AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153
06 11 14
export/import festival: bronks kiest het ruime sop En ook: Elise Caluwaerts, François Ozon en Pink Screens.
INTERVIEW SVEN GATZ: ‘NEDERLANDSTALIGEN IN ELKE KLAS, DIE LUXE HEBBEN WE NIET MEER” LEES P. 6-7
VOOR KETTEN VAN 9 TOT 13 JAAR
EEN SWINGENDE ZAZIE MIDDENIN DEZE KRANT
BRUSSELS SLACHTOFFER 9/11 EINDELIJK GEÏDENTIFICEERD
“EINDELIJK KUNNEN WE ONZE ZOON BEGRAVEN” LEES P. 10-11
DE MUZIKALE GESCHIEDENIS VAN DE ANCIENNE BELGIQUE LEES P. 20
Waarom Brusselse jongeren met vreemde roots de camera wantrouwen
FILMMAKERS ADIL EL ARBI EN BILALL FALLAH TWEE JONGE MANNEN MET BRANIE LEES P. 18-19 N° 1449 VAN 6 TOT 13 NOVEMBER 2014 ¦ WEEK 45: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE
Verwachtingen De burger moet dezelfde behandeling krijgen als Barack Obama. Voor minder doet de Brusselse burgemeester Yvan Mayeur (PS) het met zijn politiehervorming niet. Mayeur schept hoge verwachtingen maar heeft niet alle touwtjes in handen. Hij moet ervoor zorgen dat zijn relatie met de vakbonden verbetert en dat hij voldoende geld van de federale regering weet los te peuteren. En: de gemeente Elsene, deel van de politiezone, doet niet mee. Wat is dat voor een zone? De verhuis van het hoofdcommissariaat van de Kolenmarkt naar de omgeving van het Poelaertplein is het meest opvallende van Mayeurs plan. Een plan dat bakken geld gaat kosten. Dertigduizend vierkante meter is niet niets. Hoeveel precies wil Mayeur (terecht) niet zeggen om de appetijt van de vastgoedmakelaars niet te voeden. Er komen in totaal vier gloednieuwe commissariaten die 24 uur op 24, zeven dagen op zeven open zullen zijn. De Kolenmarkt wordt vertimmerd en tot politieantenne ‘Unesco’ gedoopt. De vakbonden stellen zich terecht de vraag of het verstandig is om de drukke uitgaansbuurt – Beurs, Kolenmarkt, Fontainasplein – een echt commissariaat te ontzeggen. De verenigde oppositie reageert voorzichtig positief op het plan, maar wil eerst meer informatie. Informatie over het prijskaartje uiteraard. Maar ook het doel
WAUTER MANNAERT
door Danny Vileyn
BDWVOORGROND
VAN DE REDACTIE
van heel de hervorming moet voortdurend voor ogen gehouden worden: de veiligheid moet toenemen, het onveiligheidsgevoel moet afnemen. Meer politie op straat is één van de middelen. Maar bovenal moet er gewerkt worden aan een nieuwe bedrijfscultuur. De politiemannen en -vrouwen moeten fier zijn dat ze ten dienste staan van de burger, klinkt het in de mond van Mayeur. De politiezone Brussel-Elsene is een grote zone met zeer uiteenlopende taken en hoogoplopende kosten. De Europese topontmoetingen – waarvoor Brussel maar zeer gedeeltelijke tegemoetkomingen krijgt van de federale regering – is maar één voorbeeld. Dat de stad minder politie wil bij culturele en sportieve evenementen en meer wil inzetten op stewards klinkt aanlokkelijk, maar zal zeer veel voorbereiding en professionalisme vergen. Een goed getrainde bende zakkenrollers tijdens één evenement kan zo het imago van stewards onderuit halen. Maar het verdient een kans. Mayeur en zijn schepencollege geven zichzelf vier jaar om de operatie rond te krijgen. Dat is kort dag, een andere bedrijfscultuur vergt tijd. Mayeur schept hoge verwachtingen en in 2018 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Om voldoende middelen van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) te krijgen, zal Mayeur op coalitiepartner MR moeten rekenen die in de federale regering zit. Mayeurs partijgenote Laurette Onkelinx zal vanop de oppositiebanken in het federale parlement niet veel kunnen binnenhalen. n
© DOKTERS ZONDER GRENZEN
BDW 1449 PAGINA 2 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
DOKTERS VAN DE WERELD DOET OPROEP
‘De daklozen worden hier gezien als mens’ BRUSSEL – Dokters van de Wereld is nog op zoek naar artsen en verpleegkundigen om de daklozen te verzorgen in de Brusselse winteropvang. “Werken met daklozen maakt een betere verpleegkundige én een betere mens van je.” Dokters van de Wereld heeft in totaal 60 onthaalmedewerkers, 55 verpleegkundigen en 20 artsen nodig voor de medische ondersteuning van het Brusselse Winterplan. De vrijwilligers zullen in eerste instantie in de opvang van SamuSocial in de Koningsstraat aan de slag gaan. De onthaalmedewerkers werken in de wachtzaal, waar ze de daklozen die medische zorg nodig hebben moeten spotten. “Maar de medische profielen zijn het moeilijkst in te vullen”, zegt Stéphane Heymans, de coördinator van de Belgische projecten van Dokters van de Wereld. De organisatie is nog op zoek naar tien huisartsen en een 25-tal verpleegkundigen. Dokters dan de Wereld vraagt dat de vrijwilligers minstens één avond per twee weken meehelpen. Ze krijgen hun onkosten volledig vergoed en zijn verzekerd.
‘Geen moeder Teresa’ Voor verpleegkundige Pascale Vandersteen (50), die de komende maanden vanuit Aalst geregeld de trip naar Brussel zal maken, wordt het haar derde seizoen. “Het is gewoon een hele toffe bende”, zegt Vandersteen. “De me-
dewerkers aan de Winteropvang zijn geëngageerde mensen die van overal in België komen helpen.” Elke winteravond van ongeveer half zeven tot half elf behandelt het medische team degenen die verzorging nodig hebben. “Vele daklozen hebben dood weefsel aan hun voeten dat verwijderd moet worden”, zegt Vandersteen. “Er is veel schurft en andere huidziekten, mensen met diabetes. We verwijzen ook vaak door.” “Na mijn eerste werkdag op het Winterplan, twee jaar geleden, besefte ik dat mensen vaak door de omstandigheden, door brute pech, in de dakloosheid of marginaliteit belanden. En dat is pijnlijk. Er zijn mensen uit alle windstreken bij. Vaak hadden ze gedroomd in Brussel een mooi leven op te bouwen, maar is dat niet gelukt.” “Werken in de winteropvang maakt een betere verpleegkundige én een betere mens van je”, vindt de Aalsterse. “Een betere verpleegkundige, omdat je er wonden behandelt die je in een ziekenhuis bijna niet meer vindt. En een beter mens, omdat je leert luisteren en omdat de ervaring je nederig en bescheiden maakt. Je beseft: niet te veel klagen, Pascale.” Ze is een realist, benadrukt ze, geen moeder Teresa. “Ik haal hier veel voldoening uit. De daklozen worden weer gezien als mens. En ondanks de miserie wordt er ook gewoon veel afgelachen. Als ze ‘dank u’ zeggen nadat je ze verzorgd hebt, of een knuffel geven, daar doe ik het voor.” Sara De Sloover
BDW 1449 PAGINA 3 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
BDWVOORGROND
Mobiliteit > GoEuro stelt tweede stedelijke transport-prijsindex voor
Taxi, metro, tram en bus: Brussel duurder dan Parijs
BRUSSEL - Het Indiase New Delhi is de goedkoopste stad om u te verplaatsen, het Zweedse Stockholm de duurste. En Brussel zit – alle vervoersmiddelen door elkaar – in de middenmoot. Niets verrassends, of toch wel? De reiswebsite GoEuro heeft voor de tweede keer op rij de prijzen voor stedelijk vervoer vergeleken in 60 steden wereldwijd, Brussel bevindt zich op plaats 34. Dat Brussel niet als duur wordt bestempeld, heeft echter alles te maken met de omstreden ‘taxidienst’ Uber. Uber is in Brussel relatief goedkoop. Het is wel in een juridische strijd verwikkeld met de overheid. Met 13 euro per rit van tien kilometer staat Brussel op plaats 24. Brusselse taxi’s staan met 19 euro per rit van tien kilometer op plaats 45 van de ranking van GoEuro.
© TAXI-VERTS
Onder particulieren Dat wordt anders als we taxi en openbaar vervoer afzonderlijk bekijken. Wat het openbaar vervoer betreft, eindigt Brussel op plaats 40 met 2,10 euro per rit. Taxi’s eindigen in Brussel met 19 euro per rit van tien kilometer op plaats 45. Omdat Parijs voor niet weinig Brusselaars de maat der dingen is: een rit met het openbaar vervoer kost er 1,70 euro. Een rit met de taxi 14,19 euro. Uber is in Parijs een stuk duurder,
maar vergelijken met Brussel heeft geen zin. Uber biedt in andere steden ook luxeritten aan, in Brussel is dat alleen een dienst onder particulieren.
Reisadvies In Parijs is Uber zelfs duurder dan reguliere taxi’s. Nog in Frankrijk zijn in Lyon taxi en openbaar vervoer goedkoper dan in Brussel. Amster-
dam en Berlijn zijn dan weer duurder dan Brussel. Barcelona, die andere stad waar vooral Vlaams-Brusselse politici graag naar verwijzen, geeft een gemengd beeld: taxiritten zijn er stukken goedkoper, een eenrittenkaart met het openbaar vervoer kost iets meer 2,15 euro in plaats van 2,10 bij ons. Eindigen doen we in Stockholm waar een eenrittenkaart niet minder dan 3,91 euro kost.
GoEuro is wereldwijd actief, in Europa in zeven landen. GoEuro opereert vanuit Berlijn en werd opgericht door Naren Shaam, een Indiër die opgroeide in de States. Als student trok hij met de rugzak door Europa. Tot zijn grote frustratie bleek reizen iedere keer opnieuw duurder dan gehoopt... Na een korte carrière in de financiële wereld verhuisde hij naar
Energie > Sibelga en Brugel onderhandelen over kosten voor gas- en elektriciteitsdistributie
Grootverbruikers betalen het gelag BRUSSEL – De elektriciteitsfactuur gaat in Vlaanderen volgend jaar zo goed als zeker de hoogte in. Volgens sommigen zelfs met dertig procent. In Brussel loopt het zo’n vaart niet, ook al verliezen eigenaars van zonnepanelen een eerder toegekend financieel voordeel. Brugel (de Brusselse energieregulator) en Sibelga (de Brusselse netbeheerder) onderhandelen op dit moment over nieuwe distributietarieven voor gas en elektriciteit in het Brussels Gewest voor de periode 2015-2019. Dat is een gevolg van de overheveling van deze bevoegdheid naar de gewesten. Volgens enkele betrokkenen in het dossier is het lang niet zeker dat die tarieven, die tot een derde uitmaken van de energiefactuur,
in Brussel fors de hoogte in zullen gaan. Ze zouden zelfs kunnen dalen. Het blijft echter wachten op het resultaat van de onderhandelingen. Dat de Brusselse consumenten aan de enorme prijsstijgingen ontsnappen waar Vlaanderen mogelijk mee te maken heeft, komt door de relatief klein groenestroomproductie in Brussel, maar ook door de manier waarop groenestroomcertificaten worden verhandeld. In Brussel moeten de eigenaars van zonnepanelen
die certificaten op de energiemarkt verkopen. Vlaamse producenten van groene stroom zijn verplicht om hun certificaten aan de netbeheerder te verkopen. Wel staat vast dat over twee of drie jaar het voordeel verdwijnt waar eigenaars van zonnepanelen in Brussel tot op vandaag van kunnen genieten. Dat is het gevolg van een elektriciteitsordonnantie die minister Evelyne Huytebroeck (Ecolo) in allerijl net voor de verkiezingen liet goedkeuren in het parlement. De ordonnantie voert vooreerst ‘progressieve tarieven’ in. Dat wil zeggen dat residentiële grootgebruikers, die nu minder betalen,
voortaan meer zullen moeten betalen. Wie weinig energie verbruikt, zal daar proportioneel een voordeel bij doen. Er zal ook met de gezinssamenstelling rekening worden gehouden. Huytebroeck voerde ecologische en sociale redenen aan voor deze progressieve tarieven. Brugel heeft zopas een tariefmethodologie ontwikkeld voor die berekening. De concrete tarieven zullen ten vroegste over twee jaar worden ingevoerd.
‘Onrechtvaardig’ In een pennentrek wordt ook de vrijstelling tenietgedaan waar kleine eigenaars van zonnepanelen (instal-
Berlijn, waar hij GoEuro oprichtte. GoEuro is een reiswebsite en richt zich tot toeristen, een eenrittenkaart is dan ook eerder reisadvies dan informatie voor de lokale bevolking. De vergelijking van de taxiprijzen daarentegen richt zich ook tot de lokale bevolking (Brusselaars). Danny Vileyn
laties met een vermogen van minder dan 5kVA) van konden genieten. Die worden vandaag vrijgesteld van de distributiekosten voor de stroom die ze in het net injecteren. Die compensatie verdwijnt vanaf 2018, misschien zelfs al een jaar eerder. Dat hangt af van een nieuw protocol dat tegen dan de dataoverdracht tussen energieleveranciers en de netbeheerder moet regelen. Een Franstalige belangenorganisatie van zonnepaneelhouders heeft de zaak intussen aanhangig gemaakt bij het Hof van Beroep. Volgens die organisatie zal de tariefverhoging de eigenaars van zonnepanelen tussen de 150 euro en 500 euro per jaar kosten. “De nieuwe distributietarieven zijn onrechtvaardig,” oordeelt Marc Duflot in L’Echo. “omdat het Brussels Gewest zich niet echt genereus heeft opgesteld bij de ondersteuning van de groenestroomproducenten en de voordelen stelselmatig heeft afgebouwd. Er zijn geen megawinsten gemaakt in Brussel.” Steven Van Garsse
BDW 1449 PAGINA 4 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Uitgelicht > Hoofdcommissariaat verhuist van Kolenmarkt naar Marollen
Politie wordt 24 uur per dag beschikbaar BRUSSEL – De Brusselse burger moet dezelfde behandeling krijgen als Barack Obama. Dat is het uitgangspunt van de hervorming van de politiezone Brussel tot een nabijheidspolitie, met meer patrouilles en vier gloednieuwe wijkcommissariaten. “Maar of de bevolking daarmee krijgt waar ze echt nood aan heeft, is nog maar de vraag”, zegt de vakbond.
‘D
e zone Brussel HoofdstadElsene wordt alom geprezen voor de begeleiding van evenementen. De burger moet van datzelfde professionalisme kunnen genieten”, zegt burgemeester Yvan Mayeur (PS). Het korps wordt daarvoor hervormd tot een ‘nabijheidspolitie’, met vier gloednieuwe wijkcommissariaten die elke dag open zullen zijn, 24 uur per dag.
Antennes Het grootste daarvan komt er in het Zuiden van de Vijfhoek, in de buurt van het Poelaertplein. Dat moet met 30.000 vierkante meter het nieuwe centrale commissariaat worden en ook de Europese wijk en de Louizalaan bedienen. Er tekenden al zeven firma’s in op de openbare aanbesteding.
Daarnaast komt er een commissariaat voor het Noorden van de Vijfhoek en de Noordwijk, en ook Laken en Neder-Over-Heembeek krijgen een commissariaat dat de klok rond
Unesco op de Kolenmarkt, waar nu het centrale commissariaat zit. Dat wordt in het nieuwe scenario veel kleiner, en de Stad neemt als eigenaar van het gebouw het overbodige gedeelte terug. Opvallend: Elsene doet niet mee met de hervorming. De gemeente behoudt haar ene wijkcommissariaat en verandert verder niets. Naast de nieuwe locaties moet de burger vooral de verhoging van het aantal patrouilles opmerken. Dat aantal zou in Brussel én de deelge-
NICOLAS BECKERS (POLITIEVAKBOND NSPV):
“Stewards kunnen bepaalde taken overnemen, maar we moeten daar ook niet te euforisch over worden” open is. Ook voor die drie plekken wordt nog een gebouw gezocht. Om de drempel laag te houden, installeert de politie antennes in de verschillende wijken, zoals Haren, Heizel, Euro (op de Clovislaan), Centrum-Van Artevelde, én de antenne
meentes met de helft moeten stijgen. Dat kan door een aantal agenten die met pensioen gaan te vervangen door inspecteurs uitsluitend bedoeld voor het terrein. Maar er zal ook minder energie en man-
kracht ingezet worden bij culturele en sportieve activiteiten, zegt eerste schepen Alain Courtois (MR). “Nu maakt dat meer dan de helft van de politieactiviteit uit”, zegt hij. “We gaan daarom stewards opleiden die die taken kunnen opnemen. We testten dat systeem al uit bij de grote schermen voor het WK. Het spaart mankracht uit én geld, want overuren kosten heel wat.” De politievakbonden reageren voorzichtig positief op de hervorming. Politievakbond NSPV “heeft er in principe niets op tegen”, maar betwijfelt of de hervorming echt voor meer agenten op straat zal zorgen. “Stewards kunnen bepaalde taken overnemen, maar we moeten daar ook niet te euforisch over worden”, zegt Nicolas Beckers. “Dat kan zeker niet bij elk evenement.” “Bovendien zal de nachtpermanentie in de nieuwe wijkcommissariaten ook veel bemanning vragen. Ik betwijfel of je dan ook nog eens meer mensen op straat kan inzetten.”
Overvallen Beckers vraagt zich ook af of vier
commissariaten die 24 uur per dag open zijn echt zo hoog op het verlanglijstje van de Brusselaar staan. “Tijdens de week zien wij ’s nachts niet bepaald een overrompeling. Enkel in het centrum is het in de weekends erg druk.” En net daar wordt het commissariaat op de Kolenmarkt teruggebracht tot een
DE WEEK IN BEELD DOOR IVAN PUT Deze jonge Brusselaar heeft zich net als veel andere Brusselaars verkleed voor Halloween, de avond voor Allerheiligen die voor de zombies en griezels is weggelegd. Halloween is oorspronkelijk een Keltische traditie. In de Keltische kalender begon het nieuwe jaar op 1 november. Op 31 oktober werd gevierd dat de oogst binnengehaald was.
WEEKOVERZICHT
BDW 1449 PAGINA 5 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
© IVAN PUT
WOENSDAG 29 OKTOBER MIVB bevestigt tariefverhoging. De nieuwe tarieven van de MIVB zijn door de raad van bestuur bevestigd nadat ze begin deze week waren uitgelekt. Sommige tarieven zijn licht verhoogd, wat de MIVB zo’n 4,65 miljoen euro oplevert, maar de meeste prijzen blijven gelijk. Eventuele besparingen zijn niet bevestigd.
DONDERDAG 30 OKTOBER Zoniënwoud kandidaat Unesco-werelderfgoed. Brussel, Wallonië en Vlaanderen dienen samen een aanvraag in bij Unesco om het Zoniënwoud een beschermd statuut te geven. Het zou gaan om een streng beschermd deel van het woud van 400 hectare. De gewesten willen ook onderzoeken of het hele Zoniënwoud zou kunnen worden erkend als werelderfgoed. In 2015 maakt Unesco de shortlist bekend en de definitieve erkenning valt in 2017.
VRIJDAG 31 OKTOBER Geen post door staking bij Brussel X. Doordat de verdeelcentra van bpost in Brussel, Waals-Brabant, Charleroi en Luik staken, krijgen Brusselaars en Walen vandaag geen post. De vrachtwagens met kranten mogen wel uitrijden. Het is een actie van de Franstalige christelijke vakbond CSC-Trancom die ontevreden is over de hoge werkdruk en de organisatorische problemen bij bpost. Tack nieuwe voorzitter N-VA-Brussel. Lieven Tack is verkozen tot voorzitter van de N-VA in het Brussels Gewest. Zijn plannen voor de partij in Brussel luiden als volgt: “We willen onze aanwezigheid in Brussel verder verankeren en de nood aan verandering voor vooruitgang blijven benadrukken.”
ZATERDAG 1 NOVEMBER
Het korps van Brussel Hoofdstad-Elsene wordt hervormd tot een ‘nabijheidspolitie’, met vier gloednieuwe wijkcommissariaten die elke dag open zullen zijn, 24 uur per dag.
antenne die niet permanent open zal zijn. “In die buurt is er een druk uitgaansleven met bijhorende incidenten en diefstallen. Moeten die mensen nu ’s nachts naar het Poelaertplein lopen? Straks worden ze onderweg nog een tweede keer overvallen.” De Brusselaars hebben eerder nood aan “agenten die
“ “ HET GETAL
naar hen toe gaan”, denkt Beckers. Het grootste pijnpunt voor de vakbonden blijft echter de relatie met burgemeester Yvan Mayeur. Sinds de beslissing van Mayeur om camera’s in de commissariaten te hangen, is die helemaal bekoeld. Rudy Harnie van het ACV: “Hij communiceert veel te weinig en luistert am-
per naar de tegenpartij. En dat kan weleens voor problemen zorgen bij de uitvoering van deze hervorming. Als je het personeel te lang in het ongewisse laat over waar, met wie en in welke roosters ze zullen moeten werken, zaai je onrust.” Goele De Cort
Je zal moeten aanvaarden dat er mensen zijn die cannabis gebruiken en telen. Moeten zij dat blijven in de illegaliteit doen?”
Oliver Rittweger, voorzitter van de afgevaardigden van het bus-, tram- en metropersoneel van ACV Openbare Diensten (in De Tijd).
de gemeente en wordt nu gebruikt om confituur van te maken. Op termijn is het de bedoeling dat Brasserie de la Senne er kriekenbier mee zal produceren, maar daarvoor is de oogst nog te klein. De Kriekenboomsage wil meer mensen aanmoedigen om een kriekelaar te adopteren, om zo meer te kunnen oogsten. Met dit erfgoedproject wil Schaarbeek het cultureel erfgoed van de gemeente als kriekengemeente in ere herstellen.
ZONDAG 2 NOVEMBER Hevige brand in Anderlecht. Omstreeks 9 uur is er een hevig vuur ontstaan in een pakhuis in Anderlecht waar duikersmateriaal zoals gasflessen worden bewaard. Door de strakke wind zijn 40 à 50 brandweermannen tot in de namiddag bezig met het blussen van de brand. 3.000 vierkante meter van de opslagplaats is vernield en een aanpalende meubelwinkel raakt beschadigd.
Honderden kinderen thuis door plaatsgebrek in Nederlandstalige scholen. Volgens LOP Basisonderwijs zijn 1.291 Brusselse kinderen niet ingeschreven in een Nederlandstalige school in Brussel of Vlaanderen. Sommige van die kinderen gaan nu naar een Franstalige school, maar een groot aantal moet door het capaciteitsprobleem in het Nederlandstalig onderwijs noodgedwongen thuisblijven.
Het personeel van de MIVB kan niet tegelijk zijn ongenoegen laten blijken en de reizigers een dienst blijven aanbieden, ook geen minimumdienst.”
Het erfgoedproject de Kriekenboomsage in Schaarbeek, dat drie jaar geleden van start ging, plantte tot nu toe zo’n 250 kriekelaars bij mensen in de gemeente. Schaarbekenaren kunnen voor 15 à 25 euro een kriekenboom adopteren en die zelf in hun tuin planten, met behulp van een informatiebrochure. De oogst is voor
2.400 betogers tegen IS. In totaal lopen 2.400 betogers van het Noordstation naar Schuman voor een manifestatie tegen Islamitische Staat (IS). De betoging is georganiseerd door Koerdische verenigingen die internationale steun vragen voor Kobane, een Syrische stad die grenst met Turkije en belegerd wordt door IS.
MAANDAG 3 NOVEMBER
Professor Brice De Ruyver, federaal drugscoördinator, pleit in een boek samen met Cyrille Fijnaut voor regulering van het cannabisgebruik (in De Standaard).
250
Brel op nummer 1 in Brusselse top 100. Ne me quitte pas van Jacques Brel wordt door de luisteraars van FM Brussel verkozen tot grootste Brussels nummer. Daarmee stoot Brel, die in 2012 al eens op 1 stond, Stromae van de eerste plaats. Stromae is echter ook een winnaar, aangezien hij maar liefst zes keer in de de Brusselse Top 100 voorkomt en ook zorgt voor de hoogste nieuwkomer met Tous les mêmes.
Dylan Belgrado
Hervorming politiediensten Stad Brussel. De Stad Brussel kondigt een hervorming van de politiediensten aan met vier nieuwe wijkcommissariaten, die 24 uur op 24 bereikbaar zijn, en extra patrouilles, zowel in het centrum als in Laken en Neder-OverHeembeek. De bedoeling van de hervorming is de kwaliteit van de dienstverlening te verhogen. Ze zal drie tot vier jaar in beslag nemen.
DINSDAG 4 NOVEMBER Syriëstrijder gerekruteerd op VUB. Een moeder van een Syriëstrijder getuigt op Radio 1 dat haar zoon geradicaliseerd is in de bibliotheek van de VUB. De jongen ging daar regelmatig studeren en zou er in contact gekomen zijn met rekruteerders. De VUB zegt niet op de hoogte te zijn van de ronselpraktijken in de bibliotheek of op de campus, maar zal het intern bekijken.
Samengesteld door Dylan Belgrado
MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF
BDW 1449 PAGINA 6 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
op een rode bol met een roze achtergrond, dan is het de bedoeling dat een buitenstaander de link legt met kwaliteit: dit is een Vlaamse instelling die goed werk levert in Brussel. Dat is alles.”
INTERVIEW > VLAAMS MINISTER SVEN GATZ (OPEN VLD) OVER ZIJN PLANNEN VOOR BRUSSEL
‘NEDERLANDSTALIGEN IN ELKE KLAS, DIE LUXE HEBBEN WE NIET MEER’ BRUSSEL – Sven Gatz (Open VLD), de nieuwe Vlaamse minister voor Brussel, wil niet per se een groot, Muntpuntachtig project achterlaten in de stad. “Ik heb geen natte dromen over een eigen landmark,” zegt hij. “Mijn grote ambitie is om ervoor te zorgen dat elk kind een goede plaats heeft in het Nederlandstalig onderwijs.”
G
atz, ook minister van Cultuur, Media en Jeugd, lag de afgelopen weken zwaar onder vuur vanwege de aangekondigde besparingen op cultuur. De kritiek komt vooral vanuit de in Brussel sterk aanwezige kunstensector, die 7,5 procent moet inleveren. Een lineaire besparing, zo lijkt het, terwijl Gatz eerder aangegeven had dat de sector in tijden van schaarste vooral behoefte heeft aan ‘punctueel wieden’. Gatz: “Dat gaat ook gebeuren. We hebben daar gewoon de tijd nog niet voor gehad. Volgend jaar zullen er in het kader van het kunstendecreet keuzes worden gemaakt. En dat zal vooral in de middencategorie gebeuren. Want je kan moeilijk snoeien in de kleintjes. Onderaan moeten nieuwe initiatieven kunnen ontstaan. Dat is de essentie van een kunstenbeleid. We gaan de Sidi Larbi’s in spe, die nu nog in hun garage dansen, niet zeggen dat ze niet meer mogen meedoen. Aan de bovenkant heb je de zeven grote Vlaamse instellingen, zoals de Ancienne Belgique, die minder moeten besparen en vanaf 2017 meer armslag zullen krijgen. Dat is zo afgesproken in het regeerakkoord en ik wil dat loyaal ondersteunen. Maar zij zullen ook meer verplichtingen krijgen ten aanzien van de kleinere. Blijft over om in te wieden, de middengroep. Sommige middelgrote organisaties zullen kunnen doorgroeien. Zo gaan we kijken of stadstheaters als de KVS een bijzonder statuut kunnen krijgen. Voor anderen zal de beslissing negatief uitvallen, niet omdat ik
mensen hun dromen onmogelijk wil maken, maar omdat de middelen er niet meer zijn om iedereen een podium te geven.” De AB krijgt meer armslag, terwijl het ook een commerciële concertzaal is. Sven Gatz: “Klopt, ik weet dat de AB tachtig procent van haar inkom-
“Een nieuw museum voor hedendaagse kunst aan het kanaal? Ik zeg ondubbelzinnig ja”
sten op eigen kracht binnenhaalt, maar moeten we hen daarom niet subsidiëren? Zeker wel. Want anders zou die instelling alleen maar commerciëler worden en zou er van initiatieven als Artists in Residence niet veel overblijven. De zaal is eind jaren 1970 ook ontstaan als sociaal, cultureel en politiek project, met name om de betere Nederlandstalige muziek een plaats te geven. Dat doet de AB vandaag nog altijd, minder dan vroeger en misschien moeten we het daar eens met hen over hebben. In elk geval: voor die
twintig procent subsidies krijg je als Brusselse Vlaming een hele grote maatschappelijke return.” Onlangs pookte uw coalitiepartner N-VA de discussie op of Brussel in tijden van besparingen wel een nieuw museum voor hedendaagse kunst moet oprichten aan het kanaal. Wat vindt u? Gatz: “Ik zeg ondubbelzinnig ja. Het is een goed idee, vooral op die plaats. Het is niet omdat je nu moet besparen dat je niet meer over de toekomst kan nadenken. Want investeringen in een ambitieus project, of ze nu aan Sainctelette of in Ruisbroek gebeuren, hebben altijd heel wat voeten in de aarde. Voor je het weet ben je vier, vijf jaar verder.” Als Vlaams minister voor Brussel wilt u beter samenwerken met de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC). Gaat u de subsidies niet oormerken, zoals uw voorganger Pascal Smet? Gatz: “Neen, nu onze middelen en ook die van de VGC beperkt zijn, is de noodzaak om samen te werken nog groter geworden. We gaan niet opnieuw een kerntakendebat houden over wie nu welke bevoegdheden heeft. Maar we gaan wel kijken, op vlak van cultuur, van onderwijs en welzijn, hoe we de dingen beter op elkaar kunnen laten aansluiten. Het feit dat de voorzitter van de VGC en vice-minister-president van het Brusselse regering, Guy Vanhengel dus, en ikzelf van dezelfde obediën-
tie zijn, vergemakkelijkt het overleg. Wat niet betekent dat we een soort Vanhengel-Gatz-beleid gaan voeren en dat Smet en Debaets (nu VGCcollegeleden voor SP.A en CD&V, red.) niet ter sprake komen.” U pleit in uw beleidsnota voor een sterk Vlaams taalbeleid in Brussel. Het Nederlands is een middel tot emancipatie en moet gepromoot worden, de taalwetgeving moet afdwingbaar zijn. Werd u voor deze paragrafen geïnspireerd door N-VA? Gatz: “Neen, want bij mij komt het vanuit een meer ethische invalshoek. Door mensen Nederlands te laten leren, geef je ze meer kansen op werk en in de samenleving. Ik citeer graag mijn goede vriend en excollega wijlen Jos Chabert: ‘Een taal meer is een brood meer op tafel.’ Dat klopt nog altijd. De rol van het Nederlands als taal van de opwaartse sociale mobiliteit staat buiten kijf. Die moeten we verder uitspelen. Dat raakt natuurlijk wel aan de wens van N-VA voor meer Nederlands in Brussel. Alleen: zij hebben een meer strategische invalshoek, ik een meer ethische, ook wel met een strategisch element. Maar dat kan men mij als Vlaams-Brusselse politicus niet verwijten.” Er komt ook een N-logo voor alle door Vlaanderen gesteunde initiatieven in Brussel. Zullen de Franstaligen niet denken: de Vlamingen planten hun vlag? Gatz: “Neen, waarom nu? Zo’n logo is bedoeld als kwaliteitslabel. En het wordt niet noodzakelijk een dier met lange manen. Stel, puur hypothetisch, dat we grafisch uitkomen
U wilt zich inzetten voor voldoende capaciteit in het Brussels Nederlandstalig onderwijs. U deelt dus niet de visie van Smet dat de spoeling, oftewel het aantal Nederlandstaligen in de klasjes, niet te dun mag worden? Gatz: “Neen, die luxe hebben we niet meer nu de bevolkingsdruk zo groot geworden is. Het gaat er nu om om voor elk kind een deftige plaats te vinden. Als ouders een plek in een Nederlandstalige school willen, wie ben ik dan om te zeggen: ja maar, er moet wel een bepaald percentage Nederlandstaligen in elke klas zitten.” Het Brussels regeerakkoord voorziet in de oprichting van een tweetalige lerarenopleiding, als opstapje naar tweetalig onderwijs. N-VA reageert afwijzend. Wat vindt u? Gatz: “Er zijn nog maar heel weinig eentaligen in Brussel, taalgemengdheid is nu de norm. Dus kan je de openheid naar andere talen in het Nederlandstalig onderwijs vergroten. Maar je moet wel nadenken over wat je wilt bereiken. In het Nederlandstalig onderwijs is er nu de facto al een grote meertaligheid. Door het nog meertaliger te maken, zou je ongewild de positie van het Nederlands kunnen verzwakken. Scholen laten samenwerken en leerkrachten uitwisselen, lijkt mij dan ook zinvoller.” U herbevestigt in uw beleidsnota de Brusselnorm, het principe dat Vlaanderen dertig procent van de Brusselaars als doelpubliek ziet. Maar is daar geld voor? Gatz: “In 1999 ben ik erin geslaagd om die Brusselnorm in het Vlaamse regeerakkoord te krijgen en ze zit er nog steeds in. Ik geef wel toe dat de Vlaamse Gemeenschap op geen enkel domein aan een marktaandeel van 30 procent komt. Alleen in het lager onderwijs komen we in de buurt, met 22 à 23 procent. Maar de Brusselnorm is ook geen fetisj, wel een streven. We willen ermee aangeven dat de Vlaamse instellingen in Brussel er niet alleen zijn voor de van huis uit Nederlandstaligen, maar voor 30 procent van alle Brusselaars. En er is geld in die zin dat de Brusselnorm aangevuld wordt door een andere norm, namelijk dat vijf procent van de totale Vlaamse gemeenschapsmiddelen naar Brussel moet gaan.” Nu de sociale zekerheid door de zesde staatshervorming al een stukje gesplitst wordt, gaat u ook moeten waken over de sociale bescherming van de Vlaamse Brusselaars. Gatz: “Ja, ik zal moeten bemiddelen tussen wat Vlaanderen wil en wat de GGC (Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie) van plan is. Mijn streven is om het verschil tussen het Vlaams regime en dat van Brussel
BDW 1449 PAGINA 7 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
met Guy Vanhengel: voor elk kind een plek in het Nederlandstalig onderwijs. En als ik er daarnaast de komende vijf jaar in slaag om een goed cultuur-, jeugd- en mediabeleid uit te bouwen en ook de ontwikkelingen op welzijn te volgen, dan zal ik heel tevreden zijn.” U gaat het Vlaams Brusselbeleid dus eerder continueren en niet, zoals Bert Anciaux destijds, allerlei nieuwe projecten initiëren. Gatz: “Inderdaad en ik ben daar niet beschaamd om. Er zit een grote continuïteit in het Vlaams Brusselbeleid van de laatste decennia. Anciaux had één groot voordeel: er waren middelen, je kon dus ook wat ‘zottere’ dingen doen.”
“Het nieuwe logo wordt niet noodzakelijk een dier met lange manen”
Een zot ding zoals Daarkom? Gatz: “Daarkom is een ‘fijne erfenis’. Ik kan begrijpen dat Bert een plek voor de Marokkaanse cultuur wilde maken. Of het verstandig was om dat via een interstatelijk verdrag met Marokko te doen, kan betwijfeld worden. Maar goed, het huis is er. Het heeft intussen zijn vierde of vijfde adem gevonden. Er zijn al wat meer activiteiten, niet zozeer dankzij een eigen programmering, maar door de verhuring van zalen. Half november zie ik de ambassadeur en ga ik er met hem in alle rust over praten.” Is stoppen een optie? Gatz: “Ik sluit geen scenario uit, maar stoppen ligt niet voor de hand omdat het project opgezet is tussen een deelstaat en een staat. Dan kijk ik liever vooruit, naar wat wel kan.”
Vlaams minister Sven Gatz: “Er zijn nog maar weinig eentaligen in Brussel, taalgemengdheid is nu de norm”
zo klein mogelijk te houden.” Over Muntpunt schrijft u dat de bibliotheek haar publiek moet herwinnen. Maar moet de bib ook niet op zondag open zijn,
zoals destijds beloofd was? Ook in Parijs en Amsterdam zijn de grote bibs open op zondag. Gatz: “Als blijkt dat daar nood aan is, waarom niet. Maar ik moet ook onderzoeken of het betaalbaar is.
Onze arbeidswetgeving is niet echt afgesteld op zondagswerk.” U moet nu vooral besparen, maar wat wilt u verwezenlijken in Brussel? Wat wordt uw
© SASKIA VANDERSTICHELE
Muntpunt? Gatz: “Ik heb geen Muntpunt. Echt waar, ik heb geen natte dromen over een eigen landmark in de stad, toch geen landmark in de hoogte. Mijn belangrijkste punt deel ik volledig
Een Jetse vraag om af te ronden. Het dossier van jeugdhuis De Branding sleept al jaren aan. Nu het bouwdossier rond is, blijkt het budget onvoldoende. Gaat u de jongeren aan hun jeugdhuis helpen? Gatz: “Het is heel simpel: half februari loopt de bouwvergunning af. Als dan de eerste steen niet gelegd is, begint alles van voren af aan. Samen met Brussels minister voor Jeugd Pascal Smet (SP.A) ga ik bekijken hoe we tot de beste oplossing kunnen komen. Tegen het eind van de maand moet die gevonden zijn. Als we op die manier een extra Brussels jeugdhuis krijgen, is dat een goede zaak. Het is geen landmark, maar wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd.”
Bettina Hubo en Steven Van Garsse
BDW 1449 PAGINA 8 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
© BART DEWAELE
Ongeveer 50 procent van de pv’s die tot een GAS-boete leiden worden uitgeschreven door agenten, de rest door ambtenaren.
Samenleving > GAS-ambtenaar geeft tekst en uitleg
Ene sneeuwbal is andere niet ELSENE – Het Grondwettelijk hof boog zich vorige week over de GAS-wetgeving. Volgens enkele vakbondsorganisaties en volgens de Liga voor de Mensenrechten ondermijnt het gebruik van administratieve sancties de vrijheid van actievoeren en de rechtstaat. In Brussel leeft het debat minder. In een grote gemeente als Elsene blijkt er nochtans een geolied GAS-apparaat te bestaan.
V
akbondsorganisaties AVC en ABVV spanden een zaak aan bij het Grondwettelijk Hof omdat zij vinden dat de wetgeving rond administratieve boetes vakbondsacties onmogelijk kan maken. Op diverse vormen van verstoring van de openbare orde staan immers sinds begin dit jaar administratieve boetes. De burgemeester van een gemeente heeft door die wet ook de macht om eenzijdig een plaatsverbod op te leggen. Vanuit het perspectief van de vakbond is het dan ook niet verwonderlijk dat de wet ernstige vragen oproept: syndicale actie zou er wel eens problematisch door kunnen worden. De Liga van Mensenrechten kant zich dan weer tegen de GAS-wetge-
ving omdat ze er vooral een schending van de scheiding der machten in ziet: gemeenten zijn tegelijkertijd partij en rechter, en hebben de procedure voor het toekennen van een boete volledig in handen. En ook de ‘kinderrechtencoalitie’ heeft problemen met administratieve boetes: normaal puberaal of kinderlijk gedrag wordt gecriminaliseerd. Als symbool hiervoor gebruikte de woordvoerder van de coalitie een imaginair verhaal van een veertienjarige jongen die per abuis een sneeuwbal naar een politieagent gooide, en daarvoor een boete kreeg (maar die boete uiteindelijk niet moest betalen). Imaginair, maar (losjes) gebaseerd op enkele waargebeurde verhalen die de voorbije
jaren de media haalden. De GASwetgeving wordt namelijk rigoureus in de media opgevolgd, zeker sinds de federale overheid met de nieuwe wet gedaan kreeg dat jongeren vanaf 14 jaar een boete of gemeenschapsdienst kunnen krijgen. Bij het ter perse gaan heeft het grondwettelijk hof nog geen uitspraak gedaan. In afwachting gingen wij kijken in Elsene, waar er een uitgebouwd GAS-apparaat bestaat. Uitgebouwd, want de Elsense ‘Sanctionerende ambtenaar’, de ambtenaar die beslist over de boetes, is tevens voorzitter van de Brusselse vereniging voor GAS-ambtenaren. De politiezone waarin Elsene zit tezamen met Brussel, veranderde onlangs nog haar wetgeving. Voort-
aan kan ook op het trottoir parkeren met een administratieve sanctie afgehandeld worden.
Speciale opleiding “Tegenwoordig worden ongeveer vijftig procent van de pv’s die tot een GAS-boete leiden uitgeschreven door agenten, en vijftig procent door ambtenaren,” zegt Bertrand de Buisseret, de hoofdverantwoordelijke voor de uitvoering van het Elsense boetebeleid en voorzitter van de werkgroep van ambtenaars die boetes uitschrijven in het Brussels Gewest. “Ambtenaren worden dus steeds belangrijker in het vaststellen van inbreuken. Daar staat evenwel tegenover dat de nieuwe wet van begin dit jaar een aantal verplichtingen heeft opgedragen voor die ambtenaren. Ze moeten bijvoorbeeld een speciale opleiding krijgen. Ook is de toepassing van de wetgeving erg verschillend van gemeente tot gemeente. In Brussel van politiezone tot politiezone, en zelfs
soms van gemeente tot gemeente. Dat kan een lokale oorzaak hebben: de burgemeester wil een bepaald aspect van de wet niet invoeren, of verschillende toepassingen verdelen over verschillende gemeentelijke diensten. In Elsene zijn de verschillende ambtenaren die boetes mogen uitschrijven verspreid over verschillende diensten, zoals stedenbouw, netheid en handel, in andere gemeenten, zoals Schaarbeek, is alles ondergebracht in één dienst. In Elsene hebben we er ook voor gekozen om jongeren onder zestien jaar geen boetes op te leggen.” Ook al sanctioneren verschillende ambtenaren over verschillende inbreuken per thema, zoals stedenbouw of netheid, de Buisseret oordeelt wel over álle pv’s die in de gemeente worden uitgeschreven, wat ook de inbreuk is. Hij is als het ware de lange arm van de burgemeester, zoals hij het zelf noemt. “Ik heb functionele onafhankelijkheid, en de politie en de gemeente kunnen
BDW 1449 PAGINA 9 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
niet interfereren in hoe ik een dossier afhandel,” zegt de Buisseret. “Maar ik ben en blijf natuurlijk een ambtenaar die verantwoording is verschuldigd aan de burgemeester en aan het schepencollege.” Hoe gaat een doorsnee dossier dan in zijn werk? de Buisseret: “Stel dat iemand tegen de gevel van een huis plast, op klaarlichte dag. Hij wordt echter betrapt door een ambtenaar, en zijn gegevens worden aan mij overgemaakt. Ik controleer de identiteit en de taalrol van de beschuldigde, en ik stuur een constatering op naar de persoon in kwestie. Die heeft dan vijftien dagen de tijd om zich te verdedigen. Als er niet gereageerd wordt, dan wordt er een boete
“Ambtenaren
worden steeds belangrijker in het vaststellen van inbreuken. Ze moeten daarvoor wel een speciale opleiding krijgen”
opegelegd. Voor gelijkaardige feiten kan het boetebedrag verschillen. ‘s Nachts tegen een boom plassen is niet hetzelfde als overdag tegen een huis.” “Negentig procent van de mensen verdedigt zich per e-mail. Alleen als het boetebedrag hoger is dan 70 euro nodig ik mensen uit voor een gesprek. Vaak is men redelijk en ziet men zijn of haar fout in, of heeft men een valabele reden. Dan kan het bedrag ook al eens aangepast of kwijtgescholden worden. Veel hangt van de houding van iemand af.” de Buisseret geeft ook nog mee dat alternatieve straffen, zoals werken in een containerpark, steeds meer succes hebben. De meerderheid van de inbreuken waaruit een GAS-boete volgt zijn dan ook sluikstorten, sigarettenpeuken die op de grond worden gegooid, en wildplassen. De Buisseret is er zich van bewust dat heel het boetesysteem als willekeurig kan worden ervaren. “Geld geven aan justitie was in 1999 (toen de GAS-wetgeving werd ingevoerd om de parketten te ontlasten, CD) waarschijnlijk een betere optie geweest, dat vind ik ook. Maar men had geen geld en heeft het anders aangepakt. Als ik moet kiezen tussen een systeem dat werkt maar waarop wel wat aan te merken valt, en een systeem dat niet werkt, dan kies ik voor het eerste. Al bij al werkt het systeem met GAS-boetes goed.” “Wat in de media verschijnt zijn vaak ook zware overdrijvingen,” vervolgt de Buisseret. “Natuurlijk is een GAS-boete voor een sneeuwbal absurd. Maar wat als je iemand verbaliseert die een sneeuwbal naar het verkeer gooit, wat gevaarlijk kan zijn, en die persoon is grof tegen de ambtenaar? Moet je dat dan zo laten?” Christophe Degreef
P-PRAAT Het is nog bijlange geen Kerstmis en toch is er al een wonder geschied. Enkele pagina’s terug kon u op deze gewijde pagina’s lezen over de geplande politiehervorming van de Stad Brussel. De reactie van de oppositie was, hou u vast, grotendeels positief. Hier ter redactie viel menig journalist van zijn stoel. Het adagium ‘The duty of an Opposition is to oppose’, geldt dus blijkbaar niet in Brussel-Stad. Gelukkig kunnen we dan altijd de vakbond bellen voor wat negatieve commentaar.
ADVERTENTIE
MARIA-BOODSCHAPLYCEUM GEEST HART TOEKOMST OPENDEURDAG ZATERDAG 22 NOVEMBER, van 14 tot 18 uur
Trouwens, met al dat gedoe over de Brusselse politie zou een mens bijna vergeten dat het om de politiezone Brussel Hoofdstad-Elsene gaat. Waarom worden de plannen dan uitsluitend gepresenteerd door de Stad Brussel? Volgens het flikkenroddelcircuit zouden de Brusselse en Elsense politie immers van tafel en bed gescheiden zijn. Officieel nog getrouwd, maar officieus vrolijk genieten van het vrijgezellenleven, u kent dat wel. Volgens kwatongen zou Elsene zelfs geflirt hebben met andere zones, in een poging om van de Stad Brussel af te raken. Een happy end hoeft u in ieder geval niet te verwachten. Tot slot willen we u deze quote van Yvan Mayeur (PS) niet onthouden. Naar aanleiding van de grote vakbondsbetoging donderdag had de burgemeester enkele waarschuwende woorden over voor de manifestanten. “Ne venez pas pour casser Bruxelles, le gouvernement fédéral s’en charge déjà.”
CHIEN ÉCRASÉ Syriëstrijders: wie zijn ze, wat doen ze en waar hangen ze uit. Laag-Molenbeek? Een Vilvoordse moskee? Nee, in de bibliotheek van de VUB godbetert. Dat beweert althans de moeder van een jongeman die begin dit jaar vertrok naar de Levant. “Hij studeerde daar voor zijn examen geneeskunde”, aldus de moeder. “Hij begon daarna meer te bidden, kleedde zich anders en sprak dagelijks over Syrië”. Sluitend bewijs dus voor de aanwezigheid van ronselaars op de universiteitscampus. De VUB zelf viel uit de lucht en deed dan maar wat elke organisatie doet in zulke gevallen: een onderzoek beloven.
Het regent onderzoeken naar van alles en nog wat. Soms wordt er zelfs eentje afgesloten. Zoals naar het treinincident in Brussel-Centraal waarbij schrijfster Saskia De Coster betrokken was. Zij was er naar eigen zeggen getuige van hoe een conductrice een Congolese familie de huid vol schold nadat die op het nippertje op de trein was gestapt. De Coster deed dan maar wat schrijvers doen als ze een maatschappelijk probleem zien: ze schreef er een column over. “Enkel en alleen op basis van huidskleur behandelde mevrouw de conductrice drie mensen radicaal anders. Een schoolvoorbeeld van racisme, toch?”, klonk het daarin. De NMBS heeft de camerabeelden bekeken en concludeert nu dat de conductrice gelijk had. De familie stapte op na het fluitsignaal en dat mag niet voor de veiligheid. Volgens de NMBS “stond de conductrice ook onder zware druk om de veiligheid te garanderen”. En nog volgens onze vrienden van de ijzeren weg heeft De Coster zelfs gewoon gelogen in haar getuigenis. De NMBS is wel zo genereus om de boetes die de betrokkenen gekregen hadden, kwijt te schelden. De Coster zelf betreurt dat “de NMBS de grond van de zaak verschuift van een aanklacht van racisme naar een veiligheidskwestie, op een bovendien vage en betwistbare manier”. Niemand tevreden, zaak gesloten dus.
INSCHRIJVINGEN info op de opendeurdag en daarna op onze website MARIA-BOODSCHAPLYCEUM MOUTSTRAAT 22, 1000 BRUSSEL 02 506 89 20 ı mabo@skynet.be ı www.mabobrussel.be www.facebook.com/MariaBoodschaplyceum
ADVERTENTIE
SINT-NIKLAAS INSTITUUT ZATERDAG 15 NOVEMBER ‘14 VAN 12 TOT 21u.
PANNENKOEKENFEEST: 12-21 UUR OPENDEURDAG: 13-17 UUR
GEEFT JE RUIMTE
BERGENSESTEENWEG 1421, 1070 ANDERLECHT www.SNI.BE
© IVAN PUT
BDW 1449 PAGINA 11 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Interview > Ouders van Patrice Braut, slachtoffer van nine eleven, vinden sereniteit
‘Eindelijk kunnen we onze zoon begraven’ ANDERLECHT - Dertien jaar na nine eleven is het enige Belgische slachtoffer eindelijk geïdentificeerd. BDW sprak met de ouders van Patrice Braut. “We mogen ons niet schuldig voelen om zijn dood. En toch...”
N
u de identificatie een feit is, proberen Patrice Brauts ouders, Paola en Michel, de gevonden lichaamsresten van hun zoon naar Anderlecht te repatriëren. Zodra hun zoon begraven is, kunnen ze deze dramatische bladzijde omdraaien. Met het hart op de tong vertellen ze het dramatische verhaal van hun zoon die in 1996 naar New York verhuisde. “Eigenlijk is hij er door mij beland. Ik werkte al jaren bij een consultancybedrijf in Brussel,” steekt Michel van wal. “Nadat Patrice zijn diploma Economische Wetenschappen had behaald aan de ULB, bood mijn baas hem een baan aan in New York, in het World Trade Center. Patrice was al een paar keer bij ons komen werken als jobstudent en had een goede indruk nagelaten bij mijn baas. Hij was zielsgelukkig en tekende een contract van vier maanden op proef. Patrice leverde uitstekend werk en werd vast in dienst genomen.” “Na een jaar of vijf wou Patrice promotie maken, maar daarvoor had hij een master in Management nodig,” vult Paola aan. “Hij besloot zich in te schrijven in de Pace University in New York. Het eerste jaar verliep perfect en ook het tweede jaar was goed begonnen. Hij ging vanaf dan elke dag een halfuur vroeger werken, om 8.30 uur in plaats van om 9.00 uur, om ’s avonds iets vroeger te kunnen stoppen en meer te kunnen studeren. Het eerste vliegtuig is om 8.46 uur de noordelijke WTCtoren ingevlogen. Als Patrice niet zo’n harde werker was geweest, leefde hij nu misschien nog.” Michel: “Patrice is altijd een harde werker geweest. Daarom heeft Marsh & McLennan besloten om elk jaar een prijs te geven aan de meest volhardende laatstejaars van het Atheneum Bracops-Lambert in Anderlecht.” Hebben jullie nooit geprobeerd om Patrice hier te houden? Paola: “Nee, dat kan je niet als ouder. Ik wou het beste voor mijn zoon en zag dat hij gelukkig was in de VS. Zo’n kans krijg je maar één keer in je leven en Patrice heeft die kans met beide handen gegrepen.”
Michel: “Na die eerste vier maanden op proef is hij even teruggekomen naar België omdat er problemen waren met zijn visum. Op dat moment twijfelde hij of hij wel zou terugkeren naar New York. Hij vroeg me om raad, maar ik zei hem dat hij die keuze zelf moest maken. Na een tijdje stond zijn besluit vast. Hij wou absoluut terugkeren naar New York. Na de aanslagen was ik ongelooflijk kwaad op mezelf. Ik had de kans om hem hier te houden, maar deed het niet. Dat verwijt ik mezelf enorm.” Paola: “We weten dat we ons niet schuldig mogen voelen om zijn dood, maar we doen het toch. Dat is sterker dan onszelf.” Wanneer hebben jullie Patrice voor het laatst gezien? Michel: “In juli 2000 zijn we samen een week naar Florida geweest. Toen we terug in New York waren, heeft hij ons zijn bureau getoond op de 97ste verdieping. Ik heb hem gevraagd of hij niet bang was om in één van de WTC-torens te werken. In 1993 was er namelijk al een bomaanslag geweest in de parking van de noordelijke toren. Hij antwoordde lachend: ‘Oh papa, als dat gebeurt, spring ik met een parachute uit het raam.’ Als ik eraan terugdenk, krijg ik kippenvel.” Paola: “In augustus van dat jaar stelden we hem voor om samen met de familie zijn dertigste verjaardag te vieren in Italië, waar mijn roots liggen. Op die manier kon hij ook zijn vriendin Lupe voorstellen aan de rest van de familie. Hij stemde in. We zijn met zijn allen acht dagen naar Italië geweest. Toen hebben we hem voor het laatst gezien.” Waar heeft Patrice zijn vriendin Lupe leren kennen? Paola: “Op het kerstfeest van Marsh & McLennan in 2000. Patrice zag haar staan en vroeg haar ten dans. Een paar dagen later is hij naar haar toe gegaan, om te vragen hoe ze heette. Daar is de romance begonnen. Nadat we zijn dertigste verjaardag hadden gevierd in Italië, is hij met haar ook naar Frankrijk en België gereisd. Hij wou haar zoveel mogelijk tonen. Ze zijn naar Pa-
rijs, de Mont Saint-Michel, Brussel, Brugge, Gent en de Belgische kust gegaan. Patrice was doodmoe na die reis, maar ook dolgelukkig. Hij had de vrouw van zijn leven Europa getoond. Als zij gelukkig was, was hij dat ook.” En dan waren er die vreselijke aanslagen. Paola: “Ik zat in de trein op de terugweg van Avignon. Enkele dagen voordien was mijn tante in Avignon gestorven. Ik vernam het droevige nieuws en belde meteen naar Patrice. Hij antwoordde niet, omdat hij al naar zijn werk was. Ik sprak een bericht in en zei dat hij me moest terugbellen. Zijn vriendin Lupe beluisterde het bericht en hoorde dat mijn stem niet normaal klonk. Ze liet dit aan Patrice weten en hij dacht dat er iets met zijn papa was gebeurd. Patrice kon ons niet bereiken en was in paniek. Hij boekte meteen een vliegtuigticket naar
“Ik heb hem gevraagd of hij niet bang was om in één van de WTC-torens te werken. In 1993 was er al een bomaanslag geweest. Hij zei: ‘Oh papa, als dat gebeurt, spring ik met een parachute uit het raam’ ”
Brussel. ’s Avonds kon ik hem dan toch bereiken. Ik vertelde dat mijn tante overleden was en dat hij dus in New York kon blijven. Als ik hem niet aan de lijn had gehad, had hij de eerste vlucht naar Brussel genomen en zou hij niet in New York zijn geweest op 11 september.” “Ik zat op die dag in de trein naar Brussel en kreeg telefoon van mijn zus. Ze vertelde me dat er aanslagen waren geweest in New York, maar ze wist niet precies waar. Ik hoorde een man Engels praten in de trein en vroeg hem of hij wist wat er gebeurd was in New York. Hij antwoordde me dat de Twin Towers waren inge-
stort. Ik ben beginnen te schreeuwen: ‘Mon fils est dedans! Mon fils!’ (huilt)” Michel: “Ik kwam het nieuws ook te weten via haar zus. Nadat ze me had gebeld, ben ik meteen naar huis gegaan en heb ik de beelden gezien. Toen ik die grote vuurbol zag, wist ik meteen dat onze zoon dood was. Het vliegtuig is ingeslagen op de 94ste verdieping en Patrice werkte op de 97ste verdieping. Ik hoop dat hij meteen gestorven is en dat hij de tijd niet heeft gehad om te lijden.” Hoe beleefden jullie de maanden na de aanslagen? Paola: “We hebben enorm veel mensen ontmoet die hun steun betuigden. Iedereen leefde mee met ons. Vandaag krijgen we nog steeds brieven van mensen die hun medeleven betuigen. Zelfs van kinderen die de aanslagen niet hebben meegemaakt. Die solidariteit is onbetaalbaar.” Michel: “De meeste steun hebben we gekregen van onze psycholoog. Het Rode Kruis had een jonge psycholoog aangeduid om ons te begeleiden. Hij is één van onze beste vrienden geworden.” Paola: “Ook de gemeente Anderlecht heeft ons steeds gesteund. Toenmalig burgemeester Simonet (MR) stelde alles in het werk om ons op te vangen. Simonet had zelfs op vraag van de buurtbewoners een aanvraag ingediend om de naam van het Lindeplein, waar we wonen, te veranderen in het Patrice Brautplein. Jammer genoeg is zijn aanvraag afgewezen.” Zopas is het DNA van Patrice gekoppeld aan één van de 21.906 gevonden lichaamsdelen... Michel: “Op 10 september, één dag voor de herdenking, woonden we een bijeenkomst bij voor de familieleden van de slachtoffers. Ik wou een vraag stellen, maar de onderzoekers deden teken om te wachten tot na de bijeenkomst. Iedereen mocht een vraag stellen, behalve wij.” Paola: “Na de bijeenkomst werden we meegenomen naar een lange gang in het National September 11 Memorial & Museum, enkel toegankelijk voor de familieleden van de slachtoffers. In die gang bevonden zich links en rechts koelkasten met de gevonden lichaamsdelen. Links lagen de geïdentificeerde lichaams-
delen en rechts de niet-geïdentificeerde lichaamsresten. De onderzoeker zei toen dat Patrice aan de linkerkant zat. We geloofden onze oren niet.” Michel: “Patrice is het 1.639ste geïdentificeerde slachtoffer. Veertig procent van de slachtoffers van nine eleven is nog steeds niet geïdentificeerd. Op 23 september hebben we dan eindelijk de officiële overlijdensakte ontvangen.” Jullie proberen nu de gevonden lichaamsdelen van Patrice te repatriëren. Hoever staan jullie daarmee? Michel: “Begin november zou hij in het land moeten zijn. De Belgische ambassade is alles aan het regelen om Patrice zo snel mogelijk hier te krijgen.” Paola: “Maar we weten niet wat we mogen verwachten. Komt hij terug in een kist of in een urne? We weten het niet. Als Patrice terug in België is, zijn we van plan een kerkelijke dienst te organiseren en zullen we hem opnieuw begraven. In 2002 hebben we hem al eens symbolisch begraven. Zijn graf bevindt zich op de begraafplaats Vogelenzang in Anderlecht. Daar liggen nu liefdesbrieven van Patrice en zijn lievelingsjas uit Las Vegas in. In het graf kunnen vier kisten: één met al zijn herinneringen, één voor de gevonden lichaamsresten en twee voor ons.” Michel: “Als Patrice terug in België is, kunnen we eindelijk rusten. Dan hebben we hem voor altijd dichtbij ons. New York is altijd het graf van onze zoon geweest. Binnen een paar weken kunnen we eindelijk zeggen dat zijn graf hier ligt.” Hoe moeten de mensen Patrice zich herinneren? Michel: “Er is een anekdote die hem typeert. Enkele maanden voor zijn dood zaten Patrice en Lupe vast in een luchthaven in de Dominicaanse Republiek. Samen met honderd anderen, onder wie ook heel wat kinderen, werden ze tien uur aan hun lot overgelaten. Ze kregen niets te drinken of te eten. Patrice was kwaad en verzamelde de gegevens van alle passagiers. Toen hij uiteindelijk in New York aankwam, heeft hij een klachtenbrief gestuurd naar de luchtvaartmaatschappij. Patrice kreeg geen antwoord en herhaalde zijn klacht voor de camera’s van de Amerikaanse nieuwszender Fox. Ondertussen was die luchtvaartmaatschappij overgenomen door American Airlines.” “Toen de directie van American Airlines Patrice wou uitnodigen voor een gesprek, vernam ze dat hij gestorven was in één van de WTCtorens. Gedood door één van hun vliegtuigen. De directie besloot als eerbetoon aan Patrice de passagiers van die vlucht te vergoeden. Alle passagiers kregen 250 dollar terugbetaald, dankzij Patrice. Hij gaf nooit op en bleef vechten. Zo willen we graag dat hij herinnerd blijft.” Killyan Dauvillé Killyan Dauvillé is student journalistiek aan de Erasmushogeschool Brussel
BDW 1449 PAGINA 12 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
BDW REGIO
Deze Week in de gevangenis > Felix Timmermans, Dimitri Verhulst en Jonathan Litell
Bibliotheek voor onverwacht bezoek hun zolder hebben schoongemaakt, is voorbij. De bibliotheek wil de gedetineerden actuele lectuur aanbieden. Na nieuwjaar gaan de gedetineerden ook boeken uit de collectie van de Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek kunnen ontlenen. Een steekproef twee jaar geleden toonde aan dat er meer dan 50 nationaliteiten waren, twaalf procent was Nederlandstalig, 30 procent Franstalig. De gevangenis telt tussen de 600 en de 700 gedetineerden. Naast een collectie boeken en cd’s is er ook een schap met boeken om weg te geven. Boeken die niet meer gevraagd worden zoals Brieven van Willem Elsschot en een deuterocanonieke groot nieuwsbijbel. De pastoors en de imams verdelen ook bijbels en korans. Terug op de redactie merken de collega’s op dat de gevangenisbibliotheek er uitziet zoals vele bibliotheken - op de tralies na dan - maar laat dat nu net de bedoeling zijn, een gezellige plek met lectuur in tegenstelling tot de rest van de gevangenis.
Beleidskeuze
Schepen Willem Stevens, heel eventjes in de gevangenis.
© MARC GYSENS
SINT-GILLIS – De gemeente Sint-Gillis mag per één januari een halftijdse bediende aanwerven voor de gevangenisbibliotheek. Die bibliotheek wordt onderdeel van de Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek, net zoals dat in Vlaanderen het geval is. “We zijn de gemeente dankbaar dat ze zich aansluit,” zegt beleidscoördinator Anke Gittenaer van de Vlaamse Gemeenschap. Schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden Willem Stevens (SP.A): “Ook gedetineerden zijn inwoners van de gemeente.”
T
ussen het gemeentehuis van Sint-Gillis en de gevangenis is het maar een paar honderd meter stappen. Wanneer we er aan-
ADVERTENTIE
Handicap & informatie Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap
02/463.58.58 alle werkdagen van 9 tot 12u30 uitgezonderd donderdag van 14 tot 17u.
Bezoeken enkel op afspraak Informatie@handicap-ambulant.be
komen, staan tegen de gevangenismuur een paar bezoekers die nog hopen binnen te geraken. Als we een goed uur later buitenstappen staan de meesten er nog altijd. We hebben een paar weken vooraf een bezoek aangevraagd met een kopie van de identiteitskaarten, perskaart en de technische gegevens van het fototoestel van fotograaf Marc Gysens. gsm’s, tablets en laders moeten in de kluis. Eén voor één moeten we tegen de muur: op onze pasjes hoort een foto. Schepen, journalist en fotograaf moeten door de scan. Anke Gittenaer, beleidscoördinator van de Vlaamse Gemeenschap voor Welzijn, Sport, Cultuur, Werk, Onderwijs en Gezondheid wacht ons geduldig op. We krijgen drie kwartier. Twintig jaar geleden werkte Willem Stevens als jonge snaak tijdens de
grote vakantie aan de eerste renovatie. “Kijk,” zegt hij als we door de gangen stappen, “die traliehekken heb ik nog helpen installeren.” Twee
De gevangenisbibliotheek is (uiteraard) meertalig, Frans, Nederlands, Turks, Arabisch en meer. De woordenboeken zijn een vaak geraadpleegd schap, ons oog valt op drie woordenboeken Bulgaars-Frans/ Frans-Bulgaars. Daarnaast Italiaans-Frans/Frans-Italiaans. Bij de literatuur vallen een klassieker als Pallieter van Felix Timmermans op naast recente boeken als Mevrouw Verona daalt de heuvel af van Dimitri Verhulst en een Nederlandse
De tijd dat gevangenisbibliotheken gevoed werden met giften van mensen die hun zolder hebben schoongemaakt, is voorbij
bewakers moeten getraliede deuren openmaken. De tweede heet ons zonder enige zweem van ironie welkom, bij het buitengaan zal hij ons een behouden thuiskomst wensen.
vertaling van Les Bienveillantes - De Welwillenden - van Goncourtprijswinnaar Jonathan Littell. De tijd dat gevangenisbibliotheken gevoed werden met giften van mensen die
Omdat de gevangenis in Sint-Gillis gelegen is en de gedetineerden moeilijk te bereiken, kiest Willem Stevens voor de culturele link. De samenwerking met de bibliotheek is een eerste concreet voorbeeld. Een bezoek aan de gevangenis is een emotionele aangelegenheid voor Willem Stevens, tussen zijn tijd als jobstudent en vandaag is hij er twee keer geweest, en iedere keer herinnert hij zich dezelfde scenes: “Toen ik hier twee decennia geleden werkte, heb ik me eens gesneden aan betonijzer. Ik heb toen in de rij gestaan samen met gedetineerden om verzorgd te worden. Ik herinner me ook de nachtemmers - toen waren er nog geen toiletten - die ‘s ochtends geledigd werden. Eén keer heb ik ook gezien hoe cipiers met rubberen handschoenen aan moesten uitrukken om een gevangene te kalmeren.” Maar, zegt Willem Stevens, het is ook een beleidskeuze: “Ik weet ook wel dat je niet in de gevangenis moet zijn om positieve verhalen te noteren, maar ik vind het als schepen belangrijk om een stukje menselijkheid in die harde wereld te brengen. De straf is de vrijheidsberoving en het strakke regime waarin je moet leven.” Als de gedetineerde om zes uur ‘s ochtends niet opstaat voor zijn tas koffie moet hij het zonder ochtendkoffie doen.
Danny Vileyn
BDW 1449 PAGINA 13 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
ADVERTENTIE
© JO VOETS
Het Vanderborghtgebouw was ooit de hoofdzetel van Brussel 2000, culturele hoofdstad.
Brussel-Stad > Stad pompt 250.000 euro in Vanderborght
Naar twee nieuwe musea? De stad Brussel trekt 250.000 euro uit voor een studie in het kader van de renovatie van het Vanderborghtgebouw. De vorige regering besloot om er ‘tijdelijk’ een museum van moderne en hedendaagse kunst in onder te brengen. Maar wil de nieuwe regering dat ook nog? En gaat de stad niet voortvarend te werk? De stad Brussel is eigenaar van het pand aan de Schildknaapstraat 50, beter bekend als het Vanderborghtgebouw. Het gebouw kreeg enige bekendheid omdat ‘Brussel 2000, culturele hoofdstad’ er zijn hoofdzetel had. Op 31 januari van dit jaar sloot de stad Brussel met de federale overheid – Regie der Gebouwen – een akkoord om het pand voor 30 jaar in erfpacht te geven aan de federale overheid. De stad zou de buitenkant renoveren, de federale overheid zou 5 miljoen euro uittrekken om het pand als museum in te richten. Schepen van Cultuur Karine Lalieux (PS) gaat er tot nader order van
uit dat de federale overheid nog altijd van plan is de engagementen van haar voorgangers na te komen.
Citroëngarage Ecolo-raadslid Cathérine Lemaïtre (Ecolo) wou vanop de oppositiebanken tijdens jongste gemeenteraad meer weten over de plannen van de nieuwe federale regering, maar daar kon Lalieux niet op antwoorden. De PS zit er op de oppositiebanken. Maar Lemaître stelt zich net als veel Brusselaars de vraag of Vanderborght en de Citroëngarage aan het Saincteletteplein waar de Brusselse regering een museum in wil – met kunst van de federale instellingen weliswaar – niet dubbelop zijn. Lalieux ontkent. Citroën is nog niet voor morgen, en een keer Moderne en Hedendaagse Kunst er is tentoongesteld kan bijvoorbeeld het Instrumentenmuseum naar Vanderborght. Wordt vervolgd. Uitkomst onzeker. Maar het Vanderborghtgebouw moet in ieder geval gerenoveerd worden. Danny Vileyn
Sint-Agatha-Berchem > OCMW test eerst modelkamers uit
Modelkamers woonzorgcentrum worden gekeurd In de nieuwbouw van het woonzorgcentrum van het OCMW Bloemendal 2 (voorlopige huisnaam), in de De Selliers de Moranvillelaan, zijn de kijkkamers bijna klaar. De ruwbouwfase loopt op zijn einde, maar dezer dagen wordt de laatste hand gelegd aan de afwerking van kamers die als model zullen dienen. Al blijft het wachten tot het zomerbouwverlof van 2015 wanneer de 120 bewoners van oud-Bloemendal hun intrek kunnen nemen in het gebouw. De inrichting van de modelkamers is mogelijk ‘voorlopig’. De bedoeling hiervan is tweeërlei, bevestigt OCMWvoorzitter Jean-François Culot aan BDW. “Onze verpleegkundigen mogen er testen of het gebruikscomfort coherent is. Door hun ervaring hebben zij nu
eenmaal zelf een concept voor ogen, om praktisch en efficiënt te werken in de kamers. Anderzijds creëren we hiermee de mogelijkheid om nog tijdig kleine aanpassingen door te voeren bij de definitieve uitrusting en afwerking van alle kamers.” Ook voorziet het OCMW – waarschijnlijk op 22 november al – een geleid bezoek voor mandatarissen. Op die manier kunnen ook zij eventueel een laatste verbetering signaleren over het gebruikscomfort van de inrichting voor de bejaarden. “De testfase voorkomt extra aanpassingen en uitgaven, nadat de werken opgeleverd zijn,” verduidelijkt Culot. Een kamer in Bloemendal 2 wordt 25 vierkante meter groot, dubbel zo groot als in het huidige rust- en verzorgingstehuis Bloemendal. JMB
De Vlaams-Brusselse Media bundelen vijf sterke mediamerken in de hoofdstad: tvbrussel, FM Brussel, Brussel Deze Week, AGENDA magazine en brusselnieuws.be Binnen de marketingafdeling, die al deze merken ondersteunt, zijn we op zoek naar een enthousiaste
Marketing (M/V) Medewerker GA DE CHECKLIST AF OM TE ZIEN OF JIJ DE PERSOON BENT DIE WE ZOEKEN!
❏ ❏ ❏
Je hebt een eerste geslaagde werkervaring achter de rug
❏
De organisatie van evenementen en regelmatig weekendwerk schrikken je niet af, je hebt ook een rijbewijs B
❏ ❏
Je bent leergierig en stressbestendig, open én creatief
❏ ❏
Je hebt affiniteit met Brussel
Je steekt graag de handen uit de mouwen en bent iemand die werk ziet en opneemt Wanneer je met verschillende taken tegelijk bezig bent, slaag je er in het overzicht te bewaren
Een opleiding marketing of communicatie en met grafische programma’s overweg kunnen zijn een plus Technische handigheid is een troef.
Zie je jezelf aan het werk gaan in een boeiende en gevarieerde mediaomgeving? Dan word jij misschien binnenkort onze nieuwe collega! Stuur je sollicitatiebrief voor 17 november naar kristel.de.wolf@tvbrussel.be
BDW 1449 PAGINA 14 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Elsene > Vzw KAOS organiseert modeshow door mensen met psychose
Psychisch kwetsbaar, maar niet zwak © VZW KAOS
De defilé ‘Metamorfose’ is het eindresultaat van een intensief modeproject voor mensen met een psychose. Initiatiefnemer vzw KAOS, een organisatie die projecten over kunst en psychiatrie realiseert, wil het stigma rond psychose doorbreken en de deelnemers helpen omgaan met hun ziekte.
V
oor de modeshow ging KAOS een samenwerking aan met het Psycho-Sociaal Centrum Sint-Alexius (PSC) Elsene. Bewoners van het centrum werkten anderhalf jaar lang aan hun ontwerpen en de uiteindelijke kostuums die op de modeshow zullen worden gedefileerd. De titel Metamorfose verwijst naar de positieve toekomst waar de bewoners naar uitkijken en de achttien silhouetten stellen het verloop van een psychose voor. Mieren en andere prints symboliseren de woelige chaotische gedachten waarmee een patiënt moet leren omgaan. Ook het verlies van de realiteit en eigen identiteit worden in de ontwerpen uitgebeeld.
Metamorfose laat zien dat een psychische kwetsbaarheid kan leiden tot artistieke creaties. Mensen met een psychose hebben immers een andere kijk op de wereld. KAOS benadrukt de helende wering van kunst. Door deel te nemen aan het project, kregen de bewoners meer structuur. Ze hadden iets om naartoe te werken en hun zelfbeeld verbeterde. “Mode was nieuw voor mij, het project was dus een uitdaging. Bovendien kon ik iets manueels doen dat mij afleidde van mijn donkere gedachten,” zegt Yves A. die deelnam aan het project. Met Metamorfose wil KAOS ook het stigma rond psychose doorbreken. Mensen met een psychose zijn wel degelijk in staat iets te realiseren. Hun pyschische kwetsbaarheid is niet eenvoudig om mee te leren leven, maar ze is daarom geen zwakte. Dylan Belgrado
Het mierenpatroon op de ontwerpen symboliseert de woelige psychotische gedachte.
Metamorfose’ op vrijdag 14/11. Inschrijven: sandra.bosschaert@ psc-elsene.be voor 10/11
ADVERTENTIE
TOEGANG
Maak gebruik van deze persoonlijke uitnodiging om Het Salon van het Testament voor het goede doel op Zenith te bezoeken. Waarde € 8
VOOR HET GOEDE DOEL
Geldig iedere beursdag van 10 tot 17 uur. Surf naar www.zenith.be voor een EXTRA kortingkaart en andere voordelen
Dit jaar te gast bij
VOOR HET GOEDE DOEL
INFORMATIE - ANIMATIE - WORKSHOPS
• GRATIS EERSTELIJNSADVIES VAN NOTARISSEN EN JURIDISCHE EXPERTS (voor een afspraak kunt u nu al reserveren op www.salontestament.be) • KENNISMAKING MET HONDERD GOEDE DOELEN
• GRATIS GIDS “GOED GEREGELD GOED GEGEVEN”
"
• LEZINGEN OVER TESTAMENT EN FISCALE VOORDELEN
© MARC GYSENS
BDW 1449 PAGINA 15 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Vorst > GC Ten Weyngaert exposeert objecten bezoekers
Een kast vol banaliteiten Op vrijdag 14 november opent in gemeenschapscentrum Ten Weyngaert in Vorst een nieuwe expo: ‘Schijt object(s)en à chier’. De bezoekers moeten banale voorwerpen meebrengen waar ze vanaf willen. Het zullen die objecten zijn die op de expo worden tentoongesteld. GC Ten Weyngaert merkte dat het gemeenschapscentrum niet altijd de ontmoetingen creëerde die het voor ogen had. De culturele evenementen die er werden georganiseerd, brachten bezoekers niet dichter bij elkaar. Om daar verandering in te brengen, werkt het centrum samen met architectenbureau Rirbaucout. Zij kregen de opdracht het centrum te transformeren op een manier die de bezoekers zou samenbrengen. Rirbaucout zag de oplossing in het banale. Volgens het architectenbureau is het immers niet de (hoge) cultuur die mensen verbindt, maar het alledaagse. Over een diepgaand boek of een complexe dansvoorstelling
kan niet iedereen meepraten, maar de meesten hebben thuis wel iets banaals liggen, zoals een foute cd uit hun jeugd. Zaken die worden weggestopt en waarvoor mensen zich vaak schamen. Onterecht, vindt Rirbaucout. De banale voorwerpen zullen tijdens een maandelijks evenement verzameld worden voor een tentoonstelling in GC Ten Weyngaert. Om de voorwerpen te verzamelen, ontwerpt Rirbaucout een groot meubel uit gevonden kasten, dat bovendien de centrale gang van het centrum aantrekkelijker zal maken. Met dit initiatief wil GC Ten Weyngaert zijn bezoekers dichter bij elkaar brengen om een collectieve kracht te vormen die het centrum zal transformeren. Dylan Belgrado
Parking Brussels is voortaan ook actief in Brusselse gemeenten. De primeur is voor Berchem.
Sint-Agatha-Berchem > Gemeente breidt tegelijk blauwe zone uit
Daar zijn de eerste stewards van Parking Brussels
De eerste tentoonstelling rond het thema ‘Schijt object(s)en à chier’ gaat door op vrijdag 14 november en maakt deel uit van het evenement ‘71,5’ u van Genny Wetaert © ALTIPLAN - JASPERS-EYERS & PARTNERS
Sint-Lambrechts-Woluwe > 11.OOO m2 extra winkelruimte
Sinds 1 november is een ander ’uniform’ voor de controle van parkeerzones in Sint-AgathaBerchem te zien. De gemeente heeft als eerste in het gewest de controle en inning van het parkeren toevertrouwd aan ‘Parking Brussels’, het gewestelijk parkeeragentschap. Het parkeeragentschap Parking Brussels werd speciaal opgericht door de Brusselse regering om de richtlijnen van het gewestelijk parkeerbeleidsplan toe te passen. Pas ten vroegste in januari 2015 dragen andere gemeenten die werking over, de onderhandelingen lopen nog. Voortaan zullen in Sint-Agatha-Berchem andere stewards de controle op parkeerschijven en –kaarten uitoefenen. Tot eind oktober stond privébedrijf City Parking hiervoor in. Nu dus Parking Brussels, een overheidsbedrijf. De parkeertarieven blijven dezelfde.
Woluwe Shopping mag uitbreiden Het Woluwe Shoppingcentrum mag uitbreiden met extra winkelruimte en parking. De overlegcommissie heeft daarvoor een gunstig advies gegeven, waardoor de weg openligt naar een bouwvergunning. De uitbreiding van Woluwe Shopping is goed voor 11.000 vierkante meter, wat een vijfde is van de huidige oppervlakte. Er komen ook 269 extra parkeerplaatsen. Voor de hele onderneming moet een nieuw winkelgebouw opgetrokken worden op de hoek van de Sint-Lambertusstraat en de Paul-Henri Spaakpromenade. De nieuwe parking, met drie verdiepingen, komt er langs het Woluwedal. Met de vergroting wil Woluwe Shopping zijn aanbod diversifi ëren en zo het hoofd bieden aan de toekom-
Jean-Marie Binst
Burgers kunnen een nieuwe buurtbewonerskaart verkrijgen via het nieuwe gratis groen nummer 0800-35678 of via info@parking.brussels.be. Vanaf november verschaft Parking Brussels op donderdagnamiddagen (14 tot 19u) hierbij hulp (Participatiehuis, Gentsesteenweg 1128)
ADVERTENTIE
stige concurrenten Docks Bruxsel, Europea en Uplace. In het nieuwe gebouw zal plaats zijn voor een vijftiental winkels. De uitbreidingsplannen zijn niet nieuw. In 2009 werd er al een eerste keer een poging gedaan, maar die stuitte toen op protest uit de buurt en van de gemeente. Daarom werd vorig jaar een nieuw, meer bescheiden, project naar voren geschoven. De overlegcommissie heeft wel een aantal voorwaarden aan haar positieve advies gekoppeld. Zo moet er ook een personeelsparking komen en moeten de in- en uitgangen aan de Sint-Lambertusstraat geschrapt worden. Het is nu wachten op de bouwvergunning. Die wordt door het Brussels Gewest afgeleverd.
De gemeente blijft wel verantwoordelijk voor het beleid, stelt Parking Brussels gerust. Berchem heeft overigens de blauwe parkeerzones uitgebreid. Nieuw is dat de blauwe zone nu ook in de Moderne Wijk (Initiatiefplein, Beheerstraat, Ontwikkelingsstraat), de Victor Gunsgaarde en de Openveldstraat van toepassing is. Een uitbreiding die past in het groter parkeerbeleidsplan dat uitgetekend is.
Jelle Couder
DEFINITIEF 30 NOVEMBER T OP ST ! NS KA TE TS AA RL LE AL e x p o - t i t a n i c . b e
PALEIS 2, BRUSSELS EXPO
BDW 1449 PAGINA 16 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
BDWOPINIE © CEGESOMA
Een beeld van het vertrek van de Brusselse kinderen naar de vakantiehuizen van Winterhulp, uit de collectie van het CegeSoma.
ERFGOED > KENNISCENTRUM CEGESOMA ONDER DRUK DOOR FORSE BESPARINGEN
Wat met Belgisch erfgoed van de donkere jaren van de 20ste eeuw? BRUSSEL – Tenzij het CegeSoma één van die federale culturele instellingen is “waarin niemand nog gelooft”, omdat het niet langer de moeite loont het Belgische erfgoed van de donkere jaren van de 20ste eeuw te bewaren, te bestuderen en aan een breed publiek bekend te maken, moeten er middelen worden gezocht om dit doemscenario af te wenden.
E
r is veel ophef geweest in de media over de beslissing van de nieuwe regering om hard te snoeien in de dotaties van de federale culturele en wetenschappelijke instellingen (FWI). In De Morgen van 24 oktober weidde ook Rik Torfs, rector van de KU Leuven, er een opiniestuk aan. Nu is het geen geheim dat Torfs zelden om een boude uitspraak verlegen zit. Zo is zijn laatste paragraaf niet weinig van de pot gerukt. Hij heeft het over het sluiten van federale instellingen
“waarin niemand nog gelooft”. Welke instellingen hij bedoelt, maakt hij echter niet duidelijk. Hij heeft het ook over een mogelijke fusie tussen de Musea voor Schone Kunsten (KMSKB) en Bozar. Wie enigszins vertrouwd is met de opdrachten en werking van deze instellingen, weet dat ze heel weinig met elkaar gemeen hebben. Een kunstenhuis fuseren met een wetenschappelijke instelling annex museum – of beter musea – het is een hele krachttoer. Enfin, hier spreekt de Torfs van De
slimste mens, niet de Torfs die zoals in de paragrafen die eraan voorafgaan toch ook erg zinnige dingen te vertellen heeft. Want ik lees in zijn opinie ook waardevolle analyses. Zo wijst hij op het uiteengroeien van Frans- en Nederlandstalige culturele middens. De professionele historici vormen daar in zekere mate nog een zeldzame uitzondering op, maar vanuit vogelperspectief heeft hij geen ongelijk. Dat is een realiteit die we moeten aanvaarden, net als dat er sinds 1980 twee wetenschappelijke gemeenschappen zijn gegroeid. In feite lees ik in zijn stuk vooral een pleidooi - dat op Vlaanderen is gericht, maar al even belangrijk is voor Brussel en Wallonië - om niet terug te plooien op een eng (bloede-
loos!) regionalisme. Hij vraagt een duidelijk engagement van de regio’s naar de federale instellingen toe: een heldere overeenkomst, financiële afspraken, kwaliteitseisen en politieke onafhankelijkheid. Zijn stelling dat we de FWI in de toekomst veel meer moeten verbinden met een internationale opvatting over wetenschap en cultuur, en niet langer in een Belgo-Belgische context moeten opsluiten - dat wil zeggen geen unitair Belgische, maar al evenmin een (con-)federale -, daar ben ik het persoonlijk helemaal mee eens. Zijn andere stelling, dat het geld in eerste instantie naar onderzoek moet gaan (laat er ons het inhoudelijk museale en documentaire aan toevoegen) en niet naar ‘loodzware’ omkadering, ook daar ben ik het mee eens.
Nu wil ik, na deze macrovisie op het wetenschapsbeleid in dit landje, en ter informatie van Rik Torfs, ook even tot op de werkvloer afdalen. Mijn instelling, het Studiecentrum Oorlog en Maatschappij (CegeSoma), met zo’n 45 medewerkers in diverse statuten en een totaalbudget van twee en een half miljoen euro, is zeker de kleinste instelling die nog op federaal niveau actief is. In vele opzichten is het ook een buitenbeentje. Het is opgericht als een gespecialiseerd centrum over WO II en daarna uitgegroeid tot een internationaal gereputeerd kenniscentrum over conflictgeschiedenis in de 20ste eeuw. Het combineert op een originele manier onderzoek, documentatie en publiekswerking. Gespecialiseerd in de donkerste jaren van de eerste helft van de vorige eeuw is het een vertrouwd servicecentrum voor bevolking en overheid. Voor de historici van de nieuwste tijd fungeert het als een uniek platform van samenwerking en dialoog over alle grenzen heen. Nu, voor dit kleine centrum met zijn unieke wetenschappelijke en maatschappelijke functie zijn de gevolgen van deze kaakslag niet te overzien. Na drie jaar besparingen onder de vorige regering, wordt de kaasschaaf gehanteerd met een vermindering van de dotatie met 4 procent op personeelsuitgaven, 20 procent op werking en 22 procent op investeringen. In 2015 zullen daardoor alle opgebouwde reserves zijn uitgeput. Dan kan aan het afdanken van personeel worden begonnen, waarvan zo goed als allen recht hebben op een opzegvergoeding die hoger ligt dan hun jaarsalaris. De kwadratuur van de cirkel dus. Wanneer je een dergelijke besparing op jaarbasis moet realiseren volstaat het dus niet 4 procent in de budgetlast voor lonen weg te knippen. Het gaat over veel en veel meer. Wanneer ik dus besluit dat wie deze besparing onveranderd wenst door te voeren – en tussen 2016 en 2019 komt er nog jaarlijks 2 procent bovenop – ook het doodvonnis tekent van het CegeSoma, overdrijf ik niet. Tenzij het CegeSoma dus één van die instellingen is “waarin niemand nog gelooft”, omdat het niet langer de moeite loont het Belgische erfgoed van de donkere jaren van de 20ste eeuw te bewaren, te bestuderen en aan een breed publiek bekend te maken, moeten er middelen worden gezocht om dit doemscenario af te wenden. Ik onthoud dus vooral de laatste zin uit het opiniestuk van rector Torfs: “Geef de instellingen die de moeite waard zijn in ieder geval genoeg zuurstof”. Dit is ook de boodschap die ik graag aan staatsecretaris Elke Sleurs (N-VA) wil meegeven, het zal u sieren.
Rudi Van Doorslaer, directeur CegeSoma (Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij)
BDW 1449 PAGINA 17 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
© RENOTEC
De federale wetenschappelijke instellingen, waaronder de Musea voor Kunst en Geschiedenis, delen ook zwaar in de klappen.
BESPARINGEN > OPEN BRIEF VAN BRUSSELSE CULTUURSECTOR AAN BELEIDSVERANTWOORDELIJKEN
Investeer in cultuur voor een open Brussel BRUSSEL – In een open brief uiten het Brussels Kunstenoverleg, het Réseau des Arts à Bruxelles, de Brusselse Museumraad en de Concertation des Centres Culturels bruxellois hun ongenoegen over de besparingen die de Brusselse culturele sector te slikken krijgt. De organisaties maken zich zorgen over de gevolgen van deze maatregelen op de laboratoriumfunctie die Brussel vervult.
N
u alle regeringen gevormd zijn en de meeste begrotingen gefinaliseerd, wordt het stilaan duidelijk wat Brussel en zijn culturele spelers te wachten staan. Vlaamse organisaties hebben recent te horen gekregen dat ze vanaf 2015 tot 7,5 procent zullen moeten besparen. Ook op de middelen voor de uitbating van de infrastructuren van de Brusselse podia wordt bespaard. De Franse Gemeenschap van haar kant heeft een besparing van 1 procent aangekondigd bij alle organisaties met een convention of contrat-programme, terwijl het cultuurbudget al jarenlang onder druk staat (geen indexeringen van de subsidiebedragen, besparingen in de infrastructuurbudgetten, enzovoort). Nog meer verontrustend is het nieuws van de federale regering. Niet alleen de federale culturele in-
stellingen (Bozar, De Munt/La Monnaie en het Nationaal Orkest van België – allemaal Brusselse spelers) moeten tot 20 à 30 procent van hun middelen inleveren. De federale wetenschappelijke instellingen, waaronder de Musea voor Schone Kunsten van België en de Musea voor Kunst en Geschiedenis, delen ook zwaar in de klappen. Op niveau van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heerst er nog onduidelijkheid over de maatregelen rond de werkgelegenheid in de culturele sector, zowel wat betreft de aangekondigde herziening van het systeem van de GECO-posten, als wat betreft de manier waarop het Gewest zal omgaan met de korting op patronale sociale zekerheidsbijdragen bij artistieke prestaties. Hoewel er op Europees niveau voorlopig nog geen sprake is van besparingen, belooft de aanstelling van de Hon-
gaar Tibor Navracics als Europees Commissaris voor Cultuur weinig goeds. Een politicus die in eigen land de vrijheid van meningsuiting van de nationale media aan banden heeft gelegd. En op het kruispunt van al deze niveaus, wordt Brussel extra hard getroffen.
Superdiverse stad Meer nog dan andere Belgische steden, is Brussel een belangrijke aantrekkingspool voor kunstenaars uit de hele wereld. De hoofdstad is een plek waar ze kunnen experimenteren; het is een plek waar kan worden gedroomd. Vele organisaties (werkplaatsen, collectieven, …) ondersteunen deze kunstenaars en dragen zo bij tot een divers, rijk cultureel landschap. Door de nieuwe besparingen zijn veel van die kleinere (en meer fragiele) organisaties niet meer levensvatbaar en dreigt
er op dit niveau een ware kaalslag die niet alleen de organisaties maar ook de kunstenaars zelf treft. Grote instellingen als Bozar en De Munt/La Monnaie, maar ook onze gezelschappen en kunstenaars worden internationaal gelauwerd voor hun kwaliteit en innovatief karakter. Dankzij deze topkwaliteit scheert Brussel op artistiek vlak hoge toppen. Aangetrokken door de diversiteit van de stad en grote creativiteit die er heerst, beslissen heel wat buitenlandse kunstenaars om zich in onze hoofdstad te vestigen. Daarnaast is de meervoudige en hybride identiteit hét kenmerk bij uitstek van Brussel. Specialisten spreken vandaag over de ‘superdiverse’ stad. In deze context staat de verdediging van gemeenschapsbelangen niet meer centraal. Hoe kunnen we samen vormgeven aan een samenleving waarin iedereen zijn of haar plek vindt met respect voor ieders
waarden en origine, zonder dat één gemeenschap de andere overheerst: dat is de uitdaging waar Brussel en bij uitbreiding, de metropolitane zone, nu voor staat. Hun kernopdracht is voor een groot stuk artistiek. Tegelijk leggen de Brusselse culturele spelers zich ook toe op publieksbemiddeling, educatieve en/of sociaal-artistieke functies, internationalisering, en wat musea betreft ook op het behoud, beheer en openstellen van collecties. Alle Brusselse organisaties staan met hun voeten in de stedelijke context. Ze stellen zich open naar een zo breed mogelijk publiek, werken aan een steeds groter wordend maatschappelijk draagvlak en zetten zich in voor de ontwikkeling van het brede potentieel van de stad. Dit zijn natuurlijk geen gemakkelijke processen. Ze vergen veel tijd en vertrouwen, en kunnen niet volledig in cijfers weergegeven worden. Als er keuzes gemaakt moeten worden, zullen de publiekswerking en de innoverende creatiepraktijken zeker niet gespaard blijven. De gevolgen zullen evenmin becijferbaar zijn, maar niettemin desastreus. En nu wordt op alle vlak de Brusselse culturele sector zijn zuurstof ontnomen. Heel wat spelers (groot en klein) geven aan dat hun werking in gevaar komt. Niet enkel de artistieke rol van de organisaties wordt bemoeilijkt, ook hun maatschappelijke opdracht en relevantie komen onder druk te staan.
Voor een open Brussel? Het Brusselse culturele veld speelt mee op internationaal niveau en is tegelijk sterk verankerd in een ‘superdiverse’ stad. De ontmoeting van de twee grote gemeenschappen van ons land wordt er bovendien vanuit een positieve en open houding gestimuleerd. Willen onze beleidmakers dit echt kwijt? Willen we echt niet langer dat onze hoofdstad de culturele rijkdom van ons land uitdraagt op nationaal en internationaal niveau? Gaan we al deze kunstenaars en instellingen in de kou laten staan en de kern van de Brusselse dynamiek wegsnijden? Worden de inspanningen naar een diverser publiek en aanbod dan niet gewaardeerd? Mogen we hopen dat alle overheden de eigenheid van de Brusselse culturele sector zullen (h)erkennen, niet vanuit chauvinisme maar vanuit een terechte zorg voor de maatschappij? Dat ze de opgebouwde expertise op het terrein rond samenwerking en verbinding naar waarde zullen schatten? En mogen we dan hopen dat ze het belang inzien om de laboratoriumfunctie van deze stad te ondersteunen om op die manier tot een betere samenleving te komen?
Het Brussels Kunstenoverleg (BKO) Brussel, Le Réseau des Arts à Bruxelles (RAB), De Brusselse Museumraad (BMR), La Concertation des Centres Culturels bruxellois (CCCB)
BDW 1449 PAGINA 18 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK
Film > ‘Image’ fileert waarom Brusselse jongeren met vreemde roots de camera wantrouwen
‘Ons ding is uit onze maag’ BRUSSEL – Twee jonge mannen met branie. Dat zijn Adil El Arbi (26) en Bilall Fallah (28). Een tijd terug wonnen ze een Wildcard, of 60.000 euro, bij het Vlaams Audiovisueel Fonds om een kortfilm te draaien. “Niks van,” zei het Belgisch-Marokkaanse regisseursduo. “Wij gaan voor een langspeler.” Nu is ‘Image’ klaar, een Brusselse stadsfilm over probleemjongeren, het Molenbeek van wijkrellen en het beeld dat de media ervan maakt. “Noem ons maar allochtonen. Politieke correctheid verlamt de discussie, het is onze grootste nachtmerrie.”
V
oor het interview is er afgesproken in Daarkom, het Vlaams-Marokkaans Culturenhuis in de buurt van De Munt. Daarkom betekent ‘jullie huis’ en je voelt en ziet dat de filmmakers die elkaar op het SintLukas leerden kennen, er thuis zijn. Een van de slotscènes van Image werd hier opgenomen.
Heel het logistieke proces achter Black, hun nieuwe film over Brusselse jeugdbendes die al opgenomen is en die het duo momenteel aan het monteren is, gebeurde vanuit Daarkom. Meer kleur in de Vlaamse film. Vrij vertaald: meer acteurs van vreemde afkomst op tv en in de films die hier gemaakt worden. Dat is
het motto van El Arbi en Fallah, hun drive om films te maken. Samen met Nabil Mallat, de hoofdacteur uit Image, en zijn zakenpartner Chafic Amroui hebben ze het castingsbureau Hakouna! opgestart. Felix Van Groeningen, de regisseur van The Broken Circle Breakdown, vroeg hen om een stuk van zijn nieuwe film te
casten. Stromae wist hen te vinden voor zijn nieuwe clip. “Toen we onze eerste kortfilm met Nabil draaiden, werkte hij in een kledingwinkel”, zegt El Arbi. “Nabil, voor ons is hij de nieuwe Matthias Schoenaerts, had geen acteerervaring maar nu speelt hij de hoofdrol in een langspeelfilm. De kans die hij gekregen heeft, moest hij ook aan anderen kunnen geven, vond hij. Samengevat: ga voor je dromen en talenten, grijp je kans en Hakouna! kan je helpen, ook al heb je geen cv als acteur.” Hakouna! komt van ‘hakuna matata’ wat uit het Swahili vertaald zoveel wil zeggen als ‘maak je geen zorgen, wind je niet op’. Toch is Image het soort film geworden dat tot
BDW 1449 PAGINA 19 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
verhitte discussies kan leiden. De honger, de wilskracht en de visuele punch waarmee deze stadskroniek annex mediaschets gemaakt is, is overweldigend. Maar de urgente feiten waarop de film gebaseerd is, de Brusselse probleemwijken en het beeld dat de media ervan maken, worden er opgeklopt in verwerkt. Met andere woorden: de film bevestigt de clichés en de stereotypen in plaats van dat er een genuanceerd inzicht geboden wordt in de leefwereld van de jongeren uit die gestigmatiseerde quartiers. “Het is nooit onze bedoeling geweest om die clichés te ontkrachten”, verduidelijkt El Arbi. “Integendeel, we hebben er juist radicaal voor gekozen. Je moet de waarheid geen geweld aan doen. In tegenstelling tot Nederland en Frankrijk bestaat er bij ons geen debatcultuur waarbij er ongegeneerd
zitten, moet dat zo hard mogelijk overkomen.” Fallah: “De films die ons geïnspireerd hebben, zijn die van Martin Scorsese, Quentin Tarantino en Oliver Stone. Het blijft cinema, hé. En ook Habib is het slachtoffer van beeldvorming. Niemand is daar immuun voor.” Onlangs haalde een Limburgse school het nieuws omdat de schoolreis naar Brussel afzegd werd wegens te gevaarlijk – lees: de IS-dreiging. In Vlaanderen leeft het idee dat Brussel een gevaarlijke jungle is, de New Yorkse Bronx van de jaren zeventig. Is het dan niet ironisch dat net twee jonge filmmakers van Marokkaanse origine dat clichébeeld met hun film net versterken? “De negatieve beeldvorming van Brussel is het onderwerp,” aldus El Arbi. “Je kan Brussel dan niet als een paradijs voorstellen. Ik vind die opmerking wel
“De negatieve beeldvorming van Brussel is het onderwerp. Je kan Brussel dan niet als paradijs voorstellen. (...) Ik hoop echt dat de film polemiek uitlokt en dat er een discussie komt”
om nog meer een aanklacht in bulldozerstijl tegen de media geworden? “Bij onze eerste ruwe montageversie hadden we het gevoel dat we te braaf gedraaid hadden,” legt El Arbi uit. “We dachten: iedereen gaat zeggen dat we de braafste redactie aller tijden tonen. Maar als je nu zegt dat de redactie zoals we hem tonen een cliché is, vind ik dat een compliment. Nabil Ben Yadir, de regisseur van Les Barons én onze coach, was pissed off over de manier waarop wij de wijken tonen en hij vond dat we het redactieleven veel te positief voorstelden. We kloppen op de twee. En we tonen de negatieve kanten van Brussel maar we tonen ook onze liefde voor de stad. Kijk naar een film van Spike Lee zoals Do The Right Thing. De zwarten verkloten het erin. Maar het is complexer dan dat. Dat willen we laten zien.”
Adil El Arbi en Bilall Fallah: “Wij kunnen gedegouteerd geraken van zowel politiek correct links als uiterst rechts.”
over probleemwijken met hangjongeren kan gediscussieerd worden. Ofwel ben je te links of te rechts en daardoor wordt het onderwerp ontweken. Wij dachten: ‘Fuck, we tonen het zoals het is.’ Met dat verschil dat we met empathie naar iemand kijken die je in een krantenartikel over misdaad in de grootstad alleen als Lahbib F. leert kennen.”
Voer voor polemiek Image volgt Lahbib (Nabil Mallat), een zware jongen van Marokkaanse origine. Hij wordt de gids van Eva (Laura Verlinden), een ambitieuze maar ook naïeve journaliste die een diepgravende reportage over de probleemwijken wil maken. En hun wegen gaan alsmaar meer kruisen. Fallah: “In de loop van de film gaan de clichés die je over hen hebt, veranderen. De zware jongen Habib heeft ook een zachte kant en het karakter van de lieve en fragiele Eva krijgt een vrij harde ommezwaai. Maar je begrijpt Habib, je snapt zijn beweegredenen en hij wekt sympathie op. Je hebt empathie voor een personage waar je normaal afkeer voor zou hebben, het soort personage ook dat je niet in een Vlaamse film ziet.” Toch flirten sommige gewelddadige scènes met het sensationele of wordt het op het randje populistisch. El Arbi: “Als er geweld in de film moet
frappant en voor mij bewijst het nog eens dat we de film nu moesten maken want het is nog altijd een issue. Ik hoop echt dat de film polemiek uitlokt en dat er een discussie komt. Onze film is ook een hommage aan La Haine, die rauwe banlieuefilm van Mathieu Kassovitz. We zoeken naar het cinematografische dat sensationeel is.” Fallah preciseert: “We gaan inderdaad de confrontatie aan. Maar we tonen ook de oorzaak. De rellen in de film ontstaan omdat de media het nieuws lanceren dat er een moord gepleegd is door een Noord-Afrikaan. We hebben ons laten inspireren door de hetze die er ontstaan is na de moord op Joe Van Holsbeek. Toen werd ook eerst een NoordAfrikaan verdacht.” De media, in de film allesbehalve een toonbeeld van journalistieke deontologie, als grote boeman dus, al wil El Arbi het niet zo zwart-wit zien. “Don’t hate the players, hate the game. Nieuws is een product geworden. De druk van de kijkcijfers is enorm. Als er niemand naar je ‘shit’ kijkt, wat moet je dan vertellen? Maar de media hebben een probleem met hun berichtgeving over Belgische Marokkanen. Of het is extreem negatief, of vals positief. Voor onze research hebben we een dag doorgebracht op de tv-redactie van een nieuwsprogramma. En we hebben zowel met journalisten van VTM als VRT gesproken en
“We kiezen geen kant maar we zeggen wel, fuck jullie allemaal” Fallah heeft voor tvbrussel gewerkt. Geloof ons: we hebben het allemaal gedowntuned. De realiteit is nog een stuk erger. Als we letterlijk zouden laten zien hoe het er op de redacties aan toegaat, dan zou iedereen pas zeggen dat we clichés en stereotypen gebruiken. Wat we gehoord en gezien hebben, hebben we subtiel proberen af te zwakken. We zijn er inderdaad gebotst op een stagairke dat er lekker uitzag, de speedy arrogante gast, de Marokkaan of allochtoon van dienst en de wat oudere journalist die diep wil graven. Zijn dat clichés? We tonen wat we gezien hebben. De meeste dialogen in de scènes op de tv-redactie, hebben we letterlijk van de werkvloer geplukt.” Fallah vervolgt: “De meeste redacties zijn ook gewoon blank. Het nieuws wordt door blanke ogen bekeken. Wat we gezien hebben, hebben we in een cinematografische vorm gegoten.” Is de film door die research en ervaring daar-
© JO VOETS
Maar toch: Image heeft meer weg van een film zoals Herman Verbeeck (Gène Bervoets), het op sensatie beluste journaalanker uit de film, hem zou willen zien dan onderzoekjournaliste Laura. “Dat is juist interessant en cool,” zegt El Arbi. “Jan Verheyen vond de film keilinks. ‘Jullie gaan gerecupereerd worden door alle linkse media en jullie gaan de grootste knuffelallochtonen worden die er ooit zijn geweest,’ klonk het. Film Fest Gent-artistiek directeur Patrick Duynslaegher vond het dan weer een superrechtse, bijna conservatieve, reactionaire film, op en top N-VA, alsof Vlaamse racisten hem zouden gemaakt hebben. Ik vind dat de max. Wij kunnen gedegouteerd geraken van zowel politiek correct links als uiterst rechts. Met Image hebben we gewoon onze frustraties van ons af gefilmd. ‘Check de film, check Image,’ dat is ons antwoord als iemand onze mening vraagt. Hoe je de film interpreteert, vertelt ook iets over jezelf als kijker.” En Fallah vervolgt: “Het coole aan Image is dat de film op verschillende manieren kan bekeken worden, juist omdat het thema zo gevoelig ligt.” El Arbi vat het al lachend met een oneliner samen: “We kiezen geen kant maar we zeggen wel, fuck jullie allemaal.” Luc Joris
BDW 1449 PAGINA 20 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
© ANCIENNE BELGIQUE
Vlnr. met de klok mee: Jacques Brel en Bobby Jaan (Bobbejaan Schoepen) samen op de affiche en in de AB-bar in 1955. Charles Aznavour meermaals voor een volle AB , hier in 1963. ‘Monstre sacré’ Gilbert Bécaud signeert het AB-Magazine voor de ‘Salut les copains’-fans.
Jubileumboek > ‘Ancienne Belgique. Een muzikale geschiedenis’ sinds 1931
Van Edith Piaf tot Stromae BRUSSEL –Zonder de AB was cultuurprogrammatie met Vlaamse inslag en interesse van geen tel in Brussel. Zoveel wordt duidelijk bij het geschiedenisverhaal dat de AB bij zijn 35ste jaargang als Vlaams muziekhuis liet schrijven door datazoeker Johan Ral.
E
en turf van een jubileumboek Ancienne Belgique. Een muzikale geschiedenis, met gastbijdragen van Arno en Joos Holland. En een leuk essay van Marc Didden, al een halve eeuw AB-bezoeker en niet vies van te gekke overpeinzingen van zijn beleving van deze tempel. De cineast van om de hoek als beeldrijk schrijver. Eén ding staat vast bij het feuilleteren van de ruim 250 bladzijden aan portretten van artiesten die de revue passeerden op het podium: de zaal heeft nooit opgehouden te zinderen op het niveau van vandaag, en zeker ook van morgen. Zonder Georges Mathonet, de impresario die
van 1935 tot 1971 revues en variétés programmeerde in de nv Ancienne Belgique die zijn vader in 1931 onder de doopvont hielp houden, was de tempel nooit een begrip voor generaties geweest. In de Steenstraat verkreeg de danszaal haar internationale grandeur. De programma’s waren doorgaans tweetalig, en mikten op de vedetten uit Parijs om naast het volksamusement een all in-programma te bezorgen: Charles Trenet (die een vast promotiecontract had met pr-man Julot Verbeeck), Josephine Baker, Edith Piaf en Lucienne Boyer. Maar ook Brusselès Annie Cordy trad hier voor het eerst onder de spots. Rijzende sterren als Charles Aznavour, Jacques Brel en Bobbejaan Schoepen met zijn paard zongen bij zalen vol tafels waaraan geconsumeerd werd (en gerookt). Alles passeerde: van het Franse chanson (Barbara, Georges Brassens, Juliette Gréco) tot de rock-’n-roll (Johnny Halliday, Sylvie Vartan, The Cousins, zelfs The Rolling Stones in 1964).
Auteur Ral zet jaar na jaar een paar zangers of groepen in de verf, met een tot twee foto’s per dubbele pagina en een beknopt, vaak anekdotisch verhaal dat blijft hangen alsof je zelf bij het concert was. En dan keert de private commercie richting nobel gemeenschapsdoel. Met het ruigere werk van Frank Zappa, Status Quo en de punk en new wave van eind jaren zeventig krijgt de verlepte zaal dankzij Paul Ambach een nieuw publiek over de vloer. Het Ministerie van Financiën koopt de AB voor 35 miljoen frank en staatssecretaris Vic Anciaux doet de rest. In 1979 hoort de AB tot het Ministerie van Nederlandse Cultuur, de saxofonisten mogen (letterlijk) aan de gevel hangen. De eerste trekpaarden, Ivo Goris en Jari Demeulemeester, schoeien de exploitatie op Vlaamse leest. Arbeid Adelt, Humo’s Rock Rally, Arno, Johan Verminnen, Raymond van het Groenewoud, Will Tura, Guido Belcanto en Clouseau doen de rest - de ondersteuning van ‘s lands talent kan nergens sterker dan in de AB. On-
dertussen wordt de traditie van voorprogramma’s niet vergeten. Veel aanstormend talent krijgt hier een eerste groot publiek voor wie het kan bewijzen dat er toekomst is voor goede muziek. Een constante in het hele verhaal van dit fotoboek is de verscheidenheid aan genres, van kleinkunst tot jazz, met focus op de artiest die de zaal al dan niet op zijn hand krijgt. Uiteraard, mede door de hoge kwaliteit van klankinstallaties en een lichtproductie die geld kost, maar zal blijven lonen als hier geld voor toestroomt. Het nachtboek ademt enthousiasme: het publiek is altijd verwend geweest in de AB, maar het publiek verwent ook de artiesten, haast gezeten op diens schoot in deze knusse schoendoos van muziek. Jean-Marie Binst ‘AB. Een muzikale geschiedenis’ van Johan Ral, 256 blz., 168 foto’s, 34,99 euro + gratis ticket AB-Clubconcert
BDW 1449 PAGINA 21 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
‘DE WERELD LOERT OM DE HOEK’ BRUSSEL – Met muzikanten uit Gent en Antwerpen en een orkestleider die intussen in Brussel woont, is Black Flower een mooi voorbeeld van een Vlaamse groep met een open vizier. Dat vizier is vooral op Ethiopië gericht. Vrijdag stelt de band zijn debuut ‘Abyssinia Afterlife’ voor in de AB, een pareltje dat Ethiojazz met afrobeat en dub vermengt. De wereld ontdekte eind jaren 1990 Ethiojazz dankzij de prachtige Éthiopiques compilaties van Francis Falcetto met artiesten als Mulato Astatke, Mahmoud Ahmed en Getatchew Mekuria. Tientallen bands, vooral in Frankrijk, hebben zich laten verleiden door de pentatonische toonladder en de heerlijke mix van traditionele muziek en Amerikaanse jazz en soul uit de gouden jaren 1960 in Addis Abeba. Sinds kort is er ook in Brussel een band die niets te benijden heeft van de Fransen: Black Flower, rond componist en saxofonist Nathan Daems.
Voeling met traditie “Vandaag is het evident om muziek te spelen die niet van hier is. Ik ben niet opgegroeid met Vlaamse klassiekers, ik zou er geen drie kunnen zingen. In andere culturen is er echt
wel nog voeling met de traditie,” vertelt Nathan Daems als we toetsen naar zijn interesse in Ethiojazz. “Wij hebben weinig voeling met onze eigen cultuur, die is verloren, ingepalmd door televisie en de consumentencultuur, platte popmuziek en soapseries. Nu kan ik het me niet meer inbeelden een televisie te hebben, maar ik ben ermee opgegroeid en het is helemaal niet bevredigend qua culturele identiteit.” Dat gat kan volgens Daems ingevuld worden door andere culturen die hier achter de hoek zitten en veel duidelijker zichtbaar zijn. “Nu kan je ook op internet makkelijk muziek van overal vinden. Het is niet mijn cultuur van kindsbeen af, maar ik ben er wel al jaren mee bezig. In Brussel is het niet zo vreemd dat een Vlaming die een saxofoon speelt, een Belgisch instrument, een genre van elders leert, apprecieert en reproduceert in een eigen, nieuwe versie.” Naast alto en baritonsaxofoon speelt Daems ook dwarsfluit en Perzische ney, Ethiopische washint en Turkse kaval, allemaal fluiten. Opvallend is dat Daems naast de gekende namen uit de Ethiojazz ook Fela Kuti en Tony Allen aanhaalt als inspiratiebronnen. “Ik heb veel naar afrobeat geluisterd. Ethiopische muziek is voor mij de link tussen oriëntaalse muziek en afrobeat. Er zijn het dansbare aspect, de percussie en grooves van afrobeat, maar Ethiojazz heeft ook het melancholische van oriëntaalse melodieën, de manier van zingen ligt veel dichter bij het Midden-Oosten en India waar het meer om de versiering van noten dan om de keuze van de noten gaat.” Benjamin Tollet Op vrijdag 7 december om 20u stelt Black Flower zijn debuutplaat ‘Abyssinia Afterlife’ voor in de AB, Anspachlaan 110 te Brussel. Tickets kosten 13 euro. Meer info op www.blackflower.be
ADVERTENTIE
Sociale Verhuurkantoren (SVK)
Verhuur uw woning zonder risico en zonder zorgen
a Gegarandeerde huur elke maand a Verzekerd verhuurbeheer a
Onderhoud van uw woning
a Hulp bij renovatie a Fiscale voordelen
www.fedsvk.be 02 412 72 44
Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT
Hooikist De regering waarschuwt ons voor black-outs. Een term die vroeger behoorde tot de studententaal (“ik kon op het examen niet antwoorden, ik had een black-out”) wordt plots een huiselijke term. Op de radio hoor ik oproepen tot solidariteit aan wie (wij, Brusselaars!) nauwelijks last zou krijgen van stroomtekorten. Met stijgende verbazing hoorde ik een minister de burgers vragen om niet te douchen tussen 18 en 20 uur ‘s avonds en dan ook niet te koken. Wacht even, koken? Ik ken in mijn omgeving niemand meer die nog elektrisch kookt. Wat ooit als ‘modern’ in huis werd gehaald, is er bij de meeste kennissen weer uit gebonjourd. Ik heb een kookboek uit 1924 waarin ene Jean De Gouy (‘Dischmeester’ van de Aartshertog van Oostenrijk en de Prins van Arenberg) zijn toekomstvisie geeft over fornuizen met barnkracht. Prachtig woord dat ik nergens anders ooit nog ben tegengekomen. Elektriciteit is ontdekt via de statische oplading van barnsteen (elektron in het Grieks). Barnkracht, we zouden zo’n woord moeten koesteren. De Gouy zag deze fornuizen opkomen in “zekere steden van de Vereenigde-Staten”, maar merkte op dat elektriciteit nog te duur was in Europa. Vandaag weten we beter. Met gas is het makkelijker koken, dat is de consensus, elektrische fornuizen zie je vooral in ruraal Spanje en Italië, waar zeulen met gasflessen lastiger is dan aansluiten op het spanningsnet. Toegegeven, elektrische ovens zijn dan weer handiger dan gasovens, maar voor stovetop-koken in potten en pannen: neen, hoor. Maar daar sta je dan met black-outpaniek tussen de oren. En stel dat je je toch iets wil aantrekken van de oproep van de minister, hoe vermijd je dan te koken voor etenstijd? Kijk naar Nederland. Mijn schoonmoeder had een Nederlands kookboek uit 1955 (Ik kan koken van P.J. Sarels van Rijn). Dat was daar toen een tijd van woningnood, overstroming en massale emigratie. Armoe troef, zeg maar. Tot mijn verbazing las ik in het kookboek over het fenomeen van gedeelde keukens (met andere huurders), wat blijkbaar veel voorkwam, over badkamer-keukens, over het ombouwen van slaapkamers tot keukens. Dingen waarover je nooit wat leest in Belgische huishoudboeken uit die tijd. In ieder geval was er
toen een vergelijkbare, ruimtelijke overbevraging van de beschikbare keukens. Vandaag gaat het over een energetische overbevraging. En dan staat daar het hoofdstuk ‘Hooikist’. Het gaat om een geïsoleerde kist die de kookpot warm houdt, waardoor vlees en groenten verder garen, zonder dat er nog energie aan toegevoegd wordt. Desnoods buiten de keuken. Eerst deed men dat met hooi, maar al spoedig gebruikte men ander isolatiemateriaal. Uitgedacht in tijden toen kolen zeldzaam of duur waren is een hooikist vandaag nog steeds een oplossing. Bijvoorbeeld in Afrika, waar brandstof moet gesprokkeld worden, een ondankbaar corvee. Ik had vroeger nog nooit van hooikisten gehoord. Ik ken ook geen Belgen die ooit op deze manier hebben gekookt. Maar het is naast economisch ook culinair interessant. Sinds de haastig verhittende fornuizen opkwamen en de Leuvense stoof verdween, is traag koken “vanachter op het vuur” niet langer mogelijk. Hoe klein ook de gaspit, nog steeds gaat de temperatuur snel boven de 92 graden Celsius, een temperatuur waarop vlees harder begint te denatureren en taaie draadjes vormt: “A boiled stew is a spoiled stew,” leerde Mrs. Bridges mij in Upstairs, Downstairs. De hooikist is hier een oplossing. Er bestaan kant-en-klare hooikisten in de handel (met pot), maar waarom zouden we nog spullen bij kopen als de meeste mensen een frigobox hebben? Hooikist en frigobox zijn hetzelfde. Om goed te werken moet er in de kist zo weinig mogelijk open ruimte zijn. De pot mag niet veel groter zijn dan het te koken volume, desnoods begint u met koken in een grotere pan (altijd handig tegen morsen en spatten) en vult u daarmee dan de pot die in de kist gaat. Uiteraard moet die eerst gloeiend heet zijn, anders koelt u de bereiding af. In de oude instructie lees ik dat men de bereiding op het gasvuur begint en na een zesde van de gaartijd de kookpot in de kist zet. Daarna moet het gerecht trekken ge-
“Ik ken geen Belgen die ooit met hooikisten hebben gekookt. Maar het is naast economisch ook culinair interessant”
durende anderhalve keer de normale kooktijd. Voor sommige bereidingen mag het uiteraard veel langer. Ik maakte een eenvoudige stoverij: evenveel ajuin als stukken rundvlees worden gebruind in een pan. Bloem erop, even aanbakken en dan blussen met bier naar keuze (niet te hoppig, dat maakt het gerecht bitter). Kruiden met muskaatnoot en kruidnagel, laurier en tijm, zwarte peper en (eventueel) zout. Zoetzuurbalans eventueel corrigeren met suiker en/ of azijn. Dan alles overscheppen in een stoofpot met goed sluitend deksel, die helemaal vol moet. Opnieuw aan de kook brengen en dan snel in de frigobox, waar ik al proppen krantenpapier en stukken golfkarton klaar had liggen. Volgestouwd met papier en karton, deksel dicht. Anderhalf uur later was het etenstijd: boterzacht vlees in gebonden saus lachte mij geurig toe. De temperatuur was 61 graden Celsius, wat nog behoorlijk heet is. Ik had een goede tien minuten mijn fornuis gebruikt. De minister mag tevreden zijn. Smakelijk.
nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet
BDW 1449 PAGINA 22 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014 © MLMB
Literatuur > Hervertelling van de legende van Sint-Christoforus
Drager van verhalen KOEKELBERG – “Scabreus”, dat woord had de voorzitter van de Confrérie van Sint-Kristoffel van Deurle over voor bepaalde passages in Ik, Christoforus van Canaan van Alain Vanclooster en illustrator Steven Selschotter (Uitg. Partizaan). We waren dus gewaarschuwd. Of geprikkeld. In zijn eerste hervertelling Alena van Dilbeek stipte de hedendaagse hagiograaf uit Koekelberg al aan dat wij, eenentwintigste-eeuwers, wel niet zullen wakker liggen van legenden en mirakelen. Om ons vervolgens mee te nemen in verhalen die zo de planken op kunnen. Vanclooster performt zelf ook, samen met Petra Van Dorpe, met Perpetuum Mobili, dat verbonden is met onder andere Curieus Brussel. Hij publiceerde voorts gedichten in Liever is een haas en in de verzamelbundel Een kwestie van splinters/Vers uit Brussel 2. Ik, Christoforus van Canaan (drager van Christus, de patroonheilige van de reizigers) gaat over de spirituele zoektocht van Reprobus, zoon van de koning van Canaan, fors gebouwd maar met een onfortuinlijke hondenkop. Vanclooster is goed op dreef als hij in de Hondskop zelf kruipt, hoe hij zich verbaast over die
vreemde Romeinen die bang zijn voor een uil of een omgevallen kruik en hoeveel goden en gebruiken hen tegen van alles en nog wat moeten beschermen. Of hij denkt zich suf over hoe het kan dat de keizer, toch de onoverwinnelijke zonnegod, en de duivel zelf toch nog steeds een ander vrezen. En waarom staan er in de boom- en wijngaarden vogelverschrikkers in de vorm van een buitenmaatse fallus? Dat is - leuk voer voor Latinisten trouwens ter ere van Priapus, de god van de vruchtbaarheid. Niets scabreus, kortom. Verder worden niet alleen woorden als kalefakker of hondsvot opgefrist, maar ook de tijd waarin de leer van Jezus nog rondging als een gerucht. Ook in Alena van Dilbeek kon je al lezen over heimelijke bijeenkomsten in de kerk van Vorst en een toen nog veel vrolijker en zinnelijker christendom. Aan het eind van de uitputtende tocht, waar het begrip ‘hondstrouw’ tot het uiterste verkend wordt, krijgt Reprobus van de kluizenaar Bartholomeus de raad de reis bij zichzelf aan te vatten. Zich niet langer te laten leiden door haat maar door aandacht – of hoe mindfulness al eeuwen verkondigd wordt: “Je moet gewoon doen waar je goed in bent. En dat moet je zo goed mogelijk doen, dat is genoeg.” Zoals Vanclooster in het doorgeven van legenden. An Devroe
ADVERTENTIE
mst o k e o t ar de a n s i eroep e b r t e h dek en ont kind. van uw - 2028 -
Siebe, sterrenchef en eigenaar van ‘Le petit Knokke’.
- 2014 Siebe, houdt van koken.
OUDERS WELKOM 18-21/11
BruSSeLS expo pALeIS 10 - HeIZeL
Di 18/11: 9 - 12u., 13 - 16u.
De Vlaamse Gemeenschapscommissie organiseert van 18 tot 21 november 2014 een studiekeuzebeurs in paleis 10 van Brussels expo, Belgiëplein 1, 1020 Brussel. u ontdekt er de studierichtingen van het Nederlandstalig secundair onderwijs in Brussel, net als de vele beroepsopties in de toekomst. ouders zijn elke dag welkom. op donderdag 20 november blijft de beurs ’s avonds open tussen 17 en 20 uur. Medewerkers beantwoorden er graag al uw vragen.
Woe 19/11: 9 - 12u. Do 20/11: 9 - 12u., 13 - 16u., 17 - 20u. Vrij 21/11: 9 - 12u.
www.ontdekjetoekomst.be
Le Château du Lac, een door Hugo geïllustreerd gedicht en getuigenis van het bezoek dat Alexandre Dumas in april 1857 bracht aan Guernsey.
Expo > De veelzijdigheid van een Frans literair monument
Victor Hugo, duizend dagen BRUSSEL - “Burgers, ik had gezegd op de dag dat de republiek terugkeert, keer ik terug.” We schrijven 5 september 1870. Victor Hugo (1802-1885) spreekt de menigte toe die hem opwacht bij zijn terugkeer in de Parijse Gare du Nord. Hij is negentien jaar in ballingschap geweest, in Brussel, in Jersey en Guernsey. Het stond in de sterren geschreven dat het Museum voor brieven en manuscripten ooit een expo aan de man van Les Misérables zou wijden. Die is er nu. Les Misérables, het hoogtepunt van het oeuvre van Victor Hugo. Ook Hugo zelf vond dat. Als Victor Hugo op 30 juni 1861 om half negen Einde schrijft, verblijft hij in Hôtel des Colonnes in Waterloo, vanuit zijn raam ziet hij uit op de leeuw van Waterloo. De kritiek op het boek, dat de sociale wantoestanden verhaalt in het Frankrijk van de negentiende eeuw, is niet mals. Maar het verkoopsucces is groot. Zijn Belgische uitgever Albert Lacroix organiseert Le banquet des misérables. Tijdens de duizend dagen dat Victor Hugo in Brussel verblijft, woonde hij op veertien adressen. Burgemeester Louis de Brouckère nam hem in bescherming, en minister van Binnenlandse Zaken Charlies Rogier bood hem zijn hemden aan, omdat hij zijn hebben en houden in Parijs had moeten achterlaten. De aanleiding voor zijn vlucht was niet literair maar politiek. Op 2 december 1851 laat president Napoléon Bonaparte de Assemblée – waar Victor Hugo lid van is – ontbinden. De staatsgreep maakt van Victor Hugo één van de leiders van de linkerzijde. Hij roept op om de wapens op te nemen en moet vluchten. Zijn minnares, Juliette Drouet, volgt hem, maar om schandaal te vermijden wonen ze niet samen. Drouet neemt haar intrek in de Prinsengalerij boven de huidige boekenwinkel Tropismes. Victor Hugo zelf verblijft in het pand nummer zestien op de Grote Markt. Hij kijkt uit op het stadhuis waarover hij schrijft: “Het stadhuis van Brussel is (...) een schitterende fantasie van een dichter die in het hoofd van
een architect gekropen is.” En over de kathedraal: “Ik smacht nu naar de torens van Sint-Goedele zoals ik smacht naar de torens van de Notre-Dame.” Na Brussel trok hij nog naar de kanaaleilanden Jersey en Guernsey. Toen hij in Brussel aankwam, beloofde hij minister van Binnenlandse Zaken Charles Rogier om België te verlaten als zijn verslag van de staatsgreep gepubliceerd werd.
Gewijde stilte Victor Hugo heeft uiteindelijk een duizendtal dagen in België doorgebracht, in ballingschap en in zijn vrije tijd. Over zijn verblijf in België schreef zijn zoon Charles: “Papa is dikker geworden, hij heeft bolle wangen gekregen van het bier.” Victor Hugo was niet alleen een veelzijdig literator, maar hij was ook een fervent politiek activist. Hugo schreef bijvoorbeeld opruiende brieven om terdoodveroordeelden te redden, en hij kwam op voor de rechten van de vrouw. Hij was eveneens een begenadigd tekenaar en ontpopte zich op latere leeftijd tot interieurdesigner. Lara Hugo, achter-achter-achterkleindochter van de schrijver, is meter van de expo. De expo laat manuscripten, brieven, foto’s en een pentekening van de hand van Victor Hugo, een gedroogde bloem, zien. Tijdens ons bezoek om tien uur ‘s ochtends heerst er een gewijde stilte, en zo hebben wij het graag. Zo hoort het ook in museum voor brieven en manuscripten. De drietalige tentoonstelling richt zich tot een publiek met interesse voor literatuur, maar deze expo zou ook geïnteresseerden in geschiedenis moeten kunnen bekoren. Ze roept op een uitmuntende manier een historische periode op. Danny Vileyn Victor Hugo in ballingschap loopt tot en met 29 maart 2015 in het Museum voor manuscripten en brieven, Koningsgalerij 1, 1000 Brussel. Open van dinsdag tot en met vrijdag van 10 uur tot 18 uur. Gesloten op maandag. Toegangsprijzen 7 euro. Met korting 5 euro.
BDW 1449 PAGINA 23 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Artists in residence Rory MacLean en Berlijn
WO I eindigde 25 jaar geleden BRUSSEL - Zondag 9 november is het 25 jaar geleden dat in Berlijn de Muur viel. Maar in ‘Berlijn. Een bewogen geschiedenis’ van de BritsCanadese schrijver Rory MacLean kan je lezen dat er de afgelopen vijfhonderd jaar nog wel wat anders is gebeurd. Berlijn. Een bewogen geschiedenis is een zeer mooie uitgave van De Bezige Bij Antwerpen - de uitgeverij die inmiddels ook is gevallen. MacLean is een reisschrijver, en het was ook na een rugzakreis als tiener in de jaren zeventig dat hij zijn hart aan de verdeelde Duitse (hoofd)stad verloor. Later keerde hij er terug, onder meer om met David Bowie en Marlene Dietrich samen te werken, en recent installeerde hij zich er opnieuw om deze aparte geschiedenis van de stad te schrijven. Dit is het soort boek dat iemand ook nog altijd eens over Brussel zou kunnen schrijven. Het vertelt min of meer chronologisch het verhaal van de stad, te beginnen in de vijftiende eeuw, toen het nog kleine Berlijn met de ‘Berliner Unwille’ de heerschappij van de Brandenburgse keurvorst Friedrich II of ‘IJzertand’ uitdaagde. MacLean vervolgt met nog 23 hoofdstukken die telkens geconcentreerd zijn rond één persoon die de geschiedenis of het beeld van Berlijn mee bepaalde, of er een bevoorrechte getuige was van een gebeurtenis of tijdsgewricht. Daar zitten een hoop bekenden bij, zoals Bertolt Brecht, Marlene Dietrich, Jo-
seph Goebbels, of John F. Kennedy, maar ook minder bekende, zoals de joodse Ilse Philips wiens familie uit Berlijn gedeporteerd werd. Het boek toont dus een zeer divers portret, met aandacht voor sociale, culturele, politieke, architecturale, of zeer persoonlijke factoren. Berlijn mag dan volgens MacLean een getraumatiseerde stad zijn, en de Berlijners een volkje dat die trauma’s bezweert door het collectieve ordelijk en efficiënt te organiseren (ook op een verlaten kruispunt steek je als voetganger niet zomaar door het rode licht de straat over), zowel dat traumatische verleden als dat geregelde heden zijn op hun beurt een voedingsbodem waar rebellen, hervormers, dwarsdenkers en anarchisten gedijen. MacLean doet met andere woorden weinig moeite om algemene onderstromen te de-
tecteren of uit te pakken met veralgemeningen en typeringen. Hij schetst een versplinterde hoofdstad, met zowel donkere als verlichte kantjes, en doet dat in verschillende stijlen. Met ‘creatieve non-fictie’ die de oorspronkelijke ondertitel Berlin: Imagine a city eer aandoet. Zo geeft MacLean het bezoek van Kennedy vorm als een filmscript, dat verraadt dat de Amerikaanse president zijn legendarische woorden ‘Ich bin ein Berliner’ in min of meer fonetisch schrift op de achterkant van zijn steekkaarten had geschreven. De negatieve ontvangst van Brechts Dreigroschenoper wordt weergegeven in een brief van een anonieme productieassistent. MacLean draait er ook zijn hand niet voor om om niet-gedocumenteerde delen in zijn historische relaas zelf in te vullen. Dat doet wat denken aan fictieve reenactments in tvdocumentaires, maar de auteur kent zijn onderwerpen duidelijk goed genoeg om alles plausibel en vanzelfsprekend te houden. Een middeleeuwse bard of Blixa Bargeld, MacLean
kent ze allebei. Hij hecht ook minstens zoveel waarde aan de voor Berlijn bepalende Pruisische architect Karl Friedrich Schinkel als aan Albert Speer. De hoofdstukken vloeien mooi in elkaar over. Eerder besproken gebeurtenissen en personages passeren regelmatig opnieuw de revue, waardoor het boek een levend geheel wordt. Zo ontmoeten we een prostituee die model zou gestaan hebben voor de Victoria, het vergulde bronzen beeld op de Siegessäule, en later een vrouw die de gipsen kopie van het beeld schilderde voor de set van Wim Wenders’ Der Himmel über Berlin. Ook de Muur duikt her en der op. De val ervan wordt verteld in retrospect. In een verhaal waarin de dochter van een Amerikaans-Berlijnse moeder en een Russisch-Berlijnse vader en een jongen met ouders afkomstig uit OostDuitsland een wat onwennige onenightstand beleven: de kinderen van Die Wende weten nog niet helemaal hoe het verder moet. Dat sommige personages helemaal fictioneel zijn, zou kunnen storen, maar MacLean baseert zich altijd op uitgebreide documentatie. Zo is ook het pakkende verhaal over de bouw van de Muur in 1961 plausibel. MacLean voert daarin de soldaat Dieter Werner op: een slachtoffer van de naoorlogse communistische propaganda die zijn vader verstoot, de Muur helpt bouwen, maar dan toch zijn moeder naar het Westen helpt ontsnappen om uiteindelijk door zijn grootmoeder te worden verraden. Waarop MacLean betoogt dat 1945 voor de Duitsers niet het einde van de Tweede Wereldoorlog was, maar 1989 het einde van de Eerste die nooit was opgehouden. Michaël Bellon www.brusselnieuws.be/inresidence
ADVERTENTIE
LEEFMILIEU BRUSSEL, TEN DIENSTE VAN DE LEVENSKWALITEIT VAN DE BRUSSELAARS
De mensen wandelen in onze parken om zich te ontspannen en te kuieren
De groene stad en de natuur ontwikkelen
We moeten voorrang geven aan het milieuvriendelijke beheer om de biodiversiteit te beschermen.
De parkbezoekers verwelkomen zoals bij mij thuis
ELISABETH OSTERMAN, TUINIERSTER
Mijn werk bestaat erin het leefmilieu in het park te beschermen, de mensen te informeren en erover te waken dat het reglement wordt nageleefd. Iemand die mijn park bezoekt, wordt onthaald zoals bij mij thuis : die moet er zich goed voelen !
Het voorbeeld geven aan jongeren We moedigen jongeren aan om deel te nemen aan onze animatieactiviteiten. Ze respecteren ons en helpen ons om anderen ook respect te laten opbrengen voor de ruimten. SOUFIAN EL FAKIRI, PARKWACHTER-ANIMATOR
JEAN-MARIE HOUTEKIE, PARKWACHTER
Het bomenerfgoed van onze hoofdstad beschermen
© Fotos : A.Ghys
De bomen in onze parken dragen bij tot een gezondere omgeving en het werk van de snoeiploeg geeft het publiek de gelegenheid om in alle veiligheid van dit aangename kader te genieten. JANET KARAPETIAN, HOOFD VAN HET DEPARTEMENT EXPERTISE, ONDERHOUD EN BEHEER VAN HET BOMENERFGOED
Groene ruimten ontwikkelen en onderhouden voor meer levenskwaliteit Ik ben verantwoordelijk voor de ontwikkeling en het beheer van bepaalde groene ruimten : nieuwe groene ruimten creëren en bestaande parken restaureren of heraanleggen. ERIK DE SCHRIJVER, LANDSCHAPSARCHITECT
50% van het grondgebied van onze hoofdstad is groen, waarvan 20% uit openbare groene ruimten bestaat. 2375 hectare is door Europa beschermd als Natura 2000-gebied, d.w.z. dat het een grote patrimoniale waarde heeft dankzij de uitzonderlijke fauna en flora. Leefmilieu Brussel, de Brusselse milieu- en energieadministratie, beheert deze groene ruimten al bijna 20 jaar op een milieuvriendelijke manier en zonder pesticiden om zo de biodiversiteit en de levenskwaliteit van de Brusselaars te beschermen. De administratie waakt erover nieuwe groene ruimten in te richten om zo gezellige ontspanningsruimten, maar ook speelruimten aan te bieden. Ze verzekert ook de duurzaamheid van het Zoniënwoud, een uitgestrekte vrije en wilde natuurlijke zone, midden in de stad. Enkele portretten van beroepen die van Brussel een groene hoofdstad maken.
OP 12 NOVEMBER VERHUIST ONZE ADMINISTRATIE NAAR THURN & TAXIS
BDW 1449 PAGINA 24 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Alain Mpetsi (midden) gidst in Matonge: “Het lijkt alsof de politie het druggebruik hier steunt. Ik wil geen politiek statement doen, maar Matonge wordt verwaarloosd door de gemeente.”
© MARC GYSENS
Alain Mpetsi, tolk en Matongekenner
‘Vlamingen spreken hun taal niet tegen ons’ ELSENE - “Matonge is het enige authentieke plekje zwart-Afrika in heel Europa. Zien en gezien worden is er het belangrijkste, want wij Congolezen wonen er eigenlijk niet.” Zo start Alain Mpetsi (43) trots een wijkrondleiding in het Frans voor een vriendengroep uit Gent. Mpetsi spreekt nochtans foutloos Nederlands. Hij leerde het binnen de vijf jaar dat hij hier actief in het tolk- en sociale werk staat. Dat heeft zo zijn geschiedenis. Leer even meedenken als een Congolees tussen de blanken.
A
ls Alain Mpetsi 25 jaar is - in 1996 is dat - verlaat hij Congo voor studies conferentietolk en vertaler in Nairobi (Kenia). Nadien reist hij als tolk Engels, Frans en Spaans door veertien Afrikaanse landen, voor vertaalwerk naar en uit de bantoetalen Swahili en Lingala. Een opdracht als auditoriumvertaler en gerechtstolk bij het Internationaal Strafhof in Den Haag brengt hem in 2009 naar Europa. Het is voor de zaak JeanPierre Bemba, de Congolese vicepresident. Zo ontdekt hij Brussel en woont nu in Jette, met
vrouw en drie kinderen: een dochter van tien en zoontjes van drie en één jaar. “In Congo vond ik geen werk als conferentietolk, dus nam ik opdrachten aan in Egypte en Mozambique. Congo biedt amper iets voor mijn beroepsgroep omdat er geen internationale conferenties plaatsvinden. Dat is spijtig. Wellicht komt dat doordat Congo een land van oorlogen is. Bijgevolg is het geen belangrijke plaats voor internationale ontmoetingen, in tegenstelling tot steden als Nairobi (Kenia), Addis Abeba (Ethiopië), Kigali (Rwanda), Maputo (Mozam-
bique), Entebbe en Kampala (Oeganda). In Nairobi kon ik me als freelancer zelfs vestigen voor tolkopdrachten van de Afrikaanse Unie en voor tekstvertalingen voor het UNEP, het Milieuprogramma van de Verenigde Naties.”
Taalbad Nederlands “Eigenlijk ben ik geboren in de deelgemeente Kinshasa van de stad Kinshasa. Maar ik woonde ook in het dichtbevolkte Masina in het westen van Kinshasa. Mijn vader is daar nog steeds ambtenaar en ik heb er een broer en vier
zussen wonen. Mijn vijfde zus, die een tijd in Duitsland leefde, woont in Laken en is hier getrouwd met een... (lacht)... mag ik ‘blanke Belg’ zeggen? Spijtig genoeg reis ik heel weinig naar Kinshasa. De laatste keer was drie jaar geleden. Volgend jaar hoop ik met mijn hele gezin naar Afrika terug te keren, voorgoed dan.” Vreemd, want Mpetsi is een schoolvoorbeeld van geïntegreerde Congolees na vijf jaar Brussel. Hij spreekt vloeiend Nederlands, amuseert de geïnteresseerden in Afrikaanse cultuur, is actief in het Vlaams-Afrikaans Huis Kuumba en veel meer. Enkel zijn humor blijft nog atypisch Vlaams. “Jullie hebben geen koning zoals Nederland of koningin zoals Engeland, er wordt hier enkel gesproken van een Koning der Belgen en niet ‘van’ België,” grapt hij voortdurend als we met fotograaf Marc in
BDW 1449 PAGINA 25 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Afrikaanse talen willen leren, terwijl zij zelf niet geneigd zijn hun taal op de voorgrond te schuiven tegenover ons,” benadrukt hij.
Vluchtelingentolk Mpetsi analyseert het allemaal graag. “Waarom spraken de missionarissen en leerkrachten geen Nederlands in Congo tot 1960? En waarom schakelen Vlamingen nog altijd direct over naar het Frans als wij Congolezen hen aanspreken? Houden jullie dan niet van jullie taal, of willen jullie niet dat wij die leren? Vreemd dat Vlamingen ons niet helpen om Nederlands te leren, terwijl de Congolezen het meest van alle Afrikanen verbonden zijn met Vlamingen.” De man heeft een punt, maar we geven tegenwind met historische contexten, frustraties, Franstalig Brussel en altijd sympathiek willen overkomen door onderdanig-gemakkelijk andermans talen te spreken. “Waarom legt niemand ons dat uit?” vraagt hij nog. Wij willen eerder weten hoe hij het rooit in Brussel, buiten het gidsen. “Ik ben sociaal tolk bij Brussel Onthaal vzw (volgde hiervoor een opleiding, red.). Men vraagt me telkens wanneer advocaten te doen hebben met vluchtelingen die enkel Swahili of Lingala (willen) spreken. Die komen meestal van Oost-Afrika, zoals uit Somalië. Het moeilijke aan het simultaantolken is het consequent overnemen van de ‘ik-vorm’, die de persoon hanteert. Meestal moet ik iets meer doorvragen, om de context te begrijpen. Pas als het vertrouwen gelegd is, kan het echte vertaalwerk voor het dossier efficiënt gebeuren. Soms heb ik men-
NIET DURVEN DANSEN
3 VRAGEN AAN ANTHONY HEIDWEILLER
Drugs, vuil en politie Terug op straat in de wijk Matonge, amper tien straten en twee steenwegen groot (de Waverse- en Elsense-), valt op dat dit ongetwijfeld het kleurrijkste dorp in het gewest is. Maar is dit ook ‘authentiek Congolees’, vragen we aan Mpetsi, die tussendoor snoept van maniok. “Bijna compleet,” stelt hij, “op het vele lachen en dansen na (zie kaderstuk).” Mpetsi houdt de geschiedenis ernstig, met het verhaal van de Congolese studenten in de jaren zestig die de wijk en haar uitgaanscafés hebben gesticht. Het Matonge waar koppen van chimpansees verkocht worden, bestaat al jaren niet meer, maar je ziet er toch wel onfrisse handeltjes. Het bezorgt Matonge een slechte naam, ondanks de ambiance locale die menig toerist lokt. Mpetsi: “Mijn standpunt hierover mag cliché klinken, maar staat voor de realiteit. In veel Brusselse gemeenten, zoals Anderlecht of Molenbeek, zie je allerlei duistere zaakjes op straat. Ook Matonge kent dat. Maar het grote verschil – en ik vind dat heel, heel spijtig – is dat jongeren in Matonge hun drugs dealen in de nabijheid van politie. Elders in het gewest duldt de politie dit niet. Vreemd genoeg sluit de politie de ogen in Matonge. In een andere wijk van het gewest zou je meteen gearresteerd worden. In Matonge kunnen lanterfanterende jongeren naast en in de galerij hun spul slijten in openlucht.” “Dat houdt het dag-in-dag-uit niksdoen van West-Afrikaanse jongeren in de hand in Brussel. Ze verkopen, gebruiken en zijn verslaafd, zoveel is duidelijk. Het komt over alsof de politie dit gedrag en druggebruik steunt. Verder wil ik geen politiek statement doen, maar Matonge wordt verwaarloosd door de gemeente. Trouwens, het afval van winkels uit de twee galerijen blijft hier soms twee dagen staan. Terwijl Net Brussel verderop in de stad wél dagelijks reinigt. Hebben de handelszaken in de Nieuwstraat meer rechten dan de Congolese hier? Men vergeet dat Matonge een Brusselse wijk is, geen buitenlandse. Trouwens, op het metrostation staat eindelijk ‘Naamsepoort – Matonge’, al hebben we geen enkele straatnaam of plein in de wijk die verwijst naar Congo. Dit heeft volgens mij met erkenning te maken. Maar soit, ik voel dat ik hier altijd een expat blijf, en België voor mij een ‘gastland’ is. Volgend jaar ga ik terug naar Afrika ‘bij leven en welzijn’. Het echte Afrika is mijn droom (glimlacht).”
Anthony Heidweiller: “Dit is een stimulans voor nieuwe ontmoetingen.”
1.000 irenische stemmen BRUSSEL - Het slotconcert van ‘1.000 Voices for Peace’ haalt 1.300 zangers van 39 nationale en internationale koren naar Brussel. Het staat voor een ongezien choreografisch zangproject, waaraan het Festival van Vlaanderen onder auspiciën van oud-EU-voorzitter en haikuschrijver Herman Van Rompuy twee jaar werkte. Het moet de herdenkingsvieringen van 100 jaar WO I in grandeur aan de Europese hoofdstad verankeren. De Surinaams-Nederlandse operazanger Anthony Heidweiller (°1961), die alles coördineert, beseft dat ‘broederlijke samenzang’ de uitdaging wordt, ook psychologisch. Eén vocale klank van 1.300 man bij de nieuwe compositie van Krzysztof Penderecki (°1933), lukt dat? Heidweiller: “Penderecki kwam naar de Basiliek om de akoestiek in te schatten, maar het belangrijkste aan zijn creatie is dat ze voor de ziel is geschreven. De energie die tussen de koren ontstaat wordt al deels gevoed door de contacten in de Belgische gaststeden die hen opvangen. De buitenlandse koren houden duoconcerten met een lokaal koor. Niet de stemmen moet wennen aan elkaar, wel hun cultuur.”
Hoe zag Penderecki dit werk? Heidweiller: “Wat hij schreef, is een voorbeeld voor alle componisten. ‘Ga eerst in de gemeenschappen kijken en luisteren en ga dan pas componeren,’ luidt zijn devies. Pas op 26 oktober kwamen de koren voor het eerst samen, van soprano’s uit India tot alto’s uit Canada. De grondige kennismaking van telkens twee koren draagt bij tot de idee van ‘verbroedering’ en plannen maken voor nieuwe initiatieven na dit groots concert.” Er zit meer in het programma dan zang? Heidweiller: “Herman Van Rompuy brengt een introductie over het werk van Pablo Casals en de eerste viool van het Brussels Philharmonic zorgt voor een extra dimensie. We bieden een groot choreografisch concept. De zangers stappen veel door de Basiliek, waardoor een nauwere connectie zal ontstaan met het publiek. 1000 Stemmen voor Vrede gaat om emotionele antwoorden op de krachten van de samenleving.” JMB ‘1.000 Stemmen & Brussels Philharmonic’ op 9 november om 17 uur in de Basiliek van Koekelberg. www.1000voices.be
Jean-Marie Binst
De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet
“Congolezen vormen een fiere gemeenschap, die altijd mooi gekleed loopt. Dat is een erfenis van de ‘sapeurs’ (leden van de Congolese subcultuur Sape - staat voor Société des Ambianceurs et des Personnes Elégantes, red.). Ook al heb je amper geld om te overleven, chique gekleed lopen – al is het altijd in hetzelfde pak – hoort erbij. Het staat haaks op wat je in Europa ziet, sjofel gekleed en met tweedehandse spullen. In dat opzicht gedragen Congolezen zich in Brussel niet anders dan in Congo. Het enige verschil is dat ze hier minder lachen en minder grappen maken. Ze passen zich aan aan de ernstigere levensstijl. En verder valt op dat Congolezen nooit durven te dansen in een Brussels café. Terwijl ze dat in Congo zelfs op straat doen. Dat komt omdat Europeanen niet graag dansen, mannen zeker niet.”
RITS ERELID UNIVERSITEIT LUBUMBASHI. Na een succesvolle samenwerking van het Rits met de Ecole du Théâtre de Lubumbashi, verbonden met de universiteit van Lubumbashi, mag de filmschool zich erelid noemen van het ETL. Met dit erelidmaatschap wil het ETL het Rits bedankten voor haar inzet bij de opnames van Bidons Jaunes, een documentaire over de toegankelijkheid van drinkwater in Lubumbashi. Het Rits zorgde voor de technische apparatuur en de begeleiding, en twaalf studenten van het ETL voegden zich bij de cast en crew van Bidons Jaunes. Het ETL wil in de toekomst nog samenwerken met het Rits. n SYMFONISCH ORKEST VUB GEEFT CONCERTREEKS. In november en december geeft Symfonisch Orkest van de Vrije Universiteit Brussel de concertenreeks COPY/PASTE. De reeks, onder leiding van Juren Wayenberg, draait rond de Groote Oorlog en Ingrid Vanrutten zal teksten brengen over oorlog en vrede, in het verleden en de toekomst. Het orkest, met solist Gorik Wayenberg (fagot) speelt werk van onder meer Franz von Suppé, Carl Maria von Weber en John Williams. Op zondag 23 november om 15u plant het Symfonisch Orkest een concert op de campus van de VUB. n EXPO MAN & HAAI VOOR BOEK JEAN-MARIE GHISLAIN. Jean-Marie Ghislain, ooit bang voor water, maakte onderwaterfoto’s van haaien voor zijn nieuwe boek Man & Haai. Ghislain wou via de foto’s een beeld geven van “de alom aanwezige schoonheid en onstuimigheid van de onderwaterwereld en de wezens die er leven.” Naar aanleiding van het kunstboek loopt er een expo in de Koningsgalerij in Brussel van 1 tot 30 november. Samengesteld door Dylan Belgrado
CULTUUR KORT
“Congo heeft amper werk voor tolken omdat er bijna geen internationale conferenties plaatsvinden. Dat is spijtig. Wellicht komt dat doordat Congo een land van oorlogen is”
sen die in moeilijke omstandigheden hebben geleefd. Zoals meisjes die verkracht werden in Congo – geen evidentie om dat aan een vreemde uit te leggen. Je moet dan medeleven tonen, anders vertellen ze niets. Inlevingsvermogen zonder betrokkenheid is de kracht van iedere tolk.”
© HERMAN RICOUR
het kielzog van de bezoekersgroep van Visit Brussels de straten van Matonge aandoen. Het liberaal statuut van onze vorst is hem duidelijk niet bijgeleerd in Kinshasa. Maar Mpetsi boort zich in het wijkleven van Brussel en de Vlaamse cultuur. Vanuit vzw Kuumba in de Vredestraat wil hij mee een Vlaams-Afrikaans ontmoetingscentrum starten in Kinshasa, liefst volgend jaar al. En in januari start hij weer met lessen Lingala en Swahili, altijd een succes. “Ik vind het vreemd dat Vlamingen
BDW 1449 PAGINA 26 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
Catch > Congolese catcher Nsimba Bafuka ontwikkelt Brusselse catchcultuur
‘Stop met naar Amerika te kijken’ BDWSPORT
BRUSSEL – Shaolin Showman Colorado is een naam als een klok in de Congolese hoofdstad Kinshasa. Met deze ringnaam worstelde Nsimba Bafuka (52) jarenlang voor volle stadia en bouwde hij een ijzersterke reputatie op. Bij Brussels Young Wrestling Style geeft hij zijn kennis door aan jonge talenten en ontwikkelt hij een kenmerkende Brusselse catchstijl. “Je moet maar eens met me mee naar Congo reizen en zult zien hoe de mensen reageren,” zegt Bafuka met een knipoog. “Ik probeer me wat af te schermen omdat bekendheid me niet zo interesseert, maar ik ga niet onopgemerkt voorbij. Toen ik nog worstelde en in Congo woonde, werd ik constant aangesproken. Ik was een voorbeeld. In die tijd had ik bijvoorbeeld een paardenstaart, en die look werd gretig overgenomen door de jongeren uit mijn wijk.” Die mooie carrière begon al toen Bafuka amper vijf jaar oud was. Hij leerde verschillende vechtsporten aan en behaalde later onder meer een zwarte gordel in judo, karate en jiujitsu. Catch was tijdens zijn jeugd nog taboe, stelt hij. “De Amerikanen hebben het altijd willen afschermen en beschermen. Ze zeiden dat je niet mocht doen wat je hen op televisie zag doen. Maar dat is nonsens. Wij waren de eerste die het in Congo deden, en deden het goed. Geen onnozelheden als met een stoel op elkaars hoofd slaan, maar echte catch. Je kunt mij en mijn toenmalige maats als de Congolese pioniers zien, ja.” Bafuka kreeg de ringnaam Shaolin Showman Colorado. Waarom weet hij zelf niet goed, maar hij zorgde er wel voor dat iedereen die naam snel leerde kennen. Hij draaide jarenlang mee in de nationale catchcompetitie en won verschillende titels. “Vechtsporten zijn sowieso belangrijk in Congo. Vroeger vulden wij hele stadia. Hier hoor ik mensen zeggen dat ze veel volk hebben als er duizend man aanwezig is, maar daar moet ik toch even mee lachen. In Congo was dat zeventienduizend man die naar je kwam kijken! En niet één dag per week, maar van maandag tot zaterdag.” “Ik herinner me dat catch-ster Flesh Gordon met een paar andere toppers naar Congo was afgezakt. Die mannen werden gek! Het stadion zat afgeladen vol met 45.000 mensen. Hij kon zijn ogen niet geloven en was echt onder de indruk. Het was zelfs zo dat hij daardoor minder presteerde. Vandaag is het succes van catch iets minder in Congo. Dat komt voor een deel door de politiek, omdat sportevenementen soms worden misbruikt. Daarom blijven de mensen liever weg.”
Amerikaans bezoek Bafuka schakelde na zijn eigen carrière over naar het trainerschap en was tien jaar lang de nationale coach van Congo. Het was naar eigen zeggen een logische stap om grote kampioenen te vormen. “Eigenlijk heb ik altijd het doorgeven van mijn kennis belangrijker gevonden. Ik wou niet per se een echte vedette worden. Ik vind het belangrijk jonge gasten op te leiden en hen te leren wat de juiste manier is om aan catch te doen. In Congo heb ik zeer veel catchers gevormd, nu doe ik dat hier.”
Nsimba Bafuka: “Catch is veel minder agressief dan andere vechtsporten.”
“Wij waren de eerste die het in Congo deden, en deden het goed. Geen onnozelheden als met een stoel op elkaars hoofd slaan, maar echte catch” In 1992 kwam de catcher voor de eerste keer naar Brussel, maar na een terugkeer naar Congo vestigde hij zich in 2000 definitief in onze hoofdstad. Hij kwam met een groep bevriende catchers die samen iets wilden opzetten, maar zijn maten besloten andere wegen uit te gaan. Bafuka bleef trouw aan zijn passie en zet zich nu volledig in bij Brussels Young Wrestling Style (BYWS). “Het probleem van België is dat sport geen prioriteit is. Je moet je echt uitsloven om iets te bereiken. Nochtans is hier zo veel talent! Ik herinner me de reacties op ons eerste spektakel in Bozar: men trok grote ogen van wat die tien-, elf- en twaalfjarige ketjes konden.” “Of nog beter: het bezoek van Juventud Guerrera, een grote Mexicaanse catch-ster die in de Verenigde Staten actief is. Hij had via via over mijn reputatie en carrière gehoord, en heeft onze club eens een bezoek gebracht. Hij dacht de gasten hier allerhande zaken te leren, maar alles wat hij toonde, kenden ze al! Mensen hebben het idee dat je naar Amerika moet om door te breken omdat er daar meer middelen
© MARC GYSENS
in worden gestoken, maar ik denk er anders over. Stop met naar Amerika te kijken, stop met hen aan te zien als groter dan ze werkelijk zijn.”
OP ZIJN BRUSSELS Bij Brussels Young Wrestling Style leert Bafuka zijn leerlingen een stijl aan die volgens hem uniek is. Gezien zijn brede kennis van de vechtsporten voegt hij er ook toetsen van bijvoorbeeld jiujitsu aan toe. ‘BYWS is worstelen op zijn Brussels. Het is onze eigen stijl, op basis van mijn stijl. Het bevat zaken die ze zelfs in Amerika niet kennen. Als je een van onze gasten aan het werk ziet, dan zie je dat hij van Brussel is.’ ‘Catch is niet alleen sport, maar ook show. Je verkoopt show terwijl je aan sport doet. Daarin vergissen sommigen zich. Ze komen het eens uitproberen en merken dan wat het van je vraagt. Hen zie je meestal niet meer terug. Maar ik moet toch ook even zeggen dat het veel minder agressief is dan andere vechtsporten. Als ik soms zie hoe jonge gasten op elkaar slaan, dan stel ik mij daar toch vragen bij. Het kan toch niet goed zijn dat hun hersenen op zo’n jonge leeftijd worden beschadigd. Die hebben ze toch nodig om te studeren of juiste beslissingen te nemen?’
TS
Koninklijk bezoek Onze talenten lieten zich vorige maand in Brussel zien tijdens een kampioenschap dat catchers uit verschillende Europese landen samenbrengt. Na de halve finales (op veertien en vijftien november) in Frankrijk, zal de grote finale op 21 december doorgaan in onze hoofdstad. “We vrezen de Duitsers, want zij zijn zeer sterk. Maar er kan zeker een Brusselaar winnen. Ik wil kampioenen vormen en ik ben zeker dat ik daar in zal slagen. Zeer zeker. Je moet mijn gasten eens aan het werk zien, het is indrukwekkend.” “Ik kies ervoor om met niet te grote groepen te werken, ik verkies kwaliteit boven kwantiteit. Want als de groep te groot wordt, wordt het commercieel en moet het niet meer voor mij. Ik volg bijvoorbeeld ook op hoe ze het doen op school, daar hecht ik veel belang aan. Indien dat niet goed is, grijp ik in.” Voorafgaand aan de finale zullen de jonge leerlingen van Bafuka een demonstratie geven van hun kunnen. Bezoekers zullen er het bewijs zien dat catch hier wel degelijk aan belang wint. “Sommigen lachen er mee, maar mijn droom is dat de koning op een dag naar een van onze wedstrijden of demonstraties komt kijken. Dat zou een fantastische erkenning zijn voor ons werk. Tot die dag blijven we hard werken om catch nog groter te maken in Brussel en daarbuiten.” Tim Schoonjans Meer info op http://byws.be
BDW 1449 PAGINA 27 - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014
@PierreHellebaut “@UnionStGilloise: Happy birthday @UnionStGilloise #legendoffootball pic.twitter.com/bkgdonpmC0” Sleeping giant! #dudenpark #union60
ESTAFETTE > KEN LAMBEETS
Geen Tourmalet, wel Ullrichwinter
ENIGE MANNELIJKE ROLLER DERBY PLOEG
Brusselse beesten
BRUSSEL – De naam van de eerste en momenteel enige mannelijke roller derby ploeg van de hoofdstad liegt er niet om: Brussels Manneken Beasts. Een ploeg die, net als de stad die ze vertegenwoordigt, kosmopolitisch genoemd mag worden.
Vrouwen en kinderen die willen zwemmen, moeten snel een kijkje nemen op www.splashbrussel.be. SPLASH, de zwemclub van Buurtsport Brussel, heeft namelijk de inschrijvingen geopend voor de lessen die van januari tot mei lopen. De club traint op dinsdag en woensdag in Laken (in zwembad Jan-van-Ruusbroeckcollege) en donderdag in Brussel-Stad. n Werkt u liever op het droge aan uw conditie? Dan moet u vanaf woensdag 5 november bij atletiekclub Atlemo zijn. Ze beginnen dan met de tweede module van FITFREE. Dat programma omvat verschillende oefeningen en spelvormen die ideaal zijn voor wie wil beginnen of herbeginnen met bewegen. Elke woensdag (van 18u30 tot 19u30) en zaterdag (van 13u tot 14u) afspraak aan de VGC-sporthal in Koekelberg (Félix Vande Sandestraat 15). Meer informatie vindt u op www.foyer.be. n Wie al een goede conditie heeft opgebouwd, kan zich op 11 november met andere sporters meten tijdens de JOG-
GING VAN DE VREDE. Om 11 uur beginnen de inschrijvingen (aan de Lusthuizenstraat) voor de jogging en het tafeltennistornooi, om 13 uur begint het tafeltennistornooi en de jogging start om 14 uur voor de -12-jarigen en om 14u30 voor de +12-jarigen. Kinderen betalen twee euro, volwassenen drie euro. De opbrengst gaat naar 11.11.11. n Wie naast zwemmen en lopen ook van fietsen houdt, moet zaterdag in Paleis 1 van Brussels Expo zijn. Daar gaat van 10 tot 20 uur TRIATHLON WORLD door. Op deze beurs vinden triatleten en duatleten alles wat ze maar kunnen wensen: stands met materiaal, voedingssupplementen, verzekeringen, clubs, etcetera. Alle details vindt u op www. triathlon-world.be. n Sommige atleten die aanwezig zullen zijn op de beurs, zouden een paar dagen eerder al kunnen afzakken naar Brussel. Op donderdag 6 november wordt namelijk de NATIONALE TROFEE DER SPORTVERDIENSTE uitgedeeld op het Brusselse stadhuis. TS
SPORT KORT
Roller derby kan je nog het best omschrijven als rugby op wieltjes. “Roller derby is een doit-yourself sport en zo kan je de club ook omschrijven,” vertelt Nathalie Thirionet (25), hoofdscheidsrechter en tijdens wedstrijden bench coach van de ploeg. “Het zijn gasten die passievol bezig zijn met alle aspecten van de club. Buiten de trainingen komen we ook regelmatig samen, bijvoorbeeld om naar Amerikaanse wedstrijden te kijken.” De Brussels Manneken Beasts openden zowat een jaar geleden de inschrijvingen en zijn vandaag met vijftien. Een hoopgevende evolutie, al zijn nieuwe leden zeker nog welkom. Geïnteresseerden mogen gewoon binnenspringen tijdens een training. “We kunnen hen spijtig genoeg niet ontvangen op een vaste thuisbasis, want die hebben we nog niet. Een week op de twee mogen we op het veld van de Brussels Pixies (damesploeg, red.) trainen, in het Vander Puttenstadion. Maar we zijn dus nog op zoek naar een
vaste locatie. Eigenlijk hebben we gewoon een grote ruimte en een dak boven ons hoofd nodig. Meer niet.” “Onze club trekt mensen van diverse horizonten aan. Het is nogal kosmopolitisch. Je hebt bijvoorbeeld iemand als Raf: een Duitser die in Brussel werkt en zo bij ons terecht is gekomen. Verder komen ook regelmatig Erasmusstudenten meespelen.” De combinatie van buitenlanders, Brusselaars die voor de nationale ploeg spelen en beginnelingen levert een leuke groep op die een goed niveau haalt. Dat bewezen ze op 25 oktober, toen ze hun eerste wedstrijd wonnen van de Mons’ter Munch Derby Dudes. “Dat was de eerste van verschillende vriendschappelijke wedstrijden die we gaan spelen. Competitie staat dit jaar nog niet op het programma.” “De sport ontwikkelt zich in Brussel en we hopen op die golf mee te gaan. Er beginnen nu ook mensen naar de wedstrijden te komen die niet meteen tot de vriendenkring van de spelers behoren (lacht). Onze volgende doelen zijn tot de competitie van de Men’s Roller Derby Association toetreden en, uiteraard, een thuisbasis vinden.” Tim Schoonjans
doende slaappartij de gordijnen open, lachen de Pyreneeëncols aan de kim (waaronder de Tourmalet, die ik niet beklim) gerieflijk in mijn richting. (Terloops quizvraagje: Welke in Anderlecht geboren wielrenner wiens levenswandel me bovenmatig interesseert kwam in de Tour van 1913 als eerste boven op de Tourmalet en legde zo de basis voor zijn eerste van drie eindoverwinningen in de Tour de France?*) Ook in Pau, de ‘Porte des Pyrénées’, bij wielerliefhebbers bekend als aankomstplaats van heel wat ritten van Frankrijks mooiste sportwedstrijd, is het lekker toeven. De bekendste straat van Pau is de Boulevard des Pyrénées, waar je 1,8 kilometer lang kunt slenteren van aan het Château de Pau tot aan het Parc Beaumont met een adembenemend zicht op de heuvels een goede vijftig kilometer verderop, inclusief Tourmalet. Vanuit een wijngaard in het naburige dorp Jurançon hebben we even later, bij zonsondergang, het mooiste zicht op de FransSpaanse bergketen. Herman schrijft later op zijn blog: “Hier zou ik voor eeuwig en anderhalve dag kunnen zitten en gewoon kijken.” Ik ook, met een glaasje Jurançon Sec in de hand. Die Tourmalet zal er later nog wel eens aan geloven. Eindredacteur Ken Lambeets houdt van literatuur en van echte sporten
© FLICKR CREATIVE COMMONS
© MANNEKEN BEASTS
“Zie je die hoogste top? Dat is de Pic du Midi. De berg daar links naast, dat is de Tourmalet,” vertelt Herman, mijn gastheer voor een week. Hij is me net komen ophalen aan het station van Tarbes, een stadje in ZuidFrankrijk, niet al te ver van bedevaartsoord Lourdes, met de Pyreneeën als feeëriek achtergronddecor. Een week eerder mailde Herman me dat hij nog eens over de Tourmalet was gereden. “Het heeft intussen wel een beetje gesneeuwd op de hoogste bergtoppen, maar de cols zijn normaal gezien nog open volgend weekend,” klonk het met een jongensachtig enthousiasme. Helaas, ik zal de mythische Pyreneeëncol niet oprijden tijdens mijn verblijf in het departement Gers in de regio Midi-Pyrénées. Een fiets meenemen op de TGV met overstap op de Parijse metro leek me iets te omslachtig. Maar zelfs zonder dat euvel is het maar de vraag of ik de top van de Tourmalet wel gehaald zou hebben. Eigen schuld: mijn Ullrichwinter (jaargetijde gekenmerkt door een markante stijging van het lichaamsgewicht, bij de Duitse wielrenner Jan Ullrich destijds een jaarlijks wederkerend gebeuren, nvdr) was al enkele weken ingezet. Hoewel de koude hier pas recent haar intrede maakte, legde ik al een flinke portie wintervet aan. Als straf zal de kwelling van de niet-beklimming van de 2.115 meter hoge bergpas me blijven achtervolgen, een hele week lang. Iedere ochtend, wanneer ik na een deugd-
*Philippe Thys, de ‘bassethond’
1 november 1897 was een dag waarop voetbalgeschiedenis werd geschreven. In het Italiaanse Turijn werd grootmacht Juventus opgericht, in Brussel zag het stamnummer tien het levenslicht: Union Sint-Gillis. Beide clubs schreven de afgelopen 117 jaar een uitermate rijke geschiedenis, al is het al jaren geleden dat de Brusselaars nog op het hoogste niveau speelden. Het bestuur wil daar verandering in brengen en bezit een gezonde portie ambitie. U leest er volgende week alles over in het interview met voorzitter Alain Vander Borght. TS
REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE07424552982266, BIC: KREDBEBB van Brussel Deze Week vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 70.490 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Anne Burger, Maurice Droogh. ADVERTISING MANAGER Lisa Decrick: 02-226.45.41, 0474-67.03.84, fax 02-226.45.69. MARKETING MANAGER Frederik Welslau. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne. COÖRDINATIE Kim Verthé. EINDREDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Steven Van Garsse, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (nieuwsmanager), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Goele de Cort, Eric Vancoppenolle, Laurent Vermeersch, Sara Desloover. REDACTIESECRETARIAAT Gerd Hendrickx. MEDEWERKERS Michaël Bellon, An Devroe, Eva Hilhorst, Ilah, Luc Joris, Wauter Mannaert, Karolien Merchiers, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Bram Van de Velde, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Sander de Wilde, Marc Gysens, Ivan Put, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE François Bettens (a.i.). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.
ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).
Z azie VOOR KETTEN VAN 9 TOT 13 JAAR
NOVEMBER 2014
BRUSSELSE STRAATMUZIKANTEN
‘RAUW' THEATER IN BRONKS
© FOTO: IVAN PUT
+ PITTIGE X-PERT-TIPS
ZAZIE MAGAZINE - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014 - PAGINA 2
© ILAH
We kunnen weer kringetjes blazen in de lucht. Het is frisjes geworden buiten. Maar dat houdt Zazie niet tegen om lekker door de stad te blijven fietsen. Peddel jij ook door weer en wind? Zelfs als jouw fiets tegensputtert, kan je hem nu in Laken zelf gaan herstellen (lees op de pagina hiernaast). Ook straatmuzikanten trekken zich niet veel aan van de koude stadslucht. Lees de reportage op pagina 5. En hoera! Het Zazie-team heeft nieuwe X-perten: Ada (10) en Dora (10)! Zij weten alles over muziek en bekende mensen.
Dwarskij k
Frisjes
ZAZIE © KIM VERTHÉ
De krokodil in de vijvers van Elsene STADSLEGENDES
Zeven jaar geleden maakte de parkwachter zoals gewoonlijk zijn ronde langs de vijvers van Elsene. Hij lette erop dat alles goed ging met de eenden, de vogels en de zwanen. Op een dag zag hij een geknielde jongen naast de vijver zitten. Hij hield iets in zijn armen, het leek wel een beest. Als de parkwachter dichterbij kwam, verdween het beest in de vijver. Ook de jongen was nergens meer te bekennen. De parkwachter dacht daarom dat hij zich vergist had. Maar de dagen daarna ging het steeds slechter met de dieren in de vijver. De parkwachter zag zelfs een dode zwaan! Hij belde de politie om te zeggen dat hij dacht dat er een krokodil was vrijgelaten. De politie haalde de hele vijver leeg, maar vond geen krokodil. Het blijft dus een mysterie wat er met de vijver aan de hand was.
Melkbaard Het begint al vroeg: baby’s krijgen (meestal) melk van hun mama. Die melk heet ‘moedermelk’. Maar na enkele maanden stoppen mama’s daarmee. Daarna drinken we melk van de koe. In koemelk zit calcium, en daar groeien we van.
En later? In westerse landen drinken ook veel volwassenen nog koemelk. Zij moeten nochtans niet meer groeien. Voedingsspecialisten vragen zich al jaren af of melk wel goed is voor volwassenen. Sommige zeggen van wel (‘Voor sterke botten!’), andere beweren van niet
Dit verhaal komt uit Amerika. In New York fl uistert men dat er krokodillen zwemmen in de riolen. 80 jaar geleden zwom er ooit écht een krokodil onder de grond, maar sindsdien zijn de riolen in New York weer veilig. Maar de legende kreeg wel een staartje in Brussel en Parijs.’
©S
TU AR
TN
CO OK
‘Melk is goed voor elk’. Hoor je dat ook wel eens aan de ontbijttafel?
‘
Aurore Van de Winkel weet alles over stadslegendes. Ze onderzoekt waar ze vandaan komen en wat ze betekenen.
(‘We We eten al te veel vetten van dieren!’ of ‘Je krijgt er juist zwakke beenderen van!’). Er zijn al veel studies gedaan. Maar er is nog geen duidelijk antwoord. Zweedse wetenschappers hebben nu een nieuwe test gedaan bij 100.000 volwassenen. De testpersonen deden 30 jaar lang mee aan de studie. De onderzoekers zagen dat wie drie glazen melk per dag dronk, later meer problemen had met zijn hart of botten. Is dat nu de waarheid? Specialisten discussiëren nog altijd. De ene professor zegt ‘ja’, de andere ‘neen’. De boeren (die koeien melken en met melk hun
centjes verdienen) zeggen: ‘Melk is goed voor elk!’. Ook de Vlaamse organisatie die adviseert over voeding (ViGEZ) denkt nog altijd dat melk goed is, ‘maar drink er niet te veel van’. En je kan ook sojamelk drinken, zeggen ze, want daar is vaak calcium aan toegevoegd. En wist je dat calcium ook in groene groenten zit, zoals in broccoli?
Wat denk jij hiervan? Of heb je vragen? Mail naar zazie@bdw.be
©SASKIA VANDERSTICHELE
ZAZIE MAGAZINE - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014 - PAGINA 3
ZAZIE NIEUWS
ZAZIE
NIEUWS
GAS-boetes blijven bestaan?
Een GAS-boete heeft helemaal niets met gas te maken. Het is een straf van de stad of gemeente. Ze is voor wie zorgt voor ‘overlast’ (=hinder). Zo mag je in sommige steden geen belletjetrek doen, met sneeuwballen gooien of met je schoenen op een bank zitten. Maar de grote hoop van de GAS-boetes is voor wie afval stort waar dat niet mag, of voor wie te veel lawaai maakt, of voor hondenpoep. Veel gemeenten vinden de GAS-boetes een goed idee. Want zo heeft de politie meer tijd om achter de échte criminelen aan te zitten. Maar niet iedereen is blij met GAS-boetes. Sommige mensen vinden ze overdreven.
Sleutel zelf aan je fiets ‘Om een fiets te repareren, moet je een beetje sterk zijn. En ook een beetje handig,’ zegt Martin van het nieuwe fietsatelier van Cyclo in Laken. Iedereen mag er zijn kapotte fiets zelf komen repareren. Ook kinderen, vanaf 10 jaar. Zazie-reporter Emile fietste er eens langs, mét zijn kapotte tweewieler.
Begeleider Martin Wautié heeft in het atelier alles wat je nodig hebt: moeren, bouten, pomp, olie,... Je hangt je fiets aan de haak, en beginnen maar! Emiles licht is kapot. ‘Niet het makkelijkste klusje,’ weet Martin. Maar na 1 uur en 17 minuten is zijn fiets weer tiptop in orde.
Schotelantenne
Cyclo Bockstael (Bockstaellaan 160) is open op woensdag, donderdag en vrijdag (14 tot 19 uur).
© TERESA SDRALEVICH
Haal jij graag kattenkwaad uit op straat? Voor je wil rellen, lees je best het reglement van jouw gemeente. Want als je de regels tart, krijg je misschien wel een GAS-boete. Of straks toch niet meer? De opperste rechter van ons land bekijkt het.
Strenger De GAS-wet (= de wet die de GAS-boetes regelt) bestaat al 15 jaar. Maar die wet werd almaar strenger. Sinds dit jaar kan je al vanaf 14 jaar een boete aan je been hebben. De Kinderrechtencoalitie vond het welletjes. Die lagere leeftijdsgrens is helemaal niet nodig, vond ze. Zij stapte naar het Grondwettelijk Hof. Dat is de rechtbank die kijkt of iedereen alle basisrechten respecteert. Als de rechter vindt dat dat niet zo is, kan hij wetten vernietigen. De rechter neemt momenteel zijn tijd om eens goed na te denken over de GAS-wet en de GAS-boetes. Wordt vervolgd...
Elke maand richt Zazie haar schotelantenne op een thema, geplukt uit het wereldnieuws.
werkloos
is een man of vrouw zonder werk. Werkloos zijn is niet fijn, want het leven is duur. Zonder job verdien je geen geld. Zonder centen kan je geen lekker eten kopen of nieuwe schoenen, of studeren of een reisje maken met het gezin. In België vinden migranten (= mensen die van buiten Europa naar België zijn gekomen) minder gemakkelijk een job. Ook oudere mensen zijn vaker werkloos. Dat is omdat hun loon (=wat ze verdienen) meestal hoger is. Een bedrijf betaalt liever minder aan een jong iemand, ook al heeft die minder ervaring. Maar ook veel jongeren, die net klaar zijn met school, vinden geen baan. In Brussel zijn er meer jonge werklozen dan in Vlaanderen of Wallonië: 30 procent. Dat cijfer betekent dit: stel dat je lukraak drie jongeren onder 25 jaar in Brussel bij elkaar zet. Dan hebben er twee een job, en een niet.
Gelukkig krijg je in België wel een ‘werkloosheidsuitkering’. Dat is geld waarmee je toch kan overleven. Ondertussen kan je zoeken naar een job en op ‘sollicitatiegesprek’ (= gesprek bij een bedrijf ) gaan. Onze nieuwe regering heeft zopas beslist dat iemand die langer dan twee jaar geen werk vindt, ‘gemeenschapsdienst’ moet doen. Dan moet je bijvoorbeeld klusjes doen in de parken van de gemeente of de stad. Als je dat niet wil, verlies je jouw ‘werkloosheidsuitkering’. Ook in andere landen in Europa zijn er door de crisis weinig jobs. In Italië of Spanje bijvoorbeeld vinden veel jongeren moeilijk werk, zelfs als ze een diploma hebben. En de staat geeft hen weinig steun. Wat wil jij later worden? Misschien droom je nog volop - kapper! brandweerman! dokter! advocaat! verpleger! minister!... Zazie hoopt dat jij later de job van je dromen vindt. Kim Verthé
ZAZIE MAGAZINE - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014 - PAGINA 4
© SASKIA VANDERSTICHELE
Zes me isje Vlaand s en een jonge ere n dansere n, Zwitserland dansen samen sjes voo ‘Rauw’. e Z r een ba n Oostenrijk. Spanne Ze oogs e trekken me bbel, ne nd! th t e t voor e en supe n heel wat suc un voorstellin g rbelang c rijk opt es. Zazie strik door te t wee reden in Ant wer pen.
toetsen inhalen bijvoorbeeld. M: Wat doen jullie tijdens het vele reizen? Jullie waren in Zweden? S: Zwitserland! En in Wenen. L: We repeteren, maar bezoeken ook de stad, zwemmen in een meer of gaan naar een kasteel. We zijn dan toerist. We zijn een hechte groep geworden. De dansgroep is een beetje zoals onze tweede familie. S: Op de bus lezen we een boek. We babbelen superveel, of we schrijven stiekem briefjes naar elkaar (lacht). M: En als die briefjes dan bij de verkeerde belanden? L: Er staan niet echt persoonlijke dingen in...
S T R A AT K INDEREN
Mateo (M): Waarom staat er een paard op de affi che? Louisa (L): Veel mensen denken: er doet een paard mee in onze dansvoorstelling. Maar dat klopt niet. Suza (S): Het was eerst wel de bedoeling, maar het bleek niet te doen. Want dan moet dat paard meereizen. L: Het is gewoon een leuke foto, en het paard ziet er zelf ook ‘rauw’ uit.
Kawtar (K): Waar gaat ‘Rauw’ over? S: Er is niet echt een verhaal. L: Het is een dansstuk. Wie komt, moet zich in de zetel laten ploffen en het ‘laten binnenkomen’. Je moet vooral
win!
‘Rauw’ van Kabinet K speelt in Bronks op zondag 9 november om 13u30. Zazie geeft 10 vrijkaarten weg. Mail ‘rauw’ + naam en leeftijd naar zazie@ bdw.be
K: Waar hebben jullie leren dansen?
niet zeggen: ‘Ik snap het niet’. S: Het gaat over een bende straatkinderen en twee volwassenen. Die komen op hun terrein. De kinderen willen dat niet. L: Joke en Kwint (de theatermakers) hadden een documentaire gezien over straatkinderen... S: ...en daar wilden ze een dansstuk over maken. L: De straatkinderen bestaan dus echt. Maar ze zijn nu allemaal geadopteerd. Dat moest van de burgemeester. Daardoor is de bende uit elkaar gevallen. Dat vinden wij supererg.
S: We namen deel aan workshops. Dan hebben Joke en Kwint gekozen wie mocht meedoen. We zijn dan van alles beginnen uitproberen. Er was niet echt een scenario. L: We hebben het dansstuk mee gemaakt, maar zonder echt danspasjes te leren.
K: Moeten jullie niet naar school? S: Ja. Maar we mogen wel tien dagen van school wegblijven. L: Dat is niet altijd zo leuk. We moeten onze
M: Verdienen jullie geld? L: Neen. Maar dat vinden we niet erg. Het is leuk om te doen. Steven Van Garsse
© WAUTER MANNAERT
© IVAN PUT
MEER WETEN OVER HET PROJECT VAN DEZE KLAS? GA NAAR WWW.KLASINDEMEDIA.BE! Een samenwerking tussen de Vlaams-Brusselse Media (FM Brussel, tvbrussel, brusselnieuws.be en BDW) en Onderwijscentrum Brussel.
or o v e j t n bee e l a k i z mu n u h n e ze t t n e g e R en d u o G n a v
N E T N A K I Z U M T A A R ST s r e s s a l Vijfdek
pelen? o gen s m l a r ve n is. Je m aar o l te zie o e t z u t e ie l n ls hter r u s s el e en s o er g , ac B r b t a s in a n n w u ikante zoeken an de K a tm u z kjes uit Muntplein, a en e l p ■ s tr a e n aan e h et e ten d o p e d o o e l m e e . Ze sleu t o et m totaal) o’n sol e er s t m ken in k je e , l n p vindt z e 9 l gd! rs,... (1 e mogen spe t ge sl aa d e B eu o n r e t r e a de m An w ■ om in Jan en Chun ? auditie
W�
Muziek in de metro en op straat. Meestal horen we er maar een flardje van. Het vijfde leerjaar van Gouden Regen uit Ganshoren trok door Brussel om eens goed te luisteren naar de artiesten van de straat. Gelukkig hadden ze ook hun trommels, gitaren en trompetten bij! Zazie huppelde mee.
D
e 14 vrolijke ketten van Gouden Regen stappen uit de metro in het Centraal Station. In de lange gang ontmoeten ze al snel twee muzikanten. Het zijn twee mannen. De ene speelt trompet en de andere accordeon. Ze spreken Roemeens. Oeps... maar geen nood! Vanesa (11) begrijpt Roemeens, dus zij is even onze tolk. ‘Aangename kennismaking. dus jullie zijn op uitstap?,’ vraagt de man. Hij toont ons zijn vergunning. Dat is een soort paspoortje als bewijs dat hij hier muziek mag spelen. Een paar meter verder ontmoeten we alweer muzikanten. Deze keer is het een man en een vrouw. ‘Hoe heten jullie?’ vraagt Faris. ‘Ik heet Jan,’ zegt de man. ‘Ik heet Printemps (= Frans voor ‘lente’),’ zegt zijn vrouw. ‘Maar mijn echte naam is Chun An. Ik kom uit Zuid-Korea.’ Chun An heeft een lange roze rok en een geel jasje aan. ‘Ik vind haar kleren heel mooi,’ fluistert Emilie, terwijl Jan en Chun An voor ons beginnen te spelen en te zingen. Anouar: Vinden jullie het leuk om muziek te maken op straat? Jan (J): Ja, heel fijn. Ja, ik wil ermee doorgaan, heel mijn leven lang. Iedere dag. Faris: Zijn jullie mama en papa ook muzikant? J: Mijn vader speelt accordeon en harp. Hij woont in Nederland. Hij heeft me als kleine jongen naar de orgelles gestuurd. Celia: Hoeveel uren per dag spelen jullie?
.. . t a d e j t
J: We spelen ongeveer anderhalf uur per dag, thuis en op straat. Vahe: waarom hebben jullie voor gitaar en trommel gekozen? J: Een gitaar is niet zwaar. En ik kan erbij zingen. Chun An: Ik hou ook van zingen. Ik heb voor de trommel gekozen, want dat is niet moeilijk. Mohamed: Wie heeft het jullie geleerd? J: Ik ben beginnen te oefenen met een boek vol akkoorden. In Sint-PietersWoluwe ben ik ook naar de muziekschool gegaan. Ondertussen musiceert de hele klas mee: Abdullah op de tamboerijn, MarieCindy op een fluit, Marjan en Elvira op de trommel. Blerton vraagt wat zijn klasgenoten ervan vinden. ‘Vind je deze muzikanten goed?’ ‘Ja, hun ritme is heel mooi,’ zegt Sofiane. Ook Vanesa vindt hun liedjes mooi. ‘De vrouw vertelde me dat ze zingt om blijheid en emotie over te brengen bij de mensen. Ze willen geen geld verdienen.’ Ah neen? Arthur krabt wel even in zijn haar. ‘Neen, echt niet,’ lacht Jan. ‘We vinden het wel heel fijn als mensen reageren op wat we zingen.’ Kim Verthé
Kettenklets
ZAZIE MAGAZINE - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014 - PAGINA 6
@Quinten: ‘FFW’
‘T’es un bis’ (spreek uit: tè-euh-bies) kan je zeggen als iemand jou iets geeft dat je nodig hebt of kan gebruiken. Je wilt eigenlijk zeggen tegen de ander: ‘Jij bent bijzonder.’
‘FFW’ gebruik je vooral in sms’jes. Het betekent gewoon ‘effe wachten’.
@Lyna: ‘A dems’
@Mekki: ‘Sard’
‘A dems’ is de afkorting van ‘à demain’ (=tot morgen). Wij zeggen dat afgekort onder elkaar. Ik zou dat niet zeggen tegen mijn mama of papa want dat zou onbeleefd zijn.
© SASKIA VANDERSTICHELE
ZAZIE
@Fabien: ‘T’es un bis’
Ik gebruik ‘sard’ zowel in spreektaal als in sms’jes. Het betekent ‘leuk’ of ‘cool’. Als een vriend je bijvoorbeeld een spel uitlegt en je vindt het cool, zeg je: ‘Dat spel is sard!’
Pamper
Stond jij onlangs ook met je billen bloot? Vertel Zazie over je grappige fratsen of gênante avontuur, op zazie@bdw.be. Wie weet kom jij wel in Zazie!
ZAZIE
© SASKIA VANDERSTICHELE
Billen bloot
‘Ik moest mij laten opereren aan mijn been. In het ziekenhuis moest ik een pamper aandoen. Maar ook daarna moest ik die nog twee weken dragen! Dus ook als ik naar school ging. Mijn zus lachte met mij: ‘Precies een pamper van een omaatje!’. Ik droeg er een rok of een wijde broek over, en niemand die het zag,’ lacht Olivia (12).
Groeten uit mij n kamer
George (9). Woont in Gamlingay. Dat is in Engeland.
DE TIP VAN INES (11): Baby battle hip hop ‘Een meisje (6) en een jongen (12) hebben
Hallo iedereen. Ik heb mijn eigen kamer. Toen mijn zus geboren werd, heeft zij mijn kamer gekregen. Zij vindt dat er in haar kamer meer freaky spinnen rondlopen dan in de mijne, maar ik betwijfel dat. Ik kom in mijn kamer ook af en toe een grote spin tegen.
succes als hiphoppers. Het is speciaal en spannend om te zien hoe ze het doen.’
Wat � er leuk aan je kamer?
Ik hou van mijn bureau in hout. Het was vroeger de schrijftafel van mijn tante. Zij is nu zelf mama geworden, en heeft het bureau niet meer nodig. Ik zet er al mijn favoriete spullen op: mijn helikopter, mijn Rubik’s Cube, mijn kalender en mijn boeken van Roald Dahl.
Wat � speciaal aan jouw land?
Engeland is een eiland, met overal zee errond. Dat is cool.
Heb jij een goede YouTubetip voor andere Brusselse ketten? Mailen maar, naar zazie@bdw.be!
Wat � jouw droom?
Ik zou graag een ontwerper worden van simpele dingen. Van auto’s bijvoorbeeld. Ik zou graag het koetswerk of de technologie ontwerpen. En mag je eigenlijk ook twee of drie dromen hebben?
ZAZIE MAGAZINE - DONDERDAG 6 NOVEMBER 2014 - PAGINA 7
© WWW.BELGIANFOOTBALL.BE
X-PERTS Zazie-redacteurs vertellen over hun favoriete boek, film, fashiontip of dierennieuws van de maand: kwam jij nog ideeën te kort?? © GZIG
Ada (10), de muziekfreak
Wat ik zo leuk vind aan het nummer Strange Entity is de videoclip. In de clip daalt de zanger zachtjes neer in een put waar allemaal rare mensen zijn. Vooral het licht in de clip geeft een tof effect. De andere nummers op de cd vind ik minder leuk. Ze zijn zo wat zagerig. Eigenlijk zou er meer melodie in de zang moeten zijn voor mij. Dan zou ik het te gek vinden. Maar mijn zus zei: ‘Da’s niet waar, die muziek is keitof.’
Hallo iedereen. De voorrondes van het EK 2016 (=Europees kampioenschap voetbal) zijn gestart en België is goed begonnen met een 6-0 tegen Andorra. Ze zitten in groep B met Wales, Israël, Cyprus, Bosnië-Herzegovina en Andorra. Zo te zien niet de moeilijkste groep. We hebben dan ook kans om door te gaan, maar niks is zeker, want we hebben maandag 13 oktober tegen Bosnië-Herzegovina gespeeld en het werd 1-1. Onze volgende match is tegen Wales (16 november). Daar hebben we al een paar keer tegen gewonnen dus we maken dan ook veel kans om te winnen. Voor de rest hangt het er helemaal van af of we winnen of verliezen. Nog een aantal weetjes. Portugal verloor met 1-0 tegen Albanië en dat is ongewoon, want Portugal heeft een paar zeer goede spelers zoals Cristiano Ronaldo en Pepe. Spanje (= winnaar WK 2010 in Zuid-Afrika) verloor met 2-1 tegen Slowakije, een zeer klein land. Cyprus won met 2-1 tegen Bosnië-Herzegovina en dat betekent dat die ook zeer sterk zijn. Vergeet niet dat wij gelijkspeelden tegen Bosnië-Herzegovina. Wales won met 2-1 tegen Cyprus. Wales staat momenteel eerste in onze pool, Israël tweede en België derde, maar dat gaat wel nog veranderen. Veel geluk voor de Rode Duivels!
Dora (10), celebrity lady Hallo! Ik ga over Selena Marie Gomez vertellen. Ik bewonder haar erg. Ze doet zoveel tegelijk en heeft véél beroepen. Zoals: zangeres en actrice. Selena is ook de jongste ambassadeur ooit van Unicef (=een organisatie voor kinderrechten). Enkele van haar hits zijn Come & Get It, Birthday en Who Says.. Selena is bekend over heel de wereld, dus ook hier in België. De zangeres heeft ook al héél vaak een relatie gehad met Justin Bieber. Of ze nu samen zijn, weet ik niet. Ze heeft een tijdje geleden een nieuwe tattoo laten zetten met in het Arabisch ‘Love Yourself First’ op haar schouderblad.
ICS HMP ©B
Wat? Wattpad. Ben je de boeken uit de boekhandel beu en wil je lezen wat je leeftijdsgenoten en nog vele andere mensen schrijven, dan moet je zeker wattpad downloaden op je gsm. Wattpad is een app waar je gratis boeken mee kan lezen die geschreven zijn door gewone mensen. Soms zijn het studenten, of dokters, of bedrijfsleiders, of echte schrijvers. Er zijn duizenden boeken voor alle smaken: sciencefiction, avontuur, fantasie, actie, roman, liefde,... Het is een echte aanrader als je eens iets anders wilt doen op je smartphone dan spelletjes spelen of zo. Als je zelf boeken schrijft, dan kun je ze ook op wattpad zetten. Andere mensen kunnen ze dan ook lezen. Zo kan je dan je fantasie de vrije loop laten gaan. Alvast veel plezier als je wattpad downloadt.
© GZIG
Oscar And The Wolf. Hallo. Max Colombie is de zanger en muziekschrijver van Oscar & The Wolf. Hij is als 14-jarige jongen begonnen met muziek. Hij deed mee aan Junior Eurosong 2005. Het nummer heette Eeuwig en hij zong in het Nederlands (maar nu zingt hij in het Engels). Vijf jaar later heeft Max Colombie zijn eigen band opgericht: Oscar & The Wolf, samen met Claudio Arduini (drum), Ozan Bozdag (keyboard, laptop en effecten) en Jasper Bullynck (gitaar). Hij heeft al op Werchter en Pukkelpop gestaan als grote artiest. Hij heeft ook al in de kleine zaal van de AB gespeeld (de club). Op 24 oktober mocht hij in de grote zaal van de AB spelen en die was helemaal uitverkocht. Oscar & The Wolf heeft heel veel fans. De eerste cd van Oscar & The Wolf heet Entity en verscheen in april van dit jaar. Het is electro. Ze gebruiken computer en keyboard om hun muziek te maken. Supernummers zijn Strange Entity en Princess.
Kihnde (12), de gamefanaat
Ruben (12), de sportspotter
NAAM: Selena Ma rie Gomez GEBOREN OP: 22 juli 199 2 GEBOORTE PL Grand Prair AATS: ie, Texas, Verenigde Staten BEROEP: actrice, za n kledingontw geres, stemacteur, erper en w oordvoerste r GENRES: pop, dance , pop rock, electropop en dubstep
CIRCUSPRET
ZAZIE
Uitkij k
DOOR ALEX DEFORCE
ALLEMAAL KUNST
Circus Pauwels is gered! Het circus stond vroeger in Watermaal-Bosvoorde, maar kon daar niet blijven. Nu staan de circustenten vlakbij Thurn & Taxis. Het beste nieuws is dat je weer kan kijken naar koorddansers, clowns, jongleurs en veel meer! Nog tot 4 januari is Circus Pauwels in Brussel. Daarna gaat de circuskaravaan op reis. Op de website staat alle info die je nodig hebt: www.pauwelscircus. com.
Muziek, dans, toneel,schilderijen, boeken... Het is allemaal kunst. Op de Kunstendag voor kinderen kan je naar al die soorten kunst gaan kijken en zelfs meedoen! Zo kan je leren dansen of tekenen, naar een tentoonstelling gaan en meer. Je vindt een lijst met de meer dan 260 activiteiten (zo veel?!) op de website: www.kunstendagvoorkinderen.be
WANNEER? DE HELE MAAND NOVEMBER
WANNEER? 16 NOVEMBER
BACH ON THE ROCKS
KINDERSPELEN
‘Kinderspelen’ is de naam van een schilderij van Pieter Bruegel de Oude. Je herkent 80 oude spelletjes op het doek. Het is nu in de hele wereld nagemaakt met foto’s van échte kinderen die spelen. In Brussel deden jongeren uit de Marollen mee. De foto’s kan je zien in Brass in Vorst. Er zijn ook animaties voor 25 jaar Kinderrechtenverdrag. Info: www.lebrass.be. Gratis!
WANNEER? 26 NOVEMBER
WANNEER? 20 NOVEMBER > 21 DECEMBER
Elke maand zoekt een Zazie-X-pert naar een toffe, geheime, mooie of coole plek in de stad. Raad jij als eerste waar de X-pert deze maand staat? Dan win je misschien wel deze hippe koptelefoon.
springt Oumi?? TIP: Iets met ‘beton’ en ‘molen’ win! Waar Mail het antwoord naar zazie@bdw.be + naam, leeftijd en adres!
© KIM VERTHÉ
De koptelefoon
Wild dansen op klassieke muziek? Het kan! Als je dat niet gelooft, ga dan op 26 november naar Bach on the Rocks. Sigrid Keunen zal een cellosuite van Bach spelen op de altviool en Dimitri Brusselmans speelt elektronische muziek. Ze willen tonen dat klassieke muziek en elektronica best vrienden kunnen zijn. Ben je tussen 6 en 12? Dan kan je mee gaan dansen op de muziek die je maakt. Meer weten? www.jeugdenmuziekbrussel.be
T O O B T O O N
ewerk te g f a w u o van j : t een foto okpagina o b Piep! Pos e c a f e rant! op onz ongerenk nootboot .j ie z a Z / .com Facebook
Zazie is een maandelijkse bijlage bij Brussel Deze Week en is gratis. Concept en samenstelling: Kim Verthé (kim.verthe@bdw.be, 02-226.45.59). Vormgeving: Peter Dhondt. Tekeningen: Ilah, Teresa Sdralevich, Wauter Mannaert, Alex Deforce, Kim Verthé. Redactie: Kim Verthé, Steven Van Garsse, Dylan Belgrado, Jasmijn Post. Foto’s: Saskia Vanderstichele, Ivan Put. X-perts: Ada, Ruben, Dora, Kihnde. Contact? zazie@bdw.be. Like! facebook.com/Zazie.jongerenkrant. Adverteren? lisa.decrick@bdw.be. Abonnement: abo@bdw.be. Verantwoordelijke uitgever: BDW, Anne Brumagne, Flageyplein 18, 1050 Brussel.
Volgende Zazie op 4 december! www.brusselnieuws.be/zazie