Builder_01_2013

DEBATA PRZY OKRÄ„GĹ YMÂ STOLE

Ratujmy polskie budownictwo

NR 1(186) STYCZEĹƒ 2013

1 STYCZEĹƒ 2013

NrÂ

WWW.EBUILDER.PL

Builder

ARCHITEKTURA IÂ DESIGN

BIZNES l BUDOWNICTWO l

l ARCHITEKTURA

ZĹ‚ote Medale MTP

WARTO MEDIOWAĆ budujemy zaufanie w biznesie FIRMY BUDOWLANE na giełdzie DOCHODZENIE roszczeń

i˜ŒÂ?‡ˆ• STYCZEĂŽ

2AZEM MOÂœNA WIÇCEJ s :INTEGROWANA 0LATFORMA ,OGI+AL‹ 0REZENTACJA NOWOyCI FIRMY /2'!$!4!

www.ebuilder.pl

STR

OPROGRAMOWANIE

DODATEK SPECJALNY MIESIÇCZNIKA

DLA BUDOWNICTWA

WIODĄCY miesięcznik dla budownictwa, architektury i biznesu

BEZPIECZEĹƒSTWO POĹťAROWE KONSTRUKCJI w Eurokodach

Rok XVII (186) 5zł (w tym 8% VAT)

Naszą strategią jest elastyczność

ANDRZEJ BALCEREK

Prezes ZarzÄ…du GĂłraĹźdĹźe Cement S.A.

Specjaliści techniki deskowań.

Nieważne jak wysokie są Twoje wymagania systemy wspinające Doka wyniosą Cię bezpiecznie i wysoko.

Dzięki wieloletniemu doświadczeniu zdobywanemu latami na całym świecie staliśmy się ekspertami w budowie drapaczy chmur. Za każdym razem przygotowujemy dla Was optymalne rozwiązania obejmujące cały proces budowy od przygotowania po zamknięcie. Nasze propozycje łączą w sobie opłacalność z najwyższymi standardami bezpieczeństwa. Więcej informacji na: www.doka.com/highrise

Osłona wiatrowa Xclimb 60 Deskowanie samowspinające SKE plus Deskowanie samowspinające Xclimb 60

Platforma SCP System barierek XP

twitter.com/doka_com facebook.com/dokapolska youtube.com/doka www.doka.com/highrise www.doka.pl

15-21 kwietnia 2013 Hala N817

Fot. arch. M. Przygoda

styczeń 2013 22

„Przemysł cementowy naleşy widzieć długoterminowo i my tak go postrzegamy� – Andrzej Balcerek, Prezes Zarządu Góraşdşe Cement S.A. Fot. arch. GWP

KOMENTARZ 8 INFORMACJE 10

TOPBUILDER 2013 Laureaci V edycji konkursu 18

LUDZIE I FIRMY Naszą strategią jest elastyczność 22

Rozmowa z Andrzejem Balcerkiem, Prezesem ZarzÄ…du GĂłraĹźdĹźe Cement S.A.

34

Sektorowe indeksy spółek budowlanych i deweloperskich kolejny kwartał z rzędu zachowują się gorzej niş szeroki rynek akcji. Prognozowany, przyszłoroczny spadek rynku budowlanego na poziomie 7%, skłania do refleksji: czy potencjał do dalszych spadków został juş całkowicie wyczerpany?

strategie marketingowe

Fot. arch. Ryszard Baranowski/ BCC

Construction Marketing Group – nowa inicjatywa w marketingu branşowym 24

40

TARGI Sięgnęli po złoto!

Wyróşnienia Złotego Medalu MTP przyznane 28 Miłosz Zagórski

BUDUJEMY ZAUFANIE W BIZNESIE Dlaczego warto mediować? 32 Olga Widerszal-Piotrowska

SPĂ“Ĺ KI BUDOWLANE NA GPW

W obliczu dramatycznej sytuacji, w jakiej znalazło się polskie budownictwo, w Business Centre Club zorganizowana została konferencja pod hasłem „Ratujmy polskie budownictwo� – Okrągły stół budownictwa.

BranĹźa mocno przeceniona 34 Mateusz HyĹźy

PRAWO

Ekologiczne inwestycje – zmiany w legislacji 38 Joanna Marciniak, Paweł Białobok

DEBATA Ratujmy polskie budownictwo 40

ARCHITEKTURA I DESIGN

DEBATA PRZY OKRÄ„GĹ YM STOLE

Ratujmy polskie budownictwo

1 STYCZEĹƒ 2013

Nr

BIZNES l BUDOWNICTWO l

BEZPIECZEĹƒSTWO POĹťAROWE KONSTRUKCJI w Eurokodach

Rok XVII (186) 5zł (w tym 8% VAT)

l ARCHITEKTURA

ZĹ‚ote Medale MTP

WARTO MEDIOWAĆ budujemy zaufanie w biznesie FIRMY BUDOWLANE na giełdzie

STYCZEĂŽ

0REZENTACJA NOWOyCI FIRMY /2'!$!4!

STR

OPROGRAMOWANIE

Koniecznością obecnie staje się ulepszanie programów kosztorysowych pracujących na projektach 2D tak, aby aplikacje do szacowania kosztów i przedmiarowania były w pełni zintegrowane.

DODATEK SPECJALNY MIESIÇCZNIKA

i˜Œ�‡ˆ•

2AZEM MOÂœNA WIÇCEJ s :INTEGROWANA 0LATFORMA ,OGI+AL‹

DLA BUDOWNICTWA

52

DOCHODZENIE roszczeń

Naszą strategią jest elastyczność

ANDRZEJ BALCEREK

Prezes ZarzÄ…du GĂłraĹźdĹźe Cement S.A.

Fot. arch. GĂłraĹźdĹźe Cement S.A.

Ĺ ukasz Bernatowicz, Krzysztof GĹ‚adych

WWW.EBUILDER.PL

Fot. arch. Datacomp

Dochodzenie roszczeń 36

Dysponujemy pełnym asortymentem Poznaj Historię firmy Grundfos

HIstorIa FIrmy GrunDFos zeskanuj kod Qr, aby obejrzeć film lub odwiedzić stronę

Dowiedz się więcej o nas firma Grundfos jest jednym z największych światowych dostawców rozwiązań pompowych do szerokiego zakresu zastosowań. rozpatrzymy całościowo twój projekt budynku, aby upewnić się, że pracujące w nim nasze energooszczędne produkty zostały wykorzystane w sposób przynoszący jak największe korzyści. zapoznaj się z historią firmy Grundfos i dowiedz się, w jaki sposób możemy Ci pomóc w podejmowaniu twoich wyzwań – sprawdź www.thinkingbuildings.pl

be think innovate

www.thinkingbuildings.pl

Fot. arch. Antoni Biegus

OPROGRAMOWANIE DLA BUDOWNICTWA

Builder styczeń 2013

DODATEK PROMOCYJNY Fot. arch. Peri

PREZENTACJA Z OKŁADKI Razem można więcej.

Zintegrowana platforma LogiKal 48 Mariusz Megier

Razem można więcej – Zintegrowana Platforma LogiKal® Prezentacja nowości firmy Orgadata str. 48

Informacje 50

PROGRAMY DLA KOSZTORYSANTÓW Oprogramowanie wspomagające proces kosztorysowania 52 Krzysztof Zima

76

metriCAD2 59

Fot.arch. Pracownia 137kilo

Współczesne realizacje obiektów mostowych wymagają od wykonawców umiejętności rozwiązywania skomplikowanych zadań inżynierskich, a od dostawców rusztowań podporowych i deskowań przygotowywania odpowiednich rozwiązań technologicznych.

Stanisław Moryc

AKADEMIA BIM Szybciej, taniej, dokładniej. BIM w generalnym wykonawstwie 60

Katarzyna Orlińska-Dejer

PROGRAMY DLA ZARZĄDZAJĄCYCH FIRMAMI I KONTRAKTAMI Mirbud wybiera itelligence 63 Romuald Tybuszewski

Budżetowanie w pełni możliwości 64 Bartosz Góralski

BUDOWNICTWO Szybka budowa hal o wysokiej odporności ogniowej 69

82

Wojciech Rogala

„Szukamy, eksperymentujemy, czasami robimy krok do tyłu albo w bok, wszystko w imię jak najlepszego wyniku. Dlatego dobra i autorska architektura jest droga” – Jan Sukiennik, szef pracowni 137kilo.

Bezpieczeństwo pożarowe konstrukcji w Eurokodach. Część 1 70

Fot. arch. Rockfon

Antoni Biegus

88

Sufity akustyczne MediCare to trzy różne produkty, które są odpowiedzią na potrzeby nowoczesnych obiektów medycznych. Są odporne na rozwój szkodliwych mikroorganizmów i zapewniają doskonały komfort akustyczny pomieszczeń, efektywnie wspierając proces leczenia pacjentów oraz pracę personelu medycznego.

Projekty mostowe. Rusztowania podporowe i deskowania ustrojów nośnych 76 Piotr Borucki

Rynek 80

ARCHITEKTURA & DESIGN PROFILE – Jan Sukiennik 82 Aranżacja łazienki bez ograniczeń 86 Aleksandra Kubiak

MediCare – uzdrawiające rozwiązania 88 Maria Chudkiewicz

FELIETON 92

Fot. arch. ORGDATA

dodatek specjalny miesięcznika

OprOgramOwanie

Eurokody zawierają postanowienia dotyczące oceny niezawodności konstrukcji w warunkach rozgorzenia pożaru. Przed ich wprowadzeniem do zbioru Polskich Norm brak było podobnych krajowych norm PN-B dotyczących projektowania konstrukcji budowlanych w warunkach pożaru.

dla budownictwa

styczeń 2013

70

Od redakcji Pojęcie innowacyjności wprowadził już w latach 30. XX wieku austriacki ekonomista J.Schumpter, twierdząc, że na rozwój gospodarczy znacznie większy wpływ niż kapitał ma innowacyjność. Rozumiał ją jako wprowadzenie na rynek nowego produktu, również znacząco ulepszonego, ale także jako wykorzystanie nowej metody produkcji, a nawet znalezienie nowych rynków zbytu dla już istniejących produktów, czy wprowadzenie zmian organizacyjnych w przedsiębiorstwie. Kierując się m.in. takimi kryteriami, „Builder” stara się co roku wyłonić najlepsze rozwiązania, produkty, technologie, oprogramowanie, realizacje i inicjatywy oraz przedsięwzięcia dedykowane branży budowlanej. W tym roku jest ich 62, ale w elicie innowacyjnych firm budowlanych w Polsce znalazły się 43 podmioty.

Mało czy dużo? Dużo, biorąc pod uwagę fakt, że w ogóle polska gospodarka nie jest innowacyjna, a udział wydatków na badania i rozwój klasyfikuje nas od lat na ostatnich miejscach wśród państw UE. Dużo, zważywszy na to, że rozwiązanie staje się innowacyjne po wdrożeniu go do produkcji. Ilość patentów jest znacznie większa.

Według statystyk – bardzo mało. Niestety ponad połowa polskich firm buduje swoją pozycję konkurencyjną w oparciu o cenę, a tylko ułamek procenta oferując produkty i usługi innowacyjne. Oczywiście innowacje to koszty, to ryzyko i wielkie wyzwanie, ale to szansa na rozwój, recepta na stagnację i kryzys, to strategia na przyszłość.

Realizują ją Laureaci tegorocznych wyróżnień (str. 18). Relacja z Gali TopBuilderów 2013 i prezentacje nagrodzonych rozwiązań - już w następnym numerze.

Da­nu­ta Bu­rzyńska Re­dak­tor Na­czel­na

W NUMERZE: debata

spółki budowlane na GPW

Marek Zdziebłowski

Mateusz Hyży

Przewodniczący Komisji Budownictwa BCC

Starszy analityk inwestycyjny w Grupie Trinity S.A.

RATUJMY POLSKIE BUDOWNICTWO

BRANŻA MOCNO PRZECENIONA

Od początku 2012 roku upadłość ogłosiło ponad 200 firm budowlanych. Utratą pracy jest zagrożonych blisko 150 tys. osób. Rynek straci wykwalifikowanych pracowników, a budżet państwa wpływy z podatków VAT, CIT i PIT oraz wpływy z tytułu ubezpieczeń społecznych. Zagrożenia dla polskiego systemu bankowego, z tytułu załamania na rynku budowlanym, mogą sięgać blisko 20 mld zł. Sytuacja staje się groźna dla całej gospodarki! Szansa, jaką miały być dla polskiej gospodarki, w tym dla branży budowlanej, napływające do Polski środki z budżetu UE oraz inwestycje związane z Euro 2012, jest marnowana.

budownictwo

oprogramowanie dla budownictwa

prof. dr hab. inż. Antoni Biegus

dr inż. Krzysztof Zima

BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE KONSTRUKCJI W EUROKODACH

Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Krakowska

Pożary obiektów budowlanych są nie tylko przyczyną ogromnych strat materialnych, ale powodują też ciężkie obrażenia i niekiedy śmierć wielu ofiar. W trakcie pożaru wzrasta temperatura konstrukcji nośnej obiektu. Wówczas najczęściej następuje degradacja właściwości mechanicznych materiałów ustroju nośnego, w konsekwencji czego zmniejsza się nośność graniczna konstrukcji, prowadząca do wyczerpania wytrzymałości i awarii lub katastrofy obiektu.

6 Builder

Najwięksi budowlańcy notowani na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie nie mają powodów do zadowolenia – przynajmniej nie wszyscy. Sub-indeks sektorowy WIGBudownictwo nieprzerwanie od marca pozostaje w trendzie spadkowym i choć w ostatnim okresie nastąpiło wyhamowanie spadków, a po nim lekkie odbicie, to jednak nadal pozostaje on 30% poniżej zamknięcia roku poprzedniego. (…) Oczywiście na tle sektora da się wyróżnić podmioty, które nie dość, że zanotowały wzrost przychodów, to dodatkowo potrafiły poprawić również rentowność operacyjną.

OPROGRAMOWANIE WSPOMAGAJĄCE PROCES KOSZTORYSOWANIA Kierunki rozwoju długoterminowego wyznacza obecnie technologia BIM wymuszająca współpracę wielu branż, umożliwiająca korzystanie z danych zapisanych w modelu wielu aplikacjom. Umożliwia ona dostęp do pełnej informacji o obiekcie budowlanym, które to można wykorzystać nie tylko w procesie kosztorysowania, ale i harmonogramowania czy wszelakich analizach inżynierskich.

styczeń 2013

komentarz

Rola doradztwa technicznego Planowanie, w połączeniu z odpowiednią organizacją, w dużej mierze przyczynia się do prawidłowej realizacji budowy domu. Przepisy budowlane, szczególnie te dotyczące energooszczędności budynków, znacznie zmieniały się w ostatnich dekadach i będą dalej ewoluowały. W tym gąszczu norm trudno jest projektantom, wykonawcom czy inwestorom być na bieżąco ze wszystkimi obowiązującymi regulacjami. Rośnie przy tym znaczenie inżynierów konsultantów, których zadaniem jest wskazanie optymalnych rozwiązań materiałowych do zastosowania w konkretnym budynku. O znaczeniu Biura Doradztwa Technicznego w kontakcie firmy z jej klientami opowie Henryk Kwapisz, Manager Rozwoju Rynku ISOVER. wania w dużym koncernie. Regularna edukacja z zakresu nowych rozwiązań pozwala dzielić się wiedzą z klientami. Biuro ułatwia proces projektowania i wykonawstwa, doradza inwestorom indywidualnym w kontekście wyboru najbardziej optymalnych rozwiązań, wspiera dział sprzedaży wiarygodną informacją przekazywaną na czas, a także sygnalizuje Działowi Rozwoju Produktu o konkretnym zapotrzebowaniu rynku na dane rozwiązanie. Ponadto specjaliści Biura Doradztwa Technicznego śledzą skrupulatnie zmiany w polskich przepisach poprzez uczestniczenie w pracach Komitetów Technicznych Polskiego Komitetu Normalizacji, dzięki czemu posiadają informacje na temat zmian jeszcze przed ich wprowadzeniem.

Czasy manufaktury i drukowanych folderów piętrzących się na półkach minęły bezpowrotnie. Rozwój nowoczesnych technologii znacznie przyspieszył zmianę w tym zakresie. Biura Doradztwa Technicznego coraz częściej korzystają z tych dobrodziejstw poprzez stosowanie funkcjonalnych oprogramowań. W ten sposób mają możliwość szybkiego uzyskania odpowiedzi na pytania płynące ze strony Klientów. Jednostki mają możliwość skorzystania z krajowych i zagranicznych ośrodków badań, które nie tylko testują wyroby, ale badają, w jaki sposób dane produkty zachowują się w określonych warunkach.

Wszystko to sprawia, że pełnią one istotną rolę w procesie obsługi klientów. Zagadnienia związane z doborem właściwych materiałów stają się coraz bardziej skomplikowane, dlatego Biura Doradztwa Technicznego stają się ważnym dostarczycielem cennej wiedzy, będąc jednocześnie pomostem łączącym firmę z jej klientami.

Fot. arch. Isover

Obecność Polski w Unii Europejskiej wymusza implementowanie prawa wspólnotowego do krajowych przepisów. Z drugiej strony, polskie regulacje prawne muszą być aktualizowane względem unijnych wymogów. Trudno powiedzieć, czy jest ich nadmiar, ale z pewnością mamy do czynienia ze znaczną ilością przepisów. Dotyczą one efektywności energetycznej budynków, ich akustyki, jakości powietrza, zrównoważonego budownictwa i wielu innych elementów. Wcześniej obowiązujące polskie normy prawne w zakresie budownictwa były na tyle proste, że do realizacji poszczególnych etapów budowy łatwiej można było dobrać odpowiednie materiały. Obecnie, w wyniku zmieniających się standardów, wejścia w życie wielu norm unijnych, projektanci, wykonawcy i inwestorzy poszukają eksperckiego wsparcia. W ten sposób łatwiej im jest rozeznać się w ciągle aktualizowanych właściwościach materiałów budowlanych.

Wykonanie ocieplenia domu to poważne przedsięwzięcie nie tylko finansowe, ale także techniczne. Dlatego wymaga przemyślanej decyzji wspartej profesjonalnym doradztwem specjalistów.

Doradcy pomagają dokonać odpowiednich wyborów. Do ich zadań należy przedstawienie możliwie najlepszych opcji materiałowych, pomoc w wyborze optymalnych rozwiązań oraz wyposażenie w argumenty świadczące za przewagą danych rekomendacji, nawet jeżeli wymagają one większych nakładów finansowych.

Eksperci budowlani, specjalizujący się w swoich dziedzinach, coraz częściej skupiają się w specjalnie powołanych strukturach, jakimi są Biura Doradztwa Technicznego. ISOVER także posiada takie biuro. Formalnie funkcjonuje ono od października 2012 roku, a powstało w odpowiedzi na coraz większą liczbę zapytań ze strony klientów. Wymagało więc konsolidacji w dedykowaną jednostkę doradczą. Obecnie zespół liczy cztery osoby i skupia najlepszych specjalistów w swoich dziedzinach. Pracownicy ci posiadają szeroką wiedzę z zakresu izolacji cieplnych, a także szerokie możliwości wynikające z funkcjono-

Na pierwszym planie od lewej: Anna Wolszczak (Inżynier Konsultant Isover), Anna Gil (Kierownik Certyfikacji Produktów Isover), Elżbieta Wielechowska (Inżynier Konsultant Isover) oraz Henryk Kwapisz, Manager Rozwoju Rynku Isover.

8 Builder

styczeń 2013

www.cbs.mtp.pl tu trzeba być* 29 stycznia – 1 lutego 2013

*

n ajważniejsze wydarzenie w branży CBS Centrum Budownictwa Sportowego – Sport Rekreacja Wellness SPA – na targach Budma

informacje

Przez kłopoty finansowe spowodowane nierentownymi kontraktami, opóźnieniami w płatnościach ze strony inwestorów, wiele istniejących jeszcze firm budowlanych zmuszonych jest do pilnej restrukturyzacji poprzez redukcję kosztów funkcjonowania. Najłatwiej to zrobić redukując potencjał sprzętowy i kadrowy. Aby przetrwać ten trudny okres, firmy tracą to, co wcześniej stanowiło o ich wartości i potędze – najlepszą i doświadczoną kadrę inżynierską.

Piastujący od 1 czerwca 2012 roku funkcję Prezesa Mostostalu Warszawa S.A. Marek Józefiak, po dokonaniu analizy zysków i strat realizowanych kontraktów, podjął decyzję o konieczności rezygnacji z nierentownych bądź zbyt ryzykownych zadań, jak również o redukcji zatrudnienia. Wycofano się z budowy Szpitala Onkologicznego w Lublinie, Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu oraz Spalarni śmieci w Krakowie. Mostostal Warszawa S.A. zamierza zrezygnować z inwestycji drogowych, z budownictwa mieszkaniowego, a z czasem także z ogólnego. Jako sektory perspektywiczne wymienia przemysł, energetykę i ochronę środowiska.

Z zatrudnionych w 2012 roku 1750 pracowników do końca stycznia 2013 pozostanie około 1200 osób.

Rok 2012 zakończy się stratą. Według prezesa, strata w IV kwartale przekroczy łączną z trzech wcześniejszych.

Prezes Józefiak w przyszłość patrzy z optymizmem. Stawiając na szeroko rozumianą optymalizację twierdzi, że Mostostal stanie się firmą rentowną już w 2013 roku. Zakłada rozpoczęcie spłat uzyskanej od strategicznego udziałowca – Acciony – pożyczki (69 mln euro) po 2015 roku. W rozmowie wielokrotnie powtarza wyznaczony przez siebie kierunek: rentowność i jeszcze raz rentowność, zdradza też jedną z przyjętych zasad: nie płacić wcześniej niż nam zapłacą. Oprócz powyżej wskazanych perspektywicznych sektorów stawia również na innowacje i kontynuację działań firmowego Działu Analiz i Rozwoju. Twierdzi, że rok 2013 będzie dla firmy rokiem trudnym, jednak, jak mówi, jest spokojny, gdyż portfel zamówień wartości 4,3 mld zł, to w większości nowo podpisane kontrakty, a każdy z nich jest kontraktem rentownym.

Rok 2013 będzie wielkim sprawdzianem dla Mostostalu Warszawa S.A. Danuta Burzyńska PORTFEL ZAMÓWIEŃ MOSTOSTALU WARSZAWA

więcej informacji na

OCHRONA ŚRODOWISKA Pozyskane kontrakty: 1. Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie 2. Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Promniku k. Kielc 3. Blok energetyczny Elektrociepłowni Elbląg opalany biomasą 4. Zakład Zagospodarowania Odpadów w Białej Podlaskiej.

W perspektywie: 1. Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Olsztynie ENERGETYKA 1. Elektrownia Opole – najważniejsza obecnie inwestycja w Polsce: – budowa „pod klucz” bloków energetycznych nr 5 i 6 o mocy 900 MW każdy, – obiekt realizowany jest w formule EPC (Engineering, Procurement, Construction – projektowanie, dostawa, budowa, rozruch, przekazanie do eksploatacji, serwis w okresie gwarancyjnym), – Mostostal Warszawa – Partner Konsorcjum w składzie: RAFAKO – Lider, Polimex – Mostostal w dniu 15 lutego 2012 roku zawarł z Zamawiającym, PGE Elektrownią Opole, umowę na budowę.

W perspektywie: 2. Elektrownia Jaworzno.

3. Blok gazowo-parowy w Elektrociepłowni Puławy.

PRZEMYSŁ 1. Zakład Przeróbki Mechanicznej Węgla w Lubelskim Węglu „Bogdanka” – projekt rozbudowy istniejących i budowy nowych obiektów wraz z dostawą i montażem urządzeń, formuła projektu „pod klucz”, – pierwsza na tę skalę rozbudowa zakładu w branży wydobywczej, – jedna z najnowocześniejszych i największych kopalni węgla kamiennego w Polsce, – prace przebiegają zgodnie z harmonogramem, planowany termin zakończenia projektu – sierpień 2014 roku.

10 Builder

Ceny materiałów budowlanych według PSB Grupa PSB co miesiąc podaje trendy w cenach materiałów budowlanych. W listopadzie 2012 r., w porównaniu do poprzedniego miesiąca, wzrosły ceny w 3 grupach: chemii budowlanej (+1,3%), suchej zabudowy (+0,8%) i izolacji wodochronnej (+0,2%). Spadły ceny w 5 grupach: materiałów ściennych ceramicznych (-8%), silikatów (-2,2%), gazobetonów i izolacji termicznej (po -0,6%) oraz pokryć i folii dachowych, rynien (-0,1%). W 3 pozostałych grupach ceny nie zmieniły się. W kategorii „inne” wzrosły jedynie ceny cementu, wapna (+0,3%). Spadły ceny: wyrobów stalowych (-1%), kostki brukowej (-0,7%), farb, lakierów, tapet (-0,5%), instalacji i techniki grzewczej, kanalizacji, odwodnień, wentylacji (-0,1%). Ceny bram, ogrodzeń oraz płytek ceramicznych, wyposażenia łazienek i kuchni nie zmieniły się.

DRUTEX – ważne pozwolenie na budowę DRUTEX S.A.uzyskał w dniu 7.12. 2012 roku pozwolenie na budowę kompleksu obiektów produkcyjnych wchodzących w skład Europejskiego Centrum Stolarki, o łącznej powierzchni zabudowy wynoszącej 52 160 m², na przylegających do firmy terenach o łącznej powierzchni 22,9 ha.

Fot. arch. Drutex

Fot. arch. Mostostal

Jak Feniks z popiołów?

Prace budowlane ruszą jeszcze w styczniu 2013 roku, a zakończenie pierwszego ich etapu przewidziane jest na III kwartał 2013. Tym samym firma jeszcze w 2013 roku, po zrealizowaniu pierwszej fazy inwestycji, powiększy swój potencjał produkcyjny przynajmniej o 50%. Generalnym wykonawcą projektu jest firma STALPROJEKT z Gdańska.

Na terenach przylegających do DRUTEX-u powstanie nie tylko kompleks produkcyjny, ale również nowoczesne centrum logistyczne. Dzięki temu firma jest w stanie nie tylko zwiększyć moce produkcyjne, ale również wpłynąć jeszcze bardziej na sprawność działania i szybkość dostaw.

styczeń 2013

Bardzo dobre wyniki Mercor

„Ocieplenia pod specjalnym nadzorem” – warsztaty SSO dla inżynierów

Grupa Mercor, jeden z liderów branży systemów biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych, zanotowała w pierwszym półroczu roku obrotowego 2012/2013 poprawę wyników operacyjnych w porównaniu do pierwszego półrocza 2011/2012. Grupa wypracowała sprzedaż na poziomie 197,93 mln zł, czyli wyższą o 7% od osiągniętej rok wcześniej. Zysk EBITDA wyniósł 22,3 mln zł, czyli był wyższy o 46% w porównaniu do osiągniętego rok wcześniej, zysk operacyjny wzrósł natomiast o 56% do 18,4 mln, z 11,8 mln zł rok wcześniej. Grupa odnotowała też wzrost zysku netto o 81%, do poziomu 10,7 mln zł (bez uwzględniania odpisów aktualizujących). Pomimo trudnej sytuacji rynkowej, w pierwszym półroczu 2012/2013 firma odnotowała wzrost wartości portfela zamówień o 8% (231,1 mln zł w porównaniu do 214,7 mln zł).

Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO) podjęło współpracę z okręgowymi Izbami Inżynierów Budownictwa. W ramach projektu „Ocieplenia pod specjalnym nadzorem”, eksperci SSO prowadzą szkolenia dotyczące prawidłowego zastosowania technologii systemów ociepleń, a przede wszystkim kontroli przebiegu i rezultatów prac ociepleniowo-elewacyjnych. Pierwszy cykl warsztatów, w październiku i listopadzie br., zorganizowano wspólnie z Lubelską Okręgową Izbą Inżynierów Budownictwa. Następne spotkania specjalistów ze Stowarzyszenia z inżynierami odbędą się w pierwszej połowie 2013 r. Wstępnie zaplanowano już kolejnych dziesięć kursów.

Nowe koryto rzeki z matrycami strukturalnymi NOEplast

Fot. arch. Noe

Aby chronić gminę Garmisch-Partenkirchen przed powodziami, urząd gospodarki wodnej w Weilheim zrealizował projekt ochrony przed wielką wodą. Istotną częścią tego projektu była przebudowa koryta rzeki Kanker. Ściany boczne zostały zbudowane z betonu licowego, który dzięki użyciu matryc strukturalnych NOEplast „Murus Romanus” sprawia wrażenie ściany murowanej z kamienia naturalnego. Są to płyty z poliuretanu, które przed wypełnieniem ich betonem są mocowane do szalunku. Matryce te są zaopatrzone w płaskorzeźbę, która jak stempel przenoszona jest na powierzchnię gotowego betonu. Garmisch-Partenkirchen decydenci wybrali matrycę strukturalną NOEplast. Każdy z 40 elementów konstrukcyjnych był inny i szalunek musiał być w każdym miejscu rozwiązywany indywidualnie. Wykonawcą była firma Teerag-Asdag.

REKLAMA

styczeń 2013

Fot. arch. Lubelskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa

informacje

Builder 11

Diamond Business Park Gliwice otrzymał certyfikat BREEAM In-Use z oceną bardzo dobry w kategorii Building Management oraz oceną dobry w kategorii Asset Rating. Jest to pierwszy park magazynowo-produkcyjny w Polsce, który otrzymał certyfikat BREEAM In-Use. Wysoki wynik przyznano zarówno w kategorii Asset Rating (ekologiczny charakter budynku, wyróżniający się właściwą gospodarką odpadami oraz użyciem materiałów przyjaznych środowisku), jak i Building Management (skuteczne i proekologiczne zarządzanie obiektem). Właścicielem oraz zarządcą Diamond Business Park Gliwice jest firma AIG/Lincoln Polska. Obiekt liczy ponad 45 000 m2 powierzchni użytkowej.

Akcja „Ekoszkoła” Knauf Insulation

Fot. arch. Knauf Insulation

więcej informacji na

Z raportu „Stan techniczny polskich szkół” z badań TNS Polska, przeprowadzonych na zlecenie firmy Knauf Insulation, wynika, że znaczący wpływ na brak rozwiązań ekologicznych w szkołach mogą mieć ograniczone środki finansowe.

Szkoły przeznaczają zaledwie 6% budżetu na większe, okresowe remonty budynków, rzadko stosując materiały enregooszczędne. Tymczasem dyrektywa 2010/31/UE zakłada, że od 1 stycznia 2019 roku wszystkie budynki użyteczności publicznej będą musiały charakteryzować się niemal zerowym zużyciem energii. Dlatego firma Knauf Insulation, w ramach działań wspierających lokalną społeczność, zorganizowała akcję pod nazwą „Ekoszkoła”. W imię hasła „Zbudujmy zrównoważoną przyszłość dla naszych dzieci”, firma zaprosiła internautów do programu, w ramach którego zobowiązała się dostarczyć materiały do izolacji budynku oraz przekazać środki na termomodernizację szkoły. Placówką, która zakwalifikowała się do Akcji „Ekoszkoła”, była Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Chechle. Pod koniec października zakończyły się prace remontowe, dzięki którym rachunki za ogrzewanie mogą spaść nawet o 50%, a straty energii cieplnej przez ściany zewnętrzne powinny się zmniejszyć nawet o 80%.

12 Builder

W Gdańsku, pod dnem Martwej Wisły, powstaje właśnie tunel drogowy o długości 1,4 km. Stanowi on część trasy o łącznej długości 10,7 km, która ma połączyć gdańskie lotnisko z portem morskim po wschodniej stronie Wisły. Będzie on nie tylko najdłuższym tego typu obiektem w Polsce, ale również pierwszym, wykonanym przy użyciu maszyny drążącej TBM (tunnel boring machine). W konstrukcji żelbetowej szybów startowych i docelowych wykorzystano zbrojenie z włókna szklanego Schöck ComBAR®. Rozwiązanie takie znacznie przyspieszy postęp prac. Maszyna TBM nie może przewiercić ścian zbrojonych stalą, może zaś z łatwością rozciąć zbrojenie z włóknem szklanym, dzięki czemu skraca się czas budowy i zmniejszają koszty przedsięwzięcia. Łącznie zastosowano blisko 40 ton ComBAR® w czterech przewiercanych obszarach konstrukcji - pierwsze elementy wbudowano na początku sierpnia 2012 r. Planowany termin oddania inwestycji to październik 2014 roku.

Fot. arch. Schöck

Pierwszy polski magazyn z BREEM

Tunel pod Martwą Wisłą w Gdańsku

Nowa inwestycja Xella Polska Xella Polska unowocześniła linię produkcyjną fabryki w Żabinku k. Poznania.

W zakładzie, oprócz standardowych bloków SILKA, odbywać się będzie produkcja wielkowymiarowych bloków SILKA TEMPO, które przeznaczone są do stosowania w budownictwie mieszkaniowym i komercyjnym. Fabryka jest pierwszą tego typu w Polsce. Po modernizacji może ją opuszczać nawet 20 tys. m3 tych wyrobów rocznie. Nowa inwestycja Xelli w Polsce jest odpowiedzią na obecne potrzeby rynku deweloperskiego.

Fot. arch. Xella

Fot. arch. AIG/Lincoln Polska

informacje

Cezary Szeszuła prezes Zarządu Xella Polska

Budownictwo oczekuje rozwiązań mogących przynieść wymierne korzyści ekonomiczne. Bloki SILKA TEMPO to rozwiązanie wychodzące naprzeciw tym oczekiwaniom. Zwiększenie produktywności zatrudnionych pracowników oznacza znacznie krótszy czas i ograniczenie kosztów budowy. Inwestycja w rozbudowę zakładu w Żabinku wyniosła ponad 7 mln złotych. Dzięki modernizacji możemy rocznie produkować ponad 20 tys. m3 tych nowoczesnych wyrobów.

styczeń 2013

Stowarzyszenie Wykonawców Dachów Płaskich i Fasad zaprasza na Konferencję organizowaną podczas MTP BUDMA 2013 pt.: „DAchy i FAsady – technologie i wykonawstwo bez wad”. Odbędzie się ona 31 stycznia 2013 r. w pawilonie 7, w sali 1 AB. o godz. 11.00. Wydarzenie adresowane jest do całej branży budowlanej. Kluczem do sukcesu konferencji jest merytoryczny program, który przewiduje szeroki wachlarz prezentacji technicznych związanych z dachem płaskim i fasadą. Referaty dostarczą słuchaczom specjalistycznej wiedzy na temat: lekkich przegród budowlanych, akustyki i szczelności połączeń w lekkiej obudowie hal, dachów zielonych, płynnych folii tworzywowych, połączeń konstrukcji stalowych z betonowymi czy zastosowania łukowych konstrukcji w projekcie Chernobyl Nuclear Power Plant.

Na zakończenie spotkania planowany jest panel dyskusyjny i poczęstunek. Zgłoszenia przyjmowane są na podstawie rejestracji na www.dafa.com.pl. Z uwagi na ograniczoną ilość miejsc, decyduje kolejność zgłoszeń.

Tytuł supermarki przyznany ATLASOWI Ogłoszono zdobywców tytułu Superbrand Polska 2013, przyznawanego najsilniejszym markom konsumenckim w Polsce. ATLAS już po raz 7 znalazł się w grupie najwyżej ocenionych brandów, uzyskując tytuł w kategorii remont i dekoracja wnętrz. Zgodnie z założeniami organizatorów, zwycięskie marki musi cechować m.in. silna obecność na polskim rynku oraz produkty i usługi wysokiej jakości. Pomysł programu należy do światowej organizacji Superbrands Ltd. z siedzibą w Londynie. Jej wyłącznym partnerem w Polsce jest agencja New Communications.

Kampania Szóste paliwo w nowej odsłonie Jak wykorzystać szóste paliwo, czyli potencjał ukryty w efektywnych energetycznie budynkach? Na to pytanie odpowiada druga edycja kampanii Szóste paliwo. Do wsparcia kampanii Szóste paliwo ROCKWOOL zaprosił ekspertów Politechniki Krakowskiej, Uniwersytetu Zielonogórskiego, Politechniki Łódzkiej, jak również ekspertów z BuildDesk oraz ROCKWOOL Energy Design Center. Drugi etap kampanii będzie składał się z kilku elementów: swoje działania skoncentruje między innymi na młodych projektantach, przyszłych budowlańcach i inżynierach, czyli dzisiejszych studentach i uczniach. W ramach Young Experts Program realizowane będą wykłady i ćwiczenia przybliżające praktyczne aspekty budownictwa efektywnego energetycznie, auditingu i optymalizacji energetycznej, itp.

Kampania dostarczy także wiedzy i rozwiązań projektantom, architektom, wykonawcom oraz inwestorom w kontekście Standardu ROCKWOOL. www.6paliwo.pl

Liderzy Polskiego Biznesu

26 stycznia 2013 roku w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej w Warszawie odbędzie się Wielka Gala Liderów Polskiego Biznesu, organizowana przez Business Centre Club. - Od 1991 roku Business Centre Club przyznaje Złote Statuetki Lidera Polskiego Biznesu firmom i ich szefom, najlepszym spośród nas, którzy w swojej działalności kierują się nie tylko zyskiem, ale i etyką prowadzenia biznesu oraz troską o sprawy państwowe - powiedział prezes BCC Marek Goliszewski. Podczas Gali zaprezentują się uczestnicy drugiego etapu Wystawy Firm Sukcesu, wśród których znalazły się m.in. Aqua SA, Biuro Turystyki ZNP LogosTour Sp. z o.o., Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków-Balice Sp. z o.o., Orlen Oil Sp. z o.o., PPU Palisander Sp. z o.o., TurboCare SA.

styczeń 2013

Fot. arch. Rockwool

REKLAMA

Dachy i Fasady na Budmie 2013

Sztuka budowania! www.bilfinger.pl

informacje

10 grudnia w siedzibie BCC w Warszawie odbyło się spotkanie branżowe przedsiębiorców kreujących zmiany w branży budowlanej. Gości powitał Marek Zdziebłowski, przewodniczący Komisji Budownictwa BCC. Sylwia Galant-Załęgowska, członek Zarządu, dyrektor projektów doradztwa UE z BAA Polska, przedstawiła założenia unijnego projektu Branżowi Liderzy Zmian, realizowanego wspólnie przez BCC i BAA, którego celem jest wzmocnienie potencjału adaptacyjnego firm poprzez identyfikację i promocję mechanizmów adaptacyjności. Przedstawiła też zdolność przetrwania polskich firm z sektora budowlanego. Tadeusz Zawistowski z Zawistowski Consultants zaproponował uczestnikom spotkania symulację biznesową „Wieża Babel”, korzystającą z wyników międzynarodowego projektu badawczego „The limits of growth”. Następnie Sylwia Galant-Załęgowska przedstawiła wyniki badań projektu BLZ, przeprowadzone w polskich przedsiębiorstwach branży budowlanej, które dotyczyły zdolności ich przetrwania. Kilka miesięcy temu aż 65% respondentów określiło swoje firmy jako te, które mają poczucie sukcesu. Dziś zmienił się sposób zarządzania zmianą, liczy się czas reakcji. Najlepsi przetrwali, bo nie tyle dostosowali się do otoczenia, co spróbowali je zmienić. Nie bali się zmian formalno-organizacyjnych, które przełożyły się na poczucie stabilności wśród załogi, wzrost jej zaangażowania. Prawdziwe „firmy sukcesu” wskazywały też na ważną rolę organizacji branżowych i wprowadzanie w razie potrzeby szybkich zmian w podejściu do klienta. Następnie Jan Mikołuszko, prezes Unibep SA (na zdjęciu), przedstawił koncepcję rozwoju swojej spółki, jako przykład autorskiej strategii rozwoju, opartej na budowaniu ponadprzeciętnych zdolności adaptacyjnych. Mówił o kluczowych elementach filozofii działania Unibep i dynamice rozwoju spółki. Na zakończenie konferencji specjaliści z Fundacji Rozwoju Mediacji polecali mediacje właśnie jako alternatywny sposób rozwiązywania konfliktów. Projekt BLZ jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach poddziałania 2.1.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.

Fot. arch. BCC

więcej informacji na

Branżowi liderzy zmian

XVIII Ogólnopolskie „Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji” Małopolski Oddział Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa, przy współpracy Oddziałów w Bielsku-Białej, Gliwicach i Katowicach, organizuje w dniach 5-8 marca 2013 roku, w kompleksie hotelowym „STOK” w Wiśle, XXVIII Ogólnopolskie „Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji”.

Tematyką tej edycji Warsztatów będą zagadnienia związane między innymi ze wzmacnianiem podłoża gruntowego, fundamentowaniem, głębokimi wykopami oraz nasypami, zarówno w aspekcie projektowym jak i realizacyjnym. „Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji” są aktualnie największym w kraju spotkaniem przeznaczonym dla projektantów konstrukcji budownictwa ogólnego, przemysłowego i komunikacyjnego, producentów materiałów budowlanych, specjalistycznych firm oraz przedsiębiorstw wykonawczych. Wygłoszonych zostanie ponad 30 wykładów przygotowanych przez wybitnych specjalistów z całego kraju, reprezentujących środowiska naukowe, projektowe, wykonawcze i produkcyjne.

W poprzedniej edycji Warsztatów, związanych z zagadnieniami geotechnicznymi, która miała miejsce w 2009 roku w Wiśle udział wzięło ponad 500 uczestników oraz 48 specjalistycznych firm.

REKLAMA

16 Builder

styczeń 2013

V edycja konkursu o statuetkę TopBuilder za najlepsze, innowacyjne oraz sprawdzone rozwiązania dla budownictwa, produkty, realizacje, produkty IT, a także inicjatywy i przedsięwzięcia dedykowane branży budowlanej.

Gala finałowa: 17 stycznia 2013 r.

Pałac Lubomirskich – siedziba BCC, Warszawa ORGANIZATOR: MIESIĘCZNIK Builder

V edycja konkursu o statuetkę TopBuilder

za najlepsze innowacyjne produkty budowlane, produkty IT, realizacje, usługi i inne przedsięwzięcia dla budownictwa

Laureaci V edycji konkursu o statuetkę TopBuilder 2013:

Ceramika Paradyż Sp. z o.o.

BETOMAX Polska S.A.

aluplast Sp. z o.o.

aluplast Ideal 8000

SECUMAX®-system zabezpieczeń na krawędzi

Cemex Polska Sp. z o.o.

NANOTrass – zaprawa do klinkieru

D+H Polska Sp. z o.o.

Budrem Group Sp. z o.o.

BASF POLSKA Sp. z o.o.

Sortownia owoców SADCO w Śmiłowicach, gmina Choceń

PCI PERICOL FLEX - elastyczny klej do okładzin ceramicznych

Napędy okienne Ventic Solar Cemex Polska Sp. z o.o.

Biały Cement

Cemex Polska Sp. z o.o.

SLID – system podkładów podłogowych

BASF POLSKA Sp. z o.o.

Prince Color KM - dekoracyjny tynk mineralny typu „baranek” 18 Builder

Yoshioka/Purio kolekcja płytek ściennych i podłogowych

DE DIETRICH TECHNIKA GRZEWCZA Sp. z o.o.

Cemex Polska Sp. z o.o.

Gładki lekki tynk maszynowy cementowo-wapienny, szary i biały

MCR3 kocioł kondensacyjny

styczeń 2013

Laureaci V edycji konkursu o statuetkę TopBuilder

DRUTEX S.A.

DE DIETRICH TECHNIKA GRZEWCZA Sp. z o.o.

Okno IGLO 5 CLASSIC

HCH Sp. z o.o.

Elementy ścienne Systemu HCH KNAUF BAUPRODUKTE POLSKA Sp. z o.o.

DIETRISOL ZENTA zespół solarny

Knauf K3 Format/Gres Klej do płytek podłogowych

FAKRO Sp. z o.o.

Markiza AMZ Solar do okien dachowych FAKRO

Hilti (Poland) Sp. z o.o.

System kotwienia Hilti HIT-HY 200

KNAUF BAUPRODUKTE POLSKA Sp. z o.o.

DE DIETRICH TECHNIKA GRZEWCZA Sp. z o.o.

Knauf Farba silikonowa egalizacyjna

KALIKO TWH termodynamiczny podgrzewacz wody

FLÜGGER Sp. z o.o.

Flügger Facade Zero

ICYPOL Grzegorz Miketiuk Spółka Komandytowa

Skuteczna IZOLACJA ICYNENE®

KNAUF BAUPRODUKTE POLSKA Sp. z o.o.

Doka Polska Sp. z o.o.

Dokadek 30 panelowy system stropowy

Knauf conni Tynk silikonowy FLÜGGER Sp. z o.o.

Okładzina Fiona Metallic

KGE Sp. z o.o. S.k.

Nemetschek Allplan Open BIM

LIBET S.A.

Kostka brukowa STREAM LINE DRUTEX S.A.

Okno IGLO 5

Górażdże Cement S.A.

Uniwersytet Betonu Grupy Górażdże – ogólnopolski projekt edukacyjny styczeń 2013

KNAUF BAUPRODUKTE POLSKA Sp. z o.o.

Knauf Rotband Finish Gotowa gładź polimerowa biała

Builder 19

Laureaci V edycji konkursu o statuetkę TopBuilder

PROCAD S.A.

OKNOPLAST Sp. z o.o.

ARCHISPACE – platforma współpracy projektantów i producentów branży budowlanej

Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. marka Weber

REHAU Sp. z o.o.

Okno energooszczędne Winergetic Premium

System profili do produkcji drzwi tarasowych podnośno przesuwnych GENEO, wykonany z tworzywa kompozytowego RAU-FIPRO

Zestaw wyrobów do wykonywania ociepleń ścian zewnętrznych budynków systemem weber.therm DECOR

Pruszyński Sp. z o.o.

Blachodachówka panelowa ARAD PRU ORGADATA EAST EUROPE Sp. z o.o.

LogiKal® – profesjonalny program do projektowania okien, drzwi i fasad z aluminium i stali Producent: Orgadata AG

ROCKFON

Linia produktów Medicare: Medicare Standard, Medicare Air, Medicare Plus

Saint-Gobain Construction Products Sp. z o.o. marka ISOVER

ISOVER Super-Vent Plus – produkt z wełny mineralnej szklanej do aplikacji: fasady wentylowane, ściany w konstrukcji szkieletowej

quick-mix Sp. z o.o.

MK5-L Lekki tynk maszynowy cementowo-wapienny PPU PALISANDER Sp. z o.o.

ROCKWOOL Polska Sp. z o.o.

Międzynarodowa Platforma Wymiany Wiedzy i Technologii

STEPROCK HD4F-płyty z skalnej wełny mineralnej do izolacji termicznej i akustycznej podłóg pływających

Schöck Sp. z o.o.

Element do zbrojeń specjalnych ComBAR®

RD bud Sp. z o.o.

PFLEIDERER GRAJEWO S.A.

PŁYTA BUDOWLANA MFP

Cykl seminariów poświęconych zrównoważonemu rozwojowi – projekt „Partnerstwo na wszelkich etapach cyklu życia zrównoważonej inwestycji budowlanej” Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. marka Weber

SELENA S.A.

Abizol S Tytan Professional

Kruszywo Leca Keramzyt 8/10-20 geotechniczny 20 Builder

styczeń 2012

Laureaci V edycji konkursu o statuetkę TopBuilder

VELUX Polska Sp. z o.o.

SELENA S.A.

Grunt głęboko penetrujący Tytan Professional

Nowa generacja okien VELUX SELENA S.A.

FIX2 Rapid Klej high-tack Tytan Professional

SOUDAL Sp. z o.o.

Pianka montażowa Soudafoam Comfort z aplikatorem Genius Gun

VETREX Sp. z o.o.

SELENA S.A.

Linia produktów zolokrzemowych Tytan® EO

Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

Energooszczędne okno Vetrex V90+ oraz innowacyjna metoda montażu MOWO

steinothan® 120 silent

SELENA S.A.

Piana Pistoletowa Low Expansion Tytan Professional

„TECE” Sp. z o.o.

SELENA S.A.

TECElux – terminal WC

Impregnat do drewna NW Tytan Professional

Xella Polska Sp. z o.o.

SILKA TEMPO

SELENA S.A.

Zaprawa Murarska Cienkowarstwowa Tytan Professional

Usługi Informatyczne „SZANSA” Gabriela Ciszyńska – Matuszek

SELENA S.A.

Klej Dekarski Tytan Professional

ZWCAD+ 2012 Standard/Professional

ZWMI HYDROSTOP PAWEŁ GRZEGORZEWICZ

Hydrostop mieszanka profesjonalna 209

Sopro Polska Sp. z o.o.

SOPRO DF10-fuga dekoracyjna elastyczna styczeń 2012

Builder 21

ludzie i firmy i firmy Fot. arch. Górażdże Cement

Grzegorz Przepiórka: 2012 rok za nami. Większość branży zakończyła go w minorowych nastrojach. Czy dla zarządzanej przez Pana Grupy był to również stracony rok?

Andrzej Balcerek: To nie był tak zły rok, jak się wydaje.

Oczywiście, my też odczuliśmy skutki światowego kryzysu i spowolnienia gospodarczego w Polsce, ale nigdy nie było tak, że długoterminowo notowano na rynku wyłącznie wzrost konsumpcji.

W 2011 roku sprzedaliśmy blisko 19 mln ton cementu, w ubiegłym roku niemal 16 milionów ton – możemy więc mówić o piętnastoprocentowym spadku, ale jeśli spojrzymy na zużycie cementu przed dwoma laty – 15,5 mln ton, to możemy powiedzieć, że dzisiaj jest świetnie.

Z perspektywy długoterminowej tę sytuację oceniam tak –

szych projektów, które dziś realizujemy, to optymalizacja logistyki. Wiadomo, że przemysł cementowy czy, szerzej, materiałów budowlanych, wiąże się z transportem milionów ton produktów. Tutaj szukamy oszczędności. Oprócz tego, dzięki ubiegłorocznym inwestycjom, zmniejszyliśmy i ciągle zmniejszamy zużycie energii elektrycznej. Postawiliśmy na paliwa alternatywne i mamy efekty tego posunięcia.

Oczywiście, to nie jedyne działania, jakie podejmujemy.

Przygotowania do cięższych czasów zaczęliśmy już lata temu, kiedy było lżej. W tym roku, widząc wyraźne tendencje do spowolnienia gospodarki i obserwując kłopoty innych dużych firm branży budowlanej, jedynie zintensyfikowaliśmy prace nad bardzo rygorystycznym i wieloaspektowym programem oszczędnościo-

Naszą strategią jest elastyczność Przemysł cementowy należy widzieć długoterminowo i my tak go postrzegamy.

Andrzej Balcerek 22 Builder

Prezes Zarządu Górażdże Cement S.A.

zdarzył się rewelacyjny rok 2011, a teraz wróciliśmy do przyzwoitego poziomu aktywności budowlanej.

G.P.: Jakie działania antykryzysowe zostały podjęte w zarządzanym przez Pana przedsiębiorstwie?

A.B.: Przede wszystkim szukamy nowych rozwiązań, inwestycji, które w dłuższej perspektywie przyniosą oszczędności. Jeden z najważniej-

wym, m.in. optymalizując zatrudnienie, reorganizując proces sprzedaży i redukując koszty. Bez tych posunięć nie mógłbym być spokojny o przyszłość firmy.

G.P.: Z jakimi zamierzeniami krótkoterminowymi Górażdże wkracza w 2013 rok? I czy można dzisiaj planować długoterminowo?

A.B.: Pewne jest to, że nie można być niczego pewnym. styczeń 2013

styczeń 2013

w naszym przemyśle jest bardzo wysoki, urządzenia rzadko zawodzą. Jeśli dokonamy analizy przyczyn wypadków, to prawie zawsze odpowiedzialny okaże się tzw. czynnik ludzki, a na to mamy wpływ. Realizujemy wiele inicjatyw, które mają zwiększyć bezpieczeństwo. Wymienię tylko kilka akcji: „Zero tolerancji”, „Tydzień Bezpieczeństwa” czy program „Razem BHP”, który w tym roku był leitmotivem wszelkich działań w zakresie tworzenia kultury bezpiecznej pracy.

Mamy mierzalne efekty tej strategii – poziom wypadkowości w roku 2012 był w Grupie Górażdże bardzo niski.

G.P.: Z waszych działań wyraźnie wynika, że w dużej mierze stawiacie na młodzież, o czym świadczy m.in. zrealizowany po raz pierwszy w ub.r., nowatorski projekt pod nazwą Uniwersytet Betonu Grupy Górażdże. Jakim zainteresowaniem cieszyła się ta formuła? Skąd w ogóle pomysł? I czy należy spodziewać się kontynuacji?

A.B.: Zauważyliśmy, że uczelnie techniczne w Polsce kładą duży nacisk na teorię, mniejszy na praktykę. Co to oznacza dla pracodawców i absolwentów? Z jednej strony chciałoby się zatrudniać młodych, ambitnych inżynierów, z drugiej – należy liczyć się z tym, że na początku trzeba w nich dużo inwestować, więc kłopot mają i ci, którzy szukają pracy i ci, którzy ją dają. Postanowiliśmy wypełnić tę lukę w edukacji. Po zainteresowaniu naszym Uniwersytetem widać, jak potrzebny był to projekt. 200 studentów z 17 uczelni zdobyło praktyczną wiedzę dotyczącą produkcji w naszej Grupie. A dla nas była to promocja, jako przyjaznego miejsca pracy. Liczymy na to, że w przyszłości absolwenci naszego Uniwersytetu Betonu będą starali się o zatrudnienie w Górażdżach. Następną edycję planujemy rozpocząć w połowie 2013 roku. A to tylko jeden z przykładów naszych projektów adresowa-

nych do młodych ludzi. Wiele innych realizujemy wśród naszych pracowników, m.in.

Szkolenie Młodych Talentów i program Pipeline. Mają one przygotować tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją karierę, do zajmowania bardziej odpowiedzialnych stanowisk w przyszłości.

G.P.: Jeszcze jedną nową inicjatywą było uruchomienie Fundacji „Aktywni w regionie”.

Czy jest się już czym pochwalić po pierwszym roku działalności?

A.B.: Oczywiście. Zdążyliśmy wydać już 800 tysięcy złotych! Przede wszystkim wsparliśmy młodzież w województwie opolskim. Podziałem pieniędzy zajmuje się rada programowa fundacji. Zasiadają w niej przedstawiciele różnych środowisk, m.in. nauki, sportu, mediów, wszyscy wyróżniają się zaangażowaniem w sprawy regionu. Je-

Cementownia Górażdże

stem bardzo zadowolony z pracy tej młodej organizacji, jak na roczną działalność, jej osiągnięcia są imponujące.

Mimo trudniejszych czasów, nie zrezygnowaliśmy też z dotychczasowych obszarów działalności charytatywnej.

Cały czas, od powstania Grupy Górażdże Cement, wspieramy służbę zdrowia, kulturę i sport w regionie.

G.P.: Dziękuję za rozmowę.

Builder 23

PROMOCJA

starczyliśmy rekordowe ilości naszych produktów w momentach szczytowego zapotrzebowania nie tracąc nic na jakości!

G.P.: W ub.r. sfinalizowana została największa inwestycja w 35-letniej historii firmy.

Proszę o podsumowanie tego przedsięwzięcia.

A.B.: Tak, modernizacja pieca w czasie przygotowań do Euro to było szalone wyzwanie. Piec do wypalania klinkieru pracował od 1977 roku, dobrze spełniał swoje zadanie, ale chcieliśmy mieć najnowocześniejszą technologię.

Dzięki nowej instalacji zwiększyliśmy możliwości produkcyjne i, co ważniejsze, zwiększyliśmy zużycie paliw alternatywnych do 70%, obniżyliśmy emisję CO2 oraz zmniejszyliśmy jednostkowe zużycie energii elektrycznej. Jednocześnie budowaliśmy młyn cementu. To druga wielka i bardzo ważna dla nas inwestycja.

Jako Grupa mamy w strategii długoterminowej założoną produkcję cementów wieloskładnikowych, czyli taką, do której oprócz klinkieru możemy zastosować żużel wielkopiecowy, popiół z elektrowni, kamień wapienny. Nowy młyn pozwala nam wytwarzać takie bardzo specyficzne i bardzo dobrej jakości produkty. Na przykład – do budowania potężnych fundamentów pod bloki energetyczne świetnie nadają się cementy hutnicze, potrafimy je wyprodukować i dostarczyć w każdej ilości.

G.P.: Obok powyższych działań Grupa Górażdże wykazuje wiele innych aktywności, chociażby w zakresie bezpieczeństwa.

Jakie konkretnie inicjatywy podejmujecie w tej dziedzinie?

A.B.: Koncern Heidelberg Cement podjął strategiczne cele, że do 2020 roku we wszystkich swoich filiach na świecie wyeliminuje wypadki śmiertelne, a wkrótce potem wszelkie wypadki w ogóle.

Grupa Górażdże jest, oczywiście, włączona w tę strategię.

Mamy przed sobą ambitny cel, ale wierzymy, że jest realny. Dzisiaj poziom techniczny

Fot. M. Przygoda

Trudno przewidzieć, co będzie za rok, a nawet za miesiąc, dlatego naszą strategią jest elastyczność. Ale, mimo że dzisiejszy świat jest bardzo dynamiczny, wierzę, że pewne wartości się nie dezaktualizują. Świetny produkt będzie świetnym produktem w każdej rzeczywistości i jestem przekonany, że nasi kontrahenci wybiorą jakość zamiast najniższej ceny. Widzimy, co dzieje się w gospodarce. Rosną koszty energii elektrycznej, węgla, paliw płynnych.

Konsekwencją tego jest spadek marży jednostkowej na tonę produktu. Staramy się więc przekonać naszych klientów, że kolejny spadek cen wcale nie jest korzystnym dla nich zjawiskiem. Dalsza redukcja cen oznaczałaby zachwianie bezpieczeństwa firmy albo konieczność obniżenia jakości naszych produktów, a na to nie możemy pozwolić. A co będzie dalej? W Polsce, w perspektywie długoterminowej, mam na myśli najbliższe 5-10 lat, jest do zrobienia bardzo dużo. Modernizacja energetyki, modernizacja kolejnictwa, dokończenie projektów infrastrukturalnych – to są obszary, które wymagają cementu, betonu, kruszyw. Jestem przekonany, że zużycie cementu na jednego mieszkańca, które w ubiegłym roku wynosiło poniżej 400 kg, wróci do poziomu 500 kg.

G.P.: Cofnijmy się jeszcze do roku zeszłego, który był domknięciem przygotowań do Euro 2012. Jaki był wkład Grupy w przygotowanie tej historycznej imprezy?

A.B.: To temat na osobny artykuł! Z dumą patrzę na Stadion Miejski w Poznaniu, Stadion Narodowy i Stadion Miejski we Wrocławiu – piękne budowle, które powstały z naszego cementu. Do tego trzeba dodać mosty i drogi, wymienienie wszystkich inwestycji trwałoby bardzo długo. To było dla nas prawdziwe wyzwanie, ale udało się znakomicie. Dzięki modernizacji pieca i wybudowaniu nowego młyna cementu, do-

strategie marketingowe

Construction Marketing Group nowa inicjatywa w marketingu branżowym mi w Polsce i na świecie.

Przez lata marketing Katarzyna Chcemy stworzyć platformę dającą możliwość regularw branży budowlanej nych spotkań oraz wymiany Chwalbińska-Kusek nie wypracował sobie doświadczeń pomiędzy decyosobami w kwestii wystarczająco silnej Założyciel Grupy, Business zyjnymi strategii marketingowych. BęDevelopment & Marketing pozycji. Nadal Manager Buro Happold dziemy uświadamiać strategiczną rolę marketingu stawiany jest w zrównoważonym rozwoju w opozycji do biznesu na rynku budowlanym i nieruchomości. sprzedaży i pada Plan działań na ten rok to regularne comiesięczne spoofiarą pierwszych tkania warsztatowe członków cięć budżetowych.

Grupy. Będziemy również pracować wspólnie nad projekSłabą pozycję tem specjalnym w zakresie marketingowców zrównoważonego rozwoju.

O czym z pewnością napiszepotwierdzają również Stworzona przez nas Grupa my wkrótce na łamach „BuilMarketingowa ma na celu rotacje na promowanie idei dera”. zrównoważonego marketingu na Po debacie prowadzonej stanowiskach szeroko pojętym rynku w ramach Grupy w 2012 row okresie kryzysu. budowlanym oraz nieruchomości. ku wiemy już, że zrównowato pierwsza inicjatywa o tym żony rozwój na rynku buCzas zacząć Jest charakterze w branży w Polsce. dowlanym nie tylko się opłalobbować dla dobra ca, ale jest wręcz konieczZrównoważony marketing ny… i niech to będzie nacałego środowiska. to integracja założeń zrówno- szym przesłaniem na Nowy W tym celu właśnie ważonego rozwoju w strate- Rok! organizacji marketingozrodziła się nowa gie wej. Zrównoważone działainicjatywa marketingu nia marketingowe to nie tyl- Dominik Suwiński moralny obowiązek profebranżowego – ko sji, ale również jedyne źródło Współzałożyciel Grupy, CONSTRUCTION budowy długoterminowej Dyrektor Marketingu konkurencyjnej or- i Sprzedaży PWB Media MARKETING przewagi ganizacji.

GROUP! W nowy rok 2013 wchodzimy pełni optymizmu, gdyż udało nam się zarazić ideą profesjonalnej Grupy Marketingowej osoby odpowiadające za strategie marketingowe kluczowych graczy na rynku budowlanym oraz nieruchomości. Wspiera nas „Builder” oraz Światowe Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego (World Green Building Council). Rozpoczęliśmy również rozmowy z innymi profesjonalnymi organizacja-

24 Builder

Pora wziąć sprawy w swoje ręce!

Z branżą związany jestem od 1998 roku. The Rolling Stones grają już 50 lat... Cóż

to więc jest 15 lat? Taki okres daje jednak perspektywę do ocen i wniosków.

Budownictwo to złożony i newralgiczny segment gospodarki, na którego kondycję wpływa wiele czynników.

Pierwsi odbijamy się od dna, ale również nam pierwszym podwija się noga. Mikroi makroekonomia, kryzysy i boomy rynkowe, ruchy giełdowe, regulacje prawne, polityka, pogoda... To sieć naczyń wpływających na branżę. W tym wszystkim jest też człowiek – „materiał” również bardzo złożony.

Od 15 lat poznaję ludzi, których wiedza, pasja, poświęcenie i doświadczenie ukształtowały rynek. Nawet najlepszy produkt, technologia, system, osiedle etc. nie znajdzie nabywców, jeśli ci nie będą czuć „potrzeby posiadania”. W uświadamianiu potrzeb tkwi bowiem sekret sukcesu, a za sukcesem każdej marki i firmy stoją ludzie parający się marketingiem.

Często z boku, z tyłu, ale to oni właśnie budują potęgi rynkowe. Są nazwiska nierozerwalnie związane z danymi markami. Są nazwiska, przy których moje 15-letnie doświadczenie to „pikuś”. Są też „debiuty”, które na starcie budzą respekt. Dzięki tym ludziom marketing budowlany dziś a ten z początku lat 90. – to dwa zupełnie inne światy. Przysłowiowa cegła nie ma już kompleksów wobec Coca-Coli.

Cieszę się, że cykl debat marketingowych zapoczątkowany wiosną 2012 roku na łamach „Buildera” oraz rozmowy z Buro Happold, Philips Lighting, Colliers i WGBC zaowocowały powstaniem Grupy. Inicjatywa styczeń 2013

tworzona przez praktyków i z myślą o praktykach ma dużą rację bytu. Pora wziąć sprawy w swoje ręce!

Ewa Zwardoń

Magdalena Cieliczko Partner wspierający Grupy, Director Eastern Europe Marketing Colliers International

Współzałożyciel Grupy, Marketing Manager Philips Lighting Poland

doradcza z zakresu nieruchomości możemy wpływać na wzrost świadomości o potrzebie planowania strategicznego w marketingu, a także o ważności współpracy między marketingiem i sprzedażą. Spotkania Construction Marketing Group to także świetna okazja do budowania relacji biznesowych i uczenia się od najlepszych specjalistów w branży.

Aleksandra Wasilewska

Mimo krótkiego okresu działalności Grupa staje się już platformą do pozyskiwania kontaktów biznesowych i informacji o trendach na rynku.

Grupa skupiająca osoby zajmujące się marketingiem strategicznym na rynku nieruchomości komercyjnych powstała przede wszystkim z chęci doskonalenia siebie i branży, dzielenia się najlepszymi praktykami marketingowymi, ale również z czystej ludzkiej ciekawości poznania innych Marketingowców i zachęcenia ich do wyjścia poza własną firmę, nieograniczania się do spotkań jedynie z klientami.

Cieszę się, że mimo krótkiego okresu działalności Grupa staje się już platformą do pozyskiwania kontaktów biznesowych i informacji o trendach na rynku, zwłaszcza w zakresie budownictwa zielonego oraz podnoszenia kwalifikacji marketingowych przez uczestników spotkań.

Jestem przekonana, że to tworzenie wartości dodanej spowoduje w dłuższym okresie wzmocnienie rangi zarządzania strategicznego w organizacjach, których szefowie marketingu są członkami Grupy. A zyska na tym cała branża budownictwa i nieruchomości. styczeń 2013

Spotkania Construction Marketing Group to świetna okazja do budowania relacji biznesowych i uczenia się od najlepszych specjalistów w branży.

To jedyna tego typu grupa profesjonalistów na polskim rynku. Construction Marketing Group została stworzona dla specjalistów komunikacji w branży budowlanej i nieruchomości. Colliers International postanowiła zaangażować się i wspierać działania Grupy, ponieważ chcemy rozwijać nasze zawodowe kompetencje i móc konkurować w obszarze ciągle zmieniających się metod komunikacji marketingowej. Istnieją stowarzyszenia zajmujące się marketingiem konsumenckim, ale nie było do tej pory grupy wyspecjalizowanej w komunikacji do biznesu, a tym bardziej do branży nieruchomości. Początkowo nasze spotkania miały skupiać się na marketingu zrównoważonego budownictwa, ale okazało się, że istnieje potrzeba poszerzania wiedzy o wszelkich aspektach komunikacji w tym sektorze. Dlatego postanowiliśmy, wspólnie z założycielami, organizować comiesięczne warsztaty poświęcone jednemu aktualnemu tematowi z dziedziny marketingu, public relations, jak również wsparcia sprzedaży.

Cieszymy się, że jako pierwsza na rynku firma

Partner wspierający Grupy, PR Manager Eastern Europe Colliers International

CONSTRUCTION MARKETING GROUP Professional marketing group for strategical marketing in sustainable construction and real estate (Grupa marketingu strategicznego na rynku budownictwa zrównoważonego i nieruchomości komercyjnych) Misja Grupy: Poznanie się – networking osób zajmujących się marketingiem strategicznym, rozwojem biznesu oraz komunikacją na rynku B2B budowlanym i nieruchomości.

Edukacja branży budowlanej i nieruchomości na temat zrównoważonego rozwoju.

Budowanie i promowanie strategicznej roli marketingu oraz zrównoważonego rozwoju w branży budowlanej i nieruchomości.

Wierzę, że kompetencje i starania tej Grupy nadadzą komunikacji właściwą ważność i przełożą się na osiąganie strategicznych celów biznesowych.

Nowo powstała Grupa Marketingowa (Construction Marketing Group), działająca w branży budowlanej i nieruchomościowej, obejmuje swym zasięgiem także działania public relations. Uważam, że nasza branża zawsze potrzebowała zintegrowanych działań komunikacyjnych, szczególnie że reprezentuje firmy o szerokim wachlarzu usług: od architektonicznych, poprzez budowlane, producentów i pośredników materiałów, aż po firmy konsultingowe o zróżnicowanym, w ramach branży, profilu usługowym. To właśnie przedstawiciele działów komunikacji, PR i marketingu tych firm są zaproszeni do uczestnictwa w Construction Marketing Group. Myślę, że tak zróżnicowane środowisko biznesowe gwarantuje odmienne punkty widzenia

Integracja branży budowlanej i nieruchomości, na temat roli marketingu oraz znaczenia zrównoważonego rozwoju.

Założyciele i Partnerzy Grupy: • Założyciel: Katarzyna Chwalbińska-Kusek, Buro Happold • Współzałożyciel: Ewa Zwardoń, Philips Lighting; Dominik Suwiński, PWB Media (wydawca miesięczników „Builder” i „SportPlus”) • Strategiczny patron medialny: „Builder” • Patron merytoryczny: World Green Building Council • Partnerzy wspierający: Magdalena Cieliczko i Aleksandra Wasilewska, Colliers International Charakter Grupy: Grupa jest organizacją otwartą, na spotkania której może przyjść każda osoba z branży budowlanej i nieruchomości.

Spotkania są bezpłatne.

Za uczestnictwo w Grupie nie pobiera się żadnych składek.

Builder 25

strategie marketingowe oraz będzie inspirować do zastosowania różnych narzędzi komunikacyjnych. Wierzę, że Grupa stanie się doskonałą platformą biznesową i edukacyjną, która posłuży wymianie doświadczeń i pozwoli spojrzeć na własne działania z dalszej perspektywy. Liczę także, że wizerunek PR, który sam mocno ucierpiał ostatnimi czasy, zacznie odzyskiwać utracony prestiż i swoje pierwotne znaczenie właśnie między innymi dzięki działaniu takiej Grupy. Komunikacja powinna być przecież elementem zarządzania firmą, a jej nadrzędnym celem budowa długotrwałych relacji z otoczeniem, w tym oczywiście z naszymi Klientami. Szkoda, że dziś niejednokrotnie rola działu PR, nie wspominając o samym marketingu, sprowadza się do mechanicznego wysyłania informacji prasowych i wspierania działu sprzedaży. Wierzę, że kompetencje i starania tej Grupy nadadzą komunikacji właściwą ważność i przełożą się na osiąganie strategicznych celów biznesowych.

Dominika Czerwińska Patron merytoryczny Grupy, Manager Membership and Europe Network World Green Building Council

przodu, ale w dalszym ciągu boryka się z wyzwaniami takimi jak dalsze budowanie zielonej świadomości wśród firm zainteresowanych tą tematyką. Istnieje potrzeba wyjścia z rozmowami na temat zielonych budynków poza indywidualne organizacje w celu upowszechnienia zagadnienia zrównoważonego rozwoju. Wierzę, że w tym zakresie marketing może odegrać ogromną rolę.

Grupa stworzona z profesjonalistów zajmujących się marketingiem posiada ogromny potencjał do szerzenia informacji na temat zielonego budownictwa wśród branży budowlanej, jak również może pomóc w budowaniu świadomości wśród kluczowych osób decyzyjnych na rynku nieruchomości – inwestorów, właścicieli czy najemców.

Mam nadzieję, że kolejne spotkania Grupy zaowocują stworzeniem konkretnego planu działań, który pomoże wzmocnić rynek budownictwa zielonego w Polsce.

Ruch budownictwa zrównoważonego w skali światowej zrobił ogromny krok do

26 Builder

Andrzej Michalik Członek Grupy, Prezes Zarządu PRC Architekci

Henryk Kwapisz Członek Grupy, Public Affairs Manager Saint-Gobain Poland

Otrzymaliśmy impuls, teraz pora na konkrety.

Mam nadzieję, że kolejne spotkania Grupy zaowocują stworzeniem konkretnego planu działań, który pomoże wzmocnić rynek budownictwa zielonego w Polsce.

przedstawiciel World Green Building Council.

Otrzymaliśmy impuls, teraz pora na konkrety. Mamy wiedzę, doświadczenia, kontakty. Wierzę, że tak zacne grono będzie w stanie szybko stać się grupą referencyjną dla innych tego typu inicjatyw.

Tak jak zawsze, po etapie twórczego kreowania czas na plan działań. Ważne jest, aby włączyć w naszą inicjatywę te firmy, które rzeczywiście zaangażują się w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju w bardzo szerokim spektrum.

Grupa utworzona z inicjatywy Buro Happold daje gwarancję rzetelności i dynamiki działań. Przekrój firm zaangażowanych w działania inicjatywne zapewnia wymianę doświadczeń na bardzo wysokim poziomie merytorycznym. Ważne jest też, że współpracuje z nami

Grupa Marketingowa na rynku budowlanym i nieruchomości daje ogromne możliwości współpracy na polu reklamy, promocji oraz projektów marketingowych w naszej branży.

Dołączając do niej, kierowałem się wspólnym celem, który stoi przed wszystkimi uczestnikami, jakim jest realizacja projektów na najwyższym poziomie oraz korzyściami płynącymi z dzielenia się informacjami podczas cyklicznych spotkań.

Uważam, że inicjatywa jest jak najbardziej słuszna. Rynek budowlany i nieruchomości jest bardzo dynamiczny, wymaga szybkiej reakcji od uczestnika oraz nieustannego pogłębiania wiedzy.

Uczestnictwo w spotkaniach może wesprzeć działania uczestników na rynku oraz

pomóc w osiągnięciu obranych celów, w szczególności rozwoju firmy.

Każde spotkanie powinno spełniać trzy oczekiwania uczestników: wymianę informacji oraz poznanie nowości na rynku budowlanym i nieruchomości; wyczerpujące przedstawienie wybranego tematu, pogłębiające naszą wiedzę w tej branży; możliwość czerpania korzyści z tych informacji w rozwoju firmy.

Jakub Zagórski Członek Grupy, Marketing and Communication Manager Skanska Property Poland

Uczestnictwo w Grupie pozwala z różnych perspektyw spojrzeć na wyzwania dzisiejszego marketingu.

Grupa Marketingowa na rynku nieruchomości to unikalna inicjatywa. W jej ramach współpracują eksperci z firm, które na co dzień konkurują ze sobą, są kontrahentami i zabiegają o biznesowe korzyści dla swojej firmy. Ale właśnie dzięki temu uczestnictwo w Grupie pozwala z różnych perspektyw spojrzeć na wyzwania dzisiejszego marketingu.

A są one poważne, bo działamy w czasach kryzysowych i przy zawrotnym tempie zmian. Dlatego marketing musi być bardziej niż kiedykolwiek przemyślany, precyzyjny i strategiczny. Jestem przekonany, że wymiana pomysłów i wiedzy w ramach Grupy pomoże nam lepiej realizować cele i osiągać sukcesy. styczeń 2013

targi

Sięgnęli po złoto!

Wyróżnienia Złotego Medalu MTP przyznane!

Jury konkursu pod przewodnictwem prof. dr. hab. inż. Józefa Jasiczaka, zastępcy dyrektora Instytutu Konstrukcji Budowlanych Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Poznańskiej, Złote Medale MTP przyznało w tym roku 14 produktom.

O

złocone produkty będą prezentowane w Poznaniu na ekspozycji wystawców targów Budma, WinDoor-tech, Glass oraz CBS w dniach 29 stycznia – 1 lutego, a dodatkowo w „Strefach Mistrzów”, czyli na specjalnych stoiskach w pawilonach 3, 5 i 7, gdzie będzie można oddać głos na któregoś z laureatów. Jeszcze przez miesiąc po zakończeniu targów głosowanie będzie się odbywać także na stronie internetowej www. zlotymedal.mtp.pl. Produkt, który otrzyma największą liczbę głosów, zdobędzie prestiżowy tytuł „Złoty Medal MTP – Wybór Konsumentów” oraz specjalnie zaprojektowaną statuetkę.

Miłosz Zagórski

ZŁOTY MEDAL MTP – BUDMA 2013

System szalunków GEOPLAST z ABS GEOPLAST s.p.A., Włochy zgłaszający: INTER-BIS Group Joanna Wolak, Nowy Sącz pawilon 2, stoisko 1

SOLBET SMART – System Szybkiej Zabudowy SOLBET Sp. z o.o., Solec Kujawski pawilon 3, stoisko 47

Zdjcia arch. firm i MTP

Nowa generacja drewnianych okien do poddaszy VELUX typu GGL Grupa VELUX zgłaszający: VELUX Polska Sp. z o.o., Warszawa pawilon 5, stoisko 102

28 Builder

Prosty, innowacyjny sposób na szybkie i łatwe szalowanie, niewymagające użycia dźwigów. Umożliwia tworzenie: ścian, słupów, stropów.

Jest niezwykle trwały – jedna płyta może być eksploatowana ponad 150 razy. Uzyskana powierzchnia jest zupełnie gładka i nie wymaga dodatkowej obróbki, beton nie przylega do tworzywa, więc płyty można czyścić tylko za pomocą wody. Tworzywo, z którego wykonane są wszystkie elementy, jest odporne na warunki atmosferyczne oraz promieniowanie UV.

System składający się z poręcznych pakietów płytek z betonu komórkowego wraz z pianką do ich łączenia. Jego innowacyjność polega na jego wyjątkowej łatwości, szybkości i czystości aplikacji oraz wysokiej ergonomii, dzięki poręcznym do przewiezienia (nawet samochodem osobowym) pakietom. Zastosowanie systemu SOLBET SMART daje nieograniczone możliwości aranżacji wnętrz, a wykonana zabudowa jest wyjątkowo stabilna i mocna. Nigdy aranżacja wnętrz nie była tak prosta i tak inspirująca.

Drewniane okna VELUX GGL to więcej światła dziennego, większy komfort użytkowania, a także mniejsze zużycie energii. Dzięki ThermoTechnology™ w konstrukcji zredukowano współczynnik przenikania ciepła do Uw 1,2 W/m2Ki. Ta innowacyjna technologia oraz nawet o 10% większa szyba, zapewniają lepszy bilans energetyczny okna.

Bardziej smukłe profile skrzydła i ościeżnicy nadają mu elegancki wygląd. Oblachowanie zewnętrzne ma zaokrąglone kształty i mniej śrub.

Do montażu w dachach o nachyleniu 15-90° w każdym pokryciu, na standardowej lub obniżonej o 4 cm.

styczeń 2013

Lekki strop panelowy SMART 15/60, SMART 20/60 KONBET Sp. z o.o. Sp. k., Książ Wielkopolski pawilon 3, stoisko 48

Schody segmentowe ognioodporne – LMF FAKRO Sp. z o.o., Nowy Sącz pawilon 5, stoisko 63

Markiza elektryczna AMZ Solar FAKRO Sp. z o.o., Nowy Sącz pawilon 5, stoisko 63

Blachodachówka panelowa ARADPRU PRUSZYŃSKI Sp. z o.o., Warszawa pawilon 8, stoisko 35

Rolowana dachówka ICOPAL 3D ICOPAL VILLAS HUNGARIA Kft, Węgry zgłaszający: ICOPAL S.A., Zduńska Wola pawilon 7, stoisko 57

Kolektor słoneczny SOLARFOCUS CPC – S1 płaski próżniowy SOLARFOCUS, Austria pawilon 5, stoisko 21

styczeń 2013

SMART jest płytą strunobetonową o szerokości 60 cm, którą można układać z auta wyposażonego w lekki dźwig typu HDS. Strop wykonany z paneli SMART charakteryzuje się wyjątkowo krótkim czasem montażu. Sam montaż stropu jest prosty i nie zajmuje dużo czasu – do jego wykonania wystarczy dwóch pracowników, którzy mogą ułożyć strop jednej kondygnacji w dwie godziny! Lekki Strop Panelowy SMART wpisuje się idealnie w najnowsze trendy redukcji czasu inwestycji, przy zachowaniu najlepszych parametrów technicznych produktu.

Schody LMF to segmentowe schody ognioodporne, które zostały zaprojektowane, aby pogodzić surowe wymagania norm ogniowych z bezpiecznym i komfortowym dostępem do pomieszczeń strychowych.

Schody LMF przez 120 min (EI2 = 120 min wg EN 13501-2) zabezpieczają przed przedostawaniem się ognia i dymu zarówno od strony strychu jak i pomieszczenia, w którym zostały zamontowane. Schody te, jako jedyne na rynku, cechują się tak wysoką klasą odporności ogniowej, dzięki czemu mogą być stosowane w budynkach o podwyższonych wymaganiach w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

Markiza elektryczna AMZ Solar to odpowiednie połączenie skuteczności ochrony przed nagrzewaniem z najwyższym komfortem obsługi. Sterowanie pilotem lub całkowicie samoczynna, automatyczna obsługa w zależności od poziomu natężenia światła sprawiają, że z wyjątkową łatwością możemy chronić poddasze przed nagrzaniem.

Markiza AMZ Solar zapewnia do 8 razy skuteczniejszą ochronę przed nagrzewaniem w porównaniu z zasłonami wewnętrznymi. Umożliwia jednocześnie dopływ naturalnego światła i kontakt wzrokowy z otoczeniem.

Blachodachówka panelowa ARAD PRU to nowość w ofercie firmy Pruszyński Sp. z o.o. Jej główną zaletą, oprócz nowoczesnego kształtu oraz powłoki PURMAT z 30-letnią gwarancją, jest innowacyjny montaż, dzięki któremu maskowane są wszystkie użyte wkręty. Niewielkie, dwumodułowe arkusze ARADPRU zapewniają ułatwione magazynowanie oraz transport. Arkusze charakteryzują się ciętymi po fali brzegami, dzięki którym osiągnięto doskonałe przyleganie kolejnych paneli.

Unikalne pokrycie dachów skośnych produkcji Grupy Icopal. Łączy ono w sobie lekkość, szczelność i niezawodność tradycyjnych pokryć elastomerobitumicznych z estetyką dachówki ceramicznej. Dużym atutem RDI 3D jest również prostota montażu. Barwiona posypka mineralna tworzy na zewnętrznej powierzchni materiału przestrzenny wzór oddający różne rodzaje dachówek i powoduje pełne, trójwymiarowe odwzorowanie pokrycia. Zastosowane w RDI 3D materiały hydroizolacyjne oraz nośne pozwalają na udzielenie wieloletniej, pisemnej, Imiennej Gwarancji Jakości Icopal na niezawodną szczelność pokrycia dachu.

Firma SOLARFOCUS jest zaangażowana w badania, rozwój, produkcję i sprzedaż technologii przyjaznych dla środowiska oraz dostarcza kompletne i zintegrowane rozwiązania systemowe do wykorzystywania w prywatnych, komercyjnych jak i przemysłowych sektorach (2,9 – 420 kW) w zakresie: ogrzewania biomasą (kotły na pelet, zrębki, drewno oraz kotły typu kombi), instalacji solarnych (kolektor płaski próżniowy CPC oraz Sunnyline), technologii magazynowania.

Wieloletnie doświadczenie w produkcji kotłów na biomasę oraz technologii solarnej (początek lat 90.) sprawiło, że firma SOLARFOCUS stała się liderem na rynku.

Builder 29

targi

Pasywne drzwi zewnętrzne drewniane „STOLTERM” PPHU STOLPAW – BIS Marcin Pawlak, Pawłów pawilon 3a, stoisko 13

Kolekcja STOLTERM to pasywne drzwi drewniane, produkowane przez firmę STOLPAW. Innowacyjność tej konstrukcji polega na nowatorskiej produkcji wielowarstwowego panelu termoizolacyjnego, który zbudowany jest z Aerożelu Porogel Medium SPACELOFT o współczynniku przenikalności cieplnej λ = 0,014 W/m2K oraz pianki Koltherm o współczynniku λ = 0,021 W/m2K. Dzięki nowatorskim rozwiązaniom uzyskano wyjątkowo niski współczynnik przenikalności cieplnej drzwi STOLTERM na poziomie UD = 0,72 W/m2K

ZŁOTY MEDAL MTP – WINDOOR-TECH 2013

Centrum obróbcze SBZ 609 ELUMATEC GMBH, Niemcy zgłaszający: ELUMATEC POLSKA sp. z o.o., Września pawilon 5, stoisko 144-146

12 – osiowe centrum obróbcze QUADRA L1 EMMEGI GROUP, Włochy Dystrybutor w Polsce R & D TECH Sp. z o.o., Zielona Góra zgłaszający: R & D TECH Sp. z o.o., Zielona Góra pawilon 5, stoisko 175

Okno Passiv – line ULTRA Firma ADAMS H. Pędzich, Mrągowo pawilon 9, stoisko 15

System aluplast Ideal 800 ALUPLAST Sp. z o.o., Poznań pawilon 5A, stoisko 14

30 Builder

Centrum SBZ 609 sterowane jest komputerem z zastosowaniem najnowszego oprogramowania oraz spełnia najnowsze wymogi ekologiczne poprzez wyposażenie w nowoczesne układy odprowadzania odpadów z procesu technologicznego. Centrum cechuje opatentowane rozwiązanie dwóch stacji obróbczych działających w jednym cyklu. W związku z tym uzyskujemy większą wydajność i precyzję obrabianych sztab profili. Stosowanie do napędu energooszczędnych silników najnowszej generacji zdecydowanie obniża zużycie energii.

Wydajność Centrum Obróbczego SBZ 609 to około 120 jednostek okiennych x 6 szt. SBZ 609 = 720 jednostek Quadra L1 – najbardziej zaawansowane centrum obróbcze, z automatycznym magazynem załadunkowym i chwytakiem profilu sterowanym numerycznie. Moduł frezujący posiada do 6 elektrowrzecion – każde 5,6 kW – zamontowanych na obrotowej, innowacyjnej jednostce, która może się obracać o 360°, umożliwiających obróbkę profilu pod dowolnym kątem. Unikalny system wycofania wrzeciona pozwala na obróbkę profili o dużym przekroju. Trzyosiowa jednostka tnąca z tarczą 600 mm umożliwia cięcia złożone. Maszyna posiada magazyn rozładunkowy na gotowe elementy Passiv - line ULTRA uzyskał współczynnik przewodnictwa cieplnego dla okna referencyjnego Uw = 0,5 (W/m2K), co oznacza, że jest produktem o rewelacyjnych parametrach termoizolacyjnych, prawie trzykrotnie „cieplejszym” oknem od standardowych rozwiązań dostępnych na rynku. W dobie drożejącej energii na rynku krajowym i światowym doskonale wpisuje się w ideę ograniczenia jej strat i jednocześnie niweluje wydatki domowe na ogrzewanie. Firma AdamS z radością wprowadza ten produkt na rynek, mając za cel dostarczenie okien, które będą dbały o ograniczenie strat ciepła, a jednocześnie spełniały najwyższe standardy jakościowe.

System aluplast Ideal 8000 to nowa propozycja firmy aluplast, w której duży nacisk położono na redukcję parametrów cieplnych. Możliwe to było dzięki zwiększeniu w serii Ideal 8000 głębokości zabudowy profili do 85 mm, sześciokomorowej budowie kształtowników oraz systemowi trzech uszczelek. Współczynnik przenikalności cieplnej profili Uf = 1,0 W/m2K sytuuje go w gronie rozwiązań o podstawowym znaczeniu dla inwestorów zainteresowanych budownictwem energooszczędnym. Możliwość stosowania energooszczędnych pakietów szybowych o szerokości do 59 mm pozwala na tworzenie okien charakteryzujących się bardzo niską przenikalnością cieplną.

styczeń 2013

budujemy zaufanie w biznesie

Dlaczego warto mediować

R

ealizacja kontraktów budowlanych jest przedsięwzięciem wieloetapowym i złożonym. Na każdym etapie wymaga ścisłej współpracy pomiędzy uczestnikami procesu, a więc: inwestorem, wykonawcami, podwykonawcami, projektantami i pozostałymi jednostkami zaangażowanymi w jego realizację. Podstawą tej współpracy są umowy zawierane pomiędzy firmami, określające zasady i warunki dotyczące relacji między nimi oraz sposobu realizacji kontraktu.

Najczęściej są to umowy zawierane pomiędzy inwestorem a wykonawcą,

Maja Grad-Czubrichowska

Członek Zarządu Fundacji Rozwoju Mediacji Mediator, prawnik, posiada doświadczenie zawodowe w audycie przedsiębiorstw. Prowadzi mediacje gospodarcze, cywilne, prawa pracy.

Ukończyła szkolenia z zakresu mediacji, negocjacji i rozwiązywania konfliktów. Wpisana na Listę Stałych Mediatorów przy Sądzie Okręgowym w Warszawie.

Czym charakteryzuje się ugoda mediacyjna?

Ugoda to dokument, który powstaje poprzez zbliżenie początkowych propozycji stron do takiego punktu, w którym wszystkie warunki są zbieżne. Zbliżanie tych stanowisk jest trudnym procesem, ponieważ rozwiązania prezentowane przez strony mogą być rozbieżne, a końcowa wersja ugody może znacząco różnić się od wcześniej proponowanych i rozważanych przez strony warunków.

Ugoda koncentruje się na kwestiach najważniejszych dla stron, a jej ustalenia zawsze dotyczą tego, co ma wydarzyć się w przyszłości. Skupiając się na przyszłości strony mogą uznać konflikt oparty na przeszłości za zamknięty. Ugoda w wielu przypadkach nie musi, a w niektórych wręcz nie powinna, wskazywać na przeszłe wydarzenia. Walorem ugody jest brak wskazania, kto jest odpowiedzialny za powstanie sporu, czyli strony same mogą oderwać się od przeszłości i „dzisiaj”, podpisując ugodę, skupić się na przyszłości.

32 Builder

generalnym wykonawcą a podwykonawcami, pomiędzy przedsiębiorcami, udziałowcami, wspólnikami, partnerami biznesowymi czy z klientami.

Źródła potencjalnych sporów

W tej sytuacji pojawianie się nieporozumień i konfliktów jest rzeczą naturalną i nieuniknioną. Dotyczą one między innymi opóźnień terminów realizacji inwestycji oraz zastrzeżeń co do jakości wykonanych prac i ich zgodności z projektem, a co za tym idzie nieoczekiwanych zmian w rozliczeniach finansowych pomiędzy stronami.

Powody nieprzestrzegania umów to nie tylko zmieniające się stanowiska partnerów, ale również czynniki zewnętrzne, takie jak: niestabilny rynek, zmiany w systemie prawnym i politycznym, niepewne i kosztowne mechanizmy egzekwowania umów, przepisy dotyczące przedsiębiorstw państwowych, wewnętrzne zmiany w organizacjach, powodujące zmiany w zarządzaniu, zdarzenia losowe np. kataklizmy, powodzie itp.

Stanowią one źródło potencjalnych sporów między partnerami, które często przeradzają się w długotrwałe konflikty, kończące się skierowaniem sprawy do sądu i trwającymi nawet kilka lat procesami sądowymi.

Koszty takich długotrwałych konfliktów to nie tylko finanse, ale także czas, zaangażowanie ludzi, utrata dobrego wizerunku firmy, utrata zaufania, zerwane kontrakty i relacje biznesowe.

Wspólnie wypracować porozumienie

Warto więc szukać rozwiązań na każdym etapie sporu, warto podejmować próby samodzielnego wyjaśnienia nieporozumień, warto negocjować i warto mediować. Gdy między przedsiębiorcami pojawiają się pierwsze nieporozumienia, a rozmowy prowadzone bezpośrednio między nimi nie przynoszą rezultatu, warto spróbować wyjaśnić sytuację na drodze mediacji.

Przedsiębiorcy, którzy zakończyli spory poprzez mediację, potwierdzają jej zalety i wskazują konkretne korzy-

Przedsiębiorcy, którzy zakończyli spory poprzez mediację, potwierdzają jej zalety i wskazują konkretne korzyści: oszczędność czasu i pieniędzy, poufność procedury, możliwość honorowego zakończenia sporu, zachowanie kontroli nad sposobem rozwiązania oraz utrzymanie relacji biznesowych.

Olga Widerszal-Piotrowska

Prezes Zarządu Fundacji Rozwoju Mediacji Mediator, socjolog, związana z biznesem. Od 2005 r. prowadzi mediacje gospodarcze, cywilne, prawa pracy. Ukończyła szkolenia z zakresu mediacji, negocjacji i rozwiązywania konfliktów. Wpisana na Listę Stałych Mediatorów przy Sądzie Okręgowym w Warszawie.

ści: oszczędność czasu i pieniędzy, poufność procedury, możliwość honorowego zakończenia sporu, zachowanie kontroli nad sposobem rozwiązania oraz utrzymanie relacji biznesowych.

Mediacja jest jedną ze skuteczniejszych metod rozwiązywania konfliktów pomiędzy stronami. Ułatwia zakończenie sporu i pozwala uniknąć realnych strat.

Także w sytuacji, gdy sprawa trafi już do sądu warto podjąć próbę polubownego zakończenia sporu. Mediacja umożliwia wyjaśnienie i zamknięcie wszystkich kwestii spornych pomiędzy stronami, w tym także dotyczących innych spraw sądowych.

Z punktu widzenia interesów stron istotna jest możliwość zawarcia ugody styczeń 2013

mediacyjnej. Ugoda zawarta przed mediatorem po zatwierdzeniu jej przez sąd ma moc ugody sądowej. Musi być zgodna z prawem, jednak strony mogą zastosować w niej takie rozwiązania, na które nie byłoby miejsca w postępowaniu sądowym.

W mediacji strony same decydują o treści ugody, a podpisując ją, dobrowolnie zobowiązują się do jej realizowania. Wypracowanie własnego rozwiązania i zawarcie ugody przed mediatorem zwiększa szanse na przestrzeganie jej postanowień przez strony i uniknięcie egzekucji komorniczej.

Czas, pieniądze i dobre kontakty

W sprawach gospodarczych bardzo ważna dla obu stron jest szybkość zakończenia sporu. Mediacja umożliwia szybsze rozwiązanie konfliktu, dzięki czemu pozwala zaoszczędzić czas i uniknąć kosztów związanych z długotrwałym procesem sądowym (opinie biegłych, obsługa prawna, potencjalne odsetki itp.). Przyspiesza dokonanie rozliczeń z kontrahentami.

Zawarcie ugody przed mediatorem i zatwierdzenie jej przez sąd, jest podstawą do zwrotu ¾ uiszczonego wpisu sądowego.

W mediacji strony koncentrują się na wspólnym poszukiwaniu rozwiązania.

Mediator organizuje proces mediacji i pomaga w prowadzeniu konstruktywnej rozmowy. Wypracowanie warunków porozumienia, zakończenie sporu, a niekiedy kompleksowe rozwiązanie kilku spraw ułatwia utrzymanie dobrych relacji biznesowych oraz lepszą współpracę między przedsiębiorcami m.in. w zakresie realizacji

kontraktu. Poprzez udział w procesie mediacji strony uczą się efektywnego rozwiązywania sporów, co daje szansę na wprowadzenie w przyszłości konstruktywnych zmian we współpracy między nimi.

Wizerunek firmy

Warto pamiętać o tym, że sposób, w jaki firma radzi sobie w sytuacjach konfliktowych, jak rozwiązuje spory, jak traktuje swoich partnerów biznesowych, klientów i pracowników, ma wpływ na jej wizerunek i postrzeganie przez otoczenie.

Okazuje się, że firmy rozwiązujące konflikty na drodze mediacji, dążące do szybkiego zakończenia sporów i wypracowania porozumienia uwzględniającego interesy obu stron, częściej postrzegane są przez potencjalnych partnerów biznesowych i klientów jako firmy odpowiedzialne i godne zaufania.

Mediacja zapewnia poufność. Wszelkie informacje przekazane podczas procesu mediacji są objęte tajemnicą i nie mogą być przekazywane żadnej instytucji ani osobie prywatnej. Zapewnia to stronom swobodę rozmów i pozwala skoncentrować się na merytorycznym rozwiązaniu problemu.

Mediacja pomaga też w zapobieganiu przyszłym konfliktom. Warto zadbać o to już na etapie zawierania kontraktu.

Wystarczy umieścić w umowie między partnerami biznesowymi klauzulę mediacyjną, w której strony zobowiążą się, że w przypadku zaistnienia sporu między nimi, w pierwszej kolejności podejmą próbę rozwiązania go na drodze mediacji.

Autorka jest Prezesem Zarządu Fundacji Rozwoju Mediacji

WARTO MEDIOWAĆ budujemy zaufanie w biznesie to ogólnopolski program o charakterze informacyjnym i promocyjnym, skierowany do firm i instytucji, którego celem jest popularyzacja mediacji – skutecznej metody rozwiązywania sporów i konfliktów w biznesie.

Aby zostać uczestnikiem programu wystarczy zadeklarować, że: 1. w przypadku sporu powstałego pomiędzy uczestnikiem programu, a jego partnerami biznesowymi lub klientami, w pierwszej kolejności podejmie on próbę rozwiązania tego konfliktu na drodze mediacji; 2. w tym celu, podpisując umowę z partnerami biznesowymi, zaproponuje umieszczenie w tej umowie klauzuli o rozwiązywaniu sporów na drodze mediacji.

Dołączając do programu: • Budujesz wizerunek rzetelnego i odpowiedzialnego partnera w biznesie.

• Zdobywasz zaufanie klientów i potencjalnych partnerów biznesowych.

• Pokazujesz, że dbasz o interesy swoich klientów, kontrahentów, pracowników i partnerów.

• Stawiasz na rozwój nowoczesnej, społecznie odpowiedzialnej firmy.

• Przyczyniasz się do promowania idei mediacji.

Szczegóły oraz deklaracja do pobrania na stronie: www.wartomediowac.pl Organizatorzy programu: Fundacja Rozwoju Mediacji, miesięcznik „Builder”.

www.fundacjamediacji.pl Fundacja Rozwoju Mediacji jest organizacją pozarządową, utworzoną przez mediatorów z wieloletnią praktyką w przeprowadzaniu postępowań mediacyjnych.

Naszym celem jest rozwijanie i propagowanie idei mediacji, jako metody rozwiązywania sporów sądowych i pozasądowych.

Podejmujemy szereg działań na rzecz rozwoju mediacji oraz alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR), a także upowszechniania wiedzy dotyczącej mediacji oraz różnych form jej wykorzystania. Prowadzimy mediacje w sprawach gospodarczych, cywilnych, rodzinnych, prawa pracy i ubezpieczeń.

W naszej pracy kierujemy się Standardami Prowadzenia Mediacji przyjętymi przez Fundację Rozwoju Mediacji.

styczeń 2013

Działamy także w innych obszarach: prowadzimy szkolenia, warsztaty i konsultacje. Nasz zespół stanowią doświadczeni mediatorzy, którzy ukończyli liczne szkolenia z zakresu mediacji, negocjacji i rozwiązywania konfliktów. Wpisani są na Listę stałych mediatorów Fundacji Rozwoju Mediacji prowadzoną przy Sądzie Okręgowym w Warszawie.

FUNDACJA ROZWOJU MEDIACJI 01-828 Warszawa, ul. Schroegera 82 lok. 100 (budynek DOMU NAUKI, wejście od ul. Przybyszewskiego, I piętro) telefon: 602 774 777 fax: (22) 834 50 51 e-mail: sekretariat@fundacjamediacji.pl, www.fundacjamediacji.pl

Builder 33

spółki budowlane na GPW

Branża mocno

przeceniona Mateusz Hyży

Starszy analityk inwestycyjny w Grupie Trinity S.A. Zajmuje się sporządzaniem wycen przedsiębiorstw oraz organizacją ofert prywatnych akcji. Od 2010 r. związany z Grupą Trinity S.A., kieruje pracą zespołu analityków.

Makler papierów wartościowych. Certyfikowany doradca w ASO. Absolwent studiów magisterskich na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu na kierunku Finanse i Rachunkowość, specjalizacja: globalne rynki finansowe.

Sektorowe indeksy spółek budowlanych i deweloperskich kolejny kwartał z rzędu zachowują się gorzej niż szeroki rynek akcji. Prognozowany, przyszłoroczny spadek rynku budowlanego na poziomie 7%, który ma powstać m.in. ze względu na ograniczenie wielkości inwestycji infrastrukturalnych, skłania wobec tego do refleksji: czy potencjał do dalszych spadków został już całkowicie wyczerpany?

34 Builder

K

ończący się rok 2012 był jednym z trudniejszych, o ile nie najtrudniejszym, dla branży budowlanej od wielu lat. Nierentowne projekty drogowe, erozja marż, upadłości, które według ostatnich danych dotknęły już 259 podmiotów z tegoż sektora, ostrożność banków w kredytowaniu nawet całkiem dobrych firm, to kilka kluczowych problemów podnoszonych przez samych budowlańców. Do tej sytuacji przyczyniło się budownictwo drogowe, które jeszcze kilkanaście miesięcy temu paradoksalnie było postrzegane jako motor napędowy wzrostu, a teraz stało się dla branży prawdziwym ciężarem. Mowa bowiem nie tylko o liderach konsorcjów, którzy popadli w kłopoty finansowe, ale również setkach drobnych firm, dla których zatory płatnicze oznaczają w najlepszym wypadku znaczne ograniczenie funkcjonowania, a w większości po prostu konieczność złożenia wniosku o upadłość.

Najwięksi na Giełdzie

Najwięksi budowlańcy notowani na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie nie mają powodów do zadowolenia – przynajmniej nie wszy-

scy. Sub-indeks sektorowy WIG-Budownictwo nieprzerwanie od marca pozostaje w trendzie spadkowym i choć w ostatnim okresie nastąpiło wyhamowanie spadków, a po nim lekkie odbicie, to jednak nadal pozostaje on 30% poniżej zamknięcia roku poprzedniego.

Nieco lepiej wygląda sytuacja dla indeksu branży deweloperskiej, gdyż dzięki ostatniemu odreagowaniu zdołał w roku bieżącym wyjść na 9% wzrost.

Dla porównania, w analogicznym okresie szeroki indeks rynku zanotował wzrost o 24%.

Na tle sektora da się wyróżnić podmioty, które nie dość, że zanotowały wzrost przychodów, to dodatkowo potrafiły poprawić również rentowność operacyjną.

Wydaje się, że tak gwałtowna reakcja inwestorów była początkowo pochodną problemów wybranych spółek, a dopiero później przybrała formę odwrotu od całej branży. Jeszcze bowiem do maja dynamika produkcji budowlanej była rosnąca. Dane za wrzesień pokazują jednak spadek w ujęciu rocznym (-9,5%) oraz miesięcznym (-2,0%).

Zmiana indeksów rynkowych w okresie styczeń-grudzień 2012 r. Źródło: gpw.pl

styczeń 2013

Osłabienie koniunktury widoczne jest również w publikowanych danych finansowych. W pierwszej połowie roku 20 spośród 33 spółek budowlanych obecnych na głównym parkiecie zanotowało spadek przychodów w porównaniu do analogicznego okresu bazowego 2011 r. Podobnie wygląda sytuacja, gdy pod uwagę weźmiemy notowane rentowności na działalności operacyjnej – zysku nie wykazało tutaj 16 emitentów.

Światło w tunelu

(okres styczeń-wrzesień) do użytku oddano 104,6 tys. mieszkań, co rok do roku daje wzrost o 20,5%. Jeszcze lepiej wygląda statystyka, jeżeli spojrzeć na podsegment lokali przeznaczonych do sprzedaży, bowiem tutaj wzrost wynosi aż 40,9% (41,8 tys. za 3 kw. 2012 vs 29,7 tys. w okresie porównawczym).

Rekordowa podaż mieszkań na rynku pierwotnym, z uwzględnieniem danych o zmniejszającej się liczbie pozwoleń na budowę -9,3% r/r oraz ilości rozpoczętych budowy -9% r/r mąci jednak pierwotny optymizm. W kontekście ciągle ograniczonego popytu póki co jeszcze nie prowadzi to do istotnych obniżek cen mieszkań, niemniej należy brać taką ewentualność również pod uwagę. Dla tego segmentu dobrą informacją jest z pewnością wynik grudniowego posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej, na którym zdecydowano po raz kolejny obniżyć stopy procentowe o 25 pkt. bazowych. Łączne przychody 22 giełdowych deweloperów w pierwszym półroczu wyniosły 2,18 mln zł. Poprawę na pozio-

mie sprzedaży zanotowało 9 z nich, spośród których największą dynamiką cechował się Robyg (+215,7%). Stratę operacyjną z kolei odnotowało 8 jednostek. Po tych informacjach widać, że sektor deweloperski radził sobie zdecydowanie lepiej niż sektor budowlany, co faktycznie znalazło przełożenie na kursy rynkowe. Choć również i jemu doskwiera problem z dostępem do finansowania.

Nieco lepiej wygląda rynek deweloperski. Łączne przychody 22 giełdowych deweloperów w pierwszym półroczu wyniosły 2,18 mln zł.

W obu segmentach nie można oczywiście klasyfikować jednako wszystkich spółek. W branży budowlanej każdego podmiotu nie można postrzegać jedynie przez pryzmat robót infrastrukturalnych – podobnie deweloperów.

Ci o korzystnie nabytym banku ziemi będą bardziej elastyczni w przypadku wystąpienia spowolnienia. W przypadku obu grup wydaje się, że na tak trudnym rynku przetrwają podmioty o dobrej sytuacji finansowej, stosunkowo mało zadłużone, charakteryzujące się ponadto dobrymi wskaźnikami płynności. Niestety, inwestorzy zdają się ignorować przynajmniej na razie ten fakt, preferując alokację kapitału w innych branżach.

Fot. arch. GPW

Oczywiście na tle sektora da się wyróżnić podmioty, które nie dość, że zanotowały wzrost przychodów, to dodatkowo potrafiły poprawić również rentowność operacyjną. Ciekawie ponadto prezentują się również spółki w ramach budownictwa kubaturowego.

Segment ten, obok projektów energetycznych oraz budownictwa kolejowego, wydaje się być światłem w tunelu dla całej branży. Póki co jednak jest ono chyba słabo dostrzegalne, gdyż nastroje w branży ulegają dalszemu pogorszeniu. Wskazują na to badanie PMR, ale także dane GUS-u, według którego indeks koniunktury budowlanej w październiku osiągnął poziom -26 (rok wcześniej było to -8). Niewiele już zatem brakuje do najgorszego wyniku z lutego 2009 roku.

Nieco lepiej wygląda rynek deweloperski. Według danych za 9 miesięcy,

Ciekawie prezentują się również spółki w ramach budownictwa kubaturowego. Segment ten, obok projektów energetycznych oraz budownictwa kolejowego, wydaje się być światłem w tunelu dla całej branży.

styczeń 2013

Builder 35

prawo

Dochodzenie roszczeń Łukasz Bernatowicz Partner zarządzający w Kancelarii Prawnej Bernatowicz, Komorniczak, Mazur Radcy Prawni i Doradcy Podatkowi sp. p.

Radca prawny z wieloletnim doświadczeniem w zakresie prawa cywilnego i handlowego.

Arbiter w Sądzie Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie. Ekspert prawny Business Centre Club w Warszawie. Sporządza opinie prawne na zlecenie Kancelarii Prezydenta Rzeczpospolitej oraz Kancelarii Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej.

Krzysztof Gładych Aplikant radcowski Kancelarii Prawnej Bernatowicz, Komorniczak, Mazur Radcy Prawni i Doradcy Podatkowi sp. p. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Posiada bogate doświadczenie w wewnętrznej obsłudze spółek kapitałowych w charakterze in-house, a także w obsłudze prawnej prowadzonej w Kancelariach Prawnych.

36 Builder

Roszczenia na linii inwestor – wykonawca oraz wykonawca – podwykonawcy oparte są o szereg różnych podstaw, zarówno tych wynikających z przepisów prawa, jak i ukształtowanych na bazie indywidualnych umów.

Dochodzenie tych roszczeń wiąże się najczęściej z długotrwałymi postępowaniami sądowymi. Wciąż niezwykle rzadko strony decydują się bowiem na polubowne rozstrzygnięcie swoich konfliktów w drodze ugody bądź rozstrzygnięcia sądu arbitrażowego.

R

elacja pomiędzy inwestorem i wykonawcą stanowi fundament procesu budowlanego. Kształtuje ją umowa o roboty budowlane, na podstawie której wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Wady podstawą roszczeń

W przypadku, gdy oddany budynek ma wady, w pierwszej kolejności należy dokonać analizy, czy mają one charakter istotny czy nieistotny. Rozróżnienie to skutkuje szeregiem odmiennych następstw.

Zgodnie z art. 637 §1 k.c., w przypadku wystąpienia wad (istotnych i nieistotnych), inwestor może żądać ich usunięcia, równocześnie wyznaczając wykonawcy odpowiedni w tym celu termin, z zastrzeżeniem nieprzyjęcia naprawy po jego upływie.

W sytuacji wad nieistotnych inwestor uprawniony jest wyłącznie do żądania obniżenia wynagrodzenia w „odpowiednim stosunku" do obniżonej wartości budynku. Gdy obiekt budowlany będzie miał wady istotne (które nie dadzą się usunąć albo wykonawca nie ma możliwości ich usunięcia bądź upłynął czas wyznaczony do ich usunięcia),

inwestor uprawniony jest nawet do odstąpienia od umowy.

Inwestorowi przysługuje także roszczenie odszkodowawcze – na podstawie art. 566 k.c. – dotyczące odszkodowania z tytułu szkód poniesionych z tego powodu, że budynek ma wady.

Bez powodu

Prawo odstąpienia istnieje również na podstawie art. 644 k.c. Inwestor może odstąpić od umowy w każdym czasie (nawet bez podania powodów). Zależy to więc tylko od swobodnego uznania inwestora, który może odstąpić od umowy na przykład wtedy, gdy straci zaufanie do wykonawcy lub nie jest zadowolony z jego usług. Należy jednak pamiętać, że inwestor, odstępując od umowy na podstawie art. 644 k.c., musi zapłacić wykonawcy całe umówione wynagrodzenie. Może je jedynie umniejszyć o kwotę, którą wykonawca zaoszczędził w wyniku nieponiesienia kosztów związanych z doprowadzeniem robót budowlanych do końca. Umniejszeniu nie podlega jednak ta część wynagrodzenia, która stanowi zysk

Inwestor może odstąpić od umowy, jeżeli wykonawca prowadzi roboty budowlane w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową. Powinien jednak najpierw wezwać wykonawcę do zmiany sposobu realizowania budowy oraz wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. styczeń 2013

wykonawcy – należy on mu się bowiem w całości. Wykonawca ma więc względem inwestora oczywiste roszczenie o wypłatę ww. wynagrodzenia.

Poślizg kosztuje

Na podstawie art. 635 k.c., inwestor może bez wyznaczenia terminu dodatkowego odstąpić od umowy przed upływem terminu do wykonania przedmiotu umowy, jeżeli wykonawca opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem robót budowlanych tak bardzo, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w umówionym terminie.

Uchybienia terminowe mogą być też podstawą do wypłaty obniżonego wynagrodzenia bądź żądania zapłaty odszkodowania lub kar umownych.

Inwestor, odstępując od umowy na podstawie art. 644 k.c., musi zapłacić wykonawcy całe umówione wynagrodzenie.

Wskazane uchybienia nie zawsze jednak muszą wynikać z zawinionego działania wykonawcy. Mogą być konsekwencją np. siły wyższej bądź opóźnień podmiotów trzecich, a nawet z winy samego inwestora. Pomimo powyższego, na tle niedotrzymanych terminów, rodzą się jednak największe konflikty pomiędzy stronami umowy, które znajdują swój finał zazwyczaj przed sądami powszechnymi. Dla przykładu, naruszenie terminu realizacji prac budowlanych to jedna z najczęstszych przyczyn sporów w wielu aktualnie prowadzonych inwestycjach drogowych. Szereg podnoszonych przez wykonawców roszczeń w stosunku do inwestora – tj.

Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, wynikających z niezapłaconego im wynagrodzenia, opiera się właśnie o nieterminową realizację prac.

Zdaniem GDDKiA, w przypadku nieterminowego zakończenia robót, wykonawcy tracą prawo do wynagrodzenia wynikającego z umowy bądź jego części, a nawet odpowiadają z tytułu kar umownych. Wykonawcy w tej sytuacji próbują bronić się poprzez wykazanie, że wszelkie opóźnienia nastąpiły nie z ich winy. Pomimo powyższego, tylko ok. 5% roszczeń zostało dotychczas uznanych przez GDDKiA. W pozostałym zakresie wykonawcy najczęściej obowiązani są do ponoszenia szeregu prawnych i ekonomicznych konsekwencji uchybień – które wynikają m.in. ze zbyt szerokich uprawnień inwestora oraz niedokładnych regulacji umownych wiążących strony. styczeń 2013

Roszczenia z tytułu rękojmi

W tym miejscu warto również wspomnieć o możliwościach wynikających z rękojmi. Uprawnienia te obejmują odstąpienie od umowy albo żądanie obniżenia wynagrodzenia. Powstają tylko wtedy, gdy inwestor zbadał z należytą starannością przedmiot umowy w chwili odbioru. Jeżeli jednak wad tych nie dało się wykryć i ujawniły się później, należy niezwłocznie zawiadomić o nich wykonawcę. Jeśli jednak strony w umowie ograniczyły odpowiedzialność z tytułu rękojmi, ograniczenie takie nie jest skuteczne w wypadku podstępnego zatajenia wady przez wykonawcę. Przewiduje trzyletni okres wygaśnięcia roszczeń z tytułu rękojmi (dotyczy tylko wad budynku – dla innych obiektów budowlanych termin ten wynosi rok).

Co może wykonawca?

Roszczenia dochodzone przez wykonawcę, odnoszą się, co do zasady, do żądania zapłaty wynagrodzenia.

Zgodnie z regulacjami prawnymi i postanowieniami umów, wykonawca w przypadku realizacji budowy ma prawo żądać całości należnego mu wynagrodzenia. Żądanie takie przysługuje mu również w sytuacji, gdy inwestor bezpodstawnie odstąpił od umowy lub samo odstąpienie od umowy przez wykonawcę spowodowane było zawinionym działaniem inwestora. W takich sytuacjach, wykonawcy zwyczajowo przysługiwać mogą też roszczenia o zapłatę odszkodowania w formie kary umownej.

Ponadto odpowiedzialność stron oparta jest także o ogólne zasady kontraktowe, jako odpowiedzialność względem kontrahenta za wszelkie szkody spowodowane nieprawidłowym wykonaniem umowy, opóźnieniem bądź zwłoką w wykonaniu świadczenia (art. 471 i następne k.c.). Odpowiedzialność ta dotyczy w szczególności ewentualnego umniejszenia wartości samego przedmiotu umowy, jak i dodatkowych wydatków, a także utraconych zysków.

Na linii wykonawca – podwykonawcy

Relacje pomiędzy wykonawcą i podwykonawcą nie odbiegają znacząco od wskazanych powyżej pomiędzy wykonawcą a inwestorem. Oczywista jest jednak pewna zamiana ról dotycząca wykonawcy. Niewątpliwą różnicą jest możliwość dochodzenia roszczeń przez podwykonawców solidarnie od wykonawcy i inwestora. W umowie o roboty budowlane, zawieranej pomiędzy in-

westorem a wykonawcą, strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie miał obowiązek wykonania osobiście oraz zakres robót, które mogą zostać wykonane za pośrednictwem podwykonawców. Zgodnie z art. 647(1) § 2 k.c., do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą wymagana jest zgoda inwestora. Brak zgody nie powoduje nieważności umowy wykonawcy z podwykonawcą, skutkuje jednak tym, iż umowa nie będzie rodzić solidarnej odpowiedzialności przewidzianej w art. 647(1) § 5 k.c. Wymóg wyrażenia zgody dotyczy także ewentualnych dalszych umów zawieranych przez podwykonawców z pod-podwykonawcami. W tym wypadku konieczna jest zgoda nie tylko inwestora, ale też wykonawcy. Gwoli wyjaśnienia, ww. odpowiedzialność odnosi się do zapłaty wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę – ochroną tą objęci są tylko podwykonawcy robót budowlanych.

Oznacza to, że wskazany podwykonawca uprawniony będzie do dochodzenia swoich roszczeń zarówno od wykonawcy (z którym związany jest stosunkiem umownym), jak i od samego inwestora.

Konkluzje

W związku z niezwykle skomplikowaną, kosztowną i wielopodmiotową strukturą procesów budowlanych, ważne jest, by wszystkie podmioty wykonywały swoje obowiązki zgodnie z przepisami prawa, umowami oraz sztuką budowlaną. Niezwykle istotne jest również przestrzeganie zasad należytej staranności m.in. inwestora przy odbieraniu obiektu budowlanego oraz wykonawcy przy analizie przekazanych mu dokumentów.

Wykonawcy najczęściej obowiązani są do ponoszenia szeregu konsekwencji, wynikających m.in. ze zbyt szerokich uprawnień inwestora oraz niedokładnych regulacji umownych wiążących strony.

Wszystkie podmioty powinny też – najlepiej z pomocą profesjonalistów – właściwie uregulować wiążące je umowy cywilnoprawne. Dobór odpowiednich terminów wykonania robót, zakresu odpowiedzialności podmiotów, możliwości odstąpienia od umowy czy też kwestii rozliczeń finansowych powinien być uregulowany w sposób dokładny, a także odpowiadający realnym możliwościom każdej ze stron. n

Builder 37

prawo

Joanna Marciniak Prawnik, DLA Piper

Specjalizuje się w kwestiach związanych z prawem nieruchomościowym.

W swojej praktyce skupia się w szczególności na prawnych aspektach transakcji i inwestycji budowlanych, w szczególności farm wiatrowych. Udziela wsparcia w pełnym cyklu inwestycji, począwszy od opracowywania projektów, uzyskania finansowania, a skończywszy na zarządzaniu istniejącymi nieruchomościami. Ponadto doradza klientom z różnych sektorów w sporządzaniu umów najmu powierzchni biurowych oraz zajmuje się ogólną analizą prawną w celu określenia stanu prawnego nieruchomości. Doradza także w zakresie środowiskowych aspektów procesu inwestycyjnego.

Paweł Białobok Prawnik, DLA Piper

Specjalizuje się w kwestiach związanych z prawem nieruchomościowym.

W swojej praktyce skupia się w szczególności na prawnych aspektach transakcji na rynku nieruchomościowym oraz na prawnych aspektach inwestycji budowlanych. Udziela wsparcia w pełnym cyklu inwestycji, począwszy od opracowywania projektów oraz uzyskania finansowania, a skończywszy na zarządzaniu istniejącymi nieruchomościami. Ponadto, doradza klientom z różnych sektorów w sporządzaniu umów najmu powierzchni biurowych oraz zajmuje się ogólną analizą prawną w celu określenia stanu prawnego nieruchomości.

Ekologiczne inwestycje zmiany w legislacji

Unia Europejska postawiła sobie za cel osiągnięcie do 2020 r.

20% udziału energii ze źródeł alternatywnych w bilansie energetycznym całej UE. W przypadku Polski ten współczynnik ma wynieść 15%. Realizacji wskazanych celów na polskim gruncie mają służyć projektowane zmiany w ustawodawstwie energetycznym oraz nowe przepisy dotyczące efektywności energetycznej budynków.

W

cielenie w życie powyższych celów stwarza wiele obowiązków nie tylko dla przedsiębiorców (w tym również przedstawicieli branży budowlanej), ale także dla gospodarstw domowych.

Najwięcej energii, wbrew pozorom, nie pochłania bowiem transport ani przemysł, lecz zaspokajanie potrzeb bytowych ludności. W Polsce najwięcej energii (ok. 32%) konsumują właśnie gospodarstwa domowe.

„Trójpak energetyczny”

„Trójpak energetyczny” To zbiór regulacji obejmujących Prawo energetyczne, Prawo gazowe oraz ustawę o odnawialnych źródłach energii. Zgodnie z resortowym projektem, ustawy wchodzące w skład „trójpaku energetycznego” miałyby wejść w życie 1 stycznia 2013 r.

Ustawa wprowadzająca tzw. „trójpak energetyczny” przewiduje również szereg zmian w ustawie z 7 lipca 1994 r.

Prawo budowlane.

38 Builder

Ministerstwo Gospodarki przedstawiło niedawno projekt ustawy zawierającej przepisy wprowadzające do planowanych regulacji składających się na tzw. „trójpak energetyczny”, obejmujący Prawo energetyczne, Prawo gazowe oraz ustawę o odnawialnych źródłach energii („Ustawa Wprowadzająca”). Zgodnie z resortowym projektem, ustawy wchodzące w skład „trójpaku energetycznego” miałyby wejść w życie 1 stycznia 2013 r. Niewykluczone jednak, że ze względu na konieczność przeprowadzenia konsultacji społecznych termin ten może nie zostać dotrzymany.

Należy wskazać, że Ustawa Wprowadzająca przewiduje również szereg

zmian w ustawie z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane („Prawo Budowlane”).

Ważne dla branży budowlanej

Z punktu widzenia przedsiębiorców z branży budowlanej najistotniejsze są zawarte w Ustawie Wprowadzającej zmiany w Prawie Budowlanym, zmierzające do uproszczenia procesu inwestycyjnego, w szczególności w odniesieniu do infrastruktury pozwalającej na wytwarzanie energii elektrycznej w instalacjach zamontowanych na przykład w domach jednorodzinnych.

Nowelizacja przewiduje zwolnienie z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę w przypadku budowy: • instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych i telekomunikacyjnych w obrębie budynków będących w użytkowaniu, • gruntowych, dolnych źródeł pomp ciepła, • urządzeń i instalacji o zainstalowanej łącznej mocy do 40 kW, wykorzystujących energię promieniowania słonecznego, • instalacji elektrycznych i cieplnych, a także w przypadku prowadzenia robót budowlanych polegających na: (I) montażu jednostek zewnętrzstyczeń 2013

nych pomp ciepła typu powietrze/woda lub powietrze/powietrze, (II) montażu urządzeń i instalacji o zainstalowanej łącznej mocy do 40 kW, wykorzystujących energię promieniowania słonecznego, (III) przebudowie instalacji elektrycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych.

Ustawa Wprowadzająca zawiera również zalecenie skierowane do jednostek sektora finansów publicznych, dotyczące stosowania w użytkowanych przez te podmioty nowych budynkach oraz istniejących budynkach poddawanych przebudowie lub przedsięwzięciu służącemu poprawie efektywności energetycznej, urządzeń wykorzystujących energię wytworzoną w instalacjach odnawialnego źródła energii, a także technologii mających na celu budowę budynków o wysokiej charakterystyce energetycznej.

Dyrektywa energetyczna

Kolejną istotną zmianą w legislacji z pogranicza energetyki i budownictwa ma być wprowadzenie do polskiego systemu prawnego rozwiązań Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2010/31/UE („Dyrektywa”), dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków.

Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie zobowiązanie, aby od 1 stycznia 2019 r. nowe budynki zajmowane przez sektor publiczny lub będące jego własnością stały się, w rozumieniu Dyrektywy, budynkami o niemal zerowym

styczeń 2013

zużyciu energii oraz aby do 31 grudnia 2020 r. wszystkie pozostałe nowe budynki (zajmowane przez prywatnych właścicieli) stanowiły budynki o niemal zerowym zużyciu energii.

Zgodnie z przepisami Dyrektywy, „budynek o niemal zerowym zużyciu energii” to obiekt o bardzo wysokiej charakterystyce określonej w załączniku do Dyrektywy. Konsumowana przez takie budynki energia powinna pochodzić w znacznym stopniu ze źródeł odnawialnych.

Zgodnie z Dyrektywą definicja „niemal zerowego zużycia energii” ma zostać opracowana przez każde z państw członkowskich UE we własnym zakresie, przy uwzględnieniu warunków panujących w danym kraju.

Kolejnym istotnym rozwiązaniem przewidzianym w Dyrektywie jest wprowadzenie obowiązku certyfikacji budynków często odwiedzanych przez ludność, w których instytucje publiczne zajmują powyżej 500 m2 powierzchni użytkowej. Po pięciu latach od wejścia Dyrektywy w życie obowiązek ten ma zostać rozciągnięty na budynki, gdzie instytucje publiczne zajmują powyżej 250 m2 powierzchni użytkowej.

Przepisy Dyrektywy mają zostać wprowadzone ustawą o charakterystyce energetycznej budynków oraz w drodze zmiany rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. Proces

legislacyjny w powyższym zakresie ma się zakończyć w przyszłym roku.

Należy również wskazać, że rozwiązaniem służącym spełnieniu wymagań Dyrektywy może być tzw. budownictwo pasywne. Budynki pasywne są tak skonstruowane, aby ograniczyć do minimum wydostawanie się ciepła na zewnątrz oraz aby czerpać energię i ciepło z wszelkich możliwych źródeł (w tym m.in. z paneli słonecznych czy pomp ciepła).

Takie konstrukcje przynoszą wymierne oszczędności. Tytułem przykładu należy wskazać, że biurowce pasywne do ogrzewania i chłodzenia zużywają ok. 15 kWh energii elektrycznej rocznie na metr kwadratowy powierzchni.

Dla porównania, zapotrzebowanie standardowego biurowca wynosi 120 kWh energii elektrycznej zużywanej na 1 metr kwadratowy powierzchni rocznie.

Prawidłowo funkcjonujący biurowiec pasywny powinien móc wygenerować z własnych odnawialnych źródeł (np. ze źródeł zasilanych energią słoneczną), energię elektryczną na oświetlenie klatek schodowych, ogrzewanie i wentylację. Dodatkowe źródła energii mogą służyć jedynie zaspokojeniu potrzeb dodatkowych odbiorników, takich jak na przykład sprzęt biurowy.

Czas pokaże, kiedy służące ekologicznemu budownictwu zmiany wejdą w życie. Na razie uczyniono jednak pierwszy krok w kierunku ich realizacji. n

Builder 39

debata

Ratujmy polskie W listopadzie ub.r. Business Centre Club w obecności mediów zorganizował publiczną debatę: „Ratujmy polskie budownictwo – Okrągły stół budownictwa”.

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele firm budowlanych w tym członkowie Komisji Budownictwa BCC, przedstawiciele stowarzyszeń branżowych i urzędów państwowych.

Publikujemy wybrane stanowiska.

Marek Zdziebłowski Budownictwo w Polsce stanowi 7% PKB i zatrudnia ponad 600 tysięcy osób. Każdego dnia dziesiątki osób zatrudnio-

dowlanych. Utratą pracy jest zagrożonych blisko 150 tys. osób. Rynek straci wykwalifikowanych pracowników, a budżet państwa wpływy z podatków oraz z tytułu ubezpieczeń społecznych. Zagrożenia dla

Marek Zdziebłowski

Przewodniczący Komisji Budownictwa BCC

Zdjęcia Ryszard Baranowski/ BCC

Konieczny jest dialog z przedsiębiorcami i gotowość do podjęcia niezbędnych działań doraźnych oraz strukturalnych. nych w tym sektorze traci pracę. Przez kłopoty finansowe ograniczają działalność firmy bez względu na wielkość i rodzaj prowadzonej działalności, a wiele z nich bankrutuje. Od początku 2012 roku upadłość ogłosiło ponad 200 firm bu-

40 Builder

polskiego systemu bankowego, z tytułu załamania na rynku budowlanym, mogą sięgać blisko 20 mld zł. Sytuacja staje się groźna dla całej gospodarki!

Szansa, jaką miały być dla polskiej gospodarki, w tym dla branży budowlanej, napływa-

Domagamy się od Premiera ratowania polskiego budownictwa. Z takim apelem członkowie BCC, reprezentujący branżę budowlaną, zwrócili się 14 września, w pierwszej kolejności, do ministra transportu budownictwa i gospodarki morskiej Sławomira Nowaka, zapraszając go do udziału w debacie nt. przyszłości budownictwa: „Ratujmy polskie budownictwo” – Okrągły stół budownictwa. Niestety apel pozostał bez odpowiedzi. Przez dwa miesiące uzgodnienie terminu debaty okazało się ponad możliwości Pana ministra.

Czy minister Nowak wystraszył się rzeczowej rozmowy ze środowiskiem przedsiębiorców, czy może nie podziela obaw przedstawicieli branży budowlanej, co do przyszłości tego sektora gospodarki. jące do Polski środki z budżetu UE oraz inwestycje związane z Euro 2012, jest marnowana. Premier Donald Tusk w swoim ostatnim expose zapowiedział kontynuację programu budowy dróg i przeznaczenie na ten cel w latach 2012-2015 43 mld zł oraz inwestycje kolejowe o wartości 30 mld. Polski rząd walczy o nowy budżet UE na lata 2014-2020 i uzyskanie ponad 70 mld euro na inwestycje.

Kryzys w Europie i zawirowania w strukturach UE nie mogą być wytłumaczeniem dla bezczynności władzy. Konieczny jest dialog z przedsiębiorcami i gotowość do podjęcia niezbędnych działań doraźnych oraz strukturalnych.

O zagrożeniach dla branży budowlanej alarmują od wielu miesięcy wszystkie organizacje reprezentujące firmy z różnych sektorów budownictwa. Bezskutecznie wzywają stronę rządową do podjęcia dialogu i ratowania polskiego budownictwa.

Inwestorzy, wydatkując środki publiczne, powinni w swoich działaniach kierować się przede wszystkim zagwarantowaniem realizacji interesu pu-

blicznego. Dlatego też powinni skupić się na kwestiach, jakości, trwałości, ekonomiki stosowanych rozwiązań oraz terminowego zakończenia zakontraktowanych robót i usług. Interes publiczny to również zrównoważony i stabilny rozwój firm biorących udział w procesie inwestycyjnym, miejsca pracy, wpływy do budżetu państwa z tytułu podatków oraz inne dodatkowe wypływy do kasy państwowej i samorządowej. To również podnoszenie konkurencyjności kraju.

W innych krajach członkowskich UE, inwestycje publiczne w infrastrukturę przyczyniły się do znaczącego i stabilnego rozwoju branży, wzmocnienia kapitałowego i technologicznego firm, wzrostu zatrudnienia, a przede wszystkim umożliwiły ekspansję firm krajowych na rynki europejskie i poza UE. W Polsce wręcz przeciwnie.

Firmy zostały wydrenowane z kapitału, pogorszyła się ich płynność finansowa, a w konsekwencji rentowność i konkurencyjność. Część z nich zbankrutowała albo za chwilę zbankrutuje. styczeń 2013

budownictwo Jacek Sadowy Jednym z głównych problemów realizacji procesu budowlanego jest przede wszystkim właściwe i umiejętne ukształtowanie praw i obowiązków stron kontraktu zamówienia publicznego. Urząd Zamówień Publicznych ma kompetencje do tego, by kształtować wzorce umów o zamówienia publiczne i zachęcać do ich stosowania. Podejmując inicjatywę pisania wzorcowej umowy o zamówienie publiczne, uważam, że taka umowa może pomóc zarówno zamawiającym, jak i wykonawcom.

Jej opracowanie usprawni realizację zamówień publicznych poprzez przede wszystkim danie zielonego światła instytucjom zamawiającym do stosowania pewnych klauzul.

Zdajemy sobie sprawę, że przygotowanie wzorca umownego ma sens tylko wtedy, gdy zaangażujemy w ten proces zarówno zamawiających, jak i wykonawców.

Ale to jest, w mojej ocenie, zaledwie część problemu.

Uważnie się wsłuchiwałem w diagnozę przyczyn obecnej sytuacji. Jeżeli mógłbym się pokusić o krókie podsumowanie, to pierwszą przyczyną jest duża konkurencja. Drugą pogorszenie płynności finansowej, trzecią brak dialogu między stroną publiczną a prywatną. Czwarta kwestia to przerzucanie całego ryzyka na wykonawców. Proszę zwrócić uwagę, że żaden z tych problemów nie dotyczy przepisów ustawy pzp. Pytanie, czy to właśnie w prawie należy upatrywać głównej przyczyny obecnych zjawisk?

Proszę zwrócić uwagę, że to prawo jest elastyczne, przewiduje szereg instrumentów, które instytucje zamawiające mogą wykorzystywać. Oczywiście należy postawić pytanie: czy i jak są one wykorzystywane?

Podkreślam również, że kryteria wyboru ofert inne niż cenowe mogą być używane, prawo tego nie zabrania. Natomiast cena jako jedyne kryterium

Jacek Sadowy

Prezes Urzędu Zamówień Publicznych

Rozważając kwestię braku stosowania wzorcowych umów FIDIC, doszliśmy do wniosku, że z racji tego, iż ta umowa jest przygotowana przez wykonawców, w instytucjach zamawiających pojawia się naturalny mechanizm daleko posuniętej ostrożności w stosowaniu pewnych klauzul. styczeń 2013

Tomasz Rudnicki

Zastępca Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad

Skoro płacimy 80 mln jednemu wykonawcy, to chcemy tylko, by pokazał dokument lub oświadczenie, że uregulował należności wobec wszystkich, którzy z nim współpracują. przy dobrze przygotowanej specyfikacji warunków zamówienia i umowie nie jest wcale takim złym rozwiązaniem. Stosowanie innych kryteriów nie ogranicza ryzyka związanego ze składaniem niskich cen w postępowaniu o zamówienie publiczne. Problem jest o wiele bardziej złożony. Dotyczy przede wszystkim weryfikacji wykonawców na etapie realizacji zamówienia publicznego i tutaj prawo zamówień publicznych przewiduje możliwość odrzucenia ofert z rażąco niską ceną. Nie jest to łatwe, ale możliwe.

Chciałbym podkreślić, że pzp nie reguluje kwestii wykonywania umów o zamówienie publiczne, dotyczy ono wyłącznie sfery wyboru wykonawcy. Pytanie, czy nie rozszerzyć zakresu stosowania pzp również o kwestie wykonywania umów. W tym kierunku będziemy zmierzać. Jest już dzisiaj projekt ustawy o zmianie ustawy pzp, który będzie regulował chociażby kwestie związane z podwykonawstwem. Widzimy potrzebę, by

prawo regulowało w sposób szerszy kwestie związane z realizacją umów, chociażby poprzez rozciągnięcie odpowiedzialności solidarnej nie tylko na podwykonawców robót budowlanych, ale również na dostawców czy usługodawców.

Tomasz Rudnicki Zacznę od elementów sporu i próby zawierania ugody. Około pół roku temu wprowadziliśmy procedurę – składającą się z 10 punktów – ułatwiającą dochodzenie do ugody pomiędzy zamawiającym a wykonawcą.

Wzmocniliśmy ten element, bo jesteśmy zwolennikiem zawierania ugód przedsądowych i w tym roku kilka razy z tej opcji skorzystaliśmy z dobrym skutkiem. Okazuje się bowiem, że od chwili, gdy siadamy do stołu, do momentu, kiedy zawieramy ugodę, mija tylko około dwa miesiące.

Co do warunków FIDIC to nie są one bardzo precyzyjne.

My je stosujemy, czasami modyfikując. Chciałbym w tym

Builder 41

debata miejscu zwrócić uwagę tylko na dwie klauzule. Pierwsza ma numer 13.2 i ją przywracamy, dokładniej chodzi o inżynierię wartości. Doszliśmy do wniosku, że nie wykorzystujemy możliwości, które tkwią w tej klauzuli, a chcemy ją na tyle zmodyfikować, aby była obecna w każdym kontrakcie.

W przypadku projektu w systemie „projektuj i zbuduj”, pomimo że jest ona zapisana, to nie funkcjonuje, bo na kontraktach w tym systemie nie ma problemu inżynierii wartości. W sytuacjach kiedy mamy projekty tradycyjne, klauzula 13.2 jest możliwością dojścia do porozumienia. Chcielibyśmy w tej klauzuli zwró-

śmy pod uwagę kryterium czasu. Cóż się okazało po otwarciu ofert? Wszyscy wykonawcy zgłosili najkrótszy termin. I tak zdecydowała cena. Drugim rozwiązaniem było wprowadzenie kryterium długości gwarancji. Zarządziliśmy w pierwszym kroku, aby branża mogła płynnie do tego przejść, 5-letni okres gwarancji na autostrady, choć jako inżynier uważam, że powinno to być 30 lat, a dla obiektów inżynierskich nawet 100 lat.

W drugim okresie wprowadzamy 10-letni okres gwarancji. Przy danej wykonawcom możliwości wyboru wszyscy określili 10-letni okres i znów zdecydowała cena.

Marek Michałowski

Prezes Zarządu Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, Członek Rady Głównej BCC

Cieszę się, że prezes Sadowy mówi, że nad wieloma rzeczami są prowadzone prace. Ale w większości prawa używa się słowa „może”. Namawiam, piszmy zamiast niego „muszę”, a przynajmniej „powinienem”.

Słowo „może” u nas nie działa. cić uwagę na trzy elementy.

Pierwszy to koszt wykonania, jeżeli mówimy o różnych rozwiązaniach czy materiałach.

Drugim elementem jest koszt utrzymania w długim okresie cyklu życia projektu, trzeci natomiast to trwałość. Jeżeli z analizy wyniknie, że możemy zastosować droższy materiał, który gwarantuje 30 lat trwałości i niskie koszty utrzymania, to na takie rozwiązanie będzie zgoda.

Odnosząc się do kwestii nowego kryterium, my takie kryterium już wprowadzaliśmy.

Przytoczę 2 przykłady z autostrad A4 i A1. W Rzeszowie i Krakowie, poza ceną, brali-

42 Builder

Kolejna kwestia to relacja wykonawca – podwykonawca i potrzeba modyfikacji kodeksu cywilnego art. 647. Solidarna odpowiedzialność dotyczy tylko zatwierdzonych podwykonawców. Oni otrzymują pieniądze i jest to skala 450 mln, tyle Generalna Dyrekcja zapłaciła w ramach Kodeksu Cywilnego za głównych wykonawców, którzy nie uregulowali płatności. Ponadto pojawił się problem usługodawców i dostawców. Nie czekając na zmianę prawa, wpisaliśmy w każdym z ostatnich kontraktów – most Grota-Roweckiego, Janki, autostrada A4 i autostrada A1 – punkt 4.4, który mówi, że

GDDKiA chce ochronić obie te grupy. Z trzech przypadków wykonawcy wszystkie zaskarżyli do Krajowej Izby Odwoławczej i udało im się wygrać 2 razy, w związku z czym musimy wykreślić te zapisy, innymi słowy nie mamy możliwości chronić dostawców i usługodawców. A my żądaliśmy tylko jednego, skoro płacimy 80 mln jednemu wykonawcy, to chcemy tylko, by pokazał dokument lub oświadczenie, że uregulował należności wobec wszystkich, którzy z nim współpracują.

Marek Michałowski Dlaczego jesteśmy w takiej sytuacji w jakiej jesteśmy, czyli anormalnej? W Polskę zostały wtłoczone ogromne pieniądze unijne, budżetowe, czyniąc z niej największy plac budowy w Europie, a branża budowlana leży na kolanach. Po pierwsze, nie mieliśmy wyobraźni.

Polska jako całość nie przygotowała się do wchłonięcia tak ogromnych pieniędzy. Nie przygotowaliśmy odpowiedniego oprzyrządowania prawnego, nie przygotowaliśmy kadry, nie zastanowiliśmy się nad głównymi barierami.

Druga sprawa, wygraliśmy Euro 2012 i nagle się okazało, że pieniądze musimy wydać już nie do 2014, tylko do 2012.

Zaczęto więc stawiać wykonawcom kompletnie nierealne terminy, by pokazać politycznie, że cały program będzie gotowy na czerwiec 2012 roku. Jak jest – widzimy. Do tej pory realizuje się większość inwestycji. Efekt był taki, że realizowaliśmy coś w obłędnie krótkim czasie.

Zostały popełnione też podstawowe błędy prawne. Nie daje się bowiem prawa nigdzie w Europie inwestorowi z dowolnego kształtowania umowy. W Polsce umowy, które nazywają się dzisiaj FIDIC, są kompletną karykaturą. Jakbyśmy FIDIC wdrożyli w czystej postaci, to spokojnie 80% problemów przy realizacji budowy udałoby się rozwiązać.

I namawiam prezesie Sadowy, że jeśli pracujecie nad wzorem umów, to on nie może być dowolny. Bo gdy będzie skonstruowany na zasadzie „możecie go stosować”, to jak znam nasze środowisko urzędników, zakombinują znów tak, że będzie to FIDIC wykręcony na wszystkie możliwe strony.

Kolejna fatalna, według mnie, rzecz. Są firmy, które powinny budować elektrownie, firmy które powinny budować autostrady, fabryki, mosty itd. Są też firmy, które powinny być ich podwykonawcami. Otwarcie rynku autostrad dla wszystkich spowodowało to, co spowodowało.

Nie było żadnej weryfikacji wykonawcy. Jeżeli do tego dołoży się obłędny termin i najniższą cenę, to musi się skończyć katastrofą. I dzisiaj podwykonawca dość jednoznacznie mówi: jak inwestor wybrał danego wykonawcę na generalnego wykonawcę, to ja mam prawo uważać, że jest on rzetelny. W Niemczech kontrakt na odcinki 100‑kilo­ metrowe może wygrać 3-4 firmy, na odcinki 50-kilometrowe kolejnych 5 firm, itd. Ogółem dla Generalnej Dyrekcji pracuje nie więcej niż 30 firm.

Ile pracuje dla GDDKiA w Polsce – 130. I tym się chlubią, że wszyscy mogą startować, oby dali tylko najniższą cenę.

Pieniądze na inwestycje ma przede wszystki inwestor, on płaci generalnemu wykonawcy, który z kolei opłaca podwykonawcę itd. Nie da się tego sznurka ustawić inaczej. Jeżeli w tej chwili słyszę, że praktyka ma być taka, że „ja ci zapłacę generalny wykonawco, jak ty mi udowodnisz, że najpierw zapłaciłeś podwykonawcy”, no to się pytam, skąd on ma wziąć pieniądze. Szczególnie, że w samych sporach sądowych jest ponad 6 mld. To są spory z ostatnich 2-3 lat. Ile w tym czasie GDDKiA przerobiła?

Około 40 mld. Co to oznacza?

15% wszystkich wykonanych robót przy marży zerowej jest w sporze. To jak można utrzymać płynność finansową?

W tej sytuacji protezy typu styczeń 2013

­„będziemy pomagać podwykonawcom, bo wykonawca was oszuka” – nie są prawdą.

W większości przypadków generalny wykonawca nie płaci wtedy, gdy popadł w ogromne problemy w rozliczeniach z inwestorem. Jeżeli nie ustawimy tego procesu prawidłowo, tak jak jest na całym świecie, a zaczniemy stosować protezy, to nie uleczy to żadnej z chorób, które drążą dzisiaj branżę budowlaną, a czeka nas przecież kolejna partia pieniędzy.

Roman Nowicki Budownictwo mieszkaniowe to potężny rynek, wart rocznie ok. 50-60 mld zł. Z tego rynku wpływa około 10‑12 mld zł do budżetu państwa, które na budownictwo dla najbiedniejszych rodzin wydaje ok.

1-1,5 mld zł. Łatwo obliczyć, że państwo na tym sektorze zarabia, dlatego powinno o niego dbać, tymczasem w ciągu 20 lat programy mieszkaniowe na skutek zmian politycznych i niestabilności poglądów zostały wykonane średnio w 20%. Polska w mieszkalnictwie jest na ostatnim miejscu w Europie prawie we wszystkich wskaźnikach.

Kongres Budownictwa przygotował 2 lata temu rezolucję w sprawie Narodowego Pro-

gramu Mieszkaniowego. Nie chodziło o dodatkowe pieniądze z kasy państwa, ale wyłączenie kadencyjności w działaniach na tym rynku, innymi słowy, o wyłączenie polityków z decyzji doraźnych, często bardzo błędnych. Ten program po wielkich zmaganiach w sejmie nie został przyjęty w taki sposób, w jaki sobie wyobrażaliśmy.

W około 95% budownictwo mieszkaniowe jest obecnie realizowane w formule prywatnej lub deweloperskiej. Tylko 5% to budownictwo w grupie dla rodzin najmniej zamożnych. Ten układ potwierdza brak długofalowej polityki mieszkaniowej, która by sprzyjała równomiernemu rozwojowi rynku. Ponadto w ostatnich 20 latach sprzedaliśmy za bezcen prawie milion mieszkań komunalnych, dlatego że dla samorządów ta kwestia jest dość niewygodna, a rząd w ogóle jej nie zauważył. Może dodam jak działają inne państwa w takich obszarach. Dla przykładu we Francji w 2006 roku podjęto 2 ustawy. Jedna ustanawiała na 6 lat program rozwoju budownictwa zarysowany w taki sposób, że jeżeli samorządy nie wykonają dodatkowych inwestycji w mieszkania w ciągu założonego czasu, to rodziny mają prawo je zaskarżyć.

Roman Nowicki

Prezes Kongresu Budownictwa

Dwie najistotniejsze kwestie to: Narodowy Program Mieszkaniowy, który wykluczy kadencyjność i nadmierną ingerencję polityków w sprawy budownictwa mieszkaniowego; oraz poprawienie polskiego prawa inwestycyjnego, które obecnie jest najgorsze w Europie. styczeń 2013

Konrad Jaskóła

były Prezes Zarządu Polimex‑Mostostal, Członek Rady Głównej BCC

Po pierwsze należy poprawić stopień i poziom przygotowania inwestycji, po drugie trzeba zweryfikować management realizujący projekty, ale po obu stronach – u zamawiającego i u wykonawcy.

Konrad Jaskóła Odpowiadając dyrektorowi Rudnickiemu na stałą kwestię dlaczego tyle problemów jest z podwykonawcami i z generalnymi wykonawcami, wyjaśniam, że przyczyna jest prosta – układ generalny wykonawca i podwykonawca dysponuje za małymi środkami finansowymi. Szczupłość środków finansowych wzięła się z wielu powodów, zaważyły m.in. najniższa cena jako jedyne kryterium, brak klauzuli waloryzacji, niedoskonałe projekty. Ponadto czas rozstrzygania sporów rozciąga się na ­lata, czyli kontrakt się już de ­facto skończył, a spór dalej trwa. Te czynniki spowodowały, że wyssano kapitał z firm. Szacujemy, że drogi i autostrady wypompowały z Polimexu około 650 mln złotych.

Druga sprawa, generalny wykonawca sponsorował skarb państwa, finansując kredytami komercyjnymi realizacje projektów. Standardem umowy było uzyskanie płatności za wykonany obiekt w terminie 100-120 dni. Na szczęście to się zmieniło, ale tamta dziura została. Dzisiaj deklaracja, że poprzez Agencję Rozwoju Przemysłu następuje instytucjonalne, rządowe wsparcie firm typu Polimex jest praktycznie rzecz biorąc naturalną

konsekwencją. Pieniądze zostały wyssane, więc trzeba by zbudować pomost, aby firma mogła dalej funkcjonować.

Po pierwsze zatem należy poprawić stopień i poziom przygotowania inwestycji, po drugie trzeba zweryfikować management realizujący projekty, ale po obu stronach – u zamawiającego i u wykonawcy. Należy zdecydowanie zluzować gorset regulacji i strach urzędników przed wykorzystywaniem już istniejących regulacji prawnych. Trzeba stworzyć system motywowania w obie strony, wynagradzać za dobre decyzje i karcić za decyzje nie podjęte lub złe.

Niezwykle ważna jest również umowa FIDIC, ale równoważnie wykorzystywana przez jedną i drugą stronę.

Przedstawione fragmenty podano w oparciu o nagranie zarejestrowane podczas konferencji.

Zorganizowana przez BCC konferencja zakończyła się ogłoszeniem manifestu, zawierającego postulaty i rekomendacje koniecznych zmian. Nie wprowadzenie zaproponowanych zmian spowoduje dalsze załamanie sytuacji w polskim sektorze budowlanym. Manifest jest dostępny na stronach: www.bcc.org.pl, www.ebuilder.pl

Builder 43

ZAPRASZAMY DO PRENUMERATY CZASOPISM!

Nowe kierunki dla budownictwa

12

WWW.EBUILDER.PL

Nr

Rok XVI (185) 5zł (w tym 8% VAT)

BUDownIcZowIE polsKIEgo sporTU

WARTO MEDIOWAĆ

budujemy zaufanie w biznesie

Kontrowersyjna energia

JAK BADANO

żelbetowe kielichy?

DEBaTa

2012

l ARCHITEKTURA

Nowe kierunki dla budownictwa

11

Nr

WWW.EBUILDER.PL

BIZNES l BUDOWNICTWO l

GRUDZIEŃ 2012

Rok XVI (184) 5zł (w tym 8% VAT)

BIZNES l BUDOWNICTWO l ARCHITEKTURA

ARCHITEKTURA

ARCHITEKTURA I DESIGN

nowa UsTawa

Robert Konieczny

Dążenie do zera

Gaz łupkowy i budownictwo

10 PAŹDZIERNIK 2012

arcHITEKTUra

Budynki podziemneBIZNES l

Rok XVI (183) 5zł (w tym 8% VAT)

BUDOWNICTWO l ARCHITEKTURA

DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA

i

GRUDZIEÎ

ANDRZEJ PTAK Postawmy budownictwo z powrotem na nogi Rozmowa z Prezesem Zarządu, Dyrektorem Generalnym Grupy Ożarów S.A.

Prezes Zarządu Bilfinger Berger Budownictwo S.A.

Przetargi

PIOTR konstrukcji KLEDZIK KrzySztof Janczura

PRAWNE PORZĄDKI

Jakość styropianu przewagą konkurencyjną

Builder

listopad 2012

firmy Somfy Sp. z o.o.

DARiuSz KARASińSKi

Prezes Zarządu Jordahl & Pfeifer technika Budowlana Sp. z o.o.

Rolba „n-ICE” i nie tylko

dodatek specjalny miesięcznika

Kompleks nie tylko dla studentów Multihala w skale Jeden obiekt, wiele emocji

CEMEX Polska Sp. z o.o.

Technologia, na której możesz polegać

Rozmowa ze Zbigniewem DanielcZykiem,

Zadaszenia i hale z materiałów Mehler Texnologies

Prezesem Zarządu n-ICE Group Sp. z o.o.

NR 11 (64) LISTOPAD 2012

Czeska firma HB Golf s.r.o. chce podbić polski rynek

NR 3(16) PAŹDZIERNIK 2012

O górach na nizinach Relacja z najważniejszego spotkania branży narciarskiej BezpieczeństwO w górach Między prawem a praktyką KOntrOle specjalne wyciągów i kolei linowych

stok przez cały rok

Niezwykła historia Malta Ski

Solidny partner

MAREK WRZAL Prezes Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

60 zł

cena brutto

q

=

NR

12 (65) GRUDZIEŃ 2012 5 ZŁ W TYM VAT 8%

ile zarobiliśmy na EURO 2012? nik krytykuje samorządy Promienniki sposobem na zimno

Mobilne obiekty sportowe

LIDERZY 2012 NAJLEPSZE FIRMY I SAMORZĄDY grudzień 2012 dodatek specjalny miesięcznika

0ODSUMOWANIE ROKU &ORUM 3YTUACJA W BRAN Y INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ 6)) 'ALA 3PORTOWEJ 0OLSKI

Realizacja roku – Termy Uniejów Rozmowa z Grzegorzem Wojciulem z firmy Anchem

według Dorrie Eilers, Dyrektor firmy Neptunus

BRE BANK SA 67 1140 2017 0000 4602 1287 8423

Zgadzam się na umieszczenie moich danych osobowych w bazie danych PWB Media Zdziebłowski Sp.J. z siedzibą w 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155 oraz na ich wykorzystanie w celach marketingowych i promocyjnych.

Jednocześnie PWB Media informuje, że przysługuje Państwu prawo do wglądu i poprawiania zgromadzonych danych zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. nr 133 poz 883 z 1997 r.

elektroniczną prenumeratę Buildera*

do zapłaty

=

Podajemy przepis na udaną imPreZę sPortową

Zbigniew boniek, nowy Prezes Polskiego Związku Piłki nożnej, o pomysłach na polską piłkę

PWB Media zo­bo­wią­zu­je się do wy­sta­wie­nia fak­tu­r y VAT i przesłania jej na ad­res po­da­ny na za­mó­wie­niu w ter­mi­nie 7 dni od da­t y wpły­nię­cia zapła­ ty na wska­za­ne po­w y­żej kon­to.

papierową prenumeratę Sportplusa x

Bäderbau w Polsce

stadion pod wodą, czyli narodowa kompromitacja

www.esportplus.pl

www.esportplus.pl

60 zł cena brutto

lat Berndorf

oraz po prze­sła­niu fak­sem lub pocz­t ą za­mó­wie­nia do wy­daw­cy: PWB Media Zdziebłowski Sp.J., ul. Rol­na 155/1, 02-729 War­sza­wa, tel. 22 853 06 87, fax 22 244 24 63, e­- ma­il: biuro@pwbmedia.pl

papierową prenumeratę Buildera x

10

Z AMÓWIENIE

e-mail

ilość prenumerat

Rok XVI (182) 5zł (w tym 8% VAT)

Za­mó­wie­nie zo­sta­nie zre­ali­zo­wa­ne po do­ko­na­niu wpła­ty na kon­to:

Niniejszym zamawiamy:

ilość prenumerat

str. 104

tel./fax

Stanowisko

Builder

wrzesień 2012

TINES na rynkach wschodnich Prezentacja firmy Tines SA i realizacji metra w Ałmacie

Rozmowa z Andrzejem Pietrasikiem, Burmistrzem Miasta Płońska

Imię i nazwisko adresata prenumeraty

q

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

Sportowy Płońsk

Adres do faktury (jeśli jest inny niż powyżej)

Deskowania kształtują inwestycje

rok Muchy zaczęło się? Rozpoczynamy dyskusję o kondycji branży recepta na wF Uwaga na chloR!

Adres do wysyłki (kod, miejscowość, ulica, nr)

q

budownictwo kolejowe

dodatek promocyjny miesięcznika wrzesień 2012

str. 40

5 ZŁ W TYM VAT 8%

Zamawiający: nazwa firmy lub imię i nazwisko osoby fizycznej

NIP

Czy metody wznoszenia nadążają za budynkami wysokimi?

Prezentacja rozwiązań firmy Peri Polska

NiezależNy i jedyNy w Polsce miesięczNik o iNfrastrukturze sPortowo-rekreacyjNej

Innowacje sPa & wellness

HALE NAMIOTY ZADASZENIA

DESKOWANIA i RUSZTOWANIA

Builder

NR 12 (65) GRUDZIEŃ 2012

„Sportplusa”: żłoBki Czy stadiony?

według Kuryłowicz

sportplus

Czas na Polskę!

RAdom ma nowy stadion

FORUm

ARCHITEKTURA

dodatek promocyjny miesięcznika

www.ebuilder.pl

Golf powszechny – da się? Ano!

o narodowy

płyt zespolonych

Budowanie sportowego społeczeństwa – relacja z gali Budowniczy Polskiego Sportu 2012

NiezależNy i jedyNy w Polsce miesięczNik o iNfrastrukturze sPortowo-rekreacyjNej

Zjeżdżalnie basenowe – pamiętajmy o bezpieczeństwie!

Szybko, widowiskowo i... bezpiecznie, czyli jak zbudować tor BMX

PROJEKTOWANIE

weGeTacja w sTudni dlaczego na polskich stadionach nie rośnie trawa?

5 ZŁ W TYM VAT 8%

5 ZŁ W TYM VAT 8%

Wojna

wrzesień 2012

NR 11(64) LISTOPAD 2012

EURO 2012 za nami Co dalej?

NR 9 (62) WRZESIEŃ 2012

sportplus

Specjalnie dla „Sportplusa”: mistrz olimpijski Tomasz majewski

w ramach PPP

październik 2012

str. 44 Prezentacja firmy

sportplus

miesięcznik w całości poświęcony tematyce związanej z projektowaniem, budową, modernizacją, wyposażeniem i utrzymaniem obiektów sportowych i rekreacyjnych, finansowaniem i zarządzaniem inwestycjami sportowymi.

drogi i mosty, geotechnika

Drogi betonowe: nowy impuls dla rozwoju infrastruktury?

Rozmowa z Dyrektorem Generalnym Fabryki Styropianu Arbet Sp. j.

NR 10 (63) PAŹDZIERNIK 2012

METRO

w kamerze

dodatek promocyjny miesięcznika

niezależne, nowoczesne i dynamiczne pismo środowiskowe, lider fachowej prasy budowlanej, ukazujące się co miesiąc od 1997 roku.

9 WRZESIEŃ 2012

BIZNES l BUDOWNICTWO l ARCHITEKTURA

GEOTECHNIKA

według Eurokodu 7 TERMOMODERNIZACJA

IntelIgentny budynek str. 52 Prezentacja rozwiązań

marketing, skuteczna sprzedaż Nr

w sieciach przesyłowych

drogowo‑mostowe

Inteligentny dom z Somfy

STRATEGIE Skuteczny

2020 WIODĄCY mIesIęCznIk Dla buDOWnICtWa, arChItekturY I bIznesu

Kluczowy Swoboda jest dialog architektury, perfekcja

êN ê

±ê êê Àê ê X ê Nê A ¸

FIRMY I LUDZIE SUKCESU

NR 9(182) WRZESIEŃ 2012

i

Jak uzdrowić budowlankę?

DROGOWA PERSPEKTYWA

Sopro Polska Knauf Bauprodukte Wienerberger Ceramika Budowlana

DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA GRUDZIEÎ

LUDZIE I FIRMY

Sopro Polska Knauf Bauprodukte Wienerberger Ceramika Budowlana

Builder

Zrównoważony czyli opłacalny

DESIGN

W BUDOWNICTWIE

­êꧦ

RYNEK PRACY W BUDOWNICTWIE

Nr

WWW.EBUILDER.PL

Usprawnić PPP

rEporTaż

RYNKI KONTRAKTY PIENIĄDZE

Projektowanie wnętrz W poszukiwaniu rynków zbytu

W interesie podwykonawców

Wienerberger Ceramika Budowlana

PRAWO

Builder

LISTOPAD 2012

WWW.EBUILDER.PL

DEBATA

DESIGN I BUDOWNICTWO

do zapłaty

x

ilość prenumerat

q

30 zł

=

cena brutto

ilość prenumerat

x

30 zł

cena brutto

=

elektroniczno-papierową prenumeratę Buildera*

do zapłaty

elektroniczną prenumeratę Sportplusa*

q

do zapłaty

x

ilość prenumerat

q

70 zł

=

cena brutto

do zapłaty

elektroniczno-papierową prenumeratę Sportplusa*

ilość prenumerat

x

70 zł

cena brutto

=

do zapłaty

Prenumerata obejmuje 12 kolejnych numerów począwszy od momentu dokonania opłaty. * wymagana jest rejestracja na www.ebuilder.pl lub www.esportplus.pl

Data

podpis

styczeń 2013

Razem można więcej – Zintegrowana Platforma LogiKal® Prezentacja nowości firmy Orgadata str. 48

dla budownictwa

Builder

Oprogramowanie

dodatek specjalny miesięcznika

Razem można więcej ® Zintegrowana Platforma LogiKal Branża konstrukcji ze stali i aluminium podejmuje kolejne wyzwania profesjonalistów. Ciekawą propozycją na rynku jest zintegrowane oprogramowanie z rodziny programów firmy Orgadata. Dla biur projektowych – LogiKal® Planner, a dla producentów – LogiKal®.

Mariusz Megier

stawiamy niektóre z jego najważniejszych nowych rozwiązań.

Aby umożliwić użytkownikowi szybszą, bardziej ekonomiczną i doskonalszą realizację projektów, zostały zmodyfikowane niemal wszystkie elementy oprogramowania. Ponadto zostanie wprowadzona nowa aplikacja mobilna LogiApp, umożliwiająca wymiarowanie bezpośrednio na budowie.

Poniżej przedstawiamy niektóre z innowacyjnych rozwiązań.

Segmentowanie fasad

PREZENTACJA Z OKŁADKI

Wiele z nowych rozwiązań wychodzi naprzeciw sugestiom profesjonalistów z firm z branży metalowej. Taką genezę ma chociażby innowacja wprowadzona w zakresie konstrukcji i produkcji fasad: obecnie istnieje możliwość wyodrębnienia z większego projektu fasady poszczególnych obszarów i traktowania ich jako samodzielnych elementów i pozycji. Kilka kliknięć wystarczy, aby je później powiązać w jedną całość.

L

ogiKal® Planner jest przeznaczony do przygotowania dokumentacji projektowej, wykonawczej i montażowej.

Umożliwia tworzenie konstrukcji fasad, okien i drzwi na platformie CAD (np. bezpośrednio w AutoCad), zestawienia materiałów oraz automatyczne generowanie rysunków wykonawczych profili oraz detali konstrukcyjnych w formacie dxf/ dwg. Ponadto program umożliwia przesyłanie plików wykonawczych i projektowych do firm produkcyjnych, wyposażonych w produkcyjną wersję programu LogiKal®.

48

Dzięki takiemu rozwiązaniu, firmy wykonawcze korzystające z usług zewnętrznych biur projektowych, mogą wykorzystywać efekty ich pracy, bezpośrednio w posiadanym programie produkcyjnym LogiKal®, który, poza funkcjami programu Planner, umożliwia dodatkowo wyceny stworzonych konstrukcji, obliczanie czasów produkcyjnych, sterowanie piłami i centrami obróbczymi CNC oraz szereg innych czynności związanych z procesem realizacji.

Ideą, która przyświecała autorom programu, było maksymalne

wykorzystanie potencjału intelektualnego współpracujących z producentami biur projektowych oraz sprowadzenie do minimum kwestii ręcznego transferu informacji między nimi. Uczestnicy procesu z jednej strony otrzymują narzędzie funkcjonujące na platformie CAD, z drugiej zaś otwarte do integracji z systemami finansowoksięgowymi, klasy ERP lub sterujących maszynami (platforma CAM).

W najbliższym czasie pojawi się na rynku długo oczekiwana 8. wersja oprogramowania LogiKal®.

Już teraz z przyjemnością przed-

Builder dodatek specjalny Oprogramowanie dla

LogiKal® Planner jest przeznaczony do przygotowania dokumentacji projektowej, wykonawczej i montażowej, konstrukcji fasad, okien i drzwi, zestawień materiałów, automatycznego generowania rysunków wykonawczych profili oraz detali konstrukcyjnych, umożliwia przesyłanie plików wykonawczych i projektowych do firm produkcyjnych, wyposażonych w program LogiKal®. budownictwa

styczeń 2013

Dla celów kalkulacji projekt fasady jest traktowany całościowo.

W fazie produkcji projekt można dowolnie podzielić, na różne elementy składowe. Następnie oprogramowanie LogiKal® tworzy do poszczególnych pozycji fasady odrębne zlecenia wewnętrzne, obejmujące wszystkie elementy składowe np. listwę dociskową, maskownicę, łącznik T, słup lub rygiel. Ogromną zaletą tego rozwiązania, jest możliwość szczegółowego rozplanowania i utworzenia całej fasady. Do fazy produk-

cji fasadę można podzielić na poszczególne segmenty i wykonywać je w miarę postępu prac budowlanych tak, jak ma to zazwyczaj miejsce w praktyce. Pozwala to oszczędzić sporo czasu, poświęcanego do tej pory na modyfikację gotowych elementów w zakładzie lub na placu budowy.

Nowa mobilna aplikacja do wymiarowania

To rozwiązanie otwiera nowe horyzonty. Elementy oprogramowania LogiKal® można zaimportować do iPad'a lub iPhone'a i zabrać ze sobą na budowę. Na miejscu można obejrzeć i modyfikować wszystkie ważne dane, uzupełniać je notatkami i zdjęciami. Zgromadzone informacje można wyeksportować do programu LogiKal® po powrocie do biura lub bezpośrednio z placu budowy w trybie online W ten sposób robota papierkowa należy już do historii. Z korzyścią dla szybkości pracy i bezpieczeństwa, eliminujemy wprowastyczeń 2013

dzanie danych ręcznie. Rozwiązanie to pozwala na wykluczenie błędów podczas manualnego przenoszenia danych.

Możliwość jednoczesnej pracy na dwóch monitorach

Teraz aplikację LogiKal® będzie można używać jednocześnie na dwóch monitorach. Podczas gdy na jednym monitorze użytkownik pracuje za pomocą LogiKal® nad jedną pozycją, na drugim może on wyświetlać np. inne pozycje lub dane dotyczące projektu.

Dokumentacja realizacji projektu

Strona główna programu została zmieniona i posiada wiele nowych funkcji. Jedną z nich jest dokumentowanie przebiegu projektu.

Podczas dużego projektu modyfikacje są na porządku dziennym.

Teraz aplikacja LogiKal® pozwala na śledzenie procesu wprowadzania modyfikacji. Dzięki tej nowości, można określić autorów wprowa-

Oprogramowanie dla

budownictwa

Nowe raporty

Także w zakresie raportowania oprogramowanie LogiKal® oferuje interesujące nowości. Użytkownik ma do dyspozycji zarówno nowe, jak i zmodyfikowane raporty.

Na przykład w tzw. „Raportach zamówień” będzie możliwość rozróżniania zamówień składanych u zewnętrznego dostawcy od pobrania z własnego magazynu firmowego.

Etykiety energetyczne na okna

W przyszłości za pomocą oprogramowania LogiKal® 8 będzie można wykonywać etykiety energetyczne. Konieczne do tego obliczenia i symulacje będą wykonywane za pomocą narzędzia online Instytutu ift z Rosenheim. Wymagane dane, takie jak np. współczynnik U, które są zapisywane w programie LogiKal® dla celów oznakowania CE, użytkownik będzie przesyłał w trybie online do aplikacji Instytutu ift. Pozwala to oszczędzić czas, dzięki eli-

Builder dodatek specjalny

minacji podwójnego wprowadzania danych. Wyniki obliczeń przeprowadzonych przez Instytut ift, będą przechowywane w LogiKal® przy poszczególnych pozycjach.

Etykietę energetyczną można będzie samodzielnie przyklejać na oknach lub drzwiach.

Wykonywanie obliczeń współczynnika U

Instytut ift z Rosenheim zbadał wykonywanie obliczeń współczynnika U za pomocą oprogramowania LogiKal® pod kątem spełniania wymogów norm EN ISO 10077 i EN 13947 oraz potwierdził prawidłowość wykonywanych obliczeń.

LogiKal® jest tym samym pionierem w zakresie automatycznego określania wartości współczynnika U. Użytkownik zyskuje dzięki temu dużą przewagę podczas przygotowywania dokumentacji przetargowych i przy składaniu ofert.

PREZENTACJA Z OKŁADKI

dzonych do projektu zmian, a każdą zmianę projektu można skrupulatnie porównać ze stanem poprzednim lub późniejszym. Przy wystawianiu faktury precyzyjnie prowadzona dokumentacja, umożliwia wykonawcy łatwą weryfikację ceny ofertowej i jej ewentualną korektę, wskutek wystąpienia możliwych rozbieżności.

Orgadata East Europe Sp. z o.o. ul. Piłsudskiego 52 75-512 Koszalin tel.: +48 94 34 80 881 fax: + 48 94 34 80 882 e-mail: info@orgadata.pl www.orgadata.pl

49

IFS, globalny dostawca oprogramowania dla przedsiębiorstw, wprowadził IFS Applications 8, nową wersję rozszerzonego pakietu oprogramowania klasy ERP. Wersja ta zapewnia rozbudowane funkcjonalności do zarządzania projektami międzynarodowymi i ich finansami, a także do kontroli realizacji projektów. Wszystkie funkcje są w pełni zintegrowane ze środowiskiem IFS Applications. IFS Applications 8 oferuje pełną obsługę budżetowania i prognozowania projektów w wielu walutach, które są automatycznie konwertowane do waluty głównej. Eliminuje to konieczność czasochłonnego, ręcznego wprowadzania danych. System usprawnia także proces autoryzacji zakupu. – Zdajemy sobie sprawę, że sukces każdego projektu opiera się na swobodnym dostępie do wszystkich istotnych informacji w wymiarze całego projektu, za pomocą jednego, w pełni zintegrowanego systemu. Dzięki naszemu rozwiązaniu kadra zarządzająca może monitorować duże, międzynarodowe projekty obejmujące wiele walut, lokalizacji geograficznych i systemów prawnych, co gwarantuje kontrolę i dokładne prognozowanie w całym cyklu życia projektu – powiedział Thomas Säld, wiceprezes ds. badań i rozwoju w korporacji IFS.

W zapanowaniu nad projektami w firmie pomocne jest oprogramowanie, wspomagające zarządzanie projektami. System Streamsoft Verto zapewnia integrację zarządzania projektami z systemem ERP, który pozwala rejestrować informacje o wykorzystaniu wszystkich zasobów i ich efektywności. Aplikacja Streamsoft Verto do zarządzania projektami jest zintegrowana z typowymi modułami systemu ERP. Zarządzanie projektami umożliwia zapanowanie nad terminami (harmonogramowanie, punkty kontrolne, ścieżka krytyczna, zależności między zadaniami), ułatwia planowanie pracy, eliminuje konflikty na zasobach (pracownicy, maszyny), pokazuje stopień realizacji projektu oraz wykorzystany budżet.

Autodesk Revit wspiera innowacyjną wizję architektury

Fot. arch. Autodesk

INFORMACJE Z RYNKU IT 50

Zarządzanie projektami z Streamsoft Verto

Fot. arch. Streamsoft

Globalne projekty pod kontrolą

Trójmiejska pracownia architektoniczna Rebel Concept wdraża Autodesk Revit do tworzenia budynków modułowych. Do tej pory pracownia wykorzystywała oprogramowanie AutoCAD. Decyzję o przejściu na projektowanie w oparciu o cyfrowy model danych na platformie Revit podjęto ze względu na jego funkcjonalność i wyjątkowe zastosowanie przy innowacyjnych projektach budownictwa modułowego. Dodatkowym argumentami były skrócenie czasu realizacji projektów i większa efektywność platformy Autodesk Revit.

Wdrożenie zakończyło się we wrześniu. Oprogramowanie dostarczyła firma PROCAD, Autoryzowany Partner Autodesk.

Rebel Concept, wspólnie z partnerami, opracował technologię budownictwa modułowego i stał się propagatorem tej techniki. Budynki wykonane w tym systemie wyróżnia przede wszystkim krótki czas realizacji, funkcjonalność, wysokie walory estetyczne oraz atrakcyjna cena.

- Najnowsze rozwiązania budowlane, jak również możliwość zastosowania BIM w oparciu o Autodesk Revit, pozwoliły nam opracować oryginalny system produkcji, gwarantujący najwyższą jakość i niezawodność, spełniający wszelkie parametry techniczne – mówi arch. Magdalena Droszcz.

Architekci pracują już nad kolejnymi projektami, które w całości powstaną zgodnie z koncepcją BIM w Autodesk Revit.

itelligence „Firmą Przyjazną Klientowi”

itelligence sp. z o.o. dołączyła do prestiżowego grona Laureatów Godła „Firma Przyjazna Klientowi”. Przyznanie tego wyróżnienia jest potwierdzeniem wysokich standardów obsługi Klientów itelligence w zakresie outsourcingu IT, konsultingu oraz wsparcia aplikacyjnego i maintenance systemów SAP oraz skutecznej realizacji założeń zarządzania relacjami z Klientami. Proces certyfikacji opierał się na audycie sprawdzającym poziom jakości obsługi i satysfakcji Klientów firmy. Ponad 90% Klientów postrzega itelligence jako firmę godną zaufania i uczciwą, z którą łatwo nawiązać kontakt w razie potrzeby. Jako mocne strony itelligence Klienci wskazali przejrzystość oferty, profesjonalizm oraz indywidualne podejście do ich spraw.

Audyt sprawdzający przeprowadziła Fundacja Obserwatorium Zarządzania, której projekty realizowane są zgodnie z kodeksem Europejskiego Stowarzyszenia Badaczy Opinii Publicznej i Rynku oraz metodologią badań marketingowych i społecznych.

– Mimo konkurencji na rynku, z wieloma Klientami współpracujemy od lat, dbając o to, aby nasze działania w pełni zaspokajały ich wymagania i zmieniające się potrzeby – podkreślił Arnold Nowak, Prezes Zarządu itelligence sp. z o.o. Oficjalne wręczenie statuetek Godła „Firma Przyjazna Klientowi” odbyło się 12 listopada 2012 r. podczas Kongresu Sprzedaż, w Teatrze Capitol w Warszawie. Statuetkę w imieniu itelligence sp. z o.o. odebrał Arnold Nowak.

Builder dodatek specjalny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

Wolters Kluwer Polska – największy wydawca publikacji prawniczych i biznesowych na polskim rynku - połączył się z Bistyp Consulting.

W ofercie wydawnictwa znalazła się dzięki temu największa i najbardziej aktualna baza cen w budownictwie w Polsce. Połączenie doświadczeń obu firm pozwoli rozwijać na wysokim poziomie publikacje marki Bistyp, wykorzystywane do sporządzania i weryfikacji wszelkiego rodzaju kosztorysów budowlanych, wyliczania wartości kosztorysowej inwestycji, opracowywania analiz porównawczych dla rozwiązań projektowych oraz obliczania planowanych kosztów robót budowlanych.

REKLAMA

Bazy Bistyp w ofercie Wolters Kluwer Polska

Wesja 15

Oprogramowanie inżynierskie do Geotechniki i Tunelowania Nowy program: Grupa Pali

GEO5 pobierz demo

Nowy system wyboru metody obliczeń i metodologii oceny

Fot. arch. 3Dconnexion

3Dconnexion, dostawca manipulatorów do projektowania i wizualizacji 3D, poinformowała, że firma Autodesk® dodała wsparcie myszek 3D do następujących aplikacji: Autodesk Revit® Architecture 2012, Autodesk Revit Structure 2012 i Autodesk MEP® 2012. 3Dconnexion ogłosiła również wsparcie dla aplikacji Autodesk Navisworks 2012, oferując tym samym korzyści z nawigacji myszką 3D w zadaniach integracji z modelem, przeglądzie i analizie.

Myszki 3D zapewniają większą produktywność oraz komfort pracy projektanta. Pozwalają użytkownikom programów Revit i Navisworks równocześnie przesuwać, przybliżać i obracać model, zapewniając przy tym doskonałą nawigację i bardziej intuicyjną kontrolę, co przyczynia się do zwiększenia produktywności, efektywności i komfortu projektowania.

Nowy sposób zarządzania ustawieniami i obliczeniami w programach GEO5 MES

INFORMACJE Z RYNKU IT

3Dconnexion – wsparcie dla Autodesk Revit 2012

Seminarium projektu CILECCTA

CILECCTA (Construction Industry LifE Cycle CosT Analysis software) to przedsięwzięcie współfinansowane przez Komisję Europejską, w którego realizację zaangażowane są uniwersytety, organizacje naukowo-techniczne oraz firmy pochodzące z siedmiu krajów europejskich. 30 stycznia 2013 roku, w godz. 10:00-15:00, w Poznaniu podczas targów BUDMA 2013 odbędzie się międzynarodowe seminarium projektu. Uczestnicy zapoznają się z nowoczesnym oprogramowaniem powstającym w ramach projektu, które umożliwi przeprowadzanie pełnej analizy kosztów cyklu życia budynków (LCCA), będzie ono kompatybilne z odpowiednimi bankami cen (PB) oraz bazami wejść i wyjść (LCI). Będzie też dostosowane do prowadzenia analiz zarówno na poziomie całego budynku, jak i jego elementów. Udział w seminarium jest bezpłatny. www.asm-poland.com.pl

styczeń 2013

Oprogramowanie dla

budownictwa

www.mmgeo.pl MMGEO ul. Relaksowa 33/110 02-796 Warszawa

Program MES 2D i 3D do analizy zagadnień geotechnicznych i tunelowania.

tel.: +48501700981 tel./fax.: +48226482787 email: info@mmgeo.pl

51

Analizując rynek oprogramowania przeznaczonego do ogólnie rozumianego wspomagania kosztorysowania, można zaobserwować, zwłaszcza wśród programów liczących się, swoistą konwergencję.

rającego sam proces szacowania kosztów w programach kosztorysowych i funkcjonalności, takich jak: wymiana danych z Excelem, odzyskiwanie przedmiarów lub kosztorysów z formatu PDF, czy możliwość opracowywania przedmiarów na podstawie dokumentacji 2D w formacie wektorowym, zwykle DWG, DFX itp.

Spośród rozwiązań innowacyjnych warte szczególnej uwagi są takie, które służą większej otwartości stosowanych systemów i zwiększają niezależność

użytkownika od konkretnego producenta oraz oczywiście wpływają na dokładność i szybkość pracy kosztorysanta.

Wymiana danych pomiędzy programami

Aby było możliwe spełnienie powyższego postulatu, czyli niezależności użytkownika od konkretnego producenta, trzeba zagwarantować możliwość odczytu kosztorysu oraz jego korekty w każdym miejscu i w każdym dostępnym systemie kosztorysowym.

Niezależność od producenta oprogramowania wprowadzana jest obecnie sukcesywnie na polskim rynku. Wśród programów przeznaczonych do kosztorysowania możliwa jest wymiana kosztorysów pomiędzy większością znanych programów. Proces wymiany danych (przedmiarów, kosztorysów) pomiędzy dostępnym na rynku oprogramowaniem do kosztorysowania wspierają uniwersalne formaty wymiany danych tj. XML (zaproponowany przez Stowarzyszenie Kosztorysantów Fot. arch. Datacomp Sp. z o.o.

PROGRAMY dla KOSZTORYSANTÓW

Oprogramowanie wspomagające proces kosztorysowania

dr inż.

Krzysztof Zima

P

odstawowe funkcje programów kosztorysowych, a nawet i tzw. funkcje zaawansowane w poszczególnych programach kosztorysowych, upodabniają się do siebie. W ostatnich latach nie pojawiły się jakieś zasadniczo nowatorskie rozwiązania związane bezpośrednio z funkcjonalnościami programów do kosztorysowania.

Rozwiązania innowacyjne należą raczej do otoczenia kosztorysowania, do oprogramowania wspie-

52

Builder dodatek promocyjny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

że możliwość bezpośredniego eksportu poszczególnych kosztorysów czy przedmiarów do plików w formatach DOC oraz XLS. Funkcjonalność programu jest styczeń 2013

Oprogramowanie dla

budownictwa

Program PDF Kosztorys umożliwia konwersję przedmiarów i kosztorysów zapisanych w PDF w oparciu o szereg szablonów wydruków przedmiaru lub kosztorysu z wiodących systemów kosztorysowych. Użytkownik może skojarzyć widok PDF z wybranym szablonem (Zuzia, Norma, Rodos, Edbud, Winbud). Jeśli widok PDF nie jest w pełni zgodny z żadnym dostępnym szablonem, istnieje możliwość przystosowania najbardziej zbliżonego wizualnie szablonu lub zdefiniowania własnego. Postać wynikowa tej konwersji to plik w zapisany formacie XLS lub XML, który może być wczytany przez większość systemów do kosztorysowania. W przypadku systemu Zuzia 10 praca z konwerterem PDF Kosztorys odbywa się automatycznie. Program Zuzia 10 ani program PDF Kosztorys,

Builder dodatek promocyjny

Fot. arch. Athenasoft Sp. z o.o.

w pełni zachowana w przypadku możliwości exportu i importu danych do programu MS Excel lub Open Office.

Program Zuzia 10 również współpracuje z aplikacjami MS Excel czy też Open Office. Posiada rozbudowane możliwości eksportu do programu MS Excel kosztorysu razem z pełnymi zestawieniami.

Zuzia 10 umożliwia także import danych zapisanych w MS Excelu przy zachowaniu pełnej elastyczności w definiowaniu elementów, które mają być importowane. Podobnie wygląda współpraca z programem Excel w przypadku Programu Rodos (KOPRINET Sp. z o.o.).

Nieco inaczej proces współpracy z arkuszami kalkulacyjnymi wygląda w przypadku programu Norma Pro. Dane z arkuszy obliczeniowych co prawda można zaimportować do przedmiarów w programie kosztorysowym, a kosztorysy i zestawienia z Normy są czytane i przetwarzane w MS Excel, ale wymagane jest wykorzystanie w tym celu programu zewnętrznego ATHExcel produkcji firmy Athenasoft Sp. z o.o. ATHExcel jest zewnętrznym modułem rozszerzającym możliwości arkuszy obliczeniowych o import danych z programów grupy Norma. Wybrane dane wstawia się do odpowiednich kolumn według zdefiniowanych przez użytkownika kryteriów. Program umożliwia między innymi importowanie: pozycji kosztorysu lub przedmiaru, tabel elementów scalonych, zestawień R, M i S. Koniecznością wręcz w obecnej sytuacji rynkowej jest możliwość odczytu przedmiarów, czy też kosztorysów zapisanych w plikach PDF. Programy umożliwiające konwersję plików PDF do formatu programów kosztorysowych likwidują uciążliwą pracę związaną z przepisaniem treści przedmiaru lub kosztorysu zapisanego w PDF do dowolnego systemu kosztorysowego. Dotyczy to zwłaszcza przypadków, gdy przedmiary są publikowane w postaci PDF, co jest powszechną praktyką w zamówieniach publicznych.

podobnie jak inne znane programy kosztorysowe, nie posiada niestety funkcji rozpoznawania tekstu (ang. OCR - Optical Character Recognition).

W programie Norma PRO istnieje wbudowany moduł umożliwiający import przedmiarów zapisanych w plikach PDF. Ma on jednak pewne ograniczenia, z których najpoważniejsze jest to, że REKLAMA

PROGRAMY dla KOSZTORYSANTÓW

Fot. arch. OWEOB Promocja Sp. z o.o.

Budowlanych), FWD (format wymiany danych dla programów kosztorysowych, opracowany pod patronatem Komitetu Ekonomiki Budownictwa PZITB), a także dodatkowo XLS, CSV czy PDF. Szczególnie istotna jest możliwość związana z wymianą danych w formacie XML, ponieważ taką funkcjonalność posiadają praktycznie wszystkie znaczące programy kosztorysowe tj. Kobra, Norma, Rodos, Seko czy Zuzia.

Bardzo przydatną funkcją programów kosztorysowych jest export/import danych do Excela lub podobnych aplikacji, takich jak np. Open Office. Jest to kolejny krok powodujący uniezależnienie się od producenta konkretnego oprogramowania. Pozwala z jednej strony na przenoszenie oszacowań między programami, ale co ważniejsze pozwala na dokonywanie korekt kosztorysu przez np. inwestora bez konieczności posiadania programu kosztorysowego oraz bez konieczności znajomości jego obsługi. Opcja ta jest wykorzystywana podczas współpracy inwestorów i wykonawców w zakresie przekazywania danych do wyceny w otwartym, standardowym formacie.

I tak przykładowo, SeKo PRIX umożliwia eksport kosztorysu, przedmiaru i zestawień do plików w formacie HTML, odczytywanych w dowolnej przeglądarce internetowej. Istnieje tak-

53

Fot. arch. Datacomp Sp. z o.o.

nie można odczytywać danych z zeskanowanych wydruków papierowych. Podobne rozwiązanie jest dostępne przykładowo również w programie Rodos.

Generalnie możliwość odczytu kosztorysu czy przedmiaru oraz wprowadzania modyfikacji niezależnie od formatu, w jakim kosztorys lub przedmiar został zapisany, jest pożądana.

Równie ważny wydaje się także komfort pracy kosztorysanta, czyli umożliwienie wykonywania kosztorysu w dowolnym miejscu, na dowolnym komputerze, stosownie do wymagań związanych z wymaganym czasem pracy oraz na dostosowanie wielkości bazy katalogowej do potrzeb indywidualnych w korelacji z ceną oprogramowania.

Na rynku mamy coraz więcej rozwiązań umożliwiających pracę kosztorysanta: • „online” na zasadzie „pay per use” (np. Zuzia 10 – Platforma Abonament, E-koszt), • na przenośnych wersjach programu umieszczonych na dysku pendrive np. Rodos Mobil (KOPRINET Sp z o.o.), • za pomocą klucza sprzętowego z możliwością korzystania na różnych komputerach.

Kierunki rozwoju długoterminowego wyznacza obecnie technologia BIM, wymuszająca współpracę wielu branż, umożliwiająca korzystanie z danych zapisanych w modelu wielu aplikacjom.

Przykładowo rozwiązanie stworzone w programie Zuzia 10 (Datacomp Sp z o.o.) pozwala na czasowe korzystanie z oprogramowania bez konieczności jego kupowania, na zasadzie usługi w systemie abonenckim. Użytkownik wykupuje dostęp do danego opro-

54

gramowania; może to zrobić o dowolnej porze i z dowolnego miejsca np. przy użyciu karty kredytowej. W taki sam sposób użytkownik korzystać może z cennika e-Bistyp. Co istotne – to rozwiązanie nie jest przynależne do określonego komputera. System bazuje na internetowej platformie kosztorysowej i użytkowanie programu rozpoczyna się z chwilą podania użytkownika i hasła dostępowego.

E-koszt (Athenasoft Sp z o.o.) to aplikacja online również przeznaczona do sporządzania kosztorysów budowlanych, oparta na systemie kosztorysowym Norma.

Zawiera bazę katalogową oraz aktualne ceny średnie RMS z bazy Intercenbud (Athenasoft). Do wyboru są dwa pakiety gwarantujące dostęp do E-kosztu: 50 godzin i 100 godzin do wykorzystania w ciągu miesiąca kalendarzowego. Pozwala to na jeszcze dokładniejsze wybranie satysfakcjonującego rozwiązania i dopasowanie do własnych potrzeb. Polecane zwłaszcza dla mniejszych i średnich firm sporządzających rzadziej i mniej obszerne opracowania kosztowe. Wykonany kosztorys jest możliwy do odczytania w programie Norma Expert.

Rodos Mobil (KOPRINET Sp. z o.o.) to z kolei specjalna, przenośna wersja programu umieszczona na dysku pendrive.

Użytkownik programu dostaje więc dużą mobilność korzystania z programu i uniezależnia się od dostępu do Internetu.

Ciekawym rozwiązaniem, pozwalającym na dostosowanie oprogramowania do swoich potrzeb, jest program Rodos 2010 Standard, który oferuje możliwość wyboru dowolnych 40 katalogów nakładów rzeczowych spośród ponad 400 jakie obecnie są w ofercie firmy KOPRINET Sp. z o.o. Jest to szczególnie korzystne w przypadku małych firm wykonujących kosztorysy w określonej branży, gdy za niższą cenę można zakupić program kosztorysowy z wymaganą bazą katalogową. Wydaje się, że połączenie wersji abonamentowej korzystania z programów kosztorysowych Fot. arch. KOPRINET Sp. z o.o.

PROGRAMY dla KOSZTORYSANTÓW

Dobór oprogramowania do własnych potrzeb

(jak to ma miejsce w przypadku programu Zuzia 10) z możliwością doboru bazy katalogowej (Rodos 2010 Standard) jest warte rozważenia przez producentów programów kosztorysowych, a na pewno byłoby rozwiązaniem, które zainteresuje wielu kosztorysantów.

Komputerowe wspomaganie przedmiarowania

Ponieważ przedmiar robót jest bardzo żmudnym i czasochłonnym etapem sporządzania kosztorysu, a także często powodującym błędy obliczeniowe, duże znaczenie mają wszelkie ułatwienia pozwalające na przyspieszenie pracy kosztorysanta. Dokumentacja techniczna (projekt budowlany, projekt wykonawczy), stanowiąca podstawę do sporządzenia przedmiaru, wykonywana jest obecnie bardzo często w formie cyfrowej. Sytuacja, w której mamy możliwość wykorzystania projektów budowlanych czy wykonawczych, wykonanych w postaci cyfrowej (w programach typu CAD), umożliwia przeprowadzenie wyliczeń dotyczących ilości robót w sposób częściowo zautomatyzowany.

Wspomaganie komputerowe procesu przedmiarowania umożliwia więc przyspieszenie wykonywania obliczeń ilości robót budowlanych, zwiększenie ich dokładności oraz,

Builder dodatek promocyjny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

BIM powoduje dostęp do pełnej informacji o obiekcie budowlanym, które to można wykorzystać nie tylko w procesie kosztorysowania, ale i harmonogramowania czy wszelakich analizach inżynierskich. styczeń 2013

Oprogramowanie dla

budownictwa

PROGRAMY dla KOSZTORYSANTÓW

System komputerowy metriCAD (wyd. Datacomp Sp. z o.o.) to również narzędzie, które ułatwia i przyspiesza prace oraz podnosi jakość wykonanego przedmiaru. Podstawą sporządzenia przedmiaru jest dokumentacja elektroniczna w formacie pliku DWG, DXF. Obecnie program jest dostępny w wersji 2, jako samodzielna aplikacja. Koncepcja obliczeń parametrów geometrycznoilościowych do przedmiaru oparta jest nie na zasadzie automatu (zliczaniu wszystkiego po kolei, jak robią to systemy architektoniczne), lecz na zasadzie świadomego wspomagania decyzji kosztorysanta. Program umożliwia przeprowadzenie przedmiarów: liniowych (pomiar linii, poliginii, łuków), po-

REKLAMA

cji przedmiaru robót (już nie tylko ziemnych) - CAD Rysunek (obecnie wersja 3.19). To program służący zarówno do projektowania, jak i przedmiarowania. Jest niezależną aplikacją, umożliwiającą sporządzanie lub odczytywanie dwuwymiarowych rysunków w technologii CAD. Program pozwala na automatyczne wyliczanie przedmiaru (np. powierzchni, obwodu, grubości obiektów), wywołanie obliczonych przedmiarów na rysunkach. Gotowe obliczenia zapisane na dysku można exportować do programu kosztorysowego Norma.

CAD Rysunek przeznaczony jest przede wszystkim dla kosztorysantów, wykonawców sporządzających rysunki obiektów budowlanych oraz dla inwestorów.

Fot. arch. Athenasoft Sp. z o.o.

co ważne, zmniejszenie ilości błędów popełnianych w trakcie prowadzenia obliczeń.

W programach kosztorysowych ułatwieniami wspomagającymi proces przedmiarowania są: mechanizmy sygnalizujące błędne wyrażenia obmiarowe; wyświetlanie podpowiedzi przy odwołaniach, wzorach i własnych obliczeniach pomocniczych. Program Norma umożliwia dodatkowo import obmiarów z urządzeń PDA (Personal Digital Assistant) i plików tekstowych, czy też obsługuje wielopoziomowe struktury sum częściowych. Wykorzystuje również wbudowany moduł „Wykopy”.

Program Wykopy został pomyślany jako pomoc przy sporządzaniu przedmiaru robót ziemnych.

Był to pierwszy program z serii przygotowywanych przez firmę Athenasoft Sp. z o.o. programów wspomagających pracę kosztorysanta. Aplikacja pozwala na przyspieszenie i uproszczenie procesu kalkulacji przedmiaru robót ziemnych. Program Wykopy służy nie tylko do obliczania objętości wykopów, ale także do obliczeń ilości ziemi przeznaczonej na odkład i do wywiezienia, ilości ściągniętego humusu, ilości materiałów przeznaczonych na podsypkę czy warstwę filtracyjną. Pozwala na wykonywanie obliczeń dla wykopów różnych typów, zarówno szerokoprzestrzennych, wąskoprzestrzennych, jak i jamistych. Użytkownicy programu Norma mogą odwoływać się do aplikacji Wykopy bezpośrednio podczas wykonywania w programie przedmiaru dla danego kosztorysu.

Firma Athenasoft Sp. z o.o. wydaje także osobny program, który można wykorzystać do kalkula-

55

Koniecznością obecnie staje się ulepszanie programów kosztorysowych pracujących na projektach 2D tak, aby aplikacje do szacowania kosztów i przedmiarowania były w pełni zintegrowane. użytkownika kryteriów. Do każdego kosztorysu można przypisać także dodatkowe informacje, istotne z punktu widzenia oceny kosztorysu (np. termin realizacji, warunki płatności, referencje wykonawcy) i na ich podstawie, za pomocą kreatora oceny kosztorysów, można automatycznie porównać kalkulacje i uszeregować je według zadanych kryteriów.

Program jest narzędziem wspomagającym podejmowanie decyzji i umożliwia wybór optymalnej oferty lub tworzenie wariantów rozwiązań technologicznych. Można więc ocenić wpływ zastosowanych wariantów na koszt realizacji przedsięwzięcia i wybrać ten, który jest dla nas najkorzystniejszy.

Z kolei program Stawka (wyd.

Athenasoft Sp. z o.o.) pozwala na wykorzystanie szablonów ob-

liczeń, pozwalających na indywidualną kalkulację stawki za roboczogodzinę pracy Robotnika.

Można oszacować czas pracy Robotników w układzie: nominalny, nieprzepracowany i godziny nadliczbowe w celu wyznaczenia efektywnego czasu pracy. Następnie program umożliwia kalkulacje wynagrodzenia, uwzględniając takie elementy jak płaca zasadnicza, premie regulaminowe itp. Program umożliwia export wyliczonych wartości do programu Norma.

Wydaje się obecnie bezcelowym tworzenie niewielkich aplikacji zewnętrznych wspomagających proces zarządzania kosztami, które powinny być częścią programu kosztorysowego (jak bardzo pomocny i interesujący program Ocena), a może w szerszej perspektywie programu do zarządzania kosztami w całym procesie inwestycyjnym.

Wykorzystanie idei BIM w kosztorysowaniu

I wreszcie prawdziwa nowość wytyczająca kierunek rozwoju.

Informatyka w budownictwie przeżywa obecnie rewolucję technologiczną związaną z technologią BIM (Building Information

Modelling – Modelowanie Informacji o Budynku). Technologia BIM jest kolejnym, znaczącym etapem ewolucji systemów CAD. Jej istotą jest posługiwanie się modelem wirtualnym budowli, w którym zapisane są informacje geometryczne, topologiczne, materiałowe i fizyczne, a w pewnym zakresie technologiczne i ekonomiczne. BIM umożliwia wykorzystywanie informacji zapisanych w wirtualnym modelu budowli w różnych aplikacjach. Konieczna jest więc współpraca pomiędzy systemami różnych branż i różnych producentów. Co to wnosi do branży kosztorysowej? Pozwala przede wszystkim na wykorzystanie danych zapisanych w modelu do sporządzania przedmiaru, kosztorysu, różnych analiz ekonomicznych oraz tworzenia na bieżąco raportów w każdym praktycznie momencie procesu inwestycyjnego. Na bazie technologii BIM opracowany został system Zuzia BIM, który do sporządzenia przedmiaru wykorzystuje wizualizację modelu 3D. Na bazie systemu kosztorysowego Zuzia 10 opracowano pierwszą polską aplikację ZuziaBIM, integrującą projektowanie i kosztorysowanie. Nowym elementem takiego rozwiązania jest moduł interpretujący dane Fot. arch. Datacomp Sp. z o.o.

PROGRAMY dla KOSZTORYSANTÓW

wierzchniowych (na płaszczyźnie i poza nią), objętościowych i ilościowych (np. zliczanie punktów) oraz specjalistycznych (np. przedmiar dachu, przedmiar schodów).

Co ważne każdy rodzaj przedmiaru jest zapisywany na odpowiedniej warstwie - oddzielnie obszary przedmiarów powierzchniowych, liniowych i objętościowych (dodatnie i ujemne). Rezultat obliczeń może zostać zapisany jako plik z rozszerzeniem ZPR i importowany do programu Zuzia 10, może być przesłany do Excela czy też poprzez plik tekstowy do dowolnego systemu kosztorysowego. Niewątpliwą zaletą programu jest możliwość wyliczenia przedmiaru w oparciu nie tylko o pliki zapisane w formacie DXF czy DWG, ale nawet w oparciu o rysunki zapisane w formacie graficznym takim jak JPG. Podsumowując, dobrym rozwiązaniem jest stworzenie niezależnej aplikacji pracującej na dokumentacji zapisanej w formacie cyfrowym typu CAD oraz na rysunkach zapisanych w popularnych formatach graficznych czy nawet tekstowych (np. PDF), umożliwiających bezpośredni export danych do programu kosztorysowego. Takie wygodne i wciąż rozwijane rozwiązanie proponuje firma Datacomp Sp. z o.o. przy wykorzystaniu programu do przedmiarowania metriCAD i programu kosztorysowego Zuzia 10 (z wyjątkiem możliwości pracy na plikach PDF).

Inne przykładowe aplikacje wspomagające kosztorysowanie

Program OCENA firmy Athenasoft Sp. z o.o. pozwala na analizy wykonanych kosztorysów i prezentacje danych kosztorysowych w postaci graficznej lub w formie zestawień tabelarycznych. Dane jednego kosztorysu mogą być analizowane według wielu kryteriów oraz prezentowane jednocześnie w wielu oknach wykresów. Program umożliwia selekcję, grupowanie i sortowanie tych danych według zadanych przez

56

Builder dodatek promocyjny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

PROGRAMY dla KOSZTORYSANTÓW 58

zanie na rysunku elementów budowli i przeniesienie do kosztorysu określonych przedmiarów, które są odczytywane z pliku IFC. Po wykonaniu przedmiaru dalszy sposób postępowania przy opracowaniu kosztorysu jest taki sam jak dotychczas. Oprócz przyspieszenia pracy do najważniejszych zalet programu Zuzia BIM trzeba zaliczyć eliminację błędów rachunkowych i kontrolę postępu prac.

Ta innowacyjna aplikacja jest otwarta i może korzystać z modeli opracowanych w dowolnym systemie CAD zgodnym z BIM.

Zdjęcia arch. Datacomp Sp. z o.o.

o modelu budowli, zapisane w formacie IFC. Model ten jest następnie wizualizowany w programie BIM Vision (również stworzonym przez firmę Datacomp Sp. z o.o.) i może być wykorzystany do interaktywnej pracy kosztorysanta na etapie przedmiarowania. Przeglądarka BIM Vision umożliwia wszechstronne oglądanie modeli utworzonych w jednym z systemów pracujących w technologii BIM. Model będący podstawą do opracowania kosztorysu jest wizualizowany w trzech wymiarach (3D) wraz ze strukturą określoną przez projektanta, z możliwością selekcji wybranych elementów np. ścian, stropów itp.

Kosztorysant może więc pracować na dwóch monitorach – na jednym ma do dyspozycji przestrzenną wizualizację budowli, na drugim tworzony kosztorys. Przedmiar powstaje automatycznie, przez wska-

Wnioski

Kierunki rozwoju długoterminowego wyznacza obecnie technologia BIM, wymuszająca współpracę wielu branż, umożliwiająca korzystanie z danych zapisanych w modelu wielu aplikacjom. Umożliwia

REKLAMA

ona dostęp do pełnej informacji o obiekcie budowlanym, które to można wykorzystać nie tylko w procesie kosztorysowania, ale i harmonogramowania czy wszelakich analizach inżynierskich.

BIM w Polsce należy jednak traktować obecnie jako technologię przyszłości w kontekście jej upowszechnienia. Jej niewielkie wykorzystanie, a także mylenie technologii BIM ze „zwykłym” projektowaniem 3D, pozwala sądzić, że jeszcze kilkanaście lat minie zanim technologia BIM będzie w powszechnym wykorzystaniu.

Koniecznością obecnie staje się więc ulepszanie programów kosztorysowych pracujących na projektach 2D tak, aby aplikacje do szacowania kosztów i przedmiarowania były w pełni zintegrowane.

Unikać też należy wprowadzania aplikacji dodatkowych, wspoma-

gających proces kosztorysowania, a stanowiących jakiś niewielki zakres informacji. n Literatura Dziadosz A., Zima K. “Trendy rozwoju - oprogramowanie wspomagające kosztorysowanie robót budowlanych”, dodatek specjalny do miesięcznika „Builder” nr 1/2012, str 60-64.

Leśniak A., Zima K. “Selected problems of cost estimating using BIM”, Creative Construction Conference 2012, June 30-July 3 2012, Budapest, Hungary, proceedings on CD pp. 389-399. www.ath.pl www.datacomp.pl www.orgbud.pl www.rodos.com.pl www.sekocenbud.pl www.winbud.pl

Builder dodatek promocyjny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

Stanisław Moryc

K

oncepcja obliczeń parametrów geometryczno-ilościowych do przedmiaru oparta jest na zasadzie świadomego wspomagania decyzji kosztorysanta lub projektanta. metriCAD wersja 2 pracuje jako samodzielny program. Umożliwia on przeprowadzenie przedmiarów: liniowych (pomiar linii, łuków), powierzchniowych (na płaszczyźnie i poza nią), objętościowych i ilościowych (np. zliczanie punktów) oraz specjalistycznych (np. przedmiar dachu, przedmiar schodów). Każdy rodzaj przedmiaru jest zapisywany na odpowiednią warstwę, oddzielnie obszary przedmiarów powierzchniowych, liniowych i objętościowych. Podstawą sporządzenia przedmiaru jest dokumentacja elektroniczna w formacie pliku *.DWG, *.DXF. Rezultat obliczeń jest zapisany w projekcie obliczeń przedmiaru lub może być przesłany do Excela lub poprzez plik tekstowy do dowolnego systemu kosztorysowego. System nie eliminuje wszystkich błędów, ale skutecznie ogranicza błędy rachunkowe i inne, będące wynikiem tzw. czynnika ludzkiego np. nieuwagi.

Istotne jest, że w wyniku czynności opisanych powyżej powstaje zupełnie nowa jakość przedmiaru w postaci dokumentacji przedmiarowej w formie elektronicznej.

styczeń 2013

ZUZIAbim

Kalkulacja kosztów przedsięwzięcia budowlanego jest jedną z branż, która może wykorzystać właściwości technologii BIM dla szybkiej i dokładnej wyceny.

ZUZIAbim jest innowacyjnym systemem do kosztorysowania robót budowlanych, pracującym w tej technologii. Umożliwia przeniesienie do kosztorysu przedmiarów uzyskanych wprost z modeli wirtualnych budowli i ich szybką wycenę na dowolnym etapie projektu. Aplikacja posiada wbudowaną przeglądarkę BIM Vision.

Funkcjonalność ZUZIAbim obejmuje m.in.: • czytanie modeli wirtualnych w formacie IFC, • operacje geometryczne – obroty, przesunięcia, zbliżenia, • wizualizację ze zmienną przeźroczystością, • prezentację modelu wraz z drzewkiem strukturalnym zgodnie z opracowanym projektem dla wszystkich branż, z uwzględnieniem rodzajów instalacji, • odcięcie części modelu, • odrzucenie wybranych elementów modelu, • obliczenie przedmiarów elementów.

Przedmiar powstaje przez wskazanie na rysunku elementów budowli i przeniesienie z nich danych do określonych pozycji, które są odczytywane z modelu.

Metoda wyceny z wykorzystaniem technologii BIM skraca czas szczegółowej wyceny na podstawie danych pobranych z wirtualnego modelu budowli. Dodatkowo wpływa także na eliminację błędów rachunkowych i kontrolę postępu prac, a elementy wliczone do przedmiaru są powiązane z rysunkiem. Innowacyjna aplikacja ZUZIAbim jest otwarta i może korzystać z modeli opracowanych w dowolnym systemie CAD zgodnym z BIM.

Oprogramowanie dla

budownictwa

komputerowe wspomaganie przedmiarowania

PROGRAMY dla KOSZTORYSANTÓW

System komputerowy metriCAD wersja 2 to profesjonalne narzędzie, które ułatwia i przyspiesza pracę oraz podnosi jakość wykonanego przedmiaru.

REKLAMA

metriCAD2

Pierwsza polska aplikacja integrująca projektowanie i kosztorysowanie ul. Grzegórzecka 79 31-559 Kraków Tel.: 12 412 99 77 Fax: 12 412 99 77 wew. 28 Email: zuzia@zuzia.com.pl

www.datacomp.com.pl

59

AKADEMIA BIM

N

owe technologie wkradają się w nasze życie we wszystkich jego sferach.

Dzięki nim żyje się łatwiej i przyjemniej. Nie wyobrażamy już sobie dnia bez telefonów komórkowych, laptopów czy bankowości internetowej. A przecież tak niedawno wszystko to wydawało się niedostępne, zbyt drogie, czasami ryzykowne. Ciekawość, konieczność podniesienia własnej efektywności i zwykła skłonność do ułatwiania sobie życia sprawiły że większość z nas sięgnęła po te „cuda techniki” i dziś nie wyobraża sobie dnia bez telefonu komórkowego czy dostępu do Internetu.

Podobnie rzecz ma się w przypadku nowych technologii, takich jak np. BIM. Niby to fajne, niby przynosi korzyści, ciekawie wygląda, sprawdzone na świecie ale… pewnie drogie, skomplikowane, czasochłonne – a korzyści? Kto mi je zagwarantuje? Szczerze, nikt nie da Państwu gwarancji. Podobnie jak nikt nie da Państwu gwarancji, że ten akurat model pracy odpowie w 100% na stawiane mu oczekiwania. Na szczęście są jednak fakty i liczby na których się skupię i które, mam nadzieję, podziałają Państwu nieco na wyobraźnię.

Mając na uwadze koszty związane z zakupem oprogramowania i czasem jaki konieczny jest dla stworzenia w pełni wykwalifikowanego zespołu do prowadzenia projektów w technologii BIM, zaprezentowana poniżej analiza opracowana została w oparciu o wykorzystanie usług outsourcingowych. Taka forma wprowadzenia technologii BIM do projektów realizowanych przez GW jest jak najbardziej zasadna, szczególnie we wstępnej fazie pracy z tą technologią. Początki są zawsze trudne, więc na starcie warto uczyć się od ekspertów.

Diabeł tkwi w szczegółach

W poprzednim artykule wspomniałam o atutach wykorzystania usług outsourcingowych na okoliczność pracy w oparciu o techno-

60

BIM w generalnym wykonawstwie

Szybciej, taniej, dokładniej...

Technologia BIM to technologia przyszłości. Na świecie jest to rozwiązanie stosowane na szeroką skalę i z każdym dniem coraz bardziej popularne z uwagi na szereg korzyści jakie daje wszystkim uczestnikom procesu inwestycyjnego. W Polsce firmy, które pierwsze zdecydują się na pracę w oparciu o jej wykorzystanie, będą o krok przed konkurencją. mgr inż. Katarzyna Orlińska-Dejer logię BIM. Tym razem rozwinę ten temat, skupiając się na szczegółach przebiegu procesu w oparciu o konkretny przykład.

Rozpoczynamy projekt średniej wielkości zespołu mieszkaniowego, tj. dwa bloki 6-piętrowe, PUM około 7000 m2. Wykończenie – stan deweloperski. Klientem jest inwestor prywatny. Od klienta otrzymujemy wyłącznie rysunki (architektoniczne i konstrukcyjne) oraz specyfikacje techniczne.

Brak przedmiarów, co nie jest dla nas zaskoczeniem.

Podejście standardowe

W celu przygotowania oferty jako GW zmuszeni jesteśmy przygotować szczegółowy przedmiar inwestycji, następnie uszczegółowić i potwierdzić wymagania Inwestora w zakresie przyjętych rozwiązań, w tym materiałów wykończeniowych i zastosowanych technologii. W całość zadania zaangażowane są dwie osoby: kosztorysant i przedmiarowiec. Na bazie opracowanego przedmiaru oraz

specyfikacji technicznej powstaje wycena. Oferta trafia do Inwestora, który ma sugestie dla nas dotyczące zmiany przyjętych w projekcie założeń, co w perspektywie pozwoli na obniżenie kosztów realizacji inwestycji. Dwa tygodnie na wprowadzenie zmian. Negocjacje. Wygrywamy. Podpisujemy umowę i startujemy z realizacją zadania. Wybieramy zespół odpowiedzialny za przygotowanie i prowadzenie budowy. Pierwszy krok – sprawdzenie przyjętych założeń, ilości ujętych w budżecie, optymalizacja założonego wcześniej harmonogramu robót. Zaczynają się negocjacje z podwykonawcami i dostawcami. Kolejne etapy to opracowanie i koordynacja harmonogramów zamówień materiałów, sukcesywny obmiar wykonanych robót – niezbędnych do przejściowych świadectw płatności i sprawdzania zgodności faktur ze stanem faktycznym (czy płacimy za tyle, ile zostało wykonane, czy też ktoś ma skłonność do zaokrąglania w górę).

BIM outsourcing

A teraz kilka słów o tym jak wygląda praca z wykorzystaniem technologii BIM. Aby lepiej zobrazować pracę przy użyciu BIM outsourcingu, posłużę się grafem przedstawiającym schemat procesu inwestycyjnego, od etapu opracowania oferty po odbiór inwestycji.

Schemat ten każdy z Państwa może odnieść do standardów i metod działania wypracowanych przez Państwa firmę.

Organizacja pracy wygląda następująco. W zadanie zaangażowane są dwie osoby: kosztorysant (z ramienia GW) oraz jedna osoba będąca przedstawicielem firmy outsourcingowej. Reprezentant firmy outsourcingowej odpowiedzialny jest za: zbudowanie modelu, stworzenie wszystkich potrzebnych raportów, szkolenia, ewentualne uczestnictwo na spotkaniach z inwestorem. Ponadto przyjęto, że większość pracy z modelem 3D na etapie budowy wykonywana jest przez przeszkolony uprzed-

Builder dodatek promocyjny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

Schemat procesu inwestycyjnego realizowanego przy wykorzystaniu technologii BIM

Zaproszenie do udziału w przetargu (Inwestor prywatny) Zaproszenie do udziału w przetargu (Inwestor prywatny) Przekazanie dokumentacji przetargowej Przekazanie dokumentacji przetargowej Opracowanie oferty przetargowej Opracowanie oferty przetargowej

Sporządzenie modelu 3D inwestycji (konstrukcja Sporządzenie modelu 3D inwestycji (konstrukcja + architektura w oparciu o rysunki DWG + architektura w oparciu o rysunki DWG

Eksport raportów ilościowo jakościowych do formatu Eksport raportów ilościowo jakościowych do formatu Excel, wg wymagań projektu‐ przedmiar Excel, wg wymagań projektu‐ przedmiar

Opracowanie budżetu Opracowanie budżetu

Opracowanie wstępnego Opracowanie wstępnego harmonogramu robót harmonogramu robót

Opracowanie kosztorysu ofertowego w formacie Opracowanie kosztorysu ofertowego w formacie wymaganym przez Inwestora wymaganym przez Inwestora

Analiza oferty i zmiany wprowadzone przez Inwestora Analiza oferty i zmiany wprowadzone przez Inwestora

Eksport raportów ilościowo jakościowych do formatu Eksport raportów ilościowo jakościowych do formatu Excel, wg wymagań projektu‐ przedmiar Excel, wg wymagań projektu‐ przedmiar

Aktualizacja modelu 3D Aktualizacja modelu 3D

Wartość dodana: krótki czas potrzebny na Wartość dodana: krótki czas potrzebny na wprowadzenie zmian, model 3D pozwala łatwo wprowadzenie zmian, model 3D pozwala łatwo wychwycić ewentualne błędy, kolizje lub braki w wychwycić ewentualne błędy, kolizje lub braki w kolejnych rewizjach dokumentacji, niezmiennie kolejnych rewizjach dokumentacji, niezmiennie wysoka dokładność wysoka dokładność

Aktualizacja budżetu Aktualizacja budżetu

Aktualizacja kosztorysu ofertowego w formacie wymaganym przez Inwestora Aktualizacja kosztorysu ofertowego w formacie wymaganym przez Inwestora

Negocjacje Negocjacje

Wartość dodana: możliwość zaprezentowania Inwestorowi modelu Wartość dodana: możliwość zaprezentowania Inwestorowi 3D oraz wysoki poziom dokładności opracowania oferty może modelu 3D oraz wysoki poziom dokładności opracowania oferty stanowić bardzo duży atut na etapie negocjacji

może stanowić bardzo duży atut na etapie negocjacji

Wartość dodana: oszczędność czasu, przedmiary nie Wartość dodana: oszczędność czasu, przedmiary nie wymagają powtórnego sprawdzenia, możliwość wymagają powtórnego sprawdzenia, możliwość generowania dowolnych zestawień na potrzeby produkcji, generowania dowolnych zestawień na potrzeby produkcji, nadzorowania etapów realizacji nadzorowania etapów realizacji

Wybór GW Wybór GW

Wybór zespołu Wybór zespołu

Wartość dodana: możliwość udostępnienia Wartość dodana: możliwość udostępnienia modelu 3D podwykonawcom na potrzeby modelu 3D podwykonawcom na potrzeby opracowania rzetelnej oferty, np. producentom opracowania rzetelnej oferty, np. producentom konstrukcji stalowych; ślusarki aluminiowej… konstrukcji stalowych; ślusarki aluminiowej…

AKADEMIA BIM

Wartość dodana: Wartość dodana: możliwość możliwość generowania raportów generowania raportów z dowolną z dowolną dokładnością i w dokładnością dowolnych w dowolnych konfiguracjach, np. m3 konfiguracjach, np. m3 betonu użyte w całym betonu użyte w całym projekcie lub m3 projekcie lub m3 betonu wyłącznie dla betonu wyłącznie dla słupów I kondygnacji słupów I kondygnacji budynku A budynku A

Wartość dodana: sprawdzenie zgodności Wartość dodana: sprawdzenie zgodności dokumentacji architektonicznej z dokumentacji architektonicznej z konstrukcyjną: konstrukcyjną: eliminacja konfliktów, wykrycie eliminacja konfliktów, wykrycie braków i niejasności w dokumentacji braków i niejasności w dokumentacji

Wykorzystanie istniejącego modelu 3D na potrzeby:

Wykorzystanie istniejącego modelu 3D na potrzeby: Zamówienia Zamówienia Opracowania szczegółowego harmonogramu Opracowania szczegółowego harmonogramu rzeczowo‐finansowego robót rzeczowo‐finansowego robót

Negocjacje z podwykonawcami Negocjacje z podwykonawcami Nadzorowanie ilościowo / jakościowe prac:

Nadzorowanie ilościowo / jakościowe prac: rozliczenia z podwykonawcami rozliczenia z podwykonawcami

Aktualizacji budżetu Aktualizacji budżetu

Zmiany w projekcie, aktualizacja dokumentacji, nadzory autorskie Zmiany w projekcie, aktualizacja dokumentacji, nadzory autorskie

Zakończenie budowy . Odbiór Inwestycji.

Zakończenie budowy. Odbiór Inwestycji.

Wartość dodana: przekazanie Inwestorowi zaktualizowanego, o Wartość dodana: przekazanie Inwestorowi zaktualizowanego, o ewentualne ewentualne zmiany wprowadzone na etapie realizacji, modelu 3D, zmiany wprowadzone na etapie realizacji, modelu 3D, który może służyć jako który może służyć jako baza do celów promocyjnych i w celu baza do celów promocyjnych i w celu zarządzania eksploatacją obiektu zarządzania eksploatacją obiektu

Przekazanie Inwestorowi dokumentacji – w formie papierowej i elektronicznej w postaci zapisanych plików DWG z wszystkimi rewizjami Przekazanie Inwestorowi dokumentacji – w formie papierowej i elektronicznej w postaci zapisanych plików DWG z wszystkimi rewizjami

styczeń 2013

Oprogramowanie dla

budownictwa

Builder dodatek promocyjny

61

nio zespół GW, a co więcej odbywa się na darmowych programach (BIM Vision, Tekla BIMsight). Tylko w niektórych przypadkach wymagana jest interwencja BIM outsourcingu np. zmiany w modelu, stworzenie większych bądź bardziej skomplikowanych raportów ilościowych. Podkreślam, iż w oparciu o takie właśnie założenia przeanalizowano zarówno czas jak i koszty związane z wprowadzeniem i wykorzystaniem technologii BIM do realizacji ww. zadania.

Ile to kosztuje?

W tym miejscu powinniśmy skupić naszą uwagę na liczbach.

W poniższej tabeli zaprezentowana została analiza kosztów dla przebiegu procesu inwestycyjnego zgodnie z przyjętymi i opisa-

nymi poniżej założeniami. Wszystkich zainteresowanych skąd wzięły się konkretne kwoty w tabeli zapraszam na www.BIMblog.pl, do zakładki „Generalny Wykonawca”, gdzie przedstawiona jest szczegółowa analiza kosztowa, która z uwagi na swą objętość nie zmieściła się w artykule.

Jak pokazuje powyższa analiza – przekonanie o niedostępności i nieosiągalnym pułapie cenowym dla realizacji projektów w technologii BIM jest mylące i bezpodstawne. Dla rozpatrywanego zadania czas realizacji poszczególnych etapów prac uległ skróceniu dzięki wyeliminowaniu konieczności powtórnej weryfikacji przedmiarów. Także koszty realizacji zadania przy wykorzystaniu technologii BIM wykazują przewagę nad trady-

cyjnymi metodami. Dla tak małego projektu możliwe do przewidzenia oszczędności to około 28% standardowych kosztów obsługi projektu. Śmiało można podejrzewać, że oszczędności te byłyby proporcjonalnie większe w odniesieniu do większych inwestycji oraz przy realizacji kolejnych projektów przy wykorzystaniu ww. technologii.

Podsumowując

Przyzwyczajeni do starych metod patrzymy nieufnie na to co nowe. I nic w tym dziwnego – szczególnie, że na naszym rodzimym rynku nie jest łatwo znaleźć realizacje oparte na tej właśnie technologii. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby wpisać się w grono prekursorów, a jak pokazuje doświadczenie często bycie pierw-

szym z perspektywy czasu okazuje się strzałem w przysłowiową dziesiątkę.

Niniejsze opracowanie dowodzi, iż technologia BIM to rozwiązanie, które nie tylko pozwala na oszczędność czasu i pieniędzy, ale również znacząco podnosi jakość oferowanych usług i znacznie usprawnia przebieg całego procesu inwestycyjnego. Wbrew obiegowej opinii nie jest też nieosiągalne technologicznie.

Na zakończenie warto dodać, że dużo większe korzyści dla GW daje zastosowanie BIM przy inwestycji typu zaprojektuj-wybuduj, o czym już niebawem.

Autorka jest Project Managerem (IPMA Level D) w firmie M.A.D. Engineers

Tabela. Analiza kosztów Podejście standardowe ZAŁOŻENIA

AKADEMIA BIM

Przedmiar

zasoby: 1 osoba pracująca w oparciu o rysunki w formacie DWG; oprogramowanie typu CAD

BIM outsorcing

CZAS

KOSZT (opis/PLN)

ZAŁOŻENIA

CZAS

2 tygodnie

koszt pracy + koszt oprogramowania + koszty dodatkowe ( związane z utrzymywaniem stanowiska pracy )

zasoby: BIM outsorcing

1 osoba = 2 tygodnie; 2 osoby = 1 tydzień

RAZEM

koszt pracy

RAZEM

Kosztorys

kosztorysant Generalnego wykonawcy, koszt i czas pracy tożsamy dla przebiegu obu procesów

Budżet i Harmonogram wstępny

zasoby po stronie Generalnego Wykonawcy, koszt i czas pracy tożsamy dla przebiegu obu procesów

Przygotowanie produkcji sprawdzenie przedmiaru

Przygotowanie produkcji - rewizja budżetu, opracowanie harmonogramu rzeczowo finansowego Współpraca z podwykonawcami, zakupy i zamówienia; Nadzór nad inwestycją: kontrola podwykonawców, fakturowane zadań dla Inwestora

ponowne sprawdzenie dokumentacji w tym przedmiaru w celu szczegółowej rewizji wstępnych założeń ofertowych - zasoby: 1 osoba pracująca w oparciu o rysunki w formacie DWG

zasoby: 1 osoba

1 miesiąc

koszt pracy + koszt oprogramowania + koszty dodatkowe ( związane z utrzymywaniem stanowiska pracy )

RAZEM

1 miesiąc

RAZEM

zasoby: 2 osoby

cały okres trwania budowy - 15 m-cy

2800,00

koszt pracy

0

RAZEM

zasoby: BIM outsorcing; 1 osoba od GW,

pracownik GW - 0,5 m-ca; BIM outsorcing - 20 h

5700,00

koszt pracy + koszt oprogramowania + koszty dodatkowe ( związane z utrzymywaniem stanowiska pracy )

RAZEM

zasoby: BIM outsorcing

5700,00

koszt pracy + koszt oprogramowania + koszty dodatkowe ( związane z utrzymywaniem stanowiska pracy )

Aktualizacja dokumentacji

koszt pracy [ GW] + koszt oprogramowania [GW] + pozostałe koszty [GW]+koszt usług outsorcingowych RAZEM

zasoby: BIM outsorcing; 1 osoba od GW

cały okres trwania budowy - 15 m-cy

153000,00

0,00

3450,00

koszt pracy [GW] + koszt oprogramowania[GW] + pozostałe koszty [GW] +koszt usług outsorcingowych

RAZEM

114300,00

TOTAL

120550,00

Biuro projektowe / nadzór autorski TOTAL

62

2850,00

KOSZT (opis/PLN)

167250,00

Builder dodatek promocyjny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

Szybki rozwój oraz dywersyfikacja działalności firmy Mirbud – generalnego wykonawcy specjalizującego się w realizacji obiektów przemysłowych, obiektów użyteczności publicznej, centrów logistycznych i handlowych, jak również w budownictwie mieszkaniowym – przyczynił się do podjęcia decyzji o wdrożeniu zintegrowanego systemu zarządzania SAP. Romuald Tybuszewski

S

półka Mirbud posiada dwudziestopięcioletnie doświadczenie oraz ponad 280 zakończonych projektów inwestycyjnych, należących w zdecydowanej większości do prestiżowych kontraktów budowlanych. Spółka zatrudnia ponad 400 pracowników, wśród których znajduje się wysoko wykwalifikowana kadra inżynierska o różnorodnych specjalizacjach w branży budowlanej. W 2008 r. zadania inwestycyjne w zakresie budownictwa mieszkaniowego w systemie deweloperskim przejęła spółka córka – JHM Development Sp. z o.o., której wyodrębnienie ze struktur MIRBUD S.A. było odpowiedzią na potrzeby prężnie rozwijającego się rynku nieruchomości.

Dywersyfikacja działalności stała się gwarantem stabilności powstałej Grupy Kapitałowej z jednostką dominującą Mirbud S.A.

Dlaczego ERP SAP?

„Nowocześnie zarządzana firma, rosnący poziom skomplikowania realizowanych kontraktów, wymogi inwestorów oczekujących skrócenia terminów realizacji, spowodowały, iż prowadzenie firmy w oparciu o dotychczas istniejące systemy IT stało się bardzo trudne. Dlatego też zdecydowaliśmy się na wdrożenie zintegrowanego systemu informatycznego, który wspomoże procesy biznesowe nastyczeń 2013

szej grupy kapitałowej” – wyjaśnia Jerzy Mirgos, Prezes Zarządu Mirbud S.A. Zakres wdrożonego systemu objął wszystkie procesy biznesowe grupy, w tym procesy główne, takie jak przygotowanie i realizacja kontraktów budowlanych oraz deweloperskich, monitorowanie i zarządzanie portfelem tych projektów, zamówienia i zakupy towarów i usług, sprzedaż usług, serwis gwarancyjny w tym obsługa zgłoszeń reklamacyjnych. „Wybraliśmy platformę systemową SAP oraz zaprosiliśmy do współpracy przy jej wdrożeniu firmę itelligence, ponieważ spełniła wysokie wymagania stawiane obsłudze informatycznej naszych procesów biznesowych, a jej oferta okazała się na rynku najlepiej dopasowana do naszych oczekiwań w zakresie warunków i sposobu przygotowania Grupy do wykorzystania zaawansowanych narzędzi informatycznych” – podsumo-

Prace projektowe rozpoczęto w kwietniu 2010 roku od identyfikacji i szczegółowego opisania wszystkich procesów istotnych dla obszarów działalności Grupy, jakie miał wspierać nowy system i zakończono w marcu 2012 roku produktywnym uruchomieniem systemu.

Oprogramowanie dla

budownictwa

wuje Sławomir Nowak, Wiceprezes Zarządu, odpowiedzialny za wdrożenie w grupie Mirbud.

Cele wdrożenia

Projekt wdrożenia systemu SAP w grupie Mirbud zakładał dostosowanie standardowego oprogramowania do potrzeb spółki w zakresie obsługi jego obecnych oraz planowanych funkcjonalności i procesów. Dodatkowo wdrożenie obejmowało integrację ze wskazanymi systemami, których funkcjonalności nie mogły być zastąpione systemem SAP. Zarząd Grupy Kapitałowej Mirbud oczekiwał przede wszystkim wdrożenia jednego, zarządzanego centralnie systemu, obsługującego firmę w jej kluczowych obszarach. System miał stanowić logiczną całość, skonstruowaną przy pomocy tej samej platformy oprogramowania, opartą na tych samych bazach danych, w których informacje wprowadzone w którymkolwiek z modułów są dostępne dla posiadających odpowiednie uprawnienia użytkowników pozostałych modułów. Oczekiwano, że wprowadzenie danych w jednym miejscu będzie skutkowało możliwością wykorzystania ich w kolejnych krokach procesu.

Funkcjonalność czasu rzeczywistego modułów SAP pozwala na udoskonalenie procesu podejmowania decyzji oraz planowania strategicznego. Na przykład

Builder dodatek specjalny

proces przygotowania oferty jest pracochłonny i obarczony dużym stopniem ryzyka. System SAP minimalizuje to ryzyko, umożliwiając tworzenie kosztorysu na podstawie rzeczywistej dostępności zasobów oraz informacji o rzeczywistych kosztach realizacji. To jeden z wielu elementów, jakie zyskała spółka Mirbud decydując się na wdrożenie systemu SAP. Spółka Mirbud zdecydowała się także na wykorzystanie jednolitej struktury kosztów dla wszystkich realizowanych projektów. Ze względu na szeroką integrację systemu, umożliwiającą przejęcie założeń z kosztorysu, które to przekładają się na harmonogram prac i plan inwestycji, kierownik budowy zostaje zwolniony z konieczności budowania planu projektu od podstaw. Dodatkowo system umożliwia automatyczne stworzenie planu zaopatrzenia na materiały, sprzęt i usługi podwykonawców. System wczesnego ostrzegania ukazuje zmiany w wykazie robót w momencie ich naniesienia na plan projektu a nie dopiero po analizie kosztów. Automatycznie generowana prognoza przepływu pieniężnego projektu pozwala ustalić czy projekt generuje dodatnie przepływy pieniężne czy też będzie wymagał kredytowania, a jeżeli tak, to w którym momencie.

Autor jest Project Managerem itelligence sp. z o.o.

programy dla zarządzających firmami i kontraktami

Mirbud wybiera itelligence

www.itelligence.pl www.mirbud.com.pl

63

programy dla zarządzających firmami i kontraktami

Budżetowanie w pełni możliwości

64

C

entralnym elementem działalności operacyjnej każdego przedsiębiorstwa budowlanego jest projekt rozumiany jako realizowany kontrakt bądź zlecenie, wokół którego odbywają się wszelkie inne procesy.

W okresie dekoniunktury na rynku budowlanym kontrola kosztów, a w szczególności wiedza dotycząca odchyleń od planowanych wartości staje się kluczowa nie tylko dla utrzymania rentowności projektu, ale również rentowności całego przedsiębiorstwa. Coraz ważniejszym elementem procesu realizacji projektu staje się zatem przygotowanie planu budżetowego i bieżące realizacja jego wykonania. Tym samym to właśnie na projekcie należy skupić w głównej mierze uwagę w trakcie projektowania całego systemu informacyjnego.

Etapy budżetowania

Wykorzystanie pełni możliwości jakie daje budżetowanie projektów budowlanych wymaga dostosowania standardowego procesu budżetowania. W przypadku przedsiębiorstw budowlanych ważne jest zatem, aby w procesie budżetowania brały udział nie tylko osoby z nadzoru odpowiedzialne za realizację kontraktu i budżetu, ale również kierownicy działów zaangażowanych zarówno w proces ofertowania, uczestniczący w negocjacjach, jak i odpowiedzialni za finalne podpisanie umowy. Istotą takiego podejścia jest konieczność przekazania kompletnych informacji, niezbędnych do sporządzenia właściwego zakresu i stan-

Jak obalić mit, zgodnie z którym wdrożenie budżetowania w przedsiębiorstwach budowlanych wiąże się z koniecznością inwestycji w zaawansowane systemy wspomagające zarządzanie? dr Bartosz Góralski dardu robót budowlanych, jak i wszelkich dodatkowych klauzul zawartych w umowie, które wpływają na wysokość zakładanych rezerw w budżecie.

Pozycje budżetowe

Podstawą do rozpoczęcia prac nad budżetem jest założenie pozycji budżetowych, które stają się fundamentem dalszych prac nad nim. W wielu sytuacjach istnieje pokusa, aby wykorzystywać do tego pozycje z kosztorysów wykonawczych. Z pozoru wydaje się to słuszna koncepcja, jednakże należy pamiętać, że najważniejsze jest, aby pozycje budżetowe zakładane były na takim poziomie szczegółowości, na jakim w późniejszym okresie będzie możliwa precyzyjna

alokacja kosztów. Tym samym tworzenie zbyt licznych pozycji budżetowych może w efekcie doprowadzić do bałaganu informacyjnego i braku porównywalności pomiędzy planem a rzeczywistymi wynikami. Przy tworzeniu pierwszego budżetu należy zatem rozpocząć od analizy obecnego systemu ewidencji kosztów w przedsiębiorstwie, a dopiero potem ustalić listę pozycji budżetowych.

Zestawienie kosztów rodzajowych

Po ustaleniu listy pozycji budżetowych, sporządza się zestawienia wszelkich kosztów rodzajowych, których ewidencja będzie prowadzona na podstawie faktur bądź rachunków od dostawców lub podwykonawców („koszty fakturowe”). Zatem na podstawie harmonogramu (kosztorysu, planu)

Czasami zapomina się, że budżetowanie jest jedną z najskuteczniejszych metod zarządzania, a nie prostą analizą odchyleń od planu. robót sporządza się listę (ilościowo-wartościową) głównych materiałów, urządzeń i robót podwykonawczych, które – zgodnie z zasadą Pareto – stanowią ok. 80% wszystkich kosztów w tym obszarze. Należy bowiem założyć, że pozostała część bardzo często będzie podlegała modyfikacjom w trakcie realizacji projektu, a tym samym ich precyzyjne określenie znacząco wydłuży okres niezbędny na przy-

gotowanie budżetu, natomiast nie przyniesie wymiernych korzyści.

Pozostałe pozycje powinny więc zostać określone jako „worki pojęciowe” o określonych wartościach.

Ważne jest w tym etapie, aby: • w przypadku prowadzenia gospodarki magazynowej, dla wyłonionych, głównych pozycji kosztowych wpisywać pozycje materiałowe zgodnie z ich systemowymi indeksami w postaci zestawienia ilościowego (możliwość automatyzacji obliczenia zestawienia wartościowego), • dokonywać przyporządkowania kosztów do poszczególnych pozycji budżetowych, • określić, w którym momencie harmonogramu prac będzie miało miejsce poniesienie głównych pozycji kosztowych, • dla znaczących pozycji bądź pozycji nietypowych, które w znacznym stopniu podnoszą koszty całego projektu, dodać komentarz o przyczynach zastosowania takiego rozwiązania.

Lista podstawowych pozycji kosztowych może być wykorzystana do planowania płynności finansowej po stronie wydatków, gdyż zawiera zarówno ilości, oczekiwane ceny, jak i terminy dostaw.

Koszty robocizny i maszynogodzin

Kolejny etap dotyczy wykorzystania własnych aktywów trwałych oraz kosztów robocizny – oczywiście występuje on wyłącznie dla tych przedsiębiorstw, które posiadają własne zasoby ludzkie i sprzętowe.

Builder dodatek specjalny Oprogramowanie dla

budownictwa

styczeń 2013

gólne etapy robót, bądź dla całego projektu.

Zestawienie ilościowych pozycji w zakresie pracowników i sprzętu z poszczególnych kontraktów może służyć do analizy efektywności wykorzystania zasobów przedsiębiorstwa.

W trakcie realizacji robót często pojawiają się roboty dodatkowe, które powinny być również ujmowane w budżecie. Dlatego też ważne jest, aby przyjęty system budżetowania pozwalał na odrębną ewidencję kosztów robót dodatkowych. W zależności od ich wartości, dla celów budżetu zastosowanie będą miały albo zasady wskazane wcześniej, bądź uproszczona forma, w której określona zostaje wyłącznie łączna kwota kosztów fakturowych, a odpowiedniemu zwiększeniu ulegają limity maszyno- i roboczogodzin.

Tradycyjne metody budżetowania

Proces tworzenia budżetu jest punktem wyjścia do realizacji zadania, które w trakcie postępu prac

będzie generować koszty oraz wymagać nakładów uwzględnianych następnie w raporcie z realizacji budżetu. Ważne wydaje się zatem takie sporządzenie budżetu, w którym można będzie nie tylko dokonywać porównania kosztów rzeczywiście poniesionych z kosztami planowanymi, ale także ocenić, czy podczas realizacji pewnego zakresu robót istnieje zagrożenie, że jej koszt planowany zostanie przekroczony.

Tradycyjne podejście do budżetowania

W podstawowym rozwiązaniu weryfikacja przygotowanego budżetu opiera się wyłącznie na porównaniu wartości zaplanowanej z wartością zrealizowaną dla danej pozycji budżetowej. Taki sposób budżetowania cechuje stosunkowa prostota, która pozwala na tworzenie budżetu w szybki i łatwy sposób. Jednak należy pamiętać o wadach takiego podejścia. Najważniejsza wada związana jest z ograniczonymi możliwościami wykorzystania analizy

przed zakończeniem danego etapu, gdyż nie ma możliwości określenia, czy koszt rzeczywisty, stanowiący przykładowo połowę wartości kosztu planowanego, stanowi już zagrożenie dla realizacji budżetu, czy też jest naturalną konsekwencją harmonogramu prac. Nie ma więc możliwości określenia jak wysokość kosztu ma się do całkowitych kosztów etapu, czyli innymi słowy, w jaki sposób wysokość kosztu zrealizowanego pokrywa się ze stopniem realizacji robót.

Budżet okresowy

Innym podejściem jest rozwiązanie oparte na pełnym budżecie okresowym (tygodniowym, miesięcznym, kwartalnym), które jest najbardziej rozbudowaną formą budżetowania. Opiera się na stworzeniu pełnego harmonogramu robót rozbitego na założone okresy. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania jest możliwość badania odchyleń nie tylko wartości zrealizowanych kosztów, ale również momentu ich poniesienia. W przypadku pełnego budżetowania

Etapy budżetowania Wyłonienie zespołu budżetowego Wybór pozycji budżetu (listy skróconej) Zostają wyznaczone osoby odpowiedzialne za realizację robót oraz realizację budżetu (centrum powstawania kosztów).

Do systemu wpisywane są osoby odpowiedzialne za realizację robót.

Przypisanie to będzie miało wpływ na dostęp do informacji o kontrakcie, obieg informacji związany z kontraktem, a także na system motywacyjny.

styczeń 2013

Powstaje szablon budżetu.

W systemie powstaje plan kont powiązany z budową, na którym lądować będą poszczególne koszty, a który odzwierciedlać będzie pozycje budżetowe.

Oprogramowanie dla

budownictwa

Sporządzenie zestawienia niezbędnych materiałów i urządzeń Powstaje lista materiałów do zamówienia w oparciu o systemowe indeksy.

Powstaje harmonogram robót oraz harmonogram potrzeb materiałowych.

Lista materiałów i urządzeń do zamówienia zawierająca: indeks, ilość, termin oraz opis pozycji trafia do działu zakupów.

Builder dodatek specjalny

Zaplanowanie wykorzystania maszyn Zaplanowanie potrzeb ludzkich Powstaje harmonogram wykorzystania maszyn na budowie

Do modułu środków trwałych trafia informacja o przewidywanym wykorzystaniu danego środka trwałego.

Określona zostaje liczba niezbędnych roboczogodzin związanych z realizacją projektu.

programy dla zarządzających firmami i kontraktami

W zakresie planowania wykorzystania własnych aktywów trwałych, konieczne jest określenie rodzajów niezbędnych maszyn i urządzeń do realizacji robót, a także szacowany okres ich wykorzystania. Z powodu częstych zmian w kolejności wykonywanych zadań wydaje się, że plan ten może w najprostszej formie uwzględniać rodzaj maszyny (urządzenia) oraz czas, przez jaki będzie ona wykorzystywana w trakcie realizacji danej pozycji budżetowej (etapu robót). W przypadku, gdy ewidencja w podziale na rodzaj wykonywanych prac nie jest prowadzona, najwłaściwsze jest stworzenie odrębnej pozycji budżetowej związanej w pracą sprzętu budowlanego. Natomiast oszacowanie kosztów związanych z wykorzystaniem zasobów ludzkich wymaga określenia liczby roboczogodzin niezbędnych do realizacji całego zadania. Ponownie, w zależności od szczegółowości ewidencji robocizny rzeczywistej, planowanie kosztów robocizny dokonywane jest albo w podziale na poszcze-

Do działu zarządzania kadrami trafia informacja o liczbie pracowników niezbędnych w przyszłych okresach. Tym samym możliwe jest planowanie potrzeb ludzkich.

65

programy dla zarządzających firmami i kontraktami 66

odchylenia powstają więc nie tylko w poziomie (na kolejnych pozycjach budżetowych), lecz także w pionie (dla kolejnych okresów budżetowych). Tym samym otrzymuje się pełną informację o przebiegu budżetowanej roboty wraz ze wskazaniem pozycji, dla których odchylenie wystąpiło. Wydaje się jednak, że specyfika działalności przedsiębiorstw budowlanych wyklucza zastosowanie takiego rozwiązania, gdyż wymagałoby ono zaplanowania wszystkich etapów robót, włącznie z terminami w zakresie wszystkich pozycji budżetowych. Dodatkowo występujące przesunięcia terminów, wynikające często z przyczyn niezależnych od przedsiębiorcy, skutkują przesunięciem momentu ponoszenia kosztów. Konieczne jest zatem stworzenie takiego mechanizmu, który pomimo obiektywnych trudności pozwoli zarówno na określanie kosztowego i czasowego zaawansowania prac, jak również uwzględni przesunięcia terminów i zmiany we wcześniej ustalanych harmonogramach.

Dynamiczne budżetowanie w budownictwie

Odpowiedzią na wskazane wcześniej potrzeby informacyjne może być dynamiczny budżet etapów, dla którego występują dwa podstawowe założenia: • umowny termin rozpoczęcia prac wynika z optymalnego czasu realizacji robót i umownego okresu zakończenia prac, • dla każdej pozycji budżetowej możliwe jest w trakcie realizacji budżetu wskazanie daty jej rzeczywistego rozpoczęcia, zakończenia, jak i aktualnego poziomu zaawansowania.

Podstawową korzyścią wynikającą z tego systemu budżetowania jest możliwość skalowania złożoności przygotowywanych budżetów oraz możliwość ich dynamicznej alokacji w czasie. W przypadku budżetowania robót budowlanych ważniejsze jest bowiem określenie odchyleń od planowanych kosztów poszczególnych etapów

w ich konkretnych fazach, niż statyczne odnoszenie wysokości poniesionych kosztów do wcześniej przygotowanego budżetu, opartego na harmonogramie robót, który po ich rozpoczęciu staje się często nieaktualny. Służyć do tego mają informacje z dodatkowego dokumentu, którym jest comiesięczny obmiar robót w podziale na pozycje budżetowe. Dokument ten pozwala nie tylko na porównanie ze sobą całkowitego, planowego kosztu danej pozycji budżetowej, ale przede wszystkim umożliwia porównanie zaawansowania kosztowego z zaawansowaniem na podstawie dokonanego obmiaru. Uzyskana w ten sposób informacja może przyczynić się do wykrycia odchyleń już po pierwszym okresie realizacji poszczególnych etapów robót.

System finansowo-księgowy czy system ERP?

W działalności przedsiębiorstw budowlanych na pewnym etapie rozwoju pojawia się przekonanie, że inwestycja w system ERP pozwoli na rozwój przedsiębiorstwa i poprawi jego efektywność. Należy pamiętać, że systemy ERP powstały na potrzeby przedsiębiorstw produkcyjnych do wspomagania procesów związanych bezpośrednio z samym procesem produkcyjnym, analizą rotacji zapasów bądź śledzeniem wysyłek.

Oznacza to, że przedsiębiorstwa budowlane nie są w stanie wykorzystać większości funkcjonalności oferowanych przez systemy ERP. Stąd też praktyka gospodarcza nie potwierdza konieczności wdrażania systemów ERP, gdyż w większości przypadków wystarczający dla przedsiębiorstw budowlanych okazuje się odpowiednio zmodyfikowany podstawowy system FK. Dopiero w przypadku dużej liczby jednocześnie prowadzonych projektów inwestycyjnych bądź dużego ich rozproszenia, konieczne jest wdrożenie bardziej złożonych rozwiązań, które pozwolą na wprowadzanie informacji do systemu przez użytkow-

ników niebędących pracownikami działu księgowości oraz współdziałanie większej liczby użytkowników w obrębie jednego systemu. Wybór pomiędzy tradycyjnym systemem FK a system ERP związany jest więc przede wszystkim z oczekiwanym poziomem szczegółowości raportowanych informacji, gdyż jasnym jest, że systemy ERP posiadają w tym zakresie znacznie większe możliwości. Należy przy tym jednak pamiętać, że liczba wprowadzonych do systemu danych kosztuje, a więc decyzja o wyborze systemu powinna być za każdym razem poparta analizą efektywności ekonomicznej takiego projektu inwestycyjnego.

Systemowe miejsce budżetowania

Czasami zapomina się, że budżetowanie jest jedną z najskuteczniejszych metod zarządzania, a nie prostą analizą odchyleń od planu. Ważne jest zatem, aby forma – system informatyczny do wspomagania budżetowania, nie była ważniejsza od treści – efektywnego procesu budżetowania i kontroli. Najistotniejsze jest zatem właściwe wdrożenie budżetowania, co w większości wypadków przełoży się na możliwość zastosowania najprostszych rozwiązań informatycznych – arkuszy kalkulacyjnych i wbudowanych w nie funkcji konsolidacji i analizy danych.

Ważne jest, aby forma – system informatyczny do wspomagania budżetowania, nie była ważniejsza od treści – efektywnego procesu budżetowania i kontroli.

Kolejnym poziomem na drodze do automatyzacji procesu budżetowania są systemy do kontroli sposobu wprowadzania danych planowanych do arkuszy, jak i późniejszej automatyzacji raportowania ich realizacji. Przykładem takiego rozwiązania jest system PROPHIX, który pozwala nie tyl-

ko zarządzać danymi i raportami na zasadach zbliżonych do arkuszy kalkulacyjnych, lecz również automatyzować zbieranie danych z wielu źródeł, czy nadawać właściwe uprawnienia użytkownikom.

Najbardziej zaawansowane rozwiązania konieczne są dla podmiotów, dla których oprócz samego budżetowania, niezbędne jest wdrożenie controllingu podstawowych obszarów działalności przedsiębiorstwa. W takich przypadkach wymagane jest wdrożenie systemów dedykowanych dla budownictwa, zawierających oprócz budżetowania kompleksowe rozwiązania w zakresie obiegu dokumentów, harmonogramowania wykorzystania sprzętu, a także bieżącej ewidencji zdarzeń dotyczących realizacji projektów inwestycyjnych. Przykładem takiego rozwiązania jest system INTENSE, który dodatkowo może być zintegrowany z systemem ERP, celem wykorzystania dodatkowych wymiarów analizy danych, łączenia wielu źródeł danych, pracy zdalnej na serwerach itp.

Podsumowanie

Sytuacja branży budowlanej nie nakłania przedsiębiorców do podejmowania decyzji inwestycyjnych w zakresie systemów informatycznych wspomagających zarządzanie. Całkowicie niesłusznie przekłada się to na odroczenie decyzji w zakresie wdrożenia bądź usprawnienia budżetowania. W efekcie zarządzający nie są w stanie analizować obecnego poziomu rentowności realizowanych kontraktów ani wyciągać wniosków w zakresie wpływu poszczególnych składników kosztotwórczych na ostateczny wynik na kontrakcie. Odpowiedzią na te problemy jest przede wszystkim kompleksowe wdrożenie zarządzania z wykorzystaniem budżetów, które może, ale wcale nie musi, wiązać się z zakupem specjalistycznych systemów informatycznych.

Builder dodatek specjalny Oprogramowanie dla

dr Bartosz Góralski Partner w VOLANTE Sp. z o.o. budownictwa

styczeń 2013

Vennesla Library & Cultural Center, Norwegia - Helen & Hard | www.hha.no - Foto: © Emile Ashley

ArchiCAD 16 udostępnia swym użytkownikom wszechstronne i zintegrowane środowisko pracy oparte o otwartą technologię BIM. Nowatorski system kreacji, udostępniania i wyszukiwania elementów konstrukcji i wyposażenia budynków, oparty o internetową technologię chmury sprawia, że inteligentne komponenty BIM są zawsze pod ręką. Dzięki wewnętrznym procedurom dynamicznej oceny energetycznej projektowanych rozwiązań ArchiCAD jest nie tylko najbardziej zaawansowanym programem BIM, lecz jest też programem najściślej zorientowanym na ekologię. Zaimplementowany system wymiany danych w standardzie IFC sprawia, że ArchiCAD jest systemem otwartym, współpracującym z oprogramowaniem innych firm, używanym przez projektantów branżowych.

www.archicad.pl

TEKLA STRUCTURES

A TRIMBLE COMPANY

Oprogramowanie przeznaczone dla projektantów konstrukcji stalowych, żelbetowych i drewnianych.

Rozwiązanie oferujące dokładność, bezbłędność, szybkość i doskonałą wymianę informacji.

www.construsoft.pl

Tekla is either a registered trademark or a trademark of Tekla Corporation in the United States and other countries.

Wykorzystaj doświadczenia najlepszych - Tekla BIM.

budownictwo

Szybka budowa hal

Fot. arch. Xella Polska Sp. z o.o.

o wysokiej odporności ogniowej Inwestycja w halę magazynową lub produkcyjną stanowi dla przedsiębiorcy istotny krok w kierunku rozwoju firmy.

Jednak biorąc pod uwagę doświadczenia z pożarów hal, aby ten krok okazał się właściwy, należy starannie dobrać materiały i wyznaczyć strefy pożarowe. Zarówno ze względu na bezpieczeństwo ludzi, jak i ochronę budynku oraz mienia.

Wojciech Rogala

Przenikanie ciepła po sześciu godzinach pożaru

styczeń 2013

Statystyki pokazują, że większość firm, które doświadczyły pożaru budynków już nigdy nie odzyskało wcześniejszej kondycji finansowej i pozycji na rynku. Pomimo wypłaty odszkodowań, czas potrzebny na odtworzenie majątku spowodował przejęcie rynku przez konkurencję i w konsekwencji często przyczyniał się do upadłości firmy. Odporność ogniowa w przypadku elementów zbrojonych YTONG została potwierdzona wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu ich do budowy centrów logistycznych i dystrybucyjnych, które mają coraz wyższe wymagania dotyczące ochrony przeciwpożarowej. Elementy zbrojone YTONG posiadają klasę reakcji na ogień A1 (są całkowicie niepalne, podczas pożaru nie wydzielają szkodliwych substancji). Ściana gr. 150 mm podczas pożaru chroni przed rozprzestrzenianiem się ognia przez ponad 6 godzin! Zastosowanie masywnych, zbrojonych elementów YTONG w konstrukcji ścian hal zapewnia bezpieczeństwo nie tylko towarom i maszynom, ale przede wszystkim ludziom przebywającym w halach.

Więcej informacji o ścianach osłonowych z betonu komórkowego można znaleźć w zeszycie technicznym „Elementy zbrojone YTONG”, dostępnym na stronie www.ytong-silka.pl.

Zachęcamy Państwa do kontaktu z nami w celu porozmawiania o możliwości realizacji konkretnej inwestycji z wykorzystaniem elementów zbrojonych YTONG. Nasi Doradcy Techniczni są do Państwa dyspozycji pod numerami telefonów 801 122 227 lub 29 767 03 60.

Builder 69

PROMOCJA

J

ednym z wariantów gwarantujących wysoką odporność ogniową jest zastosowanie elementów ze zbrojonego betonu komórkowego YTONG. Jest to nowoczesne rozwiązanie dla wznoszenia ścian osłonowych zewnętrznych i wewnętrznych oraz stropów i dachów w obiektach przemysłowych, handlowych, biurowych oraz użyteczności publicznej. Budynki zbudowane w systemie zbrojonych płyt z betonu komórkowego YTONG wyznaczają nowy standard w budownictwie komercyjnym. Elementy powstają w starannie kontrolowanym i dopracowanym procesie technologicznym, z całkowicie naturalnych surowców – cementu, wapna, piasku i wody. Produkowane są o długości do 8000 mm, wysokości 500-750 mm i grubości: 150, 175, 200, 240, 300 mm.

Wśród ich zalet należy wyróżnić m. in.: • krótki czas montażu konstrukcji ścian, dachów i stropu (dzięki dużym wymiarom, systemowym łącznikom i zawiesiom), • doskonałą odporność ogniową, • wyeliminowanie przerw technologicznych związanych z wiązaniem betonu, • brak konieczności wykonywania deskowań i podpór montażowych, • mały ciężar elementów, w tym elementów stropowych i dachowych, • możliwość bezpośredniego obciążania stropu lub dachu zaraz po zamontowaniu, • bardzo dobrą izolacyjność termiczną.

Szybki montaż elementów zbrojonych YTONG to nie tylko obniżenie kosztów robocizny, zmniejszenie kosztów stałych budowy, takich jak utrzymanie zaplecza, wynajem sprzętu, ochrony etc., ale także przyśpieszenie momentu, w którym inwestycja zaczyna przynosić zyski. Dobra izolacyjność termiczna chroni halę przed utratą ciepła zimą, a wysoka masa akumulacyjna elementów zapobiega przegrzewaniu się pomieszczeń latem.

Często stosowane lekkie przegrody, pomimo wielu zalet, nie zawsze wykazują się wystarczającą odpornością ogniową. Zastosowanie tego typu rozwiązań w ścianach osłonowych wyklucza możliwość ubezpieczenia budynku w wielu towarzystwach, nawet w przypadku występowania dodatkowych instalacji przeciwpożarowych.

budownictwo

Bezpieczeństwo pożarowe konstrukcji w Eurokodach Część 1. Podstawy, oddziaływania i metody projektowania prof. dr hab. inż. Antoni Biegus

W ocenie niezawodności konstrukcji, analizując stan graniczny nośności, należy badać nie tylko kryteria bezpieczeństwa związane z wytrzymałością w trakcie „normalnej” eksploatacji, ale też kryteria odporności ogniowej. Bezpieczeństwo pożarowe jest więc wymogiem podstawowym, który zgodnie z Eurokodami musi spełniać obiekt budowlany.

P Dla poszczególnych typów konstrukcji (betonowych, stalowych, ­zespolonych stalowo‑betonowych, murowych, drewnianych i aluminiowych), ­opracowano ujednolicone zasady ­projektowania na wypadek wystąpienia pożaru. Są to wydzielone części ­odpowiednich Eurokodów.

70 Builder

ożary obiektów budowlanych są nie tylko przyczyną ogromnych strat materialnych, ale powodują też ciężkie obrażenia i niekiedy śmierć wielu ofiar. W trakcie pożaru wzrasta temperatura konstrukcji nośnej obiektu. Wówczas najczęściej następuje degradacja właściwości mechanicznych materiałów ustroju nośnego, w konsekwencji czego zmniejsza się nośność graniczna konstrukcji (zwiększa się zaś jej odkształcalność), prowadząca do wyczerpania wytrzymałości i awarii lub katastrofy obiektu. Oddziaływanie pożarowe jest więc realnym zagrożeniem bezpieczeństwa obiektu, które stanowi przede wszystkim niebezpieczeństwo dla ludzi, a także powstania strat materialnych. Ponadto w trakcie pożaru, bardzo często wydzielające się toksyczne gazy (w wyniku rozkładu ter-

Obiekty budowlane powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby w przypadku pożaru: • nośność konstrukcji mogła być zapewniona przez założony okres czasu, • powstanie i rozpowszechnianie się ognia i dymu w obiektach było ograniczone, • rozprzestrzenianie się ognia na sąsiednie obiekty było zminimalizowane, • mieszkańcy mogli opuścić obiekt lub być uratowani w inny sposób, • uwzględnione było bezpieczeństwo ekip ratowniczych.

micznego np. tworzyw sztucznych) powodują ciężkie uszkodzenia zdrowia ofiar lub ich śmiertelne zatrucie.

Głównym celem ochrony przeciwpożarowej budowli jest ograniczenie ryzyka pożaru z poszanowaniem jednostki i społeczeństwa, sąsiadującego mienia, a także, jeśli jest to wymagane, środowiska lub mienia bezpośrednio poddanego oddziaływaniu pożaru.

W ocenie niezawodności konstrukcji, analizując stan graniczny nośności, należy badać nie tylko kryteria bezpieczeństwa związane z wytrzymałością w trakcie „normalnej” eksploatacji, ale też kryteria odporności ogniowej. Bezpieczeństwo pożarowe jest więc wymogiem podstawowym, który zgodnie z Eurokodami [3]÷[10] musi spełniać obiekt budowlany.

Normy pożarowe to części 1-2 Eurokodów odnoszące się do oceny oddziaływań w trakcie pożaru – PN-EN 1991 [4] oraz projektowania w warunkach pożaru konstrukcji: betonowych – PN-EN 1992 [5], stalowych – PN-EN 1993 [6], zespolonych stalowo-betonowych – PN-EN 1994 [7], drewnianych – PN-EN 199 5 [8], murowych – PN-EN 1996 [9] i aluminiowych – PN-EN 1999 [10]. Eurokody konstrukcyjne [5]÷[10] są to normy powiązane z ich częściami 1-1 (dotyczącymi projektowania w warunkach „normalnych”), a ujęcie projektowania w warunkach pożaru w częściach 1-2 świadczy m.in. o randze tej problematyki. Eurokody [3]÷[10] zawierają postanowienia dotyczące oceny niezawodności konstrukcji w warunkach rozgorzenia pożaru. Przed ich wprowadzeniem do zbioru Polskich Norm brak było podobnych krajowych norm PN-B dotyczących projektowania konstrukcji budowlanych w warunkach pożaru. Tym też częściowo należy tłumaczyć, że często w krajowej praktyce projektowej bezpieczeństwo pożarowe nie jest właściwie uwzględniane.

Odnotowywane liczne przypadki pożarów budowli i związane z nimi duże straty materialne świadczą o stosunkowo małej wiedzy projektantów dotyczącej strategii oraz inżynierii pożarowej.

Eurokody [3]÷[10], dotyczące projektowania konstrukcji budynków z uwagi na warunki pożarowe, oferują obecnie szeroki wachlarz metod obliczeniowych. W celu spełnienia wymagań bezpieczeństwa pożarowego zgodnych z krajowymi przepisami budowlanymi, umożliwiają one projektowanie według metody tradycyjnej lub też metod opartych na właściwościach, zgodnie z inżynierią bezpieczeństwa pożarowego. Metody oparte na właściwościach wymagają na ogół bardziej złożonej

styczeń 2013

analizy obliczeniowej i pozwalają na dokładniejsze spełnienie celów zabezpieczenia pożarowego.

Zgodnie z PN-EN 1990 [3], stany graniczne nośności (stany poprzedzające katastrofę, które dla uproszczenia uważane są za samą katastrofę) odnoszą się do bezpieczeństwa ludzi i/lub bezpieczeństwa konstrukcji, a w niektórych okolicznościach dotyczą także ochrony zawartości budowli. Na rys. 1 i 2 pokazano widok hali produkcyjno-magazynowej. W trakcie jej pożaru całkowitemu zniszczeniu uległy urządzenia produkcyjno-technologiczne, których wartość przekraczała kilkakrotnie wartość budowlaną tego obiektu. W tym przypadku przyczyną bardzo dużych strat materialnych było niewłaściwe uwzględnienie w projekcie ochrony zawartości budowli w warunkach pożaru.

Ognioodporność budynków i elementów konstrukcyjnych

Ognioodporność jest wyrażana jako czas, w którym element obiektu budow- Rys. 1. Widok dachu hali produkcyjno-magazynowej po pożarze lanego (nośny lub/i osłonowy) może wytrzymać działanie ognia, nie tracąc określonej swojej funkcji (elementu nośnego lub/i elementu oddzielającego). Klasyfikuje się ją za pomocą następujących kryteriów właściwości: – nośności R (fire ­resistance), która jest wytrzymałością elementu nośnego na działanie ognia podczas trwania pożaru, bez utraty ­stateczności konstrukcyjnej (rys. 3a); – izolacyjności I (fire isolation), która jest zdolnością elementu oddzielającego, poddanego działaniu ognia z jednej strony do ograniczenia wzrostu temperatury powierzchni nieosłoniętych poniżej określonych wartości granicznych, wynoszących 140°C (średnio) i 180°C (maksymalnie), w celu zapobieżenia zapłonowi na powierzchniach przyległych (rys. 3b); – szczelności E (fire étachéité), która jest zdolnością elementu oddzielającego poddanego działaniu ognia z jednej strony do ograniczenia powstania szczelin o znacznych rozmiarach, w celu zapobieżenia przenikaniu gorących gazów i rozprzestrzeniania ognia na przyległe poRys. 2. Przykład zdeformowanej płatwi po pożarze w hali produkcyjno-magazynowej mieszczenia (rys. 3c). Dlatego w analizie bezpieczeństwa konstrukcji w pożarze należy badać: pojawienia się jego powierzchni nagrzanej płomieni lub wy• stan graniczny nośności ogniowej R, w którym poddany dostąpienia szczelin przekraczających graniczne rozwartości datkowo działaniu ognia, obciążony element konstrukcyjny lub/i długości. przestaje spełniać swoją funkcję nośną (występuje wyczerpaStan graniczny nośności ogniowej R dotyczy wyczerpania wynie wytrzymałości, duże odkształcenia, utrata stateczności), trzymałości elementu, czyli zdolności przenoszenia przyłożonych • stan graniczny izolacyjności ogniowej I, w którym element do niego obciążeń. Stany graniczne ogniowej izolacyjności I oraz przestaje spełniać swoją funkcję oddzielającą, w wyniku szczelności E dotyczą głównie elementów stanowiących przegroprzekroczenia granicznej temperatury jego powierzchni nie- dy budynków (ściany i stropy) zwłaszcza tych, które ograniczają nagrzewanej, strefy pożarowe. Wyczerpanie izolacyjności I oraz szczelności E • stan graniczny szczelności ogniowej E, w którym element wiąże się z ułatwionym rozprzestrzenianiem się pożaru w sąsiedzprzestaje spełniać swoją funkcję oddzielającą, na skutek twie strefy pożarowej. Należy zauważyć, że nośność R jest wyma-

styczeń 2013

Builder 71

budownictwo pożarowe ma ogólnie na celu ochronę życia ludzi, włączając w to osoby przebywające w budynku i strażaków, oraz zminimalizowanie zakłóceń w działalności przedsiębiorstw, uszkodzeń budynku i mienia znajdującego się wewnątrz oraz jego otoczenia. Dlatego zgodnie z PNEN 1990 [3] w ocenie stanu granicznego nośności, analizując kryteria związane z katastrofą lub zniszczeniem, należy zapewnić konstrukcji wytrzymałość nie tylko na oddziaływania od ciężaru własneRys. 3. Kryteria ognioodporności elementów konstrukcyjnych [12] go, obciążeń klimatycznych, technologicznych itp., ale także odporność Tabl. 1. Wymagania odpowiadające poszczególnym klasom odporności pożarowej budynków wg [11] ogniową.

Klasa odporności ogniowej (OO) elementów budynku Według PN-EN 1990 [3] obliczenia Klasa odporności główna pożarowej konstrukcja ściana ściana pokrycie termiczno-statyczno-wytrzymałościowe konstrukcja strop budynku (OP) dachu zewnętrzna wewnętrzna dachu odporności ogniowej konstrukcji należy nośna przeprowadzać na podstawie scenariuA R 240 R 30 REI 120 EI 120 EI 60 E 30 szy pożarowych, uwzględniając modele B R120 R 30 REI 60 EI 60 EI 30 E 30 zmian temperatury wewnątrz strefy pożaC R 60 R 15 REI 60 EI 60 EI 15 E15 rowej. Należy sprawdzić zachowanie się D R 30 REI 30 EI 30 konstrukcji, jej podzespołów lub elemenE tów w warunkach pożaru, przyjmując nierównomierny lub równomierny rozkład gana w przypadku wszystkich elementów nośnych konstrukcji. temperatury w przekrojach lub na ich długości. Można analizoNatomiast wymagania izolacyjności I oraz szczelności E dotyczą wać wytężenie elementów wydzielonych z konstrukcji lub też elementów oddzielających, takich jak płyty stropowe i ściany, badać ich współdziałanie w warunkach oddziaływania pożaru. stanowiących granice stref ogniowych.

Oddziaływanie temperatury w czasie pożaru na konstrukcje Odporność ogniową elementów konstrukcyjnych tfi,d mierzy jest traktowane w PN-EN 1990 [3] jako wyjątkowa sytuacja prosię czasem wyrażonym w minutach, który upływa od rozgorzenia jektowa. Oznacza to, że w ustaleniu wyjątkowej kombinacji odpożaru do momentu osiągnięcia jednego z w/w stanów granicz- działywań w trakcie pożaru rozpatruje się te oddziaływania, które nych. Dlatego w przepisach przeciwpożarowych, zależnie od są uwzględniane w kombinacjach podstawowych i to tylko takie, klasy użytkowej budynku, wymagania odporności ogniowej jego które są możliwe do zaistnienia w trakcie pożaru. Nie uwzględnia elementów wynoszą: 15 minut (R 15), 30 minut (R 30), 60 minut się łącznego występowania w wyjątkowej kombinacji pożarowej (R 60), 120 minut (R 120) lub 240 minut (R 240). Powinna ona być innego oddziaływania o charakterze wyjątkowym, oprócz oddziazawsze co najmniej równa odpowiednim wartościom wymaga- ływań związanych z zaistnieniem pożaru. W stanie granicznym Eurokody nym przez krajowe przepisy przeciwpożarowe. Zestaw takich nośności, obliczeniowe efekty oddziaływań Ed w konstrukcji ­zawierają wymagań jednoznacznie określonych dla wszystkich części w trakcie pożaru wyznacza się ze wzoru (1): postanowie­nia ustroju nośnego i jego wypełnienia, charakteryzuje klasę odporEd=∑ Gk,j "+" P "+" Ad "+" (ψ1 lub ψ2)Qk,1 "+" ∑ ψ0,i Qk,i , dotyczące ności pożarowej przypisaną do całego budynku. j≥1 i>1 Wymagania dotyczące odporności pożarowej budynku zaleoceny nie­ zawodności żą głównie od jego rodzaju i przeznaczenia. Określono je w roz- gdzie: konstrukcji porządzeniu [11], w którym ustanowiono 5 klas odporności Gk,j – charakterystyczne oddziaływanie w warunkach pożarowej (OP) – oznaczonych (w kolejności od najniższej do stałe, rozgorzenia najwyższej) literami A, B, C, D i E (tab. 1). Każdej klasie przypoP – charakterystyczne oddziaływanie sprężające, pożaru. rządkowano określone wymagania odniesione do odporności Ad – charakterystyczne oddziaływanie wyjątkowe Przed ich ogniowej (OO) poszczególnych elementów budowli: głównej konstrukcji nośnej, konstrukcji dachu, stropu, ścian zewnętrz(„pożarowe”), wprowa­ nych i wewnętrznych oraz pokrycia dachu. Podano je w tabl. 1 Qk,i – charakterystyczne oddziaływanie zmienne, dzeniem (symbol „-” oznacza brak wymagań). W rozporządzeniu [11] ψ1,1 , ψ1,2 – współczynnik do określenia wartości kombinacji do zbioru podano szczegółowe zasady przypisujące klasy do poszczeobciążeń zmiennych odpowiednio częstych (1) Polskich gólnych rodzajów budynków (mieszkalnych, użyteczności pui prawie stałych (2), Norm blicznej, produkcyjnych, magazynowych itp.) oraz ich wielkości "+" – oznacza „należy uwzględnić w kombinacji z”, brak było (np. liczby kondygnacji). Zasady doboru środków ochrony ∑ – oznacza „łączny efekt oddziaływań”. ­podobnych przeciwpożarowej budynków omówiono np. w [2]. krajowych Parametry współczynników i oddziaływań charakterystycznych norm PN-B Podstawy projektowania konstrukcji we wzorze (1) podano w PN-EN 1990 [3] oraz PN-EN 1991[4]. dotyczących Bezpieczeństwo pożarowe stanowi jedną z kluczowych kweprojektowania stii w projektowaniu współczesnych konstrukcji budowlanych.

Oddziaływania na konstrukcje w warunkach konstrukcji Pojęcie to określa środki zapobiegawcze, mające na celu zmipożaru według PN-EN 1991-1-2 budowlanych nimalizowanie prawdopodobieństwa i wpływu pożaru, który W PN-EN 1991-1-2 [4] podano ogólne zasady ustalania odw warunkach może powodować obrażenia i być przyczyną śmierci lub/i strat działywań w warunkach pożaru. Projektowanie konstrukcji na pożaru. materialnych. Projektowanie ze względu na bezpieczeństwo warunki pożarowe obejmuje następujące etapy:

72 Builder

styczeń 2013

• wybór właściwych scenariuszy pożarowych, • ustalenie odpowiadających im pożarów obliczeniowych, • obliczenia przebiegu temperatury w elementach konstrukcyjnych, • obliczenia mechanicznego zachowania się konstrukcji poddanej oddziaływaniu termicznemu podczas pożaru.

Scenariusz pożarowy powinien uwzględniać zachowanie się całej konstrukcji, jej podzespołu lub elementu w warunkach pożaru, a także uwzględniać model zmiany temperatury wewnątrz obiektu. Dlatego w jego identyfikacji należy brać pod uwagę czynniki wpływające na przebieg pożaru, jak na przykład rodzaj materiałów wypełniających, izolujących czy też wyposażenia obiektu.

Zgodnie z PN-EN 1991-1-2 [4], w praktycznych obliczeniach należy analizować modele odnoszące się do jednej strefy pożarowej (jednego pomieszczenia wydzielonego ogniowo). Na rys. 4 przedstawiono scenariusze pożarowe magazynowanego budynku parterowego. W tej pięcionawowej hali zastosowano 2 ściany przeciwpożarowe, wydzielając w ten sposób 3 strefy pożarowe (rys. 4a). W analizowanym przypadku należy rozpatrzeć 3 scenariusze wystąpienia pożaru: w strefie 1 (rys. 4b), w strefie 2 (rys. 4c) oraz w strefie 3 (rys. 4d).

Zastosowane w analizie modele pożarów obliczeniowych zależą od przyjętych scenariuszy pożarowych. W zależności od możliwości rozgorzenia pożaru stosuje się modele: • pożaru lokalnego, gdy rozgorzenie jest mało prawdopodobne, w których przyjmuje się nierównomierny rozkład temperatury w funkcji czasu (metodę obliczania oddziaływań termicznych pożaru lokalnego podano w Załączniku C), • pożaru strefowego, w którym przyjmowany jest równomierny rozkład temperatury w funkcji czasu (metodę obliczania temperatury gazu podano w Załączniku A – dla elementów wewnętrznych strefy pożarowej, w Załączniku B – dla elementów zewnętrznych strefy), • zaawansowane modele pożaru, w których uwzględniane są fizyczne właściwości gazu, a także wymiana masy i energii podczas procesu spalania (metody obliczania oddziaływań termicznych w jednostrefowych scenariuszach pożaru, pożarze dwustrefowym i w modelach numerycznych, uwzględniających przebieg zjawisk w czasoprzestrzeni, opisano w Załączniku D, metodę zaś określenia wartości obliczeniowej gęstości obciążenia ogniowego i szybkości wydzielania ciepła podano w Załączniku E). Załącznik F dotyczy określania równoważnego czasu oddziaływania pożaru. Załącznik G dotyczy przyjmowania współczynników konfiguracji.

W analizie konstrukcji oddziaływania termiczne określa strumień ciepła netto na powierzchnię elementu, będący sumą strumieni konwekcyjnego i radiacyjnego. Temperaturę gazu przy spalaniu przyjmuje się na podstawie: nominalnych krzywych „temperatura – czas” lub parametrycznych krzywych „temperatura – czas”.

W przypadku krzywych nominalnych rozróżnia się krzywą standardową „temperatura – czas” (przyjęto, że temperatura jest funkcją niemalejącą czasu jak dla pożaru rozwiniętego), krzywą pożaru zewnętrznego oraz krzywą węglowodorową (rys. 5).

OGNIOODPORNOŚĆ Wyrażana jest jako czas, w którym element obiektu budowlanego (nośny lub/i osłonowy) może wytrzymać działanie ognia, nie tracąc swojej określonej funkcji. Klasyfikuje się ją za pomocą kryteriów właściwości: • nośności R, • izolacyjności I, • szczelności E. Procedura projektowania sposobem tradycyjnym jest oparta na analizie oddziaływań termicznych wywołanych pożarem standardowym [4], opisanym gęstością strumienia ciepła działającego na elementy konstrukcji. W procedurze obliczeniowej, opartej na właściwościach, uwzględnia się cechy użytkowe pomieszczeń i analizuje się oddziaływania termiczne konstrukcji na podstawie przesłanek o podłożu fizycznym. W projektowaniu można analizować zachowanie się w pożarze: elementu, podzespołu konstrukcji lub całego ustroju nośnego budynku – posługując się danymi tabelarycznymi lub prostymi, albo zaawansowanymi modelami obliczeniowymi. W przypadku izolowanych elementów lub części konstrukcji wykorzystuje się głównie dane tabelaryczne i proste modele obliczeniowe. Natomiast zaawansowane modele obliczeniowe są stosowane w analizach oceny bezpieczeństwa pożarowego całych konstrukcji.

Rys. 4. Scenariusze pożarowe hali pięcionawowej z 3 strefami pożarowymi [12]

Metody projektowania konstrukcji na warunki pożarowe według Eurokodów

Inżynieria pożarowa konstrukcji i elementów konstrukcyjnych jest dyscypliną, która dotyczy analizy ich zachowania się w warunkach pożaru. Zgodnie z postanowieniami Eurokodów, budynki na warunki pożarowe można projektować za pomocą metody tradycyjnej lub metody opartej na właściwościach (wówczas zastosowanie mają zasady inżynierii pożarowej elementów konstrukcyjnych).

styczeń 2013

Rys. 5. Krzywe pożaru rzeczywistego, standardowego, węglowodorowego i zewnętrznego

Builder 73

budownictwo

Rys. 6. Metody projektowe do określania odpowiedzi mechanicznej konstrukcji w warunkach pożaru [12]

Zgodnie z postano­ wieniami Eurokodów, budynki na warunki ­pożarowe można ­projektować za pomocą metody ­tradycyjnej lub ­metody opartej na właści­ wościach.

74 Builder

Najczęściej metodę tradycyjną oceny bezpieczeństwa pożarowego wykorzystuje się w celu spełnienia standardowych wymagań dotyczących ognioodporności, określonych w przepisach przeciwpożarowych. Stosuje się ją zwykle w projektowaniu stosunkowo prostych budynków i potrzebny poziom bezpieczeństwa jest relatywnie łatwy do osiągnięcia i wdrożenia. Zadaniem projektanta jest taki dobór środków ochrony przeciwpożarowej, w szczególności paramentów izolacji termicznej, chroniącej konstrukcję przed działaniem ognia, by uzyskać zadowalającą (wyższą od wymaganej) wartość jej ognioodporności. Metoda tradycyjna ogranicza się więc do prostego wyboru środków ognioizolujących (posiłkując się jedynie dostępnymi ofertami materiałów w tym zakresie). Wówczas nie przeprowadza się żadnej dodatkowej analizy obliczeniowej, oceniającej zachowanie się elementu w pożarze. W tym przypadku producent wyrobu ogniochronnego niejako gwarantuje, że zastosowanie danego typu izolacji (o odpowiednich parametrach np. grubości) umożliwia uzyskanie żądanej ognioodporności. Rezultat takiego postępowania nie zawsze jednak można uznać za wiarygodny, gdyż nie uwzględnia się np. swobody odkształceń termicznych – stopnia „skrępowania” elementu. Ponadto w wielu przypadkach taki sposób projektowania może być zbyt zachowawczy, ponieważ w celu zapewnienia wymaganej ognioodporności budowli wymaga on zastosowania istotnej (kosztochłonnej), biernej ochrony przeciwpożarowej. Dlatego zbliżoną do obiektywnej ocenę ognioodporności budowli można uzyskać na podstawie jej odrębnej analizy termiczno-statyczno-wytrzymałościowej (wg metody opartej na właściwościach).

W ostatnich latach, dla poszczególnych typów konstrukcji (betonowych, stalowych, zespolonych stalowo-betonowych, murowych, drewnianych i aluminiowych), opracowano ujednolicone zasady projektowania na wypadek wystąpienia pożaru. Są to wydzielone części odpowiednich Eurokodów: oddziaływań [4] oraz konstrukcyjnych [5]÷[10], w których podano zasady prowadzenia analizy termiczno-statyczno-wytrzymałościowej budowli (według metody opartej na właściwościach). Umożliwia ona ocenę wymaganej ognioodporności konstrukcji w celu uniknięcia rozprzestrzeniania się pożaru i/lub w celu zapobiegania przedwczesnemu zniszczeniu konstrukcji. W przypadku budynków ich główną konstrukcję można zaprojektować tak, aby zachowała stateczność w warunkach pożaru na tyle długo, by osoby przebywające w budynku mogły się ewakuować. Ta metoda uwzględnia intensywność oddziaływania pożaru przez odpowiednie oszacowanie rzeczywistych obciążeń ogniowych i parametrów rozwoju

pożaru, które można obliczyć w oparciu o funkcję i sposób użytkowania budynku [4]. Umożliwia ona elastyczność w wyborze rozwiązań technicznych w celu spełnienia wymagań ognioodporności budowli, ale zazwyczaj wymaga użycia zaawansowanych narzędzi projektowych. Ponadto projektanci stosujący te zaawansowane modele obliczeniowe muszą być odpowiednio wyszkoleni w zakresie ich zastosowania i ograniczeń. Inżynieria bezpieczeństwa pożarowego umożliwia wysoce efektywne projektowanie z niewielką rezerwą nośności. Dlatego w tym przypadku wymagane są wysokie kwalifikacje projektanta (gwarantujące, że w opracowaniu projektu zastosowano w analizie odpowiednie modele). Ponadto w niektórych krajach Unii Europejskiej przepisy przeciwpożarowe żądają, aby projekt, z uwagi na warunki pożarowe, był weryfikowany przez osobę trzecią.

Właściwości pożarowe konstrukcji lub jej elementu są określane przez wykonanie w przypadku badanego obliczeniowego scenariusza pożaru, 3 kolejnych kroków analityczno-obliczeniowych konstrukcji: • analiza pożaru (ustalenie oddziaływań termicznych – model pożaru), • analiza termiczna (określenie szybkości ogrzewania i temperatur elementów konstrukcyjnych – model termiczny),

W ANALIZIE BEZPIECZEŃSTWA KONSTRUKCJI W POŻARZE NALEŻY BADAĆ: • stan graniczny nośności ogniowej R, w którym poddany dodatkowo działaniu ognia, obciążony element konstrukcyjny przestaje spełniać swoją funkcję nośną (występuje wyczerpanie wytrzymałości, duże odkształcenia, utrata stateczności), • stan graniczny izolacyjności ogniowej I, w którym element przestaje spełniać swoją funkcję oddzielającą, w wyniku przekroczenia granicznej temperatury jego powierzchni nienagrzewanej, • stan graniczny szczelności ogniowej E, w którym element przestaje spełniać swoją funkcję oddzielającą, na skutek pojawienia się jego powierzchni nagrzanej płomieni lub wystąpienia szczelin przekraczających graniczne rozwartości lub/i długości.

3 kroki analityczno-obliczeniowe konstrukcji, w procedurze opartej na właściwościach: • analiza pożaru (ustalenie oddziaływań termicznych – model pożaru), • analiza termiczna (określenie szybkości ogrzewania i temperatur elementów konstrukcyjnych – model termiczny), • analiza konstrukcyjna (obliczania odpowiedzi mechanicznej elementów konstrukcyjnych – model konstrukcyjny). styczeń 2013

Rys. 7. Przykład trójwymiarowej analizy globalnej (model 3D) hali stalowej [12]

• analiza konstrukcyjna (obliczania odpowiedzi mechanicznej elementów konstrukcyjnych – model konstrukcyjny).

Stosowane metody projektowe do oceny właściwości pożarowych konstrukcji obejmują zakres: od prostych obliczeń wykonywanych ręcznie, do korzystania z zaawansowanych programów komputerowych. Ogólna złożoność projektu dotyczącego bezpieczeństwa pożarowego zależy od założeń i metod przyjętych do przewidywania każdego z w/w 3 etapów projektowania.

Na podstawie uzyskanych pól temperatury w elementach nośnych i kombinacji oddziaływań w warunkach pożaru można ocenić zachowanie konstrukcji (rys. 6) za pomocą jednej z 3 możliwych metod: • analiza elementu – model 1D, w której każdy element nośny (np. pręt) jest oceniony jako całkowicie „oddzielony” od innych części konstrukcji budynku (warunki połączenia z innymi elementami zastępuje się odpowiednimi warunkami brzegowymi), • analiza części konstrukcji – model 2D, w której fragment konstrukcji (np. rama) jest uwzględniony w ocenie (przez zastosowanie odpowiednich warunków brzegowych, tak aby odzwierciedlić jej powiązania z innymi częściami konstrukcji), • globalna analiza konstrukcji – model 3D, w której ocenia się całą konstrukcję budynku (rys. 7).

Stosunkowa prosta i łatwa w zastosowaniu jest analiza elementu (model 1D), zwłaszcza z uproszczonymi metodami obliczeniowymi. Analiza całej konstrukcji (model 3D) lub jej podzespołów (model 2D) uwzględnia łącznie co najmniej kilka elementów konstrukcyjnych, tak aby bezpośrednio uwzględnić wpływ interakcji między nimi. W takich analizach można dokładnie uwzględnić przeniesienie obciążenia z podgrzanych (osłabionych) części wewnątrz strefy pożarowej, na bardziej wytrzymałe części chłodne poza strefą pożarową. Z tego względu analiza globalna umożliwia znacznie lepsze zrozumienie ogólnego zachowania konstrukcji w warunkach pożaru. Przykład trójwymiarowej, analizy globalnej hali o konstrukcji stalowej pokazano na rys. 7.

W podsumowaniu należy stwierdzić, że zgodnie z Eurokodami projekt uwzględniający warunki pożarowe budynku można wykonać za pomocą:

styczeń 2013

• Prostej metody opartej na podstawie danych tabelarycznych np. zamieszczonych w PN-EN 1994-1-2 [7], którą stosuje się jedynie w przypadku zespolonych konstrukcji stalowo-betonowych. Tabele w [7] podano dla płyt, belek i słupów, przy założeniu pewnego czasu ognioodporności, ogrzewania według krzywej pożaru nominalnego oraz określonego poziomu obciążenia. Wyznaczono je za pomocą modeli numerycznych i badań doświadczalnych. Te tabele są proste i bezpieczne w zastosowaniu. Obejmują jednak tylko ograniczony zakres rodzajów konstrukcji i kształtowników.

• Prostych metod obliczeniowych, które można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to metoda temperatury krytycznej. Jest ona powszechnie stosowana w analizie stalowych elementów konstrukcyjnych. W drugiej stosuje się proste modele mechaniczne i przeprowadza się weryfikację nośności konstrukcji. Te metody opracowano w celu analizy bezpieczeństwa pożarowego typowych elementów konstrukcyjnych (np. płyt, belek i słupów) zarówno stalowych, jak i zespolonych.

• Zaawansowane modele obliczeniowe, które mają zastosowanie w przypadku wszystkich rodzajów konstrukcji i umożliwiają ich realistyczną analizę termiczno-statyczno-wytrzymałościową. Wyniki tej analizy są zazwyczaj uzyskiwane w postaci odkształceń konstrukcji podczas całego okresu pożaru. Zaawansowane modele obliczeniowe przeprowadza się MES i korzysta z programów komputerowych.

Literatura

Odnotowy­ wane, liczne przypadki ­pożarów ­budowli i związane z nimi duże straty ­materialne świadczą o stosunkowo małej wiedzy projektantów dotyczącej strategii oraz inżynierii ­pożarowej.

prof. dr hab. inż Antoni Biegus Politechnika Wrocławska Rysunki: archiwum autora

[1] Biegus A.: Ocena przydatności stalowej konstrukcji dachu hali produkcyjno-magazynowej w Rudnej Wielkiej po pożarze, Wrocław 09.05.2011.

[2] Mariusz Maślak: Budownictwo ogólne – tom 5. Część 10: Odporność ogniowa. Nośność konstrukcji w warunkach pożaru. Arkady, Warszawa 2010.

[3] PN-EN 1990:2004 Podstawy projektowania konstrukcji.

[4] PN-EN 1991-1-2:2006 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje. Część 1-2: Oddziaływania ogólne. Oddziaływania na konstrukcje w warunkach pożaru.

[5] PN-EN 1992-1-2:2008 Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji z betonu. Część 1-2: Reguły ogólne – Projektowanie z uwagi na warunki pożarowe.

[6] PN-EN 1993-1-2:2007 Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-2: Reguły ogólne – Obliczanie konstrukcji z uwagi na warunki pożarowe.

[7] PN-EN 1994-1-2:2008 Eurokod 4: Projektowanie konstrukcji zespolonych stalowo-betonowych. Cześć 1-2: Reguły ogólne.

Projektowanie z uwagi na warunki pożarowe.

[8] PN-EN 1995-1-2:2008 Eurokod 5: Projektowanie konstrukcji drewnianych. Część 1-2: Postanowienia ogólne – Projektowanie z uwagi na warunki pożarowe.

[9] PN-EN 1992-1-2:2010 Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji murowych. Część 1-2: Reguły ogólne – Projektowanie z uwagi na warunki pożarowe.

[10] PN-EN 1992-1-9: Eurokod 9: Projektowanie konstrukcji z aluminium. Część 1-2: Reguły ogólne – Projektowanie z uwagi na warunki pożarowe (oryginał).

[11] Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowania (Dziennik Ustaw Nr 75 z 2002, poz. 690, z późniejszymi zmianami).

[12] w ww.arcelormittal.com. Konstrukcje stalowe w Europie.

Jednokondygnacyjne konstrukcje stalowe. Część 7: Inżynieria pożarowa.

Builder 75

budownictwo

Aka demia Buildera – to przedsięwzięcie o charakterze edukacyjnym, adresowane do projektantów, wykonawców i technologów robót specjalistycznych oraz inwestorów. Porady, zalecenia i wskazówki projektowe, wykonawcze oraz użytkowe wraz z rekomendacją odpowiednich produktów.

Projekt realizowany wspólnie z wiodącymi firmami z branży.

Partner merytoryczny PERI POLSKA SP. Z O.O.

Projekty mostowe Rusztowania podporowe i deskowania ustrojów nośnych

Współczesne realizacje obiektów mostowych, wykonywanych w ciągu nowo budowanych dróg ekspresowych i autostrad, wymagają od wykonawców umiejętności rozwiązywania skomplikowanych zadań inżynierskich, a od dostawców rusztowań podporowych i deskowań przygotowywania odpowiednich rozwiązań technologicznych.

B mgr inż.

Piotr Borucki

Autor jest Kierownikiem Zespołu Technologów PERI Polska Oddział Katowice

Przedstawione przykłady praktycznego stosowania systemów deskowań i rusztowań podporowych PERI dowodzą ogromnych możliwości dopasowania się do nieograniczonych niemal wymagań realizacyjnych stawianych przez projektantów.

76 Builder

udownictwo drogowe i mostowe rozwija się dynamicznie dzięki ogromnej ilości projektów infrastrukturalnych realizowanych w Polsce. Związane z tym wznoszenie skomplikowanych obiektów inżynierskich, takich jak mosty, wiadukty, przepusty czy estakady, przekraczające różnorodne przeszkody, wymaga stosowania odpowiednich deskowań i rusztowań podporowych do wykonania ich żelbetowych konstrukcji.

PERI jest największym na świecie producentem i dostawcą specjalistycznej technologii z zakresu deskowań i rusztowań. W swojej ofercie posiada szeroką gamę nowoczesnych rusztowań podporowych, stosowanych w różnego rodzaju projektach infrastrukturalnych i przemysłowych. Różnorodność oferowanych systemów zapewnia bardzo dobre dopasowanie rozwiązań technicznych do warunków realizacyjnych wznoszonych obiektów budowlanych.

Systemy rusztowań podporowych PERI tworzą komplementarną gamę produktów, zapewniającą w tym zakresie kompleksową obsługę każdego przedsięwzięcia budowlanego.

Słuszność tej tezy potwierdzają dziesiątki obiektów zrealizowanych w całej Polsce. Kilka z nich zostanie przedstawionych poniżej.

Wiadukt WA458 w ciągu autostrady A1 nad torami kolejowymi w Gliwicach

Obiekt składa się z dwóch 39-przęsłowych ustrojów nośnych o przekroju skrzynkowym, o rozpiętościach teoretycznych przęseł od 30 do 53 m. Ustroje są podzielone po długości na cztery części, oddzielone dylatacjami zlokalizowanymi nad podporami w osiach podpór 9, 19 oraz 29. Trzy części pomiędzy osiami podpór nr 1 i 29 były realizowane metodą nasuwania podłużnego w trzech stanowiskach formujących. Stanowisko zlokalizowano za przyczółkiem nr 1 i wykonano nim kolejno dwie nitki ustrojów w części od podpory nr 1 do nr 9. Dwa stanowiska przy podporze nr 29 posłużyły do równoległego wykonania ustrojów nośnych w części od podpory nr 9 do nr 29.

Pozostałą część ustrojów, pomiędzy podporami nr 29 i nr 40, wykonano częściowo na rusztowaniach stacjonarnych od podpory nr 29 do nr 34 oraz metodą nasuwania podłużnego od podpory nr 34 do nr 40, w dwóch stanowiskach formujących, zlokalizowanych na nasypie za przyczółkiem nr 40. Wybór dwóch różnych technologii był wynikiem zmiennej geometrii ustroju, na odcinku od podpory nr 29 do nr 34, dopasowanej do krzywej przejściowej

jezdni autostrady. Na pozostałym, prostym odcinku płyta pomostowa obu ustrojów miała zmienne nachylenie poprzeczne. Zastosowanie technologii nasuwania podłużnego było konieczne, pomimo zmiennej geometrii przekroju poprzecznego, ponieważ ustroje pomiędzy podporami nr 34 i nr 40 przebiegają nad magistralną linią kolejową Katowice-Wrocław oraz torowiskami stacji rozrządowej w Gliwicach, o bardzo dużym natężeniu ruchu, a kąt skrzyżowania torów z osią autostrady, wynoszący ok. 41°, praktycznie uniemożliwiał stosowanie rusztowań stacjonarnych.

Stanowisko formujące zachodni ustrój nośny na odcinku od podpory nr 34 do nr 40 musiało spełniać szczególne warunki geometryczne. Zmiany geometrii skrzynkowego przekroju poprzecznego miały różną charakterystykę. Z jednej strony wysokość ściany skrzynki pod wspornikiem zmieniała się od 1934 do 1962 mm, z drugiej od 1601 do 2360 mm (rys. 1).

Zewnętrzne deskowanie stanowiska formującego podzielono po długości na 9 segmentów o długości ok. 3,0 m każdy (rys.

2). Długość całkowitą deskowania, równą ok. 27,0 m, dopasowano do długości najdłuższego etapu betonowania ustroju, odpowiadającego połowie rozpiętości najdłuższego przęsła ustroju na odcinku

styczeń 2013

od podpory nr 34 do nr 40.

Deskowanie lewego wspornika, o niewielkich zmianach geometrii, zaprojektowano w formie typowego rozwiązania złożonego ze standardowych elementów systemu PERI VARIO. Różnice wymiarów kolejnych segmentów ustroju kompensowano, regulując wyporami wysokonośnymi SLS nachylenie ściany bocznej oraz wysokość wspornika.

Deskowanie prawego wspornika wymagało znacznie większego zakresu regulacji i zostało rozwiązane poprzez zastosowanie dodatkowych wypór wysokonośnych. Umożliwiło to niezależne deskowanie ściany skrzynki i płyty wspornika. Dopasowanie do geometrii ustroju polegało na ustawianiu osobno poszczególnych części deskowania, a następnie wypełnieniu przerwy odpowiednio dopasowaną wstawką ze sklejki, podpartej w razie potrzeby dodatkowymi dźwigarami drewnianymi poszycia. Układano je na typowych łącznikach VKZ, przedłużających stalowe rygle deskowania PERI VARIO (rys.3).

Most MA502 w ciągu autostrady A1 przez rzekę Ruda w Żorach

Konstrukcja obiektu składa się z czterech trójprzęsłowych ustrojów nośnych, o rozpiętościach przęseł w osiach podpór równych

28,0+37,0+28,0 m. Wewnętrzne, główne ustroje nośne (pod jezdniami głównymi autostrady A1-L oraz A1-P) mają w przekroju poprzecznym cztery dźwigary nośne, o szerokości od 1,00 u dołu do 1,40 m u góry oraz wysokości całkowitej z płytą pomostową równej 1,90 m, w rozstawach osiowych co 4,00 m. Zewnętrzne ustroje nośne (pod jezdniami zbiorczymi – ZR1 oraz ZR2) mają przekroje z dwoma dźwigarami nośnymi o szerokości od 1,00 do 1,38 m oraz wysokości równej 2,00 m, w rozstawach osiowych co 6,27 m. Środkowe przęsła ustrojów przekraczają rzekę Ruda, o szerokości nurtu mierzonej wzdłuż obiektu równej ok. 15,0 m.

Kąt skrzyżowania obiektu z rzeką wynosi ok. 49,5° (rys. 5).

Rusztowania podporowe ustrojów nośnych w przejściu nad rzeką wykonano w formie stalowych, jednoprzęsłowych kratownic HD w systemie PERI VARIOKIT, o rozpiętości w osiach podpór równej 22,8 m oraz długości całkowitej 24,0 m (rys. 6). Rozpiętość kratownic dopasowano do szerokości koryta rzeki wraz z pasami umocnień brzegowych wykonanych z koszy gabionowych.

W przekroju poprzecznym rusztowanie podporowe nad korytem rzeki Ruda składało się z 24 kratownic HD rozmieszczonych w zespołach po 6 pod każdym z czte-

Rys. 3. Deskowanie prawego wspornika w skrajnych ustawieniach.

Rys. 4. Widok stanowiska formującego.

Rys. 5. Rzut mostu MA 502 z oznaczeniem ustrojów nośnych.

Rys. 1. Zmienność przekroju poprzecznego na odcinku od podpory nr 34 do nr 40.

Rys. 6. Widok rusztowania podporowego nad korytem rzeki – kratownice HD.

Rys. 2. Rzut deskowania stanowiska formującego za podporą nr 40.

Rys. 7. Przekrój poprzeczny rusztowania podporowego nad korytem rzeki – kratownice HD.

styczeń 2013

Builder 77

budownictwo

Rys. 8. Kratownice HD – etapowanie wykonania ustrojów nośnych.

Rys. 9. Widok rusztowania podporowego ustroju nośnego nitki A1-L.

Rys. 10. Przesuw poprzeczny kratownic HD na nitkę ZR2 (z tyłu widać kratownice na nitce ZR1).

Rys. 11. Rzut wiaduktu WA122.

Rys. 13. Widok rusztowań podporowych wiaduktu WA122 przed ułożeniem dźwigarów T24.

rech dźwigarów nośnych ustroju.

W każdym zespole 4 kratownice podpierały deskowanie dźwigara, a pozostałe 2 służyły do podparcia deskowania boków i płyty pomostowej po obu stronach dźwigarów nośnych. Każdy zespół kratownic stanowił niezależną, samonośną i samostateczną konstrukcję.

Kratownice stężono poprzecznie profilami stalowymi, mocowanymi śrubami do otworów w pasach kratownic HD. Na kratownicach ustawiono wieże rusztowaniowe w systemie PERI MULTIPROP, podpierające deskowanie składające się ze scalonych segmentów w systemie PERI VARIO. Zastosowane rusztowanie podporowe na kratownicach HD ułatwiło dokładne ustawienie wysokościowe podłóg deskowania dźwigarów głównych ustroju i uwzględnienie podniesień wykonawczych konstrukcji nośnej mostu oraz rusztowań podporowych.

Technologia wykonania przyjęta do realizacji przez Wykonawcę zakładała wznoszenie ustrojów nośnych kolejno, zaczynając od nitki lewej jezdni głównej A1-L, następnie prawej nitki jezdni głównej A1-P, potem kolejno prawej nitki jezdni zbiorczej ZR1 i lewej nitki jezdni zbiorczej ZR2. Odpowiednio dobrane i modyfikowane zestawy kratownic HD wraz z systemem do przesuwu poprzecznego pozwalały szybko przestawiać i adaptować rusztowanie do kolejnych etapów realizacji (rys. 8, 9 i 10).

Wiadukt WA122 w ciągu autostrady A1 w miejscowości Turzno k/Torunia

Rys. 12. Widok wiaduktu WA122.

78 Builder

Wiadukt składa się z dwóch trójprzęsłowych ustrojów nośnych, o rozpiętościach przęseł w osiach podpór równych 10,8+26,2+10,8 m, opartych

skrajnie na przyczółkach oraz na ukośnych podporach pośrednich, tworzących z ustrojem nośnym ramę kozłową. Podpory pośrednie były monolitycznymi, żelbetowymi słupami ze zmiennym przekrojem o grubości od 0,80 do 1,00 m i szerokości równej 2,20 m i rozstawie poprzecznym pomiędzy podporami wynoszącym 2,50 m w świetle. Pod środkowym przęsłem ustroju przebiega dwutorowa, zelektryfikowana linia kolejowa Poznań Wschód – Skandawa o dużym natężeniu ruchu (rys. 11).

Nasyp kolejowy wyniesiono nad poziom sąsiedniego terenu o ok. 3,5 do 4,0 m. Kąt skrzyżowania obiektu z przeszkodą wynosi 52°. W projekcie ustrojów nośnych wiaduktu zastosowano dźwigary prefabrykowane T24 jako elementy nośne nad torami (rys. 12), części skrajne nad ukośnymi podporami pośrednimi zaprojektowano jako monolityczne płyty o grubości od 1,24 w przęśle do 1,44 m w styku podpory ukośnej i dźwigarów T24.

Projekt rusztowań podporowych ustrojów nośnych musiał uwzględnić z jednej strony uwarunkowania geometryczne terenu i konstrukcji, z drugiej strony technologię rozbiórki rusztowań po wykonaniu.

Deskowanie i rusztowanie podporowe ukośnych podpór pośrednich ze względu na geometrię musiało być dopasowane do podparcia dźwigarów prefabrykowanych T24 oraz monolitycznej płyty przęseł skrajnych. Po analizie kilku wariantów wybrano rozwiązanie mieszane: rusztowanie podporowe PERI MULTIPROP z deskowaniem PERI VARIO pod ukośnymi podporami pośrednimi oraz wieże podporowe PERI VST (VARIOKIT) zwieńczone dźwigarami stalowymi HDT i HEB 400 systemu PERI HD 200 pod dźwigarami T24 i przęsłami skrajnymi (rys. 13).

styczeń 2013

Wiadukt WA31 w ciągu autostrady A4 w miejscowości Stanisławice

Konstrukcja obiektu składa się z dwóch trzynastoprzęsłowych, skrzynkowych ustrojów nośnych, o rozpiętościach przęseł w osiach podpór od 32,0 do 50,0 m.

W przęśle F-G wiadukt krzyżuje się z dwutorową, zelektryfikowaną, magistralną linią kolejową KrakówMedyka (rys. 16). Częściowo pod obiektem znajduje się stalowy wiadukt kolejowy nad lokalną drogą i przylegającym do niej ciekiem wodnym. Nasyp kolejowy jest wyniesiony na poziom otaczającego terenu na wysokość ok. 4-5 m.

Rusztowanie podporowe nad linią kolejową zaprojektowano w systemie podpór wysokonośnych PERI HD 200, zwieńczonych stalowymi dźwigarami HEB 400, łączonymi śrubami i blachami nakładkowymi i tworzącymi belki ciągłe o długości całkowitej równej 26,0 m. Dźwigary podzielone są na dwa przęsła i dwa wsporniki o rozpiętościach odpowiednio 3,9+9,5+9,7+2,9 m.

Partner meryto ryczny styczeń 2013

Wykonawca robót przygotował platformy robocze pod rusztowania podporowe (rys. 17).

W skrajnych podporach rusztowania do wyrównania uskoków podłoża zastosowano dwupoziomowe podpory HD 200, z pośrednim ryglem HDT (rys. 17). Ograniczyło to wysokość pojedynczych podpór i pozwoliło na wykorzystanie maksymalnej nośności równej 200 kN/podporę. Zastosowany system podpór umożliwił montaż zintegrowany, tj. montaż kompletnych segmentów podpór HD 200 ze stężeniami na stanowisku montażowym, a następnie wstawianie podpór na docelowe miejsce w całości. Było to bardzo istotne z powodu krótkich zamknięć torowych linii kolejowej na czas montażu, trwających maksymalnie 3-4 godziny i uzgodnionych tylko w godzinach nocnych. Środkowa podpora rusztowania podpierała wahaczowo ciągłe dźwigary HEB 400 (rys. 18).

Przestrzeń pomiędzy skrajniami torowisk została przez Zarządcę ograniczona do 45 cm. Typowa szerokość konstrukcyjna podpory HD 200 ma ok. 52-53 cm, dlatego na potrzeby realizacji wykonano specjalne sworznie HDD o zmniejszonym o 15 cm rozstawie otworów montażowych stężeń. Uzyskano dzięki temu podpory o szerokości ok. 38 cm, mieszczące się z zapasem pomiędzy skrajniami.

Podpora środkowa została ustawiona na stalowym dźwigarze dostarczonym przez Wykonawcę.

Dźwigar złożony z dwóch użebrowanych i zespawanych profili dwuteowych IPN 550 ustawiony został na wzmocnionych ścianach zaplecznych wiaduktu kolejowego.

Został też dodatkowo podparty rusztowaniem podporowym z podpór HD 200, zaprojektowanym przez Wykonawcę.

Rys. 14. Przekrój podłużny rusztowań podporowych wiaduktu WA122.

Rys. 15. Widok ukończonego i oddanego do użytkowania wiaduktu WA122.

Rys. 16. Rzut wiaduktu WA31.

Rys. 17. Rusztowanie podporowe nad torami kolejowymi – widok z boku.

mgr inż. Piotr Borucki PERI Polska Sp. z o.o.

PERI Polska Sp. z o.o. ul. Stołeczna 62, 05-860 Płochocin tel.: 22 72 17 400, fax: 22 72 17 401 www.peri.pl

Rys. 18. Rusztowanie podporowe nad torami kolejowymi – widok od strony Medyki.

Builder 79

Zdjęcia i rysunki arch. PERI Polska Sp. z o.o.

Zastosowanie wież systemu VST wymuszone zostało zlokalizowaniem punktów podporowych skrajnych dźwigarów T24 nad skrajnią kolejową. Nośność wież wynosząca do 700 kN/słup oraz wykorzystanie podwójnych słupów wieży w najbardziej obciążonych punktach rusztowania pozwoliły na podparcie dźwigarów prefabrykowanych na wspornikach o wysięgu 1,00 i 1,35 m (rys. 14).

Nadmierne odkształcenia głównych dźwigarów stalowych rusztowania, obciążonych podczas układania dźwigarów T24 tylko na wspornikach (brak przeciwwagi w postaci monolitycznych przęseł skrajnych), ograniczono poprzez zastosowanie balastów z płyt drogowych, podwieszonych na ściągach deskowaniowych i dociążających w przęśle dźwigary stalowe.

rynek

Fot. arch. Saint-Gobain

Saint-Gobain dla budownictwa szkieletowego i prefabrykowanego

Saint-Gobain zaprezentował kompleksową ofertę dla jednorodzinnego budownictwa szkieletowego oraz prefabrykowanego. Rozwiązania obejmują m.in. wełnę mineralną do izolacji domów: płyty z wełny mineralnej ISOVER Multimax 30 i ISOVER Super-Vent Plus do fasad wentylowanych. Obie zapewniają izolacyjność cieplną i akustyczną oraz są odporne na działanie wody. Na uwagę zasługuje również system ISOVER Vario, który został zaprojektowany tak, aby optymalnie wykorzystać zmieniające się w ciągu roku warunki klimatyczne do ochrony konstrukcji budynku przed wilgocią. Wśród dostępnych rozwiązań są również systemy ścian działowych, poddaszy i sufitów podwieszanych oraz systemy elewacyjne, przeznaczone dla budownictwa szkieletowego. Obejmują one płyty gipsowo-kartonowe Rigips TERMO-Line, które dzięki niższemu o 34% współczynnikowi przewodzenia ciepła zwiększają energooszczędność budynku. Płyta cementowo-włóknowa Rigips Aquaroc przeznaczona jest do łazienek, kuchni, garaży i systemów elewacyjnych, zaś płyta Rigimetr 4PRO ma wszystkie 4 krawędzie spłaszczone.

Wśród rozwiązań znalazły się szyby CLIMATOP LUX, przeznaczone do okien o dodatnim bilansie energetycznym; CLIMATOP ONE – szyby dwukomorowe zapewniające wysoką izolacyjność termiczną; CLIMATOP PROTECT – szyby antywłamaniowe, CLIMATOP SILENCE – szyby dźwiękochłonne. Dla domowych kominków firma oferuje wkład kominowy Tadmar, płytę kominową ISOVER oraz gipsową płytę RIDURIT, wzmacnianą włóknem szklanym i celulozowym.

80 Builder

Polbruk City – miejski szyk

Fot. arch. Polbruk

Kostki brukowe Polbruk City łączą elegancki wygląd naturalnego kamienia oraz zalety użytkowe. Kolekcja zawdzięcza swój niepowtarzalny styl prostym, nowoczesnym kształtom o geometrycznej formie prostokątów i kwadratów w czterech wymiarach – 16x12 cm, 16x25 cm, 16x16 cm, 25x25 cm. Grubość 6 cm daje doskonałą wytrzymałość na obciążenia. Kostki mogą więc być stosowane na często uczęszczanych chodnikach, a nawet podjazdach do garażu. Dwa warianty obróbki powierzchni – gładka i uszlachetniona naturalnym kruszywem – oraz bogata paleta barw sprawiają, że kostka City nada otoczeniu elegancki i szykowny wygląd, wpisując się w charakter niemal każdej stylizacji – od nowoczesnych i minimalistycznych, po klasyczne, a nawet retro. Płukana struktura kostek sprawia, że na ich powierzchni tworzy się antypoślizgowa warstwa. Dzięki temu, gdy spadnie deszcz lub śnieg, nawierzchnia będzie bezpieczna i komfortowa dla użytkowników.

Nowe drzwi podnoszono-przesuwne

Oferta firmy Yawal S.A., dostawcy architektonicznych systemów profili aluminiowych w Polsce, została poszerzona o nowoczesne rozwiązanie, umożliwiające konstruowanie drzwi podnoszono-przesuwnych, których skrzydła mogą łączyć się pod kątem 90 stopni. Nowe rozwiązanie stworzone zostało na bazie oferowanego już wcześniej przez Yawal systemu konstrukcji przesuwnych DP150, przeznaczonych do zabudowy zewnętrznej i wewnętrznej w obiektach budownictwa mieszkaniowego oraz w budynkach użyteczności publicznej.

Wprowadzona do oferty Yawal nowość daje systemową możliwość otwierania narożnika o wysokości do 3 metrów i szerokości ograniczonej jedynie dopuszczalnym ciężarem skrzydła oraz długością handlową ramy.

Fot. arch. Yawal

Fot. arch. Śnieżka

Wraz ze zmianą identyfikacji wizualnej Śnieżki, zmieniają się należące do niej linie produktowe. Marka ACRYL-PUTZ®, oferująca profesjonalne gładzie szpachlowe o szerokim zakresie zastosowań, zmienia swoją identyfikację wizualną. W ofercie marki pojawiły się nowoczesne produkty: wysokiej jakości grunty polimerowe, ACRYL-PUTZ®, Light, ACRYL-PUTZ® Renova oraz masy do przyklejania i spoinowania płyt gipsowo-kartonowych. Dziś ACRYL-PUTZ® to pełna gama gładzi, mas szpachlowych i gruntów, które umożliwiają szybkie i bardzo łatwe przygotowanie idealnie gładkich ścian i sufitów do malowania lub tapetowania.

Zaprawa Baumit DuoDur

Uniwersalna zaprawa murarsko-tynkarska stosowana jest do murowania ścian wewnętrznych i zewnętrznych budynków wznoszonych z cegieł i pustaków ceramicznych, silikatów, bloczków z keramzytu, żużlobetonu czy gazobetonu. Specjalnie dobrana receptura zaprawy na bazie cementu, wapna oraz mineralnych kruszyw odpowiedniej wielkości, umożliwia wykonanie wszelkich prac murarskich i tynkarskich. Mieszanka jest łatwa w obróbce i mrozoodporna.

Z powodzeniem zastępuje zaprawy przygotowywane tradycyjnie na placu budowy. Zaprawę należy nakładać ręcznie i można ją stosować w nowych lub remontowanych budynkach, a także na zewnątrz, gdyż posiada właściwości wodo- i mrozoodporne.

Fot. arch. Baumit

Zmiana linii produktowych Śnieżki

styczeń 2013

Fot. arch. OknoPlus

Lafarge Gruntar - stabilizacja na budowach

Okucie duoPort Pas, w które wyposażone są drzwi przesuwne, OknoPlus, umożliwia rozszczelnienie drzwi na całym ich obwodzie, przy ustawieniu w pozycji wietrzenia szczelinowego. Oznacza to, iż można je rozszczelnić na całym obwodzie na ok. 6 mm. Istotne jest to, iż w tej pozycji posiadają one identyczną klasę odporności na włamanie jak drzwi zaryglowane. Rozwiązanie to nie powoduje wychłodzenia mieszkania, a zapewnia dopływ powietrza. Za sprawą wysokiej klasy bezpieczeństwa można pozostawić drzwi w tej pozycji nawet podczas dłuższej nieobecności w domu. Rozwiązanie z bezpiecznym, dużym przeszkleniem pozwala optycznie zwiększyć przestrzeń mieszkalną, a także sprawia, że bryła budynku nabiera lekkości i subtelności. Jest to również rozwiązanie dobre dla domów energooszczędnych oraz pasywnych, gdyż wielkopowierzchniowe przeszklenia wpuszczają do wnętrza dużą dawkę światła dziennego oraz poprawiają właściwości cieplne budynku.

Fot. arch. Lafarge

Drzwi przesuwne OknoPlus z duo port PAS

Hydrauliczne spoiwo Gruntar firmy Lafarge przeznaczone jest przede wszystkim do zwiększania przydatności podłoża wszystkich rodzajów gruntów mineralnych, w tym również gruntów spoistych. Sprawdza się także do polepszenia i uszczelnienia gruntów na składowiskach odpadów i obwałowaniach oraz przy rewitalizacji terenów zdegradowanych.

Może być stosowany do poprawienia nośności i struktury, a także osuszania nasypów. Gruntar HSD 22,5 to produkt, który przeznaczony jest do stabilizacji oraz umacniania podłoża i mieszanek kruszyw, które są stosowane w budownictwie drogowym. Wśród najważniejszych projektów wykonanych na spoiwie Gruntar są: wzmocnienie nasypów na obwodnicy Kielc oraz przy budowie drogi powiatowej w miejscowości Szczucin (Budmar), stabilizacja drogi dojazdowej i placu składowego dla wytwórni mas bitumicznych w miejscowości Dębska Wola koło Kielc (Skanska), gdzie użyto ok. 700 ton spoiwa i wykonano warstwę odcinającą o grubości 30 cm na powierzchni 70 000 m2.

REKLAMA

styczeń 2013

Builder 81

Pracownia 137kilo

profile

JAN SUKIENNIK

architektura i design

Szukam jasnych i szczerych odpowiedzi na zadane pytania.

Cenię architekturę o ładnych proporcjach, szlachetnych materiałach, wydajnych rzutach i ciekawie rozwiązanym detalu, ale naprawdę podziwiam te dzieła, które z powodzeniem angażują użytkownika, budzą w nim emocje i przywiązanie, a zarazem odnoszą się w przemyślany sposób do szeroko pojętego kontekstu.

Moje serce należy do szkoły holenderskiej i duńskiej, jako wzorców architektury innowacyjnej oraz konceptualnej, idealnie działającej jako dominanta aktywizujące przestrzeń publiczną.

Prowadzi pracownię 137kilo. Wraz z zespołem porusza się w różnych skalach – od scenografii i wnętrz, po architekturę.

Projekty powstają w oparciu o wyraziste pomysły, wnikliwą analizę oraz kontekst miejsca. Praca ręczna, ze szczególnym naciskiem na makiety, jest integralną częścią procesu projektowego.

Wygrał trzecią nagrodę w konkursie na Klub Kultury na Saskiej Kępiej w Warszawie. Wspólnie z pracownią WWA realizuje projekt Służewskiego Domu Kultury, pierwszą nagrodę w konkursie z 2009 roku.

Zrealizował wystawy i scenografie dla Narodowego Banku Polskiego, Domu Spotkań z Historią oraz przygotował aranżację budynku Starej Tkalni na potrzeby ŁÓDŹ DESIGN FESTIVAL.

82 Builder

styczeń 2013

aranżacja Łódź Design Festival 2011

1. Motto projektowe i życiowe

Szukam jasnych i szczerych odpowiedzi na zadane pytania. Wypowiedzi układam tak, żeby miały w sobie to coś, co sprawi, że wywołują zaciekawienie, zaskoczenie, a może nawet prawdziwe uczucie.

2. Autorytet, guru architektoniczne

Nie mam jednej ulubionej książki, filmu czy płyty, a tym bardziej jednego guru architektonicznego...

Cenię architekturę o ładnych proporcjach, szlachetnych materiałach, wydajnych rzutach i ciekawie rozwiązanym detalu, ale naprawdę podziwiam te dzieła, które z powodzeniem angażują użytkownika, budzą w nim emocje i przywiązanie, a zarazem odnoszą się w przemyślany sposób do szeroko pojętego kontekstu.

Uważam, że duża część naszego krajobrazu powinna być projektowana w duchu architektury szwajcarskoniemiecko-austriackiej, czyli prosto, ładnie, harmonijnie, nowocześnie i z wrażliwym podejściem do tradycji.

Moje serce należy jednak do szkoły holenderskiej i duńskiej, jako wzorców architektury innowacyjnej oraz konceptualnej, idealnie działającej jako dominanta aktywizujące przestrzeń publiczną.

3. Dom marzeń

Ocenę domu zawsze rozpatruję wraz z jego usytuowaniem w terenie, dlatego wybieram Chemosphere House na wzgórzach Hollywood autorstwa Johna Lautnera – dom osadzony w naturze, ale ze spektakularnym widokiem na miasto.

Moją przyszłość wiążę jednak z Warszawą, więc ostatecznie mogę pogodzić się z atrakcyjną działką nad

styczeń 2013

Wizualizacja: Wojciech Piwowarczyk Fot. Piotr Maciaszek

CROSS-COUNTRY HOUSE

Wisłą i domem własnego autorstwa. Byłem pod dużym wrażeniem domu Hansenów w Szuminie. Wizyta w tym miejscu uświadomiła mi, że brakuje mi przestrzeni (nie wspominając o czasie) do “pracy u podstaw” – majsterkowania, eksperymentowania z materiałami, meblami, do takich małych radości projektowych, które umykają w nawale pracy.

4. Najbardziej udany projekt

Wygląda na to, że Służewski Dom Kultury w Warszawie, wspólny projekt z pracownią WWAA. Budynek jest na ukończeniu i nie został jeszcze oddany do użytku, więc ostateczną ocenę będą musieli wydać użytkownicy. Praca przy tym projekcie daje dużą satysfakcję – wierzę, że stworzyliśmy kameralną przestrzeń, przywołującą klimat nieistniejącej już wsi Służew w środku miasta. Mieszkańcy okolicznych bloków będą mogli brać udział w warsztatach malarskich, mieszczących się w drewnianych domkach z widokiem na zwierzyniec, z wylegującymi się na słońcu kozami. Chcemy też pokazać, że w warunkach polskich nowoczesnej architektury nie musi definiować stal nierdzewna i duże przeszklenia, że takie budynki mogą być przyjazne w odbiorze i w ludzkiej skali.

5. Projekt – zjadacz czasu

Pomimo nieustajacych wysiłków, polegających na wprowadzeniu racjonalizatorskich usprawnień w pracy, nowych standardów i narzędzi, wszystkie projekty są zjadaczami czasu. Szukamy, eksperymentujemy, czasami robimy krok do tyłu albo w bok, wszystko w imię jak najlepszego wyniku. Dlatego dobra i autorska architektura jest droga.

Builder 83

Fot. Piotr Maciaszek

architektura i design

wystawa Andrzeja Heidricha dla NBP

6. Pozaarchitektoniczne źródła inspiracji

Architekt działa i tworzy w złożonym świecie i jego umiejętność poruszania się w nim nie powinna być zawężona tylko do kwestii estetycznych, technicznych czy formalno-prawnych. Jestem na bieżąco z tym, co się dzieje na świecie, czytam o wydarzeniach politycznych, ekonomicznych, naukowych, dużo podróżuję i rozmawiam z ludźmi. Porównuję to, co się dzieje za granicą z bieżącymi wydarzeniami i trendami w Polsce, próbuję przewidzieć jak zmienia się społeczeństwo i jaki to może mieć wpływ na moją pracę i projekty.

Z mniej oczywistych źródeł pochłaniam duże ilości... literatury science-fiction. Najwybitniejsze dzieła interpretują otaczający nas świat w zaskakujący sposób, ekstrapolując możliwe zmiany, a magiczne technologie są często tylko pretekstem do rozważań nad naturą ludzką. Pozwala to spojrzeć na siebie, swoje potrzeby i miejsce w społeczeństwie z innego punktu widzenia.

7. Ulubione rozwiązanie materiałowe, technologiczne, którego często używam

Takie, które pasują do danego zastosowania i tworzą spójną całość z resztą utworu. Lubię szkło, ponieważ wymusza decyzje o osiach widokowych, rodzajach stref oraz ich wzajemnym przenikaniu się. Lubię beton, ponieważ jest coś magicznego w płynnym kamieniu i swobodzie, jaki daje w projektowaniu. Ubolewam tylko, że bardzo trudno jest go eksponować ze względu na zagadnienia termiczne w tej części świata.

Bardzo lubię drewno, ponieważ jest materiałem żyjącym, o niezliczonych możliwościach ekspresji.

Nie za bardzo odnajduję się w świecie wszelkich okładzin i paneli.

Szukamy, eksperymentujemy, czasami robimy krok do tyłu albo w bok, wszystko w imię jak najlepszego wyniku. Dlatego dobra i autorska architektura jest droga.

8. Zaleta i wada architekta, która najbardziej rzuca się w oczy

Wadą architekta – zresztą każdego specjalisty – jest to, że żyje we własnym świecie i jego działanie jest często niezrozumiałe dla ogółu społeczeństwa, a niekiedy odbierane wrogo. Każdy architekt powinien na etapie studiów przejść kurs empatii, dykcji, oratorstwa, jasnego wyrażenia myśli, a szczególnie słuchania drugiej strony. Po to, by ludzie poznali nasze zalety – zależy nam, jesteśmy wrażliwi i naprawdę ciężko pracujemy.

Służewski Dom Kultury

9. Moja pierwsza nagroda

Trzecia nagroda w ogólnopolskim konkursie na Klub Kultury w Warszawie. Byłem prosto po studiach, złapałem wiatr w żagle i rozpoczęła się przygoda z budynkami kultury.

Fot. Pracowni137kilo i WWAA

10. Najgorsza budowla (w moim mieście, Polsce, Europie, na świecie)

84 Builder

Po dokładne odpowiedzi odsyłam do “Makabryły” lub podobnego antyplebiscytu. Dla mnie brzydotą jest wszelkie działanie podjęte bez sensu i ze szkodą dla ludzi. Jest to zarówno decyzja o zagospodarowaniu placu miejskiego bez uwzględnienia publicznych parkingów podziemnych, jak i niczym nieuzasadnione dziwactwa formalne burzące przestrzeń, nie wspominając o patologiach planistycznych i rynkowych. styczeń 2013

info.polska@formica.com

Partner działu

architektura i design

Aranżacja łazienki bez ograniczeń Ceramikę i meble z rodziny iCon marki Keramag łączy proste wzornictwo i wyjątkowa funkcjonalność.

Różne typy i wymiary umywalek oraz modułowa konstrukcja mebli dają nieograniczone możliwości aranżacji niemal każdej łazienki.

Aleksandra Kubiak

iCon

86 Builder

i

Con jest kompleksowym rozwiązaniem w zakresie wyposażenia wnętrz, na które składa się seria eleganckich umywalek i praktycznych mebli. Wszystkie produkty zaprojektowano tak, aby pasowały do każdego typu i wielkości wnętrza oraz były dostosowane do potrzeb użytkownika.

Do wyboru jest aż dziesięć modeli umywalek o różnych szerokościach - od 50 do 120 cm. Te największe „120” są wspaniałym wyposażeniem łazienki dla dwojga.

Ciekawym rozwiązaniem są umywalki asymetryczne („50” i „90”) z praktyczną powierzchnią odkładczą i mydelniczką – po prawej lub lewej stronie.

Wszystkie umywalki najlepiej wyglądają razem ze specjalnie dopasowanymi do nich meblami. Ale równie elegancko prezentują się z ozdobnym syfonem lub zamontowane na dowolnym blacie. W kolekcji mebli są szafki podumywalkowe z jedną lub dwiema szufladami, szafki boczne niskie i wysokie, a także półki i lustra. Modułowy charakter mebli pozwala na swobodną aranżację łazienki – poszczególne elementy kolekcji można dowolnie łączyć ze sobą tak, by jak najlepiej wykorzystać dostępną przestrzeń.

Oryginalne wzornictwo i funkcjonalność

Wszystkie produkty serii iCon zachwycają prostym wzornictwem. Geometryczny kształt i forma umywalek połączona z subtelną linią szafek wykończonych chromowanymi listwami daje nowoczesny i modny efekt. Meble dostępne są w trzech kolorach z połyskiem: biel, burgund i platyna, pozwala to dopasować je do wnętrz urządzonych w różnym stylu.

Najwyższy komfort użytkowania zapewniają pojemne szuflady, wyposażone w system cichego i płynnego domykania. Wysokie szafki boczne dostępne są w wersji z lustrzanymi drzwiami, które mogą nie tylko stanowić dodatkowe, duże lustro łazienkowe, ale również optycznie powiększają przestrzeń.

Uzupełnieniem kolekcji są lustra z oświetleniem o zmiennym położeniu w poziomie. styczeń 2013

Pozwala to na indywidualną aranżację oświetlenia umywalki i przestrzeni bocznej.

W małych wnętrzach – iCon xs

Z myślą o małych toaletach i łazienkach gościnnych powstała seria produktów iCon xs. Niewielkie wymiary ceramiki ułatwiają zagospodarowanie również niewielkiego pomieszczenia. W kolekcji są umywalki o szerokości 38 cm i 53 cm oraz praktyczna umywalka narożna – wszystkie z nich mają wygodną powierzchnię odkładczą na kosmetyki i akce-

Zdjęcia archiwum Sanitec KOŁO

Rimfree®

soria. Więcej miejsca do przechowywania można uzyskać, stosując np. szafkę podumywalkową iCon xs. W szafkach bocznych zamontowano elegancki pojemnik z czarnej plexi, a wysokie lustro wyposażone jest w niewielkie półki, dzięki którym najpotrzebniejsze drobiazgi będą zawsze pod ręką.

KeraTect – gwarancją czystości

Ceramika iCon oraz miski i bidety 4U dostępne są z innowacyjnym szkliwem KeraTect. Dzięki temu powierzchnia jest idealnie gładka i wyjątkowo wytrzymała.

Nawet zastosowanie agresywnych środków czystości oraz mycie urządzeniami wysokociśnieniowymi nie pozostawia śladów na powierzchni ceramiki. KeraTect zapewnia maksymalną czystość i higienę w łazience, czego styczeń 2013

potwierdzeniem jest 30-letnia gwarancja producenta.

Rimfree® – idealnie czyste rozwiązanie

Wiszące miski ustępowe Rimfree® niemieckiej firmy KERAMAG należą do najbardziej innowacyjnych rozwiązań wyposażenia łazienki ostatnich lat. Nowego typu miski w seriach ceramiki Renova nr 1 i 4U dostępne są w ofercie firmy Sanitec Koło.

Unikalność tego rozwiązania polega na rezygnacji z ceramicznego obrzeża, które otacza wnętrze miski ustępowej. Wszyscy którzy dbają o czystości wiedzą, jak trudne jest doczyszczenie powierzchni pod kołnierzem.

Ze względu na konstrukcję miski praktycznie nigdy nie wiemy, czy ten fragment umyty jest właściwie i czy nie kryje bakterii oraz drobnoustrojów.

Nawet jeżeli niewidoczna część obrzeża jest dobrze szkliwiona, co nie jest regułą, dotarcie do niej szczotką i specjalnie wyprofilowaną końcówką pojemnika ze środkiem chemicznym nie gwarantuje pełnej skuteczności.

W kanale doprowadzającym wodę do misek wiszących Rimfree® znajduje się specjalny, opatentowany rozdzielacz wody. Dzięki niemu woda spłukuje całe wnętrze miski bardzo dokładnie. Delikatne wgłębienie wokół środkowej części powoduje, że obmywana jest cała powierzchnia miski i nie zostają na niej nieczystości, a jednocześnie woda nie wydostaje się na zewnątrz.

Miski tego typu znajdują zastosowanie w obiektach użyteczności publicznej, takich jak: dworce kolejowe, lotniska, a także domy opieki

społecznej, szpitale i obiekty rehabilitacji.

Po raz pierwszy rozwiązanie tzw. „bezobrzeżowe”, czyli Rimfree®, zostało użyte przez angielską firmę Twyford, która jednocześnie opatentowała jego nazwę. Rozwiązanie to cieszy się w tym kraju dużym uznaniem środowisk medycznych i jest rekomendowane w obiektach służby zdrowia.

Miski ustępowe firmy Keramag – Renova nr1 i 4U są lekko zmodyfikowanymi i ulepszonymi wersjami pierwowzoru z firmy Twyford.

Autorka jest Menedżerem Produktu ds. Ceramiki w firmie Sanitec KOŁO

www.kolo.com.pl

Builder 87

architektura i design

MediCare

Linia produktów Rockfon MediCare została zaprojektowana pod kątem spełnienia najbardziej rygorystycznych norm europejskich.

– uzdrawiające rozwiązania S tworzenie w ygodnego, bezpiecznego i przyjaznego dla pacjentów środowiska to główny cel architektów, projektujących nowoczesne placówki służby zdrowia. Jednocześnie administratorzy szpitali wciąż poszukują sprawdzonych i ekonomicznych rozwiązań, aby poprawić wyniki we wszystkich obszarach, od bezpieczeństwa pacjentów aż po utrzymanie wydajności pracowników. Linia produktów MediCare oferowana przez Rockfon jest odpowiedzią na potrzeby dzisiejszych obiektów służby zdrowia i spełnia nawet najbardziej rygorystyczne wymagania w zakresie higieny i klimatu wewnętrznego pomieszczeń.

Stłumić stres

Kiedy pacjenci myślą o szpitalu, to mają nadzieję na ciche i spokojne miejsce, w którym dojdą do siebie po przebytej chorobie. Tymczasem typowa placówka medyczna pełna jest różnych niepożądanych dźwięków, pochodzących ze sprzętu medycznego, alarmów, telefonów czy głośnych rozmów. A hałas, który można określić jako "niepożądane dźwięki", dotyka, zarówno fizycznie, jak i psychicznie, pacjentów oraz personel.

Hałas może u pacjentów powodować: podwyższony poziom ciśnienia krwi, zakłócenia snu, zmniejszenie nasycenia krwi tlenem, zmniejszenie szybkości gojenia się ran, ryzyko częstszych hospitalizacji, a u najmłodszych pacjentów na oddziałach neonatologii rośnie częstotliwość akcji serca i oddychania. W warunkach szpitalnych, gdzie przebywają ludzie chorzy, niepotrzebny hałas może być dla nich bardzo szkodliwy.

88 Builder

Sufity akustyczne MediCare to trzy różne produkty, które są odpowiedzią na potrzeby nowoczesnych obiektów medycznych.

Są odporne na rozwój szkodliwych mikroorganizmów i zapewniają doskonały komfort akustyczny pomieszczeń, efektywnie wspierając proces leczenia pacjentów oraz pracę personelu medycznego.

kwencji prowadzi do zmęczenia i możliwości popełnienia błędu.

Normy polskie i europejskie

W Polsce o zakresie ochrony sanitarno-epidemiologicznej w placówkach ochrony zdrowia decydują zapisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Postawione tam wymagania są na tyle ogólne, że warto odwołać się do dobrych praktyk z krajów europejskich.

Francuska norma NF S 90-351, która jest uważana za jedną z najbardziej rygorystycznych, określa wymagania w stosunku do systemów rozprowadzania powietrza w pomieszczeniach czystych (clean-rooms) i powiązanych w zakła-

dach opieki zdrowotnej. Jej celem jest zapewnienie właściwej jakości powietrza poprzez określenie różnych poziomów ryzyka zakażeniem. Od niskiego, w pomieszczeniach administracyjnych i poczekalniach, aż do bardzo wysokiego w przypadku np. sal operacyjnych, oddziałów poparzeń i intensywnej terapii. Aby spełnić te wymagania, materiały budowlane nie mogą mieć negatywnego wpływu na jakość powietrza.

Z kolei opublikowana przez brytyjski Departament Zdrowia norma „HTM 60: Ceilings”, określa standardy dotyczące sufitów. Mają one za zadanie służyć pomocą pracownikom opieki zdrowotnej i projektantom przy podejmowaniu właściwych decyzji podczas tworzenia higienicznych i zapewniają-

Maria Chudkiewicz Niepożądane dźwięki wpływają także na pracowników. Hałaśliwe otoczenie powoduje wyczerpanie emocjonalne i efekt wypalenia zawodowego, szczególnie wśród personelu pielęgniarskiego. Dodatkowo silnie wiąże się ze zwiększonym stresem i rozdrażnieniem. Praca w takim środowisku powoduje niższą satysfakcję z pracy, wiąże się z konieczności większej koncentracji na prawidłowym wykonaniu swoich obowiązków, a to w konse-

styczeń 2013

Zdjęcia arch. Rockfon

cych odpowiednie bezpieczeństwo pożarowe pomieszczeń.

W normie tej sufity zostały podzielone na sześć kategorii ze względu na ich właściwości. Głównymi kryteriami tego podziału są właściwości fizyczne powierzchni płyt sufitowych oraz ich odporność na wilgotność i rozprzestrzenianie ognia.

W zależności od oddziału w placówce i nasilenia aktywności, standard HTM 60 określa daną kategorię sufitu (od 1 do 6) jako niezbędną lub dodatkową.

Rodzaje sufitów MediCare

MediCare Plus pozwala architektom na swobodę w projektowaniu pomieszczeń, dzięki szerokiej gamie dostępnych wymiarów modularnych płyt oraz możliwości ich montażu w systemie o ukrytych krawędziach.

W większości szpitali w przypadku pożaru zaledwie połowa pacjentów będzie w stanie przemieścić się w bezpieczne miejsce. Na niektórych oddziałach ewakuacja jest niemal niemożliwa. Produkty nowej linii MediCare należą do najbezpieczniejszej klasy A1 ze względu na reakcję na ogień. Powstrzymują jego rozprzestrzenianie i ograniczają ryzyko powstawania dymu i płonących kropli. Produkty z linii MediCare spełniają wymagania normy HTM 60 w kategorii 2, 3, 4, 5 i 6.

Ponadto zastosowanie sufitów z linii Medicare, zapewnia optymalny komfort akustyczny dla pacjentów i personelu w każdym pomieszczeniu.

MediCare Standard MediCare Standard to ekonomiczne rozwiązanie do pomieszczeń administracyjnych, poczekalni i pokoi pielęgniarek, które muszą spełniać podstawowe wymogi dotyczące higieny i czyszczenia. Produkt otrzymał bakteriologiczną klasę B5 i B10, co oznacza, że spełnia wymagania w kategorii najwyższego ryzyka, według wytycznych NF S 90-351. Cząsteczki wydzielane przez materiały budowlane mogą zwiększyć ryzyko rozprzestrzeniania się zakażeń na terenie zakładów opieki zdrowotnej. MediCare Standard wydziela niewielkie ilości

styczeń 2013

cząsteczek, dzięki czemu zdobył klasę ISO 5, według klasyfikacji pomieszczeń czystych. Płyty można z łatwością czyścić przy użyciu suchej lub mokrej ściereczki.

niu pomieszczeń, dzięki szerokiej gamie dostępnych wymiarów modularnych płyt oraz możliwości ich montażu w systemie o ukrytych krawędziach.

MediCare Plus Produkt MediCare Plus jest polecany do pomieszczeń o bardziej rygorystycznych wymaganiach dotyczących higieny, czyszczenia i dezynfekcji, np. oddziałów pierwszej pomocy, sal porodowych, gabinetów zabiegowych, pracowni rentgenowskich, laboratoriów i korytarzy. Otrzymał klasę bakteriologiczną B1, co przewyższa wymagania dla obszarów bardzo wysokiego ryzyka według klasyfikacji NF S 90-351. Wydziela małe ilości cząsteczek, dzięki czemu zdobył klasę ISO 5, według klasyfikacji pomieszczeń czystych.

Produkt posiada powierzchnię wytrzymałą na działanie wody, większości detergentów i środków dezynfekujących. Ponadto może być skutecznie czyszczony przy użyciu pary. Dodatkową zaletą jest zabezpieczenie przed osadzaniem się brudu i powstawaniem śladów palców. Jest to bardzo ważne w przypadku częstego demontażu płyt w celu uzyskania dostępu do przestrzeni międzystropowej.

MediCare Plus pozwala architektom na swobodę w projektowa-

MediCare Air MediCare Air zaprojektowano z myślą o pomieszczeniach o regulowanym ciśnieniu powietrza. Polecany jest do obszarów wysokiego ryzyka, gdzie ciśnienie powietrza jest kontrolowane w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się zakażeń, jak np. sale operacyjne, pooperacyjne i oddziały intensywnej opieki medycznej. Produkt ten otrzymał klasę bakteriologiczną B1 i B5, co przewyższa wymagania dla obszarów bardzo wysokiego ryzyka, według wytycznych NF S 90-351. Wydziela małe ilości cząsteczek, dzięki czemu zdobył klasę ISO 5, według klasyfikacji pomieszczeń czystych. Posiada membranę nieprzepuszczającą powietrza oraz uszczelnione krawędzie. W połączeniu z klamrami tworzy szczelny sufit podwieszany. Posiada wodoodporną powierzchnię i może być skutecznie dezynfekowany przy użyciu pary.

Autorka jest Rockfon Area Marketing Managerem Central & Eastern Europe

Builder 89

PROMOCJA

Linia produktów Rockfon MediCare została zaprojektowana pod kątem spełnienia najbardziej rygorystycznych norm europejskich.

MediCare obejmuje trzy różne rozwiązania spełniające specyficzne wymagania każdego z obszarów ryzyka. Wszystkie produkty z nowej linii charakteryzują się niską emisją cząsteczek, potwierdzoną klasą ISO 5 w klasyfikacji pomieszczeń czystych. Wykonane ze skalnej wełny mineralnej sufity MediCare nie zawierają żadnych substancji, które mogłyby stanowić wartość odżywczą. Oznacza to, że są odporne na rozwój szkodliwych mikroorganizmów, np. gronkowiec złocisty odporny na metycylinę (MRSA).

architektura i design

Fot. arch. Skanska

Skanska Residential Development Poland przedstawia Park Ostrobramska, który łączy dwa światy: natury i nowoczesności. Zadbano o dodatkową izolację termiczną budynków oraz szczelne okna o podwyższonych współczynnikach izolacji ciepła. Wewnątrz budynków zastosowane zostanie energooszczędne oświetlenie typu LED (redukcja zużycia energii o około 60%). Podstawą do powstania projektu Parku Ostrobramska były szczegółowe badania fokusowe. Na 7-hektarowej działce powstanie 1600 mieszkań. Budowa rozpoczęła się już w czerwcu tego roku. Pierwszy etap, którego budowa zakończy się do końca 2013 r., to dwa siedmio- i trzynastokondygnacyjne budynki o łącznej liczbie 298 mieszkań.

Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka w Katowicach zdobyła Grand Prix dla Najlepszego Obiektu Architektury XXI wieku w VII edycji konkursu ŻYCIE W ARCHITEKTURZE na najciekawsze polskie realizacje z lat 2000-2012. Jest to projekt autorstwa Dariusza Hermana, Piotra Śmierzewskiego i Wojciecha Subalskiego. Zwycięzcy pokonali 1064 projekty nadesłane na konkurs z całej Polski. W kategorii Najlepszy Budynek Użyteczności Publicznej zwyciężyło także Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka w Katowicach, w kategorii Najlepszy Budynek Wielorodzinny – 19.

Dzielnica w Warszawie, w kategorii Najlepszy Budynek Jednorodzinny – dom z pracownią artystów na Bródnie w Warszawie, a w kategorii Najlepsza Przestrzeń Publiczna – Zintegrowany Węzeł Przesiadkowy we Wrocławiu.

90 Builder

W ciągu ostatnich kilkunastu lat polskie chodniki wyraźnie zmieniły swoje oblicze.

Nie są to już nierówne, szare nawierzchnie.

Do swojej dyspozycji projektanci mają dziś szeroki zestaw materiałów o różnych kształtach, fakturze i bogatej kolorystyce. Są to zarówno bruki kamienne, klinkierowe i betonowe, jak i płyty wielkoformatowe. Kostką brukową można nadać otoczeniu zupełnie nowego wyrazu (na zdjęciu kostka Piccola – Libet Decco Elegante – na Placu Zwycięstwa w Gryficach). Można też dopasować nawierzchnię do historycznego charakteru otoczenia. Duże formaty kostek lub płyt zapewniają gładką nawierzchnię i większy komfort użytkowania, natomiast elementy drobnowymiarowe pozwalają tworzyć na nawierzchni różne wzory. Ułatwiają też obudowanie wszystkich, znajdujących się na chodniku detali.

Infosys Green Horizon – nowoczesne biuro W Łodzi otwarto nowoczesny kompleks biurowy Infosys Green Horizon, zaprojektowany w odpowiedzi na konkretne potrzeby firm z sektora outsourcingu.

To najnowszy projekt Skanska Property Poland. Biurowiec charakteryzuje najwyższy poziom funkcjonalności oraz tzw. zielone rozwiązania – jest to pierwszy obiekt w Łodzi posiadający złotą precertyfikację LEED. Kompleks otrzyma także certyfikat Komisji Europejskiej EU GreenBuilding, przyznawany obiektom, które wyróżnia zużycie energii na poziomie o 25% niższym niż przewidują normy krajowe. Zastosowano m.in.: energooszczędne systemy ogrzewania i wentylacji, nawilżacze wodne (adiabatyczne), automatyczne wyłączniki światła czy wykorzystywanie ciepłego powietrza z biur do ogrzewania garaży. Całkowita powierzchnia biurowa wynosi 33 000 m2.

styczeń 2013

Fot. Konrad Jęcek

Niewielkie pomieszczenia wymagają określonej dyscypliny dekoracyjnej. Rafał Petryszyn, ekspert z firmy TECE, mówi: Kabinę prysznicową można np. zastąpić ścianą z hartowanych szklanych tafli lub luksferów. W małych łazienkach zdecydowanie odchodzi się też od brodzików na rzecz odwodnień liniowych, które idealnie „wtopione” w powierzchnię podłogi pozwalają zyskać dodatkowe centymetry w łazience, tworząc jednocześnie bardziej nowoczesny i funkcjonalny charakter wnętrza. Z uwagi na bardziej ekonomiczne zagospodarowanie wnętrza, coraz częściej wybierane są miski ustępowe, w których instalacje i zbiornik na wodę są niewidoczne. Idealnie dopasowana do powierzchni ściany obudowa nowoczesnego terminalu podnosi walory estetyczne wnętrza, stwarza również dodatkowe możliwości aranżacyjne. Wrażenie przestrzenności w małej łazience z pewnością spotęguje jasna kolorystyka, która optycznie zwiększy pomieszczenie. Na niewielkiej powierzchni dobrze sprawdzą się niewielkie płytki, najlepiej z fugami o tym samym lub zbliżonym odcieniu. Całość aranżacji warto ożywić eleganckim i funkcjonalnym dodatkiem.

Fot. arch. Libet

Nowoczesny chodnik

Mała łazienka

Fot. arch. TECE

Najlepszy Obiekt Architektury XXI wieku

Fot. arch. SARP

Park Ostrobramska – zielone mieszkania

Fot. arch. Ceresit

Tynki i farby imitujące kamień nadają fasadom elegancji i dostojeństwa. - Podstawowym atutem tynków dających efekt kamienia jest szybkość wykonania elewacji i jej trwałość – podkreśla mgr inż. Tomasz Zembrowski, specjalista Ceresit VISAGE. Tynki cechują się wysoką odpornością na działanie zmiennych warunków atmosferycznych. Są odporne na zabrudzenia, a przy tym wytrzymałe, z powodzeniem zabezpieczą więc miejsca szczególnie narażone na uszkodzenia. Dodając do puli zalet stosunkowo niskie koszty wykonania elewacji imitującej kamień, rozwiązanie to jest zdecydowanie godne uwagi.

Łazienka w kolorach natury

Brąz w wszystkich tonacjach doskonale sprawdza się we wnętrzu łazienki, dodając jej ciepła i naturalnego klimatu. Można zastosować go jako barwę dominującą na ścianach i podłodze. Takie rozwiązanie sprawdzi się dobrze w przestronnych wnętrzach, gdyż ciemne kolory mogą optycznie zmniejszać przestrzeń.

Meble łazienkowe w różnych odcieniach brązu także ocieplają wnętrze.

Przykładem jest kolekcja mebli i ceramiki marki KOŁO, sygnowana przez wybitnego, włoskiego designera Antonio Citterio.

Aby podkreślić naturalny efekt, warto zadbać o dodatki w kolorach „przyrody” – zieleń, beż, a nawet pomarańcz ożywią wnętrze i wypełnią je harmonizującymi barwami. Wystarczą subtelne akcenty – ręczniki, dywan łazienkowy, wiklinowe kosze i pojemniki na kosmetyki, a nawet suszone kwiaty.

REKLAMA

grudzień 2012

Builder 91

Fot. arch. Koło

Tynki z efektem kamienia

Builder Adres redakcji i wydawnictwa 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155 tel.: 22 853 06 87 do 88 fax: 22 244 24 63 builder@pwbmedia.pl, reklama@pwbmedia.pl www.ebuilder.pl Rada Programowa prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski – przewodniczący, prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, prof. dr hab. inż. Antoni Biegus, prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła, prof. dr hab. inż. Kazimierz Cieszyński, dr hab. inż. Zdzisław Hejducki – wiceprzewodniczący, dr inż. Mariusz Gaczek, dr inż. Józef P. Adamowski, dr inż. Jan Gierczak, dr inż. Marek Sawicki, dr inż. Andrzej Stańczyk, mgr inż. Miłosz Węcławski, mgr inż. Czesław Sokołowski, mgr inż. Małgorzata Chojnacka, mgr inż. Karol Kramarz, Redaktor Naczelna Danuta Burzyńska, Redakcja Grzegorz Przepiórka, Joanna Ryńska, Współpraca Katarzyna Burzyńska, Adam Zyzman, Redaktor Serwisów Internetowych Joanna Ryńska, Korekta Anna Zawadzka, Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Dominik Suwiński, Biuro Reklamy Izabela Dembna, Agnieszka Król, Dyrektor Artystyczny Wojciech Jaźwiński, Koordynator ds. Wydawniczych Wioletta Domeradzka, DTP PI Projekty Indywidualne, Kolportaż prenumerata redakcyjna, prenumerata RUCH, KOLPORTER, kiosk24.pl; sprzedaż sieć EMPIK, sieć placówek PressCaffe, podczas targów i wystaw budownictwa Wydawca PWB MEDIA, 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155, Prezes Marek Zdziebłowski, Wiceprezes, Dyrektor Wydawnictwa Beata Żuraw-Zdziebłowska, Sekretariat Wydawnictwa Justyna Kwiatkowska Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim.

Przedruki i wykorzystanie materiałów wyłącznie za zgodą redakcji.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i materiałów promocyjnych.

– członek Loży Złotej

Business Centre Club,

Builder – laureat I i XI edycji Medalu Europejskiego 5

warunki prenumeraty na STRONIE – www.EBUILDER.pl – PrenumeratĘ przyjmuje: redakcja, ruch, kolporter Prenumerata realizowana przez RUCH S.A: Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 700-1800.

Koszt połączenia wg taryfy operatora.

FELIETON

Brrrrr…

Ponad dwadzieścia lat temu zmienił się w Polsce ustrój, a pięć lat po tym komunistyczne prawo budowlane zmieniono na lepsze. Usunięto takie pojęcia jak typizacja czy unifikacja. Wykreślonono dwa rozdziały: „Ochrona środowiska w budownictwie” i „Ustalanie miejsca realizacji inwestycji budowlanych”. A treść artykułu 4 zmieniono z komunistycznej: „Forma architektoniczna obiektów budowlanych powinna być zharmonizowana z otoczeniem, uwzględniając walory krajobraJarosław zu” – na kapitalistyczną: „Każdy ma prawo zabudowy nieruchomości Kroplewski gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na inżynier, rzeczoznawca cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego budowlany, z przepisami”. Oczywiście jak się zharmonizowała wielka płyta z krawykładowca jobrazem, widać prawie w każdym mieście, ale to była chyba bardziej na Politechnice sprawa kasy niż harmonizacji. Zmieniono więc prawo, a następnie Gdańskiej, literat zaczęto je dalej modyfikować. Ustawa komunistyczna zapisana była (pisze po polsku i po kaszubsku), na dziesięciu stronach Dziennika Ustaw, a nowa ustawa zmieściła się ostatnio wydał na osiemnastu. Po kilkunastu zmianach zapisana jest teraz na trzyzbiór opowiadań dziestu stronach. „Różowy guzik”, Warto prześledzić zmiany i uzupełnienia w obecnym prawie budowmistrz Polski w zażywaniu lanym, żeby podpatrzeć, którędy to gąski chadzają. Przeniesiono spratabaki. wy wyrobów budowlanych do odrębnej ustawy – wymagań stawianych materiałom budowlanym już nie opisuje się w normach budowlanych, które były własnością ogółu, a w aprobatach technicznych, będących przedmiotem własności producentów. W kwalifikacjach były dwie ważne zmiany. W pierwszej wersji wykonywanie państwowego nadzoru budowlanego było zaliczone do samodzielnych funkcji technicznych. Tego by jeszcze brakowało, żeby organ oceniał i odpowiadał – organ ma siedzieć w szafie, więc jego samodzielność skreślono. A druga zmiana to odstąpienie od wymogu, aby rzeczoznawca miał uprawnienia. Teraz nie musi on ich posiadać. Jeśli nie musi, to nie może należeć do Izby, a więc nie może pełnić samodzielnej funkcji. Samodzielna funkcja bez możliwości jej wykonywania – taka figura! W 2000 roku trochę pozmieniano prawo budowlane, bo powstały izby inżynierów. Powierzono im dwa obszary do tego czasu obrabiane przez administrację państwową: postępowanie kwalifikacyjne i jurysdykcję w zakresie odpowiedzialności zawodowej. Trochę mieszano w liście przedsięwzięć nie wymagających pozwolenia na budowę. Poszerzono tę listę na przykład o kapliczki, fontanny, pomosty dla cumowania jachtów i baseny przydomowe…

Może się ktoś tu dopatrywać różnych środowisk lobbujących, ale po co. Altankowicze nie potrafili się zorganizować i muszą załatwiać pozwolenia na budowę. W kraju, gdzie 90% altanek jest stawianych i tak na dziko. Wprowadzono obowiązkowe kontrole i kary pieniężne zależne od kategorii obiektu budowlanego. Bo kategorii na początku też nie było.

Ostatni wynalazek to charakterystyki energetyczne, które są rodzajem oceny technicznej elementów budynku, dla wykonania której nie trzeba mieć wykształcenia zawodowego.

Ale cóż – termorenowacje się kończą i coś trzeba było zrobić z audytorami energetycznymi. Jednak głód zmian doskwierał dalej. Po szeroko zakrojonych debatach uchwalono prawo, które prezydent Kaczyński skierował do Trybunału Konstytucyjnego, a tam przesądzono, że odstąpienie od pozwoleń na budowę narusza prawa konstytucyjne sąsiadów.

No to dalej dyskutowano i co kilka miesięcy formułowano nowe pomysły. Podróżowano z tymi pomysłami po Polsce, nie przyjmowano krytyki i ogłaszano nowe tezy. Raz, że sklejać prawo budowlane z innymi ustawami w kodeks – drugi raz, że jednak nie; raz, że należy wzmacniać nadzór poprzez zmniejszenie ilości inspektoratów – a innym razem, że nie; raz że trzeba powołać trzecią instancję kontrolną, a drugi raz, że raczej nie. Zmiany się zmieniały, zmieniający mniej. Ostatnie tezy z sierpnia ubiegłego roku zostały poprzedzone powołaniem Komisji Kodyfikacyjnej, której szef się od tych tez odciął i oświadczył, że panuje straszny chaos. Należy więc wygenerować kodeks, który będzie regulował kwestie obecnie rozproszone w kilku ustawach... żeby urzędnicy mieli mniej wątpliwości interpretacyjnych. Decyzji będzie mniej i będzie można zaskarżyć jedną, dwie, ale nie dziesięć. Jakoś to trzeba będzie jeszcze połączyć ze wspomnianym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Do tego zapowiadana jest zmiana realizująca hasło premiera Messnera: co nie jest zabronione w ustawie, będzie dozwolone. Brrrrr…

© Euro Poznań 2012

ŻYCZYMY PAŃSTWU WIELU SUKCESÓW W 2013 ROKU!