Builder_01_2014

NOWE WYZWANIA I NADZIEJE BRANŻY

NOWE HORYZONTY NA LITWIE

WWW.EBUILDER.PL

Nr

BIZNES l BUD

1 STYCZEŃ 2014

Rok XVIII (198) 5zł (w tym 8% VAT)

l ARCHITEKTURA

BIM

2014 rok dużych inwestycji

kosztowny czy opłacalny?

BEZPIECZNE OKNA DREWNO KLEJONE w badaniach

Iznesu

www.ebuilder.pl

DOKA GOTOWA DO WYZWAŃ

PIOTR IGNATOWSKI, PIOTR CHEŁKOWSKI, TOMASZ PALECZEK

styczeń 2014

Builder

./7% 79:7!.)! ) .!$:)%*% "2!.Œ9

WWW.EBUILDER.PL

u•

BIZNES ď Ź BUD

1 z{€j l ꢪ¥¤

yÂ’ÂŽĂŞ }pppĂŞĂ‚ÂĄÂŠÂ¨ĂƒĂŞÂĽÂ?Â ĂŞĂ‚ÂšĂŞÂ—ÂœÂ?ĂŞÂ¨ĂœĂŞ}h{Ăƒ

ď Ź ARCHITEKTURA

")-

KOSZTOWNY CZY OPÂ?ACALNY

ROK DUÂœYCH

"%:0)%#:.% /+.!

INWESTYCJI

$2%7./ +,%*/.% W BADANIACH

OPROGRAMOWANIE

DLA BUDOWNICTWA DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA i˜ŒÂ?‡ˆ• 349#:%ÂŽ

&OT ARCH 0OLYSIUS 6IETNAM

i˜Œ�‡ˆ• .2 349#:%Ž 7)/$‚#9 -)%3)§#:.)+ $,! "5$/7.)#47! !2#()4%+4529 ) "):.%35 WWW EBUILDER PL

Fot. arch. Doka Polska

./7% (/29:/.49 .! ,)47)%

STR

$ETAL ZBROJEÎ CZÇyCI PODZIEMNEJ KRUSZARKI GIPSU 7IDOK Z PLACU BUDOWY ORAZ MODELU 4EKLA 3TRUCTURES

DOKA GOTOWA DO WYZWAĹƒ

PIOTR IGNATOWSKI, PIOTR CHEĹ KOWSKI, TOMASZ PALECZEK

20

Metoda na spowolnienie gospodarcze?

Andrzej Kaczor

22

Gwarancje w branşy budowlanej Klaudia Szkodzińska Šukasz Bernatowicz

Fot. arch. Doka Polska

„Efektywna logistyka oraz partnerskie podejście naszych specjalistów we współpracy z klientami budują zaufanie do kompleksowej oferty firmy Doka�

30

Rok duĹźych inwestycji

34

RYNKI, KONTRAKTY, PIENIÄ„DZE Nowe horyzonty na Litwie Piotr Hajdecki, Grzegorz PrzepiĂłrka

BUDOWNICTWO 38 40

12

Doka gotowa do wyzwań

Rozmowa z Piotrem Chełkowskim, Dyrektorem Zarządzającym; Tomaszem Paleczkiem, Dyrektorem Handlowym i Piotrem Ignatowskim, Dyrektorem Technicznym Doka Polska Sp. z o.o.

INFORMACJE

RYNEK otwy gruntowe.

K Wykonawstwo i badania kotew iniekcyjnych Kazimierz Szulborski, Andrzej Kulczycki, Roman Nalewajko

Piotr Ignatowski, Piotr Chełkowski, Tomasz Paleczek

8

Michał Oksiński

44

Bezpieczne okna

48

Bezpieczna stolarka.

Sposób na złodzieja

Hanna Czerska

BIZNES 18

OMENTARZ K Sposób na trwały sukces

Zbigniew Juroszek, Prezes i Mateusz Juroszek, Wiceprezes ZarzÄ…du ATAL

19

O mistrzach fachu, rekordzie Guinessa i wisience na torcie‌ Rozmowa z Pawłem Burdziakowskim, Dyrektorem Marketingu Selena S.A.

Dawid Kmiecik

EBATA D Nowe wyzwania i nadzieje branĹźy

24

styczeń 2014

Builder

52

Fot. arch. Construsoft

Korzyści technologii BIM, takie jak łatwa koordynacja pracy, wymiana informacji, kontrola kolizji i wiele innych, sprawiają, şe powszechną praktyką jest stosowanie jej takşe przy konstrukcjach şelbetowych.

!2#()4%+452! ) $%3)'.

Podatne połączenia jezdni podsuwnicowych Antoni Biegus

58

82

O co pytajÄ… architekci?

84 86 112

To lubiÄ… projektanci

3!-35.' W BUDOWNICTWIE

Wojciech Szczepański

–—•­ê§¢

rewno klejone D warstwowo

Tomasz Nowak, Krzysztof Raszczuk, Jerzy Jasieńko

0ATRONAT (ONOROWY I 7SPĂ?Â?PRACA

-ECENASI 0OLSKIEJ !RCHITEKTURY

02/'2!- 02/-/#9*.9 ) %$5+!#9*.9 "5),$%2!

62 64

Ocieplenie na ocieplenie

80

ała architektura w kreacji M przestrzeni publicznej Konrad Brynda

Wojciech Hasiak, EJOT Polska – Partner Programu

Problemy budownictwa wielkopłytowego.

Trwałość i moşliwość modernizacji

dodatek promocyjny

OPROGRAMOWANIE

DLA BUDOWNICTWA

ARCHITEKTURA I DESIGN PREZENTACJA Z OKŠADKI Samsung w budownictwie Piotr Kałuşniacki

INFORMACJE ROFILE – Konrad P Brynda, Paulina Dyłka

90

... iĹź Polscy nie cudzy, iĹź swĂłj BIM majÄ… INTERsoft

102

BIM dla Polski

106

P ROGRAMY DLA KONSTRUKTORĂ“W GEO5 dla inĹźynierĂłw

108 STR

$ETAL ZBROJEÎ CZÇyCI PODZIEMNEJ KRUSZARKI GIPSU

Piotr Dudek

REZENTACJA Z OKŠADKI P BIM w budownictwie şelbetowym INFORMACJE AKADEMIA BIM BIM – kosztowny czy opłacalny?

Konstrukcje drewniane według Eurokodów Marian Kazek Mariusz Machej

7IDOK Z PLACU BUDOWY ORAZ MODELU 4EKLA 3TRUCTURES

Tomasz Olszewski

92 96

100

Monika Mitew-Czajewska

&OT ARCH 0OLYSIUS 6IETNAM

74 78

DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA i˜ŒÂ?‡ˆ• 349#:%ÂŽ

Fot. arch. Polysius Vietnam

Tu warto być

OPROGRAMOWANIEÂ DLAÂ BUDOWNICTWA

Stanisław M. Wierzbicki, Jan Sieczkowski

72

Polskie pracownie projektowe

110

(ZnĂłw) czas na zmiany.

SeKo PRIX i SeKO SMART 8.2 Paweł Kaczmarski

111

PROGRAMY DLA PROJEKTANTÓW LogiKalŽ – mniejszy przebieg ORGADATA

OD REDAKCJI

Zgodnie z wynikami ewaluacji czasopism naukowych, przeprowadzonej w ubiegłym roku przez MNiSW, za publikacje naukowe i naukowo-techniczne w „Builderze” autorzy i ich jednostki macierzyste (uczelnie, instytuty) uzyskują punkty niezbędne w ocenie dorobku naukowego. Tym samym w nowym roku „Builder” otwiera swoje łamy znacznie szerzej niż dotychczas, zarówno dla specjalistów z firm budowlanych podnoszących swoje kwalifikacje, jak i dla kadry naukowo-dydaktycznej wyższych uczelni technicznych i innych ośrodków akademickich oraz instytutów naukowo-badawczych, krajowych i zagranicznych. Wspólnie z przewodniczącym Rady Programowej miesięcznika, prof. zw. dr. hab. inż. Kazimierzem Szulborskim, zapraszam do współpracy nie tylko pracowników naukowych o uznanym dorobku, lecz także tych stawiających pierwsze kroki na ścieżce swojej kariery naukowej.

Danuta Burzyńska Redak tor Naczelna

Artykuły naukowe – źródłowe, przeglądowe lub polemiczne – powinny spełniać określone kryteria poprawności, opisywać oryginalne badania naukowe i wynikające z nich wnioski lub zbierać w formie przeglądu wnioski z wcześniej publikowanych prac w celu usystematyzowania pewnego obszaru badań. Szczegółowe informacje aktualizowane są na stronie www.ebuilder.pl.

styczeń 2014

Cieszy nas niezmiernie fakt, że obok zamieszczanych przez redakcję artykułów technicznych dostarczających cennej, praktycznej wiedzy o nowych rozwiązaniach materiałowych, technologicznych i konstrukcyjnych, publikacje naukowe, które są szczególnie istotne dla rozwoju budownictwa, będą dodatkowo punktowane. Ich przygotowanie wymaga od autorów dużego wysiłku: pomysłu na badania, które mają wpływ na rozwój wiedzy i nauki w danym zakresie, opracowania innowacyjnej metodyki badań, sformułowania wniosków oraz wykorzystania wyników badań lub ekspertyz naukowych w praktyce zawodowej inżynierów budownictwa i projektantów. Redakcja, rada programowa/naukowa i recenzenci od wielu lat zwracali szczególną uwagę na dbałość o wysoki poziom merytoryczny, gwarantowany wysokim poziomem przekazywanej wiedzy, sposobem jej przekazywania oraz interdyscyplinarnością zagadnień naukowo-technicznych. Z tym większą satysfakcją informujemy o ministerialnej nobilitacji pisma.

Builder

6

Zapraszamy do lektury!

Obszarem, który niewątpliwie wymaga rozwoju w naszym kraju, są inwestycje realizowane w modelu partnerstwa publicznoprywatnego. Liczymy tutaj na opracowanie modeli wsparcia dla realizacji tego typu przedsięwzięć.

Nowe wyzwania i nadzieje branży

W gronie ważnych projektów przeznaczonych do realizacji w tym roku znalazły się również te, które do tej pory miały mniej szczęścia, w tym projekt energetyczny o wartości 11,6 mld zł.

Rok dużych inwestycji Michał Oksiński KompasInwestycji.pl

Henryk Liszka Prezes Zarządu HOCHTIEF Polska biznes/raport biznes/debata

str. 24

str. 30

Podczas przetargów, w których cena jest kryterium dominującym, nagminne jest minimalizowanie nie tylko przekrojów konstrukcji, ale również kosztów montażu i transportu.

Drewno klejone warstwowo dr inż. Tomasz Nowak mgr inż. Krzysztof Raszczuk prof. dr hab. inż. Jerzy Jasieńko Politechnika Wrocławska

budownictwo

str. 58

Oceniając spodziewane korzyści wynikające z BIM, najłatwiej odwołać się do doświadczeń brytyjskich…

BIM – kosztowny czy opłacalny?

Witold Szymanik architekt WSC Witold Szymanik i S-ka Sp. z o.o. oprogramowanie dla budownictwa

str. 93

Builder Awards

GAL A BUILDERA Finał XI edycji 12 lutego 2014 roku!

Serdecznie zapraszamy do udziału firmy wykonawcze, deweloperskie, producenckie, projektowe oraz firmy i instytucje spoza branży budowlanej, wspierające jej rozwój. wy­r óżnie­nie­ przy­zna­wa­ne­ przez­ Re­dak­cję­ i­ Ra­dę­ Pro­gra­mo­wą­ mie­sięcz­ni­ka­ „Bu­il­der”­ fir­mom­ z­ bran­ż y­ bu­dow­la­nej­ za­ dy­na­micz­ny­ roz­wój­i­osią­gnię­tą­po­zy­cję­na­ryn­ku­bu­dow­la­ nym­oraz­me­ne­dże­rom­tych­firm­za­sku­tecz­ne­ za­rzą­dza­nie­ i­ suk­ce­sy­ ryn­ko­we.­ BU­DOW­L A­NA­ FIR­MA­ RO­KU­ jest­ jed­no­cze­śnie­ no­mi­na­cją­ do­sta­tu­et­ki­ POL­SKI­ HERKU­LES­ w­ro­ku­na­stęp­nym. ty­tuł­i­sta­tu­et­ka­przy­zna­wa­ne­przez­Re­dak­cję­ i­Ra­dę­Pro­gra­mo­wą­mie­sięcz­ni­ka­„Bu­il­der”­fir­ mom,­or­ga­ni­za­cjom­i­ich­sze­fom­za­szcze­gól­ne­ osią­gnięcia­ i­ ugrun­to­wa­ną­ po­zy­cję­ w­ bran­ż y­ bu­dow­la­nej­oraz­oso­bom,­któ­re­swo­ją­do­tych­ cza­sową­ dzia­łal­no­ścią­ wy­war­ły­ zna­czą­cy­ wpływ­ na­ roz­wój­ pol­ skie­go­bu­dow­nic­twa.

Buildera dla młodych

ArchITEKTow

Patronat­Honorowy­i­Współpraca

wy­róż­nie­nie­ przy­zna­wa­ne­ przez­ mie­sięcz­nik­ „Bu­il­der”­ fir­mom­ i­ in­sty­tu­cjom­ spo­za­ bran­ż y­ bu­dow­la­nej,­ któ­rych­ działal­ność­ i­ świad­czo­ ne­ usłu­gi­ wspie­ra­ją­ roz­wój­ branży­ bu­dow­la­nej­ i­działa­ją­cych­w­niej­firm.­Ka­pi­tu­ła­bie­rze­pod­uwa­gę­do­stęp­ność­ pro­duk­tu­ lub­usłu­gi,­ no­wa­tor­stwo,­ do­sto­so­wa­nie­ do­ wy­mo­gów­ branży­bu­dow­la­nej,­po­trzeb­klien­tów­i­zmie­nia­ją­ce­go­się­ryn­ku,­ a­tak­że­re­la­cje­fir­ma­–­klient.

ORgANIzAtOR:­Redakcja­miesięcznika­„Builder” builder@pwbmedia.pl,­tel.­22­853­06­77­wew.­121 Mecenasi­Polskiej­Architektury

www.ebuilder.pl

KonKurs

W­ramach­Programu­ PROMUJEMY­POLSKĄ­ ARCHItEKtURĘ­ uhonorowani­zostaną­ wybitni­polscy­ architekci­ i­konstruktorzy­oraz­ Laureaci­I­edycji­ konkursu­dla­młodych­ architektów.­ (Więcej­o­konkursie­ na­www.ebuilder.pl)

Grzegorz Przepiórka: Latem ubiegłego roku ruszyła budowa nowego centrum logistyki Apolda dla regionu Niemiec. Jest to jedna z wielu inwestycji podjętych przez Doka Group w ramach strategii rozbudowy globalnej sieci dystrybucyjnologistycznej firmy. Czy efektywna logistyka, jak można się domyślać, ma być tym elementem, dzięki któremu Doka chce być szczególnie konkurencyjna?

optymalizacji procedur logistycznych w celu dalszego skracania terminów dostaw i nieustannego zwiększania dostępności systemów Doka dla naszych klientów.

Doka Group działa obecnie w ponad siedemdziesięciu krajach na całym świecie i stale rozszerza swoją działalność, otwierając nowe filie i oddziały – w ostatnim czasie w Australii, Malezji i Peru – oraz nowe centra logistyki. Od bez mała dwóch

DOKA GOTOWA DO WYZWAŃ PiOTr ChełKOWsKi Dyrektor Zarządzający Doka Polska sp. z o.o.

Piotr Chełkowski: Zapewnienie sprawnego procesu dostarczania deskowań i komponentów na plac budowy jest jednym z kluczowych elementów, które decydują o tym, czy oferta firmy szalunkowej jest konkurencyjna.

Efektywna logistyka umożliwia optymalizację harmonogramu realizacji robót budowlanych i w konsekwencji przekłada się na oszczędności w budżecie budowy.

Centrum logistyki Apolda na terenie o powierzchni 56 tys. m2 będzie w przyszłości stanowić centralny magazyn wynajmowanych materiałów budowlanych Doka. To przedsięwzięcie jest ważnym etapem planu

lat funkcjonuje międzynarodowe centrum logistyki w St. Georgen w Austrii. Zgodnie ze strategią Doka Group skuteczna logistyka jest podstawą udanej ekspansji rynkowej, a prowadzone obecnie inwestycje są dźwignią sukcesu w przyszłości.

Efektywna logistyka oraz partnerskie podejście naszych specjalistów przy rozwiązywaniu problemów na budowie we współpracy z naszymi klientami budują zaufanie do kompleksowej oferty firmy Doka w obszarze deskowań na bardzo konkurencyjnym rynku.

G.P.: Doka Polska kładzie również duży nacisk na rozwój logistyki. Jak przedstawia się aktualny zakres planów wzmocnienia w tym zakresie na terenie kraju?

P.Ch.: Spośród dwóch planowanych obecnie inwestycji bardziej zaawansowana jest budowa centrum logistycznego w Bydgoszczy. W lutym 2013 roku Doka Polska otrzymała akt własności terenu inwestycyjnego na terenie Bydgoskiego Parku Przemysłowo-Technologicznego. Na działce o powierzchni trzech hektarów wybudujemy zespół hal do serwisowania i przygotowania deskowań oraz plac składowy wyposażony w pełen asortyment systemów Doka. Obecnie na ukończeniu jest proces przygotowania inwestycji, dysponujemy już dokumentacją projektową i finalizujemy czynności wymagane prawem budowlanym, aby w pierwszych miesiącach roku 2014 rozpocząć budowę, której zakończenie przewidujemy w jego czwartym kwartale.

Jeśli chodzi o budowę centrum logistycznego w Warszawie, to w październiku 2013 roku sfinalizowaliśmy zakup działki o powierzchni około sześciu hektarów w rejonie mostu im. Marii Skłodowskiej-Curie, rok 2014 przewidziany jest na prace projektowe, a budowę planujemy na rok 2015. Uruchomienie centrum lo-

styczeń 2014

P.Ch.: Tak, rzeczywiście tak jest.

Grupa Umdasch, w skład której wchodzi firma Doka, traktuje Polskę jako rynek o dużym potencjale dla rozwoju swojej działalności i z tego względu podejmowane są obecnie inwestycje w nowe centra logistyczne. To, że systemy Doka sprawdzają się w tak wielu krajach na całym świecie, wynika z innowacyjnych pomysłów, które ciągle rozwijamy. Zwłaszcza przy trudnych rozwiązaniach konstrukcyjnych jesteśmy szczególnie konkurencyjni i to nie przypadek, że dotychczas najwyższy budynek na świecie w Dubaju i wiele innych konstrukcji w budownictwie infrastrukturalnym, w tym jeden z najwyższych pylonów na świecie we Władywostoku, zostały wykonane we współpracy z firmą Doka. Liczymy, że w Polsce również będziemy mieli okazję zastosować nasze systemy przy wielu ciekawych inwestycjach, które są jeszcze przed nami.

9

G.P.: Na jakim etapie jest realizacja powyższych planów?

Kiedy nowe filie i centra rozpoczną obsługę klientów?

G.P.: Przywoływane inwestycje pozwalają wysnuć wniosek, że po Euro 2012 i zrealizowaniu dużych inwestycji Polska pozostaje nadal jednym z najważniejszych rynków europejskich dla Grupy Umdasch, której częścią jest Doka. Czy tak należy sądzić?

Builder

P.Ch.: Obecnie Doka Polska prowadzi swoją działalność operacyjną za pośrednictwem czterech oddziałów regionalnych wyposażonych w niezbędną powierzchnię magazynową dla potrzeb obsługi budów zlokalizowanych w sąsiedztwie: Region Wschód w Zielonce koło Warszawy, Region Zachód we Wrocławiu, Region Północ w Gdańsku i Region Południe w Katowicach. W najbliższym czasie w ramach rozwoju naszego potencjału logistycznego planujemy otwarcie nowych centrów logistycznych – w Bydgoszczy oraz w Warszawie.

gistycznego w Warszawie przewidujemy pod koniec roku 2015.

G.P.: Z pewnością zrealizowanie założonych celów uczyni z firmy Doka silniejszego gracza na polskim rynku, na którym istnieje chyba dość duża konkurencja… Jak Panowie oceniają pod tym względem rynek deskowań w Polsce?

Piotr Ignatowski: Rynek deskowań w Polsce jest wyzwaniem. Działa na nim konkurencja o różnym przekroju – od zaawansowanej technologicznie do walczącej tylko ceną. Szansą dla firmy Doka są rozwiązania technologiczne oraz jakość produktów.

Coraz więcej klientów ma tego świadomość. Marka Doka ma dużą siłę przebicia i trzeba to wykorzystać.

Nie bez powodu pracownicy budów nazywają dźwigary drewniane pochodzące od różnych producentów „dokami”. Jest to synonim jakości i zaufania do marki. Z drugiej strony na rynku deskowań zdarzają się również sytuacje, w których główną rolę odgrywa nie jakość, a cena. Spotykane są przypadki zaniżania cen za dzierżawę deskowań i rusztowań, co destrukcyjnie wpływa na branżę.

PIOTR IGNATOWSKI Dyrektor Techniczny Doka Polska Sp. z o.o.

promocja

Efektywna logistyka oraz partnerskie podejście naszych specjalistów we współpracy z klientami budują zaufanie do kompleksowej oferty firmy Doka.

P.Ch.: Rynek deskowań w Polsce jest bardzo konkurencyjny. Są tu obecne zarówno firmy o zasięgu międzynarodowym, z którymi Doka rywalizuje na innych rynkach, jak również firmy lokalne. Dzięki zrealizowaniu zaplanowanych inwestycji będziemy mogli zoptymalizować działania operacyjne i zwiększyć wydajność przy obsłudze budów.

Podejmowane działania inwestycyjne wynikają z troski o stały wzrost poziomu oferowanych przez nas usług dla naszych klientów. Liczy-

Zdjęcia: archiwum DOKA POLSKA Sp. z o.o.

Builder

10

styczeń 2014

Przy trudnych rozwiązaniach konstrukcyjnych jesteśmy szczególnie konkurencyjni. my, że takie podejście przyniesie oczekiwane efekty i wzmocni naszą pozycję na rynku. Dysponujemy technologią oraz doświadczeniem, dzięki którym możemy zaoferować klientom optymalne rozwiązanie, generujące oszczędności w całym procesie budowy poprzez skrócenie czasu realizacji.

Tomasz Paleczek: Rynek polski jest nasycony firmami szalunkowymi.

Polska gospodarka potrzebuje nowych inwestycji, aby dostawcy deskowań mogli wykorzystać swój potencjał magazynowy i aby zachować „zdrową konkurencję” (cena, technologia, jakość). W kraju muszą zostać stworzone warunki gospodarcze pod nowe inwestycje w celu „znormalizowania” rynku. W przypadku braku inwestycji budowlanych na rynku deskowań nastąpi duże nasycenie potencjału szalunkowego, co spowoduje, że jedynym elementem rywalizacji będzie cena.

G.P.: Sporo uwagi poświęciliśmy dotychczas logistyce jako dźwigni przyszłego sukcesu. Przejdźmy do innego wątku. Rozszerzanie portfolio ofertowego jest z pewnością nie mniej istotnym aspektem rozwoju firmy Doka. O jakie nowe systemy zostanie wzbogacona w najbliższym czasie oferta firmy?

P.I.: Będzie to dotyczyło wdrażania kolejnych nowoczesnych systemów deskowań na rynku polskim. Firma Doka posiada w palecie produktów cały szereg systemów samowspinających takich jak SKE 50 czy SKE 100.

Posiada również wyspecjalizowane

deskowania samowspinające do chłodni kominowych – SK 175.

W najbliższym czasie w Polsce będzie kilka realizacji, przy okazji których będziemy mogli się wykazać.

Poza już zastosowanym w Polsce systemem samowspinającym XClimb 60 mamy jeszcze kilka konkretnych argumentów do rozmów z klientami.

Globalne doświadczenie tylko nam przy tym pomaga.

G.P.: Które z rozwiązań w ostatnim czasie cieszyły się na polskim rynku dużym zainteresowaniem? Jakie są ich zalety?

T.P.: Pomimo trudnej sytuacji na rynku firma Doka stara się przedstawiać nowoczesne rozwiązania techniczne z optymalnym wykorzystaniem szalunków. W obecnej chwili oferujemy szeroką paletę systemów stropowych – tu na szczególną uwagę zasługują stoły oraz system panelowy Dokadek 30. Wprowadzamy deskowanie ścienne FF20 oraz rusztowania zbrojarskie Modul. Systemy te pozwalają zoptymalizować czas pracy, co jednocześnie oznacza zmniejszenie kosztów budowy.

G.P.: Systemy Doka to nie tylko innowacyjność i gwarancja jakości, lecz także dbałość o bezpieczeństwo.

Czy ostatnia z wymienionych zalet jest doceniana na rynku polskim, gdzie podejście do kwestii bezpieczeństwa pozostawia jeszcze wiele do życzenia?

P.I.: Są symptomy, które można uznać za pozytywne. Jednym z nich jest „Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie” sygnowane przez czołowe firmy polskiego rynku budowlanego. W praktyce można stwierdzić, że duże firmy budowlane kładą większy nacisk na standardy bezpieczeństwa niż małe przedsiębiorstwa. Ta tendencja zmienia się jednak powoli, gdyż w wielu przypadkach duże firmy jako generalni wykonawcy narzucają standardy bezpieczeństwa swoim podwykonawcom. Z perspektywy kilku lat świadomość zwiększania standardów bezpieczeństwa na budowie powoli wzrasta. Zaawansowane systemy bezpieczeństwa oferowane przez firmę Doka nie zawsze są jednak traktowane przez klientów priorytetowo. Zainteresowanie tematem wzrasta po nieszczęśliwych wypadkach na budowach oraz akcjach medialnych dotyczących bezpieczeństwa, np. „Szanuj życie”. Wartość ży-

TOMASZ PALECZEK Dyrektor Handlowy Doka Polska Sp. z o.o.

G.P.: Warto podkreślić, że Doka, towarzysząc klientom na różnych etapach procesu inwestycyjnego, udowadnia, że oferuje więcej niż rozwiązania. Jakie są mocne punkty usług inżynierskich oferowanych przez firmę Doka?

P.I.: Naszym celem jest współpraca z klientami – firmami budowlanymi na zasadzie partnerskiej. Jako że mamy w naszych szeregach inżynierów

dzi o współpracę z działami przygotowania produkcji czy z projektantami, gdyż wymiana doświadczeń na takiej płaszczyźnie może przynieść tylko korzyści. Jest to szczególnie istotne w przypadku projektów na zasadzie „projektuj i buduj”, gdzie przemyślana i optymalna koncepcja może przyczynić się do wygrania przetargu. Jesteśmy także przygotowani na to ze strony formalnej, gdyż współpracujemy z polskimi projektantami konstrukcji mostowych.

G.P.: Na koniec spróbujmy dokonać podsumowania. Rok 2013 wiele firm z sektora budowlanego kończyło w nie najlepszych nastrojach. A jak należałoby podsumować kilkanaście ostatnich miesięcy w działalności firmy Doka?

T.P.: W roku 2013 zbudowaliśmy solidny fundament. Jesteśmy gotowi do podjęcia wyzwań, które nadchodzą dużymi krokami w najbliższych latach. Tworzymy stabilny zespół, któremu będzie można powierzyć projekty wymagające zaawansowanej technologii oraz doświadczenia projektantów. Umacniamy naszą pozycję na rynku wiodących firm budowlanych. Sukcesywnie podnosimy sobie poprzeczkę poprzez wprowadzanie nowych technologii oraz produktów. Poszerzamy grono zaufanych klientów. Coraz częściej pojawiamy się w mediach, prowadzimy cykle szkoleń dla naszych partnerów i wzmacniamy markę Doka w polskim przemyśle budowlanym.

G.P.: Dziękuję za rozmowę.

styczeń 2014

Rynek deskowań w Polsce jest wyzwaniem. Działa na nim konkurencja o różnym przekroju – od zaawansowanej technologicznie do walczącej tylko ceną.

P.I.: Patrzę w przyszłość optymistycznie. Zakładam, że zasiane ziarna zaczną kiełkować. Nasze atuty technologiczne oraz jakościowe w wielu przypadkach przekonały klientów do współpracy. Rok 2014 jest postrzegany w Polsce jako przełomowy na rynku budowlanym.

Również firma Doka będzie aktywnym uczestnikiem tych wydarzeń.

Oczekuję dalszego, zrównoważonego rozwoju naszej firmy. Przed firmą Doka jest jeszcze wiele wyzwań – wszystkie jednak mają na celu stworzenie długotrwałej i opartej na wzajemnym zaufaniu relacji z klientem.

P.Ch.: Wszystkie firmy działające w branży budowlanej w Polsce liczą na poprawę koniunktury w związku z inwestycjami, które będą realizowane przy udziale środków unijnych w ramach programu na lata 20142020. I będzie to trwałe ożywienie w branży, które potrwa co najmniej kilka lat. Inwestycje te są obecnie na etapie prekwalifikacji wykonawców, następnie będą ogłaszane przetargi na wykonawstwo. Liczymy, że nowe kontrakty z firmami szalunkowymi w ramach tych projektów będą podpisywane w drugim półroczu 2014 roku. Równocześnie w tym samym roku będą realizowane inwestycje w sektorze prywatnym i publicznym w budownictwie kubaturowym – w nich również będziemy starali się uczestniczyć.

Jak już wspomniałem, w roku 2014 będziemy również budować nowe centrum logistyczne w Bydgoszczy oraz rozpoczniemy w nim działalność operacyjną. Będziemy prowadzić prace przygotowawcze związane z nowym centrum logistycznym Doki w Warszawie. Nadal będziemy starali się jak najlepiej obsługiwać klientów, z którymi pracujemy, i zabiegać o pozyskanie do współpracy nowych kontrahentów, którzy nie mieli jeszcze okazji wypróbować na swoich budowach systemów Doka.

W roku 2014 będziemy podejmowali szereg działań organizacyjnych, by jak najlepiej przygotować się do obsługi budów w kolejnych latach, gdy projekty finansowane w ramach nowej perspektywy unijnej ruszą pełną parą.

11

P.I.: Spośród wielu realizacji wybrałbym Pomorską Kolej Metropolitalną. Jest to budowa, na której zastosowano cały szereg systemów firmy Doka do realizacji obiektów mostowych. Optymalizacja technologiczna i statyczna rozwiązań, m.in. deskowań Top 50 na rusztowaniach Staxo, przekonała naszego klienta – firmę BUDIMEX – do współpracy. Ergonomiczny montaż wież Staxo oraz prefabrykacja całych krążyn deskowań przyczyniła się do usprawnienia procesu realizacji. Budowa Pomorskiej Kolei Metropolitarnej realizowana przez BUDIMEX spełnia wysokie wymogi BHP, między innymi dzięki zastosowaniu zaawansowanych systemów bezpieczeństwa firmy Doka.

T.P.: W Elblągu rozpoczęliśmy współpracę z firmą Porr nad projektem galerii handlowej Centrum Ogrody. Zastosowaliśmy tam system podparć stropu w postaci stolików oraz po raz pierwszy użyliśmy rusztowania zbrojarskiego Modul. Na południu projekt, którym możemy się pochwalić, to budowa siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia przy współpracy z firmą Warbud S.A. – projekt postawił przed nami kilka ciekawych wyzwań, jak np. przygotowanie formy w systemie dźwigarowym Top 50 do betonowania sferycznej ściany auli głównej. Zaistnieliśmy też w przemyśle hutniczym. Z firmą Technobud Nowy Sącz pracujemy nad rozbudową huty w Głogowie.

G.P.: Czy rok 2014 przyniesie powody do zadowolenia?

Jakie są Panów oczekiwania?

Jakie wyzwania stoją przed firmą Doka?

Builder

G.P.: Jakie obiekty zostały zrealizowane w Polsce w ciągu ostatniego roku (bądź ich realizacja jest w toku) z użyciem rozwiązań Doka? Proszę o wskazanie najciekawszych.

z wieloletnim doświadczeniem w realizacji obiektów mostowych w całej Europie, proponujemy naszym klientom współpracę już w fazie przetargowej – oferujemy im optymalizację konstrukcji obiektów mostowych, optymalizację technologii oraz poszerzony zakres dzierżawy, np. o osprzęt do technologii nasuwania podłużnego, taki jak awambeki czy siłowniki hydrauliczne. Nie chodzi tutaj o narzucanie rozwiązań czy występowanie z punktu widzenia eksperta. Cho-

promocja

cia ludzkiego jest bezcenna, a problemy po wydarzeniu się na budowie wypadku śmiertelnego są ogromne. Stosowanie systemów bezpieczeństwa Doka przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wypadków przy pracy. Kwestia wyceny wartości życia pozostaje po stronie klienta zamawiającego osprzęt bhp.

Fot. arch. POZBUD

yÂ’ÂŽĂŞ }pppĂŞĂ‚ÂĄÂŠÂ¨ĂƒĂŞÂĽÂ?Â ĂŞĂ‚ÂšĂŞÂ—ÂœÂ?ĂŞÂ¨ĂœĂŞ}h{Ăƒ

ď Ź ARCHITEKTURA

")-

ROK DUÂœYCH INWESTYCJI

KOSZTOWNY CZY OPÂ?ACALNY

"%:0)%#:.% /+.! $2%7./ +,%*/.% W BADANIACH

OPROGRAMOWANIE

DLA BUDOWNICTWA DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA i˜ŒÂ?‡ˆ• 349#:%ÂŽ

STR

$ETAL ZBROJEÎ CZÇyCI PODZIEMNEJ KRUSZARKI GIPSU 7IDOK Z PLACU BUDOWY ORAZ MODELU 4EKLA 3TRUCTURES

DOKA GOTOWA DO WYZWAĹƒ

PIOTR IGNATOWSKI, PIOTR CHEĹ KOWSKI, TOMASZ PALECZEK

BIZNES ď Ź BUDOWNICTWO

12 ny|k pl ꢪ¥£

yÂ’ÂŽĂŞ }ppĂŞĂ‚ÂĄÂŠÂ§ĂƒĂŞÂĽÂ?Â ĂŞĂ‚ÂšĂŞÂ—ÂœÂ?ĂŞÂ¨ĂœĂŞ}h{Ăƒ

ď Ź ARCHITEKTURA

,5$:)% ) &)2-9 35+#%35 DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA i˜ŒÂ?‡ˆ• '25$:)%ÂŽ

02:%€/W BUDOWNICTWIE !0%494 NA MAGAZYNY

#/ $!,%* : "5$/7 .)#47%- 30/24/ 79-

"UDOWNICZOWIE I 0ASJONACI 3PORTOWEJ 0OLSKI s .!'2/$:%.) u•

WWW.EBUILDER.PL

WWW.EBUILDER.PL

BIZNES ď Ź BUD

1 z{€j l ꢪ¥¤

w„—•Â?ÂœÂ?ÂœĂŞĂŞ šê“•Â?œ–Â? ’N9 €UKASZ -IÇSIAK

–—•­ê¨¤

7ICEPREZES :ARZ–DU "UDREM 'ROUP 3P Z O O

+/479 GRUNTOWE !2#()4%+452!

-ADO !RCHITEKCI

RZETELNOŚĆ I SPECJALIZACJA JAROSŠAW POPIOŠEK Prezes Zarządu, JP Contracting Sp. z o.o.

spz{vwhkꢪ¥£

u•

888 &#6*-%&3 1-

#/ :-)%.)ÂŁ 7 02!7)%

./7% (/29:/.49 .! ,)47)%

u•

&OT ARCH 0OLYSIUS 6IETNAM

Fot. arch. Strabag

styczeń 2014

12 Builder

więcej informacji na eBuilder.pl

W fabryce w Słonawach rozpoczęła się innowacyjna inwestycja w branşy stolarki drewnianej. Na unikalną w skali Europy linię do lakierowania oraz okuwania stolarki i szklenia firma POZBUD T&R SA otrzymała dotację unijną w wysokości blisko 28,5 mln zł. Całkowity koszt realizacji projektu wyniesie ponad 39,7 mln zł. – Przed dotacją został przeze mnie zgłoszony patent do Urzędu Patentowego na sposób malowania/lakierowania okien i drzwi. Jest to nasz i tylko nasz, „pozbudowski� patent – komentuje Tadeusz Andrzejak, Prezes firmy POZBUD T&R SA. – W związku z tą inwestycją będziemy budować nową halę o wielkości 5 tys. m2.

W tej chwili prowadzimy rozmowy dotyczące uzgodnień natury formalnej, a takşe rozmowy handlowe dotyczące wyboru maszyn i urządzeń pod tę inwestycję. Innowacyjne malowanie ma na względzie głównie walory estetyczne, ale takşe efekt wytrzymałości i trwałości powłoki.

Inwestycja ma zostać sfinalizowana do marca 2015 roku. Dzięki niej liczba osób zatrudnionych w firmie POZBUD T&R zwiększy się ze 110 do 135 osób ze względu na wzrost produkcji. Spółka przymierza się do nawet trzykrotnego zwiększenia zdolności produkcyjnej, która obecnie wynosi 3 tys. m2 miesięcznie.

./7% 79:7!.)! ) .!$:)%*% "2!.Œ9

i˜Œ�‡ˆ• .2 ,)34/0!$ 7)/$‚#9 -)%3)§#:.)+ $,! "5$/7.)#47! !2#()4%+4529 ) "):.%35 WWW EBUILDER PL

Patent na stolarkę w zakładzie w Słonawach

Pod koniec ubiegĹ‚ego roku Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa WyĹźszego opublikowaĹ‚o nowy wykaz punktowanych czasopism naukowych. WĹ›rĂłd najbardziej znaczÄ…cych periodykĂłw znalazĹ‚ siÄ™ rĂłwnieĹź miesiÄ™cznik „Builderâ€?, ktĂłry uzyskaĹ‚ moĹźliwość przyznawania punktĂłw za publikacjÄ™. i˜ŒÂ?‡ˆ• .2 '25$:)%ÂŽ 7)/$‚#9 -)%3)§#:.)+ $,! "5$/7.)#47! !2#()4%+4529 ) "):.%35 WWW EBUILDER PL

Firma STRABAG wykona prace budowlane w ramach III etapu projektu Budowa Narodowego Centrum Radioterapii Hydronowej – Centrum Cyklotronowe Bronowice w Krakowie. Projekt realizowany jest przez Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk.

Inwestycja ma na celu stworzenie obiektu przeznaczonego do nieinwazyjnego leczenia skomplikowanych nowotworów dzięki wykorzystaniu energii protonowej. Centrum będzie jednocześnie pełniło rolę ośrodka badawczego w zakresie fizyki jądrowej, radiacyjnej, radiobiologii oraz inşynierii materiałowej. Będzie to pierwsza tego typu placówka w Polsce i w Europie Środkowej.

Urządzenie Gantry w trakcie montaşu W ramach kolejnego juş kontraktu STRABAG wybuduje budynek stanowiska Gantry 2 i połączy go z budynkiem Gantry 1 oraz budynkiem Centrum Cyklotronowego. Zakres prac obejmuje m.in. wykonanie wszystkich niezbędnych instalacji wewnętrznych, w tym instalacji spręşonego powietrza i gazów medycznych, wykonanie instalacji zewnętrznych, przebudowę stacji trafo oraz budowę infrastruktury zewnętrznej: dróg, placu, chodników oraz miejsc parkingowych. Prace budowlane będą realizowane przez 18 miesięcy, a ich zakończenie planowane jest we wrześniu 2015 roku.

„Builder� na liście czasopism punktowanych!

i˜Œ�‡ˆ• .2 349#:%Ž 7)/$‚#9 -)%3)§#:.)+ $,! "5$/7.)#47! !2#()4%+4529 ) "):.%35 WWW EBUILDER PL

INFORMACJE

Strabag wybuduje Gantry 2 w Centrum Cyklotronowym Bronowice

yÂ’ÂŽĂŞ }ppĂŞĂ‚ÂĄÂŠÂŚĂƒĂŞÂĽÂ?Â ĂŞĂ‚ÂšĂŞÂ—ÂœÂ?ĂŞÂ¨ĂœĂŞ}h{Ăƒ

0/,3+! 34/,!2+!

0/,3+! 34/,!2+! /47/2/7! ).7%349#*% (/4%,/7% NAJWIÇKSI GRACZE %52/+/$9 KONSTRUKCJE SPRĂ‡ÂœONE !2#()4%+452!

-ICHAÂ? 'RZYMAÂ?A +AZÂ?OWSKI

3%,%.! ",)3+/ 79+/.!7#°7 !.$2:%* 5,&)' 0REZES :ARZ–DU 3%,%.! 3!

„BUILDER� to pismo o wysokim poziomie merytorycznym gwarantowanym przez liczne autorytety: autorów, radę programową/naukową, recenzentów i redaktorów tematycznych. Od kilkunastu lat publikowane są artykuły naukowe w wersji papierowej pisma, która stanowi wersję pierwotną.

Szczegółowe informacje dla autorów oraz kryteria oceny publikacji naukowych w miesięczniku „Builder� znajdują się na stronie www.ebuilder.pl w zakładce „O nas�.

Lista recenzentów artykułów naukowych miesięcznika „Builder RECENZENCI prof. zw. dr hab inş. Kazimierz Szulborski, Politechnika Warszawska prof. dr hab. inş. Leonard Runkiewicz, Instytut Techniki Budowlanej, Politechnika Warszawska prof. zw. dr hab. inş. Lech Wysokiński, Instytut Techniki Budowlanej prof. nzw. dr hab. inş. arch. Ewa Kuryłowicz, Politechnika Warszawska prof. dr hab. inş. Antoni Biegus, Politechnika Wrocławska prof. dr hab. inş. Kazimierz Rykaluk, Politechnika Wrocławska prof. dr hab. inş. Jerzy Hoła, Politechnika Wrocławska prof. dr hab. inş. Andrzej Šapko, Politechnika Białostocka prof. PK dr hab. inş. Krzysztof Stypuła, Politechnika Krakowska prof. dr hab. inş. Kazimierz Furtak, Politechnika Krakowska prof. PL dr hab. inş. Stanisław Fic, Politechnika Lubelska RECENZENCI Z ZAGRANICZNYCH JEDNOSTEK NAUKOWYCH Andrzej S. Nowak, Ph.D., Dziekan Wydziału Civil Engineering, Auburn University w Alabamie Dr. Piotr Noakowski, Stuttgart

).4%,)'%.4.9 "5$9.%+ DODATEK PROMOCYJNY MIESIÇCZNIKA i˜ŒÂ?‡ˆ• ,)34/0!$

 „•Â?8‡Â?„Â?ĂŞNšŒ„— ˆÂ?ĂŞ …ˆÂ?ĂŞÂŽÂ’Â?“•’Â?Œ–Iš w•ˆÂ?ˆ‘—„†Â?„ê•’Â?šŒ8Â?„FĂŞÂ‰ÂŒÂ•Â?ÂœĂŞhj{l

–—•­êŠª

Fot. arch. Lafarge

Stanisław Sobczyk Stanisław Sobczyk objął stanowisko dyrektora cementowni Kujawy. Zastąpił Leonarda Palkę, który został dyrektorem generalnym należącej do Grupy Lafarge firmy Ashaka Cem Plc w Nigerii.

Stanisław Sobczyk rozpoczął swą karierę w 1983 roku jako inżynier w dziale technologii w Cementowni Małogoszcz, gdzie przez ponad 20 lat pełnił różne funkcje, w tym także funkcję dyrektora zakładu w latach 2005-2008. Od września 2008 do sierpnia 2011 roku pracował w Europejskim Centrum Technologicznym Grupy Lafarge w Wiedniu jako dyrektor ds. relacji między centrum a zakładami cementowymi w trzech krajach: Rumunii, Niemczech i Mołdawii. W 2011 roku wyjechał do Republiki Południowej Afryki, gdzie do 1 listopada 2013 pełnił obowiązki dyrektora przemysłowego w spółce Lafarge Industries South Africa i odpowiadał za produkcję cementu w trzech zakładach produkcyjnych.

Uc mniejszy od 1 stycznia

REKLAMA

Fot. arch. SIPUR

13 sierpnia ubiegłego roku w Dzienniku Ustaw RP (poz. 926) zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Najważniejsze zmiany dotyczą zmniejszenia maksymalnej wartości współczynnika przenikania ciepła Uc dla wszystkich rodzajów budynków oraz sposobu obliczania wskaźnika EP, określającego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną.

Oba warunki muszą być spełnione jednocześnie, a nie – tak jak do tej pory – alternatywnie. Maksymalne

wartości współczynnika przenikania ciepła Uc, które zależą od rodzaju przegrody i temperatury w pomieszczeniu, będą sukcesywnie zmniejszane do roku 2021. W przypadku ścian zewnętrznych i dachów wszystkich budynków z temperaturą wewnętrzną min. 16°C obecnie obowiązujące wartości (odpowiednio 0,30 i 0,25 W/(m2K)) będą obniżone: od 1 stycznia 2014 o 0,05 W/(m2K), od 1 stycznia 2017 o 0,02 W/(m2K), od 1 stycznia 2021 (od 1 stycznia 2019 dla budynków zajmowanych przez władze publiczne oraz będących ich własnością) o 0,03 W/(m2K).

Osiągną one poziom odpowiednio 0,20 (ściana) i 0,15 W/(m2K) (dach).

INFORMACJE

DRUTEX wśród dwudziestu najlepszych firm w Polsce

Builder

14

styczeń 2014

Fot. arch. MTS

Targi BUD-GRYF SZCZECIN i ENERGIA 2014

Nowe technologie, materiały budowlane, maszyny, narzędzia, usługi oraz innowacyjne rozwiązania energetyczne, w tym pozwalające pozyskiwać i wykorzystywać energię ze źródeł odnawialnych – to oferta, jaką będzie można zobaczyć podczas 23. Międzynarodowych Targów Budowlanych BUD-GRYF SZCZECIN oraz 18. Targów Energii Konwencjonalnej i Odnawialnej ENERGIA. Wydarzenie odbędzie się w dniach 28-30 marca 2014 w halach MTS Szczecin. Impreza gromadzi co roku ok. 200 wystawców i blisko 8 tys. zwiedzających. Najnowsze osiągnięcia naukowe i technologiczne, wyniki badań, zarówno wdrożone, jak i planowane instalacje OZE – to tematy, których będzie dotyczyć odbywająca się podczas targów siódma edycja konferencji „Odnawialne źródła energii szansą zrównoważonego rozwoju regionu”. Wymianie doświadczeń służyć też będzie Międzynarodowa Giełda Kooperacyjna sektora budowlanego i energetycznego. Od sześciu lat uczestniczy w niej ok. 40-50 firm z Polski, Niemiec, Czech, Finlandii oraz Szwecji, czego efektem są liczne kontakty biznesowe nawiązane pomiędzy nimi.

Fot. arch. TriGranit

DRUTEX SA, największy producent okien i drzwi w Europie, poinformował, że firma została uhonorowana tytułem ,,Dobra Firma 2013”, przyznawanym przez dziennik ,,Rzeczpospolita” w ramach corocznego rankingu Lista 2000. Tym samym DRUTEX znalazł się w gronie dwudziestu najdynamiczniej i najefektywniej rozwijających się polskich przedsiębiorstw.

Firma jest jednocześnie jedynym przedsiębiorstwem z branży stolarki okienno-drzwiowej, które zdobyło niniejsze wyróżnienie w dotychczasowej historii rankingu. Poza tytułem Dobra Firma DRUTEX awansował również o 64 miejsca (w stosunku do roku ubiegłego) na 712 pozycję w ramach Listy 2000, zajmując jednocześnie najwyższą pozycję ze wszystkich przedsiębiorstw z branży. Ranking Lista 2000 tworzony jest od 2002 roku.

Otwarcie budynku D w kompleksie Bonarka for Business (B4B)

Nowoczesne rozwiązania architektoniczne i technologiczne oraz funkcjonalność pomieszczeń, to elementy charakterystyczne dla nowo otwartego biurowca D, należącego do kompleksu Bonarka for Business (B4B). Nowa inwestycja jest czwartym z kolei obiektem klasy A, który zamyka pierwszą fazę projektu B4B, obejmującą cztery budynki o oryginalnym układzie urbanistycznym. Kolejna faza projektu, w skład której wchodzić będą budynki E, F i G, została rozpoczęta. Dzięki tej inwestycji Małopolska zyskała nowoczesny kompleks biurowy, a otwarcie nowego budynku przyczyniło się do spotkania inwestorów – TriGranit Development Polska oraz IPR – a także nowego najemcy Lufthansa Global Business Services, Airline Accounting Center Sp. z o.o., z przedstawicielami środowisk krakowskiego biznesu. Całkowita powierzchnia najmu w nowym obiekcie wynosi około 9,5 tys. m2.

Siedmiokondygnacyjny biurowiec klasy A został wyposażony m.in. w podwieszane sufity, podniesioną podłogę, okablowanie strukturalne, czy nowoczesny system klimatyzacji. Jednym z głównych atutów budynków biurowych Bonarka for Business (B4B) jest ich lokalizacja.

więcej informacji na eBuilder.pl

REKLAMA

Instytut Badawczy Dróg i Mostów oraz Polskie Zrzeszenie Wykonawców Fundamentów Specjalnych, zapraszają na XIII Seminarium

GEOTECHNIKA DLA INŻYNIERÓW „WZMACNIANIE PODŁOŻA I FUNDAMENTÓW”.

Seminarium odbędzie się 6 marca 2014 r. o godz. 10:15.

Miejscem obrad będzie sala „A”(III p.), w Warszawskim Domu Technika NOT, ul.Czackiego 3/5, Warszawa.

Seminarium będzie okazją do zaprezentowania dorobku X-lecia istnienia PZWFS.

Kontakt: PIOTR RYCHLEWSKI Kierownik Pracowni Inżynierii Geotechnicznej Instytut Badawczy Dróg i Mostów ul. Instytutowa 1 03-302 Warszawa tel. 22 39 00 172, 604 820 356 fax 22 39 00 193

Pełni funkcję Prezesa Zarządu Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii (STP). Od wielu lat czynnie uczestniczy w życiu polskiej emigracji w UK. Jako Charter Engineer w EC (UK), EurIng oraz posiadacz polskich uprawnień budowlanych pomaga w rozwiązywaniu zawiłości proceduralnych oraz technicznych w budownictwie na gruncie brytyjskim i polskim.

Współpracuje przy realizacji projektu STP – Centrum Adaptacji Zawodowej (Akademia Techniczna STP) w UK – dla techników i inżynierów z Polski.

Piotr Dudek pochodzi z okolic Krakowa. Jest absolwentem budownictwa Politechniki Świętokrzyskiej oraz studiów podyplomowych w zakresie integracji europejskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ciągle podwyższa swoje kwalifikacje, czego dowodem jest zdobycie takich tytułów, jak euroinżynier w Organizacji FEANI w Brukseli, oraz uprawnienień w najstarszej instytucji technicznej w UK – Institution of Civil Engineers. W ostatnim czasie pracuje nad otworzeniem przewodu doktorskiego.

Od 2005 roku uczestniczył w największym projekcie budowlanym w Europie – rozbudowie i modernizacji lotniska Heathrow w Londynie. Następnie pracował przy takich projektach, jak infrastruktura miasteczka olimpijskiego w Londynie czy apartamenty w Londynie Cornwall Terrace. W chwili obecnej współrealizuje projekt Blackfriars Station – pierwszej w Europie stacji kolejowej wraz ze stacją metra posadowionej na moście.

Fot. arch. Tacit Development

Fot. arch. P .Dudek

mgr inż.

Piotr Dudek

Cosmopolitan jak świeże bułeczki

Spółka Tacit Development Polska JS Sp. z o.o. s.k., deweloper wieżowca mieszkalnego Cosmopolitan Twarda 2/4, położonego w ścisłym centrum Warszawy, sprzedała do grudnia 2013 roku ponad jedną trzecią powierzchni użytkowej w tej inwestycji, co razem z umowami rezerwacyjnymi stanowi prawie 50% całej powierzchni.

Budynek jest zakończony w stanie deweloperskim.

Obecnie w mieszkaniach na poszczególnych piętrach trwają prace wykończeniowe. Wszystkie apartamenty „pod klucz” (w pełni wykończone i wyposażone) zostaną oddane zgodnie z planem do 30 czerwca 2014 roku.

REKLAMA

Fot. arch. NDI

Modernizacja linii kolejowej 272 zakończona

NDI SA zakończyła pracę na linii kolejowej 272 na odcinku Kluczbork – Poznań. Wartość kontaktu wyniosła ponad 57 mln zł brutto. Zakres prac obejmował modernizację linii kolejowej w torze nr 1. Wykonano wymianę nawierzchni torowej na długości ok. 18,9 km toru (w tym wymianę podtorza na długości ok.

7,5 km i wymianę dziesięciu sztuk rozjazdów na stacjach Jarocin i Sulęcinek) oraz nawierzchni na czternastu przejazdach kolejowo-drogowych. Zmodernizowane zostały perony na stacjach w Sulęcinku i Jarocinie oraz przystanek osobowy w Solcu Wielkopolskim – obiekty te dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych. Zmodernizowano także dwadzieścia cztery obiekty inżynieryjne na obszarze modernizowanego odcinka linii kolejowej. NDI przebudowała sieć trakcyjną, urządzenia samoczynnej sygnalizacji przejazdowej, urządzenia SRK oraz wykonała roboty odwodnieniowe.

LK 272 to kolejny zakończony kontrakt z branży kolejowej po modernizacji LK 29 na trasie Tłuszcz – Ostrołęka. Obecnie NDI SA realizuje modernizację LK 353 na trasie Inowrocław – Jabłonowo Pomorskie oraz LK 207 na trasie Chełmża – Grudziądz w ramach projektu Toruń Wschodni – Malbork.

DRZWI i BRAMY SPECJALISTYCZNE... ... na tym się znamy.

Jako producent z ponad dwudziestoletnim doświadczeniem możemy Państwu zaoferować:

Drzwi chłoDnicze / mroźnicze Drzwi meDyczne Do sal operacyjnych Drzwi gazoszczelne Bramy wielkogaBarytowe

www.wiejak.com.pl Wiejak Sp. z o.o.

Litwinki 16, 13-100 Nidzica

tel.: +48 89 625 69 50 tel./fax: +48 89 625 69 51 e-mail: wiejak@wiejak.pl

Ekskluzywny apartamentowiec „Kurkowa 14” zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie nabrzeża Odry, tuż przy Mostach Mieszczańskich we Wrocławiu, nieopodal zabytkowej części Starego Miasta. Nowoczesna konstrukcja budynku z pewnością wpisze się w krajobraz śródmieścia Wrocławia i wyeksponuje jego bardziej nowoczesne oblicze. W planach projektowych przewidziano osiem kondygnacji mieszkalnych, na których powstanie 210 mieszkań o powierzchni od 27 do 78 m2. Dopełnieniem kompleksu „Kurkowa 14” będzie prestiżowy biurowiec o powierzchni około 7 tys. m2. Za-

Lafarge otrzymał Nagrodę Zrównoważonego Rozwoju 2013 od Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Kruszyw (UEPG). Na konkurs, organizowany co trzy lata, wpłynęły pięćdziesiąt dwa projekty z czternastu krajów Europy. Nagrodzona metoda rekultywacji powstała we współpracy z naukowcami Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Nowatorskie podejście dotyczy gruntów pokopalnianych i dedykowane jest dla złóż piaskowo-żwirowych, porośniętych biocenozami leśnymi.

Fot. arch. rD bud

Nagroda za rekultywację

Fot. arch. Lafarge

INFORMACJE

RD bud nadaje szyku wrocławskiemu Nadodrzu

KOMENTARZ Adam Paczoska

Builder

16

styczeń 2014

Wiceprezes Zarządu Lafarge w Polsce, Dyrektor Zarządzający Linią Kruszyw Nowa metoda zastąpiła powszechnie stosowaną, polegającą na obsiewaniu zrekultywowanego terenu łubinem. Z sukcesem wdrożyliśmy ją na terenie naszej żwirowni w Sępólnie w województwie zachodniopomorskim. Od tego czasu jest ona naszą podstawową metodą rekultywacji w wydobyciu złóż piaskowo-żwirowych. Chcemy podzielić się tą „najlepszą praktyką” z innymi producentami, ponieważ przynosi ogromne korzyści środowiskowe, ale również finansowe dla firm wydobywczych.

Skraca czas rekultywacji i wymaga mniejszej powierzchni terenu dzierżawy przez składowanie piachu w wyrobisku. Oszczędności sięgają nawet pół miliona zł na jednej lokalizacji.

kończenie wszelkich prac i oddanie budynku „Kurkowa 14” do użytku planowane jest na sierpień 2014 roku. Budowa wrocławskiej inwestycji to projekt angażujący kilka uznanych w branży firm budowlanych. Autorem emanującej nowoczesnym szykiem koncepcji architektonicznej jest Maćków Pracownia Projektowa. Nad realizacją inwestycji czuwa natomiast główny inwestor, firma Nacarat. Do realizacji w charakterze generalnego wykonawcy zaproszono spółkę RD bud.

więcej informacji na eBuilder.pl

rekLama

Odszedł prof. zw. dr hab. inż. Lech Wysokiński

ROBYG: rekord kontraktacji w 2013 roku

Grupa ROBYG zakontraktowała w minionym roku rekordową w historii spółki liczbę 1731 lokali netto w Warszawie i Gdańsku. Liczba zakontraktowanych lokali wzrosła wobec 2012 roku o ponad 55%, zbliżając się tym samym do liczby 4000 zakontraktowanych lokali w ciągu 3 lat. Spółka chce kontynuować tę tendencję w 2014 roku.

„Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci” (Wisława Szymborska)

Kontraktacja w latach 2011-2013

Z żalem zawiadamiamy, że w grudniu zmarł prof. zw. dr hab. inż. Lech Wysokiński, wybitny specjalista i autorytet w dziedzinie geotechniki, recenzent artykułów naukowych „Buildera” i autor cennego cyklu publikacji poświęconych projektowaniu geotechnicznemu według Eurokodu 7.

1731

1800 1400 1200

Na stronie 93 grudniowego wydania „Buildera” pod zdjęciem Pana Jerzego Krawczyka, Prezesa Zarządu Budrem Group, omyłkowo został opublikowany nieprawidłowy tekst (tj. wypowiedź Pana Artura Tomczyka, CEO SPIE Polska). Redakcja przeprasza obu Panów i obie firmy za pomyłkę.

Właściwą wypowiedź Pana Jerzego Krawczyka publikujemy w niniejszym wydaniu w ramach debaty „Nowe wyzwania i nadzieje branży”.

2012

2013

KOMENTARZ Oscar Kazanelson

Wynik ten umacnia ROBYG na pozycji jednego z liderów wśród polskich deweloperów giełdowych. Wyniki świadczą o doskonałej pracy całego zespołu firmy ROBYG i Zarządu Spółki. Sukces ten nie byłby możliwy bez zaufania, jakim darzą ROBYG klienci, instytucje finansowe oraz cały rynek deweloperski i kapitałowy. Przyjęliśmy właśnie plan inwestycyjny na kolejne 3 lata. Zamierzamy przeznaczyć do 150 mln zł na zakup nieruchomości na nowe inwestycje. Większość naszych projektów będzie uwzględniała kryteria rządowego programu MDM, co umożliwi zachowanie właściwej dynamiki wprowadzania nowych inwestycji na rynek oraz odpowiednio szerokie i atrakcyjne portfolio lokali dla klientów firmy.

styczeń 2014

Przewodniczący Rady Nadzorczej ROBYG SA

17

Prof. zw. dr hab. inż. Lech Wysokiński był specjalistą w dziedzinie geotechniki, geologii inżynierskiej i ochrony środowiska. W latach 1961-1994 był pracownikiem Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego w Instytucie Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej. Od 1984 r. pracował w Instytucie Techniki Budowlanej. Od 1986 r. był kierownikiem Zakładu Geotechniki i Fundamentowania, a w 1994 r. został przewodniczącym Komitetu Technicznego nr 254 Geotechnika w Polskim Komitecie Normalizacyjnym, gdzie opracowywał europejskie normy geotechniczne do stosowania przez polskich inżynierów.

Był autorem 4 książek, ok. 300 artykułów i ok. 60 referatów na konferencje, a także blisko 2000 ekspertyz, opracowań i konsultacji budowlanych różnych obiektów. Miał duży udział w realizacji zabezpieczenia Skarpy Płockiej, budowie Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów, Metra Warszawskiego oraz Składowiska Odpadów Niebezpiecznych Tarnowskie Góry.

Przedmiotem zainteresowań naukowych autora były: badania i określanie parametrów geotechnicznych gruntów, zabezpieczenia stateczności skarp, budowa składowisk odpadów, głębokie posadowienia, budowa metra oraz normalizacja.

2011

1113

Budynki pełne energii Przyszłość budownictwa w zasięgu ręki. Tak można najkrócej podsumować II edycję Targów Modernizacji Budynków w Krakowie, która zgromadziła blisko czterdziestu wystawców oraz siedmiuset zwiedzających zainteresowanych nowościami związanymi z modernizacją obiektów oraz będącym na topie budownictwem energooszczędnym i pasywnym. Targi odwiedzili nie tylko prywatni inwestorzy, lecz także właściciele budynków oraz przedstawiciele jednostek samorządowych, poszukujący wiedzy, wskazówek, produktów i usług, nowoczesnych technik, dzięki którym mogą przeprowadzić prace modernizacyjne budynków.

W trakcie Targów rozstrzygnięto Konkurs o Medal Targów Modernizacji Budynków 2013. Jury uznało, że najlepszym zmodernizowanym budynkiem jest Centrum Transferu Technologii Nuvarro. Ważnym wydarzeniem towarzyszącym Targom była konferencja pt. „Energooszczędny dom dla każdego – ile można oszczędzić na rachunkach i zyskać dzięki ekotechnologiom odnawialnych źródeł energii?” zorganizowana przez Stowarzyszenie Wolna Przedsiębiorczość. Ciekawą atrakcją były ponadto Pokazy Sztuki Dekarskiej oraz Zawody Płytkarzy, w których wzięli udział najlepsi przedstawiciele branży.

Fot. arch. Targi Kraków

WSPOMNIENIE

1000

Fot. arch. ROBYG SA

Redaktor Naczelna „BUILDERA” z zespołem redakcyjnym i Radą Programową oraz Wydawca

1019

Builder

Rodzinie Pana Profesora składamy szczere wyrazy wspołczucia.

„Miejsce najlepszych jest na parkiecie” – tymi słowami Jacek Fotek, Prezes Zarządu BondSpot przyjął na początku grudnia debiut firmy ATAL na rynku Catalyst.

Jeden z trzech największych deweloperów w Polsce w ostatnim czasie udowadnia, że biznes można prowadzić efektywnie bez względu na sytuację rynkową. Jakie czynniki leżą u podstaw sukcesu? Jakie plany ma spółka? I co sprawia, że nie może rozwijać się szybciej? Komentują: Zbigniew Juroszek, Prezes oraz Mateusz Juroszek, Wiceprezes Zarządu ATAL. Zbigniew Juroszek: Jakie elementy składają się na powodzenie naszego biznesu? Przede wszystkim pewna odmienność od innych firm na rynku z racji tego, że mamy prostą strukturę korporacyjną. 100% akcji jest własnością rodziny, w związku z tym mamy szybką decyzyjność. Możemy reagować na każde zdarzenie z dnia na dzień.

Co ważne, na samym początku naszej działalności zdiagnozowaliśmy, co jest polem największego ryzyka w całej branży budowlanej, i zdaliśmy sobie sprawę, że jest to korzystanie z generalnych wykonawców. ATAL z tego ryzyka zrezygnował w 100%. Jesteśmy sami dla siebie generalnym wykonawcą. Dzięki temu mamy inwestycję na czas, bez tracenia go na zbędne rozmowy o kontraktach.

Ponadto nie tworzymy gigantycznych struktur spółek celowych powiązanych do każdego zadania.

Jeżeli stworzy się bowiem skomplikowaną strukturę, to 50% pracy zabiera zajmowanie się sobą nawzajem. Natomiast my 99% naszego czasu chcemy poświęcać na udoskonalanie naszego biznesu.

Niezwykle ważnym czynnikiem jest oczywiście sprzedaż. Przede wszystkim nie korzystamy z biur pośrednictwa. Generalnie budujemy strukturę własnych działów sprzedaży. Powodów jest bardzo wiele. Podam najbardziej banalny. Od sprzedawców ATAL mamy prawdziwe informacje z dnia na dzień, a w przypadku korzystania z pośrednictwa z biur nieruchomości byłyby to dane uśrednione, które nie wiadomo jak przełożyć na kolejne projekty. Przykładamy ogromną wagę do profesjonalnego marketingu, który jest u nas na światowym poziomie. Ale jednocześnie należy podkreślić, że jest on wyłącznie wewnątrz firmy. To się sprawdza.

Mateusz Juroszek: Jednym z głównych celów w najbliższym czasie będzie ugruntowanie pozycji w pierwszej trójce deweloperów oraz wejście na parkiet główny. Ponadto zamierzamy sukcesywnie zwiększać nasz udział na rynku warszawskim przy jednoczesnym zachowaniu pozycji lidera w Krakowie i dalszym rozwoju we Wrocławiu, Katowicach oraz Łodzi. Myślimy także o rynku zagranicznym, o czeskiej Pradze. W Warszawie będziemy budować w atrakcyjnych lokalizacjach, oferować coś więcej i mieć dobre projekty. Chcemy, aby Warszawa była naszą wizytówką.

Jeżeli chodzi o bariery, to największą w naszej działalności jest bez wątpienia biurokracja. Przykładowo jeśli kupimy w Warszawie grunt, to przez dwa lata nie możemy go nawet ruszyć.

Stopień pokrycia miasta planem miejscowym jest niewielki. Jest temat warunków zabudowy. W przypadku większych inwestycji dochodzi decyzja środowiskowa. Inwestycja jest więc od razu oprotestowana przez ekologów. Gdy uzyskamy już warunki zabudowy, to występujemy o pozwolenie na budowę, a to znowu trwa. Na jednym z naszych projektów w Warszawie, gdzie cały czas czekamy, miał wejść plan miejscowy i od trzech miesięcy leży on w ratuszu.

Fot. arch. ATAL

komentarz

bIZneS sierpień 2013

18 Builder

SpoSób na trwały SukceS

O mistrzach fachu, rekordzie Guinessa i wisience na torcie…

G.P.: Przyjęliście bardzo niestandardowy sposób komunikacji i mam wrażenie, że częściej można usłyszeć o Selenie z powodu waszych spektakularnych akcji.

P.B.: Portfel narzędzi marketingowych wykorzystywanych w branży budowlanej jest dość jednorodny i nie różni się w radykalny sposób od stosowanych na innych obszarach rynku. Jednocześnie jednak ta branża ma swoją specyfikę i szczególną grupę docelową. O tym nie wolno zapominać. Zawsze podkre-

G.P.: Ale rekordy Guinnessa bije się dziś na świecie bardzo często…

P.B.: Owszem, ale ustanowiony przez nas rekord pokazywał dokładnie to, o czym przed chwilą mówiłem – czyli świetny produkt w ręku najlepszych fachowców. Postawienie największej na świecie rzeźby z glazury było możliwe dzięki kompetencjom konkretnych osób, zwycięzców Glazurniczych Mistrzostw Polski, a czynnikiem bez którego nie udałoby się tego rekordu ustanowić, był oczywiście nasz klej do glazury TYTAN GEA 536. Co więcej, udało się nam to wszystko zorganizować dosłownie w kilka dni, gdyż niemal w ostatniej chwili okazało się, że są pewne wymogi formalne, związane z ustanowieniem rekordu i zamiast wieży z glazury musimy zbudować koronę. Trzeba było z dnia na dzień zmienić plany, ustalić szczegóły i porozumieć się z mistrzami glazurnictwa. Gra toczyła się o wysoką stawkę

styczeń 2014

Paweł Burdziakowski: Rzeczywiście, zmiana ta jest konsekwencją przebudowy strategii marketingowej Seleny. Istnieje kilka kluczowych grup celowych, do których kierujemy nasze działania, takich jak partnerzy handlowi czy użytkownicy końcowi. Należy tu podkreślić, że istotne w branży budowlanej jest nie tylko posiadanie dobrej oferty i jej szeroka dostępność na rynku, lecz także wiedza o właściwej aplikacji produktu. Końcowa satysfakcja inwestora zależy bowiem głównie od wykonawcy – od jego fachowej wiedzy o zastosowaniu wybranych rozwiązań. Z tego powodu zdecydowaliśmy się alokować nasze działania i przesunąć je m.in. w kierunku tej grupy – bo to ona stanowi fundament naszego biznesu.

P.B.: Wytrwałość i ciężka praca, radość z pokonywania przeszkód, gra fair play i uczciwa rywalizacja to wartości decydujące o sukcesie zarówno w sporcie, jak i w biznesie.

Z tej analogii zrodził się pomysł nagradzania wielkich sportowców, będących uosobieniem tych pozytywów. Ucieszyło mnie, że ta idea okazała się bliska nie tylko mnie, lecz także wielu osobom z branży. Entuzjastyczne przyjęcie pomysłu przez organizacje zaproszone do Kapituły sprawiło, że ustanowiliśmy nagrodę, a za nami już trzy kolejne edycje. O powodzeniu idei Tytana Sportu może świadczyć fakt, że tegoroczną edycję swoim patronatem honorowym objęły zarówno Ministerstwo Gospodarki, z wicepremierem Januszem Piechocińskim na czele, jak i Ministerstwo Sportu i Turystyki.

19

Grzegorz Przepiórka: Obserwując działania marketingowe Seleny w ciągu kilku ostatnich lat, można zauważyć większą aktywność kierowaną do wykonawców. Zgadza się Pan z taką opinią?

G.P.: A skąd wziął się pomysł na przyznawanie przez branżę budowlaną nagrody Tytana Sportu najwybitniejszym polskim sportowcom? Mowa tu przecież o sportowcach, którzy swoje sukcesy osiągali wiele lat temu.

Builder

Dyrektor Marketingu Selena SA

– nie tylko o udany event, ale także o reputację. Zaryzykowaliśmy i odnieśliśmy sukces. To było niezapomniane przeżycie, a Selena ma teraz swój rekord w Księdze Guinnessa.

G.P.: Czy to oznacza, że właśnie takie niestandardowe działania są Pana zdaniem najbardziej skuteczne w branży budowlanej?

P.B.: Z pewnością takie nieszablonowe, spektakularne pomysły są wisienką na torcie. Aby jednak móc po nią sięgnąć, najpierw trzeba się sporo napracować przy samym „torcie”.

Mam tu na myśli, codzienną, konsekwentną pracę z produktem oraz kluczowymi grupami odbiorców. Wisienka jest zwieńczeniem naszych starań oraz ukłonem w stronę wykonawców – bo to głównie dla nich tworzymy i pracujemy każdego dnia.

G.P.: Dziękuję za rozmowę.

promocja

Paweł Burdziakowski

ślam, że w marketingu branży budowlanej jednym z najważniejszych zadań jest wytworzenie odpowiedniej relacji z użytkownikami końcowymi oraz zbudowanie zaufania do produktu. Najlepszą drogą do tego celu jest stworzenie możliwości przetestowania produktów bezpośrednio przez wykonawców i zdobycie ich rekomendacji. Właśnie dlatego często podejmujemy niestandardowe działania, jak choćby ustanowienie rekordu świata w montażu okna na wysokości czy zdobycie rekordu Guinnessa przez wyklejenie największej na świecie rzeźby z glazury. Dzięki takim ideom i wydarzeniom to najlepsi z najlepszych – mistrzowie montażu i glazurnictwa – testowali nasze produkty w najbardziej ekstremalnych warunkach, potwierdzając ich wysoką jakość i niezawodność. Trudno o lepszą rekomendację – nie tylko wśród innych fachowców, lecz także w całej branży.

raport

BIZNES

MEtoda

Na SpowolNIENIE goSpodarcZE? Przyrost inwestycji oraz wsparcie nowoczesnych technologii produkcyjnych Czy w dobie globalnego spowolnienia gospodarczego rozwój w segmencie chemii budowlanej jest możliwy?

Oczywiście! Pod warunkiem, że producenci postawią na nowoczesne technologie i wysoką jakość oferowanych rozwiązań oraz zdobędą nowe rynki. Taką strategię obrał Soudal, producent profesjonalnej chemii budowlanej, którego skonsolidowany obrót w roku 2013 przekroczy 500 mln euro, a globalna sprzedaż wzrosła w stosunku do poprzedniego roku o ponad 10%.

dyrektor Zarządzający Soudal polska

C

Soudal zwiększył swoje wpływy w Europie dzięki przejęciu słoweńskiego TKK Srpenica, największego niezależnego wytwórcy pianek, uszczelniaczy i dodatków do betonu.

Fot. arch. Soudal

PrOmOCja

Builder

20

styczeń 2014

andrzej Kaczor

hoć w 2013 roku na rynku globalnym dało się odczuć tendencje spadkowe, Soudal nie pozwolił, aby miały one wpływ na jego wyniki sprzedaży. Wręcz przeciwnie – firma zwiększyła swoje wpływy w Europie dzięki przejęciu słoweńskiego TKK Srpenica, największego niezależnego wytwórcy pianek, uszczelniaczy i dodatków do betonu na Bałkanach, oraz rozbudowaniu uruchomionego w 2012 roku zakładu produkcyjnego w Indiach.

Zdobycie nowych rynków produkcyjnych nie byłoby jednak możliwe, gdyby nie wysoka jakość oferowanej przez nas chemii budowlanej. Aby sprostać oczekiwaniom, pracujemy nad rozwiązaniami, które otrzymują aprobatę najlepszych profesjonalistów. Nasze produkty wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu. Znajdują zastosowanie zarówno w tradycyjnym budownictwie, przy przemysłowej produkcji autobusów, pojazdów specjalnych i szynowych, kontene-

rów czy jachtów, jak i w małych warsztatach montażowych oraz w prywatnych domach. Podnoszą wartość wykonywanych prac, chociażby ze względu na wysokie parametry energooszczędności. Rozwiązaniem, z którego jesteśmy szczególnie dumni, jest bez wątpienia Soudal Window System, opracowany specjalnie na potrzeby nowoczesnego, energooszczędnego budownictwa. Innowacyjny system montażu okien chroni dom przed utratą ciepła i wilgocią, a także pozwala wyeliminować najczęstsze błędy wykonawcze.

Zainteresowanie marką Soudal stale rośnie. Według prognoz naszych specjalistów najbliższe lata pozwolą na zacieśnienie współpracy przede wszystkim z odbiorcami wschodnimi, którym Soudal oferuje m.in. pianki pistoletowe i pianki montażowe z nowoczesnym aplikatorem Genius Gun, masy uszczelniające, kleje oraz profesjonalne rozwiązania systemowe, jak chociażby wspomniany już Soudal Window System.

prawo

BIZNES

Gwarancje

w branży budowlanej

Builder

22

styczeń 2014

Klaudia Szkodzińska Łukasz Bernatowicz

P

roces budowlany składa się z szeregu działań faktycznych i prawnych zmierzających do wspólnego celu w postaci gotowego obiektu. Na etapie tych działań strony wielokrotnie zabezpieczają swoje prawa postanowieniami gwarancyjnymi. Pod względem rodzaju przedmiotu objętego zabezpieczeniem, gwarancje w branży budowlanej można podzielić na dwie grupy. Pierwsze zabezpieczają realizację pokrycia kosztów ewentualnych wad obiektu albo realizacji projektu lub jego części, natomiast drugie stanowią zapewnienie jakości wykonanego obiektu, jego części lub użytych materiałów.

Gwarancja bankowa

Zabezpieczenie kosztów związanych z pokryciem ewentualnych wad obiektu lub mających na celu zabezpieczenie realizacji projektu stanowi gwarancja bankowa lub ubezpieczeniowa. Zgodnie z art. 80 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.

– Prawo bankowe banki mogą na zlecenie udzielać gwarancji bankowych oraz poręczeń i potwierdzać je. Gwarancja bankowa to jednostronne zobowiązanie banku będącego gwarantem, polegające na tym, że po spełnieniu przez podmiot uprawniony (beneficjenta gwarancji) określonych warunków zapłaty, bank ten wykona świadczenie pieniężne na rzecz beneficjenta gwarancji – bezpośrednio bądź za pośrednictwem innego

Instytucja gwarancji służy zabezpieczeniu roszczeń i interesów uprawnionego podmiotu dotyczących płatności, realizacji projektu, zawarcia umowy oraz jakości. Wykorzystywana jest na różnych etapach procesu budowlanego, począwszy od postępowania przetargowego, a skończywszy na użytkowaniu obiektu. banku. Stanowi ona formę bankowego zabezpieczenia określonych wierzytelności wynikających z odrębnych od gwarancji stosunków prawnych. Istotą zobowiązania gwaranta jest odpowiedzialność na wypadek, gdyby dłużnik główny nie spełnił świadczenia.

Ze względu na treść w branży budowlanej można wyróżnić gwarancję przetargową, gwarancję należytego wykonania umowy oraz gwarancję zapłaty. Gwarancja przetargowa może zostać wniesiona jako wadium podczas postępowania przetargowego. W ten sposób ogłaszający przetarg uzyskuje zabezpieczenie przed ewentualnym wycofaniem się wykonawcy, którego oferta została przyjęta. Gwarancja należytego wykonania umowy stanowi powszechnie obowiązującą klauzulę w umowach zawieranych pomiędzy inwestorem i wykonawcą. Służy ona zabezpieczeniu ewentualnych roszczeń zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę. Podobnie można zabezpieczyć przysługującą wykonawcy należność z tytułu wynagrodzenia. Wierzytelność z gwarancji bankowej powstaje z chwilą przyjęcia przez beneficjenta oświadczenia gwaranta. Jest to wierzytelność przyszła, wymagalna z chwilą niewykonania oznaczonego w gwarancji świadczenia lub nastąpienia określonego zdarzenia. Umowa gwarancji z reguły wiąże strony na czas w niej

wskazany, może być zmieniona bądź unieważniona jedynie po wyrażeniu zgody na piśmie przez beneficjenta.

Przezorny zawsze ubezpieczony

Gwarancja ubezpieczeniowa jest odpowiednikiem gwarancji bankowej, jednakże w tym przypadku gwarantem jest towarzystwo ubezpieczeń. Zgodnie z art. 3 pkt. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej wykonywaniem czynności związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych jest zawieranie umów gwarancji ubezpieczeniowych. Ustawa o działalności ubezpieczeniowej nie kodyfikuje zasad udzielania zabezpieczeń tego typu, zagadnienie to regulują przepisy kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia.

Przykładowe postanowienie umowne, używane w obrocie gospodarczym, zawierające zobowiązanie do przedłożenia gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, brzmi następująco: wykonawca wnosi zabezpieczenie należytego wykonania umowy według własnego wyboru w formie gwarancji bankowej lub gwarancji ubezpieczeniowej w wysokości 10% należnego mu zgodnie z umową wynagrodzenia. Gwarancja wskazana powyżej powinna być nieodwołalna, bezwarunkowa i płatna na pierwsze żądanie uprawnionego.

Uprawniony może wskazać również preferowanego gwaranta, ozna-

Ustawodawca wyposażył wykonawcę w szereg instrumentów umożliwiających mu zabezpieczenie ewentualnych roszczeń w oparciu o kapitał podmiotu trzeciego banku lub towarzystwa ubezpieczeniowego, który – w odróżnieniu od inwestorów – jest pewnym źródłem zaspokojenia roszczeń. została ona zastrzeżona umownie.

Brak żądanej gwarancji zapłaty poczytuje się jako przeszkodę w wykonaniu robót budowlanych z przyczyn dotyczących inwestora. Orzeczenie winy inwestora ma swoje konsekwencje prawne w postaci tego, że nie może on odmówić zapłaty wynagrodzenia mimo niewykonania robót budowlanych, jeżeli wykonawca był gotów je wykonać, lecz napotkał przeszkody ze strony inwestora.

W tym przypadku inwestor może jednak odliczyć to, co wykonawca oszczędził z powodu niewykonania robót budowlanych. Przepisy dotyczące gwarancji zapłaty mają zastosowanie również do umów zawartych między generalnym wykonawcą a podwykonawcami.

Gwarancja jakości

Drugi rodzaj gwarancji, który dotyczy jakości wykonanego obiektu, jego części lub użytych materiałów, regulowany jest przez k.c. na podstawie przepisów dotyczących gwarancji w umowie sprzedaży. Gwarancja jakości jest odpowiedzialnością mającą na celu ochronę interesów uprawnionego poprzez udzielenie przez gwaranta zapewnienia o stosownej jakości rzeczy lub braku wad.

Gwarant przez udzielenie gwarancji zapewnia korzystającego z przedmiotu umowy, że okres jej przydatności do używania ulega przedłużeniu – właśnie z powodu dobrej jakości tej rzeczy. Gwarancja, w odróżnieniu od rękojmi, zapewnia jedynie ochronę przed skutkami wad fizycznych. Przepisy k.c. dotyczące gwarancji jakości mają charakter dyspozytywny, strony umowy mogą zatem w zasadzie swobodnie kształtować uprawnienia i obowiązki z niej wynikające. Podstawą odpowiedzialności gwaranta jest umowa zawarta pomiędzy wykonawcą (gwarantem) i zamawiającym. Udzielenie gwarancji powinno nastąpić w formie pisemnej, co w praktyce oznacza wystawienie dokumentu gwarancyjnego lub zamieszczenie odpowiedniej klauzuli w umowie. Treść gwarancji obejmuje w szczególności dwa elementy: oświadczenie gwaranta o należytej jakości rzeczy oraz zasady odpowiedzialności gwaranta.

Przy kształtowaniu treści gwarancji w stosunku wynikającym z umowy o roboty budowlane istotne znaczenie praktyczne ma dokładne sprecyzowanie właściwości wykonanego obiektu lub użytych materiałów, a także określenie treści, formy oraz terminu zawiadomienia gwaranta o wykryciu wady. Czas trwania odpowiedzialności z tytułu gwarancji jakości zazwyczaj ustalany jest przez gwaranta. W przypadku wykonania obowiązków gwarancyjnych okres gwarancji ulega wydłużeniu w przypadku naprawy albo biegnie na nowo w przypadku wymiany rzeczy lub jej istotnej naprawie. Nowy czas trwania gwarancji jest liczony – odpowiednio – albo od dnia wydania nowej rzeczy, albo od dnia zwrócenia rzeczy istotnie naprawionej.

Klaudia Szkodzińska, aplikant radcowski Łukasz Bernatowicz, radca prawny Kancelaria Radców Prawnych i Doradców Podatkowych Bernatowicz Komorniczak Mazur sp.p.

styczeń 2014

W art. 6491-6495 kodeksu cywilnego została uregulowana kwestia gwarancji zapłaty za roboty budowlane. Zgodnie z przepisem inwestor udziela wykonawcy (generalnemu wykonawcy) gwarancji w celu zabezpieczenia terminowej zapłaty umówionego wynagrodzenia za wykonanie robót budowlanych. Tym samym gwarancja ta stanowi formę przeciwdziałania powstaniu zatorów płatniczych, które często występują w branży budowlanej i stają się przyczyną upadłości licznych spółek.

Gwarancja zapłaty udzielana jest w formie gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, a także w postaci akredytywy bankowej lub poręczenia banku udzielonego na zlecenie inwestora. Uregulowana została normami o charakterze bezwzględnie obowiązującym, w konsekwencji kompetencja wykonawcy do żądania gwarancji zapłaty trwa w kształcie skodyfikowanym przepisami k.c. niezależnie od odmiennych postanowień umowy łączącej strony. Nie można zatem przez czynność prawną wyłączyć ani ograniczyć prawa wykonawcy do żądania od inwestora gwarancji zapłaty, a odstąpienie inwestora od umowy spowodowane żądaniem wykonawcy przedstawienia tej gwarancji jest bezskuteczne.

Ma to chronić generalnego wykonawcę oraz podwykonawców nie tylko przed uchylaniem się inwestora od zapłaty należnego im wynagrodzenia, lecz także przed jego nieterminowym uregulowaniem, ponieważ z uwagi na szeroki wymiar świadczenia nadmierna zwłoka inwestora doprowadzić może do upadłości wykonawcy lub podwykonawców.

Wykonawca robót budowlanych może w każdym momencie żądać od inwestora gwarancji zapłaty do wysokości przypadającego mu ewentualnego roszczenia z tytułu wynagrodzenia wynikającego z umowy. Do kwoty roszczenia zaliczany jest również koszt robót dodatkowych lub koniecznych do wykonania umowy, które zostały zaakceptowane na piśmie przez inwestora.

W przypadku, gdy wykonawca nie uzyska żądanej gwarancji zapłaty w wyznaczonym przez siebie terminie, nie krótszym niż 45 dni, staje się uprawniony do odstąpienia od umowy z winy inwestora ze skutkiem na dzień odstąpienia.

Należy podkreślić, że możliwość odstąpienia wykonawcy od umowy nie jest uzależniona od etapu, na jakim znajduje się jej realizacja.

Złożenie skutecznego oświadczenia wykonawcy o odstąpieniu od umowy powoduje skutek prawny działający z mocą wsteczną, co oznacza, że całość regulacji praw i obowiązków stron przestaje istnieć i nie są już one wobec siebie zobowiązane. Istotne w tym przypadku są postanowienia dotyczące gwarancji jakości, gdyż jako zobowiązanie akcesoryjne do zobowiązania głównego (umowy o roboty budowlane) również i ono wygasa. Dodatkowo w przypadku opisanego powyżej odstąpienia od umowy, wykonawcy przysługiwać będzie nadal prawo do dochodzenia od inwestora kary umownej, pod warunkiem, że

23

Gwarancja zapłaty

Odstąpienie od umowy

Builder

czając nazwę banku lub towarzystwa ubezpieczeniowego, jak również przedstawić wzór dokumentu gwarancji, która powinna zostać udzielona.

debata

BIZNES

Nowe wyzwania i nadzieje branży Początek nowego roku prowokuje do postawienia co najmniej dwóch pytań.

Jakie wyzwania stoją przed branżą w roku 2014? I jakie są oczekiwania firm w stosunku do najbliższych 12 miesięcy? Prezentujemy odpowiedzi zebrane wśród przedstawicieli czołowych przedsiębiorstw branży.

Jacek Siwiński

Builder

24

styczeń 2014

Dyrektor Generalny VELUX Polska

Wyzwanie dla branży stolarki to edukacja klientów, sprzedawców, a także wykonawców w zakresie oceny energooszczędności okien. Panuje powszechne przekonanie, że okna są źródłem strat ciepła, a zapomina się o tym, że okna mają zdolność do pozyskiwania pasywnej energii ze słońca. Prawdziwą miarą efektywności energetycznej nie jest współczynnik izolacyjności, ale bilans energetyczny. W naszej części Europy aż 90% czasu spędzamy w budynkach, dlatego ważne jest budowanie świadomości

na temat znaczenia klimatu w ich wnętrzach.

Zatem oprócz energooszczędności z punktu widzenia naszego zdrowia i samopoczucia bardzo istotne są dobre doświetlenie i właściwa wentylacja. Z kolei nasze główne wyzwanie handlowe

Wyzwanie dla branży stolarki to edukacja klientów, sprzedawców, a także wykonawców w zakresie oceny energooszczędności okien. to skuteczna kontynuacja wprowadzenia na rynek nowej platformy produktowej, w którą zainwestowaliśmy w ubiegłym roku i która wyznacza nowy

Krzysztof Górnicki

Dyrektor Generalny POL-GLASS

Niewątpliwie czeka nas pracowity rok.

Pomimo wciąż trudnej sytuacji panującej na rynku mamy nadzieję, że 2014 rok będzie równie udany jak miniony i przyniesie jeszcze więcej realizacji zarówno w kraju, jak i za granicą. A my będziemy mogli jeszcze bardziej zwiększyć swoje si-

standard na rynku okien dachowych.

Oczekuję, że branża budowlana, w tym budownictwo mieszkaniowe, ustabilizuje się i nie będzie wykazywać dalszych istotnych spadków. Bariery kredytowe teoretycznie wzrosną, ale mam nadzieję, że nie będą miały znaczenia dla naszego segmentu rynku. Ogólna poprawa koniunktury w go-

spodarce powinna pozytywnie wpłynąć na skłonność Polaków do inwestowania i w rezultacie pobudzić rynek nowego budownictwa i remontów.

To wszystko w połączeniu z naszą nową rewolucyjną platformą produktów, którą zaoferujemy klientom w pełnej gamie, sprawi, że 2014 rok powinien być dla nas dobry pod względem finansowym.

ły i rozwój. Niewątpliwie czeka nas pracowity rok.

Największymi wyzwaniami będą udział naszej firmy w wielu zagranicznych przedsięwzięciach oraz prace koncepcyjne nad nowymi produktami. Przede wszystkim liczę jednak na to, że rok 2014 będzie dla nas rokiem ciekawych wyzwań i nowych, atrakcyjnych projektów, których dotychczas nie mieliśmy okazji realizować. W dalszym ciągu będziemy również rozwijać nasze pro-

dukty pod względem jakościowym, aby przekonywać naszych klientów, że warto sięgać po rozwiązania gwarantujące wysoką jakość i trwałość, bezpieczeństwo, ale również aspekty estetyczne i dodatkowe walory, które mają przyciągać rzesze nowych użytkowników parków wodnych. Kluczowymi słowami będą tutaj innowacyjność i pomysłowość – to właśnie na nie będziemy stawiać w roku 2014.

W 2014 roku będziemy świętować srebrny jubileusz. Najpiękniejszym prezentem, jaki moglibyśmy sobie sprawić, byłyby z pewnością rekordowe w naszej historii wyniki sprzedaży. Wszystko jednak wskazuje na to, że będzie to jeszcze rok stabilizacji w branży, zamykający etap pomostowy pomiędzy starą i nową perspektywą unijną. Wciąż słaba kondycja finansowa większości uczestników rynku budowlanego pozwala także przypuszczać, że branża będzie się jeszcze przez jakiś czas borykać z problemem zaległych należności, a inwestycje – choć drgnęły w górę po raz pierwszy od 4 kwartałów – raczej pozostaną na umiarkowanym poziomie.

Zarówno cały sektor budowlany, jak i ULMA, wiążą spore nadzieje z nowymi projektami w przemyśle, a zwłaszcza w energetyce. W ostatnim czasie pozyskaliśmy m.in. zlecenia dotyczące obsługi budowy Elektrowni Kozienice oraz jednego z prestiżowych obiektów w segmencie budownictwa ekologicznego. Przed nami starania o udział w realizacji

Największym wyzwaniem, przed jakim stanie branża budowlana w 2014 roku, jest z pewnością dalszy rozwój technologii energooszczędnych. cych straty ciepła, a jednocześnie umożliwiających stworzenie niebanalnych konstrukcji. Musimy precyzyjnie odpowiadać na potrzeby klientów, którzy chcą energooszczędnych budynków o wyjątkowym charakterze. W firmie Schöck kierujemy się mottem naszego założyciela, Eberharta Schöcka: „Nigdy nie należy poprze-

Piotr Potowski Dyrektor Generalny Grupa Topex

Zajmujemy się nieustanym poszukiwaniem i wdrażaniem rozwiązań ułatwiających życie ludziom, którzy używają narzędzi. Szczególnie intensywny był dla nas pod tym względem ostatni rok.

Wprowadziliśmy na rynek koncept Centrów Narzędziowych – nowatorski projekt profesjonal-

Prezes Zarządu ULMA Construccion Polska

stawać na tym, co już zostało osiągnięte”. Zadaniem, jakie stawiamy sobie w roku 2014, jest dalsze tworzenie coraz bardziej zaawansowanych produktów, które dzięki eliminacji poszczególnych barier umożliwiają branży pójście o krok dalej.

W tym roku, mam nadzieję, odczujemy ożywienie w całej branży. Sądzę, że będzie to czas, w którym inwestorzy będą przykładali jeszcze większą wagę do jakości produktów, dzięki czemu podniosą się standardy biznesowe. Cieszy mnie również perspektywa coraz bardziej nowatorskich rozwiązań – będziemy opracowywać produkty otwierające nowe możliwości w budownictwie i pozwalające na zachowanie odpowiednich parametrów nośnych i termoizolacyjnych.

nych sklepów oferujących narzędzia, dzięki któremu rozwijamy tradycyjną sieć sprzedaży. Uruchomiliśmy nowoczesne Centrum Logistyczne, co znacząco podniosło naszą sprawność operacyjną. Umacniamy także własne marki – inwestujemy w duże, ogól-

Naszą przyszłością jest rozwój sprzedaży eksportowej i przekształcenie Grupy Topex w firmę międzynarodową.

skonalać rozwiązania bhp w naszym portfolio oraz pracować nad wzmocnieniem pozycji na rynkach Kazachstanu, Ukrainy i Litwy. W dłuższej perspektywie te rosnące przychody z działalności eksportowej

Zarówno cały sektor budowlany, jak i ULMA, wiążą spore nadzieje z nowymi projektami w przemyśle, a zwłaszcza w energetyce. pozwalają nam niwelować okresowe spadki sprzedaży w Polsce, wynikające z dekoniunktury i towarzyszącej jej wojny cenowej.

nopolskie kampanie reklamowe, wspierające sprzedaż i partnerów handlowych. Konsekwentnie rozwijamy działalność zagraniczną – sprzedajemy do czterdziestu krajów świata i rozwijamy spółki córki.

Naszą przyszłością jest rozwój sprzedaży eksportowej i przekształcenie Grupy Topex w firmę międzynarodową. Nadal jednak będziemy umacniać swoją pozycję w Polsce – to nasze naturalne środowisko biznesowe.

styczeń 2014

Zielone budownictwo nabiera w ostatnim czasie coraz większego znaczenia, jednak sama oszczędność energii już nie wystarczy. W tej chwili inwestorom zależy już nie tylko na skróceniu czasu budowy i obniżeniu kosztów eksploatacji obiektów – ważna jest dla nich również możliwość realizacji awangardowych założeń architektonicznych.

Dlatego bardzo ważne będzie opracowanie rozwiązań minimalizują-

Prezes Zarządu Schöck

kolejnych projektów w tym sektorze. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych klientów, będziemy także konsekwentnie udo-

25

Andrzej Kozłowski

Builder

Rafał Ulatowski

debata

BIZNES

Krystyna Boczkowska Prezes Zarządu Robert Bosch

Firma, którą zarządzam, jest konglomeratem czterech branż, zależnych od motoryzacji (części samochodowe) oraz budownictwa (systemy zabezpieczeń, elektronarzędzia, termotechnika).

O ile branża motoryzacyjna w Polsce, z uwagi na ciągle duży import używanych samochodów, wykazuje, niezależnie od sytuacji ekonomicznej, tendencję wzrostową,

innowacyjne rozwiązania. Naszą ofertą chcemy zainteresować deweloperów, integratorów systemów zarządzania budynkami oraz inwestorów. Prezentację naszej kompleksowej oferty dla ww. grup rozpoczęliśmy w połowie minionego roku. W następnych miesiącach będziemy ją wzbogacać o nowe rozwiązania produktowe oraz doradztwo techniczne i projektowe. To pozwala nam odpowiedzieć na potrzeby klientów, którzy coraz częściej poszukują jednego, godnego zaufania partnera, zamiast zatrudniać wielu różnych usługodawców.

Naszą ofertą chcemy zainteresować deweloperów, integratorów systemów zarządzania budynkami oraz inwestorów.

o tyle branża budowlana, a w szczególności budownictwo mieszkaniowe, od paru lat przeżywa trudny czas spadków.

Na pewno sprawdzonym elementem ożywiania tej branży są wszelkie wspomagane przez rząd programy mieszkaniowe dla rodzin i młodych ludzi.

Na rok 2014 jest przewidziany taki właśnie program – „Mieszkanie dla młodych”. Niezależnie od programów rządowych przygotowujemy dla branży budowlanej niezwykle ciekawą ofertę pakietową, zawierającą bardzo atrakcyjne,

Siłą naszej oferty są, jak już wspomniałam, innowacje. Rocznie koncern Boscha przeznacza na badania i rozwój ok. 10% wartości sprzedaży, czyli ok. 5 mld EUR. Efektem tych nakładów jest ok.

4 tys. wynalazków zgłaszanych rocznie do opatentowania. To przekłada się na liczbę nowości produktowych. Dział elektronarzędzi wprowadza rocznie około 100 nowych, innowacyjnych urządzeń. Podobnie dzieje się w dziale termotechniki i w dziale zabezpieczeń.

Ponadto, pozytywne wyniki obrotowe ostatnich miesięcy minionego roku wskazują na znaczną poprawę koniunktury w Polsce również w sektorze budowlanym. Mamy nadzieję, że uwolni to wstrzymane inwestycje i zachęci do nowych, w realizacji których będzie partycypowała firma Bosch.

Jerzy Werle Wiceprezes Zarządu Warbud

Firma Warbud rok 2013 ukończyła z dobrym wynikiem oraz z zakładanym wcześniej przychodem na poziomie 1,1 mld złotych i około 3% marżą netto. Przetrwaliśmy czasy kryzysu w budownictwie dzięki rozsądnym ofertom, unikaniu ryzykownych projektów oraz pracy u podstaw. Optymalizujemy zarządzanie budowami, szukamy dobrych rozwiązań technicznych, doskonalimy proces budowy poprzez lepszą organizację pracy czy bardziej efektywne wykorzystanie potencjału firmy. Jedną z inicjatyw minionego roku był konkurs „Innowacje Warbudu”, w którym każdy pracownik mógł zgłosić swój pomysł mający na

Mikołaj Placek Prezes Zarządu OKNOPLAST

Mam nadzieję, że druga połowa 2014 roku przyniesie ożywienie w branży. Jednak do tego czasu większość firm będzie starała się zrekompensować niższą sprzedaż w kraju poprzez eksport. Od kilku lat dostrzegam również wzrost standardów biznesowych w budownictwie – chciałbym, żeby ten trend się utrzymał. Wierzę, że tendencje w kierunku „odchudzania” produktów w przyszłości zaczną się odwracać. Przed wieloma przedsiębiorcami jest ważna lekcja do odrobienia – zrozumienie, czym jest dobrej jakości produkt i reputacja marki. To ogromne wyzwanie dla całej branży stolarki otworowej, zwłaszcza w sytuacji spowolnie-

celu usprawnienie pracy. Nasi pracownicy wykazali się kreatywnością, zaproponowali wiele ciekawych rozwiązań w obszarach BHP, technologii, środowiska czy komunikacji. Niektóre z nich już funkcjonują, inne są w fazie wdrożenia. Pakiet zamówień na rok 2014 ma-

nia gospodarczego i gorszych nastrojów konsumenckich. Kryzys to papierek lakmusowy kondycji firmy, który najdobitniej pokazuje, że nie warto być anonimowym, najtańszym dostawcą. Dziś co kilkadziesiąt sekund z naszej fabryki wychodzi

Przed wieloma przedsiębiorcami jest ważna lekcja do odrobienia – zrozumienie, czym jest dobrej jakości produkt i reputacja marki. jedno okno, a w ciągu godziny kilka nowo powstałych inwestycji budowlanych, zwłaszcza prywatnych inwestorów w całej Europie, zostaje wyposażonych w okna marki OKNOPLAST. Każde z nich spełnia wyszukane życzenia klientów. To nasz ogromny sukces. Co więcej, aż 70% naszych

klientów pochodzi z polecenia. Jedynie silne marki, nieustannie inwestujące w podniesienie jakości wytwarzanych produktów, notują takie wyniki. Patrzę w przyszłość z optymizmem. Chciałbym, by każdy klient mógł znaleźć produkt dostosowany do swoich oczekiwań, z tego względu utworzyliśmy nowe marki: WnD i Aluhaus, które w oparciu o rozwiązania i doświadczenia Oknoplastu produkują i eksportują wyso-

kiej jakości stolarkę okienną i drzwiową w segmencie ekonomicznym plus (WnD) oraz w segmencie premium produktów z aluminium (Aluhaus).

Krok ten ma umożliwić jeszcze większe zróżnicowanie oferty produktowej i jej precyzyjne dopasowanie do potrzeb klientów. W ten sposób OKNOPLAST ma szansę na zwiększenie swoich udziałów zarówno na rynku krajowym, jak i za granicą.

Prezes Zarządu HOCHTIEF Polska

Wzmożona konkurencyjność rynku będzie charakteryzować kolejne lata. Analizy rynku pozwalają przypuszczać, że rok 2014 postawi przed branżą budowlaną spore wymagania, ale przyniesie też szanse. Myślę tutaj o możliwościach realizacji nowych projektów dofinansowywanych z funduszy unijnych w ramach perspektywy budżetowej 2014-2020, m.in. o budowie obwodnic i dróg ekspresowych.

Nasz kraj ciągle oferuje dobre warunki do realizacji nowych inwestycji, a tym samym utrzymuje swoją atrakcyjność dla zagranicznych inwestorów.

Stopniowe ożywienie gospodarcze powinno sprzy-

nych, które rozszerzą kryteria wyboru najkorzystniejszej oferty i pozwolą nie opierać się głównie na najniższej cenie.

W porównaniu z innymi rynkami europejskimi Polskę wyróżnia spora aktywność inwestycyjna na rynku nieruchomości komercyjnych. Dostrzegamy tutaj możliwości rozwoju przedsięwzięć w obszarze obiektów przemysłowych i magazynowych.

Liczymy również na to, że czynniki rynkowe i regulacje prawne będą sprzyjały w 2014 roku realizacji zleceń w sektorze energetycznym. Teraz opłacalność części z nich poddawana jest powtórnym analizom, w wyniku czego decyzje o ich realizacji przesuwają się w czasie.

W naszej ocenie sektor energetyczny jest nadal perspektywiczny. Jesteśmy zainteresowani wyko-

Nasz kraj ciągle oferuje dobre warunki do realizacji nowych inwestycji. jać podejmowaniu decyzji o realizacji nowych projektów przez prywatnych, w tym też zagranicznych inwestorów.

Mając na uwadze realizację ogłaszanych już przetargów finansowanych z nowej perspektywy budżetowej oraz poprawiającą się sytuację gospodarczą w kraju, spodziewam się wzrostu aktywności inwestycyjnej w sektorze publicznym i prywatnym. Jednak dla sprawnej i rentownej realizacji projektów publicznych konieczne jest wprowadzenie zmian w prawie o zamówieniach publicz-

nawstwem prac budowlanych w ramach realizacji nowych bloków gazowych i węglowych. Dostrzegamy również szanse na powrót rynku do większej aktywności inwestycyjnej w segmencie mieszkaniowym i nieruchomości komercyjnych, w tym obiektów biurowych i handlowych małej i średniej wielkości.

Obszarem, który niewątpliwie wymaga rozwoju w naszym kraju, są inwestycje realizowane w modelu partnerstwa publiczno-prywatnego. Liczymy tutaj na opracowanie modeli wsparcia dla realizacji tego typu przedsięwzięć.

styczeń 2014

Działania na rzecz BHP stawiają nas na czele branży budowlanej w Polsce.

Jesteśmy jednym z inicjatorów i sygnatariuszy podpisanego w 2010 roku „Porozumienia dla bezpieczeństwa w budownictwie”. Wspólnie z siedmioma największymi firmami budowlanymi w kraju intensywnie pracujemy nad

Henryk Liszka

27

W najbliższym czasie spodziewamy się wzrostu liczby projektów w infrastrukturze czy energetyce.

zwiększeniem bezpieczeństwa na naszych budowach. Dwa lata wytężonej pracy przyniosły wymierne efekty. Na budowach członków Porozumienia zmniejszyła się liczba wypadków w siłach własnych i podwykonawczych. Niższy jest też wskaźnik ciężkości wypadków. To pokazuje, że dzięki naszym działaniom zmienia się świadomość pracowników, a podwykonawcy zaczynają pracować w oparciu o nasze standardy. Warbud prowadzi politykę eliminacji sytuacji mogących stanowić potencjalne niebezpieczeństwo, jak choćby korzystanie ze zwykłych, przenośnych drabin. Już od połowy 2013 roku na naszych budowach obowiązuje zakaz używania tego typu drabin. Jesteśmy pierwszym generalnym wykonawcą w Polsce, który wprowadził takie rozwiązanie.

Builder

my wypełniony prawie w 90%. W najbliższym czasie spodziewamy się wzrostu liczby projektów w infrastrukturze czy energetyce. Planujemy zaangażować się w nie, nie zapominając oczywiście o podstawowej działalności, związanej z realizacją projektów kubaturowych.

debata

BIZNES styczeń 2014

28 Builder

Jerzy Krawczyk Prezes Zarządu Budrem Group

Myślę, że naszym największym osiągnięciem w roku 2013 było utrzymanie wiodącej pozycji na

rynku generalnego wykonawstwa obiektów przemysłowych. Było to możliwe przede wszystkim dzięki konsekwentnej dbałości o wysoką jakość oddawanych przez nas obiektów.

Zaowocowało to podpisaniem kilku nowych, dużych kontaktów, w istotny sposób umacniających dobry standing finanso-

Waldemar Szostak

Dyrektor Biznesu Komponentów Budowlanych Ruukki Polska Aktualnie na rynku budowlanym występuje nadprodukcja i walka cenowa, co niejednokrotnie prowadzi do niskiej jakości wyrobów. Częste są także przypadki upadłości firm budowlanych. Nic nie wskazuje na to, aby w roku 2014 sytuacja miała się diametralnie zmienić.

Zapowiadane ożywienie gospodarcze nie zwiększy popytu w taki sposób, aby warunki gry rynkowej w naszym segmencie nagle znacząco się poprawiły. Staje się to „nową normalnością” i każda chcąca się rozwijać firma musi

wy firmy. W ten sposób do katalogu realizowanych przez nas zamówień dołączyły takie inwestycje, jak np. mroźnia w Milejowie dla spółki Kampol Fruit, salon sprzedaży dla firmy Techrol, obiekt produkcyjny dla Green Union w Łaźniewie, sortownia Bialski Owoc w Białej Rawskiej czy rozbudowa sortowni Applex w Sadkowicach. Co szczególnie ważne – mamy pełen portfel zamówień na przyszłość.

Niedawno rozpoczęliśmy budowę obiektów produkcyjnych w Komarowie k. Zamościa czy w miejscowości Kamion Wielki k. Wyszogrodu. Negocjujemy kolejne kontrakty.

Za sukces uważam także zdywersyfikowanie działalności Budrem Group. Uznaliśmy, że niezależnie od sukcesów odnoszonych na polu budow-

nictwa przemysłowego powinniśmy zróżnicować profil swojej działalności. Zgodnie z tą strategią w naszej ofercie pojawiły się nowe segmenty: obiekty komercyjne i budownictwo mieszkaniowe.

Największe wyzwania stojące przed nami w roku 2014? Na pewno konsekwentne rozwijanie nowych segmentów działalności oraz poszukiwanie nowych rynków zbytu. Niezmienne pozostanie

nauczyć się funkcjonować w takim środowisku oraz prowadzić w nim zyskowną działalność.

Stawianie na dobrą jakość wyrobów opłaca się w dłuższej perspektywie i przykładamy dużą wagę do tego aspektu naszej działalności. Płyta warstwowa, której produkcja

lecie produkcji płyt warstwowych, które są jednym z naszych głównych produktów.

Rosnące koszty energii, zmieniające się unijne zalecenia i polskie przepi-

W roku 2014 będziemy obchodzić 40-lecie produkcji płyt warstwowych, które są jednym z naszych głównych produktów. rozpoczęła się w Polsce, w należącej dziś do Ruukki firmie Metalplast, przez większość ludzi z branży nadal nazywana jest „płytą obornicką”. W roku 2014 będziemy obchodzić 40-

Konsekwentnie i ambitnie. także dążenie do utrwalenia wiodącej pozycji Budrem Group na rynku generalnego wykonawstwa obiektów przemysłowych.

Ten dział wciąż jest bowiem naszą podstawową specjalnością.

Jeśli chodzi o konkretne projekty, to istotnym zadaniem będzie kontynuowanie budowy Grójeckiego Centrum Logistycznego. Abstrahując już od ogromnej skali inwestycji, w tym przypadku wy-

stępujemy nie tylko w roli generalnego wykonawcy, lecz także większościowego udziałowca spółki celowej, powołanej do realizacji tej inwestycji. Kolejnym ambitnym zadaniem na nadchodzące miesiące jest rozpoczęcie budowy luksusowego osiedla apartamentów „Dolce Villa” w warszawskim Wilanowie. Powstanie tam sześć domów, w każdym po cztery komfortowe apartamenty o wielkości od 100 do 200 m2. Nie ukrywam, że z przedsięwzięciem tym wiążemy duże nadzieje.

Zwłaszcza, że to właśnie działalność deweloperska będzie w przyszłości jednym z podstawowych kierunków działalności naszej grupy.

Generalnie: patrzę w przyszłość z ciekawością, ale i z optymizmem.

Wierzę, że niezależnie od zawirowań koniunktury gospodarczej wysoka jakość i rzetelna praca zawsze popłacają. Ta wiara nigdy dotychczas mnie nie zawiodła. I niech tak zostanie.

sy budowlane powodują, że w nadchodzących latach coraz większym zainteresowaniem kupujących powinny cieszyć się produkty zwiększające efektywność energetyczną budynków. Dlatego Ruukki oferuje np. materiały z ogniwami fotowoltaicznymi czy płyty warstwowe Ruukki Energy.

Obserwujemy również rosnącą liczbę obiektów certyfikowanych w systemach LEED lub BREEAM i inwestujemy w rozwój produktów, które są wykorzystywane w tego typu obiektach. Oczekujemy, że w kolejnych latach wzrośnie popyt na takie rozwiązania.

Aleksy Kondraszow Dyrektor Generalny Lindab

Jeżeli miałbym powiedzieć, jakie nowe wyzwania stoją zarówno przed branżą budowlaną, jak i firmą Lindab, z pewnością stwierdziłbym, że będą to działania pozwalające na powrót do wartości sprzedażowych, jakie firmy odnotowywały przed spowolnieniem rynku

w latach 2012-2013. Ważnym elementem tych działań będzie dostosowanie własnej oferty do oczekiwań rynku, mając na uwadze stworzenie właściwego balansu pomiędzy jakością a ceną, tak aby oferowany produkt zadowalał klienta w tych dwóch wymiarach.

Trudna sytuacja w ostatnich latach spowodowała,

że klient zapomniał o jakości, a zaczął kierować się jedynie kryterium ceny.

Choć może to być zrozumiałe ze względu na brak środków po stronie klienta czy też inwestora, jest

Skupiamy się na jeszcze lepszym dopasowaniu naszej oferty produktowej do oczekiwań klientów. to jednak działanie krótkowzroczne. Niska jakość szybko upomni się o swoje. Dlatego też chcemy zaoferować rozsądny balans, o którym wspomniałem powyżej. Jest to oczywiście sprawą niełatwą, jednak nie niemożliwą. Dlatego w chwili obecnej skupiamy się na jeszcze lepszym dopasowaniu naszej oferty produktowej do oczekiwań klientów. Końcówka roku 2013 pokazała, że rynek zaczyna zapominać o spowolnieniu. Wskaźniki makroekonomiczne oraz dane napływające z branży wskazują, że trudny okres już za nami. Daje to nadzieję, że 2014 rok będzie rokiem stabilizacji, a nawet lekkiego wzrostu. Mając to na uwadze, chcemy dobrze się do niego przygotować, by wzrastać razem z nim.

Przed nami dużo pracy i nowych wyzwań, aby osiągnąć cel, który od kilku lat jest jasno określony – dążenie do doskonałości.

W branży galanterii betonowej od dłuższego czasu trwa wojna cenowa, w której Pozbruk nie uczestniczy, ponieważ końcowym

Mateusz Szrejter Dyrektor ds. Sprzedaży LAMILUX

LAMILUX należy do najbardziej rozwiniętych i doświadczonych producentów systemów doświetleń światłem dziennym

W roku 2014 LAMILUX POLSKA planuje wzmocnienie zespołu przez zwiększenie sił sprzedażowych, technicznych oraz konstrukcyjnych w Polsce południowej oraz środkowowschodniej. w Europie. Wysoka pozycja rynkowa wynika z innowacyjności technologicznej, partnerskich relacji z klientami oraz motywacji pracowników prężnie działającego przedsiębiorstwa rodzinnego, którym jest LAMILUX. LAMILUX POLSKA, jako firma córka, w roku 2014 planuje wzmocnienie zespołu przez zwiększenie sił sprzedażowych, technicznych oraz konstrukcyjnych w Polsce południowej oraz środkowo-wschodniej. Wiąże się to z otwarciem nowych

efektem działania musi być zysk, który zapewni firmie bezpieczne funkcjonowanie i pozwoli na jej rozwój. Polityków, którzy bezpardonowo forsują zapis o najniższej cenie w zamówieniach publicznych, nazywam największymi sabotażystami w historii Polski.

biur regionalnych dla naszych klientów, a tym samym z ułatwieniem dostępu do naszych produktów.

Istotnym elementem planów LAMILUX na obecny rok jest także promowanie produktów energooszczędnych naszej produkcji. Dla zapewnienia wysokich standardów domów pasywnych niezbędne jest zastosowanie komponentów najwyższej klasy energetycznej.

Oferując element szklany FEenergysave systemu LAMILUX CI, ustanawiamy nowe standardy charakterystyki energetycznej okien dachowych i dajemy wyraz realizacji naszych celów w zakresie efektywności energetycznej. Naszymi nowymi technologiami wytyczamy drogę do przyszłości dalekowzrocznego budownictwa.

styczeń 2014

Chcąc utrzymać pozycję lidera, nieustannie trzeba być o krok przed konkurencją. Ten, kto zmierza w biznesie do utrzymania status quo, skazany jest na porażkę. Pozbruk w latach 20122013 poczynił bardzo dużo inwestycji w nowe technologie, począwszy od produkcji własnej chemii do betonu, aż po nowe rozwiązania technologiczne poprawiające jakość i wytrzymałość wszystkich wyrobów betonowych, które ma-

się od dna. Wszystko wskazuje na to, że najgorszy okres mamy już za sobą. Jeśli chodzi o moje oczekiwania względem 2014 roku, to mam jedno podstawowe – zmiana ustawy Prawo o zamówieniach publicznych.

29

Prezes Zarządu POZBRUK

my w swojej ofercie. Postawiliśmy także na rozwój linii produkcyjnych – wprowadziliśmy nowe kształty kostki, rodzaje uszlachetnień oraz kolorystykę. Rok 2014 będzie dopracowywaniem tych rozwiązań, które zostały już wprowadzone, stawiamy także na rozwój oraz wzmocnienie naszych marek – Presstone, Gardeo oraz Murotherm. Przed nami dużo pracy i nowych wyzwań, aby osiągnąć cel, który od kilku lat jest jasno określony – dążenie do doskonałości.

Rok 2013 pokazał, że powoli zaczyna się tendencja zwyżkowa i branża odbija

Builder

Tomasz Nowicki

raport

BiZnes

Michał oksiński

Builder

30

styczeń 2014

redaktor portalu kompasinwestycji.pl

W 2014 roku ruszy wiele dużych, ciekawych i oczekiwanych inwestycji.

W Warszawie wystartuje budowa osiedla mieszkaniowego Central Park i dwóch dużych galerii handlowych, we Wrocławiu – multifunkcjonalnego hotelu szacowanego na ćwierć miliarda złotych.

W gronie ważnych projektów przeznaczonych do realizacji w tym roku znalazły się również te, które do tej pory miały mniej szczęścia – między innymi projekt energetyczny o wartości 11,6 mld zł.

N

a podstawie projektów wpisanych do bazy serwisu KompasInwestycji.pl przygotowaliśmy zestawienie największych i najciekawszych inwestycji, których realizacja ma się rozpocząć w roku 2014. Wzięliśmy pod uwagę przedsięwzięcia budowlane na etapach od projektowania, poprzez wybór, aż do wyłonienia Generalnego Wykonawcy. W dalszej części tekstu prezentujemy najbardziej perspektywiczne sektory budownictwa, wraz z prognozą ich rozwoju w najbliższych latach.

Central Park w Warszawie

W sektorze mieszkaniowym znaczącym projektem jest Central Park Ursynów, budowa jednego z najwięk-

Rok dużych inwestycji szych od kilkunastu lat osiedli w południowej części Warszawy. Wartość inwestycji Marvipol Property, spółki należącej do grupy giełdowego dewelopera, mieści się w przedziale 100-500 mln zł. Sama umowa sprzedaży prawa użytkowania wieczystego 11,1 ha gruntu, na którym wyrośnie Central Park Ursynów, opiewała na kwotę 141 mln zł netto. Docelowo przy ul. Kłobuckiej 8 powstaną 23 budynki, łącznie ponad 2,5 tys. mieszkań. Budowa całego osiedla ma potrwać od pięciu do siedmiu lat.

Pechowy wieżowiec…

Spośród inwestycji biurowych, które czekają na realizację, warto wskazać dwa duże projekty o wartości powyżej 1 mld zł. Pierwszy z nich to warszawski projekt Chmielna Tower o wysokości 130 metrów, oferujący około 40 tys. m2. powierzchni biurowej. Inwestorem jest Kulczyk Holding. Drugi – inwestycja Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce – wyrośnie również w centrum Warszawy. W pierwszym etapie powstanie pięciokondygnacyjny budynek, w którym znajdzie się siedziba TSKŻ oraz Teatr Żydowski.

W drugiej fazie zaplanowano dwudziestoośmiokondygnacyjny biurowiec.

Oba projekty są na etapie projektowania i ze względu na ogromną skalę inwestycji trudno przewidzieć, czy ich realizacja rozpocznie się w tym roku. Niewykluczone, że na wbicie pierwszej łopaty trzeba będzie Central Park Ursynów jeszcze trochę poczekać.

Coraz bardziej realna staje się przebudowa dwudziestoczteW pierwszej fazie inwestycji powstaropiętrowego „szkieletora” w Krakonie 5 budynków z 855 mieszkaniawie, biurowo-hotelowy projekt Tremi o łącznej powierzchni użytkowej iMorfa Tower przy ul. Lubomirskiewynoszącej 44,5 tys. m2. Oddanie do go 4 o wartości ok. 500 mln zł. Realiużytkowania pierwszego etapu komzacja prac pierwotnego obiektu rozpleksu przewidziane jest na koniec poczęła się w roku 1975, cztery laroku 2015. Projekt powstał w ścisłej ta później została przerwana z powspółpracy z władzami Ursynowa, wodu kryzysu. Wygląda na to, że po w ramach jego realizacji na koszt inkilkunastu nieudanych próbach powestora powstanie m.in. ogólnodoprzedników ukończenie budowy postępna infrastruktura drogowa, któwinno się udać obecnemu inwestora zostanie nieodpłatnie przekazarowi. Spółka TreiMorfa deklaruje, na dzielnicy. W momencie przygoże przełamie złą passę, i zapowiatowania niniejszego tekstu inwestyda, że prace budowlane rozpoczną cja znajduje się nadal w fazie wysię latem 2014 roku. Szkielet ma zoboru Generalnego Wykonawcy. Instać zaadaptowany na obiekt biuwestor zakłada, że budowa i sprzerowo-hotelowo-apartamentowy. Podaż pierwszego etapu projektu rozwstała wizja wieżowca z elewacją pocznie się w pierwszym kwartale ze stali i szkła. Na jego szczycie wieroku 2014.

Urośnie powierzchnia handlowa

Jednym z największych projektów w sektorze handlowym jest stołeczna inwestycja Globe Trade Centre – Galeria Wilanów. Warto dodać, że GTC ma planach realizację w Warszawie również centrum handlowego Galeria Białołęka. Oba projekty są w końcowych stadiach prac poprzedzających rozpoczęcie budowy. Galeria Wilanów powstanie na działce o powierzchni 7,5 ha, obiekt będzie dysponował ok. 80 tys. m2 powierzchni handlowej do wynajęcia netto.

W pierwszej fazie projektu powstanie 60 tys. m2 powierzchni do wynajęcia netto, a koszt jej realizacji szacowany jest na 160 mln euro. W ramach inwestycji ma zostać przebu-

OVO Apartments

Multifunkcjonalny hotel

W stolicy Dolnego Śląska, u zbiegu ulic Traugutta, Krasińskiego i Podwale, powstanie OVO Wrocław. Inwestorem obiektu, którego całkowity koszt wynosi 260 mln zł, jest wchodząca w skład Star Group Poland spółka Wings Properties. W dziewięciokondygnacyjnym budynku powstanie pięciogwiazdkowy hotel pod marką DoubleTree by Hilton, który będzie mieścił się na pięciu poziomach i obejmie 200 luksusowych pokoi, zaplecze konferencyjne oraz salę balową. Na trzech kondygnacjach znajdzie się część biurowa, handlowa i 140 apartamentów w strefie mieszkalnej. Projekt architektoniczny inwestycji wyszedł z pracowni Gottesman-Szmelcman Architecture. Inwestycja uzyskała pełne finansowanie. Obecnie inwestor prowadzi negocjacje z czterema potencjalnymi wykonawcami. Do końca stycznia 2014 roku prawdopodobnie zostanie wyłoniona firma, która zrealizuje projekt. Budowa obiektu potrwa 24 miesiące.

Opole jednak opłacalne

W tym roku dojdzie do skutku budowa dwóch nowych bloków energetycznych na terenie Elektrowni Opole. Dotychczas była wstrzymana ze względu na niską opłacalność przedsięwzięcia. W grudniu 2013 roku PGE Polska Grupa Energetyczna poinformowała, że zarząd spółki zależnej – PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna – podpisał z Rafako, Polimex-Mostostal i Mostostal Warszawa, tworzącymi konsorcjum generalnego wykonawcy, przy udziale Alstom Power, porozumienie dotyczące umowy na budowę bloków 5 i 6 w Elektrowni Opole. Na jego mocy wydanie polecenia rozpoczęcia prac generalnemu wykonawcy nastąpi 31 stycznia 2014 roku, a budowa roz-

pocznie się 1 lutego 2014 roku. Bloki nr 5 i 6, o mocy 900 MW każdy, powstaną w formule EPC (Engineering, Procurement, Construction – projektowanie, dostawa, budowa, rozruch, przekazanie do eksploatacji, serwis w okresie gwarancyjnym).

Wartość inwestycji to 11,6 mld zł.

Zawarta z konsorcjum generalnego wykonawcy umowa z lutego 2012 roku przewiduje, że blok nr 5 powstanie w ciągu 54 miesięcy od daty wystawienia polecenia rozpoczęcia prac, natomiast blok nr 6 zostanie zrealizowany w 62 miesiące od tego terminu. Nowe bloki w Elektrowni Opole będą spełniać wszystkie krajowe i unijne normy z zakresu ochrony środowiska.

Na nowych torach

Na rok 2014 zaplanowano rozpoczęcie modernizacji linii kolejowej nr 8 Warszawa – Radom. W pierwszym etapie zostanie przeprowadzona rewitalizacja stacji Radom (jako uzupełnienie zakończonego przez PKP gruntownego remontu dworca) oraz odcinka Warszawa Okęcie – Warka. Wartość inwestycji wynosi ok. 1,5 mld zł. Jak zapewniają PKP PLK, remont stacji Radom rozpocznie się na początku 2014 roku.

Zgodnie z przyjętymi harmonogramami pierwsi pracownicy firm wykonawczych wejdą na plac budowy w pierwszym kwartale. W Radomiu zmodernizowany zostanie tunel dla pieszych pomiędzy Placem Dworcowym a ul. Domagalskiego. Od strony ul. Domagalskiego zostanie przeprowadzony remont schodów. Zmienią się pero-

styczeń 2014

Szczęścia nie ma również jedno z największych przedsięwzięć w Małopolsce, warta ponad 1 mld zł budowa Szpitala Uniwersyteckiego UJ, który ma stanąć w krakowskiej dzielnicy Prokocim. Projekt inwestycji powstał w 2006 roku. Przez kilka lat jej rozpoczęcie blokowali ekolodzy, następnie pojawił się problem z częścią finansowania, które miała zapewnić uczelnia. Ministerstwo zdrowia przeznaczyło na budowę prawie 800 mln zł dotacji. Dzięki temu Uniwersytet Jagielloński rozpoczął poszukiwanie firm, które zaprojektują i wybudują nowy kompleks. Przeprowadzono już spotkanie poświęcone rozpoczęciu tzw. dialogu konkurencyjnego. Swoje oferty złożyło pięć konsorcjów firm, na czele których stoją Budimex, Karmar, SPPD, Warbud, OHL oraz spółka Dragados. Wyłoniony wykonawca poprowadzi cały proces budowlany. W ramach inwestycji powstanie miejsce dla klinik, 24 sal operacyjnych oraz szpitala z 925 łóżkami. Obiekt ma posiadać zaplecze dydaktyczne, wielokondygnacyjny garaż, lądowisko dla helikopterów oraz parking. Budowa szpitala uniwersyteckiego w Prokocimiu potrwa pięć lat.

Galeria Wilanów

31

…i szpital

dowana infrastruktura drogowa wokół obiektu, same zmiany komunikacyjne będą kosztować ok. 60 mln zł.

Drugie planowane centrum handlowe powstanie na działce o powierzchni 4,9 ha na Białołęce, w północnej części Warszawy. W obiekcie znajdzie się ok. 60 tys. m2 powierzchni do wynajęcia netto, przy czym spółka rozważa możliwość realizacji projektu w dwóch fazach (45 tys. oraz 15 tys. m2). GTC zakłada że Galeria Białołęka zostanie otwarta w roku 2015, a jej odpowiedniczka w Wilanowie – rok później.

Builder

ża zostanie zwieńczona przeszklonym i iluminowanym nocą lampionem, w którym znajdzie się ogólnodostępna część gastronomiczna wraz z otwartym tarasem widokowym.

W podziemiach budynku powstanie dwukondygnacyjny garaż na blisko 300 miejsc. Obok wieżowca ma stanąć niższy, czterdziestometrowy budynek.

Builder

32

styczeń 2014

21 chętnych

Jednym z większych drogowych projektów 2014 roku (wartość w przedziale 100 mln-500 mln zł) ma być budowa szesnastokilometrowego odcinka drogi ekspresowej S5 Poznań – Wrocław od poznańskiego węzła autostradowego Głuchowo do Wronczyna. Jak podała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, chęć wykonania inwestycji zgłosiło 21 firm. Po zakończeniu pierwszego etapu przetargu – wstępnej kwalifikacji – GDDKiA zaprosi wybranych wykonawców do składania ofert cenowych. Poza ceną na wybór wykonawcy będą miały wpływ termin realizacji i okres gwarancji. Wyłonienie wykonawcy, podpisanie umowy oraz rozpoczęcie prac przewidziane jest na trzeci kwartał 2014 roku.

W ramach umowy wykonawca wybuduje drogę ekspresową S5 o długości około 16 km, w tym dwie jezdnie po dwa pasy ruchu oraz pasy awaryjne, 3 węzły drogowe, 17 obiektów inżynierskich, Miejsca Obsługi Podróżnych, drogi publiczne uzupełniające istniejącą sieć dróg, a także drogi serwisowe służące do obsługi terenów przyległych do drogi S5. Trasa ma być gotowa w 2017 roku.

Polskie drogi

Choć podczas realizacji inwestycji drogowych wiele firm znalazło się „na zakręcie”, to nie można zaprzeczyć, że sektor ten ma nadal potencjał. Jak widać na przytoczonym powyżej przykładzie odcinka S5, nie brakuje chętnych do budowy polskich dróg. W październiku 2013 roku Rada Ministrów przyjęła zmianę do realizowanego Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 20112015 – załącznik nr 6. Dzięki temu możliwe stało się ogłoszenie przetargów na obwodnice o łącznej długości 150 km. Będą one realizowane w nowej perspektywie finansowej 2014-2020. Lista inwestycji ujętych

w załączniku 6 obejmuje budowę obwodnic Bełchatowa, Brodnicy, Inowrocławia, Wielunia, Ostrowa Wielkopolskiego, Jarocina, Góry Kalwarii, Olsztyna, Kłodzka, Nysy, Kościerzyny oraz Sanoka. Na ich realizację zarezerwowano środki w wysokości ok. 4,7 mld zł.

Podczas debaty na temat inwestycji w nowej perspektywie finansowej UE 2014-2020, która odbyła się pod koniec października 2013 r., wiceminister infrastruktury i rozwoju Zbigniew Rynasiewicz zapewnił, że rozpoczęły się już prace nad nowym programem budowy dróg krajowych, który ma uwzględniać zapisy Dokumentu Implementacyjnego do Strategii Rozwoju Transportu. Integralną częścią nowego programu będą również inwestycje wpisane już do załączników 5 i 6 do PBDK. – Zgodnie z ustaleniami z Komisją Europejską chcemy dokończyć sieć dróg ekspresowych i powiązać ją z siecią autostrad – chodzi o drogi S3, S5, S6, S7, S8, S17, S19 i S61 – powiedział wiceminister Zbigniew Rynasiewicz.

Jak podkreślił, do roku 2020 ma być w Polsce ponad 2,8 tys. km sieci dróg ekspresowych i około 1,8 tys. km autostrad.

Nowa energia

W odróżnieniu od kontraktów drogowych, ocenianych przez wykonawców jako niskomarżowe, projekty energetyczne postrzegane są jako dochodowe i bezpieczne. Kołem napędowym w tym sektorze mają być inwestycje związane z dystrybucją energetyczną. Z planów rozwoju uzgodnionych z Urzędem Regulacji Energetyki wynika, że w roku 2013 tego typu projekty szacowane są na kwotę 6,25 mld zł, natomiast w 2014 roku mają pochłonąć 7,46 mld zł. Podczas seminarium eksperckiego poświęconego projektom z sektora energii prezes PSE Henryk Majchrzak zaznaczył, że zaczyna maleć potencjał budowy nowych jednostek węglowych i gazowo-parowych, a inwestorzy odstępują od realizacji nowych bloków o mocy około 3700 MW z uwagi na brak ekonomicznej opłacalności inwestycji.

Z kolei realizacja projektów w energetyce wiatrowej jest uzależniana od wysokości wsparcia finansowego.

Henryk Majchrzak podkreślił również, że kluczowy wpływ na plany rozbudowy sieci przesyłowej mają zamierzenia inwestycyjne w sektorze wytwórczym. Plany

inwestycyjne PSE w zakresie rozwoju sieci przesyłowej przewidują nakłady ok. 23 mld zł w okresie do 2025 roku, z czego 8-9 mld zł w latach 2013-2017. Do 2025 roku spółka zamierza zbudować około 4,6 tys. km nowych torów linii 400 kV, zmodernizować istniejące linie 400 i 220 kV o długości około 2,5 tys. km, wybudować 17 nowych obiektów stacyjnych oraz poddać modernizacji 21 istniejących stacji i rozdzielni.

Linia kolejowa 131 Kludna-Poddębice

Fot. arch. PKP PLK

raport

BIZNES

ny, pojawią się na nich nowe wiaty, ławki oraz tablice informacyjne.

Prace te zakończą się w pierwszym kwartale 2015 roku. Drugi etap modernizacji linii kolejowej nr 8 Warszawa – Radom zostanie przeprowadzony na odcinku między Warką a Radomiem.

Oprócz modernizacji istniejącej linii, powstanie na tym odcinku drugi tor, dzięki czemu będzie możliwe uruchomienie większej liczby pociągów.

Inwestycje kolejowe

Rynek kolejowy jest postrzegany jako perspektywiczny, dla wielu firm staje się kluczowym. Pod koniec 2013 roku PKP PLK rozpoczęły kolejny etap przygotowań do inwestycji finansowanych z budżetu UE na lata 2014-2020. Na liście projektów znajduje się kilkadziesiąt pozycji. Inwestor wkrótce ogłosi przetargi na opracowanie studiów wykonalności dla 16 zadań inwestycyjnych, w przypadku których roboty budowlane wystartują pod koniec roku 2015 i w latach późniejszych.

Wśród 16 studiów wykonalności znalazły się odcinki Kutno – Toruń Główny, Ełk – Korsze (wraz z elektryfikacją), Łódź Kaliska – Zduńska Wola – Ostrów Wielkopolski, a także Skawina – Sucha Beskidzka – Chabówka – Zakopane (wraz z budową łącznicy w Suchej Beskidzkiej) czy Opole Groszowice – Jelcz – Wrocław Brochów. Osobno (w ramach zadania POIiŚ 7.1-87) przygotowana zostanie dokumentacja przedprojektowa dla prac na linii kolejowej nr 202 na odcinku Gdynia Chylonia – Słupsk.

Jak zapowiada PKP PLK, w perspektywie budżetowej 2014-2020 kompleksowo zostanie również rozwiązany problem stanu technicznego infrastruktury kolejowego dostępu do portów morskich. Analizy niezbędne do wykonania tych prac obejmują linie do portów w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Świnoujściu.

Handel na Wschodzie

– Polska pozostaje w gronie stabilnie rozwijających się liderów rynku nieruchomości handlowych w Europie. Całkowita powierzchnia handlowa w Polsce na koniec 2013 r. to 11,6 mln m2, z czego 8,4 mln m2 przypada na centra handlowe. W 2014 roku do użytku może zostać oddanych nawet do 600 tys. m2 powierzchni – szacuje Patrycja Dzikowska, Dyrektor w Dziale Badań i Doradztwa, Jones Lang LaSalle.

Wśród najważniejszych obiektów, których otwarcie planowane jest na rok 2014, należy wymienić Sukcesję w Łodzi, Atrium Felicity i Tarasy Zamkowe w Lublinie, Galerię Jurowiecką w Białymstoku, Galerię Warmińską w Olsztynie, Galerię S w Siedlcach, Galerię Piła czy Galerię Amber w Kaliszu. – Rok 2014 będzie czasem rozwoju oferty handlowej we wschodnich województwach – już teraz 40% powstającej powierzchni przypada na województwo lubelskie, podlaskie i warmińsko-mazur-

skie. W tych województwach powstaną nie tylko tradycyjne centra handlowe, lecz także centra wyprzedażowe. W budowie jest outlet w Lublinie, w Białymstoku w planach są dwa obiekty. Centra wyprzedażowe zlokalizowane na tzw. ścianie wschodniej mogą liczyć na dużą grupę klientów zza naszej wschodniej granicy. Sytuacja taka jest obserwowana w już istniejących kompleksach handlowych – mówi Patrycja Dzikowska i zaznacza, że rok 2014 to również czas rozszerzania oferty handlowej w średnich i małych miastach. Na koniec 2013 roku w Polsce było w budowie ok. 580 tys. m2 powierzchni handlowej, z czego 55% w miastach poniżej 200 tys. mieszkańców.

Z kolei eksperci CBRE, firmy doradczej w sektorze nieruchomości komercyjnych, wskazują na widoczny trend rozbudowy istniejących centrów handlowych. Szereg obiektów tzw. pierwszej i drugiej generacji przechodzi obecnie modernizację, często związaną ze zmianą formuły i dodaniem nowych funkcji rozrywkowych. – Co roku zasoby nowoczesnych powierzchni handlowych rosną o ok. 5-7%. W roku 2013 będzie to 5%. Podobnych wyników spodziewamy się w latach 2014 i 2015, kiedy zasoby powinny zwiększać się o 7% rocznie. Jeśli chodzi o rozbudowę centrów handlowych, to w ten sposób powstaje aż 15% nowej powierzchni trafiającej na rynek – podsumowuje Magdalena Frątczak, Dyrektor w Dziale Powierzchni Handlowych, CBRE w Polsce.

■

styczeń 2014

nów jest bardzo niska, w perspektywie roku sytuacja zmieni się na korzyść najemców, którzy dzięki wysokiej aktywności budowlanej deweloperów będą mieli więcej opcji najmu dostępnych „od ręki” – zaznacza Mateusz Polkowski.

Wśród projektów planowanych do oddania w 2014 roku w Warszawie należy wymienić m.in. Atrium I, Gdański Business Centre, Eurocentrum Office Complex, pierwszą fazę Warsaw Spire, Nimbus. Park Rozwoju I i Plac Małachowskiego.

33

– W Warszawie w aktywnej budowie pozostaje aktualnie ponad 600 tys. m2 nowoczesnej powierzchni biurowej.

Z naszych analiz wynika, że w całym 2014 r. całkowita nowa podaż osiągnie wartość ok. 290 tys. m2, z czego ok. 30% jest już objęte umowami przednajmu. Do wolumenu nowej podaży w 2014 roku dołączą dodatkowo dwa budynki – Moniuszki Tower i Spectrum (dawna Twarda Tower) znajdujące się w Centrum Warszawy i aktualnie przechodzące generalny remont, dzięki któremu zostaną dostosowane do wymagań rynku – wylicza Mateusz Polkowski, Dyrektor w Dziale Badań Rynku i Doradztwa, Jones Lang LaSalle.

Z obliczeń Jones Lang LaSalle wynika, że w 2013 i 2014 roku na warszawski rynek trafi łącznie ponad 600 tys. m2 nowej powierzchni biurowej. – Rynek nie będzie w stanie szybko zaabsorbować tak dużej nowej podaży, dlatego też spodziewamy się dalszego wzrostu współczynnika powierzchni niewynajętej. W Warszawie będzie nadal odnotowywany wysoki popyt na biura, nie będzie on jednak w stanie równoważyć wolumenu nowych inwestycji oddawanych do użytku przez deweloperów.

Dzięki temu rok 2014 będzie konkurencyjnym okresem pod kątem czynszów najmu, które pozostaną pod presją zniżkową – podkreśla Mateusz Polkowski. Jego zdaniem sytuacja będzie wyglądać podobnie na większości rynków biurowych poza Warszawą. – Nawet w Krakowie, w którym aktualnie stopa pustosta-

Builder

Trendy na rynku biurowym

REKLAMA

QDMOHSV]H ĩUyGâR R LQZHVW\FMDFK Z 3ROVFH

rynki, kontrakty, pieniądze

BizNeS

Nowe horyzoNty Na Litwie

Builder

34

styczeń 2014

Piotr hajdecki Grzegorz Przepiórka

Planowane obecnie na Litwie projekty stwarzają szansę dla polskich firm budowlanych zajmujących się wykonawstwem i podwykonawstwem oraz dla dostawców materiałów budowlanych i wyposażenia wnętrz.

P

oniżej opisano konkretne projekty oraz wskazano inwestorów, dla których polskie firmy mogą być potencjalnymi partnerami. Ponadto w artykule wyszczególnione zostały źródła informacji na temat planowanych i ogłaszanych przetargów oraz zamierzeń inwestycyjnych firm.

Dynamiczny wzrost po kryzysie

Sektor budowlany na Litwie powoli odbudowuje się po kryzysie lat 2009 i 2010, ale w porównaniu z okresem boomu budowlanego w latach 2007-2008 wartość produkcji budowlanej pozostaje nadal na niskim poziomie.

Obserwowane krótkookresowe trendy są jednak bardzo obiecujące – jeśli porówna się poziom produkcji w budownictwie w trzecim kwartale 2013 roku, skorygowany o czynnik sezonowości i z uwzględnieniem liczby dni ro-

boczych, z analogiczną wartością w tym samym okresie lat poprzednich, można zauważyć dynamiczny wzrost – w stosunku do 2010 roku wyniósł on 72%, a w stosunku do roku 2012 – 16%.

Projekty realizowane

Bodźcem dla rynku budowlanego w najbliższym czasie będą ruszające inwestycje przy budowie połączenia kolejowego Rail Baltica, mostu energetycznego łączącego Polskę i Litwę oraz wspieranego przez państwo projektu termomodernizacji budynków. W przypadku Rail Baltica wybrano już wykonawców na budowę odcinka od granicy z Polską do Kowna. Łącznie w latach 2012-2014 rozstrzygnięte zostaną przetargi związane z projektem wartości 500 mln EUR. Na dalsze lata zaplanowano kolejne odcinki – od Kowna do granicy z Łotwą.

Konferencja „Termomodernizacja budynków. Problemy, wyzwania, technologie”, którą WPHI Ambasady RP zorganizował we wrześniu ubiegłego roku w Wilnie wspólnie z Litewskim Zrzeszeniem Firm Budowlanych. Celem konferencji było zaprezentowanie polskiej oferty w zakresie termomodernizacji budynków. Zainteresowanie wydarzeniem po stronie litewskiej było gigantyczne. Konferencji towarzyszyła impreza kojarzenia partnerów handlowych z Polski i Litwy – indywidualne rozmowy handlowe.

Program termomodernizacji obejmie budynki wielomieszkaniowe oraz budynki użyteczności publicznej. Do roku 2015 przewidziano wsparcie w wysokości 500 mln litów.

Na Litwie około 95% bloków wielomieszkaniowych zostało wybudowanych jeszcze przed rokiem 1993. Większość z nich wymaga modernizacji. Według danych agencji oszczędzania energii w zasobach mieszkaniowych 78% budynków jest nieefektywnych energetycznie. Około 550 tys. właścicieli mieszkań na Litwie za

REKLAMA

styczeń 2014

Rynek wciąż czeka na ostateczne decyzje odnośnie budowy elektrowni atomowej na Litwie, budowy połączenia gazowego z Polską oraz drugiego portu morskiego na litewskim wybrzeżu Bałtyku (koszt budowy portu szacowany jest na ok. 1 mld EUR).

Te trzy projekty stworzyłyby gigantyczne możliwości dla firm budowlanych, podwykonawców i dostawców materiałów. Dość wspomnieć, że szacowana wartość budowy elektrowni atomowej to 5 mld EUR. Obecnie trwają prace grupy roboczej dotyczące uzgodnienia ekonomicznych warunków przedsięwzięcia.

Projekt budowy połączenia gazowego łączącego Polskę z Litwą – GIPL znajduje się obecnie w fazie non final investment decision. Szacowana wartość planowanej przez polski Gaz System i litewski Ambergrid inwestycji to blisko 470 mln EUR, z czego 120 mln EUR stanowić ma wartość inwestycji po stronie litewskiej. Realizacja inwestycji stworzyłaby spore możliwości rynkowe dla m.in. polskich producentów stali, rur, urządzeń oraz firm budowlanych, inżynieryjnych.

Warto mieć na uwadze ponadto planowaną budowę rurociągu produktowego Możejki-Klaipeda. Rurociąg połączyłby rafinerię Grupy PKN Orlen w Możejkach z terminalem przeładunkowym produktów naftowych Klaipedos Nafta w Kłajpedzie na wybrzeżu Morza Bałtyckiego.

Szacowana wartość inwestycji to ok. 80 mln EUR. Zaledwie o 16 mln euro mniej pochłonie budowa gazociągu Klaipeda-Kursenai DN800. Realizacja projektu zaplanowana jest na lata 2014-2015.

Nie tylko budownictwo przemysłowe i infrastrukturalne stwarza szansę dla polskich firm budowlanych. Po okresie zastoju pojawia się coraz więcej zapowiedzi nowych projektów w zakresie budownictwa mieszkaniowego i biurowego oraz centrów handlowo-usługowych. Zdecydowanie najdroższą inwestycją ma być budowa wielofunkcyjnego osiedla na terenie byłej fabryki Velga w Wilnie. Szacowana wartość to 434 mln euro. Do 2018 roku w stolicy Litwy ma też powstać wielofunkcyjne osiedle Paupys, którego realizacja pochłonie 101 mln euro. Pozostałe kosztowne, nieprzekraczające jednak 100 mln euro, inwestycje to Centrum Biznesowe Quadrum, dwudziestopięciopiętrowe centrum biznesu przy ulicy Lvovo, wileńskie publiczne centrum logistyki, osiedle Bajoru Kaime. Zestawienie największych projektów, wraz z wyszczególnieniem inwestorów i ich danymi teleadresowymi, można znaleźć na www.ebuilder.pl.

Ze względu na skalę i specyfikę projekt ten wymaga oddzielnego omówienia. Program termomodernizacji budynków, wspierany przez rząd, obejmie budynki wielomieszkaniowe oraz budynki użyteczności publicznej. Jak wynika z informacji uzyskanych w litewskiej Agencji Oszczędzania Energii w Mieszkalnictwie, program rozpisany jest do 2020 roku, a do roku 2015 przewidziano wsparcie w wysokości 500 mln LTL. Łączna kwota planowanej alokacji na Litwie w latach 2014-2020 na wsparcie termomodernizacji budynków wielomieszkaniowych i użyteczności publicznej oraz instalację odnawialnych źródeł energii w sektorze elektroenergetyki i ciepłownictwa szacowana jest na kwotę 2,7 mld LTL (ok. 3,2 mld PLN).

35

Projekty w fazie przedinwestycyjnej

Program termomodernizacji budynków

Builder

Budowa połączenia elektroenergetycznego łączącego Polskę z Litwą (Litpol Link) według wstępnych szacunków litewskiego operatora systemu przesyłowego LITGRID AB wyniesie 1,281 mld LTL (1,553 mld PLN).

Pierwszy etap inwestycji – połączenie o mocy 500 MW – ma być sfinalizowany do 2015 roku, drugi etap ma zostać ukończony do 2020 roku. To szansa m.in. dla producentów konstrukcji stalowych, kabli, urządzeń elektrotechnicznych oraz firm budowlanych i inżynierii lądowej.

Ponadto obecnie realizowane są na Litwie dwa multimodalne centra logistyczne. W Kownie w maju ubiegłego roku Koleje litewskie AB „Lietuvos geležinkeliai” podpisały ze spółką UAB Fegda umowę na roboty budowlane warte 23 mln EUR. W Wilnie umowa pomiędzy tymi dwoma podmiotami opiewała na 32 mln EUR.

rynki, kontrakty, pieniądze

BIZNES styczeń 2014

36 Builder Zdjęcia: archiwum WPHI Ambasady RP w Wilnie

ogrzewanie w sezonie grzewczym płaci średnio ponad 3 tys. LTL (ok. 3,6 tys. PLN).

Wysokie ceny energii cieplnej na Litwie powodują, że inicjatywa ociepleń staje się coraz ważniejsza dla litewskich gospodarstw domowych. To naturalny moment, w którym polskie firmy mogą oferować produkty i usługi, które odpowiadają na ten ważny problem mieszkańców Litwy. Stanowi to niewątpliwą szansę dla producentów materiałów budowlanych, okien i drzwi, firm budowlanych, projektantów.

Na Litwie docenia się polski sukces w dziedzinie termomodernizacji. Podczas prestiżowego Baltic Investors Forum 2012, które odbyło się w październiku ubiegłego roku w Wilnie, Ministerstwo Gospodarki oraz Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń prezentowały polskie doświadczenia w zakresie ociepleń i efektywności energetycznej. Podczas organizowanej we wrześniu przez Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Wilnie konferencji Termomodernizacja budynków. Problemy, wyzwania, technologie zainteresowanie było tak duże, że zabrakło miejsc – na tym przykładzie doskonale widać aktualność tematu termomodernizacji na Litwie.

Firmy zainteresowane udziałem w projektach ociepleniowych na Litwie w chwili obecnej mają możliwość udziału w charakterze podwykonawców lub dostawców materiałów budowlanych. Obecnie w przetargu wyłoniono 53 firmy budowlane, z którymi zawarto umowę ramową na ocieplanie budynków wielomieszkaniowych. Listę firm wraz z danymi teleadresowymi publikujemy na stronie www.ebuilder.pl.

Spośród firm z listy będą w najbliższych miesiącach wyłaniani wykonawcy projektów ocieplania budynków wielomieszkaniowych na Litwie. Z kolei późną wiosną 2014 roku ma ruszyć procedura przetargowa, mająca na celu wyłonić kolejne firmy budowlane mogące ubiegać się o generalne wykonawstwo projektów ocieplania konkretnych obiektów wielomieszkaniowych. Zaproszenie do udziału w procedurze zostanie ogłoszone na stronie www.cpo.lt. To szansa dla polskich firm budowlanych – zawarcie umowy ramowej pozwoli im samodzielnie wykonywać projekty ociepleniowe na Litwie. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Wilnie dostrzega w trendzie termomodernizacyjnym na Litwie duże szanse dla polskich producentów materiałów budowlanych i ociepleniowych, systemów dachowych, okien i drzwi, urządzeń wentylacyjnych i grzewczych.

Jak szukać informacji?

Lista przedstawionych powyżej projektów nie zamyka oczywiście puli możliwości, jakie stoją przed firmami polskimi na litewskim rynku budowlanym. W poszukiwaniu nowych szans warto z pewnością regularnie korzystać ze źródeł informacji na temat ogłaszanych przetargów. W przypadku zamówień publicznych będzie to przede wszystkim Załącznik S do Dziennika Wspólnot Europejskich (www.ted.europa.eu.). Po ustawieniu kryteriów wyszukiwania (kraj, przedmiot zamówienia) uzyskać można informacje o aktualnie zgłoszonych zamówieniach w kategorii „Roboty budowlane”.

W bazie znajdują się precyzyjne charakterystyki zamówień, dane kontaktowe osób odpowiedzialnych za realizację procedury zamówienia oraz ramy czasowe procedury. W przypadku przetargów już rozstrzygniętych baza umożliwia identyfikację zwycięzcy, będącego potencjalnym nabywcą usług od podwykonawców lub nabywcą materiałów budowlanych. Baza pozwala zidentyfikować podmioty, które są skuteczne w pozyskiwaniu zamówień publicznych na Litwie, co może być cenną informacją dla polskich firm poszukujących partnera lub konsorcjanta do działalności na rynku litewskim.

20 lutego 2014 r. Ambasada Polska w Wilnie organizuje imprezę kojarzenia partnerów handlowych z Polski i Litwy.

Drugim źródłem informacji na temat prac w podmiotach publicznych będzie Centralny Portal Zamówień Publicznych na Litwie (https://pirkimai.eviesiejipirkimai.lt/ app/notice/notices.asp?B=PPO). W portalu dostępne są informacje o ogłoszonych przetargach, jak również o zamówieniach dopiero planowanych przez poszczególne podmioty (http://www.cvpp.lt/index.php?option=com_ vptpublic). Informacja o planowanych przetargach pozwala firmom na przygotowanie się do udziału w procedurze (mobilizacja zasobów, znalezienie partnera). Baza umożliwia również analizę profili podmiotów zamawiających.

Oprócz zamówień publicznych warto z pewnością monitorować plany inwestycyjne firm. Poniżej przedstawionych zostało kilka wybranych podmiotów prywatnych, dla których polskie przedsiębiorstwa, w opinii WPHI Ambasady RP w Wilnie, mogłyby być partnerami w realizacji przedsięwzięć, podwykonawcami robót budowlanych i dostawcami materiałów.

Zaczynamy od AB Orlen Lietuva.

To jedna z największych firm na Litwie, należąca do Grupy PKN Orlen. Podmioty zainteresowane pracami dla rafinerii powinny zapoznać się z następującymi dokumentami: http://www.orlenlietuva.lt/EN/ForBusiness/DocumentsForContractors/Pages/default.aspx. Informacje o ogłaszanych zamówieniach dostępne są na stronie internetowej: http://www. orlenlietuva.lt/EN/ForBusiness/TendersProcurement/Pages/default.aspx.

Kolejnym wartym uwagi podmiotem jest litewski operator systemu przesyłowego LITGRID, który zapoWrzesien 2013. Impreza kojarzenia partnerów handlowych organizowana przez WPHI Wilno wiedział na najbliższe 10 lat inwe-

stycje o łącznej wartości 3 mld LTL. Szczegółowy plan inwestycyjny znaleźć można pod adresem: http://www. litgrid.eu/index.php/grid-development-/electricity-transmission-grid-ten-year-development-plan/134.

Na najbliższe 10 lat znaczące inwestycje planuje również AB Ambergrid – litewski operator gazowego systemu przesyłowego. Z planem inwestycyjnym można zapoznać się na stronie spółki: http://www.ambergrid.lt/lt/ perdavimo-sistema/perdavimo-sistemos-pletra/perdavimo-sistemos-pletros-planas.

Uwadze firm z sektora kolejowego nie powinna natomiast ujść spółka AB Lietuvos geležinkeliai. Koleje litewskie to jedna z największych na rynku litewskim spółek. O jej planach inwestycyjnych można dowiedzieć się z bazy zamówień kolei, która dostępna jest pod adresem: http://fw.litrail.lt/pirkimai/lt/.

Zwycięzcy przetargów budowlanych na Litwie

W ciągu 11 miesięcy 2013 roku udzielono zamówień publicznych na roboty budowlane i usługi związane z budownictwem na łączną kwotę ponad 3,7 mld LTL. Listę zwycięzców przetargów budowlanych na Litwie publikujemy na stronie www.ebuilder.pl. Pozwoli ona uzyskać rozeznanie, które podmioty mogą być potencjalnymi nabywcami usług podwykonawczych oraz materiałów budowlanych. Zestawienie umożliwia również zorientowanie się, które z nich są skuteczne w pozyskiwaniu zamówień w dro-

dze przetargów publicznych. Firmy te mogą być potencjalnie atrakcyjnymi partnerami lub konsorcjantami dla polskich firm budowlanych. W analogicznym celu na www.ebuilder.pl publikujemy wykaz 30 największych litewskich firm budowlanych według wartości obrotu wraz z adresami stron internetowych, które mogą być źródłem informacji o ich działalności i planowanych projektach.

Impreza kojarzenia partnerów handlowych

20 lutego 2014 roku w Międzynarodowym Centrum Targowo-Wystawienniczym „Litexpo” Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Polskiej w Wilnie organizuje imprezę kojarzenia partnerów handlowych z Polski i Litwy. Firmy, które chciałyby spotkać się z litewskimi potencjalnymi kontrahentami, proszone są o kontakt z Wydziałem drogą mailową – vilnius@mg.gov.pl i wskazanie kategorii firm, z którymi chciałyby mieć umówione spotkanie oraz osoby do kontaktu w firmie.

Formuła imprezy kojarzenia parterów handlowych zakłada serię dwudziestominutowych spotkań polskich firm z litewskimi partnerami. Są one organizowane tak, aby w jednym dniu, w jednym miejscu, w ciągu kilku godzin można było ich odbyć kilka.

Piotr Hajdecki, WPHI Ambasady RP w Wilnie Grzegorz Przepiórka, Builder

REKLAMA

Fot. arch. Selena

Metamorfoza wałbrzyskiej kopalni

Fot. arch. Nizio Design International

Statuetka TopBuilder to jedna z najbardziej cenionych nagród na polskim rynku budowlanym. Przyznawana jest przez redakcję miesięcznika „Builder” i Kapitułę Wyróżnień innowacyjnym produktom i rozwiązaniom budowlanym; realizacjom, w których zastosowano nowoczesne rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i technologiczne oraz sprawdzonym i rekomendowanym produktom IT przeznaczonym dla budownictwa. Tytułem i statuetką TopBuilder mogą zostać wyróżnione również usługi, produkty finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia, programy, które są dedykowane branży budowlanej. W 2013 roku po raz pierwszy jury wskazało także wiodące polskie projekty konstrukcyjne i architektoniczne.

Produkty nagrodzone statuetką toPBuilder 2013

Rewitalizacja Starej Kopalni „Julia” w Wałbrzychu to projekt pracowni Nizio Design International, który uhonorowany został Nagrodą Top Builder 2013 za najbardziej nowatorski projekt architektoniczny w fazie przed realizacją.

Unikatowa w skali kraju inwestycja zakłada powstanie na terenie jednego z najstarszych zachowanych w Polsce kompleksów poprzemysłowych innowacyjnego centrum kultury, nauki, przemysłów kreatywnych oraz edukacji.

Koncepcja opracowana przez zespół pracowni, na czele z jej właścicielem, architektem Mirosławem Nizio, zakłada zestawienie nowoczesnych technologii z historyczną spuścizną i niezwykłą architektoniczną tkanką Starej Kopalni. Powstanie projektu rewitalizacji poprzedzono gruntowną analizą i badaniami socjologicznymi.

Placówka stanowić będzie połączenie instytucji muzealnej z inkubatorem kreatywności, który przyciągnie nie tylko mieszkańców miasta, lecz także turystów. Szesnaście gmachów znajdujących się na terenie Starej Kopalni „Julia” to najlepiej utrzymany zespół architektoniczny tego typu w Polsce. Największą metamorfozę przejdą wnętrza budynków, które dostosowane zostaną do potrzeb interaktywnej ekspozycji i laboratorium Muzeum Węgla i Górnictwa, a także Centrum Ceramiki Użytkowej, Zespołu Pieśni i Tańca „Wałbrzych” czy Wałbrzyskiego Ośrodka Kultury. Na terenie „Julii” otwarta zostanie też m.in. pracownia twórczego działania, sala koncertowa oraz poświęcona wodzie i ekologii ekspozycja w wieży ciśnień, a ponadto obiekty rekreacyjne i gastronomiczne.

nowe szybkobieżne bramy segmentowe Hörmann Tam, gdzie ważne są oszczędność energii, odpowiedni klimat wewnątrz pomieszczeń oraz płynny ruch pojazdów, systemy bram muszą być szczególnie szybkie. Nowe szybkobieżne bramy segmentowe firmy Hörmann, otwierające się z prędkością 1,5 m/s, sprostają tym wymaganiom, nawet jeśli warunki montażu odbiegają od standardowych.

Tam, gdzie problemem są przebiegające w obrębie nadproża instalacje, szyny suwnicowe czy stalowe wsporniki, Hörmann oferuje szybkobieżną bramę segmentową HS 5015 PU H z podwyższonym prowadzeniem. Ponieważ segmenty poruszają się tu w poziomych prowadnicach, zmiana kierunku prowadzenia może nastąpić w dowolnym miejscu. To pozwala montować bramy o wymiarach nawet 5x6 m nad przewodami, dźwigarami czy szynami suwnic lub za nimi. System pasów z przeciwwagami chroni bramę przed nadmiernymi obciążeniami, zapewniając jej tym samym długą żywotność.

Fot. arch. Hörmann

BUDOWNICTWO

klej dekarski tytan Professional Wysokiej jakości klej hybrydowy. Charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością końcową połączeń oraz doskonałą przyczepnością do typowych podłoży budowlanych, np.: metalu, cegły, betonu, drewna. Po utwardzeniu tworzy trwałą i elastyczną spoinę, odporną na wilgoć i zmienne warunki atmosferyczne. Nie zawiera rozpuszczalników, izocyjanianów ani wody.

Klej dekarski to produkt stworzony na bazie najnowszych technologii, a zawarte w nim innowacyjne rozwiązania zapewniają użytkownikowi wygodę i bezpieczeństwo stosowania.

Dzięki doskonałym parametrom, produkt ułatwia pracę dekarzy, ponieważ umożliwia szybsze wykonanie montażu.

Zastosowanie: klejenie blach surowych, lakierowanych i ocynkowanych, klejenie elementów orynnowania z miedzi, stali ocynkowanej, PVC, klejenie dachówki ceramicznej i blachodachówki.

Zalety: szybki i bardzo mocny chwyt początkowy, doskonała przyczepność do większości podłoży (zarówno porowatych i nieporowatych), bardzo wysokie wytrzymałości końcowe, łatwa aplikacja, nie wymaga gruntowania, można stosować na wilgotnych (ale nie mokrych) i suchych podłożach, elastyczna spoina, odporny na UV.

Nowa koparka Doosan Firma Doosan Construction Equipment przedstawia nową 19-tonową koparkę kołową DX190W-3, zgodną z normą Stage IIIB. Jak wszystkie koparki, ładowarki kołowe i wywrotki przegubowe Doosan nowej generacji wprowadzone na rynek w ciągu ostatnich dwóch lat model DX190W-3 nie tylko spełnia najnowsze wymogi w zakresie emisji. Tworzy on nowe wzorce, zapewniając większą moc kopania i udźwig, krótsze czasy cyklów roboczych i większą oszczędność paliwa przekładającą się na redukcję kosztów utrzymania i mniejszy wpływ na środowisko. Koparka wyposażona jest w sprawdzony, 6-cylindrowy silnik Diesla „common rail” Doosan DL06KB o mocy 129,4 kW (174 KM) przy 1900 obr./min (SAE J1349) z turbosprężarką doładowującą z zaworem sterującym i chłodnicą międzystopniową, zgodny z normą Stage IIIB. Koparka DX190W-3 charakteryzuje się większą mocą niż inne maszyny tej klasy. Więcej informacji na stronie: www.doosanequipment.eu

Fot. arch. Doosan

Firma Stegu, lider rynku kamienia dekoracyjnego, wprowadziła do swojej oferty nową płytkę cegłopodobną Parma. Innowacyjność tego produktu polega na maksymalnym uproszczeniu montażu przez połączenie płytki z fugą. Niepodważalnym atutem płytki Parma są również walory estetyczne – jej struktura oraz specjalne narożniki sprawiają, że faktura ściany nie odbiega wyglądem od prawdziwej cegły. Dodatkowo jest lżejsza i łatwiejsza w montażu. Płytka może przybierać różne oblicze, w zależności od dobranego do niej „towarzystwa” oraz koloru. Nowa płytka Parma firmy Stegu dostępna jest w bieli, jednak z powodzeniem można ją przemalować według gustu, zgodnie z przyjętą stylistyką wnętrza. W czarnym wydaniu sprawdzi się w aranżacji industrialnej, natomiast w pastelach – urozmaici pokój dziecięcy.

Pozostawiona w bieli wpisze się w wystrój skandynawski, a zaaplikowana tylko na części ściany stanie się oryginalnym elementem dekoracyjnym.

Fot. arch. NSG Group

Fot. arch. Stegu

Nowe płytki Parma firmy Stegu

Szersza gama kolorystyczna Pilkington Reflite™ NSG Group, producent szkła marki Pilkington, poszerza gamę kolorystyczną refleksyjnego szkła przeciwsłonecznego Pilkington Reflite™. Pełna oferta obejmuje następujące kolory: srebrzysty, zielony, niebieski, brązowy i szary. Bogatsza paleta kolorystyczna zapewni szersze możliwości projektowe przy jednoczesnym wysokim poziomie ochrony przed słońcem. Wszystkie produkty z gamy przeciwsłonecznego szkła Pilkington Reflite™ charakteryzują się niską przepuszczalnością energii słonecznej, co chroni wnętrza przeszklonych budynków przed nadmiernym nagrzewaniem się i pozwala obniżyć koszty klimatyzacji. Cechuje się także wysoką refleksyjnością, dzięki czemu gwarantuje użytkownikom prywatność. Charakterystyczny dla tego szkła efekt lustrzany, wynikający z odbijania dużej ilości światła, może być atrakcyjny dla architektów poszukujących tego typu rozwiązań estetycznych przy projektowaniu budynków z przeszklonymi elewacjami.

REKLAMA

BUDOWNICTWO

Obudowa wykopów głębokich, projektowanie i realizacja

KOTWy grUNTOWe Wykonawstwo i badania kotew iniekcyjnych

Builder

40

styczeń 2014

prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski mgr inż. Andrzej Kulczycki mgr inż. roman Nalewajko

Z

nane są powszechnie różne metody wykonywania kotew, np. z rurą stalową, przez którą formuje się buławę, a następnie wprowadza się w nią cięgna kotwy. Zróżnicowane są również instalacje do wykonania iniekcji, np. centralna rura iniekcyjna, przez którą prowadzi się strefową iniekcję wielokrotną. Stosuje się też metody iniekcji bezpośredniej jednoetapowej, wykonywanej w czasie podciągania rury wiertniczej. W przypadku wykonywania kotew w gruntach słabonośnych można zastosować kotwy wielobuławowe – w jednym otworze wiertniczym wykonuje się wówczas np. dwie buławy połączone niezależnymi cięgnami z głowicą. Taka technologia wykonania kotwy pozwala na znaczne zwiększenie nośności w stosunku do kotwy jednobuławowej. Nie sposób opisać wszystkich stosowanych obecnie metod wykonania kotew, dlatego też w dalszej części artykułu przedstawiono ogólne zasady postępowania, które są wspólne dla większości technologii.

Ogólne zasady wykonywania kotew

Zdjęcie i rysunek: archiwum autorów

Część 6

Podstawową czynnością przy wykonywaniu kotwy jest wykonanie otworu w gruncie, przeważnie o średnicy kilkunastu centymetrów, na wymaganą głębokość pod odpowiednim kątem w stosunku do obudowy wykopu (fot. 1 i 2). Następnie, po wykonaniu odwiertu, wykonuje się wlewkę z zaczynu cementowego, której zadaniem jest dokładne wypełnienie otworu wiertniczego. Wlewkę można wykonać przez żerdzie (przy wierceniu dwuprzewodowym) lub specjalnym przewodem wpro-

W ciągu kilkudziesięciu lat stosowania kotew iniekcyjnych w budownictwie wiele specjalistycznych firm opracowało typy kotew o zróżnicowanej konstrukcji i technologii wykonania, w zakresie wykonania odwiertu, metody iniekcji czy konstrukcji głowic kotwiących.

wadzanym od dna otworu (przy wierceniu jednoprzewodowym). Bardzo ważne jest, aby wykonanie wlewki następowało zawsze począwszy od dna odwiertu. Ma to na celu wypchnięcie z otworu wody gruntowej, oczyszczenie

Wykonanie wlewki z zaczynu cementowego powinno następować zawsze począwszy od dna odwiertu. otworu w strefie buławy i całkowite jego wypełnienie zaczynem cementowym. W dalszej kolejności w otworze należy umieścić cięgno

kotwy, usunąć ewentualny osprzęt wiertniczy oraz uzupełnić wlewkę w przypadku jej niedoboru w otworze wiertniczym (fot. 3).

Kolejną czynnością jest formowanie buławy kotwy metodami iniekcyjnymi. W przypadku, kiedy nie wykonywano iniekcji wstępnej podczas podciągania rury wiertniczej, po kilku (kilkunastu) godzinach wykonuje się pierwszą iniekcję buławy przy pomocy odpowiedniej instalacji iniekcyjnej, która wchodzi w skład konstrukcji kotwy. W zależności od typu instalacji iniekcje można powtarzać do czasu uzyskania właściwych parametrów (fot. 4).

Po kilku – kilkunastu dniach od wykonania iniekcji (w zależności od rodzaju gruntów i skła-

W przypadku wykonywania kotew w gruntach słabonośnych można zastosować kotwy wielobuławowe.

Fot. 1. Wiertnica wykonująca odwierty dla kotew w ścianie szczelinowej

du zaczynu cementowego) montuje się głowice kotew i przystępuje do wykonania badań odbiorczych wszystkich wykonanych kotew (fot. 5). Badania polegają na obciąşaniu kotwy siłą naciągu nie mniejszą niş nośność obliczeniowa Rd i przeprowadzeniu pomiarów przemieszczeń i stabilizacji pełzania. Po zakończeniu badań odbiorczych kotwy są blokowane pod naciągiem blokowania określonym w projekcie. W przypadku wykonywania kotew z zastosowaniem nowej technologii, stosowanych w bardzo odpowiedzialnych konstrukcjach bądź w niespotykanych wcześniej warunkach gruntowych, przeprowadza się badania wstępne prowadzące nawet do zniszczenia lub wykonuje badania przydatności, które mają na celu potwierdzenie załoşeń projektowych.

Badania kotwy polegają na obciąşaniu jej siłą naciągu nie mniejszą niş nośność obliczeniowa Rd i przeprowadzeniu pomiarów przemieszczeń i stabilizacji pełzania.

Najczęściej stosowana jest metoda badań nr 1. Ze względu na cel i zakres wyróşnia się trzy rodzaje badań: badania wstępne, badania przydatności i badania odbiorcze.

Badania wstępne

Badania wstępne mogą być wymagane przed wykonaniem kotew uşytkowych, w celu wyznaczenia projektantowi wartości granicznej nośności kotwy z uwzględnieniem rzeczywistych warunków gruntowych, zastosowanych materiałów i przyjętej technologii wykonania, doprowadzając do zniszczenia na styku buława-grunt. Ba-

dania wstępne powinny być przeprowadzone, jeşeli kotwy są wykonywane w warunkach gruntowych, w których nie były przeprowadzane badania wstępne, lub gdy naciągi uşytkowe są większe od stosowanych dotychczas w podobnych warunkach gruntowych.

Kotwy do badań wstępnych są obciąşane większymi siłami niş kotwy do badań przydatREKLAMA

$97)‹ $RILL s SYSTEM SAMOWIERC–CYCH ÂœERDZI STALOWYCH $97)‹ $RILL TO SYSTEM ZNANY KLIENTOM W %UROPIE I SZEROKO STOSOWANY W WIELU APLIKACJACH GEOTECHNICZNYCH ď Ž GWO|DZIE GRUNTOWE ď Ž MIKROPALE 4%2!: 2°7.)%ÂŒ ď Ž KOTWY GRUNTOWE : 0/,3+‚ !02/"!4‚ ď Ž ELEMENTY SYSTEMU ZABEZPIECZEĂŽ 4%#(.)#:.‚ PRZY BUDOWIE TUNELI

W oparciu o wyniki badań odbiorczych poszczególnych kotew, potwierdzające wymagania w zakresie ich nośności, stabilizacji pełzania oraz poprawności geometrii zakotwienia (długość części wolnej kotwy), dopuszcza się kotwy do eksploatacji.

W celu udokumentowania wykonanych prac podczas wykonywania kotew sporządzane są metryki dla kaşdej kotwy, zawierające informacje dotyczące technologii wykonania, warunków gruntowych, wykonanych badań kotwy i osiągniętych parametrów wytrzymałościowych oraz informacje o dopuszczeniu kotwy do uşytkowania. Normowy wymóg badań odbiorczych sprawdzających nośność kaşdej kotwy zapewnia bezpieczeństwo wykonywanych konstrukcji.

'Â?Ă?WNE CECHY SYSTEMU $97)‹ $RILL ď Ž WIERCENIE BEZ RUR OSÂ?ONOWYCH ď Ž JEDNOCZESNA INSTALACJA I INIEKCJA ZACZYNU ď Ž WIERCENIE TECHNIK– OBROTOWO UDAROW– ď Ž CI–GÂ?Y I WYTRZYMAÂ?Y GWINT NA CAÂ?EJ DÂ?UGOyCI ÂœERDZI

'%/4%#(.)+! r KOTWY GRUNTOWE LINOWE PRÇTOWE

SAMOWIERC–CE r GWO|DZIE GRUNTOWE I SKALNE PRÇTOWE

SAMOWIERC–CE r MIKROPALE PRÇTOWE

SAMOWIERC–CE RURY Z œELIWA CI–GLIWEGO

Badania kotew

r yCI–GI PRÇTOWE LINOWE

'%7)‹ 4(2%!$"!2‹

$97)‹ $RIL

./7/iÂŁ

Wszystkie wykonane kotwy naleşy poddać badaniom sprawdzającym. Według normy PN-EN 1537 określa się trzy metody badań: Metoda badań nr 1 – kotew jest spręşana siłą zwiększaną w kolejnych cyklach obciąşenia od naciągu wstępnego do naciągu próbnego. Przemieszczenia głowicy kotwy są mierzone w określonym czasie przy maksymalnym naciągu w kaşdym cyklu.

Metoda badań nr 2 – kotew jest spręşana siłą zwiększaną w kolejnych cyklach obciąşenia od naciągu wstępnego do naciągu próbnego lub do wyrwania. Spadek siły w głowicy kotwy jest mierzony w określonym czasie przy maksymalnym naciągu w określonym czasie.

Metoda badań nr 3 – kotew jest spręşana siłą zwiększaną stopniami od naciągu wstępnego do naciągu maksymalnego. Przemieszczenia głowicy są mierzone przy utrzymaniu stałej dla danego stopnia wartości obciąşenia.

Kotwy dopuszcza się do eksploatacji w oparciu o wyniki badań odbiorczych.

4%#(.)+) 302§Œ!.)! ) 0/$7)%3:%ÂŽ r CIÇGNOWE SYSTEMY SPRĂ‡ÂœANIA Z WYKORZYSTANIEM SPLOTĂ?W

DRUTĂ?W PRÇTĂ?W s MONTAÂœ NA BUDOWIE LUB PREFABRYKOWANE r SYSTEMY PODWIESZEĂŽ ZE SPLOTĂ?W RĂ?WNOLEGÂ?YCH $9.! 'RIP‹ I $9.! "OND‹

MONITORING $9.! &ORCE r ZASTOSOWANIA OBIEKTY MOSTOWE ZBIORNIKI STROPY

P�YTY FUNDAMENTOWE DACHY CIÇGNOWE MASZTY r TECHNIKA URZ–DZEÎ URZ–DZENIA HYDRAULICZNE

HEAVY LIFTING

02/*%+4/7!.)% .IETYPOWYCH ZADAĂŽ INÂœYNIERSKICH MONTAÂœ PODNOSZENIE WZMACNIANIE KOTWIENIE ITP 3PRĂ‡ÂœENIA STROPĂ?W I POSADZEK PRZEMYSÂ?OWYCH OBIEKTY PRZEMYSÂ?OWE

BUDYNKI WYSOKOyCIOWE ITP 4ECHNOLOGII BUDOWY OBIEKTĂ?W MOSTOWYCH NASUWANIE PODÂ?UÂœNE METODA WSPORNIKOWA

WIESZAKI RUSZTOWANIA ITP 2OZWI–ZAÎ ZAMIENNYCH DLA OBIEKT�W MOSTOWYCH I GEOTECHNIKI W ZAKRESIE PROJEKTU BUDOWLANEGO I WYKONAWCZEGO

$97)$!' 3YSTEMS )NTERNATIONAL SP Z O O UL "OJOWNIKĂ?W O 7OLNOyĂƒ I $EMOKRACJÇ #HORZĂ?W TEL E MAIL $3) 0OLSKA DYWIDAG SYSTEMS COM

WWW DYWIDAG SYSTEMS PL

BUDOWNICTWO

ności, dlatego zaleca się zwiększenie przekroju cięgna. Kotwy poddane badaniom wstępnym nie mogą być wykorzystane w budowlach trwałych w przypadku, gdy zostały obciążone aż do wyrwania.

Kotwy przeznaczone do badania powinny być sprężane aż do zerwania (Ra ) lub do naciągu próbnego (Pp ) z ograniczeniem siły do mniejszej z następujących wartości: 0,80Ptk lub 0,95Pt0,1k , gdzie Ptk jest charakterystyczną nośnością cięgna, a Pt0,1k jest charakterystyczną siłą rozciągającą, przy której trwałe jednostkowe wydłużenie cięgna wynosi 0,1%. Kotwy powinny być obciążane do naciągu maksymalnego, w co najmniej sześciu cyklach. W przypadku, gdy prowadzone są pomiary pełzania, maksymalne stałe obciążenie w każdym cyklu należy utrzymywać przez co najmniej 15 minut dla naciągów poniżej Pp i przez 60 minut w gruntach niespoistych lub 180 minut w gruntach spoistych przy naciągu próbnym Pp. Ten

okres powinien być przedłużony do chwili, gdy prędkość pełzania będzie w przybliżeniu stała. Prędkość pełzania k s określa się następującym wzorem:

k s =(s 2 -s1)/log(t 2 /t 1) gdzie: s1 – przemieszczenie głowicy kotwy po czasie t1 s2 – przemieszczenie głowicy kotwy po czasie t2 t – czas, jaki upłynął po od momentu przyrostu obciążenia.

Prędkość pełzania należy wyznaczyć wtedy, gdy w dwóch przedziałach czasowych prędkość pełzania k s jest stała. Graniczna wartość pełzania jest to maksymalne pełzanie dopuszczalne na danym poziomie obciążenia. Pomiary przemieszczeń głowicy powinny być prowadzone pod stałym obciążeniem w 1, 2, 3, 5, 10, 15, 20, 30, 45 i 60 minucie przy utrzymaniu maksymalnego obciążenia dla każdego cyklu.

Pomiar wydłużenia sprężystego cięgna pozwala na określenie długości części swobodnej:

Lapp=(At Et s/P),

Builder

42

styczeń 2014

gdzie: Lapp – umowna długość swobodna cięgna At – powierzchnia przekroju poprzecznego cięgna Et – moduł sprężystości cięgna s – wydłużenie sprężyste cięgna P – różnica pomiędzy naciągiem próbnym a naciągiem wstępnym.

Fot. 4. Głowice kotew z płytą oporową po sprężaniu kotwy

Badania przydatności

Fot. 2. Wiertnica na platformie roboczej wykonująca odwierty dla kotew

Fot. 3. Wykonanie cięgien kotew

Badania przydatności wykonuje się na co najmniej trzech kotwach reprezentatywnych dla danych warunków geotechnicznych. Celem badań przydatności jest potwierdzenie parametrów kotwy, jeżeli zostały wykonane badania wstępne, wyznaczenie kryteriów pełzania, dopuszczalnych dla naciągu próbnego podczas badań odbiorczych, lub wyznaczenie krytycznej siły pełzania; wyznaczenie krzywych przemieszczeń całkowitych, trwałych i sprężystych oraz pełzania kotwy, a także wyznaczenie umownej swobodnej długości cięgna.

Naciąg próbny powinien osiągnąć większą z następujących wartości: Pp ≥ 1,25P0 lub Pp ≥ Rd, gdzie P0 jest naciągiem blokowania.

Siła w cięgnie nie powinna przekroczyć wartości 0,95Pt0,1k. Cykle sprężania i minimalne okresy obserwacji są analogiczne jak w przypadku badań wstępnych.

Maksymalny współczynnik pełzania k s powinien być pod obciążeniem próbnym nie większy od 1 mm, jeśli zostały przeprowadzone badania wstępne. Jeżeli podczas badań wstępnych nie osiągnięto wyrwania (definiowanego jako k s=2 mm, gdzie k s jest prędkością przemieszczeń pełzania), wartość k s przy obciążeniu próbnym nie powinna przekroczyć 0,8 mm.

Znając k s na poszczególnych stopniach obciążenia, można oszacować zewnętrzną nośność graniczną kotwy.

Fot. 5. Widok ściany szczelinowej z kotwami

Badania odbiorcze

Celem badań odbiorczych, którymi objęte są wszystkie kotwy użytkowe, jest wykazanie, że kotwa przenosi naciąg próbny, wyznaczenie umownej swobodnej długości cięgna i sprawdzenie stabilizacji pełzania w określonym okresie pomiarowym.

Kotwa powinna być sprężana do wartości naciągu próbnego w co najmniej trzech stopniach o równych wartościach siły. Następnie kotwa powinna zostać odprężona do wartości naciągu wstępnego (Pa ) i ponownie sprężona do naciągu blokowania (P0 ). Naciąg próbny powinien być równy co najmniej 1,25 P0, ale nie powinien przekraczać 0,9Pt0,1k. Czas obserwacji pod obciążeniem próbnym nie powinien być mniejszy niż 5 minut.

■

zużyte powietrze

szczelina wietrząca

świeże powietrze

activPilot Comfort Nowy sposób bezpiecznego wietrzenia Atuty rozwiązania

activPilot Comfort firmy Winkhaus to unikatowe na rynku okucie z funkcją bezpiecznego wietrzenia. Wymiana powietrza odbywa się poprzez 6-milimetrową szczelinę na całym obwodzie okna. Dzięki specjalnym zaczepom na ramie okna skrzydło podczas wietrzenia

+ zdrowy klimat

jest bezpiecznie zaryglowane.

w pomieszczeniach + wietrzenie przy każdej pogodzie i nieobecności domowników + podwyższona odporność na włamanie + bez przeciągów i zatrzaskujących się okien + lepsza ochrona przed hałasem

Nowe okucie firmy Winkhaus pozwala po-

duże straty energii. Dzięki rozwiązaniu firmy

nadto pozbyć się problemu gromadzenia w

Winkhaus, świeże powietrze równomiernie

pomieszczeniach nadmiernej ilości wilgoci i

rozchodzi się po pomieszczeniu, a spadek

powstawania pleśni. Szczelina wietrząca dba

temperatury i straty energii są nieznacz-

o stały dopływ świeżego powietrza i zapewnia

ne. Znika też problem zatrzaskujących się

zdrowy klimat w mieszkaniu.

okien, a okno stanowi lepszą barierę przed

W zimnych porach roku wietrzenie powoduje

deszczem i hałasem.

www.winkhaus.pl

BUDOWNICTWO

Hanna Czerska

Najczęściej poruszanym w odniesieniu do okien tematem jest energooszczędność.

Tymczasem najcieplejsze nawet okno zawiedzie, jeśli nie będzie przy tym bezpieczne. To zaś oznacza zarówno określoną konstrukcję, jak i ochronę ludzi oraz mienia we wnętrzach, ale też niczym nie grożącą użytkownikowi eksploatację.

O

becnie nie jest problemem kupienie okien, których współczynnik Uw wynosi 1,1 W/(m2K), a nawet o dużo lepszych parametrach; okno energooszczędne powinno mieć Uw < 0,9 W/(m2K).

W rzeczywistości to, czy z naszego domu nie ucieknie ciepło, nie zależy jednak tylko od okna o określonych właściwościach, lecz też od tego, jak

zostało ono zamontowane. Z tym zaś wiąże się kwestia jakości powietrza we wnętrzach, a od tego tematu już bardzo blisko do bezpieczeństwa.

Solidna konstrukcja

Dokonując wyboru okien, trzeba postawić sobie przede wszystkim pytanie: czy będą one bezpieczne jako konstrukcja? Producenci i dystrybutorzy okien niejednokrotnie otrzymują zamówienia na produkty nietypowe, najczęściej o wymiarach przekraczających możliwości konstrukcyjne. Szczególnie uparty inwestor nie chce przyjąć do wiadomości żadnych argumentów i propozycji zmiany decyzji. Zdarza się, że producent świadomy ryzyka niepowodzenia mimo wszystko takie okna wykona.

Konsekwencją może być uszkodzenie konstrukcji po wbudowaniu. Czasem jest to tylko wygięcie tworzywowej ramy, częściej uszkodzenie szyby zespolonej, ale zdarzają się też przypadki, w których pęka rama. Czy takie okno było bezpieczne? Nie. W naszych rozważaniach mamy zatem punkt pierwszy: odpowiednia konstrukcja. W przypadku okien drewnianych to zagadnienie obejmuje m.in. jakość drewna, z którego wykonana będzie rama, a w przypadku okien tworzywowych – zastosowane wewnątrz profili wzmocnienia o odpowiedniej wytrzymałości. Zarówno mateFot. arch. autorki

styczeń 2014

44 Builder

BezpIeCzNe OkNa

Na bezpieczeństwo okien drewnianych wpływa m.in. jakość drewna, z którego wykonana będzie rama, a w przypadku okien tworzywowych – zastosowane wewnątrz profili wzmocnienia o odpowiedniej wytrzymałości.

O wartości użytkowej okien decydują też ich właściwości eksploatacyjne; spis, zawierający dwadzieścia trzy pozycje, a także klasy oraz wartości zawiera norma PN-EN 14351-1+A1 2010. Znajdziemy w niej m.in. informacje dotyczące przenikalności cieplnej, przepuszczalności powietrza, właściwości akustycznych, odporności na włamanie i wodoszczelności.

Cechy te mają wpływ na bezpieczeństwo ludzi i mienia, choć w różnym stopniu.

Wytrzymałe szyby

Jednym z istotnych elementów okna jest szyba, stanowi ona bowiem najczęściej ok. 80 % jego powierzchni. Ważne jest zatem, aby zapewniała bezpieczeństwo w wymaganym zakresie poprzez odpowiednią masę szyby, powłokę, gaz wewnątrz zespolenia szybowego oraz uszczelnienie. Wszystkie aspekty związane z bezpieczeństwem są opisane w ww. normie, w której ujęto również informacje na temat wytrzymałości mechanicznej, skutków działania sił operacyjnych, kuloodporności, odporności na włamanie i substancji niebezpiecznych, a także właściwości akustycznych oraz odporności na wielokrotne otwieranie i zamykanie.

Odpowiednio masywne ramy i grube pakiety szybowe oraz zastosowanie pomiędzy taflami szkła żelu pęczniejącego pod wpływem wysokiej temperatury skutecznie ograniczają rozprzestrzenianie się ognia i dymu przez czas określony w normie.

Podstawowym typem zespoleń powszechnie wykorzystywanych w oknach są jednokomorowe szyby niskoemisyjne, składające się z dwóch tafli szkła przedzielonych przestrzenią międzyszybową, w której znajduje się gaz szlachetny. Na właściwości ciepłochronne szkła ma wpływ m.in. naniesiona na jego powierzchnię powłoka z tlenków metali, zmniejszająca przenikanie ciepła. Szkło może też mieć inne właściwości.

Aktualnie stosowane technologie produkcji, przetwarzania i montażu pozwalają uzyskać bardzo dobre własności szyb w zakresie bezpieczeństwa. Dostępne są szyby bezpieczne i przeciwwłamaniowe. Pierwsze chronią przed obrażeniami w przypadku ich rozbicia. Stosuje się tu szkło hartowane (rozpada się na drobne kawałki o tępych krawędziach), laminowane, klejone żywicą lub zbrojone siatką z drutu (po rozbiciu szyby nadal stanowią jeden element). Stopień wytrzymałości szyb bezpiecznych określają klasy O1, O2, P1A – takie szyby chronią przed zranieniem przy

Paweł Wróblewski

Dyrektor Związku Polskie Okna i Drzwi

Na rozpatrywane w różnych aspektach bezpieczeństwo mają wpływ jego poszczególne komponenty.

Wyrażenie „bezpieczne okno" kojarzy się przede wszystkim z konstrukcją, która dzięki wykorzystaniu alarmów, odpowiednich szyb i antywyważeniowych okuć skutecznie powstrzymuje włamywacza. Nowoczesna i funkcjonalna stolarka coraz skuteczniej stawia opór złodziejom, co daje większy komfort osobom, które na co dzień ją użytkują. Na rozpatrywane w różnych aspektach bezpieczeństwo mają wpływ jego poszczególne komponenty. Pamiętać należy jednak, że okno w swoim podstawowym założeniu ma spełniać funkcję oświetlenia pomieszczenia, dlatego w celu zapewniania jak największego bezpieczeństwa dostawcy komponentów kładą olbrzymi nacisk na innowacyjne bezpieczne rozwiązania (okucia, szyby), a producenci gotowych wyrobów w swojej ofercie posiadają szeroką gamę antywłamaniowych osłon wewnętrznych i zewnętrznych.

Maciej Mańko

Market Manager Glasssolutions Saint-Gobain

Wytrzymała szyba Wykorzystywane współcześnie w stolarce okiennej szyby mają niewiele wspólnego ze swoimi „wrażliwymi” poprzednikami, narażonymi na stłuczenie w wyniku przeciągu czy nietrafionego uderzenia piłką. Nowoczesne przeszklenia są odporne na włamania i akty wandalizmu, zapewniają też bezpieczeństwo użytkowników okna. Kluczowe jest odpowiednie dopasowanie typu szyby do charakteru budynku. Różnorodne metody symulujące próbę rozbicia szkła opisano w normie PN-EN 356. Waga ryzyka oraz wymogi przepisów wyznaczają poziom ochrony, a tym samym określają typ stosowanego przeszklenia. Wybór odpowiedniego szkła powinien uwzględniać rodzaj i wartość chronionego mienia, w tym typ budynku (np. łatwość dostępu, budynek jedno- lub wielorodzinny) oraz jego położenie (np. obiekt wolnostojący, położony w dzielnicy o podwyższonym poziomie ryzyka). Oferowane przez nas szkła SGG STADIP PROTECT, do których odnosi się norma PN-EN 356, zapewniają ochronę przed różnego rodzaju aktami agresji – od najniższej klasy P1A do klasy P5A i wyżej.

Bezpieczne szkło laminowane zabezpiecza również przed ryzykiem skaleczenia w razie przypadkowego stłuczenia szyby. Przeszklenie składa się z dwóch tafli szkła, połączonych przezroczystą folią PVB. W przypadku uszkodzenia utrzymuje ona szkło na miejscu – jego odłamki pozostają przyklejone do folii i nie rozpryskują się.

styczeń 2014

Zastanawiając się nad wyborem materiału ościeżnic i ram okiennych, warto odpowiedzieć sobie na pytanie: jak okna zachowują się w warunkach ewentualnego pożaru? Żadne okno nie jest w takiej sytuacji niezniszczalne. Tworzywo pod wpływem wysokiej temperatury stopi się, a drewno spłonie, mimo że z pewnością było zabezpieczone preparatami ogniochronnymi. Jednak od jakości oraz doboru materiałów zależy, w jakim czasie nastąpi unicestwienie konstrukcji. Dostępne są bowiem m.in. okna spełniające wymagania klasyfikacji odporności ogniowej. Odpowiednio masywne ramy i grube pakiety szybowe oraz zastosowanie pomiędzy taflami szkła żelu pęczniejącego pod wpływem wysokiej temperatury, skutecznie ograniczają rozprzestrzenianie się ognia i dymu przez czas określony w normie.

Co i w jaki sposób wpływa na bezpieczeństwo okna?

45

Odporność ogniowa materiału

Builder

riał, jak i kształtowniki stabilizujące, muszą spełniać wymagania określonych norm i pomyślnie przechodzić badania jakości.

BUDOWNICTWO styczeń 2014

46 Builder

Andrzej Wróblewski

Ekspert ds. technologii okien i drzwi Roto Frank Okucia Budowlane

Okucia – ważny element okna Odpowiednie rozwiązania stosowane w stolarce okiennej są w stanie udaremnić blisko połowę prób włamania do budynku. Bardzo istotnym elementem okna, wpływającym na jego bezpieczeństwo, są okucia, które mogą być wyposażone w specjalne systemy ryglowania zwiększające poziom ochrony antywłamaniowej. Dobrej jakości okucia już w standardowej wersji stanowią skuteczne zabezpieczenie przed włamaniem. Mogą być jednak uzupełnione o zamknięcia środkowe z antywyważeniowymi rolkami ryglującymi i zaczepami antywyważeniowymi. Umieszczone na skrzydle okiennym rolki po zamknięciu stabilnie ryglują się w zaczepach zamocowanych na ościeżnicy okna. Montuje się je na obwodzie ramy w kilku miejscach – im jest ich więcej, tym trudniej sforsować okno. Dla bardziej wymagających dostępne są zamknięcia przeciwbieżne, w których dwie rolki ryglujące zakotwiczają się jednocześnie po obydwu stronach zaczepu antywyważeniowego, czy stalowe rygle hakowe zaczerpnięte z systemów drzwiowych. W takie dodatkowe rozwiązania można wyposażyć system okuć rozwierno-uchylnych Roto NT, który jest dopasowany do różnych kształtów okien z drewna i PVC .

Przed próbami przesunięcia przez podważanie od zewnątrz obwód okucia skutecznie strzeże blokada błędnego położenia klamki oraz bezpieczna klamka, wyposażona we wkładkę bębenkową lub specjalny mechanizm. W zależności od indywidualnych wymagań i charakterystyki budynku uzupełnienie systemu mogą stanowić elektroniczne elementy zabezpieczające, np. czujniki pozwalające na ochronę przed takimi zagrożeniami, jak próba włamania, pożar czy ulatniający się gaz.

Bożena Ryszka Kierownik Marketingu i PR Aluprof S.A.

Złodziej skutecznie zatrzymany Inwestycja w stolarkę okienną, która skutecznie chroni przed włamaniem, może się szybko zwrócić. Jak wynika z policyjnych statystyk, w większości przypadków złodzieje dostają się do domu właśnie przez okno. Jeśli jednak czas, który zajmuje im pokonanie zabezpieczenia, jest dłuższy niż 3 minuty, zwykle rezygnują. Odpowiednio wzmocnione okno może oprzeć się włamywaczowi i ochronić nasze mienie przed kradzieżą. Z myślą o takim rozwiązaniu opracowaliśmy bezpieczne okno, które spełnia wysokie wymagania klasy RC4. Oznacza to, że może ono przez 10 minut zatrzymać włamywacza wyposażonego w młotek, siekierę czy nawet wiertarkę akumulatorową. O odporności okna decydują wszystkie zawarte w nim elementy – bez mocnej, trwale połączonej z profilami szyby czy też ramy z okuciami antywyważeniowymi niemożliwe będzie osiągnięcie właściwej ochrony antywłamaniowej całej konstrukcji. Odpowiednio dobrane komponenty tworzą trudną do pokonania barierę. Dodatkowe zabezpieczenie przed włamaniem stanowią rolety antywłamaniowe z klasą RC3 odporności na włamanie, które Aluprof posiada w swojej ofercie.

rozbiciu szyby i utrudniają jej rozbicie podczas gwałtownego zamknięcia okna (lub drzwi). Klasa P2A oznacza, że szyba może dodatkowo stanowić utrudnienie przy próbie sforsowania. Szyby bezpieczne warto stosować szczególnie w świetlikach dachowych i w nieotwieranych oknach o dużej powierzchni.

Szyby bezpieczne warto stosować szczególnie w świetlikach dachowych i w nieotwieranych oknach o dużej powierzchni.

Szyby przeciwwłamaniowe – w klasie P3A i P4A – utrudniają włamanie i mogą zastępować kraty o oczkach 150 × 150 m z drutu stalowego o średnicy 10 mm. W przypadku klasy P5A i P6B mogą zastąpić okratowanie z prętów stalowych o średnicy 12 mm. W przypadku klasy P7B i P8B – 16 mm. W domach jednorodzinnych stosuje się głównie szyby klas P3 i P4, wykonane z dwóch tafli szkła o grubości 4 mm i odpowiednio trzech lub czterech warstw folii PVB. Produkowane są także szyby pancerne oraz kuloodporne.

Izolacyjność akustyczna

Choć w mniej oczywisty sposób, izolacyjność akustyczna szyb zespolonych także ma wpływ na nasze bezpieczeństwo. Jeśli bowiem mieszkamy lub pracujemy w miejscu, w którym jesteśmy przed długi czas narażeni na bardzo głośne dźwięki, nasz słuch może ulec przytępieniu lub uszkodzeniu. Takim konsekwencjom zapobiegają zespolenia o podwyższonej izolacyjności dźwiękowej, których skuteczność zależy m.in. od grubości szkła oraz szerokości odstępu między szybami. A jest o co walczyć. Przykładowo podajemy, że choć obniżenie natężenia hałasu o 1 dB jest zaledwie słyszalne, to o 3 dB – już słyszalne wyraźnie, a o 10 dB – odczuwalne jako zmniejszenie go o połowę. Opracowane w ostatnich latach szkła laminowane folią akustyczną i wykorzystujące grubsze tafle pozwalają na poprawę izolacyjności akustycznej o 1-3 dB w stosunku do zwykłych szyb zespolonych.

Okucia

Kolejnym elementem okna mającym wpływ na bezpieczeństwo użytkowania są okucia. Obecnie powszechnie stosowane są okucia obwiedniowe, których podstawowymi funkcjami są otwieranie i uchylanie skrzydeł okiennych. Nie zawsze jednak wiemy, że można skorzystać także z innych rozwiązań. Jeśli mamy małe dzieci, warto zamontować takie okucia, które bez odpowiedniego ustawienia można tylko lekko uchylić. Producenci oferują autorskie rozwiązania, jednym z nich jest zmiana kolejności funkcji klamki. Podczas obrócenia jej do pozycji poziomej okno można uchylić, otworzyć zaś po dalszym obróceniu (do góry) – ten ruch jednak jest możliwy dopiero po odblokowaniu kluczykiem znajdującej się w klamce wkładki bębenkowej.

O wartości użytkowej okien decydują też ich właściwości eksploatacyjne. W normie PN-EN 14351-1+A1 2010 znajdziemy m.in. informacje dotyczące przenikalności cieplnej, przepuszczalności powietrza, właściwości akustycznych, odporności na włamanie i wodoszczelności.

W oknach o podwyższonej odporności na włamanie stosuje się klamki zamykane na kluczyk, dodatkowo zabezpieczone przed nawierceniem od zewnątrz. Okucia w takiej wersji mogą być uzupełnione o zamknięcia środkowe z antywyważeniowymi rolkami ryglującymi i odpowiednimi zaczepami.

Jeśli zależy nam na podwyższonej ochronie, można do zabezpieczeń mechanicznych dołożyć elektroniczne. Może to być kontrola stanu zamknięcia i otwarcia okna oraz różne czujniki, w tym zbicia szyby.

Na bezpieczeństwo użytkowników ma wpływ także możliwość odpowiedniego wietrzenia pomieszczeń, co jest niezbędne po to, by nie gro-

Szyby bezpieczne w klasach O1, O2, P1A chronią przed zranieniem przy rozbiciu szyby i utrudniają jej rozbicie podczas gwałtownego zamknięcia okna (lub drzwi). Klasa P2A oznacza, że szyba może dodatkowo stanowić utrudnienie przy próbie sforsowania.

Odporność na włamanie zawiera informację, jak długo okno stawi opór próbie nieuprawnionego otwarcia z zewnątrz przy użyciu różnych narzędzi i rożnej siły. Określono 6 klas odporności; im wyższa, tym lepiej. Przykładowo okno klasy 1 (WK 1) ulega natychmiast przypadkowej próbie włamania przez rozbicie szyby, przy użyciu siły fizycznej, a okno klasy 6 (WK 6) opiera się przez 20 minut celowej próbie włamania z użyciem narzędzi elektrycznych o dużej mocy (wiertarka, wyrzynarka, piła, szlifierka kątowa z tarczą o maksymalnej średnicy 230 mm).

Z powyższego przykładu wynika, że nie istnieją okna całkowicie odporne na włamanie.

Właściwości akustyczne są wyrażane przez ważony współczynnik izolacyjności akustycznej właściwej Rw oraz wartości widmowych wskaźników adaptacyjnych C (dla dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości) i Ctr (dla dźwięków o niskiej i średniej częstotliwości). Można przyjąć, że im wyższa wartość współczynnika Rw{C, Ctr}, tym okno lepiej izoluje od zewnętrznych źródeł hałasu.

Szyby przeciwwłamaniowe w klasie P3A i P4A utrudniają włamanie i mogą zastępować kraty o oczkach 150 × 150 m z drutu stalowego o średnicy 10 mm. Stosuje się je w domach jednorodzinnych, wykonane z dwóch tafli szkła o grubości 4 mm i odpowiednio trzech lub czterech warstw folii PVB. Potencjalny nabywca okien powinien też wiedzieć, że istotne są wartości parametrów dla całego okna, a nie dla jego poszczególnych elementów.

Okno spełni swoje zadania dopiero wtedy, gdy zostanie prawidłowo zamontowane. To zaś oznacza np. użycie odpowiednich mocowań, właściwych dla danego rodzaju ściany i uwzględniających umieszczone w niej ocieplenie. Oznacza to także dobranie okna odpowiedniej wielkości, czyli poprzedzenie zakupu pomiarem. Jeśli bowiem okno będzie zbyt ciasno osadzone w ścianie, może ulec uszkodzeniu. Z kolei jeśli odległości między ramą a ościeżnicą będą zbyt duże, mocowanie może nie być dość stabilne i wytrzymałe. Nasuwa się dość oczywisty wniosek, aby prace te powierzyć dobrej, sprawdzonej ekipie, a taką można znaleźć z polecenia albo korzystając z porad ekspertów, np. z Zrzeszenia Montażystów Stolarki.

■

Okno dachowe z gwarancją bezpieczeństwa Specyficznym rodzajem stolarki okiennej są okna dachowe – popularne rozwiązanie montowane w konstrukcji dachu. Wykorzystywane w nich zabezpieczenia skutecznie chronią przed różnego rodzaju zagrożeniami, takimi jak np. gradobicie czy uderzenie spadającego konara drzewa. Stosowane w oknach dachowych pakiety szybowe posiadają zewnętrzną szybę hartowaną, a dodatkowo mogą być również wyposażone w wewnętrzną szybę laminowaną, chroniącą przed skutkami ewentualnego rozbicia tafli. W wyrobach marki FAKRO wykorzystywany jest nowatorski system wzmocnienia konstrukcji, który zabezpiecza również przed wpadnięciem do wnętrza budynku, co jest szczególnie istotne przy pracach prowadzonych na dachu np. przez kominiarza czy osobę instalującą antenę. Okna dachowe powinny posiadać skuteczne rozwiązania antywłamaniowe, zwłaszcza w przypadku dachów o niewielkim kącie nachylenia i w budynkach wielorodzinnych. Specjalne systemy zastosowane w oknach FAKRO tworzą trudną do pokonania „zaporę" dla złodzieja chcącego się dostać do środka. Okna dachowe o podwyższonej odporności na włamanie mają w standardzie nie tylko wewnętrzną szybę antywłamaniową klasy P2A, lecz także system zapobiegający wymontowaniu przeszklenia oraz klamkę z blokadą. Dzięki ich wykorzystaniu odbiorca zyskuje pewność, że nikt w łatwy i szybki sposób nie włamie się do wnętrza.

Aneta Koziołko

PR&Marketing Manager Kołobrzeska Fabryka Okien i Drzwi AMBERLINE

Bezpiecznie otwarte W odpowiedzi na zauważalne zapotrzebowanie rynku dotyczące stolarki spełniającej nie tylko normy energooszczędności, ale gwarantującej również wysoki poziom bezpieczeństwa, wprowadziliśmy na rynek okno bezpiecznie otwarte – AmberSafe. Powstało ono na bazie innowacyjnego okucia z funkcją otwierania, zamykania i odstawienia skrzydła od ramy na odległość 6 mm. Dzięki uzyskanej w ten sposób mikroszczelinie wietrzącej bezpiecznie na całym obwodzie okna, można zapewnić swobodną wymianę powietrza w pomieszczeniu i znacznie ograniczyć przy tym ryzyko włamania. Określenie „okno bezpiecznie otwarte” oznacza, że okno zachowuje podwyższoną odporność na włamanie (w klasie RC2), nawet wówczas, gdy jest otwarte. Zastosowanie specjalnych stalowych zaczepów o unikatowej konstrukcji powoduje, że wyważenie skrzydła, zarówno w pozycji zamkniętej, jak i odstawionej (podczas wietrzenia szczelinowego) jest znacząco utrudnione. Dodatkowo, sprytne ustawienie klamki w pozycji pionowej w czasie wietrzenia szczelinowego nie zdradza faktu otwarcia okna w pozycji odstawnej.

W konsekwencji, okno AmberSafe zapewnia bezpieczne wietrzenie szczelinowe przez całą dobę i przez cały rok, bez względu na panujące warunki pogodowe. Wyposażone w skuteczne zabezpieczenia okno spełnia te wymagania, zapewniając swobodę obsługi i wysoki poziom ochrony antywłamaniowej.

styczeń 2014

Dostępne w handlu okna muszą spełniać wymagania określonych norm branżowych, zarówno jeśli chodzi o wykonanie, jak i m.in. o zapewnienie bezpieczeństwa. O spełnieniu wymagań świadczą ich parametry.

Dyrektor Marketingu FAKRO

47

Wiedza o parametrach

Janusz Komurkiewicz

Builder

madziły się w nim powstałe podczas oddychania dwutlenek węgla i cząsteczki wody. Wprawdzie nie zdarzyło się chyba jeszcze groźne dla zdrowia zatrucie tlenkiem węgla wynikające z braku wietrzenia, niemniej może to być przyczyną bólu głowy, złego samopoczucia czy osłabienia. Ważna jest też sprawa wentylacji w łazience czy kuchni.

Funkcja tzw. mikrorozszczelnienia jest obecnie standardem w okuciach: po przestawieniu klamki do odpowiedniej pozycji skrzydło odryglowuje się i minimalnie uchyla. Wybierając okno, warto sprawdzić, czy w razie pozostawienia na czas naszej nieobecności rozszczelnionego okna nie da się go otworzyć, wielokrotnie popychając skrzydło. To bowiem może już wprost zagrozić naszemu bezpieczeństwu, jako że umożliwia wtargnięcie intruza.

BUDOWNICTWO

BezpIeCzNa sTOlarka – sposób na złodzieja Dawid kmiecik

Technolog DrUTeX sa

Prawie co trzy minuty dokonywane jest włamanie, a ponad 70% włamań do domów odbywa się przez okna, w tym 50% – przez te największe i najłatwiej dostępne, czyli drzwi balkonowe lub tarasowe. W związku z tym kwestia zabezpieczenia okien i drzwi nie powinna być pomijana.

O

kna, które mają za zadanie ochronić dom przed włamaniem, powinny być przede wszystkim wyposażone w odpowiednie okucia. To one zabezpieczają skrzydło przed wyważeniem. Stopień bezpieczeństwa okna wyrażony jest m.in. ilością punktów ryglujących – grzybków i zaczepów. Umieszczenie grzybków na obwodzie ramy w kilku miejscach sprawia, że jej podważenie staje się trudne. Im więcej grzybków – punktów ryglujących – tym trudniej sforsować okno i tym lepszą ochronę stanowi ono przed włamaniem. To świadczy o tym, że jakość okien w zakresie bezpieczeństwa jest najwyższa.

Okucia Maco Multi Matic KS

Wychodząc naprzeciw nowoczesnym rozwiązaniom w zakresie bezpieczeństwa okien, Drutex wyposażył swoje produkty w okucia Multi Matic KS renomowanej firmy MACO. Podstawowa zaleta okien wy-

posażonych w te okucia tkwi w ich zaawansowanym systemie zabezpieczeń związanym z osadzeniem czopów utrudniających włamanie na całym obwodzie okna oraz w idealnej stabilności wynikającej z zastosowania wysokiej jakości materiałów. Dzięki wdrożeniu innowacyjnego rozwiązania Drutex już w standardzie oferuje okna z dwoma zaczepami antywyważeniowymi, współpracującymi zarówno z zaczepem utrudniającym włamanie, jak i z zaczepem standardowym. Dzięki zastosowaniu nowych okuć ochrona przed włamaniem jest zagwarantowana w krytycznym punkcie okna.

Bezpieczne szyby laminowane

Okna powinny być również wyposażone w odpowiednie szyby, które stanowią bardzo ważny element decydujący o zwiększonej odporności na włamanie. Dla zwiększenia bezpieczeństwa w domu, okna można wyposażyć w szyby bezpieczne – wówczas szanse na dostanie się intruza do środka są bardzo nikłe. Szyba bezpieczna to szyba laminowana trudno rozciągliwą folią PVB, której zastosowanie ogranicza możliwości włamywacza.

Klamka

Doskonałym rozwiązaniem stanowiącym inwestycję w bezpieczeństwo użytkownika jest również wyposażenie okien w klamki z kluczykiem lub przyciskiem, które uniemożliwiają przesunięcie podczas przykładania śrubokrętu lub klina. Naciśnięcie przycisku lub przekręcenie kluczyka powoduje odryglowanie okna, przekręcenie klamki – automatyczne blokowanie klamki.

Rolety zewnętrzne

W celu dodatkowego zabezpieczenia okien oprócz solidnych okuć i szyb warto zastosować rolety zewnętrzne Drutex. Rolety mogą stanowić doskonałe uzupełnienie systemu alarmowego, ponieważ utrudnią wtargnięcie intruza, wydłużając tym samym czas na interwencję ochrony. Połączenie systemu alarmowego z zabezpieczeniem okien roletami jest korzystne również z innego powodu – same rolety, gdy są zamknięte przez dłuższy czas, mogą przyciągać uwagę złodziei, informując, że domownicy wyjechali. Rolety można w związku z tym zintegrować z systemem sterowania radiowego. W takiej sytuacji podczas naszej nieobecności rolety będą automatycznie otwierały się i zamykały o określonej godzinie. Co więcej, istnieje również możliwość sterowania zamykaniem i otwieraniem się rolet w niektórych tylko pokojach.

W ofercie Drutex SA dostępne są systemy rolet zewnętrznych z PVC, a także z aluminium, które można zainstalować zarówno w budynkach nowo wznoszonych, jak i istniejących.

Zdjęcia arch. Drutex

Ważna jest również funkcja blokady błędnego położenia klamki, która zapobiega wypadnięciu skrzydła z okna.

Okna Drutexu wyposażone są w taką blokadę oraz w podnośnik skrzydła, ułatwiający prawidłowe jego ustawienie podczas zamykania okna, i dzięki temu przyczyniają się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa w trakcie użytkowania. Co więcej, w połączeniu z wysokiej jakości profilem posiadającym specjalne zbrojenia stalowe w skrzydłach okiennych i ościeżnicach podwyższona jest jego stabilność.

Okna można wyposażyć w szyby bezpieczne, laminowane trudno rozciągliwą folią PVB.

styczeń 2014

System nakładanych rolet z PVC

Builder

49

To system rolet zintegrowanych z oknem, możliwy do zastosowania w trakcie budowy domu lub podczas wymiany okien. Bogata kolorystyka skrzynek i prowadnic wykonanych z PVC oraz aluminiowych pancerzy, jak również różnorodność napędów rolety i jej zabezpieczeń, spełniają wszelkie wymagania klientów i umożliwiają dowolność aranżacji. Istnieje możliwość dostosowania koloru rolet do elewacji budynku, tak by idealnie współgrały z całością i nie zakłócały stylistyki. Nowoczesny system rolet zewnętrznych oferuje wysoki stopień izolacyjności termicznej i akustycznej. Dodatkowym atutem jest możliwość zamówienia rolet z wbudowaną moskitierą.

System aluminiowych rolet zewnętrznych

Przeznaczony jest do stosowania w budynkach już istniejących lub w trakcie budowy, po zamieszczeniu specjalnie ocieplonej skrzynki w nadprożu otworu okiennego. Roleta w całości wykonana jest z aluminium, dostępna w wybranych odcieniach barw palety RAL. Pancerz, zbudowany z aluminiowych profili, wypełnionych pianką poliuretanową, zwijany jest do skrzynki umieszczonej na ścianie lub w ościeży okna. Skrzynka stanowi wówczas element dekoracyjny i jest dopasowana do wyglądu budynku. Na życzenie istnieje możliwość zamontowania moskitiery zintegrowanej z roletą. Wszystkie rodzaje rolet można dodatkowo wyposażyć w napędy elektryczne, które pozwalają na zastosowanie inteligentnych sterowników do jednej lub do wszystkich rolet.

Okna, które mają za zadanie ochronić dom przed włamaniem, powinny być przede wszystkim wyposażone w odpowiednie okucia.

Bezpieczne drzwi

Drzwi zewnętrzne o podwyższonej odporności na włamanie dopełniają kompleksowe zabezpieczenie domu przed włamaniem.

Tylko wysokiej jakości stolarka, dzięki swoim walorom technicznym, może zabezpieczyć użytkowników przed intruzami.

PROMOCJA

Dużą rolę w kompleksowo wykonanym zabezpieczeniu domu przed włamaniem odgrywają również drzwi zewnętrzne. W ofercie Drutexu dostępne są drzwi o podwyższonej odporności na włamanie. Duże komory wzmocnień dają możliwość zastosowania zbrojenia gwarantującego odpowiednie parametry statyczne, a wysoki stopień bezpieczeństwa drzwi PVC jest zapewniony dzięki trzypunktowej zasuwnicy hakowej.

@ehp\k^m^ JheldZ

POSADZKI DECKSHIELD JAKO ZABEZPIECZENIE JČSN J;LECHAIQS=B Q QC?FI@OHE=SDHS=B KOMPLEKSACH MIEJSKICH

W

hlmZmgb\a fb^lbà\Z\a ik^lmbļn [n]rgdÍp b hdheb\ shlmZčr hmpZkm^ ]phk\hpr\a hkZs ihikZpZ ]pZ pb^eh_ngd\rcg^ dhf_hkmn ih]kÍļgr\a( dhfie^dlr fb^cldb^4 AZe^kbZ Ehfie^dl fb^cldb p EZmhpb\Z\a ldčZ]Z lbò s AZe^kbb EZmhpb\db^c& ]phk\Z JEJ b EZmhpb\dZ s làlbZ]ncà\rf JEM& gZmhfbZlm Tbgm^`khpZg^ =^gmknf ]phk\^f `čÍpgrf hkZs EhfngbdZ\rcg^ p JhsgZgbn c^lm h[b^dm^f& Tbgm^`khpZg^ =^gmknf dmÍkr fZ čà\srâ ghpr >phks^\ JEJ& JEM& h[b^dmr [bnkhp^& iZkdbg`b& ahm^e b `Ze^kbò EhfngbdZ\rcg^ p JhsgZgbn( aZg]ehpà JhsgZď =bmr =^gm^k( Cgp^lmr\c^ Cgp^lmr\c^ m^ piblncà lbò m^ prfZ`Zčr sZi^pgb^gbZ h`khfg^c behģ\b fb^cl\ iZkdbg`hpr\a hkZs h]ihpb^]gb^c p mk^g] čà\s^gbZ _ngd\cb pb^edhģ\b sZie^\sZ m^\agb\sg^`h b aZg]ehpr\a& [bnkhpr\a& ihfh\gb\s^`h( HZ plsrlmdb\a ihlZ]sdZ\a nlčn`hpr\a b dhfngbdZ\rcgr\a& mr\a iks^lmks^gb prdhgZgh ihpčhdb ļrpb\sg^ \s^`h \^e^f c^lm ih]gb^lb^gb^ Ljkfr @ehp\k^m^& ]hlmhlhpncà\ kh]sZc lrlm^fn ]h prfh`Íp nļrmdhpr\a( lmZg]Zk]Íp nlčn`&

iheZg]:ljhp\k^m^(\hf ppp(ljhp\k^m^(\hf(ie +48 22 879 8907

Deckshield - posadzki iZkdbg`hp^ b `ZkZļhp^ 9 I]ihkghģâ gZ ģ\b^kZgb^ 9 NkpZčhģâ 9 Ms\s^eghģâ 9 Hb^gZlbàdebphģâ 9 ?eZlmr\sghģâ 9 ;gmrihģebs`hphģâ 9 I]ihkghģâ \a^fb\sgZ 9 ?lm^mr\sgr pr`eà]

Jks^]^ plsrlmdbf ičrmr iZkdbg`Íp pb^ehihsbhfhpr\a b ih]sb^fgr\a shlmZčr sZ[^sib^\shg^ ihlZ]sdZfb `ZkZļhprfb >^\dlab^e]( Mà mh lrlm^fr ihplmZč^ s [^skhsinls\sZegbdhpr\a ļrpb\ ihebnk^mZghpr\a b ibZldn dpZk\hp^`h& sZi^pgbZcà\^ pb^ehe^mgbà mkpZčhģâ ihlZ]sdb `ZkZļhp^c ]sbòdb mZdbf \^\ahf& cZd4 ls\s^eghģâ& ph]hh]ihkghģâ& gb^gZlbàdebphģâ& h]ihkghģâ gZ ģ\b^kZgb^ b ]sbZčZgb^ \a^fbdZebÍp( I]ihpb^]gbZ Zgmrihģebs`hphģâ ihlZ]sdb >^\dlab^e] sZi^pgbZ [^sib^\s^ďlmph& sZkÍpgh p kn\an dhčhprf& cZd b ib^lsrf( AZfZ ihlZ]s^d >^\dlab^e] sZi^pgbZ khspbàsZgbZ iks^sgZ\shg^ gZ ihpb^ks\agb^ hmpZkm^ ">^\dlab^e] ?>#& sZfdgbòm^ ">^\dlab^e] C># hkZs kZfir scZs]hp^ ">^\dlab^e] ?> B>& >^\dlab^e] C> B>#(

@ehp\k^m^ JheldZ Od lewej: T=E JhsgZď `Íkgr ihsbhf iZkdbg`n& T=E JhsgZď iZkdbg` ih]sb^fgr& AZe^kbZ EZmhpb\dZ iZkdbg` ih]sb^fgr

Q QC?FI@OHE=SDHSG EIGJF?EMC? GC?DMECG Q E;NIQC=;=B QSEIH;HI 70000 M2 JIM;>T?E @FIQ=L?N?

W

lmk^Lj^ iZkdbg`Íp ih]sb^fgr\a "ihsbhf ', b '- gZ ičr\b^ ]^gg^c# prdhgZgh >^\dlab^e] p dhehks^ Gb] Ak^r( HZ ičZldb\a ihpb^ks\agbZ\a c^s]gr\a b ihlmhchpr\a "čà\sgb^ gZ ihgZ] /,*** f,# [rč mh >^\dlab^e] C>& gZ kZfiZ\a scZs]hpr\a p^pgòmksgr\a "hd( ,*** f,# Ƨ >^\dlab^e] C> B> h spbòdlshg^c Zgmrihģebs`hphģ\b& gZ kZfib^ s^pgòmksg^c "hd( 1** f,# Ƨ lrlm^f >^\dlab^e] ?> B> s pb^ks\agbà pZklmpà h]ihkgà gZ ]sbZčZgb^ ikhfb^gb OP( >h prfZehpZgbZ hsgZdhpZgbZ ihsbhf^`h nļrmh [bZč^c _Zk[r >^\dlab^e] Fbg^fZkd^k K>( Q pbòdlshģ\b ihfb^ls\s^ď m^\agb\sgr\a "hd( ,*** f,# hkZs gZ l\ah]Z\a "+- deZm^d Ƨ hd( +-*** f,# nčhļhgh ihpčhdò

>^\dlab^e] p \b^ďls^c pZklmpb^& s^ ps`eò]n gZ fgb^cls^ h[\bàļ^gbZ f^\aZgb\sg^( Hb^dmÍk^ ihfb^ls\s^gbZ ^e^dmkr\sg^ prfZ`Zčr sZlmhlhpZgbZ ^e^dmkhlmZmr\sg^c ihlZ]sdb ^ihdlr]hp^c J^kZg ?M> MF& Z \sòģâ ihlZ]s^d gZ ičr\b^ ]^gg^c Ƨ li^\cZeblmr\sg^`h `kngmn ]h sZpbe`h\hgr\a ih]čhļr Ƨ Br]kZl^Ze >JG( Qlsrlmdb^ ihlZ]sdb ļrpb\sg^ shlmZčr prdhď\shg^ \hdhčZfb h prlhdhģ\b +* \f s nls\s^egb^gb^f lmrdÍp ih]čhļZ b ģ\bZgr(

Q TCHN?ALIQ;HSG =?HNLOG EIGOHCE;=SDHSG Q JITH;HCO QSEIH;HI 50000 M2 JIM;>T?E @FIQ=L?N?

N

Z ičrmZ\a mksrihsbhfhp^`h iZkdbg`n lZfh\ah]hp^`h sgZc]ncà\^`h lbò gZ mrčZ\a \^gmknf aZg]ehp^`h h_^kncà\^`h +/** fb^cl\ ihlmhchpr\a

prdhgZgh ihlZ]sdò ihebnk^mZghpà >^\dlab^e] ?>( OlrmnhpZgb^ iZkdbg`n gZ] mhkZfb dhe^chprfb gZkZļZ \Zčà dhglmknd\cò gZ ]k`ZgbZ spbàsZg^ s kn\a^f ih\bà`Íp& p spbàsdn s mrf gZ \Zč^c ihpb^ks\agb sZlmhlhpZgh ^eZlmr\sgà f^f[kZgò& dmÍkà \aZkZdm^krsnc^ prlhdZ ^eZlmr\sghģâ b s]heghģâ ]h fhlmdhpZgbZ iòdgbòâ b krl p ih]čhļn ]h ls^khdhģ\b *&, ff( JhlZ]sdò >^\dlab^e] ?> prdhgZgh p lnfb^ gZ ihpb^ks\agb --*** f,( HZ ^lmZdZ]sb^ kZfir pcZs]hp^c prdhgZgh lrlm^f >^\dlab^e] ?> B>( Jh] \^gmknf aZg]ehprf sgZc]nc^ lbò c^]ghihsbhfhpr iZkdbg` ih]sb^fgr h ihpb^ks\agb 3*** f,( QrdhgZgh mZf lrlm^f ihlZ]sdhpr >^\dlab^e] C>( JhlZ]sdZfb ļrpb\sgrfb sZ[^sib^\shgh kÍpgb^ļ ihfb^ls\s^gbZ m^\agb\sg^( JhlZ]sdò J^kZg ?M> MF prdhgZgh gZ ihpb^ks\agb +.** f, b ihpčhdò @ehp\hZm M@.+ gZ ihpb^ks\agb 0** f,(

www.flowcrete.com.pl

BUDOWNICTWO

PODaTNe POłąCzeNIa jezdni podsuwnicowych prof. dr hab. inż. antoni Biegus

Builder

52

styczeń 2014

Politechnika Wrocławska

W artykule przedstawiono sposoby ograniczenia destrukcyjnych skutków dynamicznych obciążeń i imperfekcji geometrycznych jezdni podsuwnicowych w aspekcie ich połączeń w konstrukcji wsporczej suwnic. Omówiono konstrukcję elastycznych, regulowanych połączeń szyny jezdnej z belką podsuwnicową oraz belki podsuwnicowej ze słupem.

W

halach przemysłowych, a także halach magazynowych, do podnoszenia i przemieszczania ciężarów transportem bliskim najczęściej stosuje się suwnice (natorowe lub podwieszone).

Ich okresowe badania dotyczą w zasadzie kontroli stanu technicznego mechanizmów suwnicy i w ich zakres nie wchodzi ocena stanu podtorza.

Badania podtorza suwnic (szyny jezdnej, belek podsuwnicowych oraz ich połączeń) są na ogół wykonywane wtedy, gdy ujawniają się zakłócenia w eksploatacji lub awarie suwnicy.

Uszkodzenia, imperfekcje i wady

Występujące najczęściej zakłócenia eksploatacyjne suwnic to brak płynności jazdy, jej klinowanie się, spadanie kół z szyn jezdnych, pękanie toru, zmęczeniowe pęknięcia belek (rys. 1a) lub uszkodzenia połączeń belki podsuwnicowej (rys. 2). Ponadto w badaniach identyfikacyjnych stwierdza się występowanie takich typowych uszkodzeń jezdni podsuwnicowej, jak: • poluzowanie lub uszkodzenie śrub łączących szynę jezdną z belką podsuwnicową (rys. 3a), • uszkodzenie podlewki pod stalową podkładką szyny jezdnej (w połączeniu z żelbetową belką podsuwnicową (rys. 3b), • nadmierne „boczne” zużycie główki szyny jezdnej (rys. 3c)i kół suwnicy, • pęknięcia w miejscach styku szyn jezdnych, • zmiany geometrii jezdni podsuwnicowej (nieprostoliniowość i różnica poziomów szyn jezdnych oraz belek podsuwnicowych).

Należy zwrócić uwagę, że ujemnym skutkiem imperfekcji geometrycznych jezdni podsuwnicowych jest znaczne zwiększenie ich poziomych, prostopadłych do toru, dynamicznych obciążeń. Powodują one skręcanie belek podsuwnicowych i zginanie słupów. Normowe ograniczenia [9], [10] imperfekcji geometrycznych podtorza suwnic wynikają z potrzeby zminimalizowania ich ujemnych skutków statyczno-wytrzymałościowych, a przede wszystkim – zapewnienia użytkowania suwnicy bez zakłóceń.

Jedną z głównych przyczyn powstawania uszkodzeń połączeń torów jezdnych z żelbetową belką podsuwnicową (wybicia w betonowym podłożu lub betonowej podlewce; por. rys. 3b) jest nie tylko dynamiczne pionowe oddziaływanie przekazywane przez koło poruszającej się po podtorzu suwnicy, lecz także jego skutki powodujące podnoszenie się szyny przed kołem (por. rys. 3a). Zjawisko to jest nazywane efektem czoło-

wej fali uderzeniowej. Oddziaływanie pionowe przekazywane przez suwnicę powoduje sinusoidalne wygięcia toru i powstawanie sił rozciągających w miejscach połączeń stali z betonem, wskutek czego elementy połączeń szyn jezdnych do belki podsuwnicowej są narażone na obciążenia zmienne (w tym rozciągające), co często kończy się stopniowym niszczeniem miejsca styku stalowej podkładki pod szyną jezdną i betonu (por. rys. 3b). W przypadku belek podsuwnicowych narażonych na oddziaływanie wilgoci (np. estakad) destrukcja tych połączeń może być przyspieszona przez oddziaływanie wody w szczelinach i pęknięciach w podlewkach pod podkładkami szyn jezdnych.

Dynamiczne obciążenie przekazywane przez suwnicę, wywołujące drgania ustroju, jest częstą przyczyną poluzowania się śrubowych połączeń szyny jezdnej z belką podsuwnicową. Brak podkładek sprężystych pod nakrętkami śrub, właściwego ich dokręcenia lub sprężenia prowadzi często do poluzowania łączników w tych stykach. Poziome oddziaływanie przekazywane przez koło suwnicy na poluzowaną śrubę może spowodować jej uszkodzenie, gdyż jej trzpień jest wówczas dodatkowo zginany. Wraz z nadmiernym przemieszczaniem się toru uszkodzeniu ulega najsłabsza część układu, czyli końce szyn, które pękają (jeśli są spawa-

Pozytywne skutki stosowania rozwiązań konstrukcyjnych elastycznych połączeń elementów jezdni podsuwnicowej: • zmniejszenie sił wewnętrznych w belce podsuwnicowej oraz układzie poprzecznym hali, • eliminacja skoncentrowanych nacisków prowadzących do zmęczenia materiału, • zmniejszenie częstości remontów podtorza i suwnicy, • zmniejszenie wibracji i hałasu.

Rys. 1. Uszkodzenia zmęczeniowe stalowej belki podsuwnicowej: a) pęknięcie spoiny łączącej pas ze środnikiem oraz pęknięcie środnika, b) pęknięcia pasów górnych – poprzeczne (od zginania) w miejscach osłabionych przez otwory na śruby i podłużne (od ścinania) w środku szerokości pasa górnego styczeń 2014

ne) lub tracą prostoliniowość (jeśli nie są spawane). W takim przypadku często dochodzi do awarii suwnicy.

Wynikiem nieprostoliniowości i nierównoległości toru jezdnego suwnicy jest powstawanie zwiększonych, prostopadłych do osi toru, poziomych oddziaływań suwnicy przekazywanych na podtorze. Ich następstwem jest powiększanie się poziomych ugięć i odchyłek geometrycznych szyny i belki podsuwnicowej, prowadzące w konsekwencji do klinowania się suwnicy. Wady te powodują brak płynności jazdy suwnicy, a jeśli występują równocześnie z poziomymi imperfekcjami geometrycznymi – przyczyniają się do tzw. ukosowana suwnicy i jej zwiększonych oddziaływań poziomych.

Ponadnormatywne, nadmierne zużycia płaszczyzn bocznych główek szyn (por. rys. 3c) oraz obrzeży kół jezdnych suwnic mogą być skutkiem dużych poziomych odchyłek podtorza, poluzowania się ograniczników poziomych mocujących szynę jezdną do belki podsuwnicowej, niedostatecznej poziomej sztywności belki podsuwnicowej [3] oraz jej połączenia ze słupem, a także luzów w osiach kół suwnicy. Przepisy dotyczące eksploatacji suwnic ograniczają zużycie obrzeży kół suwnicy do 10% ich szerokości, nie więcej jednak niż 10 mm. Normy [9] i [10] nie odnoszą się do zużycia bocznych płaszczyzn szyn jezdnych.

Zagadnienie to ma często istotne znaczenie ze względu na zachowanie warunków płynnej jazdy suwnicy po torze. Należy zaznaczyć, że odchyłki zużycia główek szyn jezdnych oraz kół suwnicy sumują się często z wadami braku prostoliniowości i nierównoległości toru jezdnego, przez co zwiększają poziome obciążenie szyny jezdnej, belki podsuwnicowej, słupów i fundamentów.

Builder

W podsumowaniu analizy mechanizmów powstawania typowych uszkodzeń jezdni podsuwnicowych należy zwrócić uwagę na fakt destrukcyjnych skutków występowania imperfekcji geometrycznych torów jezdnych. Odchyłki geometryczne jezdni podsuwnicowych (mimośrody, nieosiowości) są przyczyną zwiększenia wytężenia konstrukcji wsporczej suwnicy, jak również wytężenia elementów dźwignicy (kół, wału napędowego), a także zakłóceń eksploatacji (klinowania się) suwnicy. Istotną rolę w rozregulowywaniu się geometrii podtorza suwnicy (oprócz udźwigu, intensywności ruchu i rozwiązań konstrukcyjnych konstrukcji wsporczej suwnicy) odgrywa sposób przekazania dynamicznego obciążenia suwnicy na podtorze oraz połączeń szyny jezdnej z belką podsuwnicową i belki podsuwnicowej ze słupem [2]. W artykule przedstawiono sposoby ograniczenia destrukcyjnych skutków dynamicznych obciążeń i imperfekcji geometrycznych jezdni podsuwnicowych w aspekcie ich połączeń w konstrukcji wsporczej suwnic. Omówiono konstrukcję elastycznych, regulowanych połączeń szyny jezdnej z belką podsuwnicową oraz belki podsuwnicowej ze słupem.

53

W celu ograniczenia wytężenia konstrukcji wsporczej suwnic istnieje potrzeba stałej kontroli i rektyfikacji geometrii podtorza.

Rys. 2. Zmęczeniowe uszkodzenia połączenia belki podsuwnicowej ze słupem

Przekazywanie obciążenia z szyny jezdnej na belkę podsuwnicową

Sposób przekazania obciążenia z koła suwnicy przez szynę jezdną na belkę podsuwnicową ma istotne znaczenie w rozkładzie lokalnych wytężeń w tych elementach. W tym aspekcie są stosowane połączenia „sztywne” (bezpośredni kontakt szyny lub podkładki pod szyną z pasem górnym belki podsuwnicowej) lub „elastyczne” (z zastosowaniem między szyną jezdną i pasem belki podsuwnicowej materiału tłumiącego dynamiczne oddziaływania suwnicy).

Uszkodzenie spawanego („sztywnego”) połączenia pasa górnego ze środnikiem belki podsuwnicowej przedstawiono na rys. 1a. Skupione obciążenie z toru jezdnego na belkę podsuwnicową przekazywane w sposób sztywny wywołuje duże miejscowe wytężenia i powoduje zmęczeniowe uszkodzenia spoin łączących pas z środnikiem lub środnika w pobliżu tych spoin. Takie uszkodzenia mogą też wystąpić w wyniku lokalne-

Rys. 3. Schemat wytężenia i uszkodzenia szyny jezdnej oraz jej połączeń z belką podsuwnicową: a) poluzowanie śrub łączących szynę jezdną z belką podsuwnicową, b) uszkodzenie podlewki pod stalową podkładką szyny jezdnej, c) nadmierne „boczne” zużycie główki szyny jezdnej

BUDOWNICTWO styczeń 2014

go skręcania pasa od mimośrodowego przekazywania obciążenia pionowego siłą lub (rys. 1a). Odnotowuje się także zmęczeniowe pęknięcia pasów górnych belek podsuwnicowych: poprzeczne (od zginania) w miejscach osłabionych przez otwory na śruby i podłużne (od ścinania) w środku szerokości pasa (rys. 1 b). Są one zazwyczaj spowodowane zginaniem od obciążeń poziomych suwnicy.

Efektywnym sposobem zmniejszenia lokalnych, dużych wytężeń konstrukcji i negatywnych skutków działania obciążeń skupionych przekazywanych przez suwnicę na podtorze jest zastosowanie tłumiącego materiału (np. podkładek gumowych) między szyną jezdną i belką podsuwnicową. W pracy [8] analizowano, metodą elementów skończonych, rozkłady wytężeń w belce podsuwnicowej i szynie jezdnej, na które przekazywano obciążenie pionowe w sposób bezpośredni (sztywny) i z zastosowaniem podkładki gumowej (elastyczny). Badano wytężenie w stalowej belce podsuwnicowej o pasie szerokości 400 mm i grubości 30 mm oraz środniku grubości 19 mm. Elastyczne przekazanie obciążenia z szyny jezdnej na belkę powoduje (w porównaniu z połączeniem sztywnym) zmniejszenie naprężeń: dociskowych między szyną a pasem (2,88-krotne), od zginania w pasie górnym belki (4,92-krotne), dociskowych w środniku (1,92-krotne) i ścinających w spoinie łączącej pas ze środnikiem dźwigara podsuwnicowego (3,84-krotne).

Pokazane na rys. 4 gumowe podkładki 5 pod szyną jezdną mogą być stosowane jako ciągłe (na całej długości szyny jezdnej) lub w postaci krótkich odcinków, odpowiednich do wymiarów pojedynczych stalowych podkładek pod szyną jezdną. Rozkładają one obciążenie od koła suwnicy na większą powierzchnię i tym samym przyczyniają się do redukcji nacisków i do tłumienia dynamicznego oddziaływania suwnicy. W konsekwencji zmniejszeniu ulegają wytężenia szyny jezdnej oraz belki podsuwnicowej.

Builder

54

Połączenie szyny jezdnej z belką podsuwnicową

Rysunki: archiwum autora

Rys. 4. Regulowane śrubowe połączenie szyny jezdnej z belką podsuwnicową (opis w tekście)

Rys. 5. Wahaczowy łącznik żyroskopowy Ł belki podsuwnicowej ze słupem (opis w tekście)

W przypadku suwnic o małych oraz średnich udźwigach i małym natężeniu ruchu stosuje się spawane połączenia szyny jezdnej z belką podsuwnicową. To rozwiązanie w zasadzie ogranicza łatwą regulację i demontaż toru jezdnego. Dlatego też najczęściej stosuje się rozwiązania tych połączeń na śruby (zwykłe, sprężające, hakowe) i łapki. Łączenie bezpośrednie śrubami (zwykłymi lub sprężającymi) szyny jezdnej z belką podsuwnicową jest rzadziej stosowane ze względu na niedogodności montażowe oraz brak możliwości regulacji geometrii szyny jezdnej. Taką regulację umożliwiają śruby hakowe (zaczepiane na przemian do dwóch brzegów pasa belki podsuwnicowej). Ich wadą jest jednak to, że wskutek dynamicznych oddziaływań suwnicy stosunkowo łatwo ulegają poluzowaniu. Ponadto połączenia te nie ograniczają swobody podłużnego przemieszczania się toru podczas hamowania suwnicy (nie przenoszą sił poziomych równoległych do osi toru).

W analizowanych połączeniach stosuje się też różnego rodzaju łapki wykonane z płaskowników, kątowników lub odkuwek. Łączy się je z belką podsuwnicową na śruby. W takich połączeniach poziome, prostopadłe do osi toru obciążenie od suwnicy przenoszą przyspawane do pasa belki podsuwnicowej boczne ograniczniki. Dlatego regulacja położenia szyny jezdnej jest możliwa dopiero po odcięciu bocznych ograniczników.

Niedogodności i mankamenty przedstawionych rozwiązań połączeń nie występują w przypadku zastosowania klem pokazanych na rys. 4 i 7.

Są to śrubowe łączniki (uchwyty), które amortyzują dynamiczne oddziaływanie suwnicy, a także umożliwiają rektyfikację poziomą toru jezdnego suwnicy bez prac spawalniczych. Takie połączenie szyny jezdnej z belką podsuwnicową składa się ze specjalnie wyprofilowanego elementu 1 oraz łapek 2 przykręcanych śrubami sprężającymi 3. Skośnie usytuowane owalne otwory w łapkach 2 umożliwiają regulację położenia poziomego szyny jezdnej do 20 mm. Należy zwrócić uwagę, że łapki w dolnej części przylegają do szyny jezdnej i stanowią ograniczniki przemieszczeń poziomych toru jezdnego. Dzięki uniemożliwieniu przesunięć bocznych szyny spełnia się niezbędny warunek do jej spawania w linii ciągłej.

Eliminuje się w ten sposób miejsca styku szyn, tj. miejsca dużych naprę-

Połączenie belki podsuwnicowej ze słupem

W przypadku suwnic o niedużych udźwigach i małym natężeniu ruchu stosowane są śrubowe połączenia belki podsuwnicowej ze słupem. Nie mają one możliwości regulacji usytuowania belki podsuwnicowej. W przypadku suwnic o większych udźwigach elementy tych połączeń często ulegają uszkodzeniom zmęczeniowym (por. rys. 2). Śrubowe połączenia pasa górnego belki podsuwnicowej ze słupem, szczególnie niesprężone, często ulegają poluzowaniu. Taka sytuacja powoduje zwiększone wytężenie śrub, które łączą pas dolny belki podsuwnicowej ze słupem (por. rys. 2). Zerwanie tych śrub może prowadzić do groźnych awarii belek podsuwnicowych [1], [3]. W przypadku poluzowanych połączeń śrubowych pasa górnego ze słupem mała sztywność pozioma ustroju powoduje nadmierne zużycia szyn i kół suwnicy. Jedną z głównych przyczyn uszkodzeń połączeń belek podsuwnicowych ze słupem są wady nierównoległości i nieprostoliniowości szyny jezdnej. Wpływają one w zasadniczy sposób na zwiększenie poziomych, prostopadłych do osi toru obciążeń suwnicy, które są przekazywane na belkę podsuwnicową i słup. Dlatego też w przypadku przekroczenia normowych [9], [10] dopuszczalnych wartości tych wad geometrycznych zachodzi potrzeba rektyfikacji jezdni podsuwnicowej.

W przypadku intensywnie eksploatowanych suwnic o dużych udźwigach należy stosować połączenia umożliwiające regulację położenia elementów jezdni podsuwnicowych.

Duży zakres poziomej regulacji szyny jezdnej względem osi podłużnej belki podsuwnicowej nie jest wskazany z uwagi na możliwość wywołania mimośrodowego skręcania belki podsuwnicowej. Z tego powodu normy [9], [10] ograniczają przemieszczanie osi szyny jezdnej względem osi środnika belki podsuwnicowej. Dlatego w wielu przypadkach regulacja szyny jezdnej względem belki podsuwnicowej okazuje się niedostateczna do wyeliminowania nierównoległości i nieprostoliniowości jezdni podsuwnicowej. Na podstawie tych przesłanek można stwierdzić, że poprawnie zaprojektowane połączenie belki podsuwnicowej ze słupem powinno umożliwić taką regulację położenia zarówno w poziomie, jak i w pionie. Ponadto należy zwrócić uwagę, że sztywne połączenie pa-

REKLAMA

żeń udarowych. Te regulowane klemy mogą być spawane (por. rys. 4a) lub przykręcane na śruby (por. rys. 4b) do pasa stalowej belki podsuwnicowej. W przypadku żelbetowej belki podsuwnicowej są one spawane do blachy podkładki, która jest osadzana na podlewce z żywicy epoksydowej, z zastosowaniem wklejanych kotew 6 (por. rys. 4c). Noski łapek 2 są wyposażone w podkładki z elastomeru 4. Zapewniają one stały docisk do podłoża, co zapobiega nadmiernym obciążeniom śrub mocujących, odkręcaniu się nakrętek i przemieszczeniom szyny. W tych połączeniach śruby są sprężane. Momenty dokręcenia śrub oraz nośności połączeń określa producent złączy. Szyna jezdna może być ułożona bezpośrednio na pasie belki podsuwnicowej lub na elastycznej gumowej podkładce 5.

Rezultatem elastycznego systemu mocowania szyn jezdnych do belki podsuwnicowej jest wyeliminowanie częstych, kosztownych remontów jezdni podsuwnicowych, wydłużenie okresów przeglądów konserwacyjnych, a także złagodzenie skutków wibracji i obciążeń dynamicznych przekazywanych na konstrukcję wsporczą oraz redukcja hałasu wywołanego przez poruszającą się suwnicę. To elastyczne połączenie eliminuje koncentrację nacisków kół suwnicy prowadzących do zmęczenia materiału, a także zmniejsza obciążenia układu napędowego suwnicy, i w ten sposób przedłuża żywotność kół oraz wału napędowego. Rozwiązanie to cechuje duża wytrzymałość na działanie sił poziomych, możliwość bocznej bezstopniowej regulacji ułożenia szyny jezdnej podczas montażu i użytkowania, a także skuteczność połączenia wskutek zastosowania systemu klinów oraz podwójnego nachylenia części składowych klem, co prowadzi do samoblokowania.

BUDOWNICTWO Builder

56

styczeń 2014

sa górnego belki podsuwnicowej ze słupem (w miejscu podparcia jej na podporze), ograniczają swobodę odkształceń tego styku, przez co powoduje większe wytężenie konstrukcji w porównaniu z połączeniem podatnym.

Zmniejszenie skutków dynamicznego oddziaływania poziomego suwnicy na konstrukcję wsporczą można uzyskać stosując podatne łączniki zespalające belki podsuwnicowe ze słupami. Powinny one umożliwić swobodę przemieszczeń i obrotów krawędzi górnych belek podsuwnicowych (łączonych ze słupem), spowodowanych ich ugięciami pionowymi i poziomymi. Wymagania takie spełnią łączniki w postaci wahacza, wyposażone w podatne żyroskopowe końcówki, którymi mocuje się je do belki i słupa. Na rys. 5pokazano konstrukcję podatnego, poziomego łącznika żyroskopowego Ł belki podsuwnicowej ze słupem. Składa się on z płaskownika 1, w którym osadzono tulejki o kulistych powierzchniach zewnętrznych 2 oraz O-ringi 5(rodzaj gumowych pierścieni), które umożliwiają ograniczony obrót połączenia w pionie. Łączniki takie, zastosowane w połączeniach zakładkowych, zespalają pasy górne belek podsuwnicowych ze słupem (z zastosowaniem śrub 3 i nakrętek 4). Producenci łączników Ł belek podsuwnicowych ze słupami, np. [6], podają ich nośności (od 26 do 576 kN), wartości kątów obrotów i przemiesz-

Rys. 6. Konstrukcja elastycznych połączeń szyny jezdnej z belką podsuwnicową oraz belki podsuwnicowej ze słupem

czeń poziomych oraz pionowych żyroskopowych końcówek (por. rys. 5).

Amortyzowana przez łączniki żyroskopowe energia zmniejsza destrukcyjne oddziaływanie suwnicy, które stanowi zasadniczą przyczynę rozregulowywania się geometrii podtorza. Umożliwienie swobody przemieszczeń i obrotów pasów górnych belek podsuwnicowych zmniejsza wytężenie zarówno słupów, jak i dźwigarów podsuwnicowych.

Uwagi i wnioski końcowe

Intensywna praca suwnic o dużych udźwigach powoduje rozregulowywanie się geometrii toru jezdnego i położenia belek podsuwnicowych względem słupów. Ponadnormatywne, duże odchyłki poziome i pionowe jezdni podsuwnicowych od geometrii nominalnej prowadzą do zwiększenia obciążeń konstrukcji wsporczej suwnic. Odchyłki toru podsuwnicowego od prostej w płaszczyźnie poziomej stanowią jedną z zasadniczych przyczyn tzw. ukosowania suwnicy. Przejawia się to ocieraniem obrzeży kół suwnicy o szyny jezdne, które prowadzi do powstawania dodatkowych sił bocznych, zwiększających wytężenie ustroju oraz destrukcyjne oddziaływanie suwnicy (nadmierne zużycie kół i szyn), a także powiększanie poziomych imperfekcji geometrycznych jezdni podsuwnicowych. W celu ograniczenia wytężenia konstrukcji wsporczej suwnic istnieje potrzeba stałej kontroli i rektyfikacji geometrii podtorza. Dlatego też w przypadku intensywnie eksploatowanych suwnic o dużych udźwigach należy stosować połączenia umożliwiające regulację położenia elementów jezdni podsuwnicowych.

Zmniejszenie skutków dynamicznego oddziaływania suwnic na wytężenie szyn jezdnych, belek podsuwnicowych, słupów oraz fundamentów można uzyskać, jeśli zastosuje się łączniki (elementy) podatne w połączeniach tego ustroju, pokazane na rys. 6 i 7. Elementy podatne zastosowane w połączeniu szyny jezdnej z belką podsuwnicową (polimerowy nosek łapki klemy K, podkładka gumowa P pod stopą szyny jezdnej), a także elastyczne wahaczowe połączenia belek podsuwnicowych ze słupami Ł w istotny sposób amortyzują energię przekazywaną przez suwnicę (powodują redukcję sił poziomych i nacisków pionowych suwnicy). Rozwiązania konstrukcyjne elastycznych połączeń elementów jezdni podsuwnicowej wpływają na zmniejszenie sił wewnętrznych w belce podsuwnicowej oraz układzie poprzecznym hali (a więc i ich wytężenie).

Do pozytywnych skutków stosowania takich rozwiązań konstrukcyjnych należy ponadto zaliczyć eliminację skoncentrowanych nacisków prowadzących do zmęczenia materiału, zmniejszenie częstości remontów podtorza i suwnicy, a także zmniejszenie wibracji i hałasu.

Literatura

Rys. 7. Widok elastycznych połączeń jezdni podsuwnicowej

[1] Augustyn J., Śledziewski E.: Awarie konstrukcji stalowych. Arkady, Warszawa 1976.

[2] Biegus A.: Elastyczne połączenia konstrukcji wsporczej suwnic. „Inżynieria i Budownictwo” nr 6/2013.

[3] Biegus A.: Awaria belek podsuwnicowych. XVIII konferencja naukowo-techniczna „Awarie budowlane”, Szczecin-Międzyzdroje, 19-22 maja 1997.

[4] Bodarski Z., Pasternak H., Kościelewski R.: Niedokładności geometryczne torów podsuwnicowych i ich wpływ na charakter i wartości obciążenia. „Inżynieria i Budownictwo” nr 7-8/1981.

[5] Bródka J.: Stalowe konstrukcje hal i budynków wysokich. Tom 1. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 1994.

[6] Katalog klem Gantrail.

[7] Kowal Z.: Wybrane działy konstrukcji metalowych. Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1979.

[8] Maas G.: Investigations Concerning Craneway Girders. “Iron and Steel Engineer”, March 1972.

[9] PN-EN 1090-2:2012 Wykonanie konstrukcji stalowych i aluminiowych.

Część 2: Wymagania techniczne dotyczące konstrukcji stalowych.

[10] PN-B-06200:2002 Konstrukcje stalowe – Warunki wykonania i odbioru – Wymagania podstawowe.

[11] Żmuda J.: Projektowanie torów jezdnych suwnic i elektrowciągów.

Wydawnictwo TiT, Opole 1997.

NEPTUNUS MOBILNE OBIEKTY SPORTOWE

1HSWXQXV MHVW PLยนG]\QDURGRZยฑ ILUPยฑ VSHFMDOL]XMยฑFยฑ VLยน Z GRVWDUF]DQLX PRELOQ\FK RELHNWjZ

:<1$-(0 635=('$รจ /($6,1*

0RELOQH RELHNW\ VSRUWRZH %XGRZD KDO VSRUWRZ\FK VWDQRZL GXรฉH Z\]ZDQLH QLHMHGQRNURWQLH QLH]EยนGQD MHVW VSHFMDOQD QDZLHU]FKQLD RGSRZLHGQLD Z\VRNRร ยซ Z\SRVDรฉHQLH L Z\NRร F]HQLH )LUPD 1HSWXQXV SRVLDGD ERJDWH GRร ZLDGF]HQLH RUD] V]HURNยฑ JDPยน UR]ZLยฑ]Dร NWjUH ]DVSRNRMยฑ WH Z\PDJDQLD 1HSWXQXV PRรฉH GRVWDUF]\ยซ PRELOQH RELHNW\ QDZHW R ]QDF]QHM SRZLHU]FKQL NWjUH QLF]\P QLH UjรฉQLยฑ VLยน RG VWDQGDUGRZ\FK EXG\QNjZ *G]LHNROZLHN ]DLVWQLHMH SRWU]HED V]\ENLHM EXGRZ\ QRZHJR RELHNWX VSRUWRZHJR ]DVWยฑSLHQLD GRW\FKF]DVRZHJR Z ]ZLD]NX ] NDWDVWURIยฑ F]\ SRZLยนNV]HQLD SRZLHU]FKQL SU]\ RND]ML GXรฉ\FK Z\GDU]Hร VSRUWRZ\FK ย 1HSWXQXV ZLH MDN WR ]URELยซ t t t t t t

'RVWยนSQH RG UยนNL 6]HURND JDPD Z\PLDUjZ L IRUP 6]\ENLH Z PRQWDรฉX :\NRQDQH ] WUZDยฃ\FK NRPSRQHQWjZ :ยฃDร FLZRร FL VWDQGDUGRZHJR RELHNWX =QDNRPLWH ZยฃDร FLZRร FL DNXVW\F]QH

t t t t t

'RSDVRZDQH GR SRWU]HE NOLHQWD 'RVWยนSQH QD NDรฉG\ RNUHV F]DVX 3URGXNW ]DDZDQVRZDQ\ WHFKQRJLF]QLH $WUDNF\MQ\ GHVLJQ 'RVWยนSQH Z RSFML Z\QDMPX VSU]GDรฉ\ L OHDVLQJX

NEPTUNUS Sp. z o.o.

@neptunus

XO :RยฃRZVND _ :URFยฃDZ 7

facebook.com/neptunusgroup

VDOHV SO#QHSWXQXV HX _ ZZZ QHSWXQXV SO THE NETHERLANDS

BELGIUM

UNITED KINGDOM

GERMANY

FRANCE

POLAND

AUSTRIA

BUDOWNICTWO styczeń 2014

58 Builder

DreWNO klejONe WarsTWOWO

diagnostyka i ocena konstrukcji hali sportowej

dr inż. Tomasz Nowak mgr inż. krzysztof raszczuk prof. dr hab. inż. jerzy jasieńko

Politechnika Wrocławska, Wydział Budownictwa lądowego i Wodnego

Ze względu na niewłaściwe – z punktu widzenia jakości i bezpieczeństwa – procedury przetargowe, w których dominującym kryterium jest cena, coraz częściej może dochodzić do nieprawidłowości na etapie projektowania i wykonywania konstrukcji budowlanych.

P

odczas przetargów, w których cena jest kryterium dominującym, nagminne jest minimalizowanie nie tylko przekrojów konstrukcji [1], lecz także kosztów montażu i transportu.

Skutkiem przedstawionych w pracy błędów projektowych i wykonawczych są spękania elementów konstrukcji hali sportowej wykonanych z drewna klejonego warstwowo. Obiekt wyłączony jest z eksploatacji od 2006 roku. Przeprowadzone i opisane prace badawcze wskazują na niewłaściwe zaprojektowanie połączeń oraz nieprawidłowe składowanie i montaż elementów drewnianych.

Analiza awarii i katastrof

W ostatnich latach coraz więcej obiektów użyteczności publicznej – w szczególności hal sportowych, krytych pływalni, aquaparków – wznoszonych jest z zastosowaniem elementów nośnych z drewna klejonego warstwowo.

W wielu krajach prowadzone są od lat analizy wad, uszkodzeń, awarii oraz katastrof obiektów budowlanych. Celem tych badań jest doskonalenie metod projektowania, realizacji, użytkowania i utrzymania takich budynków [1].

Analizy przedstawione w [1] wykazały, że awarie i katastrofy powstałe z przyczyn losowych stanowiły w Polsce w 2009 roku ok. 80% ogólnej ich liczby. Większość z nich spowodowana była silnym wiatrem. Pomimo tego nie można marginalizować wypadków będących skutkiem ludzkich błędów, takich jak błędy koncepcyjne i obliczeniowe na etapie projektu, zaniedbania na etapie prefabrykacji i montażu elementu oraz niewłaściwa eksploatacja (np. niezwracanie uwagi na nieszczelności pokrycia, które doprowadzają do regularnych zawilgoceń, szczególnie niebezpiecznych w obszarze złączy) [2, 3].

Przedstawiona w [4] analiza 470 przypadków uszkodzeń obiektów o konstrukcji drewnianej wzniesionych w Niemczech w latach 1912-2006 wykazała, że defekty w ponad 87% przypadków dotyczą konstrukcji z drewna klejonego warstwowo. Szczególnie często uszkodzenia dotyczą hal sportowych, magazynowych i produkcyj-

nych, w większości ogrzewanych. W większości przypadków uszkodzenia konstrukcji drewnianych są skutkiem przekroczenia maksymalnych naprężeń rozciągających w poprzek włókien. 26% wszystkich uszkodzeń dotyczyło belek o osi zakrzywionej i zmiennej wysokości przekroju, tzw. belek bumerangowych. 70% uszkodzeń dotyczyło pęknięć wzdłuż włókien drewna.

Analiza 127 przypadków awarii obiektów o konstrukcji drewnianej (wzniesionych w większości w latach 1960-2005), przeprowadzona głównie w krajach skandynawskich (Szwecja, Finlandia i Norwegia), wykazała, że prawie wszystkie awarie wystąpiły na skutek błędów ludzkich.

Przyczyną około połowy z nich były błędy lub braki w projektach. Jedna czwarta z nich była wynikiem błędów popełnionych na budowach. Żadna z analizowanych awarii nie powstała na skutek przyczyn losowych.

Z niniejszych badań nie wynika by poziom bezpieczeństwa dla konstrukcji drewnianych według norm był niewystarczający [5].

Przyczyny uszkodzeń, awarii i katastrof budowlanych obiektów o konstrukcji z drewna klejonego: Zdarzenia losowe, w większości przypadków działanie silnego wiatru (w 2009 roku stanowiły w Polsce ok. 80% ogólnej liczby awarii).

Błędy ludzkie, m.in.: – błędy koncepcyjne i obliczeniowe na etapie projektu, – zaniedbania na etapie prefabrykacji i montażu, – niewłaściwa eksploatacja, np. niezwracanie uwagi na nieszczelności pokrycia, które doprowadzają do regularnych zawilgoceń, szczególnie niebezpiecznych w obszarze złączy.

Ponadto w [2, 6, 7] zwrócono szczególną uwagę na nieprawidłowe konstruowanie stref podporowych mających kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. W przyjmowanych często rozwiązaniach ze względu na brak możliwości realizacji szczelnego połączenia pomiędzy stalą i drewnem dostająca się woda nie ma możliwości odparowania, co może prowadzić do powstania korozji biologicznej końców dźwigara. Ponadto drewno na skutek zmian wilgotności zmienia swoją objętość, co może powodować wystąpienie pęknięć skurczowych.

Badania i analizę stanu drewnianej konstrukcji hali sportowej przeprowadzono ze względu na prawdopodobne zagrożenie bezpieczeństwa [9].

Tab. 1 Współczynniki rozszerzalności liniowej drewna i stali, [8]. współczynnik rozszerzalności liniowej αT·10 -6/°C

materiał stycznie drewno stal

Rys. 2. Pojedyncza rama w osi 2 oraz w głębi podwójna w osi 1.

Widoczne tężniki z drewna klejonego oraz stężenia w postaci prętów stalowych.

45-60

promieniowo

25-45

wzdłuż włókien

2,5-5,0 12

Połączenia montażowe w węzłach kalenicowych oraz narożnych (okapowych) wykonano przy użyciu umieszczonych wewnątrz przekroju drewnianego, blach stalowych o gr. 10 mm oraz 68 śrub M24 w węźle kalenicowym (rys. 4) i 51 śrub M24 w węźle okapowym (rys. 5).

Porównanie wartości normowych rozstawów i odległości śrub (wg PN -B-03150-03:1981 [10] i PN-EN 1995-1-1:2010 [11]) z zaprojektowanymi i wykonanymi w węzłach wykazało, że nie zostały zachowane odległości minimalne pomiędzy śrubami w poprzek włókien oraz odległości śrub do końca elementu drewnianego.

59

Rys. 1. Schematyczny przekrój ramy oraz rzut konstrukcji dachu [mm].

Builder

Hala sportowa, będąca częścią kompleksu gimnazjum, została wzniesiona w 2001 roku. Mieści się w niej pełnowymiarowe (20×40 m) boisko do piłki ręcznej. Dach w części środkowej hali został wykonany jako dwuspadowy, natomiast pomiędzy dźwigarami skrajnymi a ścianami szczytowymi jako kopertowy (rys. 1). Konstrukcja nośna hali (6 ram) została wykonana z drewna klejonego warstwowo klasy KL39 zgodnie z PN-B03150-01:1981 [10].

W części środkowej hali słupy ram oraz dźwigary o osi zakrzywionej i zmiennej wysokości przekroju (tzw. dźwigary bumerangowe) mają szerokość 190 mm, a skrajne, podwójne ramy – szerokości przekroju 2×165 mm.

W części środkowej, pomiędzy osiami 2 i 5 (rys. 1), w kalenicy zamontowany został świetlik.

Tężniki zostały wykonane z drewna klejonego klasy KL39. Stężenia hali wykonano przy użyciu prętów stalowych Ø20 (rys. 2). Ściany szczytowe i narożne wymurowano z cegły gr. 25 cm i ocieplono styropianem gr. 10 cm. Pozostałe ściany wykonano jako ściany lekkie z trapezowych blach stalowych ocieplonych wełną mineralną.

Pierwotnie w projekcie założono wykonanie połączeń montażowych w miejscach występowania niewielkich momentów zginających (rys. 3).

Ze względu na możliwość występowania niesymetrycznych obciążeń nie są to miejsca występowania zerowych momentów zginających.

Wymiary pierwotnie założonych elementów wysyłkowych nie były na tyle duże by uniemożliwić transport tych elementów. Jednakże w projekcie wykonawczym, na podstawie którego zrealizowano obiekt, dokonano zmiany podziału ramy z 3 na 4 elementy (rys 3). Połączenia montażowe zostały zaprojektowane i wykonane w miejscach występowania największych momentów zginających: w narożach ram oraz w kalenicy. Szczególnie niewłaściwym rozwiązaniem jest podział rygla o osi zakrzywionej i zmiennej wysokości przekroju w środku jego rozpiętości. Dodatkowo usytuowanie w tym miejscu świetlika spowodowało – na skutek dużego nasłonecznienia – szybkie procesy wysychania drewna, a tym samym jego skurczu. Również różnice rozszerzalności cieplnej materiałów – drewna i stali (tab. 1) – mogły stać się przyczyną powstałych pęknięć w węzłach kalenicowych.

styczeń 2014

Błędy projektowe i wykonawcze oraz diagnostyka konstrukcji

Rys. 3. Podział ramy na elementy wysyłkowe: na górze zgodnie z pierwotnym projektem, na dole zgodnie z projektem wykonawczym.

Rys. 5. Węzeł narożny (okapowy) w osi 2.

BUDOWNICTWO Builder

60

styczeń 2014

Rys. 4. Węzeł kalenicowy w osi 3.

Rys. 6. Spękanie drewna w linii śrub w węźle kalenicowym.

Spękania występują we wszystkich węzłach kalenicowych oraz narożnych (rys. 4, 5). Maksymalne zmierzone rozwartości rys wynoszą 12 mm dla węzła kalenicowego i 6 mm dla węzła narożnego. W wielu węzłach przebiegają one na linii śrub, co w znaczący sposób ogranicza ich zdolność do przenoszenia sił (rys. 6).

W celu ukrycia spękań oraz przebarwień, które pojawiły się na elementach konstrukcyjnych, ich powierzchnie zostały pokryte szczelną powłoką malarską w kolorze blachy trapezowej (rys. 3, 4, 5, 6), uniemożliwiającą naturalne odsychanie drewna.

W miejscach połączenia dwóch ram skrajnych o szerokości przekroju 2×165 mm śruby je łączące są w wielu miejscach pozbawione nakrętek (rys. 7).

W miejscach oparcia słupów nie wykonano izolacji przeciwwilgociowych (rys. 8).

Ze względu na zastosowane przekroje elementów z drewna klejonego warstwowo (najmniejszy przekrój min. 120 mm) klasyfikuje się je jako nierozprzestrzeniające ognia (NRO), zgodnie z instrukcją ITB nr 401/2004.

Obecnie nie można tego jednak jednoznacznie stwierdzić ze względu na zastosowaną powłokę malarską na powierzchniach elementów.

Wilgotność elementów drewnianych badano wilgotnościomierzem oporowym (z sondą młotkową, rys. 9) FME Brookhuis, opartym na pomiarze oporu elektrycznego drewna oraz wilgotnościomierzem pojemnościowym (dotykowym) FMW Brookhuis, opartym na pomiarze stałej dielektrycznej. Pomiary wilgotności drewnianych elementów ram wykazały wilgotność w granicach 9,8-12,5%. Nie stwierdzono dodatkowych źródeł zawilgocenia. Drewno obecnie znajduje się w stanie równowagi higroskopijnej, a różnice wilgotności (niższa wilgotność drewna dźwigarów) wynikają z obecności świetlika dachowego.

Nie jest możliwe określenie klasy drewna konstrukcji na podstawie oględzin jedynie zewnętrznych powierzchni elementów (bocznych i dolnej), nawet po usunięciu istniejących powłok malarskich [9].

Najlepsza metoda oceny stanu materiału konstrukcji to wykonanie badań niszczących, jednak w większości przypadków niemożliwe jest pobranie próbek z elementów istniejącej konstrukcji [12]. W takim przypadku możliwe są jedynie badania przy użyciu metod nieniszczących (NDT).

W celu określenia jakości drewna zastosowano metodę opartą na pomiarze oporu wiercenia w drewnie. Urządzenie (potocznie nazywane rezystografem, lecz nazwa ta jest zastrzeżona jedynie dla urządzeń firmy RinnTech) mierzy opory wiercenia obracającego się ze stałą prędkością, cienkiego wiertła o długości do ok. 500 mm.

Zastosowanie urządzenia do pomiaru oporu wiercenia w drewnie pozwala na lokalizację wad i nieciągłości struktury w elementach drewnianych bez naruszania ich właściwości użytkowych co jest szczególnie istotne w przypadku obiektów zabytkowych [13]. Metodę można uznać za quasi-nieniszcącą. Średnica otworu w elemencie po badaniu nie przekracza 3 mm i nie jest większa niż otwór zrobiony przez kołatka domowego (Anobium punctatum) – jednego z najpopularniejszych szkodników drewna konstrukcyjnego w Europie.

Wyniki badań przedstawione są w postaci wykresów zależności oporu wiercenia (relative resistance – RA [%]) od głębokości wiercenia (drilling depth – H [mm]). Ocena parametrów drewna (gęstość, wytrzymałość, parametry sztywności) możliwa jest poprzez ich korelację z wartością średniego oporu wiercenia (Resistance Measure – RM [%]) [14]: H

Rys. 7. Brak nakrętek w śrubach łączących ramy skrajne.

Rys. 8. Brak izolacji w miejscu oparcia słupa.

∫ RA·dh RM= H 0

Do badań wykorzystano urządzenie IML RESI F-400S, pozwalające na rejestrację wyników co 0,1 mm (rys. 10). Wyniki badań przedstawiono w postaci wykresów zależności amplitudy oporu od głębokości odwiertu.

Przeprowadzone badania oporu wiercenia nie mogą być podstawą do oceny klasy drewna, a jedynie do jego wstępnej oceny jakościowej. Szacowane przy użyciu wartości RM parametry drewna należy traktować jako orientacyjne, ze względu na brak wiarygodnych do dziś badań po-

zwalających na korelację tych wartości. Urządzenie umożliwiło wykluczenie występowania korozji biologicznej wewnątrz przekrojów elementów konstrukcyjnych z drewna. Ze względu na nałożone powłoki malarskie nawet powierzchniowa identyfikacja korozji biologicznej jedynie na podstawie oględzin była niemożliwa.

Obliczenia statyczne, mające na celu sprawdzenie przyjętych wymiarów przekrojów poprzecznych elementów oraz nośności złączy montażowych, zostały przeprowadzone zgodnie z normą [10]. Siły wewnętrzne zostały wyznaczone w programie RM-Win. Na podstawie obliczeń stwierdzono, że wymiary przekrojów elementów drewnianych zostały zaprojektowane prawidłowo (maksymalne wytężenie wyniosło 98%). Niemniej jednak warunki nośności dla najbardziej wytężonych łączników w złączach montażowych zostały przekroczone zarówno dla węzła kalenicowego, jak i narożnego, odpowiednio o 19 i 11%. Podkreślić jednak należy, że ze względu na brak zachowania minimalnych odległości pomiędzy śrubami obliczenia nie są miarodajne. Nie istnieją obecnie żadne wiarygodne algorytmy szacowania nośności połączenia, w którym odległości pomiędzy łącznikami są mniejsze od wymogów normowych.

Obliczenia zostały wykonane w oparciu o normy z okresu montażu konstrukcji. Dzisiejsze unormowania formułują znacznie ostrzejsze warunki, zwłaszcza w zakresie obciążeń zmiennych.

Rys. 9. Pomiar wilgotności przy użyciu wilgotnościomierza oporowego z sondą młotkową.

Abstarct

The paper presents the results of analysis of poorly designed and build the glued laminated timber frame structure of sport hall. The analysis is connected with capacity and stiffness of the elements and fasteners, as well.

Literatura

1. Runkiewicz L.: Przyczyny techniczne występowania zagrożeń, awarii i katastrof budowlanych. „Inżynier Budownictwa”, nr 10/2011, s. 24-28.

2. Jeruzal J., Bogusławska-Kozłowska J.: Problemy eksploatacyjne drewnianych konstrukcji klejonych. W: XVIII Konferencja Naukowo-Techniczna - Awarie Budowlane. Szczecin-Międzyzdroje 19-22 maja 1997, s.

643-650.

3. Kotwica E., Gil Z., Orłowicz R.: Konstrukcje z drewna klejonego – analiza przyczyn awarii i katastrof. „Inżynier Budownictwa”, nr 5/2011, s. 76-80.

4. Frese M., Blaß H.J.: Statistics of damages to timber structures in Germany. „Engineering Structures”, nr 33(11)/2011, s. 2969-2977.

5. Frühwald Hansson E.: Analysis of structural failures in timber structu-

res: Typical causes for failure and failure modes. „Engineering Structures”, nr 33(11)/2011, s. 2978-2982.

6. Lachiewicz-Złotowska A., Orłowicz R.: Zachowanie się stref przypodporowych dźwigarów łukowych i belkowych z drewna klejonego. „Czasopismo Techniczne. Budownictwo”, z. 1-B/2007, s. 99-106.

7. Brol J., Ajdukiewicz A.: Awaria i rekonstrukcja dźwigarów z drewna klejonego w przekryciu pływalni. W: XXIII Konferencja Naukowo-Techniczna - Awarie Budowlane. Szczecin-Międzyzdroje 23-26 maja 2007, s. 811818.

8. Neuhaus H.: Budownictwo drewniane. Polskie Wydawnictwo Techniczne, Rzeszów 2006.

9. Nowak T., Raszczuk K., Jasieńko J. Analiza wad projektowych i wykonawczych konstrukcji hali sportowej z drewna klejonego warstwowo. „Przegląd Budowlany”, nr 10/2013, s. 23-27.

10. PN-B-03150:1981. Konstrukcje z drewna i materiałów drewnopochodnych. Obliczenia statyczne i projektowanie. Część 01: Materiały.

Część 02: Konstrukcje. Część 03: Złącza.

11. PN-EN 1995-1-1:2010. Eurokod 5: Projektowanie konstrukcji drewnianych. Część 1-1: Zasady ogólne i zasady dla budynków.

12. Nowak T., Brol J., Jasieńko J.: Estimation of the strength parameters of wood in building structures - preliminary studies. Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology 2013, nr 83, s.303-306.

13. Jasieńko J., Nowak T. P., Bednarz Ł.: The baroque structural ceiling over the Leopoldinum Auditorium in Wrocław University - tests, conservation and a strengthening concept. „International Journal of Architectural Heritage”, 2014, nr 8(2), s. 269-289.

14. Calderoni B., De Matteis G., Giubileo C., Mazzolani F.M.: Experimental correlations between destructive and non-destructive tests on ancient timber elements. “Engineering Structures”, nr 32(2)/2010, s. 442-448.

61 Builder

Rys. 10. Pomiar z użyciem rezystografu.

Zdjęcia: archiwum autorów

Podczas przetargów, w których cena jest kryterium dominującym, nagminne jest minimalizowanie nie tylko przekrojów konstrukcji [1], lecz także również kosztów montażu i transportu. W opisanym przypadku w celu ułatwienia transportu zmieniono koncepcję podziału ramy nośnej na elementy wysyłkowe. Połączenia montażowe zostały nieprawidłowo zaprojektowane i wykonane w miejscach występowania największych momentów zginających: w narożach ram oraz w kalenicy.

Za jedną z przyczyn powstałych uszkodzeń konstrukcyjnych elementów drewnianych hali należy uznać zamontowanie elementów silnie zawilgoconych opadami atmosferycznymi. Niewłaściwe ich składowanie wskazane jest w dokumentach archiwalnych budowy. Niewłaściwą decyzją było również pokrycie powierzchni drewna szczelną powłoką malarską, która uniemożliwiła naturalne odsychanie drewna.

Słaba wymiana powietrza na skutek niewłaściwie wykonanej wentylacji oddziaływała w tym przypadku negatywnie, ale nie była zasadniczą przyczyną destrukcji.

Zarzuty wobec producenta elementów z drewna klejonego dotyczące stosowania przez niego niewłaściwych klejów są niezasadne. Istniejące spękania występują w różnych miejscach, a nie na granicy poszczególnych lameli – w miejscu występowania połączeń klejowych.

Zdaniem autorów należy wzmocnić konstrukcję, a do tego czasu hala nie może być użytkowana.

styczeń 2014

Podsumowanie

BUDOWNICTWO styczeń 2014

62 Builder

Ogólnopolski program edukacyjno-informacyjny BUILDERA

Celem programu jest wypełnienie luki merytorycznej dotyczącej poszczególnych systemów budownictwa wielkopłytowego, problemów technicznych i eksploatacyjnych budynków z wielkiej płyty oraz możliwości ich rozwiązania, a także promowanie wyróżniających się projektów rewitalizacji – metamorfoz – oraz nowoczesnych technologii i materiałów budowlanych, które mają wpływ na trwałość i przedłużenie cyklu życia budynków z WP. Do współpracy zapraszamy firmy budowlane, wykonawcze i producenckie, wpisujące się w ideę przedsięwzięcia zarówno pod względem misji i wizji, jak i z uwagi na posiadaną ofertę produktową lub usługową.

builder@pwbmedia.pl partner programu

W rubryce metamorfoz na pytania zarządców, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, inwestorów, przedstawicieli samorządów, firm wykonawczych oraz projektantów odpowiadają Partnerzy Programu METAMORFOZY – REWITALIZACJA WIELKIEJ PŁYTY.

n W jaki sposób zaplanować docieplenie budynku już wcześniej ocieplonego? n Czy nie jest to niebezpieczne? n Na co należy zwrócić szczególną uwagę przy montażu? n Czy ciężar izolacji zostanie przeniesiony przez łączniki? n Jak należy je dobrać?

W

przypadku podjęcia decyzji o wykonaniu docieplenia obiektu wcześniej już docieplonego należy pamiętać, że pierwszy etap prac powinien obejmować kompleksową inwentaryzację istniejącej termoizolacji oraz podłoża. Inwentaryzację należy rozpocząć od analizy istniejącej dokumentacji ocieplenia, która została spo-

patronat programu

Konfederacja Budownictwa i Nieruchomości

Więcej informacji o programie na

www.ebuilder.pl

Łącznik ejotherm STR U 2G

rządzona przed rozpoczęciem (projekt) i w trakcie trwania (dziennik budowy) prac termomodernizacyjnych. Na tej podstawie można określić, jakie założenia zostały przyjęte co do pierwotnego docieplenia, tzn. jaki system dociepleń zaprojektowano i jakie były przesłanki do wyboru takiego rozwiązania, jakie poszczególne składniki systemu przewidziano do zastosowania i jaka jest klasyfikacja ogniowa systemu.

Drugi etap prac powinien obejmować ocenę stanu technicznego elewacji i wykonanie odkrywek istniejącego ocieplenia w celu ustalenia: • na ile istniejące ocieplenie jest zgodne z dostępną dokumentacją, • czy istniejące docieplenie zostało wykonane zgodnie z wytycznymi producenta albo wytycznymi ITB lub SSO, • w jakim stopniu poszczególne elementy istniejącego docieplenia spełniają swoje zadania, tzn. jaka jest przyczepność kleju, jak wykonano mocowanie mechaniczne (rzeczywista ilość zastosowanych łączników mechanicznych, ich rodzaj, rozmieszczenie, nośności), • rodzaju podłoża, • stanu technicznego elewacji, ze zwróceniem szczególnej uwagi na spękania, zarysowania tynku i całego systemu, odspojenia systemu od podłoża, porażenie grzybami czy miejsca zawilgocone.

Ocena stanu technicznego elewacji budynku powinna zostać wykonana przez doświadczonego projektanta, rzeczoznawcę lub osobę uprawnioną z renomowanej firmy systemowej. Powinna uwzględniać sposób i technologię naprawy docieplenia, tj. ustalenie, czy należy ocieplenie ściągnąć i ocieplić budynek na nowo, czy też naprawić, wzmocnić i przygotować pod docieplenie nową warstwą izolacji. W ślad za oceną stanu technicznego istniejącej elewacji powinien powstać projekt techniczny, w którym zostaną dokładnie opisane poszczególne etapy prac.

Wzmocnienie starej warstwy docieplenia należy wykonać za pomocą łączników mechanicznych, które ponownie zamocują ją do elewacji. Do tego celu należy stosować łączniki z trzpieniem stalowym wkręcanym, które docisną system do podłoża. Przy ich doborze należy uwzględnić grubość zastosowanej izolacji, rodzaj podłoża, rozmieszczenie oraz ilość łączników na 1 m2 mocowanej powierzchni, zależnej od wysokości budynku i strefy wiatrowej.

Zamocowanie nowej warstwy izolacji termicznej projektuje się w taki sposób, żeby łączniki mechaniczne przeniosły cały ciężar systemu.

Ma to bezpośredni wpływ na ich rodzaj i ilość.

Najlepiej funkcję tę będą spełniały łączniki z trzpieniem stalowym wkręcanym o najwyższych parametrach wytrzymałościowych. Warto w tym przypadku pamiętać o parametrach użytkowych łączników, o ich energooszczędności. Łączniki energooszczędne to takie, które nie wprowadzają mostków termicznych, a zatem nie powodują strat ciepła. Najlepsze produkty na rynku mają określony powyższy parametr – podany on jest w aprobacie technicznej.

Montaż zagłębiony łącznika ejotherm STR U 2G z użyciem zaślepki systemowej

styczeń 2014

Ocieplenie na ocieplenie

Zdjęcia: archiwum EjoT polska

żenia płyt natychmiast po zamocowaniu, bez wprowadzania dodatkowych naprężeń.

EJOT, jako producent elementów do dociepleń, posiada w swojej ofercie produkty dedykowane do powyższych rozwiązań. W przypadku łączników mechanicznych zalecamy stosowanie innowacyjnych produktów z rodziny ejotherm. Do renowacji ścian trójwarstwowych oferujemy kotwę renowacyjną EJOT WSS Plus.

Jest to jedyne na rynku mocowanie mechaniczne, bez użycia chemii, do wzmacniania ścian budynków z wielkiej płyty.

Wojciech Hasiak

63

Kierownik ds. WDVS EJOT Polska Sp. z o.o. Sp. k.

Builder

Nasi doradcy techniczni uczestniczą w pracach termomodernizacyjnych w pełnym zakresie – począwszy od wsparcia projektantów, poprzez szkolenia firm wykonawczych na budowie, aż po współpracę ze wszystkimi uznanymi producentami systemów dociepleń.

EJOT oferuje również pomoc na etapie wykonywania odkrywek, w ocenie stanu technicznego czy wykonanie prób na wyrywanie łączników z podłoża. Nasi doradcy techniczni uczestniczą w pracach termomodernizacyjnych w pełnym zakresie – począwszy od wsparcia projektantów, poprzez szkolenia firm wykonawczych na budowie, aż po współpracę ze wszystkimi uznanymi producentami systemów dociepleń.

Dzięki temu nasze doświadczenie, wiedza i zaplecze techniczne składają się na serwis, który na etapie inwentaryzacji, a następnie projektu, staje się nieocenioną pomocą zarówno dla inwestora, jak również projektanta.

EJOT Polska Sp. z o.o. Sp.k ul. Jeżowska 9, 42-793 Ciasna tel.: +48 34 35 10 660 fax: +48 34 35 35 410 www.ejot.pl, ejot@ejot.pl

promocja

W przypadku budynków z wielkiej płyty warto pamiętać o tym, że renowacja docieplenia to doskonały moment na wzmocnienie ścian obiektów.

Jest to o tyle istotne, że docieplając budynek zwiększamy dość znacznie ciężar elewacji, a dodatkowo zamykamy dostęp do konstrukcji ściany od zewnątrz na kolejnych kilkadziesiąt lat. Wzmocnienie trójwarstwowej płyty żelbetowej należy przeprowadzić poprzez zastosowanie dodatkowego połączenia warstwy fakturowej płyty z warstwą nośną płyty za pomocą odpowiednich kotew renowacyjnych, które będą przenosiły obcią-

BUDOWNICTWO

Problemy budownictwa wielkopłytowego Trwałość i możliwość modernizacji Część 4 doc. dr inż. Stanisław M. Wierzbicki mgr inż. Jan Sieczkowski

Builder

64

styczeń 2014

Instytut Techniki Budowlanej

Trwałość jest jednym z podstawowych elementów oceny technicznej budynku.

D

otyczy to również oceny technicznej użytkowanych od kilkudziesięciu lat budynków wielkopłytowych. Nie są prawdziwe wyrażane niekiedy poglądy, że zakładany okres trwałości projektowanych przed laty budynków wielkopłytowych wynosił 50 lat, w okresie ich projektowania nie określano bowiem przewidywanego okresu użytkowania budynków.

Problem trwałości i okresu użytkowania budynku, a w tym jego konstrukcji, formalnie znalazł się w dokumentach Unii Europejskiej dopiero około 20 lat temu. Według dokumentu UE [1] okres użytkowania obiektu to przedział czasu, w którym właściwości użytkowe są utrzymane na poziomie umożliwiającym spełnienie wymagań podstawowych. Dokument ten wprowadza cztery kategorie założonego okresu użytkowania obiektów – od „krótkiego” (10 lat) do „długiego” (100 lat) – i powiązane z nimi okresy użytkowania wyrobów budowlanych (tab. 1).

Tabela 1. Założony okres użytkowania obiektów i wyrobów budowlanych Założony okres użytkowania obiektów (w latach)

Założony okres użytkowania wyrobów budowlanych (w latach) kategoria

kategoria

lata

W przypadku wyrobu dającego się naprawić lub łatwo wymienić

W przypadku wyrobu dającego się naprawić lub wymienić trudniej

Okres równy okresowi użytkowania obiektu2

Okres krótki

10

101

10

10

Okres średni

25

101

25

25

Okres normalny

50

101

25

50

Okres długi

100

101

25

100

1) W wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach (dotyczy to np. pewnych wyrobów do napraw) okres użytkowania może być przewidywany na 3 lub 6 lat.

2) Wyroby niedające się naprawić (ze względów ekonomicznych) lub wymienić

W dokumencie UE [2], w nowym wymaganiu podstawowym „zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych”, wprowadza się między innymi wymaganie trwałości obiektów budowlanych.

Projektowy okres użytkowania i trwałość konstrukcji betonowych zawiera norma [3], w której podano tablicę orientacyjnych projektowych okresów użytkowania dla pięciu kategorii w zależności od rodzaju obiektów (tab. 2). Według tej tabeli konstrukcje budynków i inne konstrukcje zwykłe znajdują się w kategorii 4, z orientacyjnym projektowym okresem użytkowania wynoszącym 50 lat. Ze względu na to, że betonowa konstrukcja nośna budynków wielkopłytowych nie jest narażona na oddziaływania czynników atmosferycznych, okres jej użytkowania z pewnością może przekraczać 50 lat.

Potwierdza to makroocena stanu technicznego konstrukcji zdecydowanej większości budynków wielkopłytowych użytkowanych przez ponad 50 lat. Można więc budynki te zakwalifikować do wyższej kategorii.

Tabela 2. Orientacyjne projektowe okresy użytkowania obiektów Kategoria projektowego okresu użytkowania

Orientacyjny projektowy okres użytkowania (lata)

1

10

2

od 10 do 25

Wymienialne części konstrukcji, np. belki podsuwnicowe, łożyska Konstrukcje rolnicze i podobne

Przykłady Konstrukcje tymczasowe1

3

od 15 do 30

4

50

Konstrukcje budynków i inne konstrukcje zwykłe

5

100

Konstrukcje budynków monumentalnych, mosty i inne konstrukcje inżynierskie

1) Zaleca się, aby konstrukcje lub części konstrukcji, które mogą być demontowane w celu ponownego zmontowania, nie były uważane za konstrukcje tymczasowe

Przedstawione powyżej dokumenty pozwalają przy dokonywaniu oceny stanu technicznego konstrukcji budynków wielkopłytowych odnieść się też do oceny ich trwałości.

Odmiennie niż do trwałości betonowych konstrukcji budynków wielkopłytowych należy podejść do trwałości wyrobów budowlanych, z których

Trwałość określana jest jako zdolność budynku i jego części do spełnienia wymaganych funkcji przez cały okres jego użytkowania w warunkach oddziaływania określonych czynników [8].

We Francji w latach 1955-1965 w budownictwie mieszkaniowym masowo wprowadzano technologię wielkopłytową [9]. Po kilkudziesięciu latach użytkowania podjęto modernizację tych budynków. Na określenie robót prowadzonych w użytkowanych budynkach w celu przystosowania ich do współczesnych wymagań techniczno-użytkowych w nowym kontekście socjalno-ekonomicznym stosowano termin „rehabilitacja”. Prace rehabilitacyjne, takie jak łączenie mieszkań, starano się – z uwagi na niedogodności dla mieszkańców – wykonywać na zewnątrz budynku. Łączono na przykład mieszkania przez elewację budynku – wykonywano w tym celu lekkie dobudówki lub dobudowywano loggie. Na potrzeby modernizacji budownictwa wielkopłytowego, w ramach programu europejskiego JOULE II, utworzono projekt EPIQUR, w wyniku którego opracowano metodę oceny stanu i stopnia zniszczenia budynku oraz propozycje prac mających na celu odnowienie budynku, poprawę charakterystyki energetycznej i polepszenie jakości mieszkań.

W Szwecji prace modernizacyjne budynków wielkopłytowych rozpoczęto w latach 80. Działania te obejmowały głównie docieplanie budynków oraz często zmiany w układach funkcjonalnych mieszkań.

W Polsce nie powstał żaden kompleksowy program modernizacji budownictwa wielkopłytowego (jeśli nie liczyć systemu dofinansowania dociepleń budynków).

We Francji pierwsze osiedle mieszkaniowe wykonane w technologii wielkopłytowej powstało w roku 1934 w miejscowości Drancy [16], [17], a od lat 50. realizowano skoncentrowane programy mieszkaniowe w formie dużych osiedli. W tym czasie rozpoczął się również rozwój technologii wielkopłytowej. Od 1965 do 1970 roku liczba zakładów wytwarzających prefabrykaty wielkopłytowe i ich zdolność produkcyjna wzrosły trzykrotnie. W końcu lat 60. udział technologii wielkopłytowej w zorganizowanym wielorodzinnym budownictwie mieszkaniowym stanowił około 50%. Od roku 1970 zmniejszała się liczba mieszkań wykonywanych na jednym placu budowy. Jedną z konsekwencji było zmniejszenie się zakresu stosowania technologii wielkopłytowej. Jednakże jeszcze w 1978 roku w wykonawstwie zorganizowanego budownictwa mieszkaniowego (HLM) technologia wielkopłytowa stanowiła około 20%.

W latach 1950-1955 w krajach skandynawskich trwały poszukiwania nowych technik budowlanych. Nastąpił początek prefabrykacji betonowej, która pozwalała budować w coraz większej skali przy zatrudnianiu niewykwalifikowanej siły roboczej [18].

W Finlandii [19] od początku lat 60. nastąpił intensywny rozwój technologii wielkopłytowej. Opracowano otwarte systemy prefabrykatów wielkopłytowych (BES). W roku 1974 około 70% wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego wykonywano tam w technologii wielkopłytowej. Za jeden z najważniejszych efektów stosowania budownictwa wielkopłytowego uznano znaczne zmniejszenie nakładów robocizny w latach 1960-1970 – z 8 godz./m3 do 3 godz./m3.

W Szwecji [20], [21] największy rozwój budownictwa wielkopłytowego przypadał na lata 60., gdy realizowano program budowy miliona mieszkań w ciągu 10 lat, a udział budownictwa wielorodzinnego wynosił 60÷70%.

Przykładem zastosowania technologii wielkopłytowej było wybudowanie w tej technologii w Sztokholmie w latach 1969÷1971 osiedla wielokondygnacyjnych budynków wielorodzinnych liczącego 2,7 tys. mieszkań, z których 70% stanowiły mieszkania jedno i dwupokojowe. W latach następnych wraz ze znacznym zmniejszeniem się budownictwa mieszkaniowego, głównie wielorodzinnego, zmniejszał się udział technologii wielkopłytowej w budownictwie wielorodzinnym – z 16% w roku 1970 do 5% w roku 1980. Obecnie w Szwecji budownictwo wielkopłytowe znajduje zastosowanie tylko w projektowaniu pojedynczych budynków – nie ma produkcji seryjnej. Elementy produkowane są na zamówienie do zastosowania w konkretnym budynku.

W dawnych tzw. KDL-ach, w tym także w Polsce, w warunkach centralnie zarządzanej gospodarki nakazowej, łatwo było wprowadzić technologię wielkopłytową do powszechnego stosowania w postaci państwowej polityki techniczno-inwestycyjnej, obowiązującej w latach 1960÷1990.

styczeń 2014

Wieloletnie użytkowanie budynków wielkopłytowych powoduje pogorszenie ich stanu technicznego oraz może skutkować niespełnianiem współczesnych wymagań funkcjonalno-użytkowych. W związku z tym niezbędne staje się podejmowanie decyzji o modernizacji tych budynków.

Modernizację budynków wielkopłytowych podjęto przed laty w krajach europejskich, w których budownictwo wielkopłytowe stosowano na szeroką skalę, tj. we Francji, w Republice Federalnej Niemiec i w Szwecji [5].

Modernizacja w największym zakresie miała miejsce na terenach dawnego NRD, gdzie zbudowano około 2 mln mieszkań w technologii wielkopłytowej [6]. Według dokumentu rządu RFN z roku 1995 „Sprawozdanie na temat szkód budowlanych” [7] budynki wielkopłytowe wykazują w zasadzie, we wszystkich swoich podstawowych elementach, wystarczające bezpieczeństwo. Odnotowano natomiast uszkodzenia takich elementów, jak okna, balkony, loggie, dachy i ściany zewnętrzne, które wymagały w pierwszym rzędzie napraw jeszcze przed modernizacją mającą na celu poprawę jakości rozwiązań funkcjonalno-użytkowych i standardu mieszkań. Kiedy analizuje się działania modernizacyjne podejmowane na terenach byłej NRD, trzeba dostrzec ich aspekt polityczny i możliwości finansowe państwa niemieckiego. Program wsparcia budownictwa miejskiego, realizowany przez rząd niemiecki od 1993 roku, dysponował 1,2 mld DM. Ważną częścią składową tego programu były programy utrzymania i modernizacji zasobów mieszkaniowych na terenach byłej NRD – mowa tu o kwocie 75 milionów DM przeznaczonych na niskooprocentowane kredyty (kredyty KfW). Dzięki kredytowi KfW zmodernizowano 700 tys. mieszkań w budynkach wielkopłytowych.

Druga wojna światowa spowodowała wielkie zniszczenia budynków mieszkalnych (szczególnie w miastach), a po jej zakończeniu szybki i znaczny wzrost demograficzny wywołał potrzebę powstania dużych i skoncentrowanych programów budownictwa mieszkaniowego dla średnio zamożnych grup ludności [15]. W części krajów europejskich warunki klimatyczne ograniczają sezon budowlany przy stosowaniu technologii tradycyjnych. W przemyśle ciężkim, pracującym w okresie wojny na rzecz przemysłu zbrojeniowego, nastąpił rozwój produkcji zmechanizowanego sprzętu budowlanego (np. dźwigów), pozwalającego na szybkie uprzemysłowienie – zmechanizowanie wykonawstwa budowlanego. Do realizacji wielkich programów budowlanych brakowało wykwalifikowanych tradycyjnie robotników. Stopniowo zwiększał się koszt siły roboczej, co wynikało ze wzrastającego na nią zapotrzebowania związanego z intensywną industrializacją gospodarki. Te przesłanki zdecydowały o stosowaniu budownictwa uprzemysłowionego, jakim jest budownictwo wielkopłytowe, pozwalające na zmniejszenie robocizny i przeniesienie dużej części robót z placu budowy do zakładu produkcyjnego. Tymi spośród krajów o gospodarce wolnorynkowej, w których technologia wielkopłytowa rozwinęła się najszerzej, były Francja oraz kraje skandynawskie – Szwecja i Finlandia.

65

Modernizacja konstrukcji wielkopłytowych

Budownictwo wielkopłytowe w Europie

Builder

wykonane są instalacje oraz elementy wyposażenia, takie jak okna, drzwi czy ścianki działowe. Trwałość wyrobów określa się wg [1] jako zdolność wyrobu do utrzymania wymaganych właściwości użytkowych w określonym czasie pod wpływem możliwych do przewidzenia oddziaływań. Dokument [1] podaje, że założony okres użytkowania dla wyrobów budowlanych łatwo dających się naprawić lub wymienić wynosi 10 lat, w wyjątkowych przypadkach nawet mniej, a dla wyrobów trudniejszych do naprawy lub wymienienia – 25 lat (tab. 1).

W Polsce sprawę przeglądów technicznych tych elementów budynku i przeprowadzania remontów czy modernizacji reguluje [4].

BUDOWNICTWO styczeń 2014

66 Builder

Odróżnić należy „modernizację techniczną” budynku od „rehabilitacji” zespołów mieszkaniowych, polegającej na poprawie jakości środowiska zamieszkania, w tym rozwiązań funkcjonalno-użytkowych mieszkań. Modernizacja techniczna powinna oznaczać w pierwszym rzędzie poprawę instalacji, docieplenie ścian zewnętrznych, łącznie z poprawą elewacji, warstw podłogowych i ścianek działowych, wymianę okien i pokryć dachowych oraz wymianę lub dobudowę dźwigów. Są to prace modernizacyjne nieingerujące w konstrukcję nośną budynku.

Pierwszą, szeroko stosowaną formą modernizacji budynków wielkopłytowych, poprawiającą ich wartość użytkową, było zwiększanie izolacyjności termicznej ścian zewnętrznych. Nie oznaczało ono potrzeby dokonywania zmian w konstrukcji nośnej. Należy pamiętać, że zabieg „docieplenia” ściany zewnętrznej wiąże się ze zwiększeniem obciążenia połączeń warstwy wewnętrznej z zewnętrzną, spowodowanym nałożeniem na materiał izolacyjny warstwy nowej wyprawy zewnętrznej. W związku z tym konieczne staje się wzmocnienie tych połączeń za pomocą dodatkowych łączników stalowych w postaci wsporników, trzpieni czy – rzadziej – cięgien stalowych.

Wzmocnienia są również celowe z powodu możliwości zastosowania w procesie produkcji prefabrykatów, łączników z niewłaściwej klasy stali, błędów w rozmieszczeniu i średnicach łączników [10]. Docieplenia ścian zapewniają też dodatkową ochronę elementów betonowych i przede wszystkim ich złączy przed korozją.

Do działań modernizacyjnych mających wpływ na konstrukcję nośną można zaliczyć: przekształcenie układów funkcjonalnych mieszkań i ich łączenie w granicach określonych przez bezpieczeństwo konstrukcji, nadbudowę dodatkowych kondygnacji, dobudowę loggi i obudowy balkonów, zmiany kształtu dachu (nowe powierzchnie mieszkalne, mieszkania dwupoziomowe), przebudowę wejść do budynków i klatek schodowych mającą na celu dostosowanie ich do potrzeb osób niepełnosprawnych, zmiany przeznaczenia parterów budynków.

Zmiany układów funkcjonalnych mieszkań w ich obrysie lub łączenie mieszkań w poziomie wymaga wprowadzania nowych otworów w ścianach nośnych. Możliwość wykonywania takich otworów ograniczana jest przez konieczność zachowania bezpieczeństwa, gdyż może to powodować koncentrację naprężeń i zmianę ich rozkładu. Na podstawie przeprowadzonych w ITB analiz budynków o wysokości pięciu i jedenastu kondygnacji o poprzecznym układzie ścian nośnych w rozstawie 6 m i o grubości 15 cm, z betonu o projektowanej wytrzymałości 200 (dawna marka betonu) w pracy [11] podano wskazówki ogólne, przytoczone dalej. Dzięki zastosowaniu symulacyjnych obliczeń komputerowych określono przyrosty naprężeń normalnych w przekrojach poziomych ścian nośnych z dodatkowymi otworami w stosunku do naprężeń w ścianach bez otworów.

Rozpatrywano ściany w układzie często spotykanym w rzeczywistości, złożonym z dwóch pasm pionowych o szerokości 5 m i części korytarzowej o szerokości 2 m. Analizę przeprowadzono z uwzględnieniem działania wiatru w I strefie klimatycznej i normowych obciążeń pionowych (z założeniem, że ściany stanowią ciągłe tarcze w płaskim stanie naprężeń).

Rozpatrzono lokalizacje nowych otworów o szerokości 1 m i wysokości 2 m, w osi pasm ściany oraz w odległości 1 m od zewnętrznych lub wewnętrznych ich krawędzi.

Jak należało oczekiwać, najkorzystniejszym rozwiązaniem jest lokalizacja dodatkowych otworów w osiach pasm ściany. Ze względu na bezpieczeństwo konstrukcji tak zlokalizowane otwory w budynkach jedenastokondygnacyjnych można wykonywać począwszy od drugiej kondygnacji, a w budynkach pięciokondygnacyjnych – już od pierwszej.

Wprowadzanie zmian funkcji użytkowych w parterze (zamiana mieszkań na pomieszczenia usługowe) z reguły wymaga wykonania dodatkowych otworów o szerokości powyżej 1 m, co powoduje duży wzrost naprężeń, a w konsekwencji konieczność wykonania dodatkowych obliczeń, w tym sprawdzenia sztywności przestrzennej, oraz wykonania w ścianach nośnych odpowiednich wzmocnień (zwiększenie grubości ściany, dozbrojenie nadproży – np. za pomocą profili stalowych).

W przypadku, gdy przewiduje się dużą liczbę dodatkowych otworów (poza drzwiowymi, wynikającymi z modernizacji wentylacji czy zastoso-

waniem klimatyzacji) należy nie tylko sprawdzić nośność na obciążenia pionowe, lecz także dokonać analizy spełnienia wymagań z zakresu sztywności przestrzennej budynku.

W projektowaniu nowych otworów w ścianach konstrukcyjnych szczególne znaczenie ma uwzględnienie współpracy przestrzennej ścian poprzecznych i podłużnych [12]. Uzasadnione jest to tym, że: • uwzględnienie współpracy przestrzennej ścian pozwala wykorzystać duże rezerwy nośności, • oprogramowania komputerowe ułatwiają wdrożenie powyższej koncepcji wykonania obliczeń.

Przy modernizacji budynku można liczyć się z potrzebą poszerzenia lub podwyższenia istniejących otworów. W przypadku takich zmian konieczne jest wykonanie obliczeń konstrukcyjnych dla nowego układu, np. gdy podwyższenie otworu oznacza konieczność wycięcia prętów zbrojeniowych z dolnej strefy nadproża.

Dodatkowe otwory w stropach budynków wielkopłytowych można wykonywać analogicznie jak w przypadku innych stropów żelbetowych. Należy przy tym uwzględnić położenie i wielkość otworów oraz rodzaj stropu (prefabrykaty wielkopłytowe, płyty kanałowe).

Częstym rozwiązaniem stosowanym przy modernizacji budynków wielkopłytowych jest ich nadbudowa. Nadbudowa dodatkowej kondygnacji wiąże się z koniecznością wprowadzenia zmian w najwyższej istniejącej kondygnacji i wymaga obliczeń sprawdzających, czy ściany nośne i fundamenty bezpiecznie przeniosą dodatkowe obciążenia.

Istnieją też możliwości uzyskania dodatkowych powierzchni mieszkalnych za pomocą zmiany kształtu dachu i przez wykorzystanie poddasza.

Wstępnie można przyjąć, że w istniejących budynkach, wykonanych w powszechnie stosowanych systemach, nadbudowa dodatkowej kondygnacji czy wykorzystanie poddaszy na cele mieszkalne nie będzie powodować zagrożenia bezpieczeństwa konstrukcji. W tych przypadkach konieczne jest – z uwagi na możliwość wystąpienia zmiany obciążeń – sprawdzenie nośności istniejącego stropu nad ostatnią kondygnacją. Zawsze racjonalnym rozwiązaniem będzie zastosowanie lekkich materiałów, pozwalających na maksymalne zmniejszenie dodatkowego obciążenia na istniejącą konstrukcję.

Dobudowa dodatkowej kondygnacji oraz wykorzystanie poddasza na mieszkania mogą wymagać zainstalowania dźwigu osobowego, zgodnie z §54.1 przepisu [13] – w przypadku, gdy różnica poziomów posadzek pomiędzy pierwszą i najwyższą kondygnacją nadziemną przekracza 9,5 m. Drugim istotnym powodem modernizacji dźwigów osobowych jest potrzeba dostosowania ich do potrzeb osób niepełnosprawnych, gdyż obecnie stosowane nie spełniają warunków minimalnej powierzchni kabiny [14]. Jedną z możliwości technicznych jest przebudowa szybu dźwigowego i likwidacja przylegającego doń zsypu śmieciowego. Jednakże wbudowanie dźwigu osobowego w budynek lub powiększenie jego powierzchni będzie się wiązało z poważnymi zmianami w konstrukcji budynku i może spowodować konieczność wzmocnienia niektórych elementów konstrukcji. Dobudowa dźwigu do budynku nie będzie miała wpływu na konstrukcję nośną, ale będzie wymagać wykonania połączenia z budynkiem w sposób zapewniający nieprzenoszenie się drgań przekraczających wartości dopuszczalne, określone w Polskich Normach.

Postulaty urozmaicenia monotonnych elewacji budynków wielkopłytowych wiążą się często z propozycjami wykonania dodatkowych balkonów czy loggii oraz zmian istniejących balustrad. Zmiana starych balustrad ażurowych czy płytowych na nowe balustrady ażurowe nie stanowi problemu technicznego. Dodatkowe balkony mogą być – z przyczyn konstrukcyjnych – dostawiane (podpierane), złożone z płyt podestowych i pionowych elementów wsporczych w postaci słupów lub elementów pasmowych, a nie balkonów wspornikowych.

Podsumowanie

Doświadczenia polskiego i zagranicznego budownictwa, prace badawcze i literatura techniczna oraz ustalenia normowe stanowiły wystarczającą podstawę do projektowania konstrukcji budynków wielkopłyto-

375

Węgry

402

W. Brytania

440

Czechy

442

Niemcy

472

Francja

472

Szwecja Hiszpania

485 513

Rys. Liczba mieszkań na 1000 mieszkańców w 2011 r.

(Housing Statistic in European Union) W trosce o stan techniczny tych budynków należy jednak prowadzić monitoring techniczny budynków, wykonywać bieżącą konserwację i remonty okresowe, opracować metody oceny stanu technicznego konstrukcji pozwalające na stwierdzenie, że nie występuje zagrożenie awarią, wprowadzać rozwiązania konstrukcyjne umożliwiające modernizację budynków, służącą poprawie warunków funkcjonalno-użytkowych oraz pozwalające na zmianę wyrazu architektonicznego.

Na szczególną uwagę zasługuje sprawa modernizacji ścian zewnętrznych – zarówno ze względu na potrzebę zmniejszenia energochłonności budynków, jak też i dlatego, że ściany te są elementem najbardziej „wrażliwym” na możliwość wystąpienia awarii.

Odrębnie należy traktować ocenę stanu technicznego wszystkich instalacji budynku (instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, gazowych), dźwigów oraz okien. Te elementy budynku z reguły nie odpowiadają współczesnym wymaganiom, a ponadto ich stan techniczny jest bardzo zły, często nie do zaakceptowania.

Ocena wartości mieszkań w budynkach wielkopłytowych uległa w ostatnich latach ewolucji. Pewnym paradoksem jest to, że pomimo, niedużej powierzchni takich mieszkań, mniejszej niż we współcześnie powstających budynkach wysokości pomieszczeń oraz niskiej jakości użytych materiałów i wykonawstwa na rynku nieruchomości nadal jest nimi zainteresowanie. Przykładem są ceny mieszkań na warszawskim Ursynowie, zbudowanym w technologii wielkopłytowej. Uzasadnione jest to tym, że osiedla wielkopłytowe są położone bliżej centrów miast i dobrze z nimi skomunikowane, zwykle dysponują też wystarczającą infrastrukturą społeczną i handlowo-usługową. Ponadto, pomimo że urbanistyka tych osiedli często budzi zastrzeżenia, to zagęszczenie budynków na powierzchni terenu jest mniejsze niż w osiedlach budowanych współcześnie. Propozycją od lat podnoszoną, która do dziś nie doczekała się realizacji, jest utworzenie rządowego programu renowacji osiedli wielkopłytowych. Podawane są przykłady takich programów w Niemczech i Francji, w których

n

styczeń 2014

Litwa

350

Literatura

1. Dokument UE: Guidance Paper F-CONSTRUCT 99/367.

2. Załącznik 1 do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r.

3. PN-EN 1990 Eurokod. Podstawy projektowania konstrukcji.

4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz. U. z 1999 r., nr 74, poz. 836, z późniejszymi zmianami).

5. Wierzbicki S. M.: Problemy modernizacji budynków wielkopłytowych.

Konferencja Naukowo-Techniczna „Możliwości Techniczne Modernizacji Budynków Wielkopłytowych na tle ich aktualnego stanu.” ITB, Mrągowo 1999 r.

6. Widera J.: Modernizacja budynków wielkopłytowych w RFN. „Przegląd Budowlany” nr 9/1998.

7. Henger H. D.: Grossiedlungen Und Plattenbau – eine Vision für die Zukunft. Konferencja Naukowo-Techniczna „Możliwości Techniczne Modernizacji Budynków Wielkopłytowych na tle ich aktualnego stanu.” ITB, Mrągowo 1999 r.

8. Ściślewski Z.: Zasady projektowania budynków i budowli z uwzględnieniem trwałości. Warszawa ITB 2002.

9. Blache B., Salagnac J. L.: Modernisation des bâtiments en panneaux préfabriqué; expériences françaises. Konferencja Naukowo-Techniczna „Możliwości Techniczne Modernizacji Budynków Wielkopłytowych na tle ich aktualnego stanu.” ITB, Mrągowo 1999 r.

10. Krentowski J., Tribiłło R.: Praktyczne aspekty wzmacniania zewnętrznych ścian warstwowych. „Inżynieria i Budownictwo” nr 1/2010.

11. Zieliński J. z zespołem: Zasady przystosowania budynków mieszkalnych do nowych zadań funkcjonalnych. Praca naukowo-badawcza NE-32/ITB (maszynopis) 1998 r.

12. Cholewicki A., Chyży T., Szulc J.: Nowe otwory w ścianach konstrukcyjnych budynków wielkopłytowych. ITB, Warszawa 2003 r.

13. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r., nr 75, poz. 690, z późniejszymi zmianami).

14. Ostańska A., Pasternak A.: Przykłady dostosowania istniejących budynków wielkopłytowych do potrzeb osób niepełnosprawnych. „Inżynieria i Budownictwo” nr 8/2010.

15. Commision Économique pour L`Europe: Les établissements humains en Europe. Tendances et politiques de la l`après-querre. Nations Unies.

New York 1976 r.

16. Monográphie national de la France: Tendances politiques actualles dans le domaine de l`habitation, de la construction et de la planification.

Nations Unies. Commission Économique pour L`Europe. 1978 r.

17. Barrot J.: Budownictwo z komponentów. Metoda polityki jakości. Tłumaczenie z francuskiego: Zieleniewski S. – Le Moniteur. Paryż 1977 r.

COBPBO, Warszawa 1980 r.

18. Staalby J. E.: Realizacje i tendencje w budownictwie krajów skandynawskich. Tłumaczenie z francuskiego: Zieleniewski S. – Cahiers du CSTB Paryż 1974 r. COBPBO, Warszawa 1980 r.

19. Industrialization of building In Finland. Tampere University of Technology. Tampere 1985 r.

20. Ministry of Housing and Physical Planning: Human settlements in Sweden. Sweden 1982 r.

21. Roszak W.: Informacja dotycząca budownictwa wielkopłytowego w Szwecji. Lund Institute of Technology 1999 r. (maszynopis).

67

Polska

na te cele przeznaczone zostały ogromne środki finansowe. W aktualnej sytuacji ekonomicznej nie należy łudzić się, że taki program szybko powstanie w Polsce. Niemniej jednak w ostatnich latach odnotowano różne formy dofinansowania budowy nowych mieszkań.

Szersza informacja o stosowaniu technologii wielkopłytowej w niektórych krajach europejskich podana jest na stronie 65.

Builder

wych w taki sposób, aby przez cały okres ich użytkowania spełniały one – również współczesne – wymagania nieprzekroczenia stanów granicznych nośności i użytkowalności, a także wykazywały odporność na działania wyjątkowe.

Wieloletnie obserwacje zachowania się budynków z prefabrykowanych betonowych elementów wielkowymiarowych (wielkopłytowych i wielkoblokowych), poddanych nawet obciążeniom wyjątkowym, wskazują, że nie następuje ich destrukcja w takim stopniu, który zagrażałby bezpieczeństwu konstrukcji. Potwierdzają to coroczne informacje GUNB o katastrofach budowlanych czy przeglądy referatów na konferencjach naukowo-technicznych.

Stopień zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w Polsce – jeśli przyjąć za miernik liczbę istniejących mieszkań na tysiąc mieszkańców – w porównaniu z innymi krajami europejskimi (por. rys.) nie pozwala na poważne traktowanie propozycji masowej rozbiórki obecnie użytkowanych budynków mieszkalnych wykonanych w technologii wielkopłytowej.

za pre nu me ruj wejdź na stronę www.ebuilder.pl – prenumerata lub zadzwoń pod numer 22 853 06 87

ARCHITEKTURA I DESIGN SamSung w budownictwie str. 72

Patronat Honorowy i Współpraca

PROGRAM PROMOCYJNY I EDUKACYJNY BUILDERA

Mecenasi Polskiej Architektury

ARCHITEKTURA I DESIGN

Samsung w budownictwie Piotr Kałużniacki

System Air Conditioning Manager Samsung Electronics Polska

T

chibo? Przecież to kawa! Emitowana w telewizji kampania tej niemieckiej marki uświadamia nam, że firmy kojarzone z działalnością w jednej branży mogą nieoczekiwanie radzić sobie doskonale także na zupełnie innym polu. Jednym z takich zaskakująco „uniwersalnych” przedsiębiorstw jest koreański Samsung. Okazuje się, że ta firma, znana w Polsce niemal wyłącznie jako producent sprzętu elektronicznego, jest równocześnie światowym potentatem w tak rozmaitych branżach, jak ubezpieczenia, przemysł stoczniowy czy budownictwo. Założona w 1977 roku firma Samsung Construction&Trade specjalizuje się w konstruowaniu wieżowców, elektrowni, wielkich kompleksów mieszkaniowych oraz projektów infrastrukturalnych. Wśród najbardziej spektakularnych dokonań tej firmy są między innymi najwyższy obecnie budynek świata, czyli 829-metrowy Burj Khalifa w Dubaju, wcześniejszy rekordzista pod względem wyso-

W południowokoreańskim mieście Yongin firma Samsung C&T zbudowała pokazowy budynek mieszkalny o zerowym zapotrzebowaniu na energię, który po oddaniu do użytku w 2009 roku uzyskał najwyższy poziom certyfikacji LEED Platinum. kości – Petronas Twin Towers w Kuala Lumpur – a także 21-kilometrowy most Incheon w Korei Płd., odporny na trzęsienia ziemi i działanie tajfunów.

Samsung Green Tomorrow

Samsung Green Tomorrow to nazwa projektu, mającego na celu ustalenie standardu budynku harmonizującego z naturą z wykorzystaniem najnowszej wiedzy oraz nowoczesnych technologii, autonomicznego pod względem energetycznym i z minimalnym wpływem na środowisko naturalne w całym cyklu życia. W południowokoreańskim mieście Yongin firma Samsung C&T zbudowała pokazowy budynek mieszkalny o zerowym zapotrzebowaniu na energię, który po oddaniu do użytku w 2009 roku uzyskał najwyższy poziom certyfikacji LEED Platinum, przyznawany przez US Green Building Council. Wykorzystano w nim 68 pionerskich rozwiązań technologicznych, a jego projekt opiera się

na trzech zasadach: zerowe zużycie energii, minimalna emisja zanieczyszczeń oraz wykorzystanie inteligentnych technologii.

Zdjęcia: archiwum SAMSUNG

Zerowe zużycie energii

Pasywność budynku powstałego w ramach projektu oznacza, że w ciągu roku generuje on ze źródeł odnawialnych więcej energii, niż sam zużywa. Takie rozwiązania, jak zorientowanie na osi wschód-zachód, odpowiednia izolacyjność przegród i wentylacja, wykorzystanie energii słonecznej do ogrzewania oraz ograniczenie zysków ciepła latem przez naturalne zacienienie, pozwalają zaoszczędzić nawet 56% energii. Ze względu na fakt, że gros energii marnowanej w tradycyjnych domach przypada na transformato-

Inteligentny dom

Istotnym elementem budynku jest system informatyczny, który optymalizuje wszystkie systemy obiektu oraz dba o właściwy komfort jego użytkowników. Każde urządzenie domowe jest podłączone do sieci i wymienia się informacjami z pozostałymi, a także może być zdalnie sterowane z zewnątrz za pośrednictwem internetu. Specjalne czujni-

Samsung Green Tomorrow to nazwa projektu, mającego na celu ustalenie standardu budynku harmonizującego z naturą z wykorzystaniem najnowszej wiedzy oraz nowoczesnych technologii, autonomicznego pod względem energetycznym i z minimalnym wpływem na środowisko naturalne w całym cyklu życia.

Samsung Smart Home

Najnowszą innowacją firmy w dziedzinie inteligentnych domów jest usługa Samsung Smart Home, umożliwiająca połączenie wszystkich urządzeń domowych i zarządzanie nimi za pośrednictwem jednej zintegrowanej platformy. Będzie ona dostępna dla indywidualnych użytkowników już w połowie 2014 roku. Wśród urządzeń kompatybilnych ze zintegrowaną platformą i serwerem Smart Home znajdą się lodówki, zmywarki, telewizory Smart TV, aparaty cyfrowe, smartfony, a nawet zegarek GALAXY Gear.

Początkowo Smart Home będzie oferował trzy podstawowe funkcje umożliwiające łączenie się z urządzeniami domowymi z dowolnego miejsca w dowolnej chwili: Device Control (Sterowanie urządzeniami), Home View (Podgląd domu) i Smart Customer Service (Serwis Użytkownika Smart Home).

Device Control pozwoli użytkownikom wykorzystać urządzenia mobilne lub telewizor Smart TV do monitorowania i kontrolowania sprzętów domowych, na przykład do włączania klimatyzacji lub oświetlenia. Będzie moż-

na to robić zarówno z wnętrza, jak i spoza domu, a nawet podczas podróży zagranicznej. Jedno dotknięcie ekranu w dedykowanej aplikacji Smart Home umożliwi sterowanie jednym bądź wieloma urządzeniami jednocześnie z dowolnego miejsca na świecie.

Smart Home pozwoli również korzystać z komend głosowych na wszystkich urządzeniach sterujących. Kiedy użytkownik powie „Wychodzę” do swojego zegarka GALAXY Gear, oświetlenie i wybrane sprzęty wyłączą się. Słowo „Dobranoc” wypowiedziane do pilota Smart TV wyłączy telewizor i sprawi, że światła zaczną stopniowo gasnąć, przygotowując się do pory snu. Użytkownicy będą też mogli wykorzystywać kontrolę głosową w aplikacji na smartfony, jako przyjemną i wygodną metodę komunikowania się ze swoimi sprzętami.

Za sprawą Home View użytkownicy będą mogli na bieżąco oglądać na ekranie smartfona wnętrze swojego domu za pośrednictwem kamer wbudowanych w sprzęty domowe. Dodatkowo Smart Customer Service poinformuje użytkowników, kiedy będzie się zbliżał czas serwisowania urządzeń bądź uzupełnienia odpowiednich materiałów eksploatacyjnych, a także zapewni wsparcie w uzyskaniu odpowiedniego serwisu.

styczeń 2014

ki monitorują aktywność mieszkańców i dostosowują do niej działanie domowych robotów sprzątających. Zainstalowana w sypialni inteligentna szafa rekomenduje najbardziej odpowiedni dobór stroju na dany dzień po uwzględnieniu indywidualnego kalendarza każdego z domowników oraz zewnętrznych warunków pogodowych. Na podstawie danych z zewnętrznych sensorów system reguluje ustawienie rolet i żaluzji, a także poziom wentylacji, by zapewnić maksymalny komfort oraz minimalne zużycie energii. Nieużywane urządzenia nie marnują prądu na pozostawanie w trybie stand-by, gdyż system automatycznie je wykrywa i odłącza zasilanie. Jednym z najciekawszych rozwiązań jest także termoizolowana wanna, pozwalająca dłużej utrzymać temperaturę wody i w efekcie ograniczyć jej zużycie.

73

Budynek Samsung Green Tomorrow redukuje emisję zanieczyszczeń na każdym etapie swojego cyklu życia, od fazy konstrukcji począwszy. Do jego postawienia zostały wykorzystane ekologiczne materiały budowlane uzyskane w wyniku recyklingu odpadów oraz o niskiej emisji substancji lotnych. Aby zredukować emisję CO2 w trakcie transportu, użyto wyłącznie materiałów i surowców pochodzenia lokalnego. Specjalnie zaprojektowany system gospodarowania wodą pozyskuje deszczówkę, oczyszcza i ponownie wykorzystuje aż 72,4% „szarej” wody, a także pozwala ograniczyć ilość wody zużywanej do celów sanitarnych. Zielony dom pozwala również na kompostowanie odpadów organicznych oraz bieżącą segregację wszystkich pozostałych. Garaż w budynku jest wyposażony w stację ładującą dla samochodów o napędzie elektrycznym, zasilaną prądem generowanym przez domowe źródła energii.

Builder

Minimalna emisja zanieczyszczeń

Najnowszą innowacją firmy Samsung w dziedzinie inteligentnych domów jest usługa Samsung Smart Home, umożliwiająca połączenie wszystkich urządzeń domowych i zarządzanie nimi za pośrednictwem jednej zintegrowanej platformy.

Samsung Electronics Polska Sp. z o.o. ul. Marynarska 15 02-674 Warszawa

promocja

ry konwertujące prąd z gniazdka o napięciu zmiennym (AC) na prąd stały (DC), używany przez większość urządzeń elektrycznych, wysokowydajne instalacje w budynku Samsung Green Tomorrow obsługują wyłącznie prąd DC, płynący bezpośrednio z odnawialnych źródeł energii do urządzeń domowych. Do generacji elektryczności wykorzystane zostały nie tylko ogniwa fotowoltaiczne o łącznej powierzchni 163 m2 (zainstalowane na dachu oraz na żaluzjach), lecz także miniaturowe turbiny wiatrowe, pompa ciepła z wymiennikiem gruntowym DVM GEO, kolektory słoneczne wspomagające ogrzewanie oraz ogniwa paliwowe zasilane odpadami organicznymi.

Strada di Architettura – architektoniczny wymiar BUDMY Już po raz trzeci w ramach Międzynarodowych Targów Budownictwa i Architektury BUDMA obędzie się projekt Strada di Architettura.

Aby wśród tysięcy produktów można było odnaleźć te najbardziej interesujące dla architekta, wyznaczony zostanie specjalny szlak zwiedzania, prowadzący po ekspozycji BUDMY. Na mapie Strady znajdą się partnerzy projektu oraz szczegółowy opis programu konferencji i debat dedykowanych biurom projektowym. Jak podkreślają organizatorzy, jest już coraz mniej czasu, aby dołączyć do projektu, ale w dalszym ciągu można to zrobić. Już dzisiaj wiemy, że w ramach Strady swoje propozycje „architektoniczne” zaprezentują m.in. FAKRO, Hörmann czy Wienerberger. Forum Architektury, w ramach którego realizowana jest Strada di Architettura, wspiera i rekomenduje Izba Architektów RP. Więcej o projekcie na www.budma.pl

Architekci ze Studium autorami „Wodnej Nuty” „Wodna Nuta” w Opolu to jedna z najnowocześniejszych pływalni w kraju. Jej autorzy postawili sobie za cel stworzenie miejsca przyjaznego i pięknego. Obiekt został otwarty na początku grudnia bieżącego roku. Autorami projektu są Rafał Maliński i Malwina Łazęcka, właściciele pracowni Studium.

Budynek od strony kampusu uczelni ma proste ściany, podporządkowane regularnej urbanistyce dawnych koszarów wojskowych. Elewacja faluje wzdłuż cieku wodnego okalającego teren politechniki i komponuje się ciepłą okładziną cegły klinkierowej z otwartymi terenami zielonymi. W głównym holu znajduje się przeszklona ściana odsłaniająca halę pływalni i główny basen. Widok podkreślony został światłem wpadającym przez świetlik dachowy oraz ciemnym kolorem ścian i sufitów. Oprócz dwóch basenów o długości olimpijskiej (50 m) i 25 m, zaprojektowana została część rekreacyjna: rwąca rzeka, masaże, jacuzzi, basen solankowy, sauny suche i parowe.

Fot. arch. Studium

Fot. arch. Liebrecht & wooD

Plac Unii to jedna z największych inwestycji komercyjnych oddanych do użytku w ostatnich latach w Warszawie. Zaprojektowany w pracowni APA Kuryłowicz & Associates, wyróżnia się nie tylko poszanowaniem historycznego kontekstu lokalizacji na placu Unii Lubelskiej, lecz także najwyższą dbałością o jakość architektury i realizacji. Inwestycja ukończona w październiku 2013 roku, oferuje 41,3 tys. m2. powierzchni biurowej klasy A+ w trzech połączonych ze sobą budynkach, w tym dziewięćdziesięciometrowej wieży. W skład kompleksu Plac Unii wchodzi również trzypoziomowe centrum handlowe Plac Unii City Shopping o łącznej powierzchni najmu wynoszącej 15,5 tys. m2.

Nizio Interior to wnętrzarska marka, której pomysłodawcą i założycielem jest znany architekt Mirosław Nizio. 3xR: recycle, reuse, remake – to idea, zgodnie z którą powstają unikatowe meble Nizio Interior. Gruntownie oczyszczone drewniane konstrukcje, nowoczesne elementy wykończeniowe, industrialna stal i szkło sprawiły, że pod szyldem Nizio Interior wysłużone stolarskie stoły przeżywają drugą młodość. Blaty stołów przeszły konserwację, po czym zostały nakryte taflami solidnego szkła, do innych zamontowano masywne nogi i kółka, jeszcze inne stoły stworzone zostały na podstawie stolarskich kozłów. Podobną drogę przeszły fotele z jednego z warszawskich teatrów. Konserwacja drewnianych elementów oraz siedzisk i dobór tkanin obiciowych z najwyższej jakości materiałów sprawiły, że zachowując oryginalne kształty i zamkniętą w nich historię, fotele zyskały nowe życie. Dzięki takim zabiegom meblarskiego recyklingu Nizio Interior tworzy ponadczasowe przedmioty, których styl i funkcjonalność sprawdzają się i w klasycznych i w nowoczesnych wnętrzach. Więcej na stronie: www.niziointerior.pl

Fot. arch. Nizio Interior

3xR, czyli meble Nizio Interior

Plac Unii zdobył główną nagrodę w kategorii „Best New Office of the Year” w konkursie organizowanym przez branżowy magazyn Eurobuild. Inwestycja zrealizowana wspólnie przez Liebrecht & wooD oraz BBI Development S.A. została doceniona przez jury między innymi za swoją skalę, najwyższą jakość projektu architektonicznego, specyfikację techniczną oraz zastosowane rozwiązania proekologiczne. Nagrody Eurobuild Awards 2013 zostały wręczone podczas uroczystej gali, która odbyła się 5 grudnia w Warszawie.

Fot. arch. BUDMA

ARCHITEKTURA I DESIGN

Plac Unii wybrany Biurowym Projektem Roku

Czwarta edycja Międzynarodowej Konferencji Architektonicznej INGLASS odbędzie się 4 lutego w Warszawie. Podczas wydarzenia swoje prezentacje wygłoszą uznani architekci z Polski i Europy oraz wiodące przedsiębiorstwa z branży budowlanej.

Goście specjalni: arch. Ósbjørn Jacobsen z biura Henning Larsen Architects jest zdobywcą Mies van der Rohe Award 2013. Podczas INGLASS zaprezentuje zwycięski projekt Harpa – salę koncertową oraz centrum konferencyjne w Reykjaviku. arch. Mariusz Ścisło, Prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich, wygłosi przemówienie podczas otwarcia konferencji. SARP jest partnerem INGLASS Warszawa 2014. arch. Patrik Schumacher – wraz z Zaha Hadid stworzyli światowej sławy biuro architektoniczne Zaha Hadid Architects. Schumacher zaprezentuje swoje najnowsze projekty związane ze szkłem w architekturze, m.in. King Abdullah Financial District Metro Station w Rijadzie.

Pozostali prelegenci: arch. Rainer Mahlamäki – partner Lahdelma & Mahlamäki Architects. Wśród jego najnowszych realizacji jest Muzeum Historii Żydów Polskich. Projekt ten zostanie zaprezentowany podczas konferencji. arch. Kristian Lars Ahlmark jest partnerem Schmidt Hammer Lassen Architects. W roku 2013 zdobył nagrodę RIBA – the Royal Institute of British Architects Award za projekt „The Crystal” (Kopenhaga), który zostanie przedstawiony w Warszawie. arch. Juan Coll-Barreu jest założycielem Coll-Barreu Arquitectos oraz profesorem na Wydziale Architektury w Madrycie. Podczas INGLASS przedstawi swoje najnowsze projekty związane ze szkłem w architekturze. arch. Matthew Potter jest wspólnikiem Wilkinson Eyre Architects. W Warszawie przedstawi projekt „Gardens by the Bay” z Singapuru, za który został wyróżniony International Architecture Award w 2013 roku.

Martyna Maciaszek

program promocyjno-edukacyjny Buildera

studentka Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej W polskiej architekturze od dawna są pewne niespotykane nigdzie indziej wzorce, które mogą stanowić o jej wyjątkowości. Przetworzone na język współczesnej architektury, technologii, potrzeb i warunków mogłyby wyklarować coś, czego przykładem są oczywiste konotacje związane z pojęciami „architektury skandynawskiej”, czy „architektury japońskiej”.

Niestety jednak, póki co „architektury polskiej” jednym prostym skojarzeniem zdefiniować się nie da – a właśnie to należałoby promować.

Hołdowanie ogólnoświatowym trendom bywa zwodnicze i przez to często niknie na arenie międzynarodowej, gdzie jest wartością tak zunifikowaną, że aż niezapamiętywaną.

Przemiana tożsamości projektowej w mniejszej skali ma miejsce w przypadku polskiego wzornictwa. Polskie marki, np. Moho Design, Kompott, czy Zięta, stanowią rozpoznawalny sznyt na arenie międzynarodowej, a prezentacja polskich dokonań – Young Creative Poland – już na stałe wpisała się w program London Design Week.

Polskość, stanowiąca ciągłość z tym, co przeszłe i przyszłe w tkance miejskiej, może sprawić, że turystyka w kraju rozszerzy się o ikony nowoczesnej „polskiej” architektury, a ostatecznie – spowoduje wzrost atrakcyjności wizualnej, przełoży się na wyniki finansowe i przyciągnie inwestorów.

Fot. arch. 81.WAW.PL

ARCHITEKTURA I DESIGN

Prelegenci konferencji INGLASS

Nowoczesna strażnica OSP w Lesznowoli

Krótkie wystąpienia wygłoszą również arch. Andrzej Bulanda (wspólnik Bulanda-Mucha Architekci), arch. Vlad Gaivoronoschi (partner Andreescu & Gaivoronschi), arch. Serban Tiganas (Prezes Stowarzyszenia Architektów Rumunii) oraz prof. Deniz Incedayi (Prezes Izby Architektów Turcji).

Konferencja INGLASS 2014 jest skierowana do architektów, inżynierów, producentów i przetwórców szkła, dostawców sprzętu oraz odbiorców końcowych. Wydarzenie jest organizowane przez ABplus Events we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich SARP. Partnerem oficjalnym konferencji jest Saint-Gobain Glass Polska. Więcej informacji o konferencji na stronie internetowej www.ieglass.eu.

Warszawscy architekci z pracowni 81.WAW.PL stworzyli ostatnio koncepcję nowego budynku Ochotniczej Straży Pożarnej w Zamieniu w gminie Lesznowola. Inwestycję zaplanowano w kształcie prostokątnej bryły z elewacją składającą się z biegnących ku górze poziomych, biało-czarnych pasów. Od strony ulicy budynek będzie zatem dynamiczny i pełen ruchu. Białe elementy fasady wykonane zostaną z silikatowego tynku, a czarne – z barwionych płyt wiórowo-cementowych. Oryginalne rozwiązania zastosowano także przy umiejscowieniu okien. Ukryte w czarnych pasach elewacji są praktycznie niewidoczne. Na pierwszy rzut oka schowane będzie także wejście do budynku, które w zamyśle powstanie w podcieniu, z prawej strony obiektu.

– Dzięki temu nowa siedziba straży będzie zintegrowaną całością, a czerwone wozy na tle takiego „monolitu” staną się ładnym i wyraźnym kolorowym akcentem – mówi Anna Paszkowska z 81.WAW.PL.

KP ProduKcja archi-TeKTury

profile

Konrad Brynda, Paulina dyłKa

To piękno naszego zawodu – za kurtyną czysto technicznych przemyśleń kryje się w nim przede wszystkim artysta.

Konrad Brynda i Paulina Dyłka są architektami wnętrz i projektantami mebli oraz form przemysłowych. Razem tworzą duet / grupę projektową o nazwie KP Produkcja Archi-Tektury (http://kparchitektura.wordpress.com/). Są absolwentami Wydziału Architektury WSE WSEiZ w Warszawie. Zespół zajmuje się projektowaniem wnętrz i mebli, wzornictwem przemysłowym oraz grafiką. Do najciekawszych projektów grupy należą projekt salonu z ogrodem zimowym i projekt siedzisk z betonu architektonicznego na tereny zalewowe.

– Gdy byliśmy dziećmi dużo rysowaliśmy – mówią. Konrad wspomina, że projektował m.in. zestawy dźwiękowe, do których stelaże z drewna wykonywał później samodzielnie.

Paulina od dawna dużo malowała i rysowała, przede wszystkim architekturę. Z czasem jej pasja do rysunku przerodziła się w wykonywanie wizualizacji 3d.

Różaniec – realizacja, fot.: Konrad Brynda

Siedziska z betonu architektonicznego na tereny zalewowe – prototyp, fot.: Konrad Brynda

1. Motto projektowe i życiowe „Daj z siebie jak najwięcej, zachowując trzeźwość umysłu i czujność”.

2. Autorytet/guru architektoniczny Jest nim nasz były wykładowca, doc. dr Krzysztof Groń, który wciąż nas wspiera i często motywuje do nowych działań.

3. Dom marzeń Dom marzeń dopiero zarysowuje się w naszych wspólnych marzeniach i działaniach.

Nie mamy jeszcze konkretnych, zdefiniowanych założeń.

Łazienka – projekt konkursowy, wizualizacja: Paulina Dyłka

5. Projekt – zjadacz czasu Każdy projekt ma pewne fazy powstawania. Są to nie tylko koncepcje i rysunki, lecz także realizacja, będąca zwieńczeniem naszego wysiłku. Naszym zdaniem projekt zjadacz czasu to ten, który wywołuje uczucie stania w miejscu i niemożności przekroczenia jakiejś niewidocznej bariery, by móc dany projekt wdrożyć w życie.

6. Pozaarchitektoniczne źródła inspiracji Źródłami takich inspiracji dla każdego z nas są różne rzeczy, przedmioty, miejsca oraz ludzie. Tak naprawdę nigdy nie wiadomo, kiedy i gdzie spotkamy ludzi, którzy pośrednio wpływają na nasze działania projektowe. Jest to piękno naszego zawodu – za kurtyną czysto technicznych przemyśleń kryje się w nim przede wszystkim artysta, który chce łączyć wszystkie aspekty projektowe i estetyczne uwzględniające użytkowość (ergonomię), które odciskają swoje piętno w codziennej pracy.

7. Ulubione rozwiązanie (materiałowe, technologiczne), którego często używam W naszym zespole każde z nas ma na pozór nieco inne upodobania materiałowe, ale pracując razem, spotykamy się na podobnym poziomie. Mimo że jedno z nas ma szczególne zamiłowanie do betonu, to oboje lubimy tkankę surowego drewna, miękkie, naturalne tkaniny i różnego rodzaju kamienie.

8. Zaleta i wada architekta, która najbardziej rzuca się w oczy Zalety: poznawanie nowych ludzi, nowe wyzwania oraz samorealizacja.

Wady: stres, duża odpowiedzialność oraz brak czasu.

9. Nasz pierwsza nagroda Wyróżnienie jednego z naszych projektów dyplomowych.

Salon z ogrodem zimowym – projekt koncepcyjny, wizualizacja: Paulina Dyłka

10. Najgorszy budynek/budowla (w moim mieście, w Polsce, w Europie, na świecie) Nie chcemy oceniać.

■

styczeń 2014

4. Najbardziej udany projekt Jako młody, dynamiczny i pragnący się rozwijać zespół dążymy do tego, aby każdy projekt, którym się zajmujemy, był tym najlepszym.

79

Lubimy tkankę surowego drewna, miękkie naturalne tkaniny i różnego rodzaju kamienie.

Stolik kawowy – projekt koncepcyjny, wizualizacja: Konrad Brynda

Builder

Kuchnia – projekt konkursowy, wizualizacja: Paulina Dyłka

ARCHITEKTURA I DESIGN

Mała architektura w kreacji przestrzeni publicznej

arch. Konrad Brynda

Modułowe siedziska z betonu architektonicznego zrealizowano w celu rewitalizacji nadwiślańskich terenów zalewowych.

Na polskim rynku brakuje mebli projektowanych z przeznaczeniem do tak specyficznych warunków.

P

refabrykowane, modułowe siedziska z betonu architektonicznego mogą się sprawdzić w każdej przestrzeni publicznej: w parkach, na skwerach, osiedlach mieszkaniowych otwartych i zamkniętych oraz wzdłuż ciągów komunikacyjnych (perony kolejowe, przystanki tramwajowe i autobusowe, ścieżki rowerowe).

Marek Piwowarski

Pełnomocnik Prezydenta Warszawy ds. zagospodarowania Wisły Wydaje mi się, że projekt prefabrykowanych siedzisk modułowych z betonu architektonicznego, który powstał jako rozwiązanie w ramach rewitalizacji „terenów zalewowych” rzeki Wisły, nadaje się do tego, aby go wykorzystać w różnych miejscach.

Środowisko, dla którego projektuję meble, ma określone uwarunkowania przyrodnicze, ale również prawno-społeczne. Ważnym aspektem projektu jest umiejętność zdiagnozowania potrzeb mieszkańców Warszawy w zakresie wyposażenia przestrzeni „zalewowej” w meble.

Beton architektoniczny inaczej

Autorem projektu prefabrykowanych modułowych siedzisk z betonu architektonicznego jest Konrad Brynda – absolwent Wydziału Architektury warszawskiej WSEiZ. Projekt wykonano w 2012 roku pod kierunkiem doc. dra Krzysztofa Gronia, w ramach inżynierskiej pracy dyplomowej pt. „Beton architektoniczny jako przykład medium w kreacji przestrzeni publicznej”.

Projekt rewitalizacji fragmentu „Bulwaru Bohdana Grzymały-Siedleckiego w Warszawie”' powstał na Wydziale Architektury w Wyższej Szkole Ekologii i Zarządzania w Warszawie, przy współpracy z PUTiRI Raba Sp. z o. o. z Myślenic.

Więcej o projekcie: http://futuwawa.pl http://kparchitektura.wordpress.com

Cel projektu

Idea projektu wyposażenia terenów zalewowych rzeki Wisły w Warszawie opierała się na stworzeniu atrakcyjnego dla użytkowników przestrzeni publicznej miejsca do odpoczynku i na dostosowaniu terenu do uniwersalnych potrzeb użytkowników, w tym osób niepełnosprawnych oraz starszych. Głównym celem projektu była zatem odpowiedź na potrzeby zarówno użytkowników pieszych, jak i jeżdżących na rowerach czy uprawiających sporty, jak np. jogging, jazda na deskorolce czy łyżworolkach.

Do tak specyficznego terenu dobrane zostały odpowiednie materiały, które spełniają określone wymogi techniczne. Najlepszym dostępnym materiałem, który w miejscach narażonych na zalanie wodą bez trudu oprze się nawet falom powodziowym, jest beton.

Beton architektoniczny jest odmianą o dekoracyjnych walorach, dzięki którym będzie doskonale współgrał z przestrzenią wokół rzeki Wisły w Warszawie.

Niszowy design

Na polskim rynku brakuje mebli projektowanych z przeznaczeniem do tak specyficznych warunków. Projekt może stanowić uzupełnienie braków ofertowych firm produkcyjno-handlowych. W tym segmencie mebli odnalazłem pewną „niszę” możliwą do uzupełnienia. Chciałbym również zwrócić szczególną uwagę na beton architektoniczny w meblach jako nowy materiał – medium w komunikacji, stanowiący pewnego rodzaju pomost pomiędzy projektantem a użytkownikiem.

ARCHITEKTURA I DESIGN

o co pytają architekci czyli klasyka i nowoczesność na elewacji Wojciech Szczepański

Dyrektor Product Managementu Sto-ispo

Zanim przejdę do opisu rozwiązań, o które obecnie najczęściej pytają architekci projektujący elewacje, chciałbym zatrzymać się na chwilę na powszechnie znanym systemie ociepleń ETICS. Od wielu lat jest to – nie tylko na polskim rynku – najpopularniejsze rozwiązanie stosowane jako wykończenie fasady.

Efekt trójwymiarowości można osiągnąć dzięki zastosowaniu systemu podwieszanego StoVentec. Tutaj z tynkiem drobnoziarnistym Stolit Milano.

Zdjęcia: archiwum Sto-ispo Sp. z o.o.

Farba StoColor X-black dzięki specjalnym pigmentom odbija znaczną część promieniowania podczerwonego, co w znacznym stopniu zmniejsza nagrzewanie elewacji w słoneczne dni i niweluje ryzyko wystąpienia pęknięć, a jednocześnie pozwala stworzyć trwałą kolorystycznie powierzchnię.

D

PrzED

Ogromna popularność systemów ociepleniowych sprawiła jednak, że projektanci coraz częściej poszukują innych, nowych pomysłów, dzięki którym ich dzieła będą unikalne. Również inwestorzy niejednokrotnie oczekują rozwiązań, które pozwolą podkreślić wyjątkowy charakter elewacji budynku.

Ciekawy efekt dają rozwiązania umożliwiające połączenie typowego systemu ociepleniowego z wyprawami elewacyjnymi innymi niż popularny „baranek” lub „kornik”. Od wielu już lat dostępne są, choć mało znane, rozwiązania umożliwiające wykonanie wypraw, które całkowicie odmieniają wizję opatrzonego nieco ETICS-u. Uzyskanie elewacji mającej wygląd stiuku, gładkich powierzchni, paneli elewacyjnych czy kamienia naturalnego otwiera przed szeroko znanymi ociepleniami całkiem nowe możliwości. Produkty te łączą w sobie zalety popularnego systemu ociepleniowego, a jednocześnie zapewniają oryginalny wygląd fasady.

Elewacje wentylowane

Innym rozwiązaniem, chętnie wybieranym w ostatnich latach przez projektantów, są elewacje wentylowane. Niedawno utożsamiane przede wszystkim z panelami powleczonymi aluminium, które dziś ustępują miejsca bardziej kreatywnym systemom, pozwalającym wykorzystać kompozycje z kamienia, szkła, betonu architektonicznego czy innych zupełnie nowatorskich materiałów tworzących niepowtarzalne powierzchnie. To, że różne rozwiązania mogą zostać dostarczone przez jednego producenta, wraz z doradztwem technicznym, szkoleniem i serwisem na budowie, jest ich dodatkową zaletą.

PO MODErnIzaCjI

Dzięki zastosowaniu tradycyjnego systemu ociepleniowego z wyprawą tynkarską oraz profili StoDeco z nowoczesnego, ekologicznego Verofillu® udało się przywrócić elewacji budynku Liceum w Siedlcach jej oryginalny neoklasyczny wygląd.

ścią na rynku jest farba, która dzięki specjalnym pigmentom odbija znaczną część promieniowania podczerwonego, co w znacznym stopniu zmniejsza nagrzewanie elewacji w słoneczne dni i niweluje ryzyko wystąpienia pęknięć, a jednocześnie pozwala stworzyć trwałą kolorystycznie powierzchnię.

Dzięki zastosowaniu takiej farby, a ostatnio również tynków, rozszerzają się znacznie możliwości kreowania wyglądu ETICS. Wśród pereł nowoczesnej architektury, nie można też zapomnieć o pamiątkach przeszłości. Na koniec chciałbym zaprezentować rozwiązanie, które dzięki połączeniu nowoczesnych profili StoDeco i tradycyjnego ETICS-u pozwoliło przywrócić dawny blask zapomnianej nieco kamienicy w Siedlcach.

Obiekt z lat powojennych, obecnie liceum, dzięki inwencji projektanta, determinacji inwestora, kilku starym fotografiom i odpowiednim materiałom został doprowadzony do wyglądu z czasów swojej świetności.

Drobnoziarnisty tynk Stolit Milano zacierany na gładko.

styczeń 2014

Specjalne wyprawy elewacyjne

Płyty z Verofillu® doskonale imitują beton na elewacji.

83

W poszukiwaniu nowych trendów

Biel i czerń: klasyczny StoTherm Classic (ETICS) oraz nowoczesny StoVentec Glass (podwieszany system elewacyjny z panelami szklanymi).

Builder

oświadczenia i badania pokazują, że trwałość ETICS sięga 40 lat, a niejednokrotnie ten okres przekracza, oczywiście przy założeniu, że dobry jakościowo, kompletny system jest zainstalowany zgodnie z technologią przez doświadczonego wykonawcę. Jest to więc rozwiązanie sprawdzone i obecnie najbardziej ekonomiczne, jeśli wziąć pod uwagę cenę metra kwadratowego w stosunku do korzyści jakie można uzyskać.

StoVentec C – podwieszany wentylowany system elewacyjny z okładziną z płytek ceramicznych

Popularne od kilku lat czarne elewacje z jednej strony są często obecne w wizjach projektantów, z drugiej – stają się zmorą producentów materiałów elewacyjnych, którzy świadomi zagrożeń unikają ciemnych kolorów. Czy jest więc możliwość stworzenia czarnej, ale jednocześnie trwałej fasady?

Również w tym wypadku pomocne okazują się fasady wentylowane, ale nie tylko. Nowo-

promocja

Czarna i trwała

to lubią projektanci

SYSTEM OCIEPLEŃ Knauf Thermo i Knauf Thermo W – system wyrobów do wykonywania ociepleń

Systemy dociepleń Knauf Thermo z warstwą izolacyjną ze styropianu i Knauf Thermo W z warstwą izolacyjną z wełny mineralnej przeznaczone są do wykonania izolacji termicznej i akustycznej ścian zewnętrznych budynków istniejących (termorenowacja) oraz nowo wznoszonych (ocieplenia).

CERAMIKA SANITARNA Rimfree® – idealnie czyste rozwiązanie

Brak wewnętrznego kołnierza w miskach ustępowych typu Rimfree marki Keramag – Renova Nr 1 i 4U jest bardzo praktycznym i innowacyjnym rozwiązaniem. Dzięki temu dbałość o higienę jest łatwiejsza, bo nie ma trudnodostępnych miejsc, idealnych dla bakterii i drobnoustrojów. Specjalny rozdzielacz wody powoduje, że cała wewnętrzna powierzchnia jest dokładnie spłukana.

ARMATURA ŁAZIENKOWA Bezdotykowa bateria umywalkowa Oras Cubista

Łączy w sobie ekologiczne rozwiązania i funkcjonalny design. Seria inspirowana sztuką kubizmu zaprojektowana została przez Kirsi Svärd, jedną z najbardziej rozpoznawalnych młodych projektantek w Finlandii. Bateria uruchamiana jest poprzez elektroniczny sensor. Posiada uchwyt regulujący temperaturę wody. Regulator przepływu (6 l/min) umożliwia małe zużycie wody. Model chętnie wybierany przez architektów do obiektów użyteczności publicznej, jak biurowce, centra handlowe i lotniska, a także jako wyposażenie łazienek w domach prywatnych.

Builder

84

styczeń 2014

ARCHITEKTURA I DESIGN

Nowoczesne, trwałe, wysokiej jakości, bezpieczne, efektywne, a niekiedy i efektowne estetycznie. W ten sposób można ogólnie scharakteryzować rozwiązania, które projektanci lubią i których potrzebują.

SYSTEMY ODWODNIENIA

PŁYTKI CERAMICZNE

Odwodnienia ze zintegrowaną, zbrojoną opaską, wytrzymałe na najwyższe obciążenia – FASERFIX BIG BL

Kolekcja płytek AGAT by My Way Paradyż Group

System FASERFIX®BIG BL firmy HAURATON to korytka z prefabrykowaną, zbrojoną opaską. Odcinki 4-metrowe zapewniają nieporównywalnie szybsze tempo układania ciągów, bez potrzeby wykorzystania szalunku do zabudowy. Korytka po zamontowaniu, są gotowe do natychmiastowego użytkowania. Podwójny system mocowania rusztów gwarantuje wytrzymałości na obciążenia dynamiczne i podwyższone bezpieczeństwo użytkowania.

Źródłem inspiracji do powstania kolekcji był półszlachetny wielobarwny minerał. Ze względu na różnokolorowy charakter wzoru – idealnym miejscem aby docenić jego urok są duże powierzchnie, np. salon.

Niewątpliwym wyróżnikiem kolekcji jest bardzo charakterystyczny układ wzoru, składający się z wielobarwnych, naprzemianległych warstw. Kolekcja pięknie prezentuje wszystkie cechy naturalnego minerału. Wnętrze zaaranżowane za jej pomocą połączy w sobie elementy luksusu i egzotyki.

FUGA Fuga Sopro DF10 Design Fuga Flex z możliwością uszlachetniania złotym lub srebrnym brokatem

Innowacyjna fuga Sopro DF 10 Design Fuga Flex oferuje szerokie możliwości w zakresie doboru barw oraz uszlachetnienia drobinkami srebra lub złota. Dzięki zastosowanym w procesie produkcyjnym technologiom jest trwała, bezpieczna i odporna na wilgoć. DF10 Design Fuga Flex produkowana jest z cementu glinkowego, który zapewnia idealną gładkość materiału, odporność na przenikanie zabrudzeń i tworzenie się osadów wapiennych.

OGRZEWANiE PODŁOGOWE Termostatyczna mieszająca grupa pompowa do ogrzewania podłogowego GM40 marki FERRO

System ociepleń stropów TYTAN EOS STROP

System ociepleń Tytan® EOS STROP to zestaw markowych produktów dedykowanych do tworzenia warstwy ociepleniowej metodą mokrą bezsiatkową.

W jego skład wchodzą: Tytan® Zaprawa klejowo-szpachlowa O, płyty z wełny lamelowej, Tytan® Grunt do systemów OS, Tytan® Tynk cienkowarstwowy OS mineralny „baranek” oraz ewentualnie elementy uzupełniające i inne akcesoria systemowe przewidziane w projekcie technicznym ocieplenia. System Tytan® EOS STROP posiada Aprobatę Techniczną ITB AT-15-8549/2012.

SUFiTY PODWiESZANE Rockfon Eclipse – bezramowa, akustyczna wyspa sufitowa ze skalnej wełny mineralnej

Wyspy podnoszą jakość akustyczną wnętrz, zapewniają wysokie pochłanianie dźwięków i zmniejszają pogłos w pomieszczeniach.

Przeznaczone są do kreowania klasycznych wnętrz biurowych, restauracji czy hoteli, ale także przestrzeni przemysłowo-industrialnych aranżowanych na pomieszczenia użytkowe. Dostępne są w prostokątnych formach i 7 różnych kształtach, m.in. kół, trójkątów, figur o nieregularnych liniach. Doskonale odbijają światło, mają bardzo wysokie parametry odporności na ogień i wilgoć.

Builder

85

styczeń 2014

Zestaw – rozdzielacz typu RZP 6-drogowy z grupą mieszającą GM40 do instalacji ogrzewania podłogowego. Zastosowanie: zestaw ma za zadanie obniżenie temperatury czynnika grzewczego w instalacjach ogrzewania podłogowego. Cechy szczególne: segmentowa budowa, małe gabaryty zewnętrzne, prosta regulacja temperatury dzięki zastosowaniu 4-drogowego zaworu termostatycznego, uszczelki typu o-ring wykonane ze specjalnej gumy EPDM. Gwarancja: 15 lat na rozdzielacz, 2 lata na grupę pompową GM40.

SYSTEM OCiEPLEŃ

CERAMiKA BUDOWLANA Long John – nowoczesna cegła klinkierowa o niespotykanym, podłużnym formacie

Long John – to cegły elewacyjne Terca o zupełnie nowej stylistyce, dedykowane współczesnemu wzornictwu oraz architekturze. Zostały stworzone z myślą o architektach ceniących tradycyjną, szlachetną cegłę klinkierową, a jednocześnie szukających oryginalnych kształtów i wzorów. Cegły Long John są bardzo długie (50 cm) i płaskie (ok. 4 cm). Ich nietypowy format szczególnie atrakcyjnie podkreśla tzw. cienka spoina.

SYSTEM ELEWACJi StoVentec Glass – podwieszany, wentylowany system ociepleń elewacji z panelami szklanymi

System z widoczną spoiną i niewidocznym mocowaniem paneli, prefabrykowane panele z wysokiej jakości szkła hartowanego, o różnych kształtach, wymiarach i w szerokiej gamie kolorów, różnorodność zastosowań: w budynkach nowych jak i tych poddawanych renowacji, na zewnątrz jak i wewnątrz, na ścianach i sufitach, redukcja mostków cieplnych do minimum dzięki zoptymalizowanej podkonstrukcji ze stali szlachetnej i aluminium.

POMPY CiEPŁA Pompa ciepła Vitocal 161-A firmy Viessmann

Jedną z propozycji firmy Viessmann jest pompa ciepła Vitocal 161-A, która do ogrzewania wody użytkowej wykorzystuje powietrze z pomieszczenia, w którym się znajduje, z innych pomieszczeń w domu lub powietrze z zewnątrz budynku. Zabudowany w pompie zbiornik 300-litrowy zapewnia wysoki komfort ciepłej wody użytkowej, nawet dla pięcioosobowej rodziny. Woda użytkowa może być w nim ogrzewana przez pompę ciepła nawet do temperatury 65°C.

polskie pracownie projektowe

ARCHITEKTURA I DESIGN

K. SZPARKOWSKI, A. FILIPEK, K. MIKLASZEWSKI – architekci +48 Grupa Projektowa działa od 2006 roku. Zajmujemy się projektowaniem w szerokim zakresie: od mebli i drobiazgów, poprzez wnętrza, po budynki mieszkalne i użyteczności publicznej. Poza działalnością projektową staramy się być aktywni jako popularyzatorzy architektury i myślenia o przestrzeni.

Biuro architektoniczne specjalizujące się w realizacji zind y w id ua lizo wanych projektów, dostosowanych do specyficznych wymagań oraz wizerunku konkretnego użytkownika.

+48 Grupa Projektowa Warszawa, tel.: 501 564 640, 609 829 177, e-mail: grupa@plus48.com.pl, www.plus48.com.pl

FAAB Architektura Adam Białobrzeski |Adam Figurski Warszawa, tel.: 22 740 2000 (2002) e-mail: faab@faab.pl, www.faab.pl

GRZEGORZ DŻUS architekt, właściciel

PAWEŁ EJSMONT właściciel

Projektowanie jest w naszym rozumieniu sztuką dążenia do wypracowania idei będącej tematem wiodącym w pracy nad obiektem, a w konsekwencji znalezienia najwłaściwszych rozwiązań funkcjonalnych, estetycznych i technicznych. Tworzenie dokumentacji projektowej, pokonywanie biurokratycznych barier traktujemy jako konieczny do realizacji etap, nie mniej istotny niż nadzór autorski nad powstającym obiektem.

Dżus GK Architekci s.c.

Olsztyn, tel.: 604 179 486, 604 073 818 e-mail: architekci@dzusgkarchitekci.pl

86

styczeń 2014

KRZYSZTOF ZALEWSKI architekt, współwłaściciel

Builder

A. BIAŁOBRZESKI, A. FIGURSKI, M. MESSINA architekci – współwłaściciele, architekt

Zalewski Achitecture Group realizuje projekty obiektów użyteczności publicznej (w tym centra handlowe, banki, budynki biurowe, hotele), domów, willi i rezydencji, wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej oraz obiektów służby zdrowia, a także projekty wnętrz i przestrzeni publicznych (wnętrza urbanistyczne, place, parki, etc.). Biuro jest zaangażowane we wszystkie fazy procesu budowlanego.

Ejsmont Pracownia Architektoniczna tworzy projekty wnętrz i architektury na terenie całej Polski.

Projekty są indywidualnie dopasowane do potrzeb konkretnych inwestorów, funkcjonalne, nowoczesne technologicznie i zgodne z obowiązującymi trendami. Firma dysponuje profesjonalnymi i doświadczonymi ekipami wykończeniowymi, dzięki czemu może zaoferować usługę realizacji „pod klucz”.

EJSMONT PRACOWNIA ARCHITEKTONICZNA Warszawa, tel.: +48 22 498 44 94 email: biuro@ejsmont.pl, www.ejsmont.pl

AGNIESZKA UFNAL właścicielka i główny architekt Pracownia oferuje projekty domów jednorodzinnych, obiektów użyteczności publicznej oraz wnętrz prywatnych i publicznych. SNCE Studio tworzy zgodnie z ideologią all you need is less – proponuje najwyższej jakości rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne opakowane w ascetyczne, wysublimowane formy.

Zalewski Architekcture Group Gliwice, tel.: 32 230 21 31 e-mail: office@zalewskiag.com

ANNA KOŁODZIŃSKA, MARTA NIEDBALEC architekci Za murami za dachami... czyli w środku! Projektujemy wnętrza budynków, ale także same budynki i ich otoczenie. Zajmujemy się projektowaniem i realizacją wnętrz mieszkalnych i usługowych. Działamy także w branży architektonicznej, wykonujemy wielobranżowe projekty koncepcyjne, budowlane i wykonawcze.

Za murami za dachami Wrocław, tel.: 693 379 878, e-mail: biuro@zamuramizadachami.pl www.zamuramizadachami.pl

SNCE Studio Białystok, tel.: 602 30 77 55 e-mail: biuro@snce.pl, www.snce.pl

ANNA ZDZIEBŁOWSKA architekt, właściciel Projektowanie budynków użyteczności publicznej, przemysłowych, magazynowych, mieszkalnych wielorodzinnych i jednorodzinnych, przebudowy i rozbudowy istniejących obiektów.

Projektowanie budynków w trudnych warunkach terenowych.

ARCHITEKT Lanckorona, tel.: 602 532 584, e-mail: annazdzieblowska@wp.pl

OprOgramOwanie

dla budownictwa

Fot. arch. Polysius Vietnam

dodatek promocyjny miesięcznika Builder styczeń 2014

str. 90

Detal zbrojeń części podziemnej kruszarki gipsu Widok z placu budowy oraz modelu Tekla Structures

PROJEKTOWANIE W TECHNOLOGII

www.archicad.pl

prezentacja z okładki

OprOgramOwanie dla budownictwa styczeń 2014

90 Builder

dr inż.

Tomasz Olszewski Construsoft Sp. z o.o.

w budownictwie żelbetowym korzyści technologii BIm, takie jak łatwa koordynacja pracy, wymiana informacji, kontrola kolizji i wiele innych, sprawiają, że powszechną praktyką jest stosowanie jej także przy konstrukcjach żelbetowych.

T

ekla Structures to samodzielny system BIM, przeznaczony do tworzenia, a następnie kontroli i zarządzania informacjami o budynku, obejmujący cały proces strukturalnego projektowania.

Program proponuje nie tylko rozwiązania dla konstrukcji stalowych, lecz także narzędzia niezbędne dla struktur żelbetowych montowanych z prefabrykatów i elementów monolitycznych zbrojonych na budowie.

Za pomocą tego przystępnego narzędzia w intuicyjny sposób można projektować i detalować konstrukcje różnego rodzaju oraz o różnym przeznaczeniu: od bloków mieszkalnych i struktur przemysłowych aż do budowli użyteczności publicznej czy obiektów sportowych.

Dokładny model 3D

d o d at e k p r o m o c yj n y

BIM

W pracy przy projektowaniu konstrukcji żelbetowych bardzo ważna jest odpowiednia prezentacja elementów. Przedstawienie złożonej siatki prętów zbrojeniowych na płaskim rysunku CAD jest często utrudnione i mało czytelne. Współczesne projekty charakteryzują się wysokim stopniem złożoności, co przekłada się na większe prawdopodobieństwo wystąpienia błędów będących źró-

dłem kosztownych napraw czy opóźnień. Podobnych sytuacji można uniknąć dzięki wykorzystaniu dokładnego modelu 3D dostępnego w Tekla. Przestrzenny podgląd konstrukcji aż do najmniejszego elementu zawsze będzie przekazywał więcej informacji niż rysunki 2D. Model ten zawiera wszystkie geometryczne i konstrukcyjne dane, co pozwala wykonującemu projekt zobaczyć, jak szczegóły budowli będą wyglądały w rzeczywistości, i wyeliminować ewentualne błędy (rys. 1). Współdzieląc model z osobą odpowiedzialną za zbrojenia, możemy np. sprawdzić jego pracę w 3D, by odnaleźć problematyczne obszary i zaplanować sposób montażu wirtualnie w programie, co pozwoli sprawniej wykorzystać go na placu budowy.

Od stali po drewno

W Tekla Structures można pracować z wieloma różnymi materiałami i łączyć w jednym projekcie elementy stalowe, żelbetowe, aluminiowe, a także drewniane (rys. 2). W programie można oznaczać elementy betonowe jako gotowe prefabrykaty lub monolity wytwarzane i zbrojone bezpośrednio na placu budowy. Wykorzystujemy do tego szeroki wachlarz profili – począwszy od prostych, o przekroju prostokątnym, aż po bardziej złożone profile RCXX, czy dźwigary I lub SI. Do wstawiania stropów lub stropodachów możemy zastosować np. profile TT lub płyty kanałowe (HC – Hollow Core).

Detalowanie prętów zbrojeniowych

Kolejną mocną stroną Tekla Structures jest detalowanie prętów zbrojeniowych dowolnego typu. Program pozwala na ręczne dodawanie zbro-

jenia do elementów, a także udostępnia obszerną bazę dedykowanych komponentów. Znajdziemy w niej m.in. rozwiązania pozwalające na automatyczne zbrojenie nawet skomplikowanych profili, różnego rodzaju połączenia czy gotowe konstrukcje, jak betonowe schody czy szyby wind oraz klatek schodowych. Użyteczne są również detale, takie jak haki do podnoszenia czy różnego rodzaju kotwy. Komponenty przeznaczone dla żelbetu zawierają przykładowe ustawienia zbrojenia dla słupów, belek, ścian czy otworów ściennych i wiele innych. Ciekawym narzędziem są wzorce rozstawienia strun sprężających, które można predefiniować według wymagań firmowych, a następnie automatycznie stosować w elementach konstrukcji, oraz ściany wielowarstwowe. Katalog Tekla Structures zawiera również automatyczne „generatory” zbrojeń z wykorzystaniem strun dla płyt HC i TT. Zbrojenia te są w pełni modyfikowalne przez użytkownika, który może dostosować m.in. grubość otuliny, średnicę czy rozstaw prętów w elemencie. Wstawione pręty automatycznie reagują na zmiany, adaptując się do nowego kształtu betonowego profilu, w którym się znajdują. Do łączenia elementów możemy zastosować także różnego typu zewnętrzne biblioteki producentów systemów połączeń np. Peikko, R-Steel, Mürmann i wiele innych.

Jeżeli zdarzy się sytuacja, w której użytkownik będzie potrzebował specyficznych połączeń czy komponentów, niedostępnych w standardowych bibliotekach, Tekla Structures zapewni możliwość łatwego tworzenia parametrycznych obiektów, zarządzania i wykorzystywania ich w przyszłości – bez skomplikowane-

Łatwa wymiana danych

Rys. 3. Budowa hotelu Bella Sky Comwell wraz z częścią modelu Tekla Structures.

go programowania. Wszystkie połączenia i detale automatycznie dopasowują się do nowych warunków, które mogą wystąpić przy zmianach wprowadzonych do modelu. Wpływa to na przyspieszenie procesu modelowania i pozwala zaoszczędzić czas poświęcany na projektowanie.

Pełny pakiet informacji

Na podstawie informacji z modelu program automatycznie generuje dokumentację różnego typu – od rysunków zestawieniowych przez rysunki szalunkowe do nieograniczonych raportów materiałowych, także w plikach Excel. W Tekla bez problemu sporządzimy rysunki zbrojenia wraz z dokładnymi wymiarami, przekrojami

Założeniem Tekla Structures jest dostarczenie odpowiednich narzędzi dla wszystkich biorących udział w cyklu powstawania konstrukcji: od projektanta czy inżyniera po generalnego wykonawcę i inwestora. W modelu stworzonym w Tekla można umieszczać informacje architektoniczne, strukturalne czy mechaniczne. Wszystkie te modele dopełniają się wzajemnie i tworzą całość konstrukcji. Bardzo istotna jest bezbłędna wymiana i przesyłanie informacji pomiędzy różnymi systemami (np. AutoCAD, Revit, MicroStation, PDMS, PDS, Frameworks Plus, systemy ERP). Model BIM można również połączyć z samodzielnym oprogramowaniem do obliczeń statycznych (Robot, STAAD.Pro, Dlubal, RSTAB, SAP2000, GTStrudl, S-Frame, MidasIT), analizować go oraz dokonywać potrzebnych zmian.

Construsoft Sp. z o.o. ul.Wilczak 16A, 61-623 Poznań tel.:+48 61 8260 071, fax: +48 61 8260 071 e-mail: info-pl@construsoft.com www.construsoft.pl

91

Dobrym przykładem kompleksowego zastosowania BIM jest projekt hotelu Bella Sky Comwell, położonego przy lotnisku w Kopenhadze (rys. 3). Jest to aktualnie największy hotel i centrum kongresowe w Skandynawii. Warunki otoczenia zmusiły do zaprojektowania jego konstrukcji w nowatorskim i charakterystycznym kształcie. Budynek składa się z dwóch wież odchylonych od siebie o 15°. Przedstawiciel wykonawcy – firmy Rambøll – twierdzi, że nie byłoby możliwości zrealizowania tak złożonej konstrukcji bez modelowania 3D w Tekla Structures. Część nadziemna hotelu została zbudowana wyłącznie z elementów prefabrykowanych, dostarczanych przez jednego z największych duńskich producentów.

Firma ta chwali możliwości, jakie daje oprogramowanie BIM w zakresie wymiany informacji pomiędzy modelem a produkcją. Wykorzystanie tej technologii pozwoliło na łatwiejsze zrozumienie skomplikowanych struktur oraz uniknięcie wielu kolizji. Bardzo istotna była także opcja dokładnego detalowania i podglądu w przestrzeni 3D zbrojeń niezbędnych do zapewnienia stabilności i przenoszenia sił w tym projekcie.

■

styczeń 2014

Niemożliwe bez Tekla

Builder

Rys. 2. Tekla Structures pozwala na bezproblemowe połączenie elementów stalowych oraz żelbetowych – Centrum Wystawiennicze w Helsinkach.

Spełniając założenie OpenBIM, Tekla udostępnia swoje najnowsze, profesjonalne narzędzie – Tekla BIMsight, które pozwala łączyć modele pochodzące z różnych systemów w jednym projekcie, aby ułatwić komunikację i wymianę danych. Mogą to być na przykład modele architektoniczne, MEP, rysunki itp. Praca przebiega w prostym do nawigacji środowisku 3D, w którym dostępne są różnorodne narzędzia do przeglądania modelu, a także narzędzia przeznaczone do sprawdzania kolizji pomiędzy różnymi elementami oraz zarządzania tymi kolizjami. Użytkownik może również dodawać komentarze oraz dokonywać pomiarów w różnych jednostkach. Tekla BIMsight jest narzędziem całkowicie darmowym, które można pobrać ze strony internetowej www.teklabimsight.com.

Zdjęcia: archiwum Construsoft

Rys. 1. Przejrzysty widok elementów konstrukcji w modelu pozwala wyeliminować ewentualne kolizje jeszcze podczas projektowania.

i detalami. Pełny dostęp do informacji o prętach pozwala np. szybko stworzyć raport ukazujący plan ich gięcia. Zmiany w modelu są automatycznie uwzględniane w dokumentacji, przez co jest ona zawsze aktualna.

Modele Tekla zawierają pełny pakiet danych niezbędnych np. do obliczenia ilości potrzebnych materiałów, a także określenia statusu produkcji i montażu. Dopełnieniem rysunków i raportów jest możliwość tworzenia dokładnych harmonogramów dla projektowanej konstrukcji. Plan ten jest ściśle powiązany z modelem i pomaga np. ocenić ryzyko czy zaplanować różne rozwiązania dla całości budowy. Wykorzystanie harmonogramu oraz aktualnych informacji z placu budowy pozwala na bieżąco monitorować stan struktury.

Tak dokładne dane mogą posłużyć do stworzenia wizualizacji w 4D, czyli przedstawienia konstrukcji w określonym czasie. Jest to doskonały sposób zaprezentowania alternatywnych rozwiązań i ich wpływu na przebieg budowy np. dla inwestora. Listy szalunków z przypisanymi datami mogą być przekazywane do zakładu produkcyjnego z zachowaniem wymaganej kolejności instalacji i transportu na plac budowy.

Najnowsza, 19. wersja programu pozwala także na zarządzanie przerwami roboczymi przy wylewaniu betonu.

Model jest również źródłem danych, które można wykorzystać do automatyzacji produkcji, dzięki przekazaniu ich np. do maszyn gnących pręty BVBS, do aplikacji dla krat zbrojeniowych Unitechnik czy oprogramowania do zarządzania produkcją ELiPLAN.

Firma Robobat Polska, posiadajÄ&#x2026;ca status Autodesk Gold Partner, serdecznie zaprasza na webinarium â&#x20AC;&#x17E;Autodesk Revit LT 2014 â&#x20AC;&#x201C; DuĹźe moĹźliwoĹ&#x203A;ci maĹ&#x201A;ego Revitaâ&#x20AC;?, ktĂłre odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; z okazji premiery polskiej wersji tego programu. RozwiÄ&#x2026;zanie Autodesk Revit LT 2014 dedykowane jest specjalistom z branĹźy architektoniczno-budowlanej, w szczegĂłlnoĹ&#x203A;ci dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cym w maĹ&#x201A;ych i Ĺ&#x203A;rednich biurach i pracowniach, ktĂłrzy chcÄ&#x2026; wykorzystaÄ&#x2021; zalety modelowania informacji o budynku (BIM). Wprowadzenie polskiej wersji to kolejny krok firmy Autodesk, majÄ&#x2026;cy na celu wspieraFot. arch robobat

informacje

OprOgramOwanie dla budownictwa styczeĹ&#x201E; 2014

Firma BI-Pro Consulting Group Sp. z o.o. (www.bi-pro.pl) dostarcza sprawdzone rozwiÄ&#x2026;zania informatyczne do: â&#x20AC;˘ planowania i controllingu projektĂłw, inwestycji i produkcji, â&#x20AC;˘ budĹźetowania i prognozowania dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci przedsiÄ&#x2122;biorstwa w zakresie przychodĂłw, kosztĂłw i wynikĂłw oraz cash flow, â&#x20AC;˘ analiz i symulacji decyzyjnych, â&#x20AC;˘ konsolidacji finansowej grup kapitaĹ&#x201A;owych, â&#x20AC;˘ elektronicznego obiegu dokumentĂłw róşnego typu, np. faktur zakupowych, wnioskĂłw urlopowych, delegacji, â&#x20AC;˘ zarzÄ&#x2026;dzania dokumentacjÄ&#x2026; projektowÄ&#x2026;, procesem ofertowania i negocjacji umĂłw, â&#x20AC;˘ zarzÄ&#x2026;dzania procesami sprzedaĹźy i kontaktami z klientem, â&#x20AC;˘ obsĹ&#x201A;ugi zapotrzebowaĹ&#x201E; zasobowych i materiaĹ&#x201A;owych, zamĂłwieĹ&#x201E; zakupowych.

SpĂłĹ&#x201A;ka BI-Pro Consulting Group zrealizowaĹ&#x201A;a wdroĹźenia dla wielu przedsiÄ&#x2122;biorstw â&#x20AC;&#x201C; branĹźa budowlano-montaĹźowa, produkcyjna, usĹ&#x201A;ugowa i handlowa â&#x20AC;&#x201C; m.in. Rawlplug S.A. (Koelner S.A.), Mosty Ĺ ĂłdĹş S.A., Intakus S.A., AmRest Holdings SE, Schenker Sp z o.o., EFL Service Sp. z o.o., MPWiK Sp. z o.o. w Lubinie, MPEC S.A. w Tarnowie, PrzedsiÄ&#x2122;biorstwo Budowlane Ciroko Sp. z o.o. i inne.

WiÄ&#x2122;cej informacji: www.bi-pro.pl

PROXIM wdraĹźa Comarch ERP Mobile PROXIM, dystrybutor materiaĹ&#x201A;Ăłw dla budownictwa, usprawnia procesy biznesowe poprzez implementacjÄ&#x2122; Comarch ERP XL. GĹ&#x201A;Ăłwnym powodem, dla ktĂłrego firma wybraĹ&#x201A;a ten system, byĹ&#x201A;y wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce z nim aplikacje mobilne z pakietu Comarch ERP Mobile. â&#x20AC;&#x201C; Tym, co cenimy w aplikacji mobilnej dla naszych przedstawicieli handlowych, to przede wszystkim dostÄ&#x2122;p do peĹ&#x201A;nej historii transakcji z danym kontrahentem.

W trakcie przyjmowania nowego zamĂłwienia moĹźemy w prosty sposĂłb sprawdziÄ&#x2021; w Comarch ERP Mobile SprzedaĹź ile towaru i po jakiej cenie sprzedaliĹ&#x203A;my poprzednio danemu klientowi. Co wiÄ&#x2122;cej, moĹźemy skopiowaÄ&#x2021; informacje dotyczÄ&#x2026;ce jednego historycznego towaru lub caĹ&#x201A;e zamĂłwienia do koszyka, a nastÄ&#x2122;pnie je zmodyfikowaÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; komentuje Daniel Plewka, general manager w PROXIM Sp. z o.o. â&#x20AC;&#x201C; Bardzo waĹźnÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; aplikacji jest jej szybkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i ergonomia pracy. W systemie Comarch ERP XL ustalamy politykÄ&#x2122; rabatowÄ&#x2026;, a nastÄ&#x2122;pnie â&#x20AC;&#x201C; za poĹ&#x203A;rednictwem aplikacji mobilnej â&#x20AC;&#x201C; majÄ&#x2026; do niej od razu dostÄ&#x2122;p nasi przedstawiciele handlowi pracujÄ&#x2026;cy w terenie â&#x20AC;&#x201C; dodaje.

92 Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

Premiera polskiej wersji Autodesk Revit LT 2014

BI-Pro Consulting Group â&#x20AC;&#x201C; sprawdzone rozwiÄ&#x2026;zania

rekLama

0-# s PROGRAMY DLA BUDOWNICTWA 0ROGRAMY DO HARMONOGRAMOWANIA I ROZLICZANIA PRZEDSIĂ&#x2021;WZIĂ&#x2021;Ă&#x192; BUDOWLANYCH 0RZYDATNE W BUDOWNICTWIE I EDUKACJI 5MOÂ&#x153;LIWIAJÂ&#x2013; TWORZENIE HARMONOGRAMĂ?W W OPARCIU O DANE ZAWARTE W KOSZTORYSACH

7IĂ&#x2021;CEJ INFORMACJI ORAZ FILMY INSTRUKTAÂ&#x153;OWE NA STRONIE WWW PLANISTA COM PL

nie maĹ&#x201A;ych i prÄ&#x2122;Ĺźnych pracowni projektowych w ramach kampanii â&#x20AC;&#x17E;AUTODESK FOR SMALL BUSINESSâ&#x20AC;?. W trakcie spotkania zostanÄ&#x2026; zaprezentowane moĹźliwoĹ&#x203A;ci, jakie daje nowy program Autodesk Revit LT. OmĂłwione zostanie rĂłwnieĹź praktyczne wykorzystanie programu Autodesk Revit LT. WĹ&#x203A;rĂłd uczestnikĂłw webinarium wylosowane zostanÄ&#x2026; atrakcyjne nagrody w postaci rocznych prenumerat czasopism branĹźowych. UdziaĹ&#x201A; w webinarium jest bezpĹ&#x201A;atny. Aby w nim uczestniczyÄ&#x2021;, naleĹźy wypeĹ&#x201A;niÄ&#x2021; formularz rejestracyjny. Termin: 31 stycznia, godz. 10:00. WiÄ&#x2122;cej informacji o programie: www.robobat.pl. Patronem medialnym wydarzenia jest miesiÄ&#x2122;cznik â&#x20AC;&#x17E;Builderâ&#x20AC;?.

AVEVA przejmuje oprogramowanie firmy Bocad Od 1 listopada 2013 r. wszelkie sprawy zwiÄ&#x2026;zane z produktami i usĹ&#x201A;ugami Bocad na rzecz klientĂłw w Polsce prowadzone sÄ&#x2026; przez AVEVA z biura we WrocĹ&#x201A;awiu. ObsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; klientĂłw prowadzÄ&#x2026; dotychczasowi menedĹźerowie ds. wspĂłĹ&#x201A;pracy. Korekcie ulegĹ&#x201A;y jednak ich dane kontaktowe: AVEVA GmbH, ul. MiĹ&#x201E;ska 54-56, 54-610 WrocĹ&#x201A;aw. DziaĹ&#x201A; sprzedaĹźy â&#x20AC;&#x201C; e-mail: stefan.dzielendziak@aveva.com. DziaĹ&#x201A; wsparcia (Plant, w tym Bocad-3D/PS) â&#x20AC;&#x201C; e-mail: support.poland@aveva.com.

W wyniku rozstrzygnięcia postępowania przetargowego spółka SIMPLE została wybrana na wykonawcę dostawy i wdrożenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania (ZSZ) opartego na rozwiązaniu klasy ERP oraz HRM wraz z dostawą infrastruktury dodatkowej dla Politechniki Świętokrzyskiej w ramach realizacji projektu „Doskonalenie jakości zarządzania Politechniką Świętokrzyską WiRKIN”.

Wdrożenie obejmie następujące obszary: finanse i księgowość wraz z integracją z serwisem transakcyjnym PekaoBIZNES24, majątek trwały wraz z systemem obsługi czytników kodów kreskowych, obrót towarowy, zarządzanie personelem wraz z integracją z programem Płatnik, HRM do zarządzania kapitałem ludzkim oraz planowania i rozliczania czasu pracy pracowników zatrudnionych na uczelni, budżetowanie i analizy, obieg dokumentów. rekLama

93

Program CoMoTel Rental

styczeń 2014

Czy Hirek rozliczy wynajem sprzętu precyzyjnie i terminowo?

Fot. arch. konior Studio

Konior Studio wdrożyło oprogramowanie Autodesk Building Design Suite i rozpoczęło projektowanie zgodnie z koncepcją BIM (Modelowanie Informacji o Budynku). Jest to element strategii zakładającej wspieranie inwestora w procesie decyzyjnym na każdym etapie projektowania i realizacji obiektu. Oprogramowanie Autodesk Revit posłuży między innymi do zaprojektowania nowego Centrum Kultury w Zabrzu – Carbon Art. – Praca z wykorzystaniem jednego modelu budynku daje przede wszystkim możliwość odpowiedzi na szereg pytań na wczesnym etapie projektowania, przeanalizowania wielu wariantów w oparciu o konkretne dane i – razem z inwestorem – wyboru optymalnego – ocenia Aleksander Nowacki, architekt w Konior Studio.

Oprogramowanie dostarcza i wdrożenie wspiera P.A. Nova, Autoryzowany Partner Autodesk. Przejście na projektowanie zgodne z koncepcją BIM, z wykorzystaniem Autodesk Building Design Suite, rozpoczęto w roku 2011.

Wdrożenie realizowano stopniowo, włączano kolejne osoby i projekty o większym stopniu skomplikowania. W Autodesk Revit powstało między innymi osiedle wielorodzinne oraz prace konkursowe. Obecnie w Autodesk Revit pracuje ponad dziesięcioosobowy zespół.

Politechnika Świętokrzyska wybiera SIMPLE

Builder

Konior Studio: projektowanie zgodne z BIM

Rozliczanie wynajmu rusztowań i szalunków



umowy ramowe, wydania i zwroty montaże i demontaże bieżące stany elementów na budowach zestawienie wydzierżawionych elementów na dzień automatyczne fakturowanie dzierżawy (funkcja FAR) specyfikacja kosztów dzierżawy elementów metody rozliczania dzierżawy: m2, m3, szt., procent od wartości

Program jest wdrażany i rozwijany od 8 lat, kilkudziesięciu użytkowników programu – firmy rentalowe i budowlane – wykorzystuje jego funkcje w codziennej pracy.

ULISSES Sp. z o.o., ul. Górnośląska 69a, 62-800 Kalisz tel. 62 501 54 54, 501 54 53 www.ulisses.pl, programy@ulisses.pl

d o d at e k p r o m o c yj n y

– Projektujemy obiekty o indywidualnym wyrazie i niepowtarzalnym klimacie – mówi A. Nowacki – Niemniej jednak niezwykle ważna jest dla nas ekonomiczna strona przedsięwzięcia, realizacja w założonym budżecie i finalna opłacalność inwestycji. Musimy więc mieć dostęp do pełnych informacji o budynku na długo zanim powstanie rzeczywisty obiekt. Autodesk Revit daje nam taką możliwość – dodaje.

Konior Studio uczestniczy w kompleksowym procesie realizacji inwestycji – kontroluje i koordynuje proces projektowy (od koncepcji po projekt wnętrz) i inwestycyjny, nadzoruje budowę, pomaga w wyłonieniu wykonawców. Zarządza budżetem i harmonogramem inwestycji.

Stale współpracuje z wiodącymi biurami projektowymi i specjalistami wszystkich branż.

◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

d o d at e k p r o m o c yj n y

Builder

94

Fot. arch. tenado

rekLama

TENADO METAL: nigdy więcej taki tani Od lutego TENADO podnosi ceny. Wraz z pojawieniem się wersji 14. producent oprogramowania chce dostosować się do wzrostu kosztów. Firma z małym wyprzedzeniem uczciwie informuje o tym fakcie. „Koniec żartów!” to związany z tym slogan. W ten sposób TENADO METAL informuje o jeszcze niskiej cenie programu do projektowania – do 31 stycznia 2014. Tylko ci, którzy w styczniu złapią okazję, oszczędzą ponad 1190 zł. To opłaca się podwójnie, ponieważ wraz z TENADO METAL 13 kupujący otrzyma również bezpłatnie najnowszą wersję 14.

Nowy TENADO METAL znacznie ułatwi pracę przy zastosowaniu DIN EN 1090. Przyszła wersja programu do projektowania zawiera istotne symbole niezbędne do dokumentacji, a także zgodne z normą oznaczenie CE.

Konferencja „BIM – Projektowanie przyszłości” już w kwietniu W dniach 10-11 kwietnia 2014 roku w Hotelu Narvil Conference & SPA w Serocku pod Warszawą odbędzie się konferencja i targi BIM pt. „Projektowanie przyszłości – proces inwestycyjny XXI wieku”. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęła Izba Projektowania Budowlanego. Swój udział w charakterze prelegentów potwierdzili już m.in. przedstawiciele: Ramboll MEA Denmark, Building Smart Alliance Finland, Arup, MottMcDonald, SKANSKA SA, PROCHEM SA oraz European Federation of Engineering Consultancy Associations. Celem spotkania będzie wymiana doświadczeń pomiędzy uczestnikami procesu inwestycyjnego, dająca możliwość skonfrontowania aktualnej wiedzy technicznej z doświadczeniami rozwiniętych rynków. Konferencja to także spotkania dwustronne, które umożliwiają zacieśnienie dotychczasowych kontaktów oraz nawiązanie nowych relacji biznesowych. Adresatem wydarzenia są projektanci budowlani, architekci, przedstawiciele firm wykonawczych, inwestorzy, nadzór budowlany, kierownicy budów, deweloperzy. Rejestracji można dokonać przez formularz rejestracyjny na stronie: www.konfoteka.pl lub poprzez przesłanie zgłoszenia na adres: biuro@konfoteka.pl.

Agnieszka Marciniak

Prezes Zarządu Aplikom

Ukończyła Politechnikę Łódzką, Wydział Organizacji i Zarządzania (kierunek Controlling) – jako absolwentka pierwszego rocznika tego wydziału. Część studiów zrealizowała na niemieckiej uczelni Fachhochschule w Kilonii. Od 1996 roku zatrudniona była w firmie Aplikom Sp. z o.o. Zaczynała pracę w zespole handlowym, następnie awansowała na kierownika zespołu, potem na dyrektora handlowego, a obecnie, od 2005 roku, pełni funkcję prezesa zarządu firmy.

Brała udział w licznych szkoleniach z zakresu zarządzania (m.in. Kaiser, Coaching w zarządzaniu, Przywództwo XXI wieku wg. Coveya).

Wdraża nowoczesne metody zarządzania oparte na metodach coachingowych oraz wartościach w firmie i wobec klienta. Kluczowe wartości w Aplikomie to podmiotowość – zarówno pracownika, jak i klienta – realizowana między innymi przez partnerstwo.

Agnieszka Marciniak zainicjowała wydzielenie zespołu eksperckiego Aplikom SYSTEMY, który projektuje i wdraża szyte na miarę systemy IT, integrujące dane z systemów CAD-owskich, systemów ERP i systemów wsparcia sprzedaży.

Fot. arch Szansa

ZWCAD Architecture to doskonałe narzędzie dla wymagających użytkowników. Posiada pełną funkcjonalność programu ZWCAD+ Professional oraz pakiet narzędzi dodatkowych, przyspieszających i automatyzujących prace projektowe. Podobnie jak w przypadku oprogramowania ZWCAD, moduł ARCHITECTURE posiada opcję wyboru menu klasycznego i wstążkowego, a podstawowymi formatami są DWG i DXF, co gwarantuje kompatybilność.

Główną ideą programu jest jak największa parametryzacja i automatyzacja prac projektowych poprzez m.in.: • automatyczne tworzenie, wymiarowanie i numerację osi obiektu, • sparametryzowane wprowadzanie oraz edycję elementów konstrukcyjnych budynku, • zastosowanie bogatych bibliotek gotowych elementów, • generowanie przekroju i widoku 3D na podstawie rzutu, • tworzenie zestawień elementów, • automatyczne wymiarowanie ścian, • wiele, wiele innych pomocnych, ciekawych funkcji.

Program jest aktualnie dostępny w specjalnej ofercie cenowej. Szczegółowe informacje na stronie www.zwcad.pl

Fot. arch. aplikom

styczeń 2014

informacje

OprOgramOwanie dla budownictwa

ZWCAD 2014 Architecture

PLATFORMA INTENSE Profesjonalne systemy informatyczne dla budownictwa Innowacyjny elektroniczny obieg pracy i dokumentów projektowych Bieżąca kontrola kosztów, czasu i terminów prowadzonych projektów Szybki dostęp do pełnej dokumentacji projektów Innowacyjny system automatycznych powiadomień i alertów Kompleksowe zarządzanie Bazą Sprzętu i Transportu, Serwisem i Zasobami Ludzkimi Harmonogramy, Kosztorysy, Budżety, Raportowanie i Controlling

Współpracują z nami m.in.: ALSTAL, AWBUD, BUDIMEX, EKOWODROL, INTER-SYSTEM, KONTBUD, MGC INWEST, ORLEN CS, PBDiM KOBYLARNIA, POLTEGOR, THERMA

INTENSE GROUP SP. z o.o., ul. Gdyńska 31, 31-323 Kraków tel. +48 12 420 01 50 fax. +48 12 420 01 51, e-mail: info@intense.pl

www.intense.pl

akademia BIM

OprOgramOwanie dla budownictwa styczeń 2014

96 Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

BIM – kosztowny czy opłacalny?

BIm to narzędzie do zarabiania pieniędzy, niemniej jednak, jak każde narzędzie, ma swoją cenę. pytanie, jak realnie wygląda stosunek korzyści do kosztów. niestety, brak uniwersalnego wzoru, za pomocą którego można byłoby dokonać wyliczenia. albo inaczej – takich wzorów może być wiele. postanowiliśmy w związku z tym poprosić ekspertów o dokonanie przybliżonego bilansu.

Witold Szymanik architekt WSC Witold Szymanik i S-ka Sp. z o.o.

korzyści z wdrożenia BIm będą ogromne, tak duże, że wręcz trudno w ich kontekście mówić o kosztach.

Nowoczesne technologie informatyczne zrewolucjonizowały już wiele branż.

Teraz przychodzi kolej na budownictwo. Zwróćmy uwagę, że choć komputer stoi dziś przed każdym z nas, to procesy przygotowywania i prowadzenia inwestycji w budownictwie odbywają się wciąż praktycznie tak samo, jak w epoce „przedkomputerowej”. Z komputerów korzystają architekci, inżynierowie, kosztorysanci, wszyscy jednak wykonują swoje zadania osobno, nie integrują komputerowo powstającej informacji. A potem tony papieru trafiają do inwestora i na budowę, gdzie inni inżynierowie i technicy starają się wychwycić kolizje, zorganizować dostawy, opracować harmonogramy robót

i zrealizować inwestycję.

Budownictwo dopiero czeka na swoją informatyczną rewolucję. Tą rewolucją jest BIM! Dla nas, ludzi związanych z firmą Graphisoft i programem ArchiCAD, rewolucja BIM to ukoronowanie wielu lat pracy.

ArchiCAD od chwili powstania (w roku 1983) oferuje unikalne środowisko projektowania, polegające na budowaniu wirtualnej makiety budowli, na podstawie której generowane są rysunki dokumentacji.

Możliwość uwzględnienia problematyki branżowej limitowana była możliwościami komputerów, jednak już w roku 1987 Graphisoft opracował koncepcję Wirtualnego Budynku (ang. Virtual Building), która uznawana jest za pierwszą implementację idei BIM. Prawdziwy rozwój BIM nastąpił wraz z opracowaniem uniwersalnego formatu wymiany danych IFC, umożliwiającego współpracę inżynierów różnych branż niezależnie od stosowanego przez nich oprogramowania (Open BIM).

No i wreszcie mamy rewolucję!

Oceniając spodziewane korzyści wynikające z BIM, najłatwiej odwołać się do doświadczeń brytyjskich.

Rząd Jej Królewskiej Mości już w roku 2011 przyjął dokument regulujący strategię rozwoju przemysłu budowlanego Wielkiej Brytanii. Głównym elementem tej strategii jest wdrożenie BIM. Wytypowano kilka pilotażowych inwestycji, które przygotowano z wykorzystaniem BIM. Zebrane doświadczenia są jednoznaczne – już na tym wstępnym etapie osiągnięto redukcję kosztów na poziomie 16-20%. W dalszej perspektywie spodziewane korzyści są znacznie większe: 33% redukcji kosztów, dwukrotne przy-

spieszenie procesów inwestycyjnych (!), obniżenie emisji gazów cieplarnianych o połowę dzięki optymalizacji energetycznej nowo powstających budynków (w stosunku do obiektów projektowanych tradycyjnie). Podkreślam: takie są oficjalne prognozy rządu Wielkiej Brytanii (dokument: „Construction 2025”, przyjęty w czerwcu 2013 roku). Korzyści z wdrożenia BIM będą więc ogromne, tak duże, że wręcz trudno w ich kontekście mówić o kosztach.

Wydatki związane z wdrożeniem projektowania w systemie BIM są o kilka rzędów wielkości mniejsze od oszczędności po stronie inwestora. W dodatku system BIM przyniesie też oszczędności w samych jednostkach projektujących, które pracować będą szybciej i efektywniej.

Czy to oznacza, że wdrożenie BIM odbędzie się bezboleśnie? Niestety nie.

Projektowanie w systemie BIM wymaga opanowania nowych umiejętności, poszerzenia zasobów wiedzy.

Nie wszyscy nadążą za zachodzącymi zmianami.

Ale cóż – każda rewolucja wymaga ofiar.

styczeń 2014

Skąpy obszar przewidziany na wypowiedź w tak obszernym temacie zmusza, z natury rzeczy, do pominięcia wielu istotnych spraw i uproszczenia, a nawet strywializowania odpowiedzi.

Ocena opłacalności jest bowiem przedmiotem kilkudziesięciu publikacji naukowych i kilku rozpraw doktorskich. Zależy m.in. od przyjętej metodologii, wyboru kryteriów i wagi, którą im arbitralnie przypiszemy. Technologia BIM jest tematem rozległym i wymaga konsekwencji, jeśli chodzi zarówno o narzędzia, jak

97

BIM – i kosztowny, i opłacalny!

Builder

Wiceprezes Datacomp Sp. z o.o.

i rozwiązania organizacyjne. Świetne opanowanie systemów CAD/BIM nie przesądza jeszcze o ostatecznym sukcesie, gdy w sferze organizacji realizacji inwestycji nie będą spełnione warunki interoperacyjności. Także subiektywna ocena firm może eksponować jedne elementy, a marginalizować inne. Przykładowo w dużej globalnej korporacji jako najważniejszy efekt pozytywny wskazano wykrywanie kolizji pozwalające uniknąć dotychczasowych kłopotów i dające ogromne oszczędności. Ale samo pojęcie oszczędności jest inaczej rozumiane przez projektantów, a inaczej przez wykonawcę i inwestora. Poza tym ocena niektórych wskaźników wymaga dłuższego okresu niż czas objęty badaniem. Redukcja zarówno czasu trwania projektu, jak i związanych z tym kosztów, przyczynia się w jakiejś części do opłacalności projektu. W jednym z nowszych badań (zamieszczony wykres – por. rysunek – pochodzi z tej publikacji) 55% respondentów uznało, że BIM pomógł obniżyć koszty nawet o 50%, a 58% odpowiadających w takim samym stopniu oszacowało skrócenie czasu inwestycji. Ale kilkanaście procent odpowiadających wskazało na brak efektów BIM.

REKLAMA

Andrzej Tomana

Ocena efektywności BIM w branży budowlanej w USA 70

procent respondentów

60

■ ■ ■ ■ ■

50 40 30

< 50-100% < 0-50% bez zm. > 0-50% > 50-100%

20

0

koszt ogółem

czas całkowity

ocena efektywności przez respondentów

Źródło: Burcin Becerik-Gerber, Assistant Professor Department of Civil and Environmental Engineering, University of Southern California, USA.

Zdjęcia: archiwum Construsoft

10

Builder

98

styczeń 2014

akademia BIM

OprOgramOwanie dla budownictwa

Dariusza Kasznia Dyrektor Zarządzający Robobat Polska Sp. z o.o.

BIM to narzędzie do zarabiania pieniędzy na każdym etapie procesu inwestycyjnego.

Przemysław Nogaj Menadżer ds. rozwiązań Autodesk dla architektury i budownictwa

BIM jest coraz bardziej doceniany również w Polsce.

Biura projektowe, które myślą przyszłościowo, decydują się na BIM, gdyż ich zdaniem jest to inwestycja, która się zwraca. BIM staje się standardem również w Polsce i coraz częściej jest to wymóg stawiany przez inwestorów. Praca w oparciu o cyfrowy model obniża ryzyko inwestycyjne i zapewnia jego przewidywalność wszystkim grupom zaangażowanym w proces budowlany. Na etapie projektu weryfikowanych może być wiele wariantów, finalnie powstaje więc lepszy projekt, bardziej do-

Robert Handzel ekspert BIM MCKB, Inżynier Budowy MCKB Sp. z o.o.

Koordynacja często przechodzi na dalszy plan i niejednokrotnie przeprowadzana jest dopiero na etapie wykonawstwa, co generuje niepotrzebne koszty.

pasowany do oczekiwań inwestora. Więcej decyzji podejmowanych jest na etapie projektowania, a nie budowy. To w znaczący sposób ogranicza koszty, w tym ewentualne koszty błędów. Dalej – informacje dostępne w cyfrowym modelu mogą być wykorzystywane zarówno w procesie budowy, jak i zarządzania budynkiem. To z kolei otwiera pole dla nowych usług.

BIM jest coraz bardziej doceniany również w Polsce. Przykładu jednego z najnowszych wdrożeń dostarcza Prochem SA, który zgodnie z BIM, przy wykorzystaniu rozwiązań Autodesk, zaprojektował Astrum Business Park w Warszawie. Projektowanie zgodne z koncepcją BIM rozpoczęło także Konior Studio. Oprogramowanie Autodesk Revit posłuży między innymi do zaprojektowania nowego Centrum Kultury w Zabrzu – Carbon Art.

BIM daje wszystkim uczestnikom procesu budowlanego niezliczone korzyści, których wcześniej nie można było osiągnąć. Przykładem jest chociażby minimalizacja ryzyka wystąpienia kolizji koordynacyjnych w projektach wielobranżowych dzięki zastosowaniu modeli 3D. Wyszukanie ewentualnych problemów montażowych czy kolizji na podstawie dokumen-

Niestety, często uważa się, że projektowanie 3D to już BIM. Nic bardziej mylnego. Projektowanie 3D to tylko element niezbędny do skutecznego wdrożenia BIM. Gdy rozmawiamy z naszymi klientami o tym, co BIM może dać ich organizacji, to zawsze okazuje się, że zyski wielokrotnie przekraczają nakłady. Pod jednym warunkiem: BIM wymaga wdrożenia, czyli właściwego dopasowania konkretnego rozwiązania do indywidualnych potrzeb, a następnie efektywnego wykorzystywania tego rozwiązania. Bo BIM to narzędzie do zarabiania pieniędzy na każdym etapie procesu inwestycyjnego.

Przykłady? Łatwość wprowadzania zmian w projekcie i wariantowania. Redukcja części kosztów budowy wynikających z kolizji i błędów wykonawczych. Koszty te nasi klienci szacują na 1-3% wartości inwestycji. Niż-

sze koszty adaptacji i remontów. To tylko niektóre oszczędności, a przecież BIM to też efektywniejsza sprzedaż gotowych obiektów, wyższa jakość wykonania, zwiększenie bezpieczeństwa, czy „zielone” technologie.

Wdrożenie BIM to przede wszystkim konieczność zmiany przyzwyczajeń ludzi. Bo BIM to nie tylko zintegrowane projektowanie, budowanie czy zarządzanie – to również „zintegrowane” myślenie o wspólnym ce-

lu. I na koniec jeszcze jedno: mitem jest przekonanie, że BIM to rozwiązanie tylko dla dużych firm.

Nasi klienci to zarówno najwięksi gracze na rynku budowlanym, jak i małe, kilkuosobowe firmy. Bo BIM to szansa na efektywną współpracę tych największych z tymi najmniejszymi.

tacji płaskiej jest czasochłonne i obarczone ryzykiem, które w 100% zależy wyłącznie od ludzi.

Kiedy czas na wykonanie projektu jest minimalizowany do granic możliwości, a jednocześnie występują nieprzewidziane sytuacje powodujące poślizgi terminowe, koordynacja często przechodzi na dalszy plan i niejednokrotnie przeprowadzana jest dopiero na etapie wykonawstwa, co ge-

dążenie do tego, by jak najmniej zapłacić za projekt.

Wniosek jest prosty. Dopóki w zamówieniach publicznych nie pojawi się obowiązek dostarczenia wraz z dokumentacją modelu IFC, a prywatni inwestorzy nie zrozumieją, że zainwestowanie w projekt 50 tys. zł da więcej oszczędności podczas budowy rzędu 500 tys. zł, dopóty BIM będzie kosztownym projektowaniem dla pasjonatów.

neruje zarówno niepotrzebne koszty, jak i dodatkowe problemy organizacyjne skutkujące opóźnieniami. Systemy informatyczne już dzisiaj są w stanie na podstawie modelu cyfrowego w sposób w pełni zautomatyzowany przeanalizować projekt pod kątem kolizji i wygenerować stosowny raport obrazujący problem. W oparciu o tę informację projektanci mogą w porę zareagować, a ryzyko wystąpienia nieprzewi-

dzianych kosztów maleje, zarówno po stronie inwestora, jak i wykonawców oraz podwykonawców.

Globalnie BIM to również technologia umożliwiająca projektowanie zrównoważone. Możliwość prowadzenia wnikliwych analiz energetycznych, kosztowych i produkcji dwutlenku węgla jest niezbędna, by dostosować budynki przyszłości do warunków takich stowarzyszeń jak LEED czy BREEAM.

teczności publicznej, a w tych wysoko skomplikowanych projektach informacja wynikająca z technologii BIM jest szczególnie cenna. Pozwala na wychwycenie ewentualnych błędów na etapie wirtualnym, a nie w trakcie budowy. Ideałem by-

kumentację z wykorzystaniem technologii BIM. Według mnie nie ma odwrotu od tego sposobu projektowania – im szybciej stanie się on powszechnie wymagany, tym lepiej dla wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego.

Właściciel Archimed Sp. z o.o.

W wysoko skomplikowanych projektach informacja wynikająca z technologii BIm jest szczególnie cenna.

styczeń 2014

Odpowiadając na pytanie trzeba wziąć pod uwagę jeszcze jedną zmienną: dla kogo? Pierwszą grupą są projektanci. Mamy w niej pracownie konstrukcyjne (jedno stanowisko pracy to koszt: min. 46 tys. zł), architektoniczne (10-25 tys. zł) i instalacyjne (około 25 tys. zł). Jeśli wziąć pod uwagę obecne ceny projektów, to najmniejszy koszt wdrożenia ponoszą biura architektoniczne, potem instalacyjne, a na końcu, z największą różnicą, biura konstrukcyjne. Z kolei najwięksi beneficjenci, czyli generalni wykonawcy, ponoszą najmniejsze koszty. Aby obsługiwać budowę w technologii BIM, można wręcz posługiwać się tylko darmowym oprogramowaniem, ewentualnie wspomagać się oprogramowaniem do za-

Dla mnie i mojej firmy Archimed odpowiedź jest stosunkowo prosta. Od wielu lat używamy programu ArchiCAD, który jest niemal esencją zasad projektowania BIM. Tworzymy wirtualne projekty 3D, które oprócz klasycznej dokumentacji zawierają informacje o przyszłej bryle budynku.

Projektujemy głównie obiekty medyczne i uży-

łaby ścisła współpraca z projektantami branżowymi stosującymi technologię BIM – powoli zaczynamy to robić.

Mam nadzieję, że inwestorzy zaczną doceniać jakość dokumentacji powstającej w technologii BIM – pozwoli im to oszczędzać czas, nerwy i pieniądze, tracone na skutek błędów popełnianych w tradycyjnej, płaskiej i nieskoordynowanej dokumentacji.

Na szczęście obserwuję z dużą satysfakcją, że „jedynie słuszne” kryterium ceny stosowane przy wyborze architekta jest obecnie coraz częściej zastępowane kryterium jakości. Zoptymalizowane procesy projektowania BIM stosowane w mojej pracowni pozwalają nam zachować atrakcyjne ceny i oferować inwestorom dokładnie wykonaną do-

99

dopóki w zamówieniach publicznych nie pojawi się obowiązek dostarczenia wraz z dokumentacją modelu IFc, dopóty BIm będzie kosztownym projektowaniem dla pasjonatów.

Michał GrzymałaKazłowski

Builder

Prezes Zarządu Klaster Technologii Informacyjnych w Budownictwie

rządzania kosztami (3,5 tys. za jedno stanowisko). Kolejna ważna sprawa to koszty szkolenia (od 500 zł do 2 tys. zł za dzień) i czas, jaki trzeba poświęcić na przejście z 2D do BIM. Znając wszystkie koszty, należy teraz wziąć pod uwagę mentalność większości polskich inwestorów, czyli

d o d at e k p r o m o c yj n y

Maciej Dejer

akademia BiM

OprOgramOwanie dla budownictwa

… iż Polacy nie cudzy, iż swój BiM Mają BIm w ostatnich latach stał się modnym pojęciem i opisywany był w wielu publikacjach. mało kto jednak wie, że prace nad takim systemem prowadzone są w polsce już od 2005 roku. Wtedy to firma arcadiasoft rozpoczęła tworzenie własnego BIm-u o nazwie System arcadia.

T

wórcy systemu nie ograniczają się jedynie do architektury, lecz widzą zasadność używania tej filozofii w odniesieniu do całego procesu projektowania budowlanego, co oznacza, że modelowanie informacji o budynku powinno w równej mierze dotyczyć architektury, wszystkich instalacji projektowanych w budynku, jak również jego rozwiązań konstrukcyjnych.

przy użyciu trójwymiarowych obiektów architektonicznych, takich jak ściana, drzwi, okno, strop czy dach, oraz obiektów instalacyjnych, jak chociażby piec, kran czy zawór na rurze. Obiekty te opisane są grupami odpowiednich parametrów. Zmiany wprowadzone przez projektanta w jednym elemencie powodują automatyczne uaktualnienie zapisanego modelu informacji o budynku, a co

System ArCADia: Schemat koordynacji procesu projektowania

Współpraca z innymi programami

100

styczeń 2014

Pomimo swojej złożoności środowisko ArCADia nie jest systemem zamkniętym. Użytkownik ma możliwość zaimportowania projektów stworzonych w innych programach architektonicznych obsługujących format zapisu pliku IFC (ang. Industry Foundation Classes), który jest modelem danych służącym do przechowywania informacji o budynku.

Dzięki temu interfejsowi możliwe jest szybkie przesłanie danych architektonicznych z takich programów, jak Autodesk Architectural Desktop, Autodesk Revit, Graphisoft ArchiCAD, Bentley Architecture oraz Nemetschek Allplan. Za pośrednictwem interfejsu COM system współpracuje także z programem ArCon.

Fot. arch. Intersoft

Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

gi procesu projektowania budowlanego. Wspiera komunikację między branżami instalacyjnymi i architekturą. Opiera się na mechanizmach porównywania dokumentów z wykrywaniem zmian, wersjonowaniem plików, oznaczeniem rewizji oraz analizą kolizji, skrzyżowań i zbliżeń.

Uwzględnia także umiejscowienie poszczególnych elementów budowlanych w harmonogramie prac na budowie.

Automatyczna aktualizacja w 3D

W modelu tym wszystkie dane wprowadzone przez projektanta na rysunek przedstawiają zapisane cyfrowo odzwierciedlenie fizycznych i funkcjonalnych właściwości poszczególnych elementów architektonicznych i instalacyjnych. Modelowanie budynku realizowane jest

za tym idzie – automatyczne uaktualnienie wszystkich widoków, rzutów i przekrojów, na których występował dany element oraz widok 3D.

Kompleksowe projektowanie

System ArCADia został zaprojektowany jako narzędzie do kompleksowej obliczeniowo-graficznej obsłu-

INTERsoft sp. z o.o.

90-057 Łódź, ul. Sienkiewicza 85/87 tel. +48 42 689 11 11 fax +48 42 689 11 00 e-mail: intersoft@intersoft.pl www.intersoft.pl

VI edycja konkursu o statuetkę TopBuilder za najlepsze, innowacyjne oraz sprawdzone rozwiązania dla budownictwa, produkty, realizacje, produkty IT, a także inicjatywy i przedsięwzięcia dedykowane branży budowlanej.

Gala finałowa: Poznań, 11 marca 2014 r.

Międzynarodowe Targi Budownictwa BUDMA 2014 ORGANIZATOR: MIESIĘCZNIK Builder Na Państwa zgłoszenia czekamy pod adresem builder@pwbmedia.pl, oraz dla produktów IT – domeradzka@pwbmedia.pl. Od bieżącego roku konkurs objęty został ogólnopolskim Programem promocyjno-edukacyjnym PROMUJEMY POLSKĄ ARCHITEKTURĘ. Statuetką TopBuilder nagradzane są również projekty architektoniczne i konstrukcyjne.

Patronat Honorowy i Współpraca

Mecenasi Polskiej Architektury

Prezes stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii

W

ostatnich latach zaobserwowaliśmy wiele dyskusji toczących się wokół tego tematu – często jesteśmy też ich aktywnymi uczestnikami. Choćby sama definicja BIM: czy to pojęcie powinno odnosić się tylko do budownictwa kubaturowego, czy też obejmować szerszy zakres inwestycji budowlanych? Skupiamy się również na bardziej ogólnych zagadnieniach. Czy BIM ma przyszłość? A jeżeli tak, to w jakiej perspektywie czasowej?

Na te i inne pytania chcielibyśmy znaleźć odpowiedź podczas konferencji „BIM dla Polski”, którą organizujemy w Londynie przy współpracy Ambasady RP. Spotkanie zostało zaplanowane na marzec 2014. Szczegółowe informacje na temat tego wydarzenia można znaleźć na stronie stowarzyszenia: www.stpuk.org.

Głównym celem konferencji będzie przedstawienie korzyści płynących z zastosowania w inwestycjach budowlanych nowoczesnych rozwiązań systemowych, jakie niesie ze sobą BIM, oraz przekazanie polskim organom rządowym bezpośredniego impulsu wskazującego na konieczność wdrożenia takiego podejścia w Polsce.

„BIm dla polski” – konferencja organizowana w Londynie przy współpracy ambasady rp.

Spotkanie zostało zaplanowane na marzec 2014.

Szczegółowe informacje na stronie www.stpuk.org.

mottem II Światowego Zjazdu Inżynierów polskich było zdanie theodora von kármána, pioniera w dziedzinie nowoczesnej aerodynamiki: „Inżynier projektuje przyszłość”. W ramach kontynuacji tej myśli Stowarzyszenie techników polskich w Wielkiej Brytanii postanowiło zorganizować konferencję pod tytułem „BIm dla polski”.

Fot. Piotr Dudek

Piotr dudek

BIM się opłaca

Dotychczasowe doświadczenia wielu krajów, m.in. Wielkiej Brytanii, pokazują, że wprowadzenie BIM w procesie realizacji inwestycji budowlanych przynosi szereg korzyści długo- i krótkoterminowych: • zmniejszenie ryzyka finansowego inwestorów podczas całego procesu realizacji inwestycji (stała kontrola kosztów na każdym etapie realizacji), • zwiększenie bezpieczeństwa na budowie dzięki odpowiedniemu planowaniu prac, • obniżenie kosztów realizacji inwestycji budowlanych (np. wykrywanie konfliktów/kolizji w fazie projektowania, uszczegółowienie projektu, projekt „żyje” podczas procesu inwestycyjnego, a wszyscy uczestnicy tego procesu mają ciągły dostęp do najbardziej aktualnych jego wersji itd.), • obniżenie kosztów utrzymania obiektów budowlanych oraz zarządzania nimi, • możliwość poprawy planowania przestrzennego przy dużych i małych obiektach budowlanych, • ułatwienia w dokonywaniu analiz modernizacyjnych istniejących już obiektów, • perspektywa kontrolowania emisji CO2 przy realizacji inwestycji budowlanych w skali mikro i makro, • przewidywalność całego cyklu życia budowli (również w rozumieniu polskiego prawa budowlanego).

BIM w Unii Europejskiej

Dodatkowym argumentem przemawiającym za koniecznością rozpoczęcia procesu wdrażania BIM

Londyn Lotnisko Heathrow Fot. Piotr Dudek

akademia BIM

OprOgramOwanie dla budownictwa styczeń 2014

102 Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

BIM dla PolskI

Londyn Olympic Park, Aquatics Centre.

w Polsce jest to, że organy Unii Europejskiej dostrzegły aktywność innych krajów członkowskich na tym polu. Widząc korzyści płynące z tego procesu, zamierzają wprowadzić standardy BIM na terenie całej Unii Europejskiej. Informacje na ten temat można znaleźć chociażby w artykule „Brussels set to enshrine BIM in EU-wide procurement directive” opublikowanym w lipcu 2013 roku na łamach portalu www.construction-manager.co.uk. Mowa tam o planach oficjalnego wdrażania technologii BIM w krajach UE.

Pierwszy program do kosztorysowania w technologii BIM

- import plików IFC - wizualizacja modelu BIM 3D - intuicyjny interfejs obsługi - integracja tworzonej wyceny kosztorysowej z widokiem modelu - automatyczne tworzenie struktury przedmiaru z modelu 3D

www.zuzia-bim.pl Datacomp Sp. z o.o. ul. Grzegórzecka 79 31-559 Kraków

tel.: 12 412 99 77 zuzia@zuzia.com.pl www.datacomp.com.pl

tora budowlanego. Niezbędne do wprowadzenia tych planów w życie jest zaadaptowanie technologii informatycznych związanych z BIM oraz wprowadzenie nowoczesnych technologii, procesów i metod współpracy, które umożliwią nowe, wydajniejsze sposoby działania na wszystkich etapach istnienia projektu (project life-cycle management).

Obecnie w UK niezbędne jest zwiększenie świadomości na temat istnienia i wymagań programu BIM oraz upewnienie się, że stosowne informacje kierowane są do każdego podmiotu znajdującego się w łańcuchu dostaw. Projekt na każdym etapie powinien być realizowany zgodnie z najwyższymi standardami, a informacje zwrotne – przekazywane do grupy kierującej (Task Group).

Przedstawiciele Wielkiej Brytanii zaangażowani w BIM sami podkreślają, że pragną zostać liderami w zakresie wdrożenia BIM w Europie.

Dodają też, że widzą korzyści płynące z wdrożenia w długiej perspektywie (program BIM w UK obejmuje rok 2050) i dlatego pragną dzielić się

Londyn Blackfriars Bridge Station

Fot. arch. AutoDesk

Organy Unii Europejskiej podkreślają też, że jednym z krajów najbardziej zaangażowanych we wprowadzanie BIM jest Wielka Brytania. Dlatego warto skorzystać z doświadczenia Brytyjczyków w tej dziedzinie.

Jak mocno zaawansowane jest wdrażanie BIM w UK, pokazuje dostępny na stronie rządowej dokument „HM Government UK BIM Strategy”, dotyczący sektora budowlanego, opublikowany przez Urząd Rady Ministrów 31 maja 2011 roku. Publikacja ta przedstawia intencję rządu brytyjskiego, aby do roku 2016 we wszystkich przeprowadzanych projektach finansowanych z budżetu państwa obowiązywał model współpracy Collaborative BIM 3D (gdzie wszelkie dane, aktywa i cała dokumentacja istnieją w formie elektronicznej).

Rząd brytyjski we współpracy z przemysłem rozpoczął już czteroletni program modernizacyjny. Główne cele tego programu to zredukowanie kosztów kapitałowych i ograniczenie o 20% zanieczyszczeń emitowanych jako rezultat produkcji sek-

Londyn Blackfriars Bridge and Station Fot. arch. AutoDesk

akademia BIM

OprOgramOwanie dla budownictwa

Przykład płynie z Wysp

jeżeli globalni inwestorzy, przyzwyczajeni do standardów ogólnie przyjętych na międzynarodowym rynku (a BIm staje się już takim właśnie standardem), nie będą mogli otrzymać odpowiedniej formy usługi w polsce, wówczas wybiorą dla swojej inwestycji inną lokalizację w europie lub na świecie. swoim doświadczeniem w tej dziedzinie z innymi krajami członkowskimi UE.

d o d at e k p r o m o c yj n y

Fot. arch. Jacobs

Londyn Blackfriars North Station

Builder

104

styczeń 2014

Fot. arch. Jacobs

Podążając za trendami

Co to jest BIM? Building Information modeling, BIm lub modelowanie Informacji o Budynku – pojęcie to zadebiutowało w USa w roku 1987 i oznacza cyfrową reprezentację fizycznych i funkcjonalnych cech obiektu.

BIm to wspólny zasób wiedzy o obiekcie tworzący solidną podstawę dla decyzji podczas całego jego cyklu życia – najwcześniejszego poczęcia do rozbiórki. (national BIm Standard – Stany Zjednoczone)

Jak widzimy, idea procesu BIM przyjmuje się w Europie na dobre.

Można też dodać, że w światowej skali BIM ma jeszcze bardziej zaawansowaną formę, i dlatego jeżeli Polska nie podąży za tworzącymi się trendami, może się to wiązać z negatywnymi konsekwencjami dla całego polskiego rynku budowlanego. Jeżeli globalni inwestorzy, przyzwyczajeni do standardów ogólnie przyjętych na międzynarodowym rynku (a BIM staje się już takim właśnie standardem), nie będą mogli otrzymać odpowiedniej formy usługi w Polsce, wówczas wybiorą dla swojej inwestycji inną lokalizację w Europie lub na świecie.

Na szczęście w Polsce zaczyna się o BIM coraz więcej mówić, a pierwsze rozpoczęte działania przynoszą wymierne korzyści. Kilka lat temu nasze stowarzyszenie rozpoczęło współpracę z krakowską firmą Robobat Polska, która z powodzeniem wdraża BIM w polskich firmach projektowych i budowlanych. I jest to najlepsza rekomendacja dla „BIM-u dla Polski”.

■

programy dla konstruktorów

OprOgramOwanie dla budownictwa

GEO5 dla inżynierów Monika Mitew-Czajewska

Geo5 to pakiet programów służących do rozwiązywania szerokiej gamy problemów geotechnicznych.

P

rzyjazne dla użytkownika, proste w obsłudze programy z pakietu GEO5 mają zastosowanie do rozwiązywania takich problemów, jak analiza stateczności, analiza osiadań, projektowanie fundamentów, konstrukcji oporowych i ścian głębokich wykopów czy analiza zaawansowanych zagadnień geotechnicznych.

Analiza stateczności

Pakiet GEO5 oferuje kilka programów służących do analizy stateczności. Program „Stateczność zbocza” jest podstawowym narzędziem do modelowania zboczy uwarstwionych z uwzględnieniem nasypów czy wykopów. Program rozwiązuje zagadnienie stateczności zbocza przy założeniu kołowych lub łamanych powierzchni poślizgu i automatycznie wyszukuje najbardziej krytyczne powierzchnie. Do wyboru dostępne są różne metody obliczeniowe – od uproszczonych (Fellenius, Bishop) do bardziej rygorystycznych (Spencer, Morgerstein, Janbu, Sarma).

Program komunikuje się ze wszystkimi programami stosowanymi do analizy obudów głębokich wykopów i konstrukcji oporowych. Program „Nasypy zbrojone” służy do analizy zboczy wzmacnianych geozbrojeniem. Program „Stateczność zbocza skalnego” umożliwia wykonanie analiz stateczności zboczy skalnych i klinów skalnych.

Wyznaczanie osiadań konstrukcji jest jednym z podstawowych zadań w geotechnice. Analiza osiadań jest bezpośrednio zawarta w programach „Fundament bezpośredni”, „Pal”, „Płyta”, i „Belka”, znajdujących się w pakiecie GEO5. Zagadnienie to uwzględniono również w niektórych programach specjalistycznych. W programie „Osiadanie” wyznaczane są osiadania terenu spowodowane obciążeniami zewnętrznymi i zmianami ZWG (poziomu wód gruntowych). Użytkownik może definiować nasypy i obciążenia dodatkowe w różnych fazach budowy oraz obserwować rozwój odkształceń masywu gruntowego. Możliwe jest także przeprowadzenie analizy konsolidacji masywu gruntowego, to znaczy wyliczenie osiadania w różnych przedziałach czasowych w czasie żywotności danej konstrukcji. Program „Wyrobisko” pozwala określić kształt niecki osiadań powstających ponad wyrobiskami tunelowymi, dzięki czemu Zdjęcia arch. MMGeo

d o d at e k p r o m o c yj n y

Builder

106

styczeń 2014

Analiza osiadań gruntu

umożliwia również szacowanie szkód powstałych w konstrukcji na powierzchni terenu.

Projektowanie konstrukcji oporowych

Pakiet GEO5 oferuje kilka programów służących do analizy konstrukcji oporowych. Każdy program jest efektywnym narzędziem do kompleksowej analizy danego rodzaju konstrukcji z uwzględnieniem weryfikacji ich elementów składowych oraz wymiarowania żelbetu. Poszczególne programy umożliwiają weryfikację danych konstrukcji z uwzględnieniem m.in. oddziaływania wód gruntowych, dowolnych obciążeń zewnętrznych oraz dowolnego ukształtowania terenu przed i za konstrukcją. Istnieje także możliwość modelowania fazowania budowy oraz sytuacji wyjątkowych, takich jak trzęsienia ziemi czy powodzie. Wszystkie programy umożliwiają również weryfikację nośności i osiadania fundamentów w programie „Fundament bezpośredni” lub weryfikację stateczności ogólnej konstrukcji z zastosowaniem programu „Stateczność zbocza”.

Projektowanie fundamentów

Pakiet GEO5 oferuje także kilka programów służących do analizy i projektowania fundamentów – zarówno płytkich, jak i głębokich. Programy te pozwalają na sprawdzenie nośności i osiadań oraz zwymiarowanie zbrojenia dla określonych przekrojów żelbetowych.

Program „Fundament bezpośredni” umożliwia projektowanie fundamentów bezpośrednich o kształcie prostokątnym lub kołowym posadowionych na podłożu uwarstwionym. Program sprawdza pionową i poziomą nośność fundamentu oraz określa osiadanie i obrót. W programach „Belka” i „Płyta” fundamenty bezpośrednie analizowane są z zastosowaniem metody elementów skończonych. Z analizy uzyskujemy rozkład sił wewnętrznych w konstrukcji i jej deformację. Możliwe jest również modelowanie konstrukcji na palach za pomocą podpór sprężystych.

W programie „Pal” wyznaczane są nośność pionowa i pozioma pojedynczych pali oraz odpowiednio ich przemieszczenia (wykres zależności osiadania od obciążenia). Z kolei w programie „Pale CPT” możliwa jest analiza nośności pionowej pali na podstawie wyników sondowań CPT. W programie „Grupa Pali” ana-

rekLama

liza grupy pali poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonych sztywnÄ&#x2026; pĹ&#x201A;ytÄ&#x2026; moĹźe zostaÄ&#x2021; przeprowadzona z zastosowaniem metody elementĂłw sprÄ&#x2122;Ĺźystych (MES) lub metod analitycznych.

Projektowanie gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokich wykopĂłw

0QSPHSBNPXBOJF JOÂ&#x2014;ZOJFSTLJF EP (FPUFDIOJLJ J 5VOFMPXBOJB

GEO5 wersja 17

bez Ĺźadnych ograniczeĹ&#x201E;

Builder

... a wiÄ&#x2122;cej

Analiza zagadnieĹ&#x201E; geotechnicznych

Program â&#x20AC;&#x17E;MESâ&#x20AC;? pozwala na rozwiÄ&#x2026;zywanie róşnorodnych zagadnieĹ&#x201E; geotechnicznych z zastosowaniem metody elementĂłw skoĹ&#x201E;czonych (MES). W programie tym moĹźna modelowaÄ&#x2021; m.in. konstrukcje podziemne, tunele i zapory, a takĹźe przeprowadzaÄ&#x2021; analizÄ&#x2122; statecznoĹ&#x203A;ci zboczy i analizÄ&#x2122; przepĹ&#x201A;ywu wody.

Zastosowanie metody elementĂłw skoĹ&#x201E;czonych nie tylko daje uĹźytkownikowi szersze spojrzenie na analizowane konstrukcje, lecz takĹźe pozwala takĹźe na weryfikacjÄ&#x2122; wynikĂłw uzyskanych metodami klasycznymi. Tworzenie modelu obliczeniowego oraz siatki elementĂłw skoĹ&#x201E;czonych jest w peĹ&#x201A;ni automatyczne, program â&#x20AC;&#x17E;MESâ&#x20AC;? zawiera bowiem wiele róşnych funkcji znacznie upraszczajÄ&#x2026;cych przygotowanie modelu obliczeniowego (korektor topologii, generator siatki elementĂłw skoĹ&#x201E;czonych itp). W obliczeniach MES uzyskujemy przemieszczenia konstrukcji, rozkĹ&#x201A;ad naprÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; i lokalizacjÄ&#x2122; stref plastycznych w masywie gruntowym, a takĹźe siĹ&#x201A;y wewnÄ&#x2122;trzne w elementach belkowych, kotwach i zbrojeniu gruntu. ModuĹ&#x201A; â&#x20AC;&#x17E;MES â&#x20AC;&#x201C; Tunelâ&#x20AC;? sĹ&#x201A;uĹźy do analizowania konstrukcji podziemnych, z uwzglÄ&#x2122;dnieniem tuneli budowanych z zastosowaniem metody konwencjonalnej (NATM). IstotnÄ&#x2026; cechÄ&#x2026; tego programu jest wbudowany generator obudowy tunelu, ktĂłra moĹźe byÄ&#x2021; umieszczana w dowolnym miejscu masywu gruntowego.

W programie â&#x20AC;&#x17E;MES â&#x20AC;&#x201C; PrzepĹ&#x201A;yw wodyâ&#x20AC;? na podstawie zdefiniowanych warunkĂłw brzegowych przepĹ&#x201A;ywu wody wyznaczane sÄ&#x2026; poziom wĂłd gruntowych, rozkĹ&#x201A;ad ciĹ&#x203A;nienia porowego, prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przepĹ&#x201A;ywu wody oraz ogĂłlny dopĹ&#x201A;yw/wypĹ&#x201A;yw wĂłd z modelu. Wyniki analizy przepĹ&#x201A;ywu wody moĹźna rĂłwnieĹź automatycznie wprowadziÄ&#x2021; do analizy konstrukcji geotechnicznych oraz analizy zagadnieĹ&#x201E; statecznoĹ&#x203A;ci zboczy w programie â&#x20AC;&#x17E;MESâ&#x20AC;?. â&#x2013;

styczeĹ&#x201E; 2014

Mikropal - nowe metody analizy buĹ&#x201A;awy wedĹ&#x201A;ug Bustamante Fundament bezpoĹ&#x203A;redni - analiza fundamentu rozciÄ&#x2026;ganego MES â&#x20AC;&#x201C; model hipoplastyczny Udoskonalenia wizualizacji Nowa wersja LRFD 2012 i inne normy demonstracyjna

107

â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘

www.mmgeo.pl Analiza statecznoĹ&#x203A;ci Projektowanie konstrukcji oporowych Projektowanie fundamentĂłw Cyfrowe modelowanie terenu Projektowanie gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokich wykopĂłw Analiza osiadaĹ&#x201E; gruntu Analiza zaawansowanych zagadnieĹ&#x201E; geotechnicznych

ZdjÄ&#x2122;cia: archiwum construsoft d o d at e k p r o m o c yj n y

Kilka programĂłw z pakietu GEO5 moĹźna wykorzystaÄ&#x2021; do analizy i projektowania obudĂłw gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokich wykopĂłw z uwzglÄ&#x2122;dnieniem róşnych rodzajĂłw obudowy (Ĺ&#x203A;ciany szczelinowe, berliĹ&#x201E;skie, szczelne, paloĹ&#x203A;cianki itp.) oraz róşnych metod zapewnienia statecznoĹ&#x203A;ci konstrukcji (kotwienia, rozpĂłr, stropĂłw, przypĂłr gruntowych itp.).

Program â&#x20AC;&#x17E;Ĺ&#x161;ciana projektâ&#x20AC;? jest programem optymalnym do projektowania i weryfikacji Ĺ&#x203A;cian pracujÄ&#x2026;cych wspornikowo (bez kotwienia). OkreĹ&#x203A;la on niezbÄ&#x2122;dnÄ&#x2026; dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;Ä&#x2021; konstrukcji i rozkĹ&#x201A;ad dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cych na niÄ&#x2026; siĹ&#x201A; dla danego profilu geologicznego i gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokoĹ&#x203A;ci wykopu. Przy analizie Ĺ&#x203A;cian kotwionych lub rozpieranych program wyznacza przybliĹźone zagĹ&#x201A;Ä&#x2122;bienie Ĺ&#x203A;ciany poniĹźej dna wykopu, wartoĹ&#x203A;ci siĹ&#x201A; wewnÄ&#x2122;trznych w konstrukcji oraz siĹ&#x201A; w poziomach podparcia â&#x20AC;&#x201C; taki projekt powinien nastÄ&#x2122;pnie zostaÄ&#x2021; zweryfikowany za pomocÄ&#x2026; programu â&#x20AC;&#x17E;Ĺ&#x161;ciana analizaâ&#x20AC;?.

Program â&#x20AC;&#x17E;Ĺ&#x161;ciana analizaâ&#x20AC;? umoĹźliwia kompleksowÄ&#x2026; analizÄ&#x2122; (projekt) dowolnej konstrukcji obudowy gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokiego wykopu.

W programie tym obciÄ&#x2026;Ĺźenia zwiÄ&#x2026;zane z parciem gruntu przykĹ&#x201A;adane do konstrukcji zaleĹźÄ&#x2026; od jej deformacji (metoda parÄ&#x2021; zaleĹźnych). Modelowana jest wiÄ&#x2122;c rzeczywista praca konstrukcji, co umoĹźliwia znakomitÄ&#x2026; optymalizacjÄ&#x2122; projektu. W obliczeniach analizowane sÄ&#x2026; rzeczywiste fazy budowy z uwzglÄ&#x2122;dnieniem stopniowego przyrostu przemieszczeĹ&#x201E;, w tym rĂłwnieĹź wstÄ&#x2122;pnego i dodatkowego sprÄ&#x2122;Ĺźenia kotew. Program pozwala wiÄ&#x2122;c na wyznaczenie zarĂłwno rozkĹ&#x201A;adu siĹ&#x201A; wewnÄ&#x2122;trznych w konstrukcji, siĹ&#x201A; w poziomach podparcia (w kotwach, rozporach lub stropach), jak rĂłwnieĹź przemieszczeĹ&#x201E; obudowy.

Program MES 2D i 3D do analizy zagadnieĹ&#x201E; geotechnicznych i tunelowania.

8ZÂ&#x2039;Â&#x2018;D[OZ EZTUSZCVUPS X 1PMTDF

..(&0 VM 3FMBLTPXB 8BST[BXB

UFM

UFM GBY

FNBJM JOGP!NNHFP QM

programy dla konstruktorów

OprOgramOwanie dla budownictwa styczeń 2014

108 Builder d o d at e k p r o m o c yj n y

KonstruKcje drewniane

według Eurokodów

dr inż. Marian Kazek mgr inż. Mariusz Machej

P

rogram ten przeznaczony jest do projektowania elementów drewnianych o przekrojach pojedynczych z drewna litego lub klejonego warstwowo według Eurokodu – normy PN-EN 1995-1-1. Program umożliwia przeprowadzenie szczegółowych analiz wytrzymałościowych różnych rodzajów elementów (ściskanych, zginanych, ścinanych, itd.), a także – co niezwykle wartościowe – obliczenie nośności łączników trzpieniowych w wielu typach połączeń.

Firma SpecBUd s.c. opracowała kolejny program do obliczeń według eurokodów – kalkulator konstrukcji drewnianych en.

• obciążenie obliczeniowe projekto-

wanego przekroju lub elementu.

Opcja Konstrukcje drewniane – Belka wykonuje obliczenia statycznowytrzymałościowe belki jedno- lub wieloprzęsłowej o przekroju prostokątnym, poddanej działaniu obciążenia równomiernie rozłożonego, stałego i zmiennego.

Obliczeniowe funkcje programu

W programie Kalkulator Konstrukcji Drewnianych EN dostępne są następujące opcje obliczeniowe: Wymiarowanie przekroju (z 11 opcjami: Właściwości materiałowe drewna, Rozciąganie wzdłuż włókien, Ściskanie wzdłuż włókien, Ściskanie w poprzek włókien, Ściskanie pod kątem do włókien, Zginanie, Zginanie z rozciąganiem osiowym, Zginanie ze ściskaniem osiowym, Ścinanie, Skręcanie i Ugięcie); Konstrukcje drewniane (z 2 opcjami: Belka i Słup) oraz Nośność łączników trzpieniowych.

Pierwsza grupa – Wymiarowanie przekroju – zawiera kilkanaście opcji umożliwiających wykonanie obliczeń dla większości przypadków wymiarowania podanych w normie PN-EN 1995-1-1. Dane i założenia obliczeniowe ujęte są w następujących blokach: • parametry materiałowe (podaje się gatunek i klasę wytrzymałości drewna), • typ i wymiary przekroju poprzecznego (dostępne są przekroje prostokątny, okrągły oraz okrągły sfazowany jednostronnie lub dwustronnie), • klasa użytkowania konstrukcji i klasa trwania obciążenia, • parametry dotyczące zwichrzenia i wyboczenia,

przecznie lub osiowo, w połączeniach elementów drewnianych lub ze stalowymi blachami stykowymi.

Wyniki obliczeń programu zawierają rysunek przekroju lub modelu obliczeniowego z obciążeniami oraz blok wyników, w którym zamieszczone są warunki stanów granicznych poprzedzone wynikami pośrednimi. Każda dokonana zmiana danych powoduje natychmiastowe przeliczenie sprawdzanych warunków. Dane i wyniki można wydrukować bezpośrednio z programu i/lub zapisać do pliku edytora tekstu albo pliku RTF.

Łatwość obsługi

Element ściskany i dwukierunkowo zginany

Nośność łączników trzpieniowych

W opcji Konstrukcje drewniane – Słup sprawdzana jest nośność słupów litych przy ściskaniu osiowym lub mimośrodowym.

Opcja Nośność łączników trzpieniowych jest bardzo przydatną częścią programu, ponieważ samodzielne ustalanie nośności łączników trzpieniowych według przepisów normy jest uciążliwe. Program umożliwia wyznaczenie nośności obliczeniowej pojedynczych łączników trzpieniowych – gwoździ, wkrętów oraz śrub – obciążonych po-

Program Kalkulator Konstrukcji Drewnianych EN, tak jak wszystkie programy SPECBUD, cechuje intuicyjna obsługa i przejrzystość oraz kompleksowość działania. Sprawne wprowadzanie danych i uzyskiwanie wyników obliczeń i rysunków sprzyja optymalizacji konstrukcji. Korzystają więc z nich zarówno początkujący projektanci, jak i doświadczeni konstruktorzy.

Na stronie www.specbud.pl znajdują się opisy i wersje demonstracyjne programów oraz ich prezentacje multimedialne, a także pełne wersje kilku programów do nieodpłatnego pobrania i stosowania w pracy zawodowej lub nauce.

■

Biuro Inżynierskie SPECBUD s.c. ul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwice tel. 32 234 61 01, kom. 604 167 847 programy@specbud.pl, www.specbud.pl

programy dla kosztorysantów

OprOgramOwanie dla budownictwa

(Znów) czas na zmiany SeKo PRIX i SeKo SMART 8.2

Kierownik Działu iT OWEOB PROmOcJa sp. z o.o

P

ierwszą z istotnych nowości jest możliwość wymiany danych z programem MS Project – najpopularniejszym narzędziem do harmonogramowania. W nowych wersjach SeKo PRIX i SeKo SMART wprowadzono import i eksport plików w obsługiwanym przez ten program formacie xml. Z kolei import plików ATH został rozszerzony o pobieranie narzutów specyficznych dla programu Strix.

styczeń 2014

Grupy składników

Kolejną nowością jest funkcja „Grupy składników”. Pozwala ona na przypisywanie poszczególnych składników kosztorysu (działów, pozycji) do grup zdefiniowanych przez użytkownika. Dzięki temu można grupowo przeprowadzać operacje na składnikach kosztorysu – w bieżącej wersji programów możliwa jest zmiana statusu składnika (aktywny/ nieaktywny). Doskonale sprawdza

się to w przypadku tworzenia kosztorysów zawierających rozwiązania alternatywne. Obsługa Grup składników będzie rozwijana w kolejnych wersjach programu.

W Opcjach programu pojawiła się nowa zakładka „Motywy kolorystyczne”, pozwalająca na zmianę wyglądu wyświetlanego kosztorysu. Można korzystać zarówno z gotowych, jak i zdefiniowanych przez użytkownika zestawów kolorystycznych.

Wydruki

Do Wydruku dodano opcję prezentacji składników nieaktywnych, polegającą na przekreśleniu wszystkich składników o tym statusie. Bez zmian pozostała możliwość „niedrukowania” oraz drukowania w trybie „przekreślony/kursywa”. Pojawiła się także opcja odejmowania na wydruku materiałów inwestora oraz ich kosztów zakupu od wartości kosztorysu. rekLama

Builder

110

ostatni miesiąc roku to zwykle termin publikacji nowych wersji programów kosztorysowych Seko prIX i Seko Smart.

W wersji 8.2 pojawił się nowy katalog knr-o 9-26 Zewnętrzne odwodnienia liniowe oraz kilka zmian funkcjonalnych, wynikających także z bieżącego uwzględniania propozycji użytkowników programów.

Paweł Kaczmarski

WSZYSTKO Z JEDNEJ RĘKI

d o d at e k p r o m o c yj n y

i wskaźniki do wszystkich typów kosztorysów · cenniki zeszyty, płyty CD, wersje on-line ·

kosztorysowe · programy ekspertów SEKOCENBUD wszystkich typów · do kosztorysów

www.sekocenbud.pl

Ułatwienia w obsłudze

W Widoku kosztorysu wprowadzonono pasek statusu, zawierający informację o wartościach R, M i S dla zaznaczonego składnika. W polu „Cena jednostkowa” można wprowadzać wyrażenia arytmetyczne. Rozszerzona została także edycja ceny jednostkowej w zestawieniach RMS. Nowości można zauważyć także podczas wyceny kosztorysu. Rozbudowana została obsługa filtrów. Dotychczasowy sposób filtrowania dla pola „Symbol” – od początku symbolu – został rozszerzony. Obecnie w opcjach programu można wybrać dla tego pola sposób filtrowania – ze względu na początek symbolu lub jego dowolną część. Pojawił się również przycisk szybkiego filtrowania, pozwalający jednym kliknięciem wprowadzić do filtra zdefiniowaną (w Opcjach programu) liczbę znaków symbolu lub wyrazów nazwy. Kolejnym usprawnieniem jest uzupełnienie wyboru składnika lub ceny ze znajdujących się w programie cenników o możliwość podania własnej ceny.

Faktury VAT

Ponownie została rozszerzona popularna funkcja wystawiania faktur VAT. Do poprzednich zmian dodano półautomatyczne numerowanie faktur (możliwość definiowania formatu numeru), import wartości kosztorysu, możliwość modyfikacji nagłówka faktury oraz definiowanie domyślnego terminu płatności.

Bardziej szczegółowe informacje na temat nowych wersji 8.2 programów SeKo PRIX i SeKo SMART oraz wersję demonstracyjną można znaleźć na stronie www.sekocenbud.pl.

■

LogiKal – mniejszy przebieg ®

– W programie LogiKal® wiele funkcji może zostać wywołanych poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy – informuje Mariusz Megier, Dyrektor Zarządzający ORGADATA East Europe.

Z łatwością można zaobserwować to w zakładce „Zarządzanie obiektami”. Wybierz obiekt i kliknij prawym przyciskiem myszy, a natychmiast rozwinie się lista dostępnych funkcji. Bezpośrednio stąd można edytować, przenosić lub usuwać wybrane obiekty. Również w samym obiekcie. – Jeśli chcesz jednocześnie zmienić kolory kilku różnych elementów – mówi Mariusz Megier – wystarczy wybrać je i kliknąć prawy przycisk.

15 kilometrów miesięcznie! Taki dystans, podczas pracy przy biurku, można przebyć myszą! To niemal odpowiednik przejazdu przez tunel drogowy Świętego Gotarda!

Sprawdziliśmy więc funkcje programu LogiKal® i znaleźliśmy „krótsze trasy”.

Ten sposób pracy, czyli użycie prawego przycisku myszy, funkcjonuje i przewija się w całym programie. Te „krótsze trasy” można znaleźć wszędzie.

W siatce pozycji zdefiniujesz lub usuniesz profile jednym kliknięciem, a ponadto wstawisz łączniki i elementy dodatkowe. Po prostu kliknij na wybrany profil i wybierz funkcję. Dzię-

ki właśnie takim skrótom, masz możliwość edytowania elementów w każdej pozycji.

W ten sposób możliwe jest również tworzenie segmentów, modyfikacja łączeń profili i konstrukcji oraz przyporządkowanie profili na nowo.

W zakładce „Szklenie” łatwo i szybko skopiujesz wypełnienie, a następnie przeniesiesz je do innego pola,

właśnie przy użyciu prawego przycisku myszy. W ten sposób bez problemu skopiujesz również okucia. Zwłaszcza przy dużych projektach taka forma pracy znacznie zmniejsza miesięczny przebieg myszy.

– Taka lista może być rozwinięta na niezliczone sposoby – wylicza Mariusz Megier. – Najlepiej przekonać się samemu. Po prostu spróbuj użyć tej możliwości w dowolnym momencie pracy. Będziesz zaskoczony, jak wiele możesz zrobić w programie LogiKal® dzięki prawemu przyciskowi i jak zmniejszy się w rezultacie przebieg twojej myszy – radzi wszystkim użytkownikom dyrektor ORGADATA. ■ REKLAMA

LogiKal® – Twoja przewaga w biznesie Kreujemy innowacje Profesjonalne oprogramowanie do konstrukcji okien, drzwi i fasad Program LogiKal® to: ƕ 1LH]DOHĪQRĞü RG GRVWDZFyZ SUR¿OL ƕ 3RáąF]HQLH ] FHQWUDPL REUyEF]\PL &1& ƕ ,QWHUIHMV\ GR V\VWHPyZ ' RUD] GR $XWR&$' ƕ 2SW\PDOL]DFMD ƕ 3U]\JRWRZDQLH SURGXNFML ƕ 0RGXá &$' 6XLWH ' ƕ 6WDW\ND V]NáD L SUR¿OL ƕ $SOLNDFMD GR Z\PLDURZDQLD QD L3DG ƕ 3ODQ SURZDG]HQLD NDEOL ƕ .DONXODFMD ([FHO i wiele innych...

www.orgadata.pl

Builder

Adres redakcji i wydawnictwa 04-832 Warszawa, ul. Patriotów 174 tel.: 22 853 06 87 do 88 fax: 22 244 24 63 builder@pwbmedia.pl, reklama@pwbmedia.pl, serwis@pwbmedia.pl www.ebuilder.pl

Rada Programowa prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski – przewodniczący prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz prof. dr hab. inż. Antoni Biegus prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła prof. dr hab. inż. Kazimierz Cieszyński dr hab. inż. Zdzisław Hejducki – wiceprzewodniczący dr inż. Mariusz Gaczek dr inż. Józef P. Adamowski dr Piotr Noakowski (Stuttgart) dr inż. Jan Gierczak dr inż. Marek Sawicki dr inż. Andrzej Stańczyk mgr inż. Miłosz Węcławski mgr inż. Czesław Sokołowski mgr inż. Małgorzata Chojnacka mgr inż. Karol Kramarz Redaktor Naczelna mgr inż. Danuta Burzyńska Redakcja Grzegorz Przepiórka Współpraca Adam Zyzman Redaktor Serwisów Internetowych Wioletta Domeradzka Korekta Ewa Dzierżanowska Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Dominik Suwiński Biuro Reklamy Karol Gawryś, Ewelina Kublik, Anna Młynarczyk, Patrycja Puchała Dyrektor Artystyczny Wojciech Jaźwiński Koordynator ds. Wydawniczych Wioletta Domeradzka DTP PI Projekty Indywidualne

Kolportaż prenumerata redakcyjna, prenumerata RUCH, KOLPORTER, kiosk24.pl; sieć placówek PressCaffe, podczas targów i wystaw budownictwa Wydawca PWB MEDIA, 04-832 Warszawa, ul. Patriotów 174 Prezes Marek Zdziebłowski Wiceprezes, Dyrektor Wydawnictwa Beata Żuraw-Zdziebłowska Sekretariat Wydawnictwa Emilia Kuliberda Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim.

Przedruki i wykorzystanie materiałów wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i materiałów promocyjnych.

Wersję pierwotną pisma stanowi wersja papierowa. Informacje nt. publikacji naukowych – www.ebuilder.pl

– członek Loży Złotej Business Centre Club, Builder – laureat I i XI edycji Medalu Europejskiego 5

warunki prenumeraty na StrOnie – www.eBuiLDer.pL – prenumeratĘ przyjmuje: reDakcja, ruch, kOLpOrter Prenumerata realizowana przez RUCH S.A: Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 700-1800.

Koszt połączenia wg taryfy operatora.

TU WARTO BYĆ 16 I

Krajowe Forum Infrastruktury Energetycznej, Kolejowej i Drogowej INFREN Celem Forum jest szczegółowa analiza

kondycji polskiej infrastruktury energetycznej w kontekście gospodarki odpadami, rozwoju systemów ciepłowniczych, infrastruktury przesyłowej itd. – zarówno od strony formalno-prawnej i finansowej, jak również pod kątem rozwoju współczesnych technologii. Organizatorzy: Europejskie Centrum Biznesu oraz Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka.

Miejsce: Hotel Marriott w Warszawie. www.infren.pl

16 I

Konferencja „Powerpol Utilities – Green Build” Wydarzenie odbędzie się w Hotelu Marriot w Warszawie. Celem warsztatów jest przedstawienie procesu inwestycyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Organizatorzy: Europejskie Centrum Biznesu oraz Kancelaria Dentons. www.utilities.powerpol.pl

25 I

Wielka Gala Liderów Polskiego Biznesu Uroczystość odbędzie się

w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie.

Stanowić będzie uwieńczenie 24. edycji konkursu „Lider Polskiego Biznesu”, w ramach którego nagradzani są przedsiębiorcy kierujący się w swojej działalności nie tylko zyskiem, lecz także etyką prowadzenia działalności gospodarczej oraz troską o sprawy państwowe. Konkurs organizowany jest przez Business Centre Club. www.bbc.org.pl

12 II

Konkurs dla młodych architektów i studentów architektury

Z końcem ubiegłego roku upłynął termin nadsyłania prac w zorganizowanym przez miesięcznik „Builder” konkursie dla młodych architektów i studentów architektury. II etap konkursu będzie polegał na prezentacji zakwalifikowanych prac i odbędzie się 24 stycznia. Ogłoszenie wyników nastąpi podczas uroczystej gali, 12 lutego w hotelu Polonia Palace w Warszawie. Konkurs jest realizowany w ramach programu „Promujemy polską architekturę”.

12 II

BUDOWLANA FIRMA ROKU, POLSKI HERKULES, LAURY BUILDERA

Rozpoczęła się kolejna edycja konkursów „Budowlana Firma Roku”, „Polski Herkules” i „Laury Buildera”. Zgłoszenia przyjmujemy pod adresem builder@pwbmedia.pl. Od bieżącego roku konkurs objęty został również ogólnopolskim programem promocyjnoedukacyjnym „Promujemy polską architekturę” – w jego ramach wyróżnienia przyznawane są pracowniom architektonicznym i konstrukcyjnym.

Gala finałowa odbędzie się 12 lutego 2014 r. w Warszawie.

6III

XIII Seminarium – Geotechnika dla inżynierów „Wzmacnianie podłoża i fundamentów” Wydarzenie, organizowane przez

Instytut Badawczy Dróg i Mostów oraz Polskie Zrzeszenie Wykonawców Fundamentów Specjalnych, rozpocznie się o godz. 10.15 w sali „A” (IIIp.), w Warszawskim Domu Technika NOT. Seminarium będzie okazją do zaprezentowania dorobku X-lecia istnienia PZWFS.

11 III

TOPBUILDER Wyróżnieniem TOPBUILDER nagradzane są materiały, technologie, urządzenia, budowle i rozwiązania IT, rozwiązania finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia i programy dedykowane branży budowlanej, a także projekty architektoniczne i konstrukcyjne (konkurs został objęty programem promocyjno-edukacyjnym „Promujemy polską architekturę”). Na Państwa zgłoszenia do VI edycji konkursu czekamy pod adresem builder@pwbmedia.pl. Gala finałowa TopBuilder 2014 zaplanowana została na 11 marca 2014 r.

11-14 III

Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury BUDMA

Kolejna edycja targów BUDMA odbędzie się pod hasłem „Inspiracje, Budowa, Remont”. Oprócz Forum Architektury, Dnia Dystrybutora czy Strefy Testów, zorganizowane zostaną Salon Łazienek i Wellness AquaSan oraz Międzynarodowe Targi Kominkowe.

Istotnym elementem organizowanych w Poznaniu targów będzie również jedyna w Polsce ekspozycja produktów i oferty firm zajmujących się tematyką infrastruktury sportowej, czyli Targi CBS – Centrum Budownictwa Sportowego. www.budma.pl

28-30 III

Targi BUD-GRYF SZCZECIN i ENERGIA 2014 23. edycja Targów

BUD-GRYF SZCZECIN oraz 18. edycja Targów Energii Konwencjonalnej i Odnawialnej ENERGIA to największe przedsięwzięcie targowe organizowane przez Międzynarodowe Targi Szczecińskie i najważniejsze w województwie zachodniopomorskim wydarzenie branży budowlanej i energetycznej.

14-16 V

Międzynarodowe Targi Budownictwa Drogowego AUTOSTRADA-POLSKA Spotkanie branży

z szefem GDDKiA, konkurs i szkolenie dla operatorów koparek, Show After Fair, nowa formuła wystawy i debata przedstawicieli świata nauki oraz biznesu – to tylko niektóre z mocnych punktów jubileuszowej, XX edycji targów, które odbędą się tradycyjnie w Kielcach. www.targikielce.pl

www.ndi.com.pl