BDW - editie 1501 by brusselnieuws.be

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

SKAGEN BRENGT RAYMOND DEPARDON OP DE PLANKEN En ook: François Damiens, El Vy en Rimini Protokoll.

03 12 15

FILOSOOF GUY HAARSCHER OVER DE ISLAM:

“We hebben gefaald in Brussel. Op korte termijn is dialoog niet meer mogelijk” LEES P. 8-9

EEN KETTING VOOR HET KLIMAAT

SCHOOLPOORTWACHTERS TEGEN ARMOEDE:

‘WIJ MOETEN VAAK DE OUDERS ONTSTRESSEN’ LEES P. 12-13

BOSSEMANS EN COPPENOLLE

‘MEER VOLK DAN EEN KVS-PRODUCTIE’ LEES P. 18-19

BRUSSEL – Zo’n 4.000 mensen hebben afgelopen zondag een menselijke ketting gevormd tussen het Beursplein en het Justitiepaleis. De lijn liep ook over de Grote Markt. Op de foto hierboven ziet u hem in de Regentschapsstraat. De ketting is een actie ter ondersteuning van de klimaatconferentie in Parijs. Daarop zijn ngo’s, bedrijfs- en regeringsleiders uitgenodigd om de opwarming van de aarde door het broeikaseffect tegen te gaan. Het broeikaseffect treedt op wanneer door de verbranding van fossiele brandstoffen en industriële productie onder anderen koolstof- en stikstofverbindingen in de atmosfeer terechtkomen. Volgens wetenschappers is er een verband tussen menselijke activiteit en de temperatuur op aarde. Er zijn er echter ook die rekening houden met natuurlijke factoren die de temperatuur op aarde (mee) doen af- of CD toenemen.

N° 1501 VAN 3 TOT 10 DECEMBER 2015 ¦ WEEK 49: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-650.10.96, ABONNEMENTEN: 02-650.10.80, E-MAIL: INFO@BDW.BE, WWW.BDW.BE

BDW 1501 PAGINA 2 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

VAN DE REDACTIE

RADICALISERING > PRIVÉFIRMA’S WILLEN ZEG IN BELEID door Steven Van Garsse

Kindvluchtelingen Het zijn barre tijden voor de hier aangespoelde vluchtelingen. Niet alleen staat de kou voor de deur, de massale solidariteitsacties die in augustus op gang kwamen zijn stilgevallen. Het onderwerp is haast helemaal uit de aandacht verdwenen. Al zijn er nog steeds stille krachten die zich onbaatzuchtig inzetten voor de vluchtelingen aan het Maximiliaanpark. De vluchtelingenstroom is lichtjes gedaald, maar de Syriërs, Irakezen en Afghanen komen nog steeds met honderden toe, op de vlucht voor het oorlogsgeweld en de terreur in hun thuisland. Er zijn veel dure eden gezworen over de menselijkheid waarmee we hen tegemoet moeten zien, maar ook over de voorbereidingen die getroffen moeten worden om hen op korte en middellange termijn op een serene manier aan onze samenleving te laten participeren. De uitdagingen zijn niet min. Het gaat om onderwijs en taalkennis, om arbeidsvoorwaarden en huisvesting. Het gaat ook om gezondheid en welzijn. Onze samenleving moet tegelijk klaar staan om een antwoord te bieden op de culturele en religieuze diversiteit die samen met de vluchtelin-

WAUTER MANNAERT

genstroom ons land en onze stad binnenkomt. De jihadistische aanslagen in Parijs en de terreurdreiging van enkele weken geleden hebben het maatschappelijk verhaal hierover volledig verlamd. De vluchtelingenproblematiek is besmet geraakt door de gruwelen van de Islamitische Staat. Die zou er belang bij hebben om de vluchtelingenstroom tot stilstand te brengen, om zo de leegloop tegen te houden. Syriëstrijders zouden de Balkan- en andere routes dan weer gebruiken om Europa binnen te geraken. Jihadisten op de vlucht vinden in de Islamitische Staat een veilig toevluchtsoord. Het zijn ongeverifieerde berichten maar ze zorgen mee voor de moeilijkheid om op een redelijke manier naar de vluchtelingenproblematiek te kijken. Nochtans is dat wat er moet gebeuren. En zoals gezegd ligt er nog veel werk op de plank. Vandaag maken Vlaams-Brusselse organisaties alvast een statement door een warme oproep te doen voor de steun aan onbegeleide minderjarige asielzoekers. Het gaat om adolescenten, kinderen soms, die hun gezin in hun thuisland verlaten hebben om hier een toekomst op te bouwen. Minor-Ndako vangt hen op. De Vlaams-Brusselse Media en de gemeenschapscentra hebben een solidariteitsactie op het getouw gezet om deze instelling die ontstaan is uit het VlaamsBrusselse middenveld te ondersteunen. De kinderen en jongeren verdienen een hart onder de riem. Met uw steun moet dat lukken.

‘ZIJ VERKOPEN PRODUCTEN, WIJ ZIJN DE OVERHEID’ SINT-JANS-MOLENBEEK – Het gemeentebestuur van Sint-JansMolenbeek krijgt per maand twee tot drie aanbiedingen van privébureau’s om radicalisering aan te pakken. Zij gaan daar nooit op in. “De gemeente moet verantwoordelijk blijven voor het beleid.” Al van lang voor de aanslagen in Parijs en voor de links met SintJans-Molenbeek kampt de gemeente met een radicaliseringsprobleem, waarbij jonge moslims naar Syrië vertrekken. Daarom heeft zij sinds meer dan een jaar ook een ‘radicaliseringsambtenaar’. Die krijgt sinds enige tijd allerlei aanbiedingen van privéfirma’s die gespecialiseerd zijn in de aanpak van radicalisering. “Twee of drie per maand,” zegt preventieambtenaar Olivier Vanderhaeghen. “Steeds komt het er op neer dat die bedrijven een product willen verkopen dat zogezegd goed zou werken, en beter is dan die van ons om radicalisering aan te pakken. Daarvoor durven zij al gauw 30.000 euro vragen. Dat geld hebben we er niet voor veil.” Volgens Vanderhaeghen is de eigen Molenbeekse manier de betere. “Wij zetten al in op het creëren van een positieve identiteit bij jongeren, op de achterliggende sociaal-economische factoren en op samenwerking met moskeeën. Wanneer gevraagd of er ook op cyberradicalisering wordt gereageerd – vele jongeren radicaliseren op het internet – dan antwoordt Vanderhaeghen: “Dat zou eerder op het Brusselse of federale niveau moeten gebeuren.” Molenbeek beschikt over 150.000 euro budget van het federaal mi-

nisterie van Binnenlandse Zaken om radicalisering aan te pakken, zegt Vanderhaeghen. Hoe dat bedrag toegekend wordt, beslist de gemeente zelf.

‘Sociaal-economisch’ Wanneer onze redactie zelf gecontacteerd wordt door een Nederlands privébureau, Bénéfices genaamd, omdat ze naar eigen zeggen zonder geldige redenen de wacht aangezegd werden door Sint-Jans-Molenbeek, terwijl ze claimen om een betere methode tegen radicalisering te hebben, hebben we geprobeerd om deze informatie te controleren. Ondanks herhaalde verzoeken om notulen en e-mailverkeer ter inzage te krijgen, bleef het bij het Nederlandse onderzoeksbureau stil, althans bij het ter perse gaan. Volgens Vanderhaeghen zijn bureaus als Bénéfices ook niet interessant “omdat ze vooral focussen op de sociaal-economische oorzaken van radicalisering, die maar een deel van het verhaal zijn.” Gevraagd aan Vanderhaeghen of de gemeente dan inzet op de religieuze oorzaken van radicalisering, klinkt het antwoord evenwel ontkennend. Sint-Jans-Molenbeek zet ook vooral in op sociaal-economische achterstelling, zo geeft Vanderhaeghen toe. “We willen als overheid verantwoordelijk blijven voor het beleid, want tenslotte moeten wij conventies sluiten met bijvoorbeeld de Brusselse arbeidsdienst Actiris als we Molenbeekse jongeren aan werk willen helpen, om radicalisering tegen te gaan,” zegt Vanderhaeghen.

Christophe Degreef

TOERISME > WISSEL BIJ BRUKSELBINNENSTEBUITEN

JORIS SLEEBUS GAAT, ANNE BRUMAGNE KOMT BRUSSEL – Joris Sleebus, bezieler van Brukselbinnenstebuiten, gaat over enkele maanden met pensioen. Anne Brumagne, voormalig hoofdredactrice van Brussel Deze Week en Agendamagazine, wordt de nieuwe coördinator. Brukselbinnenstebuiten heeft in de bijna 45 jaar dat de vereniging actief is, een stevige reputatie weten op te bouwen in het ‘off the beaten tracks’-toerisme: niet de klassieke rondleidingen gericht

op het historisch hart van de stad, maar stadstours in heel Brussel waarbij de stad bekeken wordt zoals ze vandaag is en met de vraag hoe ze zo geworden is. In de lente gaat Joris Sleebus met pensioen. Anne Brumagne volgt hem op. Brumagne was sinds 2008 hoofdredacteur van Brussel Deze Week en Agenda Magazine en werd in juni van dit jaar door de Raad van Bestuur van de Vlaams Brusselse Media ontslagen.

Steven Van Garsse

BDWVOORGROND

BDW 1501 PAGINA 3 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

CULTUUR > VRIJETIJDSPAS PASPARTOE BEREIKT DOEL SLECHTS TEN DELE

TWEE DERDE VAN PASJES GAAT NAAR KANSARMEN

BRUSSEL – De Paspartoe, de vrijetijdspas die de vroegere cultuurwaardebon vervangt, wordt vooral uitgereikt aan kansarmen. Die gebruiken de pas nog te weinig en zeker te weinig voor cultuur. Dat blijkt uit een eerste evaluatierapport dat Brussels minister Pascal Smet (SP.A) liet uitvoeren door zijn administratie. De Paspartoe werd ingevoerd door Bruno De Lille (Groen), staatssecretaris tijdens de vorige legislatuur. Hij vond dat de vroegere cultuurwaardebonnen, bedoeld om de cultuurparticipatie te bevorderen, te veel ten goede kwamen aan mensen die toch al aan cultuur deden. De Lille wilde vooral kansarmen stimuleren. De Paspartoe is een chipkaart die jaarlijks recht geeft op één cultuurwaardebon van zes euro en voorts de mogelijkheid geeft om punten te sparen. Wie naar Muntpunt gaat, een theatervoorstelling bijwoont of een sportkamp doet, krijgt één punt, net zoals in de supermarkt. De gespaarde punten kunnen worden omgeruild. Voor vijf punten krijg je in sommige cultuurhuizen bijvoorbeeld een drankje na de voorstelling. Kansarmen kunnen een speciale Paspartoe vragen, de MIA. Daarmee krijgen ze een ﬂinke

enkel punt gespaard. Vooral kansarmen blijken weinig interesse te hebben in sparen. Punten omruilen gebeurt nog minder. Slechts 147 personen, veelal ouderen, ruilden punten in voor een drankje of een ander voordeeltje. Wie iets inruilt, doet dat vooral bij Muntpunt en het Brusselse Ouderenplatform. Kansarmen benutten het pasje zoals gezegd vooral voor de inschrijving met korting voor een speelplein. Maar 732 personen bezochten ook culturele voorstellingen met korting. De cultuurwaardebon dan, die bij elke Paspartoe zit. Die blijkt aan hetzelfde euvel te lijden als de vroegere cultuurwaardebon. Slechts een kleine twintig procent van de bons die aan individuele gebruikers werd uitgereikt, werd ook effectief gebruikt.

Groeien

Het rapport beveelt aan het aantal verdeelpunten uit te breiden en het systeem te vereenvoudigen.

korting op voorstellingen of vrijetijdsactiviteiten. De Paspartoe werd in februari 2014 gelanceerd. Uit het evaluatierapport blijkt dat er ondertussen 6.306 passen zijn aangevraagd, waarvan 67

procent door kansarmen. De meeste pasjes werden verdeeld aan kinderen. Het pasje was immers nodig voor een inschrijving bij de speelpleinen aan reductietarief. Jongeren en studenten worden het minst bereikt.

Met sparen en omruilen gaat het nog altijd niet hard. Uit het rapport blijkt dat er ondertussen ‘slechts’ 18.151 punten werden bijeengesprokkeld door 2.357 personen. Een ﬂink deel van de pashouders heeft nog geen

Conclusie van het rapport? Het aantal uitgereikte Paspartoes moet naar omhoog. Voorts moeten groepen makkelijker gebruik kunnen maken van de pas. Het rapport beveelt aan om het aantal verdeelpunten uit te breiden, het systeem technisch te vereenvoudigen, de communicatie ﬂink te verbeteren en ook om het aantal culturele aanbieders uit te breiden. Brussels parlementslid Jef Van Damme (SP.A) vindt op basis van dit rapport dat de Paspartoe zijn doel ten dele bereikt aangezien vooral kansarmen zich het pasje aanschaffen. “De gewone, niet-kansarme gebruiker ziet de voordelen van de Paspartoe vooralsnog niet ten volle in, wellicht doordat hij het product te weinig kent.” In elk geval moet de nieuwe vrijetijdspas voor Van Damme de tijd krijgen om te groeien. “Alleen dan kan de Paspartoe uitgroeien tot hét instrument voor Brusselaars geïnteresseerd in het Nederlandstalige aanbod.”

Bettina Hubo

ADVERTENTIE

een Brusselse komedie van Paul Van Stalle en Joris D’Hanswijck vertaling: Roger Van de Voorde regie: Marc Bober

VANAF 6 DECEMBER 2015 ZINNEMA Anderlecht

TICKETS EN INFO 02/502 76 93 www.bebrusseleir.be

BDW 1501 PAGINA 4 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

UITGELICHT > MOLENBEEK WIL GEEN AMBTENAREN, WEL POLITIEAGENTEN

DE BURGEMEESTERS BLIJVEN DE BAAS SINT-JANS-MOLENBEEK – Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) overweegt om federale ambtenaren naar Molenbeek te sturen om de gemeente bij te staan bij domiciliecontrole. Maar dat ziet burgemeester Françoise Schepmans (MR) niet zitten. Professor Herman Matthijs (VUB / UGent) legt uit wat Binnenlandse Zaken kan en wat niet.

a de moordende raid in Parijs wil minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) Molenbeek ‘opkuisen’. Dat heeft hij al meer dan één keer herhaald. Een basisopdracht voor de gemeente is dat ze nagaat wie er allemaal in de gemeente woont, zo zei Jambon vorig weekend. In de krant De Tijd klonk het aldus: “De gemeentelijke administratie weet bijvoorbeeld niet wie allemaal in Molenbeek woont. Dat is een basisgegeven vanuit veiligheidsoogpunt. Achter sommige huizen aan de straatkant zijn constructies gebouwd die niet geregistreerd zijn. Ik overweeg om federale ambtenaren hun gemeentelijke collega’s te laten bijstaan om dat in kaart te brengen. En ik bekijk of we geen politiebe-

scherming moeten geven, want de ambtenaren voelen zich onveilig.” De hulp van de politie wil Schepmans wel, graag zelfs, maar federale ambtenaren ziet ze niet zitten, dat is ook niet nodig. Mustafa Er, woordvoerder van de gemeente: “Ik zou niet weten wat die paar ambtenaren kunnen doen. We moeten de mensen die vreedzaam samenleven in Molenbeek niet controleren, dat zou stigmatiserend zijn. Bovendien voert de gemeente zoals alle gemeentes controles uit als mensen zich in de gemeente willen domiciliëren en ook de dienst stedenbouw controleert als er regularisatieaanvragen zijn. Maar natuurlijk is Molenbeek een grote gemeente. Met 8.000 vertrekkers en nieuwkomers per jaar, zou de hulp van

MUSTAFA ER (WOORDVOERDER SINT-JANSMOLENBEEK):

“In Molenbeek vertrekken er ieder jaar zowat 8.000 mensen en komen er evenveel nieuwkomers in de plaats. De hulp van de federale politie zou welkom zijn”

de federale politie welkom zijn.” En, zo benadrukt Er, “Natuurlijk kunnen we een onderzoek openen op vraag van het federale niveau. We moeten samen strijden tegen radicalisme, banditisme, wapenhandel en mensenhandel. We moeten verdachten controleren, geen vreedzame burgers. Maar dat is werk voor de politie niet voor ambtenaren.”

Burgemeester baas De indruk ontstaat dat het federale niveau – dat na de aanslagen in Parijs een failed state genoemd werd – weinig vermag zonder de Brusselse gemeenten en politiezones - tenzij die politiezones fuseren. “Inderdaad zeer weinig,” zegt professor Matthijs. “De federale regering zou aan de financiering van de politiezones kunnen morrelen als de gemeenten niet meewillen, maar dan moet ze dat doen voor alle politiezones. De inkomsten van de politiezones zijn toch nog altijd voor 40 procent federaal. Natuurlijk kan het federale parlement de fusie van de zes politiezones stemmen, maar dat betekent een stemming van Vlamingen

tegen Franstaligen en dus de val van de regering. De Franstalige liberalen van de MR, waartoe burgemeester Schepmans behoort, zijn tegen de fusie omdat de partij op gewestelijk niveau in de oppositie zit en dus niet langer iets in de melk te brokkelen zou hebben wat de veiligheid aangaat.” Ook de bevolkingsregisters zijn een

DE WEEK IN BEELD DOOR IVAN PUT Verhoogd dreigingsniveau of niet, de Sint bracht afgelopen weekend een bezoek aan de bibliotheek van Jette, samen met een door de schoorsteen zwartgeblakerde Piet. De welgezinde Jetse kinderen poseerden parmantig voor de iPhone van hun ouders – het valt niet uit te sluiten dat de kiekjes sindsdien op de sociale media te bewonderen zijn.

WEEKOVERZICHT

BDW 1501 PAGINA 5 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

©BELGAIMAGE

WOENSDAG 25 NOVEMBER ROEMEENSE MAN VRIJGELATEN. De Roemeense man die zondagavond, tijdens de anti-terreuroperaties van de federale politie, inreed op enkele agenten in Molenbeek, is door de onderzoeksrechter vrijgelaten. De man had geen kwade bedoelingen. Hij zou gepanikeerd hebben.

DONDERDAG 26 NOVEMBER DIRECTEUR GESCHORST. Het schepencollege van de Stad Brussel schorst de directeur van het stedelijk Instituut AnneessensFunck. Bij een onaangekondigd bezoek van burgemeester Yvan Mayeur (PS) en schepen van Onderwijs Faouzia Hariche (PS) bleek de directeur niet tijdig op school aanwezig te zijn. De man kwam pas na acht uur opdagen – hij stond in de file – alhoewel hij was gevraagd om half acht al op school te zijn.

VRIJDAG 27 NOVEMBER WINTERPRET DAN TOCH VAN START. De stands van Winterpret openen de deuren dan toch al in de loop van de namiddag. Zowel de politie als de organisatoren nemen verhoogde veiligheidsmaatregelen.

ZATERDAG 28 NOVEMBER FEDERALE AMBTENAREN VOOR MOLENBEEK. Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) biedt federale ambtenaren aan om Molenbeek te helpen bij aderessencontrole. Burgemeester Françoise Schepmans (MR) weigert.

Professor Herman Matthijs (VUB, UGent): “De federale regering kan kiezen voor een versterkte aanwezigheid van de federale politie en het uitbouwen van inlichtingendiensten in Molenbeek.”

gemeentelijke bevoegdheid, het zijn de burgemeesters en de schepenen van Burgerlijke Stand die ze beheren, al is er wel een duplicaat bij Binnenlandse Zaken. Matthijs: “De gemeente kan Binnenlandse Zaken wel om hulp vragen en ook derden kunnen zich hierop beroepen. Ik ben bijvoorbeeld voorzitter van de commissie voor

“ “ HET WOORD

verkiezingsbetwistingen en bij twijfel aan een domicilie kan ik de hulp van Binnenlandse Zaken inroepen. Maar dat is het zowat, ook de fusie van de Brusselse gemeenten is een gewestelijke bevoegdheid.” We mogen uiteraard niet vergeten dat terrorismebestrijding wél een federale bevoegdheid is. Matthijs: “De federale regering kan ervoor kiezen

om permanent militairen naar Molenbeek te sturen en natuurlijk kan ze ook kiezen voor een versterkte aanwezigheid van de federale politie en het uitbouwen van de inlichtingendiensten in Molenbeek.”

MIVB ONTSLAAT GERADICALISEERDE WERKNEMERS. De Brusselse vervoersmaatschappij heeft vijf werknemers ontslagen omdat ze als extremistische moslimactivisten een gevaar vormden, dat weet de krant De Tijd. Ook de voortvluchtige Salah Abdeslam werkte tot 2011 bij de MIVB. Brieuc de Meeûs weigert het bericht te bevestigen of te ontkennen. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon – in dezelfde krant – heeft ‘men’ te lang de ogen gesloten voor de problemen. MERRY HERMANUS LEEST PARTIJGENOTEN DE LES. PS’er Merry Hermanus bekritiseert in een open brief aan voorzitter Elio Di Rupo zijn partij, die volgens hem alle alarmsignalen in de wind heeft geslagen en nooit heeft geanticipeerd op de grote problemen die zich vandaag stellen. Vooral oud-burgemeester Philippe Moureaux moet het opnieuw ontgelden, Hermanus noemt hem ‘de nuttige idioot’ van de Molenbeekse imams.

ZONDAG 29 NOVEMBER

Danny Vileyn

Dit verpest tien jaar goed werk van meer dan honderd verenigingen” Sara Corsius van het gemeenschapcentrum De Vaartkapoen over de aanslagen in Parijs en de weerslag op het ‘terroristenbolwerk’ Sint-Jans-Molenbeek (in Het Nieuwsblad).

Brussel moet zich ervoor hoeden in het verleden te leven” Collegelid Pascal Smet (SP.A) over het Bruegeljaar (in de raad van de VGC).

TOCH VOLK OP WINTERPRET. Met de terreurdreiging vreesden de organisatoren van Winterpret het ergste, maar het eerste weekend verloopt beter dan verwacht. De Belgen zakken in groten getale af naar Brussel, maar buitenlandse toeristen laten het vooralsnog afweten.

MAANDAG 30 NOVEMBER DRIE MOLENBEEKSE METROSTATIONS EXTRA BEVEILIGD. Maandag zijn drie metrostations in Sint-Jans-Molenbeek enkel toegankelijk via de hoofdingang. Het gaat om de stations Ossegem, Beekkant en Weststation. Dat gebeurt op vraag van de federale politie, zo meldt de MIVB. Volgens VTM zijn er extra veiligheidsmaatregelen genomen omdat de politie een sms zou onderschept hebben waarin sprake zou zijn van een aanslag in het metrostation Beekkant. KAPPERS WERKEN GRATIS VOOR AIDSONDERZOEK. Daags voor Wereldaidsdag offeren 93 kappers van het opleidingscentrum van L’Oréal in Sint-Agatha-Berchem hun vrije maandag op om 365 klanten te bedienen. De opbrengst gaat naar Aidsonderzoek. Vijf op de duizend Brusselaars zijn seropositief.

DINSDAG 1 DECEMBER

Zondagseks

Hoerenlopers die verknocht zijn aan de bordelen in Sint-Joost gaan zich per 1 maart 2016 moeten leren beheersen. De gemeenteraad heeft beslist dat seks in de bordelen dan niet meer mag tussen 23 uur ‘s avonds en zeven uur ‘s ochtends. En op zondag is hoerenlopen al helemaal verboden. Timemanagement heet zoiets in de boekskes. Met de verplichte sluiting op zondag kan burgemeester Emir Kir (PS) alvast niet verweten worden dat

hij de hoeren aanpakt omwille van zijn conservatieve achterban. Anders had hij de bordelen wel verplicht op vrijdag te sluiten. Maar Kir is niet dom, helemaal niet. En de hoerenlopers die het op zondag niet meer kunnen houden? Ach, zelfbediening is nog altijd een goedkoop alternatief. Danny Vileyn

N-VA HAALT UIT NAAR FREMAULT. Brussels Parlementslid Liesbet Dhaene (N-VA) haalt zwaar uit naar Brussels Leefmilieuminister Céline Fremault (CDH). Fremault zit de Nationale Klimaatconferentie voor en schuift de schuld voor het mislukken van een Belgisch akkoord in de schoenen van de N-VA. Volgens Dhaene misbruikt Fremault haar positie om politieke spelletjes te spelen. CDH zit federaal in de oppositie. België staat met de billen bloot op de Klimaatconferentie in Parijs. Samengesteld door Danny Vileyn

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP SURF NAAR BRUSSELNIEUWS.BE EN SCHRIJF JE IN OP DE NIEUWSBRIEF

BDW 1501 PAGINA 6 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

De familie Roex-Downes uit Anderlecht is al enkele jaren steungezin voor Pamela en haar twee zoontjes. “We doen eigenlijk niet zo heel veel, maar toch maakt het een verschil.”

SAMENLEVING > HET GEZIN ROEX-DOWNES IS STEUNGEZIN VOOR PAMELA EN HAAR JONGENS

‘HAAST EEN DOCHTER VOOR ONS GEZIN’ ANDERLECHT – Pamela en haar jonge tweeling moeten het leven door zonder familie in de buurt. Voelde ze iets voor een steungezin, vroeg Minor-Ndako haar, het opvangtehuis voor minderjarige vluchtelingen en asielzoekers waar ze woonde. Het gezin Roex-Downes omarmde haar en haar kroost. “Ze zijn er wanneer ik hen nodig heb. Ze doen hun best om ons gelukkig te maken.”

ondagochtend, 9 uur, Anderlecht. Een gevulde ontbijttafel vol koffiekoeken blaakt van gezelligheid. Het voltallige gezin van Ann Roex en Chris Downes wacht opgewonden op het bezoek van ‘grote zus en de broertjes’. Zodra Pamela binnenkomt, vliegen de jonge gezinsleden Hannah (16), Anton (10) en Lucas (13) Pamela en haar tweeling om de hals. Het gezin Roex-Downes is al sinds 2012 steungezin voor Minor-Nda-

ko, als een van de eersten. Ann was als huisdokter al verbonden aan de opvangorganisatie. “Wij hebben ons gewoon voorgenomen om een leuke band met Pamela op te bouwen. Je mag ons niet zien als een pleeg- of adoptiegezin. Pamela is een heel zelfstandige vrouw. Ze heeft geen adoptie nodig. Wat wij proberen te doen, is af en toe wat informatie of hulp toereiken.” Maar de relatie is meer dan dat, voegt ze eraan toe: “We vinden het

heel leuk om Pamela te kennen. We kunnen niet zeggen dat ze onze dochter is, maar ze hoort er toch bij. Pamela mag ons in het midden van de nacht opbellen.” Dat is bijvoorbeeld voorgevallen toen de tweeling ernstig ziek was. De weg vinden naar de huisarts of de apotheek van wacht, is dan niet evident voor haar. “Het systeem is ingewikkeld als je er niet mee vertrouwd bent,” knikt Chris. Een afspraak voor het interview met

“Wij hebben het werk van Pamela’s voogd nooit in vraag gesteld. Wij hoefden haar dossier niet te kennen”

iedereen samen, eerder op de week, had moeten schuiven. Het hoge terreurdreigingsniveau had roet in het eten gegooid. Pamela, die met haar jonge gezin in Schaarbeek woont, had niet kunnen rekenen op een openbaarvervoersnetwerk dat op halve kracht draaide. “Ik heb de afgelopen dagen elke dag gebeld,” vertelt Ann Roex. “De terreurdreiging was voor Pamela indrukwekkend. Ik heb haar uitgelegd dat het leger in België niet op straat komt om oorlog te voeren, maar om te helpen.”

Vanzelfsprekend Pamela stelt in het gezin RoexDownes wel vaker de vanzelfsprekendheden in vraag. “Onze vertrouwensband is sterk, omdat we veel

BDW 1501 PAGINA 7 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

naar elkaar luisteren, elkaar laten uitspreken. Vaak denken we in bepaalde patronen.” Volgens Ann is het zelfs niet eens een kwestie van veel tijd vrij te maken. “Door goed te luisteren, win je veel tijd. Als steungezin kies je hoeveel tijd je vrijmaakt voor een jongere.” Van meet af aan heeft het koppel hun kinderen er van dichtbij bij betrokken. Hannah (16): “Ik weet nog dat ze ons vroegen wat wij ervan vonden. Ik denk dat ik het me allemaal niet zo goed kon voorstellen. Maar zodra Pamela en de jongetjes er waren, hebben we er met zijn allen snel aan gewend. Pamela is nu voor mij een vriendin, iemand die ik heel leuk vind.” Ze chatten en mailen geregeld, of gaan met het uitgebreide gezin op vakantie, en vieren kerstmis samen. “Soms mogen mijn kinderen hier slapen, zodat ik kan uitgaan,” lacht Pamela. Met haar Nigeriaanse vrienden gaat ze graag op stap. Ze houdt van Nigeriaanse muziek. Dat is voorlopig de enige manier waarop ze de band met haar thuisland levendig houdt. “Momenteel kan ik nog niet terug.” Of ze dat zou willen, spreekt ze niet uit. “België is heel goed voor mij,” is wat ze naar voren schuift.

Drempels amela, bijna 21, is drie jaar geleden P bij Minor-Ndako terechtgekomen. “Toen ik in het ziekenhuis kwam, zei men dat de plek waar ik woonde, niet goed voor me was.” Pamela kreeg onderdak in een studio van Minor-Ndako, met begeleiding om zelfstandig te kunnen wonen. In die tijd zette ze ook de stap om asiel aan te vragen, ook al was ze al een tijd in Europa. ”De begeleiders daar vonden het belangrijk dat er een steunfamilie voor me zou zijn, want ik heb hier geen familie.” Ze stond open voor het idee. Alweer in het ziekenhuis, kort na de vroege bevalling van haar tweeling, ontmoette ze dan haar nieuwe familie. Pamela is steeds voorzichtig als ze over het verleden praat. Bij vragen naar die eerste ontmoeting, zegt ze aanvankelijk dat het een vage herinnering is geworden. Vervolgens: “Ik voelde me heel gelukkig.” Nog even later durft ze ook wat twijfels van toen te benoemen. “De eerste keer dat ik naar hun thuis kwam, was ik wat bang, door alles wat ik meegemaakt had. Ook toen mijn kinderen hier voor het eerst mochten blijven slapen, was ik onzeker.” Een maand duurde het, vooraleer het ijs gesmolten was. Pamela is via Minor-Ndako ook naar school gestuurd. “Naar Don Bosco.” In haar thuisland was ze nooit naar school kunnen gaan, dus was het de eerste kennismaking met de schoolbanken. “Dat was moeilijk. Allereerst is er de taal. Ik verstond amper iets. Klasgenoten begrepen me wanneer we in het Engels communiceerden. Ik hield een aantal zaken voor mezelf. We waren gewoon schoolvrienden.” De gemiste jaren op school spelen Pamela soms parten. Vragen naar namen van straten, scholen of wijken, brengen haar in de war. Maar ze bereddert zich best. Zo vond ze zelf de schoolplek voor haar zoon-

STEUNGEZIN Een steungezin biedt steun naast de hulpverlening die Minor Ndako zelf voorziet. Dat houdt in: samen activiteiten doen, zoals winkelen, naar de film gaan, sporten, samen koken, bellen of mailen, enzovoort. Bedoeling is dat het sociaal netwerk van de jongeren wordt verruimd, dat ze leren anderen te vertrouwen. Zo wordt uiteindelijk hun integratie in de Belgische samenleving versneld. Minor-Ndako zoekt nog steungezinnen en -figuren. Interesse? www.minor-ndako.be

MINOR-NDAKO

tjes, nadat Ann haar een lijst had afgeprint met scholen. “De offi ciële boodschap luidde dat er geen plaats was, maar Pamela vond toch een plek,” zegt Ann trots. Ook bij het zoeken naar een job, heeft Pamela hen om wat hulp gevraagd. “Ik heb hen uitgelegd dat het moeilijk voor me is. Ann helpt mij zoeken naar mogelijkheden, waar ik makkelijk kan geraken. Zo kalmeert ze me, en zit ik niet aldoor te piekeren.”

richting die ook uitgingen, hoefden onze vriendschapsrelatie niet te bedreigen. Doordat je geen juridische verantwoordelijkheid hebt, hoef je minder afstand te houden dan een voogd.” Eenmaal Pamela asiel kreeg, verminderde wel het contact met haar voogd. Met de steunfamilie geldt er niet één formule. “Soms zien we elkaar heel intensief, op andere momenten minder. Maar dat wil niet zeggen dat we minder verbonden zijn,” zegt Ann.

Voogdij et gezin vervult geenszins de rol H van voogd. Ann: “Een steungezin hoeft zich niets aan te trekken van paperassen voor asielaanvragen of erkenning. Wij hebben het werk van de voogd nooit in vraag gesteld. We hoefden haar dossier ook niet te kennen. De paperassen, in welke

Uitwisseling r zijn uiteraard de fi jne uitwisseE lingen, zoals de verjaardag van de tweeling. “Er speelt dan luide Afrikaanse muziek. Iedereen is mooi gekleed, en doorheen de namiddag veranderen de kinderen van outfi t. De salontafel staat vol drankjes,

waar je niet meteen mag aankomen. Dat is nieuw en verrijkend voor ons.” In omgekeerde zin heeft Pamela de gewoonte opgepikt om voor te lezen aan haar kinderen. “Ann heeft me dingen bijgeleerd over speelgoed. Voorlezen kalmeert de jongens.” 11u nadert. Pamela laat de tweeling nog wat dollen met hun oudere broers en zusjes. Zelf past ze overlevingsgewijs voor de foto en trekt zich terug om zich op te maken voor de wekelijkse mis. “Je weet nooit met welk kapsel ze uit de badkamer terugkomt. Blauw, groen, kort, lang,” lacht Chris. Wanneer we vertrekken, springt ze gezwind uit de badkamer. Met haar haarknot zijdelings opgestoken en vuurrood opgemaakte lippen zwaait ze ons, samen met de andere gezinsleden, uit van bovenaan de trap. Kim Verthé

WELZIJN > NIEUWE LANDSTAAL ARBITRAIR GEKOZEN

WORDT HET GEVLUCHTE KIND EEN VLAMING OF EEN FRANSTALIGE?

Minor-Ndako is opgericht in 2000. De vzw biedt opvang en begeleiding aan niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. Het is gestart met één leefgroep. Intussen zijn er meer leefgroepen, maar ook thuisbegeleiding, begeleid wonen, en hulp aan Brusselse kinderen en hun gezin, Belgen en migranten. In 2012 fuseerde Minor Ndako met Juna, een opvangtehuis voor alleenstaande minderjarige asielzoekers, vaak slachtoffers van mensenhandel. Tot 18 december loopt een solidariteitsactie voor MinorNdako, georganiseerd door de Vlaams-Brusselse Media en de gemeenschapcentra. Meer info op www.brusselhelpt.be.

ANDERLECHT - Als jongeren bij Minor-Ndako vertrekken zijn ze herenigd met hun ouders of gaan ze naar een pleeggezin, een andere voorziening in de bijzondere jeugdzorg of een dienst begeleid zelfstandig wonen. Dan is de verplichte schooltijd (vaak deeltijds leren en werken) doorgaans achter de rug. Maar welke taaldoop hebben de kinderen op dat moment ondergaan? David Lowyck, directeur van vzw Minor-Ndako: “Veel hangt af van de taalrol die bij de asielaanvragen gehanteerd wordt door het commissariaat-generaal. En van de voogd die het kind krijgt toegewezen. Dus of een gevlucht kind een Nederlandstalige of Franstalige wordt, is heel arbitrair, volgens beschikbaarheid van voogden. De asielaanvragen van Afghanen worden bijvoorbeeld door Nederlandstalige dossierbehandelaars afgewerkt. Er zijn nu eenmaal meer tolken Pasjtoe-Nederlands

ADVERTENTIE

beschikbaar, dus is de keuze snel gemaakt als de procedure moet opgevolgd worden. Men zoekt dan naar een Nederlandstalige voogd, die doorgaans sneller in Vlaanderen woont. Als dergelijk kind aangemeld wordt voor jeugdhulp, wordt aangeklopt bij de toegangspoort in de provincie. Zo wordt van die kinderen Vlamingen gemaakt.” Minor-Ndako vangt zowel Franstalige als Nederlandstalige kinderen op, omdat ze in Brussel in een van beide talen naar school kunnen. Lowyck: “Door de taalkeuze zitten bij ons meer Afghanen en Syriërs, terwijl in een Waalse instelling makkelijker jongeren uit Guinee belanden. Al zijn er ook geschoolde Syriërs die al Frans kennen, maar dat zijn uitzonderingen. Jongeren vragen zelf zelden bewust naar een Nederlandse insteek, tenzij ze in Vlaanderen kennissen hebben. Eigenlijk hebben ze geen beeld van de tweedeling van de taalgemeenschapJMB pen in ons land.”

ADVERTENTIE

Als je maar hard genoeg rent, weet niemand meer waar je bent. Theater Artemis

Sociale Verhuurkantoren (SVK)

ZO 06 DEC ‘15 15:00

8+ Verhuur uw woning zonder risico en zonder zorgen

INFO & TICKETS: WWW.BRONKS.BE

Guinness World Record: De Grootste Letterkoekjespuzzel Ooit

a Gegarandeerde huur elke maand a

Verzekerd verhuurbeheer

Onderhoud van uw woning

a Hulp bij renovatie a Fiscale voordelen

www.fedsvk.be 02 412 72 44

BDW 1501 PAGINA 8 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

beledigd, en dat willen ze niet steunen. Dus eigenlijk begrijpen ze wel dat de redactie van Charlie Hebdo werd geviseerd. Aansluitend wordt er ook vaak het conflict tussen Israël en Palestina bijgehaald. Of: ‘ik wil niet dat er gemoord wordt, maar waarom verdient een aanslag in Parijs een minuut stilte en een in Palestina of Libanon niet?’. Jonge mensen gaan makkelijk mee in zulke verhalen, en vinden hun weg naar websites die het complot prediken. Ik vind dat gevaarlijk. Want het is een mentale voorbereiding op terrorisme.”

Guy Haarscher: “Alle religies leven bij gratie van context en interpretatie, wat wil zeggen dat ze ook kunnen geïnterpreteerd worden op een manier die overeenstemt met Westerse waarden.”

SAMENLEVING > VRIJZINNIG FILOSOOF GUY HAARSCHER (ULB) WIL GEEN COMPROMISSEN

‘HET FUNDAMENTALISME IS TE BELANGRIJK IN DE ISLAM’ BRUSSEL – Guy Haarscher is in Franstalig België een bekend verdediger van de vrijzinnigheid. Volgens de 69-jarige filosoof en terreurexpert mogen Westerse samenlevingen geen compromissen sluiten in naam van de diversiteit als die de diversiteit zelf aanvallen. “We hebben gefaald in Brussel. Op korte termijn is dialoog niet meer mogelijk.”

n Vlaanderen en Vlaams Brussel is Guy Haarscher onbekend. In 2012 kwam hij even in de schijnwerpers toen een debat tussen de Franse onderzoekster Caroline Fourest en MR-politicus Hervé Hasquin aan de ULB werd verstoord door moslims en extreemlinks. De religiekritische Fourest wilde toen spreken over haar religiekritiek en die van het Franse Front National, maar werd als ‘islamofobe’ weggezet door de demonstranten. Haarscher had de lezing georganiseerd, en was toen zeer scherp over de onruststokers. “Ze gedroegen zich als fascisten,” zei hij toen aan de RTBF. Wat is het wezenlijke verschil tussen terrorisme vroeger en

het huidige islamitisch geïnspireerde terrorisme? Guy Haarscher: “Vroeger was terrorisme vooral een politieke zaak, maar minder radicaal. Aanslagen viseerden toen ook onschuldigen, maar het idee dat achter het terrorisme van nu zit is helemaal anders. Terroristen willen angst zaaien, maar vroeger waren vooral politici het doelwit. Terwijl Islamitische Staat vooral mensen treft in hun dagelijkse bestaan, en uitsluitend op hen mikt. Die trend is begonnen op 11 september 2001, en is het nieuwe radicalisme geworden. De drijvende kracht achter de terreur is ook geen specifieke groep meer, maar een heuse ‘staat’, wat het gevaarlijk maakt, want die staat wil zichzelf in

stand houden, en ondertussen mensen blijven viseren.” “Het actuele terrorisme weet heel wat mensen te bereiken in onze steden. Er zit een sterke herislamiseringsbeweging achter, die wereldwijd veel invloed heeft. Islamitische Staat is daar een radicaal fenomeen van. Maar het probleem zit dieper: mensen die in het Westen zijn opgegroeid worden elders geschoold en zijn bereid om in het Westen een hele levenswijze aan te vallen. De passagiers van het in Egypte neergeschoten Russische chartervliegtuig werden door IS ‘Kruisvaarders’ genoemd. Die trend leeft binnen de hele moslimsgemeenschap, waar men opnieuw terugkomt op de Middeleeuwse Kruistochten. Omdat

“Ook moslims moeten rekening houden met een samenleving waarin iedereen vrij is” men het gevoel koestert dat het Westen iets tegen de islam heeft.” U zegt: radicalisering is eigenlijk een symptoom van een breder gedragen verhaal. Het verhaal van verwerping van onze cultuur, en van complotdenken? Haarscher: “Ja. Er is al te vaak die ‘ja, maar’. Mensen gaan niet akkoord met het geweld, maar ze vinden wel dat cartoonisten de profeet hebben

Ja, maar valt het ook niet te begrijpen dat moslims ons zelfbeeld aanvallen? We zijn tolerant en willen een neutrale staat, maar prediken wel de vrijzinnigheid als norm, wat dus niet neutraal is voor hen. Haarscher: “Pluralistische samenlevingen vereisen ingenieuze oplossingen. Dat geldt ook voor moslims die deel uitmaken van onze samenleving: ook zij moeten gemeenschappelijke grond zoeken met andere mensen uit diezelfde samenleving. En een goede methode daarvoor is de vrijzinnigheid, net omdat die de gewetensvrijheid als uitgangspunt neemt, waardoor moslims kunnen geloven wat ze willen. Dat model is meer dan vrijzinnig op zich, het garandeert vrijheid en veiligheid, en dat is meer dan neutraliteit.” “Niemand vraagt moslims om afstand te nemen van hun geloof. Maar dat houdt in dat ook moslims rekening moeten houden met een samenleving waarin iedereen, en niet alleen zij, vrij kunnen leven. Dat is het verschil met een moslimsamenleving als Saoedi-Arabië of Iran, waar de norm opgelegd wordt. Wij gaan in debat over de invulling van ons model, en dat is niet makkelijk, maar wel verdedigbaar.” “Maar neutraal is ons model niet, daarin hebt u gelijk. Toch garandeert het de grootste vrijheid voor iedereen. Ik kan het niet genoeg herhalen.” En wat als dat vrije model zelf als onderdrukkend wordt beschouwd, of ‘decadent’? Haarscher: “Ja, dan zitten we in het verwijt dat we zogezegd niet spiritueel meer zijn in het Westen, en dat de islam alleen probeert om daar wat verandering in te brengen, ten goede. Als ik met moslima’s met een hoofddoek praat, dan geven ze meestal toe dat ze die dragen omdat hun vader of broer dat beter vindt. Daar is dus niets spiritueels aan. Wel fundamentalistisch: eet dit of dat niet, draag je kleren zus of zo... Echte spirituele moslims doen dat niet, want ze beseffen dat aan andere mensen zeggen dat ze dit of dat moeten doen omdat God, of bij afwezigheid van God, een priester, dat zegt, ze aan politiek beginnen doen. Spiritualiteit vereist dat men het humanisme aanhangt, dat zegt dat mensen volwassen genoeg zijn om eigen keuzes te maken, in volle gewetensvrijheid.” Er zijn genoeg mensen die zeggen dat de mens daar niet gelukkig van wordt, van

BDW 1501 PAGINA 9 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

keuzevrijheid, en dat een vorm van onderdrukking daarom nog niet zo slecht is. En er zijn genoeg mensen die bereid zijn om dat te geloven... Haarscher: “Mensen argumenteren slecht, maar dat wil niet zeggen dat je niet met hen in debat moet gaan en hen moet respecteren. We moeten bereid blijven om onze samenleving uit te leggen. Altijd.” Anderen, zoals de eminente Franse filosoof Pierre Manent, denken dat we een compromis moeten sluiten met onze moslimmedeburgers, want dat het conflict over waarden anders zal blijven bestaan en erger zal worden. Waarom niet bepaalde dingen toestaan, zoals hoofddoeken en halalmaaltijden, als dat het samenleven bevordert? Haarscher: “Dat kan in een vredevolle samenleving. Maar ik denk dat het fundamentalisme al te belangrijk is geworden in de islam. In zo’n context, waar mensen al niet vrijuit meer durven praten, moet je geen compromissen sluiten met de extremisten. Dat zegt een Franse onderzoeker als Rachid Benzine (die de Koran uitlegt aan jongeren, zie het interview in BDW 1444 van 2 oktober 2014, red.) trouwens ook. We mogen ons niet laten vangen door mensen die de mensenrechten gebruiken om een onderdrukkende agenda door te voeren. Want dat is wel wat er dreigt te gebeuren in een

samenleving die een verregaand ‘compromis’ sluit dat gevolgen heeft voor het samenleven in de openbare ruimte.” “Vergis u niet: men stelt zo’n compromis voor in naam van de diversiteit, terwijl we zo niet in een diverse samenleving zullen terechtkomen. En we moeten vooral geen compromis sluiten in een wereld waarin we de enigen zijn die bereid zijn zo toegeeflijk te zijn. We worden in het Westen al als zo zwak aanzien...” Zegt u dan dat er eigenlijk niet gepraat kan worden met de islam? Dat die godsdienst niet compatibel is met ons waardensysteem? Haarscher: “Nee. Dat zeggen de salafisten, niet ik. Alle religies leven bij gratie van context en interpretatie, wat wil zeggen dat ze ook kunnen geïnterpreteerd worden op een manier die overeenstemt met Westerse waarden. Kijk naar Tunesië: daar probeert men dat, en het lijkt te werken.” En wat stelt u hier dan voor? Haarscher: “Degelijk filosofieonderwijs, beginnend met kleine stapjes. Daar hebben we gefaald in Brussel. Il y a un grand travail à faire. Maar maak u geen illusies: het zal veel tijd in beslag nemen. Want op korte termijn zie ik een degelijke dialoog niet meer mogelijk.”

Christophe Degreef

P-PRAAT Het was weer zover: de Fédération Wallonie-Bruxelles zat in Québec. Om de zoveel tijd is dat voor Brusselse en Waalse politici zoiets als te voet naar Compostela gaan: ‘we moeten naar Québec’, anders leven we niet. Ironisch genoeg zat ook de Franse gemeenschapsminister bevoegd voor Aide à la Jeunesse Rachid Madrane (PS) in Québec ten tijde van de aanslagen in Parijs, en wel om over de preventie van radicalisering te praten (sic). Of Madrane daarbij moest leren van Québec of omgekeerd is niet duidelijk. Madrane wist alvast te melden aan een journalist van La Libre Belgique dat er tien jongeren tegengehouden zijn om naar Syrië te vertrekken sinds hij minister is. Mocht er iemand eens Madrane kunnen verhinderen om naar Québec te gaan, dat zou groter nieuws zijn. Hoe zou het trouwens zitten met de klimaatboot waarop Brussels SP.A-parlementslid en Molenbeeks gemeenteraadslid Jef Van Damme plaats heeft genomen om naar Parijs te varen? Ergens vorige week kwam ons ter ore dat die boot panne zou hebben gehad. Niet dat Van Damme daardoor gevangen zit, hij werd tijdens zijn trip immers al verschillende keren in het Brusselse gespot. We zouden een mopje kunnen maken over een schip zonder kapitein, en de desastreuze gevolgen daarvan voor het klimaat, maar we houden ons in. Wel hebben we gemerkt dat, sinds Van Damme weg is, er opnieuw massaal foutief op de gemeenteplein van Molenbeek wordt geparkeerd. Vooral door journalisten. Zo gaan we er ook niet komen, aan schone lucht. Kom definitief terug, Jef!

CHIEN ÉCRASÉ Voor het geval u het zich afvroeg: die militairen in het straatbeeld, dat zijn ook mensen. Zo werden vorige week in het Brusselse gespot: een militair die onder een verwarmd terras ging staan omdat het koud was, een militair die geld uit de muur haalde – waar is die mitraillette intussen gebleven?, een militair die lachte naar de mensen en een militair die voor de deur van het Flageygebouw stond. Wat dat laatste betreft: wij hebben ons altijd veilig gevoeld, dank. Wij zijn trouwens banger van een consultant met goede bedoelingen dan van Salah Abdeslam met een bommengordel. Maar, euh, dreigingsniveau 4, en tegelijkertijd de kerstmarkt die opengaat... We begrijpen dat die militairen dus in alle opzicht echte mensen zijn, maar dit gaat wel erg ver. Hoewel: een christelijk consumptiefeest bewaken dat altijd opgeluisterd wordt met een of ander gastland – in de regel Québec of een ander Franstalig oord waar men aan preventie doet – dat is belangrijk. En wie weet wat er gebeurt als een terrorist zich opblaast naast de tartiflette savoyarde. Juist. Begin dan maar eens een stadsmarketing te doen met katten.

ADVERTENTIE

HAD U GRAAG EEN VOORSMAAKJE VAN ONS NIEUWE MODELAPPARTEMENT? AL ENTI S D I S RE ICE

S E R VLU DEktisD ch e I NanbCod voannlijkperadiensten A erso en p AAR J 2 S NU

TI A R G

OPENDEURDAG OP ZONDAG 6 DECEMBER CHAMBON. KOM VAN ONZE OPENDEURDAG PROEVEN EN BEZOEK HET NIEUWE MODELAPPARTEMENT. WOLVENGRACHT 48, 10-17U.

EEN VASTE WAARDE OP EEN UNIEKE LOCATIE • Uniek historisch erfgoed: een duurzame investering • Prime location in het hart van de Europese hoofdstad • Meer info vindt u op www.thechambon.be of 02/201 00 01

www.thechambon.be

Vastgoedprojecten op toplocaties 02/201 00 01

BDW 1501 PAGINA 10 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

die ondernemers adviseren, Impulse bijvoorbeeld. Walravens: “De Brusselse overheid creëert liever zelf een aanbod van gratis advies dan dat ze de vraag ondersteunt. Wij zouden liever zien dat de overheid een soort adviescheque geeft waarmee de starter terecht kan bij een persoon of instantie naar keuze, zijn boekhouder, een consultant, of Unizo. Dan heb je ook geen oneerlijke concurrentie.” Wat is prioritair voor een beter ondernemersklimaat in Brussel? Walravens: “De samenwerking tussen gewest en gemeenten moet beter. Ik denk aan de parkeerreglementen, de lokale belastingen. Wat ook veel beter kan is de mobiliteit. In mijn bedrijf doen de chauffeurs er nu twee keer zo lang over om de producten ter plaatse te krijgen dan tien jaar geleden.”

Bernard Walravens verkoopt behalve vlees ook veggieburgers. “Je moet goed luisteren naar de markt.”

ECONOMIE > BERNARD WALRAVENS, NIEUWE VOORZITTER VAN UNIZO BRUSSEL

‘NU BLIJVEN KLAGEN HEEFT GEEN ZIN’ JETTE – De Brusselse afdeling van Unizo heeft na vijftien jaar een nieuwe voorzitter. Georges De Smul draagt de fakkel over aan Bernard Walravens (47) van het gelijknamige vleesverwerkende bedrijf uit Jette. “Unizo wil inspireren. Het is niet de bedoeling de Brusselse ondernemers te vervlaamsen.”

ok al woont hij al vijftien jaar vlak over de gewestgrens, toch voelt de nieuwe voorzitter zich een ketje in hart en nieren. Zijn overgrootouders en grootouders hadden slagerijen in Schaarbeek en Halle, zijn ouders vormden de zaak om tot een vleesgroothandel in Schaarbeek. Daar groeide Bernard Walravens op. Als prille twintiger stapte hij in het familiebedrijf, dat kort nadien naar Jette verhuisde. Ook de nv Walravens, die voornamelijk levert aan grootkeukens, had vorige week te lijden onder de terreurdreiging. Afgelopen maandagochtend stonden 12.000 porties vlees klaar om te vertrekken naar de schoolkeukens. “De scholen bleven dicht, die bestellingen zijn dus niet

vertrokken. Gelukkig hebben we een deel kunnen verwerken. Ons verlies is dus verwaarloosbaar in vergelijking met dat van cafés en winkels in het centrum die dagenlang geen klant gezien hebben. Voor hen is het dramatisch. Vele kleine zelfstandigen hebben onvoldoende marge om dit te dragen.” Wat kunnen de handelaars doen? Wat moet de overheid doen? Bernard Walravens: “De handelaars moeten voortboeren, blijven klagen heeft geen zin. Ze moeten de klanten duidelijk maken dat het schoon en veilig is in Brussel. En de overheid? Die moet de tanks uit de voetgangerszone zien te krijgen en

opnieuw vertrouwen creëren. Het zou Stad Brussel ook sieren als ze, ter compensatie, nu eindelijk een belasting als de taks op de uithangborden liet vallen.” Welke rol wil Unizo spelen in Brussel? Walravens: “We willen de Brusselse ondernemers onze expertise, opgebouwd in Vlaanderen, aanreiken. Het is niet onze bedoeling om de Brusselse ondernemers te vervlaamsen.” Maar is het Vlaamse aanbod wel geschikt voor Brussel, waar een minderheid Nederlands spreekt? Walravens: “Ons aanbod is in de eerste plaats bedoeld voor Nederlandskundige ondernemers. Wie geen Nederlands verstaat, heeft weinig aan de info op onze website. We hebben niet de middelen en de ambitie om alles te vertalen. Anderzijds zijn we wel van plan om lokaal te gaan werken en activiteiten in de

“Die voetgangerszone is een goede zaak, maar ze moet wel met de auto bereikbaar zijn”

gemeenten op te zetten, al dan niet met partnerorganisaties. Die initiatieven zullen wel meertalig zijn.” In Brussel zijn er ook heel wat publieke organisaties

En dan is er nu ook nog de voetgangerszone die vele handelaars grijze haren bezorgt. Walravens: “Die voetgangerszone is een goede zaak, maar ze moet wel met de auto bereikbaar zijn. Voor die zone open ging, hadden dus eerst de benodigde parkings en het parkeergeleidingssysteem operationeel moeten zijn. Nu is het andersom gebeurd.” “Voor Unizo komt het er op aan om de verschillende belangen te verzoenen. De stad is van de bewoners, van de voetgangers, maar ook van de bedrijven, de pendelaars, de toeristen.” Ander heikel punt in Brussel blijft het grote aantal laaggeschoolde werklozen. Walravens: “Een deel van de opleiding kan op de werkvloer gebeuren. De werkgevers moeten hun verantwoordelijkheid nemen door meer stages aan te bieden.” Toch staan veel werkgevers niet te springen om stagiairs. Walravens: “Een stagiair begeleiden kost behoorlijk wat tijd en energie. De overheid moet zich daar bewust van zijn en de bedrijven financieel ondersteunen. Ook zou ze ervoor kunnen zorgen dat de mensen al een juiste basisattitude hebben voor ze op stage gaan. Zeker voor laaggeschoolden is basisattitude – op tijd komen, je aan afspraken houden – primordiaal.” De economische crisis begint stilaan achter ons te liggen. Hoe hebt u uw bedrijf erdoorheen geloodst? Walravens: “Door te investeren in een nieuwbouw met betere koelingstechnieken waarmee de kwaliteit kon verbeterd worden en de kosten konden worden verlaagd. En door altijd goed te luisteren naar de markt. Heel wat mensen eten bijvoorbeeld minder vlees, sommige bedrijven houden op donderdag veggiedag. Kunnen wij die dag dan niets leveren? Jawel, want wij hebben nu ook veggieburgers in de aanbieding.” Bettina Hubo

ADVERTENTIE

04.12 & 05.12 BOEKENVERKOOP Duizenden boeken, cd’s en dvd’s voor €2 of €5!*

met optrede ns van

VR 04.12 • 10:00 - 22:00 ZA 05.12 • 10:00 - 18:00 * per verkocht item gaat € 0,50 naar Kom op tegen Kanker

de Vorlesebühne vr 04.12 • 19:00 - 20:45 de Sint za 05.12 • 15:00 - 16:30

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel

www.muntpunt.be    # Muntpunt

BDW 1501 PAGINA 12 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Marisa Mendoza (midden) en Ann Milis (rechts) staan elke dag aan de schoolpoort van de Sint-Jorisschool.

DEZE WEEK AAN DE SINT-JORISSCHOOL > SCHOOLPOORTMEDEWERKERS ELKE DAG OP POST

POORTWACHTERS TEGEN ARMOEDE BRUSSEL – Elke schooldag staan Ann Milis en Marisa Mendoza aan de poorten van de Sint Jorisschool. Ze begroeten alle mama’s hartelijk en geven de kinderen een aai over hun bol. Discreet speuren ze naar signalen van armoede.

e ene week staan ze aan de kleuterschool in de Cellebroerstraat, de andere week aan de basisschool in de Nieuwlandstraat. “Bonjour”, “Salam Aleikum”. Ann Milis en Marisa Mendoza gebruiken hun uitgebreide talenkennis – van Spaans tot Lingala en Swahili – om de families zoveel mogelijk in hun eigen taal te begroeten. Zodra moeders en vaders hun kroost hebben losgelaten op de speelkoer, is er tijd voor een praatje. Dezer dagen gaan vooral de aanslagen in Parijs en de terreurdreiging in Brussel over de tongen.

In de Sint-Jorisschool heeft 90 procent van de scholieren een GOK-statuut (Gelijke Onderwijskansen, red.). “Een jaar geleden klopte de directie van de school bij ons aan,” legt Ann Milis, ervaringsdeskundige van Vrienden van het Huizeke, uit. De school had gemerkt dat wanneer ouders konden praten met een ervaringsdeskundige, dat een positief effect had op de ouderbetrokkenheid, én op de kinderen. Vrienden van het Huizeke is een van de zeven verenigingen in Brussel waar armen het woord nemen. De werking focust op onderwijs. Het

“Wij moeten vaak de ouders ontstressen, opdat de kinderen ontstresst geraken. Mensen in armoede zijn vaak erg opgejaagd en hun rust kwijt”

Huizeke organiseert in zijn uitvalsbasis op het Vossenplein al jaren huiswerkklassen, en werkt ook al langer op ouderbetrokkenheid. Zo richten ze sinds een tiental jaar een oudergroep in. “We zijn ermee begonnen op vraag van mama’s die hier over de vloer kwamen. Ze kloegen erover dat ze niet begrepen wat hun kinderen allemaal leerden en aan activiteiten deden op school. Ze begrepen ook niet de verwachtingen.” “Het ging vaak over facturen. We zijn toen beginnen te bemiddelen met schoolbesturen. We gaven tips, ‘zoals begin met de laatste factuur die nog openstaat, of de kleinste factuur’. Of: ‘Vraag niet bij langere uitstappen dat kinderen vijf paar schoenen bij moeten hebben’.” Het initiatief is gegroeid tot een project waarbij ouders in armoede mee het beleid kunnen

ADVERTENTIE

BDW 1501 PAGINA 13 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015 Vlaams-Brusselse Media en de Gemeenschapscentra presenteren:

adviseren en vormingen rond kansarmoede naar België te komen, is mijn wereld volledig voor leerkrachten en directies mee vorm veranderd. Dat is ook een ervaring die helpt kunnen geven. om iedereen die hier zijn weg moet zoeken, te helpen en kansen te bieden.” Nuldelijnszorg Hun filosofie is dus dat niet alleen leerkrachSinds januari is daar dus het schoolpoort- ten en directies moeten ‘gevormd’ worden, project bijgekomen. Wat Milis en Mendoza maar ook de ouders in armoede. “Ouders zitdoen, is nuldelijnszorg. Dat is zorg aanbie- ten ook met vooroordelen tegenover de school, den zonder dat iemand erom vraagt. “Wij à la ‘ze snappen het niet’. Je krijgt een botsing. stappen op de mensen af.” De ‘poortwach- Je moet elkaars leefwereld leren kennen.” ters’ begeleiden intussen intensief zo’n veertigtal gezinnen, vaak alleenstaande mama’s. Druk van de ketel Begeleiding houdt in dat ze regelmatig bij De schoolpoortmedewerkers nemen vaak die gezinnen thuis over de vloer komen. Ze druk van de ketel. “Ouders in armoede willen leiden hen ook toe naar de juiste sociale of ook dat hun kinderen slagen, ze willen niet dat medische begeleiding, of naar betaalbare de geschiedenis zich herhaalt, en vaak leggen cursussen voor gezinsleden. Eventueel gaan ze daardoor zelfs de druk heel hoog. Wij moede dames ook mee op doktersbezoek, maar ten vaak de ouders ontstressen, opdat de kinenkel op vraag van de families zelf. Af en toe deren ontstresst geraken. Mensen in armoede regelen ze ook uitstappen. “We doen hen zijn vaak erg opgejaagd en hun rust kwijt.” even ontsnappen aan de problemen. Zeker Soms moeten Ann en Marisa pijnlijk eerlijk alleenstaande mama’s lopen het risico ge- zijn. Dat lukt, gezien de stevig opgebouwde ïsoleerd te geraken en hebben vaak nood aan vertrouwensband. “Als ouders absoluut willen een volwassen gesprek. Samen simpelweg dat hun kind ASO doet in het Nederlandstalig een tas koffie drinken, kan wonderen doen.” onderwijs, dan moeten ouders ook investeren. De bedoeling is om de gezinnen zoveel mo- Dan moeten ook zij bijvoorbeeld gemotiveerd gelijk te empoweren, opdat zij zelf de moed zijn om Nederlands te leren. Ook in onze vinden om zelfstandig zaken te regelen. huiswerkklassen eisen we vanaf dit jaar dat Mendoza en Milis knikken veelzeggend de ouders aanwezig zijn, omdat we merkten naar elkaar. Beiden moeten ze denken aan dat ouders ook nood hebben aan ondersteuMalika* die ze allebei kennen. De vrouw ning bij de opvoedingstaak. Samen naar de heeft recentelijk, na een lang aanvaardings- huiswerkklassen komen, draait om een band proces over het syndroom van Down bij één scheppen met het kind, interesse tonen voor van haar kinderen, uiteindelijk zelf de stap de competenties en talenten van het kind,” algezet om aangepast onderwijs voor haar dus Marisa. zorgenkind te zoeken. “Cultureel gezien en uiteindelijk ook financieel was dat een harde Model voor middelbaar? De duobaan staat niet op zichzelf. Er is een dobber.” Ook de kinderen krijgen veel aandacht. Leer- intense samenwerking met het Brussels Platlingen in een armoedesituatie kunnen vaker form Armoede, de leraren, de zorgcoördinator moeilijker abstract denken, hebben meer tijd en de directie van de school, net als met CLBnodig en moeten veel meer inspanningen begeleiders. “Een leerkracht kan zoiets als leveren voor een zelfde resultaat. “We luis- kansarmoedeproblemen niet alleen aan. Er teren naar hun verhalen en frustraties, thuis zijn wel CLB-medewerkers, maar die zijn overen in de klas. We doen dat heel spontaan, belast en hebben dikwijls acht scholen onder vaak één op één. Uiteraard zijn we heel dis- hun hoede. Daardoor hebben ze weinig tijd en creet naar de ouders toe.” worden ze door velen, ouders en leerlingen, gezien als diegene bij wie je terechtkomt als er Tandem problemen zijn. Dat zou niet mogen.” De kracht van het duo ligt in de complemen- Het schoolpoortproject wordt voorlopig voltariteit. Marisa Mendoza is maatschappelijk ledig door eigen middelen gefinancierd, maar werkster, dus goed in methodieken en in dat is niet vol te houden. Vzw Vrienden van het dossiers. Ann Milis is ervaringsdeskundige Huizeke zoekt naar reddingsboeien. “Er zijn al veel scholen die ook zo’n werking zouden wilin de armoede. Milis: “Ik ben opgegroeid in armoede. Mijn len. De armoedeproblematiek in Brussel is givader kwam uit generatiearmoede. Tijdens gantisch, en daalt niet. Als we mogen dromen, mijn prille puberjaren geraakte hij verlamd trekken we het project door naar het middeldoor een ongeval, waarna ik mijn moeders baar onderwijs, waar ouderbetrokkenheid een steun en toeverlaat werd. Hoewel ik antro- nog veel lastiger probleem is. En dan beginnen pologie had willen studeren, was het hoogst we bij Anneesens-Funck.” Kim Verthé haalbare een opleiding kinderverzorging. Daarna heb ik me nog bijgeschoold als opvoedster. Maar ik kreeg een zware en problematische echtscheiding te verwerken. *De naam van de genoemde persoon is Intussen ben ik de enige kostwinner in een veranderd om privacyredenen. nieuw samengesteld gezin van zes. De situatie van armoede duurt dus voort tot op de ADVERTENTIE dag van vandaag, en ik hou mijn hoofd boven water.” Het geeft Ann Milis alleszins de nodige bagage om signalen rond armoede op te vangen bij anderen, en het sterkt haar dat ze haar eigen ervaringen kan inzetten. “Ik werk vanuit mijn buik.” Ze kan naar eigen zeggen Deze dienst wil u de nodige vooral de ‘binnenkant’ van armoede goed informatie bezorgen om u wegwijs begrijpen: de sociale uitsluiting, schaamte, te maken in uw zoektocht naar enzovoort. mogelijkheden, voorzieningen voor Ann krijgt versterking van Marisa, en ook personen met een handicap zij put uit haar eigen leven: “Ja, ik behoor tot de middenklasse. Maar vergis je niet. Daar bestaan ook stereotypen over. Toen ik tijdens mijn tienerjaren in Peru leefde, is mijn alle werkdagen van 9 tot 12u30, moeder gestorven aan kanker. Ineens moest maandag, dinsdag en donderdag van 13 tot 15u30 ik beslissingen nemen in het huishouden en een grotere verantwoordelijkheid opnemen Bezoeken enkel op afspraak voor de zorg van mijn broer, het was alsof ik de plaats van mijn mama moest overnemen. puzzel@resonansvzw.be Toen mijn Peruviaanse papa besliste om

Puzzel

✆ 0800-15045

n Minor-Ndako ten voordele va

e e niet-begeleid w n e k a m n e Sam lingen sterk! te ch lu v e ig r minderja

e b . t p l e h l e s s u r Doe mee via b Wat kan jij doen? Brussel Helpt loopt van 15 november tot 5 december

Koop een plaatje op FM Brussel Doneer geld in één van de collectebussen in jouw gemeenschapscentrum of op volgend rekeningnummer: BE18 4245 5298 2165 Kom naar één van de vele evenementen, bijvoorbeeld:

ewoud n e o r G t e h n a v Raymond ey 5.12 g la F @ e r o n o e &L Raymond van het Groenewoud speelt op algemeen verzoek solo aan zijn piano. Het voorprogramma wordt verzorgd door de Brusselse band Leonore. Maak je avond compleet met een diner voor het concert.

Koop je tickets via brusselhelpt.be/raymond

je op brusselhelpt.be nd vi da en ag ge di lle vo De Brussel Deze Week

BDW 1501 PAGINA 14 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

BRUSSEL-STAD > OVERLEGCOMMISSIE GEEFT NEGATIEF ADVIES VOOR BOUWPROJECT WARANDEPARK

BYRON NIET NAAST CONFERENTIES? De Brusselse overlegcommissie volgt met haar negatief advies de Koninklijke Commissie Monumenten en Landschappen, die een groot bouwproject - renovatie van historische woningen en de bouw van een conferentiecentrum - niet ziet zitten. De Overlegcommissie vreest dat de geplande renovatie te weinig rekening zal houden met het historische karakter van de panden. De eigenaar van de huizen, de WestVlaamse familie Hannecart-Vande Vyvere (van Matexi, red.) gaat er nochtans prat op dat zij rekening zullen houden met dat karakter. Het is hun bedoeling om op een strategische plek in de stad een conferentiecentrum te bouwen dat verhuurd kan worden aan allerhande

De Stedenbouwkundige overlegcommissie van de Stad Brussel heeft een negatief advies uitgesproken over de verregaande renovatie van vijf achttiendeeeuwse huizen aan het Warandepark. Daaronder het huis waarin de Britse aristocraat Lord Byron gelogeerd heeft.

Het zwaartepunt wordt het hotel-Lalaing, rechts op de foto met vlag. Het Byronhuis is uiterst links. ADVERTENTIE

SECUNDAIR ONDERWIJS SCHOOLJAAR 2016 - 2017

NAAR DEZELFDE SCHOOL ALS BROER OF ZUS? Ga naar de school tussen 4 en 15 januari 2016

Je kind inschrijven in een Nederlandstalige secundaire school in Brussel? Kijk op inschrijveninbrussel.be. Heb je al een kind op de school? Dan hebben broers en zussen voorrang in die school, in het 1e leerjaar. Ga naar de school tussen 4 en 15 januari 2016. En schrijf broer of zus in! Ook kinderen van schoolpersoneel hebben dan voorrang. Belangrijk! n Na 15 januari 2016 is er geen voorrang meer voor broers, zussen of kinderen van schoolpersoneel. n Voor andere kinderen verschilt de procedure. In sommige scholen moet je aanmelden, tussen 4 en 29 januari 2016. Vragen? Surf naar inschrijveninbrussel.be

vzw’s, denktanks en serviceclubs. Er was zelfs even sprake van dat de Amerikaanse Harvard-universiteit naar de plek zou komen. Hannecart en zijn architect Paul Lievevrouw verklaarden onlangs nog in deze krant dat zij net om het prestige zoveel mogelijk rekening wensten te houden met de historische bouwstijl, maar desondanks de binnen- en achterkant wel grondig wilden moderniseren. Eerder hadden ze het project al eens aangepast na opmerkingen van de Koninklijke Commissie. Buurtbewoner en activiste Henriette van Eijl is alvast blij dat het project er voorlopig niet komt, al vreest zij dat stad en bouwpromotor onder één hoedje zullen spelen en het nodige lobbywerk zullen verrichten. Uiteindelijk beslist het Brussels Gewest. Bij het ter perse gaan was het onduidelijk of Gaëtan Hannecart rekening wil houden met de opmerkingen van de commissie.

Christophe Degreef

BDW 1501 PAGINA 15 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

ANDERLECHT > SPANDOEKEN ZETTEN MEERTALIGE SCHEUTWIJK IN DE VERF

IDENTITEIT IN 35 TALEN ‘Ik ben wie ik word’. Die alleszeggende zin hangt nu in 35 talen op grote spandoeken tussen de bomen van de Scheutwijk. Kunstenares Mariska De Mey vroeg toevallige passanten uit de Scheutwijk om deze zin in hun taal te vertalen. Dat Brussel een lappendeken van nationaliteiten, bevolkingsgroepen en bij uitbreiding moedertalen vormt, is nagenoeg bekend. Met dit sociaal-culturele kunstproject wordt dit op een heel fraaie visuele manier weergegeven. Mariska begon aan het project in het kader van het wijkcontract Scheut dat nu op zijn einde loopt. Ook leerlingen van de middelbare graad van de Anderlechtse Academie voor Beeldende Kunsten dachten na over de zin. Zij zullen binnenkort stoffen zeefdrukwerkjes wikkelen rond de stammen van de bomen. Mariska stelt het thema identiteit centraal in haar werk. Ze deed dat al een paar jaar terug met de slagzin ‘Ik ben wie ik ben’ in de Anneessenswijk. Nu liep ze tussen augus-

V.l.n.r.: de spandoeken langsheen de Herbettelaan en Mariska De Mey in gesprek met native Peul-speakers.

tus en september door de Scheutwijk en sprak ze voorbijgangers aan met de vraag het zinnetje in hun moedertaal te vertalen. Als je naar de talen op de spandoeken kijkt, zie je al snel dat elk continent vertegenwoordigd is. “Het is wonderbaarlijk te observeren hoe verschillend mensen zich vragen stellen, filosoferen, nadenken over deze gedachte. In sommige talen vraagt dat om een lange omschrijving,” vertelt Mariska De Mey. Bij andere talen, zoals het Berbers, ligt de vertaling wel meer voor de hand, maar is het opschrijven van de zin dat veel minder: Waheb El Flyani die op de Ninoofsesteenweg een winkel heeft, vertaalde de zin moeiteloos, “maar ik heb de taal altijd gesproken, nooit geschreven. Het is pas sinds enkele jaren dat er werk wordt gemaakt van een officiële spelling.” De niet zo voor de hand liggende vertalingen werden eerst nagekeken door de betrokken ambassades. Die werkten over het algemeen goed mee, behalve de Pakistaanse, waar dit project niet als ‘politiek-correct’ bevonden werd. De spandoeken zijn nog tot eind januari te bewonderen langs de Maurice Herbette- en de Jules Graindorlaan en op de centrale Koloniale Veteranensquare. Bruno Schols

Links: een Roemeens meisje heeft haar taal gevonden. Rechts: de Koloniale Veteranensquare.

Een reportage van de rondvraag vindt u op volgende link: https://vimeo.com/146128332

ADVERTENTIE

ER IS EEN PLEK WAAR WERK EN PRIVÉ PERFECT IN BALANS ZIJN. PLAZA, HET BESTE VAN ERASMUS GARDENS: Klaar voor een nieuwe kijk op werken en leven? Dan zijn de topappartementen van Plaza in het hart van de nieuwe woonwijk Erasmus Gardens iets voor jou: ¢ ¢ ¢ ¢

topappartementen met centrale ligging in de woonwijk zicht op het levendige binnenplein of de gezellige binnentuin warme, sfeervolle architectuur waarin je graag thuiskomt 1-slaapkamerapp. vanaf € 139.500 en 2-slaapkamerapp. vanaf € 199.500

VRAAG VANDAAG NOG MEER INFORMATIE: BEL 02 / 661 18 50 OF KIJK OP WWW.ERASMUSGARDENS.BE

BDW 1501 PAGINA 16 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

BDWOPINIE OPINIE > BRAM VAN RENTERGHEM OVER EENGEMAAKTE POLITIEZONE

VAN HOT NAAR HER VOOR EEN STOM PAPIERTJE N

ederlandstalige politici suggereren dat één politiezone beter zou zijn, dat dieven en terroristen zo sneller gepakt worden. Franstalige politici beweren dan weer dat eenmaking een mastodont baart. Zij hechten belang aan een police de proximité, dicht bij de burger. En daarbij: in Parijs heeft een eengemaakte politie toch ook de aanslagen niet kunnen verijdelen? Dat laatste is een passe-partout. Het verijdelen van de aanslagen is inderdaad niet gelukt, maar wil dat zeggen dat een eengemaakte politiezone geen meerwaarde heeft?

BRUSSEL – Naar aanleiding van de aanslagen in Parijs, is vandaag weer veel te doen rond een eengemaakte Brusselse politiezone. Volgens Brusselaar Bram Van Renterghem is die eenmaking van Brussel, zowel politiek als politioneel, een terechte eis. Er zijn gewoon te veel in te vullen functies in deze stad en politiek talent is zeldzaam – de vijver is leeg. Hebben al die andere (middel)grote steden het dan mis?

Medelijden Sta me toe: een anekdote. Ergens in 2012 leg ik mijn portefeuille op de toog van café de Monk. Natuurlijk wordt die gestolen en een week later doe ik aangifte, bij de politie aan de Kolenmarkt. Ik wacht nog even met het aanvragen van een nieuwe identiteitskaart en rijbewijs et cetera, je weet immers nooit dat zo’n beurs nog ergens opduikt. En ja hoor. Een week of wat later krijg ik bericht van café Le Coq, enkele straten verder. Vreemd genoeg

“Ja, de politie voelde dichtbij. Ja, ze zijn ingeplant in de wijk. Maar werkt het? Laat me niet lachen”

had men daar bij de opkuis mijn portefeuille gevonden, en alles behalve het geld zat er nog in. Ik bel naar de gemeente, of ik nu nog nieuwe kaarten moet aanvragen? Neen hoor, alles in orde. Tot ik in augustus 2015 de shuttle naar Groot-Brittannië wil nemen. ‘Sir, could it be that this card is marked as lost or stolen?’ Gestolen? Oh ja. En na een warrige en voor haar wellicht volstrekt onbegrijpelijke uitleg (Le Coq klinkt in het Engels als ‘café de penis’) mocht ik door. Maar mijn identiteitskaart nam ze af. Nog een maand later loop ik door Wassenaar, Nederland. Omdat ik nogal opzichtig foto’s aan het nemen ben van enkele villa’s, komt een politiewagen aangerold. Papieren. Bij gebrek aan identiteitskaart geef ik mijn rijbewijs. Opnieuw de vraag of ik kon uiteggen waarom dit document geseind stond, opnieuw mijn uitleg en opnieuw mocht ik

verder, zonder rijbewijs ditmaal. Papierloos ga ik enkele weken nadien eindelijk naar het gemeen-

ADVERTENTIE

TIM CARNEWAL GEASSOCIEERD NOTARIS – NOTAIRE ASSOCIÉ “NOTAIRES BERQUIN NOTARISSEN”, AVENUE LLOYD GEORGELAAN 11 – 1000 BRUXELLES/BRUSSEL TEL. 02/645 19 37 FAX: 02/645 19 80 – E-MAIL: VANDEVANNET@BERQUIN.BE – WWW.BERQUINNOTARISSEN.BE

TOEWIJS NA HOGER BOD GEBRACHT OP € 506.200,00

ADJUDICATION DEFINITIVE APRÈS SURENCHÈRES PORTES À € 506.200,00

UNIEK PENTHOUSE (+/- 500m²) OP 41ste in “UP-TOWER” + 2 autostandplaatsen + 2 autoboxen Akenkaai 69 1000 Brussel

PENTHOUSE EXCEPTIONNEL au 41ième étage « UP-TOWER » + 2 box de parking + 2 emplacements de voitures Quai des Péniches 69 – 1000 Bruxelles

Top floor, prachtige ligging langs het kanaal van Willebroek, nabij Thurn & Taxis, kad. Brussel, 14de afd. sie P n° 0404 A 6 P1613, gebouwd in 2014.

Top floor, le long du canal de Willebroek, face au site Tour & Taxis, cad. Bruxelles 14ième div., sie P n° 404A6P1613, construit en 2014 :

•

• •

Het appartement nr. A29-41a op de 41ste verdiep bew. Opp. +/- 500m², casco, + kelder -2, panoramisch zicht over Brussel – zie ook www.up-site.be. 2 afgesloten parkeergarages nrs. 226 en 227 op niveau -3 2 autostaanplaatsen nrs. 196 en 197 op niveau -3.

• •

Appartement n° A29-41a au 41ième ét., superf. Hab. +/-500m², état inachevé « casco » + cave au niveau -2 + jouissance excl. de la terrasse, vue panoramique sur Bruxelles - voir : www.up-site.be. 2 box de parking n° 226 et 227 au niveau -3. 2 emplacements de parking n° 196 et 197 au niveau -3.

Diensten: conciërge, toegang tot zwembad, fitness & wellness en bioscoop. Voorzieningen: 4 liften, videofoon, individuele meters voor elektriciteit, water en gas. Stdnb: Gew.best. 3/05/2001, gew. 20/03/2008, 16/07/2010, 22/12/2010 en 2/05/2013 zone van regionaal belang. EPC in voorbereiding.

Services : conciergerie, accès piscine, centre de fitness-wellness, cinéma. Prévisions : videophone, compteurs individuels électrique, eau et gaz. Urb. : plan d’affectation reg. Décret 3/05/2001, mod. 20/03/2008, 16/07/2010, 22/12/2010 et 2/05/2013 : zone d’intérêt régional – PEB en cours.

NA HOGER BOD GEBRACHT OP € 506.200,00. Bezoek: op zaterdag van 10 – 12u en op woensdag: 14 - 16u. DEF. TOEWIJS op donderdag 17/12/2015 om 11 u in zaal 3, Huis der Notarissen, 1000 Brussel, Bergstraat 30-34.

APRES SURENCH. PORTES A € 506.200,00. Visites: samedi 10-12h et mercredi de 14-16h. ADJ. DEF : le jeudi 17/12/2015 à 11h en salle n° 3, Chambre des Notaires, 1000 Bruxelles, rue de la Montange 30-34.

Info: Berquin Notarissen tel. 02/645 19 37.

Rens. Berquin Notaires : tel. : 02/645.19.37.

BDW 1501 PAGINA 17 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

stad Elsene. Ja. Jajaja. Maar geen zorg, we vragen gewoon een nieuw aan. Voilà, binnen enkele dagen krijg je je codes.’ Naar de rijbewijzen dan. Daar wil men eerst een attest van aangifte van verlies of diefstal. Naar de politie dus, die gelukkig maar twee straten verder zit. Ik doe het verhaal, maar de agent wil een papier met het nummer van mijn rijbewijs, te verkrijgen in: het gemeentehuis. Daar kijken ze me raar aan, maar geven uit medelijden toch een papier mee. De agent doet vervolgens niks met het papier en vraagt mij te wachten. Een andere agent komt binnen. ‘Ja, zeg het eens.’ Omdat ik het verhaal al begonnen was, bleef ik bij mijn uitleg. Hij kribbelt wat op een blaadje, tuurt naar zijn scherm. ‘Neen meneer, niks te zien. Waar heb je die aangifte gedaan? Ah, Brussel Hoofdstad. Ja. Wellicht daarom dat we dat hier niet zien.’ Dus, voor de goede verstaander: mijn documenten worden door de politie Brussel Hoofdstad Elsene geseind als verloren of gestolen. De Britse douane ziet dat. Een Nederlandse wijkpatrouille ziet dat. De politie van Brussel-Zuid ziet: niets. Il faut le faire. Ja, de politie voelde dichtbij. Ja, ze zijn ingeplant in de wijk. Maar werkt het? Laat me niet lachen.

Risee Sinds Bram Van Renterghem aangifte deed van een gestolen portefeuille bij de buurtpolitie en zo een heuse odyssee begon, is hij voorstander van een eengemaakte politiezone.

tehuis van Sint-Gillis, waar ik woon. Bij de dienst bevolking doe ik mijn verhaal. De man kijkt op

zijn scherm en fronst. Geen bericht dat de identiteitskaart geseind staat, geen speciale melding, niets.

Ik zei dat ik het had aangegeven aan de politie aan de Kolenmarkt. ‘Ah ja, de politiezone Brussel Hoofd-

ADVERTENTIE

3x Film in KVS Patience, patience, t’iras au paradis ! Hadja Lahbib

10.12.2015

31 Haltes

Dorothée van den Berghe & Griet Van Reeth

11.12.2015

Our City

Waar het op neerkomt: een eengemaakte politie zou niet langer onder de bevoegdheid van de (Franstalige) burgemeesters vallen. Die macht zouden ze kwijtspelen aan het Brussels Gewest, waar de Vlamingen oververtegenwoordigd zijn. Elke maatregel richting meer bevoegd-

heden richting Gewest botst op een njet, mede hierom. Een compensatie voor een oververtegenwoordiging van Franstaligen in de Kamer, zeggen sommigen. Maar die is niet systemisch. En zelfs al was dat zo, moet dat dan ook niet eens besproken worden? Vlamingen verwijten Franstalige politici incompetent te zijn en niet het groter belang voor ogen te houden. Dat is ten dele juist. Wat in Elsene gebeurt met de tram, tart alle verbeelding. Dat is slechte wil, maar ook onkunde. Er zijn gewoon te veel in te vullen functies in deze stad en politiek talent is zeldzaam – de vijver is leeg. De eenmaking van Brussel, politiek zowel als politioneel, is dan ook een terechte eis. Maar de Vlaamse politici hebben ook boter op het hoofd. Zolang zij de ondemocratische oververtegenwoordiging in het Brussels parlement niet bespreekbaar stellen, verandert er niks. Mag ik van hot naar her hollen voor een stom papiertje, weet men nergens van, en is dat op hoger en gevaarlijker niveau vermoedelijk ook zo. Als een eerlijkere volksvertegenwoordiging de voorwaarde is voor een bevoegdheidsoverdracht, waarom daar niet op ingaan? Hoe kun je blijven verdedigen dat vijf tot maximaal tien procent van de kiezers bijna twintig procent van de zetels ter beschikking krijgt? Dat zij twee van de vijf ministerposten hebben en één op drie staatssecretarissen? Zolang dat niet bespreekbaar is, gebeurt er niets in deze stad, en blijft alles zompig, vuil en lelijk. Blijft Brussel de risee van de internationale gemeenschap.

Bram Van Renterghem

ADVERTENTIE

7 EENGEZINSWONINGEN TE SINT-STEVENS-WOLUWE KARENBERG

Maria Tarantino

12.12.2015

TICKETS & INFO WWW.KVS.BE

EE IS WHAT YOU S ET WHAT YOU G Wonen tegen de Europese hoofdstad Brussel in een landelijke omgeving

LAGE-ENERGIEWONING SLEUTEL OP DE DEUR info@vermeerschconstruct.be www.vermeerschconstruct.be ASSESTEENWEG 25-29 1740 TERNAT TEL: 02-582.75.09 FAX: 02-582.79.24

BDW 1501 PAGINA 18 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

DIALECTTHEATER > ‘BOSSEMANS EN COPPENOLLE’ VERWACHT 15.000 BEZOEKERS

QU’EST-CE QUE VOUS DITES EN BAS DE ÇA? ANDERLECHT – Alle Vlaamse theaterregisseurs en -acteurs mogen er jaloers op zijn: uit de losse pols op 15.000 bezoekers kunnen rekenen voor één stuk. Wie dat haalt is het Brussels Volkstejoêter, met de Daring- en Unionkomedie ‘Bossemans en Coppenolle’. In 2001 startte de toneelkring met de herintroductie van het Brussels dialecttheater. Het werd een fenomeen. Maar wie of wat houdt dit in stand?

e reprise van Bossemans en Coppenolle gaat ons hart na de ontwrichting van de belegerde stad terug goedlachse warmte geven. Dat staat nu al vast. Sterk ingekort en in een hedendaagsere regie gaat de klassieker de winter in. Ditmaal tekent Lakenaar Marc Bober voor de regie, in 2002 was dat nog Anderlechtenaar Roger Van De Voorde, tevens vertaler van het Franse stuk uit 1937-1938. Maar eerst even terug naar begin deze eeuw. In 2002 speelde Bossemans en Coppenolle de pannen van het dak, met tienduizend bezoe-

kers in twee maanden tijd. En nog een wachtlijst van drieduizend bezoekers die amper kon worden bevredigd. De pioniers van het Brussels Volkstejoêter hadden met één theaterproductie de ziel van de Brusselaars geraakt en ingepakt, zowel de Nederlandstalige als de Franstalige. En ook van zij die de taal van hun jeugd zagen declameren, de taal van hun (groot)ouders, coiffeur, champetter en bienaver van om de hoek. De eerste podiumproductie in het VlaamsBrussels dialect kon na Brussel snel op tournee in de Rand. Ook daar bleek vraag naar

pittig Vlaams-Brussels dialecttheater. Generaties aan Brusselse uitwijkelingen keken met dezelfde blik naar het stuk, als naar de vergeelde foto van hun lieve bompa. Ce bon vieux Bossemans.

Tussentaaltjes Het is vijftien jaar geleden haast. En dus lang voor tv-series in dialect als Bevergem een kijkcijferkanon voor de openbare omroep werden. Het was tegelijk lang na de directieve ondersteuning van het Algemeen (Beschaafd) Nederlands. Het A(B)N als modeltaal om zich

verstaanbaar te maken en te kunnen communiceren met iedereen binnen Vlaanderen, in België en richting Nederland. Maar 2002 zat wel midden in de tijd dat met Nederlands de hand werd gereikt naar de taalvaardige migrant en de tweede generatie van inwijkelingen in Brussel. Zij zouden via het Nederlandstalig onderwijs een troef meekrijgen om nieuwe Brusselaar en volwaardig Vlaming te worden. Want hoeveel Marokkaanse Molenbekenaars en Turkse Schaarbekenaars spreken het Vlaams-Brusselse dialect? Om dialect te verstaan moeten er bloedverwantschappen of lange integratietrajecten worden afgelegd. Vaak blijft de niet-dialectspreker een ‘vreemdeling’ in eigen wijk, dorp en stad. Dus dat publiek mist het dialecttheater nog. De producties van het Brussels Volkstejoêter geven gelukkig een andere boodschap mee. Ja,

BDW 1501 PAGINA 19 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Het verhaal speelt zich af in 1935, en gaat over de wrevel tussen twee vrienden en hun geliefden die elk voor een andere voetbalploeg (moeten) supporteren: Union Saint-Gilloise en Daring Molenbeek. Onderliggend vindt er een ‘not done’ liefdesaffaire plaats. Alles wordt overbelicht door de voetbalgekte, en dat is niet nieuw. Ook jeugdvriendschap (tussen de twee hoofdrolspelers Bossemans en Coppenolle), verliefdheid, schone schijn en de relaties in een middenstandsmilieu blijven thema’s van alle tijden.

“Nostalgie in homeopathische verdunning toepassen kan heel genezend werken, zeker in tijden van vandaag”

Snediger en directer Regisseur Bober: “Het concurrentiegedrag tussen middenstanders, of het nu een Turk of Italiaan is, uit zich vandaag op een andere manier. Maar het draait nog steeds om dezelfde gevoelens. Alles blijft herkenbaar actueel. Aan heel wat elementen heb ik toch niet geraakt, omdat het zich in 1935 blijft afspelen. Vandaar de bolhoed, de wijkfiguur Madame Chapeau (alias Amélie Van Beneden die klaagt over les crapuleux de ma strotje, red.) en de bourgeois middenstandsvrouw die zich laat kennen. De voetbalspelers werden toen nog van straat geplukt, wat de binding tussen wijk en ploeg veel intenser maakte.” “Door een en ander naar het verleden te trekken, wordt het zicht op het heden scherper en dat maakt het stuk zowel nostalgisch als actueel. Trouwens, nostalgie in homeopathische verdunning toegepast kan heel genezend werken, zeker in tijden van vandaag.” Marc Bober zag de productie van 2002 niet, maar begreep bij lectuur wel dat het stuk naar de kapper mocht. “Ik heb de schaar in de vooroorlogse komedie gezet. Gewoon, omdat het publiek geëvolueerd is. De vertaling uit het Brussels Frans leunde te dicht bij de stijl van de comédie française, met haar gezwollen taal, haar hoor mij eens praten-stijl, vijftig herhalingen in andere woorden en lange monologen. Het huidige publiek dat gewoon is om na vijftien minuten weg te zappen, kan een trage plotontwikkeling niet meer appreciëren. Sinds 2002 heeft het Brussels Volkstejoêter wel twintig producties gebracht, kleine, grote en poëzieprogramma’s inbegrepen. Dus het gezelschap staat ook veel verder, en kreeg er ook jonge acteurs bij. Ik verlaat ook de speelstijl van m’as-tu vu – het moet snediger en directer zoals Engelse komedie. Binnen dat kader wil ik naar de echtheid gaan en naar emotie.”

Engels jargon

Generaties aan Zinnekes en Brusselse uitwijkelingen kijken met dezelfde blik naar het stuk, als naar de vergeelde foto van hun lieve bompa’s.

Lammens, Robert Delathouwer en Geert Dehaes) mee om een eenduidig Brussels in het stuk te horen. “Want het dialect van Laken

is niet dat van Jette, laat staan dat van Bosvoorde, dat kwalijk nog Brussels genoemd kan worden,” stelt regisseur Marc Bober. © MARC GYSENS

de toneelkring viseert in de eerste plaats wel de man en vrouw die het Brussels verstaat – of toch grotendeels. Ja, ze mikt uiteraard ook op de authentieke dialectspreker en verwent hem met een thuisgevoel, zolang de openbare zender enkel provincietalen en tussentaaltjes alle ruimte geeft, maar het hoofdstedelijk dialect niet. En driemaal ja, dat het Brussels Volkstejoêter, als werktuig van het dialectpromotiemiddel Be.Brusseleir, niet kan overleven zonder een subsidiërende overheid. De overheid is er zich gelukkig van bewust dat streektalen een overleving waard zijn. Wie een taal laat sterven, keert de rug naar de geschiedenis, het erfgoed en de volkscultuur. Het Vlaams-Brussels dialect verdient dus een podium, hoe artificieel het stilaan wordt voor wie veeltaligheid én dialect als iets hinderlijks beschouwt.

“De vriendschap van jaren tussen Bossemans en Coppenolle mocht wat meer te voelen zijn. Op die manier is het contrast ook scherper voor het publiek, als er een haar in de boter komt tussen die twee. Ook de liefde tussen zoon Bossemans en dochter van Coppenolle moet tastbaar zijn, in één blik zelfs.” Wat dat allemaal bijdraagt tot deze editie? Een en ander maakt dat de komedie gevatter en korter is, maar aan de onuitsterfelijke Brusselse uitdrukkingen werd niet geraakt. Meer nog, het Brussels dialecttoneel blijft een succesformule, zowel voor de acteurs als voor het publiek. En dat is de essentie en het bestaansrecht van dit soort volkstoneel. Mocht het in een Engels jargon gespeeld worden, Londen hield het jaren op de affiche. Of zoals Bober het ziet: “Zolang het theaterstuk goed geacteerd wordt, zal er publiek blijven komen. Naast Brussel, maar ook naar Wemmel, Alsemberg, Vilvoorde, Meise, Halle en Gent. Wij halen meer volk dan een KVS-productie.” Jean-Marie Binst

Nostalgisch Het onderwerp in Bossemans en Coppenolle is gelukkig van alle tijden. En dat is meegenomen voor wie een avondje wil lachen, ongeacht of men elk woord Brussels verstaat of niet. Er werken overigens drie dialectcoachen (Claude Robert Delathouwer en Elie Devuyst als Bossemans en Coppenolle.

Bossemans & Coppenolle speelt vanaf 6 december 2015 tot 31 januari 2016 in Zinnema, Veeweydestraat 24 , Anderlecht. Info: www.vgc.be, reservaties www.bebrusseleir.be

BDW 1501 PAGINA 20 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

SINT-JANS-MOLENBEEK – Op zaterdag 5 december vieren de Fanfakids hun vijftienjarig bestaan met een optreden in de Vaartkapoen. Voor de gelegenheid brengt de kinderpercussiegroep van Centrum West en Met-X zijn eerste EP uit. “Drie keer naar Afrika gaan was onze mooiste ervaring.”

CULTUUR > FANFAKIDS VIEREN VERJAARDAG MET EERSTE ALBUM

15 JAAR DRUMMEN ONDER KINDEREN

BRUSSEL DEZE WEEK GING DRIE VOORMALIGE FANFAKIDS OPZOEKEN OM TE ZIEN WAAR ZE VANDAAG ZOAL MEE BEZIG ZIJN.

DOOR BENJAMIN TOLLET

Benjamin Tollet

De Fanfakids stellen hun EP voor tijdens de MiXiT concertavond op 5 december om 18u in de Vaartkapoen, Schoolstraat 76 in Molenbeek. Inkom is gratis. Meer info op www.met-x.be en www.centrumwest.be

Isaac Davies, 23 jaar, was bij de eerste generatie Fanfakids, die hij via vrienden heeft leren kennen. Hij ging destijds vaak naar de jeugdbeweging in De Vaartkapoen. Was het je eerste contact met zelf muziek spelen? Isaac Davies: “Ja, dat was keitof, echt een leuke ervaring.” Hoe lang ben je bij de Fanfakids gebleven en wat heeft die ervaring je bijgebracht? Davies: “Twee jaar, denk ik. We hebben veel gereisd, veel gezien. Je doet niets anders dan bewegen, van concert naar concert.” Ben je daarna muziek blijven spelen? Davies: “Ik ben nu rapper. Ik ben twee jaar geleden begonnen met de groep Face Cachet, rap in het Frans. We volgen een beetje het concept van Daft Punk: muziek maken maar je gezicht niet tonen zodat niemand ons op straat herkent.” Waar ben je nu zoal mee bezig? Davies: “Naast rappen doe ik Braziliaanse jiujitsu. En ik ben pas beginnen werken in de sales marketing in Mechelen.”

YAHYA CHOUA

De Fanfakids zagen het levenslicht op de Zinneke Parade van 2000.

Ga je naar het verjaardagsconcert? Davies: “Ja, om de evolutie te zien, om te zien wat er veranderd is. Zouden ze de oude liedjes ook nog spelen?”

“Percussieles geven aan andere kinderen”

Het is een combinatie van twee elementen die Yahya Choua, 20 jaar, bij de Fanfakids heeft gebracht. “Ik ben destijds in de buurt van Bart Nagels (coördinator van de Fanfakids bij Centrum West, bt) gaan wonen, en ik heb ze die zomer zien spelen, op het Sfinksfestival,” herinnert Choua zich. “Ik vond het super tof maar was te jong om deel te nemen. Daarop heb ik een jaar percussieles gevolgd en op mijn 9 jaar ben ik tot de Fanfakids toegetreden.” Het was zijn eerste contact met muziek spelen. Hoe lang ben je bij de Fanfakids gebleven? Yahya Choua: “Tot mijn dertien, veertien jaar,

maar vanaf mijn elfde ben ik ook percussieles beginnen te geven op woensdag aan kinderen die bij de Fanfakids wilden komen. Om ze het repertoire aan te leren, en eenmaal ze dat konden, mochten ze op maandag met ons komen repeteren en optredens doen. Dat heb ik tot mijn zeventiende of achttiende gedaan.” Wat heeft die ervaring je bijgebracht? Choua: Een beetje van alles, vooral muzikaal. Afrikaanse muziek, Braziliaanse muziek, alle reizen die we gedaan hebben. We hebben bijna in elke Belgische stad gespeeld, een tijd lang hadden we elk weekend een optreden ergens in België. We zijn ook naar Frankrijk, Nederland, Ghana en Marokko geweest, dat was een ge-

ISAAC DAVIES

it drummende en energieke stel ongeregeld zag in 2000 het daglicht naar aanleiding van de eerste Zinneke Parade. De Vaartkapoen zocht kinderen om mee te spelen in een project met De Krijtkring (nu Met-X) en is daarvoor bij Centrum West gaan aankloppen. “Ik ben via dat project in contact gekomen met percussionist Jo Zanders en de deelname aan de Zinneke Parade was zo leuk dat we zijn gaan fantaseren rond een wekelijks project rond percussie met de kinderen van Centrum West,” vertelt Bart Nagels, jeugdwerker bij Centrum West. De drumband bestaat intussen vijftien jaar en dat wordt gevierd met een EP, opgenomen met vijftien kinderen in het Centre Culturel Jacques Franck. Die wordt op zaterdag 5 december voorgesteld in de Vaartkapoen met gastoptredens van FabotastiX, het kinderproject van Jo Zanders uit Leuven, de Fanfakleuters en een aantal extra’s, gevolgd door een optreden van Mâäk Electro. De hoogtepunten van vijftien jaar Fanfakids waren de drie reizen naar Afrika voor een uitwisseling met Twerammpon Traditionals uit Cape Coast (Ghana), met wie ze ook in Togo en Benin opgetreden hebben. De kids hebben hun Ghanese vriendjes ook tweemaal in België ontvangen. Verder behoort de bootreis door Vlaanderen met het vrachtschip Elian, de reis naar Marokko en het optreden in Zwitserland met Ultima Vez van Wim Vandekeybus tot de strafste momenten, zonder de optredens op het Sfinks Festival te vergeten. En over de toekomst: na Brussel en Leuven is er een kinderdrumgroep in opmaak in Gent. Die zal geleid worden door een Ghanees die de Fanfakids tijdens een van hun reizen hebben leren kennen. “Wekelijks repeteren er ook kleutertjes onder leiding van enkele Fanfakids, die ervan dromen om ooit bij de Fanfakids te spelen,” zegt Nagels. “Verder maken we plannen voor Rusland en Nigeria, maar het kan ook ander Afrikaans land worden, of wie weet Brazilië, een land dat al langer op ons verlanglijstje staat...”

“Eerst drummer, nu rapper”

BDW 1501 PAGINA 21 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Boterletter

“Afrikaanse muziek door mijn aders” YAMINA VANGOETHEM

Yamina Vangoethem, achttien jaar, verbleef in een kinderdagverblijf toen ze in contact kwam met de Fanfakids. “Er was elke dinsdag een project met de Fanfakids, ik begon het leuk te vinden en mocht eens deelnemen aan een optreden. Dat was zo geweldig dat ik wekelijks met hen ben gaan repenteren.” Ten tijde van de Fanfakids was ze een Ketje uit Laken, intussen woont de jongedame in Grimbergen. as het je eerste contact met W zelf muziek spelen? Yamina Vangoethem: “Ja, dat was echt plezant. En uiteraard leer je nieuwe mensen kennen buiten school, je maakt nieuwe vrienden. Het is puur plezier als we samen muziek maken!” oe lang ben je bij de FanfakH ids gebleven en wat heeft die ervaring je bijgebracht?

weldige ervaring. Met jongeren van je leeftijd bouw je een hechte band op. Als we na de les honger hadden, gingen we durum eten, maar meestal had maar één iemand voldoende centen en dus deelden we de durum onder ons. Er was een grote sfeer van solidariteit. En uiteraard veel amusement.” en je daarna muziek blijven B spelen? Choua: “Jazeker. Ik heb verder gedaan met drumlessen en trompet (Choua speelde op een toeter bij de Fanfakids, BT) en ik ben een jaar in Cuba trompet gaan studeren, aan het conservatorium. Daarna ben ik begonnen met Musicologie aan de ULB, maar ben ermee gestopt want die opleiding was heel klassiek, er kwam weinig niet-Westerse muziek

angoethem: “Ik ben zes of zeV ven jaar gebleven. Het heeft me veel vrienden en kennissen opgeleverd, en nu heb ik ook de Afrikaanse muziek in mijn hoofd.” en je daarna muziek blijven B spelen? Vangoethem: “Ik ben gestopt met muziek om me te concentreren op mijn studies. Wie weet zal ik na mijn studies opnieuw tijd vinden voor muziek. Wat ik wel doe, is veel naar muziek luisteren en af en toe op tafel trommelen. (lacht)” at studeer je? W Vangoethem: “Ik zit in mijn laatste jaar verzorging aan het Sint-GuidoInstituut in Anderlecht. Later wil ik verpleegster worden, liefst op de spoedafdeling.” a je naar het verjaardagsconG cert? Vangoethem: “Ja, daar ga ik natuurlijk naartoe! Om mijn vrienden van toen terug te zien, de herinneringen terug boven te halen.”

aan bod.” “Na de Fanfakids heb ik nog projecten gedaan met Met-X: Remork, Bagadski... En na mijn terugkeer van Cuba heb ik een groep opgericht met wat vrienden. Eerder rock, ik speel trompet en soms drum. Aan de ULB Campus La Plaine, waar ik woon, zijn er elke dinsdag jamsessies waar ik vaak naartoe ga.” at studeer je nu dan? W Choua: “Politieke wetenschappen aan de ULB. Ik denk niet dat ik in de politiek wil, ik zal wel zien wat ik later ga doen. Met die opleiding kan ik nog alle kanten uit.” a je naar het verjaardagsconG cert? Choua: “Ik denk het wel. Als ik kan, zal ik er zijn!”

De oude man van Myra gaat achteruit. Hij mag dan wel al duizend jaar begraven liggen in Bari, de man was al die eeuwen steeds populairder geworden. Het zal niet meer dan twee generaties geleden zijn dat in Aalst of in de Westhoek niet Sinterklaas maar Sint Maarten werd opgevoerd als kindervriend. De Eerste Wereldoorlog maakte van 11 november, Maartensdag, een andere gedenkdag. De latere steun voor Sinterklaas kwam van de middenstandsorganisaties en de televisie, waardoor we de voorbij jaren te maken kregen met een monocultuur van Klazen. Zelfs de Kerstman vervaagde, behalve dan in protestantse landen. Sinterklaas had de macht. Het tij is nu aan het keren. De migrantenouders die hun kinderen nu naar school sturen, hebben geen boodschap aan een roodgekleurde bisschop. Zij kunnen het verhaal ook niet plaatsen. Bij onze Noorderburen kwam er een beroepsverbod voor Zwarte Pieten. En ook het bestand tussen Klaas en Kerstman, dat bevatte dat er geen kerstboodschappen in winkel of media zouden verschijnen voor 7 december, lijkt nu voorgoed geschonden. Misschien blijft er binnen enkele jaren alleen het snoepgoed over? Maar zelfs dat is niet seizoensgebonden. Speculaas of nic nac’s, schuimpjes (ik heb er nooit een Nederlandse naam voor gekend) die men in het Frans guimauves noemt, het hoéft allemaal niet noodzakelijk in december. Er zijn mij ook geen hartige spijzen bekend die geassocieerd worden met Sinterklaas. Hoe anders was dat met de traditionele gans van Sint Maarten. Wat misschien nog het dichtste in de buurt komt, is de boterletter. Banketletters, zegt men ook wel. Ik denk niet dat iedere Vlaming die kent. Ook ik zong als kind wel van “twee kaatseballen in een net en letters van banket,” maar ik had er eerlijk gezegd geen idee van wat dat betekende. De dichtstbijzijnde boterletters werden waargenomen in Antwerpen. Ik ken mensen die de trein namen om er te kopen. In Brussel? Nada. Dat is nu veranderd. Zal wel wat te maken hebben met de opkomst van Nederlandse supermarktketens. Ook borstplaat en taaitaai worden nu gesignaleerd in Brusselse winkels. Het eerste is eigenlijk gewoon suiker, het tweede is een soort couque de Dinant, maar dan met een meer Duits parfum van anijs, zoals in Lebkuchen. Boterletter is marsepein in bladerdeeg. Of dat hoort toch zo te zijn. Boter slaat uiteraard op het bladerdeeg, dat traditioneel gemaakt werd door harde boter tussen deeg te pletten en te plooien. Dat idee komt van de steppevolkeren van Centraal-Azië. Die kenden geen gist en om deegkoeken beter te maken, plooiden en pletten ze die in dunne laagjes. Het waren de Turken die ermee in Europa aan

kwamen dragen, tot voor de poorten van Wenen. Daarom noemt men bladerdeeggerechten in Parijs nog altijd viennoiseries. Marsepein komt ook uit het Oosten, naar alle waarschijnlijkheid uit Iran, het amandelland bij uitstek. Het product kwam naar Europa via de Spaanse Arabieren en het Byzantijnse Rijk, dat laatste heeft uiteraard Turkse connecties. Iets oprollen in bladerdeeg (of filodeeg, dat zijn dunne deeglappen) is ook al Turks en heet in die taal börek. Ik vond deze boterletter in een vestiging van een Nederlandse super. Het is de letter I, vermoed ik. De kortste letter die er is. Tot mijn grote verwondering bevat het product echte boter en echte marsepein van amandelen. In veel goedkope versies wordt de boter vervangen door geharde plantaardige olie en de marsepein door bakkersspijs, wat een eufemisme is voor gesuikerde puree van witte bonen met in het beste geval synthetische benzaldehyde (amandelaroma) ofwel gemalen giftige pitten van pruimen allerhande. Lees de ingrediëntenlijst. Maar men kan ook zelf een boterletter maken. Hiervoor moet men amandelpoeder kopen of zelf amandel tot poeder malen. Suikerbakkers deden dat vroeger door een houten kom aan touwen op te hangen in het midden van de keuken. In die kom gingen dan de gepelde amandelen en een antieke kanonsbal die van

“In mijn kindertijd werden de dichtstbijzijnde boterletters waargenomen in Antwerpen. Ik kende mensen die de trein namen om er te kopen. In Brussel waren er geen te vinden”

vader op zoon werd overgeërfd in de bakkersfamilie. Die kom hing zo in de weg dat iedereen die er voorbij moest, tegen de opstelling duwde, waardoor de kanonskogel ging rollen in de kom. Na een dag stoten en duwen tijdens het werk waren de amandelen tot poeder gereduceerd. Slimme mensen, die vroegere bakkers. Moet u thuis ook eens proberen, als u nog ergens een kanonsbal hebt liggen. Ik zal u niet vervelen met u zelf bladerdeeg te laten maken, alhoewel in een winterse keuken zonder verwarming dat misschien zou lukken. Rol kant-en-klaar deeg dun uit. Vermeng ongeveer 150 gram gemalen amandelen met evenveel suiker, 1 ei, een klutsje water en geraspte citroenschil (zonder het wit). Goed mengen. Minstens een nacht laten rusten in de kou (langer is beter). Vorm de amandelvulling tot een dunne worst die op de uitgerolde strippen deeg komt te liggen, laat lang alle kanten meer dan een centimeter over, de overlap van het deeg nat maken en oprollen. Vorm daarmee een letter naar keuze, plak alles aan elkaar met water. Leg het op een bebloemde en gevette bakplaat en laat een half uurtje à veertig minuten bakken in een vrij hete oven. Smakelijk.

nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet

BDW 1501 PAGINA 22 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

BRUSSEL – Een fikse wandeltocht met veel architectonische ontdekkingen. Dat valt zevenmaal te vinden in de nieuwe wandelgids ‘Bruxelles, de 1830 à nos jours’. In elk promenadeverhaal zuigt Eric Demarbaix ons mee door een andere wijk, die de stad haar hoofdstedelijk cachet bezorgde tussen 1830 en Expo ’58. Eerder al schreef stadsgids en auteur Eric Demarbaix het wandelboek Bruxelles, des origines à 1830 (Racine, 2015), met zeven wandellussen. Die parcoursen focusten op de overeind gebleven urbanistische elementen van de middeleeuwen tot 1830. Daarmee kwamen alle buitenlandse invloeden, van de Spaanse en Oostenrijkse Habsburgers tot de Fransen en Nederlanders, aan bod. In het vervolgboek pluist de auteur de ‘nieuwere’ wijken uit, ontwikkeld na de Belgische onafhankelijkheid. Alweer een doe-boek, om de winter actief én leerrijk te passeren. Voorlopig zijn er geen vooruitzichten om van Bruxelles, de 1830 à nos jours een Nederlandstalige versie op de markt te brengen. Dat moet ons niet nalaten om met de vinger op het blad een stadswandeling af te leggen. Elk circuit wordt detaillistisch omschreven in de gids. Er is telkens een plattegrond, waarop een vijftiental bezienswaardigheden worden aangestipt. Er zijn foto’s van Myriam Pardoen, die de mooiste hoekjes illustreren. En de auteur zorgt er nauwlettend voor, haast per straat of huisnummer, dat niets u onderweg ontgaat aan interessante gebouwen, monumenten en plekjes groen. Vooral het centrum van de stad en enkele aanpalende wijken achter de Kleine Ring komen in deze editie aan bod. Thema’s die werden uitgediept zijn: de Havenwijk (langs het kanaal),

V.l.n.r.: Frère Orbanpark, de Arcade aan het Jubelpark en het borstbeeld van Jean de Selys Longchamps.

WANDELGIDS > NIEUWE WIJKEN VAN 1830 TOT EXPO ’58

TERREUR IN BEELD AAN DE LOUIZALAAN de getuigen van de Septemberdagen en Onafhankelijkheidsstrijd (tussen Barricadenplein en Warande), de overkapping van de Zenne, de heraangelegde Zavelwijk (met de Marollen) en de Noord-Zuidverbinding (centrale lanen). De twee niet-centrale wijken die beschreven

ADVERTENTIE

OPENBAAR ONDERZOEK • 23 NOVEMBER 2015 > 31 MEI 2016

ONTWERP VAN

WATERBEHEERPLAN 2016-2021 VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

WATER, EEN UITDAGING VOOR DE TOEKOMST!

worden, nemen het meeste groen in de arm: de Leopoldswijk met het Jubelpark en de hele Louizalaan.

men we vooral heel wat prachtige beeldsculpturen tegen. Zoals de naturalistische Dood van Ompdrailles. Het graf van twee strijders (1892) van Charles Van Der Stappen naar ontwerp Anti-terreur van Victor Horta en Vechters te paard (1908) Slechts één wandeling (de Zavelwijk) maakt van Jacques de Lalaing, bij de ingang van het een lus tussen start- en eindpunt. En miljardairsstraatje. Of het koloniale herdenkingsbeeld in Carrara Bruine nemaar sporadisch wordt op een gers verrast door honden (1893) van plattegrond een metrohalte aangestipt. Dat is spijtig. Want het Samain, nog steeds controversieel, aangeven hoe je met openbaar maar gekoesterd want recent gerenoveerd. vervoer terug bij het vertrekpunt geraakt, zou handig zijn. Onder de erebeelden onderweg, Wie een kleine interessante een art-deco herdenkingsmijlpaal tour verkiest, neemt de wanvoor honderd jaar België en modeling over de Septemberdagen. numenten voor generaal Dossin de Vechters te Die flaneert door de Onze-LieveSaint-Georges en Jean de Selys Longpaard. champs. Die laatste piloot, van de Royal Vrouw-ter-Sneeuwwijk, aangelegd Air Force, beschoot vanuit de lucht het na 1875 door burgemeester Jules Anspach en eindigt bij het Paleis der Acade- huis 453 op de Louizalaan, tegen alle orders miën. Onderweg wordt heel de geschiedenis in. Het adres herbergde de Gestapo, die ook in van de vrijheidsstrijd voor ogen gehaald. Wij andere panden aan de Louizalaan verhorinkozen voor de promenade ‘Louizalaan, een gen, folteringen en deportaties organiseerde. openluchtmuseum’, ogenschijnlijk een auto- Een prachtig gouden beeld, dat op zijn manier stradawandeling, voor wie niet omhoog kijkt. trots alle terreurbestrijding symboliseert. Jean-Marie Binst De verkaveling ervan droeg bij tot een sierlijke woon- en handelaarsidentiteit, waar buitenlanders nog steeds naar opkijken. Bruxelles, de 1830 à nos jours, Tome 2, Op de tocht van Stefaniaplein tot Ter Kame- Racine, 192blz., 24,95 euro. Vooralsnog renbos, met een ommetje langs de abdij, ko- geen Nederlandse vertaling.

Water is een essentieel bestanddeel van ons leefmilieu en is noodzakelijk voor elke vorm van leven. Onze impact erop is direct en beïnvloedt de watercyclus, de kwaliteit en hoeveelheid ervan, de bijdrage ervan aan de biodiversiteit. Om de uitdagingen van morgen aan te gaan en op positieve wijze actie te ondernemen, heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een nieuw Waterbeheerplan uitgewerkt. Voor het wordt goedgekeurd, wordt dat plan aan een openbaar onderzoek onderworpen.

Uw mening interesseert ons ! � Stuur uw mening naar Leefmilieu Brussel, Onderzoek “Waterbeheerplan” - Thurn & Taxis-site Havenlaan 86C/3000, 1000 Brussel of vul de online vragenlijst in op www.leefmilieu.brussels/ waterplan. � Kom naar de publieke voorstelling van het Plan tijdens de gewestelijke infosessie op 16 december om 18u in het kantoorgebouw van Leefmilieu Brussel. � Download het ontwerp van Waterbeheerplan op www.leefmilieu.brussels/waterplan. � Raadpleeg het ontwerpplan bij uw gemeentelijke administratie of bij Leefmilieu Brussel Informatiecentrum - elke dinsdag en donderdag tussen 10u en 12u.

MEER INFO: WWW.LEEFMILIEU.BRUSSELS - 02 775 75 75

Het Barricadenplein in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk in de Vijfhoek.

BDW 1501 PAGINA 23 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

IKEA ANDERLECHT WOENSDAG 18 NOVEMBER, 14.30 UUR

ciëren met het aanstellerigere geschrift van pubermeisjes, maar dat de Zweden moeiteloos tolereren. Voor me ligt een Sinnerlig tapijt waarop een Stockholm salontafel staat. Van een salontafel met zo’n naam verwachtte ik misschien net ietsje meer, maar de progressieve designers van Ikea kennen natuurlijk geen privileges toe aan een meubelstuk dat toevallig op een ronkende naam kan bogen. Mijn tijdelijke woonkamer lijkt wat op een ﬁlmset, maar de uitgeruste keuken, het terrarium, de fotokaders, en het energiezuinige Uppleva tv-toestel zijn wel degelijk allemaal echt. Ik laat allerlei andere bezoekers in het grootste vertrouwen in- en uit lopen, en desgewenst zelfs mijn Landskrona canapé uittesten, die net als de andere canapés in promotie is. Ze schuiven er niet zo onbeschaamd in onderuit als ze thuis zouden doen, maar het scheelt toch niet veel. Het gedeelde thuisgevoel in de bemeubelde biosfeer is compleet. Wanneer ik zie dat de kaarsen op de eettafel dezelfde kleur hebben als het motief op de sierkussens in de zetel, realiseer ik me dat wie de kritiek van designersnobs wil vermijden, best meteen zijn hele interieur bij Ikea aankoopt. Dan valt je zogenaamd gebrek aan persoonlijke smaak vast minder op dan wanneer je je tot een paar meubelen beperkt. Wat me ook doet twijfelen zijn de labyrintische doorsteekjes in het uitgestippelde wandelparcours. Ik weet dat je op Ikea kan voort-

ELKE WEEK SCANT MICHAËL BELLON MET ZIJN LAPTOP EEN PLEK IN BRUSSEL DIE TOT DE VERBEELDING SPREEKT, EN GEEFT HIJ AAN WAT ER EVENTUEEL NOG AAN KAN VERBETEREN

LAPTOPIA

‘Vålkommen’ staat er in een buitenmaats Verdana-font onderaan de roltrap. Enigszins overbodig natuurlijk, want in vrijstaat Ikea – de twintigste gemeente van het Brussels gewest – voel ik me altijd welkom. Als ik er weer eens even aan twijfel of de perfecte wereld wel bestaat – bijvoorbeeld na een terreuraanslag in Parijs of de afgelasting van de voetbalinterland België-Spanje (je bent bedankt, Salah Abdeslam!) – dan kan het deugd doen me even terug te trekken in de ideale wereld van dit woon- en wellnesscenter. De Scandinavische cocoon is gesneden koek voor deze rubriek, want iedereen weet dat Thomas Morus zich voor zijn bestseller Utopia eigenlijk inspireerde op het Zweedse eiland Ikea. Dat heeft Opbergen als hoofdstad, en zoveel liefde en samenhorigheid op overschot, dat zelfs meubels en gebruiksvoorwerpen er een naam krijgen. Op Ikea zien ouders hun boekenkast Billy even graag als hun dochtertje Pipi, ongeacht wie de meeste vijzen mankeert. In navolging van het oorspronkelijke eiland zijn de wereldwijde replica’s van Ikea warme toevluchtsoorden, uitnodigend tot een prefabpolonaise van start tot ﬁnish. Van het verdeelbakje met die kleine gratis potloodjes tot het bekende restaurant met Zweeds-Belgische specialiteiten. Ik zet me met mijn laptop op een comfortabele stoel van 149 euro. Die heet Rådviken – opnieuw met dat bolletje op de a dat wij asso-

gaan zoals op een gps, en dat je dus niet moet denken dat je het beter weet. Maar de doorsteekjes kunnen je ook terugbrengen naar een afdeling uit het begin van je bezoek, waardoor je het idee krijgt dat je een frustrerend ganzenbordspel aan het spelen bent: “U neemt het ervan in de slaapkamerafdeling, sla één beurt over.” Of: “Uw Zweedse balletjes lijken nergens naar, neem de doorsteek naar de afdeling keukengerei.” Of: “Uw kind Niels Holgersson blijkt allergisch aan het ballenbad. Ga recht naar de kinderopvang. Ga niet langs start. U ontvangt geen gratis potloodjes.” En dan zie ik plots nog iets ontluisterends. Een poetsvrouw is bezig de miljoenen schappen en schuiven in de winkel af te stoffen. Nooit bij stilgestaan dat zulks ook in een Ikea moest gebeuren. En de boeken op die schappen zijn altijd weer van dezelfde schrijvers. En een schilderij van de beroemde Zweed Gustav Klimt blijkt een reproductie te zijn. En het plafond van Ikea is van koud beton en staalplaat. Misschien is dit toch een ﬁlmset? Bijvoorbeeld die van The Truman Show? De betweterigheid en handigheidjes van de Zweden beginnen me nu ineens op de zenuwen te werken. Een mens kan maar een bepaalde dosis vooruitgang in één keer verdragen. Wanneer ik de mensen op de koude parking veel te grote dozen in een veel te kleine auto zie proppen, ben ik weer helemaal klaar voor rauwe realiteit buiten. Wat er nog kan verbeteren aan Ikea? Ik zou het assortiment Zweedse topwijnen verruimen, de Zlatan-tuinlaarzen uit de handel nemen, en de Agneta Faltskög-koelkasten ook in bruine uitvoering aanbieden. Michaël Bellon

De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/laptopia

ADVERTENTIE

Zoek je Nederlandstalige

? r

Surf naa

www.kinderopvanginbrussel.be

Registreer hier je opvangaanvraag voor je baby of peuter tussen 0 en 3 jaar

Met steun van

BDW 1501 PAGINA 24 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

ELSENE – “Zonder de situatie in onze streken met de nazitijd te willen vergelijken, moeten we er ons toch voor hoeden om in onze complexe en gespannen maatschappij de kwetsbare minderheidsgroepen te problematiseren op een wijze die de deur opent naar onmenselijke maatregelen of praktijken.” Psychiater Erik Thys (54 jaar) heeft het ook over groepen als chronische zieken, psychiatrische patiënten, mensen met een beperking, bejaarden, werklozen, vluchtelingen, illegalen, enzovoort. Het is een van de waarschuwingen bij het slot van zijn boek Pschygenocide. Psychiatrie, kunst en massamoord onder de nazi’s, dat recent verscheen. Erik Thys woont langs de Vijvers van Elsene en werkt vlakbij in Sint-Alexius, het Nederlandstalige psychiatrische centrum met een tweehonderdtal patiënten. Na instructieve boeken en stripverhalen als Het mis verstand, Zin in waanzin en Het geheim van de hersenchip (vertaald in veertien talen), heeft de Brusselse psychiater een zeer punt uit de nazigeschiedenis ontrafeld: de problematiek van eugenetica en rassenzuivering, waarvan psychiatrische patiënten het slachtoffer werden. De actualisering van het drama brengt ons niet bij de werking van het Nederlandstalige

‘NAAR EEN POSITIEF STIGMA VOOR CREATIEF TALENT’ PSYCHIATER ERIK THYS

psychiatrische centrum Sint-Alexius in Elsene waar hij werkt, maar wel bij zijn strijd tegen de stigmatisering van de patiëntenwereld. Thys: “Een reden waarom ik met dit historisch onderzoekswerk aan de alarmbel trek, is omdat er terug een afstand gecreëerd wordt tussen arts en wetenschapper en de patiënt, door de informatisering van de dossiers. Het afstandelijk vergassen van mensen was maar mogelijk omdat enkel op het einde van een heel administratief apparaat een arts slechts één keer en heel even de gehandicapte of psychiatrische patiënt te zien kreeg. Er werd een gapende afstand gecreëerd, vandaar het biologische racisme. Vandaag wordt een ziekenhuis ook soms als een afstandelijke fabriek ervaren. Ik wil voor dat gevaar waarschuwen.”

Goebbels

Erik Thys in het SOMA-archief: “In het nazitijdperk ging het extreem fout. Ik hoop dat net als voor autisme het stigma positief wordt voor mensen met een psychose: de focus moet op hun talenten liggen.”

Erik Thys heeft een grote voorliefde voor kunst. “De creatieve en kunstzinnige kwaliteiten van mensen met een psychose wordt niet naar waarde geapprecieerd. Tijdens het nazitijdperk sprak men van Entartete Kunst (de afgewezen moderne kunst die als art dégénéré tegenover de gepropageerde heroïsche kunst stond, red.). Ik heb moeite met die term. In hoeverre is alle kunst niet ontaard?“ Theys breekt in zijn boek Psychogenocide een lans voor de artistieke waarde van die kunst en plaatst die tegenover het standpunt en bewijsmateriaal van de nazi’s. Thys: “Begin vorige

eeuw werd nochtans de artistieke waarde ontdekt van het werk van mensen die in de psychiatrie verblijven. Voordien was er al belangstelling voor, maar enkel vanuit diagnostisch oogpunt. Er werd vanuit de thema’s en de manier van uitbeelding afgeleid of iemand agressief, geobsedeerd of wat dan ook was. Het is een verdienste van de Duitse psychiater Hans Prinzhorn (Bildernei der Geiteskranken, 1922, red.) om de artistieke waarde van deze inte-

ressante kunst te propageren. Maar nadien heeft die kunst een vage kronkel afgelegd, als recuperatie voor allerlei stromingen. De nazi’s hebben het gebruikt als propagandamateriaal voor ‘ontaarde’ mensen: de psychiatrische patiënten, joden, zigeuners,... In mijn ogen is het ook heel algemeen gerecupereerd door de ofﬁciële kunst, zonder de eer te laten aan de artiesten zelf. Een voorbeeld is Jean Dubuffet die het werk wel wou laten waarderen, maar

die daar vooral zelf beter van geworden is.” “Er hangt ook een zwart-witstelling of mythologisering rond. Alsof wanneer je in psychiatrische behandeling bent, je dan plots een speciaal soort kunst zou maken. Men spreekt ook niet van kunst van beenhouwers, maar wel van kunst van mensen met een psychose. Ik vind dat storend en stigmatiserend.” In Psychogenocide, en deels ook in zijn recente doctoraatsthesis Fruitful and fragile Minds,

BDW 1501 PAGINA 25 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

Instellingen als Den Teirling of cultuurevenementen als Te Gek pakken regelmatig en graag uit met dit soort kunst. Thys: “Dat zijn allemaal supergoede initiatieven om te destigmatiseren, wat niet belet dat het stigma overeind blijft. Het is schrijnend hoe sommige geestelijke problemen nog in de media worden weergegeven. Media strooien vooroordelen uit. Een woord als schizofrenie is erg beladen, en ik kan aantonen dat media het vaak – en zeer ten onrechte – associëren met onvoorspelbaarheid, geweld en gevaar. Het verkeerde beeld wordt in stand gehouden.” “Nochtans kan met goede wil en kennis, een verkeerd begrip wel uit de wereld geholpen worden. Men heeft de bocht wel kunnen ma-

BABYFABRIEK NABIJ BRUSSEL “Buiten nazi-Duitsland werden ook Lebensborntehuizen geopend, onder meer in het Ardeense Wégimont en in de Rand van Brussel in kasteel LevedaleNerom (Wolvertem). De organisatie van de ‘nazibabyfabriek’ was op het allerhoogste niveau geregeld. De meeste vrouwen die in Wolvertem opgevangen werden waren alleenstaande moeders, zoals een ongehuwde stafmedewerkster van het grimmige Sicherheitsdiensthoofdkwartier aan de Louizalaan in Brussel, wellicht bezwangerd door een SS’er. Er zijn daar maar een twintig à dertig kinderen geboren. Meestal waren de vaders onbekend.”

Psychotische problematiek Thys: “Het is zeer moeilijk om in België over die problematiek iets te weten te komen. Historisch beperkt men de problematiek van vervolging, deportatie, sterilisatie en euthanasie van psychiatrische patiënten tot de grenzen van het nazi-Duitsland. Het ging om hun eigen burgers, wellicht omwille van uitzuivering van de Untermenschen uit hun land. Terwijl ze nochtans in heel Europa achter joden zochten, zijn ze voor de psychiatrische patiënten aan de grens gestopt (op de joodse patiënten na, red.)” “Het gaat over honderdduizenden slachtoffers die niet vergeten mogen worden. We moeten daarenboven voorkomen dat dergelijke mechanismen vandaag opnieuw de bovenhand kunnen halen. Ik wil niet zwartgallig doen over gezondheidszorg en psychiatrie, maar elk stigma is wel de eerste stap geweest tot kleine of grotere drama’s.” “Er blijft een soort tweedeling die men vaker toepast. In de psychiatrie schuilt het gevaar dat men patiënten opdeelt in zij die snel geholpen kunnen worden en zij die langdurige problemen hebben, in die zin dat ze een handicap vormen in het leven van die persoon. Het gevaar bestaat dat chronische patiënten meer aan hun lot worden overgelaten. In ziekenhuizen zijn die mensen niet meer welkom, en daar zijn wel grondige redenen voor – ze kunnen daar niet echt leven. Maar er moet wel voor gezorgd worden dat die mensen een plaats in de maatschappij krijgen. We focussen met Sint-Alexius (heeft ook 70 appartementen voor begeleid wonen in Elsene, red.) op mensen met een psychotische problematiek. Iedereen probeert hospitalisatie te vermijden via thuisbegeleiding en dat is zeer positief. Maar er blijven mensen uit de boot vallen en dakloos worden in Brussel.” Jean-Marie Binst Erik Thys ‘Psychogenocide. Psychiatrie, kunst en massamoord onder de nazi’s’. Uitgeverij EPO, 319 blz., 24,50 euro De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/ingesprekmet

3 VRAGEN AAN CHARLES DUCAL

Charles Ducal: “Poëzie kan een stem zijn op maatschappelijk vlak.”

‘De eendrachtige kracht van gedichten’ BRUSSEL – Drie dichters: een Vlaming, een Marokkaanse Brusselaar en een Franstalige. Ze vormen een trio om gedichten in eigen en vertaalde versie te promoten, en vooral elkaars werk. Met als lijmmiddel cellist Roel Dieltiens, die becommentarieert wat hij hoort. Of hoe woorden, zinnen en muziek plots helemaal elkaars gelijke zijn. De Louis Paul-Boonkring en vzw Geert van Bruaene halen de eerste Nederlandstalige dichter des Vaderlands (2014-2015), Charles Ducal, met zijn Franstalige opvolgster (2016-2017) Laurence Vielle en de Marokkaans-Brusselse poëet Taha Adnan voor het voetlicht. Op 27 januari geeft Ducal de fakkel door aan Vielle, ’s middags in Passa Porta en ‘s avonds in het Poëziecentrum in Gent. Hoe kijk je terug op die twee jaar als vaderlands dichter? Charles Ducal (alias Frans Dumortier): “Ik kon vaak buiten de wereld van de literatuur stappen, wat mij enorm heeft verrijkt als dichter en mens. Vroeger las ik enkel voor aan een publiek van poëziefreaks, of toch geïnteresseerden. Nu las ik voor en schreef ik voor een publiek dat niet direct met gedichten bezig was. Zoals voor de eerste schooldag, de vakbond, de opening van de tentoonstelling Hoe ik dakloos werd, of bij de presentatie van boeken over de Groote Oorlog. De mensen komen in die gevallen niet meteen voor de poëzie. En dat maakt het als dichter interessant. Ik merkte dat poëzie een stem kan zijn op maatschappelijk vlak, en op terreinen waar ze nooit komt. Dus poëzie kan wel degelijk uit een niche kruipen.”

CULTUUR KORT

Meer creatief

ken met autisme, dat eveneens sterk gestigmatiseerd werd in familieverband. En nu gaan zelfs bedrijven als Microsoft op zoek naar mensen met autisme, omdat de stoornis geassocieerd wordt met talenten die er inderdaad zijn als wiskundige vaardigheden, precisie, betrouwbaarheid... Tot op zekere hoogte klopt dat volledig. Ik heb ergens nog de droom dat dergelijke positieve associatie ook zou kunnen lukken voor andere psychotische aandoeningen. Want er is een verband tussen schizofrenie, bipolaire stoornis, psychotische stoornis, ... en creativiteit. Wat een grote positieve eigenschap is.” “Dat geldt zelfs in twee richtingen. Mensen die creatief zijn, zijn kwetsbaarder voor bipolaire stoornissen en aanverwante aandoeningen en dat lijkt wat genetisch bepaald te zijn. Heel waarschijnlijk gaat het om iets intrinsieks. In de zin dat creatief denken, dus combinaties maken en dingen opmerken die anderen niet zien, erg verwant is met symptomen die we zien bij patiënten die bijvoorbeeld focussen op iets waar niemand belang aan hecht. Bij sommige personen geraakt die denkstijl uit evenwicht, maar in essentie gaat het om hetzelfde. Het komt er dus op aan om niet te focussen op het negatieve van de stoornis, maar op het positieve dat eruit springt. Die kwaliteit is alle aandacht waard.” Het boek van Thys schenkt niet enkel aandacht aan ‘kunst en geestesziekte’, maar ook aan de historische context van de eugenetica en de psychiatrische genocide, waarin de artsen een belangrijke rol speelden voor en tijdens Wereldoorlog II. Ook de raszuivere reproductie paste in het verhaal van de naziterreur (zie kaderstuk).

over de historische link tussen creativiteit en psychopathologie en haar implicatie voor het stigma, wijst Thys met de vinger naar de nazi’s. “Het lijkt ironisch dat zij met een andere boodschap het werk van psychiatrische patiënten naast het werk van expressionisten, surrealisten en toenmalig hedendaagse kunstenaars geplaatst, met de boodschap dat het allemaal zeer ontaardde. Maar eigenlijk hangt dit werk zeer terecht en evenwaardig naast elkaar. Twee jaar geleden is er in een appartement in Berlijn een kunstschat gevonden van dit soort kunst, die de nazi’s verborgen hadden; zij wisten goed welke waarde het had. Mannen als Joseph Goebbels apprecieerden die kunst, maar traden er niet mee naar buiten.” “Het is belangrijk om dit historische verhaal te actualiseren. Want ik stel me de vraag of afwijzing opnieuw kan gebeuren. De herdenking van de Holocaust doet ons alert blijven voor exclusie, stigmatisering en racisme. Mijn onderzoek over de kunst van psychiatrische patiënten, én ook de genocide van die mensen, wil ons vandaag waarschuwen.”

Wat mag van een vertaald gedicht verwacht worden? Ducal: “De essentie van poëzie is de muziek, en die gaat soms stuk in de vertaling. In het geval van de Marokkaans-Brusselse Taha Adnan (die mee optreedt, red.) denkt, schrijft en leest de dichter voor in het Frans en Arabisch. Ook al begrijpen we de Arabische versie niet, toch horen we de ‘muziek’ van de taal die hij voordraagt. In het algemeen mag je stellen dat als gelijktijdig een vertaling wordt voorgelezen (of geprojecteerd) waar de auteur achter staat (of die hij/zij misschien zelf heeft gemaakt), dan is het wel een andere tekst, maar nog steeds een volwaardig gedicht.” Wat is de bedoeling van de avond ‘De Dichter des Vaderlands en de zijnen in Brussel?’ Ducal: “Met een drietalige poëzieavond willen we de verschillende taalgemeenschappen dichter bij elkaar brengen. Over het algemeen werken schrijvers erg gesloten in hun taalgemeenschap. Meertalig naar buiten komen is belangrijk. Ik stel in kringen van dichters vast dat we onze dichters van de andere kant van de taalgrens slecht kennen. We lezen ze weinig. We hebben er weinig contact mee. Ik kan de hand in eigen boezem steken, want voor de start van De Dichter des Vaderlands (2014) was dat ook met mij het geval. Maar er ging een wereld voor me open.” Jean-Marie Binst De Dichter des Vaderlands en de zijnen in Brussel, met dichters Charles Ducal, Laurence Vielle en Taha Adnan en cellist Roel Dieltiens op 3/12 om 20u. in het Goudblommeke in Papier, Cellebroersstraat 55, Brussel. Gratis

DRIEMAAL KAMUS KWARTET. Tijdens de Bozarsundays van 6 december om 11 uur speelt jongerenvioolkwartet Kamus diverse werken van Sibelius, waaronder Voces Intimae, Impromptu en March. Daags nadien speelt Kamus in de Europese School in Laken om 20 uur voor het goede doel van Femmes d’Europe (assocfemmesdeurope.eu). Op 8 december is er een korter concert in het Europese Parlement. n BERT DEKEYSER IN MONS 2015. Kunstenaar Bert Dekeyser heeft zijn tekeningen van musici en andere podiumartiesten gecatalogeerd in twintig mappen. Zijn werk ‘1000 +’ staat tot 18 december te kijk tijdens Mons 2015 in het Conservatoire Royal de Mons (www.mons2015.eu). Op 16 december houdt Kris Defoort een improvisatieconcert, terwijl Dekeyser tekeningen maakt, in samenwerking met Beeldenstorm (Kuregem). Samengesteld door Jean-Marie Binst

BDW 1501 PAGINA 26 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

HEADIS > BELGISCH KAMPIOEN KARATE HEAD WIL SAMEN MET ZIJN SPORT GROEIEN

‘WIE HET PROBEERT, LACHT NIET MEER’

Vanaf mijn tweede doe ik aan karate en ik heb jarenlang deel uitgemaakt van de Marokkaanse nationale ploeg, waarmee ik aan allerhande internationale tornooien heb deelgenomen.” “Die ervaring van sport op hoog niveau helpt mij vandaag. Mentaal sta ik sterk. Zelfs al sta ik tien-twee achter, ik blijf er kalm bij. Ik ga er altijd voor, ik ben een krijger. Ik ben ook snel en beschik over goede reﬂexen. Soms ga ik ballen halen die voor anderen al lang verloren zouden zijn.” Die kwaliteiten leverden Karate Head een selectie op voor het Europees kampioenschap in Duitsland. Hij won het Belgische kwalificatietornooi en trok erheen met verliezend finalist Inspector Headget. Een eerste ervaring met het hoogste niveau die al bij al meeviel. “Al was het begin iets minder. We speelden er buiten, onder een stralende zon. Het was dus even aanpassen.” “Uiteindelijk ben ik vijfde geëindigd op acht deelnemers. De Duitsers zijn natuurlijk absoluut top in headis, maar ook de Zwitsers en de Tsjechen doen het goed. Wij hebben op dat EK getoond dat we gemotiveerd zijn en dat we er iets van kunnen. Zeker aangezien we er nog niet zo lang mee bezig zijn.” Die goede indruk bevestigde Karate Head in augustus tijdens het wereldkampioenschap. Daar was geen kwalificatie voor nodig, iedereen die het wou mocht er aan deelnemen. Tijdens de eerste kwalificatiedag werd het kaf van het koren gescheiden, de Brusselaar overleefde. “En daar ben ik best fier op. Ik heb het opgenomen tegen goede spelers en heb me geplaatst voor de eindfase.” “Ook daarin verliep het goed. Ik plaatste me bij de beste vier in mijn poule en stootte door, maar toen stootte ik op de wereldkampioen. Achteraf gezien ben ik tevreden met de indruk die ik er heb kunnen maken.”

Jan Vertonghen

Jalal Lafraxo, beter gekend als Karate Head: “We moeten doorzetten om headis op de kaart te zetten.”

BDWSPORT

BRUSSEL – Een tafeltennistafel en twee spelers die de bal enkel met hun hoofd mogen beroeren. Dat is de basis van headis. Heel wat mensen reageren er aanvankelijk lacherig op, maar eens ze de fysiek zware sport uitproberen, verandert dat snel. Ook bij Jalal Lafraxo (28), of beter gezegd Karate Head. Hij ontdekte de sport begin dit jaar en heeft zich onlangs tot de eerste Belgische kampioen gekroond.

‘J

e moet er niet aan denken om headis te spelen op een goedkope, wankele tafeltennistafel,” vertelt Karate Head. “Het moet stevig op zijn poten staan omdat we op de tafel klimmen en springen. Je mag alles doen wat je wil, zolang je de bal enkel beroert met je hoofd. We springen dus op de tafel om te smashen, duiken naar de grond om de bal te redden; het is zeer intensief. Wie niet sportief is, haalt het einde van de eerste set gegarandeerd niet.” Headis, dat voor Header Table Tennis staat, vraagt veel van het lichaam. Zo moeten de benen altijd gebogen zijn, zodat je snel kunt reageren. Je moet van links naar rechts rennen, op en af de tafel springen. En ook de armen worden aan het werk gezet, want de spelers houden de tafel steeds goed vast. “Eigenlijk gebruik je de tafel. Je kunt je afduwen als er een lange bal is of als je er op wilt, je kunt je naar de andere kant trekken, enzovoort. Bij headis gebruik je meer dan enkel je hoofd.” “De meeste mensen doen er aanvankelijk lacherig over, tot ze het eens proberen. Enerzijds door dat fysieke aspect, maar ook door

ALLEEN AAN DE ULB Karate Head en zijn maats trainen twee keer per week in een sportzaal van de ULB: maandag van half één tot half twee en woensdag van acht tot tien uur ’s avonds. Volgens de Brusselaar zijn zij zowat de enige Belgische groep die gestructureerd traint. “Wie geïnteresseerd is mag langskomen, maar om aan de lessen deel te nemen moet je een sportkaart van de ULB kopen,” zegt Karate Head. “Zij hebben veel voor ons gedaan, zoals het beschikbaar stellen van de zaal en materiaal. Zonder hen waren we er wellicht al mee gestopt. Geïnteresseerden nemen best contact op via de website en worden dan verder geholpen.”

het spel zelf. Als we demonstraties geven, is het eerder ‘wauw’ dat we te horen krijgen.” Headis ontstond in 2006, in het Duitse Saarbrücken. Omdat het voetbalveld bezet was, begonnen twee studenten de bal dan maar op een tafeltennistafel naar elkaar toe te koppen. Stilaan ontwikkelden ze dat tot een sport en legden ze regels vast, die grotendeels overeen-

“We zijn zeer gemotiveerd, maar we vinden amper steun van sponsors” komen met die van tafeltennis. “Alleen spelen we met een rubberen bal en met ons hoofd. Elke set gaat minstens tot elf, de winnaar moet zeker twee punten voorsprong hebben om de set te winnen. Wie twee sets wint, heeft gewonnen.” “De sport kwam vorig jaar naar België dankzij Patrick Becker. Hij leerde headis kennen in Duitsland en heeft in samenspraak met de uitvinders begin dit jaar een initiatie-evenement georganiseerd aan de Université Libre de Bruxelles (ULB). Aangezien ik daar een van de verantwoordelijken ben voor de sportzalen en het sportmateriaal, raakte ik betrokken en besloot ik het ook eens te proberen.”

Competitiebeest Lafraxo vond het leuk en ging mee in de lancering van headis in België. Hij mocht als een van de acht Belgische ‘ambassadeurs’ een tweede initiatie volgen in Duitsland en merkte snel dat hij potentieel had. “Ik ben een competitiebeest.

Karate Head heeft zich op korte tijd laten gelden in de wereld van headis. Onlangs kroonde hij zich ook nog eens tot de eerste officiële Belgische kampioen. Nochtans werd verwacht dat de concurrentie het deze keer van hem zou halen. “De finale ging tussen Inspector Headget en mij, nog maar eens. Er werd op voorhand gezegd dat onze concurrenten ons uit de finale zouden houden, maar zij hebben foutjes gemaakt die wij dankzij onze ervaring niet hebben gemaakt.” “Het is wel zo dat er in België goede spelers rondlopen die net als ons blijven verbeteren. Mijn broer is bijvoorbeeld de Belgische nummer drie. Er zijn een achttal spelers die er sinds het begin bij zijn. Als je de nieuwelingen erbij telt zitten we tussen de twintig à dertig spelers.” Dat aantal zou de Brusselaar graag zien groeien. Duitsland is het grote voorbeeld, want headis is er uitgegroeid tot een bekende sport. Er zijn clubs opgericht, tornooien trekken minstens driehonderd deelnemers; headis zit er in de lift. “Er is zeer veel sfeer op die tornooien. Men begint bijvoorbeeld met tien tafels en naarmate er spelers afvallen, worden er tafels weggenomen tot iedereen nog rond één tafel staat. Eens je er bent, wil je niet meer weg. Ik heb al een paar keer deelgenomen aan Duitse tornooien en het is echt wel de moeite.” “Headis wordt momenteel vooral in Europa gespeeld, al zijn er bijvoorbeeld al demonstraties gegeven in China. Stilaan groeit het, hopelijk ook in België. Mijn toekomst in de sport hangt af van die evolutie. We zijn zeer gemotiveerd, maar we vinden amper steun van sponsors. Als we zo voortdoen, blijft het een nichesport. Het Youtube filmpje waarin Jan Vertonghen headis uitprobeert, is leuk en goede reclame. Maar daar mag het niet bij blijven. We moeten doorzetten om headis op de kaart te zetten.” Tim Schoonjans

BDW 1501 PAGINA 27 - DONDERDAG 3 DECEMBER 2015

@Coelsss Sadly leaving Australia once again, after catchin up with old friends @rachel_miley made new ones…

Nicolas Colsaerts heeft zich geamuseerd tijdens de Australian Open. Hij zette er vorige week onder meer een ijzersterke tweede ronde neer waardoor hij even op de derde plaats stond. Uiteindelijk zakte hij wat terug en moest hij zich tevreden stellen met een achttiende plaats. Maar sport is meer dan presteren alleen. Ook ontmoetingen dragen bij tot prachtige ervaringen. En dat stralend zonnetje zal ook wel een rol gespeeld hebben... TS

ASUB ORIENTATION BIJNA VIJFTIG JAAR

SPORTEN MET KAART EN KOMPAS BRUSSEL – Wilt u wat pit toevoegen aan uw looptraining? Klop dan eens aan bij Asub Orientation. Zij doen aan oriëntatielopen en –wandelen, waarvoor ze een kaart en een kompas gebruiken om hun parcours af te leggen. “Onderweg moet je wel langs verschillende aangeduide punten passeren,” vertelt JeanNoël Debehogne (56), sportief verantwoordelijke bij Asub Orientation. “Je moet dus goed gebruik maken van je kompas en de gedetailleerde kaarten die voorhanden zijn. De parcours zijn steeds verschillend en dat is zeer leuk. Een andere charme is dat je in de natuur sport en dat je dat op je eigen ritme kunt doen. Zowel intensief als rustig aan, voor de deelnemers op leeftijd.” De club waagt zich ook wel eens aan oriëntatiemountainbiken en uitzonderlijk aan oriëntatieskiën. Ze hebben zelfs een eigen discipline ‘uitgevonden’: oriëntatietram-

SPORT KORT

Dit weekend wordt er geknokt in Brussel. Zaterdag vindt in de erehal van het Koning Boudewijnstadion bijvoorbeeld KING OF BRUSSELS plaats, georganiseerd door de Naito Gym. Vanaf 18 uur zullen allerhande thaiboks- en K1-vechters het tegen elkaar opnemen. Tickets kosten 25 euro. Een dag later zijn de taekwondoka’s aan het feest in het Zuidpaleis. Daar vindt de INTERNATIONAL TAEKWONDO OPEN BRUSSELS CITY plaats, georganiseerd door Taekwondo Mudukwan-Pole Brussels. De openingsceremonie begint om kwart na negen, een kwartier later betreden de eerste vechters de matten. De finales worden tussen zestien en achttien uur uitgevochten. Zowel jongeren, senioren, dames als mannen komen aan bod. Toeschouwers betalen vijf euro. Zegt het geven van sportlessen u iets? Dan moet u zondag zeker eens naar de gebouwen van de sportdienst van de Vlaam-

men. “Dat is eerder voor de anekdote, hoor (lacht). Tijdens een autoloze zondag hebben we gewoon eens een parcours afgelegd met de tram. Normaal gezien vind je ons voornamelijk in het Zoniënwoud of een van de Brusselse parken.” “We doen dat regelmatig met leerlingen van lagere en secundaire scholen. In het Jubelpark bijvoorbeeld. Op vraag van de scholen. Zo leren zij de parken beter kennen, en kaartlezen. De kaarten die we gebruiken zijn zeer gedetailleerd. Daar kruipt dan ook veel tijd in, want wij tekenen die zelf uit.”

Bijna vijftig ASUB Orientation is de eerste club die in België is opgericht en viert volgend jaar zijn vijftigste verjaardag. Het telt ondertussen een tweehonderdtal leden, uit Brussel en de Rand. Zowel jong als oud. De club organiseert zowel fysieke als technische trainingen, waar wordt gewerkt aan het lezen van kaarten. Ze trekken ook regelmatig naar het buitenland om er stages af te werken of om aan competities deel te nemen. “Dat wordt dan meestal gekoppeld aan een reis met de familie. Oriëntatiesport is zeer familiaal. Wij hebben de reputatie goed werk te leveren met jongeren, onder meer dankzij die stages en trainingen, en willen die reputatie uiteraard blijven bevestigen. Net als de goede resultaten die onze leden neerzetten.” “We willen dus verder doen op ons elan, al zouden we graag wat meer steun krijgen. Als er een zwembad of een voetbalveld aangelegd moet worden, betalen de lokale overheden. Maar om een kaart uit te tekenen, staan we helemaal alleen. Als ik de komende vijftig jaar iets wil zien veranderen, dan is het dat wel.” Tim Schoonjans

ESTAFETTE > BRAM VAN DE VELDE

Londense baantjes Op 4 augustus 2012 zwom de Amerikaan Michael Phelps zijn laatste olympische wedstrijd: de vier maal honderd meter wisselslag tijdens de Olympische Spelen in Londen. Phelps moest als derde zwemmer aan de bak. Na tweehonderd meter wedstrijd waren Phelps en co verwikkeld in een nek-aan-nekrace met Japan. Na een hectometer rugslag van Matt Grevers en evenveel schoolslag van Brandon Hansen tikken de Amerikanen als tweede de muur aan. Phelps heeft iets goed te maken tijdens zijn honderd meter. De grootste olympiër aller tijden doet wat van hem verwacht wordt: met verschroeiende halen gaat hij in de honderd meter vlinderslag op en over zijn Japanse concurrent. Tijdens de laatste twee lengtes crawl van landgenoot Nathan Adrian komt zijn achttiende olympische gouden medaille nooit meer in gevaar. Een stukje sportgeschiedenis. Enkele weken geleden was ik zelf in dat Aquatics Centre. Tegenwoordig is het gewoon een publiek zwembad. Nou ja, gewoon zwembad. Het is nog steeds een Mekka voor wie van zwemmen houd. Ticketje kopen aan de kassa en iedereen kan Phelps achterna. De architectuur van het gebouw, van architecte Zaha Hadid, is zo mogelijk nog indrukwekkender dan de prestaties die er geleverd zijn. Achter de kassa zie je links het trainingsbad van 25 meter. Aan de rechterkant, achter een imposante raampartij, ligt het vijftigmeterbad met daarachter het bad voor het schoonspringen. De plek waar het allemaal om draait. Hier zou ik in de sporen van Phelps en co zwemmen. Ik betaalde iets meer dan vier pond voor mijn ticketje. Eigenlijk vind ik dat veel te duur om wat baantjes te trekken, maar het is een prikje om in water te kunnen spetteren alwaar the world’s finest me voor zijn gegaan. Baan vier zou het worden. Ik had vooraf bewust nog eens het filmpje van de finale van de 4 X 100 meter wisselslag be-

keken op YouTube. Zo was ik zeker dat ik de juiste baan zou uitpikken om mijn lengtes af te malen. Al snel werd duidelijk dat ik niet over een olympische conditie beschik. Mijn armen voelden als lood en ik had plots poten als nat papier. Ik was bijgod starstruck. Van mijn melk door de geschiedenis van deze plek. En de opgeklopte heroïek die mijn kop eraan gaf, maakte dat mijn lijf enkel talent had voor baksteenslag. Mijn buurmannen en vrouwen leken minder aangedaan door het olympisch kader. Zij kliefden door het water als het spreekwoordelijk warm mes doorheen de bijhorende boter. De Spelen van Londen zitten er bijna vier jaar op, maar er zwemmen nog wat snelle visjes in deze vijver. Een training om snel te vergeten, maar een voormiddag om te koesteren. Dat vat mijn bezoek aan het Aquatics Centre goed samen. Het is mooi wat er op het voormalige Olympisch dorp aan het gebeuren is. Het Aquatics Centre is intussen een publiek zwembad. Wie wil kan zelfs een initiatie schoonspringen volgen van olympisch kampioen Tom Daley. Ook de olympische wielerpiste is nog steeds in gebruik. Bradley Wiggins verpulverde er eerder dit jaar het werelduurrecord. Toen ik het Brits equivalent van het Gentse Kuipke bezocht probeerde een trosje Engelse jeugd elkaar er uit de wielen te rijden, onder het goedkeurend oog van de moeders en vaders in de tribune. Aan het voormalig olympisch stadion wordt nog gewerkt. Dat krijgt een make-over om te dienen als nieuwe thuis voor voetbalclub West Ham United FC. Een voetbalstadion met een atletiekpiste en uitschuifbare tribunes nota bene. In Londen kan dat blijkbaar wel. Bram Van de Velde is presentator op FM Brussel en actief vrijetijdssporter

Meer info op www.asub-orientation.org

se Gemeenschapscommissie trekken (Emile Jacqmainlaan 135 in 1000 Brussel). Daar gaat van dertien tot zeventien uur een BASISCURSUS VGC-SPORTLESGEVER door. Na een infosessie zal er ook een workshop ‘Straffen en Belonen’ gegeven worden. De deelnemers moeten achttien jaar of ouder zijn. Meer info op www.sportinbrussel.be. De EUROPEAN SPORTS ACADEMY van voorzitter Jacques Borlée organiseert op dinsdag 8 december een SYMPOSIUM in het Constant Vanden Stockstadion in Anderlecht. Van half tien tot half zes zullen allerhande sprekers de revue passeren, de moderator is Dominique Monami. Het opzet van dit symposium is de zakenwereld en de cultuur- en sportsector samen te doen nadenken over hoe de Belgische sport meer performant kan worden en hoe de atleten beter begeleid en ondersteund kunnen worden. Meer info op www.euspac.be. TS

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65, fax 02-650.10.38, info@bdw.be, www.bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-650.10.80, 02-650.10.38. Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE73 7340 3974 6060, BIC: KREDBEBB van Vlaams-Brusselse Media vzw. Buiten België 30 euro per jaar. OPLAGE 62.609 exemplaren. PROMOTIE EN DISTRIBUTIE Ute Otten, Maurice Droogh. MARKETING & SALES MANAGER Frederik Welslau: 0474-52.02.84. ADVERTEREN? Melissa Giardina, 0479-30.60.62, melissa.giardina@brusselmedia.be, HOOFDREDACTIE Steven Van Garsse. COÖRDINATIE Kim Verthé. EINDREDACTIE Ken Lambeets (eindredactie@bdw.be). VORMGEVING Peter Dhondt. REDACTIE Jean-Marie Binst, Christophe Degreef, Bettina Hubo, Danny Vileyn. BRUSSELNIEUWS Kris Hendrickx (hoofdredacteur), Sandra Schreurs (projectcoördinator), Jelle Couder, Sara De Sloover, Laurent Vermeersch. MEDEWERKERS Nicky Aerts, Michaël Bellon, Alex Deforce, An Devroe, Elien Haentjens, Eva Hilhorst, Ilah, Toon Lambrechts, Wauter Mannaert, Tom Peeters, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Bram Van de Velde. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Marc Gysens, Ivan Put, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Steven Van Garsse, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Jo Mariëns. Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).