Builder_12_2013

Co zmienić w prawie?

Budowniczowie i Pasjonaci Sportowej Polski – nagrodzeni!

NR 12 (197) GRUDZIEŃ 2013

WWW.EBUILDER.PL

Builder

12 GRUDZIEŃ 2013

Nr

Rok XVII (197) 5zł (w tym 8% VAT)

WIODĄCY miesięcznik dla budownictwa, architektury i bi

PRZEŁOM w budownictwie APETYT na magazyny KOTWY gruntowe ARCHITEKTURA Mado Architekci

RZETELNOŚĆ I SPECJALIZACJA JAROSŁAW POPIOŁEK Prezes Zarządu, JP Contracting Sp. z o.o.

Wybierz leasing lub po˝yczk´ Weso∏ych Âwiàt Bo˝ego Narodzenia oraz rozbudowy w Nowym 2014 Roku, wszystkim Klientom i Partnerom, ˝yczy VB Leasing Polska SA

Nale˝ymy do Grupy Volksbank i VR-LEASING AG

dla bran˝y budowlanej

www.vbleasing.pl

grudzień 2013

„Zlecenie realizacji caĹ‚ego torowiska odcinka zachodniego II linii metra, od stacji Rondo DaszyĹ„skiego do stacji PowiĹ›le, to olbrzymie wyróşnienie dla naszej firmy, bo to praca niezwykle wymagajÄ…ca, a zarazem stawiajÄ…ca nas wĹ›rĂłd elity firm specjalizujÄ…cych siÄ™ w tego typu robotach.â€? – JarosĹ‚aw PopioĹ‚ek, Prezes ZarzÄ…du JP Contracting Sp. z o.o.Â

#/ :-)%.)ÂŁ 7 02!7)% 7 0 2!

"UDOWNICZOWIE I 0ASJONACI 3PORTOWEJ 0OLSKI s .!'2/$:%.)

WWW.EBUILDER.PL

u•

BIZNES ď Ź BUDOWNICTWO

12 ny|k pl ꢪ¥£

yÂ’ÂŽĂŞ }ppĂŞĂ‚ÂĄÂŠÂ§ĂƒĂŞÂĽÂ?Â ĂŞĂ‚ÂšĂŞÂ—ÂœÂ?ĂŞÂ¨ĂœĂŞ}h{Ăƒ

ď Ź ARCHITEKTURA

,5$:)% ) &)2-9 35+#%35 DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA i˜ŒÂ?‡ˆ• '25$:)%ÂŽ

02:%€/W BUDOWNICTWIE

Fot. arch. JP Contracting Sp. z o.o.

!0%494 NA MAGAZYNY

w„—•Â?ÂœÂ?ÂœĂŞĂŞ šê“•Â?œ–Â? ’N9 €UKASZ -IÇSIAK

–—•­ê¨¤

7ICEPREZES :ARZ–DU "UDREM 'ROUP 3P Z O O

+/479 GRUNTOWE !2#()4%+452!

-ADO !RCHITEKCI

RZETELNOŚĆ I SPECJALIZACJA JAROSŠAW POPIOŠEK Prezes Zarządu, JP Contracting Sp. z o.o.

33

ajnowocześniejsze N centrum w regionie

Fot. arch. JP Contracting Sp. z o.o.

Rozmowa z Rafałem Rybką, Prezesem Zarządu RYBEXIM Grupa Logistyczna w Rzeszowie

8 12

Niełatwo być prorokiem

Rozmowa z Jarosławem Popiołkiem, Prezesem Zarządu JP Contracting Sp. z o.o.

INFORMACJE

20

J ak postrzegamy zielone budownictwo?

22

ajnowocześniejsze rozwiązania N od Aluprof wspierają nowoczesne budownictwo

BIZNES 18

OMENTARZ K 2013 w sieci

Katarzyna Jańczak-Stefanide, Dyrektor Zarządzająca BricomarchÊ

28

34

I MPREZY BRANŝOWE Wokół Budmy

36

Budowniczowie i Pasjonaci Sportowej Polski nagrodzeni!

BUDOWNICTWO 42 46

RYNEK otwy gruntowe.

K Zasady projektowania

Kazimierz Szulborski, Andrzej Kulczycki, Roman Nalewajko

50

rojektowanie konstrukcji P spręşonych wg Eurokodu 2.

Część 2 Wit Derkowski

Coraz większy apetyt na powierzchnię magazynową Michał Oksiński

 DEBATA Co zmienić w prawie?

24

Beton licowy - nowoczesny język architektury Know-how - Kreatywność - Wizjonerstwo

Centrum Sportowo-Rehabilitacyjne WUM, Warszawa

„

Centrum Jana Pawła II, Kraków

Centrum Galileo, Oberpfaffenhofen, Niemcy

PERI dysponuje kilkudziesięcioletnim doświadczeniem w realizacji wielu budowli i elementów z betonu licowego w Polsce i na świecie. Od deskowania standardowego do deskowań wykonywanych indywidualnie - dla każdej powierzchni betonu licowego PERI ma właściwe rozwiązanie.

Prosta Tower, Warszawa

Deskowania Rusztowania Doradztwo techniczne www.peri.com.pl info@peri.com.pl

grudzień 2013

program promocyjno-edukacyjny Buildera

ARCHITEKTURAÂ IÂ DESIGN 54

rogram edukacyjnoP informacyjny „Buildera�

60

)NNOWACYJNA ARCHITEKTURA

CZYLI !QUAPARK +UTNO

SĹ‚awomir StoĹźek

Danuta Burzyńska

56

!2#()4%+452! ) $%3)'.

ystemy bezpieczeństwa S na rusztowaniach i deskowaniach systemowych PERI

roblemy budownictwa P wielkopłytowego.

Ocena stanu technicznego

Stanisław M. Wierzbicki, Jan Sieczkowski

–—•­êꧤ 0ATRONAT (ONOROWY I 7SP��PRACA

LUDZIEÂ IÂ FIRMYÂ SUKCESU dodatek promocyjny

,5$:)% ) &)2-9 35+#%35 DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA i˜ŒÂ?‡ˆ• '25$:)%ÂŽ

-ECENASI 0OLSKIEJ !RCHITEKTURY

02/'2!- 02/-/#9*.9 ) %$5+!#9*.9 "5),$%2!

84

Patrzymy w przyszłość

86

Czy nastąpi przełom w budownictwie?

66 68

INFORMACJE

70

PROFILE – Damian Poklewski-Koziełł, Marcin Marchewka

74

I nnowacyjna architektura, czyli Aquapark Kutno

Rozmowa z Šukaszem Mięsiakiem, Wiceprezesem Zarządu Budrem Group sp. z o.o.

Z prÄ…dem i pod prÄ…d

Marek Wrzal

Fot. arch. Budrem Group Sp. z o.o.

Zofia Bolkowska

w„—•Â?ÂœÂ?ÂœĂŞĂŞ šê“•Â?œ–Â? ’N9 €UKASZ -IÇSIAK 7ICEPREZES :ARZ–DU "UDREM 'ROUP 3P Z O O

–—•­ê¨¤

88

Gotowi na kolejne inwestycje

90

grzewanie nowoczesnych O domów jednorodzinnych – Viessmann

Rozmowa z Tomaszem SzubÄ…, Prezesem ZarzÄ…du Tines SA

92

Liderzy 2013. Firmy i ich największe osiągnięcia roku

101

ieszkanie jeszcze w tym M roku. Dlaczego warto?

Damian Poklewski-Koziełł, Marcin Marchewka

78

Siłownie plenerowe

Barbara Kraus-Galińska.

Magdalena Wnęk

80

olskie pracownie P projektowe

102

Tu warto być

Fot. arch. Mado Architekci

Kutnowski obiekt sportoworekreacyjny przyciÄ…ga uwagÄ™ architekturÄ…, ktĂłra nawiÄ…zuje do kutnowskich tradycji baseballowych.

Drodzy Czytelnicy, z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia życzymy Wam, aby wszystko, co przyniesie ten wyjątkowy czas, było budujące. A Nowy Rok niech będzie pełen śmiałych pomysłów i murowanych sukcesów, odniesionych przed czasem, w przestrzeni odznaczającej się ładem, w przyjaznym i przejrzystym otoczeniu prawnym, i z użyciem technologii, o których się nawet aniołom nie śniło.

Redakcja „Buildera”

Builder Awards

GAL A BUILDERA Finał XI edycji 12 lutego 2014 roku!

Serdecznie zapraszamy do udziału firmy wykonawcze, deweloperskie, producenckie, projektowe oraz firmy i instytucje spoza branży budowlanej, wspierające jej rozwój. wy­r óżnie­nie­ przy­zna­wa­ne­ przez­ Re­dak­cję­ i­ Ra­dę­ Pro­gra­mo­wą­ mie­sięcz­ni­ka­ „Bu­il­der”­ fir­mom­ z­ bran­ż y­ bu­dow­la­nej­ za­ dy­na­micz­ny­ roz­wój­i­osią­gnię­tą­po­zy­cję­na­ryn­ku­bu­dow­la­ nym­oraz­me­ne­dże­rom­tych­firm­za­sku­tecz­ne­ za­rzą­dza­nie­ i­ suk­ce­sy­ ryn­ko­we.­ BU­DOW­L A­NA­ FIR­MA­ RO­KU­ jest­ jed­no­cze­śnie­ no­mi­na­cją­ do­sta­tu­et­ki­ POL­SKI­ HERKU­LES­ w­ro­ku­na­stęp­nym. ty­tuł­i­sta­tu­et­ka­przy­zna­wa­ne­przez­Re­dak­cję­ i­Ra­dę­Pro­gra­mo­wą­mie­sięcz­ni­ka­„Bu­il­der”­fir­ mom,­or­ga­ni­za­cjom­i­ich­sze­fom­za­szcze­gól­ne­ osią­gnięcia­ i­ ugrun­to­wa­ną­ po­zy­cję­ w­ bran­ż y­ bu­dow­la­nej­oraz­oso­bom,­któ­re­swo­ją­do­tych­ cza­sową­ dzia­łal­no­ścią­ wy­war­ły­ zna­czą­cy­ wpływ­ na­ roz­wój­ pol­ skie­go­bu­dow­nic­twa.

Buildera dla młodych

ArchITEKTow

Patronat­Honorowy­i­Współpraca

wy­róż­nie­nie­ przy­zna­wa­ne­ przez­ mie­sięcz­nik­ „Bu­il­der”­ fir­mom­ i­ in­sty­tu­cjom­ spo­za­ bran­ż y­ bu­dow­la­nej,­ któ­rych­ działal­ność­ i­ świad­czo­ ne­ usłu­gi­ wspie­ra­ją­ roz­wój­ branży­ bu­dow­la­nej­ i­działa­ją­cych­w­niej­firm.­Ka­pi­tu­ła­bie­rze­pod­uwa­gę­do­stęp­ność­ pro­duk­tu­ lub­usłu­gi,­ no­wa­tor­stwo,­ do­sto­so­wa­nie­ do­ wy­mo­gów­ branży­bu­dow­la­nej,­po­trzeb­klien­tów­i­zmie­nia­ją­ce­go­się­ryn­ku,­ a­tak­że­re­la­cje­fir­ma­–­klient.

ORgANIzAtOR:­Redakcja­miesięcznika­„Builder” builder@pwbmedia.pl,­tel.­22­853­06­77­wew.­121 Mecenasi­Polskiej­Architektury

www.ebuilder.pl

KonKurs

W­ramach­Programu­ PROMUJEMY­POLSKĄ­ ARCHItEKtURĘ­ uhonorowani­zostaną­ wybitni­polscy­ architekci­ i­konstruktorzy­oraz­ Laureaci­I­edycji­ konkursu­dla­młodych­ architektów.­ (Więcej­o­konkursie­ na­www.ebuilder.pl)

JaroSław popiołek

właściciel i prezes Zarządu firmy Jp Contracting Sp. z o.o.

Niełatwo być prorokiem Zdjęcia : archiwum JP Contracting Sp. z o.o.

Danuta Burzyńska: Kiedy w 2012 roku tworzył Pan swoją firmę, jaką strategię Pan przyjął i jakie wyzwania Pan sobie postawił?

Jarosław Popiołek: Odpowiedź jest prosta i trudna zarazem. Przyjęta przeze mnie strategia wynikała z okoliczności i doświadczeń ostatniego okresu przed podjęciem decyzji o zmianie formy działalności zawodowej. Po dwudziestu latach pracy w korporacjach (Prezes Zarządu w Warbud S.A. oraz Mostostal Warszawa S.A. – przyp. red.) decyzja o tym, żeby założyć własną firmę, była umotywowana dwojako. Z jednej strony, skłoniły mnie do niej dobre doświadczenia, dzięki któ-

rym wydawało mi się, że po tylu latach pracy mogę spożytkować swoją wiedzę w innym niż do tej pory wymiarze – i to nie tylko dla własnego, lecz także dla ogólnego pożytku.

Z drugiej strony, na moją decyzję wpłynęły również okoliczności związane z sytuacją sektora budowlanego na przestrzeni wcześniejszych dwóch lat. I nie były to okoliczności, które napawały optymizmem. Wielu traktowało zresztą tę decyzję jako nie do końca trafiony pomysł.

D.B.: Bo w tym okresie był to bardzo odważny krok…

J.P.: Oczywiście zdawałem sobie z tego sprawę. Byłem jednak zmęczony

i rozczarowany sytuacją, jaka miała miejsce na rynku budowlanym. Chciałem coś zmienić w swoim życiu osobistym i zawodowym. Moja decyzja wynikała głównie z tego, że na rynku polskim w roku 2011 i 2012 nie widziałem dalszych perspektyw. Uznałem, że zagranica i kierunki eksportowe są tym, czym chciałbym się zająć – skłaniały mnie ku temu dotychczasowe doświadczenie oraz nabyte we wcześniejszych latach umiejętności, później potwierdzone i wzmocnione praktyką lat kolejnych. Był w tych założeniach również element związany z pewną – mimo wszystko – nadzieją. Niektórzy mówią, że nigdy nie jest tak źle, żeby nie mogło

J.P.: Oczywiście. To krótko, jak na tego rodzaju plan. Jednocześnie jednak długo, jeśli wziąć pod uwagę skalę na-

J.P.: Oczywiście krajowy, bo – paradoksalnie – tych kontraktów wcale nie jest tak mało, jak się mówi. Nawet jeśli krążyła opinia rynkowa, że po wysypie inwestycji infrastrukturalnych, mamy dołek i dopiero czekamy na kolejną unijną perspektywę, to nie do końca jest prawda. Obserwujemy bacznie sytuację na rynku zamówień publicznych i prywatnych – zamówień jest dużo. Zdobycie kontraktu w kraju, zarówno w sektorze podwykonawczym, jak i generalnego wykonawstwa, nie jest kłopotem. Problemem jest poziom ce-

szych możliwości. To byłby krótki okres, gdyby chodziło o koncern, który ma za sobą olbrzymie wsparcie kapitałowe. Z punktu widzenia firmy będącej mikroskopijnym podmiotem, dwa lata to już długi czas. Co do rynku polskiego, to też przyznaję, że się przeliczy-

nowy takiego zlecenia. Trzeba zdawać sobie sprawę, że obecne poziomy cen w znakomitej większości przypadków – bo zdarzają się wyjątki od reguły – nie zapewniają firmom nawet możliwości odtwarzania swego własnego potencjału. Nie ma mowy o jakimkolwiek roz-

D.B.: Czy założone cele udało się zrealizować?

J.P.: Jeśli chodzi o rynek zagraniczny – na razie nie. Nie znaczy to, że rezygnujemy – wciąż jesteśmy na etapie poszukiwań i kontynuacji działań marketingowych. Na razie jednak daleko poza marketing i stawianie sobie wyzwań nie wyszliśmy.

D.B.: Ale minęły przecież dopiero dwa lata...

grudzień 2013

9

D.B.: Jaki kontrakt łatwiej dzisiaj zdobyć – krajowy czy zagraniczny?

Builder

być jeszcze gorzej. Myślałem, że jest już tak źle, że może być tylko lepiej.

Przeliczyłem się jednak, kiedy sądziłem, że nadszedł taki moment, w którym będziemy musieli wszyscy wrócić do źródła, stanąć jeszcze raz na solidnym fundamencie budowlanego rzemiosła – oprzeć dalsze działania sektora na tym, na czym budowane były w latach 90.: na solidności, na rzetelności, na dbałości o parametry techniczne, zawodowe i relacje międzyludzkie.

Na tym, na czym wyrosła potęga naszej branży, która – jak się w pewnym momencie rzeczywiście wydawało – znalazła się na szczycie. Dzięki różnego rodzaju okolicznościom – nie wszystkie były od nas zależne i nie wszystkie były przez nas zasłużone – sektor budowlany w Polsce był potęgą. Jego pozycja wynikała po trosze z naszej tradycyjnej smykałki do budownictwa, sprzyjającej koniunktury i gigantycznej pracy wykonanej przez naszych przedsiębiorców, pracowników, inżynierów i robotników. Później niestety od tego odeszliśmy, bo przyszedł ktoś, kto stwierdził, że to wszystko nie jest ważne. Nieważne, jakim dysponujesz potencjałem, umiejętnościami i możliwością wykonania – liczy się tylko najniższa cena.

W taki sposób cały dorobek został zniweczony.

łem. Wydawało mi się, że ta królująca głównie wśród zamawiających publicznie tendencja, która całkowicie zepchnęła rzeczywisty wymiar techniczny i zawodowy na drugi plan – w grę wchodzi tutaj zwyczajny racjonalizm, polegający na tym, że jak słabo płacisz, to dostajesz produkt słabej jakości – na poziomie relacji między prywatnymi przedsiębiorcami, między generalnym wykonawcą a podwykonawcą, jednak będzie się odwracać. Ale się nie odwróciła. Chciałbym zachować trochę pokory i nie zrzucać winy na tych, którzy nie odczytali mojego przesłania, bo być może nie byliśmy wystarczająco przekonujący. Niemniej jednak po tych dwóch latach muszę z przykrością stwierdzić, że ta infekcja, która rozpoczęła się na poziomie zamówień publicznych, jak epidemia rozprzestrzeniła się na wszystkich. Dzisiaj widać co prawda pierwsze jaskółki zmian, ale te dwa lata, które podsumowujemy, minęły pod znakiem syndromu jak najniższej ceny i niezwracania uwagi na inne aspekty i kryteria oceny – bez względu na to, czy dotyczyło to zamawiającego publicznego czy prywatnego, relacji z inwestorem czy z generalnym wykonawcą.

promocja

„Zakładając firmę, byłem przekonany, że ludzie tacy jak my – znający budownictwo od podszewki, a jednocześnie oferujący profesjonalne wykonanie prac od podstaw, np. podwykonawstwa robót żelbetowych; firma mała, ale bazująca na know-how wielkich koncernów i opierająca się na doświadczonych ludziach, którzy pracowali na największych budowach w Polsce – będziemy mieli do zaoferowania produkt, który jest na rynku potrzebny.”

Sądziłem więc, że w 2012 roku doszliśmy do takiego momentu, że już dłużej nie da się mieszać w tym samym g...e, że jesteśmy w nim już tak unurzani, że możemy tylko szukać z niego wyjścia. Na tym opierałem swoją na nadzieję i nową strategię firmy – na pomyśle zrobienia czegoś zupełnie innego: zwrócenia się w stronę zagranicy, ale jednocześnie jednak powrotu do korze korzeni rzemiosła. Choć startowaliśmy od zera, byłem przekonany, że ludzie tacy jak my – znający budownictwo od pod podszewki w każdym możliwym jego aspekcie i na każdym możliwym poziomie, oferujący niezwykle profesjonalne wykonanie prac od podstaw, np. pod podwykonawstwa robót żelbetowych; fir firma mała, ale bazująca na know-how wielkich koncernów i opierająca się na doświadczonych ludziach, którzy pra pracowali na największych budowach w Polsce – będziemy mieli do zaoferowania produkt, który jest na rynku po potrzebny. Będzie to coś, czego zamawia zamawiający, a w tym konkretnym aspekcie – generalny wykonawca, będzie potrze potrzebował. Bo taka sytuacja, kiedy wszystko robi się nieprofesjonalnie, metodą po pospolitego ruszenia, improwizacji, party partyzantki czy jakkolwiek inaczej by to określić, może prowadzić wyłącznie do katastrofy – dosłownie i w przenośni.

10 x NAJ... zdaniem Jarosława Popiołka 1. Najbardziej absurdalny przepis w polskim prawie gospodarczym Nie znam się na prawie gospodarczym, a im bardziej absurdalny przepis, tym bardziej trzymam się od niego z daleka.

2. Najgorsza cecha narodowa Polaków Brak wzajemnego wspierania się, a wręcz nawet patologiczna skłonność do szkodzenia sobie nawzajem.

3. Najlepsza cecha narodowa Polaków Kreatywność i przedsiębiorczość oraz umiejętność radzenia sobie w każdej sytuacji.

4. Najdłuższy dzień pracy Jeszcze jako młody inżynier pracowałem kiedyś 27 godzin z rzędu, przy budowie metra w Algierze. Dzisiaj czuję się wykończony już po 7-miu.

5. Najtrudniejsza decyzja w Pana życiu Rozstanie z firmą Warbud w 2005 roku, po 15 latach intensywnego współtworzenia firmy.

6. Najchętniej wolny czas poświęcam na…

Na co dzień – relaksuję się przy serialu „Świat według Kiepskich”, bo to moim zdaniem najlepsza od wielu lat, prawdziwa i dowcipna opowieść o Polakach. W weekendy – uwielbiam eskapady rowerowe po Warszawie.

W ramach urlopu – najczęściej wyjeżdżam do Lwowa, gdzie zaangażowałem się w działalność wspierającą tamtejszą polską kulturę i tradycje. Jestem też fanem Bruca Springsteena – na koncerty „Bossa” jeżdżę gdzie i kiedy tylko się da.

7. Największe niespełnione marzenie z dzieciństwa Marzyłem o karierze zawodowego sportowca.

Moim idolem był Bronisław Malinowski, biegacz średniodystansowy, mistrz Polski i zwycięzca olimpiady w Moskwie.

8. Największe spełnione marzenie Raczej nie mam nadzwyczajnych marzeń.

Dzięki temu nie cierpię na nadmiar życiowych rozczarowań.

9. Największa życiowa porażka Z dawnych czasów –zawód w relacji z osobą, którą darzyłem zaufaniem.

10. Największy życiowy sukces Bezwzględnie rodzina.

woju, tylko zjada się własny ogon. Nie krytykuję postępowania firm, które działają na takiej zasadzie. Chcą zarobić na płace – to umożliwia im utrzymanie miejsc pracy i z punktu widzenia gospodarki społecznej jest właściwe. Nie pozwala jednak wytworzyć jakiejkolwiek wartości dodanej, a jednocześnie wiąże się z wysokim poziomem ryzyka. Przy najmniejszym wahnięciu szybko można znaleźć się pod kreską, co w przypadku firm bez zaplecza kapitałowego jest równoznaczne z samobójstwem.

D.B.: Co najbardziej przeszkadza w prowadzeniu własnej działalności?

J.P.: Jeśli dokona się analizy porównawczej z innymi rynkami – skandynawskim, afrykańskim czy azjatyckim – to tak naprawdę można powiedzieć, że przeszkadza wszystko. Chodzi mi tutaj o sytuację, pewne relacje rynkowe, gospodarcze i społeczne w Polsce.

Zrobiliśmy tak, żeby sobie pod każdym możliwym względem wszystko utrudnić i skomplikować. Żeby najprostszą rzecz uczynić nierozwiązywalną. Trudno mi dziś zrozumieć powód, dla którego otworzyliśmy dla wszystkich, bez żadnych ograniczeń, nasz wewnętrzny rynek. Pod tym względem jesteśmy ewenementem w skali Europy i świata.

To tylko jeden z przykładów, które można by mnożyć. Generalnie rzecz biorąc, Polska jest chyba najbardziej konkurencyjnym rynkiem na świecie, a ma być – że pozwolę użyć sobie słów pana premiera – jeszcze bardziej konkurencyjnym. Tylko, że konkurencyjność, która w znaczeniu słownikowym ma przecież pozytywną konotację, została sprowadzona do absolutnego absurdu. Czegoś takiego nie ma nigdzie indziej, tylko w Polsce.

D.B.: Czy dostrzega Pan, by sytuacja na rynku budowlanym powoli się poprawiała?

J.P.: Chociaż sytuacja jeszcze się znacząco nie poprawia, to można zaobserwować pewne symptomy, które ją zapowiadają. Przestrzegałbym jednak przed zasadą, że staraliśmy się jak nigdy, a wyszło jak zawsze – może się okazać, że z nowej perspektywy unijnej zrobimy jeszcze lepszy użytek, niż poprzednim razem. Wtedy zbankrutował pokaźny odsetek firm, to teraz zbankrutują wszyscy.

D.B.: A wariant optymistyczny?

J.P.: Miejmy nadzieję, że tak nie będzie. Wszyscy, na czele z przedsiębiorcami, nie zrzucajmy wszystkiego, co złe, wyłącznie na administrację publiczną. Bądźmy krytyczni i odważni w naszych poglądach i oczekujmy od

administracji, żeby chociaż nie przeszkadzała. Miejmy jednak świadomość, że żyjemy w wolnym kraju, w którym każdy sam dokonuje i odpowiada za swoje wybory. Nie obarczajmy całą winą rozwiązań systemowych, lecz odwołujmy się do naszego zdrowego rozsądku, którego nam wszystkim w pewnym momencie chyba zabrakło.

Rynek budowlany w Polsce nigdy nie był moim zdaniem aż tak zły, jak się o nim mówiło. Nic w tym przecież dziwnego, że jeśli w ciągu roku dopuszcza się do „konkurencji” kilkadziesiąt podmiotów zupełnie do tego nieprzygotowanych, które składają oferty na lewo i prawo, to w efekcie rynek się załamie. Powodem krachu, jak to zazwyczaj bywa, nie był brak projektów i inwestycji, ale absurdalna i nadmierna ilość podmiotów (bo nawet nie firm), które chętnie łowiły w tej mętnej wodzie. Sądzę, że – wbrew negatywnym opiniom – udało się jednak utrzymać pewien przyzwoity poziom działalności rynkowej. Myślę, że czeka nas powrót na ten wyższy poziom, jeśli chodzi o aktywność, o wolumen, ilość przetargów i przedsięwzięć. To już się czuje, choć np. w budownictwie drogowym nie przełożyło się to jeszcze na konkretne kontrakty, bo większość przedsięwzięć jest na etapie przetargowym. Nie brakuje tematów i nawet zdarzają się takie sytuacje – obserwujemy je na etapie przetargów, że poziomy cenowe są coraz bliższe poziomowi racjonalnemu. Zdarzają się też przetargi, w których nie bierze udziału 23, tylko 3 oferentów.

Trudno tu jeszcze wychwycić jakąś prawidłowość, ale im bardziej absurdalne oczekiwania i wytyczne ze strony inwestorów, tym mniej chętnych. To pozytywny objaw. Mieliśmy ostatnio do czynienia z trzema dużymi przetargami – każdy z nich był naprawdę łakomym kąskiem – w których firmy nie wystartowały z uwagi na to, że poziom oczekiwań był zupełnie irracjonalny. Przetargi zostały powtórzone, a niewykonalne warunki zmienione. I na tym opieram swój optymizm, choć nie chcę mówić, że kryzys odchodzi w przeszłość – bo przecież kryzysu nigdy nie było. Zacytuję znowu klasyka: „kryzys łomotał do drzwi, ale nie został wpuszczony”. Potwierdziłbym jednak opinię, że kryzys wywołany został w sposób sztuczny, szaleńczym i obłąkanym pomysłem na to, jak uzdrowić i podnieść konkurencyjność polskiego budownictwa.

D.B.: A jak skomentuje Pan połączenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej?

„Niełatwo być prorokiem we własnym kraju – za granicą jeszcze trudniej.” i rozważania, czy przystąpimy do kolejnej. Szanse są olbrzymie, ale nie wiemy jeszcze do końca, czy uda się nam je wykorzystać, bo startujemy jednak z bardzo podstawowego poziomu. Nasz pomysł na zagranicę nie polega na konkurowaniu z gigantami budownictwa światowego – nasze szanse są tu nikłe, lecz opierają się na tym, z czego polska branża dawniej słynęła, kooperacji z lokalnymi partnerami, w ramach której jesteśmy ogniwem zapewniającym wykwalifikowaną kadrę techniczną i zarządzanie projektami. Do tego potrzebny jest właściwy partner lokalny, a nie zawsze można na takiego trafić. Poza tym ścieżka rozwoju jest dość mozolna, krok po kroku. To nie są spektakularne, wielkie kontrakty. Na to nie stać ani naszej firmy, ani też polskiego sektora bu-

Środkowej, głównie Kazachstanowi.

Z naszej perspektywy są to jednak wszystko rynki bardzo egzotyczne. To kraje wielkich możliwości, ale też wielkich ograniczeń wynikających ze specyfiki tych państw, odmiennych uwarunkowań gospodarczych i kulturowych. Na tym tle interesujący jest rynek skandynawski. W początkowej fazie naszego rozwoju nie traktowaliśmy go priorytetowo, ale ostatnio przyglądamy mu się coraz intensywniej – bo choć trudny i hermetyczny, jest jednak czytelny, przejrzysty i liczy się na nim to, co w zawodzie budowlańca naprawdę ważne – profesjonalizm, jakość wykonania, prawdziwe rzemiosło.

stawiająca nas wśród elity firm specjalizujących się w tego typu robotach.

Mamy również pierwsze sukcesy w samodzielnej akwizycji, bo dotychczas bazowaliśmy na zleceniach podwykonawczych. Jako generalny wykonawca wygraliśmy przetarg na realizację I-ego etapu modernizacji targowiska przy ul. Banacha. To bardzo prestiżowa budowa z uwagi na zamawiającego (m.st. Warszawa) oraz fakt, że ma to być miejsce, które wyznaczać będzie nową jakość w miejskim handlu, poprzez łączenie tradycji z nowoczesnością.

D.B.: Jak postrzega się dzisiaj polskie firmy budowlane i JP Contracting na tych egzotycznych rynkach?

J.P.: Dostrzegam u siebie trzy kategorie motywacji. Jedną jest raczej niezdrowa ambicja, żeby robić coś więcej i lepiej niż inni. Walczę z tym, bo niejednokrotnie zaprowadziło mnie to na manowce. Drugą są względy społeczne i patriotyczne. Sprawia mi satysfakcję, że prowadzona przeze mnie i moich współpracowników działalność tworzy pewną, choć niewielką, przestrzeń gospodarczą, w wyniku której powstają miejsca pracy. W efekcie naszych działań zatrudnienie znajdują dostawcy, podwykonawcy. Z tych względów również chciałbym, żeby powiódł się nasz plan zagraniczny.

Byłbym dumny i szczęśliwy, gdyby udało się zatknąć biało-czerwoną flagę na dźwigu budowlanym np. w Katarze, i traktowałbym to jako ukoronowanie mojej aktywności zawodowej.

No i rzecz jasna motywacja finansowa – przy okazji chciałbym zarobić spore pieniądze, tak by móc przeznaczyć ich część na różnego rodzaju inicjatywy społeczne. Taki mam cel.

J.P.: Prawdę mówiąc wcale się nie postrzega, bo ich tam praktycznie nie ma. Spotykamy się tam z wielką sympatią wynikającą z ogromnego dorobku, jaki tam stworzyli nasi poprzednicy, polscy specjaliści w latach 70. i 80.

Jednocześnie wyczuwa się rosnące zniecierpliwienie i zniechęcenie, bo są tam już wszyscy inni – Niemcy, Francuzi, Hiszpanie, Włosi – im się udaje, tylko Polaków nie ma.

D.B.: Jakie inwestycje firma JPC realizuje w Polsce, i które z nich są szczególnie dla niej ważne?

J.P.: Wbrew temu, co złego wcześniej mówiłem na temat polskiej branży budowlanej, to od dwóch lat utrzymujemy się właśnie dzięki aktywności na rodzimym rynku. Ważne są dla nas zlecenia, które pośrednio – bo jest oczywiście generalny wykonawca II-ej linii – realizujemy na rzecz Metra Warszawskiego. Z sukcesem zakończyliśmy roboty konstrukcyjne stacji C15 Dworzec Wileński, z czego jesteśmy bardzo dumni. Dumą napawa nas też zlecenie, które otrzymaliśmy za sprawą wysokiej

D.B.: Co najbardziej motywuje Pana do dalszych działań i podejmowania nowych wyzwań?

D.B.: Życzę zatem realizacji tych szczytnych celów, a poza tym rentownych kontraktów.

Dziękuję za rozmowę.

grudzień 2013

J.P.: W Iraku z sukcesem pracowaliśmy jako międzynarodowy konsultant dla lokalnego partnera przy wykonaniu projektów technicznych obiektów infrastruktury drogowej. Jednak sytuacja w tym kraju jest niezwykle skomplikowana i nie stwarza warunków do normalnej pracy. To kraj być może wielkich perspektyw, ale za jakiś czas. W Katarze i Algierii pozyskane kontrakty są w toku realizacji. W Algierii aktywne, a w Katarze na etapie kończenia pierwszej fazy

J.P.: Poza Afryką Północną i krajami Zatoki Perskiej przyglądamy się Azji

11

D.B.: Jakie szanse dla JP Contracting stwarzają pozyskane do tej pory kontrakty w Katarze, Algierii oraz Iraku, i co było przedmiotem tych kontraktów?

D.B.: A jakie jeszcze inne kierunki są obecnie w obszarze Państwa zainteresowań?

oceny naszych dotychczasowych działań budowlanych przy metrze. Mówię o realizacji całego torowiska odcinka zachodniego, od stacji Rondo Daszyńskiego do stacji Powiśle. To olbrzymie wyróżnienie dla naszej firmy, bo to praca niezwykle wymagająca, a zarazem

Builder

J.P.: Dwa lata temu, gdy branża oczekiwała na nominację nowego ministra po strasznym, czarnym okresie, wydawało się, że coś musi się zmienić na lepsze. Kiedy ówczesna nominacja została ogłoszona, zapanowała totalna konsternacja przechodząca w niedowierzanie, a na koniec – w zażenowanie. Minęły dwa lata i te same odczucia pozostały.

Nie znam człowieka z branży, który umiałby powiedzieć, o co tym razem chodzi. O ile dwa lata temu była konsternacja czy niedowierzanie, to dzisiaj nawet tego nie ma. Ludzie przestali wiązać jakiekolwiek nadzieje, plany i racjonalne przesłanki z tym, co dzieje się na poziomie działań rządu. To kompletny odlot, zupełnie inna galaktyka.

dowlanego, który próbuje pozbierać się po trudnych przejściach.

promocja

Słychać opinie wszystkich, głównie polityków, tylko nie głos branży…

INFORMACJE

Unibep wchodzi na rynki zachodnie

Unibep podpisał swoją pierwszą umowę na rynku niemieckim. Spółka wybuduje oraz wykończy „pod klucz” dom opieki dla seniorów w niemieckim Südbrookmerland za ok. 16 mln złotych. W trzykondygnacyjnym budynku o powierzchni ok. 3,5 tys. m2 zaprojektowano 82 pokoje dostosowane do potrzeb osób starszych oraz niepełnosprawnych. W ramach umowy pokoje zostaną wykończone „pod klucz” oraz wyposażone w niezbędną infrastrukturę.

Umowa została podpisana ze spółką należącą do niemieckiej grupy Lindhorst Gruppe, specjalizującą się między innymi właśnie w budowie wysokiej klasy domów opieki.

KOMENTARZ

Leszek Marek Gołąbiecki

Builder

12

Fot. arch. Unibep

grudzień 2013

Wiceprezes Zarządu, Dyrektor Operacyjny Unibep

Rozpoczęta dzisiaj współpraca pomoże nam zbadać nowy obszar, zdobyć nowe doświadczenie, co w przyszłości być może zaowocuje podpisaniem kolejnych, dużych kontraktów. Dom opieki w Südbrookmerland zostanie wybudowany metodą budownictwa tradycyjnego, nie wykluczamy jednak wykorzystania budownictwa modułowego przy następnych projektach.

Minister Elżbieta Bieńkowska została awansowana na stanowisko wicepremiera. Jednocześnie będzie szefem połączonych resortów rozwoju regionalnego oraz transportu, budownictwa i gospodarki morskiej.

Nowa wicepremier od roku 2007 pełniła funkcję ministra rozwoju regionalnego. Od stycznia 1999 do listopada 2007 roku pracowała w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Śląskiego. Jako dyrektor Wydziału Rozwoju Regionalnego odpowiedzialna była za programowanie i wdrażanie instrumentów finansowanych z Funduszy Europejskich. W latach 19961998 w Wydziale Gospodarki Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach brała udział w pracach nad kontraktem regionalnym dla województwa katowickiego oraz nad przygotowaniem programu PHARE INRED. W roku 1999 pełniła funkcję pełnomocnika wojewody katowickiego ds. Strategii Rozwoju Województwa. Jest absolwentką filologii orientalnej na Uniwersytecie Jagiellońskim, Krajowej Szkoły Administracji Publicznej oraz studiów podyplomowych według programu MBA w Szkole Głównej Handlowej.

„Future4Build” po raz trzeci w Warszawie

więcej informacji na eBuilder.pl

Fot. arch. Future4Build

Pół tysiąca gości, w tym ponad stu ekspertów polskich i zagranicznych, wzięło udział w III konferencji „Future4Build” w Warszawskim Centrum EXPO XXI. Wydarzenie co roku gromadzi naukowców, architektów, specjalistów, firmy i inwestorów, zainteresowanych zielonym budownictwem. Tegoroczna edycja konferencji odbyła się pod hasłem zrównoważonego rozwoju miast w perspektywie dyrektyw UE na lata 2014-2020.

Podczas dwóch dni konferencji (6-7 listopada 2013) odbyło się dwadzieścia osiem paneli tematycznych i prezentacji dotyczących najnowszych badań i trendów w zrównoważonym budownictwie. Zaprezentowane zostały najnowsze raporty przygotowane przez polskie i międzynarodowe instytucje, m.in. Raport S-I-R-E (Sustainable Investment in Real Estate), Niskoemisyjna Polska 2050, Głęboka Temodernizacja – Polska Mapa Drogowa 2050, Efektywniej o Efektywności – czyli jak najlepiej wdrożyć dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady Europy w sprawie efektywności energetycznej.

Podczas debaty prezydentów miast na temat jakości życia w polskich miastach w odniesieniu do Krajowego Raportu o Rozwoju Społecznym eksperci dyskutowali na temat możliwości rozwoju zielonego budownictwa w Polsce oraz jego aspektach ekonomicznych, prawnych, społecznych i ekologicznych.

W czasie wieczornej Gali Future4Build odbyła się światowa premiera Elemental Flow Towers – całkowicie samowystarczalnego energetycznie budynku wykorzystującego aż siedem rodzajów energii odnawialnej. Projekt został stworzony przez zespół międzynarodowych ekspertów pod kierunkiem Marka Krawczyńskiego.

Prezentacja projektu zrównoważonego miasta Siewierz-Jeziorna, które na terenie województwa śląskiego we współpracy z władzami i społecznością lokalną buduje ALTA S.A., stała się także forum dyskusji na temat stopnia gotowości rynku na budowę zrównoważonych miast.

Tegoroczna konferencja „Future4Build” wyróżniała się na tle poprzednich edycji dużym naciskiem położonym na dyskusyjną część konferencji.

W wydarzeniu wzięło udział ponad stu ekspertów z kraju i zagranicy. Podczas „Future4Build 2013” zapoznaliśmy się z regulacjami unijnymi i krajowymi które już od roku 2014 stopniowo coraz mocniej będą zmuszały nas do stosowania ekologicznych rozwiązań.

Fot. arch. MRR

Elżbieta Bieńkowska Ministrem Infrastruktury i Rozwoju

REKLAMA Fot. arch. Tines

Instytut Techniki Budowlanej przygotował publikację dotyczącą wykonania i odbioru robót związanych z realizacją boisk sportowych z zastosowaniem nawierzchni z trawy syntetycznej („Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych. Część B: Roboty wykończeniowe, Zeszyt 13: Boiska sportowe z nawierzchnią z trawy syntetycznej”). Zawiera ona wymagania odnoszące się do materiałów, podłoży, podbudowy oraz nawierzchni, a także odbioru robót.

Nawierzchnie sportowe z trawy syntetycznej są wykonywane na otwartej przestrzeni boisk sportowych i rekreacyjnych, jak również na zewnątrz budynków. Nawierzchnie te mogą być układane na podłożu gruntowym, na którym wykonywana jest odpowiednio przygotowana podbudowa z kruszyw niezwiązanych, betonu asfaltowego lub betonu cementowego. Pomiędzy podbudową a nawierzchnią z trawy syntetycznej mogą być układane warstwy specjalne (np. maty z prefabrykowanej pianki PE), poprawiające parametry użytkowe, np. sprężystość nawierzchni.

Wszystkie podbudowy powinny spełniać wymagania producenta wykładziny z trawy syntetycznej oraz wymagania przyjęte w projekcie boiska sportowego.

Fot. arch. ITB

Nowa publikacja ITB

Metro kijowskie po raz czwarty stawia na nawierzchnię TINES 6 listopada br. w Kijowie z udziałem prezydenta Ukrainy, Wiktora Janukowicza, odbyła się uroczysta ceremonia otwarcia nowej, długo wyczekiwanej przez mieszkańców stolicy stacji metra „Teremki”, na której zastosowano system szynowych podpór blokowych w otulinie EBS firmy TINES. Współpraca TINES z metrem kijowskim zapoczątkowana w roku 2010 opiera się na szeregu realizacji na torach szlakowych i najnowszych stacjach. Podobnie jak podczas poprzednich realizacji spółki o zastosowaniu technologii zdecydowała bliskość na powierzchni obiektów inżynieryjnych szczególnie narażonych na negatywne oddziaływanie hałasu i wibracji. W pobliżu nowej, położonej na niedużej głębokości stacji znajduje się budynek zabytkowej cerkwi oraz istotny punkt komunikacji drogowej dzielnicy w postaci ronda turbinowego. Dobór systemu nawierzchni szynowej na stacjach jest szczególnie istotny z punktu widzenia komfortu pasażerów i mieszkańców w otoczeniu linii metra. Nawierzchnia powinna spełniać szereg wymagań zapewniających ograniczenie niekorzystnych oddziaływań w postaci hałasu, wibracji i prądów błądzących. System szynowych podpór blokowych w otulinie EBS ułożono na łącznej długości blisko 500 mtp nowego odcinka metra kijowskiego.

Ruszyła modernizacja oczyszczalni w zakładzie Grupy Pfleiderer Grajewo

Za projekt modernizacji odpowiada biuro projektowe ProjprzemEKO. Modernizacja oczyszczalni ścieków pozwoli na automatyzację i znaczny wzrost wydajności procesów sedymentacji osadów. W roku 2013 Pfleiderer Grajewo S.A. uzyskał pozytywną decyzję środowiskową oraz pozwolenie na budowę oczyszczalni. Obecnie trwają prace budowlane, których zakończenie przewidywane jest na październik 2014 roku.

Wartość inwestycji szacowana jest na 6 mln zł.

Dzięki tej inwestycji spółka będzie w stanie spełnić nowe, od roku 2015 obowiązujące zakłady branży płyt wiórowych, rygorystyczne wymagania dotyczące parametrów odprowadzanych ścieków, nałożone dyrektywą Unii Europejskiej z 2010 roku w sprawie emisji przemysłowych (tzw. dyrektywa IED). Dyrektywa ta nakłada obowiązek spełnienia przez zakłady płyt wiórowych standardów tzw.

Najlepszych Dostępnych Technik (tzw. BAT).

Fot. arch. Pfleiderer Grajewo

grudzień 2013

14 Builder

Blisko 80% maszyn zostało wymienionych lub zmodernizowanych, wybudowaliśmy również halę o powierzchni 6 tys. m2, gdzie znajdują się dwie nowe linie produkcyjne. Dzięki temu jesteśmy nowoczesnym i bardziej konkurencyjnym zakładem, wytwarzającym nowe okna, które lepiej doświetlają wnętrza i są bardziej energooszczędne.

Fot. arch. quick-mix

Artur Wołoszyn

PZITB Oddział w Gdańsku oraz Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej zorganizowały 18 października br. w Gdańsku konferencję naukowo-techniczną pt. „Problemy przygotowania i realizacji inwestycji budowlanych”. Przedmiotem dyskusji było dwadzieścia prezentacji dotyczących różnych problemów wykonawstwa budowlanego. W zagadnieniach teoretycznych organizacji i zarządzania w budownictwie zaanonsowano dwa nowe podejścia do planowania organizacji robót budowlanych: metodę monitorowania buforów czasu w planowaniu w warunkach niepewności czasu realizacji ciągów zadań oraz metodę modelowania wyrównania czasowego buforów węzłowych dwupunktowej sieci CPM techniką by-passu, pozwalającą na uwzględnienie w planie procesów równoległych. W obszarze problemów organizacji procesu inwestycyjno-budowlanego omawiano zagadnienia wielokryterialnych analiz porównawczych rozwiązań technologiczno-organizacyjnych, analiz opłacalności różnych inwestycji, ustalania programów inwestycyjnych, zapewnienia jakości na budowach itp. Najciekawszą częścią konferencji, bardzo ściśle związaną z praktyką budowlaną, była sesja popołudniowa, podczas której przedstawiciele firmy PERI i AIDER przedstawili wnikliwą diagnozę zagrożeń dla bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowach wraz z propozycjami rozwiązań technicznych i organizacyjnych w celu ich ograniczania. Kolejna konferencja planowana jest w Krakowie w czerwcu przyszłego roku.

Fot. arch. Tines

Gdańska konferencja na temat problemów wykonawstwa

100 lat keramzytu Historia keramzytu – lekkiego, ceramicznego kruszywa powstającego w procesie wypalania gliny – rozpoczęła się w 1913 roku od przypadkowego odkrycia w cegielni Hayde’a w USA. Prawdopodobnie na skutek zbyt wysokiej temperatury w piecu zamiast wypalonej cegły uzyskano lekki ceramiczny materiał o znacznie większej objętości niż surowiec przeznaczony do wypału. Pierwsza produkcja keramzytu ruszyła w roku 1917.

Po II wojnie światowej wraz ze wzrostem zapotrzebowania na materiały budowlane zakłady produkujące keramzyt zaczęły powstawać na całym świecie. Aktualnie najwięcej keramzytu używa się do produkcji keramzytobetonowych elementów służących do budowy ścian, stropów, przewodów kominowych, wentylacyjnych. Powstają z nich ciepłe, oddychające, „termoaktywne” domy. Podczas budowy i remontu budynków keramzyt można stosować do izolacji stropów, stropodachów, ścian, piwnic, podłóg i rur w gruncie.

W Polsce od końca lat 70. keramzyt produkowany jest w fabryce w Gniewie (województwo pomorskie). W roku 2010 kruszywo to otrzymało nazwę Leca® KERAMZYT. Więcej na www.netweber.pl

Fot. arch. Weber

KOMENTARZ

Dyrektor fabryki w Namysłowie

więcej informacji na eBuilder.pl

Fot. arch. Velux

Fabryka okien VELUX w Namysłowie to dynamicznie rozwijający się zakład produkcyjny i jeden z największych pracodawców w województwie opolskim.

Na terenie fabryki znajduje się dziewięć hal produkcyjno-magazynowych, w których wytwarzane są okna drewnianopoliuretanowe oraz kołnierze aluminiowe.

Mieści się tu również centrum dystrybucji okien VELUX na rynek polski i europejski. Produkcja okien ruszyła tu 10 lat temu. W ubiegłym roku w Namysłowie rozpoczęto produkcję nowej generacji okien VELUX, co było związane z największą w historii firmy inwestycją w polskie fabryki. Jej wartość to 200 mln zł, z czego aż 60% ulokowano w województwie opolskim. W związku z inwestycją zwiększono zatrudnienie o 100 osób, między innymi specjalistów i managerów do zarządzania produkcją. Obecnie w fabryce w Namysłowie pracuje 770 osób. Każdy z pracowników ma zapewniony bogaty pakiet socjalny, w tym prywatną opiekę medyczną, ubezpieczenie na życie, bezpłatne zajęcia sportowe, jak również możliwość uczestnictwa w szkoleniach z zakresu doskonalenia umiejętności zawodowych czy kursach języka angielskiego.

Fot. arch. Velux

INFORMACJE

10 lat fabryki VELUX w Namysłowie

Budowa Tech-Safe-Bio

Fot. arch. Aldesa

15 listopada 2013 r. konsorcjum złożone z firm Aldesa Construcciones Polska Sp. z o.o., Aldesa Construcciones S.A. i Construcciones PAI S.A. podpisało umowę z Centralnym Instytutem Ochrony Pracy – Państwowym Instytutem Badawczym na wykonanie budynku laboratoryjnego Centrum Badań i Rozwoju Technik Bezpieczeństwa Procesów Pracy i Środowiska Tech-Safe-Bio. Koszt inwestycji wyniesie blisko 26 mln zł netto. W ramach

inwestycji powstanie budynek laboratoryjny przy ulicy Czerniakowskiej 16 w Warszawie wraz ze stacją transformatorową i sieciami wewnętrznymi.

Bryła budynku składać się będzie z dwóch części: budynku głównego (pow. zabudowy 1 551,50 m2) i Laboratorium Badań Drgań Mechanicznych (pow. zabudowy 158,30 m2). Obiekt ma powstać do maja 2015 roku.

REKLAMA

Fot. arch. IGPiM

INFORMACJE

Wmurowanie kamienia węgielnego pod Warsaw Spire

Rockfon i Chicago Metallic Company łączą się

Grupa Rockwool przejęła działającą w USA firmę Chicago Metallic Company (CMC), zajmującą się produkcją metalowych sufitów i konstrukcji nośnych. Transakcja pozwoli marce Rockfon, należącej do Grupy Rockwool, a produkującej sufity i ściany akustyczne ze skalnej wełny mineralnej, poszerzyć zakres działalności i zaoferować systemowe rozwiązania sufitów podwieszanych na rynku międzynarodowym.

Transakcja jest największym przejęciem w historii Grupy Rockwool.

Zarządy obu przedsiębiorstw pracują obecnie nad najbardziej efektywnym sposobem integracji firm. Proces ten ma potrwać kilka miesięcy. Przez ten okres obie firmy będą działać oddzielnie.

18 listopada 2013 r. uroczyście podpisano akt erekcyjny kompleksu Warsaw Spire i wmurowano kamień węgielny pod budynkiem wieżowym. Dokument podpisali m.in. Janusz Piechociński, Wicepremier i Minister Gospodarki, Raoul Delcorde, Ambasador Królestwa Belgii w Polsce, Ilkka Laitinen, Dyrektor Wykonawczy agencji Frontex, Paul Gheysens, Prezes Ghelamco Group, Jeroen van der Toolen, Dyrektor Zarządzający Ghelamco na Europę Środkowo-Wschodnią, oraz gość

KOMENTARZ Herman Voortman

Fot. arch. Ghelamco

Dyrektor Generalny dywizji systemów Grupy Rockwool

specjalny wydarzenia – Kris Peeters, Minister-Prezydent Rządu Flandrii. Ceremonia wmurowania kamienia węgielnego była symbolicznym otwarciem nowego rozdziału w procesie budowy Warsaw Spire – rozpoczęcia wznoszenia kondygnacji nadziemnych budynku wieżowego. Na przełomie lat 2014 i 2015 osiągnie on swoją całkowitą wysokość – 220 metrów. Poza budynkiem wieżowym w skład kompleksu wchodzą również dwa niższe, 55-metrowe budynki.

30 lat w jeden wieczór – Tubądzin

Fot. arch. Brass

15 listopada w łódzkim gmachu Akademii Sztuk Pięknych odbyła się uroczysta gala z okazji 30-lecia działalności Grupy Tubądzin: jednego z największych i najbardziej rozpoznawalnych rodzimych producentów płytek ceramicznych. Firma w widowiskowy sposób podsumowała swoją przeszłość i zaprezentowała nowatorską wizję na przyszłość, a wybór miejsca imprezy nie był przypadkowy.

więcej informacji na eBuilder.pl

Fot. arch. Grupa Tubądzin

Builder

16

grudzień 2013

Fot. arch. Rockwool

Przejęcie CMC będzie bardzo korzystne dla działalności Grupy Rockwool, związanej z sufitami i prowadzonej w Ameryce Północnej oraz Azji. Dzięki temu rozwój marki Rockfon w tych regionach zostanie znacznie przyspieszony. Firma CMC jest dobrze zorganizowana i posiada solidną sieć dystrybucji w obu wspomnianych regionach – samodzielne osiągnięcie podobnej pozycji zajęłoby nam dużo czasu.

Ponad 50 tys. inwestycji dzięki dotacjom solarnym!

Przedsiębiorstwo założone w 1983 roku przez A. Wodzyńskiego i Z. Kaźmierskiego na przestrzeni lat przeobraziło się we wzorcowy przykład sukcesu osiągniętego przez polską firmę i regularnie zaskakiwało odważnymi pomysłami, do których należy zaliczyć chociażby nawiązanie kilka lat temu trwającej do dziś współpracę z Maciejem Zieniem, światowej sławy designerem i projektantem mody. Podczas gali ogłoszono kolejny nowatorski projekt: podjęcie współpracy między ASP a Grupą Tubądzin w zakresie projektowania prawdziwie unikalnych płytek ceramicznych.

Już ponad 50 tys. inwestycji zrealizowano dzięki dotacjom do systemów solarnych. Program dopłat do kolektorów jest organizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który ma jeszcze do rozdysponowania ponad 120 mln zł. Przypomnijmy, że inwestorzy indywidualni mogą ubiegać się o dofinansowanie do zakupu systemów solarnych w wysokości średnio 6,7 tys. zł, a wspólnoty mieszkaniowe – nawet do 46,2 tys.! Pierwsze dotacje solarne zostały udzielone w sierpniu 2010 roku. Pierwotnie fundusz przeznaczył na dotacje 300 mln zł, jednak duże zainteresowanie programem sprawiło, że kwotę zwiększono o kolejne 150 mln. Na chwilę obecną rozdysponowano już prawie 330 mln zł, co stanowi prawie 75% całej kwoty. Kredyty z dotacją NFOŚiGW będą udzielane do roku 2014, a wypłata dotacji potrwa do końca roku 2015.

Widoczne ożywienie na rynku mieszkaniowym potwierdzają rosnące wyniki sprzedaży ATAL SA. W 2013 roku tylko do końca października sfinalizowaliśmy łącznie 1072 umowy, aż o 80% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Na niesłabnące zainteresowanie klientów wskazuje także frekwencja podczas jesiennych targów mieszkaniowych. Wśród nabywców widoczne są zmiany w preferencjach zakupowych. Coraz bardziej dostrzegalny staje się trend związany z zakupem mieszkań o większej powierzchni.

Obserwujemy także rosnący popyt na lokale wykończone „pod klucz”.

Około 60% klientów korzysta z naszego programu wykończenia wnętrz – Atal Design. W ostatnich miesiącach pojawiła się liczna grupa nabywców gotówkowych. Jednak zdecydowana większość kupujących decyduje się na zaciągnięcie kredytu i zakup bez wkładu własnego, jeszcze w tym roku. Równocześnie część nabywców czeka na program Mieszkanie dla Młodych. Zaobserwowaliśmy także grupę osób zainteresowanych inwestowaniem w nieruchomości. Klienci ponownie zaczynają traktować zakup mieszkania jako alternatywę dla bankowych form oszczędzania.

Dynamiczny start SPIE Polska HOCHTIEF Facility Management Polska (HTFM Polska) obecnie prowadzi działalność pod znakiem firmy SPIE Polska. HOCHTIEF Aktiengesellschaft, w ramach wewnętrznej strategicznej reorganizacji, sprzedała wszystkie swoje aktywności serwisowe francuskiej grupie SPIE. Z 35 000 pracownikami w ponad 400 lokalizacjach w 34 krajach SPIE osiąga roczny obrót powyżej 4 mld euro.

SPIE Polska, z siedzibą w Warszawie, jest dostawcą zintegrowanych usług Facility Management w zakresie technicznego, infrastrukturalnego i komercyjnego zarządzania nieruchomościami. Firma jest aktywna na rynku od 1998 r. i nieustannie się rozwija.

Obecnie SPIE Polska świadczy swoje usługi głównie w wysokiej klasy obiektach biurowych, a także dla klientów z branży logistycznej, przemysłowej oraz retail. SPIE Polska działa w 25 lokalizacjach w całym kraju. Celem SPIE Polska jest jeszcze bardziej rozwinąć w najbliższych latach udział rynkowy firmy i zwiększyć swoją obecność w regionach przy jednoczesnym utrzymaniu poziomu jakości.

Usługodawca planuje również rozbudowę usług technicznych, szczególnie usług dla przemysłu oraz aktywny rozwój i wsparcie swoich klientów w obszarach związanych ze zrównoważonym rozwojem i ceryfikacją.

Fot. arch. Saint-Gobain

Fot. arch. ATAL

Prezes ATAL SA

We wrześniu i październiku 2013 roku Związek Pracodawców Producentów Materiałów dla Budownictwa przeprowadził kolejne badania klejów do styropianu. 30% badanych próbek uzyskało wynik negatywny. Nieprawidłowe, a więc nieposiadające deklarowanych parametrów, materiały budowlane narażają końcowych nabywców na poważne kłopoty. Oznacza to bowiem wyższe koszty eksploatacji, awarie lub przyspieszone remonty. Niestety, udział takich materiałów na rynku jest znaczący (oczywiście różny w różnych branżach), co wobec bezradności właściwych organów państwa powoduje, że nie jest to stan chwilowy. Związek w myśl swojej misji „aby uczciwym przedsiębiorcom było łatwiej…” od roku 2010 prowadzi badania wyrobów budowlanych i upublicznia ich wyniki. Działania w tym obszarze mają znaczenie dla zachowania producentów, ale z uwagi na oczywiste możliwości finansowe skala badań jest ograniczona. Dlatego Związek proponuje producentom materiałów budowlanych wsparcie programu „Rzetelni i Solidarni” przez współfinansowanie badań tak, aby można było nimi objąć ok. 90-95% rynku i żeby badania dla danego materiału były wykonywane przynajmniej dwukrotnie w ciągu roku. W najbliższym czasie Związek wystąpi do szeregu organizacji budowlanych, a za ich pośrednictwem do ich członków, z zaproszeniem do przyjęcia naszej propozycji.

Filipe Marques Ramos

Nowy Dyrektor Generalny ISOVER w Polsce jest Portugalczykiem, ma 42 lata. Z wykształcenia inżynier chemik, jest absolwentem Uniwersytetu Technicznego w Lizbonie (IST). Ukończył także Business Management Program w prestiżowej Szkole Biznesu AESE. Filipe Ramos pracował przez wiele lat w międzynarodowej firmie z branży gazowniczej Air Products. Z Grupą Saint-Gobain związany jest od roku 2005, jako Dyrektor Sprzedaży i Marketingu w PAM Saint-Gobain w Portugalii. Od roku 2010 pracował dla Grupy Saint-Gobain w Rumunii, najpierw jako Dyrektor Generalny PAM, a od roku 2011 na stanowisku Dyrektora Generalnego ISOVER. Z dniem 1 listopada 2013 roku został mianowany na Dyrektora Generalnego ISOVER w Polsce.

Trendy zmian cen materiałów W październiku 2013 roku, w porównaniu do poprzedniego miesiąca, wzrosły ceny w sześciu grupach – najbardziej materiałów ściennych ceramicznych (+3,2%) oraz pokryć i folii dachowych, rynien (+3%), w pozostałych czterech przypadkach odnotowano wzrosty rzędu 0,1-0,3%. W czterech grupach ceny spadły: suchej zabudowy (-2,1%), gazobetonów (-1,5%), chemii budowlanej (-0,9%) oraz drewna i materiałów drewnopochodnych (-0,3%). Ceny stolarki otworowej i parapetów nie zmieniły się. W kategorii „inne” wzrosły jedynie ceny wyrobów stalowych (+5%), a spadły cementu, wapna (-2,1%), farb, lakierów, tapet (-1,9%) oraz instalacji i techniki grzewczej, kanalizacji, odwodnień, wentylacji (-1,3%). Nie zmieniły się ceny płytek ceramicznych, wyposażenia łazienek i kuchni, kostki brukowej oraz bram, ogrodzeń. Źródło Grupa PSB

grudzień 2013

Zbigniew Juroszek

„Program Rzetelni i Solidarni”

17

KOMENTARZ

Builder

Jakie mieszkania kupują Polacy?

Jaki był rok 2013 dla sektora marketów budowlanych? Za pomocą jakich działań próbowano poprawić wyniki? Na jakie artykuły był największy popyt? Postanowiliśmy to sprawdzić. Komentuje Katarzyna Jańczak-Stefanide, Dyrektor Zarządzająca sieci Bricomarché. sze marki własne, które od paru lat sukcesywnie Rok 2013 był dla nas całkiem udany. Mimo że jewprowadzamy do sieci. Klienci coraz chętniej po go początek był bardzo trudny ze względu na długą nie sięgają, bo przekonali się już, że marka własna zimę i nastroje konsumenckie, udało nam się odto naprawdę dobra jakość za rozsądną cenę. Tegorobić znaczną część niższego obrotu z pierwszego rocznym sukcesem okazała się marka Nuance – półrocza. Zawdzięczamy to przede wszystkim barfarby do ścian i sufitów. W kolejnych latach planudzo dobrze przygotowanej ofercie, konkurencyjnym jemy wprowadzić kolejne marki oraz poszerzać gacenom oraz regularnym promocjom. W tym roku po mę już istniejących. raz pierwszy wyemitowaliśmy w telewizji kampaObserwujemy też wzmożone zainteresowanie nię reklamową. Dzięki temu mocno wzrosła rozpoklientów materiałami budowlanymi, a to z uwaznawalność marki Bricomarché, a sprzedaż regi na nadchodzące zmiany w przepisach dotycząklamowanych produktów osiągnęła spektacych ulgi budowlanej. Od 2014 roku ulga będzie kularne wyniki. Z kolei na początku listoprzysługiwać tylko osobom budującym swój pierwpada przygotowaliśmy specjalną gazetkę promocyjną „Festiwal Niskich Cen”, która cieszyła Dyrektor zarządzająca sieci Bricomarché. Związana z Grupą Muszkieterów od roku 1999. się ogromnym Od roku 2008 pełni obowiązki dyrektora generalnego MGI, centrali zakupowej sieci zainteresowaBricomarché. Wcześniej pracowała w sieciach spożywczych, między innymi JMD. niem klientów.

W tym roku szy dom. Klienci, którzy chcą skorzystać z praświetnie sprzedawały się w Bricomarwa zwrotu różnicy VAT na dotychczasowych zasaché artykuły związane z wnętrzami, tadach, mają czas tylko do końca 2013 roku. kie jak farby, tapety, obrazy, półki oraz artykuły gospodarstwa domowego.

Szczególnie duży nacisk kładziemy na rozwój naŚwiadczy to o zwiększonym zaszej sieci – nie tylko przez otwieranie nowych marinteresowaniu klientów wyketów, lecz także przez modernizowanie już istniestrojem mieszkania, prawjących. W tym roku udało nam się zainaugurować dopodobnie dzięki szerodziałalność sześciu nowych placówek oraz odbudoko promowanym obecnie wać po pożarze sklep w Wągrowcu. W przyszłym rotrendom w urządzaniu. ku zamierzamy uruchomić więcej sklepów. PierwZ kolei wśród kategosze otwarcie planujemy w styczniu w Braniewie, rii związanych z wya w trakcie budowy są już cztery kolejne placówposażeniem i pielęki. W pierwszym półroczu będziemy świętować urugnacją ogrodu najchomienie setnego Bricomarché. większą progreDuży wpływ na obecne wyniki sieci ma też mosję odnotował dernizacja konceptu w ponad dwudziestu pięciu sprzęt ogrodowy istniejących marketach. Bricomarché w nowej odi nawozy. Niesłonie sprawia wrażenie bardziej przestronnego, sprzyjająca pojest wygodniejszy dla klientów i ułatwia im znajdogoda przyczyniwanie towaru. ła się jednak do Jesteśmy dumni, że tak dobrze poradziliśmy sospadku sprzedabie w tym trudnym okresie, co potwierdzają dane ży nasion i artysprzedażowe z rynku DIY. Jeśli porównać comiekułów zagospodasięczne wyniki Bricomarché z wynikami konkurowania ogrodu. rencji, to możemy pochwalić się znacznie wyższą Dużym powodzeprogresją obrotów, co jest dowodem przemyślanej niem cieszą się też nai skutecznej strategii sieci.

Katarzyna Jańczak-Stefanide

Fot. arch. PHOTOHOLICSTUDIO

komentarz

BIZNES grudzień 2013

18 Builder

2013 w sieci

25 – 27 MARCH 2014 SHANGHAI Be part of the 10-year-anniversary of R+T Asia!

In 2014 the leading Asian trade fair for roller shutters, doors/gates, windows and sun protection systems will open its doors for already the 10th time in Shanghai from 25 – 27 March 2014.

R+T Asia 2014 – the jubilee of a must attend business event!

BIzNes

Jak postrzegamy

zielone budownictwo?

Builder

20

grudzień 2013

Podczas spotkania „Business VIP Event” Construction Marketing Group zaprezentowała wstępne wyniki badania percepcji polskiego rynku zrównoważonego budownictwa.

P

odczas spotkania zorganizowanego przez Construction Marketing Group (CMG), inicjatywę firm z branży budowlanej i nieruchomości, jej założycielka, Katarzyna Chwalbińska-Kusek, Business Development Manager w Buro Happold, zaprezentowała główne wyniki badania percepcji zrównoważonego budownictwa oraz jego wartości ekonomicznej na polskim rynku. Jest to pierwsze tego typu badanie w Polsce. Wyniki zostały przedstawione w czasie trwania konferen-

katarzyna Chwalbińska-kusek

Business Development manager Buro Happold, założycielka Construction marketing group Podjęliśmy się pracy przy projekcie, gdyż jesteśmy przekonani, że polski rynek budowlany oraz rynek nieruchomości komercyjnych potrzebują precyzyjnych danych pozwalających na opisanie tendencji, trendów oraz percepcji w zakresie zrównoważonego budownictwa i jego wartości dla inwestorów oraz najemców. Wartość zrównoważonego budownictwa została już udowodniona na innych rynkach. Teraz potrzebujemy precyzyjnych danych, aby pokazać ją na rynku polskim.

cji COP19 w Warszawie.

W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele dwudziestu czołowych firm z polskiego rynku budownictwa i nieruchomości. Spotkanie odbyło się w siedzibie firmy Skanska.

Pytania i odpowiedzi

Celem spotkania było przedyskutowanie globalnych trendów zielonego budownictwa oraz tego, jak według zgromadzonych polski rynek odbiera wartość ekonomiczną tego typu budynków. Ważną kwestią w dyskusji były również sposoby współpracy rynku, który gromadzi dostępne dane zrównoważonych budynków i wspólnie zbada, jak obecnie funkcjonują one w Polsce. Spotkanie rozpoczęło się prezentacją Jamesa Drinkwatera, pełniącego funkcję Senior Policy Advisor w organizacji World Green Building Council, na temat sposobów podejścia do zagadnienia zrównoważonego budownictwa przez Komisję Europejską.

Zgromadzeni goście omówili następnie główne wyniki badania percepcji

polskiego rynku, aby później w grupach warsztatowych prowadzonych przez przedstawicieli firm zaangażowanych w projekt poszukać odpowiedzi na pytania dotyczące zrównoważonego budownictwa w Polsce w kontekście jego ekonomicznych wartości, udowodnionych globalnie.

Zebrane przemyślenia i sugestie zostaną wykorzystane w drugiej fazie badania, w której percepcja rynku zostanie zestawiona z rzeczywistymi danymi.

Opis projektu

Badanie sytuacji zrównoważonego budownictwa w Polsce zostało przeprowadzone przez Construction Marketing Group. Projekt został zainspirowany globalnym raportem „Business Case for Green Building”, przygotowanym przez organizację World Green Building Council. Na podstawie badania globalnego postawiono i podjęto próbę potwierdzenia pięciu tez dotyczących zrównoważonego budownictwa przedstawionych w globalnym raporcie. Główne wnioski z globalnego badania pokazują, że:

James Drinkwater

Dominika Czerwińska

Wstępne wyniki badania dostarczą niezwykle ważnych informacji na temat sytuacji polskiego rynku zielonego budownictwa. Informacje te posłużą Komisji Europejskiej w obecnych pracach nad polityką dotyczącą zrównoważonych budynków. Percepcja rynku o zielonych budynkach często nie jest zgodna z rzeczywistością; zrównoważone budownictwo jest mniej kosztowne oraz bardziej opłacalne, niż wiele firm zdaje sobie sprawę.

Podejmując się prac nad projektem, ta grupa podąża w kierunku udowodnienia tych zależności.

World Green Building Council jest zachwycone, widząc, jak nasz globalny raport „Business Case for Green Building” zainspirował lokalne działania! Polski rynek nieruchomości połączył się, aby przedstawić koszty i korzyści wynikające z lokalnego zrównoważonego budownictwa, w przejrzysty i wszechstronny sposób. Ta otwarta współpraca dostarczy rynkowi silnego narzędzia do zrozumienia i zaadresowania obecnych barier dla rozwoju zielonego budownictwa w Polsce.

senior policy advisor World green Building Council

manager of membership and europe Network World green Building Council

Devin Saylor

Agnieszka Winkler

Małgorzata Wilczek

Charakterystyka zrównoważonych budynków oraz ich korzyści najczęściej kojarzą się respondentom z obniżonymi kosztami mediów, przede wszystkim energii. Myślę, że wyniki przeprowadzonej ankiety inspirują do podejmowania kolejnych działań, których celem byłoby zwiększenie świadomości funkcjonowania zrównoważonego budownictwa i korzyści z niego wynikających, szczególnie w kontekście inwestycyjnym.

Dla SPIE Polska, znanej pod wcześniejszą marką HOCHTIEF Facility Management Polska, wyniki raportu są potwierdzeniem własnych analiz w obszarze kosztów operacyjnych oraz obserwacji i doświadczeń związanych ze świadomością dotyczącą tematyki zrównoważonego budownictwa – zarówno w branży real estate, jak i poza nią. Pomimo że pierwszy etap raportu dotyka zaledwie czubka góry lodowej, już dziś widzimy jak wiele pracy należy włożyć w wygenerowanie obiektywnych danych liczbowych dotyczących opłacalności inwestowania w zielone budownictwo.

Sustainability Director w Skanska Zaangażowaliśmy się w ten projekt, ponieważ uważamy za kluczowe pokazanie wartości zrównoważonego budownictwa w Polsce. Wstępne wyniki pierwszej fazy badania pokazują, że polski rynek jest świadomy rozwoju w kierunku zielonego budownictwa, jednak potrzebuje konkretnych danych na poparcie jego długoterminowych korzyści. Dlatego cieszymy się, że tak dużo firm jest zainteresowanych włączeniem się w drugą fazę projektu oraz chce podzielić się wewnętrznymi danymi i doświadczeniem.

Senior Analyst, Research and Consultancy Services Colliers International

Dyrektor Sprzedaży i Marketingu SPIE Polska

grudzień 2013

Z analizy badania percepcji polskiego rynku wynikają poniższe wnioski, w odniesieniu do tez potwierdzonych w globalnym raporcie.

Deweloperzy w Polsce wskazują, że koszty projektowania i budowy zielonych budynków są o około 2–10% wyższe niż w przypadku budynków standardowych. Jest to według nich spowodowane głównie kosztami związanymi z zastosowaniem nowoczesnych technologii. Ponadto wszyscy respondenci za budowę, kupno lub wynajem takiego budynku skłonni są zapłacić do 5% więcej.

Uczestnicy rynku nie wskazują jednoznacznie na wpływ zrównoważonych budynków na łatwiejsze pozyskiwanie najemców czy też uzyskiwanie wyższych cen najmu oraz sprzedaży nieruchomości. Wynika to jednak z faktu, że na rynku nie ma wystarczającej ilości ogólnodostępnych danych potwierdzających wartość kapitałową zrównoważonych budynków.

Wyniki badania

21

Podobnie jak w przypadku badania globalnego, również w Polsce respondenci wskazują, że zrównoważone budynki długofalowo redukują koszty operacyjne oraz koszty utrzymania. Charakterystyka zrównoważonych budynków oraz ich korzyści najsilniej kojarzone są przez respondentów z obniżonymi kosztami mediów, przede wszystkim energii. Świadomość atrybutów zrównoważonych budynków w odniesieniu do zdrowia i wydajności pracowników jest już niższa. Wynika to z faktu, że takiej zależności nie można obecnie potwierdzić danymi dostępnymi na rynku. Niska jest też świadomość finansowych korzyści zrównoważonych budynków, co przekłada się na przekonanie badanych, że certyfikacja nie gwarantuje korzyści rekompensujących dodatkowe koszty związane z zielonym budownictwem. Jest to również prawdopodobnie spowodowane brakiem ogólnodostępnych danych potwierdzających konkretne korzyści zrównoważonych budynków.

Inwestorzy nie są jednoznacznie pewni, czy zrównoważona inwestycja ma lepszą efektywność operacyjną i czy jest wystawiona na mniejsze ryzyko. Warto jednak podkreślić, że wskazują oni certyfikację jako kluczowy parametr do zmierzenia stopnia zrównoważenia inwestycji.

■

Builder

cja, wartość kapitałowa, koszty operacyjne, wydajność i zdrowie miejsce pracy, koszty budowy (pytanie skierowane tylko do deweloperów).

Ankieta została przygotowana we współpracy z firmą konsultingową PwC, która gwarantowała jej anonimowość oraz dostarczyła zebrane wyniki. Dokładna analiza oraz opracowanie wyników zostały przygotowane przez Buro Happold we współpracy z Colliers International.

1. Zrównoważone budownictwo niekoniecznie musi kosztować więcej. Dojrzałe rynki dostarczają jasnych dowodów na to, że koszty się zmniejszają.

2. Zrównoważone budynki wykazują tendencję do łatwiejszego pozyskania najemców oraz uzyskiwania wyższych cen najmu oraz sprzedaży.

3. Zrównoważone budynki pozwalają oszczędzić energię oraz zredukować zużycie wody, przez co zmniejszają się koszty operacyjne przy długoterminowym użytkowaniu. Te oszczędności zwracają zwykle nadwyżkę kosztów budowy w racjonalnym okresie.

4. Atrybuty zrównoważonego budynku mogą poprawić wydajność i zdrowie pracowników, co jest korzystne z perspektywy biznesowej.

5. Czynniki ryzyka zrównoważonych inwestycji mogą wpływać na przychody z najmu oraz przyszłą wartość kapitałową, a tym samym na stopę zwrotu inwestycji.

Badanie na rynku polskim odbywało się w dwóch fazach. Pierwsza faza obejmowała sprawdzenie percepcji uczestników rynku, tj. najemców, deweloperów i inwestorów, w obszarach badanych globalnie. Druga faza będzie polegała na analizie danych ilościowych, a jej celem będzie konfrontacja z obrazem rynku otrzymanym podczas badania percepcji. Ankieta internetowa miała na celu zbadanie postrzegania zrównoważonego budownictwa przez respondentów w pięciu kategoriach: ogólna percep-

BizNes

NajNowocześNiejsze

rozwiązaNia od aluprof

Builder

22

grudzień 2013

wspierają nowoczesną architekturę Nowoczesna architektura to wyjątkowy design i oszczędność, zarówno pod względem ekologicznym, jak i ekonomicznym. Dziś koniecznością stało się tworzenie obiektów samowystarczalnych, pozyskujących energię i wodę z otoczenia oraz będących integralnym elementem tkanki miejskiej.

Przyszłością budownictwa jest zatem zielona technologia.

PROMOCJA

O

becnie coraz większego znaczenia nabiera certyfikowanie obiektów w ramach jednego z istniejących systemów. Do najpopularniejszych należą BREEAM, LEED oraz UE Green Building. Systemów tych nie sposób porównać, ponieważ każdy z nich został stworzony według innej filozofii, można jednak określić obszary dla nich wspólne.

BREEAM ocenia budynki według dziesięciu wskaźników, podczas gdy w systemie LEED stosuje się ich tylko siedem. W przypadku obu tych certyfikatów ważnym elementem jest lokalizacja budynku. Znaczenie ma tu bezpośrednie sąsiedztwo obiektu i jego osadzenie w tkance miasta. Premiowane są bliskość tras komunikacyjnych, ścieżek rowerowych oraz dostęp do środków transportu publicznego, co wpływa na ograniczenie zanieczyszczenia środowiska i zużycia surowców. Istotne jest tak-

że dopasowanie inwestycji do okolicy i jej wpływ na jakość życia lokalnej społeczności.

Rozwiązania szyte na miarę

Nowoczesne budownictwo to coraz wyższe standardy w zakresie ekonomi i ekologii, a także ciekawe formy i śmiałe pomysły, które często wymagają opracowania indywidualnych rozwiązań. Dzięki ścisłej współpracy z projektantami i wykonawcami Aluprof tworzy i dostarcza rozwiązania szyte na miarę, dostosowane w sposób optymalny do potrzeb i wymagań technicznych powstającego obiektu.

Systemy firmy zostały wykorzystane w wielu nowoczesnych obiektach, m.in. w Concept Tower w Warszawie, który jest pierwszym w Polsce obiektem posiadającym podwójną certyfikację LEED i BREEAM. W tym piętnastokondygnacyjnym budynku zastosowano okna i elewacje o wysokiej izolacyjności termicznej. Bardzo ważne było zapewnienie maksymalnego dostępu światła dziennego do wnętrz – przed ich nadmiernym przegrzaniem chronią specjalnie skonstruowane żaluzje. Dodatkowo zastosowano systemy oszczędnego oświetlenia (czujniki ruchu), zużycia wody oraz segregacji odpadów. Zgodnie z wytycznymi systemów certyfikacji wprowadzono udogodnienia dla rowerzystów, a do budowy i wykończenia budowli używano materiałów lokalnych oraz pochodzących z recyklingu. Zastosowano też system parkowania na ruchomych platformach, dzięki czemu na mniejszej powierzchni mieści się więcej aut.

W obiekcie zastosowano system Aluprof MB-SR50IW EFEKT. Służy on do konstruowania i wykonywania lekkich ścian osłonowych typu zawieszanego i wypełniającego. Specjalna metoda mocowania szyb pozwala uzyskać jednolity obraz gład-

kiej szklanej ściany, podzielonej jedynie liniami o szerokości 2 cm.

W roku 2012 w Łodzi oddano do użytku Green Horizon. Biurowiec został precertyfikowany w systemie LEED na poziomie Gold. Zainstalowano w nim m.in. energooszczędne oświetlenie oraz wydajny system klimatyzacji, wsparty inteligentnym wykorzystaniem chłodnego powietrza spoza budynku. Rozwiązania te prowadzą do znaczącej redukcji kosztów zużycia energii. Tym, co wyróżnia Horizon, jest fakt, że 75% jego powierzchni posiada dostęp do światła dziennego i widoków na zewnątrz.

Przy realizacji projektu wykorzystano systemy Aluprof MB-SR50N, MBSR50N EI oraz system MB-70 HI. Zastosowanie rozwiązań Aluprof pozwoliło Enterprise Park w Krakowie zdobyć wyróżnienie w konkursie CEE Green Building Award w kategorii „BREAM Application In – Process” ALCHEMIA – najnowocześniejszy kompleks wielofunkcyjny w Trójmieście.

Konstrukcja przeszklenia w Galerii Katowickiej musiała być lekka, a jednocześnie bardzo wytrzymała na ciśnienie, uderzenia i wiatr. Wszystko to udało się osiągnąć dzięki rozwiązaniu firmy Aluprof.

(certyfikacja w toku) z przewidywaną oceną końcową bardzo dobry. Oznacza to, że zaproponowane środki proekologiczne, na przykład uchylne okna, zapewniające naturalną wentylację, sieć ścieżek rowerowych, rozległe obszary naturalnej roślinności (aż 40% powierzchni kompleksu to tereny zielone), własna studnia z wodą do podlewania roślin, system żaluzji przeciwsłonecznych czy strefowanie systemu chłodzenia i ogrzewania oraz oświetlenia, spełniają wyśrubowane kryteria oceny zawarte w specyfikacji BRE (Building Research Establishment). Do budowy komplek-

su zastosowano systemy MB-SR 50 oraz MB-70.

Systemy Aluprof dzięki swoim wysokim parametrom technologicznym i szerokim możliwościom aranżacyjnym zalazły się także w PPNT – Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym. Dzięki bliskiej współpracy z architektami udało się uzyskać doskonały rezultat spełniający założenia planu architektonicznego. Współpraca zaowocowała stworzeniem ponad dziesięciu indywidualnych rozwiązań. Szczególnie ważna dla projektantów była dbałość o detale. Osiągnięto wyjątkowy efekt wizualny

Aluprof S.A. ul. Warszawska 153, 43-300 Bielsko-Biała tel.: +48 (33) 819 53 00 e-mail: aluprof@aluprof.eu www.aluprof.eu

grudzień 2013

Zmiany, które zachodzą na naszej planecie, spowodowały, że w całej Europie dąży się do ograniczenia zużycia surowców naturalnych. Zgodnie z założeniami polityki zrównoważonego rozwoju powinniśmy postępować tak, aby zachować środowisko w stanie nienaruszonym dla przyszłych pokoleń. Budownictwo, jako ważna gałąź gospodarki, ma w sobie znaczny potencjał. Eksperci są zgodni, że nieodłącznym elementem zrównoważonego rozwoju jest budownictwo energooszczędne.

Obiekty z certyfikatami potwierdzającymi ich wyjątkowe właściwości są przyszłością branży budowlanej. Wpisują się w ogólnoświatowy i europejski trend obniżania zużycia energii, redukcji odpadów i niekorzystnego wpływu na środowisko. Inwestycje stworzone zgodnie z normami organizacji certyfikujących są mniej uciążliwe dla środowiska naturalnego, trwalsze i tańsze w eksploatacji oraz bardziej komfortowe dla użytkowników. I co najważniejsze – to realny sposób pozwalający na łączenie radości z wykorzystywania najnowszych zdobyczy techniki z troską o środowisko naturalne.

23

Obiekty certyfikowane przyszłością branży

Builder

Systemy Aluprof dzięki swoim wysokim parametrom technologicznym i szerokim możliwościom aranżacyjnym zalazły się także w PPNT – Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym.

Zdjęcia: archiwum Aluprof

Przy realizacji projektu Green Horizon w Łodzi wykorzystano systemy Aluprof MB-SR50N, MB-SR50N EI oraz system MB-70 HI.

i technologiczny, powstała piękna fasada o najwyższej jakości.

Dedykowane rozwiązania od firmy Aluprof znalazły się także w otwartej niedawno Galerii Katowickiej, która ma stać się symbolem aktywności i przedsiębiorczości miasta. Budynek przyciąga wzrok za sprawą nie tylko zmieniającej kolory fasady, lecz także olbrzymiej szklanej kopuły oraz świetlików wstęgowych. Przeszklenia dają zachwycający efekt również wewnątrz, świetliki zwiększają ilość naturalnego światła i otwierają przestrzeń. Zakładany projekt sprawił, że konieczne było opracowanie nowego rozwiązania. W tego typu obiektach liczy się nie tylko estetyka, lecz także bezpieczeństwo. Konstrukcja musiała być lekka, a jednocześnie bardzo wytrzymała na ciśnienie, uderzenia i wiatr. Wszystko to udało się osiągnąć właśnie dzięki rozwiązaniu firmy Aluprof.

debata

BIZNES

Co zmienić w prawie?

Jedną z najczęściej wskazywanych przez przedsiębiorców barier inwestycyjnych jest prawo. Zapytaliśmy przedstawicieli branży, co zmienić w przepisach, ustawach, rozporządzeniach i warunkach technicznych, aby ułatwiały one proces inwestycyjny.

Ryszard Kowalski

Builder

24

grudzień 2013

Prezes Związku Pracodawców – Producentów Materiałów dla Budownictwa

Nie wiem, czy projektowany Kodeks urbanistyczno-budowlany zlikwiduje inwestorski tor przeszkód.

Oby nie stał się on kolejnym złudzeniem, które brutalnie zweryfikuje praktyka. Ale prace nad Kodeksem tworzą przynajmniej szansę na debatę na temat tego, co naprawdę należy zmienić, co jest realnym uwarunkowaniem, a nie biurokratyczną zaporą.

Bez wątpienia warunkiem koniecznym przyjęcia dobrych rozwiązań jest znalezienie odpowiedzi na poniższe pytania.

Czy wymagania środowiskowe to bariera czy uwa-

runkowanie, które należy uwzględnić? Czy ograniczenia, które są niezbędne dla kształtowania przestrzeni, to niepotrzebna zapora czy uwarunkowanie? Czy przestrzeń ma być planowana pod potrzeby inwestora, czy podstawowym aksjomatem winno być przekonanie, że niezależnie od tego, czyją własnością jest dany teren, to o jego funkcji decyduje nadrzędność potrzeb wspólnoty, czyli interesu publicznego? Kto i w jakiej skali winien być beneficjentem korzyści finansowych jako efektu wzrostu wartości gruntu w wyniku planowania przestrzennego? W jakim stopniu organy władzy publicznej mają być stroną w konkretnym zamierzeniu inwestycyjnym? I jakie ryzyka proce-

Kilka pytań zamiast wprowadzenia do dyskusji. su inwestycyjnego przejmuje władza? Czy chcemy, aby w procesie decyzyjnym urzędnik miał prawo do myślenia i posługiwania się zdrowym rozsądkiem – ale tym samym prawo do uznaniowości – czy też ma zero-jedynkowo realizować algorytm proceduralny?

Czy zawody zaufania publicznego powinny oznaczać nie tylko monopol na

określoną działalność, lecz także, przede wszystkim, realną (a więc dotkliwą), a nie tylko pozorną, odpowiedzialność?

Czy jest możliwe szczegółowe opisanie w prawie wszelkich zdarzeń w procesie inwestycyjnym bez uwikłania się w sprzeczności proceduralne?

Czy wiemy, co – na poziomie ustawowym – chcemy zmienić lub naprawić?

Andrzej Kielar

su inwestycyjnego ma codzienna praktyka, na którą największy wpływ mają kompetencje urzędników oraz nastawienie administracji i samorządów do inwestorów i konkretnego przedsięwzięcia. Jeśli klimat sprzyja, a urzędnicy są profesjonalistami, to nawet w niedoskonałym otoczeniu prawnym potrafią znaleźć się racjonalne rozwiązania, które pomagają w sprawnej realizacji procesu inwestycyjnego.

Prezes ROCKWOOL Polska

Same przepisy – ich jakość, jednoznaczność, stabilność i przewidywalność – są oczywiście bardzo ważne. Szczególnie ta ostatnia jest ogromnie ważna dla planowania i zgodnej z oczekiwaniami realizacji inwestycji, jej sukcesu. Jednak decydujące znaczenie dla sprawności samego proce-

Dyrektor Relacji Instytucjonalnych Delegatura Generalna Saint-Gobain Polska, Rumunia i Bułgaria

W ostatnim czasie – w związku z zauważalnym brakiem pieniądza na rynku i kryzysem zaufania w budownictwie – coraz większe znaczenie ma zagwarantowanie bezpieczeństwa płatności dostawcom i podwykonawcom. Gwarancja bezpieczeństwa wpływa zarówno na dostępność materiałów i usług, jak również na koszty ich zakupu, czy najmu. O ile podwykonawca, zgodnie z przepisami ko-

Udział kosztów ponoszonych w procesie budowlanym w związku z dostawami różnego rodzaju usług i towarów jest na tyle duży, że zdecydowanie należy rozszerzyć stosowanie art. 647’ k.c. również na dostawców zaakceptowanych przez inwestora. deksu cywilnego, jest objęty ochroną ze strony inwestora po spełnieniu pewnych warunków, o tyle dostawca nie może korzystać z tego przywileju.

Udział kosztów ponoszonych w procesie budow-

Tymczasem nawet najlepsze regulacje w otoczeniu wrogim inwestorom lub w interpretacji niekompetentnych urzędni-

Jeśli klimat sprzyja, a urzędnicy są profesjonalistami, to nawet w niedoskonałym otoczeniu prawnym potrafią znaleźć się racjonalne rozwiązania

lanym w związku z dostawami różnego rodzaju usług i towarów jest na tyle duży, że zdecydowanie należy rozszerzyć stosowanie art. 647’ k.c. również na dostawców zaakceptowanych przez inwestora. Poprawi to dostęp wykonawców do towarów i usług, uprości procedury, może też wpłynąć na obniżenie cen i skrócenie czasu negocjowania umów. Nie wspominam już nawet o podniesieniu bezpieczeństwa finansowego zarówno dostawcy, jak i jego bezpośredniego odbiorcy. Wszystko to z pewnością przełoży się na obniżenie kosztów procesu inwestycyjnego.

ków mogą okazać się poważnym utrudnieniem, a nawet przeszkodą nie do przezwyciężenia. Przepisy, oczywiście, należy doskonalić, uwzględniając interesy wszystkich stron, bo tylko równowaga między interesem inwestorów i otoczenia gwarantuje stabilność. Nacisk trzeba jednak kłaść na praktykę, kompetencje administracji i jej dobrą współpracę (wzajemne zrozumienie) z inwestorami.

Ustawa o charakterystyce energetycznej budynków ma wprowadzić do polskiego porządku prawnego postanowienia unijnej dyrektywy 2010/31/UE, która zakłada zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Implementacja przepisów wspólnotowych jest opóźniona o prawie półtora roku. Sytuacja ta odbija się nie tylko na wizerunku państwa polskiego, lecz także na naszej sytuacji społecznoekonomicznej oraz stanie środowiska naturalnego.

Brak odpowiednich przepisów hamuje wzrost oszczędności energii w sferze publicznej i prywatnej, co z kolei przekłada się na spowolnienie procesu dalszego unowocześniania gospodarki.

Co więcej, obecna sytuacja uniemożliwia tworzenie nowych miejsc pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach oferujących rozwiązania z za-

Polska potrzebuje ustawy o charakterystyce energetycznej budynków.

Budynki w Unii Europejskiej odpowiadają za ponad 40% całkowitego zużycia energii oraz prawie 36% emisji dwutlenku węgla do atmosfery.

Z punktu widzenia środowiska brak odpowiednich regulacji prawnych uniemożliwia prowadzenie działań, które pozwoliłyby na ograniczenie tych niekorzystnych wskaźników, a w efekcie miałyby pozytywny wpływ na jakość życia Polaków.

grudzień 2013

Dyrektor Operacyjny, Wiceprezes Zarządu PPU Palisander Sp. z o.o.

kresu poprawy efektywności energetycznej. Nie bez znaczenia jest również fakt, że budżet państwa może zostać obciążony przez Komisję Europejską sankcjami finansowymi za niewprowadzenie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków do polskiego porządku prawnego w ustalonym przez Komisję terminie. Może to oznaczać także zablokowanie części funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.

25

Henryk Kwapisz

Builder

Jacek Bakun

debata

BIZNES

Zbigniew Kwapisz

Builder

26

grudzień 2013

Dyrektor filii Grupy PSB S.A. w Warszawie

Pewien znany architekt powiedział mi, że przepisy prawa budowlanego to pół biedy. Znacznie gorzej jest z procedurami stosowanymi przez urzędników, albo raczej z brakiem jasnych i obowiązujących wszystkie strony procedur związanych z realizacją projektu budowlanego. Jak długo powinniśmy czekać na uzyskanie pozwolenia na budowę? Jakie przepisy to określają? Czy w Polsce mamy do czynienia z równością wobec prawa? Wygląda na to, że niezupełnie.

Spróbujmy rzucić okiem przeciętnego, lecz ambitnego polskiego architekta na codzienność polskich projektantów borykających się z projektem zwykłego domu. Oto kilka przykładów, z którymi spotkali się w swojej praktyce zawodowej.

Prawo budowlane nie precyzuje jasno niektórych pojęć budowlanych. W tej sytuacji zwykła przebudowa, polegająca na przebiciu ściany między pomieszczeniami w celu zamontowania drzwi, albo dostosowanie sanitariatów do obowiązujących przepisów wymagają opracowania pełnego projektu budowlanego i uzyskania pozwolenia na budowę.

Polskie prawo budowlane tak samo traktuje zmianę usytuowania budynku na działce i zmianę

kształtu tarasu czy schodów zewnętrznych. I jedno, i drugie jest traktowane jako „istotne odstępstwo”.

W obu przypadkach nadzór budowlany żąda opracowania zamiennego projektu budowlanego i zamiennego pozwolenia na budowę, tak jakby nie wystarczyło określenie, która ze zmian w zagospodarowaniu działki zasadniczo nie narusza przepisów.

Warto dodać, że nawet nieznacznie odbiegające od projektu usytuowanie tarasu to już samowola budowlana, za którą grozi kara do dwóch lat więzienia.

Często się zdarza, że urzędy wymagają od inwestorów dodatkowej zgody na szczegóły i tak już uwzględnione w projekcie.

Niejednokrotnie zabiera to dodatkowe, tak cenne dla inwestora, dni i tygodnie.

Zwykła przebudowa, polegająca na przebiciu ściany między pomieszczeniami w celu zamontowania drzwi, albo dostosowanie sanitariatów do obowiązujących przepisów wymagają opracowania pełnego projektu budowlanego i uzyskania pozwolenia na budowę.

Prawdziwą zmorą dla inwestorów są wprowadzane dodatkowe wymogi i rozporządzenia kolejnych ministrów. Wprowadzony wymóg analizy alternatywnych źródeł energii często sprowadza się do sytuacji absurdalnych.

Po to stworzono i wprowadzono do użytku najnowszą technikę, jak solary czy „fotowoltaikę”, żeby było ekologicznie i oszczędniej niż przy zastosowaniu pieca węglowego. Tak się jednak tylko wydaje. Polski inwestor musi za każdym razem udowodnić, że solar jest bardziej ekologiczny niż węgiel.

dr inż.

Jacek Michalak

Wiceprezes Zarządu ds. Rozwoju Atlas Sp. z o.o. – Grupa Atlas Powoli zbliżający się do końca rok 2013 był dla producentów materiałów budowlanych rokiem szczególnym z powodu zmian w europejskim systemie wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu. 30 czerwca br. był ostatnim dniem obowiązywania regulacji wprowadzonych przez dyrektywę 89/106/EWG dotyczącą wyrobów budowla-

rotu w systemie unijnym (z oznakowaniem CE). Od 1 lipca obowiązuje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu

Niezsynchronizowana ze zmianami w systemie unijnym zmiana w systemie krajowym to dodatkowy koszt, który poniosą wyłącznie producenci. nych. W Polsce od 2004 roku regulowała ona zasady wprowadzania wyrobów budowlanych do ob-

wyrobów budowlanych.

Zmiana przepisów to konieczność zmiany opakowań wyrobów i wystawie-

Jerzy Gajewski

dywidualne o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, co również nie daje gwarancji powodzenia inwestycji. Pozostająca w obrocie decyzja WZIZT oraz wydana, ale nieostateczna decyzja o pozwoleniu na budowę wygasają bowiem w przypadku uchwalenia planu miejscowego, i to nawet, jeśli plan nie wszedł w życie. Do tego funkcjonuje zbyt wiele procedur szczególnych (lokalizacji dróg, kolei, gazociągów etc). Nie są jasne relacje między poszczególnymi decyzjami, brakuje zakreślenia realnych terminów i odpowiedzialności za brak wydania decyzji w terminie, w zasadzie brak jest skutecznej możliwości dochodzenia szkody z tytułu za-

Prezes Zarządu NDI S.A.

Jeśli chodzi o prawo budowlane i zagospodarowanie przestrzenne, to obecnie tworzony jest zupełnie nowy Kodeks urbanistyczno-budowlany, który nowocześniej ukształtuje proces inwestycyjny. Bolączką dzisiejszego prawa jest nadmiar decyzji wydawanych w procesie inwestycyjnym, z których każdą można skarżyć, nadmiar stron postępowań, brak uregulowania na szeroką skalę stanów prawnych gruntów, niespójności w zakresie planowania przestrzennego – gdzieniegdzie są plany, w innych przypadkach wydawane są decyzje in-

W ocenie Izby najpoważniejszą barierą dla inwestycji budowlanych są regulacje ustawy – Prawo zamówień publicznych.

Kolejną stanowią przepisy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz Prawo budowlane. Także regulacje dotyczące ocen oddziaływania na środowisko mogłyby być bardziej przyjazne.

Bardzo poważnie działalność utrudnia brak skoordynowania między poszczególnymi ustawami.

Bariery w zamówieniach publicznych to powszechność stosowania jedynie ceny jako kryterium wyboru wykonawcy, przenoszenia na wykonawcę całego ryzyka, nadmiar regulacji formalnych oraz całkowity brak standardowych dokumentów funkcjonujących w tych zamówieniach.

niechania administracyjnego. Negatywnie należy ocenić możliwość uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę po rozpoczęciu budowy.

Jeśli chodzi z kolei o prawo zamówień publicznych, to – analogicznie – istnieją problemy natury systemowej (niejasne przepisy, fatalnej jakości orzecznictwo, brak wiążących interpretacji w danej sprawie, poważne ograniczenie prawa do sądu), a ponadto konkretne przepisy są wadliwie zredagowane oraz stosowane.

Jako przykłady mogą posłużyć chociażby: art. 2 pkt 11 (brak ochrony polskich i europejskich firm poprzez dopuszczenie na równorzędnych zasadach

W naszej ocenie pomocne w doskonaleniu polskiego prawa powinny być propozycje zawarte w Dezyderacie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej Sejmu RP. W naszej ocenie pomocne w doskonaleniu polskiego prawa powinny być propozycje zawarte w Dezyderacie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej Sejmu RP z dnia 26 listopada 1998 r. do Prezesa Ra-

Nie są jasne relacje między poszczególnymi decyzjami. W zasadzie brak jest skutecznej możliwości dochodzenia szkody z tytułu zaniechania administracyjnego. ryzykanckiej konkurencji z krajów egzotycznych), art. 24 ust. 1 oraz 1a (wykluczanie na widzimisię), art. 46 (zatrzymywanie wadium, gdy nie uzupełni się dokumentów, nawet wówczas, gdy wykonawca nie ma szans wygrać przetargu), art. 89 (odrzucanie ofert z rażąco niską ceną, która jest niezdefiniowana i dalece niesprawdzalna z powodu braku jednoznacznych instrumentów), art. 22, 24 i 26 usta-

dy Ministrów w sprawie ustawowego określenia zasad przygotowania i organizacji inwestycji budowlanych realizowanych ze środków publicznych oraz Projekt celowy pt. Krajowy system zarządzania przedsięwzięciami inwestycyjnymi, finansowymi z udziałem środków publicznych i pomocowych Unii Europejskiej. Opracowanie to wykonała Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Lądowej w latach 2004-2007 i przekazała do byłego Ministra Infrastruktury.

wy – Prawo zamówień publicznych wraz z rozporządzeniem o dokumentach (przewaga formalizmu nad rzeczywistą weryfikacją potencjału, brak badania potencjału niezależnie od okresu pomiędzy prekwalifikacją a ofertowaniem), art. 26b ust. 3 (zbyt szeroka zgoda na pożyczanie zasobów i referencji), art. 91 (dopuszczenie jako podstawowego kryterium ceny niezależnie od rodzaju i przedmiotu zamówienia, brak oceny ekonomicznej efektywności), art. 47–60e (brak wymogu realnej oceny wiarygodności wykonawcy w każdej z procedur dwuetapowych) czy art. 24 oraz 154 (podważanie wiarygodności wykonawców bez wyroku sądu).

grudzień 2013

Prezes Izby Projektowania Budowlanego

W odniesieniu do gospodarki przestrzennej i prawa budowlanego podjęte zostały prace nad Kodeksem urbanistyczno-budowlanym. Trzeba wyrazić nadzieję, że zostaną one pomyślnie zakończone, z uwzględnieniem także wniosków środowiska budowlanego zgłoszonych w ramach konsultacji tez Kodeksu.

27

Ksawery Krassowski

Builder

nia nowych dokumentów – deklaracji właściwości użytkowych. Takie zmiany oznaczają zaś koszty.

Koszty, które w całości ponieśli producenci. System unijny to jeden z dwóch systemów wprowadzania wyrobów. W Polsce funkcjonuje równolegle system krajowy z oznakowaniem znakiem budowlanym B. Również w nim nastąpią zmiany. Niestety, zmiany w systemie krajowym nie nastąpiły w tym samym terminie co w systemie unijnym (te drugie znane były od marca 2011 roku). Latem tego roku zapowiadano, że zmiany w systemie krajowym nastąpią 1 stycznia 2014 roku, aktualnie z ust wysokich urzędników pada data: wiosna 2014 roku. Niezsynchronizowana ze zmianami w systemie unijnym zmiana w systemie krajowym to dodatkowy koszt, który poniosą wyłącznie producenci.

Kolejne opóźnienie wprowadzenia nowych regulacji zwiększy te koszty.

raport

BIZNES

CoraZ wIękSZy apEtyt na powierzchnię magazynową Michał oksiński

Builder

28

grudzień 2013

redaktor portalu kompasinwestycji.pl

S

erwis Kompas Inwestycji przygotował zestawienie inwestycji z sektora „budynki magazynowe, centra logistyczne”, obejmujące projekty dodane do bazy portalu w latach 2011-2013. Bierzemy pod uwagę najbardziej aktywnych inwestorów i Generalnych Wykonawców, analizujemy, w jakich województwach jest najwięcej aktywnych projektów, i wskazujemy te największe.

Inwestorzy

W naszym zestawieniu najbardziej aktywnych inwestorów (bierzemy pod uwagę również zakończone inwestycje) prowadzi firma Panattoni Europe z dwudziestoma pięcioma projektami. Pięć inwestycji czasowo wstrzymano, a jedna została zarzucona. Panattoni Europe posiada pięć aktywnych projektów znajdujących się w różnych fazach – od etapu wizji (Centrum Logistyczne Amazon w Poznaniu), poprzez projektowanie (Centrum Logistyczne Amazon w Poznaniu), podpisanie umowy z Generalnym Wykonawcą (Panattoni Park Łódź East, budynek 5), stan zero (Panattoni Park Kutno) i stan zamknięty (Panattoni Park Czeladź – etap III).

Co ciekawe, Panattoni Europe ma na koncie największy kontrakt tego roku. W Strykowie realizuje dla Castorama Polska magazyn centralny o powierzchni 50 tys. m2. Obiekt posłuży najemcy za nowoczesne centrum lo-

Rozbudowa infrastruktury drogowej oraz niskie nasycenie powierzchnią magazynową to korzystne czynniki dla rozwoju projektów magazynowych i logistycznych.

Apetyt inwestorów i deweloperów działających w tym sektorze rozbudza ekspansja sieci handlowych i rosnący segment handlu internetowego. gistyczne, którego hala magazynowa wyniesie aż ok. 49 220 m2. Pozostała część, ponad 780 m2, zostanie przeznaczona na powierzchnię biurową.

Na drugim miejscu naszego porównania znajduje się Raben Polska.

Firma posiada dziewięć inwestycji, z czego trzy zostały wstrzymane, trzy zakończone, pozostałe cztery znajdują się na etapach projektowania (Centrum Logistyczne Raben Polska w miejscowości Gniewomierz), Gene-

Aktualna powierzchnia magazynowa w Polsce w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców stanowi 26%. średniej w Europie Zachodniej, podczas gdy nasycenie powierzchnią centrów handlowych jest na porównywalnym poziomie. ralny Wykonawca wybrany (kompleks logistyczny z biurowcem w Pikutkowie, rozbudowa Centrum Dystrybucyjnego Raben) oraz stan zamknięty (Centrum Logistyczne Raben w Kaliszu). Jedną z największych inwestycji tej firmy na przestrzeni lat 2011-2013 jest projekt o wartości z przedziału 50-100 mln zł – kompleks logistyczny w miejscowości Pikutkowo k. Brześcia Kujawskiego. W pierwszej fazie projektu powstanie magazyn o powierzchni 4 tys. m2. W kolejnych eta-

pach przewidziano budowę hali o powierzchni 33 900 m2 oraz biurowca z zapleczem socjalnym o powierzchni 1 tys. m2.

Trzecią pozycję w naszym zestawieniu zajmuje Goodman Poland, inwestor siedmiu projektów. Pięć z nich zostało już zrealizowanych, jeden jest czasowo wstrzymany, a w przypadku Cracow Airport Logistic Centre – Etap III zakończono projektowanie. Największą inwestycją firmy jest Pomorskie Centrum Logistyczne w Gdańsku. Pierwszy etap projektu został zakończony, a w ciągu najbliższych kilkunastu lat może w ramach inwestycji powstać docelowo nawet kilkaset tysięcy m2 powierzchni magazynowej i przemysłowej.

Firma Jeronimo Martins Dystrybucja ma w naszym zestawieniu sześć inwestycji, przy czym cztery zostały zakończone. Centrum Dystrybucyjne Jeronimo Martins w Sosnowcu jest na etapie wizji, natomiast Centrum Dystrybucyjno-Biurowe Jeronimo Martins w Modlnicy pod Krakowem znajduje się w fazie wykończenia. Jedną z największych inwestycji firmy jest Centrum Dystrybucyjne w Gdańsku, które powstało na terenie Parku Przemysłowo-Technologicznego „Maszynowa” i działa od września br. Powierzchnia magazynu wynosi ponad 21 tys. m2. Wartość tej inwestycji to ok. 100 mln złotych.

W okresie, który wzięliśmy pod uwagę w naszym zestawieniu (lata

2011-2013), po cztery inwestycje posiadają firmy: Segro Poland (dwa projekty zakończone, jeden projekt w fazie projektowania i jeden w realizacji), ProLogis Poland Management (jedna inwestycja zakończona, dwie wstrzymane, jedna w realizacji), oraz Lidl Polska (jeden obiekt zrealizowany, dla jednego zakończono projektowanie, dwa w budowie).

Warto również odnotować aktywność Grupy Logistycznej Rybexim, w ramach której działają dwie firmy: PPUH Rybexim i Rybexim Sp. z o.o. S.K.A. Przedsiębiorstwo zajmuje się obsługą magazynowo-logistyczną Grupy Żywiec. Zarządza magazynami o łącz-

neralnym Wykonawcą jest Mirbud.

Firma ma na koncie trzynaście inwestycji, obecnie prowadzi budowę „Panattoni Park Łódź East budynek 5”.

Obiekt będzie posiadał 11,3 tys. m2 powierzchni. Jednym z bardziej intratnych kontraktów firmy Mirbud w omawianym sektorze była umowa na budynek logistyczny w Pomorskim Centrum Logistycznym w Gdańsku. Została podpisana 2 października 2012 roku z firmą Goodman Bone Logistics (Poland) i opiewała na kwotę 99,37 mln zł. Inwestor podzie-

lił kontrakt na dwa etapy, które przewidywały w pierwszej fazie budowę magazynu, biur i pomieszczeń technicznych o łącznej powierzchni ponad 17 tys m2, a w drugim etapie – rozbudowę nieruchomości do 62 948 m2 powierzchni.

Na drugim miejscu zestawienia uplasował się Goldbeck, który odpowiada za dziesięć inwestycji. Jedna została wstrzymana, w trakcie realizacji jest Innowacyjne Centrum Dystrybucyjne Eurocash o powierzchni 17 tys. m2, pozostałe zostały REKLAMA

Największy kontrakt tego roku to realizowany w Strykowie przez Panattoni Europe dla Castorama Polska magazyn centralny o powierzchni 50 tys. m2. nej powierzchni 15 tys. m2, zlokalizowanymi w Rzeszowie, Krakowie, Radomiu, Łodzi, Warszawie i Ciechanowie. Należy zaznaczyć, że PPUH Rybexim i Rybexim sp. z o.o. S.K.A. działają jako właściciel, inwestor, Generalny Wykonawca oraz jako operator logistyczny. Wszystkie inwestycje zlokalizowane są w Rogoźnicy i w Rudnej Małej koło Rzeszowa w sąsiedztwie Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Centrum Logistyczne Rudna Mała posiada łączną powierzchnię magazynową 14 tys. m2 i będzie rozbudowane o kolejne obiekty. W 2014 roku rozpocznie się budowa hali wysokiego składowania o powierzchni 8640 m2.Obiekt ma zostać oddany do użytku w październiku 2014 r. W jednej z hal wydzielona zostanie część o kontrolowanych warunkach środowiska, np. dla farmacji. W 2012 roku Rybexim rozpoczął realizację projektu Centrum Logistyczne Rogoźnica. Pierwszą fazą tej inwestycji jest budowa nowoczesnej hali magazynowej o powierzchni 12 960 m2,przystosowanej do wysokiego składowania. Ma zostać oddana do użytku w lutym 2014 r. Centrum Logistyczne Rogoźnica powiększy się o kolejny obiekt, aktualnie Rybexim przygotowuje się do budowy hali o powierzchni ok. 12 tys. m2.

Generalni Wykonawcy

W zakresie inwestycji z sektora „budynki magazynowe, centra logistyczne” w przyjętym przez nas okresie czasu najbardziej aktywnym Ge-

Możesz zwiększyć swój sukces. My zwiększymy Twoją efektywność.

Na całym świecie.

SSI SCHAEFER jest przodującym dostawcą systemów magazynowych i logistycznych na całym świecie. Oferujemy usługi od planowania, wyposażenia magazynu produktami własnej produkcji, po realizację kompleksowych projektów logistycznych jako generalny wykonawca. Kompetencja specjalistów SSI SCHAEFER jest podstawą dla kompleksowych rozwiązań intralogistycznych a także rozwoju systemów, które odpowiadają potrzebom rynku i są odpowiednie dla różnorodnych branż.

SSI SCHAEFER SP. Z O.O. · Opalińskiego 10 · 01-645 Warszawa tel.: 22 / 665 94 06 · info@ssi-schaefer.pl · www.ssi-schaefer.pl

Wielkopolska na prowadzeniu

Wśród województw, w których serwis Kompas Inwestycji odnotował najwięcej projektów z sektora

Tab. 1. Najaktywniejsi inwestorzy Panattoni Europe

25

Raben Polska Sp. z o.o.

9

Goodman Poland

7

Jeronimo Martins Dystrybucja S.A.

6

Segro Poland

4

ProLogis Poland Management Sp. z.o.o.

4

Lidl Polska Sp. z o.o.

4

AIG/Lincoln Polska Sp. z o.o.

3

PPUH Rybexim, Rybexim Sp. z o.o. S.K.A.

3

Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A.

2

Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA

2

Wojskowy Zarząd Infrastruktury w Poznaniu

2

TREND GLASS Sp. z o.o.

2

TG Sp. z o. o.

2

Śląskie Centrum Logistyki S.A.

2

PERI Polska Sp. z o.o.

2

PCC Intermodal S.A.

2

Opoltrans Sp. z o.o.

2

Millenium Logistic Parks

2

Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m. st. Warszawie Sp. z o.o

2

Korczowa Dolina Sp. z o.o.

2

Ikea Property Poland Sp. z o.o.

2

IDEAL IDEA Formad Sp. z o.o. S.K.A.

2

Commercial Point Sp. z o. o.

2

Clean&Carbon Energy S.A.

2

Bydgoski Park PrzemysłowoTechnologiczny Sp. z o.o.

2

BRABANT Andrzej Rosiński i Wspólnicy

2

17 Terenowy Oddział Lotniskowy

2

źródło: kompasinwestycji.pl

„budynki magazynowe, centra logistyczne” będących w toku, czyli na etapie od wizji do wykończenia, prowadzi wielkopolskie z dwudziestoma czterema inwestycjami. Największa z nich to projekt logistyczny, którego inwestorem jest Amazon, amerykański gigant z sektora e-commerce. W ramach całego przedsięwzięcia powstaną trzy centra logistyczne o powierzchni 100 tys. m2 każde. Koszt inwestycji jest szacowany na ok. 240 mln zł. Magazyny w podpoznańskich Sadach zrealizuje firma Panattoni Europe.

Na drugiej pozycji znajduje się województwo pomorskie z dwudziestoma jeden aktywnymi inwestycjami. Tutaj największym projektem jest morski terminal kontenerowy DCT 2, którego wartość szacuje się na ok. 1 mld zł.

Inwestycja powstanie w gdańskim porcie, na terenie o powierzchni 27 ha. Docelowa roczna pojemność terminalu DCT 2 jest szacowana na 2,5 mln TEU, co wraz z DCT pozwoli uzyskać łączną zdolność przeładunkową do 4 mln TEU rocznie.

Trzecie miejsce należy do Mazowsza, gdzie odnotowaliśmy osiemnaście projektów. Największą inwestycją na terenie województwa mazowieckiego jest rozbudowa Centrum Logistycznego Action w podwarszawskim Zamieniu. Dystrybutor i producent sprzętu informatyczno-biurowego powiększy swój obiekt o 11 tys. m2. Całkowity koszt realizacji przedsięwzięcia to 80 mln złotych. Inwestor nie ujawnił jeszcze, jaka firma będzie odpowiadać za generalne wykonawstwo pierwszego etapu inwestycji.

Na terenie województw śląskiego i łódzkiego odnotowaliśmy po dwanaście aktywnych inwestycji. Na Śląsku ruszyły pierwsze prace na budowie największej inwestycji (przedział 50-100 mln zł) – Millenium Logistic Park Bieruń – która powstanie na terenie o powierzchni 14 ha.

Projekt obejmuje 55 tys. m2 powierzchni magazynowo-produkcyjnych. Generalnym wykonawcą została firma JOKA. Budowa pierwszej hali o powierzchni 7,7 tys. m2 potrwa do stycznia. Firma JOKA będzie również realizowała drugą halę wraz z zapleczem biurowym o powierzchni 19 tys. m2. Z kolei na terenie województwa łódzkiego największym projektem jest szacowana na 98 mln zł budowa magazynu wysokiego składowania dla 2. Bazy MateriałowoTechnicznej w Kutnie. Generalnym

Tab. 2. Realizowane inwestycje w województwach wielkopolskie

24

pomorskie

21

mazowieckie

18

śląskie

13

łódzkie

12

kujawsko-pomorskie

11

dolnośląskie

9

podkarpackie

9

zachodniopomorskie

8

lubelskie

6

podlaskie

5

małopolskie

5

warmińsko-mazurskie

4

lubuskie

4

świętokrzyskie

1

opolskie

1 148

źródło: kompasinwestycji.pl

raport

BIZNES grudzień 2013

30 Builder

zakończone. Na trzecim miejscu znajduje się Skanska. Firma w naszym zestawieniu osiągnęła wynik ośmiu inwestycji. Jedna z nich – Centrum Dystrybucyjno-Biurowe Jeronimo Martins w Modlnicy – znajduje się w fazie wykończenia. Planowana powierzchnia magazynowa obiektu to 21 tys. m2.

Po siedem inwestycji posiadają: spółka RO.SA. Hale (w budowie hala magazynowo-sortownicza Grupy Rylex), firma Depenbrock Polska oraz Kajima Poland. Depenbrock Polska prowadzi obecnie realizację trzech projektów: Panattoni Park Kutno, Panattoni Park Czeladź – etap III (w ramach inwestycji powstaje nowy obiekt o powierzchni 10,7 tys. m2) i rozbudowę kompleksu logistycznego Segro w Duchnicach k. Ożarowa Mazowieckiego, który powiększy się o 15 tys. m2. Z kolei Kajima Poland jest w trakcie realizacji Centrum Logistycznego Prologis Park Wrocław V – budynek DC4. Inwestycja Build-toSuit o powierzchni 34,9 tys. m2 powstaje dla grupy handlowej Eko Holding i ma zostać poddana certyfikacji BREEAM. Po cztery inwestycje mają firmy: Trasko-Inwest, Rex-Bud Budownictwo, CoBouw Polska oraz Amwin.

Trasko-Inwest zakończył jeden projekt, w realizacji są trzy z nich: hala magazynowo-biurowa w Witaszyczkach dla firmy Martin Bauer Polska (5,5 tys. m2 powierzchni użytkowej), trzynaście obiektów magazynowych o łącznej powierzchni 13 tys. m2 w ramach inwestycji przy terminalu LNG w Świnoujściu oraz kompleks logistyczny North-West Logistic Park w Szczecinie, który obejmie trzy hale logistyczno-magazynowe o łącznej powierzchni 63 tys. m2. CoBouw Polska buduje dla firmy Agrarada halę warsztatowo-magazynową z budynkiem socjalno-biurowym o łącznej powierzchni użytkowej 2,3 tys. m2, tymczasem Amwin prowadzi realizację trzech projektów. W Ostrowie Wielkopolskim trwa budowa hali magazynowej z częścią biurowo-socjalną o powierzchni 3030 m2. W Poznaniu firma Amwin ma dwie realizacje: dla firmy Bud-Rental buduje halę magazynową o powierzchni 2365 m2, a dla RPC Bebo Polska stawia obiekt o powierzchni użytkowej 2650 m2.

MLP Group na parkiecie

Deweloper powierzchni magazynowych, MLP Group, zadebiutował pod koniec października br. na warREKLAMA

grudzień 2013

Potwierdzeniem tego, że polski rynek jest postrzegany jako coraz bardziej rozwojowy, również w kontekście inwestycji magazynowych i logistycznych, może być zapowiadana przez firmę Amazon – światowego lidera e-handlu – budowa w naszym kraju trzech dużych centrów logistycznych, które mają powstać do roku 2015. Jedna jaskółka wiosny nie czyni, ale wyniki badań przeprowadzonych wśród deweloperów, inwestorów i najemców przez CBRE, firmę doradczą w sektorze nieruchomości komercyjnych, wskazują, że dla sektora magazynowego nadchodzą lepsze czasy. Zdaniem 81% ankietowanych rosnący segment handlu internetowego oraz jego wpływ na łańcuch dostaw (w tym powierzchnie magazynowe oraz nieruchomości logistyczne) oznaczają, że zapotrzebowanie na tego typu nieruchomości wzrośnie. Popyt na powierzchnie logistyczne w dużym stopniu wywoływać będą sieci detaliczne i operatorzy logistyczni świadczący usługi dla handlu internetowego.

Zdaniem Jones Lang LaSalle kolejnym czynnikiem powodującym wzrost zapotrzebowania na powierzchnie magazynowe, nie tylko na północy Polski, lecz – dzięki usprawnieniu sieci dystrybucji – także na terenie całego kraju, mają się stać polskie porty kontenerowe. – Przewidujemy, że w ciągu najbliższych 10-12 lat polski rynek magazynowo-przemysłowy będzie się dalej rozwijał. Rosnące obroty portów, nowe inwestycje w ich infrastrukturę, a także rozwój sieci połączeń z centralną Polską to główne czynniki, które nie tylko wpłyną na zwiększenie popytu na powierzchnie na północy kraju, lecz także mogą przyczynić się do wygenerowania nowych lokalizacji w całej Polsce.

Największego wzrostu popytu możemy spodziewać się wokół terminali,

dotarcia produktu na rynek i ograniczyć ryzyko uszkodzeń towaru. Magazyny takie mogą też być potencjalnie wykorzystywane do przechowywania produktów będących przedmiotem transakcji na rynkach kontraktów terminowych np. kawy, kakao lub metali, co może otworzyć na polskim rynku nowe możliwości.

Wybrane realizacje Biurowiec z halą produkcyjną, Stoldrew 5100 m2

31

Handel i kontenery

które dzięki konsekwentnej poprawie infrastruktury będą w stanie nawiązać współpracę z największymi liniami oceanicznym – prognozuje Tomasz Olszewski, Dyrektor Działu Powierzchni Magazynowo-Przemysłowych w Europie ŚrodkowoWschodniej, Jones Lang LaSalle.

Eksperci Jones Lang LaSalle uważają, że dzięki zapleczu magazynowemu w pobliżu terminali kontenerowych przedsiębiorstwa mogą obniżać koszty transportu czy wynajmu kontenerów, przyspieszać proces

Biurowiec z halą z regałami, V33 2500 m2 Hala z regałami systemowymi, Wavin 3200 m2

Builder

wykonawcą jest ALSTAL Grupa Budowlana. Obiekt będzie miał 19445 m2 powierzchni użytkowej i 18593 m2 zabudowy.

Na terenie województwa kujawskopomorskiego odnotowaliśmy jedenaście projektów, województwa dolnośląskie i podkarpackie mają w naszym zestawieniu dziewięć inwestycji, zachodniopomorskie osiem, natomiast lubelskie sześć. Województwa podlaskie i małopolskie mają po pięć aktywnych projektów.

Hala z suwnicami, Gonvarri 1600 m2 Hala produkcyjna, Pol-Strautmann 3600 m2

Projektowanie i budowa hal i biurowców Jakość w każdym detalu

18 lat doświadczenia i ponad 141 referencji Firma Amwin jest polską spółką, która bardzo dobrze zna specyfikę prowadzenia inwestycji w Polsce i jest blisko ich realizacji. Koncentrujemy naszą działalność na przygotowaniu pełnobranżowego projektu budowlanego oraz kompleksowego budowania hal oraz biurowców, wraz z oddaniem do użytkowania i serwisowaniem. Zadowoleni Klienci, prawie 18 lat doświadczenia i ponad 141 zrealizowanych obiektów dla inwestorów polskich i zagranicznych jest gwarancja najwyższej jakości usług w każdym detalu.

Hala produkcyjna z socjalem, Stomil 3850 m2 Hala magazynowa, Samsung 11 000 m2 Technologia granulacji wraz z halą, Luvena 10 000 m3 Hala handlowa, Media Expert i Mrówka 3800 m2 Hala handlowa, Twierdza Kłodzkko 22 000 m2

Optymalny projekt i kompleksowe wykonanie Unikalną cechą pracy naszego zespołu jest bliska współpraca z inwestorem, której celem jest stworzenie i wybór koncepcji zgodnej z wizją i oczekiwaniami finansowymi.

Stawiamy na dopasowana technologię do obiektu, dobrą koncepcję architektoniczną i najwyższy poziom merytoryczny projektu zgodnego z przeznaczeniem obiektu. Dzięki zaangażowaniu naszej kadry inżynierskiej oraz własnych, doświadczonych zespołów pracowników fizycznych gwarantujemy trwałość oraz najwyższą estetykę wykonania hali.

Amwin Spółka z o.o. Sp.k. – ul. Kosynierów 62A, 62-300 Września – tel. +48 61 436 73 13, fax +48 61 437 79 16 – www.amwin.pl

tów rocznie – zapowiada Radosław T. Krochta i dodaje, że perspektywy rozwoju polskiego rynku powierzchni magazynowych są bardzo dobre.

– Cały czas występuje dość niskie nasycenie w tym segmencie. Aktualna powierzchnia magazynowa w Polsce w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców stanowi 26% średniej w Europie Zachodniej, podczas gdy nasycenie powierzchnią centrów handlowych jest na porównywalnym poziomie.

Sprzyja atrakcyjne położenie Polski oraz systematycznie rozwijana infrastruktura drogowa. W odpowiedzi na zainteresowanie najemców Grupa rozważa inwestycje na Górnym Śląsku oraz na Dolnym Śląsku – podkreślił Radosław T. Krochta.

■

Tab. 3. Najaktywniejsi Generalni Wykonawcy Mirbud S.A.

13

GOLDBECK Sp. z o.o.

10

Skanska S.A.

8

RO.SA.-HALE SP. Z O.O.

7

Kajima Poland Sp. z o.o.

7

Depenbrock Polska Sp. z o.o.

7

TRASKO-INWEST Sp. z o.o.

4

Rex-Bud Budownictwo Sp. z o.o. SKA

4

CoBouw Polska Sp. z o.o.

4

Amwin sp. z o.o.

4

Wielkopolskie Przedsiębiorstwo Inżynierii Przemysłowej Sp. z o.o. S.K.

3

PROJPRZEM S.A.

3

PPUH Rybexim, Rybexim Sp. z o.o. S.K.A.

3

Przembud Gdańsk S.A.

2

Pil-Building Sp. z o.o.

2

Pekabex BET S.A.

2

Mostostal Warszawa S.A.

2

MARTIFER Polska Sp. z o.o.

2

Llentabhallen Sp. z o.o.

2

Jakon Sp. z o.o.

2

Henpol Sp. z o.o.

2

FHU Multi Projekt Sp. z o.o.

2

Budimex S.A.

2

ALLCON BUDOWNICTWO Sp. z o.o. SKA

2 REKLAMA

źródło: kompasinwestycji.pl

raport

BIZNES

szawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Spółka, która prowadzi pięć parków logistycznych, pozyskała z emisji akcji ponad 72 mln zł. Środki te mają zostać przeznaczone na rozbudowę istniejących obiektów i realizację kolejnych. – Zakładamy podwojenie aktualnie posiadanej powierzchni magazynowej w ciągu najbliższych czterech lat. W przyszłości nie wykluczamy rozszerzenia działalności na inne kraje Europy Środkowej i Wschodniej – powiedział podczas giełdowego debiutu Radosław T. Krochta, Wiceprezes MLP Group.

Na koniec czerwca 2013 roku wybudowane oraz realizowane obiekty spółki miały łączną powierzchnię blisko 356 tys. m2 przy całkowitej powierzchni posiadanych gruntów wynoszących 159 ha.

MLP Group przyjęło strategię realizacji inwestycji w systemie built-to-suit, czyli magazynów dopasowanych do indywidualnych potrzeb najemców. Obiekty takie będą powstawały także poza obecnie posiadanymi parkami logistycznymi – Celem strategicznym jest realizacja co najmniej tys. m29:38 takich Reklama_A5_ok_q.pdf 1 30 12/3/13 AM obiek-

Najnowocześniejsze centrum w regionie

Rafał Rybka: Od kilku lat obserwuję dynamiczny rozwój Podkarpacia, realizujący się na wielu płaszczyznach: infrastruktury przemysłowej poprzez funkcjonowanie Specjalnej Strefy Ekonomicznej, infrastruktury drogowej oraz dostępu do nowoczesnych technologii. Działania te, w połączeniu z wysoką świadomością gospodarczą przedsiębiorstw i ich odwagą w kreowaniu innowacyjnych rozwiązań, powodują, że wokół Rzeszowa koncentruje się coraz więcej zakładów przemysłowych.

Tak wielowymiarowy rozwój wymaga odpowiedniej infrastruktury, także infrastruktury związanej z logistyką i organizacją łańcucha dostaw. Moje doświadczenie pozwoliło mi dostrzec m.in. ciągły deficyt powierzchni magazynowych w rejonie Rzeszowa oraz bardzo ograniczoną ofertę całościowej obsługi logistycznej.

G.P.: Jaką nową jakość wnosi Park Logistyczny Rzeszów?

R.R.: Przede wszystkim kompleksowość oferty. Już w pierwszej fazie projektu, czyli wiosną 2014 roku,

G.P.: Jakie ma Pan plany na najbliższe miesiące?

grudzień 2013

33

R.R.: Obecnie koncentrujemy się na ukończeniu prac przy pierwszej hali magazynowej oraz wdrożeniu pierwszych projektów. Kolejne etapy projektu będą prowadzone równolegle już w roku 2014.

G.P.: Czy ofertę Parku kierujecie do konkretnej branży?

R.R.: Nie, nie mamy też szablonowej oferty polegającej na wynajmowaniu miejsca paletowego czy też powierzchni magazynowej. Naszym atutem jest pełna elastyczność. Mając możliwość dowolnej aranżacji przestrzeni magazynowej oraz doświadczoną kadrę, jesteśmy w stanie wykonać audyt obecnych procesów logistycznych klienta i na tej podstawie wspólnie wypracować najbardziej optymalne dla niego rozwiązanie. W podobny sposób przygotowaliśmy dla wspomnianej już Grupy Żywiec ofertę, która obejmuje kompleksową obsługę logistyczną materiałów reklamowych i sprzętu ogródkowego ulokowanych w sieci sześciu centrów regionalnych w Polsce. Doświadczenie pokazuje, że jest to najlepszy kierunek.

Builder

Grzegorz Przepiórka.: Najnowszą inwestycją firmy RYBEXIM, marki rozpoznawalnej w branży logistycznej, jest Park Logistyczny w Rzeszowie.

Skąd pomysł na ten projekt?

R.R.: Oczywiście. I to atutem zarówno z perspektywy regionu – gdyż Park znajduje się na północnych obrzeżach Rzeszowa, w bezpośrednim sąsiedztwie SSE S2 Rogoźnica – jak i z perspektywy geopolitycznej – ponieważ w sąsiedztwie biegnie droga krajowa nr 9 (północ Polski – Słowacja), a w odległości zaledwie 700 m jest węzeł komunikacyjny drogi ekspresowej S19 i autostrady A4 (docelowo łączącej zachodnią granicę Polski z przejściem granicznym z Ukrainą). Z tej perspektywy położenie Parku Logistycznego Rzeszów koresponduje już nie tylko z lokalnymi i krajowymi potrzebami. W świetle przedakcesyjnych działań na linii Unia Europejska – Ukraina może on zapewnić odpowiednie zaplecze i wsparcie rozwoju biznesu naszych klientów na nowych rynkach.

G.P.: Dziękuję za rozmowę.

Rybexim Sp. z o.o. S.K.A. ul. Szarotkowa 11, 35-604 Rzeszów tel.: 663 825 100, biuro@rybexim.pl www.rybexim.pl

PROMOCJA

Prezes Zarządu rYBeXim grupa Logistyczna w rzeszowie

G.P.: Czy lokalizacja będzie atutem?

Zdjęcia: archiwum Rybexim

rafał rybka

oddamy do użytku naszych klientów najnowocześniejszą w regionie halę magazynową o powierzchni 13 tys. m2. Umożliwi ona pełną obsługę logistyczną, w tym obsługę magazynowania w wysokim składzie, w dedykowanych warunkach, wspartą profesjonalnymi rozwiązaniami procesowymi i systemem WMS. W ten sposób stwarzamy rozwijającemu się przemysłowi optymalne warunki zarządzania łańcuchem dostaw. Oferta obejmie zarówno wsparcie zaopatrzenia produkcji oraz usługi składowania, jak i logistykę dystrybucyjną. Z kolei następna faza projektu Parku Logistycznego Rzeszów przewiduje budowę kolejnych dwóch hal magazynowych z przeznaczeniem uniwersalnym lub indywidualnie zaprojektowanych (build-to-suit) według preferencji konkretnych klientów. Projekt obejmuje również krajowe i międzynarodowe centrum przeładunkowe (tzw. Cross-Dock). Docelowo planujemy oddanie ok. 30 tys. m2 powierzchni magazynowych wspartych profesjonalną infrastrukturą biurowo-techniczną (ok. 2 tys. m2).

Fot. arch. Budma

imprezy branżowe

BIZNES Builder

34

grudzień 2013

Od wielu lat BUDMA to jedno z najbardziej znanych wydarzeń w portfolio Międzynarodowych Targów Poznańskich. Szeroka, kompleksowa ekspozycja, wyznaczanie nowych trendów oraz pokaz najnowszych technologii i rozwiązań kierowanych do branży budowlanej to charakterystyczne elementy targów budownictwa i architektury.

B

UDMA to także szereg innowacyjnych i arcyciekawych projektów specjalnych, dedykowanych odpowiednim grupom zawodowym, zapraszanym do zwiedzania ekspozycji, takich jak np. Strada di Architettura, Dzień Dystrybutora czy też Strefa Testów. Nie można jednak zapomnieć o towarzyszących imprezach targowych, które wspólnie tworzą najbardziej kompleksową przestrzeń wystawienniczą poświęconą tematyce budowlanej.

PROMOCJA

Łazienka marzeń

Po długiej przerwie powraca jeden z najciekawszych designersko, dający ogromne możliwości dekoracyjne, sektor łazienkowy. Na zwiedzających czekać będzie Salon Łazienek i Wellness AQUASAN, któremu towarzyszyć będą liczne warsztaty, prezentacje oraz prelekcje dedykowane w szczególności architektom wnętrz, wykonawcom i handlowcom, poruszające m.in. zagadnienia visual merchandisingu, najnowszych trendów w zakresie projektowania i aranżacji łazienki, czy też zdobycia przewagi konkurencyjnej na rynku.

– Polska jest w ścisłej czołówce, od lat zajmuje znamienite miejsce w pierwszej piątce pod względem zarówno wolumenu produkcji płytek ce-

ramicznych, jak i ich eksportu – mówi Józef Szyszka, Dyrektor Projektu. – To ogromna siła, którą warto się chwalić na arenie międzynarodowej, a targi BUDMA i obecny na nich Salon AQUASAN są do tego najlepszą okazją. Nie ukrywamy też, że chcemy stworzyć w Polsce targi branży łazienkowej, w szerokim tego słowa znaczeniu, jakich po prostu na naszym rynku nie ma – dodaje.

Tematyka Salonu obejmuje ceramikę sanitarną, armaturę, płytki ceramiczne, kabiny prysznicowe, sauny, wellness oraz akcesoria łazienkowe. Jak zapowiadają firmy biorące udział w Salonie, będzie to wydarzenie, które na długo zostanie w pamięci każdego, kto odwiedzi tę część ekspozycji targów BUDMA 2014.

W blasku płomieni

Gorąco, i to dosłownie, zapowiada się także spotkanie z branżą kominkową, która przedstawi swoją ofertę podczas bloku targów BUDMA. – Ideą prezentacji najnowszej oferty wystawców podczas targów sektora budowlanego jest zainteresowanie tematyką kominków, ich aspektem dekoracyjnym, ale także funkcjonalnym, już na etapie projektowania czy modernizacji domów, mieszkań bądź budynków komercyjnych – mówi Konrad Fleśman, Dyrektor Międzynarodowych Targów Kominkowych KOMINKI. – To właśnie podczas targów BUDMA wystawcy będą mieli okazję zaprezentować swoją najnowszą ofertę architektom, inwestorom, wykonawcom czy też przedstawicielom handlu. Stąd też wynika decyzja o włączeniu targów KOMINKI do bloku wydarzeń budmowych, podjęta po konsultacjach z przedstawicielami producentów i dystrybutorów kominków – dodaje. Warto przypomnieć, że Poznań to jedyne miejsce na targowej mapie Polski, w którym branża kominkowa może przedstawić swoją ofertę w pełnej okazałości, gdzie podziwiać będzie można kominki płonące żywym ogniem.

Przejrzysty biznes

Coraz szersze spektrum możliwości wykorzystania surowca, który dzięki swojej nieprzeciętnej uniwersalności daje wręcz nieograniczone możliwości zastosowania – tak pokrótce można scharakteryzować Targi Branży Szklarskiej GLASS. W nowoczesnych wnętrzach szkło stanowi istotny element aranżacji i wyposażenia. Samoczyszczące się fasady, ograniczenie zużycia energii, ochrona przed włamaniem czy po prostu zredukowanie hałasu to tylko kilka przykładów – dzisiejsze technologie produkcji i obróbki szkła pozwalają na wiele. O tym, jak zostanie ono wykorzystane, decyduje w obecnych czasach już tylko wyobraźnia.

– Targi Glass organizowane przez Międzynarodowe Targi Poznańskie nie są wydarzeniem dedykowanym wyłącznie branży szklarskiej. Stanowią one sprawdzone źródło pomysłów, które z powodzeniem implementuje szeroko rozumiana branża budowlana – mówi Konrad Fleśman, dyrektor projektu. Tematyka targów GLASS obejmować będzie maszyny, urządzenia i akcesoria do obróbki szkła płaskiego, szkło płaskie stosowane w przemyśle i w budownictwie oraz gotowe wyroby ze szkła.

■

Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury BUDMA 11-14 marca 2014, Poznań

grudzień 2013

36 Builder

Tegoroczna Gala i finał XIV edycji konkursu „Budowniczy Polskiego Sportu” przebiegły w klimacie nawiązującym zarówno do zrealizowanych w roku 2013 wyróżniających się obiektów sportowych i rekreacyjnych, jak również do inicjatorów ich budowy oraz osób promujących sport, rekreację i zdrowy styl życia oraz budujących sportowe oblicze gmin.

Budowniczowie i Pasjonaci Sportowej Polski

nagrodzeni!

W

yróżnienia konkursu „Budowniczy Polskiego Sportu” i wyróżnienia „Pasjonat Sportowej Polski” przyznawane są przez Klub Sporto-

wa Polska w ramach programu „Sportowa Polska” i pod patronatem wielu najważniejszych instytucji mających wpływ na rozwój polskiego sportu. Konkurs „Budowniczy Pol-

skiego Sportu”, jak co roku, objęty został honorowym patronatem marszałków województw, a w tej edycji dodatkowo ogólnopolskim programem miesięcznika „Builder” – „Pro-

mujemy Polską Architekturę”, nad którym patronat sprawują m.in. Wicepremier, Minister Gospodarki Janusz Piechociński, Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Mor-

Laureaci wyróżnień o swoich inwestycjach: Urszula Filipowicz

Zastępca Dyrektora ZIS w Krakowie

Złota statuetka i tytuł Budowniczego Polskiego Sportu dla Zarządu Infrastruktury Sportowej w Krakowie i Dyrektora Krzysztofa Kowala to nie tylko zaszczytne wyróżnienie, ale przede wszystkim docenienie naszej piępię cioletniej pracy, której celem jest rozbudowa i systematyczna modernizacja bazy sportowo-rekreacyjnej Krakowa. Miasto, inwestując w stadiony oraz największą w Polsce halę widowiskowo-sportową, nie zapomniało o osiedlowych basenach oraz przyszkolnych boiskach i salach gimnastycznych.

Powstało również czternaście „Orlików”. W rozwijaniu i unowocześnianiu infrastruktury wspieramy małe kluby i stowarzyszenia. Obecnie w każdej z osiemnastu dzielnic Krakowa budowane są nowe bądź remontowane już istniejące obiekty sportowe i rekreacyjne.

Paweł Tiepłow

Burmistrz Olecka

LEGA jest nowoczesnym kompleksem sportowym, umożliwiającym organizację imprez sportowych przez cały rok. Usytuowana jest w sąsiedztwie jeziora Oleckie Wielkie, stadionu lekkoatletyczno-piłkarskiego oraz tej części miasta, gdzie położonych jest najwięcej hoteli i ośrodków wypoczynkowych. Każda zainteresowana sportem osoba bez problemu znajdzie na terenie kompleksu (hali, pływalni i zespołu SPA) coś dla siebie. Dumą hali jest niemal piętnasto-metrowa ścianka wspinaczkowa, jedna z najwyższych i najbardziej nowoczesnych w Polsce. Z hali może korzystać jednocześnie kilkanaście grup w różnych dyscyplinach sportowych. skiej Janusz Żbik, Prezes ZG SARP Mariusz Ścisło, Prezes IARP Wojciech Gęsiak oraz najważniejsze stowarzyszenia i organizacje budowlane w Polsce.

Sportowa Polska wciąż się rozwija

Uroczystość, która odbyła się 14 listopada br. w stylowej Ludwikowskiej Sali Balowej Hotelu Polonia Palace, prowadziły Danuta Burzyńska (Przewodnicząca Komisji Weryfikacyjnej konkursu „Budowniczy Polskiego Sportu” i Redaktor Naczelna miesięcznika „Builder”) oraz

Urszula Socha (Dyrektor Klubu Sportowa Polska).

Na początku uroczystości ponad 250 gości zgromadzonych na sali miało okazję obejrzeć film pt.: „60 lat polskiego sportu”, który dostarczył wielu wzruszeń i wprowadził w klimat wydarzenia.

Emocje przeniosły się na scenę sali ludwikowskiej z aren, na których polscy sportowcy osiągali sukcesy i zdobywali najwyższe odznaczenia.

Gości przywitali Marek Zdziebłowski (Prezes Klubu Sportowa Polska (KSP), wydawca miesięcznika

Edward Niepsuj

Właściciel F.P.H. PESMENPOL inż. Edward Niepsuj

Pesmenpol to jedna z największych działających na polskim rynku firm produkujących urządzenia sportowe. Połączenie profesjonalizmu i doświadczenia zdobywanego przez ponad 20 lat działalności daje nam możliwość realizacji największych projektów w zakresie produkcji i wyposażenia obiektów sportowych w urządzenia sportowe wraz z ich montażem, a także realizacji dostaw kontraktów eksportowych. Ugruntowana pozycja na rynku i zaufanie odbiorców dla urządzeń sportowych naszej produkcji to efekt naszej koncentracji na jakości wykonywanych produktów. Wysoką jakość naszych urządzeń potwierdzają liczne nagrody i certyfikaty zdobywane na wystawach i targach wraz z otrzymanymi statuetkami: brązową, srebrną i złotą Budowniczego Polskiego Sportu, otrzymanych z Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej i Sportowej Polski. Wykwalifikowana i doświadczona kadra pracownicza oraz nowoczesne rozwiązania procesów produkcyjnych sprawiają, że produkowane urządzenia sportowe zdobyły uznanie odbiorców zarówno w Polsce, jak i w innych krajach, do których trafia sprzęt sportowy produkcji naszej firmy.

37

Wacław Olszewski

Builder

„Budowniczy Polskiego Sportu” to zaszczytne wyróżnienie, za które bardzo dziękuję. Od przeszło 20 lat realizuję zadania projektowe dla inwestorów w całej Polsce. Pozytywna opinia użytkowników i ich rekomendacje traktuję jako wyraz wdzięczności za włożony trud i wysiłek, jaki inwestuję w realizację każdego zlecenia. Opinie te potwierdzają m.in. takie udane realizacje, jak: pływalnia z lodowiskiem w Warszawie Wawer, pływalnia z halą sportową w Warszawie Włochy, Termy w Uniejowie czy Kompleks sportowo-rekreacyjny z halą sportowo-widowiskową w Radzyniu Podlaskim. Z kolei najbardziej ambitnym i znaczącym dla mnie jest zespół basenów w Lublinie, którego budowa właśnie się rozpoczęła.

grudzień 2013

Architekt, Właściciel Paweł Tiepłow – Pracownia Projektowa

PROMOTOR INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ 2013 Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

PROMOTOR INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ

2013

SPORTOWY OBIEKT ROKU 2013 AQUAPARK KUTNO Zrealizowany przez Miasto Kutno. Prezydent Zbigniew Burzyński „Lega” – hala widowiskowo-sportowa z pływalnią w Olecku Zrealizowana przez Gminę Olecko. Burmistrz Wacław Olszewski Centrum Turystyczno-Rekreacyjno-Sportowe – kryta pływalnia przy MOSiR w Ząbkach Zrealizowane przez Miasto Ząbki. Burmistrz Robert Perkowski Centrum Rekreacji i Sportu w Kowalewie Pomorskim Zrealizowane przez Gminę Kowalewo Pomorskie. Burmistrz Andrzej Grabowski Składane lodowisko sezonowe „Biały Orlik” we Fromborku Zrealizowane przez Gminę Frombork. Burmistrz Małgorzata Wrońska

SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA WARMIŃSKO-MAZURSKA

KOMPLEKS REKREACYJNO-REHABILITACYJNY „ZDROWE BRANIEWO” Gmina Miasta Braniewa, Burmistrz Henryk Mroziński SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA MAZOWIECKA

KRYTA PŁYWALNIA W RAWIE MAZOWIECKIEJ Miasto Rawa Mazowiecka, Burmistrz Eugeniusz Góraj SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA MAZOWIECKA

MULTIFUNKCJONALNY ZESPÓŁ BOISK „ORLIK” w TARCZYNIE Gmina Tarczyn, Burmistrz Barbara Galicz SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA POMORSKA

CENTRUM JEŹDZIECTWA HIPODROM SOPOT Hipodrom Sopot Sp. z o.o., Prezes Zarządu Magdalena Rutkowska SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA POMORSKA

SIŁOWNIA ZEWNĘTRZNA PRZY BULWARZE NADMORSKIM W GDYNI Gdyński Ośrodek Sportu i Rekreacji, Dyrektor Marek Łucyk i Dyrektor Rafał Klajnert SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA DOLNOŚLĄSKA

HALA SPORTOWA W SPALONEJ Zrealizowana przez Gminę Kunice, Wójt Zdzisław Tersa

Builder

38

grudzień 2013

SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA ŁÓDZKA

HALA SPORTOWA W PABIANICACH Zrealizowana przez Powiat Pabianicki, Starosta Krzysztof Habura SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA LUBUSKA

KRYTA PŁYWALNIA I STADION MIEJSKI W SULECHOWIE Zrealizowane przez Gminę Sulechów, Burmistrz Roman Rakowski SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA MAŁOPOLSKA

STADION MIEJSKI CRACOVIA W KRAKOWIE Zarząd Infrastruktury Sportowej w Krakowie, Dyrektor Krzysztof Kowal SPORTOWA ARCHITEKTURA REGIONU – DOMINANTA WIELKOPOLSKA

KOMPLEKS BOISK SPORTOWYCH ORLIK 2012 W GRODZISKU WIELKOPOLSKIM Zrealizowany przez Miasto Grodzisk Wielkopolski, Burmistrz Henryk Szymański

INWESTOR NA MEDAL 2013 na podstawie nominacji Marszałka Województwa Lubuskiego: Gmina Sulechów i Burmistrz Roman Rakowski Gmina Sulęcin i Burmistrz Michał Deptuch Gmina Torzym i Burmistrz Ryszard Stanulewicz na podstawie nominacji Marszałka Województwa Świętokrzyskiego: Gmina Imielno i Wójt Zygmunt Brzeziński Starostwo Powiatowe w Ostrowcu Świętokrzyskim i Starosta Zdzisław Kałamaga Starostwo Powiatowe w Staszowie i Starosta Andrzej Kruzel Powiatowe Centrum Sportowe w Staszowie i Dyrektor Andrzej Walczowski na podstawie nominacji Marszałka Województwa Śląskiego: Gmina Poczesna i Wójt Krzysztof Ujma na podstawie nominacji Marszałka Województwa Dolnośląskiego: Gmina Kunice i Wójt Zdzisław Tersa na podstawie nominacji Marszałka Województwa Małopolskiego: Gmina Lipinki i Wójt Czesław Rakoczy Gmina Jabłonka i Wójt Antoni Karlak na podstawie nominacji Marszałka Województwa Podlaskiego: Miasto Łomża i Prezydent Mieczysław Leon Czerniawski z regionu mazowieckiego: Gmina Tarczyn i Burmistrz Barbara Galicz Gmina Głowaczów i Wójt Stanisław Bojarski na podstawie nominacji Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Gmina Olecko i Burmistrz Wacław Olszewski Gmina Frombork i Burmistrz Małgorzata Wrońska na podstawie nominacji Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego: Powiat Gryficki i Starosta Kazimierz Sać na podstawie nominacji Marszałka Województwa Wielkopolskiego: Sport Pleszew Sp. z o.o. i Prezes Zarządu Eugeniusz Małecki Powiat Poznański i Starosta Jan Grabkowski Miasto i Gmina Wysoka i Burmistrz Marek Madej Gmina i Miasto Raszków i Burmistrz Jacek Bartczak Gmina Kaczory i Wójt Brunon Wolski Zgromadzenie Córek Matki Bożej Bolesnej (Sióstr Serafitek) w Poznaniu S. Joachima – Jolanta Żurawska, s. prowincjalna na podstawie nominacji Marszałka Województwa Opolskiego: Powiat Głubczycki i Starosta Józef Kozina Gmina Tułowice i Wójt Wiesław Plewa

„Builder” i Przewodniczący Komisji ds. Budownictwa w BCC) oraz Rafał Pierzyński (Wiceprezes KSP).

Obaj podkreślali, że reali-

Marek Zdziebłowski

Prezes Klubu Sportowa Polska, wydawca miesięcznika „Builder”, Przewodniczący Komisji ds.

Budownictwa w BCC Chcemy, żeby moda na uprawianie sportu, do której w znaczny sposób wspólnie się przyczyniliśmy, była kontynuowana. Chcemy, żeby odwaga inwestowania w budowę obiektów sportowych była powodem do dumy, a nie wywoływała poczucia winy. zacja programu „Sportowa Polska” niemożliwa byłaby bez wsparcia i zaangażowania ludzi sportu oraz biznesu.

Zwracali uwagę na potrzebę dalszego rozwoju bazy sportowej i rekreacyjnej w kraju oraz gratulowali tegorocznym Laureatom ich zaangażowania w budowanie sportowej Polski.

Sportowa Polska może rozwijać się dzięki aktywnym samorządom województw, prężnie działającym inwestorom i pasjonatom, którzy przyczyniają się również do tego, że wybudowane obiekty sportowe tętnią życiem i organizuje się w nich wiele imprez.

Prezes Marek Zdziebłowski zachęcał samorządy do dalszej pracy, żeby wysiłek poprzednich lat nie poszedł na marne i aby dalej mogły powstawać obiekty sportowe, z których będą korzystać kolejne pokolenia, uprawiające swoje ulubione dyscypliny w bezpieczny sposób, gwarantujący rozwój, radość i zdrowy wypoczynek. Zdaniem Prezesa

Zdziebłowskiego kolejna perspektywa finansowania inwestycji ze środków UE powinna znów mobilizować samorządy do tworzenia nowej i modernizowania istniejącej bazy sportowo-rekreacyjnej i turystycznej w poszczególnych regionach, a także pozwolić znów patrzeć z optymizmem na rozwój tego sektora w Polsce. Laureaci, organizatorzy i goście Gali wielokrotnie podkreślali pozytywny trend rozwoju sportu i rekreacji oraz inwestycji sportowych. Danuta Burzyńska przybliżyła wskazującą na to zjawisko statystykę, opracowaną na podstawie uzyskiwanych przez komisję weryfikacyjną z Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz z urzędów marszałkowskich informacji o zrealizowanych zadaniach. Wynika z niej, że w roku 2010 zakończono i rozliczono 1069 inwestycji, w tym 512 ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, 519 Orlików oraz 38 Białych Orlików.

Rafał Pierzyński

Wiceprezes Klubu Sportowa Polska Chcemy w szczególny sposób pokazywać i wyróżniać pasjonatów sportowej Polski – tych, którzy w sporcie i jego uprawianiu dostrzegają uniwersalną wartość – prostą drogę do zdrowia, sprawności fizycznej, walki z otyłością i chorobami cywilizacyjnymi. Chcemy dalej razem budować Sportową Polskę.

W roku 2011 zakończono 886 inwestycji, w tym 356 z FRKF, 468 Orlików oraz 62 Białych Orlików.

W roku 2012 rozliczono 545 inwestycji, w tym 193 z FRKF, 333 Orliki oraz 19 Białych Orlików. Do końca bieżącego roku zaplanowano ukończenie 190 inwestycji, a na rok 2014 zapla-

BUDOWNICZOWIE POLSKIEGO SPORTU 2013

W XIV edycji konkursu „Budowniczy Polskiego Sportu” (BPS) przyznane zostały wyróżnienia: „Promotor Infrastruktury Sportowej”, „Firma na Medal” i statuetki „Budowniczy Polskiego Sportu”, a na podstawie nominacji marszałków województw – wyróżnienia: „Inwestor na Medal”, „Sportowy Obiekt Roku” oraz, po raz pierwszy, wyróżnienia „Sportowa Architektura Regionu”.

Tytuł ten nadany został dziesięciu obiektom, które poza funkcją sportową i rekreacyjną wyróżniają się również pod względem

Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego Realizacja programu „Dolny Śląsk dla Królowej Sportu” przyczyni się do wzbogacenia infrastruktury sportowej naszego województwa o bardzo potrzebne, ogólnodostępne i bezpłatne obiekty lekkoatletyczne. województw szczególne podziękowania nie tylko za honorowy patronat, jaki od wielu lat sprawują nad konkursem, lecz także za nieocenioną pomoc i merytoryczne wsparcie komisji. Wszystkim laureatom podziękowała zaś za to, że poddali się weryfikacji i poddali ocenie komisji osiągnięcia inwestycyjne w postaci zrealizowanych obiektów. Warto podkreślić, że w grupie nagrodzonych znalazły się m.in. takie obiekty o strategicznym znaczeniu dla polskiego sportu, jak Centrum Jeździectwa „Hipodrom Sopot” czy Stadion Miejski „Cracovia” w Krakowie.

Za opracowanie koncepcji i wdrożenie pierwszego w skali kraju programu budowy urządzeń lekkoatletycznych „Dolny Śląsk dla

Burmistrz Sulęcina

W swoich działaniach od wielu lat stawiam na rozwój oświaty i sportu. Moim zdaniem młodzież jest naszym największym dobrem i naszą przyszłością, dlatego też w dobie powszechnej komputeryzacji poprzyszłością, dlatego winniśmy zachęcać ją do zdrowego, aktywnego stylu życia. W Gminie Sulęcin od wielu lat inwestujemy w infrastrukturę sportową. W minionych latach do użytku oddano m.in.: halę sportową przy Szkole Podstawowej im. Polskich Olimpijczyków w Sulęcinie, salę sportową ze ścianką wspinaczkową, siłownią i salą do nauki tańca przy Gimnazjum im. Jana Pawła II, kompleks boisk Orlik, wielofunkcyjne boisko w Trzemesznie Lubuskim oraz boisko do piłki nożnej (ze sztuczną nawierzchnią) w Wędrzynie. W tym roku zakończyliśmy także kompleksowy remont płyty boiska do piłki nożnej w Sulęcinie wraz z wykonaniem systemu nawadniającego. Patrząc na nadchodzący okres programowania i nieduże możliwości pozyskania w najbliższych latach środków na inwestycje w infrastrukturę sportową, jestem bardzo zadowolony, że w ciągu ostatnich lat udało nam się tak dużo zdziałać w tej niezwykle ważnej dziedzinie życia społecznego. Myślę, że skorzystamy na tym my wszyscy, a przede wszystkim nasza młodzież.

Magdalena Rutkowska Prezes Zarządu Hipodrom Sopot Sp. z o.o.

Ogromnie się cieszę i dziękuję za wyróżnienie Hipodromu Sopot tytułami „Dominanty Pomorskiej” oraz oraz „Firmy „Firmy na na Medal 2013”. Zakończyła się inwestycja remorskiej” witalizacji niezwykłego obiektu o ponad 100 letniej tradycji. Hipodrom stał się jednym z najnowocześniejszych i najpiękniejszych ośrodków jeździeckich w Europie. Dzięki nowej infrastrukturze rozszerzamy działalność: organizujemy więcej prestiżowych zawodów i wyścigów konnych, szkoleń i konferencji. Naszą misją jest promowanie jeździectwa, zdrowego trybu życia, spędzania czasu na świeżym powietrzu. Tym ważniejsze są dla nas otrzymane wyróżnienia, stanowiące potwierdzenie, że dobrze spełniamy swoją misję i będące motywacją do dalszych działań w kierunku budowania Sportowej Polski.

Jacek Bartczak

Burmistrz Gminy i Miasta Raszków

Nowoczesna pełnowymiarowa hala sportowo- -widowiskowa będzie służyć nie tylko mieszkańcom gminy Raszków, ale także różnym klubom i stowarzyszeniom sportowym bom i stowarzyszeniom sportowym z terenu Wielkopolski. Rozwój i modernizacja infrastruktury sportowo-rekreacyjnej na terenie gminy umożliwia aktywność fizyczną bez względu na wiek czy porę roku. Dzięki edukacji poprzez sport przyszłe pokolenia Polaków otrzymują szansę na właściwe wychowanie prozdrowotne i prospołeczne, ponieważ stwarzamy im warunki do sportowej rywalizacji oraz aktywnego i pożytecznego spędzania wolnego czasu.

Mirosława Nogal

Kierownik Wydziału Inwestycji w Urzędzie Miejskim w Braniewie

Sportowa Architektura Regionu, Dominanta warmińsko-mazurska przyznana kompleksowi wi rekreacyjno-rehabilitacyjnemu „Zdrowe Braniewo” to nagroda, która rekreacyjno-rehabilitacyjnemu bardzo cieszy, zwłaszcza, że na etapie projektowania basenu, uzgadnialiśmy z architektem jego wygląd. Takie sukcesy są dla urzędników olbrzymią mobilizacją do podejmowania nowych wyzwań.

grudzień 2013

Radosław Mołoń

Michał Deptuch

39

architektonicznym i nierzadko nie ustępują w niczym realizacjom o podobnej funkcji na arenie międzynarodowej.

Danuta Burzyńska podkreśliła w imieniu komisji weryfikacyjnej konkursu BPS, że wyłonienie w roku bieżącym najlepszych obiektów i inicjatorów ich budowy nie było zadaniem łatwym – wiele realizacji obarczonych było różnymi problemami i barierami inwestycyjnymi, głównie wynikającymi z niewłaściwie przyjętych kryteriów przetargowych. Dlatego też Redaktor Naczelna „Buildera” złożyła marszałkom

Builder

nowanych jest ich o ponad 40% więcej, bo 325, przy czym dotyczy to wyłącznie obiektów sportowych – bez uwzględnienia obiektów rekreacyjnych, turystycznych, wellness i spa czy rehabilitacyjnych, których rozwojowy kierunek także jest zauważalny. Optymizm podzielili przedstawiciele samorządów województw – Radosław Mołoń, wicemarszałek województwa dolnośląskiego, i Grzegorz Świercz, wicemarszałek województwa świętokrzyskiego. Mówili oni na temat osiągnięć i planów związanych z rozwojem infrastruktury sportowej i rekreacyjnej w swoich regionach.

Gospodarze Gali wręczali wyróżnienia w asyście Andrzeja Kaczora (Dyrektora Zarządzającego firmy Soudal Sp. z o.o., Mecenasa Polskiej Architektury i Ambasadora Sportowej Polski) oraz Edwarda Niepsuja (Właściciela firmy Produkcyjno-Handlowej Pesmenpol Sp. z o.o.), Kena Masudy (Prezesa Zarządu firmy Aries Power Equipment Sp. z o.o.) i Pawła Olewińskiego (Dyrektora Marketingu firmy Novol Sp. z o.o.) – Ambasadorów Sportowej Polski.

FIRMA NA MEDAL 2013 ELPLAST + Sp. z o.o. i Właściciel Anna Pawelak Kancelaria Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz Sp. J. i Właściciele Rafał Cieślak oraz Jan Kordasiewicz Hipodrom Sopot Sp. z o.o. i Prezes Zarządu Magdalena Rutkowska

„BuDowNIczy PoLskIEgo sPoRtu” 2013 STATUETKI BRĄZOWE : w kategorii „Projektant Obiektów Sportowych i Rekreacyjnych” Paweł Tiepłow – Pracownia Projektowa i Właściciel Paweł Tiepłow w kategorii „Generalny Wykonawca Obiektów Sportowych i Rekreacyjnych” BUDIMEX S.A. i Prezes Zarządu Dariusz Blocher STATUETKI ZŁOTE: w kategorii „Inwestor Obiektów Sportowych i Rekreacyjnych” Zarząd Infrastruktury Sportowej w Krakowie i Dyrektor Krzysztof Kowal w kategorii „Producent Materiałów i Urządzeń do Obiektów Sportowych i Rekreacyjnych” F.P.H. PESMENPOL inż. Edward Niepsuj i Właściciel Edward Niepsuj

Builder

40

grudzień 2013

PAsjoNAt sPoRtowEj PoLskI 2013 PASJONAT MIECZYSŁAW ANDRZEJCZUK – Instruktor Gminnego Centrum Sportowej Polski Kultury im. Anny Sojko w Dobroszycach ANDRZEJ BAJKO – Starosta Strzelecko-Drezdenecki, Gmina Strzelce Krajeńskie Krajeńskie ZBIGNIEW BANET – Prezes Ludowego Klubu Sportowego „Klimczok-Bystra” w Gminie Wilkowice BRONISŁAW BARAN – Zastępca Prezydenta Miasta Krosna MIROSŁAW BERLIŃSKI – Kierownik obiektu Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Toruniu PIOTR BOROWY – Animator sportu, Gmina Miejska Zgorzelec ROMAN BUŁAWA – Instruktor, Gmina Sępólno Krajeńskie MAREK DADEJ – Dyrektor Brzeskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, Miasto Gmina Brzesko SŁAWOMIR GEMBIAK – Nauczyciel wychowania fizycznego, Gmina Krobia JACEK GUZY – Prezydent Miasta Siemianowice Śląskie DARIUSZ HAWEŁEK – Nauczyciel wychowania fizycznego, Gmina Żary JOANNA HEJNOWICZ – Dyrektor Ośrodka Sportu i Rekreacji w Puszczykowie WIESŁAW HENRYK HIRSZ – Trener, menadżer i animator sportu, Gmina Kartuzy ANNA JABŁOŃSKA – Nauczyciel wychowania fizycznego, Miasto i Gmina Kleczew WŁADYSŁAW JANKOWSKI – Prezes Ludowego Klubu Sportowego SKRA Drobin, Miasto i Gmina Drobin RYSZARD KAŁACZYŃSKI – Biegacz, maratończyk, ciężarowiec, Starostwo Powiatowe w Sępólnie Krajeńskim STEFAN KIMSO – Prezes Klubu Piłkarskiego KS „POLONIA” w Wilnie MACIEJ KLĄSKAŁA – Prezes Klubu Kręglarskiego „Dziewiątka-Amica” Wronki, Miasto i Gmina Wronki PIOTR KOS – Trener, menadżer i animator sportu, Miejski Ośrodek Kultury w Moryniu JACEK KOSIERB – Inspektor ds. Sportu, Starostwo Powiatowe w Świdniku MAŁGORZATA KOWALSKA – Prezes Ludowego Klubu Sportowego „Lotos” w Gminie Jabłonna GRZEGORZ KRUKOWSKI – Kierownik obiektu, Gmina Nowe Warpno ALICJA KRUTH – Nauczyciel wychowania fizycznego, menadżer i animator sportu, Gmina Rzeczenica JANUSZA KRZYŻANOWSKA – Nauczyciel wychowania fizycznego, Gmina Strumień ALFRED MIKŁASZEWICZ – Kierownik Wydziału Sportu Urzędu Miasta Wałcz LECH MIKOŁAJEWSKI – Wiceprezes Stowarzyszenia Kultury i Sportu „PEGAZ” w Drobinie, Miasto i Gmina Drobin KRZYSZTOF MURAWSKI – Wójt Gminy Wolanów STANISŁAW NAHAJOWSKI – Prezes Podkarpackiego Związku Narciarskiego, Miasto Ustrzyki Dolne MARIUSZ NIEDZIÓŁKA – Kierownik Ośrodka Sportu i Rekreacji w Gminie Węgorzewo ALEKSANDER NIWIŃSKI – Trener, nauczyciel wychowania fizycznego, Gmina Strawczyn RYSZARD OSIOWY – Wójt Gminy Świeszyno DARIUSZ PAŃCZAK – Nauczyciel, instruktor piłki nożnej, Miasto i Gmina Buk STEFAN PIELECH – Menadżer i animator sportu, Miasto Leszno IRENA ROGOWSKA – Wójt Gminy Lubin WALDEMAR JAN SALACH – Animator sportu i nauczyciel wychowania fizycznego, Gmina Miedzna ZDZISŁAW SCHNEIDER – Trener SKS Unia Swarzędz, Miasto i Gmina Swarzędz SŁAWOMIR SENKOWSKI – Prezes Leśniańskiego Towarzystwa Sportowego Ośrodek Kultury i Sportu w Leśnej ANDRZEJ SKRZYPCZAK – Prezes Klubu Kolarstwa Górskiego MTB „Wieża Anna SzczawnoZdrój”, Gmina Miejska Szczawno-Zdrój PAWEŁ STEFANIAK – Prezes Klubu Sportowego „Złoty Potok”, Gmina Janów TOMASZ SZCZECHOWICZ – Dyrektor Zbąszyńskiego Centrum Sportu, Turystyki i Rekreacji, Miasto i Gmina Zbąszyń ARTUR SZYMCZYK – Prezes Klubu Sportowego „Skra Częstochowa” ANTONI TOMCZYK – Prezes Ludowego Klubu Sportowego w Koluszkach, Miasto Koluszki KRZYSZTOF TRAWICKI – Wójt Gminy Zblewo ANDRZEJ WALCZAK – Animator i nauczyciel wychowania fizycznego, Gmina Jutrosin MICHAŁ WASIK – Prezes Klubu Sportowego „Sokół” w Kleczewie, Miasto i Gmina Kleczew SŁAWOMIR WIŚNIEWSKI – Burmistrz Miasta i Gminy Drobin ADAM WRÓBEL – Trener, Prezes Gminnego Klubu Sportowego „Nowiny”,Gmina Sitkówka-Nowiny WIESŁAW ZAPOROWSKI – Trener, menadżer sportu, nauczyciel wychowania fizycznego, Miasto i Gmina Swarzędz MARCIN ZMITROWICZ – Dyrektor Kozienickiego Centrum Rekreacji i Sportu, Miasto i Gmina Kozienice

Królowej Sportu” wręczono wyróżnienie specjalne „Promotor Infrastruktury Sportowej” Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Dolnośląskiego na ręce wicemarszałka Radosława Mołonia – pomysłodawcy przedsięwzięcia.

Wyróżnienia „Inwestor na Medal 2013” przyznawane były na podstawie nominacji marszałków województw. Zasłużone medale i dyplomy trafiły do dwudziestu czterech najaktywniejszych w kraju inwestorów za ich wyjątkowe zaangażowanie i efektywne działania na rzecz rozwoju infrastruktury sportowej i rekreacyjnej w gminach i regionach. Najwięcej medali powędrowało do województwa wielkopolskiego (6), lubuskiego (3) i świętokrzyskiego (3), .

Trzy firmy – Elplast+, Spółkę Hipodrom Sopot oraz Kancelarię Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz – uhonorowano medalem i tytułem „Firma na Medal”.

Tytuł i statuetkę „Budowniczego Polskiego Sportu” przyznano doświadczonemu architektowi Pawłowi Tiepłowowi za liczne zrealizowane w Polsce pływalnie i hale sportowe, a w kategorii „Generalny Wykonawca Obiektów Sportowych i Rekreacyjnych” – firmie BUDIMEX S.A., za m.in. takie ważne realizacje, jak Europejski Park Aktywnej Rehabilitacji w Bydgoszczy, hala sportowa i Dom Studenta PSW w Białej Podlaskiej, Polsko-Niemieckie Centrum Kultury i Sportu w Człopie czy hala sportowo-widowiskowa w Ostrowcu Świętokrzyskim. Złote statuetki trafiły do Zarządu Infrastruktury Sportowej w Krakowie i Dyrektora Krzysztofa Kowala za największą aktywność w realizacji obiektów sportowych i rekreacyjnych na terenie

województwa, w tym w latach 2008-2012 budowę czternastu kompleksów sportowych w ramach programu „Moje boisko ORLIK 2012”, oraz do właściciela firmy PESMENPOL Edwarda Niepsuja – jako wyraz docenienia jego ponad 20-letniej działalności związanej z produkcją i dostawą wysokiej jakości specjalistycznych urządzeń i wyposażenia do licznych obiektów sportowych i rekreacyjnych w Polsce.

PASJONACI SPORTOWEJ POLSKI

Klub Sportowa Polska przyznał wyróżnienia blisko pięćdziesięciu Pasjonatom Sportowej Polski – osobom, które przez swoją pracę zawodową i działalność społeczną przyczyniają się do upowszechniania kultury fizycznej,

Grzegorz Świercz

Wicemarszałek Województwa Świętokrzyskiego Samorządy województwa świętokrzyskiego mają pokaźny dorobek w pracy nad modernizacją i budową infrastruktury sportowej.

Wyróżnienia INWESTOR NA MEDAL trafiły w tym roku aż do trzech gmin z naszego regionu. działają na rzecz sportu dzieci i młodzieży, aktywizują inne środowiska, a dzięki swojemu zaangażowaniu są wzorem i autorytetem dla mieszkańców, uczniów i sportowców.

Wśród Laureatów znaleźli się instruktorzy, trenerzy, menedżerowie, animatorzy sportu, nauczyciele wychowania fizycznego, sportowcy, prezesi związków i klubów sportowych, dyrektorzy ośrodków sportu i rekreacji oraz władze samorządowe. Wzruszającym momentem było wystąpienie jednego z Laure-

atów, Pana Stefana Kimso, Prezesa Klubu Piłkarskiego KS „POLONIA� w Wilnie, który podczas odbierania medalu Pasjonata Sportowej Polski nie krył swojego wzruszenia i dumy z przyznanego przez Klub Sportowa Polska wyróşnienia.

Po ceremonii odbył się występ kabaretowy pt. „Ka-

Robert Perkowski

baret şyje� – gości rozweselał znany satyryk Tadeusz Drozda. Po raz XIV finał konkursu „Budowniczy Polskiego Sportu� i Gala Sportowej Polski były miejscem spotkania najwaşniejszych osób, uczestników procesu budowlanego, jakim jest budowa czy modernizacja obiektu sportowego, i pasjonatów sportu.

Do zobaczenia za rok!

Burmistrz ZÄ…bek

Dzięki prawie 13 mln zł dotacji z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013 oraz ze środków budşetu województwa mazowieckiego realizacja najnowocześniejszego w powiecie wołomińskim projektu dobiega końca. Centrum Turystyczno-Rekreacyjno-Sportowe – Kryta Pływalnia przy Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji w Ząbkach będzie znakomitym miejscem aktywnego wypoczynku dla całych rodzin oraz stanie się miejscem spotkań mieszkańców i największym centrum rozrywki w powiecie wołomińskim.

Zbigniew Burzyński Budowa nowoczesnego, wielofunkcyjnego Aquaparku w Kutnie wpisała się w wizję rozwoju miasta jako ośrodka regionalnego. Niewątpliwie jest to inwestycja komplementarna z ośrodkiem baseballu i softballu Little League Baseball – mam tu na myśli grupy zawodników i kibiców przyjeşdşających z całego świata do Kutna, w czasie trwania Mistrzostw Małej Ligi Baseballowej. Aquapark stał się równieş inwestycją, która wzmocniła pozytywny wizerunek miasta wśród mieszkańców oraz stała się waşnym czynnikiem przyciągającym do miasta gości nastawionych na formę turystyki związaną ze sportem i rekreacją. Ta inwestycja wpływa takşe na budowanie relacji z instytucjami i organizacjami działającymi w sferze kultury, m.in. poprzez dopasowywanie oferty do potrzeb nowego klienta.

Stefan Kimso, Prezes Klubu Piłkarskiego KS „POLONIA� w Wilnie nagrodzony medalem Pasjonata Sportowej Polski

Zdjęcia: archiwum Ryszard Baranowski

Prezydent Kutna

REKLAMA

'/+ /-"2)!4(,- ,"*-3 #0+#,.-* ' ,

; =!'!'#* -1/54+2(# 1412; ' 01 12#1):

5 ,-3-!5#0,# ' #5.'#!5,# 34.-0 ? ,'# - '#)193 0.-/1-34!& ' /#)/# !4(,4!& 1 )?# 5 3'#*-*#1,'6 "5' ; *,-=7 ' -0- '01# 5 ,% ?-3 ,'# 3 /-539( ',$/ 01/2)12/4 0.-/1-3#( 3 -*0!#

,21 2/54<0) /5#3-",'!56!

-+'0(' #/4$') !4(,#(

./-$ 53 "/ & ',? 5'+'#/5 52* -/0)'

/#) "5'# ;-30)'

/5#3-",'!56!4 "4 /-%/ +-3#( +'#0':!5,') 2'*"#/

/#5#0 /56"2 -*0)'#%- *2 2 ,$/ 01/2)12/4 .-/1-3#(

/05 3 . 8"5'#/,')

634= ) 23!34%3+! 01767.!5!.% 017%7 /,2+) ,4" .&1!2314+3416 0/13/5%* ).23634#*/- &)1-/- ) /2/"/7! 27#7%';,.% /2)8'.)<#)! 5 $7)%$7).)% "4$/5.)#35! 20/13/5%'/ /1!7 520)%1!*8#6#( -%163/16#7.)% ) /1'!.)7!#6*.)% 3!34%3+! 7/23!=! 7!01/*%+3/5!.! 017%7 !13623< 17%:")!17! !$%427! 176273/&! #(;17%52+)%'/ ) 56+/.!.! 017%7 7.!-)%.)38 $7)!=!*8#8 /$ 1/+4 5!127!52+8 &)1-< "187/5.)#78 ? )%#7.)+> 3!34%3+! 56+/.!.! *%23 7 -/2)8$74 3%#(.)+8 /$,%54 #67%,/5!.%'/ ! .!23<0.)% 0!36./5!.! ) /2!$7/.! .! -!1-41/5%* 0/$23!5)% 62/+/@9 23!34%3+) 56./2) #- ! *%* 5!'! +'

PRODUCENT PROFESJONALNYCH URZÂ&#x2013;DZEĂ&#x17D; SPORTOWYCH ď Ź WYPOSAÂ&#x153;ENIE OBIEKTĂ?W SPORTOWYCH WYPOSAÂ&#x153;ENIE BOISK STADIONĂ?W ď Ź TRYBUNY STAÂ?E I SKÂ?ADANE

WIĂ&#x2021;CEJ INFORMACJI

XXX QFTNFOQPM DPN QM

& 0 ( 0%3-%.0/, INÂ&#x153; %DWARD .IEPSUJ 4RZEMEyNIA 4RZEMEyNIA INFOLINIA

sufity medyczne rockfon Fot. arch. Rockfon

Linia MediCare marki Rockfon zaprojektowana została z myślą o placówkach służby zdrowia.

Sufity wykonane są ze skalnej wełny mineralnej, która nie ma żadnych właściwości odżywczych, a tym samym nie dopuszcza do rozwoju pleśni, grzybów i bakterii. Posiadają międzynarodowe certyfikaty, które potwierdzają spełnienie najbardziej rygorystycznych norm w zakresie sanitarnoepidemiologicznym. Pozwalają wyciszyć wnętrze – posiadają najwyższą klasę pochłaniania dźwięków – klasę A. Są łatwe do utrzymania w czystości i ognioodporne. MediCare to narzędzie dla architektów także w zakresie estetyki wnętrz, panele mają bowiem różne wymiary oraz system montażu o widocznych lub ukrytych krawędziach. Ostatnio linia wzbogaciła się o moduły charakteryzujące się jeszcze wyższymi parametrami higienicznymi – są to panele MediCare Block. W pełni zmywalne płyty zapewniają doskonałe warunki w pomieszczeniach o wysokich wymaganiach w zakresie czystości, takich jak sale operacyjne, OIOM, izolatki lub laboratoria.

Fiona Metallic Okładzina Fiona Metallic została stworzona z myślą o dużych obiektach inwestycyjnych, takich jak hotele, restauracje czy biura, czyli wszędzie tam, gdzie wymagane jest mocne, a zarazem eleganckie wykończenie. Doskonale sprawdza się również w budynkach mieszkalnych, gdzie pożądany jest wysoki efekt dekoracyjny z połączeniu w wytrzymałością i trwałością.

Podwyższona gramatura (250g/m2) zwiększa odporność na uszkodzenia powierzchni, mycie i działanie światła. Tapeta maskuje niewielkie spękania mogące pojawić się pod powierzchnią okładziny.

Jest łatwa i szybka do położenia dzięki podwójnej szerokości rolki w stosunku do tradycyjnych tapet.

Dostępna w 12 kolorach o metalicznym połysku zapewnia ekskluzywny efekt dekoracyjny.

Fot. arch. Flügger

LOW EXPANSION to piana pistoletowa przeznaczona do profesjonalnego montażu stolarki okiennej i drzwiowej. Najważniejszą jej zaletą jest bardzo mały przyrost objętości oraz efektywna niskoprężna formuła, co sprawia, że pianę można precyzyjnie aplikować, a ryzyko wypaczenia ościeżnic zostało wyeliminowane. Piana LOW EXPANSION może być stosowana przy montażu stolarki, ale także przy wypełnianiu szczelin, izolacji cieplnej sieci wodnych, kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania, przy montażu i izolacji paneli ściennych, blach falistych i dachówek itp. Bardzo niski przyrost (3060%) piany umożliwia precyzyjną aplikację i kontrolowane wypełnianie szczelin. Pozwala to montażyście na oszczędności związane z unikaniem niepotrzebnych strat produktu. Produkt nie wypacza profili okiennych i drzwiowych. Piana Tytan Professional LOW EXPANSION charakteryzuje się bardzo wysoką wydajnością z opakowania (55 litrów), a jej jednorodna struktura wpływa na lepszą izolacyjność termiczną i akustyczną oraz większą przyczepność do materiałów budowlanych.

Fot. arch. Selena

Statuetka TopBuilder to jedna z najbardziej cenionych nagród na polskim rynku budowlanym. Przyznawana jest przez redakcję miesięcznika „Builder” i Kapitułę Wyróżnień innowacyjnym produktom i rozwiązaniom budowlanym; realizacjom, w których zastosowano nowoczesne rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i technologiczne oraz sprawdzonym i rekomendowanym produktom IT przeznaczonym dla budownictwa. Tytułem i statuetką TopBuilder mogą zostać wyróżnione również usługi, produkty finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia, programy, które są dedykowane branży budowlanej. W tym roku po raz pierwszy jury wskazało także wiodące polskie projekty konstrukcyjne i architektoniczne.

Produkty nagrodzone statuetką toPBuilder 2013

nowe najwyższej klasy podnośniki teleskopowe Bobcat Firma Bobcat wprowadziła na rynek nowe zaawansowane wersje dwóch największych ładowarek teleskopowych ze sztywną ramą. Oba nowe modele – T40140 14 m i T40180 18 m – charakteryzują się zwiększoną maksymalną wysokością podnoszenia. Posiadają prostą konstrukcję, zapewniającą najlepszą sprawność i wydajność w swojej klasie. Gwarantują najnowocześniejsze systemy bezpieczeństwa.

Ulepszone podnośniki teleskopowe T40140 i T40180 posiadają wiele nowych funkcji.

Są dostępne zarówno w wersji zgodnej z normą Stage IIIB, jak i z normą Stage IIIA. Maksymalny udźwig podnośnika teleskopowego T40140 wynosi 4,1 t, a maksymalna wysokość podnoszenia – 13,71 m. Udźwig przy maksymalnej wysokości podnoszenia to 4 t, natomiast przy maksymalnym zasięgu (10,43 m) – 1,3 t. Maksymalny udźwig drugiego z podnośników – T40180 – sięga 4 t, a maksymalna wysokość podnoszenia – 17,52 m. Udźwig przy maksymalnej wysokości podnoszenia wynosi 2,5 t, natomiast przy maksymalnym zasięgu (13,7 m) – 560 kg.

Więcej informacji: www.bobcat.eu

Fot. arch. Bobcat

BUDOWNICTWO

Piana tytan Professional loW eXPansion

$*# ! , &" ! $"*( .* ! " ) & #" ( !) '-) " .- ! " ( ' )! " "!%&$' - &"( $ * () "! ! %* '! ' * $" ! %& #$"%& () "$*)%& ! #"( $* ! "#&) !

, # * " " + ' ! $ & + $%* ( + & "!

+ ((( % " #

Builder

44

grudzień 2013

Technologia Graffo firmy POZ BRUK Kontrolowany proces nanoszenia warstwy zabarwionego materiału na etapie produkcji stanowi unikalną propozycję rynkową. Płyty oraz kostki brukowe z personalizowanym motywem graficznym pozwalają uzyskać oryginalne nawierzchnie, podkreślające indywidualność projektu. W zależności od przyjętej koncepcji finezyjne kształty i wzory mają za zadanie ożywiać bryłę budynku lub łagodnie się do niej dopasowywać.

Zabarwiona warstwa nie ulega wytarciu, ponieważ wzory są częścią litej struktury betonu. Geometryczne motywy można nanosić w trzech kolorach.

Fot. arch. Soudal

Ocieplenie budynku możliwe nawet zimą Soudal znany jest z profesjonalnych i sprawdzonych rozwiązań.

Tym razem ułatwia prace termoizolacyjne wykonywane metodą Etics. Dzięki zastosowaniu kleju Soudatherm Fasada ocieplenie budynku styropianem może być proste i sprawne. Produkt charakteryzuje się bowiem świetną przyczepnością do typowych podłoży budowlanych, np. betonu, cegły i innych materiałów ceramicznych, drewna i płyt drewnopochodnych, metali oraz większości materiałów izolacyjnych – polistyrenu, poliuretanu, żywic fenolowych. Klej może być stosowany nawet późną jesienią, kiedy z powodu wilgoci lub niskich temperatur użycie cementowych zapraw klejących jest wykluczone.

Szybko osiągana wysoka wytrzymałość spojenia sprawia, że już po godzinie przyklejone panele izolacyjne mogą zostać poddane dalszej obróbce – szlifowaniu, oklejaniu siatką czy tynkowaniu. Klej może być stosowany przy ocieplaniu budynków w systemach, w których płyty są jednocześnie mocowane mechanicznie, oraz przy wykonywaniu obwodowej izolacji cieplnej podziemnych części budowli. Sprawdzi się również przy uzupełnianiu spoin i szpar pomiędzy płytami izolacyjnymi.

Fot. arch. Tikkurila

Farba Tikkurila Otex Adhesion Primer polecana jest do gruntowania problematycznych powierzchni, takich jak: drewno, szkło, płytki ceramiczne, włókno szklane, PVC, ocynkowane płyty metalowe czy elementy aluminiowe. Może być stosowana na podłoża uprzednio malowane farbami alkidowymi lub poliuretanowymi. Powierzchnie zagruntowane farbą Tikkurila Otex wymagają nałożenia warstwy nawierzchniowej, adekwatnej do wymogów danej powierzchni i jej umiejscowienia w budynku. Podkład ten można wykorzystywać pod malowanie farbami alkidowymi oraz akrylowymi, zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynków. Szybko wysycha i zapewnia głęboko matowe wykończenie.

Fot. ach. POZ BRUK

Fot. arch. Hörmann

To idealne drzwi do domów pasywnych. Odznaczają się niespotykanym dotąd na rynku współczynnikiem przenikania ciepła UD – nawet 0,47 W/(m2K). Taki efekt osiągnięto dzięki zastosowaniu najnowocześniejszych technologii i materiałów.

Drzwi ThermoCarbon posiadają aluminiową płytę drzwiową o grubości 100 mm z niewidocznym profilem skrzydła i wypełnieniem z twardej pianki poliuretanowej. Funkcję przegrody termicznej spełnia profil ramy skrzydła wykonany z kompozytów na bazie karbonu i włókna szklanego. Również aluminiowa ościeżnica o grubości 111 mm posiada przegrodę termiczną. Drzwi mają potrójną płaszczyznę uszczelnienia, a we wzorach z przeszkleniem – czteroszybowe szkło termoizolacyjne z szybą bezpieczną od zewnątrz i wewnątrz. Drzwi ThermoCarbon nie tylko mają doskonałe właściwości termoizolacyjne, lecz także są bardzo bezpieczne i eleganckie. Posiadają dziewięciopunktowy zamek przeciwwłamaniowy i – opcjonalnie – wyposażenie przeciwwłamaniowe w klasie RC 2 wg PN EN 1627. Elegancki wygląd podkreślają ukryte zawiasy oraz uchwyty z aluminium lub stali nierdzewnej.

Farba Tikkurila Otex Adhesion Primer

Zlew Boston – przemysłowy szyk Zlew ceramiczny jest elementem wyposażenia, który nada łazience charakter bliski klimatom industrialnych wnętrz. Boston marki KOŁO jest nową propozycją dla osób, które szukają ciekawych rozwiązań.

Forma zlewu, przywodząca na myśl przeznaczenie gospodarcze, została złagodzona delikatną linią zaokrąglonych rantów, dodającą mu lekkości. Umywalka z tylną ścianką podkreśla surowy charakter wnętrza, a jednocześnie zostawia dużą swobodę aranżacji. Zlew z serii Boston doskonale wpisze się zarówno w typowe dla loftów duże przestrzenie, jak i w pomieszczenia o mniejszym metrażu: dostępny jest w dwóch szerokościach – 45 i 50 centymetrów.

Zlew Boston ułatwi stworzenie łazienki o wyrazistym charakterze, w której dominantą jest przemysłowy styl i piękna forma.

Fot. arch. Sanitec Koło

BUDOWNICTWO

Drzwi ThermoCarbon firmy Hörmann

VI edycja konkursu o statuetkę TopBuilder za najlepsze, innowacyjne oraz sprawdzone rozwiązania dla budownictwa, produkty, realizacje, produkty IT, a także inicjatywy i przedsięwzięcia dedykowane branży budowlanej.

Gala finałowa: Poznań, 11 marca 2014 r.

Międzynarodowe Targi Budownictwa BUDMA 2014 ORGANIZATOR: MIESIĘCZNIK Builder Na Państwa zgłoszenia czekamy najpóźniej do 15 stycznia 2014 roku pod adresem builder@pwbmedia.pl. Od bieżącego roku konkurs objęty został ogólnopolskim Programem promocyjno-edukacyjnym PROMUJEMY POLSKĄ ARCHITEKTURĘ. Statuetką TopBuilder nagradzane są również projekty architektoniczne i konstrukcyjne.

Patronat Honorowy i Współpraca

Mecenasi Polskiej Architektury

BUDOWNICTWO

Obudowa wykopów głębokich, projektowanie i realizacja

KOTWy grUNTOWe

Zasady projektowania

Builder

46

grudzień 2013

prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski mgr inż. Andrzej Kulczycki mgr inż. roman Nalewajko

O

becnie w Polsce notuje się zwiększone zainteresowanie stosowaniem tej technologii – po okresie pewnej stagnacji. Dotychczas na dużą skalę wykonywane były w zasadzie tylko kotwy tymczasowe o okresie użytkowania od 2 do 4 lat. Wraz z rozwojem technologii kotwienia coraz częściej wykonywane są kotwy typu stałego, o wieloletnim okresie eksploatacji i zróżnicowanej konstrukcji oraz technologii wykonania.

Kotwy można stosować również przy wykonywaniu konstrukcji zapewniających stateczność nasypów, skarp i zboczy, konstrukcji poddanych siłom wyporu wody gruntowej czy stabilizacji fundamentów oraz jako konstrukcje kotwiące odciągi wysokich budowli (wieże, maszty).

W szybko rozwijającej się obecnie dziedzinie budownictwa podziemnego i inżynierskiego iniekcyjne kotwy gruntowe znajdują szerokie zastosowanie przy zabezpieczaniu ścian głębokich wykopów. Dają one dużą swobodę wykonywania robót budowlanych w porównaniu z innymi sposobami rozparcia (rozpory, metoda podstropowa, przypory ziemne).

Konstrukcja kotew

Iniekcyjna kotwa gruntowa jest konstrukcją pracującą w gruncie. Jej zadaniem jest przeniesienie obciążeń z budowlanej konstrukcji oporowej na grunt. Niezależnie od typu kotwy, jej rodzaju i technologii wykonania głównymi jej elementami są buława, cięgno z częścią swobodną oraz głowica (rys.).

Buława jest elementem kotwy uformowanym w gruncie z zaczynu cementowego pod wpływem ciśnienia iniekcji. Buława przenosi obciążenia z cięgna na grunt. Cięgno jest z reguły stalowym elementem rozciąganym łączącym buławę z kotwioną konstrukcją oporową (fot.). Głowica jest elementem stalowym przekazującym siłę z kotwionej konstrukcji na cięgno.

Cięgna kotew przygotowane do montażu

Zdjęcie i rysunek: archiwum autorów

Część 5

Rodzaje kotew

Ze względu na różnorodny charakter konstrukcji stosowanych kotew, sposobu ich wykonania, przeznaczenia i czasu eksploatacji trudno jest dokonać konsekwentnej klasyfikacji i stworzyć systematykę. Dla pewnego zobrazowania zagadnienia kotwy można podzielić ze względu na: • Czas eksploatacji – kotwy tymczasowe o typowym czasie eksploatacji wynoszącym 2 lata, – kotwy stałe (trwałe), które stanowią trwały element konstrukcji kotwionej, o wieloletnim okresie eksploatacji.

• Rodzaj gruntu w strefie buław – wykonane w gruntach nieskalistych (iły, gliny, piaski, żwiry itd.), – wykonane w gruntach skalistych.

• Rodzaj konstrukcji – materiał cięgna (sploty linowe, prętowe), – rodzaj pracy buławy (buława rozciągana lub ściskana), – kształt buławy (poszerzenie przez iniekcję lub mechaniczne poszerzenie otworu wiertniczego).

• Sposób wykonania iniekcji (iniekcja pojedyncza lub wielokrotna) • Sposób wykonania otworu wiertniczego – na sucho świdrem ślimakowym, – z płuczką, świdrami bez rurowania otworu wiertniczego, – z płuczką, koronkami z rurowaniem otworu wiertniczego, – systemem dwuprzewodowym (z przedmuchem powietrza lub z płuczką).

Podstawowe zasady projektowania kotew

Kotwy iniekcyjne stanowią odpowiedzialną część konstrukcji oporowej. Od jej prawidłowego zaprojektowania zależy bezpieczeństwo całej konstrukcji – zarówno w przypadku kotew tymczasowych, które demontujemy w odpowiedniej fazie robót, jak i kotew stałych, które są stałym elementem konstrukcji oporowej. W celu stworzenia projektu kotwienia obudowy głębokiego wykopu (ściany szczelinowej, ścianki berlińskiej itp.) należy wykonać następujące czynności: 1. Zebrać dane wyjściowe, obejmujące podkłady konstrukcyjno-budowlane z obciążeniami działającymi na konstrukcję kotwioną, dokumentację geologiczno-inżynierską, określającą warunki gruntowe i wodne, w jakich wykonywane będą kotwy.

2. Dokonać analizy możliwości i celowości zastosowania kotew iniekcyjnych.

3. Ustalić schematy statyczne określające poziomy kotwienia oraz obliczenie wielkości sił (reakcji) oddziaływania na kotwy we wszystkich fazach wykonywania wykopu.

4. Ustalić rodzaj konstrukcji zastosowanych kotew oraz ich dane geometryczne, kąt pochylenia, długość swobodną cięgna i buławy.

5. Obliczyć nośność kotew przy określonych warunkach gruntowych.

Główne elementy konstrukcji kotwy 6. Sprawdzić stateczność układu konstrukcja – kotwy – grunt (np. wg Kranza) i stateczności ogólnej (np. wg Felleniusa).

7. Zaprojektować konstrukcję kotwy (cięgno, głowica, buława).

8. Określić zakres badań kotew (badania podstawowe, przydatności, końcowe geodezyjne).

9. Dokonać ewentualnych korekt w projekcie wykonawczym po analizie wyników badań kotew.

Warunki gruntowe

Dokładne rozpoznanie warunków gruntowych i wodnych ma podstawowe znaczenie dla prawidłowego zaprojektowania konstrukcji obudo-

Iniekcyjna kotwa gruntowa jest konstrukcją pracującą w gruncie i jej zadaniem jest przeniesienie obciążeń z budowlanej konstrukcji oporowej na grunt. wy głębokiego wykopu. Ze względu na zastosowanie kotew gruntowych rozpoznanie geotechniczne powinno obejmować swoim zasięgiem nie tylko rejon posadowienia obiektu, lecz także strefę, w której wykonywane będą buławy kotew. W przypadkach złożonych warunków gruntowych wskazane jest wykonanie kotew próbnych oraz wykonanie badań przydatności kotew i dopiero na tej podstawie wykonanie właściwe-

REKLAMA

BUDOWNICTWO

go projektu wykonawczego kotwienia. W przypadkach typowych dokumentacja geotechniczna powinna określać takie parametry gruntu, jak jego rodzaj, ciężar właściwy, ciężar objętościowy, kąt tarcia wewnętrznego, spójność, stopień plastyczności lub stopień zagęszczenia, moduły odkształcenia, wytrzymałość na ścinanie.

Dodatkowo należy rozpoznać, czy grunt nie jest podatny na zmianę parametrów pod wpływem wibracji lub działających sił dynamicznych oraz na pęcznienie pod wpływem zawilgocenia. Bardzo istotnym zagadnieniem jest rozpoznanie wahań poziomu wód gruntowych i możliwości uzyskania depresji w trakcie robót budowlanych. Na podstawie dokumentacji należy ocenić, czy istnieje możliwość wymywania gruntu, powstawania zjawisk kurzawkowych, pęcznienia gruntu oraz przemarzania gruntu za ścianą oporową itp.

Builder

48

grudzień 2013

Obciążenie kotew

Wielkość obciążenia kotew określana jest na podstawie obliczeń statycznych konstrukcji w oparciu o ogólnie przyjęte zasady i metody obliczeń geotechnicznych oraz obowiązujące normy. Stosuje się w tym celu specjalistyczne oprogramowanie.

Usytuowanie buław kotew

Przy określaniu lokalizacji buław kotew należy zachować omówione poniżej zasady.

Buławę należy zlokalizować w gruntach nośnych o wytrzymałości wystarczającej do wytworzenia zakotwienia poza klinem odłamu. Ze względu na uzyskanie odpowiedniej nośności pobocznicy buławy należy dążyć do lokowania buław w gruntach sypkich zagęszczonych lub spoistych twardoplastycznych i półzwartych.

Należy unikać umiejscawiania buławy w kilku różnych rodzajach gruntów, ponieważ powoduje to wykorzystanie nośności buławy tylko w części znajdującej się w gruncie mniej odkształcalnym.

Od prawidłowego zaprojektowania kotew iniekcyjnych zależy bezpieczeństwo całej konstrukcji, zarówno w przypadku kotew tymczasowych, jak i kotew stałych.

Czoło buławy kotew należy zagłębić w gruncie nośnym. Ze względu na występowanie koncentracji naprężeń w gruncie w rejonie czoła buławy zaleca się jego lokalizację minimum 1 m poniżej warstwy słabszej gruntu.

Ze względu na wykonywanie iniekcji ciśnieniowej buławy (dla uzyskania właściwych parametrów nośności pobocznicy) zaleca się minimalne zagłębienie buławy na 4 do 6 m w stosunku do poziomu terenu.

Buława powinna być zlokalizowana w bezpiecznej odległości od fundamentów istniejących budowli. Zwykle odległość ta wynosi 3 do 4 m. W przypadku wykonania kotwi przy ma-

łych odległościach wymagane są zwiększone środki ostrożności, np. zastosowanie technologii wiercenia systemem dwuprzewodowym.

W typowych konstrukcjach obudowy wykopu kąt nachylenia kotwy do poziomu nie powinien przekraczać 35 stopni. Wynika to z rozkładu sił w kotwie na dwie składowe. Składowa pozioma maleje wraz ze wzrostem pochylenia, tym samym maleje więc efektywna siła kotwienia. Składowa pionowa przenoszona jest przez konstrukcję, duże obciążenie pionowe może spowodować pionowe przemieszczenie, które zmniejsza naciąg kotwy. Na podstawie praktyki zaleca się przyjmowanie nachylenia kotew w stosunku do poziomu w zakresie od 15 do 35 stopni.

Zastosowanie iniekcyjnych kotew gruntowych: • przy zabezpieczaniu ścian głębokich wykopów, • przy wykonywaniu konstrukcji zapewniających stateczność nasypów, skarp, zboczy, konstrukcji poddanych siłom wyporu wody gruntowej, • przy stabilizacji fundamentów, • jako konstrukcje kotwiące odciągi wysokich budowli (wieże, maszty).

Projektując rozmieszczenie kotew w planie, należy zwrócić uwagę na tzw. odstęp graniczny, poniżej którego nośność zespołu kotew może być mniejsza od sumy nośności kotew pojedynczych. Odstęp ten można przyjąć bez obliczeń i analiz jako równy 10 D lub 1,5 m, gdzie D jest efektywną średnicą buławy.

Usytuowanie głowic kotew

Rozmieszczenie punktów zakotwienia głowic uzależnione jest od rodzaju konstrukcji. Dla ekonomicznego zaprojektowania konstrukcji należy kierować się następującymi uwarunkowaniami.

Rozmieszczenie poziomów zakotwienia powinno być takie, aby nastąpiło wyrównanie momentów zginających w ścianie – w miarę możliwości dla wszystkich faz realizacyjnych. Rozstaw poziomy kotew limitowany jest osiągalną nośnością w danych warunkach gruntowych i wymiarami oczepu. Duży rozstaw głowic powoduje potrzebę wykonania ciężkiego oczepu i kotew o dużej nośności. Z tych względów zaleca się, aby w przypadku ścianki berlińskiej rozstaw kotew nie był większy od dwukrotności rozstawu pali, a w przypadku obudowy z grodzic lub ścian szczelinowych – nie większy niż 4 m. Przy wykonywaniu kotwienia ścian obudowy wykopu

zaleca się umieszczanie głowic kotew powyżej poziomu wód gruntowych ze względów wykonawczych oraz dla ograniczenia niekontrolowanego napływu wody do wykopu.

Obliczanie nośności zewnętrznej kotwy

Nośność zewnętrzna kotwy Ra (graniczny opór pobocznicy na styku z gruntem) to siła, po przekroczeniu której następuje nieustabilizowane pełzanie, a po pewnym czasie – wyrwanie buławy z gruntu. Ze względów praktycznych nośność zewnętrzna kotwy jest definiowana jako siła naciągu wywołująca graniczną wartość pełzania. Buława jest elementem przekazującym obciążenie na grunt przez tarcie pobocznicy. Nośność buławy zależy więc od powierzchni pobocznicy, parametrów gruntu oraz technologii wykonania kotwy (buławy). Na podstawie dotychczasowych badań i doświadczeń wykazano, że zwiększanie średnicy buławy ponad 150 mm nie przynosi oczekiwanych efektów, a nośność buławy zależy od podstawowych parametrów gruntu, takich jak stopień zagęszczenia ID, stopień plastyczności IL, kąt tarcia wewnętrznego Φ, spójność C, współczynnik filtracji K, porowatość n, oraz kształt i rodzaj ziaren gruntu. Wszystkie te czynniki mają wpływ na skuteczność i zasięg iniekcji oraz wytrzymałość gruntu wokół buławy. Można przyjąć, że w gruntach niespoistych nośność buławy zależy głównie od uziarnienia i stopnia zgęszczenia gruntu oraz ciśnienia iniekcji w trakcie formowania buławy. W gruntach spoistych nośność jest uzależniona przede wszystkim od stopnia plastyczności i granicy pełzania gruntu oraz krotności wykonanych iniekcji buławy.

Do obliczeń nośności buławy stosowane są wzory opracowane na podstawie badań wykonanych kotew z zastosowaniem odpowiednich współczynników uwzględniających rodzaj i stan gruntu oraz sposobu wykonania iniekcji. Poniżej dwa przykłady.

Metoda Bustamante nośność graniczną buławy określa wzorem:

R a= π . D . A . L . t gdzie: D – średnica otworu [m], L – długość buławy [m], A – współczynnik zależny od sposobu i wielkości iniekcji oraz rodzaju gruntu, t – jednostkowy opór pobocznicy [kN/m2] zależny od rodzaju gruntu i sposobu wykonania iniekcji.

Metoda Littlejohna nośność graniczną buławy określa wzorem:

Ra= L . n . tgΦ gdzie: L – długość buławy, n – współczynnik zależny od iniekcji i rodzaju gruntu, [kN/m], Φ – kąt tarcia wewnętrznego gruntu.

W większości metod obliczania nośności buławy przyjmuje się, że opór buławy jest rozłożo-

ny równomiernie wzdłuż jej długości i proporcjonalny do tej długości. Badania wykazały jednak, że nośność buławy nie zwiększa się proporcjonalnie do jej długości. Ze wzrostem długości buławy przyrosty jej nośności maleją do momentu osiągnięcia długości krytycznej wynoszącej około 8 do 10 m, powyżej której wydłużanie buławy jest nieuzasadnione.

Przy projektowaniu kotew o długich buławach do obliczeń wprowadza się współczynnik redukcji efektywności buławy. Według Barley'a współczynnik ten można określić wzorem:

feff = 1,6 . L-0,57 gdzie L jest długością buławy.

Formuła obliczeń wg. Ostermayera i Barley'a z uwzględnieniem współczynnika redukcji feff ma następującą postać:

Tult = π . D . Tavg gdzie: Tult – nośność graniczna kotwy (Ra ), D – średnica buławy, Tavg – uśredniony (efektywny) opór gruntu [kN/m2], Tavg = Tult . feff.

W przypadku wykonywania buław kotew w gruntach spoistych, gdzie tarcie na pobocz-

Ograniczenia w stosowaniu kotew: • niekorzystne warunki gruntowe uniemożliwiające prawidłowe uformowanie buławy i zapewnienie jej odpowiedniej nośności zewnętrznej, • wysoki poziom wód gruntowych uniemożliwiający prawidłowe wykonanie otworu wiertniczego, • przeszkody podziemne w postaci infrastruktury podziemnej, fundamenty sąsiednich obiektów, • brak zgody właściciela terenu na wykonanie kotwi w przypadku ich wykonania w obszarze wykraczającym za granice własności inwestora (działki). nicy jest znacznie mniejsze niż w przypadku gruntów sypkich, stosuje się kotwy wielobuławowe. Konstrukcja takiej kotwy składa się z szeregu buław wykonanych w jednym otworze, ale pracujących na niezależnych cięgnach.

Taka konstrukcja pozwala na znaczne zwiększenie nośności kotwy w stosunku do jednobuławowej – w typowych warunkach dla gruntów spoistych można osiągnąć nośność graniczną do 1200 kN.

Nośność wewnętrzna kotwy

Nośność wewnętrzna kotwy Ri jest określana jako siła zrywająca cięgno kotwy. Cięgna wykonywane są jako splotowe lub prętowe ze stali do konstrukcji sprężanych, o wysokich parametrach wytrzymałościowych. Cięgno kotwy jest jednym z elementów systemu zakotwienia składającego się z samego cięgna i głowicy. Obecnie stosowane są dwa systemy cięgien: splotowe i prętowe.

Cięgna splotowe są najpowszechniej stosowane do kotew tymczasowych. Stosuje się sploty linowe Ø 15,5 mm, z których konstruuje się cięgna kotew składające się zazwyczaj z trzech do siedmiu splotów. Pozwala to uzyskać nośności kotew wynoszącą do 900 kN. Kotwy z cięgnami prętowymi, stosowane przeważnie jako kotwy stałe, stanowią rozwiązania systemowe o konstrukcji dostosowanej do technologii wykonania.

W kolejnej części cyklu – o badaniach i wykonawstwie kotew.

■

REKLAMA

BUDOWNICTWO

PrOjekTOWaNIe kONsTrUkCjI sPrężONyCh

Część 2

wg Eurokodu 2 Politechnika krakowska

Odpowiedni dobór materiałów składowych na etapie projektowania konstrukcji sprężonych oraz należyte wykonawstwo połączone z kontrolą jakości mają zasadniczy wpływ na powodzenie całego przedsięwzięcia – zarówno na doraźną efektywność konstrukcji, jak i jej trwałość [1].

U

miejętne projektowanie sprężonych obiektów budowlanych musi być poprzedzone dobrym rozpoznaniem właściwości fizycznych i chemicznych, a także modeli obliczeniowych poszczególnych materiałów.

Szczególne wymagania stawiane betonowi w konstrukcjach sprężonych wynikają z następujących faktów: • beton, już na etapie budowy konstrukcji, poddany jest znacznym siłom ściskającym, przy czym w rejonie zakotwień kabli sprężających narażony jest na działanie bardzo dużych skoncentrowanych sił – dlatego też wymagana jest duża wytrzymałość na ściskanie; • w konstrukcjach strunobetonowych do przekazania siły sprężającej na element niezbędna jest odpowiednia przyczepność cięgien do betonu – dlatego też wymagana jest dobra wytrzymałość na rozciąganie; Fot. arch. Freyssinet

Builder

50

grudzień 2013

dr inż.

Wit Derkowski

• ograniczenie strat doraźnych i reologicznych siły sprężającej oraz ograniczenie ugięć elementu można osiągnąć tylko przy stosunkowo małej odkształcalności betonu – dlatego też wymagany jest wysoki moduł sprężystości i małe odkształcenia opóźnione; • trwałość konstrukcji wiąże się przede wszystkim z należytą ochroną stali przed korozją – dlatego też wymagana jest duża szczelność (a w niektórych konstrukcjach również mrozoodporność) betonu.

Betony spełniające te wymogi uzyskiwać można tylko na bazie składników wysokiej jakości [2], tj.: • cementów portlandzkich CEM I, zwykłych lub szybkotwardniejących, w klasach 42,5 lub 52,5. W przypadku konstrukcji kablobetonowych, gdzie cięgna nie mają bezpośredniego kontaktu z betonem (szczególnie tych sprężanych cięgnami bez przyczepności) można stosować cementy wieloskładnikowe CEM II; • łamanych kruszyw mineralnych, ze skał magmowych (bazalt, granit, diabaz i porfir) lub ewentualnie osadowych (dolomit) czy metamorficznych (kwarcyt); • wody zarobowej bez zanieczyszczeń, przebadanej chemicznie lub pochodzącej z sieci wodociągowej; • atestowanych dodatków i domieszek uplastyczniających, uszczelniających, przyspieszających lub opóźniających wiązanie, uodporniających na wpływy chemiczne lub wpływ niskich temperatur w okresie twardnienia. Nie mogą one powodować zmniejszenia trwałości betonu i sprzyjać korozji zbrojenia.

Norma PN-EN 1992-1-1 (Eurokod 2) [3] nie definiuje wymaganej klasy wytrzymałości betonu dla konstrukcji sprężonych, a jedyne wskazania w zakresie minimalnej klasy (określone w załączniku E) związane są z trwałością konstrukcji w danym rodzaju środowiska zewnętrznego. Poprzednio obowiązująca polska norma PN-B-03264:2002 narzucała w przypadku konstrukcji kablobetonowych stosowanie betonu o klasie co najmniej C25/30 (B30), a w przypadku konstrukcji strunobetonowych

Builder

51

grudzieĹ&#x201E; 2013

zaleÄŞny odpreklasy szybkoÄ&#x17E;ci wiÄ&#x2026;zania cementu 30/37 (B37).

Obecnie wymagania te coraz i tak zazwyczaj sÄ&#x2026; speĂĄnione, a wspóåczynnik wwytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci, prestosuje siÄ&#x160; czÄ&#x160;Ä&#x17E;ciej wysokiej o klasie przewyÄŞszajÄ&#x2026;cej C30/37 (B37).

Obecnie wymagania te i takbetony zazwyczaj sÄ&#x2026;s â&#x20AC;&#x201C;speĂĄnione, abetonu w elementach gdzie: t â&#x20AC;&#x201C;elementach wiek w dniach, gdzie: t â&#x20AC;&#x201C;tj. wiek betonu w dniach, betony wysokiej wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci, tj. o klasie przewyÄŞszajÄ&#x2026;cej s â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik zaleÄŞny od klasy szybkoÄ&#x17E;ci wiÄ&#x2026;zania cementu s = 0.2 dla cementĂłw klasy R (CEM 42.5 R, CEM 52.5 N, CEM52.5) brykowanych oraz w mostach, budynkach wysokich np. platformach morskich klasa C50/60.

W tym miejscu wartoczy zwrĂłciĂź uwagÄ&#x160;, ÄŞeplatformach najwyÄŞsza betonu ujÄ&#x160;ta w norfabrykowanych oraz w mostach, budynkach wysokich czy np. morskich s â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik zaleÄŞny od klasy szybkoÄ&#x17E;ci wiÄ&#x2026;zania cem s â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik zaleÄŞny od klasy szybkoÄ&#x17E;c arto zwrĂłciĂź uwagÄ&#x160;, ÄŞe najwyÄŞsza klasa betonu ujÄ&#x160;ta w nors = 0.2 dla cementĂłw klasy R (CEM 42.5 R, CEM 52.5 N, CEM52.5) 0.25 dla cementĂłw klasy N (CEM 32.5 R, CEM 42.5) osuje siÄ&#x160; stosuje coraz czÄ&#x160;Ä&#x17E;ciej betony wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci, tj. o klasie przewyÄŞszajÄ&#x2026;cej mie EC2wysokiej wynosi C90/105.

Betony o wyÄŞszych klasach (HPC â&#x20AC;&#x201C; High Performance ConsiÄ&#x160; coraz czÄ&#x160;Ä&#x17E;ciej betony wysokiej wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci, tj. o klasie przewyÄŞszajÄ&#x2026;cej s = 0.2 dla cementĂłw klasy R (CEM 42.5 R, CEM 52.5 CEM52.5 s = 0.2 dla klasy R (CEM 42.5 N, R,produkcy CEM 52 BetonyWo tym wyÄŞszych klasach (HPC â&#x20AC;&#x201C; High Performance s Con=zmodyfikowanymi 0.25 dlabetonu cementĂłw klasy NcementĂłw (CEM 32.5 R,stosunku CEM 42.5) W konstrukcjach strunobetonowych dla przyspieszenia 50/60. miejscu warto zwrĂłciĂź uwagÄ&#x160;, ÄŞe uwagÄ&#x160;, najwyÄŞsza klasa ujÄ&#x160;ta w norcrete) opisywane powinny byĂź zaleÄŞnoÄ&#x17E;ciami Äą-Ä°, w docyklu C50/60.

W tym miejscu warto zwrĂłciĂź ÄŞe najwyÄŞsza klasa betonu ujÄ&#x160;ta w nors = 0.25 dla cementĂłw klasy N (CEM 32.5 R, CEM 42.5) s = 0.25 dla cementĂłw klasy N (CEM 32.5 R, CEM 4 yiebyĂź zaleÄŞnoÄ&#x17E;ciami Äą-Ä°, w stosunku doâ&#x20AC;&#x201C; stosuje W konstrukcjach strunobetonowych dla przyspieszenia cyklu produkcy katĂłw siÄ&#x160; w pierwszych obrĂłbkÄ&#x160;cyklu termicznÄ&#x2026; elemen â&#x20AC;&#x201C; C30/37 (B37).

Obecnie wymagania te i w tak[3]. zazwyczaj sÄ&#x2026; speĹ&#x201A;nione, W konstrukcjach strunobetonowych dla przyspieszenia proEC2zmodyfikowanymi wynosi C90/105.

Betony o wyÄŞszych (HPC High Performance Con- godzinach tych podanych mie EC2 wynosi C90/105.

Betony o klasach wyÄŞszych klasach (HPC â&#x20AC;&#x201C; High Performance ConW konstrukcjach strunobetonowych dla przyspieszenia cyklu prod W pierwszych konstrukcjach strunobetonowych dla przyspieszen katĂłw siÄ&#x160; w obrĂłbkÄ&#x160; elemen a w elementach prefabrykowanych oraz w mostach, budynkach wyso- stosuje dukcyjnego stosuje godzinach siÄ&#x2122; w pierwszych godzinachtermicznÄ&#x2026; obrĂłbprzypadku konieczne jest obliczeniowe skorygowanie wieku.

Efekt pod ete) opisywane powinny byĂź zmodyfikowanymi zaleÄŞnoÄ&#x17E;ciami Äą-Ä°, wprefabrykatĂłw stosunku crete) opisywane powinny byĂź zmodyfikowanymi zaleÄŞnoÄ&#x17E;ciami Äą-Ä°, wwdo stosunku do katĂłw stosuje siÄ&#x160; w pierwszych godzinach obrĂłbkÄ&#x160; termicznÄ&#x2026; ele katĂłw stosuje siÄ&#x160; w pierwszych godzinach obrĂłbkÄ&#x160; kich czy np. platformach morskich stosuje siÄ&#x2122; coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej betony wykÄ&#x2122; termicznÄ&#x2026; elementĂłw â&#x20AC;&#x201C; takim przypadku konieczne jest obliczenioprzypadku konieczne jest obliczeniowe skorygowanie wieku.

Efekt pod peratury (w zakresie do 80ÂşC) uwzglÄ&#x160;dniĂź moÄŞna przez wprowadzenie ch podanych w [3]. tych podanych wtj. o[3]. sokiej wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, klasie przewyĹźszajÄ&#x2026;cej C50/60. W tym miejscu we skorygowanie wieku.

Efekt podwyĹźszonej temperatury (w zakresie do przypadku konieczne jest obliczeniowe skorygowanie wieku.

Efekt przypadku jestmoÄŞna obliczeniowe skorygowanie peratury (w betonu zakresie 80ÂşC)konieczne uwzglÄ&#x160;dniĂź przez wprowadzenie wieku tT:do na Ä&#x17E;ciskanie inego rozciÄ&#x2026;ganie warto zwrĂłciÄ&#x2021; uwagÄ&#x2122;,WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci Ĺźe najwyĹźsza klasa betonu ujÄ&#x2122;ta w normie EC2 80°C) uwzglÄ&#x2122;dniÄ&#x2021; moĹźnado przez wprowadzenie zmodyfikowanego wie- wprowadz peratury (w zakresie 80ÂşC) uwzglÄ&#x160;dniĂź moÄŞna przez peratury (w zakresie do 80ÂşC) uwzglÄ&#x160;dniĂź moÄŞna pr nie i rozciÄ&#x2026;ganie § ¡ nego wieku betonu 4000 wynosi C90/105. Betony o wyĹźszych klasach (HPC â&#x20AC;&#x201C; High Performance ku betonu tT : tT: n ¨¨ 13.65 ¸¸ : nego wieku betonu t W Eurokodzie podstawowÄ&#x2026; miarÄ&#x2026; wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu na Ä&#x17E;ciskanie jest T t 273

Â&#x2DC; '

nego wieku betonu tT:i T Š§ š¡ 4000 Concrete) opisywane powinny byÄ&#x2021; zmodyfikowanymi Ď&#x192;-Îľ, n 't i Â&#x2DC; e ¨¨ tT ÂŚ 13.65 ¸ , WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci na Ä&#x17E;ciskanie rozciÄ&#x2026;ganie e podstawowÄ&#x2026; miarÄ&#x2026; wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu na zaleĹźnoĹ&#x203A;ciami Ä&#x17E;ciskanie jest WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci na iÄ&#x17E;ciskanie i rozciÄ&#x2026;ganie ¡ § 273 T§¨Â&#x2DC; 't i 4000 ¸š ¡ 4000 Š f w stosunku do tych podanych w [3]. ¸ ¨ po n ¨ .65mm n ,13 150/300 wartoÄ&#x17E;Ăź charakterystyczna ck , wyznaczana na prĂłbkach 13.65 ¸¸ i 1 'twalcowych tT ÂŚ , (7) ¸ ¨ i Â&#x2DC;e T t 273

Â&#x2DC; '

f ck , wyznaczana i Š š Š 273 T Â&#x2DC; 't i

š na W prĂłbkach walcowych 150/300 mm po W Eurokodzie podstawowÄ&#x2026; miarÄ&#x2026; wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu na Ä&#x17E;ciskanie jest t ' t Â&#x2DC; e , tjest 'ÂşC), ti Â&#x2DC; e , Eurokodzie wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu 1 Ä&#x17E;ciskanie ÂŚ iuÄŞywana 28 dniach odipodstawowÄ&#x2026; wykonania. miarÄ&#x2026; Jakogdzie: alternatywna byĂźiTna rĂłwnieÄŞ wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź 't i moÄŞe Tgdzie: T't i ÂŚ â&#x20AC;&#x201C; temperatura w okresie (w WytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci naf Ĺ&#x203A;ciskanie rozciÄ&#x2026;ganie Jako alternatywna moÄŞe byĂź rĂłwnieÄŞ uÄŞywana wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź i 1 i 1 'tiprĂłbkach

â&#x20AC;&#x201C; temperatura artoÄ&#x17E;Ăź charakterystyczna ck , wyznaczana na prĂłbkach 150/300 mm po TT(Î&#x201D;t 't i 150 f ck , wyznaczana f ck betonu â&#x20AC;&#x201C; temperatura wÎ&#x201D;tokresie (w ÂşC), gdzie: wartoÄ&#x17E;Ăź charakterystyczna na prĂłbkach 150/300 mm po W Eurokodzie podstawowÄ&#x2026; miarÄ&#x2026; wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci na Ĺ&#x203A;ciskanie )i walcowych w okresie °C), , cube , wyznaczana charakterystyczna na szeÄ&#x17E;ciennych boku 'twalcowych i (w o i â&#x20AC;&#x201C; czas, ktĂłrym temperatura Tokresie (w

T 'tw 't i mm.

TprzewaÄŞa 'ttemperatura 't i (w ÂşC), iwytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź â&#x20AC;&#x201C; temperatura w okresie (w ÂşC),dniach). gdzie: na prĂłbkach szeÄ&#x17E;ciennych o boku 150 mm. i â&#x20AC;&#x201C; temperatura w gdzie: 8wyznaczana dniach od wykonania.

Jako alternatywna moÄŞe byĂź rĂłwnieÄŞ uÄŞywana jest wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; charakterystyczna f , wyznaczana na prĂłbkach walcowych Î&#x201D;t â&#x20AC;&#x201C; czas, w ktĂłrym przewaĹźa T (w dniach).

28 dniach od wykonania. byĂź rĂłwnieÄŞ uÄŞywana wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź ' t ck Jako alternatywna moÄŞe i f i â&#x20AC;&#x201C; czas, w ktĂłrym przewaÄŞa temperatura T (w dniach).

WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź na rozciÄ&#x2026;ganie ct , odpowiada maksymalnemu naprÄ&#x160;ÄŞeniu, ktĂłre 150/300 28 dniach od wykonania.

Jako alternatywna moĹźe byÄ&#x2021;'t wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci f ct mm f ckpo,cube RozwĂłj na rozciÄ&#x2026;ganie w czasieTmoÄŞna opisaĂźTza(w 'tmm. i o boku â&#x20AC;&#x201C; czas, ktĂłrym przewaÄŞa temperatura (w dniach). ozciÄ&#x2026;ganie odpowiada maksymalnemu naprÄ&#x160;ÄŞeniu, ktĂłre f ck ,cubecharakterystyczna i betonu â&#x20AC;&#x201C; czas, w ktĂłrym przewaÄŞa temperatura , moÄŞe wyznaczana na prĂłbkach 150 harakterystyczna , wyznaczana naszeÄ&#x17E;ciennych szeÄ&#x17E;ciennych ow boku 150 mm. charakterystyczna rĂłwnieĹź, uĹźywana wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; ,prĂłbkach wyznaczana RozwĂłj wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci betonu na rozciÄ&#x2026;ganie w czasie osiowemoĹźna opisaÄ&#x2021; przenieÄ&#x17E;Ăź betonfck,cube poddany jednoosiowemu rozciÄ&#x2026;ganiu.

PoniewaÄŞ badanie D RozwĂłj wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu na rozciÄ&#x2026;ganie w czasie moÄŞna opisaĂź za betonu f ctm t ktĂłre E cc t

Dna Â&#x2DC; frozciÄ&#x2026;ganie dany jednoosiowemu rozciÄ&#x2026;ganiu.

PoniewaÄŞ badanie osiowena prĂłbkach szeĹ&#x203A;ciennych o boku 150 za pomocÄ&#x2026; wzoru: fmm. ctm rozciÄ&#x2026;ganie RozwĂłj wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci w rozciÄ&#x2026;ganie czasie moÄŞna WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź na rozciÄ&#x2026;ganie ct , dla odpowiada maksymalnemu naprÄ&#x160;ÄŞeniu, f ct , odpowiada go rozciÄ&#x2026;gania betonu jest stosunkowo trudne, to wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź na czÄ&#x160;RozwĂłj wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu na w opisa czasi WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź na rozciÄ&#x2026;ganie maksymalnemu naprÄ&#x160;ÄŞeniu, ktĂłre f ctm t t E28 WytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; na rozciÄ&#x2026;ganie fct, odpowiadana maksymalnemu naprÄ&#x2122;Ĺźejest stosunkowo trudne, to wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź rozciÄ&#x2026;ganie czÄ&#x160;cc t

Â&#x2DC; f ctm D D 1 D oÄŞe przenieÄ&#x17E;Ăź beton poddany jednoosiowemu rozciÄ&#x2026;ganiu.

PoniewaÄŞ badanie osiowegdzie: dla dni, f (8)

f t E t Â&#x2DC; f moÄŞe przenieÄ&#x17E;Ăź beton poddany jednoosiowemu rozciÄ&#x2026;ganiu.

PoniewaÄŞ badanie osiowe , sp , przy

Â&#x2DC; f ctm f ctm cttctm E cc tczym niu, ktĂłre moĹźe przenieĹ&#x203A;Ä&#x2021; beton poddany okreÄ&#x17E;la jednoosiowemu sto w praktyce wrozciÄ&#x2026;ganiu. prĂłbie rozĂĄupywania, uzyskujÄ&#x2026;c wielkoÄ&#x17E;Ăź ctm cc f ct ,siÄ&#x160; D 12 3rozciÄ&#x2026;ganie tt czÄ&#x160; t 28 gdzie: dla dni, spstosunkowo prĂłbiego rozĂĄupywania, uzyskujÄ&#x2026;c wielkoÄ&#x17E;Ăź czym owrozciÄ&#x2026;gania dlabadanie betonu jest stosunkowo trudne, to wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź na , przy 28 D PoniewaĹź osiowego rozciÄ&#x2026;gania dla betonu jest trudrozciÄ&#x2026;gania dla betonu jest stosunkowo trudne, to wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź na rozciÄ&#x2026;ganie czÄ&#x160;dla dni.

D 1 obowiÄ&#x2026;zuje t 1 obliczeniowa 28 moÄŞna przyjÄ&#x2026;Ăź, ÄŞe miÄ&#x160;dzy tymi wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ciami D t zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź: 28 dni, gdzie: t 28 dni. dni, dla ne, to wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; na rozciÄ&#x2026;ganie czÄ&#x2122;sto w praktyce okreĹ&#x203A;la siÄ&#x2122; w prĂłbie dla dla t < 28tfdla dni, D gdzie: 2 3Îąf ct=, sp1gdzie: wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ciami obowiÄ&#x2026;zuje obliczeniowa zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź: otymi w praktyce okreÄ&#x17E;la siÄ&#x160; w prĂłbie rozĂĄupywania, uzyskujÄ&#x2026;c wielkoÄ&#x17E;Ăź przy czym , f 0 .

9 Â&#x2DC; f ct , sp sto w praktyce okreÄ&#x17E;la prĂłbie rozĂĄupywania, D ÎąwielkoÄ&#x17E;Ăź 22/33 dla t â&#x2030;Ľ 28 ,tprzy ZmianÄ&#x160; moduĂĄu za pomocÄ&#x2026; funkcji ro ct , spmiÄ&#x2122;28(1) Ddni.w 2tczasie 328czym rozĹ&#x201A;upywania, uzyskujÄ&#x2026;c wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021;siÄ&#x160; fct,spw , przy czym moĹźna przyjÄ&#x2026;Ä&#x2021;,ct Ĺźe =sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci . uzyskujÄ&#x2026;c dla dni.opisuje dla t tsiÄ&#x160; dni.

9oÄŞna Â&#x2DC; f ct , spprzyjÄ&#x2026;Ăź, . moÄŞna (1) ÄŞewytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciami miÄ&#x160;dzy ÄŞe tymi wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ciami obowiÄ&#x2026;zuje obliczeniowa zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź:w dzy tymi obowiÄ&#x2026;zuje obliczeniowa zaleĹźnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;: ZmianÄ&#x160; moduĂĄunaobliczeniowa sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci czasie opisuje siÄ&#x160; za pomocÄ&#x2026; funkcji ro przyjÄ&#x2026;Ăź, miÄ&#x160;dzy tymi wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ciami obowiÄ&#x2026;zuje zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź: wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci Ä&#x17E;ciskanie: f ctm , flczasie Ä?rednia wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź betonuwytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci na ZmianÄ&#x160; rozciÄ&#x2026;ganie przy zginaniu elementĂłw zbrojomoduĂĄu sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci w opisuje siÄ&#x160; funkcji za opisuje pomocÄ&#x2026;siÄ&#x160; funk ZmianÄ&#x2122; moduĹ&#x201A;u sprÄ&#x2122;ĹźystoĹ&#x203A;ci w czasie opisuje siÄ&#x2122; za pomocÄ&#x2026; ZmianÄ&#x160; moduĂĄu sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci w czasie za f 0 , 3 f 0 .

9 Â&#x2DC; f naf Ä&#x17E;ciskanie: ct przy zginaniu fctct, sp . 0.9 Â&#x2DC; ctm f ct,,flspelementĂłw onu na rozciÄ&#x2026;ganie zbrojo. . (1) (1)

E t f t Â&#x2DC; E (1) (8) cm cm cm cm rozwoju Ĺ&#x203A;redniej wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci na Ĺ&#x203A;ciskanie: nych okreÄ&#x17E;lona zostaĂĄa w [3] jako: wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ciwytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci na 0 , 3 Ä&#x17E;ciskanie: na Ä&#x17E;ciskanie: 3] jako:wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź t fzginaniu f t ffcmctm , fl elementĂłw EcmeleÂ&#x2DC; E0cm (8) Ĺ&#x161;rednia wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; betonu na rozciÄ&#x2026;ganie przy zginaniu fctm,fl ,3 ctm , flcmelementĂłw rednia betonu na betonu rozciÄ&#x2026;ganie przy zginaniu 0,3 Ä?rednia wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź na rozciÄ&#x2026;ganie zbrojoÂŞprzy § Ecm

t h ¡ f cm t Ecmf cm ÂştzbrojoÂ&#x2DC; Ef cm (9)

t f Â&#x2DC; E (8) cm mentĂłw zbrojonych okreĹ&#x203A;lona zostaĹ&#x201A;a w [3] jako: cm cm f ctm , fl max ¨1,6 ª§ h ¡ w [3] Âşjako: ¸ f ctm , f ctm Âť .

(2) ych okreÄ&#x17E;lona zostaĂĄa maxokreÄ&#x17E;lona zostaĂĄa ¸ f ctm , f ctm 1000 . w [3] jako: (2) š Š ¨1,6nych Âť ÂŹ Âź reologiczne betonu betonu 1000 š Âş ¡ OdksztaĂĄcenia h ª§¡ OdksztaĹ&#x201A;cenia reologiczne Š Âź ª§ Âş h zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź moÄŞna rozszerzyĂź do opisania charakterystycznej wartoÄ&#x17E;ci wy-na skutek zacho f ctm , fl PowyÄŞszÄ&#x2026; max 1 , 6

f , f OdksztaĂĄcenia reologiczne betonu(2) jest zmniejszeniem jego ctm Âť ¸.. f(2) (2) f ctm , f ctm Skurcz betonu jest zmniejszeniem jego objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci naobjÄ&#x160;toÄ&#x17E;ci skutek zachodzÄ&#x2026;¨, fl max ctm wyna rozszerzyĂź do opisania charakterystycznej wartoÄ&#x17E;ci ¨¸š1,6ctm 1000 Âť . Skurczbetonu 1000 OdksztaĂĄcenia reologiczne betonu Š OdksztaĂĄcenia reologiczne betonu ÂŹ Âź trzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu š sie zjawisk Skurcz betonu jestfizykochemicznych zmniejszeniem objÄ&#x160;toÄ&#x17E;ci na skutek zacho w czasie zjawisk i jestjego niezaleĹźny obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E; Š na rozciÄ&#x2026;ganie. Âź cychfizykochemicznych i jest niezaleÄŞny ododobciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D; zewnÄ&#x160;trzn iÄ&#x2026;ganie. zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź Skurcz betonu jest zmniejszeniem jego objÄ&#x160;toÄ&#x17E;ci na skutek z Skurcz betonu jest zmniejszeniem jego objÄ&#x160;to PowyĹźszÄ&#x2026; zaleĹźnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; moĹźna rozszerzyÄ&#x2021; do opisania charakterystyczzewnÄ&#x2122;trznych.

Na caĹ&#x201A;kowite odksztaĹ&#x201A;cenie skurczowe Îľ skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122;: owyÄŞszÄ&#x2026; moÄŞna rozszerzyĂź do opisania charakterystycznej wartoÄ&#x17E;ci wysie zjawisk fizykochemicznych i jest niezaleÄŞny od obciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D; zewnÄ&#x160;trzn PowyÄŞszÄ&#x2026; zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź moÄŞna rozszerzyĂź do opisania charakterystycznej wartoÄ&#x17E;ci wy- siÄ&#x160;:â&#x20AC;&#x201C; csodksztaĂĄcenia skurczow H csod skĂĄadajÄ&#x2026; wite sie odksztaĂĄcenie skurczowe nej wartoĹ&#x203A;ci wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci betonu na rozciÄ&#x2026;ganie.

1.

OdksztaĹ&#x201A;cenia skurczowe wysychania Îľ â&#x20AC;&#x201C; spowodowazjawisk fizykochemicznych i jest niezaleÄŞny od niezaleÄŞny obciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D; zewn sie zjawisk fizykochemicznych i jest od o zymaĂĄoÄ&#x17E;citrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu na rozciÄ&#x2026;ganie. cd ModuĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu wite odksztaĂĄcenie H cs skĂĄadajÄ&#x2026; betonu na rozciÄ&#x2026;ganie. skurczowe wody skurczow ne gĹ&#x201A;Ăłwnie odparowywaniem zarobowej z siÄ&#x160;:â&#x20AC;&#x201C; betonu.odksztaĂĄcenia PowstajÄ&#x2026; one u nia Hwite cd â&#x20AC;&#x201C; spowodowane gĂĄĂłwnie odparowywaniem wody zarobowej zb H H cssprÄ&#x160;skurczowe cs skĂĄadajÄ&#x2026; siÄ&#x160;:â&#x20AC;&#x201C; odksztaĂĄcenia skur Ecm wodksztaĂĄcenie odksztaĂĄcenie skurczowe skĂĄadajÄ&#x2026; siÄ&#x160;:â&#x20AC;&#x201C; odk ModuĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu okreÄ&#x17E;lony jest jako Ä&#x17E;redni, sieczny moduĂĄ ModuĹ&#x201A; sprÄ&#x2122;ĹźystoĹ&#x203A;ci betonu najwiÄ&#x2122;kszymwite stopniu w warstwach przypowierzchniowych i zachoH E nia cd â&#x20AC;&#x201C; spowodowane gĂĄĂłwnie odparowywaniem wody zarobowej zb one w najwiÄ&#x160;kszym stopniu w warstwach przypowierzchniowych i zach betonu cm okreÄ&#x17E;lony jest jako sieczny sprÄ&#x160;ModuĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu ModuĹ&#x201A; sprÄ&#x2122;ĹźystoĹ&#x203A;ci betonu EcmÄ&#x17E;redni, okreĹ&#x203A;lony jest jako moduĂĄ Ĺ&#x203A;redni, sieczny stosunkowo wolno w dĹ&#x201A;ugim okresieodparowywaniem czasu.f OdksztaĹ&#x201A;cenia tewody mo- zarobowe HdzÄ&#x2026; ModuĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu H nia cd â&#x20AC;&#x201C; spowodowane gĂĄĂłwnie nia cd â&#x20AC;&#x201C; spowodowane gĂĄĂłwnie odparowywaniem w ÄŞystoÄ&#x17E;ci w zakresie naprÄ&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; Ä&#x17E;ciskajÄ&#x2026;cych w przedziale od 0 do 0,4 cm .

WartoÄ&#x17E;ci oneodwolno w stopniu w wwarstwach przypowierzchniowych i zach wo okresie czasu.

OdksztaĂĄcenia te zmogÄ&#x2026; byĂź czÄ&#x160;Ä&#x17E;ciow moduĹ&#x201A; sprÄ&#x2122;ĹźystoĹ&#x203A;ci w zakresie naprÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; Ĺ&#x203A;ciskajÄ&#x2026;cych przedziale 0 najwiÄ&#x160;kszym gÄ&#x2026; w byÄ&#x2021;dĂĄugim czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciowo odwracalne wyniku pochĹ&#x201A;aniania wody wilgotneEcm 0okreÄ&#x17E;lony Ä&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; Ä&#x17E;ciskajÄ&#x2026;cych w przedziale do 0,4 . WartoÄ&#x17E;ci ModuĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu od jako Ä&#x17E;redni, sieczny moduĂĄ sprÄ&#x160;Ecmf wcmjest one w najwiÄ&#x160;kszym stopniu w warstwach przypowierzchniowych i ModuĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu okreÄ&#x17E;lony jest jako Ä&#x17E;redni, sieczny moduĂĄ sprÄ&#x160;one w najwiÄ&#x160;kszym stopniu w warstwach przypowie Ecm wopodane wolno dĂĄugim okresie te mogÄ&#x2026; do 0,4 fcm. WartoĹ&#x203A;ci Ecm dladla betonu w wiekuw 28 wieku dni, podane tablicy 3.1 pochĂĄaniania gow otoczenia. wyniku wody zczasu. wilgotnego otoczenia. betonu 28wdni, w tablicy 3.1 normy [3],OdksztaĂĄcenia okreÄ&#x17E;lone zostaĂĄy na byĂź czÄ&#x160;Ä&#x17E;ciow f wo0pochĂĄaniania wolno dĂĄugim okresie czasu. okresie OdksztaĂĄcenia teczasie mogÄ&#x2026; byĂź czÄ&#x160;Ä&#x17E;c 8 dni, podane w okreĹ&#x203A;lone tablicy 3.1 normy [3], zaleĹźnoĹ&#x203A;ci: okreÄ&#x17E;lone zostaĂĄy na wo wolno w. dĂĄugim czasu.

OdksztaĂĄcenia te m normy [3], zostaĹ&#x201A;y na podstawie Funkcja odksztaĹ&#x201A;cenia skurczowego od wysychania w ystoÄ&#x17E;ci wÄŞystoÄ&#x17E;ci zakresie Ä&#x17E;ciskajÄ&#x2026;cych w przedziale od do 0,4 . wody WartoÄ&#x17E;ci wyniku zf cmwilgotnego otoczenia. wnaprÄ&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; zakresie naprÄ&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; Ä&#x17E;ciskajÄ&#x2026;cych w przedziale odwrozwoju 0cm do 0,4 WartoÄ&#x17E;ci Funkcja rozwoju odksztaĂĄcenia skurczowego od wysychania w czasie podstawie zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci: okreĹ&#x203A;lona jest wyniku wzorem: wody wyniku pochĂĄaniania z wilgotnego otoczenia. pochĂĄaniania wody z wilgotnego otoczenia.

3 Funkcja odksztaĂĄcenia skurczowego od wysychania w czasie wzorem: cm dla betonu w wieku dni, podane tablicy 3.1 normy [3],rozwoju okreÄ&#x17E;lone zostaĂĄy na Ecm dla betonu28 wEcm wieku podane w tablicy 3.1 normy [3], okreÄ&#x17E;lone zostaĂĄy na 0,1dni, 22 Â&#x2DC;28 fw (3) cm .. (3) Funkcja rozwoju odksztaĂĄcenia skurczowego od wysychania w c Funkcja rozwoju odksztaĂĄcenia wzorem: odstawie podstawie zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci:zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci: (3) H cd t E ds t t s Â&#x2DC; k h Â&#x2DC; H cd , 0 (10) skurczowego od wy PowyÄŞsza formuĂĄa daje badaĹ&#x201E; dobrÄ&#x2026;wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznie zgodnoÄ&#x17E;Ăź z wynikami wywzorem: wzorem: 3 formuĹ&#x201A;a daje dobrÄ&#x2026; zgodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z wynikami t t s Â&#x2DC; k h Â&#x2DC;dla H cd badaÄ&#x201D; t E dswyĂĄÄ&#x2026;cznie H cd ,betonĂłw 3badaÄ&#x201D; brÄ&#x2026; zgodnoÄ&#x17E;Ăź z 22 wynikami wyĂĄÄ&#x2026;cznie dla betonĂłw wy- k 0 22 Â&#x2DC; dla 0E,1PowyĹźsza f .

(3) cm cm

Â&#x2DC; 0 , 1 f konanych na kruszywie kwarcytowym, podczas gdy dla betonĂłw na kruszywie bazal. kruszywie kwarcytowym, podczas gdygdzie: (3) zaleĹźny tmiarodajnego H cdzaleÄŞny t E dsodod miarodajnego hgdzie: â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik wymiaru betonĂłw wykonanych dla bekh â&#x20AC;&#x201C; wspĂłĹ&#x201A;czynnik przekroju przekroju h cm cm na Htcds Â&#x2DC;tk h Â&#x2DC; HEwymiaru cd ds, 0 t t s Â&#x2DC; k h Â&#x2DC; H cd , 0 warcytowym, podczas gdy dla betonĂłw na kruszywie bazalk tonĂłw na kruszywie bazaltowym wartoĹ&#x203A;ci E naleĹźy powiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; o 20%. h = 2A /U : owyÄŞsza PowyÄŞsza formuĂĄa daje dobrÄ&#x2026; zgodnoÄ&#x17E;Ăź wynikami badaÄ&#x201D; wyĂĄÄ&#x2026;cznie dla betonĂłw wygdzie: h 0â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik zaleÄŞny od miarodajnego wymiaru przekroju h Ecm naleÄŞy c formuĂĄa daje dobrÄ&#x2026; zcmzgodnoÄ&#x17E;Ăź z wynikami badaÄ&#x201D; wyĂĄÄ&#x2026;cznie dla betonĂłw wytowym wartoÄ&#x17E;ci powiÄ&#x160;kszyĂź o 20%. k k gdzie: h â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik zaleÄŞny od miarodajnego przekr Styczny moduĹ&#x201A; sprÄ&#x2122;ĹźystoĹ&#x203A;ci moĹźna przyjmowaÄ&#x2021; jako: gdzie: h â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik zaleÄŞny od wymiaru miarodajnego w yonanych powiÄ&#x160;kszyĂź o 20%.na kruszywie na kruszywie kwarcytowym, podczas gdy dla betonĂłw kruszywie bazalh00 100 ,, 100 konanych kwarcytowym, podczas gdy dlanabetonĂłw naE ckruszywie bazal­1..00 100 dla 00 .05­Â&#x2DC;1E.dla h , 00 Styczny moduĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci moÄŞna przyjmowaĂź jako 0 ­11 cm . hdla .. (4) E c 0 1.05 Â&#x2DC; E Ecm naleÄŞy °°0.85 ° dla h 2000 , ciwym moÄŞna przyjmowaĂź jakoE wartoÄ&#x17E;ci powiÄ&#x160;kszyĂź o cm20%. cm naleÄŞy powiÄ&#x160;kszyĂź towym wartoÄ&#x17E;ci o 20%. ° 0.85 °0.dla 200 00 h0 , 200, 85 hdla RozwĂłj wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci betonu w czasie kkhh Ž°ŽsprÄ&#x160;ÄŞonych, E c 0 1wiÄ&#x160;kszoÄ&#x17E;ci .05 Â&#x2DC;EE cm . 1.05 k yczny moduĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci moÄŞna przyjmowaĂź jako Â&#x2DC; E W projektowaniu konstrukcji szczegĂłlnie eleÂŽ h Styczny moduĂĄ sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci moÄŞna przyjmowaĂź c0 cm .

300 W projektowaniu wiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;ci konstrukcji sprÄ&#x2122;Ĺźonych, szczegĂłlniejako ele300 dla 75 0.dla 00 h0 ,, 300, °°00..75 aniu wiÄ&#x160;kszoÄ&#x17E;ci konstrukcji sprÄ&#x160;ÄŞonych, szczegĂłlnie ele75 hhdla ° mentĂłw prefabrykowanych, konieczne jest okreÄ&#x17E;lenie wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu w czasie mentĂłw prefabrykowanych, konieczne jest okreĹ&#x203A;lenie wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci be°¯° 00..77 ° dla hhdla ,, h, konieczne okreÄ&#x17E;lenie wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu w czasie tw500 500 00 t hmomencie .7 eleÂŻeleWwjest projektowaniu wiÄ&#x160;kszoÄ&#x17E;ci konstrukcji sprÄ&#x160;ÄŞonych, szczegĂłlnie tonu czasie wczeĹ&#x203A;niejszym niĹź 28 dni (np. dla poczÄ&#x2026;tkowej ob- poczÄ&#x2026;tkowej wczeÄ&#x17E;niejszym niÄŞ 28 dni sytuacji (np. dla sytuacji obliczeniowej, 0 t 500, ÂŻ 0dla W projektowaniu wiÄ&#x160;kszoÄ&#x17E;ci konstrukcji sprÄ&#x160;ÄŞonych, szczegĂłlnie (np. dla poczÄ&#x2026;tkowej sytuacji obliczeniowej, wrozwoju liczeniowej, w momencie sprÄ&#x2122;Ĺźenia elementu).

Tempo wytrzyβdswytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci (t,ts) â&#x20AC;&#x201C;betonu wspĂłĹ&#x201A;czynnik okreĹ&#x203A;lajÄ&#x2026;cy postÄ&#x2122;p skurczu w czasie: ttmomencie

ds â&#x20AC;&#x201C;rozwoju EETempo ,,ttEssokreÄ&#x17E;lenie entĂłw prefabrykowanych, konieczne jest okreÄ&#x17E;lenie wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci wokreÄ&#x17E;lajÄ&#x2026;cy czasie sprÄ&#x160;ÄŞenia elementu). betonu od ds okreÄ&#x17E;lajÄ&#x2026;cy postÄ&#x160;p skurczu w czasie: , t s â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynnik mentĂłw prefabrykowanych, konieczne jest wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu wzaleÄŞy czasie ds â&#x20AC;&#x201C; twspóåczynnik wspóåczynnik okreÄ&#x17E;lajÄ&#x2026;cy postÄ&#x160;p skurczu wjego czasie: postÄ&#x160;p skurczu wskĂĄadu czasie: maĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci betonu zaleĹźy od jego skĹ&#x201A;adu (gĹ&#x201A;Ăłwnie rodzaju cementu), temmpo rozwoju wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu zaleÄŞy od jego skĂĄadu czeÄ&#x17E;niejszym niÄŞ 28 dniniÄŞ (np. poczÄ&#x2026;tkowej sytuacji obliczeniowej, w momencie

tt momencie ttss

t na wczeÄ&#x17E;niejszym 28dla dni (np. dla poczÄ&#x2026;tkowej sytuacji obliczeniowej, w

peratury rodzaju oraz warunkĂłw dojrzewania.

WytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; na Ĺ&#x203A;ciskanie be(gĂĄĂłwnie cementu), temperatury oraz warunkĂłw dojrzewania.

WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź

t rodzaju cementu), temperatury oraz warunkĂłw dojrzewania.

WytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź nas EEdsds((ttod ,,ttEss))jego prÄ&#x160;ÄŞenia(gĂĄĂłwnie elementu).

Tempo rozwoju wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu skĂĄadu tonu dojrzewajÄ&#x2026;cego w Ĺ&#x203A;redniej temperaturze 20°C i pielÄ&#x2122;gnacji zgod- zaleÄŞy , (11) (( sprÄ&#x160;ÄŞenia elementu).

Tempo rozwoju wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu zaleÄŞy jego skĂĄadu 3 , ds (t , t s ) od zgodnej Ä&#x17E;ciskanie betonu dojrzewajÄ&#x2026;cego wwÄ&#x17E;redniej temperaturze 20ÂşC i ipielÄ&#x160;gnacji z Ä&#x17E;ciskanie betonu dojrzewajÄ&#x2026;cego Ä&#x17E;redniej temperaturze 20ÂşC pielÄ&#x160;gnacji zgodnej z00 3 Â&#x2DC;, h 3 ,

t

t

0 .

04 Â&#x2DC; t tss t 0t.04 nej z EN 12390, w czasie krĂłtszym niĹź 28 dni moĹźna obliczaÄ&#x2021; za pomo

Â&#x2DC; 0h.h04 0 s EN 12390, w czasie krĂłtszym niÄŞ 28 dni moÄŞna obliczaĂź za pomocÄ&#x2026; wzorĂłw: EN cÄ&#x2026; 12390, wzorĂłw: w czasie krĂłtszym niÄŞ 28 dni moÄŞna obliczaĂź za pomocÄ&#x2026; wzorĂłw: tt jest w rozwaÄŞanej chwili (w t jest ts â&#x20AC;&#x201C; w jest wiekiem wiekiem betonu w betonu rozwaÄŞanej chwili (w dniach), a ttss â&#x20AC;&#x201C;â&#x20AC;&#x201C; awiekiem wiekiem przy czym czym t t

Â&#x2DC; fÂ&#x2DC; cmf cm przy f cmf cm t t E E (5) przy czym t betonu jest wiekiem wrozwaÄŞanej rozwaĹźanej chwili (w dniach), dniach), a ta wiekiem betonu w(4) chwili (w dniach), przy czym cc cc (4) s â&#x20AC;&#x201C; nu wysychania, jest to koniec okresu pielÄ&#x160;gnacji, wiekiem betonuzwykle na poczÄ&#x2026;tku jest okresu to koniec pielÄ&#x160;gnacji, okresu nu na na poczÄ&#x2026;tku poczÄ&#x2026;tku wysychania, zwykle jestwysychania, tojest koniec okresu pielÄ&#x160;gnacji, nu na poczÄ&#x2026;tku wysychania, zwykle tozwykle koniec ÂŞ 28 Âş Âş s Â&#x2DC;ÂŤs1Â&#x2DC; ÂŞ1 28 Âť Âť pielÄ&#x2122;gnacji, ÂŤ H t (5) skurczowe przy (opisane w nominalne odksztaĂĄcenie skurczowe przyprzywysychaniu wysychaniu (opisane w zaĂĄÄ&#x2026; zaĂĄÄ&#x2026;w (5) , 0 â&#x20AC;&#x201C; nominalne E Ecc cc t t e eÂŹÂŤ ÂŹÂŤ Ÿt ,Ÿ ,, (6)Hcdcd,,00 â&#x20AC;&#x201C;â&#x20AC;&#x201C;H cdnominalne odksztaĂĄcenie skurczowe przy wysychaniu (opisane Îľcd,0odksztaĂĄcenie â&#x20AC;&#x201C; nominalne odksztaĹ&#x201A;cenie skurczowe wysychaniu (opisane H gdzie: w zaĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniku B.2; Ĺ&#x203A;rednie wartoĹ&#x203A;ci Îľ dla betonĂłw wykonanych na ceHcdcd,,00dla cd,0 B.2; wartoÄ&#x17E;ci wykonanych na klasy H cdbetonĂłw gdzie: t â&#x20AC;&#x201C;t â&#x20AC;&#x201C;wiek betonu B.2; Ä&#x17E;rednie Ä&#x17E;rednie wartoÄ&#x17E;ci dla betonĂłw wykonanych na cemencie cemencie klasy N, N, pod po , 0 dla betonĂłw B.2; Ä&#x17E;rednie wartoÄ&#x17E;ci wykonanych na[3]):cemencie klasy gdzie: wiek betonuwwdniach, dniach, t â&#x20AC;&#x201C; wiek betonu w dniach, mencie klasy N, podane w promilach, zestawiono w tablicy 3.2 promilach, zestawiono w tablicy 3.2 [3]): s sâ&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x201C;wspóåczynnik szybkoÄ&#x17E;ci wiÄ&#x2026;zania cementu, promilach, zestawiono w tablicy 3.2 [3]): s â&#x20AC;&#x201C; wspĂłĹ&#x201A;czynnik zaleĹźny od klasyzaleÄŞny szybkoĹ&#x203A;ci wiÄ&#x2026;zania cementu, wspóåczynnik zaleÄŞnyod odklasy klasy szybkoÄ&#x17E;ci wiÄ&#x2026;zania cementu, promilach, zestawiono w tablicy 3.2 [3]): K 66 K Â&#x2DC;Â&#x2DC;E 6 =0.2 0.2 dla cementĂłw klasy R (CEM 42.5 R, CEM 52.5 N, CEM52.5) s s==s0.2 dla cementĂłw klasy R (CEM 42.5 R, CEM 52.5 N, CEM52.5)

Â&#x2DC; eD dsK 1Â&#x2DC;Â&#x2DC; 10 H 0 .

85 Â&#x2DC; 220

110 Â&#x2DC;Â&#x2DC;D

0 .

85 Â&#x2DC; 220

110 D110 10 dla cementĂłw klasy R (CEM 42.5 R, CEM 52.5 N, HCEM52.5) cd ds RH (( , 0

0 .

85 Â&#x2DC; 220

Â&#x2DC; e Â&#x2DC;E10 E RH , cd , 0 H cd , 0 ds11 Â&#x2DC; e RH ,,, Â&#x2DC;(12) s = 0.25 dla cementĂłw klasy N (CEM 32.5 R, CEM 42.5) s s==0.25 0.25dla dlacementĂłw cementĂłwklasy klasyNN(CEM (CEM32.5 32.5R,R,CEM CEM42.5) 42.5) KK DDds 2 Â&#x2DC;Â&#x2DC; ffcm ffcm 0 , (( K2 Dcmds 2 Â&#x2DC; cmf cm f cm 0 , ds 0 ,prefabryWWkonstrukcjach konstrukcjachstrunobetonowych strunobetonowychdla dlaprzyspieszenia przyspieszeniacyklu cykluprodukcyjnego produkcyjnego prefabry33

RH EERH 1E1elementĂłw ..55 RH ,, 3 (( katĂłw w takim 5511 1 . 55 RH RH 00takim w 1â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x201C;RH RH katĂłwstosuje stosujesiÄ&#x160; siÄ&#x160;wwpierwszych pierwszychgodzinach godzinachobrĂłbkÄ&#x160; obrĂłbkÄ&#x160;termicznÄ&#x2026; termicznÄ&#x2026; RH elementĂłw

>

>

@

>

>

@

@

@

, wspóåczynnik nl 0wyznacza0 siÄ&#x160;strunobetonowych) zanienenieliniowe, ktĂłrego umowny p promilach, zestawiono w tablicy 3.2 [3]): w silnie sprÄ&#x160;ÄŞonych konstrukcjach promilach, zestawiono w tablicy 3.2 [3]): Wdlazakresie wyÄŞszych naprÄ&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; Ä&#x17E;ciskajÄ&#x2026;cych wpowin beton K 6 6 H W zakresie wyÄŞszych naprÄ&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; Ä&#x17E;ciskajÄ&#x2026;cych w betonie (co je

w KÂ&#x2DC; esilnie ne sprÄ&#x160;ÄŞonych konstrukcjach strunobetonowych) powinno siÄ&#x160; uwzgl H cd , 0

K

6

H 0 .

85 Â&#x2DC; 220

110 Â&#x2DC; D Â&#x2DC; 10 Â&#x2DC; E B.2; Ä&#x17E;rednie wartoÄ&#x17E;ci dla betonĂłw wykonanych na cemencie klasy N, podane w go wg wzoru: zanie nieliniowe, dla ktĂłrego wyznacza siÄ&#x160; umowny wspóåczynn B.2; Ä&#x17E;rednie wartoÄ&#x17E;ci dlaÂ&#x2DC; 0 betonĂłw na Â&#x2DC;cemencie klasy N, podane w H cd , 0 cdHcd, 0cd0,0.,85 110wykonanych Â&#x2DC;De1 ds1 Â&#x2DC;Â&#x2DC;10 E RH ne RH , silnie (11) .220 85 Â&#x2DC; 220 Â&#x2DC; D110 ene 10 Â&#x2DC; E ds1 Â&#x2DC;ds , (11) w sprÄ&#x160;ÄŞonych konstrukcjach strunobetonowych) pow V RH , (11) 0 V c c siÄ&#x160; umowny w go silnie sprÄ&#x160;ÄŞonych konstrukcjach strunobetonowych) powinno 0 , 45

dla ktĂłrego peĂĄzaniasiÄ&#x160; n promilach, zestawiono w tablicy 3.2 [3]): zanie nieliniowe, k , t 0 ktĂłrego wg wzoru:

Â&#x2DC; e1.5Â&#x2DC; kV wspóåczynnik M nlwyznacza M f k f promilach, zestawiono 3.2 f[3]): , ,, t 0wyznacza gdzie: , umowny D V Vdla gdzie: zanie nieliniowe, siÄ&#x160; wspóåczy K KDwKdstablicy (12) Df2cmdsÂ&#x2DC; 2f Â&#x2DC;cmf cm f cm0 ,cmf0cm, 0 , go wg

f t zanie nieliniowe, dla ktĂłrego wyznacza siÄ&#x160; umowny wspóåczynnik peĂĄ 2 Â&#x2DC;ds (12)

K

6 1 .

5 Â&#x2DC;

k

0 , 45

wzoru: (12) cm 6Â&#x2DC;10 cm H cd0, 0.85 Â&#x2DC;0. 85 Â&#x2DC; 220 Â&#x2DC;,E RH t 00t 10.5 Â&#x2DC; kM f , t0 Â&#x2DC; e V H cd ,E 220 110 Â&#x2DC;110 D3ds1 Â&#x2DC; 3DÂ&#x2DC; eds3 1K Â&#x2DC;Â&#x2DC;e10 Â&#x2DC; E wzoru: , nl f,(11) wg, wzoru: M(11) RHgo V 0 , 45

go wg

1 .

55 1

RH RH , (13) V

M f , t M f , t Â&#x2DC; e

E RH0 RH 1 .

55 1

RH RH 0,

(13)

E 1 .

55 1

RH RH 1 .

5 Â&#x2DC;

k

0 , 45

, c nl 0 0 0 V , 0 Szacowana wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia pod, wpĂĄywem 1 .5f Â&#x2DC; peĂĄzania k,Vt 0 ,peĂĄzania 45 betonu kV wielkoÄ&#x17E;Ăź D cm2 Â&#x2DC; ff cm Szacowana odksztaĂĄcenia pod napr wp (13) M nl (12) f , t,0t

Â&#x2DC;M K DKdsRH cm0 ,f cm 0 ,, (13) 0 Â&#x2DC; e , (18) betonu , gdzie:

M f , t M f e 2 Â&#x2DC; fds (12) V , nl 0 0 f f

f t c f cm â&#x20AC;&#x201C;cmfÄ&#x17E;rednia f â&#x20AC;&#x201C; Ä&#x17E;rednia wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź betonu na Ä&#x17E;ciskanie, a cm 0 = 10 MPa, cm 0 wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź betonu na Ä&#x17E;ciskanie, a3 cm 0a= f10 kV na V c VdziaĂĄajÄ&#x2026;cych t 0 do t w cm â&#x20AC;&#x201C; Ä&#x17E;rednia wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź betonu na Ä&#x17E;ciskanie, cm 0 MPa, = 10 MPa, skajÄ&#x2026;cych cVdziaĂĄajÄ&#x2026;cych czasu t 0czasu do t wynosi: 3 skajÄ&#x2026;cych naelement element w przedziale , w przedziale gdzie: E RH 1 RH c (13)

E 1.55 11. 55 RH RH 0 RH 0 ,

f t , (13) k V RH D cm 0 , (14) V D ds1D, D c ds â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynniki zaleÄŞne odod rodzaju cementu: gdzie: D1dsds, 21 ,â&#x20AC;&#x201C;dsD2wspóåczynniki V zaleÄŞne od rodzaju cementu: Szacowana peĂĄzania Vbetonu pod wpĂĄy ds 2 â&#x20AC;&#x201C; wspóåczynniki zaleÄŞne rodzaju cementu: t , Vkc VodksztaĂĄcenia f cmkwielkoÄ&#x17E;Ăź gdzie: gdzie: f cm100D=MPa,

HfHcc cc t , tt0 , t 0,,M (19) t , tM0 Â&#x2DC;t , tc0 . Â&#x2DC; c .

V 0 f cm â&#x20AC;&#x201C;f cm f , gdzie: â&#x20AC;&#x201C; Ä&#x17E;rednia wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź betonu na Ä&#x17E;ciskanie, a 10 MPa, Ä&#x17E;rednia wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;Ăź betonu na Ä&#x17E;ciskanie, a cm 0 = 4 0 .

12 D cm 0 4 0 .

12 D D dla cementu klasy N ds 1 i ds 2 ,

f t Szacowana wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia peĂĄzania betonu w V t 0 do tpod Ecm Eczasu .12 , cementu klasy N N adsf1cm0D=ds101 MPa, i 4skajÄ&#x2026;cych dsi2 D ds 2 c, 0dziaĂĄajÄ&#x2026;cych f â&#x20AC;&#x201C; Ĺ&#x203A;redniadla wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; betonu na klasy Ĺ&#x203A;ciskanie, cm na 0 element w przedziale wyn dla cementu cm Dâ&#x20AC;&#x201C; dswspóåczynniki Szacowana wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia peĂĄzania betonu pod wpĂĄywem nap D ds1 ,DDdsds12,Îącm 2 â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x201C;wspóåczynniki zaleÄŞne od rodzaju cementu: , Îą wspĂłĹ&#x201A;czynniki zaleĹźne od rodzaju cementu: Szacowana wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; odksztaĹ&#x201A;cenia peĹ&#x201A;zania betonu pod wpĹ&#x201A;ywem zaleÄŞne od rodzaju cementu: Uproszczone V cprzybliÄŞenie t 0 do t ds1 ds2 Uproszczone przybliÄŞenie wielkoÄ&#x17E;ci wspóåczynnika peĂĄzania betonu pracuj skajÄ&#x2026;cych dziaĂĄajÄ&#x2026;cych na element w przedziale czasu VpeĂĄzania Szacowana wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia betonu po wielkoÄ&#x17E;ci wspóåczynnika peĂĄzania be D, dsDD16 6i 46 DiVds D c Szacowana wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia peĂĄzania betonu pod .2110.,011 ds 20naprÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; , dla cementu klasycementu N Îąds1 = 4klasy i RÎąds2R= D 0,12 Ĺ&#x203A;ciskajÄ&#x2026;cych Ď&#x192;c dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cych na element w przedziale czasu t0 wpĂĄyw 0 .

11 D t t dla dla cementu klasy ds 1 2

t t t t H , M , Â&#x2DC; .

12 D dla cementu klasy R ds 1 i ds , skajÄ&#x2026;cych c dziaĂĄajÄ&#x2026;cych na element w przedziale czasu 0 do wynosi: 41 i Dnormalnych 0 dlaRcementu klasy ND ds ids 2 ds0do 2.12 , ,VwarunkachmoÄŞna .V nomogramĂłw normalnych moÄŞnaccuzyskaĂź na podstawie przedstawi dla klasy cementu warunkach na 0podstawie t 0 do dla cementu Îąds1klasy =4 i N Îąds2 = 0,11ds1, EnomogramĂłw c t czasu skajÄ&#x2026;cych c dziaĂĄajÄ&#x2026;cych uzyskaĂź na w element w t ,przedziale Vtcwynosi: cm skajÄ&#x2026;cych dziaĂĄajÄ&#x2026;cych na element przedziale czasu 0 do t wyno

t t t H , M Â&#x2DC; RHRH 0100%. =0RH 100%.

V cc 0 0 0 =RH . rys.

3.1 w [3]. = 100%. = 0100%. c rys.

3.1 w [3].

11termicznej D ds6poddanych D ds02.11 0, .przybliÄŞenie

M t , t 0 wspóåczynnika , t 0wielkoÄ&#x17E;ci Â&#x2DC; Vc peĂĄzania beto D idsobrĂłbce dla cementu klasy 1 , H cc tmoÄŞna elementĂłw strunobetonowych moÄŞna Vt , ct , t E cm dlaelementĂłw cementu klasy R RD ds1 poddanych i6Uproszczone 2 obrĂłbce (20) WW przypadku elementĂłw strunobetonowych termicznej H ccM E tt,Mcm M Â&#x2DC; dokĂĄadniej tt 0t ,. .t 0M

Wprzypadku przypadku strunobetonowych poddanych obrĂłbce termicznej moÄŞna

0 Liniowy wspóåczynnik peåzania moĪe byß oblip .

H , , Â&#x2DC; t t Liniowy wspóåczynnik peĂĄzania 0 moÄŞe byĂź dok normalnych warunkach moÄŞna uzyskaĂź na podstawie cc 0 0 Uproszczone przybliÄŞenie wielkoÄ&#x17E;ci wspóåczynnika . nomogramĂłw W ÄŞe przypadku elementĂłw strunobetonowych poddanych obrĂłbce terRH E cmpeĂĄzania ÄŞe odksztaĂĄcenia skurczowe od wysychania zachodzÄ&#x2026;ce w wokresie przyRHprzyjmowaĂź 0 = 100%. przyjmowaĂź odksztaĂĄcenia skurczowe od wysychania zachodzÄ&#x2026;ce w okresie przyE ÄŞe odksztaĂĄcenia skurczowe od wysychania zachodzÄ&#x2026;ce okresie przy0 przyjmowaĂź = 100%. cm podstawie nastÄ&#x160;pujÄ&#x2026;cych zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci analitycznych podanych wnomogramĂł zaĂĄÄ&#x2026;czniku Uproszczone przybliÄŞenie wielkoÄ&#x17E;ci wspóåczynnika peĂĄzania betonu pracu nastÄ&#x160;pujÄ&#x2026;cych zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci analitycznych podanych w B. za micznej moĹźna przyjmowaÄ&#x2021;sÄ&#x2026; Ĺźe pomijalnie odksztaĹ&#x201A;cenia skurczowe wysychania Uproszczone przybliĹźenie wielkoĹ&#x203A;ci wspĂłĹ&#x201A;czynnika peĹ&#x201A;zania betonu rys.podstawie 3.1 w [3]. normalnych warunkach moÄŞna uzyskaĂź nawspóåczynnika podstawie dojrzewania maĂĄe. â&#x20AC;&#x201C;odautogeniczne odksztaĂĄcenia skurczowe spieszonego dojrzewania sÄ&#x2026; strunobetonowych pomijalnie maĂĄe. â&#x20AC;&#x201C;sÄ&#x2026; autogeniczne odksztaĂĄcenia skurczowe W przypadku elementĂłw obrĂłbce termicznej moÄŞna Uproszczone przybliÄŞenie wielkoÄ&#x17E;ci peĂĄzani spieszonego dojrzewania sÄ&#x2026;strunobetonowych pomijalnie maĂĄe. â&#x20AC;&#x201C;poddanych autogeniczne odksztaĂĄcenia skurczowe W spieszonego przypadku elementĂłw poddanych obrĂłbce termicznej moÄŞna Uproszczone przybliÄŞenie wielkoÄ&#x17E;ci wspóåczynnika peĂĄzania beton zachodzÄ&#x2026;ce w okresie przyspieszonego dojrzewania pomijalnie maĹ&#x201A;e. pracujÄ&#x2026;cego w normalnych warunkach moĹźna uzyskaÄ&#x2021; na podstawie no-przedstaw rokodu 2: normalnych warunkach moÄŞna uzyskaĂź na podstawie nomogramĂłw rokodu 2: rys.normalnych 3.1 w [3]. wspóåczynnik M t ,na t 0 podstawie Liniowy peĂĄzania moÄŞe byĂźnomogra dokĂĄad H caprzyjmowaĂź skurczowe od wysychania zachodzÄ&#x2026;ce wcementu. okresie przywarunkach moÄŞna HprzyjmowaĂź â&#x20AC;&#x201C; 2.zwiÄ&#x2026;zane zodksztaĂĄcenia chemicznym wody w procesie hydratacji Autogeniczne odksztaĹ&#x201A;cenia skurczowe Îľod â&#x20AC;&#x201C;wysychania zwiÄ&#x2026;zane z wiÄ&#x2026;zamogramĂłw na rys.

3.1 w uzyskaĂź [3]. podstawie ÄŞe odksztaĂĄcenia skurczowe zachodzÄ&#x2026;ce wprzedstawionych okresie H zwiÄ&#x2026;zane ca â&#x20AC;&#x201C; zÄŞewiÄ&#x2026;zaniem chemicznym w normalnych procesie hydratacji cementu.

Ta warunkach moÄŞna uzyskaĂź nomogramĂłw pr cawody rys.

3.1 ww [3].

ca â&#x20AC;&#x201C; zwiÄ&#x2026;zane zwiÄ&#x2026;zaniem wiÄ&#x2026;zaniem chemicznym wody procesie hydratacji cementu.

Ta M t ,tt00przyM Â&#x2DC;0Ta E tc t0na

M t , M Â&#x2DC; E

t 0 c

M t , t 0 podstawie nastÄ&#x160;pujÄ&#x2026;cych zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci analitycznych podanych w zaĂĄÄ&#x2026; niem chemicznym wody w procesie hydratacji cementu.

Ta czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; odLiniowy wspĂłĹ&#x201A;czynnik peĹ&#x201A;zania Ď&#x2020;(t, t ) moĹźe byÄ&#x2021; dokĹ&#x201A;adniej obliczony Liniowy wspóåczynnik peĂĄzania 0 moÄŞe byĂź do spieszonego dojrzewania sÄ&#x2026; pomijalnie maĂĄe. â&#x20AC;&#x201C; autogeniczne odksztaĂĄcenia skurczowe rys.

3.1 w [3]. czÄ&#x160;Ä&#x17E;Ăź odksztaĂĄceÄ&#x201D; skurczowych jest nieodwracalna i zachodzi gĂĄĂłwnie we wczesnym 0 spieszonego dojrzewania sÄ&#x2026; pomijalnie maĂĄe. â&#x20AC;&#x201C; autogeniczne odksztaĂĄcenia skurczowe wna [3]. czÄ&#x160;Ä&#x17E;ĂźczÄ&#x160;Ä&#x17E;Ăź odksztaĂĄceÄ&#x201D; skurczowych jest nieodwracalna i rys. zachodzi gĂĄĂłwnie we wczesnym odksztaĂĄceÄ&#x201D; skurczowych jest nieodwracalna i3.1 zachodzi gĂĄĂłwnie we wczesnym

M t , t Liniowy wspóåczynnik peĂĄzania 0 moÄŞe byĂź dokĂĄadniej obl ksztaĹ&#x201A;ceĹ&#x201E; skurczowych jest nieodwracalna i zachodzi gĹ&#x201A;Ăłwnie werokodu wczepodstawie nastÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cych zaleĹźnoĹ&#x203A;ci analitycznych podanych w za2:gdzie: podstawie nastÄ&#x160;pujÄ&#x2026;cych zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci analitycznych w

byĂźmoÄŞe M tdniach), , t 0podanych po zaformowaniu elementu.

NaleÄŞy jewody uwzglÄ&#x160;dniaĂź w â&#x20AC;&#x201C;do wiek betonu w rozwaÄŞanej H caokresie cazwiÄ&#x2026;zane zwiÄ&#x2026;zane z wiÄ&#x2026;zaniem chemicznym wnastÄ&#x160;pujÄ&#x2026;cych procesie hydratacji cementu.

Ta chwili Liniowy wspóåczynnik peĂĄzania byĂź okresie poâ&#x20AC;&#x201C;snym zaformowaniu elementu.

NaleÄŞy jeuwzglÄ&#x2122;dniaÄ&#x2021; uwzglÄ&#x160;dniaĂź szczegĂłlnie w konstrukgdzie: tszczegĂłlnie â&#x20AC;&#x201C;tB.1 wiek betonu wTa rozwaÄŞanej t(w

(w Mchwili , t 0dniach), po zaformowaniu elementu.

NaleÄŞy jew uwzglÄ&#x160;dniaĂź szczegĂłlnie wkonstrukâ&#x20AC;&#x201C;Hokresie z po wiÄ&#x2026;zaniem chemicznym wody procesie hydratacji cementu. okresie zaformowaniu elementu.

NaleĹźy je szczeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniku Eurokodu 2:konstrukLiniowy wspóåczynnik peĂĄzania moÄŞe dokĂĄadn podstawie zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci analitycznych podanych w zaĂĄÄ&#x2026;czniku B rokodu 2:

M t , t M Â&#x2DC; E t

t cjach zespolonych typu beton-beton tj., kiedy Ä&#x17E;wieÄŞy beton ukĂĄadany jest na 0betonie 0 juÄŞ c 0 t gĂłlnie w konstrukcjach zespolonych beton-beton tj., Ä&#x17E;wieÄŞy kiedy Ĺ&#x203A;wieĹźy cjach zespolonych typu beton-beton tj.,nieodwracalna kiedy Ä&#x17E;wieÄŞy beton ukĂĄadany jest na betonie juÄŞ czÄ&#x160;Ä&#x17E;Ăź odksztaĂĄceÄ&#x201D; skurczowych jest nieodwracalna i zachodzi gĂĄĂłwnie we wczesnym podstawie nastÄ&#x160;pujÄ&#x2026;cych zaleÄŞnoÄ&#x17E;ci analitycznych podanych t cjach zespolonych typu beton-beton tj., kiedy beton ukĂĄadany jest na betonie juÄŞ 0 â&#x20AC;&#x201C; wiek betonu w momencie przyĂĄoÄŞenia obciÄ&#x2026;ÄŞenia (w dniach), czÄ&#x160;Ä&#x17E;Ăź odksztaĂĄceÄ&#x201D; skurczowych jesttypu i zachodzi gĂĄĂłwnie we wczesnym nastÄ&#x160;pujÄ&#x2026;cych analitycznych podanych w zaĂĄÄ&#x2026;cz â&#x20AC;&#x201C; wiek betonu w momencie przyĂĄoÄŞenia obciÄ&#x2026;ÄŞenia (w rokodupodstawie 2: 0 t , tkonstrukMzaleÄŞnoÄ&#x17E;ci betonpo ukĹ&#x201A;adany jest na betonie juĹź stwardniaĹ&#x201A;ym. stwardniaĂĄym.

0 M 0 Â&#x2DC; E c t t 0 (21) stwardniaĂĄym. okresie zaformowaniu elementu.

NaleÄŞy je uwzglÄ&#x160;dniaĂź szczegĂłlnie w rokodu 2: betonu stwardniaĂĄym. okresie po zaformowaniu elementu.

NaleÄŞy je uwzglÄ&#x160;dniaĂź szczegĂłlnie w konstrukM t f rokodu 2: gdzie: t â&#x20AC;&#x201C; wiek w rozwaÄŞanej chwili (w dniach), M 0 M tâ&#x20AC;&#x201C; podstawowy peĂĄzania (w czasie 0 do od ), t 0 d

â&#x20AC;&#x201C; jest t 0podstawowy M 0 Â&#x2DC; E c t liniowÄ&#x2026; wspóåczynnik t0

Przyrost autogenicznego odksztaĹ&#x201A;cenia skurczowego w czasie t jest funkgdzie: 0 czasie wspóåczynnik peĂĄzania (wodczasie Przyrost autogenicznego odksztaĂĄcenia skurczowego w t ,jest jest funkcjÄ&#x2026; Przyrost autogenicznego odksztaĂĄcenia skurczowego w czasie t jest funkcjÄ&#x2026; liniowÄ&#x2026; cjach zespolonych typu beton-beton tj., kiedy Ä&#x17E;wieÄŞy beton ukĂĄadany na betonie juÄŞ

M t , t M Â&#x2DC; E t

t Przyrost autogenicznego odksztaĂĄcenia skurczowego w czasie t jest funkcjÄ&#x2026; liniowÄ&#x2026; cjach zespolonych typu beton-beton tj., kiedy Ä&#x17E;wieÄŞy beton ukĂĄadany na betonie juÄŞ 0 0 c 0 wt ,rozwaĹźanej

rozwoju t(w dniach), M t 0betonu M 0momencie Â&#x2DC;chwili EpeĂĄzania t 0w czasie: cjÄ&#x2026; liniowÄ&#x2026; wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci betonu na Ĺ&#x203A;ciskanie i okreĹ&#x203A;lony jest wzorami: w chwili (w dniach), (w dn t 0 Egdzie: wiek

â&#x20AC;&#x201C;â&#x20AC;&#x201C; wiek t 0betonu c rozwaÄŞanej â&#x20AC;&#x201C; tt â&#x20AC;&#x201C;wiek betonu w przyĂĄoÄŞenia obciÄ&#x2026;ÄŞenia t ttEtâ&#x20AC;&#x201C;câ&#x20AC;&#x201C;0betonu funkcja wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu nana Ä&#x17E;ciskanie i okreÄ&#x17E;lony jest wzorami: funkcja rozwoju peĂĄzania czasie: wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu na Ä&#x17E;ciskanie i okreÄ&#x17E;lony jest wzorami: stwardniaĂĄym. wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu Ä&#x17E;ciskanie i okreÄ&#x17E;lony jest stwardniaĂĄym. w momencie przyĹ&#x201A;oĹźenia (w dniach), gdzie: t wzorami: â&#x20AC;&#x201C; ctwiek w rozwaÄŞanej chwili obciÄ&#x2026;Ĺźenia (wwdniach), 0 wiek betonu 0.3przyĂĄoÄŞenia 0.chwili wiek betonu wpeĹ&#x201A;zania M 0 czasie tt â&#x20AC;&#x201C;jest â&#x20AC;&#x201C; wiek betonu w trozwaÄŞanej (wobciÄ&#x2026;ÄŞenia dniach),

E tas E odksztaĂĄcenia podstawowy wspóåczynnik peĂĄzania (w od t 0 do(w (15) Ď&#x2020;0â&#x20AC;&#x201C;tâ&#x20AC;&#x201C;â&#x20AC;&#x201C;jest podstawowy wspĂłĹ&#x201A;czynnik czasie od t03 do â&#x2C6;&#x17E;),czasie Przyrost autogenicznego w0t gdzie: czasie funkcjÄ&#x2026; liniowÄ&#x2026; H ca Htca H catodksztaĂĄcenia t as EÂ&#x2DC; Hast ca Â&#x2DC;t H fÂ&#x2DC;caH ,caf (14) gdzie: wiek betonu w rozwaÄŞanej (w dniach), ¡ obciÄ&#x2026;ÄŞenia §momencie t(w0 chwili Przyrost autogenicznego skurczowego w funkcjÄ&#x2026; liniowÄ&#x2026;

f,, skurczowego ¡ § t (14) , t 0 6 (14) 0 â&#x20AC;&#x201C; Mwiek betonu w momencie przyĂĄoÄŞenia (w dniach), ¸¸ , peĂĄzania

¨¨ ¨¨ww czasie: t0) â&#x20AC;&#x201C;â&#x20AC;&#x201C;funkcja rozwoju ¸¸przyĂĄoÄŞenia t0 E Ec c t tbetonu t0peĂĄzania peĹ&#x201A;zania wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci i okreÄ&#x17E;lony , obciÄ&#x2026;ÄŞenia podstawowy (w czasie od 6 jest wzorami: E c t 0tt00β câ&#x20AC;&#x201C;(tâ&#x20AC;&#x201C;- wiek 0 wspóåczynnik â&#x20AC;&#x201C; rozwoju wiek momencie obciÄ&#x2026;ÄŞenia t 0wzorami: wytrzymaĂĄoÄ&#x17E;ci betonu 6jest

2f.5 Ä&#x17E;ciskanie

Â&#x2DC; 10 Hna fna 2Â&#x2DC; .52f ckÂ&#x2DC;.5i okreÄ&#x17E;lony f ck 10

10 funkcja w czasie: betonu w momencie przyĂĄoÄŞenia (w dnia E t t

, (15)

Ä&#x17E;ciskanie

Hbetonu

Â&#x2DC; 10 caH E t t

, (16) M t f

Â&#x2DC; f

10 Â&#x2DC; 10 H 0 , (15) š Š ca f H 0 š Š , (15) â&#x20AC;&#x201C; podstawowy wspóåczynnik peĂĄzania (w 0czasie od 0 do ), .3

â&#x20AC;&#x201C; funkcja H ca tH caca Et as t0E , 2Â&#x2DC;asÂ&#x2DC;H 0 tca,t2 Â&#x2DC; Â&#x2DC;ftHck ca, f , 0 (14) rozwoju peĂĄzania w¡ czasie: â&#x20AC;&#x201C; podstawowy wspóåczynnik peĂĄzania (14) M 0 E c Mt 0 â&#x20AC;&#x201C;t 0podstawowy t 0 do od f § t t

wspóåczynnik peåzania (w czasie(wodczasie

0 , 2 Â&#x2DC; t

E t 1

e 0 .

(16)

E t

t E as t as E as1 t e 1 e.

(16) 0.3 c 6 0 â&#x20AC;&#x201C; funkcja rozwoju peĂĄzania w czasie: .. 10 (17) 6Â&#x2DC; 10 ,, wzglÄ&#x160;dnej (22) ¸ ¨

E t t

(16) E E jest wspóåczynnikiem zaleÄŞnym od wilgotnoÄ&#x17E;ci powi przy czym

H f 2 .

5 Â&#x2DC; f

c 0 H

E t

t jest wspóåczynnikiem ¨ E §0 peĂĄzania , E c tprzy (15) H ca f ca 2.5 Â&#x2DC; f ck 10 ck Â&#x2DC; 10 , ¡ od wzglÄ&#x160;dnej wilgo c 0H â&#x20AC;&#x201C; funkcja rozwoju t 0t 0¸š w czasie: t 0 czym .3 t czasie: tzaleÄŞnym â&#x20AC;&#x201C; funkcja peĂĄzania Hrozwoju H.(15) Š H¡¨ w ¸h , 0.3 H E t t

Ostateczna wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia skurczowego jest sumÄ&#x2026; odksztaĂĄceÄ&#x201D; cdH ca i ca .

H § t t

Ostateczna wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia skurczowego jest sumÄ&#x2026; odksztaĂĄceÄ&#x201D; cd i h c 0

0 , 2 Â&#x2DC; t ¨ Ostateczna wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia skurczowego jest sumÄ&#x2026; odksztaĂĄceÄ&#x201D; cd i ca .

0 i miarodajnego wymiaru przekroju elementu 0 .03 .t ¸ 10 , 2Â&#x2DC; et skurczowego jest sumÄ&#x2026; odksztaĹ&#x201A;Ostateczna wielkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; odksztaĹ&#x201A;cenia i miarodajnego wymiaru przekroju elementu 0.

E t

E t ¸ ¨ §

E t t

.

(16)

E t 1

e H 0 as Š , .

(16) c 0 š ¡ ¡ wzglÄ&#x2122;dnej as ¸ t 0¨ od ¨ E E t§t tt tzaleĹźnym ceĹ&#x201E; Îľcd i Îľca. przyEczym βH0jest wspĂłĹ&#x201A;czynnikiem wilgotnoĹ&#x203A;ci ¸¸wzglÄ&#x160;dnej , ¨¨ 00 š zaleÄŞnym wspóåczynnikiem od wilgotn przy czym

Ei miarodajnego t Š t 0HH c wymiaru H jest ¨ E ¸¸elementu , cH t t

powietrza RH przekroju h .

H H Ostateczna wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia skurczowego jest sumÄ&#x2026; odksztaĂĄceÄ&#x201D; cdca i. ca . E H 0 š0 Š t t

Ostateczna wielkoÄ&#x17E;Ăź odksztaĂĄcenia skurczowego jest sumÄ&#x2026; odksztaĂĄceÄ&#x201D; cd i E H 0 š Š jest wspóåczynnikiem zaleÄŞnym od wzglÄ&#x160;dnej wil przy czym h H PeĹ&#x201A;zanie betonu PeĂĄzanie betonu i miarodajnego wymiaru przekroju elementu 35MPa MPa wartoÄ&#x17E;ci M00.oblicza Eod PeĂĄzanie betonu focmf cmt t35 M 0 wilgotnoÄ&#x17E;ci EwzglÄ&#x160;dnej Dla betonĂłw siÄ&#x160; ze wzorĂłw: PeĂĄzanie betonu H oraz E Dla betonĂłw o wartoÄ&#x17E;ci oblicza siÄ&#x160; ze w H oraz jest wspóåczynnikiem zaleÄŞnym pow przy czym H PeĹ&#x201A;zanie betonu jest zjawiskiem reologicznym polegajÄ&#x2026;cym na zmiaDla betonĂłwEo fcm â&#x2030;Ľ 35MPa wartoĹ&#x203A;ci βH oraz Ď&#x2020;0 oblicza siÄ&#x2122; h0ze. wzorĂłw: i polegajÄ&#x2026;cym miarodajnego wymiaru przekroju elementu wspóåczynnikiem zaleÄŞnym od wzglÄ&#x160;dnej przy czym H jest E PeĂĄzanie betonu jest zjawiskiem reologicznym na zmianie odjest wspóåczynnikiem zaleÄŞnym od wzglÄ&#x160;dnej wilgotno przy czym H nie odksztaĹ&#x201A;cenia na skutek dĹ&#x201A;ugotrwale dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cego obciÄ&#x2026;Ĺźenia o sta0,5 PeĂĄzanie betonu jest zjawiskiem reologicznym polegajÄ&#x2026;cym na zmianie od- od-h0 . 0,5 0,5 0,5 PeĂĄzanie betonu jest zjawiskiem polegajÄ&#x2026;cym na zmianie ireologicznym miarodajnego wymiaru przekroju elementu § 35 § 35§ ¡35 PeĂĄzanie betonu h0 ¡. § 35 ¡ ¡ 18 Ĺ&#x201A;ej wartoĹ&#x203A;ci.

PeĹ&#x201A;zanie betonu â&#x20AC;&#x201C; podobnie jak skurcz â&#x20AC;&#x201C; zaleĹźy od wilgotno-o istaĂĄej PeĂĄzanie betonu ksztaĂĄcenia na skutek dĂĄugotrwale dziaĂĄajÄ&#x2026;cego obciÄ&#x2026;ÄŞenia o staĂĄej wartoÄ&#x17E;ci.

PeĂĄzanie miarodajnego wymiaru przekroju elementu 18 h f t 35 MPa M ksztaĂĄcenia na skutek dĂĄugotrwale dziaĂĄajÄ&#x2026;cego obciÄ&#x2026;ÄŞenia wartoÄ&#x17E;ci.

PeĂĄzanie E ¸¸ Â&#x2DC; (23) iobciÄ&#x2026;ÄŞenia miarodajnego przekroju elementu . Â&#x2DC;0¨oblicza ksztaĂĄcenia na skutek dĂĄugotrwale dziaĂĄajÄ&#x2026;cego wartoÄ&#x17E;ci.

1o, 5wymiaru 0,012Â&#x2DC; RH 250250 d01500 Â&#x2DC; 10cm ,012 Â&#x2DC; RH PeĂĄzanie Â&#x2DC;wartoÄ&#x17E;ci Â&#x2DC; ¨¨ Â&#x2DC; ¨H¸¸ oraz DlaE betonĂłw ¸¸ wzo ¨¨ siÄ&#x160; ze 1E,5HoÂ&#x2DC; 1staĂĄej Â&#x2DC;hh0 0 H Ĺ&#x203A;ci wymiarĂłw elementu i skĹ&#x201A;adu betonu, ale dodatkowoÄ&#x17E;rodowiska, jest ¨ šf E ¸¸ d¨Š1500 betonu â&#x20AC;&#x201C; Ĺ&#x203A;rodowiska, podobnie jak skurcz â&#x20AC;&#x201C; zjawiskiem zaleÄŞy od wilgotnoÄ&#x17E;ci wymiarĂłw elementu f f f betonu â&#x20AC;&#x201C;PeĂĄzanie podobnie jak skurcz â&#x20AC;&#x201C; zaleÄŞy od wilgotnoÄ&#x17E;ci Ä&#x17E;rodowiska, wymiarĂłw elementu PeĂĄzanie betonu jest reologicznym polegajÄ&#x2026;cym na zmianie odf t 35 MPa M cm cm š Š betonu â&#x20AC;&#x201C; podobnie jak skurcz â&#x20AC;&#x201C; zaleÄŞy od wilgotnoÄ&#x17E;ci Ä&#x17E;rodowiska, wymiarĂłw elementu betonu jest zjawiskiem reologicznym polegajÄ&#x2026;cym na zmianie odcm cm š Š š Š Dla betonĂłw o cm wartoÄ&#x17E;ci 0,H5 oraz 0 oblicza silnie zaleĹźne od wieku betonu w chwili przyĹ&#x201A;oĹźenia pierwszego obciÄ&#x2026;Ĺźe0 , 5 siÄ&#x160; ze i skĂĄadu betonu, ale dodatkowo jest silnie zaleÄŞne od wieku betonu w chwili przyĂĄoÄŞenia f t 35 MPa M E iksztaĂĄcenia skĂĄadu betonu, ale dodatkowo jest silnie zaleÄŞne od wieku betonu w chwili przyĂĄoÄŞenia ksztaĂĄcenia na skutek dĂĄugotrwale dziaĂĄajÄ&#x2026;cego obciÄ&#x2026;ÄŞenia o staĂĄej wartoÄ&#x17E;ci.

PeĂĄzanie Dla betonĂłw o cm wartoÄ&#x17E;ci oraz 0 oblicza siÄ&#x160; ze wzorĂłw: ¡ § ¡ § H 35 35 nia, a takĹźe czasu trwania i wielkoĹ&#x203A;ci tego obciÄ&#x2026;Ĺźenia.

Zakres zmiennoi skĂĄadunabetonu, dodatkowodziaĂĄajÄ&#x2026;cego jest silnie zaleÄŞne od wieku betonu w chwili skutekale dĂĄugotrwale obciÄ&#x2026;ÄŞenia o staĂĄej wartoÄ&#x17E;ci.

PeĂĄzanie fMcm tEEÂ&#x2DC; h 35 MPa EdMH01500 , 5 oraz 0 ,siÄ&#x160; 5 ¸¸ ze wzorĂł ¸¸ ,, (24) oRH oblicza

018,przyĂĄoÄŞenia E Hzwy1,Dla 5 Â&#x2DC; 1 betonĂłw 012 Â&#x2DC; ¨¨M 0siÄ&#x160; o 0f,cm

Â&#x2DC;250 f E Et0 Â&#x2DC;wartoÄ&#x17E;ci t Â&#x2DC;35

MMPa tÂ&#x2DC;¨¨I0ERH , wielkoĹ&#x203A;ci podstawowego wspĂłĹ&#x201A;czynnika dla betonĂłw Dla betonĂłw wartoÄ&#x17E;ci oraz 0 oblicza HÂ&#x2DC; I betonu â&#x20AC;&#x201C; podobnie jak skurcz â&#x20AC;&#x201C; zaleÄŞy od wilgotnoÄ&#x17E;ci Ä&#x17E;rodowiska, wymiarĂłw elementu 0elementu RH ¡ § 16 816 35 betonu â&#x20AC;&#x201C; Ĺ&#x203A;ci podobnie jak skurcz â&#x20AC;&#x201C; zaleÄŞy odpeĹ&#x201A;zania wilgotnoÄ&#x17E;ci Ä&#x17E;rodowiska, wymiarĂłw ,8180fcmcm Â&#x2DC;16 0,5 0 , 5 f § 35 ¡ f cm cm , 8 Š Â&#x2DC; ¨š ¸ 0 Š ,8Â&#x2DC; ¨š § ¸35 d0¡,51500

,f012 fE 0 chwili E H betonu kĹ&#x201A;ych betonu, pokazano na 1 [4].

1,5 Â&#x2DC;E1 w 250 Â&#x2DC;,h0¡ 16

Â&#x2DC;ERH cm cm i skĂĄadu alerys.dodatkowo jest silnie zaleÄŞne od czym: wieku przyĂĄoÄŞenia 18 ¨0,5f § ¸ ¡ ¨0,5f §Â&#x2DC; ¨ ¸ ¡ ¸ EffcmÂ&#x2DC; ,§¨f cm35 i skĂĄadu betonu, ale dodatkowo jest silnie zaleÄŞne od przy wRH chwili przyĂĄoÄŞenia

¸ f czym: , przy

h E Hprzy 1wieku ,5czym: 0,012 250 1500 d Â&#x2DC; 1war betonu Â&#x2DC; Â&#x2DC;

JeĹźeli naprÄ&#x2122;Ĺźenie Ĺ&#x203A;ciskajÄ&#x2026;ce w betonie w wieku t0 nie przekracza przy czym: , (25) 35 35 cm š ¸ Š cm 18 š Š cm 0 cm przy czym: , ¡ § ¡ § 35 35 ¸ ¨ ¸ ¨ f 18 00,012 5 Â&#x2DC; 1Â&#x2DC; M 250 Â&#x2DC; ¨¨dŠ1500 Â&#x2DC; ¨¨ f cm¸¸ š Â&#x2DC; ¨d 1500

Â&#x2DC;f cmE štÂ&#x2DC;0Â&#x2DC;h¨¨ cm0Â&#x2DC; I f cm toĹ&#x203A;ci 0,45fck(t0), to przyjmuje siÄ&#x2122; liniowy charakter peĹ&#x201A;zania, a jego ¸

E Â&#x2DC;Â&#x2DC;hfRH RH E HmiarÄ&#x2026;1,5 Â&#x2DC;E1H 01,,012 cm RH ¸, 0 Š 250 ¸ Š f cm š ¨ f ¸ Š f cm ¸š jest wspĂłĹ&#x201A;czynnik peĹ&#x201A;zania definiowany jako stosunek odksztaĹ&#x201A;cenia peĹ&#x201A;M 01 1E f cm Â&#x2DC; E Š cm š Š1 ftcm 0 š RH ,

f tcm0 Â&#x2DC; EE t 50t Â&#x2DC; I RH , 1 Â&#x2DC; I(26) t 0

zania do odksztaĹ&#x201A;cenia sprÄ&#x2122;Ĺźystego.

M 0 E EE 5t f ,1

5Â&#x2DC; tE5, t0 Â&#x2DC; I RH , 0f,M 1E0 t0

W zakresie wyĹźszych naprÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; Ĺ&#x203A;ciskajÄ&#x2026;cych w betonie (co jest praw0 0tE 0 t ,1 cm M 0 0E Â&#x2DC; I cm Â&#x2DC; E 0 0 0 ,1RH 0 t0 dopodobne w silnie sprÄ&#x2122;Ĺźonych konstrukcjach strunobetonowych) powinno siÄ&#x2122; uwzglÄ&#x2122;dniÄ&#x2021; peĹ&#x201A;zanie nieliniowe, dla ktĂłrego wyznacza siÄ&#x2122; RHRH Âş ÂŞ ÂŞ 0,7 0,7 Âş 0 , 2 Âş0 , 2 RH ÂŞ §ª 35 umowny wspĂłĹ&#x201A;czynnik peĹ&#x201A;zania nieliniowego wg wzoru: RH Âť §35§ 35 ÂŤ ÂŤ 1 1100 ¡ ¡¡ 0,7¡0,7§º ¡ 0, 2 0, 2

1 § ¡ 35

1 100 ÂŤ § 35 ¡ ¸¸ 100 ¸¸ ¡¸ (27) ¸¸ Â&#x2DC;Â&#x2DC;¨¨ 35 Â&#x2DC; ¨¨ Â&#x2DC; ¨¨ 100 I RHI RHÂŤ1 ÂŤ1I Â&#x2DC; §¨¨ 35 ¸¸ ¸ ¸ Â&#x2DC; ¨¨ Â&#x2DC; §¨ 35 3 hÂŤ 31h RH ¨ ¸ f f

Â&#x2DC; I 1 f f Â&#x2DC; 0 , 1 ¨ ¸ Â&#x2DC; 0 , 1 Âť ÂŤ cm cm Š Š š š RH 3 cm cm Š Š š š 0 ÂŤ ÂŤ 0 0,1 Â&#x2DC; h3Âť Âť f ¨ ¨ ¸ f ÂŤ ÂŤ 0,1 Â&#x2DC; 0Âź hŠ0Âź Šcm fšcm š Š Šcm fšcm ¸š ÂŹ ÂŹ 3 Âź Âź ÂŹ ÂŹ WpĹ&#x201A;yw rodzaju cementu na wspĂłĹ&#x201A;czynnik peĹ&#x201A;zania betonu moĹźna 2,5 WpĂĄyw rodzaju cementu na na wspóåczynnik peĂĄzania betonu moÄŞna uwzg WpĂĄyw rodzaju cementu wspóåczynnik peĂĄzania betonu moÄŞna uw WpĂĄyw rodzaju nawena wspóåczynnik peĂĄzania betonu m uwzglÄ&#x2122;dniÄ&#x2021; przez cementu wprowadzenie wzorze (4.21) zmodyfikowanego WpĂĄyw rodzaju cementu wspóåczynnik peĂĄzania betonu 2 t 90 dni wprowadzenie we wzorze (4.21) zmodyfikowanego wieku obciÄ&#x2026;ÄŞenia 0 : t0 wieku obciÄ&#x2026;Ĺźenia t0: (4.21) wprowadzenie we wzorze zmodyfikowanego wieku obciÄ&#x2026;ÄŞenia wprowadzenie wewe wzorze (4.21) zmodyfikowanego wieku obciÄ&#x2026; 28 dni wprowadzenie wzorze (4.21) D D zmodyfikowanego wieku ob 1,5 14 dni D ¡ § ¡ § D 9 9 7 dni ¡ 1 ¡ (28) § 19t¸ 09t ,50 t 0 t 0t 0T tÂ&#x2DC; 0¨T Â&#x2DC;t¨ t1, 2 Â&#x2DC; 1§¨, 21¸ dnia, ,51¸dnia, dnia, t 0,5 ,5 dnia, ¸¨ ¸ ¨ 2 ¨ 0,5 ¸ 1¸¸ t 0dnia, 7 dni Š Š0 2tto 0,T 0tTo ,tT0¨ŠT 2Â&#x2DC;š¨ 2tšo ,Tt1, 2 1, 2 š 14 dni o ,T š Š WIEK BETONU W 0 gdzie: 28 dni CHWILI C25/30 C30/37 t 0,T t 0â&#x20AC;&#x201C;,T twiek 90 dni betonu zmodyfikowany wpĹ&#x201A;ywem podwyĹźszonej temperatuSPRÄ&#x2030;ÄŠANIA C35/45 gdzie: betonu zmodyfikowany wpĂĄywem podwyÄŞszonej temp gdzie: â&#x20AC;&#x201C;0,T â&#x20AC;&#x201C;wiek betonu zmodyfikowany wpĂĄywem podwyÄŞszonej te C40/50 t wiek C45/55 0 ,Tt wzoru gdzie: wiek betonu zmodyfikowany wpĂĄywem podwyÄŞs ry, wedĹ&#x201A;ug (6), C50/60 KLASA BETONU 0â&#x20AC;&#x201C; ,T â&#x20AC;&#x201C; gdzie: wiek betonu zmodyfikowany wpĂĄywem podw dĂĄug wzoru (6), dĂĄug wzoru (6), Îą â&#x20AC;&#x201C;wzoru wykĹ&#x201A;adnik potÄ&#x2122;gi zaleĹźny od rodzaju cementu: 0 dla cementĂłw klasy (6), wzoru (6), D Dâ&#x20AC;&#x201C;dĂĄug wykĂĄadnik potÄ&#x160;gi od zaleÄŞny rodzaju cementu: 0cementu: dla cementĂłw â&#x20AC;&#x201C;dĂĄug potÄ&#x160;gi od rodzaju cementu: 0 dla cemen N iwykĂĄadnik 1 dla klasyzaleÄŞny R. zaleÄŞny D cementĂłw potÄ&#x160;gi od rodzaju 0 dl0 Dâ&#x20AC;&#x201C; wykĂĄadnik â&#x20AC;&#x201C; wykĂĄadnik potÄ&#x160;gi zaleÄŞny od rodzaju cementu: dladla cementĂłw klasy R. cementĂłw klasy R. dladla cementĂłw klasy R. cementĂłw klasy R. WartoÄ&#x17E;Ăź wspóåczynnika peĂĄzania obliczona podanÄ&#x2026; wyÄŞej metodÄ&#x2026; jestjest przy WartoÄ&#x17E;Ăź wspóåczynnika peĂĄzania obliczona podanÄ&#x2026; wyÄŞej metodÄ&#x2026; p

BUDOWNICTWO

> >> >> >

@ @

Builder

52

grudzieĹ&#x201E; 2013

> > > >

@ @@ @ @ @ @@

> >

WSPĂ&#x201C;Ă CZYNNIK PEĂ ZANIA

>

>

>

> @ >

@

@

@

@

@

D

t0

¡ § 9 t 0T Â&#x2DC; ¨ 1¸ t 0,5 d 1 , 2 ¸ ¨ 2 t o ,T š Š

gdzie: t 0,T â&#x20AC;&#x201C; wiek betonu zmodyfikowany wpĂĄyw dĂĄug wzoru (6), D â&#x20AC;&#x201C; wykĂĄadnik potÄ&#x160;gi zaleÄŞny od rodzaju dla cementĂłw klasy R. przy czym: E f cm

przy czym:

E t 0

E f cm

16,8

f cm , E t 0

1

0,1 5 t 0

16,8

f cm ,

1 0,1 5 t 0

WartoÄ&#x17E;Ăź wspóåczynnika peĂĄzania obliczona podanÄ&#x2026; na stycznemu moduĂĄowi sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu E c 0 (24) Przedstawione powyÄŞej modele obliczan (24)sĂĄuÄŞÄ&#x2026; do wyznaczenia deformacji elementĂł betonu dojrzewajÄ&#x2026;cego w Ä&#x17E;rodowisku wilgotnym, a po stw (25) wisku o wilgotnoÄ&#x17E;ci wzglÄ&#x160;dnej od 40 do 100%.

(25) W projektowaniu konstrukcji sprÄ&#x160;ÄŞonych ciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D;, ktĂłre oddziaĂĄujÄ&#x2026; na element w róĪnych pr tym generujÄ&#x2026; róĪne odksztaĂĄcenia. Ă Ä&#x2026;czne odkszta (26) tym przedziale czasowym powstaje zmiana naprÄ&#x160;ÄŞ czyĂź(26) ze wzoru [5]:

RH Âş ÂŞ 0,7 0, 2 1 Âť § 35 ¡ ÂŤ § ¡ 35 Âş ÂŞ I RH ÂŤ1 0100 ¸ Â&#x2DC; ¨¨ 0, 2 ¸¸ Âť Â&#x2DC; ¨¨ ,7 ÂŤ 1 RH100 ÂŤ § 350,1¡ Â&#x2DC; 3 Âťh0§ 35 f¡cm š Âť Š f cm ¸š Š ¸¸ Âť Â&#x2DC; ¨¨ ¸¸ Â&#x2DC;¨ I RH ÂŤ1 3 h ¨ f Âź f Â&#x2DC; 0 , 1 0 Š cm š Âť Š cm š ÂŤ n Âź WpĂĄyw rodzajuÂŹ cementu na wspóåczynnik peĂĄzania betonuH moÄŞna uwzglÄ&#x160;dniĂź przez

t , t H t

V t Â&#x2DC; J t , t

J t , t i Â&#x2DC; 'V c t ÂŚ 0 0 c ,tot n c 0 1 i t WpĂĄyw rodzaju cementu we na wzorze wspóåczynnik betonu moÄŞna uwzglÄ&#x160;dniĂź przez 0 : wprowadzenie (4.21)peĂĄzania zmodyfikowanego wieku obciÄ&#x2026;ÄŞenia D wprowadzenie we wzorze (4.21) zmodyfikowanego wieku ¡ obciÄ&#x2026;ÄŞenia t0 : gdzie: H n t â&#x20AC;&#x201C; odksztaĂĄcenie wystÄ&#x160;pujÄ&#x2026;ce w czasie § 9 ¸ t 0,5 dnia, 1 t 0 t 0T Â&#x2DC; ¨ D

nych, np. wywoĂĄane (27) skurczem, zmianÄ&#x2026; temperatur ¨ ¡2 t 1, 2 ¸ § 9 o ,T š Š ¸ ¨ 1 t 0 , 5 t 0 t 0T Â&#x2DC;

dnia, (27) podpĂłr, ¨ 2 t 1, 2 ¸ o ,T š Š J t ,t0 â&#x20AC;&#x201C; funkcja peĂĄzania betonu, okreÄ&#x17E;lona przez gdzie: t 0,T â&#x20AC;&#x201C; wiek betonu zmodyfikowany wpĂĄywem podwyÄŞszonej temperatury, weM t , t 0

1 (6), zmodyfikowany wpĂĄywem podwyÄŞszonej temperatury, ,T â&#x20AC;&#x201C; wzoru gdzie: t 0dĂĄug wiek betonu , t 0 we D â&#x20AC;&#x201C; wykĂĄadnik potÄ&#x160;gi zaleÄŞny od rodzaju cementu: J0 tdla cementĂłw i 1dni .

Ec t 0 klasy Ec t N28 dĂĄug wzoru (6), REKLAMA klasy zaleÄŞny R. Ddlaâ&#x20AC;&#x201C; cementĂłw wykĂĄadnik potÄ&#x160;gi od rodzaju cementu: 0 dla cementĂłw klasy N i 1 JeÄŞeli naprÄ&#x160;ÄŞenia w betonie w funkcji czasu zmi dla cementĂłw klasywspóåczynnika R. WartoÄ&#x17E;Ăź peĂĄzania obliczona podanÄ&#x2026; wyÄŞej metodÄ&#x2026; jest przyporzÄ&#x2026;dkowabetonu byĂź uwzglÄ&#x160;dniany ob WartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wspĂłĹ&#x201A;czynnika peĹ&#x201A;zania obliczona podanÄ&#x2026; wyĹźej metoprzez zastÄ&#x2026;pienie efekt moduĹ&#x201A;u peĂĄzania Younga dla betonu EcmmoÄŞe wielkoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; efektywneE 1 .

05 Â&#x2DC; E WartoÄ&#x17E;Ăź wspóåczynnika peĂĄzania obliczona podanÄ&#x2026; wyÄŞej metodÄ&#x2026; jest przyporzÄ&#x2026;dkowana stycznemu moduĂĄowi sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu c 0 cm . dÄ&#x2026; jest przyporzÄ&#x2026;dkowana stycznemu moduĹ&#x201A;owi sprÄ&#x2122;ĹźystoĹ&#x203A;ci betonu go moduĹ&#x201A;u sprÄ&#x2122;ĹźystoĹ&#x203A;ci Ec,eff : Younga dla betonu Ecm wielkoÄ&#x17E;ciÄ&#x2026; efektywnego mo Ec0 = 1,05.Ecm. Przedstawione powyÄŞej modele obliczania odksztaĂĄceÄ&#x201D; od skurczu i peĂĄzania E 1 .

05 Â&#x2DC; E na stycznemu moduĂĄowi sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci betonu c 0 cm .

Ec ,eff Ecm t 0 1 M t , t 0

.. betonu sĂĄuÄŞÄ&#x2026; do wyznaczenia deformacji elementĂłw wykonanych z betonu zwykĂĄego, Przedstawione powyÄŞej modele obliczania odksztaĂĄceÄ&#x201D; od skurczu i peĂĄzania Przedstawione powyĹźej modele obliczania odksztaĹ&#x201A;ceĹ&#x201E; od skurczu â&#x2013; dojrzewajÄ&#x2026;cego w Ä&#x17E;rodowisku wilgotnym, a po stwardnieniu znajdujÄ&#x2026;cego siÄ&#x160; w Ä&#x17E;rododo wyznaczenia deformacji elementĂłw wykonanych z betonu zwykĂĄego, ibetonu peĹ&#x201A;zania sĂĄuÄŞÄ&#x2026; betonu sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026; do wyznaczenia deformacji elementĂłw wykonawisku owwilgotnoÄ&#x17E;ci wzglÄ&#x160;dnej 40 do a100%. nych z betonu zwykĹ&#x201A;ego, dojrzewajÄ&#x2026;cego w Ĺ&#x203A;rodowisku wilgotnym, po Abstract: Concrete, dojrzewajÄ&#x2026;cego Ä&#x17E;rodowisku wilgotnym, aod po stwardnieniu znajdujÄ&#x2026;cego siÄ&#x160; w particularly Ä&#x17E;rodo- the high-strength concrete, is stwardnieniu znajdujÄ&#x2026;cego siÄ&#x2122; w Ĺ&#x203A;rodowisku o wilgotnoĹ&#x203A;ci wzglÄ&#x2122;dnej od a major constituent of prestressed structures. Hence, projektowaniu sprÄ&#x160;ÄŞonych mamy do czynienia z szeregiem ob- its strength, wisku o wilgotnoÄ&#x17E;ciWwzglÄ&#x160;dnej od 40 dokonstrukcji 100%.

40 do 100%. deformability and long-term endurance have to be achieved throciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D;, ktĂłre oddziaĂĄujÄ&#x2026; na sprÄ&#x160;ÄŞonych element wmamy róĪnychczynienia przedziaĂĄach czasowych i w zwiÄ&#x2026;zku z W projektowaniu konstrukcji z szeregiem ob- quality W projektowaniu konstrukcji sprÄ&#x2122;Ĺźonych mamy do czynienia z sze- do ugh proper quality control and assurance at the production tym oddziaĂĄujÄ&#x2026; generujÄ&#x2026; róĪne odksztaĂĄcenia. Ă Ä&#x2026;czne odksztaĂĄcenie (przy zaĂĄoÄŞeniu, ÄŞe w must be preregiem ktĂłre oddziaĹ&#x201A;ujÄ&#x2026; na element róşnych przedziaĹ&#x201A;ach stage.

The skillful ofz prestressed buildings ciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D;,obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E;, ktĂłre na element wwróĪnych przedziaĂĄach czasowych ibetonu wdesigning zwiÄ&#x2026;zku czasowych i w zwiÄ&#x2026;zku z tym generujÄ&#x2026; róşne odksztaĹ&#x201A;cenia. Ĺ Ä&#x2026;czne ceded by a good diagnosis of physical and chemical

' V t tym generujÄ&#x2026; róĪne odksztaĂĄcenia. Ă Ä&#x2026;czne odksztaĂĄcenie betonu (przy zaĂĄoÄŞeniu, ÄŞec wi ) moÄŞna wyzna- properties tym przedziale czasowym powstaje zmiana naprÄ&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; w betonie odksztaĹ&#x201A;cenie betonu (przy zaĹ&#x201A;oĹźeniu, Ĺźe w tym przedziale czasowym as well as computational models of individual materials. This articczyĂź ze wzoruw [5]: 'V c ti basic tym przedziale czasowym powstaje naprÄ&#x160;ÄŞeÄ&#x201D; w betonie ) moÄŞna wyzna-about the requirements for concrete powstaje zmiana naprÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; betonie Î&#x201D;Ď&#x192;c(tzmiana ze le presents information i)) moĹźna wyznaczyÄ&#x2021; n wzoru [5]: used in the prestressed structures and the formulas describing the czyĂź ze wzoru H c ,tot t[5]: , t 0 H n t V c t 0 n Â&#x2DC; J t , t 0 ÂŚ J t , t i Â&#x2DC; 'Vbehavior (28) c t i , of the material.

H c ,tot t , t 0 H n t V c t 0 Â&#x2DC; J t , t 0 ÂŚ J t , ti Â&#x2DC; 'Vic 1ti ,, (29) (28) Literatura: i 1 gdzie: H n t â&#x20AC;&#x201C; odksztaĂĄcenie wystÄ&#x160;pujÄ&#x2026;ce w czasie t, E.G., niezaleÄŞne odConcrete. obciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D; zewnÄ&#x160;trz[1] Nawy Prestressed A Fundamental Approach. Prentigdzie: Îľn(t) â&#x20AC;&#x201C; odksztaĹ&#x201A;cenie wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;ce w czasie t , niezaleĹźne od obce Hall, USA 2003. np. wywoĂĄane skurczem,w zmianÄ&#x2026; nierĂłwnomiernym osiadaniem t â&#x20AC;&#x201C; odksztaĂĄcenie gdzie: H nnych, wystÄ&#x160;pujÄ&#x2026;ce czasie t, temperatury, niezaleÄŞne od czy obciÄ&#x2026;ÄŞeÄ&#x201D; zewnÄ&#x160;trzciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E; zewnÄ&#x2122;trznych, np. wywoĹ&#x201A;ane skurczem, zmianÄ&#x2026; temperatury, czy [2] Ajdukiewicz A., Mames J., Konstrukcje z betonu sprÄ&#x2122;Ĺźonego. Polski podpĂłr, nych, np. wywoĂĄane skurczem, osiadaniem nierĂłwnomiernym osiadaniem podpĂłr, zmianÄ&#x2026; temperatury, czy nierĂłwnomiernym Cement, KrakĂłw 2008.

J t ,t J(t,t ) â&#x20AC;&#x201C; funkcja peĹ&#x201A;zania betonu, okreĹ&#x203A;lona przez zaleĹźnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;: [3] PN-EN 1992-1-1: podpĂłr, 0 â&#x20AC;&#x201C; funkcja peĂĄzania betonu, okreÄ&#x17E;lona przez zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź: 2008, Eurokod 2. Projektowanie konstrukcji z beto0 nu. CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; 1-1: ReguĹ&#x201A;y ogĂłlne i reguĹ&#x201A;y dla budynkĂłw.

J t ,t0 â&#x20AC;&#x201C; funkcja peĂĄzania t, t0

M okreÄ&#x17E;lona 1 betonu, przez zaleÄŞnoÄ&#x17E;Ăź:[4] Dyduch K., Derkowski W., Zagadnienia technologiczne i materiaĹ&#x201A;owe J t , t 0

. (30) (29) w konstrukcjach sprÄ&#x2122;Ĺźonych. XVII OgĂłlnopolska Konferencja â&#x20AC;&#x17E;Warsztat EcM tt0, t 0 Ec t 28dni .

1 J t , t 0

Pracy Projektanta Konstrukcjiâ&#x20AC;?, UstroĹ&#x201E; 2002. .

(29) Ec t 0 w betonie Ec t w28funkcji dni czasu JeĹźeli naprÄ&#x2122;Ĺźenia zmieniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w niewielkim Knauff M. etsiÄ&#x160; al., w Podstawy projektowania konstrukcji JeÄŞeli naprÄ&#x160;ÄŞenia w betonie w funkcji czasu [5] zmieniajÄ&#x2026; niewielkim stopniu, to Ĺźelbetowych stopniu, to efekt peĹ&#x201A;zania betonu moĹźe byÄ&#x2021; uwzglÄ&#x2122;dniany obliczeniowo i sprÄ&#x2122;Ĺźonych wedĹ&#x201A;ug Eurokodu 2. DWE, WrocĹ&#x201A;aw 2006. efekt peĂĄzania betonu moÄŞe czasu byĂź uwzglÄ&#x160;dniany przez zastÄ&#x2026;pienie moduĂĄu JeÄŞeli naprÄ&#x160;ÄŞenia w betonie w funkcji zmieniajÄ&#x2026; siÄ&#x160; wobliczeniowo niewielkim stopniu, to Ec ,eff : efekt peĂĄzania betonu moÄŞe byĂźEcm uwzglÄ&#x160;dniany obliczeniowo przez zastÄ&#x2026;pienie moduĂĄu Younga dla betonu wielkoÄ&#x17E;ciÄ&#x2026; efektywnego moduĂĄu sprÄ&#x160;ÄŞystoÄ&#x17E;ci

BUDOWNICTWO

partnerzy programu

Ogólnopolski program edukacyjno-informacyjny „Buildera”

Główne cele przedsięwzięcia: • Informowanie i edukowanie w zakresie związanym z technologią i systemami wznoszenia tzw. wielkiej płyty.

• Przedstawianie problematyki, w tym technicznej, związanej z wp.

• Prezentowanie i popularyzowanie najlepszych projektów rewitalizacji wp z kraju i zagranicy – METAMORFOZY WIELKIEJ PŁYTY.

Builder

54

grudzień 2013

P

rogram dotyczy aktualnie niezwykle ważnej, zarówno w naszym kraju, jak i w Europie, problematyki związanej ze wzniesionymi w latach 70. budynkami w technologii wielkiej płyty (wp). Systemem tym objęto w Polsce budowę znacznej liczby bloków mieszkalnych zlokalizowanych na terenie miast i gmin. Szacuje się, że zamieszkuje je obecnie ponad 12 mln osób.

Warto podjąć się działań zmierzających do podniesienia trwałości i jakości życia w budynkach z wp. Jest to możliwe we współpracy z najważniejszymi, decyzyjnymi instytucjami, wspólnotami, spółdzielniami, naukowcami, specjalistami, projektantami. Niezwykle ważny jest udział producentów, którzy mogą wskazać nowoczesne materiały i technologie wpływające na trwałość i przedłużenie cyklu życia budynków z wp.

Program realizowany jest przez redakcję „Buildera” poprzez fachowe, specjalistyczne publikacje, de debaty środowiskowe, artykuły eksperckie, techniczne przybliżające technologię i poszczególne systemy wznoszenia wp, problematykę napraw, wykorzystanie najnowszych technologii, artykuły naukowe z omówieniem wyników badań, informowanie o wszystkich sprawach związanych z przygotowaniem i wdrożeniem programu określającego możliwość przeprowadzania bezinwazyjnego badania stanu technicznego obiektów z wp i ich rewitalizacji.

W ramach programu prezentujemy również projekty architektoniczne dotyczące rewitalizacji tej substancji mieszkaniowej, wskazując na najciekawsze metamorfozy wp z kraju i zagranicy, będące przykładem architektury zrównoważonej, istniejącej wewnątrz społeczeństwa i miasta, promującej nowoczesne technologie, mające wpływ nie tylko na estetykę rewitalizowanych obiektów, ale również – i przede wszystkim – na ich trwałość i bezpieczeństwo.

Prezentujemy działania i przekazujemy fachową wiedzę zaangażowanych osób, instytucji i firm budowlanych, producentów najnowszych i sprawdzonych rozwiązań, architektów, konstruktorów, ekspertów, rzeczoznawców.

Pomysł redakcji został bardzo poważnie, z wielkim zainteresowaniem i z aprobatą, przyjęty w środowisku, ministerstwie oraz najważniejszych instytucjach i organizacjach budowlanych, a także wśród projektantów polskich i zagranicznych, którzy wyrazili chęć współpracy.

Program edukacyjno-informacyjny realizujemy m.in. przy współpracy partnerów społecznych, stowarzyszeń, izb, organizacji, instytutów, wyższych uczelni technicznych.

Przedsięwzięciu patronują: Instytut Techniki Budowlanej, Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Polskie Stowarzyszenie Producentów Styropianu, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń, Stowarzyszenie Producentów Wełny Mineralnej: Szklanej i Skalnej MIWO, Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa.

Program realizowany jest od czerwca 2013 r. i będzie kontynuowany w kolejnych latach.

patronat programu Da­nu­ta­Bu­rzyńska Re­dak­tor­Na­czel­na miesięcznika­„Builder” Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości

• Informowanie o działaniach ministerstwa i instytucji w ww. zakresie, sprawach związanych z przygotowaniem i wdrożeniem programu określającego możliwość przeprowadzania bezinwazyjnego badania stanu technicznego obiektów z wielkiej płyty i ich rewitalizacji, możliwościach finansowania itp.

• Podkreślanie znaczenia badań, ekspertyz i uwzględniania nowoczesnych materiałów i rozwiązań technologicznych w procesie rewitalizacji wp.

• Wskazywanie nowoczesnych narzędzi ułatwiających i usprawniających proces projektowy i realizacyjny.

• Edukowanie w zakresie użytkowania bloków z wp.

• Edukowanie środowiska związanego z budownictwem, w tym przyszłych architektów, konstruktorów i budowniczych (studenci uczelni technicznych) w zakresie technologii wp i problematyki z nią związanej oraz pogłębianie wiedzy o konstrukcji, technologiach i materiałach budowlanych w ww. kontekście.

• Promowanie i prezentowanie najlepszych wzorców zrewitalizowanych budynków/ /osiedli z wp oraz prezentowanie najciekawszych projektów/ /propozycji/koncepcji w zakresie architektonicznym i urbanistycznym.

Zapraszam wszystkich zainteresowanych do współpracy: instytucje, stowarzyszenia, firmy, producentów posiadających innowacyjne rozwiązania do zastosowania w projektach rewitalizacji wp.

Wielka płyta

– wielki problem?

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Ministerstwo zwróciło się do 494 spółdzielni mieszkaniowych.

Zainicjowane przez sejmową Komisję Infrastruktury starania o wsparcie właściwego utrzymania budynków z wielkiej płyty zgłoszone w formie dezyderatu w sprawie przygotowania i wdrożenia programu określającego możliwość przeprowadzania bezinwazyjnego badania stanu technicznego zaowocowało publicznym przedstawieniem dotychczas zgromadzonych danych oraz spowodowało podjęcie przez resort nowych działań.

Ministerstwo pisemnie zwróciło się do spółdzielni mieszkaniowych z prośbą o wypełnienie i przesłanie ankiety do-

Zachęcamy do korzystania z przygotowanych przez Instytut Techniki Budowlanej prac dotyczących kierunków i sposobów technicznej modernizacji budynków wielkopłytowych, a także z opracowanych poradników przeznaczonych dla podmiotów zainteresowanych dostosowaniem budynków do aktualnych wymagań technicznych i funkcjonalno-użytkowych, w szczególności właścicieli i zarządców budynków wielkopłytowych oraz rzeczoznawców budowlanych, dokonujących kontroli stanu technicznego budynków. Szczególną ostrożność należy zachować przy ocenie uszkodzeń najbardziej narażonych na czynniki niszczące elementów budynku.

Podkreślam szczególną odpowiedzialność osób wykonujących samodzielne funkcje w budownictwie za odpowiednią ocenę stanu technicznego budynku przed wykonaniem termomodernizacji, ocieplenia. Przed przystąpieniem do prac w tym zakresie projektant, a następnie wykonawca, powinni sprawdzić, w jakim stanie jest ściana danego budynku.

Zasoby z wielkiej płyty są dzięki dużej aktywności właścicieli w zakresie modernizacji i remontów utrzymywane we właściwym stanie technicznym i użytkowym.

Mogą temu służyć programy rewitalizacji, które – choć kosztowne – mogą być współfinansowane ze środków UE w ramach regionalnych programów operacyjnych.

55

Podsekretarz Stanu

tyczącej sygnałów o ich stanie technicznym i bezpieczeństwie użytkowania. Adresatami ankiety było 30 wytypowanych spółdzielni mieszkaniowych z każdego miasta wojewódzkiego bądź województwa, posiadających w swoich zasobach obiekty z wielkiej płyty. Pismo wraz z ankietą zostało wysłane do 494 spółdzielni mieszkaniowych oraz do 20 związków rewizyjnych spółdzielni mieszkaniowych.

Obecnie na podstawie pozyskiwanych od spółdzielni mieszkaniowych informacji zawartych w ankietach sporządzane jest zestawienie z podziałem na województwa oraz wykazane systemy konstrukcyjno-montażowe. Jednocześnie uzyskiwane w zestawieniach dane poddawane będą dalszej analizie. W zależności od osiągniętych wyników tej analizy podjęta zostanie decyzja o dalszych kierunkach działań.

Zarządzający zasobami zlecają i finansują przeglądy okresowe. Zachęcamy do rzetelnego wykonywania wszelkich niezbędnych ekspertyz właścicieli i zarządców zasobów. Przypominamy zarazem, że jest to obowiązek wynikający z konieczności zapewnienia bezpiecznego użytkowania obiektów zapisany w prawie budowlanym, za którego lekceważenie grożą sankcje.

Wszelkie podejrzenia o zagrożenie bezpieczeństwa należy zgłaszać do nadzoru budowlanego.

Builder

Janusz Żbik

grudzień 2013

W tym miesiącu poprosiliśmy ministra Janusza Żbika o podsumowanie działań resortu w sprawie przygotowania i wdrożenia programu określającego możliwość przeprowadzania bezinwazyjnego badania stanu technicznego budynków z wielkiej płyty.

BUDOWNICTWO

Problemy budownictwa wielkopłytowego Ocena stanu technicznego

Część 3

doc. dr inż. Stanisław M. Wierzbicki mgr inż. Jan Sieczkowski

Builder

56

grudzień 2013

Instytut Techniki Budowlanej

Dokonując oceny użytkowanych budynków wielkopłytowych, w tym ich stanu technicznego, należy pamiętać o uwarunkowaniach, jakie miały miejsce w czasach, gdy te budynki powstawały.

O

biegowa, negatywna ocena jakości budynków wielkopłytowych w znacznej mierze wynika ze stosowanych w nich rozwiązań funkcjonalno-użytkowych.

Zrealizowane w latach 60. i częściowo jeszcze w latach 80. budynki mieszkaniowe charakteryzuje bardzo mała powierzchnia mieszkań i pomieszczeń w mieszkaniach. Ponieważ w wielorodzinnym budownictwie mieszkaniowym z tego okresu budynki wielkopłytowe stanowią zdecydowaną większość, złe rozwiązania funkcjonalno-użytkowe wiązano z technologią wielkopłytową.

Złe rozwiązania funkcjonalne

Od roku 1959 obowiązywał normatyw techniczny projektowania mieszkań, określający maksymalne powierzchnie różnych kategorii mieszkań w zależności od liczby osób, dla jakiej projektowane było mieszkanie. Dopuszczalna wielkość mogła wynosić od 20 m2 w mieszkaniu dla jednej osoby i do 71 m2 w mieszkaniu dla siedmiu osób.

Dopiero w styczniu 1974 roku wydane zostało zarządzenie ministra administracji i gospodarki terenowej, w którym ustalono maksymalne powierzchnie dla poszczególnych kategorii mieszkań (tab. 1), większe od podanych w normatywie z roku 1959 [1].

Złe rozwiązania funkcjonalne spowodowane były nie tylko obowiązującym normatywem powierzchni mieszkań i pomieszczeń, lecz także ograniczonymi możliwościami technicznymi części systemów wielkopłytowych (głównie tzw. zamkniętych), uniemożliwiającymi prawidłowe kształtowanie funkcji mieszkań i budynków.

Ograniczony asortyment typorozmiarów prefabrykatów w systemach zamkniętych umożliwiał wznoszenie jedynie budynków typowych. Z kolei

w systemach otwartych, dających dużo większe możliwości zróżnicowania rozwiązań projektowych, stały postulat producentów prefabrykatów do ograniczania ich asortymentu prowadził w praktyce do znacznego ograniczenia takich możliwości.

Na urbanistykę niektórych osiedli budynków wielkopłytowych niejednokrotnie miały wpływ postulaty wykonawców domagających się uproszczeń w organizacji placów budowy, np. znane wymaganie dostosowania układów budynku do prostej linii torowiska pod dźwigi montażowe.

Prymat ilości nad jakością

Obecnie, oceniając stan techniczny budynków wielkopłytowych, należy brać pod uwagę jakość zastosowanych w nich materiałów i poziom wykonawstwa oraz wpływ długoletniej eksploatacji (proces naturalnego starzenia, zaniedbania w konserwacji i remontach oraz dewastacje).

Prawidłowe rozwiązania techniczne przyjęte w projektach niejednokrotnie nie spełniały w praktyce założonych wymagań, gdyż dostępne na rynku materiały często miały gorszą niż założona jakość, a wobec permanentnego niedoboru wszystkich materiałów stosowano substytuty materiałów przewidzianych w projekcie.

Sytuację materiałową w polskiej gospodarce, a więc i w budownictwie okresu PRL, charakteryzowały trzy cechy: oszczędność za wszelką cenę, kosztem jakości produktu finalnego, niska jakość materiałów i wyrobów, częste stosowanie substytutów o jakości gorszej niż założona w projekcie. Są to jedne z istotniejszych przyczyn złego stanu technicznego użytkowanych obecnie budynków mieszkalnych, nie tylko wielkopłytowych.

Tabela 1. Normatyw Techniczny Projektowania (NTP) z 1974 r.

Liczba osób w mieszkaniu

Powierzchnia użytkowa mieszkania (m2)

1

25-28

2

30-35

3

44-48

4

56-61

5

65-70

6-7

75-85

reklama

W latach, gdy wykonywano eksploatowane do dzisiaj budynki wielkopĹ&#x201A;ytowe, panowaĹ&#x201A; w wykonawstwie prymat iloĹ&#x203A;ci nad jakoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;. PowodowaĹ&#x201A;o to zĹ&#x201A;Ä&#x2026; jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; technicznÄ&#x2026; nowo wzniesionych budynkĂłw. Przyczyny zĹ&#x201A;ej jakoĹ&#x203A;ci technicznej budynkĂłw wynikajÄ&#x2026;ce z wykonawstwa powodowane byĹ&#x201A;y m.in. bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dami w indywidualnych rozwiÄ&#x2026;zaniach technologicznych, zĹ&#x201A;Ä&#x2026; jakoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; produkcji prefabrykatĂłw, uszkodzeniami prefabrykatĂłw w transporcie i przy skĹ&#x201A;adowaniu oraz wadami montaĹźu budynkĂłw.

Czynnikiem sprzyjajÄ&#x2026;cym zĹ&#x201A;emu wykonawstwu byĹ&#x201A; brak kontroli inwestorskiej. W znowelizowanym w 1974 roku Prawie budowlanym pominiÄ&#x2122;to (istniejÄ&#x2026;cy w wersji z 1961 roku) obowiÄ&#x2026;zek sprawowania przez inwestora nadzoru nad realizacjÄ&#x2026; inwestycji, a wĹ&#x203A;rĂłd osĂłb wykonujÄ&#x2026;cych samodzielne funkcje techniczne nie wymieniono inspektora nadzoru inwestorskiego.

Organizacje inwestorskie (spĂłĹ&#x201A;dzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; mieszkaniowa), peĹ&#x201A;niÄ&#x2026;ce funkcjÄ&#x2122; podstawowego inwestora w budownictwie mieszkaniowym, nie byĹ&#x201A;y w şadnym stopniu zwiÄ&#x2026;zane z przyszĹ&#x201A;ymi uĹźytkownikami mieszkaĹ&#x201E;. Nie byĹ&#x201A;o wiÄ&#x2122;c moĹźliwoĹ&#x203A;ci spoĹ&#x201A;ecznej kontroli jakoĹ&#x203A;ci wykonywanych budynkĂłw przez przyszĹ&#x201A;ych ich mieszkaĹ&#x201E;cĂłw.

%*/4 733 0LUS

BezpieczeĹ&#x201E;stwo konstrukcji

W ocenie stanu technicznego uĹźytkowanych budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych za podstawowÄ&#x2026; sprawÄ&#x2122; naleĹźy uznaÄ&#x2021; bezpieczeĹ&#x201E;stwo konstrukcji.

DostÄ&#x2122;pne w okresie powstawania systemĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych publikacje polskie i zagraniczne, wnioski z badaĹ&#x201E;, rekomendacje miÄ&#x2122;dzynarodowe oraz normy byĹ&#x201A;y wystarczajÄ&#x2026;ce do zaprojektowania konstrukcji budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych tak, aby speĹ&#x201A;niaĹ&#x201A;y one stany graniczne noĹ&#x203A;noĹ&#x203A;ci i uĹźytkowalnoĹ&#x203A;ci oraz wykazywaĹ&#x201A;y odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na lokalne uszkodzenia spowodowane oddziaĹ&#x201A;ywaniem wyjÄ&#x2026;tkowym [2]. Obliczeniowe wykazanie bezpieczeĹ&#x201E;stwa konstrukcji budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych w zasadzie nie róşni siÄ&#x2122; od postÄ&#x2122;powania w przypadku budynkĂłw ze Ĺ&#x203A;cianami murowymi i monolitycznymi.

a7)%,+)%* 0Â&#x20AC;949q

0LANUJESZ OCIEPLENIE BUDYNKU

BY MIEĂ&#x192; PIĂ&#x2021;KNÂ&#x2013; I ENERGOOSZCZĂ&#x2021;DNÂ&#x2013; ELEWACJĂ&#x2021;

OdmiennoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obliczeniowego sprawdzenia bezpieczeĹ&#x201E;stwa konstrukcji budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych wyraĹźa siÄ&#x2122; gĹ&#x201A;Ăłwnie w koniecznoĹ&#x203A;ci uwzglÄ&#x2122;dnienia wpĹ&#x201A;ywu zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza poziomego na noĹ&#x203A;noĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺ&#x203A;cian oraz na zamocowanie stropĂłw w Ĺ&#x203A;cianie.

AnalizujÄ&#x2026;c przyczyny zĹ&#x201A;ego stanu technicznego budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych, nie moĹźna pominÄ&#x2026;Ä&#x2021; zaniedbaĹ&#x201E; w zakresie utrzymania budynkĂłw w naleĹźytym stanie technicznym w okresie ich eksploatacji. Dotyczy to caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci istniejÄ&#x2026;cych w Polsce zasobĂłw mieszkaniowych, nie tylko budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych. Przez wiele lat nie byĹ&#x201A;y przestrzegane postanowienia rozdziaĹ&#x201A;u 8 uchwalonej w 1961 roku ustawy Prawo budowlane, mĂłwiÄ&#x2026;cego o utrzymaniu obiektĂłw budowlanych. W rozdziale tym mowa o naĹ&#x201A;oĹźonym na wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;cicieli lub zarzÄ&#x2026;dcĂłw obowiÄ&#x2026;zku utrzymania obiektĂłw budowlanych w naleĹźytym stanie technicznym oraz przeprowadzania badaĹ&#x201E; ich stanu technicznego i wykonywania robĂłt budowlanych niezbÄ&#x2122;dnych do zachowania wymaganego stanu technicznego. W znowelizowanym w 1974 roku Prawie budowlanym, w rozdziale 8: Utrzymanie obiektĂłw budowlanych, ponownie pojawiaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; naĹ&#x201A;oĹźony na wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciciela lub zarzÄ&#x2026;dcÄ&#x2122; obowiÄ&#x2026;zek utrzymania obiektu budowlanego w naleĹźytym stanie, chroniÄ&#x2026;cym przed powstaniem zagroĹźenia bezpieczeĹ&#x201E;stwa ludzi i mienia oraz przedwczesnym zuĹźyciem i zniszczeniem. WĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciciele lub zarzÄ&#x2026;dcy byli zobowiÄ&#x2026;zani do przeprowadzania badaĹ&#x201E; stanu technicznego obiektĂłw budowlanych. DoĹ&#x203A;wiadczenia minionych lat wskazujÄ&#x2026;, şe w praktyce byĹ&#x201A;a to tylko martwa litera prawa. UĹźytkowanie wielorodzinnych budynkĂłw mieszkaniowych przez wiele lat (najstarsze zasoby mieszkaĹ&#x201E; w budynkach wielkoblokowych eksploatowane sÄ&#x2026; od lat 50., a w budynkach wielkopĹ&#x201A;ytowych â&#x20AC;&#x201C; od lat 60.) charakteryzowaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; brakiem troski o utrzymanie poprawnego stanu technicznego oraz brakiem systematycznej konserwacji i remontĂłw.

W nowych warunkach spoĹ&#x201A;eczno-ekonomicznych po roku 1989 odnotowuje siÄ&#x2122; staĹ&#x201A;Ä&#x2026; poprawÄ&#x2122; w utrzymywaniu prawidĹ&#x201A;owego stanu technicznego eksploatowanych budynkĂłw mieszkalnych, w tymi wielkopĹ&#x201A;ytowych.

*EDYNE NA RYNKU MOCOWANIE MECHANICZNE DO WZMACNIANIA

.IE WIESZ CZY STAN TECHNICZNY a7IELKIEJ 0Â?YTYq NA TO POZWALA

a!BY OCIEPLIĂ&#x192; BUDYNEK Z a7IELKIEJ PÂ?YTYq

NALEÂ&#x153;Y PRZED OCIEPLENIEM yCIAN ODPOWIEDNIO JE WZMOCNIĂ&#x192; 0ROPONUJEMY 0AĂ&#x17D;STWU SYSTEM OPARTY NA NIERDZEWNYCH KOTWACH %*/4 733 0LUS /FERUJEMY DORADZTWO TECHNICZNE

WSPARCIE PROJEKTOWE SZKOLENIA DLA WYKONAWCĂ?W ORAZ WYPOÂ&#x153;YCZENIE SPRZĂ&#x2021;TU q :ESPĂ?Â? %*/4 0OLSKA

3YSTEM WZMACNIANIA a7)%,+)%* 0Â&#x20AC;949q PRZY UÂ&#x153;YCIU KOTWY 733 0LUS GWARANTUJE BEZPIECZEĂ&#x17D;STWO â?&#x2019; PRZENOSZENIE OBCIÂ&#x2013;Â&#x153;EĂ&#x17D; yCIANY NATYCHMIAST PO ZAMOCOWANIU â?&#x2019; NIEZMIENNOyĂ&#x192; PARAMETRĂ?W PRZEZ LAT UÂ&#x153;YTKOWANIA â?&#x2019; PEWNE WZMOCNIENIE PÂ?YT ZARYSOWANYCH I SPĂ&#x2021;KANYCH â?&#x2019; WYSOKOGATUNKOWA STAL NIERDZEWNA !

OPTYMALIZACJĂ&#x2021; KOSZTĂ?W â?&#x2019; NISKI KOSZT CAÂ?KOWITY NA M OCIEPLANEJ ELEWACJI â?&#x2019; SZYBKI MONTAÂ&#x153; BEZ UÂ&#x153;YCIA CHEMII â?&#x2019; DÂ?UGOLETNIA Â&#x153;YWOTNOyĂ&#x192; SYSTEMU â?&#x2019; SZKOLENIE DLA WYKONAWCĂ?W Z ZAKRESU MONTAÂ&#x153;U

WYPOÂ&#x153;YCZANIE NARZĂ&#x2021;DZI MONTAÂ&#x153;OWYCH

DOBĂ?R ILOyCI PRODUKTĂ?W DO PROJEKTU

%*/4 0OLSKA 3P Z O O 3P K r UL *EÂ&#x153;OWSKA r #IASNA TEL r FAX r WWW EJOT PL r EJOT EJOT PL

BUDOWNICTWO grudzień 2013

58 Builder

a) Odmienność obliczeniowego sprawdzenia bezpieczeństwa konstrukcji budynków wielkopłytowych wyraża się głównie w konieczności uwzględnienia wpływu złącza poziomego na nośność ścian oraz na zamocowanie stropów w ścianie, a o zapewnieniu spójności tarcz stropowych i tarcz ściennych przenoszących obciążenia poziome decyduje sztywność i nośność złączy w tych tarczach.

Dokonując oceny bezpieczeństwa konstrukcji użytkowanych budynków wielkopłytowych, należy odpowiedzieć na następujące pytania: • Czy budynek spełnia wymagania formalne sformułowane w obowiązujących dzisiaj przepisach (Prawo budowlane; Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki)?

• Czy aktualny stan techniczny budynku nie odbiega zasadniczo od rozwiązań przyjętych w projekcie?

Budynek musi spełniać wymaganie podstawowe „bezpieczeństwo konstrukcji”, wynikające z art. 5 Prawa budowlanego [3]. Zgodnie z tym wymaganiem (Dział V rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [4]) w użytkowanym budynku, prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym, obciążenia na niego działające nie mogą doprowadzić do: • zniszczenia całości lub części budynku, • przemieszczeń i odkształceń o niedopuszczalnej wielkości, • uszkodzenia części budynku, połączeń lub zainstalowanego wyposażenia w wyniku znacznych przemieszczeń elementów konstrukcji, • zniszczenia na skutek wypadku w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.

Warunek nieprzekroczenia stanu granicznego nośności uznaje się za spełniony, gdy konstrukcja nie stwarza zagrożenia bezpieczeństwa ludzi znajdujących się w budynku oraz w jego pobliżu, a także zniszczenia wyposażenia lub przechowywanego mienia.

Jeżeli więc użytkowanie budynku wielkopłytowego nie doprowadziło do powstania żadnej z powyższych sytuacji, a stan graniczny nośności nie został przekroczony, to można przyjąć, że wymaganie podstawowe „bezpieczeństwo konstrukcji” zostało spełnione.

Powodem pojawienia się rys strukturalnych są z reguły nierównomierne odkształcenia gruntu pod budynkiem, błędy projektowe lub wady wykonawcze, a niekiedy kilka z tych czynników występujących jednocześnie Warunek bezpieczeństwa konstrukcji uznaje się za spełniony, jeżeli konstrukcja budynku odpowiada Polskim Normom dotyczącym projektowania i obliczania konstrukcji.

Kolejnym elementem oceny technicznej budynku jest stwierdzenie, że nie zostały przekroczone stany graniczne przydatności do użytkowania.

Oznacza to, że w konstrukcji budynku nie występują: • lokalne uszkodzenia, w tym rysy, które mogą ujemnie wpływać na przydatność użytkową, trwałość oraz wygląd konstrukcji i jej części, • odkształcenia i przemieszczenia ujemnie wpływające na wygląd konstrukcji i jej przydatność użytkową.

Szczegóły rozwiązań konstrukcyjnych w budynkach wielkopłytowych stanowią ich cechę charakterystyczną. Bez dobrej znajomości tych rozwiązań w rozpatrywanym budynku trudno jest ocenić jego stan techniczny i stopień zapewnienia bezpieczeństwa konstrukcji.

Rodzaje uszkodzeń

Przy ocenie stanu technicznego budynków wielkopłytowych należy rozróżnić dwa rodzaje uszkodzeń [5]. Pierwsze, które zbliżone są do uszkodzeń występujących w budownictwie tradycyjnym, oraz drugie, ściśle związane z technologią budownictwa wielkopłytowego. Do tych drugich należą rysy występujące w złączach. Rysy można podzielić na trzy następujące grupy: • Rysy powierzchniowe, pojawiające się w złączach między prefabrykatami ściennymi, a także stropowymi, z reguły nie przekraczające 1,0 mm, których obecność nie ma związku z bezpieczeństwem konstrukcji.

b)

Fot. Przykład uszkodzenia konstrukcji wielkopłytowej w wyniku wybuchu gazu: a) Łódź 1982 r., b) Gdańsk 1986 r.

• Rysy lokalne, dochodzące do 3 mm, w złączach prefabrykatów ściennych, a także w samych prefabrykatach, przechodzące przez całą szerokość złącza, ale ograniczone zasięgiem do jednej kondygnacji. Jeżeli szerokość tych rys nie przekracza 1,0 mm i pozostaje stała w czasie, nie stanowi zagrożenia bezpieczeństwa konstrukcji. Jeśli jednak ich szerokość jest większa, a rysy pojawiają się w kilku miejscach, ocena skutków takiego zjawiska powinna zostać dokonana przez rzeczoznawcę budowlanego.

• Rysy strukturalne o szerokości z reguły większej niż 3,0 mm, występujące w złączach lub prefabrykatach ściennych, sięgające przez całą grubość ściany, przechodzące z kondygnacji na kondygnacje i łączące się z rysami poziomymi w ścianie pod stropem. Występowanie takich rys w budynku wymaga podjęcia środków zaradczych, zapewniających bezpieczeństwo konstrukcji. Powodem pojawienia się rys strukturalnych są z reguły nierównomierne odkształcenia gruntu pod budynkiem, błędy projektowe lub wady wykonawcze, a niekiedy kilka z tych czynników występujących jednocześnie.

Skutki obciążeń wyjątkowych

Jednym z elementów oceny stanu technicznego konstrukcji budynków jest sprawdzenie zabezpieczenia konstrukcji przed skutkami obciążeń wyjątkowych, takich jak np. uderzenie ciężkiego przedmiotu w budynek lub wybuch w jego pomieszczeniach.

W przypadku budynków mieszkalnych uderzenie ciężkiego przedmiotu to z reguły uderzenie samochodu w pionowy element nośny. W okresie, gdy wznoszono budynki wielkopłytowe, w kondygnacji podziemnej z zasady nie przewidywano ruchu pojazdów. Na poziomie parteru na ogół nie było konstrukcji słupowych, a układ ścian nośnych przechodził przez wszystkie kondygnacje, łącznie z podziemiem.

W budynkach mieszkalnych mogą z kolei wystąpić obciążenia wyjątkowe w postaci wybuchu. Dlatego też niezbędne jest zapewnienie konstrukcji pewnego minimum bezpieczeństwa w tym zakresie. Wyma-

ganie to odnosi siÄ&#x2122; do wszystkich rodzajĂłw konstrukcji, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznie z konstrukcjami monolitycznymi. Z uwagi na mniejszy stopieĹ&#x201E; zmonolityzowania, mniejszÄ&#x2026; zdolnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; do redystrybucji siĹ&#x201A; wewnÄ&#x2122;trznych i wystÄ&#x2122;powanie elementĂłw wolnopodpartych konstrukcje wielkopĹ&#x201A;ytowe mogÄ&#x2026; mieÄ&#x2021; wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; podatnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na katastrofÄ&#x2122; postÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; w wyniku wybuchu.

Z tego powodu wprowadzone zostaĹ&#x201A;o wymaganie [4], Ĺźeby konstrukcja byĹ&#x201A;a tak zaprojektowana i wykonana, aby na skutek takich wypadkĂłw, jak poĹźar, eksplozja, uderzenie lub ludzkie bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy, wykazywaĹ&#x201A;a odpowiedniÄ&#x2026; odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na lokalne uszkodzenia, ktĂłre mogĹ&#x201A;oby spowodowaÄ&#x2021; zniszczenie w zakresie nieproporcjonalnie duĹźym w stosunku do przyczyny, tzn. aby nie powstawaĹ&#x201A;a sytuacja nazywana â&#x20AC;&#x17E;progressive collapsâ&#x20AC;? (fot).

O zapewnieniu spĂłjnoĹ&#x203A;ci tarcz stropowych i tarcz Ĺ&#x203A;ciennych przenoszÄ&#x2026;cych obciÄ&#x2026;Ĺźenia poziome decyduje sztywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i noĹ&#x203A;noĹ&#x203A;Ä&#x2021; zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy w tych tarczach.

Z odnotowanych dotychczas przypadkĂłw wybuchu gazu w budynkach wielkopĹ&#x201A;ytowych wynika, Ĺźe na skutek takiego wypadku nie nastÄ&#x2122;powaĹ&#x201A;o zniszczenie caĹ&#x201A;ej konstrukcji. Wybuch gazu w drugiej poĹ&#x201A;owie lat 60. na szesnastym piÄ&#x2122;trze budynku wielkopĹ&#x201A;ytowego w Londynie (wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie ten wypadek zainicjowaĹ&#x201A; opracowanie wymagaĹ&#x201E; zabezpieczajÄ&#x2026;cych budynki wielkopĹ&#x201A;ytowe przed wystÄ&#x2026;pieniem katastrofy postÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cej [6]) nie spowodowaĹ&#x201A; zniszczenia caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci budynku, a jedynie zniszczenie pomieszczeĹ&#x201E; w naroĹźu pod miejscem wybuchu.

W Algierze na skutek wybuchu Ĺ&#x201A;adunku podĹ&#x201A;oĹźonego na parterze zniszczeniu ulegĹ&#x201A;o tylko naroĹźe na parterze i pierwszym piÄ&#x2122;trze, a nie caĹ&#x201A;a konstrukcja jedenastopiÄ&#x2122;trowego budynku. W Ĺ odzi, na osiedlu Retkinia, na skutek wybuchu gazu na parterze jedenastokondygnacyjnego bu-

dynku wielkopĹ&#x201A;ytowego zniszczeniu ulegĹ&#x201A; jedynie naroĹźnik budynku na dwĂłch najniĹźszych kondygnacjach. W GdaĹ&#x201E;sku, w latach 90., w jedenastokondygnacyjnym budynku wielkoblokowym na skutek wybuchu gazu zniszczony zostaĹ&#x201A; parter, ale caĹ&#x201A;y budynek nie zawaliĹ&#x201A; siÄ&#x2122;, gdyĹź konstrukcja wyĹźszych kondygnacji oparĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; na gruzach parteru. ZrozumiaĹ&#x201A;e jest, Ĺźe budynek w takim stanie nie nadawaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; do dalszego uĹźytkowania.

SzczegĂłlnym problemem z zakresu bezpieczeĹ&#x201E;stwa konstrukcji budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych sÄ&#x2026; trĂłjwarstwowe prefabrykaty Ĺ&#x203A;cian zewnÄ&#x2122;trznych. Zarysowania warstwy fakturowej, a takĹźe problem poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia jej z warstwÄ&#x2026; noĹ&#x203A;nÄ&#x2026;, nie wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; jednak na bezpoĹ&#x203A;rednie zagroĹźenie konstrukcji noĹ&#x203A;nej budynku.

â&#x2013;

Literatura

1. Wierzbicki S. M.: SpoĹ&#x201A;eczno-gospodarcze, materiaĹ&#x201A;owe i technologiczne uwarunkowania rozwoju budownictwa ogĂłlnego w Polsce. COBPBO, Warszawa 1980.

2. DÄ&#x2122;bowski J.: CaĹ&#x201A;a prawda o budynkach wielkopĹ&#x201A;ytowych. â&#x20AC;&#x17E;PrzeglÄ&#x2026;d Budowlanyâ&#x20AC;? nr 9/2012.

3. Ustawa z dnia 17 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. 2006 nr 156 poz. 1118, z późniejszymi zmianami).

4. RozporzÄ&#x2026;dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunkĂłw technicznych, jakim powinny odpowiadaÄ&#x2021; budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002 nr 75 poz. 690, z późniejszymi zmianami).

5. Lewicki B.: Metodyka oceny stanu technicznego konstrukcji budynkĂłw wielkopĹ&#x201A;ytowych. ITB, Warszawa 2002.

6. Recommendations Internationales pour les Structures en Panneaux â&#x20AC;&#x201C; CEB/FIP/UEAtc- Roma Ital. Del Cemento, Roma 1969.

reklama

KoĹ&#x201A;ki do ociepleĹ&#x201E; EJOT

ď&#x192;ź ď&#x192;ź ď&#x192;ź ď&#x192;ź ď&#x192;ź ď&#x192;ź ď&#x192;ź

Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki dla profesjonalistĂłw do 42 cm mocowanej termoizolacji (idealne rozwiÄ&#x2026;zanie dla domĂłw pasywnych) szybkie mocowanie termoizolacji bez szpachlowania brak mostkĂłw termicznych, brak â&#x20AC;&#x17E;efektu biedronkiâ&#x20AC;? mocowanie we wszystkich podĹ&#x201A;oĹźach budowlanych, kaĹźdego rodzaju materiaĹ&#x201A;u termoizolacyjnego serwis na budowie: pokazy montaĹźu, prĂłby wyrywania zamĂłw dziĹ&#x203A; â&#x20AC;&#x201C; dostawa 24 h

WWW EJOT PL %*/4 0OLSKA 3P Z O O 3P K #IASNA UL *EÂ&#x153;OWSKA TEL FAX

BUDOWNICTWO

AkA demiA Buildera – to przedsięwzięcie o charakterze edukacyjnym, adresowane do projektantów, wykonawców i technologów robót specjalistycznych oraz inwestorów. Porady, zalecenia i wskazówki projektowe, wykonawcze oraz użytkowe wraz z rekomendacją odpowiednich produktów.

Projekt realizowany wspólnie z wiodącymi firmami z branży.

PaRtnER mERytoRyczny PERI POLSKA SP. Z O.O.

PERI Polska mgr inż. Sławomir Stożek Kierownik Biura Technicznego peRI polska Sp z o.o.

PERI ma świadomość odpowiedzialności, jaka spoczywa na wiodącym producencie deskowań i rusztowań, poświęca więc szczególną uwagę ochronie zdrowia oraz bezpieczeństwu ludzi pracujących na budowach. Wszystkie rozwiązania firmy wyposażone są w dopracowane w szczegółach systemy bezpieczeństwa.

grudzień 2013

60 Builder

SySTemy BezpIeCzeńSTWa

W

spółczesny plac budowy to starcie pomiędzy wizją projektanta i doświadczeniem wykonawcy oraz czasem i kosztami. W lawinie problemów napotykanych na placu budowy sprawy bezpieczeństwa robót często odsuwane są na dalszy plan.

Polskie przepisy prawne regulujące stosowanie środków ochrony zbiorowej oraz indywidualnej również nie są w tym zakresie sprzymierzeńcem. Szczególnie w przypadku robót ciesielskich i przy montażu deskowań mamy do czynienia z niespójnym i niejednoznacznym prawem.

Chociaż wśród przedsiębiorców istnieje duża świadomość odpowiedzialności za nieprzestrzeganie przepisów, to na placach budowy nieustannie dochodzi do wypadków spowodowanych „oszczędnościami” kosztem bezpieczeństwa. Każdy wypadek pociąga za sobą skutki społeczne, finansowe i prawne, a można temu zapobiec.

b) a)

Fot. 1 a, b, c, d. Deskowania ścienne PERI VARIO, TRIO i słupowe QUATTRO

a) Z doświadczeń i badań przeprowadzonych na budowach w krajach Unii Europejskiej wynika, że odpowiednio zabezpieczone stanowiska pracy podnoszą produktywność.

Wszystkie rozwiązania PERI wyposażone są w dopracowane w szczegółach systemy bezpieczeństwa.

PERI ma świadomość odpowiedzialności, jaka spoczywa na wiodącym producencie deskowań i rusztowań, poświęca więc szczególną uwagę ochronie zdrowia oraz bezpieczeństwu ludzi pracujących na budowach. Wszystkie rozwiązania PERI wyposażone są w dopracowane w szczegółach systemy bezpieczeństwa. Przy konstruowaniu systemów PERI myślą przewodnią jest nie tylko spełnianie ustawowych wymagań, lecz przede wszystkim optymalizacja nakładu pracy potrzebnego do spełnienia tych wymagań. Oferowane przez firmę systemy i wyroby pozwalają na uniknięcie upadków z wysokości i podnoszą efektywność pracy na budowie.

Systemy deskowań ściennych i słupowych

Fot. 2 a, b, c. Deskowania stropów PERI UNIPORTAL oraz SKYDECK

Systemy pomostów roboczych do dźwigarowego deskowania ściennego VARIO GT 24, ramowego deskowania ściennego TRIO, ramowego deskowania TRIO Housing, deskowania słupów QUATTRO, deskowania słupów SRS i wielu innych systemów są zarówno bezpiecznymi stanowiskami pracy, jak i bezpiecznymi środkami dostępu do innych stanowisk.

Bezpieczna obsługa ściągów i osprzętu deskowań jest możliwa na każdej wysokości. Jednorazowy montaż systemowych pomostów przed rozpoczęciem robót i ich demontaż na zakończenie znacznie redukuje nakłady pracy przy użytkowaniu deskowań. Montaż pomostów na leżąco przebiega bezpiecznie. Przygotowane na podłożu jednostki deskowań wyposażone kompletnie w pomosty robocze, drabiny, osłony i poręcze zabezpieczające przed upadkiem z wysokości można przemieszczać z jednego etapu roboczego na drugi bez dodatkowych pracochłonnych chłonnych czynności. czynności.

c)

c) d)

Systemy deskowań stropowych

Zarówno wielkowymiarowe deskowania stropów PERI, np. UNIPORTAL i VT, jak i ramowe deskowanie stropowe SKYDECK, wyposażone są w zabezpieczenie deskowanej krawędzi stropu. Bezpieczeństwo zapewniają pomosty robocze wykonane jako „stoły” brzegowe wyposażone w poręcze zabezpieczające przed upadkiem z wysokości. Poręcze te pozostają zamontowane w stołach również podczas ich przemieszczania, dzięki czemu zwiększają bezpieczeństwo pracy. Do przemieszczania stołów żurawiem wykorzystywane są zawiesia widłowe wyposażone konstrukcyjnie w dźwignię wyrównawczą zapewniającą stale poziome położenie stołu, co eliminuje konieczność przepinania i skracania cięgien zawiesia.

Builder

61

grudzień 2013

b)

BUDOWNICTWO

Osłony zabezpieczające oraz systemy pomostów roboczych

Pomosty roboczo-zabezpieczające ASG oraz składane FB 180 oferowane są przez PERI w stanie gotowym do użycia i przeznaczone są głównie do robót murarskich, ciesielskich i zbrojarsko-betoniarskich. Znacznie podnoszą one standard bezpieczeństwa.

Do pełnego zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości przy budynkach wysokich w stanie surowym przewidziano system szynowy wspinania RCS P (P = Protection). Szczelne osłonięcie stanowisk pracy przed działaniem wiatru oraz innych czynników atmosferycznych na dużej wysokości zapewnia komfort pracy i poczucie bezpieczeństwa, zwiększając tym samym produktywność. Jest to szczególnie ważne przy montażu deskowań oraz innych robotach ciesielskich i zbrojarsko-betoniarskich. W zależności od potrzeb i wysokości budynku osłony podciągane są żurawiem lub wspinają się samoczynnie za pomocą przenośnych siłowników hydraulicznych. Przemieszczanie się osłon następuje po szynach wspinania połączonych cały czas z budynkiem za pośrednictwem uchwytów wspinania, podczas gdy obsługujący osłony robotnik jest zabezpieczony przed upadkiem z wysokości. Zestaw modułowy PERI RCS, oprócz zastosowania jako osłony, umożliwia również użycie jako pomosty robocze RCS C (C = Carriage), z odsuwanym deskowaniem do robót ciesielskich.

a) Fot. 4 a, b. System bezpieczeństwa PROKIT

Builder

62

grudzień 2013

a)

b) Fot. 3 a, b. Osłony zabezpieczające PERI RCS oraz pomosty robocze FB

System PROKIT EP – zabezpieczenie kondygnacji otwartych

b)

System PROKIT zaprojektowany został z myślą o zabezpieczeniu krawędzi stropów, pomostów i szybów. Jest niezależnym systemem składającym się z niewielkiej liczby elementów systemowych. Pozwala na wyeliminowanie obarierowania z desek, będącego często przyczyną wypadków.

System rusztowań PERI UP i PERI UP ROSETT

Z doświadczeń i badań przeprowadzonych na budowach w krajach UE wynika, że odpowiednio zabezpieczone stanowiska pracy podnoszą produktywność.

System rusztowań PERI UP z poręczą wyprzedzającą zapewnia najwyższy standard bezpieczeństwa podczas montażu, przebudowy i demontażu rusztowania. System PERI UP posiada szereg udogodnień, jak np. integralne zabezpieczenia podestów, specjalny kształt rozety węzłowej oraz umożliwiająca montaż z bezpiecznego poziomu zapadka grawitacyjna rygli. Udogodnienia te podnoszą wydajność i bezpieczeństwo na stanowiskach pracy. Płaskie, bez progów i wysokonośne podesty rusztowania zapewniają użytkownikowi wysoki poziom bezpieczeństwa oraz przyjazną eksploatację.

Wieże rusztowania podporowego PERI UP do wysokości 21,89 m objęto badaniem typu, dzięki czemu możliwe jest standardowe stosowanie i przenoszenie obciążeń do 40 kN na stojak. Wieże te mogą być montowane w pozycji leżącej na podłożu i ustawiane żurawiem, co znacznie przyspiesza postęp robót. Dla ułatwienia montażu deskowań i komunikacji pionowej między deskowaniem a podłożem w rusztowaniu PERI UP można osadzić systemowe podesty i schody.

a)

Urządzenie do budowy mostów metodą nawisową VBC oraz systemowe urządzenia VARIOKIT

Urządzenia VBC i VARIOKIT to wysoce specjalistyczne deskowania do budowy mostów. Podczas projektowania tych urządzeń inżynierowie PERI za nadrzędny cel przyjęli bezpieczeństwo ludzi wykonujących prace. Dlatego urządzenia te posiadają szereg rozwiązań powodujących, że praca na nich jest ergonomiczna i bezpieczna.

Fot. 4 a, b. System rusztowań PERI UP oraz wieże rusztowaniowe PERI UP ROSETT b)

Fot. 5 a, b. Wieża wysokonośna PERI VST a)

Fot. 7. Urządzenie VARIOKIT do budowy mostów zespolonych Podane powyżej przykłady to jedynie niewielka część systemowych rozwiązań PERI zapewniających bezpieczeństwo w czasie prowadzenia prac budowlanych. Niezwykle ważne jest, aby świadomość tego, że zdrowie i życie to wartości nadrzędne, nigdy nie odchodziła na dalszy plan.

Partner meryto ryczny

PERI Polska Sp. z o.o. ul. Stołeczna 62, 05-860 Płochocin tel.: 22 72 17 400, fax: 22 72 17 401 www.peri.com.pl

zdjęcia: archiwum PerI

b)

63

Wieża wysokonośna VST jest jedyną na rynku systemową wieżą o nośności 2800 kN z hydraulicznym systemem odciążania. System przewiduje standardowe zastosowanie wieży VST do wysokości 40 m z możliwością dużej ilości wariantów konstrukcyjnych. Integralną częścią wieży są schodnie i pomosty robocze zapewniające bezpieczeństwo na każdym etapie – montażu, demontażu i użytkowania. Wieżę VST można montować w pozycji leżącej, łącznie z pomostami roboczymi, poręczami oraz schodnią.

Builder

Wieża wysokonośna VST

Przy konstruowaniu systemów PerI myślą przewodnią jest nie tylko spełnianie ustawowych wymagań, lecz przede wszystkim optymalizacja nakładu pracy potrzebnego do spełnienia tych wymagań.

grudzień 2013

Fot. 6. Urządzenie do budowy mostów metoda nawisową PERI VBC

za pre nu me ruj wejdź na stronę www.ebuilder.pl – prenumerata lub zadzwoń pod numer 22 853 06 87

ARCHITEKTURA I DESIGN Innowacyjna architektura, czyli Aquapark Kutno

str. 74 Patronat Honorowy i Współpraca

PROGRAM PROMOCYJNY I EDUKACYJNY BUILDERA

Mecenasi Polskiej Architektury

Porta na Łódź Design Festival Zakończyła się siódma edycja Łódź Design Festival, wydarzenia skierowanego do projektantów, którzy współtworzą nowoczesny polski design. Po raz trzeci

Małopolski Ogród Sztuki jest jedynym polskim obiektem wśród laureatów Nagrody ICONIC AWARD. Ceremonia wręczenia nagród, której towarzyszyła prezentacja zwycięskich projektów, odbyła się 7 października 2013 roku w BMW Welt w Monachium podczas Międzynarodowych Targów Nieruchomości i Inwestycji Expo Real 2013. W imieniu biura IEA nagrodę odebrał Jacek Ewý. Więcej informacji: www.german-design-council.de

Bałtyk – biurowiec w centrum Poznania Znana z niekonwencjonalnych realizacji, wielokrotnie nagradzana pracownia MVRDV zaprojektowała kompleks biurowy w sercu Poznania. Bałtyk jest pierwszym projektem studia realizowanym w tej części Europy. Za inwestycją stoją Garvest Real Estate oraz Piotr Voelkel.

Obiekt będzie miał szesnaście kondygnacji układających się w interesującą, górującą nad centrum miasta bryłę, która z każdego punktu wygląda inaczej. W budynku powstaną wypełnione światłem, energooszczędne biura, punkty usługowe, kawiarnie, restauracja z panoramicznym widokiem na miasto oraz sale konferencyjne. W podziemiach zaplanowano trzypoziomowy parking. Bałtyk zlokalizowany będzie w ścisłym centrum miasta, pomiędzy prostą, modernistyczną zabudową a dziewiętnastowieczną architekturą (budynek Concordia Design). Nad pracami projektowymi osobiście czuwała Nathalie de Vries, współzałożycielka MVRDV. Więcej: www.baltykpoznan.pl.

udział w festiwalu wzięła także firma Porta KMI Poland.

W trakcie wydarzenia odbyło się wiele wystaw, spotkań, a także warsztatów dla projektantów. Do dyspozycji zwiedzających oddane zostały oryginalne wystawy, dzięki którym goście mieli okazję poznać nowatorskie projekty znanych firm oraz młodych, zdolnych projektantów. Porta zaprezentowała na swoim stoisku prace konkursowe Porta Design Project. Zadaniem uczestników było przygotowanie oryginalnych grafik zdobiących drzwi wokół wizjera. W swoich projektach młodzi polscy projektanci i artyści wykorzystali między innymi: humor z memów internetowych, designerską typografię, hasła motywacyjne, a nawet elementy surrealistyczne. Grafiki konkursowe można zobaczyć na: http://blogporta.pl/konkurs/index.php.

Hotel Sofitel Warsaw Victoria – francuska elegancja w centrum Warszawy

Sofitel Warsaw Victoria od blisko czterech dekad jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych hoteli w naszej stolicy. Wyjątkowa lokalizacja przyciąga podróżnych z całego świata.

Mogą tu dotknąć żywej historii miasta. To jedno z najbardziej luksusowych i prestiżowych miejsc na mapie Warszawy nie przestaje fascynować, szczególnie teraz, kiedy zakończył się pierwszy etap modernizacji.

Modernizacja pięciogwiazdkowego hotelu Sofitel Warsaw Victoria została podzielona na dwa etapy. W pierwszym odnowione zostały powierzchnie ogólnodostępne, w tym dwie restauracje, bar, lobby i business center. Twórcą koncepcji nowych wnętrz jest wybitny francuski architekt Didier Gomez.

Designer pracował dla największych międzynarodowych marek, takich jak Louis Vuitton, Kenzo czy Celine.

Fot. arch. Sofitel

Fot. arch. Marcin Czechowicz

Fot. arch. Porta

Niemiecka Rada Wzornictwa, organizująca międzynarodowy, interdyscyplinarny konkurs architektoniczny Iconic Awards, przyznała projektowi Małopolskiego Ogrodu Sztuki w Krakowie (MOS) nagrodę Iconic Awards 2013 Architecture Winner w kategorii „Budynek użyteczności publicznej”.

W konkursie, którego idea koncentruje się na holistycznym podejściu do architektury i designu oraz na wzajemnej interakcji między tymi dziedzinami, wśród wyróżnionych nagrodą obiektów znalazły się takie, jak Muzeum Sztuki Współczesnej Stedelijk w Amsterdamie, Museum for Architectural Drawings w Berlinie, pawilon Expo Korea 2012 GS Caltex Pavilion, pawilon Porsche, pawilon rosyjski na XIII Biennale Architektury w Wenecji, budynek biurowy adidas Laces, budynek biurowy EDF Archives Centre-Bure we Francji zaprojektowany przez LAN Architecture i in.

Fot. arch. MVRDV

ARCHITEKTURA I DESIGN

Iconic Award 2013 dla Małopolskiego Ogrodu Sztuki

reklama

Konkurs ROCKWOOL – FASADY BEZ OGRANICZEŃ rozstrzygnięty

Fot. arch. Schick architekci

Jury wyłoniło laureatów drugiej edycji konkursu ROCKWOOL „Zmień wizję w projekt”. Architekci mieli za zadanie zaprojektować obiekt z wykorzystaniem płyt elewacyjnych ROCKPANEL lub systemu ociepleń ECOROCK FF. Autorzy prac, które zdobyły nagrodę regulaminową jury, polecą do Dubaju. Jury przyznało ich cztery. W kategorii „Projekty budynków z fasadami wentylowanymi z wykorzystaniem rozwiązań ROCKPANEL” nagrodzono następujące prace: projekt budynku biurowego klasy A w rejonie ulic Malczewskiego i Matejki w Szczecinie (pracownia Kuryłowicz & Associates), projekt budynku biurowego Bonarka Business Park Kraków (pracownia IMBAsymetria) i projekt parku wodnego w Tychach (pracownia Schick Architekci, na zdjęciu).

W kategorii „Projekty budynków z wykorzystaniem systemu ociepleń ścian zewnętrznych ECOROCK FF” najciekawszy okazał się projekt szkoły podstawowej we wsi Włodowice, autorstwa pracowni EG projekt. Ze względu na dużą ilość i wysoki poziom prac, jury postanowiło przyznać dodatkowe, pozaregulaminowe wyróżnienia: Projekt Hotel Hampton by Hilton (pracownia Susuł & Strama Architekci) oraz projekt budynku usługowo-mieszkalnego w Grodzisku Mazowieckim (pracownia FORMO 3 ARCHITEKCI). Swoimi opiniami na temat nadesłanych prac mogli podzielić się także internauci. Ich zdaniem najciekawszym projektem był wielofunkcyjny zespół budynków „Olszynki Park” w Rzeszowie autorstwa pracowni S.T. Architekci Nagrodzone biura krótko przybliżamy w rubryce „polskie pracownie projektowe” na łamach niniejszego wydania.

Rainer Mahlamaki na Targach BUDMA 2014

Fot. arch. Budma

Profesor Rainer Mahlamaki potwierdził swój udział w Międzynarodowych Targach Budownictwa i Architektury BUDMA 2014. Światowej sławy architekt przyjedzie do Poznania na zaproszenie Izby Architektów RP, która jest patronem branżowym całego wydarzenia oraz współorganizatorem projektu Strada di Architettura, specjalnej ścieżki zwiedzania dla architektów i projektantów.

Drugiego dnia Targów wygłosi wykład pt. What internationality means in architecture? W Polsce profesor Mahlamaki znany jest głównie z projektu Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie. W rodzimej Finlandii stworzył m.in. projekt Fińskiego Centrum Przyrodniczego „Haltia” oraz kompleksów dydaktycznych uniwersytetów w Tampere i Helsinkach.

architektura sportowa

ARCHITEKTURA I DESIGN

Z prądem

i pod prąd Marek Wrzal

Prezes Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

Pod koniec każdego roku przychodzi czas na analizy, przemyślenia. Co się zdarzyło w minionym roku w branży basenowej dobrego, a co złego? Które obszary naszej działalności możemy ulepszyć, w których możemy osiągnąć lepsze wyniki?

Builder

68

grudzień 2013

D

otyczy to działalności podmiotów zarówno prywatnych, jak i publicznych.

W strefie prywatnej zastanawiamy się, dlaczego aż tak dużo firm budowlanych było zmuszonych do ogłoszenia upadłości.

Gdzie leży przyczyna takiego stanu rzeczy?

W strefie publicznej – dlaczego na przykład gminy muszą dopłacać do utrzymania basenów publicznych, a prywatni inwestorzy czerpią korzyści z eksploatacji podobnych obiektów?

W strefie prywatnej

Z faktem upadłości firm budowlanych spotykamy się niestety dosyć często podczas realizowanych z udziałem naszej firmy (jako podwykonawcy) inwestycji basenowych. Dotyczy to szczególnie ostatnich 2-3 lat. Wszyscy zastanawiamy się nad przyczyną tego stanu rzeczy. Oczywiście najłatwiejszą wymówką jest panujący obecnie kryzys gospodarczy. Czy jednak na pewno? Czy problem nie leży czasami gdzieś indziej? W każdym procesie budowlanym uczestniczą dwie strony: zamawiający i wykonawca. Jeżeli strony te traktują się z pozycji siły, wyniki ich działań możemy poznać z nagłówków codziennej prasy. Kilka lat temu w przetargach w zamówieniach publicznych zdarzało się, że ofertę na roboty budowlane

składały 2-3 firmy, czyli mieliśmy tzw. rynek wykonawcy. Obecnie, po zaostrzeniu rygoru bankowego udzielania finansowania podmiotom realizującym inwestycje prywatne, wiele firm budowlanych „przerzuciło się” na zamówienia publiczne dotyczące realizacji inwestycji JST. Powstał tzw. rynek inwestora.

W przetargach pojawia się kilkanaście ofert, często wartościowo o wiele niższych od planowanego na daną inwestycję budżetu miasta czy gminy. Panująca sytuacja prowadzi oczywiście do drastycznego zaniżania ceny przez potencjalnych wykonawców, często kosztem ryzyka dalszej egzystencji danej firmy. Jeżeli inwestycja przebiega zgodnie z planem, można wówczas mówić o minimalnej wartości ewentualnie skalkulowanych wcześniej strat. Jednak proces budowlany jest procesem bardzo skomplikowanym, uzależnionym od wielu czynników.

Jak wspomniałem wcześniej, najważniejszym aspektem każdej inwestycji jest dobra współpraca zamawiającego z wykonawcą. Życie pokazuje, że bywa z tym różnie, zwłaszcza jeżeli np. zamawiający narzuci wysokie wymagania dotyczące terminów realizacji czy kar umownych. Spotkałem się z wysokością kar za niedotrzymanie terminu nawet na poziomie 1-2% za każdy dzień opóźnienia. Kto wytrzyma tak rygo-

Najważniejszym aspektem każdej inwestycji jest dobra współpraca zamawiającego z wykonawcą. Życie pokazuje, że bywa z tym różnie.

zysków należy więc szukać w innych obszarach funkcjonalnych obiektu basenowego.

A jest ich wiele – na przykład odpowiednio rozbudowana strefa rekreacji wodnej, strefa saun i łaźni. Usługi okołobasenowe, takie jak dobra gastronomia, strefa fitness, usługi spa i wellness. Do tego dobra lokalizacja, duży parking, rozsądna polityka cenowa – i powoli możemy myśleć o obiekcie samofinansującym się. Oczywiście nie powinniśmy również zapomnieć o zastosowaniu rozwiązań energooszczędnych i prawidłowym zarządzaniu. Koszty mediów i koszty personalne stanowią ok. 50% całkowitych kosztów utrzymania obiektu basenowego. Ogólnie rzecz biorąc, należy myśleć o zaoferowaniu klientowi z każdej grupy wiekowej odpowiednio atrakcyjnej oferty spędzenia wolnego czasu.

Zadowolony klient to droga do sukcesu.

A o to, jak w każdym biznesie, przede wszystkim chodzi.

grudzień 2013

69

Wspomniałem wcześniej o rentowności, a raczej jej braku, obiektów basenowych zarządzanych przez podmioty publiczne.

Ogólnie nie jest dobrze. O możliwości i sposobach redukcji kosztów eksploatacji oraz zarządzania tymi obiektami pisałem już wiele razy. Jest ich naprawdę wiele. Jednak samo narzekanie nie wystarczy. Nie możemy ciągle mówić o tym, że baseny są inwestycjami deficytowymi. Czasami wystarczy jedna rozmowa telefoniczna, krótkie spotkanie z odpowiednim doradcą i wiele może się zdarzyć – w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Podam przykład. Pewna gmina z Austrii zarządza obiektami sportowymi, w skład których wchodzą basen kryty, basen odkryty oraz lodowisko sezonowe. W sumie dopłata gminy do zarządzania tymi obiektami wynosi ok. 1 mln euro rocznie. Wszystko było dobrze do chwili zmiany władz i intensywnego szukania oszczędności budżetowych. Ponieważ kwota dopłat jest kwotą dla tej gminy znacząca, zaangażowano specjalistę ds. zarządzania obiektami sportowymi. Cel: obniżenie kosztów o ok. 40-50%.

Rozmawiałem z nim osobiście. Pytałem, czy i jak to jest w ogóle możliwe. Na podstawie wstępnych analiz oraz własnego, pona dziesięcioletniego doświadczenia stwierdził, że istnieje możliwość uzyskania oszczędności, jednak na poziomie ok. 25-30% (inaczej nie podjąłby się tego zadania). Teraz czeka go mozolna, wielomiesięczna praca. Czy będzie zakończona sukcesem? O tym napiszę w przyszłości.

Ja również często zastanawiam się, jak można pomóc polskim gminom w prawidłowym zarządzaniu bazą rekreacji wodnej i jej

Przychodów i potencjalnych zysków należy szukać m.in. w takich obszarach, jak odpowiednio rozbudowana strefa rekreacji wodnej, strefa saun i łaźni oraz usługi okołobasenowe (dobra gastronomia, strefa fitness, usługi spa i wellness). Do tego dobra lokalizacja, duży parking, rozsądna polityka cenowa – i powoli możemy myśleć o obiekcie samofinansującym się.

Builder

W strefie publicznej

rozwijaniu. Mam oczywiście na myśli obiekty wielofunkcyjne, łączące w miarę możliwości wiele aspektów związanych z działalnością basenu. W wielu przypadkach mówi się o konieczności budowy małej pływalni przyszkolnej. Kierunek myślenia jest dobry, nie powinniśmy jednak ograniczać się tylko do samego pływania. Wszyscy oczywiście dobrze znamy korzyści i potrzeby związane z nauką pływania dzieci w wieku szkolnym. Jest to jednak niestety działalność niedochodowa. Większych przychodów i potencjalnych

■

Zdjęcia: archiwum Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

rystyczny wymóg? Każdy, kto miał do czynienia z procesem budowlanym wie, jak wiele różnych czynników ma wpływ na końcowy efekt realizowanej inwestycji. Brak rozsądnej współpracy pomiędzy zamawiającym i wykonawcą prowadzi do naliczania wysokich kar umownych, co z kolei pogrąża finansowo nie tylko samego wykonawcę, ale również dziesiątki jego podwykonawców.

Można w takich przypadkach mówić o efekcie domino. Niestety z tragicznym dla wielu skutkiem. Oczywiście spotykamy się z wieloma inwestycjami, na których kary te stają się jedynym argumentem „motywującym” wykonawcę do dotrzymania zaakceptowanych wcześniej przez niego terminów realizacji. Czy nie ma jednak innych metod? Zadając to pytanie, sam dochodzę do wniosku, że chyba jednak kara finansowa jest największym czynnikiem motywującym do szybszych działań. W sumie wszyscy pracujemy z nadzieją pozyskania pewnych, możliwie wysokich korzyści finansowych. Jeżeli widzimy możliwość ich utraty, zmieniamy podejście do niektórych spraw.

maDo architekci

profile

Damian Poklewski-koZiełł marcin marchewka

Zaletą architekta jest umiejętność poszanowania kontekstu oraz zdolność jego poprawnego analizowania.

Damian PoklewskiPoklewski-koziełł – architekt, absolwent Wydziału Architektury PolitechPolitech niki Krakowskiej, na którym studia ukończył w roku 2003. W latach 2004-2008 asystent projektanta w renomowanych biurach w Polsce.

W tym czasie uczestniczył w pracach nad wieloma prestiżowymi obiektami, takimi jak Ergo Are Arena w Gdańsku czy nagradzane obiekty realizowane dla Krakowskiego Ogrodu Zoologicznego.

W roku 2009 stał się współzałożycielem biura Mado Architekci. Uprawnienia budowlane uzyskał w roku 2011. Członek Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów. Od roku 2013 doktorant na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. marcin marchewka – architekt, absolwent Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej. W roku 2000 uzyskał dyplom na kierunku Budownictwo Lądowe, a 2005 rok – dyplom na kierunku Archi Architektura i Urbanistyka. Jego projekt dyplomowy nominowany został do Nagrody Stowarzyszenia Architektów Polskich im. Zbyszka Zawistowskie Zawistowskiego – Dyplom Roku 2005. Od 2006 roku absolwent École Nationale Supérieure d'Architecture de Clermont-Ferrand we Francji. W latach 19982002 pracował jako asystent projektanta zarówno w biurze konstrukcyjnym, jak i w czołowych biurach architektonicznych w Polsce. Od 2003 do 2007 roku asystent projektanta w ATELIER4 - największym biurze architektonicznym w stolicy Owernii (Francja). Uprawnienia budowlane uzyskał we Francji w roku 2006, w Polsce w roku 2008. Członek Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów. Od roku 2009 współzałożyciel biura Mado Architekci.

Firma mado architekci rozpoczęła działalność na początku roku 2009. W tym roku wspólnie z biurem KIPP Projekt z Warszawy opracowała projekt budynku Aquaparku w Kutnie.

Od początku działalności, samodzielnie lub we współpracy, brała udział w szeregu konkursach architektonicznych w Polsce, a równolegle realizowała projekty dla inwestorów prywatnych.

W roku 2008 Damian Poklewski-Koziełł i Marcin Marchewka zdobyli drugą nagrodę w konkursie na projekt Miejskiej Biblioteki Publicznej w Oświęcimiu. W tym samym roku wygrali konkurs na projekt basenu w Oławie. Kolejny sukces nadszedł w roku 2009, kiedy to zdobyli wyróżnienie w konkursie na projekt hali widowiskowo-sportowej w Gryfinie, a w 2010 roku firma wygrała konkurs na opracowanie projektu odkrytych basenów w Jaśle. W tym samym 2010 roku firma zdobyła trzecią nagrodę w konkursie na projekt basenu Politechniki Opolskiej w Opolu. Ostatni sukces firmy to zdobycie drugiej nagrody w konkursie na projekt Placu Wolności i Rynku Zduńskiego w Kutnie. Projekt ten był prezentowany na łamach prestiżowego wortalu poświęconego architekturze – Archdaily.

Specjalnością firmy są projekty użyteczności publicznej, w tym głównie obiekty sportowe.

Z racji na długoletnie doświadczenie zawodowe zdobyte w biurach architektonicznych w kraju i za granicą biuro z powodzeniem zajmuje się wielorodzinnymi obiektami mieszkaniowymi. Skuteczne wdrożenie oprogramowania BIM znacznie skróciło czas opracowywania dokumentacji, ponadto inwestor uzyskał pełniejszy dostęp do kluczowych parametrów projektu na każdym jego etapie.

Bardzo ważna jest chęć ciągłego doskonalenia, otwartość na nowe materiały i technologie.

2. Autorytet/guru architektoniczny Nie mamy jednego konkretnego. W architekturze szczególnie cenimy „pionierów”, odkrywców wytyczających nowe ścieżki. Wielkim uznaniem darzymy Michaela Greena za jego bezgraniczne oddanie drewnu i wiarę w możliwość zmiany sposobu budowania. Twórców idei „wiki house” za przekonanie, że wykorzystanie współczesnych technologii pomoże rozwiązać globalne problemy mieszkaniowe.

Duńskich i holenderskich architektów młodego pokolenia za ich świeżość i konsekwentne wcielanie w życie koncepcji, w których forma wynika z funkcji i kontekstu. Nie możemy nie wspomnieć o Peterze Zumthorze, który na zawsze pozostanie dla nas wzorem architekta – perfekcjonisty i erudyty o niezwykłej wrażliwości i skromności.

3. Dom marzeń Każdy dom, który współgra z otoczeniem, a jego wpływ na środowisko ograniczono do minimum. Lubimy takie projekty, w których przestrzeń wewnętrzna przenika się z zewnętrzną i stanowi zwarty, współgrający element krajobrazu.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI W POZNANIU

4. Najbardziej udany projekt Z każdym projektem wiąże się jakaś przygoda, bo projektowanie to ciągłe odkrywanie. Szczególnie cenimy zatem te projekty, które przywiodły nas na nowe, nieodkryte lądy. Takimi projektami były na pewno koncepcja siedziby Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu, w której idea odniesienia do poznańskiego ratusza zaowocowała nowatorską koncepcją elewacji budynku z wykorzystaniem języka Braille'a, oraz nagrodzony projekt na Plac Wolności i Rynek Zduński w Kutnie, w którym udało się połączyć cztery różne przestrzenie publiczne jedną zwartą i lapidarną formą.

BUDYNEK WIELORODZINNY, GLIWICE

71

CENTRUM GMINY RYTRO

Builder

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W OSWIĘCIMIU

grudzień 2013

1. Motto projektowe i życiowe Uszczęśliwiaj bliskich i swoich klientów. Choć projektowanie jest bardzo złożonym procesem, to i tak o ostatecznym sukcesie zadecyduje ocena użytkownika. Dlatego też to człowiek jest nadrzędnym adresatem każdego projektu, a jego potrzeby i oczekiwania są w centrum naszej uwagi. Budynki to, jeśli wspomnieć słowa Le Corbusiera, „maszyny do mieszkania” i jak każda maszyna przechodzą swój test w codziennym użytkowaniu. Zadowolenie klienta i pozytywny odbiór społeczny to najwyższy laur dla architekta.

ARCHITEKTURA I DESIGN

PLAC WOLNOŚCI I RYNEK ZDUŃSKI, KUTNO 5. Projekt – zjadacz czasu Wydaje się, że nie ma „szybkich” projektów. Do każdego projektu podchodzimy z dużą dozą samokrytycyzmu, tak by ostateczny efekt w pełni satysfakcjonował zarówno nas, jak i klienta.

6. Pozaarchitektoniczne źródła inspiracji Jest ich wiele i za każdym razem są różne, bo zawsze zależą od projektu – jego lokalizacji, uwarunkowań i charakteru.

7. Ulubione rozwiązanie (materiałowe, technologiczne), którego często używam Drewno, kamień i beton architektoniczny.

Budynki to, jeśli wspomnieć słowa Le Corbusiera, „maszyny do mieszkania” i jak każda maszyna swój test przechodzą w codziennym użytkowaniu.

KRYTA PŁYWALNIA W OŁAWIE

8. Zaleta i wada architekta, która najbardziej rzuca się w oczy Zaletą architekta jest umiejętność poszanowania kontekstu oraz zdolność jego poprawnego analizowania. Bardzo ważna jest chęć ciągłego doskonalenia, otwartość na nowe materiały i technologie. Wadą będzie zatem brak tych cech.

9. Nasz pierwsza nagroda Świetnie pamiętamy ten dzień. Był to pierwszy projekt zrobiony wspólnie. Zdobyliśmy wtedy drugą nagrodę, a był to konkurs na projekt Miejskiej Biblioteki Publicznej w Oświęcimiu. Od tego sukcesu wszystko się zaczęło. Wkrótce potem założyliśmy biuro.

10. Najgorszy budynek/budowla (w moim mieście, w Polsce, w Europie, na świecie) Nie chcielibyśmy wskazywać na konkretną realizację. Na napiętnowanie szczególnie zasługuje jednak brak rozważnego planowania kształtującego ład przestrzenny. Nawet najlepsza architektura zginie w chaosie bezładnego otoczenia.

AQUAPARK W KUTNIE

Zdjęcia: archiwum Mado Architekci

■

Zadowolenie klienta i pozytywny odbiór społeczny to najwyższy laur dla architekta.

STADION ŁÓDZKIEGO KLUBU SPORTOWEGO

HALA WIDOWISKOWO-SPORTOWA, GRYFINO

veni, vidi, vici

Berndorf Baderbau Sp. z o.o. ul. Zdrojowa 78, 43-384 Jaworze e-mail: biuro@berndorf.pl www.berndorf.pl

architektura sportowa

ARCHITEKTURA I DESIGN

Innowacyjna architektura

czyli Aquapark Kutno arch. Damian Poklewski-Koziełł arch. Marcin Marchewka

Kutnowski obiekt sportowo-rekreacyjny przyciąga uwagę architekturą, która nawiązuje do kutnowskich tradycji baseballowych.

AQUAPARK W KUTNIE Rozbudowa baseballowego kompleksu turystyczno-rekreacyjno-sportowego w Kutnie – BUDOWA AQUAPARKU Adres: Kutno, ul. Kościuszki / ul. Bitwy pod Kutnem Autor: KIPP Projekt sp. zo.o. – Adrian Górecki, Anna Pietras / MADO Architekci s.c.

– Damian Poklewski-Koziełł, Marcin Marchewka Współpraca: Justyna Derwisz, Katarzyna Durlak, Adam Kozak, Anna Krężołek, Dominik Starzycki, Agencja Reklamowa ZET-KRESKA Inwestor: Miasto Kutno Powierzchnia zabudowy: 18915 m² Powierzchnia użytkowa: 3807 m² Kubatura: 29080 m³ Projekt: 2008-2009 Realizacja: 2012

W celu lepszego dziennego doświetlenia wykorzystano poliwęglan o przezroczystości 60%. Odgrywa on swoją rolę także w nocy – stanowi wówczas ekran świetlny, podkreślający bryłę w nocnej sylwetce miasta.

B

Builder

75

grudzień 2013

udynek Aquaparku powstał w ramach baseballowego kompleksu turystyczno-rekreacyjno-sportowego położonego w Kutnie przy ulicy Kościuszki. Stanowi on rozszerzenie dotychczasowego (baseballowego) programu funkcjonalnego. Obiekt ten umożliwia zarówno organizację zawodów pływackich, jak również korzystanie z szeregu atrakcji związanych z zabawą w wodzie i poza nią, takich jak squash, kręgle, fitness, siłownia czy też odnowa biologiczna.

Kształt rzutu budynku nawiązuje do sąsiadujących z terenem inwestycji boisk do gry w baseball – charakterystycznej „ćwiartki koła”. Bryła budynku pozostała zwarta pomimo dość rozbudowanego i różnorodnego programu. W jej formie dominuje hala basenowa – najwyższa część aquaparku – wzniesiona na planie półokręgu, przekryta dachem biegnącym po łagodnym łuku. Formę tą podkreśla wystająca parterowa część budynku.

Gabaryty, sposób kształtowania elewacji oraz użyte środki plastyczne wprowadzają w istniejącym otoczeniu nowy ład architektoniczny. Elewacje wykończono panelami z blachy stalowej, malowanymi na cztery kolory wynikające bezpośrednio z logo

i z projektu informacji wizualnej zastosowanej we wnętrzu. Taki zabieg zapewnił jednorodność oraz pozwolił zachować czystość formy i treści. Panele wykonano w formie „kaset” osiągających pełną wysokość elewacji i mających szerokość 50 cm. Wymiar ten wyznacza również moduł zastosowanej ślusarki okiennej i drzwiowej. Nadanie elewacji modularnych podziałów pozwoliło na osiągnięcie efektu uporządkowanej, spójnej kompozycji. Dodatkowo w celu uwypuklenia kolorów skontrastowano je z monochromatycznym tłem w kolorze antracytowym i jasnoszarym, dzięki czemu całość obiektu zyskała na elegancji.

Program funkcjonalny

Z poziomu terenu wchodzimy przez przeszklony przedsionek do holu, stanowiącego strefę rozdziału użytkowników udających się do różnych zespołów obiektu. Znajduje się tam poczekalnia z widokiem na halę basenową, obsługiwana przez gastronomiczny

barek, oraz powierzchnia handlowa. Po lewej stronie od głównego wejścia do obiektu są ogólnodostępne sanitariaty, w tym jeden przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Po drugiej stronie umieszczono kasy i szatnię odzieży wierzchniej oraz wejście do zespołu szatniowo-sanitarnego.

Z holu dostępne są również część administracyjna, wejście na trybuny oraz do strefy ratowników i sędziów zawodów sportowych, pomieszczenia przeznaczone do udzielania pierwszej pomocy, pokój obsługi monitoringu oraz strefa odnowy biologicznej i fitness.

Elementem uzupełniającym program funkcjonalny obiektu są sale do gry w squasha.

Ciekawa funkcja sportowa, będąca uzupełnieniem podstawowego programu użytkowego basenu, znajduje się wzdłuż zachodniej ściany budynku, od strony ulicy Kościuszki. Jest to czterotorowa kręgielnia, do której prowadzi również osobne wejście, umożliwiające jej niezależne funkcjonowanie.

architektura sportowa

ARCHITEKTURA I DESIGN Zdjęcia: archiwum Mado Architekci, Lech Kwartowicz, PRESS GLASS

Cały budynek jest przystosowany do potrzeb osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.

Powiązania funkcjonale

Głównym celem było przede wszystkim zapewnienie wygody użytkowania. Uzyskano „intuicyjny” wręcz sposób poruszania się po obiekcie, co potwierdza dziś personel po półtorarocznym już użytkowaniu. Hol wejściowy stanowi swoisty lokalizacyjny reper. Rozlokowanie poszczególnych funkcji, jak chociażby bufetu, szatni odzieży wierzchniej, kas biletowych czy też przebieralni, stanowi ciągłość technologiczną czynności następujących jedna po drugiej, niewymagających dodatkowych wyjaśnień.

Dużym atutem jest bezpośrednie połączenie hali basenowej z „mokrą” częścią zespołu odnowy biologicznej, w której oprócz standardowej sauny suchej znajdziemy caldarium, grotę lodową, pokój wypoczynkowy czy fińskie wiadra prysznicowe.

Uzupełnieniem „mokrych” funkcji zespołu odnowy jest część „sucha”, a w niej gabinety masażu, solarium, korty do gry w squasha (o długości 9,75 m, szerokości 6,4 m oraz wysokości 5,64 m), siłownia oraz sala fitness.

Sale do ćwiczeń i siłownie wydzielono przesuwną przegrodą, umożliwiającą swobodną aranżację wnętrza dostosowaną do zmieniających się potrzeb i wielkości ćwiczących grup. Salki wyposażono we własny magazyn sprzętu, dostępny bezpośrednio z ich przestrzeni, oraz drugi magazyn dostępny z korytarza. Całość tego zespołu ma zapewnione osobne, niezależne wejście, wraz z własnymi węzłami higieniczno-sanitarnymi.

Ostatnim elementem zapewniającym łatwość organizacji ruchu jest obiektowa informacja wizualna stanowiąca jednocześnie jedyny element dekoracyjny. Zachowanie czystości wnętrz przez ograniczenie się jedynie do koloru białego pozwoliło na wprowadzenie dużych, kolorowych piktogramów, które za pomocą „pisma obrazkowego” doprowadzają bezbłędnie każdego do najdalszych zakątków Aquaparku.

Wystrój wnętrz

We wnętrzach uderza ich wręcz „loboratoryjna” czystość, osiągnięta dzięki zastosowaniu koloru białego. Kolor ten pojawia się zarówno na ścianach, jak i na podłodze oraz suficie podwieszanym. Akcentami kolorystycznymi są elementy informacji wizualnej oraz elementy zabudowy lad. Dodatkowo sufit wzbogacony został okrągłymi „plafonami”, stanowiącymi zabudowę świetlików dachowych, które podświetlono na kolor niebieski.

Charakterystycznym elementem obiektu jest wielkoformatowa grafika ściany hali basenowej. Grafika ta wykonana została bezpośrednio na szkle o całkowitym wymiarze 65 m x 3,5 m i stanowi unikalny element dekoracyjny.

Wyposażenie

Hala basenowa dzieli się na dwie części.

Pierwsza to część sportowa, gdzie znajdziemy sześciotorowy, 25-metrowy basen przeznaczony do pływania sportowego i rekreacyjnego, rozgrywania szkolnych zawodów sportowych oraz do nauki pływania. Wzdłuż niego zaprojektowano widownię ze 149 miejscami na krzesełkach oraz 3 miejscami dla niepełnosprawnych. Dodatkową atrakcję stanowi zastosowane oświetlenie podwodne.

Przy basenie został przewidziany podnośnik dla niepełnosprawnych.

Część druga to część rekreacyjna, rehabilitacyjna i przeznaczona do nauki pływania.

Znajdują się tam basen rekreacyjny, basen do nauki pływania, brodzik dla małych dzieci i dwa sześcioosobowe whirlpoole. W ramach niecki rekreacyjnej umieszczone zostały ścianka wspinaczkowa z herbem miasta Kutna (wraz z efektownym, kaskadowym masażem karku), „sztuczna rzeka”, gejzer powietrzny, leżanki powietrzne, masaże boczne, ruchome kamienie oraz lądowisko zjeżdżalni wewnętrznych: szerokotorowej i kamikadze.

Basen do nauki pływania i do rehabilitacji ma z nieckę o wymiarach 10,0 m x 6,5 m i o powierzchni 65 m2. Niecka basenu rekreacyjnego, o miękkiej linii tworzącej, zawiera się w polu o wymiarach 22,10 m x 26,00 m i ma powierzchnię 290 m2.

Wszystkie przejścia wokół basenu mają szerokości dostosowane dla użytkowników na wózkach inwalidzkich.

Zjeżdżalnie wodne

W Aquaparku znajdują się dwie zjeżdżalnie rurowe zewnętrzne o długości około 80 m i średnim spadku 9-10%, z których jedna jest pontonowa, a druga, tzw. „czarna dziura” – multimedialna, wyposażona w atrakcje dźwiękowe i świetlne. We wnętrzu hali zaprojektowano dodatkowo zjeżdżalnię szerokotorową rodzinną oraz zjeżdżalnię typu kamikadze z wydzielonym lądowiskiem stanowiącym część basenu rekreacyjnego.

■

ul. Patriotów 174, 04-832 Warszawa www.bodys.pl www.facebook.com/bodysoutdoorfitness

SHOW ROOM

Siłownie zewnętrzne BODYS znacząco zwiększą atrakcyjność miejskiego parku.

Urządzenia BODYS do ćwiczeń na świeżym powietrzu idealnie współgrają z placami zabaw.

BODYS, to doskonałe uzupełnienie ścieżek rowerowych, pieszych i plaż.

aktywność energia radość

zadzwoń już dziś 22 290 68 74 507 175 332

Niech Twój park, osiedle, plac zabaw wypełni:

Barbara Kraus-Galińska Magdalena Wnęk

ABIES – Architektura Krajobrazu

W

ybudowanie siłowni plenerowej jest – ze względu na niewysoki koszt, krótki czas realizacji, szeroką gamę urządzeń oraz niski stopień skomplikowania inwestycji – bardzo medialną formą promocji władz samorządowych.

W samej Warszawie planowane jest wybudowanie jeszcze w tym roku stu placów fitness.

Przed podjęciem decyzji o lokalizacji placu fitness należy jednak przeanalizować szereg czynników warunkujących długoterminowy sukces lub porażkę inwestycji. Nietrafiona może skutkować dewastacją urządzeń, zwłaszcza na otwartych terenach publicznych.

Plac dla młodzieży przy ul. Ksawerów w Warszawie z urządzeniami siłowymi i zabawowymi (projekt ABIES).

W ostatnim czasie niezwykle modną miejską inwestycją stały się place fitness, nazywane także siłowniami plenerowymi. Urządzenia typu fitness często stanowią element wyposażenia nowego parku bądź skweru.

W sprzęt tego rodzaju doposaża się także istniejące tereny zieleni miejskiej czy ośrodki wypoczynkowe.

Na montaż podobnych urządzeń decydują się również deweloperzy w celu podniesienia atrakcyjności mieszkań.

Dobór urządzeń

W przeciągu kilku ostatnich lat oferta wyposażenia siłowni znacznie się poszerzyła. Dostępne są urządzenia różnej jakości i w różnych cenach. Przy wyborze urządzeń należy kierować się ich jakością i ergonomią – nawet niewielka zmiana kąta ustawienia poszczególnych elementów może decydować o wygodzie. Niewygodne, psujące się sprzęty raczej nie będą zachęcać do uprawiania sportu. Należy zdawać sobie również sprawę z ograniczeń, jakie posiadają tego typu siłownie. Urządzenia zewnętrzne nie uwzględniają indywidualnych predyspozycji użytkowników w stopniu, jaki moż-

Fot. arch. ABIES

ARCHITEKTURA I DESIGN

Siłownie plenerowe na osiągnąć w tradycyjnej siłowni. Niektóre urządzenia terenowe są tak skonstruowane, że ich obciążenie stanowi waga człowieka.

Niestety część urządzeń – np. rowerek, czy stepper – często nie posiada żadnej regulacji. Ograniczenia te wynikają z konstrukcji sprzętów, która musi być trwała i odporna na wandalizm oraz warunki atmosferyczne.

Siłownie terenowe należy traktować jako bardzo skuteczny element promocji zdrowia oraz atrakcyjne poszerzenie oferty innych form rekreacji. Mogą służyć także jako uzupełnienie innych form treningu. Dlatego warto zróżnicować program treningowy i dostosować go dla jak najszerszej grupy użytkowników – oprócz typowych urządzeń fitness warto pomyśleć o bardziej tradycyjnych elementach wyposażenia, chociażby o drążkach do podciągania. Ponadto dobrze jest wyposażyć plac w tablice z przykładowymi zestawami ćwiczeń, np. uwzględniającymi krótki program treningu czy rozgrzewki.

Typowe urządzenia na placach fitness przeznaczone są głównie dla osób dorosłych oczekujących niezbyt intensywnego treningu na świeżym powietrzu. Często mówi się, że oferta tych urządzeń jest skierowana również do nastolatków, i rzeczywiście, może ona być traktowana jako rozszerzenie programu placów dla młodzieży. Jednak ta grupa wiekowa ma specyficzne potrzeby i uwarunkowania.

Nie można traktować placu fitness jako remedium na problemy wieku dojrzewania.

Z kolei dla osób starszych, z problemami zdrowotnymi, dostępne są urządzenia tere-

nowe, które można nazwać raczej „terapeutycznymi”. Na razie nie są one w Polsce popularne, ale na pewno zasługują na uwagę.

Urządzenia te m.in. pomagają podtrzymywać samodzielność osób starszych w zakresie ruchowym i neurologicznym oraz pozwalają ćwiczyć koordynację.

Lokalizacja placu

Wybór odpowiedniego miejsca lokalizacji siłowni jest podstawą udanej inwestycji.

Przestrzeń placu fitness powinna być raczej kameralna, ale nie odosobniona. Najbardziej pożądana jest lokalizacja przy istniejącej lub projektowanej infrastrukturze sportowej – w pobliżu boisk, tras biegowych, ścieżek rowerowych czy skateparków. Błędem jest natomiast lokalizowanie siłowni w reprezentacyjnych miejscach parków lub w charakterze doposażenia niedużych, ozdobnych skwerów. Urządzenia siłowe wyglądają zwykle dość estetycznie, nie są jednak elementem dekoracyjnym.

Lokalizacja w bezpośrednim sąsiedztwie placu zabaw dla młodszych dzieci również nie jest polecana. Wydaje się mało prawdopodobne, aby osoby dorosłe miały możliwość ćwiczenia podczas opieki nad małymi dziećmi, a sąsiedztwo hałaśliwego placu zabaw jest niepożądane dla osób rzeczywiście skupionych na treningu.

Idea wielopokoleniowego placu – siłowni plenerowej – zrealizowana w Wiedniu.

■

grudzień 2013

Zadaniem projektanta, któremu zleca się projekt siłowni plenerowej, jest umiejętne wkomponowanie placu w otoczenie – przy odpowiednim podejściu możliwa jest lokalizacja tego typu inwestycji w różnego typu obiektach w sposób harmonijny i niekontrastujący z innymi ich funkcjami.

W projekcie rewaloryzacji i modernizacji zabytkowego Ogrodu Krasińskich w Warszawie siłownię plenerową zlokalizowano we współczesnym zakątku parkowym w sąsiedztwie dużej łąki rekreacyjnej z leżakami do opalania – połączono w ten sposób relaks i różne formy ruchu na świeżym powietrzu.

Same urządzenia fitness rozmieszczono na małych, ocienionych drzewami placykach.

Ustawiono tu też ławki i kosze na śmieci.

Niewielką siłownię plenerową można znaleźć też na nowym placu zabaw dla młodzieży przy ul. Ksawerów na warszawskim Mokotowie. Znajdują się tu głównie urządzenia zabawowe dla grupy wiekowej powyżej dwunastu lat. Plac jest podzielony na kilka mniejszych aneksów o zróżnicowanym programie, z których jeden zajmują właśnie urządzenia fitness. Cały plac otoczony jest zielenią – posadzono tam drzewa i krzewy izolujące oraz wykonano trejaże z pnączami.

W przypadku siłowni plenerowych, tak jak i przy innych inwestycjach z zakresu architektury krajobrazu, dokładna analiza potrzeb przyszłych użytkowników oraz dobry projekt uwzględniający wszystkie aspekty, takie jak dobór urządzeń, dodatkowe wyposażenie, nawierzchnie i zieleń, są kluczem do sukcesu inwestycji.

79

Oprócz wspomnianych wcześniej tablic informacyjnych siłownię terenową należy wyposażyć także w ławki (służące głównie do odłożenia rzeczy osobistych) i kosze na śmieci. Warto pomyśleć również o stojakach na rowery.

Siłownie terenowe nie są urządzeniami zabawowymi i nie wymagają stosowania specjalnych nawierzchni bezpiecznych. Ponadto nawet w odniesieniu do normy dotyczącej bezpieczeństwa na placach zabaw wysokość upadku z tych urządzeń (poniżej 60 cm) nie wskazywałaby na konieczność stosowania takich zabezpieczeń. Urządzenia można ustawić nawet na trawie, choć przy intensywnym użytkowaniu może ona zostać wydeptana. Godna polecenia na place fitness jest nawierzchnia mineralna (ubite, drobne kruszywo, tworzące utwardzoną powierzchnię) – niedroga, ekologiczna, przepuszczalna i mająca właściwości lekko amortyzujące, jak również nie nagrzewająca się tak jak beton czy syntetyki. Niewskazane jest natomiast stosowanie jako podłoża sypkiego piasku bądź żwiru – takie nawierzchnie niedostosowane są do wózków i rowerów, a także utrudniają swobodne chodzenie – zwłaszcza w sandałach.

Podczas podejmowania decyzji o budowie siłowni plenerowej pamiętajmy, że równie ważna jak wyposażenie jest atmosfera tego miejsca. Bliskie sąsiedztwo ruchliwej ulicy czy całkowity brak osłony przed widokiem

W harmonii z otoczeniem

Builder

Urządzenie do ćwiczeń koordynacji oko-noga.

Dodatkowe wyposażenie, nawierzchnie i zieleń

z ruchliwych placów lub dróg na dłuższą metę zniechęci znaczną część użytkowników do treningu. Pamiętajmy też o umiejętnie zakomponowanej zieleni, która pozwoli odizolować plac od rozpraszających elementów otoczenia oraz stworzy odpowiedni nastrój.

Fot. arch. Richter Spielgeräte GmbH

Fot. arch. Richter Spielgeräte GmbH Fot. arch. Richter Spielgeräte GmbH

Gra w piłkę dla jednej lub dwóch osób – urządzenie do ćwiczenia koordynacji, poczucia rytmu, wzmacniania ruchomości rąk.

Przy wyborze miejsca na siłownię warto wziąć pod uwagę również jego nasłonecznienie. Najkorzystniejsze jest, aby od południa plac był ocieniony przez drzewa, dzięki czemu upał będzie mniej dokuczał użytkownikom. Niestety, w naszym klimacie sezon korzystania z urządzeń terenowych jest ograniczony, dlatego należy zadbać o jak najlepsze warunki.

polskie pracownie projektowe

ARCHITEKTURA I DESIGN

MACIEJ SZPALERSKI wiceprezes zarządu Polsko-duńska pracownia projektowa, architektura w duchu skandynawskim – oszczędna, funkcjonalna i przemyślana. Projekty w każdej skali – od wnętrz i fit-out’ów po dużą użyteczność publiczną, biurowce i wielorodzinne budynki mieszkalne. Projektant domów pasywnych certyfikowany przez Instytut Pasywny w Darmstadt.

Bjerg Szpalerski Architekci Warszawa, tel.: 606 333 067, e-mail: ms@bjerg.nu, www.bjerg.pl

M. BORKOWSKI, W. GILEWICZ, A. LIPSKI partnerzy, architekci

grudzień 2013

80

Projektowanie architektoniczne i urbanistyczne, projektowanie wnętrz, przygotowanie inwestycji w zakresie dokumentacji formalno-prawnej, nadzór autorski.

S.T. ARCHITEKCI Rzeszów, tel.: 17 862 81 66, e-mail: starchitekci@starchitekci.pl, www.starchitekci.pl

PAWEŁ KOBRYŃSKI współwłaściciel, architekt

IMB Asymetria oferuje pełen zakres usług projektowych w obrębie projektowania architektonicznego, urbanistycznego, projektowania wnętrz oraz architektury krajobrazu.

Podstawowym założeniem naszej działalności jest poszukiwanie najbardziej praktycznych i racjonalnych rozwiązań funkcjonalnych, a jednocześnie dążenie do harmonii i zaspokojenia potrzeb estetycznych miejsca i użytkownika.

IMB Asymetria Kraków, tel.: 12 398 49 00, e-mail: biuro@imbasymetria.pl, www.imbasymetria.pl

Front Architects Poznań, tel.: 61 22 18 153, e-mail: biuro@frontarchitects.pl, www.frontarchitects.pl

ROBERT MAJKUT właściciel

Builder

R. SZULAR, M. TRYBUS, T. KOZŁOWSKI architekci-właściciele i architekt prowadzący

Pracownia realizuje projekty dla obiektów komercyjnych, specjalizuje się w projektach Architecture & Branding i tworzy projekty dla najbardziej wymagających klientów. Posiada własne metody przełożenia języka komunikacji wizerunkowej na język realnego biznesu – potwierdza to bogate portfolio wdrożonych wnętrz w Polsce i na świecie.

Robert Majkut Design Warszawa, tel.: 601 724 166, e-mail: studio@design.pl, www.design.pl

ANNA MISIURA, ŁUKASZ KABAROWSKI architekci, właściciele Specjalizujemy się w projektowaniu nowoczesnych i funkcjonalnych domów jedno- i wielorodzinnych, a także budynków użyteczności publicznej (takich jak biurowce i hotele) oraz w adaptacjach istniejących obiektów do nowych funkcji.

KMA Kabarowski Misiura Architekci Wrocław, tel.: 600 380 687, 501 262 461, e-mail: biuro@k-m-a.plwww.k-m-a.pl

MARCIN SUSUŁ, KRZYSZTOF STRAMA współwłaściciele, architekci Specjalizujemy się w szeroko pojętym projektowaniu budynków, m.in. użyteczności publicznej, handlowych, przemysłowych, produkcyjnych, magazynowych, sportowych, a także budynków mieszkalnych, wnętrz, mebli oraz małej architektury.

SUSUŁ & STRAMA ARCHITEKCI s.c.

Oświęcim, tel.: 33 844 00 12, e-mail: biuro@s2architekci.pl, www.s2architekci.pl

TOMASZ WOJTKOWIAK właściciel, projektant TOYA DESIGN jest biurem architektoniczno-designerskim. Zajmuje się projektowaniem architektonicznym, projektowaniem wnętrz i wystaw oraz kompleksową identyfikacją wizualną. Tworzy wizerunkowe standardy funkcjonalno-architektoniczne dla sieci firmowych. „Od znaku do obiektu”.

TOYA DESIGN Tomasz Wojtkowiak Poznań, tel.: 61 847 85 12 www.toya-design.com.pl

Ludzie i firmy sukcesu dodatek promocyjny miesięcznika Builder GrudzieŃ 2013

Patrzymy w przyszłość Łukasz mięsiak Wiceprezes zarządu Budrem Group sp. z o.o.

str. 84

w przyszłość Danuta Burzyńska: Coraz częściej słyszy się opinie, że sytuacja na rynku budowlanym powoli się poprawia, a kryzys odchodzi w przeszłość.

Czy potwierdza Pan tę diagnozę z punktu widzenia Generalnego Wykonawcy?

Ł.M.: Jestem optymistą. Moim zdaniem jesteśmy świadkami powrotu koniunktury, także na rynku budowlanym. I nie chodzi tylko o to, że ten pozytywny, z dawna wyczekiwany trend potwierdzają dostępne wskaźniki makroekonomiczne. Pewne namacalne ożywienie – choć trudno tu mówić o przełomie – obserwujemy także na naszym podwórku: w segmencie budownictwa przemysłowego i komercyjnego. Powrót koniunktury w gospodarce w sposób naturalny powoduje bowiem zwiększenie się popytu na nowe inwestycje.

Z całą pewnością dodatkowym impulsem dla inwestorów będzie także nowa perspektywa budżetowa UE, na kolejne lata po roku 2013.

Chciałbym jednak zwrócić uwagę na fakt, że w obecnych realiach bardziej niż kiedykolwiek przedtem liczyć się będzie właściwe rozpoznanie potrzeb rynku i umiejętność ich zaspokojenia.

D.B.: Dlaczego właśnie te umiejętności będą teraz tak szczególnie ważne?

d o d at e k p r o m o c yj n y

Ł.M.: Oczywiście wysoka jakość wykonywanych prac, ich termino-

wość i profesjonalizm w działaniu były i pozostaną ważne w każdym czasie. Ale rynek budowlany rozwija się, dojrzewa z każdym rokiem. Nieustannie rosną wymagania inwestorów, zwiększa się konkurencja. Wystarczy spojrzeć, ile firm budowlanych zbankrutowało lub zamknęło działalność w mijającym roku. Dlatego tak ważne jest stałe doskonalenie swojej oferty, zdobywanie nowych umiejętności, uparte poszukiwanie niszy rynkowej dla własnej działalności. Budrem nie zawsze był na szczycie. Mamy za sobą długą drogę, nie brakowało podczas tego marszu trudnych momentów. Dlatego – wspólnie z moim partnerem, Prezesem Budremu, panem Jerzym Krawczykiem – tak dużą wagę przykładamy do właściwej, przemyślanej strategii działania, w której staramy się uwzględnić wszystkie wspomniane powyżej czynniki. Gdybyśmy pięć czy sześć lat temu nie przekierowali firmy w stronę generalnego wykonawstwa obiektów przemysłowych dla rolnictwa, na pewno nie osiągnęlibyśmy takiej pozycji, jaką mamy obecnie. I analogicznie – gdybyśmy rok tete mu, mimo pełnego portfela zamówień, nie zdywersyfikowali i nie poszerzyli zakresu naszych usług o budownictwo komercyjne, nasza sytuacja byłaby obecnie na pewno mniej stabilna. Jesteśmy

Łukasz mięsiak Wiceprezes zarządu Budrem Group sp. z o.o.

Mamy nadzieję, że działalność deweloperska będzie w przyszłości jednym z filarów grupy Budrem.

świadomi, że ten, kto nie idzie do przodu, w rzeczywistości się cofa.

I że na dwóch nogach (a najlepiej… na trzech) stoi się pewniej niż na jednej.

D.B.: Rzeczywiście, listę realizowanych aktualnie przez Budrem inwestycji trudno nazwać monotematyczną. Dawno już wyszliście poza hale dla grup producenckich, na których wyrobiliście sobie markę.

Ł.M.: To prawda. Generalne wykonawstwo obiektów produkcyjnych i logistycznych dla sektora rolnospożywczego to dla nas nadal core business. Wypracowaliśmy sobie na tym rynku mocną pozycję i postaramy się ją utrzymać. W ostatnich trzech latach zrealizowaliśmy wiele nowoczesnych obiektów infrastrukturalnych dla rolnictwa, takich

Zdjęcia: archiwum BUdrem GroUp

wywiad z okładki

ludzie i firmy sukcesu grudzień 2013

84 Builder

Patrzymy

jak sortownie owoców, hale produkcyjne czy mroźnie. Wśród nich znalazły się takie obiekty, jak jedna z największych w Polsce sortownia Polsad w Nosach Poniatkach czy sortownia Wil-Sad w Wiciach, uznana w konkursie „Platynowe Wiertło” firmy Bosch za najlepszy obiekt inżynieryjny oddany do użytku w Polsce w roku 2011.

Obecnie realizujmy także inne obiekty tego typu, m.in. mroźnię w Milejowie, obiekt produkcyjny dla Green Union w Łaźniewie, sortownię Bialski Owoc w Białej Rawskiej czy rozbudowę sortowni Applex w Sadkowicach. Mamy pełny portfel zamówień na przyszłość.

Właśnie rozpoczynamy budowę obiektów produkcyjnych w Komarowie k. Zamościa i w miejscowości Kamion Wielki k. Wyszogrodu. Negocjujemy kolejne kontrakty.

Jednocześnie jednak dbamy o „drugą nogę”, o której wspomniałem. Mam tu na myśli wykonawstwo inwestycji o charakterze komercyjnym.

D.B.: Rozpoczęliście Państwo imponującą budowę Grójeckiego Centrum Logistycznego, kompleksu, na który niewątpliwie czekają nie tylko kierowcy TIR-ów, lecz także przedsiębiorcy i mieszkańcy Grójca.

Jak zrodził się pomysł na tę – tym razem własną – inwestycję Budremu?

Ł.M.: Grójeckie Centrum Logistyczne (GCL) to niewątpliwie nasza sztandarowa inwestycja. W tym przypadku faktycznie występujemy nie tylko jako generalny wykonawca, lecz także jako większościowy udziałowiec spółki prowadzącej ten projekt. Idea zbudowania w Słomczynie centrum logistycznego zrodziła się w połowie roku 2010.

Jak wynikało z analiz, na tym terenie bardzo brakowało podobnego obiektu.

Zgodnie z wypracowanymi wtedy założeniami – realizowanymi dzisiaj na placu budowy – w Słomczynie powstanie obiekt o uniwersalnej i wielofunkcyjnej formule, o powierzchni 60 tys. m2, odpowiadający na potrzeby nie tylko kierowców i firm transportowych, lecz także lokalnych plantatorów i przedsiębiorców.

Pamiętajmy, że gmina Grójec to obszar intensywnej produkcji rolnej, której towarzyszy wzmożony ruch tranzytowy. Sam Grójec, a także sąsiadujący z nim Słomczyn, będący obszarem inwestycji, leży na przecięciu ważnych arterii drogowych: międzynarodowej trasy S7 (północ-południe) oraz drogi krajowej nr 50, która jest częścią trasy łączącej wschód i zachód Polski. Jak wynika z badań ruchu drogowego, drogą nr 50

przejeżdża od 14 do 19 tys. TIR-ów na dobę! GCL ma być dla nich przystankiem na trasie, umożliwiającym odpoczynek i nabranie sił przed dalszą podróżą. Będzie to możliwe dzięki całej gamie dodatkowych usług, takich jak wyspecjalizowana myjnia, restauracja, bar 24 h, placówka bankowa czy sklep z artykułami pierwszej potrzeby, a przede wszystkim – parking z systemem skanującym, najnowocześniejszy tego typu plac w Polsce na 260 TIR-ów.

Co równie istotne – w Grójcu, stolicy najważniejszego zagłębia sadowniczego w kraju, brakuje odpowiedniej infrastruktury materialnej i lokalowej dla agencji celnych, firm spedycyjnych i transportowych, eksporterów i lokalnych przedsiębiorców. GCL, oferujące ponad 1000 m2 powierzchni biurowych i 1500 m2 powierzchni magazynowych, w znaczący sposób wypełni tę lukę.

D.B.: Dziękuję za rozmowę.

D.B.: Ale GCL to nie jedyna budowa prowadzona przez Budrem w segmencie komercyjnym?

Ł.M.: Oczywiście, równolegle realizujemy także inne inwestycje, jak chociażby salon sprzedaży dla firmy TECHROL w Ożarowie Mazowieckim. Dalece zaawansowane są rozmowy i negocjacje dotyczące kolejnych tego typu inwestycji, które kontraktujemy na lata 2014-2015. Dywersyfikujemy w ten sposób profil i działalność naszej spółki. W ramach tej strategii wróciliśmy także na rynek deweloperski. Ruszamy z budową osiedla „Dolce Villa” w Wilanowie. W każdym z sześciu domów znajdą się po cztery luksusowe apartamenty o wielkości od 100 do 200 m2, z bogatym wyposażeniem wewnątrz i obszernymi ogrodami na zewnątrz. Jesteśmy dobrej myśli – sprzyja nam ożywienie na rynku mieszkaniowym. To nasz pierwszy, ale oczywiście nie ostatni projekt deweloperski. Analizujemy różne propozycje, szukamy dogodnie położonych działek. Mamy nadzieję, że działalność deweloperska będzie w przyszłości jednym z filarów grupy Budrem.

Osiedle Dolce Villa w Wilanowie

Sortownia owoców Sadco

D.B.: Czego zatem życzyć firmie Budrem Group na następne lata?

Ł.M.: Przede wszystkim stabilnych warunków prawnych i rynkowych, umożliwiających właściwe powadzenie interesu. Z całą resztą – mam nadzieję – poradzimy sobie sami. Woda sodowa na pewno nie uderzy nam do głowy. Twardo stąpamy po ziemi. Stawiamy na wysoką jakość i ciężką pracę. Szanujemy ludzi – zarówno kontrahentów, jak i naszych własnych pracowników. A to zawsze popłaca.

Grójeckie Centrum Logistyczne

ludzie i firmy sukcesu grudzień 2013

86 Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

Czy nastąpi przełom w budownictwie? prof. zofia Bolkowska

R

ozpoczynając duże programy współfinansowane środkami unijnymi, uważano, że będą one motorem rozwoju budownictwa niezależnie od dekoniunktury w gospodarce. Początki były obiecujące. Jednak od czerwca 2012 r. z miesiąca na miesiąc sytuacja w budownictwie była coraz gorsza. Już wcześniej przewidywano, że nadchodzi osłabienie tempa wzrostu

dotychczas dominował popyt na fachowców z dziedziny budownictwa kubaturowego i infrastrukturalnego. przyszła struktura budownictwa wymaga przygotowania kadr wykwalifikowanych do realizacji budownictwa kolejowego i energetyki. w tym sektorze, ale zaskoczyła gwałtowność i głębokość regresu, który trwa nadal. W 2013 r. po dziesięciu miesiącach produkcja budowlana w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej dziewięciu osób była niższa o 14% w stosunku do zeszłego roku.

Przede wszystkim finanse

W Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2008-2012, zatwierdzonym we wrześniu 2007 roku, zakładano wybudowanie do końca 2012 roku 1779 km autostrad i 2274 km dróg ekspresowych. Na podstawie późniejszych decyzji i zgodnie z roz-

rynek budowlany mierzony wartością produkcji budowlano-montażowej oceniany był w 2012 r. na około 190 mld zł. W latach 2008-2012 jego wartość wzrosła o jedną czwartą. Wstępne szacunki wskazują, że w tym roku wartość rynku budowlanego zmniejszyła się o około 10%. porządzeniem Rady Ministrów z 20 października 2009 roku łączna sieć autostrad i dróg ekspresowych liczyć będzie około 7480 km, w tym około 1990 km autostrad (nie wiadomo, kiedy wszystkie te drogi zostaną wybudowane). Pod koniec września 2013 r. było w Polsce zakończonych 1426 km autostrad i 1243 km tras szybkiego ruchu, a w budowie jest 212 km autostrad o 392,6 km dróg szybkiego ruchu. Dotychczas autostrady i drogi szybkiego ruchu budowano nie tylko z opóźnieniem, lecz także przy wyższych kosztach od zakładanych.

Większym problemem budownictwa niż opóźnienia w terminowym oddawaniu obiektów były i są jednak trudności finansowe, pociągają-

ce za sobą upadłości firm. Już drugie półrocze 2011 roku wskazywało, że sytuacja finansowa w budownictwie może być zagrożeniem dla płynnego funkcjonowania przedsiębiorstw. Załamanie nastąpiło w roku 2012. Według różnych ocen liczba upadłości firm na rynku budowlanym i nieruchomości wyniosła wtedy 250-270 (25% wszystkich firm ogłaszających upadłość). W 2013 r. zahamowano rosnącą w ubiegłym roku liczbę upadłości firm budowlanych. Nadal jednak branża budowlana jest uznawana za ryzykowną i ma problemy z pozyskiwaniem finansowania. Ruch w inwestycjach jest wciąż mały, deweloperzy i inwestorzy indywidualni obawiają się rozpoczynania nowych inwestycji mieszkaniowych ze

Podstawowe wielkości charakteryzujące sektor budownictwa Wyszczególnienie

2008

2011

2012

1-10.2013

Wartość rynku budowlanego; mld zł cen bieżących

154,6

191,3

190,0

170,01

Budownictwo; zmiany w % (> 9 osób)

12,1

16,3

-1,0

-14,4

Budownictwo kubaturowe

17,8

6,2

-2,5

-14,6

Budownictwo infrastrukturalne

16,5

28,0

0,6

-18,2

Budownictwo mieszkaniowe w tys. mieszkań

165,2

131,1

152,9

150,01

Zmiany cen produkcji budowlanej w %

4,8

1,0

0,2

-1,7

Płace w budownictwie; zmiany w %

13,0

4,6

0,0

0,7

Zatrudnienie w budownictwie; zmiany w %

5,4

7,6

2,1

-8,8

Rentowność netto w budownictwie ogółem % 2

5,7

2,3

-0,5

0,3

1,6

-1,6

-1,0

23,4

27,4

39,8

29,7

32,9

49,5

W tym w przedsiębiorstwach inżynierii lądowej i wodnej Udział % przedsiębiorstw wykazujących stratę netto W tym w przedsiębiorstwach inżynierii lądowej i wodnej

11,4

Źródło: dane GUS 1/ oszacowane dane całego roku 2013 2/ dane finansowe za 1-3 kwartał 2013

Wśród wymienianych zagrożeń należy wskazać jeszcze to, że budownictwo przystępuje do realizacji nowej perspektywy osłabione finansowo m.in. na skutek pogarszającej się kondycji finansowej i upadłości wielu przedsiębiorstw. występujące dysproporcje między poziomem infrastruktury w Polsce i w krajach UE. Oczekiwana jest co najmniej realizacja programu budowy dróg i autostrad (dokończenie rozpoczętych, zrealizowanie zapowiadanych w kolejnych decyzjach), modernizacja kolei, rozbudowa i modernizacja energetyki, opracowanie i realizacja racjonalnego programu budownictwa mieszkaniowego.

Przy ocenie istniejącego potencjału budownictwa i szans na jego wykorzystanie należy zwrócić uwagę na czynniki istotne dla rozwoju tego sektora.

Polski sektor budownictwa posiada ponad 16 tys. przedsiębiorstw zatrudniających powyżej dziewięciu osób, w tym około 1,8 tys. przedsiębiorstw dużych lub bardzo dużych (zatrudniających powyżej pięćdziesięciu osób).

Część z nich posiada wieloletni staż na rynku i duże doświadczenie. Słabą stroną większości przedsiębiorstw jest brak kapitału i mankamenty organizacyjne. Przedsiębiorstwa te dysponują jednak własnym, nowoczesnym potencjałem sprzętowym oraz doświadczeniem w kooperacji z firmami obcymi przy robotach specjalistycznych.

Sektor budownictwa jest pracodawcą dla około 600-650 tys. osób, z czego około jednej czwartej przypada na fir-

154,6

163,6

170,2

191,3

190

170

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Źródło: dane GUS i szacunki własne

Przedsiębiorstwa budowlane > 9 osób zmiany w % n budownictwo n infrastruktura 16,3

-1

Czynniki sprzyjające i zagrażające

Czynnikiem sprzyjającym wykorzystaniu potencjału z pewnością jest dopływ środków unijnych. Nie są znane jeszcze kwoty, jakie przypadną na budownictwo z nowej perspektywy finansowej 2014-2020, ale rok 2014 będzie przełomowy dla zapewnienia trwałego wzrostu sektora budownictwa. Mogą jednak wystąpić trudności z zapewnieniem potrzebnego „wkładu własnego”. Budownictwo narażone jest na kryzysy związane z otoczeniem zewnętrznym, są one pogłębiane własnymi, wewnętrznymi problemami. Doświadczenia z ostatnich lat wskazują, że źle funkcjonują w budownictwie rozwiązania systemowe, nie zostały dotychczas wypracowane metody ich zlikwidowania lub ograniczania.

W 2013 r. po dziesięciu miesiącach produkcja budowlana w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej dziewięciu osób była niższa o 14% w stosunku do zeszłego roku.

Wśród wymienianych zagrożeń należy wskazać jeszcze to, że budownictwo przystępuje do realizacji nowej perspektywy osłabione finansowo m.in. na skutek pogarszającej się kondycji finansowej i upadłości wielu przedsiębiorstw. Banki uważają budownictwo za sektor podwyższonego ryzyka i przedsiębiorstwa mogą mieć trudności z uzyskaniem kredytów.

Gwarancje bankowe będą udzielane niechętnie, a równocześnie brak środków własnych może utrudniać wykorzystanie kwot z nowej perspektywy finansowej 2014-2020. n

28

2011

0,7

-14,4

2012

-18,2

1-10 2013 Źródło: dane GUS

Rentowność netto w % 1,6

2,3

0,3 -1,9

-7,3

-0,5

-1

-1,6

n budownictwo n infrastruktura

2011

1-6 2012

2012

1-9 2013 Źródło: dane GUS

Udział % przedsiębiorstw przynoszących straty

23,4

29,7

2011

44,8

56

n budownictwo n infrastruktura

27,4

1-6 2012

32,9

39,8

2012

49,5

1-9 2013 Źródło: dane GUS

Postanowienia upadłościowe firm budowlanych i na rynku nieruchomości w Polsce w latach 2010 – 2012 n budownictwo n nieruchomości

98

12

2010

143

28

2011

218

37

2012 Źródło: Coface Polska

grudzień 2013

Mimo trudnej sytuacji prognozy na najbliższe lata są dobre. Po obecnym głębokim regresie w 2014 roku powinien nastąpić przełom. Co na to wskazuje?

Budownictwo charakteryzuje się wysokim (i trwałym) potencjalnym popytem na wszystkie rodzaje inwestycji.

Ponadto jest wiele rozpoczętych zadań wymagających kontynuacji, które niezależnie od bieżących trudności będą realizowane. Należy zwrócić uwagę (mimo korzystnych zmian) na nadal

Wartość rynku budowlanego w mld zł cen bieżących

87

Szanse na wykorzystanie potencjału

my małe, rodzinne, o niestabilnych miejscach pracy. Zmienia się liczba małych zakładów (poniżej dziewięciu osób), są to głównie jednostki rzemieślnicze, rodzinne, sezonowe, łatwo przechodzące do szarej strefy). Mają one duże znaczenie dla lokalnych rynków pracy, ale niewielkie w tworzeniu potencjału do realizacji dużych programów. Przy obecnym ilościowym potencjale zatrudnienia problemem jest struktura kwalifikacyjna. Dotychczas dominował popyt na fachowców z dziedziny budownictwa kubaturowego i infrastrukturalnego. Przyszła struktura budownictwa wymaga przygotowania kadr wykwalifikowanych do realizacji budownictwa kolejowego i energetyki.

Builder

względu na restrykcyjne podejście instytucji finansowych, a skala finansowania inwestycji infrastrukturalnych jest nadal niepewna.

ludzie i firmy sukcesu grudzień 2013

na kolejne inwestycje Danuta Burzyńska: Rok 2013. Jaki był dla branży budowlanej w Polsce i sektora, w którym działa Tines SA? Czy podziela Pan Prezes opinię, że sytuacja na rynku budowlanym pomału się poprawia?

Tomasz Szuba: Jeśli porównamy dane z drugiego i trzeciego kwartału bieżącego roku, to w tym ostatnim okresie jest widoczna poprawa. Jednak mimo poprawiających się da-

do końca został nam jeszcze miesiąc, jednak myślę, że w podsumowaniu będzie on podobny do poprzedniego pod względem środków finansowych wydanych przez PKP PLK.

D.B.: A jakie sukcesy osiągnęliście Państwo na rynku wschodnim i czy jest on w dalszym ciągu atrakcyjny dla firmy i rozwojowy? Gdzie łatwiej wdrożyć nowoczesne technologie?

D.B.: Co było największym osiągnięciem spółki w mijającym roku w Polsce?

T.Sz.: Rok 2013 na rynku wschodnim to dla nas czas wejścia w nowy obszar Wspólnoty Niepodległych Państw. Zrealizowaliśmy pierwsze projekty kolejowe, wdrożyliśmy nasze rozwiązania na kolejach kazach-

T.Sz.: Na polskim rynku najważniejszym projektem była realizacja największego do tej pory kontraktu

„Liczę na to, że mając doświadczenie z poprzedniej perspektywy, w pełni wykorzystamy przeznaczone środki, które zainwestujemy w rozwój transportu szynowego.

Spółka TINES, mająca niekwestionowaną w branży pozycję, jest w pełni przygotowana na rozmach inwestycyjny”.

Tomasz szuba Prezes zarządu TiNes s.A.

d o d at e k p r o m o c yj n y

Builder

88

Gotowi

nych statystycznych rok 2013 nazywam trudnym, głównie ze względu na kontrast w stosunku do roku poprzedniego, w którym wykonano rekordową ilość inwestycji pod kątem Euro 2012. W przypadku transportu miejskiego wyraźnie zmniejszyła się – w stosunku do roku ubiegłego – liczba inwestycji tramwajowych, na rynku kolejowym nie zostały natomiast zrealizowane plany budżetowe i wykorzystane środki finansowe przeznaczone na ten rok. Co prawda

TINES w Polsce dla II linii metra warszawskiego. W ciągu dziewięciu miesięcy zrealizowaliśmy szereg dostaw do stołecznej inwestycji. Spełniliśmy tym samym wyznaczone wspólnie z konsorcjum AGP Metro Polska założenia umowy, która obejmowała 43 tys. sztuk blokowych podpór szynowych w otulinie EBS do torów szlakowych, rozjazdów i skrzyżowań oraz urządzeń specjalnych, a także przeszło 55 tys. m² mat wibroizolacyjnych TRACKELAST.

skich, białoruskich oraz ukraińskich.

Proces dopuszczenia nowoczesnych rozwiązań konstrukcji nawierzchni szynowych na tych rynkach jest równie sformalizowany, czasochłonny i kosztowny jak w Polsce, dlatego odczuwamy dużą satysfakcję z tych nowych realizacji. Pierwsze wdrożenia na PKP PLK to rok 2006, nieprzerwana współpraca do dziś, a także perspektywa realizacji wielu projektów w nowym okresie budżetowym 2014-2020. Wieloletnie doświadcze-

D.B.: Czy przepisy prawne i ustawodawcze wspierają rozwój technologii, czy raczej stanowią barierę we wprowadzaniu zaawansowanych technicznie rozwiązań?

T.Sz.: Jeśli obserwuje się praktyki przetargowe, oparte wciąż na decydującym kryterium, jakim jest najniższa cena, można stwierdzić, że szanse na stworzenie nowoczesnego transportu kolejowego pozostają pod znakiem zapytania. Obecnie przy realizacji inwestycji nie są brane pod uwagę nowoczesne technologie, ponieważ są one zazwyczaj znacznie droższe. Myślę, że zamiast uwzględniać jedynie koszty nabycia, czyli zakupu, powinno się upowszechnić postępowanie bazujące na bardziej realnym wyliczeniu rzeczywistych nakładów podczas całego okresu użytkowania, ponieważ faktyczną wartość realizowanej inwestycji można ocenić dopiero w perspektywie lat, szacując nakłady utrzymaniowe oraz koszty społeczne. Sposobem

Dziesięcioletnie doświadczenie, realizacja licznych tramwajowych oraz kolejowych projektów, na czele z łącznicą kolejową na Okęcie, wrocławskim dworcem głównym oraz metrem warszawskim, są najlepszą referencją oferowanych przez TINES rozwiązań oraz potwierdzeniem wysokiej jakości oferowanej współpracy. na zmianę podejścia do zaawansowanych technicznie rozwiązań infrastrukturalnych w rozstrzyganiu procedur przetargowych jest z pewnością wprowadzony w nowelizację ustawy zamówień publicznych „dialog techniczny”. Umiejętne wykorzystanie nowego narzędzia umożliwi zamawiającemu weryfikację typu i jakości produktów dostępnych aktualnie na rynku, a tym samym wyłonienie najlepszej technologicznie oferty.

Równoznacznym do dialogu technicznego elementem, którego wprowadzenie w procedurę przetargową zade-

cyduje o rozwoju infrastruktury kolejowej w Polsce, jest kryterium dotyczące cyklu życia produktu (LCC). Analiza LCC jest obecnie bardzo szeroko stosowana na rynku zachodnioeuropejskim, ponieważ łączy w sobie dane kosztowe

Na polskim rynku najważniejszym projektem była realizacja największego do tej pory kontraktu TINES w Polsce dla II linii metra warszawskiego. związane z zakupem i instalacją nowego systemu oraz dane kosztowe jego użytkowania. Dzięki temu podjęcie decyzji dotyczącej wyboru konkretnego rozwiązania gwarantuje większy sukces ekonomiczny. Wskaźnik ten jest najlepszą metodą, która pozwoli wybrać rozwiązanie najbardziej opłacalne ekonomicznie. Te dwa narzędzia będą z pewnością wsparciem dla innowacyjności w zamówieniach publicznych, a co za tym idzie – mają szansę spowodować w konsekwencji wzrost polskiej gospodarki poprzez unowocześnienie transportu kolejowego.

mająca niekwestionowaną w branży pozycję, jest w pełni przygotowana na rozmach inwestycyjny. Jesteśmy gotowi pod względem merytorycznym, technicznym, produkcyjnym oraz kadrowym. Zespół, którym kieruję, sprawdził się przy wielu bardzo odpowiedzialnych zadaniach. Dziesięcioletnie doświadczenie, realizacja licznych tramwajowych oraz kolejowych projektów, na czele z łącznicą kolejową na Okęcie, wrocławskim dworcem głównym oraz metrem warszawskim, są najlepszą referencją oferowanych przez TINES rozwiązań oraz potwierdzeniem wysokiej jakości oferowanej współpracy.

D.B.: Dziękuję za rozmowę.

System EBS w nawierzchni metra kijowskiego

D.B.: Z jakimi planami wkraczacie Państwo w rok 2014 i kolejne lata?

T.Sz.: Kilka dni temu Parlament Europejski zaakceptował długoterminowy budżet Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Dla Polski przeznaczonych jest 105,8 mld euro, co wpisuje nas na listę nielicznych krajów, które w nowej perspektywie otrzymają więcej środków niż w tej, która właśnie dobiega końca. Liczę na to, że mając doświadczenie z poprzedniej perspektywy, w pełni wykorzystamy przeznaczone środki, które zainwestujemy w rozwój transportu szynowego. Spółka TINES, System EBS w nawierzchni metra w Sankt-Petersburgu

System EBS na centralnym odcinku II lini metra warszwskiego

Zdjęcia: archiwum Tines

nie we wdrażaniu naszych rozwiązań na nowych rynkach otwiera nam drogę do planowania kontraktów oraz realnych przychodów od 2014 roku. Zarządcy infrastruktury kolejowej są naszym potencjalnym i największym odbiorcą, ma to więc bardzo znaczące przełożenie na kolejny etap rozwoju i ekspansji firmy.

firmy i ich największe osiągnięcia roku mimo że mijający rok nie był dla branży łatwy, wiele firm projektowych, wykonawczych, deweloperskich i producenckich nie tylko sprostało postawionym wyzwaniom, lecz także osiągnęło sukces. jaki? o tym mówią szefowie i menadżerowie firm – liderów mijającego roku. Wśród osiągnięć prezentujemy również wybrane produkty i inwestycje roku. około 1,2 mld USD, a White Garden Office Center – za 800 tys. USD. Dzięki rozgłosowi towarzyszącemu tym transakcjom z dnia na dzień staliśmy się firmą architektoniczną znaną wśród rosyjskich i ukraińskich deweloperów. W drugiej połowie roku ciężko pracowaliśmy, by wykorzystać tę szansę. Rezultaty są obiecujące, niestety – jeszcze nie do ujawnienia.

Ponieważ nie narzekaliśmy również na zlecenia w kraju – oddaliśmy między innymi głośny projekt modernizacji Elektrow-

szymon Wojciechowski Architekt, Prezes APA WOJciecHOWski ArcHiTekci

dzięki White Square office center staliśmy się firmą architektoniczną znaną wśród rosyjskich i ukraińskich deweloperów. ni Powiśle, którego budowa już wkrótce rusza – największym wyzwaniem był kontrolowany, niezagrażający stabilności rozwój i jednoczesne przeorganizowanie naszej firmy tak, by w pełni wykorzystać możliwości w kraju i na Wschodzie.

Zdjęcia arch. karmar S.a.

Rok 2013 był kolejnym trudnym i ciekawym rokiem w naszej firmie.

Za największy sukces pracowni w tym roku uważamy otwarcie nowych możliwości i rynków na Wschodzie – w Rosji i na Ukrainie. Nasz Klient, firma AIG/Lincoln, wraz ze swoimi rosyjskimi partnerami sprzedała wybudowane przez siebie biurowce w Moskwie. Były to największe transakcje na rynku nieruchomości w Rosji i jedne z największych na świecie. White Square Office Center zostało sprzedane za

Fot. arch. apa WojcIecHoWSkI arcHItekcI

ludzie i firmy sukcesu grudzień 2013

92 Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

liderzy 2013

Prezes Zarządu PPU Palisander Sp.z o.o.

Położyliśmy nacisk na przygotowanie się do nadchodzącego ożywienia gospodarczego.

torialnej. Szalunki Palisander pracują dziś we wszystkich regionach Polski, a także na Litwie i na Białorusi. Poza tym nawiązaliśmy owocną współpracę z szeregiem nowych Klientów, którzy wcześniej nie brali nas -

93

wanie terminów, utrzymanie wysokich standardów wykonania oraz spełnianie oczekiwań naszych klientów. Pomimo ciągle jeszcze niekorzystnej sytuacji eko-

Builder

Na polskim rynku, gdzie liczy się doświadczenie i konkurencyjność, sukcesy handlowe KARMAR S.A. w 2013 roku są niezwykle obiecujące. Potwierdzają bowiem istnienie pozytywnych trendów i dynamiki rozwoju w perspektywie nadchodzącego roku 2014.

Wygrane przetargi w Warszawie i Wrocławiu, a także ukończona budowa Miasteczka Orange, która stanowi wiodące osiągnięcie know-how KARMAR w zakresie wznoszenia budynków biurowych w środowisku certyfikacji BREEAM, stwarzają nam doskonałe możliwości bycia postrzeganym jako wykonawca o uznanej renomie, a także dalszego rozwijania naszej oferty przez docieranie do nowych klientów.

W tym dobrym dla KARMAR-u okresie naszym głównym celem jest dotrzymy-

Fot. arch. Budrem Group

Budowa Miasteczka Orange wiodącym osiągnięciem

cisk na przygotowanie się do nadchodzącego ożywienia gospodarczego. Przyjęta strategia i podjęte działania pozwolą nam – w mojej ocenie – w najbliższych latach w sposób zauważalny zwiększyć udział w rynku i wyznaczyć nowy standard jakościowy w branży.

David Lebot

Dyrektor Zarządzający KARMAR S.A.

nomicznej w regionie nasz sukces pokazuje, że przyjęta strategia, zorientowana na „satysfakcję klientów”, bazująca na naszej zdolności zapewnienia wartości dodanej oraz wypełnianiu podjętych zobowiązań, jest tą właściwą.

grudzień 2013

Sławomir Żubrycki

jako dostawców – pod uwagę. Z pewnością jest to efekt długofalowej polityki Palisander, która jest dostrzegana i doceniana szczególnie w trudnych czasach. Współpraca oparta na rzetelności, przejrzystości i równości stron jest dla nas priorytetem. W połączeniu z dużymi inwestycjami w jakość szalunków, wzrostem ich potencjału, wprowadzeniem nowych specjalistycznych rozwiązań do naszej oferty, polityka ta umożliwiła nawiązanie wielu dobrze rokujących relacji biznesowych. W czasie dekoniunktury położyliśmy na-

Zdjęcia. arch.Palisander

Rok 2013 w firmie Palisander obfitował w mniejsze lub większe sukcesy.

W trakcie minionego roku poczyniliśmy kolejne kroki w kierunku ekspansji tery-

Rok 2013 był dla naszej spółki rokiem bardzo urozmaiconym i intensywnym.

Przede wszystkim, nastąpiła zmiana właściciela i nazwy: rok zaczynaliśmy jako HOCHTIEF Facility Management Polska, a kończymy jako SPIE Polska. Poza tym prowadziliśmy naszą stałą pracę operacyjną i rynkową, rozwijaliśmy zakres usług oraz grono klientów. Mając ugruntowaną pozycję lidera (dwukrotnie nadano nam w latach ubiegłych ten tytuł), skoncentrowaliśmy się w minionym roku na sprawach ważnych dla całej branży w kontekście tematyki zrównoważonego rozwoju poprzez czynny udział w tworzeniu badań rynkowych na ten temat

Jerzy Krawczyk

Prezes Zarządu Budrem Group

Konsekwentnie i ambitnie. oraz aktywną działalność świadomościową zarówno we współpracy z partnerami biznesowymi, jak i wewnątrz organizacji. Na bazie własnych doświadczeń, zgodnie ze strategią koncernu i trendami rynku, wypracowaliśmy specjalistyczne narzędzia do obsługi projektów certyfikowanych oraz umożliwiające poprawę efektywności projektów istniejących.

Dzięki temu udało nam się utrzymać posiadany portfel klientów oraz zdobyć nowych, którzy także zaufali nam w okresie zmian.

zorganizowanej emisji pyłowej z otwartego składu klinkieru, ale także poprawa jakości składowanego klinkieru, co przełoży się na poprawę stabilności produkowanego cementu. Obecnie trwająca budowa silosu klinkieru w cementowni Rudniki jest najważniejszą inwestycją środowiskową CEMEX Polska. Projekt będzie zakończony w pierwszym kwartale 2014 roku. Realizacja projektu ma na celu zmniejszenie emisji pyłu, co w bezpośredni sposób przełoży się na podniesienie poziomu i jakości życia okolicznych mieszkańców.

Wyróżnienie dotyczyło także wdrożenia systemu EMAS. Rozszerzenie obowiązującego w Cementowni Chełm Zintegrowanego Systemu Zarządzania o wymagania

94 wykorzystano szalunek tracony w postaci kopuły, która była utrzymywana dzięki nadmuchowi sprężonego powietrza. Efektem inwestycji jest przede wszystkim eliminacja nie-

Fot. arch. cemeX polska

Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

Na zdjęciu Tadeusz Radzięciak, Członek Zarządu ds. Produkcji Cementu i Technologii CEMEX Polska

europejskiego systemu EMAS pozwoliło CEMEX Polska na dołączenie do grupy organizacji o najwyższych standardach środowiskowych w Polsce.

Zarówno wyzwania, jak i ich wykonanie, czyli osiągnięcia, można definiować różnie. Niestety najczęściej są one kojarzone z ilością pozyskanych zleceń i realizacją najciekawszych z nich. Z czy-

kiego, dalekiego od zdrowych zasad rynku wytrwaliśmy w postanowieniach i po blisko roku mogę z dumą stwierdzić, że z tak świadomą i zmotywowaną załogą jesteśmy gotowi podołać doFot. arch. perI polska

CEMEX Polska zajął I miejsce w kategorii „Producenci Materiałów Budowlanych” w konkursie „Orły Polskiego Budownictwa 2013”. Wyróżnienie to otrzymał za efektywne i wzorcowe wykorzystanie środków unijnych na projekty „Budowa silosów klinkieru w Cementowni Chełm”, „Budowa silosu klinkieru w Cementowni Rudniki”, „Wdrożenie i rejestracja CEMEX Polska – Zakład Cementownia Chełm w systemie EMAS”. Budowa silosów klinkieru o łącznej pojemności 250 tys. t. to największa inwestycja ekologiczna XXI wieku w Cementowni Chełm.

Technologia budowy silosu jest rzadko stosowana w Europie, przeważnie powstają silosy o cylindrycznych ścianach i stalowym dachu. W Chełmie

grudzień 2013

ludzie i firmy sukcesu

cemeX Polska Orłem Polskiego Budownictwa 2013

michał Wrzosek

Prezes zarządu Peri Polska sp. z o.o.

konsekwentnie wzmacniać przedsiębiorstwo, nie ulegając magii ilości, a zwłaszcza przekonaniu, że ilość może zastępować jakość. sto marketingowego punktu widzenia jest to atrakcyjne i stanowi znakomity materiał propagandowy. Jeśli jednak przyłożymy do tego wyniki ekonomiczne wygenerowane na takich zleceniach i okaże się, że osłabiają one przedsiębiorstwo, a w konsekwencji zagrażają jego egzystencji, radość z takich osiągnięć okazuje się w najlepszym wypadku radością bardzo gorzką. Dlatego my nasze wyzwania roku 2013 zdefiniowaliśmy zgoła inaczej – konsekwentnie wzmacniać przedsiębiorstwo, nie ulegając magii ilości, a zwłaszcza przekonaniu, że ilość może zastępować jakość. Pomimo wariac-

wolnym – ale, co podkreślam, racjonalnym – zadaniom w kolejnych latach.

To jest nasze prawdziwe osiągnięcie roku 2013, za co dziękuję wszystkim koleżankom i kolegom z PERI Polska.

Pozytywny efekt pracy silnej i całkowicie profesjonalnej załogi PERI odczują również nasi partnerzy. Oczywiście nie zabrakło w roku 2013 wielkich projektów, jak choćby niespotykane w skali naszego kraju tunel pod Martwą Wisłą w Gdańsku czy kompleks biurowy Warsaw Spire z dwustumetrowym budynkiem centralnym. Te osiągnięcia stawiam jednak na drugim miejscu.

Tomasz Grela

Prezes Zarządu Aluprof S.A.

Mijający rok okazał się dla nas rekordowy. widualnie rozwiązania dedykowane konkretnym pro-

grudzień 2013

jących zużycie energii. Aluminium jest nowoczesnym materiałem, który znakomicie wpisuje się w obecne trendy budownictwa ekonomicznego i ekologicznego. Jakość oraz innowacyjność naszych produktów są dla nas priorytetem, dlatego szukamy rozwiązań spełniających coraz wyższe wymagania w zakresie energooszczędności i ekologii. Bardzo mnie cieszy, że wyznaczamy w tej dziedzinie nowe standardy. Pozycję na rynku umacniamy przez oferowanie zaawansowanych systemów zarówno pod względem izolacyjności termicznej, wodoszczelności i wytrzymałości na obciążenia, jak również estetyki i bezpieczeństwa użytkowania.

Bardzo cenimy sobie współpracę z architektami, czego efektem często są indy-

95

Chociaż, zgodnie z przewidywaniami, mijający rok nie był łatwy, to dla Aluprof okazał się on rekordowy. Firma odnotowała trzydziestomilionowy wzrost przychodów w stosunku do ubiegłego roku. Bardzo cieszy mnie ten fakt, tym bardziej, że to już kolejny raz. W pierwszej połowie odczuliśmy skutki spowolnienia gospodarczego, widoczne zwłaszcza na rynku polskim. W drugiej połowie roku dało się zauważyć pewne ożywienie, które dobrze wróży na przyszłość. Mimo tych trudności ten rok – dzięki odpowiednim działaniom – zaliczamy do udanych. Obrana przez nas strategia okazała się skuteczna. Szybko rosnące koszty utrzymania i eksploatacji budynków sprawiają, że konieczne staje się stosowanie technologii obniża-

Stałym wyzwaniem dla naszej firmy jest tworzenie nowych produktów.

Builder

jątkowy, innowacyjny produkt – markizy do okien dachowych oraz pionowych, które umożliwiają ochronę wnętrza przed nadmiernym nagrzewaniem. Dzięki nim

Dyrektor Marketingu, Członek Zarządu FAKRO Sp. z o.o.

w lecie można ograniczyć potrzebę stosowania klimatyzacji, a zimą stanowią dodatkową ochronę przez utratą ciepła. Markizy sterowane są automatycznie, za pomocą pilota, lub ręcznie.

Dzięki zastosowaniu specjalnego materiału w postaci siatki z włókna szklanego markizy dodatkowo zapewniają napływ naturalnego światła oraz poprawiają warunki pracy (likwidują zjawisko refleksów, szczególnie przy pracy z komputerem).Kierunki dalszego rozwoju Fakro wyznacza przede wszystkim pojęcie ekologicznego, energooszczędnego oraz inteligentnego domu. Z myślą o ciepłych domach firma sukcesywnie wprowadza na rynek wiele innowacji, takich jak automatyczny nawiewnik, superenergooszczędne okno dachowe i kolektory słoneczne. Ciągle rozszerzamy też gamę produktów wyposażonych w bezprzewodowy system komunikowania między urządzeniami elektrycznymi Z-Wave.

Zdjęcia arch. FAKRO

Janusz Komurkiewicz

Dla każdego producenta materiałów budowlanych w obecnych, kryzysowych czasach wyzwaniem jest utrzymanie poziomu sprzedaży z roku poprzedniego.

Już dziś możemy powiedzieć, że nam się to udało – zarówno na rynku krajowym i rynkach zagranicznych.

Stałym wyzwaniem dla naszej firmy jest tworzenie nowych produktów. Światowe spowolnienie gospodarcze powoduje, że trudno jest się rozwijać, mając produkty tylko dla jednej grupy odbiorców. Obecnie posiadamy pełną ofertę produktów związanych z oknami dachowymi, jesteśmy także wiodącym producentem schodów strychowych. Teraz zainwestowaliśmy w inne produkty związane z branżą budowlaną. Dostrzegliśmy ogromne zapotrzebowanie na produkty chroniące pomieszczenia przed nagrzewaniem – w tym segmencie rynku widzimy szanse na nasz dalszy rozwój.

W roku 2013 wprowadziliśmy do naszej oferty wy-

jektom, pozwalające zrealizować odważne i oryginalne pomysły. Zostały one wykorzystane w wielu znanych z pierwszych stron gazet obiektach, m.in. Galerii Katowickiej, Green Horizon czy Enterprise Park. Klientom indywidualnym, zainteresowanym poprawą efektywności energetycznej budynków i bezpieczeństwem, oferujemy wachlarz produktów. W tym roku nasze okna MB-70RC4 jako jedyne polskie okna aluminiowe otrzymały czwartą klasę odporności na włamanie. Nieprzerwanie pracujemy też nad ulepszaniem i poprawą parametrów użytkowych oraz technologicznych naszych rozwiązań. W najbliższym czasie będziemy opracowywać nowe produkty i umacniać naszą pozycję w całej Europie.

Fot. arch. ataL

ludzie i firmy sukcesu

zbigniew Juroszek Prezes zarządu ATAl s.A.

d o d at e k P r o m o c yj n y

Fot. arch. Wawel Service

Builder

96

grudzień 2013

Ponad tysiąc sprzedanych mieszkań.

Dowodami na to, że ATAL jest dzisiaj jednym z najprężniej rozwijających się deweloperów w Polsce, są wielkość sprzedaży – do końca października sprzedaliśmy 1072 mieszkania – i jej odnotowywany rok do

roku wzrost w wysokości powyżej 80%. Wieloletnia obserwacja i działalność na największych rynkach w Polsce pozwalają naszej spółce oferować produkty wysokiej jakości oraz dostosowywać projekty do

Wawel Service już od wielu lat angażuje się w projekty, które pozwalają usprawnić jakość energetyczną i ekonomiczną w budownictwie. Wychodząc naprzeciw potrzebom naszych klientów, w 2013 roku zainwestowaliśmy w budownictwo energooszczędne. Jako jed-

ni z niewielu deweloperów zaoferowaliśmy innowacyjne rozwiązania podnoszące komfort i jakość codziennego życia – tanie w zakupie i tanie w eksploatacji domy oraz mieszkania. Dziś już wiemy, że podjęliśmy dobrą decyzję.

Miło nam poinformować, że nasza nowa krakowska

potrzeb nabywców w danym mieście. Dzięki temu możemy prężnie się rozwijać i wyznaczać trendy na konkurencyjnym rynku. Przekłada się to na imponujące wyniki. Rekordowy okazał się październik, w którym sprzedaliśmy 144 lokale i tym samym osiągnęliśmy stuprocentowy wzrost sprzedaży w porównaniu z rokiem ubiegłym. W tym samym miesiącu zarezerwowane zostały kolejne 142 mieszkania w inwestycjach firmy. Do końca roku realne wydaje się nam osiągnięcie sprzedaży przekraczającej łącznie 1,3 tys. mieszkań. Niezmiennie dużym zainteresowaniem cieszy się oferta wykończenia wnętrz – Atal Design. Ponad 60% nabywców wybiera opcję, w której mogą odbierać własne M gotowe do zamieszkania w chwili jego nabycia.

inwestycja „Borkowska B1 i B2” jako pierwsza w Polsce pozytywnie przeszła proces weryfikacji NFOŚiGW i spełnia wymogi standardu NF40. Oznacza

Grzegorz zagrabski

Prezes Wawel service sp. z o.o.

Budujemy z myślą o przyszłości. to, że nabywcy mieszkań w inwestycji będą mogli skorzystać z dopłat do kredytu hipotecznego w ramach programu NFOŚiGW. Na ostatnim etapie weryfikacji znajdują się również energooszczędne osiedla domków jednorodzinnych „Dom dla Każdego" w podkrakowskich Michałowicach i Niepołomicach. Ten kierunek to przyszłość.

20 lat budowania świadomości inwestorów Rok 2013 dla ISOVER to sukces okrągłego jubileuszu – już od 20 lat budujemy świadomość inwestorów w zakresie energooszczędności i komfortu, wspólnie z naszymi Partnerami handlowymi kreujemy i zaspokajamy potrzeby naszych wspólnych klientów w zakresie

filipe ramos dyrektor Generalny isOVer w Polsce

najwyższej jakości rozwiązań izolacyjnych. Naszym wyzwaniem pozostaje podnoszenie standardów budownictwa jutra w ramach strategii Habitat Grupy Saint-Gobain – zrównoważonego rozwoju w połączeniu z wysokim poziomem komfortu. Potwierdzeniem słuszności naszych działań są m.in. tytuły Konsumencki Lider Jakości 2013, TopBuilder 2013 i 2012, Premium Brand 2012, Herkules Polskiej Gospodarki 2012 oraz godło Teraz Polska – nieprzerwanie od 2006 roku. Ponadto w roku 2013 otrzymaliśmy pierwsze w Polsce Zielone Rekomendacje Techniczne Instytutu Techniki Budowlanej dla wszystkich produktów ISOVER.

Mijający rok był dla całej branży szczególny. Obecnie inwestorzy większą wagę przykładają do obniżenia kosztów i skrócenia czasu budowy, ale jednocześnie poszukują efektywnych rozwiązań. Firma Schöck od początku działalności stawia na innowacyjne systemy i konsekwentnie poszerza swoją ofertę produktową. Dzięki takiemu podejściu zdobyliśmy zaufanie klientów, a nasze rozwiązania zastosowane zostały w wielu ważnych inwestycjach. Przykładem może być chociażby zbrojenie ComBAR® tunelu pod Martwą Wisłą w Gdańsku, który jest najdłuższym tego typu obiektem w Europie. W 2013 roku otwarte zostało w Warszawie Muzeum Historii Żydów Polskich – budynek o niezwykłej architekturze, w którym wykorzystano nasze produkty. Izolacja akustyczna Schöck Tronsole® AZT ogranicza pogłos i zapewnia komfort zwiedzania. W inwestycji zamontowano także trzpienie dylatacyjne Schöck SLD, które pozwoliły wznieść bryłę budynku zgodnie z zamysłem architekta przy zachowaniu funkcjonalności i bezpieczeństwa. Umożliwienie swobody projektowania uważam za największy sukces firmy. Bardzo się cieszę, że mogliśmy wziąć udział w tworzeniu tych szczególnych miejsc.

Od początku działalności w 1991 roku MCKB rozwija się i odnosi sukcesy na polskim oraz europejskim rynku budowlanym. Spełnia przy tym najwyższe standardy jakości. Wdrażamy metodę modelowania informacji o budynku BIM (Building Information Modelling).

Nie chodzi tylko o wsparcie procesu projektowania, kosztorysowania czy realizacji. Metoda BIM umożliwia również opracowanie budynków energooszczędnych, funkcjonalnych, przyjaznych środowisku naturalnemu. To dla naszej firmy szczególnie ważne, ponieważ naszym nadrzędnym celem jest stworzenie lepszych warunków do życia i pracy w przyjaznym środowisku. Rok 2013 to dla nas czas pełen sukcesów. Jesteśmy szczególnie dumni z jednej z naszych ostatnich

Piotr Grabowicz Prezes Zarządu firmy MCKB

Rok 2013 to dla nas czas pełen sukcesów. realizacji: Centrum Konferencyjno-Biurowego Łódz-

li projekty technologiczne i zaoferowali system deskowań umożliwiający wykonanie wszystkich betonów architektonicznych i strukturalnych zgodnie z projektem wykonawczym. Prace żelbetowe, w szczególności prace związane z betonami architektonicznymi, zakończyły się sukcesem, a Doka Polska potwierdziła, że jest odpowiednim partnerem do realizacji inwestycji trudnych i nietypowych.

kiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Zrewitalizowana XIX-wieczna fabryka otrzymała główną nagrodę na międzynarodowych targach EXPO REAL 2013 w Monachium w kategorii „Najlepsze nieruchomości komercyjne”. Adaptacja i rozbudowa zespołu zabytkowych obiektów jest wzorcowym przykładem rewitalizacji poprzemysłowych terenów Łodzi w celu stworzenia nowoczesnego kompleksu biurowego i kulturalnego. Podczas prac zastosowano materiały i techniki budowlane zarówno nowoczesne, jak i z epoki. W przyszłości nasza strategia zakłada zwiększenie obrotu firmy o 20% w okresie 18 miesięcy, otworzenie filii w zachodniej i południowej części kraju, a także zdobycie pozycji eksperta w zakresie zielonego budownictwa.

grudzień 2013

Umożliwienie swobody projektowania uważam za nasz największy sukces

97

Prezes Zarządu Schöck Sp. z o.o.

ści do 28,05 m) oraz zaproponowane przez projektantów nowatorskie rozwiązania i zaawansowanie technologiczne są w Polsce precedensem. Znaczna część prac żelbetowych musiała zostać wykonana w technologii betonów architektonicznych, co nadało budowli indywidualny i unikatowy charakter. Większość betonów architektonicznych zastosowano w wielkiej sali koncertowej, która jest najważniejszym pomieszczeniem nowego budynku. Jej masywna bryła, wykonana z betonu barwionego w kolorze antracytowym z widocznym rysunkiem poziomych desek szalunkowych, pomieści studwudziestoosobowy chór i stuosobową estradę o powierzchni 250 m2.

Inżynierowie firmy Doka w porozumieniu z architektami oraz kierownictwem firmy Warbud opracowa-

Builder

Rafał Ulatowski

Na początku listopada br. zakończyła się budowa konstrukcji dachu jednej z największych inwestycji budowlanych realizowanych aktualnie w Polsce, czyli nowej siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia (NOSPR) w Katowicach. Budowa projektu rozpoczęła się w lutym 2012 roku. Generalny wykonawca, Warbud SA, na dostawcę deskowań wybrał firmę Doka Polska.

O wyborze zadecydowały doświadczenie, renoma oraz uznanie, jakim cieszy się Doka wśród polskich i europejskich firm budowlanych.

Nowoczesna bryła budynku mieszczącego unikalną w skali kraju salę koncertową była dużym wyzwaniem zarówno dla wykonawcy, jak i dla inżynierów firmy Doka. Skala projektu (kubatura netto 200 tys. m2), jego gabaryty (ściany o wysoko-

Fot. arch. DOKA Polska

DOKA w realizacji NOSPR

Fot. ryszard Baranowski

Artur Tomczyk ceO sPie Polska sp. z o.o.

d o d at e k p r o m o c yj n y

Builder

98

grudzień 2013

Wypracowaliśmy specjalistyczne narzędzia do obsługi projektów certyfikowanych. ciela i nazwy: rok zaczynaliśmy jako HOCHTIEF Facility Management Pol-

Knauf Bauprodukte to firma korzystająca z doświadczeń, wiedzy i kapitału Grupy Knauf, dostarczająca na rynek najwyższej jakości produkty.

Podstawą dobrej, mocnej pozycji firmy jest konsekwencja w działaniu i realizacja przyjętej strategii zgodnej z wartościami Grupy Knauf. Stawiamy przed sobą nowe cele, które pozwalają nam się zmieniać i dostosowywać do wymagań rynku. W roku 2013 na rynkach, na których prowadzimy działalność, dominowała duża niepewność i zachowawczość. Naszym priorytetem od lat jest podnoszenie jakości i niezawodna obsłu-

ska, a kończymy jako SPIE Polska. Poza tym prowadziliśmy naszą stałą pracę operacyjną i rynkową, rozwijaliśmy zakres usług oraz grono klientów. Mając ugruntowaną pozycję lidera (dwukrotnie nadano nam w latach ubiegłych ten tytuł), skoncentrowaliśmy się w minionym roku na sprawach ważnych dla całej branży w kontekście tematyki zrównoważonego rozwoju poprzez czynny udział w tworzeniu badań rynkowych na ten temat oraz aktywną działalność świadomościową zarówno we współpracy z partnerami biznesowymi, jak i wewnątrz organizacji. Na bazie własnych doświadczeń, zgodnie ze strategią koncernu i trendami rynku, wypracowaliśmy specjalistyczne narzędzia do obsługi projektów certyfikowanych oraz umożliwiające poprawę efektywności projektów istniejących. Dzięki temu udało nam się utrzymać posiadany portfel klientów oraz zdobyć nowych, którzy także zaufali nam w okresie zmian.

Fot. arch. nordic development

ludzie i firmy sukcesu

Rok 2013 był dla naszej spółki rokiem bardzo urozmaiconym i intensywnym. Przede wszystkim, nastąpiła zmiana właści-

Despite 2013 being a year categorized by stagnation in the building sector all over Europe, The Nordic Development Group has proved its strengths by its ability to continue to build, sell and develop and thus cementing our image and sound reliability in the local markets. 2013 has been a fascinating year. The Company has initiated several investments in 2013 alone; hereunder Nordic Haven which is perhaps the finest and most exclusive residential project in the region to date, and our customers are receiving it

my się kadrowo i szkolimy naszych pracowników.

Nasze produkty – systemy dociepleń, tynki cementowo-wapienne czy kleje do płytek – to starannie przemyślane koncepcje i rozwiązania, które doskonale

Andrzej feruga dyrektor zarządzający knauf Bauprodukte

ga. Konsument ceni profesjonalizm, kompetencje i elastyczność sprzedawców, terminowość dostaw czy łatwy dostęp do informacji. Dlatego wzmacnia-

naszym priorytetem od lat jest podnoszenie jakości i niezawodna obsługa. sprawdzają się w budownictwie jedno i wielorodzinnym, na małych i dużych inwestycjach. Gwa-

Jon Therkildsen ceO Nordic development sA

extremely well. Nordic Development is also finishing first stage of our Lake Residence project in the prestigious neighbourhoods of Osielsko. We are, in addition, very proud to be an active part in the WYSPA project in the centre of Bydgoszcz, where the City of Bydgoszcz, since 2013, began developing an exceptional cultural and recreational centre, or as it is often referred to; “the heart of the city”.

rancją jakości produktów jest odpowiednia receptura, surowce oraz stała kontrola procesu produkcji. Zbliżający się rok 2014 niesie także ze sobą szereg pytań i wyzwań związanych z niestabilną sytuacją tego sektora. W kolejnych miesiącach działania firmy będą ukierunkowane na optymalizację wyniku finansowego oraz pozyskiwanie nowych zleceń w perspektywicznych obszarach budownictwa. W przyszłość patrzymy z pozytywnym nastawieniem i dostrzegamy wiele nowych możliwości oraz wyzwań, jakie otwierają się przed naszą firmą i naszymi klientami.

Leszek Gierszewski Prezes Zarządu DRUTEX S.A.

Europejskie Centrum Stolarki to nowy wymiar nowoczesnej produkcji i potęgi naszej firmy.

grudzień 2013

Rewolucyjny i super silny klej Mamut Glue firmy Den Braven to przełomowe rozwiązanie w zakresie montażu nawet bardzo obciążonych elementów.

To trwale elastyczny, niezwykle lepki i gęsty klej na bazie MS POLIMERU, który po wyschnięciu tworzy wyjątkowo silne wiązanie odporne na zerwanie nawet do 22 kg/cm2.

Doskonale zastępuje więc śruby, kołki czy gwoździe.

Dzięki natychmiastowej przyczepności i wyjątkowo krótkiemu czasowi schnięcia pozwala mocować nawet bardzo obciążone przedmioty bez konieczności ich podbierania.

Z jego pomocą szybko i sprawnie przymocujemy materiały o różnej strukturze i masie – m.in. drewno, metal, szkło, kamień lub ceramikę.

Mamut Glue firmy Den Braven to innowacyjny produkt, przeznaczony zarówno dla profesjonalistów, jak i dla domowych majsterkowiczów, który znacząco usprawni prace budowlanomontażowe.

99

bazę klientów i partnerów handlowych na całym świecie. Przed nami nowe kierunki eksportu, a więc nowe możliwości, których nie mogliśmy dotychczas rozwijać z uwagi na ograniczony potencjał produkcyjny.

Europejskie Centrum Stolarki to nowy wymiar i synonim nie tylko nowoczesnej produkcji, ale również siły i potęgi naszej firmy.

Fot. arch. Quick-mix

jemy się w produkcję nowoczesnego systemu rolet i uruchomimy własny system bram garażowych, które będą zupełną nowością w naszej ofercie, a jednocześnie doskonałym uzupełnieniem dotychczas oferowanego portfolio produktów.

Jestem przekonany, że z tak kompleksową ofertą będziemy w stanie z jeszcze większą dynamiką powiększać

Przełomowe rozwiązanie od Den Braven

Builder

Rok 2013 z pewnością bardzo pozytywnie zapisze się na kartach historii naszej firmy. Niecałe dwanaście miesięcy temu rozpoczęliśmy bowiem budowę Europejskiego Centrum Stolarki, największego projektu inwestycyjnego, jaki dotychczas realizowaliśmy. Warta prawie 200 mln zł inwestycja, której pierwszy etap zakończymy lada moment, to dla DRUTEX-u nowy początek. Już dziś jesteśmy liderem w produkcji stolarki okienno-drzwiowej w Europie z potencjałem pozwalającym na produkcję 5 tys. okien na dobę.

W przyszłym roku, dzięki oddaniu nowej hali produkcyjnej o powierzchni ponad 27 tys. m2, nasze możliwości produkcyjne się podwoją, dzięki czemu umocnimy swoją wiodącą pozycję rynkową. Planujemy nie tylko zainwestować w dotychczasową produkcję okien, ale również poszerzyć asortyment. Z początkiem przyszłego roku wprowadzimy nowy system drzwi przesuwnych HS, na większą skalę zaangażu-

ceptury wpływają na właściwości fizykochemiczne zapraw i sprawiają, że kleje zachowują wysoką trwałość oraz stabilność – również w najbardziej ekstremalnych warunkach cieplno-wilgotnościowych.

Innowacyjna technologia modyfikowania spoiw mineralnych trasstec, zastosowana w specjalistycznych klejach z linii FX, wpływa na poprawę szeregu parametrów związanych m.in. z przyczepnością, wytrzymałością na ściskanie, nasiąkliwością, skurczem, a także ochroną okładzin z kamienia naturalnego przed przebarwieniami.

Fot. arch. Den Braven

W lutym 2013 firma quickmix wprowadziła do swojej oferty system zapraw klejących FX z innowacyjną technologią trasstec. System FX zastąpił dotychczasową gamę produktów do układania okładzin ceramicznych. Udoskonalone zaprawy gwarantują sukces wykonawczy. Nowy podział klejów, a także czytelne piktogramy umieszczone na opakowaniach ułatwiają szybki i precyzyjny dobór rozwiązania materiałowo-technologicznego najlepiej dopasowanego do konkretnych potrzeb. Decyzja o wprowadzeniu na rynek zapraw kle-

jących FX okazała się doskonałym posunięciem – zarówno pod względem wyników sprzedaży, jak i oferty asortymentowej quickmix. Również klienci firmy quick-mix oraz wykonawcy pracujący z klejami FX wyrazili bardzo pozytywne opinie dotyczące tej zmiany.

System zapraw klejących FX firmy quick-mix powstał z myślą o najbardziej wymagających klientach, którzy cenią najwyższą jakość produktów oraz wieloletnią trwałość wykonanych prac budowlanych. W skład kompleksowej gamy produktów wchodzi sześć zapraw klejących, dedykowanych do różnych rodzajów materiałów okładzinowych oraz podłoży. Udoskonalone re-

Fot. arch. DRUTEX S.A.

Nowość od quick-mix

ilari Hyyrynen Prezes zarządu Tikkurila Polska s.A.

d o d at e k p r o m o c yj n y

Builder

100

grudzień 2013

Grupa tikkurila radzi sobie bardzo dobrze.

Ponadto przedłużająca się zima wpłynęła na przesunięcie rozpoczęcia sezonu prac remontowych, co w znaczny sposób determinuje sprzedaż farb i laMijający rok nie był łatwy dla całej branży budowlanej ze względu na makroekonomiczny spadek rynku budowlanego oraz długą zimę. Ponadto na przestrzeni lat rynek wyrobów budowlanych uległ znacznym przeobrażeniom, dla przykładu podam dane dotyczące konsumpcji płytek ceramicznych w Polsce. I tak w 2006 roku zainstalowano 90-96 mln m2, podczas gdy szacunkowe dane dla 2013 roku mówią o zużyciu 44 mln m2. Grupa Atlas wiele lat temu dostrzegła konieczność dywersyfikacji swojej działalności w następstwie czego dziś oferuje kompleksowe rozwiązania dla budownictwa obejmujące obok wyrobów cementowych, wyro-

by gipsowe, wyroby bitumiczne oraz epoksydowe.

Warto zaznaczyć, że Grupa Atlas zajmuje się nie tylko produkcją wyrobów chemii

Henryk siodmok Prezes Grupy Atlas

W mijającym roku sporo zdarzyło się w atlasie.

Fot. arch. VeLUX polska

kierów. W tych warunkach rynkowej niepewności Grupa Tikkurila radzi sobie bardzo dobrze. Pokazały to wyniki finansowe po trzech kwartałach, które nie tylko wypełniły prognozy, ale nierzadko osiągnęły rekordowy poziom w historii. To niewątpliwy sukces. Z pewnością jest to efekt skutecznego zarządzania, dostosowanego do sytuacji rynkowej, a będącego wynikiem konsekwentnej realizacji strategii Grupy.

Chciałbym przy tym podkreślić, że prawdziwym niezmiennym sukcesem firm wchodzących w skład Grupy Tikkurila są ich pracownicy. To oni tworzą wartość firmy i bez nich żadne osiągnięcia nie byłyby możliwe. Począwszy od pracowników produkcyjnych, poprzez managerów, skończywszy na kadrze zarządzającej najwyższego szczebla. Wszyscy jesteśmy tak samo mocno zaangażowani w rozwój firmy, a uzyskiwane wyniki są efektem naszej wspólnej pracy.

Fot. arch. atlas

Fot. arch. tikkurila polska

ludzie i firmy sukcesu

Mijający rok nie należy do najłatwiejszych dla naszej branży. Co prawda rynek jest w miarę stabilny, jednak nadal odczuwalny jest trend spadkowy w wolumenach obrotów.

W ciągu ostatnich dwóch lat VELUX zainwestował w Polsce blisko 200 mln złotych. Ta największa od 14 lat inwestycja była związana z wprowadze-

Jacek siwiński dyrektor Generalny VeluX Polska

już teraz bez wahania mogę stwierdzić, że wynik finansowy będzie dla nas satysfakcjonujący. niem na rynek nowej oferty okien i całkowitej transformacji procesów produkcji. Polska premiera rynkobudowlanej. W naszej ofercie jest również wydobycie piasku kwarcowego dla celów innych niż przemysł budowlany, usługi budowlane i wiele innych nowoczesnych rozwiązań nie tylko dla budownictwa.

W mijającym roku sporo zdarzyło się w Atlasie. Dotychczasowa aktywność w obszarze wyrobów bitumicznych została wzmocniona przez pojawienie się nowej marki Nexler, produkowanej z wykorzystaniem światowego poziomu parku technologicznego. Marka Nexler obejmuje także nowe w Atlasie wyroby do budowy dróg i mostów.

2013 rok w Grupie Atlas to także przejęcie większościowego pakietu wrocławskiej firmy Fox - aktywnej

wa nowej bardziej energooszczędnej generacji okien VELUX powiodła się, a jej sprzedaż przekroczyła nasze oczekiwania. Przed nami finalne podsumowania roku, ale już teraz bez wahania mogę stwierdzić, że wynik finansowy będzie dla nas satysfakcjonujący.

W 2012 roku wartość wyeksportowanych okien przez Grupę VELUX i spółki siostrzane (należące do holdingu VKR) wyniosła blisko 1,2 mld złotych, co plasuje nas na pozycji największego eksportera okien z Polski. Jesteśmy też liczącym się pracodawcą, gdyż spółki z holdingu VKR zatrudniają w Polsce blisko 2900 osób. w obszarze dekoracyjnych wyrobów budowlanych.

Mijający rok to także dalszy rozwój na rynku białoruskim, na którym należąca do Grupy Atlas firma Taifun, będąc niekwestionowanym liderem rynku, zwiększyła swoją przewagą nad konkurentami. 2013 rok w Grupie Atlas to również rok publikacji pierwszego w Polsce raportu odpowiedzialności społecznej i zrównoważonego rozwoju przygotowanego przez tak dużą prywatną grupę kapitałową działającą w obszarze chemii budowlanej. Raportu przygotowanego na poziomie B+ według międzynarodowego standardu Global Reporting Initative i zweryfikowanego przez niezależnego audytora.

Mieszkanie jeszcze w tym roku

Dlaczego warto?

Tylko 10%. Auto gratis

Jak informuje Kierownik ds. Sprzedaży Nordic Development S.A., firma obecnie prowadzi sprzedaż trzech dużych inwestycji na terenie miasta Bydgoszczy. Każdy projekt oferuje Klientowi ciekawe rozwiązania finansowe.

Jeśli na przykład kupuje się mieszkanie w kompleksach E lub F inwestycji

Nordic Residence przy ul. Sybiraków, wystarczy przy podpisaniu umowy wpłacić tylko 10% wartości mieszkania – pieniądze mogą pochodzić zarówno ze środków własnych, jak i z udzielonego kredytu bankowego na zakup nieruchomości – a pozostałą kwotę uregulować w momencie zakończenia budowy. Kolejna oferta dewelopera to promocja „Cztery Kąty, Cztery Kółka”, która dotyczy inwestycji Lake Residence w Osielsku. Do wybranych mieszkań deweloper dodaje samochód, zgodnie z regulaminem promocji.

Lake Residence w Osielsku

Wizualizacje: arch. Nordic Development

101

Nordic Haven

Fenomen z zielonymi ogrodami

Nordic Haven to jedyna w swoim rodzaju inwestycja na rynku bydgoskim.

Jej fenomen tkwi w wysokim poziomie sprzedaży na etapie rozpoczęcia projektu. Zakupem warto zainteresować się już teraz, gdyż apartamenty sprzedają się bardzo szybko. – Mieszkania z zielonymi ogrodami i tarasami cieszą się ogromnym zainteresowaniem – informuje Natalia Siuzdak, Specjalista Klienta Prestige. – Na sprzedaż pozostały już tylko dwa takie apartamenty – dodaje.

Kolejnym argumentem przemawiającym za tym, że warto kupić mieszkanie jeszcze w tym roku, jest fakt, że banki zaostrzają kryteria kredytów hipotecznych – od nowego roku klienci nie otrzymają kredytów, jeśli nie będą mieli wkładu własnego.

Nordic Development S.A. ul. Emilii Plater 53, 00-113 Warszawa tel.: +48 22 54 07 160 fax: +48 22 54 07 161 info@nordicdevelopment.pl www.nordicdevelopment.pl

Builder

N

ordic Development S.A. to deweloper skupiający się na bydgoskim rynku nieruchomości.

Główny zakres działalności spółki obejmuje realizację inwestycji wielorodzinnych oraz usługowo-handlowych. Spółka specjalizuje się w budowie obiektów o wyróżniającej je architekturze. Wykorzystuje przy tym produkty najwyższej jakości oraz najlepsze rozwiązania budowlane.

grudzień 2013

Nordic Haven, „Cztery Kąty, Cztery Kółka” oraz ciekawe rozwiązania finansowe to tylko niektóre z powodów, dla których warto skorzystać z propozycji Nordic Development jeszcze przed końcem tego roku.

Builder

Adres redakcji i wydawnictwa 04-832 Warszawa, ul. Patriotów 174 tel.: 22 853 06 87 do 88 fax: 22 244 24 63 builder@pwbmedia.pl, reklama@pwbmedia.pl, serwis@pwbmedia.pl www.ebuilder.pl

Rada Programowa prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski – przewodniczący prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz prof. dr hab. inż. Antoni Biegus prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła prof. dr hab. inż. Kazimierz Cieszyński dr hab. inż. Zdzisław Hejducki – wiceprzewodniczący dr inż. Mariusz Gaczek dr inż. Józef P. Adamowski dr Piotr Noakowski (Stuttgart) dr inż. Jan Gierczak dr inż. Marek Sawicki dr inż. Andrzej Stańczyk mgr inż. Miłosz Węcławski mgr inż. Czesław Sokołowski mgr inż. Małgorzata Chojnacka mgr inż. Karol Kramarz Redaktor Naczelna mgr inż. Danuta Burzyńska Redakcja Grzegorz Przepiórka Współpraca Adam Zyzman Redaktor Serwisów Internetowych Wioletta Domeradzka Korekta Ewa Dzierżanowska Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Dominik Suwiński Biuro Reklamy Karol Gawryś, Ewelina Kublik, Anna Młynarczyk, Patrycja Puchała Dyrektor Artystyczny Wojciech Jaźwiński Koordynator ds. Wydawniczych Wioletta Domeradzka DTP PI Projekty Indywidualne

Kolportaż prenumerata redakcyjna, prenumerata RUCH, KOLPORTER, kiosk24.pl; sieć placówek PressCaffe, podczas targów i wystaw budownictwa Wydawca PWB MEDIA, 04-832 Warszawa, ul. Patriotów 174 Prezes Marek Zdziebłowski Wiceprezes, Dyrektor Wydawnictwa Beata Żuraw-Zdziebłowska Sekretariat Wydawnictwa Emilia Kuliberda Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim.

Przedruki i wykorzystanie materiałów wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i materiałów promocyjnych.

TU WARTO BYĆ 16 I

Krajowe Forum Infrastruktury Energetycznej, Kolejowej i Drogowej INFREN Celem Forum jest szczegółowa analiza

kondycji polskiej infrastruktury energetycznej w kontekście gospodarki odpadami, rozwoju systemów ciepłowniczych, infrastruktury przesyłowej itd. – zarówno od strony formalno-prawnej i finansowej, jak również pod kątem rozwoju współczesnych technologii. Organizatorzy: Europejskie Centrum Biznesu oraz Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka.

Miejsce: Hotel Marriott w Warszawie. www.infren.pl

16 I

Konferencja „Powerpol Utilities – Green Build” Wydarzenie odbędzie się w Hotelu Marriot w Warszawie. Celem warsztatów jest przedstawienie procesu inwestycyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Organizatorzy: Europejskie Centrum Biznesu oraz Kancelaria Dentons. www.utilities.powerpol.pl

25 I

Wielka Gala Liderów Polskiego Biznesu Uroczystość odbędzie się

w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie.

Stanowić będzie uwieńczenie 24. edycji konkursu „Lider Polskiego Biznesu”, w ramach którego nagradzani są przedsiębiorcy kierujący się w swojej działalności nie tylko zyskiem, lecz także etyką prowadzenia działalności gospodarczej oraz troską o sprawy państwowe. Konkurs organizowany jest przez Business Centre Club. www.bbc.org.pl

12 II

Konkurs dla młodych architektów i studentów architektury Z początkiem października ruszył konkurs dedykowany młodym architektom i studentom architektury realizowany w ramach programu „Promujemy polską architekturę”.

Regulamin i wszelkie informacje na stronie www.ebuilder.pl oraz pod nr. tel. 513 091 638.

Prace można nadsyłać do 31 grudnia 2013 r.

Gala finałowa, podczas której zostaną ogłoszone wyniki, została zaplanowana na 12 lutego 2014 r.

12 II

BUDOWLANA FIRMA ROKU, POLSKI HERKULES, LAURY BUILDERA

– członek Loży Złotej

Business Centre Club, Builder – laureat I i XI edycji Medalu Europejskiego 5

warunki prenumeraty na StrOnie – www.eBuiLDer.pL – prenumeratĘ przyjmuje: reDakcja, ruch, kOLpOrter Prenumerata realizowana przez RUCH S.A: Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 700-1800.

Koszt połączenia wg taryfy operatora.

Rozpoczęła się kolejna edycja konkursów „Budowlana Firma Roku”, „Polski Herkules” i „Laury Buildera”. Zgłoszenia przyjmujemy pod adresem builder@pwbmedia.pl. Od bieżącego roku konkurs objęty został również ogólnopolskim programem promocyjnoedukacyjnym „Promujemy polską architekturę” – w jego ramach wyróżnienia przyznawane są pracowniom architektonicznym i konstrukcyjnym.

Gala finałowa odbędzie się 12 lutego 2014 r. w Warszawie.

11 III

TOPBUILDER Wyróżnieniem TOPBUILDER nagradzane są materiały, technologie, urządzenia, budowle i rozwiązania IT, rozwiązania finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia i programy dedykowane branży budowlanej, a także projekty architektoniczne i konstrukcyjne (konkurs został objęty programem promocyjno-edukacyjnym „Promujemy polską architekturę”). Na Państwa zgłoszenia do VI edycji konkursu czekamy pod adresem builder@pwbmedia.pl. Gala finałowa TopBuilder 2014 zaplanowana została na 11 marca 2014 r.

11-14 III

Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury BUDMA

Kolejna edycja targów BUDMA odbędzie się pod hasłem „Inspiracje, Budowa, Remont”. Oprócz Forum Architektury, Dnia Dystrybutora czy Strefy Testów, zorganizowane zostaną Salon Łazienek i Wellness AquaSan oraz Międzynarodowe Targi Kominkowe.

Istotnym elementem organizowanych w Poznaniu targów będzie również jedyna w Polsce ekspozycja produktów i oferty firm zajmujących się tematyką infrastruktury sportowej, czyli Targi CBS – Centrum Budownictwa Sportowego. www.budma.pl

14-16 V

Międzynarodowe Targi Budownictwa Drogowego AUTOSTRADA-POLSKA Spotkanie branży

z szefem GDDKiA, konkurs i szkolenie dla operatorów koparek, Show After Fair, nowa formuła wystawy i debata przedstawicieli świata nauki oraz biznesu – to tylko niektóre z mocnych punktów jubileuszowej, XX edycji targów, które odbędą się tradycyjnie w Kielcach. www.targikielce.pl

21-23 V

XIII Konferencja Naukowo-Techniczna „Warsztat Pracy Rzeczoznawcy Budowlanego”

Konferencja odbędzie się w Cedzynie k. Kielc. Jej przedmiotem będą m.in. zagadnienia formalnoprawne w działalności rzeczoznawcy budowlanego, systemy monitoringu i nieniszczące metody badawcze, ocena stanu technicznego i trwałości konstrukcji wybranych obiektów, w tym o konstrukcji wielkopłytowej. www.rzeczoznawstwo2014.tu.kielce.pl

21-24 V

INTERMASZ

Nowe wydarzenie targowe przygotowywane z myślą o producentach i dystrybutorach maszyn oraz urządzeń stosowanych m.in. w budownictwie, przemyśle wydobywczym, usługach komunalnych i kolejnictwie. Szeroka oferta prezentowana na stoiskach producentów dopełniona zostanie przez dynamiczne pokazy możliwości maszyn, prezentacje i konferencje. Miejsce: Poznań. Organizatorzy: Stowarzyszenie Dystrybutorów Maszyn Budowlanych oraz Międzynarodowe Targi Poznańskie. www.intermasz.pl

SYSTEMY OCIEPLEŃ Tynki SAH

TYLKO ATLAS!

akrylowy silikonowy silikonowo-silikatowy akrylowo-silikonowy

GDY PIĘKNE SPOTYKA SIĘ Z PRAKTYCZNYM

PEŁEN WACHLARZ MOŻLIWOŚCI TYNKI SAH Materiał elewacyjny musi być mocny, trwały, odporny. Takie właśnie walory mają tynki SAH, które powstają z najlepszych surowców i spełniają najbardziej wygórowane wymagania techniczne.

Pozycja lidera rynkowego i miliony metrów kwadratowych elewacji wykonanych naszymi produktami, to dowód zaufania, jakim zostaliśmy obdarzeni przez inwestorów i wykonawców. Obecnie dla naszych klientów przygotowaliśmy bogatą paletę 200 pastelowych i 200 nasyconych barw, dostępnych zarówno w tynkach ATLAS SAH jak i farbie ATLAS SALTA. Zapewniamy pełen wachlarz możliwości udekorowania domu według własnego gustu, stylu i osobistych upodobań. Jesteśmy pewni, że dzięki temu będziecie Państwo przez długie lata cieszyć się domem pięknym i praktycznym.

Zeskanuj kod i przeczytaj więcej o parametrach nowych produktów

NAJSILNIEJSZA MARKA BUDOWLANA W POLSCE