NU MET ZOMERSMAAK!
ZAZIE GIORGIO MORANDI: STILLEVENS, DIEPE GRONDEN En ook: Martin Parr, Ognev Vlaminck en Gabrielle Aplin.
06 06 13
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
JONGERENBIJLAGE In het midden van deze krant
© JO STRUYVEN
Naar aanleiding van de twintigste verjaardag van de Haven van Brussel brengt de Brusselse fotograaf Jo Struyven de linker-en rechteroever in beeld. De foto’s die hij maakte langs de veertien kilometer lange waterweg die Brussel doorkruist, werden samengevoegd tot twee grote panorama’s van elk 28 meter. MiV De panorama’s zijn tot 11 juli te bezichtigen in drie zeecontainers op de kade ter hoogte van het Saincteletteplein en in het fotoboek Brussel Linkeroever – Rechteroever.
DE KANAALZONE ALS PANORAMA
Welzijn > Vlaamse Gemeenschapscommissie wil zelf niet langer kinderopvang organiseren
Onthaalouders op de dool BRUSSEL – De Vlaamse Gemeenschapscommissie stopt op 1 januari 2014 met de dienst voor onthaalouders. Het is niet duidelijk waar de zeven onthaalouders naartoe moeten.
D
e VGC richtte de dienst op in 1991. Die moest een leemte opvullen in de kinderopvang. Crèches waren er genoeg in Brussel, onthaalouders nauwelijks. Twintig jaar later blijken die inspanningen zonder het gewenste effect. De VGC-dienst heeft vandaag slechts zeven onthaalouders, goed voor 34 erkende opvangplaatsen. Ook in het verleden waren het er nooit veel meer dan tien. Dat is een opmerkelijk verschil met Vlaanderen. Daar gaat maar liefst
38 procent van de kinderen naar een onthaalouder. In de Nederlandstalige kinderopvang in Brussel is dat minder dan 1 procent. Voor dat verschil zijn er twee verklaringen: huisvesting en de Nederlandstaligheid. Er zijn weinig Vlamingen in Brussel bereid om thuis kinderen op te vangen, en als ze dat wel zijn, is hun woning vaak te klein. De Vlaamse Gemeenschapscommissie heeft in een poging om het onthaalouderschap aan te moedigen in 2010 aan de vzw Kinderop-
vang KAV uit Vilvoorde gevraagd om een netwerk van Brusselse onthaalouders uit te bouwen. De vzw heeft veel ervaring met die specifieke formule van kinderopvang. Ze kreeg 30.000 euro en een halftijds personeelslid. De bedoeling was om tegen 2012 te groeien tot veertien onthaalouders. Uiteindelijk werden het er drie. Collegelid voor Welzijn Brigitte Grouwels (CD&V) heeft in de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie toegegeven dat het project geen groot succes was. In 2013 ontvangt de vzw geen subsidies meer. Uit het antwoord op een parlementaire vraag van raadslid Elke Roex (SP.A) blijkt intussen dat collegelid Grouwels beslist heeft om de dienst
voor onthaalouders van de VGC op te doeken. Tegen BDW zegt Grouwels hierover dat, in het kader van de subsidiariteit, de VGC vindt dat het organiseren van kinderopvang geen kerntaak is van de VGC. “Dat komt toe aan het maatschappelijk middenveld,” zegt woordvoerder Philippe Vanstapel.
Strengere voorwaarden Op 1 januari 2014 zal de VGC-werking worden overgedragen aan een “ander organiserend bestuur.” Hoe dat in zijn werk zal gaan, kon of wou Grouwels niet zeggen. De zeven VGC-onthaalouders blijven zolang in het ongewisse. De kans dat het onthaalouderschap zich in de toekomst makkelijk zal
ontwikkelen in Brussel, lijkt gering. Vorig jaar werd het Vlaams decreet op de kinderopvang goedgekeurd. Het is wachten op de uitvoeringsbesluiten, maar nu al is duidelijk dat Vlaanderen de voorwaarden verstrengt voor wie binnen het eigen gezin kinderen wil opvangen. Steven Van Garsse ADVERTENTIE
FIRST CLASS CONDITIES VAN 7 TOT 15 JUNI BIJ NISSAN.
N° 1381 VAN 6 TOT 13 JUNI 2013 ¦ WEEK 23: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE
OPMERKELIJK
BDW 1381 PAGINA 2 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 © KRIS HENDRICKX
NOODKNOP BIJ METROPOORTJES WEG OF VERZEGELD BRUSSEL – Deze maand wil de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB enkele technische ingrepen doorvoeren om het metropoortjesvandalisme in te dijken. Zo verdwijnen de groene noodknoppen of worden ze verzegeld. Het is een bekend verschijnsel in de Brusselse metrostations: poortjes die lange tijd openstaan terwijl het alarmsignaal oorverdovend door de gangen loeit. Oorzaak zijn doorgaans zwartrijders die, in plaats van een vervoersbewijs te kopen, liever op de noodknop drukken zodat het alarm aanslaat en alle hekken opengaan. Tot hiertoe zijn de poortjes niet van op afstand te sluiten. Het zijn de poetsploegen of zoneagenten op ronde die ze manueel sluiten. Vorig jaar in september kondigde de MIVB aan dat er tegen eind 2012 een systeem zou geïnstalleerd worden waarmee de centrale dispatching automatisch gewaarschuwd wordt telkens als er ergens poortjes openstaan. Via extra camera’s kunnen de dispatchers de situatie dan evalueren en de poortjes van op afstand sluiten. Het is uiteindelijk een half jaar later geworden. Tegen eind juni wil de MIVB de 58 metrostations waar poortjes staan, uitrusten met het afstandssysteem. De afgelopen weken werd het al getest in elf stations waaronder Zwarte Vijvers. Volgens MIVBwoordvoerder Guy Sablon zijn de extra camera’s bij de poortjes intussen overal geplaatst. Tegelijkertijd wil de MIVB de groene noodknoppen in de ‘niet-betalende zone’, voor de poortjes dus, verwijderen en de noodknoppen achter de poortjes verzegelen. “Wie niet wil betalen, zal het dus moeilijker krijgen om op het perron te geraken,” zegt Sablon. De vervoersmaatschappij wacht alleen nog op het definitieve fiat van de hulpdiensten. “Zij moeten de garantie hebben dat ze bij een noodgeval binnen kunnen,” zegt Sablon. “Maar hiervoor bestaan oplossingen, een sleutel of speciale kaart bijvoorbeeld.” Om het zwartrijden nog moeilijker te maken is de MIVB al een tijd van plan de reizigers te verplichten ook bij het verlaten van de metro hun vervoersbewijs te valideren. Maar wanneer het ‘uitchecken’ net begint, staat volgens Sablon nog altijd niet vast. Bettina Hubo
Uitgelicht > Verkozen Brusselaars krijgen Vlaams cultuurbeleid toegelicht
Pover vragenlijstje voor cultuurminister Schauvliege BRUSSEL – De Samenwerkingscommissie van verenigde parlementairen uit de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) en het Vlaams parlement kon maandag Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) ondervragen over haar cultuurbeleid in de hoofdstad. Ook ideeën spuien mocht. Maar op een witte raaf na kwamen de Brusselaars zwak voor de dag. Anderen stuurden hun kat.
V
GC-voorzitter Jean-Luc Vanraes (Open VLD) had recent het idee om de samenwerkingscommissie nieuw leven in te blazen. De commissie zou politieke boegbeelden uitnodigen om van gedachten te wisselen. Nadat eerder al Jan Peumans (N-VA), Jo Vandeurzen (CD&V) en Pascal Smet (SP.A) in het Brussels parlement op visite waren, mocht Joke Schauvliege nu haar beleid toelichten. In zijn aanhef prikkelde Vanraes de Cultuurminister met punten uit het anderhalf jaar oude rapport van de Task Force Brussel (van de VGC en de Vlaamse Gemeenschap). “Mijn oog viel op het volgende: een Brussels huishouden spendeerde in 2009 gemiddeld 250 euro aan musea, schouwspelen en soortgelijke activiteiten. (...) De Brusselaars blijken overigens iets meer, 9 euro, aan culturele uitstap-
pen te besteden dan de Vlamingen.” Ook vragen over het gebrek aan betrokkenheid van de VGC bij het uitwerken van Vlaamse decreten (Kunstendecreet), het gebrek aan zicht op het investeringsbeleid in Brussel en de toekomst van de Brusselnorm of een nieuw stedelijk museum, konden het debat spijzen, gaf Vanraes mee. Dat debat en overleg bleef echter uit. Els Ampe, Brigitte De Pauw, Elke Roex, Elke Van den Brandt, Khadija Zamouri, Yamila Idrissi, Ann Brusseel en Walter Vandenbossche kwamen niet opdagen. René Coppens (Open VLD) schooide wat te nadrukkelijk om centjes voor Brussel. Enkel Annemie Maes (Groen) kaartte met dossierkennis enkele aandachtspunten aan. Paul Delva en Bianca Debaets (beiden CD&V) haalden hun dossierkennis boven om hun goede verstandhou-
ding met Schauvliege te benutten voor de goede zaak van Brussel. Maar eerst de materie. De minister nam uitvoerig de tijd om haar strategische doelstellingen te verduidelijken, en de 2,3 miljoen euro die ze aan Brussel spendeert. Duurzaam beleid, gebaseerd op feiten. Participatie en diversiteit, met een proefproject als de UitPas. E-cultuur en digitalisering, zoals met expertisenetwerken en de bijsturing van de één euro voor musea – “de prijs is niet de drempel, wel de wervende aantrekkelijkheid van tentoonstellingen.” Het cultuurmanagement bijsturen. Het internationaal cultuurbeleid verbreden met overlegacties door economie, toerisme en cultuur, in gezamenlijke handelsmissies, zoals dit jaar naar Rijsel. Of, in een ander voorbeeld, dankzij het culturele samenwerkingsak-
De verzuchting kwam naar boven dat Brussel wel een hedendaags stadsmuseum kon gebruiken
koord met de Franse Gemeenschap. “Daar zijn de initiatieven die al in Brussel bestaan een goed voorbeeld van,” zei Schauvliege. Al had Annemie Maes achteraf de vraag wanneer commissies, budgetten, timing en regeringsgoedkeuring rond dit princiepsakkoord vorm krijgen. En Greet Van Linter (Vlaamse Democraten Brussel) vreest zelfs dat het akkoord uiteindelijk in het voordeel zal draaien van de bicommunautaire cultuuruitstraling. Als laatste beleidsdoel stipte de minister de eco-
DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE
YO!Fest wil dat Europa meer inzet op de jeugd en wil een dialoog op gang trekken zodat Europa de jongeren niet vergeet. In dat kader is er twee dagen feest op de Esplanade aan het Luxemburgplein, inclusief een onvermijdelijke picknick.
© BART DEWAELE
BDW 1381 PAGINA 3 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
WEEKOVERZICHT
© ERFGOED.BE
WOENSDAG 29 MEI 348 NIEUWE ONDERWIJSPLAATSEN IN SCHAARBEEK.Tegen 2016 komen er 348 plaatsen bij in het Nederlandstalig gemeenteonderwijs in Schaarbeek. Dat belooft bevoegd schepen Adelheid Byttebier (Groen). Om dat aantal te halen, zullen er twee Nederlandstalige gemeentelijke basisscholen gebouwd worden. VUB TREKT DOCTORAAT IN NA FRAUDE. De Vrije Universiteit Brussel (VUB) trekt een doctoraat uit 2005 in wegens plagiaat. Het is al het tweede geval van wetenschapsfraude aan de VUB op evenveel maanden tijd.
DONDERDAG 30 MEI STAD STELT BUSBANEN OPEN VOOR TAXI’S. Een aantal busbanen op wegen van de stad Brussel worden opengesteld voor taxi’s. Er komen ook extra taxistandplaatsen aan het Centraal Station. De stad wil zo tegemoet komen aan een aantal vragen van de taxisector. KINEPOLIS BLIJFT OP DE HEIZEL. De handelsrechter geeft Kinepolis gelijk in zijn conflict met de vzw Tentoonstellingspark. Hierdoor mag de bioscoop op de Heizel blijven. De vzw, die in opdracht van stad Brussel de Heizelpaleizen uitbaat, wou de uitbatingsovereenkomst verbreken omdat Kinepolis activiteiten zou ontplooien die niet stroken met die overeenkomst.
VRIJDAG 31 MEI
Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) mocht haar beleid in het Brussels parlement toelichten.
cultuur aan, die ver- en nieuwbouw door de Vlaamse overheid in Brussel rekening laat houden met een duurzaamheidstoets inzake energiezuinigheid. Ook daar een suggestie van Maes, of er niet met afval kan worden gebouwd in Brussel.
Extra inspanningen Omtrent het bestuurlijk vlak verduidelijkte Schauvliege dat een interne staatshervorming in sé geen invloed heeft op haar beleid in Brussel. Ook de planlastvermindering is niet van toepassing op Brussel, noch de hervorming van de regelgeving op gemeentelijke cultuurraden. Eén
vraag die bij de povere ideeënronde meermaals terugkwam, was de UitPas die Schauvliege proefdraait in Aalst en waarin Brusselse instellingen partner willen zijn - maar daar bleken de parlementairen geen weet van te hebben. Het sociaal tarief dat à la carte van de stad of gemeente voor die UitPas werkt, moet nog afgestemd worden op de VGCCultuurwaardebon (Bruno De Lille), die sociaal achterhaald is. Verder orakelde Paul De Ridder (N-VA) dat de ineenstorting van federale instellingen het oud-Vlaamse kunstpatrimonium wel eens zouden doen verhuizen. En kwam naar boven dat
Brussel, zoals Gent en Antwerpen wel een hedendaags stadsmuseum kon gebruiken. Waarop Schauvliege reageerde dat die verzuchting vanuit de basis moet groeien, waarna Vlaanderen kan afmeten welke bijdrage kan gegeven worden in het uitgewerkt project. De Cultuurminister besloot dat de uitdagingen van het cultuurbeleid die voor Vlaanderen tellen ook voor Brussel gelden, maar dat Brussel wel extra inspanningen krijgt voor infrastructuur. De vergadering, die al lang verlaten was door Carla Dejonghe (Open VLD), onthield zich van elk debat. Jean-Marie Binst
VILLO! RONDT KAAP 30.000 ABONNEES. Het aantal langetermijnabonnees van fietsdeelsysteem Villo! is in 2012 met 20 procent gestegen, tot net geen 32.000. Het aantal mensen dat een fiets huurt voor een dag of een week daarentegen, is lichtjes gedaald. Dat staat in het jaarverslag, dat staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille (Groen) bekendmaakt. BRABANTWIJK HEEFT NIEUW POLITIECOMMISSARIAAT. De wijk rond de Brabantstraat en het Liedtsplein in Schaarbeek heeft een nieuw politiecommissariaat. KOBAN Brabant is een klein commissariaat naar Japans model waar 11 agenten, die al actief waren in de wijk, hun eigen stek hebben. De agenten moeten zo makkelijker aanspreekbaar worden voor de buurtbewoners.
ZATERDAG 1 JUNI EXPLOSIE IN GEBOUW OP ANSPACHLAAN. Op de Anspachlaan, in het centrum van Brussel, heeft zich een explosie voorgedaan in een gebouw. Daarbij vielen er negen gewonden, drie onder hen zijn er erg aan toe. De ontploffing werd veroorzaakt toen een bewoner een sigaret opstak tijdens een gaslek.
ZONDAG 2 JUNI
“ “ HET WOORD
Eigenlijk is Brussel meer mijn stad, maar mijn vrienden wonen hier.”
FANDAG RODE DUIVELS LOKT MASSE VOLK. Op de eerste fandag van ons nationaal voetbalelftal in het Koning Boudewijnstadion zijn naar schatting 15 tot 20.000 mensen aanwezig. Ze kunnen er onder meer een training bijwonen en handtekeningen verzamelen van de spelers.
MAANDAG 3 JUNI Acteur Jan Decleir over zijn haat-liefdeverhouding met Antwerpen, de stad waar hij woont (Knack).
Laten we dringend de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen afschaffen. Ze maakt de Brusselse economie kapot.”
Schauvliege in debat met brussel. Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (CD&V) licht haar beleid, geënt op Brussel, toe in de samenwerkingscommissie van de VGC. De Brusselse en Vlaamse verkozenen stellen amper vragen. AB BLAAST AMERIKAANS THEATER NIEUW LEVEN IN. De Ancienne Belgique, de vzw Brussels Expo en de kunstvereniging Volta werken samen een businessplan uit voor de uitbating van het Amerikaans Theater. In het pand, dat gebouwd werd voor Expo ’58, staat op 20 en 21 september een concertweekend gepland.
DINSDAG 4 JUNI Brussels OCMW-voorzitter Yvan Mayeur (PS) maakt zich boos op de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen die een negatief advies uitbracht over de restauratie van het Byrrh-gebouw in Laken (in Le Soir).
Mobiel depot
Sinds 29 mei staat er een mobiel depot van het koerierbedrijf TNT op de parking aan het Jubelpark. Dit mobiel depot is een grote oplegger die fungeert als opslagplaats en sorteercentrum van goederen. Het depot rijdt dagelijks van Brucargo op Zaventem naar het Jubelpark, om daar te stationeren. Eenmaal gestationeerd worden de cyclocargo’s (elektrisch geassisteerde vrachtfietsen) uit het depot gehaald en geladen om winkels en kantoren in
Schaarbeek, Etterbeek en Sint-Joost-ten-Node te voorzien van hun bestelling. Door het inzetten van dit mobiele depot zullen er in de bovengenoemde gemeentes geen bestelwagens van het koerierbedrijf meer rondrijden. Dat resulteert in 900 uitgespaarde kilometers per week. TNT werkt voor dit project al sinds oktober 2010 nauw samen met de fietskoeriers van Ecopostale. Milan Vranckx
LIDAR-CAMERA’S IN GEBRUIK. De politiezones van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen vanaf heden snelheidscontroles uitvoeren met twee LIDAR-camera’s. Dat zijn een soort semimobiele, onbemande camera’s die elk 100.000 euro per jaar kosten. Ze zullen onder andere flitsen in tunnels en tijdens wegwerkzaamheden. NIEUW PARK TUSSEN BELGICA EN PANNENHUIS. In het najaar begint Beliris met de aanleg van een nieuw park tussen de metrostations Belgica en Pannenhuis. Er komen onder andere speelen sportterreinen op een oud industrieterrein van de NMBS. Het park zou tegen de herfst van 2014 klaar moeten zijn en zal 4,3 miljoen euro kosten, waarvan spoorbeheerder Infrabel er 3 zal betalen. Samengesteld door Milan Vranckx en Jean-Marie Binst
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP
BDW 1381 PAGINA 4 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
Johan Martens van Samenlevingsopbouw Brussel: “De opbouwwerker behoudt het overzicht, ziet de rode draad. Er zijn weinig sociale organisaties die het probleem in zijn eenheid zien.”
© SASKIA VANDERSTICHELE
Samenleving > Johan Martens over dertig jaar straathoekwerk
‘De noden zijn vertienvoudigd’ SINT-JANS-MOLENBEEK – Bijna dertig jaar is Johan Martens actief in het opbouwwerk in Brussel. In oktober zet hij er een punt achter. Het opbouwwerk in Brussel is ontstaan uit de Nederlandstalige Cultuurcommissie, voorganger van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Maar de relaties zijn niet meer wat ze geweest zijn.
J
ohan Martens is een van de eerste afgestudeerde maatschappelijk werkers die echt in die hoedanigheid aan de slag kon. “Dat was in Antwerpen,” vertelt hij in de kantoren van Samenlevingsopbouw Brussel aan het kanaal. “We werden halftijds betaald om voltijds te werken. Zo ging dat toen.” Martens ging niet veel later in Brussel aan de slag. Hij haalt als bewijs een oude Deze Week in Brussel uit 1986 boven waarin hij geïnterviewd werd als de voorman van het net opgerichte Regionaal Instituut voor de Samenlevingsopbouw Brussel.
“Er was wel al opbouwwerk in Brussel,” vertelt Martens. “Er waren tijdelijke werkgemeenschappen, bijvoorbeeld aan het Rad, in de wijk Goede Lucht, of aan de Leopold II-laan waar toen nog een viaduct stond. De Nederlandstalige Cultuurcommissie wou die mee ondersteunen, maar ze maakte een denkfout. Het opbouwwerk bestaat in twee vormen. De eerste die met buurtmaaltijden en feesten de mensen uit een wijk dichter bij elkaar wil brengen. Dat is het ‘koesterende’ opbouwwerk. En dan is er het politiserende opbouwwerk, dat via politieke
actie het beleid wil sturen. De NCC koos voor de eerste optie, terwijl eigenlijk toen al duidelijk was dat die geen civiele effecten tot gevolg had.”
Martens & Martens Nochtans was er ook een politiserende buurtwerking actief in Brussel: De Kassei. Die voerde actie voor betaalbaar wonen en ageerde tegen Vlaamse eigenaars die exorbitant hoge huurprijzen vroegen in de Noordwijk. Het was na de kaalslag. Duizenden bewoners moesten op de vlucht voor het Manhattanproject van Paul Vanden Boeynants. Men-
sen als Albert Martens, later professor Sociologie aan de KU Leuven, gingen in het verweer. De bewoners mondig maken en het protest mee organiseren, dat was het ordewoord. “Albert Martens, mijn naamgenoot, en tegelijk een van mijn leermeesters,” zegt Johan Martens. We rijden naar Peterbos in Anderlecht. Achttien blokken sociale woningen. Buiten de stad. Als er al een ‘banlieue’ is in Brussel naar Parijs’ model, zou je die met een beetje slechte wil Peterbos kunnen noemen. Samenlevingsopbouw Brussel heeft zich daar eind jaren tachtig genesteld om de sociale cohesie te herstellen. “Toen we begonnen, was er een probleem met een jeugdbende,” zegt Martens. “Ik dacht: l’histoire se répète. Ik had dat al meegemaakt in Antwerpen aan het Zuid. Maar hier was het anders. Er woonden Marok-
kaanse gezinnen met veel kinderen. Daar waren moeilijke gasten bij. We begonnen met een voetbalploegje, maar haalden onze doelstellingen niet. We hebben toen radicaal het geweer van schouder veranderd en we begonnen te werken met de kinderen. We zijn hen blijven volgen tot ze jongeren werden. We trokken er mee naar de Pyreneeën of gingen diepzeeduiken. Daar moesten ze echt hun leven in handen nemen. Tegelijk geef je ze perspectief.”
Drugsdealers We stappen het lokaal binnen in een blok van sociale huisvestingsmaatschappij Assam. Peterbos is opgedeeld in sociale blokken van Assam en van de Anderlechtse Haard. Twee sociale huisvestingsmaatschappijen met een andere traditie, visie en beleid op het terrein. “Assam is
ADVERTENTIE
BDW 1381 PAGINA 5 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
En dan is er nog die ander troef die Johan Martens vaak heeft uitgespeeld: de beleidsmakers het terrein laten zien. Tonen waar het om gaat. “Ik heb hier Louis Tobback uitgenodigd, minister van Binnenlandse Zaken, toen bleek dat Peterbos op een drugsroute lag. Ik heb Christos Doulkeridis uitgenodigd, staatssecretaris voor Wonen, wiens ouders niet ver hiervandaan een winkeltje hadden, of Van Goidsenhoven, de vorige burgemeester van Anderlecht. Telkens met de bedoeling om extra aandacht te vragen voor Peterbos, en zo nodig extra middelen aan te trekken voor het opbouwwerk.” Het maakt dat Martens in zijn dertigjarige carrière een imposant netwerk aan contacten heeft opgebouwd. Hij kent god en klein pierke in politiek Vlaanderen en Brussel. “Verbindingen leggen,” zegt Martens hierover. “Dat is wat ik altijd heb willen doen. Het is voor mij de kern van het opbouwwerk. Je analyseert het probleem in een wijk en dan probeer je iedereen die met een deelproblematiek bezig is – psychosociaal, huisvesting, werk, etc. – met elkaar in contact te brengen. De opbouwwerker behoudt intussen het overzicht, ziet de rode draad. Er zijn weinig sociale organisaties die het probleem in zijn eenheid zien.” Niet dat het er makkelijker op geworden is in de dertig jaar dat Martens in Brussel aan opbouwwerk doet. “Neen, zeker niet. De noden zijn vertienvoudigd. Er is de hele problematiek van de mensen zonder verblijfsvergunning, van de Oost-Europeanen, van de gebrekkige huisvesting en het tekort aan jobs. Vroeger was het een stuk
n Studies Maatschappelijk
Werk Sociale School Antwerpen n 1975-1983: Jeugd- en buurt
werker in Antwerpen-Zuid n 1979-1982: Voorzitter
Antwerpse buurtwerken en ondervoorzitter federatie buurtwerken n 1981-1983:Voorzitter
Centrum Methodiekontwikkeling Samenlevingsopbouw n Sinds 1984 Oprichter en
coördinator van Samenlevingsopbouw Brussel n Sinds 2003 Voorzitter
CAW de Terp in Antwerpen n 2005-2011: Voorzitter
federatie samenlevingsopbouw Vlaanderen en Brussel n 2OO7-2O12 Voorzitter
Brusselse Welzijnsraad n Sinds 2OO9 Bestuurslid
Welzijnszorg vzw
eenvoudiger. Het volstond vaak om iemand in de armoede een goede woning te geven. Maar vind nu nog maar eens een betaalbaar appartement in Brussel voor een gezin met drie kinderen.”
Roma Het blijft intussen verbazen dat Samenlevingsopbouw Brussel een volledig Vlaams initiatief is dat goed gedijt in een overwegend Franstalige stad, met politici die vaak arg-
“Vlaanderen moet blijven investeren in Brussel. Dat is het aan zichzelf verplicht” wanend staan tegenover initiatieven uit Vlaanderen. Martens ziet niet meteen een probleem. “Integendeel. Vlaanderen moet dit blijven doen. Het is dat aan zichzelf verplicht. Ik verwijs graag naar de periode Van Asbroeck (SP.A). Toen ze Vlaams minister van Brusselse aangelegenheden was, heeft ze de Brusselse wet gemaakt waardoor de Vlaamse Gemeenschap rechtstreeks in Brussel kan investeren. Daarmee was ook op vlak van armoedebestrijding de band tussen Vlaanderen en Brussel bezegeld.” Met dat ander Vlaams beleidsniveau in Brussel, de VGC, liep het minder goed. De relaties verzuurden. “We hebben daar deels de strijd verloren,” zegt Martens. Hij analyseert
Brussel Deze Week vzw is uitgever van de weekbladen Brussel Deze Week en Agenda en van de nieuwssite brusselnieuws.be. De krant is marktleider voor nieuws over Brussel. Het drietalige (N, F, E) magazine Agenda bundelt wekelijks alle activiteiten van Brussel en de nieuwssite is de meest volledige nieuwsbron over de hoofdstad. De publicaties kennen een ruime verspreiding in en rond Brussel en in de grote Vlaamse steden.
VOOR DE VERKOOP VAN ADVERTENTIES ZIJN WIJ OP ZOEK NAAR EEN
COMMERCIEEL MEDEWERKER (M/V) TAKEN
n Geboren in Hasselt, 1949
Steven Van Garsse
van advertenties en voor de realisatie van uw omzetdoelstellingen op het vlak van print en online sales en -strategieën
n U bouwt een goede relatie op met uw klanten,
zowel particuliere klanten als reclamebureaus en mediacentrales, en bouwt nieuwe contacten verder uit
n U begeleidt uw klanten van A tot Z n U maakt offertes op, volgt deze actief op
en zorgt voor de service na verkoop
n U zorgt ervoor dat de informatie in
het CRM-systeem up-to-date blijft
n U houdt uw kennis van de markt en
de sector up-to-date
Schellen We stappen een buurtrestaurantje binnen, Chez Lucia. Martens is er goed gekend. We eten er een smakelijke scampis à la grecque. De waardin spreekt perfect Nederlands en Frans. Of Martens geen spijt heeft om de Noordwijk, en binnenkort Brussel te verlaten? “We zouden terug aan de slag kunnen gaan in de Noordwijk, maar dat zou een totaal andere aanpak vergen. De wijk is enorm veranderd. Je zou al twee drie opbouwwerkers nodig hebben, liefst iemand die Oekraïens of Russisch spreekt. En dan zou je hier heel nuttig werk kunnen leveren,” zegt Martens die de wijk weleens toont aan collega’s uit Vlaanderen. “Als opbouwwerkers uit Limburg of Leuven deze wijk hier zien, dan vallen de schellen van hun ogen.” Maar hijzelf houdt ermee op. Of toch niet helemaal. “Ik zit te broeden op een project rond psychosociale problemen bij sans-papiers. Dat houdt me al langer bezig. Ik heb daarover hier en daar al enkele gesprekken gehad.” Neen. Johan Martens zegt Brussel nog geen vaarwel.
n U bent verantwoordelijk voor de verkoop
n U ontwikkelt hiervoor sterke reclameadviezen
PROFIEL
God en klein pierke
Johan Martens
hoe het VGC-college geleidelijk aan het middenveld ontmanteld heeft en een stuk van het armoedebeleid naar zich heeft toegetrokken. Daarbij zijn fouten gemaakt, vindt Martens. “Neem nu het Lokaal Sociaal Beleid (LSB), een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap. Had de Vlaamse Gemeenschapscommissie ons laten doen, dan hadden we dat Vlaamse decreet wel in Brussel kunnen toepassen. Wat is het probleem? Het LSB is een taak voor de OCMW’s en de schepenen van sociale zaken. In Vlaanderen is dat eenvoudig, maar in Brussel krijg je niet zo gemakkelijk een Vlaams decreet tot bij de OCMW’s. Nochtans had het gekund. We hebben goede contacten met de OCMW’s. Maar als collegelid Brigitte Grouwels een brief schrijft naar de OCMW-voorzitters met de vraag om een Vlaams decreet te implementeren, dan komt daar natuurlijk niets van in huis.” Martens vindt het niet zo abnormaal dat het niet goed boterde met de Vlaamse Gemeenschapscommissie. “Het is een luxe dat we door Vlaanderen worden betoelaagd. Mijn stelling is dat het opbouwwerk zo ver mogelijk van het laagste bestuursniveau moet staan, om onafhankelijk te kunnen werken. In Vlaanderen is dat ver van de gemeenten, in Brussel ver van de VGC.” Van Peterbos rijden we naar de Noordwijk. Samenlevingsopbouw Brussel heeft daar een groot deel van haar geschiedenis geschreven. De organisatie had er lang een stek, op de Antwerpsesteenweg in een huis van de VGC dat vandaag vervallen is. Toen Samenlevingsopbouw Brussel het huis verliet, liet Martens er tijdelijk Roma wonen. Grouwels was ziedend. “Maar nu zijn we hier helemaal weg,” zegt Martens. “Onze taak in de Noordwijk is volbracht. Er wonen nu meer mensen in de Noordwijk dan toen er in de jaren zeventig gevlucht zijn. En er zijn voldoende sociale woningen. Daar hebben wij altijd over gewaakt.”
n U genoot bij voorkeur een hogere opleiding n U heeft ervaring in accountmanagement,
bij voorkeur in de mediasector
n U bent een commercieel talent met een sterke
motivatie, gedreven en resultaatgericht
n U werkt graag in teamverband, maar u kunt
uw werk ook zelfstandig organiseren en plannen
n U bent perfect Nederlandstalig met zeer
goede kennis Frans en Engels
n U beschikt over kennis van en/of affiniteit
met Brussel en u woont bij voorkeur in de regio
WIJ BIEDEN
opgericht door adellijke families samen met de MOC (de Franstalige tegenhanger van het ACW, SVG), de Anderlechtse Haard is van de gemeente. Ze hebben ons altijd goed ondersteund,” zegt Martens, “en gaven ons vaak carte blanche.” We ontmoeten vrouwen met hoofddoek in een naaiatelier. “Toen ik met dat voorstel op de proppen kwam, werd ik zot verklaard. Een naaiatelier voor vrouwen? Dat is veertig jaar terug in de tijd! Het stond lijnrecht tegenover wat er leefde binnen het opbouwwerk dat vond dat je moest komen tot politieke actie. Ik heb voet bij stuk gehouden. Een beetje pragmatisch zijn, kan geen kwaad in het opbouwwerk.” In een ander lokaal vergadert de staf van Samenlevingsopbouw Peterbos. Acht mensen rond een tafel. Enkele allochtonen. Zelf ooit ‘moeilijke jongeren’ en nu aan de slag als straathoekwerker. We wandelen langs de blokken van de Anderlechtse Haard. Martens toont ons kelders die vroeger regelmatig door jongeren werden gekraakt. Samenlevingsopbouw Brussel vroeg om ze af te sluiten en zorgde voor een jeugdhuis en een voetbalplein op de site. De beplanting tussen de woonblokken werd aangepast omdat hoge struiken drugsdealers konden aantrekken. Het zijn de kleine praktische aanpassingen die veel kunnen verhelpen in een moeilijke buurt.
n Een afwisselende baan in
een dynamisch mediabedrijf
n Een voltijdse opdracht van onbepaalde duur n Een vast loon met extralegale voordelen
Geïnteresseerden sturen uiterlijk tegen 23 juni 2013 een brief met motivatie en cv naar: Brussel Deze Week vzw, algemeen directeur Marijke Vandebuerie, Eugène Flageyplein 18, 1050 Elsene of via een e-mail naar marijke.vandebuerie@bdw.be
BDW 1381 PAGINA 6 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
gem. Een cameraploeg van TF1 was erbij toen ze eind december vorig jaar het contract ondertekenden. De Fransen draaiden een documentaire over vijf manieren om in crisistijd een woning te kunnen kopen, en Shaipz was daar een van. “Doordat we het huis zelf in drie appartementen hebben onderverdeeld, hebben we ieder zo’n 30.000 euro bespaard,” zegt Massa. “Maar het gaat om meer dan het geld. De
“Shaipz is in constante evolutie. Ik probeer te snappen hoe mensen de website gebruiken, en ze aan hun wensen aan te passen”
Laetitia Massa van Shaipz (midden): “Ik heb altijd een eigen bedrijf willen hebben, ik hoop hier fulltime mijn werk van te kunnen maken.”
© DIETER TELEMANS
Roeping
Samenleving > Nieuwe website speelt in op samenhuizentrend
‘Ik wilde gewoon stoppen met huur te betalen’ BRUSSEL – Ze kon het appartement waar ze van droomde niet vinden, dus bedacht Laetitia Massa (29) een website die inspeelt op die noodkreet van vele jonge Brusselaars. Via Shaipz.com kunnen kandidaat-kopers gelijkgestemde zielen vinden om een huis mee op te delen. De website bestaat nog maar een goed half jaar, maar heeft puur door mond-tot-mondreclame al vijfhonderd gebruikers.
L
aetitia Massa (29) was op zoek naar een appartement in het zuidoosten van Brussel. Maar door haar budget moest de IT-advocate altijd toegevingen doen – een dilemma dat veel kandidaat-kopers waarschijnlijk bekend in de oren klinkt. En overal zag ze hetzelfde mechanisme: bouwpromotoren kopen grote huizen op en verkopen de flats vervolgens met winst apart door. “Toen ik een veel lager bedrag dan gevraagd bood voor een flat, accepteerde de promotor dat. Zelfs met een lagere verkoopprijs maakte hij dus nog steeds winst. Dus ging ik me afvragen: wat als ik van tevoren met mijn toekomstige buren had afgesproken? Ik wist nu niet of ik het leuke mensen zou vinden. Maar als ik twee of drie vrienden had kunnen overhalen, hadden we samen ook meer onderhandelingsmacht gehad.” Massa zegde de deal af, en ging op zoek naar een huis om met anderen te kopen.
‘Cohousing’ of samenhuizen zit in de lift. Volgens het Thuis-Trendrapport 2013 van kenniscentrum ILIV vzw zou 32 procent van de Belgen het leuk vinden om een groot huis te delen met anderen, waarbij ieder zijn eigen woning heeft, maar er ook gemeenschappelijke delen zijn. Besparen vanwege de financiële crisis speelt een rol, maar ook de zucht naar ‘authentieke waarden’ als vriendschap en buurtgevoel. In Brussel bestaan al een aantal bekende grootschalige projecten, waarin tientallen bewoners samen een fabriekspand herindelen of zelf een nieuwbouw opzetten. Maar Laetitia Massa zocht op korte termijn een woonst. “Ik wilde nu stoppen met huur te betalen, ik wou geen vijf jaar meer wachten.” De advocate, die zich voor een grote bank bezighoudt met intellectueel eigendom op het internet, deed waar ze goed in was. “Ik vroeg gewoon op internet: wie zoekt er nog een appartement?” Op enkele uren tijd flanste
ze een Facebookpagina in elkaar met de naam “Bon Prix bon Genre.” Al snel groeide de groep volgers aan tot een paar honderd. “Anderen bleken exact hetzelfde probleem als ik te hebben. Ze vonden mijn idee vaak leuk, maar niet het specifieke pand. Zij volgden me om te zien of er een keer een huis bij zou zitten dat hen beviel. Op een bepaald moment begonnen ze ook hun eigen projecten op mijn pagina te plaatsen.”
Gelijkgestemde zielen Massa zag het gat in de markt en vormde BPBG in oktober vorig jaar om tot Shaipz. Een verbastering van het Engelse shapes, “naar alle individuele woonvormen die samen tot een groter geheel leiden. Het ging om de prijs, maar niet enkel en alleen om dat. Dat woord wou ik uit de naam halen. Uiteindelijk draait Shaipz voor mij om het vinden van geestesgenoten, mensen met dezelfde mentaliteit.” Het principe is eenvoudig. Wie zich
bewoner van de benedenverdieping kon zich bijvoorbeeld niet de hele tuin veroorloven. Daarom zijn we overeengekomen dat hij de helft die aan de woning grenst, kocht. De andere helft kreeg een aparte ingang, en die deel ik nu met de bewoner van de tweede verdieping. Zoiets valt te regelen als je je buren van tevoren kent.”
aanmeldt bij Shaipz, geeft aan welke oppervlakte hij minimaal zoekt, in welke Brusselse gemeenten, en hoeveel hij daar maximaal wil voor betalen. De site toont dan – in het Frans of Engels – een aantal projecten die aan die vereisten voldoen. Waren het eerst alleen projecten die Shaipzgebruikers zelf hadden voorgesteld, dan suggereert de website nu ook zelf huizen, geplukt van meewerkende woonsites. “Ik merkte dat gebruikers vaak afwachtend zijn. Ze willen niet zelf aan de kar trekken. Voor mij een vreemde vaststelling,” lacht Massa. “Dus heb ik die functionaliteit er nu aan toegevoegd, en dat werkt heel goed. Maar Shaipz evolueert constant, ik voeg bijna wekelijks elementen toe. Ik probeer te snappen hoe mensen de website gebruiken, en ze aan hun wensen aan te passen.” Heb je eenmaal een groepje gelijkgestemde zielen voor een pand weten te strikken, dan dringt Massa aan op een ontmoeting. “Zo kun je elkaar beter leren kennen. Waarschijnlijk koop je samen niet het eerste huis waar je ging naar kijken, maar misschien wel het volgende. Zo ging het ook bij ons.” Met twee medekopers vond ze zelf uiteindelijk een woning in Ouder-
“Voor zover ik weet, bestond dit concept nog niet,” zegt Els Scholiers van Wonen in Brussel, die onlangs voor het eerst van Shaipz hoorde. Een van de stichters van het samenhuisproject L’Echappée in Laken raadde haar de website aan. “Zou ze Shaipz ook naar het Nederlands willen vertalen? Er is de website van Samenhuizen vzw, maar de zoekertjes daar zijn veel minder concreet. Daarom juich ik toe dat particulieren dit soort website oprichten. Zij kunnen vaak korter op de bal spelen.” Zeker voor jonge mensen in Brussel is samen een pand opkopen en dat onderling verdelen een mogelijkheid om goedkoper te wonen, zegt Scholiers. “Ik zeg niet goedkóop, maar goedkoper.” Massa werkt haar vijfdaagse werkweek voortaan in vier dagen af, en besteedt het merendeel van haar vrije tijd aan Shaipz. Enkel via mondtot-mondreclame heeft de site inmiddels vijfhonderd gebruikers. Om de server- en personeelskosten te kunnen blijven dragen, zoekt ze naar manieren om de website geld op te laten leveren. “Waarschijnlijk ga ik gebruikers een instapbedrag vragen. Sinds kort bieden we wel al een ‘beschermingscontract’ aan, waarmee potentiële huisdelers zich in kunnen dekken tijdens het koopproces, mocht iemand er op de valreep uit willen stappen.” Massa mag zelf een woning gevonden hebben, onderweg vond ze tegelijk ook een roeping. Vrijwel meteen na de start van Shaipz won ze Les Lumières du Soir, een wedstrijd van Le Soir voor vrouwelijke ondernemers. “Ik heb altijd een eigen bedrijf willen hebben, ik hoop hier fulltime mijn werk van te kunnen maken. Maar het is allemaal niet bewust gebeurd, ik ben er gewoon ingerold.” Sara De Sloover
BDW 1381 PAGINA 7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
P-PRAAT
ADVERTENTIE
Vind je opleiding!
In de Molenbeekse gemeenteraad is dringend arbeidsduurvermindering nodig. De gemeenteraden duren namelijk te lang. Die van 21 februari duurde 9 uur en 30 minuten. En op andere zittingen was het al niet veel beter. “Niet ernstig,” vindt de plaatselijke N-VA. “Sommige beslissingen worden niet meer met de nodige kennis van zaken worden genomen.”
www.syntrabrussel.be
Negen-en-een-half uur. Sinds wij hier bij Mediapunt effectief werken, is dat een lichte dag. Dank trouwens aan de Molenbeekse N-VA om ons suggesties te sturen voor deze rubriek. Deze keer over een vertaalfout in een belastingreglement. “Dat kan als intermezzo in afwachting van volgende episode over het kapsel van Françoise Schepmans.” Dank dus, maar wij moeten hier wel een zweem van onafhankelijkheid behouden. Wij willen benadrukken dat wij openstaan voor achterklap, roddels en missers van alle politieke strekkingen. Voor Pascal Smet was het geen gemakkelijke week. Het rommelt in de Vlaamse regering over zijn voorstel voor de hervorming van het secundair onderwijs. Bovendien beslisten ze bij De Morgen om de hakbijl boven te halen: “Smet heeft de karakteriële neiging om met zijn eigengereide strategie alle medestanders van zich af te keren. Het overkwam hem in Brussel, het overkomt hem nu opnieuw.” Bij deze bieden wij minister Smet een troostende schouder aan. Gelukkig heeft Smet ook iets om naar uit te kijken. Bij ons dagelijks overzicht van de Braziliaanse pers stootten wij namelijk op een interview van Terra.com met een man met een opvallend brilmontuur. In het interview gaf Smet aan dat hij op een mooie dag zijn pensioen in Brazilië wil doorbrengen. Gezien de huidige crisis zou die mooie dag wel eens dichterbij kunnen zijn dan gedacht. Bij nader inzien: zon, strand en een Caipirinha zijn een aangenamer vooruitzicht dan onze troostende schouder.
MIS ONZE OPENDEURDAG NIET ZA 8 JUNI - 13U TOT 17U
CHIEN ÉCRASÉ
CAMPUS TOUR & TAXIS - CAMPUS UKKEL
SPORT – Sport dan. En daarmee bedoelen we uiteraard voetbal, want een andere sport bestaat er niet. In Sint-Lambrechts-Woluwe, thuisbasis van White Star, zit het er bovenarms op. De gemeente kan er namelijk niet mee lachen dat de club haar naam heeft veranderd van ‘White Star de Woluwe’ naar ‘White Star de Bruxelles’. “Niet ideaal voor de toekomstige samenwerking tussen de gemeente en de club, die naar alle verwachting in het gemeentelijk stadion wil blijven spelen,” zeggen ze bij de gemeente. Wie een cursus subtiel dreigen wil volgen, kan altijd een zitje boeken in het college van burgemeester Olivier Maingain (FDF). DUBAI - De club spreekt zelf van een “strategische beslissing.” “In het buitenland is het makkelijker om te verwijzen naar de regio Brussel,” klinkt het. Een tip: het ware misschien makkelijker geweest om te verwijzen naar de nieuwe eigenaars: Gulf Dynamic Challenge, in onze ervaring de enige firma ter wereld die Google niet kent. Soit: White Star de Dubai, iemand? Wiens brood men eet, wiens woord men spreekt, tenslotte. En internationale uitstraling? Ze hebben daar wolkenkrabbers! En een skipiste! In de woestijn! Kom dan maar eens af met Manneken Pis.
van het Seniorencentrum De VGC-sportdienst, de sportdienst en Zinnema presenteren:
WALIFORNIË – In het Atheneum van Etterbeek deelt men in de lessen aardrijkskunde Wallonië op in drie delen: Het rijke Walifornië, het arme Walbanië en het landelijke Walabama. Niveau, voorwaar. En afkomstig uit een officieel handboek, en plus. Een mens vraagt zich af wat er met de Condroz, het Land van Herve en de Belgische Eifel is gebeurd.
Onderwijs > Film en debat over Sudburyschool Het Leerhuis
Een school zonder examen
De school is intussen verhuisd naar het groenere Kortenberg, maar van de methode van Sudbury Valley werd niet afgestapt: de kinderen komen naar school en beslissen zelf wat ze ervan maken. Willen ze de hele dag computeren? Geen probleem. Willen ze hun wiskunde bijspijkeren, of hun voetbaltechniek? Dan worden ze daar mogelijk bij geholpen. Een diploma halen ze er niet. Dat moeten ze via de middenjury doen. Trisha De Cuyper maakte een documentaire over het eerste jaar van de Sudburyschool. Ze herkent zich in de kritiek die Sudbury heeft op het traditionele onderwijs: “Dat klopt zichzelf op de borst: vrijheid, kansen voor elk kind, ... De praktijk blijkt een formateringmachine
© TRISHA DE CUYPER
BRUSSEL – In 2007 ging Sandra Roobaert in een rijhuis in Schaarbeek van start met een Sudburyschool. Het is een school waar de kinderen zelf beslissen wat ze met hun dag aanvangen. Trisha De Cuyper maakte er een documentaire over.
Sudburyschool in Schaarbeek: kinderen eigen baas. die kinderen conditioneert,” zegt De Cuyper hierover, “om later – met een illusie van vrijheid – te presteren en te consumeren.” De film wordt nu woensdag vertoond in de KVS en vormt de aanleiding tot een debat met vertegenwoordigers van de klassieke netten, van de methodescholen en van SudSVG bury Gent. ‘School WTF’ op 5 juni om 20u in de KVS.
ADVERTENTIE
FeeStelIjke SportnamIddaG Voor 50-pluSSerS Maandag 17 juni 2013, 13-17 uur t Zinnema, Veeweydestraat 24-26, 1070 Anderlech van het Seniorencentrum en De VGC-sportdienst, de sportdienst g kennis maken met het sportidda Zinnema laten je tijdens deze nam dat start in september 2013. aanbod van het nieuwe sportseizoen ics, bokwa, fitbal en solodans. Op het programma: tai chi, senioret en een optreden van Afsluiten doen we met een borreltje . Zij brengen Brusselse liedjes, koor ema Zinn e bont De Zinnefolee, het iekers en meezingers. van nieuwe nummers tot bekende klass zwier, veel al voor Met een vleugje nostalgie en zwans en humor.
Info: VGC-sportdienst - 02 563 05 14 - sportdienst@vgc.be Sportdienst van het Seniorencentrum vzw - 02/210.04.65 - sport@seniorencenrum-brussel.be
BDW REGIO
BDW 1381 PAGINA 8 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
Deze week in de Tweestationsstraat > Na de middag niets meer te beleven tot middernacht
‘Vermits ze spuiten en drank verdragen, kan asbest ook’ pendelverkeer blijkt een makkelijk karweitje, of zijn wild verstrooide grootwarenhuiszakjes makkelijke sluikreclame?
Dicht en weg
Afbraakspecialist IKP-Benelux uit Diest legt sinds maandag de kraakpanden met asbest tegen de grond.
ANDERLECHT – De laatste handel leeft overdag van bedienden, al staat de Philipstoren leeg. En af en toe is er na afbraakwerken hoop op nieuw leven: een woonerf, tien cinemazalen, ... Maar of die er komen? Toch rukt de bulldozer deze week weer aan. De arme krakers mogen op zoek naar een ander pand.
T
derop, en werd gerestaureerd tot dure lofts. Snel 750.000 euro voor 200 vierkante meter weliswaar en met bewaking afgesloten. ‘Brûlons les riches,’ durft een graffitispuiter al eens op de omheining te verven, weet een buurmeisje, dat aan de overkant een etage in een aftands rijhuis kocht. Maar winkelen in de wijk doet ze niet, omdat er amper handel is. Hier op station Klein Eiland kwamen na de Eerste Wereldoorlog de militairen toe. Net als het latere lijktransport van koning Albert I trouwens. Een wandelaanrader is het vandaag zeker niet, tenzij je kickt op no man’s land ervaringen.
straten achterin, dan heeft die geen enkel effect op een gezonder buurtleven. ’s Ochtends een gedumpte zetel of iets ergers voor de etalage vinden, is schering en inslag.” Ook een huis verder bij broodjeszaak Cavaleri horen we hetzelfde lied. “Na 15 uur sluiten we de zaak. Dan kun
je hier niets meer verdienen,” geeft het personeel mee, dat het sinds één jaar uitprobeert. “Veel kantoorblokken aan de overkant hebben hun eigen catering en de klanten die we over de vloer krijgen, blijven na laat middaguur weg.” De uitbaatster kuist haar toog om 15 uur op, en zet de vuilzak buiten. “Straatvegers komen hier nooit. De laatste die het zag zitten, kwam omdat we hem een drankje gaven. Morgen ligt onze zak weer open van de clochards die er in graaien.” Het sluikstorten door © IVAN PUT
ot het handschoenenkastje leeggehaald, parkeren we de Volvo langs de Tweestationsstraat. Halthouden op de drukke, zwalpende verkeersader tussen Zuidstation en Ring is geen sinecure. Zeker niet op de drukke Industrielaan, waar bedrijvenparken elkaar opvolgen. Zelfs de Igreja Evangelica Brasileirakerk heeft er haar stek in een loods. De korte aanzet van de vluchtweg van het Zuid tot de spoorwegbrug van goederenstation Klein Eiland, heet de Tweestationsstraat. Daar kuieren we rond, bij dag én nacht. “Wees maar voorzichtig,” krijgen we van een bezorgde hoofdredactie mee. Al vertrouwen we de lokale horeca: “Ondanks de chaotische verkeersdrukte en snelheidsduivels, oogt het hier relatief veilig als je er het vuil bijneemt... Tot de avond valt.” Vanuit historisch perspectief gezien is de plek wel eervol. De riante Veeartsenijschool staat wat ver-
© IVAN PUT
Sluikstorten De laatste gevestigde waarde in de Stationsstraat is garage Fernandez. “Ik werk al jaren elf uur per dag en zie de verloedering van de buurt alleen maar toenemen,” stelt de eigenares. “Als er al een nieuwkomer is, zelfs al woont die wat deftiger in de
In een loods verscheen plots een Braziliaanse Evangelische kerk.
Ook Taverne Resto, iets verder, sloot recent de boeken. De koelkast staat nog midden de taverne, de flessen drank halfvol in de bar. Bar Caracas en Le Stop, op de hoek met de Barastraat, gingen het laatste jaar dicht. “Al vier keer overgelaten, en wegens nachtlawaai eindelijk van af,” geeft Antigone Zorbas mee vanuit haar Grieks restaurant. “Wat wil je? Hier tegenover op nummer 80 liepen de NMBS, het Waalse Cobra en een leveringsbedrijf weg, richting Albert II-laan, Zuidstation of Anderlechtsepoort. Er staan drie niveaus leeg bij Philips, goed voor 600 bedienden, Al mijn goede klanten gaan weg. De vorige burgemeester had het over “een langzame evolutie,” maar de abandon en de speculaties zijn hier troef.” Haar schoonzoon belt meermaals de politie. Vorige week nog. “Twee dronken krakers, duidelijk stoned, stonden ‘s nachts weer te roepen vanuit het bovenraam verderop (zie pand op de foto, red.). De Gomb hing nochtans verwittigingsbordjes ‘Opgepast voor asbest’, werpen we op. “Asbest zal hen niet veel ongezonder maken,” wimpelt hij weg. Deze week wordt het eerste van de drie kraakpanden gesloopt door IKP-Benelux uit Diest, bevestigen de werklui met mondmaskers me. “Als de werf in het station van Mons af is. Maar of er nieuwbouw komt, is nog niet zeker.” Twee winters terug stonden de panden met kapotte ramen alle weer te slikken. Nadien kwamen betonblokken de toegang bemoeilijken. Mooie architectuur die zijn tijd heeft gehad. Verder achter de spoorwegbrug staat het oude Sanicalor Medical van 22.000 vierkante meter te koop, een laatste stuk van het Zuidhavenproject dat de achterliggende kanaalwijk moet herwaarderen. Antoine Ide van verkoopkantoor All.Ten: “De eigenaar wil geen verkoop met opschortende voorwaarden, vandaar dat het lang duurt, maar we krijgen het wel verkocht.” Daarachter zag Cinéscope brood in tien bioscoopzalen, schreef La Dernière Heure een jaar terug. Ook een project zonder gevolg. “Als ik mijn hond uitlaat, gebeurt het dat ik een vuilzak op mijn voeten krijg gesmeten,” geeft Georges Valis nog mee. Stationswijken staan duidelijk voor eindpunten: verder kan het niet. Jean-Marie Binst
BDW 1381 PAGINA 9 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
© ACCARAIN & BOUILLOT ARCHITECTEN
Anderlecht > Gemeente bevraagt bewoners over parkeerbeleid
Is het moeilijk om een parkeerplaats te vinden? Is het parkeergedrag sinds de invoering van de verschillende parkeerzones echt veranderd? Wat is goed en wat kan er beter? Is het moeilijk om een parkeerplaats te vinden? Op deze en nog andere vragen kunt u in de grote parkeerenquête van de gemeente Anderlecht uw mening kwijt. De afgelopen jaren is er al heel wat te doen geweest over het parkeerbeleid in Anderlecht. De invoering van de verschillende betalende parkeerzones in het centrum van de gemeente leidde tot gemengde reacties bij zowel politici als buurtbewoners. De gemeente organiseert deze maand een rondvraag bij haar bewoners om nu echt te weten hoe zij tegenover het parkeerplan staan.
Via de enquête peilt het gemeentebestuur bij haar bewoners naar de tevredenheid over de genomen maatregelen. Ze gaat ook na welke bijkomende maatregelen er kunnen genomen worden, zoals de uitbreiding van de Astridzone om en rond het Vanden Stockstadion. De resultaten van de bevraging zullen voorgelegd worden aan het Gewest dat met haar gewestelijke plan het parkeerbeleid van de negentien gemeentes wil stroomlijnen. Anderlechtenaren kregen het enquêteformulier eind mei in de bus en hebben tot eind deze maand de tijd om het ingevuld aan de parkeercel terug te bezorgen. Bruno Schols
Vooral de twee treinwagons die in de voorgevel van Train Hostel verwerkt zitten, vielen in de smaak bij de jury van de Bruocsella Prijs.
Schaarbeek > Train Hostel wint Bruocsella Prijs © STEVEN VAN GARSSE
Opendeurdag in De Kriek. De school verhuist niet naar laag-Schaarbeek zoals aanvankelijk gepland maar blijft in de Grote Bosstraat.
Schaarbeek > 3.500 nieuwe plaatsen in het gemeentelijk onderwijs
De Kriek mag blijven De gemeente Schaarbeek heeft haar scholenplan klaar: 3.500 nieuwe Franstalige plaatsen (tegen 2022) en 348 Nederlandstalige (tegen 2016). Schaarbeek is de tweede jongste gemeente van het land. Dat vertaalt zich in een grote scholennood, zowel aan Franstalige als aan Nederlandstalige kant. De gemeente heeft, zoals beloofd, een scholenplan klaar dat voor het eerst samen met de Nederlandstalige en Franstalige schepen van onderwijs werd gepresenteerd. Aan Franstalige kant belooft schepen Michel De Herde (FDF) op termijn 3.529 nieuwe plaatsen. Dat komt overeen met de verwachte noden in het onderwijs, rekening houdend met het huidige marktaandeel van het gemeentelijk onderwijs in Schaarbeek. Een deel van de uitbreidingsplannen zit al in de pipeline. Die worden aangevuld met nog eens twintig grotere en kleinere uitbreidingsprojecten. “De mogelijkheid tot realisatie hangt natuurlijk af van de nieuwe meerderheden die binnen een jaar, na de verkiezingen, gevormd zullen worden,” zegt de schepen. Tegelijk hoopt De Herde te kunnen rekenen op overschotjes binnen de Franse Gemeenschap om kleine renovatie-
en uitbreidingsprojecten te ondersteunen. Twee grote projecten tekenen zich nu al af. Dat aan de Van Ooststraat is het verst gevorderd. Er wordt momenteel onderhandeld met zeven promotoren over de bouw van een Nederlandstalige en een Franstalige school op deze voormalige industriële site. In ruil krijgen de promotoren bouwgrond aan de Voltairelaan en aan het Verboeckhovenplein. En dan is er de Optimasite in de Grote Bosstraat. Daar is nu al basisschool De Kriek gevestigd, in containers. De school is aan haar tweede jaar toe. De Kriek zal er kunnen blijven, en verhuist niet naar de Van Oostsite, zoals aanvankelijk gepland. Dat maakt dat Schaarbeek over enkele jaren dus twee Nederlandstalige gemeentescholen zal tellen: één in laag- en één in hoogSchaarbeek. Een deel van de gebouwen op de Optima-site zal worden afgebroken en heropgebouwd als volwaardige Franstalige en Nederlandstalige school. De kosten worden geraamd op 4 à 6 miljoen euro. “We vinden dat zelf aan de hoge kant. We bekijken of we dat lager kunnen krijgen,” zegt Vlaamse schepen Adelheid Byttebier (Groen). Steven Van Garsse
Slaapwagons in jeugdherberg Het project Train Hostel heeft de Bruocsella Prijs 2013 gewonnen. De jeugdherberg, die deze zomer haar deuren opent, heeft de prijs te danken aan haar originele voorgevel en de dynamiek die ze uitstraalt. Vooral de twee treinwagons die in de voorgevel verwerkt zitten, vielen in de smaak bij de jury. Train hostel kreeg dit jaar de Bruocsella Prijs, een initiatief van Promethea. Met dit initiatief bekroont de vzw Brusselse projecten die bijdragen tot de aanleg, de renovatie of het behoud van onbeschermd erfgoed of van elementen die verbonden zijn aan de stedelijke inrichting. De voorgevel van het hostel, waarin de authentieke delen van twee treinwagons zijn
verwerkt, viel zeer in de smaak bij de jury. “De gevel brengt een zekere dynamiek in de wijk, is origineel en goed zichtbaar en geeft de jeugdherberg een specifi eke identiteit die strookt met de perspectieven van de wijk,” aldus de jury. De stationswijk van Schaarbeek is namelijk zeer goed op weg om een trekpleister te worden voor treinliefhebbers van over het hele land. Zo komt er in 2014 naast de jeugdherberg ook een spoormuseum, Train World genaamd, in de Georges Rodenbachlaan. Het Train Hostel opent deze zomer zijn deuren en kan tot 160 gasten ontvangen. Zij kunnen slapen in authentieke slaap- en zitwagons die geïntegreerd zijn in het gebouw. Milan Vranckx
Schaarbeek > Kritiek op gewestelijk parkeerbeleidsplan
‘Korting voor de Brusselaar’ Schaarbeek vindt dat de Brusselaar korting moet krijgen op de gewestelijke parkeertarieven. Dat staat in een advies aan minister Brigitte Grouwels (CD&V). “Pendelaars en Brusselaars mogen niet over dezelfde kam worden geschoren,” vindt burgemeester Bernard Clerfayt (FDF). De adviezen van de gemeenten over het gewestelijk parkeerbeleidsplan druppelen binnen op het kabinet van vervoersminister Grouwels. Op basis daarvan, en op basis van het openbaar onderzoek, zal de Brusselse regering nog deze zomer defi nitief het gewestelijk parkeerbeleidsplan goedkeuren. Schaarbeek heeft zestien opmerkingen. Zo vindt de gemeente dat er ook avondtarieven moeten komen, dat gemeenten die de taks op bedrijvenparkings verlagen om ze om te vormen tot buurtparkings fi nancieel gecompenseerd moeten worden, en dat het parkeren voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton ingeperkt moet worden. Ook over de parkeerzones heeft de gemeente opmerkingen. Het plan van Grouwels voorziet 118 parkeerzones. Daar mogen buurtbewoners gratis parkeren, net zoals in de aanliggende zones. Daarbuiten moeten ze betalen. Schepen van Mobiliteit Denis Grimberghs
(CDH) verwerpt dat principe niet, maar ziet toch problemen. “Iemand die zijn kinderen naar school brengt en daar zijn auto achterlaat om verder met de tram naar het werk te rijden, zal voortaan moeten betalen. Dat is niet redelijk,” vindt Grimberghs. De gemeente stelt daarom voor om kortingen te voorzien voor de Brusselaars. “Want Brusselaars en pendelaars, dat is niet hetzelfde,” zegt burgemeester Clerfayt. Over de aard en omvang van de kortingen doet de gemeente geen uitspraak. De MR doet dat wel. Gemeenteraadslid Georges Verzin (oppositie) stelt voor om Brusselaars in heel Brussel gratis te laten parkeren in de blauwe zones. Daar is EcoloGroen het niet mee eens. “Er zijn te veel auto’s in Brussel. Betalend parkeren is nodig om alternatieve vormen van vervoer een kans te geven: de fi ets, het openbaar vervoer of deelauto’s,” zegt gemeenteraadslid Bram Gilles (Groen). Opmerkelijk is dat oppositiepartij PS het advies van de gemeente Schaarbeek steunt. “We zullen het gebruiken om ons punt te maken binnen de gewestelijke meerderheid (waar de PS wel aan deelneemt, SVG),” zegt gemeenteraadslid Yves Goldstein (PS).
Steven Van Garsse
BDW 1381 PAGINA 10 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
© BART DEWAELE
Anderlecht > Eis tot nietigverklaring cultuurraad
CD&V betwist samenstelling van cultuurplatform Deze maand keurt de gemeente Anderlecht de samenstelling van haar cultuurraad goed. Maar nog voor de samenstelling groen licht kan krijgen, ligt CD&V, geruggensteund door elf verenigingen, dwars. Het betwist de samenstellingsprocedure en dient klacht in bij de Vaste Taalcommissie. Al jaren bestaat de cultuurraad in Anderlecht uit negen leden die mee het cultuurbeleid van de gemeente uitstippelen. Drie daarvan komen uit het professionele milieu, het gemeenschapscentrum duidde er drie aan en ook de schepen voor Nederlandstalige Aangelegenheden koos er drie. Het is een formule waar volgens huidige bevoegde schepen Elke Roex (SP.A) sleet op zit, omdat steeds dezelfde mensen in de raad zetelden en die daardoor minder dynamisch was. Daarom besloot Roex het reglement voor de samenstelling eind april aan te passen door via verschillende kanalen als de gemeentekrant Anderlecht Contact, De Rinck Rond maar ook op Facebook een algemene kandidatuuroproep te lanceren. Een succes volgens Roex, want ruim 60 mensen stelden zich
kandidaat. Vanuit die groep wordt een cultuurraad, maar ook de bibliotheek- en de jeugdraad verkozen. Maar de CD&V-fractie pikt het niet dat de gemeenteraad de samenstelling moet goedkeuren en dus ook zou kunnen weigeren. “De Vlaamse schepen beslist met andere woorden wie wel en wie niet in deze raad zou kunnen zetelen,” stelt fractieleider Walter Vandenbossche. Ook de politieke vertegenwoordiging in de raad stuit op protest. “Enkel de Vlaamse schepen zelf wordt als waarnemer in de cultuurraad toegelaten, andere politieke fracties worden helemaal buitenspel gezet.” Dat de oproep in het krantje van de Rinck Rond al gelanceerd werd nog voor het reglement goedgekeurd werd door de gemeenteraad, is bij Vandenbossche en Anne Mertens, die samen de klacht bij de Vaste Nationale Cultuurpactcommissie indienden, in het verkeerde keelgat geschoten. De Cultuurpactcommissie zal zich deze maand over de klacht buigen en beslissen of de eis tot nietigverklaring van de twee gemeenteraadsleden al dan niet terecht is.
Bruno Schols
Elsene > Eerste festival Matonge-Europa
Matongist ontmoet expat Nog tot zondag vindt in Matonge en in de naburige Europese wijk het festival Matonge-Europa plaats. Doel is de band tussen de bewoners en gebruikers van beide wijken te verbeteren. De Europese wijk heeft een nogal bureaucratisch, saai imago, Matonge daarentegen staat bekend als de Congolese hotspot in Brussel: kleurrijk en levendig, met een ruig kantje. Beide buurten hebben tot hiertoe nauwelijks contact. Met een gevarieerd en gratis festival willen de initiatiefnemers – het Vlaams-Afrikaans
Huis Kuumba, GC Elzenhof, het Verbindingsbureau Brussel-Europa en dansgezelschap transitscape – hierin verandering brengen. Op donderdagavond is er een concert op de Esplanade van het Europees parlement. Op dezelfde locatie is er vrijdag een minivoetbaltoernooi met gemengde ploegen. Zaterdag vindt een Bal Moderne plaats op het Londenplein en in het weekend zijn er wijkwandelingen. Op zondagochtend is er ook een debat-brunch in L’Horloge du Sud Meer info op www.festival-matonHUB geurope.be.
Ukkel > Schepen Marc Cools (MR) weerlegt desinteresse gemeente
Raspailpark vecht tegen bureaucratische molen Een ware nachtmerrie noemt buurtbewoner Bernard Roisin de recente geschiedenis van het Raspailpark: hij hekelt vooral de desinteresse van de gemeente. Schepen van Gemeente-eigendommen Marc Cools (MR) weerlegt de beschuldigingen, maar desalniettemin is een opkuis van het park nog niet voor morgen. Wie beweert dat Ukkel een groene gemeente is, trapt een open deur in. Minder geweten: Ukkel telt ook tal van kleine parkjes die niet bekend zijn bij het grote publiek. Het Raspailpark, op de hoek van de Stallestraat en de Victor Gambierstraat, is daar een mooi voorbeeld van. Eigenlijk is het niet meer dan een uit de kluiten gewassen driehoek met een beschermde muur die deels ingestort is en drie merkwaardige, beschermde bomen. Sinds het instorten van de muur is het prachtige stukje natuur verworden tot een openbaar stort. Maar toch: zelfs op een regenachtige woensdagochtend in mei is het er, op het lawaai van de Stallestraat na, zalig toeven. Tot in 2009 huurde de gemeente het park van bpost, het park werd toen onderhouden. Roisin foetert: “Het park staat tegenwoordig zelfs niet meer vermeld op de gemeentelijke kaarten. Liet het onderhoud zelfs voor 2009 al te wensen over, sindsdien verwerd het tot een openbaar stort. Een jaar geleden is er zelfs een lijk gevonden. De gemeente kon voor een schamele 200.000 euro eigenaar worden, maar hapte twee keer niet toe. Onbegrijpelijk. Dit park is de groene long van het centrum van Ukkel.” Op het internet circuleert een filmpje waarop een
wandelaar voorleest uit Wolvendael - het gemeentelijk blad van Ukkel van 2013. Het park wordt er beschreven als een stukje paradijs op aarde. Cools: “Ik betreur deze fout, die buiten medeweten van het college gebeurd is.”
Private koper Cools heeft een andere lezing van de feiten dan Roisin: “Eerste voorval: de post heeft zijn terrein te koop gesteld zonder de gemeente in te lichten, wij hebben de aankondiging gelezen zoals iedereen. We hebben de post laten weten dat we geïnteresseerd waren, maar de hoogste bieder kreeg het. Een formule die bijzonder moeilijk is voor een gemeente. Ondertussen vernamen we dat een eerste koper, die al een voorschot van 35.000 euro had betaald, afhaakte. Begin dit jaar heb ik nog eens contact opgenomen met de post, maar het is duidelijk dat die niet aan de gemeente wil verkopen.” Nu is er een nieuwe private koper, weet Cools, een mecenas die het gebied een culturele invulling wil geven, zoals tijdelijke tentoonstellingen van beeldhouwkunst. Maar de post moet eerst de geklasseerde muur herstellen en wacht op de toestemming van Monumenten en Landschappen. Cools: “En omdat die nog niet voor morgen lijkt, heb ik de post gevraagd om het stort op te ruimen en het terrein af te sluiten. Ik speel go-between, meer kan ik helaas niet doen.” Cools begrijpt de wanhoop van de buurtbewoners, maar “zeggen dat de gemeente niets doet, is overdreven. Meneer Roisin heeft nog nooit contact met mij opgenomen.” Danny Vileyn
Sint-Agatha-Berchem > Guy Vanhengel opent privaat huurcomplex
Comfortseniorie Janniot loopt mondjesmaat vol Vorige week werd met bezoek van Brussels minister Guy Vanhengel (Open VLD) de eerste bouwfase van Senior Services Janniot officieel geopend. Het moderne studio- en appartementencomplex van 88 serviceflats (passiefwoning) bevindt zich in de vorig jaar gedoopte Victor Gunsgaarde. Het gebouw telt 88 huurflats: 50
studio’s van 32 tot 42 vierkante meter met aparte inkom, kookhoek en douchekamer en 38 eenkamerflats van 47 tot 65 vierkante meter met een balkon of terras. De bouwheer is Miroma Immo Construct (MIC) uit Berchem, die de exploitatie in handen gaf van vzw Janniot.
Gratis comfort “De flats zijn enkel te huur,” zegt coördinator Linda Van Roy van Jan-
niot, “tegen 1400 tot 1850 euro per maand. Daar zitten ook de verwarming en alle gemeenschappelijk kosten in, net als de 24 uur op 24 uur dienstverlening, met twee verpleegsters overdag.” Bij de all-informule zit spoedbijstand, hulp bij administratieve en sociale zaken, ondersteuning bij opname of terugkeer uit een ziekenhuis, een wekdienst, een krant en ontbijt in het appartement en dies meer. Mensen kunnen zelf
koken of eten tegen betaling laten brengen. Luxe wordt gegarandeerd door extra gratis comfort als supergrote terrassen, een tuin, petanquebaan, binnenzwembad, fitnesszaal, Turks stoombad en jacuzzi. Faciliteiten als een kapper, kiné, schoonheidssalon en wassalon zijn er uiteraard tegen betaling. Ondergronds is een garage en buiten is er een taxistandplaats en een parking voor het autodeelsysteem Cambio.
“In drie maanden tijd werd Janniot al voor twintig procent verhuurd,” stelt Van Roy. De bewoners komen hoofdzakelijk uit de gemeente en de oostkant van Brussel of zijn vroegere randbewoners van Zellik, Asse en Groot-Bijgaarden. De volledige tweetalige dienstverlening spreekt aan, net als de hogere Brusselse servicedienstnormen dan de assistentienormen die Vlaanderen hanteert (daar kunnen nachtoproepdiensten nog extern georganiseerd worden, red.). Als het hele pand verhuurd is, wil MIC met nog een dertigtal wooneenheden uitbreiden, goed voor een totale site van 101 serviceflats. Jean-Marie Binst
BDW 1381 PAGINA 11 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
In dit OCMW-gebouw in de Lakensestraat, waar nu Café Flamingo gevestigd is, werden twintig woningen gerenoveerd met gewestsubsidies.
© BART DEWAELE
Samenleving > Tineke Van Heesvelde (vzw BBRoW) over woningbeheer OCMW Brussel-Stad
Aan wie komen de huurwoningen van het Brusselse OCMW ten goede? In Brussel zijn de huurprijzen niet alleen op de private huurmarkt hoog. Ook bij de openbare instellingen komen we woningen tegen die worden verhuurd aan prijzen die zo goed als overeenkomen met de huurprijzen op de private markt. Een bewuste, politieke keuze die sommige Brusselse gemeenten maken en die ook wordt gemaakt door een aantal OCMW’s. Het woningbeheer van het OCMW van Brussel-Stad is onrustwekkend, stelt Tineke Van Heesvelde van vzw BBRoW.
BDWOPINIE Met bijna 2.000 huurwoningen en vastgoedinvesteringen die momenteel rond de 100 miljoen euro per jaar schommelen, is het OCMW van Brussel-Stad een bijzonder geval. Men zou kunnen verwachten dat dit patrimonium een sociaal doel dient. Daarvoor is een OCMW toch opgericht. Maar niets is minder waar.
Geen efficiënte controle Het woningpark van het Brusselse OCMW, voor een groot deel afkomstig van erfenissen en schenkingen, wordt in belangrijke mate (bijna 60 procent van de woningen) in stand
gehouden door subsidies van het Brussels Gewest. En dat Gewest verwacht, in ruil voor de subsidies, dat de woningen worden verhuurd aan sociale voorwaarden aan gezinnen met een laag inkomen. En hier wringt het schoentje. We stellen vast dat een belangrijk deel van de gesubsidieerde woningen van het OCMW worden verhuurd aan te hoge huurprijzen die het sociale karakter niet garanderen. Zo hebben personen die een leefloon ontvangen in de praktijk te weinig kans om een woning te kunnen huren, zelfs een ‘gesocialiseerde’ woning. Zo heeft een alleenstaande leefloner slechts toegang tot 12 procent van de appartementen met 1 kamer. Dat is toch het toppunt!
TINEKE VAN HEESVELDE:
“In een gewest met groot gebrek aan betaalbare woningen, zouden alle activiteiten van het OCMW moeten bijdragen tot zijn taak als centrum voor maatschappelijk welzijn”
Maar wie huurt dan wel die gesubsidieerde woningen? Dat is een vraag waarop vandaag zelfs de gewestadministratie, die nochtans toezicht moet houden op de verhuurvoorwaarden van de gesubsidieerde woningen, niet kan antwoorden. In principe moet het OCMW ieder jaar een rapport doorsturen over de toewijzingen, met onder meer het bedrag van de huurprijs en de inkomens van de huurders. Op enkele uitzonderingen na, geeft het OCMW van Brussel-Stad geen gegevens door over de inkomens van de huurders, en verhindert het zo een efficiënte controle van de toewijzing van de gesubsidieerde woningen.
Quid middenklassewoningen? Naast de gesubsidieerde woningen bezit het OCMW ook ‘woningen voor middeninkomens’ die ongeveer 10 procent van het woningpark uitmaken. Het Brusselse OCMW heeft zich de laatste jaren gelanceerd in
de massale bouw van middenklassewoningen (zowat 500 nieuwe woningen tussen 2006 en 2012). Het gaat vooral over woningen die werden gerealiseerd in het kader van het 1000-woningen-plan van de stad Brussel en het OCMW. Die keuze doet ons veel vragen stellen. In de eerste plaats wegen die investeringen zeer zwaar op het budget van het OCMW. Waar in het verleden nog werd verklaard dat de inkomsten van de verhuur van woningen hielpen om het sociale beleid te financieren, zien we de laatste jaren dat de dienst privépatrimonium van het OCWM weinig winst oplevert, juist omdat er zoveel investeringen gebeuren en leningen moeten worden afbetaald. Deze vastgoedontwikkeling heeft nog weinig te maken met de missie van een OCMW, in de eerste plaats een openbare dienst met een sociaal doel die kansarmen moet ondersteunen. Bovendien zijn zelfs de huurprijzen van de middenklassewoningen te hoog: 800 euro voor een appartement met twee slaapkamers, meer dan 1000 euro voor drie slaapkamers. Prijzen die voor de werkelijke Brusselse middeninkomens (rond de 30.000 euro netto belastbaar per jaar of zowat 2.000 netto per maand) nauwelijks betaalbaar zijn. Bouwt het OCMW dan woningen voor mensen met nog hogere inkomens? Voor gezinnen die eigenlijk ook op de privémarkt terecht kunnen? We zijn van mening van wel.
Debat is nodig Vastgoedpromotie door een instelling met een sociaal doel moet ons al vragen laten stellen, maar wat dan gezegd van het feit dat dit resulteert in woningen die ontoegankelijk zijn voor een groot deel van de Brusselaars? Wanneer de openbare instellingen zich niet concreet engageren voor de realisatie van het recht op wonen voor de meest kwetsbaren, niet of te weinig bijdragen tot de realisatie van betaalbare woningen, bij wie kunnen we dan nog terecht? Wij zijn van mening dat het woningbeleid van het Brusselse OCMW, dat hierin trouwens ondersteund wordt door de stad Brussel, onrechtvaardig en ontoelaatbaar is. Het Brusselse OCMW ontkent de sociale realiteit van de Brusselaars en, erger nog, van haar eigen gebruikers. In een context van sociale crisis, in een gewest waar er een groot gebrek is aan betaalbare woningen voor tienduizenden gezinnen, zouden alle activiteiten van het OCMW moeten bijdragen tot haar taak als centrum voor maatschappelijk welzijn. We roepen het OCMW en de Brusselse gemeenteraad dan ook op om een debat ten gronde te voeren over het woningbeleid van het OCMW en om de huurprijzen te verlagen in het belang van de Brusselaar. Tineke Van Heesvelde, co-voorzitster vzw BBRoW
De vzw Brusselse Bond voor het Recht op Wonen groepeert een vijftigtal Brusselse organisaties die samen het recht op wonen verdedigingen. Een uitgebreide analyse over het woningbeleid van het Brusselse OCMW vindt u op : www.bbrow.be
BDW 1381 PAGINA 12 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
Volgens Hans Vandecandelaere is diversiteit en vermenging het register waarin de stad verder zal groeien en van waaruit ook een Brusselse identiteit aan het ontstaan is, zoals hier aan de Beurs.
© HANS VANDECANDELAERE
Samenleving > Hans Vandecandelaere maakt tussentijds bilan van ‘In Brussel’ op
Bruggen bouwen voor diversiteit BRUSSEL – Vorige zomer schreef historicus Hans Vandecandelaere voor deze krant een reeks voorpublicaties van zijn boek ‘In Brussel. Een reis door de wereld’, een synthesewerk over het nooit eerder gedocumenteerde verhaal van 60 jaar migratie in de hoofdstad. Recent verscheen de Franse vertaling. Een ideale aanleiding voor een tussentijds bilan.
BDWOPINIE Om en bij de 3.000 verkochte exemplaren. Voeg daar vrijwel unaniem positieve persreacties en echo’s van lezers aan toe en negen maanden na het verschijnen van In Brussel ben ik ontzettend tevreden met het gerendeerde zweet. “Ik las de warme veelheid,” vertrouwde iemand me toe. En een vrouw die al jaren voor een Turks-Brussels klasje staat, weet haar ketten nu ook vanuit hun verre migratieachtergrond beter te plaatsen.
Assimilatie De eerder positieve ondertoon van het boek was nooit het gevolg van voorbedachte rade, maar veeleer het
logische resultaat van de aanpak ervan. Kijk over de muur van de laatste rel in Molenbeek, beschouw migratie over een periode van 60 jaar, kijk naar diversiteit in al haar diversiteit, en dan beland je automatisch in een oneindig genuanceerder verhaal. En of er nood is aan dergelijke objectieve nuancering! Een leraar uit de Rand rond Brussel liet 43 leerlingen van een school met renommée mijn boek lezen. We maakten er een klein project van, dat startte met een vragenlijst. Gepeild naar de emotionele verbondenheid met Brussel, pakte 40 procent van de achttienjarigen uit met negatieve associaties. Brussel was dan vooral “druk, vuil, onaangenaam, onveilig, drugs, vreemdelingen, Marokkanen, negers, asielzoekers, hoeren en bedelaars.” Een geloste groep van achtervolgers
Doceren op straat
HANS VANDECANDELAERE:
“De Zinneke Parade heeft haar statuut verworven, maar kunnen we niet nog andere hybride uithangborden op de kaart zetten?” linkte Brussel voor 16 procent aan shoppen, cafés en cinema. En haast goed voor de bezemwagen zat je met leerlingen die de stad telkens voor zo’n 8 procent koppelden aan hoger onderwijs, trein- en metrostations, de hoofdstedelijke rol, cultuur en evenementen. Globaal gezien ontstond een beeld van typische stadsgebruikers die de geneugten van de stad meepikken, maar de echte, soms grauwe stedelijkheid op het schavot plaatsen. Een tweede vraag peilde naar feitelijke kennis. Amper 42 procent van de 370 antwoorden rekende ik juist. En oh, wat bleef ik gul. “De Noordwijk = hoeren en café Flamingo,” kon er bijvoorbeeld mee door. Ten
was dan weer gebaseerd op een flagrant gebrek aan kennis. Ik hoorde professor Eric Corijn (VUB) onlangs tijdens een debat zeggen dat iedereen die vanuit het hinterland de stad gebruikt, maar eens een verplichte inburgeringscursus moest volgen. Het zou interessant zijn om dezelfde steekproef over te doen in een Brusselse en bijvoorbeeld in een Limburgse school. Weet de Vlaamse Rand zich meer bedreigd dan Limburg? Voor Bussel gok ik op meer gematigdheid omwille van de dagelijkse kost. Maar toch! Ook Brussel heeft ‘verknopers’ en bruggenbouwers hard nodig. Diversiteit en vermenging is het register waarin de stad verder zal groeien en van waaruit ook een Brusselse identiteit aan het ontstaan is. De resultaten van de derde taalbarometer toonden dit recent nog maar eens aan. Laat dat verschil bestaan, want anders pruts je aan de Brusselse eigenheid. Maar breng het geregeld ook samen door duiding en in gedeelde, hybride ruimtes, zodat het verschil niet ontaardt in verwoestende vooroordelen. Overigens: door de vermenging zullen ook wel de extreme kantjes verdwijnen. Dat hybride ontstaat spontaan. Kijk maar naar de veelkleurigheid op de terrassen. En wat niet spontaan groeit, heeft een zetje nodig. Met hoeveel zijn ze niet om schitterend werk af te leveren? Leerkrachten, de mannen en madammen van Regionaal Integratiecentrum Foyer, van het Centre Bruxellois d’Action Interculturel. Heren als Philippe van Parijs (UCL) of opnieuw Eric Corijn die tijd vinden om hun theorieën ook op straat of in cafés uit te leggen. Enkele Turks -en Iraans-Brusselse groeperingen. Ooit al resultaten van het Tok Toc Knockfestival live gezien?
slotte peilden we naar de visie op Brusselse diversiteit. De gebrekkige kennis over de stad ten spijt, hadden de meeste leerlingen hierover merkwaardig genoeg wél een uitgesproken mening. Vertaald naar politieke kleur balanceerde die tussen centrum- en extreem-rechts met een overduidelijke claim naar assimilatie, dus de afvlakking van het verschil door “Nederlands te leren, hard te werken en zijn best te doen.”
Veelkleurigheid Opvallend ook was hoe migratie als containerbegrip werd gehanteerd. Iets te sterk uitgedrukt: “migratie = Marokkanen, Turken en zwarten.” De mening over deze groepen zelf
Maar misschien mag het nog ambitieuzer? Zinneke Parade heeft zijn statuut verworven, maar kunnen we niet nog andere hybride uithangborden op de kaart zetten? De herinvulling van de Sint-Katelijnekerk als voedingsmarkt, maar dan zoals Vlaams parlementslid voor Brussel Yamila Idrissi onlangs in deze krant voorstelde. Een markt als ontmoetingsplaats waar ook etnische entrepreneurs een plek vinden. Werk die markt dan verder op een uitgekiende manier uit. Wereldkeuken, maar ook wereldmuziek zijn net door hun neutraliserende werking verzoenende opstapjes naar iets diepers. Hoe dan ook: ik ga door met doceren op straat. Het boek vond een verlengstuk in wandelingen en lezingen. Op het trottoir, op de fiets of in de bus. In restaurants, moskeeën, kapellen, supermarkten, appartementen en villa’s. Voorbij de inhoudelijke grens van bakbananen bekijken in Matonge en zo vaak als maar kan brugjes slaand tussen publiek en bevoorrechte getuigen van groepen van wie een migratieachtergrond een deel is van hun bredere identiteit. In het najaar verwacht ik enkele bussen uit de Kempen. En ja, ook eentje uit de Rand. Hans Vandecandelaere
BDW 1381 PAGINA 13 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be Overlast Is de burger te verzuurd of is er te veel overlast? De Sinksenfoor in Antwerpen, de Gentse Feesten, Suikerrock in Tienen, Winterpret in Brussel en andere evenementen beginnen meer en meer protesten van de omliggende bewoners uit te lokken. Zijn de bewoners dan egoïstischer dan vroeger geworden? Kunnen ze geen beetje lawaai meer verdragen, niet wat meer drukte en verkeer in hun wijk? Feit is dat vele feesten en manifestaties jaren geleden klein en sympathiek begonnen zijn, maar ondertussen uitgegroeid zijn tot mega-evenementen met reuzegrote attracties, met elektronische supergeluidsversterking voor de bijhorende muziek. Manifestaties met enkele duizenden deelnemers of toeschouwers zijn uitgegroeid tot evenementen of festivals die tienduizenden of enkele honderdduizenden, ja soms meer dan een miljoen bezoekers lokken. Komt daarbij de opbouw en de afbouw van de installaties. En dat allemaal middenin of naast traditionele woonwijken. Anderzijds leven bewoners nu ook anders dan vroeger. Ze hebben meer vrije tijd en zijn dus meer thuis waar ze met familie of vrienden willen genieten van het hedendaags comfort dat een modern huis of appartement biedt: stereomuziek, homecinema, kookfestijnen, thuis familie of vrienden uitnodigen, etc. Bewoners zijn dus terecht veeleisender geworden wat hun leefcomfort betreft. En er komen daarenboven steeds meer en meer woningen en dus bewoners bij in de stedelijke wijken. Al die feesten en manifestaties brengen veel overlast met zich mee: geluidsoverlast, verkeersopstoppingen, ontoegankelijkheid van straten en wijken, parkeerverbod, verlies van cliënteel voor bepaalde handelszaken, sluikstorten en soms klein banditisme en hooliganisme... De overheden en de organisatoren moeten dit durven inzien en alternatieven overwegen. Manifestaties met tienduizenden deelnemers kunnen met meer comfort en meer veiligheid voor de deelnemers zelf beter plaatsvinden op sites buiten de woonkernen van grote steden. Meestal zijn die ook gemakkelijker met privé- of openbaar vervoer te bereiken. En de burger zal wat minder verzuurd zijn. Freddy Neyts, Brussel
GAS-boetes Vorige zondagmorgen liep ik van op het Beursplein richting Baramarkt, toen plots uit de Lemonnierlaan een politiewagen opdook met loeiende sirenes en zwaailichten. Hij reed snel, tegen de verkeersrichting links van het Beursplein op en wou even verder links de Paul Devauxstraat inslaan waar juist Japanse toeristen overstaken. Gierende banden, schuivende politiewagen, bruuske remmen, extra sirene en springende toeristen. En weg dook de politiewagen in de Katelijnestraat. “How is this possible?”, vroeg de Japanner zich luid en kwaad af. Dit is dagelijkse kost op de Brusselse centrale lanen. Soms gebeurt het om de tien minuten. Ook ambulances kennen iets van sirenes: op de Lemonnierlaan zetten ze onverstoorbaar hun sirene aan, verkeer of niet. Dat men daar horendol van wordt, zal iedereen die hier woont bevestigen. Het sirenegebruik doet pijn aan de oren, werkt op de zenuwen en op de gemoedsgesteldheid. Zijn die sirenes echt nodig? “Zeer zeker,” zal men antwoorden, “een dringende oproep impliceert snel rijgedrag en dus sirenes, zeker met het verkeer op de centrale lanen van Brussel.” In het centrum van Parijs heb ik dergelijke sirenes nooit ervaren. Politiewagens hebben daar een zeer matig sirenegebruik en ambulances rijden daar met een rustig pingponggeluid. Waarom kan dat hier ook niet? Omdat wij hier in Brussel te maken hebben met pestend machogedrag van bestuurders van politiewagens en met
BDWOPINIE
een of ander dom automatisme bij de bestuurders van ambulances? Moeten de verantwoordelijken van al die chauffeurs geen Gas-boetes krijgen? Lou Callewaert, Brussel
Nederfrans Ik ben het volledig eens met de kritiek van Laura Baas wat betreft de verfransing van de Nederlandse taal. In mijn humanioratijd was er nooit sprake van woorden die men nu om de haverklap aantreft zoals blessure en blesseren in plaats van verwonding, kwetsuur, letsel, wonde! Hierbij een niet-exhaustieve lijst van uit het Frans overgenomen werkwoorden die ik in een of ander dag-of weekblad heb aangetroffen: accepteren, annexeren, arriveren, anticiperen, adopteren annuleren, arresteren, blesseren, brouilleren, compenseren, corrigeren, decoreren, domineren, decimeren, desinfecteren, exporteren, expliceren, evacueren, evolueren, evalueren, escaleren, fulmineren, flateren, garanderen, interveniëren, inunderen, irriteren, motiveren, opteren, prepareren, recupereren, respecteren, rateren, roteren, situeren, supprimeren, triëren, trancheren, toucheren, tolereren, transporteren, transfereren, valoriseren, verifiëren, viseren, confronteren. De lijst is eindeloos en zal in de toekomst nog uitbreiden, denk ik. Triestig.
Victor Capron, Elsene
Nationaal voetbalstadion Dit project is samen met het Neoproject de grootste miskleun van de stad en het gewest. Op de terreinen van Schaarbeek Vorming zou niemand hinder ondervinden van het stadion. Op Parking C zijn er te veel minpunten die blijkbaar genegeerd worden. Volgens het Structuurplan is er geen plaats voor een voetbalstadion. Door de toenemende verkeersdrukte op de Ring zullen de aanliggende Vlaamse gemeenten meer met sluipverkeer te maken krijgen. Het verwijderen van parkeerplaatsen wordt onvoldoende gecompenseerd door de voorgestelde ondergrondse parking en dit zal tot meer overlast zorgen voor de hele Heizelvlakte en zeker voor de reeds veelgeplaagde Verregatwijk. Wat met de veiligheid van de bewoners van de Romeinsesteenweg en omliggende straten bij rellen, zeker als men Anderlecht toelaat om er te spelen? Wie gaat de orde handhaven wetende dat langs de kant van de Ring de steenweg zowel op grondgebied Wemmel als Grimbergen ligt, terwijl de kant Paleizen op het grondgebied van Brussel ligt? Of gaat men bij elk evenement in het stadion de Romeinsesteenweg over een zekere afstand onder de federale politie plaatsen? Deze inplanting en het afbreken van het Koning Boudewijnstadion zal een negatieve invloed hebben op de horeca langs de Houba de Strooperlaan. Ik zie de bezoekers niet tot daar afzakken om iets te consumeren. Bovendien ligt er langs de steenweg geen enkele herberg en moeten er dus voorzieningen getroffen worden. Er wordt ook geen piste aangelegd voor de Memorial Van Damme die jaarlijks rond de 50.000 bezoekers telt en een welgekomen organisatie voor de horeca is. Het bouwen van woongelegenheden op de plaats van het huidige stadion zal tot meer verkeersdrukte leiden en er is onvoldoende parkeerruimte. Ik hoop dan ook dat zowel het Vlaams Gewest als de gemeenten Wemmel en Grimbergen zich gaan verzetten tegen dit plan. Dit plan kost veel geld voor een paar voetbalwedstrijden per jaar.
Hubert Collaer, Laken
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
Europalia Turkije door Anne Brumagne De protestmanifestaties van de afgelopen dagen in verschillende Turkse steden tegen premier Erdogan begonnen... omdat hij een van de weinige parken in het centrum van Istanboel wil laten volbouwen. Het stedelijk gebied telt er ondertussen 17 miljoen inwoners, wordt steeds voller gebouwd en dat komt de leefkwaliteit niet ten goede. Ergens is er dus wel een vergelijking mogelijk tussen dat eerste protest in Turkije en de picknick die vorig jaar, en volgende zondag opnieuw, op het Beursplein wordt georganiseerd. Want ook hier gaat het om de leefbaarheid van de stad, die volgens de picknickers in Brussel in het gedrang komt door de dominantie van de auto. In Turkije heeft het protest intussen echter veel grotere dimensies aangenomen: seculiere Turken zijn bang voor de sluipende islamisering onder Erdogan en het land heeft nog altijd geen beste reputatie op het vlak van mensenrechten of van de omgang met minderheden. De protesten waaien over, tot in Europa. In Brussel werd opgeroepen om bij het Europees parlement steun te betuigen aan de vreedzame betogers in Turkije. De EU werd gevraagd om de Turkse overheid te veroordelen voor het buitensporig gebruik van geweld door de politie – ze halen daar iets vlugger het traangas boven dan bij ons. Waar men ongetwijfeld met een bang hart naar de berichtgeving over Turkije luistert, is bij Europalia. Die culturele organisatie maakte pas bekend dat Turkije het gastland wordt in 2015, na India dit jaar. De keuze voor Turkije is sowieso al beladen, want het land stond al eens geprogrammeerd als gastland. Dat was in 1996. Belgische politici maakten bezwaar, omdat ze vonden dat Turkije zijn minderheden niet goed behandelde. De toenmalige Turkse commissaris-generaal deed alle moeite van de wereld om aan te tonen dat die minderheden wél in het programma zouden vertegenwoordigd worden. Turkse kunstenaars en wetenschappers reageerden ontgoocheld op de Belgische afwijzing. Ze staken niet onder stoelen of banken hoe belangrijk die Europese contacten voor hen wel waren. En ze hadden zoveel prachtige cultuur te tonen! Het festival ging uiteindelijk niet door. Bij Europalia wordt het de komende maanden op eieren lopen. Zeker als de onvrede in Turkije blijft duren en men er zo bot op blijft reageren. Het zal trouwens altijd de achilleshiel van Europalia blijven: er wordt niet samengewerkt met kunstenaars, maar met (ambitieuze groei-)landen die zo hun eigen redenen hebben om in Brussel met hun cultuur uit te pakken. Maar die daarom niet altijd modellanden zijn.
EVA HILHORST
BDW 1381 PAGINA 14 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
Retroparties voor 11 juliviering BRUSSEL - De feestdag van de Vlaamse Gemeenschap krijgt deze zomer een retrokleur, met een heuse Back to the Fifties party op de Grote Markt. En er is meer.
ADVERTENTIE
Handicap & informatie Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap
✆ 0800-15045
alle werkdagen van 9 tot 12u30, maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30
Bezoeken enkel op afspraak Informatie@handicap-ambulant.be
DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
© LOUIS PHILIPPE BREYDEL
Coördinator van dienst is Muntpunt, in opdracht van Vlaams minister voor Brussel Pascal Smet (SP.A). Muntpunt neemt Radio Modern in de arm voor dansinitiaties op twee locaties: de Grote Markt en het Muntplein. De toon wordt gezet met een namiddag- en avondvullend live- en DJ-muziekprogramma met onvergetelijke lyrics van Frank Sinatra tot Elvis en, wie weet, Bobbejaan Schoepen. Goed voor wie nooit The Champs, Johnny Ray of Fats Domino in het casino van Knokke zag. De dag zit vol initiaties swing, rock-’n-roll, rythm-and-blues, twist en de hoelahoep, die je tot 23 uur kan oefenen tot je pumps blauw zien. Om de sfeer compleet ‘Eldorado’ te maken, wordt het publiek verzocht gekleed te komen in retrostijl. In een beautysalon kunnen dames zich gratis laten schminken om niet uit de toon te vallen. Tussendoor zijn er optredens acrobatische dans en komt de enige echte Black Elvis uit Engeland overwaaien. Straatartiesten zorgen voor een ludieke doorgang naar en van het Muntplein. Op het afgesloten Muntplein spelen de nostalgici van Radio Ultra Modern een Tomorrowlandprogramma, waarin snel naadloos gemixt wordt van oude beats naar nieuwe dansmuziek en terug. Ook hier weer het beste aan dansinitiaties, eerst voor het kleine grut (vanaf 14 uur), later op de avond voor Vlaamse en andere jonge Brusselaars. VIP’s krijgen toegang tot het balkon van het stadhuis en kunnen binnen dansen of acts bewonderen. Hiervoor vallen toegangstickets te winnen. Een ouder publiek moet de weg vinden naar de Spiegelzaal van het Brussels parlement. Daar vindt een hippe versie plaats van het Weens Nieuwjaarsconcert. Een orkest speelt er de hele middag wals (14 tot 17 uur). Ook hier is er initiatie voor wie het pasje van drie nog niet met een stoel geoefend heeft. Meer details vanaf 14 JMB juni op www.muntpunt.be.
VADROUILLE
Tijdens de Ommegang laat het keizerlijk hof zich bewonderen en probeert het indruk te maken op toeristen en Brusselaars. Vroeger gebeurde het andersom, zegt Roel Jacobs.
Tentoonstelling > Roel Jacobs schrijft geschiedenis historische optocht
De ene Ommegang is de andere stoet niet BRUSSEL – “Sinds 1930 heeft de adel zich veel toegeëigend terwijl de Ommegang wortelt in de geschiedenis van de Brusselse schuttersgilden, meer bepaald de kruisboogschutter,” zegt Roel Jacobs, die voor Historia Bruxellae een boek schreef over de stoet. Ieder jaar opnieuw trekt de Ommegang van de Zavel naar de Grote Markt. En ieder jaar opnieuw haalt de historische stoet de media. “De geschiedenis van de Ommegang leest als zeven eeuwen stedelijke geschiedenis,” zegt Jacobs, die ook aan het evenement meewerkt. De Ommegang ging voor het eerst uit in 1356. Het verhaal wil dat Beatrijs Soetkens, een vrome vrouw uit Antwerpen, een beeldje – OnzeLieve-Vrouw-op ‘t Stoksen – roofde om het naar Brussel te brengen. Hertog Jan III nam
het samen met het stadsbestuur en de kruisboogschutters in ontvangst. Het werd naar de kapel van de kruisboogschutters, Onze-LieveVrouw ter Zavel, gebracht. In de veertiende eeuw heette de stoet nog niet Ommegang maar ‘processie van de kruisboogschutters’. Jacobs: “In de veertiende eeuw had het evenement al heel wat invloed. Een voorbeeld: in 1379 betaalde hertogin Johanna van Brabant de duivelskostuums voor de kinderen die meeliepen in de stoet.”
In de vijftiende en de zestiende eeuw raakte de religieuze dimensie op de achtergrond. De Ommegang werd een mondaine stoet waarin alle gestelde lichamen mee defileerden. Het werd de stoet van de stedelijke elites. Jacobs: “Er was geen sprake meer van de Ommegang van Onze-Lieve-Vrouw maar van de Ommegang van Brussel. Het succes was zo groot dat ze de processie van Sint-Michiel en die van Sint-Jan de Doper in Molenbeek overschaduwde. De dag van de Ommegang werd de officiële feestdag van de stad en het begin van de jaarmarkt.” In de zestiende eeuw werd het karakter van de Ommegang steeds meer politiek. Karel V maakte van Brussel zijn belangrijkste verblijfsplaats. Halverwege de eeuw was Karel oud en moe. In 1549 stelde hij zijn zoon als
troonopvolger voor. Karel V woonde de Ommegang bij met zijn zoon en zijn twee zussen. Zij namen plaats boven het toegangsportaal van het stadhuis. Jacobs: “In 1615 werd de Ommegang helemaal herwerkt. Hij werd zelfs uitgesteld opdat de Jezuiëten en hun leerlingen de tijd zouden hebben om de scenografie helemaal te herwerken. De Jezuïeten zongen de lof van aartshertogin Isabella. Isabella nam deel aan een schietwedstrijd van de schuttersgilde en schoot de hoofdvogel af. De Ommegang werd een ode aan de macht van de vorst.” Het ancien régime overleefde de Ommegang niet. In de negentiende eeuw schreven historische stoeten zich in de verheerlijking van de Belgische natie in en bereidden ze de ‘nieuwe’ Ommegang van 1930 voor.
Een wijze pastoor Sinds François Desmet kapelaan werd van de Zavelkerk droomde hij van een Ommegang waarin alle filosofische overtuigingen zich konden herkennen. Toen in 1926 de Grote Koninklijke Gilde van Sint-Joris zich voorbereidde op haar 550ste verjaardag in 1931, zat
“In de veertiende eeuw had het evenement al heel wat invloed. Een voorbeeld: in 1379 betaalde hertogin Johanna van Brabant de duivelskostuums voor de kinderen die meeliepen in de stoet” er een reconstructie aan te komen. Om subsidies binnen te rijven, werd de reconstructie een jaar vervroegd: in 1930 bestond België 100 jaar. Albert Marinus – het Centre Marinus dat de tentoonstelling organiseert, is naar hem genoemd – van de dienst voor historisch en folkloristisch onderzoek van de provincie Brabant krijgt het heft in handen. Hij beslist om voor de reconstructie van 1549 te kiezen. De kruisboogschutters die terug wilden naar de verre oorsprong van de stoet moesten het onderspit delven. Ze voelden zich verraden. Voor de petite histoire: omgerekend naar vandaag kostte de Ommegang twee miljoen euro. Er stapten 2.500 figuranten mee in de stoet. Jacobs: “Om zijn spektakel luister bij te zetten, verzocht Marinus de afstammelingen van de hovelingen van Karel V om de plaats van hun voorouders in te nemen. Vandaag laat het keizerlijk hof zich bewonderen vanop de tribune en probeert het indruk te maken op toeristen en Brusselaars. Vroeger was het net andersom en kwamen de gestelde lichamen van de stad pronken voor de keizer en zijn zoon.” Marinus voorzag de Ommegang om de vijf jaar, sinds 1958 gaat de stoet ieder jaar uit op de eerste donderdag van juli en de dinsdag ervoor. Dat er een dag tussen is, heeft niets dan praktische redenen: na regenweer moeten de kleren kunnen drogen. Danny Vileyn
De Ommegang, Processie, Stoet of Spektakel van Roel Jacobs is verschenen in de reeks Historia Bruxellae van het Museum van de stad Brussel, het telt 63 blz. en kost 9,5 euro. Het is te koop in het Museum van de stad Brussel (Broodhuis, Grote Markt) en in het Paleis op de Coudenberg waar een tentoonstelling over de Ommegang loopt.
© BEER PROJECT BRUSSELS
BDW 1381 PAGINA 15 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
De Brauwere en Morvan willen vooral niet de indruk wekken beergeeks te zijn en zijn dus vast van plan het Griekse alfabet uit hun gamma te bannen.
Gastronomie > Brussels Beer Project plant gemeenschapsbrouwerij
Nieuwe Brusselse brouwers laten publiek proeven en kiezen BRUSSEL –Krijgt Brussel er over afzienbare tijd nog een derde brouwerij bij naast Cantillon en Brasserie de la Senne? De kans is groot, want deze maand stellen de Brusselaars Olivier de Brauwere en Sébastien Morvan aan iedereen die wil proeven hun Brussels Beer Project voor. Het startsein van het Brussels Beer Project werd vorige week gegeven in de voormalige brouwzaal van brouwerij Wielemans-Ceuppens in Vorst, momenteel de ontvangstruimte van het Centrum voor hedendaagse kunst Wiels. Deze brouwzaal uit de jaren dertig was ooit de grootste van Europa, en staat aldus symbool voor het grote Brusselse brouwverleden dat bijna helemaal is verloren gegaan. Maar het ziet er nu naar uit dat er naast de overblijvende lambiekbrouwerij Cantillon in Anderlecht, en de recente nieuwkomer Brasserie de la Senne in Molenbeek, nog een derde kleine brouwerij zal bijkomen.
Anders Wat zijn de plannen van de jongens van Brussels Beer Project? Op dit ogenblik hebben zij in samenwerking met brouwer Bart Durlet van de Limburgse proefbrouwerij Anders al vier prototypes gebrouwen. Deze kregen allen een voorlopige naam (Alpha, Beta, Gamma, Delta) en een eigen kleurtje op het etiket (blauw, geel, rood, groen). Alle vier zijn het uitstekende speciaalbieren met een zekere bitterheid. Ze hergisten nog op fles waardoor ze zich nog even blijven ontwikkelen, en hebben een alcoholpercentage van 6 procent. Maar de ingrediënten, het recept, de smaakbalans en ook de kleur zijn telkens verschillend. Zo is de ‘groene’ Delta bijvoorbeeld veel hoppiger (bitterder) dan de onder meer met kardemom gekruide
‘rode’ Gamma, en is de blauwe Alpha meer een dorstlesser dan de gele Beta. Alle bieren zijn zoveel mogelijk met biologische ingrediënten gebrouwen. Drie van de vier bieren bevatten Belgische gerstemout, in twee ervan zorgen ook onze eigen Brusselse wilde gistorganismen Brettanomyces bruxellensis mee voor de vergisting.
Crowd Eigenlijk zien de vier bieren met de vier kleurtjes er zo ook al hip en herkenbaar uit, maar De Brauwere en Morvan willen vooral niet de indruk wekken dat ze beergeeks zijn
“We willen breken met de geheimdoenerij die soms rond het brouwen van bier hangt, met de mythes rond middeleeuwse recepten” en zijn dus vast van plan om het Griekse alfabet uit hun gamma te bannen. Tijdens hun lanceerevenement presenteerden ze zich met mooie filmpjes en laagdrempelige proefworkshops op een aanstekelijke manier als overtuigde grootstedelingen. Ze willen voor een open, participatief en biologisch project gaan. Daarom willen de brouwers in eerste instantie de Brusselaars zelf laten beslissen welk van deze vier bieren ze als eerste zullen trachten te commercialiseren. Daartoe worden er tussen 12 en 26 juni zeven bierproeverijen georganiseerd in
evenveel cafés verspreid over het gewest, die nu reeds allemaal volzet zijn. Op de zeven proeverijen wordt dieper ingegaan op de kunst van het proeven en op het recept van de vier bieren. Alle deelnemers kunnen een stem uitbrengen op hun favoriete bier. Op 29 juli wordt het uitverkozen bier bekendgemaakt op een groot slotevenement in Brass (de culturele site die een ander deel van de voormalige brouwerij Wielemans inpalmt) en daarna start ook een grote Facebookcampagne om aan het gekozen bier een naam te geven. “We willen op deze manier breken met de geheimdoenerij die soms rond het brouwen van bier hangt, met de mythes rond zogezegd middeleeuwse recepten, en mee een alternatief bieden voor de smakeloze massaproducten van de grote brouwerijen. Zelf willen we juist heel open communiceren en informeren over onze werkwijze en de producten die we gebruiken,” aldus De Brauwere en Morvan. “Die aanpak willen we ook verderzetten als we in onze tweede fase aan de opstart van een ‘gemeenschapsbrouwerij’ in Brussel beginnen. We kunnen er nog niet te veel over zeggen, maar we hebben zeker creatieve ideeën om geïnteresseerde Brusselaars op verschillende manieren in die brouwerij te laten participeren.” Daar hoort zeer waarschijnlijk ook financiële crowdfunding bij. In eerste instantie mikken de twee op een bescheiden productie van zo’n 500 hectoliter per jaar, maar na drie jaar voltijdse arbeid zou een veelvoud daarvan mogelijk moeten zijn.
Michaël Bellon
Meer informatie over Brussels Beer Project:www.beerproject.be, facebook.com/brusselsbeerproject
BDW 1381 PAGINA 16 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
© JOHAN MARTENS
Hippe fietsers voor de camera ELSENE – Fietsen is hip, en vooral: je kan het in de gewoonste kleren, of, waarom niet, met hakjes en jurkje of in kostuum. Dat verhaal wil de fijne blog www.cyclechic.be vertellen. De afgelopen weken stond Cyclechic.be op verschillende plaatsen in Brussel opgesteld voor een fotoshoot. Op enkele dagen tijd werden er maar liefst driehonderd fietsers gefotografeerd. Haast iedereen wou op de foto. Wij waren erbij aan het Flageyplein. FOTO’S: JOHAN MARTENS
© JOHAN MARTENS
MIJN DAGELIJKSE SPORT YOUNES: “Ik ben terug aan het fietsen na een lange pauze. Ik heb een zwaar ongeval gehad door slecht aangeduide wegwerkzaamheden. Daarbij kwam ik ten val. Ik vind het een goede zaak dat er campagnes worden gevoerd voor de fiets. Dat zou meer moeten gebeuren. Fietsen is mijn dagelijkse sport. Je komt al eens op plekken in de stad die je met de wagen of het openbaar vervoer nooit aandoet.”
FIETSERS ZIJN LEUKE MENSEN
© JOHAN MARTENS
© JOHAN MARTENS
CELINE: “Ik fiets nu ongeveer drie jaar en de laatste tijd veel meer dan vroeger. Waarom? Om tientallen redenen. Om het openbaar vervoer te vermijden, met de vertragingen en het overstappen, maar ook omdat er te veel auto’s zijn. Op de fiets kan ik me ook wel eens enerveren, hoor. Dan word ik boos wegens het autoverkeer. Maar ik blijf volhouden. Al die fietsers zijn leuke mensen, en het is niet omdat er een paar stommeriken in het verkeer rondrijden, dat ik mijn fiets aan de kant laat.”
MINDER AGRESSIE PETER: “Ik ben Brit en fiets al meer dan twintig jaar in Brussel. Ik ben een van de pioniers. Het is de snelste manier om je te verplaatsen, en vooral de meest voorspelbare in tijd. Van Flagey naar mijn werk in de Europawijk doe ik er precies 8 minuten over. Of er iets veranderd is de laatste vijf jaar? Ik merk dat automobilisten minder agressief zijn geworden ten aanzien van fietsers, al zijn ze te vaak onoplettend: autoportieren die openvliegen zijn een te duchten gevaar in Brussel.”
GEEN GOED GEVOEL IN SMALLE STRAATJES TAL: “In Waals-Brabant, waar ik vandaan kom, fietste ik vaak. Nu neem ik ook in Brussel de fiets. Maar wel alleen voor kleine trajectjes. Naar het centrum rijd ik voorlopig niet, omdat er toch wat te veel auto’s rijden. Zeker in de smalle straatjes stoor ik me daar aan.”
Van eind augustus tot eind september zal een selectie van twintig portretten aan de Kunstberg worden tentoongesteld.
BDW 1381 PAGINA 17 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
© KONINKLIJKE MUSEA VOOR SCHONE KUNSTEN VAN BELGIË / DIGITALE FOTOGRAFIE: J. GELEYNS/ROSCAN
Gustave Courbet (1819-1877), De rustplaats van de reeën bij de bron van Plaisir-Fontaine, olieverf op doek (1866).
Praat
Zinnekes en wezen achteraf
Gezien: Gustave Courbet & België. Het realisme van levende kunst tot vrije kunst, nog tot 11 augustus in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Regentschapsstraat 3, Brussel, 02-508.32.11, info@fine-artsmuseum.be, van dinsdag tot zondag tussen 10.00 en 17.00.
De afdelingen van de Musea voor Schone Kunsten hebben nieuwe namen gekregen, zoals muséeoldmastersmuseum, muséemodernmuseum en muséemagrittemuseum. Precies tussen de old masters en de modernen moeten we Gustave Courbet (1819-1877) situeren, de Franse ‘uitvinder’ van het realisme en voorloper van het impressionisme, waarover momenteel in de KMSK een dossiertentoonstelling loopt: een kleine expo met een bevattelijk verhaal dat je bovendien in staat stelt om elk schilderij een aanvaardbaar minimum aan aandacht te geven. De KMSK schetsen de receptie van het werk van Courbet in België aan de hand van zes van zijn schilderijen die in hun bezit zijn. Daar worden dan werken van zijn Belgische bewonderaars en commentatoren aan toegevoegd, alsook een aantal reproducties die nog meer gelijkenissen en verschillen moeten blootleggen. Met Courbet, ook bekend van zijn wel erg realistische schilderij L’origine du monde, deed de onopgesmukte weergave van de ‘realiteit’ zijn intrede in de schilderkunst. Dat had niet alleen het terugdringen van bijbelse, antieke of anderzins geïdealiseerde taferelen tot gevolg, maar ook de introductie van het sociaalrealisme, dat het gewone volk afbeeldde om de aandacht op hun misère te vestigen. Het realisme als ‘levende kunst’ werd vervolgens ook door Courbet zelf gepropageerd als een ‘vrije kunst’, wat in België rechtstreeks leidde tot de oprichting van de Société libre des BeauxArts in 1868. Die vereniging van progressieve, veelal Brusselse kunstenaars zou door het afwijzen van het academisme in de salons definitief de weg voor het modernisme bereiden. Het realisme is misschien minder interessant om de miserie die erin aan bod komt dan om de blik die de stroming ons gunt in het verleden. Niet toevallig ontwikkelde de stroming zich gelijktijdig met de fotografie. In die zin is Joseph Stevens’ schilderij Brussel ‘s morgens uit 1848 een waardevolle foto van ons stadsverleden: een aantal straathonden in een donkere steeg - vuil, graatmager en
halfkreupel - vechten niet eens meer om het al afgekloven bot. Op de achtergrond staan ook twee menselijke figuren die niet beter af zijn. Beesten en mensen zijn inwisselbaar: van enige theatraliteit is ook het realisme nog niet gespeend. Dit is echter een doek dat in het museum permanent een prominente plaats zou moeten krijgen, als groepsportret van de Brusselaars die hier letterlijk als zinnekes worden afgebeeld. Stevens schilderde graag honden (op Tafereel van de hondenmarkt te Parijs gaat het om iets gezondere exemplaren maar ligt er een aanzienlijke crotte op de voorgrond), en volgens Courbetkenner Camille Lemonnier zou zijn werk Courbet wel eens kunnen aangezet hebben tot diens Honden van graaf de Choiseul. Toch wordt de kruisbestuiving vooral verderop in de tentoonstelling duidelijk. Van een aantal portretten en landschappen waarin plaats is voor ‘realistische’ somberte en neerslachtigheid, zijn de overeenkomsten tussen werken van Courbet en zijn Belgische navolgers inderdaad frappant. Vooral de in Brussel overleden Louis Dubois lijkt een beetje een pikkendief te zijn geweest, al leverden zijn interpretaties ook fraaie, eigenstandige werken op als De dode reebok. Op het groepsportret van de Belgische Société, geschilderd door Edmond Lambrichs, is Dubois te zien naast onder meer Constantin Meunier en Félicien Rops. Uit de karikaturen die Rops van werk van Courbet maakte, blijkt al hoe Rops nog een stap verder heeft gezet. Zijn impressie van De Maas bij Anseremme is nog bijna dezelfde als die van Courbet, maar later trekt Rops opnieuw weg van het realisme om nog scherpere aanklachten te kunnen formuleren. Dat is zichtbaar op de indringende prent Un enterrement au pays Wallon uit 1863, geschilderd dertien jaar na Courbets Begrafenis te Ornans. Beide afbeeldingen bevatten dezelfde ingrediënten: een groep rouwenden met een verweesd kind, een aantal geestelijken met een misdienaar, een crucifix, een hond. De prent van Rops is echter vele malen bedroevender dan die van Courbet: het aantal rouwenden is zeer beperkt, de vette geestelijken met hun boeventronies kijken hooghartig of ongeïnteresseerd, de misdienaar is ook niet bij de zaak en gooit met wijwater naar de hond, terwijl het verweesde kind op de rand van de put staat en er wellicht net zo goed al meteen zou kunnen inspringen. Michaël Bellon
Theater > Ba Mariëtte brengt flouskes in ‘t Brussels
Over schoonmoeders en spraakverwarring BRUSSEL - Flouskes zijn anekdotes en moppen die vaak vooral grappig zijn, of nog grappiger worden, omdat ze in het Brussels Vloms verteld worden. De komische vorm leent zich uitstekend tot uitbundige maar pretentieloze shows in een zeer informele context - en dat is wat Ba Mariëtte wil aanbieden. Het idee voor de lange reeks flouskes in ‘t Brussels die in het programma Ba Mariëtte aan elkaar worden gemonteerd, komt van de Brusselse producer en entertainer Wiet Van Bever. Hij kreeg het toen hij nog eens een fragmentje hoorde van het Radio 2-programma In ’t Lieg Plafon, een radioprogramma in het Brussels dialect dat in de jaren zeventig werd uitgezonden op Omroep Brabant. Van Bever schaarde enkele acteurs rond zich en mocht van juni tot december vorig jaar soortgelijke korte sketches in het Brussels uitzenden op Radio 2 Vlaams-Brabant.
Volkstejoêter Uit die sketches is nu een middag- of avondvullend programma ontstaan dat Van Bever en zijn kompanen live willen brengen. Voor dat programma riep hij de hulp in van het Brussels Volkstejoêter, dat acteurs aanleverde
voor Ba Mariëtte. De bedoeling is dat de liveshow de komende maanden wordt opgepikt door de cultuur- en gemeenschapscentra, of door rusthuizen en verenigingen in en rond Brussel.
Cheers in Brussel In de cafetaria van het bejaardenflatgebouw Residentie Geurts in Wemmel gaf het gezelschap rond Van Bever al een kort voorsmaakje. De formule is inderdaad even eenvoudig als effectief. In het café van Mariëtte (actrice Ani Leroy) schuiven de andere personages Swa (Josy Restiaen), Pierrot de Coiffeur (Elie Devuyst), Georgette (Vanessa Daniëls) en Jeanke Taxi (Wiet Van Bever zelf ) zich rond de toog. Aangezien ze in hun taxi of hun coiffeurszaak een en ander meemaken, beschikken ze over genoeg munitie om om de beurt een flouske los te laten op het publiek, dat ondertussen rustig van zijn koffie of trappist kan blijven nippen. Een soort Cheers dus, maar dan in Brussel in plaats van in Boston, en ietsje volkser. Vermaak voor nostalgici en mensen die niet genoeg kunnen krijgen van grappen over schoonmoeders, seksuele toespelingen, spraakverwarring en misverstanden.
Michael Bellon
ADVERTENTIE
Broodje Brussel in het Museum Culturele middagpauzes in
het Museum van de Stad Brussel 11 en 13 juni 2013 om 12u30
Brusselse wandtapijten vertellen honderduit De rondleiding is gratis! Toegang museum: € 4
Museum van de Stad Brussel Grote Markt (tegenover het Stadhuis) Info: 02 279 43 76 | www.museumvandestadbrussel.be e
BDW 1381 PAGINA 18 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
© MUZIEKPUBLIQUE
Lütfü Gültekin met zijn zoon Emre: “Emre heeft bijna alles van me geleerd, maar hij heeft evenzeer nog een lange weg af te leggen.”
Muziek > Tribuut aan Brussels/Turkse topcomponist Lütfü Gültekin
‘Ik zie geen verschil tussen een Griek en een Turk’ ELSENE – Zaterdag vindt bij Muziekpublique een eerbetoon plaats aan de BrusselsTurkse sazspeler, geprezen componist en voormalig mijnwerker Lütfü Gültekin. Het concert wordt gefilmd als onderdeel van een documentaire over Gültekins leven en ballingschap. “Muziek heeft me door het leven geleid.”
D
e wegen die Lütfü Gültekin naar Brussel leidden waren lang en niet altijd even makkelijk, maar wel steeds ingegeven door zijn wil om door te breken in de muziek. Terechtkomen in een multiculturele stad als Brussel leek wel in de sterren geschreven. Tunceli, het stadje in het noordoosten van
het Turkse binnenland waar Gültekin in 1949 geboren werd, is een smeltkroes van culturen op enkele steenworpen van de grens met Irak en Iran. Koerden zijn goed voor negentig procent van de inwoners en er zijn eveneens Assyriërs en Armenen, katholieke minderheden. Naast een multiculturele regio is
het ook een van de armste en minst ontwikkelde provincies van Turkije. “De levensomstandigheden zijn er precair, er is geen elektriciteit, geen stromend water. Het is ook de regio van de revolutionairen, de communisten en atheïsten. Vandaar de bijnaam het kleine Moskou,” vertelt Lütfü, die zelf ook zijn sociaal-
westen van het land verbannen om geassimileerd te worden met de Turkse cultuur en taal. “Ik sprak thuis Zaza, een minderheidstaal die lijkt op Afghaans en afgeleid is van het Perzisch en het Sanskriet. Atatürk heeft een nationalisering van taal en cultuur uitgevoerd naar Frans model.” Ondanks de repressie overleven die minderheden tot vandaag en is er volgens Gültekin zelfs een keerzijde van de medaille. “Er werd veel geïnvesteerd in de regio om de mensen op te voeden, waardoor Tunceli lang de re-
democratische gedachtegoed overhoudt aan zijn geboorteregio. “De regio heeft daarvoor zwaar moeten boeten. Bij de revolutie in 1923 (oprichting van Turkije door Atatürk, bt) is de regio autonoom gebleven, totdat ze met geweld ingelijfd werd. Meer dan 50.000 mensen hebben toen het leven verloren. Maar ook veel mensen van mijn generatie zijn gemarteld, ter door veroordeeld of opgehangen.”
Ballingschap Gültekins familie werd naar het
Theater > Theaterseizoen 2012-2013 geen hoogvlieger
Theaterfestivaljury matig enthousiast De juryleden Jan Hautekiet (Radio 1), Natali Broods (De Koe), Cees Vossen (CC Berchem), Evelyne Coussens (De Morgen) en Robbert van Heuven (Trouw, De Theatermaker) winden er in hun verslag geen doekjes om. Ze tonen zich vooral teleurgesteld in de grote en middelgrote (jeugdtheater)huizen en in het besparende Nederland waar “opvallend veel risicoloos repertoiretheater” te zien was.
Groepschoreografie Toch koos de jury uiteindelijk twaalf
producties die dit jaar tussen donderdag 29 augustus en zaterdag 7 september opnieuw te zien zijn in en rond het Kaaitheater, de Kaaitheaterstudio’s en BRONKS. De Brusselse podiumkunstenaars doen het goed met vier selecties. Uit het juryverslag blijkt dat er in ieder geval grote eensgezindheid bestond over Book Burning, waarin Pieter De Buysser een woordenwereld bouwt in het miniuniversum van beeldend kunstenaar Hans Op de Beeck. Ook Tristero heeft prijs met de pakkende
© HERMAN SORGELOOS
BRUSSEL – “Terugkijkend op 214 geziene podiumproducties, moet de jury van het Theaterfestival Vlaanderen vaststellen dat het seizoen 20122013 geen hoogvlieger was. Slechts enkele voorstellingen dienden zich zonder discussie aan als artistieke sterkhouders,” luidt het verdict van
In Book Burning bouwt Pieter De Buysser een woonwereld.
monoloog Toestand van Kristien De Proost. Daarnaast mogen habitués Josse De Pauw, die met Kris Defoort voor LOD An Old Monk maakte en Meg Stuart met haar groepschoreografie Built to last, zich opmaken voor de eervolle reprise. De twaalf producties worden nog uitgebreid met twee voorstellingen uit de selectie van het Nederlands Theaterfestival en vijf producties van jonge makers in Circuit X. De ticketverkoop van Het Theaterfestival start op vrijdag 31 mei. De festivalbrochure met het uitgebreide programma verschijnt op 1 augusMichaël Bellon tus. www.theaterfestival.be
gio was met de meeste academici.” Ook Gültekin is uit de regio vertrokken richting Istanbul. Niet om te studeren, maar om zijn passie voor muziek te verzilveren. “Ik was vijftien en ben naar de stad getrokken zonder dat mijn ouders het wisten. Mijn grote droom was muzikant te worden van het orkest van de nationale radio TRT,” vertelt Gültekin. Radiomuzikant was een gegeerde job met een goed loon, maar het draaide anders uit voor Gültekin. Hij had geen geld en sliep de meeste nachten op straat. Het beetje geld dat hij bijeensprokkelde, kwam van optredens op feesten en huwelijken of van fooien als hij op zijn saz een andere artiest mocht begeleiden.
Berlijn Gezien die barre levensomstandigheden werd Gültekin door zijn schoonbroer aangepord om hem te vergezellen in Berlijn. “Ik wou er journalistiek studeren, maar werd als muzikant zo vaak gevraagd door de Turkse gemeenschap dat van die studies niet veel in huis kwam.” In 1971 is hij naar België verhuisd, opnieuw op aandringen van zijn schoonbroer die er intussen woonde, en toen sloeg het lot nogmaals toe: een jaar later stierven zijn zus, schoonbroer en hun kinderen tijdens een auto-ongeval en Gültekin stond er alleen voor. Het waren barre tijden. Hij moest gaan werken in de mijnen van Heusden-Zolder in Limburg om rond te komen. Ondanks het harde labeur in de mijnen is Gültekin steeds muziek blijven spelen. Bij het sluiten van de mijnen mocht hij op pensioen en ging hij in Henegouwen wonen, en later in Charleroi alvorens terug te keren naar Istanbul. In de jaren 1990 kwam hij terug naar België om dichter bij zijn kinderen te zijn die in Brussel studeerden. Lütfü heeft voor dit interview zijn zoon Emre meegebracht om het helpen bij het vertalen. Vader Gültekin spreekt
een behoorlijk mondje Frans, maar interviews afnemen is toch nog een ander paar mouwen. Emre Gültekin is ook een gerespecteerde sazspeler, onder meer van het project Blindnote van Muziekpublique. Hij heeft alles van zijn vader geleerd. “Bijna alles, want hij heeft nog veel te leren,” grinnikt Lütfü, van wie zo’n 500 composities intussen deel uitmaken van het repertoire van Turkse volksmuziek en opgenomen werden door Turkijes grootste sazspelers.
Broeders Lütfü en Emre zullen samen op het podium staan bij Muziekpublique, naast een resem Belgische vrienden als violist Wouter Vandenabeele, zanger Raphael Decock, accordeoniste Anne Niepold en gitariste Véronique Gillet, alsook de Brussels-Turkse sazspeler Cumali Bulduk en de Armeense dudukspeler Vardan Hovanissian. “Vardan is als een zoon, ook al is hij Armeniër. Wat maakt het uit?”, vraagt Gültekin zich af. “Voor mij zijn Grieken en Turken net hetzelfde, maar dat moet ik niet vertellen op café in de Haachtsesteenweg...” Dit tribuut wordt de kers op de taart van de documentaire L’exil, refuge du barde (Ballingschap, toevlucht van een bard) die momenteel in de maak is over de indrukwekkende levensweg en de muziek van Gültelin. Ook zoon Emre speelt een hoofdrol in die documentaire. Je leert als het ware de vader kennen aan de hand van de zoon, met archiefmateriaal en nieuwe beelden van onder meer dit concert bij Muziekpublique. Benjamin Tollet Tribuut aan Lütfü Gültekin op 8 juni 2013 om 20u bij Muziekpublique, Naamsepoortgalerij, Bolwerksquare 3 te Elsene. Inkom kost 9/13/15 euro. Meer info op www.muziekpublique.be
ADVERTENTIE
S OCIALE V ERHUURKANTOREN
Verhuur uw woning zorgeloos Gegarandeerde huur elke maand Verzekerd verhuurbeheer Onderhoud van uw woning Steun voor de renovatie Fiscale voordelen
www.fedsvk.be 02 412 72 44
M�� �� ����� ��� ��� B������� H������������� G�����
Nick Trachet
© NICK TRACHET
BDW 1381 PAGINA 19 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT
Munt Munt kenden we vroeger enkel van snoepjes of siroop in een glas water. Vandaag wordt munt in Brussel per vliegtuiglading verkocht. Tijden veranderen. Maar het is een interessant kruid. Ze verkopen het in de groentewinkel, in de viswinkel, bij de slager. Overal liggen bundeltjes munt te koop, en er wordt ook veel van gekocht. Kritisch keuren de wachtende mannen de takjes, die ze dan achteloos op de toog leggen wanneer vlees en vis moet worden afgerekend. Er wordt nogal wat munt geconsumeerd in de stad. Munt is een plantengeslacht uit de lipbloemfamilie (Lamiaceae). Er bestaan wel 200 soorten Mentha, zoals de wetenschappelijke naam van munt luidt. In onze streken zijn de bekendste de akkermunt (Mentha arvensis) en de pepermunt (Mentha piperata), maar er zijn heel wat andere soorten, bastaarden en hybriden. Mijn flora vermeldt er voor ons land al een dertigtal. Welke soort er hier in de winkels ligt, dat weet ik niet. Maar mijn slager vertelt dat al die munt wordt aangevoerd per vliegtuig. Uit Marokko! Munt is vooral geliefd omdat het menthol bevat. Deze aromatische koolstofverbinding heeft heel wat aangename eigenschappen. Menthol is eigenlijk een soort legaal verdovend middel. Vandaar dat het gebruikt wordt in keelpastilles tegen de keelkriebels op klassieke concerten, maar ook tegen hoofdpijn en verstopte neuzen (Tijgerbalsem), en ook in mentholsigaretten, als die nog bestaan. Men doodt en verjaagt er ongedierte mee en het goedje gaat in heel wat cosmetica. Menthol, dat ook onder de vorm van kristalletjes wordt verkocht, wordt deels verkregen uit natuurlijke muntplantjes. Daarvoor beplanten ze in India reusachtige muntakkers. Anderzijds kan men vandaag ook menthol maken in het lab. Er is dus natuurlijke en synthetische menthol te krijgen. Nu zitten we met dit verhaal bijna in de geneeskunde. Niemand stilt immers zijn honger met munt. Al is dat misschien mogelijk, want als munt verdooft, waarom dan ook niet de honger? Maar munt is uiteraard een kruid, dat men gebruikt voor zijn geur. En daarenboven heeft munt heeft ook een smaak, de smaak van kou! Eerst leerden wij dat er vier smaken bestonden: zuur, bitter, zoet en zout. Al de rest van onze smakenbeleving zou dan een kwestie van geur zijn. Wat ik altijd al verbazend vond. Dan beweerde iemand dat “zalvend” eigenlijk ook een smaak was, de smaak van smeuïgheid. Vervolgens kwamen de Japanners met hun umami, de smaak van hartigheid. Welnu, munt heeft de smaak van koude. Menthol
reageert met de koudereceptoren in ons lichaam, ook in onze mond. Het geeft een koudegevoel zonder dat er een temperatuurverlaging is. Dat is dan toch ook een smaak, niet? Op dezelfde, maar omgekeerde manier geeft capsaïcine, de actieve stof in chilipepertjes, een gevoel van warmte, zonder dat er een temperatuurverschil is. Dat kunnen we dus beschouwen als de smaak van hitte. Aan hoeveel smaken zitten we nu al? Acht. Om die eigenaardige smaak is munt ook zeer populair in warme landen. De muntthee van Noord-Afrika, sterk gebrouwen zoals ze dat aan de westkust doen, is verbazend verkoelend en, zo merkte ik in Mauritanië, ook behoorlijk verslavend. De lokale vissers kregen afkickverschijnselen als ze te lang op hun thee moesten wachten. Als ik zo’n glaasje schuimende geconcentreerde thee nipte, kwamen de haren op mijn armen recht. Mogelijk is dat de reden waarom er hier zo veel munt over de toonbank gaat? In de trendy cafés aan het Sint-Goriksplein zit iedereen tegenwoordig muntthee te slurpen uit confituurbokalen met een oerwoud muntblaadjes erin. Een beetje overdreven. Koop zo’n bundeltje munt en zet het thuis in een glas met water. Binnen een paar dagen beginnen de stengels wortel te schieten. Plant ze dan uit en u hebt steeds een voorraad verse munt in een bloempot op de vensterbank. Ik zette ooit enkele stekjes uit in de tuin, en dat bleek niet zo’n goed idee. De plant gaat door het gazon woekeren en neemt gaandeweg heel de tuin in. Maar zoals met de meeste kruiden, gebruikt men munt toch het liefst met mate. Wij gruwen van het idee dat er in Engeland munt in de saus gaat bij lamsvlees. Ze doen er zelfs munt door de erwtjes (en noemen dat dan French, tot afschuw van de Fransen). Wel, ik zal u wat verklappen: het werkt. Een traditioneel Engels recept: vul een kopje met fijngehakte munt en giet er kokend water op. Laat koud worden in de kop en filter dan het vocht. Maak dit vocht op met wat suiker en neutrale azijn en ser-
“In de trendy cafés aan het Sint-Goriksplein slurpt tegenwoordig iedereen muntthee uit confituurbokalen met een oerwoud muntblaadjes erin. Een beetje overdreven” veer bij lamsvlees. Erg, hé? Wel, het geheim is hiervan héél weinig te gebruiken. De muntgeur moet nauwelijks merkbaar zijn in de schotel. Enkel dan verrijkt de munt de jus van het vlees of de boter in de erwtjes. “The first thing is not to be mean with the mint ” schreef kookautheur Jane Grigson in English Food. Ik had hier bijna geschreven om de munt in homeopathische dosis te gebruiken, ware het niet dat homeopaten een muntfobie hebben. Ze beweren dat munt alle werking van hun middeltjes teniet doet. Geen mens die er uiteraard ooit iets van heeft gemerkt. Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet
BDW 1381 PAGINA 20 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
Galerie Vertigo Art in de Hoogstraat toont dezer dagen een kleine, eigenzinnige selectie van het werk van Bettina Küsel.
Bettina Küsel, selfmade kunstschilder
‘Ongebonden tonen wie ik ben’ BRUSSEL – “Lang heb ik gedacht dat schilderen en tekenen geen beroep is. Voor mij was het louter een manier om gevoelens uit te drukken. Pas toen we met ons gezinnetje in Luxemburg woonden, is de ommekeer er gekomen. Ik begon na te denken over mezelf, kwam tot de bevinding dat ik te veel compromissen had gesloten, enkel en alleen omdat er brood op tafel moest komen. Dat schilderen en tekenen is wat ik ben. Dat ik mezelf heb gevormd, beschouw ik als een voordeel: ik moet me niet gebonden voelen door dingen die anderen me hebben geleerd.” Bettina Küsel is doctor in de economische geschiedenis, maar gaat als kunstschilder door het leven.
B
ettina Küsel is een kind van Oost-Berlijn, Oost-Duitsland. “Ik ben daar opgegroeid in de jaren 1960 en 1970. In de stad, maar ook op het platteland, bij mijn grootouders. Veel wisten we niet van wat er zich in de buitenwereld afspeelde. Ik wilde vertrekken, vertrekken, vertrekken... Maar er was het IJzeren Gordijn, er was de Muur. Zelfs in onze meest boude verbeelding konden we
ons niet inbeelden dat die ooit zou vallen. Werken tot de pensioengerechtigde leeftijd en dan pas een paspoort krijgen om te kunnen reizen: dat zou mijn lot zijn. Althans, dat dacht ik. Voelde ik me onderdrukt? Wie jong is, voelt zich steeds onderdrukt.” “Na de middelbare school wist ik niet goed wat gedaan. Violiste worden leek me wel wat – ik speelde al van mijn vijfde viool – in de journa-
listiek gaan sprak me eveneens aan. Mijn ouders zeiden echter: “Toch geen muziek, kind, daar kan je de kost niet mee verdienen! En met de journalistiek werd het ook al niets. Uiteindelijk heb ik dan maar gekozen voor economische geschiedenis.” Wat Küsel ook steeds is blijven doen, is tekenen en schilderen. “Toen ik 18 was, heb ik zelfs een wedstrijd gewonnen op het Alber-
© MARC GYSENS
tinum en heb ik kunnen exposeren. Maar ik zag geen weg om verder te gaan, had geen zin om goedgekeurde kunst te maken als kunstenaar van de staat. Dus ben ik een andere weg ingeslagen. Ik heb in die periode samen met geestesgenoten dingen ineengeknutseld, underground. Kleine tentoonstellingen, rockconcerten met bekende artiesten. Het was spannend, leuk, want verboden. Ja, je bent jong, je smijt je erin zonder stil te staan bij de mogelijke gevolgen.”
Goldrush En dan kwam er die bewuste 9 november 1989. De val van de Muur. “Daar zaten we dan met het herenigde Duitsland. Iets wat velen van ons eigenlijk niet wilden. Betoogd hadden we voor meer democratie. Voor een ander regime, niet om één te worden met onze ‘broeders’ aan de andere kant van de Muur. Het was niet zo dat alles slecht was in OostDuitsland, er waren ook veel goede zaken. We mochten wel niet doen wat we wilden, alles was erg streng en strikt gereglementeerd, maar anderzijds: werkloosheid was er niet, iedereen had een inkomen.” “Na mijn doctoraat ben ik prof geworden aan de unief. Slecht zat ik daar niet, we waren met maar liefst 50 proffen voor 2.000 studenten. Na de val van de Muur is dat allemaal veranderd, waren we nog maar met vier profs voor 2.000 studenten. Veel mensen zijn in die periode vertrokken om eindelijk hun zin te kunnen doen. Er waren ook veel artiesten, die ophielden met artiest te zijn omdat ze geen reden meer hadden om het te zijn. Omdat hetgeen waartegen ze gevochten hadden, verdwenen was. Zo ken ik muzikanten die na de val journalist zijn geworden. Van een under-
BDW 1381 PAGINA 21 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
ground was geen sprake meer, omdat er geen reden meer was om underground te zijn. Alles kon ineens, alles mocht ineens.” “Nog een nieuw fenomeen: het Oosten dat plots werd overspoeld door gelukszoekers, opportunisten. Het was een beetje als in de tijd van de goldrush in de Far West. Veel mensen die geen job vonden in het Westen, veelal omdat ze middelmaat waren, kwamen naar het Oosten om daar hun geluk te beproeven. Het Oosten waar ze moeiteloos de posten van de ‘oude garde’ inpakten. Niet omdat ze zo goed waren, maar omdat met het verleden gebroken moest worden. Het gaf aanleiding tot veel
“Het was alsof de Oost-Duitsers een stempel op het voorhoofd kregen gedrukt, net zoals Arabieren en NoordAfrikanen het zo dikwijls moeten ondervinden. Wij waren luieriken, wij waren nietsnutten” onrecht. Het was alsof de Oost-Duitsers een stempel op het voorhoofd kregen gedrukt, net zoals Arabieren en Noord-Afrikanen het zo dikwijls moeten ondervinden. Wij waren luieriken, wij waren nietsnutten. Opportunisme was troef. Het was een samenleving van twee klassen geworden en ik had er geen zin in om daar doorlopend mee geconfronteerd te worden. Dus ben ik naar Parijs vertrokken, waar de man op wie ik verliefd was, woonde en werkte. Ik heb daar een jaar met een beurs gestudeerd — economische research — en ben daarna beginnen te werken, een goedbetaalde job.” “Mijn ouders leven nog steeds in Duitsland, ja. Voor hen was de aanpassing moeilijk. Mijn vader, die op zijn zestiende was beginnen te werken, kon weliswaar aanblijven als politieman, maar moest wel opnieuw van nul zijn pensioen opbouwen. De jaren die hij daarvoor had gewerkt, kwamen niet in aanmerking omdat hij toen ambtenaar was van een vijandelijke staat, Oost-Duitsland. Alweer dat onrecht. Mijn moeder, die les gaf aan gehandicapten, is daar gelukkig bespaard van gebleven.”
Met open armen ontvangen De kunstenares in Küsel is pas opgestaan in Luxemburg en helemaal opgebloeid in de States, in Philadelphia. “In de States zijn we terechtgekomen omdat mijn man, die steeds in
Bettina Küsel aan het werk in haar atelier.
human resources management heeft gewerkt, daar een mooie aanbieding had gekregen. Daarna heb ik ontdekt dat ik van wat ik het liefste deed, ook mijn beroep kon maken. Temeer omdat je daar als artiest kan terugvallen op een sterk syndicaal systeem, in tegenstelling tot hier. Exposeren was dan ook een fluitje van een cent en, heel belangrijk, de mensen tasten daar sneller in de geldbeugel om kunst te kopen dan hier. In Luxemburg was ik niet gelukkig met mijn job. Ik ben toen heel intensief op mijn techniek beginnen te werken en na twee jaar heb ik een expo kunnen houden. Een reeks tekeningen over de symbolen die men in het dagelijks leven tegenkomt. Met succes, zelfs RTL is komen filmen.” Philadelphia en vervolgens Brussel. “We zaten goed in de Verenigde Staten, tot de ouders van mijn man zwaar ziek geworden zijn. Dus zijn we naar Europa teruggekeerd. Naar Brussel. Voor onze dochters van 14 en 16 is dat steeds opnieuw verhuizen niet gemakkelijk geweest, maar tegelijkertijd was het verrijkend. Veel aanpassingsmoeilijkheden hebben ze hier niet gekend, neen: Brussel is door zijn diversiteit een makkelijke plek om te integreren. Ze zijn ook zowel het Engels, het Duits als het Frans machtig, wat het allemaal nog makkelijker maakte.” “Ikzelf werd als artiest al snel met open armen ontvangen, het verliep veel vlotter dan ik had gehoopt. Dat is ook een van de grote charmes van Brussel, het gevoel dat er heel veel mogelijk is, dat er heel veel deuren kunnen opengaan.” De deur die dezer dagen openstaat, is die van galerie Vertigo Art in de Hoogstraat. Die toont een kleine eigenzinnige selectie van Küsels werk rond identiteit. Figuratief, maar ook abstract. “Matthias, de galeriehouder die ik al lang ken, heeft de werken bij mij thuis gekozen, waar ze in de kelder en de garage stonden. Werken die hem roerden, omdat zij dichter stonden bij wie ik ben, bij mijn identiteit, dan de andere professionele werken die ik hem had getoond. Ikzelf was niet echt overtuigd van de kwaliteit, vond ze niet echt afgewerkt, te bizar. Maar ik heb Matthias gelijk moeten geven. Het zijn soms de werken die niet perfect en niet afgewerkt zijn, die het meest beklijven. Als kunstenaar ben je dat eigenlijk ook, steeds onafgewerkt. Voor mij is kunst maken een dagelijkse zoektocht. Het is tevens mijn manier van communiceren, anders zou ik schrijver geworden zijn.” Karel Van der Auwera
Bettina Küsel, nog tot 30 juni zaterdag en zondag van 11 tot 18 uur, Vertigo Art, Hoogstraat 271, 1.000 Brussel www.vertigoart.be www.bettinakusel.wix.com/3000 De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet
3 VRAGEN AAN LIES VAN OVERSCHÉE
Lies Van Overschée: “We wilden Plazey in alle opzichten opentrekken.”
‘Mensen mogen het Elisabethpark als tuin zien’ Als het Plazey Festival in het Koekelbergse Elisabethpark voor u traditioneel de zomer inluidt, dan komt de zomer vroeger dit jaar. Plazey - nog steeds een organisatie van de gemeenschapscentra De Platoo, Essegem en De Zeyp - gooit het immers over een andere boeg. Het vervroegt (vanaf 12 juni), verlengt (14 festivaldagen meer dan vroeger!) en verbreedt vooral, door behalve muziek ook een hele reeks andere activiteiten te lanceren op woensdag, donderdag, vrijdag én zondag. Waarom moest het na twintig jaar anders? Lies Van Overschée: “De formule waarmee Plazey twintig jaar geleden begon, was op dat moment zeer relevant en zeer nodig in Brussel. Maar ondertussen bestaat er in ieder dorp wel al een muziekfestival dat dikwijls nog groter is dan Plazey. Plazey is al die tijd vooral een evenement voor Nederlandstalige Brusselaars geweest. Maar omdat we zo nadrukkelijk in de openbare ruimte aanwezig zijn, leek het ons relevant om zoveel mogelijk mensen proberen te bereiken. We wilden Plazey dus in alle opzichten opentrekken.” Hoe hebben jullie dat aangepakt? Van Overschée: “We zijn al twee jaar be-
zig om deur aan deur rond te gaan in een brede straal rond het Elisabethpark, om aan de buurtbewoners te vragen wat zij graag met en in het park willen doen. Uit die gesprekken kwam altijd opnieuw naar voor dat de mensen er elkaar beter willen leren kennen. We hoorden dat ze bang waren van het park of er alleen maar kwamen om te lopen. Iedereen gebruikt het park op een andere manier en niemand komt er samen. Door een maand lang in het park aanwezig te zijn, willen we een ontmoetingsplek creëren.” Hoe zal die ontmoetingsplek er dan uitzien? Van Overschée: “Het zou tof zijn als het Elisabethpark ooit een café kon krijgen, en daarom bouwen wij er nu alvast een tijdelijk. Daarnaast staan de kiosk en het podium voor de muziekoptredens. De volkstuiniers van Koekelberg helpen bij de aanleg van een stadstuin, we hebben ook een kippenhok, een scherm voor de films op donderdag... Het is de bedoeling dat de bezoekers het park als hun tuin beginnen te zien, als een vrijplaats waar ze zelf ook verhalen en artistieke initiatieven kunnen baanbrengen. Dit is dus zeker geen eenmalig initiatief, maar een deel van een langlopende werking rond het park.” Michaël Bellon
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 15 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van Brussel Deze Week vzw. Buiten België 25 euro per jaar. OPLAGE 70.490 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Paul De Weerdt, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Rika Braeckman: 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. MARKETING MANAGER Frederik Welslau. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne. EINDREDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Patrick Jordens, Steven Van Garsse, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (nieuwsmanager), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Goele de Cort, Eric Vancoppenolle, Laurent Vermeersch. REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele, Gerd Hendrickx. MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Wauter Mannaert, Francis Marissens, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Freddi Smekens, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Tijs van den Boomen, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie. Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie. ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).
BDW 1381 PAGINA 22 - DONDERDAG 6 JUNI 2013
Triatlon > Jean Moureau was eerste Belg in top tien op Ironman van Hawaï
‘Ik ging rechtdoor, zonder omwegen’ BRUSSEL – The Beast was de bijnaam van Jean Moureau (50). De triatleet was hard als steen, een echte doorbijter, en dat leverde hem een knappe carrière op. Hij eindigde maar liefst zeven keer in de top twintig van de Ironman van Hawaï en was zeven jaar lang bondscoach. Vandaag geeft hij al zijn kennis door aan de leden van de Brussels Ironman Nato Club. “Ik ben met triatlon begonnen door de televisieserie Magnum,” vertelt Moureau. “De Ironman van Hawaï kwam daarin aan bod en ik wist: daar wil ik aan deelnemen. En ik maakte er meteen werk van: ik kocht een koersfiets en schreef me in voor lessen competitief zwemmen. Lopen deed ik al bij de atletiekclub van Schaarbeek. Ik was toen 22 jaar oud. Twee jaar later nam ik deel aan mijn eerste kwarttriatlon.” Moureau begon helemaal alleen aan zijn doel, maar sloot zich uiteindelijk toch aan bij de Brussels Triatlon Club. Hij begon met kwarttriatlons en werd in die discipline onder meer vierde op het Belgisch kampioenschap. Hij nam in 1990 ook deel aan het wereldkampioenschap in Florida, maar eindigde slechts rond de vijftigste plaats. “Het besef dat lange afstand me veel beter lag, kwam er na mijn eerste deelname aan een driekwarttriatlon. Dat was in het Frans Cergy-Pontoise, waar ik meteen won. Ik ben toen aan allerlei competities beginnen deel te nemen om een plek op de Ironman van Hawaï af te dwingen. Ik werd onder meer
zevende op het Europees kampioenschap.” In 1992 maakte Moreau, als 29-jarige, voor het eerst zijn droom waar in Hawaï. De 69ste plaats was een ontgoocheling, maar het motiveerde hem om nog harder door te bijten om de toppers het vuur aan de schenen te leggen. “Ik besloot op stage te gaan naar Californië, waar ik trainde met de Duitsers, om een volgende stap te zetten. Het was een groot avontuur want ik had niet zoveel middelen – ik had maar een paar sponsors die voor materiaal zorgden. Verder bekostigde ik alles zelf. Ik
“Ik ben de eerste Belg die een toptienplaats heeft gehaald in Hawaï. Zo heb ik de trend gezet om voluit voor de Ironman te gaan” werkte wel als boekhouder, dat heb ik nooit willen opgeven. Wekelijks werkte ik dertig uur en trainde ik dertig uur. Het gebeurde dat ik maandagochtend terugkeerde van stage en recht naar mijn werk ging. Ik kon daar tegen, jetlags hadden geen vat op mij.” “Triatlon is een levensstijl geworden. Mijn ambitie was een internationale topper worden
en daar ging ik volledig voor. Ik heb tijdens mijn carrière nooit steun gehad van de federatie en dat stoorde me niet. Ik was een eenzaat. Altijd rechtdoor, van punt a naar punt b, zonder omwegen. Ze noemden me The Beast. Ik was nogal struis en ging altijd hard tekeer.”
Zwalpende Zwitser Het harde trainingsleven van The Beast wierp in 1993 al zijn vruchten af. Hij werd achttiende in Hawaï, maar nog was zijn honger niet gestild. Moureau wilde in de top tien eindigen en slaagde daar uiteindelijk in, tot tweemaal toe. “Ik ben de eerste Belg die zich bij de beste tien heeft geplaatst in Hawaï. Ik ben uiteindelijk tweemaal achtste geworden en ben zeven keer in de top twintig geëindigd. Dat kan toch wel tellen! Eigenlijk heb ik de trend gezet om voluit voor die Ironman te gaan. Ik herinner me dat iedereen raar opkeek toen ik in 1996 achtste eindigde en Luc Van Lierde won. We waren daar met een handvol Belgen, maar we waren wel top.” Moureau leefde voor die ene afspraak. En als hij ergens voor gaat, gaat hij voluit. Dat kenmerkt hem. Mentaal is hij zeer sterk, en hij kent zijn lichaam tot in de puntjes. Geen onnodige luxe. “Ik herinner me dat ik in Hawaï voor de zesde plaats aan het strijden was met een Zwitser, maar op mijn hartslagmeter zag dat ik zijn tempo niet kon volhouden, of ik zou crashen. Ik liet die Zwitser gaan en 25 kilometer verder zag ik hem zwalpen over de weg. Je lichaam goed kennen is een groot voordeel.”
“Hawaï was en is dé afspraak van het jaar. Je gaat er voluit: iedereen is afgetraind, in topvorm en klaar om te presteren. Er komt ook heel wat druk bij kijken, al had ik daar geen last van. Het had geen vat op mij. Wat me altijd zal bijblijven is de eerste keer dat ik achtste werd. Toen ik de eindstreep naderde en een enkel cijfer zag op het scorebord: ongelooflijk! Het beste gevoel dat je kan hebben.”
Wachtlijst Moureau beëindigde zijn carrière in 2000. Het was genoeg geweest en hij wou zich volledig toewijden aan zijn pasgeboren zoon. Maar triatlon liet hem niet los en hij werd trainer. © UITGEVERIJ KANNIBAAL
Voetbal > Nieuw boek over de landskampioen
RSCA, de biografie ANDERLECHT – RSC Anderlecht is voor de 32ste keer landskampioen, en daar horen een paar monumentjes bij. Zo kreeg voorzitter Roger Vanden Stock zijn borstbeeld in de gangen van het stadion, en ligt er ook een lijvig boekwerk in de winkel dat de geschiedenis van de paars-witte club nog eens helemaal uit de doeken doet. RSC Anderlecht is een publicatie van uitgeverij Kannibaal, dat het boek in drie verschillende, allemaal behoorlijk fraaie edities uitbrengt. 35 genummerde exemplaren behoren tot de Gold Edition. Die heeft een linnen cover en zit in een luxekoffer waar ook een cahier met foto’s van topfotograaf Stephan Vanfleteren bijhoort. Bij deze luxe-editie zit ook een VIP-ticket voor een ontmoeting met de spelers, een gesigneerde replica van een truitje van Paul Van Himst uit 1972 en twee exclusieve koffiekopjes met Anderlechtlogo van diens koffiebedrijf Brésor. Dat wordt dan al-
lemaal geleverd in een lederen retro sporttas van Delvaux, maar kost dan wel 2.500 euro. Wie kiest voor het hele pakket zonder de tas van Delvaux betaalt 350 euro, maar ook wie zich alleen het boek van 39,50 aanschaft, is niet slecht af. De paarse gedenksteen, 3,3 kilo droog aan de haak, kwam tot stand met de medewerking van Anderlecht zelf, in de persoon van perschef David Steegen, maar is vooral het werk van twee West-Vlamingen. Auteur Stijn Vanderhaeghe, die ondertussen wel in Dilbeek woont, is afkomstig uit het Brugse waar zijn grootvader hem de liefde voor Anderlecht bijbracht. Wat onderscheidt zijn boek van andere uitgaven over Anderlecht, zoals het boek dat in 2008 verscheen bij de honderdste verjaardag van de club? Omdat we ondertussen alweer vijf jaar, een paar titels en Europese campagnes verder zijn, zorgt het boek in de eerste plaats voor een aanvulling. Ook anders is dat het boek
Een foto uit de oude doos: het elftal van 1938-1939. Rechts: clubicoon Vincent Kompany. Rechtsonder: de recente portretten van Matías Suarez en Bram Nuytinck.
begint met uitgebreide portretten van 35 absolute iconen van de club, verwijzend naar het stamnummer. Dat gaat van spits Francis ‘Cassis’ Adams die in de periode tussen 1919 en 1934 232 ‘kassen’ maakte in 286 wedstrijden, tot de recentste goalgetter Dieumerci Mbokani. Daarna wordt de geschiedenis van de club verteld in vijftig cruciale gebeurtenissen, van
de stichting op 27 mei 1908, over het debuut van Paul Van Himst op 27 december 1959, tot de 6-1 winst tegen Club Brugge op 11 november jongstleden – de opmaat voor het veroveren van de nieuwe titel. Op het einde is er plaats voor statistieken, en laat de auteur ook een aantal bekende supporters aan het woord, zoals Herman Van Rompuy, basketbalspe-
BDW 1381 PAGINA 23 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 © MARC GYSENS
David Steegen Herman
Jean Moureau (rechts): “Ik heb tijdens mijn carrière nooit steun gehad van de federatie en dat stoorde me niet. Ik was een eenzaat.”
Eerst bij de nationale federatie, op korte afstand, en nu bij de Brussels Ironman Nato Club (BIN). “Ik heb zeven jaar lang bij de federatie gewerkt. Een mooie tijd waarin ik met jongens als Frederik Van Lierde en Peter Kroes heb gewerkt. Ik begeleidde hen onder meer op stages en wereldbekerwedstrijden. Het bondscoachschap lag me wel. Ik was trouwens veel minder hard voor die gasten dan voor mezelf. Maar het vele reizen werd me op een bepaald moment te veel, dus besloot ik om het bij het BIN te houden, waar ik ondertussen was begonnen.” “Daar ben ik vandaag hoofdtrainer. Toen ik er
toekwam, was het een gezellige club waar iedereen zijn ding deed. We hebben de werking gestructureerd, met specifieke trainingen, en dat lokt heel wat enthousiasme. We zitten aan onze limiet van 120 leden, waardoor we momenteel met een wachtlijst moeten werken. Het BIN is geen club met toppers, maar we hebben wel gemotiveerde mensen. En zeer degelijke triatleten. Het is echt een plezier om te werken met mensen die graag hard trainen. Maar ambitie om iemand klaar te stomen voor de Ironman van Hawaï? Nee, dat moet niet meer van mij.” Tim Schoonjans © PHOTO NEWS/UITGEVERIJ KANNIBAAL © STEPHAN VANFLETEREN
ler Thomas Van Den Spiegel, advocaat Sven Mary, of Michou Dehenin, al decennialang supporter en uitbaatster van café La Coupe.
Wielerliefhebber Vanderhaeghe zorgt voor een vlotte stijl, en de uitgebreide teksten worden afgewisseld met heel veel, heel grote, heel mooie foto’s
in kleur en zwart-wit: Jan Koller en Tomasz Radzinski in Europese extase, de kist van Ludo Coeck op het kerkhof, Juan Lozano op de brancard, Frank Vercauteren met een bal in de straten van Anderlecht... Kopers van de limited edition krijgen daar dus nog een hele portrettenreeks bij van Stephan Vanfleteren, in het normale leven nochtans Kortrijkzaan en wielerliefhebber. “Vroeger op de speelplaats was inderdaad alleen mijn broer voor Anderlecht, en dat vonden we toch wel een beetje vreemd. Toch meen ik wat ik net op de presentatie van dit boek heb gezegd: Anderlecht is de grootste club van het land, en ook een club waar de stijl, de traditie en het respect in alle geledingen voelbaar is.” Wat voor portretten wilde Vanfleteren maken van Kompany en co? “Ik wilde hen tegelijkertijd fotograferen als mensen en als gezonde, mooie atleten op het toppunt van hun kunnen. Vandaar de vele naakte torso’s. Ik heb hier ook eens een match van nabij gevolgd, en in de spelerstunnel zie je meteen dat dit eigenlijk de moderne gladiatoren zijn. Ik ben inderdaad meer een liefhebber van het wielrennen omdat je daar ook het landschap bij krijgt, maar de arena van het voetbal heeft ook iets.” Michaël Bellon RSC Anderlecht van Stijn Vanderhaeghe, David Steegen en Jan Mulder, 346 blz., 39,5 euro, www.uitgeverijkannibaal.be
Het moment is op pijnlijke wijze onvergetelijk. Misschien nog meer in het geheugen gegrift dan de eerste onbeschrijfelijke ontlading na het behalen van een kampioenschap waar een seizoen lang voor gevochten werd. Succes is vergankelijker dan een ontgoocheling. Twee volledige seizoenen geleden is een eeuwigheid. De collectieve hoon, gericht aan een enkele man, ging door merg en been van de omstaanders en de clubmedewerkers. De fandag van RSC Anderlecht die het seizoen 2011-2012 naar gewoonte feestelijk moest aftrappen, wordt besmeurd door collectieve woede. De Anderlechtfans zijn boos op Herman Van Holsbeeck, de algemeen directeur. Enkele maanden eerder, op een zucht van de play-offs, beslist de directie om in te gaan op een bod van de trots van Dagestan, Anzhi Matsjkala, dat koste wat kost de toenmalige ster speler van Sporting Anderlecht, Mbark Boussoufa, wil inlijven. De transferperiode duurt wat langer in Rusland. Het aanbod is te aanlokkelijk. Weigeren zou een blijk van financieel wanbeleid zijn. De club staat echter voor de levensbelangrijke eindfase van de competitie. Zonder de Marokkaanse blikopener zou paars-wit aanzienlijk verzwakt aan de allesbepalende competitie begonnen zijn. Het is kiezen tussen de pest en de cholera, want de speler wil weg. Paars-wit gaat, zonder Bous, als leider de play-offs in. RSCA mag thuis beginnen tegen de zesde in de stand, het Standard van Axel Witsel en Steven Defour. Op papier is dat een ongekend voordeel. Bovendien beslist de coach van de Rouches om zijn sterspelers op de bank te houden. Dominique D’Onofrio wil zijn team sparen voor de bekerfinale. Het vertrouwen is groot in Brussel. Dat varkentje wordt wel eventjes gewassen. Anderlecht verliest met 1-3. De meest me-
morabele nederlaag in jaren. De wedstrijd blijkt achteraf allesbepalend te zijn geweest. Een reeks van wroeten en krasselen kondigt zich aan. KRC Genk wordt op de valreep kampioen en Standard Luik wint de beker en eindigt tweede. Royal Sporting Club Anderlecht strandt op de derde plaats. Kop van jut is Herman Van Holsbeeck. Wie toen op het veld stond, weet het nog. Het striemend fluitconcert ging door merg en been. Nota bene op een familiedag zonder wedstrijd, twee maanden na het einde van de competitie. De algemeen directeur neemt de micro in handen om de trouwe fans toe te spreken. Hij heeft zijn boodschap nooit helemaal kunnen uitspreken. Zijn woorden lossen op in het onverbiddelijk gejoel van vijftienduizend misnoegde fans. Na enkele zinnen geeft de manager het op en trekt zich terug in zijn kantoor. Voorzitter Roger Vanden Stock vangt hem op en steunt hem als een vader. Nog geen jaar later wordt Anderlecht opnieuw kampioen, voor de 31ste keer. Dankzij het sportief beleid van Herman Van Holsbeeck gesteund door de voorzitter en de raad van bestuur. Een seizoen later behaalt paarswit zijn 32ste titel van haar bestaan. Van Holsbeeck speelt hoog spel door John van den Brom te halen, een nieuwe jonge Nederlandse coach die bescheiden verenigingen als Vitesse Arnhem en ADO Den Haag had getraind. De geboren en getogen Brusselaar heeft zijn gram gehaald. Twee keer op rij. Een redevoering zal hij op de opendeurdag nooit meer geven maar zijn palmares – zes titels en een beker op tien seizoenen – neemt niemand hem ooit meer af. www.brusselnieuws.be/steegen David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht
Brussel blijft lopen GANSHOREN – Het Laarbeekbos is voor de achtste keer het decor voor de loopwedstrijd ‘De Laarbeekse paden.’ Blijven de benen tintelen na de twintig kilometer van Brussel? Geen nood, want onze hoofdstad is een geliefd terrein voor veel lopers en organisatoren. Op zondag 9 juni is het de beurt aan een van de groene longen van de stad om belopen te worden. De jogging- en triatlonclub van Ganshoren, Joggans, organiseert dan namelijk ‘De
Laarbeekse paden.’ Het startschot van een wedstrijd van 9,7 km wordt om tien uur gegeven. Het golvend parcours doet naast het Laarbeekbos ook het Koning Boudewijnpark en het Poelbos aan. Inschrijven kan op de website van de club (http://joggans.objectis. net) en kost vijf euro. Op de dag van de wedstrijd kunt u tussen acht uur en kwart voor tien ook nog terecht in het lokaal van de club (Bosstraat 11 te Ganshoren). De kostprijs bedraagt dan zes euro. Vorig jaar tekenden bijna driehonderd lopers present. TS
Gezellig badmintonnen ETTERBEEK – Badmintonclub Bad-Ton organiseert op zaterdag 8 juni zijn jaarlijkse recreantentornooi. Recreatieve badmintonspelers uit Brussel en omstreken, ouder dan zestien jaar, moeten op 8 juni in de Veldstraat 71 (in Etterbeek) zijn. Bad-Ton viert dan naar jaarlijkse gewoonte haar hoogdag met het eigen recreantentornooi. De dag gaat om halftien ’s ochtends van start met het dubbelspel voor
heren en voor dames. De pluimpjes vliegen tot halftwee duchtig in het rond, om dan even te stoppen voor een korte middagpauze. Tussen 14 uur en 18 uur wordt het dubbelspel voor gemengde ploegen afgewerkt. De teams worden onderverdeeld in verschillende poules, gevolgd door een finaleronde. Deelnemen is gratis, net als supporteren. Iedereen is welkom om te genieten van een dag vol sport en plezier. Meer informatie TS vindt u op http://www.bad-ton.net.
© TERESA SDRALEVICH
N°7 - 6 JUNI 2013
ZAZIE MAGAZINE N° 7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 2
© ILAH
Met Zazie zag ik meer in Brussel…
Toegegeven, het is geen spectaculair nieuws en er gebeuren ergere dingen op deze wereld. Maar uw trouwe dienaar houdt het na ongeveer vijf jaar Zazie voor bekeken. Wat niet betekent dat Zazie ophoudt te bestaan: vanaf september is de maandelijkse kinderstadskrant van BDW in handen van andere journalisten. Graag wil ik alle kinderen en volwassenen die meegewerkt hebben aan de vele Zazies hartelijk bedanken: voor hun enthousiasme, hun inspiratie, feedback en talent! Het was plezierig samenwerken, en het ga jullie goed. Met Zazie zag ik meer in Brussel… Vooruit dan, voor de laatste keer, was getekend: PS De cover met zomersmaak van dit juninummer is van Teresa Sdralevich. Tijdens juli en augustus gaat Zazie met vakantie.
BLIJ MET DE STADSBIJ!
‘Allez les filles, aan het werk...’ ...zo moedigt Arthur Van Peene vaak zijn bijtjes aan. Vier jaar geleden is Arthur imker geworden, en nu heeft hij verschillende bijenkorven staan, overal verspreid in Brussel. Vier van die korven staan helemaal bovenop het dak van het zwembad van de Marollen. Zazie zag er Van Peene en zijn bijen druk in de weer. Zzzzzzz azzzzzzie...
‘D
e maand mei was heel druk, want op het einde van die maand is er altijd de eerste oogst van de honing, de lenteoogst. Kijk, ik heb zelfs mijn pyama nog aan onder mijn imkerpak! Ik kom uit bed en trek meteen naar mijn bijen,” vertelt Van Peene ons bovenop het zwembaddak. Rijk zal hij er nochtans niet van worden. Bijen kweken is voor Arthur een hobby, of een passie. “Ik ben loodgieter van beroep en vijf jaar geleden ben ik een cursus gaan volgen om de hobby van imker te mogen uitoefenen. Maar eigenlijk kriebelde het al veel langer om met bijtjes bezig te zijn.” Waar komt je bijenmicrobe vandaan? Arthur (A): Ik ben geboren en opgegroeid in ZuidSpanje, in de bergen rond Ronda. Een van onze buren kweekte in de schors van kurkbomen grote zwermen bijen en hij kreeg daar ook honing van. Als kind vond ik dat echt geweldig. Ik nam dan een heel groot vijgenblad om mijn gezicht mee te beschermen, en maakte er twee gaten in om door te kunnen kijken. Spannend! Daar ben ik voor de eerste keer gestoken geweest – ik bedoel figuurlijk hè (lacht). En door zelf bijen te kweken kan ik ook mijn steentje bijdragen aan een betere wereld. Ze zijn heel belangrijk voor de mens en de natuur. Leg eens uit! A: Ik geef daarvoor altijd het voorbeeld van een
ontbijt zonder of met de bij. Ontbijten ‘met’ de bij, dat betekent niet alleen dat je honing op je boterham kunt smeren, maar ook dat je confituur kunt eten, dat er rozijnen en gedroogde vruchten in de muesli zitten, dat je van een glas fruitsap of melk kunt genieten... Want melk, die komt van de koeien
“Ongeveer 70 procent van ons voedsel hangt af van de bestuivende insecten, en de bij is natuurlijk een van de belangrijkste bestuivers op aarde” en koeien moeten natuurlijk planten en bloemen hebben om zich te voeden. Eigenlijk is het heel eenvoudig: ongeveer 70 procent van ons voedsel hangt af van de bestuivende insecten, en de bij is natuurlijk een van de belangrijkste bestuivers op aarde. Hoe gaat dat ook alweer, dat bestuiven? Ooit
hebben we dat geleerd op school... A: Er zijn twee elementen in de bloemen die belangrijk zijn voor de bij: nectar en stuifmeel. Als het heeft geregend, vormt zich een laagje nectar onderaan in de bloem. Daar is de bij verzot op, en daar maken ze later ook honing van. Het stuifmeel vangen ze op via hun lichaam als ze de bloem induiken. En omdat ze vaak van bloem naar bloem vliegen, bevruchten ze op die manier verschillende planten met stuifmeel. Soms zien ze van kop tot teen geel of groen van het stuifmeel als ze terug naar de korven komen! In de korven mengen ze vaak stuifmeel met de honing als voedsel voor hun larfjes. ‘Bijenbrood’ noemen we dat. Hoe maken ze eigenlijk van nectar die lekkere honing? A: Dat is een ingewikkeld proces. Eerst geeft de ene bij aan haar zuster-bij de nectar door, en zo een paar keer na elkaar. Je zou kunnen zeggen dat ze meerdere keren na elkaar nectar overgeven (lacht). Todat een bij vindt dat de nectar zuiver genoeg is om een van de celletjes in de bijenkorf mee te vullen. Dan gaan ze heel hard met hun vleugeltjes wapperen en door die luchtventilatie gaat het water stilaan uit de nectar verdwijnen. Daarna gaan de bijen de cel verzegelen, en stilaan stolt de nectar tot honing. Lusten de bijen ook zelf hun honing? A: Ja, maar ze gebruiken het ook als een soort isolatiemateriaal. Want als ze larven hebben gelegd, moet het broedsel altijd op 36°C blijven en om die temperatuur op peil te houden, hebben ze veel honing nodig. Dus door honing te oogsten, stelen wij eigenlijk iets kostbaars van hen? A: Ja, dat is waar, maar als ik honing oogst, geef ik altijd 40 procent terug aan de bijen. Maar tegelijkertijd zorg ik er als imker voor dat er steeds nieuwe gaten in hun korven bij komen. Daardoor krijgen ze het gevoel dat ze meer honing moeten maken dan in feite nodig is om te overleven. Een imker, die doet de bijtjes werken, hè! We moeten daar niet flauw over doen. Waarom staan enkele van je bijenkorven hoog op het dak van het zwembad en niet in een park, bijvoorbeeld? A: Om vandalisme te voorkomen, want vaak worden korven omvergeduwd en gaan heel wat bijen dood. En ook omdat het dicht bij mij thuis is, handig... (Arthur woont in het hart van de Marollenwijk, PJ).
©DIETER TELEMANS
ZAZIE MAGAZINE N°7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 3
© DIETER TELEMANS
[ SORRY ] SNORRY ?
Wist je dat... ❀ ... de laatste vijftien jaar er almaar meer bijenkolonies helemaal uitsterven. In ons land heeft ongeveer 40 procent van de bijtjes de voorbije winter niet overleefd, terwijl dat eigenlijk maar 10 procent zou mogen zijn. ❀ ... er meerdere oorzaken zijn voor bijensterfte: pesticiden, te weinig bloemen, een venijnige parasiet, die varroamijt heet. Zoals je soms een teek ziet zitten in de vacht van een kat, zo zet de varroamijt zich vast op een bij om haar zwak en ziek te maken. Tot ze sterft... ❀ ... er onlangs een straffe documentaire is gemaakt over de wereldwijde bijensterfte. In More than honey kom je onder andere te weten dat er zoveel minder bijen zijn door de schuld van de mens. In sommige streken in China moet de bestuiving van appel- en perenbloesems nu met de hand gebeuren omdat de bijtjes er uitgestorven zijn. (www.morethanhoney.com) ❀ ... het in Brussel nog meevalt met de bijensterfte. De bij heeft meer overlevingskans in de stad dan op het platteland. De laatste jaren zijn hier heel veel bijenkorven geplaatst, en zijn almaar meer imkers in actie geschoten. In één bijenkorf kunnen er gemakkelijk tot 30.000 bijtjes samenleven.
Imker Arthur bij zijn bijenkorven, helemaal bovenop het dak van het zwembad van de Marollen. Het Justitiepaleis op de achtergrond zag dat het goed was...
Dat is dus niet om hen ver weg van de uitlaatgassen van auto’s te houden? A: Niet meteen, daar kunnen bijen redelijk goed tegen. Beter alleszins dan tegen de vele pesticiden of meststoffen die je dikwijls op het platteland vindt. Bijen voelen zich meestal ook goed in een stad omdat ze hier zoveel verschillende soorten planten vinden. Hoe meer soorten, hoe beter. Je hebt meestal een compleet pak aan als bescherming, maar ben je al vaak gestoken geweest? A: Ja, de laatste tijd zijn mijn bijen heel agressief. Ik ben ze een beetje beu, om eerlijk te zijn. Gisteren hebben ze nog door mijn handschoenen heen
❀ ... er vlakbij het Laarbeekbos in Jette een bijentuin is, waar leerling-imkers oefenen. Elke eerste zaterdag van de maand, nog tot september, zijn er opendeurdagen waarbij je Brusselse imkers aan het werk kunt zien. Meer info: www.api-bxl.be (enkel in het Frans)
geprikt, kijk maar (toont de sporen van bijensteken op zijn hand en pols). Daarom ben ik nu aan het uitzoeken hoe ik zachtaardige bijtjes kan verkrijgen. Dat is ook een hele klus, waarbij ik ga proberen om de koningin te vervangen. Want een boze koningin, dat betekent een boos volk.
❀ ... je zelf ook iets kan doen om de bij te redden. Maak bijvoorbeeld een bijenhotel, zodat de beestjes beschutting hebben tijdens winter. Het makkelijkst gaat dat met bamboe, die takken zijn namelijk al hol vanbinnen! Knip ze af op een lengte van zo’n 30 cm, bind ze samen en zet ze in een tuintje, op terras of op een balkon.
Soms wel lastig precies, de liefde voor de bij? A: Jazeker, ‘t is niet altijd gemakkelijk, imker zijn. Maar het rare is: als ik de korf opendoe en ik zie ze daar zo zitten, met hun pootjes aan de rand geplakt, dan word ik gewoon helemaal week van binnen. Je gaat dat misschien raar vinden, maar ik voel mij meestal meer op mijn gemak bij bijen dan bij mensen.
❀ ... bijen vaak denken dat mensen bloemen zijn. “Ze komen eens ruiken aan je haar en aan je wenkbrauwen. Zodra ze merken dat er geen nectar aan jou hangt, zijn ze op slag niet meer geïnteresseerd,” vertelt imker Van Peene. “De boodschap is: niet panikeren en vooral geen te bruuske beweging maken. Anders denken ze dat je hen wilt aanvallen en dan AU!”
ZAZIE MAGAZINE N°7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 4
© CHLOÉ PERARNAU & FANNY DREYER
© LOÏC GAUME
EREGASTEN VAN DE MAAND
Cuistax Elke maand nodigen we een kunstenaar uit om zijn of haar gang te gaan met een dubbele pagina in ons magazine. Met daarbij één opdracht: verwonder ons! Deze maand is een hele groep kunstenaars aan de beurt, met hun CUISTAX!! Cuistax, wat een grappig woord. Een cuistax is een gocart waarin je met vier, zes of zelfs acht personen tegelijkertijd kunt trappen. Op de zeedijk, heerlijk tegen de wind in... Cuistax is nu ook de naam van een gloednieuw magazine voor Brusselse kids. Het wordt gemaakt door maar liefst vijftien jonge tekenaars samen. Het eerste nummer, Jeunes pousses/Jonge spruiten is onlangs uitgekomen. Een tweetalig tijdschriftje vol mooie tekeningen, verhaaltjes, spelletjes, recepten, knutseltips, etc. We tonen jullie hier enkele van de vele illustraties die in Cuistax te vinden zijn. Nieuwsgierig naar meer? Cuistax is te koop in boekenwinkels zoals Passa Porta of Brüsel. Of surf eens naar de blog cuistax-cuistax.blogspot.be.
ZAZIE MAGAZINE N°7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 5
© SUZANNE ARHEX & VINCENT CUVELLIER
ZAZIE MAGAZINE N°7 - DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 6
VIJFDEKLASSERS VAN DE KAMELEON-SCHOOL OOGSTEN HUN
AFLE VERING
8
Jonge bioboeren op ©2009 Turtle Industries™ © SASKIA VANDERSTICHELE
Al regende het non-stop, de vijfde klas kwam toch nieuwsgierig kijken naar haar eigen moestuin. En ontdekte daar... hun eerste rode rijpe radijs, jiehaaa!!
In Haren, een dorp dat eigenlijk tot Brussel behoort, vliegen de vliegtuigen laag. Laag over je hoofd, met veel lawaai. Maar dat hield de kids van de Kameleonschool niet tegen om een moestuin aan te leggen op het dak! Spinazie, sla, Parijse wortelen... Het groeit er als kool. Zazie ging een kijkje nemen en kreeg meer uitleg van vijfdeklassers Clara, Lina en Rayan.
G
ewoon tot bij de moestuin van de Kameleonschool geraken, het is al een avontuur op zich. Eerst kruip je door het raam van een leegstaand lokaal, zo kom je op een afdak, van waaruit je een heel kleine trapje op moet dat naar het plat dak leidt. Daar staan vervolgens drie zelfgeknutselde houten groentebakken je op te wachten... Clara (C): In die bakken hebben we allerlei groenten geplant. In de plastic bakken rondom op het dak vind je de kruiden, zoals bieslook en citroenmelisse.
En ook bloemen. Bloemen... Die zijn toch niet eetbaar, dacht ik? Lina (L): Nee, maar ze zijn nodig om vlinders en insecten aan te trekken. C: De insecten zorgen voor de bestuiving van de planten. Dit is de eerste keer dat op school een eigen groentetuin werd gemaakt. Hoe kwamen jullie op dat idee? C: We konden dit jaar niet op sneeuwklassen gaan
Klas in de Media is een samenwerking tussen de Brusselse media (FM Brussel, tvbrussel, brusselnieuws, BDW) en het Onderwijscentrum Brussel.
en de juf zei dat we in de plaats iets leuks mochten doen. En, was het ook leuk? L: Jaaaa, we konden eindelijk iets doen wat meestal enkel volwassenen mogen doen. Rayan (R): We mochten zelf de groenten kiezen die we wilden planten. Ik heb spinazie en radijzen gekozen. Kijk, ze zijn al hard gegroeid! (hij wijst ze aan) L: Het is ook gewoon tof om met je handen in de aarde te zitten, en tegelijk leren we veel bij voor de les W.O. (wereldoriëntatie, red.). C: We komen hier vaak na de toetsen, want het is echt ontspannend om voor plantjes te zorgen. Je moet daar niet te veel bij nadenken. Maar ik heb begrepen dat jullie ook een project doen over gezond eten, en dat jullie onlangs
ZAZIE MAGAZINE N°7- DONDERDAG 6 JUNI 2013 - PAGINA 7
EERSTE RADIJS
het dak een bezoek hebben gebracht aan een bioboer. Is jullie groentetuin ook bio? C: Ja, want we gebruiken nooit pesticiden, of zo. We kweken alles op een natuurlijke manier. Is dat belangrijk? C: Ja, het is beter voor het milieu en op die manier steunen wij ook de bioboeren. Want het vraagt veel meer werk en tijd, omdat ze geen dingen mogen gebruiken om de groenten sneller te laten groeien. Maar is biovoeding dan ook gezonder? R: Ik denk het wel, al weet ik het niet zeker. L: Ik weet het ook niet. Eten jullie thuis biogroenten? R: Nee, meestal niet. Ik weet wel dat mijn nichtje altijd bioappelsap drinkt. C: Wij ook niet. Mijn mama was nochtans zelf meegegaan naar de bioboer, maar we gaan onze groenten nog altijd in dezelfde winkel kopen. Soms denk ik: ‘We zouden eigenlijk naar de biowinkel moeten gaan, want dat is toch beter voor de natuur.’ Maar dan ben ik net TV aan het kijken, en ja, dan vergeet ik het gewoon (lacht). L: Je zou er beter van kleins af aan mee beginnen, want het is moeilijk om later je gewoontes te veranderen. Wanneer gaan jullie je eigen biogroenten kunnen oogsten? C: Binnen twee weken ongeveer, zei de juf (dat wil zeggen: begin juni, net midden in de bio-week, PJ). Al een idee van wat jullie willen klaarmaken met jullie zelfgekweekte groenten? C + L + R: Neeee (lachen). Tot slot: jullie project kreeg de naam ‘Je bent wat je eet’ mee. Wat wil dat zeggen? C: Eeuuh, ik denk dat het betekent dat je alleen maar kunt bestaan door te eten. Door groenten te eten ga je groeien, en dat is goed. Als je klein blijft, nemen de mensen je niet au serieux. L: Ja, je mag dan bijvoorbeeld ook later gaan slapen, gewoon zoals de volwassenen... Dat zou leuk zijn.
Meer weten over bio en co? Surf naar www.klasindemedia.be en www.biomijnnatuur.be/bioweek2013
Dit was de laatste afl evering van het seizoen. Een fi jne én gezonde vakantie aan alle klassen van het voorbije Klas in de media-jaar!
X-perts
Jonge Zazie-redacteurs over hun favoriete recept, game en boek van de maand.
Oumi (9), de keukenprinses Vandaag maak ik een lekker dessertje, perentaart met hazelnoot. HOE MAAK JE HET KLAAR? De hazelnoten leg je op een bakplaat enkele minuten onder de gril. Schud ze enkele keren heen en weer zodat ze niet verbranden en blijf er de hele tijd bij. Eens ze gegrild zijn, barsten de velletjes en lijken ze los te komen. Laat ze even afkoelen. Neem de hazelnoten en wrijf ze hard tussen je beide handen. Zo gaan de velletjes los en houd je enkel de hazelnoten zonder vel over. Doe ze in een vijzel en maal ze fi jn tot hazelnotenpasta. Dat klinkt moeilijker dan het is, het is erg leuk om te doen. Beboter je bakvorm. Meng de suiker onder het hazelnotenmengsel en voeg er de gezeefde bloem en het bakpoeder bij. Roer alles nog eens door elkaar. Klop je eieren tot schuim in een andere kom, meng ze met de hazelnotenbloem, de 80 g afgekoelde boter, de vanillesuiker en melk erbij. Schep het deeg in de beboterde bakvorm en leg er de geschilde perenreepjes op. Bak het deeg 35 minuten in een voorverwarmde oven van 170°C. Klaar! PS Het is ook lekker met slagroom.
Wannes (13), de gameboy In The Knife Of Dunwall, de uitbreiding voor de game Dishonored, krijg je toegang tot het verhaal van Daud nadat hij de keizerin heeft vermoord. Met de hulp van andere gaven en gadgets (zoals rookbommen) als in Dishonored zoek je vergiffenis voor de moord. Dit geeft een nieuwe kijk op het verhaal van Dishonored omdat je daar als Corvo speelt en je je onschuld moet bewijzen nadat de moord op de keizerin in jouw schoenen werd geschoven. Je kan in The Knife Of Dunwall iemand van je bende Whalers oproepen om samen met je te
Wat heb je nodig? 100 g gegrilde hazelnoten zonder vel ■ 110 g suiker ■ 50 g bloem ■ ½ theelepel bakpoeder ■ 2 eieren ■ 60 ml melk ■ 1 zakje vanillesuiker ■ 100 g zachte boter (smelten en laten afkoelen) ■ 2 rijpe peren in reepjes bakvorm (25 cm) ■
vechten of je kan mensen omkopen die je alternatieve routes doorspelen naar je doel. Bijvoorbeeld toegang tot de riolen, waardoor je ongezien voorbij alle bewakers geraakt, en nog veel meer. Het leukste en meest interessante van Dishonored: The Knife of Dunwall is dan ook dat je je eigen speelstijl kan kiezen. Wil je de vele bewakers te lijf gaan? Of toch liever over een richel langs de bewaking glippen? Het kan allemaal! Omdat dit een DLC is, een uitbreiding op de game, moet je wel eerst Dishonored aanschaffen. Maar dat ga je je nooit beklagen want Dishonored is de beste game die ik tot nu toe gespeeld heb en The Knife Of Dunwall is gewoon een toonbeeld van hoe een goeie DLC eruit moet zien. 97/100 voor Dishonored en een 90/100 voor The Knife of Dunwall!
Sien (12), de verhalenverslindster De regels van drie is geschreven door Marjolijn Hof, een Nederlandse schrijfster. Ze woont in Nederland, maar voor dit boek kreeg ze een reis-en werkbeurs. Zo kon ze rustig in IJsland gaan werken aan het boek. Het verhaal gaat over Twan, een jongen die samen met zijn tweelingzus Linde, zijn mama en oma naar IJsland reist. Daar woont Twans overgrootvader, Opi Kas, die al erg oud is (92!) en niet goed meer voor zichzelf kan zorgen. Twans moeder en oma willen Opi Kas terug meenemen naar Nederland. Maar Opi Kas denkt daar heel anders over, hij heeft een ontsnappingsplan bedacht en vraagt aan Twan zijn hulp. Maar wat moet hij doen: Opi Kas helpen of het geheime plan verraden? Naar het einde toe wordt het almaar spannender. Dit boek is ook een beetje anders geschreven dan de meeste boeken die ik al heb gelezen. Het is erg leuk geschreven, met veel details erbij. Marjolijn Hof kan de dingen heel goed beschrijven, vind ik. Opi Kas is eigenwijs en koppig en dat maakt de conversaties tussen hem en de andere familieleden ook zo grappig. Ik raad het boek zeker aan, het is tof, boeiend, soms geestig en een beetje absurd!
© BART DEWAELE
UIT–gestippeld
VIER tips van Zazie om er in JUNI met je ouders of vrienden op UIT te trekken:
PICNIC THE STREETS
9 JUNI © SASKIA VANDERSTICHELE
Een picknick in het midden van de drukke Anspachlaan in het centrum van Brussel, wat een kick! Picnic the Streets is een beetje als autoloze zondag, maar dan met meer smaak. En voor een goed doel: de organisatoren willen de politici ervan overtuigen dat een stad met veel minder autoverkeer een betere plek wordt om in te leven. En ook om in te spelen. Allen daarheen vanaf 12u. Vergeet je dekentje niet!
www.picnicthestreets.eu 9 JUNI © BRONKS
Bij Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet ligt er een vraag op de maag.
WELKE VRAAG LIGT ER OP JE MAAG?
C’EST PARTY Als je na de picknick last hebt van stramme spieren, loop dan eens langs bij Bronks. Daar bouwen ze een afsluitfeestje. Lindy hop, rumba of salsa... De huisdeejay heeft het allemaal in zijn platencollectie zitten. Lekker shaken maar! Je bent niet zo’n danstype? Geen nood, op C’est party kan je je ook in heel wat leuke workshops uitleven. Om zes uur is de party definitief voorbij, en gaat Bronks zijn zomerslaap in.
www.bronks.be SUPERVOISINS
16 JUNI © SUPERVOISINS
Muziek, circus, performance en een reeks originele artistieke ateliers... Het kan allemaal op het buurtfeest Supervoisins van de Hallen van Schaarbeek. Zesdeklassers van een naburige school tonen het ABC van de hiphop, een stoet van reusachtige marionetten trekt voorbij en circusartiesten hangen als lenige apen in touwen. Een niet te missen evenement voor jong en oud van en met de buurtbewoners.
Elke maand polst Zazie bij een Bekende Brusselaar naar wat hij/zij wil vragen aan jullie, de Jeugd van Tegenwoordig. En omdat het schooljaar er bijna op zit, laat de Vlaamse minister van Onderwijs, Pascal Smet, nog snel een laatste vraag op jullie los:
“Stel dat in Brussel alle schoolgebouwen op een nacht verdwijnen. Waar in de stad, in welk gebouw of op welke plek zou je dan het liefst les krijgen? En waarom daar? En hoe?” Aan jullie om er een rondje over te palaveren, in de klas, thuis, met een paar vrienden... Alle reacties zijn welkom op zazie@bdw.be. Met groeten uit Vraagichistan!
www.leshalles.be RECYCLART HOLIDAYS
VANAF 27 JUNI © BART DEWAELE
Bij Recyclart zetten ze de zomer swingend in, op het pleintje bij Brussel-Kapellekerk. Je weet wel, daar waar je ook het grootste skatepark van Brussel vindt. Elke donderdagavond, nog tot begin augustus, kan je er leren brood bakken, barbecueën op een fietsaanhangwagentje, leren breien met gerecycleerde plastic zakken... Ben je eerst aan een nieuw kapsel toe? Kapper Phil van Kwaf Publik staat paraat om je in zijn openluchtkapsalon (zie foto onderaan) een hippe zomerlook te bezorgen! En dat alles gratis en voor niets.
www.recyclart.be
© TERESA SDRALEVICH
© RECYCLART
Teresa Sdralevich is een grafisch ontwerpster, en ze maakt maandelijks een Posterzegel voor Zazie. Je kan de Posterzegels verzamelen of downloaden op www. brusselnieuws.be/ posterzegel. Gewoon naar kijken mag ook!
Zazie is een maandelijkse bijlage bij Brussel Deze Week en is gratis. Idee & samenstelling: Patrick Jordens (patrick.jordens@bdw.be, 02-226.45.54). Vormgeving: Peter Dhondt. Tekeningen: Ilah, Teresa Sdralevich en Quistax. Eindredactie: Ken Lambeets. Foto’s: Saskia Vanderstichele. Vragensteller: Pascal Smet. X-perts: Oumi, Wannes en Sien. Contact met Zazie? zazie@bdw.be. Like! facebook.com/ zazie.brusseldezeweek. Adverteren in Zazie? rika.braeckman@bdw.be. Neem een abonnement: abo@bdw.be. Verantwoordelijke uitgever: BDW, Anne Brumagne, Flageyplein 18, 1050 Brussel.
www.brusselnieuws.be/zazie
TOT IN SEPTEMBER!