Builder_08_2014

MARKA I JAKOŚĆ przewagą konkurencyjną Builder

8 SIERPIEŃ 2014

Nr

Rok XVIII (205) 5zł (w tym 8% VAT)

NR 8 5(202) (205)MAJ SIERPIEŃ 2014 2014 WIODĄCY WIODĄCY miesięcznik miesięcznik dladla budownictwa, budownictwa, architektury architektury i biznesu i biznesu

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE konkurs czy przetarg?

FINANSOWANIE 2014-2020 dla inwestorów i firm

Dorównać szefowi

www.ebuilder.pl www.ebuilder.pl

Jan Mikołuszko

Przewodniczący Rady Nadzorczej UNIBEP S.A.

Leszek M. Gołąbiecki Prezes Zarządu UNIBEP S.A.

Budownictwo mieszkaniowe

MÓWISZ PRACA. MYŚLISZ TRANSIT.

FORD TRANSIT. NOWA RODZINA SAMOCHODÓW DOSTAWCZYCH. Ładujesz. Przewozisz. Dowozisz. Pracujesz.

Transit. Transit Custom. Transit Connect i Transit Courier.

Nieważne, co jeszcze przed Tobą - nowe Fordy Transit pomogą Ci zrobić więcej. ford.pl

Dział floty:

Ford Polska Sp. z o.o.

http://www.ford.pl/Flota email: flotapl@ford.com

ul. Taśmowa 7 02-677 Warszawa

tel. 0-22 608 67 00, 0-22 608 67 33

Go Further

sierpień 2014

Builder

,!4/ *!+/i#)

-!2+! ) *!+/i£ PRZEWAG– KONKURENCYJN–

yÂ’ÂŽĂŞ }pppĂŞĂ‚Â˘ÂŞÂĽĂƒĂŞÂĽÂ?Â ĂŞĂ‚ÂšĂŞÂ—ÂœÂ?ĂŞÂ¨ĂœĂŞ}h{Ăƒ

"):.%3 "5$/7.)#47/ !2#()4%+452! :!-°7)%.)!

05",)#:.% KONKURS CZY PRZETARG

"UDOWNICTWO MIESZKANIOWE

&).!.3/7!.)%

DLA INWESTORĂ?W I FIRM

JAN MIKOĹ USZKO

"2!-9 I /'2/$:%.)!

i˜Œ�‡ˆ•

$/$!4%+ "2!.Œ/79

3)%20)%ÂŽ

m’—­ê„•†‹­êoH•�„‘‘

DORÓWNAĆ SZEFOWI

Fot. arch. R. Baranowski

i˜Œ�‡ˆ• .2 3)%20)%Ž -!* 7)/$‚#9 -)%3)§#:.)+ $,! "5$/7.)#47! !2#()4%+4529 ) "):.%35 7)/$‚#9 -)%3)§#:.)+ $,! "5$/7.)#47! !2#()4%+4529 ) "):.%35 WWW EBUILDER PL WWW EBUILDER PL

i˜ŒÂ?‡ˆ• zplywpl ꢪ¥¤

u•

jplwƒv¹êrvtmvy{ĂŞÂŒĂŞil wplj l z{~v i•„Â?ÂœĂŞÂŠÂ„Â•Â„XÂ’ÂšÂˆĂŞoH•Â?„‘‘ –—•­êŒ¤

"%:0)%#:.!

"5$/7!

i˜Œ�‡ˆ•

$/$!4%+ "2!.Œ/79

3)%20)%ÂŽ

PrzewodniczÄ…cy Rady Nadzorczej UNIBEP S.A.

LESZEK M. GOĹ Ä„BIECKI

iˆÂ?“Œˆ†Â?Â‘Â„ĂŞÂšÂ–Â“ÂŒÂ‘Â„Â†Â?Ž„ê ĂŞÂ?ĂŞÂ‰ÂŒÂ•Â?8ĂŞk’Ž„ –—•­êŠ¤

Prezes ZarzÄ…du UNIBEP S.A.

8

Fot. arch. R. Baranowski

„Są dwie przesłanki decydujące o jakości sukcesji.

Pierwsza to przygotowanie następców, a druga odpowiedni moment w działalności firmy. Uwaşam, şe w Unibepie obie są spełnione�

12

INFORMACJE

28

RAPORT W budowie głównie mieszkania Michał Oksiński

KOMENTARZ

PPP bardziej atrakcyjne

FUNDUSZE UE Finansowanie 2014-2020 Marceli Niezgoda Fot. arch. WPHI Sankt-Petersburg

Dorównać szefowi

BIZNES 16

38

Leszek Gołąbiecki, Prezes Zarządu UNIBEP S.A. i Jan Mikołuszko, Przewodniczący Rady Nadzorczej

Rozmowa z Janem Mikołuszko, Przewodniczącym Rady Nadzorczej, i Leszkiem Gołąbieckim, Prezesem Zarządu UNIBEP S.A.

Z AMĂ“WIENIA PUBLICZNE Konkurs czy przetarg?

Część 1 Anita Radecka, Eliza Niewiadomska

Fot. arch. Griffin Real Estate

8

34

41

RYNKI, KONTRAKTY, PIENIÄ„DZE Rosja dla odwaĹźnych Marek Ociepka

44

Ad vocem. Styropiany recyklingowe Anna Ĺšpiewak

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA Fot. arch. EKF

Jerzy Gajewski, Prezes ZarzÄ…du NDI S.A.

18

Inwestycje czekajÄ… na finansowe partnerstwo

20

POLSKI BIZNES WÂ BUDOWNICTWIE Sukcesja z sukcesem Grzegorz PrzepiĂłrka

24

Z ARZÄ„DZANIE FIRMÄ„ BUDOWLANÄ„ Mapa wiedzy Marek Sawicki

46 LATO JAKOŚCI Mocna marka i wysoka jakość przewagą konkurencyjną

Fot. arch. Glabb

sierpień 2014

Builder

80

Połączenia w elewacjach szklanych Jan Gierczak, Rajmund Leszek Ignatowicz

83

Dom oszczędny.

Jak ocieplać z głową?

84

talowe konstrukcje S cięgnowe Fot. arch. K. Szulborski, P. Przybysz

Szymon Pałkowski

88

Sufity podwieszane na Narodowym Paweł Przybysz, Kazimierz Szulborski

"%:0)%#:.!

"5$/7!

i

$/$!4%+ "2!. /79

3)%20)%®

Konstrukcje cięgnowe, nazywane też często wiszącymi, należą do bardzo ekonomicznych i nowoczesnych konstrukcji inżynierskich.

i

$/$!4%+ "2!. /79

i ê X êoH ­ê¦¤

BRAMY I OGRODZENIA

67

Brama dla przemysłu

68

dodatek branżowy

94

Jak grodzić, nie dzieląc

PREZENTACJA Z OKŁADKI Bezpieczna wspinaczka z firmą Doka Tomasz Rudzki

Oskar Grąbczewski

dodatek branżowy

BUDOWNICTWO

74

Fot. arch. Mota-Engil

Bramy garażowe. Jak wybrać właściwą estetykę?

Fot. arch. KWK Promes

jplw v±êrvtmvy{ê êil wplj l z{~v

66

Fot. arch. Hörmann

m ­ê ­êoH

3)%20)%®

BEZPIECZNA BUDOWA

Fot. arch. Doka

"2!-9 I /'2/$:%.)!

i ê ê ê ê 8êk ­ê©¢

Fot. arch. Doka

84

RYNEK

64

Fot. arch. Hörmann

96

PREZENTACJA Z OKŁADKI Bramy garażowe Hörmann

(Nie)bezpiecznie na budowie Danuta Rutkowska

99 76

Słabe ogniwa W-70 Jerzy Piotrowski

100

Poprawić bezpieczeństwo Tu warto być

OD REDAKCJI

Zdawałoby się, że historie o tym, jak komuś cegła spadła na głowę ze skutkiem śmiertelnym, to tylko legendy – ostatnio zaobserwowaliśmy przecież tak znaczący postęp technologiczny, który nie ominął również placu budowy i całego spektrum wykonywanych na nim robót. Fakty są jednak inne – co 15 minut na budowie ma miejsce wypadek, z czego co roku w wypadkach śmiertelnych ginie ok. 100 osób.

Bezpieczna budowa to zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków na wszystkich stanowiskach pracy i wszystkich etapach realizacji inwestycji. To także bezpieczne zagospodarowanie terenu budowy i prac na wysokościach. To bezpieczne materiały, sprzęt i urządzenia, bezpieczne metody pracy i technologie budowy.

Da­nu­ta Bu­rzyńska Re­dak­tor Na­czel­na

Do zapewnienia bezpieczeństwa potrzeba odpowiednich przepisów, dyscypliny w ich przestrzeganiu, a przede wszystkim – wyobraźni, która potrafi wyprzedzić zdarzenia i wielu katastrofom zapobiec.

To naturalne, że zagrożenie nie istnieje w ludzkiej świadomości do momentu, w którym coś się nie wydarzy – warto więc uczyć się na (cudzych) błędach.

Wciąż potrzeba szkoleń, nie traktowanych tylko jako spełnienie wymogów formalnych, ale podejmowanych z należną im uwagą i efektywnych. Jeśli kierownik budowy traktuje sprawy BHP na równi z jakością robót, terminowością prac, ich kosztami itd., to na budowie będzie panował ład i bezpieczeństwo, które przełoży się na jakość i dyscyplinę pracy. Kierownicy budów wiedzą, jak wyegzekwować odpowiedni sposób pracy od swoich pracowników i od podwykonawców. Ważne, żeby faktycznie to robili, nawet jeśli tylko z myślą o jakości.

Bezpieczeństwo na budowie to ważny temat, do którego nie raz będziemy wracać na łamach „Buildera”.

Builder

6

sierpień 2014

Zapraszamy do lektury!

Program Inteligentny Rozwój, który UE dofinansuje kwotą 8,6 mld euro, ma umożliwić skuteczne przekształcanie pomysłów przedsiębiorców z różnych branż w innowacyjne produkty, usługi i technologie.

Nawiązuje do tego hasło przewodnie programu – „Wsparcie projektów od pomysłu do rynku”.

Ponieważ pierwsze budynki systemu szczecińskiego, a wkrótce również OWT czy W-70, osiągną niebawem wiek 50 lat, należy już podejmować działania określające niezbędny program prac remontowych dla poszczególnych obiektów zrealizowanych w ramach budownictwa systemowego.

Finansowanie 2014-2020

Słabe ogniwa W-70, czyli co remontować w wielkiej płycie

Marceli Niezgoda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

biznes/fundusze UE

str. 38

dr hab. inż. Jerzy Piotrowski, prof. PŚk Katedra Fizyki Budowli i Energii Odnawialnej, Wydział Inżynierii Środowiska, Geomatyki i Energetyki, Politechnika Świętokrzyska

budownictwo

str. 76

Przyczyny wypadków przy pracy w budownictwie od lat pozostają te same: brak odpowiedniego wyposażenia w sprzęt do bezpiecznego wykonywania robót, niedostateczne zabezpieczanie stanowisk pracy, tolerowanie odstępstw od podstawowych zasad bezpieczeństwa na kolejnych etapach budowanych obiektów, nieprawidłowa koordynacja robót wykonywanych przez podwykonawców…

(Nie)bezpiecznie na budowie Danuta Rutkowska Rzecznik prasowy Głównego Inspektora Pracy

bezpieczna budowa

str. 96

Zdaniem Roberta Koniecznego architektura jest – wbrew pozorom – bardzo logiczną dziedziną.

Zaprojektowane przez niego budynki z czegoś wynikają i jest to według niego nie tylko kwestia intuicji architekta czy wyczucia twórcy, lecz także logiczna zasada działania i powstania.

Kręgosłupem każdego projektu jest koncept.

Dom jednorodzinny według Roberta Koniecznego Danuta Burzyńska

architektura i design

str. 8

Dorównać szefowi

Jan Mikołuszko

Leszek M. Gołąbiecki Prezes Zarządu UNIBEP S.A.

Fot. arch. R. Baranowski

Przewodniczący Rady Nadzorczej UNIBEP S.A.

D.B.: Czym podyktowana była ta zmiana i decyzja Rady Nadzorczej?

J.M.: Decyzja o sukcesji zawsze jest trudna, szczególnie w firmach, w których ustępujący szef jest autorem znaczącego rozwoju spółki i jej sukcesu. Są dwie przesłanki decydujące o jakości sukcesji. Pierwsza to przygotowanie następców, a druga to odpowiedni moment w działalności firmy. Uważam, że w Unibepie obie są spełnione. Nowy zarząd wraz z jego prezesem, Leszkiem Gołąbieckim, to młodzi ludzie, od wielu lat sprawdzeni w spółce i przygotowani do walki o sukcesy. Zmiana była szykowana od dwóch lat, a od roku znany był już w spółce następca na stanowisku prezesa.

Ale oczywiście, nie ma nigdy stuprocentowej recepty na sukces – życie zawsze weryfikuje wcześniejsze plany i zamiary. Osobiście jestem bardzo dobrej myśli, jeżeli chodzi o przyszłość firmy. Czy mógłbym dalej zarządzać Unibepem? Oczywiście że tak, ale kiedyś trzeba dokonać i tej zmiany – uważam, że robimy to w optymalnym momencie.

D.B.: Wypracowana przez lata pozycja Unibepu to spore zobowiązanie.

Co w takiej sytuacji jest dla Pana

przypadku nie tylko organem nadzorczym, lecz także organem wspierającym zarząd na wielu płaszczyznach. Co jest dla mnie wyzwaniem? Odpowiedź jest prosta, ale wyzwanie trudne – spróbować co najmniej dorównać szefowi. Jakie mam obawy? Takie jak każdy na nowym stanowisku – czy sobie poradzę. Ale, jak wspomniałem wcześniej, z tak świetnym zespołem dalszy rozwój firmy i pokonywanie kolejnych barier będzie tylko przyjemnością.

D.B.: Cechy poprzednika i cechy następcy, które wzajemnie u siebie Panowie cenicie…

J.M.: Leszek przeszedł całą długą drogę kariery – od majstra, poprzez kierownika budowy i kontraktu, do wiceprezesa dużej spółki. Zawsze był bardzo dobrze oceniany przez współpracowników i partnerów. Wyrobił sobie opinię solidnego, merytorycznego, ale wymagającego i konsekwentnego szefa. Bardzo cenię u Leszka umiejętności współpracy ze mną, ze wspólnikami i z inwestorami. Często mamy różne zdania i poglądy, które we wzajemnej dyskusji korygujemy, a następnie wdrażamy.

Mam nadzieję, że to się nie zmieni, a jeśli już, to tylko na lepsze.

J.M.: Umówiliśmy się ze wspólnikiem i z nowym zarządem, że w obecnej kadencji będę aktywnie pomagać spółce, korzystając z moich doświadczeń i kontraktów. Dotyczy to przede wszystkim dwóch obszarów – planowania strategicznego oraz utrzymywania ciągłości działań rynkowych. Oczywiście wziąłem na siebie sprawy korporacyjno -właścicielskie, w tym wprowadzenie nowej jakości pracy w Radzie Nadzorczej. Doświadczenia pierwszych tygodni pracy pokazują, że była to właściwa decyzja.

Nie ingeruję w sprawy zarządzania operacyjnego, a zdejmuję z Prezesa często bardzo czasochłonne zagadnienia części kontaktów zewnętrznych. Kontaktów przydatnych spółce, a niewpływających na bieżącą jej sytuację.

sierpień 2014

Nasze motto: „Jak już walczymy, to o maksa”.

Co to oznacza?

Odpowiedź jest prosta – być najlepszym w tym, co robimy.

D.B.: Jaką rolę widzi Pan teraz w spółce dla siebie?

9

Leszek Gołąbiecki: Zgadzam się z Pani stwierdzeniem, że Unibep przez ostatnie lata wypracował bardzo dobrą pozycję rynkową. Można powiedzieć, że gramy w ekstraklasie firm budowlanych w kraju.

Osiągnęliśmy to dzięki ciężkiej i wytrwałej pracy naszego zespołu, który tworzyliśmy głównie na bazie naszych wychowanków i sprawdzonych osób pozyskanych z rynku.

I właśnie o ten zespół jestem spokojny, ponieważ jest to grupa osób, z którymi można ciągle rozwijać naszą działalność. Spokojny jestem również o współpracę z Radą Nadzorczą, która jest w naszym

U każdego z nas jest obszar do takich zmian. Leszek jest twardym zawodnikiem, umiejącym podejmować trudne decyzje. Nadrzędną sprawą w takiej współpracy jest oczywiście zaufanie, bez niego nie ma szans na długotrwałe sukcesy.

L.G.: Swojego szefa cenię w szczególności za wielki profesjonalizm, uczciwość, rzetelność, niezwykłą umiejętność motywowania i wiarę w ludzi. Współpracuję z Jankiem Mikołuszko już 20 lat i nauczyłem się od niego dwóch fundamentalnych dla mnie idei – „twarz ma się tylko jedną” oraz „ludzie są najważniejsi”. Uważam, że takie motta prowadzenia biznesu są w długiej perspektywie zawsze skuteczne.

Builder

Jan Mikołuszko: Przez minione lata zbudowaliśmy z Leszkiem oraz ze wspólnikami i z dobrym zespołem kierowniczym silny Unibep, oparty na pięciu zdrowych biznesach.

Przypominam, że są to: budownictwo kubaturowe w kraju, budownictwo kubaturowe na rynkach eksportowych, deweloperka, eksport budownictwa modułowego produkowanego w naszej fabryce w Bielsku Podlaskim oraz budownictwo drogowe.

Dodatkowo w ostatnich dwóch latach, w okresie recesji, bardzo wzmocniliśmy kadrowo nasze biznesy. Unibep zwiększał skalę działalności i zatrudniał nowych pracowników, podczas gdy inni dokonywali ograniczeń i zwalniali ludzi. Efektem tych działań jest rekordowy w historii portfel zamówień – obecnie są w nim inwestycje o łącznej wartości ponad 3,5 mld zł, z tego do realizacji w bieżącym roku – już ok. 1,2 mld zł. Oznacza to, że zmiana kierownictwa odbywa się w bardzo dobrym momencie i może być przeprowadzona w spokojny i racjonalny sposób.

największym wyzwaniem? Czego się Pan obawia, a o co jest spokojny?

D.B.: Na czym w praktyce będą polegać zmiany w funkcjonowaniu Rady Nadzorczej? Nie będzie ona tylko organem kontrolnym?

J.M.: Unibep w zakresie zarządzania podczas mojej pracy przeszedł bardzo długą drogę pełną zmian i doświadczeń. Zaczynaliśmy jako mała spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z pięcioma właścicielami. Następnie przyszła pora na zorganizowanie wyspecjalizowanych spółek i stworzenie Grupy Unibep, następnie przygotowanie spółki akcyjnej i wreszcie – w 2008 roku – debiut na parkiecie podstawowym Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych.

Sposób zarządzania zmieniał się też wraz z ogromnym wzrostem skali działalności i wprowadzeniem najnowocześniejszych systemów infor-

promocja

Danuta Burzyńska: W jakiej kondycji jest firma, której stery przekazuje Pan nowemu prezesowi powołanemu przez Radę Nadzorczą?

matycznych wspomagających zarządzanie. Dotyczy to również sposobu pracy i usytuowania Zarządu i Rady Nadzorczej. Najkrócej rzecz ujmując, najpierw oba te organy miały charakter właścicielski, a obecnie są to Zarząd Menadżerski oraz Rada Nadzorcza Właścicielsko-Ekspercka.

Mam nadzieję, że Rada pod moim kierownictwem i Zarząd z Leszkiem udowodnią, że razem tworzymy nową jakość.

Oznacza to istotną zmianę jakościową pracy Rady i oczywiście Zarządu. W mojej ocenie, aby działalność tych organów tworzyła razem istotną wartość dodaną do spółki, należy spełnić dwa warunki. Po pierwsze, ustalić obszary działalności i sposób współpracy Rady i Zarządu, a po drugie – ściśle określić cele, wokół których będzie się skupiała działalność tych organów.

Oczywiście jak zawsze decydujące będą jakość i merytoryczność ich składów.

Mam nadzieję, że Rada pod moim kierownictwem i Zarząd z Leszkiem udowodnią, że razem tworzymy nową jakość – korzystną dla funkcjonowania spółki i dla jej właścicieli.

Myślę, że pełnej oceny tych zmian będziemy mogli dokonać za około pół roku tj. na przełomie lat 2014 i 2015.

D.B.: Potencjał firmy wyraża się w portfelu zamówień. Znów jest on imponujący. Co w nim jest największym biznesem dla Unibepu, co najtrudniejszym zadaniem, a co najciekawszym?

L.G.: Portfel zamówień na obecny rok we wszystkich naszych biznesach jest już zapełniony. Obecnie budujemy backlog na lata następne.

Wszystko wskazuje na to, że w tym roku przekroczymy magiczny miliard sprzedaży. Ale wielkość sprzedaży nie jest dla nas najważniejsza. Istotniejsza jest efektywność, czyli wielkość zysku. Tak jak zawsze, najważniejszym naszym biznesem jest budownictwo kubaturowe w kraju. Obecnie budujemy ponad 5 tys. mieszkań na rynku warszawskim i poznańskim. Może to je-

dynie świadczyć, że jesteśmy w gronie liderów tego segmentu budownictwa. Oprócz budownictwa mieszkaniowego ciekawymi i bardzo trudnymi realizacjami są obiekty biurowe np. biurowiec Carpathia budowany nad nową liną metra czy biurowiec o wartości ponad 100 mln zł budowany dla PHN przy Galerii Mokotów. Basen Olimpijski w Lublinie jest również bardzo ciekawą realizacją z uwagi na zastosowanie najnowocześniejszych technologii w tego typu obiektach.

Już od pięciu lat jesteśmy z naszym budownictwem modułowym na rynku norweskim. Można pomyśleć, że to wystarczająco długi czas, aby dokładnie poznać ten rynek. Niestety, tutaj spotykamy się z bardzo rygorystycznym egzekwowaniem miejscowych norm (niewyobrażalnych w UE). Standardem w Norwegii jest na przykład badanie szczelności mieszkania czy badanie akustyki każdego lokalu, nie wspominając już o badaniach termoizolacji. Dlatego też ten rynek jest najtrudniejszy. Naprawa w Norwegii błędu, który powstał w fabryce modułów w Polsce, jest bardzo uciążliwa. Koszt pracy w Norwegii jest co najmniej czterokrotnie wyższy niż w Polsce. Dlatego rynek norweski wymaga od nas najwyższej perfekcji w działaniu.

Oczywiście najciekawsze jest to, co najnowsze, czyli w naszym przypadku – rynek niemiecki. Zdecydowaliśmy się zaistnieć na nim w drugiej połowie ubiegłego roku. Dzisiaj realizujemy cztery kontrakty jako generalny wykonawca.

Prawdopodobnie jako pierwszy polski generalny wykonawca na tym rynku. Kontrakty te nie są duże, ale obecnie inwestorzy namawiają nas do realizacji naprawdę poważnych inwestycji, np. hotelu zlokalizowanego w prestiżowej dzielnicy Hamburga. Naszą dewizą działania na rynku niemieckim jest ścisła współpraca z polskimi podwykonawcami. Pierwszy stan surowy domu seniora zrealizowała dla nas firma podwykonawcza z Podlasia. Roboty instalacyjne i wykończeniowe realizują podwykonawcy, którzy współpracują z nami na rynku polskim.

D.B.: Czy widzi Pan nadzieję na poprawę sytuacji na rynku zamówień publicznych w Polsce? Czy zmienią się kryteria oceny?

L.G.: Jest na to bardzo duża szansa.

Niedawno do Senatu trafiła nowe-

lizacja ustawy proponująca pewne usprawnienia. Według mnie zmiany, które mogą mieć największy wpływ na przyszły wygląd zamówień publicznych dotyczą zmniejszenia wagi kryterium, jakim jest najniższa cena oraz możliwości renegocjacji umów w przypadku zmian stawki VAT czy ZUS. Jeżeli Senat przyjmie nowelizację w wersji uchwalonej przez Sejm to zamówienia publiczne staną się bardziej transparentne i konkurencyjne. A to natomiast będzie miało wpływ na zwiększenie zainteresowania zamówieniami publicznymi wśród przedsiębiorców.

D.B.: O co walczycie na obcych rynkach? Jakie są najmocniejsze i najsłabsze strony tych rynków?

L.G.: Nasze motto: „Jak już walczymy, to o maksa”. Co to oznacza?

Odpowiedź jest prosta – być najlepszym w tym, co robimy. Przenieść nasze najlepsze doświadczenia z rynku krajowego na nowe rynki.

Oczywiście robimy to krok po kroku i zawsze priorytetem jest bezpieczeństwo finansowe. Na przykład inwestor rosyjski z syberyjskiego Tiumenia oczekuje od nas, abyśmy zrealizowali dla niego obiekt biurowy w standardach europejskich.

Inwestor z Niemiec oczekuje, byśmy zrealizowali dom seniora o bardzo dobrej jakości i w optymalnej cenie.

Inwestor z Norwegii dba o zapewnienie najwyższych standardów.

Zawsze staramy się przenosić nasze najlepsze doświadczenia z rynku krajowego na rynki eksportowe.

Atutem Unibepu jest doświadczona kadra, znająca realia, wymagania i mentalność inwestorów z poszczególnych rynków eksportowych.

Wraz z rozwojem naszych rynków eksportowych zwiększamy i doskonalimy naszą kadrę, aby mogła sobie radzić przy realizacji kontraktów w Petersburgu, Moskwie, Mińsku, Hamburgu czy Tiumemiu.

D.B.: Na koniec poproszę o życzenia – czego sobie Panowie nawzajem życzycie?

J.M.: Moje życzenie jest bardzo proste – pragnę, abyśmy w koleżeńskich stosunkach mogli cieszyć się razem z Leszkiem i z całym zarządem sukcesami Unibepu.

L.G.: Życzę sobie i Jankowi Mikołuszko, aby nasza dalsza współpraca, teraz w innych rolach, była jeszcze bardziej owocna, przynosiła nam jeszcze większą satysfakcję i zwiększała wartość Grupy Unibep.

D.B.: Dziękuję za rozmowę.

Płyty Warstwowe

KS1000 X-DEK Płyta dachowa

X–dekTM to pierwsze na polskim rynku płyty warstwowe, które mogą być stosowane na dachach płaskich - już od 1% nachylenia - przy bardzo dużych rozstawach podpór wynoszących 6,00 a nawet 7,50 m!

ro

zp

ię

to

ść

do

7.

5

m

!

t Przęsła o rozpiętości do 7,5 m! t Możliwość uzyskania efektu tarczowego konstrukcji. t Doskonała termoizolacja U= 0,19 W/m2K. – REI30 t Ognioodporny rdzeń izolacyjny IPN t Prosty i szybki montaż – do 1200 m2 dziennie. t Dostępne również w wersji z hydroizolacją z membrany PCV.

Kingspan Sp. z o.o. ul. Przemysłowa 20, 27-300 Lipsko, Polska l tel.: +48 378 31 00, info@kingspan.pl , www.plyty-warstwowe.kingspan.pl

INFORMACJE

Polskie miasta XXI wieku

sierpień 2014

Procesy demograficzne są nieubłagane – coraz więcej Polaków osiedla się w miastach. Mówi się o smart cities, o możliwościach i jakości pracy, o tym, że miasta to nowe państwa. Mało mówi się o jakości i standardzie życia w nowej tkance miejskiej. Będzie to główny temat Kongresu Mieszkaniowego – Dni Dewelopera, który odbędzie się we Wrocławiu w dniach 7-8 października. Jest to najważniejsze wydarzenie w sektorze nieruchomości w Polsce. Kierunki zmian i rozwoju rynku budowlanego, problemy z finansowaniem infrastruktury pod budownictwo mieszkaniowe, program dofinansowań dla dokonujących zakupu nowej nieruchomości, wyzwania, przed jakimi stoją deweloperzy oraz kupujący mieszkanie, perspektywy zmian – to tylko niektóre zagadnienia, jakim poświęcona będzie tegoroczna edycja Kongresu. Głównym organizatorem wydarzenia jest Polski Związek Firm Deweloperskich, a współorganizatorami – Narodowy Bank Polski, Zachodnia Izba Gospodarcza i Hala Stulecia.

więcej informacji na eBuilder.pl

Fot. arch. T. Stefanowski / Transprojekt Gdański

Builder

12

Wiodące realizacje inżynierskie 16 października 2014 r. na terenie Centrum Kongresowo-Wystawienniczego Amber Expo w Gdańsku odbędzie się sympozjum pod tytułem „Przeprawa mostowa przez Wisłę koło Kwidzyna”. Przygotowywane przez Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa sympozjum jest kolejną, po wcześniej organizowanych spotkaniach poświęconych budowie tunelu drogowego pod Martwą Wisłą, prezentacją ukazującą gronu inżynierów budownictwa, członków PZITB oraz Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa wiodące realizacje inżynierskie w kraju. Sympozjum odbędzie się pod patronatem honorowym Zbigniewa Rynasiewicza, Sekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju, a pracami Komitetu Naukowego kieruje prof. Wojciech Radomski, Przewodniczący Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk.

Rada Nadzorcza spółki Unibep S.A, powołała w skład Zarządu nowej, trwającej trzy lata, kadencji następujące osoby: Leszek Marek Gołąbiecki – Prezes Zarządu, Sławomir Kiszycki – Wiceprezes Zarządu, Marcin Drobek – Członek Zarządu.

Nowy prezes ma wykształcenie wyższe, jako absolwent Politechniki Białostockiej. Posiada tytuł mgr inż. budownictwa. Nowy wiceprezes od maja 2009 roku pracuje w pionie finansowym Unibep S.A. Uprzednio pełnił funkcję dyrektora finansowego. Jest absolwentem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Marcin Drobek ukończył Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej na kierunku budownictwo. Od 2013 roku zajmuje stanowisko dyrektora budownictwa krajowego.

„Partnerstwo dla zrównoważonego budownictwa” 25 września 2014 r. w Warszawie, w Pure Sky Club, specjaliści z kraju i z zagranicy pochylą się nad zagadnieniem rewitalizacji obiektów budowlanych. Organizatorem konferencji pt. „Zrównoważone renowacje – druga młodość inwestycji budowlanych” jest firma RD bud, która od lat propaguje politykę nowoczesnego budownictwa pozostającego w zgodzie z naturą. W ramach spotkania poruszone zostaną dwa kluczowe aspekty mające wpływ na osiągnięcie standardu budynku niskoenergetycznego – rewitalizacja struktury zewnętrznej oraz powierzchni wewnętrznych obiektu. Uczestnicy konferencji staną ponadto przed wyzwaniem zorganizowania zrównoważonej renowacji na funkcjonujących obiektach.

Wrześniowa konferencja jest XII sympozjum wiedzy w ramach projektu „Partnerstwo dla zrównoważonego budownictwa”, który ma na celu zarówno podnoszenie świadomości w kwestii zrównoważonego budownictwa, jak i promowanie horyzontalnej współpracy wszystkich grup zawodowych biorących udział w procesie realizacji inwestycji budowlanych.

Jak dostosować wielką płytę?

W dniach 24-25 września 2014 r. w Wyższej Szkole Technicznej w Katowicach odbędzie się VI Śląskie Forum Budownictwa, Inwestycji, Nieruchomości. Tematem tej konferencji, jako części składowej IV Europejskiego Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw, będzie przedsięwzięcie programowe „Dostosowanie wielkopłytowego budownictwa mieszkaniowego do współczesnych wymagań i potrzeb”. Wybór tego tematu został uzasadniony największą koncentracją budownictwa w tej technologii w latach poprzednich na terenie województwa śląskiego. Szacuje się, że zamieszkuje w nich obecnie ponad 1,5 mln mieszkańców regionu, a w Polsce – 25% ludności. Współorganizatorami obecnego „VI Śląskiego Forum” będą: Polska Izba Inżynierów Budownictwa, Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie, Politechnika Śląska, Krakowska i Częstochowska.

Fot. arch. Unibep

Fot. arch. PZFD

Powołanie nowego zarządu spółki Unibep

Bentley Systems publikuje dane

Nowy zakład produkcyjny Hörmann w USA Półtora roku od wbicia pierwszej łopaty, w kwietniu 2014 roku, w Starpointe Business Park, w amerykańskim miasteczku Burgettstown koło Pittsburga uruchomiono nowy zakład produkcyjny firmy Hörmann Flexon LLC. To umożliwia bardziej efektywną i szybszą realizację procesów logistycznych, a w perspektywie zapewnia możliwość rozbudowy obiektu.

Grupa Hörmann już w 2007 roku nabyła większościowy udział w amerykańskim przedsiębiorstwie i od tego czasu pod marką Hörmann Flexon LLC zajmuje się produkcją i sprzedażą bram szybkobieżnych w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Meksyku. – Ze względu na rosnący popyt na bramy szybkobieżne przeprowadzka ze zbyt ciasnego zakładu produkcyjnego w Leetsdale do Burgettstown stała się koniecznością. Wartość inwestycji, obejmującej halę produkcyjną i park maszynowy, wyniosła niemal 5 mln euro. Dzięki nowej lokalizacji w Burgettstown możemy teraz całkowicie przeorganizować produkcję – wyjaśnia Christoph Hörmann, osobiście odpowiedzialny wspólnik grupy Hörmann. – Rezultat to szybszy i efektywniejszy przebieg wszystkich procesów, a w przyszłości – możliwość rozbudowy obecnej hali o powierzchni 6 tys. m², w której zatrudnionych jest 50 osób, do 20 tys. m².

Bentley Systems, Incorporated, wiodąca firma specjalizująca się w dostarczaniu kompleksowego oprogramowania do projektowania infrastruktury, ogłosiła opublikowanie rocznego raportu 2013. Najważniejsze dane na temat wyników firmy obejmują: • 8-procentowy wzrost przychodów zgodnie ze standardami GAAP za 2013 rok (także 8-procentowy wzrost w stałej walucie), które wyniosły 593 milionów USD, z czego 74% stanowią przychody z subskrypcji; • mocny organiczny wzrost w 2013 roku w grupie krajów BRICS (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny, RPA), Korei Południowej, Malezji, Singapurze, na Bliskim Wschodzie i w Wielkiej Brytanii, 63% przychodów pochodzi spoza Stanów Zjednoczonych; • zarejestrowanie użytkowania aplikacji przez ponad milion użytkowników komercyjnych w 165 krajach; • ponowne inwestycje w badania i rozwój o wartości niemal 25% przychodów; • wzrost udziału własnościowego współpracowników w spółce do 98% (z 58% w 2008 roku); • obniżenie długu netto o 50% od początku 2013 roku. Roczny raport 2013 firmy Bentley jest dostępny na stronie internetowej www.bentley.com/annualreport.

Bezpieczeństwo zaczyna się od wiedzy Bezpieczeństwo pożarowe to w Polsce problem często niedoceniany.

Tymczasem liczby pokazują, że tylko w zeszłym roku wybuchło u nas prawie 126,5 tys. pożarów. Stowarzyszenie na rzecz bezpieczeństwa pożarowego „Nie Igraj z Ogniem” powstało po to, by gasić problem jak najbardziej palący – niską świadomość Polaków nt. bezpieczeństwa pożarowego, której skutkiem jest rosnąca liczba pożarów i ich niepożądanych skutków. O merytorycznej sile stowarzyszenia stanowią jego członkowie: profesjonaliści związani z budownictwem, strażacy, eksperci w dziedzinie aktywnych i pasywnych systemów ochrony przeciwpożarowej, bezpieczeństwa pracy.

Fot. NSG Group

sierpień 2014

Fot. arch. Hörmann

Głównym celem Kongresu jest integracja stowarzyszeń branży budowlanej, a jego następstwem będzie podpisanie „Deklaracji współpracy stowarzyszeń branży budowlanej”. Główny temat spotkania to wypracowanie możliwych form konsolidacji lub współpracy organizacji branżowych, czy też powołanie związku stowarzyszeń. Organizatorem Kongresu jest Polska Federacja Budownictwa.

7 lipca br. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) w Warszawie rozpoczął nabór wniosków w ramach programu „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii”, dofinansowanego z funduszy norweskich. O dotacje ze środków Mechanizmu Finansowego EOG mogą ubiegać się podmioty publiczne, np. instytuty badawcze, jednostki sektora finansów publicznych oraz podmioty prywatne (niepubliczne) realizujące zadania publiczne, np. prywatne zakłady opieki zdrowotnej, prywatne szkoły czy przedszkola. Minimalna kwota refundacji poniesionych kosztów to 170 tys. euro, a maksymalna to 3 mln euro. Dofinansowanie projektu nie przekroczy 80% całkowitych kosztów kwalifikowanych. Dofinansowanie będzie wypłacane jako dopłata do usunięcia tony CO2/rok. Okres zwrotu kosztów projektu nie może przekroczyć 20 lat.

Całkowity budżet dla realizowanego naboru wniosków wynosi prawie 15 mln zł, a przyjmowanie wniosków zakończy się 15 września 2014 r. Szczegóły dotyczące etapów weryfikacji, form dofinansowania oraz miejsca składania wniosków dostępne są na stronach Ministerstwa Środowiska oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

13

25 września br. w MCC Mazurkas Conference Centre & Hotel w Ożarowie Mazowieckim odbędzie się Kongres Polskich Stowarzyszeń Branży Budowlanej. W wydarzeniu uczestniczyć będą przedstawiciele stowarzyszeń z branży budowlanej, elektrycznej, wentylacyjnej i sanitarnej, a także producenci oraz dystrybutorzy materiałów budowlanych.

Wykorzystuj źródła odnawialne za „norweskie” dotacje

Builder

Kongres Polskich Stowarzyszeń już we wrześniu

„Technologia jutra dostępna już dzisiaj” – pod takim hasłem 23 września odbędzie się III Kongres Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC). Tematyka Kongresu obejmie podsumowanie obecnej sytuacji rynku pomp ciepła na tle rynku innych urządzeń grzewczych w skali Polski i innych krajów Unii Europejskiej. Podczas spotkania odbędzie się premiera kolejnych wytycznych publikowanych przez PORT PC. Omówione zostanie również znaczenie pomp ciepła w świetle nowych Warunków Technicznych które zaczną obowiązywać w roku 2014, 2017 i 2021. Przedstawione będą prognozy i kierunki rozwoju technologii pomp ciepła na podstawie bieżących projektów realizowanych w ramach programów rozwojowych dot. pomp ciepła Międzynarodowej Agencji Energetycznej. Przedstawione zostaną również nowe pola zastosowań i rozwoju technologii pomp ciepła np. w dziedzinie dużych mocy grzewczych.

Wydarzenie odbędzie się w warszawskim Centrum Konferencyjnym EXPO XXI, pierwszego dnia targów Renexpo. Szczegóły na www.portpc.pl w zakładce wydarzenia. Źródło: PORT PC

Warszawa to szczęśliwe miasto Aż 91% warszawiaków jest zadowolonych z życia w aglomeracji warszawskiej, zgodnie z wynikami badania opinii publicznej przeprowadzonego w Warszawie i ośmiu miastach na świecie. To tyle samo co w Barcelonie i więcej niż w Paryżu (80%) czy Chicago (84%). Badania zostały przeprowadzone w ramach projektu „Szczęśliwe Miasta” na zlecenie Grupy Lafarge. Warszawiacy najbardziej cenią w swoim mieście możliwości zawodowe, znalezienia zatrudnienia i rozwoju kariery (51%). Poza nimi jedynie mieszkańcy Bombaju widzą w swoim mieście tak duży potencjał zawodowy (60%). Okazuje się, że mieszkańcy wszystkich objętych badaniem miast zwracają dużą uwagę na architekturę. Twierdzi tak aż 71% ogółu badanych – w Warszawie aż 78%. Co trzeci warszawiak ceni nie tylko piękno stolicy, lecz także jej dziedzictwo historyczne.

Rolety Aluprof z Certyfikatem Instytut Domów Pasywnych w Darmstadt (PHI) docenił właściwości rolet w systemach Aluprof SP i SP-E. Organizacja ta wydała właśnie certyfikat dla skrzynek o wielkości 165 mm, które w obu systemach, w przypadku spełnienia wymagań montażu zgodnych z certyfikatem, mogą być z powodzeniem stosowane w budynkach o niskim zapotrzebowaniu na energię.

Rolety SP i SP-E to systemy podtynkowe, w których skrzynka jest zabudowana, a jej czoło stanowi jednocześnie podkład pod materiał wykończeniowy. Taka konstrukcja sprawia, że elementy rolety nie ingerują w konstrukcję okna ani nadproża, dzięki czemu szczelność budynku pozostaje nienaruszona. Rolety w systemach Aluprof SP i SP-E w pozycji zamkniętej mogą poprawić izolację okna nawet o 18%.

Dni Betonu 2014 VIII Konferencja Dni Betonu, organizowana przez Stowarzyszenie Producentów Cementu, odbędzie się w dniach 13-15 października 2014 r. w Wiśle. W ostatniej edycji konferencji, w 2012 roku, wzięło udział blisko ośmiuset uczestników z kraju i zagranicy.

W tym roku oprócz typowych sesji tematycznych organizatorzy zapowiadają dwa panele dyskusyjne – debaty. Pierwsza będzie dotyczyła szans rozwoju budownictwa w nowej perspektywie unijnej 2014–2020, a druga – regulacji prawnych w obszarze betonu. Dodatkową atrakcją konferencji będą także warsztaty poświęcone nowym Ogólnym Specyfikacjom Technicznym dla betonu.

Więcej: www.dnibetonu.pl

INTERMASZ ponownie w 2015 roku!

Potwierdziły się informacje, które w kuluarach dało się słyszeć podczas tegorocznej, pierwszej edycji Międzynarodowych Targów Maszyn Budowlanych, Pojazdów i Sprzętu Specjalistycznego INTERMASZ. Decyzją Wystawców kolejna edycja odbędzie się w Poznaniu już w przyszłym roku, w dniach 6-9 maja! Zgodnie jednak z pierwotnymi założeniami w przyszłości INTERMASZ będzie odbywał się w cyklu dwuletnim.

Targi INTERMASZ ponownie będą trwać cztery dni, od środy do soboty. Ostatni dzień, wzorem ubiegłej edycji, przeznaczony będzie głównie na wizytę operatorów maszyn wraz z ich najbliższymi. W programie pojawią się również merytoryczne spotkania z autorytetami branży budownictwa infrastrukturalnego, konkursy i zabawy, a także szereg dodatkowych atrakcji, zarówno dla dorosłych jak i najmłodszych. Targom INTERMASZ towarzyszyć ma ekspozycja technologii i materiałów dla budownictwa infrastrukturalnego pod nazwą Infratec.

Fot. arch. MTP

Fot. arch. Aluprof

INFORMACJE sierpień 2014

14 Builder

więcej informacji na eBuilder.pl

III Kongres PORT PC

NSG Group, producent szkła dla budownictwa i motoryzacji, zdecydował o kolejnej inwestycji na polskim rynku. 7 lipca 2014 r. Pilkington IGP, jedna z trzech spółek należących do NSG Group w Polsce, kupiła przedsiębiorstwo Polskie Szyby Termoizolacyjne w Ostrołęce. Inwestycja zwiększy obecne moce produkcyjne spółki.

KOMENTARZ

Krzysztof Granicki Prezes Zarządu Spółek Pilkington IGP i Pilkington Polska Fot. arch. Pilkington

Inwestycja NSG Group i utworzenie Pilkington IGP – Oddział Ostrołęka jest kolejnym etapem strategii inwestycyjnej, realizowanej w związku z rosnącym zapotrzebowaniem rynku na wyspecjalizowane produkty NSG Group, charakteryzujące się odpowiednimi współczynnikami związanymi z przepuszczalnością światła i emisją energii.

Wola Park startuje z rozbudową W Centrum Handlowym Wola Park rozpoczęły się prace przygotowawcze związane z rozbudową obiektu. Do końca przyszłego roku powierzchnia galerii zwiększy się o ponad 17,5 tys. m2, do 77,5 tys. m2. Dzięki temu Wola Park stanie się drugim co do wielkości centrum handlowym w Warszawie, a jego oferta będzie jeszcze bardziej różnorodna i dopasowana do potrzeb klientów.

Wola Park zostanie rozbudowany w kierunku wschodnim. Na terenie parkingu znajdującego się w tym rejonie obiektu powstanie nowa część handlowa. Jej głównym najemcą będzie market budowlany Castorama, który zajmie powierzchnię ponad 10 tys. m2. W dobudowanej części zostanie otwartych około 20 nowych salonów modowych oferujących odzież, obuwie i akcesoria. Tym samym na dwóch poziomach galerii handlowej znajdzie się w sumie ponad 200 sklepów i butików. Powiększy się także oferta gastronomiczna obiektu.

Aby po zakończeniu rozbudowy Wola Parku zmotoryzowani klienci mieli do dyspozycji taką samą jak dotychczas liczbę miejsc postojowych (3 tys.), równolegle z powiększeniem części handlowej planowana jest rozbudowa parkingu, który znajduje się w północnej części obiektu. Obecnie ma on dwie kondygnacje, a zostanie do niego dobudowany kolejny, trzeci poziom, który zaoferuje 454 miejsca postojowe.

Fot. arch. Inter IKEA

Kolejna inwestycja NSG Group w Polsce

REKLAMA

BIZNES Fot. arch. NDI S.A.

Jerzy Gajewski Definiowane obecnie wieloletnie plany rozwojowe infrastruktury technicznej (transport, energetyka i telekomunikacja) obejmują okres do roku 2030, a w niektórych przypadkach dotyczą perspektywy roku 2050. Wysoka kapitałochłonność projektów infrastrukturalnych oraz ograniczona i zmienna w czasie dostępność środków publicznych skłaniają do twierdzenia, że bez możliwości finansowania części nakładów inwestycyjnych przez kapitał prywatny niemożliwe będzie zapewnienie zrównoważonego rozwoju infrastruktury.

Rząd Polski podjął wyzwanie wynikające z ambicji rozwojowych kraju i uruchomił Program Inwestycji Polskich. W jego ramach powstała spółka kapitałowa Polskie Inwestycje Rozwojowe, a Bank Gospodarstwa Krajowego przechodzi transformację w bank rozwojowy.

Powyższe działania wskazują na wzrost świadomości administracji państwowej co do konieczności współpracy z rynkiem finansowym, w zakresie realizacji inwestycji infrastrukturalnych, jako jednym z elementów strony prywatnej.

Jakie dalsze kroki są niezbędne dla zapewnienia atrakcyjności projektów infrastrukturalnych dla kapitału prywatnego, jako jednego z istotnych warunków skuteczności realizacji podjętego programu? Przede wszystkim należy pod egidą Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju opracować standardowy model współpracy publiczno-prywatnej wraz ze wskazaniem strategicznych projektów inwestycyjnych do realizacji w tym standardzie.

Rekomendowany Standard Relacji PublicznoPrywatnej powinien mieć charakter dokumentu określającego „rekomendowane dobre praktyki” w ramach współpracy publiczno-prywatnej i obejmować między innymi następujące zagadnienia: – Sposób wyłonienia partnera prywatnego – obowiązujące w Polsce prawo umożliwia wieloetapowe postępowanie i negocjacje warunków szczegółowych umowy. Konieczne jest wprowadzenie zasady

komentarz

PPP bardziej atrakcyjne Polska jest wielkim nieobecnym wśród krajów o rozwiniętych procesach współpracy publiczno-prywatnej (PPP).

O tym, jak zwiększyć atrakcyjność projektów infrastrukturalnych dla kapitału prywatnego, dyskutowano podczas Europejskiego Kongresu Finansowego 2014 w Sopocie, czego wynikiem było wypracowanie konkretnej Rekomendacji. Komentuje Jerzy Gajewski, Prezes Zarządu NDI S.A. „administracji negocjującej” zamiast „administracji władczo-nakazującej”.

– Podział matrycy ryzyka między strony umowy – konieczna jest racjonalność podziału ryzyka między strony umowy według zasady odpowiedzialności za własne działania i kontrolę lub jej brak nad wpływem zjawisk zewnętrznych na przebieg procesu inwestycyjnego/eksploatacyjnego.

– Sposób rozwiązywania sporów w trakcie trwania współdziałania i po jego zakończeniu – istotne jest zapewnienie możliwości realizacji inwestycji w wypadku różnicy stanowisk stron umowy (w tym z wykorzystaniem np. mediacji, instytucji niezależnego eksperta z możliwością dochodzenia roszczeń) oraz definiowalny w czasie sposób rozstrzygania sporów końcowych (postępowanie mediacyjne, arbitraż).

– Sposób rozliczeń i warunki z nim związane – w inwestycjach infrastrukturalnych, szczególnie obejmujących wieloletni okres eksploatacyjny, rozliczanie jest wielowątkowe (zwrot na kapitale, usługi wykonawcze, osiąganie parametrów eksploatacyjnych) i często dotyczy stosowania modeli finansowych przy zmiennych warunkach otoczenia, konieczne jest zapewnienie procedur dostosowawczych i metod ich ustalania.

Jerzy Gajewski Prezes Zarządu NDI S.A. Absolwent Politechniki Gdańskiej.

Karierę zawodową rozpoczął w 1972 roku w Gdańsku.

W latach 1977-1990 zdobywał doświadczenie w Iraku i Kuwejcie, m.in. świadcząc usługi w zakresie przygotowania i nadzoru projektów inwestycyjnych. W 1991 roku założył NDI S.A. – spółkę dewelopersko-realizacyjną, specjalizującą się w organizacji, nadzorze i realizacji inwestycji.

BIZNES

InwestycjE czekają na finansowe partnerstwo

P

rowadzący debatę pt. „Modele finansowania znaczących projektów” Krzysztof Rozen, partner w KPMG, zwrócił uwagę na trzy nowe trendy zauważalne już w 2014 roku, które dominować będą również w kolejnych latach. Są to dywersyfikacja własności aktywów, rozwój elektroenergetyki rozproszonej oraz transparentność inwestycji publicznych realizowanych z udziałem kapitału prywatnego.

Jak przyciągnąć kapitał

– Jestem zwolennikiem rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego przy projektach infrastrukturalnych – zadeklarował Dariusz Kacprzyk, Prezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego. – Jednak w Polsce formuła PPP jeszcze nie w pełni funkcjonuje, gdyż brakuje instytucji, która autoryzowałaby decyzje inwestycyjne i w ten sposób rozwiała wszelkie wątpliwości i ewentualne podejrzenia kierowane w stronę partnerów prywatnych – dodał. Jednak jego zdaniem nie jest konieczne tworzenie kolejnej instytucji, która będzie „państwem w państwie”, lecz potrzeba raczej dobrych standardów i edukacji. Należy starać się przekonywać decydentów i pokazywać im dobre doświadczenia z realizacji projektów infrastrukturalnych w formule PPP. Mariusz Grendowicz, Prezes Zarządu spółki „Polskie Inwestycje Rozwojowe”, dodał, że pod auspicjami Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju jest już platforma skupiona na rozwijaniu mechani-

Zdjęcia arch. Europejski Kongres Finansowy

Builder

18

sierpień 2014

Współorganizator Europejskiego Kongresu Finansowego

Drugiego dnia obrad Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie miały miejsce interesujące debaty poświęcone możliwościom finansowania inwestycji infrastrukturalnych. Panele zgromadziły dużą liczbę osób oczekujących odpowiedzi na pytania o model współpracy pomiędzy kapitałem publicznym i prywatnym (formuła PPP) oraz o relacje pomiędzy podmiotami obecnymi na rynku infrastruktury.

20% mniej

Spojrzenie banku komercyjnego na długofalowe finansowanie rozwoju infrastruktury przedstawił Andrzej Kopyrski, Wiceprezes Zarządu Banku Pekao. Jego zdaniem obecnie mamy do czynienia z dobrym rynkiem dla kredytobiorcy, który może otrzymać warunki finansowania długu podobne do warunków oferowanych przez banki w Niemczech czy we Włoszech. Dzięki temu, że w BGK i PIR powstały profesjonalne zespoły ds. finansowania dłużnego infrastruktury, banki komercyjne mają dobrego partnera do współpracy przy największych inwestycjach.

Szybko mogą wyczerpać się jednak zasoby finansowe banków komercyjnych, szczególnie jeśli wziąć

Uwiarygodnić duże inwestycje

Arthur Rakowski, Dyrektor Zarządzający Macquarie Infrastructure, zwrócił uwagę na nowe restrykcje w zakresie inwestowania kapitału prywatnego, co może wpłynąć na ograniczenie możliwości finansowania długiem. W ciągu ostatniej dekady największe zainteresowanie funduszy inwestycyjnych skupiało się na projektach infrastrukturalnych o niskim ryzyku. Jednak z reguły nie są to projekty greenfieldowe, lecz raczej realizowane przez znane i przewidywalne podmioty.

– Dodatkowym atutem dla inwestycji infrastrukturalnych finansowanych w formule PPP są zdecydowane decyzje państwowe, które niwelują większe ryzyka i dają stabilne warunki dla prywatnych kredytodawców. Jest wiele rzeczy, które może zrobić rząd, aby stworzyć przyjazne warunki do finansowania inwestycji – podkreślił Arthur Rakowski.

Dyrektor Zarządzający Macquarie Infrastructure przedstawił ponadto oczekiwania dużych banków spoza Polski i podkreślił, że warunkiem wstępnym stworzenia dobrego wehikułu inwestycyjnego jest zaangażowanie banków rozwojowych. Rolą BGK i PIR jest uwiarygodnienie dużych inwestycji infrastrukturalnych.

Na zakończenie dyskusji Mariusz Grendowicz zaskoczył zebranych konstatacją, że wbrew oczekiwaniom niektórych inwestorów PIR nie jest workiem z pieniędzmi do rozdawania każdemu, ale służy do strukturyzowania inwestycji. – Aby przyciągnąć duże instytucje do sfinansowania projektów infrastrukturalnych konieczne jest znacznie szersze zastosowanie formuły PPP. Nasza współpraca z bankami komercyjnymi jest bardzo istotna, zwracamy ich uwagę na restrykcje prawne związane z inwestycjami realizowanymi przez administrację rządową lub samorządową.

Restrukturyzacja tych inwestycji zależy od rodzaju ryzyk, z jakimi możemy mieć do czynienia w okresie 15-20 lat finansowania długiem tych przedsięwzięć – podsumował Prezes PIR. n

Zdaniem Dariusza Kacprzyka, Prezesa Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego, należy starać się przekonywać decydentów i pokazywać im dobre doświadczenia z realizacji projektów infrastrukturalnych w formule PPP. Mariusz Grendowicz, Prezes Zarządu Polskie Inwestycje Rozwojowe, powiedział, że rola PIR w uwiarygodnianiu dobrych projektów infrastrukturalnych może być siłą przyciągającą kapitał inwestycyjny.

– Nie narzekamy na dostępność do środków inwestycyjnych.

Naszym zabezpieczeniem są gwarancje rządowe na rozbudowę narodowej sieci kolejowej – powiedział Wojciech Folejewski, Członek Zarządu PKP PLK. Według Magdaleny Bartoś z PGE Polska Grupa Energetyczna pieniądz 5-letni jest dostępny, ale raczej w niewielkich kwotach.

Brakuje natomiast chętnych kredytodawców dla dużych i długoterminowych inwestycji.

Zdaniem Andrzeja Kopyrskiego, Wiceprezesa Zarządu Banku Pekao, szybko mogą wyczerpać się zasoby finansowe banków komercyjnych, szczególnie jeśli wziąć pod uwagę nowe wymogi pakietu regulacji CRD IV/CRR.

sierpień 2014

W dalszej części dyskusja skupiła się na bardzo istotnej kwestii dostępności kapitału dla największych inwestycji infrastrukturalnych. Uczestniczący w debacie zgodzili się, że nowe wymogi związane z płynnością finansową zmuszają do zastanowienia się, czy w Polsce są duże banki zainteresowane wsparciem najbardziej kapitałochłonnych inwestycji infrastrukturalnych.

– PKP PLK realizuje obecnie 150 projektów infrastruktury kolejowej o różnej skali. Nie narzekamy na dostępność do środków inwestycyjnych i raczej otrzymujemy dobre warunki finansowe, gdyż naszym zabezpieczeniem są gwarancje rządowe na rozbudowę narodowej sieci kolejowej – powiedział Wojciech Folejewski, Członek Zarządu PKP PLK. Podobne stanowisko przedstawiła Magdalena Bartoś z PGE Polska Grupa Energetyczna, która reprezentuje jednego z największych kredytobiorców w Polsce. – W nowej strategii PGE założyliśmy 50 mld zł wydatków inwestycyjnych na sieci energetyczne i rozbudowę mocy wytwórczych w energetyce. Ze spotkań z inwestorami i bankami wynika, że pieniądz 5-letni jest dostępny, ale raczej w niewielkich kwotach. Brakuje natomiast chętnych kredytodawców dla dużych i długoterminowych inwestycji, takich jak budowa nowych bloków energetycznych w Opolu – podkreśliła.

– Wysoka kapitałochłonność projektów infrastrukturalnych oraz ograniczona i zmienna w czasie dostępność środków publicznych skłaniają do twierdzenia, że bez możliwości finansowania części nakładów inwestycyjnych przez kapitał prywatny niemożliwe będzie zapewnienie zrównoważonego rozwoju infrastruktury – podkreślił Jerzy Gajewski, Prezes Zarządu NDI.

19

Czy banki są zainteresowane?

pod uwagę nowe wymogi pakietu regulacji CRD IV/CRR w zakresie zagwarantowania wymaganych przepływów finansowych. Już w 2013 r. banki kredytujące w Unii Europejskiej zmniejszyły swoje zaangażowanie w finansowanie inwestycji infrastrukturalnych o ponad 20%. Ta tendencja będzie wzrastać.

Builder

zmów finansowania inwestycji w formule PPP. Rola PIR w uwiarygodnianiu dobrych projektów infrastrukturalnych jest znacząca i może być siłą przyciągającą kapitał inwestycyjny.

BIZNES

POLSKI BIZNES W BUDOWNICTWIE

O sile i pozycji budownictwa w polskiej gospodarce decydują nie tylko duże firmy, lecz także ich partnerzy biznesowi – tysiące małych i średnich przedsiębiorstw. Wśród nich są firmy rodzinne.

Dlatego „Builder” w ramach programu „Polski Biznes w Budownictwie” prezentuje historie takich ludzi i ich firm. Chcemy, by stali się bardziej rozpoznawalni w branży i stanowili inspirację dla innych.

Prezentacje uzupełni cykl artykułów w praktyczny sposób podejmujący istotne dla tych firm zagadnienia, takie jak sukcesja, zarządzanie, ekspansja, prawo i wiele innych.

Partner STRATEGICZNY programu

SUKCESJA Builder

20

sierpień 2014

z sukcesem Co cztery głowy to nie jedna – tak można by streścić charakter rodzinnego biznesu z Olsztyna, który od ponad 20 lat rozwija się sukcesywnie pod marką ELGROM.

Z

aopatrzyć się w materiały budowlane w Olsztynie to nie problem. Tylko w rejonie ulicy Towarowej i odchodzących od niej Składowej i Stalowej, jak same nazwy sugerują, jest w czym wybierać. Jednak to co dla konsumentów, wydaje się błogosławieństwem, dla dystrybutorów może być utrapieniem, bo oznacza dużą konkurencję.

Ale gdzie jej nie ma​…

Po pierwsze rzetelność

Jedną z firm, która uczestniczy w trudnej rywalizacji między innymi na rynku olsztyńskim, jest Elgrom. Od ponad dwóch dekad przedsiębiorstwo konsekwentnie buduje swoją pozycję, wśród zarówno klientów, jak i producentów. W tych staraniach liczy się przede wszystkim rzetelność. Na niej firma opiera relacje. I to się, jak widać, opłaca, bo Elgrom zyskał zaufanie jednych i drugich. Dowód? Około połowa z rosnącej liczby zamawiających towar to stali klienci. Wśród dostawców są zaś znane marki, z których część była stroną inicjującą współpracę.

Dzięki temu Elgrom rósł w siłę i mógł inwestować w infrastrukturę oraz rozwój terytorialny. Uruchomiono nowe oddziały w Elblągu (1999), Gdyni (2005) i Białymstoku (2010).

Niedawno zaś rozbudowane zostało olsztyńskie biuro, które wraz z pojemnym magazynem i placem o powierzchni 6500 m2 wygląda naprawdę przekonująco. Dziś firma jest przygotowana sprzętowo i logistycznie, a jej zasięg minimum to obszar północno-wschodniej Polski. Z pewnością jednak Elgrom może dokonać zaopatrzenia na większą odległość.

Zdarzali się przecież klienci z zagranicy, zarówno z bliska (przez pewien czas zamówienia składały hurtownie z Kaliningradu), jak i z daleka (chociażby z Cypru).

Ugruntowana pozycja znajduje odbicie również w wynikach. Choć konkretne liczby trudno wydobyć, to wiadomo, że Elgrom był i jest na plusie, nawet po kryzysie ostatnich lat.

Na ten rezultat składa się m.in. bardzo dobra, prowadzona od wielu lat, współpraca z firmą Kreisel. W ubiegłym roku Elgrom uzyskał drugi co do wielkości obrót wśród dystrybutorów chemii budowlanej tego producenta.

Ale wyniki finansowe, choć dla Elgromu ważne, nie są jednak najważniejsze. Przede wszystkim liczy się bowiem wspomniana rzetelność, a nie mniej również – stabilność.

Dlatego w planach firmy uwzględnia się na pierwszym miejscu nie dalszą, agresywną ekspansję, która ozna-

cza nakłady i ryzyko, ale umocnienie obecnej pozycji. Służy temu m.in. rozbudowany zespół, liczący około 50 osób. Z jednej strony doświadczeni pracownicy o ponad dziesięcioletnim stażu w firmie, z drugiej – młodzi, na których Elgrom nie obawia się stawiać.

Taką właśnie linię zrównoważonego rozwoju ustalił założyciel Elgromu, Jerzy Suchecki, a kontynuatorami są jego trzej synowie – Cezary, Piotr i Paweł. Dziś we czwórkę tworzą zarząd.

Zwroty akcji

Wszystko zaczęło się jednak ponad 30 lat temu, po stanie wojennym, kiedy to Jerzy Suchecki stanął po stronie opozycji i w wyniku tego wyboru został wyrzucony z pracy. Sytuacja nie wyglądała najlepiej – w domu trójka dzieci do wyżywienia, a kolejne tygodnie, potem miesiące poszukiwań nowego zatrudnienia nie przynosiły pozytywnych rezultatów. Ale potrzeba matką wynalazków. Mając w garści uprawnienia projektowe i wykonawcze – jako absolwent technikum elektryczno-mechanicznego w Bydgoszczy oraz studiów na Politechnice Warszawskiej – a także wieloletnie doświadczenie w zawodzie, m.in. jako pracownik

Jerzy i Piotr Sucheccy Nie można pozostawać obojętnym na sygnały płynące z rynku, od klientów. Istotne jest, aby asortyment był jak najszerszy.

na wielkiej budowie zakładów Stomilu Olsztyn, Jerzy Suchecki zdecydował się na zarejestrowanie własnej działalności. Był rok 1982. A że firma miała oprócz kontroli zajmować się projektowaniem instalacji odgromowych, postanowił nazwać ją Elgrom. I tak już zostało.

Przez pierwszych kilka lat było nieźle – nie brakowało zleceń, można było liczyć na ulgi podatkowe, dodatnio wpływało związanie się z jedną ze spółdzielni. Potem przyszły trudniejsze czasy i po raz kolejny potrzeba, choć również i nadarzająca się szansa, zadecydowały o zmianie kursu firmy. Spółdzielnia, z którą związany był Suchecki, prowadziła sklep budowlany na starym mieście w Olsztynie i poszukiwała osoby, która zajęłaby się wyprzedażą materiałów. Dla uściślenia, był marzec 1992 roku. To ważne, bo wtedy rozpoczyna się rodzinna część historii firmy Elgrom, a dochodzi do tego

najzupełniej spontanicznie. Podczas jednej z domowych rozmów wsparcie dla Jerzego Sucheckiego, nie do końca zdecydowanego jeszcze o nowej gałęzi biznesu, zadeklarował najstarszy syn Cezary, ówczesny student Budownictwa Lądowego Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. To był wystarczający impuls.

Od tej pory firma z wykonawczej zaczęła stopniowo przekształcać się w handlową, by po około roku zajmować się już wyłącznie dystrybucją materiałów budowlanych.

Początki były niezwykle trudne – silna konkurencja, ostrożne podejście ze strony producentów wobec nowego podmiotu na rynku, a zwłaszcza klasyczny problem, czyli finansowanie. Sucheccy starają się pokrywać kupno nowego towaru z pieniędzy, które uzyskali ze sprzedaży. Stosują bardzo niskie marże.

Dokładają ciężkiej pracy i czekają cierpliwie na efekty.

Rodzinny sukces

W międzyczasie siły Elgromu rosną – w 1996 roku firma przekształca się w spółkę cywilną, a jej członkami zostają, oprócz Cezarego, dwaj pozostali synowie – Piotr i Paweł.

Obaj ówcześnie jeszcze studenci, ale od tej pory każdą wolną chwilę poświęcający firmie. Nie znaczy to jednak, że ten spektakularny jak na młodych ludzi awans dokonał się przedwcześnie i łatwo. Jeszcze bowiem za czasów działalności Elgromu w branży elektrycznej wszyscy trzej synowi pomagali ojcu. Byli blisko firmy.

Potem przechodzili wszystkie stopnie wtajemniczenia, kiedy firma obrała nowy kierunek. Od pracy fizycznej, poprzez sprzedaż, zdobywali doświadczenie, aż wreszcie zaczęli decydować o losach przedsiębiorstwa.

– Dziś synowie żyją tą firmą – podkreśla Jerzy Suchecki – To oni przejęli inicjatywę, są współautorami, tworzą i wcielają w życie takie pomysły,

polski biznes w budownictwie

BIZNES Zdjęcia arch. Elgrom

jak nowe oddziały w Elblągu, Gdyni czy Białymstoku. Wieżą kontrolną jest ich wspólny pokój, w którym, korzystając nadal z doświadczenia ojca, podejmują najważniejsze dla firmy decyzje. Z tym nie ma problemu, potrafią dochodzić do konsensusu. Zdaniem założyciela Elgromu najważniejszy kapitał w firmie, czyli zaufanie, szacunek, świetną atmosferę, integrację rodzinną oraz poczucie, że jest wspólny cel i kierunek – udało się już wypracować.

Trudno aż w to wszystko uwierzyć, gdy według najnowszych danych zaledwie 6-7% młodych ludzi garnie się do kontynuowania rodzinnego biznesu. Elgrom to przykład, że sukcesja może się udać, ale pod warunkiem, że wdrażanie potencjalnych sukcesorów w działalność firmy odbędzie się na odpowiednio wczesnym etapie. A wtedy o przy-

szłość firmy nie trzeba się martwić i takich zmartwień Jerzy Suchecki, od czterech lat korzystający z uroków emerytury, z pewnością nie ma.

Co więcej, rośnie nowe pokolenie, ośmioro wnucząt. Wśród nich najstarszy jest Maciej, tegoroczny maturzysta, który w ubiegłym roku rozpoczął od najniższego szczebla, analogicznie do swoich poprzedników, wspinaczkę po szczeblach rodzinnej firmy.

W dobrym tempie – to się opłaca

Kiedy powstaje ten tekst, od kilku dni w Warszawie, w ramach programu Zielony Jazdów trwają dyskusje nad alternatywnymi modelami gospodarczymi, w których człowiek nie jest pozostawiony na łasce lub niełasce abstrakcyjnych liczb, zestawień i wykresów, ale sam, regulując

„Najważniejszy kapitał w firmie, czyli zaufanie, szacunek, świetną atmosferę, integrację rodzinną oraz poczucie, że jest wspólny cel i kierunek – udało się już wypracować”. w rozsądny sposób, w jakim tempie rosną słupki, i mając świadomość, że oprócz nich liczy się coś więcej – decyduje o swoim losie i buduje rzeczywistą korzyść zarówno dla siebie, jak i dla otoczenia. Firma z Warmii udowadnia właśnie, że drogą zrównoważonego rozwoju można również odnosić korzyści, być może nawet większe, a z pewnością nie tylko finansowe. n

zarządzanie firmą budowlaną

BIZNES

Mapa Wiedzy dr inż. Marek Sawicki

Politechnika Wrocławska Instytut Budownictwa, Zakład Technologii i Zarządzania w Budownictwie

Model zarządzania zbudowany z wykorzystaniem programu „Mapa Wiedzy” przyczynia się do uzyskania wielu korzyści wpływających na obniżenie kosztów działalności firmy budowlanej i jej konkurencyjność na rynku.

„M Builder

24

sierpień 2014

apa Wiedzy” jest narzędziem do elektronicznego zbierania i przetwarzania informacji pojawiających się w firmie.

Zarządzanie wiedzą

Wiedza, niezależnie od dziedziny, jakiej dotyczy, w dużej mierze bazuje na doświadczeniu nabytym w pewnym okresie czasu. Zbiór wielu informacji docierających do odbiorcy wiedzy jest trudny do zapisania w umyśle pracownika, dlatego bardzo istotne jest stymulowanie pracowników do dzielenia się wiedzą, a następnie odpowiednie jej uporządkowanie i zapisanie. Może to przynieść wymierne korzyści dla firm i zatrudnionych pracowników poprzez uzyskanie odpowiednich efektów ekonomicznych, a tym samym – podniesienie znaczenia firmy na rynku.

Zarządzanie wiedzą w firmie budowlanej odbywa się na poziomie firmy, poziomie klienta (inwestora) i poziomie dostawców. Wiedza w firmie budowlanej pochodzi z doświadczenia zatrudnionych pracowników, przeprowadzanych szkoleń, istniejącej dokumentacji archiwalnej oraz kontaktu z klientem, dostawcami czy podwykonawcami. Zawarta jest najczęściej w umysłach pracowników, dokumentach i procedurach, normatywach czy procesach. Nabywana jest z biegiem czasu, a odpowiednie jej zapisanie i przetworzenie wpływa na sprawność zarządzania firmą. W trakcie procesu zarządzania wiedzą można wyróżnić kilka etapów postępowania (rys. 1).

Narzędzie wspomagające zarządzanie

W Zakładzie Technologii i Zarządzania w Budownictwie Instytutu Budownictwa Politechniki Wrocławskiej opracowano program wspomagający zarządzanie firmą budowlaną „Mapa Wiedzy” wersja 2.1.(MW w. 2.1.) Program zbudowano na strukturze siedmiu dziedzin grupujących i zbierających niezbędne informacje, wspomagające zarządzanie firmą budowlaną.

Kolejne dziedziny programu MW w. 2.1. tworzą uporządkowaną strukturę, a każdy z nich składa się z trzech elementów – poddziedzin wiedzy. Proponowany model jest zgodny z charakterem działania firm budowlanych, strukturą przebiegu realizowanych procesów, ściśle powiązanych z dokumentami i realizacjami. Poszczególne procesy składające się na realizację podlegają oce-

nie, dzięki czemu można dokonać analiz i skorygować działania nieodpowiednie. Prowadzi to do rozwoju firmy i wzrostu jej konkurencyjności na rynku. Szczegółowo układ standardowej mapy wiedzy przedstawiono w [1], [2], [3], [4] oraz na rys. 2.

Nowatorskie podejście

Podczas opracowania programu MW zastosowano podejście procesowe w modelu zarządzania firmą budowlaną, dotychczas słabo rozpoznane w krajowej literaturze, co może świadczyć o nowatorskim podejściu do rozwiązania przedmiotowego problemu. Bieżąca współpraca autorów programu z firmami budowlanymi i przeprowadzone procedury wdrożeniowe pozwoliły na zebranie szeregu cennych uwag i sugestii dotyczących programu „Mapa Wiedzy” (MW). Wiele z tych uwag uwzględniono w kolejnej, poprawionej wersji programu.

Analizując zawartość poszczególnych bloków programu MW w. 2.1., można prześledzić kolejność pozyskiwania niezbędnych informacji, określić sposób ich zapisu i wpływ na zarządzanie firmą budowlaną. Wstępnie autorzy programu MW opracowali standardowe rozwiązania dla typowej firmy budowlanej, bazując na doświadczeniach własnych i współpracujących firm budowlanych. Istotnym zadaniem do rozwiązania było stworzenie odpowiedniej bazy zapisanych informacji: z jednej strony starano się zapisać jak największą liczbę tych informacji, które w przyszłości można byłoby w różnych aplikacjach analizować i porównywać, z drugiej strony,

Identyfikacja wiedzy Pozyskiwanie Gromadzenie i magazynowanie Przetwarzanie wiedzy, transfer wiedzy Rozwój wiedzy, wykorzystanie wiedzy Rys. 1. Etapy zarządzania wiedzą

a)

Builder

25

sierpień 2014

b)

Rys. 3. Dziedzina 1. System i otoczenie; Poddziedzina 1.1. Podstawowe informacje o firmie

z perspektywy wydajności systemu informatycznego koniecznym stało się wykonanie wstępnej selekcji bazy, aby umożliwić sprawne działanie programu. Ważnym kryterium wyboru było określenie oczekiwań użytkowników programu z firm budowlanych wobec programu MW odnośnie do zakresu gromadzonych informacji, możliwo-

ści ich eksportu i importu oraz łatwości ich analizy (tzw. intuicyjności obsługi). Zgromadzenie wielu różnych informacji w jednym miejscu pozwala na szybszy dostęp do nich niż w przypadku konieczności odszukiwania dokumentów w różnych miejscach firmy. Z drugiej strony ważnym zagadnieniem do rozwiązania dla autorów było

Rys. arch. autora

Rys. 2. Struktura programu Mapa Wiedzy: a) schemat blokowy [1], b) ekran programu

zarządzanie firmą budowlaną

BIZNES

odpowiednie pogrupowanie informacji, odpowiedni ich zapis, umożliwiający ich przetwarzanie i analizowanie w innych blokach programu. Łatwym zagadnieniem do rozwiązania w przedmiotowej wersji programu było uzyskanie analizy zapisanych informacji w postaci zdefiniowanych raportów. Zadaniem trudniejszym jest opracowanie takiego sposobu zapisu informacji w postaci bazy danych, aby użytkownik w sposób intuicyjny mógł tworzyć własne raporty i zestawienia.

W fazie opracowania koncepcji struktury programu założono wstępnie brak bezpośredniej wymiany danych przedmiotowego programu z innymi programami wykorzystywanymi w firmie (m.in. programami graficznymi typu CAD, obliczeniowymi, księgowymi, kadrowymi itp. ze względu na różnorodność formatów zapisu ww. programów).

Builder

26

sierpień 2014

W jednym prostym i intuicyjnym w obsłudze programie zgromadzono wiele informacji o firmie budowlanej, jej otoczeniu i realizacjach, w ujęciu procesowym.

Kolejnym ważnym do rozwiązania zagadnieniem był problem z jawnością i poufnością wprowadzanych oraz przetwarzanych informacji. Wiele z nich powinno być zachowanych do wiadomości ograniczonej grupy osób.

Dlatego dostęp do poszczególnych bloków programu może być ograniczany przez administratora systemu, właścicieli programu, zarząd firmy czy wytypowaną odpowiedzialną osobę. Sposób zabezpieczenia realizowany jest przez odpowiedni algorytm zakładania haseł dostępu dla użytkowników programu, dlatego nie ma obawy o pozyskanie informacji przez osoby nieuprawnione.

Informacje w dziedzinach wiedzy

Pierwszą dziedziną programu jest dziedzina 1. System i otoczenie, złożona z trzech poddziedzin: 1.1. Podstawowe informacje o firmie, 1.2. Struktura organizacyjna firmy i 1.3. Otoczenie (rys. 3).

W dziedzinie 1. System i otoczenie zawarto podstawowe informacje o firmie, takie jak nazwa firmy, osobowość prawna, dane teleadresowe, NIP, Regon, nr wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, forma opodatkowania, rodzaj prowadzonej księgowości oraz charakter firmy (projektowa, wykonawcza, czy projektowo-wykonawcza). W kolejnej zakładce tej poddziedziny zapisano możliwe do przetworzenia informacje dotyczące zakresu działalności, z wpisem do ewidencji, zgodnie z kodem zakresu działalności wg klasyfikacji PKWiU, a także zdefiniowane cele operacyjne i strategiczne firmy.

Dodatkowo, w tej samej poddziedzinie znajduje się zakładka z załącznikami podstawowych dokumentów firmy (w postaci skanów oryginalnych dokumentów czy ich zapisu cyfrowego). Zawarte w tym bloku podstawowe informacje o firmie, zgromadzone w jednym miejscu, pozwalają na wykorzystanie ich podczas przygotowania nowych dokumentów związanych z przygotowaniem nowych ofert przetargowych, przygotowania umów i kosztorysów, sporządzania pism urzędowych, rozliczenia robót czy wielu innych. Część informacji zawartych w tej dziedzinie nie jest przetwarzana w kolejnych dziedzinach i nie służy do dalszej analizy, dlatego można te informacje nazwać statycznymi (nieprzetwarzalnymi). Inne informacje wykorzystywane są

do opracowania innych dokumentów czy analiz, dlatego można je określić jako dynamiczne (przetwarzane).

W kolejnej poddziedzinie 1.2. Struktura organizacyjna zgromadzono informacje dotyczące struktury organizacyjnej firmy. Sposób zapisu informacji w programie i wbudowany moduł graficzny pozwalają stworzyć schemat organizacyjny w firmie, uwzględniając zależności personalne i specyfikę jej działania. Punktem wyjścia do budowy zależności personalnych i struktury organizacyjnej są standardowe modele występujące w małych i średnich firmach budowlanych, ustalone na podstawie ankiet oraz własnych doświadczeń autorów programu. Budując konkretny model organizacyjny dla firmy, w której wdrażano program, wykorzystano indywidualne karty pracowników, w których zbierano i zapisywano niezbędne informacje o własnym personelu. Zastosowany sposób zapisu pozwala na wykorzystywanie zapisanych informacji w kolejnych dziedzinach programu.

Przykładowo w dziedzinie 3. Procesy podczas tworzenia kart realizowanych procesów ustala się odpowiedzialność czy właściciela danego procesu. Wtedy korzysta się z kart pracowników i przyporządkowuje się ich do procesów, co zostaje odpowiednio odnotowane w programie.

Można również wygenerować raport dotyczący odpowiedzialności pracownika za konkretne procesy czy zakres obowiązków dla poszczególnych pracowników w firmie.

Z informacji zawartych w omawianym bloku można sporządzać raporty dotyczące m.in. struktury zatrudnienia w firmie, odpowiedzialności za dokumenty i procesy, co może być przydatne do opracowania systemu wynagradzania pracowników w firmie, wzmocnienia osobowego bądź likwidacji stanowisk pracy, przesunięcia pracowników na inne, bardziej obciążone stanowiska pracy itd. Wykonane raporty, poparte dodatkowo oceną, pozwalają na zweryfikowanie skuteczności istniejącej struktury organizacyjnej firmy w danych warunkach gospodarczych i stanowią podstawę do wprowadzenia ewentualnych korekt.

Firma budowlana to nie tylko jej siedziba, zasoby i realizowane inwestycje, lecz także otoczenie, w którym jest umiejscowiona. Dlatego wydzielono poddziedzinę 1.3. Otoczenie złożoną z bloków 1.3.1. Dostawcy i kooperanci, 1.3.2. Urzędy i instytucje oraz 1.3.3. Inwestorzy. Zawarte w tych blokach informacje zapisano w postaci bazy danych umożliwiającej przeszukiwanie odpowiednich rekordów, grupowanie ich czy filtrowanie wg przyjętego kryterium wyszukiwania. Zaproponowana w programie struktura zapisu ułatwia i przyśpiesza wyszukiwanie odpowiednich danych o otoczeniu firmy, takich jak dane kontaktowe, wykonane i ocenione na rzecz firmy zlecanie, usługi czy dostawy. Dodatkową kolumną w arkuszu bazy danych jest kolumna oceny okresowej danego dostawcy, podwykonawcy czy inwestora, co pomaga w podjęciu decyzji w zakresie wyboru odpowiedniego podmiotu do zadania. Podobnie jak we wcześniejszych poddziedzinach informacje można wykorzystywać w kolejnych blokach programu albo eksportować je z tych bloków. Np. uzyskane wyniki oceny eksportowane są z bloku 6. Analizy i korekty.

Kolejna dziedzina programu, 2. Zasoby, grupuje informacje o: 2.1. Zasobach ludzkich, 2.2. Zasobach materialnych czy 2.3. Zasobach niematerialnych. W dziedzinie 2.1. Zasoby ludzkie zebrano informacje o pracownikach m.in. dane osobowe, teleadresowe, o wykształceniu i posiadanych uprawnieniach czy umiejętnościach, odbytych szkoleniach, o zajmowanym w firmie stanowi-

Hierarchia zbierania informacji jest ściśle związana z logicznym układem: firma – zasoby – procesy – przedsięwzięcia – realizacje – oceny, co jest zgodne z przebiegiem procesów realizacyjnych w budownictwie. Taki sposób gromadzenia, magazynowania i przetwarzania informacji przyczynia się do rozwoju firmy budowlanej. sku, grupie zaszeregowania, zakresie obowiązków i odpowiedzialności, dacie zatrudnienia, zwolnieniach, nagrodach, karach, o ocenach bieżących i okresowych czy historii ocen. Blok 2. Zasoby powiązany jest z blokiem 6.1. Oceny. Struktura bloku 2.1. pozwala na szybki dostęp do podstawowych informacji o pracowniku, o jego ocenie, co może stanowić argument przy przeszeregowaniach, nagrodach, karach czy wyborze do realizacji nowego zlecenia czy usprawnienia procedury alokacji zasobów wewnątrz firmy.

Następna poddziedzina 2.2. Zasoby materialne grupuje informacje o posiadanych w firmie zasobach materialnych, maszynach i urządzeniach (odpowiednio kodyfikowanych), o ich stanie technicznym i stopniu zużycia, dostępności, o stopniu wykorzystania danego zasobu w czasie, jego aktualnej lokalizacji, o ważności dokumentów dopuszczających do użytkowania, terminach przeglądów i innych istotnych parametrach. Zgromadzone informacje pozwalają m.in. na prowadzenie racjonalnej gospodar-

ki posiadanymi zasobami materialnymi, m.in. informują osoby odpowiedzialne za sprzęt o terminach przeglądów, dostępności poszczególnych zasobów w czasie czy stopniu ich wykorzystania w trakcie roku. Dzięki tak zgromadzonym informacjom firma budowlana może szybko podejmować decyzje logistyczne związane z zasobami niezbędnymi do przeprowadzania poszczególnych realizacji i procesów. Program umożliwia też odpowiednio wczesne informowanie działu przygotowania inwestycji o konieczności wynajmu maszyny lub urządzenia z zewnątrz, np. z wykorzystaniem dziedziny 1.3. Otoczenie.

Podobną strukturę, lecz w odniesieniu do zasobów niematerialnych firmy ma dziedzina 2.3. Zasoby niematerialne.

W kolejnym numerze omówione zostaną następne główne bloki programu.

Literatura:

1. Hoła B., Polak A., Sawicki M., Gawron K., Morka M., Skibniewski M., Knowledge maps for small and medium-sized construction firms., Creative Construction Conference 2012, [Dokument elektroniczny]: proceedings, June 30 – July 3, 2012, Budapest, Hungary / eds. Miklós Hajdu, Mirosław J. Skibniewski Budapest: Diamond Congress, 2012, s. 252-262.

2. Hoła B., Sawicki M., Skibniewski M., Benefits from the use of the knowledge map in the construction enterprise. Creative Construction Conference 2013 [Dokument elektroniczny]: July 6-9, 2013, Budapest, Hungary: proceedings / eds. Miklós Hajdu, Mirosław J. Skibniewski. Budapest: Diamond Congress, 2013, s. 309-319.

3. Hoła B. Polak A., Mapa Wiedzy o przedsiębiorstwie budowlanym, „Przegląd Budowlany” 11/2011.

4. Hoła B., Gawron K., Polak A., Sawicki M., Identyfikacja procesów zarządzania w przedsiębiorstwie budowlanym, „Przegląd Budowlany” 10/2012, Warszawa 2012.

5. http://www.gmw.pwr.wroc.pl

REKLAMA

OWEOB PROMOCJA Sp. z o.o.

02-796 Warszawa ul. Migdałowa 4 tel/faks: 22 24-25-400 NIP: 526-021-04-41

MIEJSCOWOŚĆ I DATA

PIECZĄTKA ZAKŁADU PRACY

Lp.

Imię i nazwisko

Stanowisko w zakładzie pracy

Zgłaszający

Zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997 r. o Ochronie danych osobowych wyrażam zgodę na gromadzenie, przetwarzanie i wykorzystanie moich danych w celach marketingowych przez OWEOB PROMOCJA Sp. z o.o. Wyrażam również zgodę na otrzymywanie ofert firmy drogą elektroniczną (Internetem).

CENA 950 zł + 23% VAT =

1 168,50 zł

×

PODPIS ZAMAWIAJĄCEGO

OSÓB =

zł

Kwota ...................... zł ( ) została przelana na konto OWEOB PROMOCJA Sp. z o.o.: Bank Pekao S.A. O/Warszawa: nr rachunku: 39 1240 5963 1111 0000 4798 9414 z zaznaczeniem „Konferencja – Ciechocinek” Opłata nie zawiera kosztów przejazdów i noclegów.

Upoważniam OWEOB PROMOCJA Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Migdałowej 4 do wystawienia faktury bez podpisu odbiorcy.

Jestem osobą fizyczną, nie prowadzącą działalności gospodarczej: TAK NIE W przypadku rezygnacji z udziału, zgłoszonej do 20 września 2014 r., zwracamy 100% wniesionej opłaty. Przy zgłoszeniu po 20 września 2014 r., opłata nie będzie zwracana.

Ośrodek Wdrożeń EkonomicznoOrganizacyjnych Budownictwa

PROMOCJA

KOMITET EKONOMIKI BUDOWNICTWA ZG PZITB STOWARZYSZENIE INŻYNIERÓW DORADCÓW I RZECZOZNAWCÓW SIDIR

POLCEN Sp. z o.o.

IZBA PROJEKTOWANIA BUDOWLANEGO

STOWARZYSZENIE KOSZTORYSANTÓW BUDOWLANYCH

PODPIS DYREKTORA

OPŁATA ZA NOCLEG (JEDNA DOBA) ZE ŚNIADANIEM

POKÓJ JEDNOOSOBOWY (w pokoju dwuosobowym) MIEJSCE W POKOJU DWUOSOBOWYM

190 zł brutto 120 zł brutto

dla

OSÓB

dla

OSÓB

raport

BIZNES

W BUDOWIE

GŁÓWNIE MIESZKANIA

domy czekają na lepsze czasy Michał Oksiński

Builder

28

sierpień 2014

redaktor portalu Kompasinwestycji.pl

S

erwis Kompas Inwestycji przygotował zestawienie inwestycji mieszkaniowych. Zawarto w nim projekty z bazy Kompasu Inwestycji (która zawiera średnie i duże inwestycje na terenie całej Polski) przeznaczone do realizacji – w przypadku budownictwa jednorodzinnego uwzględniono inwestycje od pierwszego kwartału 2012 roku, a w odniesieniu do budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego – od pierwszego kwartału 2013 roku.

W tej grupie są zarówno inwestycje zakończone, jak i będące w toku oraz planowane przedsięwzięcia. Porównanie to ma wyłonić najbardziej aktywnych inwestorów i Generalnych Wykonawców, oraz wykazać w jakich województwach jest najwięcej, a w jakich najmniej projektów będących w toku, czyli na etapie od wizji do wykończenia. Wskazujemy również najbardziej znaczące projekty.

Budownictwo jednorodzinne

W zestawieniu Kompasu Inwestycji wśród najbardziej aktywnych inwestorów działających w sektorze

W sektorze mieszkaniowym najlepiej radzi sobie budownictwo wielorodzinne. Tylko na terenie województwa mazowieckiego odnotowujemy 525 projektów, z czego niespełna połowa jest w trakcie realizacji. Znacznie mniej dzieje się w budownictwie jednorodzinnym, ocenianym przez inwestorów jako żmudne i trudne w realizacji. Wiele projektów z tego sektora zostało odłożonych na półkę. budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego zdecydowanie prowadzi Dolcan Plus.

Aktualnie realizuje 11 projektów w tym 3 na Warszawskim Zaciszu, 2 w Rembertowie i 4 na Białołęce.

Dodatkowo w tym roku Dolcan uruchomił dwie nowe inwestycje Pasikonik w podwarszawskich Markach i Żółte Tulipany w Rembelszczyźnie. W ciągu ostatniego roku spółka oddała do użytkowania 3 inwestycje Rudy Rydz I i II w Rembertowie oraz Kamyk Zielony etap I inwestycji na Białołęce.

Dodatkowo Spółka realizuje na Białołęce duży projekt Konik Polny.

Ze składającej się docelowo z ośmiu etapów inwestycji, aktualnie realizowane są trzy etapy w ramach których powstaną 174 mieszkania w zabudowie jednorodzinnej o powierzchni od 65 m2 do 86 m2.

Zakończenie III etapu inwestycji Konik Polny przewidziane jest na III kwartał 2015 r. W ramach inwestycji prowadzonych w Rembertowie Rudy Rydz Las i Rudy Rydz III powstają odpowiednio 32 budynki oraz zespół 9 segmentów obejmują-

BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE – NAJAKTYWNIEJSZE REGIONY Mazowsze – 525 inwestycji 225 projektów w realizacji, 76 w fazie projektowania, dla 51 projektów zakończono fazę projektowania 46 inwestycji jest na etapie wizji, 69 zostało wstrzymanych, dla 29 toczy się procedura wyboru Generalnego Wykonawcy, dla 25 Generalny Wykonawca został wybrany.

Dolny Śląsk – 225 inwestycji 107 projektów w budowie, 50 inwestycji na etapie projektowania, 25 wstrzymanych, 26 na etapie wizji, dla 10 toczy się procedura wyboru Generalnego Wykonawcy, dla 7 Generalny Wykonawca został wyłoniony.

Małopolska – 169 inwestycji 80 projektów w budowie, 43 projekty w fazie projektowania, 10 w planach, dla 19 realizacja odłożona w czasie, dla 8 wybierany jest Generalny Wykonawca, dla 9 wyłoniono Generalnego Wykonawcę.

cych cztery typy mieszkań o zróżnicowanej powierzchni od 59 m2 do 89 m2.

Grupa inwestorów, którzy w omawianym okresie odpowiadają za dwa projekty, obejmuje 13 firm. W sumie to 26 inwestycji. Warto zaznaczyć, że tylko trzy z nich są już skończone, aż siedem zostało wstrzymanych, natomiast realizacja jednego (drugi etap osiedla Słoneczna Osada dewelopera Sedno) została zarzucona i nie dojdzie do skutku. Pozostałych 15 jest w realizacji.

Przykładem inwestycji jednorodzinnej odłożonej na półkę jest warszawski projekt Ronson Development – Osiedle Falenty. Przedsięwzięcie jest planowane od 2011 roku i zakłada budowę docelowo ok. 150 domów jednorodzinnych, z czego 12 miałoby powstać w pierwszym etapie. W chwili obecnej inwestor bierze pod uwagę podzielenie tego projektu na mieszkania, ze względu na to, że inwestycje jednorodzinne są żmudne i trudne w realizacji.

Grono najbardziej aktywnych Generalnych Wykonawców, którzy mają na koncie po dwie inwestycje, obejmuje cztery firmy: Marcopolo Development Andrzej Zawadzki (dwa etapy projektu Lawendowe Pola w realizacji), KM Building (drugi etap Osiedla Rodzinny Zakątek w budowie, etap trzeci w fazie projektowania), Firma Budowlana Marek Antczak (wstrzymana inwestycja Osiedle Kaliniec – Warszawa Białołęka, Osiedle Siedem Klonów w budowie). W przypadku FachBud, ostatniej firmy z tej grupy, zostały wstrzymane dwie inwestycje – pierwszy i drugi etap Osiedla Nowa.

Wśród województw, w których serwis Kompas Inwestycji odnotował najwięcej inwestycji w sektorze budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego będących w toku, czyli na etapie od wizji do wykończenia (bierzemy pod uwagę również projekty wstrzymane), prowadzi Mazowsze z 34 projektami. Wstrzymanych zostało 11, w realizacji jest 12, na etapie wizji są trzy inwestycje, a siedem jest w fazie projektowania.

Na drugiej pozycji znajduje się województwo łódzkie z 15 projektami, z czego pięć zostało wstrzymanych, pięć jest w budowie, a pozostałe są na etapie projektowania bądź wyboru Generalnego Wykonawcy. Równie dobrze wypada województwo wielkopolskie z wynikiem 14 inwestycji w toku, przy czym tylko jedna zosta-

REKLAMA

ła wstrzymana, podczas gdy osiem jest w realizacji. Najgorzej w naszym zestawieniu – z wynikiem tylko jednej inwestycji – wypadły województwa zachodniopomorskie, warmińsko-mazurskie, podlaskie, podkarpackie, opolskie, małopolskie, lubuskie i kujawsko-pomorskie.

Jednym z większych i najbardziej innowacyjnych projektów w segmencie budownictwa jednorodzinnego jest wspólna inwestycja Griffin

Real Estate oraz Immobel. Eko Natolin to ekologiczne osiedle domów jednorodzinnych, które będzie korzystać z odnawialnych źródeł energii. Inwestycja powstanie pomiędzy ulicami Łukasza Drewny i Gąsek w Warszawie, na terenie dzielnicy Wilanów, w sąsiedztwie rezerwatu Las Natoliński i Las Kabacki. W pierwszym etapie projektu na działce o powierzchni 23 ha zostanie zbudowanych 155 domów jed-

raport

BIZNES sierpień 2014

30 Źródło: Kompasinwestycji.pl

Builder

Marcopolo Development Andrzej Zawadzki Sp.k.

KM Building s.c.

Firma Budowlana Antczak Marek Sp. z o.o.

Fach-Bud Sp. z o.o.

Zakład Wodno-Kanalizacyjny Marian Marszall Zakład Remontowo Budowlany Tomasz Wojtczak Victoria Dom S.A. Usługi Budowlane Wojciech Tomkowicz Stawbud Krzysztof Stawski STA Deweloper Spółka Stanza Sp. z o.o.

Skaland Sp. z o. o.

Przedsiębiorstwo usługowo-handlowe Moiczek Katarzyna Przedsiębiorstwo Realizacji Inwestycji EKO-BUD Waldemar Wolańczyk Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe i Handlowe AGROBEX Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Budmex Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Budowlane JANBUD Wrocław Sp. z o.o.

PRID-Ciechanów Sp. z o.o.

PPHU Budomix Planet Bud Development Sp. z o.o.

Paw-Bud Paweł Syper PAJĄK FIRMA BUDOWLANA Mirbud S.A. KPB Sp. z o.o.

KONSTANS KONSTANTY KRÓL Inwestdom Sp. z o.o.

Invest Budmax Sp.zo.o.

INSTYTUT BUDOWNICTWA Sp z o.o.

Grupa TK Ghelamco Poland Sp. z o.o.

FIRMA GRAM ANDRZEJ GAJOCH Fachbud Polska Sp. z o.o.

ETAP Wykonawstwo Robót Budowlanych Robert Balicki Dozbud Development Zbigniew Zalewski Comex Sp. z o.o. Sp.k.

Archispace S.A.

Budownictwo wielorodzinne

2.

1.

2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

norodzinnych i bliźniaków – ogółem 45 tys. m2 powierzchni użytkowej mieszkań. Domy będą miały powierzchnię 260 m2 i 415 m2.

Projekt zakłada również budowę przedszkola i sklepu. Na osiedlu powstanie także farma fotowoltaiczna. Wytworzy ona energię, która zostanie wykorzystana do utrzymania części wspólnych osiedla: monitoringu, oświetlenia ulic i terenów zielonych. i etap ma zostać zrealizowany do końca 2016 r. W pierwszej fazie inwestycji powstanie 35 energooszczędnych domów. Przetarg

Dolcan Plus S.A. WAN S.A. Victoria Dom S.A. Sedno REAL Development Group sp. z o.o. sp.k.

Przedsiębiorstwo Realizacji Inwestycj i EKO-BUD Walde Pro-Inwest Sp. z o.o.

Marcopolo Development Andrzej Zawadzki Sp.k.

LC Corp S.A. KM Building s.c.

JKPRofit JHM Development Sp. z o.o.

Invest Complex Sp. z o.o.

Firma Budowlana Antczak Marek Sp. z o.o.

11 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

3. mazowieckie łódzkie wielkopolskie dolnośląskie śląskie pomorskie lubelskie zachodniopomorskie warmińsko-mazurskie podlaskie podkarpackie opolskie małopolskie lubuskie kujawsko-pomorskie

34 15 14 11 8 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1

Budownictwo jednorodzinne Tab. 1. Najaktywniejsi Generalni Wykonawcy Tab. 2. Najaktywniejsi Inwestorzy Tab. 3. Województwa wg liczby realizowanych inwestycji

na generalnego wykonawcę ma zostać ogłoszony na początku 2015 r.

Inwestor – spółka celowa Griffin Real Estate oraz Immobel – przewiduje, że wiosną przyszłego roku uda się uzyskać pozwolenie na budowę, wtedy też ruszą pierwsze prace. Plany dotyczące drugiego etapu inwestycji zakładają realizację 12,3 tys. m2 powierzchni użytkowej mieszkań na terenie o powierzchni 13,2 ha. Ostateczny kształt osiedla w drugim etapie jest w fazie planowania i ma zostać przedyskutowany z miastem.

W zestawieniu Kompasu Inwestycji wśród najbardziej aktywnych inwestorów z segmentu budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego pierwsze miejsce zajmuje Wojskowa Agencja Mieszkaniowa. Odpowiada ona za 26 inwestycji, wszystkie o wartości do 50 mln zł. Większość z nich to niewielkie projekty obejmujące jeden budynek mieszkalny.

Trzy inwestycje Wojskowej Agencji Mieszkaniowej zostały wstrzymane, pięć zostało zakończonych, dwie są w planach, pięć jest na etapie projektowania, a siedem jest w realizacji. Jeden projekt pozostaje w fazie wyboru Generalnego Wykonawcy.

Na drugim miejscu naszego zestawienia znalazł się Robyg. Spółka odpowiada za 25 inwestycji, z czego większość o wartości do 50 mln zł, a sześć o wartości z przedziału 50-100 mln zł. Trzy projekty zostały zakończone, a w planach są dwa – osiedla mieszkaniowe na warszawskim Żoliborzu i Wilanowie. Dla pięciu inwestycji trwa projektowanie, dla siedmiu zostało ono zakończone, natomiast sześć jest w budowie. Największym przedsięwzięciem spółki Robyg jest Osiedle Królewskie (wartość z przedziału 100500 mln zł) powstające przy Alei Rzeczypospolitej w Warszawie. Na ponad 4-hektarowej działce w kilku etapach powstanie łącznie około 700 mieszkań. W czerwcu br. spółka uzyskała pozwolenie na budowę piątego etapu inwestycji, w ramach którego zostanie wybudowanych 90 lokali. Rozpoczęcie prac budowlanych nastąpi jeszcze w trzecim kwartale 2014 roku. Robyg jest już w trakcie budowy czterech pierwszych etapów osiedla, w ramach których powstanie w sumie około 430 lokali.

Trzecią lokatę wśród najaktywniejszych inwestorów zajmują dwie spółki: LC Corp i Dom Development.

Mają one na koncie po 19 inwestycji. LC Corp odłożył na półkę realizację jednego projektu – gdańskiego osiedla Bajkowy Park, którego wartość szacuje się w przedziale 100500 mln zł. W omawianym okresie inwestor zakończył dwa projekty mieszkaniowe. Na etapie projektowania jest obecnie osiem inwestycji LC Corp, tyle samo jest w budowie. Największe przedsięwzięcia spółki to osiedle przy ul. Ostrobramskiej w Warszawie (ok. 600 lokali, w trakcie projektowania), kompleks mieszkalny przy ul. ul. Grzegórzec-

Generalni Wykonawcy

W uwzględnianym przez Kompas Inwestycji okresie najbardziej aktywnym Generalnym Wykonawcą w segmencie budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego jest Unibep. Spółka ma na koncie 22 inwestycje, przy czym wstrzymana została tylko jedna. Pozostałe są w realizacji bądź w przygotowaniu do rozpoczęcia prac budowlanych. Większość inwestycji posiada wartość do 50 mln zł. Jednym z najbardziej intratnych kontraktów Unibep jest opiewająca na blisko 134 mln zł umowa budowy osiedla wielorodzinnego Słodowiec City na warszawskich Bielanach. Inwestorem przedsięwzięcia jest spółka Kalio-

pe należąca do grupy Turret Development. Osiedle będzie posiadało 1296 m2 powierzchni usługowej i 33409 m2 powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych. W ramach inwestycji powstanie 777 mieszkań.

Obecnie projekt jest na etapie wykonywania ścian szczelinowych.

Na drugim miejscu naszego zestawienia uplasował się Budimex.

Firma jest odpowiedzialna za generalne wykonawstwo 17 inwestycji, większość o wartości do 50 mln zł.

Jeden projekt został już sfinalizowany, 13 inwestycji jest w realizacji. Jednym z bardziej intratnych dla Budimeksu przedsięwzięć jest realizacja kompleksu mieszkaniowego Arte Nova przy ul. Jana Kazimierza w Warszawie. W tej sprawie spółka podpisała z Bouygues Immobilier Polska dwie umowy o łącznej wartości 55,8 mln zł netto. Inwestycja została podzielona na dwa etapy. W ramach pierwszego etapu powstanie jeden budynek mieszkalny o wysokości od 6 do 8 pięter, w którym będzie 185 mieszkań i sześć lokali usługowych. Na poziomie -1 i -2 zaplanowano podziemny garaż. Budynek będzie gotowy do 7 sierpnia 2015 roku. W ramach drugiego etapu inwestycji, którego realizacja rozpocznie się w maju 2015 roku, powstanie jeden budynek mieszkalny o wysokości od sześciu do ośmiu pięter, ze 133 mieszkaniami, pięcioma lokalami usługowymi i dwupoziomowym garażem podziemnym.

Budowa zakończy się 10 listopada 2016 roku.

Na trzecim miejscu zestawienia najbardziej aktywnych Generalnych Wykonawców znajduje się Robyg.

Spółka ma na koncie 15 inwestycji.

Trzy zostały zakończone. Sześć jest na etapie projektowania, tyle samo w trakcie budowy.

Województwa według liczby realizowanych inwestycji

Wśród województw, w których serwis Kompas Inwestycji odnotował najwięcej inwestycji w zakresie budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego będących w toku, czyli na etapie od wizji do wykończenia (bierzemy pod uwagę również projekty wstrzymane), prowadzi Mazowsze. Na terenie województwa odnotowaliśmy 525 projektów.

46 inwestycji jest na etapie wizji, 69 zostało wstrzymanych, dla 29 toczy się procedura wyboru Generalnego Wykonawcy, a dla 25 został on

4 UNIBEP S.A. Budimex S.A. ROBYG S.A - Grupa Developerska Construction Przedsiębiorstwo Budowlane Konstanty Strus Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe Budownictwa ŁUCZ-BUD Sp. z o.o.

KARMAR S.A. KALTER Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Budowlane Górski Sp. z o.o. Sp.k.

Skanska S.A. Rogowski Budownictwo Radosław Rogowski Przedsiębiorstwo Budowlane UNIMAX Sp. z o.o.

POZBUD T&R S.A. Nowbud Sp. z o.o.

Eiffage Polska Budownictwo S.A. Zakłady Remontowo Budowlane WAM Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Lech Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Eksportu IPB-EXIM Sp. z o.o.

Murapol S.A. INPRO S.A. Budnex Sp. z o.o.

Zakład Budowlano-Montażowy GRIMBUD Sp. z o.o.

Wrocławskie Przedsiębiorstwo Budowlane Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe i Handlowe AG Przedsiębiorstwo Budowlano - Inwestycyjne Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Budowlane Terminus III Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Budowlane JAZ-BUD Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Budowlane DOMBUD S.A. Pil-Building Sp. z o.o.

Krośnieńskie Przedsiębiorstwo Budowlane w Krośnie S.A Invest Komfort SA INTERBUD Lublin S.A Iławskie Przedsiębiorstwo Budowlane IPB Sp. z o.o.

HOCHTIEF POLSKA S.A. GRAZ Gruszka Andrzej Gruszka Zbigniew Sp.j.

ERBUD S.A. BUDOPOL-WROCŁAW S.A. [w upadłości układowej] ATAL S.A. Arbud Nieruchomości Sp. z o.o.

AEDES S.A. Zab-Bud Andrzej Zaboklicki Warbud S.A. Tulcon S.A. SPS Construction Sp. z o.o.

Sanitex Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo SOLGRUD Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe Budomur Przedsiębiorstwo Budowlane BUDOMAX Sp. z o.o.

MOTA-ENGIL CENTRAL EUROPE S.A. MAT BET Przedsiębiorstwo Zagraniczne Sp. z o.o.

Limbex Sp. z o.o.

Korporacja Budowlana Dom Sp. z o.o.

Kamar Bud Sp. z o.o.

Grupa Inwestycyjna Hossa S.A. Firma Budowlana Stalbud Gozdalski, Krzysztof, Sojka Sp F.B.I. TASBUD Ekbud Sp. z o.o.

Dom Ełcki Morusiewicz Sp.j.

BESTA Przedsiębiorstwo Budowlane Sp. z o.o.

Budownictwo wielorodzinne Tab. 4. Najaktywniejsi Generalni Wykonawcy

22 17 15 12 10 9 9 8 7 7 7 7 7 7 6 6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4

Źródło: Kompasinwestycji.pl

kiej w Krakowie (ok. 390 mieszkań, budowa jest w toku) oraz drugi etap Osiedla Graniczna we Wrocławiu (179 lokali, prace mają potrwać do końca września).

Wszystkie 19 inwestycji Dom Development to projekty aktywne, z czego aż 14 jest w realizacji.

Dwa są w fazie projektowania, natomiast dla pozostałych trzech wybrano Generalnego Wykonawcę. Jednym z największych projektów spółki (szacowanym na ok. 100 mln zł) jest warszawskie osiedle Apartamenty Saska nad Jeziorem. W ramach trzech etapów inwestycji powstanie sześć budynków, w których znajdzie się 631 apartamentów. Oddanie do użytku pierwszego etapu inwestycji planuje się na koniec drugiego kwartału 2015 r., a oddanie do użytku drugiego etapu – na czwarty kwartał 2015 r.

Wśród dużych planowanych inwestycji warto zwrócić uwagę na projekt Ronson Development na warszawskim Mokotowie, przy ul. Jaśminowej. Na przestrzeni minionych kilku miesięcy inwestor sfinalizował zakup ostatniej działki pod to przedsięwzięcie. Łączna cena nieruchomości wyniosła 65,57 mln zł.

Ogółem teren posiada powierzchnię 82 tys. m2. Osiedle przy ul. Jaśminowej zostało zaprojektowane przez pracownię Kuryłowicz & Associates. Pierwszy etap tego projektu ruszy prawdopodobnie jeszcze w tym roku. Będzie to połączenie budownictwa jednorodzinnego i wielorodzinnego. W pierwszym etapie powstanie ok. sto lokali w zabudowie wielorodzinnej i willowej. Docelowo na osiedlu znajdzie się ponad 700 mieszkań.

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa ROBYG S.A - Grupa Developerska Construction LC Corp S.A. Dom Development S.A. Echo Investment S.A. Dolcan Plus S.A. Ronson Development Przedsiębiorstwo Budowlane Konstanty Strus i2 Development Sp. z o.o.

POLNORD S.A. ATAL S.A. Budimex Nieruchomości Sp. z o.o.

Zakłady Remontowo Budowlane WAM Sp. z o.o.

Wikana S.A. Unidevelopment S.A. Rogowski Development Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Budowlane Górski Sp. z o.o. Sp.k.

J.W. CONSTRUCTION SP. Z O.O. Invest Komfort SA Iławskie Przedsiębiorstwo Budowlane IPB Sp. z o.o.

Bouygues Immobilier Polska Sp. z o.o.

Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa Praga Murapol S.A. INKOM S.A. 4INVEST Sp. z o.o. Osiedle Hiszpańskie Longbridge Development Sp. z o.o.

Grupa Inwestycyjna Hossa S.A. Eco-Classic Sp. z o.o.

APM Development Sp. z o.o.

Akropol Inwestycje Sp. z o.o.

TBV Sp. z o.o.

Spółdzielnia Mieszkaniowa PROJEKTANT Sawa Apartments Sp. z o.o.

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe i Handlowe AG Matexi Polska Sp. o.o.

Marcopolo Development Andrzej Zawadzki Sp.k.

INPRO S.A. INFORES Managament Spółka Cywilna Gant Development S.A. EURO STYL Sp. z o.o. S.K.A. Emka Inwest Sp. z o.o.

Budnex Sp. z o.o.

Arkada Development Archicom Holding Sp. z o.o.

Yuniversal Podlaski Sp. z o.o Wrocławskie Przedsiębiorstwo Budowlane Sp. z o.o.

Wawel Service Sp. z o.o.

Verity Development Urząd Miasta Łódź Urząd Miasta Kraków Toruńskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o.

Profit Development S.A. Okam Sp. z o.o. mLocum S.A. (dawniej BRE.locum S.A.)

6 26 25 19 19 18 18 15 15 14 13 12 11 10 10 10 10 10 9 9 9 9 8 8 8 8 7 7 7 7 7 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

Mak Dom Sp. z o.o.

Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Katowic K&L Inwestycje Sp. z o.o. Sp.k.

INTERBUD Lublin S.A GRUPA INWEST Green House Development Sp. z o.o.

GRAZ Gruszka Andrzej Gruszka Zbigniew Sp.j.

Gerium Polska Development Sp. z o.o.

Domy Śląskie Sp. z o.o.

Dom Ełcki Morusiewicz Sp.j.

Dasta Invest Sp. z o.o.

Budlex S.A. Administracja Zasobów Komunalnych Łódź Śródmieści Acar Developer Sp. z o.o.

WAN S.A. Urząd Miejski w Wałbrzychu Tynkbud 1 Sp. z o.o.

Tree Development Group Towarzystwo Budownictwa Społecznego Wrocław Sp. z Termopil Bud Sp. z o.o.

SMB Imielin Rogowski Development Sp. z o.o. Warszawa Regionalne Towarzystwo Budownictwa Społecznego w L Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Lech Sp. z o.o.

OKAM CAPITAL Sp. z o.o.

Napollo - (dawniej Nap Invest Group ) Monday Development S.A. Milart Sp z o.o.

Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych TBS Sp. z o.o.

MAT BET Przedsiębiorstwo Zagraniczne Sp. z o.o.

KS Development Sp. z o.o.

Konimpex-Invest sp. z o.o.

JPM DOM s.c. Jan Nowak Paweł Zieliński Marek Stratyń Jakon Sp. z o.o. S.K. Hollybrook Sp. z o.o.

Firma Budowlano Handlowo Usługowa Modehpolmo Sp. Fadesa Polnord Polska Sp. z o.o.

DANTEX S.A. CENTRO-BUD Sp. z o.o.

Bydgoskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. Bryksy Sp. z o.o.

BECHER Sp. z o.o. S.K.A. BBI Development NFI BARC Warszawa S.A. Arche Sp. z o.o.

Apklan Deweloper Allcon Osiedla Sp. z o.o. S.K.A. Budownictwo wielorodzinne Tab. 5. Najaktywniejsi Inwestorzy Tab. 6. Województwa wg liczby realizowanych inwestycji

5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4

mazowieckie dolnośląskie małopolskie pomorskie wielkopolskie łódzkie śląskie zachodniopomorskie lubelskie kujawsko-pomorskie podkarpackie warmińsko-mazurskie podlaskie świętokrzyskie lubuskie opolskie

525 225 169 148 135 92 89 83 77 69 56 41 33 32 23 9

wybrany. 225 projektów na terenie województwa mazowieckiego jest w realizacji, 76 jest w fazie projektowania, dla 51 ten etap został zakończony.

Drugą pozycję zajmuje województwo dolnośląskie, gdzie odnotowaliśmy 225 inwestycji, z czego 25 zostało wstrzymanych, 26 jest na etapie wizji. 107 projektów jest w budowie, dla 10 toczy się procedura wyboru Generalnego Wykonawcy, w przypadku siedmiu projektów został on wyłoniony. Pozostałych 50 inwestycji jest na etapie projektowania.

Trzecie miejsce należy do Małopolski. Na terenie województwa odnotowaliśmy 169 inwestycji, przy czym 10 jest w planach, a realizacja 19 została odłożona w czasie. 80 projektów jest w budowie, dla ośmiu wybierany jest Generalny Wykonawca, a w przypadku dziewięciu został on już wyłoniony. 43 projekty na terenie województwa małopolskiego są w fazie projektowania.

Ostatnie miejsce w naszym zestawieniu zajmuje województwo opolskie z wynikiem dziewięciu inwestycji, z czego jedna jest wstrzymana, cztery są w realizacji, dwa projekty są w planach i dwa w fazie projektowania.

Źródło: Kompasinwestycji.pl

raport

BIZNES sierpień 2014

32 Builder

5

zamówienia publiczne

BIZNES

Konkurs czy przetarg?

Część 1

konkurs architektoniczny w zamówieniach publicznych Anita Radecka sierpień 2014

prawnik, ekspert PZP

Eliza Niewiadomska

Builder

34

prawnik Legal Transition Programme EBOR, doradca SARP

K

raje Unii Europejskiej dostrzegły znaczenie regulacji zamówień publicznych dla rozwoju gospodarki i handlu crossborder w czasie, kiedy rodziła się koncepcja Europejskiego Wspólnego Rynku.

Rynek zamówień publicznych w UE

Wylansowany przez Komisję Europejską w 1992 r. Wspólny Rynek miał za zadanie związać obywateli i państwa członkowskie UE w jeden rynkowy organizm, pozwalający na swobodę działania biznesu w Europie. W tym mechanizmie, kreującym integracyjną wersję swobody gospodarczej w UE, nie było miejsca na zamówienia publiczne tradycyjnie chronione przez państwa narodowe przed konkurencją z zagranicy.

Zamówienia publiczne zostały więc poddane nowym regulacjom, które miały za zadanie otworzyć rynek zamówień publicznych w Europie dla dostawców i wykonawców z krajów członkowskich. Przyjęto dyrektywy

W celu dostosowania prawa krajowego do przepisów nowych dyrektyw Urząd Zamówień Publicznych prowadzi prace przygotowawcze i modelowanie procesu w poszczególnych procedurach udzielenia zamówienia publicznego. Większość modeli procedur jest już gotowa, ostatnio powstała zaś idea współpracy SARP z UZP w celu przygotowania standardowego modelu procesu dla procedury konkursowej.

– 92/50/EEC z 18 czerwca 1992 r. oraz 93/37/EEC and 93/36/EEC z 14 czerwca 1993 r. – koordynujące procedury udzielania zamówień na dostawy, usługi i roboty budowlane.

Rynek zamówień publicznych w UE został oparty na zasadach przejrzystości i niedyskryminacji. Wprowadzono generalną zasadę zawierania umowy pomiędzy klientem publicznym a prywatnym dostawcą lub wykonawcą na podstawie wyboru oferty najkorzystniejszej. Oferta wykonania zadania publicznego powinna być wybrana w postępowaniu przeprowadzonym w warunkach uczciwej konkurencji, w procedurze gwarantującej bezstronność i obiektywizm decyzji.

Podstawowe zasady europejskiej polityki zamówień publicznych są proste i niezmienne.

Po pierwsze, stworzyć dostęp do informacji o zamówieniach publicznych. Dzisiaj w Europie jest to funkcja pełniona z pietyzmem przez Dziennik Oficjalnych Publikacji Unii

Europejskiej, a w praktyce – elektroniczny publikator przetargów publicznych: http://ted.europa.eu (Tenders Electronic Daily).

Po drugie, stworzyć podstawy do harmonizacji prawa w całej Unii Europejskiej, tak żeby porównywalne zasady ubiegania się i zawierania umów publicznych obowiązywały we wszystkich państwach członkowskich UE: prawidłowa harmonizacja przepisów powinna stworzyć nie tylko teoretyczną, lecz także praktyczną możliwość aktywnego uczestniczenia w zamówieniach publicznych w krajach UE.

W dyrektywach uwzględniono konkurs – zwyczajową metodę konkurencji pomiędzy projektantami i architektami.

Po trzecie, regulacja europejska jest uzupełniona o tzw. dyrektywę odwoławczą, 89/665/EEC, 92/13/EEC, a obecnie 2007/66/EC, określającą

Fot. Bis Lisowski

Tomasz M. Konior

Przewodniczący Zespołu Koordynacyjnego Sędziów Konkursowych SARP

Forum Konkursów Architektonicznych jest inicjatywą partnerskiej debaty na rzecz poprawy standardów powstającej w Polsce architektury i kształtowania przestrzeni – przede wszystkim w dziedzinie zamówień publicznych, których ranga, opiniotwórczy wymiar oraz wykorzystanie publicznych środków jest szczególnym rodzajem odpowiedzialności i powinno stanowić przedmiot troski wszystkich zaangażowanych stron.

Stan polskiej przestrzeni stał się przedmiotem zainteresowania Rządu RP. W przyjętej przez Radę Ministrów w listopadzie 2011 r. „Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030” oraz będącej w końcowej fazie przygotowań „Krajowej Polityce Miejskiej 2020” jako jeden z podstawowych celów działań przywołano „przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego” oraz „nadanie polityce przestrzennej bardziej europejskiego wymiaru”. Dla powodzenia w osiągnięciu celu dostrzegamy konieczność spojrzenia na proces kształtowania przestrzeni od samego początku tj. wyboru projektu i właściwej procedury jego pozyskania.

Ogólnopolska debata z udziałem przedstawicieli Rządu RP, samorządów, użytkowników oraz architektów służy promowaniu wysokich standardów w procesie kształtowania przestrzeni.

Dla pozyskania najlepszych projektów architektonicznych i urbanistycznych to właśnie konkurs może i powinien stać się praktycznym narzędziem i powszechną praktyką wdrażania polityki zrównoważonego rozwoju.

Pragniemy w dialogu wypracować kierunki działania, aby organizowanie odpowiedniego dla pożądanych celów konkursu stało się korzystną, prostą i trafną metodą wyboru projektu i projektanta, a także techniki i sposobów powstającej architektury i kształtowania przestrzeni w Polsce.

35

Każda inwestycja publiczna – niezależnie od miejsca, skali czy funkcji – jest szansą na dobrą architekturę i wartościową przestrzeń publiczną. Choć nie brak wzorcowych przykładów wykorzystania dostępnego potencjału i rosnących możliwości dla uzyskania właściwej jakości budynków i ich otoczenia, to jednak codzienność obcowania z przestrzenią i rosnąca świadomość potrzeb każą stawiać pytania o skuteczność obowiązujących standardów oraz adekwatność procedur pozyskania projektów, które gwarantują sprostanie stawianym celom. Podczas udzielania zamówień publicznych na prace projektowe niewspółmiernie rzadko są bowiem stosowane kryteria jakościowe. Zaledwie 0,1% projektów publicznych wybieranych jest w drodze konkursu.

sierpień 2014

J

akość środowiska zbudowanego ma znaczenie społeczne, kulturotwórcze i gospodarcze. Buduje wizerunek naszego kraju i pomaga w identyfikacji „małych ojczyzn”.

Przez ostatnich 25 lat, dzięki przemianom politycznym, ożywieniu gospodarczemu i niespotykanej dotąd skali dotacji unijnych, oblicza naszych miast zmieniają się w przyśpieszonym tempie.

Builder

zasady korzystania ze środków ochrony prawnej przez uczestników przetargów publicznych na wypadek nieprzestrzegania obowiązków wynikających z unijnych przepisów o zamówieniach publicznych przez administrację państw członkowskich.

Pod hasłem podążania za rozwojem rynku, ale z poszanowaniem podstawowych zasad regulacji konkurencji, wolnego dostępu do informacji i wyboru oferty najkorzystniejszej, mniej więcej co dziesięć lat Komisja Europejska dokonuje przeglądu dyrektyw o zamówieniach publicznych i przyjmuje nowe redakcje przepisów. W 2004 r. zostały przyjęte obowiązujące obecnie dyrektywy 2004/17 (zamówienia publiczne w sektorze użyteczności publicznej) i 2004/18 (zamówienia na dostawy, usługi i roboty budowlane finansowane ze środków publicznych), a w lutym 2014 zostały uchwalone przez Parlament Europejski dyrektywy: 2014/23/EU, 2014/24/EU oraz 2014/25/EU, które państwa członkowskie UE mają obowiązek wdrożyć do kwietnia 2016 r.

Zakres zmian w dyrektywach jest również w dużym stopniu przewidywalny: procedury i instrumenty prawne, które wcześniej były fakultatywne (wdrożenie w prawie krajowym zależało od decyzji państw członkowskich), w kolejnej dyrektywie stają się obowiązkowe dla wszystkich państw członkowskich. Jednocześnie pojawiają się nowe rozwiązania, które jako opcjonalne mogą zostać wdrożone (lub nie) przez państwa członkowskie UE. Przykładem takiego podejścia są przepisy o wymianie informacji w przetargach i procedurach elektronicznych.

W dyrektywach z 2004 r. państwa członkowskie otrzymały możliwość wprowadzenia komunikacji drogą elektroniczną oraz stosowania specjalnych procedur elektronicznych, w odróżnieniu od tradycyjnych przetargów, w przypadku których oferty były składane tradycyjnie, w kopercie, na papierze i z odręcznym podpisem. W dyrektywach z 2014 r. komunikacja drogą elektroniczną jest podstawowym, obowiązkowym sposobem komunikacji – we wszystkich przetargach publicznych, niezależnie od trybu, w którym są zorganizowane, zamawiający ma zapewnić dostęp do specyfikacji istotnych warunków zamówienia i możliwość złożenia ofert przez Internet. Więcej na temat zmian w procedurach zamówień publicznych, mających znaczenie dla prowadzenia konkursów architektonicznych, w dalszej części artykułu.

zamówienia publiczne

BIZNES sierpień 2014

36 Builder

Po co konkurs w zamówieniach publicznych?

Procedura konkursu (na projekt) pojawiła się w europejskich dyrektywach o zamówieniach publicznych w celu rozwiązania systemowego problemu z zamówieniami na usługi.

W europejskich zamówieniach publicznych zasadą jest, że wybór dotyczy najkorzystniejszej oferty, tylko wyjątkowo dla nabywania ściśle określonych rodzajów usług można stosować kryteria podmiotowe. W celu wyboru oferty najkorzystniejszej klient publiczny ma obowiązek szczegółowo opisać przedmiot, który zamierza nabyć, wskazać swoje wymagania, co do osoby przyszłego wykonawcy zamówienia oraz ustalić kryteria oceny, które mają w sposób obiektywny (a więc najlepiej arytmetyczny) posłużyć do przeprowadzenia selekcji ofert realizacji zamówienia otrzymanych w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu. Począwszy od publicznego ogłoszenia, cała procedura służy zachowaniu bezstronności decyzji zamawiającego, ma uniemożliwić preferencyjne traktowanie poszczególnych wykonawców oraz umożliwić wybór oferty najlepiej odpowiadającej kryteriom zamawiającego. W większości wypadków procedura ta znakomicie się sprawdza. To znaczy – sprawdza się bezbłędnie, o ile przedmiotem zamówienia jest istniejący produkt lub dobro, które można (a) szczegółowo opisać i (b) poddać ocenie poprzez zastosowanie ustalonych wcześniej kryteriów oceny ofert dotyczących przedmiotu zamówienia.

Ocena prac konkursowych ma zostać przeprowadzona przez profesjonalny sąd konkursowy, ponieważ ocena i wybór najlepszej pracy konkursowej wymaga posiadania specjalnych kwalifikacji i umiejętności, których na co dzień zamawiający nie musi posiadać.

Niestety, podstawowa dla zamówień publicznych procedura wyboru oferty nie sprawdza się w przypadku nabywania usług profesjonalnych, których rezultatem ma być wytworzenie nowych, wcześniej nieistniejących dóbr w odpowiedzi na indywidualne zapotrzebowanie za-

mawiającego. W przypadku braku dobra, które można poddać ocenie w drodze kryteriów oceny ofert, dyrektywa wyjątkowo zezwala na stosowanie kryteriów podmiotowych, z zastrzeżeniem zastosowania kryterium wyboru oferty najkorzystniejszej ekonomicznie.

W polskich przepisach

Obowiązek stosowania oferty najkorzystniejszej ekonomicznie, a nie najniższej ceny, jest obecnie uregulowany w postanowieniach art. 2 pkt 5 ustawy – Prawo zamówień publicznych. Ustawa – Prawo zamówień publicznych stanowi, że w przypadku zamówienia na usługi w zakresie działalności twórczej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, zamawiający nie powinien przeprowadzać postępowania w celu wyboru oferty z najniższą ceną, ale powinien przeprowadzić postępowanie, w którym oferta najkorzystniejsza zostanie wybrana na podstawie porównania ofert przedstawiających najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego.

W procedurze konkursowej zamawiający wybiera rozwiązanie, a nie wykonawcę, Zamawiający może przeprowadzić ocenę wykonawcy – weryfikację zasobów ludzkich, wiedzy i doświadczenia – oraz ceny proponowanych przez niego usług. Zamawiający, niezależnie od wybranego trybu udzielenia zamówienia, powinien przeprowadzić postępowanie w celu wyboru oferty najkorzystniejszej na podstawie tzw. oferty najkorzystniejszej ekonomicznie, a nie oferty z najniższą ceną. Mamy wówczas do czynienia z tzw. przetargiem na usługi.

Na podstawie rezultatów oceny wykonawcy w proporcji do ceny proponowanych usług zamawiający może zawrzeć umowę, na podstawie której wykonawca przystąpi do pracy i wytworzy potrzebny zamawiającemu produkt lub obiekt. Niestety, pomimo kompromisu na tle dopuszczenia oceny podmiotowej wykonawcy i wprowadzenia obowiązku wyboru oferty najkorzystniejsze ekonomicznie procedura przetargu na usługi w momencie podpisywania umowy nie umożliwia zamawiającemu uzyskania wyczerpującej informacji na

temat tego, co otrzyma w wyniku realizacji zamówienia przez wybranego wykonawcę.

W związku z powyższymi trudnościami, nie do uniknięcia w procedurze przetargowej, w dyrektywach uwzględniono konkurs – zwyczajową metodę konkurencji pomiędzy projektantami i architektami. Na potrzeby zamówień na usługi profesjonalne o charakterze twórczym zaproponowano alternatywną procedurę, w której zamawiający w trybie konkurencyjnym ma możliwość oceny oryginalnego, nowego rozwiązania technicznego zaproponowanego przez wykonawcę specjalnie dla zamawiającego. W konkursie, w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie zamawiającego i na podstawie warunków udziału jednakowych dla wszystkich uczestników, wykonawcy konkurują ze sobą poprzez przedstawienie w tym samym terminie twórczych prac konkursowych zawierających opracowanie tego samego problemu technicznego dla zamawiającego. W procedurze konkursowej zamawiający może określić wymagania w stosunku do uczestników konkursu i zweryfikować wykonawców i ich profesjonalizm, ale sens procedury skupia się na wyborze najlepszej pracy konkursowej – najlepszej propozycji realizacji zamówienia dla zamawiającego.

Sąd konkursowy

Ponieważ ocena i wybór najlepszej pracy konkursowej wymaga posiadania specjalnych kwalifikacji i umiejętności, których na co dzień zamawiający nie musi posiadać, przepisy dyrektywy stanowią, że ocena prac konkursowych ma zostać przeprowadzona przez profesjonalny sąd konkursowy. Jednocześnie, w celu zachowania bezstronności i obiektywizmu oceny, sąd konkursowy ma obowiązek być niezależny i rozdzielić ocenę jakości prac twórczych przedstawionych w konkursie od oceny kwalifikacji zawodowych uczestników konkursu. W tym celu wymagane jest przeprowadzenie oceny prac konkursowych w sposób anonimowy – w chwili dokonywania oceny prac konkursowych sędziowie konkursowi nie powinni być informowani o tożsamości autora pracy konkursowej.

W rezultacie konkursu sąd konkursowy rekomenduje najlepsze dla zamawiającego rozwiązanie techniczne spośród prac przedstawionych w konkursie i zamawiający może poprosić autora wybranej pracy kon-

Zamawiający, który chce zrealizować inwestycję lub zagospodarowanie terenu w sposób najbardziej dla siebie korzystny, powinien dysponować kilkoma porównywalnymi rozwiązaniami architektonicznymi lub urbanistycznymi do wyboru. liwości wyboru najodpowiedniejszego wariantu spośród kilku rozwiązań projektowych.

Zatem zarówno z punktu widzenia formalno-proceduralnego, jak i ekonomicznego, konkurs powinien być preferowaną procedurą wyboru wykonawców prac projektowych, jeżeli zamawiający ma do zrealizowania inwestycję wymagającą oryginalnych rozwiązań projektowych.

W tym też kierunku zmierzają prace Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju nad Krajową Polityką Miejską (KPM) oraz Narodowym Planem Rewitalizacji. Projekt Krajowej Polityki Miejskiej zawiera rekomendacje dla organizacji konkursów architektonicznych i urbanistycznych. W projekcie KPM, który był konsultowany ze środowiskiem architektów i urbanistów w czasie Forum Konkursów Architektonicznych, które odbyło się w Warszawie 27 czerwca 2014 r., do objęcia procedurą konkursową w pierwszej kolejności wskazano kluczowe inwestycje publiczne .

W kolejnym numerze m.in. o tym, jak przygotować i przeprowadzić konkurs z jak największym pożytkiem dla zamawiającego.

1] Więcej na temat Krajowej Polityki Miejskiej i konkursów architektonicznych na stronach ministerstwa: http://www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_regionalna/rozwoj_miast/kpm/Strony/start.aspx i http:// www.mir.gov.pl/aktualnosci/polityka_rozwoju/Strony/ Konkursy_architektoniczne_i_urbanistyczne_jako_narzedzie_ksztaltowania_przestrzeni_27062014.aspx 2] Więcej na temat Krajowej Polityki Miejskiej i konkursów architektonicznych na stronach ministerstwa: http://www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_regionalna/rozwoj_miast/kpm/Strony/start.aspx i http:// www.mir.gov.pl/aktualnosci/polityka_rozwoju/Strony/ Konkursy_architektoniczne_i_urbanistyczne_jako_narzedzie_ksztaltowania_przestrzeni_27062014.aspx

sierpień 2014

W Polsce postępowanie konkursowe zostało uregulowane w ustawie – Prawo zamówień publicznych w przepisach art. 110-127 ustawy.

Konkurs architektoniczny jest rozwiązaniem proceduralnym na prekwalifikację wykonawców oraz ocenę proponowanych rozwiązań architektonicznych lub architektoniczno-urbanistycznych, bez stosowania przetargowych trybów udzielenia zamówienia publicznego.

Po przeprowadzeniu konkursu zamawiający prowadzi negocjacje z autorem najlepszej pracy (lub autorami najlepszych prac, jeżeli ogłaszający konkurs przewidział zaproszenie więcej niż jednego laureata konkursu do negocjacji).

Jeżeli nie jest organizowany konkurs, zamawiający ma obowiązek zastosować inne tryby postępowania określone przepisami ustawy PZP, ale zawsze z zastosowaniem postanowień art. 2 pkt 5 ustawy PZP o wyborze oferty najkorzystniejszej ekonomicznie.

W przypadku usług, których rezultatu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, zamawiający powinien unikać stosowania przetargu nieograniczonego i przetargu ograniczonego, gdyż wymienione postępowania nie najlepiej służą wyborowi wykonawcy zamówienia na usługi. W sytuacji, gdy nie można z góry określić szczegółowych cech zamawianych usług w taki sposób, aby umożliwić wybór najkorzystniejszej oferty w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego, a element porównania koncepcji dla rozwiązań architektonicznych lub architektoniczno-urbanistycznych proponowanych przez wykonawców jest istotnym/pożądanym przez zamawiającego elementem wyboru wykonawcy, zama-

Zdaniem Stowarzyszenia Architektów RP

37

Konkurs czy przetarg?

wiający powinien rozważyć dopuszczalność prawną i celowość zastosowania negocjacji z ogłoszeniem albo dialogu konkurencyjnego. W dyrektywie z 2014 r. mamy dodatkowo nową procedurę – partnerstwo innowacyjne – która potencjalnie również może być wykorzystywana do udzielania zamówień na prace projektowe, jeżeli zostanie wprowadzona do polskiej ustawy – Prawo zamówień publicznych.

Zdaniem Stowarzyszenia Architektów RP zamawiający, który chce zrealizować inwestycję lub zagospodarowanie terenu w sposób najbardziej dla siebie korzystny powinien dysponować kilkoma porównywalnymi rozwiązaniami architektonicznymi lub urbanistycznymi do wyboru. W ramach obowiązujących dzisiaj przepisów o zamówieniach publicznych może to osiągnąć przez zastosowanie procedury konkursowej, nie będzie jednak miał takiej możliwości, jeżeli przeprowadzi inne postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego.

Klient publiczny powinien również docenić fakt, że procedura konkursu pomaga mu, jako zamawiającemu, dokonać wyboru i oceny idei, rozwiązania, projektanta, a także technik i sposobów realizacji zamówienia.

W wyniku konkursu zamawiający otrzymuje kilka różnorodnych rozwiązań projektowych przedstawionych przez uznanych architektów, jak również młodych, utalentowanych twórców.

Sąd konkursowy, składający się z ekspertów branżowych, zapewnia zamawiającemu dostęp do fachowych i miarodajnych opinii o rozwiązaniach projektowych przedstawionych przez uczestników konkursu.

Dodatkowo, ocena porównawcza prac konkursowych dotyczących tego samego zadania pozwala na wczesne wykrycie i rozwiązanie wielu problemów projektowych konkretnej lokalizacji inwestycji, które w przypadku braku konkursu ujawniłyby się dopiero znacznie później, już w fazie projektowania obiektu przez wykonawcę na podstawie zawartej umowy.

Poza bezwzględnymi korzyściami wynikającymi z faktu, że w procedurze konkursowej zamawiający wybiera rozwiązanie, a nie wykonawcę, specjaliści podkreślają ekonomiczny wymiar konkursu – wymierne oszczędności we wstępnej fazie inwestowania przez uzyskanie moż-

Builder

kursowej o przedstawienie oferty wykonania tego rozwiązania na potrzeby zamawiającego. W toku negocjacji po konkursie zamawiający ustala z wykonawcą – autorem najlepszej pracy – wszystkie istotne warunki wykonania zamówienia, które wcześniej nie były uregulowane w warunkach konkursu. Zgodnie z przepisami dyrektywy procedura konkursowa może dotyczyć różnych branż zawodowych, ale najczęściej w europejskiej praktyce występują konkursy architektoniczne lub architektoniczno-urbanistyczne.

fundusze UE

BIZNES

Finansowanie 2014-2020

możliwości dla inwestorów i firm Marceli Niezgoda

Builder

38

sierpień 2014

Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

W

iele już wiemy o tym, jak będzie wyglądać nowe rozdanie unijnych funduszy. Pod koniec maja Komisja Europejska zatwierdziła Umowę Partnerstwa. Jest to najważniejszy dokument, w którym pokazaliśmy kierunki inwestowania pieniędzy europejskich w latach 2014-2020.

Zgodnie z jej zapisami środki te przeznaczymy na obszary, które w największym stopniu przyczynią się do rozwoju Polski – przede wszystkim na zwiększenie konkurencyjności gospodarki, poprawę spójności społecznej i terytorialnej kraju oraz podnoszenie sprawności i efektywności państwa. Umowa zawiera też najważniejsze zasady wdrażania tych funduszy, podział odpowiedzialności za zarządzanie nimi pomiędzy szczebel regionalny i centralny oraz układ programów operacyjnych.

Z perspektywy przyszłych beneficjentów najważniejsze są właśnie programy operacyjne. To one będą bezpośrednim źródłem finansowania inwestycji. Projekty krajowych programów operacyjnych oficjalnie przekazaliśmy do Komisji Europejskiej w marcu 2014 roku, natomiast regionalnych – w kwietniu tego roku. Obecnie negocjujemy z komisją ich treść, więc szczegółowe informacje o tym, ile środków i na jakie inwestycje będą miały do dyspozycji

Perspektywa unijna 2014-2020 to duża szansa dla firm z branży budowlanej. Przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z funduszy europejskich jako bezpośredni odbiorcy wsparcia oraz uczestniczyć w projektach jako wykonawcy zamówień, głównie podmiotów publicznych. poszczególne branże, dostępne będą po zakończeniu tych rozmów.

Najwięcej na infrastrukturę

Pewne jest natomiast to, że nowy budżet nie będzie prostą kontynuacją poprzedniego. Nie chodzi o rewolucyjną zmianę, ale o przesunięcie akcentów. Nominalnie wciąż najwięcej będziemy inwestować w infrastrukturę transportową, głównie drogi i koleje, ale największy wzrost wydatków dotyczy innowacyjności, konkurencyjności gospodarki i wsparcia przedsiębiorców z każdej branży, także budowlanej. Zainwestujemy w to blisko 20 mld euro. Będziemy dążyć do tego, aby w 2023 roku nakłady na badania i rozwój w Polsce wynosiły ok. 2% PKB, z czego połowa ma pochodzić od przedsiębiorców. W naszym kraju wciąż zbyt mało środków przeznacza się na tego typu działalność. Celem, jaki sobie stawiamy, jest również wzrost gospodarczy zapewniający Polsce na koniec tej perspektywy około 80% unijnego poziomu PKB per capita.

To wszystko oznacza, że firmy, podobnie jak samorządy, nie tylko pozostaną głównymi beneficjentami funduszy europejskich, lecz także skorzystają z tych pieniędzy jako wykonawcy większości inwestycji, np. realizowanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad

czy PKP PLK. Na bardzo duże środki mogą liczyć przedsiębiorstwa zajmujące się budową i modernizacją dróg. Do roku 2022 planujemy dokończyć budowę podstawowej sieci ekspresówek. Na drogi mamy około 15 mld euro z funduszy polityki spójności, czyli 60 mld zł, a jeśli dodamy do tego środki krajowe, otrzymamy blisko 100 mld zł. Taka kwota robi wrażenie i, co ważne, trafi przede wszystkim do firm z branży budowlanej. Te fundusze dostępne będą przede wszystkim w zarządzanym przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Programie Infrastruktura i Środowisko, ale inwestycje drogowe będą w ograniczonym zakresie finansowane również z programów regionalnych, nad którymi pieczę mają marszałkowie województw oraz z Programu Polska Wschodnia.

W perspektywie 2014-2020 na kolej trafi ponad 10 mld euro ze środków unijnych.

Ze środków tych programów skorzystają też firmy budujące i modernizujące linie kolejowe. Kolej to bardzo ekologiczny środek transportu, a na to kładzie się teraz nacisk w Unii Europejskiej. Zdajemy sobie też sprawę, że ten sektor potrzebuje zmian, dlatego od kilku lat intensywnie w niego inwestujemy. W ca-

Przede wszystkim inteligentny rozwój

Druga strona medalu to firmy jako bezpośredni beneficjenci wsparcia unijnego. Przedsiębiorstwa będą mogły korzystać z programów krajowych (przede wszystkim Programu Inteligentny Rozwój), oraz regionalnych. Oferta będzie do pewnego stopnia podobna do tego, co już znamy, ale jeszcze bardziej skupimy się na budowaniu konkurencyjności poprzez wzmacnianie innowacyjności, w tym także jako efektu współpracy z sektorem nauki. Inna będzie także forma finansowania – planujemy szerzej zastosować instrumenty zwrotne. Takie propozycje wynikają z naszych dotychczasowych do-

PROGRAMY DOTACYJNE

WIEDZA EDUKACJA ROZWÓJ: 4 419,3 MLN EURO Obszary wsparcia: • zatrudnienie i mobilność pracowników, • włączenie społeczne i walka z ubóstwem, • inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie, • wzmacnianie sprawności i efektywności państwa.

POLSKA CYFROWA: 2 255,6 MLN EURO Nowy program krajowy, w ramach którego wspierane będą następujące inwestycje: • poszerzanie dostępu do sieci szerokopasmowych, • rozwój produktów i usług opartych na technologiach informacyjnokomunikacyjnych, • zwiększenie zastosowania technologii komunikacyjno-informacyjnych w usługach, np. e-administracja, e-integracja, e-kultura, e-zdrowie.

Adresaci: jednostki administracji rządowej oraz jednostki im podległe, jednostki naukowe, państwowe organizacje kultury, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa.

POLSKA WSCHODNIA: 2 117,2 MLN EURO Obszary działania: • wsparcie w obszarze innowacyjności i B+R, • wsparcie konkurencyjności przedsiębiorstw w szczególności w obszarze internacjonalizacji, • wsparcie w zakresie poprawy efektywności układów transportowych miast wojewódzkich i ich obszarów funkcjonalnych, • wsparcie w zakresie zwiększenia spójności wewnętrznej makroregionu.

POMOC TECHNICZNA 700,1 MLN EURO Program zapewni środki na budowę potencjału systemu instytucji zaangażowanych w administrowanie Funduszami Europejskimi oraz na wsparcie instytucji odpowiedzialnych za realizację projektów.

Na podstawie Poradnika opracowanego przez Agencję Informatyzacji i Rozwoju.

39

INTELIGENTNY ROZWÓJ: 8 614,1 MLN EURO Obszary wsparcia: • budowa nowych i wzmacnianie istniejących powiązań między sektorem nauki a przedsiębiorstwami, • rozwój innowacyjności przedsiębiorstw, • wzmocnienie jakości badań oraz pozycji krajowych jednostek naukowych w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej, • dofinansowanie kierowane będzie zwłaszcza na wsparcie całego procesu powstawania innowacji od fazy inkubacji pomysłu, poprzez działalność B+R i prototypowanie, aż po wdrażanie wyników badań.

Adresaci: przedsiębiorstwa (w szczególności mikro, małe i średnie firmy), jednostki naukowe, klastry, instytucje otoczenia biznesu, takie jak: parki naukowotechnologiczne, centra transferu, technologii, sieci aniołów biznesu, fundusze kapitałowe.

sierpień 2014

INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO: 27 513,9 MLN EURO Najważniejszymi beneficjentami POIiŚ 2014-2020 będą podmioty publiczne (w tym jednostki samorządu terytorialnego) oraz podmioty prywatne (przede wszystkim duże przedsiębiorstwa). W ramach POIiŚ 2014-2020 zostanie położony większy nacisk na wsparcie gospodarki skutecznie korzystającej z dostępnych zasobów, przez co sprzyjającej środowisku i jednocześnie bardziej konkurencyjnej ekonomicznie.

Builder

łej perspektywie 2014-2020 na kolej trafi ponad 10 mld euro ze środków unijnych. PKP PLK, jako główny beneficjent tych funduszy, opracowały dokument ściśle związany z budżetem UE na lata 2014-2020 – Krajowy Program Kolejowy, w którym ujęto projekty inwestycyjne o łącznej wartości blisko 60 mld zł.

W samym 2014 roku PKP PLK zamierza zainwestować w odnowienie infrastruktury kolejowej ponad 7 mld zł. Pozwoli to na oddanie do użytku blisko 1,5 tys. km zmodernizowanych torów. W 2013 r. było to 5,3 mld zł. Co więcej, aby spełnić oczekiwania wykonawców, PKP PLK ułatwiły procedurę przyznawania zaliczek kontraktowych oraz, w nowo zawieranych umowach, możliwość zapłaty za roboty niewykonane w całości, czyli tzw. płatności „częściowe”. Spółka stworzyła też pakiet nowych regulacji przetargowych, szczególnie istotnych przy sprawnym realizowaniu inwestycji w nowej perspektywie finansowej UE na lata 2014-2020.

Modernizacja i budowa połączeń kolejowych i drogowych to tylko najbardziej widoczne przykłady inwestycji, w których wezmą udział firmy budowlane. Przykładowo samorządy będą realizować wiele innych, zarówno dużych, jak i mniejszych projektów infrastrukturalnych, które są szansą dla branży. Powstaną nowe oczyszczalnie ścieków, kanalizacja, wodociągi czy zakłady zagospodarowania odpadów. W nowej perspektywie położymy również silny nacisk na rewitalizację zdegradowanych obszarów w miastach, której częścią będzie m.in. fizyczna odnowa budynków.

fundusze UE

BIZNES sierpień 2014

40 Builder

świadczeń, wyników badań oraz zaleceń Komisji Europejskiej.

Program Inteligentny Rozwój, który UE dofinansuje kwotą 8,6 mld euro, ma umożliwić skuteczne przekształcanie pomysłów przedsiębiorców z różnych branż w innowacyjne produkty, usługi i technologie. Nawiązuje do tego hasło przewodnie programu – wsparcie projektów od pomysłu do rynku. Ze środków PO IR wspierany będzie cały proces powstawania innowacji lub jego wybrane etapy – od fazy tworzenia się pomysłu, poprzez prace badawczorozwojowe, w tym przygotowanie prototypu, aż po wdrożenie wyników prac B+R w działalności przedsiębiorstw oraz oferowanie innowacyjnych produktów i usług na rynkach zagranicznych. Znaczna część środków zostanie skoncentrowana na tzw. krajowych inteligentnych specjalizacjach, czyli wskazanych w rządowym Programie Rozwoju Przedsiębiorstw dziedzinach nauki i gospodarki, stanowiących potencjał rozwojowy kraju. Oczywiście przedsiębiorcy będą mogli korzystać także z innych programów krajowych, ale to Inteligentny Rozwój ma być dla nich przeznaczony.

W regionach

Z kolei w programach regionalnych dostępne będą środki – łączna ich pula to 31 mld euro – m.in. na przedsięwzięcia podnoszące konkurencyjność przedsiębiorstw, np. inwestycje w nowoczesne maszyny

i sprzęt, wsparcie poszerzania oferty na rynki zagraniczne czy uruchomienie nowych usług. Te projekty są z zasady obarczone mniejszym ryzykiem więc m.in. w tym zakresie planujemy szerzej wykorzystać instrumenty finansowe, np. pożyczki i poręczenia. Oczywiście dotacje wciąż będą zdecydowanie dominować, ale w projektach bardziej skomplikowanych i ryzykownych.

W programach regionalnych dostępne będą środki (31 mld euro) m.in. na przedsięwzięcia podnoszące konkurencyjność przedsiębiorstw, np. inwestycje w nowoczesne maszyny i sprzęt, wsparcie poszerzania oferty na rynki zagraniczne czy uruchomienie nowych usług.

Zwrotny sposób finansowania ma wiele zalet. Sprawdził się w perspektywie 2007-2013. Pieniądze na rozwój są wielokrotnie obracane – przedsiębiorca korzysta z nich na preferencyjnych warunkach, po czym mogą one być ponownie wykorzystane przez kogoś innego. Istotne jest dla nas to, by te fundusze były w ruchu także po roku 2020.

Mają pomóc zbudować polski kapitał w tym obszarze, który umożliwi wsparcie przedsiębiorczości, gdy środki unijne nie będą już dostępne w takiej wysokości. Chcemy też, by

powszechniej stosowane było partnerstwo publiczno-prywatne.

Firmy z różnych branż będą mogły także zainwestować w swoje kadry, np. w formie finansowanych z programów regionalnych szkoleń dla pracowników. W latach 20142020 ma być to jeszcze łatwiejsze, bo proponujemy podejście popytowe.

Przedsiębiorcy sami zdecydują, jakie usługi są im potrzebne, a nie będą musieli uczestniczyć w tych projektach, które akurat dostępne są na rynku. Położymy też większy nacisk na diagnozę potrzeb rozwojowych i większą różnorodność świadczonych usług, m.in. doradztwo biznesowe, mentoring czy optymalizację procesów zarządzania. Takie rozwiązania pozwolą na uproszczenie procedur oraz umożliwią większą adekwatność wsparcia do aktualnych potrzeb i indywidualizację działań.

Informacji o tym, z jakich źródeł finansowania ze środków unijnych może skorzystać konkretna firma, będzie można szukać w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich, które w późniejszym etapie pomogą też w rozliczeniu udzielonego wsparcia. Ważne jest także monitorowanie ogłoszeń o zamówieniach publicznych, bo tych dla branży budowlanej będzie naprawdę dużo. Nowa perspektywa to nie tylko szansa na rozwój dla wielu firm – powodzenie tego wielkiego projektu modernizacyjnego Polski, wartego 82,5 mld euro, w znacznym stopniu zależy od ich zaangażowania.

REKLAMA

W

budownictwie w Rosji od kryzysu lat 2008/2009 obserwuje się wzrost, początkowo (w latach 20112012) na poziomie ok. 5%, a w 2013 r.

– na poziomie ok. 2%. Spowolnienie wynika z ogólnego spowolnienia gospodarczego (wzrost PKB Rosji w 2013 r. wyniósł ok. 1,3% zamiast spodziewanych 3,7%), wciąż trudnych warunków inwestowania (największy problem to biurokracja i korupcja), a także odbudowania się rynku do poziomu sprzed kryzysu. W 2012 r. oddano do użytku 18241 budynków niemieszkalnych, w 2013 r. – około 19 tys., a w I kwartale 2014 r. – 3377 o łącznej powierzchni 4,7 mln m2.

W tej grupie największy wzrost odnotowano w segmencie budynków przeznaczonych do celów edukacyjnych (szkoły, przedszkola, kampusy uniwersyteckie) i handlowych.

W przypadku budynków mieszkaniowych w 2012 r. oddano do użytku 223 tys. budynków o łącznej powierzchni 65,7 mln m2, w 2013 r. – 239,1 tys. budynków o łącznej powierzchni 70,5 mln m2, a w I kwartale 2014 r. – 49 663 budynki o łącznej powierzchni 16,9 mln m2.

Budownictwo sportowe na fali

Dynamicznie nadal rozwija się budowa obiektów sportowych. Co prawda dwie wielkie imprezy – Uniwersjada w Kazaniu i Igrzyska Olimpijskie w Soczi – przeszły już do historii, ale trwają przygotowania do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2018. Mundial odbędzie się w jedenastu miastach Rosji – Moskwie, Petersburgu, Kaliningradzie, Wołgogradzie, Kazaniu, Niżnim Nowgorodzie, Samarze, Sarańsku, Rostowie, Soczi i Jekaterynburgu. Organizacja tak wielkich zawodów wymaga realizacji ogromnych projektów infrastrukturalnych w zakresie budownictwa obiektów sportowych, infrastruktury drogowej, bazy hotelowej itp. Polska i polskie firmy mają tutaj dużo do zaoferowania ze względu na nasze doświadczenia w organizacji EURO 2012.

Wśród największych inwestycji sportowych, planowanych w ramach przygotowań do mistrzostw niewątpliwie należy wymienić: budowę nowych stadionów na 45 tys. miejsc w Wołgogradzie, Kaliningradzie, Niżnim Nowgorodzie, Rostowie nad Donem, Samarze, Sarańsku, budowę stadionu na 69 tys.

Ważne wydarzenia wystawiennicze: WRZESIEŃ 2014 „Budownictwo” – Władywostok dalexpo.vl.ru LUTY 2015 „SibBuild” – Nowosybirsk www.sibbuild.com MARZEC 2015 „BuildUral” – Jekaterynburg www.build-ural.ru „Interstrojexpo” – Petersburg interstroyexpo.primexpo.ru KWIECIEŃ 2015 „MosBuild” www.mosbuild.com Wykaz wszystkich imprez wystawienniczych w Rosji w podziale na branże dostępny jest na stronach: www.totalexpo.ru i expomap.ru

41

Radca, Kierownik WPHI Ambasady RP w Moskwie

Potencjał rosyjskiego rynku budowlanego jest ogromny, chociażby ze względu na przygotowania do Mundialu 2018. Niestety, liczne przeszkody operacyjne zniechęcają wykonawców z Polski do udziału w wielkiej budowie przed mistrzostwami. Dość ważnym graczem na tym rynku są natomiast polscy producenci materiałów budowlanych.

Builder

Marek Ociepka

sierpień 2014

Rosja dla odważnych

rynki, kontrakty, pieniądze

BIZNES Builder

42

sierpień 2014

Jedna z przyszłych aren piłkarskiego Mundialu 2018 – stadion w Sankt-Petersburgu, w budowie.

Hotel Crown Plaza zbudowany przez UNIBEP S.A.

miejsc w Sankt Petersburgu, rekonstrukcję dużego stadionu „Łużniki” na 89 tys. miejsc w Moskwie, stadionów w Jekaterynburgu i Soczi oraz budowę i rekonstrukcję kilkudziesięciu baz i boisk treningowych. Ponadto planowana jest realizacja ponad 60 hoteli w miastach przyjmujących mecze Mundialu, m.in. takich światowych sieci jak Hilton, Sheraton, Radisson i Hyatt. W zakresie infrastruktury transportowej należy wymienić: rekonstrukcję lotnisk w większości miast gospodarzy, budowę lotniska w Rostowie nad Donem, rozbudowę linii metra w Petersburgu i Niżnim Nowgorodzie oraz remont dróg szacowany na kwotę 23 mld RUB (nieco ponad 2 mld PLN). Ponadto planowany jest szereg inwestycji w zakresie rozwoju i rozbudowy infrastruktury komunikacyjnej, medycznej, energetycznej, wodno-kanalizacyjnej.

Fot. arch. WPHI Sankt-Petersburg

Produkcja własna materiałów budowlanych w Rosji nie jest w stanie zaspokoić popytu przede wszystkim ze względu na niską jakość, niewystarczającą podaż, a w niektórych przypadkach – brak surowców.

Centrum kongresowe w Sankt-Petersburgu, którego realizacja będzie finalizowana przez UNIBEP jesienią tego roku.

Według informacji Ministerstwa Sportu Federacji Rosyjskiej, opublikowanej w marcu br. ogólny koszt przygotowań do Mundialu szacowany jest na około 630 mld RUB (około 60 mld PLN). Liczba ta jest 2,5-krotnie niższa od faktycznych kosztów poniesionych w związku z przygotowaniami do Olimpiady w Soczi. Jednak wziąwszy pod uwagę, że wstępnie koszty

lamin techniczny regulujący te kwestie, co nie tylko pozwoliło ułatwić import, lecz także umożliwiło (przynajmniej teoretycznie) eksport rosyjskich produktów.

Polska jest dość ważnym graczem na tym rynku. Dostarcza do Rosji przede wszystkim ceramikę (wykończeniową i sanitarną), inne materiały wykończeniowe i chemię budowlaną. Cła na materiały budowlane nie są przesadnie wysokie i wynoszą 10-20% w zależności od kodu taryfy celnej. Wśród największych polskich eksporterów materiałów budowlanych i wykończeniowych do Rosji można wymienić: Rovese (Cersanit, Opoczno i in.), Hempel Paints, Kronopol, Kronospan Szczecinek, Pfleiderer Grajewo, Selena FM, Winhaus Polska, Atlas, przy czym Rovese Group produkuje na miejscu w Rosji.

Największe inwestycje sportowe w Rosji: • budowa nowych stadionów w Wołgogradzie, Kaliningradzie, Niżnim Nowgorodzie, Rostowie nad Donem, Samarze, Sarańsku, Sankt Petersburgu; rekonstrukcja stadionów w Moskwie, Jekaterynburgu i Soczi • budowa i rekonstrukcja kilkudziesięciu baz i boisk treningowych; • realizacja ponad 60 hoteli; • rekonstrukcja kilku lotnisk oraz budowa nowego w Rostowie nad Donem, • rozbudowa linii metra w Petersburgu i Niżnim Nowgorodzie • remont dróg szacowany na kwotę 23 mld rubli.

Wsparcie WPHI

Na terenie Federacji Rosyjskiej, ze względu na jej rozmiary oraz znaczenie dla polskich firm, w szczególności eksporterów, działają trzy Wydziały Promocji Handlu i Inwestycji – w Moskwie, St. Petersburgu oraz Kaliningradzie. Głównym zadaniem WPHI jest wspieranie polskich firm w procesie ich internacjonalizacji. Dotyczy to w pierwszej kolejności małych i średnich przedsiębiorstw, które mają dosyć ograniczone możliwości penetrowania rynków zagranicznych i wchodzenia na nie. Polskie firmy mogą liczyć na wszelkiego rodzaju wsparcie informacyjne. Wiele informacji publikowanych jest na stronie internetowej WPHI, w przewodniku po rynku oraz biuletynach informacyjnych rozdawanych przedsiębiorcom. Ponadto wydział co roku planuje i organizuje szereg przedsięwzięć promocyjnych, takich jak targi i wystawy, konferencje i seminaria, a także misje handlowe firm polskich do Rosji i rosyjskich do Polski. Informacja o takich przedsięwzięciach ukazuje się również na stronie WPHI (w 2013 r. takich przedsięwzięć było 112). Największymi targami budowlanymi w Rosji, w ramach których WPHI w Moskwie co roku w kwietniu organizuje stoisko informacyjno-promocyjne, są targi „MosBuild”.

Ponadto WPHI zachęca do udziału w targach w regionach, np. we wrześniu we Władywostoku. n

sierpień 2014

Bardzo interesujący dla polskich firm jest rosyjski rynek materiałów budowlanych. Proste materiały (beton, cegła, cement) produkowane są w większości w Rosji, głównie w części europejskiej. Materiały bardziej zaawansowane technologicznie, takie jak termoizolacja czy materiały wykończeniowe, sprowadzane są z zagranicy. Produkcja własna nie jest w stanie zaspokoić popytu przede wszystkim ze względu na niską jakość, niewystarczającą podaż (ponad 54% urządzeń do produkcji materiałów budowlanych jest przestarzałych technologicznie lub fizycznie, zakłady produkcyjne są niedoinwestowane), w niektórych przypadkach – brak surowców.

Do czasu wstąpienia Rosji do WTO brak było jasnych norm technicznych dotyczących materiałów budowlanych, obecnie przyjęto regu-

www.customs.ru – oficjalna strona Federalnej Służby Celnej www.tks.ru – internetowy system informacji celnej www.regions.ru – informacja o regionach Rosji pravo.gov.ru – baza aktów prawnych FR www.tpprf.ru – Izba Handlowo-Przemysłowa FR www.a-s-r.ru – Stowarzyszenie Budowlańców Rosji www.stroysoyuz.ru – Związek Rosyjskich Zjednoczeń i Organizacji Budowlanych www.tsouz.ru/db/techregulation/Pages/link1.aspx – wykaz instytucji certyfikujących w Rosji i Unii Celnej www.prosmi.ru/catalog/stroyizdania/ – wykaz prasy o tematyce budowlanej www.zakupki.gov.ru – oficjalna strona o przetargach państwowych w FR rostender.info – informacja o przetargach w FR

43

Rynek materiałów budowlanych – jest popyt

Ważne strony:

Builder

Olimpiady szacowano na poziomie 320 mld RUB, a realnie wzrosły one do 1 500 mld RUB, można również zaryzykować wniosek, że ostateczny koszt organizacji Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2018 będzie kilkukrotnie wyższy niż początkowo zakładano.

Potencjał rynku jest ogromny, jednak ze względu na trudne warunki dostępu do rynku (konieczność przynależności do tzw. organizacji samoregulujących), skomplikowane przepisy, długi czas uzyskiwania pozwolenia na budowę, długi czas oczekiwania na przyłącza, skomplikowane procedury uzyskiwania pozwoleń na pracę dla pracowników sprowadzonych z zagranicy – na rynku rosyjskim działają zaledwie dwie polskie firmy: Trasko i Unibep.

BUDOWNICTWO

Ad vocem

styropiany recyklingowe Anna Śpiewak

Builder

44

sierpień 2014

Prezes Zarządu Austrotherm Sp. z o.o.

O

dnosząc się do artykułu pt. Styropiany z materiałem recyklingowym autorstwa pana dr. inż. Roberta Geryło („Builder” 7/2014, str. 80-82), należy podkreślić, że wszystkie opisane zależności są prawdziwe, lecz wniosek, „że pełna i rozstrzygająca ocena płyt EPS w zakresie zgodności deklarowanej wartości współczynnika przewodzenia ciepła konkretnego wyrobu musi być jednak oparta na wynikach badań bezpośrednich przeprowadzonych w akredytowanych laboratoriach” – jest nierealna do spełnienia.

Oczywistym powinien być fakt, że nie da się przeprowadzić badań wszystkich wyprodukowanych styropianów nawet w laboratoriach własnych producentów, a tym bardziej – w laboratoriach akredytowanych. Takie twierdzenie to zwykła utopia. Nie można zbadać przed wprowadzeniem do obrotu ok. 12 mln m3 styropianu rocznie. Bada się reprezentatywne próbki partii wyrobów i tylko uczciwość producenta gwarantuje dobrą i powtarzalną jakość produktów.

Jeśli z recyklatem, to...

Słuszne założenie, że w związku z ochroną środowiska należy zagospodarowywać odpady, jest z jednej strony usprawiedliwieniem dla producentów wykorzystujących zużyte opakowania i znacznie poprawia zyskowność ich produkcji, z drugiej strony naraża odbiorców na stosowanie produktów złej jakości.

Jak bezsprzecznie wynika z badań nad styropianem, im niższa gęstość, tym słabsza izolacyjność tego materiału. Zaprezentowane wyniki zawierały nieliczne przypadki, w których

Odpowiedzialny producent, jeśli nawet zastosuje odpowiedni recyklat, to użyje go we właściwej proporcji, a przede wszystkim, mimo że ciężar produktu będzie wyższy, oznaczy go właściwym, czyli gorszym parametrem lambda, by nie narazić odbiorcy na utratę przewidywanych korzyści. wyższa gęstość odpowiadała słabej izolacyjności i były to wyroby zawierające recyklat.

Szacujemy, że na obecnym etapie zagospodarowuje się ok. 10-15% odpadów styropianowych. Oznacza to, że mniej więcej taki procent styropianów może, choć nie musi być „skażonych”. Wszystko zależy od tego, jaki odpad styropianowy jest zagospodarowywany i w jakiej proporcji do materiału pierwotnego.

Odpowiedzialny producent nie zastosuje do produkcji płyt przeznaczonych dla budownictwa recyklatu styropianowego niewiadomego pochodzenia. Może się tam bowiem znaleźć styropian przeznaczony do kontaktu z żywnością lub do produkcji innych opakowań, lecz niezawierający retardantów (uniepalniaczy), dzięki którym płyty mają właściwości nierozprzestrzeniające ognia, a tym samym wpisują się w warunek bezpieczeństwa pożarowego w obiektach budowlanych.

Odpowiedzialny producent, jeśli nawet zastosuje odpowiedni recyklat, to użyje go we właściwej proporcji, a przede wszystkim, mimo że ciężar produktu będzie wyższy, oznaczy go właściwym, czyli gorszym parametrem lambda, by nie narazić odbiorcy na utratę przewidywanych korzyści. Producent stosujący materiał recyklingowy i tak zyskuje, nie ponosząc wydatków na wsad surowcowy, przez co powinien oczekiwać dużo niższej ceny za swoje produkty.

Warto zważyć

Inwestorzy powinni znać narzędzie łatwej kontroli jakości, jakim jest ważenie styropianu, gdyż co najmniej 90% styropianów nie zawie-

ra styropianu z recyklingu zewnętrznego. Korelacja gęstości i izolacyjności wyraźnie wskazuje, że styropiany o niskiej gęstości pozornej nie tylko mają słabą izolacyjność – współczynnik przewodzenia ciepła, ale także charakteryzują je bardzo słabe parametry wytrzymałościowe, czyli TR – wytrzymałość na rozciąganie prostopadle do powierzchni czołowych (zastosowanie w systemach ociepleń ścian zewnętrznych z wyprawami tynkarskimi), oraz CS(10) – naprężenia ściskające przy 10% odkształceniu względnym (zastosowanie w ociepleniach podłóg na gruncie, stropów i stropodachów).

Obserwując od ponad 20 lat rynek styropianu w Polsce, mam wrażenie, że wielu producentów próbuje naśladować inne branże, w których występuje albo duży postęp techniczny (np. RTV, AGD), albo technologiczny (kosmetologia, farmacja), utrudniając odbiorcy wybór.

Problem w tym, że tak naprawdę poza wprowadzeniem polistyrenu szarego, wykazującego lepsze parametry izolacyjne, od lat niewiele się zmieniło. Popularne hasło, że „najlepszym izolatorem jest powietrze”, jak widać z badań ITB, nie potwierdza się. Im wyższa zawartość czystego styropianu (polistyrenu do spieniania) w styropianie (polistyrenie spienionym), tym lepiej. Wybór powinien się więc zaczynać od powszechnego i sprawdzonego od lat styropianu do fasad o lambdzie 0,040 W/(m*K). Styropiany o niższej (0,044-0,060) lambdzie nie powinny być stosowane w systemie ETICS, nie tylko z uwagi na niską izolacyjność, lecz przede wszystkim na bardzo niską, zagrażającą bezpieczeństwu, niedopuszczalną wytrzymałość.

Wskazane odchylenia

n

Źródło: dr inż. Robert Geryło/ITB

Przy okazji zasygnalizuję jeszcze jedno zjawisko istotne z punktu widzenia wykonawców.

Rys. 1. Wyniki badań korelacji współczynnika przewodzenia ciepła i gęstości pozornej. Oznaczenia na rysunku: 1 – krzywa regresji; 2 – górna granica przedziału ufności krzywej regresji; 3, 4, 5, 6 – górne granice kolejno: 90%, 85%, 80%, 75% przedziałów ufności wyników badania.

STYROPIAN wymagania i recykling

Wymagania podstawowe, które muszą spełniać obiekty budowlane, to: 1) nośność i stateczność, 2) bezpieczeństwo pożarowe, 3) higiena, zdrowie i środowisko, 4) bezpieczeństwo użytkowania i dostępności obiektów, 5) ochrona przed hałasem, 6) oszczędność energii i izolacyjności cieplnej, a przy tym wszystkim zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych.

Styropian doskonale wpisuje się w realizację tych wytycznych.

Styropian w porównaniu z innymi materiałami stosowanymi do izolacji cieplnej charakteryzuje się najkorzystniejszą oceną cyklu życia LCA (Life Cycle Assessment).

Określa ona rodzaj oddziaływania produktu na środowisko w obrębie całego łańcucha wartości: od pozyskiwania surowców, przez użytkowanie konsumenckie, aż do utylizacji odpadów. Aby można było jak najracjonalniej wykorzystać zalety styropianu, musi on spełniać deklarowane parametry, aby określone przy projektowaniu wymagania dla budynku zostały zachowane.

Badania laboratoryjne, zarówno akredytowanych instytutów badawczych, jak i producentów posiadających niezbędny sprzęt laboratoryjny, potwierdzają korelację między gęstością pozorną płyt styropianowych a ich współczynnikiem przewodzenia ciepła. Analiza potwierdza, że wraz ze zwiększaniem gęstości pozornej ulega zmniejszeniu (poprawie) przewodność cieplna płyt EPS. Tylko nieliczne próbki dotyczyły przypadków, w których stwierdzono zastosowanie materiału recyklingowego, a które nie potwierdzały tej zależności. Korelacja ta posłużyła do uruchomienia programu PSPS, dzięki któremu zwykły obywatel może zweryfikować jakość styropianu.

sierpień 2014

Styropian jest tworzywem sztucznym i podlega określonym naprężeniom. Im więcej czystego surowca w styropianie, tym częstsze zjawisko tzw. bananowości płyt. Norma 13163 przewiduje dopuszczalne odchylenia w tej materii. Odchylenie w ramach dopuszczalnych nie powinno być przedmiotem reklamacji, zważywszy, że takie płyty zawsze mają dużo lepsze wszystkie parametry, począwszy od izolacyjnych, na wytrzymałościowych skończywszy. Lepiej użyć takich płyt niż tych nadmiernie „nadmuchanych powietrzem”.

Wielu producentów styropianu wyraża opinię, że Polaków nie stać na lepsze jakościowo produkty, dlatego dopasowują swoją ofertę do oczekiwań rynku, produkując świadomie tanie, lecz bardzo niskiej jakości wyroby. Twierdzą nawet, że z uwagi na takie właśnie zapotrzebowanie rynku nie będą mogli uzyskać tytułu „Gwarantowany Styropian”, który przyznawany jest wyrobom o lambdzie minimum 0,040 W/(m*K). Niemcy, Czesi i Słowacy bronią się przed produktami z Polski. Tam świadomość co do jakości materiałów inwestycyjnych jest dużo wyższa. Ja uważam jednak, że coraz więcej Polaków stawia na jakość.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanowiło, obowiązujące od 1 lipca 2013 r., zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych w Unii Europejskiej. Wszyscy uczestnicy tego obrotu, więc nie tylko producenci, ale także dystrybutorzy, wykonawcy i deweloperzy powinni zastosować się do tych wytycznych.

Inwestor powinien być chroniony, lecz w myśl hasła „umiesz liczyć, licz na siebie” lepiej, by nauczył się egzekwować swoje prawa od wszystkich uczestników obrotu.

45

Mając na względzie występujące na rynku rodzaje wyrobów budowlanych, zawierające także styropian recyklingowy i technologię ich wytworzenia, PSPS wskazało, których styropianów nie zaleca się stosować. Stowarzyszenie zwróciło również uwagę na fakt, że powinny one charakteryzować się właściwościami umożliwiającymi spełnienie wszystkich wymagań technicznych, wynikających z przewidywanych warunków ich zastosowania w budynkach, przede wszystkim w zakresie związanym z zapewnieniem bezpieczeństwa użytkowania, co obejmuje m.in. charakterystyki wytrzymałościowe oraz związane z odpornością na działanie czynników zewnętrznych.

Poza wskazaniem, że „waga ma znaczenie”, osobom zainteresowanym wnikliwą analizą jakości płyt podpowiadam także zwykłe metody organoleptyczne. Wzrokowo można ocenić spoistość płyt i czystość zawartych w nich granulek. Po rozerwaniu płyty przynajmniej 30% perełek powinno ulec rozerwaniu, a nie naturalnemu oddzieleniu. Oznacza to właściwe zblokowanie i dobre parametry wytrzymałościowe.

Płyta z dużą zawartością regranulatu często po jej przetarciu pozostawia na dłoni dużą ilość pyłów. Jeśli po przyłożeniu do płyty płomienia z zapalniczki i odsunięciu źródła ognia styropian nie zgaśnie, to znaczy, że wyprodukowany jest z polistyrenu nieprzeznaczonego dla budownictwa. Także wówczas, gdy ze styropianu podpalonego wypadają „kapiące ogniki”, oznacza to zawartość recyklatu palnego. Taki styropian może zagrażać bezpieczeństwu pożarowemu całej inwestycji.

Builder

Niezalecane

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA

Mocna marka i wysoka jakość

Elitarne grono firm wspierających nas w VII edycji kampanii pokazuje, że mocna marka i silna jakość bronią się na rynku. Oczywiście, nadal pozostaje wiele do zrobienia. Pojawiają się nowe zagrożenia. Trudno też mówić o triumfie jakości nad ceną... Mimo to od 2008 roku powoli ale jednak, zmienia się w tej materii świadomość klientów, co najbardziej budujące. Firmy biorące udział w tegorocznej edycji dostrzegają te zmiany i wiedzą, że mocna marka i wysoka jakość dają przewagę konkurencyjną nie tylko im, ale przede wszystkim ich klientom!

Jakość użytych materiałów oraz usług to gwarancja pozytywnego efektu każdego przedsięwzięcia budowlanego. Coraz więcej uwagi przykładają do tego zagadnienia nie tylko producenci, lecz także pozostali uczestnicy procesu inwestycyjnego. Przedstawicieli środowiska inwestorów, deweloperów, architektów i wykonawców zaprosiliśmy więc do podzielenia się opiniami na temat jakości. Producentów i usługodawców zapytaliśmy, w jaki sposób mocna marka i wysoka jakość pomagają im oraz ich klientom w budowaniu przewagi konkurencyjnej.

Jak co roku podkreślamy, że na jakości nie można oszczędzać!

Dominik Suwiński Dyrektor Marketingu i Sprzedaży

PWB Media

Firmy uczestniczące w kampaniI

Builder

46

sierpień 2014

przewagą konkurencyjną

REKLAMA

JEMS Architekci Marcin Sadowski Architekt

Architekci, którzy dbają o jakość architektury i uprawiają swój zawód odpowiedzialnie, dbają również o jakość używanych produktów. Jest to naturalne.

Architekci, którzy dbają o jakość architektury i uprawiają swój zawód odpowiedzialnie, dbają również o jakość używanych produktów. Jest to naturalne. Jakość produktów jest niejednokrotnie przedmiotem sporu architekta z wykonawcą. Na szczęście rynek dojrzewa, oczekiwania inwestorów stają się wyższe, o czym świadczy poprawa jakości wykonywanych w Polsce budynków. Źródłem problemu w zamówieniach publicznych jest kwestia interpretacji marki referencyjnej, opisu stosowanego produktu. Istnieje przekonanie, że jesteśmy w stanie za pomocą opisu zdefiniować parametry estetyczne i wszystkie parametry użytkowe bez odwołania wprost do konkretnego produktu. Cechy produktów są niejednokrotnie różne, złożone i powiązane. Anonimowy opis jest w wypadku wielu produktów niewykonalny, a tam, gdzie taki opis powstaje, tworzy się pole dla wielu nieporozumień.

I wybierania materiałów niskiej jakości.

MKUO ProNatura Konrad Mikołajski Prezes Zarządu

W przypadku takiej inwestycji, jaką realizujemy, nie ma mowy o przypadkowości.

W odniesieniu do jakości zastosowanych materiałów budowlanych przy budowie Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego podstawową kwestią jest zapewnienie sprawdzonych i doświadczonych dostawców, a także odpowiedniej organizacji pracy. W przypadku takich inwestycji nie ma mowy o przypadkowości – zatwierdzając danego dostawcę bierzemy pod uwagę np. to, czy konkretna wytwórnia ma odpowiedni sprzęt, posiada certyfikaty oraz wewnętrzny system zapewnienia jako-

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA

ECHO INVESTMENT Piotr Gromniak

Builder

48

sierpień 2014

Prezes Zarządu

Jakość i rodzaj użytych materiałów stanowi podstawę w trakcie procesu certyfikowania budynków.

Dobra jakość materiałów budowlanych i wysoka jakość wykonania to warunki podstawowe, które muszą być spełnione przy realizacji projektów w standardzie oferowanym przez Echo Investment. Bez dobrych materiałów i dobrego wykonawstwa po prostu nie można zrealizować dobrego projektu.

Jakość realizacji jest w naszych projektach kluczowa z kilku powodów: po pierwsze, budynki komercyjne, które pozostają w naszym portfolio przez wiele lat stanowią stabilne i stałe źródło przychodów – wynikające z zastosowanej jakości: trwałość, bezawaryjność i niższe koszty utrzymania to istotny element generowania zysków. Po drugie – jakość i rodzaj użytych materiałów stanowi podstawę w trakcie procesu certyfikowania budynków. Certyfikaty ekologiczne są na dzisiejszym rynku komercyjnym, w klasie budynków oferowanych przez Echo Investment, jednym z podstawowych dokumentów wymaganych przez potencjalnych inwestorów. Po trzecie, ww. standard jest bardzo szybko weryfikowany przez klientów. Wśród naszych partnerów są m.in. największe światowe korporacje, które stawiają bardzo wysokie wymagania jakościowe, bazując na wieloletnich doświadczeniach.

Budowanie pozycji firmy w długofalowej perspektywie wymaga świadomego i bezkompromisowego podejścia do jakości materiałów i usług – nieprzypadkowo nazwa największego z naszych dotychczasowych projektów – warszawskiego Q22 – nawiązuje do łacińskiego słowa Qualitas.

MOTA-ENGIL Sławomir Barczak Członek Zarządu

Mota-Engil stawia na jakość, gdyż w perspektywie wieloletniej jest to rozwiązanie tańsze i bardziej opłacalne.

Dlaczego stawiamy na jakość? Po pierwsze, dlatego że nie opłaca się stosować materiałów o słabej jakości lub niesprawdzonych. Weryfikacja, jaką przechodzą materiały w procesie ich zatwierdzania przez inżyniera, praktycznie wyklucza zastosowanie materiałów innych niż te przewidziane w SIWZ. Po drugie, stosowanie materiałów niezgodnych z SST lub zatwierdzeniem inżyniera wiązać się może z koniecznością usunięcia takiego materiału z budowy lub nawet rozbiórką elementu, jeśli do takiej sytuacji dojdzie. Oczywiście na koszt wykonawcy. Po trzecie, koszty napraw już w okresie użytkowania obiektu przy tak wydłużonych okresach gwarancyjnych są ogromne i działają niestety na niekorzyść podmiotu, który takiej sytuacji się dopuścił.

Reasumując, Mota-Engil stawia na jakość, gdyż w perspektywie wieloletniej jest to rozwiązanie tańsze i bardziej opłacalne. Tylko sprawdzone materiały i rozwiązania dają gwarancję, że będą one na zakładanym poziomie.

ALPOL GIPS Władysław Gumułka Prezes Zarządu

W czasach dokonującej się właśnie rewolucji informacyjnej, rynki stały się rynkami totalnymi. Klient ma dostęp do niezliczonej ilości produktów i niezliczonej ilości informacji o nich. Przeprowadzanie selekcji w celu dokonania optymalnych wyborów staje się coraz trudniejsze i coraz bardziej czasochłonne. Ułatwieniem jest poszukiwanie produktu w określonej marce, o której wiemy, że może najbardziej odpowiadać naszym oczekiwaniom (jakościowym, cenowym, serwisowym itp.). ALPOL buduje wizerunek swojej marki, dostarczając na rynek produkt niezawodny i łatwy w aplikacji. Jego cena odpowiada zapotrzebowaniu rynku. Nasi rynkowi Partnerzy mają tego świadomość i dlatego chętnie z nami współpracują, bo ułatwia im to konkurowanie. Ich klienci

wiedzą, że jeśli kupią nasze produkty, to będą z tego wyboru zadowoleni – zero problemów, maksimum satysfakcji.

Farba wewnętrzna lateksowosilikonowa ALPOL AF 615 Unikatowe połączenie najwyższej jakości spoiw lateksowych i żywic silikonowych pozwoliło stworzyć produkt charakteryzujący się doskonałą odpornością na ścieranie i szorowanie na mokro. Farba AF 615 przeznaczona jest do wykonywania powłok malarskich na wszystkich nośnych podłożach mineralnych i organicznych. Tworzy trwałą, a jednocześnie elastyczną powłokę. Polecana jest do malowania Fot. arch. Alpol Gips

ści. Wykonawca każdorazowo przedstawia propozycję dostawców, która następnie jest wnikliwie analizowana przez zespół Inżyniera Kontraktu oraz Zamawiającego. Ponadto, sam Wykonawca posiada System Zapewnienia Jakości, który również został zatwierdzony przez Zamawiającego i Inżyniera Kontraktu. Dodatkowo, zgodnie z warunkami kontraktowymi narzuciliśmy Wykonawcy obowiązek zapewnienia certyfikowanego laboratorium budowlanego, które pobiera próbki betonu i dokonuje analizy jakości betonu.

powierzchni o podwyższonych wymogach higieniczno-sanitarnych oraz narażonych na duże obciążenia, np. w przedszkolach, szkołach, obiektach służby zdrowia, biurach, hotelach, restauracjach, korytarzach, klatkach schodowych, łazienkach, kuchniach i wszędzie tam gdzie powłoki wymagają wysokiej odporności i zdolności do wielokrotnego zmywania. Farba dostępna jest w kolorze białym oraz w kolorach palety barw ALPOL.

AMWIN Maciej Winter

Wiceprezes Zarządu ds. Rozwoju i Nowych Klientów Od początku istnienia firmy Amwin mottem jej działania jest „Jakość w każdym detalu”. Naszym celem jest udzielenie Inwestorowi wyróżniającego się na tle konkurencji wsparcia na każdym etapie realizacji. Naszą filozofię firmy realizujemy w oparciu o kompetentny i elastyczny w działaniu zespół dyrektorów, inżynierów projektu, projektantów i pracowników fizycznych oraz poprzez poszukiwanie przez kadrę sprawdzonych i optymalnych rozwiązań, realizowanych w krótkim terminie. W efekcie zapewniamy usługi naj-

REKLAMA

wyższej jakości, a tym samym kreujemy wartość dla Inwestorów. Stawiamy na jakość w każdym detalu, ponieważ z naszego doświadczenia w ponad 141 realizacjach wynika, że mamy Inwestorów, którzy docenili perfekcyjne wykonanie obiektów, co w efekcie przełożyło się na najniższe koszty utrzymania w ujęciu całego cyklu życia obiektu. Podstawą naszego dalszego rozwoju jest zaufanie, jakim obdarzyli nas Inwestorzy, dzięki którym zwiększamy konkurencyjność na rynku.

Amwin – praktyczne i unikalne rozwiązania

Fot. arch. Amwin

Firma Amwin działa na rynku budowlanym już od 18 lat i zrealizowała ponad 141 hal i biurowców w całej Polsce. Spółka oferuje współpracę w kilku wariantach, takich jak „Projektuj”, „Buduj”, „Projektuj-Buduj” oraz „Projektuj-Dostarcz Halę”. Każdy z modeli dostosowany jest indywidualnie do potrzeb i preferencji Inwestora. Wariant „Projektuj-Buduj” skierowany jest do doświadczonych Inwestorów, którzy dzięki zaangażowaniu w rozmowy otrzymują w ryczałcie projekt i budowę od razu w najkorzystniejszej

cenie. Przedsiębiorca otrzymuje wówczas od Amwin praktyczne i unikalne propozycje, co gwarantuje sprawdzone rozwiązania Qamwin i szybki termin realizacji. Amwi, jako jedna z niewielu firm w Polsce posiada własne ekipy montujące konstrukcje, ściany, dach, prefabrykowane elementy żelbetowe oraz elewacje, które są kluczowe z punktu widzenia niskich kosztów eksploatacji. Inwestor otrzymuje zatem nie tylko produkt, ale gwarancję, że zostanie to zrobione na podstawie unikalnych projektów wykonawczych Qamwin.

AUSTROTHERM Anna Śpiewak Prezes Zarządu

Nasze produkty nie należą do najtańszych, ale nie wynika to z wysokiej marżowości, lecz z naszego poważnego i uczciwego stosunku do klientów. Głównym

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA

AWBUD Michał Wuczyński

Builder

50

sierpień 2014

Prezes Zarządu

AWBUD działa jako generalny wykonawca obiektów w czterech znaczących segmentach rynku: budownictwie ekologicznym, przemysłowym, kubaturowym i centrów handlowych. W segmentach tych staramy się obsługiwać najbardziej prestiżowych klientów, taki jak Unilever, Pepsico, CMC, Unibail Rodamco, Adgar czy całą grupę najlepszych polskich marek. Nie ma innej drogi dotarcia do tych klientów niż przez ciągłe i systematyczne budowanie własnej silnej marki. Najważniejszym dla nas jest tak obsłużyć proces inwestycyjny klienta, by ten zechciał współpracować z nami przy kolejnej inwestycji. Obsługą budowy zajmuje się zespół działający w ramach wdrożonych w AWBUD systemów jakości, w tym certyfikacji zgodnej z normą ISO 9001. Z budową i porealizacyjnie z klientem współpracują wyodrębnione piony kontroli technicznej oraz obsługi gwarancyjnej. Nasze biuro projektowe prowadzi zadania optymalizacyjne lub projektuje całość zadania w formule design&build. Staramy się, by szybkość reakcji na pojawiający się problem była naszym znakiem firmowym. Szczególnie ważny jest nasz wizerunek dla tych naszych klientów, których inwestycje skierowane są do klienta końcowego, tj. nabywcy mieszkania, najemcy czy użytkownika centrum handlowego. Staramy się ręka w rękę z naszymi klientami budować ten wizerunek poprzez wspólne prowadzenie polityki bezpieczeństwa i wizualnej oprawy budów. Jednym ze szczególnych procesów w ostatnich latach była przebudowa Galerii Mokotów dla Unibail Rodamco – budowa prowadzona na czynnym centrum handlowym, niezakłócająca procesów najmu i sprzedaży do klienta końcowego,

To właśnie poziom jakości, czyli zdolności do zaspokojenia wymagań, sprawia, że współpraca układa się dobrze lub źle. Technologie i sprzęt są ważne, ale przede wszystkim ludzie, ich doświadczenie i umiejętności dają przewagę konkurencyjną. Dają komfort współpracy między stronami oraz możliwość prowadzenia, jakże trudnego w ostatnich czasach, dialogu.

Fot. arch. Awbud

czynnikiem cenotwórczym jest wsad materiałowy. Wszystkie typy naszych styropianów wytwarzane są z czystego polistyrenu bez dodatku odpadów styropianowych pochodzących z rynku wtórnego. Surowiec zawsze dozowany jest z zapasem, gwarantującym uzyskanie właściwych parametrów danej odmiany. Nasz styropian zwykle jest znacznie cięższy niż określone minima gęstościowe. Tylko wówczas mamy pewność, że 100% naszych wyrobów spełnia wymagane parametry. Produkty, które oferujemy, mają przynosić oszczędności, więc są takie, jakie sami chcielibyśmy kupować. Właściwa gęstość styropianu wydaje się prostą receptą na budowanie sukcesu w oparciu o uczciwość.

CEMEX Polska na której nikt nie ucierpiał, a wizualna strona budowy była precyzyjnie spójna z docelową architekturą wnętrz.

Grupa AWBUD SA – kompleksowe rozwiązania dla inwestycji W tym roku Grupa AWBUD obchodzi 25-lecie działalności. Od 2011 jest notowana na podstawowym parkiecie warszawskiej GPW. Specjalizuje się w kompleksowej obsłudze inwestycji budowlanych w formule design&build, generalnego wykonawstwa oraz wyspecjalizowanych usług wykonawczych w obszarze konstrukcji żelbetowych oraz instalacji mechanicznych.

AWBUD oferuje kompleksowe rozwiązania dla inwestycji z zakresu budownictwa kubaturowego, centrów handlowych, budownictwa ekologicznego (energetyka odnawialna, utylizacja odpadów i oczyszczanie wód i ścieków) oraz przemysłu, w tym w szczególności farmaceutycznego, spożywczego w ramach standardów GMP oraz przemysłu ciężkiego.

Potencjał osobowy AWBUD to około 650 zatrudnionych specjalistów, w tym ok. 100 inżynierów, projektantów i kierowników projektów, ponad 120 cieśli i zbrojarzy oraz ok. 100 instalatorów.

BILFINGER INFRASTRUCTURE Szymon Bieniek

Pełnomocnik Zarządu ds. ISO Odpowiedzialność za budowę to dość złożone zagadnienie. Za efekt końcowy odpowiadają faktycznie cztery strony: zamawiający, architekt, nadzór budowlany i wykonawca. Jednak podczas realizacji główny ciężar spoczywa na zamawiającym, odpowiedzialnym za to, by wiedzieć, czego potrzebuje i co chciałby uzyskać, oraz wykonawcy, który powinien wiedzieć, jak to zrealizować.

„Innowacyjny partner.

Najwyższa jakość” W CEMEX od lat stawiamy na innowacyjność oferty. Mamy ambicję bycia w tym obszarze na czołowej pozycji wśród producentów materiałów budowlanych nie tylko na polskim rynku.

Rozwój ten obejmuje zarówno oferowane produkty czy wręcz kompleksowe systemy rozwiązań, lecz także usługi. Trwałym fundamentem jest najwyższa, powtarzalna jakość oferty CEMEX oraz partnerskie relacje, które pozwalają na ciągły i efektywny dialog z klientami. Efektami są innowacyjne produkty chemii budowlanej, cementy HSR, cementy portlandzkie, w tym oferowany pod nazwą handlową „CEMextra”. Charakteryzuje się on wysokim stopniem rozdrobnienia i najwyższą klasą wytrzymałości. Usługi CEMEX poszerzyła ostatnio oferta PRODOMO skierowana do inwestorów indywidualnych, obejmująca kompleksową realizację budowy wymarzonego domu.

CENTRUM PROMOCJI JAKOŚCI STALI Stal zbrojeniowa EPSTAL Stal zbrojeniowa certyfikowana znakiem EPSTAL wyróżnia się najwyższą jakością spośród dostępnych gatunków stali zbrojeniowych.

Jest to jedyny gatunek stali, który łączy w sobie dwie najważniejsze cechy: wysoką ciągliwość (klasa C wg Eurokodu 2) oraz wysoką wytrzymałość (klasa A-IIIN wg PN-B-03264:2002).

Ponadto certyfikat EPSTAL gwarantuje stabilność procesu produkcji oraz zapewnia spełnienie wymagań wytrzymałościowo-odkształceniowych z dużym marginesem bezpieczeństwa. Stal EPSTAL jest odporna na obciążenia dynamiczne, co ma szczególne znaczenie np.

REKLAMA Fot. arch. CPJS

w konstrukcjach mostowych bądź konstrukcjach posadowionych na terenach górniczych.

Dla ułatwienia identyfikacji stal EPSTAL posiada również napis „EPSTAL” nawalcowany na każdym pręcie, w odległościach nie mniejszych niż 1,5 m.

GRUPA PARADYŻ Lucyna Badura

Dyrektor Systemów Jakości Pełnomocnik Zarządu ds. Systemu Zarządzania Jakością Siła marki „Paradyż” wynika z wieloletniej dbałości o jakość naszych produktów i troski o relacje z partnerami i klientami. Od wielu lat konsekwentnie wdrażamy szereg innowacji technologicznych, produktowych i organizacyjnych, które budują naszą przewagę konkurencyjną.

Grupa Paradyż to producent realizujący swoje wyroby w nowoczesnych dostępnych technologiach produkcji ceramiki. W ofercie trzech marek należących do naszej firmy znajduje się ponad 3 tys. pozycji asortymentowych. Na zamówienie klientów realizujemy również personalizowane produkty z wykorzystaniem druku cyfrowego, także z ciętego i zdobionego szkła.

Naturalna estetyka kolekcji Ceramiki Paradyż Styl nowoczesny jest aktualnie jednym z głównych nurtów w aranżacji wnętrz, chętnie wybieranym przez osoby pragnące nadać swemu mieszkaniu dynamicznego, niepowtarzalnego charakteru. Dynamika ta ukryta jest – paradoksalnie – w oszczędności oraz prostolinijności form i kolorów. Ta sama zasada dotyczy wnętrz, w których projektanci czerpali inspiracje wprost z natury. Surowość i chłód kamienia czy ciepło drewna idealnie współgrają w minimalistycznych wnętrzach. Ukryty potencjał takiego wnętrza z łatwością można odkryć za pomocą niewielkiej liczby dodatków. Wszystkim, którym odpowiada naturalna estetyka, z pewnością do gustu przypadną kolekcje z oferty

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA świadczonych wykonawców, naszym priorytetem niezmiennie pozostaje troska o to, by logo zielonej jaskółki, będącej symbolem marki Den Braven, zawsze utożsamiane było z jakością i zaufaniem.

Grupa Polskie Składy Budowlane S.A. Placówki PSB-Profi

Siła Mamuta – niezwykle mocny elastyczny klej Mamut Glue

Builder

52

sierpień 2014

Ceramiki Paradyż. Inspirowane naturalnym kamieniem kolekcje, takie jak „Explorer” marki Paradyż czy ekskluzywne „Onice”, „Perla”, czy „Agat by My Way” gwarantują estetyczną i oryginalną przestrzeń. Zwolennicy ciepłego drewna, ale też doceniający funkcjonalność płytki ceramicznej, powinni zwrócić uwagę między innymi na kolekcję „Hasel”, „Thorno”, „Legnetto” czy „Pini”. Dodatkowo, wszystkim ceniącym sobie wygodę, uniwersalność i nowoczesność Grupa Paradyż poleca dekoracje szklane w różnych formatach, a także rozbudowaną ofertę usług związanych z cięciem i zdobieniem szkła na indywidualne zamówienie. Więcej na www.paradyz.com

GRUPA PSB Mirosław Lubarski Dyrektor Marketingu

Centra budownictwa PSB-Profi tworzone są przede wszystkim z myślą o obsłudze firm budowlanych, których głównym celem jest sprawna obsługa zamówień klientów, optymalizacja logistyki dostaw na budowę wg zasady just-in-time. Według klientów placówki PSB-Profi: - w yróżniają się swoim wyglądem i nowoczesnością, - oferują dobre ceny i warunki płatności, - dysponują pełnym asortymentem, - oferują materiały dobrej jakości, - organizują szkolenia dla wykonawców, - oszczędzają czas, - szybciej obsługują klientów, - mają fachową obsługę, - są elastyczne,

Fot. arch. Grupa PSB

Grupa PSB z siedzibą w Wełeczu k. BuskaZdroju działa na rynku od 16 lat. Jest ona największą i najszybciej rozwijającą się siecią hurtowni materiałów budowlanych oraz marketów „dom i ogród” w Polsce. Sieć Grupy PSB tworzy 428 składów budowlanych, 173 sklepy PSB -Mrówka oraz 34 placówki PSB-Profi.

Placówki PSB-Profi – to hurtownie nowej generacji, mające na celu przede wszystkim obsługę firm budowlanych. Oferują najbardziej znane i najlepsze marki producentów w Polsce.

W większości są to istniejące placówki, których dotychczasowa infrastruktura obiektowa, struktura organizacyjna i zarządzanie zostają udoskonalone w celu optymalizacji obsługi klientów i inwestycji budowlanych różnego kalibru.

DEN BRAVEN EAST Wojciech Majchrzycki Dyrektor Zarządzający

Renoma firmy Den Braven zbudowana została na wysokiej jakości oferowanych produktów, doświadczeniu w kluczowych technologiach uszczelniaczy oraz zaufaniu odbiorców. Wiodąca pozycja na rynku to jednak nie tylko satysfakcja, lecz także wielka odpowiedzialność. Jesteśmy świadomi faktu, że dzięki dostarczaniu niezawodnych produktów i rozwiązań wystawiamy pozytywne świadectwo nie tylko sobie, lecz także szeregom profesjonalistów, dla których materiały firmy Den Braven stanowią codzienne narzędzie pracy. Bez względu na to, czy nasze produkty trafiają w ręce hobbystów-amatorów, czy do-

Przeznaczony do wykonywania różnorodnych prac montażowych innowacyjny klej Mamut Glue firmy Den Braven odznacza się ponadprzeciętną siłą łączenia wszelkich materiałów, począwszy od drewna i metalu, a skończywszy na szkle i kamieniu. Gwarantuje on doskonałą natychmiastową przyczepność oraz wyjątkowo wysoką wytrzymałość na obciążenia (aż do 22 kg/cm2). Cechuje go przy tym bardzo dobra odporność na działanie czynników zewnętrznych (wilgoć, woda i temperatury od -40°C do +90°C). Trwale elastyczny klej Mamut Glue wyróżnia się nie tylko pod względem wszechstronności i siły łączenia, lecz także dzięki bezpieczeństwu stosowania. Gwarantuje to neutralna chemicznie oraz wolna od szkodliwych substancji formuła MS-polimerowa. Produkt przeznaczony jest zarówno do profesjonalnego, jak i do domowego użytku, do wszelkich podłoży gładkich i porowatych oraz niemal wszystkich materiałów stosowanych we współczesnym budownictwie.

DOKA Polska Sebastian Rogiński

Dyrektor Handlowy Regionu Wschód Firma Doka jest jedną z wiodących firm na świecie w technologii deskowań. Na rynku polskim istniejemy od 1993 roku i dajemy się poznać jako solidny partner dla firm budowlanych. W ciągu ostatnich kilku lat prowadzimy politykę szczególnie dynamicznego rozwoju, tak aby zwiększyć nasz udział w rynku, który ze względu na fundusze unijne jest bardzo obiecujący. Obecnie w Polsce posiadamy cztery centra logistyczne: w Warszawie, Katowicach, Gdańsku i Wrocławiu. Dodatkowo w Lublinie, Rzeszowie oraz Poznaniu funkcjonują biura handlowe. W przygotowaniu są również nowe lokalizacje, w któ-

Fot. arch. Den Braven East

Fot. arch. Grupa Paradyż

- realizują szybkie dostawy, - oferują korzystne terminy płatności, - zapewniają łatwy dostęp do materiałów w części samoobsługowej, - posiadają nowe strefy obsługi klientów.

Fot. arch. Efaflex

Rafał Rybicki

Etex Building Materials Polska

Filip Napierała Prezes Zarządu

Brama Efaflex Turbo z serii EFA-STT® EFA-STT® to brama szybkobieżna z patentem Efaflex – spiralnym prowadzeniem blatu, które umożliwia cichą i stabilną pracę przy maksymalnych prędkościach. Brama posiada przezroczyste panele, które zapewniają naturalne doświetlenie pomieszczeń, co umożliwia obserwację ruchu i podnosi bezpieczeństwo.

Dostępne są różne kombinacje paneli, np. pół-

Fot. arch. Euronit

TITANIA – dachówka wielkiego formatu TITANIA to nowa dachówka w ofercie marki CREATON. Produkt łączy w sobie ponad 125letnie doświadczenie w produkcji dachówek ceramicznych najwyższej jakości z najnowocześniejszymi, opatentowanymi rozwiązaniami. Uwodzi niezrównanym designem i imponuje trwałością. Dopracowana w każdym detalu, zapewnia fantastyczny efekt wizualny. Wielki format dachówki i charakterystyczny falisty kształt pozwalają uzyskać wspaniałą, pełną harmonii optykę dachu, wzbogaconą o delikatną grę światłocienia.

Znakomite surowce i nowe technologie warunkują uzyskanie wyjątkowo gładkiej, aksamitnej powierzchni. Produkt jest dostępny w atrakcyjnej kolorystyce z powierzchnią angobowaną lub glazurowaną. Dachówkę można stosować przy kątach nachylenia połaci od 10° (przy zastosowaniu dodatkowego zabezpieczenia).

Dachówka TITANIA łączy klasycznie piękny wygląd dachu z najwyższą jakością.

PPU PALISANDER Sławomir Janusz Żubrycki Prezes Zarządu

Jakość jest dla Palisander priorytetem – nie tylko latem. Cztery lata temu wdrożyliśmy autorski system zarządzania jakością QLOS, gdzie „Q” to jakość, pozostałe litery oznaczają logistykę, obsługę i szalunki. O jakość dbamy we wszystkich tych obszarach.

Nasza usługa jest zorientowana na klienta i jego komfort pracy. Dzięki wysokim standardom jakości efektywność pracy jest bardzo wysoka. Nasz klient, otrzymując pakiet Palisander Premium, ceduje na nas znaczną część swoich obowiązków związanych z korzystaniem z szalunków i może skupić się na swoich podstawowych zadaniach, tj. bezpiecznym, szybkim i optymalnym kosztowo budowaniu.

Palisander Premium to pakiet usług towarzyszących usłudze najmu szalunków, oferowanych klientowi w ramach systemu QLOS , których zadaniem jest ułatwienie klientowi pracy związanej

53

przezroczyste lub przezroczyste z powłoką anty-scratch, która zwiększa odporność na uderzenia. Spiralna brama Turbo EFA-STT® otwiera się z prędkością do 3 m/s i może być zaadaptowana do fasady budynku. Posiada zintegrowany napęd szybkobieżny, przetwornicę częstotliwości i sterowanie mikroprocesorowe.

Możliwość zastosowania dostępnych na rynku aktywatorów podnosi bezpieczeństwo jej użytkowania.

Dobre postrzeganie marki umożliwia pozytywne wyróżnienie na rynku. Biorąc pod uwagę rynek krajowy i stopniowe jego dojrzewanie do rozwiniętej gospodarki wolnorynkowej, nasza firma dąży do stopniowego utrwalania dobrego postrzegania swoich marek i firmy. Działania związane z komunikacją z klientami, w tym potencjalnymi, skierowane są w stronę rzetelnego i rzeczowego przekazu najistotniejszych informacji. Uważamy, że takowe działania dają solidne fundamenty do budowania dobrych relacji z bezpośrednimi klientami na rynku B2B i B2C. Ponadto dostrzegamy także konieczność działań w zakresie utrwalania dobrych relacji w sektorze C2C, w tym podtrzymywanie dobrej dla marki i firmy wymiany informacji pomiędzy klientami indywidualnymi, przede wszystkim przy użyciu SM – Social Media, co wtórnie przekłada się na prawidłowe relacje C2B.

sierpień 2014

Zastępca Prezesa Zarządu

EFAFLEX Polska

Budowanie marki to działanie wielopłaszczyznowe, na które składają się zastosowane technologie, estetyka, funkcjonalność produktów oraz możliwość ich zaimplementowania w specyficznych zastosowaniach. W przypadku bram szybkobieżnych oprócz wymienionych cech liczą się też takie parametry, jak faktyczna szybkość bramy, jej odporność na obciążenia pracą oraz elastyczna oferta serwisowa. To wszystko składa się na jakość, czyli to, co decyduje, czy marka jest przez klientów oceniana dobrze. Bramy szybkobieżne Efaflex są dopasowane do wymagań różnych branż, co pozwala np. na oszczędności w zakresie procesów logistycznych, a więc na budowanie przewagi konkurencyjnej.

EXPOM

Builder

rych powstaną centra logistyczne. Aby zapewnić jak najwyższy standard obsługi, skoncentrowaliśmy się na rozwoju trzech, według nas, kluczowych działów. Uwagę skupiliśmy na logistyce, obsłudze technicznej oraz wsparciu zespołu handlowego. Aby nasza oferta była konkurencyjna, powinna spełniać kilka warunków, m.in. deskowania muszą być dostarczone na plac budowy na czas, a rozwiązanie musi być przygotowane indywidualnie pod wymagania klienta i projektu.

W moim mniemaniu najistotniejszym elementem są ludzie, bo to od nich zależy sukces firmy i naszych klientów. Dlatego dbamy o relacje międzyludzkie, zaangażowanie i poczucie bezpieczeństwa. Każdy zleceniodawca współpracujący z firmą Doka może liczyć na profesjonalną i indywidualną obsługę przedstawicieli wszystkich działów firmy.

Mogę teraz powiedzieć z pełną odpowiedzialnością, że jesteśmy gotowi na wszelkie wyzwania. Chcemy zyskać status partnera, któremu można powierzyć najtrudniejsze zadania.

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA

KINGSPAN INSULATED PANELS Dariusz Kaczor

NCE Marketing Manager

Builder

54

sierpień 2014

Polski rynek materiałów budowlanych cechuje bardzo wysoka konkurencyjność, a ich ceny często są na tak niskim poziomie, że nie pokrywają kosztów produkcji. W tak wymagającej sytuacji rynkowej cena nie może być jedynym narzędziem w ręku producenta, bo sprzedaż na granicy opłacalności wcześniej czy później przysporzy mu wielu problemów, a w rezultacie może doprowadzić nawet do zamknięcia biznesu. Co zatem oprócz ceny może przesądzić o sukcesie? Niewątpliwie dużym atutem jest rozpoznawalność marki, ale bardzo duże znaczenie ma też jakość produktów i usług, budowanie trwałych dobrych relacji z klientami i otoczeniem, profesjonalna obsługa i indywidualne podejście do klienta oraz przywództwo produktowe. W firmie Kingspan do wszystkich tych kwestii podchodzimy bardzo poważnie, ale też z dużym entuzjazmem, bo wiemy, że dobry klient to zadowolony klient.

THERMALsafe

Fot. arch. Kingspan

Obecnie bardzo ważną kwestią jest zużycie energii (również przez budynki) oraz emisja CO2 do atmosfery i towarzyszące temu globalne zagrożenia. Kingspan, jako firma z wieloletnim doświadczeniem w produkcji materiałów przyjaznych dla środowiska, również podszedł

do tego problemu bardzo poważnie. Kontynuacją działań we wspomnianym zakresie było opracowanie i wprowadzenie do produkcji w 2012 r. płyt z rdzeniem izolacyjnym o nazwie THERMALsafe. Płyty te charakteryzują się lepszym o 10% współczynnikiem izolacyjności termicznej w porównaniu do płyt z rdzeniem PIR, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej ognioodporności – FIREsafe. Według naszej wiedzy jest to najcieplejszy materiał izolacyjny na rynku używany do produkcji płyt warstwowych. Zastosowanie płyt THERMALsafe już dziś spełnia restrykcyjne wymagania energetyczne budynków, które będą obowiązywać dopiero w 2021 r.

HAURATON Polska Krzysztof Próchnicki

Dyrektor Handlowy – Region Północny i Zachodni W dzisiejszych czasach przewaga konkurencyjna zyskuje zupełnie inny wymiar. Jeszcze kilka lat temu firma, która wprowadziła na rynek innowacyjny produkt pozostawała niedościgniona dla konkurentów przez długie lata. Dzisiaj jest to o wiele trudniejsze, bo wymaga od firm większego zaangażowania, przewidywania dynamiki nadchodzących zmian i oczekiwań klientów.

Jako producenci m.in. odwodnień liniowych staramy się nieustannie dostarczać nowe rozwiązania dla naszych klientów, takie, które będą nie tylko zaspokajały podstawowe potrzeby klienta, ale nawet je przewyższały.

Idealnym przykładem z naszej oferty, na potwierdzenie powyższego, jest produkt, który ma zdecydowaną przewagę nad konkurencją. Mam na myśli system FASERFIX® BIG BL. Na przestrzeni dwóch ostatnich lat wzrost sprzedaży tego produktu zaskoczył nawet nas samych. System oferuje korytko odwadniające o długości 4 metrów, ze zintegrowaną zbrojoną opaską betonową. Ten produkt okazał się strzałem w dziesiątkę. Inwestor, który decyduje się na wybór tego systemu zyskuje oszczędność czasu, kosztów i bezpieczeństwo poparte 5-letnią gwarancją. Zyskuje również wykonawca realizujący zadanie dla inwestora. Czterometrowe odcinki, gwarantują kilkakrotnie szybsze układanie systemu. Podczas montażu korytek FASERFIX® BIG BL nie trzeba przeprowadzać kosztownych prac związanych z wykonaniem zbrojonej opaski betonowej, ponieważ korytka FASERFIX BIG dostarczane na budowę taką opaskę mają już wykonaną.

Przewagą konkurencyjną jest więc, nie tylko sprzedaż samego produktu, ale udoskonalanie go tak, aby stawał się wręcz niezastąpiony i wyprzedzał rozwiązania konkurencyjne o kilka kroków. Oferowanie takich produktów powoduje, że klienci sami chcą stosować takie rozwiązania, które gwarantują bezpieczeństwo i sprawne funkcjonowanie przez wiele lat.

Budowa autostrady A-1 (odcinek III Brzezie – Kowal) W 2005 roku w pracowni projektowej TRAKT Sp. z o.o. w Katowicach powstał projekt budowlany, w którym narodziła się koncepcja zastosowania odpływów liniowych ze zintegrowaną opaską betonową na przejazdach awaryjnych autostrady. W 2009 roku pracownia TRAKT Sp. z o.o. we współpracy ze specjalistami z ramienia HAURATON stanęła przed zadaniem zaprojektowania odpływów liniowych na przejazdach wzdłuż odcinka nr III autostrady A1, które uwzględniałyby szczególne Fot. arch. Hauraton

z procesem najmu. Pakiet obejmuje monitoring kosztów najmu (system wczesnego reagowania w sytuacji zagrożenia przekroczeniem kosztów najmu). Pakiet Palisander Plus – przejęcie kosztów napraw szalunków po ich zwrocie przez klienta oraz odbiór jakościowy szalunków na budowie, dzięki któremu rozliczenia końcowe są przejrzyste i nie budzą wątpliwości.

koncepcje tego projektu budowlanego. Projekt wykonawczy zawierał szczególne wytyczne, których wymaganiom odpowiadał system FASERFIX®BIG BL 200 ze zintegrowaną opaską betonową. Zdecydowano się na takie rozwiązanie, ponieważ szczególnie ważne były względy bezpieczeństwa, a system gwarantował zabezpieczenie odwodnienia przed występującymi na przejazdach awaryjnych dużymi obciążeniami dynamicznymi (skręt kół), stosunkowo wysokimi prędkościami oraz silnym natężeniu ruchu. Montaż każdego odcinka odbywał się bezproblemowo według wytycznych projektowych, a odcinki każdego przejazdu o długości 110 m.b. montowane były w ciągu 2-3 dni roboczych. Łącznie na tę inwestycję HAURATON Polska dostarczył 550 metrów odpływów liniowych. Ostatni odcinek odwodnienia układany był w połowie grudnia 2013 roku, tuż przed oddaniem odcinka autostrady do częściowego użytkowania, a ostatnie korytka zostały ułożone na dwa dni przed otwarciem trasy.

Dyrektor Handlowy

PERI UP Rosett Flex

Andrzej Karolewski Wiceprezes Zarządu

Mocna marka to nie tylko gwarancja jakości, pewności i zaufania, lecz także zobowiązanie.

Miejsce w czołówce liderów wśród dostawców systemów aluminiowych wymaga ciągłej ekspansji oraz doskonalenia. Dlatego budujemy strategię naszej firmy w oparciu o systematyczny rozwój systemów i zaplecza firmy, by zapewnić klientom jak najwyższy standard zarówno produktu, jak i obsługi.

Kładziemy duży nacisk na szkolenia, wyposażamy producentów ślusarki aluminiowej w pełną wiedzę na temat technologii i produkcji w systemach Ponzio. Zapewniamy również wsparcie techniczne na każdym etapie realizacji obiektu. Jednym z istotnych kryteriów konkurencyjności jest też świetnie zorganizowany system logistyczny, który pozwala nam na bardzo sprawną i terminową realizację zamówień.

Ponieważ zdajemy sobie sprawę, że za finalny sukces jesteśmy odpowiedzialni wspólnie z klientem, dążymy do niego razem, współpracując na partnerskich zasadach.

Fot. arch. PERI

Profesjonalny system rusztowań integruje szereg pozornie sprzecznych cech użytkowych, takich jak wszechstronność stosowania, wysoka nośność, szybkość montażu, wygoda użytkowania i co najważniejsze wysoki stopień bezpieczeństwa. PERI UP Rosett Flex łączy wymienione cechy w synergiczną całość. PERI UP Rosett Flex jest wszechstronnym i uniwersalnym modułowym rusztowaniem systemowym, które spełnia wszystkie wymagania budownictwa. Pozwala na swobodne dopasowanie do warunków na placu budowy, a przy tym zapewnia najwyższe bezpieczeństwo tworzonych stanowisk pracy. Platformy robocze są szczelnie wypełnione, a wszelkie przeszkody są łatwo obudowywane. Połączenia rygli ze słupkami i podestów z ryglami zabezpieczają się samoczynnie zapadką grawitacyjną. Wysoka sztywność węzłów skutkuje dużą nośnością słupków i znaczną redukcją liczby wymaganych stężeń.

System ten został doceniony w konkursie

PONZIO Polska

Fot. arch. Ponzio

Ogólnie można powiedzieć, że produkt jest tym, co producent sprzedaje, a marka jest tym, co klient kupuje i z czym chce być identyfikowany. Często jest to znak jakości, który określa, jakie zalety gwarantuje produkt. Chociaż marka PERI od lat kojarzy się z jakością, bezpieczeństwem i innowacyjnością, to jednak współpraca tworząca wartość dla klientów, dbająca o ich interesy i interesy ich klientów, jest fundamentem budowania przewagi konkurencyjnej. Dlatego stworzony przez PERI łańcuch realnych wartości dodanych pomaga naszym partnerom w budowaniu ich przewagi na rynku głównie poprzez wykorzystanie szans i eliminację ryzyk związanych z realizacją inwestycji dzięki przyspieszeniu, ułatwieniu i obniżeniu kosztów prac prowadzonych na budowach.

System przesuwny o najwyższym standardzie technicznym System przesuwny Ponzio SL 1600tt jest odpowiedzią na oczekiwania wymagających klientów i doskonale sprawdza się na rynku. To system o bardzo wysokim standardzie tech-

BLACHY PRUSZYŃSKI Krzysztof Pruszyński Prezes Zarządu

W naszych działaniach stawiamy na wyprzedzanie konkurencji – dlatego nieustannie aktualizujemy naszą ofertę o nowe produkty.

Wyroby z logo Blachy Pruszyński muszą nie tylko odpowiadać dynamicznie zmieniającym się potrzebom rynku i oczekiwaniom klientów, lecz także spełniać najwyższe europejskie standardy. Zawsze zależało mi, by marka, której użyczyłem własnego nazwiska, była synonimem najwyższej jakości i niezawodności.

Spółka wprowadziła niedawno do sprzedaży nowy rodzaj płyty warstwowej – EKO. Wykorzystano w niej unikatowe rozwiązanie. Jest to jedyna w Europie płyta warstwowa z rdzeniem z wełny mineralnej spełniająca wymogi normy europejskiej dla budynków, w których temperatura jest większa niż 16°C. Produkt z pozoru przypomina standardowe płyty warstwowe. Cała tajemnica kryje się jednak w rdzeniu schowanym między dwiema warstwami stalowej blachy. Jest on wykonany z wełny mineralnej o niskiej gęstości, przygotowanej specjalnie na zamówienie firmy Blachy Pruszyński. W ten sposób udało się w sposób znaczący obniżyć wagę płyty warstwowej. Od początku 2014 r. w całej Unii Europejskiej obowiązują restrykcyjne przepisy związane z zachowaniem izolacyjności termicznej budynków. Aby spełnić je z wykorzystaniem tradycyjnych płyt warstwowych, inwestor musiałby zainstalować materiał o grubości co najmniej 180 mm. W przypadku płyty EKO

sierpień 2014

Maciej Podsiadło

nicznym, budowa profili pozwala na wykonywanie stabilnych konstrukcji o dużych gabarytach, nawet sześcioskrzydłowych, o ciężarze skrzydła do 400 kg. Przestronne konstrukcje pozwalają osiągnąć maksymalną szerokość skrzydła: 3,3 m. Dopuszczalna wysokość skrzydła to 3,4 m. Głębokość konstrukcyjna kształtowników wynosi 67 mm w przypadku skrzydeł, oraz 160 mm w przypadku ościeżnic dwutorowych i 247 mm w przypadku ościeżnic trzytorowych.

W systemie jest możliwość zastosowania wypełnień o grubości do 50 mm.

SL 1600tt jest systemem o wysokich parametrach izolacyjności termicznej. Pozwala on na zastosowanie kilku wariantów „docieplenia” (wersja STANDARD, PLUS i HI). W najcieplejszej wersji HI ramowy współczynnik przenikania ciepła Uf wynosi od 1,8 W/m2K.

55

„Rusztowanie Roku” organizowanym przez PIGR. W 2013 r. system zdobył I miejsce w kategorii „Technologia i Bezpieczeństwo”.

Builder

PERI Polska

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA podejście pozwoliło nam zbudować wizerunek mocnej marki jaką niewątpliwie jest Reynaers.

Opierając się o nasze centra badawcze i szkoleniowe gwarantujemy naszym klientom sprawdzone rozwiązania oraz wiedzę i umiejętności niezbędne do prawidłowej produkcji i montażu naszych rozwiązań. Tym samym budujemy również markę naszych partnerów oraz ich przewagę konkurencyjną, dając im gwarancję niezawodności i najwyższych standardów w zakresie systemów aluminiowych dla budownictwa.

Przykładem takiego rozwiązania jest system Hi-Finity.

ARAD Premium

Hi-Finity

– Aby sprostać rosnącym wymaganiom rynku stale wprowadzamy do oferty nowe rozwiązania – mówi Małgorzata Lubczyńska, dyrektor marketingu. Jednym z nich jest blachodachówka panelowa ARAD Premium. Jej niewielkie dwumodułowe arkusze ograniczają do minimum odpady materiałowe. ARAD Premium dostępny jest w dwóch niezwykle wytrzymałych, poliuretanowych powłokach z 30-letnią gwarancją – matowym PURMACIE i błyszczącym PURLAKU. To nie wszystko – główną zaletą blachodachówki ARAD jest szybki i prosty montaż. Jest on możliwy dzięki gotowym otworom montażowym oraz nowatorskiemu na polskim rynku rozwiązaniu umożliwiającemu zamaskowanie mocowań. Pozwala to na uzyskanie idealnie jednolitej, niezakłóconej wkrętami powierzchni dachu. Produkt ten docenią w szczególności klienci oczekujący estetyki i wysokiej jakości.

Hi-Finity łączy zaawansowaną technologię z twórczym projektem, oferując klientom doskonale wytrzymały materiał, przyjazny dla użytkownika i posiadający architektoniczną wszechstronność, która jest tak niezbędna w obecnej architekturze. Dzięki wbudowaniu w ściany profili aluminiowych o gładkich krawędziach i smukłej formie oraz ich połączeniu ze szkłem, są one niemal niewidoczne nadając lśniący i elegancki wygląd. Ta przezroczystość sprawia, że wnętrze budynku zlewa się z otoczeniem. Umożliwia to architektom stworzenie eleganckiego zatarcia granicy pomiędzy wnętrzem budynku a zewnętrznym środowiskiem.

Swym niepowtarzalnym charakterem system Hi-Finity idealnie wpasowuje się we współczesne trendy architektoniczne. Hi-Finity jest doskonałym rozwiązaniem dla budynków ener-

REYNAERS Polska Piotr Kobiela

Dyrektor Sprzedaży Celem firmy Reynaers jest podnoszenie walorów architektonicznych budynków oraz udoskonalanie panujących w nich warunków życia.

Realizując naszą misję pamiętamy o oczekiwaniach partnerów dotyczących najwyższej jakości produktów, elastycznej logistyki i rachunku wyników wszystkich uczestników procesu budowlanego. Takie

Nowy standard w klimatyzacji Samsung Electronics wprowadza do oferty nowy typ jednostki wewnętrznej, łączący efektywne chłodzenie, komfort i troskę o zdrowie z niezwykłą formą trójkąta nadaną obudowie.

Nowy klimatyzator łączy innowację we wzornictwie z zaawansowaniem w technologiach, dzięki czemu zapewnia optymalną wydajność chłodniczą oraz cichą i ekonomiczną pracę.

Stworzenie nowego standardu konstrukcji od podstaw zaowocowało zwiększoną efektywnością energetyczną i „inteligencją” urządzenia.

Fot. arch. Reynaers

Builder

56

sierpień 2014

Fot. arch. Blachy Pruszyński

Dla klientów ważna jest cena, nie jakość – taką opinię często można usłyszeć od osób związanych z branżą budowlaną w Polsce. Nie mają oni racji. Na przykładzie Grupy Pruszyński najlepiej widać, że dla coraz szerszego grona klientów kluczową kwestię stanowi właśnie jakość oferowanych produktów i usług.

SAMSUNG ELECTRONICS

Fot. arch. Samsung

może to być już 150 mm. Dzięki temu na każdym metrze kwadratowym płyty oszczędza się 6 kg masy.

gooszczędnych, a jednocześnie otwartych na przestrzeń. Aby sprostać wymaganiom doskonałej izolacyjności, w systemie Hi-Finity jest możliwość zastosowania zarówno podwójnego, jak i potrójnego szklenia bez wpływu na wysokie parametry techniczne rozwiązania. Dzięki innowacyjnego połączeniu profili aluminiowych ze szkłem system ten jest w stanie bezpiecznie utrzymać przesuwne panele szklane ważące do 500 kg o wysokości elementu nawet 3,5 metra.

Dzięki innowacyjnej formie trójkąta w nowym klimatyzatorze znacznie poprawiono parametry przepływu powietrza. Większa powierzchnia ssąca zwiększa wydajność przepływu powietrza, zaś większy wirnik wentylatora wewnętrznego pozwala na zwiększenie zasięgu strugi do 14 metrów przy jednoczesnym zachowaniu niskiej głośności.

Temperatura zadana osiągana jest o 25% szybciej niż w przypadku rozwiązań tradycyjnych, co jest możliwe dzięki sterowaniu pracą sprężarki, czyli technologii Smart Inverter.

Nowy klimatyzator wyposażony jest ponadto w unikatowe rozwiązanie Samsunga Virus Doctor, która neutralizuje szkodliwe zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu, m.in. bakterie, których nie usuwa proces zwykłej filtracji.

Firma Samsung jako pierwszy producent na rynku wprowadziła do sprzedaży model jednostki ściennej z modułem umożliwiającym komunikację przez sieć WiFi. Dzięki tej funkcji można sterować pracą klimatyzatora za pomocą telefonu komórkowego, zarówno z domu, jak i spoza niego.

Podstawę pewnej kondycji SOUDAL zbudowaliśmy na przemyślanej strategii rozwoju, uwzględniającej pierwszeństwo dla innowacji. Aby sprostać oczekiwaniom klientów i utrzymać aprobatę najlepszych profesjonalistów, nie ustajemy w pracach nad poprawą jakości oferowanych rozwiązań. W utrzymaniu przewagi konkurencyjnej pomaga nam także gruntowna edukacja wykonawców. Profesjonalna wiedza chroni przed popełnianiem błędów technicznych i pozwala w pełni wykorzystać potencjał naszych produktów. Działania SOUDAL doceniają również rynkowi eksperci, o czym świadczą chociażby liczne nagrody zdobyte w ostatnim czasie (np. tytuł Championa i Złotej Budowlanej Marki Roku 2014)

Soudal Window System

Trade Marketing Specialist O konkurencyjności firmy SSI SCHÄFER na rynku polskim i zagranicznym stanowi to, co najistotniejsze dla powodzenia całego przedsięwzięcia w każdej dziedzinie życia – najwyższa jakość oferowanych rozwiązań intralogistycznych i produktów. Zarówno oferowane przez nas rozwiązania magazynowe, jak i poszczególne nasze wyroby, nawet pojemniki, są tak dopracowane technologicznie, aby zapewnić długą żywotność, bezawaryjność oraz kompatybilność z innymi systemami przy minimalnym zużyciu energii.

Dzięki ponad 75-letniemu doświadczeniu oraz własnej produkcji wszystkich oferowanych systemów i produktów gwarantujemy nie tylko najwyższą jakość, lecz także kompatybilność z nowo opracowanymi technologiami.

WAYMAN Piotr Bilon

Prezes Zarządu Mając pełną świadomość wagi rozpoznawalności marki oraz konieczności zapewnienia najwyższej jakości obsługi dla klientów w naszym rodzinnym kraju, zdecydowaliśmy się nawiązać partnerską współpracę z renomowanym dystrybutorem oprogramowania także dla sektora budowlanego. Firma AEC Design jest wyłącznym dystrybutorem systemu Wayman w Polsce. Wieloletnie doświadczenia i referencje firmy AEC Design, a także mocna i rozpoznawalna marka firmy AEC, są dla nas bardzo ważne i pozwalają nam prezentować system Wayman jako wstępnie zweryfikowane przez AEC i bardzo przydatne narzędzie. System Wayman został wyprodukowany w Polsce, ale dotychczas używany był głównie przez firmy zagraniczne, co sprawia, że jest to rozwiązanie dla wielu naszych klientów nowe. Mocna marka naszego partnera pomaga nam budować siłę marki Wayman w Polsce.

SILO – automatyczne magazyny wysokiego składowania Firma SSI SCHÄFER specjalizuje się w produkcji regałów wysokiego składowania do magazynów zarządzanych komputerowo.

Wyłącznie dzięki najwyższej jakości wszystkich zastosowanych materiałów i przemyślanej technologii jesteśmy w stanie budować silosowe magazyny paletowe o wysokości znacznie powyżej 40 m oraz automatyczne magazyny elementów drobnych (silosy AKL) o wysokości 30 m.

W Polsce tylko my podjęliśmy się wybudowania tak wysokich magazynów samonośnych u kilku naszych klientów, gwarantując im bezawaryjność działania systemu oraz bezpieczeństwo konstrukcji.

Zainteresowanie magazynami automatycznymi typu SILO w Polsce stale rośnie ze względu na wysoką jakość oraz zalety, do których należą m.in. krótki czas budowy (ponieważ

WIENERBERGER Porotherm T

Fot. arch. SOUDAL

Fot. arch. SSI SCHÄFER

SWS (Soudal Window System) to innowacyjny system trójwarstwowego montażu i uszczelniania okien. W jego skład wchodzi zestaw profesjonalnych pian poliuretanowych, taśm paroizolacyjnych i rozprężnych oraz mas uszczelniających SOUDAL. Umożliwia on prawidłowe uszczelnienie miejsc osadzenia okien w ościeżu, zapewnia trwałą izolacyjność termiczną i wysoką izolacyjność akustyczną oraz komfort aplikacji. Jest skuteczną metodą zabezpieczania warstwy poliuretanowej pianki

Karolina Pakura

montażowej przed wnikaniem wilgoci i utratą odpowiednich parametrów izolacyjnych, a tym samym zapobiega powstawaniu liniowych mostków termicznych. Elementy SWS posiadają aprobatę Instytutu Techniki Budowlanej i zostały dopuszczone do obrotu zgodnie z Ustawą o wyrobach budowlanych.

Pustaki Porotherm T firmy Wienerberger to najnowocześniejsze szlifowane pustaki ceramiczne, wyprodukowane z ciepłej, poryzowanej ceramiki, których drążenia wypełnione są wysokiej jakości wełną mineralną. Zamknięcie materiału termoizolacyjnego we wnętrzu cegły to rewolucyjny pomysł, który umożliwi wybudowanie ścian ciepłych, niezwykle trwałych oraz korzystnych dla środowiska i mikroklimatu w domu. Pustaki Porotherm T mają szlifowane powierzchnie wsporne, dzięki czemu mogą być łączone na zaprawie do murowania na sucho – Porotherm Dryfix. Ściana wybudowana w systemie Porotherm 44 T Dryfix ma w warunkach użytkowych współczynnik przenikania ciepła

sierpień 2014

Dyrektor Zarządzający

57

Andrzej Kaczor

osłanianie dachu i ścian odbywa się równolegle), duża maksymalnie wykorzystana powierzchnia magazynowa, wysoka jakość dostaw i skrócenia łańcuch logistycznego, a także bezbłędna kompletacja towarów.

System wysokiego składowania paletowego firmy SSI SCHÄFER zapewnia przede wszystkim jedno – oszczędność miejsca dzięki optymalnemu wykorzystaniu przestrzeni.

SSI SCHÄFER

Builder

SOUDAL

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA Fot. arch. Wienerberger

FFiL ŚNIEŻKA Tomasz Szpala

Dział Marketingu FOVEO TECH – SYSTEMY OCIEPLEŃ

GRUNDFOS POMPY sierpień 2014

GRUNDFOS MGE-SaVer

Fot. arch. Grundfos

Builder

58

GRUNDFOS MGE-SaVer to elektronicznie sterowany, synchroniczny silnik prądu zmiennego z rotorem z neodymowym magnesem trwałym. Silniki SaVer znalazły zastosowanie jako napędy do wielu typoszeregów pomp dławnicowych Grundfos jak na przykład pompy obiegowe TPE, a także CRE, NBE, NKE. Pompy TPE dostępne są w dwóch seriach: z przetwornikiem różnicy ciśnień zamontowanym fabrycznie – seria 2000 oraz seria 1000 bez przetwornika. Wyposażone w dodatkowe funkcje sterowania oraz nowe rodzaje regulacji (FLOWADAPT oraz AUTOADAPT) stanowią optymalne rozwiązanie dla wielu systemów grzewczych i klimatyzacyjnych. Wysoka sprawność silników SaVer, powyżej poziomu IE4, gwarantuje minimalne zużycie energii przy utrzymaniu pełnego komfortu użytkowania. Typoszereg pomp TPE z wysokosprawnymi silnikami SaVer otrzymał Złoty Medal MTP Instalacje 2014.

Fot. arch. Foveo Tech

U = 0,18 W/m2K, a po otynkowaniu tynkiem termicznym – nawet U = 0,17W/m2K. Są to wartości, które umożliwiają wybudowanie domu w standardzie niemal zeroenergetycznym. Do każdej partii pustaków dołączana jest odpowiednia ilość suchej zaprawy Porotherm Dryfix, uwzględnionej w cenie pustaków.

Nazwa marki nawiązuje do ciepła, opieki, bezpieczeństwa. Pochodzi z łacińskiego słowa FOVEO „ogrzewam", „trzymam ciepło". FOVEO TECH to marka gwarantująca najwyższą jakość produktów. Przy produkcji poszczególnych wyrobów wykorzystywane i stosowane są najnowocześniejsze technologie. Jako jedyni w Polsce oferujemy tynki i farby fasadowe z dodatkiem Teflon® Surface Protector, który m.in. przeciwdziała wnikaniu wody i powoduje jej szybkie pływanie z powierzchni elewacji. Produkty FOVEO TECH oparte są na laboratoryjnie opracowanych formułach: Easy Application – ułatwia ich aplikację, BioCare Technology – zapobiega powstawaniu ognisk korozji ścian i stropów. Zastosowane w rozwiązaniach marki FLEXIFORMULA i NEOSTRUKTURA zwiększają trwałość i elastyczność powłoki farb. Bogata oferta produktów FOVEO TECH dostępna jest w szerokiej dystrybucji na terenie kraju. www.foveotech.pl

Tynk polimerowy TPT 40 – polecany produkt Tynk polimerowy z Teflon® surface protector TPT 40 to gotowa do użycia masa tynkarska przeznaczona do ręcznego lub natryskowego wykonywania cienkowarstwowych, dekoracyjnych wypraw tynkarskich w systemach ociepleń. Może być również stosowana na nowych i odnawianych podłożach mineralnych na zewnątrz i wewnątrz budynków. Zawiera środki grzybobójcze ograniczające rozwój grzybów, pleśni i alg na powierzchni tynku.

Tynk polimerowy TPT 40 to hybryda cech, jakie niesie ze sobą dyspersja polimeru i dodatek Teflon® surface protector. Zastosowanie dyspersji polimerowej wpływa na podwyższo-

ną trwałość mechaniczną powłoki, dzięki czemu jest ona elastyczna, mocna, trwała i odporna na działanie wody. Zawarty w tynku dodatek Teflon® surface protector obniża napięcie powierzchniowe powłoki, przez co ogranicza przywieranie zanieczyszczeń.

Teflon® is registered trademark of DuPont used under license by FFiL Śnieżka SA.

ISOVER Olga Mazurek

Menedżer Rozwoju Marki i Wsparcia Sprzedaży Nie da się budować silnych marek bez dobrego produktu lub usługi, niekwestionowanej jakości, konsekwencji – bo proces jest długotrwały; odwagi i podejmowania ryzyka – bo nowe zawsze budzi obawy; inwestycji – bo proces wymaga nakładów w ludzi i ich edukację; reklamy i promocji marki – i nie zawsze da się określić w krótkim czasie przez takie wskaźniki jak ROI; dialogu – nie zawsze ślepe słuchanie przynosi korzyść, lepiej wypracowywać wspólne uwzględniające racje stron rozwiązanie i działania; spójności – aby uniknąć rozdźwięku pomiędzy tym, jak my widzimy markę, a jak postrzegają ją klienci; ale co najważniejsze – zaangażowanych ludzi, bo markę tworzą ludzie.

ISOVER nie tylko jest liderem rynku, jeśli chodzi o technologie i innowacyjność, ale również poprzez działania komunikacyjne wpływające na rozwój i edukację całego rynku oraz wspierające partnerską współpracę z naszymi klientami.

Przeszłość buduje doświadczenie, które pozwala śmielej i odważniej patrzeć w przyszłość.

I na niej się skupmy.

Jaką wełnę poleca ISOVER? Najwyższe oszczędności na kosztach ogrzewania i jednocześnie najwyższy komfort termiczny osiągnąć można, łącząc możliwie dużą grubość i możliwie niski współczynnik przewodzenia ciepła lambda. Jeśli chodzi o grubość, eksperci zalecają co najmniej 10 cm izolacji termicznej dla podłóg na gruncie, 20 cm dla ścian zewnętrznych i 30 cm dla dachów.

Z kolei ze względu na współczynnik przewodzenia ciepła, komfort montażu i korzyści podczas eksploatacji warto polecić wełnę ISOVER Profit-Mata o współczynniku lambda 0,035 W/mK, zaliczającą się do rodziny wełen low-lambda, o szczególnie korzystnej termice. Obok Profit-Maty rodzinę tę tworzą

REKLAMA Fot. arch. Isover

Super-Mata (0,033) oraz płyty ISOVER Multimax 30 (0,030 – najniższy współczynniku lambda na świecie). Wspomniane wełny służą do izolacji termicznej i akustycznej dachów skośnych pomiędzy krokwiami, poddaszy użytkowych i nieużytkowych, podłóg i stropów drewnianych pomiędzy legarami, konstrukcji szkieletowych oraz fasad.

Ich wyróżnikami na tle wełen dostępnych na rynku są: • znakomita izolacyjność – bo niska lambda • świetna sprężystość – montaż bez sznurkowania – co ma niebagatelne znaczenie w trakcie obróbki i aplikacji produktu.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

OKNOPLAST Hubert Rudzki

Kierownik Działu Komunikacji Marketingowej PL i CEE Budowanie marki to długi, wymagający konsekwencji, proces. Marka powinna mieć solidny fundament w postaci wysokiej jakości produktów i usług. Nie powinno się „pompować” marketingowo produktu, który nie jest w stanie obronić się jakością wykonania. To krótkowzroczne, rynek szybko weryfikuje takie „marki”. Filozofię OKNOPLAST najkrócej można ująć tak: najpierw wysokiej jakości produkt, merytorycznie przygotowana sieć sprzedaży, sprawny serwis, a dopiero później komunikacja zmierzająca do budowy marki.

Takie podejście pozwoliło zbudować silną markę i zdystansować się wobec pozostałych producentów. Najlepszym dowodem jest fakt, że ok. 70% klientów OKNOPLAST pochodzi z polecenia.

130 x 275 +3mm

LATO JAKOŚCI 2014 – VII EDYCJA Dawid Trukszyn Country Manager

sierpień 2014

Praca maszynami sprawdzonych i docenianych marek to nie tylko gwarancja bezpieczeństwa, ale także krótszych przestojów, pomocy serwisowej oraz naprawy pogwarancyjnej. W tym roku Husqvarna obchodzi swoje 325-lecie, jest to więc doświadczona firma z wielowiekową tradycją, a przez minione lata zaufało nam wielu użytkowników. Praca profesjonalnymi urządzeniami nie tylko podnosi prestiż firmy, ale też wpływa na tempo i jakość jej wykonania.

To także duża oszczędność dla przedsiębiorstwa – firmie bardziej opłaca się zakup sprzętu droższego, ale gwarantującego wydajne użytkowanie przez wiele lat, niż tańszego, wymagającego częstych wymian.

Husqvarna PRIME™ — nowe zasady gry dla branży cięcia w betonie

Fot. arch. Husqvarna

Builder

60

Firma Husqvarna wprowadza do gry nową wydajność i użyteczność podczas pracy w betonie na nieznanym dotąd poziomie. Linia PRIME™ obejmuje potężnej mocy maszyny elektryczne do cięcia i wiercenia betonu.

Wszystko to dzięki wykorzystaniu napięcia o wysokiej częstotliwości i cyfrowemu przetwarzaniu. Agregaty Husqvarna PP 65 oraz Husqvarna PP 220 przetwarzają typowe napięcie prądu zmiennego w prąd o wysokiej częstotliwości, napędzający do działania urządzenia tnące i wiercące. Produkty z linii Husqvarna PRIME™ rozpoczynają nowy trend wyższej wydajności i użyteczności w branży.

GRUPA SILIKATY Daria Kowalska

Kierownik ds. Marketingu U podstaw sukcesu leżą pasja i idea dążenia do doskonałości.

W parze z licznymi sukcesami na rynku materiałów budowlanych idzie również prestiż, który stanowi integralną część wizerunku wiodących firm. Wartość marki Grupy SILIKATY budujemy w oparciu o takie atrybuty, jak jakość, wiedza i wytwarzanie innowacyjnych produktów.

Klienci oczekują dziś wysokiej jakości produktów, poważnego traktowania, kompetentnych sprzedawców i wiarygodnych informacji. Wieloletnie doświadczenie Grupy SILIKATY i zaangażowanie naszych pracowników gwarantują spełnienie tych oczekiwań.

Mocna, rozpoznawalna marka i wysoka jakość produktów owocują przywiązaniem i lojalnością klientów. Zdobyte uznanie skutkuje możliwością systematycznego zwiększania sieci dystrybucyjnej oraz lokowaniem naszych wyrobów w największych projektach budowlanych realizowanych na terenie całego kraju.

Nie możemy zapominać, że zaufanie, jakim darzą nas klienci, to także duża odpowiedzialność i zobowiązanie dla firmy do ciągłego roz-

woju i doskonalenia. Znakomite wyniki osiągane przez Grupę SILIKATY niezmiennie stanowią dla nas motywację do podejmowania nowych działań podwyższających jakość produktów oraz standard świadczonych usług, pozwalających spełnić oczekiwania najbardziej wymagających klientów.

SILIKAT APLUS Stworzony został z myślą o ścianach o podwyższonej izolacyjności akustycznej.

Ciężkie ściany to ciche ściany – tak można streścić filozofię budowania przegród o podwyższonej izolacji akustycznej. Już na etapie projektu należy więc uwzględniać materiały o dużej masie i odpowiednich parametrach, które odgrodzą mieszkańców czy użytkowników od hałasu dobiegającego nie tylko z zewnątrz, ale i z innych pomieszczeń. Do tego rodzaju produktów z całą pewnością można zaliczyć element murowy SILIKAT APLUS. Innowacyjna technologia produkcji oraz brak drążeń pozwalają na uzyskanie wysokiej klasy gęstości – 2,0 i 2,2. Brak profilowań (gładka powierzchnia czołowa) wymusza na wykonawcy wykonanie spoin pionowych, co ma wpływ na szczelność muru, a tym samym poprawę izolacyjności akustycznej. Dokładność T2 pozwala na murowanie SILIKATU APLUS na cienką i grubą spoinę. Jest to bezkonkurencyjny materiał do wznoszenia ścian międzymieszkaniowych grubości 18 lub 25 cm (wystarczy go obrócić!).

Firmy uczestniczące w kampaniI

Fot. arch. Grupa Silikaty

HUSQVARNA

BRAMY i OGRODZENIA

Builder

dodatek branżowy

Fot. arch. Hörmann

SIERPIEŃ 2014

Ciepło, Komfort i Bezpieczeństwo Bramy garażowe Hörmann str. 64

¿ od

cena ju

PLN 5 7 27 )

% VAT 23 m y t (w

Brama gara¿owa

Normstahl Smart 42 Lider pod wzglêdem stosunku ceny do funkcjonalnoœci www.normstahl.pl

*Szczegó³owe informacje w warunkach gwarancji dostêpnych na stronie internetowej

prezentacja z okładki

BRAMY I OGRODZENIA

Bramy garażowe

Hörmann

Ciepło, komfort i bezpieczeństwo

Brama LPU 40

Zdjęcia arch. Hörmann

d o dat e k B R A N Ż OW Y

Builder

64

sierpień 2014

Komfort i bezpieczeństwo użytkowania – to podstawowe cechy dobrych bram garażowych. Ale w obliczu ciągle rosnących kosztów energii coraz ważniejsza staje się ich dobra izolacyjność cieplna. Bramy segmentowe firmy Hörmann wyposażone w opatentowane rozwiązania i najnowocześniejsze technologie doskonale spełniają te oczekiwania.

G

araż znajdujący się w bryle budynku powinien posiadać dobrze ocieploną bramę segmentową, aby ciepło z graniczących z nim ogrzewanych pomieszczeń nie przenikało do garażu, a potem na zewnątrz. Firma Hörmann oferuje bramę LPU 40, której stalowe segmenty o grubości 42 mm dokładnie wypełnione są pianką poliuretanową. Między nimi oraz na wszystkich krawędziach bramy znajdują się wysokiej jakości uszczelki. Dzięki temu współczynnik izolacji cieplnej U dla zamontowanej bramy wynosi nawet do 1,3 W/m2. A może być jeszcze lepszy.

Ciepły montaż

Energooszczędność bramy garażowej zależy bowiem także od sposobu montażu. Dlatego firma Hörmann skonstruowała specjalny system ThermoFrame, który sprawia, że ościeżnica zostaje oddzielona od ściany garażu przegrodą termiczną. Dzięki temu elementy konstrukcyjne bramy nie stykają się bezpośrednio ze ścianą, co minimalizuje powstawanie mostków cieplnych. ThermoFrame składa się z wytrzymałej ramy z tworzywa sztucznego oraz dodatkowych uszczelek wargowych umieszczonych po bokach bramy i w jej górnym obszarze. Brama LPU 40, której współczynnik przenikania ciepła jest i tak niski, z taką ościeżnicą zwiększa swoją termoizolacyjność nawet o 15%.

LPU 40 typu Design

65

Drzwi w bramie

Builder

Pełne bezpieczeństwo oraz wygodną obsługę bram marki Hörmann zapewniają napędy działające w dwukierunkowym systemie sterowania radiowego BiSecur. Ten nowoczesny system zapewnia maksymalne zabezpieczenie wysyłanego sygnału przed skopiowaniem. Napędy z systemem BiSecur współpracują z nadajnikiem zapewniającym bezpieczny przekaz sygnału radiowego z pilota do napędu i z napędu do pilota. To dwukierunkowe działanie umożliwia nie tylko sterowanie bramą, ale także odczyt jej statusu (otwarta/zamknięta). Po naciśnięciu na odpowiedni przycisk dioda LED na nadajniku odpowiednim kolorem sygnalizuje położenie bramy. W każdej sytuacji można więc mieć pewność, że polecenie zostało wykonane, nawet wtedy, gdy brama znajduje się poza zasięgiem wzroku.

sierpień 2014

Nowoczesne sterowanie

Drzwi w bramie

Jeszcze większy komfort użytkowania bram segmentowych zapewniają drzwi przejściowe w bramie bez wystającego progu. Dzięki nim możemy mieć łatwy dostęp do wszystkich przechowywanych w garażu sprzętów bez potrzeby całkowitego otwierania bramy. Podczas przechodzenia przez takie drzwi lub kiedy wyprowadzamy np. rower, z łatwością pokonamy niewielki, płaski próg ze stali nierdzewnej.

Pełna harmonia

Dzięki bogactwu wzorów i kolorów z łatwością można harmonijnie wkomponować stalowe bramy segmentowe w elewację budynku. Hörmann oferuje też drzwi boczne do garażu oraz drzwi wejściowe do domu o dopasowanym do bramy wyglądzie. Ceniącym niepowtarzalny styl proponuje bramy typu Design – z aplikacjami ze szkła i stali nierdzewnej – oraz bramy z litego drewna o rozmaitym, także finezyjnym wzornictwie.

Boczna brama segmentowa HST

nia. Tam jednak, gdzie nadproże jest wyjątkowo niskie, lub gdy chcemy zachować wolne miejsce pod stropem, dobrą alternatywą jest boczna brama segmentowa HST. To także korzystne rozwiązanie, gdy brama stanowi jedyne wejście do garażu. Można ją bowiem otwierać także tylko częściowo, np. na szerokość drzwi. Jeśli bramę HST wyposażymy w napęd, możemy dowolnie zaprogramować szerokość tego otwarcia. Tę funkcję obsługuje się pilotem lub uchwytem z wbudowanym modułem radiowym. n

Bramy segmentowe Hörmann sprawdzają się prawie w każdej sytuacji architektonicznej, niezależnie od tego, czy nadproże ma formę prostokąta, skośną czy jest zakończone łukiem. Firma oferuje bowiem różne sposoby ich prowadze-

Hörmann Polska sp. z o.o. ul. Otwarta 1, 62-052 Komorniki, tel. (61) 81 97 300 Infolinia: 801 500 100

PROMOCJA

Otwierane na bok

BRAMY I OGRODZENIA

Bramy garażowe

Jak wybrać właściwą estetykę?

Wymiary, rodzaj, dodatkowe funkcje – to czynniki najczęściej brane pod uwagę podczas wyboru bramy garażowej. Warto kierować się jednak nie tylko jej użytecznością, lecz także wyglądem. Jako jeden z głównych elementów domu brama powinna wizualnie komponować się z otoczeniem i podkreślać styl całej posesji.

Od klasyki po nowoczesność

Fot. arch. NICE

d o dat e k B R A N Ż OW Y

Builder

66

sierpień 2014

Klasyczne domy jednorodzinne lub efektowne wille wymagają bramy, która skomponuje się z ich elegancją i wytwornością. Idealnie sprawdzą się bramy garażowe o wąskich lub szerokich przetłoczeniach. Wąskie przetłoczenia poziome bramy Nice Classic Silk, dzięki delikatnemu wzorowi, nie będą kłócić się ze zdobieniami przy balustradach, nietypowymi kształtami okien czy niesymetrycznym dachem. Brama garażowa Nice Premium Silk z szerokimi przetłoczeniami to uniwersalne rozwiązanie, które nadaje budynkowi estetycznego wyglądu, a jednocześnie wkomponuje się w różnego rodzaju elewacje, zarówno z gładkim tynkiem, jak i np. z wzorem z cegieł. Dzięki temu całość wygląda spójnie i gustownie.

Pojedyncze przetłoczenie w środkowej części sekcji, zwłaszcza w okleinach drewnopodobnych, do złudzenia przypomina bramę wykonaną z litego drewna. Natomiast bramy Nice Design Silk, bez przetłoczeń poziomych, znajdą zastosowanie w domach nowoczesnych, o prostej konstrukcji. Prosty, a jednocześnie elegancki wygląd bramy skomponuje się z symetrycznymi kształtami domu oraz stolarki okiennej i drzwiowej. Tego typu brama garażowa będzie stanowiła mocny akcent domu i nada mu charakteru oraz wyrazistości.

Segmenty wszystkich trzech wymienionych powyżej modeli bram garażowych wykonane są standardowo z blachy o gładkiej strukturze typu Silk. Struktura ta charakteryzuje się wyjątkową elegancją i estetyką wykonania. Gładka powierzchnia bramy to także istotna zaleta użytkowa, pozwalająca łatwo utrzymać powierzchnię

w czystości. Ten rodzaj struktury blachy oferowany jest we wszystkich dostępnych kolorach i okleinach, a także wszystkich wymiarach standardowych i specjalnych bram segmentowych serii Nice Classic, Premium oraz Design Silk.

Dopasować kolor

Różnorodność dostępnych na rynku kolorów i oklein daje dowolność w kreowaniu wyglądu bramy wkomponowanej w architekturę budynku i otoczenia. Dwa najbardziej popularne kolory, czyli biel i brąz, oraz okleiny drewnopodobne „Złoty Dąb” i „Orzech” cieszą się niezmiennym zainteresowaniem i mogą być zastosowane niemal do każdej bramy. Wziąwszy jednak pod uwagę ofertę kolorów specjalnych oraz mnogość dostępnych dekorów drewnopodobnych i oklein, warto pójść o krok dalej. Najlepiej dopasować kolor bramy garażowej do ram okien i drzwi. Dzięki temu całość będzie stanowiła kompletną oprawę domu, świadczącą o przemyślanej kompozycji. Ciemne kolory drewna zawsze prezentują się stylowo i elegancko, szczególnie kiedy ich tłem jest jasna elewacja w odcieniach beżu i brązu. Nowoczesne budownictwo pozostawia wiele możliwości, a także pozwala na zastosowanie odważniejszych rozwiązań. Bazując na prostocie, a jednocześnie mocnych kontrastach, możemy wybrać bramę w odważnym kolorze sprzecznym z pozostałymi elementami budynku. Bramy segmentowe Nice dostępne są standardowo w 21 najpopularniejszych okleinach (w tym aż 15 drewnopodobnych) oraz dwóch kolorach podstawowych (biel i brąz). Najbardziej wymagający klienci mogą wybrać jeden z 210 kolorów specjalnych z palety RAL. Brama garażowa, tak samo jak okna i drzwi, stanowi wizytówkę domu. Dlatego jej najważniejsze funkcje, takie jak bezpieczeństwo czy komfort użytkowania, powinny współgrać z jej wyglądem. Elegancka brama, dopasowana do fasady i stolarki, będzie ozdobą budynku, podkreślającą jego styl oraz gust właścicieli.

PROMOCJA

K

ażdy dom budowany jest zgodnie z wymaganiami i upodobaniami mieszkańców. Odpowiedni dobór pojedynczych elementów wpływa na całokształt budynku. Okna i drzwi mają szczególne znaczenie, ponieważ to one nadają domowi stylu – podobnie jak brama garażowa. Dlatego ważne jest, aby współgrała ona z zastosowaną stolarką czy dachem.

Fot. arch. NICE

Nice Polska Sp. z o.o. ul. Parzniewska 2a, 05-800 Pruszków tel. +48 22 759 40 00 www.nice.pl, nice@nice.pl

Brama dla przemysłu

Szerokie możliwości

Oferta bram przemysłowych Nice to: najpopularniejszych kolorów standardowych (z możliwością lakierowania na dowolną barwę z palety RAL, w tym także kolory perłowe czy też fluorescencyjne), • szeroka gama wymiarów (obejmująca swym zasięgiem zakres szerokości od 2250 mm do 6000 mm oraz wysokości od 2250 mm do 5000 mm, dostępna w niemal każdym pośrednim wymiarze), dostępność wszystkich najczęściej stosowanych w tego typu bramach opcji dodatkowych, takich jak przeszklenia (dostępne zarówno jako sekcja przeszklona w ramie aluminiowej, jak i standardowe okienka umieszczane w sekcji bramy), typy prowadzeń (prowadzenie obniżone, wysokie, pionowe czy też wzdłuż kon-

• 9

67 Builder

strukcji dachu) lub drzwi serwisowe (dostępne zarówno z progiem 90 mm, jak i w opcji tzw. drzwi bezprogowych, czyli z progiem 20 mm).

Płaszcz bramy Nice Steel Classic skonstruowany jest z segmentów stalowych o grubości ścian 0,5 mm, ocynkowanych ogniowo i powleczonych poliestrem. Wypełnienie sekcji stanowi bezfreonowa pianka poliuretanowa o grubości 40 mm.

– Nasze bramy segmentowe sprawdzą się w każdej działalności gospodarczej. Szczególnie polecałbym zastanowienie się nad NSC w momencie intensywnego użytkowania bramy.

Jeżeli brama garażowa jest w ciągu dnia wykorzystywana bardzo często, nie można pozwolić sobie na wybór mało trwałego rozwiązania. Nasze produkty są testowane w ekstremalnych warunkach, dlatego gwarantujemy odpowiedni poziom wytrzymałości. System prowadzenia to konstrukcja stalowa, ocynkowana ogniowo, a zastosowane standardowo sprężyny skrętne testowane są na min. 25 tysięcy cykli, z opcją wykonania nawet do 100 000 cykli. Warto również podkreślić, że na standardowym wyposażeniu bram znajdują się zabezpieczenia na okoliczność pęknięcia sprężyn oraz linek – zauważa Dariusz Królik, Product Manager ds. Bram Garażowych w Nice Polska.

Automat lub manual

Bramy przemysłowe Nice Steel Classic dostępne są zarówno w opcji bram ręcznych, jak i automatycznych, z napędami Nice TOM, w trybie pracy TOTMAN oraz AUTOMAT. W opcji AUTOMAT napęd wyposażony został standardowo w krańcówki elektroniczne, krawędziowe zabezpieczenie optyczne oraz czujnik regulacji dolnego położenia bramy.

Czujnik ten automatycznie zapamiętuje nowe dolne położenie krańcowe bramy, pozwalając na ograniczenie wyjazdów serwisowych, związanych choćby z naturalnym zjawiskiem wydłużenia się linek nawojowych. Możliwości modyfikacji dotyczą nie tylko bram, lecz także stosowanych zestawów automatyki. Na indywidualne zamówienie możliwe jest wykonanie praktycznie dowolnej bramy przemysłowej Nice Steel Classic w potrzebnym rozmiarze.

Bramy garażowe Nice można nabywać w sieci 1 500 partnerów handlowych na terenie całej Polski. Lista partnerów handlowych dostępna jest na stronie internetowej www.nice.pl.

PROMOCJA

S

egmentowe bramy garażowe zostały wprowadzone do oferty firmy Nice w 2011 roku jako uzupełnienie flagowych produktów automatyki wjazdowej i garażowej. Był to naturalny krok w celu stworzenia kompleksowej propozycji dla użytkownika garażu, który nie tylko oczekuje niezawodnego siłownika, lecz także wymaga perfekcji wykonania oraz ciekawego designu samej bramy garażowej. Na początku 2014 roku zdecydowano się na rozszerzenie rodziny o segmentowe bramy przemysłowe stalowe z tłoczeniem wąskim stanowiące idealne uzupełnienie dotychczasowej oferty bram Nice, skierowanej tym razem do grupy klientów instytucjonalnych.

– Obecnie nasza oferta jest w pełni kompleksowa. Nie jesteśmy już tylko dostawcą zaawansowanych technologicznie rozwiązań z segmentu automatyki, ale możemy także pochwalić się pełną gamą segmentowych bram garażowych.

Partnerzy handlowi związani z marką Nice chcieli posiadać w swojej ofercie kompleksowe rozwiązania bram garażowych. Sieć dealerska to jedna z naszych najmocniejszych stron, dlatego nie mogliśmy pozostać obojętni na te sygnały.

Ze względu na nasze zaangażowanie w wiele projektów sportowych, marka Nice jest coraz bardziej rozpoznawalna.

Dlatego rozszerzanie linii produktowych to naturalna kolej rzeczy. Cały czas zastanawiamy się nad dalszymi kierunkami rozwoju – mówi Adam Krużyński, dyrektor zarządzający Nice Polska.

sierpień 2014

Oferta segmentowych bram garażowych Nice została na początku 2014 roku rozszerzona o modele przemysłowe. Nice Steel Classic (NSC) to odpowiedź na zwiększone zapotrzebowanie rynkowe w tym segmencie oraz liczne zapytania klientów zainteresowanych bramami Nice, które mogłyby zostać wykorzystane przy prowadzeniu różnego rodzaju działalności gospodarczej oraz przy inwestycjach przemysłowych.

BRAMY I OGRODZENIA

Jak Grodzić NIE DZIELąC

o ogrodzeniach w architekturze mgr inż. architekt Oskar Grąbczewski

Wśród zalewu brzydoty warto przywołać obrazy pozytywnych przykładów i przyjrzeć się ogrodzeniom zaprojektowanym przez świetnych polskich architektów.

Builder

68

sierpień 2014

O

grodzenia w architekturze są często traktowane jak zło konieczne. Nierzadko spotykamy sytuację, kiedy to starannie zaprojektowany dom i piękny ogród zostają otoczone całkowicie przypadkowo dobranym, typowym ogrodzeniem.

Pół biedy, jeżeli właściciel postawi na zieleń – w formie żywopłotu bądź porastającą lub zasłaniającą ogrodzenie.

W przeciwnym wypadku mamy bardzo często do wyboru stylizowane betonowe prefabrykaty udające „ceglany” lub „kamienny” mur, powlekane siatki ogrodzeniowe, a niekiedy drewniane panele malowane na najdziwniejsze kolory.

Jest to sytuacja wręcz paradoksalna – bo przecież to właśnie ogrodzenie jest czymś, co widzimy jako pierwsze, kiedy zbliżamy się do czyjegoś domu. Powinno ono być wizytówką, a często staje się antyreklamą. Ogrodzenia są jednym z najistotniejszych elementów kształtujących ulice, szczególnie na osiedlach mieszkaniowych i na terenach podmiejskich, ale nie tylko tam.

d o dat e k B R A N Ż OW Y

Ogrodzenia są jednym z najistotniejszych elementów kształtujących ulice, szczególnie na osiedlach mieszkaniowych i na terenach podmiejskich, ale nie tylko tam. Ogrodzenia powinny być wizytówką, a nie antyreklamą.

Osobny przypadek stanowią ogrodzenia budynków użyteczności publicznej, biurowców, urzędów, galerii handlowych, a także parków i ogrodów miejskich.

Mimo że w centrach miast mamy wspaniałe przykłady historycznych ogrodzeń – kościołów, pałaców czy parków – to współczesne realizacje często zaniedbują ten element i ograniczają się do zastosowania typowych paneli.

Prym pierwszeństwa wśród najgorszych ogrodzeń wiodą zdecydowanie zakłady przemysłowe. Tu rachunek

ekonomiczny staje się pretekstem dla najzwyklejszej bylejakości. W efekcie otrzymujemy kilometry betonowych prefabrykatów, siatek i blach falistych lub trapezowych – często w tak złym stanie, że spełniających swą podstawową funkcję ochrony tylko iluzorycznie. Ukoronowaniem – dosłownym i przenośnym – tych niszczących krajobraz struktur bywają zwoje drutu kolczastego.

Wśród zalewu naprawdę brzydkich ogrodzeń przywołuję jednak obrazy pozytywnych przykładów, często zapamiętanych jeszcze z dzieciństwa.

Mur cmentarza w Piotrkowie Trybunalskim – miejsce, które pamiętam jeszcze ze spacerów z dziadkami.

Wysoki, tynkowany na jasnoszaro, rytmicznie podzielony ryzalitami zwieńczonymi gzymsem, był zapowiedzią tajemniczej, pięknej przestrzeni rozpościerającej się za nim. Ogrodzenie dziedzińca starostwa – klasycyzujące połączenie prostokątnych, boniowanych filarów i kutego ogrodzenia. Ogrodzenia kościołów i klasztorów jezuitów i bernardynów – piękne przykłady polskiego baroku. Ale również rozpadające się, nierówne, drewniane ogrodzenie naszego ogrodu – proste drewniane sztachety bite na poprzecznych płaskownikach do słupków, poprzerastane zielenią – trawą, zielonym groszkiem.

Mury krakowskie… Ogrodzenie kościoła św. Piotra i Pawła projektu Kacpra Bażanki, z pięknymi rzeźbami apostołów z wapienia. Mur otaczający ogród Muzeum Archeologicznego. Brama wejściowa na Wawel – kongenialna kreacja Szyszko Bohusza, którą zna chyba każdy z nas, przynajmniej z wycieczki szkolnej.

A Warszawa? Bramy Krakowskiego Przedmieścia – brama Uniwersytetu Warszawskiego, Pałac Prezydencki, a po drugiej stronie – Pałac Potockich, Pałac Czapskich.

Ale również ogrodzenia z innych miejsc – fantazyjne, rzeźbiarskie ogrodzenie ambasady holenderskiej Ericka van Egeraata czy wręcz perwersyjnie minimalistyczne – ambasady angielskiej, autorstwa Tony’ego Frettona.

Przyjrzyjmy się czterem przykładom zaprojektowanym przez czołowych polskich architektów.

noważą ciężar betonowych ścian. Autorzy fantastycznie operują detalem – czarna posadzka z graficznymi wzorami i napisami, wertykalny ogród w hallu, kolorowe meble, dobrane z wyjątkowym wyczuciem.

A co z ogrodzeniem? Owszem, jest – i wygląda zupełnie niezwykle. W kontraście do ciężaru betonowych brył architekci zaprojektowali delikatne, znikające wręcz ogrodzenie złożone ze smukłych słupków, pomiędzy którymi rozpięto stalowe linki w nieregularnym układzie. Ogrodzenie przypomina współczesny obiekt sztuki (przychodzą na myśl instalacje japońskiego twórcy Junya Ishigamiego). Po linkach pnie się zieleń. Docelowo budynek ma być oddzielony od otoczenia delikatną, surrealistyczną siatką zieleni. Ten kontrast działa bardzo dobrze – ogrodzenie staje się dopełnieniem i uatrakcyjnieniem budynku, zarówno kiedy patrzymy na niego z zewnątrz, jak i wtedy, gdy pracując w budynku, spoglądamy przez okno i widzimy, jak delikatna zieleń, niczym filtr, zmienia podmiejski krajobraz biurowo-przemysłowej dzielnicy.

1

Builder

69

Zdjęcia 1, 2 autorstwa Tomasza Zakrzewskiego

Na pierwszy ogień idzie chyba najtrudniejsze wyzwanie – jak zaprojektować ogrodzenie budynku biurowego lub produkcyjnego w strefie tzw. „business parku”.

Przemo Łukasik i Łukasz Zagała wraz z zespołem architektów z biura Medusa, oprócz tworzenia wielokrotnie nagradzanych domów i zespołów mieszkalnych, przestrzeni publicznych, wnętrz, designu i mebli, są uznanymi specjalistami w projektowaniu miejsc pracy – od całych zespołów biurowców w dużej skali, aż po indywidualnie projektowane przestrzenie biurowe.

Dla firmy Infinite Dreams stworzyli w Gliwicach strukturalistyczny budynek złożony z przestrzennych, powtarzalnych modułów. Budynek jest prosty, wykorzystuje bardzo ograniczoną gamę materiałów. Dominuje beton – na elewacjach i we wnętrzach budynku. Mimo tej minimalistycznej dyscypliny budynek jest niezwykle przyjazny. Przestrzenie mają świetne proporcje, a duże przeszklenia idealnie rów-

sierpień 2014

PROSTOTA

W kontraście do ciężaru betonowych brył architekci zaprojektowali delikatne, znikające wręcz ogrodzenie złożone ze smukłych słupków, pomiędzy którymi rozpięto stalowe linki w nieregularnym układzie. Ogrodzenie przypomina współczesny obiekt sztuki, staje się dopełnieniem i uatrakcyjnieniem budynku.

INFINITE DREAMS 2

BRAMY I OGRODZENIA

PARADOKS

Kolejny przykład to podmiejski dom. Ale dom niezwykły – Dom Bezpieczny... Oddajmy głos jego autorowi, Robertowi Koniecznemu, kierującemu pracownią KWK Promes: „Projekt tego domu jest nierozerwalnie połączony z ogrodzeniem i stanowi z nim jedną całość. Jego forma nie ma tu znaczenia, chodzi o jego zasadę działania.

Kiedy dom otwiera się każdego dnia na ogród, to dwie ściany (wschodnia i zachodnia) łączą się z ogrodzeniem zewnętrznym i tworzą zamknięty plac przed wejściem. Na tym polega bezpieczeństwo tego domu, że wchodzący nie może dostać się do ogrodu inaczej, jak tylko przechodząc przez plac i dom. Odwrotnie, co chyba ważniejsze – dzieci bawiące się w ogrodzie nie wydostaną się przypadkowo na jezdnię, gdy ktoś będzie wjeżdżał przez bramę”.

Robert Konieczny stał się znany dzięki konceptualnym projektom niezwykłych domów, z których każdy był próbą nowego zdefiniowania funkcji mieszkalnej i wynikających z niej zależności przestrzennych. Dom Bezpieczny jest jednym z najdalej idących eksperymentów – wprowadzenie do architektury elementów mobilnych zmienia nie tylko sam budynek, ale i zagospodarowanie działki.

W pewnym sensie cały dom jest wariacją na temat „ogrodzenia” – czy też szerzej „granic” – między przestrzenią

wewnętrzną i zewnętrzną, między przestrzenią bezpieczną i niebezpieczną, między zamknięciem i otwarciem.

Ogrodzenie staje się tutaj czymś więcej niż tylko statyczną przegrodą, wyznaczającą granice działki. Jego mocna, wręcz brutalna forma jest czymś w pełni uzasadnionym w kontekście idei całego domu. Powiedzenie „mój dom jest moją twierdzą” nabiera tu nowego, przewrotnie dosłownego znaczenia. Ta przewrotność idzie dalej – to, co wydaje się betonem, jest w rzeczywistości malowaną sklejką. To, co na pierwszy rzut oka jest monolitycznym, nieprzyjaznym prostopadłościanem, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki zmienia się w prześwietloną, otwartą na piękny ogród willę. A ogrodzenie nie jest tylko tłem dla przestrzennego spektaklu, który codziennie odbywa się na działce, ale gra jedną z głównych ról.

W pewnym sensie cały dom jest wariacją na temat „ogrodzenia” – czy też szerzej „granic” – między przestrzenią wewnętrzną i zewnętrzną, między przestrzenią bezpieczną i niebezpieczną, między zamknięciem i otwarciem.

Builder

70

sierpień 2014

3

DOM BEZPIECZNY

Zdjęcia 1, 2 autorstwa Olo Studio

d o dat e k B R A N Ż OW Y

4

Zdjęcie z archiwum Konior Studio

Builder

71

sierpień 2014

5

NarodowA OrkiestrA SymfonicznA Polskiego Radia w Katowicach

MIASTO

Nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, zaprojektowana przez Tomasza Koniora z zespołem, będzie otwarta dla publiczności dopiero na jesieni tego roku, ale już cieszy się ikonicznym statusem. Ten zdyscyplinowany, powściągliwy na zewnątrz budynek we wnętrzach harmonijnie rozwija bogactwo form, które swoją kulminację znajdują w fantastycznej, mistrzowsko zaprojektowanej wielkiej sali koncertowej.

Forma budynku ulegała podczas projektowania ewolucji.

Ostatecznie architekci zdecydowali, że budynek będzie nawiązywał charakterem do najsilniej kojarzących się z Górnym Śląskiem ceglanych domów osiedli patronackich, z których najbardziej znane to katowicki Nikiszowiec.

Tomasz Konior jest znany ze swoich budynków dedykowanych muzyce. Oglądając takie realizacje, jak Symfonia – Akademia Muzyczna w Katowicach, widzimy, że elementy, za pomocą których architekt kształtuje przestrzeń, wchodzą w dialog z muzyką. Na elewacjach i we wnętrzach pojawia się gra rytmów – głównych, towarzyszących, schodzących aż do detalu – układu cegły.

Nie inaczej jest w budynku NOSPR. Tu elewacją rządzi rytm pionowych szczelin – doświetleń. Pola elewacji wypełnione cegłą rządzą się własnym rytmem – cegły wysuwają się z lica fasady i tworzą rozedrgany, wibrujący obraz.

Rozwiązanie podpowiedziała tradycja sięgająca samych początków architektury.

Ogrodzeniem stał się sam budynek, podobnie jak w najdawniejszych domach atrialnych.

Budynek jest otoczony ogólnodostępną przestrzenią publiczną. Funkcje pomocnicze, gospodarcze, dostawy i rozładunku architekci ukryli w dziedzińcu gospodarczym. i tutaj pojawił się problem ogrodzenia. Rozwiązanie podpowiedziała tradycja sięgająca samych początków architektury.

Ogrodzeniem stał się sam budynek, podobnie jak w najdawniejszych domach atrialnych. Mur ogrodzenia zyskał równie staranną architektonicznie oprawę co reszta budynku.

Zmiana funkcji rzutuje na zmianę rytmu elewacji – doświetlenia zastąpiono delikatnymi pionowymi szczelinami. Pozostała gra wątkiem przeżużlonych cegieł z pieca węglowego. Ogrodzenie zintegrowało się w całość z budynkiem i wyznaczyło granice nowego kwartału. Wraz z pojawieniem się budynku NOSPR miasto uroczyście wkracza na tereny dawnej kopalni.

Architekt z pełną świadomością i mistrzostwem wytycza przestrzeń przed budynkami za pomocą skomplikowanego systemu murów.

Mury te nie są niczym opresyjnym – umieszczone w nich otwory zachęcają do spoglądania do środka, a misternie ukształtowane detale kontynuują wątki pojawiające się w budynku.

RADOŚĆ

Na samym końcu pragnę opisać projekt, którego realizację mam przyjemność oglądać od wielu lat. Jest to kościół pod wezwaniem św. Franciszka i św. Klary oraz klasztor franciszkanów w Tychach Paprocanach, autorstwa Stanisława Niemczyka.

Budowa kościoła trwa od 1999 roku. Rozpoczęła się wyjazdem do Asyżu, gdzie architekt wraz z franciszkanami dokonał dokładnej inwentaryzacji Porcjunkuli św.

Franciszka. Jej replika stała się pierwszym elementem nowego budynku, a wokół niej narastają kolejne części: kościół (dolny i górny), kolumbarium, klasztor.

Budują sami zakonnicy – z pomocą wiernych, pod kierownictwem architekta. Od samego początku przestrzeń przyszłego kościoła jest udostępniana wiernym – franciszkanie organizują tu co roku żywą szopkę, a od kilku lat w nieukończonym kościele odbywają się pasterki.

Ten niezwykły budynek już teraz fascynuje i przyciąga.

Na czym polega fenomen architektury Stanisława Niemczyka? Mówiąc najprościej – na całkowitym skupieniu na człowieku, który ma mieszkać lub przebywać w projektowanym budynku. Konsekwencją tego jest programowa odporność na współczesne mody i zawirowania estetyczno-konceptualne. Według Niemczyka nie zmieniliśmy się ani fizycznie, ani psychicznie, na tyle, aby zrywać z wielowiekowym dorobkiem architektury – właściwą miarą przestrzeni dostosowaną do skali człowieka, formami szanującymi nasze możliwości percepcji, tradycyjnymi materiałami oraz sztuką (również figuralną) współtworzącą wnętrza i zewnętrza budynków, które zawsze łączy z otaczającą przestrzenią.

Niemczyk w sposób całkowicie świadomy podąża za archetypem dawnego architekta – budowniczego, który uczestniczy w powstawaniu budynku od wyboru lokalizacji, filozoficznych dyskusji nad założeniami ideowymi i pierwszych kresek projektu, aż po ostatnie pociągnięcia pędzla na polichromii zdobiącej gotową ścianę. Jego projekty są na początku zaledwie zarysem, szkicem – prawdziwy proces projektowania odbywa się na budowie, gdzie architekt, wraz z wykonawcami i inwestorem, własnoręcznie układa kamienie, studiuje wątki cegieł, szkicuje na ścianie detale lub buduje je in situ w formie modeli lub wzorników. Kościoły Niemczyka budują często niezawodowcy – parafianie, wolontariusze – wspólnota użytkowników powstaje już podczas budowy tych przestrzeni.

Bardzo ważnym elementem pojawiającym się w realizacjach Niemczyka jest właśnie ogrodzenie. Architekt z pełną świadomością i mistrzostwem wytycza prze-

KOŚCIÓŁ W PAPROCANACH

strzeń przed budynkami za pomocą skomplikowanego systemu murów. Mury te nie są niczym opresyjnym – umieszczone w nich otwory zachęcają do spoglądania do środka, a misternie ukształtowane detale kontynuują wątki pojawiające się w budynku. Spacer wzdłuż muru kościoła jest jak czytanie niespiesznie snutej opowieści.

Za ogrodzeniem rozpościera się przestrzeń przejściowa – jeszcze nie sakralna, ale już uświęcona. Mamy tu obejścia, dziedziniec z kolumbarium dla zakonników i przeplatające się ścieżki, prowadzące do budynku klasztoru.

Ilekroć przejeżdżamy przez Tychy, zawsze staramy się odwiedzić budowę kościoła na Paprocanach. Mimo że budynek jeszcze długo nie będzie skończony, to miejsce już żyje i przyciąga – jest jak łyk świeżego powietrza w środku miasta. A mur po prostu kusi, żeby się na niego wspiąć i z góry popatrzeć na zaczarowany świat, który architekt stworzył wewnątrz. Na twarzach dzieci i dorosłych można dostrzec radość. Jak widać – a zbyt często o tym zapominamy – architektura też może ją wywołać. n 1, 2. Strukturalistyczny budynek biurowy w Gliwicach dla firmy Infinite Dreams, 3, 4. Dom Bezpieczny, 5. Nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, 6. Kościół pod wezwaniem św. Franciszka i św. Klary oraz klasztor franciszkanów w Tychach Paprocanach.

Zdjęcie autorstwa OVO Grąbczewscy Architekci.

BRAMY I OGRODZENIA sierpień 2014

72 Builder d o dat e k B R A N Ż OW Y

6

Świetlik szklany FE Energysave LAMILUX, jako pierwszy świetlik dachowy otrzymał certyfikat renomowanego Instytutu Domu Pasywnego – Passivhaus-Institut w Darmstadt. Świetliki przeznaczone są dla dachów płaskich i wyróżniają się wysoką efektywnością energetyczną (w najwyższej klasy klasyfikacji phA) oraz bardzo niskim współczynnikiem przenikania ciepła (USL): 0,84 W/(m2K). Inteligentne zastosowanie wysokowydajnych materiałów ogranicza minimalną temperaturę po wewnętrznej stronie szklanej konstrukcji dachowej. W ten sposób uniemożliwia powstawanie kondensatu i grzybów.

Współczynnik fRsi informuje o prawdopodobieństwie powstania grzybów – jeśli jest niższy od 0,7, to występuje ryzyko ich rozwoju. Dla naszego produktu wartość ta pozostaje na stabilnym poziomie fRsi = 0,73.

Takie parametry konstrukcji zapewniają wysoki komfort oraz pozwalają oszczędzić energię cieplną.

Winergetic Premium Passive

Winergetic Premium Passive to flagowy produkt OKNOPLAST. Okno minimalizuje straty ciepła, dzięki czemu pozwala osiągnąć komfort cieplny przy mniejszym zużyciu energii.

Nowoczesna, zaokrąglona do strony zewnętrznej linia profilu czyni z niego ważny element dekoracyjny, a całości dopełniają minimalistyczna klamka oraz subtelne osłonki na okucia z linii dESIGN+.

Okno zostało wyposażone w innowacyjną barierę termiczną SpaceBlock.

Stanowi ona połączenie zbrojenia stalowego oraz warstwy izolacyjnej składającej się z aerożelu w ramie i pianki poliuretanowej w skrzydle. Winergetic Premium Passive może być z powodzeniem stosowane w domach pasywnych, nawet jako duże, otwierane przeszklenie – również w wersji kolorowej. Okno wyposażone w szybę o Ug = 0,3 osiąga współczynnik przenikalności cieplnej na rewelacyjnym poziomie Uw = 0,6 W/m2K.

Fot. arch. Oknoplast

Fot. arch. Lamilux

Zestaw Platynowy Dach to wielowarstwowy układ niepalnej, wytrzymałej i lekkiej izolacji termicznej oraz akustycznej dachów płaskich. Stosuje się go pod bezpośrednie krycie papą, membranami PVC i EPDM. Platynowy Dach nagrodzono statuetką Top Builder, z uwagi na jego pozytywny wpływ na ochronę środowiska, (np. dzięki wykorzystaniu do jego produkcji w 70% stłuczki szklanej) oraz niski współczynnik przewodzenia ciepła.

Zestaw składa się z płyt wełny mineralnej produkowanej z włókien szklanych. Jego dwuwarstwowy system pozwala na wyeliminowanie liniowych mostków termicznych na stykach płyt. Płyty Taurus, które stanowią górną warstwę, są jednostronnie znakowane wypalonymi paskami. Powierzchnia z paskami stanowi spodnią warstwę płyty. Producent: SAINT-GOBAIN CONSTRUCTION PRODUCTS POLSKA.

W duchu skandynawskiego pragmatyzmu Praktyczne rozwiązanie murów bezzaprawowych OSLO firmy POZBRUK pozwala na samodzielne ułożenie ogrodzenia o ciekawej fakturze kamienia bez użycia zaprawy. Rozwiązanie to tworzy solidną strukturę i wprowadza ład do ogrodu. Eliminuje potrzebę poziomowania i przygotowywania zaprawy murarskiej, dzięki czemu gwarantuje szybkie i profesjonalne wykonanie prac. Elementy są dostarczane w postaci prefabrykatów o szerokości 72 cm i mają wycięte rowki pozwalające łamać je na części o szerokości 24 cm i 36 cm i układać na pióro-wpust. Nie ulegają one przesuwaniu, a mur jest stabilny. Zwieńczeniem systemu jest OSLO PRZYKRYCIE do wykańczania przęseł murów i słupków.

Mur OSLO pozwala na stworzenie interesujących aranżacji małej architektury.

Elementy są dostępne w trzech odcieniach – szarym, grafitowym i brązowym – które harmonijnie komponują się z roślinnością i nadają przestrzeni skandynawskiego charakteru. Hydrofobowe właściwości materiału powodują wypieranie wilgoci na poziomie kapilarnym.

Fot. arch. Saint-Gobain

ISOVER Zestaw PLATYNOWY DACH

Fot. arch. Pozbruk

Statuetka TopBuilder to jedna z najbardziej cenionych nagród na polskim rynku budowlanym. Przyznawana jest przez redakcję miesięcznika „Builder” i Kapitułę Wyróżnień innowacyjnym produktom i rozwiązaniom budowlanym; realizacjom, w których zastosowano nowoczesne rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i technologiczne oraz sprawdzonym i rekomendowanym produktom IT przeznaczonym dla budownictwa. Tytułem i statuetką TopBuilder mogą zostać wyróżnione również usługi, produkty finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia, programy, które są dedykowane branży budowlanej.

Produkty nagrodzone statuetką TopBuilder 2014

BUDOWNICTWO

Świetlik szklany FE Energysave LAMILUX

Srebrno-szare płyty styropianowe

Fot. arch. Flowcrete Polska

Firma BRAAS, producent kompletnych systemów dachowych, wprowadza akcję promocyjną „Modny kształt 2014”. Specjalne rabaty na będące hitem tego roku dachówki płaskie będą obowiązywać do 29 sierpnia. Promocją objęte są zyskujące wciąż na popularności dachówki płaskie. Rabaty dotyczą modeli zarówno ceramicznych, jak i betonowych.

W ofercie BRAAS znajduje się wiele modeli o bogatej kolorystyce. Reviva, Teviva czy Turmalin to płaskie dachówki z najwyższej półki. Dużym uznaniem w branży cieszy się również zdobywca Red Dot Design Award 2010 – Tegalit, przy produkcji którego zastosowano unikalną technologię Protegon. Oferta skierowana jest do osób, które chcą, aby ich dom wyglądał nowocześnie i zachwycał prostotą formy.

Nieco inną estetyką odznacza się – również objęta promocją – płaska dachówka Smaragd. Jej zindywidualizowany, niestandardowy kształt przyciąga uwagę i pozwala mieć poczucie prawdziwej radości własnego stylu.

Bobcat Convention i nowa seria minikoparek

W dniach 22-23 maja odbył się Convent Bobcat, dwudniowe spotkanie przedstawicieli firmy z dilerami oraz mediami. Konferencja prasowa została połączona z prezentacją nowej serii i świętowaniem wyprodukowania milionowej ładowarki. Drugiego dnia Convent przeniósł się do centrum szkoleniowego Bobcat, gdzie zapoznano się z całą paletą maszyn producenta i sprawdzano ich możliwości w pracy.

Jedną z ważniejszych informacji, jakie przekazano podczas konferencji, była prezentacja nowej serii minikoparek. Prace projektowe trwały 3 lata. Produkcja ruszy jeszcze w tym roku i będzie prowadzona w Dobríš, w Czechach. Goście mieli okazję zobaczyć na żywo jeden z modeli najnowszej serii – E20. Oprócz niej powstaną także modele E17 i E19. Organizatorzy mieli jednak więcej informacji, którymi mogli się pochwalić.

Ważny element wykończenia dachu

Dekoracyjna podsufitka Galeco Decor typu siding przeznaczona jest do zabudowy okapu dachu na zewnątrz budynku. To szybki i estetyczny sposób wykończenia, a materiał PVC, w odróżnieniu od drewna i metalu, nie wymaga konserwacji. Dzięki temu podsufitka zachowuje swoje parametry niezależnie od warunków atmosferycznych.

Podsufitkę Galeco Decor należy zamontować pod krokwią zbudowaną z łat drewnianych o minimalnych wymiarach 25 x 50 mm. Konieczne jest, by zwrócić uwagę na to, czy łaty są zaimpregnowane, suche oraz rozmieszczone nie rzadziej niż co 40 cm. Bardzo ważne jest także odpowiednie wypoziomowanie konstrukcji, by panele były zamontowane w jednej płaszczyźnie. Sam montaż jest szybki i bardzo prosty – docięte na odpowiednią szerokość panele podsufitki wsuwamy w zamontowane listwy typu „J” w kierunku prostopadłym do ściany budynku.

75

Modny kształt 2014

Builder

Nowy Mercedes-Benz Sprinter dopisuje ciąg dalszy historii swojego sukcesu. W rok od uruchomienia produkcji model pozostaje numerem 1 w segmencie dużych vanów o dopuszczalnej masie całkowitej około 3,5 tony. Pomiędzy lipcem 2013 a majem 2014 roku oddział MercedesBenz Vans tylko w Europie i Ameryce Północnej sprzedał około 134 tys. nowych Sprinterów (ubiegły rok: 116 tys.). Nad Wisłą sprzedaż Sprintera wzrosła względem poprzedniego roku o niemal 20% i w I połowie roku 2014 osiągnęła poziom ponad 1,5 tys. sztuk.

sierpień 2014

Sprinter numerem 1

Fot. arch. Mercedes-Benz

Polimerobitumiczna zgrzewalna papa ze wzmocnioną poliestrową wkładką nośną w połączeniu z uszlachetnioną masą bitumiczną. Dostępna w dwóch kolorach posypki: zielono-białym oraz specjalnie skomponowanym granitowo-czarnym. Kolor granitowo-czarny jest barwą naturalną, która nie wynika z odbarwienia, lecz stanowi specjalną kompozycję kolorystyczną.

Fot. arch. Bobcat

Fo t. a rc h.

Fot. arch. Galeco

FS ARBET sygnalizuje, że polski rynek zwiększa zainteresowanie styropianami specjalistycznymi, innymi niż tradycyjne białe fasadowe. Szczególnym zainteresowaniem specjalistów cieszą się płyty styropianowe srebrno-szare, wytwarzane z surowca z dodatkiem grafitu. Styropian taki, produkowany w FS ARBET jako GRAFIT Fasada System oraz PODŁOGA/DACH GRAFIT, to innowacyjny produkt, charakteryzujący się wyższymi parametrami izolacyjności cieplnej.

W porównaniu z tradycyjnymi płytami FS GRAFIT z ARBETu izoluje lepiej, a to daje możliwość stosowania cieńszych warstw izolacji.

BauderKARAT

BR AA S

Fot. arch. Bauder

Centrum Hewelianum, interaktywne centrum nauki w Gdańsku, wzbogaciło się o nową wystawę pod nazwą „Dookoła świata”, która pozwala wybrać się w podróż po wszystkich kontynentach. Dla każdej z sal wykonano niezwykłe projekty posadzek, których rysunek i kolorystyka musiały korespondować z prezentowanymi kontynentami. Do realizacji wykorzystano posadzki żywiczne firmy Flowcrete Polska, charakteryzujące się wysoką odpornością na ścieranie i efektownymi kolorami.

Fot. arch. Arbet

Posadzki żywiczne w służbie edukacji

BUDOWNICTWO sierpień 2014

76 Builder

Ogólnopolski program edukacyjno-informacyjny BUILDERA

Celem programu jest wypełnienie luki merytorycznej dotyczącej poszczególnych systemów budownictwa wielkopłytowego, problemów technicznych i eksploatacyjnych budynków z wielkiej płyty oraz możliwości ich rozwiązania, a także promowanie wyróżniających się projektów rewitalizacji – metamorfoz – oraz nowoczesnych technologii i materiałów budowlanych, które mają wpływ na trwałość i przedłużenie cyklu życia budynków z WP. Do współpracy zapraszamy firmy budowlane, wykonawcze i producenckie, wpisujące się w ideę przedsięwzięcia zarówno pod względem misji i wizji, jak i z uwagi na posiadaną ofertę produktową lub usługową.

builder@pwbmedia.pl partner programu

Słabe ogniwa W-70

czyli co remontować w wielkiej płycie dr hab. inż. Jerzy Piotrowski, prof. PŚk

Katedra Fizyki Budowli i Energii Odnawialnej, Wydział Inżynierii Środowiska, Geomatyki i Energetyki, Politechnika Świętokrzyska

Obecnie, szczególnie przy okazji wsparcia funduszami rozwojowymi i programami finansowanymi ze środków europejskich, występuje konieczność podjęcia starań o kompleksową modernizację systemowego budownictwa mieszkaniowego.

K

patronat programu

Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości

Więcej informacji o programie na

www.ebuilder.pl

onieczność podjęcia prac remontowych w przypadku budynków zrealizowanych w ramach budownictwa systemowego jest nieunikniona. Ponieważ pierwsze budynki systemu szczecińskiego, a wkrótce również OWT czy W-70, osiągną wiek 50 lat, należy już podejmować działania określające niezbędny program prac remontowych dla poszczególnych obiektów. Większość zarządców, w szczególności spółdzielni mieszkaniowych, skłania się do wykonania remontów o charakterze kapitalnym i kompleksowym.

W zrealizowanym w latach 1970-1990 budownictwie systemowym mieszkaniowym zamieszkuje obecnie w Polsce ok. 4 mln osób w ok. 800 tys. mieszkań. Dodatkowo drugie tyle osób ma związek z tym budownictwem poprzez okresowe użytkowanie takich obiektów, jak również obiektów budownictwa systemowego użyteczności publicznej czy przemysłowej.

Do analizy problemu eksploatacji, z uwagi na skalę, wybrano budownictwo mieszkaniowe, a ze względu na powszechność – system W-70. Jest on najliczniej reprezentowany w zakresie ilościowym zarówno pojedynczych budynków, jak i kompleksów osiedlowych w całej Polsce. Jest on również, w grupie budownictwa systemowego, najbardziej jak na ówczesne czasy wysublimowany konstrukcyjnie, architektonicznie i technologicznie. Wady technologiczne i wynikające ze zmiany obowiązujących normatywów wyszczególniono i określono mianem „słabych ogniw”.

Zdiagnozowane wady

System W-70 został zaprojektowany na podstawowym module 0,6 m, z modułem 0,3 m dla elementów wykończeniowych, instalacyjnych i wykonywanych otworów [1]. Podstawowym schematem konstrukcyjnym był układ poprzeczny ścian nośnych, z wyjątkiem rzadko stosowanego układu mieszanego.

W ścianach piwnic

Klasyczną podstawę konstrukcji tworzyły fundamenty ławowe şelbetowe oraz ściany piwnic şelbetowe prefabrykowane lub wylewane na placu budowy. Prefabrykaty ścian piwnic zróşnicowano – ściany nośne, poprzeczne i podłuşne usztywniające, jednorodne w przekroju, o grubości 0,15 m, ściany osłonowe łupinowe, şelbetowe, zmienne geometrycznie w przekroju, z şebrami na obrzeşach i w środku, połączonych pocienioną ścianką. Piwnice zabezpieczone są przeciwwilgociowo na poziomie fundamentów najczęściej papą, na ścianach piwnic z izolacją powłokową (komponenty abizolu lub bitizolu). Nie stosowano ocieplenia ścian piwnic. Okna w piwnicach tylko w pomieszczeniach specjalnych – suszarniach, pralniach ewentualnie kotłowniach lub węzłach cieplnych. Słabe ogniwa: brak docieplenia ścian, mało skuteczne zabezpieczenie przeciwwilgociowe.

W ścianach zewnętrznych

Ściany nadziemne zewnętrzne nośne, warstwowe, grubości 0,27 m (po modyfikacji 0,29 m): 0,15 m + 0,06 m warstwy şelbetowe rozdzielone warstwą styropianu lub wełny mineralnej gr. 0,06 m, a po roku 1980 pogru-

OGÓLNY ZAKRES PRAC REMONTOWYCH I MODERNIZACYJNYCH SYSTEMU W-70 W programie prac remontowych i modernizacyjnych powinno uwzględnić się: • poprawę bezpieczeństwa płyt trójwarstwowych oraz mocowania balkonów, • poprawę uşytkowania przez dostosowanie do obecnych standardów i obowiązujących przepisów (aranşacja wnętrz, klatki schodowe), • kompleksowe docieplenie obiektów, • modernizację wentylacji i zakresu szczelności powietrznej, • wymianę instalacji i urządzeń grzewczych, • poprawę komfortu mikroklimatycznego, • wprowadzenie nowych rozwiązań poprawiających bilans energetyczny i dodatkowo wspomaganych instalacjami OZE, • poprawę wizerunku architektonicznego. reklama

:<32Ĺ?<&= MXĹ&#x17E; WHUD] L W HVWXM 6]NROHQLH ] PRQWDĹ&#x17E;X

GRATIS!

System EJOTÂŽ HTK 2G 12:( 52=:,Ă°=$1,( 6<67(02:( '2 0217$Ĺ?8 ÄŞĂ°&=1,.°: 1$ '$&+$&+ 3ÄŞ$6.,&+

EJOT Polska tel.34 35 10 660, 34 35 10 667 www.ejot.pl, ejot@ejot.pl

Ĺš

26=&=Ä&#x201E;'12Ŀò .26=7°: , &=$68

Ĺš

6=<%.2Ŀò 2.2Ī2 m2 '$&+8 : *2'=,1

Ĺš

35(&<=-$ 32:7$5=$/12Ŀò 32Īð&=(1,$

BUDOWNICTWO

bioną do 0,08 m. Ściany zewnętrzne osłonowe gr. 0,2 m (po modyfikacji 0,22 m) o podobnym układzie warstwowym, z pocienioną warstwą samonośną do 0,08 m (rys. 1). Warstwy łączono wieszakami z prętów ϕ 0,012 m (w ścianach zewnętrznych nośnych) i ϕ 0,008 m (w ścianach osłonowych) w ilości ograniczonej na płytę do 4 sztuk. Wieszaki wykonywane były ze stali zabezpieczonej korozyjnie dodatkiem miedzi. Słabe ogniwa: mała grubość ocieplenia, mostki termiczne warstwy ocieplającej, zarówno w kierunku poprzecznym (brak jednorodności izolacji), jak i podłużnym (brak szczelności połączeń między warstwami), skutkujące drastycznym pogorszeniem komfortu użytkowego, brak pewności co do trwałości antykorozyjnej wieszaków łączących warstwy, skutkujące zagrożeniem bezpieczeństwa.

W ścianach wewnętrznych

Ściany te są nośne żelbetowe gr. 0,15 m, montowane także w układzie podłużnym jako usztywnienie przestrzenne. Nierzadko stosowano ściany żelbetowe działowe gr. 0,05 m. Słabe ogniwa: tylko w odniesieniu do żelbetowych ścian działowych, które rysowały się i pękały zarówno na etapie montażu, jak i eksploatacji.

Tabela 1. Elementy budownictwa systemowego W-70 wymagające podjęcia prac naprawczych Element systemu

Wadliwość elementu

Ściany piwnic

Brak docieplenia ścian, mało skuteczne zabezpieczenie przeciwwilgociowe:

Mała grubość ocieplenia, Ściany nadziemne wątpliwość co do trwałości zewnętrzne antykorozyjnej wieszaków Stropy żelbetowe

Ograniczenie grubości warstw wykończeniowych

Stropodachy

Mała grubość ocieplenia, zbyt mały przekrój i liczba otworów wentylacyjnych

Biegi schodowe

Zbyt wąskie (w pierwszych realizacjach)

Balkony i loggie

Builder

78

sierpien 2014

W stropach i stropodachach

Stropy żelbetowe płytowe, kanałowe gr. 0,22 m (rys. 2), ograniczone w rozpiętości początkowo do czterech wymiarów 2,4-6,0 m co 1,2 m, a w późniejszych realizacjach do siedmiu wymiarów 2,4-6,0 m co 0,6 m.

Stropy w odmianie instalacyjnej z wyciętymi otworami modularnymi o długości 1,2 m lub 1,8 m w celu poprowadzenia trzonów kominowych oraz wyprofilowania szachtów instalacyjnych. Słabe ogniwa: w początkowych realizacjach zbyt duży moduł stropowy (1,2 m), co przy jednoczesnym ograniczeniu rozpiętości do 6,0 m utrudnia możliwości aranżacyjne wnętrza lokali mieszkalnych, grubość płyt, przy wysokości kondygnacji 2,8 m, ogranicza warstwy wykończeniowe do sumarycznej grubości maksimum 0,08 m.

Stropodach wentylowany z ażurowymi ściankami murowanymi lub dźwigarami żelbetowymi. Otwory wentylujące rozmieszczone w przeciwległych ścianach osłonowych. Ocieplenie wełną mineralną gr. 0,12 m. Pokrycie papowe na płytach korytkowych, ze spadkiem do wewnątrz. Słabe ogniwa: mała grubość ocieplenia, zbyt mały przekrój i zbyt mała liczba otworów wentylujących.

Izolacja akustyczna posadzek w pierwszej fazie wznoszenia budynków W-70 w postaci płyt pilśniowych miękkich, zabezpieczonych papą i jastrychem cementowym. W późniejszym okresie zaczęto stosować styropian 0,03 m bez izolacji papowej. W obu przypadkach nie była stosowana izolacja akustyczna taśmowa na styku połączenia warstwy jastrychu ze ścianą. Na stropach piwnic izolacja ciepłochronna posiadała grubość 0,04 m, w późniejszym okresie realizacyjnym z dodatkowym ociepleniem od strony piwnic. Izolację ciepłochronną na stropie ostatniej kondygnacji przewidziano z wełny mineralnej gr. 0,12 m. Słabe ogniwa: gorsza izolacyjność akustyczna z płyt pilśniowych miękkich, brak izolacji na przenoszenie dźwięków podłużnych na styku ściany i posadzki, zbyt mała ciepłochronność izolacji na stropie ostatniej kondygnacji i nad piwnicą.

Trzony kominowe Okna Izolacja akustyczna

Mostki termiczne, brak pewności co do trwałości mocowania balkonów Brak szczelności, ograniczona wydajność i wadliwość wentylacji grawitacyjnej Słabe parametry cieplne i powietrzne Słaba izolacja płyt pilśniowych (w pierwszych realizacjach), brak izolacji na styku ściany i posadzki

Zakres prac naprawczych Kompleksowe wykonanie ocieplenia wraz z izolacją przeciwwilgociową i ewentualnie drenażem Wymiana lub docieplenie dodatkowe, wzmocnienie połączeń międzywarstwowych Zastosowanie efektywnych, o pominiejszonych grubościach materiałów wykończeniowych Dodatkowe ocieplenie, udrożnienie lub wykonanie dodatkowych otworów wentylacyjnych Dobudowa klatki schodowej, z możliwością montażu windy w miejscu usuniętych biegów Ocieplenie balkonów i loggi, wzmocnienie mocowania balkonów Wymiana lub uszczelnienie trzonów, systemowe rozwiązanie wentylacji Wymiana, właściwa organizacja nawiewu Wymiana izolacji, wprowadzenie taśmy izolacyjnej w połączeniu ściany i posadzki

Rys. 1. Złącze pionowe ścian zewnętrznych W-70: 1 – komora dekompresji, 2 – uszczelka metalowa [2]

W węzłach

Węzły połączeniowe elementów prefabrykowanych pionowe i poziome, wraz z uciągleniem zbrojenia, uszczelnieniem i ociepleniem, wykonywano na budowie. Grubość warstwy styropianu ocieplającego 0,03 m. Kanał dekompresyjny i docieplenie węzła uniemożliwiało uciąglenie zbrojenia warstwy zewnętrznej płyt ściennych trójwarstwowych (rys. 1). Węzeł pionowy w płytach ściennych poprawił ogólną sztywność układu przestrzennego. Kanał dekompresyjny, wbrew swojemu przeznaczeniu, spowodował wentylowanie warstwy ocieplającej, a poprzez okna dodatkowy nawiew powietrza do pomieszczeń. Słabe ogniwa: brak zespolenia węzła z warstwą zewnętrzną płyty ściennej, zdecydowany mostek termiczny w węzłach, niekontrolowane wentylowanie warstwy ociepleniowej poprzez nieszczelności w połączeniach, szczególnie stolarki okiennej i ściany, nawiew do pomieszczeń.

Rys. 2. Złącze poziome ścian zewnętrznych: 1 – ściana, 2 – strop, 3 – styropian, 4 – polocel, 5 – okapnik z blachy, 6 – zaprawa [2]

Rys. 3. Połączenie płyty balkonowej ze stropową: 1 – balkon, 2 – strop, 3 – marka łącznikowa, 4 – marka wbetonowana [2]

W przewodach instalacyjnych

Trzony kominowe wykonane jako prefabrykaty betonowe. Przewody wentylacyjne wykonane zostały w układzie po dwa przewody indywidualne włączane co drugą kondygnację do przewodu zbiorczego. Dla ostatnich dwóch kondygnacji przewidziano indywidualne kanały wentylacyjne. Przewody spalinowe zaprojektowano w układzie jeden przewód indywidualny i jeden zbiorczy, łączone co kondygnację. Słabe ogniwa: brak szczelności

Remont trzonów kominowych może odbywać się albo poprzez wymianę i zastosowanie indywidualnych kształtek kominowych, albo poprzez uszczelnienie istniejących kanałów oraz wprowadzenie wspomagania hybrydowego, a także poprzez zmianę wentylacji na mechaniczną. na połączeniach prefabrykatów, osłon szachtów kominowych oraz w przejściach międzykondygnacyjnych, mała skuteczność wentylacji grawitacyjnej, szczególnie na środkowych i wyższych kondygnacjach, po zamontowaniu szczelnych okien, ograniczona wydajność wentylacji lub jej zupełny brak na wszystkich kondygnacjach, pojawianie się wstecznych ciągów, w związku z brakiem rozwiązań systemowych wentylacji i nadmiernym uszczelnieniu po wymianie stolarki pogorszenie warunków komfortu użytkowego, zagrożenie grzybami pleśni i trwałymi zawilgoceniami użytkowymi.

W stolarce okiennej

Okna w pierwszej fazie budynków W-70 wykonane zostały jako drewniane zespolone, w tzw. systemie szwedzkim. Obecnie w zdecydowanej większości wymienione zostały na okna z szybami zespolonymi, jako okna szczelne, jednoramowe. Podczas wymiany okien doszczelniano połączenia ze ścianą pianką poliuretanową w miejsce pierwotnego uszczelnienia w postaci sznura konopnego. Słabe ogniwa: w pierwszych budynkach całkowite rozszczelnienie i nadmierny przepływ powietrza, po zamontowaniu szczelnej stolarki i doszczelnieniu połączenia ze ścianą, bez systemowego rozwiązania nawiewu i wywiewu, zaburzona i ograniczona została wymiana powietrza.

W następnym numerze przedstawiony zostanie zakres koniecznych prac remontowych i modernizacyjnych.

Weak links of W-70 or, what to repair in panel buildings?

Currently, especially thanks to the financial support of EU's development funds and programmes, a major need to start a complex system of modernization of pre-fabricated housing is widely observed.

Literatura

[1] Praca zbiorowa, Poradnik techniczny kierownika budowy. Arkady, Warszawa 1977.

[2] Zaleski S. i inni, Remonty i modernizacja budynków mieszkalnych. Poradnik. Arkady, Warszawa 1987.

[3] Piotrowski J.Z., Faryniak L., Przenikanie powietrza przez elementy przegrody budowlanej. 41 Konferencja Naukowa KILiW PAN i KN PZITB, Krynica 1995, s. 131-138.

[4] Arendarski J., Poprawa izolacyjności cieplnej budynków mieszkalnych. Arkady, Warszawa 1988.

[4] Piotrowski J.Z., Telejko M., Warunki mikroklimatyczne w mieszkaniach z zainstalowanymi nawiewnikami powietrza. 50, Konferencja Naukowa KILiW PAN i KN PZITB, Warszawa–Krynica 2004, s. 117-124.

[6] Piotrowski J.Z., Research into Air Exchange and Air Flow with the Marker Method. Indoor 2nd International Conference „Air Quality Ventilation and Energy in Buildings”, Montreal 1995, s. 361-367.

Artykuł był prezentowany na konferencji Warsztat Pracy Rzeczoznawcy.

REKLAMA

Biegi schodowe prefabrykowane początkowo o szerokości 1,10 m, następnie poszerzone do 1,4 m. Balkony mocowane za pomocą marek stalowych na placu budowy (rys. 3). Loggie opierane na ściankach poprzecznych, częściowo wysunięte z lica budynku. Balkony i loggie mocowane bez ocieplenia. Słabe ogniwa: w pierwszych realizacjach zbyt wąskie biegi schodowe, obecnie poza obowiązującym normatywem dla klatek schodowych, brak pewności co do trwałości i pełnej nośności mocowań balkonów, jednoznaczne mostki termiczne połączeń płyt balkonowych i loggi.

BUDOWNICTWO sierpień 2014

wskazówki projektowe i realizacyjne dr inż. Jan Gierczak dr inż. Rajmund Leszek Ignatowicz Politechnika Wrocławska

Builder

80

Połączenia w elewacjach szklanych O

dnosimy wówczas wrażenie, że mamy przed sobą gładką szklaną powierzchnię. Wrażenie to pogłębia się dzięki wykorzystaniu żeber szklanych jako elementów nośnych. Fasady szklane mogą mieć zatem zróżnicowaną kolorystykę, przybierać dowolne kształty i formy. Istotnym zagadnieniem przy projektowaniu i wykonywaniu tych konstrukcji jest odpowiedni dobór połączeń.

Połączenia te należy dobierać, mając na uwadze nie tylko względy wytrzymałościowe, lecz także estetykę oraz ekonomię zastosowanego połączenia. Prostota wykonania połączenia także jest ważnym elementem przy doborze rozwiązania konstrukcyjnego.

Folie PVB w szybach warstwowych

Właściwy dobór grubości szkła wpływa nie tylko na bezpieczeństwo konstrukcji, lecz także na koszt wykonania całej fasady. Różnica cen w zależności od grubości tafli jest znacząca i jej kompetentny dobór jest bardzo istotny. Nie zawsze możemy stosować tafle pojedyncze, ze względu na ich ograniczoną grubość (maksymalna grubość tafli wynosi 19-25 mm). Kiedy jest to niemożliwe, powinniśmy stosować tafle

Bezramowe systemy przeszkleń strukturalnych dają projektantom dużą swobodę w kształtowaniu przeszklonych kubatur. Ich istotą jest punktowe mocowanie paneli szklanych do niezależnej konstrukcji nośnej. zespolone folią PVB. Także względy bezpieczeństwa nakazują stosowanie szkła zespolonego. Szkło zespolone składa się z dwóch lub więcej warstw tafli szklanych połączonych ze sobą całą powierzchnią za pomocą żywic lub folii PVB (poliwinylobutyralowej). Szkło zespolone bezpieczne wytwarzane jest tylko z folią PVB. Laminat szklany wytwarzany jest w procesie autoklawizacji w temperaturze około 140°C i sprasowany pod ciśnieniem ok. 10 atmosfer (1 MPa). Dotychczas szyba ze szkła zespolonego była wymiarowana bez uwzględnienia wpływu zespolenia za pomocą folii i zakładano możliwość swobodnego poślizgu szyb względem tafli (takie podejście jest m.in. w normie niemieckiej DIN). W takim przypadku całe obciążenie przypadające na szybę zespoloną dzielone jest wagowo w zależności od sztyw-

ności poszczególnych szyb. Najnowsze badania dowodzą, że warstwy zespalające pomimo rozciągania się i pełzania wykazują zauważalne działanie zespalające. W pracy [1] przedstawiono naprężenia i ugięcia w zależności od modułu sprężystości postaciowej folii dla szyby zespolonej o wymiarach 1500 x 2000 mm, podpartej przegubowo na krawędziach i obciążonych powierzchniowo. Na wykresie nie uwzględniono wpływów reologicznych, tj. wpływu czasu.

Na rys. 1 widać, że dla stosunkowo małych wartości modułu sprężystości postaciowej ugięcie płyty zmniejsza się znacząco. Dla większych wartości modułu sprężystości postaciowej folii mo-

Tabela 1. Naprężenia i odpowiadające im ugięcia dla różnych stopni zespolenia szyby Bez zespolenia

Sytuacja rzeczywista*

Pełne zespolenie

G = 3,0 MPa

G = 0,2 MPa

Ugięcia [mm]

5,07

2,10

1,04

1,52

3,36

Naprężenia [MPa]

5,22

3,39

2,30

2,77

4,04

*wyniki zaczerpnięto z badań wykonanych w Aachen

żemy mówić o pełnym zespoleniu. W badaniach laboratoryjnych przeprowadzonych w ośrodkach zagranicznych stwierdzono, że nawet mała sztywność postaciowa folii ma istotny wpływ na deformację tafli zespolonych i rozkładu naprężeń. Przytaczane badania wykazują istotny wpływ temperatury na nośność szyb zespolonych. Przy niskich temperaturach następuje pełne zespolenie szyb. Przy wyższych temperaturach, powyżej 23°C, ze wzrostem temperatury maleje wartość naprężeń ścinających przenoszonych przez folie. Z tego względu powinno się inaczej uwzględniać współpracę folii w krajach północnych, np. w Szwecji, a inaczej w południowych, np. w Grecji. Także obciążenia krótkotrwałe są w stanie przenieść znacznie więcej niż obciążenia długotrwałe. Ma to znaczenie przy doborze grubości szkła zespolonego obciążonego wiatrem, które to obciążenie zaliczane jest do obciążenia krótkotrwałego. Sposoby wymiarowania szyb zespolonych możemy znaleźć w publikacjach [2], [3], w którychprzedstawiono metodę wiskozo-sprężystą obliczeń z zastosowaniem metody reologicznej oraz z uwzględnieniem nieliniowego zachowania się materiału przy obciążaniu i odciążaniu.

Aktualnie prowadzone w ośrodkach zagranicznych badania pozwalają stwierdzić znaczne rezerwy nośności szyb zespolonych folią PVB. W tabeli 1 przedstawiono obliczenia dla płyty szklanej zespolonej o grubości 2 x 6 mm o wymiarach 1300 x 1300 mm i podpartej przegubowo. Można zauważyć, że dla rozpatrywanej płyty szklanej naprężenia i ugięcia bez uwzględnienia zespolenia są odpowiednio o 54% i 114% większe od uzyskanych z badań.

W tabeli 1 zamieszczono obliczenia wykonane programem „MEPLA” w zależności od sztywności folii. Program ten został opracowany na Uniwersytecie Technicznym w Aachen w celu obliczania płyt warstwowych zespolonych.

Obecne normy zagraniczne do wymiarowania szyb zespolonych nie uwzględniają współpracy folii. Badania potwierdzają potrzebę przełożenia pozytywnych wyników na ustalenia normowe, aby powstałe poprzez zespolenie rezerwy nośności były bezpiecznie uwzględniane przy doborze grubości szkła.

Rys. 1a. Rozkład naprężeń w płycie warstwowej w zależności od współpracy folii PVB Rys. 1b. Ugięcie i naprężenia w płycie warstwowej w zależności od modułu sprężystości postaciowej folii PVB

Uciąglanie żeber szklanych

Innym istotnym połączeniem często występującym w konstrukcjach szklanych jest łączenie żeber szklanych pomiędzy sobą śrubami sprężającymi poprzez blachy stalowe. Blachy stalowe najczęściej są wykonane ze stali chromowo-niklowej. Na rys. 2 pokazano ideę uciąglenia żeber szklanych. Połączenie to powinno spełniać następujące wymogi: • blachy nakładkowe powinny być gładkie i równomiernie przylegać do tafli szklanej, • pomiędzy blachą a żebrem powinna być przekładka izolująca o dobrej wytrzymałości, przekładka ta nie powinna w czasie sprężania ulec uszkodzeniu,

Rys. 2. Uciąglenie żebra szklanego w budynku KDG w Warszawie • w otworach, w których będą śruby sprężające, należy umieścić tulejki izolujące, • blachy chromowo-niklowe powinny przenosić moment zginający, (tzn. wykonane ze stali austenicznych o dobrych parametrach wytrzymałościowych), • sprężanie śrub powinno odbywać się wg kolejności podanej w tabeli 2 i sprężanie to powinno być podzielone na kilka etapów.

W tabeli 2 zauważamy, że dokręcanie śrub przy uciąglaniu żeber powinno odbywać się zawsze od śrub położonych w środku rozpiętości. Kolejność jest tu istotna, gdyż przy sprężaniu śrub nie powinna powstać w żebrze szklanym siła rozciągająca, ponieważ szkło ma niską wytrzymałość na rozciąganie.

Istotnym zagadnieniem przy sprężaniu żeber szklanych jest przekładka pomiędzy

BUDOWNICTWO

Tabela 2. Procedura dokręcania śrub Rysunek i numeracja śrub

Kolejność dokręcania śrub

๐๐๐ 123

231

๐๐๐๐ 1234

2314

๐๐๐๐๐ 12345

32415

๐๐๐๐๐๐ 123456

342516

๐๐๐๐๐๐๐ 1234567

4352617

๐๐๐๐๐๐๐๐ 1 234567 8

45362718

stalą a żebrem szklanym. Na Politechnice Wrocławskiej w 2012 r. autorzy wykonali szereg badań w celu ustalenia materiału odpornego na duże obciążenia (ściskanie), czynniki atmosferyczne (głównie odporność na wodę) oraz – w miarę możliwości – wysoki współczynnik tarcia pomiędzy szybą a zastosowaną przekładką. Sprawdzono zachowanie się przekładek zawilgoconych. Na podstawie badań doświadczalnych wybrano materiał najlepiej odpowiadający wymaganiom połączeń sprężanych. Zagadnienie omówione powyREKLAMA

żej jest istotne, gdyż limituje nośność graniczną żebra i jego zdolność do przenoszenia momentu zginającego.

Obliczanie żeber szklanych sprowadza się do wyznaczenia momentu krytycznego zginanego żebra szklanego z wymuszoną osią obrotu przy obciążeniu ssania wiatru na ścianę pionową. Brak jest zapisów normowych określających jednoznacznie obliczanie momentu krytycznego Mcr przy jednoczesnym podaniu dokładności wykonania żeber. Brak jest zdefiniowanych norm odbiorowych do wykonania takich konstrukcji. Żebra szklane w Polsce wykonuje się najczęściej z dokładnością do L/500.

Na życzenie zamawiającego niektóre firmy wykonują poszczególne elementy żebra z dokładnością do L/1000 (L – długość rozpatrywanego odcinka żebra). Wykonanie żebra szklanego z odchyłką dwa razy mniejszą powoduje wzrost momentu krytycznego Mcr i tym samym zwiększa jego nośność. Według przepisów australijskich [5] (załączniku C momenty krytyczne Mcr należy wyznaczać wg teorii sprężystości dla żeber idealnych bez imperfekcji, a otrzymany wynik podzielić przez 1,7. Brak jest odniesień do jakości wykonania tych konstrukcji. Istnieje potrzeba skorelowania norm odbiorowych z normami obliczeniowymi. Sprowadza się to do wyznaczenia krzywych oraz wyznaczenia współ-

czynnika zwichrzenia χ w zależności od tolerancji wykonania obliczanych elementów.

Wnioski

Na podstawie przeprowadzonych analiz popartych badaniami własnymi stwierdzono brak zapisów normowych dotyczących stosowania folii PCV (uwzględnienia w obliczeniach), stosowania przekładek pomiędzy szybą, a blachami stalowymi (dotyczy parametrów technicznych materiału przekładki) oraz brak zapisów normowych obliczania momentu krytycznego Mcr skorelowanego do możliwości wytwórczych szkła hartowanego.

LITERATURA

[1] Sedlacek G., Blank K., Glas im Konstruktiven Ingenieurbaum, Ernst & Sohn, Berlin, 1999.

[2] Fornalczyk I., Projektowanie przeszkleń fasad i przekryć dachowych ze szkła strukturalnego, Praca dyplomowa pod kierunkiem J. Gierczaka, Instytut Budownictwa Politechniki Wrocławskiej, 2002.

[3] Bohmann, Ein numerisches Verfahren zur Berechnung von Verbundglasscheiben, RWTH Aachen, 1999.

[4] AS 1288-2006. Australia Standard „Glass In buildings – selection and installation, 4THedition.

[5] Pr EN 13474-1 Glass in building Design of glass panes – Part 1, General basis of design; January 1999.

[6] Pr EN 13474-2 Glass in building – Design of glass panes – Part 2, Design for uniformly distributed loads.

[7] DIN 18008-1 Glas im Bauwesen- Bemessungs- und Konstruktionsregein Teil 1: Begriffe und allgemeine Grundlagen.

[8] DIN 18008-2 Glas im Bauwesen- Bemessungs- und Konstruktionsregein Teil 2: Linienförming gelagerte Verglasungen.

Dom oszczędny

W

łaściwa grubość warstwy izolacyjnej, jaką zostanie ocieplony dom, zależy od wielu czynników. Ustalając grubość docieplenia i rodzaj materiału, z jakiego zostanie ono wykonane, trzeba wziąć pod uwagę rodzaj budynku, jego wielkość, technikę, w jakiej został wzniesiony, wentylację, ogrzewanie, a nawet liczbę i rodzaj otworów okiennych oraz drzwiowych. Istotnym czynnikiem jest również lokalizacja i funkcja obiektu, czyli m.in. jego nasłonecznienie, wilgotność bezpośredniego otoczenia oraz obecność roślinności. Planując docieplenie, inwestor powinien wiedzieć, jakie jest zapotrzebowanie budynku na energię. W celu uzyskania stuprocentowej pewności, że wyliczenia grubości styropianu zostały wykonane prawidłowo, należałoby wykonać audyt energetyczny, izolacja musi być bowiem odpowiednio dobrana do rachunku zysków i strat.

Można ogólnie założyć, że stosunkowo mały budynek może potrzebować mniejszej warstwy styropianu, nie jest to jednak żelazną zasadą w planowaniu docieplenia. Pamiętać należy, że największym „złodziejem ciepła” jest wentylacja – w oczywisty sposób niezbędna dla zdrowia i dla komfortu użytkowania każdego budynku. Według różnych danych tą drogą z domu „ucieka” nawet 30-40% ciepła. Tak więc najistotniejsze przy projektowaniu budynku mającego mieć cechy racjonalnie oszczędnego jest właściwe zaprojektowanie systemu wentylacji.

Fasada System Grafit

Stosując bardzo zdroworozsądkowe kryteria racjonalności energooszczędności domu, można zaryzykować postawienie tezy, że prawidłowo

Fabryka Styropianu ARBET Sp.j. ul. Bohaterów Warszawy 32, 75-211 Koszalin tel. (94) 342 20 76-9, fax (94) 342 23 90 www.arbet.pl

83 Builder

zaprojektowany obiekt będzie miał warstwę ocieplenia o grubości większej niż aktualnie stosowane.

W przypadku styropianów o szczególnych właściwościach izolacyjnych, takich jak Fasada System Grafit z Fabryki Styropianu ARBET, warstwa ta będzie znacznie mniejszej grubości niż w przypadku zastosowania tradycyjnych styropianów fasadowych.

Oto porównanie grubości płyt z uwzględnieniem zbliżonego oporu cieplnego (RD): • fasada system CLASSIC – (λ D = 0,045 W/m·K) o grubości 15 cm i R D = 3,30 m2·K/W • fasada system EXPERT – (λ D = 0,040 W/m·K) o grubości 14 cm i R D = 3,50 m2·K/W • fasada system GRAFIT – (λ D = 0,032 W/m·K) o grubości 11 cm i R D = 3,40 m2·K/W Grafit to innowacyjny produkt, charakteryzujący się podwyższonymi parametrami izolacyjności cieplnej. Szaro-srebrny kolor jest efektem dodania grafitu, który zwiększa absorpcję promieniowania cieplnego. W porównaniu z tradycyjnymi płytami GRAFIT izoluje lepiej.

FASADA SYSTEM GRAFIT stosowany jest przede wszystkim w tych miejscach, które wymagają szczególnie starannej izolacji. Ze względu na szczególne właściwości izolacyjne materiału stosuje się płyty znacznie mniejszej grubości, co umożliwia stosowanie dociepleń nawet w realizacjach tak trudnych, jak budynki zabytkowe.

Płyty styropianowe FASADA SYSTEM GRAFIT mogą być stosowane w aplikacjach wymagających przenoszenia małych obciążeń mechanicznych, a w szczególności do izolacji cieplnej miejsc takich, jak: • ściany wykonywane metodą „lekką mokrą” (BSO, ETICS) lub „lekką suchą”, • powierzchnie ścian szkieletowych, • szczeliny zamkniętych lub wentylowanych ścian trójwarstwowych, • wieńce, ościeża, nadproża i inne miejsca narażone na powstanie mostków cieplnych, • loggie balkonowe, • ściany warstwowe, • ciągłe warstwy zewnętrzne ścian szkieletowych, • wieńce w metodzie szalunku traconego pod tynk, • stropy od spodu przy „metodzie lekkiej mokrej”, • stropy żelbetowe, • dachy strome pod i pomiędzy krokwiami.

Cechy: • wymiary płyt: 1000 x 500 mm, • grubość płyt: od 10 do 300 mm, • krawędzie proste lub „na zakładkę”, • na indywidualne zamówienie wymiary do 6000 x 1200 x 1000 mm.

p r o m o cj a

Inwestorzy zakładają, że wznosząc swój nowy dom, mogą liczyć na racjonalne oszczędności. Często nie precyzują jednak swoich oczekiwań wobec wspomnianej racjonalności. Jak owa trudna do zdefiniowania racjonalność przełożyć się może na wykonanie odpowiedniego docieplenia budynku?

sierpień 2014

Jak ocieplać z głową?

BUDOWNICTWO

STALOWE

KONSTRUKCJE CIĘGNOWE Charakterystyka prof. dr hab. inż. Szymon Pałkowski

84

sierpień 2014

Kierownik Katedry Konstrukcji Metalowych, Politechnika Koszalińska

Builder

Część 1

N

a okoliczność tę wpływa wiele specyficznych zalet tych ustrojów, jak np. duża swoboda architekta w kształtowaniu bryły obiektu, możliwość uzyskiwania dużych rozpiętości i powierzchni, mały ciężar własny konstrukcji, wynikający z wysokiej wytrzymałości materiału oraz faktu, że w przekrojach poprzecznych cięgien (lin) występują tylko naprężenia rozciągające. Ponadto stosunkowo tani i prosty montaż konstrukcji nie wymaga na ogół skomplikowanych rusztowań. W związku z tymi pozytywnymi cechami konstrukcje cięgnowe są bezkonkurencyjne w rozwiązaniach o dużych i bardzo dużych rozpiętościach. Znajdują zastosowanie przede wszystkim w takich obiektach budowlanych, jak np.: – hale widowiskowo-sportowe i pawilony wystawowe, – mosty wiszące i podwieszone, – maszty i kominy z odciągami, – wyciągi narciarskie i kolejki linowe, – napowietrzne linie energetyczne.

Oprócz wielu wymienionych zalet konstrukcje cięgnowe mają także pewne wady. Podstawową trudnością, jaka występuje przy projektowaniu tych konstrukcji, jest przeniesienie sił z cięgien na fundamenty. Prawie zawsze trzeba się tu liczyć z niekorzystnym obciążeniem (wyrywaniem) fundamentów i bloków kotwiących. Ponadto pewne problemy stwarza samo wykonawstwo; dotyczy to zagadnień związanych z zakotwieniem cięgien, ustaleniem właściwej (projektowanej) geometrii ustroju i zrealizowaniem wstępnego sprężenia ustroju. Pewnego rodzaju niedogodnością są też większe trudności związane z obliczaniem konstrukcji wiszących w stosunku np. do konstrukcji prętowych. Trudności te wynikają ze specyficznych właściwości ustrojów cięgnowych (duże nieliniowe przemieszczenia, geometryczna zmienność ustrojów bez wstępnego napięcia), odróżniających je w sposób zasadniczy od typowych konstrukcji prętowych.

Rodzaje konstrukcji cięgnowych

Do konstrukcji cięgnowych mających częste zastosowanie praktyczne należą: • ustroje złożone z pojedynczych cięgien, • płaskie dźwigary cięgnowe, • powierzchniowe siatki cięgnowe.

Ustroje, których elementem nośnym jest pojedyncze cięgno, są najprostszymi konstrukcjami wiszącymi (rys. 1a). Składają się one z sze-

Konstrukcje cięgnowe, nazywane też często konstrukcjami wiszącymi, należą do bardzo ekonomicznych i nowoczesnych konstrukcji inżynierskich. regu cięgien ułożonych równolegle lub radialnie i zakotwionych w konstrukcji wsporczej. Aby zabezpieczyć przekrycie przed ujemnym wpływem ssania wiatru, pokrycie musi tu mieć odpowiednio duży ciężar, co znacznie zmniejsza walory ekonomiczne tego typu konstrukcji wiszących.

W celu wyeliminowania dużych zmian geometrycznych pojedynczego cięgna nośnego wprowadza się dość często dodatkowe cięgno napinające, otrzymując w ten sposób wstępnie napięty płaski dźwigar cięgnowy, nazywany też dźwigarem (kratownicą) Jawertha (rys. 1b). Dzięki wspomnianemu napięciu dźwigary te charakteryzują się dużo korzystniejszymi właściwościami w porównaniu z pojedynczymi linami. Wpływ wstępnego napięcia znacznie ogranicza tu przemieszczenia wywołane nierównomiernym obciążeniem oraz poprawia dynamiczne właściwości ustroju wskutek wzrostu dekrementu tłumienia drgań. Tego typu dźwigary cięgnowe są też mało podatne na rezonans wywoływany porywami wiatru.

Do interesujących konstrukcji wiszących, służących głównie do przekryć hal widowiskowo-sportowych, należą powierzchniowe siatki cięgnowe. Składają się one z dwu rodzin cięgien – nośnych i napinających – leżących na powierzchni o ujemnej krzywiźnie Gaussa.

Dźwigary cięgnowe Jawertha znajdują zastosowanie głównie przy projektowaniu lekkich przejść przez przeszkody wodne (kładki dla pieszych, rurociągi podwieszone); są one też używane do przekryć hal widowiskowo-sportowych, dworców, hangarów, magazynów oraz do przekryć obiektów przemysłowych bez podwieszonego transportu wewnętrznego. We wszystkich tego rodzaju obiektach istnieje możliwość zastosowania lekkich pokryć dachowych.

Do interesujących konstrukcji wiszących, służących głównie do przekryć hal widowiskowo-sportowych, należą powierzchniowe siatki cięgnowe (rys. 1c). Składają się one z dwu rodzin cięgien – nośnych i napinających – leżących na powierzchni o ujemnej krzywiźnie Gaussa. Obydwa rodzaje cięgien są zazwyczaj kotwione w dźwigarze brzegowym, który – oprócz oparcia na fundamencie – przytrzymywany jest często na obwodzie słupami lub odciągami.

Fot. arch. Glabb

sierpień 2014

85 Builder Most podwieszony Sutong Bridge w Chinach

Mosty wiszące i podwieszone

Do szczególnego rodzaju konstrukcji cięgnowych należą mosty wiszące (rys. 2a). Mosty te odznaczają się wyjątkowo estetyczną formą architektoniczną i należą do najbardziej interesujących konstrukcji inżynierskich. Ustrój nośny mostu wiszącego stanowią na ogół dwa kable wsparte na wysokich pylonach. Do kabli podwieszony jest za pomocą wieszaków (pionowych lub – rzadziej – ukośnych) stalowy bądź żelbetowy pomost.

Mosty podwieszone (rys. 2b), nazywane niekiedy wantowymi, stanowią formę przejściową między mostami tradycyjnymi a mostami wiszącymi. Ustrój nośny mostu podwieszonego stanowią ukośne liny (rozmieszczone na ogół w kształcie wachlarza) zamocowane do wysokich pylonów, których kształty mogą być bardzo zróżnicowane [1], [4]. Mosty podwieszone mają wiele cennych zalet, do których np. należą: • prosty układ statyczny, w którym belka mostu jest podtrzymywana przez praktycznie prostoliniowe odcinki lin, • stosunkowo małe siły występujące w linach, znacznie mniejsze niż siły w kablach mostów wiszących o porównywalnych rozpiętościach, • łatwy sposób niwelacji osi belki mostu; możliwość nadania belce mostu odwrotnej strzałki ugięcia redukującej wartości momentów zginających od ciężaru własnego mostu, • stosunkowo prosty sposób naprawy mostu i wymiany olinowania.

Oprócz wielu zalet konstrukcje cięgnowe mają także pewne wady. Podstawową trudnością, jaka występuje przy projektowaniu tych konstrukcji, jest przeniesienie sił z cięgien na fundamenty.

Wiele ciekawych informacji na temat projektowania i budowy mostów wiszących i podwieszonych przedstawiono w podręcznikach [1], [2], [4].

Materiały stosowane na cięgna

Cięgna mogą być wykonywane z pojedynczych drutów o średnicy od 2,5 do 8 mm oraz z lin o różnej konstrukcji. Średnica drutów w linach wynosi od 0,2 do 5 mm.

Konstrukcja (budowa) liny może być bardzo zróżnicowana. Najbardziej typowym przykładem liny jest tzw. lina splotkowa (dwuzwita) złożona z sześciu (rzadziej z ośmiu) splotów (pojedynczych lin jednozwitych) (rys. 3a).

Wewnątrz tak utworzonej liny znajduje się rdzeń metalowy albo rdzeń włókienny, wykonany z włókien naturalnych (konopie, manilia, juta, bawełna) lub z włókien sztucznych (polipropylen, polietylen, poliamid). Zgodnie z PN-EN – 12385-2 przyjmuje się następujące oznaczenia rdzenia liny: WC – rdzeń stalowy, WSC – rdzeń stalowy wykonany jako splotka z drutów,

BUDOWNICTWO Rys. 1. Rodzaje konstrukcji cięgnowych: a) złożone z cięgien nośnych, b) złożone z cięgien nośnych i napinających, c) powierzchniowe siatki cięgnowe

sierpień 2014

a)

REKORDY

86 Builder

FC – rdzeń włókienny, NFC – rdzeń wykonany z włókien naturalnych, SFC – rdzeń wykonany z włókien sztucznych, SPC – rdzeń składający się ze stałego polimeru mającego okrągły przekrój.

Na przykład oznaczenie 30 6 × 19SFC określa linę splotkową o średnicy 30 mm z rdzeniem z włókien sztucznych, złożoną z sześciu splotek zawierających po 19 drutów.

Liny splotkowe (ogólnie: wielozwite) charakteryzują się dużą wiotkością (co jest korzystne np. w przypadku nawijania lin na krążki urządzeń dźwigowych) oraz dużą wydłużalnością, która ogranicza zastosowania tych lin w budowlanych konstrukcjach cięgnowych.

W typowych konstrukcjach cięgnowych najczęstsze zastosowanie praktyczne znajdują tzw. liny jednozwite (spiralne). Najprostsze liny spiralne składają się z samych drutów okrągłych (rys. 3b). Liczba drutów w linie może wynosić: 1 + 6, 1 + 6 + 12, 1 + 6 + 12 + 18 itd. (w każdej następnej warstwie liczba drutów jest równa liczbie drutów warstwy poprzedniej + 6). Oznaczenie tych lin ma postać: 1 × 7, 1 × 19, 1 × 37 … 1 × 547. Liny wykonane z samych drutów okrągłych noszą nazwę lin spiralnych otwartych. W celu lepszej ochrony liny przed korozją, a także w celu zwiększenia gładkości liny (jest to istotne np. w kolejkach linowych), jej przekrój jest często zamykany zewnętrznymi warstwami wykonanymi z drutów profilowanych, na ogół zetowych (rys. 3c). Tak utworzone liny noszą nazwę lin spiralnych zamkniętych; charakteryzują się one dużym przekrojem metalicznym, tj. małymi przestrzeniami pustymi wewnątrz liny, oraz stosunkowo dużym współczynnikiem sprężystości E. Liny spiralne zamknięte są produkowane już od 1886 roku, a ich sposób wytwarzania ulega ciągłej modernizacji.

1991 m rozpiętość głównego przęsła mostu wiszącego Akashi Kaikyo w Japonii

1088 m rozpiętość głównego przęsła mostu podwieszonego b)

Sutong Bridge w Chinach

69 tys. m2 powierzchnia przekrycia obiektów olimpijskich Rys. 2. Mosty o konstrukcji cięgnowej: a) most wiszący, b) most podwieszony

w Monachium

366 m średnica zadaszenia stadionu w USA na 100 tys. widzów, 10 tys. m2 powierzchnia dachu wiszącego centrum kulturalnego

w Hong Kongu a)

b)

c)

d)

Rys. 3. Rodzaje lin stalowych [13]: a) lina splotkowa (wielozwita), b) lina spiralna otwarta, c) lina spiralna zamknięta, d) kabel złożony z drutów lub lin

Poglądowy sposób układu warstw w linach spiralnych przedstawiono na rys. 4. Można zauważyć, że poszczególne warstwy w linach są współzwite lub przeciwzwite, a druty mają styki punktowe lub liniowe. W celu zwiększenia metalicznego przekroju liny stosowane są niekiedy druty wypełniające o mniejszych średnicach (liny typu Filler). Przykład liny spiralnej zamkniętej o dużej średnicy i dużej liczbie warstw zamkniętych przedstawiono na rys. 5.

W celu przeniesienia bardzo dużych sił działających na cięgna (np. w mostach wiszących) stosuje się prefabrykowane kable (rys. 3d). Tego rodzaju kable są wykonywane na placu budowy i składają się z wiązki równoległych drutów lub lin. Liczba pojedynczych drutów lub lin w jednej wiązce kabla może być bardzo duża (np. kilkaset lin, albo kilkadziesiąt tysięcy drutów), a średnica tak utworzonego kabla może przekraczać 1000 mm.

Właściwości mechaniczne cięgien

Drut ma wysoką wytrzymałość na rozciąganie, co jest spowodowane nie tylko specyficznym składem chemicznym stali (duża zawartość węgla, dodatek chromu, niklu i miedzi), lecz także specjalną obróbką (patentowaniem) podczas jego produkcji [3]. Drut jest przeważnie ciągniony na zimno, przy czym cząstki stali podczas tego procesu układają się w strukturę pasmową zgodnie z osią drutu, co powoduje znaczne – nawet kilkakrotne – zwiększenie wytrzymałości na rozciąganie, w stosunku do pierwotnej wytrzymało-

Pewne problemy stwarza samo wykonawstwo; dotyczy to zagadnień związanych z zakotwieniem cięgien, ustaleniem właściwej (projektowanej) geometrii ustroju i zrealizowaniem wstępnego sprężenia ustroju.

Rys. 4. Rodzaje lin spiralnych (wg katalogu Thyssen Draht AG)

sierpień 2014

W celu lepszej ochrony liny przed korozją, a także w celu zwiększenia gładkości liny, jej przekrój jest często zamykany zewnętrznymi warstwami wykonanymi z drutów profilowanych, na ogół zetowych.

Builder

Rys. 5. Lina spiralna zamknięta o dużej średnicy Współczynnik sprężystości liny, definiowany jako stosunek naprężenia σ do odkształcenia ε, jest tu w pewnym stopniu pojęciem umownym.

W przypadku liny można wyodrębnić trzy różne współczynniki sprężystości, a mianowicie (rys. 7): a) styczny współczynnik sprężystości Et = ∆σ/∆ε przedstawiający tangens kąta nachylenia stycznej do krzywej σ-ε, b) sieczny współczynnik sprężystości Es = ∆σ/∆ε zależny od zakresu przyjętego obciążenia (od miejsca punktu P na krzywej), c) stały (normowy) współczynnik sprężystości E liny ważny po wstępnym przeciągnięciu lin cykliczną siłą równą ok. 45% siły zrywającej linę.

Według normy PN-EN 1993-1-11 dla drutów i lin można przyjmować następujące współczynniki sprężystości liny: • dla drutów i cięgien wykonanych z drutów równoległych – E = 205 ± 5 Gpa, • dla lin spiralnych zamkniętych – E = 160 ± 10 GPa, • dla lin spiralnych otwartych – E = 150 ± 10 GPa, • dla lin z rdzeniem splotkowym metalowym – E = 100 ± 10 GPa, • dla lin z rdzeniem włókiennym – E = 80 ± 10 GPa. Niewłaściwe, tzn. dość dowolne, przyjęcie współczynnika sprężystości liny może prowadzić do znacznych różnic między obliczonym a rzeczywistym stanem sił i przemieszczeń ustroju. Dotyczy to zwłaszcza wstępnie sprężonych konstrukcji cięgnowych. Przy projektowaniu tego typu konstrukcji współczynnik sprężystości E lin powinien być wyznaczany na drodze doświadczalnej.

W kolejnych numerach: wymiarowanie cięgien, zakotwienie, podstawy analizy statycznej konstrukcji cięgnowych, przykłady obliczeniowe oraz wybrane realizacje.

Rys. 6. Zależność σ-ε: 1 – stal S235, 2 – stal S355, 3 – drut stalowy na liny

Bibliografia

[1] Biliszczuk J., Mosty podwieszone. Projektowanie i realizacja. Arkady, Warszawa 2005.

[2] Gimsing M. J., Cable supported bridges. John Wiley & Sons, New York 1983.

[3] Hankus J., Budowa i własności mechaniczne lin stalowych. Główny Instytut Górnictwa, Katowice 1990.

[4] Roik K. (Hrsg), Schrägseilbrücken. Ernst & Sohn, Berlin 1986.

87

ści materiału. Ciągnienie stali na zimno zmniejsza ponadto odkształcalność plastyczną drutu i rozszerza zakres sprężystości prawie do granicy wytrzymałości na zerwanie. Typowe zależności σ-ε drutu i stali budowlanych wykazują więc istotne różnice (rys. 6). Współczynnik sprężystości stali ma jednak w obydwu przypadkach podobną wartość i wynosi: E = 210 GPa (stal budowlana) oraz E ≈ 200 GPa (drut stalowy na liny). W Polsce produkuje się drut stalowy na liny o wytrzymałości na rozciąganie: od 1200 do 2200 MPa. Wytrzymałość drutu rośnie w miarę zmniejszania się jego średnicy, a zatem druty o średnicy mniejszej mają większą wytrzymałość, a druty o średnicy większej – mniejszą.

Właściwości mechaniczne lin różnią się znacznie od właściwości pojedynczych drutów. Na różnice te wpływa przede wszystkim budowa lin, tj. skręcanie drutów w splotki i zwijanie splotek w linę. W związku z tym lina, szczególnie nowa, ma tendencję do tzw. „wyciągania się”, z czym związane są jej duże odkształcenia trwałe.

Rys. 7. Rodzaje współczynników sprężystości liny

BUDOWNICTWO

Sufity podwieszane na Narodowym

Część 1

Badania i analiza przyczyn awarii

Builder

88

sierpień 2014

dr inż. Paweł Przybysz prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski Politechnika Warszawska

N

a poziomie B1 Stadionu Narodowego w Warszawie znajduje się jednoprzestrzenna sala, tzw. strefa dziennikarska. Sala ma kształt zbliżony do podłużnego prostokąta i układ trójnawowy. Powierzchnia pomieszczenia to ponad 1,2 tys. m2. Jej konstrukcję stanowi siatka słupów żelbetowych o zmiennym rozstawie, zgodnym z eliptycznym kształtem stadionu. Sufit podwieszany wykonany jest nad całą tą salą. Ma on układ geometrycznej siatki. Pasy pomiędzy słupami wykonane są z płyt gipsowo-kartonowych, a w polach pomiędzy słupami znajdują się prostokątne moduły z siatki stalowej. Każdy moduł „siatkowy” składa się z 35 paneli o wymiarach 1,16 x 1,16 m (7 paneli w poziomie i 5 paneli w pionie) (rys. 1).

Opis awarii

W dniu 9 stycznia 2013 r. w godzinach porannych na Stadionie Narodowym w poziomie B1, w strefie dziennikarskiej nastąpiła awaria sufitu podwieszanego. Awarii uległo ok. 70 m2 sufitu podwieszanego wykończonego panelami z siatki oraz płytą gipsowo-kartonową, a także ok. 35 m2 sufitu wykończonego tylko płytą gipsowo-kartonową.

W rejonie awarii cały sufit z siatek metalowych wraz ze swoją konstrukcją spadł na podłogę. Obwodowy sufit z płyt gipsowo-kartonowych został poważnie uszkodzony i zawisł na

Przeprowadzone badania sufitów podwieszanych na poziomie B1, w strefie dziennikarskiej Stadionu Narodowego w Warszawie, wykazały występowanie licznych imperfekcji i błędów montażu. Zdaniem autorów montaż sufitów podwieszanych powinien odbywać się na podstawie projektów warsztatowych opracowanych przez wykonawcę robót.

profilu przyściennym. Część sufitu z płyt gipsowo-kartonowych w okolicy uległo uszkodzeniu w postaci wygięcia i spękania. Uszkodzeniu uległy również lampy oświetleniowe, głośniki oraz tryskacze, zamocowane w tym rejonie(rys. 2, 3 i 4).

Przyczyny

Na podstawie przeprowadzonych badań in situ stwierdzono, że inicjacja awarii nastąpiła w miejscu mocowania wieszaków w stropie żelbetowym. Mocowanie to zostało wykonane za pomocą kołka sufitowego rozporowego Ø 6 x 40 mm ze stopu Zn-Al z gwoździem stalowym. W rejonie awarii sufitu podwieszonego wykonanych było 48 wieszaków sufitowych

z kołkami Zn-Al. Podczas badań stwierdzono, że dwa kołki zostały wyrwane ze stropu żelbetowego nad poziomem B1, a 26 kołków uległo uszkodzeniu poprzez urwanie kołnierza.

Konstrukcja sufitów

Opis konstrukcji sufitów podwieszonych w strefie dziennikarskiej w dokumentacji projektowej był bardzo ogólny. W dokumentacji projektowej nie zawarto szczegółowej konstrukcji sufitu wykonanego z modułów siatkowych. Konstrukcja sufitów w dokumentacji projektowej została przedstawiona jako [5]: • profile główne nośne UA 50/40 wykonane ze stalowej blachy ocynkowanej, montowane w maksymalnym rozstawie do 80 cm,

ZDIAGNOZOWANE BŁĘDY WYKONAWCZE

– zbyt duże rozstawy wieszaków w strefach występowania kanałów wentylacyjnych, – zbyt duże rozstawy profili głównych, w tym nie stosowanie dodatkowej podkonstrukcji w przypadku występowania kanałów wentylacyjnych, – brak profili nośnych w bezpośrednim sąsiedztwie krawędzi sufitów z płyt gipsowo-kartonowych i paneli siatkowych, – oparcie końców profili rozprowadzających Z na płytach gipsowokartonowych.

• profile poprzeczne CD 60 x 27 wykonane ze stalowej blachy ocynkowanej, montowane w maksymalnym rozstawie do 40 cm, montowane do profili głównych za pomocą łączników systemowych krzyżowych, • wieszaki bezpośrednie noniuszowe w maksymalnym rozstawie wzdłuż profili głównych wynoszącym 90 cm, montowane do stropu łącznikami mechanicznymi Zn-Al.

Sufit wykończony panelami z siatki

W trakcie przeprowadzonych badań stwierdzono, że konstrukcja sufitu podwieszonego w strefie awarii jest inna niż przedstawiona w dokumentacji projektowej.

Główne profile nośne sufitu UA50/40 ułożone zostały poprzecznie do długości pomieszczenia. Rozstaw profili głównych nośnych wynosił aż od 1,46 do 1,59 m. Zamocowano je do stropu żelbetowego nad poziomem B1 za pomocą wieszaków noniuszowych. Rozstawy wieszaków wynosiły od 0,73 m (przy ścianach) do aż 2,10 m (w części środkowej) (rys. 5).

Montaż wieszaków do stropu żelbetowego wykonano za pomocą kołka sufitowego rozporowego Ø 6 x 40 mm ze stopu Zn-Al z gwoździem stalowym (kołki KMW).

Na profilach głównych ułożono prostopadle nośne profile drugorzędne UA 50/40. Profile główne i drugorzędne połączono śrubą M8.

Profile UA 50/40 ułożono środnikiem do dołu – jest to rozwiązanie niezgodne z instrukcją montażu sufitów podwieszanych [2].

Do ułożonych równolegle do długości pomieszczenia profili drugorzędnych zamocowano za pomocą wieszaków WO60 profile pośrednie CD 60/27.

Do profili CD 60/27 za pomocą łącznika krzyżowego CD/Z zamocowano równolegle do długości pomieszczenia profile rozprowadzające Z18/50/15/8. W profile Z wsunięto panele z siatki stalowej malowanej „Streckmetall” o oczku 28/10/2/1,5 mm. Według danych producenta paneli siatkowych, zawartych w dokumentacji powykonawczej sufitu, masa typowego sufitu wraz z rusztem i wieszakami wynosi 9,36 kg/m2 [4].

REKLAMA

Na skraju pomieszczenia

Do głównych profili nośnych poprzecznych UA 50/40, tych samych, co dla stropu wykończonego siatką, zamocowano profile nośne CD 60/27. Zostały one zamontowane wzdłuż pomieszczenia. Łączenie profili UA i CD wykonano poprzez systemowe łączniki krzyżowe.

Do profili głównych CD poprzecznie zamocowano profile drugorzędne CD 60/27, a następnie wzdłużnie profile nośne CD 60/27 (rys. 6).

Na połączenia zastosowano łączniki krzyżowe CD 60.

Do tak przygotowanego rusztu montowano podwójną płytę gipsowo-kartonową o grubości 2 x 1,25 mm. Według danych producenta sumaryczna masa typowego sufitu podwiesza-

nego z 2 x GK 12,5 mm wynosi 28 kg/m2 [3].

Oszacowano, że ze względu na zastosowanie przez wykonawcę dodatkowej podkonstrukcji masa jednostkowa przedmiotowego sufitu podwieszonego z płyt gipsowo-kartonowych była o ok. 20% większa i wynosiła ok.

33,4 kg/m2.

Wzdłuż ściany poprzecznej

Główne profile nośne UA 50/40 zostały zamontowane poprzecznie do pomieszczenia tak jak w przypadku sufitu wykończonego siatką. Montaż profili do stropu żelbetowego został wykonany poprzez wieszaki noniuszo-

we za pomocą kołka sufitowego rozporowego Ø 6 x 40 mm ze stopu Zn-Al z gwoździem stalowym.

Do profili głównych wzdłuż pomieszczenia zamocowano drugorzędne25E/218, CD 60/27 Labcreationprofile s.c. ul. Wilczyńskiego 10-686 Olsztyn, NIP : PL tel. 089 521łącznika 33 34, Fax: krzyżowego 089 521 27 83, www.sufi (za pomocą UA/CD),typodwieszane.net, Labcreation s.c. ul. Wilczyńskiego 25E/218, 10-686 Olsztyn, NIP : PL a następnie w poprzek pomieszczenia zamontel. 089 521 33 34, Fax: 089 521drugorzędnych 27 83, www.sufitypodwieszane.net, towano drugą warstwę profili CD 60/27, do których wzdłużnie zamontowano profile nośne CD 60/27. Na połączenia zastosowano łączniki krzyżowe CD 60 (rys. 7).

Do tak przygotowanego rusztu montowano podwójną płytę gipsowo-kartonową o grubości 2 x 1,25 mm.

BUDOWNICTWO sierpień 2014

Podsumowanie

Rys. 1. Widok sufitu podwieszanego w strefie dziennikarskiej, poziom B1, z zaznaczonymi odkrywkami stropu [1]

Rys. 2. Awaria sufitu podwieszanego (arch. autorów) Rys. 3. Wygięte profile nośne UA poprzeczne – wysunięte z wieszaków pozostałych po środku stropu (arch. autorów)

Builder

90

Profile główne UA 50/40 były montowane środnikiem do dołu, jest to rozwiązanie niezgodne z instrukcją montażu sufitów podwieszanych. Według danych producenta sumaryczna masa typowego sufitu podwieszanego z 2 x GK 12,5 mm wynosi 28 kg/m2 [3]. Oszacowano, że ze względu na zastosowanie przez wykonawcę dodatkowej podkonstrukcji, masa jednostkowa przedmiotowego sufitu podwieszonego z płyt gipsowo-kartonowych była o ok. 15% większa i ma wartość ok. 32,2 kg/m2.

Rys. 4. Strefa dziennikarska po demontażu zniszczonych sufitów podwieszanych (arch. autorów) Rys. 5. Typowe rozwiązanie konstrukcji sufitu podwieszanego z siatki (arch. autorów)

W katalogu sufitów podwieszanych „Nida” firmy Lafarge [3] nie jest podane wprost dopuszczalne obciążenie wieszaka. Na podstawie zakładanych przez producenta rozstawów wieszaków i ciężarów różnych typów sufitów podwieszanych ustalono, że wartość maksymalnego dopuszczalnego obciążenia wieszaka sufitowego zakładana przez producenta wynosi 247,5 N (ruszt dwupoziomowy systemu DK/CD 60/37) i 297 N (ruszt jednopoziomowy systemu JK/CD 60/37).

Ponadto w materiałach technicznych firmy Lafarge dot. sufitów podwieszanych wstępuje niejednoznaczne określenie „kołek stalowy rozporowy Nida”, a w materiałach dotyczących asortymentu występują „kołek rozporowy metalowy Nida – A4KRMG6/40” i „dybel sufitowy, metalowy Nida – A3DSB40”.

Brak jednoznacznego określenia w dokumentacji technicznej typu kołka mocującego wieszak do stropu jest błędem.

Przeprowadzone badania sufitów podwieszanych w poziomie B1 w strefie dziennikarskiej wykazały występowanie licznych imperfekcji i błędów montażu. Do głównych błędów wykonawczych należały: • zbyt duże rozstawy wieszaków w strefach występowania kanałów wentylacyjnych, • zbyt duże rozstawy profili głównych, w tym niestosowanie dodatkowej podkonstrukcji w przypadku występowania kanałów wentylacyjnych, • brak profili nośnych w bezpośrednim sąsiedztwie krawędzi sufitów z płyt gipsowo-kartonowych i paneli siatkowych, • oparcie końców profili rozprowadzających Z na płytach gipsowo-kartonowych.

Wskutek skomplikowanego przebiegu urządzeń infrastruktury znajdujących się pod stropem kondygnacji B1 Stadionu Narodowego montaż sufitów podwieszanych powinien odbywać się na podstawie projektów warsztatowych opracowanych przez wykonawcę robót.

W związku z występowaniem licznych imperfekcji sufitu podwieszanego w strefie dziennikarskiej zalecono naprawę polegającą na: • zastosowaniu dodatkowej podkonstrukcji w miejscach występowania kanałów wentylacyjnych, • zmniejszeniu rozstawu wieszaków zgodnie z zaleceniami producentów systemów sufitów podwieszanych, • zastosowaniu profili nośnych w strefach krawędziowych sufitów, • podwieszenie profili rozprowadzających Z tak, by nie wspierały się na płytach gipsowo-kartonowych.

Literatura

Rys. 6. Typowe rozwiązanie konstrukcji sufitu podwieszanego z płyt gipsowokartonowych na skraju pomieszczenia w strefie awarii (arch. autorów) Rys. 7. Typowe rozwiązanie konstrukcji sufitu podwieszanego z płyt gipsowokartonowych w strefie awarii (arch. autorów)

[1] Szulborski K., Nalewajko R., Przybysz P., Majewska A., Ekspertyza techniczna dotycząca oceny stanu technicznego sufitów podwieszanych wraz z oceną przyczyn awarii konstrukcji fragmentu sufitu podwieszanego w poziomie B1 sekcja 06 (strefa dziennikarska pomiędzy osiami 330-340) Stadionu Narodowego w Warszawie, kwiecień 2013.

[2] Instrukcja D11.pl – Sufity podwieszane Knauf [3] Systemy suchej zabudowy – katalog rozwiązań, Nida Lafarge, 2010.

[4] Dokumentacja wykonawcza sufitu podwieszanego z paneli z siatki, M.C.I., MetalldeckenProduktions GmbH 6 listopada 2010.

[5] Projekt wykonawczy Stadion Narodowy Warszawa – Wykończenie sufitów poziom B1 – Projektant: mgr inż. arch. Zbigniew Pszczulny, Dipl. – Ing. Architekt Hubert Nienhoff. 2011.

BEZPIECZNA BUDOWA

Builder

dodatek branżowy

SIERPIEŃ 2014

Bezpieczna wspinaczka z firmą Doka

str. 94

prezentacja z okładki

BEZPIECZNA BUDOWA

Bezpieczna wspinaczka

System SCP

Tomasz Rudzki

Product Manager Doka Polska Sp. z o.o.

d o dat e k B R A N Ż OW Y

Builder

94

sierpień 2014

Z

uwagi na coraz ciaśniejszą zabudowę aglomeracji miejskich, cenę gruntów oraz zapotrzebowanie na powierzchnie użytkowe i mieszkalne, a także na potrzebę realizacji ambicji i budowania prestiżu przez poszczególne ośrodki miejskie, budynki wysokie (powyżej dwunastu pięter) są od lat jedną z głównych dziedzin budownictwa. Również w Polsce budynków wysokich powstaje coraz więcej. Realizacja tych konstrukcji nie może odbyć się bez współudziału firmy Doka, lidera technologii systemów samowspinających, której doświadczenie zdobywane było na najwyższych realizacjach świata, jak np.

Burj Khalifa (828 m), Royal ClockTower Makkah (601 m), Lotte World Tower (555 m), wieże WTC 2 i 4 oraz pylon mostu autostradowego we Władywostoku (320 m).

Kolejne przygotowywane do realizacji przez Doka inwestycje, jak wieża WTC 3 (375 m), Abu Dhabi Plaza w Kazahstanie (320 m) Crescent Development w Azerbejdżanie i najwyższy na świecie Kingdom Tower (ponad 1 km),wymagające najlepszej organizacji w projektowaniu użycia systemów, planowaniu logistyki i wsparcia technicznego, niezaprzeczalnie ugruntują tylko tę pozycję.

Szerokie możliwości

W ofercie firmy Doka jest kilka systemów samowznoszących, których wybór uzależniony jest od geo-

z firmą Doka

Najwyższy poziom bezpieczeństwa to parametr charakteryzujący wszystkie systemy samowspinające Doka. Zgodnie z naszą filozofią łączymy troskę o ludzkie życie z największą starannością, ale również ergonomią obsługi, dzięki przemyślanym rozwiązaniom technicznym. metrii samej konstrukcji, planowanej metody realizacji oraz ekonomicznej efektywności zastosowania. Właściwie dokonany wybór gwarantuje zakończenie realizacji sukcesem.

Systemy samoprzestawne charakteryzuje możliwość przestawiania wielu jednostek na kolejny etap roboczy bez użycia dźwigów przez stosowanie do podnoszenia zespołów siłowników hydraulicznych obsługiwanych za pomocą jednostki sterującej. Dzięki zakotwieniu do konstrukcji budynku również w fazie wspinania możliwe jest wykonywanie tej operacji w niekorzystnych warunkach wiatrowych, w których użycie dźwigu jest niemożliwe.

Podstawowym systemem samowspinającym, który może również zostać użyty jako system podnoszony dźwigiem, jest Xclimb60. Jego uniwersalność pozwala zastosować go zarówno jako pomost wiszący przy wykonywaniu ścian zewnętrznych czy ścian trzonów windowych, jak i jako system osłon wiatrowych przy układach konstrukcyjnych płytowo-słupowych. Xclimb60 to ekonomiczne rozwiązanie stosowane dla obiektów o prostym kształcie i nachyleniu +/- 7 stopni, o zakładanej liczbie cykli przestawiania od 10 do 40. To system łatwy w obsłudze dzięki mobilnym zestawom siłowników hydraulicznych umożliwiających jednoczesne podnoszenie czterech masztów nośnych oraz możliwości zastosowania różnych typów

osłon wiatrowych w zależności od uwarunkowań pogodowych.

Do każdej geometrii i wysokości

Kolejnym typem deskowania przestawianego w górę bez użycia dźwigu jest system SKE plus typ 50 (nośność siłowników 5T) i typ 100 (nośność siłowników 10T), nadający się do każdej geometrii i wysokości budowli, również nachylonych pod kątem +/-15 stopni. Dzięki możliwości stosowania pełnych osłon, SKE zapewnia bezpieczną pracę niezależnie od wysokości czy warunków pogodowych, a rozbudowany system siłowników zdalnie sterowanych umożliwia przestawianie kilkunastu platform jednocześnie, co zwiększa tempo i bezpieczeństwo prowadzonych robót. Efektywność ekonomiczna stosowania systemu uzyskiwana jest w przypadku powyżej 20 cykli wspinania lub tam, gdzie charakterystyka wznoszonego obiektu uniemożliwia zastosowanie np. Xclimb60. Sekwencja podnoszenia jest dwufazowa. W przeciwieństwie do poprzedniego systemu, gdzie w jednym cyklu wspinania podnoszony jest profil nośny wraz z zamontowanym do niego deskowaniem, tutaj najpierw podnoszone są hydraulicznie same profile do kolejnego punktu zakotwienia, a następnie, po zmianie kierunku pracy siłowników, po zamocowanych profilach przestawiana jest sama platforma. System SKE plus może być stosowany jako typowa platforma szalunkowa. Do wy-

System do zadań specjalnych

Doka Polska Sp. z o.o.

Bankowa 32, 05-220 Zielonka tel.: +48 22 771 08 00 www.doka.pl

sierpień 2014

System Xclimb60

95

Uzupełnieniem oferty systemów samowznoszących firmy Doka jest specjalistyczny system deskowania wielkopowierzchniowego SK175 służący do realizacji chłodni kominowych o kształcie hiperboloidalnym z ciągiem naturalnym. SK175 to deskowanie o poszyciu stalowym z możliwością dopasowania do zmiennej geometrii obiektu o promieniu krzywizny pionowej 70 m i kącie nachylenia 22 stopnie, z 4 poziomami pomostów teleskopowych umożliwiających zachowanie nieprzerwanego ciągu komunikacyjnego po obwodzie również w fazie wspinania. Pomost wyprzedzający umożliwia równoczesne prowadzenie prac zbrojarskich dla kolejnego poziomu betonowania z pracami szalunkowo-betoniarskimi. Wysoki poziom bezpieczeństwa, stosunkowo mała liczba miejsc kotwienia i jednolita powierzchnia betonu uzyskiwana przez zastosowanie stalowego poszycia to czynniki, które gwarantują konkurencyjność systemu SK175.

W praktyce optymalne rozwiązania uzyskuje się poprzez łączenie zalet wybranych systemów dla wykonania konkretnych elementów budynku, np. systemów SKE lub SCP dla niezależnego wykonania trzonów, a systemu Xclimb60 w wersji osłon wiatrowych dla zabezpieczenia zewnętrznego obrysu najwyższych kondygnacji wznoszonego obiektu.

Builder

Najbardziej zaawansowanym technologicznie rozwiązaniem dla realizacji wysokościowców jest opracowana przez Doka samoprzestawna platforma do trzonów typu SCP400, pomyślana specjalnie do realizacji wysokich obiektów w ciasnej zabudowie o ograniczonym placu budowy. Możliwość przeniesienia całego zaplecza socjalno-sprzętowego na platformę wykonaną w górnym poziomie deskowania jest największym atutem tej metody.

System składa się z konstrukcji pomostu głównego, opartego za pomocą głowic zapadkowych w wyprofilowanych wnękach ścian trzonu, oraz konstrukcji masztowej, na której zawieszony jest szalunek ścian i na której wspiera się górna platforma. Do pomostu głównego podwieszane są z kolei dolne pomosty serwisowe, a całość osłonięta jest osłonami wiatrowymi. Duża nośność systemu (400 kN na cylinder) pozwala na składowanie potrzebnych materiałów np. zbrojenia na górnej platformie, co umożliwia prowadzenie jego montażu równolegle do wykonywanych prac szalunkowych i betoniarskich w poziomie pomostu głównego i prac wykończeniowych w poziomie pomostów serwisowych, co znacząco przyspiesza tempo prowadzonych prac. Przestawienie całej platformy odbywa się w jednym cyklu trwającym do 1 godziny wraz z całym składowanym sprzętem oraz dodatkowo np. ze zintegrowaną z konstrukcją systemu SCP pom-

System SK175

System Xclimb60

System SKE

PROMOCJA

Nowoczesność w najwyższym wydaniu

pą do podawania mieszanki betonowej.

Dodatkowo system umożliwia zaprojektowanie technologii wykonania konstrukcji obiektu w dwóch wariantach: wariant 1 – z wykonaniem trzonu z wyprzedzeniem stropów, wariant 2 – z wykonaniem stropu i ścian w jednym takcie betonowania.

Możliwe jest wykonanie otworów w platformie służących do podawania materiałów na poziom pomostu głównego do wbudowania np. prefabrykowanych biegów schodowych.

Efektywność ekonomiczną platformy SCP uzyskuje się już powyżej 30 cykli przestawiania.

Zdjęcia arch. Doka Polska

konywania szybów o wymiarach od 1 m szerokości można zastosować system masztowy, w którym platformy robocze podwieszone są do centralnie ustawionego pojedynczego profilu nośnego, który z kolei opiera się za pomocą głowic zapadkowych w wyprofilowanych wnękach ścian szybu, dzięki czemu zapewnia dużo więcej miejsca dla prowadzenia robót wewnątrz trzonu oraz oszczędza liczbę elementów traconych do zakotwienia w porównaniu do innych rozwiązań. Dodatkowo system SKE100 plus z uwagi na dużą nośność można wyposażyć w wyprzedzający pomost zbrojarski, umożliwiający w jednym cyklu ustawienia wykonywać w poziomie głównej platformy deskowanie i betonowanie ścian i jednocześnie przeprowadzać z wyprzedzeniem prace zbrojarskie dla kolejnego etapu betonowania. To rozwiązanie podnosi wydajność i postęp prac z uwagi na konieczny krótszy postój deskowania na pojedynczej kondygnacji.

raport

BEZPIECZNA BUDOWA

(Nie) bezpiecznie

na budowie

Danuta Rutkowska

Rzecznik prasowy Głównego Inspektora Pracy

Znaczący od kilku lat spadek wskaźnika wypadkowości w pracy świadczy niewątpliwie o poprawie stanu bezpieczeństwa w polskich przedsiębiorstwach, także budowlanych. Wciąż jednak mamy do czynienia z sytuacją daleką od oczekiwań.

Wskazują na to liczne, często rażące naruszenia podstawowych zasad i przepisów bezpieczeństwa w zakładach pracy, wykazywane przez inspektorów .

d o dat e k B R A N Ż OW Y

Builder

96

sierpień 2014

P

aństwowa Inspekcja Pracy prowadzi intensywne i kompleksowe działania ukierunkowane na eliminowanie zagrożeń w miejscu pracy oraz ograniczanie ich oddziaływania na pracowników. W 2013 r. inspektorzy zbadali okoliczności i przyczyny 516 wypadków przy pracy, w tym 41 zbiorowych, do których doszło w budownictwie. Poszkodowanych zostało 598 osób, z czego 192 doznały ciężkich obrażeń ciała, a 112 poniosło śmierć.

W pierwszym kwartale tego roku zbadano 62 wypadki, w tym 2 zbiorowe. Tragiczne w skutkach okazały się one dla 7 osób, które zginęły. 29 uległo ciężkim obrażeniom ciała.

W sumie poszkodowanych zostało 68 osób.

Przyczyny i rodzaje wypadków

Przyczyny wypadków przy pracy w budownictwie od lat pozostają te same. Najogólniej rzecz ujmując, są to: brak odpowiedniego wyposażenia w sprzęt do bezpiecznego wykonywania robót, niedostateczne zabezpieczanie stanowisk pracy, tolerowanie odstępstw od podstawowych zasad bezpieczeństwa na kolejnych etapach budowanych obiektów oraz nieprawidłowa koordynacja robót wykonywanych przez podwykonawców, w szczególności na małych budowach.

Zgodnie z ustaleniami inspektorów pracy, którzy badają okoliczności zgłoszonych do inspekcji wypadków, dominują przyczyny organizacyjne i ludzkie (odpowiednio 48% i 40%). Ustalenia te tradycyjnie różnią się od ustaleń zakładowych zespołów powypadkowych, według których odpowiedzialność za większość wypadków ponoszą sami poszkodowani – ich nieprawidłowe lub wręcz samowolne zachowanie. Oczywiście, takie zachowania dostrzegają również inspektorzy, ale z reguły w kontekście błędów organizacyjnych, takich jak brak nadzoru nad pracownikami, tolerowanie przez nadzór odstępstw od zasad bezpiecznej pracy, niewłaściwe instrukcje bezpiecznej pracy lub ich brak, a także brak

przeszkolenia lub niewłaściwe przeszkolenie poszkodowanego w dziedzinie bhp i ergonomii.

Do wypadków ze skutkiem śmiertelnym w budownictwie dochodzi zazwyczaj wskutek upadku z wysokości (w 2013 r. przez PIP zbadanych zostało 214 takich wypadków – 41 ofiar śmiertelnych), ześlizgnięcia się, załamania się czynnika materialnego, poślizgnięcia się lub potknięcia, w związku z utratą kontroli nad maszyną, pojazdem lub ładunkiem, rozerwania się czynnika materialnego, jego pęknięcia lub uszkodzenia. Często dochodzi do wypadków przy stosowaniu rusztowań – podczas malowania, remontowania lub przesuwania rusztowania ze znajdującym się na nim pracownikiem. Znaczącą grupę stanowią ofiary upadków z drabiny (przystawnej lub rozstawnej), a także prac prowadzonych w wykopach, wskutek obsunięcia gruntu pochodzącego z klina naturalnego odłamu lub niezabezpieczonych ścian wykopu lub zawalenia się odsłoniętych elementów konstrukcyjnych budynków, np. ściany czy murka oporowego.

Potknięcia i poślizgnięcia na płaszczyźnie poziomej należą do najczęściej notowanych w statystykach państw europejskich wypadków przy pracy. Tegoroczne działania PIP zmierzające do ograniczenia zagrożeń wypadkowych w handlu hurtowym, zwłaszcza w pomieszczeniach magazynowych, są realizowane wg jednolitych kryteriów kontroli, które opracowała Grupa Robocza Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy (SLIC), przy udziale przedstawicieli polskiej inspekcji. Ma to związek z europejską kampanią prewencyjną „Poślizgnięcia i upadki na tym samym poziomie”, prowadzoną we wszystkich krajach unijnych. Jeżeli chodzi o wiek poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych, to dominującą grupą są osoby w przedziale 50-59 lat. Natomiast udział osób, które doznały ciężkich obrażeń ciała, rozkłada się proporcjonalnie w następujących grupach wiekowych: 19-29, 30-39, 40-49 oraz 50-59 lat.

Nieprawidłowości na małych i średnich budowach

Inspektorzy pracy kontrolują budowy obiektów mieszkalnych, biurowych, handlowych, produkcyjnych, szkół, przedszkoli i hoteli, remonty, rozbiórki i modernizacje obiektów budowlanych, a także budowę i remonty dróg.

Zwracają uwagę przede wszystkim na te rodzaje robót, które charakteryzują się dużą liczbą nieprawidłowości stwierdzonych podczas wcześniejszych kontroli lub nasileniem zdarzeń wypadkowych. Kontrole ukierunkowane na spełnianie wymagań bezpieczeństwa przy pracach na wysokości, w tym na rusztowaniach i dachach wykazują wysoką skalę nieprawidłowości, szczególnie na terenie małych i średnich budów. Do najczęstszych należy montowanie rusztowań, szczególnie przy pracach krótkoterminowych, przez oso-

by nieposiadające uprawnień kwalifikacyjnych. Inspektorzy niejednokrotnie stwierdzają, że rusztowania są nieprawidłowo zmontowane i niekompletne. Zwracają uwagę na nieprawidłowe poręcze ochronne przy pomostach roboczych rusztowań lub brak takich poręczy. Stwierdzają też niewłaściwe wypełnianie rusztowań pomostami roboczymi, brak zakotwień do stałych elementów obiektu oraz brak pionów komunikacyjnych. Niejednokrotnie dopuszcza się do użytkowania, zwłaszcza u małych przedsiębiorców, stare, zużyte technicznie lub niekompletne rusztowania, przede wszystkim typu warszawskiego. Ze względu na wysokie koszty pracodawcy z takich zakładów rzadko decydują się na montaż rusztowań przez wyspecjalizowane firmy.

Stwierdza się przypadki montowania przez osoby przypadkowe podestów rozładunkowych – niezabezpieczonych balustradami oraz o nieznanym dopuszczalnym obciążeniu – z elementów dostępnych na budowie.

Tradycyjnie wiele spośród zastrzeżeń inspekcji dotyczy wykonywania prac na wysokości. Wśród stwierdzonych przez inspektorów pracy nieprawidłowości uwagę zwracają nieprawidłowe środki ochrony zbiorowej przed upadkiem z wysokości (balustrady lub brak takich środków), niezabezpieczenie dojść i przejść oraz klatek schodowych, nie-

97 Builder

W 2013 r. inspektorzy zbadali okoliczności i przyczyny 516 wypadków przy pracy, w tym 41 zbiorowych, do jakich doszło w budownictwie.

Poszkodowanych zostało 598 osób, z czego 192 doznały ciężkich obrażeń ciała, a 112 poniosło śmierć. W pierwszym kwartale tego roku zbadano 62 wypadki, w tym 2 zbiorowe. Tragiczne w skutkach okazały się one dla 7 osób, które zginęły. 29 uległo ciężkim obrażeniom ciała.

sierpień 2014

Zdjęcia arch. PIP

Inspektorzy pracy wskazują też na inną, bardzo liczną grupę poszkodowanych – osoby o krótkim stażu pracy.

W ich przypadku do wypadków dochodzi najczęściej z powodu braku nadzoru nad pracującymi, słabego przygotowania do bezpiecznego wykonywania pracy, a także lekceważenia zagrożenia (np. brawura, ryzykanctwo). W tej grupie znajdują się w niemal równym stopniu pracownicy ze wszystkich grup wiekowych, a nie – jak by się wydawało – w większości młodzi. Oznacza to, że na skalę nieprawidłowości w zakresie zapewnienia bezpiecznych warunków pracy decydujący wpływ ma podejście i zaangażowanie pracodawców, którzy z reguły stwierdzone zaniedbania tłumaczą sytuacją firmy i konkurencją na rynku wykonawców. Dopiero przeprowadzone kontrole oraz ich konsekwencje – sankcje i egzekucje w stosunku do recydywistów – uświadamiają możliwości zastosowania wielu skutecznych i wcale nie kosztownych środków zapobiegających wypadkom. Dlatego istotne jest prowadzenie równoległych akcji uświadamiających i motywujących do zwiększenia zaangażowania w sprawy bhp oraz zarządzania nimi tak jak pozostałymi obszarami działalności.

raport

BEZPIECZNA BUDOWA

zabezpieczenie otworów technologicznych przed upadkiem z wysokości oraz niewyposażanie pracowników w wymagane środki ochrony indywidualnej, w tym głowy i chroniące przed upadkiem z wysokości.

Zaniedbania te najczęściej wynikają z nieuwzględnienia w harmonogramie wykonywania robót budowlanych prac zabezpieczających i z lekceważenia tzw. krótkotrwałych zagrożeń, które znikną samoistnie wraz z zakończeniem prac na wysokości. Nieprawidłowości powtarzają się na różnych kondygnacjach wznoszonych obiektów.

Znacznie mniej nieprawidłowości inspektorzy stwierdzają tam, gdzie inwestycje realizują specjalistyczne firmy budowlane, z wieloletnim doświadczeniem w branży, posiadające dobrze zorganizowane służby bhp. Kontrolują one prace wszystkich robotników zatrudnionych na budowie oraz egzekwują od podwykonawców przestrzeganie przepisów bhp.

Większość nieprawidłowości ujawnianych przez inspektorów na kontrolowanych budowach jest usuwana – niejednokrotnie jeszcze podczas kontroli. W wielu jednak przypadkach błędy wyeliminowane na jednej budowie, pojawiają się u tego samego pracodawcy na innej budowie lub nawet na kolejnym etapie tej samej budowy.

Dlatego inspektorzy pracy przeprowadzają też tzw. krótkie kontrole, obliczone na wyeliminowanie bezpośrednich zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników, powtarzając je na tej samej budowie czasem kilkakrotnie, aż do skutku.

d o dat e k B R A N Ż OW Y

Builder

98

sierpień 2014

Najczęstsze przyczyny zaniedbań

Pracodawcy tłumaczą naruszenia przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy trudnościami ekonomicznymi, które mogą wynikać z niewywiązywania się inwestorów ze zobowiązań finansowych, braku zamówień lub niskich cen dyktowanych przez konkurencję, a także z dużej rotacji pracowników. Wiąże się to z koniecznością przeprowadzania kolejnych szkoleń bhp, badań lekarskich, wyposażania w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze. Małe firmy z reguły stosują tańsze technologie. Niechętnie zdobywają się na wprowadzanie nowych i bezpiecznych rozwiązań. Na przykład zakup lub wypożyczenie nowoczesnego rusztowania wiąże się z dużymi kosztami.

W ocenie inspektorów pracy przyczyną nieprawidłowości jest, z jednej strony, ograniczanie wydatków na organizację bezpiecznych stanowisk pracy, a z drugiej – tolerowanie na co dzień nieprzestrzegania podstawowych zasad i przepisów bhp. Powoduje to przerzucanie odpowiedzialności za bhp na podwykonawców, którzy mają dużo mniejsze możliwości organizacyjne i finansowe.

Wysokie bezrobocie również wpływa negatywnie na podejście pracodawców do kwestii zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Podobnie jak przedsiębiorcy, zdobywający zlecenia, osoby pracujące ograniczają swoje wymagania i godzą się na każde warunki, aby utrzymać pracę.

W ciągu ostatnich lat zauważalna staje się zmiana struktury statusu zatrudnienia poszkodowanych w wypadkach przy pracy. Inspektorzy pracy reagują na sytuacje, w których wypadkom ulegają osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy. W wypadkach, do których doszło w roku 2013, tacy poszkodowani stanowili 13,4% z ogółu poszkodowanych w wypadkach zbadanych przez PIP. Skala problemu może być większa ze względu na niejednoznacznie sformułowany prze-

pis traktujący o zgłaszaniu zdarzeń wypadkowych oraz uprawnienia organów PIP w zakresie badania zdarzeń, którym ulegli poszkodowani wykonujący pracę na podstawie umów cywilno-prawnych.

Inspektorzy zwracają uwagę na mający nadal miejsce problem łączenia przez kierowników budów wielu funkcji. Nadzorowanie przez jedną osobę nawet kilku terenów budowy oraz sprawowanie funkcji koordynatora ds. bhp powodują zwykle niewłaściwy nadzór na budowie – kierownik budowy nie przebywa na niej stale. Najwięcej tego typu nieprawidłowości występuje na małych budowach.

W ocenie inspektorów pracy przyczyną nieprawidłowości jest, z jednej strony, ograniczanie wydatków na organizację bezpiecznych stanowisk pracy, a z drugiej – tolerowanie na co dzień nieprzestrzegania podstawowych zasad i przepisów bhp.

Niewłaściwy nadzór nad prowadzonymi pracami oraz tolerowanie nieprzestrzegania przepisów wynikają również z faktu, że wiele firm budowlanych nie posiada odpowiedniego wyposażenia sprzętowego oraz przygotowania organizacyjnego do sprawnego i bezpiecznego wykonywania robót.

Działania prewencyjne

Obok bieżących kontroli na budowach i egzekwowania przestrzegania przepisów prawa pracy Państwowa Inspekcja Pracy prowadzi w branży budowlanej liczne działania prewencyjne, skierowane zarówno do pracodawców oraz przedsiębiorców, jak i do pracowników.

Realizuje m.in. kampanię „Bezpieczeństwo pracy zależy od Ciebie”, której celem jest zmiana postaw dotyczących bezpieczeństwa pracy, popularyzowanie dobrych praktyk i pozytywnych zachowań oraz wzmacnianie odpowiedzialności za bezpieczną pracę.

Małe zakłady pracy, zatrudniające do 49 osób, mogą skorzystać z programu poprawy warunków pracy „Promocja standardów BHP”, ułatwiającego dostosowanie firmy do obowiązujących przepisów. W 2013 r. ponad 1000 takich pracodawców i przedsiębiorców zostało przeszkolonych i wyposażonych w listy ułatwiające samokontrolę standardów bhp. Pisemną deklarację udziału w programie poprawy warunków pracy złożyło 373 pracodawców, z których 204 ukończyło go pozytywnie i przeszło weryfikację warunków pracy dokonaną przez inspektorów pracy.

Bezpośrednim nadzorem i monitoringiem inspektorów pracy objęto przeszło sto dużych inwestycji budowlanych, wśród nich inwestycje drogowe i mostowe, galerie handlowe zlokalizowane z centrach dużych miast, hale widowiskowe i obiekty sportowe. Wśród placów budów objętych nadzorem wymienić można budowę II linii metra w Warszawie, galerii handlowej na terenie dworca PKP w Poznaniu, Filharmonii Szczecińskiej i Centrum Kongresowego w Krakowie.

Na potrzeby branży budowlanej Państwowa Inspekcja Pracy przygotowała publikacje przedstawiające zagadnienia bezpieczeństwa transportu ręcznego na placu budowy oraz bezpieczeństwa prowadzenia prac remontowych i rozbiórkowych. n

Poprawić bezpieczeństwo

100

100

95

95

75

75

100 25

100 25

95 5

95 5

75 0

75 0

25

25

5

5

0

0

Logo_Urzad_Patentowy 29 sierpnia 2012 17:22:09

Porozumienie ma dobre wzorce; podobna inicjatywa generalnych wykonawców w Wielkiej Brytanii przyniosła wymierne rezultaty. W latach 90. ubiegłego wieku na budowach w każdym roku ginęło tam ok. 120 osób. Po dziesięciu latach działalności Grupy Generalnych Wykonawców liczba śmiertelnych wypadków spadła o połowę.

Sygnatariuszom Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie przyświeca wspólny cel – wyeliminowanie wypadków na budowach. Od początku działalności Porozumienie podejmuje inicjatywy zmierzające ku poprawie bezpieczeństwa. Sukcesywnie wdraża projekty wprowadzające rozwiązania systemowe z dziedziny BHP, m.in. wspólne wzory dokumentów i szkolenia okresowe. Propaguje kulturę bezpieczeństwa, uświadamia zagrożenia związane z pracą na budowie i w konsekwencji eliminuje ryzyko.

Obszary działania i efekty

Działalność Porozumienia koncentruje się na pięciu obszarach. Pierwszym z nich jest wykwalifikowana siła robocza. Jak wiadomo, jedną z głównych przyczyn wypadków na budowach jest brak doświadczenia i umiejętności pracowników. Dlatego słabo wykwalifikowaną kadrę należy zastąpić pracownikami o formalnym wykształceniu budowlanym. Kolejnym ważnym obszarem są szkolenia BHP. Są one dobrym sposobem na uświadomienie pracownikom zagrożeń związanych z pracą na budowie.

Działania Porozumienia dotyczą również podwykonawców, którzy stanowią nawet do 70% wszystkich sił realizujących daną inwestycję. Porozumienie chce współpracować z takimi podwykonawcami, dla których zdrowie i życie pracowników jest ważne i którzy chcą podnosić standardy BHP. Wyeliminowanie wypadków przy pracy wymaga identyfikacji zagrożeń, jakie pojawiają się na budowie i opracowania skutecznych metod ich minimalizowania. Podwykonawcy pracujący na budowach Porozumienia mają narzędzia, które pozwalają na skuteczne rozpoznawanie ryzyka i odpowiedni dobór środków ochrony indywidualnej i zbiorowej. Jednym

Inicjatywy

Członkowie Porozumienia pracują nad kolejnymi rozwiązaniami. Od początku drugiego półrocza 2014 roku na wszystkich budowach Porozumienia okulary ochronne są standardem wyposażenia dla każdego, kto znajduje się na terenie budowy.

Zapadła również decyzja o spójnych dla wszystkich sygnatariuszy szkoleniach okresowych dla pracowników. Pracownik produkcyjny będzie zobowiązany do odbycia szkolenia raz w roku, pracownik nadzoru – raz na trzy lata.

Kolejną wspólną inicjatywą Porozumienia jest Tydzień Bezpieczeństwa – akcja promująca BHP wśród pracowników sił własnych, podwykonawców i innych zainteresowanych, która została przeprowadzona w dniach 5-11 maja br.

W setkach wydarzeń zorganizowanych w ponad 350 jednostkach (oddziałach i na budowach) wzięło udział 40 tys. pracowników. Patronat honorowy nad tą największą na polskim rynku inicjatywą związaną z bezpieczeństwem pracy objęła Państwowa Inspekcja Pracy. Tydzień Bezpieczeństwa będzie kontynuowany w kolejnych latach.

99

Wzorce i cele

z takich narzędzi jest opracowana przez sygnatariuszy Porozumienia wspólna dla wszystkich Instrukcja Bezpiecznego Wykonywania Robót.

Na podstawie analizy wypadków Porozumienie przygotowuje listę prac szczególnie niebezpiecznych. Właśnie dla tych prac są opracowane standardy obejmujące zarówno stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej, jak i rozwiązania proceduralne.

Ogromne znaczenie w zapobieganiu wypadkom ma budowanie świadomości i kultury BHP. Poprawa bezpieczeństwa i w konsekwencji ochrona życia i zdrowia jest obowiązkiem wszystkich pracodawców, nie tylko sygnatariuszy Porozumienia. Warto dodać, że porozumienie jest otwarte dla firm, które chcą się włączyć w działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa w branży budowlanej.

Efekty działań Porozumienia są widoczne. Wszyscy sygnatariusze stawiają podwykonawcom identyczne wymagania w dziedzinie BHP. Każdy podwykonawca, który chce podjąć współpracę z jednym z sygnatariuszy, podpisuje taki sam załącznik do umowy podwykonawczej. Taki sam dla wszystkich jest także sposób oceny ryzyka na budowie – jest ono oceniane w odniesieniu do zadania i wiąże się z każdorazowym przygotowaniem IBWR. Wszystkich sygnatariuszy obowiązują również te same wytyczne dotyczące szkoleń dla pracowników i podwykonawców.

Builder

D

ziałania na rzecz poprawy bezpieczeństwa podjęło siedmiu największych generalnych wykonawców – Bilfinger Berger, Budimex, Hochtief Polska, Mostostal Warszawa, Polimex Mostostal, Skanska oraz Warbud, którzy w 2010 roku zawiązali Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie. Dwa lata później do tego grona dołączyła kolejna firma, Mota-Engil Central Europe.

sierpień 2014

Co roku na budowach w Polsce dochodzi do kilku tysięcy wypadków, w których ginie kilkadziesiąt osób. W 2013 roku doszło do 6 712 wypadków (dane GUS). 70 osób zginęło, a 82 doznały ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. i choć w porównaniu z rokiem 2012 liczba wypadków spadła o ok. 1,5 tys., to w dziedzinie bezpieczeństwa wciąż jest wiele do zrobienia.

Builder

Adres redakcji i wydawnictwa 04-832 Warszawa, ul. Patriotów 174 tel.: 22 853 06 87 do 88 fax: 22 244 24 63 builder@pwbmedia.pl, reklama@pwbmedia.pl, serwis@pwbmedia.pl www.ebuilder.pl

Rada Programowa prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski – przewodniczący prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz prof. dr hab. inż. Antoni Biegus prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła prof. dr hab. inż. Kazimierz Cieszyński dr hab. inż. Zdzisław Hejducki – wiceprzewodniczący dr inż. Mariusz Gaczek dr inż. Józef P. Adamowski dr Piotr Noakowski (Stuttgart) dr inż. Jan Gierczak dr inż. Marek Sawicki dr inż. Andrzej Stańczyk mgr inż. Miłosz Węcławski mgr inż. Małgorzata Chojnacka mgr inż. Karol Kramarz Redaktor Naczelna mgr inż. Danuta Burzyńska Redakcja Grzegorz Przepiórka Redaktor Serwisów Internetowych Wioletta Domeradzka Korekta Ewa Dzierżanowska Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Dominik Suwiński Biuro Reklamy Iwona Dziołak, Olga Basak, Krzysztof Rutkowski Koordynator ds. Wydawniczych Wioletta Domeradzka DTP PI Projekty Indywidualne

Kolportaż prenumerata redakcyjna, prenumerata RUCH, KOLPORTER, kiosk24.pl; sieć placówek PressCaffe, EMPIK, podczas targów i wystaw budownictwa Wydawca PWB MEDIA, 04-832 Warszawa, ul. Patriotów 174 Prezes Marek Zdziebłowski Wiceprezes, Dyrektor Wydawnictwa Beata Żuraw-Zdziebłowska Sekretariat Wydawnictwa Agnieszka Lusawa Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim.

Przedruki i wykorzystanie materiałów wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i materiałów promocyjnych.

Wersję pierwotną pisma stanowi wersja papierowa. Informacje nt. publikacji naukowych – www.ebuilder.pl

– członek Loży Złotej Business Centre Club, Builder – laureat I i XI edycji Medalu Europejskiego 5

TU WARTO BYĆ

18-20 IX

Warsaw Build

Druga edycja utworzonych w 2013 roku targów budowlano-wnętrzarskich w formule B2B organizowanych w Warszawie. Targi dzielą się na trzy główne sektory: Budowa i Konstrukcja (Build), Okna i Drzwi (Windows & Doors), Projektowanie i Wnętrza (Interiors & Design).

Miejsce targów: Expo XXI, pawilon 4. Organizator: Lentewenc Sp. z o.o., ITE Group. www.warsawbuild.pl

23 IX

III Kongres Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) Konferencja

skierowana jest zarówno do przedstawicieli branży pomp ciepła, jak również do osób zainteresowanych (przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, studentów, osób prywatnych). Miejsce: Centrum Konferencyjne EXPO XXI w Warszawie. www.portpc.pl

24-25 IX

VI Śląskie Forum Budownictwa, Inwestycji, Nieruchomości Tematem konferencji, jako części składowej IV Europejskiego Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw” będzie przedsięwzięcie programowe: „Dostosowanie wielkopłytowego budownictwa mieszkaniowego do współczesnych wymagań i potrzeb”.

Współorganizatorami wydarzenia są samorządy zawodowe i gospodarcze budownictwa regionu śląskiego.

25 IX

XII Konferencja „Zrównoważone renowacje – druga «młodość» inwestycji budowlanych”

Konferencja zostanie zorganizowana przez firmę RD bud w ramach II edycji programu „Partnerstwo dla zrównoważonego budownictwa”. W trakcie seminarium uznani eksperci omawiać będą zagadnienia związane z realizacją poszczególnych etapów modernizacji inwestycji budowlanych, takich jak hotele, centra handlowe, obiekty biurowe oraz mieszkalne. Miejsce: Pure Sky Club w Warszawie.

25 IX

Kongres Polskich Stowarzyszeń Branży Budowlanej

Głównym celem spotkania będzie wypracowanie możliwych form konsolidacji lub współpracy stowarzyszeń branży budowlanej oraz powołanie związku stowarzyszeń. Miejsce: MCC Mazurkas Conference Centre & Hotel w Ożarowie Mazowieckim. Organizator: Polska Federacja Budownictwa.

8-10 X

XX Konferencja Naukowo-

Techniczna Temat tegorocznej konferencji to

warunki prenumeraty na STRONIE – www.EBUILDER.pl – PrenumeratĘ przyjmuje: redakcja, ruch, kolporter Prenumerata realizowana przez RUCH S.A: Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 700-1800.

Koszt połączenia wg taryfy operatora.

„Prawidłowa wycena robót budowlanych w zamówieniach publicznych”. Organizatorem spotkania jest OWEOB „Promocja”. Uczestnikami konferencji będą m.in. projektanci, kierownicy budów i kontraktów, inspektorzy nadzorów, przedstawiciele inwestorów i zamawiających, przedstawiciele Urzędu Zamówień Publicznych oraz kosztorysanci.

Miejsce: Ciechocinek.

9X

VIII Gala Sportowa Polska

Organizatorem wydarzenia jest, jak co roku, Klub Sportowa Polska. Podczas uroczystości wręczone zostaną wyróżnienia Inwestor na Medal, Firma na Medal, Budowniczy Polskiego Sportu, Sportowy Obiekt Roku, Sportowa Gmina, Pasjonat Sportowej Polski.

Zgłoszenia przyjmowane są pod adresem: burzynska@sportowapolska.eu

22-23 X

III Forum Budowlane – Płock 2014 Tematyka Forum obejmie następujące

zagadnienia: budownictwo energooszczędne, zawilgocenia i osuszanie obiektów budowlanych, rewitalizacja zabudowy śródmiejskiej, jakość w budownictwie. Organizator: Instytut Budownictwa Wydziału Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Politechniki Warszawskiej w Płocku. Miejsce: Płock, ul. Łukasiewicza 17. www.fb.pw.plock.pl

30 X

II Konkurs dla Młodych Architektów Ruszyła II edycja konkursu

kierowanego do młodych architektów i studentów architektury. Przedsięwzięcie jest organizowane przez miesięcznik „Builder” w ramach ogólnopolskiego programu „Promujemy Polską Architekturę”.

16 X w warszawskiej siedzibie SARP (ul. Foksal 2) odbędzie się Dzień Młodego Architekta – spotkanie informacyjno-edukacyjne, podczas którego zostaną zaprezentowane technologie do uwzględnienia w pracach konkursowych. Zgłoszenia do konkursu można przesyłać do 31 X. Termin nadsyłania prac upływa zaś 15 XII. Zwycięzców poznamy Patronat Honorowy podczas przyszłorocznej Gali „Buildera”. Regulamin i szczegółowe informacje są dostępne na stronie www.ebuilder.pl lub pod nr. tel. 513 091 638.

6-7 XI

XIX Konferencja Częstochowska Tematem konferencji będzie

„Podwykonawstwo na etapie przygotowania, udzielania i realizacji zamówień publicznych na roboty budowlane – przepisy a praktyka”. Zaprezentowane w trakcie konferencji referaty i panelowe dyskusje powinny stanowić istotną pomoc dla zamawiających i wykonawców przy stosowaniu nowych przepisów.

21XI

I Ogólnopolska Konferencja Warsztatowa Konstrukcje Budowlane

Podczas konferencji zostaną zaprezentowane najnowsze rozwiązania projektowe, technologiczne i materiałowe na przykładzie realnych przypadków, wyniki badań związane z wdrażaniem oraz stosowaniem nowatorskich rozwiązań w budownictwie w kontekście norm europejskich i przepisów krajowych, a także nowości techniczne z obszaru diagnostyki budowli oraz zabezpieczeń i napraw konstrukcji. Miejsce: Stadion Narodowy w Warszawie. www. Konferencje.pwn.pl/konstrukcje

profile WWAA Pracownia Projektowa

DOMY JEDNORODZINNE wg Koniecznego

KONCEPCJE przyszłych architektów SIERPIEŃ 2014

ARCHITEKTURA&DESIGN

Zaprojektuj proekologiczne odwodnienie RECYFIX PRO

Mecenasi PROGRAMU PROMUJEMY POLSKĄ ARCHITEKTURĘ

Cairns Family Health and Bioscience Research Complex, Canada www.architectsalliance.com | Fot.: Ben Rahn/A-Frame

ArchiCAD 18 udostępnia nowoczesny zintegrowany system projektowania w technologii BIM, pozwalający architektom skupić się na twórczych aspektach ich pracy. Liczne innowacje i usprawnienia sprawiają, że nawet skomplikowane projekty BIM powstają szybciej, a praca nad nimi przebiega bardziej komfortowo. Jedną z nowości jest silnik renderujący CINEMA 4D firmy MAXON, pozwalający tworzyć najwyższej klasy wizualizacje z efektami dostępnymi wcześniej jedynie w najbardziej wyspecjalizowanych aplikacjach.

www.archicad.pl

sierpień 2014

Builder

$/-9 *%$./2/$:)..% WG +ONIECZNEGO

+/.#%0#*% PRZYSZ YCH ARCHITEKTÐW

Fot. arch. KWK Promes

zplywpl ꢪ¡¤

!2#()4%+452! $%3)'.

Fot. arch. Hauraton

:APROJEKTUJ PROEKOLOGICZNE ODWODNIENIE 2%#9&)8 02/

tljluhzpêwyvnyht|êê wyvt|qlt êê wvszr êhyjop{lr{|y ê

Konkurs dla

Młodych Architektów edycja I

8

WYRÓŻNIENIA

Co stanowiło punkt wyjścia w projektowaniu domów jednorodzinnych, jak powstawały i skąd ich autor – Robert Konieczny – czerpał inspirację? Przedstawiamy wybrane projekty, które składają się na ciekawą opowieść o domach, ich mieszkańcach, dla których były tworzone, i oczywiście o samym autorze i jego indywidualnym, śmiałym i nowatorskim podejściu do każdego z nich.

Fot. Michał Jagiełło

PREZENTACJE LAUREATÓW WYRÓŻNIEŃ

15

Stanica Żeglarska – Kownatki Michał Jagiełło

Fot. Michał Bala, Michał Puchalski, Paweł Chorążykiewicz

Konkurs ma charakter otwarty i ogólnopolski.

Mogą brać w nim udział osoby pełnoletnie będące studentami I i II stopnia studiów o kierunku architektura lub architektura i urbanistyka uczelni państwowych i prywatnych oraz absolwenci tych wydziałów niezależnie od miejsca zatrudnienia, którzy nie ukończyli 30. roku życia.

2013

4 OGŁOSZENIE KONKURSU DLA MŁODYCH ARCHITEKTÓW 2014

6 INFORMACJE 8 Dom jednorodzinny według

16 Dom ZEN Paulina Puciłowska, Maciej Gerszewski, Mikołaj Bazaczek, Jakub Charkiewicz

Roberta Koniecznego

Fot. Paulina Puciłowska, Maciej Gerszewski, Mikołaj Bazaczek, Jakub Charkiewicz

ARCHITEKTURA&DESIGN

PROFILE 77!!

0RACOWNIA 0ROJEKTOWA

Szczegóły wewnątrz numeru i na www.ebuilder.pl

17 Hotel w Mikołajkach Michał Bala, Michał Puchalski, Paweł Chorążykiewicz

12 PROFILE – Natalia Paszkowska, Marcin Mostafa, Boris Kudlicka

18

Polskie pracownie projektowe

ARCHITEKTURA I DESIGN sierpień 2014

4 Builder

Konkurs dla

Młodych Architektów edycja II

2014

WEŹ UDZIAŁ

Przygotuj projekt koncepcyjny na wybrany temat Termin nadsyłania prac upływa 15 grudnia 2014 roku

Zadania konkursowe

NAGRODY

Uczestnik lub zespół może złożyć więcej niż jedną pracę, ale nie więcej niż jedną do danego zadania konkursowego.

Organizator dopuszcza zgłoszenie przez studentów prac kursowych, które wykonywane są pod kierunkiem wykładowcy lub promotora.

Szczegóły w regulaminie Konkursu.

W każdym z trzech zadań konkursowych zostaną przyznane następujące nagrody:

1 2 3

I nagroda – 7.000 zł

„Dom dla młodych – marzenie młodego pokolenia”.

Projekt koncepcyjny domu jednorodzinnego i jego otoczenia.

II nagroda – 5.000 zł

„Osiedle mieszkaniowe XXI”.

Projekt koncepcyjny osiedla mieszkaniowego i jego otoczenia.

ł ączna pula nagród pieniężnych: 45.000 zł oraz nagrody dodatkowe i wyróżnienia.

„Koncepcja rewitalizacji okolic fortu Mokotów – zaskocz dewelopera”. Projekt koncepcyjny będzie mógł mieć szansę realizacji, dlatego należy wykonać go według wytycznych dewelopera i według podanych warunków zabudowy.

III nagroda – 3.000 zł

Nagrodzone prace i ich autorzy zostaną zaprezentowani w specjalnym wydaniu miesięcznika „Builder”.

ROZWIĄZANIA DO ZASTOSOWANIA W ZADANIACH KONKURSOWYCH Warunkiem koniecznym do spełnienia we wszystkich zadaniach konkursowych jest wykorzystanie minimum po jednym rozwiązaniu przedstawionym przez każdego z Partnerów Konkursu.

Wykaz rozwiązań wraz z kompletem materiałów do pobrania z: http://konkurs.pwbmedia.pl użytkownik: builder, hasło: KON1754abc

ABY WZIĄĆ

UDZIAŁ w KONKURSIE

wystarczy:

1 ZAREJESTRować SIĘ

formularz rejestracyjny dostępny jest na stronie ebuilder.pl. Po rejestracji otrzymasz bezpłatną, roczną prenumeratę miesięcznika „Builder”.

i materiały, które należy uwzględnić w pracy konkursowej. Szczegóły w regulaminie Konkursu na stronie ebuilder.pl i w kolejnych numerach „Buildera”.

Organizator

3

Partner strategiczny

O konkursie Konkurs dla Młodych Architektów jest realizowany przez miesięcznik „Builder” w ramach projektu „Promujemy Polską Architekturę”.

Celem Konkursu jest wspieranie studentów wydziałów architektury oraz młodych architektów w ich twórczym, zawodowym rozwoju i wyłonienie autorów najlepszych prac konkursowych, cechujących się pomysłowością, otwartością, wysoką jakością projektowanej architektury, dbałością o detale oraz poprawnością zastosowanych rozwiązań materiałowych i technologicznych.

Konkurs ma charakter otwarty i ogólnopolski. Mogą brać w nim udział osoby pełnoletnie będące studentami I i II stopnia studiów o kierunku architektura lub architektura i urbanistyka uczelni państwowych i prywatnych oraz absolwenci tych wydziałów niezależnie od miejsca zatrudnienia, w wieku do 30 roku życia.

Szczegóły w Regulaminie Konkursu dostępnym na www.ebuilder.pl

HARMONOGRAM 1. Termin nadsyłania formularzy zgłoszeniowych upływa 31.10.2014 r.

2. Warsztaty edukacyjne – Warszawa, 16.10.2014 r., od godz. 12.00, w siedzibie Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP), ul. Foksal 2.

3. Termin nadsyłania prac konkursowych upływa 15.12.2014 r.

4. P rezentacja prac Finalistów Konkursu przed Kapitułą Konkursu – Warszawa, 16.01.2015 r., od godz. 13.00, w siedzibie Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP), ul. Foksal 2.

5. Finał Konkursu oraz ogłoszenie zwycięzców odbędzie się podczas Gali „Buildera”, na której wręczane są wyróżnienia Budowlana Firma Roku i statuetki Polskiego Herkulesa w Warszawie w dniu 12.02.2015 r. Rozpoczęcie Gali o godzinie 13.00.

budimex.pl

cemex.pl

profesjonalnefarby.pl

hauraton.com.pl

klinkierprzysucha.pl

paradyz.com

peri.com.pl

samsung.pl

sopro.pl

soudal.pl

velux.pl

wayman.pl

Patronat Honorowy i współpraca

sierpień 2014

4 PRZYsłać PRACĘ konkursową

Mecenasi Polskiej Architektury

5

Wziąć UDZIAŁ W WARSZTATACH dla młodych architektów. Warsztaty połączone będą z wykładami oraz spotkaniem informacyjnym i konsultacjami z ekspertami na temat prawidłowego wykorzystania materiałów i technologii przy projektowaniu nowoczesnych obiektów.

Builder

2 POZNAć ROZWIĄZANIA

Głosowanie internautów na Obiekt Roku w systemach Aluprof 1 lipca ruszył kolejny etap konkursu Obiekt Roku w systemach Aluprof, co oznacza, że znamy już pięćdziesiąt najciekawszych architektonicznych realizacji z lat 2011-2013. Wśród nich znalazły się m.in.: Stadion PGE Arena w Gdańsku, Ambassador Warszawa, Double Tree by Hilton w Łodzi, Europejskie Centrum Muzyki im.

Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach, Stadion Narodowy w Warszawie czy SKY Tower we Wrocławiu. Zwycięzców wybierze profesjonalne, pięcioosobowe jury, w którego składzie znalazła się Danuta Burzyńska, Redaktor Naczelna miesięcznika „Builder”.

Poza trzema nagrodami głównymi organizator przewidział specjalne wyróżnienie. Architekt, którego realizacja uzyska największą liczbę głosów w elektronicznym głosowaniu na stronie konkurs.aluprof.eu, zostanie nagrodzony „Wyróżnieniem Internautów”. Głosowanie on-line potrwa do 15 września br. Każdy, komu uda się nominować obiekt, który zajmie pierwsze miejsce, otrzyma od firmy Aluprof nagrodę rzeczową. Z jednego adresu IP można oddać maksymalnie jeden głos.

Ogłoszenie wyników odbędzie się podczas uroczystej gali we wrześniu 2014 roku.

Architekt i designer z werwą. Nominacje

Hugon Kowalski

Jan Lutyk

Natalia Paszkowska

Trwa głosowanie publiczne w drugiej edycji prestiżowego plebiscytu „Polacy z werwą”, którego inicjatorem jest PKN ORLEN. Do 7 września internauci mogą poprzez stronę www.polacyzwerwa.pl oddawać głosy na nominowanych do tego tytułu. Zwycięzca otrzyma wyjątkową nagrodę – grant w wysokości 50 tys. zł na dalszy rozwój zawodowy. W kategorii Design i architektura zespół jurorski pod przewodnictwem Tomasza Sadurskiego nominował troje młodych, obiecujących projektantów: Natalię Paszkowską, Hugona Kowalskiego i Jana Lutyka.

Pracownia Natalii Paszkowskiej – WWAA – to niezwykle ciekawy zespół młodych polskich architektów i designerów. Hugon Kowalski to architekt, który w konkursie Archiprix International/Hunter Douglas Awards 2013 zdobył nagrodę za najlepszy dyplom architektoniczny na świecie. Designer Jan Lutyk – trzeci z nominowanych – w swoich pracach prowadzi dialog między różnymi, niekiedy zupełnie niepowiązanymi ze sobą dziedzinami, eksplorując własne zainteresowania i możliwości.

Z początkiem roku szkolnego 2014/2015 rozpocznie się druga edycja programu edukacyjnego dla młodzieży „Kształtowanie przestrzeni”, którego partnerem jest firma Fakro. Organizator – Izba Architektów RP – liczy na zwiększenie zasięgu akcji. Chce również dotrzeć z edukacją architektoniczną do młodszych odbiorców. W tym celu przygotowywany jest specjalny program dla uczniów szkół podstawowych.

Program „Kształtowanie przestrzeni” to zestaw gotowych scenariuszy lekcji przygotowanych dla nauczycieli o dowolnej specjalizacji. Od nauczycieli nie jest wymagana specjalistyczna wiedza w zakresie architektury lub urbanistyki. Muszą oni jedynie wziąć udział w tematycznych szkoleniach, przygotowujących do prowadzenia zajęć w trzech wybranych blokach tematycznych: „Mój dom”, „Dzielnica, moduł, wieś, metropolia” i „Historia architektury”.

Pomysł na program narodził się kilka lat temu w Izbie Architektów RP i miał być odpowiedzią na otaczającą nas „bylejakość” przestrzeni publicznej. W roku szkolnym 2013/2014, w ramach pierwszej edycji, blisko 1,8 tys. uczniów z 65 szkół ponadpodstawowych z całej Polski poznawało podstawowe pojęcia z zakresu architektury i urbanistyki.

Fot. arch. Fakro

Zapraszamy do nadsyłania propozycji w formie koncepcji lub projektu (zrealizowanego) metamorfozy. Na propozycje czekamy pod adresem: builder@pwbmedia.pl

„Kształtowanie przestrzeni” po raz drugi

Różyc Bazaristan w ramach Slow Future Pod koniec czerwca odbyło się odsłonięcie instalacji przestrzennej Zielonego Jazdowa – Różyc Bazaristan, której autorką jest Aleksandra Wasilkowska. Architektka przeniosła przed Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski przedwojenne zabudowania targowiska bazaru Różyckiego. Instalacja przed wejściem do zamku jest zapowiedzią projektu Wasilkowskiej pokazywanego w ramach równolegle toczącej się wystawy Slow Future. Jest to makieta projektu przebudowy samego Bazaru Różyckiego. Projekt będzie zmieniać się i rozwijać do samego końca wystawy Slow Future i wydarzeń w Zielonym Jazdowie.

Zielony Jazdów to niezwykły letni projekt Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Tegoroczna edycja potrwa do 14 września. Tematem przewodnim będą związki ekologii z ekonomią. Za pomocą specjalnych warsztatów, wykładów, dyskusji i debat organizatorzy chcą przybliżyć uczestnikom zagadnienie ekonomii ekologicznej i modeli gospodarczych odmiennych od dominującego.

Fot. arch. Bartosz Górka

Projektancie, pokaż metamorfozę wielkiej płyty!

Fot. Bartek Warzecha

ARCHITEKTURA I DESIGN

OD REDAKCJI:

Świętokrzyski Sztetl – najlepsza rewitalizacja roku 2013

Fot. arch. NDI

Fot. arch. Warsaw Build

Fot. arch. Echo Investment

Niezwykły muzealno-edukacyjny ośrodek „Świętokrzyski Sztetl” im. Majera Małego w Chmielniku został uznany za najlepiej oraz najskuteczniej zrewitalizowany obiekt 2013 roku i uhonorowany nagrodą „Złoty Żuraw”. Za projekt ośrodka odpowiada pracownia Nizio Design International. „Świętokrzyski Sztetl” mieści się w dawnej synagodze. Projekt rewitalizacji nie zakładał ingerencji w strukturę murów oraz odtwarzania pierwotnego wyglądu ścian, które w całości pokryte były freskami. Dzięki zastosowaniu jasnego koloru ścian przestrzeń nabrała innego charakteru, który został podporządkowany wystawienniczej funkcji zrewitalizowanego obiektu.

Istotnym elementem projektu jest monumentalny, czarny, stalowy sześcian, symbolizujący dom otwarty na cztery strony świata. Jego wnętrze tworzy kolejną przestrzeń wystawienniczą, w której prezentowana jest stała ekspozycja judaiców. Kontrastujące kolory i kształty w metaforyczny sposób odnoszą się do relacji pomiędzy dwoma narodami zamieszkującymi jedno miasto – polskim i żydowskim.

Windą do nieba W 155-metrowym biurowcu Q22 powstającym w biznesowym centrum Warszawy zastosowany zostanie nowoczesny – i pierwszy w tej części Europy – system wind TWIN, opracowany przez firmę ThyssenKrupp. Windy pracować będą w systemie preselekcji wezwań o nazwie DSC. Polega on na wskazaniu przez użytkownika piętra, na które ten chce się dostać, zamiast wzywania konkretnej windy. To system komputerowy wyliczy, która winda najszybciej zrealizuje wezwanie, i skieruje do niej użytkownika. Prędkość wind sięga 6 m/s, co zapewnia zarówno krótki czas oczekiwania, jak i szybkie przemieszczanie się między piętrami. Wszystkie urządzenia wchodzące w skład systemu posiadają funkcje oszczędzania energii, w tym m.in. odzysk energii z hamowania wind.

Design – Architektura – Budownictwo W dniach 18-20 września Warszawskie Centrum EXPO XXI stanie się platformą biznesową dla profesjonalistów z branży budownictwa, architektury i wyposażenia wnętrz. Nie zabraknie również deweloperów i inwestorów. W programie między innymi debata „Nowa Urbanistyka po polsku” koncentrująca się na budowaniu miast zrównoważonych w Polsce, dyskusja „Teorie i manifesty architektury współczesnej” dotycząca książki o tym samym tytule czy prelekcje architektów wyróżnionych w Plebiscycie Polska Architektura XXL 2013. Więcej o targach na stronie: www.warsawbuild.pl

22 października 2014 r. w Pawilonie Wystawowym SARP przy ulicy Foksal 2 w Warszawie, odbędzie się Międzynarodowa Expo Konferencja Architektury Wnętrz, Designu, Mebli i Oświetlenia – GIS Warszawa 2014.

Wydarzenie zgromadzi ponad 250 polskich i zagranicznych architektów, projektantów wnętrz oraz designerów oświetlenia, wśród których znajdą się laureaci ostatnich edycji międzynarodowych konkursów architektury i designu.

Gościem Specjalnym wydarzenia będzie Nini Andrade Silva – jedna z najbardziej uznanych i uhonorowanych licznymi nagrodami architektek na świecie. Stosowane przez nią charakterystyczne koncepcje projektowe w hotelach, biurach, restauracjach oraz w prywatnych rezydencjach, ukształtowały nowy styl nazywany – Ninimalizmem.

Wydarzenie organizowane jest przez ABplus Events we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich SARP. Więcej informacji: www.warsaw.iegis.eu, gis@abplusevents.com www.facebook.com/konferencje.architektoniczne

7 Builder Fot. arch. ABplus Events

Konferencja GIS Warszawa 2014

Fot. arch. G. Ostrowski i K. Sabalczyk

WARSAW BUILD 2014:

Młodzi architekci ze Śląska – Grzegorz Ostrowski i Karol Sabalczyk – wygrali konkurs na „Projekt Łazienki 2014”, organizowany wspólnie przez miasto Gdynia oraz Sanitec KOŁO, producenta i dystrybutora wyrobów wyposażenia łazienek. Tematem konkursu był projekt koncepcyjny toalety publicznej w Gdyni przy Bulwarze Nadmorskim im. Feliksa Nowowiejskiego – jednego z głównych szlaków spacerowych miasta. Uczestnicy zgłosili do konkursu 240 projektów.

Zwycięzcy zaprojektowali budynek, który od strony bulwaru ma zadaszoną strefę z drewnianą ławką o zróżnicowanej głębokości – ławka ta może być leżakiem/siedziskiem lub stojakiem na rowery. Przewidzieli także odzysk wody deszczowej z dachu, która może zostać wykorzystana do spłukiwania toalet. Więcej na www.konkurskolo.pl

sierpień 2014

XVI Konkurs Sanitec KOŁO w Gdyni zakończony

Nini Andrade Silva

ARCHITEKTURA I DESIGN sierpień 2014

8 Builder

Opowieść o domach

czyli dom jednorodzinny według Roberta Koniecznego Co stanowiło punkt wyjścia w projektowaniu domów jednorodzinnych, jak powstawały i skąd autor czerpał inspirację?

Przedstawiamy wybrane projekty, które składają się na ciekawą opowieść o domach, ich mieszkańcach, dla których były tworzone, i oczywiście o samym autorze i jego indywidualnym, śmiałym i nowatorskim podejściu do każdego z nich.

Z

daniem Roberta Koniecznego architektura jest – wbrew pozorom – bardzo logiczną dziedziną. Zaprojektowane przez niego budynki z czegoś wynikają i jest to według niego nie tylko kwestia intuicji architekta czy wyczucia twórcy, lecz także logiczna zasada działania i powstania. Kręgosłupem każdego projektu jest koncept.

9 Builder

Okrąg i koło to figury o niezwykle bogatej symbolice – od zamierzchłych czasów ludzie dążyli do pełni, czy też spełnienia, co skutkowało choćby cyklicznością ich działań. Koło wiązało się ściśle ze świętami, które nota bene się obchodzi (samo słowo narzuca skojarzenie z chodzeniem wokół czegoś, np. właśnie domu lub stołu w tradycjach ludów wschodnioeuropejskich). Figury te ściśle wiążą się z pojęciem rodziny, utożsamia się je ze zgromadzeniem, spotkaniem. Zespół Roberta Koniecznego przyjął je jako podstawę założenia domu jednorodzinnego w Białym Borze; zaprojektowany obiekt jest bowiem miejscem spotkań grona czterdziestu spokrewnionych osób, tworzących osiem mniejszych rodzin. Ze względu na lokalizację projektu na wzgórzu w pobliżu jeziora, aby umożliwić rodzinie korzystanie z atrakcyjnego widoku, przekształcono obiekt tak, że ostatecznie przybrał w rzucie kształt półkola. Wzniesienie na działce zostało wykorzystane do ukrycia w nim części dziennej, będącej miejscem spotkań, strefą wspólną. Część sypialna została wyniesiona piętro wyżej. By zachować prywatność poszczególnych rodzin, została podzielona na osobne fragmenty, które przybrały formę inspirowaną okolicznymi domostwami, w ten sposób wpisując się w kontekst.

sierpień 2014

Dom jednorodzinny w Białym Borze

ARCHITEKTURA I DESIGN sierpień 2014

10 Builder

Dom ukryty

Na Dolnym Śląsku, w poniemieckim mieście, powstaje dom, w którego podziemiach ciągną się kilometry częściowo już zasypanych tuneli. To one zapoczątkowały ideę projektu. Budynek staje się częścią miasta i upodabnia się nie do tego, co dzieje się na powierzchni, lecz do jego podziemnej struktury. Ponadto znaczący wpływ na formę budowli ma ukształtowanie działki – ostro opada ona bowiem w kierunku południowym. Struktura obiektu została ukryta pod ziemią, dlatego od strony dojazdu całkowicie chowa się on w naturalnym otoczeniu. Wejście i wjazd do budynku odbywa się przez otwierającą się potężną klapę porośniętą trawą. Droga zagłębia się pod ziemię i wprowadza nas do strefy dziennej, znajdującej się na poziomie ogrodu. Część sypialna zlokalizowana jest w oderwanym od ziemi 25-metrowym wsporniku. Jego długość wymuszona została liniowym układem sypialni, które miały otwierać się w tę samą stronę – na ogród.

Dom aatrialny

11

sierpień 2014

Dom powstał na otwartym, prawie niezabudowanym terenie, na obrzeżach Opola. Zabudowa w sąsiedztwie to głównie domy – „kostki” z lat 70. i typowe nieciekawe realizacje z ostatniego dziesięciolecia. Piękna działka pod lasem, na której zaprojektowano budynek, posiada jeden mankament – dojazd od strony południowo-zachodniej. Aby uniknąć oczywistej kolizji funkcjonalnej drogi do budynku z ogrodem, dojazd został zagłębiony w ziemi. Dało to pomysł wjazdu od spodu do środka budynku, bezpośrednio na poziom parteru. Stało się to możliwe dzięki stworzeniu wewnętrznego aatrium z mieszczącym się w nim podjazdem. W efekcie budynek otwiera się swoimi tarasami na wszystkie strony w nieskrępowany sposób, a przybywający z zewnątrz nie może dostać się do ogrodu inaczej, jak tylko przechodząc przez aatrium i dom. W ten sposób uzyskano nowy model przestrzenny domu – odwrotność budynku atrialnego. Dom aatrialny zamknięty jest od środka, a otwiera się na zewnątrz. Jego struktura to wynik transformacji „kostki”, wskutek czego uzyskano wszystkie ściany, podłogi i stropy włącznie z wewnętrznym aatrium i tarasami.

Zdjęcia, wizualizacje i rysunki KWK Promes

Od redakcji: Wszystkich chętnych do wzięcia udziału w Konkursie Dla Młodych Architektów zapraszamy na warsztaty pn. „Dzień Młodego Architekta”, które odbędą się 16 października 2014 r., w siedzibie Stowarzyszenia Architektów Polskich, ul. Foksal 2, w Warszawie.

W programie m.in. wykład Roberta Koniecznego na temat związany z pierwszym zadaniem konkursowym.

Builder

W kolejnym numerze: Dom autorodzinny, bezpieczny i outrialny.

WWAA

profile

NATALIA PASZKOWSKA, MARCIN MOSTAFA

NATALIA PASZKOWSKA (ur. 1981) – architekt. Ukończyła architekturę na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (2008, promotor: prof. Stefan Kuryłowicz). Praktykę zawodową rozpoczęła, pracując dla czołowych pracowni architektonicznych: Kuryłowicz & Associates, Grupa 5, JEMS (2004-2007). W 2007 roku, razem z Marcinem Mostafą, otrzymała pierwszą nagrodę w konkursie na Polski Pawilon na EXPO 2010 w Szanghaju, co przypieczętowało powstanie pracowni projektowej WWAA. Od roku 2014 zasiada w Generalnej Komisji Urbanistyki i Architektury (Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju).

Natalia Paszkowska była tutorem podczas warsztatów OSSA w 2008 i 2010 roku oraz wykładowcą warsztatów ASK w roku 2011 (jej studenci wygrali festiwal „Przetwory”).

MARCIN MOSTAFA (ur. 1979) – architekt, ukończył architekturę na Politechnice Warszawskiej (2007). Jest współzałożycielem i partnerem pracowni projektowej WWAA. Od 2012 pełni funkcję przewodniczącego Warszawskiego Oddziału SARP. Natalia Paszkowska, Marcin Mostafa i Boris Kudlicka są współautorami projektów budynków mieszkalnych: Rebel One (Warszawa, 2013), Kamion Cross (Warszawa, w realizacji, planowany koniec: 2014), użyteczności publicznej: Służewski Dom Kultury (Warszawa, I nagroda – 2008, realizacja: 2013, współpraca-137kilo), biurowych: Centrum Medialne (Warszawa, w realizacji, planowany koniec: 2015), czasowych: pawilon Stacja Mercedes (2013 i 2014, I nagroda w konkursie), wystawienniczych: Pawilon Polski na EXPO 2010, ekspozycja czasowa w Muzeum Chopina (Warszawa, 2010), wystawa stała dla Muzeum Historii Polski (I nagroda, 2011, Warszawa), Pawilonie Polskim na ITU (Genewa, 2012), festiwal WARSZAWA W BUDOWIE w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Warszawa, 2012), wystawa czasowa „Guercino – triumf baroku” oraz stała – Galeria Sztuki Średniowiecznej w Muzeum Narodowym w Warszawie (2013), oraz wnętrz: festiwalu Praque Quadriennal (Praga, 2011), prywatnej galerii (Zurych, 2012), wnętrza studio telewizyjnego Al Rayyan TV (Doha, Katar, 2013-2014), restauracji Belvedere (Warszawa, 2013), wnętrz w Teatrze Wielkim Operze Narodowej.

W 2014 otrzymali I nagrodę w konkursie na Trybunę dla Qatar National Day (w realizacji, współpraca: Boris Kudlicka, Agnieszka Dąbek, Małgorzata Niedzielska, Michał Bartnicki).

Projekty WWAA były wielokrotnie publikowane w zagranicznych magazynach i portalach branżowych: MARK, A10, Dezeen, Space, l'Arca, Architektura Murator i inne.

Pracownia specjalizuje się w zakresie projektowania: architektury mieszkaniowej, użyteczności publicznej, budynków biurowych, domów jednorodzinnych, ekspozycji wystawienniczych w wielu renomowanych polskich muzeach, a także wnętrz, scenografii i mebli. Głównym celem przyświecającym działalności WWAA jest zawsze projektowanie w konsekwentny sposób, tworzenie niepowtarzalnych struktur i eksperymentowanie z wykorzystaniem przestrzeni i materiałów.

2. Autorytet/guru architektoniczny Najważniejszym architektem, którego spotkaliśmy na naszej drodze zawodowej, był Wojciech Kakowski. To on przyczynił się do powstania i rozwoju pracowni WWAA. 3. Dom marzeń Ten, w którym spędza się wystarczająco dużo czasu z rodziną.

4. Najbardziej udany projekt Najtrudniej jest to ocenić z własnej perspektywy, ze względu na znajomość całego procesu powstawania projektu/budynku. Nasze realizacje podlegają krytyce odbiorców i użytkowników, dlatego tylko oni mogą to ocenić. Natomiast z punktu widzenia historii WWAA, początków pracowni, jest to niewątpliwie Pawilon Polski Expo w Szanghaju.

5. Projekt – zjadacz czasu Do tej kategorii możemy zakwalifikować większość naszych realizacji. Dużo czasu w relacji do skali projektu poświęciliśmy projektowi ekspozycji Galerii Sztuki Średniowiecznej w Muzeum Narodowym w Warszawie. Na pewno było to związane z charakterem prezentowanych obiektów i trudnościami natury realizacyjnej.

6. Pozaarchitektoniczne źródła inspiracji Przyroda, życie codzienne, nauka i kultura (kolejność przypadkowa).

sierpień 2014

Pracownię projektową WWAA założyli Marcin Mostafa i Natalia Paszkowska. Współpracę zainicjowali jeszcze podczas studiów, w 2003 roku, na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Formalna działalność biura rozpoczęła się w roku 2007, po otrzymaniu I nagrody w konkursie na projekt Polskiego Pawilonu na EXPO w Szanghaju. W roku realizacji pawilonu, 2010, partnerem pracowni został Boris Kudlicka .

1. Motto projektowe i życiowe –

13

WWAA

Natalia Paszkowska, Marcin Mostafa i Boris Kudlicka

Builder

BORIS KUDLICKA (ur. 1972) – scenograf, doktor sztuki. Ukończył studia na Wydziale Scenografii i Kostiumu w Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie (1996) oraz otrzymał stopień doktora w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (2012). Od roku 1997 jest związany z Operą Narodową i Teatrem Wielkim w Warszawie. Jest autorem wielu scenografii operowych i teatralnych w Polsce, ale także na świecie: w Nowym Jorku, Londynie, Frankfurcie, Strasburgu. Jest także adresatem wielu nagród: Nagrody Polskiego Instytutu Teatralnego (2005), medalu Gloria Artis (2006), złotego medalu podczas Praque Quadriennial (2007), którego został generalnym dyrektorem artystycznym w 2011.

Ponadto Kudlicka jest autorem wielu wnętrz: restauracji Belvedere w warszawskich Łazienkach Królewskich (2013-2014), scenografii telewizyjnych dla Al Rayyan Satellite Channel w Doha (Katar, 2013-2014), ekspozycji w Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz Bibliotece Narodowej w Pałacu Krasińskich i wielu innych.

Pawilon Polski, Expo 2010 w Szanghaju, Chiny

Zdjęcia: archiwum WWAA

I nagroda w konkursie. Projekt: 2007. Realizacja: 2010.

Autor: WWAA, Współpraca: Wojciech Kakowski, BURO HAPPOLD. Inwestor: PAIiIZ, PARP

ARCHITEKTURA I DESIGN

7. Ulubione rozwiązanie (materiałowe, technologiczne), którego często używam Lubimy pracować z drewnem.

8. Zaleta i wada architekta, która najbardziej rzuca się w oczy Zaleta i wada jednocześnie – oderwanie od rzeczywistości.

9. Moja pierwsza nagroda Pawilon „Zamiasto”, czyli pawilon-instalacja doczepiona do dawnego Pawilonu Chemii w Warszawie.

10. Najgorszy budynek/budowla (w moim mieście, w Polsce, w Europie, na świecie) Na pewno w ścisłej czołówce; wiele z projektów typowych domów katalogów, kształtujących obraz przedmieść, małych miast i wsi, wszędzie takie same i tak samo złe.

KAMION CROSS Budynek wielorodzinny, Poland, Warszawa, ul. Mińska 25. Autorzy: Konkret Architekci + WWAA. Projekt: 2012. Realizacja: 2014. Inwestor: SOHO FACTORY Sp. z o.o.

Centrum Medialne przy ul. Aleja Stanów Zjednoczonych Projekt: 2012. Realizacja: w budowie, koniec: 2014. Autorzy: Konkret Architekci + WWAA

Ekspozycja Galerii Sztuki Średniowiecznej i wystawy czasowej „Guercino. Triumf baroku”

sierpień 2014

Autor: WWAA. Projekt i realizacja: 2013.

Inwestor: Muzeum Narodowe w Warszawie

Scenografie telewizyjne w Katarze

Builder

14

Autor: WWAA. Projekt i realizacja: 2013-2014. Inwestor: Al Rayyan Media, Doha, Katar

REBEL ONE Budynek wielorodzinny, Warszawa, ul. Mińska 25.

Autorzy: Konkret Architekci + WWAA. Projekt: 2011. Realizacja: 2012.

Inwestor: SOHO FACTORY Sp. z o.o.

Służewiecki Dom Kultury Dzielnicowe Centrum Kulturowe, Warszawa, ul. Bacha 15. Autorzy: WWAA + 137kilo. Projekt: 2008.

Realizacja: 2013. Inwestor: Urząd Dzielnicy Mokotów Miasta Stołecznego Warszawa

AUTOR PROJEKTU KONCEPCYJNEGO MICHAŁ JAGIEŁŁO student II roku Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej

Elementem podkreślającym integrację obiektu z istniejącą tam przyrodą jest drzewo rosnące wewnątrz budynku.

Zdjęcia arch. autora

Jestem zaangażowany w wiele aktywności powiązanych z architekturą, m.in. należę do Koła Naukowego reArchitektury, gdzie obecnie pracujemy nad projektem rewitalizacji starej fabryki w Bolonii, poza tym ze znajomymi pracujemy również nad projektem rekonstrukcji Warszawy. Projekt ten skorelowany jest z moim zainteresowaniem historią stolicy. Poza tym interesuję się fotografią, nagrywaniem oraz montażem filmowym, a zapomnieć o codziennych sprawach pomagają mi narty, windsurfing oraz wspinaczka.

Konkurs dla

MECENASI KONKURSU edycji 2013

Młodych Architektów

opinie kapituły prof. Ewa Kuryłowicz

Wyróżnienie dla projektu Hotel-Stanica Kownatki zostało przyznane za trafny wybór lokalizacji odpowiedniej dla miejsca wytchnienia w mało uczęszczanym rejonie Polski cechującym się wysokimi walorami krajobrazowymi oraz za podporządkowaną tym wartościom koncepcję architektoniczną. Projekt, choć schematyczny i niepozbawiony błędów, ujmuje prostotą i skromnością, zgodną z zadeklarowaną przez autora zasadą ukrycia obiektu w przyrodzie, traktowanej tu, i słusznie, jako górująca w hierarchii znaczeń.

Chęć uproszczenia rozwiązań rzutu spowodowała kolizje funkcjonalne – niefortunne położenie sypialni zbiorowych powoduje np., iż przestrzeń wspólna z najpiękniejszym widokiem na jezioro byłaby świadkiem wędrówek do zbiorowych toalet, by wymienić najpoważniejsze. Niemniej, na tle innych propozycji ta oferowała najwięcej niekłamanego szacunku dla miejsca, co jest godne pochwały w postawie każdego projektanta.

edycja I

2013

WYRÓŻNIENIE

STANICA ŻEGLARSKA – KOWNATKI

P

rojektowanym obiektem jest hotel nad jeziorem Kownatki w gminie Kozłowo.

Ideą było zintegrowanie obiektu z naturą. Jako wartość dominująca przyjęta została przyroda, która niejako narzuca formę. Bryła budynku otwiera się na pejzaż jeziora poprzez duże przeszklenia, pozwalające odbiorcy na stały kontakt z pięknem otaczającej go przyrody. Kontrastem do tego założenia jest front budynku (wejście).

Charakteryzuje je masywna i ascetyczna betonowa elewacja. Założeniem było zaciekawienie odbiorcy. Elementem koncentrującym nasze pole widzenia jest wejście.

Po przejściu przez nie rozpościera się piękny i czysty widok na jezioro. Wejście do obiektu można nazwać „katalizatorem emocji doznaniowych”. Elementem podkreślającym integrację obiektu z istniejącą tam przyrodą jest drzewo rosnące wewnątrz budynku. Przebija się ono przez niższą kondygnację i wychodzi na górny taras. Odbiorca ma wrażenie, że budynek wraz z naturą tworzą jedność.

Dzięki zbliżonemu klimatowi oraz skrajnie odmiennej, wyraźnie określonej kulturze czerpanie nauki z kraju kwitnącej wiśni zapewniło nam atrakcyjne założenia projektowe.

studenci V roku architektury i urbanistyki na Politechnice Gdańskiej (dodatkowo Paulina i Maciej są studentami II roku wzornictwa na Akademii Sztuk Pięknych)

Konkurs dla

Młodych Architektów edycja I

2013

16

sierpień 2014

WYRÓŻNIENIE

Builder

PAULINA PUCIŁOWSKA, MACIEJ GERSZEWSKI, MIKOŁAJ BAZACZEK, JAKUB CHARKIEWICZ

Zdjęcia arch. autorów

ARCHITEKTURA I DESIGN

AUTORZY PROJEKTU KONCEPCYJNEGO

DOM ZEN

Z

głębiwszy filozofię Zen i przykłady jej wpływów w architekturze japońskiej, wysnuliśmy szereg idei, które po przetransponowaniu na grunt polskiej kultury, udało się zaimplementować w przygotowanym projekcie.

Wyodrębniliśmy trzy główne założenia, które definiują naszą koncepcję. Projektowanie od wnętrza streszcza filozofię skupienia się na doznaniach użytkowników i pozostawienia na drugim planie publicznej ekspozycji elewacji. Dom/otoczenie nawiązuje do wrażenia przenikania natury do pomieszczeń, zarówno przez przestronne przeszklenia czy przezierne wnęki z drzewami, jak i jednolite materiały posadzek – drewno bambusowe, kamienie rzeczne. Przenikanie otoczenia dostrzec można w ścieżce wrażeń odbiorcy, który, pokonawszy frontalną barierę, wkracza do przestrzeni, dającej się dostosowywać i aranżować za pomocą przesuwnych ścian i kotar.

Jeżeli chodzi o usytuowanie, to lekki spadek terenu działki w stronę jeziora umożliwił ciekawą aranżację sytuacji. Z ulicy widok na dom jest ograniczony połyskującą, półprzezroczystą ścianą. Przechodzień dostrzega wyłącznie intrygujący szklany mur, stojący wśród bujnej, dzikiej, lecz uporządkowanej zieleni.

Są zgraną drużyną, w której istnieje wyraźny podział obowiązków. Dzięki różnorodnym zestawom umiejętności uzupełniają się i wspierają wzajemnie. Paulina łączy abstrakcyjne pomysły z racjonalnymi rozwiązaniami, co generuje nietypowe projekty. Zawsze przykłada ogromną wagę do estetyki i grafiki. Mikołaj wykazuje zainteresowania na pograniczu projektowania i gier komputerowych, co pozwala mu na eksplorację wielu ciekawych pomysłów w dzisiejszym, nasyconym technologią, świecie. Pasjonuje go również kultura Wschodu i fotografia. Macieja z kolei fascynuje design i żeglarstwo. Liczy, że doświadczenia z manualną obróbką drewna, nowoczesnymi technologiami prototypowania i modelowaniem 3D doprowadzą go do realizacji własnego projektu żaglówki. Domeną Jakuba jest projektowanie rozsądnych układów funkcjonalnych, które praktykował, tworząc koncepcje domów jednorodzinnych – kilka z nich jest już w sprzedaży jako projekty typowe. Poza tym fascynuje go żywioł – żeglarstwo i narty.

Od początku było widać, że to dobry zespół, w którym nie dochodzi do nieporozumień nierozwiązywalnych. Kluczem do sukcesu jest to, że znają się od dłuższego czasu, wspólnie relaksują się wieczorami przy grach planszowych, na żaglach czy na stoku.

opinie kapituły Jacek Woźniczka

Prezes Zarządu Sto-ispo sp. z o.o.

Dom Zen to doskonały przykład zrównoważonego budownictwa – począwszy od uwzględnienia w projekcie ukształtowania terenu oraz najbliższego otoczenia, a skończywszy na efektownym połączeniu budynku z naturą. Zwarta bryła, przeszklone ściany oraz przestronne, reprezentatywne pomieszczenia, które zdają się wzajemnie przenikać, to przejaw znajomości najnowszych trendów w architekturze z jednoczesnym silnym wpływem filozofii Wschodu. Na uwagę zasługują również zastosowane w projekcie rozwiązania, w tym system podwieszanych elewacji wentylowanych StoVentec oraz naturalne materiały, takie jak kamienie rzeczne czy drewno bambusowe, dzięki którym Dom Zen jest nie tylko zachwycający wizualnie, ale również trwały i odporny na warunki klimatyczne.

AUTORzy PROJEKTU KONCEPCYJNEGO Michał Bala, Michał Puchalski, Paweł Chorążykiewicz Bryła hotelu nawiązuje do formy żaglówek, które stanowią nieodzowną część krajobrazu polskich jezior.

HOTEL W MIKOŁAJKACH

Konkurs dla

opinie kapituły Adam Leik

Młodych Architektów edycja I

2013

WYRÓŻNIENIE

Dyrektor ds. Marketingu DRUTEX S.A. Projekt hotelu w Mikołajkach stanowi świetne połączenie nowoczesnego designu, idealnej funkcjonalności oraz nietuzinkowej aranżacji wykorzystującej elementy krajobrazu mazurskiego. Pomysł stworzenia hotelu nawiązującego swym kształtem i charakterem do żeglarskiego oblicza polskiej krainy jezior doskonale wkomponowuje się w otoczenie, a tym samym jest odpowiedzią na oczekiwania turystów, którzy chętnie odwiedzają Mazury. Niemniej jednak na szczególną uwagę poza samą innowacyjnością projektu w zakresie jego konstrukcji jest również inteligentne wykorzystanie stolarki okienno-drzwiowej – połączenie tradycyjnych okien i drzwi z PVC firmy DRUTEX S.A. z nowoczesnymi i modnymi ogrodami zimowymi wykonanymi z systemów aluminiowym, będącymi również w ofercie firmy. Przedstawione przedsięwzięcie jest tym ciekawsze, że wymaga zastosowania stolarki o różnych kształtach, rozmiarach, formach i kolorach, co sprawia, że zarówno wnętrza, jak i sama aranżacja zewnętrznych elewacji, nie będą nudne. Nowoczesne systemy PVC – IGLO stworzone pod indywidualne projekty i oczekiwania klientów są z tego punktu widzenia idealnym uzupełnieniem koncepcji hotelu. Architekci zasługują na uznanie szczególnie, że tego typu konstrukcja ani żadna podobna nie została jeszcze wybudowana na Mazurach, a obecność takiego hotelu z pewnością budziłaby nie tylko zainteresowanie, lecz także zachwyt odwiedzających. Inteligentne wykorzystanie otoczenia i jego elementów jako inspiracji dla projektu jest czymś bardzo oryginalnym i z tej perspektywy – godnym podziwu. Gratulujemy pomysłodawcom.

17

sierpień 2014

M

yślenie o koncepcji poprzedziliśmy przeprowadzeniem analiz pod kątem atrakcyjności turystycznej różnych regionów Polski. Miejscowość, którą wybraliśmy, leży na projektowanym szlaku żeglarskim o łącznej długości ok. 25 km, ponadto jest to miejsce jednoznacznie kojarzone z uprawianiem tego sportu. Działkę pod projektowany przez nas obiekt wybraliśmy na podstawie analizy lokalizacji dwóch najbardziej znaczących hoteli w okolicy. Otoczenie działki to stary port oraz przystań. Proponowany przez nas hotel może stanowić element rewitalizacji tej części miejscowości.

Bryła hotelu nawiązuje do formy żaglówek, które stanowią nieodzowną część krajobrazu polskich jezior. Dynamizmu formie dodają motywy trójkątne. Dzięki podcięciu jednego z rogów bryła otwiera się na jezioro. Centralną część hotelu stanowi przeszklone patio, gdzie przewidzieliśmy miejsce na ogród zimowy, w którym rośliny rozwijać się mogą przez cały rok. Restauracja została zaprojektowana tak, aby umożliwić odwiedzanie jej przez gości z zewnątrz. Na parterze znajdują się również sauna, siłownia, strefa gier oraz basen kryty zbudowany z wykorzystaniem technologii firmy Berndorf oraz Sopro. Część prywatną dla gości przewidzieliśmy na pierwszym piętrze, skąd udać się można także na taras. W okresie letnim skorzystać można z mniejszych basenów, wykonanych ze stali nierdzewnej firmy Berndorf. Na ostatniej, najwyższej kondygnacji umieściliśmy salę konferencyjną dla 82 osób, w której zastosowaliśmy panele akustyczne firmy Sto. Formy trójkątne pozwoliły na takie ułożenie paneli, aby skracały one czas pogłosu. Użycie paneli podwieszanych firmy Sto umożliwiło nam formowanie ażurowych elewacji. Stolarka w hotelu pochodzi z katalogów firmy Drutex, materiałem uszczelniającym są pianki Soudal.

Builder

M.B.: Jak każdy, kto ma do czynienia z tym zawodem, mnóstwo czasu spędzam na myśleniu nad projektami. Interesuje mnie ponadto szeroko rozumiana grafika oraz animacja. Prywatnie uwielbiam dobrą, starą muzykę z gatunku rock, spędzanie wielu godzin w kuchni oraz porządnej jakości kino. Osiągnięcia indywidualne: wyróżnienie w konkursie EkoForma, projekt i realizacja instalacji dla dzieci w Galerii Jurajskiej, udział w wystawach i warsztatach.

M.P.: Odkąd pamiętam, moją pasją był rysunek – uwielbiam usiąść z czystą kartką i ołówkiem w ręku i naszkicować coś interesującego. Poza architekturą moją wielką miłością są samochody. Jestem zaangażowany w prace nad projektem Nowej Warszawy, następcy legendarnego polskiego samochodu.

P.Ch.: Moim głównym zainteresowaniem jest grafika komputerowa. W wolnym czasie lubię natomiast sięgnąć po dobrą książkę sensacyjną lub horror Stephena Kinga. W przyszłości chciałbym realizować zlecenia dla klientów w najdalszych zakątkach świata oraz rozwijać swoje pasje związane z projektowaniem.

Zdjęcia arch. autorów

studenci III roku Architektury i Urbanistyki na Politechnice Wrocławskiej

polskie pracownie projektowe

ARCHITEKTURA I DESIGN

TOMASZ GAWRON-GAWRZYŃSKI architekt, właściciel Firma A-Z(one) Tomasz Gawron-Gawrzyński kompleksowo wykonuje wielobranżowe projekty architektoniczne. Wszystkie projekty mają wysokie walory użytkowe, techniczne oraz estetyczne. Każdy temat jest pilotowany w urzędach – gwarantujemy 100% pewność uzyskania pozwolenia na budowę.

Terminy są realne, a ceny uczciwe.

WOJCIECH BŁASZCZUK architekt, właściciel Pracownia WBDS zajmuje się kompleksowym, wielobranżowym projektowaniem budynków mieszkalnych, użyteczności publicznej oraz obiektów przemysłowych. Zapewniamy profesjonalną obsługę na wszystkich fazach projektowych oraz w ramach nadzoru autorskiego.

A-Z(one) Tomasz Gawron-Gawrzyński Wrocław, tel.: +48 607 282 220 e-mail: info@a-zone.pl, www.a-zone.pl

PIOTR EWIAK, MIKOŁAJ WOWER właściciele, architekci Zajmujemy się głównie architekturą pasywną, naturalną i ekologiczną (domy ze słomy i gliny) oraz obiektami zabytkowymi.

Wykonaliśmy projekt pierwszej w Wielkopolsce pasywnej sali gimnastycznej w Turku.

WBDS – Wojciech Błaszczuk Design Studio Wrocław, tel.: +48 605 608 110 e-mail: biuro@wbds.pl, www.wbds.pl

TOMASZ WOJTKOWIAK właściciel, projektant TOYA DESIGN jest biurem architektoniczno-designerskim. Projektuje architekturę, wnętrza, ekspozycje, przedmioty i znaki. „Od znaku do obiektu”.

studioWarsztat Poznań, tel.: 61 666 03 20, 502 481 911 e-mail: info@studiowarsztat.pl www.studiowarsztat.pl

Builder

18

sierpień 2014

HALINA SUCHARSKA, WŁADYSŁAW SUCHARSKI architekci Realizujemy projekty obiektów: użyteczności publicznej, mieszkalnych jedno- i wielorodzinnych, przemysłowych itp. nowych i modernizowanych, w tym także zabytkowych oraz usytuowanych w strefach ochrony konserwatorskiej.

Studio Projektowe PROFIL – Pracownia Autorska Gdańsk, tel.: 58 340 43 18, kom. 501 253 182 e-mail: profil@use.pl, projekt.profil@gmail.com www.prostud.architekci.pl

KRYSTYNA STAWIARSKA-KOSTARCZYK architekt Biuro architektoniczne AKO ARCHITEKCI wykonuje szeroki wachlarz projektów wielobranżowych – począwszy od analiz efektywności i uwarunkowań inwestycji, poprzez projekty koncepcyjne, budowlanowykonawcze aż do prowadzenia nadzorów autorskich i nadzorów inwestycyjnych.

AKO ARCHITEKCI Gdańsk, tel.: 58 301 09 22, 502 320 514 e-mail: k.kostarczyk@akoarchitekci.pl www.akoarchitekci.pl

TOYA DESIGN Tomasz Wojtkowiak Poznań, tel.: 61 847 85 12 www.toya-design.com.pl

LUIZA JODŁOWSKA architekt EC-5 ARCHITEKCI to zespół wykwalifikowanych architektów, działający w obrębie architektury, architektury wnętrz oraz szeroko rozumianego wzornictwa. Pracownia zajmuje się projektowaniem zarówno domów jednorodzinnych oraz wnętrz prywatnych, jak i obiektów komercyjnych, takich jak hotele, restauracje, biura czy centra konferencyjne.

EC-5 ARCHITEKCI Łódź, tel.: 668 493 035 e-mail: projekt@ec-5.com, www.ec-5.com

ROBERT MAJKUT właściciel Pracownia realizuje projekty dla obiektów komercyjnych. Specjalizuje się w projektach Architecture & Branding i realizuje projekty dla najbardziej wymagających klientów. Posiada własne metody przełożenia języka komunikacji wizerunkowej na język realnego biznesu, co potwierdza bogate portfolio wdrożonych wnętrz w Polsce i na świecie.

Robert Majkut Design Warszawa, tel.: +48 601 724 166 studio@design.pl, www.design.pl

SYLWIA WIDZISZ-PRONOBIS, GRZEGORZ PRONOBIS architekci, właściciele Jesteśmy kreatywnym zespołem pasjonatów architektury i przestrzeni miejskiej, poszukujących ciekawych wyzwań projektowych i współpracy z interesującymi ludźmi. Do każdego klienta podchodzimy indywidualnie i przyjmujemy taki model współpracy, jakiego wymaga inwestycja.

Pronobis Studio Bytom, tel.: 600 488 045, 660 749 137 e-mail: biuro@pronobisstudio.pl www.pronobisstudio.pl

be3design to autorska pracownia projektowo-graficzna. W swoich działaniach łączymy różne dyscypliny projektowe, w tym przede wszystkim kompleksowe projektowanie wnętrz połączone z wysokiej jakości wizualizacjami, które w pełni oddają charakter i klimat aranżowanej przestrzeni już na etapie koncepcji. be3design Bytom, tel.: 791 770 074 e-mail: kontakt@be3design.com www.be3design.com

Studio Aranżacji Wnętrz „Arkada Art” Gdańsk, tel.: 58 340 80 60 e-mail.: arkada@arkada.kki.pl www.arkada.kki.pl

TOMASZ WÓJCIK architekt, właściciel

Pracownia k. to firma edukacyjnoprojektowa, specjalizująca się w edukacji architektonicznej oraz projektowaniu dla dzieci. Prowadzimy warsztaty architektoniczne, projektujemy ogrody przedszkolne i przyszkolne oraz tzw. naturalne place zabaw, a także wystawy, pokoje dziecięce i zabawki. pracownia k. | architektura dla dzieci tel.: 606 803 050, 795 577 557 e-mail: biuro@pracowniak.pl www.pracowniak.pl

JANUSZ OCHOTA, JERZY CIBA, JOANNA OCHOTA architekci

GREEN PROJECT jest młodą, prężnie rozwijającą się firmą, świadczącą usługi ogrodnicze dla firm i osób prywatnych. Zajmujemy się projektowaniem, urządzaniem i pielęgnacją terenów zieleni oraz wystrojem wnętrz zielenią. Firmę tworzy zespół młodych i ambitnych ludzi z wykształceniem z zakresu architektury krajobrazu i ogrodnictwa.

Green Project pracownia architektury krajobrazu Gostynin-Bierzewice, tel.: 602 524 979 e-mail: greenproject@tlen.pl www.greenproject.pl

ANNA MARIA PASZKOWSKA architekt wnętrz, właściciel Pracownia zajmuje się kompleksową obsługą projektową w zakresie wnętrz mieszkalnych i użyteczności publicznej. Oferta skierowana jest do osób ceniących sobie ergonomię, funkcjonalność, indywidualne podejście i ponadczasowy design.

AMPaszkowska projektowanie wnętrz Warszawa, Suwałki tel. kom.: 728 346 613 e-mail: ampaszkowska@architekci.pl www.amp869.wix.com/ampaszkowska

Zespół tworzą młodzi, kreatywni architekci z dużym doświadcze niem praktycznym. Oferujemy kompleksowe usługi w zakresie projektowania architektoniczno-budowlanego i branżowego. W pracowni powstają również projekty wnętrz prywatnych i komercyjnych jak i projekty mebli.

Archimental Bytom tel.: 32 757 88 56, 502 125 861

WITOLD OPALIŃSKI, KATARZYNA LIPSKA-OPALIŃSKA architekci Jesteśmy architektami otwartymi na oczekiwania i potrzeby inwestora. Otaczający nas świat jest dla nas niewyczerpanym źródłem inspiracji. Zawsze staramy się szukać pomysłowych rozwiązań, które przynoszą ciekawe efekty, bez nadmiernych nakładów inwestycyjnych.

Pracownia Architektury OPALIŃSKI Kraków, tel.: 508 126 066 e-mail: arch_opalinski@o2.pl www.i-m.co/witek/PAO/

19

Pracownia przygotowuje projekty aranżacji wnętrz mieszkań, domów, biur oraz obiektów użyteczności publicznej. Opracowujemy kompleksowe projekty aranżacji wnętrz, jak również projekty kuchni, łazienek, rozwiązań funkcjonalnych, kolorystyki i oświetlenia. Projekty prezentowane są w postaci szczegółowych wizualizacji.

sierpień 2014

ANNA KOMOROWSKA, MICHAŁ ROKITA I FRANEK architekt krajobrazu, architekt i tester

Builder

ELŻBIETA PIETRZYK architekt, właściciel

AGNIESZKA WYRWAS właścicielka, projektant

polskie pracownie projektowe

ARCHITEKTURA I DESIGN

E. WOSZCZYNA, M. CHMURA, M. WITKOWSKI, P. KORZEWSKI współwłaściciel, projektanci

Pracownia Architektury „FORMA” to ponad 20 lat doświadczeń w projektowaniu. Obiekty deweloperskie, przemysłowe, szkoły, przestrzeń publiczna, wzornictwo przemysłowe, domy pasywne i energooszczędne.

Pracownia Architektury „FORMA” Sp. z o.o.

Częstochowa, Blachownia, tel.: 343 614 245 e-mail: forma@forma.com.pl, www.forma.com.pl

J. CIEĆWIERZ, P. WIELĄDEK, R. STRUZIK właściciele, architekci Naszym celem jest tworzenie architek tur y w ścisłej współpracy z inwestorami. Architektury, o której chętnie będziemy myśleć i mówić po latach z takimi samymi emocjami, jakie towarzyszą nam podczas projektowania. pdv architekci / studio dwa Piaseczno, tel.: 698 666 551 e-mail: pdvarch@gmail.com www.pdv.republika.pl

Builder

Pracownia arc h i te k to n i c zna xystudio została założona w 2004 r. Tworzą ją ludzie, dla których praca jest pasją i sztuką. Pracownia wykonuje projekty indywidualne budynków oraz nietypowych wnętrz. xystudio Warszawa, tel.: 22 616 10 44 e-mail: pracownia@xystudio.pl www.xystudio.pl

GRZEGORZ WOJCIECHOWSKI właściciel, główny architekt Jesteśmy po to, aby wdrażać idee naszych klientów w czystej, użytecznej i niezawodnej formie.

Poprzez projektowanie staramy się dowieść, że piękno, precyzja, funkcjonalność, trwałość oraz ekonomia wzajemnie się uzupełniają i są sobie niezbędne.

GRW Planning & Architecture Warszawa, tel.: 504 318 925, 22 301 84 41 e-mail: wojciechowski@grw.com.pl www.grw.com.pl

TOMASZ SOBKOWIAK architekt wnętrz, designer produktu, właściciel

Firma ekoarchitekci.pl jest obecna na krakowskim rynku od 2008 r. Jesteśmy grupą młodych projektantów otwartych na nowe możliwości, jakie stwarzają nam współczesne technologie. Od początku istnienia pracowni podstawowym profilem jej działalności było projektowanie domów energooszczędnych.

Projektujemy meble i architekturę wnętrz. Nasze wieloletnie doświadczenie pozwala nam zrealizować niebanalne koncepcje oparte na potrzebach klienta. Prowadzimy projekt od wstępnej idei do etapu wykonawczego. Prezentację pomysłów wspieramy fotorealistyczną wizualizacją komputerową i szczegółowymi rysunkami wykonawczymi.

KVADRA Design Studio Poznań, tel.: 604 277 734, 61 624 27 23 e-mail: studio@kvadra3d.com www.kvadra3d.com

ekoarchitekci.pl Kraków, tel.: 517 301 336 e-mail: ekoarchitekci@gmail.com www.ekoarchitekci.pl

20

sierpień 2014

MICHAŁ PAPKA właściciel, architekt

F. DOMASZCZYŃSKI, M. NOWOSIELSKA, D. SIBIŃSKA właściciele, architekci

PAWEŁ WYCZAŁKOWSKI właściciel Biuro projektowo-wykonawcze „ArchPeak” jest przedsiębiorstwem z dużym doświadczeniem zawodowym. Projektanci w naszym biurze wykonali prace dla wielu klientów, zarówno prywatnych, jak i samorządowych. Firma może pochwalić się uznaniem i szacunkiem wśród swoich kontrahentów.

Biuro usług projektowo-wykonawczych ARCHPEAK Zielona Góra tel.: 606 757 856 e-mail: archpeak@wp.pl www.archpeak.com.pl

JACEK NIEZGODA architekt Kreatywna i rzetelna praca projektowa w połączeniu z 15-letnim doświadczeniem zapewnia wykonanie intrygującego, oryginalnego i niezwykle eleganckiego projektu architektury wnętrz, zgodnie z indywidualnymi oczekiwaniami estetycznymi i funkcjonalnymi inwestora.

ARTDESIGN biuro projektowe Kraków, tel.: 603 910 911, 603 911 912 e-mail: biuro@artdesign.pl www.projekty-wnetrza.com www.artdesign.pl