VEILINGZAAL HERLEEFT
FESTIVAL KANAL: WATER EN SPELEN En ook: Claudia Cardinale, Ana Torfs en Cultures Maison.
11 09 14
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
In de Grotehertstraat is de laatste hand gelegd aan de restauratie van een artnouveauroepzaal uit 1900-1901. Trotse eigenaar is het Duitse huis Lempertz dat vier miljoen euro veil had voor de facelift. Brussels artieste Marie-Jo Lafontaine, in Duitsland bejubeld sinds Dokumenta Kassel 1987, krijgt de eer hier als eerste te exposeren (Lees pagina 10). JMB FOTO: © SASKIA VANDERSTICHELE
Mobiliteit > Plan Xaveer De Geyter voor autoluw plein in de prullenbak
Schuman blijft autostrada D
e Geyter won eind 2011 de internationale wedstrijd uitgeschreven door Beliris, het samenwerkingsakkoord tussen het Brussels Gewest en de federale overheid. Opdracht was om van de rotonde een mooi, autoluw plein te maken dat de symboolwaarde van Europa in Brussel zou versterken. De Geyter ontwierp een plein met een amfitheater in de vorm van een
schelp, zonder doorgaand verkeer. Hij tekende ook een variant met autoverkeer. Immers, een haalbaarheidsstudie in opdracht van het gewest had uigewezen dat een autoluw Schumanplein maar mogelijk is als het autoverkeer via een tunnel onder de Kortenberglaan zou gaan. Beliris diende vorige zomer de bouwaanvraag voor de tunnel in bij het gewest, maar wacht nog steeds
op de beslissing. “Op politiek niveau wordt er nog altijd over gediscussieerd, met name over de kostprijs, die veel hoger is dan aanvankelijk ingeschat,” zo klinkt het bij Beliris. Volgens sommigen is de tunnel zelfs technisch onuitvoerbaar.
Exit De Geyter De samenwerking met De Geyter is ondertussen gestopt. In juli bleek dat de architect en Beliris het, na lange onderhandelingen, niet eens werden over het honorarium. Daarmee strandt ook de prestigieuze heraanleg. Beliris heeft een ingenieursbureau, Arcadis, in de arm genomen, maar dat is alleen belast
met de heraanleg van de omgeving rond de ingangen van trein- en metrostation Schuman, het aangrenzende stukje Wetstraat en de Karel de Grotelaan. “Dat is dringend omdat de renovatie van het ondergrondse station eind 2015 afgerond zal zijn,” aldus de woordvoerster van Beliris.
Minimale opfrissing Met het plein zelf gebeurt voorlopig niets. Ook de auto’s blijven lustig rondjes rijden. De gewestelijke administratie Mobiel Brussel plant wel een minimale ingreep, met onder meer een opfrissing van de wegmarkeringen.
Eind april riep hoogleraar Philippe Van Parijs nog op tot actie omdat het ‘karakterloze’ Schumanplan, na al die jaren, nog steeds geen ‘piazza’ is. Met de huidige plannen komt de piazza geen stap dichterbij. Bettina Hubo en Steven Van Garsse
ADVERTENTIE
THE AGE OF
CROSSOVERS
DB670941I4
BRUSSEL – Het plan voor een prestigieus en autoluw Schumanplein gaat niet door. Xaveer De Geyter, winnaar van de architectuurwedstrijd, is van het ontwerp gehaald. In de plaats komt een minimale heraanleg. De auto’s blijven.
N° 1441 VAN 11 TOT 17 SEPTEMBER 2014 ¦ WEEK 37: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE
BDW 1441 PAGINA 2 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Museum > Politiebewaking en metaaldetector moeten veiligheid voorlopig verhogen
Nieuw leven voor Joods Museum na 24 mei BRUSSEL – Met de inhuldiging van een meertalige herdenkingsplaat voor de laffe moord op 24 mei 2014 in het Joods Museum van België heropent het museum zondag. “Er komt een metaaldetectorpoortje zoals in vlieghavens, maar op een volledig beveiligde doorgangssas blijft het wachten op de reconstructie van de terreurdaad,” stelt voorzitter Philippe Blondin.
N
OPMERKELIJK
a bijna vier maanden sluiting heropent het Joods Museum zondag met activiteiten op de Europese Dag van de Joodse cultuur en een bezoek van uittredend premier Elio Di Rupo. “Het was nu of nooit, om alle activiteiten herop te starten,” vertelt museumvoorzitter Philippe Blondin. Nieuwe beveiligingsmaatregelen worden genomen, in afwachting van een nieuwe toegangssas. Na de schietpartij op 24 mei, waarbij uiteindelijk vier doden vielen, werd het gebouw verzegeld door de onderzoeksrechter. De federale politie voerde haar enquête uit, zocht naar
sporen en verzamelde gedurende weken alles wat in verband kon worden gebracht met Mehdi Nemmouche (de 29-jarige Fransman van Algerijnse origine uit Tourcoing, zie kaderstuk). Na onderhandeling gaf de onderzoeksrechter haar toelating tot de doorgang naar het achterliggende Nouvel Espace Contemporain (NEC), het voorpand bleef nog een tiental dagen langer verzegeld. Blondin: “Het eerste wat we gedaan hebben is een gespecialiseerd team uit Israël laten overkomen, dat met zijn specifieke technieken het bloed van de slachtoffers gerecupereerd heeft. Met respect voor de Talmoedwet-
SMART BREEKT ELSENE ZUUR OP
ten kon dat bloed dan worden begraven op de Joodse begraafplaats van Kraainem. Nadien hebben we het gebouw gekuist. Ik heb me wel geëngageerd tegenover de onderzoeksrechter om niets aan de plaats van afstap (de onderzoekslocatie) te wijzigen. Ze wil namelijk eerst een reconstructie van de feiten laten plaatsvinden van zodra de jury is samengesteld. Volgens onze advocaat Adrien Masset, die ons civiel en strafrechterlijk zal verdedigen, kan de dag van reconstructie nog maanden aanslepen. Daarom moeten de voorziene grote beveiligingswerken, namelijk de montage van een volledig sas in de gang, wachten.”
alvast van 9 tot 17 uur door een politiekader beveiligd - daar heb ik alle vertrouwen in - en komt er een me-
“Ook burgemeester Yvan Mayeur steekt middelen toe. Hij is heel gevoelig voor de reputatie van onze stad”
Steun verzekerd Blondin: “U moet weten dat de heer Nemmouche zich in compleet stilzwijgen hult, wat zijn volste recht is. Mocht hij naar Brussel komen, zal hij overduidelijk niet deelnemen aan de reconstructie. Tot dan worden we
taaldetector voor veiligheidscontrole achter de voordeur. Maar daarvoor is het wachten op twee geaggregeerde bewakers die dit mogen bedienen in het kader van de Wet Tobback. Ik heb van de autoriteiten hiervoor
MEHDI NEMMOUCHE, ‘CIPIER VAN ISLAMITISCHE STAAT’ Mehdi Nemmouche, de Fransman van Algerijnse origine die er van verdacht wordt de aanslag op het Joods museum te hebben gepleegd, zou cipier zijn geweest in Syrië voor IS. Dat beweert alvast de Franse krant Le Monde op basis van getuigenissen van vier Franse journalisten die in Syrië gevangen zaten. De journalisten zouden - de ene al beter dan de andere - Nemmouche herkend hebben als hun bewaker. De terreurverdachte zou zich te buiten zijn gegaan aan martelingen en blijk gegeven hebben van een uiterst egocentrisch wereldbeeld, waarbij beroemd worden met aanslagen een aspect was. Nemmouche zelf heeft altijd ontkend dat hij de dader zou zijn van de aanslagen in het Joods museum. Over de nieuwste aantijgingen heeft zijn advocaat zich nog niet uitgesproken. Op 12 september verschijnt de verdachte voor de Brusselse raadkamer. CD
DE WEEK IN BEELD DOOR IVAN PUT
Afgelopen weekend stelde automerk Smart zijn nieuwste auto’s voor op het Heilig-Kruisplein te Elsene. Met klachten en een politiek relletje tot gevolg. De Smart Roadshow hield tussen 5 en 7 september halt op het Heilig-Kruisplein, opzij van het Flageyplein. Het was volgens de organisatoren de bedoeling om ‘feest te vieren’ voor de voorstelling van twee nieuwe autotypes. Op het menu: luide muziek, animatie en kunst. Allemaal gratis. Het gaat om een initiatief van schepen van Handel Dominique Dufourny (MR). Die heeft een project gelanceerd om de kerstverlichting van de gemeente te laten sponsoren door privébedrijven. Waarop Smart dus intekende, en gratis het plein mocht gebruiken voor reclame. Heel wat buurtbewoners hebben klachten over het evenement. De politie moest zaterdag tussenbeide komen wegens geluidsoverlast. Maar de gemeentekas is wel met 36.000 euro gespijsd, een derde van het geld dat nodig is voor de kerstverlichting. Nochtans is niet iedereen bij de gemeente tevreden. Volgens de geruchten zou Dufourny een handelsmerk gemaakt hebben van eigengereide initiatieven, en dit om haar op handen zijnde burgemeestersschap in 2015 in goede banen te leiden. Maar zulke evenementen worden natuurlijk door het voltallige schepencollege goedgekeurd, wat de kritiek ook een beetje hypocriet maakt. In alle geval: de openbare ruimte zal er maar CD wel bij varen, niet?
De Bulgaarse kunstenares Hristina vraagt mensen om in haar tekenblok ‘de migrant’ te tekenen zoals ze zich hem voorstellen als hij geen mens zou zijn. Velen tekenen bloemen, wortels of vlinders, maar een drol of een dollarbiljet passeren ook de revue.
WEEKOVERZICHT
BDW 1441 PAGINA 3 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
© IVAN PUT
WOENSDAG 3 SEPTEMBER Sint-Katelijnekerk gaat weer open. De Sint-Katelijnekerk, die ruim twee jaar dicht is geweest, gaat open op 20 september. Er werd een ideeënwedstrijd uitgeschreven voor een nieuw bestemmingsplan voor de kerk, waarbij een gedeelte van de kerk ontwijd zou worden. Deze wedstrijd is nog volop gaande. Ondertussen wil aartsbisschop Léonard alvast weten hoeveel ruimte er beschikbaar zou moeten blijven voor de erediensten. De kerk gaat daarom gedurende 10 maanden weer open.
DONDERDAG 4 SEPTEMBER Einde van het Reyersviaduct. Het Reyersviaduct zal dan toch worden afgebroken. Na onderzoek blijkt dat renoveren te duur zou zijn. Minister van Openbare Werken Pascal Smet (SP.A) wil haast maken met de afbraak. In mei 2015 zou volgens hem de heropbouw kunnen beginnen, zegt hij aan tvbrussel. Brusselse modeontwerpster lanceert tweede lijn. Annemie Verbeke lanceert een tweede lijn, die jongeren moet aantrekken. Waar de prijzen bij de hoofdcollectie beginnen bij 250 euro, is datzelfde bedrag het maximale bij de nieuwe lijn.
VRIJDAG 5 SEPTEMBER
Voortaan beveiligt de federale politie het museum tijdens de openingsuren. Een herdenkingsplaat moet de herinnering aan 24 mei 2014 levend houden.
middelen gekregen, ze hebben goed begrepen dat ons museum daarvoor geen geld heeft. Ook Brussels burgemeester Yvan Mayeur (PS) steekt middelen toe. Hij is erg gevoelig voor de reputatie van onze stad. En ook Cultuurminister van de Franse Gemeenschap Joëlle Milquet (CDH) heeft haar oren gespitst voor onze noden.” Had u voor die beveiligingsplannen een architect nodig, willen we weten. “Helemaal niet, veiligheidsspecialisten bij de politie hebben de plannen voorbereid. Ik werd heel goed omringd en professioneel
“ “ HET WOORD
geholpen dankzij mijn vele relaties.”
Nieuw museum Sinds twee jaar wordt ook gesleuteld aan nieuwbouwplannen door de architectenbureaus Archiscenographie en Atelier d’Architecture Matador. Uiterlijk begin 2015 wil het museum het bouwdossier indienen. Enkel de straatgevel zal bewaard blijven, daarachter komt een nieuwbouw van zes verdiepingen met specifieke museumscenografie. Blondin wil de nieuwbouw in 2017 openen. Het bezoekerscircuit zal helemaal
boven starten, met een grootse uitkijk over de Zavel, de Hoogstraat en het Justitiepaleis. Zondag bij de heropening met verstrengde veiligheidsmaatregelen gaat ook de lenteexpositie van Christian Israel en Marianne Berenhaut opnieuw open. Die expo werd door de terreuractie van 24 mei vroegtijdig stilgelegd. Jean-Marie Binst Europese Dag van Joodse Cultuur, zondag 14 september, www.jewisheritage.org
Oudergem wil Herrmann-Debrouxviaduct kwijt. Nu de afbraakplannen voor het Reyersviaduct steeds concreter worden, haalt ook Oudergem zijn plannen weer uit de kast. In Schaarbeek worden plannen gemaakt voor een stadsboulevard op de plaats van het Reyersviaduct. Oudergem droomt ook van een dergelijke boulevard. In het huidige regeerakkoord staat dan ook nadrukkelijk dat het Herrmann-Debrouxviaduct moet worden afgebroken, zegt Pascal Smet (SP.A) aan brusselnieuws. Op welke termijn dit zal gebeuren, is niet bekend. In tegenstelling tot het Reyersviaduct is er nog niets mis met het Herrmann-Debrouxviaduct, hoewel het al veertig jaar intensief wordt gebruikt. taxidienst Uber wordt nog goedkoper. Taxidienst Uber lanceert een nieuwe dienst, UberPop. Met deze dienst, waarvoor chauffeurs hun eigen auto gebruiken, worden taxiritten nog goedkoper. Een ritje van de luchthaven naar het Centraal Station is bij UberPop 18 in plaats van 22 euro. De taxidienst Uber is in veel landen omstreden, omdat het de traditionele taxisector in gevaar zou brengen.
ZATERDAG 6 SEPTEMBER een derde van de studenten vindt moeilijk woonruimte. Uit onderzoek van het Agentschap voor Territoritale Ontwikkeling (ATO) blijkt dat studenten gemiddeld 446 euro betalen voor hun woning. Een derde van de studenten geeft aan dat het moeilijk was een gepaste woning te vinden.
ZONDAG 7 SEPTEMBER
Ik ga haar geen punten geven. Dat kan je me niet vragen”
MUNTPUNT BESTAAT EEN JAAR. Hoewel het aantal bezoekers van Muntpunt het afgelopen jaar hoog was (meer dan een half miljoen) is het aantal leden en uitleningen gedaald.
MAANDAG 8 SEPTEMBER PS-nestor Philippe Moureaux weigert burgemeester Françoise Schepmans (MR) te quoteren in l’Invité op RTL. Uiteindelijk geeft hij haar vijf op tien.
De federale regering wordt een filiaal van de Vlaamse” Olivier Maingain (FDF) heeft geen goed oog in de Belgische regeringsvorming (Matin Première, RTBF).
Googlekarretje
Het Stripmuseum is binnenkort ook online te bezoeken. Google Street View kwam op bezoek met een speciaal karretje waarop vijftien camera’s zijn gemonteerd. Deze camera’s hebben het interieur van het Stripmuseum in kaart gebracht, door tijdens het rijden in 360 graden te fotograferen. Het is niet de eerste keer dat Google een museum op het web zichtbaar maakt. Wie wil, kan bijvoorbeeld ook
online door het Van Goghmuseum in Amsterdam wandelen. Binnenkort kan dat dus ook in het Stripmuseum. Handig voor leraren die hun leerlingen iets willen laten zien, of een manier om extra bezoekers te trekken. Al wil het Stripmuseum er vooral zijn vijfentwintigjarig bestaan extra mee in de bloemetjes zetten. JP
joods museum wordt extra beveiligd. De stad Brussel stelt 30.000 euro beschikbaar voor nieuwe beveiligingsmaatregelen aan het Joods Museum. Het museum gaat op 14 september open, op de Dag van de Joodse Cultuur. Voor die datum installeert het Joods Museum in ieder geval een metaaldetectorpoortje. Vooraleer de rest van de beveiligingsmaatregelen kan worden getroffen, moet eerst de reconstructie van het incident gebeuren. Mehdi Nemmouche, de verdachte van de aanslag, zal waarschijnlijk niet mee willen doen aan deze reconstructie.
DINSDAG 9 SEPTEMBER Ook in vilvoorde plaatstekort voor kinderen. Veel ouders hebben dit jaar in Brussel een probleem gehad om hun kinderen op school in te schrijven. Ook in Vilvoorde wordt dit lastig: tot het derde leerjaar zitten de scholen zo goed als vol. GEn valt duurder uit dan gedacht. Het Gewestelijk Expresnet (GEN) is duurder dan verwacht. Het GEN moet het openbaar vervoer in een straal van 30 kilometer rond Brussel verbeteren. Voor de werken was in 2001 1,6 miljard begroot. Inmiddels kost het GEN al 2,5 miljard. Samengesteld door Jasmijn Post
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF
BDW 1441 PAGINA 4 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Guy Vanhengel: “Iedereen kent mijn standpunt over het Brusselprogramma van de N-VA. Dat programma is onbestaande.”
© TOM VERBRUGGEN / IMAGEDESK.BE
Interview > Politieke rentree met minister Guy Vanhengel (Open VLD)
‘Ik heb vertrouwen in de Zweden’ BRUSSEL - Minister Guy Vanhengel (Open VLD) gaat zijn veertiende jaar in als minister van Begroting in het Brussels Gewest. Een routineklus wordt het niet. Er moet 300 miljoen euro bespaard worden. Maar Vanhengel voorziet weinig problemen. Hij is vooral nieuwsgierig naar hoe de nieuwe politieke krachtverhoudingen in dit land zich zullen ontwikkelen. “Dit is de asymmetrie in het kwadraat.” De federale en de Vlaamse regering zijn koortsachtig op zoek naar miljarden, om de begrotingsnorm te halen maar ook om de economie de nodige ademruimte te geven. Dat het pijn zal doen, ontkent geen enkele federale of Vlaamse minister. Vakbonden en middenveld wachten met een bang hart af. Daar steekt de budgettaire windstilte aan Brusselse kant schril tegen af. Minister Guy Vanhengel
ziet geen reden om de Brusselse bevolking bang te maken. “Vanuit de Brusselse regering vallen geen pijnlijke maatregelen te verwachten.” Dat moet u toch eens uitleggen... Vanhengel: “We hebben met de uittredende regering gezorgd voor een begroting in evenwicht in 2013 en 2014. En ook de begroting 2015 zal in evenwicht zijn. We vertrekken
dus vanuit een gezonde basis.” “Dat Vlaanderen dit jaar in het rood belandt, komt omdat de Vlaamse regering grote investeringen buiten de begroting heeft geplaatst. Europa gaat hiermee niet akkoord. Dat weegt op het Vlaams tekort. We zullen waarschijnlijk de enige regering zijn in dit land met een begroting in evenwicht in 2014.” “En toch moeten ook wij besparen. We krijgen nieuwe bevoegdheden
“Een Vlaamse sociale zekerheid? Het zal rijden zijn, en omzien”
toegeschoven, maar niet alle middelen komen mee over. Wij staan voor een oefening waarbij we 300 miljoen euro moeten wegwerken. Alleen komt dit niet onverwacht. We weten dit al langer. Tijdens de regeeronderhandelingen zijn de lijnen uitgezet. Grote politieke discussies vallen hierover dus niet te verwachten.” Brussel krijgt na de zesde staatshervorming meer middelen. Wordt die herfinanciering niet volledig opgesoupeerd door de tekorten? Vanhengel: “Neen. De juiste financiering van het Brussels Gewest
gaat bijna volledig op in de grote infrastructuurwerken voor de metro en het openbaar vervoer in het algemeen. De automatisering van de metro laat toe om de capaciteit met een derde te verhogen. Dat kost al 600 miljoen euro. En er is de uitbreiding van de metro naar het noorden. Dat is minstens 500 miljoen euro, Nu geschat - ik hou mijn hart vast als ik de eindrekening zal zien.” “Wie wordt nu beter van die investeringen? De leefbaarheid van de stad gaat erop vooruit, maar het is ook voordelig voor het economisch weefsel van het hele land. Dat wordt nogal eens vergeten.” Dus de Brusselaar zal zijn koopkracht niet zien dalen door maatregelen van de Brusselse regering? Vanhengel: “Neen. Hij zal juist mìnder betalen. We hebben tegen 2017 een fiscale hervorming op stapel staan die de Brusselaar ontziet en de last meer evenredig verdeelt over de inwoners en gebruikers van de stad. De agglomeratiebelasting van 1 procent wordt afgeschaft, net zoals de gewestbelasting van 89 euro.” “Ik moet de dalende inkomsten natuurlijk wel compenseren. Daarom gaan we de onroerende voorheffing optrekken. Daar zit een logica achter. Het vastgoed vormt een stabielere basis voor de belastinginning dan de personenbelasting (waarvan de inkomsten jaar na jaar dalen, SVG/DV). Bovendien zijn er heel wat mensen die vastgoed bezitten in Brussel maar die geen personenbelasting betalen. Bijvoorbeeld omdat ze hier niet gedomicilieerd zijn.” “Iedereen kan vrij eenvoudig op zijn belastingbrief zien wat deze operatie hem opbrengt. Tel de agglomeratiebelasting en de 89 euro samen, en trek daar de verhoging van de onroerende voorheffing van af. De verhoging van het Brussels aandeel zal maximaal 10 procent bedragen.” “We gaan nu met een werkgroep van ambtenaren en academici de metertjes juist afstellen, zodat alle Brusselaars voordeel hebben bij deze fiscale verschuiving.” De regering herziet ook de verhouding met de Brusselse gemeentebesturen. Ze worden wat losser gelaten. Anderzijds verbindt de Brusselse regering er zich toe om de tekorten op te vangen die nu ontstaan door de door Europa opgelegde ESR-boekhouding. Is dat geen blanco cheque voor de gemeenten? Vanhengel: “(legt omstandig het Europees Systeem van Nationale en Regionale Rekeningen uit, SVG/DV) Gewest en de negentien gemeenten zijn één en ondeelbaar. Europa vraagt een evenwicht over het geheel. Het gewest heeft er geen belang bij om pingpong te spelen met de gemeenten. Europa vraagt zich alleen af of het Brussels Gewest, inclusief de gemeentebesturen, OCMW’s en politiezones in evenwicht is. Dus volstaat een wederzijdse solidariteit tussen gemeente en gewest.” Het gevolg is wel dat de gemeenten zich niets moeten
aantrekken van de budgettaire orthodoxie. Ze kunnen à volonté in het rood gaan. Het Brussels Gewest past toch bij. Vanhengel: “Van zodra het ontspoort, grijpen we in. Er zijn heel wat Brusselse gemeenten die onder toezicht staan. Voor hun uitgaven moeten ze toestemming vragen aan de gewestelijke inspecteur. Dat is al jaren zo.” Een zware uitgave aan het begin van de legislatuur is die van de afbraak van het Reyersviaduct in Schaarbeek. 21 miljoen euro, terwijl de renovatie maar 4 miljoen euro kost, en het niet eens zeker is dat de afbraak de mobiliteit vooruithelpt. Vanhengel: “De heraanleg van de buurt rond de VRT is een van de speerpunten van het Brussels regeerakkoord. Het Meiserplein krijgt een auto- en tramtunnel zodat het een echt stedelijk plein kan worden. Het Reyersviaduct brengt verkeerstechnisch weinig voordelen. Als we die op termijn toch willen afbreken, waarom er dan nu vier miljoen tegenaan gooien voor de renovatie?”
“Ik heb veel empathie voor mijn coalitiepartners die elders oppositie moeten voeren”
Riskeert de Brusselse Open VLD niet gesandwicht te raken tussen die tegengestelde politieke krachten? Vanhengel: “Ik ben heel tevreden dat ik aanspreekpunten heb in Vlaanderen en federaal.” Maar de PS zal inhakken op een regering waar Open VLD inzit. Vanhengel: “We hebben dat ook meegemaakt. In de vorige legislatuur heeft Open VLD op de Vlaamse regering moeten inhakken. Precies daarom heb ik veel empathie voor mijn coalitiepartners in de Brusselse regering die elders in de oppositie zitten.” Rudi Vervoort zal het graag lezen. Vanhengel: “En Pascal Smet, want die zit in dezelfde situatie.” De Vlaamse regering wil van de Vlaamse zorgverzekering de basis maken voor een Vlaamse sociale zekerheid, maar voorziet al uitzonderingen voor de Vlaamse Brusselaars. Wat denkt u als u dat leest? Vanhengel: “Ik spreek niet over Nederlandstalige of Franstalige Brusselaars. We zijn allemaal Brusselaars. Maar die ontwikkeling vanuit Vlaanderen is niet makkelijk. Het zal rijden zijn, en omzien.” “Ook Brussel zal instrumenten ontwikkelen voor een gemeenschapsbeleid. Kunnen we daarin met Vlaanderen samenwerken? We komen hier op onverkend terrein. Dat is altijd tof, want je doet ontdekkingen, maar we zullen goed moeten uitkijken. We willen niet dat de Brusselaars tegen elkaar worden uitgespeeld.” Maar Open VLD zit wel met de N-VA in een Vlaamse regering die daar anders over denkt. Vanhengel: “Iedereen kent mijn standpunt over het Brusselprogramma van de N-VA. Dat programma is onbestaande.”
Van Meiser gesproken. Die tunnel wordt door Beliris betaald. Dat is een samenwerkingsakkoord met de federale regering, waarmee minister-president Rudi Vervoort (PS) nu al vreest dat het permanent zal botsen. Vanhengel: “Ik heb vertrouwen in de Zweden (lacht hard). Dat sommigen daar wat minder vertrouwen in hebben, begrijp ik. Ik ben heel benieuwd. Voor de verkiezingen zei iedereen: het moeten symmetrische regeringen zijn of het Belgische federale systeem loopt vast. Wat zien we nu? Het zal nog nooit zo asymmetrisch geweest zijn!” “Ik ben veel met cijfers bezig. Ik weet dat positief en negatief nul geeft. Iets wat net niet symmetrisch is, dat weten we, want dat hebben we meegemaakt - geeft moeilijkheden. Meer symmetrie zou gemakkelijker geweest zijn. Maar wie heeft er in deze situatie van volledige politieke asymmetrie nog belang bij om elkaar den duvel aan te doen? Wij zullen daar alvast niet aan meedoen.”
Nog een om het af te leren: Vervoort zegt nu al neen tegen een verplichte gemeenschapsdienst voor werklozen, een idee van de toekomstige federale regering. Vanhengel: “Maar Rudi is voorstander van gemeenschapsdienst voor werklozen! De vraag is of het uitvoerbaar is in Brussel, waar meer dan honderdduizend werklozen zijn. En wie gaat dat betalen?” Tot slot zijn er nog heel wat Brusselaars die al maanden op hun energiepremie wachten. Vanhengel: “Ik vind dat je wat voorzichtig moet zijn met dat soort gadgets. Een premie van vijftig euro voor de aankoop van een energiezuinige koelkast, waar heel wat papierwerk voor nodig is, ambtenaren zich over moeten buigen... Stop daar toch mee! Bovendien is binnen de kortste keren de koelkast vijftig euro duurder.” Steven Van Garsse Danny Vileyn
© IVAN PUT
BDW 1441 PAGINA 5 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
De moeilijke keuze voor de Ninoofsepoort: meer woningen of een groter park?
Publicatie > Bral over groen in de stad
‘Parken maken mensen gelukkig’ BRUSSEL – Natuur in de stad is bevorderlijk voor het welzijn. Mensen worden er gelukkiger van. Dat staat wetenschappelijk vast. Toch zitten er angels aan een rücksichtslos pleidooi voor meer groen in de stad. De Brusselse Raad voor het Leefmilieu (Bral) heeft de wetenschappelijke bevindingen gebundeld rond de effecten van een groene omgeving op het welzijn van de (stads)mens. De bevindingen zijn eensluidend: wie in de buurt van een park woont of werkt, voelt zich niet alleen beter, hij gaat ook beter presteren op het werk en wordt minder vaak ziek. Kortom, zijn algemeen welbevinden gaat er op vooruit. En dat geldt voor alle lagen van de bevolking. Zo blijkt dat bewoners van sociale woningen in een grijze buurt moeilijker om kunnen met de dagelijkse beslommeringen dan bewoners van een sociale woning in een groene buurt. Het recept voor een succesvolle stedenbouw lijkt dan ook eenvoudig: waar veel woningen worden gebouwd, moet ook aan voldoende groen worden gedacht. Toch is de stelling te eenvoudig om waar te zijn, zo blijkt uit de literatuurstudie van Bral. Zo kunnen grote parken het onveiligheidsgevoel aanwakkeren. Ook is er de druk op de openbare ruimte. Zeker nu er zich een grote bevolkingsgroei aankondigt, zijn er in Brussel meer woningen nodig dan ooit tevoren. De roep om meer groen en meer woningen komt dan ook geregeld in conflict, zoals aan de Ninoofsepoort waar de overheid voor de verscheurende keuze staat tussen de aanleg van een groot park of de bouw van (sociale) woningen. Verder zijn er perverse effecten. Wijken waar parken bijkomen zijn na verloop van tijd onderhevig aan een stijging van de
vastgoedprijzen. Dat leidt dan weer tot sociale verdringing. “Als parkaanleg de buurtbewoners dwingt te verhuizen naar een andere grauwe wijk, dan hebben die mensen nog steeds niets gewonnen,” zo stelt Bral. Via een rondetafel met 25 stakeholders (woon-, natuur- en armoedeverenigingen, administratie stedenbouw en leefmilieu etc...) is Bral op zoek gegaan naar
“De aanleg van een park kan leiden tot hogere vastgoedprijzen, en vervolgens tot sociale verdringing”
oplossingen om die paradox te doorbreken. In de brochure komt ze met een resem aanbevelingen. Die gaan van het vergroenen van de bestaande openbare ruimte, tot een huurprijscontrole en het bouwen van sociale woningen in een groene omgeving. Daarnaast wijst Bral op het belang van de goede toegankelijkheid van de groene ruimtes. Privaat groengebied dient de stad niet. Uit de rondetafel blijkt ook wel dat veel stakeholders het belang van groen in de stad vaak minder hoog inschatten dan het recht op een goede woning. En daarmee is het pleidooi van Bral voor meer groen in de stad deels terug naar af. Steven Van Garsse
Sociale impact van stedelijk groen volgens wetenschap en deskundigen (30 p.) www.bralvzw.be
BDW 1441 PAGINA 6 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Maar liefst 95 procent van de gecontroleerde woningen is niet in orde met de Huisvestingscode, gaf zelfs de directeur van de Gewestelijke Huisvestingsinspectie toe.
© B. ROMAIN
Bureaucratie > Olivier de Clippele (MR) wil regularisatie bouwovertredingen
Overtredingen
Huiseigenaars pas op uw ganzen BRUSSEL - Huiseigenaars maken zich terecht zorgen, zegt MR-parlementslid Olivier de Clippele: “Het Burgerlijk Wetboek Ruimtelijke Ordening is de jongste tien jaar al achttien keer gewijzigd.” Midden de zomer leek het erop dat eigenaars-verhuurders voortaan een stapel stedenbouwkundige attesten zouden moeten voorleggen voor de verhuur van een appartementje voor negen jaar.
H
et Nationaal Eigenaarssyndicaat sust zijn ledenverhuurders. Dat huiseigenaars ook voor huurcontracten van negen jaar of minder vanaf 1 augustus een rist stedenbouwkundige documenten moeten voorleggen berust op een verkeerde interpretatie van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWOR). Voor alle zekerheid dient Olivier de Clippele hierover deze week twee parlementaire vragen in, één aan minister-president Rudi Vervoort (PS) en één aan minister van Wonen Céline Frémault (CDH). Ook De Clippele is ervan overtuigd dat de vrees voor extra-administratieve last onterecht is.
Vlaanderen De eigenaars van een vastgoed in Vlaanderen hebben recent goed geslapen, zo schreef De Clippele onlangs als vice-voorzitter van het Al-
gemeen Eigenaars Syndicaat (AES). Bouwmisdrijven die dateren van voor 1 september 2009 zullen niet meer vervolgd worden. Het gaat over courante overtredingen in een regio als Vlaanderen: een veranda, een garage, een muurtje, wijzigingen aan het dak, een bijkomende deur of venster. Natuurlijk zijn er uitzonderingen: de regel geldt bijvoorbeeld niet voor gebouwen in kwetsbare gebieden, open ruimte of landbouwgebieden. De regel lijkt een ‘wiedergutmachung’ van de massale afbraak van illegale weekeindhuisjes tijdens de paars-groene regering in 2001. De fel gemediatiseerde afbraak staat nog op het netvlies van velen gebrand. “Vijf jaar vind ik zelf wel kort,” zegt De Clippele. “In 2011 heb ik zelf een voorstel van ordonnantie ingediend tot bepaling van de voorwaarden voor de verjaring van stedenbouwkundige overtredingen, maar dat
werd door de meerderheid verworpen. De minimum verjaringstermijn had ik op tien jaar gehouden. Maar
”Ik begrijp niet dat Brussel de tegenovergestelde kant van Vlaanderen en Wallonië uitgaat” ik dien mijn voorstel binnenkort opnieuw in, want de overheid is er toch niet om de burgers te pesten?” De Clippele hoopt dat hij meer succes zal oogsten dan vijf jaar geleden - ook het Waals regeerakkoord spreekt van verjaring van kleine bouwmisdrijven - en uiteraard pleit
dat alleen architecten hier beter van worden.
ook hij niet voor een algemene verjaring. De overtreding mag de veiligheid of de gezondheid niet in het gedrang brengen, verjaring geldt ook niet voor beschermde gebouwen of landschappen. “Ik begrijp niet dat Brussel de tegenovergestelde kant van Vlaanderen en Wallonië uitgaat,” zegt De Clippele. De Clippele, die ook notaris is, geeft een voorbeeld: de recente verkoop van een woning die moest worden uitgesteld omdat de plannen die bij de gemeente waren opgevraagd niet overeenstemden met de werkelijke toestand. Op plan bevindt de achterdeur zich rechts van het venster, in werkelijkheid links. Het gebouw dateert van 1928, en werd nooit verbouwd. Tijdens het bouwen heeft de bouwheer gewoon beslist om het anders te doen. “Kan u zich voorstellen dat hiervoor een verkoop moet worden uitgesteld?”, vraagt De Clippele. “Terwijl de verkeerde plaatsing van de achterdeur 80 jaar lang geen probleem was?” Een ander voorbeeld: een villa met een voorgevel van vijftien meter blijkt 30 centimeter langer dan op plan vermeld. Ook dat leidt tot problemen bij de verkoop. Het lijkt erop
De opeenvolgende Brusselse regeringen waren al langer gefrustreerd dat het parket zelden of nooit stedenbouwkundige overtredingen bestrafte. Overtredingen worden sinds 1 augustus niet meer naar het parket gestuurd, de ‘overtreder’ krijgt een administratieve boete die kan oplopen tot 25.000 euro. De Clippele: “Het zal boetes regenen. De rechter oordeelde voorheen dat de meeste overtredingen kleine overtredingen waren die niemand enig nadeel berokkenden. De rechters hadden gelijk, maar niet iedereen neemt me dat in dank af als ik dat zeg.” De Clippele herinnert er ook aan dat de directeur van de Gewestelijke Huisvestingsinspectie tijdens een voordracht voor het AES heeft toegegeven dat maar liefst 95 procent van de gecontroleerde woningen niet in orde is met de Huisvestingscode. Een enquête bij de Brusselse notarissen leert dat achttien procent van de verkochte gebouwen niet in orde is volgens het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening. De Clippele: “Het is een gemeenplaats als ik zeg dat er geen adequate bouwvergunning bestaat voor het merendeel van de panden in Brussel. Als u weet dat de helft van de Brusselse gebouwen meer dan een eeuw oud is, dan zal het u niet verbazen dat heel wat eigenaars niet bij machte zijn om een volledig administratief dossier met alle bouwvergunningen samen te stellen. Officieel moet u in Brussel de stedenbouwkundige vergunningen kunnen terugvinden die teruggaan tot het bouwen, zelfs als het gebouw in de negentiende eeuw is opgetrokken.” Danny Vileyn
ADVERTENTIE
BDW 1441 PAGINA 7 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
WEES WIJS, BELEG IN GRIJS.
Els Conings (rechts): “Vroeger stelden mensen met een beperking ons een vraag en wij gaven het antwoord. Dat moet nu anders, ze moeten autonomer leren denken.”
✓ ■
Hoogkwalitatief project in de zorgsector
✓ ■
Gegarandeerde en geïndexeerde huurinkomsten
✓ ■
Vast huurcontract voor 27 jaar
Geen extra kosten of beheer
✓ ■ ✓ ■
Gunstig btw-tarief van 12%
✓ ■ ✓ ■
Meerwaarden op grond en gebouw
Geen risico op leegstand
Zorgsector > Begeleid Wonen zwengelt emancipatie aan
Op naar een inclusieve samenleving LAKEN – Binnen het Perspectiefplan 2020 van de Vlaamse overheid moeten mensen met een beperking meer zelfstandig terechtkunnen bij alle mogelijke instanties en hulpverleners, en met sommige vragen zelfs bij buren en kennissen. Gevolg: na jaren gaat Begeleid Wonen Brussel haar beschermende klantenaanpak bijsturen. Het resultaat van de eerste stap in die richting was met het project ‘Voor de draad ermee’ zaterdag te zien in GC Nekkersdal.
Eerst enige toelichting bij het overheidsdirectief om, in de sector van de begeleiding van mensen met een beperking, te besparen door anders te beginnen werken. In het Perspectiefplan 2020 van Vlaams Welzijnsminister Jo Vandeurzen (CD&V) wil de minister concreet dat mensen met een beperking zo gewoon als mogelijk leven. Tot gisteren bood Begeleid Wonen Brussel op alle terreinen hulp, en scoorde goed. Kwaliteitscoördinatoren Els Conings en Marina De Bondt bevestigen dat: “We boden alle hulp aan die doelgroep vanaf achttien jaar: hulp bij administratie, organisatie van het huishouden, mutualiteitspapieren invullen, post helpen begrijpen, opvoeding van de kinderen of een job of een andere woonst helpen zoeken. Voor alle domeinen van het leven hadden we gepaste begeleiders. Het Perspectiefplan 2020 wil echter dat dit soort werking wordt geheroriënteerd, richting emancipatie van de mensen met een handicap. In de ouderenzorg en ziekenzorg werd die methodiek om mensen meer autonoom initiatieven te leren nemen al actief ingezet. Wij introduceren dit nu ook, en worden zo meer een coach die doorverwijst.” Burgers gezocht Begeleid Wonen Brussel werkt met een twintigtal begeleiders van allerlei slag die op regelmatige basis aan huis gaan bij een 120-tal Brusselaars. De doelgroep woont verspreid en heeft diverse niveaus van noden: begeleid wonen, dienstverlening, inclusieve ondersteuning (DIO - is wat intensiever als begeleiding, JMB) en dan de rechtstreeks toegankelijke hulp (waarvoor geen voorafgaande hulperkenning van het Vlaams Fonds nodig is, JMB). Die laatste categorie mensen heeft enkel ‘een vermoeden van handicap’, en wordt slechts om de twee weken bezocht. De zorg
blijft altijd ambulant: aan huis iets doen of samen met de klant naar een bank, het gemeentehuis of de politie gaan. Els Conings: “Eigenlijk vraagt de minister om door te verwijzen naar alle bestaande diensten. Voor huishoudelijke hulp bestaat Familiehulp, voor vragen kunnen ze terecht bij een CAW (Centrum voor Algemeen Welzijnswerk) en er is Kind & Gezin. Op die manier komen deze mensen net als iedereen zelf bij die diensten terecht, en worden ze niet apart door een gespecialiseerde dienst als wij bij het handje genomen.” Om dit idee ingang te doen krijgen zette Begeleid Wonen dit jaar de workshops ‘Voor de draad ermee’ op. Die hadden tot doel om de betrokkenen autonoom aan het denken te zetten over hun plaats in de stad. Zo wandelde een groepje een parcours door Molenbeek af, langs adressen van overheidsdiensten en andere. Meteen zagen ze hoe moeilijk het was om met een rolstoel ergens alleen te geraken. Marina De Bondt: “Vroeger stelden ze een vraag en wij gaven het antwoord. Nu wil-
“We worden meer een coach die doorverwijst” len we ertoe komen dat ze meer zelf initiatief nemen. Dat kan zijn: wie kan ik in mijn buurt aanspreken, welke diensten kan ik zelf bellen of hoe vraag ik iemand om mij ergens naartoe te brengen.” Voor Begeleid Wonen is het veranderingsproces alvast duidelijk. De Bondt: “Van puur als instelling denken moeten wij de klant nu zelfstandiger maken – emanciperen betekent hen zelf beslissingen doen nemen. Vroeger hadden we inderdaad een nogal beschermende reflex. Nu worden we meer een coach die doorverwijst. Uiteraard is het ook een besparingsactie van de minister. We zullen niet langer per persoon worden gesubsidieerd, maar per contactprestatie.” De vraag is natuurlijk of de stedeling klaar is om mensen met een beperking in zijn straat of buurt te helpen. Jean-Marie Binst
0% 0 s 1 urd d e rhu e R ve
Les Azalées. Dé belegging van de toekomst. Investeren in de sector van de Belgische rusthuizen is niet enkel interessant voor grote financiële groepen. Ook voor particulieren biedt deze sector heel wat voordelen. Daarom trekt Skyline Europe de markt van de Belgische rusthuizen open en brengt deze zorgeloze belegging rechtstreeks naar de particuliere belegger.
Contacteer ons voor meer informatie: bel 02 679 00 00 of surf naar belegingrijs.be
vastgoed met visie
BDW 1441 PAGINA 8 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
P-PRAAT
CHIEN ÉCRASÉ
Daar is Delphine Bourgeois weer. Deze keer zijn het niet wij die erover beginnen, maar La Dernière Heure, een onverdachte liberale bron, kortom. Bij onze Franstalige collega’s zijn ze wakker geschoten en hebben ze opgemerkt dat er heel wat absurde schepenambten bestaan in Brusselse gemeenten. Uiteraard kan Bourgeois, die asiel heeft gevonden bij de MR, met haar dierenwelzijn niet ontbreken in dat lijstje. Figureren voorts nog: Karima Souiss (PS), schepen van Noord-Zuidsolidariteit in Ganshoren, Mariam El Hamidine (Ecolo), schepen van patriottische ententes, Eliane Lepoivre-Daels (PS), schepen van milities en vorderingen (wtf?, zegt men tegenwoordig), de eeuwige Xavier Liénart (Lijst Burgemeester), schepen van relaties met de Franstaligen in de Brusselse Rand in (waar anders?) Sint-Lambrechts-Woluwe en Pascal Lefevre (Ecolo), schepen van mensenrechten in Sint-Pieters-Woluwe. De schepen van milities en vorderingen laat in de krant weten dat ze eigenlijk niet goed weet waar haar ‘vorderingen’ voor staat, en Delphine Bourgeois geeft nog mee dat ze een hondenwedstrijd organiseert in Elsene, en dat dieren ook aandacht verdienen. De mensenrechtenschepen op zijn beurt zegt dat hij “une bougie Amnesty International” geïnstalleerd heeft. Maar den hoofdvogel schiet wel Liénart af, die claimt dat hij een internetsite in het leven geroepen heeft waarop inwoners van de rand hun documenten naar het Frans kunnen vertalen. Met Vlaams geld, voegt uw commentator daar nog aan toe. Gelukkig zijn Brusselse Vlamingen een vredelievend volkje. Hebben zelfs geen bougie Amnesty International nodig. Maar laten we ons niet inlaten met stammentwisten, we moeten naar de toekomst kijken! Pascal Smet (SP.A), gewestschepen voor Mobiliteit, laat weten dat hij van het Meiserplein een nieuw Flageyplein wil maken, en dat het Reyersviaduct al in mei volgend jaar afgebroken zal zijn. Allumons une bougie Amnesty International! Hoera! (Voor 21 miljoen euro mag dat wel, denken we dan). Smet is nog maar net gewestschepen en daar begint dat gedweep met het Flageyplein al.
We hebben het speciaal voor u eens gecontroleerd, waarde lezers, maar uw commentator is stellig: wat is dat lelijk, dat cognac orangé van de Em Ie Vee Bee. De nieuwe stoeltjes in de nieuwe bussen van de Brusselse openbare vervoersmaatschappij leren ons alvast eén ding: de jaren 1970 zijn helemaal terug. Mochten wij strijders van IS zijn, zinnens van een aanslag te plegen in Brussel, dan zouden we alvast woedend worden van deze slinkse verwijzing naar de decadentie van het tijdperk waarin u op zondag niet met de auto mocht rijden, en de avond ervoor dan maar ‘loos’ ging op Born to be alive. Hoe decadent! Maar wij zijn dus geen strijders van de IS, neen, uw commentator houdt eigenlijk wel van de mensheid, en wij nemen dus vrede met de nieuwe bussen van de MIVB. Trouwens: bekijk het eens van de andere kant: dankzij de cognac orangé geen gedoe meer met zeteltjes kuisen op zondagochtend, al dan niet na Born to be alive. Om het over Amnesty International te hebben: uw commentator is zeer verheugd over Tram’nesty, de in Brussel rijdende tram van Amnesty International waarop u niet kan surfen met uw smartphone. Zogezegd om de internetcensuur in Rusland en China aan te klagen. Wat is er eigenlijk mis met internetcensuur? U kan dan gewoon heerlijk de tram nemen zonder op de hoogte te blijven van de wereld, u hoeft niet te lezen wat commentatoren u willen doen geloven en u hoeft ook niet zo nodig uw profiel te controleren om te zien of uw kinderen al geicebucketchallenged zijn, of al geantwoord hebben op de vraag of ze al ontvoerd, aan de drugs of LOL zijn. Maar dat wordt u dus niet gegund, een wereld met stilte. U zal surfen, verdomme, of u nu wil of niet. En dat allemaal omdat de mens denkt dat hij het toppunt van de evolutie is, als aap met een smartphone. Uw commentator begint van armoe te snakken naar het rijk van Vadertje Poetin, waar uw internetbesognes tenminste zo serieus worden genomen dat ze verboden zijn.
Weet u wat het Flageyplein is? Een smeerboel waar de tags zelfs niet meer worden weggeveegd, een ontmoetingsplaats voor dronkelappen en drugsverslaafden en een amfitheater voor obscure politici die er mensen met hun rattenfluit komen ronselen omdat ze nergens anders binnen mogen. Nee, wij missen het Mädchen Grouwels al, die liet elke Brusselse werf tenminste eerlijk verzanden. En maakte het Flageyplein nog lelijker door er een gele paal op te plaatsen onder het mom van ‘kunst’. Sublieme ironie had ze wel, dat Mädchen.
Goed, dat laatste was er een beetje over, waarde lezer. Wij moeten ons immers ook manifesteren, en probeer dat maar eens op een pagina geflankeerd door MIVB-reclame. Het zit zo: wij hebben de afgelopen tijd ietsje te veel de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer gelezen. Voor de meer opgevoede mensen onder u: dat is inderdaad geen vrolijke frans. Graag delen wij dan ook volgende passage met u, voor het geval u ons iets te serieus zou nemen: “De kunst van het niet-lezen is een zeer belangrijke kunst. Het bestaat erin niet geïnteresseerd te zijn in datgene wat op een bepaald moment de aandacht van het brede publiek opeist. (...) U moet bedenken dat hij die voor idioten schrijft altijd een breed publiek aantrekt.”
Ach, lief Mädchen...
Ter info: u bent geen breed publiek. ADVERTENTIE
DE NIEUWE
SPORTGIDS IS ER !
VRAAG HEM AAN OP
SPORTINBRUSSEL.BE
ADVERTENTIE
start nu jouw
sportseizoen ! Jeugd: turnen - volleybal - streetdance - zaalvoetbal - ... volwassenen: keep running - badminton - zelfverdediging - zumba - ... 50+: judo - aquagym - tai chi - senioretics - ... g-sport: omnisport - dans - judo - circus - ...
schrijf je in via
sportinbrussel.be
ADVERTENTIE
Hernieuw je abonnement op mivb.be en beleef de start van het nieuwe schooljaar met Ed Sheeran ! OP 1 AAN KO 1 BONUS TRACK GRATIS
l
WEDSTRIJ D mivbmusic .be 20 CONCERT x 2 TICKETS 2x2 M EET AN D GREETS
ED S H EER AN
NEEM DEEL AAN DE ED SHEERAN-WEDSTRIJD VAN DE MIVB EN MAAK KANS OP : • 2 x 2 meet & greets op de dag van zijn concert op 4/11 in Brussel • Tientallen concerttickets • Gesigneerde albums • En heel wat Ed Sheeran goodies: sweatshirts, armbandjes,… Waag je kans op mivbmusic.be! Daarbovenop krijg je bij elke aankoop via het nieuwe BOOTIKonline platform een gratis download van een exclusief Ed Sheeran-nummer.
www.mivb.be
BDW 1441 PAGINA 10 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
© LEMPERTZ / SASKIA VANDERSTICHELE
De veilingzaal die Barbier ontwierp, met goederentrap naar de kelderstock (links) en de video-installatie van Marie-Jo Lafontaine die ze aan een museum wil schenken.
Erfgoed > Marie-Jo Lafontaine stelt tentoon in voormalige Galerie Leroy Frères
Veilingzaal herrijst na 20 jaar leegstand in glorie BRUSSEL – Met de Brusselse veiling van een Russische ruimtecapsule voor 1,26 miljoen euro in mei dit jaar, haalde veilingmeester Lempertz de internationale pers. Minder belauwerd is zijn investering in de originele art-nouveauroepzaal Leroy Frères: maar liefst 4 miljoen euro. Daarmee heeft een Duitser de laatste veilingzaal in Brussel van die charme nieuw leven ingeblazen. Hij herintroduceert er ook de Brusselse fotografe en videokunstenares Marie-Jo Lafontaine.
H
gehesen. De veilingzaal baadt in een zee van zenitaal licht dankzij het glazen dakraam (foto rechts). Ruim twintig jaar lang was die lichtkoepel ingestort, en de regen drong in
de muren: de leegstand was schrijnend. Tot Henrik Hanstein van het Duitse veilinghuis Lempertz (1798), die sinds 1985 al op diverse adressen in de Wolstraat actief was, het
© SASKIA VANDERSTICHELE
et art-nouveaupand in de Grotehertstraat 6, met naam Galerie Leroy Frères - zoals nog op een gevelsgraffito te zien is, dateert van 1900-1901 en staat geboekstaafd als het kroonjuweel van architect Jules Barbier (1865-1910). Barbier bouwde ingenieuze constructies voor Brussel-Kermis op de Wereldtentoonstelling 1910. In deze roepzaal werd ooit de hele erfenis Stoclet geveild. Het gebouw met een sierlijke sgraffito van Adolphe Crespin (1859-1944), nu nog in restauratie, was volledig geconcipieerd als veilinghuis. Het pand heeft vooraan kantoren en is ruim onderkelderd voor de stockering van meubels en kunst. De trapdoorgang links in de gevel bleef volledig functioneel. Dankzij lichtdallen zijn alle kelders helder bij dag. En in de grote tentoonstellings- en roepzaal achteraan (16,6 bij 11 meter, en 9 meter hoog) zitten twee grote luiken waardoor alles naar boven kan worden
Het pand werd door de Perzische architect Oreyzi uitgebreid met een modern dakappartement, wonderbaarlijk genoeg met toestemming van Monumenten & Landschappen.
Het hedendaagse dakappartement troont hoog boven het Egmontpark uit.
huis in zijn oorspronkelijke staat liet restaureren en renoveren. De werken namen twee jaar in beslag, en hielden onder meer een intense samenwerking met Monumenten en Landschappen Brussel (M&L) in. “Ik heb het huis ontdekt omdat de heer Coosemans, wiens familie de zaal decennia lang bezat, voorzitter was van de European Federation of Auctioneers-Appraisers (EFAA),” zegt Henrik Hanstein, managing partner van Lempertz (Hanstein volgde Coosemans recent op als voorzitter, JMB). Brussel zal zich mogen verwachten aan meer veilingen,
door de gunstige erflaatreglementering voor private collecties. Een week nadat ik het huis kocht wou men het al van mij overkopen, met als reden dat ik ontmoedigd zou worden door de restauratieprocedures. Het ging er inderdaad hard aan toe, maar ik heb het me geen moment beklaagd. Boven mochten we een duplexappartement inrichten, en tegen het dak aan hebben we zelfs een supermodern appartement mogen aanbouwen dat wijds over het Egmontpark en de tuinen van de Wolstraat uitkijkt.” Lafontaine Voor de verbouwingen, restauraties en de aankoop van het gebouw samen had Lempertz ruim 4 miljoen euro veil. De daarbij gerealiseerde nieuwbouwuitbreiding moet wellicht een van de mooiste centrumappartementen zijn. “De hedendaagse witte uitbreiding op het dak straalt de signatuur van de Perzische architect Seyed Mohammad Oreyzi uit (Oreyzi bouwde ook het Max Ernstmuseum in Brühl, JMB). Hij dacht dat Monumenten en Landschappen zijn toevoegingen zou weigeren, maar de dienst ging akkoord.” In het najaar volgen veilingexposities van oude meesters, Afrikaanse en moderne kunst, domeinen waarin Lempertz gespecialiseerd is. Maar eerst palmt Brussels kunstenares Marie-Jo Lafontaine tot 10 oktober de roepzaal in, met twee werken: Liquid crystals, haar oude reeks adolescentenportretten die ze uit haar depot opviste. En de video Victoria uit 1998 in een nieuwe spiraalinstallatie van zuilen, over twee mannen in een prikkelende dans. Lafontaine, op handen gedragen in Duitsland, wil de installatie achteraf schenken aan een museum. Al weet ze zelf nog niet aan welk precies.
Jean-Marie Binst
Catalogus: www.lempertz.com
BDW 1441 PAGINA 11 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Toerisme > Achterdeel Sint-Hubertusgalerijen hertimmerd tot hotel-restaurant
Met dat extra snuifje Parijse flair BRUSSEL - In de Beenhouwersstraat, om de hoek bij de Librairie Saint-Hubert, heeft de Parijse Nadine Flammarion het viersterrenhotel Hotel des Galeries ingericht. De 23 kamers, spijtig genoeg zonder airco, zijn hip met - vier hoog - prachtige uitzichten over het centrale Ilot Sacré. Een verbinding in de Koningsgalerij leidt tot het geïntegreerde restaurant Comptoir des Galeries, dat nu al passanten lokt.
Haar dochter, architecte Camille Flammarion, en binnenhuisarchitecte Fleur Deleselle hebben de inrichting verzorgd, inclusief kleine zitpatio en restaurantverrières.
N
a de faling in 2005 van hotel Aux Arcades in de Beenhouwersstraat 38 was het even zoeken hoe de wirwar aan achterhuizen, verbonden met de Champagnothèque in de Koningsgalerij, kon worden gemoderniseerd. De hele site is samen met de Sint-Hubertusgalerijen (1836) geklasseerd en eigendom van de vennootschap Galeries Royales SaintHubert. Op de hoek van de arcade met de Beenhouwersstraat exploiteert de familie Flammarion, erfgenaam van de gelijknamige uitgeverij, al sinds midden jaren 1990 de boekhandel Sint-Hubertus. Nadine Flammarion, die al twee hotels in Frankrijk heeft (in Parijs en La Baule, JMB), had interesse. Daarom nam de Galeries Royales Saint-Hubert het initiatief om de rimram aan achterpanden met koertje en niveauverschillen te vertimmeren tot een aaneensluitend hotel-restaurant in L-vorm. De hotelingang bevindt zich in de Beenhouwersstraat, de restaurantingang in de Koningsgalerij. Na veel bijsturing door Mo-
Nadine Flammarion: ”Van onthaalpersoneel verwacht ik dat ze minstens Frans en Engels spreken, en de klant met de glimlach aan een kapper, apotheek of cinemazaal helpen.”
numenten en Landschappen van het Brussels Gewest, zoals onder meer die voor parketbehoud in een zeventiende-eeuws voorhuis, werd midden 2012 een bouwtoelating afgeleverd. Vorige week, amper twee jaar na de vergunningen, ging het Hotel des Galeries open. Flammarion kreeg een langdurig, hernieuwbaar huurcontract voor exploitatie. Alle winkels en appartementen van het hele galerijencomplex moeten het trouwens met huurcontracten doen. De vennootschap-eige-
naar verkoopt geen meter grond.
Glimlach Nadine Flammarion leidt de volgende weken zelf de opstart van het hotel in goede banen; vooral Franse pers wordt al gretig onthaald. “De grote werken zijn door de eigenaar bekostigd, de afwerking door ons. Die betrof verschillende miljoenen euro (een precies bedrag wil ze niet communiceren, JMB). We wilden een hôtel de charme, confort, simplicité, chic,... met een licht scandinavi-
© IVAN PUT
sche look, omdat we van heldere pastelkleuren houden en van bleek hout. De toerist moet hier gepersonaliseerd worden onthaald. Van mijn personeel verwacht ik dat het minstens Frans en Engels spreekt, Spaans is meegenomen. Nederlandssprekenden vond ik niet. Goed personeel moet de feeling hebben om de klant met de glimlach te helpen, door bijvoorbeeld een kapper, apotheek of cinemazaal te zoeken. Kortom, alles wat het verblijf aankleedt.”
Gepersonaliseerde kamers Vooral de afwerking bleek niet evident. Daarbij speelde het feit dat de kamers, telkens met dressing, apart toilet, bad en douche, weliswaar gemiddeld allemaal 20 tot 30 vierkante meter groot zijn maar - door de vele niveauverschillen van de achterhuisjes - tegelijk nooit identiek zijn, een belangrijke rol. Daarnaast zijn er drie suites (300 en 350 euro), waarvan eentje zelfs een privaat terras heeft. Om bij een andere duplexsuite te geraken moet je vier hoog een luchtbrugje over. Over het gepersonaliseerde karakter van de inrichting zegt Flammarion: ”Mijn dochter heeft keramiektegels voor de badkamers ontworpen, en ook modulaire bijzet- en nachttafeltjes. Ze werden speciaal voor dit hotel vervaardigd in de Ateliers Fauvel in Normandië.” Flammarion nam ook Julien Burlat van toprestaurant Le Dôme in Antwerpen in de arm, om het geïntegreerd restaurant Comptoir des Galeries te exploiteren. De restaurantingang met bar ligt in de Koningsgalerij zelf, en lokt door enkele buitentafeltjes al meteen volk.
Jean-Marie Binst
www.hoteldesgaleries.be www.comptoirdesgaleries.be
ADVERTENTIE
Cullberg Ballet
Rosas
© URBAN JÖRÉN
© HERMAN SORGELOOS
ROSAS CULLBERG BALLET MEG STUART ELEANOR BAUER TRAJAL HARRELL ULA SICKLE ANDROS ZINS-BROWNE PIETER AMPE METTE INGVARTSEN AND MANY MORE… THE MOST EXCITING INTERNATIONAL DANCE IN BRUSSELS KAAITHEATER & KAAISTUDIO’S – 2 FIJNE ADRESSEN IN BRUSSEL
KAAITHEATER.BE
BDW REGIO
BDW 1441 PAGINA 12 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Deze Week in de Georges Henrilaan > Gemeentelijk actieplan voor verhipping van de winkelbuurt
Chinees en Japanner horen niet samen “Er hingen oude, nooit verwijderde uithangboden,” zegt Solenne Romagni van Atrium. “Bijvoorbeeld van een beenhouwer, terwijl er een krantenwinkel was. Dat straalt negatief af op de handelsstraat.” Atrium vond twintig dergelijke obsolete uithangborden. Het agentschap schreef de eigenaars aan, en vroeg hen om ze te laten weghalen.
“Het is vooral een strijd tegen de leegstand. Een lege winkel zorgt voor een breuk in de ‘passage’” Zes eigenaars gingen spontaan op die vraag in. Dertien anderen lieten het weghalen aan Atrium over, die de werken voor 100 procent subsidieert. Atrium schreef tegelijk ook een project uit voor de vernieuwing van de visuele identiteit van de winkels. Daar tekenden vijftien winkels op in. Een grafisch ontwerper denkt mee na over een nieuwe naam of een nieuw logo. Atrium subsidieert ook hier voor een groot deel.
Pino Mario Anne Grimau van de ijsjeszaak Pino Mario: “Ik vind niemand om die oude lichtbak weg te halen. Het kost minstens 500 euro, en niemand wil komen.”
SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE – De traditionele Brusselse winkelstraten nieuw leven inblazen is een aartsmoeilijke opdracht. Aan de Georges Henrilaan in SintLambrechts-Woluwe lijkt dat met wat duwen en trekken te lukken. “De oude uithangborden moeten allemaal weg.”
I
n 2010 vatte de gemeente de koe bij de horens. De commerce in de Georges Henrilaan was tanende. Hier moest dringend iets gaan gebeuren. Dat Brusselse gemeenten met lede ogen moeten aanzien hoe de klassieke winkelstraten er op achteruitgaan, is geen nieuws. Al meer dan twintig jaar wordt in Brussel tegen de neergang van de lokale handelswijken gestreden, van de Wayezstraat in Anderlecht tot de Maria-Christinastraat in Laken. Met wisselend succes. In Sint-Lambrechts-Woluwe hebben ze alles op alles gezet om de Georges Henrilaan, dé belangrijkste winkelstraat van bijna twee kilometer lang, terug op het goede
© SASKIA VANDERSTICHELE
spoor te krijgen. “De Georges Henrilaan heeft fel te lijden gehad onder de economische crisis,” zegt Irène Schwartz-Prezburg, verantwoordelijk voor de handelskernen in de gemeente. “Dat vertaalde zich in leegstaand en een sputterende handel. Een actieplan moest het tij doen keren. We zijn nu een kleine vier jaar later. De crisis is nog niet voorbij, maar de cijfers bewijzen dat de handelswijk erop vooruit gaat. In 2012 gingen er negen winkels open, en drie dicht. In de eerste helft van 2014 alleen al gingen er dertien winkels open en slechts drie dicht. De dynamiek is ingezet.”
Desolate lichtreclame
Scoops zoals het zal worden....
Hoe de gemeente dat voor mekaar heeft gekregen? Vorige week konden de shoppers al zien hoe grote, oude lichtreclames werden verwijderd. Het is een project waarvoor de gemeente bij het gewestelijk agentschap Atrium is gaan aankloppen.
Anne Grimau houdt al 33 jaar de ijsjeszaak Pino Mario open. “Ik was twintig toen ik hier begon. We zijn zeven dagen op zeven open. Zou u het doen?” Ze glimlacht. De binneninrichting is helemaal gemoderniseerd, maar de vitrine van Pino Mario oogt aftands. Met de hulp van Atrium is een nieuwe visuele identiteit bedacht. De naam van de zaak zal veranderen in Scoops, en de vitrine zal worden opgefleurd met tekeningen van gestileerde ijslepels. Grimau is in haar nopjes. “Alleen vind ik niemand om die oude lichtbak weg te halen,” zegt ze. “Het kost minstens 500 euro, en niemand wil komen.” Solenne Romagni: “Het klopt dat het weghalen van een lichtreclame vrij duur is. Zeker voor handelaars die de eindjes nauwelijks aan mekaar knopen, is 500 euro een smak geld. En dan wordt dat het minste van hun prioriteiten.”
Gemeente met een plan Maar uiteindelijk zullen de handelaars wel moeten buigen. De gemeente heeft twee jaar geleden een reglement goedgekeurd dat bepaalt
BDW 1441 PAGINA 13 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Schaarbeek > ‘Meiser moet een soort Flageyplein worden’
Afbraak Reyersviaduct startschot voor herinrichting mediawijk Het Reyersviaduct wordt afgebroken. Dat heeft de Brusselse regering beslist.
moeten klaar zijn,” zegt zijn woordvoerder. Die voorlopige aanleg geeft de tijd om de herinrichting van de hele Reyerssite te bekijken. Zo zijn er plannen voor de versmalling van de E40 en komt er een auto- en tramtunnel onder het Meiserplein. “Daarmee kunnen we van Meiser een soort van Flageyplein maken,” klinkt het bij Pascal Smet. Verder zijn er grootse plannen op de VRT-RTBF-site (nieuw VRT-gebouw, woningen, kantoren en een park). Op al dat moois is het wel nog even wachten. De VRT wil in 2019 de nieuwe gebouwen betrekken.
Steven Van Garsse
© SASKIA VANDERSTICHELE
hoe groot de uithangborden nog mogen zijn. Lichtreclames zo hoog als de gevel zelf, zijn niet meer toegestaan. Alle uithangborden moeten onder de eerste etage blijven. Ook voor de vitrine en de zonnetent zijn strikte regels van toepassing. De gemeente doet zelf ook een duit in het zakje. Er is geïnvesteerd in de publieke ruimte met nieuw stadsmeubilair en de heraanleg van het plein voor het Georges Henripark. Op termijn zullen er parkeerplaatsen in de straat verdwijnen zodat de trottoirs breder kunnen. Daarvoor is het wachten op de ondergrondse parking die de gemeente wil onder de geklasseerde Van Meyelpachthoeve. De gemeente heeft daarnaast ook zelf winkelpanden gekocht. “Zo hebben we La maison de la tarte in de wijk kunnen houden,” zegt Irène Schwartz. “Het gebouw werd verkocht en de winkel dreigde te moeten sluiten. We hebben op vier strategische plaatsen gebouwen gekocht die we nu verhuren als handelspand.”
Minister van Openbare Werken Pascal Smet (SP.A) krijgt bij het begin van de legislatuur al meteen een stevig dossier op zijn bord. De Brusselse regering besliste op zijn voorspraak om het Reyersviaduct af te breken. Kostprijs 21 miljoen euro. Dat is een pak meer dan de 4 miljoen euro voor de herstelling van het door betonrot geteisterde viaduct. “Vanuit mobiliteitsoogpunt is het viaduct overbodig: vandaag passeren er in de spits tot 1.400 auto’s, terwijl het een ca-
paciteit heeft van 3.000 auto’s,” aldus Smet. Dat de kost van de afbraak (8 miljoen euro) en herinrichting (13 miljoen) zo hoog ligt, komt onder meer omdat onder het viaduct een premetrolijn ligt. Het dak daarvan is niet stevig genoeg voor zwaar verkeer, en dus moet de betonplaat verstevigd worden. Om diezelfde reden kan de brug ook niet gedynamiteerd worden. Het viaduct moet gedemonteerd worden. Toch is Pascal Smet optimistisch over de timing. “De afbraak kan al begin 2015 starten. In mei is het viaduct weg. Daarna kan het stuk tussen Montgomery en Meiser een voorlopige inrichting krijgen. Die zou eind 2015
Diversiteit bij de handelaars “Op die manier proberen we ook diversiteit in de wijk te krijgen. Krijgen we een aanvraag voor een Chinees restaurant, zoals laatst, naast een Japans restaurant, dan gaat dat niet door.” Schwartz geeft toe dat ze niet zomaar handelaars kan weigeren. “Laten we zeggen dat we proberen om de kappers, schoonheidssalons en pitazaken zoveel als mogelijk uit het aanbod te houden.” “Het is eigenlijk vooral een strijd tegen de leegstand,” vult Solenne Romagni aan. “Want een lege winkel zorgt voor een breuk in de ‘passage’ die zo belangrijk is voor een winkelstraat.” Woluwe ondervindt bij het aantrekken van nieuwe handelszaken ook wel concurrentie. Van Elsene of Sint-Gillis, die de naam hebben van gezellig te zijn. “Sint-LambrechtsWoluwe is minder gegeerd bij de hippe winkelketens. Ten onrechte eigenlijk. We zijn erg goed gelegen: niet te ver van de Europese instellingen, aan een park, met heel wat scholen in de buurt.” De omwonenden vinden het intussen allemaal prima. “Woluwe kampt met een wat oudere bevolking,” zegt Irène Schwarz. “Natuurlijk gaan die wel naar de supermarkt, maar ze willen toch ook graag kunnen winkelen op mensenmaat.” Steven Van Garsse
Schaarbeek > Crowdfunding moet Librairie 100 Papiers redden
Boekenwinkel op Louis Bertrand met sluiting bedreigd De Librairie 100 Papiers op de Louis Bertrandlaan bestaat drie jaar maar houdt het hoofd niet langer boven water. “Als er voor eind september geen vers geld komt, moeten we sluiten.” De Louis Bertrandlaan in Schaarbeek leeft voorzichtig op. Er zijn wat hippe winkels bijgekomen waar je ook nog eens koffie kan drinken. Het is een ontmoetingsplek geworden die zich op termijn, zo hopen sommigen tenminste, misschien wel
kan meten met de parvis van Sint-Gillis. Maar de Librairie 100 Papiers heeft het, drie jaar na de opening, moeilijk om te overleven. Uitbaatster Véronic Thirionet: “Wij hebben ons altijd gepositioneerd tussen het commerciële en het niet-commerciële. Zo bieden we gratis activiteiten om iedereen van cultuur te laten proeven. We geloven ook dat zo’n plek nodig is in de buurt. Maar de economische context brengt die filosofie in gevaar, en dus ook het overleven van de boekenwinkel.” Librarie 100 Papiers laat de schouders niet
hangen. Het heeft een crowdfunding opgezet die voor vers geld moet zorgen. Wie de boekenwinkel wil steunen kan ofwel geld geven, of een klantenkaart kopen van 25 euro of meer die dan recht geeft op een korting bij de aankoop van boeken. “We gaan er op 6 september mee van start, tijdens de brocante op de Louis Bertrandlaan, en sluiten eind september af. Onze dagen zijn geteld. We hebben een maand om de boekenwinkel te redden,” aldus nog Thirionet. Steven Van Garsse
BDW 1441 PAGINA 14 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
© IVAN PUT
Elsene > Parkeren op het trottoir, nu ook met GAS-boete
Ambtenaar vervangt flik (en parket) De gemeente Elsene breidt haar systeem van GAS-boetes uit. Voortaan zijn ambtenaren bevoegd om kleine inbreuken op de wegcode te bestraffen.
Molenbeek > Kanal Play Ground wil ruimte inzetten voor ontspanning
Kanaalzone als speelterrein Het Festival Kanal Play Ground zet van 17 tot 21 september het speelse karakter van de Brusselse kanaalzone in de verf. Op woensdag geven de ketten van het nieuwe jeugdhuis van Abattoir het startschot. Ze stellen hun nieuwe speelterrein Court-Circuit voor, een grafisch lijnenspel dat permanent geschilderd is op de vloer van de overdekte hal voor de slachthuizen. Ook de mobiele keuken Ketmet, die kinderen bewust doet omgaan met gezonde voeding, is present.
In de loop van de week en het weekend is nog meer verrassend stadsmeubilair te ontdekken, zoals de trap die nergens heen leidt van Sideline. De trap nodigt bewoners en bezoekers uit om even te stoppen en af te dalen naar het water.
Kim Verthé
Alle info: www.festivalkanal.be.
De gemeentebesturen van Elsene en Brussel-Stad hebben hun politiereglement op elkaar afgestemd. “Voorheen was er wel een gemeenschappelijke sokkel, maar waren er ook veel zaken die in de ene gemeente beboet konden worden en in de andere niet,” vertelt hoofdambtenaar GAS-boetes (Gemeentelijke Administratieve Sancties) Bertrand de Buisseret van de gemeente Elsene. “Bovendien wilden we de boetes verhogen tot maximum 350 euro, maar dat ging niet zonder dat we een reeks nieuwe bestrafbare feiten invoerden. Zo voorziet de meest recente GAS-wet van 2013 het. Het resultaat is dat onze gemeente nu een sluitende GAS-wet heeft.” Resultaat is ook dat Elsene een versnelling hoger zal schakelen wat betreft het toekennen van boetes. De Buisseret: “Binnenkort kunnen ook lichte inbreuken op de wegcode door ambtenaren worden beboet. Inbreuken zoals in dubbele file geparkeerd of met de wielen op het trottoir staan. Idealiter is dat deel van het reglement tegen begin 2015 rond, want we moeten nog een
ADVERTENTIE
De Nacht Duik samen met tvbrussel de nacht in. Laat je verrassen door grote en kleine verhalen uit de hoofdstad die anders het daglicht niet zien. Een exclusieve feel-good reeks, elke vrijdagavond op tvbrussel of online via tvbrussel.be
tvbrussel.be
tvbrussel
@tvbrussel
protocolakkoord met het parket tekenen.” De Buisseret geeft mee dat boetes door ambtenaren efficiënter zijn dan wachten op het parket. “De hardnekkigste overtreders weten dat het parket pv’s voor foutparkeren niet vervolgt. Wij willen vooruit, we willen dat dat wordt beboet. Vandaar de opname in onze GAS-regels. Het blijft evenwel mogelijk om protest aan te tekenen. Mensen doen dat vaak, en als het verhaal genuanceerd kan worden, dan willen we de boete al eens verminderen of kwijtschelden.” De voorbije jaren waren alvast vruchtbaar voor de gemeente. In 2012 werden er in totaal 9.000 boetes uitgeschreven door ambtenaren. De meerderheid daarvan voor sluikstorten, vandalisme en wildplassen, en kleinere hoeveelheden voor nachtlawaai. Gemiddeld duurt een GAS-procedure twee tot vier maanden. Critici kunnen zich vragen stellen over het arbitraire van het GAS-systeem, want het zet de deur open voor ambtelijke willekeur. Ook is het absurd om voor elk van de zes Brusselse politiezones het politiereglement te moeten kennen. Aan de andere kant: wildparkeren is wel degelijk een probleem in Brussel.
Christophe Degreef
BDW 1441 PAGINA 15 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Anderlecht > Relieken Sint-Guido na onderzoek terug van weggeweest
‘Oef, het is een man’ Twee jaar na de grote millenniumviering van de Anderlechtse patroonheilige Sint-Guido zijn de beenderrelieken na grondig onderzoek in het anatomielabo van de ULB terug naar de collegiale Sint-Pieter-en-Guido gebracht. Uit de analyse blijkt dat het skelet inderdaad van een man was en gesitueerd kan worden in de periode waarin hij volgens de legende zou geleefd hebben. Heel wat Sint-Guidofans kwamen opdagen bij de terugkeer van de Anderlechtse patroonheilige aan de ingang van de kerk waar hij al meer dan duizend jaar in vrede rust. De broeders van het Koninklijk Broederschap Heilige Guido en de Historische Wedersamenstelling van de Processie van Sint-Guido en OnzeLieve-Vrouw-van-Genade gaven de ceremonie met hun mooie gewaden extra glans. Maar ook het voltallige schepencollege mengde zich wat potsierlijk in de stoet, waarmee het wil aangeven welke historische waarde de patroonheilige voor Anderlecht heeft gehad. Guido die in 1112 heilig werd verklaard
ULB-onderzoekers situeerden de dood van de patroonheilige tussen 890 en 1020.
lag aan de basis van de ontwikkeling van Anderlecht als belangrijk bedevaardsoord. Of om het grofweg te zeggen: geen Erasmus in
Anderlecht zonder Sint-Guido. Het verhaal van Sint-Guido kennen de meeste Anderlechtenaren – gelovig of niet. Een korte samenvatting
ADVERTENTIE
© SASKIA VANDERSTICHELE
van zijn in de 12de eeuw beschreven leven: Sint-Guido was een arme boerenjongen die het opnam voor de armen, werd daarna koster in Laken
tot hij in de verleiding kwam als handelaar aan de slag te gaan. Dat hij schipbreuk leidde op de Zenne zag hij als een straf van God, waarna hij zijn verdere leven aan de Heer wijdde. Zo ging hij als pelgrim naar Jeruzalem. Hij stierf op vrij jonge leeftijd aan dysenterie. Die legende kon met een skeletonderzoek in één keer naar fabeltjesland worden verstuurd. Zo bleek bijvoorbeeld uit het ULB-onderzoek van de overschotten van Sint-Alena in Vorst dat het over een mannelijk skelet ging. Het was voor het broederschap dan ook met een bang hartje afwachten wat de resultaten waren: gelukkig hielden die de legende in ere. Professor Philippe Lefèvre: “We konden vrij gemakkelijk zien dat het over een mannenskelet gaat en ook achterhalen dat de dood tussen 890 en 1020 plaatsvond en dat hij waarschijnlijk op veertigjarige leeftijd zou gestorven zijn.” De jaarlijkse processie kan dus zaterdag met een gerust gemoed van start gaan om 15 uur. Wie de overblijfselen van het skelet wil bekijken, kan deze zondag naar de misviering om 10.30 uur, of kan een week later de crypte bezoeken tijdens de Open Monumentendagen. Dat is een goede gelegenheid om ook de tentoonstelling rond de patroonheilige te bekijken. In de namiddag is er een rondleiding maar daarvoor dient u wel te reserveren (02-526 83 51). Bruno Schols
ADVERTENTIE
NEDERLANDSTALIG DEELTIJDS KUNSTONDERWIJS IN BRUSSEL SCHRIJF JE IN VOOR 30 SEPTEMBER! Wil je graag leren tekenen, aquarellen maken, beeldhouwen of etsen? Een opleiding fotografie volgen? Of liever leren zingen, een muziekinstrument bespelen of noten lezen? Hou je van dansen of acteren?
U verhuist. Zeker dat u niets vergeten bent?
Schrijf je dan snel in aan een van de Brusselse Nederlandstalige academies voor BEELDENDE KUNSTEN of voor MUZIEK, WOORD EN DANS. Dan kan nog tot 30 september. bij je Vraag ing in v ij r h insc ook demie eke a c a e ifi d c e p s e naar d arden voor a voorw inderd verm f. tarie
Denk aan gas en electriciteit wanneer u verhuist! Info op brugel.be
Je vindt het volledige aanbod en contactinfo van de academies op
Wanneer u verhuist, vergeet dan zeker niet de elektriciteits- en/of aardgasmeterstanden van zowel uw oud als nieuw adres in te vullen op een energieovernamedocument. Het bespaart u onaangename verrassingen als ‘betalen voor het verbruik van een vorige bewoner’. Het overnamedocument en alle info daaromtrent vindt u op brugel.be LE REGULATEUR BRUXELLOIS POUR L'ENERGIE
www.onderwijsinbrussel.be. Liever een brochure met het aanbod? Bel naar 02 563 04 50 of kom langs bij: Vlaamse Gemeenschapscommissie, Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel.
DE BRUSSELSE REGULATOR VOOR ENERGIE
BDW 1441 PAGINA 16 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
iemand die niet met de evangelische boodschap vertrouwd is in Jezus’ optreden gewelddadige trekjes onderkennen: ”Wie nu een geldbuidel heeft, moet die meenemen, evenals zijn reistas, en wie er geen heeft moet zijn mantel verkopen en zich een zwaard aanschaffen.” (Lucas 22, 36). “Denk niet dat ik gekomen ben om op aarde vrede te brengen. Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard.” (Matteüs 10, 34).
Dialoog
Jan Van Eycken van de Interreligieuze Dialoog van de Kerk in Brussel (hier met een Irakese moslim tijdens een antiIS-manifestatie vorige maand): “We laten ons oordeel niet beïnvloeden door buitenlandse conflicten.”
Religie > Wederzijds respect tussen geloofsgemeenschappen cruciaal
De dialoog ‘must go on’ BRUSSEL– De tragische gebeurtenissen in Irak en Syrië laten niemand onberoerd. Berichten over gruweldaden en destabilisatie leidden tot aanklachten wegens schending van mensenrechten. En daadwerkelijke solidariteit kwam op gang. Maar ook een dialoog op het thuisfront blijft cruciaal.
BDWOPINIE Verontwaardiging over de brutale feiten ‘in naam van God’ kan ons in de verleiding brengen elke vorm van dialoog en samenwerking tussen christenen en moslims te discrediteren. Een gelijkaardige redenering is denkbaar met betrekking tot de burgeroorlog in de Gazastrook. Volgens sommigen heeft de Joodse gemeenschap elk historisch krediet verloren. Zijn wij door de Holocaust niet te toegeeflijk geweest aan de Joodse gemeenschap, nu zij de Palestijnen aandoet waar ze zelf onder geleden heeft? In welke richting de huidige conflicten in het MiddenOosten ook evolueren, dialoog en samenleven met alle middelen moeten worden verdergezet. Als tegenmaatregel voor de vernietiging van cultureel erfgoed door
extremistische groepen, dienen wij het wederzijds respect en het gezamenlijk opnemen van verantwoordelijkheid in onze maatschappij veilig te stellen. Die verworvenheden behoren evengoed tot het mondiale erfgoed. Meer dan tien jaar ervaring in het stimuleren van ontmoetingen met christenen uit diverse kerken, joden, moslims en boeddhisten leert dat het interreligieuze werk broodnodig blijft. Ondanks het tekort aan wederzijds begrip en ontoereikende kennis van elkaars achtergrond, is een pleidooi op zijn plaats voor het verderzetten van de inspanningen door al wie beroepsmatig of als belangstellende begaan is met ‘de goede zaak’. Een betere kennis van elkaars geschiedenis en heilige schriften is daarbij van essentieel belang.
Lectuur In weerwil van het conflict tussen
JAN VAN EYCKEN:
“Wie naar India trekt om er meditatie en geweldloosheid aan te leren, laat zich toch ook niet van zijn stuk brengen door bewegingen die hindoetva propageren?”
Israël en de Palestijnen blijven we synagogen bezoeken. Ook al kan een oppervlakkige lectuur van de Joodse Bijbel aanstoot nemen aan passages zoals het visioen van de profeet Amos: “Ik zag de Heer bij het altaar staan, en hij zei: ‘Sla op het kapiteel, laat de drempels dreunen! Sla de stenen stuk op de hoofden; wie er dan nog overblijft, zal ik zelf doden met het zwaard. Niemand die vlucht, zal ontsnappen; niemand die ontsnapt, zal ontkomen.” (Amos 9, 1). Bij het verhaal van de inbezitneming van het Land van Belofte stoot je eveneens op een agressieve passage: “Als u dit volk aan ons uitlevert, zullen wij hun steden volledig vernietigen.’ De Heer kwam Israël te hulp, hij leverde de Kanaänieten aan hen uit. De Israëlieten doodden hen allen en vernietigden hun steden.” (Numeri 21, 2-3).
Gewelddadige trekjes Ondanks de genocide van minderheden in het oude Mesopotamië blijft een pelgrimstocht van moslims en christenen naar Jeruzalem zinvol. Dit werkjaar zullen we opnieuw met beide geloofsgroepen de Klaagmuur, het Heilig Graf en de Rotskoepel bezoeken. Ook al kan
Ook al praten in ons land een aantal mensen niet met elkaar omdat ze van verschillende culturele achtergrond zijn, het jaarlijks concert is opnieuw in voorbereiding. Joodse, christelijke en islamitische muzikanten brengen een gezamenlijk programma en wel voor het eerst in een synagoge. Deze en andere initiatieven gaan gewoon door. Waarom niet trouwens? Zelfs indien sommige medestanders vermoeid afhaken of tegenstanders ons van naïviteit betichten, wij kunnen het ons niet veroorloven in dezelfde val te lopen als de extremisten: een einde maken aan dialoog en samenwerking. Wie naar India trekt om er in een ashram yoga, meditatie en geweldloosheid aan te leren, laat zich toch ook niet van zijn stuk brengen door bewegingen die hindoetva propageren, en dus de nadruk leggen op een extreem nationalistische Hindoeidentiteit? Het Hindoeïsme verliest niets van zijn aantrekkingskracht, ook al geeft Krisjna aan een strijder in een familievete de raad door te gaan met het gevecht: “De materiële lichamen waarin deze eeuwige, onverwoestbare, onmeetbare Opperste Geest woont, zijn alle eindig. Daarom, vecht, o moedig mens!” (Bhagavad Gita, II, 18). Is het niet onze taak een eenzijdige visie op geloof te doorprikken en positieve elementen uit de diverse tradities aan te bieden? Al te vaak zijn opbouwende uitspraken te weinig gekend of worden ze over het hoofd gezien omdat ze niet in een bepaald ideeëngoed of machtsspel passen. In het geval van de islam is een uitspraak van Ali de moeite waard, een der eerste kaliefen uit de 7de eeuw. Zijn aanbeveling aan een toenmalige gouverneur luidde als volgt: “Weet dat de mensen tot twee groepen behoren: ze zijn ofwel je broeders in het geloof, ofwel je gelijken in de schepping. Geef hen dan zoveel van je liefde en barmhartigheid als je wenst dat God aan jou geeft.” In de handboeken van fundamentalisten en critici staat wellicht evenmin volgende uitspraak van de profeet Mohammed, verzameld door Moeslim: “Al wie kwaad berokkent aan een jood of aan een christen zal op de Dag des Oordeels mij als tegenstander ontmoeten.” We laten ons gedrag en ons oordeel niet beïnvloeden door buitenlandse conflicten en we zullen verdergaan met onze pogingen tot duurzame relatieopbouw met alle mensen van goede wil. Jan Van Eycken, in persoonlijke naam IDkB (Interreligieuze Dialoog van de Kerk in Brussel) www.idkb.be
BDW 1441 PAGINA 17 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be
BDWOPINIE
BDW-verhalenwedstrijd
Heden geen plein
Ik heb zonet het laatste en winnende verhaal gelezen van de BDW-verhalenwedstrijd en moet zeggen dat ik twee maanden vooral op mijn honger ben blijven zitten. Volgens het wedstrijdreglement moest het verhaal zich afspelen in Brussel of een duidelijke band hebben met Brussel. Ik heb sterk de indruk dat de auteur van Zwaluw in de eerste paragraaf ‘Station Amsterdam-Centraal’ heeft vervangen door ‘Station Brussel-Zuid’ en in de laatste paragraaf ‘De zwaluwen keerden terug naar Amsterdam’ door ‘De zwaluwen keerden terug naar Brussel.’ Hier en daar in de tekst nog even Amsterdam veranderen in Brussel en ‘klaar is Kees’. Wat ze echter vergat te doen, was de Nederlandse tongval veranderen. In België spreekt een conducteur je niet aan met ‘mag ik u erop attenderen’, zeker niet tijdens de oorlogsjaren. Ook ‘voor de donder’ of ‘u kunt maar beter gaan lopen’ klinken niet echt ‘van hier’. In meerdere van de ingestuurde verhalen miste ik een echte link met Brussel, het gros van de verhalen kon zich situeren in eender welke stad en vaak had ik de indruk dat er gewoon wat werd gestrooid met namen van gekende straten en pleinen. Als ingeweken Brusselaar had ik gehoopt op kortverhalen met Brussel als bindmiddel, als hoofdpersonage, met een dominante, prominente en herkenbare aanwezigheid, verhalen ook waarin ik de ziel, het hart en de ingewanden van de stad herken. Volgend jaar beter? Ken Verbergt, Brussel
door Anne Brumagne
rierijk BDW-titeltje mogen lezen. Daar kan ik alleen maar dankbaar om zijn, toch? Of ik als vroege babyboomer dan nog iets te maken had met de eerste verjaardag van de bevrijding van Brussel? Mijn herinneringen schieten waarlijk te kort, die van mama bleven des te levendiger. Nabij de Bergensesteenweg waarlangs de bevrijdingstroepen waren binnengekomen, bracht mijn moeder mij ter wereld, dag op dag een jaar nadien. Moeizame bevalling met een gynaecoloog die zijn hoofd veeleer bij de memorabele verjaring had en die dan maar orakelde dat ze een ‘liberateur’ had gebaard. Veel te hoog gegrepen, vind ik, maar mama heeft het wel onthouden. Piet Slosse, Brussel
Schilder Emile Van Doren PORTRET EMILE VAN DOREN © ELINORBARNARD 1911
Villo © CHRISTOPHE DEGREEF
Aansluitend op hetgeen Kwinten Lambrecht (BDW 1440, p. 14) schrijft over Villo: laat de leden van de raad van bestuur de nieuwe fietsen testen door ze gewoon te verplichten een rit te maken tussen de Grote Markt van Brussel en de Wetstraat met een kostuum en das. Philippe Boute, Elsene
‘De Tommies zijn daar’ Ik wil graag reageren op het goede artikel ‘De Tommies zijn daar’ van Jo Goovaerts (BDW 1440, p. 6-7). Wat een schattig foutje. Ik zal wel niet de enige zijn die het heeft gemerkt. Zeventig jaar geleden is Brussel op 3 september bevrijd, zij het niet in 1945 - zoals te lezen was in BDW - maar in 1944. Toevallig ben ik op die 3de september 1945 geboren. Niet aan mij dus om iemand dat BDW-foutje kwalijk te nemen. Op mijn verjaardag heb ik zomaar mijn geboortedatum en –jaar in een glo-
Afgelopen vrijdag op de BDW-redactie in het Flageygebouw. Een eentonige beat die van buiten komt, begeleidt ons door de namiddag. In deze levendige buurt zijn we wel wat achtergrondlawaai gewoon. Toch is geconcentreerd werken moeilijk tijdens zo’n urenlang geluidsbombardement. De boosdoener was Smart, producent van kleine stadswagentjes, die op het Heilig-Kruisplein onder onze ramen zijn nieuwste modellen showde – en daarvoor behalve openbare ruimte ook veel decibels nodig had. Met de opbouw van het kleine-wagentjesdorp was men toen al verschillende dagen bezig, de afbraak gebeurde vorige maandag. Het Heilig-Kruisplein was al die dagen bijna volledig ingepalmd. Gelukkig is er in deze buurt nog een ander plein waar spelende kinderen terecht kunnen: het Flageyplein. De ‘Smart-bezetting’ van het Heilig-Kruisplein is geen alleenstaand geval. Voor Mijn Pop-uprestaurant van VTM stond er wekenlang een enorme constructie pal op het Muntplein. Het is ook niet typisch Brussels. In de weken van de Wereldbeker Voetbal was de grote Berlijnse laan die naar de Brandenburger Tor leidt, de Strasse des 17. Juni, omgetoverd tot … Hyundai Fan Park. Ook op momenten dat er geen wedstrijden op de grote schermen werden getoond, was de reclame van de Zuid-Koreaanse autobouwer (en bijbehorend lawaai) allesoverheersend. En dat bij een historisch zo beladen stadsdecor als de Brandenburger Tor: zowel de meest verwerpelijke als de meest heroïsche gebeurtenissen uit de geschiedenis van het land vonden daar plaats. (De Duitsers lieten deze reclame toe, in België zagen we er tijdens het WK geen graten in dat een biermerk zijn logo dwars over de tricolore vlag printte). Terug naar Elsene. In ruil voor de toelating om het plein te gebruiken, betaalt Smart het niet onaardige bedrag van 36.000 euro aan de gemeente. De centen zullen worden gebruikt om mee de kerstverlichting te financieren. De overeenkomst werd goedgekeurd door het schepencollege, maar toch rezen er ook binnen de meerderheid vragen. Het is ook een dilemma: gemeenten kunnen extra inkomsten zeer goed gebruiken. Maar hoever mag je gaan met het verpatsen van openbare ruimte en het bombarderen van buurtbewoners met beats? Die Smartjes op hun torentjes, met op de achtergrond belangwekkend erfgoed als het Flageygebouw, balanceerden alvast op de grens van het aanvaardbare.
WAUTER MANNAERT De kunstschilder Emile Van Doren werd geboren op 14 april 1865 in de Hoogstraat in Brussel, in de schaduw van de Kapellekerk. Rond 1900 verhuisde hij naar Genk waar hij een gerenommeerd landschapsschilder werd. Volgend jaar is het honderdvijftig jaar geleden dat hij werd geboren. Een grote overzichtstententoonstelling wordt gepland in Genk in 2015. We zoeken in het Brusselse naar schilderijen van hem om de catalogus van zijn oeuvre verder aan te vullen. Alsook zoeken we schilderijen van zijn schoonbroer Léon Jacque (°Brussel, 1865) en zijn vriend René Ovyn (°Kortrijk, 1862). Discretie verzekerd. hubert.bovens@pandora.be.
Hubert Bovens, Wilsele
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
BDW 1441 PAGINA 18 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
© AN DEVROE
Muurreclame voor Vigor-zeep (Sint-Pieters-Leeuw), voor de Wereldtentoonstelling van 1910 (Buizingen) of voor het elektrisch fornuis (Londerzeel).
Erfgoed > Oude reclamemuren in kaart gebracht
Spreken de muren ook in Brussel? BRUSSEL/VLAAMS-BRABANT – Op 12 september weten we of de Brabantse laureaat vzw De Muren Spreken de Vlaamse Monumentenprijs 2014 gewonnen heeft. We haasten ons op een rondrit langs reclamemuurschilderingen in Vlaams-Brabant en Brussel voor ze helemaal vervagen of verdwijnen achter een nieuwe gevelsteen.
A
chteraffer kunnen de Walckiersstraat in Evere en de Delleputstraat in Halle niet zijn: de reclameboodschappen op de muren daar waren bestemd voor de treinreizigers. Ze getuigen van een tijd waarin reclames nog jaren meegingen. Typisch was de erg resistente verf, al is dat na zes tot tien decennia natuurlijk relatief. De vzw De Mu-
aan de wand die een of twee restauraties per jaar aanpakt, en al eens ‘dode’ muurreclames, die nog alleen op oude postkaarten bestaan, opnieuw schildert.
Olijfje ren Spreken heeft zich het lot van deze muren aangetrokken. Ze zetelt in Steenhuffel (Londerzeel), maar heel Vlaanderen is haar werkterrein en, zo zegt voorzitter Edwin Deschepper: “We wensen niets liever dan dat er een tweetalige kern in Brussel gevonden wordt om het initiatief mee te dragen en informatie uit te wisselen. Er is in Brussel trouwens een
grotere bereidheid om muurschilderingen te respecteren, de traditie van de stripmuren zal daar niet vreemd aan zijn. Enkele muurschilderingen werden reeds in 2004 geklasseerd onder impuls van toenmalig staatssecretaris voor Monumenten en Landschappen Willem Draps.” Momenteel werkt de vzw samen met de heel actieve Nederlandse vereniging Tekens
Op een wachtmuur in de Stationsstraat in Londerzeel orakelt een breder-dan-life Olijfje: “Kookt electrisch”. Een reclamebord dat achteloos was aangebracht over het hoofd van het strippersonage deed Edwin Deschepper steigeren en hij begon in 2010 een actie om deze muur te vrijwaren. Zijn comité kwam erachter dat ENB (Electriciteit Noord België), voorloper
BDW 1441 PAGINA 19 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
automitrailleuses, die aan de Antwerpse fortengordel zeer effectief waren tegen de Duitse troepen. Ze gingen ook mee naar de IJzer, waar het pantserkorps verder ook bestond uit Renaults met een Minerva-motor, maar in de loopgrachten hadden deze wagens natuurlijk geen nut.” In de bibliotheek van Vilvoorde loopt er tot 9 oktober een tentoonstelling over Minerva en muurschilderingen, gekoppeld aan een voordracht in CC Bolwerk door de auteurs van Reizigers door de Grote Oorlog. De odyssee van een Belgisch pantserkorps 1915-1918.
van Electrabel-Eandis, de opdrachtgever was. In die tijd waren heel wat huizen in Londerzeel nog niet aangesloten op het verlichtingsnet en daar moest publiciteit voor het elektrische fornuis verandering in brengen. Ook de drie cijfers van het telefoonnummer hielpen bij de datering - 1938 - want een jaar later waren er al vijf cijfers nodig om alle abonnees van de regio Mechelen te bedienen. Zeldzaam is dat ook de schilder, Jan Stroobants, gekend is. Hij was een amateurschilder die kopieën maakte van oude meesters en een bewonderaar van Popeye. Auteur Annelies Verbeke herinnert zich uit haar kindertijd dat het hoofd van Olijfje het mikpunt was tijdens balspelletjes. Eerste verwezenlijking van de actiegroep was dat de gemeente besloot de muurschildering als dorpsgezicht te erkennen. Ruchtbaarheid kwam er dankzij het Radio 1-programma Peeters en Pichal dat ook de reclamemuurschildering van de erg vervaagde maar ooit verleidelijke Cigarettes Marouf aan het Gentse Sint-Pietersstation onder de aandacht bracht. Norbert Poulain had er in het tijdschrift Interbellum al uitgebreid onderzoek naar gedaan. Het Londerzeelse actiecomité mondde uit in de vzw De Muren Spreken, die intussen de waardevolle exemplaren oplijst, waarvan een selectie is opgenomen in de Inventaris Onroerend Erfgoed. Ook dient de vzw aanvragen in om bepaalde reclamemuurschilderingen te laten beschermen. Olijfje en Marouf zitten al in de fase van de voorlopige bescherming. Verder werden er dossiers ingediend voor de muurreclames voor Minerva in Vilvoorde en BP Motor Spirit in Aalst en Dendermonde. “Onze criteria om een bescherming te vragen zijn esthetiek, of de muur kleur brengt in de wijk, en de aanwezigheid van een lokaal draagvlak, nodig om ook maar iets in gang te doen schieten,” zegt Deschepper. Als Olijfje definitief beschermd is, kan gedacht worden aan restauratie of simpelweg bescherming tegen regen en vervuiling: “Dat hoeft geen herschildering te zijn: zeker in het zwart mogen de voegen erdoor komen. In Dendermonde is de BP-muurreclame des te meer bedreigd, want het gemeentebestuur keurde de plannen voor een aanbouw tegen de muur goed. BP (British Petroleum) was niet geïnteresseerd om de muren te sponsoren omdat ze geen benzine meer verkoopt. Voor dergelijke gevallen zou het prijzengeld van de Monumentenprijs (12.500 euro) erg welkom zijn als een soort rollend kapitaal, want vooraleer je subsidies krijgt, moet je eerst zelf geld uitgeven.”
Bommenwerpers Het is wat zoeken naar de reclamemuur in de Walckiersstraat in Evere die doodloopt op ‘t Moeraske en het spoor. In het begin van de jaren 1940, de periode waaruit de muurschildering dateert, werd er ook in de bioscoop reclame gemaakt om je te verzekeren tegen oorlogsschade: “RGT Risques de guerre”. Patrick Wouters van de erfgoedvereniging Brusselfabriek is fan: “Omdat het product waarvoor reclame gemaakt wordt dikwijls verdwenen is, kan ik gewoon smullen van het grafische aspect van oude reclamemuren, zonder gestoord te worden door de commerciële boodschap. De oude belettering is op zich vaak al de moeite waard. Hier hou ik ook van het silhouet van de drie bommenwerpers, en de ironie van de nabijheid van het rangeer-
“Omdat het product waarvoor reclame gemaakt wordt dikwijls verdwenen is, kan ik gewoon smullen van het grafische aspect van oude reclamemuren” station van Schaarbeek, groot doelwit van de luchtbombardementen in 1944.” Het historische, sociale en esthetische aspect van de muurschildering stond voor Draps niet ter discussie, vooral ook omdat het dorpscentrum van Evere en een deel van de Schaarbeekse Helmetwijk door de bombardementen weggeveegd werden. Een andere geklasseerde muurschildering (zie hiervoor ook momument.irisnet.be) prijst Shampooing Sano en L’Alsacienne Teintures Tissus aan in de Georges-Henrilaan in SintLambrechts-Woluwe. Visueel gebeurt er wat: een haarbos die gewassen wordt, de stoffen die uitgespreid worden. Je kan ook veel voorbeelden vinden via de website Brussels Walls van de Brusselse graficus Marc Thomasset, al dateert de laatste vondst al van een jaar geleden en geeft hij geregeld aan dat de muurschildering intussen al achter een nieuwbouw verdween. Maar een simpele wandeling levert altijd verrassingen op. In de Hoogstraat een muurreclame voor zeep en aan het Vossenplein een voor onder andere Martini. In de Blaesstraat grijpt Bonom in op een onleesbaar geworden reclamemuur. Wie de spoorlijn in Etterbeek passeert, leest dan weer “Ovomaltine donne des forces/geeft u kracht”. In de Brusselse Groendreef is de reclame voor Spa Monopole bijna onzichtbaar, voor het Spa-blauw moet je - voorlopig - in Nossegem zijn, waar de reclamemuur weer blootligt nadat een auto tegen de nieuwe gevelsteen is gereden.
Wereldtentoonstelling In een mooi gepatineerd groen wordt in de Jules Sermonstraat in Sint-Pieters-Leeuw Vigorzeep aangeprezen. Omdat Vigor, dat nu een van de vele merken van de zeepverdeler voor België is, economisch nog bestaat, kan Monumentenzorg hier niet subsidiëren. Maar ook deze onderneming is niet geïnteresseerd in een restauratie. In de Delleputstraat in Buizingen (Halle) zijn er twee reclamemuren terug te vinden. De muur waar verflagen van verschillende reclameboodschappen doorkomen, wat een waterverfeffect geeft, zal volgens de buurman achter een nieuwe gevelsteen verdwijnen. Deschepper, die er trouwens een gewoonte van zal maken om aan alle huizen met een muurschildering aan te bellen, maakt foto’s om ze te bewaren. De andere muur in de Delleputstraat is exclusief voor een reclame voor de Brusselse Wereldtentoonstelling van 1910. Bij de reclamemuur van Minerva op de Mechelsesteenweg in Vilvoorde vertelt Deschepper: “Deze publiciteit voor de luxeauto Minerva dateert waarschijnlijk uit de jaren 1920, in 1934 is het (fiets)merk gestopt met de productie van auto’s. Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren er een zes- tot achttal bankiers en baronnen die hun auto lieten ombouwen tot
Reclamemuurschilderingen in Vilvoorde, de Marollen en Evere.
© AN DEVROE
www.demurenspreken.nu
An Devroe
BDW 1441 PAGINA 20 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
(vlnr.) Jean-Jacques Gailliard ‘ontmaskerd’ (circa 1920), Afscheid van de Hofberg (1944), Mevrouw verlaat deze wereld (1962) en Hommage aan Salvator Rosa (1925).
Kunst > Brusselaar Jean-Jacques Gailliard herdacht met boek en retrospectief
Dochters Gailliard tonen schat BRUSSEL - Met zowel een Nederlandse als Franse monografie ‘JeanJacques Gailliard’ krijgt de exuberante kubist, futurist, expressionist en surrealist bijna 125 jaar na zijn geboorte een hommage om u tegen te zeggen. Dochters Geneviève en Isabelle Gailliard grabbelden in zijn atelier en woning, en tonen de erfenis.
O
p de grafsteen van JeanJacques Gailliard (Brussel, 1890 - Sint Gillis, 1976) staat een stoel. Een verwijzing naar de onzichtbare invulling van een ruimte tussen levenden en doden. Zit Gailliard, die graag op kerkhoven vertoefde, hier neer en staart hij u al
schilderend aan? Dit beeld portretteert perfect de etherische wereld waaruit de Brusselse artiest zijn inspiratie haalde. Twee beslagen kunstkenners, Alfonso Enríquez de Villegas Díaz, vriend van Gailliard, en Xavier Canonne, directeur van het Fotografiemuseum van Charle-
roi hebben voor uitgeverij Marot een turf van een naslagwerk over zijn reilen en zeilen geschreven. Als lid van 7 Arts (met Flouquet en Bourgeois), als medeoprichter van Asaut (modernistische periode), als veelzijdig theaterdecorateur en boekillustrator (abstracte geometrie) maar vooral als lid van Les peintres constructeurs (met Servranckx, Baugniet en Jansinski) sloeg Gailliards werk meteen aan. Zijn portretten van Maeterlinck, Khnopff, De Ghelderode en Ensor - hij was vaak in Oostende bij ADVERTENTIE
Thalia Theater Hamburg & NTGent/Luk Perceval
The Wooster Group
© ARMIN SMAILOVIC
© PAULA COURT
ARTIESTEN HERDENKEN 14-18 THE WOOSTER GROUP THALIA THEATER HAMBURG & NTGENT/LUK PERCEVAL FORCED ENTERTAINMENT BRUSSELS BRECHT-EISLERKOOR DE WARME WINKEL PIETER DE BUYSSER & MAIKE LOND TRISTERO & TRANSQUINQUENNAL E.V.A.
www.be14-18.be
KAAITHEATER & KAAISTUDIO’S – 2 FIJNE ADRESSEN IN BRUSSEL
WWW.KAAITHEATER.BE/UPINARMS KAAITHEATER.BE
BDW 1441 PAGINA 21 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
© GAL.DEVUYST/MARC STEVENS/MAROT
hem - blijven fascineren. De Villegas geeft volop kritiek op de ‘blinde’ maatschappij: “Hebben de critici en historici dan geen interesse voor wat ze niet begrijpen, voor wat hen te boven gaat?”, hekelt hij. Gailliard, wiens vader Franz als impressionist grote bekendheid geniet (Jean-Jacques woonde zelfs in de straat die zijn vaders naam kreeg in Sint-Gillis, JMB), heeft nochtans een fascinerende en authentieke kunsterfenis nagelaten: “Met intelligentie schurkt hij tegen alle tendensen aan, zonder zich ooit te laten vangen door de mode en grillen van de dag,” stelt de eerste uitvoerige monografi e over de meester van het ‘surimpressionisme’. Een term die Gailliard zelf bedacht, wanneer hij in 1928 terugkeerde naar de fi guratieve schilderstijl, met verwijzing naar de realiteit achter de zichtbare werkelijkheid.
Grote existentiële vragen hielden Gailliard een leven lang bezig, van zijn kunstopleiding in Brussel (1903) tot zijn jaren in Parijs (contacten met Picasso, Satie, Cocteau...). Daarbij had hij interesse voor alle stromingen, de wereld van esoterie en occultisme voorop. Als aanhanger van het soefi sme (1910) en vooral als bekeerling (1912) in de leer van de Zweedse mysticus Swedenborg keert zijn spiritualistische oriëntatie altijd terug in zijn wisselend oeuvre. Zijn in kunstmiddens bejubelde decoratie van de kapel van de kerk van Nieuw Jeruzalem (volgelingen van Swedenborg) in de Gachardstraat, die intussen is gesloopt, getuigt van zijn zin tot symboliseren. Gailliard schildert daarnaast ‘veel landschappen die portretten zijn, en portretten die landschappen blijken’, om een van zijn andere stijlen samen te vatten. Ook wordt hij gezien als visueel verslaggever van het oude Brussel, door de talloze (nu afgebroken) huizen en straatpartijen te vereeuwigen in Oostindische inkt en aquarel. Zoals het Vlogaertsteegje, de laatste uitspanning in Brussel (Visitandinnenstraat) of de gesloopte huizenrij op de Kunstberg. Voor een kleine retrospectieve bij de Zavel lieten zijn twee dochters kiezen uit vaders intact gebleven atelier in de Franz Gailliardstraat 12. “We willen wel meer exposeren,” stelt Isabelle Gailliard op de vernissage. “Als er zich kansen aanbieden, want we moeten denken aan wat na ons met dit oeuvre gaat gebeuren.” Jean-Marie Binst Boek ‘Jean-Jacques Gailliard’, Uitg. Marot, 424 blz., 550 illustraties, 49,50 euro. Expo in Galerie ABC, Lebeaustraat 53, Brussel, nog op 11 en 12 september van 11u30 tot 18u, 02-511.32.53.
ADVERTENTIE
Sociale Verhuurkantoren (SVK)
Verhuur uw woning zonder risico en zonder zorgen
a Gegarandeerde huur elke maand a Verzekerd verhuurbeheer a
Onderhoud van uw woning
a Hulp bij renovatie a Fiscale voordelen
www.fedsvk.be 02 412 72 44
De olie zal zich tot een ronde druppel verenigen, zo bolvormig mogelijk door de interne aantrekkingskrachten binnen de olie. Sla krachtig met een vork door de druppel in de kom en plots hebt u twee druppels in de ‘afstotende’ azijn. U hebt de contactoppervlakte tussen water en olie verdubbeld! Nog een paar keer en er zijn méér duppels, en dus ook véél meer contactoppervlakte waar water en olie zich afstoten. Doe dit in een fl es en schudt krachtig gedurende een halve minuut. Nu hebt u een vinaigrette. Handig op de sla, maar binnen de kortste keren scheiden olie en azijn zich weer en u moet weer schudden. Hier komt nu de rol van het ei op de proppen. Eigeel bevat lecithine. Lecithine is een stof die wat lijkt op zeep. Het bestaat uit ingewikkelde moleculen die aan een kant zo vet zijn als olie en aan de andere kant wateroplosbaar. Ze gaan dus met hun oliestaart in de olie worden gezogen, maar de waterige kant blijft buiten de druppel piepen en voorkomt dat ze met andere oliedruppels gaan versmelten. Zoiets noemen ze een emulgator en er zitten er zo in heel wat producten, denk aan chocopasta. Ook de zuurte van azijn helpt om de druppels gescheiden BRUSSEL EN DE WERELD te houden, mosterd (die meestal zelf azijn bevat) en CULINAIR ONTDEKT citroensap helpen mee. Mayonaise ‘pakt’ het best wanneer de ingrediënten koud zijn. Oliedruppels worden eerst heel voorzichtig toegevoegd. Hoe harder men klopt, hoe kleiner de druppels worden en hoe groter de afstotende oppervlakte. Als men te veel klopt, voegt men te veel energie toe en kan men de druppels weer in elkaar slaan! Rustig dus. Bij een geslaagde mayonaise is er vier keer meer olie aanwezig dan azijn, maar nog En toen kreeg ik plots een uitnodiging. Ik had steeds zitten de oliedruppels tussen de azijn en niet al veel gehoord over een mayonaisefabriekje in omgekeerd. Zuivere mayonaise, ook industriële, beBrussel en over wat een mooi product die aflewaart behoorlijk lang. Ze scheidt bij hitte of in de vert. Natura heet het merk. zon (toevoeging van energie). De populariteit van mayonaise komt er met de koHet verhaal begint in de jaren 1930 met een vis- loniale periode, wanneer plots de prijs van spijsolie winkel in Vorst. Philippe Vryghem maakt er zijn ei- daalt. Daarvoor was olie schaars en duur, en nodig gen mayonaise die hij ook apart verkoopt in potten. voor verlichting of om verf en zeep te maken. OlijfDat heeft veel succes. Op den duur sluit Flup de vis- olie vond men ongeschikt voor menselijke conwinkel en gaat hij alleen nog mayonaise maken. In 1970 komen er vier bakkerijkloppers die dag in dag uit mayonaise kloppen. En zo van zoon op kleindochter. Afnemers zijn de betere winkels (Rob!) en verschillende grote en kleine restaurants. Maar op 92-jarige leeftijd vindt kleindochter Vryghem dat het mooi is geweest en zet de zaak te koop in 2012. Dat wordt opgepikt door de jonge Arthus de Bousies, hij zoekt een nieuw bedrijfslokaal, maar Brussel laat hem daarbij in de steek, het wordt Tubeke. Hij verhuist de originele kloppers en het personeel mee en ik ben de productie gaan bekijken. Van een ontwapenende eenvoud. Dit om aan te tonen dat er sumptie. Het is pas de Europese Commissie, bij de te leven valt van mayonaise alleen, op voorwaarde toetreding van Spanje tot de Unie in 1986, die met dure marketingcampagnes de hele wereld aan de dat je die verkoopt en niet allemaal zelf opeet. Mayonaise is een bijzondere saus. Het idee, olie olijfolie kreeg. Maar de koloniën en de belle époque en azijn binden met eigeel, duikt al op in de zeven- brachten ons de arachideolie (toen ik klein was de tiende eeuw. Keukenencyclopedieën bevechten el- enige die hier werd gebruikt), de saffl oer-, palm- en kaar voor de oorsprong van de naam, maar het is sojaolie. Olierijke gerechten werden toen pas gangde boereneenvoud zelve: het ei helpt om een gladde baar. Frieten en mayonaise hebben we te danken saus te maken van olie en azijn. Die twee zijn al heel aan West-Afrika en Indochina. lang in gebruik om slaatjes te pimpen. De olie laat Mayonaise staat dus in ieders kast, zelfgemaakt of sla minder rauw smaken en azijn neutraliseert de niet. Het maakt smakeloos industrieel voedsel eetklefheid van de olie. Maar ze mengen niet! Met een baarder. Wie kan ontvette schouderham door zijn ei erbij wel. Ik geloof dus rotsvast in de hypothese keelgat krijgen zonder toevoeging van dit wonderdat mayonaise zijn naam betrekt van ‘moyeu’, Pi- middel? Restjes worden vlees- en vissla, zelfs groencardisch (Ch’ti) voor eigeel. Naar de vuilbak met ten gaan beter binnen met een lik mayo. mythes over de zeeslag bij Port Mahon, de hertog Al is niet iedereen voorstander. Louis Paul Boon van Mayenne of de goede stad Bayonne! schreef in 1972 het stijgend aantal echtscheidingen Mayonaise is een emulsie van olie in een waterige toe aan mayonaise. Smakelijk. fase, in verdunde azijn dus. Een emulsie is een min of meer stabiel mengsel van stoffen die normaal niet mengen. Melk is een emulsie (van vet in wa- nick.trachet@bdw.be ter), boter ook (van water in vet). Neem wat azijn in een kom en doe er een drup olie in. Het water (het De hele reeks nalezen? belangrijkste onderdeel van azijn) stoot de olie af. www.brusselnieuws.be/trachet
Nick Trachet
Mayonaise
“Frieten en mayonaise hebben we te danken aan West-Afrika en Indochina”
BDW 1441 PAGINA 22 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Geschiedenis > Literaire Koude Oorlog in het Park van Laken
Paviljoenen op Expo’58 doorgeefluik van propaganda BRUSSEL - Recent maakte de CIA een honderdtal geclassificeerde documenten uit de jaren 1950 openbaar. Die werpen een licht op een bijzondere pagina uit de Koude Oorlog. Ze maken meteen ook duidelijk – mocht dat nog niet het geval zijn - dat Brussel ten tijde van Expo ’58 een brandpunt van internationale spionagebedrijvigheid was.
leen te maken met haar associatie met hem.
Dokter Zhivago
I
n The Zhivago affair (nog niet vertaald) van Peter Finn en Petra Couvée wordt uit de doeken gedaan hoe de Amerikaanse geheime dienst met een beetje hulp van het Vaticaan en een Russische dichter de SovjetUnie van binnenuit wilde aanvallen. En die aanval werd ingezet vanuit Brussel. De planners van Expo ’58 hadden in de beste Belgische anarcho-humoristische traditie de paviljoenen van de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten pal naast elkaar geplaatst, rond het Jean Offenbergplein. Er lagen maar een paar tientallen meters tussen beide gebouwen. Het paviljoen van het Vaticaan lag iets verderop en zou een cruciale rol spelen in een bizar hoofdstuk uit de literaire Koude Oorlog. De Amerikanen waren aanvankelijk niet zo opgezet met het succes van het Sovjetpaviljoen. Die hadden namelijk een replica van de Spoetnik mee naar Brussel genomen en dat trok drommen kijklustigen. In het Amerikaans Congres werd de deelname van de VS aan de Wereldtentoonstelling zelfs een prnederlaag genoemd. Toch gebruikte de CIA de expo om de Koude Oorlog verder te voeren. En dat wilden ze doen via de literatuur.
De CIA besliste om het communisme ideologisch aan te vallen met Sovjetdissidente auteurs, zoals dit boek van Boris Pasternak.
Boris Pasternak Aanvankelijk had de CIA het plan opgevat om het communisme ideologisch aan te vallen door de Sovjet-Unie te overspoelen met vertalingen van Westerse literatuur. Maar al gauw kwamen ze tot de conclusie dat het veel interessanter was om gebruik te maken van de ruim voorhanden zijnde Sovjetdissidente auteurs. Hun keuze viel op Boris Pasternak. Die leidde al enkele jaren een teruggetrokken bestaan in zijn datsja (een typisch Russische zomerwoning, KD) in het schrijversdorp Peredelkino. Pasternak had zijn reputatie gevestigd als dichter in de jaren twintig, maar toen de Sovjet-Unie op bevel van Stalin vanaf de jaren 1930 Russische auteurs begon op te leggen hoe ze juist moesten schrijven (in de zogenaamd socialistisch-realistische stijl), was zijn literaire output stilgevallen en beperkte hij zich hoofdzakelijk tot vertaalwerk. Pasternak lag niet goed bij het regime. Een aantal van zijn buren/collega’s waren in de jaren 1930 al opgepakt en geëxecuteerd. Hun werken verdwenen vervolgens zonder uitzondering uit de Russische bibliotheken en boekhandels. Omdat Pasternak zelf ook behoorlijk kritisch stond tegenover Stalin, werd hij voortdurend in de gaten gehouden. Ondanks de voortdurende dreiging wist hij echter steeds de dans te ontspringen. Zijn minnares Olga Ivinskaya had minder geluk. Zij werd beschuldigd van spionage en naar de goelags gestuurd. Volgens Pasternak had haar arrestatie louter en al-
Beelden uit de beroemde verfilming door David Lean.
Na Stalins dood in 1953 en de zogenaamde ‘dooi’ onder zijn opvolger Chroesjtsjov, was Pasternak begonnen aan een roman, Dokter Zhivago. Het vrouwelijk hoofdpersonage Lara was gebaseerd op zijn minnares. Goed beseffende dat hij het boek toch niet in eigen land zou kunnen uitgeven, werden verschillende stukken van het boek het land uitgesmokkeld. Uiteindelijk werd het boek in 1957 bij een communistische uitgever in Italië gedrukt, in het Italiaans. De CIA ontdekte Dr Zhivago en vond dat het boek een geweldig propagandagehalte had. Immers, zouden de Sovjetburgers hun eigen regering niet in vraag beginnen te stellen wanneer ze merkten dat een exceptioneel werk van hun grootste, nog levende auteur niet eens in eigen land in het Russisch uitgegeven mocht worden? In een interne CIA-nota werd de publicatie van het boek omschreven als “het belangrijkste literaire werk dat ooit uit het Sovjetblok was gekomen”. In dezelfde nota werd de opdracht gegeven om het boek in zoveel mogelijk vertalingen te publiceren, waaronder uiteraard in het Russisch. Een CIA-agent werd ermee belast het Russische manuscript op te sporen. Hij leverde het een paar weken later netjes in, op twee microfilms. De operatie met de codenaam ‘Aedinosaur’ was van start gegaan. De Russische versie van Dokter Zhivago werd in Den Haag gedrukt, op kosten van de CIA. De duizend exemplaren van het boek werden vervolgens zo efficiënt mogelijk bedeeld. Een aanzienlijk deel daarvan gebeurde tijdens Expo ’58. Ironisch genoeg gebeurde dat via het paviljoen van het Vaticaan. De pauselijke staat had per slot van rekening zelf een vierhonderd jaar lange traditie in het verbieden van boeken. Pas in 1966 werd de beruchte Index afgeschaft. De CIA gooide het evenwel op een akkoordje met zijn buren. In het Vaticaans paviljoen, quasi recht onder de neus van de Sovjets, werden exemplaren van Dokter Zhivago in de handen van de Russische bezoekers gestoken. Het boek zou een eclatant succes worden. Een paar jaar later maakte David Lean er de gekende filmversie van, met Omar Shariff en Julie Christie. Of Pasternak de gevolgen van de CIA-verspreiding van zijn werk ten volle had ingeschat, is minder duidelijk. Er werd druk gelobbyd om hem de Nobelprijs voor Literatuur toe te kennen en dat gebeurde ook effectief in 1958, onder meer op basis van zijn intussen berucht geworden roman. Het Sovjetregime en de machtige Schrijversbond konden echter niet lachen met de eer die volgens hen een belediging voor de Sovjet-Unie was, en ze dwongen hem af te zien van de prijs. (Enkel Sartre zou nadien de Nobelprijs nog weigeren.) Twee jaar na deze ophefmakende pagina uit het communistische tijdperk, stierf Pasternak. De documenten over operatie ‘Aedinosaur’ verdwenen vervolgens voor een dikke vijftig jaar achter slot en grendel. Kurt Deswert
BDW 1441 PAGINA 23 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Artists in residence JMH Berckmans en Antwerpen
De klank van Barakstad Op Wikipedia staat dat Berckmans geboren werd in Leopoldsburg. Maar hoewel hij daar zijn jeugd doorbracht en naar eigen schrijven ook verwekt werd, schreef Berckmans in Vergeet niet wat de zevenslaper zei ook dat hij ter wereld kwam ‘in een kraambed in het hospitaal van Mol’ (...) ‘Op de plaats en het ogenblik van de aankomst regent het en stormt het en rukt de wind hard en genadeloos aan de bladerloze kruinen van de vlierboom en de pruimelaars op het bleekveld naast de mesthoop.’ Het doet er natuurlijk niet zoveel toe waar Berckmans geboren werd. Maar we willen het hebben over de plaatsnamen die Berckmans graag bezigde. JMH Berckmans was eigenlijk een soort prozadichter, een literaire jazzmuzikant: hij hield van woorden en zinnen omwille van hun klank en ritme, en ook wel omwille van de associaties die ze oproepen. De precieze betekenis was al van minder belang, want woorden kregen bij Berckmans omwille van de herhaling, de verhaspeling of de context waaraan ze onderworpen werden een heel eigen soort betekenis. In zijn donkere, doorrookte schrijvershol zette hij alle standaards naar zijn
© KLAAS KOPPE
BRUSSEL - Op 31 augustus 2008, zes jaar geleden dus alweer, stierf in Antwerpen de cultauteur Jean-Marie Henri ‘JMH’ Berckmans. Laat ons hem en zijn even tragische als komische en lyrische werk niet vergeten.
hand, en zo kreeg je de ‘jazz op aswoensdag’ of de ‘as op jazzwoensdag’ waarmee hij zijn onvolprezen oeuvre vulde.
Boektitels vol plaatsnamen Die gevoeligheid en dat gehoor voor de klank van woorden kwam ook tot uiting in Berck-
mans’ veelvuldige gebruik en gespeel met namen - of het nu eigen-, straat- of andere plaatsnamen betrof. Getuige daarvan vele van zijn briljante boektitels zoals Rock & roll met Frieda Vindevogel (1991), Brief aan een meisje in Hoboken (1994), Taxi naar de Boerhaavestraat (1995), Bericht uit Klein Konstantinopel (1996) of Slecht nieuws voor Doctor Paf de Pierennaaier (1997). Misschien zou iemand op het idee kunnen komen om een encyclopedie samen te stellen met de talloze namen uit het oeuvre van Berckmans, maar dan zou die snel vaststellen dat de lemmata in de encyclopedie allemaal kort blijven. Want wat er uiteindelijk in Hoboken of Klein Konstantinopel, met Frieda Vindevogel of Paf de Pierennaaier gebeurt, doet er zoals gezegd minder toe dan hoe het klinkt. Zo kom je in Taxi naar de Boerhaavestraat de naam Boerhaavestraat maar een paar keer tegen. In de Antwerpse Boerhaavestraat was vroeger een ‘zottenhuis’ gevestigd, en Berckmans gebruikt Boerhaavestraat als een welluidende metafoor voor een droef en geïsoleerd einde in absolute krankzinnigheid. Vermits Berckmans niet zo’n optimistische kijk had op het geestelijk welzijn van zichzelf en zijn medemens, zegt het feit dat je de taxi moet nemen om naar de Boerhaavestraat te gaan volgens mij overigens minder over de mate waarin de mens zijn levenslot zelf in
ADVERTENTIE
handen heeft, dan over de geografie van Antwerpen. De Boerhaavestraat bevindt zich namelijk helemaal in het noorden van Antwerpen, terwijl de actie in de rest van Berckmans’ leven en oeuvre zich afspeelt in een wijk in het zuiden van de stad. Die stad noemde hij ‘Barakstad’, en die wijk de ‘Grauwzone’. De Grauwzone betreft de buurt rond de Lemméstraat (waar zijn ouderlijk huis stond), de Lange Lozanastraat (waar zijn stamcafé De Raaf te vinden was), de Brederodestraat (waar hij lang woonde), en de Lange Batterijstraat (waar hij wel eens naar een dienst van het OCMW moest). Ook al die straatnamen, waarmee de schrijver op een ietwat autistische manier zijn wereld afbakende, krijgen bij Berckmans een speciale lading. Denkend aan de straatnamen die Berckmans gebruikt, en aan de Antwerpse klanken waarmee ze worden uitgesproken, moet ik ook aan mijn grootouders denken die in Deurne en Borgerhout woonden. Ook hen hoorde ik als kleine jongen in gesprekken tussen volwassenen vaak zwaarwichtige namen van Antwerpse straten noemen. Ik vraag me zelfs af of het niet iets typisch Antwerps is, die gewoonte om gretig met straatnamen te strooien. Antwerpenaars vermelden in hun uitleg aan derden de namen van hun straten alsof iedereen weet waarover ze het hebben. De namen fungeren als een soort wachtwoord: als je niet weet waar de Lange Beeldekensstraat, de Lange Leemstraat, de Lange Gasthuisstraat, of de Lange Ridderstraat liggen, dan is dat een teken dat je er waarschijnlijk ook niets te zoeken hebt. Je mag er alleen naar luisteren. Michaël Bellon
www.brusselnieuws.be/inresidence
BDW 1441 PAGINA 24 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Nick Defour op de toog van café Santana: “Alles wat ik ooit wilde doen, komt samen in Shetahr.”
Nick Defour, zanger van Shetahr
‘Ik haal inspiratie uit wat bizar is’ BRUSSEL – Nick Defour is de zanger van Shetahr, dat Brusselse trashpop brengt. We strikken hem vlak voordat hij voor enkele maanden naar Griekenland vertrekt, in het volkse café Santana aan het Rouppeplein. Zoals Defour in ‘Dive in the pool’ zingt: “Let’s take a dive in the pool/ Hope the water is deep enough for two.”
V
ia zijn studies aan Sint-Lukas belandde Nick Defour zeven jaar geleden in Brussel. “Ik zag me na het middelbaar niet meteen Handelsingenieur of Geneeskunde studeren. Vanaf mijn vijftiende wou ik dingen maken en ‘anders’ zijn, met daarbij Kurt Cobain als leidend model. Ik weet nog dat ik eens bij mijn vriendin Lotte thuis zat met lang ros geverfd haar – mislukt blond, eigenlijk – en een kleedje aan. De zus van Lotte vroeg zich af wie dat lelijke meisje was (lacht). Bon, ik wou kunstenaar worden, maar ik wist nog niet wat dat juist inhield.” “Ik koos voor schilderkunst omdat ik daar nogal een romantisch idee over had, maar na een jaar had ik door dat het niet was wat ik
paar residenties en tentoonstellingen, maar ik haalde er geen vreugde uit. Ik vond het leuk om ergens naartoe te leven en iets te maken, maar uiteindelijk is er te weinig interactie in de kunstwereld. Dat was ik beu.”
Melkmeisje zocht. Ik ging eigenlijk naar Sint-Lukas met een vrij beperkt beeld van beeldende kunst. Op een jaar tijd leer je de kunstgeschiedenis kennen en merk je dat er heel wat meer mogelijk is. Daarna ging ik naar het experimenteel atelier waar alles mocht. Ik begon meer en meer met performance te werken.” De studies aan Sint-Lukas waren redelijk confronterend voor de jonge Defour. “Als ik iets maakte, vroeg ik me vaak af: ‘Wat wil ik hiermee bereiken?’ Zo heb ik ooit negen maanden met een stuk stoel op mijn schouder rondgelopen, dag in dag uit. Alleen slapen deed ik zonder. Ik wilde mezelf testen: hoe ver wil je gaan voor een werk? Hoe hard meen je dit?” “Toen ik was afgestudeerd in 2010 deed ik een
Na zijn studies sloot Defour zich aan bij De Sprekende Ezels, een experimenteel vrij podium voor woord en muziek, eerst in café Lava, daarna in De Monk. “Dat was de eerste keer dat ik voor een publiek iets deed, buiten een galerij. Plots moest ik met het publiek bezig zijn. Ik zeg niet per se dat je het publiek moet behagen, maar je moet het wel bekijken.” “Mijn eerste performance op De Sprekende Ezels, in de Lava, bestond uit één zin: ‘Ein Man, Ein Word / Limburg, waar dromen ontwaken’. Ford Genk was toen net failliet. Het ging mij niet om de politieke betekenis, ik wou iets korts doen, wat tegelijkertijd veelzeggend was. Voor de rest vertelde ik vaak verhalen waarbij iemand iets heel normaals doet, zoals een blik-
© MARC GYSENS
NAAR GRIEKENLAND Wie Shetahr in Brussel aan het werk wil zien, zal wellicht tot begin 2014 moeten wachten: tot dan trekken Nick en zijn vriendin Lotte door Griekenland. “Oorspronkelijk wilden we voor een jaar vertrekken, maar omdat het zo goed gaat met Shetahr, komen we wellicht al in januari of februari terug. Ik ben benieuwd om te kijken hoe het is om weg te zijn uit Brussel, weg van de routine. Ik wil even een reset doen en daarna veel schrijven.” “We hebben enkele Griekse contacten, maar voor de rest ligt er niets vast. We gaan proberen om enkele keren op te treden. In december komt onze drummer naar daar, we willen de release party van onze 7 inch-plaat ter plekke doen. Voor de rest ben ik me nog niet helemaal bewust van de mogelijkheden (lacht).”
BDW 1441 PAGINA 25 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
“Maarten, Lotte en ik hebben geen schrik van elkaar. We werken samen en we komen tot een ding waarvan je op voorhand nooit had kunnen bedenken dat het ooit zou kunnen bestaan” met iemand praat, kijk ik altijd hoe een persoon reageert op wat ik zeg. Mensen gaan ook naar muziekoptredens voor de chemie die tussen de band en het publiek ontstaat. Anders werkt het niet. Voor poëzie geldt hetzelfde.”
Cassette “Alles wat ik ooit wilde doen, komt nu samen in Shetahr. Het gaat om meer dan muziek: op het podium staan, op de juiste manier bewegen, goede visuals ook. Ik geraak er mijn teksten in kwijt. Shetahr werkt ook maar omdat we elkaar zo goed kennen en aanvoelen. De gitariste, mijn vriendin Lotte Beckwé, ken ik al van mijn twaalfde, drummer Maarten Raskin ken ik al acht jaar. We hebben geen schrik van elkaar. We werken samen en we komen tot een ding waarvan je nooit had kunnen bedenken dat het zou kunnen bestaan.” “Vroeger had ik een groepje met mijn vriendin Lotte, Frottage, akoestische gitaar en zang, kampvuurpunk. Op een bepaald moment stapten we naar Maarten om te kijken of Frottage ook werkte met drums, maar dat bleek geen succes. Tot we zomaar begonnen te jammen. We maakten een opname van een uur, waarin ook de naam Shetahr is ontstaan, en gaven die aan Tommy Denys van concertzaal en kunstenhuis Les Ateliers Claus. Dankzij hem kregen we een optreden in december, waar we twee maanden volop voor repeteerden. Van het optreden dat welgeteld dertien
minuten duurde, maakten we een opname en een cd, die we aan concertzaal Magasin 4 gaven met de boodschap ‘Hi. We would like to play at Magazin 4, please contact us’. Drie weken later kregen we toestemming. Op het grote podium van Magasin 4 hebben we een heel strakke set gespeeld. We leerden er Antonin en Jessica kennen, die elk een microlabel hebben: Attila Tralala en Sonophagia. Samen met hen hebben we een cassette uitgebracht op vijftig exemplaren, Live at Magasin 4.”
3 VRAGEN AAN ANDRE P. VAN HAM
Geen relâche op maandag
Rolletjes SINT-PIETERS-WOLUWE – Sinds 1976 staat vzw Kunst en Cultuur in Sint-Pieters-Woluwe garant voor een aantrekkelijk aanbod Nederlandstalig theater. De voorstellingen in het Cultureel Centrum hebben ongeveer twee keer per maand plaats op maandagavond, en worden nog altijd druk bijgewoond. Vierhonderd abonnementhouders: directeur en programmator André van Ham, 82 jaar oud, legt uit hoe hij dat nog elk jaar klaarspeelt. Uw kwaliteitsvol Nederlandstalig aanbod is behoorlijk groot voor een gemeente. Wat is daarvan de voorgeschiedenis? André van Ham: “In 1976 werd het gemeentehuis hier uitgebreid, en liet FDFburgemeester François Persoons er ook een cultureel centrum in installeren. Hij wilde daar naast Franstalig theater ook Vlaams theater in. Ik werd de flamand de service in het ‘Centre culturel et de congres de Woluwe Saint-Lambert’, waarvan de werking later splitste in ‘Arts et Culture’ en ‘Kunst en Cultuur’, toen dat voor het verdelen van de subsidies nodig werd. Onder die vlag opereren wij nu al vijftien jaar in een financieel gezonde situatie.”
Defour haalt zijn inspiratie uit het dagelijks leven en uit de omgang met mensen. “We maken normale liedjes die soms een beetje psychotisch of fucked up worden, net zoals de realiteit. Ik haal veel inspiratie uit wat bizar is. Een tijd geleden stond ik op en zag door mijn raam een dikke, lelijke oude vrouw met een bloemenjurk. Dan gaat het vanzelf.” Alsof hij op het podium staat: “Ik wou dat ik op een trein zat of een stoomboot aan het begin van de twintigste eeuw, toen jonge knappe vrouwen nog bloemenjurken droegen.” Roept: “Maar nu, nu zie ik een oud wijf, ze is net de hoek om, wow maar dat is nog erger, nu zit ze in mijn hoofd!” “We repeteren veel, maar werken ook snel. Bijna iedere repetitie komt er een nieuw nummer. We hebben nu pas opgenomen bij Les Ateliers Claus. Het was een leuke samenwerking, we waren vrij, kregen veel tijd en plaats. Tommy van Les Ateliers Claus, die soms bas speelt, deed de mix van de 7inch die binnenkort uitkomt onder Les Albums Claus.” “Ieder optreden is anders. Voor ons eerste optreden waren we nerveus, het was een vrij statisch gebeuren. Ik ben daarop steeds dichter bij het publiek gaan staan, letterlijk, van het podium af. Weg van die barrière. Op Fête de la Musique had Les Ateliers Claus een podium in de buitenlucht dat wij mochten afsluiten vanop een oude brandweerwagen. Het publiek was crazy, enkele toeschouwers gingen compleet mee in de muziek. Dat geeft veel energie. Hoe ik beweeg op het podium, ligt niet op voorhand vast. Ik zit meestal diep in de tekst. De meeste teksten heb ik zelf geschreven en er zit een bepaald gevoel in. Ik kan me de personages en de situatie wel inbeelden. Het zijn bijna rolletjes die je speelt, die je kiest.” Wat de toekomst brengt voor Nick Defour? “We moeten zoveel mogelijk kunnen spelen. Ik ben benieuwd hoe het is om dagelijks bezig te zijn met Shetahr.” Ken Lambeets
Hoe ziet een gemiddeld jaarprogramma er bij jullie uit? Van Ham: “Ik heb twee regels. Ik voer geen theatergroepen op die gevestigd zijn in Brussel: ik moet niet doen wat het Kaaitheater of de KVS doet. Verder zoek ik naar een programma dat bevattelijk is voor iedereen tussen 18 en 88 jaar, maar dat wel hedendaags is, in de zin dat het hedendaagse thema’s behandelt, ook al zouden sommige mensen daar aanstoot aan kunnen nemen. Zo openen we nu het seizoen met Scarlatti (op 6 oktober), een stuk dat een heleboel vragen stelt over multiculturaliteit, religie, klassenverschillen, enzovoort.” “Onze beperking is dat we geen hele week kunnen programmeren. Gemiddeld zijn er twee voorstellingsavonden per maand – van
shetahr.bandcamp.com www.facebook.com/shetahrofficial In december stelt Defour tentoon in de vitrine van de bibliotheek van Sint-Lukas. Vitrine nummer 50: prentbriefkaart aan Brussel De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet
Kunst- en Cultuur in Sint-Pieters-Woluwe telt vierhonderd abonnementhouders.
oktober tot aan de Goede Week. In principe op maandag, vanwege de relâche in de Franstalige theaters op maandag.” En hoeveel publiek komt er dan op af? Van Ham: “Mensen uit Woluwe, de rest van Brussel en uit Vlaanderen. We verkopen nu meer dan vierhonderd jaarabonnementen. Toen we vijftien jaar geleden begonnen, waren dat er 85. Ik ga dan ook zeer laag met mijn prijzen. Waarom? Omdat ik subsidie krijg en omdat ik van de regel ben dat zo’n gemeentelijke subsidie, waar iedereen al aan meebetaald heeft via de gemeente, terug mag gaan naar de toeschouwers. Zo kan je met een abonnement bij ons al een voorstelling zien voor 5 euro, want we vragen 60 euro voor twaalf voorstellingen. Qui fait mieux?” Michaël Bellon www.woluwe.be/kunstencultuur
© SHETAHR
BIJNA 30 GALERIES ZETTEN DEUR OPEN VOOR BRUSSELS ART DAYS. De jaarlijks terugkerende kunstdagen vinden dit jaar plaats op 13 en 14 september. Het is de zevende keer dat de Brussels Art Days plaatsvinden. Tijdens deze dagen kunnen geïnteresseerden bijna dertig galeries bezoeken, die hun deuren openzetten tussen 12 en 19 uur. Deelnemende galeries zijn onder andere Jan Mot en Meessen De Clercq. Op 12 september is er bovendien nog een conferentie rondom het thema ‘Brussel als belangrijkste culturele hoofdstad in Europa’. n TENTOONSTELLING ROND FILMAFFICHES NOG EEN MAAND TE ZIEN. Het Archief van de Stad Brussel, Cinematek en vzw Sept Art-là slaan de handen in elkaar om een tentoonstelling rondom filmaffiches te organiseren. De tentoonstelling loopt van 5 september tot 5 oktober. Naast filmaffiches uit de beginjaren van de cinema kunnen bezoekers ook toegangstickets en oude architectenplannen bewonderen. De tentoonstelling, getiteld Cine stories, vindt plaats in het Huis van Folklore en Tradities. n NIEUWE DIRECTEUR GEZOCHT VOOR PASSA PORTA. Directrice Sigrid Bousset stopt bij het Brussels literatuurhuis Passa Porta. Ze treedt in dienst bij cultuurminister Sven Gatz (Open VLD), waar ze een adviesfunctie op het gebied van letteren krijgt.
CULTUUR KORT
je leegdrinken en op straat gooien. Dat was het begin en het einde van het verhaal. Daartussen kon er vanalles gebeuren. Het blikje veranderde achtereenvolgens in een druif, druivelaar, melk, melkmeisje, lama, mijn dubbelganger,... En uiteindelijk terug in een blikje.” Met zijn performances kreeg Defour vaak de lachers op zijn hand. “Het is niet echt humor, het zijn eerder absurde of gestoorde verhalen. De Sprekende Ezels vinden plaats op café, voor mensen die een pint drinken. Iedereen is er om plezier te maken. Het publiek doen lachen, houdt de aandacht erbij. Je kan hele andere dingen vertellen, maar toch de aandacht blijven behouden via humor. In de kunstwereld maak je iets, je zet het in een galerij en vanaf dan moeten mensen ernaar kijken. Dat vind ik veel te gemakkelijk, zo werkt het niet. Als ik
MEER CULTUUR DE HELE WEEK ROND OP Defour houdt ervan om dicht bij het publiek te zijn, en staat soms zelfs letterlijk naast het podium.
SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF
BDW 1441 PAGINA 26 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
Lopen > Eerste tweetalig bewegwijzerde looproute in Brussels Gewest
Groene recreantenomloop klaar BDWSPORT
JETTE - Een kwintet aan overheidsdiensten kan na vruchtbaar overleg eindelijk het startlint doorknippen van de allereerste Brusselse looproute met tweetalige signalisatie. Als proefparcours werd gekozen voor een 9,8 km lange omloop in het Koning Boudewijnpark, met deellussen in het Laarbeek- en Dielegembos. Uniek daarbij, voor het Gewest althans, zijn de paaltjes met richtingaanduiding en moedgevende metertelling. Lopers vinden in Brussel overal hun gading, en dankzij downloadprogramma’s (zie kaderstuk) zijn er parcours te over. Maar inzake loopfaciliteiten voor de recreatieve jogger of loper hinkt Brussel mijlenver achterop op de faciliteiten die Vlaanderen aanbiedt. Er bestaat geen enkel circuit met afstands- en richtingaanduiding op het terrein, op een 5, 10 en 15-kilometeromloop in het Zoniënwoud na. Het gaat om een parcours van Adeps (Franse Gemeenschap) dat zelfs door het Vlaams Zoniënwoudgedeelte loopt, waar de Adeps-paneeltjes dan ook al eens beschadigd zijn. Een tweetalige omloop is (vooral) in Brussel wenselijk voor de loper die georganiseerd wenst te sporten, meent de gewestelijke en Vlaamse overheid. Daarom pakken vijf partners uit met een eerste proefproject: Bloso, Brussels Leefmilieu, de Vlaamse en Franse Gemeenschapscommissie (VGC en Cocof ) en de Sportdienst van de gemeente Jette. Vlaanderen telt al 36 bewegwijzerde looptrajecten, waarvan er vier in het nabije VlaamsBrabant liggen. Het aantal lopers in Vlaanderen is de afgelopen jaren verdrievoudigd, weet de promotiedienst van Bloso. Bloso werkte hiervoor nauw samen met een aantal gemeentelijke of stedelijke sportdiensten, die mee nadachten over een groen- en ondergrondvriendelijk parcours. Marathonlopers trainen nu eenmaal (meer) op harde ondergrond, maar de recreant belast zich minder door op onverhard terrein te lopen. Dit vermindert ook de kans op kwetsuren. “Onze Vlaamse bewegwijzerde omlopen triggeren vooral de recreatieveling, die niet in clubverband sport. Hij of zij wil nu eenmaal graag weten hoe lang een rondje lopen is,” stelt Anne Laenen, consulente Brussel bij Bloso, en fakkeldraagster van het Brussels project. “We waren al lang vragende partij bij de VGC om in Brussel iets te realiseren, maar de versnipperde overheidsbevoegdheden en het tweetalige karakter van Brussel maakten dit niet makkelijk,” aldus Laenen. “Bovendien bleek Brussels Leefmilieu bij aanvang terughoudend, omdat voor parken een beleid van zo weinig mogelijk paaltjes en signalisatie gevoerd wordt. Het startpaneel is bijgevolg conform de uniformiteit wat betreft panelen voor Brusselse parken. In Vlaanderen moet Bloso enkel naar een gemeente stappen voor een startproject, wat het wel eenvoudiger maakt. Uiteindelijk kwamen we met Zatopek (zie kaderstuk) samen om op basis van hun twintig looproutes een mooiste lusparcours voor Brussel te kiezen. Met de VGC en de Cocof hebben we in maart/april een eerste maal de koppen bijeengestoken. Kwam daarbij dat we ook Brussels Leefmilieu moesten overtuigen, omdat een groot aantal Brusselse parken door hen wordt beheerd. Uiteindelijk is het ons ge-
De signalisatie blauwe lus (2,7 km) en rode lus (7,1 km) komt bovenop een kilometermarkering en een tweetalig startpaneel met legendes (rechts), te vinden bij de startplaats op de stationsparking van Jette.
“We hebben voor Brussel dezelfde signalisatie als in Vlaanderen gebruikt, wat voor herkenbare uniformiteit zorgt” lukt om een compromis te bereiken. Heikel punt daarbij was de tweetaligheid - voor ons geen probleem (meer) in Brussel - én vooral: de verdeling van de financiering. Er is duidelijk afgesproken dat Jette een proefproject is, met twee combineerbare lussen van 2,7 km (blauw) en 7,1 km (rood). Begin 2015 volgt een evaluatie, waarna we hopelijk nog meer omlopen in Brusselse parken kunnen implementeren.”
Puzzel van jewelste De inbreng van de partners is een puzzel van jewelste, die wel eens mag worden toegelicht. Laenen schept helderheid: “Bloso stond in voor de knowhow en de begeleiding van het project, neemt de richting- en afstandsplaatjes (1800 euro) en de plaatsing voor de bewegwijzering (zie model) voor zijn rekening. En Bloso financiert ook de promotie en de flyers. Een beetje naar analogie met de Bloso-inbreng in Vlaamse gemeenten. De Cocof en de VGC zouden de palen waarop de bewegwijzering komt financieren. Gelukkig staan er al wat houten paaltjes, die nu dienen voor blindengeleiding. Het tweetalig startpaneel met plan (3000 euro) komt bij de ingang van het Boudewijnpark
DE 20 MOOISTE LOOPROUTES Eerder dit jaar bracht de tweetalige vzw Sport en Gezondheid van het tijdschrift Zatopek het gidsje De mooiste looproutes in het Brusselse Gewest uit. Een initiatief onder de vlag van de Cocof en de VGC (Brussels Gewest) en het kabinet van toenmalig Brussels Sportminister Rachid Madrane. Op downloadfiches (www. zatopekmagazine.com) worden 20 onbewegwijzerde loopparkoersen in kaart gebracht, in negentien gemeenten. Doorgaans gaat het om lussen, soms ook om een slierttraject tussen twee metrohaltes. Brussel-Stad telt de meeste circuits, met het Terkamerenbos, Jubelpark, Osseghempark, Warandepark en de Groene Wandeling (ErasmusAtomium). JMB
aan de Heilig Hartlaan en wordt evenredig en eenmalig bekostigd door drie partners: Bloso, VGC én Cocof. De nog te plaatsen paaltjes (ongeveer voor 1000 euro) zullen ook ieder voor de helft door de VGC en de Cocof betaald worden. Binnen Brussel is de inbreng van de overheden zeer evenredig, een mooi partnership dus.” Op de plaatsing van het tweetalige startbord en de loopsignalisatie na (rechter plan) is de Loopomloop Jette klaar. Normaliter komt er
© BLOSO
een officiële inhuldiging in oktober - enige vertraging is te wijten aan het feit dat het kabinet van Fadila Laanan (PS), ministerpresident van de Cocof, in Brussel bevoegd voor (Franstalige) Sport, nog niet volledig is samengesteld, zo weet Bloso. Dat vooral de recreatieve loper met dit project aan zijn trekken kan komen, onderstreept Laenen graag: “Hij die een hartslag- en afstandsmeter draagt, trekt doorgaans overal zijn plan. Maar de starter of recreatieve loper moet je sterke ondersteuning bieden: kunnen aflezen hoeveel meter je al aan het lopen bent, geeft wat moed (de panelen tellen op per 500 meter, JMB). We noteren dat meer en meer mensen niet-georganiseerd, buiten clubverband sporten, op alle mogelijke uren. Dit parcours is daar ideaal voor.” Uw BDW-knecht deed u alvast de blauwe en rode lus (te voet) voor en kwam ongelukkigerwijze wat wandelaars met loslopende honden tegen, naast actieve joggers. Enig minpunt zijn twee straatkruisingen (Eugène Toussaint- en Bonaventurestraat) met wachtlicht, wat storend is voor lopers, en de parkeerzone bij het station die een hele dag vol stond. Maar er zijn ook busverbindingen tot de startplaats. Positief punt is de unieke groenbeleving, en dan zeker de uitbreiding tot Dielegembos en Laerbeekbos. Daar komt mogelijk nog een verbindingswegeltje naar het UZ Brussel voor sportende studenten en personeel. Dat het mogelijk is om deellussen te maken, geeft de starter ongetwijfeld ook couragie. Allez, luupe allemô. Jean-Marie Binst Info: http://www.bloso.be/sportpromotie/ Natuursporten/VlaamseLoopomlopen2/IkBenEenLoper/Pages/IkBenEenLoper.aspx
BDW 1441 PAGINA 27 - DONDERDAG 11 SEPTEMBER 2014
@3X3BasketballBE: We now have 4 players in the Women @3x3planet World Ranking top 10, @hindbena being the #1 in the world #congrats
© BGS
Hind Ben Abdelkader blijft verbazen. De Brusselse basketbalspeelster is een topper in het ‘reguliere’ basketbal en bewijst nu dat ze ook in de 3 versus 3-variant top is. Haar sterke prestaties zorgden er namelijk voor dat ze nummer één is op de wereldranking. Afgelopen weekend nam ze met de nationale ploeg deel aan het Europees kampioenschap en daar loste ze de verwachtingen met de ploeg in: ze behaalden een knappe bronzen medaille.
Uitgebreid sportaanbod op BGS
Brussels Games breken nu al record in sommige disciplines top zijn op amateurvlak. Het is dus zeker de moeite om dit weekend een kijkje te komen nemen.” “De Brussels Games gaan op diverse locaties in de hoofdstad door, maar voor het zwemmen moeten we uitwijken naar Mechelen. Dat is zeer jammer. Niet-competitieve baden en baden van 33 meter kwamen sowieso niet in aanmerking. Al de andere zwembaden hebben we aangeschreven, maar zonder succes. Het is steeds moeilijker om als sportclub beschikbare infrastructuur te vinden in Brussel en dat geldt ook voor andere disciplines.”
Het is dan wel in Antwerpen dat deze maand de SPECIAL OLYMPICS European Summer Games doorgaan, de openingsceremonie wordt in Brussel georganiseerd. Zaterdag is er in Paleis 12 van Brussels Expo, van 15 tot 17u30, een groots spektakel met muziek, acrobaten en dansers. De atleten, trainers en scheidsrechters zullen tijdens de ceremonie ook de Olympische eed afleggen en de intrede van de Vlam van de Hoop meemaken, die daarvoor door de Brusselse straten wordt rondgelopen. Tickets kosten 35 euro en zijn verkrijgbaar via www.yetix.be. n Wie liever zelf sport, kan diezelfde zaterdag in Molenbeek naar de LEOPOLD II JOGGING van Foyer. Kinderen onder de tien starten er om 14 uur aan hun parcours (1km), oudere kinderen starten tien minuten later. Volwassenen beginnen om 14u20 en kunnen één, twee of drie maal het circuit van drie kilometer afleggen. Kin-
deren nemen gratis deel, volwassenen betalen drie euro. Alle info op jogging.foyer.be. n Lopen zal ongetwijfeld ook aan bod komen tijdens de WEEK VAN DE SPORTCLUB, maar het aanbod is nog heel wat ruimer. Van 13 tot en met 21 september zetten allerhande sportclubs hun deuren open voor gratis trainingen en initiaties. Een overzicht van de deelnemende clubs vindt u op www.weekvandesportclub.be. – Fans van boksen moeten woensdag 17 september zeker in hun agenda zetten. Brussel krijgt dan namelijk het BEZOEK van FELIX SAVON. De Cubaan heeft een fantastisch palmares verzameld en slaagde er onder meer in drie Olympische Spelen op een rij te winnen. Tijdens de voormiddag brengt hij een bezoek aan het Jetse sportcentrum Fire Gym en het Belgisch Olympisch Comité, van 18u tot 19u30 geeft hij training aan de Brussels Boxing Academy. Alle informatie vindt u op bba-olympic. TS be.
SPORT KORT
BRUSSEL – Brussels Gay Sports (BGS) doet het weer: voor de 22e keer brengen de Brussels Games honderden sporters samen om het dit weekend tegen elkaar op te nemen in verschillende disciplines. De zwemmers moeten wel uitwijken naar Mechelen. “Het stramien van het tornooi ligt ondertussen vast: vrijdagavond komen de deelnemers samen aan de Sint-Gorikshallen voor een hapje en een drankje, op zaterdag gaat het eigenlijke tornooi door en na een ontspannende duik in het zwembad van de Vrije Universiteit Brussel sluiten we de dag af met onze befaamde fuif in de Magdalenazaal,” vertelt voorzitter Bruno Olislaeger. “Er zakken al zeker meer dan 570 sporters af, ons deelnamerecord wordt dit jaar dus gebroken.” Badminton, volleybal, zaalvoetbal, maar ook workshops fitness en georganiseerde wandelingen komen aan bod. De Brussels Games pakken uit met een uitgebreid sportaanbod. Het is dan ook een van de vijf grootste Europese multisporttornooien voor LGBT (lesbian, gay, bisexual and transgender) en geniet nogal wat aanzien, net als de club. “We zijn zowel bij de Europese als de wereldwijde federatie aangesloten en zijn zeker geen kleine club. De uitstekende prestaties van (onder meer) onze zwemmers zorgen ook voor de nodige publiciteit. Laat ons zeggen dat we
Brussel holebistad Toch hoopt BGS dat de Brussels Games in de toekomst nog meer aanwezig zullen zijn in de hoofdstad, onder meer door de activiteiten wat meer te bundelen op bepaalde locaties. Ze werken nu ook samen met Visit Brussels om Brussel als holebistad in het buitenland te promoten. “We tonen aan de jonge holebi’s dat je niet per se op café moet gaan om mensen te ontmoeten, het kan ook gewoon al sportend. Heel wat buitenlanders die bij ons zijn aangesloten, herhalen ook regelmatig dat de club hen helpt bij hun integratie. Dat zijn ontegensprekelijk sterktes van onze club.” Tim Schoonjans
ESTAFETTE > DAVID STEEGEN
Vijftig Alleen FC Barcelona doet beter. RSC Anderlecht begint aanstaande dinsdag aan zijn vijftigste opeenvolgende campagne in Europa. Al vijftig seizoenen – een halve eeuw - draagt de vaandeldrager van het Belgisch voetbal de goede naam van de hoofdstad uit in het buitenland. Europees voetbal zit in het DNA van Royal Sporting Club Anderlecht. Voorzitter Roger Vanden Stock is een van de grondleggers van de huidige formule van het kampioenenvoetbal. De Champions League. Brusselaars kijken altijd verder dan hun neus lang is. Over de grenzen heen. Het algemeen belang primeert altijd. Of Brussel de voetbalhoofdstad van Europa is, laten we in het midden. RSCA is het minstens drie keer geweest: in 1976, 1978 en 1983. De drie gewonnen Europa Cupfinales. Vrijdag weten we meer. Dan maakt de Europese voetbalbond bekend of Brussel de openingswedstrijd krijgt van het Europees Kampioenschap in 2020. In dat geval is de kans groot dat er een hypermodern voetbalstadion in Brussel opgetrokken wordt waar RSC Anderlecht zijn thuiswedstrijden misschien zal spelen. Gefinancierd zonder overheidsgeld. Een tempel die deze stad verdient. De nieuwe arena zal meteen een stimulans zijn voor andere Belgische clubs om hun infrastructuur grondig te verbeteren. Hij had bijna voor Union Sint-Gillis getekend maar daar staken de burgemeester van Ruisbroek, zijn gemeente, en de lokale voetbalclub een stokje voor. Burgervader Braillard voetbalde samen met de toenmalige voorzitter van paars-wit, Albert Roossens, bij de veteranen van Anderlecht. Die zocht begin jaren vijftig een midvoor. Braillard raadde hem Raymackers aan, de nummer negen van zijn club. Roossens ging kijken en was onmiddellijk in de ban van een jonge kwikzilvere dribbelkont, Jef Jurion, speler
met een brilletje. Op dat ogenblik was Union Saint-Gilloise een grotere club dan Anderlecht. Ook Daring, Uccle Sport en Racing Brussel hengelden naar zijn diensten. Roossens was hen te slim af en kocht hem voor 1.625 euro, een fortuin in die tijd. Jurion debuteerde bijna onmiddellijk in de eerste ploeg. Een aanpassingsperiode had hij niet nodig. Een zeventienjarige met de branie van een dertigjarige. Jurion was de eerste RSCA-speler die de gouden schoen won. Die had hij in grote mate te danken aan zijn prestaties in de Europa Cup. De eerste Mister Europe van Royal Sporting Club Anderlecht. Jurion had het beslissende doelpunt gescoord tegen het grote Real Madrid. In 1962, in de eerste ronde al. Een ronde later, tegen de Bulgaren van CDNA Sofia, stond Sporting plots 2-0 achter. Een verdediger had hem geprovoceerd door hem “indiaan” te noemen. Die avond scoorde brutale Jef twee doelpunten. Na de tweede goal noemde Jef de verdediger “cowboy”. Met de glimlach. Vanaf die dag was hij Mister Europe, tot ver buiten de landsgrenzen. RSCA heeft er achteraf veel gehad, Misters Europe. François ‘Swatje’ Van der Elst die twee keer scoorde in de eerste gewonnen finale tegen West Ham in 1976, Jan Koller die paars-wit plaatste voor de Champions League in 2000 na een thriller tegen FC Porto, Robbie Rensenbrink en Gille Van Binst die beiden scoorden in de tweede gewonnen finale van 1978 in Parijs tegen Austria Wenen. We kunnen nog vele volzinnen verdergaan. Europa is Anderlecht, en omgekeerd. Maar het is die kleine technicus uit Ruisbroek die de eerste was. David Steegen is persverantwoordelijke van RSC Anderlecht.
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van Brussel Deze Week vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 70.490 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Anne Burger, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Lisa Decrick: 02-226.45.41, 0474-67.03.84, fax 02-226.45.69. MARKETING MANAGER Frederik Welslau. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne. COÖRDINATIE Kim Verthé. EINDREDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Steven Van Garsse, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (nieuwsmanager), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Goele de Cort, Eric Vancoppenolle, Laurent Vermeersch. REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele, Gerd Hendrickx. MEDEWERKERS Michaël Bellon, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Wauter Mannaert, Francis Marissens, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Karel Van der Auwera, Bram Van de Velde, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE François Bettens (a.i.). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.
ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).