BThaber IGA Özel Yayını

ÖZEL YAYIN

‘ Farkımız

Dünyanın En Akıllı Havalimanı Faaliyete Geçti:

‘

Teknoloji

İstanbul’un “Digital First” havalimanında Dell EMC imzası Dünyanın en büyük havacılık üssüne Detaysoft desteği İstanbul Havalimanı’nın iki dev projesini Netaş gerçekleştirdi Dünyanın en büyük havalimanının ağ kablolamasını R&M yaptı

1

Reach Meaningful Outcomes for Business and Society

HitachiVantara.com 2

Havacılık alanında dünyanın en büyük entegrasyon projesi… Ülkelerin; tarihi eserler dışında, yaşam alanı olarak kullanılan ve gurur duydukları bazı başyapıtlar vardır. 29 Ekim günü resmi açılışı gerçekleştirilen İstanbul Havalimanı da işte bu tanıma birebir örnek olan yapıtlardan bir tanesi. Kısa vadede 90 milyon, uzun vadede ise 200 milyon yolcunun kullanacağı yeni havalimanı, sadece metrekare olarak ya da pist sayısı ile başyapıt özelliğini kazanmıyor. İstanbul Havalimanı’nı başyapıt seviyesine yükselten en önemli unsurlardan bir tanesi; barındırdığı teknoloji…

Doğrudan ve dolaylı yollardan ülkemize sağlayacağı yüksek katma değer ile hem ekonomik kalkınmaya hem de dünyanın dört bir yanından gelen yolcularla kültürel kalkınmaya önemli katkılar sağlayacak olan İstanbul Havalimanı, bugün dünyanın en güncel ve yenilikçi teknolojilerini buluşturan dünyanın sayılı havalimanlarından bir tanesi. İstanbul Havalimanı’nı bu denli önemli kılan teknolojik yapılanmaya baktığımızda; havalimanı ekosisteminden yer alan tüm paydaşlara hitap edecek yeni nesil teknolojilere ait tüm unsurları görüyoruz. IoT, bulut bilişim, çevre güvenliği, siber güvenlik, yapay zeka, robotlar, havacılık sistemleri diye uzayıp giden bir liste var.

‘Peki tüm bu çeşit çeşit teknolojiler bu yeni havalimanına nasıl uyarlandı?’ sorusunun yanıtı ise tek kelime: “Entegrasyon”. Evet, bugün yeni havalimanında birçok yeni teknoloji kullanılıyor, birçok yeni uygulama dünyada ilk kez bu havalimanında hayata geçiyor ve geçmeye devam edecek. İşte bu devasa teknoloji altyapısının belki de en büyük katma değeri de entegrasyon olarak karşımıza çıkıyor. İşin başından, açılış tarihine kadar gerçekleşen ve havalimanı faaliyette olduğu sürece de yine bu ekipler tarafından işletimi ve geliştirilmesi sürdürülecek olan teknolojik altyapıya ait tüm entegrasyon süreçleri İGA IT ekipleri tarafından gerçekleştirildi. Zaten daha önceki görevleri dolayısıyla havacılık alanında önemli tecrübelere sahip olan bu ekiplerin yöneticileri, başarıyla tamamladıkları bu süreç içinde ülkemize de önemli kazanımlar sağlayacak olan tecrübe ve bilgi birikimine sahip oldular. Bu ekipler bundan sonra ‘İGA Bilişim’ çatısı altında yeni havalimanının teknoloji altyapısını geliştirmek üzere çalışmalarını sürdürecekler. Ama hem İGA Bilişim’in hem de bu ekiplerin artık daha da önemli bir görevleri var: Havacılık alanında bir teknoloji merkezi olarak oluşturdukları bu mimariyi, edinilen bilgi birikimi ve kazanılan tecrübeleri ‘Türkiye’nin ürünü’ olarak tüm dünyaya yaymak. Türkiye’yi ‘havacılık teknolojileri’ denilince akla gelen ilk ‘marka’ kılmak…

3

Farkımız Teknoloji…

Dünyanın En Akıllı Havalimanı, teknoloji altyapısıyla dünyadaki diğer rakiplerinden ayrılıyor. Birçok uygulamanın dünyada ilk kez hayata geçirildiği ve yerli teknolojilerin ön plana çıktığı İstanbul Yeni Havalimanı, havacılık alanındaki en büyük Ar-Ge platformu da olacak.

İGA Bilişim Genel Müdürü Ersin İnankul

Dünyanın en akıllı havalimanı olma özelliğini taşıyan İstanbul Yeni Havalimanı, teknoloji altyapısıyla diğer rakip hub havalimanlarından da ayrılıyor. İstanbul Yeni Havalimanı’nda yolculardan havayolu şirketlerine kadar tüm paydaşların memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak için kullanılacak mobil uygulamalardan, havalimanı güvenlik sistemlerine, havayolları mesajlaşma platformundan, ortak karar verme sistemine kadar birçok yazılımı hayata geçirildi. Ayrıca dünyanın ilk havalimanı veri merkezi, ülkemizin ilk sanal kule uygulaması ile yerli robot, insansız yolcu taşıma araçları gibi güncel teknolojik sistemler de yeni havalimanında yer alıyor. Bu doğrultuda Ar-Ge temelli projeler şu başlıklar altında toplanıyor: • Havacılık Güvenliği Yönetim Sistemi 4

• Akıllı Kart Erişim Portalı • Kayıp ve Buluntu Eşya • İGA Mobil • İGA Tesis Yönetimi • Yolcu Memnuniyet Anketi • İGA IoT • İGABOT (İGA Robot) • İGABUS (İGA Otonom Otobüs Projesi). İstanbul Yeni Havalimanı’nda birbirine yedekli üç adet veri merkezi, 102 adet entegre sistem, 467 adet sunucu, 780 telekomünikasyon odası, 3257 adet kartlı geçiş noktası, 3267 uçuş bilgi monitörü, 4549 destek verilen bilgisayar, 9000 adet güvenlik kamerası olacak. Havalimanı bünyesinde 20 milyon

GB’lık veri alanı mevcut olacak. Ortalama bir şehirde bulunan 80 bin network portu kadar bir porta sahip olacak, Havalimanına döşenen fiber kablo uzunluğu ise İstanbul- Berlin arasındaki

ayrışıyoruz. Dünyada apronu da Wi-Fi kapsama alanı içine alan birkaç tane havalimanı var. Bu da Wi-Fi ve altyapıya yapmış olduğumuz büyük yatırımın bir göstergesi” dedi.

mesafeye yani 1700 km’ye eşit. Bunun yanı sıra İstanbul Yeni Delhi arasındaki mesafeye eşit olan 4500 km uzunluğunda bakır kablolama da havalimanının özellikleri arasında yer alıyor. Dünyaya örnek olacak bu yapının oluşumu İGA Bilgi İşlem Merkezi tarafından hayata geçirildi. Bu alandaki Türkiye’deki en etkin isimlerden biri olan Ersin İnankul’un yönetimindeki 780 kişilik ekip, oluşturdukları bu yapının işletimini ise bundan sonra İGA Bilişim çatısı altında sürdürecekler. Yeni şirketin genel müdürlük görevini de Ersin İnankul sürdürecek.

Havaalanının her noktasında kablosuz internet var

Teknolojik altyapının olmazsa olmazı güvenlik…

Günümüzde teknolojinin gelişimi ve yaygınlaşması ile birlikte güvenliğin önemi de artmış oldu. Tabii böyle büyük ve kritik bir altyapı söz konusu olunca, güvenlik projeleri de bu yapıya uygun olarak tasarlandı. Havalimanının tüm noktalarını kontrol altına alan 9 binden fazla kamera sistemi kuruldu. Bu sayı, İstanbul MOBESE’sinde yer alan toplam kamera sayısına yakın. Ayrıca 3400 civarında kartlı geçiş noktasının kurulumu yapıldı.

Güvenliği bir konsept olarak ele aldıklarının altını çizen Ersin İnankul, “Integrated Security Management (ISM) kapsamında tüm sistemleri analitik çerçevede yönetebiliyoruz. Kameralar, sadece görüntü almıyorlar, bizlere veri topluyorlar. Örneğin bir kapı zorlandığında, o bölgeye en yakın olan kamera yapay zeka algoritmaları ile birlikte görüntüleri bize getirebiliyor. Ya da ben kapıdan çıktığımda veya kapıya dokunduğum anda kamera beni algılıyor. Böylece benim odama benden sonra giren ve çıkanların raporlamasını yapabiliyor. Enerji yönetimi sistemleri ile entegre çalışarak kablolarda ortaya çıkan bir arıza ile ilgili bilgileri yöneticilere iletiyor. Ya da olası bir yangın esnasında kameralar otomatik olarak bölgenin kayıtlarını ilgili itfaiye ve polis birimlerine iletiyorlar. Tüm bu çalışmalarda yapay zeka algoritmaları kullanılıyor” bilgisini verdi.

Akıllı Çit Sistemi

İstanbul

Yeni

Havalimanı’nın

altyapısına

baktığımızda

Türkiye’nin ilk Avrupa’nın en büyük H-VPLS network’ünü görüyoruz. Bu da şu anlama geliyor. Havalimanı içerisindeki tüm paydaşlardan kullanıcılara (yolcular, mağazalar, oteller, havacılık şirketleri vs) bir servis sağlayıcı gibi ADSL ve fiber üzerinden kablosuz internet hizmeti verilecek. Böylece hiçbir paydaş kendisi için bir internet erişim noktası oluşturma yetkisine

sahip

olmayacak.

Havalimanı

içerisinde

yer

alan 3500’den fazla Wi-Fi Access Point ile birlikte kendi cumhuriyetlerini kurduklarını belirten Ersin İnankul, “Bu anlamda altyapı tarafında bir Wi-Fi operatörlüğü de yapmış oluyoruz. 80 bin portluk network’ümüz, ortalama bir şehrin fiber ve ADSL bağlantısından çok daha geniş bir altyapıyı içeriyor. Bu altyapı ile birlikte aslında hem terminal içerisinde hem terminal dışında hem de apronda Wi-Fi hizmetini vermiş oluyoruz. Örneğin havayolları şirketlerine, apronda kendi tabletlerinden operasyonlarını yürütme ve yeni uygulamalar geliştirme kolaylığını sağlıyoruz. Bu anlamda diğer havalimanları ile

Güvenlik konsepti kapsamında ayrıca Türkiye’de ilk olacak, Avrupa’da ise bir - iki örneği bulunan Akıllı Çit Sistemi de kuruluyor. Antalya ve Esenboğa havalimanlarında demo ortamı iki yıldır devam eden bu uygulama, ülkemizde ilk defa yeni havalimanında kurulmuş olacak.

5

28 kilometreden oluşan bir çitin etrafında 13 adet radar ve 714 adet kamera yer alıyor. Her 60 metrede bir sabit kamera, her 360 metrede bir hareketli kamera, her 720 metrede bir termal kamera, her 2.5 kilometrede ise bir radarın yer aldığı sistemde radarlar, 800 metre mesafeden 800 metre çapındaki cisimleri algılayıp ilgili kameralara “Ben bu cismi algıladım, çite doğru yaklaşıyor” bilgisini aktarıyor. Kamera da cisme otomatik olarak dönüyor ve cismi algılayarak takip etmeye başlıyor. Cisim tele dokunduğu anda ise telin üzerinde yer alan fiber sensörler devreye giriyor. Böylece cismin hayvan, nesne ya da insan mı olduğu bilgisi ilgili yetkililere ulaşıyor. Eğer bu cisim çiti atlayıp havalimanının içerisine girerse o zaman da yine kamera sistemi ile otomatik olarak takip devam ediyor ve yaklaşık 2.5 dakika içerisinde güvenlik güçleri bu cismi yakalıyor. Ersin İnankul, “Bu konuda dünyadaki en büyük havalimanı sistemlerinden birini Türkiye’de kurmuş ve denemelerini yapmış durumdayız” diyor.

Siber güvenlik tarafından da havalimanı kapsamında önemli yatırımlar yapılmış durumda. Siber güvenlik ve operasyon merkezlerinde dünyadaki tüm gelişmeler 7x24 takip ediliyor ve gerekli önlemler alınıyor. Bu doğrultuda 26 adet farklı yazılım sistemi kullanılıyor.

“Transfer yolcularının tercih sebebi olacağız” İstanbul Yeni Havalimanı’nın havacılık sistemlerinin büyük bir bölümü de bu altyapısı üzerine kurulmuş durumda bulunuyor.

Bu sistem için de akıllı algoritmaların kullanıldığının bilgisin veren Ersin İnankul, şunları kaydetti: “Burada da kısıtlı kaynakları en optimum şekilde kullanma zorunluluğumuz var. Ve en önemlisi yeni havalimanımız bir hub havalimanı olduğu için transfer yolcu bizim için oldukça değerli.

6

Hindistan’dan çıkıp Los Angeles’a gitmek için 7-8 saat seyahat etmiş, havalimanımıza inmiş bir yolcuyu en kısa sürede kendi kapısına yönlendirmek ya da havalimanı içerisinde geçireceği zamanı konforlu bir biçimde geçirmesi gibi bir zorunluluğumuz var. Bunun için akıllı algoritmalarla çalışıyoruz. Transfer yolcularını 60 dakika içerisinde diğer uçağına yetiştirme yükümlülüğü var. Aslında böyle bir zorunluluk yok ama havalimanlarını tercih sebeplerinden birisi de bu. Biz bu süreyi en minimuma indirebilmek için transfer olacak yolcumuzu daha uçaktayken nereye seyahat edeceğini algılayıp, onu en yakın kapıya atayacak algoritmalar geliştirdik.”

Havalimanında zaman geçirecek olan yolcuların konforlarının da kendileri için büyük önem taşıdığını belirten Ersin İnankul, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Bir yolcunun, nereden geldiği, nereye gideceği, havalimanında ne kadar zaman geçireceği gibi değerli bilgiler anında elimizde olacak. Eğer bu yolcu bizim mobil uygulamamızı indirmişse onu lokasyon bazlı takip edeceğiz ve onu sürekli bilgilendireceğiz.

Mağazalar da bu tür yolcular için gerekli hazırlıklarını önceden yapabilme imkanına kavuşmuş olacak. Biz de mağazaların yolculara yönelik kampanya duyurularını yapacağız. Bu da aynı zamanda mobil uygulamanın da önemini ortaya çıkarmış olacak.”

IoT teknolojileri ile gelen ilk’ler İstanbul Yeni Havalimanı’nı akıllı hale getiren teknolojilerden bir tanesi de IoT (Nesnelerin interneti) teknolojileri. Oluşturulan yapının hemen hemen her noktasında bu teknolojiler yer alıyor.

Dünyada ilk kez yeni havalimanında hayata geçen birçok kritik iş uygulaması IoT cihazları ile desteklenmiş durumda. Kritik öneme sahip odaların ses, nem, basınç, ısı gibi algoritmalar ile belirlenen değerlerinin takip edilmesi, pistlerin aşınma durumlarının takibi, sanal kule uygulamaları, check-in sistemleri gibi birçok yapının temelinde IoT teknolojileri yer alıyor.

IOT platformlarını açık kaynak ile kendilerinin belirlediğini ve bu konuda kendi uygulamalarını geliştirdiklerini belirten

Ersin İnankul, “Örneğin, pistlerin aşınma durumları bizler için oldukça kritik bir konu. Kamera ve ses dalgalarıyla aldığımız pist aşınma bilgilerini büyük veri platformunda değerlendirip tahminler yapacağız. Böylece hangi tip uçakların hangi piste inmesinin gerektiği, pistlerin onarım durumları gibi bilgileri bize teknoloji verecek. Daha önce IoT tabanlı sistemlerin kullanıldığı bir havalimanı bulunmuyor” dedi.

Sanal Kule

yönlendirmeleri yapmak üzere kurulacak sekiz adet kulenin görevini bu Sanal Kule görüyor. Uçakların yerdeki hareketleri ile ilgili, 50 megapiksel üzeri süper kameralardan elde edilen bilgiler Sanal Kule’de toplanıyor ve gerekli yönlendirmeler yine bu bilgiler doğrultusunda Sanal Kule’den yapılıyor. Uçakların kuyruk numaralarının da görüntü tarama teknolojisiyle elde edileceği bilgisini veren Ersin İnankul, “Hiç insan faktörünün yer almadığı bir yapı kurguluyoruz” dedi.

Dünyada 2-3 örneği bulunan, ülkemizde ise ilk kez hayata geçirilen uygulamalardan bir tanesi de Sanal Kule. Bu uygulama, İGA açısından kritik bir öneme sahip bulunuyor.

Havalimanı bünyesinde, uçak yere indikten sonraki

Fallow the Green – Yeşili İzle Dünyada yeni olarak uygulamaya alınan projelerden bir tanesi de Fallow the Green – Yeşili İzle konsepti. Havalimanına uçak teker koyduğu andan itibaren pilotların önlerinde yanan yeşil ışıkları ve kırmızı stop barlarını takip ederek en kısa sürede uçakları köprüye ulaştıracakları ya da park pozisyonuna geçirecekleri bu uygulamada da yapay zeka algoritmaları kullanılıyor.

Havalimanlarındaki veri merkezleri çığ gibi büyüyecek Dünyanın en akıllı havalimanı olma özelliği, İGA Bilişim’e bazı sorumluklar da yüklemiş durumda. Havalimanı kapsamında yer alan diğer paydaşları da teknolojinin bu nimetlerinden yararlandırmak isteyen İGA Bilişim, bazı uygulamalarını servis olarak paydaşlarına açacak.

Dünyanın ilk Tier3 sertifikasına sahip havalimanı veri merkezi İstanbul’da bulunuyor. Yaşayan bir şehir haline gelecek olan yeni havalimanındaki tüm kuruluşlar hiçbir yatırıma gerek duymadan bu veri merkezinden ve siber güvenlik hizmetlerinden faydalanabilecek.

Kuruluşlar, İGA Bilişim’in güvenlik kalkanı altında kendi operasyonlarını yürütebilecekler. Havalimanı içinde bir veri merkezi yatırımı yaparak ne kadar doğru bir hareket yaptıklarını belirten Ersin İnankul, şunları söyledi: “Havalimanında ilk etaplarda 150 binden fazla kişi anlık olarak bulunacak. Kişi sayısının daha sonraları 400 – 500 binlere çıkması bekleniyor. Böyle bir ortamda

burada bir veri merkezi yatırımı yapmış olmanın ne kadar doğru bir hareket olduğunu gördük. Şu anda veri merkezimizin yüzde 30’u daha açmadan doldu. Şu anda 20’ye yakın müşterimiz var. Bir sürü kabinet koridorlarını kiralamış durumdayız. Biz açılıştan bir yıl sonra burayı dolduracağız ve ikinci, üçüncü fazına doğru yürüyeceğiz. Çünkü insanlar artık verilerini daha güvenli yerlerde, bulutta saklamaya daha sıcak bakıyorlar. Öte yandan veri merkezleri, havalimanlarında çığ gibi büyüyecek. Biz bunu görüyoruz. Biz bu yatırımın ilkini yaptıktan sonra Dubai de böyle bir yatırım yapma kararı aldı.” İGA Bilişim, yeni havalimanında elde ettiği bilgi ve tecrübeler çerçevesinde hazırladığı uygulama ve yazılımları da birer paket haline getirmeyi ve özellikle de yurtdışı pazarlara sunmayı hedefliyor.

7

Yerli robotlar iş başında Yapay zeka, IoT gibi kavramların sıradanlaştığı İstanbul Yeni Havalimanı’nda robotların yer almadığını düşünmek de büyük bir yanılgı olur. Şimdilik havalimanı kapsamında üç tane robot görev yapacak. Bu robotlar güvenlik, temizlik ve yolcu karşılama konularında görev yapacaklar. Güvenlik robotları, yüz tanıma yaparak güvenlik birimlerine bilgi aktaracak ve bu yüz tanıma bilgileri emniyet birimlerindeki bilgilerle eşleştirilecek. Yolcu tanıma robotları ise biniş kartlarını okuyarak yolculara check-in noktalarını ve kapıları gösterecek. Üçüncü robot ise adı üstünde, alandaki temizlik işlerine yardım edecek. Aynı zamanda konuşabilecek olan bu robotlar da yerli üretimi temsil ediyorlar.

Yolcular hiç kimse ile muhatap olmadan uçağa binebilecek Hızlı geçiş sistemleri, yeni havalimanının teknolojik olarak fark yarattığı önemli konulardan bir tanesi. Türkiye’de ilk kez yolcular, havalimanına geldiklerinde kendi otomatik check-in’lerini yapabilecek, biniş kartlarını oluşturup okutabilecek ve biniş kartları ile kendi bagajlarını da otomatik olarak bırakabilecekler.

Hatta pasaport noktalarında parmak izlerini ve pasaportlarını okutarak uçağa kadar olan tüm geçişleri yapabilecekler. Kısacası bir yolcu x-ray cihazlarının dışında hiç kimse ile muhatap olmadan uçağa binebilecek. Bu noktada, güvenlik seviyesi bir tık da üst seviyeye taşınmış durumda. Havalimanında, yüz tanıma 8

sistemleri ilk defa kullanılmış olacak. Yüz tanıma bilgileri, emniyet birimlerindeki bilgilerle eşleştirilecek ve eğer sakıncalı bir durum var ise polis anında müdahale etme şansı bulacak.

Bu güvenlik uygulamasında ayrıca sahte geçiş kartları da algılanacak. İki farklı ülke için aynı saate bilet alan yolcuların daha sonra evde oluşturduğu geçiş kartlarından birini kullanarak geçiş yapması ve daha sonra da diğer ülkenin uçağına binmesinin yolunu kesecek bu uygulamanın dünyaya örnek bir başarı hikayesi olacağının altını çizen Ersin İnankul, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Bir başka önemli projemiz ile de Wi-Fi üzerinden yapılan bagaj operasyonlarına yeni bir standart getiriyoruz. Dünyadaki bütün havalimanlarındaki Wi-Fi ortamında bagaj ile yolcunun eşleştiği sistemler yaklaşık 1.5 saatte kırılabilir. Ekstra bir otantikasyonla biz bunu sonsuza doğru çekiyoruz.”

Mobil uygulama İGA’nın yeni havalimanında yolculara ilk dokunacağı alan mobil uygulaması olacak. 1.5 yıl gibi bir sürede 10 kişilik bir İGA Bilişim ekibi tarafından geliştirilen mobil uygulama ile yolcular ile daha evlerinden çıkmadan, uçağa binecekleri zamana kadarki tüm süreçlerde iletişim içinde olunacak. Meteroloji, yol durumu gibi uygulamalar ile de entegre olarak çalışacak olan İGA Mobil Uygulaması, akıllı otopark sistemini de içinde barındıracak.

Havacılık konusunda dünyanın en büyük Ar-Ge merkezi İstanbul Yeni Havalimanı’nı sadece bir hub olarak değil, bir teknoloji geliştirme merkezi olarak konumlandırdıklarını kaydeden Ersin İnankul, şunları kaydetti: “İGA Bilişim’i, havacılık ekosistemi için bir teknoloji platformu olarak konumlandırıyoruz. Gençlere ve girişimcilere havacılık ve uçuş sistemleri konularında her tür desteği vereceğiz. Bununla ilgili yaptığımız TeknoFest kapsamında birçok başarılı genç ile tanıştık. Hackathon’da başarılı olan gençlerin yaptıkları çalışmalar bugün birçok yatırımcının dikkatini çekebilecek düzeyde. Ürettikleri ürünler, sunum teknikleri, maliyetlendirmeleri, bunları bize sunuş tarzları oldukça başarılıydı. Havacılık alanında burası bir teknopark olacak. İGA Bilişim olarak da biz bunun en önemli öncüsü olacağız.

Bu havalimanını kurgularken, oldukça büyük bilgi ve tecrübeler edindik. Teknoloji geliştirme yeteneklerimiz geliştirdik. Örneğin havacılık güvenliği konusunda ürün geliştiren dünyada üç şirket ve bunlar buraya yatırım

yapmak istemedi. Biz de oturduk 8 ay gibi bir sürede bu yazılımı geliştirdik ve uluslararası testlerini yaptık. Ya da apron kart basımını, tüm kurumlarla entegre olacak şekilde otomatize ettik. Başka bir örnek vermek gerekirse, alan içindeki yolcu taşımalarını insansız araçlarla yapmak fikrimiz var. Bu konuda Fransız bir şirketten teklif istedik, ‘Satmam, kiralarım” dedi, bir günlük demo için bile 43 bin avro istedi. Biz de bu aracı kendimiz geliştirmek istedik.

Galatasaray Üniversitesi, Karsan ve BMC ile birlikte insansız elektrikli araç geliştirme çalışmalarına başladık.

Biz şunun farkına vardık. Her şey satın alınmıyor. Her şeyi satın alacak gücünüz olsa bile almamanız gerekiyor. Bunun farkına vardık. Havacılık da bunun için en önemli alanlardan bir tanesi. İGA Bilişim olarak, ülkemizin teknoloji alanında bayrak taşıyıcısı olmak, komşu ülkelerden başlayıp teknolojilerimizi dünya ülkelerine satmak istiyoruz. Çünkü bizim en büyük şansımız, dünyanın en büyük havalimanını laboratuvar olarak kullanabilecek olmamız.”

9

İlmek ilmek dokunan bir mimari

İGA Bilişim Altyapı ve Güvenlik Grup Müdürü Emrah Bayarçelik

Altyapı ve güvenlik olarak çok geniş kapsamlı bir sorumluluk alanı olduğunu belirterek söze başlayan İGA IT Altyapı ve Güvenlik Grup Müdürü Emrah Bayarçelik, ilk adım olan kablolama sonrası network aktif cihazları, terminalin her tarafının Wi-Fi sistemi ile kaplanması, havalimanı olarak belli uluslararası kurallara da uyumun detaylarını paylaştı. Havacılık sektöründeki frekans tahsisine riayet etmek bir zorunluluk.

Havalimanında konumlanan veri merkezi ise dünyanın ilk Tier 3 sertifikalı veri merkezi ve dizaynından proje yönetimine kadar her adım, bütünüyle İGA’nın kendi eseri. “Bu gibi konularda genelde dış kaynak danışmanlığı alınır, ama bizlerin uzun yıllara dayanan havalimanı veri merkezi tecrübemiz ile bu yapıyı bilfiil biz kurguladık” diyen Emrah Bayarçelik, şu bilgileri paylaştı: 10

“Bu veri merkezinin özelliği; projeyle birebir örtüşen bir tasarımı olması. Burada 200 milyon yolcu kapasiteli bir projeden bahsediyoruz ve bu amaçla 4 fazda ilerleyeceğiz.

Halen yürüttüğümüz, 90 milyon yolcu kapasiteli, 120 milyona kadar ilave artışı karşılayabilecek bir havalimanı ilk fazımız. Veri merkezimiz de faz faz büyüyecek. Yani havalimanı büyüdükçe, merkezimizin içindeki beyaz alanımız da kullanım kapasitesine ulaştığı zaman, bir bu kadar daha büyüyebilecek şekilde projenin içinde alanımız var. Bu yapıyı uzun vadeli büyüme planlarımıza göre tasarladık. Ayrıca İGA’nın burada bir işletme sorumluluğu var. 25 yıl boyunca herhangi bir şekilde ilave büyük yatırımlara ihtiyaç duymadan, özellikle altyapı tarafında ilerleme yetkinliğine sahibiz. Örneğin; yapmış olduğumuz

altyapıda her şey single mod kablolama. Burada sıfırdan Kategori 6A kablolamaya başladık. Network altyapı sistemleri kurarken, veri merkezimiz ve burada çalışan bir takım core sistemler var. Bu veri merkezinde İGA için private cloud, dış müşterilerimiz için public cloud mimarisini, yani ‘hibrid cloud infracture’ yapısını kurduk. Bize private cloud olarak hizmet edecek, ama Türk Hava Yolları, TGS, Unifree gibi 3. parti şirketlerimize public cloud olarak hizmet sunuyor, böylece 4 yıl önce öngördüğümüz bir şeyin nasıl gerçekleştiğini görüyoruz.

Beş koridordan oluşan 600 metrekarelik bir beyaz alanımız ve 140 kabinet koridorumuz var. Söz konusu beş modülün birinci ve ikinci modülü genelde bizim sistemlerimiz ve bunu tamamladık. Üçüncü koridorumuzu tamamladık, dördüncü koridorumuzu çok kısa süre içerisinde bitireceğiz. Havalimanı açıldıktan sonra burayı komple bitirmek hedefimiz. Bir yıl sonra da ikinci veri merkezimizin temelini atacağız. Çünkü çok ciddi bir talep var.”

Güçlü işbirlikleri esas Paydaşların gelip burada sistemlerini kurmaları, test etmeleri ve hayata geçirmeleri hedefleniyor. Öyle ki, söz konusu paydaşlar kendi personelleri gelmeden sunucu ve depolama alanlarını kurdu ve testlerini yaptı. Böylece taraflar, ortaya çıkabilecek ihtiyaçları erkenden görebilme imkanına kavuştu. “Çünkü bir kazan-kazan ilişkisi olmalı” vurgusunu yapan Emrah Bayarçelik, şöyle devam etti: “Biz sadece bir ürün değil, biz çözüm alıyoruz ve çözümü aldığımız vendor’lara da bizim partnerimiz olduklarını söylüyoruz. Anlaşmalarımız minimum üç yıl, ortalama beş yıldır ve bu da çok ciddi partnerlik ilişkisi gerektiriyor. Günün sonunda her şey bir planlama ile yapılır ve gönül rahatlığı ile söylüyorum ki, teknik olarak en iyileri aldık. Buraya yolcuların geldiği zaman her şeyin çalışması lazım. Testlerimize de aralıksız devam ediyoruz. Müşterilerimize verdiğimiz çok geniş bir servis kataloğumuz var. Bunun içinde network hizmetinin verilmesi, birtakım ISP hizmetlerinin sağlanması, mobil uygulamalar için entegrasyonlarının sağlanması, kişisel güvenlik danışmanlığından, kurulumlar, operasyonların üstlenilmesi, siber güvenlik, network güvenliği, veri merkezi dizaynı gibi çok geniş bir yelpazemiz var. Güvenlik tarafında ise fiziksel güvenlik, network güvenliği ve siber güvenlik başlıklarımız var ve bunların hepsi birbiri ile ilintili. Sonuçta güvenlik; riski yönetebilme kapasitesidir ve biz de alan hakimiyetine sahip olma anlayışı ile ilerliyoruz.”

Kapsamlı bir analitik işliyor Güvenlik başlığında kameralar, Access kontrol sistemleri, kişisel güvenlik sistemleri, network güvenliği gibi unsurlar var.

Bunların temelinde ise proaktif davranabilmek için kapsamlı bir analitik işliyor. Böylece, uyarı mekanizmaları sürekli izlenebiliyor.

“Dünyanın en büyük havalimanını yapıyoruz. PR1’den çıkıp PR4’e yürümeye kalkarsanız bu en az 15 dakika sürer” örneğini veren Emrah Bayarçelik, şöyle devam etti: “Böyle dev bir yapıda insan yönetimini çok efektif yapmanız gerek. Bu havalimanının bizim için en gurur verici yerlerinden biri Airport Operation Center (AOC). Nisan 2015’te tasarımına başladığımız bu merkez, yaklaşık 1.5 ay önce tamamen faaliyete geçti. Tek bir merkezden ve bütün disiplinlerin birbiri ile koordine olup yönetebilecekleri bir operasyon merkezi kurduk. Böylece çok bilinmeyenli bir denklemin formülünü ortaya koyuyoruz. Alan hakimiyeti sağlayabilmek için hedefimiz analitik. Güçlü altyapıdan kastımız da zaten bu. Analitik taban, machine learning, bilgiye dayalı bir altyapıyı geleceğe dair büyük hedefleri olan partnerlerimiz ile kurguladık. Güvenlikte kuvvetler ayrılığına dikkat ediyor, kendi içinde birbirini denetleyen bir yapı kurmaya çalışıyoruz. İstiyoruz ki hakikaten bu ülkeye vizyon sağlayabilecek bir proje ortaya çıksın. Yerinde görmek için Avrupa’da, Amerika’da, Uzakdoğu’da pek çok noktaya da gittik, dünya bunu nasıl yapıyor diye görmeyi hedefledik. Bizler 10 sene havalimanı yönettik. Bu benim 16’ıncı havalimanım ve en büyüğü de bu. Araştırmalarımızla ‘Türk havacılık BT modeli’ çıkartmayı ve bu modelin dünyaya yayılmasını hedefledik.”

Birçok başlıkta fayda sunan mimari Emrah Bayarçelik’in belirttiği gibi, herkes bu yapıda yer alan teknoloji markası olmak istiyor ve bu da motivasyon demek.

Sensörler ve otomasyon da kapsamlı biçimde kurgulandı ve genç beyinlerin de fikirleri alındı. “Her sistemi alırken, bir de test laboratuvarını alıyoruz” bilgisini veren Emrah Bayarçelik, bu yapının birçok sistemin test edildiği, demoların yapıldığı ortam olduğunu, sürekli test yapan yapıların önemli olduğunu vurguladı. Emrah Bayarçelik, şu bilgileri verdi: “Dışarıdaki havayı kullanarak veri merkezini soğutabileceğimizi görmemiz, daha az enerji harcayacağımız anlamına geliyor.

Soğuk koridor sistemine karar verdikten sonra üreticilerle görüşmelerimizde fan yönlerine kadar her şeyi destekleyebilecek cihazları tercih ettik. İklimlendirme sistemleri buna göre seçildi.

Hem operasyon maliyetlerimizi minimize edebilecek hem de performans verimliliğinizi maksimize edecek bir mimarimiz oldu. Çevresel sorumluluklarımızı da yerine getirmek üzere çalıştık. Şu an havalimanı içerisinde ilk çimlendirmesi olan, bunun otomasyon sistemini kuran ilk ekip biziz, yani BT ekibi.

Burada milyonlarca yeşil alan, bunun sulaması gibi başlıkları ilk bitiren biz olduk. Sonuçta IT sadece bilgisayarlarla uğraşmaz.

Son kullanıcının isteklerini dinler, anlar, onların konforunu sağlayacak işler yapar, çevreye ve sosyal hayata duyarlıdır.

Bunun bir örneği olarak, veri merkezimiz içinde personelimizin çıkıp yürüyebileceği, akşamları kaldığı zaman dinlenebileceği, stresini atabileceği alanlar var. Çalışanların kendilerini izole edilmiş hissetmemeleri, ofisten çıktıkları zaman dünyaya ulaşabilmelerini istedik.”

11

Tek çatı altında yapılmış en büyük BT dizaynı ve entegrasyonu ile büyük bir başarıya imza atıldı

İGA Bilişim Teknik Ofis Müdürü Serdar Koydemir

İstanbul Yeni Havalimanı dünyanın en büyük havalimanı olacak. Doğal olarak böylesine bir yapının işletme ve yönetim süreçlerinin de diğer havalimanlarından farklılıklar göstermesi gerekiyordu. İşte bu farklılıkların temelinde teknoloji yatıyor.

Yeni nesil teknolojilerin kullanılarak oluşturulan dünyanın en akıllı havalimanının teknoloji altyapısının kurulum aşamaları konusunda İGA Bilişim, dünyada ender görülebilecek çalışmalardan birisine imza attı. İstanbul Yeni Havalimanı’nın teknoloji altyapısı için ilk adımı dizayn çalışmaları ile attıklarını belirten İGA Bilişim Teknik Ofis Müdürü Serdar Koydemir, şu bilgileri verdi: “Yeni nesil teknoloji altyapısı için çalışmalara başladığımızda ilk işimiz tüm sistemlerin dizaynını oluşturmak oldu. Bu doğrultuda da ekiplerimizi oluşturduk. Ekiplerimiz, bu alanda konularının uzmanı kişilerden oluştuğu için de dizayn ve 12

şartname hazırlama çalışmalarının hepsi İGA BT ekipleri tarafından yapıldı. Sistemlerin ayrı ayrı topolojisini çıkartarak, ilgili sistemlerin teknik özelliklerini, sistemlerin çalışma prensiplerini belirleyerek firmalarla alım öncesi test sürecine (PoC) geçtik. Kısacası tüm bu süreçler İGA BT ekipleri tarafından yönetildi. Buna bağlı olarak da keşif listesini, örneğin uçuşta kaç monitör olacağını ya da güvenlik sisteminde kaç tane kamera olması gerektiğini biz belirledik. Daha sonra ihalelerimizi de bu doğrultuda gerçekleştirdik. Tüm bu süreçlerin ardından da alım süreçlerimiz başladı. Havalimanı kapsamında birçok BT projesi olduğu için aslında biz tam anlamıyla bir entegrasyon projesini hayata geçirmek için adımlarımızı atmış olduk.

Yaklaşık 50 farklı ürün paketi bu projelerde kullanıldı. Bu ürünlerin kimini ana üreticiden doğrudan aldık kimilerini ise entegratör firmalar çözümlerinde kullandı. Entegratör firmalar ve ana üreticilerin hepsi ile ayrı ayrı görüşmelerimiz ve sözleşmelerimiz oldu.”

“Master Sistem Entegratör görevini yürütüyoruz” Havalimanlarının oldukça kritik öneme sahip tesisler olduğunun ve burada yer alan tüm sistemlerin de 7x24 çalışması gerektiğinin altını çizen Serdar Koydemir, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Tüm sistemleri tasarlarken de en önemli faktörlerden biri yedeklilik oldu. Hem bunların tasarımını yaptık hem de bu sistemlere nasıl destek olacağımızın, şirketlerin nasıl destek vereceğinin, hepsinin tariflerini yaptık. Alım süreçlerinden sonra proje ekibimiz de büyüdü. Aramıza, alanlarında uzman olan arkadaşlarımız katıldı. Biz BT ekibi olarak burada entegratör konumundayız ve sistemler arası tüm entegrasyonu yönetiyoruz.

Kısacası ‘Master Sistem Entegratör’ görevini yürütüyoruz.

Sistemlerin nasıl konuşacağı, bu entegrasyonun nasıl olacağı, dokümanların nasıl oluşturulacağı gibi tüm unsurları ekibimizle birlikte oluşturduk. Bu süreçte tüm üreticilerle konuştuk ve tüm disiplinler ve standartlar bu toplantılar sonucunda belirlendi.

Gerçekleştirilen tüm üretimler de bu standartlar dahilinde yapıldı. Şu ana kadar geçen zamanda yüzde 98’in üzerinde bir ilerleme kaydettik. Sistemler kuruldu, entegrasyonlar tamamlandı. Birçok test süreci tamamlandı, bazıları ise devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde ilk büyük ORAT testimizi de yaptık.

Sistemler şu anda başarılı bir şekilde çalışıyor. Artık bunların bakım ve destek aşamalarına geçiyoruz. Tüm sistemlerin sorunsuz bir şekilde 7/24 çalışması için bütün önlemleri alıyoruz.”

Uygulama süreçleri başladı İstanbul Yeni Havalimanı’nın faaliyete geçmesiyle birlikte bundan sonra, testleri gerçekleştirilen sistemlerin gerçek anlamda uygulama süreçleri başlayacak. Sistemler artık çalıştığını ve bundan sonraki amaçlarının bu sistemleri ayakta tutmak ve geliştirmek olacağını kaydeden Serdar Koydemir, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Havalimanı ekosistemi içerisinde yer alan İGA personeli, yolcular, üçüncü parti şirketler gibi tüm paydaşlara destek vereceğiz. Bu desteği verirken de amacımız kaliteli bir şekilde hizmet sunmak.

Hiçbir kesinti olmadan kullandıkları hizmetler ve sistemlerde bütün sistemleri ayakta tutmaya çalışacağız tabii ki. Burada da bizim en büyük destekçimiz işbirliği yaptığımız yüklenicilerimiz olacak. Bu şirketlerin çalışanlarının bir bölümü mesai saatleri içinde bir bölümü de 7x24 bizimle beraber burada mesai yaparak bu sistemlere destek verecekler. Alt yüklenicilerle birlikte 100’e yakın teknoloji şirketi ile çalıştık ve çalışmaya devam ediyoruz.

750 civarında BT elemanı bu projeler için çalışıyor. İşletmeye geçtiğimiz zaman ise yaklaşık 200 kişilik bir ekip bu sistemlere destek verecek.

Böylesine büyük bir projenin içinde yer almak herkes için çok büyük bir deneyim oldu. Burası dünyanın en büyük havalimanı ve çok fazla sayıda sistemin entegrasyonu burada ilk kez hayata geçti.”

13

İstanbul Havalimanı’nda tüm süreçler teknolojinin gücünden en iyi şekilde yararlanıyor

İGA Bilişim Havacılık Sistemleri Müdürü Vedat Yıldız

14

Dünyanın her yerinde havalimanı operasyonları, yolcu işlemleri

“İstanbul Yeni Havalimanı’nda hizmetlerimizi yolcuyu evinden

ve terminal sistemleri olmak üzere iki ana sürece odaklanıyor.

başlayıp varacağı yere kadar rahat, hızlı ve güvenilir bir

Doğru teknolojinin yerinde ve verimli kullanımı, bu süreçlerin

şekilde ulaştırmak üzere kurguladık. Bunun için yolcular daha

hızla hayata geçirilmesine yardımcı olarak yolcu memnuniyetinin

evlerindeyken havalimanına gelişle ilgili bilgileri kendilerine

ve operasyonel verimliliğin artmasına katkıda bulunuyor.

ulaştırıyoruz. Havalimanına geldikten sonra yolcu uçağa binene

İGA Bilişim Havacılık Sistemleri Müdürü Vedat Yıldız, yolcular

kadar geçen tüm süreçleri hız ve konforu göz önünde tutarak

havalimanına geldikten sonra başlayan bu süreci yeni

tasarladık. Yolcu işlem sürecimiz temel olarak check-in ve

havalimanında yolcular daha evlerindeyken başlatacak bir

boarding hizmetiyle başlıyor. Terminal tarafında uçuş paydaşları,

kurguyu hayata geçirdiklerini söylüyor. Yıldız, bu kurguyu şu

yer hizmeti şirketleri, havayolu şirketleri ve kiracıların dahil

sözlerle anlatıyor:

olduğu bir terminal yönetim sistemimiz var. Sadece uçuş

bilgilendirme sistemimiz bile 3 bin monitörden oluşuyor.”

Tamamı entegre bu yapıda 15 kadar alt sistem mevcut ve bunların en önemlisini terminalin beyni olarak nitelendirilen, bütün veriyi toplayan ve dağıtan Havaalanı Merkezi Veritabanı -AODB (Airport Operational Database) oluşturuyor. “Hem İGA içerisine hem de havayolu ve yer hizmetleri şirketleri gibi dışarıdaki iş ortaklarımıza bu veritabanı üzerinden bilgi sağlıyoruz” diyor Yıldız. “Uçuş bilgisini başta Türk Hava yolları olmak üzere diğer havayolu firmalarından ve yer hizmetleri şirketlerinden alıyoruz.

Böylece hangi havayoluna ait uçağın ne zaman nereye gideceği bilgisini sezonluk olarak tutabiliyoruz.”

Merkezi veritabanı havalimanı operasyonlarının takibini ve faturalandırmaya baz olan havacılık servis kullanımlarının hesaplanmasını da üstleniyor. “Uçak köprüye yanaştığı andan itibaren bizden hava alır, iklimlendirme alır, köprü hizmetini alır.

Bizim de bunu bir şekilde ücretlendirmemiz gerekiyor. Merkezi veritabanında bütün bunları takip edebiliyoruz. Uçak köprüye yanaştığı andan itibaren ayrılana kadarki bütün hareketleri takip edip kaydediyoruz. Bu kaydettiğimiz veri daha sonra uçuşlar bazında SAP tarafına gönderiliyor ve orada faturalandırılıyor.

Tüm bu süreçler entegre olarak çalışıyor.”

Günde 1500 Uçuşla Başlayacak Yıldız, yeni havalimanı açıldığında ilk aşamada operasyona günde 1500 uçuşla başlayacak bir şekilde planlama yaptıklarını söylüyor. “Bu 1500 uçuşun bilgisi bizde olacak. Bir de Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMİ) tuttuğu ve 6 ayda bir yayınladığı sezonluk veri var. Havayolları kendi planlarını DHMİ ile paylaşıyorlar. Bu bilgi operasyonlarımız açısından çok kritik, ama durağan bir bilgi. Biz bunu Devlet Hava Meydanları’ndan aldığımız veriyle entegre ederek dinamik hale getiriyoruz, çünkü uçuşlar her dakika güncelleniyor. 5-10 dakikalık fark bile bizim için önemli, zamanında haber alabilmeli ve sisteme girebilmeliyiz. Bu yüzden bu veriyi entegrasyonla canlı tutuyoruz ki sistemlerimize hemen yansıtabilelim, yolculara bilgiyi doğru ulaştırabilelim. Bu veritabanından tüm sistemler besleniyor.

Köprü sistemleri, uçak yanaştırma sistemleri, uçuş bilgi sistemleri, kaynak planlama sistemleri… Böylece terminal içinde herkesin aynı sayfada olmasını, aynı dili konuşmasını sağlıyoruz.”

Söz konusu veritabanının efektif çalıştığı bir diğer sistem kaynak planlama sistemi. Bu sistem check-in, boarding gibi yolcunun dokunduğu her yerde kaynakların verimli kullanılmasını sağlamak için kurgulandı. “İGA’da 143 tane yolcu köprümüz olacak, bu da bizim için 143 kaynak demek” diyor Yıldız. “Örneğin Türk hava yolları diyor ki benim uçuşlarımı benim istediğim yerlere ata. Ben de kaynak yönetim sistemini açarak gelen bilgiye uygun olarak belli ağlar tanımlıyorum. Mesela diyor ki ‘1 numaralı köprüye her zaman TK 001 uçuşumu atmak istiyorum.

Uçuşumu ne zaman görürsen buraya ata.’ Bunun gibi belirgin kurallar var. Biz bu kuralları sisteme giriyoruz. Bunun benzerini

diğer havayolları için de düşünün. Biz tüm bu kuralları sisteme girerek hazır hale getirdik. Bunun yanı sıra uymamız gereken bazı diplomatik koşullar da var. Mesela İsrail ve Suudi Arabistan uçuşlarının yan yana gelmemesi gibi dikkate almamız gereken durumlar var. Bazı köprüler Airbus 380 gibi devasa uçakları alabiliyor, bazıları alamıyor. Biz bu kuralları tanımlıyoruz ve gerekirse dinamik olarak güncelliyoruz. Bunların hepsini hazır ettik, simülasyonlarını yaptık, gerçek bir uçak yanaşıyor gibi gösterip sistemin nasıl davrandığını gözlemledik.”

Tabii bu sistemin bir de yolcuya dokunan tarafı var. “Bu sistemle yolcu terminale gelip check-in işlemini yaptırdığı andan itibaren havayolları vasıtasıyla biz o yolcuyu tanıyoruz” diyor Yıldız. “Havayolu tarafından hemen yolcuya yönelik bir bagaj mesajı üretiliyor ve biz bu mesajı terminale alıyoruz. Bu bilgi hem bizim bagaj ayırma sistemlerimize, hem bagaj eşleştirme sistemlerimize işleniyor. Yani artık bu yolcuyu tanıyoruz, nereye uçacağını biliyoruz. Ama aynı zamanda yolcuyla iletişim ve etkileşim halinde olmalıyız. Bunun için akıllı sistemler tasarladık. Mobil uygulamayla yolcunun yüklediği uygulama üzerinden teyit alarak uyarılar gönderebiliyoruz. ‘Uçuşunuz şu dakikada şu kapıda olacak, şu saatte şurada olun, valizinizi şu saatte alabilirsiniz’ gibi. Bunu terminal içerisindeki hem kablosuz hem de Bluetooth ağı ile yapacağız. Başlangıçta 4 bin bağlantı noktası olacak, zamanla kapsamı artırarak sayıyı 6 bine çıkaracağız. Yolcularımız daima çevrimiçi olacaklar, biz onlara onlar da bize ulaşabilecek.”

Bagaj Kaybı En Aza İnecek Yıldız’ın yeni havalimanında önem verdiği bir diğer konu da bagaj operasyonları. Buradaki hedeflerini özelikle kayıp bagaj sayısını en aza indirmek olarak tanımlıyor. “Bugün yolcuların bagajlarıyla sıkıntı yaşama oranı yüzde 1” diyor Yıldız. “Bunlar yanlış operasyondan kaynaklanıyor. Söz konusu bagajların da yüzde 49’u transfer uçuşlarında işlem görüyor. Biz transfer bölgesinde olduğumuz için ve Türk Hava Yolları’nın yüzde 70’inden fazlası transfer olduğu için özellikle bu yüzde 49’a odaklandık. Yüzde 1’in içindeki yüzde 49’u nasıl daha aşağıya çekeriz ona odaklandık.

Valizi artık daha akıllı takip etmeye çalışıyoruz. Bunun için dünyadaki teknolojiyi de takip ediyoruz. Burada çalıştığımız yabancı şirketler var. Hem kendi yazılımlarımız var hem dışarıdan aldığımız yazılımlar var. Bunları birbiriyle entegre ettik. Geçen Teknofest’te bir yarışma düzenlemiştik, Hackathon yarışması.

Bu yarışmada ilk üçe giren adayları değerlendirdik. Orada fikirlerden biri akıllı valizdi mesela. Valizin içindeki sensörlerle valizin hareketini takip edip bilgi gönderebiliyordu. Bu güzel bir fikir. Bunu değerlendirmeyi planlıyoruz. Bir diğeri Taxfree yolcuları içindi. Turistler Taxfree’ye tabiler. Havalimanından giderken paralarını geri almak istiyorlar. Bunu kolaylaştırmak için biz bir uygulama geliştirdik. Terminale yolcu geldiği zaman eğer uygulaması da varsa Taxfree konusunda bilgilendireceğiz.

Direk yolcuya ulaşarak bu işi elektronik ortamda çözeceğiz.”

15

Fark yaratan uygulamalar daha da büyüyecek

İGA İş Uygulamaları ve Yazılım Geliştirme Bölümü Müdürü Olgay Demirci

Tüm iş uygulamaları ve yazılım geliştirme görevlerini üstlenen iki ekibe de liderlik yapan İGA İş Uygulamaları ve Yazılım Geliştirme Bölümü Müdürü Olgay Demirci, yazılım geliştirme ekibinin tamamen havacılık sektörü ile ilgili olduğunu vurguladı. Yazılım geliştirme birimi; Türkiye’de üretilmeyen, yurtdışından muadilleri olmasına karşılık sahip olma maliyeti yüksek olan, tüm bunların yanında sektördeki niş alanlara odaklı çalışmalar yürütüyor. İGA’nın mobil uygulamasını buna örnek göstererek, hem iOS hem Android uyumlu uygulamayı tamamen kendilerinin geliştirdiğini vurgulayan Olgay Demirci, iş uygulamaları biriminin üstlendiği sorumlulukları şöyle anlattı: “Bünyemizde yazılım ikiye ayrılıyor. Birincisi havacılık 16

sistemlerine odaklanırken, diğeri ise yönetim sistemleri ve benim sorumluluğumdaki yönetim sistemleri, farklı iş uygulamalarını kapsıyor. Bunun kapsamında ERP, personel modülleri, İK sistemleri, ISG yönetim sistemleri, iş güvenliği yönetim sistemleri gibi başlıklar sıralanıyor. Bütün sistemler birbiri ile entegre çalışıyor. ‘Havalimanı kartları’, yani havalimanında çalışacak bütün personelin sahip olmak zorunda olduğu havalimanı daimi personel kartı var. Bu kart sistemi havalimanlarında daha önce Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından veriliyordu. Üçüncü havalimanında ise bu iş bizde ve tüm süreçte onay noktası kamu. Bu başlıkta internet portalı üzerinden veri topluyoruz ve kamunun ilgili birimlerinin

onayından sonra veriler tekrar bize düşüyor. Ekiplerimiz de üzerinde e-İmza olan kartı basıyor. Yetki sınırları ve erişim kontrollerini de içeren bu kartla havalimanında nereye girip giremeyeceğiniz belli oluyor. Çünkü 60 bine yakın kişiden bahsediyoruz ve alt şirketlerle birlikte en alttan en üste kadar herkes bu yapıda sıralanıyor. Havalimanında ‘iş kritik’ sistemler arasında bu kart yapısı öncelikli bir operasyon.

Hatta bilfiil havalimanından sorumlu bir Vali Yardımcımız var ve sistemi Valilik içinde bir yetkiliye devretmeden önce bizzat kendisi bu sistemi kullanarak onay veriyor. Bu otomatik sistem, çok ciddi bir kağıt tasarrufu sağladı. Çünkü yetkin ve kapsamlı bir dijital arşiv sistemini hayata geçirdik, binlerce kağıt evrak yükünü ve kıymetli evrakları 10 yıl saklama zorunluluğu karşısında arşivleme zorluklarını bertaraf ettik. Büyük paydaşlarımıza sistemi anlattık ve onlar da çok rahat ettiler, verim kaybının önüne geçildi. Bu sistem, bir bütün olarak havalimanında her şeyi etkili biçimde kontrol edebilme imkanı sağlayacak. MERNİS entegrasyonu, Nüfus Vatandaşlık İşleri ile adres entegrasyonu da yaptığımız bu sistemlerde onay mekanizmaları da doğru ve hızlı işliyor.

Ortaya koyduğumuz bu yapı ilgili devlet kurumlarının da takdirini aldı.”

Kamunun takdirini alan mimari!

Yönetim sistemleri başlığındaki kapsamlı yetkinlik, kamu kanadının olumlu geri dönüşlerini almakta gecikmedi. İş takibi kolaylaşırken, süreçler önemli ölçüde hızlandı, tüm bunlar uçtan uca güvenliği daha da üst seviyeye çıkarttı.

Tüm süreçlerin tamamlanması paralelinde, hayata geçirilen bir platform da bütün havacılık sistemlerinden yönetim sistemlerine kadar bütün sistemlerden veriyi toplayıp, işleyip, mantıklı raporlar ve uyarılar haline getiriyor. Havalimanında yer alan Airport Operation Center’da (AOC) videowall’larda tüm bunları görmek, örneğin çalışmayan bir asansör için gerekli müdahaleyi yapabilmek mümkün. Çünkü Olgay Demirci’nin belirttiği gibi, yürüyen bantlar veya asansörlerin merkeze gönderdiği bilgiler ekranda kişilere yansıtılıyor, bir gereklilik halinde hızlı müdahale yetkinliği öne çıkıyor.

Bu yapının yönetimsel özelliklerini de Olgay Demirci şöyle detaylandırdı: “Yönetimsel raporlarımız, uçuşlarla veya yolcu trafiği ile ilgili çalışmalarımız oluyor. Bu iş uygulamalarının üzerine konumlandırdığımız bilgi havuzumuzu site üzerinde kurgulayıp, çalışmalarını yönetiyoruz. Bütün ERP süreçlerini bizzat kendimiz yönetiyoruz. Detaysoft ile bu konuda verimli bir işbirliğini hayata geçirdik. Bu projeye başlayalı bir yıl oldu ve yıllar içinde edindiğimiz tecrübe ile aslında kendi mimarimizi hayata geçirdik. Yani hedeflerimizi ve sorumluluk alanlarımızı çok iyi bildiğimiz için kapsamlı bir ERP sürecini başlattık. Öyle ki, altı aylık süreçte bu SAP yapısını canlıya aldık. Hatta bu çalışmamız SAP kanadında da takdir topladı

ve ödüle layık bulundu. Havalimanındaki personelin devam kontrol sistemi, yani ödemeler, bordroların oluşturulması gibi başlıklar da SAP üzerinde birleşiyor.”

Yapılan bu kapsamlı çalışmalar, yeni projelerle sürekli geliştirilecek. İlk devam noktası ise pazarlama başlığında ‘ticaret’ konusunda olacak. Olgay Demirci, bu başlığı servislerin kullanımı, Lounge hizmetleri gibi alanlarda yapacaklarını belirtti. Böylece mobil uygulamadan sisteme giriş yapan havayolu yolcusu, internet üzerinden yapılan sunumlarda satın almalar yapabilecek, barkodunu oluşturup, uçuş kapısından okutabilecek. Tüm bunlar, ilerleyen süreçte yolcu alışkanlıklarını öğrenme avantajını beraberinde getirecek. Böylece yolcunun uçuşu öncesinde havalimanında neler yaptığı izlenebilecek. CRM ve iş zekasının buluşması önemli avantajları ve fırsatları böylece beraberinde getirecek. Mobil uygulamada bulunan ‘navigasyon’ ise bu dev havalimanında yolcuların vazgeçilmezi olacak. “5 bine yakın beacon ve Wi-Fi kullanacağız” bilgisini veren Olgay Demirci, bu mimarinin tüm havalimanında sağlayacağı faydaları şöyle anlattı: Yolcuya uçtan uca asistanlık esas “Örneğin; kampanyasını göndermek isteyen mağazalarla anlaşacağız, onların mağazalarının önüne beacon vereceğiz ve böylece doğru yerde doğru kampanya bilgilendirmesini yapacağız. Söz konusu mağazaya misal iki metre yaklaşınca yolcunun mobil cihazına notifikasyon gönderilebilecek.

Bu mimaride her şey en baştan düşünüldüğü için hata veya yanlış mesaj gönderimi gibi sorunlar da olmayacak.

Teknolojiyi en verimli şekilde kullanmak ortak amacımız.

Böylece ‘yolcuya göre asistanlık’ mantığını hayata geçireceğiz. Misal, uçuş öncesi vaktiniz varsa, buna göre öneriler sunabilecek bir yapı söz konusu olacak. Hatta çift root çiziyoruz. Örneğin; havalimanına geldiniz, uçuş kartınızı okuttunuz, rota sizi kapıya götürecek. Biz ise hemen iki alternatif sunuyor, hangi rota ile ne kadar sürede hedefinize varabileceğinizi gösteriyoruz. Tamamen beacon ve Wi-Fi destekli ilerliyoruz. Belirttiğim ‘yolcuya asistanlık hizmeti’ gibi önemli bir konuda edindiğimiz verilerle çok iyi bir satış ve pazarlama bilgilerini ilgili birimlere sunabileceğiz. Yani bu verileri işleyeceğiz ve ilgili departmanlarımızın kullanımına, hatta dış şirketlere açacağız. Bu gibi birçok projemiz var ve bunlar için 2019 yılında adımlarımızı atacağız. Tüm bu süreçlerde temel aracımız olan mobil uygulamaları kendi içimizde geliştiriyoruz ve geleceğin mobil dünyasına uyumun gereklerini yerine getirmenin önemine inanıyoruz.

Raporlama ve iş zekası araçlarında geliştirmelerimiz de yoğun bir şekilde devam edecek. Farklı raporlama araçları da böylece gündeme gelecek. Bu başlıkta SAP Business Object ile devam ediyoruz, ama zamanla yeni araçları da bu yapıya dahil edebileceğiz.”

17

18

19

İstanbul’un “Digital First” havalimanında DELL EMC imzası Yılda 200 milyon yolcu kapasitesiyle dev bir altyapıya sahip olan yeni havalimanında Dell EMC ürün ve hizmetleriyle İGA’ya ve iş ortaklarının kullanımına hazır özel bulut oluşturuldu.

Dell EMC Türkiye Ülke Müdürü Sinan Dumlu

Yeni İstanbul Havalimanı’nda önemli bir çalışmaya imza atan Dell EMC, Türkiye’nin en büyük projelerinden birinde özel bulut altyapısının kurulmasında başrol oynadı. Veri merkezinde konumlandırılan Dell EMC ürünleri, çözümleri ve sistemler de güçlü performans yanında büyümeyi destekleme hedefiyle konumlandırıldı. İlerleyen süreçte genişletilebilir, ihtiyaçlara uygun bir şekilde kullandırılabilir, bu arada üçüncü partilere açılabilecek yetkinlikte olan bir platformu ortaya koyan Dell EMC Türkiye, VMware ile tüm ortamı sanallaştırıp otomatize edilmesini sağladı.

Türkiye’nin göz bebeği projenin kendileri için de dünya çapında göz bebeği olduğuna değinen Dell EMC Türkiye Ülke Müdürü Sinan Dumlu, “Havalimanının ihtiyaç duyduğu yüzlerce 20

sunucuyu barındıran bir özel bulut mimarisi oluşturduk ve ‘digital first’ yola çıkılan tüm ihtiyaçları karşılayacak bir altyapı hazırladık. Alan ve enerji tasarrufu sağlayan hiper yakınsanmış altyapılardan blade teknolojilere, veri yedekleme platformlarından tamamı-flash depolama çözümlerine en son teknolojiler projede kullanıldı. Projenin yürütülmesinde bizlere destek olan iş ortağımız Netaş’a ve İGA BT ekibine çok teşekkür ediyoruz” dedi. Dumlu, ilerleyen dönemde projenin içerisine makine öğrenimi, yapay zeka gibi yeni nesil teknolojilerin ekleneceğini ve kurulan altyapının şimdiden bu sistemlere uygun olarak tasarlandığını bildirdi.

Yeni İstanbul Havalimanı’nda en önemli hedefi; ‘ölçeklenebilir bir altyapı kurarak büyümeyi hedeflemek’ olarak tanımlayan

Dell EMC Satış Direktörü Tarık Yenipazar, bu başlıkta detayları şöyle anlattı: “Bu strateji ile atıl bir yatırım yapmanın, gereksiz bir yatırım maliyetini üstlenmenin önüne geçildi. Çünkü tüm çalışmalarımızda büyüyebilir ve öngörülebilir bir mimariyi tercih ettik. Elektrik kullanımı, soğutma ihtiyacı, bunun yanında operasyonel giderler ve yönetim araçları kullanımı ve ihtiyaç anında bunların geliştirilebilmesi gibi her adımın tek bir yönetim ve teknik destek altyapısı üzerinden yönetilmesi, tek bir üreticiden bu konuda destek alınarak bütün entegrasyon sorunlarının ortadan kaldırılmış olması yeni havalimanı yatırımında en önemli kazanımlar oldu.

Bu yönüyle kurumsal hedefleri de bütünüyle karşıladı. Bu yapı yönetim kolaylığı sağlıyor. Veri merkezi de bütünüyle standartlara uygun. Kendi kendini ısıtan, soğutan, kendi enerji verimliliğini kendisi ayarlayan sistemler dev veri merkezinde konumlanıyor. Burada konumlandırdığımız tüm teknolojiler, aynı zamanda ‘Green Technologies’ olarak tanımladığımız, öncelikle minimum enerji sarfiyatı, minimum soğutma ihtiyaçları gerektiren all-flash dediğimiz minimum enerji ile çalışan depolama sistemlerini içeriyor. Yüzde 100 kesintisiz işleyen bir yapıyı hayata geçirdik. Bu yetkin mimari ile veri merkezlerinin ve bununla beraber havaalanı sistemlerinin durması, olağanüstü bir durum olmadığı sürece mümkün değil. Olası her durum için zaten yedekleme çözümlerimiz ve felaket kurtarma yapımız da etkin. Sonuç olarak, rutin operasyonda bir değişiklik veya geliştirme gündeme geldiğinde, bir bakım/onarım işlemi söz konusu olduğunda bile sistemlerimizin durmasına ihtiyaç olmayacak.”

Dell EMC Satış Direktörü Tarık Yenipazar

Tüm paydaşlar için hazır bir altyapı var ‘Mission critical’ bir yapıda yedeklilik de doğal olarak kritik bir önem taşıyor. Yeni Havalimanı’nda Dell EMC desteği ile aktif bir veri merkezi yapısı tasarlanmasına önem verildi.

Yani, mevcut işlerlik yapısına konulan ürünlerin sistemlerin bir kopyası ikinci veri merkezinde de konumlanıyor ve bu paralelde, gerçek zamanlı bir senkronizasyon da esas.

Tasarımda bu şekilde yedeklilik ve ayakta kalabilme yetkinliğinin, iş sürekliliği adına önemine dikkat çeken Dell EMC Türkiye Müşteri Yöneticisi Kağan Aydemir, yüksek erişimin sağlanması sayesinde felaket kurtarma yapısına ihtiyacın da en aza indirilebileceği gerçeğine dikkat çekti.

Kağan Aydemir, ekledi: “İnsan hatası riskini minimize edebilmek adına bir üçüncü veri merkezi de planlandı, bu konuda da ilgili ürünlerin konumlandırılmasına başlandı.

Böylece tüm test, pre-production ya da yazılım upgrade’i konusu ilgili sistemlere uygulanmadan önce, insan hatalarına karşı daha hazırlıklı olabilmek için önce test sistemlerinde uygulanacak. Bu yönüyle, İstanbul Yeni Havalimanı’nda üçüncü veri merkezi, aslında bir ‘Ar-Ge merkezi’ yapısını ortaya koyuyor. Hedef ise güncellemelerden kaynaklanabilecek olası sıkıntıları en aza indirmek.”

Bunlar daha ilk adımlar Sanallaştırma altyapısı, hiper-bütünleşik sistemler ve sanal sistemlerin üzerinde sunulabilecek servisler kapsamında, örneğin sistemlerde daha fazla performans veya kapasite ihtiyacı söz konusu olduğunda İstanbul’un yeni havalimanında gerektiği gibi, son derece hızlı adımlar atılabilecek. Yani havalimanı büyüdükçe, her seferinde yeni bir veri merkezi yapma ihtiyacı ile karşılaşmak yerine, ihtiyaçlar paralelinde büyüyebilen, bu süreçte gücünü ve yetkinliğini de koruyan bir altyapının avantajlarından yararlanılacak. Bu noktada Kağan Aydemir ise şu bilgileri paylaştı: “Dell EMC olarak geniş bir açıdan baktığımız için bu, aslında bizim için başlangıç fazı. İGA için de böyle. Tüm adımları fazlandırarak ilerlemek, aynı zamanda daha az hata ile karşılaşmak ve ihtiyaç duyulan gerçek tasarımları da ortaya çıkartmak demek.

Bu nedenle bir sonraki aşamada İGA ile ortak vizyonumuz; inşa ettiğimiz bu altyapıyı bütünsel bir güvenlik çatısı altına toplamak, belirttiğim bu tümleşik bir güvenlik yapısı ile, Dell EMC’nin bu başlıkta küresel bazda sektörün önünde olarak tanımlayabileceğimiz çözümlerini konumlandırmak. Yani, bir tarafta dünyanın en büyük havalimanının veri merkezlerini ayakta tutarken, işin içine RSA güvenlik uygulamalarının da kapsamlı bir 21

Dell EMC Müşteri Yöneticisi Kağan Aydemir ve Dell EMC Kıdemli Sistem Mühendisi Mehmet Ferhat Boyacıoğlu

22

şekilde dahil edilmesi söz konusu olacak. Dünyanın bir numaralı sanallaştırma platformu olan VMware ile de esnek yapılar sunuyoruz. Eminiz ki; kullanıcılar, elde ettikleri avantajları ve değeri gördükten sonra bu yapıda ilerlemeyi tercih edecektir.

Tüm bunların yanında, farklı BT üreticilerinin entegrasyon çözümlerine de gerekli olan desteği veriyoruz. Sonuçta bu gibi konularda işbirliklerine ve entegrasyonlara sonuna kadar açığız. İşbirliklerine yönelik bu bütünsel bakış açımız, küresel bazda Dell ve EMC’nin danışmanlık yetkinliğini de ortaya çıkartıyor.

Yıllar içinde sadece Türkiye pazarı için değil, küresel pazarda edindiğiniz deneyim ışığında, sektör fark etmeksizin, karşı tarafın ihtiyacını anlayıp, buna uygun terzi usulü bir modelleme yapmak istediğinizde, Dell EMC olarak bu beklentilere bütünüyle yanıt verebiliyoruz.”

senkronize çalışmayı takip eden bu dedike proje yöneticimiz, projeye atanmış durumda ve tamamen koordinasyon amaçlı bu görev ile önemli bir bağ noktasını oluşturuyor. İGA’nın hedeflediği üç veri merkezinden ‘ana veri merkezi’ olarak tanımlanan ilki şu anda çalışıyor. İkincisi, yani ‘yedek veri merkezi’ dediğimiz noktada da ürünlerin fiziksel kurulumları yapıldı, konfigürasyonları ve ilk veri merkezi ile entegrasyon çalışmaları devam ediyor. Bu iki veri merkezinin çalışmasının arkasından, paralelde üçüncü veri merkezi yani ‘Ar-Ge Merkezi’nde de Dell EMC Türkiye olarak tüm fiziksel kurulumları tamamladık, entegrasyon noktası için beklemedeyiz. SAP iş uygulamalarının büyük bir bölümü, havacılık sistemleri gibi kontrol kulesinde işlerliği sağlayan yapıların hepsi taşındı. Güvenlikte gerekli konumlandırmalar da yapıldı. Bu yönüyle 29 Ekim açılışı için hazırız.”

Üçüncü veri merkezi için geri sayım İstanbul Yeni Havalimanı projesinin tasarımlarına özel profesyonel hizmetleri uygulayan Dell EMC, projenin yerli ve yabancı birçok paydaş için son derece kritik olması paralelinde projeye yönelik olarak ‘support account management’ hizmetini hayata geçirdi. Böylece örneğin projede ihtiyaç halinde bilfiil bir yetkiliye ulaşmak gerektiğinde, doğru zamanda doğru müdahalelerin yapılabilmesi için bizzat koordinatörlük desteği sunulacak. Çünkü dünyanın bu dev havalimanında beklemek ve böylece risk almak söz konusu dahi olamaz. Bu noktada Kağan Aydemir, şu detayları paylaştı: “Yeni havalimanında entegrasyon ve konumlandırma sürecinde ürün kurulumlarını yapan ekibimizin dışında, bir de ‘Professional Services’ ekibimiz var. Onlar da bu dev havalimanında BT hizmet ve donanımlarının kurulumlarının ötesinde, entegrasyon süreçlerinde de görev üstlendi. Hatta Dell EMC olarak konuyla ilgili bir proje yöneticisi de görevlendirildi. Yani ilgili partilerle iletişimi, İGA’daki ekipleri ve Dell EMC Türkiye ekipleri ile

Yenilikçi fikirlerle zenginleşecek bir yapı inşa edildi İstanbul’un yeni havalimanında hayata geçirilen BT altyapısı içinde konumlanan Dell EMC çözümleri içinde akıllı, öğrenebilen teknolojiler de mevcut. Teknoloji dünyasının bu yeni başlıklarının önümüzdeki dönemde ikincil ve üçüncül fazlarda mutlaka projeye dahil edileceği ise tarafların ortak görüşü niteliğinde.

Zira, havacılık uygulamaları ve gerek hava gerek yolcu trafiği yönetiminde, sektöre özel ve hassas birçok başlıkta istatistiki verilere de kaçınılmaz olarak ihtiyaç olacak. Yapay zeka ve öğrenebilen sistemlerin yeni havalimanının ilgili BT başlıklarında konumlandırılması ise söz konusu kritik ve karar alma sürecinde hız gerektiren başlıklarda manuel olarak karar almak yerine, otomatize değerlendirme süreci ile hızı beraberinde getirecek, riskler de minimuma indirilecek.

Bu noktada, İstanbul’un bu dev havalimanında zaman içinde oluşabilecek ihtiyaçlara paralel olarak, Dell EMC olarak arka planda uygulayabilecekleri önemli çözümleri olduğuna işaret eden Tarık Yenipazar, öncelikleri hayata geçirdikten sonra bu

açıdan gerekli süreçleri de oluşturabileceklerini vurguladı ve şöyle devam etti: “İGA ekibinin de bizim de hedefimiz aslında ortak. Kurduğumuz bu güçlü ve benzersiz yapıyı geliştirerek yaşatmak. BT ekibinin günlük rutin işlerini ellerinden almak, belirli başlıklarda otomasyonu verimli bir şekilde kullanmak ve BT ekibinin inovatif fikirlerle bu dev havalimanına değer katmasını sağlamak önceliğimiz. Sonuçta kurumsal verimliliği arttırmanın tek yolu bu, yani günlük operasyon yükünü mümkün olduğunca en aza indirmek. İGA bugün kağıt üzerinde 33 bin çalışana sahip.

Bunun da yaklaşık 5 bininin notebook veya PC’ye ihtiyacı var ve önümüzdeki dönemde Dell EMC olarak bunları da adresleyeceğiz. İGA’nın bu noktada avantajı; Dell EMC gibi küresel bir şirketin zengin ürün ve hizmet yelpazesi sayesinde uçtan uca çözümlerini temin edebilmesi. Yani mouse’undan tutun, High-End, AllFlash’a kadar tüm ihtiyaçları biz sağlayabiliyoruz.

Zaten bu yüzden Dell EMC olarak sektörde dijital dönüşümün liderliğini üstlendiğimizi vurgulamaya önem veriyoruz. Bunu da sadece ürünleri ve çözümleri sunarak değil, her sektörden şirkete kazandırdığımız yetkinliklerle de gerçekleştiriyoruz.

Burada öncelikli olarak vurgulamak istediğimiz konu şu: Tasarımda uçtan uca Dell EMC ile ortak çalışılan, en son teknolojilerin kullanıldığı, “green technologies” konseptine bağlı olarak tüm BT’de geri dönüşüm içeren altyapılar var. Bu da yatırımda tüm yeni teknolojilerimizin kullanılmasının yanında, tüm bu teknolojilerin dijital dönüşüme uygun tasarlandığını, bu dönüşümde fayda için uygulandığını gösteriyor. Bu yönüyle gerek Dell EMC gerekse İGA adına örnek bir ‘blue-print’ oluşturduğumuzu gururla belirtebiliriz. Çünkü işbirliğini bu noktada sadece veri merkezi veya istemci olarak düşünmemek lazım. Dijital dönüşümü ve bunun ayrılmaz parçası olan güvenliği göz önüne aldığımızda, bunu destekler biçimde iş gücü verimliliği başlığında, ayıca çevresel değerleri korumak anlamında bütün boyutuyla dijital dönüşümü hayata geçiriyoruz. İşte tam da bu nedenle küresel bazda sadece ürünleri ve çözümleri sunmanın ötesinde, kurumlara kazandırdığımız yetkinliklerle de onların fark yaratmasını sağlıyoruz. Çünkü bu şirketlerin en büyük avantajları; ürünü alıp, çözümü sağlayıp, bu konuda destek hizmetini edinmelerinden çok daha fazlası oluyor artık. Yani esasında kazançları başka yönlerde çok daha fazla ve bunların sağladığı faydalar da yadsınmayacak kadar önemli. Örnek olarak; iş gücünün verimli kullanılması, otomasyonun azalması, daha az elektrik harcanması ve daha fazla işin daha hızlı yapılması gibi konuların tümü dijital dönüşümün bu belirttiğim unsurların en önemli parçaları ve her biri aynı zamanda dijital dönüşümün ana gereklilikleri.” İş gücü de dijital mimari ile dönüşecek İstanbul’un bu dev havalimanında inşa edilen benzersiz BT mimarisinde Dell EMC, iş gücü dönüşümü noktasında “ürünlerimizi alın kullanın” felsefesinden çok daha öteye

giderek, “İş Gücü Dönüşümü” konusunda da bir çerçeve oluşturarak, bu konuda danışmanlık sunuyor. Bu noktada ‘güvenlik’ de önemli bir başlık olarak öne çıkıyor ve uçtan uca güvenlik de ‘İş Gücü Dönüşümü’ konseptinin önemli bir parçası.

Bu arada, Dell EMC’nin sunduğu “Platform as a Service” yapısı ile artırılmış gerçeklik (AR), yapay zeka (AI) gibi başlıklarda yenilikleri uygulamak da mümkün olacak. Zaten VMware platformlarıyla aslında bunların hepsi için en uygun altyapı da oluşturulmuş oluyor. Böylece, Platform as a Service (PaaS) yapısı üzerinde örneğin Blockchain teknolojisini temel alan adımları konumlandırabilmek de mümkün kılınıyor. İstanbul Yeni Havalimanı ve İGA işbirliğinin, dijital dönüşüm ve iş gücü dönüşümü adına Dell EMC’nin uçtan uca çözüm sunduğu ve bunlara dahasının eklenebileceği çok güzel bir örnek olduğunu gururla vurgulayan Kaan Aydemir, sözlerine şöyle devam etti: “Herkes bir çözüm sunabilir. Bizim iddiamız ise ‘Bu kadar kritik bir yere ancak biz bir çözüm bulabiliriz’ şeklinde. Konu Dell markasındaki ürün ve çözümlerin yetkinliğine ek olarak, danışmanlık yetkinliği. Burada 7/24 yeni havalimanı odaklı yetkin bir ekibin görev üstlenmesi sayesinde, temelin nasıl atıldığını da çok iyi bildikleri için olası arızalara nasıl müdahale edeceklerini de biliyorlar. Bu mimari stratejimiz de bizi ve söz konusu ekibimizi daha proaktif kılıyor. Bu kadar büyük, kritik ve stratejik bir havalimanı küresel bazda yok. 365 gün 7/24 çalışacak bir havalimanı için gerekli altyapıyı inşa ederken, ileriye dönük, büyüyebilecek ve yeni teknolojileri barındırma yetkinliğini ortaya koyacak bir altyapıyı kurguladık. Böylece çok büyük bir yatırıma imza atmaktan daha da fazlasını hayata geçirdik ve iki taraf da birbirinden çok şey öğrendi. Herkes birbirlerinin sınırlarını anladı ve bütünsel verimi ortaya koydu.

Bu noktada, Ersin İnankul ve ekibinin hakkını vermemiz lazım. İGA ile bu projeye sıfırdan giriş yaptık ve bu sadece İGA’nın değil, Türkiye’nin olduğu gibi küresel bazda önde gelen projemiz halini aldı. İlk kez burada sıfırdan girdiğimiz bir çalışmada, önemli bir başarı hikayesine imza attık.”

Proje kapsamında kullanılan çözümler • Dell EMC VMAX AFA & Hybrid Arrays • Dell EMC Connectrix SAN Directors • Dell EMC Data Domain • Dell EMC VxRail Hyper Converged Infrastructure • Dell EMC PowerEdge Rack & Blade Servers • Dell EMC OpenManage • Vmware vSphere • Vmware NSX • Dell EMC Professional Services • Dell EMC Education Services.

23

Dünyanın en büyük havacılık üssüne Detaysoft desteği İstanbul Yeni Havalimanı’nda SAP S/4HANA ERP projesinin birinci fazı başarıyla hayata geçti. Projede, yüzde 100 Türk sermayeli en büyük SAP çözüm ortağı olan Detaysoft’un imzası var. Havalimanının kapasitesinin tek platform üzerinden uçtan uca yönetilmesini sağlayan ve yeni nesil bulut teknolojilerinin kullanıldığı proje, dünya çapında hayata geçirilecek diğer havalimanı projelerine de örnek oluşturacak.

Detaysoft Genel Müdürü Alkin Aksoy

24

Detaysoft danışmanlığında ilk fazı hayata geçen SAP S/4HANA ERP projesiyle, İstanbul Yeni Havalimanı da en yüksek uluslararası BT standartlarına ve teknolojik güce sahip oldu.

Bulut teknolojilerinin de içinde yer aldığı bu projeyle, yolcu deneyiminin en üst seviyeye çıkartılması, ayrıca kişisel beklentilerin de tam anlamıyla karşılanması hedefleniyor.

Proje; finanstan iş zekasına, lojistikten insan kaynaklarına, bütçelemeden raporlamaya kadar uçtan uca havalimanının tüm süreçlerini kapsıyor.

ERP uçtan uca SAP çözüm projesinin ilk fazı 6 ay gibi kısa bir sürede gerçekleştirildi. Bu kapsamda havalimanı süreçlerinin yönetilmesi, ilgili kritik verilerin işlenmesi konularında İGA ekibine destek sunuldu. Havalimanı kapsamında kurulan sistemlerin verilerinin bir yerde toplanması, işlenmesi ve IoT tabanlı sistemlerden gelen verilerle birleştirilip anlamlı raporlar üretilmesi de İstanbul Yeni Havalimanı için oldukça büyük önem taşıyor ve alanında fark yaratıyor.

Bu kapsamda, SAP’nin BI yapısı ve HANA altyapısı ile birlikte bu raporları en hızlı ve etkin şekilde üretmek üzere Detaysoft tarafından destek verildi. Detaysoft’un 50

kişilik ekibinin tam zamanlı destek verdiği projede, bütün iş süreçlerinin analizleri gerçekleştirilerek, 3 aylık süreç sonunda analiz dokümanları hazır hale getirildi. Bunun ardından hızlı implementasyon sürecine girilerek, 6 ay gibi kısa bir süre içerisinde sistem online olup, kullanıma açıldı. İzleyen süreçte ise sekiz İGA şirketi daha SAP sistemine dahil edilerek canlıya alındı.

Yeni nesil teknolojiler ile entegrasyon Havalimanının kapasitesinin tek platform üzerinden uçtan uca yönetilmesini sağlayan ve yeni nesil bulut teknolojilerinin kullanıldığı proje, dünya çapında hayata geçirilecek havalimanı projelerine de örnek oluşturacak.

Havacılık sektörüne özel birbirinden farklı sistemler ile yapılan entegrasyonlar, bundan sonra yapılacak tüm havaalanı projeleri için altyapısal bilgi birikiminin kaynağı olacak.

Yüzde 100 Türk sermayeli en büyük SAP çözüm ortağı olan Detaysoft ile dünyanın en büyük havalimanının ERP projesi kapsamında SAP çözümleri, bulut yapısı da dahil olmak üzere kapsamlı bir biçimde konumlandırıldı. ERP projesi, havalimanının ana yapısını oluşturuyor ve tüm süreçleri 25

kapsıyor. Doğal olarak e-çözümler de bu kapsamda yerini aldı. Bu doğrultuda, bir süre önce e-ticaret ve sadakat uygulamaları odaklı çalışmalar da başlatıldı. Böylece iskelet yapıya SAP yerleştirilerek, süreç ve paralelinde gelişecek ihtiyaçlar ışığında oluşacak IoT’den yapay zeka ve M2M uygulamalarına kadar birçok gelişim ve yenilik bu mimariye eklenebilecek. Tek çatı altındaki dünyanın en büyük havalimanında, ERP’nin ilk faz kısmında altyapının bu kadar kısa bir sürede kurulması, dünyada da pek fazla örneği olmayan bir çalışma. Proje kapsamında; uçtan uca bir çözümle ilerlendiğinden dolayı proje çok kısa bir zamanda tamamlandı.

Sürecin işlemesi ile birlikte, bakım destek hizmetleri de hali hazırda canlıya geçen uygulamalar üzerinden, yine Detaysoft tarafından verilmeye başlandı. SLA yapısının hayata geçtiği yeni projelerle de bu süreç devam edecek.

Yeni havalimanında yolcu sayıları arttıkça ve faaliyet alanları geliştikçe, bu yapının üzerine sürekli yeni uygulamalar, yeni özellikler eklenecek. Sonuçta, bu mimari, uçtan uca yaşayan bir süreç olduğundan yeni ihtiyaçlar da sürekli gündeme gelecek.

26

İkinci faz çalışmaları devam ediyor Bulut teknolojilerinin de içinde yer aldığı projeyle yolcu deneyiminin üst seviyeye çıkartılması, kişisel beklentilerin tam olarak karşılanması hedefleniyor. 2018 yılı başında, SAP ERP projesi ilk fazının canlı hayata geçmesiyle birlikte kullanıma geçen finansal ve lojistik modüllerin desteği bir yandan devam ederken, diğer yandan da ikinci faz çalışmaları başladı. Fiori arayüzü ile geliştirilmiş kart uygulamaları, dış sistemlerle entegre akaryakıt süreçleri, uçuş ve satış bilgilerini içeren havacılık sistemleri ile entegre satış süreçleri, gayrimenkul yönetimi, işe alım, performans değerlendirme, eğitim ve ücretlendirme modülleri ile yetenek yönetimi süreçleri, BI raporlamalar, bütçe süreçleri, e-dönüşüm çözümleri, SAP Hybris çözümü ile pazarlama ve ticaret süreçleri de havalimanının faaliyete geçmesini takiben, belirli periyotlar dahilinde kullanıma geçecek.

Türkiye’nin kalkınma sürecine destek katacak Dünyanın en büyüğü olduğu gibi, en akıllı havalimanlarından da biri olarak kurgulanan İGA’nın Türkiye’nin teknolojik

kalkınma sürecine ivme katması bekleniyor. “İGA, Dünya çapında hayata geçirilecek havalimanı projelerine bir örnek oluşturdu. Detaysoft olarak biz de bu süreçte yüzde 100 Türk sermayesine sahip bir şirket olarak yer alıyoruz.

Diğer yandan, 90 ülkede operasyon gerçekleştiren dev bir ekosistemin, yani SAP çözüm ortakları topluluğu United VARs’ın Türkiye’deki tek üyesiyiz ve aynı zamanda grubun yönlendirme komitesindeyiz. Bu da bizim global yaklaşımımızı ve yetimizi pekiştiriyor. Bu yönüyle, yerli sermayenin bütünsel başarısı ile global anlamda iş yapabilme yetkinliği buluştu” diyen Detaysoft Genel Müdürü Alkin Aksoy, şu açıklamalarda bulundu: “Dijital dönüşümle büyümeyi hedefleyen kurumlarla birlikte birçok ilke imza atıyoruz. Aynı zamanda Sanayi Bakanlığı onaylı Ar-Ge merkezi olarak çalışıyoruz.

Sahip olduğumuz bilgi birikimini, ülkemizin göz bebeği olan dünyanın en büyük havalimanının ERP projesinde

kullanıyor olmaktan gururluyuz. Cumhuriyet tarihinin mega projesi olan İstanbul Yeni Havalimanı projesi kapsamında oluşturduğumuz en büyük farklardan biri ‘Uçuşa başlamadan önce havalimanının tüm süreçlerinin tasarlanarak canlı kullanıma alınması’ oldu. Detaysoft’un 20 yıllık deneyimi ve uzman kadrosunun birikimleriyle, İstanbul Yeni Havalimanı’nın gücüne güç kattığımıza inanıyoruz.

Bir teknoloji üssü gibi hizmet verecek ve dünyanın en akıllı havalimanlarından biri olacak şekilde kurgulanan İstanbul Yeni Havalimanı, Türkiye’nin teknolojik kalkınma sürecine ivme katacak. Bu projenin en başından beri içinde olmanın kazandırdığı deneyimin yanı sıra, tasarımdan uygulamaya kadar bu büyük projenin bir parçası olmak da hepimizi gururlandırıyor. Bu büyüklükte bir projeyi kısa sürede bitirebilmek, ancak İGA BT ekibi ile verimli bir işbirliği yapılarak başarılabilirdi. Kendilerine bu anlamda ayrıca teşekkür ediyorum”

27

Yeni çağın havalimanına yeni nesil bilişim altyapısı Netaş’tan İstanbul Yeni Havalimanı’nın tüm kablolu ve kablosuz alan ağlarının kurulumunu gerçekleştiren Netaş’ın hayata geçirdiği diğer bir önemli proje de Veri Merkezi Bulut Otomasyon Sistemi’nin kurulumu oldu. Bu projelerde, birçok teknoloji şirketi ile birlikte çalışan Netaş’ın yaptığı çalışmalar, ülkemizin proje yürütme başarısının da bir kanıtı oldu.

Soldan sağa: Ersin İnankul (İGA CIO), C. Müjdat Altay (Netaş CEO), Kadri Samsunlu (İGA Genel Müdürü ve İcra Kurulu Başkanı), Selda Parın (Netaş Kurumsal Sektör Genel Müdürü), Bilgehan Çataloğlu (BDH Genel Müdürü)

“Türkiye olarak İstanbul Yeni Havalimanı ile çok önemli bir girişimde bulunduk. Dünyanın en büyük havalimanını inşa edecek bilgi, donanım ve deneyime sahip olduğumuzu gösterdik” diyen Netaş CEO’su C. Müjdat Altay, şu açıklamalarda bulundu: “Yeni bir çağda her yıl tüm milletlerden milyonlarca yolcunun seyahat deneyimini en üst seviyeye taşıyacak bilişim altyapısını kurmak gibi iddialı, zorlu ve bir o kadar da heyecan verici bir projede yer almanın gurunu yaşıyoruz. İstanbul Yeni Havalimanındaki ilk projemizi aldığımız 2017’de Netaş’ın 50. yılını kutladık. Ülkemizin telekomünikasyon altyapısını kendi imkânlarıyla geliştirebilmesi hedefiyle kurulan şirketimiz, bu misyonunu başarıyla yerine getirdiğini 28

bu projede teslim ettiği işlerle bir kez daha gösterdi.

Türkiye’nin dijitalleşmesinde rol oynamaktan gururluyuz. Bu projeyi gerçekleştirmemiz, farklı dikeylerde gerçekleştirdiğimiz dijital dönüşüm projelerinde kazandığımız deneyim sayesinde mümkün oldu. Dünya çapında 120’den fazla teknolojik ürün ve hizmet tedarikçisinden oluşan iş ortağı ağımız var. Yeni nesil teknolojinin farklı alanlarında çalışan 800’den fazla mühendise ev sahipliği yapan Ar-Ge’miz bu farklı ürün ve hizmetleri uçtan uca bir çözüme entegre etme yetkinliğine sahip.

Sadece ülkemizin değil, bölgemizin lider sistem entegratörü olma vizyonumuzla, edindiğimiz bu deneyim bölgemizin dijital dönüşümünde oynadığımız kilit rolde bize önemli referans sağlayacaktır.”

otopark yönetimi, özel kampanya ve ayrıcalıklar sunan sadakat sistemi de bu yapı üzerinde işleyecek. Öte yandan, bu iki sistemin 7/24 izlemesini, beş yıl süreyle de işletme ve bakım/onarımını biz gerçekleştireceğiz. Bu altyapının kurulumunu gerçekleştiren Netaş’ın yüzde 100 bağlı ortaklığı olan BDH Bilişim Destek Hizmetleri ekiplerinin, sadece Türkiye’nin 81 ilinde değil, Cezayir’den Türkmenistan’a uzanan bir coğrafyadaki saha tecrübesi ve servis uzmanlığı bize bu yetkinliği sunuyor.”

Netaş kendi rekorunu kırdı…

Netaş Kurumsal Sektör Genel Müdürü Selda Parın da zamana karşı canla başla yarıştıkları İstanbul Yeni Havalimanı’nda önemli bir dönüm noktasına ulaştıklarını belirterek, gerçekleştirdikleri projeler konusunda şu bilgileri verdi: “Hem İGA hem de tedarikçilerimizle omuz omuza yüz bin saatlik özverili bir çalışma gerçekleştirdik. İstanbul Yeni Havalimanı’nda iki ana projemiz var. Bu projelerde öncelikle Cisco ve VMWare, Technopc, Dell EMC, Micro Focus ve Hitachi gibi kendi alanlarının en uzman firmalarıyla çalıştık.

Gerçekleştirdiğimiz projelerin ilki, havaalanının tüm kablolu ve kablosuz alan ağlarının kurulmasıdır. Yolculara daha otoparka girdikleri andan, uçakları kalkana kadar kesintisiz, yüksek hızlı ve güvenli erişim hizmeti sağlıyoruz. Dahası, polis, jandarma ve gümrük noktaları, duty-free mağazaları, havayolu şirketlerinin banko ve ofisleri de dâhil olmak üzere havaalanı içerisindeki tüm işletmeler de bu iletişim altyapısı üzerinden hizmet verecek.

Dolayısıyla, bilet satış hizmeti, vale ve otopark hizmetleri, uçuş bilgi ekranları, fiziksel güvenlik altyapısı ve kartlı geçiş sistemleri de dâhil olmak üzere tüm bu hizmetlerin iletişim altyapısını Netaş sunmuş olacak.. Beş bine yakın erişim noktası kurduk. Böylece daha önce gerçekleştirdiğimiz bir akıllı stadyum projesinde tek bir alanda en fazla kişiye eş zamanlı olarak ulaşacak kablosuz iletişim altyapısı kurma rekorumuzu da kırmış olduk. Türkiye’de daha önce bu ölçekte bir ağ kurulmamıştı.

Gerçekleştirdiğimiz ikinci proje, havalimanının veri merkezi bulut otomasyon sisteminin kurulumu oldu. Tam yedekli olarak aktif-aktif çalışan iki adet ana veri merkezi kurduk.

Bu altyapı sayesinde havalimanındaki işletmelere otomatik provizyonlama ile talep edilen kaynak sağlanabilecek.. ERP entegrasyonu sayesinde işletmelerin kullanımları otomatik olarak faturalandırılacak. Örnek olarak, uçağın hangi kapıdan kalkacağı, değişiklik olup olmadığı, uçağın nereye yanaşacağını belirleyen alan yönetim sistemi, santral sistemi, yolcuların en kısa sürede hizmet almasını sağlayacak sıra yönetim sistemi,

Hibrid Bulut Otomasyon Sistemi Netaş, İstanbul Yeni Havalimanı bulut otomasyon çözümlerini konumlandırırken, havaalanı işletmesi için zorluklara neden olabilecek birçok başlığı aynı anda adresledi. Havalimanı işletmesinin bilişim hizmetlerini en hızlı şekilde sunması en önemli hedef olarak öne çıkıyordu. Bu hızı sağlamak için yoğun iş gücü gerektiren bu operasyonların otomatik olarak gerçekleştirilmesi, verimliliği artırırken hata olasılıklarını da en düşük seviyeye indiriyor. En ileri teknolojileri kullanma hedefi olan İGA’nın, bulut otomasyon çözümleri alanında Netaş’ı tercihinde de bu taleplerin karşılanması etkili oldu.

Seçilen çözümler, havayolu taşımacılığının gerektirdiği yüksek standartların korunması ve takibi konusunda da en önemli enstrümanları sunuyor. Öte yandan, otomasyona dâhil edilen çözümler operasyonel maliyetleri azaltmasının yanı sıra, havalimanı işletmesinin önemli bir bilişim gelir kaynağı kazanmasına da zemin hazırlıyor. Bilişim sektöründe uzun yıllara dayanan tecrübesi olan Netaş, bu çözümlerini pazarın genç oyuncusu Duosis ile iş birliği içerisinde hızlı ve eksiksiz bir şekilde sundu.

Veri Merkezi Performans İzleme Netaş’ın İstanbul Yeni Havalimanı’nda üstlendiği Veri Merkezi Performans İzleme Projesi ile birlikte havalimanında yer alan tüm bilişim altyapısı bileşenlerine ait hata ve performans verileri takip edilerek konsolide bir izleme ekranı ile yönetilecek. Bu sayede BT operasyonları çok daha hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştirilecek. İGA’nın BT operasyonlarını yönettiği binlerce sisteme ait tüm alarm ve olay verileri bu çözüm sayesinde her an takip edilebilir şekilde göz önünde olacak. İGA bilişim departmanının hizmet kalitesini artıracak bu çözüm ile ciddi oranda maliyet tasarrufu imkânı sağlanıyor. Sisteme dâhil edilecek BT harici hata ve olay bildirimleri sayesinde de kurumun bu uygulamalardan elde edeceği faydaların IT bileşenleri ile sınırlı kalmaması hedefleniyor. Bu sayede IoT alanında Türkiye’de gerçekleştirilecek en büyük projelerin içerisinde yer alan bu çalışmanın önemi bir kat daha artıyor. İGA’nın IT ekipleri, oluşacak sorunların kök sebeplerini bulmada insan gücünün yanı sıra yapay zekâ çözümlerini de kullanarak, bu sayede operasyonların çok daha hızlı, verimli ve hatasız şekilde ilerlemesini sağlayabilecekler.

29

İGA Airport Operations Control Center Havalimanı Operasyon Kontrol Merkezi (AOCC)

Soldan sağa: Berkant Mutlu (Netaş Satış Müdürü), Buket Okumuş (Netaş Kurumsal İlişkiler Direktörü), Selda Parın (Netaş Kurumsal Sektör Genel Müdürü), C. Müjdat Altay (Netaş CEO), Bilgehan Çataloğlu (BDH Genel Müdürü), Seda Çelikkanat (Netaş Genel Endüstri Satış Direktörü)

Havalimanı Servis Yönetim Sistemi

sağlayan bu çözümler İGA’nın can damarlarından birisi Projesi

olacak. Bina otomasyon sistemlerinden aydınlatma kontrol

ile havalimanının servis yönetim yaklaşımı modern ve

ve izleme sistemlerine, yangın algılama ve ihbar sisteminden

pratik uygulamalarla en üst seviyeye çıkıyor. Tüm servis

uçak iklimlendirme sistemlerine kadar yüzlerce sistemle

adımlarının anlık olarak ölçülüp raporlandığı sistemler servis

entegre olacak bu yapı, merkezileşme avantajı sağlarken,

kaynaklarının verimliliğini artırmak üzere tasarlandı. İstanbul

yüksek hizmet kalitesinin de altyapısını oluşturacak. Çözüm

Yeni Havalimanında 76,5 milyon metrekare alan içerisinde yılda

kapsamında sunulan yapay zekâ uygulamaları ise insan

200 milyon yolcuya hizmet verecek havalimanında oluşabilecek

kaynaklı hataların önüne geçerek çok daha hızlı ve kaliteli

tüm sorunların kayıt altına alınmasını ve yönetilmesini

servis verilmesini sağlayacak.

Netaş’ın

Havalimanı

Servis

Yönetim

Sistemi

Yerli markalara açılan kapı…

Teknolojik olarak birçok ilki de bünyesinde barındıracak olan İstanbul Yeni Havalimanı’nda tedarikçi olarak yerli markaların kullanılmak istenilmesiyle birlikte Technopc, iş ortağı Netaş ile birlikte sürece dâhil oldu. İGA ekibi, projenin tüm isterlerini çok net ve doğru bir şekilde belirlediği için de çok hızlı yol alındı. Technopc’nin, daha önceki havalimanı, gümrük ve benzeri projelerden elde ettiği tecrübelerin yanı sıra Netaş’la birlikte gerçekleştirdiği projelerden elde ettiği deneyim de bu çalışmada etkili oldu.

Proje kapsamında, tüm havalimanında kullanılacak üç farklı tipte bilgisayarın üretimi ve desteği Technopc tarafından sağlandı: Mini PC H285, All in One Q23, Desktop Pro PC H110, Rugged PC IND 7050 modelleri ve monitör seçenekleri ile birçok Technopc ürünü projede kullanıldı. Bu projede en önemli iki konunun zaman ve teknolojik isterler olduğunun 30

altını çizen Technopc CEO’su Murat Yücel, şu açıklamalarda bulundu: “Kullanım amaçlarına bağlı olarak birbirinden çok farklı üç ayrı konfigürasyonun hızlı bir şekilde ve dünya standartlarında üretilmesi gerekiyordu. İlk konfigürasyon bilgisayarların küçük, kompakt ve yüksek performanslı olması beklenirken, bir diğer çözüm, uzaktan yönetilebilen, kendi içerisinde teknik isterleri yüksek tümleşik bilgisayarlardı. Diğer çözümler ise yine yüksek standartlarda, üst isterlere ve sertifikasyona sahip ürünlerdi. Tüm bu çözümleri kendi bünyemizde geliştirdik. Bu projenin büyüklüğü, süreçlerindeki hızlılık ve isterlerin her anlamda yüksek olması bizim de bu konuda benzer yeteneklerimizle cevap verebildiğimizi görmemizi sağladı. Esneklik, kapasite ve ürün yeteneğimiz projede öne çıkmamızı sağladı.

Dünyanın en büyük havaalanı projesinde yerli ve milli bir marka olarak yer almak bize bir büyük referans ve deneyim sağladı.”

Cisco Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Uğur Batı

Cisco Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Uğur Batı: “Bu başarıyı uluslararası arenada anlatıyoruz” “İstanbul Yeni Havalimanı inşaatı Cumhuriyet tarihimizin en büyük projelerinden birisi” diyen Cisco Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Uğur Batı, “Havalimanı yerleşkesinin teknoloji altyapısı, bağlantı kapasitesi bakımından birçok şehrin trafiğinden daha fazlasını kaldırabilecek seviyede oluşuyla göze çarpıyor” bilgisini verdi.

“Bu projenin başarısı Cisco içerisinde de önemli bir yere sahip; her yıl 20 bin Cisco çalışanının katılımı ile ABD’de düzenlenen Cisco Global Organizasyonu’nda da İGA’nın başarı hikâyesi anlatıldı” diyen Cisco Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Batı, yaptıkları çalışmalar konusunda şu bilgileri verdi: “Oldukça karmaşık bir entegrasyon ve dağıtık yapıda kurulumlar gerektiren bu projeye bu kapsamdaki en yetkin iş ortağımız olan Netaş ile iş birliğimizle başladık. Bu projede sunduğumuz çözümlerimizi genel hatlarıyla, yeni nesil cihazlarımızla kablolu ve kablosuz iletişim ağlarının temini olarak özetleyebiliriz. Burada diğer çözüm ortaklarımızla da entegre olarak sağladığımız gerek havalimanı çalışanlarının gerekse kampüs içerisinde yolcuların kullanıma yönelik olarak güvenli kablosuz bağlantı çözüm hizmetleri de sağlamaktayız. Sunduğumuz çözümlerin kendi içerisinde ve diğer çözüm ortakları ile olan entegrasyonu bizi bu projede ön plana çıkarttı. Yapı ve trafik olarak tek yerleşkede böyle büyük kapasitelerin dizayn ve yönetilmesi konusunda oldukça kapsamlı demo ve test süreçleri ile fark yaratan bir hazırlık süreci yürütmemiz de iş birlikteliğimizi perçinledi. İGA’nın bu havalimanına bir kurulum projesinden

daha çok, kritik sistemlerin etkin yönetimi ve kullanıcılara/ yolculara yenilikçi hizmetler vermeyi amaçlayan ve IoT odaklı vizyoner yaklaşımına, sektöründe lider Cisco ve Netaş firmaları olarak aynı şekilde cevap verebilmemiz sayesinde bu projeyi başarılı şekilde yönetmemiz oldukça kolaylaştı.”

“Cisco ile 20 yılı aşan stratejik bir işbirliğimiz var” diyen Netaş Kurumsal Sektör Genel Müdürü Selda Parın da “Cisco ile birlikte hem Türkiye’de hem de yurt dışındaki farklı pazarlarda çok önemli ve büyük çaplı dijital dönüşüm projelerinde birlikte çalıştık, çalışıyoruz. Bu yıl ekim ayında, İstanbul Yeni Havalimanı projesi başta olmak üzere birlikte gerçekleştirdiğimiz başarılı çalışmalarla Cisco’dan ‘2018 - Yılın Kurumsal İş Ortağı’ ve kurumsal segmentte ‘Mimari Mükemmeliyet’ ödüllerini almak motivasyonumuzu daha da artırdı. Ülkemiz ve bölgemizin dijital dönüşümünde inovatif çözümlerimizle oynadığımız kilit rolde bu iş birliğinin başarısını gösteren iki ödülü almış olmaktan gurur duyduk” dedi. İstanbul Yeni Havalimanı projesini yeni çalışmalar için sağlam bir temel olarak düşündüklerini belirten Cisco Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Uğur Batı, “Biz Cisco olarak yakın zamanda, kampüs ve akıllı şehirler gibi büyük yapılarda nesnelerin bağlantı ihtiyaçlarının ve bu bağlantıların güvenli şekilde yönetilmesini sağlayan sistemlere olan yönelimlerin artacağını düşünüyoruz. Bu amaçla, havalimanının açılmasının ardından da yakın zamanda İstanbul’da açtığımız Cisco İnovasyon Merkezi’nin de sağladığı ivmeyle, İGA ile birlikte stratejik ortak olarak gerçekleştireceğimiz yenilikçi çözümlerin üretimi ve bunların ülkemizde ve yurtdışı benzer projelerde konumlandırılması konularında çalışmaya devam etmeyi hedefliyoruz” sözleriyle vizyonlarını özetliyor.

31

R&M, dünyanın en büyük havalimanının ağ kablolamasını gerçekleştiriyor.

R&M, 29 Ekim 2018’de açılışı yapılan İstanbul Havalimanı’ndaki sistemlerin dijital bağlantısını sağlayan önemli bir teknoloji ortağı oldu. İstanbul Havalimanı’nın merkezindeki kablolama sistemi, koşulsuz güvenilirlik prensibi ile 25 yıllık bir kullanım ömrü sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Eşsiz İsviçre ürün kalitesine güvenerek, kablolama altyapısında 25 yıllık R&M freenet sistem garantisi sunduklarını belirten R&M Türkiye Ülke Müdürü Süleyman Tokmak, proje konusunda şunları söyledi: “İlk aşamada, R&M olarak toplam uzunluğu 4.500 km bakır ve 1.600 km’den fazla fiber optik kablo sağladık. Buna ek olarak, yaklaşık 90.000 RJ45 bağlantı noktasını hazır hale getirdik. Bu ağ, havalimanı sistemlerini birbirlerine bağlıyor. Sistemlerin her biri, belirli bir renk kodlaması da dahil olmak üzere, kablolama özelleştirmesini gerektiriyor. Havacılık sektöründe büyük ölçekli projelerle uzmanlığımızı net bir şekilde kanıtlamış olmamız nedeniyle bu projenin ortağı olarak seçildik.”

R&M Türkiye Ülke Müdürü Süleyman Tokmak

İstanbul’un kuzeyinde, 76,5 milyon metrekarelik bir alan üzerine kurulan İstanbul Havalimanı’nın, Asya, Avrupa ve Orta Doğu’nun kesiştiği noktada önemli bir merkez haline gelmesi öngörülmektedir. Geleceğin iletişim ve veri ağlarına yönelik ürün ve sistemlerin hayata geçirilmesi ve geliştirilmesi konusunda dünyanın önde gelen üreticilerinden biri olan R&M (Reichle& De-Massari AG), bu yeni havalimanındaki sistemlerin dijital bağlantısını sağlayan önemli bir teknoloji ortağı olmuştur.

R&M’nin, yüksek yoğunluklu fiber platformu Netscale, otomatik altyapı yönetim çözümü R&MinteliPhy ve 5U ODF (Optik Dağıtım Çerçevesi), havalimanı iletişim platformunun merkezinde yer almaktadır.

32

Bu simgesel projede İGA’nın teknoloji ortağı olmaktan büyük gurur duyduklarını ifade eden Tokmak, “Gerçekleştirilmesinde yardımcı olduğumuz yeniliklerde en son teknolojilerden yararlanıldı. Farklı alanlardaki çözümlerin sorunsuz entegrasyonu sayesinde, tüm aşamaları zamanında tamamladık.

Aynı zamanda havalimanı genelinde operasyonları optimize edecek, verimliliği, yolcu rahatlığını ve konforu artıracak kapsamlı bir BT altyapısı sağladık” dedi.

Tokmak, sözlerine şöyle devam etti: “Bu proje sayesinde elde ettiğimiz çıkarımlardan biri; kuruluşumuzda, finans, lojistik ve teknik ekipler gibi bölümler arasında bir bilgi merkezi ve koordinatör olarak hizmet verecek özel bir departman oluşturulması gerekliliği oldu. Ekiplerin yerel olarak oluşturulması, malzemelerin teslimat esnasında yerinde denetlenmesine ve İGA’nın alt yüklenicilerinin eğitilmesine olanak sağlamış, bize, bilinen İsviçre kalitesini ve R&M uzmanlığımızı projeye katma fırsatı sunmuştur. Sonuç olarak, sadece Türkiye’de değil, bölgede de R&M marka görünürlüğünü artırmaktan memnuniyet duyuyoruz. R&M, bu prestijli projede kazandığı referanslarla, havacılık sektöründeki ayak izini genişletmiştir. Böylece başka bir havalimanı projesini tamamlamış, bir diğerinin genişletme sürecini gerçekleştirmiş bulunuyoruz. Şimdi benzer bir altyapının sağlanması konusunda, gerek ulusal gerekse uluslararası projeler için değerlendirilme aşamasındayız.”

www.rdm.com

R&MinteliPhy More intelligence

R&MinteliPhy opens up a new era for network managers.

Now, they can manage their physical infrastructure intelligently and fully automatic.

R&M – Middle East, Turkey & Africa, PO Box: 54281, K9 & K10 - Dubai Airport Free Zone, Dubai, United Arab Emirates.

Tel: +971 (0) 4236 8761, Fax: +971 (0) 4236 8762, Email: are@rdm.com, www.rdm.com

33

Kablolama altyapısı R&M tarafından sağlandı İstanbul Havalimanı’ndaki kablolama altyapısında, R&M tarafından aşağıdaki çalışmalar gerçekleştirildi: • Havalimanındaki tüm binaların bilişim sistemlerinin LAN kablolaması, • Dış tesislerin parçası olarak tüm havalimanı kampüsünün omurga kablolaması ve dağıtımı, • Havalimanı tesislerine ait iki veri merkezi.

Proje, her biri özelleştirme gerektiren bilişim, güvenlik, polis ve gümrük ağları gibi çeşitli ağ sistemlerini içermektedir. İGA’nın veri merkezi altyapısı, R&M’nin, dünyadaki 10/40/100G Ethernet için en yüksek fiber port yoğunluğu ve Otomatik Altyapı Yönetim Sistemi olan R&M inteliPhy’nin de dahil olduğu Netscale’i içeren en yeni ve en yenilikçi ürünleri ile tasarlanmıştır.

Projeyle, yüksek kullanılabilirlik, güvenlik ve yoğunluğa duyulan tüm ihtiyaçlar karşılandı R&M’in Netscale çözümü, eşsiz fiber kablo yönetimini R&MinteliPhy otomatik bağlantı takibi ile birleştiriyor.

R&MinteliPhy sistemi, ağın gerçek zamanlı fiziksel bağlantı izlemesini mümkün kılarak, havalimanı altyapısı yöneticisinin, operasyon sırasında fiziksel ağ üzerinde, -gerçek zamanlı olarak- tam kontrole sahip olmasını sağlıyor. R&MinteliPhy, veri merkezleri yönetimini ve altyapı süreçlerini optimize ediyor.

Sistem, ağ konfigürasyonunu merkezi ve gerçek zamanlı olarak kaydeder ve izler. Bu sayede daha fazla şeffaflık, daha etkin kalite ve risk yönetimi, iyileştirilmiş uyumluluk ve başarılı denetimler elde edilir.

R&M ürünleri, gelecekte oluşabilecek değişiklikler için modülerlik ve esneklik sağlamaktadır. Ağ, kapasite ve maliyet etkinliğinin sorunsuz bir şekilde yükseltilmesi, bu proje için, proje

34

ekibinin bir R&M çözümü seçmesindeki temel kriterlerdendir.

R&M ayrıca -en iyi kalite yönergeleri ve endüstri standardı uygulamalarına göre- ürünlerin doğru şekilde kullanılması ve özel yerinde kurulması için gerekli eğitim ve destek hizmetlerini yerine getirmiştir.

“R&M, müşterinin ihtiyaçlarını anlamış ve onların isteği doğrultusunda çözümleri özelleştirmiştir. Bu çözümler, aynı zamanda daha fazla erişilebilirlik, güvenlik, modülerlik, esneklik ve kişiselleştirme ile sonuçlanmış ve maliyet etkinliği sağlamıştır” diyen Süleyman Tokmak, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “R&M, bu eşsiz projeye katılımı sayesinde çeşitli faydalar sağlamış, değişen proje gereksinimlerini ve projenin kapsamını malzeme açısından desteklemek, bu doğrultuda esneklik ve uyum sağlamak için büyük çaba sarf etmiştir. Netscale ile projenin yürütülmesi sırasında yayımlanan yeni teknolojiler, projeye hızlı ve sorunsuz bir şekilde entegre edilmiştir. Proje planlama gereksinimi ile birlikte teslimat planlaması ise farklı yüklenicilerle işbirliği gerektirmiştir.

Kurulum ekiplerinin hem fiber hem de bakır teknolojileri üzerinde sürekli eğitim gereksinimi, üstesinden gelinen zorluklardan biriydi. İGA’ya özel kaynaklara sahip olmak, malzeme planlama, teslimat ve yerinde destek faaliyetleri ile koordinasyonu sağlamıştır. Proje yönetimi ekibi, proaktif olarak zorlukların saptanmasına, çözümlerin bulunmasına ve projenin başarılı bir şekilde tamamlanmasını sağlamaya yardımcı olmuştur. R&M, malzeme planlama ve yerinde destek faaliyetlerinde günlük olarak destek veren bir mühendis görevlendirmiştir. Şirketin sertifikalı ortaklarla yakın işbirliği, LAN, kamu ve telekom ağları ile veri merkezleri sektörlerinde öncü bağlantı çözümleri sayesinde sonuçlanmıştır.”

35

36

37

Türkiye ve bölgenin en kapsamlı Ofansif Güvenlik Projesi Tüm BT, SCADA, IoT altyapılarının siber güvenlik ataklarına ya da saldırılarına karşın her an hazır olması Barikat tarafından sağlanacak.

Barikat Bilişim Genel Müdür Yardımcısı Ramazan Çelik

38

Yıllık yolcu kapasitesi açılışta en az 90 milyon yolcu olarak

Türkiye’nin de gururu olacak. Böylesine büyük bir eserin

belirlenen, 25 yıllık işletme dönemi boyunca aşamalı

başarılı olmasındaki en büyük etken ise teknoloji altyapısı.

olarak geçekleştirilecek kapasite artırımlarıyla da yıllık 200

Teknoloji altyapısı deyince de akla gelen ilk unsurlardan

milyon yolcu kapasitesi ile dünyanın en büyük havalimanı

bir tanesi de güvenlik. İstanbul Yeni Havalimanı’nın ofansif

olması planlanan İstanbul Yeni Havalimanı, bu özellikleri ile

güvenlik sistemleri ve bu konudaki danışmanlık hizmetleri

Barikat tarafından sunuluyor.

Uluslararası havacılık regülasyonları siber güvenlik bakış açısıyla incelendi Siber güvenlik alanında 10 yılın üzerindeki sektör deneyimi, bu alanda lider firma olması, referans projeleri ve üst seviyedeki uzmanlıkları doğrultusunda “İstanbul Yeni Havalimanı Ofansif Güvenlik Sistemleri ve Danışmanlık Hizmetleri Temin ve Tesis İşi”ne İGA tarafından davet edildiklerini belirten Barikat Bilişim Genel Müdür Yardımcısı Ramazan Çelik, şunları kaydetti: “Barikat gerek bünyesindeki uzmanların çalışmaları gerekse yurtdışında havacılık alanında oluşmuş deneyimlerini, uluslararası havacılık regülasyonlarını da siber güvenlik bakış açısı ile inceleyerek bu kapsamdaki detaylı çözümlerini İGA’ya sundu. İGA tarafından yapılan detaylı teknik yeterlilik analizleri ve sonrasında yaşanan ihale sürecinde Barikat ile bu projede çalışmak üzere sözleşme imzalandı ve biz de çalışmalara başladık. ‘Ofansif Güvenlik’ anlamında Türkiye’de ve bölgemizde yapılacak olan en kapsamlı proje olup bu proje kapsamında görev alacak deneyimli danışmanlar ve siber güvenlik uzmanları ile birlikte tüm BT, SCADA, IoT altyapılarının siber güvenlik ataklarına ya da saldırılarına karşın her an hazır olması sağlanacak. Yeni havalimanımızın ulusal ve uluslararası ISO 27001, KVKK, GDPR gibi kritik birçok regülasyona hazır olması için gerekli olan tüm teknik ekipman, danışmanlık, eğitim ve hizmetler bu proje kapsamında Barikat tarafından sağlanıyor. Ofansif güvenlik anlamında birçok yeni teknoloji ve ürün, yeni havalimanı bünyesinde ilk kez kullanılacak ve bu anlamda hem yurtiçi hem de yurtdışındaki birçok projeye referans olacak. Proje kapsamında ayrıca PICUS gibi yerli siber güvenlik ürünleri de konumlandırılmış olup, bu ürün ile de yeni havalimanı güvenlik altyapı seviyesi anlık izlenebilecektir.

Ofansif Güvenlik Projesi kapsamında Barikat, belirli sayıda siber güvenlik uzmanını yeni havalimanı bünyesine konumlandıracak olup, 36 ay boyunca İGA ekipleri ile birlikte çalışacak. Proje kapsamında vereceğimiz hizmetler; Red Team Hizmeti, SCADA, BT, IoT altyapıları için Penetrasyon Testi, KVKK & GDPR danışmanlık ve gerekli araçlarının temini, BGYS kapsamında ISO 27011 süreçlerinin tamamlanması, yeni havalimanı tarafında hizmet verecek olan Siber Güvenlik Operasyon Merkezi’nin süreçlerinin denetlenmesi, siber güvenlik tatbikatlarının yapılması, kimlik yönetim altyapısının kurulması ve siber güvenlik alanında gerekli tüm eğitimlerin verilmesini kapsamakta. Ürünler anlamında ise global bazda lider üreticilerin çözümleri ile bu hizmet ve servisleri tamamlayıcı olarak BGY Yazımı, Veri Sınıflandırma Çözümü, Kimlik Yönetim Çözümü, Veri Tabanı Güvenlik Çözümü, Kurumsal Veri Yönetimi Çözümü, Siber Tehdit Analiz ve Aldatma Çözümleri, Kullanıcı ve Varlık Davranış Analiz Çözümleri temin edilecek.” İnsan, süreç ve teknoloji felsefesi Baritak’ın sadece siber güvenlik alanında uzmanlaşmış olmasının yanı sıra 10 yıllık sektör ve proje tecrübesinin, bu projeyi kazanmasına sebep olacak farkı yarattığını belirten Ramazan Çelik, “Barikat’ın 160’ın üzerindeki uzman siber güvenlik kadrosu, bu projede gerekli olan farklı uzmanlıkları barındırmakta ve sunabilmektedir. Siber güvenlik yaklaşımı olarak temelde insan, süreç ve teknoloji felsefesini baz alıyoruz. Bu felsefemiz gereği etkin bir siber güvenlik altyapısının sadece teknolojik yatırımla sağlanamayacağı, ek olarak uzman siber güvenlik iş gücü ve siber güvenlik süreçlerinin oluşturulmasıyla sağlanacağı bir gerçektir” dedi. İstanbul Yeni Havalimanı gibi bir projede genel bir siber güvenlik bakış açısı ile değil bu dikey alana özel teknoloji entegrasyonları, alan uzmanlıkları ve risk modelleri geliştirmek gerektiğinin altını çizen Ramazan Çelik, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Barikat da bu projeye hazırlık süresince bu deneyimi kazanmıştır. Bu projede görev alacak olan uzman ekipler birçok yeni alanda ciddi deneyim kazanıp global seviyede uzmanlar haline gelecektir. Bu da Barikat’ın kurumsal bir kazanımı olacaktır.

Barikat, halen faaliyet gösterdiği Katar, Azerbaycan, Hollanda gibi ülkelerde, proje ile kazanmış olduğu deneyim ve iş gücünü bu pazarlarda kendisini öne çıkaran ve yabancı rakiplerine karşı avantaj yaratan bir unsur olarak kullanacaktır. Ofansif Güvenlik Projesi bu bölgelerde yapılacak olan benzer projeler için önemli bir referans teşkil edecek.”

39

Günlük hayata dokunan ve tüm dünyada kabul edilen ödeme sistemi İstanbul Yeni Havalimanı’nın Müşteri Sadakat Yönetimi Sistemi, Birleşik Ödeme tarafından hayata geçiriliyor. Projenin temelinde İGA Kart yer alıyor.

Birleşik Ödeme Genel Müdür Yardımcısı Kutay Yalınkılınç

Dünyanın en büyük havalimanı olarak her yıl yaklaşık 200 milyondan yolcuya hizmet sunacak olan İstanbul Yeni Havalimanı, yolcuların maksimum konforu yaşamaları için birçok uygulamayı hayata geçiriyor. Özellikle İGA Mobil uygulaması ile entegre olarak çalışacak bu uygulamalardan bir tanesi de “İGA Kart” olacak. Yerli ve yabancı tüm yolculara hizmet sunacak olan bu kart “Müşteri Sadakat Yönetimi Sistemi”nin bir parçasını oluşturuyor. Ülkemizi ziyaret eden turistlere özel içerikler taşıyan İGA Kart ile turistlere İstanbul Yeni Havalimanı’na indikleri andan itibaren birçok işyerinde avantajlar sunan ve Visa özelliği ile her yerde güvenle ödeme yapabileceği hatta ülkesine döndüğünde dahi kullanmaya devam edebileceği bir kart çözümü Birleşik 40

Ödeme Sistemleri tarafından hayata geçiriliyor.

Vatandaşlarımıza ise İGA mobil uygulaması üzerinden dijital veya satış noktalarından temin edebilecekleri fiziksel İGA Kart ile havalimanı içinde hızlı geçiş, otopark gibi hizmetlerden faydalanabilecekleri, 40’a yakın marka ve 10.000’in üzerinde noktada geçerli indirim ve avantaj platformunda alışveriş yapabilecekleri, para transferinden internette uçak biletlerini online alabilecekleri, sadece havalimanında değil günlük hayatlarında da ihtiyaçlarını karşılayacak bir kartlı ödeme çözümü sunulacak.

2010 yılında kurulan, 2015 yılında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri lisansı ile yetkilendirilen bir fintech şirketi olan Birleşik Ödeme’nin sadakat yönetimi, kartlı ödeme çözümleri, uluslararası para transferi ve self servis kiosk gibi birden fazla dikey alanda 8 milyon vatandaşa hizmet verdiğini belirten Birleşik Ödeme Genel Müdür Yardımcısı Kutay Yalınkılınç, şu bilgileri verdi.

“Yurtdışı şirketlerle ve Türkiye’nin önde gelen kamu kurum ve kuruluşları ile yaptığımız iş birlikteliklerinden doğan olumlu referanslarımız ve tecrübemiz ile İGA Havalimanı İşletmeleri tarafından ‘Müşteri Sadakat Yönetim Sistemi’ ihalesine davet edildik. Yıllık 200 milyon yolcu kapasitesiyle Asya, Avrupa ve Ortadoğu’nun kesiştiği önemli bir nokta olacak olan İstanbul Yeni Havalimanı’nın resmi kart projesinde olma isteğimiz ve sunduğumuz proje vizyonu sayesinde İGA Havalimanı İşletmeleri, ihale sonucunda şirketimizi tercih etti. İGA Havalimanı İşletmeleri Yönetim Kurulu, İcra Kurulu ve ilgili tüm ekibe tekrar teşekkürlerimizi iletmek isterim.”

Kartlı ödeme sistemlerinde Türk mühendislerin başarısı Proje kapsamında, vatandaşlarımızın, ülkemizi ziyaret eden yabancı turistlerin ve İstanbul Yeni Havalimanı ve Airport City personellerinin havalimanının içerisinde, yurtiçi ve yurtdışındaki birçok noktada indirim ve avantajlardan faydalandırılmasının ve dijital ödemelerden para transferine kadar birçok finansal hizmetten yararlandırılmasının planlandığını belirten Kutay Yalınkılıç, projenin içeriği konusunda şu bilgileri verdi: “Proje kapsamında yüzde 100 Türk mühendisleri tarafından

geliştirilen kartlı ödeme sistemleri, sadakat platformu, POS-ÖKC uygulamamız ve para transferi platformumuzu kullanmaktayız. Bu sistemlerin; yazılım, işletim ve operasyonu tamamen şirketimiz tarafından yürütülmektedir.

Kartlı ödeme platformumuz, herhangi banka ve hesap ilişkisi gerektirmeden, elektronik para lisansına sahip olmamız nedeniyle yükümlü bulunduğumuz MASAK ve BDDK regülasyonlarına uygun olarak tasarlanmış olup, PCI DSS Sertifikasına sahiptir ve 6493 sayılı kanun kapsamındaki Bilgi Sistemleri Tebliği’ne uygunluğu bağımsız denetim firmasınca onaylanmıştır. Kartlı ödeme platformumuz, ulusal ve uluslararası tüm kartlı kuruluşlar (Mastercard, Visa, Troy vb.) ile entegre e-ticaret veya fiziksel üye işyerinde alışveriş yapılmasını ve ATM’lerden nakit çekilmesini destekleyecektir.

Proje marka anlaşmaları ve entegrasyonları ile yazılım, işletim ve operasyonu ise sadakat platformumuz üzerinden yürütüleceğiz. Sadakat platformumuz sayesinde indirim, puan kazanma ve geri ödeme gibi farklı kampanya özelliklerini destekleyip dönemsellik içeren standart kampanya içeriklerini de bu projeye dahi ediyor olacağız.

Sadakat ağımızı yurtiçi ve yurtdışı birçok noktada kullanılabilir hale getirmek amacıyla barkod, karekod veya nümerik kod gibi dijital çözümlerin yanı sıra fiziksel sadakat kartın özellikleri olan manyetik band, barkod no veya temassız gibi fonksiyonlarında içinde bulunduğu birden fazla modeli destekleyen bir sistem hazırladık.

Sadakat ağımızdaki üye işyerlerin deyim yerinde ise mahalle bazına inebilmek amacıyla Ödeme Kaydedici cihaz (Kasa-Yazarkasa) entegrasyonları ile esnafımız için hızlı çözümler geliştirdik.”

Elektronik para lisansları sayesinde bahsedilen ürün ve hizmetleri herhangi bir banka ve hesap ilişkisi gerektirmeden tüm vatandaşların hizmetine sunduklarının altını çizen Kutay Yalınkılıç, “İGA Havalimanı İşletmeleri, sunduğumuz bu ürün ve hizmetler ile yolcularına ve tüm vatandaşlarımıza başka bir karta ihtiyaç duymadan, tüm alışverişlerinde avantajlardan faydalanmasını ve ödeme ile finansal hizmetlerini yapmasını sağlayacaktır.

Kullanıcılar, ulusal ve uluslararası tüm kartlı kuruluşlar (Mastercard, Visa, Troy vb.) ile entegre kart sayesinde yurtdışında ve yurtiçinde birçok işyerinde, uygulama marketlerden dünyanın en büyük e-ticaret sitelerine kadar birçok online ödeme de güvenle kullanabilecekler.

Kullanıcılar, 40’a yakın marka ve 10.000’in üzerinde noktada anlaşmalarımız ile akaryakıttan, sağlığa birçok sektörde avantajlardan faydalanarak bütçelerine katkı sağlayacaklardır. Özetle bu projeyi sadece bir kart projesi olarak düşünmeyip günlük hayata dokunan, tüm dünyada kabul edilen bir ödeme

sistemi olarak kurguladık ve bu şekilde de hizmete açıyor olacağız” dedi.

Ürün ve hizmetler ‘farklılık’lara göre tasarlandı İstanbul Yeni Havalimanı yıllık 200 milyon yolcu hedefliyor. Bu milyonlarca farklı ırk, kültür ve dilden insan demek oluyor.

Bu projenin kendilerine, sahip oldukları ürün ve hizmetleri bu farklılıklara göre tasarlamayı, bazen de bu farklılıklara göre yeni çözümler üretmeyi öğrettiğini belirten Kutay Yalınkılıç, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “İstanbul Yeni Havalimanı, sunduğu yeni teknolojiler ile ürün ve hizmetlerimizin bu teknolojilere uyum sağlamasını ve dolayısıyla bizim ürün ve hizmetlerimizin yeni boyutlara evrilmesini sağladı diyebiliriz. Dünyanın en büyük operasyonlarında biri olan İstanbul Yeni Havalimanı projesini bugüne kadar mükemmel şekilde yöneten İGA Havalimanı İşletmeleri, proje süreci boyunca şirketimizdeki en küçük ayrıntıyı düşünme ve hızlı çözüm bulma yetkinliğimize önemli katkılarda bulundu. Ayrıca, İGA Havalimanı İşletmeleri ekibi havacılık konusunda çok tecrübeli, bu konuda da oldukça bilgi aldığımızı belirtmek isterim. İGA Havalimanı İşletmeleri ile geliştirdiğimiz ürün ve hizmetlerin sadece Türkiye değil bir dünya projesi olma vizyonu ile uzun yıllar boyunca Türkiye’de fintech ve sadakat alanındaki tecrübelerimizi dünyaya yayma fırsatı bulacağız. İGA Havalimanı İşletmeleri ile yaptığımız işbirliği, Birleşik Ödeme olarak sahip olduğumuz tecrübe, bilgi birikimi ve teknoloji sayesinde tüm dünyada örnek gösterilecek, ülkemiz adına yerli ve milli olmasıyla gurur duyacağımız bir projeye imza atacağımıza eminiz. İGA Havalimanı İşletmeleri iştiraki İGA Bilişim ile de dünyadaki birçok havalimanı için bu ürün ve hizmetleri vermek istiyoruz.”

41

Yeni havalimanın altyapısında Legrand çözümleri Legrand Grubu, İstanbul Yeni Havalimanı’nın teknoloji altyapısına Estap ve Raritan ürün grupları ile dahil oldu.

“Bu ürün gruplarından ilki Türkiye de kabinet denince akla gelen ilk marka olan ‘Estap’, diğeri ise kabinetler ve içerisinde bulunduğu ortamlar ile ilgili bilgi toplayan, bu toplanan bilgiler ile bilgi işlem ekibinin işini kolaylaştıran DCIM, Akıllı PDU, KVM, Ortam izleme ve bunların entegrasyonundan oluşan ‘Raritan’ markasıdır. Teknik ve ticari açıdan çok iyi yönetilen bir ihale süreci ile ülkemiz açısından bu çok değerli olan projeye Legrand olarak dahil olduk. Özellikle belirtmemiz gerekir ise ihale öncesinde örnek uygulamalara sahip referanslarımızın ve fabrikamızın ziyareti sırasındaki olumlu deneyimler, kullanım ve işletme kolaylığı sağlayan önerilerimiz ve ihaleye verdiğimiz önem sayesinde her iki ürün grubuna ait ihaleden başarı ile çıktık. Bilgi işlem teknik ofisin profesyonelliği ve bilgi birikimi projenin her açıdan başarı ile biteceğinin göstergesi oldu. Kendilerine; projede yer alan paydaşlar olan bizlere, ülkemize ve tüm dünyaya kazandırdıkları bu değerli proje için teşekkür ediyoruz.”

LCS Legrand Kablolama ve Estap Kabin Sistemleri Satış Müdürü Ali Yay

Legrand Grubu, temelde elektrik malzemeleri ve dijital altyapılar ile ilgili çözümler üreten bir dünya markası.

Konutlar, ticari binalar ve endüstri için yenilikçi, yüksek katma değerli uçtan uca çözümler için ürünler, sistemler ve servis hizmetleri geliştiren Legrand Grubu, enerji verimliliği konusundaki tecrübesiyle Türkiye’deki faaliyetlerini Legrand, İnform, Estap,, Bticino ve Raritan markalarıyla sürdürüyor. İstanbul Yeni Havalimanı’nın teknoloji altyapısı içinde de Legrand Grup olarak iki marka ve bu markalara bağlı çözümleri ile yer aldıklarını belirten LCS Legrand Kablolama ve Estap Kabin Sistemleri Satış Müdürü Ali Yay, gerçekleştirdikleri proje ile ilgili olarak şu bilgileri verdi: 42

Estap ve Raritan çözümleri Ali Yay’ın verdiği bilgilere göre, projenin Estap çözümleri kapsamında; aksesuarları ile birlikte sahada kullanılan Outdoor IP 65 kabinetler, bilgi işlem altyapısında kullanılan network kabinetleri, veri merkezi kabinetleri, soğuk koridor çözümleri kullanıldı. Ayrıca veri merkezi kabinetlerinin güvenliğini sağlayan elektronik kilit sistemlerinin entegrasyonu da sağlandı. Veri merkezi kabinetlerimizin elektronik kilitleme sistemlerinde çözüm ortağı olarak Mesan Kilit tercih edildi. 3.

Havalimanı işletmesinin özel talepleri doğrultusunda, standart elektronik ürünlerde gerekli yazılım ve donanım değişiklikleri yapılarak bina erişim kontrol sitemi ile ürünler uyumlu hale getirildi. Legrand, kurulumlar esnasında ise supervisor olarak sahada yer aldı.

Raritan çözümleri ile ilgili de bilgi veren Ali Yay, “Veri merkezi içerisindeki kabinetlerde yer alan aktif cihazların enerji tüketimlerini ve yük dağılımının takip edildiği 500’ün üzerindeki akıllı PDU, veri merkezi içerisindeki 400 kabinetlik aktif pasif cihazların, altyapı yönetim yazılımı olan DCIM çözümümüzde görüntülenmesi ve raporlanması, veri merkezi içerisinde yer alacak sunucu sistemlerine uzaktan güvenli

sismik gereksinimler, izleme ve yönetim ile ilgili hassasiyetlerin birleştiği bir projeyi hayata geçirdik. Proje kapsamında Estap tarafında, bugüne kadar 2000 adetin üzerinde kabinet sevk etmiş bulunuyoruz. Bu kabinetlerin yaklaşık 400 adetini veri merkezi kabinetleri, Estap soğuk koridor çözümleri, elektronik kilit ve entegrasyonu oluşturuyor.”

erişim sağlanmasını sağlayan KVM çözümümüzle sürece dahil olduk. Raritan ile ilgili satış ve saha uygulamasını, ilgili ürün grubumuzdaki distribütörümüz olan Valen Bilişim ile sağlıyoruz. Her açıdan örnek teşkil eden uygulamaları için de kendilerine teşekkür ediyoruz.”

Ar-Ge çalışmaları ile verilen destek Türkiye’deki bine yakın Ar-Ge merkezinden birisine sahip olan Legrand Grup, İstanbul Sancaktepe’deki Estap fabrikasında bulunan Ar-Ge personeli ile projeye özel donanımsal ve yazılımsal geliştirmeler yaptı. Veri merkezi kabinetlerinin kurulduğu beyaz alanların sismik gereksinimleri için Ar-Ge desteği verdi. Sahada oluşan ihtiyaçlara da gerek Ar-Ge ekibi ürünler tasarlayarak, gerekse Estap tarafında yerli üretici olmanın verdiği avantajlar çerçevesinde ürünler üretildi.

Kurumun talep ve hassasiyetlerine, ürünlerde istenen özel paketleme biçiminden, uygulamaya kadar her noktada destek vermeye çalıştıklarını ve projede yer almanın haklı gururunu yaşadıklarını belirten Ali Yay, bu büyük projeden elde ettikleri deneyimler konusunda şunları kaydetti: “Her iki ürün grubunda da veri merkezi uygulamalarındaki bilgi ve tecrübelerimizi yansıttığımız ve bu deneyimlere yenilerini eklediğimiz bir proje oldu. Uygulama alanının çok geniş olması,

Türkiye’den dünyaya açılan tecrübe 1990 yılında Bufer Elektrik’i satın alarak Türkiye elektrik pazarına giriş yapan Legrand, 1992 yılında da Gebze fabrikasını faaliyete geçirdi. 1989 yılında kurulmuş olan, Türkiye’nin 19” Rack kabinetler ve aksesuarları, telekom saha kabinetleri (Dahili/harici ortam), sunucu ve veri merkezi kabinetleri ve BT sektörüne yönelik geniş bir ürün çeşitliliğine sahip sektörün önde gelen firmalarından biri olan Estap markası da 2008 yılında Legrand Grubu bünyesine katıldı. 2010 yılında ise 36 yıllık deneyimiyle kesintisiz güç kaynakları başta olmak üzere GSM ve telekomünikasyon sektöründe kullanılan özel enerji doğrultucular, güneş enerji sistemleri, otomatik ve statik voltaj regülatörleri, BT Hastane Sistemleri ve daha birçok özel ihtiyaca çözüm vererek içinde bulunduğu pazarın lideri olan İnform Elektronik satın alındı. Inform ve Estap 2015 yılında güçlerini Datakom sektörüne tam ve kapsamlı çözümler sunmak için birleştirdi.

Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alan fabrikasında şalt malzeme, anahtar, prizler ve PVC kablo kanallarının üretimi gerçekleştiriliyor. Bununla beraber Sancaktepe’deki fabrikada ise İnform ve Legrand markası altında UPS (kesintisiz güç kaynakları), Estap ve Legrand 19” Rack kabin/kabinetleri üretiliyor.

Legrand olarak tüm ürün grupları ve markaları ile dünya genelinde yoğun bir bilgi birikimi ve tecrübeye sahip olduklarının altını çizen Ali Yay, “Projenin ve uygulama alının büyüklüğü; üretim, lojistik ve entegrasyon deneyimimizi pekiştirmemize önemli katkılarda bulundu. Tüm dünya açısından örnek ve referans olan bu projenin ilerleyen süreçlerde projede yer alan bizlere yeni referanslar üretmek ile ilgili de katkıda bulunacağı açıktır” dedi.

43

Yeni havalimanının Kurumsal Hizmet Veriyolu Projesi’ni IBM Türk gerçekleştirdi Terminal ve pist operasyonlarının sürekliğini sağlayan sistemler arasında yeni nesil mimariye önem veren İGA, entegrasyon ihtiyaçlarında IBM Cloud çözümlerini tercih etti. paydaşlarına (hava yolları, iş ortakları vs) gerekse de yolculara, havalimanı giriş kapısından, uçağın teker kestiği ana kadar geçen tüm süreçler boyunca, kesintisiz bir müşteri deneyimi yaşaması için çalışmalar yapıldığını belirten IBM Cloud Türkiye Direktörü Nedim Nazlı, şu bilgileri verdi: “Bu çalışmalar ve yatırımlar sonucunda oluşan yüksek teknolojiye sahip bu altyapının bileşenleri arasında veri ve işlem bütünlüğünü sağlayacak şekilde bir entegrasyon sağlanması ihtiyacı oluştu. IBM olarak biz de yeni havalimanının çevik ve modern bir entegrasyon mimarisine ve altyapısına sahip olması için gerekli ürün ve hizmetleri sağladık. İstanbul Yeni Havalimanı açısından ilk öncelik, terminal ve pist operasyonlarının sürekliğini sağlayan sistemler arasında servis odaklı bir mimariye geçişti. Bu mimarinin en temel bileşenlerinde biri de Kurumsal Hizmet Veriyolu’dur (Enterprise Service Bus). Yeni havalimanı projesinde ilk kullanılan ürünümüz IBM App Connect Enterprise oldu.

Kurumların kurumsal hizmet veriyolu ihtiyaçlarını gidermeye yönelik olarak yıllardır sektörde kullanılan App Connect Enterprise, İGA Bilişim, SITA ve IBM arasında gerçekleştirilen başarılı bir işbirliği ile havalimanının kesintisiz bir hizmet verebilmesi için iş kritik sistemler arasında elzem olan veri ve uygulama entegrasyonunu sağlamaktadır. İGA Bilişim Genel Müdürü Ersin İnankul IBM Cloud Türkiye Direktörü Nedim Nazlı (Sağda)

İstanbul Yeni Havalimanı’nda farklı bir terminal işletmeciliği yapmak ve farklı bir yolculuk deneyimi amacıyla en son teknolojik gelişmelerin birçoğundan faydalanılıyor. Bu amaçla dünyanın gelişmiş havalimanlarında uygulanan teknolojik çözümlerin birçoğu yeni havalimanına uyarlanmış durumda.

Hatta birçok yeni uygulama da burada ilk kez uygulanmakta. Çevik ve modern entegrasyon mimarisi Dijital 44

teknolojilerin

katkılarıyla

gerek

havalimanı

Tabii yeni havalimanı özelinde İGA ile iş birliğimiz bununla sınırlı kalmadı. Özelikle yeni havalimanının, havacılık alanında yeni fikirlerin merkezi olmasını hedeflendiği için, burada oluşturulan verilerin, hizmetlerin kaldıraç olarak kullanılabileceği bir inovasyon ekosisteminin oluşturulması hedeflenmekte.”

Havacılığın kuluçka merkezi İstanbul Yeni Havalimanı’nın bu sayede yeni fikirlerin hayata geçirileceği bir kuluçka merkezi olacağını hatırlatan Nedim Nazlı, açıklamalarını şöyle sürdürdü:

“Bu vizyona paralel olarak İGA’nin iş ortaklarına ve teknoloji geliştiricilerine yönelik sunacağın API’lerin yönetimini sağlayan, IBM API Connect ürünümüzün kurulumu ve İGA’nin ihtiyaçları özelinde uyarlanması için işbirliği yapma fırsatımız oldu. Özellikle kurum dışı iş birliktelikleriyle inovasyon potansiyelinin artmasına katkıda bulunan API Ekonomisi kavramı; uygulama programlama arabirimleri (API’ler), hizmetleri, uygulamaları ve sistemleri birbirine bağlayan dijital bir birleştirici işlevine sahip.

Bugün itibariyle, teknoloji geliştiriciler İGA tarafından sunulan API Portal’ine erişerek, katma değerli ürün ve hizmetler geliştirme olanağına sahip olacaklar.

paylaşımı için gerekli entegrasyon altyapısı kullanıma hazır bir şekilde teslim edildi.

Öncelikle bu proje ile,

herhangi bir ürün satışı ile sonuçlanan tedarikçi - müşteri ilişkisinin dışına çıkmış olduk. Özellikle İGA’nın inovasyon ekosisteminin oluşturulması vizyonu ve buna yönelik gerekli aksiyonları alması IBM ve İGA arasındaki işbirliğinin bir adım ileriye gitmesini sağladı. Basit bir örnek vermek gerekirse, 20-23 Eylül tarihlerinde toplumda teknolojiye olan ilgiyi artırmayı ve Türkiye’nin millî teknoloji üreten bir topluma dönüşmesi konusunda farkındalık oluşturmayı gerçekleştirilen, Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali, Teknofest’de yer aldık. Bu ve benzeri faaliyetlerde İGA’nın

Dijitalleşmenin etkisiyle kurumlar geleneksel BT ve uygulama altyapılarını gözden geçirip daha esnek ve çevik mimarilere geçmek arzusundalar. İstanbul Yeni Havalimanı’nın sıfırdan kurulan bir organizasyon olması sebebiyle, dijital dünyanın gereksinimlerine cevap verecek bir BT altyapı ve mimarisi yatırımı yaptı. IBM olarak havacılık sektöründe çok uzun yıllardır hizmet vermekteyiz. Bu projede de çözüm tasarımından, uyarlamaya kadar İGA ekibiyle çalışma fırsatımız oldu.

yanında olmaya devam edeceğiz.”

Proje takviminin herhangi bir gecikmeye açık olmaması sebebiyle, güzel bir işbirlikteliği ile yeni havalimanının BT altyapısındaki kritik öneme sahip sistemlerin entegrasyonlarını ve üretilen verilerin paydaşlarla

büyük bir hevesle beklemekteyiz. Bu çalışmaları birlikte

İstanbul Havalimanı’nın açılmasıyla beraber, havacılık sektörünün ülkemizin önemli gelir kalemi yaratacak sektörlerinden birisi olacağını öngördüklerini belirten Nedim Nazlı, “Bu sayede ülkemizde oluşan bilgi ve birikimin yakın

coğrafyada

gerçekleştirilen

birçok

havalimanı

projesinde tekrar kullanımı mümkün olacak. Özellikle İGA Bilişim ile beraber gerçekleştireceğimiz yeni projeleri gerçekleştirdiğimiz İGA Entegrasyon Ekibi, IBM Yazılım Hizmetleri Ekibi ve alt yüklenicimiz olan IBM Yetkili İş Ortağı 32bit Bilgisayar’a teşekkürlerimizi sunuyoruz” dedi.

45

İGA BT altyapısının yönetimi için Micro Focus çözümlerini tercih ediyor Micro Focus, İstanbul Yeni Havalimanı’nın Veri Merkezi Otomasyonu, Hibrit Bulut Yönetimi, Operasyon Yönetimi ve Analizi, Ağ Operasyon Yönetimi, Servis Yönetimi gibi projelerindeki teknoloji iş ortağı oldu. İGA’nin müşterisi olan havayolu şirketlerine XaaS hizmet sağlayıcısı olarak hizmet vermesi ve veri merkezi içerisindeki otomasyon işlemlerinin, veri merkezinin farklı katmanlarında gerçekleştirilmesi amacıyla bu projeye başlandı. Bu sebeple veri merkezi ilk günden Private Cloud ortamı olarak tasarlandı.

Havalimanı inşaatı devam ederken, paralelde BT altyapı çalışmaları da hızla başlatılarak hayata geçirildi.

Micro Focus Türkiye ve Yunanistan Genel Müdürü Deniz Kırca

Micro Focus, Eylül 2017 tarihinde HPE Software iş birimi ile birleşme sürecini tamamlayarak, dünyanın en büyük ilk 10 yazılım şirketleri arasındaki yerini aldı. Stratejisinin temelinde müşteri

odaklı

bir

yaklaşım

bulunduran

Micro

Focus,

müşterilerine kilit alanlarda birinci sınıf, kurumsal ölçekli çözümler sunarak, onların en karmaşık teknoloji sorunlarını çözmelerine yardımcı oluyor. İstanbul Yeni Havalimanı’nın ihtiyaçlarına da çözüm sağlayan Micro Focus, İGA’nın Veri Merkezi Otomasyonu, Hibrit Bulut Yönetimi, Operasyonel Yönetim Analizi, Ağ Operasyon Yönetimi, Servis Yönetimi gibi projelerindeki teknoloji iş ortağı oldu. Micro Focus Türkiye ve Yunanistan Genel Müdürü Deniz Kırca, proje kapsamında yaptıkları çalışmalar konusunda şu bilgileri verdi: “Havalimanı BT altyapısında yeni kurulan veri merkezinin 46

IoT platformuna da uygun çözümler Bilindiği üzere havalimanı içerisinde biletleme sistemlerinden, bagaj sistemlerine kadar birçok farklı çözüm kullanılmakta.

Bunların yanı sıra IoT (Nesnelerin İnterneti) platformuna uygun olarak hazırlanan çözümle, havalimanı 7/24 izlenen bir altyapıya sahip. Micro Focus’un sunduğu Havalimanı Servis Yönetimi ile havalimanındaki tüm sistem ve servislerin bütünleşik olarak izlenmesi mümkün oluyor. Veri merkezinin, birçok farklı IoT (Nesnelerin İnterneti) cihazlarının 7/24 izlenmesi, BT ve BT dışı süreçlerin takip edilmesi, tüm ortamın analitik yapıda çalıştırılıp problemlerin yapay zeka algoritmaları kullanılarak sorunların oluşmadan tahminlenmesi gibi süreçler, Micro Focus’un uçtan uca izleme ve servis yönetimi uygulamaları ile mümkün hale geldi. Veri merkezi operasyonlarının Micro Focus ürünlerinin sahip olduğu AIOps (Operasyonel Yapay Zeka) seviyesinde yapay zeka ve makine öğrenme metodları kullanan seviyede tasarlanması maliyetleri azaltacak bir çözüm sunuyor. Bütünleşik büyük veri platformu üzerinde çalışan ‘Predictive Analysis’ özelliği ile de önümüzdeki süreçlerde oluşabilecek kapasite ve performans konuları öncesinden belirlenebiliyor.

Deniz Kırca’nın verdiği bilgilere göre, proje kapsamında kullanılan Micro Focus ürün ve çözümleri şu avantajları sağlıyor: • Datacenter Automation (Veri Merkezi Otomasyonu) Veri Merkezi Otomasyonu ile BT uygulamalarını, tüm uygulama altyapısı yığını boyunca çoklu satıcı fiziksel ve sanal sunucuları, veritabanlarını, ara katman yazılımlarını kurumsal kullanıma hazır ölçekte destekleyen uyumluluk, yamalama ve provizyon için otomatik hale getirir. Böylece kapsamlı yasal uyumluluk süreçleri de dahil olmak üzere harici süreçler otomatikleşir ve

tekrarlanan görevler ortadan kaldırılarak maliyet azaltılır.

• Hybrid Cloud Management (Hibrit Bulut Yönetimi) Hibrit Bulut Yönetimi ile hibrit ve çoklu bulut XaaS ortamlarını yönetmek, uçtan uca BT işlem süreçlerini düzenlemek, BT hizmeti sunumunu iyileştirmek için kurumsal Merkezi BT ve Yönetilen Hizmet Sağlayıcıları (MSP) sağlar. Komple çoklu bulut ve XaaS yönetim çözümü, hibrit BT sunumu ve çevikliğini hızlandırır ve iş sürelerini DevOps hızlarına göre pazarlar.

• Universal Configuration Management Database (UCMDB Evrensel Yapılandırma Yönetimi Veritabanı) Evrensel Yapılandırma Yönetimi Veritabanı çözümü ile birlikte havalimanında hibrit BT ortamındaki sorunları, değişiklikleri, olayları ve varlıkları, envanter ve altyapı bağımlılıklarını gerçek zamanlı görünüm ile güvenli bir şekilde yönetmek mümkün hale geldi.

• Operations Bridge Analytics (Operasyonel Yönetim Analizi) Gereksiz veriyi otomatik olarak azaltır, sorunları proaktif olarak algılar, hızlı bir şekilde iyileştirme yapar ve takım siloları arasındaki işbirliğini geliştirir. Uçtan Uca Servis Yönetimi bakış açısıyla kullanıcıların kullandığı tüm servisleri izler.

Sorunlar oluştuğu anda otomatik aksiyonlar alır ve manuel operasyon adımlarını azaltır. Sadece izleme ve raporlama ile kalmaz, makine öğrenimi altyapısına uygun veri modelleme ile öngörülebilir analizler yapar. Böylece servis ve sistemlerin erişilebilir olmasını sağlar.

• Network Operations Management (Ağ Operasyonları Yönetimi) Ağ Operasyonları Yönetimi (NOM), proaktif izleme, otomatik kök neden analizi, fiziksel, sanal, kablosuz ve yazılım tanımlı ağın provizyon ve sürekli uyumluluğuna sahip gerçek zamanlı keşfedilmiş çok katmanlı bir ağ topolojisine odaklanan yüksek düzeyde ölçeklenebilir bir ağ yönetim çözümü sunar.

• Service Manager (Servis Yönetimi) Mikro Focus Servis Yönetimi Otomasyonu, self servis için modern bir kullanıcı deneyimi sağlar, makine öğrenimi ve analitik ile BT ve Kurumsal Servis Yönetimi’ni otomatikleştirerek, müşterilere fiziksel, sanal ve bulut dağıtımları arasında seçim sunar. Birden fazla BT Altyapı Yönetim Sistemine sahip müşteriler, tek bir platformdan konsolide olarak bütün sistemi yönetebilmektedir. Bunun yanı sıra çözüm içerisinde yer alan UCMDB, Discovery, OO, ChatOps ve SSO arasında sorunsuz entegrasyondan yararlanabilirler. Bu sayede müşterilerin sahip olduğu platformlar, kolay güncelleme imkanı ve düşük maliyet sağlamaktadır.

Servis yapısının ITIL süreçlerine uygun şekilde modellenmesi ile birlikte, havalimanında talep yönetimi / değişiklik yönetimi/ release yönetimi yapılabilmesi mümkün hale geldi. Aynı zamanda havalimanındaki tüm sistemlerin yönetimi için bir altyapı oluşturuldu. Üretici bağımsız heterojen bir yönetim ortamı sağlandı Hibrit Bulut Yönetimi ve Veri Merkezi Otomasyonu bileşenleri ile üretici bağımsız heterojen bir yönetim ortamı sağlandı.

Havalimanının içinde yer alan havayolu şirketlerine XaaS platformu olarak hizmet verebilmesi, self servis portallerden otomatik hizmet sağlaması mümkün kılındı. Çözüm sayesinde iş yükü azaltılarak, otomasyon sağlandı. Hibrit altyapı yönetimi sayesinde ise maliyetlerin yönetilmesi kolaylaştırıldı.

Operasyonel İzleme Platformu için büyük veri üzerine kurulu yapay zeka algoritmaları kullanan AIOps platformu, Türkiye’deki en büyük ve en yeni Operasyonel Yapay Zeka Platformu oldu.

Aynı zamanda uçtan uca servislerin ve networkün izlenmesi sonucunda oluşan kayıtlar, entegre edilen servis yönetimine otomatik atandığından, insan hataları minimize edildi. Bu sayede hizmet seviyelerinin (SLA) kolay hesaplanıp, havalimanının hizmet verdiği havayolu şirketlerine verilecek hizmet kalitesinin maksimize edilmesi hedeflendi.

Büyük veri ve yapay zeka algoritmalarının klasik veri merkezine ek olarak IoT (Nesnelerin İnterneti) cihazları için çalıştırılması kapsamında Türkiye’deki en büyük projelerden birisinin gerçekleştiğini kaydeden Deniz Kırca, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Türkiye için bir övgü kaynağı olan İstanbul Yeni Havalimanı, Micro Focus’un global referanslarından birisi oldu. Gelişen teknoloji ve dijitalleşen dünyada bu farkındalığa erişmiş ve bunu iş süreçlerine dahil edebilen bir firma olarak pazarda hep bir adım önde ilerliyoruz. Dünya ölçeğinde oldukça büyük olan bu projenin aslında hem lokal hem de global düzeyde büyük bir farkındalık yaratacağı öngörüsündeyiz. Hem yaptığımız işin kalitesi hem de bu projeyi İGA gibi bir firma ile gerçekleştirmek gerçekten bizler için de çok büyük bir mutluluk sebebi.

Umuyoruz ki ilerleyen dönemlerde farklı projeler için de iş birliğinde olmaya devam ederiz.”

47

Fiziksel güvenlik sistemleri altyapısının merkezinde Proline var Hayata geçirilen uygulamalarla dünyanın en güvenilir havalimanlarından birisi haline gelen böylesi büyük bir projenin fiziksel güvenlik sistemleri Proline tarafından hayata geçirildi. Fiziksel güvenlik sistemleri depolama altyapısında ise Netapp çözümleri kullanıldı.

Proline – İGA Fiziksel Güvenlik Projesi Direktörü Bilginç Işık

Dünyanın en önemli havacılık merkezlerinden biri olacak olan İstanbul Yeni Havalimanı’nda, en son teknolojilerin kullanıldığı kolay yönetilebilir güvenlik sistemlerinin bulunması gerekiyor.

Hayata geçirilen uygulamalarla dünyanın en güvenilir havalimanlarından birisi haline gelen böylesi büyük bir projenin fiziksel güvenlik sistemleri Proline tarafından hayata geçirildi. “İstanbul Yeni Havalimanı’nın 25 yıllığına işletmesini üstlenen İGA Havalimanı İşletmesi, havalimanının güvenliğini sağlaması için kapsamlı bir değerlendirme süreci sonrasında bizi tercih etti” diyen Proline – İGA Fiziksel Güvenlik Projesi Direktörü Bilginç Işık, şu bilgileri verdi: “Proje 76.5 milyon metrekare olarak planlanıyordu ve biz de 48

hem iç hem de dış ortam güvenlik sistemlerini hayata geçirmek için şantiye içerisinde 3 farklı noktada projeye başladık. Daha sonra yapılanmamızı dörde ayırarak PSS, VSS, Access Control ve PSIM olmak üzere ekiplerimizi yeniden yapılandırdık.

Kameralar, kartlı geçiş sistemleri, yüz tanıma, damar okuma, kamera ve radarlarla korunan 28 km’lik uzunluğa sahip akıllı çit, yolcunun 8 adet davranışının analizini ve sahipsiz bagajların takibini sağlayan analitik yazılımlar, yüksek teknoloji ürün ve çözümlerin konumlandırıldığı fiziksel güvenlik projesi kapsamında çalışmalar 27 kişilik personelle başlamışken projenin sonuna doğru yaklaşık 200 uzman projede görev aldı.”

Proline, İstanbul Yeni Havalimanı’nda akıllı çit, radar, biyometrik sistemler ve termal kameraların da bulunduğu yeni nesil teknolojiler ile yer alıyor. Kurulan sistem, sabit ve hareketli kameralar ile akıllı video analiz sistemleri kullanılarak destekleniyor. Ayrıca pist, apron, terminal ve otoparklara yüksek teknolojili çözümler ile güvenli bir altyapı oluşturuldu. Giriş ve çıkışların biyometrik olarak kontrol altına alındığı yapıda, yüz tanıma ve damar izi teknolojileri kullanılıyor. Aktiviteler, komuta kontrol merkezleri üzerinden izlenip, erken uyarı sistemleri ile operasyon merkezlerinin daha hızlı karar vermesini de sağlıyor.

Tamamlandığında dünyanın tek çatı altında “sıfırdan yapılan” en büyük havalimanı projesi olacak İstanbul Yeni Havalimanı’nda çevresel sistem güvenliği, video sistem güvenliği ve erişim kontrol sistem güvenliği çözümlerini kullanarak entegre bir güvenlik sistemi kuruldu. “Aynı zamanda; Uluslararası Mimarlık ödülüne sahip ATC (Hava Trafik Kontrol) kulesinin içindeki ‘Ramp Control’ sisteminin kullanımı amacıyla oluşturdukları izleme merkezini geliştirdik ve bu sistem ile operatörlerin uçuş öncesi ve sonrası tüm yer hizmetlerini yerinden kalkmadan yönetebileceği bir teknoloji sağladık” diyen Bilginç Işık, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “İstanbul Yeni Havalimanı’na birçoğu Türkiye’de ve bölgede ilk defa kullanılan teknolojileri, cihazları, ürünleri, çözümleri, yazılımları entegre ettik. Tasarladığımız ve entegrasyonunu

sağladığımız sistemlerin yardımıyla 2250 metrekarelik bir kontrol merkezi üzerinden tüm binalardaki aktiviteleri, apronu ve havacılık sistemlerini kontrol edebilmek mümkün olacak. İstanbul Yeni Havalimanı, ayrıca emniyet güçlerinin kullanacağı, 1000 metrekarelik, 60 kişinin 9000’e yakın kamerayı izleyebileceği ve 7/24 faaliyette olacak güvenlik operasyon merkezi olarak kurgulandı.

Dünyanın en önemli yolcu trafiği merkezlerinden biri olması beklenen bu havalimanında, tüm fazlar tamamlandığında yıllık 200 milyonun üzerine çıkartılabilir bir kapasitenin kullanıma sunulması planlanıyor. Bu denli yoğun trafiği olan alanlarda güvenliğin, mevcut kontrol sistemleri ve klasik kontrol mekanizmalarıyla sağlanması mümkün değil. Damar izi okuma teknolojileri, yüz tanıma sistemleri, 28 km’lik akıllı çit ve projede kullanılan radarlarla oluşturulan entegre güvenlik sistemi, havalimanı güvenliği alanında Türkiye’de bir ilk olma unvanına sahip. Yüz tanıma uygulaması, emniyet birimlerinin sistemleriyle entegre çalışacak ve gerekli bilgilendirmeler canlı olarak sağlanacak.”

Fiziksel güvenlik projesini yönetmek, içerisinde çok farklı sistemler ile entegrasyonu barındırdığından Proline’ın işin merkezinde yer aldığının altını çizen Bilginç Işık, “Kritik bir altyapı üzerinde çalıştığımız için öncelikle tüm senaryoları kâğıt üzerinde tasarlayıp daha sonra bunları sahada uyguladık.

Burada elde ettiğimiz birikimi Türkiye’deki ve bölgemizdeki başka projelere de taşımayı hedefliyoruz.

Bugüne kadar mega proje kavramını çok duyduk. Fakat gerçekleştirdiğimiz bu proje, eşi benzeri olmayan bir büyüklükte olduğu için projeyi ‘Süper mega proje’ olarak adlandırmak sanırım yanlış olmaz. İstanbul Yeni Havalimanı projesinin dünya üzerinde daha önce gerçekleştirilmemiş ölçekte olması ve içerisinde ilkleri barındırması açısından gelecekte de sayılı projeler arasında yer alacağını düşünüyoruz. Bunun yanı sıra İstanbul Yeni Havalimanı, dünyadaki birçok havalimanına örnek teşkil edebilecek olmasıyla da farklı bir proje. Buradan elde ettiğimiz kazanımları, bir Türk teknoloji şirketi olarak ilerleyen dönemde hem yurt içi hem de yurt dışı alan güvenliği ve entegrasyon projelerinde kullanmayı amaçlıyoruz.”

Netapp Kanal Takım Lideri Agah Murat Arkalı

“Gerekli olan 19.5 PB veri depolama alanını yüksek performans, kapasite ve şifreleme gereksinimlerini adresleyecek şekilde optimum raf alanı içinde sağladık. Proje kapsamında 12 adet NetApp Hibrit E-Serisi 5600, 4 adet NetApp Flash EF-Serisi 560 platformlarımız ile ve 20 adet SAN Anahtar kullanıldı.

Veri depolama çözümleri tasarımında 25 yılı aşkın deneyim ve sahada kanıtlanmış mimarilerimiz ile yüksek devamlılık, dayanıklılık, gelişmiş veri koruma ve hata tespit özelliklerini sunuyoruz. Projede kullandığımız çözümlerimiz, sıra dışı performansı, çok düşük cevap süresi ve yüksek bant genişliği yeteneklerini sunmamızı sağladı.

Video yönetim sistemi ile üstün entegrasyon yeteneklerimizin yanında, global iş ortaklarımız ile birlikte sunduğumuz referanslarımız farklılaşmamızın temel nedenleridir. İstanbul Yeni Havalimanı’nın fiziksel güvenlik veri depolama altyapı tasarımını gerçekleştirmek oldukça uzun ve yoğun

Fiziksel güvenlik veri depolama altyapısında Netapp çözümleri yer aldı İstanbul Yeni Havalimanı’nın fiziksel güvenlik sistemlerinin depolama altyapısı konusunda bilgi veren Netapp Kanal Takım Lideri Agah Murat Arkalı da konuyla ilgili olarak şu bilgileri verdi:

bir süreçti. Performans, kapasite, entegrasyon ve bunların yanında birçok konunun tartışıldığı onlarca toplantı yapıldı.

Projenin büyüklüğünü ve önemini düşündüğümüzde havaalanı endüstrisinde proje tasarımı, proje yönetimi vb. konularda ciddi bir deneyim kazandık.

Bu çapta bir projenin ülkemizde gerçekleşmesinin cok önemli bir kazanım olduğunu düşünüyoruz. Bu deneyim gerek yurtiçinde gerekse yurtdışında çok başarılı projeler yapılmasının önünü açacaktır.”

49

SITA, dünyanın en büyük havalimanının açılışıyla en gelişmiş havaalanı deneyimini sunacak Dünyanın en iddialı havalimanı projelerinden biri olan İstanbul Yeni Havalimanı, bölgenin en gelişmiş havalimanını hayata geçirmek için SITA ile birlikte çalıştı. SITA, havayolu seyahatinin geleceğini gösteren, dünya çapında bir deneyim sunmak için çok çeşitli havalimanı, yolcu ve bagaj işleme çözümleri sunuyor.

Dünyanın en büyük hava taşımacılığı teknoloji sağlayıcısı olan SITA, Türkiye’nin en yeni havalimanı olan İstanbul Yeni Havalimanı’nın açılışıyla ilgili olarak İGA’ya en içten tebriklerini sundu. SITA’nın Ortadoğu, Hindistan ve Afrika’dan Sorumlu Başkanı Hani El-Assaad, “İGA ve Yeni İstanbul Havalimanı’nın yönetimi muhteşem bir iş yaptı, yeni havalimanının sorunsuz bir şekilde açılmasını sağladı ve hiç şüphesiz yolcularına sundukları servis kalitesi ile yeni bir küresel ölçüm ve karşılaştırma kriteri belirledi.

SITA olarak, yeni havalimanının işletilmesi için kritik olan teknolojinin sağlanmasında önemli bir rol oynamamızın gururunu yaşıyoruz” dedi.

Havayolu seyahatinin geleceği…

Dünyanın en iddialı havalimanı projelerinden biri olan İstanbul Yeni Havalimanı, bölgenin en gelişmiş havalimanını hayata geçirmek için SITA ile birlikte çalıştı. SITA, havayolu seyahatinin geleceğini gösteren, dünya çapında bir deneyim sunmak için çok çeşitli havalimanı, yolcu ve bagaj işleme çözümleri sunuyor.

Yeni havalimanının yüklenicisi ve işleticisi olan İGA, inişten kalkışa kadar olan tüm süreçte ve ayrıca check-in ile uçağa biniş arasındaki tüm yolcu işleme prosedür ve bagaj yönetim sistemlerine kadar her şeyi yönetecek bilgi teknolojileri çözümlerini tasarlamak ve sunmak üzere SITA’yı görevlendirdi.

“SITA’nın sistemleri, saatte 75 kalkışı, günde 3500 uçuş operasyonunu ve uçuş başına 1000 bagajı destekleyecek.

Projenin tüm aşamaları tamamlandıktan sonra kapasite yıllık 200 milyon yolcunun üzerine çıkacağından İstanbul’un yeni havalimanı dünyanın en büyük havalimanlarından biri olacak” diyen Hani El-Assaad, açıklamalarını şöyle 50

sürdürdü: “Havalimanları hiç şüphesiz en bütünleşik kamusal alanlardan biridir. SITA’nın rolü, zahmetsiz bir havalimanı yönetimi için tüm bu sistemleri sağlamak ve entegre etmek, bir yandan da yolcu deneyim ve memnuniyetini yükseltmektir. Biz karmaşayı ortadan kaldırıyoruz.

Böylece IGA da gerçekten en önemli unsur olan ‘Yolcu’ya odaklanabilir.”

Altyapı geliştirmenin ilk aşamasında SITA, yolcular için sorunsuz ve verimli bir deneyim sağlamak için yolcu işleme sistemlerini kurdu. Bu sistemler SITA’nın, birçok havayolunun aynı check-in ve biniş altyapısına bağlanmasını ve kullanmasını sağlayan kalkış kontrol sistemi (DCS) ve ortak kullanım platformunu (CUTE) kapsamaktadır. SITA aynı zamanda, güvenlik ve biniş gibi kilit temas noktalarındaki seyahat belgelerine karşılık gelen her türlü biniş kartının geçerliliğini denetleyecek otomatik yolcu erişim kontrolünü uygulayacaktır. Toplamda SITA, yolcuların biniş kartlarının geçerliliklerini denetlettirebilecekleri 1041 check-in ve biniş iş istasyonu ve 90 temas noktası sağlayacaktır.

SITA’nın, en gelişmiş teknoloji olan bagaj yönetim (BagManager) teknolojisi, havalimanına uçan havayollarının yolculuğun her aşamasında bagajlarını izleyebilmelerini ve birinci günden itibaren havayollarının, IATA’nın 753 Numaralı Kararının gerekliliklerini karşılamalarına olanak sağlayacaktır.

Havalimanı yönetiminde anahtar teslim çözümler Bunlara paralel olarak SITA, İGA’nın havalimanı operasyonunun her bir boyutunu gerekli önlemleri önceden alarak yönetmesine ve izlemesine olanak sağlayacak anahtar havalimanı yönetimi çözümlerini uygulayacaktır.

SITA’nın Havalimanı Yönetimi Çözümü (AMS), İGA’nın, havalimanındaki tüm sistemlerden toplanan uçuş veri bilgilerini merkezde toplamasını ve havalimanının kaynaklarını yönetirken gerekli önlemleri önceden alarak akıllıca kararlar vermesini mümkün kılacaktır. SITA, İGA’nın, havalimanının ortak operasyonel hedeflerinin havayolları, yer hizmetleri şirketleri ve kontrol yetkilileri gibi tüm paydaşlarca paylaşmak yoluyla işbirliğini bir adım daha ileriye götürmesine de yardımcı olacak. İGA Bilişim Genel Müdürü Ersin İnankul da bu projeyle ilgili olarak, “Yeni bir tesis inşa ederken, yeni teknolojilere evsahipliği yapacak, teknolojiyi veya kapasiteyi uygulama şansına da sahip olduk. Böylece, zaman içindeki değişim gerekliliklerine uyum sağlamaya da tam olarak hazırlıklı olduğumuzdan emin olabiliyoruz. SITA ile çalışarak, evrim geçiren bu talepleri destekleyen yolcu sistemleri ve operasyonel sistemleri uyguladık. Böylece İstanbul Yeni

Havalimanı’nın uzak geleceğini de garanti altına aldık” dedi.

Sistemler, yolcu ve uçuş kapasitesindeki artışa uyum sağlayacak Yeni tesisi inşa ederken İGA, yeni teknolojilere ev sahipliği yapacak teknolojiyi ve zamanla kapasitedeki artışa tam uyum sağlayacak sistemlere sahip olduklarından tam emin olabiliyorlar.

SITA ile çalışarak, zamanla değişen talepleri destekleyen yolcu sistemlerini ve operasyonel sistemleri uyguladılar ve böylece İstanbul’un Yeni Havalimanının geleceğini garanti altına aldılar.

Hani El-Assaad, “Havaalanlarının değişen ihtiyaçlarına daha fazla odaklandık. SITA, zaman testine dayanabilecek, güncellenebilir ve uygulanabilir çözümler olarak kalmaya devam edebilecek teknolojilerin devreye alınmasını sağladı” dedi.

51

Dünyanın ilk yedeklilik sertifikasına sahip havalimanı Telemobil, ‘Uptime Facility’ sertifkasyon sürecinin her adımını problemsiz ve hızlı bir şekilde tamamlayarak, yeni havalimanına bu sertifikasyonu alan ilk havalimanı veri merkezi olma özelliğini kazandırdı. veri merkezinin, ileri teknoloji ve özel otomasyon sistemleri ile izlendiği ve kontrol edildiği, enerji verimliliği ön planda olan binada tamamı CFD analizleri ile desteklenmiş “free-cooling” soğutma ünitelerinin kullanıldığı bilgisini veren Telemobil DC Tasarım Uzmanı Ceyhun Geyik, şu açıklamalarda bulundu.

“Projede kullanılan cihazların veri merkezinin coğrafi koşulları ve Uptime Institute’un Tier sertifikasyon şartlarına göre ürün seçim çıktıları tarafımızdan oluşturulmuş olup projenin tamamı inşaata başlamadan önce 3D çizimleri ile canlandırılmış, seçilen ürünlerin çalışma şartlarına uygun ve yeterli olduğu CFD analizleri ile desteklemiştir. Veri merkezi otomasyon sistemi NOC odasında kurulu videowall üzerinden 7/24 ve gerçek zamanlı izlenebilecek şekilde Telemobil tarafından kurgulanmıştır. Projede 2N yedeklilik esasına göre ana ekipmanlar konumlandırılarak modüler UPS ve free cooling özelliği bulunan soğutma ekipmanları kullanıldı.

Telemobil A.Ş, tamamı kendi bünyesinde bulunan uzman ve deneyimli ekipleriyle, veri merkezi yedeklilik sertifikası olarak adlandırılan Uptime Facility sertifikasyon sürecinin her adımını problemsiz ve hızlı bir şekilde tamamlayarak dünyada bu sertifikasyonu alan ilk havalimanı veri merkezi olma özelliğini bu projeye kazandırdı.”

Telemobil Veri Merkezi Tasarım Uzmanı Ceyhun Geyik

Telemobil, 2016 yılında yeni havalimanı projesine havalimanının ilk Tier 3 tasarım ve operasyon sertifikasına sahip veri merkezi inşası işi ile dahil oldu. Tüm havalimanı ve iştirak şirketlerinin operasyonel güvenliğinin ve BT sistemlerinin yönetileceği veri merkezi binası, özel dizayn edilen elektromekanik altyapısı ile kesintisiz ve tamamı yedekli çalışma prensibine uygun olarak tasarlanmış, tüm testleri tamamlanmış, uluslararası uzman ekipler tarafından sertifikalandırılmış ve havalimanı içerisinde ilk hizmete açılan bina olmuştur. 4000 metrekare kapalı alana ve 8 mVA kurulu güce sahip veri merkezi modüler yapıda ve ölçeklenebilir şekilde inşa edilmiştir. İGA, TGS, birçok havayolu ve lojistik şirketleri olmak üzere 50’nin üzerinde İGA paydaş firmasının sistem verilerinin işletileceği 52

Prestijli birçok projeden elde edilen know-how İGA’ya taşındı Telemobil A.Ş 2011 yılından itibaren ülkemizin çok sayıda prestijli kurumlarına ait veri merkezi projelerini tamamlayarak, ciddi bir know-how’la projeye başladı. Çok kısa bir süre içerisinde tamamlanan veri merkezi projesinde, çok deneyimli İGA IT yöneticilerinin ciddi özverili desteklerinin projenin başarısında önemli rol oynadığının altını çizen Ceyhun Geyik, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “3 milyon metrekare inşaata sahip İstanbul Yeni Havalimanı projesinde inşaatı IT firması tarafından yapılan tek bina olma özelliğine sahip İGA veri merkezi, inşaat öncesi tamamen fonksiyona yönelik dizayn edilmiş olup elektromekanik altyapıya uyumlu mimari ve tüm operasyonel öngörülerle birlikte ilk gün itibariyle planlanmıştır. Bu sayede hiçbir uyumsuzlukla

Her hafta yapılan risk yönetim toplantılarıyla ortaya çıkabilecek riskler öngörülerek proje güvenli bir şekilde yürütülmüştür.

Gerek mimari gerek elektromekanik anlamda teknik bilginin en üst düzeyde kullanıldığı, ciddi proje ve zaman yönetimi yapılan bu proje firmamıza artı değerler katmıştır.

karşılaşılmamış ve proje son güne göre planlandığı için çok hızlı bir şekilde tamamlanmıştır. İGA IT yöneticilerinin veri merkezlerinin inşasında gösterdikleri bütünleşik vizyoner yaklaşım projenin çok başarılı ve çok kısa bir sürede bitirilmesinde etkili olmuştur. 2016 Kasım ayında başlanan proje, kış dönemine gelmesi nedeniyle zor iklim koşullarında yapılmasına rağmen 9 ay gibi kısa bir sürede tamamlanarak faaliyete geçirilmiştir.

Dizayn aşamasında projenin tamamının 3D olarak modellenmesi, cihaz seçimlerinin enerji verimlilik esaslarına ve kapasite hesaplarına uygun olarak yapılması, CFD analizleri gibi simülasyon yazılımlarının kullanılması, yük bankaları ile IST ve TOAT testlerinin sertifikasyon öncesi yapılarak veri merkezinin havaalanı açılış tarihinden aylar önce sorunsuz bir şekilde operasyona hazır hale getirilmesi İGA IT ekibi ve firmamız için çok önemli ve başarılı bir deneyim olmuştur.

Sigal, Enmar ve GMD Moskay proje ekipleriyle multidisipliner çalışmalar yürütülmüş, inşaat ve MEP kalite kontrol ekipleriyle koordineli bir şekilde çalışılarak ciddi bir dokümantasyon yönetimi yapılmış sistem entegre bir şekilde devreye alınmıştır.

“Elde edilen kazanımlar, küresel arenada değerlendirilmeli” Telemobil olarak yıllardır kendi bünyemizde olan mühendislerimiz, aldığımız eğitimler ve yaptığımız projeler ile İGA proje başarı öyküsü içerisinde yer almak firmamızı çok önemli yerlere taşıdı. 3. Havalimanı projesi çok sayıda değerli mühendisin ve proje yöneticisinin birlikte çalıştığı, çok ciddi bilgi birikimlerini özveriyle ortaya koyup gece gündüz çalışarak rekor düzeyde kısa bir zamanda bitirildiği bir proje olmuştur.

Elbette ki bu bilgi birikimi ülkemiz adına sektörel bazda bir değer olmuştur. Burada elde edilen kazanımlar uluslararası arenada da değerlendirilmeli ve ülkemiz adına yeni başarı öyküleri oluşturulmalıdır.”

53

54

55

Kesintisiz enerji ile gelen güç…

Vertiv, İstanbul Yeni Havalimanı Projesi’nde 3 farklı alanda yer aldı.

Bunlardan ilki ‘Havaalanı Veri Merkezi Projesi’, ikincisi hava trafik kontrol kulesi, sistem odaları gibi kritik yerlerin beslendiği ‘UPS Projesi’ ve orta ve alçak gerilim enerji altyapısına ait kontrol ve kumanda sistemlerinin yardımcı beslemelerinin sağlandığı ‘Endüstriyel Redresör Projesi’.

Vertiv Türkiye ve Orta Asya Bölgesi Genel Müdürü Zekai Güler

56

İstanbul Yeni Havalimanı’nın teknoloji altyapısının kesintisiz

yerlerin beslendiği ‘UPS (Kesintisiz güç kaynağı) Projesi’

bir şekilde çalışması büyük önem taşıyor. Tabii bu noktada

ve son olarak da orta ve alçak gerilim enerji altyapısına ait

enerjinin kesintisizliği ve yönetimi de ön plana çıkıyor. Bu

kontrol ve kumanda sistemlerinin yardımcı beslemelerinin

konuda yeni havalimanın üç farkı projesinde yer aldıklarını

sağlandığı ‘Endüstriyel Redresör Projesi’.

belirten Vertiv Türkiye ve Orta Asya Bölgesi Genel

Bu projelerin tamamın yurtiçi ve yurtdışında daha önce

Müdürü Zekai Güler, şu bilgileri verdi:

yaptığımız havaalanları projelerimizdeki tecrübelerimiz de

“İstanbul Yeni Havalimanı Projesi’nde 3 farklı alanda yer

dikkate alınarak konusunda son derece yetkin ve tecrübeli

aldık. Bunlardan ilki ‘Havaalanı Veri Merkezi Projesi’,

çalışanlarımız tarafından büyük titizlikle planlanmış ve

ikincisi hava trafik kontrol kulesi, sistem odaları gibi kritik

bu plan ve projelere uygun olarak da başarıyla üretimleri,

müşterimizin ihtiyaçlarını ve proje gereksinimlerini doğru anlayıp, uygun çözümleri ortaya koymak sureti ile süreklilik, güvenilirlik ve yüksek verimlilik sağlanmıştır.”

Kritik teknolojilerin her zaman çalıştığı yeni bir dünya Vertiv’in global yönetimi tarafından da takip edilen bu büyük ve heyecan uyandıran projenin bir parçası olmanın kendileri için gurur verici olduğunun altını çizen Zekai Güler, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Ürün ve çözümlerimiz havaalanındaki çok önemli kritik altyapıları desteklediği için projenin hatasız tamamlanması bizim için çok önemliydi, diğer proje paydaşları ile birlikte projeyi yüksek bir başarı ile tamamlamış olmak bizi çok mutlu etti. Biz Vertiv olarak kritik teknolojilerin her zaman çalıştığı bir dünya inşa ediyoruz.

Bu kapsamda hem ülkemizde hem de dünyada veri merkezleri, haberleşme sistemleri, ticari işletmeler, endüstriyel tesisler, hastaneler, finans ve telekom gibi sektörlerin hemen hemen hepsinde kritik altyapı çözümleri sağlıyoruz. Bunları detaylandırırsak; AC/DC anlamında kesintisiz güç kaynakları, ısı yönetimi çözümleri, altyapı yönetim çözümleri ve bunların servis hizmetleri gibi alanlarda tasarım, üretim, kurulum ve servis hizmetleri sunuyoruz. Kısacası, bir tesisin sistemlerinin güvenli ve kesintisiz bir şekilde çalışmasını temin etmek için gerekli altyapı çözümleri sunuyoruz. kurulumları ve testleri tamamlanarak devreya alınmıştır.

Projenin tamamında üstün teknoloji ürünü yüksek verimli ve ihtiyaç duyulduğunda modüler olarak büyümeye uygun ürün ve çözümler tercih edilmiştir.

Veri merkezi projesi kapsamında; soğutma gruplarımız olan Hava Soğutmalı Freecooling Chiller, Su Soğutmalı Hassas Kontrollü Klimalar ve DX klimalar kullanılmıştır.

Bunun yanında kesintisiz güç kaynağı sistemleri için; veri merkezine 800kVA Modüler Trinergy Cube, yardımcı sistemler için de trafolu 40 ve 100 kVA monoblok cihazlar tesis edilmiştir. Bu sistemlerin tamamına 7x24 bakım ve servis hizmeti de verilmektedir.

Kesintisiz güç kaynağı projesi kapsamında kule ve terminal tarafındaki tüm cihazlar modüler APM 600 modeli olarak tesis edilmektedir.

Dünya havacılığının kalbi olmaya hazırlanan bu havalimanı projesinde Vertiv olarak yer almak, şüphesiz ki yurtdışında yapılması planlanan başta diğer havalimanları projeleri olmak üzere diğer tüm büyük çaplı projeler için önemli bir referans proje olacağını düşünüyoruz. Ve gerçekleştiğinde bu başarı hikayesini gururla paylaşacağız.

Endüstriyel proje tarafında; mühendisliği ve son tasarımı Türkiye’de yapılan IP41 koruma sınıfına sahip moduler tip yedekli çalışma özelliğine sahip FMP 40 -RMT modeli 110VDC redresörlerimiz kullanıldı.

Vertiv ürünlerinin, yüksek teknolojisi, güvenilirliği ve ileride çıkabilecek ihtiyaçlara uygun donanımlarına ilave olarak Türkiye’deki deneyimli ekibimizin projelendirme, uygulama ve satış sonrası hizmetlerdeki üstün başarıları sayesinde 57

Geleceğin ihtiyaçları bugünden karşılandı İstanbul Yeni Havalimanı’nda esnek, güvenli, çevik, verimli ve donanım bağımsız bir veri merkezi ortamının oluşturulması aşamasında VMware çözümleri önemli bir katkı sağladı. İGA, en yeni teknolojilerle uyumlu, dijital dönüşümün gelecekteki gerekliliklerini bugünden sağlayan bir BT altyapısına ve veri merkezine sahip oldu.

VMware Türkiye Ülke Direktörü Murat Mediçeler

İstanbul Yeni Havalimanı gibi büyük çaplı, ülkemizde önemli bir ekonomik katma değer yaratacak projelere teknolojileri ile destek olmanın öncelikli hedefleri arasında yer aldığını belirten VWware Türkiye Ülke Direktörü Murat Mediçeler, Netaş ile birlikte gerçekleştirdikleri çalışmalar konusunda şu bilgileri verdi: “İGA konsorsiyumu oluştuktan kısa bir süre sonra yeni veri merkezi projesi için çalışmalara başladık. Dünyanın en büyük havalimanı olması planlanan İstanbul Yeni

bu yolculuk kapsamında, VMware ürün ve çözümlerinin detaylı POC ve çalıştaylarını gerçekleştirdik. Projedeki asıl amacımız İGA için yeni bir veri merkezi oluşturmaktı.

Bu proje kapsamında VMware vCloud Suite, NSX, VRNI, PSO (Kurulum, Dizayn ve Eğitim aşamalarında) ürün ve çözümlerimizi hayata geçirdik.

Müşterimiz olan İGA’ya esnek, güvenli, çevik, verimli ve donanım bağımsız bir veri merkezi sağlamış olduk.

Modernize edilmiş bu yeni veri merkezi sayesinde İGA, en yeni teknolojilerle uyumlu, dijital dönüşümün gelecekteki gerekliliklerini bugünden sağlayan bir BT altyapısına ve veri merkezine sahip oldu. Bu yeni veri merkezi projesinde İGA’da verimlilik ve operasyonel iyileştirmeleri merkeze aldık. VRNI ürünümüzle VMware NSX ortamlarında gerçek zamanlı görünürlük, güvenlik planlaması ve operasyonlar ile en iyi uygulamalar için NSX network kurumları ve modellemeleri sağlanıyor. Olası sorunların daha kolay çözümü için sanal ve fiziki ortamda görünürlük artıyor. vCloud Suite çözümümüz sayesinde hem operasyonların sadeleştirilmesi hem de yaşam döngüsü yönetimi mümkün olabilecek. Ayrıca sadeleştirilmiş donanım mimarisine geçiş maliyetlerin de azaltılmasına yardımcı olacak. Gelecekteki ihtiyaçları bugünden karşılayarak, tüm uygulamaları destekleyecek ve gelecek nesil donanımlarını, SDDC bileşenlerini, konteyner teknolojileri, çoklu bulut mimarilerini ve diğer teknolojik inovasyonları ölçeklendirip kullanımını mümkün kılacak esnekliği de İGA’ya sağlamış olduk.”

Havalimanı için bu büyüklükteki bir yapının ihtiyaçlarını karşılayacak, esnek, güvenli, çevik ve verimli bir veri merkezi tasarlamak isteyen İGA’nın BT yöneticileriyle birlikte çalıştık. Proje kapsamında, bilişim sektöründeki tecrübesine, finansal gücüne, bilgi birikimi ve teknolojisine güvendiğimiz Netaş ile işbirliği yaptık. Netaş’la işbirliğimiz projenin her aşamasında bizim elimizi kuvvetlendirerek önemli çıktılar elde etmemizi sağladı. Toplam iki yıl süren 58

Bu projenin havacılık sektöründe yapmış oldukları en büyük veri merkezi projesi olduğunu belirterek, “Bu alanda sahip olduğumuz tecrübemiz derinleşti. Dünya çapında başarısı kanıtlanmış ürün ve çözümlerimizin her ölçekteki organizasyonun BT ihtiyaçlarını karşılayacak esneklik, verimlilik ve çevikliği sağlayacak yapıda olduğunu bir kez daha kanıtlamış olduk” dedi.

59

60