‘WAAROM IK LIFT’ De eigentijdse smoel van het bozar electronic arts festival En ook: Jimmy Kets, Carly Wijs en Yassin Mrabtifi.
25 09 14
OPINIE: LEES P.13 IN DEZE KRANT
AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
FOTO: © BART DEWAELE
NIEUWE GREEP OP MOLENBEEK
Sinds het begin van de zomer gaat Molenbeek prat op zijn gerenoveerde gemeenteplein. Het gemeentebestuur laat het hier echter niet bij en wil ook strakke esthetische richtlijnen voor particulieren en handelszaken. “Over twintig of dertig jaar moet Molenbeek opgeknapt zijn.” Lees pagina 10: ‘Blauw rolluikvoetbal, neoklassieke cafés’ CD
Samenleving > Anderlecht stuurt schapen Offerfeest naar Vlezenbeek
Slachten in De Rand ANDERLECHT – De gemeente Anderlecht organiseert dit jaar rituele slachtingen voor het moslimse Offerfeest in het slachthuis van Vlezenbeek (Sint-PietersLeeuw). “We hebben vorig jaar problemen gehad met de organisatie en opmerkingen gekregen van het Federaal Voedselagentschap en Leefmilieu Brussel,” zegt schepen Elke Roex (SP.A). Bij het slachthuis van Anderlecht wil men de organisatie van het offerfeest niet op zich nemen.
O
p 5 oktober vieren moslims het Offerfeest, en volgens de traditie moet dan ritueel een schaap worden geslacht. Al jaren probeert de overheid hierop greep te krijgen en organiseert ze tijdelijke slachtplaatsen om te voorkomen dat moslims zelf thuis een schaap kelen, en het slachtafval ergens op een openbare plaats ach-
terlaten. Anderlecht pakt het nu nog anders aan, met een delokalisatie. “Omdat geen enkel slachthuis buiten dat van Vlezenbeek ingegaan is op onze vraag om een tijdelijke slachtplaats te organiseren, gebeurt de rituele slachting die de gemeente organiseert dit jaar buiten Brussel,” zegt schepen van Openbare Netheid Elke Roex. Het is niet ver van de grens
met Anderlecht, we vragen dus geen grote inspanning van de mensen.” Anderlecht zorgt ervoor dat moslims voor 230 euro een schaap kunnen kopen en laten slachten door middel van een collectieve aankoop. In het slachthuis van Vlezenbeek zou zo plaats zijn voor 500 schapen. Roex: “Vorig jaar waren er problemen met mensen die de schapen
moesten slachten en villen, mensen die zich via via aanboden en dus ook niet geschikt waren voor dat karwei.”
Geen extra capaciteit “Ook het moskeepersoneel was niet altijd professioneel en soms wisten we niet wie er zou opdagen. Het was geen feest meer, het liep in het honderd. Daarom wilden we het anders aanpakken, en hebben we via een openbare aanbesteding gevraagd wie de slachting professioneel kan organiseren. Buiten het slachthuis van Vlezenbeek heeft niemand anders een offerte gestuurd.” Paul Thielemans van het slacht-
huis van Anderlecht, Abattoir, bevestigt dat zijn slachthuis niet mee wil doen: “Het verschil is dat de gemeente Anderlecht dit jaar voor het eerst met een openbare aanbesteding werkt. Vorige jaren gebruikten ze onze terreinen om een tijdelijke slachtplaats te installeren en organiseerden ze de slachting zelf. Dit jaar zou het er op neergekomen zijn dat wij voor een groot deel van het personeel en de organisatie zouden moeten instaan. Wel, dat kan niet, want wij hebben al genoeg slachtingen van onze klanten voor het Offerfeest. We kunnen geen extra capaciteit organiseren.” Ter illustratie: vorig jaar tijdens het Offerfeest werden er op de tijdelijke slachtplaats in Abattoir 700 schapen geslacht, en bij Abattoir zelf 400. Bij het ter perse gaan was het niet duidelijk hoeveel tijdelijke slachtplaatsen er in Brussel en de Vlaamse Rand zijn. “We hebben de lijst nog niet,” zo weet men bij het Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid. Christophe Degreef
N° 1443 VAN 25 SEPTEMBER TOT 2 OKTOBER 2014 ¦ WEEK 39: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE
BDW 1443 PAGINA 2 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
OPMERKELIJK © MILKWOOD.NET
Uitgelicht > Stad Brussel veroorzaakt paniek met aangetekend schrijven
Huurders voelen zich koud gepakt ‘SCHENK EENS EEN BORSTVOEDINGSBEHA WEG’ ANDERLECHT – Het Huis der Gezinnen, gelegen in de Veeartsenstraat, zamelt volgende week borstvoedingsbeha’s in. “Heel wat kansarme moeders hebben er het geld niet voor terwijl het echt geen overbodige luxe is,” zo klinkt het. Volgende week is het Wereld Borstvoedingsweek. Het Huis der Gezinnen organiseert in dat kader een op het eerste gezicht misschien rare actie: het inzamelen van borstvoedingsbeha’s. “Wij werken vooral met kwetsbare vrouwen van buitenlandse afkomst. Als ze borstvoeding geven, dragen ze vaak hun gewone beugelbeha. Terwijl je juist dan goed voor je borsten moet zorgen,” zegt Katlijn Van de Perre, vroedvrouw van het Huis. “We zien dat een gewone beha vaak enorm knelt, de borsten zijn immers veel groter. Dat is niet comfortabel. Bovendien kunnen de melkkliertjes verstopt raken, wat niet bevorderlijk is voor de melkproductie. Sommige vrouwen krijgen hierdoor een borstontsteking en stoppen dan gewoon met borstvoeding.”` Zelf hebben deze kansarme moeders volgens Van de Perre het geld niet om, voor enkele weken of maanden, een speciale voedingsbeha van 50 euro te kopen. Daarom hoopt ze dat zoveel mogelijk vrouwen hun borstvoedingsbeha wegschenken. “Een beha die enkele maanden gedragen is, kan best nog gebruikt worden door andere vrouwen.” Bedoeling is om de ingezamelde bh’s tegen één symbolische euro te verkopen. Het Huis der Gezinnen in Anderlecht organiseert ontmoetingsactiviteiten en praatgroepen voor moeders met jonge kinderen uit de wijk. Sinds kort biedt de vzw ook ondersteuning aan zwangere en pas bevallen vrouwen. Bettina Hubo Meer info op www.huisdergezinnen.be
BRUSSEL – De huurders van de appartementen aan de Zespenningenstraat en de Van Arteveldestraat in het centrum moeten volgend jaar opkrassen. De eigenaar, de stad Brussel, gaat er zware renovatiewerken uitvoeren. De bewoners panikeren. “Ik trilde als een espenblad toen ik de aangetekende brief gelezen had,” zegt de 82-jarige Marguerite Vanderkelen.
A
l een paar maanden doen er geruchten de ronde dat de stad Brussel de panden op de hoek van de Zespenningenstraat en Van Arteveldestraat gaat renoveren. “Navraag maakte ons echter niet veel wijzer,” zegt John Denayer, een van de bewoners die het voortouw neemt in het protest tegen de gedwongen verhuizing. De ene keer heette het dat er geen werken op til waren, de andere keer luidde het dat de balkons gingen aangepakt worden, maar dat de huurders in hun appartement mochten blijven. John Denayer weet ondertussen meer. “Waarom de stad plots het geweer
van schouder heeft veranderd, is me echter een raadsel. Aanvankelijk gingen effectief alleen de gevels aangepakt en de vensters vernieuwd worden, nu gaat de stad ook de verwarming vernieuwen, er komt vloerverwarming.”
Hogere huurprijs John Denayers buurvrouw Mariette Swits lacht schamper: “Eind april, begin mei is de stad nog nieuwe kranen op alle radiatoren komen plaatsen, dat was dan een overbodige uitgave.” Mariette Swits neemt geen blad voor de mond: “Dat de gebouwen langs de buitenkant in slechte
staat zijn, heeft de stad alleen maar aan zichzelf te danken. Het betonrot is al tien jaar zichtbaar en ik moet al sinds 1999 handdoeken op een van mijn vensterbanken leggen als het regent. Dat komt ervan als je altijd kiest voor de goedkoopste materialen.” Niettegenstaande de kritiek woont ze net als haar buren graag in haar appartement, ze wil er absoluut blijven, ook als ze twee jaar last heeft van stof en lawaai, ze is niet tegen renovatie. “Ik woon hier 22 jaar, ik kan me met mijn klein inkomen geen ander appartement veroorloven,” zegt ze. In de brief staat wel dat huurders die het wensen een beroep kunnen doen op de Grondregie voor een nieuwe woning, maar dat de financiële voorwaarden moeten gerespecteerd worden. Denayer: “We moeten ons opnieuw inschrijven als kandidaathuurder en we krijgen alleen een woning aangepast aan de gezinsgrootte. Nu al heeft de Grondregie
ons echter te verstaan gegeven dat er niet voldoende appartementen vrij zijn om iedereen een andere wo-
MARGUERITE VANDERKELEN (82), BEWOONSTER:
“Ik wil niet naar een rusthuis”
ning te bezorgen. Bovendien zal de huurprijs veel hoger liggen.” De huur van Marguerite Vanderkelen is in de 38 jaar alleen geïndexeerd, 38 jaar geleden was de vraag naar appartementen in het centrum van Brussel klein en waren ook de woningen op de privémarkt goedkoop. “Als je dan te horen krijgt dat je toch naar een
DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE
Afgelopen maandag onthaalde de Vrije Universiteit Brussel nieuwe studenten, waaronder deze Mariela Carvajal uit Bolivia, op een spectaculaire wijze.
© BART DEWAELE
WEEKOVERZICHT
BDW 1443 PAGINA 3 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
© IVAN PUT
WOENSDAG 17 SEPTEMBER GEEN OVERKAPPING KLEINE RING. De Kleine Ring wordt niet overkapt tussen Naamsepoort en Louiza. Dat heeft minister van Openbare werken Pascal Smet (SP.A) beslist. De kostprijs, meer dan honderd miljoen euro, is te hoog. STEMRECHT VOOR VUB-STUDENTEN. Vanaf volgend academiejaar mogen de studenten aan de Vrije Universiteit Brussel meestemmen tijdens de rectorverkiezingen. Hun stem telt mee voor 10 procent van het totaal.
DONDERDAG 18 SEPTEMBER VUB WIL GEEN VERDUBBELING INSCHRIJVINGSGELD. VUB-rector Paul De Knop ontkent de berichten dat de VUB samen met de andere universiteiten mikt op een verdubbeling van het inschrijvingsgeld. De universiteiten krijgen minder geld van de Vlaamse regering, die duchtig wil besparen. uitstel voor parkeerplan. De negentien Brusselse gemeenten krijgen drie maanden extra tijd om een gemeentelijk parkeerplan op te stellen. Volgens minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) was de deadline van 16 september niet haalbaar. De plannen moeten het gewestelijke parkeerbeleid vertalen naar het gemeentelijke niveau.
VRIJDAG 19 SEPTEMBER
Voor Bich Diep en Ly Duc Taï is de gedwongen verhuizing een ramp.
rusthuis kan, komt dat hard aan. Ik wil niet naar een rusthuis,” bevestigt Marguerite Vanderkelen.
Instuderen Bich Diep woont met haar kinderen al dertien jaar in het appartement van de stad, haar oudste zoon is sinds twee jaar het huis uit. Een andere zoon, Ly Duc Thaï is zwaar gehandicapt en brengt zijn dagen in een rolstoel door. Zijn kinesist heeft zijn praktijk in hetzelfde complex wat het leven een stukje minder moeilijk maakt. Het gebouw aan de Van Arteveldestraat 89 heeft twee liften, een grote en een gewone.
Bich Diep: “Ly Duc Taï kan met zijn rolstoel niet in een gewone lift, hoe wil de stad dat ik ooit een appartement op de privémarkt vind met een dergelijke lift? Bovendien kan ik me geen hogere huur veroorloven.” Is moeten verhuizen al erg genoeg voor Bich Diep, de schrik slaat haar nog meer om het hart als ze aan de verhuiskosten denkt. Naast de kosten die een gewone verhuis met zich meebrengt, moet zij ook nog het bed van Ly Duc Taï met alle toebehoren verhuizen. De installatie voor de nacht heeft duizenden euro’s gekost. John Denayer: “We gaan alle wet-
telijke middelen uitputten om de gedwongen verhuizing ongedaan te maken. Ik betwijfel of de stad de nodige vergunningen heeft.” Schepen van Stadseigendommen Mohamed Ouriaghli (PS) wil weinig commentaar kwijt: “De stad heeft in het verleden altijd haar verantwoordelijkheid genomen. We hebben de mensen altijd aan een nieuwe woning geholpen. Voor meer uitleg moeten de huurders geduld hebben tot de vergadering van 2 oktober waarvoor ze uitgenodigd zijn, ik moet het dossier nog instuderen. “ Danny Vileyn
PAUL DUJARDIN EN PETER DE CALUWE DOCTOR HONORIS CAUSA ULB. De Université Libre de Bruxelles kent twee eredoctoraten toe aan Nederlandstaligen uit de culturele wereld, Paul Dujardin van Bozar en Peter de Caluwe van de Muntschouwburg. VIER MATCHEN EK OP PARKInG C. België mag in 2020 vier voetbalmatchen van het Europees Kampioenschap organiseren op Parking C. Drie consortia die nog in de running zijn voor de bouw van het stadion geven de eerste beelden vrij. Het gaat om de Belgische bouwgigant Besix, de bouwer van het stadion in Gent Ghelamco en een consortium rond de bouwfirma Denys. HUURDERS MOETEN OPKRASSEN. 65 huurders in de Arteveldestraat krijgen een aangetekende brief waarin de stad Brussel aankondigt dat ze over een jaar hun appartement moeten verlaten. De stad gaat de blok renoveren.
ZATERDAG 20 SEPTEMBER kraamafdeling dicht. De kraamafdeling van het universitair ziekenhuis Saint-Luc in Sint-Lambrechts-Woluwe wordt gesloten nadat bij verschillende borelingen de CPE-bacterie is vastgesteld.
ZONDAG 21 SEPTEMBER
“ “ HET WOORD
Optocht voor het klimaat. Duizend mensen stappen op in een klimaatmars. De manifestanten dringen bij de politici aan op voldoende ambitie tijdens de klimaattop in New York.
We hebben al honderd chauffeurs”
MAANDAG 22 SEPTEMBER BOURGEOIS LEGT SEPTEMBERVERKLARING AF. Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) stelt in het Vlaams parlement zijn regeringsbeleid voor. Vlaanderen moet in 2015 1,2 miljard euro besparen. Die besparingen zullen vooral gebeuren bij de overheid zelf, door de kinderbijslag niet te indexeren en de woonbonus te verminderen. Het bedrag van de zorgverzekering verdubbelt. Bourgeois belooft dat hij zal blijven investeren in Brussels onderwijs.
Filip Nuytemans, Belgisch directeur van Uber, ziet de toekomst van de nieuwe taxidienst in Brussel rooskleurig in (in La Libre).
De autoloze zondag toont aan dat het openbaar vervoer in Brussel normaal kan werken”
VEILIGER BERLAYMONT. De Europese Commissie verhoogt het veiligheidsniveau na (niet bevestigde) berichten over een verijdelde aanslag op het Berlaymontgebouw door Turkse jihadisten.
Journalist Jean Quatremer van Libération (op Twitter).
DINSDAG 23 SEPTEMBER EERSTE POLITIESTAKING SINDS 2001. De politie staakt voor het eerst sinds de politiehervorming van 2001. De vakbonden protesteren tegen de verhoging van het brugpensioen voor ex-rijkswacht naar 62 jaar. Een minimumdienst is gegarandeerd.
Oeis van ’t Brussels
Op autoloze zondag, vorig weekend, is in de Cellebroerstraat ‘Et Oeis van ’t Brussels/vitrine’ officieel ingehuldigd. Het pand naast het café Het Goudblommeke in Papier is voortaan het centrale ankerpunt voor be.brusseleir, de organisatie die het Brussels dialect promoot via het Brussels Volkstejoêter, academische projecten en allerlei evenementen. De vitrine is ontworpen door scenografe Barbara Van-
MAINGAIN WIL WALLONIË IN 2018. FDF-voorzitter Olivier Maingain kondigt in Le Soir aan dat hij een lokale FDF-voorzitter in Wallonië wil, naast een lokale Brusselse voorzitter. Maingain wil op die manier vaste voet krijgen aan Waalse grond voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018.
dendriessche, en geeft het huis een zichtbare plek in de Vijfhoek van Brussel. In het huis kan je langslopen voor activiteiten en voor documentatie. Er zijn ook plannen voor een taaldatabank. Het virtuele gedeelte staat in de steigers en krijgt vorm in 2015. Alvast ‘ni te rateire!’ zeggen ze zelf.
Kim Verthé
Samengesteld door CD, SVG en HUB
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF
BDW 1443 PAGINA 4 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
V.l.n.r.: Asad Ali (in het 1ste Boost-jaar), Kawtar El Bouhmidi (4de Boost-jaar), Sami Saciri (4de Boost-jaar) en Florence Van den Hende (1ste Boost-jaar). Kawtar El Bouhmidi: “Met Boost neem je een engagement. Jij moet verantwoordelijk zijn, zij zetten je met beide voeten in het echte leven.”
Onderwijs > Individuele coaching moet doen doorstromen naar hoger onderwijs
‘Ik vergeet nooit de ontmoeting met mijn mentor’ BRUSSEL – Hoe krijg je jongeren uit kwetsbare, vaak allochtone gezinnen op de hogeschool- en universiteitsbanken? Volgens de Koning Boudewijnstichting is er alvast één formule die goed lijkt aan te slaan: intensieve en individuele coaching, gespreid over verschillende jaren. BDW was bij de laureatenviering van de eerste vijf jongeren die succesvol hun eerste jaar voortgezet onderwijs doorliepen.
‘M
ijn vrederechter! Ja, hij zit dààr,” kirt Kawtar El Bouhmidi in de microfoon vanop het laureatenpodium dat voor de gelegenheid is opgetrokken op de hoofdzetel van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). In een zaal vol apetrotse ouders, broers, zussen en leraren wijst de tweedejaarsstudente Rechten aan de VUB kordaat naar een schuddebuikende Simon Cardon, vrederechter van het kanton Rode. Sinds
twee jaar is hij Kawtars mentor. Hij kan niet ontbreken wanneer ze in de bloemen wordt gezet.
Elektrische fiets “Tijdens mijn eerste Boost-jaar, vier jaar geleden, moest ik opschrijven welke droom ik had,” speecht Kawtar. Haar vader is in Marokko geboren en bezit geen diploma, zelfs niet van het basisonderwijs. Ook haar mama kon het secundair niet afmaken. “Ik noteerde dat ik graag jour-
naal- of radiopresentatrice wilde worden. Ik denk dat ik altijd al een soort orator wilde zijn. Daarom studeer ik nu Rechten.” Kawtar is een van de 112 Brusselse jongeren die momenteel het Boostprogramma doorlopen. Het doel van Boost is om jongeren uit kansarmere gezinnen gedurende vier jaar intensief te begeleiden vanaf de drie laatste middelbareschooljaren, en hen zo een stevige duw in de rug te geven richting hoger onderwijs.
“Boost is prettig, maar vergt ook veel van jongeren en hun ouders”
“Denk aan het beeld van een elektrische fiets,” neemt Benoît Fontaine, coördinator van Boost, het van Kawtar over. “Wij zijn jullie batterij,
maar uiteindelijk moeten jullie nog altijd trappen.”
Intensief traject Boost serveert de jongeren heel wat: materiële hulp zoals een laptop plus internetverbinding en een beurs van 2.500 euro om boeken en studiemateriaal aan te schaffen, taalstages, intensieve coaching en workshops rond bewustwording van de eigen talenten, zelfvertrouwen en attitude. Ook op het programma: culturele excursies en teambuilding- en sportactiviteiten. “We proberen steeds op een nietschoolse manier tewerk te gaan,” zegt Els Tijskens. “Boost is prettig, maar vergt ook veel van de jongeren en hun ouders.” Als ‘field coach’ kan
BDW 1443 PAGINA 5 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
zoals ik ze ken. Maar het heeft wel een repercussie op de tijd die ze hebben voor hun studies.” Bovendien motiveren zij zo niet zelden tegelijk de jongere broers en zussen.
Een verre droom Els staat versteld van de tomeloze ambitie van veel van de deelnemers. “Veel jongeren zijn heel flexibel, en hebben buitenlandse ambities.” Zoals Florence Van den Hende (15), scholier in koksschool Coovi-Elishout, wiens mama een restaurant runt in haar thuisland Ghana. Florences papa is vorig jaar gestorven. “Ik wil baas worden van een hotel, of chef-kok. Ik wil de Afrikaanse keuken combineren met de Aziatische. Als hobby wil ik reizen en ideeën vergaren. Misschien wil ik wel een keten opzetten in Ghana, om dan later hetzelfde in België te proberen.” Florence lijkt bijna te struikelen over haar ambities en over de kansen die ze wil grijpen bij Boost. “Ik wil mijn Frans bijspijkeren. En mijn rijbewijs halen.” Maar is een diploma hoger onderwijs uiteindelijk genoeg? Is de arbeidsmarkt niet voor elke pas afgestudeerde een mijnenveld? “Vele Boost-deelnemers hebben inderdaad de valse overtuiging dat dat papiertje genoeg is, maar dat is natuurlijk niet zo. Maar we gaan stap voor stap. En we behandelen hen zeker niet vanuit een slachtofferrol.” Liggen ze wakker van discriminatie op de arbeidsmarkt? “Zesdejaars liggen daar vaak wakker van, ja.”
Extra druk © IVAN PUT
ze het weten. Ze is het eerste aanspreekpunt, 24 uur op 24. Ze komt bij de jongeren thuis en is een luisterend oor van begin tot einde. Vanaf het tweede Boost-jaar staat de ontdekkingstocht naar verschillende beroepen centraal. “We sturen hen het veld in en laten hen kennismaken met ceo’s, bankmedewerkers, auteurs, journalisten,... Dat opent hun blik enorm,” weet Els. Sami Saciri (19), net gestart in zijn tweede jaar bedrijfsmanagement aan de HUB, zal niet snel de ontmoeting vergeten met zijn mentor, Pierre Hermant. “Hij is de oud-directeur van het autosalon. Auto’s verkopen, dat is echt mijn droom, moet je weten.” Pretoogjes. “Hij nam mij mee naar het Autosalon, het Automuseum en naar een Formule1-wedstrijd. Samen hebben we ook gezocht naar een gepaste vakantiejob. Ik heb zo al ervaring kunnen opdoen bij Carrosserie Karreveld in Machelen.” “Zonder boost zou ik waarschijnlijk niet voor marketing hebben gekozen. Nu weet ik dat dat de beste opleiding is om mijn doel te bereiken: ik wil auto’s verkopen.” Het studeren blijft lastig, “maar het moet.” Ook het Nederlands is voor Sami geen sinecure, en zijn Engels moet beter worden, vindt hij. Met zijn ouders spreekt Sami Albanees en met de rest van de familie Frans. Na de opleiding bedrijfsmanagement wil hij nog een extra jaar logistiek bijstuderen.
Sami rept op deze grote dag liever niet over de tegenslag die hij halfweg het academiejaar moest incasseren. De examenresultaten in februari vielen tegen. Dankzij steun
wacht. Ik zei aan de jury dat ik inzag dat Boost mij kon helpen bij van alles. Dat ik mezelf wil verbeteren. Mijn leerkrachten zeggen me vaak dat mijn punten middelmatig zijn,
“Zonder Boost zou ik waarschijnlijk niet voor marketing hebben gekozen. Nu weet ik dat dat de beste opleiding is om mijn doel te bereiken: ik wil auto’s verkopen” van zijn ouders én van de Boost-medewerkers heeft hij doorgezet. “Een topprestatie,” zegt Tijskens.
Uitverkoren Vanaf dit schooljaar kunnen opnieuw 25 nieuwe Brusselse leerlingen instappen in het traject. Allemaal zijn ze bij Boost terechtgekomen via hun leraren of hun schooldirecteur. Na een schriftelijke inschrijving volgde een selectiegesprek. “Ik had schrik dat ik geen kans zou maken,” glimlacht Asad Ali (15), aso-scholier. Zijn ouders hebben Pakistaanse roots, maar Asad is in België geboren. Hij volgt wetenschappen-wiskunde in het Sint-Niklaasinstituut in Anderlecht. “Maar het gesprek verliep beter dan ver-
en dat ik veel beter kan presteren. Mijn vrienden zeggen me dat trouwens ook, maar dat is omdat er nu eenmaal competitie is tussen ons,” lacht hij. Of hij tijd heeft voor zo’n intensief traject? “Ik doe geen naschoolse activiteiten, dus ja, ik heb tijd.” Naast motivatie bestudeert het comité ook de sociaal-economische thuissituatie van de jongeren. “We vragen uiteraard geen loonbriefje, maar we kijken wel naar het opleidingsniveau van de ouders.” zegt Tijskens. “De meesten bezitten maximaal een attest van het secundair onderwijs. Soms spreken ze geen van de landstalen, of is een of beide ouders werkloos.” Niet zelden worden die jongeren eruit gepikt die de oudste zijn van een
EEN ‘BOOST’ VOOR RUIM 200 JONGEREN Boost is vier jaar geleden opgestart in Brussel, maar intussen worden ook een tachtigtal jongeren in Antwerpen en Luik gecoacht. In het schooljaar 2015-2016 zal Boost op kruissnelheid zitten en zo’n 220 jongeren ondersteunen. De resultaten van vorig schooljaar liegen er niet om: het slaagpercentage van de Boost-jongeren in Brussel bedroeg 87 procent, dat van de Antwerpse en Luikse deelnemers lag op respectievelijk 92 en 100 procent. KV
kroostrijk gezin. “In zulke gezinnen staat het familiegebeuren centraal. De kinderen zorgen mee voor het huishouden en voor hun jongere broertjes en zusjes. Daar is niets mis mee, dat maakt hen wellicht zelfs tot de warme persoonlijkheden
Eén jongen in de zaal had zich de laureatenshow wellicht anders voorgesteld. Van de zes Boost’ers die vorig jaar het middelbaar al inruilden voor voortgezet onderwijs, is hij de enige die niet is geslaagd. “Dat hij er was, mét zijn ouders, chapeau. Hij was wel van de kaart natuurlijk,” zegt Tijskens. Ligt het aan zijn studiekeuze? Aan zijn studeermethode? “Veel van onze jongeren zijn overlevers, en behoorlijk streetwise. Het feit dat we hulp aan huis bieden, vergt afspraken en discipline.” De jongen was er volgens Els van overtuigd dat hij het zonder veel hulp kon rooien. En als een jongere dit signaal geeft, schenkt Boost hen ook de volle verantwoordelijkheid. “We zullen het nu samen analyseren. We laten hem niet vallen. Hij staat er volgend jaar.” Na het officiële luik, de ontlading. De mentor zoekt zijn pupil op. Dat ze een spontane band hebben opgebouwd, is duidelijk. “Ik denk wel dat ik haar iets kan bijbrengen, al was het maar een hart onder de riem,” zegt Cardon. Kawtar stelt hem nu veel vragen over het tweede bachelorjaar, of dat moeilijker is? Tijdens de examens heeft ze weinig een beroep op hem gedaan, en hij wilde haar eigenlijk ook liever gerust gelaten. “Ik geloof dat er al genoeg druk ligt op hun schouders.” De puike resultaten heeft ze hem wel snel doorgemaild. “Ze vertelde me dat ze een tweede zit had. Maar ik had in mijn tijd ook een tweede zit in mijn eerste jaar, een volledige! Dat kan geen kwaad.” (lacht)
Kim Verthé
BDW 1443 PAGINA 6 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Veel werk voor de politie aan de invalswegen...
Zondag begon nat en donker. De politie op het Leonardkruispunt kreeg met smekende chauffeurs en zelfs met een verloren geraakte fietser te kampen. Veel fietsers namen de metro om zich te verplaatsen. De meeste Vlamingen begaven zich naar Parking C, waar ze de fiets en regenkleding tevoorschijn toverden. Het wachten op de shuttlebus duurde soms wel even, maar dat kon de pret niet drukken. In de namiddag verdreef de zon dan toch de wolken.
EEN ZONDAG ZONDER AUTO’S EEN FOTOREPORTAGE VAN SANDER DE WILDE
BDW 1443 PAGINA 7 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
P-PRAAT Het referendum over de Schotse onafhankelijkheid is niet onopgemerkt voorbij gegaan in Brussel. Zo wist Bert Anciaux (SP.A), voormalig Vlaams cultuurminister, te vertellen dat hij “vandaag een Schot is” en “JA” (sic) zou stemmen in het referendum dat daar op 18 september heeft plaatsgevonden, mocht hij echt een Schot zijn. Zit Anciaux te broeden op een plan? Neen, want, leest u even mee op zijn Facebook-account: “Vlaanderen is Schotland niet en Schotland niet Vlaanderen. Vlamingen maken de meerderheid uit in België. De Schotten zijn een kleine minderheid. De Vlaamse en Franstalige Gemeenschap hebben een gemeenschappelijke hoofdstad Brussel. De Schotten hebben een eigen hoofdstad die ze niet verliezen door de onafhankelijkheid. Vlaanderen is een rijke gemeenschap met zeer veel rijke inwoners. Schotland heeft ruim 20 procent inwoners die onder de armoedegrens leven. Vlaamse onafhankelijkheid zou ten koste van anderen zijn, Schotse onafhankelijkheid is niet tegen iemand gericht, maar in het voordeel van de Schotten. De Vlamingen kunnen genieten van een goede sociale zekerheid binnen België. De Schotten hebben te maken met een asociale afbraakregering in Londen. Vlaanderen kan zich veroorloven solidair te zijn. We winnen door een sterke solidariteit met andere regio’s. Schotland is het slachtoffer van een rechts regeringsbeleid dat net de solidariteit stuk maakt, daar waar de Schotten net links en progressief denken en handelen. Het Nederlands is een volwaardige taal in België en alles is tweetalig binnen de federatie. Het Schots wordt in het Verenigd Koninkrijk niet erkend als volwaardige taal. In Londen lacht men met dit ‘dialect’. Vlaamse onafhankelijkheid zou vooral ingegeven zijn vanuit een gebrek aan solidariteit met andere delen van het land (...) Vlaanderen ligt centraal in WestEuropa. Onze hoofdstad is de Europese Hoofdstad. Schotland ligt perifeer en wordt door Londen niet vertegenwoordigd in Europa. Vlaanderen is het machtscentrum van België. Schotland wordt nauwelijks gewaardeerd door Londen. Ja, ik zou vandaag zeker JA stemmen. Omdat het bang maken van mensen nooit mag lonen.” Sympathieke Robin Hood, en uw commentator kan zich op enkele schoonheidsfoutjes na – alles tweetalig in de federatie, bijvoorbeeld – wel volledig achter die boodschap scharen. Bovendien weet de N-VA nu wat haar te doen staat: maak Vlaanderen arm met besparingen, en Bert stemt binnenkort ook hier ‘Ja’.
CHIEN ÉCRASÉ In de categorie “Media vinden het warm water uit “gaat de hoofdprijs deze week naar La Capitale, en wel voor hun uitstekende idee om tijdens autoloze zondag met een decibelmeter - op de smartphone, uiteraard - het stadsgeluid van autoloze zondag te vergelijken met dat van een drukke autoverkeersdag. Lust u nog peultjes. Men constateert bij onze Franstalige collega’s met veel aplomb dat er inderdaad een verschil van 16 decibel bestaat op de Generaal Jacqueslaan, en een verschil van maar liefst vijf decibel aan Montgomery. Dat laatste valt wat tegen, en dat erkent men bij La Capitale ook zelf, en men past er dan maar een mouw aan: “Bien que ce chiffre paraisse faible, il représente tout de même une importante différence car selon l’échelle des décibels, une augmentation de trois décibels équivaut à doubler le volume.” Wel ja, drie decibel meer is dus gelijk aan een verdubbeling van het volume. Drie. Verdubbeling. Uw commentator denkt dat er toch iets schort aan de logica van die uitspraak. Misschien moeten we het aan onze smartphone vragen. Vreemd trouwens dat het zo oorverdovend stil was volgens de test van La Capitale, want uw commentator was zelf ook in de stad vorige week zondag en constateerde heel wat herrie. Om een of andere reden zijn ze er bij La Capitale niet opgekomen om met hun smartphone op de centrale lanen te gaan staan. Dat zou de smartphone niet aangekund hebben, zoveel vrolijk lawaai op een hoop. Merkwaardig trouwens hoe gedwee het gros van de Brusselaars dat zo plezant vindt, autoloze zondag. ‘s Anderendaags word je toch opnieuw van je fiets gereden. What’s the use, anyway? zouden ze in het Engels zeggen. Eindelijk! We zijn bij de ‘L’ van onze lederen encyclopedie, drukjaar 1970 aanbeland. Even kijken. Mmm... Lady Gaga staat er niet in. En bij de ‘G’ staat er ook al niets. Tja. What’s the use, anyway?
ADVERTENTIE
Hernieuw je abonnement op mivb.be en beleef de start van het nieuwe schooljaar met Ed Sheeran ! OP 1 AAN KO 1 BONUS TRACK GRATIS
l
WEDSTRIJ D mivbmusic .be 20 CONCERT x 2 TICKETS 2x2 M EET AN D GREETS
ED S H EER AN
NEEM DEEL AAN DE ED SHEERAN-WEDSTRIJD VAN DE MIVB EN MAAK KANS OP : • 2 x 2 meet & greets op de dag van zijn concert op 4/11 in Brussel • Tientallen concerttickets • Gesigneerde albums • En heel wat Ed Sheeran goodies: sweatshirts, armbandjes,… Waag je kans op mivbmusic.be! Daarbovenop krijg je bij elke aankoop via het nieuwe BOOTIKonline platform een gratis download van een exclusief Ed Sheeran-nummer.
www.mivb.be
ADVERTENTIE
BDW 1443 PAGINA 9 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
© BELIRIS -SUM
MAAK EEN AFSPRAAK MET HOOG RENDEMENT
De centrale lanen: van autostrade naar wandelpromenade.
Openbare ruimte > Stad wil starten in 2016
Heraanleg rond Beurs in stroomversnelling BRUSSEL – De Stad Brussel heeft het masterplan goedgekeurd voor de heraanleg van de centrale lanen in de Vijfhoek. De uitwerking van het bijhorende circulatieplan verloopt stroef.
Cachet Nieuw is alvast het participatieproject van schepen Ans Persoons (SP.A). De bewo-
De liberalen zijn door dit masterplan in snelheid genomen. © BELIRIS -SUM
Burgemeester Yvan Mayeur (PS) zet er vaart achter. In januari besliste de stad om de centrale lanen autovrij te maken tussen het De Brouckèreplein en het Beursplein. Vorige week donderdag heeft het college het masterplan goedgekeurd, ontworpen door SumProjects. De centrale lanen zijn in het plan opgedeeld in zones met elk een eigen identiteit. Aan het De Brouckèreplein komt een groot plein van gevel tot gevel waar manifestaties kunnen plaatsvinden. Er komt ook een kunstwerk. Verder naar de Beurs komen er pleintjes. Het Beursplein zelf wordt een plek voor culturele manifestaties. Richting Fontainas krijgen de lanen het uitzicht van een promenade. Vanaf de Ververstraat zullen er ook auto’s rijden, maar de verkeersstroom zal er beperkt zijn. De hele heraanleg mondt uit in een groene zone die aansluit op het toekomstige Fontainaspark. Hiermee wordt niet alleen wat gedaan aan het aftandse uitzicht van de centrale lanen, het is ook een drastische mobiliteitsingreep. Er zal geen doorgaand verkeer meer mogelijk zijn. Er is met de liberalen in de stad Brussel afgesproken dat, ter compensatie, de auto’s tot in het hart van de stad kunnen, al was het maar om de ondergrondse parkings te kunnen bereiken. Er komt een parkeerlus op twee rijvakken in één richting. Het studiebureau Technum werkt hiervoor een circulatieplan uit. Dat had al in maart moeten klaar zijn, maar de uitwerking wil niet vlotten. Dat heeft met de technische complexiteit te maken – het is niet eenvoudig om de toekomstige verkeersstromen te voorspellen – maar ook met discussies over de verkeerscapaciteit. Kort gezegd veronderstelt een parkeerlus op twee rijvakken in dezelfde richting oversteekplaatsen en verkeerslichten. Daardoor wordt het verkeer gestremd, en dus staat ook de capaciteit onder druk. Daarnaast rijst de vraag wat er met de fiet-
sers en bussen moet gebeuren. Heel wat straten rond de autovrije zone zijn te smal om aan alle mobiliteitsbehoeften te voldoen. De liberalen willen echter een maximale autocapaciteit in de Vijfhoek. De schepen van Mobiliteit Els Ampe (Open VLD) hoopt over een maand het circulatieplan te kunnen voorstellen, maar is eigenlijk in snelheid genomen door Yvan Mayeur die eerder al het masterplan door het college heeft laten goedkeuren. “Was het circulatieplan eerder klaar, dan hadden we het masterplan daar aan moeten aanpassen. Maar nu is het masterplan klaar, en dus moet het circulatieplan zich daar aan aanpassen,” zegt een betrokkene.
Ambassador Park ners en gebruikers krijgen via ateliers de kans om ideeën te leveren voor de heraanleg. In januari kan het studiebureau daar dan mee aan de slag, zodat in de lente de bouwaanvraag kan volgen. De stad wil dan een jaar later met de werken starten. In 2018 zouden die klaar moeten zijn. Over de kostprijs heerst nog onduidelijkheid. Beliris heeft 12 miljoen gereserveerd. De stad Brussel kan daar nog een aanzienlijk bedrag bijleggen. “Alles hangt af van de materiaalkeuze,” zegt Yvan Mayeur die er aan toevoegt dat de Stad Brussel met ‘edele materialen’ wil werken om de centrale lanen het cachet te geven die ze verdienen. Steven Van Garsse
Investeringsappartementen in het groene Evere, vlakbij de NAVO. In Brussel is de vraag naar kwalitatieve huurappartementen groter dan het aanbod. De Europese instellingen, internationale bedrijven en NAVO zorgen voor een constante toestroom van kapitaalkrachtige expats. Ambassador Park is met zijn perfecte ligging in Evere een ronduit schitterende investeringsopportuniteit. Investeer zonder zorgen dankzij onze performante verhuurservice. Meer weten? Bel ons op 02 679 00 00 of kijk snel op www.ambassadorpark.be
vastgoed met visie
BDW REGIO
BDW 1443 PAGINA 10 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Deze week op het Gemeenteplein van Molenbeek > De renovatie was nog maar een begin
Blauw rolluikvoetbal, neoklassieke cafés was de gouden tijd van Molenbeek, maar die komt niet meer terug.” Beelaerts is al zes keer overvallen geweest, zo zegt ze. Bang is ze echter niet. “En ik blijf hier, dank u,” klinkt het duidelijk. “Maar die ene keer heb ik je toch gezegd dat je beter elders zou wonen, mama,” voegt haar dochter er aan toe. De gevel van de Pakistaanse kruidenier beneden – Beelaerts’ eigendom – is beschadigd door de renovatie van het plein. “En hij mag zijn groentebakken ook niet meer uitstallen van burgemeester Françoise Schepmans.”
Gestandaardiseerd
Een nieuw plein. Binnenkort ook met cafés.
© BART DEWAELE
SINT-JANS-MOLENBEEK – Ze vinden het goed, of voor verbetering vatbaar, de gebruikers en bewoners van het gerenoveerde Gemeenteplein. Maar de kruidenier mag zijn groenten niet meer uitstallen, want het gemeentebestuur heeft nog grootsere plannen. “Over twintig of dertig jaar moet Molenbeek opgeknapt zijn.”
H
et ligt er al, sinds het begin van de zomer om precies te zijn, het Gemeenteplein van Molenbeek. En het wordt gebruikt, voornamelijk door kinderen en vrouwen. Zou leuk zijn: een café, of twee. Maar daarover later meer. “Neen,” klinkt het afgemeten wanneer we een oud dametje aanspreken op het gemeenteplein, en haar vragen of ze het mooi vindt. “Het is een beetje een koud plein met al die stenen,” klinkt het in schoon Brussels. “Maar het leeft natuurlijk wel. Toch zouden wat bloemekes goed zijn.” Even verderop, op één van de ronde massief-stenen banken. Een vrouw van middelbare leeftijd – hoofddoek en caddy – helpt haar moeder zich neer te zetten. “Uiteraard vind ik het geslaagd,” zegt ze. “Ikzelf ben van Koekelberg, maar ik hoor kennissen en vrienden al spreken van La Nouvelle Place Com-
munale de Molenbeek. Het is al een begrip. Neen, het is echt een verbetering tegenover de openluchtparking die het voorheen was.” Bij apotheek Vanneste is assistente Ghazi Tasnim gemengd tevreden. “Voor de mensen is het goed, voor de handel is het minder,” zegt Tasnim. “Er is alleszins minder volk op het plein dan vroeger, en dat merken we wel in onze verkoopscijfers. Nu ja, ik vind dat wel oké, zo’n rustig plein. Voor mijn baas is het natuurlijk niet zo goed.”
hadden haar ouders er een textielwinkel, Camelia genaamd. Die nam zij over, en ze werkte er tot haar 71ste. “Het is alleszins beter dan enkele jaren geleden,” zegt Beelaerts over de recente heraanleg. “Maar voor
Graaf van Vlaanderenstraat soms ook.” Toch was er vroeger iets wat er nu niet was, nieuw plein of niet. “On vit plutôt de voisinage ici,” zegt Beelaerts. “Ik bedoel daarmee dat er vroeger mensen van overal kwamen naar het gemeenteplein, om hier naar de markt te komen. Het was toen elke dag markt. Nu is het eigenlijk alleen een plein voor de buurt. Er is dus minder leven.” Beelaerts’ dochter herinnert zich
“Vroeger kwamen de mensen van overal op het plein, nu is het er alleen voor de buurt”
Kaatsspel Maar dat betreft de meest recente verandering. Vroeger is er al verschillende keren vanalles veranderd. Op de hoek van de Vandermaelenstraat en het plein, één hoog, woont, al 89 jaar lang, Anna Beelaerts. Het is te zeggen: zij is er geboren, en heeft nooit elders gewoond. Vroeger
mij persoonlijk is het onhandig. Ik ben slecht te been, en mijn dochter geraakt niet altijd meer tot hier met de auto. De Vandermaelenstraat is afgezet met een betonblok, en de
hoe ze nog op het plein heeft gespeeld, en hoe volks het vroeger was. “Er werd regelmatig kaatsspel gespeeld, want parkeren mocht toen ook niet door de vele markten. Dat
Even ter herinnering: de heraanleg van het gemeenteplein was een project van de vorige politieke meerderheid onder Philippe Moureaux (PS). Maar als we de nieuwe Schepen van Stedenbouw, Olivier Mahy (Ecolo), mogen geloven, dan heeft de equipe van Schepmans (van de liberale MR, CD) nog meer verregaande plannen. “Het is de bedoeling dat we het neoklassieke karakter van het plein bewaren,” zegt Mahy. “Daarvoor willen we een speciaal plan opstellen (Gemeentelijk reglement voor stedenbouwkundige zones heet het, CD) dat ons moet toelaten om de esthetiek van het plein te bewaren. Een voorbeeld: de wildgroei aan winkelreclame moet vervangen worden door gestandaardiseerde reclame. We gaan huidige uitbaters niet straffen, maar als er winkels sluiten of er komen nieuwe uitbaters dan maken we wel van de gelegenheid gebruik om de nieuwe wetgeving door te voeren.” En daar stopt het niet. Enkele panden op het plein zijn al eigendom van de gemeente, zoals het gerenoveerde grote huis op de hoek met de Graaf van Vlaanderenstraat. Mahy: “Dat willen we voortbestemmen voor winkels en voor horeca. We hebben daarbij ook het idee om cafémeubilair aan te kopen zodat elk terras op het plein dezelfde standaard heeft. Zo willen we op een termijn van twintig tot dertig jaar Molenbeek opknappen. Door duidelijke keuzes te maken.” Ironisch is wel dat een liberale burgemeester tegenwoordig borg staat voor meer interventie van de staat. Ondertussen dienen de rolluiken van de Liberale Mutualiteit als goal voor enkele voetballende kinderen. Er wordt geravot, er wordt gespeeld in de fonteinen. Ergens uit een winkel klinkt Arabische muziek. Christophe Degreef
BDW 1443 PAGINA 11 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
© LHOON
Sint-Gillis > Nieuwe crèche aan Alsembergsesteenweg
Goed voor 25 kindjes De bouw voor een nieuwe Nederlandstalige crèche aan de Alsembergsesteenweg in SintGillis is begonnen. In de nabije toekomst moeten er 25 kindjes terecht kunnen. Het geld voor de bouw komt van gemeente en gewest. Als er crèches opgetrokken worden in het raam van een wijkcontract – wat hier het geval is met Alsemberg-Park – moet één op de vier Nederlandstalig zijn. “Het schepencollege heeft een princiepsbeslissing genomen om met de vzw die Kiekeboe uitbaat in zee te gaan,” zegt schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden Willem Stevens (SP.A). Ook Kiekeboe is door de gemeente gehuisvest.
De middelen voor de uitbating moeten van Vlaams minister Jo Vandeurzen (CD&V) en van collegelid Bianca Debaets (CD&V) komen. Stevens heeft Debaets al een brief geschreven. “Met het kabinet van Brigitte Grouwels was de samenwerking uitstekend,“ zegt Stevens, die erop vertrouwt dat de goede samenwerking met kabinet Debaets zal verdergezet worden. Volgend jaar moet de uitbating rond zijn. Stevens mikt erop dat de crèche eind 2015, begin 2016 zal klaar zijn. Sint-Gillis telt nu drie Nederlandstalige kinderdagverblijven. Danny Vileyn
© SASKIA VANDERSTICHELE
Alleen Godiva, Neuhaus en Corné Port Royal hebben een vaste stek in het museum.
Koekelberg > Chocolate Village wil Chinezen en Japanners lokken
Chocolademuseum na negen jaar voorbereiding open Afgelopen weekend ging Belgian Chocolate Village open, negen jaar nadat de gemeente Koekelberg een stuk van de voormalige Victoriafabriek had aangekocht om er een chocolademuseum van te maken. Burgemeester Philippe Pivin (MR) legde bij de opening uit waarom hij dit prestigeproject zo graag wilde realiseren. “Meer dan een eeuw zat in de De Neckstraat chocolade- en koekjesfabriek Victoria. Er werkten 1.500 mensen. De geschiedenis van Koekelberg is dus nauw verweven met chocolade.” De fabriek ging in 1970 dicht. Begin 2000 kreeg de gemeente een aanvraag voor een loftproject. “We stemden in, maar droomden er toen al van om zelf in een deel van het gebouw een chocolademuseum te maken.” In 2005 kocht de gemeente 900 vierkante meter, verspreid over drie verdiepingen. Vanaf dat moment duurde het nog negen jaar voor het chocolademuseum, intussen omgedoopt tot Belgian Chocolate Village, klaar was. Het hele project, ook bedoeld om Koekelberg internationale uitstraling te geven, heeft de gemeente intussen 2,5 miljoen euro gekost. Die hoge kostprijs was voor oppositiepartij PS een reden om afgelopen vrijdag niet op het openingsfeest te verschijnen.
Het museum mikt op 25.000 à 30.000 bezoekers per jaar. Om ook toeristen naar Koekelberg te halen biedt de audiogids de keuze tussen zeven talen, waaronder Chinees en Japans. Vanaf 26 november is er ook een rondleiding in het Brussels mogelijk. Voorts is er een kinderparcours. In de kelder krijgen de bezoekers uitleg over de geschiedenis van de chocolade en de effecten op de gezondheid. Ook is er een tropische serre met cacaobomen. Op het gelijkvloers komt het productieproces aan bod en worden wikkels, reclamespots en kopies van affiches getoond. Ook is er een keuken waar, op verzoek van groepen, workshops worden gegeven. De prachtige directeurskantoren op de eerste verdieping zijn omgevormd tot degustatie- en verkoopsruimte. Godiva, Neuhaus en Corné Port Royal worden permanent verkocht. Andere chocolatiers kunnen om beurten een tijdelijke vitrine krijgen. Zo zijn momenteel de Waalse chocolatiers Bernard Nihant en Demaret aanwezig. “Leonidas kan dus ook aan bod komen. We sluiten niemand uit.” De mooie, maar nogal steriele vormgeving van het museum is het werk van tentoontellingsmaker Tempora. Die is ook belast met de uitbating. Bettina Hubo
Sluikstorters mogen zich voortaan aan fikse boetes verwachten in Anderlecht.
Anderlecht > Overtreders moeten gevoelig meer betalen
Netheidsboetes gaan fors de hoogte in De gemeente Anderlecht legde dit jaar al voor bijna 350.000 euro boetes op aan wie zijn vuil op de openbare weg gooide. In 2013 was dat voor het hele jaar amper 217.000 euro. Aan dit tempo wordt het bedrag tegen het einde van het jaar dus gemakkelijk verdubbeld. Belangrijkste reden van de verhoging is dat het bedrag dat de overtreders moeten betalen na het invoeren van het nieuwe belastingsreglement in september vorig jaar gevoelig werd verhoogd. Na een sensibiliseringscampagne eind vorig jaar werd de repressieve kant van de zaak opgevoerd met een hogere pakkans tot gevolg met als resultaat dat er half augustus al meer boetes werden geschreven dan in het volledige vorige jaar. “Nu kunnen we er sneller voor zorgen dat de
vervuiler voor de kosten opdraait en zullen ook personen die het niet zo nauw nemen met de netheid op straat gaan beseffen dat vuilnis achterlaten niet wordt aanvaard,” zegt schepen voor Openbare Netheid Elke Roex (SP.A). De vervuiler betaalt dus de rekening en die is niet min. Zo kost het de gemeente jaarlijks een miljoen euro om het afval dat op straat wordt achtergelaten naar het containerpark te brengen. En daarbij is dan nog het onderhoud van de voertuigen en de personeelskosten niet bijgerekend. Ook de organisatie werd gestroomlijnd. Om het proper houden van de straten nog wat efficiënter te laten gebeuren staan de diensten van de Openbare Reiniging en Groene Diensten daar nu samen voor in. Bruno Schols
Sint-Jans-Molenbeek > Crèches binnenkort in één vzw
‘Geen garantie dat prijzen niet zullen stijgen’ Het gemeentebestuur van Molenbeek wil alle Nederlandstalige kinderopvang samenbrengen in één vzw, ‘De Molenketjes’. Daarmee zou de afstand tussen beleid en praktijk worden verkleind. De PVDA ziet echter een halve privatisering. De Molenketjes wordt een vzw die alle Nederlandstalige kinderopvang – voornamelijk crèches, maar ook naschoolse opvang – zal omvatten. Volgens schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden Annalisa Gadaleta (Groen) bevordert dat de efficiëntie en de toegankelijkheid van kinderopvang. Momenteel zijn er twee crèches in Molenbeek, een derde is gepland voor eind dit jaar. Bij
de fusie tot één vzw zijn maximaal 47 personeelsleden betrokken. Wel moet de gemeente nog overleggen met de vakbond over de modaliteiten. Wie in de raad van bestuur van de vzw zal zitten, wordt volgende week tijdens de gemeenteraad beslist. De PVDA-oppositie is niet tevreden met dat beleid. Volgens Dirk De Block is de vzw een afbraak van de openbare dienstverlening en van de huidige loon- en werkomstandigheden. “Gadaleta kan bovendien niet garanderen dat de toegangsprijzen niet zullen stijgen.” Oppositieraadslid Jef Van Damme van de SP.A daarentegen is positief over de nieuwe vzw. “Al valt het nog te bezien welk CD statuut het personeel zal krijgen.”
BDW 1443 PAGINA 12 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Anderlecht > Publicatie richt zich op Verzet en Deportatie
Tweede Wereldoorlog in Kuregem © ARCHIEF BDW
Honderd jaar na het uitbreken van WO I is het thema oorlog nooit ver weg. Ook in de nieuwste Kuregempublicatie – het derde al – richt auteur Dirk Decaluwé zijn peilen op het thema Verzet en Deportatie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarmee werpt hij een blik op de geschiedenis van de Kuregem als Joodse wijk en centrum van Verzet. Wist je dat je in Kuregem zowel het Nationaal Gedenkteken der Joodse Martelaren vindt, als het museum van het Verzet, en dat Kuregem in de vooroorlogse jaren het Joodse centrum bij uitstek was en dat ook nu Joden er alomvertegenwoordigd worden? Getuige daarvan de synagoge in de Hoedstraat. Over Kuregem valt met andere woorden een en ander te zeggen als het over verzet en deportatie gaat. Een goede reden voor Dirk Decaluwe om zijn derde editie van Kuregem aan dit thema te wijden. In de publicatie krijg je een algemene context over de aanloop naar WO II. Hoe Hitler aan de macht kwam, hoe hij al snel België binnenviel en ons land zich al snel overgaf, krijg je uiteraard in de publicatie te lezen. Er wordt daarnaast ingegaan op de aanwezigheid van uitgeverij Lombard in de Paul-Henri Spaaklaan en het reusachtige reclamebord van Kuifje. Een aanleiding om in te zoomen op de zwarte bladzijde uit de geschiedenis van geestelijke
vader George Remi (Hergé). Het meeste beklijvende stuk is het verhaal over veertien jonge Joodse meisjes die in het klooster van de Clemanceaulaan verbleven. Na aandringen van de zusters kregen ze nog een nacht om zich klaar te maken voor de deportatie. Uiteindelijk
ensceneerde Paul Halter de commandant van het Belgische partizanenleger een kidnapping
door de zusters vast te binden en de meisjes Bruno Schols mee te nemen.
Kuregem Deel 3 is voor 10 euro verkrijgbaar op onder andere volgende verkoopspunten: Bibliotheek Anderlecht en de Rinck, Passa Porta Bookshop en de Standaard Boekhandel
Unie Vrijzinnige Verenigingen vzw - Brand Whitlocklaan 87, bus 9 - 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe
ADVERTENTIE
Onze deur staat voor je open. Nu ook ‘s avonds. Iedereen is welkom in een huisvandeMens. Onze deur staat tijdens de week voor je open van 9u tot 16u30 en nu ook één avond tot 20u vanaf 1 oktober 2014. Heb je nood aan een luisterend oor? Wens je een vrijzinnig humanistisch geboortefeest, een trouw- of rouwplechtigheid? Ben je op zoek naar fijne activiteiten? Zoek je info over, bijvoorbeeld, euthanasie of een wilsverklaring? Of wil je vrijwilliger worden? Onze deur staat altijd voor je open en onze dienstverlening is volledig kosteloos.
Waar en wanneer? Brussel, Sainctelettesquare 17 op donderdag
Bezoek ons op www.deMens.nu
BDW 1443 PAGINA 13 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
is niet perfect. Gewone gesprekken tussen gewone mensen. Dat is bijna een constante. En niet zelden wijst mijn chauffeur daar ook op: dat het toch fi jn is om niet bang te zijn en gewoon tegen elkaar te doen. De laatste chauffeur die me meenam ging daar in het bijzonder op door: hij (van Marokkaanse origine) maakte zich zorgen over het feit dat wij niet meer met elkaar communiceren. Hij was zich bewust van het feit dat dit serieuze gevolgen kan hebben. Wij namen afscheid met een stevige handdruk. Vriendschappelijk. En telkens stap ik daarna goedgehumeurd verder naar de concertzaal of het café. Dat is nuttig.
4. BIJZONDERE MOMENTEN?
Vorstenaar Andy Heurckmans vindt zijn avondlijke liftervaringen door de bank genomen erg verrijkend.
© JO VOETS
Samenleving > Het relaas van twintig jaar liften tussen Brussel en Vorst
Avonturiers stoppen nooit VORST – Sinds hij in Vorst woont, ondertussen bijna twintig jaar, heeft Andy Heurckmans er een gewoonte van gemaakt om naar het centrum van Brussel te liften. “Nu, eigenlijk druk ik het verkeerd uit. Ik heb al heel mijn leven gelift en ben dat na mijn verhuizing naar Brussel gewoon blijven doen. Ik heb het specifiek over liften in de late namiddag en – meestal – ’s avonds. Ik doe het niet elke week, alleen als ik nog eens naar een concert afzak of afspreek met mijn beste maten. Heel af en toe lift ik overdag, wanneer mijn fiets het laat afweten.”
BDWOPINIE In Brussel liften is niet zo wereldschokkend, dat geef ik graag toe. Maar als ik het in een of ander gesprek toevallig vermeld, stoot ik op verwonderde blikken, ongeloof zelfs. Vaak vragen mensen: “Is dat niet gevaarlijk?” of “Durf jij dat met al die onbetrouwbare typen?” De progressievere mensen zijn genuanceerder: “Ja, als man kan dat nog wel hé.” Ik weet heus wel dat vele mensen het wat eigenaardig vinden dat ik op mijn leeftijd nog steeds met opgestoken duim aan de kant van de weg sta, laat staan in Brussel. Maar ik ben dat steeds blijven doen vanuit de idee dat we pas echt kunnen samenleven als we niet bang zijn van elkaar. Een experiment? Misschien, maar niet met voorbedachte rade. Aangezien ik het nu bijna twintig jaar doe, is het tijd voor een evaluatie.
1. STOPPEN DE MENSEN NOG WEL? J awel, maar het hangt erg van de plaats en het tijdstip af. Wanneer ik rond 20 uur vertrek vanuit Vorst richting het centrum van Brussel, is de oppikkans ongeveer 50 procent. Let wel: ik blijf niet eindeloos volhouden. Als ik na vijftien minuten niet beet heb, neem ik simpelweg de tram. Als ik om middernacht teruglift (doe ik enkel vanaf Brussel-Zuid omdat de wagens in het centrum te veel verschillende richtingen uitgaan) valt dat dikwijls tegen. Een kans op vijf dat het me lukt. Een mager resultaat.
2. WIE STOPT ER? Dat is voorspelbaar. In de meeste gevallen zijn het mensen van buitenlandse origine: Marokkanen, Congolezen, Rwandezen, Algerijnen, enzovoort. ‘Autochtonen’ stop-
pen ook af en toe, maar vormen een minderheid. Vrouwen vrij weinig. Er is een verschil tussen de ‘gekleurde’ en ‘blanke’ chauffeurs die me meenemen: de eersten zijn wat gevarieerder: jongeren, nette heren, goedlachse je m’en-foutisten,… Bij sommigen krijg je de deur amper terug dicht door een roestig, haperend slot. De ‘autochtonen’ zijn iets uniformer: doorgaans de alternatieve burger, niet zelden met slobbertrui. Maar uitzonderingen bevestigen de regel: de voorlaatste keer stopte een jongedame (amper twintig, schat ik) met haar scooter. Dankzij de reservehelm werd ik netjes aan BrusselZuid afgezet. Het kan dus. Toch zijn er nog zekerheden. De vele blinkende 4x4-luxewagens stoppen nooit. Het verwondert me een beetje. De talrijke advertenties voor dit type wagens spreken nochtans over de avontuurlijke aard van de chauffeurs. Misschien is het mijn baard… Die schrikt men-
ANDY HEURCKMANS:
”Communiceer met elkaar. Doe gewoon tegen elkaar. En vooral: respecteer elkaar”
Zoals ik net zei: het is meestal een bijzonder moment. Maar er zijn uitschieters: die jongedame van daarnet. Of drie dertigers (van Algerijnse en Marokkaanse origine) die net van hun cursus voor Industrieel ingenieur (volwassenenonderwijs) kwamen en straalden van de ambitie om vooruit te geraken. Een Afrikaan (nationaliteit vergeten) die mij oppikte om half zeven ’s ochtends, richting Brussel-Zuid, waar ik de Thalys naar Parijs moest halen. Na de begroeting zei hij: “ Assure-toi que tu attrapes le train de 7h13.” Ik vroeg verrast hoe hij dat kon weten. “ Oh, moi je sais plein de choses sur les gens autour de moi…”. Bon, hij gaf al snel toe dat hij zelf ook onderweg was naar diezelfde Thalys, hij kende dus het vertrekuur. Het feit dat ik een koffer meedroeg, enz… Elementary, my dear Watson. En al die anderen.
5. SLECHTE ERVARINGEN? Ik heb misschien geluk gehad. Maar neen, geen slechte ervaringen tot nu toe. Eén keer kreeg ik de vraag of ik geen hasj nodig had. Jawel: een aftandse auto met drie ‘hangjongeren’ erin. Maar nadat ik vriendelijk bedankte, hebben ze me nog een heel eind meegenomen en keurig afgezet.
6. BESLUIT Het besluit heeft mijn laatste chauffeur al perfect verwoord. Communiceer met elkaar. Doe gewoon tegen elkaar. Respecteer elkaar. En vooral: apprecieer elkaar. Ik probeer dat al twintig jaar, systematisch. Ik had mijn wagen kunnen nemen.
Waarom dit verhaal?
sen tegenwoordig ook al snel af.
3. IS HET NUTTIG? Eerst en vooral: ik geraak op mijn plaats van bestemming. Dat is een goede zaak. Ten tweede: ik ontmoet al bijna twintig jaar mensen van allerlei landen, nationaliteiten en klassen. En in die 5 à 10 minuten samen in de wagen leer je soms veel. Chauffeurs van andere culturen zijn meestal zeer open. Ze vertellen over hun vrouw en kinderen, over hun bestemming. Ze vragen naar mijn gezin, mijn werk, polsen of ik wel in Brussel woon – mijn Frans accent
envoudig: de reacties die ik lees op E Facebook worden steeds extremer, radicaler. Tegenover religies, volkeren, andersdenkenden, onze Franstalige landgenoten, enzovoort. Vaak zijn ze nog erger dan gewoon zuur. En dan denk ik even: “Durf misschien eens te liften om 12 uur ‘s nachts aan Brussel-Zuid en kom dan zagen. Participeer aan de maatschappij.” Ik ben het grondig beu en maak me tegelijkertijd zorgen. Maar ondertussen blijf ik genieten van mijn avondlijke ritten. Alvast bedankt om u te onthouden van zure commentaren. Andy Heurckmans, Vorst
BDW 1443 PAGINA 14 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
de decennia wereldwijd nog fors zal toenemen. En als we bijna allemaal eens alleen zullen wonen, gaat een alleenwoonvriendelijk beleid in feite iedereen aan. Of zoals Le Blanc het stelt: “Of de maatschappij de ogen opent of niet, alleenwoners are here to stay.”
Samenleving > Carla Dejonghe (Open VLD) over de ‘singlesreflex’
Maak meer lawaai voor alleenwoners © KAREL PUTTEMANS
BRUSSEL – In Brussel bestaat nu al één op twee huishoudens uit één persoon, stipt Brussels parlementslid Carla Dejonghe (Open VLD) aan. De problematiek wordt steeds groter. Dejonghe hoopt dan ook stellig dat de nieuwe Vlaamse minister van Welzijn het pilootproject ‘BuurtPensioen’ in Neder-overHeembeek voortzet.
BDWOPINIE Om een antwoord te vinden op de hamvraag van haar recent verschenen boek Solo. Waarom steeds meer mensen alleenwonen interviewde Nathalie Le Blanc meer dan vijftig respondenten, waaronder ikzelf, en richtte ze zich tot de (voornamelijk Amerikaanse) academische wereld. Het resultaat is een lijvig boek dat komaf maakt met hardnekkige ‘alleenwoonvooroordelen’. ‘Het is geen hoera-, maar een voilà!-boek’, aldus Le Blanc. In mijn ogen een must read voor alle beleidsmakers.
What’s in a name Dat ik het voortaan over ‘alleenwoners’ zal hebben, komt omdat Le Blanc zich exact dezelfde vraag stelde als ikzelf: welke term gebruik je nu het best om zo’n diverse groep mensen aan te duiden, gaande van vrijgezellen en gescheiden personen tot weduwes en alleenstaande ouders? De term single of vrijgezel past niet echt bij een oudere weduwnaar en heel wat mensen die alleenwonen hebben bijvoorbeeld wel een relatie. Daarom kiest Le Blanc consequent voor ‘alleenwoner’, een term die volgens mij perfect de lading dekt voor elk individu dat alleenwoont en financieel ook alleen instaat voor zijn of haar onderhoud. Hoe divers de groep alleenwoners ook is, ze wordt geconfronteerd met een aantal specifieke problemen. Alleenwonen is duur, dat is een feit. En arm of ziek zijn is extra ellendig als je alleenwoont. Le Blanc is aan het einde van de rit dan ook zelf verbaasd over de belangrijkste conclusie van haar onderzoek: armoedebestrijding is cruciaal. Wie zich nauwelijks iets kan veroorloven, vereenzaamt, raakt geïsoleerd en komt zo in een vicieuze cirkel terecht. Economische en maatschappelijke ontwikkelingen bezorgden ons de vrijheid en welvaart die alleenwonen mogelijk maakt, maar de voornaamste verklaring voor de alleenwoon-
CARLA DEJONGHE:
“Een stad op maat van alleenwoners, is een stad met voldoende aantrekkelijke openbare ruimtes” in de spanning tussen individualiteit en behoefte aan gemeenschap, iets waarmee iedereen worstelt. Waarom er vandaag zoveel mensen alleenwonen, bleek uiteindelijk toch niet de belangrijkste vraag te zijn voor de auteur. De verstokte singles en hardnekkige alleenwoners zijn eerder zeldzaam. Het gaat vooral over een groep mensen die door veranderende situaties alleen komt te staan en dus niet noodzakelijk zelf voor hun alleenwoonsituatie hebben gekozen. Als velen onder ons op een bepaald moment in hun leven een tijdje alleen komen te wonen, is de cruciale vraag: ‘hoe kunnen we beter inspelen op die situatie?’. In Vlaanderen en Nederland bestaat nu al één op drie huishoudens uit één persoon. In Brussel is dat zelfs één op twee. De woonmarkt, reissector, horeca en andere sectoren houden weinig rekening met die realiteit, al zien we dat een aantal spelers op de privémarkt stilaan toch op de alleenwoonkar springt. Maar vooral de overheid blijft volgens Le Blanc blind voor een van de opvallendste fenomenen in de demografische ontwikkelingen van de laatste
De stad veranderen
De voortzetting van het pilootproject BuurtPensioen is volgens Dejonghe van groot belang.
decennia. Als Brussels parlementslid probeer ik de noden en behoeften van deze onzichtbare massa al enige tijd op de politieke agenda te plaatsen. Via een online enquête bij 423 Brusselse alleenstaanden identificeerde ik drie actiepunten die de nodige politieke aandacht verdienen: een proportionele fiscaliteit,
betaalbare (koop)woningen en vrijetijdsactiviteiten op maat. Ik herhaal dan ook mijn pleidooi voor een ‘singlesreflex’ waarbij men bij elke beleidsmaatregel binnen elk bevoegdheidsdomein nagaat welke gevolgen de maatregel heeft op alleenwoners. Alle studies tonen immers aan dat deze groep de komen-
De stad heeft altijd een grote aantrekkingskracht op alleenwoners gehad. Maar die invloed is volgens Le Blanc wederzijds. Het stijgend aantal alleenwoners verandert niet alleen onze manier van wonen en bouwen (kleinere appartementen, gemengde projecten, cohousing), maar ook het weefsel van een stad. Met zijn brede waaier aan ontmoetingsplaatsen, biedt een stad de mogelijkheid om alleen te wonen op een collectieve manier. De Amerikaanse socioloog Eric Klinenberg is ervan overtuigd dat alleenwoners het verschil kunnen maken in steden. Ze spelen een belangrijke rol bij het revitaliseren van wijken en steden doordat ze hun sociale contacten buitenshuis zoeken en dus de vraag naar ontmoetingsplaatsen toeneemt. Met andere woorden, een stad op maat van alleenwoners, is een stad met voldoende aantrekkelijke openbare ruimtes: cafés, bibliotheken, parken, petanquebanen en allerlei andere ontmoetingsplaatsen waar je vrienden, buren en anderen tegenkomt. Al varen alle stedelingen daar natuurlijk wel bij. In tegenstelling tot in een dorp kan je in een stad echter ook verdwijnen. Vooral oudere alleenwoners, samen met mensen die ziek zijn, een handicap hebben of in armoede leven, lopen een hoger risico op sociaal isolement. Le Blanc onderstreept in deze context het belang van projecten zoals ‘Het BuurtPensioen’ in Neder-over-Heembeek en de zorgregisseurs. Het pilootproject ‘Het BuurtPensioen’ is gebaseerd op wederkerigheid: jij helpt een buur en zij helpen jou wanneer je zelf iets nodig hebt. Dit is vergelijkbaar met het lokaal ruilsysteem LETS (Local Exchange and Trading System), een Canadees initiatief dat zich stilaan verspreidt over de hele wereld. De 11 Brusselse zorgregisseurs bieden vandaag aangepaste hulp aan 236 bejaarde Brusselaars, die daardoor langer thuis kunnen blijven wonen. Hun werk wordt momenteel echter bedreigd. Door de staatshervorming komt thuiszorg bij de Vlaamse Gemeenschap terecht en het is nog onduidelijk of de nieuwe Vlaamse Regering de nodige middelen zal uittrekken om het Brusselse project verder te zetten. De voortzetting van hun werk is van groot belang want de kwetsbare groep alleenwonende ouderen zal door de vergrijzing de komende jaren enkel verder toenemen. De specifieke alleenwoonproblemen zijn ondertussen vrij goed geïdentificeerd en vroeg of laat worden velen onder ons ermee geconfronteerd. Maak dus gerust mee lawaai voor de belangen van de alleenwoners.
Carla Dejonghe Brussels parlementslid Open VLD
BDW 1443 PAGINA 15 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be Exki Al te vaak wordt onze hoofdstad afgeschilderd als vuile stad, geen probleem van het beleid maar één van zijn inwoners. Er heerst bij velen blijkbaar het gevoel dat het aanvaardbaar of ‘normaal’ is om je afval op straat achter te laten. Als onopgevoede pubers sussen we onszelf met het idee dat er wel iemand achter ons aan komt lopen om de boel op te ruimen. Maar het is geen onoverkomelijk probleem: verandering komt niet van bovenuit maar van binnenuit. Elk van ons is in staat om de straat over te steken naar de dichtstbijzijnde vuilnisbak of om dat blikje even bij te houden. Of om misschien op een stoutmoedige dag ook al eens je mede-stadsbewoner er vriendelijk op aan te spreken dat het fijn zou zijn indien hij of zij hetzelfde zou doen. Geachte Fréderic, Nicolas en Arnaud, Beste oprichters van Exki, Laat mij u even vriendelijk aanspreken over wat ikzelf en een paar vrienden na een heerlijk autovrije zondag zagen gebeuren rond 22 uur voor het Exki-restaurant aan de Beurs. Eén van uw werknemers was op noeste wijze bezig het terras op te ruimen van wat ongetwijfeld een drukke dag was. Weapon of choice: een huis-, tuinen keuken-bladblazer waarmee hij zeer methodisch al het vuil bij elkaar kon blazen en ... vervolgens van het terras af. Vreemd genoeg was hierbij de kous af, het vuil lag tussen het openbaar toilet en de ingang van de metro en hij zag dat het goed was. Met verstomming informeerden
BDWOPINIE
we of dit gebruikelijk was, zeer verbaasd antwoordde hij ‘uiteraard’. Zo zou het immers makkelijk zijn voor de straatvegers om het de volgende dag allemaal te komen ophalen. We bedankten vriendelijk voor zijn bijdrage aan een nette hoofdstad en zetten onze weg verder, een illusie armer. Ik lees op jullie website woorden als: Corporate Social Responsibility en conscious decisions that will benefit the community. Dan begin ik te denken dat jullie zich misschien niet bewust zijn van de manier waarop jullie vestigingen ‘s avonds afgesloten worden. Te snelle groei, niet genoeg micro-management of misschien gebrek aan opleiding van het personeel, is dat de oorzaak? Zelfs als het materiaal recycleerbaar of biologisch afbreekbaar is, geef je een bijzonder slecht signaal en is het aanzuig-effect van rommel groot. Laat ons inderdaad bijdragen aan een bewustzijn dat onze gemeenschap ten goede komt! Als een keten die een logo zo groen heeft als die van jullie het eigen afval op straat gooit, wordt het werkelijk te gek voor woorden.
Bouwmeester door Anne Brumagne
Pieter Gaelens, Brussel-Stad
Rechtzetting In het artikel ‘Molenbeek wil groter park aan Ninoofsepoort’ (BDW 1442, p.2) ontbrak in de credit een verwijzing naar PT Architecten, het studiebureau dat het streefbeeld in kwestie maakte. Onze excuses voor het ongemak.
© NICOLAS MAETERLINCK/BELGAIMAGE
Het voornemen van de Vlaamse regering om de functie van Vlaams bouwmeester af te schaffen, zorgt al een hele tijd voor ophef. Afgelopen week werd in DeSingel in Antwerpen zelfs een Groot Bouwmeesterdebat georganiseerd. Daar werd unaniem gepleit voor het behoud van de functie. De voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten, de Roeselaarse burgemeester Luc Martens (CD&V), noemde de coördinatie door een bouwmeester een absolute voorwaarde om in een stedelijke omgeving stedenbouwkundige projecten tot een goed einde te brengen. Hij is niet het enige lid van een Vlaamse meerderheidspartij die de afschaffing betreurt: cultuurminister Sven Gatz (Open VLD) sprak zich eerder al in die zin uit. Want wat doet zo’n bouwmeester? Ervoor zorgen dat bouwheren heel goed nadenken over wat ze precies willen. Dat architectenbureaus, gevestigd en jong talent, kunnen kandideren via een Open Oproep. En dat daardoor niet alleen usual suspects met een partijkaart een opdracht kunnen binnenhalen, zoals vroeger vaak gebeurde. Verschillende projecten worden ook beter op elkaar afgestemd. De Vlaamse architectuur heeft door die nieuwe aanpak in ieder geval een erg goede reputatie gekregen tot in het buitenland toe, en gelukkig niet met (dure) spektakelarchitectuur. Het Brussels Gewest wachtte lang om op zijn beurt een eigen bouwmeester aan te duiden. Aanvankelijk leek het er zelfs op dat de beslissing eigenlijk met lange tanden was genomen. Want de macht die de eerste Brusselse bouwmeester Olivier Bastin kreeg, was beperkt, en halverwege zijn termijn werd zijn ploeg om besparingsredenen gehalveerd. Daardoor kon hij ook niet echt ten volle wegen op het architectuurdebat in de hoofdstad. Nu zijn termijn ten einde loopt, worden de eerste resultaten van het werk op de achtergrond stilaan wél zichtbaar. In de havenbuurt zitten verschillende projecten in de pijplijn, en de Vlaamse en Brusselse bouwmeester mogen het als een gezamenlijke verdienste zien dat de VRT en RTBF samen de Reyerssite zullen aanpakken. Ook gemeenten vinden nu de weg naar de bouwmeester. Het goede nieuws is verder dat Brussel wél doorgaat met het bouwmeesterschap en op zoek is gegaan naar een opvolger voor Bastin. Die nieuwe bouwmeester zal zich voortaan ook mogen bezighouden met privéprojecten op gewestelijke schaal. De Brusselse regering heeft dus wel de noodzaak van een bouwmeester zonder eigen agenda ingezien. Optimistische slotsom: Als het Gewest op de ingeslagen weg voortgaat, zijn het in de toekomst misschien wel de Brusselaars die de buitenlandse architectuurbladen gaan beheersen...
WAUTER MANNAERT
Zeker duizend mensen hebben op zondag deelgenomen aan een optocht voor het klimaat. De manifestanten wilden dat politici voldoende ambitie aan de dag legden op de klimaattop in New York afgelopen dinsdag. De optocht ging van het Justitiepaleis naar het ministerie voor Buitenlandse Zaken.
BRUSSELS CLIMATE MARCH
SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.
BDW 1443 PAGINA 16 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK Tijdens de industriële bloei beleefden Brusselse brouwerijen en hoedenmakers hoogdagen. Links: Reclames voor de brouwerijen Wielemans en Vandenheuvel. Rechts: alle mannen droegen een hoed en dus waren hoedenmakers gegeerd.
© VER ZAMELING LA FONDERIE
Expo > La Fonderie komt met zijn collectie naar buiten
‘Ruwe machines, fijne eindproducten’ SINT-JANS-MOLENBEEK – Onvoorstelbaar hoeveel er werd geproduceerd tijdens de industriële bloei van Brussel. Vanaf 26 september kunnen we er ons in het Brussels Museum voor Arbeid en Industrie (La Fonderie) eindelijk eens een voorstelling bij maken, want dan opent voor het eerst een permanente tentoonstelling. D ie ontbrak nog om erkend te worden door de Federatie Wallonië-Brussel. Aan andere
erkenningsvoorwaarden zoals tijdelijke tentoonstellingen en een educatieve werking
(met onder andere gidsbeurten en Les Cahiersuitgaven) voldeed het museum al: “We spra-
ken hier altijd van het MEC, Musée en construction,” zegt conservator Pascal Majérus. Wie al eens op de binnenplaats van de voormalige Compagnie des Bronzes kwam, zag er altijd wel de wonderlijkste verroeste creaturen: duikbootachtige waterreservoirs en vliegwielen van versneden stoommachines, rails en wagonnetjes “want een fabriek was een ministad”, en zelfs surrealistische machines door kinderen in samenwerking met het Buurthuis Bonnevie aan elkaar gelast. “Daar moet nog een oplossing voor gevonden worden, maar nu zijn we al blij dat er sinds een viertal jaar iemand de collectie op wetenschappelijke manier inventariseert, de catalogus telt momenteel al 5.000 stukken. Het is de verdienste van oprichter Guido Vanderhulst enorm veel ‘gered’ te hebben, maar nu moeten we ons ernstig buigen over wat we gaan bewaren. Het probleem met machines is dat zelfs identieke stukken door hun aanpassingen aan verschillende ateliers eigenlijk uniek geworden zijn. Ze worden bewaard in een depot van 4.500 vierkante meter waarvan slechts de helft overdekt is. Hopelijk komt er ooit een dak boven de giethal zodat we de grote machines kunnen tonen. Er is geen geld voor cultuur en
BDW 1443 PAGINA 17 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
© FONDS DEXIA
al zeker niet voor industriële cultuur. De opening van de permanente expo liep zoveel vertraging op omdat we onder andere zelf onze vitrinekasten moesten maken.”
Made in Brussels
© FONDS DEXIA
“Chronologie is heel belangrijk - we zijn ten slotte historici - maar een tijdlijn aan het begin van een expo kan saai zijn,” zegt Majérus als we de 300 vierkante meter grote Zaal van de Draaiers van de oude bronsgieterij betreden. Daarom kunnen de bezoekers handmatig rollen aan historische kaarten om naar evoluties van Brussel en zijn industrialisering te speuren. De frisse inrichting is onder andere het werk van scenograaf Laurent Fabri, van Click Click Graphics, en Caramb-Art ontwikkelde educatieve spelletjes. Telkens kondigen twee topmachines de vier sectoren aan die voor Brussel belangrijk waren (metaal, hout, textiel/ confectie en voeding) en toont een curiositeitenkabinet eindproducten: “Het contrast tussen de brute machines en bijvoorbeeld hoeden met de fijnste afwerkingen werkt.” Een filmpje, dat telkens de link met vandaag
“Hopelijk komt er ooit een dak boven de giethal zodat we de grote machines kunnen tonen. Er is geen geld voor cultuur en al zeker niet voor industriële cultuur” © LA FONDERIE
Tustio eos mint moluptatiat aut pore consequam
© NAAM FOTOGRAAF
Waardeloos, maar onschatbaar
© A. NEUKENS, COLLECTION AVB
maakt, over Huis Gillis in de Lombardstraat, dat de hoeden maakt voor de prinsessen Claire en Astrid en koningin Mathilde, toont hoe de ambachtelijk!e hoedenmakerij nog steeds leeft in Brussel: “Nu is alles ‘Made in Taiwan’ maar de leidraad van onze expo is ‘Made in Brussels’, want vroeger werd er in Brussel geproduceerd voor de Brusselaars en voor het buitenland.” Omdat La Fonderie zich in de gebouwen van een bronsgieterij bevindt, kon de metaalsector niet ontbreken. Je had Godin en de Nestor Martin kachelfabrieken (een van de gietijzeren kachels heette Le Vrai Belge) in Laken en Ganshoren en hoeveel metaal was er niet nodig toen de art nouveau succesvol werd. Maar de bezoekers zien ook de Brusselse auto-industrie herleven en leren de Torpille uit 1896 kennen, een automobiel aangedreven door stoom, of een ganzenbord van voor 1914 om met autootjes op te racen. In een filmpje kun je luisteren naar de hilarische pleidooien van fietsers, fans van het openbaar vervoer en autobestuurders. Bij de houtsector wordt de timmerman om de hoek geïnterviewd. De draaibank, een gevaarlijke machine, bootst eeuwenoude manuele handelingen na. De bezoekers worden uitgenodigd na te denken: wat hebben het Jacquard weefgetouw en de eerste computer gemeen, of wat kan het grote belang geweest zijn van de asfaltmachine (van de Brusselse firma Dardenne) in de voedingssector? Een machine met een spectaculaire bol diende om chocolade te branden. Hier wordt het verhaal verteld van de Côte d’Or fabriek, van 1899 tot 1991 gevestigd in de Anderlechtse Barastraat, de koekjesfabriek
De Brusselaars kleden en voeden, het gebeurde allemaal in Brussel zelf. Van boven naar onder: de manufacture de casquettes A. Bottu in Linkebeek, de Laiteries intercommunales, een advertentie voor korsetten en een foto van kledingmakers uit 1910.
Victoria die in Koekelberg kort na de Eerste Wereldoorlog 1.500 mensen tewerkstelde of brouwerij Vandenheuvel in Molenbeek die als eerste de pils produceerde. En voedselschandalen blijken niet nieuw te zijn. In 1863 werd er in Brussel een gemeentelijk labo opgericht om klachten over aangelengde melk, plaaster in de bloem of margarine in de boter te kunnen onderzoeken. Uit de suikerraffinaderij Graeffe in Anderlecht kwamen in 1890 de eerste dozen met geometrische klontjes, daarvoor werd suiker nog van suikerblokken gekapt. In 1953 werd ze overgenomen door de Tiense suikerfabriek, maar op de pakken bruine suiker lees je nog altijd de naam Graeffe. De Singer-naaimachine is het topstuk dat iets zegt over de onzichtbare tewerkstelling thuis. Deze goedkope arbeidskrachten moesten alle kosten van verwarming en onderhoud zelf dragen. Al van in de middeleeuwen was de textielsector belangrijk in Brussel met zijn vele spinnerijen, weverijen en ververijen. In de negentiende eeuw kon de Brusselaar zich van top tot teen kleden met lokale kleding. In 1896 werkten in de confectiekledingindustrie 12.000 mensen, een derde van de tewerkstelling in de verwerkende industrie. Enkele pronkstukken kondigen andere sectoren aan die in de toekomst in het museum aan bod kunnen komen: een oude wasmachine, een factureermachine waarmee je kon schrijven en rekenen, een linotype (zetmachine) uit de drukkerij, en de favoriet van Majérus, een kolenfornuis van geëmailleerde staalplaat van Les Fonderies bruxellois (Fobrux), een bedrijf dat in Haren gevestigd was vanaf 1920: “Mensen van een zekere leeftijd halen er steevast herinneringen bij op. Voor mij is het heel belangrijk dat de bezoekers een band voelen met hetgeen we tonen. Kostelijk is wat een vrouw met vijf jonge kinderen in een filmpje vertelt over haar fornuis in de jaren 1930-1940. ‘s Avonds staken de kinderen een baksteen in een van de oventjes om zich ‘s nachts aan te warmen en de baby hing gewoon in een hangmatje boven de kachel.”
“Een museum houden in een achtergestelde wijk en zonder andere musea in de buurt vraagt extra inspanningen,” zegt Majérus: “Een Marokkaanse buurman was hier pas na vijftien jaar eens binnengekomen, hij was nooit voorbij het hek gedurfd. Mensen met niet echt een museumcultuur zullen we bij de hand nemen en ze bijvoorbeeld in groep, via verenigingen, het plezier leren kennen van een museumbezoek. Tijdens de nocturne op 6 november organiseren we allerlei activiteiten rond metaal, hout, textiel en chocolade.” Bij de tijdelijke expo ‘Aandacht, kostbaar!’ (tot 1 februari 2015) die tegelijk met de permanente expo opent, is de buurt ook betrokken: “Aan Molenbekenaars hebben we gevraagd naar een voorwerp dat voor hen veel waard is, ze vormen een soort tegengewicht voor de industriële voorwerpen die we tonen in de permanente expo. Eigenlijk zijn ze niets waard, maar ze zijn van onschatbare waarde. De dertig deelnemers zijn Belgen, Marokkanen, Italianen, vrouwen, mannen, kinderen van velerlei pluimage: een schepen, mensen die leren lezen, een priester, een pornoster zelfs. Welk voorwerp zij meebrachten? Dat moeten de bezoekers zelf komen ontdekken.” Er werden interviews opgenomen door BNABBOT (Bruxelles nous appartient - Brussel behoort ons toe): “Meestal interesseert geschiedenis hen niet zo, maar toch merk je dat Molenbeek een soort toegangspoort is om naar het verleden te gaan.” An Devroe
Meer info op www.lafonderie.be
BDW 1443 PAGINA 18 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Een klein idee kan leiden tot een fabuleus kledingstuk.
© LIEVEN SOETE
Molenbeek 2014 > Stylisten en naaisters samen op de catwalk
‘De mooiste creatie is samenwerking’ SINT-JANS-MOLENBEEK - Een defilé op 26 september in de Brussels Event Brewery zet zowel professionele modeontwerpers als de Molenbeekse naai- en creatieateliers van Atelier Paloke, De Welvaartkapoen, het Huis van de Vrouw en het Huis van Culturen en Sociale Samenhang in de spotlights. ‘Laten we onze misvattingen overstijgen door te beginnen met het kanaal over te steken,” vindt Silvia
Martinelli van MAD Brussels (Mode and Design Center), die MolenMode meeorganiseert: “Een van onze
missies is zogenaamd moeilijke buurten nieuw leven inblazen door allerlei samenwerkingen. We brach-
ten ontwerpers en naaiateliers met elkaar in contact en zorgden voor de casting van de mannequins.” Vk*ateliers is een tewerkstellingsproject en een deelwerking van vzw De Welvaartkapoen, dat naast een naaiatelier ook een retoucheer- en
kostuumatelier heeft waar ontwerpers en theatergezelschappen terechtkunnen. Hun naaiatelier heeft de collecties van de drie ontwerpers geproduceerd: van Rachida Aziz met haar ethische merk Azira in de Dansaertstraat en van Pierre Antoine Vettorello, een Frans-Ivoriaanse stylist met atelier in Brussel. En van Valérie Berckmans: “Ik leef en werk in Brussel, de air du temps sluipt dus zeker in mijn collectie. Ik observeer graag hoe vrouwen van alle leeftijden de mode vertalen in hun eigen kledij. Bijzonder is dat hier bijna uitsluitend met niet-professionele modellen is gewerkt.” Het defilé wordt gesuperviseerd door de Molenbeekse modeontwerper met internationale bekendheid Jean-Paul Lespagnard. “Voor de naailessen is geen ervaring nodig,” zegt Gwen De Jaeger van Vk*ateliers: “We leren ze met de naaimachine werken en op het eind
ADVERTENTIE
The Wooster Group
Jan Fabre
© PAULA COURT
© WONGE BERGMANN
THE BEST OF INTERNATIONAL THEATRE
THE WOOSTER GROUP FORCED ENTERTAINMENT MILO RAU/IIPM THALIA THEATER HAMBURG TONEELGROEP AMSTERDAM JAN FABRE NEEDCOMPANY AND MANY MORE.
ABO = –25% > –50%! –26 = 8 €!
AT KAAITHEATER & KAAISTUDIO’S.
Milo Rau/IIPM © DANIEL SEIFFERT
KAAITHEATER & KAAISTUDIO’S – 2 PLACES 2 BE IN BRUSSELS.
Needcompany © LUC GALLE
KAAITHEATER.BE
BDW 1443 PAGINA 19 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
© SILVIO CASSANO
© PHILIPPE JARRIGEON
© STUDIO LORENZO SALEMI
Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT Ontwerpers Rachida Aziz, Jean-Paul Lespagnard, Pierre Antoine Vettorello en Valerie Berckmans.
van de eerste tien lessen kunnen ze een patroon maken en uitvoeren. Maar aan MolenMode hebben enkel leerlingen meegewerkt die al een redelijk hoog niveau hebben. Zij hebben ook zelf enkele stukken gemaakt die op het defilé zullen worden getoond. Een jurk is gebaseerd op water, een andere met ontelbare blaadjes op het voorpand was een heel goede oefening in samenwerken.”
Achter de coulissen In het Huis van Culturen en Sociale Samenhang leidt kostuumontwerpster Perrine Langlais het atelier: “In ons crea-atelier laten we ons inspireren door mode, theater, hedendaagse kunst en kunstgeschiedenis. Toch gaat het voor alles om ontmoetingen. Iedereen gaat op zoek naar zijn eigen creatieve pad, maar we beleven het samen en begeleiden elkaar. Of het nu gaat om een recht-
toe rechtaan rok, een cape voor een dansspektakel, een nieuwe muts voor een kleindochtertje of een nieuwe borduurtechniek, alles is mogelijk. Ervaring is niet belangrijk, wel de wil om te leren!” Op de vraag wat de mooiste creatie is die ze al zag passeren, antwoordt ze: “Vijftien vrouwen tussen 20 en 70 jaar uit alle uithoeken die samen creëren.” Christine Lauvaux van het Huis van Culturen vult aan: “Met MolenMode krijgen de deelnemers de kans om een kijkje te nemen achter de coulissen van een professioneel defilé en om hun werk eens net zo behandeld te zien als dat van andere gepassioneerde ontwerpers.” An Devroe Brussels Event Brewery (BEB), Delaunoystraat 58, Molenbeek, 18u30, vrije ingang, inschrijven: prod1@molenbeek2014.be, www.molenbeek2014.be.
ADVERTENTIE
Sociale Verhuurkantoren (SVK)
Verhuur uw woning zonder risico en zonder zorgen
a Gegarandeerde huur elke maand a
Verzekerd verhuurbeheer
a Onderhoud van uw woning
a Hulp bij renovatie a Fiscale voordelen
www.fedsvk.be 02 412 72 44
Peren Iedereen heeft het over peren, de laatste tijd. Zal ik dat dan ook maar eens doen? De peer, Pyrus communis, lijkt wel een van de oudste fruitsoorten in ons land. Dat is niet helemaal waar. In de tijd van Boduognat en Ambiorix waren er nog geen peren in ons land. Die kwamen pas later met de abdijen uit Rome. De perelaar moet van oorsprong uit Azië stammen, de oude Grieken kenden hem al. En dan, zo in de achttiende eeuw, werd iedereen plots erg geïnteresseerd in peren. Rijke mensen die bij wilden zijn, gingen er verzamelingen van aanleggen. Afbeeldingen van de vruchten en bloesems werden in dure boeken gepubliceerd. Geldenaken en Gembloers werden centra van Pomologie (vruchtenkunde). In het begin van de negentiende eeuw werd een en ander bekroond door de Brusselaar Jean-Baptiste van Mons (1765-1842) die in zijn lang leven meer dan veertig variëteiten van peren zou hebben ontwikkeld, waaronder de legendarische dubbel-flip, bekend van De Witte van Zichem. Bij zijn dood liet Van Mons tienduizenden boompjes na in de buurt van Leuven, die werden gered en overgeplant naar Saint-Rémy-Geest (Geldenaken). Peren veredelen was een Belgische mode. Allicht dat deze luxe-hobby veel heeft bijgedragen tot de ontwikkeling van de genetica. Zelfs Darwin heeft Van Mons gelezen! De vruchten werden verfijnd in pakweg twee richtingen, de beurré en de cassant, in het Nederlands spreekt men van ‘smeltende’ (boterende) en ‘brekende’ peren. In sommige artikels lees ik dat de beurré naar smaak zou verwijzen die aan boter zou moeten doen denken, maar het lijkt mij logischer dat het hier slaat op het zachte, bijna smeerbare vruchtvlees. Een brekende peer is dan weer een stevige, hard van beet. Alle stoofperen zijn brekende peren. Er zijn wereldwijd dus nog steeds duizenden en duizenden perenrassen. Veel Amerikaanse rassen hebben trouwens een Belgische oorsprong. Er zijn ook veel synoniemen, dus andere namen voor dezelfde peer, en ook het klimaat waarin ze worden geteeld doet smaak en uitzicht veranderen. Peren krijgen daarom ook steeds meer appellations, zeker in Frankrijk. Maar wat is er overgebleven van die weelde aan vormen en soorten? Betreurend weinig. Alleen in de bonte namen van de hedendaagse perenrassen in onze winkels weerspiegelt de geschiedenis van de Pomologie. Enkele voorbeelden. Wie goed zoekt, vindt nog wel eens een williamspeer. Maar meestal kennen we die van het Franse eau de vie (ook een manier om perenoverschoten te verwerken, mijnheer de minister van Landbouw).
Opmerkelijk is dat Williams een kweker was in Turnham Green, Londen. In Frankrijk staat hij ook bekend als bon-chrétien en daar zou hij al in omloop zijn sinds de Renaissance. Met de opwarming van het klimaat zouden we wat meer van de williams mogen zien. Blozende peren meestal, en geparfumeerd ook. De durondeau lijkt nog van oorsprong Belgisch te zijn, genoemd naar een kweker uit Tongre-Notre Dame (Chièvres, Henegouwen), ergens in de negentiende eeuw. Doyenné du comice. Een commies is toch een douanier? Blijkt het in dit geval om een landbouwraad te gaan, een lokale organisatie van landbouwers in Frankrijk, om ervaringen uit te wisselen, landbouwpraktijken en opbrengsten te verbeteren. De comice in kwestie is die van Angers, waar een perelaar, uit zaad gegroeid, die peren begon te dragen in 1848. Op de plaats waar hij stond, hangt nu een gedenkplaat voor deze ‘beste peer ter wereld’, die pas in de twintigste eeuw populair werd. Maar of hij de beste is? De beurré hardy is weeral een Franse peer, deze keer uit Parijs want mijnheer Hardy zou een directeur geweest zijn van de Jardin du Luxembourg. Hij kwam op de markt in 1820. De Italianen op de markt verkopen ook wel abate. Dat is de nationale peer van Italië. Een grote gele knots van een vrucht. Maar hij blijkt eigenlijk ook weer Frans te zijn want hij heet oorspronkelijk abbé Fétel, naar de abt (of dorpspastoor, want die heten in het Frans ook abbé) die ze toevallig ontdekte in de buurt van Chéssy-les-Mines in Frankrijk, in het departement van de Rhône. En ten slotte is er – zucht – de conférence. Ik vroeg mij altijd al af waar die naam vandaan kwam. Het blijkt een internationale perenconferentie in Londen te zijn
“De conférence werd genoemd naar een internationale perenconferentie in Londen in 1885. U mag hem van mij ook de supermarktpeer noemen”
geweest in 1885. U mag hem van mij ook de supermarktpeer noemen. Doorgaans smaakt hij naar nat karton en hij breekt op die manier dat het pijn doet aan de tanden. Lelijk lang van vorm met een ruwe schil is hij handig om katten mee te verjagen, maar om op te eten? Er zullen nog wel andere perensoorten te vinden zijn, maar het is zoeken. Op de abate en williams na is het een droevig perenlandschap. Buiten de durondeau is alle Belgische pomologie eruit verdwenen en zijn we overgeleverd aan domme industriële vervlakking. Peren die daarenboven veel te vroeg worden geplukt en in de fruitmand gaan rotten voor ze ook maar op smaak komen. Lieve fruitboeren, het is erg wat er met jullie gebeurt, maar waarom moeten jullie conférences kweken? Omwille van de bewaarbaarheid? Kijk wat er van komt, zelf de Russen willen ze niet meer. Mochten jullie smakelijkere rassen voor ons kweken, en ze wat langer aan de boom laten hangen, er zouden nogal peren worden gegeten. Niet in Rusland, hier! Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet
BDW 1443 PAGINA 20 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014 © BART DEWAELE
© FOURNEAU SAINT-MICHEL
Culinair > Expo in de molen van Evere
Kokerellen door de eeuwen heen
EVERE – Koken is al enige tijd de hipheid zelve. Een goed moment om even bij de geschiedenis stil te staan. Rond 1900 werd zestig procent van het gezinsbudget aan eten gespendeerd. Vandaag is dat minder dan twintig procent. Om maar te zeggen: het koken nam honderd jaar geleden al een belangrijk deel in van het dagelijks leven, al was de voeding verre van gevarieerd. De voormalige windmolen van Evere vormt de prachtige locatie voor een tentoontstelling hierover. Het is een herwerking van een expo die eerder in de provincie Luxemburg plaatsvond, maar dat stoort niet. De scenografie is gewijzigd, en zo gek veel verschil tussen het rurale en het stedelijk koken is er niet.
te houden? Of de voorsnijvork, om grote stukken vlees behapbaar te maken? De tentoonstelling stelt ook de sociale verschillen op scherp. Zo staat er een kinderkookfornuis tentoongesteld, dat ook echt op brandstof werkt, en dat jonge meisjes moest inwijden in de kookkunst maar dat alleen door de rijke burgerij kon worden aangeschaft. De expo Kookketel, Stoofpan & co loopt maar een half jaar. Daarna gaat het museum even dicht omdat de binnenmuren gekalkt moeten worden. In september opent er een prestigieuze expo rond de voeding tijdens Wereldoorlog I. Steven Van Garsse Kookketel, stoofpan & co tot 15 maart. www.molenevere.be © BMMV
Duur speelgoed De expo toont vooral keukenobjecten van toen, waarvan er velen ook vandaag nog, in een modern jasje, op het aanrecht te vinden zijn, zoals de roerzeef en de mandoline. Andere zijn dan weer uit het collectieve geheugen verdwenen. Wie kent het snorkopje, speciaal vervaardigd om de man met snor tijdens het drinken van thee of koffie droog
g Pr o
ram
0 ma
9>
Theater > Cie Alice brengt eerste voorstelling
1/10 catelli Lo e v e St Graffiti TAG Workshop
Siamese zeemeerminnen
4/10 mm Chris Lo rtellen Ve Workshop
TERDAG VANAF ZA e
TERDAG VANAF ZA S
4/10
OP MARC CN rafie og Atelier Scen
17-18/10 estival of Dansf On The Ro nlayered u if Première 19/10 ZONDAG log
or ‘t Was O e / Vic Anciaux Chris Lomm meke Vertelt m ‘t Goudblo 11 2/ 1-2 15-16,2 est l Park W Centra us m as Er r te Thea 16/11 ZONDAG
seleir be.brus eke Vertelt m m lo db ‘t Gou 18/11 py p a H e h T Jamsession Concert &
DINSDAG
29/11 Pl i o o G e D ejoêter els Volkst Het Bruss
TERDAG VANAF ZA anque
DINSDAG
Foto: Koen Cobbaert & Inez Kaukoranta
in het Marc Sleenmuseum. Het is slechts een kleine greep uit het ruime aanbod. Was er voor kinderen tijdens de vorige edities al veel aandacht, dan is dit jaar donderdag 30 oktober volledig aan hen. Wat dacht u van u een wetenschapper te wanen in de experimentaria voor Fysica en Chemie en het Museum van Geneeskrachtige Planten en Farmacie op de ULB-campus? Of van Autoworld te verkennen in het donker, met een zaklamp? Alle info is te vinden op www.brusselsmuseKV umsnocturnes.be.
/09
INE ALEC ILY Muzinne
ENSDAG
16/12
Kailash msession Ja Concert &
21/12 me hris Lom Vertellers C RBARA SARAFIAN BA t es gu t Special meke Vertel ‘t Goudblom
ZONDAG
EN NOG
www.zinnema.be
BRUSSEL – Najaar is weer gelijk aan nocturnemaanden. Meer dan zestig musea in Brussel openen weer hun deuren tot 22 uur ‘s avonds. Voor de editie 2014 is een extra donderdag toegevoegd aan de kalender.
INSDAG 30
VANAF D
O VANAF W
Met de steun van de
Autoworld bezoeken met een zaklamp Onder de deelnemende musea zijn veel klassiekers, zoals Cinematek of het pas heropende Joods Museum. Maar na kantoortijd op donderdagen zal het beginnen te leven in de Allendezaal van de ULB, in de Archieven voor Moderne Architectuur en
ADVERTENTIE
014 2 / 2 1
Expo > Het nachtleven induiken begint met een museumbezoek
R ...
VEEL MEE
Muziek Theater
Dans Multi Expo
SCHAARBEEK – We kregen op de redactie een mooi kaartje in de bus. Het kwam van overzee en kondigt de eerste voorstelling aan van een nieuw Brussels theatergezelschap: Cie Alice. Het kaartje in kwestie is eigenlijk de flyer van Overzee, een voorstelling die dit weekend in première gaat in Garage 29 in Schaarbeek. Het intrigerende beeld op de voorkant toont twee in elkaar verstrengelde jonge meerminnen op het strand. Eline George van Cie Alice kan er meer over vertellen. Zij is de helft van het nieuwe Brusselse gezelschap, dat ze oprichtte samen met Isabel Vervoort. De twee gingen na hun universitaire studies nog een diploma halen aan de toneelacademie van Maastricht. Eline George werkte ook al mee aan een aantal jongerenprojecten van Bronks en Zinnema en heeft samen met Peter Pype haar eigen jongerengezelschap Tint. Bronks is ook een van de plekken waar Cie Alice terecht kan om te repeteren voor deze eerste voorstelling, die zonder subsidies tot stand komt. De ervaren Jan Sobrie en Mieke Versyp zorgen wel voor steun als respectievelijk coach en dramaturge. Eline George: “Overzee gaat over het gemis van twee zussen die gescheiden van elkaar moeten leven, en over hun communicatie die vanop grote afstand verloopt - met kaartjes. De relatie tussen de twee zussen was altijd al eerlijk en intens maar komt onder
druk te staan van hun ouders die veel ruzie maken en uiteindelijk ook scheiden. De voorstelling gaat dus ook over scheidende ouders en hoe kinderen daarop reageren.” De twee zussen in het stuk groeien door de ruzies van hun ouders eigenlijk iets te dicht naar elkaar toe, maar daarna verwatert het contact letterlijk en figuurlijk. Ze raken wat gewrongen, zoals op het beeld van de flyer. Maar voorts wil Eline George nog niet al te veel verklappen over vorm en inhoud. Toch nog een tipje van de sluier: “We proberen hard om de sfeer van de zee in de voorstelling op te roepen. De beweging van eb en vloed is bijvoorbeeld iets dat terugkeert. Je kan misschien ook een verwijzing naar De kleine zeemeermin herkennen. Er zit ook een sprookjesachtig aspect aan de voorstelling. Maar we maken er wel helemaal ons eigen verhaal mee. We schrijven het in de eerste plaats voor jeugd, want we willen ook graag in scholen gaan spelen. Heel veel jongeren zitten in een scheidingssituatie en het is de bedoeling dat we hen hiermee kunnen bereiken.” Michaël Bellon Overzee van Cie Alice, op 26 en 27 september om 20u00, en op zondag 28 september om 15u in Garage 29, De Moerkerkestraat 29, Schaarbeek, tickets: ciealice2014@gmail.com, 10 euro
BDW 1443 PAGINA 21 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Artists in residence The Cure in Caïro
De Arabier doden BRUSSEL – Arme Arabieren, het cliché dat het hete klimaat waarin ze vertoeven van hen onverbeterlijke heetgebakerde vechtersbazen maakt, zal nog niet meteen verdwijnen. Rellen verzekerd met die jongens. Maar ook The Cure stak het vuur ooit een paar keer aan de lont. De allereerste single van de Engelse postpunkgroep uit West-Sussex kwam uit in 1978, en was meteen goed voor een controverse met gevolgen die zich uitstrekken tot nu de houdbaarheidsdatum van de groep al een tijdje is verstreken. Die eerste single, Killing an Arab, was tekstueel helemaal gebaseerd op de roman De vreemdeling van Albert Camus, waarin de Franse pied-noir of kolonialenzoon Meursault op het strand in een buitenwijk van Algiers ‘een Arabier’ doodschiet. Meursault was voor Camus een extreem voorbeeld van een mens die de absurditeit van het leven inziet en daarom ook niet meer wil doen ‘alsof’. Alles is hem om het even: hij rouwt niet om zijn dode moeder, trouwt alleen omdat zijn vriendin dat wil, en moordt omdat hij nu eenmaal in die situatie verzeild is geraakt, verblind wordt door de zon, en door zijn houding toch al het geïsoleerde leven van een terdoodveroordeelde leefde. Maar terwijl je de postpunk misschien zou kunnen zien als een expressie van de late puberteitsperiode waar de mensheid doorheen
ging toen het gedachtengoed van filosofen als Camus helemaal was doorgedrongen, werd Killing an Arab door sommigen niet zozeer gezien als existentiële postpunk maar als postkoloniaal racisme. Het bracht The Cure er uiteindelijk toe om tot op de dag van vandaag in live-shows ‘Killing an Arab’ te vervangen door ‘Kissing an Arab’ of ‘Killing another’. Niet helemaal conform de geestelijke erfenis van Meursault natuurlijk. En bovendien passen die alternatieve titels evenmin als de originele bij het ritmeschema: wie tekst en muziek op elkaar af wil stemmen, moet nog altijd een onbestemde lettergreep tussen ‘killing’ (of ‘kissing’) en ‘an’ toevoegen om het deuntje te doen kloppen. Dat geeft je als on-
verschillige moordenaar alsnog een ongemakkelijk gevoel. Killing an Arab was de single bij de debuutplaat van cry, dat verder The Cure, Boys don’t cry nog een nummer bevat met een referentie aan de Arabische wereld. Fire in Caïro is eigenlijk een liefdesliedje dat weinig met Cairo te maken heeft, hoewel we er verder ook een luchtspiegeling in aantreffen, wat in die streken wel eens in het echt schijnt voor te komen. Maar de zinsnede ‘burn like fire in Caïro’ vond ik altijd al goed gevonden. Ik ben jaloers op mensen die vergelijkingen uit hun pen kunnen toveren die op het eerste gezicht misschien vergezocht lijken, maar bij nader
inzien herhaaldelijk de nagel op de kop slaan. Als je dat zelf probeert, wordt het altijd een sof. Dus sorry hoor Arabieren, maar als het nu ergens geregeld op intense wijze brandt, terwijl het er sowieso al zeer heet is, dan is het toch wel in Caïro. Dat valt niet te ontkennen, en dus vond ik dat Cure-frontman Robert Smith, met zijn ontplofte haardos en beroete ogen, de passie in zijn song met recht had laten branden als vuur in Caïro. Beeld u dus mijn teleurstelling in toen ik uiteindelijk ontdekte dat de Caïro Fire eigenlijk een begrip is in Engeland. De oude koloniale bezetter duidt er de opstand mee aan die in 1952 als prelude gold voor de Egyptische revolutie en het einde van de Britse aanwezigheid in Egypte. Tijdens de Caïro Fire of ‘zwarte zaterdag’ van 26 januari zetten opstandelingen meer dan zevenhonderd gebouwen – winkels, cafés, restaurants, cinema’s en theater – in brand. Op het eerste gezicht was deze dag van ongeziene chaos in verschillende stadsdelen een vergelding voor de dood van vijftig Egyptische politiemensen door de Britten een dag eerder. Maar uiteindelijk is de ware toedracht van deze destabiliserende rellen nooit duidelijk geworden. Wel duidelijk is dat de vergelijking burn like fire in Caïro dan misschien toch niet zo’n geweldige vondst is. Misschien moeten we anno 2014 wat beter opletten met die clichés over AraMichaël Bellon bieren. www.brusselnieuws.be/ inresidence
ADVERTENTIE
rs. urs tou nto on oo wo /w k m/ o om o .co b k.c e o c o a b .f e w c w a .f w w ww
Tijdens een woontour verkennen we alle wijken van Brussel met een woonbril. U verneemt alles over huren en kopen in de hoofdstad. U krijgt er een heleboel praktische informatie over de buurten bovenop: de bereikbaarheid met het openbaar vervoer, de aanwezigheid van scholen en groen, de sfeer … Info en inschrijving via 0800 20 400 of www.woneninbrussel.be.
BDW 1443 PAGINA 22 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Jorge Rojas-Castro: “Ik ben hier gebleven omdat Brussel een stad is die alles heeft wat me bevalt. Niet te groot, leefbaar, internationaal, multicultureel.”
Jorge Rojas-Castro, documentairefotograaf
‘Elke stap die we zetten heeft zin’ BRUSSEL – “Voor mij is kunst geen kunst als het geen politieke, maatschappelijke betekenis heeft. Als het geen echte boodschap uitdraagt. Elke stap die we zetten heeft op een bepaalde manier zin, zelfs als we dat op het moment zelf niet beseffen. Daarom doe ik wat ik doe, in de hoop beter te begrijpen wat zich rondom mij afspeelt,” Jorge Rojas-Castro is documentairefotograaf.
H
ij woont in de buurt van het machtscentrum. Het Schumanplein. We spreken af in het ViaVia Reiscafé van MicroMarché. Niet toevallig een van die kleinschalige initiatieven die de hoofdstad van Europa een meerwaarde geven. Jorge Rojas-Castro mag dan nog van buitenlandse afkomst zijn (de Chileense), het vertelt dat hij de habitat Brussel begrijpt. “Mijn ouders behoorden tot de middenklasse, ik herinner me een jeugd in betrekkelijk comfortabele omstandigheden. Maar dan wel één onder de schaduw van dictator Pinochet. Mijn
vader werkte voor Shell, door zijn job heb ik het land leren kennen, omdat we verschillende keren zijn verhuisd. Chili strekt zich over een smalle strook van meer dan 4.000 kilometer uit van noord tot zuid. Kort na de eeuwwisseling heb ik mijn koffers gepakt, mijn vader, moeder en twee zusters achtergelaten. Niet omdat ik geen keuze had, wel omdat ik iets anders wilde verkennen dan de mij zo vertrouwde omgeving. Ik was 31, het was tijd om het heft in handen te nemen.” De keuze viel op Brussel, mede omdat er toch een zekere vorm van vertrouwdheid speelde
– een deel van Jorges familie leeft hier. “Maar ook omdat Brussel een kruispunt van verschillende culturen is. Binnenlandse, buitenlandse. Bijkomende reden: in België studeren is zoveel goedkoper dan in Chili, waar de maatschappij meer en meer een blauwdruk aan het worden is van het neoliberale systeem in de Verenigde Staten. Wie niet van gegoede huize is en toch wil studeren, kijkt na het behalen van zijn diploma aan tegen een berg schulden. Ik leefde dan ook min of meer in onvrede met de manier waarop de Chileense maatschappij was geëvolueerd. Enkel gericht op productie, consumptie. Geen geld verdienen, geen leven. Hier gelden tot op bepaalde hoogte dezelfde regels, maar tegelijkertijd heb je een sociaal vangnet, krijgen ook de minder gegoeden een kans. Bovendien laat de organisatie van de Belgische maatschappij de mensen toe om zichzelf geestelijk te voeden, het artistiek en cultureel leven is erg toegankelijk. Een leven waartoe je zelf
© MARC GYSENS
kan bijdragen als de wil er is. Wat ik ook doe.” En dan is er nog Jorges Belgische vriendin – van Vlaamse afkomst – die hij heeft leren kennen door gemeenschappelijke vrienden, zoals dat dikwijls gaat. “Mede door haar open geest heb ik mij vertrouwd gemaakt met het multiculturele België. De getuigen van het rijke verleden leren kennen in prachtige kleine steden, zoals Gent er bijvoorbeeld één is. Nog geen seconde heb ik mijn beslissing om naar hier te komen betreurd. Het gemis van de majestueuze Chileense bergen en het licht van mijn vaderland vormt slechts een klein minpunt. Van bij het eerste moment voelde ik me thuis; de verhalen over xenofobie in België die ik in mijn vaderland had gehoord zijn ongegrond. De obstakels door de jaren heen: een vanzelfsprekendheid van het leven, die ik met glimlach erbij heb genomen. Al blijf ik het moeilijk hebben met de administratieve rompslomp. Een modernisering van het ambtelijk apparaat zou dan ook een verademing zijn.”
Geld als god In ons Brussel heeft Jorge tevens een rijke Chileense gemeenschap ontdekt. “Het gevolg van de staatsgreep door Pinochet, met de hulp van de CIA, nu iets meer dan veertig jaar geleden. Veel mensen zijn ondertussen vergeten wat er toen gebeurd is, maar het is iets dat niet mag vergeten worden. De coup, de moord op Salvator Allende die een einde maakte aan de socialistische – bijna marxistische – traditie van Chili, heeft de geest van verscheidene generaties gesmeed. De toenmalige generatie bleef verweesd achter in een geest van terreur, de huidige generatie leerde het meelopen in de rat race als een vaststaan-
BDW 1443 PAGINA 23 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
© JORGE ROJAS
opkomst van rechts en zelfs extreem-rechts. Mensenrechten en sociale rechten die meer en meer in de verdrukking komen. Zelfs hier in België. Hard, maar voor mij een motivatie om door te zetten.” Een beetje een vrijhaven, een eilandje, zo noemt Rojas-Castro Brussel. “Ik ben hier gebleven omdat Brussel een stad is die alles heeft wat me bevalt. Niet te groot, leefbaar, internationaal, multicultureel. De mensen zijn door de bank genomen vriendelijk. Een plek die zo divers is dat je van de ene hoek op de andere in een andere wereld kan belanden. Voor mij was het een verademing na het mierennest dat Santiago de Chili is. Een stad van vijf miljoen inwoners, waar je enkel kan overleven als je slechts aan één ding denkt: geld verdienen. Veel Belgen die Brussel van buiten af zien, denken dat het Sodom en Gomorra is. Een wereldvreemde gedachte. Vergeleken met ‘echte wereldsteden’ is het een vredige habitat.”
Analoog
www.hispano-belga.be/ateliers-photos http://jorgerojasphotographe.blogspot.be
Jorge Rojas-Castro’s gedachtengoed zit diep geworteld, zijn drang om de maatschappelijke mechanismen te begrijpen eveneens. Om me-
De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet
FOTOGRAAF IN CHILI Rojas-Castro’s jongste getuigenis is er één uit Chili. Zijn vaderland. In zwart-wit, genaamd Terminus. “Ik was vier jaar lang niet meer in Chili geweest. Het was ook de eerste keer dat ik me klaar voelde om mijn vaderland te ontdekken als documentairefotograaf. Te zien door het oog van ‘een vreemdeling’. Wat ik zag was een gemeenschap die niet meer de kracht heeft om zich te revolteren. Die zich gedwongen voelt om mee te lopen. Een Chili in het vagevuur. Ik heb veel rondgewandeld, veel vastgelegd. Veel mensen ontmoet die het zo goed en zo kwaad mogelijk stelden met hetgeen ze hebben. Een land ontdekt dat met een zware erfenis en veel vraagtekens moet leven.”
3 VRAGEN AAN MABIALA MBEKA
‘Mulat is de kleur van de mondialisering’ BRUSSEL – De Congolese Brusselaar Mabiala Mbeka heeft zonet de gloednieuwe jaarkalender Métisse uitgebracht. Culturele instellingen stellen in september hun jaarprogramma voor via een verzorgd programmaboekje, Mbeka doet hetzelfde met de Afrikaanse culturele activiteiten in Brussel. “Hier is heel wat Afrikaanse cultuur, alleen weten de mensen het niet.”
© BENJAMIN TOLLET
“Geen enkele digitale foto, geen enkele kleurfoto, kan de expressiviteit van een goede analoge foto in zwart-wit evenaren”
destand te verwerven – en om de kost te verdienen – organiseert Rojas-Castro workshops als verantwoordelijke voor het Fotografisch Atelier van de vzw Hispano-Belga. Voor volwassenen. Voor jongeren, voor kinderen. En ondertussen doet hij zijn ding. Om mens tussen de mensen te zijn, om te leren te begrijpen. “Het is sterk verbonden met wijken, plekken waar mensen wonen, werken, komen. En een zoektocht naar het opbouwen van een identiteit door diezelfde mensen. Een opbouw door wisselwerking. Wisselwerking met de omgeving, met andere mensen. Soms is die wisselwerking goed, soms minder goed, soms ronduit slecht. Ik heb het onder meer gedaan in de Marollen, in een residentiële camping in Clabecq, op het Bethlehemplein. Vastleggen op beeld, een getuigenis geven. Noem het gerust kunst, omdat het iets wil zeggen. Een politieke inslag heeft. Het past bij wie ik ben, hoe ik denk: voor mij is kunst geen kunst als het geen politieke, maatschappelijke betekenis heeft.” Onafscheidelijke gezel is daarbij Rojas-Castro’s analoge fototoestel. “Om op elk moment van de dag hetgeen mijn oog vat te kunnen vastleggen op mijn filmrolletje. Op een filmrolletje, jawel. Ik weiger daarin toe te geven aan de moderniteit, werk nog steeds analoog, in zwart-wit. Geen enkele digitale foto, geen enkele kleurfoto, kan de expressiviteit van een goede analoge foto in zwart-wit evenaren. Het is de erfenis van een ervaring die ik had toen ik 11 of 12 was. Ik was onder de indruk van een berglandschap in het zuiden van het land, Temuco, waar we toe woonden. Drie vulkanen, die rood opgloeiden. Ik nam er een foto van met een soort van wegwerpcamera. De ontwikkelde foto’s bleken een ontgoocheling. Wat ik had gevoeld, de schoonheid die ik had gezien, had ik niet kunnen vastleggen. Dat is me is me bijgebleven en toen ik publiciteit ben beginnen studeren – met fotografie als een van de vakken – is het zaadje blijven groeien. Meer en meer wilde ik op print kunnen weergeven wat ik in mijn hoofd had. Dat heb ik uiteindelijk hier geleerd.” Karel Van der Auwera
Met Métisse wil u de Brusselaar inlichten over het Afrikaanse culturele aanbod in Brussel? Mabiala Mbeka:” We nodigen hen uit om eens een Afrikaanse culturele activiteit mee te pikken uit het brede aanbod, maar we willen evenzeer aan de Afrikanen laten zien dat er in instellingen als Bozar of de KVS een Afrikaans aanbod is. Meestal zijn ze daar helemaal niet van op de hoogte. We willen ze er ook op wijzen dat de activiteiten die ze zelf organiseren vaak te eng op de eigen gemeenschap gericht zijn. De opening naar andere Mabiala Mbeka: “We willen de gemeenschappen moet ook daar gebeuren. vermenging van gemeenschappen Ten slotte willen we extra zichtbaarheid ge- stimuleren.” ven aan de talloze Afrikaanse verenigingen die goed werk leveren, maar meestal in de heid. De Afrikaanse verenigingen krijgen schaduw blijven.” via de uitgave in september en in januari de Vanwaar de naam Métisse? kans om hun activiteiten bekend te maken. Mbeka: “Een mesties is een halfbloed, dat Op 17 januari organiseert NACA (het Netstaat voor de ontmoeting en de vermenging werk voor Afrikaanse Culturele Activiteiten van culturen. Met deze uitgave willen we de waar Mbeka deel van uitmaakt, bt) de eerste vermenging van gemeenschappen stimule- Africa Day in Bozar waar al die spelers extra ren. Brussel is een multiculturele stad, we in de kijker gezet worden. Op termijn willen willen die diversiteit ook vertaald zien in we met Métisse ook wegen op de politieke de kleuren tijdens culturele activiteiten. De agenda, want sinds kort dalen de budgetten mulat is de kleur van de mondialisering.” voor interculturele activiteiten terwijl Brussel als multiculturele hoofdstad van Europa Wil u ook meer herkenning voor de net zou moeten uitpakken met zijn culturele Afrikaanse cultuur? diversiteit.” Benjamin Tollet Mbeka: “We willen vooral meer zichtbaar-
CONSTANTIN MEUNIERMUSEM NU OOK TIJDENS DE WEEKENDS OPEN. De Brusselse beeldhouwer en schilder Constantin Meunier (1831-1905), de grote voorvechter van de arbeiders aan het einde van de negentiende eeuw, heeft zijn eigen museum in Brussel, maar dat is helaas enkel tijdens de kantooruren open. Ter gelegenheid van de retrospectieve Constantin Meunier in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten (tot 11 januari 2015) is het museum gratis open tijdens de weekends. Adres: Abdijstraat 59, 1050 Brussel. Openingsuren: van 10 tot 12 en van 13 tot 17 uur. n BRUSSELS ART SQUARE (BAS1) GAAT BRITS. Brussels Art Square (BAS) gaat op 26 en 27 september helemaal Brits. Meer dan 50 kunstgalerijen en antiekzaken aaan de Zavel en belendende straten nemen deel. Het evenement – dat in 2005 voor het eerst plaatsvond – geeft een keure van Britse kunstenaars en antiquairs de gelegenheid om hun moois te laten zien. De kunstgalerijen en antiekzaken zijn open van 14 tot 20 uur. Meer info: www.brusselsartsquare.be. n LA MAGIE DE LONDRES (BAS2). Ook the Gemini Art Gallery neemt deel aan Brussels Art Square, maar heeft ook oog voor kunstboeken. Uitbaters Barbara en René Stoeltie hebben een prachtig fotoboek met Londense interieurs samengesteld. Het motto van het boek hebben ze ontleend aan de 18de-eeuwse schrijver en filosoof Samuel Johnson: ‘Als een man Londen beu is, is hij levensmoe, Londen heeft alles wat het leven te bieden heeft.’ Barbara en René Stoeltie hebben interieurs van binnenhuisarchitecten, designers, antiekhandelaars, verzamelaars en galeriehouders. Het Franstalige boek is uitgegeven bij het Mercatorfonds, telt 208 bladzijden met 132 kleurfoto’s en kost 39,95 euro. De voorstelling vindt plaats op vrijdag 26 DV september om 18 uur in de Gemini Art Gallery, Miniemenstraat 14 1000 Brussel.
CULTUUR KORT
de realiteit te aanvaarden. Ikzelf ben vier jaar voor de staatsgreep geboren, draag nog enkele vage herinneringen aan die periode met me mee. Het vervolgens opgroeien onder het bewind van Pinochet heeft mij een bewustzijn en een geweten, geschopt. En het doet me pijn aan het hart dat ik op veel plekken in de wereld dezelfde evolutie zie, dezelfde beproeving die ik heb moeten beleven. De verharding van de maatschappij, de economische groei als vanzelfsprekend dogma. Geld dat god is geworden. Met als automatisch neveneffect de
MEER CULTUUR DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF
BDW 1443 PAGINA 24 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Basketbal > Laeticia Mpoyi is ontgoocheld met kwartfinales op Jeugd Olympische Spelen
BDWSPORT
‘Er zat een podiumplaats in’ SCHAARBEEK – De Belgische basketmeisjes hebben de verwachtingen op de Jeugd Olympische Spelen niet helemaal kunnen waarmaken. De uitschakeling in de kwartfinales was een ontgoocheling, maar die heeft Laeticia Mpoyi (18) ondertussen verwerkt. Ze beseft dat ze haar limieten nog lang niet heeft bereikt. Haar baskethonger is nog zeer groot.
“Haar Amerikaanse coach vertelde met zijn sappig accent dat Laeticia voor basketbal gemaakt was, ze had die je-ne-sais-quoi,” vertelt vader Mpoyi met een glimlach. “Hij zag iets in haar en dankzij zijn trainingen heeft hij haar belangrijke stappen helpen te zetten. Dat ze vandaag nog steeds speelt, is mede dankzij hem.” Het kennersoog van de jeugdcoach liet hem niet in de steek. De jonge Laeticia mocht bij Royal Canter Schaarbeek twee leeftijdscategorieën overslaan en werd snel opgemerkt door trainers van het opleidingscentrum van de Franstalige basketballiga in Namen. Ze benaderden haar al op haar twaalfde, een jaar later hapte ze toe. “Ze hadden me op de een of andere manier opgemerkt en stelden me voor om me naar Namen te halen,” vertelt Mpoyi. “Een hele week op internaat, weg van mijn ouders en elke dag training in plaats van twee keer per week: de verandering was zeer groot. Maar na een goed familiegesprek hebben we de knoop doorgehakt. Ik was dan ook een felle voorstander. Ik kwam in een stimulerende omgeving terecht en de infrastructuur was indrukwekkend. Op dat moment maakte ik de keuze dat ik verder wou gaan in het basketbal.” Het brute talent van Mpoyi leverde haar vader een pak telefoontjes op van verschillende Belgische clubs. Maar het werd dus Namen, waar de diamant werd geslepen. “Mijn snelheid, reactiviteit en agressiviteit waren mijn sterkste punten. Ik had minder ervaring dan andere speelsters, dus moest ik dat wat compenseren. Vandaag is die doortastendheid nog steeds een van mijn kwaliteiten, net als mijn sprongkracht. Ik heb de indruk dat ik in Namen alles opslorpte wat men mij aanleerde. Ik kon alles snel uitvoeren.”
Vlamingen vs Franstaligen De drie jaar in Namen waren vruchtbaar. Mpoyi presteerde sterk op clubniveau en werd dus opgepikt door de nationale ploeg, waar ze bij de U16 begon. Ze maakte er kennis met een nogal speciale manier van selecteren. “Eerst werd er een selectie gemaakt langs Vlaamse en langs Franstalige kant, en dan speelden beide ploegen tegen elkaar. Op basis van die match maakte de coach de nationale selectie. Gelukkig is de sfeer altijd opperbest. We beseffen allemaal wat voor een kans we krijgen. Naar verre landen reizen en matchen op hoog niveau spelen maakt ons sterker.” Mpoyi kwam terecht in een Belgische ploeg die bulkt van het talent. Het mooiste voorbeeld daarvan is Hind Ben Abdelkader. De Brusselse is een speerpunt van de ploeg en nam ze in 2011 op sleeptouw om het European Youth Olympic Festival (EYOF) in Trabzon te winnen. “Dat EYOF zal ik nooit vergeten. Ik
“We verloren maar met twee puntjes van Spanje. Ik was zwaar ontgoocheld, volgens mij zat er een podiumplaats in”
werd ik er goed omringd door de oudere speelsters. Ik ben dat seizoen ook kampioen met hen geworden. Ik heb toen wel een deel van het seizoen gemist door een rugblessure.” Het gevoel gewild te zijn door verschillende clubs vindt de Brusselse uiteraard aangenaam, maar het brengt wel de nodige verwachtingen en stress met zich mee. Toen ze vorig jaar besliste bij Namen te vertrekken stonden de clubs in de rij. “Mijn ouders en ik hebben alles overwogen en onze keuze is op Sint-Katelijne-Waver gevallen. De coach kent me en werkt graag met jonge Belgische talenten. Het project van SKW heeft de doorslag gegeven.”
Nieuwe 3vs3
Laeticia Mpoyi: “Als onze generatie zich blijft inzetten, kunnen we de Olympische Spelen voor volwassenen halen.”
DAAR ZIJN DE AMERIKANEN Zoals veel Brusselse sporters geeft Mpoyi voorrang aan haar studies, uiteraard in combinatie met sport op hoog niveau. En zoals bij verschillende Brusselaars staan Amerikaanse universiteiten in de rij om haar in te lijven. “Brieven, mails; ik heb al verschillende aanbiedingen gehad, ja,” vertelt Mpoyi. “Maar op dit moment denk ik eerder in België te blijven, ook voor mijn hogere studies. Mijn ambitie is mijn limieten op te zoeken en zo ver mogelijk te gaan in het basketbal, maar het is echt nog niet zeker dat ik later voltijds professional zal zijn.”
© VIKTOR RÉBAY
speelde er voor het eerst in een bomvolle arena, die tijdens onze match tegen Turkije ook nog eens vol zat met mensen die tegen ons waren. Dat tornooi is een mooie herinnering.” “Hind is een speelster die anderen beter doet spelen, dat heeft ze daar nogmaals bewezen. Ik volg tot nu toe bijna hetzelfde parcours als haar. Tijdens haar carrière hebben sommige mensen geprobeerd haar iets in de weg te leggen, maar ze is altijd blijven doorzetten. Ik heb dat ook meegemaakt, in Namen.” Mpoyi verliet het opleidingscentrum een jaar vroeger dan gepland. Dat was een bewuste, persoonlijke keuze. Maar ook sportief: zij was degene die de ploeg naar boven trok en wou een nieuwe uitdaging aangaan. Ze had dan ook al op korte tijd een mooi palmares bij elkaar gespeeld. “Ik ben echt gegroeid als speelster en ben belangrijker voor de ploeg geworden. Het vertrouwen dat ik kreeg speelde daar zeker een rol in.” “Tijdens mijn periode in het opleidingscentrum heb ik me ook aangesloten bij Belfius Namen. Daar heb ik als zestienjarige mijn eerste stappen op het hoogste niveau gezet. Gelukkig
Dankzij een goed seizoen bij SKW wist Mpoyi een selectie af te dwingen voor de Jeugd Olympische Spelen in Nanjing. Ze greep de kans om naar China te reizen met beide handen. Behalve een nieuwe cultuur moest ze er ook een nieuwe basketbaldiscipline ontdekken. “Op de Spelen werd de drie tegen drie variant gespeeld. Ik had het nog nooit uitgeprobeerd. Het verschil met regulier basketbal is wel vrij groot. Omdat het op een half terrein wordt gespeeld, vereist het veel beweging en is het op fysiek vlak zwaarder. Gelukkig hadden we het ritme snel te pakken.” De Belgen kregen volgens Mpoyi eerst een paar gemakkelijke tegenstanders te verwerken. Dat zette hen op weg naar de kwartfinales. “Die ploegen bleken een goede voorbereiding te zijn voor wat nadien volgde. De kwartfinale tegen Spanje was een grote uitdaging, maar we haalden het net niet. Het was een fysieke slag en wij waren niet efficiënt genoeg met onze shots. We verloren maar met twee puntjes. Ik was zwaar ontgoocheld, volgens mij zat er een podiumplaats in.” Behalve het sportieve heeft Mpoyi in China ook kennis gemaakt met een andere cultuur, en dat maakte toch wat indruk. Ze heeft er heel wat ervaring opgedaan en ze voelt zich gesterkt in haar ambitie ooit terug te keren op de Olympische Spelen. “Maar dan wel bij de volwassenen. Als onze generatie zich zo blijft doorzetten, dan moet dat kunnen. Maar er zal nog heel wat werk aan vooraf moeten gaan.” Tim Schoonjans
BDW 1443 PAGINA 25 - DONDERDAG 25 SEPTEMBER 2014
Laurine Delforge neemt deze maand deel aan haar tweede topcompetitie van het jaar. In juni gooide ze hoge ogen op het wereldkampioenschap hockey, waar ze als jongste scheidsrechter ooit actief was. Die goede prestatie moet ze nu herhalen op de zeventiende editie van de Asian Games, die in Zuid-Korea plaatsvinden. Tot nu toe verliep alles vlotjes, al liet haar bagage even op zich wachten. TS
Brussels Citizens uit de startblokken
Feestelijk rugby BRUSSEL – Sport op hoog niveau combineren met een professioneel en gezinsleven is niet evident. Rugbyspelers die dat niet meer kunnen opbrengen, kunnen nu terecht bij een gloednieuwe club: de Brussels Citizens. “Het idee om te stoppen met rugby speelde al een tijdje bij heel wat spelers,” vertelt voorzitter Diego Lacroix (28), die de club oprichtte met Hadrien Peiffer, Mathieu de Lophem en Arnaud de Cartier. ‘We speelden op een goed niveau en vonden het spijtig ermee te moeten kappen, maar het niveau was gewoon te veeleisend. Daarom hebben we beslist om een nieuwe club op te richten die één keer per week traint en in het weekend een match speelt. Veel rustiger. Je mag het oldschool rugby noemen, zeer feestelijk (lacht).” Plezier wordt er gemaakt, ja, maar op het veld gaat het er wel stevig aan toe. De kern van 35 à 40 spelers kan op een pak ervaring rekenen. Heel wat spelers komen van ploegen als Bosvoorde en Kituro, waar ze in de tweede of derde ploeg speelden. Ze zijn onlangs van start gegaan in derde regionale. “Op dit moment spelen we onder ons niveau. Je kunt promoveren, maar om in de nationale reeksen uit te komen, moet je aan bepaalde
SPORT KORT
Het is al voor de negentiende keer dat de Logis Woluwe Badminton Club zijn EUROPEAN CHOCOLATE CHAMPIONSHIP organiseert. Heel het weekend lang (zaterdag van 9 tot 22 uur, zondag van 9 tot 18.30 uur) zullen 21 speelvelden in het sportcentrum van Woluwe het terrein zijn waar een internationaal deelnemersveld van niet-professionele spelers het tegen elkaar opneemt. Zowel beginnelingen (Dranking) als spelers van hoog niveau (A-ranking) zullen strijden om de prijzen, iedereen krijgt sowieso wat chocolade. Meer info op www.brusselsbadminton.com. n Wie liever buitenlucht opsnuift, moet zondag aan het Simonisplein zijn voor de derde RUN & BIKE VAN BRUSSEL. Vanaf elf uur kunnen zowel volwassenen als kinderen, steeds in ploegen van twee (een fietser en een loper), het parcours in het Koekelbergse Elisabethpark afhaspelen. De afstanden zijn 5, 10 en 15 kilometer; maar niet iedereen kan zomaar een afstand uitkiezen. Het kleine parcours
voorwaarden voldoen. Bepaalde infrastructuur hebben – nu maken we gebruik van het veld van de Vrije Universiteit Brussel – en bijvoorbeeld ook een jeugdschool hebben. Dat blokkeert ons op dit moment, maar we hopen dat in de toekomst wel uit te bouwen.”
Geen one shot Het project van de Brussels Citizens is in november 2013 ontstaan en in juli van dit jaar zijn de inschrijvingen van start gegaan. Het concept van een ploeg waar veel kan maar niets echt moet, slaat aan want de databasis van de club is al rijk gevuld. In de nabije toekomst moeten daar ook nog jonge spelers bij komen. “Het is nog niet echt concreet, maar we willen ook een sociaal project op poten zetten, rugby inzetten om jongeren die moeilijkheden hebben te helpen. Hen begeleiden en eventueel laten doorstromen naar een hoger niveau. We hopen de komende maanden al die zaken verder te ontwikkelen. We hebben veel in deze club gestoken en willen niet dat het een ‘one shot’ wordt. Hopelijk kunnen wij net als de andere Brusselse rugbyclubs een rijke geschiedenis uitbouwen.”
Tim Schoonjans
mag bijvoorbeeld alleen door twee jongeren onder de 12 jaar of een volwassene en iemand onder de twaalf afgelegd worden. Ter plaatse inschrijven kost 13 euro, meer info op www.promorunbike.be. n Het Elisabethpark verwelkomt de week erna terug heel wat lopers, want dan passeert de VLAAMSE VELDLOOPWEEK voor scholen er. Dinsdag wordt er in Sint-Agatha-Berchem gelopen, donderdag in Anderlecht en Koekelberg en vrijdag in Sint-Jans-Molenbeek. Andere Brusselse gemeentes volgen de twee weken erna. n Jongeren kunnen zich zondag 28 september op de veldloop voorbereiden bij Royal Leopold Club. In de aanloop van de hockeymatch Léo – Antwerp organiseert de hockeysectie zijn DAG VAN DE JONGEREN. Vanaf 13 uur worden er ateliers georganiseerd in verschillende sporten, daarvoor betaalt u 5 euro. Er zullen ook verschillende andere animaties zijn, onder meer maquillage aanbrengen en liedjes zingen met de supportersgroep van de hockeyploeg. TS
ESTAFETTE > KEN LAMBEETS
Als een gems op bolvormige bergen Ik heb nooit citaten aan de muur gehangen, maar ik ben een groot aanhanger van de volgende uitspraak van Albert Einstein: “Het leven is als fietsen. Om je balans te houden, moet je in beweging blijven.” Dus trok ik enkele weken geleden samen met een vriend naar de Vogezen voor een korte maar erg deugddoende fietsvakantie. Het middengebergte leent zich daar perfect toe: je kan er een hele week rondfietsen zonder twee keer dezelfde berg langs dezelfde kant te beklimmen, je hoeft niet in topvorm te zijn om de colletjes te bedwingen en bovenal: het is er betoverend mooi. Zoals een wielertoerist op leeftijd het verwoordt wanneer we tijdens een van onze ritten aan een terrasje stoppen voor een cola: “Vergeet niet om af en toe naar links en naar rechts te kijken!” Vergis je niet, het is geen luxevakantie. Op de camping keren we vier dagen terug naar de roots, met een dagindeling van opstaan, tanden poetsen, ontbijten, fietsen, douchen, eten en opnieuw gaan slapen. Enkel zo win je de Tour. Een van de meest tot de verbeelding sprekende bergen in de buurt is de Ballon d’Alsace, genoemd naar zijn ballonachtige vorm. In 1905 wordt de Ballon als eerste officiële beklimming in de Tour de France opgenomen. In 1913 kan drievoudig Tourwinnaar Philippe Thys uit Anderlecht slechts aanklampen op de venijnige Vogezencol, in 1914 verliest hij er zelfs twee minuten op zijn voornaamste concurrenten. In 1969 slaagt Eddy Merckx zijn eerste slag op de Grand Ballon en de Ballon d’Alsace door met zes man weg te gaan en ze vervolgens een voor een uit het wiel te rijden, de basis voor zijn eerste Tourzege. In recentere tijden (2005) maakt de Deen Michael Rasmussen er furore, zij het niet op water en brood. En nu, in 2014, is het aan Jurgen en mij. Misschien is de Ballon d’Alsace wel de meest regelmatige klim van de Vogezen: negen kilometer klimmen aan zeven procent. Dat wordt rustig beginnen, onderweg steevast genoeg eten en drinken (denk aan de woorden van José De Cauwer) en een goed ritme zoeken zonder de souplesse te verliezen. Door het zware regime van de voorbije da-
© JURGEN D’OURS
@ldelforge Thx #Incheon2014 for the pretty tag. If only my luggage had arrived to destination too. Beep-test in bare feet then.
gen voelen de benen zwaar aan tijdens de afdaling naar Saint-Maurice. Op een klein verzetje proberen we ze desondanks wat warm te rijden. Vanaf de eerste bochten van de beklimming gaat het steil omhoog. Het is frisjes in het bos. Ik vul mijn longen met verse lucht en probeer mijn ademhaling onder controle te krijgen. Wielrennen is niet enkel het leven, het is ook fysica en een beetje wiskunde – vraag maar aan Einstein. Vanboven op de col mag je helemaal uitgeput zijn, dus is het een kwestie van de koekjes, drinkbussen en – in noodgevallen – het druivensuiker evenredig te verdelen over de resterende klimkilometers. Met nog vier kilometer in het verschiet, drijf ik het tempo wat op. Philippe Thys plafonneert, even verderop heb ik Michael Rasmussen in het vizier. Ik hang even in zijn wiel en klauter in de laatste kilometer als een gems van hem weg. Merckx krijg ik niet meer te pakken. Vanboven nemen we de obligate foto aan het plaatsnaambordje en drinken we een koffie in de lokale auberge, om vervolgens de afdaling in te zetten naar de Ballon de Servance, de tweede en laatste beklimming van de dag. We mogen onze balans niet verliezen. Eindredacteur Ken Lambeets wordt soms ook ‘de adelaar van Linter’ genoemd
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van Brussel Deze Week vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 70.490 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Anne Burger, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Lisa Decrick: 02-226.45.41, 0474-67.03.84, fax 02-226.45.69. MARKETING MANAGER Frederik Welslau. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne. COÖRDINATIE Kim Verthé. EINDREDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Steven Van Garsse, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (nieuwsmanager), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Goele de Cort, Eric Vancoppenolle, Laurent Vermeersch. REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele, Gerd Hendrickx. MEDEWERKERS Michaël Bellon, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Wauter Mannaert, Francis Marissens, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Steven Vandenbergh, Karel Van der Auwera, Bram Van de Velde, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE François Bettens (a.i.). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.
ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).