Bench geeft alle burgers de kans om een Etterbeekse
zitbank te sponsoren ter nagedachtenis van iemand, of om een evenement te gedenken. Voor 250 euro kunnen ze een fraai gedenkplaatje laten bevestigen op hun geliefkoosde zitbank voor een periode van vijf jaar, die verlengd kan worden. Onlangs werd het eerste gedenkplaatje plechtig onthuld in het Felix Happark. TT
SNELTRAM PAJOTTENLAND. De Lijn plant tegen 2020 een sneltram die Brussel met het Pajottenland verbindt. Er komt een directe lijn naar Ninove en een afsplitsing naar Eizeringen en Leerbeek. De tram zou 300 miljoen euro kosten en moet het fileprobleem langs de westkant van Brussel helpen oplossen. Samengesteld door Christophe Degreef
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP
BDW 1268 PAGINA 4 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Reportage > Brusselse Congolezen aan de slag in hun vaderland
Koerier in Brussel, kippenboer in Kinshasa KINSHASA – Elke dag van de week rijdt Michel Tshileo als koerier door Brussel en Vlaanderen. Tegelijkertijd is hij kippenhouder ergens in de cité in Kinshasa. Heel wat Brusselse Congolezen hebben een nevenactiviteit in de informele economie van hun geboorteland. Of dromen ervan, want eenvoudig is het niet.
T
shileo kwam vijftien jaar geleden – hij was vooraan in de twintig – naar België. Hij studeerde marketing en video, werkte een tijd in de brouwerij van Hoegaarden en bezorgt nu pakjes. Al een hele poos probeert hij in Kinshasa een bijverdienste van de grond te krijgen. “Daar is zoveel mogelijk,” zegt hij. “Maar je moet geld hebben, en eigenlijk moet je ter plaatse zijn.” Zoals vele van zijn diaspora-genoten begon hij met lokaal transport. Hij verscheepte een afgedankt bestelbusje, volgestouwd met koelkasten en auto-onderdelen, naar de haven van Boma, verkocht de inhoud met winst en zette het busje in als taxibus in Kinshasa. Alles liep gesmeerd – de vaak gammele, uit het buitenland ingevoerde en vervolgens geelblauw geschilderde bestelbusjes zijn hét vervoermiddel van de Kinois, de inwoners van Kinshasa. Tot Tshileo na een paar weken terug moest naar zijn vrouw en kinderen in België en het beheer van zijn taxi in handen gaf van zijn moeder. “De Congolese mentaliteit kwam naar boven: quand on gagne 100 dollars, on bouffe 100 dollars.” Het eerste taxi-avontuur liep faliekant af. Tshileo stuurde een tweede camionette op, ditmaal gevuld met oude PlayStations en ander gamingmateriaal. Even hield hij, van hieruit, een speelzaaltje open. Zijn neef behartigde de zaken, maar ook dit was geen succes. Bij de verscheping van een derde bestelbusje troggel de de douane hem zoveel geld af dat hij ook hier geen winst aan overhield. Tshileo veranderde het geweer van schouder en begon met een kippenhouderij. Een jaar geleden trok hij met vijfhonderd kuikens naar Kinshasa. Tegen het huisje van zijn
vader, een vroegere magistraat, bouwde hij een kippenstal. Hij stelde zijn jongere broer aan als zaakwaarnemer en nam een dierenarts, monsieur Laurent, in dienst voor de verzorging van de kippen. Eigenlijk werkt monsieur Laurent voor het ministerie van Plattelandsontwikkeling, maar omdat hij daar maar vijftig dollar per maand verdient en
“In Congo is zoveel mogelijk, maar je moet geld hebben, en eigenlijk moet je ter plaatse zijn” zijn salaris ook nog eens onregelmatig uitbetaald krijgt, vertoont hij zich zelden op het ministerie. Elke dag, ook op zondagmiddag, komt hij langs om de kippen van Tshileo te voeren. Het levert hem tachtig dollar per maand op. De kippenstal bevindt zich midden in Kingabwa, een drukke cité met modderige paden, vuile afwateringen en een treinspoor dat vlak langs de huisjes loopt. In feite is Tshileo’s bedrijf meer een groot kippenhok, waar het gevogelte onder luid gekakel strijd levert om ruimte, voer en water. Tweehonderd kuikens hebben het, door hitte, ziekte en plaatsgebrek, niet gered. Maar de overige driehonderd zijn nu al een paar maanden aan de leg. Als ze in goeden doen zijn, leggen ze samen per dag 210 eieren, zeven kartons, opbrengst 35 dollar. Monsieur Laurent, gekleed in een blauwe overall
met laarzen, toont ze met trots. De eieren worden in de buurt verkocht. De vraag is groot. “Groter dan het aanbod,” zegt de veearts. Belastingen worden er niet betaald. Of amper. Als er iemand om komt, krijgt hij een kleinigheid toegestopt. Tshileo is voorlopig redelijk tevreden over de gang van zaken. Om de twee dagen brengt zijn broer verslag uit. Het enige probleem is dat de kippen zoveel eten, per dag anderhalve zak maïs gemengd met een vitaminerijk concentraat, kostprijs 24 dollar. Tshileo is daarom vanuit België hard op zoek naar goedkoper voer.
Improviseren Tshileo is lang niet de enige Brusselse Congolees met een eigen zaak in het vaderland. Als je in Matonge (Brussel) navraag doet, lijkt iedereen wel iemand te kennen met een taxi, een flathotel, een cybercafé of een maïsveld in Congo. Maar in cijfers uitdrukken wie wat waar doet, is een stuk ingewikkel-
der omdat het om activiteiten uit de informele economie gaat. Van de formele economie in Congo is niet veel meer over sinds Mobutu in de jaren 1970 besloot om alle grote bedrijven te nationaliseren. In plaats daarvan kwamen er miljoenen kleine, precaire bedrijfjes die buiten alle regelgeving om werken. “Dat is de kern van het begrip informele economie: niets is officieel en er bestaan geen harde gegevens over, net zomin als over zwart geld,” zegt Philippe R. Bodson, een man met veel ervaring in het bedrijfsleven die sinds een paar jaar de Diasporacel van de BelgischLuxemburgse Kamer van Koophandel voor de ACS-landen (uit Afrika, Cariben en Stille Oceaan; in het Engels: ACP, red.) leidt. Afrikaanse ondernemers in spe kunnen bij hem hun businessplan gratis laten doorlichten. Geld kan hij niet bieden, wel een scherp advies en eventueel een doorverwijzing, bijvoorbeeld naar de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO), die de privésector in de armste landen steunt. Bodson ontvangt per jaar zo’n honderd Afrikanen, onder wie behoorlijk wat Congolezen. Amper één op de tien van de voorgestelde projecten is volgens hem levensvatbaar.
Een taxibus laten rijden in Kinshasa: een populaire bijverdienste van Brusselse Congolezen.
“Na tien minuten weet ik meestal welk vlees ik in de kuip heb,” zegt Bodson. “Het is vaak een droom, ze willen met commerce international of export-import beginnen en hopen hier een financiering te krijgen. Of ze willen te veel doen: van het zaaien in Congo tot de verkoop hier in België. Meestal ontbreekt het hun aan een degelijke opleiding en aan een goed voorbeeld thuis. Een bedrijf beginnen is makkelijker als je ouders ook een eigen zaak hadden. Ik adviseer soms om eerst eens een weekje in een bedrijf in België te gaan werken. Van mij krijgen ze geen vrijblijvende aanmoedigingen.” Bodson ziet alleen heil in projecten die toch enigszins formeel zijn. “De informele economie komt neer op voortdurende improvisatie. Er is geen plan, geen budget, er is niet nagedacht over de doelgroep en de potentiële moeilijkheden, er is geen contract met de werknemers, je fluit gewoon als je iemand nodig hebt om te helpen. Ik vraag dat er op z’n minst rekeningen zijn, dat er belastingen worden betaald en dat het geld van het bedrijf niet vermengd wordt met dat van de familie.”
Familiekas De meeste Congolese Brusselaars met ondernemingsplannen passeren níet via de Diasporacel van de Kamer van Koophandel en gaan hun eigen, informele weg. Hun motivatie? De sterke band met hun vaderland en de familie daar, hun onvrede met hun maatschappelijke status in België, en de kansen die ginder volgens hen voor het grijpen liggen. Volgens Pambu Kita-Phambu, die al twintig jaar als statisticus aan de ULB werkt, zijn het vaak mensen met weinig scholing en een eenvoudig beroep die zich aan een onderneming in het vaderland wagen. “De Congolezen die bijvoorbeeld aan de universiteit werken, zijn te Europees geworden in hun denken. Voor zij ergens aan beginnen, maken ze een zakenplan en kijken ze naar
BDW 1268 PAGINA 5 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
REPORTAGE BDW DUIKT IN CONGO’S INFORMELE ECONOMIE
het economisch klimaat. In Congo is het bedrijfsklimaat niet gunstig. Sociaal lagere klassen laten zich daardoor niet afschrikken, ze kijken niet verder dan de situatie in hun dorp of wijk. Ze zijn ook niet bang om met een klein bedragje te beginnen: een paar duizend euro voor een eerste taxibus en na een halfjaar een tweede. Wij maken het allemaal zo ingewikkeld dat er uiteindelijk een enorm startkapitaal nodig is.” Wat meer is: volgens Kita-Phambu staan laaggeschoolden vaak veel
verkocht worden. De maniok wordt zesduizend kilometer hier vandaan gestampt, op de binnenplaats van een oud villaatje in Kinshasa, door Eushers oude moeder en enkele weduwen. Zijn broer zet de etenswaren op het vliegtuig. De andere kant van de medaille is dat de familie in Congo meestal zeer behoeftig is, dus vaak om geld bedelt en soms niet helemaal te vertrouwen is. Willy Van Waeyenberge, kabinetsmedewerker van de Brusselse minister van Werk en Econo-
kwaad was op zijn familie? “Ik heb alleen gezegd: ‘Het is jammer voor jullie.’”
Citrusvruchten Het transport in Congo is nog altijd een ramp. Het ontbreken van goede wegen en transportmiddelen is een hinderpaal voor elk commer cieel project. De post werkt niet en er zijn nauwelijks banken. En dan zijn er nog de douanelasten, de alom aanwezige corruptie en de juridische onzekerheid.
de hoogvlakte van Bateke, in de heuvels van Kinshasa. De plantage ligt er vandaag een beetje ingeslapen bij. Twee tractoren zijn stuk, de andere machines staan aan de kant. Drie arbeiders bewerken de acht hectaren met een hak. De citrusplantage heeft de laatste jaren te kampen met ziektes en ongedierte. Daarom heeft Mbilo op zijn plantage het eerste Centre de Recherche en Agrumiculture opgericht. Dat zou de kwaliteit en de productiviteit van de Congolese citrusbomen moeten verbete-
en de hoofdstad. Zijn oudere zus, die minister van Transport is, moet hem daarbij kunnen helpen. Ook Willy Van Waeyenberge overweegt zich opnieuw in Congo te engageren, ditmaal in een landbouwproject. En kippenboer Michel Tshileo? Hij beseft dat hij op grotere schaal moet gaan werken als hij echt iets wil verdienen aan zijn zaak. Hij maakt dan ook plannen voor een ruimere kippenstal wat verderop in de cité. Het bestaande hok zou omgevormd kunnen worden tot kip-
Links: De kippenhouderij van Michel Tshileo wordt gerund door zijn jongere broer (l.) en een veearts, Monsieur Laurent (r.). Rechts onder: Monsieur Laurent met enkele van de 210 per dag gelegde eieren. Rechts boven: De ploegbaas toont de citrusplantage van François Mbilo Bompate.
dichter bij hun familie ginder, zodat ze door hun zussen en broers minder makkelijk in de luren worden gelegd. Want familie en familiesolidariteit zijn ingewikkelde gegevens. Familie is een zegen omdat je er altijd terechtkunt en je je verwanten meteen als personeel kunt inzetten. Eusher Kawanda baat in de LangeHaagstraat in Matonge de Congolese voedingswinkel Gambela uit, waar gerookte vis, palmolie in blik, amarantbladeren, Primus-bier en ook met de hand gestampte maniok
mie Benoît Cerexhe, kan ervan meespreken. Vijftien jaar geleden zette hij een onderneming op, om voor zijn verwanten in Congo een familiekas te spekken. Hij wilde maniok vanuit Bandundu naar het zuidelijker gelegen Kinshasa transporteren en op de terugweg zeep, zout, suiker en benzine meenemen. Op papier was het een bijzonder winstgevend project. Maar het transport over de weg en de Congostroom vlotte niet en de maniok rotte. Bovendien vervalste zijn neef het kasboek. Of hij
François Mbilo Bompate, die al jaren tussen Brussel en Kinshasa pendelt, begon midden jaren 1990 met twee projecten, een varkenshouderij en een citrusplantage, allebei in de buurt van Kinshasa. Hij ging een lening aan bij de BBL. In 1997, nadat Laurent-Désiré Kabila president Mobutu had verjaagd, braken in Kinshasa plunderingen uit en de varkenshouderij werd volledig leeggeroofd. Maar Mbilo moest wel gewoon zijn lening afbetalen. Hij ging dan maar door met zijn plantage op ADVERTENTIE
ren. Behalve enkele bomen die natuurlijke insecticiden afscheiden, is er van het onderzoekscentrum nog niet veel te zien. Mbilo hoopt om met Marokkaanse ontwikkelingssteun enkele experts uit Marokko in te kunnen schakelen. Ook de anderen blijven plannen maken. De winkel in Brussel van Eusher Kawanda heeft door de crisis slappe tijden achter de rug. Hij wil daarom in Congo een goederentransport opzetten – een vrachtwagen die op en neer rijdt tussen het binnenland
penkwekerij, met broedmachines. Maar daarvoor moeten er zonnepanelen geïnstalleerd worden, want de elektriciteit van het net valt om de haverklap uit. Tshileo, die al enkele duizenden euro’s van zijn spaargeld in zijn pouletterie gestoken heeft, moet dus nog meer investeren. Hij wil wel, hij gelooft in zijn bedrijf. Het is alleen de vraag of hij Madame, zijn vrouw, zo ver krijgt. “Madame wil de rekeningen zien.”
Bettina Hubo
BDW 1268 PAGINA 6 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Don Camillo aan de Evenaar KINSHASA/BOGBATU – Met een landbouwbedrijf en een school wil de Brusselse boekhouder Camille Elaka de economie van zijn geboortedorp Bogbatu, in het noordwesten van Congo, uit het slop halen. Zijn businessplan is ambitieus. Begin deze maand trok hij naar Bogbatu om alvast maïs te zaaien. BDW ging mee.
B
ogbatu is een klein, stil dorp, weggestopt in de onbekende Evenaarsprovincie. Bij aankomst in Gemena, een provincieplaatsje op zestig kilometer van Bogbatu, stuiten we al meteen op een van de grote problemen van dit land: het transport. Camille Elaka had een flinke jeep gehuurd om al zijn bagage, zijn cadeaus en enkele bakken bier te vervoeren. Al na een kilometer over de gehavende roodbruine zandweg krijgt het voertuig pech. Auto’s zijn schaars, brandstof nog schaarser. Maar Elaka heeft connecties. De rijke José Makila, bijvoorbeeld, die twee jaar geleden afgezet werd als provinciegouverneur en nu volop aan zijn rentree in de politiek werkt. Hij stuurt een chauffeur met een snelle jeep. Tijdens de rit naar Bogbatu vang ik een glimp op van de omstandigheden waarin de mensen in deze noordelijke uithoek van Congo leven. Hele families, vader, moeder, grootouders en een schare kinderen, zitten voor hun lemen hutten, onder een boom. Veel hebben ze niet omhanden. Hier en daar stampt een mama maniok. Van infrastructuur is er zo goed als niets, geen elektriciteit, geen stromend water, hoogstens een waterput. Alle transport gebeurt te voet of, voor wie geluk heeft, met de fiets of een motortje. Vrouwen en kinderen lopen langs de weg met jerrycans water, bossen hout, kommen vol avocado’s of andere zware lasten op het hoofd. Ooit was deze streek de voorraadschuur van Congo. Er waren hier grote koffie-, katoen-, aardnoten- en rubberplantages. Maar het ging mis in de jaren 1970, toen Mobutu alle bedrijven begon te nationaliseren. Daarna volgde de ene oorlog op de andere: eerst Laurent-Désiré Kabila tegen Mobutu; daarna Jean-Pierre Bemba, die net als Mobutu zijn fief heeft in de Evenaarsprovincie, tegen vader en zoon Kabila. Een jaar geleden was het weer prijs: de Enyelastam, die een conflict over vismeren
uitvocht met een naburige stam, ontpopte zich tot een rebellenbeweging. Opnieuw trokken de troepen van Kabila door de dorpen om orde op zaken te stellen. De economie is volledig ingestort, er rest alleen nog een traditionele overlevingseconomie: pluk en visvangst. Gelukkig is de natuur gul. Koffie, maïs, rijst, maniok, bananen, avocado’s, soja, champignons,
De Brusselse boekhouder Camille Elaka heeft ambitieuze plannen met zijn geboortedorp in Noord-Congo.
De dorpelingen komen ons tegemoet met wuivende palmen, bloemen, zang en gejuich. L’immigré Elaka est de retour alles groeit hier zonder veel moeite. In de rivieren zit behoorlijk wat vis en het dichte oerwoud is rijk aan rupsen en slakken. De meeste mensen hebben dus voldoende voedsel om te overleven, maar omdat ze niet over droogschuren, ontpellers, molens, persen en behoorlijk vervoer beschikken, slagen ze er niet in om de natuurlijke rijkdommen te verzilveren.
Op de barza Als we bij de koloniale bungalow van Elaka in Bogbatu aankomen, begint het al te schemeren. De dorpelingen komen ons tegemoet met wuivende palmen, bloemen, zang en gejuich. L’immigré Elaka est de retour. Voor de trap van het huis hebben ze een triomfboogje geïmproviseerd. We nemen plaats op de barza, de open veranda. Aan de ene kant zitten de notabelen, aan de andere kant staan twee witte plastic stoelen klaar voor ons. Ik word geïntroduceerd
De verwachtingen in Bogbatu zijn hooggespannen. Na Mobutu’s nationaliseringsgolf en oorlogen is de economie totaal ineengestuikt.
als ‘journaliste d’un grand journal belge’. In de welkomsttoespraak van de ceremoniemeester wordt meteen duidelijk dat de verwachtingen hooggespannen zijn. “Votre présence parmi nous constitue un signe d’espoir pour le développement global de notre milieu,” klinkt het. Dan is het de beurt aan Camille Elaka om de dorpelingen toe te spreken. Hij had mij zijn plannen twee maanden eerder al uitvoerig uit de doeken gedaan in zijn kantoortje aan de Brusselse Louizalaan. Daar doet hij de boekhouding van een dertigtal kmo’s, vooral Congolese. In de jaren 1990 kwam hij naar België, nadat hij eerst in eigen land had gewerkt voor de Belgische plantageholding Sipef en later voor Cotonco, een katoenbedrijf dat eerst in Belgische
handen was, daarna een Congolees overheidsbedrijf werd en inmiddels al jaren in vereffening is. Dertien jaar lang zag hij zijn vaderland niet. Toen hij in 2009 een blitzbezoek bracht aan zijn geboortedorp, waar zijn ouders begraven liggen, werd hij getroffen door de armoede en het verval. De oude Cotonco-concessie in Bogbatu, 64 hectare grond met een woonhuis en drie grote bakstenen hangars erop, lag er onderkomen bij. Als kind kwam hij vaak in het woonhuis. Zijn grootvader, die aan de overkant van de weg woonde, was er nachtwaker en hijzelf was bevriend met het zoontje des huizes. Elaka besloot het geheel te kopen en er opnieuw een bedrijf van te maken. Hij wil maïs, rijst, aardnoten
en koffie verwerken. De dorpelingen zullen hun landbouwgewassen dus aan hem kunnen verkopen en zo hun inkomen verhogen. Bij de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO) hoopt hij een lening te krijgen. 175.000 euro heeft hij nodig. “Voorlopig blijf ik hier twee maanden, maar ik kom terug,” besluit hij zijn toespraak. Een luid applaus barst los. De kinderen heffen het Congolese volkslied aan, tieners voeren gevechtsdansen uit, het lokale voetbalploegje paradeert met de truitjes van FC Kraainem die Elaka vorige keer meebracht. De nacht is inmiddels gevallen. Elaka trekt zich terug in het woonhuis. Hoewel hij zich er als heer en meester gedraagt, blijkt hij nog altijd geen eigenaar te zijn van de concessie. Hij bezit op dit moment alleen een lap woud van zes hectare, een kilometer verderop. Daarom moesten we, voor we naar Gemena vertrokken, in Kinshasa eerst nog langs bij het ministerie van de Portefeuille, dat de vereffening van Cotonco regelt. De kabinetschef leek geïnteresseerd in het project van deze ‘fils de la région’ en beloofde te onderzoeken of verkoop mogelijk was. Over geld is niet gesproken. Elaka gaat in zijn zakenplan uit van een bedrag van vijftienduizend euro voor het hele domein. De volgende dag leidt hij me rond. Het huis moet flink opgeknapt worden. In de woonkamer probeert een handige jongen een tv met schotelantenne aan de praat te krijgen, Camilles cadeau voor zijn dorpsgenoten. Morgen begint het CHAN, het Afrikaanse voetbalkampioenschap. In de hoek van de kamer staat een kleine generator voor de stroom. Buiten, op het grasveldje voor het huis, testen enkele jongeren een tweede verrassing uit, een kettingzaag. Elaka toont de opslagplaatsen. Twee zijn er leeg; in de derde staan, achter slot en grendel, een koffieontpeller en een zware generator, de erfenis van een coöperatieve die hier een tijd geleden een gelijksoortige activiteit van de grond probeerde te krijgen. Elaka wil ze overkopen en aanvullen met een rijstpeller, een oliepers, een maïsmolen en zaagmachines voor de zagerij die hij op het domein wil vestigen. Tussen de loodsen grazen enkele koeien, het begin van de geplande veestapel. Over enkele jaren moet er in Gemena ook een slagerij opengaan. En aan de overkant van de weg, waar ooit het hutje van zijn grootvader stond, wil Elaka een technische school bouwen, met onder meer de studierichtingen handel, informatica, boekhouding en schrijnwerkerij. “De scholengroep Don Camillo,” glundert hij. Het is tijd om te gaan. De verenigingen in de naburige dorpen staan
BDW 1268 PAGINA 7 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
REPORTAGE TEKST EN FOTO’S BETTINA HUBO
te popelen om hun verzuchtingen kenbaar te maken aan de wilde weldoener die ze in Camille Elaka zien. Eerst arriveren we, achter op een motortje, bij een groep twintigers met een diploma middelbaar onderwijs die gefrustreerd zijn omdat er geen werk voor hen is. In het volgende dorp zijn we te gast bij het snit-ennaadproject voor jonge ongehuwde moeders. Drie ouderwetse naaimachines staan er. Camille vindt dat het er meer moeten worden. “En er moeten hier zonnepanelen en ook een winkeltje komen,” zegt hij. Dan gaat de tocht naar de protestantse kerk, die vol gestroomd is voor het ‘hoge’ bezoek. Er worden zorgvuldig geschreven of getypte brieven afgegeven: de weduwen vragen landbouwwerktuigen, het kerkkoor een luidspreker en de vrouwenbond, die een veldje bewerkt, heeft geld en een fiets voor haar voorzitster nodig. Het is de vraag of Elaka hun verwachtingen zal kunnen inlossen. Hij wil vijf of misschien tien procent van zijn inkomsten reserveren voor microkredieten en sociale doelen, maar dan moeten er natuurlijk eerst inkomsten zijn. De concessie is nog niet verworven, de lening nog niet verkregen. Bovendien is het verwerken van landbouwgewassen een delicate aangelegenheid. Om schimmel en ongedierte te vermijden moet alles op de juiste manier en temperatuur gedroogd en bewaard worden. En dan is er nog de lastige kwestie van het transport. De Congolese ngo CDI Bwamanda, die al veertig jaar landbouwgewassen in de streek opkoopt, ze verwerkt, transporteert en aan de man probeert te brengen, is nog altijd niet zelfbedruipend. Nog steeds heeft ze de financiële steun nodig van haar zusterorganisatie in België. Camille Elaka maakt zich voorlopig geen zorgen. De Wereldbank heeft net een programma gelanceerd voor nieuwe wegen in de buurt. En als hij niet tot in Kinshasa geraakt, dan verkoopt hij zijn producten dichterbij, in Gemena en in Zongo, aan de Centraal-Afrikaanse grens. Twee maanden blijft hij in Bogbatu. In die tijd wil hij van zijn stukje woud een veld maken en daar maïs op zaaien. Daarna moet hij terug naar zijn boekhoudkantoor in Brussel, maar in de zomer komt hij terug om te oogsten. En vanaf dan: drie maanden Congo, een maand Brussel. Zijn oude dag hoopt hij in Bogbatu te slijten. Hij ziet zichzelf al zitten, op zijn barza, uitkijkend over zijn school en met het zachte geronk van draaiende machines op de achtergrond. “Maar eerst moet ik natuurlijk die lening krijgen.”
Bettina Hubo
De reportages op p. 4-7 kwamen tot stand met de steun van de Koning Boudewijnstichting
ADVERTENTIE
P-PRAAT Militairen in de metro. Een idee van federaal vicepremier Laurette Onkelinx (PS). De PS als nieuwe gespierde partij, Parti de Securité. Dan moet het toch al heel erg zijn, zeker. Maar het zou niet zomaar om militairen gaan, nee, het zijn gedemilitariseerde militairen, militairen die geen wapens dragen, en dus fel beperkt zijn in hun militair-zijn. De Brusselse metro wordt dan een gedemilitariseerde zone zoals de staatsgrens tussen Zuid- en Noord-Korea dat is. De volgende Brussels Days vinden in Pyongyang plaats, let op onze woorden. En nu een vilein mopje: naar het schijnt zijn ze daar van dezelfde ideologie als de partij van de vicepremier. Naar eigen zeggen is de MIVB helemaal gewonnen voor het plan om militairen-die-er-geen-zijn in te zetten in de metro. Erg goede reclame voor het Brusselse openbare vervoer: visit the city, kiss a soldier. Of: We want you to join our metro. Binnenkort bij aankoop van uw Mobib-kaart één noodrantsoen en pepperspray gratis. Nee, dan toch liever een degelijke oude politie. Maar waar zit ze? Christian De Coninck, politiewoordvoerder van de zone Brussel-Elsene en thrillerschrijver, zit... in de kerk in Jette. Daar zit hij de Vastenconferentie 2011 voor, met als titel: ‘Hoe kunnen we verwoorden wat we geloven?’ Interessant thema waarover een mens al eens een namiddagje kan filosoferen, fles wijn binnen handber... ... Wat zegt u, een Vastenconferentie? Vasten scherpt de geest, dus misschien levert de geloofsbelijdenis van De Coninck stof op voor een nieuwe politieroman. Wordt eveneens verwacht in de zaal, maar dan incognito: Philippe Moureaux, die Pyongyang laat voor wat het is en in stilte voortwerkt aan zijn nieuwe boek L’illusion d’une démission.
Visie op een intercultureel Brussel Brigitte De Pauw in gesprek met jongeren over identiteit
Brigitte De Pauw Fractievoorzitter Brussels Parlement en schepen in Jette
Vicepremier Vanackere: imagowinst dankzij Belgische diplomatie tijdens het EU-voorzitterschap België nam in de tweede helft van 2010 het roterend voorzitterschap van de Raad van de EU waar. De manier waarop we dit deden, oogst overal bewondering. Zo benaSteven Vanackere drukte commissievoorzitter Barroso dat het Belgische voorzitterschap de EU goed Vice-Premier en Minister van Buitenlandse zaken door woelige wateren wist te loodsen. Steven Vanackere: “Dit voorzitterschap betekent voor ons land en zeker voor Brussel als Europese hoofdstad een flinke imagowinst. Het was voor mij, als minister van Buitenlandse Zaken, van groot belang dat ik hierbij kon steunen op het professionalisme en de efficiëntie van ons Belgisch corps van diplomaten en ambtenaren”.
Marina Dehing steunt het project “Groeien in taal”
CHIEN ÉCRASÉ BRUSSEL – Volgens Febiac, de federatie van automobielen, werden er in 2010 de helft meer 4x4’s verkocht dan in 2009. Het is te zeggen: eigenlijk ligt de stijging niet aan de verkoop van échte 4x4’s, u weet wel, van die rijdende forten waarmee u in het weekend lustig de golfballen van tussen de modder kunt halen, maar wel aan de meer verkochte lichte terreinwagens, u weet wel: van die monsters-light waarmee u in het weekend fietsers in de plas kunt rijden, het liefst van al in de stad. Van een van die 4x4light-exemplaren klonk het motto nog niet zo lang geleden dat hij u door de stadsjungle gidst. De stadsjungle, dat werd door slimme reclame makers dan gezien als een bende monstertjes waar men bij de Disney-studio’s jaloers op mag zijn. Wat was het probleem eigenlijk: die monsters konden toch zo platgereden worden door de wagen in kwestie. Veel jungle zal er dus niet aan geweest zijn. UKKEL – Niet dat de plaatsnaam iets te maken heeft met het onderwerp, maar altijd ‘BRUSSEL –’ zetten, dat gaat op den duur ook vervelen. Maar dus: welke wagen u door de stadsjungle zou kunnen gidsen, dat mogen we niet zeggen want dat is productplacement en in deze rubriek wensen wij Degelijke Journalistiek. (Nu, goed, het gaat om een N***** Q******.) BRUSSEL – Hopelijk hebt u kunnen lezen hoe het Luc Tuymans vergaat. Het gaat goed met de schilder, en dat stond ook in zowat elk blad dat hier te lande ‘pers’ genoemd wordt. Wist u trouwens dat Tuymans buitenwipper is geweest?
Vzw Foyer hield in Sint-Jans-Molenbeek een debat over de zoektocht naar identiteit en multiculturaliteit. Brigitte De Pauw nam hieraan deel. “Brussel is de laatste jaren inderdaad multicultureel geworden”, zei ze. “Dat is een rijkdom en een kans, maar er zijn nog te veel vooroordelen. Die kunnen we eigenlijk pas na contact met andere culturen wegwerken. Het baart me wel grote zorgen wanneer ik een Nederlandstalige school bezoek, de leerlingen het gesprek moeten vertalen voor hun ouders. Meertaligheid moet een grote zorg blijven.”
Marina Dehing Van den Broek Schepen in Ganshoren
Steeds meer Brusselse ouders kiezen voor een meertalige opvoeding van hun kinderen, omdat meertaligheid een belangrijke troef is voor de toekomst van hun kinderen . Het consultatiebureau van vzw “Moeder&Kinderzorg” in Ganshoren, waar wekelijks tientallen vrijwilligers ouders verwelkomen en hun baby’s wegen en meten, moedigt dit sterk aan en werkt hiervoor mee aan het project “Groeien in taal” van minister Brigitte Grouwels.
Samen met Kind & Gezin en het “Huis van het Nederlands” werkt het consultatiebureau een aangepast ondersteuningsaanbod uit rond moedertaalontwikkeling, meertalig opvoeden, schoolkeuze en zelf Nederlands leren als ouder.
Paul Delva : “Slechts 2 Brusselse gemeenten ontvangen Vlaamse subsidies voor ontwikkelingssamenwerking” Slechts twee gemeenten uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (stad Brussel en Etterbeek) gingen een convenant aan met de Vlaamse Regering inzake ontwikkelingssamenwerking. De stad Brussel ontving hiervoor 45 000 EUR van Paul Delva de Vlaamse Regering, Etterbeek 23 000 EUR. Vlaams Volksvertegenwoordiger Paul Delva: “Dankzij deze samenwerking met uit Sint-Pieters-Woluwe de Vlaamse Gemeenschap kan een Brusselse gemeente bijkomende initiatieven inzake internationale solidariteit ontplooien.” Frank Van Bockstal, schepen in Etterbeek, is vragende partij om deze samenwerking ook de komende jaren constructief verder te zetten.
www.brussel.cdenv.be
www.cdenv-brusselsparlement.be
BDW 1268 PAGINA 8 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Politiek > SP.A-senator Bert Anciaux waarschuwt voor separatisme
‘Een Brussels nationalisme steekt de kop op’
Senator Bert Anciaux: “Brussel moet een stad worden. Zoals Luik en Antwerpen.”
BRUSSEL – Vier sterke gewesten. Dat is de richting die een nieuw België lijkt uit te gaan. Voormalig minister Bert Anciaux (SP.A) vreest dat dit de weg van het separatisme is.
Z
oveel als Bert Anciaux als federaal minister van Mobiliteit en als Vlaams minister van Cultuur in de kijker stond, zo weg uit de media lijkt hij nu hij senator is. Maar achter de schermen blijft hij actief, en over de staatshervorming doet hij geregeld zijn zeg binnen de SP.A. “Ik heb actief alle staatshervormingen meegemaakt sinds 1992, grote en kleintjes. Ik kende de toenmalige Volksunie en haar achterban goed. Ik geloof niet dat Bart De Wever (N-VA) nu een akkoord kan sluiten. Daarvoor zit hij te veel tussen twee vuren. Nochtans is het simpel. We behouden een sterke federale sociale zekerheid, en voor de rest worden alle materies naar de gemeenschappen en de gewesten overgeheveld. Dat is een immense stap en, wat mij betreft, de definitieve stap.” Nogal wat Vlaamse Brusselaars zijn ongerust... Bert Anciaux: “Ik ben ongerust en pessimistisch. Ik zie al enkele jaren
een verwijdering van de geesten in Vlaanderen en Brussel. Ik denk dat dat nefast is. Het is een spijtige vaststelling dat tegenover het Vlaams nationalisme twee andere nationalismes opduiken: een Belgisch en een Brussels nationalisme. Ze vertrekken alle vanuit een vijandbeeld.” “Natuurlijk moet Brussel alle kansen krijgen om zich te ontplooien, maar Brussel moet toch vooral een hoofdstad zijn, geen stad die wil concurreren met de andere gewesten en zich ertegen wil afzetten.” “Het gaat ook over centen. Als de Vlaamse investeringen voor Brussel wegvallen, dan zal dat een enorme aderlating betekenen. Alleen al op het vlak van gemeenschapsbevoegdheden vloeit er jaarlijks vijfhonderd miljoen euro van Vlaanderen naar Brussel. En dan heb ik het nog niet over de VRT, niet over de huisvesting van de Vlaamse administraties... Het gaat over cultuur, jeugd, onderwijs, welzijn en media. In het scenario van een Brussels gemeenschaps-gewest zal daar nog maar
honderd miljoen van overblijven, omdat de 300.000-norm dan niet meer geldt. (Vlaanderen investeert a rato van een derde van de Brusselse bevolking, SVG.)” “Ten slotte: als Brussel in een Wallobrux-scenario terechtkomt, dan is binnen de kortste keren het taalevenwicht zoek. De waarborgen voor de Nederlandstaligen en de taalrechten zullen onder druk komen, want die zijn gekoppeld aan het federale systeem. Daarom pleit ik heel sterk voor de blijvende band tussen Vlaanderen en Brussel. Ook voor Vlaanderen – en dat benadruk ik – is die band cruciaal.” Nochtans lijkt het scenario van vier sterke gewesten terrein te winnen. Anciaux: “Dat kan het separatisme dichterbij brengen. Want zo wordt de navelstreng tussen Vlaanderen en Brussel doorgeknipt. Alles zal dan gebaseerd zijn op grondgebied. Dat is een bijzonder nationalistische visie, in de oude betekenis van het woord: gebaseerd op territorium.” In die zin blijft u consequent met uw vroegere ideeën, ook nu u lid bent van de SP.A. Anciaux: “Brussel moet een stad
© PHOTO NEWS / CHRISTOPHE LICOPPE
worden, zoals Luik en Antwerpen, een stad die coördinerend kan optreden, ook op het gebied van cultuur en onderwijs. Tegelijk is het geen stad zoals de andere. Het is ook een eigen gewest. Brussel kent geen voogdij voor de gewestbevoegdheden, maar wel voor de gemeenschapsbevoegdheden. Dat
“Als de Vlaamse investeringen voor Brussel wegvallen, dan is dat een enorme aderlating”
moet zo blijven. De federale voogdij mag dan wegvallen, behalve die voor het naleven van de taalwetten. De taalwetten mogen niet langer op Brussels niveau beheerd worden. De ervaring van jaren heeft aangetoond dat het niet werkbaar is.” “Ik ben er tegelijk ook van overtuigd dat enkel een sterke Unie soelaas
brengen voor de Brusselse Vlamingen en voor alle inwoners van de stad. Johan Vande Lanotte (SP.A) pleitte onlangs ook voor vier deelgebieden, maar niet zonder sterke band tussen Vlaanderen en Brussel.” Is, met wat u voorstelt, de grondige staatshervorming die de kiezer in Vlaanderen vraagt, realiseerbaar? Anciaux: “Vlaanderen heeft duidelijkheid gevraagd, en vooruitgang. Die is er de laatste zeven maanden niet gekomen. Ik heb daar vóór de verkiezingen al voor gewaarschuwd. Wie een echte staatshervorming wil, moet op partijen stemmen die dat echt willen en dus die ook compromissen kunnen sluiten. Ik vraag me echt af of Bart De Wever zal springen. Hij zit nu op een goudmijn, hij wordt slapend rijk. Vlaams Belang, LDD, CD&V: die partijen kalven allemaal af ten voordele van de N-VA. Waarom zou De Wever de sprong wagen? Het ergste wat kan gebeuren, is dat het land uit elkaar valt. Maar dat is de N-VA niet echt een zorg. En daar heb ik vanuit hun standpunt nog begrip voor ook.” Gelooft de SP.A nog in Vlaamse bejaardenzorg in Brussel? Uw opvolger in de Vlaamse regering, Pascal Smet (SP.A), mikt volop op onderwijs, misschien wel ten koste van senioren. Anciaux: “Mijn partij zegt duidelijk dat de bejaardenzorg volledig naar de gemeenschappen moet worden overgeheveld. Voor Brussel betekent dit dat er drie aanbieders zijn: de tweetalige BiCo, de gemeenschappelijke gemeenschapscommissie – vandaag ongeveer tachtig procent van de rusthuisbedden –, de Franse Gemeenschap – een vijfde – en de Vlaamse Gemeenschap – enkele procenten van de rusthuisbedden. Dat systeem kan men behouden. Als er voldoende controle is over de tweetaligheid in de BiCo en als dit ook echt afgedwongen kan worden, dan is dat voor de Nederlandstaligen niet noodzakelijk nadelig.” “Het is natuurlijk juist dat ik er niet gelukkig mee ben dat de Nederlandstalige bejaardenzorg in Brussel naar de achtergrond verdwijnt. Dat is overigens niet alleen Smets verantwoordelijkheid: ook de Vlaamse minister van Welzijn (Jo Vandeurzen, CD&V) kan daar inspanningen leveren.” Een ander troetelkind van u is Daarkom, het VlaamsMarokkaanse Culturenhuis aan de Wolvengracht. Dat zit in slechte papieren. Anciaux: “Ik ben heel formeel. Na mijn gesprekken met de Marokkaanse minister Mohammed Ameur, bevoegd voor de Marokkaanse Diaspora en een persoonlijke vriend van mij, en met Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V), kan ik u melden dat Daarkom definitief op de goede sporen is gezet. De subsidie van 2010 is gedeblokkeerd en er zijn voldoende garanties voor een gezonde financiering in 2011. In september is het gebouw klaar en kan Daarkom de deuren openen.” Steven Van Garsse
BDW 1268 PAGINA 9 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
© BATIBOUW
MEDIA-ENQUÊTE: UW MENING TELT
BRUSSEL – In opdracht van de Vlaamse overheid organiseert de Vrije Universiteit Brussel (VUB) een internetenquête over de Nederlandstalige Brusselse media: Brussel Deze Week, Agenda, tvbrussel, FM Brussel en brusselnieuws.be. Door de enquête wil men te weten komen wie de lezers, kijkers, luisteraars en surKopzorgen over de energiefactuur: Batibouw speelt erop in.
fers zijn, en wat die gebruikers van hun medium verwachten. Wilt u ook deelnemen en uw mening geven? Surf dan naar www.brusselnieuws.be/enquete. De vragenlijst invullen duurt een tiental minuten, en u kunt er verschillende prijzen mee winnen. brusselnieuws.be/enquete
ADVERTENTIE
Wonen > Batibouw focust op energie-efficiëntie
Gebouwen grootste energievreters van Brussel
Nadenken over een lager energieverbruik begint bij uzelf ten op de oriëntatie van de (koop)woning, of bij een verbouwing het zonlicht meer binnen halen. Een dak niet onoordeelkundig beginnen isoleren. Zorgen voor een natuurlijke ventilatie (zelfs een kattenluik in de deur helpt). Een aannemer of vakman inhuren die vlakbij woont, en dus geen kilometervreter is. Of ambachtelijke tegels kiezen die geen lange boot- of vliegtuigreis achter de rug hebben. Al die aandachtspunten dragen zeker evenveel bij tot de globale energieefficiëntie, in en rond het huis, als hoogtechnologische installaties en lokpremies. Of simpel gezegd: als u energieneutraal en duurzaam wilt wonen en leven, komt u met een portie gezond boerenverstand al een heel eind. Jean-Marie Binst Batibouw, 26 februari tot en met 6 maart in Brussels Expo op de Heizel, van 11 tot 19.30 uur, donderdag tot 23 uur, weekends van 10 tot 18.30 uur; meer op www.batibouw.be
ZI
JN
ER
...
U BENT HIER IJ
De grote thema’s van Batibouw 2011 zijn energie-efficiënt renoveren, energieneutraal bouwen en ‘licht, verlichting en domotica’. Aandachtspunten die in januari ook op grote broer Baumesse in München in de kijker stonden. In een stedelijke context komt renoveren het vaakst voor. Tal van premies en de bewustmaking inzake ecologische voetafdruk moeten de burger prikkelen om energiebewuster te investeren in de eigen woning, de zaak, het appartementsblok of kantoorgebouw. De eerste stap is informatie inwinnen. De ‘groene lening’, de energiepremies (in feite uitgestelde leningen) en de EPB-eisen (verplicht certificaat voor Energieprestatie en Binnenklimaat bij verbouwingen en nieuwbouw) kennen vele valkuilen. De wetgever stuurt de energie-efficiëntie versnipperd bij, en dat maakt het niet erg overzichtelijk voor de (ver)bouwlustige. Een ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waakt over het primaire energiegebruik en de CO2uitstoot van gebouwen. Het gaat erom de energieprestatie en het binnenklimaat (EPB) efficiënt af te stemmen op de normen. Opgelet, de EPB-regels in Vlaanderen en Wallonië zijn verschillend, dus informeer u bij de juiste organisatie (of standhouder). Ook bij Leefmilieu Brussel kunt u zich informeren over de nieuwe regels voor centrale verwarming en klimaatregeling (airco), ventilatie en thermische isolatie (voor een dak, bijvoorbeeld), over EPB-werkzaamheden en vastgoedtransacties met EPB-certificaat
(www.leefmilieubrussel.be). Zonnepanelen, warmtepompen, isolatieproducten en hoogtechnologische snufjes staan volop in de belangstelling. Maar het zijn natuurlijk ook geldslikkers. Ook zonder zware investeringen kunt u uw energieverbruik met twintig tot dertig procent verlagen, ongeacht het type gebouw. In het besef dat de gebouwen in het gewest voor zeventig procent van het totale energieverbruik staan, loont élke inspanning om de energiefactuur te doen dalen. Nadenken hierover begint bij uzelf, al kan ruggensteun van een gekwalificeerd raadgever (zoals een architect) handig zijn. Energieneutraal denken is bijvoorbeeld: let-
W
BRUSSEL – Met dik driehonderdduizend bezoekers vorig jaar (en zeventigduizend vaklui op de vooropening) blijft Batibouw de grootste beurs van het land. In november komt daar BeFAIR bij, een nieuwe speciaalbeurs voor verwarming, sanitair en klimatisering (in Thurn & Taxis). Energieefficiënt (ver)bouwen is brandend actueel. Maar wat is efficiënt, als de gebouwen zeventig procent van het totale energieverbruik in Brussel opslokken?
NIET H
V L EE
met meer dan 800 kantoren in België zijn we inderdaad nooit veraf.
Kom Ko m la lang langs ngss ti ng ttijdens jden jd e s on en o onze nze ze o ze opendeurdagen pe pend end deu urd rdagen agen ag n donderdag en vrijdag maart! op d on nd de erd rdag a 3e ag n vr v ijjdag ijda da ag 4 ma m arrt! art! t WSL-Tomberg WS WSLSLL To Tomb m er mb erg g-T To Tomberg omb mber erg er g 13 1 131 31 - 1200 12 200 0 S St-Lambrechts-Woluwe t-La tLa amb m re rech chts ch hts ts-W -W -Wol Wol oluw we Er is steeds ste teeds ed een eeen ING-kantoor INGNGG kan kantoo too or bij bijj u in in de de buurt. buu rtt Kom rt. Kom Ko m langs llang a gss en ang en maak maak a kennis kenni kenni nn n s met met e onzee m onz e d wer ede we ker e s en er e n onze o nze e d di ensten ens ten e medewerkers diensten tij ijijden den ns o nze ze op peend en ndeur urdag dag ag gen. en. tijdens onze opendeurdagen.
Er Er staan sta st taan a u alvast alva v st va s een ee e welkomstdrankje we welko lko k mst ko komst mstdra d nkj n e nk e le leuke uke ve verra rra a ssii ng te t e wac w a c hte ten. n.. n en een verrassing wachten. Hop opeli e jk tot binnenkort. biinne n nko ko k ort. rt rt Hopelijk
www.ing.be www.in www . g.b .in g.be e
ING België nv, Marnixlaan 24, 1000 Brussel. RPR Brussel – BTW BE 0403.200.393. - BIC: BBRUBEBB Rekening 310-9156027-89 (IBAN: BE45 3109 1560 2789). Verantwoordelijk uitgever: Philippe Wallez - Marnixlaan 24, 1000 Brussel, België.
BDW REGIO
BDW 1268 PAGINA 10 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
woordiger van de Gomb het bedrijf. Fx-Motion heeft volgens de Gomb een nieuwe wind laten waaien in de microkosmos van de showbizz. Stijn Vanorbeek, managing director van Fx-Motion, vertelt: “Veertig jaar geleden waren radio, tv en film statisch. Vandaag verwacht het publiek steeds sneller, steeds spectaculairder ook. En de vraag naar steeds meer dynamiek, steeds meer spectaculaire beelden en speciale effecten zal ook blijven.” Op die trend speelt Fx-Motion, marktleider in hoogtechnologische camerasystemen, in. “Cameramensen in de filmwereld vragen tele gestuurde camera’s om scènes zoals ontploffingen – waar ze liever niet te dicht bij komen – te filmen,” vertelt Vanorbeek. “Op termijn zullen robots steeds vaker het werk van de cameraploeg verlichten. Maar telegestuurde camera’s worden ook ingezet om esthetische redenen en om speciale effecten te bereiken.”
Deze week in Kuregem > Hoogtechnologisch bedrijfje op Gomb-terrein
Camera’s door heel de wereld gewild
Al Jazeera In de wereld van de tv is er vooral vraag naar automatisering om de kosten te drukken. Eén cameraman die zeven camera’s van een afstand bedient: het is niet langer fictie. Fx-Motion is een wereldspeler die
Meewerken aan films van Brian De Palma, Jan de Bont en Jackie Chan
Op Cityline, een bedrijfsterrein van de Gomb in de buurt van het Zuidstation, streek ook Fx-Motion neer, dat met zijn telegestuurde camera’s en cameraatjes tot de wereldtop behoort.
ANDERLECHT – Bij de Middagen van de Onderneming staan de bedrijven en bedrijfjes op de Gomb-bedrijfsterreinen centraal. De Gomb, de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij Brussel, wil ‘haar’ bedrijven op de voet blijven volgen. De vijfde Middag vond plaats bij Fx-Motion, aan de rand van Kuregem. Daar, op de Cityline-site, werken 86 mensen. En komt Harry Potter om het hoekje piepen.
J
ulien Meganck, de gedelegeerd bestuurder van de Gomb, was er. Gaëtan Van Goidsenhoven (MR), burgemeester van Anderlecht, was er ook. En daarnaast daagden heel wat mensen op van bedrijven op andere Gomb-bedrijfsterreinen. De Gomb heeft 42 bedrijvensites waarop driehonderd firma’s ge-
vestigd zijn en waar alles bij elkaar achttienduizend mensen de kost verdienen. Burgemeester Van Goidsenhoven is maar al te blij met bedrijventerreinen op het grondgebied van een industriële gemeente als Anderlecht, en zeker in een ‘moeilijke’ wijk als de buurt rond het Zuidstation, aan de rand van Kuregem. Met
de Middagen van de Onderneming wil de Gomb een gemeenschap van bedrijven ontwikkelen en het kruim van het economische weefsel laten zien. Daarnaast wil de Gomb ‘haar’ bedrijven op de voet blijven volgen. Het project Bara-De Lijn heeft naast zestienduizend vierkante meter woongelegenheid ook negenduizend
vierkante meter ruimte voor ‘groeibedrijven’. Volgens de Gomb is dat hard nodig omdat er in Brusselstad en Anderlecht al liefst 90.000 vierkante meter economische oppervlakte verloren gegaan is ten voordele van woongelegenheid. Het gebouw, dat twee jaar geleden opgeleverd werd, is volledig bezet. Fx-Motion is een van die bedrijven die voor de omgeving van het Zuidstation gekozen hebben. Het bedrijf, dat in 2011 tien jaar bestaat, zat voorheen in Molenbeek, ook al op een site van de Gomb. ‘Een beetje Bollywood’ noemde een vertegen-
gen agenten van de dienst Netheid hebben samen met tien stadswachten en twee agenten van Net Brussel 43 pv’s opgesteld voor sluikstorten en voor vuilniszakken die buiten de toegelaten uren op het voetpad stonden. De totale hoeveelheid sluik-
stort was niet minder dan 13.200 kilo. Zes straatvegers harkten met de hulp van twee blaasmachines 6.900 kilo afval bijeen. Zes arbeiders van de dienst Wegen volgden om de rioolgaten grondig schoon te maken en de gaten in het wegdek te dichten. Defecte lichten werden hersteld, uitgewiste grondsigna lisatie opnieuw geschilderd en klein stadsmeubilair opgeknapt.
GRAFFITI OP 152 GEVELS VERWIJDERD SINT-GILLIS – Vier agenten van de dienst Netheid hebben in twee weken tijd graffiti van 152 winkelpanden verwijderd. Propere straat heette de actie, en de nadruk lag op repressie. Om de wijk ten oosten van de Villa laan, de Bareel, Tamines-, Roemenië-, Lausanne- en Bronstraat
schoon te maken, riep de gemeente Sint-Gillis de hulp in van de politiezone Zuid en van Net Brussel. Ne-
© BART DEWAELE
grootschalige producties op zijn conto heeft: America’s got talent voor NBC, So you think you can dance voor Fox, The X-factor voor ITV en daarnaast ook programma’s voor BBC, TV5 Monde, Al Jazeera, France 3 en RTL/N-TV uit Duitsland. Fx-Motion heeft ook meegewerkt aan kleppers als James Bond-films, Harry Potter en de gevangene van Azkaban en aan producties van de Amerikaanse filmregisseur Brian De Palma, van de Nederlandse cameraman-regisseur Jan de Bont en van Jackie Chan, stuntman-regisseur en uitvinder van de komische kungfufilm. Met NeuroTV werkt Fx-Motion samen voor de projectie van virtuele tv-studio’s, waarvoor NeuroTV de software levert. In een en dezelfde studio kunnen zo heel uiteenlopende decors geprojecteerd worden. Spectaculair, zeker. Maar – opnieuw – ook kostenbesparend.
Danny Vileyn
Ook de controle op veiligheid en hygiëne in handelszaken had effect: zeventien zaken werden beboet omdat ze buiten de toegestane uren open waren, of omdat ze op het vlak van hygiëne tekortschoten. Er werden 350 zaken gecontroleerd. Tot slot deelden stewards en gemeenschapswachten flyers uit over selectieve ophaling en diefstalpreDV ventie in en van auto’s.
BDW 1268 PAGINA 11 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Handelaar wil netheid en veiligheid
Sint-Lambrechts-Woluwe > Academieorkest debuteert op 1 maart
Händel en Pirates of the Caribbean
Directeur Rudy Croon lijkt zelf wat verbaasd over het succes van zijn onderwijsinstelling voor jongeren en volwassenen. “Natuurlijk waren er vroeger ook wel concertjes, maar dan door kleinere groepen of ensembles. Nu gaat het om een uitgebreid kamermuziekensemble of zelfs een bescheiden symfonisch orkest, maar dan wel met alles erop en eraan.” Op 1 maart geeft het nieuwbakken orkest zijn eerste concert. Op het programma prijkt de soundtrack van Pirates of the Caribbean naast Händel. “Dat is een principiële keuze,” legt Croon uit. “Onder de leden van ons orkest zijn er heel wat jongeren en wij opteren voor toegankelijke muziek; we willen ons niet beperken tot één genre.” “Op 1 maart is ons eerste concert, in de rotonde van het gemeente-
© ACADEMIE VOOR MUZIEK EN WOORD
De Woluwse Academie voor Muziek en Woord heeft de laatste jaren een sterke groei doorgemaakt. En voor het eerst in haar geschiedenis heeft ze nu ook een heus orkest. ‘Klassiek op jongerenmaat’ is het sleutelwoord.
Woluwse academie fuseerde met die van Ukkel. Ondertussen bestaan er vijf wijkschooltjes, en dan hebben we nog niet gerept over de hele sectie Woord… Lieven Bulckaert Academie voor Muziek en Woord, Kroninglaan 42, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe, 02-761.11.27, www.muziekacademie1200woluwe.be. Gratis concert op dinsdag 1 maart om 19.30 uur in het gemeentehuis ADVERTENTIE
770 academiestudenten, dat moet je verdienen.
huis. Het podium van de feestzaal is te klein voor ons voltallige orkest! Een kopersextet opent de muzikale avond met twee werken. Stel het je voor: we hebben hier twintig leerling-koperblazers in huis!” De academie bestaat sinds 1968 en is daarmee de oudste Nederlandstalige academie van de negentien Brusselse gemeenten. Een degelijke muzikale opleiding gaat hand in hand met een moderne pedagogi-
sche aanpak. De school heeft dan ook 770 leerlingen. Dat is overigens lang niet altijd zo geweest; in het begin van de jaren 1990 liepen de leerlingenaantallen drastisch terug. In feite kon men toen alleen nog maar van een piano- en een vioolklas spreken. De gemotiveerde en flexibele opstelling van heel wat leerkrachten deed het tij keren. De afdeling JALM, jazz en lichte muziek, zag het licht, en de
BRUSSEL – De handelaars willen meer netheid en meer veiligheid rond hun winkels. Dat blijkt uit een enquête die Unizo en de Union des Classes Moyennes eind vorig jaar uitvoerden bij meer dan tweehonderd handelaars in de Brusselse gemeenten. Ze hebben nog andere verlangens: meer parkeermogelijkheden, beter straatmeubilair en meer aandacht voor het imago van de wijk. Meer dan de helft van de ondervraagde handelaars maakt zich zorgen over het straatbeeld en de variatie in de winkels. In de enquête werd ook navraag gedaan naar waar de klanten vandaan komen. Opvallend is dat klanten van buiten het gewest belangrijker zijn voor handelaars uit Brussel-stad dan voor handelaars in de andere gemeenten. Het gaat dan om zakenmensen en internationale ambtenaren, niet om pendelaars en toeristen. De handelaars van de andere Brusselse gemeenten moeten het dan weer meer hebben van buurtbewoners. De rondvraag kreeg de steun van de Brusselse schepen van Handel Jean De Hertog (CD&V) HUB en van Atrium.
ADVERTENTIE
stoppers_pave _staand_1013.indd 4
12-10-2010 13:17:00
Koekelberg > Gomb-project Brouwers al drie jaar onaf
Wachten op Godot Al in 2003 verkreeg de projectontwikkelaar Socatra een bouwvergunning voor de bouw van woningen bij de voormalige brouwerij De Boeck. Een tachtigtal appartementen, waarvan de meeste gesubsidieerd door de Gomb, parkeerplaatsen en twee winkels moesten van de oude site een nieuw stukje woonwijk maken in oud-Koekelberg. Met de bouw van de appartementen is niets mis. Geen problemen met akoestiek of isolatie; kwaliteitsvolle architectuur, kortom. Maar met de fasering is wel een en ander mis gelopen. “Ik ben hier in april 2006 komen wonen, toen een eerste woonblok klaar was,” zegt Caroline Vernaillen, voorzitster van de medeeigendom. “In 2007 was een tweede blok klaar, een jaar later een derde.” Sindsdien is het wachten op nieuws over het laatste blok van zestien woningen. Die zijn belangrijk, want ze sluiten het project af. Ook letterlijk:
© CAROLINE VERNAILLEN
De problemen met Gomb-woningen blijven zich opstapelen. De bewoners van het Gomb-project Brouwers wachten al bijna drie jaar op de bouw van het laatste woonblok. En het einde is nog niet in zicht.
De oude brouwerij De Boeck in Koekelberg. Dranghekken waar een woonblok hoort. “De Gomb laat ons in het ongewisse.”
het zijn woningen aan de straatkant die de toegangspoort moeten vormen tot de appartementen die er al staan. De binnentuin zal dan ook eindelijk aangelegd kunnen worden. “Al twee jaar schrijven we de Gomb en de ontwikkelaar aan om nieuws te krijgen,” zegt Vernaillen. Omdat het blok aan de straatkant nog niet gebouwd is, is wat de bin-
nentuin moet worden, één groot sluikstort geworden, waar wordt rondgelopen, geürineerd en gedefeceerd. Zopas hebben de bewoners nieuws gekregen: Socatra is dan toch van plan om te gaan bouwen. Maar de projectontwikkelaar wil de bestemming van het laatste blok lichtjes wijzigen. Het zullen geen appartementen worden
die op de vrije markt worden verkocht, zoals gepland, maar gesubsidieerde Gomb-woningen. Zo heeft Socatra het met de Gomb kunnen onderhandelen. “Blijkbaar wil Socatra het risico niet meer nemen,” zegt Vernaillen. “Twee andere niet-gesubsidieerde appartementen zijn met veel moeite op de vrije markt verkocht.” De handelsruimtes verdwijnen en worden appartementen. Vernaillen: “Er is een supermarkt in de buurt gekomen, en Socatra kreeg de handelsruimtes wellicht niet verkocht.” De bewoners hebben nu enigszins uitzicht op een oplossing. Zowel Gomb als Socatra belooft dat de werf volgende week zal worden geïnstalleerd. Maar het is zeer de vraag of er dan ook al gebouwd zal worden. Een telefoontje naar de gemeente leert ons dat Socatra nog geen stedenbouwkundige vergunning voor de woningen heeft. Die is nodig omdat de plannen gewijzigd zijn. Een aanvraag is wel ingediend, meer bepaald op 1 februari, “maar ze is nog niet vol-
ledig,” zegt men bij Stedenbouw in Koekelberg. “We wachten op bijkomende documenten.” Als de bouwaanvraag volledig is, krijgt de gemeente een maand om ze te analyseren. Dan kan het openbaar onderzoek gaan lopen en moet er een overlegcommissie komen. Het Brussels Gewest krijgt dan nog eens een maand de tijd om de vergunning goed te keuren. Dat duurt vier maanden. En tegen dan is het zowat bouwvak. “Dat we moeten wachten, tot daaraan toe,” zegt Vernaillen, “maar het is toch niet normaal dat we nu al twee jaar in het ongewisse blijven.” Ze heeft het ook moeilijk met de aangekondigde werfinstallatie. Daardoor zullen de appartementen twee jaar lang alleen bereikbaar zijn langs een achterafstraatje in Molenbeek, door een oude poort van de Brasserie De Boeck. “Gezellig is anders. Bovendien is er een vergunning van de brandweer nodig. Ik vraag me af hoe hier een brandweerwagen door kan.” Steven Van Garsse
ADVERTENTIE
TELEXREGIO
BDW REGIO
BDW 1268 PAGINA 12 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
VREDE ZIJ MET U? SINT-GILLIS – Moeten we bang zijn voor radicale moslims in België en zelfmoordterrorisme? Daarover praat journalist en auteur Chris De Stoop in De Pianofabriek. In zijn lezing gaat hij samen met Rik Coolsaet, hoogleraar Internationale Betrekkingen, in op radicalisme en terrorisme in België. Een boeiende avond, met achteraf ruimte voor discussie. Op donderdag 24 februari om 20 uur in De Pianofabriek, Fortstraat 35. De toegang is gratis, maar reserveren wordt aangeraden: 02-541.01.70 of www.pianofabriek.be. RM
ALLEMAN GRAPPIG
M U E S U M NIGHTR E V F2E 6.02.2011 19.00 > 01.00
Het Museum van de Stad Brussel daagt je uit om een Brussels kunstwerk te ontdekken zonder je ogen te gebruiken. En Manneken-Pis vertelt je in gebarentaal zijn verhaal. Een zinnenprikkelende ervaring.
Museum van de Stad Brussel Grote Markt, 1000 Brussel T 02 279 43 50 | www.brussel.be www.museumnightfever.be
OUDERGEM – Het samenwerkingsverband tussen cultuurhuizen om jonge stand-up comedians naar Oudergem te halen, werpt vruchten af. Op vrijdag 25 februari zakken er maar liefst drie af naar het jeugdhuis Alleman: Lies Lefever, ‘protegee’ van Kamag urka, Guga, ‘the coming man van Stemmetjesland’, en Bas Birker, ‘een rasechte Tilburgenaar met Brabantse tongval’. Meer info en reserveren bij GC Den Dam, op LB 02-663.89.50.
HULP BIJ VERLIES EN VERDRIET BRUSSEL – Omdat heel weinig mensen voorbereid zijn op de dood en het verdriet dat daarbij doorgaans komt kijken, geeft professor Manu Keirse op dinsdag 1 maart om 20 uur een lezing in De Markten, Oude Graanmarkt 5. Iedereen krijgt er de kans om vragen te stellen rond verwerking na verlies: is het wel goed dat ze zoveel over haar overleden man praat? Nemen we de kinderen mee naar vrienden die een kind verloren hebben? Al veertig jaar helpt Manu Keirse bij dit soort vragen en geeft hij suggesties om verlies zo goed mogelijk te verwerken. De toegang bedraagt 6 euro (of 4 euro voor studenten). Meer RM op www.ccv.be/Brussel of www.gezinspastoraal.be/Brussel.
Wie wil een fietsenstalling? VORST – Fietsers moeten hun tweewieler veilig kunnen achterlaten, vindt schepen van Mobiliteit Annie Richard (Ecolo). Daarom wil ze nieuwe stallingen in de gemeente. Om een inventaris te maken van het huidige aantal fietsrekken stuurde ze al een brief naar verenigingen, scholen en wijkcomités. Uit de massale reacties blijkt dat er veel vraag is naar veilige stallingen in de buurt. Richard breidt de rondvraag nu uit: alle burgers die over een fietsstalling in de buurt willen beschikken, mogen dat kenbaar te maken. In de volgende editie van het gemeenteblad wordt de oproep gelanceerd. Ongeduldige fietsers BS kunnen nu al een aanvraag indienen bij de gemeente, op 0800-95.333.
BDW 1268 PAGINA 13 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Twee maanden na het opdoeken van dienstencentrum De Kat wordt nu zondag de opvolger, Lotus, boven de doopvont gehouden in het Candelaershuys. Het gemeenschapscentrum wordt zo de nieuwe ontmoetingsplek voor senioren – voorlopig althans, want zowel het Candelaershuys als Lotus is op zoek naar een nieuw gebouw. Toen het dienstencentrum De Kat, dat met huisvestingsproblemen kampte, het na 25 jaar voor bekeken hield, kwamen heel wat senioren in de kou te staan. Ze verloren hun ontmoetingsplek waar ze terechtkonden voor een warme maaltijd, een gezellige babbel en andere activiteiten en diensten als pedicure en bubbelbad. Het Candelaershuys, dat toch al een groot deel van de senioren over de vloer kreeg, nam de wer-
king tijdelijk over. Met de oprichting van de vzw Lotus is het nieuwe dienstencentrum nu een feit. “We bestaan officieel al twee weken en dat gaan we zondag vieren met een optreden van de alom bekende accordeonist Marino Punk,” zegt Jan Otten, de kersverse voorzitter. “We willen zo snel mogelijk weer op volle toeren draaien. Zo serveren we elke dinsdag en woensdag warme maaltijden, en in maart gaat ook de pedicuredienst weer van start.” Met de nieuwe vzw is er nog geen oplossing voor het huisvestingsprobleem – toch wel het grootste struikelblok. “We zijn samen met het Candelaershuys op zoek naar een nieuw onderkomen, want ook zij kampen met plaatsgebrek.” Concrete plannen zijn er nog niet, maar de wijk Kalevoet zou uitwijkmogeBS lijkheden bieden.
Elsene > Camera’s Flageyplein zijn er volgend jaar
Vanuit vier hoeken bekeken Volgens burgemeester Willy Decourty (PS) worden volgend jaar de vier camera’s geplaatst die het Flageyplein moeten bewaken. Korpschef Guido Van Wymersch van de politiezone Brussel-Elsene bevestigt dat. “Nu loopt er een openbare aanbesteding, en in 2012 moet dat resulteren in camera’s op het plein.” De camera’s passen binnen een plan van de politiezone om 250 nieuwe camera’s op het hele grondgebied te plaatsen. In 2011, tijdens de eerste
fase van de operatie, worden er extra camera’s in de Brusselse Vijfhoek geplaatst. Tijdens de tweede fase volgend jaar is onder meer het Flageyplein aan de beurt. Van Wymersch: “We willen ook aansluiten op het MIVB- en NMBScameranetwerk. Nu kunnen we de beelden daarvan opvragen, maar ze niet rechtstreeks bekijken. Sterker nog: onze eigen camera’s plaatsen is makkelijker dan die netwerken aansluiten op de onze.”
Laatste ontwikkeling: schepen verplicht alles in oorspronkelijke toestand te herstellen.
De afbraak van de vijftiende-eeuwse hoeve in de wijk Scheut stuit op luid protest. Na tussenkomst van de gemeente zijn de werkzaamheden voorlopig stopgezet, maar daarmee is de hoeve nog niet gered. De wijkcomités Scheut Eiland en Scheutbos manen schepen Anne-Marie Vanpévenage (MR-FDF) aan de aannemers definitief een halt toe te roepen. De oude hoeve – midden in het woonblok tussen Zonnebloemenstraat, Missionarissenlaan en Ninoofsesteenweg – was al langer gegeerd door vastgoedmakelaars. Zo bestonden er twee jaar geleden al plannen om de boerderij met de grond gelijk te maken om plaats te maken voor een appartementsgebouw. Na buurtprotest stak de gemeente daar toen een stokje voor, door de bouwvergunning te weigeren. Onlangs verkocht de toenmalige eigenaar de oude boerderij in verschillende loten. Tot hun grote verbazing stelden buurtbewoners vast dat een van de nieuwe eigenaars zonder bouwvergunning het dak van een van de huisjes aan het afbreken was. “We hebben de gemeente op de hoogte gebracht, waarop ze een inspecteur hebben gestuurd en het werk tijdelijk hebben laten stopzetten,” zegt Waut Es van het comité Scheut Eiland. “Een paar dagen later hoorden buurtbewoners dat er in de achterliggende huisjes gewoon verdergewerkt
werd. Volgens ons moet de gemeente de hele site verzegelen zolang er geen vergunning is.” De buurt zal de schepen vanavond interpelleren in de gemeenteraad. Die liet al weten via het kadaster en de notaris uit te zoeken wie de verschillende eigenaars van de loten zijn, en met hen rond de tafel te willen zitten. De gemoederen lopen hoog op. Verschillende buurtbewoners zijn al bedreigd door de voormalige eigenaar, die aan de hele zaak zo weinig mogelijk ruchtbaarheid wil geven. “Ondertussen is aan de hoeve wel onherstelbare schade aangebracht,” zegt Antoine Boucher van Pétitions-Patrimoine, een vereniging die voor een betere bescherming van het Brusselse patrimonium ijvert. “Er is niet zoveel bekend over de historische achtergrond, maar uit verschillende bronnen blijkt dat hier in de vijftiende eeuw al een hoeve stond. Het is een zeldzaam ruraal restant uit die tijd en dus een monument voor de wijk en de stad. Het is onbegrijpelijk dat dit nooit verder uitgezocht is, en dat het geen beschermd erfgoed is. We vragen het Gewest dan ook om de hoeve te beschermen. Als ze tegen dan nog niet helemaal afgebroken is, tenminste.” In een reactie liet Vanpévenage al weten dat ze de eigenaars verplicht de boerderij in de oorspronkelijke staat te herstellen. Bruno Schols
Deze week voor het laatst in BDW: Correspondentie, oude prentbriefkaarten en corresponderende foto’s van Gilbert Fastenaekens, nog tot en met 28 februari te zien in het Archief van de Stad Brussel (Huidevettersstraat 65); daarna nog op www.arpeditions.org en op www.brusselnieuws.be/fastenaekens.
© GILBERT FASTENAEKENS
© ARCHIEF VAN DE STAD BRUSSEL
FASTENAEKENS
Christophe Degreef
‘Stop de sloop voor het te laat is’ © WIJKCOMITÉ SCHEUT EILAND
‘Volgende stap: een nieuw gebouw zoeken’
Anderlecht > Buurt in de bres voor Scheuthoeve
Brussel, Luxemburgplein en -station, circa 1925.
Brussel, Luxemburgplein en -station, 5 mei 2008, 15.55 uur.
BDW REGIO
Ukkel > Dienstencentrum kan terecht in Candelaershuys
BDW 1268 PAGINA 14 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Gemengde scholen zijn een win-winsituatie, vindt minister Vanraes.
© SASKIA VANDERSTICHELE
Onderwijs > Jean-Luc Vanraes (Open VLD) over wit en zwart
‘Wereldburgers in elke school’ BRUSSEL – “Kleur en diversiteit op school creëert meer kansen. Vasthouden aan witte scholen versus concentratiescholen levert geen betere burgers op, en zelfs geen beter opgeleide. Het is bewezen: in gemengde scholen wordt het niveau opgetrokken door de ‘sterkere’ leerlingen, dus iedereen wint.” Minister Jean-Luc Vanraes (Open VLD) over zwarte en witte scholen, de hoop van ouders, de motivatie van leerkrachten en de elasticiteit van kinderen.
BDWOPINIE Onze overtuiging werd nogmaals versterkt door een studie van een groep onderzoekers, verschenen in De Standaard van 21 februari. Sinds 2008 loopt er een onderzoek in 68 basisscholen in Antwerpen, Gent en Genk. Daaruit blijkt dat vele ‘zwarte’ scholen (de concentratiescholen) een uitstekend rapport krijgen, en dat gemengde scholen ook veel kansen geven op ontplooiing van zowel autochtonen als allochtonen. Hoopvol is dat het geheim van het succes van die scholen vooral ligt aan de hardwerkende leraars. In Brussel is het niet anders dan in Antwerpen, de grootstad waarmee Brussel vaak wordt vergeleken. Ook
in Brussel halen concentratiescholen de eindtermen en halen ze goede inspectierapporten. Ook dankzij de inzet van hun leraars. In Brussel groeit ongeveer een derde van de kinderen op in een gezin zonder inkomen uit arbeid. Wie in dit landschap pleit voor aparte witte versus concentratiescholen (want daar komt de oproep tot ‘keuzevrijheid’ van de schooldirecties op neer), heeft nooit echt over de impact van deze cijfers nagedacht. Hier in Brussel ligt een unieke kans om wereldburgers af te leveren. Niet alleen naar de vorm (een diploma) of naar kennis (taalverwerving), maar ook naar menselijke vaardigheden: samenleven, je niet terugtrekken op het eigen culturele of etnische eiland. Voor mij is het dan ook essentieel dat de Brusselse scholen
“Een brede school bestrijdt de kansarmoede langs de meest natuurlijke weg, en zelfs zonder het woord ooit in de mond te nemen”
een weerspiegeling zijn (en blijven) van het multiculturele en meertalige Brussel. Ze moeten voor iedereen toegankelijk zijn. Heel wat kinderen spreken thuis Nederlands noch Frans. Ook deze kinderen hebben recht op kwaliteitsvol onderwijs, in het Frans of het Nederlands. En dat is er, hoor, dat kwaliteitsvolle onderwijs. Zowel in witte als in zwarte scholen worden de eindtermen gehaald. Wie nu dus roept dat we ‘opeens’ moeten inzetten op een verhoging van de kwaliteit in de concentratiescholen, gaat grotendeels voorbij aan de inspanningen en de motivatie van de directies en leerkrachten in die scholen. Betekent dat dan dat alles in orde is? Dat is weer het andere uiterste. De waarheid ligt in het midden. De waarheid is dat de grote lijnen die we uitstippelen voor het kunstmatig mengen, absoluut oké zijn, maar dat het inkleuren binnen de lijntjes hier en daar krampachtig is, en dat de regels moeilijk zijn, waardoor het utopische idee verzuipt en waardoor zowel witte als zwarte ouders gepolariseerd raken. Studies tonen aan dat kansarmoede een veel groter probleem is dan diversiteit; ook de studie die De Standaard belichtte, komt tot die conclu-
sie. Taalproblemen zijn trouwens vaak een uiting van deze kansarmoede die het dieperliggende probleem is, met als uitdaging voor al die kinderen hun kansen op de arbeidsmarkt later te maximaliseren. Hoe doe je dat? Door gevarieerd en op maat oplossingen te zoeken. Er is niet één zaligmakend of vernieuwend idee. Stilaan wint het idee veld dat de school niet de énige partner hoeft te zijn. Precies dat verstaan we onder brede school, waar de culturele sector, de gemeente, een sportclub, een pedagogische ondersteuningsdienst een samenwerking in en met de school aangaan. Elke samenwerking, elke actie wordt afgemeten aan de waarde ervan voor de ontwikkeling van het kind of de jongere. Een ‘breed’ idee, dat à la carte ingevuld wordt, en dat aan kansarmoedebestrijding doet langs de meest natuurlijke weg, en zelfs zonder het woord ooit in de mond te nemen... Daarnaast zijn er nog hulp rond taalvaardigheidsonderwijs en ICT, de speelse Zomer- en Lenteschool – allemaal activiteiten om de inter actie tussen school, ouders en buurt te optimaliseren. De nieuwste inzichten van de school worden zo automatisch naar de thuisomgeving gekatapulteerd. ‘Alle schooldagen naar school’ werkt bijvoorbeeld aan de mentaliteit van de ouders, zodat ze hun kinderen elke dag – én op tijd – naar school sturen. Het hele aanbod voor kansarme ouders komt de emancipatie van de kinderen met een taal- en kansarme achtergrond ten goede. Ik sta sterk achter het VGC-initiatief Samen naar school, dat ouders (al sinds 2008) laat kennismaken met scholen in de buurt (waarover ze misschien een fout beeld hebben). De drempel naar de buurtschool kan daardoor kleiner worden. Zo ontstaat er een sociale mix in de school en kunnen zoveel mogelijk kinderen uit de buurt profiteren van de voorrangsregeling. Wie dichter bij de school woont, heeft namelijk voorrang bij de inschrijving. Door ouders met elkaar in contact te brengen, hopen de initiatiefnemers mogelijke drempels weg te werken. Deze hele batterij aan middelen kan aan scholen en organisaties ondersteuning bieden om op een efficiënte en kwaliteitsvolle manier aan de slag te gaan, in het bijzonder met taalarme en kansarme kinderen. Voor mij hebben deze initiatieven gemeen dat ze niet toegepast kunnen worden als een ‘doelgroepenbeleid’. Dáár ligt hun falen. Alleen wanneer deze initiatieven, in combinatie of los van elkaar, op maat van een bepaalde situatie en op maat van het individu worden toegepast, zullen ze slagen. Roepen dat het GOK-decreet gefaald heeft, dát is pas het kind met het badwater weggooien. Het idee achter het GOK-decreet is nog altijd actueel en valabel. Misschien moeten we wél, met een aantal partners en bottom-up, het kluwen aan regel gevingen eromheen opnieuw onder de loep nemen. Jean-Luc Vanraes Jean-Luc Vanraes (Open VLD) is Brussels minister en collegelid in de VGC, bevoegd voor Onderwijs
BDW 1268 PAGINA 15 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be Uuk ni in onze noêm Als voorzitter van de vzw Academie van het Brussels las ik met aandacht de lezersbrieven van Leo Camerlynck (BDW 1266) en Lydia Deveen-De Pauw (BDW 1267). De Academie van het Brussels wenst in dit verband enkel aan te stippen dat de heer Camerlynck weliswaar lid/ medestichter en oud-voorzitter van de Academie is, maar dat hij geenszins gemandateerd is om standpunten van de Academie te vertolken. Wat hij schrijft, is volledig voor eigen rekening. En gaa, Lydia, blaaif mo schuun bei ons, maske! Geert Dehaes, voorzitter Academie van het Brussels
NVB’ers In BDW 1263 (p. 14) trekt Mattias Tuyls van leer tegen ‘sommige Nieuwe Vlaamse Brusselaars’. Hij situeert die in “de vijf of zes Vlaamse intellectuele cafés in het centrum”. Het valt mij op dat deze groep – ook wel Dansaertvlamingen genoemd – vaak in de belangstelling staat. Ze kotsen op de Vlamingen van het Vlaams Gewest en omgekeerd. (Dat kotsen mag je ook letterlijk nemen; dat zie ik ’s morgens aan mijn voordeur.) Waarom toch al die heisa om die Nieuwe Vlaamse Brusselaars? Binnen de Vlaamse Brusselaars vormen ze een minderheid. En natuurlijk zijn deze mensen welkom! Maar de andere Brusselse Nederlandstaligen hoeven zich door hen toch niet te laten dicteren wat te doen? Je kunt toch ook een Brusselse Vlaming zijn die gewoon elke dag gaat werken? En het weekend gebruiken voor de huishoudelijke beslommeringen? Om daarna met kennissen gezellig te kletsen in een of ander stamenei? Me dunkt geldt dit nog altijd voor de meerderheid van de Vlaamse Brusselaars. Waarom zou die Vlaamse Brusselaar per se mensen uit andere gemeenschappen moeten opzoeken? En waarom zouden we ons verplicht voelen deel te nemen aan allerhande manifestaties? Zelf probeer ik weleens iets mee te pikken van het rijke culturele aanbod in Brussel. En ja, ik geraak weleens verzeild in een mij onbekende omgeving, onlangs nog in een Marokkaanse vzw in Molenbeek. Allemaal heel boeiend, maar voor mij geen reden om mijn vrije tijd met mijn kameraden op te offeren. Volgens mij hebben die NVB’ers uit die vijf of zes Vlaamse intellectuele cafés (dat ze mij eens komen uitleggen wat met dit laatste bedoeld wordt!) veel vrije tijd. Wat ik wel weet, is dat nogal wat van die laatsten niet eens in het Brussels Gewest gedomicilieerd zijn. Dat heb ik met mijn partijgenoten van Pro Bruxsel moeten vaststellen toen we handtekeningen ronselden. Dus Mattias, je hebt gelijk je niet te laten intimideren door ‘sommige Nieuwe Vlaamse Brusselaars’. Tot nu toe doen andere Brusselse Vlamingen dat ook niet.
Marc Malfait, Brussel
Veiligheid Omdat ik op het stuk word aangesproken, graag een kleine rechtzetting op het artikel ‘Deze week rond de KVS: Van renoveren en prostitueren’ (BDW 1266, p. 10). Wanneer ik uitleg waarom ik met mijn gezin Brussel heb verlaten, dan spreek ik over Brussel-centrum, waar groene ruimte schaars is. Mijn keuze heeft niets te maken met onveiligheid, wel met dat gebrek aan groene speelruimte voor de kinderen. Met betrekking tot de (on)veiligheid in Brussel wil ik graag enkele vaststellingen delen. Ik ben de laatste om “Meer blauw op straat” te staan roepen, wel integendeel. Maar voor een aantal specifieke plaatsen – en dat is eigen aan elke grootstad – is controle geen luxe. Naar mijn gevoel zijn de risicoplekken voor ‘kleine’ criminaliteit vooral passage-plekken met veel volk zoals metro- en treinsta-
tions. Maar ook uitgaansbuurten zijn voor gelegenheidscriminelen toplocaties. In Brussel is de politie er opvallend afwezig. (...) Wanneer ik in een Parijs treinstation ben, zie ik elke keer politie en militairen die heel opvallend patrouilleren – ook dat is heel zeldzaam in de Brusselse stations. De politiepost in het Centraal Station is al jaren gesloten. Dan de Brusselse metro, waarvan ik dagelijks en op alle mogelijke uren gebruikmaak. Blijkbaar maakt de ondergrondse geen deel uit van de openbare ruimte. De MIVB moet via een onderbemande eigen veiligheidsdienst met beperkte bevoegdheden instaan voor de veiligheid van de reizigers. De recente keuze om metrostellen onbemand te laten rijden betekent alweer minder sociale controle. Een heel ander verhaal wordt het wanneer er een Europese top plaatsvindt. Dan worden metrostations afgesloten, vuilnisbakken dichtgetapet en wemelt het ondergronds in de Europese wijk van de politie. Het is misschien kort door de bocht, maar soms krijg ik het gevoel dat preventie en de veiligheid van de mensen die in Brussel wonen en werken, niet erg hoog op de agenda staan van de verantwoordelijken voor de politiediensten. Wat dan wel? Patrick De Coster, Tervuren
Bindteken of splijtzwam Het debat over de toekomst van Brussel en de Vlaamse Brusselaars wordt vooral gevoerd in emotionele termen. Wie een beetje gelooft in de maakbaarheid van de samenleving, zou moeten beseffen dat een duurzame democratische oplossing begint met een helder publiek debat. Laat mij een poging in die richting wagen. Brussel heeft een politieke symboolfunctie als hoofdstad van het land. Bovendien is het, gezien zijn afmetingen, ook woon- en werkgebied. Dat Brussel een volwaardig gewest wil worden ‘zoals de andere’, kan enkel slaan op Brussel als woon- en werkgebied. De politieke symboolfunctie hoort toe aan alle inwoners van België. Iedereen die België wil zien voortbestaan, zou dat niet alleen in gedachten moeten hebben, maar het ook uitleggen wanneer de flou artistique de rede dreigt te verdringen. Het was de maatschappelijke roeping van Brussel om het biculturele karakter van België uit te stralen. Helaas bestaat er bij het miljoen inwoners van Brussel ook vandaag nauwelijks bewustzijn, laat staan burgerzin in die richting. Ze zijn op zichzelf gericht. De Brusselaars zouden nederig moeten erkennen dat het Gewest mislukt is in zijn missie van symbool van Belgische samenhorigheid. Maar om de morele superioriteit vol te houden slaat men die stap over en wordt de feitelijke toestand dan maar uitgeroepen tot een ideaal waar Vlaanderen nog niet aan toe is. Vandaar het adjectief ‘kosmopolitisch’ voor het conglomeraat van negentien dorpen waar het Frans lingua franca is. Anderzijds zijn de Nederlandstaligen uit Brussel weggebleven net op het moment dat zij, door er te wonen en hun rechten uit te oefenen, het Gewest hadden kunnen vernederlandsen. De meerderheid van de inwoners van Vlaanderen is enkel geïnteresseerd in de politieke symboolfunctie van de stad. En de citoyenneté van de meerderheid van de Brusselaars beperkt zich tot de woon- en werkfunctie van het gewest. Het is daarom dat Brussel eerder een splijtzwam is dan een bindteken. Splits niet België, maar splits de functies van Brussel. Maak van het historische Brussel intra muros een tweetalige hoofdstad onder een federale gouverneur en laat het miljoen inwoners extra muros compleet vrij om aan de onderhandelingstafel met drie andere gewesten (Vl, W, D) een institutionele oplossing te zoeken voor henzelf, samen, per groep van gemeenten, per gemeente of per wijk. Zo kunnen Brusselaars meebouwen aan het nieuwe België, en niet omgekeerd. Wim Magerman, Anderlecht
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
BDWOPINIE Overtrokken door Anne Brumagne Wat is nu het ergste aan die hele communautaire crisis die ons land al zo lang in de ban houdt? Dat er nog steeds geen regering is die sociaaleconomische beslissingen kan nemen? Of dat de twee taalgemeenschappen door de voortdurende verwijten over en weer steeds wrokkiger worden en verder uit elkaar drijven? Er wordt vaak gezegd dat de discussies over de financieringswet e tutti quanti rationeel van aard zijn. Sta me toe dat maar half te geloven. Taal, de geschiedenis en de emoties die met beide gepaard gaan, spelen een even belangrijke rol. En soms wordt een mens wel erg ongerust over hoe tegenwoordig aan weerszijden van de taalgrens over de andere kant wordt gedacht en gesproken. Die Franstalige dame die daar in de Shame-betoging liep te pronken met een bordje waarop stond dat, vrij vertaald, Vlamingen wat minder noten op hun zang moesten hebben, omdat ze toch maar een erg lokaal taaltje spreken... Zij deed de zaak van de jonge organisatoren meer kwaad dan goed, om het zacht uit te drukken. Alleen moeten we ons ervan bewust zijn en blijven dat Franstaligen niet het patent hebben op laatdunkende uitlatingen of overtrokken reacties die zelfs naar censuur neigen. Laatst vonden enkele politici van Vlaams-nationalistische strekking dat de krant Le Soir niet thuishoorde in de rekken van de bibliotheek van Steenokkerzeel (Vlaams-Brabant). Terwijl, de bib, is dat niet de plek bij uitstek waar mensen kunnen kennismaken met teksten en literatuur uit de hele wereld? Dus misschien toch ook nog met wat er in Le Soir staat? In Affligem kwam er kritiek op de tweetalige flyers van een inwoonster van de gemeente (van Franstalige origine, maar tweetalig, getrouwd met een Vlaming) die meedeed aan de preselecties van de RTBf voor het Eurovisie Songfestival. Kwam met die flyer nu echt het Nederlandstalige karakter van de Rand in het gedrang? In het Vlaams parlement stelde de N-VA’er Lieven Dehandschutter vragen over de subsidies van de KVS en het Vlaams-Nederlands Huis deBuren. De KVS, omdat ze haar zaal verhuurde voor de manifestatie Niet in onze naam. DeBuren, omdat ze een Soirée belge organiseerden, en omdat volgens de N-VA’er de keuze van de sprekers niet representatief was ‘voor de verschillende visies op de toekomst van België’. Het ironische karakter van de avond leek hem te zijn ontgaan. Of zijn we in Vlaanderen ondertussen zo ver dat het woord België als een rode lap op een stier werkt? Nee, zulke reacties dienen niemands zaak, zeker niet op de langere termijn. En al zeker niet de Vlaamse zaak.
EVA HILHORST
© SASKIA VANDERSTICHELE
DE PLAATJES VAN ANTOINE COURTMANS
BDW 1268 PAGINA 16 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
© SASKIA VANDERSTICHELE
BRUSSEL – Op vrijdag 25 februari wordt in het café Goudblommeke in Papier de unieke platencollectie van Antoine Courtmans bovengehaald. Courtmans – bij leven secretaris van de VUB-sectie Kunstgeschiedenis en Archeologie, muziekkenner, gastronoom, Chou de Bruxelles – overleed in 2006 en liet een collectie na die de veelzijdigheid van zijn karakter tot uiting brengt. Van jazz tot psychedelisch, van pop tot klassiek. “De collectie is een metafoor voor alle organisaties waarbij hij ooit betrokken is geweest. We willen met deze intieme avond Antoine herdenken en vrienden, familie en kennissen samenbrengen door de muziek,” zegt mede organisator Dieter Vanthournout. Vanaf 20.30 uur zullen de platen in Antoines stamcafé het Goudblommeke worden opgelegd: het wordt een swingende avond vol jazz-, folk- en rockmuziek, en herinneringen. RM
Release doet harten sneller slaan SCHAARBEEK – Muzikale workshops, expo’s, infosessies, dj-sets, concerten,... Het multimediale evenement Release, dat Onda Sonora, Laid Back, On-Point en Eckelwood in elkaar boksten, laat niets aan het toeval over. De namiddag begint met lezingen en workshops van onder meer regisseur Nabil Ben Yadir (Les Barons), houseproducer San Soda, concertfotograaf Alex Vanhee, you name it. Het avondprogramma wordt minder rustig. De schuldigen? Beatmakers die in een heuse beatbattle finale hun beste deuntjes loslaten op het publiek. Afsluiten doen ze met de Parijse beatmaker Onra en dj-sets van SNS en Nosedrip. Zaterdag 26 februari vanaf 13 uur in De Kriekelaar, RM Gallaitstraat 86; gratis. www.re-lease.be ADVERTENTIE
Handicap & informatie Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap
02/463.58.58 alle werkdagen van 9 tot 12u30 uitgezonderd donderdag van 14 tot 17u.
Bezoeken enkel op afspraak Informatie@handicap-ambulant.be
Kris Cuppens over gezinssituaties: “Wat gebeurde er tussen Kaïn en Abel? Tussen de zusjes in Rotselaar?”
© SASKIA VANDERSTICHELE
BDW 1268 PAGINA 17 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
PRATEN MET JE HANDEN Zazie staat vandaag haar plekje af voor de vijfde aflevering van Klas in de media: de vijfdeklassers van het Heilig-Hart in Ganshoren leren gebarentaal van hun dove en slechthorende leeftijdgenootjes uit Woluwe.
Een pakske slaag!
WIN!
LEES MEER OP PAGINA 26-27
De Brusselse theatermaker Kris Cuppens maakt deze week zijn debuut in het jeugdtheater met Klopterop, een voorstelling over ouderliefde, kleuterdelinquentie en het krapuultje dat Cuppens zelf was als vijfjarige. BDW geeft 5x2 kaartjes weg voor de première op zaterdag 26 februari om 20 uur. Waag je kans en mail ‘klopterop’ naar win@bdw.be. Succes! (Lees hieronder het interview met Kris Cuppens.)
Theater > Kris Cuppens aan de slag bij Bronks
Hoor wie klopt daar? Kinderen! BRUSSEL – Kent u ze? De schattige kleuters die zich publiekelijk op de grond smijten uit protest tegen het onrecht dat hun mama hen aandoet? Die hun papa maar een ‘kaka’ vinden en hem voor de zoveelste keer de bril van het hoofd slaan? Hoe pak je zulke kereltjes aan nu terugslaan geen optie meer is?
K
Kaïn en Abel Jongetjes die erop kloppen, dus. Op hun broertje, op hun zusje, op hun ma of op hun pa. “Onmacht vertaalt zich vaak in geweld,” zegt Cuppens, “vooral als woorden tekortschieten, en dat is bij kinderen vaak het geval.” “Vandaag hadden ze het in de krant nog over de theorie van de demograaf Richard Cincotta, die zegt dat een groot aandeel jongeren in de bevolking de kans op een burgeroorlog groter maakt. Ook dat grotere kader wil ik aanraken. Wat gebeurde er tussen Kaïn en Abel? Wat gebeurde er tussen de zusjes in Rotselaar (van
wie de ene de andere het hoofd insloeg, MB)? Jef Vermassen schrijft in zijn boek dat moorden tussen geliefden vooral in het weekend gebeuren omdat er dan meer gepraat wordt – het gebeurt dus als de een de ander letter lijk het zwijgen wil opleggen. Misschien dreigde er bij de zusjes een geheim onthuld te worden, waardoor geweld het laatste redmiddel werd.”
© SASKIA VANDERSTICHELE
lopterop is de eerste kindervoorstelling voor de Brusselse acteur, regisseur en auteur Kris Cuppens (geboren in 1962; werkzaam voor onder meer de theatergezelschappen De Queeste en De Parade, en kernlid van Braakland/ZheBilding; docent aan het Lemmensinstituut en het Rits; acterend in films als Adem, Rundskop en verschillende prenten van Joachim Lafosse). Het is dus ook de eerste keer dat Cuppens dag in, dag uit aan het werk is in het Bronksthea ter, dat hij – als architect afgestudeerd aan Sint-Lucas Brussel – looft om zijn ziel en zijn temperamentvolle karakter. En laat dat temperament nu ook een trekje zijn van hemzelf, én het thema van zijn stuk. Kris Cuppens: “Ik grijp in mijn werk vaak terug naar gezinssituaties. Op het moment dat Oda Van Neygen mij vroeg om iets voor Bronks te maken, had ik een zoon van twee – ‘terrible two’ – en een karaktervolle zoon van vijf, in wie ik tot mijn scha en schande mezelf herkende toen er op het eerste oudercontact van hem gezegd werd dat hij die ene is die linksaf slaat als alle anderen netjes rechtsaf slaan.” “Ik zit dus voor een stuk in de autobiografie, maar elke ouder zal wel de jongeren herkennen die geen blijf weten met hun frustratie of met hun gevoel oneerlijk behandeld te worden, en daar dan agressief op reageren.”
“Een goed pak rammel is soms niet veraf, ook al is de liefde nog zo groot”
Afstand In Klopterop is niet alleen sprake van broederstrijd: ook ma en pa worden meegesleurd in het strijdgewoel. Cuppens: “Ik wilde het ook hebben over de omgang van ouders met die ‘kleuterdelinquentie’. Als je als ouder aan het eind van je Latijn bent, dan zijn er weleens momenten dat je je kunt voorstellen dat je ongelukken zou kunnen begaan. Het is erg vervelend om bij jezelf te moeten vaststellen dat je door je eigen kleine schavuit over die grens wordt geduwd.” “De voorstelling wordt nooit zo donker dat het over echte mishandeling gaat, maar ze schuurt er wel langs. Een goed pak rammel is soms niet veraf, ook al is de liefde nog zo groot.” “In de voorstelling gaat het ook over de keuze van onze generatie om dicht bij onze kinderen te staan. In de generatie van mijn ouders had de vader vaak een afstandelijke positie, waardoor hij makkelijk kon zeggen waar het op stond als hij ’s avonds thuiskwam. Nu is die afstand er niet meer, met als gevolg dat kinderen zich ook gedrag gaan permitteren dat die vorige generatie zich soms moeilijk kan voorstellen.”
Brussels kind Tijdens het maakproces van Klopterop (op het Bronksfestival was er al een kleine try-out van te zien) is Cuppens’ achting voor jeugdthea termakers alleen maar gestegen. “Het was niet mijn biotoop, maar ik wou het heel graag eens proberen. Het is bewonderenswaardig
als je kinderen echt iets te vertellen hebt, en dat ook nog op hun niveau kunt doen. Zo heb ik wel geworsteld met de taligheid die mijn voorstellingen normaal gezien hebben. Voor vijfjarigen is die niet evident, en het was ook confronterend om bij de try-outs vast te stellen dat dat voor Brusselse vijfjarigen waarschijnlijk nog meer geldt dan voor Vlaamse. Daar moet je dus rekening mee houden.” “Ik heb eerst en vooral geprobeerd om die gevoelens van onmacht en frustratie om te zetten in woorden die de dagdagelijkse anekdote overstijgen, en pas daarna heb ik naar een plot toe gewerkt.” Wat de muziek betreft ligt er – het zal niet verbazen – een grote nadruk op slagwerk. “Dat zit
natuurlijk ook al in de titel vervat. Eens goed op een trommel kunnen slaan heeft in deze context een grote aantrekkingskracht. Maar ik was ook op zoek naar een vormelijke vertaling van het thema door ritmiek te leggen in de tekst.” Laten we het dan nog even over dat andere zorgenkind hebben – Brussel. Cuppens woont er nu al dertig jaar. “Ik zou Brussel ondertussen best kunnen verlaten omdat de stad in mijn hoofd zit, en zo ook de context kan vormen voor mijn werk. Maar ik blijf uit principe, ook al vind ik het moeilijker worden om stand te houden. Er zijn positieve, maar ook negatieve evoluties: de kloof tussen arm en rijk wordt groter, de bevolkingsaangroei zet de relaties tussen de mensen onder spanning, de meertaligheid wordt op een slechte manier beheerd.” Bovendien is er die ruzie in het Belgische huishouden. “Die metafoor van het huwelijk maakt de huidige politieke situatie te behappen, ook al weet ik dat ze op bepaalde punten mank loopt. Ik weet dat het een standpunt is dat vragen kan oproepen, maar uit elkaar gaan om afstand te nemen kan nuttig zijn om de troebele relaties weer duidelijk te krijgen en dan eventueel weer dichter bij elkaar te komen.” “Brussel is in die metafoor van het huwelijk overigens geen kleuter meer, maar een puber tegen wie je op een bepaald moment niet meer zomaar kunt zeggen dat hij zijn bek moet houden terwijl vader en moeder discussiëren over de opvoedingsmethodiek. Er komt een tijd dat Brussel op eigen benen kan staan, wat niet wegneemt dat vader en moeder er altijd zullen zijn en zich eventueel in de rol van het coouderschap zullen moeten schikken.”
Michaël Bellon
Klopterop (5+) van Kris Cuppens (tekst en spel), Kristof Van Perre (beeld en spel), Ephraïm Cielen en Geert Waegeman (muziek), op 26 februari om 20 uur, 27 februari en 6 maart om 15 uur, 2 maart om 14.30 uur bij Bronks, Varkensmarkt 15-17, 1000 Brussel. Meer op 02-219.99.21, info@bronks.be, www.bronks.be. Kaartjes kosten 6 of 8 euro
BDW 1268 PAGINA 18 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Beeldende kunst > Surinamer Kurt Nahar in residentie aan VUB
‘Ik wil mensen uit hun tent lokken’ Sinds Wim De Pauw anderhalf jaar geleden zakelijk en artistiek leider van het KultuurKaffee werd, bulkt het culturele aanbod van het maatschappelijk engagement. “Studenten en mensen van buitenaf kunnen komen genieten van muziek, exposities, lezingen, film, debatten, maar het is nooit vrijblijvend. Het moet een onderdeel zijn van de opleiding van de studenten, hun wereld verruimen en mee vorm geven,” zegt De Pauw. De residentie van Kurt Nahar is een schot in de roos. Nahar is kunstschilder, dichter en schrijver met een groot sociaal engagement. “Ik heb als kunstenaar een hoger doel voor ogen dan gewoonweg mooie bloemetjes te schilderen die geld opleveren,” zegt hij in het Nederlands, de officiële taal van Suriname. “Naar de buitenwereld toe wil ik vooral dat mensen Suriname leren kennen; in Suriname wil ik vooral dat we onze geschiedenis niet vergeten. Daarom staan bijvoorbeeld de Decembermoorden centraal in mijn werk.” Nahar
© KURT NAHAR
ELSENE – De Surinaamse kunstenaar Kurt Nahar is in residentie in het Kultuurkaffee. Zes weken lang zal de politieke activist op de VUB-campus werken aan installaties over de wantoestanden in de kerk. “Taboes bespreekbaar maken is mijn grootste drang.”
Twee keer werk van beroepsprovocateur Kurt Nahar: ‘Chaos inna Babylon’ (l.) en ‘Vaarwel moment II’.
Nahar wil de dubbele moraal aan de kaak stellen: “We gaan zondagochtend vroom, in onze mooiste kleren en met de bijbel in de hand, naar de kerk. Na de middag, als God zijn rug keert, verkrachten deftig ogende mensen kleine jongetjes of gaan ze naar de hoerententen.” Een installatie zal het Laatste Avondmaal uitbeelden als een grote machtsstrijd om geld. Het imago van de vrouw als Heilige Maagd moet er ook aan geloven. “Ook vrouwen hebben maskers op en zijn niet vies van verborgen spelletjes. Daarom zet ik ook dildo’s op die mooie witte tafel van Jezus.”
verwijst naar de executie van vijftien tegenstanders van het regime in 1982, vooral advocaten, journalisten en docenten, hoogstwaarschijnlijk in opdracht van de militaire leider Desi Bouterse. Er heerst in Suriname een zee van stilte rond de executies. “De militairen hebben het volk monddood gemaakt, het is nog altijd taboe. Maar door er niet over te praten, raakt het probleem niet opgelost,” zegt Nahar gedreven. “De gruwelijkheid van mijn werk is choquerend. Dat is zo bedoeld, om de aandacht te trekken op de gruweldaden van het militaire
regime.” Dat Bouterse, de hoofdverdachte achter de moorden, president is geworden, maakt Nahars werk meer dan ooit relevant. In KK GallerY’ komt een overzichtstentoonstelling van Nahars werk, en daarnaast werkt hij tijdens zijn residentie aan twee installaties over de wantoestanden in de Belgische kerk. “Er zijn opvallende gelijkenissen tussen België en Suriname. Ook bij ons hebben de paters en nonnen lelijk huis gehouden. Door cultuurverschillen konden we er niet over praten, maar dankzij wat onder meer in België aan het licht komt, komen ook bij ons de tongen los.”
Benjamin Tollet
Overzichtstentoonstelling Kurt Nahar vanaf 28 februari in KK GallerY’, Pleinlaan 2, 1050 Elsene. Vernissage van het nieuwe werk op 31 maart om 19.30 uur in KK GallerY’ met optreden van de Amsterdams-Surinaamse band Fra Fra Sound; daarna expositie van 4 april tot en met 19 mei. Randprogramma: ontmoeting met Nahar op 23 maart, lezing over duurzame ontwikkeling in Suriname op 28 maart en seminarie over geëngageerde kunst op 31 maart. Meer op www.vub.ac.be/cultuur/kk en 02-629.23.25
ADVERTENTIE
- 8 maart 2011 -
Bruparck van 13u tot 18u
voor kinderen
Gratis Animatie
Grime, ballonclown, gekke hoedjes atelier, ...
Little Crazy ‘Carnaval’ Disco show met Crazy Deejay Ivo - 15u
Trek je leukste carnaval outfit aan en kom naar de
Prins en Princes Carnaval Verkiezing
.com k c r rupa b . w ww
Volunte
Volunte BDW 1268 PAGINA 19 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
gage VerzilverÊjeÊen © KOEN BROOS
In deze krant geven we senioren een bijzonder plaats. Senioren vorme samenleving en in Brussel. Hun rijke ervaring en leve betekenen voor veel organisaties en ver
Evenement > Vrijwilligers in de bloemetjes gezet Met deze gazet willen we JOU ‘senior’ warm maken v
Gazet
Vrijwi
HetÊEuropeesÊjaarÊvanÊhetÊ ‘Het moet vooral vrijwilligerswerkÊ 2011 v/d plezant blijven’M
Uitgave nr.1 verschijningsdatum 25 februa
omenteel doen 100 miljoen Europeanen aan vrijwilligerswerk. Dit betekent dat 3 op 10 Europeanen zich engageren.
BRUSSEL – Van nu maandag tot en met 6 maart worden de vele vrijwilligers van Vlaanderen in de bloemetjes gezet. Het steunpunt voor vrijwilligers in Brussel, Het Punt, heeft naar aanleiding van deze Week van de Vrijwilliger een boeiend programma in elkaar gebokst en legt uit waarom deze week zo belangrijk is.
Tachtig procent van de bevolking vindt dat vrijwilligers een bijzondere bijdrage leveren aan het democratisch leven van de EU. Dat zijn mooie cijfers, maar het kan nog
Volunte
veel beter. Met vrijwilliger zette beentje voor. ◆
Tien Tien jaar jaar steunpunt steunpunt in in Bru Bru
Omstreeks 1996 werden, op initiatief van de Koning Boudewijn Stichting, Vereniging en hetBoudewijn Platform Omstreeksde1996 werden, van op Vlaamse initiatief Provincies van de Koning voor Voluntariaat (later Het Steunpunt Vrijwilligerswerk) Stichting, de Vereniging vanVlaams Vlaamse Provincies en het Platform vijf Steunpunten Vrijwilligerswerk voor Provinciale Voluntariaat (later Het Vlaams Steunpuntopgericht. Vrijwilligerswerk) vijf Provinciale Steunpunten Vrijwilligerswerk opgericht.
en een telefoon men de meubel en een telefoon van vz menHet de Punt meube beginnen inrichv van Het Punt Een jaar na ha beginnen inrich versterki Een jaar na h Tot ongenoegen van de Vlaamse het Centraal Station lag een grote, ver- Leroy van Johan Pon brand verenigingen bleef Brussel de kou waarloosde Tot ongenoegen van de inVlaamse het Centraal ruimte Station waar lag eeneen grote, ver- Leroy versterk jaar lang mee aa Uitgave nr.1 verschijningsdatum 25 febru Pon had toegeslagen. Wij contacteerstaan. Enkele bleef vrijwilligersorganisaties verenigingen Brussel in de kou hevig waarloosde ruimte waar een brand van Johan vzwmee en aw jaar lang dehad eigenaar, de verzekering Royale Punt in Brussel bundelden hun krachten den staan. Enkele vrijwilligersorganisaties hevig toegeslagen. Wij contacteerKatrien Vanen Va Punt vzw omdat ze de noodzaak voelden naar Belge en bereikten een mooi comproin Brussel bundelden hun krachten den de eigenaar, de verzekering Royale Katrien worden een georganiseerd kader voelden voor vrijwilruimte BelgeWeenmochten bereiktendeeen mooigebruiken compro- Katrien Van Va omdat ze de noodzaak naar mis. bijg Katrienvlak worde ligerswerk. datdeweruimte ze zouden ren- gistiek mis.voorwaarde We mochten gebruiken een georganiseerd kader voor vrijwil- op Younespour. Intussen Met financiële middelen op voorwaarde dat we ze zouden van ren- gistiek vlak bij ligerswerk.heeft Het Punt vzw er tien overen. Veerle Leroy “H Younespour. minister Chabert gaven we het pand jaar werking op zitten en kijken de piIntussen heeft Het Punt vzw er tien overen. Met financiële middelen van Afsaneh hebbe grondige opknapbeurt. oniers van toen met plezier terug jaar werking op zitten en kijken de op pi- een minister Chabert gaven weHet hetresulpand Veerle Leroy “H van een was verbluffend: Het Punt vzw opstart de uitbouw van ditmet Brussels Afsaneh hebbe oniers van toen plezierankerpunt terug op taat een grondige opknapbeurt. Het resulwat administrati voor vrijwilligers. werd een mooie locatie met ruime ontde uitbouw van dit Brussels ankerpunt taat was verbluffend: Het Punt vzw opstart van een voor onze prom Tien steunpunt in Brussel vangst-, en vergaderruimten. voor jaar vrijwilligers. werd eenkantoor mooie -,locatie met ruime ont- wat administrat Veerle Leroy “In 2000 richtten enkele Het blijftkantoor onvergetelijk voor alle vrijwil- gewaardeerde voor onze pro Tien jaar steunpunt in Brussel vangst-, -, en vergaderruimten. Van Brusselse vrijwilligersorganisaties en bestuursleden, diealle erbij be- Esmeralda gewaardeerde Het blijft onvergetelijk voor vrijwilVeerle Leroy “In 2000 richtten enkele ligers tijdelijke medew spontaan werkgroep op en ef- trokken waren.Vrij snel ligers en bestuursleden, die erbijwerd be- Esmeralda Van Brusselse een vrijwilligersorganisaties voorbereidinge overgegaan tot de aanwerving van een fenden het pad voor de oprichting van spontaan een werkgroep op en ef- trokken waren.Vrij snel werd tijdelijke mede vrijwilliger en d coördinator. “ een Brussels Steunpunt Vrijwilligersfenden het pad voor de oprichting van halftijdse overgegaan tot de aanwerving van een voorbereidinge Punt en vzw werk.” Veerle Leroy “Ik ben“ op 7 februari Het vrijwilliger d een Brussels Steunpunt Vrijwilligers- halftijdse coördinator. Raf De Zutter “En dat werd Het Punt 2000 begonnen maar herinner het me Aangezien Het Punt we vzw werk.” Veerle Leroy ,“Ik ben op 7 februari krijgen van we de vzw. Als oud-voorzitter van het alsof het gisteren was. Er lag elekAangezien en een telefoon Omstreeks 1996 werden, op initiatief van de Koning Boudewijn Raf De Zutter “En dat werd Het Punt 2000 begonnen , maar herinner het me loopt haar triciteit en vast tapijt,en dehet muren Platform volgde ik krijgen vancon d men de meube Stichting, deVoluntariaat Vereniging vanhet Vlaamse alsof Provincies het gisteren was. Er Platform lagwaren elek- eind vzw. Alsvoor oud-voorzitter van maart af.” en tapijt, er was een stekker de besprekingen op de voet en trok ik haar van Het Puntcov triciteit en vast de muren waren loopt Platform voor Voluntariaat ik geschilderd voor Voluntariaat (later volgde Het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk) mee aan de kar om in Brussel een vrijvoorzien voor de telefoon. Mijn eerste maartinrich af.” beginnen er was een stekker eind de besprekingen op Steunpunten de voet en trok Vrijwilligerswerk ik geschilderd enopgericht. vijf Provinciale willigerswinkel op in te het starten.een Vlakbij was voor naar de gaan Tijdens het ‘Europees jaar van de vrijwilliger’ Een jaar na h mee aan organiseert de kar om Brussel vrij- werk voorzien de telefoonwinkel telefoon. Mijn eerste Seniorencentrum elke maand een activiteit vóór de vrijwilliger. willigerswinkel op te Vlakbij het werkCentraal was naar de telefoonwinkel Tot ongenoegen vanstarten. de Vlaamse Station lag een grote,gaan ver- Leroy versterk van Johan Pon “Want die mensen maken van ons centrum iets uniek. Ze kleuren verenigingen bleef Brussel in de kou waarloosde ruimte waar een brand onze werking en bieden een echte meerwaarde”, Anick David, staan. Enkelezegt vrijwilligersorganisaties hevig had toegeslagen. Wij contacteer- jaar lang mee a diensthoofd Welzijn van het Seniorencentrum. in Brussel bundelden hun krachten den de eigenaar, de verzekering Royale Punt vzw en e campagne van 2010 omdat ze de noodzaak voelden naar Belge en bereikten een mooi compro- Katrien Van V TrekkenÊ jullieÊ metÊ hetÊseniorencenDitÊjaarÊ staatÊinÊhetÊ tekenÊ vanÊvrijwilhetÊ om de voetafdruk een georganiseerd kader voor mis. We mochten de ruimte gebruiken Katrien worde edraait campagne van aan? 2010 trumÊ vrijwilligersÊ “EuropeesÊjaarÊvanÊdeÊvrijwilliger”.Ê op voorwaarde dat we ze zouden ren- gistiek vlak bi van deveelÊ vrijwilliger in het ligerswerk. draait om de voetafdruk or several years now the Brexpat Younespour. to promote the DoenÊjullieÊ hierÊHet ietsÊPunt mee? vzw er tien overen. Anick David: Ja. Wij organiseren regel- Intussen maatschappelijke veld. Hun Met financiële middelen van Brussels inhabi heeft van vrijwilligerwaarvoor in hetwe vrijwil- Ja zeker. Om nog meer vrijwilligers aan campaign, initiated bythe theBrexpat King matigdeactiviteiten Veerle Leroythe “H or several years nowwe to promote bijdrage is onmisbaar enHun dat Chabert gaven het pand A jaar werking op zitten en kijken de pi- minister maatschappelijke veld. Baudouin Foundation, has supported few years ag ligers we nodig hebben. Doorgaans trekken te trekken organiseren we elke maand campaign, initiated byHet theresulKing Afsaneh Brussels inhab hebbe willen maken met oniers van toen met plezier terug op een grondige opknapbeurt. bijdrage iskenbaar onmisbaar dat ganisation acti organisations and individuals striving kenenÊ ‘vrijwilligers à la folie’ plaatsvineen activiteit vóór vrijwilligers zoals een receptie we vrijwilligers aan campagne. voorenadministratieve voorÊ het Baudouin Foundation, has supported A few years ag opstart van een onze stappenteller verbluffend: HetDaar Punt vzw tween volunte de uitbouw van dit Brussels ankerpunt taat willen we to bring and individuals locals together. inwas het expats Seniorencentrum. worden taken, omkenbaar mee temaken werkenmet aan anima- bijscholing van het gimm-e netwerkpro- den Momenteel werk organisations and striving ganisation act wat administrat Via ludieke campagnefilmpjes werd een mooie locatie met ruime ontvoor vrijwilligers. onze stappenteller campagne. As the capital ofand Europe, Brussels natwas granted fu vrijwilligers uitgebreid bedankt en men. ties in rusthuizen, voor begeleiding bij gramma. Ook kunnen vrijwilligers elkaar onze Het Punt tween volunte to bring expats together. voor onze prok riepen we de vrijwilligersorTien steunpunt invia Brussel vangst-, kantoor -, enlocals vergaderruimten. Via ludieke campagnefilmpjes op de jaar Brusselse wateren gaat lopen! urally attracts expats. The European in- blijven “A of Bru zal er een vrijwilligersboom zijn waar de beter leren kennen dialoogtafels. daguitstappen en binnenen buitenlandwijzen n As the capital of Europe, Brussels natwastaste granted fu ganisaties op om de februaristappen gewaardeerde Het blijft onvergetelijk voor alle vrijwilVeerle Leroy “In 2000 richtten enkele riepen we de vrijwilligersorBen je ook benieuwd? Kom dan naar stitutions employ about 40000 expats have vol vrijwilligers een unieke ervaring aan kunHetdeis Brusselse een ontmoetingsmoment reizen, als fiets- en wandelbegeleiders, zou een vorming op wateren gaat waar lopen!ze urally attracts expats. The European in“A taste of Br van hun vrijwilligers te tellen. We beEsmeralda Van ligers en bestuursleden, die erbij beBrusselse vrijwilligersorganisaties ganisaties op om devoor februaristappen onze prijsuitreiking op 4 maartover in het Europeans. In deaddition, Brussels their zeggen home cou nen hangen. Ook vrijwilligers uit de leren onderling kunnen brainstormen hoe als artikelschrijvers ons plus drie int Ben je ook benieuwd? Kom dan naar stitutions employ about 40000 expats have vo dachten een leuk reglement waarin zittijdelijke mede spontaan een werkgroep op en ef- seniorenclubs trokken waren.Vrij werd van hun vrijwilligers te tellen. We beParlement vier mee want counts some 30000 zich lobbyists, journalcontinuehebben this en insnel de loop van mensen andere vrijwilligers teen stimuleren. magazine. Ook werken we aan een Brussels onze prijsuitreiking op 4 maart Tegelijk in het Europeans. mogen In addition, Brussels their home co tend en rijdend engagement niet overgegaan totextra de aanwerving van een voorbereidinge fenden het de oprichting van dit dachten een leukHier reglement waarin zit- we vieren dan ookvoor de tiende verjaardag aandiplomats. iets verwachten. surroundings. istsjaarand Finally, Brussels krijgen ze depad kans omen nieuwe kandidaattelefooncirkel. bellen om eenthis acti Parlement vier mee want counts some 30000 lobbyists, journal- mee continue vergeten werd. Elk half uur vrijwilligers verdien- Brussels vrijwilliger en de halftijdse coördinator. “ een Brussels Steunpunt Vrijwilligerstend en senioren rijdend op engagement niet van het Puntover vzw. WatÊverwachtÊjeÊvanÊhetÊEuropeesÊ hosts about 5000 international organiFor the curren vrijwilligers hun ervaring te vertellen. eenzame voor een gesprek. len goed doen e ists and diplomats. Finally, Brussels Het surroundings. den ze 500 stappen. Het is een bonte we vieren dan ook de tiende verjaardag Punt vzw vergeten werd. Elk half uurtevens verdieninfo: ga naar zal pagina 8! interview jaar? werk.” Veerle and Leroy “Ik ben op 7 februari voor sations companies. ceived Brexpat Tweemaandelijks er een Het Seniorencentrum wordt ‘ge- Meer een het Punt vzw. hosts about 5000 international organi- Aangezien Foreen theopdrach curren groep deelnemers geworden uit alle van en telefoo Omstreeks 1996 werden, op initiatief van de Boudewijn we nog meerherinner vrijwilligers den ze 500 Het Het is een bonte 2000 begonnen ,Koning maar hetaan me Raf De Zutter “Enverschijnen dat werd Het DueWe to hopen the privileged background of tijd thevoor experience met een vrijwilliger in onsPunt +3 Veel. dragen’ doorstappen. vrijwilligers. bestuur en Meer hebben info: ga naar pagina 8! ceiveddeBrexpat sationsProvincies and companies. sectoren. We zijn alvast benieuwd wie men meube Stichting, de vandag Vlaamse en het van te trekken voordien. hamme groep deelnemers geworden uit alle most expats there tends to Platform be gap krijgen and expat volu alsof hetdan gisteren was. Er lag aelekvzw. Als EnEsmeralda oud-voorzitter van het magazine. op 4Vereniging maart,Van de laatste de talrijke stuur- en werkgroepen bestaan voor al dw Due to the privileged background of typisch the experience er met onze hoofdprijs, een boottocht van Het Punt loopt haar co voor (latervolgde Het Vlaams Vrijwilligerswerk) zouÊ HetÊ PuntÊ nogÊde kunnenÊ betesectoren. We zijn alvast benieuwd wie withSteunpunt theen local population. Therefore, group pointed van de Voluntariaat week vanVoluntariaat de vrijwilliger zal er een uit vrijwilligers. Platform voor ik WatÊ triciteit vast tapijt, Esmeralda Van hamme most expats there tendsmuren to bewaren a gap iets andinzet? expat◆ volu beginnen inric maart af.” er met onze hoofdprijs, een boottocht the King Baudouin Foundation wants eind tions are willin vijfbesprekingen Provinciale Vrijwilligerswerk opgericht. geschilderd en er was een stekker de op Steunpunten de voet en trok ik with the local population. Therefore, Een groupjaar pointed na h de telefoon. Mijn eerste mee aan de kar om in Brussel een vrij- voorzien the Kingvoor Baudouin Foundation wants Leroy tions are willi versterk Tot ongenoegen vanstarten. de Vlaamse het Centraal lag een grote,gaan verwilligerswinkel op te Vlakbij werk was naarStation de telefoonwinkel verenigingen bleef Brussel in de kou waarloosde ruimte waar een brand van Johan Po staan. Enkele vrijwilligersorganisaties hevig had toegeslagen. Wij contacteer- jaar lang mee a in Brussel bundelden hun krachten den de eigenaar, de verzekering Royale Punt vzw en omdat ze de noodzaak voelden naar Belge en bereikten een mooi compro- Katrien Van V een georganiseerd kader voor vrijwil- mis. We mochten de ruimte gebruiken Katrien worde op voorwaarde dat we ze zouden ren- gistiek vlak bi ligerswerk. Intussen heeft Het Punt vzw er tien overen. Met financiële middelen van Younespour. jaar werking op zitten en kijken de pi- minister Chabert gaven we het pand Veerle Leroy “ ADVERTENTIE oniers van toen met plezier terug op een grondige opknapbeurt. Het resul- Afsaneh hebb de uitbouw van dit Brussels ankerpunt taat was verbluffend: Het Punt vzw opstart van een werd een mooie locatie met ruime ont- wat administra voor vrijwilligers. Tien jaar steunpunt in Brussel vangst-, kantoor -, en vergaderruimten. voor onze pro Veerle Leroy “In 2000 richtten enkele Het blijft onvergetelijk voor alle vrijwil- gewaardeerde Brusselse vrijwilligersorganisaties ligers en bestuursleden, die erbij be- Esmeralda Van spontaan een werkgroep op en ef- trokken waren.Vrij snel werd tijdelijke mede fenden het pad voor de oprichting van overgegaan tot de aanwerving van een voorbereiding vrijwilliger en een Brussels Steunpunt Vrijwilligers- halftijdse coördinator. “ werk.” Veerle Leroy “Ik ben op 7 februari Het Punt vz Raf De Zutter “En dat werd Het Punt 2000 begonnen , maar herinner het me Aangezien we vzw. Als oud-voorzitter van het alsof het gisteren was. Er lag elek- krijgen van d Platform voor Voluntariaat volgde ik triciteit en vast tapijt, de muren waren loopt haar co de besprekingen op de voet en trok ik geschilderd en er was een stekker eind maart af.”
Gazet v/d Vrijwi
Mohamed Ouachen van achter de kamerplanten op de imaginaire vensterbank in de rue du Croissant: whodunit?
Praat
Volgens getuigen uit de buurt... achteraf
Gezien: Rue du Croissant van Philippe Blasband, David Strosberg en Mohamed Ouachen, nog tot en met 27 februari te zien in de KVS (02-210.11.12, www.kvs.be).
We schetsten de voorbije vier weken in deze krant portretjes van evenveel families uit de Rue du Croissant of Halvemaanstraat, die Vorst met Sint-Gillis verbindt. De aanleiding was het toneelstuk Rue du Crois sant, dat de Belgisch-Iraanse filmen theaterauteur Philippe Blasband (Une liaison pornographique, Hon nête commerçant) schreef. Naar dat stuk zijn we dus ook maar eens gaan kijken. Rue du Croissant is een seriële monoloog: een paar tientallen fictieve bewoners van (en voorbijgangers in) de straat komen aan het woord om commentaar te geven bij een geheimzinnig incident dat daar heeft plaatsgevonden. De meesten hebben een kreet gehoord van een vrouw (een jong meisje of een oude vrouw?), sommigen hebben ook gezien dat ze op de grond lag en door een man door elkaar werd geschud. Met het oog op de reconstructie van de feiten komt iedereen aan het woord die ook maar iets heeft gemerkt. Van de kat Tjoepie over de Zorro-fan André en de potdove Augustine tot de mislukte zelfmoordenaar Feridun. Dit vluchtige groepsportret laat regisseur David Strosberg (Théâtre Les Tanneurs) vertolken door één acteur, seul en scène: Mohamed Ouachen (bij de KVS bekend van onder meer Boumkoeur en Djurdjurassique Bled). Hij staat op een klein verlicht speelvlak met twee kamerplanten en verder niets. De onderhoudende en kameleontische vertolking van Ouachen verdient alle lof. Zowat om de twee minuten, soms al na een halve minuut, kruipt hij weer in een nieuw personage dat van wal steekt met een verhaal dat niet noodzakelijk veel met het incident op straat te maken heeft. Ouachen draait er zijn hand niet voor om. Het kost hem geen enkele moeite om de zaal de hele tijd bij de les te houden. Of hij nu een Griekse bouwvakker neerzet die met zijn Slovaakse maat een poutre steekt, of een oud vrouwtje met den track dat nog erg onder de indruk is: Ouachen vindt telkens wel een tic
of tongval om de karakters en nationaliteiten die de Halvemaanstraat in het echt ook rijk is, te incarneren. Wel geeft zijn aanpak het geheel iets karikaturaals, wat Blasband met zijn dwarsdoorsnede van de Brusselse bevolking misschien niet per se zo bedoeld heeft. Natuurlijk is dit een komedie, maar we schatten de humor van Blasband iets droger in dan hij geserveerd wordt. Zo heeft hij het over een Louis die door iedereen Rudy wordt genoemd, over een type dat aan technotango doet, iemand die net het woord horticultuur aan het schrijven was toen de kreet weerklonk, en over een man die een moord beraamt op een Zweed genaamd Sven, met de vermelding dat hij dat niet doet uit racistische motieven. Dat soort absurde terzijdes zijn het zout en de peper in de tekst, die toch eerder een aaneenschakeling van tranches de vie is dan een whodunit. Maatschappijkritiek ontdekten we ook niet echt. Natuurlijk getuigden de praatjes van de buurtbewoners wel van vooroordelen, onverschilligheid, laffe afzijdigheid, geniepige bemoeizucht, gebrek aan solidariteit en een moedwillig verdraaien van de feiten. Zij maakten van de ongebruikelijke aandacht voor hun persoon vooral gebruik om zich van hun interessantste kant te laten zien. Zo kwamen we wel te weten welke uppers ze slikten om hun downers te counteren, maar dus niet veel over dat geheimzinnige incident. Dat laatste bleek, nu mogen we het wel verklappen, ook niet zo’n dramatische aangelegenheid, maar een soort geluk bij een ongeluk. Het meisje op de grond, zo getuigde ze zelf, had een epilepsieaanval. De man die haar door elkaar schudde, ging ervan uit dat ze een junkie was en werkte zijn agressie op haar uit, maar kwam meteen tot inkeer. Daardoor werd ze uit haar aanval gehaald, en besloot hij zijn drugshandeltje over te dragen aan zijn onbetrouwbare compagnon, Sven de Zweed, in plaats van hem te vermoorden. Goed gevonden, op een lichtvoetige manier indringend, maar ook braafjes en weinig wereldschokkend. Het leven in de rue du Croissant kon verder zijn gangetje gaan. Michaël Bellon
“We voelen dat er behoefte is aan opleidingen voor vrijwilligers en bedrijven,” zegt Katrien Van Vaerenbergh, stafwerkster bij Het Punt. “Het is belangrijk dat ook kleine bedrijven de weg naar ons steunpunt vinden, zodat we vragers én aanbieders van vrijwilligerswerk optimaal kunnen ondersteunen. Bovendien zitten ook heel wat werkgevers met belangrijke vragen. Dat kan gaan van ‘Kan ik een vrijwilliger weigeren?’ tot ‘Hoe moet ik een vrijwilliger D vergoeden?’” D Voor Het Punt is vrijwilligerswerk in Brussel een hele uitdaging: in het multiculturele, meertalige Brussel is het niet altijd even makkelijk om iedereen te bereiken. “Allochtone vrijwilligers vinden ons moeilijker omdat het een nogal gesloten groep is. De taalverschillen in onze stad maken het er niet makkelijker op, maar ik merk wel dat heel wat vrijwilligers tijd en energie steken in het leren van een tweede taal. Het moet natuurlijk wel ple zant blijven. Onze vrijwilligers komen gratis
Volunte
Tien jaar steunpunt in Bru
werken, we zijn als coördinatoren dus verplicht om ervoor te zorgen dat ze goed behandeld en gemotiveerd blijven,” zegt Van Vaerenbergh. Om deze week optimaal te benutten geeft Het Brussels associ Punt heel wat workshops. ZoBrussels is er een associ workbridges shop conflicthantering enbuilding een infosessie overto building bridges t verzekeringen. Naast F het harde werk is er naFontspanning: klinken op tuurlijk ook tijd voor het Europese Jaar van de Vrijwilliger, speed daten en groepsspelen... – alles wat nodig is om vrijwilligers en werkgevers dichter bij elkaar te brengen. (Het volledige programma van de Week van de Vrijwilliger vindt u als extra bijlage midden in deze krant.) Rhea Moonen
SeniorencentrumÊzetÊvrijwilligersÊinÊdeÊki Stappenteller campagne Stappenteller campagne
Tien jaar steunpunt in Br
NV BRABANTSE BRASSERIEEN
Jong bedrijf in volle expansie aan de Noordrand van Brussel
Werft aan voor onmiddellijke indiensttreding: mee aan de kar om in Brussel een vrijwilligerswinkel op te starten. Vlakbij
voorzien voor de telefoon. Mijn eerste werk was naar de telefoonwinkel gaan
Zaventem
Groot-Bijgaarden
• Assistent-manager • Barman • Kelners • Koks
• Manager • Assistent -manager • Kelners • Koks
Wij vragen : • Goed voorkomen • Dynamisch persoon en doorzetter • Nederlandstalig met kennis van Frans • Je bent vlot en hebt commercieel talent • Stressbestendig en goed in omgang met collega’s en klanten • Minstens 2 jaar ervaring • Eigen wagen
Wij bieden : • Vast contract • Aantrekkelijk salarispakket met bonus • Doorgroeimogelijkheden in een sterke structuur • Afwisselend werk binnen een stabiele en jonge groep
Bijkomende Info: Zaal: 0475/33.44.54 - Keuken: 0479/97.05.96
info@brabantsebrasserieen.be
BDW 1268 PAGINA 20 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Museum > Bezoek aan Librarium, het nieuwe boekmuseum van de Koninklijke Bibliotheek van België
Ook getest op kinderen O
nze twee museumkids (7 en 11) willen meteen weten wat de verlekkerde amoeben op de kaft van plan zijn. “Halloooo! Wij zijn de Letterf retters! Wij doen graag gek en zijn verzot op lekkere lettertjes. Een i bijvoorbeeld, heerlijk, met dat puntje erop. En boeken! Mmmm... Smikkelen is dat met al die letters.” We staan nog aan de balie van het Librarium als de potloden al in de aanslag worden genomen om de opdrachtjes uit te voeren. Een daarvan is de typische neusfiguurtjes van Tillmans verbinden met hun schrift: de Egyptenaar met de hiërogliefen, de oermens met het jachttafereel op de rots,... Grappige tijdslijn met Gutenbergs drukletter en de computer, die in de jaren 1970 nog veel weg had van een ijskast. Hierna proberen ze het geheimschrift van Julius Caesar, de Caesarrotatie, te ontcijferen. We waren het museum bijna vergeten, want er zijn ook interessante wist-je-datjes te lezen. Dat de Grieken geheime boodschappen tatoeëerden op het kaalgeschoren hoofd van een slaaf bijvoorbeeld, en dat hij pas op pad werd gestuurd als zijn haren weer gegroeid waren. Eigenlijk heb je het museum niet nodig om in het boekje te werken... De
© AD
BRUSSEL – De Letterfretters ontdekken Librarium, het doe-boekje van de educatieve dienst en van illustrator Geertjan Tillmans, werkt als een magneet op kinderen. Maar heeft het nieuwe boekmuseum van de Koninklijke Bibliotheek van België zelf ook dat effect? begeleiders moeten zich dan maar een afremmende rol aanmeten, er zijn er leukere. Goed, maar het koffertje dat elk kind nu ook meekrijgt, belooft!
Gebarentaal en morse Niet dat het zo’n spectaculaire koffer blijkt te zijn, we zijn al blij dat een échte jongen met dat kartonnen tasje met stipjes wil rondlopen. De centrale blikvanger in het mu seum is de Woordenwerveling, een installatie met woorden in de 23 talen van de Europese Unie en verder het Arabisch, oosterse talen en het Latijn. Het is dus even zoeken naar enkele voor lagereschoolkinderen leesbare woorden. In hun boekje mogen ze nu zelf opschrijven waaraan boeken hen doen denken. Kiekeboe en Bakelandt mogen ook, ja, met lekker veel lettertjes voor de hongerige letterfretters. Op een grote videowand kunnen ze kijken naar onze schriftelijke geschiedenis. Hier is verder niets te beleven, behalve metershoge iPhones waarop de oudste museumkid haar naam in gebarentaal uitprobeert, en de jongste alle touch-opties. De witte letters op de zwarte achtergrond nodigen niet echt uit om lang te blijven lezen. Verderop kunnen ze opnieuw op een
In het Librarium van de Albertina komt de reis van het Latijnse schrift via het Etruskisch, Grieks of Fenicisch aan bod, maar net zo goed morse of sms- en gebarentaal.
touchscreen wereldwijd schriften kiezen. Aan de reis van het Latijnse schrift via het Etruskisch, Grieks of Fenicisch hebben ze nog weinig boodschap, maar het is knap dat bijvoorbeeld ook sms-taal en morse opgenomen zijn, dat een voorloper van de digitale communicatie blijkt te zijn. Ze verzinnen woorden in morse voor elkaar en dus is tuut tuuuuuut tuut het enige leven op deze nochtans schoolvrije woensdagmiddag. De koffer mag nog niet meedoen.
En dan krijgen ze eindelijk fysieke boeken te zien. De vitrinekasten zijn wel iets te hoog voor de jongste. “Wat zijn dat? Nummerplaten?” De bijschriften kunnen kinderen zelf niet terugvinden: het blijkt een Birmees handschrift op plankjes. De pop-upboeken fascineren, een recent Voor je geboorte naast een medisch pop-upboek uit 1619. Maar in het museum ontbreken symbooltjes voor kinderen die wat meer reliëf zouden aanbrengen, ook voor de be-
geleiders. Waarom ze ook niet laten zoeken naar het grootste of kleinste (het slechts vijf millimeter grote Le Notre Père) boek, een vlinderboek, brieven in klei of leisteen of negentiende-eeuwse manga’s? Eindelijk verwijst het boekje naar de koffer! Er steekt een waaiertje papiersoorten in waarop ze de juiste naam moeten plakken: bamboe, papyrus, perkament, papier of zijde. En lompenpapier – “lomp papier”; het wordt niet uitgelegd. Ook een
ADVERTENTIE
KVS_BINNENKORT PR
EM
DIEUDONNÉ NIANGOUNA / PASCAL CONTET
PR
EM
IÈR
E
IÈR
KVS / BART MEULEMAN GOELE DERICK, HERMAN GILIS, MARK VERSTRAETE, IRIS VAN CAUWENBERGH & IVO KUYL
STUDIOS KABAKO / FAUSTIN LINYEKULA
GREGORIA 05 > 22 MAART
POUR EN FINIR AVEC BÉRÉNICE 16 >19 MAART
MUZIEKTEHATER
THEATER
THEATER
THEATER
Een eigenzinnige blik op de burgeroorlog in Congo-Brazzaville
Griezelverhaal of liefdesroman?
Een Congolese versie van Jean Racines klassieker
Gevangenisstraf noch contactverbod houdt twee gezworen kameraden uit elkaar.
LES INEPTIES VOLANTES 03 & 04 MAART — 20:30
www.kvs.BE – T 02 210 11 12 ARDUINkAAI 9 – 1000 BRUssEL
COMPAGNIE CECILIA & KVS JOHAN HELDENBERGH & TITUS DE VOOGDT
VORST / FOREST 30 MAART > 10 APRIL
E
De Grieken tatoeëerden geheime boodschappen op het kaalgeschoren hoofd van een slaaf, en stuurden hem op pad als zijn haren weer gegroeid waren Koninklijke Bibliotheek. Dan maar wat ‘geitenwiskunde’ uit De Letterfretters. Als uit één geitenhuid vier pagina’s perkament werden gehaald, weten ze dan hoeveel geiten er nodig zijn voor een handschrift van tweehonderd pagina’s? Een dik boek lokt daarna het commentaar uit dat hiervoor wel een miljoen geiten zijn gebruikt. Ook de schrijverskamers spreken tot de verbeelding, en die van Michel de Ghelderode nog het meest. Hier moeten de kinderen in 3D op zoek
naar zijn leesbril, een schommelpaard, maskers en marionetten, en een pelikaan gered uit een Vlaams kapelletje. “Schreef hij tussen al die griezelige dingen? Er zijn bijna geen boeken, ik zou bang zijn.” Meer tastbare boeken mochten er voor de kinderen anders ook zijn. Het vergeelde leesboek van een openbare bibliotheek in het koffertje telt niet mee. Ze moeten er een beetje schools de plaats en het jaar (in Latijnse cijfers) van uitgave in opzoeken, maar de boekenkeuze mocht vooral wat prikkelender. Gelukkig mag dat kleurrijke boekje van Tillmans mee naar huis. Met etiketten als Mijn lekkerste / spannendste / mooiste boek om het librariumpje in hun eigen kamer te (her)ontdekken.
© NICK
link naar wat er getoond wordt in het museum, zou hier mogen, bijvoorbeeld naar het Egyptische Dodenboek van Iouesânkh in perkament, het oudste document van de
TR ACHE
T
BDW 1268 PAGINA 21 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT
An Devroe
Agurkas Thuis zijn augurken populair. Een pot is binnen de kortste keren leeg. Nu is dat niet erg, want augurken zijn niet dikmakend en ook niet duur. Maar de consumptiesnelheid van de augurksnoepers wordt erg beïnvloed door het recept.
Librarium in de KB, ingang langs de Kunstberg of Keizerslaan 2, van maandag tot en met zaterdag van 9 tot 17 uur. Meer op info@kbr.be of www.kbr.be
ADVERTENTIE
29 maart 2011 - 19u
OPENDEUR NOCTURNE
Infoavond waarop leerlingen van het vijfde en het zesde leerjaar samen met hun ouders vier lesjes naar keuze kunnen volgen.
Lid van
Organisatie van de Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur
met UNESCO Geassocieerde Scholen
Klein Berchemstraat 1 1081 Koekelberg www.kakoekelberg.be Tel. 02 468 20 40 info@kakoekelberg.be
Ik neem graag grote potten mee uit de Aldi. Spotgoedkoop. Er zitten grote augurken in, en nog zoetzuur ook. Dat zijn marketingtrucs. Gezoete augurken gaan rapper binnen, en met grote eenheden augurk erin is de pot zó leeg, want wie eet nu halve augurken? De producent staat klaar om u snel nog een pot te verkopen. Grote, zoete augurken zijn goed voor de omzet. Dat merk ik wanneer ik een pot Franse augurkjes koop. Daar wordt op vermeld dat het om ‘extra fi jne’ gaat. Zo’n pot gaat dus automatisch langer mee. Daarbij zijn ze zo zuur dat een klein augurkje evenveel explosie op het bord geeft als een zoetzure joekel. Om de consumptie te bevorderen hebben zij dan weer een soort piston bedacht om de gurkjes te kunnen grijpen zonder te moeten diepzeeduiken in de azijn. En dan zijn er die op de foto. Ze komen uit de Russische winkel vlak bij de Kapellekerk. Als ik deze koop, moet ik ze zelf opeten, of ze blijven een halfjaar staan. Toch vind ik deze veruit de interessantste augurken die er te vinden zijn (buiten zelf ingelegde, welteverstaan). Augurken met karakter, die terugvechten wanneer u erin bijt. Het woord a ugurk zouden wij hebben overgenomen van het Litouwse agurkas. De dingen schijnen in dat land heel populair. Botanisch gesproken zijn augurken komkommers ( Cucumis sativa), maar dan van een variëteit met kleine vruchten. Oorspronkelijk werden agurkas om te bewaren niet opgegoten met azijn, maar spontaan verzuurd in wat een malolactische fermentatie heet. En dat is nu wat er in deze Russische pot zit. Wij hebben daar niet echt een woord voor. Ook de Engelstaligen niet: zij spreken over pickled of p ickles, maar die woorden betekenen gewoon ‘gepekeld’. Hier is meer aan de hand. Tijdens het pekelen zijn ze gerijpt, op zulke wijze dat smaak en textuur helemaal wijzigen. Er wordt ook met opzet
een heel lichte pekel gebruikt ( malosol, zeggen de Russen), zodat niet alle microbiotische leven ermee stopt, maar sommige gisten en bacteriën, die interessant zijn voor het resultaat, verder blijven werken. Dit is een oeroude voedingstechnologie die we haast niet meer kennen. De uitzondering is zuurkool. Ik heb over gegist voedsel veel geleerd uit een boekje van de Fransman Max Labbé, een enthousiaste alternatieveling die gidsjes uitgeeft over de wildste onderwerpen, variërend van kiemen en bonen over koken in aarden potten tot nestkastjes in de wereld. In zijn Ces étonnants aliments végétaux fermentés et lacto-fermentés (1997) beschrijft hij het meest verscheiden gefermenteerde voedsel: verzuurde aardappelen uit Roemenië en gegiste tomaten en appeltjes uit Rusland, maar ook zure mosterdbladeren uit Nepal ( gundruk), Elzasser naveline (zure raap), achards atjar) uit India of gari uit Benin... Er is meer ge( atjar fermenteerd voedsel in omloop dan men zou denken. Parmaham en salami zijn ook ‘malolactisch’ gefermenteerd (Labbé heeft het enkel over plantaardig voedsel), net als lambiekbier en (goede) wijn en, niet vergeten: onze veestapel wordt dagelijks gevoed met gefermenteerd bietenloof en maïsstengels ( kuil of silage). De augurken zijn dus in goed gezelschap. Een mens zou het hen niet nageven, maar gegiste augurken zijn ook populair in de Verenigde Staten. Het is zonder twijfel via de (Oost-Europese) Joodse keuken uit New York dat het recept over het land werd verspreid. In huishoudboeken uit heel de Unie vindt men wel recepten van kosher dill pickle. Het is nog niet het seizoen voor verse augurken, maar toch een recept. Het laat zien hoe eenvoudig fermenteren gaat. Spoel verse augurken af en plaats ze verticaal in kraaknette inmaakpotten. De augurken mogen niet te goed schoongemaakt zijn, want de gistingsfactoren zitten op de schil. Om vals te spelen kunt u er wat sap van verse zuurkool bij doen. Laat voldoende water een tiental minuten koken met daarin (naargelang van de bron) 18 tot 24 gram zout per liter. Voeg bij de augurken look, venkelzaad of/en dille, peperbollen. Andere bronnen suggereren scherpe paprika’s, kruidnagel, korianderbolletjes,... – kies maar uit. Giet de afgekoelde pekel over de gurken, sluit ze af, maar niet helemaal luchtdicht, en laat gisten bij ongeveer 18 °C. Na een week of drie zouden ze à point
Ook parmaham en salami zijn ‘malolactisch’ gefermenteerd, net als lambiek en (goede) wijn. En, niet vergeten: onze veestapel wordt gevoed met gefermenteerd loof moeten zijn. Goed gesloten en koel bewaard zouden ze een jaar houdbaar zijn. Maar check toch maar even: als ze zacht zijn of stinken, weg ermee! Ze smaken zout en slechts een beetje zurig. Het gegiste zoute vocht rond de augurken ( pickle juice) werd in de US reuze populair als sportdrankje, na de historische overwinning van het Amerikaanse footballteam Philadelphia Eagles op de Dallas Cowboys in 2000. Het werd de heetste match ooit gespeeld (43 graden), en de coach van de Eagles schreef hun (onverwachte) overwinning toe aan het regelmatig drinken van pickle juice tijdens de wedstrijd. Augurkensap wordt daar nu commercieel verdeeld in sportzaken, onder flashy merkverpakking. Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet
BDW 1268 PAGINA 22 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Chuck Hargrove exposeerde met Keith Haring en Jean-Michel Basquiat. “Altijd zal er een moment zijn dat de verf doet wat ze wil. En dán komt de magie.”
© MARC GYSENS
Chuck ‘Koor’ Hargrove, creatieveling/polyglot
‘In Playmobilland’ E
en eigen atelier, ruimte zat. Voor veel Brusselse kunstenaars blijft het een verre droom. Niet voor Hargrove. Hij heeft zelfs twee ateliers. Eén in Schaarbeek, één in een oude fabriek langs de Groendreef, waar hij mij ontvangt. “Ik ben een New Yorker, ik heb de energie van een stad nodig, het lawaai.” Beneden ligt de werkplaats, boven een kleine expositieruimte. Abstracte, kleurrijke doeken, geschilderd met aerosolsprays, sieren de
muren. Ze getuigen ook van Hargroves graffitiverleden. “Tekenen, schilderen, het is me met de paplepel meegegeven. Mijn moeder en mijn oudste zus zijn artiesten. Als kind al was ik altijd aan het tekenen. Op mijn dertiende ben ik begonnen met tag art, graffiti. Een heel nieuwe wereld ging open, de Bronx was mijn galerie. Na enkele jaren ben ik overgeschakeld op papier, canvas, linnen, metaal, plastic, hout. Fashion Moda, de eerste galerie die zich interesseerde
© MARC GYSENS
BRUSSEL – “Of ik nu schilder, rapnummers schrijf, zing, acteer of kook: altijd is het een creatieve expressie van mezelf. Van de mens die ik ben. Als het maar spontaan is.” De Amerikaanse kunstenaar Chuck ‘Koor’ Hargrove is een creatieve duizendpoot, en ook nog eens een polyglot. Deze imposante verschijning doet het in het Engels, Frans, Duits, Spaans, Nederlands en Italiaans.
‘Fire in the hole no. 001’ (2011). Eerste van tien over klimaatverandering en migratie.
voor artiesten van de Bronx, was mijn introductie in de artistieke scene van downtown New York. Keith Haring en Jean-Michel Basquiat, graffiti-iconen bij uitstek, zijn goede vrienden geworden. Geregeld hebben we samen tentoongesteld.” “In mijn huidige werk zie je duidelijk dat die graffiti-energie nog altijd leeft. Omdat spuitbussen een zekere spontaniteit hebben, je hebt nooit volledige controle bij het spuiten. Altijd zal er een moment zijn dat de verf doet wat ze wil. En dán komt de magie.” “Het liefst van al speel ik op een abstracte manier met tijd en vorm, met de toekomst. Landschappen, ruimtebeelden in een andere dimensie. Geen woorden, geen geluiden; voor mij is het een soort van visuele therapie. Een tijdlang heb ik getracht bepaalde aspecten van mijn werk te benoemen, mensen tegemoet te
BDW 1268 PAGINA 23 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
komen in hun honger naar informatie. Maar daar ben ik van afgestapt: het verhaal achter een doek wil ik niet opdringen. Kijk, denk na, interpreteer.”
Op het eerste gezicht Hargroves eerste solotentoonstelling, in 1985 in Brussel, heeft hem voor het eerst lijfelijk naar Europa gebracht. Het was liefde op het eerste gezicht. “Als je in een megametropool als New York opgroeit, dan denk je al snel alles gezien te hebben. Het tegendeel is waar. Het eerste wat me hier trof, was de snelheid van het verkeer. Met 140 op de autosnelweg, het leek de nor-
“Dé gelijkenis vind ik de manier waarop de mensen rondlopen. Het gewriemel in de Nieuwstraat op een drukke dag doet me heel erg aan New York denken”
maalste zaak ter wereld. Het was ook alsof ik in een soort van Playmobil-wereld was beland: alles van een ander formaat dan ik gewend was. Vreemd, op een aangename manier.” “Van dan af ben ik elk jaar naar Europa gekomen. In 1988 heb ik mijn eerste atelier in Brussel gehuurd en drie jaar later ben ik hier ook komen wonen. Brussel boeide me enorm, mede door zijn grote gemeenschap van roterende expats. Er zijn ook gelijkenissen tussen Brussel en New York, zoals er gelijkenissen zijn tussen alle grote steden in de wereld. Er wordt weleens gesproken over de melting pot, maar voor mij is dé gelijkenis de manier waarop de mensen rondlopen. De wriemelende massa in de Nieuwstraat op een drukke dag, bijvoorbeeld, doet me heel erg aan New York denken.”
Andere tijd, andere wereld Als artiest word je onvermijdelijk door een nieuwe omgeving beïnvloed. “De kennismaking met de Europese architectuur was overweldigend. En Brussel sprong er voor mij echt uit. Zoveel verschillende architectuurstijlen, en dan nog vaak in een en dezelfde straat. Ik kon er werkelijk niet van over. Het heeft ongetwijfeld inspirerend gewerkt.” “Architectuur heeft me altijd gefascineerd. Futuristische steden creëren en er ruimteschepen door laten vliegen: heerlijk. Het onbekende uitbeelden, een snapshot brengen van een andere tijd, een andere wereld.” “Vanwaar mijn artiestennaam, Koor? In mijn jeugd was ik gek op schaken. The castle, de toren, was mijn favoriete stuk. Omdat het een bouwwerk is. Officieel wordt het stuk a rook genoemd. Een naam die me aansprak, maar tegelijkertijd was het mij te voor de hand liggend. Dus heb ik het omgedraaid, waardoor ik een woord kreeg waarvan ik nooit had gehoord. Vervolgens heb ik ontdekt dat koor in het Nederlands ‘een groep zingende mensen’ betekent. Toen ik zestien was, kon ik de Nederlanden amper op een kaart aanduiden, laat staan er iets zinnigs over zeggen. En dan blijkt de artiestennaam die ik heb gekozen, daadwerkelijk een reële betekenis te hebben in het land dat ik heb gekozen om in te wonen.” “Dat spelen met taal vind ik interessant, talen tout court vind ik interessant. De eerste taal
die ik heb geleerd naast het Engels, was het Frans. Op school, een summiere basis. Ik kon mijn telefoonnummer zeggen, zinnetjes zoals ‘Les amis sont dans le jardin’, meer was het niet. En dat het niet volstond, heb ik hier al gauw mogen ondervinden: mijn eerste dealer was een Franstalige Brusselaar – ik besefte dat ik snel zou moeten bijleren. Zeer snel.” “Vervolgens heb ik veel tentoonstellingen gehad in Duitsland, en zo heb ik de Duitse taal opgepikt. En vanaf het moment dat ik Duits kon, was het voor mij makkelijk om Nederlands te leren. Mijn Italiaans en Spaans heb ik verworven door te reizen, en door daar te exposeren. Soms in dorpjes in the middle of nowhere, waar ik van geluk mocht spreken als er enkele mensen het Engels machtig waren. Altijd had ik een woordenboekje en een notitieboekje bij me. Alles wat ik niet in het woordenboek kon vinden, tekende ik in het boekje. Waarop ik aan de mensen vroeg wat het corresponderende woord is in hun taal. Op die manier, vertrekkend van een basisvocabularium, heb ik die talen geleerd.”
Stoemp Schilderen en veeltaligheid hebben we al gehad. Nu nog muziek, commentaarstemmen inspreken, acteren en koken. “Ik ben opgegroeid in de tijd en op de plaats waar de hiphopcultuur het daglicht heeft gezien. Veel van mijn vrienden speelden een rol in die cultuur, en thuis was er altijd muziek. Calypso voor moeder, het geluid van haar Caribische roots; funk voor mijn zus, en ik was de man van reggae, jazz en psychedelische rock. In Europa ben ik – louter voor de fun – al snel beginnen te producen. Eerst een rapplaat opgenomen, vervolgens poprock. Daarna ben ik teksten gaan schrijven voor artiesten in de meest uiteenlopende genres. Van heavy metal tot jazz en soul.” De intro’s van de succesreeks 24, de Engelse jingles van Q-Music: de stem van Hargrove. Commercials voor Coca-Cola, Stella Artois, Martini Bianco: de stem van Hargrove. “Door mijn muziek heb ik puur toevallig mijn werk als commentaarstem in de schoot geworpen gekregen. Ik was in de studio bezig, iemand in de studio ernaast hoorde mijn stem en vroeg: ‘Wil je een rap voor mij doen?’ Voor een Martini-reclamespot. Ach ja, waarom niet? Dat gaf een sneeuwbaleffect; het is ondertussen een heel actief deel van mijn leven geworden.” “Acteren doe ik ook. Theater en film. Zo heb ik al meegespeeld in The tamed ones van Vincent Lannoo met Cameron Bright – een van de vampiers in Twilight – in de hoofdrol. Nu ben ik bezig met Incident at Sans Asylum, een Frans-Belgische horrorthriller die volledig in Brussel wordt opgenomen.” “Nog een passie van mij: alles wat met koken te maken heeft. Thuis was de exotische keuken een vaste aanwezigheid, en dat heeft mijn nieuwsgierigheid gewekt. Ik ben al snel zelf beginnen koken en in België – in Genk – heb ik mijn traiteursdiploma behaald. Ondertussen heb ik al een paar keer voor cateringbedrijven gewerkt. Ik kleur graag buiten de lijntjes, ik offreer de mensen bij voorkeur iets aparts. Caribische gerechten, of Afro-American soul food. Ik hou ook veel van no-nonsense gerechten, boerenkost, zoals stoemp. Koken is net als al het andere wat ik doe, een uiting van de creat iviteit die constant in mij opborrelt. Het zit blijkbaar in mijn genen, net als in die van mijn twee zonen en dochter: zij zijn alle drie artistiek aangelegd en koesteren ook ambities in die zin.” Karel Van der Auwera www.koolkoor.com Hargrove stelt nog tot en met 20 mei tentoon in Galerie Dupuis (zetel Landbouwkrediet), Sylvain Dupuislaan 251, 1070 Anderlecht. Dagelijks van 10 tot 17 uur
FREDDI SMEKENS Kunne & kenne
T
ijd nu, waarde lezer, om even na te gaan welke kanten we met ons woordje kunne op kunnen. Moet kunnen, zou ik zo zeggen. We beginnen graag met de uitdrukkingen: “Ik kan doe niks van” en: “Ik kan doe alles van.” Het kan wat eigenaardig klinken, maar zowel in het ene als in het andere geval spreken we onszelf niet zelden tegen. De vraag is uiteraard wa da we kunne en ni kunne. En ook of kunne met kennis of handigheid te maken heeft. Voor het eerste zou ik in ons Brussels uiteraard kenne gebruiken. Het komt u en mij vast wel voor dat men, wanneer men meldt van Brussel te zaain, geconfronteerd wordt met een aantal standaardvragen. Eén voorbeeldje uit de duizend: “Den mooj ga zeiker de Charel kenne!?” Een logisch antwoord op die vraag is: “Masscheen wel... mo welke Charel? Kunde ma daan neki specifijeire?” En men voegt er uiteraard aan toe: “Doe zaain zuveul Charels in Brussel.” Wanneer we dan te horen krijgen: “Awel, de Charel dee on ’t sas van de voet nog stamenei g’haave heit! Daan kende toch!? Ik zou zegge dé Charel, quoi!”, dan zijn er twee mogelijkheden. Ofwel kent men gienen andere Charel, ofwel hemme we van alle Charels in Brussel al g’huut, hormis van dáán Charel. Tot hier wat het subtiele verschil tussen kunne en kenne betreft. Maar ons Brussels zou niet zijn wat het is mocht er niet meer aan de hand zijn. Zo wordt ons af en toe de vraag gesteld: “Kunde gaa ma da zegge?”, eventueel aangevuld met het wat minder beleefde: “... gaa dee alles weut.” Moet men in dat extreme geval een defensieve houding aannemen? Ik denk persoonlijk van niet, waarde lezer. Natuurlijk pakt men in dat geval niet uit met het agressieve: “Ik weit masscheen alles, mo wa ge ma vroegt, zou ik ni wille kunne weite!” Met zo’n uitspraak kan men alleen maar mensen kwetsen. In dezelfde zin klinkt “Goo gaa da wel kunne?” eerder als een aanmoediging dan als een belediging. Want in dat geval zullen we er alles aan doen om te bewijzen da we het wel kunne. En dan is er ook nog het onvermijdelijke “Da moo kunne.” Eigenaardig genoeg heeft
men die uitspraak in ons Algemeen Nederlands verkort tot: “Moet kunnen.” Vraag me niet waar dat woordje dat gebleven is! En daarbij schiet me ook een eigenaardige bedenking te binnen die ik graag met de lezer deel. Namelijk dat er toch een nuance moet bestaan tussen: “Ik kan er ni on doon” en “Ik kan er niks on doon.” De twee uitdrukkingen zijn gevoelsmatig van dezelfde orde, daar niet van. Toch heeft de eerste te maken met een soort schuldbekentenis, en de tweede met berusting. Dat leverde mij onlangs nog de bemerking op: “Haaj gaa ni beiter schaulmiester as gazetteschraaiver geweudde?” Een opmerking die ik alleen kon weerleggen met het onvermijdelijke “Ik kan ni alles kunne.” En nu ik toch last blijk te hebben van een Brussels taalknobbeltje, wil ik de lezer even zijn of haar gedacht vragen. Neem “Da meugde wel zegge” en “Da kunde wel zegge.” Bedoelen we in beide gevallen hetzelfde? Ik denk dat de twee evenwaardig zijn, en toch is er die magische kracht die ons aan het denken zet. Evenzeer wanneer men in het ongewisse verkeert bij het moeten of kunnen beantwoorden van die vraag. Zonder spijkers op laag water te zoeken, zou ik nog iets op toefel wille smaaite. Zegt men in bovenstaand geval: “Ik zou het ni kunne zegge” of: “Ik zou het ni kunne weite”? In de hoop niet te overdrijven, laat ik ook hier het oordeel aan de lezer over. En nu iets over het geval waarin ik gesolliciteerd word iets aan een situatie of een probleem te verhelpen. In geval van twijfel gebruik ik altijd de pluralis majestatis. Dan gaat het dus eerder van “We zulle zeen wa we kunne doon”, veeleer dan “Ik zal zeen wa ’k kan doon.” In het eerste geval zijn we beiden verantwoordelijk voor het feit dat we er niks on kunne doon hemme. Ik wil niet met een pessimistische noot eindigen, waarde lezer, maar toch graag nog even dit. In de loop der tijden, die aanzwellen en voorbijvliegen, denk ik af en toe na over een grafschrift voor mezelf. Een van de laatste ontwerpen die mij te binnen schoot, luidde: ‘Moot kunne’. Maar wees gerust, ’k zal ’t nuut ni vè eemand anders gebrooike!
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; rekeningnummer 424-5529822-66 van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten (ute.otten@bdw.be), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman (rika.braeckman@bdw.be), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 66.720 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne (anne.brumagne@bdw.be). EINDREDACTIE Katrien Stroobants (katrien.stroobants@bdw.be). REDACTIE Jean-Marie Binst (jeanmarie.binst@bdw.be), Christophe Degreef (christophe.degreef@bdw.be), Bettina Hubo (bettina.hubo@bdw.be), Patrick Jordens (patrick.jordens@bdw.be), Freddi Smekens (freddi.smekens@bdw.be), Steven Vandenbergh (steven.vandenbergh@bdw.be), Steven Van Garsse (steven.vangarsse@bdw.be), Danny Vileyn (danny. vileyn@bdw.be). REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele (isabelle.devestele@bdw.be), Lien Annicaert (lien.annicaert@bdw.be), Gerd Hendrickx (gerd.hendrickx@bdw.be). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Philip Ebels, Eva Hilhorst, Ilah, Francis Marissens, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt (peter.dhondt@bdw.be). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh (manu.dehertogh@bdw.be). VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie (marijke.vandebuerie@bdw. be). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie. ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).
BDW 1268 PAGINA 24 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
Reportage > Vincent Goffaux boekt sportieve successen met nieuw hart
‘Overwinningen op mezelf’ SINT-PIETERS-WOLUWE – Uiterlijk in 2011 wou Vincent Goffaux (44) een triatlon op zijn palmares hebben. Maar op 3 oktober 2008 veranderde zijn leven, toen hij thuis een hartstilstand kreeg. Vandaag sport hij weer en heeft hij zelfs medailles behaald op het Europees kampioenschap voor hart- en longgetransplanteerden. “Toen ik daar zo lag, was ik eigenlijk even dood,” vertelt Goffaux. “Maar de ziekenwagen was er snel en de dokter heeft me verschillende spuitjes gegeven om mijn hart weer aan de praat te krijgen. Na een uur klopte mijn hart op tien procent van zijn capaciteit. Ik werd naar Saint-Luc overgebracht, waar ik in een coma lag. De dokters zeiden aan mijn vrouw dat er één oplossing was: een harttransplantatie, want mijn hart kon niet meer zelfstandig functioneren. Op 8 oktober was er een donorhart en vijf dagen later werd ik wakker.” Goffaux was altijd een sportbeest geweest. Naast zwemmen en lopen nam de fiets een belangrijke plaats in in zijn vrije tijd. Behalve kermiskoersen reed hij onder meer de Ronde van Vlaanderen voor wielertoeristen en La Marmotte, een Franse wielerwedstrijd die vier mythische cols aandoet. Net als zoveel Brusselaars was hij een gezond sportman, tot hij in 2005 een beroerte kreeg. “Toen heb ik een week in het ziekenhuis gelegen. Daar hebben ze gezien dat ik een groot hart had, maar dat is blijkbaar normaal voor mensen die intensief sporten. Ik mocht vrij snel na de beroerte opnieuw sporten. Toen rijpte het idee van een triatlon, en ik was begonnen aan een trainingsschema om top te zijn. Al-
de CLUB
Vincent Goffaux (r.) onderging tweeënhalf jaar geleden een harttransplantatie.
les ging goed, tot die derde oktober 2008.” Toen Goffaux na zijn harttransplantatie ontwaakte, was zijn rechterkant verlamd. Er volgden lange weken op krukken en veel bezoeken aan de kinesitherapeut. “Ik was net
© MARC GYSENS
denken. Zijn doel was zijn oude conditie terugvinden en zo een overwinning op zichzelf halen. Hij ontdekte dat er sportverenigingen voor hartgetransplanteerden zijn en trok vorig jaar naar het EK in Zweden. “Tijdens groeps-
een grote baby, ik moest alles opnieuw leren.”
Epo Langzaam aan leerde Goffaux opnieuw lopen. Later mocht hij ook weer aan sport gaan
Anderlechtse Sportschutterskringen
‘Cowboys zijn niet welkom’
Drie vzw’s in een overkoepelende structuur vormen de Anderlechtse Sportschutterskringen: de Sportschutterskring met een twintigtal leden, Center and Target Fire Anderlecht met iets van een 350 leden, en de Cercle de Tir Anderlechtois met ongeveer negentig leden. Ze hebben schietlijnen voor vuurwapens in de Konijnenstraat bij de vijvers van Neerpede en in de kelder van de lagere school in de Veeweidestraat voor luchtdrukwapens. “Sportschieten, dat is in lijnen van verschillende lengtes schieten op een doel,” legt Walter Crahaij (79) uit. “Wij doen dat met lange wapens van klein kaliber en alle handvuurwapens, pistolen en revolvers, tot .45.” “Schieten is niet eenvoudig. Stabiliseren is het moeilijkste, daar moet je op trainen. Je moet je ademhaling onder controle houden, niet te lang wachten voor je schiet,...” Bij de Anderlechtse Sportschutterskringen kan “Er zijn geen gevaarlijke wapens, alleen gevaarlijke mensen.”
© MARC GYSENS
ANDERLECHT – In Anderlecht wordt geschoten voor de sport, maar dan wel gedisciplineerd en volgens strenge regels.
iedereen ouder dan zestien met de nodige papieren zich inschrijven. “Iedereen moet een uittreksel uit het strafregister indienen.” “Er moet discipline zijn in de schietstand. Het wapen komt pas in de schietstand uit de koffer en wordt daar klaargemaakt; de munitie zit apart. Na de training of de wedstrijd moet het wapen zonder lader en ontwapend in een gesloten koffer opgeborgen worden alvorens de schietplaats te verlaten. Wie die regels niet naleeft, vliegt eruit. Cowboys zijn niet welkom.” Behalve discipline heb je ook wat ‘zakgeld’ nodig. Naast de honderd euro lidgeld kost een wapen tussen drie- en achthonderd euro, een kogel vijf eurocent. En de schutters moeten er ook af en toe een negatieve reactie bijnemen. “De mensen die kritiek uiten, antwoord ik dat er geen gevaarlijke wapens zijn, alleen gevaarlijke mensen. Als de mensen correct zijn met hun wapens, dan is er geen gevaar. Een baseballbat kan even gevaarlijk zijn.” Op zondagmorgen en op maandag- en woensdagavond wordt er getraind, op woensdagochtend zijn er karabijntrainingen. Alles verloopt in een aangename sfeer. “De leden die op hun beurt wachten, zitten samen koffie of cola te drinken en kletsen wat. Alcohol mag niet voor er geschoten wordt. Als je een pint drinkt, kom je er niet in. Sommigen komen, schieten en zijn meteen weg. Anderen komen zonder wapen eens een klapke te doen. Schieten werkt heel relaxerend.” TS
BDW 1268 PAGINA 25 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
David Steegen Improviseren trainingen zagen de trainers dat ik potentieel had. Je vindt op zo’n EK alle niveaus, zowel mensen die amper sporten als topatleten. Op de honderd meter lopen had je bijvoorbeeld een Nederlander die er twaalf seconden over deed, een toptijd. Naast het sporten is het op
“Na mijn harttransplantatie was ik net een grote baby”
zo’n EK ook belangrijk om te tonen wat je nog allemaal kunt na een hart- of longtransplantatie.” Tijdens de vier dagen durende Spelen kaapte Goffaux maar liefst drie medailles weg: in het zwemmen goud bij de aflossing, brons in het fietsen en nog eens brons in de biatlon. Later dit jaar wil hij naar het wereldkam pioenschap voor getransplanteerden, maar hij moet het dan wel financieel rondkrijgen. “In het zwemmen zou ik iets kunnen halen. Of ik deelneem, hangt ervan af of ik sponsors vind. Anders kan ik het financieel niet opbrengen. Dan concentreer ik me op het Europees kampioenschap 2012 in Nederland.”
“Aan zo’n kampioenschap nemen ook niergetransplanteerden deel. Zij mogen epo nemen voor hun behandeling (epo is ook doping, red.). Er wordt gezegd dat de reis van de Amerikaanse deelnemers wordt terugbetaald als ze een medaille halen. Er gaan geruchten dat zij weleens wat meer epo zouden durven te vragen: ze hebben het ‘nodig voor hun behandeling’.” Goffaux traint alvast voluit voor het WK: per week doet hij vijf uur aan powertraining en loopt hij een uur op de loopband. Daarnaast gaat hij wekelijks tweeënhalf uur buiten lopen. Zodra de lente aanbreekt, vind je hem ook weer in het zwembad – nu is het nog te koud. Goffaux is heel gevoelig voor warmte en kou. “Ik loop maar beter geen verkoudheid op, want dat zet de deur open voor microben. Een verkoudheid heeft meteen invloed op mijn hart. Ik moet heel mijn leven medicamenten nemen opdat mijn lichaam het hart niet afstoot.” De hartstilstand heeft Goffaux’ leven veranderd. Hij geniet er nu met volle teugen van en is vooral gelukkig dat hij kan blijven sporten. “Ik fiets tachtig kilometer of loop er tien, en ik ben fier op mezelf. Het zijn stuk voor stuk overwinningen op mezelf – in het begin kon ik de trap niet op. Het is ook een boodschap aan de mensen die een transplantatie hebben gehad: toon je waardig. Ik had vroeger het beeld dat getransplanteerden mensen zijn die in een stoel zitten en amper nog bewegen. Ik ben het levende bewijs dat dat niet klopt.”
Tim Schoonjans
SPORTEN NA DE SCHOOLUREN
Zondagmiddag. Mijn echtgenote stelt een culturele gezinsuitstap voor. Het zal misschien de spanning wegnemen van de uitwedstrijd diezelfde avond. RSC Anderlecht moet naar de Kempen om tegen ‘zwart beest’ KVC Westerlo te voetballen. Nooit makkelijk. Vooral niet na het zware verlies tegen Ajax Amsterdam. Mijn eega heeft kaarten voor Bronks, hartje Brussel. We gaan met de fiets. Onze nieuwe buren, een jong gezin met wortels in Antwerpen, inspireren. Het zijn consequente fietsers. Verfrissende mensen. Waar veel mensen over praten, doen zij gewoon. De jeugd geeft het voorbeeld. De vier kilometer korte tocht is rijk aan contrasten. Eerst door het Elisabethpark aan de basiliek. Veel wandelaars en spelende kinderen bevolken de groene long van noord-Brussel. Hier en daar hoopjes zwerfvuil. We krijgen dat park en de omliggende straten maar niet proper. Zo nu en dan betrappen de buurtbewoners een moeder die een gebruikte luier zomaar op straat gooit, of een chauffeur die even stilstaat om zijn asbak leeg te gooien in de goot. Sommige Brusselaars hebben echt geen burgerzin. De Leopold II-laan heeft een fietspad dat naast de hoofdweg kronkelt. Auto’s met buitenlandse nummerplaten, van Nederland – nochtans een fietsland – tot Oekraïne, houden geenszins rekening met het pad, laat staan met de fietsers erop. Aan het Saincteletteplein klaart de fietswereld op. De gloednieuwe weg voor tweewielers is nog onbezoedeld. Niets heerlijker dan op ‘vers’ macadam te rijden. We steken over aan de eerste brug, naast het Klein Kasteeltje. Binnendoor over kleine straten met kinderkopjes. Aan het theater heerst een gezellige drukte, maar plek om de vier tweewielers te stallen is er niet. De voorgevel van het Griekse res-
taurant Strofilia dan maar. De Belgische Improvisatie Liga (BIL) treedt op in het Bronkstheater. Voor veel (heel) jonge kinderen en hun ouders. Veel van die kinderen zijn wat te klein voor de show. Er mag gegooid worden met pantoffels als het publiek het niet eens is met de beslissingen van de hoofdscheidsrechter. Dat hebben de kleintjes niet begrepen: voortdurend gooien ze met alles wat ze in handen krijgen. De absolute kinderhel breekt los. Kinderen lopen af en aan terwijl de acteurs proberen te spelen. Gekrijs en gegil verstoren veel sketches van de jonge acteurs en actrices. Ik heb met hen te doen, alle goede bedoelingen ten spijt. De meeste volwassenen laten betijen. Stellen dat het in een voetbalstadion beschaafder toe gaat, zou overdreven zijn, maar we schrikken toch. De stress heeft zich nu helemaal van mij meester gemaakt. De woelige BIL-wedstrijd – met hoogte- en dieptepunten – heeft voor innerlijke hoogspanning gezorgd. Ik snak naar de buitenlucht, en naar de fietstocht terug. Die zal me ongetwijfeld bedaren. Niets is minder waar. De korte weg naar huis is hoogst ergerlijk. Stadsbussen zien ons niet rijden, wagens zoeven rakelings voorbij. De fietspaden worden ingenomen door geparkeerde bestel- en andere voertuigen. Thuis maak ik me klaar om naar het verre Westerlo te gaan. Na een verkwikkende douche vertrek ik vol goede moed. Twee doelpunten en enkele uren later keer ik terug naar de hoofdstad. RSCA heeft voor de derde keer verloren in de competitie. De crisis loert om de hoek. We hebben al betere Brusselse dagen gekend. www.brusselnieuws.be/steegen David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht
ADVERTENTIE
BRUSSEL – Nieuw: sinds begin deze maand kunnen ook Brusselse tieners na schooltijd tegen een voordeeltarief sporten. Het systeem bestond al in verschillende andere Vlaamse steden en gemeenten, en nu kunnen ook de Brusselse leerlingen uit het Nederlandstalig onderwijs een Sport-naschoolpas (SNS) kopen. Het is een laagdrempelige manier om allerlei sporten uit te proberen. Het aanbod omvat zowel klassieke als vrij onbekende sporten als boksen, yoga, hiphop, muurklimmen of capoeira – te veel om op te noemen. De leerlingen sporten waar, wanneer en hoe vaak ze willen, zonder vooraf
in te hoeven schrijven. Een rooster toont hen wat die dag op het programma staat. De pas tonen bij het begin van de activiteit volstaat, en achteraf wordt het pasje ook afgestempeld, zodat de ouders weten waar hun kind heeft uitgehangen. De SNS-pas is te koop bij de leerkracht L.O., bij de Stichting Vlaamse Schoolsport of de Sportdienst van de VGC en kost 25 euro voor twaalf weken. Met de SNS-pas gaan de deuren van fitnesscentra, sportverenigingen, de VGC-Sportdienst, Buurtsport, de VUB en nog TS veel meer andere aanbieders open. www.sportnaschool.be
EERSTE EN TWEEDE LEERJAAR VECHTEN KOEKELBERG – Voor de vierde keer organiseren Buurtsport en de Brussels Brazilian Jiujitsu Academy (BBJJA) het schoolworsteltoernooi schoolgrappling. Brusselse leerlingen uit het eerste en tweede leerjaar (uit een zevental scholen) hebben op vrijdag 4 maart afspraak in de Koekelbergse sportzaal Victoria. Vooraf hebben ze een initiatie, verzorgd door de BBJJA, gevolgd om goed voorbereid aan de wedstrijd te beginnen. De kinderen worden volgens geslacht,
leeftijd en gewicht in poules onderverdeeld en verschijnen in sportkleding aan de tatami. Dankzij schoolgrappling kunnen ze tonen wie de sterkste is, maar dan wel op een sportieve manier. Bij aanvang van een gevecht geven ze de hand, en na afloop omhelzen ze elkaar. Tijdens de opwarming leren de leerlingen van de verschillende scholen elkaar ook kennen. TS www.bbjja.firegym.be
Ben je een 4de, 5de of 6de leerjaar? n e e 1 1 0 2 t r a a m 5 r o o v r u Stu n e e in w n e o t o f s la k originele super-uitstap! e .b ia d e m e d in s la .k w w w
BDW 1268 PAGINA 26 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
REPORTAGE Aflevering 5
lege gebarentaal ol tc ar -H g li ei H et h n de vijfde klas van Dove kinderen lere
n e g n i z e i d Handen RDENS
DOOR PATRICK JO
™
STICHELE
en aal vloeiend Frans m le al a jn bi n ke re Ze sp hen kennen zelfs n va en ig m om S s. Nederland r if of Aramees. Maa R , da an rw ya in K , Pools le vijfdeklassers al as w t da , ee N l? gebarentaa lege in Ganshoren ol tc ar -H lig ei H t he van am De voorbije week kw volslagen vreemd. ndering in. daar een beetje vera
© SASKIA VANDER
ries ©2009 Turtle Indust
eeg bezoek van dove n meester Guido kr va e nd be ge di en lev e in Sintdie op school zit ten en er nd ki de en or en slechth ffen Inge, Michèle, . Samen met hun ju we olu s-W ht ec br m La e je met je n en vooral tonen ho lle rte ve ze en am Annemie en Billie kw , “zo zeggen handen praat. bij het binnenkomen o id Gu er st ee m n aa t en gaat gelijktijdig “Kijk,” leert juf Inge handen voor zich ui ar ha t en op ze En ek lassers wij ‘Welkom’!” naar rechts. De vijfd re de an de et m en ks en ze in de lucht, met de ene naar lin t: “Welkom” schrijv ui an ta on sp n ee et proberen het m ak voelen in deze we zich op hun gem olu W t ui en er nd ki zodat de onbekende klas.
D
Vingervlug alfabet
ijn handtas, zodat we onze stem in m en ek st nu af an “v , beet je kunnen “Oké,” zegt Inge nderen, die ook een ki de en or th ch sle De em uit hun mond iedereen gelijk is.” doen alsof ze hun st Ze al. je et ell sp t di dere kids het praten, kennen Daarna doen de an n. pe op dr ge In f ju n halen en in de tas va jnlijk nog nooit... deze klas waarschi in t he s n ook. Zo stil wa le bord verschijnt ee e werk: op het digita uz rie se t he tokopie fo nt n gi ee be ijg t er En dan Elke vijfdek lasser kr t. be lfa ra ge vin t he eren doen het af beelding van aten. De dove kind pr te rs ge vin n hu met end, zo ongelooflijk van. Ze gaan leren je. Echt indr uk wekk iek uz m h isc m rit ig denk je aan voor, op een stev Bij sommige let ters ’. len ffe ra ‘af en nn a t ku als de z) worden bijn snel als ze dat alfabe . Andere let ters (zo en nd ha je et m el een schimmensp . de vijfdek lassers let terlijk uitgebeeld complete stilte om de n va l ge re de en rhand doen. De Inge verbreek t ev t het met de rechte oe m is, g di an tsh rech d en vol wat te helpen: “Wie Supergeconcentreer r.” te be t he at ga n de linker. Da rieuze taal onder linkshandigen met s die nieuwe, myste er ss la ek fd vij de eren enthousiasme prob . de knie te krijgen
ank Applaus zonder kl
twee handen in de eren heftig met hun nd ki ve do le al t wa n dat jullie het Ineens draaien zo t Inge uit. “Ze vinde leg s,” au pl ap or vo baar oeilijker lucht. “Dat is het ge we het een beet je m an ga s du En . en vingers hebb alfabet al goed in de ze glimlacht. de vijfdek lassers maken,” zegt ze, en n of haar naam, en zij nu elt sp en er nd bijvoorbeeld Bruce Elk van de dove ki . Robin noemen ze kt lij t he s al l pe a, zo sim r de namen van Soni moeten raden. Niet ed om lachen. Maa go ns ee lf ze n t bi he Ro n Lee, en daar moet pakken. Meestal zij en ze redelijk snel te bb he t o) fot e (zi a rn ouders komen – ne Kevin of Le ze kinderen of hun De n. ke in kl d m ee vr namen die nogal
klas fabet, en de vijfde al er ng vi in am na spelt haar s van ‘L-e-r-n-a.’ Lerna t te ontcijferen. Link he rt ee ob pr ge lle co van het Heilig-Hart . ge In f Lerna zie je ju
pal, Turk ije, dere landen: uit Ne an t ui ak va – n re e s uit Gansho ster t juf Annemie m als de vijfdek lasser n gebarentaal,” flui te or so 4 12 n l aa aa st nt r be uit. Zelfs de gebare Pakistan of Iran. “E er een beet je anders al ta e of di t zie nd la zoals wij dialecten in het oor. “In elk er pen of Gent. Net tw An n va s al e lfd deze van Br ussel is niet .” fdek lassers absoluut accenten hebben raden, willen de vij ge n zij en er nd ki de geluid maken Als alle namen van op hun lippen. Of ze jk eli rk we en ss tu branden in thorend zijn. Of ze vragen stellen. Die t dat ze doof of slech m ko t he e Ho . eld orbe eestal met als ze wenen, bijvo eren antwoorden m nd ki De ts. or vo zo hrijven. En kunnen lezen en sc ‘vertaalt’. gebaren, en juf Inge
BDW 1268 PAGINA 27 - DONDERDAG 24 FEBRUARI 2011
an m © SASKIA VANDER
ido maakten e r Gu l k hu ste n
nt ge ei
np ale
ER
aspoor t.
EEN VAN
Handen die zingen
STICHEL E
ee
O T 13 T J 9
sv
OR IE D
Z
en uit de inder kla
VO
zaIE
AA
k De
IDENTIKIT
R • BD W
j. aar het is zo voorbi bezoek geduurd, m e er nd jzo bi t di t t ef ne Ruim een uur he voordat ze het ‘Ket llen niet vertrek ken wi we olu trots W t ze ui an en tien ga De kinder bben gebracht. Alle he ar rja lee e fd vij t Kerstlied’ voor he : ‘Christmas’ beelden gen met hun handen zin te om n aa st rd n armen links en voor het bo py new year’ gaan hu ap ‘H j bi , om bo en pen niet. Ze ze uit als een denn vijfdek lassers klap de r aa m t, op st dje Het lie rechts de lucht in. RAVOOOOOO!!!” g met de handen: “B fti he en ng la ien draa n 12 tot 13 uur), Brussel (zaterdag va FM op s et Kl ar na Meer weten? Luister naf 18 uur) tvbrussel (zondag va op g aa nd va l se us kijk naar Br sindemedia.be! en surf naar ww w.kla
D
A
C
B
G
F
H
E
K
J
I
Vijfde leerjaar, shoren n a G e g e ll o tc r a H Heilig jullie? Met hoeveel zijn
“Met 21.”
L
P
O
N
M
ende talen Hoeveel verschill Jullie meest bijzon
dere eigenschap?
“We zijn uniek!”
R
g? Favoriete schoolda
T
S
er.”
n we de meester we
“Maandag, dan zie
Z
p? Jullie droomuitsta
d Océade!!!”
“Naar het zwemba
V W
MISSING LINK
a en Lingala.”
amees, Kinyarwand “Tien, waaronder Ar
U Q
klas? kan je horen in de
X
Y
Brusselse humor! Omdat 21 februari Internationale Moedertaaldag is, liep er in het vijfde leerjaar van het Heilig-Hartcollege drie weken lang een project rond talen. Ze kregen niet alleen bezoek van de dove en slechthorende kids om meer te weten te komen over gebarentaal, ook een zekere Bert Mathys kwam langs om hen te laten proeven van het Marolliens. Dat is het typische, sappige Brusselse dialect dat af en toe nog te horen is in een van de alleroudste volksbuurten van Brussel, de Marollen. (Daal met de lift vlak bij het Justitiepaleis naar beneden, en je bent er!) Bert vertelde zelfs een mop in het Marolliens, en dat klonk zo:
n breef en den dokteur, me ne a ba i pe ne t m ko Er n nie spreike.” doe op stoet: “Ik ka mau op de eur. “Legt aa hand kt do n de it ze i,” ke “O kt an. Den dokteur pa m e an da ot do t da toefel.” En pei zan oecht den op deine sl , er m oe te uu gr ne hand. it: “Goe man. Den dokteur ze an da t ep ro ” a! aa “A aaile de Bee!” zoe, merge liere w Heb je ’m? Nee?! Le
es het dan eens ha
rdop...