Builder_04_2012

DEBATA BUILDERA o uprawnieniach budowlanych

WWW.EBUILDER.PL

IX Gala Builder Awards – SŁUSZNY KIERUNEK

Nr

BIZNES

l BUDOWNICTWO l

4 kwiecień 2012

Rok XVI (177) 5zł (w tym 8% VAT)

l ARCHITEKTURA

Zgodnie z prawem Nabycie zabytku Projektowanie z Dalekiego Wschodu Praca dla inżyniera

TOPFIRMA

aquatherm-Polska Jacek Ligaszewski

Michał Kalinowski

Przyszłość oferujemy dzisiaj Rozmowa z Dyrektorem Generalnym Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

Zgodnie z nowymi propozycjami rządu, mającymi na celu „otwarcie” zawodów zaufania publicznego dla absolwentów, inżynierowie po zdanym na zakończenie studiów egzaminie państwowym będą mogli pełnić samodzielne funkcje w budownictwie. Regulacja czy deregulacja?

Katarzyna Burzyńska, Aneta Kuźmińska

IX Gala Builder Awards – SŁUSZNY KIERUNEK

DEBATA BUILDERA o uprawnieniach budowlanych

WWW.EBUILDER.PL

32

KOMENTARZ 8 INFORMACJE 10 Builder na targach STUTTGAR+T 15

Nr

BIZNES

l BUDOWNICTWO l

ZGoDNIE Z pRAwEm Nabycie zabytku

Rozmowa z Michałem Kalinowskim, Dyrektorem Generalnym Steinbacher Izoterm

Słuszny kierunek – relacja z Gali Buildera 18

Rok XVI (177) 5zł (w tym 8% VAT)

l ARCHITEKTURA

SyStemy grzewcze

wentylacja i klimatyzacja

OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

dodatek promocyjny miesięcznika

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

kwiecień 2012

Builder

kwiecień 2012

pRojEKTowANIE z Dalekiego Wschodu pRAcA dla inżyniera

Nowoczesna centrala wentylacyjna SELEN II

REHAU zagrzewa do boju

Prezentacja rozwiązania firmy BErLüf GmbH str. 52

Ogrzewanie murawy na Stadionie Narodowym str. 92

TopFIRMA

aquatherm-Polska Jacek Ligaszewski

LUDZIE I FIRMY

Przyszłość oferujemy dzisiaj 16

4 kwiecień 2012

Fot. arch. Steinbacher Izoterm

kwiecień 2012

MIchał KalInowSKI

Przyszłość oferujemy dzisiaj Rozmowa z Dyrektorem Generalnym Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

Joanna Ryńska

38

Fot. arch. INTEGER

HERKULESI 2012

Nabycie nieruchomości zabytkowej dla wielu wiąże się ze wzrostem osobistego prestiżu. Jego cena jest jednak wysoka. Wynika to z wielu obowiązków ciążących na właścicielach i użytkownikach wieczystych tych nieruchomości.

Aktywni na wielu rynkach 20

Rozmowa z Tomaszem Szubą, Prezesem Zarządu Tines SA i Megachemie Research & Technologies SA

Jesteśmy profesjonalistami 28

Rozmowa z Łukaszem Mięsiakiem, Dyrektorem Generalnym i Wiceprezesem Zarządu Budrem Group

TOP FIRMA

Bardzo proste zasady 30

Rozmowa z Jackiem Ligaszewskim, właścicielem firmy aquatherm-Polska Jacek Ligaszewski

DEBATA BUILDERA

Regulacja czy deregulacja? 32

KONFERENCJE Fot. Mikołaj Katus

Konstruktywnie o konstrukcjach 36 Danuta Burzyńska

PRAWO

Nabyć zabytek 38 Artur Michalski

RAPORT

45

Rynek pracy w budownictwie 42 Tomasz Kośnik

We wszystkich gałęziach chemii budowlanej dominującym segmentem jest budownictwo jednorodzinne, wyraźnie mniej podatne na wahania koniunktury.

Rynek chemii budowlanej w Polsce 45

Fot. arch. OKNOPLAST

Anatomia kryzysu. Część 3: Prognozowanie bankructwa Marek W. Zdyb

DODATEK PROMOCYJNY

SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA

46

SyStemy grzewcze

wentylacja i klimatyzacja dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

kwiecień 2012

PREZENTACJA Z OKŁADKI

54

Przy spadkach sprzedaży w technice konwencjonalnej, można z pełną odpowiedzialnością stwierdzić, że rok 2011 należał do kotła kondensacyjnego. Wzrosty sprzedaży w tej technologii sięgały nawet 20%.

Nowoczesna centrala wentylacyjna SELEN II 52 Rynek instalacyjno-grzewczy na tle budownictwa 54 Janusz Starościk

Dopasowane rozwiązania 60 Tomasz Palimąka

Nowoczesna centrala wentylacyjna SELEN II Prezentacja rozwiązania firmy BErLüf GmbH str. 52

Fot. arch. BERLÜF

Bartłomiej Sosna

wa rto

b u d owa ć wię c

ej

Lat

Budujemy najwyższą jakość Warto budować więcej. I warto robić to dobrze. Bo dobrze wykonana praca zawsze procentuje.

Dzięki tej filozofii już od lat znajdujemy się w czołówce największych koncernów budowlanych w Polsce. W ciągu dwudziestoletniej działalności zrealizowaliśmy ponad 400 nowoczesnych inwestycji, uhonorowanych licznymi nagrodami. Potwierdzeniem najwyższej jakości naszych usług jest niesłabnące zaufanie Klientów, dzięki któremu możemy budować więcej.

www.warbud.pl

Fot. Rainer Viertlböck

66

Fot. arch. Peri Polska Sp. z o.o.

Projektowanie ustrojów konstrukcyjnych dużych rozpiętości, to jest takich, które przekrywają duże, wolne od podpór przestrzenie, stanowi nie lada wyzwanie inżynierskie.

kwiecień 2012 BUDOWNICTWO Giganty wśród przekryć 66 Sylwester Kobielak

Profesjonalna naprawa betonów 72 Marek Kędzierski, Krzysztof Horbal

Ceramiczne pustaki szlifowane 74 Mirosław Rzeszutko

Realizacja portali wjazdowych tuneli 78 Grzegorz Byrka

Układanie okładzin dużego formatu 82 Tomasz Witczak

Budowa tuneli łączy w sobie wysokie wymagania w zakresie projektu konstrukcji nośnej oraz określonej formy.

Projektowanie technologiczne oraz wymiarowanie konstrukcji deskowań i rusztowań wymaga odrębnych obliczeń statycznych i niezwykle elastycznych systemów.

Rynek TopBuilder 2012 84 Rynek 86 DODATEK PROMOCYJNY

EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

dodatek promocyjny miesięcznika

Fot. arch. ZMiD

Builder

kwiecień 2012

PREZENTACJA Z OKŁADKI REHAU zagrzewa do boju 92 Obiekty Euro 2012 94 Grzegorz Przepiórka

Gramy dla Polski 102

REHAU zagrzewa do boju Ogrzewanie murawy na Stadionie Narodowym str. 92

Odnowić wizerunek na EURO 2012 104 Agnieszka Rakowska

94

OSRAM oświetla Stadion Narodowy 106

Ponad 200 inwestycji o łącznej wartości 96 mld zł, w tym budowa stadionów, połączeń komunikacyjnych, rozbudowa lotnisk, modernizacja dworców, połączeń kolejowych, poszerzenie bazy hotelowej – oto przybliżony bilans pięcioletnich przygotowań Polski do Euro 2012.

ARCHITEKTURA I DESIGN

Fot. Dariusz Śmiechowski

Architektura i design – informacje 109

112

Dziś podejście idealistyczne jest koniecznością – na równi z pragmatyzmem, a możliwości techniczne współczesnej cywilizacji zdają się pozwalać na nieporównanie szybsze przekładanie ideałów na praktykę. Realizacja dobrej idei to szansa na urzeczywistnienie dobrych praktyk w biznesie.

Czy nie dałoby się tego zrobić lepiej, czyli co zmieniać,by architektura stała się zrównoważona 112 Dariusz Śmiechowski

Duch inżynierii 116 Katarzyna Burzyńska

STRONA BUILDERA 120

Fot. arch. REHAU

78

Futbolowa PROMOCJA volvo

Zmiany w nowej generacji koparek kołowych i gąsienicowych Volvo widoczne są w każdym detalu maszyny.

Od nowego silnika, spełniającego normy emisji EU Stage IIIB, zmodyfikowanej kabiny, mocniejszej hydrauliki z nowym systemem sterowania, aż po nowe ramie i wysięgnik. Wszystko to po to, aby dać Ci maszynę oszczędniejszą i jeszcze bardziej wydajną.

Tylko teraz dla wszystkich klientów, którzy zakupią w dowolnej konfiguracji koparkę kołową lub gąsienicową serii D, przygotowaliśmy prestiżowy prezent. Jest nim wyjątkowa okazja obejrzenia jednego z dwóch meczów grupy A lub meczu ćwierćfinałowego EURO 2012. Zmagania zawodników będziesz podziwiał z najlepszego miejsca na Stadionie Narodowym w Warszawie, a to tylko część atrakcji, które dla Ciebie przygotowaliśmy.

Uwaga: Promocja trwa do 10 maja lub do wyczerpania zapasów. Skontaktuj się z naszym przedstawicielem handlowym, aby uzyskać dodatkowe informacje. Wiecej o promocji na naszej stronie internetowej www.volvoce.pl

Volvo Maszyny Budowlane Polska Sp. z o.o.

05-831 Młochów, al. Katowicka 215, tel. 22 383 46 50, fax 22 383 46 69, Gdynia 601 162 015, Katowice 605 784 470, 601 460 248, Kielce 605 784 625, Kraków 601 370 343, Łódź 605 786 566, Olsztyn 605 786 757, Poznań 601 162 321, Szczecin 601 370 149, Warszawa 601 289 090, 605 789 859, Wrocław 601 181 261, Zielona Góra 605 782 302.

volvo construction equipment

komentarz

W dobrym klimacie Według amerykańskich danych, ok. 90% swojego czasu spędzamy w budynkach, z czego 65% w domach.

Rośnie przy tym dbałość o komfort warunków bytowych w pomieszczeniach, w tym jakość powietrza. Troska o świeże powietrze przekłada się z kolei na dobrą kondycję branży wentylacyjno-klimatyzacyjnej. Komentuje Michał Sitek, Dyrektor Generalny DOSPEL Sp. z o.o., BERLÜF GmbH. tempa światowego wzrostu gospodarczego. Jesteśmy na to przygotowani. Przechodziliśmy różne fale i zawirowania na rynku, z których wychodziliśmy z jeszcze bardziej ugruntowaną pozycją. Przez lata doskonaliliśmy sztukę reagowania na potrzeby klienta, będąc jednocześnie o krok przed nim.

W dobie liczenia każdej złotówki przez klienta, prym wiodą energooszczędne rozwiązania. Nasz biznesowy partner BerlÜf GmbH stał się liderem w tej dziedzinie. Wszystkie urządzenia BerlÜf są innowacyjne, jeszcze bardziej funkcjonalne i ergonomiczne w użytkowaniu, co przekłada się na rosnącą liczbę zadowolonych klientów, nawet w czasach tak zwanego „kryzysu”. Firma Dospel reaguje na oczekiwania rynku, zapewniając najwyższy komfort powietrza oraz odzysk energii cieplnej.

Coraz bardziej powszechna na rynku staje się rekuperacja, czyli odzysk ciepła. Rekuperacja, oprócz odzysku ciepła, ma również mnóstwo innych zalet: dostarcza świeże powietrze, pomaga zmniejszyć wilgotność powietrza wewnątrz domu i skutecznie

usunąć szkodliwe zanieczyszczenia powstające w budynku. Ciągła wymiana powietrza chroni przed nadmiernym zanieczyszczeniem mikrobiologicznym, CO2 czy kurzem.

Poza tym, w przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej, mechaniczna jest niezależna od panujących warunków atmosferycznych.

Rekuperacja to obecnie jeden z elementów energooszczędnych domów, w którą warto inwestować i warto ją mieć.

MICHAŁ SITEK – dyrektor generalny Dospel Sp. z o.o., BerlÜf GmbH. Wcześniej pełnił w firmie Dospel funkcje CIO oraz dyrektora ds. marketingu i rozwoju biznesu. Ukończył Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki na Politechnice Częstochowskiej. Jego doświadczenie w sektorze informatyki i rozwoju firmy w obszarze działań marketingu strategicznego i wizualnego to przeszło 7 lat spędzonych w firmie Dospel.

Pasje: lotnictwo, arachnologia, podróże, fotografia.

Fot. arch. Dospel

Wentylacja była jest i będzie. Obecnie człowiek dąży do coraz większego komfortu życia. Standardem stały się pomieszczenia klimatyzowane, z dużym dostępem powietrza, który zapewnia odpowiednia wentylacja. Wszystkie pomieszczenia, w których przebywa człowiek, powinny posiadać dobrą wentylację, konieczną dla zdrowia i dobrego samopoczucia.

Dzięki temu kryzys, o którym jest tak głośno w Europie, nie wygląda aż tak strasznie, przynajmniej w naszej branży wentylacyjno-klimatyzacyjnej. Ponad 80% firm produkcyjno-handlowych zanotowało w 2011 r. poprawę obrotów w porównaniu z rokiem 2010, a ponad połowa przedsiębiorców uważa, że w roku 2012 ich obroty jeszcze wzrosną. Patrząc na te wskaźniki ekonomiczne należy mieć jednak świadomość, że rok 2011 nie był łatwy dla firm – malejące marże, rosnąca konkurencja, mała liczba inwestycji. Rok 2012 zapowiada się podobnie i trzeba to uwzględnić planując strategie działania. Dospel, który od kilkunastu lat zajmuje miejsce lidera wentylacji nie obawia się zapowiadanego zwolnienia

8 Builder

kwiecień 2012

informacje

Fot. Joanna Ryńska

Przewodniczący Rady Programowej Buildera, prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski (Katedra Projektowania Konstrukcji na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej) otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej – najwyższe polskie odznaczenie w dziedzinie oświaty i wychowania. Ówczesna Minister Edukacji Narodowej Katarzyna Hall nadała Profesorowi Szulborskiemu medal w uznaniu niemal 50-letniej pracy na rzecz kształcenia inżynierów architektów, na wniosek Rektora Politechniki Warszawskiej. Profesor Szulborski jest doświadczonym i wszechstronnym dydaktykiem, od początku kariery (w listopadzie 2013 roku będzie obchodził 50-lecie pracy dydaktycznej) związany z Wydziałem Architektury Politechniki Warszawskiej. Warto też podkreślić, że profesor Szulborski jest wiceprzewodniczącym Komisji przy Wojewodzie Mazowieckim ds. przyznawania uprawnień budowlanych, przewodniczącym Komisji przy Wojewodzie Mazowieckim ds. odpowiedzialności zawodowej oraz wiceprzewodniczącym Komisji ds. przyznawania tytułu rzeczoznawcy budowlanego Przewodniczący Rady Programowej Buildera, przy PZiTB, członkiem Prezydium i Przeprof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski wodniczącym Komisji Kwalifikacyjnej Mazo(Katedra Projektowania Konstrukcji na Wydziale wieckiej Izby Budownictwa, przewodnicząArchitektury Politechniki Warszawskiej) cym Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej Polotrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej skiej Izby Inżynierów Budownictwa.

Fot. arch. Wienerberger

więcej informacji na

1 marca 2012 ruszyła, zgodnie z planem, strona internetowa polskiego oddziału koncernu Doka. Pod adresem www.doka.pl znajdują się informacje o najnowszych produktach Doka, referencje, zdjęcia oraz wiadomości dotyczące życia polskiego oddziału i całej grupy. Strona charakteryzuje się nowoczesnym wyglądem i intuicyjną nawigacją. Ponadto można komentować i polubić nowe profile firmy na portalach społecznościowych Facebook, Youtube, Flickr, LinkedIn, Twitter i Goldenline.

Fot. arch. DOKA

Doka – nowa identyfikacja w Internecie

Eksperci Wienerberger ruszają w Polskę

Od 5 marca do 13 kwietnia firma Wienerberger organizuje dla wykonawców budowlanych Mobilne Centrum Szkoleniowe, które pozwoli podnieść ich kwalifikacje zawodowe. Centrum przeznaczone jest zarówno dla doświadczonych, jak i początkujących murarzy. W części teoretycznej uczestnicy będą mogli zapoznać się z materiałami i produktami Porotherm DRYFIX oraz technologią murowania na sucho. W części praktycznej odbędzie się szkolenie murarskie. Do dyspozycji uczestników będą murarze, którzy mają już doświadczenie w realizacjach w systemie Porotherm DRYFIX. Każdy murarz próbujący swoich sił w systemie murowania na sucho Porotherm DRYFIX w prowadzonych przez siebie budowach uzyska wsparcie regionalnych doradców technicznych firmy Wienerberger. W systemie Porotherm DRYFIX stosuje się cegły o specjalnie szlifowanych powierzchniach, przystosowanych do łączenia za pomocą innowacyjnej technologii murowania na sucho. Dodatkową korzyścią jest wydłużenie sezonu budowlanego: murowanie jest możliwe w temperaturze nawet do -5°C. Aby wziąć udział w wiosennej edycji, wystarczy zadzwonić pod numer infolinii technicznej Wienerberger: 22 514 20 20.

10 Builder

Trzecia Gazela Biznesu dla TINES 8 marca w Teatrze Słowackiego w Krakowie odbyło się uroczyste wręczenie Gazel Biznesu dla woj. małopolskiego. Gazele przyznawane są co roku najbardziej dynamicznym małym i średnim firmom (o miejscu w rankingu decyduje dynamika przychodów, które firma osiąga w ciągu 3 lat). W ogólnopolskim rankingu, wśród prawie 400 przedsiębiorstw z województwa małopolskiego, 34 pozycję zajęła firma TINES, która po raz trzeci została wyróżniona w elitarnym zestawieniu podmiotów gospodarczych. Nagrodę odebrała Pani Aneta Adamek, członek zarządu, dyrektor zarządzający spółki TINES SA.

Ceny materiałów budowlanych według PSB Grupa PSB S.A. śledzi ceny wiodących materiałów budowlanych. W lutym 2012 r., w porównaniu z poprzednim miesiącem, wzrosły ceny w 5 grupach towarowych: ceramiki ściennej (+7,1%), suchej zabudowy (+1,4%) i chemii budowlanej (+1,3%), a nieznacznie izolacji wodochronnych i silikatów.

Spadły ceny w 4 grupach: narzędzi i sprzętu budowlanego (-11,1%), drewna i materiałów drewnopochodnych (-2,3%), gazobetonów (-1,1%) i izolacji termicznych (-0,8%). W 2 grupach ceny nie zmieniły się.

W kategorii „inne” najbardziej wzrosły ceny bram i ogrodzeń (+2,5%), a rekordowy spadek zanotowano w cenach wyrobów stalowych (-4,3%) oraz farb, lakierów, tapet (-2,2%). Ceny cementu i wapna nie zmieniły się.

Przychody PSB S.A. ze sprzedaży materiałów budowlanych w lutym 2012 r. były o 0,5% niższe niż przed rokiem oraz o 8% niższe niż w styczniu 2012 r. Spadek sprzedaży jest wynikiem bardzo ostrej zimy w lutym, w porównaniu z ciepłym styczniem.

Natomiast sprzedaż po dwóch miesiącach 2012 r. była wyższa o 13% od osiągniętej w analogicznym okresie roku poprzedniego.

Marzena Mysior-Syczuk, Koordynator ds. Public Relations Grupy PSB

kwiecień 2012

Fot. arch. Tines S.A.

Profesor Szulborski medalistą

Fot. arch. Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń

informacje

Ponowne ocieplenie?

Tak, ale prawidłowo „Ocieplenia na ocieplenia” - nowa publikacja Stowarzyszenia na Rzecz Systemów Ociepleń - to zalecenia dotyczące renowacji istniejącego ocieplenia. Publikacja wskazuje, jak ocenić istniejące docieplenie przed podjęciem decyzji o zastosowaniu dodatkowej warstwy ocieplenia oraz jak prawidłowo ją wykonać.

Publikację można pobrać ze strony stowarzyszenia: www.systemyocieplen.pl

Wojciech Szczepański,

prezes Zarządu SSO

Jeśli stan techniczny dotychczasowego ocieplenia budynku jest dobry, ale nie zapewnia ono wystarczającej izolacyjności termicznej ścian, ponowne docieplenie może być najlepszym rozwiązaniem. Dzięki temu można zaoszczędzić na kosztach renowacji czy wymiany istniejącego ocieplenia, jak również jego usunięcia, utylizacji czy składowania. Jednak najpierw trzeba dokładnie sprawdzić, a następnie przygotować ścianę oraz „stare” ocieplenie, ponieważ mają one utrzymać instalowany, nowy system ociepleń.

Do ponownego ocieplenia nadaje się każdy system ociepleń posiadający Aprobatę Techniczną, w której zawarto możliwość wykorzystywania go jako drugiego układu termoizolacyjnego. Kluczowe jest mocowanie nowego ocieplenia: warstwę kleju trzeba wspomóc łącznikami mechanicznymi ze stalowym, najlepiej wkręcanym, trzpieniem.

INTENSE GROUP w branży developerskiej Rozwiązania INTENSE GROUP doskonale sprawdzają się w firmach projektowych. Wyjątkiem nie jest tu branża developerska. Zakończone w 2010 roku wdrożenie Platformy INTENSE w spółce MGC Inwest, zrealizowane zostało dla wsparcia takich inwestycji jak supernowoczesna Cuprum Arena czy będąca w trakcie realizacji Korona Kielce. Trwa projekt w firmie Torus, potentacie trójmiejskiego rynku developerskiego. Obejmuje kompleksowe wsparcie przygotowania i realizacji projektów budowlanych oraz komercjalizacji. Niemal ukończone jest również wdrożenie Platformy INTENSE w firmie ACE 1 – polskoholenderskiej spółce, przygotowującej m.in. budowę galerii w Inowrocławiu. Przyczyną dużego zainteresowania firm developerskich systemem INTENSE jest unikatowa na rynku kompleksowość (zarządzanie dokumentacją, projektami, ofertowanie, kosztorysowanie, budżetowanie inwestycji, raportowanie, integracja z systemami ERP, wspieranie komercjalizacji, automatyzacja procesów i alertowanie) oraz doświadczenie i referencje.

REKLAMA

kwiecień 2012

Builder 11

informacje

XXI Mistrzostwa Polski Architektów w Narciarstwie Alpejskim Na zawody, które odbyły się w dniach 9-11 marca w Zakopanem, przybyło 120 architektów narciarzy i snowboardzistów.

Architekci współzawodniczyli na wydzielonej części stoku zakopiańskiej Harendy w dyscyplinach slalom gigant i snowboard gigant w kategoriach: kobiety 45+, kobiety open, mężczyźni 45+ i mężczyźni open. Uzupełnieniem części sportowej był bogaty program towarzyszący.

Patronat honorowy sprawowały Klub Architektów Narciarzy i Tenisistów KLAN przy Zarządzie Głównym SARP, Zarząd Główny Stowarzyszenia Architektów Polskich i Małopolska Okręgowa Izba Architektów RP. Zwycięzcy (I miejsca): Slalom gigant kobiety 45+: Małgorzata Szczerbińska-Madler; Slalom gigant kobiety open: Agnieszka Bernas; Snowboard gigant kobiety open: Joanna Radziewanowska; Slalom gigant mężczyźni 45+: Marek Rytych; Slalom gigant mężczyźni open: Wojciech Gajewski; Snowboard gigant mężczyźni open: Łukasz Biernacki; Klasyfikacja drużynowa: Kuryłowicz & Associates; Puchar firm: Marcin Woźniak (GUARDIAN).

Maciej Pańczyk

Maciej Pańczyk został szefem nowo powstałego działu Badań i Rozwoju w firmie Libet. Jest absolwentem Politechniki Wrocławskiej – kierunek Zarządzanie i Marketing.

W firmie pracował od 2009 roku jako Menedżer Produktu i Wsparcia Sprzedaży. Do najważniejszych zadań nowego działu będzie należeć rozwój i modyfikacja obecnych produktów oraz wytyczanie innowacyjnych kierunków w rozwoju produkcji przedsiębiorstwa.

Fot. arch. Libet

W niecałe 9 miesięcy w Czachorowie niedaleko Gostynia w Wielkopolsce powstał nowy zakład produkcyjny Fabryki Styropianu Arbet.

Budowę obiektu zrealizowano przed zakładanym terminem (2 kwartał tego roku). Wydajność fabryki w Czachorowie planowana jest na 120% produkcji fabryki w Gostyniu. Jak mówi Roman Ostrowski, dyrektor ds. rozwoju Arbetu: Budowa fabryki została ukończona, maszyny zostały zainstalowane, trwa rozruch technologiczny, a my finalizujemy ostatnie sprawy formalne. Nowa fabryka zapewni komfort organizacji pracy dokładnie według zamówień klienta. Zaplanowano wdrożenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania, który obejmie nie tylko najnowsze zakłady Arbetu, ale wszystkie fabryki firmy.

PERSONALIA

Fot. arch. Arbet

Arbet – start nowego zakładu

200 najzdolniejszych studentów budownictwa z całej Polski odwiedziło nowoczesną wytwórnię betonu towarowego oraz przemiałownię Ekocem w ramach Uniwersytetu Betonu Grupy Górażdże. To jeden z największych projektów edukacyjnych przeznaczonych dla przyszłych budowlańców.

Bierze w nim udział 17 uczelni technicznych. Druga część projektu, która właśnie się rozpoczęła, obejmuje sesje wyjazdowe.

Oprócz sesji wyjazdowych projekt Uniwersytet Betonu Grupy Górażdże obejmuje również dwa konkursy: indywidualny i zespołowy. Ten drugi rozpoczął się w styczniu, potrwa do maja, a jego tematyka to: Właściwości i możliwości zastosowania cementów Grupy Górażdże w praktyce. Zadaniem rywalizujących zespołów jest wykonanie normowych badań cech fizycznych i mechanicznych cementów i uzyskanie jak najdokładniejszych wyników. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi 17 maja 2012 r. Poszczególne zespoły zaprezentują przed jury wyniki swoich badań oraz zaproponują potencjalne możliwości zastosowania badanych cementów.

Andrzej Balcerek,

Prezes Zarządu Górażdże Cement SA.:

Chcemy zainteresować przyszłych inżynierów branżą budowlaną i pokazać im, w jaki sposób w praktyce mogą wykorzystać wiedzę zdobytą na uczelni. Uważamy, że biznes powinien aktywnie włączyć się w kształcenie kadr, a współpraca gospodarki i nauki jest konieczna.

12 Builder

Fot. arch. Górażdże

Fot. arch. Górażdże

więcej informacji na

Studenci z całej Polski w Ekocemie

kwiecień 2012

Fot. arch. M-Active Travel Sp. z o.o.

Rada Nadzorcza spółki Grupa PHN S.A. podjęła decyzję o powołaniu Włodzimierza Stasiaka na stanowisko członka zarządu spółki. Dotychczas Stasiak pełnił w firmie funkcję dyrektora ds. finansowych. Jako członek zarządu będzie odpowiadał za kwestie finansowe i wdrażanie w firmie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Włodzimierz Stasiak jest absolwentem Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz biegłym rewidentem. Studiował również w Wielkiej Brytanii na University of Aberdeen. Ma bogate doświadczenie w zakresie zarządzania strategicznego, wdrażania procesów optymalizacyjnych, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, systemów informacji zarządczej i procedur budżetowania. Pracował na kierowniczych stanowiskach w obszarze finansów w różnorodnych sektorach gospodarki (m.in. DZ BANK Polska, Bank Handlowy w Warszawie, PKN Orlen). Zespoły, którymi kierował, realizowały różnorodne, złożone projekty związane z opracowaniem i wdrożeniem innowacyjnych i unikatowych w skali kraju rozwiązań.

Fot. arch. PHN SA

PERSONALIA

Włodzimierz Stasiak

informacje Targi budowlane, mieszkaniowe i kamieniarskie (Kielce) W dniach 20-22 kwietnia w Kielcach odbędą się targi powiązane z tematyką budowlaną: XIX Ogólnopolskie Targi Materiałów Budownictwa Mieszkaniowego i Wyposażenia Wnętrz DOM, VI Świętokrzyskie Targi Mieszkaniowe i Inwestycyjne Twoje 4 Kąty oraz XVII Międzynarodowe Targi Kamienia i Maszyn Kamieniarskich. www.targikielce.pl

XIX Międzynarodowe Targi Zabezpieczeń Securex (Poznań) W dniach 23-26 kwietnia odbędą się jedne z ważniejszych w Europie Środkowej spotkania branży zabezpieczeń. Obok oferty wystawienniczej, targi obejmą liczne seminaria, warsztaty i pokazy. Targi odbywają się w cyklu dwuletnim. www.securex.pl

Konferencja „Podłoże i fundamentowanie budowli drogowych” (Kielce) Przedsiębiorstwo Realizacyjne INORA Sp. z o.o., Instytut Badawczy Dróg i Mostów, ViaCon Polska Sp. z o.o. zapraszają na konferencję „Podłoże i fundamentowanie budowli drogowych”, która odbędzie się 9 maja 2012 r. w czasie Targów AUTOSTRADA-POLSKA w Kielcach. Konferencja skierowana jest do projektantów, generalnych wykonawców, inspektorów nadzoru i inwestorów oraz pracowników administracji. www.ibdim.edu.pl

XVIII Międzynarodowe Targi Budownictwa Drogowego AUTOSTRADA-POLSKA (Kielce)

12 mostów na Dni Budowlańca W dniach 26-28 kwietnia 2012 r. odbędą się „Dni Budowlańca”, projekt tworzony przez Uczelnianą Organizację Studencką „Aktywni Budowniczy” oraz Samorząd Studencki Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego. Najważniejszym wydarzeniem w tym czasie będzie Studencki Konkurs Mostów Stalowych 2012, w którym zmierzą się reprezentacje uczelni technicznych z całej Polski. Honorowym Członkiem Komisji Sędziowskiej będzie prof. dr hab. inż. Jan Biliszczuk. Zadaniem 12 pięcioosobowych drużyn będzie zaprojektowanie, zamówienie i zmontowanie mostu o następujących parametrach: rozstaw osiowy podłużny podpór: 6,0 m; rozstaw osiowy dźwigarów: 1,0 m; masa maksymalna 150 kg (konstrukcja mostu z belką, blachami łożyskowymi oraz śrubami). Mosty zostaną poddane próbie obciążeniowej, po montażu (na czas – limit czasowy wynosi 80 minut), który odbędzie się 27 kwietnia. Organizatorzy pokrywają koszty wykonania elementów mostu (do 1000 zł).

REKLAMA

Targi odbędą się w dniach 8-11 maja 2012 r. Będzie można na nich znaleźć wszystko to, co niezbędne jest przy budowie dróg ekspresowych i autostrad. Ekspozycję uzupełniają konferencje i seminaria.

Imprezę każdego roku odwiedza ok. 20 tysięcy gości. www.autostrada-polska.pl

XII Konferencja Naukowo-Techniczna „Warsztat Pracy Rzeczoznawcy Budowlanego” (Kielce-Cedzyna) Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa Oddział Kielce oraz Politechnika Świętokrzyska, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska zapraszają w dniach 16-18 maja 2012 na konferencję „Warsztat Pracy Rzeczoznawcy Budowlanego”. Konferencja organizowana jest w formie warsztatów umożliwiających przekazanie i wymianę informacji, wiedzy i doświadczeń z zakresu rzeczoznawstwa budowlanego. www.rzeczoznawstwo2012.tu.kielce.pl

Forum Rynku Nieruchomości (Sopot) W dniach 28-29 maja br. w Hotelu Sheraton odbędzie się druga edycja organizowanej przez Nowy Adres S.A. konferencji „Forum Rynku Nieruchomości”. Jest to spotkanie branży nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych skierowane do najwyższej kadry menedżerskiej firm deweloperskich, agencji nieruchomości, banków, zarządców nieruchomości, właścicieli biurowców, firm konsultingowych oraz wykonawców. www.konferencje.nowyadres.pl

kwiecień 2012

Builder 13

informacje

Edukacyjny program SILKA YTONG dla studentów

Libet buduje i umacnia pozycję rynkową

Ogólnopolski program edukacyjny Akademia Murowania SILKA YTONG dla studentów kierunków o profilu budowlanym obejmie spotkania dotyczące energooszczędnych materiałów budowlanych. Zajęcia teoretyczne będą prowadzić doświadczeni doradcy techniczni, a część praktyczną wykwalifikowani instruktorzy SILKA YTONG. Studenci będą mogli uczestniczyć w praktycznych pokazach murowania na cienką spoinę, które jest ważnym elementem energooszczędnego wznoszenia ścian. W ramach programu dla zainteresowanych uczelni będzie także możliwość zwiedzania zakładów YTONG w Ostrołęce, Pile czy w Miliczu.

Libet S.A. zanotował w 2011 roku najlepsze w swojej dotychczasowej historii wyniki finansowe. Zysk netto w 2011 roku sięgnął 31,6 mln zł i był wyższy o 68% od wyniku za 2010 rok w ujęciu pro forma. Przychody ze sprzedaży wzrosły o ponad 23%, do 287,1 mln zł, w porównaniu z tym samym okresem rok wcześniej. Wynik EBITDA wzrósł w tym okresie do 64,7 mln zł i był wyższy o ponad 35% od osiągniętego rok wcześniej w ujęciu pro forma. W 2011 roku Libet umocnił także swoją pozycję lidera w segmencie premium, zwiększając udziały rynkowe do 32% (zgodnie z badaniami PMR). Celem strategicznym Libet jest dalsze umacnianie pozycji w tym segmencie oraz zwiększenie udziału produktów premium w sprzedaży ogółem do 50% do końca 2015 roku (obecnie stanowią one 34% sprzedaży Libet).

Monika Mychlewicz

Fot. arch. Xella Polska

dyrektor marketingu Xella Polska

Do rozszerzenia programu Akademii Murowania o inicjatywy dla studentów zachęciły nas bardzo pozytywne efekty działań dla młodzieży ponadgimnazjalnej. O powodzeniu, a zarazem potrzebie organizowania tego typu przedsięwzięć edukacyjnych świadczy bardzo duże zainteresowanie i systematyczny wzrost liczby uczestników. Rozszerzenie akademii o uczelnie wyższe jest naturalną kontynuacją naszego programu edukacyjnego, tym bardziej, że niektóre ze szkół wyższych już się do nas same zgłaszają.

Thomas Lehmann

Prezes Zarządu Libet SA.

Nie spoczywamy na laurach i ostatnie miesiące przeznaczyliśmy na intensywne przygotowania do nowego sezonu. W efekcie wkroczyliśmy w 2012 rok z dwiema nowymi liniami produkcyjnymi, rozbudowaną ofertą produktową oraz precyzyjnie przygotowanymi planami sprzedaży – powiedział.

Strategicznym kierunkiem naszego rozwoju pozostaje segment premium. Chcemy umacniać naszą silną pozycję w tym segmencie i wyznaczać trendy jego dalszego rozwoju. W tym celu, oprócz prac prowadzonych przez nasz Dział Badań i Rozwoju, nawiązaliśmy także współpracę z Wydziałem Form Przemysłowych krakowskiej ASP oraz artystą i designerem, Jerzym Dobrzańskim.

więcej informacji na

REKLAMA

14 Builder

kwiecień 2012

BUILDER na targach STUTTGAR+T Od 28 lutego do 3 marca 2012 r. redakcja BUILDERA gościła w Stuttgarcie podczas dziewiętnastej edycji targów branży rolet, bram i osłon przeciwsłonecznych R+T. Tegoroczna edycja okazała się rekordowa zarówno pod względem liczby wystawców, jak i zwiedzających.

Katarzyna Burzyńska Aneta Kuźmińska

T

argi R+T zajęły w całości stuttgarckie tereny targowe dysponujące ponad 105 000 m2 powierzchni wystawienniczej. Blisko 820 wystawców z 42 krajów zaprezentowało pełne spektrum oferty przygotowanej dla branży rolet, bram i osłon przeciwsłonecznych, zgodnej z najnowszymi trendami. Wśród ogółu wystawców przeważały firmy spoza Niemiec, stanowiły aż 2/3 wszystkich wystawców.

Wystawcy z Polski

Cel - inwestycje

Podczas pięciu dni trwania targów imprezę odwiedziło około 60 000 zwiedzających ze 110 krajów. Znakomite usytuowanie terenów targowych w Stuttgarcie, tuż przy lotnisku i autostradzie A8, znacznie ułatwiło dotarcie gościom na targi. Wielu gości przybyło na nie z konkretnymi zamiarami inwestycyjnymi, a 17% z nich chciało zainwestować nawet 100 000 euro.

Innowacje w kręgu zainteresowań

Szczególnym zainteresowaniem zwiedzających tegoroczne targi R+T cieszyły się rozwiązania z zakresu oszczędnego wykorzystania energii i bezpieczeństwa budynków oraz inteligentne rozwiązania np.: umożliwiające obsługę za pomocą smartphone’ów.

Najbardziej innowacyjne produkty i rozwiązania pod względem technicznym, funkcjonalności i wzornictwa prezentowane przez wystawców zostały ponowie docenione i nagrodzone. Laureatami tegorocznej Nagrody Innowacyjności Innovationspreis zostały firmy: BEA z Belgii wraz z Novoferm tormatic (za swój produkt „i-control” w kategorii Bramy), Holis Ind. z Izraela (za produkt „SLIDER“ w kategorii Inteligentne rozwiązania przeciwsłoneczne) oraz firmy niemieckie: DiHa (za produkt ESM® Rollladen-Gurtführung w kategorii Rolety), Neher Systeme GmbH & Co. KG (za produkt „TRANSPATEC” w kategorii Tekstylia techniczne), Pepperl + Fuchs Vertrieb Deutschland (za produkt „VDM28“ w katego-

rii Napędy i sterowanie do bram) i WAREMA Renkhoff SE (za pregolę-markizę w kategorii Markizy oraz za produkt OptiControl w kategorii Napędy i sterowanie do rolet). Wyróżnienia otrzymały firmy: BEA s.a z Belgii, Lucas Fenster- und Sonnenschutzsysteme GmbH & Co. KG, weinor GmbH & Co. KG oraz pan Michael Greiff.

Inne imprezy towarzyszące

Dużym zainteresowaniem gości targowych cieszyły się również imprezy wchodzące w skład programu ramowego targów - fora (m.in. BVT - Forum Bram, Forum Architektury i Integralnego Planowania „The Art of Planning”), workshopy (np.: ES-SO Workshop), seminaria (np.: Seminarium Nadruku Cyfrowego), prezentacje (np.: Junge Talente), zawody (np.: Handwerkerbattle) i pokazy (np.: Ochrona Przeciwsłoneczna i Automatyzacja oraz Archiprix). Tegorocznej edycji targów towarzyszyła również Giełda kooperacyjna b2fair.

Zapowiedź jubileuszu

Kolejna edycja odbędzie się za trzy lata – w terminie 24-28 lutego 2015 roku. Targi będą wówczas świętować 50-lecie powstania.

Zdjęcia arch. Messe Stuttgart

Znaczący udział w tegorocznej edycji R+T miały firmy z Polski w liczbie 30: Selt, Aluprof, Portos, Wiśniowski, Krispol, BamarPol, Legbud Gargula, Anwis, Hosten Polska, Vertex, Primo Profile, Franc Gardiner, Besta,

BeClever, Alcomex, Andrzejczak, Miranda, Draco, Mobilus Motor, Aften, Zemat Technology, Pasedo, Fasada, Mol, Interflex, Pacord, Litex, Solar Tech, Magnum-Metal i Europejskie Wydawnictwo Informacji Technicznych.

kwiecień 2012

Builder 15

ludzie i firmy

Michał Kalinowski

Przyszłość oferujemy dzisiaj

PROMOCJA

Rozmowa z Dyrektorem Generalnym Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

Izabela Dembna: 2011 był rokiem poważnego kryzysu gospodarki europejskiej.

A jednak firma została wyróżniona prestiżowym tytułem „Budowlana Firma Roku 2011” w konkursie organizowanym przez „Buildera”. Co złożyło się na taki sukces?

Michał Kalinowski: Steinbacher Izoterm, widziany z perspektywy tego sukcesu, to jedynie efektowny wierzchołek góry lodowej, którą tworzy przemyślany, precyzyjnie funkcjonujący system, jakim jest nasze przedsiębiorstwo.

Aby zdobyć ten tytuł, musieliśmy najpierw wejść do ekskluzywnego grona firm, powiązanych ze światowymi potentatami materiałów budowlanych, które dominują na naszym rynku. Potem, z pomocą naszej austriackiej firmy – matki, nasza załoga wykonała gargantuiczną, zaplanowaną w detalach pracę dla utrwalenia pozycji w tym doborowym towarzystwie i zdobycia jego szacunku.

I.D.: Steinbacher Izoterm nie należy do rynkowych olbrzymów, czym więc konkurujecie z gigantami?

M.K.: Na pewno nie rozmiarami i nie ilością. Przede wszystkim jesteśmy głęboko przekonani o słuszności naszego credo „oszczędzanie energii jest przyszłością”. Wierzymy, że rozwój cywilizacyjny nie musi oznaczać nieodwracalnej degradacji środo-

16 Builder

wiska naturalnego. Podnosząc systematycznie standardy materiałów i technologii termoizolacyjnych przyczyniamy się istotnie do oszczędzania surowców energetycznych i ograniczania efektu cieplarnianego. I tak pojmowana motywacja jest pierwszym źródłem naszego sukcesu. Jesteśmy firmą wysoce wyspecjalizowaną i w sferze produkcji, i w systemie sprzedaży.

Mamy dwie grupy produktów – izolacje techniczne i izolacje budowlane. Ich zbytem zajmują się dwie niezależne sieci sprzedaży. W ten sposób racjonalizujemy ryzyko związane z ewentualnymi zaburzeniami popytu w którymś z sektorów.

Jednoczesne funkcjonowanie na dwóch rynkach podnosi znacząco szanse na generowanie korzystnych synergii produkcyjnych, handlowych, logistycznych itp. Takie działania stanowią egzemplifikację naszej proaktywnej strategii, która daje nam przewagę nad polityką reaktywną większości podmiotów rynkowych. Powodzenie tej strategii zależy od zdolności firmy do uczenia się. Kultura organizacyjna Steinbacher Izoterm promuje stałe, systemowe szukanie nowych pomysłów oraz stwarza warunki do zmian niezbędnych do ich wprowadzenia. To jest trzeci czynnik naszego sukcesu.

I.D.: Czy to oznacza, że strategia proaktywna jest

zaprzeczeniem strategii reaktywnej?

M.K.: W żadnym razie. Jest jej naturalnym rozszerzeniem. Co więcej, niezbędnym warunkiem proaktywności jest stałe monitorowanie rynku i reakcja na zaobserwowane zmiany.

I.D.: W jaki sposób Steinbacher Izoterm wypracował funkcjonujące obecnie rozwiązania?

M.K.: W sposób, który mógłbym chyba nazwać „uświadomioną koniecznością”. Analiza kierunków i dynamiki zmian rynkowych doprowadziła nas do wniosku o konieczności systemowej transformacji firmy dla jej upgradingu. Dokonaliśmy tego w latach 2007 – 2010. W tym samym czasie poczyniliśmy znaczące inwestycje. W rezultacie w roku 2009, a był to okres stagnacji w naszym sektorze rynku, uruchomiliśmy dwie nowe linie produktowe. I to było to – co roku podwajamy wartość sprzedaży tych produktów.

I.D.: Czy nie obawia się Pan, że zadziała jednak efekt skali i, mówiąc brutalnie, więksi wyeliminują z rynku mniejszych?

M.K.: Ta teza głoszona często przez wielkich, nie tylko z naszej branży, przypomina mi aforyzm Leca: „Ja jestem piękny, ja jestem silny, ja jestem mądry, ja jestem dobry. i ja to wszystko odkryłem!”.

Myślę, że na dłuższą metę na placu boju zostaną lepsi, czyli, wg teorii ewolucji, lepiej przystosowani i … ładniejsi.

Tytuł „Budowlanej Firmy Roku 2011”, stosowanie najnowocześniejszych technologii, elastyczność działania, jakość usług i produktów, solidność wskazują, że jesteśmy lepiej przygotowani. Zaangażowanie, kompetencje, młodość i urok naszej załogi dowodzą aktualności i słuszności teorii ewolucji.

I.D.: Czy to nie jest przypadkiem młodzieńczy optymizm Dyrektora Generalnego, ma Pan zaledwie 34 lata, który z entuzjazmem mówi o swoim dziecku?

M.K.: Oczywiście, że tak.

Siłą Steinbacher Izoterm jest młodzieńczy optymizm załogi i rodzinny charakter relacji, stanowiący fundament jej kultury organizacyjnej. To właśnie energia entuzjazmu młodości umożliwia systematyczny wzrost udziału w rynku wszystkich naszych produktów wraz z rozwojem bazy klientów i zaufania do ich jakości. To również stałe rozszerzanie oferowanego asortymentu. Jest też to akceptacja dla naszego niepohamowanego dynamizmu i wartości, którym hołdujemy. No i są jeszcze liczby: w ostatnim roku zanotowaliśmy 1,5 razy większą wartość sprzedaży i kilkukrotny wzrost zysku netto. Przy takim potenkwiecień 2012

1. Najbardziej absurdalny przepis w polskim prawie

Żaden przepis nie przebije absurdu rzeczywistości.

2. Najgorsza cecha narodowa Polaków

Nie jest tak zła, jak nam się wydaje.

3. Najlepsza cecha narodowa Polaków

Nie jest tak dobra, jak byśmy chcieli.

10 x naj według Michała Kalinowskiego

4. Najdłuższy dzień w pracy

Zamiast długości wolę mierzyć pracę satysfakcją z jej wykonania.

5. Najtrudniejsza decyzja w Pana życiu

Trudne są problemy. Decyzje są tylko dobre lub złe.

6. Najchętniej wolny czas poświęcam na …

Sublimowaniu radości życia.

7. Największe niespełnione marzenie z dzieciństwa Latać jak ptak, tylko wyżej, do samego nieba.

8. Największe spełnione marzenie Kocham i jestem kochany.

9. Największa życiowa porażka Kiedyś umrę.

10. Największy życiowy sukces Non omnis moriar.

kwiecień 2012

szy były zgodne lub przynajmniej zbieżne. Pozwala ona budować zdrowe, trwałe i obustronnie korzystne relacje biznesowe ze wszystkimi związanymi z działalnością przedsiębiorstwa.

Przypomina, że racją naszej działalności gospodarczej jest spełnianie zapotrzebowań ludzi. Druga, specyficzna dla naszej branży zasada liczy sobie ponad dwa tysiące lat i została sformułowana przez Witruwiusza. Nakazuje budować tak, żeby budowla była trwała, użyteczna i piękna.

I.D.: Dziękuję za rozmowę i życzę wielu sukcesów.

Fot. arch. Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

cjale możemy mierzyć siły na zamiary. Po prostu przyszłość jest nasza.

I.D.: A jeśli przyjdzie kryzys?

M.K.: Poprzedni udało nam się przeżyć, a na dodatek rozwinąć firmę. Teraz jesteśmy mądrzejsi o tamte doświadczenia i dysponujemy znacznie większym potencjałem produkcyjnym, rynkowym i finansowym. Kryzysy są zjawiskiem cyklicznym. Ich nieuchronność podpowiada, żeby stworzyć w firmie systemowe mechanizmy reakcji obronnych na zagrożenia przewidywalne i losowe. Nauka mówi, że opis świata ma charakter probabilistyczny. Na szczęście nie potrafimy wszystkiego przewidzieć. Jak mawiał Dostojewski „gdyby na świecie wszystko działo się zgodnie z rozumem, to by się nic nie działo”, a dzieje się.

I.D.: A czy na zakończenie naszej rozmowy pokusiłby się Pan o określenie kodeksu wartości, które umożliwią sukces firmom w dającej się przewidzieć przyszłości? To również Pańska przyszłość.

M.K.: Kodeksu? Nie, tego nie potrafię. Nie wydaje mi się, żeby to było możliwe.

Myślę też, że nie jest mi to potrzebne. Wiem natomiast, że dalej będę postępował zgodnie z dwoma zasadami. Pierwsza, ogólna mówi, żeby postępować w biznesie tak, aby interesy firmy i jej interesariu-

Builder 17

ludzie i firmy Statuetki i dyplomy czekają na najlepszych.

Przemawia Piotr Styczeń, za nim goście honorowi Gali.

Zdobywcy Polskich Herkulesów 2011 wraz z członkami Rady Programowej wręczającymi wyróżnienia.

Podczas IX Gali Builder Awards, podsumowującej w formie wyróżnień szczególne osiągnięcia polskiej branży budowlanej, laureaci podkreślali, że nagroda jest potwierdzeniem słusznego kierunku rozwoju ich firm.

Danuta Burzyńska, redaktor naczelna miesięcznika Builder, w rozmowie z Cezarym Szeszułą, Prezesem Zarządu Xella Polska Sp. z o.o.

Zainteresowane firmy mogły zaprezentować swą ofertę na specjalnej ekspozycji.

Andrzej Dobrucki rozmawia z arch. Mariuszem Ścisło (SARP).

Na pierwszym planie dr inż. Zdzisław Hejducki oraz prof. Antoni Biegus.

Łukasz Mięsiak, Wiceprezes Zarządu Budrem Group Sp. z o.o.

prof. zw. dr hab. inż.

Kazimierz Szulborski, Przewodniczący Kapituły i Rady Programowej Buildera.

G

ala Builder Awards odbyła się 1 marca 2012 roku w Hotelu Polonia Palace w Warszawie.

Zgodnie z już dziewięcioletnią tradycją, wśród gości znaleźli się nie tylko przedsiębiorcy tworzący mocny wizerunek branży budowlanej, ale także przedstawiciele samorządu zawodowego, organizacji branżowych, ośrodków naukowych oraz instytucji państwowych.

O rynku, edukacji i prawie

Rada Programowa Buildera była licznie reprezentowana.

W pierwszym rzędzie od lewej: Andrzej Dobrucki (PIIB), prof. dr hab. inż. Antoni Biegus, prof. dr hab. inż.

Leonard Runkiewicz, prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła. W drugim: dr inż. Jan Gierczak, dr inż. Marek Sawicki, dr inż. Józef P. Adamowski, dr hab. inż. Zdzisław Hejducki oraz Rafał Wójcicki (GUT PR). W trzecim rzędzie widoczni też mgr inż. Karol Kramarz i mgr inż. Czesław Sokołowski.

18 Builder

– Państwo obracają wniwecz myślenie niektórych analityków gospodarczych, którzy chcieliby widzieć w Polsce poważny światowy kryzys – tymi słowami przywitał gości Marek Zdziebłowski, Prezes PWB Media, wydawca Buildera. – Nie pozwalają na to Państwa zaangażowanie, pomysły i determinacja – dodał.

Prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski, przewodnikwiecień 2012

SPOJRZENIA NA BUDOWNICTWO

Wystąpienia organizatorów i gości honorowych, obok ogólnego spojrzenia na branżę, zdominowały dwa tematy: przewidywane, ważne wydarzenie w prawie budowlanym oraz przyszłość kształcenia inżynierskiego.

Piotr Styczeń, podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej:

SŁUSZNY KIERUNEK czący Rady Programowej Buildera, zainicjował dyskusję o bardzo ważnym problemie – standardzie kształcenia przyszłych specjalistów. – Pomysł, by nadawać uprawnienia tuż po studiach, jest poroniony – podkreślił – gdyż studia nie dają praktyk.

Po dwugłosie osób związanych z Builderem, głos zabrali goście honorowi: minister Piotr

Tom Ehrhart, Prezes Zarządu Lafarge Cement S.A.: Staramy się być godnym zaufania partnerem w biznesie, wyróżniać się na rynku i proponować innowacyjne produkty i rozwiązania. Wyróżnienia takie jak Budowlana Firma Roku właśnie to potwierdzają. kwiecień 2012

Szczepan Buryło, Prezes Zarządu Galeco Sp. z o.o.: Każda nagroda zdobyta w duchu uczciwej konkurencji i fair play na takim rynku jak polski, gdzie konkurencja jest duża, jest źródłem satysfakcji dla kierownictwa i pracowników.

Styczeń, podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej; poseł Andrzej Adamczyk z Sejmowej Komisji Infrastruktury; Wiktor Piwkowski, Przewodniczący PZITB; profesor Andrzej Nowak (z Nebraska University, USA), przewodniczący Kongresu Inżynierów Polskich Ameryki Północnej oraz Andrzej Dobrucki, Prezes PIIB.

W nieformalnej rozmowie powiedziałem, że państwo nie musi nic robić, tylko gwarantować. Myśl ta, rzucona dość swawolnie, ma jednak kilka poziomów.

Pierwszy poziom gwarancji to przepływ środków finansowych. Kiedy w systemie finansowania polskiego budownictwa pojawiają się okresy luk i niedoborów, co wpływa na proces inwestycyjny – zadaniem państwa jest gwarancja przepływów środków innych – pożyczonych, alokowanych, pochodzących z dotacji. Drugi poziom to gwarancja pewnej jakości prawa, co w ocenie branży często daje skutek odwrotny do zamierzonego. Jednak mam ważną, oficjalną już informację – podczas niedawnego spotkania Sejmowej Komisji Infrastruktury, uczestniczący w niej minister Sławomir Nowak ogłosił, że w przyszłym roku zostanie wydany kodeks budowlany, który będzie porządkował proces inwestycyjny. Trzeci zaś poziom gwarancji to zapewnienie, że Polska będzie się zmieniać w stronę oczekiwań branży – zapraszam urzędy i wykonawców do wspólnego gwarantowania, że Polska idzie w dobrą stronę.

Andrzej Adamczyk, Poseł na Sejm VII kadencji, Sejmowa Komisja Infrastruktury: Na jednym z ostatnich posiedzeń gościliśmy po raz pierwszy szefa resortu, który zapewnił o pracach nad kodeksem budowlanym. Wyobrażam sobie, co państwo myślą – oto stają minister czy poseł i w imieniu władz zapewniają, że będzie się żyło lepiej. A po roku... No cóż, w zakresie budownictwa mieszkaniowego nie udało się uczynić zbyt wiele, ale mam nadzieję, że uda się ten wielki plan regulacji procesu inwestycyjnego. Dość już bowiem prawa budowlanego poprawianego po kilkadziesiąt razy, w którego interpretacji wszyscy się gubią. Deklaruję w imieniu parlamentu, że będziemy nad tym intensywnie pracować – pilnując także, by planowane regulacje nie okazały się przesadzone i nie przyłożyły się negatywnie do kondycji budownictwa.

Marek Zdziebłowski, Prezes PWB Media: Przeczytałem w prasie, że mimo kryzysu na poziomie światowym, sytuacja polskiej gospodarki nadal jest dobra, co wydaje się zaskakiwać niektórych analityków gospodarczych. Państwo obracają wniwecz myślenie tych, którzy z niecierpliwością chcieliby widzieć w Polsce poważny światowy kryzys. Nie pozwalają na to Państwa zaangażowanie, pomysły i determinacja. Wiele firm tu obecnych ma za sobą ponad dwie dekady działalności. Doświadczenie i umiejętności pozwoliły przetrwać i rozwijać się w częstokroć nie najlepszym otoczeniu. Mogę tylko pogratulować. Jestem też przekonany, że sukces będzie Państwa udziałem także w roku 2012.

Builder 19

ludzie i firmy Wyróżnienia specjalne dla firm i ich szefów – osobowości w branży – za skuteczne zarządzanie i sukcesy rynkowe w 2011 roku.

1. ATAL S.A. w kategorii Deweloper 2. AWBUD S.A. i Michał Wuczyński, Prezes Zarządu, w kategorii Wykonawca robót specjalistycznych 3. BAUMIT Sp. z o.o. w kategorii Producent materiałów budowlanych 4. Bilfinger Berger Budownictwo S.A. i Piotr Kledzik, Prezes Zarządu, w kategorii Generalny Wykonawca 5. BUDIMEX S.A. i Dariusz Blocher, Prezes Zarządu, w kategorii Generalny Wykonawca 6. Deceuninck Polska Sp. z o.o. i Bruno Deboutte, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 7. Dow Polska Sp. z o.o. i Robert ­Sankiewicz, Prezes Zarządu (ustępujący Tomasz Chlebicki) w kategorii Producent materiałów budowlanych 8. Drutex S.A. i Leszek Gierszewski, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 9. FAKRO Sp. z o.o. i Ryszard Florek, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 10. Flügger Sp. z o.o. i Bendt ­Haverberg, General Manager ­Prezes Zarządu, w kategorii ­Producent ­materiałów budowlanych 11. Freyssinet Polska Sp. z o.o. i Krzysztof Berger, Dyrektor, w ­kategorii Producent i wykonawca robót specjalistycznych 12. GALECO Sp. z o.o. i Szczepan ­Buryło, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 13. INPRO S.A. i Piotr Stefaniak, Prezes Zarządu, w kategorii Deweloper 14. K nauf Bauprodukte Polska Sp. z o.o. i Andrzej Feruga, Dyrektor Generalny, w kategorii Producent materiałów budowlanych 15. KOELNER S.A. i Radosław K ­ oelner, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych

16. „ KORPORACJA RADEX” S.A. i Janusz Sobieraj, Prezes Zarządu, w kategorii Generalny Wykonawca 17. Lafarge Cement S.A. i Tom ­Ehrhart, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 18. LIBET S.A. i Thomas Lehman Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 19. MAX BÖGL POLSKA Sp. z o.o. i Hans Jurgen Jonuscheit, Dyrektor Zarządzający w kategorii Generalny Wykonawca 20. Mermaid Construction Sp. z o.o. i Andrzej Żmurek, Prezes Zarządu, w kategorii Generalny Wykonawca 21. PERI Polska Sp. z o.o. i Michał Wrzosek, Prezes Zarządu, w kategorii Producent i dostawca systemów deskowań 22. Polimex – Mostostal S.A. i ­Konrad Jaskóła, Prezes Zarządu, w kategorii Generalny Wykonawca 23. Pruszyński Sp. z o.o. i ­Krzysztof Pruszyński, Prezes ­Zarządu, w ­kategorii Producent materiałów budowlanych 24. SELENA S.A. i Andrzej Ulfig, ­Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 25. Sokółka Okna i Drzwi S.A. i ­Robert Rutkowski, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 26. Soletanche Polska Sp. z o.o. i Piotr Tytz, Dyrektor Generalny, w kategorii Wykonawca robót specjalistycznych w sektorze budownictwa podziemnego, głębokiego fundamentowania i wykonywania ścian szczelinowych 27. Soudal Sp. z o.o. i Piotr ­Drzewowski, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych

28. STEINBACHER IZOTERM Sp. z o.o. i Michał Kalinowski, ­Dyrektor Generalny, w kategorii Producent materiałów ­budowlanych 29. Sto-ispo Sp. z o.o. i Tomasz ­Grotowski, Prezes Zarządu, w ­kategorii Producent materiałów budowlanych 30. Strabag Sp. z o.o. i ­Paweł ­A ntonik, Prezes Zarządu, w ­kategorii Generalny Wykonawca 31. quick-mix Sp. z o.o. i Mariusz Gil, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 32. TOREX-BUD Sp. z o.o. i Mariusz Kurzywilk, Prezes Zarządu, w ­kategorii Wykonawca robót ­specjalistycznych 33. ULMA Construccion Polska S.A. i Andrzej Kozłowski, Prezes Zarządu, w kategorii Producent i dostawca systemów deskowań 34. Wapeco Sp. z o.o. i Grzegorz Grygiel, Prezes Zarządu, w ­kategorii Producent materiałów budowlanych 35. Wienerberger Ceramika ­Budowlana Sp. z o.o. i ­Mirosław Jaroszewicz, Członek Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych 36. Winkhaus Polska Beteiligungs spółka z ograniczoną ­odpowiedzialnością sp.k. i ­Janusz Rodzki, Prezes Zarządu, w kategorii Producent Zabezpieczeń do Okien i Drzwi 37. WOLF System Sp. z o.o. i ­Michael Stadler, Prezes Zarządu, w kategorii Producent i wykonawca robót specjalistycznych 38. XELLA Polska Sp. z o.o. i ­Cezary Szeszuła, Prezes Zarządu, w kategorii Producent materiałów budowlanych.

Spojrzenia na budownictwo

Jak żartobliwie zauważył Piotr Styczeń, państwo nie musi nic robić, tylko gwarantować. Obiecał w imieniu szefa resortu, że w przyszłym roku zostanie wydany kodeks budowlany, który będzie porządkował proces inwestycyjny. Wtórował mu Andrzej Adamczyk: – Dość już prawa budowlanego poprawianego po kilkadziesiąt razy, w którego interpretacji wszyscy się gubią. Wiktor Piwkowski apelował do ministra i posła, by budować mieszkania – tłumaczył, jak inwestycje te mogą pomóc w rozwiązaniu problemów zgoła pozabudowlanych.

Do wypowiedzi prof. Szulborskiego nawiązał prof. Andrzej Nowak, opowiadając o możliwości akredytacji jednego z polskich wydziałów budowlanych, tak by ukończenie go dawało uprawnienia uznawane na całym świecie. W sukurs przyszedł mu też Andrzej Dobrucki, który podkreślił, że przed fachowcami-praktykami stoi wyzwanie włączenia się w edukację młodego pokolenia inżynierskiego.

Rada wręczy nagrody

Ostatnim, ciekawym akcentem przed rozpoczęciem właściwej ceremonii było dla wy-

Tematów do rozmów kuluarowych nie brakowało.

Zdobywcy Laurów Buildera 2011 wraz z członkami Rady Programowej Buildera, którzy wręczali wyróżnienia oraz Marek Zdziebłowski.

Wyróżnienia dla firm, instytucji, organizacji i uczelni wyższych działających na rzecz branży budowlanej lub wspierających ją swoją wiedzą, technologiami i usługami. w kategorii DYSTRYBUCJA MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH: Grupa Polskie Składy Budowlane S.A. w kategorii PR DLA BUDOWNICTWA: Gut PR Hanna Gehrke-Gut Rafał Wójcicki Sp. j. w kategorii PRODUKTY i USŁUGI FINANSOWE: Hanza Brokers Sp. z o.o. w kategorii N AUKA i EDUKACJA: Politechnika Śląska w kategorii ORGANIZACJE i STOWARZYSZENIA: Stowarzyszenie Architektów Polskich i Stowarzyszenie Wykonawców Dachów Płaskich i Fasad DAFA w kategorii SZKOLENIA i DORADZTWO: Akademia Technik Malarskich Dekoral Professional

20 Builder

kwiecień 2012

Andrzej Kielar, prezes ROCKWOOL Polska: Otrzymana nagroda to kolejne wyzwanie i odpowiedzialność za to, co zostało jeszcze do zrobienia dla Polskiego Herkulesa. różnionych podmiotów spotkanie z Kapitułą Konkursu: została im przedstawiona cała Rada Programowa Buildera.

Członkowie Rady – przedstawiciele środowiska akademickiego, ale też doświadczeni praktycy, od lat wspierający redakcję w rzetelnej dyskusji na ważne tematy budowlane. Dla wielu firm miłą niespodzianką było więc odebranie nagród z rąk przedstawicieli Rady.

Siedem Laurów Buildera trafiło do firm, instytucji, organizacji i uczelni wyższych działających na rzecz branży budowlanej lub wspierających ją swoją wiedzą, technologiami i usługami. W tym roku dodana została nowa kategoria: SZKOLENIA i DORADZTWO. Nagroda trafiła do Akademii Technik Malarskich Dekoral Professional. Kapituła doceniła dotychczasową działalność Akademii, profesjonalną organizację konkursu Malarz Roku, ale również oferowane wsparcie merytoryczne i program szkoleń certyfikujących dla firm, a tym samym dbałość o jakość wykonawstwa na polskim rynku.

38 nagród Budowlana Firma Roku trafiło do przedsiębiorstw, wraz z wyróżnieniami specjalnymi dla ich szefów,

LET the experience begin!

Tym cytatem z Franka Gehry’ego Danuta Burzyńska, redaktor naczelna Buildera, rozpoczęła właściwą uroczystość wręczenia nagród. Wraz z Dominikiem Suwińskim, Dyrektorem Biura Marketingu i Reklamy w wydawnictwie, przedstawili zebranym 55 laureatów.

Zespół Night Life odpowiadał nie tylko za oprawę muzyczną bankietu, ale także za fanfary.

kwiecień 2012

Mariusz Kurzywilk, Prezes Zarządu Torex‑Bud Sp. z o.o.: Wyróżnienie będzie nas motywować do dalszej ciężkiej pracy na rzecz polskiego budownictwa.

Tytuły i statuetki przyznano w tym roku firmom za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję w branży budowlanej oraz ich szefom jako osobowościom roku w branży.

WYRÓŻNIENIE SPECJALNE • Prof. dr hab. inż. Antoni Biegus za szczególne osiągnięcia i owocną działalność naukową, projektową i dydaktyczną, za zasługi dla rozwoju konstrukcji budowlanych, ze szczególnym uznaniem zasług Pana Profesora jako pioniera wprowadzania Eurokodów do projektowania konstrukcji stalowych w Polsce.

Prof. Biegus specjalizuje się w teorii i projektowaniu metalowych konstrukcji budowlanych. Dał się poznać jako specjalista w zakresie projektowania w oparciu o Eurokody. Należy podkreślić wkład prof. Biegusa w przygotowanie polskiej wersji Eurokodów, m.in. przez udział w pracach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. (Sylwetka Profesora na str. 120)

POLSKI HERKULES 2011 • BUDREM Group Sp. z o.o. i Jerzy Krawczyk Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia i generalne wykonawstwo obiektów przemysłowych dla branży rolno-spożywczej, za wdrażanie nowoczesnych technologii w realizowanych inwestycjach oraz za skuteczne zarządzanie firmą.

• Cemex Polska Sp. z o.o. i Rüdiger Kuhn Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję firmy w branży budowlanej oraz za skuteczne zarządzanie firmą.

• PPU PALISANDER Sp. z o.o. i Sławomir Janusz Żubrycki Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia, dynamiczny rozwój firmy i ugruntowaną jej pozycję w branży budowlanej oraz za skuteczne zarządzanie firmą i osobisty wkład w jej rozwój.

• Rockwool Polska Sp. z o.o. i Andrzej Kielar Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję firmy w branży budowlanej, skuteczne zarządzanie firmą oraz wyjątkowe zaangażowanie w kwestie środowiskowe, energooszczędności, rozwoju budownictwa zrównoważonego w Polsce.

• SAINT-GOBAIN Construction Products Polska Sp. z o.o. i Tomas Rosak Prezes Zarządu CPP Dyrektor Generalny ISOVER za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję w branży budowlanej oraz za skuteczne zarządzanie firmą i budowanie renomy marki ISOVER. • SELENA SA i Andrzej Ulfig Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia i wiodącą pozycję firmy w branży chemii montażowej oraz za skuteczne zarządzanie firmą i osobisty wkład w jej rozwój.

• UNIBEP S.A. i Jan Mikołuszko Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję firmy w branży budowlanej oraz za skuteczne zarządzanie firmą i osobisty wkład w jej rozwój.

ZŁOTY POLSKI HERKULES 2011 • BASF POLSKA Sp. z o.o. i Michael Hepp Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję firmy w branży budowlanej oraz za skuteczne zarządzanie firmą, jej rozwój oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w polskim budownictwie.

W yróżnienie specjalne otrzymuje również Pan Jens-Peter Hartmann Dyrektor Zarządzający BASF Polska Dział EB/Chemia Budowlana BASF Polska Sp. z o.o. za skuteczne zarządzanie Działem Chemii Budowlanej, jego rozwój oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w polskim budownictwie.

• JW Construction Holding S.A. i ­Józef ­Wojciechowski ­Przewodniczący Rady Nadzorczej za szczególne osiągnięcia dla rozwoju budownictwa w Polsce, rozwój i ugruntowaną pozycję firmy, innowacyjną ofertę dla sektora mieszkaniowego oraz za skuteczne zarządzanie firmą.

• TINES SA i MEGACHEMIE RESEARCH & TECHNOLOGIES SA i ­Tomasz Szuba Prezes Zarządu za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję firmy w branży budowlanej oraz za skuteczne zarządzanie firmą i osobisty wkład w jej rozwój oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w polskim budownictwie.

Builder 21

WYRÓŻNIENIA i NAGRODY ODEBRALI: Bogdan Panhirsz, Prezes Zarządu Grupy Polskie Składy Budowlane S.A.

Hanna Gut, Właściciel GUT PR

Tomasz Stupnowicz, Prezes Zarządu Hanza Brokers Sp. z o.o.

arch. Mariusz Ścisło, Stowarzyszenie Architektów Rzeczypospolitej Polskiej

Katarzyna Wiktorska, Dyrektor Biura Stowarzyszenia Dachów Płaskich i Fasad DAFA

Jarosław Domowicz, Manager Akademii Technik Malarskich Dekoral Professional

Mateusz Juroszek, Wiceprezes Zarządu ATAL S.A.

Jarosław Kwiatkowski, Dyrektor Sprzedaży Regionalnej województwa mazowieckiego Baumit Sp. z o.o.

Piotr Kledzik, Prezes Zarządu Bilfinger Budownictwo S.A.

Bożena Wielgo, Biuro Komunikacji Zewnętrznej Budimex S.A.

Tomasz Łapa, Dyrektor Sprzedaży Deceuninck Polska Sp. z o.o.

Tomasz Chlebicki, ustępujący Prezes Zarządu Dow Polska Sp. z o.o.

Thomas Lehman, Prezes Zarządu LIBET SA

Tomasz Grotowski, Prezes Zarządu sto-ispo Sp. z o.o.

Łukasz Mięsiak, Wiceprezes Zarządu Budrem Group Sp. z o.o.

dr Jens Stark, Dyrektor Kontraktu Max Boegl Polska Sp. z o.o.

Wojciech Trojanowski, Wiceprezes Zarządu Strabag, Sp. z o.o.

Rüdiger Kuhn, Prezes Zarządu Cemex Polska Sp. z o.o.

Andrzej Żmurek, Prezes Zarządu Mermaid Construction Sp. z o.o.

Mariusz Gil, Prezes Zarządu quick‑mix Sp. z o.o.

Sławomir Janusz Żubrycki, Prezes Zarządu PPU Palisander Sp. z o.o.

Michał Wrzosek, Prezes Zarządu PERI Polska Sp. z o.o.

Mariusz Kurzywilk, Prezes Zarządu Torex-Bud Sp. z o.o.

Zbigniew Nowak, Manager Działu Sprzedaży DIY Rockwool Polska Sp. z o.o.

Konrad Jaskóła, Prezes Zarządu Polimex-Mostostal S.A.

Andrzej Kozłowski, Prezes Zarządu ULMA Construccion Polska S.A.

Henryk Kwapisz, Manager Rozwoju Rynku marki Isover

Rafał Kuczyński, Z-ca Dyrektora Handlowego Pruszyński Sp. z o.o.

Grzegorz Grygiel, Prezes Zarządu Wapeco Sp. z o.o.

Jan Mikołuszko, Prezes Zarządu UNIBEP S.A.

Andrzej Ulfig, Prezes Zarządu Selena S.A.

Janusz Ositek, Doradca Techniczny Wienerberger Sp. z o.o.

prof. dr hab. inż. Antoni Biegus, Politechnika Wrocławska

Marek Lewicki, Dyrektor Handlowy Sokółka Drzwi i Okna SA

Janusz Rodzki, Prezes Zarządu Winkhaus Polska Beteiligungs Sp. z o.o.

Jens-Peter Hartmann, Dyrektor Zarządzający BASF Polska Dział EB/ Chemia Budowlana BASF Polska Sp. z o.o.

Bogusław Przebinda, Dyrektor Marketingu Soletanche Polska Sp. z o.o.

Michael Stadler, Prezes Zarządu Wolf System Sp. z o.o.

Tomasz Panabażys, Wiceprezes Zarządu J.W. Construction Holding S.A.

Michał Kalinowski, Dyrektor Generalny Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

Cezary Szeszuła, Prezes Zarządu Xella Sp. z o.o.

Tomasz Szuba, Prezes Zarządu Tines SA i Megachemie Research&Technologies SA

Zbigniew Bartosiewicz, Drutex S.A.

Janusz Komurkiewicz, Dyrektor Marketingu Fakro Sp. z o.o.

Bendt Havenberg, General Manager, Prezes Zarządu Fluegger Sp. z o.o.

Jakub Obsowski, Kierownik Robót Freyssinet Polska Sp. z o.o.

Szczepan Buryło, Prezes Zarządu Galeco Sp. z o.o.

Joanna Tauber, Kierownik PR korporacyjnego i relacji inwestorskich INPRO S.A.

Andrzej Feruga, Dyrektor Generalny Knauf Bauprodukte Polska Sp. z o.o.

Piotr Dąbrowski, Dyrektor Generalny Koelner S.A.

Janusz Sobieraj, Prezes Zarządu Korporacji Radex S.A.

Jolanta Ciesielska, Kierownik Komunikacji Lafarge Cement S.A.

kwiecień 2012

ludzie i firmy osobowości w branży, za skuteczne zarządzanie i sukcesy rynkowe w 2011 roku. Odbierając nagrody, przedstawiciele firm mówili m.in. o roli swoich

arch. Mariusz Ścisło, SARP: Dobrze, byśmy w sytuacji pokryzysowej nasze „dziwactwa”, czyli zasady dobrej architektury i zrównoważonego budownictwa, potrafili zachować. przedsiębiorstw w rozwoju branży, np. Janusz Komurkiewicz z Fakro Sp. z o.o. podkreślił, że Polska jest największym eksporterem okien dachowych, a Piotr Dąbrowski z Koelner S.A. przypomniał, że polskie produkty podbijają świat. Mówili o tym, iż nagroda potwierdza słuszność dotychczasowego kierunku rozwoju i jest motywacją do dalszej pracy. – To znak, że trzeba znów coś wymyślić, by i klient był zadowolony, i konkurent zadziwiony – powiedział Michał Wrzosek z PERI Polska Sp. z o.o.

Jedenaście prac Herkulesa

Jak napisał w liście do organizatorów i gości nieobecny na Gali, nowy dyrektor generalny marki ISOVER w Polsce Tomas Rosak, Herkules ze swoimi dwunastoma pracami niewykonalnymi dla zwykłego śmiertelnika odwołuje się do wyjątkowości. – Herkules to symbol ludzi pracowitych, niebojących się wyzwań i przewidujących – powiedział Henryk

Prof. dr hab. inż.

Antoni Biegus w rozmowie z Danutą Burzyńską.

24 Builder

Kwapisz z ISOVER, odbierając dla swej firmy jedną z siedmiu statuetek Polski Herkules. Tytuł i statuetkę przyznano w tym roku za szczególne osiągnięcia i ugruntowaną pozycję firm w branży budowlanej oraz szefom firm jako osobowościom roku w branży m.in. za skuteczne zarządzanie firmą, sukcesy rynkowe, a także osobisty wkład w rozwój firmy i zaangażowanie w sprawy branży. Ósma statuetka, wraz z Tytułem Honorowym, została przyznana profesorowi dr hab. inż. Antoniemu Biegusowi z Politechniki Wrocławskiej. Najwyższe wyróżnienie, czyli statuetka złota, trafiło do trzech firm i ich szefów.

Partnerzy z tradycją

Spotkanie zakończyło się bankietem przy muzyce zespołu Night Life, który wcześniej

Michael Stadler, Prezes Zarządu Wolf System: Nagroda za dynamiczny rozwój oraz pozycję na rynku to potwierdzenie, że nasze działania zmierzają w słusznym kierunku. nadał uroczystości wyjątkowego charakteru, grając nietypowe fanfary w postaci cytatów ze znanych standardów. Warto też podkreślić wkład wieloletniego partnera technologicznego Builderowych uroczystości, firmy Trias, która zapewniła oprawę audiowizualną (światła, nagłośnienie i multimedia) IX Gali Builder Awards.

Na codzień rywale: Michał Wrzosek (PERI Polska) oraz Sławomir J. Żubrycki (Palisander).

SPOJRZENIA NA BUDOWNICTWO prof. zw. dr hab. inż.

Kazimierz Szulborski, Przewodniczący Rady Programowej Buildera i Kapituły Konkursu: Mówiąc o branży budowlanej, nie można zapominać o jakości kształcenia. Mamy w kraju 460 uczelni, w tym 120 publicznych, co oznacza 2 miliony studentów. Jest to pięciokrotny wzrost w ciągu 10 lat. Ilość kadry naukowej w tym samym czasie zmniejszyła się o 15%. A kształcenie cały czas się zmienia – zaczyna choćby obowiązywać system boloński, obowiązujący w całej Unii Europejskiej. Widać więc, jak ogromne zadania, jak olbrzymie wyzwanie stoi przed nami. Uczestniczyłem niedawno w spotkaniu z dziekanem Wydziału Architektury i tam dyskutowano, jaka powinna być sylwetka absolwenta, jaką powinien mieć wiedzę, kompetencje, umiejętności zarządzania zasobami ludzkimi – i nie musi być w pełni ukształtowanym, doskonałym fachowcem. Zostanie nim w trakcie pracy zawodowej. Dlatego pomysł, by nadawać uprawnienia tuż po studiach, jest poroniony – gdyż studia nie dają praktyk.

Andrzej Dobrucki, Prezes PIIB: Kiedy kończyłem studia, przyświecała nam taka maksyma „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”. Dziś, kiedy zaczyna obowiązywać nowy system nauczania, gdy doskwiera niedostatek kadry naukowo-technicznej, jest potrzeba, by doświadczeni fachowcy, praktycy zmierzyli się z wyzwaniem, jakim jest włączenie się w edukację młodego pokolenia inżynierskiego. Uczestniczymy w spotkaniach z władzami wydziałów, by dyskutować o jakości kształcenia i sposobie jej mierzenia.

Rozmawialiśmy z wydziałem architektury, planowane jest spotkanie z wydziałem budownictwa, czy wreszcie – spotkanie rektorów uczelni technicznych oraz spotkanie z przedstawicielami samorządu studenckiego.

prof. Andrzej Nowak, Nebraska University, USA, Przewodniczący Kongresu Inżynierów Polskich Ameryki Północnej: Członkami Kongresu są polonijne organizacje techniczne. Koordynujemy współpracę i integrację polonijnego środowiska inżynierskiego, ale to nie wszystko. Pojawiają się kolejne możliwości współpracy między organizacjami inżynierskimi w Ameryce a branżą w Polsce. Z naszej inicjatywy w roku 2010 odbył się w Warszawie pierwszy zlot inżynierów polskich, w roku 2013 ma się odbyć kolejny. Teraz pojawiła się możliwość stworzenia dla – na początku jednego, dwóch – polskich wydziałów budowlanych systemu akredytacji, który umożliwi absolwentowi osiągnięcie uprawnień uznawanych na całym świecie.

Wiktor Piwkowski, Przewodniczący PZITB: Mija już 50 lat, odkąd zajmuję się tym zawodem – a jest to najstarszy zawód świata – jak wiadomo, Pan Bóg stworzył świat, a resztę zrobili budowlańcy. I nie dajmy się zepchnąć z tej pozycji. Panu ministrowi i panu posłowi chcę zadedykować wnioski z pewnej rozmowy z wybitnym politykiem polskim. Zapytany, jaki jest największy problem współczesnej Polski, odpowiedział „niski przyrost naturalny”. A do przyrostu naturalnego potrzebne jest łóżko, którego przecież nie postawimy na ulicy. Potrzebna jest mu obudowa w postaci mieszkania. Zbudujmy zatem więcej mieszkań i rozwiążmy jeden z najbardziej palących problemów kraju!

kwiecień 2012

Herkulesi 2012

Tomasz Szuba

Rozmowa z Prezesem Zarządu, Dyrektorem Generalnym TINES SA i MEGACHEMIE Research & Technologies SA

Aktywni

na wielu rynkach Danuta Burzyńska: 1 marca uhonorowano Państwa firmy statuetką Złotego Herkulesa 2011 za osiągnięcia i ugruntowaną pozycję w branży, doceniając przy tym wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w polskim budownictwie. Jakie osiągnięcia minionego roku uznałby Pan za szczególne?

Tomasz Szuba: Rok 2011 był dla TINES przełomowy, ze względu na udział naszych rozwiązań w najważniejszych i najciekawszych projektach prowadzonych przez PKP PLK. Wśród najbardziej prestiżowych realizacji z pewnością warto wymienić Dworzec Główny we Wrocławiu oraz nowo budowany tunel na lotnisko Okęcie. W przypadku modernizowanego dworca zastąpiono nawierzchnię z podsypkowej na bezpodsypkową, a także zastosowano technologie MEGACHEMIE R&T. W projekcie łącznicy kolejowej po-

Rynek polski, który traktujemy priorytetowo, jest w fazie intensywnego rozwoju.

26 Builder

między lotniskiem a stacją Służewiec wdrożono rozjazdy w podwójnym połączeniu torów w systemie blokowych podpór szynowych w otulinie. Dodatkowo rozwiązania TINES zostały wdrożone na dworcach kolejowych w Katowicach i Krakowie. Miniony rok przyniósł nam także kilka wyróżnień. Podczas ubiegłorocznej 9 edycji Międzynarodowych Targów TRAKO, w których po raz pierwszy pełniliśmy rolę współorganizatora, nasze rozwiązania zostały odznaczone dwiema nagrodami. Pierwsze miejsce w konkursie organizowanym przez IGKM im. Prof. Jana Podoskiego, zdobył modułowy system mocowania szyn ERS-M w kategorii infrastruktury torowej, natomiast dyplom wyróżnienia w konkursie Ernesta Malinowskiego w kategorii infrastruktura otrzymało rozwiązanie Edilon LC-L za zintegrowaną nawierzchnię torowodrogową. Ponadto za osobisty sukces uważam dołączenie do grona laureatów konkursu „Człowiek Roku – Przyjaciel Kolei” w kategorii Menedżer Roku w grupie firm działających na rzecz kolei.

D.B.: Z jakimi planami patrzy Pan w przyszłość zarządzanych przez siebie spółek?

T.SZ.: Strategia naszych

działań koncentruje się na poszerzaniu aktywności spółek o kolejne rynki krajów wschodnich. Współpraca z koncernami BetElTrans oraz Magnetik, mająca na celu wprowadzanie nowoczesnych technologii w infrastrukturę komunikacyjną, zakłada ulokowanie części produkcji TINES na terytorium Rosji i Kazachstanu. Tines udostępni linię technologiczną oraz know-how, natomiast nasi partnerzy zapewnią swój potencjał produkcyjny oraz wykwalifikowaną kadrę inżynierów. Rozwiązanie to ułatwi obsługę tamtejszych rynków, które mam nadzieję, poszerzą zasięg o Uzbekistan, Kirgistan oraz Turkmenistan. Nasze najbliższe plany zakładają także wprowadzenie produktów MEGEACHEMIE R&T na rynki wschodnie.

D.B.: Udziałem w jakich nowych projektach możecie się Państwo pochwalić?

T.Sz.: Bardzo ważnym sukcesem dla TINES jest udział w budowie II linii Metra Warszawskiego. Po kilku miesiącach negocjacji z konsorcjum AGP Metro Polska S.C. podpisaliśmy kontrakt na dostawę elementów nawierzchni szynowej dla sześciokilometrowego odcinka centralnego, na którym powstanie siedem stacji łączących Rondo Daszyńskiego kwiecień 2012

z Dworcem Wileńskim.

O zastosowaniu rozwiązań TINES w zabudowie II linii metra zadecydowała skuteczność tłumienia drgań elementów nawierzchni szynowej potwierdzona badaniami wykonanymi przez specjalistyczne jednostki badawcze. TINES intensywnie uczestniczy w modernizacji infrastruktury torowej w Poznaniu. Zajezdnia Franowo, która po przebudowie zyska status najnowocześniejszego obiektu tego typu w Polsce, trasa na Franowo oraz modernizacja ul. Grunwaldzkiej, a także udział w budowie Poznańskiego Szybkiego Tramwaju to najważniejsze szlaki komunikacyjne, w których zastosowana będzie nawierzchnia TINES. Ponadto jesteśmy dostawcą mat wibroizolacyjnych dla linii kolejowej E65, na obszarze LCS Gdańsk i LCS Gdynia, gdzie zmodernizo-

Tempo inwestycji na rynkach wschodnich jest wyjątkowo wysokie, czego przykładem mogą być nakłady finansowe na tabor i infrastrukturę w Kazachstanie. wana zostanie infrastruktura kolejowa na odcinku ok. 40 kilometrów pomiędzy Pruszczem Gdańskim i Gdynią Chylonią. W przypadku MEGACHEMIE R&T poza sukcesami w zakresie budownictwa inżynieryjnego oraz przemysłowego, których przykładem może być krakowska estakada nad Rondem Ofiar Katynia oraz

realizacje inwestycji w elektrowniach Jaworzno, Kozienice czy Turów, intensywnie rozwijamy segment sprzedaży dystrybucyjnej wprowadzając na rynek innowacyjne materiały do specjalistycznych zastosowań.

D.B.: Bardziej obiecujący wydaje się obecnie rynek polski czy też rynki zagraniczne?

T.Sz.: Rynek polski, który traktujemy priorytetowo, jest w fazie intensywnego rozwoju. Zakres modernizacji polskich kolei przybrał bezprecedensowy rozmach. Ogłoszono wiele przetargów o dużej wartości, dlatego najbliższe lata powinny być otwarte na stosowanie nowoczesnych technologii w projektach modernizacyjnych. W przypadku rynków wschodnich tempo inwestycji jest wyjątkowo wysokie, czego przykładem mogą być nakłady finansowe na tabor i infrastrukturę

w Kazachstanie. Najważniejszą inwestycją, w której braliśmy udział, jest metro w kazachskiej metropolii - Ałmaty, którego oficjalne otwarcie odbyło się 1 grudnia 2011 roku. W tunelu budowanego metra ułożono blisko 16 km torów z zastosowaniem naszych rozwiązań. W przypadku Rosji oraz Ukrainy nasze rozwiązania znalazły zastosowanie w modernizacji infrastruktury tramwajowej w Charkowie, Dniepropietrowsku oraz w Sankt Petersburgu, a także w próbnym odcinku tamtejszego metra.

Naszym celem jest ekspansja na rynki wschodnie zarówno rozwiązań TINES jak i MEGACHEMIE R&T, które wykazują ogromny potencjał.

Jestem przekonany, że bieżący rok otworzy kolejne miasta na ideę wdrażania nowoczesnych technologii w budownictwie komunikacyjnym.

REKLAMA

kwiecień 2012

Builder 27

Herkulesi 2012

Łukasz Mięsiak

Jesteśmy profesjonalistami

Rozmowa z Dyrektorem Generalnym i Wiceprezesem Zarządu Budrem Group Sp. z o.o.

Danuta Burzyńska: Budrem Group uhonorowany został Nagrodą Polski Herkules za szczególne osiągnięcia na rynku budowlanym. Wcześniej zdobyliście Państwo nagrodę TOPBUILDER i wyróżnienie Budowlana Firma Roku.

Jesteście chyba jedną z najczęściej nagradzanych firm na rynku generalnych wykonawców, pracujących na rzecz sektora rolnospożywczego? Łukasz Mięsiak: Nie ukrywam, to miłe uczucie, zwłaszcza że odbieraliśmy te nagrody w dobrym towarzystwie, wśród firm o ustalonej pozycji i wysokiej, często międzynarodowej renomie.

Prawdą jest też, że nasze dokonania są zauważane i odpowiednio często nagradzane. Ale przecież nie o same laury tu chodzi. Ważne, że nasze starania o jak najwyższą jakość oferowanych usług, procentują rosnącym uznaniem i gwarantują stały rozwój firmy.

D.B.: Jeszcze kilka lat temu nie było tak głośno o Budremie.

Dzisiaj jesteście jednym z głównych graczy na rynku generalnych wykonawców w tym sektorze. Ł.M.: Nie powstaliśmy wczoraj. Istniejemy od 1996 roku.

Mieliśmy – jak to w budownictwie – lepsze i gorsze momenty. Ale od kilku lat stale idziemy w górę. Wyspecjalizowaliśmy się w roli generalnego wykonawcy. W tym obszarze naszym głównym part-

28 Builder

nerem i odbiorcą są grupy producenckie, zrzeszające plantatorów, producentów warzyw i owoców. Stale umacniamy swoją pozycję na tym rynku. Ale patrzymy szerzej. W ostatnim czasie, po restrukturyzacji, Budrem stanowi rodzaj grupy kapitałowej. W jej ramach powołujemy spółki celowe, do realizacji konkretnych zadań. Korzystając ze zdobytych wcześniej doświadczeń, rozszerzamy także zakres działalności – jako generalny wykonawca – na rynku mieszkaniowym.

D.B.: Specjalizujecie się w roli generalnego wykonawcy infrastrukturalnych obiektów dla branży rolno-spożywczej, takich jak sortownie owoców i przechowalnie, komory chłodnicze, magazyny. Ponoć to nie łatwy kawałek chleba... Ł.M.: To prawda, działamy na bardzo wymagającym rynku. Tutaj liczy się przede wszystkim solidność i dobra opinia. Można ją bardzo łatwo stracić, nawet na jednej budowie – a odzyskiwanie dobrej marki może trwać lata. Nasze budowy są stale „wizytowane” przez innych, potencjalnych inwestorów, którzy podczas takich wizji lokalnych zbierają argumenty na rzecz ewentualnego powierzenia nam swojej budowy. Niejako namacalnie sprawdzają czy realizujemy daną inwestycję w odpowiednim standardzie i terminowo. Można więc po-

wiedzieć, że budujemy przy otwartej kurtynie. Naszą pierwszą wielką budową na tym rynku była sortownia owoców w Białej Rawskiej, po rozbudowie jeden z największych i najnowocześniejszych tego typu obiektów nie tylko w kraju. Tam wypracowana dobra marka poskutkowała kolejnymi kontraktami. I tak już zostało.

D.B.: A w sensie technicznym i technologicznym: jak bardzo są to skomplikowane przedsięwzięcia? Ł.M.: Jako generalny wykonawca stawiamy wielkogabarytowe kompleksy magazynowo – chłodnicze zawierające sortownie owoców czy warzyw, magazyny, komory chłodnicze wraz z pełnym zapleczem biurowym i sanitarno-higieniczny. Stajemy na wysokości zadania, bo dysponujemy odpowiednim doświadczeniem, fa-

chową kadrą i parkiem maszynowym. W ramach kompleksowej oferty zapewniamy także usługi projektowe, włącznie z opracowaniem koncepcji i wizualizacji. Jesteśmy profesjonalistami. Takie obiekty, jak sortownie w Nosach Poniatkach, gm. Mszczonów dla spółki Polsad, w Wiciach dla grupy Wil-Sad, w Wysoczynie dla Owocu Wysoczyn, Nowych Sadkowicach dla Applexu czy w Śmiłowicach dla grupy Sadco – które aktualnie realizujemy – to obiekty z górnej półki. Wyposażone są we wszystko to, co najnowocześniejsze we współczesnym świecie – łącznie z sensorycznymi robotami, segregującymi owoce nie tylko pod kątem ich wielkości, ale także wybarwienia. Te nowoczesne, funkcjonalne obiekty zmieniają krajobraz gospodarczy – ale i społeczny – polskiej wsi. Cieszymy się, że możemy dołożyć własną cegiełkę do tego dzieła.

D.B.: Czego życzyć Budremowi na następne lata? Ł.M.: Przede wszystkim dobrej koniunktury w gospodarce i stabilnych warunków do prowadzenie biznesu. Mamy świadomość, że nie będzie łatwo. Ale dopóki lubimy to, co robimy, i potrafimy robić to dobrze – pozostajemy optymistami. Sądzę, że właśnie profesjonalizm i optymizm to najlepsze remedium na trudne czasy.

D.B.: Dziękuję za rozmowę. kwiecień 2012

Relacje i lista Laureatów z wcześniejszych edycji na www.pkis.pl, www.ebuilder.pl

KONKURS BUDOWNICZY POLSKIEGO SPORTU

2012 Finał XIII EDYCJI we wrześniu 2012 roku

zapraszamy do udziału Kontakt:

Danuta Burzyńska, Przewodnicząca Komisji Weryfikacyjnej Konkursu ul. Rolna 155, 02-729 Warszawa tel. 22 853 06 87 w. 131, tel. kom. 507 175 701 e-mail: burzynska@pwbmedia.pl, biuro@pkis.pl

Wyróżnienia przyznawane są w ramach programu „budujemy Sportową Polskę” ORGANIZATOR

PATRONAT HONOROWY

ludzie i firmy W codziennej pracy mam wokół siebie ludzi, którzy albo myślą podobnie jak ja, albo się tego nauczyli po kilku miesiącach pracy ze mną. I nie oglądając się zbytnio na koniunkturę, zjawiska rynkowe, opór materii – stosując nasze standardy wymuszamy ich przestrzeganie i wytyczamy kierunki rozwoju rynku. Wielu dzisiaj doświadczonych i uznanych inżynierów, wykonawców i projektantów rozpoczęło właśnie z nami podróż po nowoczesnych rozwiązaniach technologicznych z obszaru instalacji sanitarnych i grzewczych.

Jacek Ligaszewski

Rozmowa z Właścicielem firmy aquatherm‑Polska Jacek Ligaszewski 30 Builder

Bardzo proste zasady Joanna Ryńska: Niedawno firma aquatherm‑Polska skończyła 20 lat, jest więc prawie równolatką transformacji ustrojowej. Czy dużo się od tego czasu zmieniło na polskim rynku?

Jacek Ligaszewski: Firmę aquatherm Polska założyłem w roku 1991. Początek lat dziewięćdziesiątych to okres wielu zmian: czas po upadku Muru Berlińskiego i obradach Okrągłego Stołu, czas pontyfikatu Jana Pawła II. To również czas już innego – przychylnego – otwarcia na polski rynek budowlany przez producentów w Niemczech, Francji, Belgii i krajów skandynawskich. To z tych krajów pochodziły pierwsze nowości techniczne, nowoczesne technologie. Wiele z nich znalazło trwałe miejsce w krajobrazie dzisiejszego rynku instalacyjnego w Polsce, ale równie wiele odeszło w zapomnienie lub pozostało w zaciszu „marketowych” półek.

Moja firma stanęła, jako jedna z pierwszych, przed nie lada wyzwaniem, związanym z wprowadzeniem na rynek nowego produktu, ale również wykształceniem rzesz wykonawców, projektantów. Olbrzymim wyzwaniem była zmiana ówczesnej mentalności technicznej wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego. Temu celowi służyły prowadzone w całej Polsce szkolenia realizowane w ramach Centrum Szkolenia Zawodowego ­Aquatherm Polska. Wykonaliśmy wtedy naprawdę pionierską pracę. Dzisiaj miło mieć świadomość, że wielu dzisiaj doświadczonych i uznanych inżynierów, wykonawców i projektantów rozpoczęło wła-

śnie z nami podróż po nowoczesnych rozwiązaniach technologicznych z obszaru instalacji sanitarnych i grzewczych.

J.R.: A dziś? Czy firma uczestniczy w kształtowaniu rynku?

J.L.: Nasze systemy instalacyjne oparte są przede wszystkim o modyfikowane tworzywo polipropylenowe. Gama dostępnych rur i kształtek stanowi w swojej różnorodności najbogatszą propozycję wśród dostępnych na rynku systemów rurowych przeznaczonych do budowy instalacji wodnych, grzewczych i klimatyzacyjnych. Gama produktów obejmuje średnice od 16 do 630 mm i pozwala zrealizować instalacje zarówno w obiektach budownictwa jednorodzinnego jak i obiektach wielko kubaturowych. W zasadzie rokrocznie udaje się nam wprowadzać nowe – by nie powiedzieć nowatorskie rozwiązania, które dopiero po latach pojawiają się u innych producentów. Takim przykładem niech będą rury stabilizowane włóknem szklanym czy też nowatorskie podejście do tematyki ogrzewania ściennego, którego konstrukcja odchodzi zupełnie od mało wydajnych, przestarzałych rozwiązań polegających na mocowaniu na ścianach rur tworzywowych. Nowością na rynku instalacyjnym są rury climatherm Stabi Glass OT przeznaczone do budowy instalacji centralnego ogrzewania. Łączą one w sobie wszystkie sprawdzone zalety rur polipropylenowych ze szczelnością na przenikanie tlenu. Jest to pierwsza tego typu rura obecna na rynku polskim. Asortyment obejmuje średnice w zakresie od 20 do 355 mm.

J.R.: Jak z kolei rynek wpływa na życie firmy? Zacznijmy od lajtomotivu kryzysu gospodarczego. Kornelia Ligaszewska, przedstawiając niedawno stanowisko firmy w debacie Buildera, była jedyną optymistką, jeśli chodzi o kryzys i jego wpływ na branżę.

Czy nie dotyczy on branży instalacyjnej?

J.L.: Dotyczy. Ale zmiany koniunktury to nic nadzwyczajnego, stąd cała rzecz w tym, by nie usprawiedliwiać się wciąż kryzysem i nie uważać go za uniwersalne wytłumaczenie wszystkich negatywnych zjawisk rynkowych. Poza tym, koszty inwestycji budowlanych to przede wszystkim to, co się wiąże z fundamentowaniem. Instalacje – nie tylko do transportu mediów grzewczych czy wody, wszystkie – stanowią 6-7% kosztów inwestycji.

Więc ani my specjalnie nie wpływamy na kształtowanie rynku, ani rynek na nas.

J.R.: Sytuacja na rynku budowlanym nie wpływa na kondycję rynku instalacyjnego?

To prawie herezja...

J.L.: Naprawdę. Zmiany na rynku sprawiają, że zmienia się znaczenie sektorów, do których dostarczamy nasze produkty. kwiecień 2012

Na przykład budowy na ­EURO spowodowały ożywienie sprzedaży systemów do podgrzewania murawy boisk. Te inwestycje się skończyły, za chwilę ciężar przesunie się do innego sektora.

J.R.: Spokój i dystans, który przebija z Pana słów, jest imponujący, tym bardziej, że dopiero niedawno uporali się Państwo ze skutkami olbrzymich zniszczeń, jakie ponad rok temu wyrządziła w firmie powódź...

J.L.: To była tragedia, tąpnięcie. Straty, w tym nieodwracalne – zniszczony magazyn i park maszynowy, flota samochodowa, serwery, sprzęt komputerowy, pomieszczenia – sięgnęły kilku milionów.

Uratowały nas uporządkowana, nieustępliwa praca w antykryzysowym trybie ponad normę – dobrze przemyślana polityka kredytowa, wykorzystanie wszystkich instrumentów finansowych, prowadzona na najwyższych obrotach odbudowa i reorganizacja oraz ogromny wysiłek pracowników i czas, który poza godzinami pracy poświęcili firmie.

J.R.: Jak udaje się Panu sprawić, że pracownicy identyfikują się z firmą?

J.L.: Działają u mnie zasady, których nauczyłem się przez wiele lat nauki i pracy w Niemczech, gdzie do pracy jest inne podejście – szanuje się ją. Podział jest prosty – ja ustalam reguły i dbam o wydajność pracy, dając ludziom do tego narzędzia i motywację finansową. A pracownicy przestrzegają moich reguł. Prostych.

Telefon służbowy jest do rozmów służbowych. Przerwa obiadowa jest do jedzenia obiadu. Wprowadziłem w firmie godzinę i 15 minut przerwy obiadowej. 15 minut, bo taki mam prawny obowiązek. Godzinę, bo wydajny pracownik musi zjeść w ciągu dnia ciepły posiłek. Nie pozwalam wykorzystawać tej godziny na wcześniejsze wyjście – a to dlatego, że godzinę przed tym pracownika nie mam, bo już myśli o tym, co go do tego wyjścia skłania.

J.R.: A porządek musi być...

J.L.: Widzę, że trochę pani żartuje z tej wywodzącej się z germańskiej tradycji dbałości o porządek w każdym, pozornie nieistotnym, szczególe. A czym innym są uznawane na całym świecie normy DINowskie? To właśnie uporządkowanie drobiazgów – na przykład obowiązek utrzymania czystości i porządku na budowie i w jej otoczeniu. Za zabłocone opony ciężarówek wyjeżdżających z budowy i nanoszenie błota na ulicę jest mandat. To uporządkowanie i jasne normy sprawiają, że ludzie w Niemczech czy Skandynawii nie uważają przestrzegania norm czy wypełniania instrukcji za zamach na wolność i godność.

J.R.: Słowiańska dusza buntuje się przeciw temu? kwiecień 2012

J.L.: Tak, do absurdu. Weźmy taki przykład – na szkoleniach podajemy, że zgrzewarkę trzeba ustawić na 260°C. Zawsze znajdzie się taki artysta, który pyta "A gdyby ustawić 240?". Kiedyś przyjechał do nas kolega z Niemiec i pokazywał, jak zgrzewać doczołowo naszą ówczesną nowość – rury o dużych średnicach. Technologia unormowana, wyjaśnienia zwięzłe i klarowne. Po szkoleniu kursanci nie próbują jak najdokładniej powtórzyć tych czynności, tylko stoją i dyskutują czy nie można zrobić tego inaczej.

J.R.: Jak dla Pana, wykształconego w niemieckiej tradycyji inżynierskiej, funkcjonowanie w takiej właśnie rzeczywistości jest możliwe?

J.L.: Dawno temu jeden z przyjaciół powiedział mi "Jacek, spasuj. Nie napinaj się. Świata nie zbawisz". Poprzestaję więc na swoim najbliższym otoczeniu.

W codziennej pracy mam wokół siebie ludzi, którzy albo myślą podobnie jak ja, albo się tego nauczyli po kilku miesiącach pracy ze mną. I nie oglądając się zbytnio na koniunkturę, zjawiska rynkowe, opór materii – stosując nasze standardy wymuszamy ich przestrzeganie i – tak jak mówiliśmy wcześniej – wytyczamy kierunki rozwoju rynku.

J.R.: Jakie to kierunki? Czy jest to dalsze doskonalenie parametrów technicznych systemów instalacyjnych?

J.L.: W tej materii błąd zaniechania rozwoju technicznego byłby z pewnością niewybaczalny.To odbiorcy i użytkownicy naszych systemów oczekują nowych, niezawodnych i trwałych instalacji. Zmęczeni są ciągłymi awariami, remontami. Wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych nie stać na cyklicznie powtarzające się remonty.

Lokatorzy mają prawo mieć dobrą wodę w kranie, a zimą ciepło w mieszkaniu. My dążymy do tego, by instalacje pracowały bezawaryjnie przez długie lata. Oferta niemieckiej firmy aquatherm GmbH sprawdza się od ponad 40 lat w przeszło 70 krajach na świecie, a w Polsce instalacje te pracują od ponad 20 lat. Niech przykładem będą tu budynki na warszawskim Ursynowie, w których na początku lat 90. wymieniono instalacje stalowe na nasze i do dzisiaj nic niepokojącego się z nimi nie dzieje. Z pewnością jeszcze długo będą pracować. Są jednak takie regiony Warszawy, gdzie zastosowane technologie tworzywowe niespełniające wysokich wymagań technicznych narażają użytkowników na konieczność wymiany instalacji jeszcze długo przed upływem czasu ich starzenia, który wg norm DIN wynosi minimum 50 lat. To nasza odpowiedź na odwieczne pytanie, czy bylejakość jest naprawdę tania...

J.R.: Dziękuję za rozmowę.

TOPFIRMA Firma aquatherm‑Polska Jacek Ligaszewski, założona w 1991 roku, nie tylko wprowadziła na polski rynek nowoczesne technologie, ale i podjęła wyzwanie zmiany mentalności technicznej uczestników procesu inwestycyjnego.

Temu celowi służyły prowadzone w całej Polsce szkolenia realizowane w ramach Centrum Szkolenia Zawodowego aquatherm‑Polska.

Oferowane systemy instalacyjne oparte są przede wszystkim o modyfikowane tworzywo polipropylenowe.

Gama dostępnych rur i kształtek obejmuje średnice od 16 do 630 mm.

Rokrocznie firma wprowadza nowatorskie rozwiązania (ostatnio rury climatherm Stabi Glass OT do budowy instalacji c.o.)

aquatherm-Polska Jacek Ligaszewski ul. Puławska 538, 02-884 Warszawa tel.: 22 321 00 00 fax: 22 321 00 20 www.aquatherm.com.pl

Builder 31

debata Buildera

Regulacja czy deregulacja?

Zgodnie z nowymi propozycjami rządu, mającymi na celu „otwarcie” zawodów zaufania publicznego dla absolwentów, inżynierowie po zdanym na zakończenie studiów egzaminie państwowym będą mogli pełnić samodzielne funkcje w budownictwie. Jakie mogą być tego następstwa? I co sądzą o tym pomyśle przedstawiciele środowiska budowlanego?

prof. zw. dr hab. inż.

Kazimierz Szulborski Wiceprzewodniczący Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa

Grzechem pierworodnym uczelni technicznych jest redukcja wymiaru przedmiotów projektowych.

Z pełną odpowiedzialnością stwierdzam, że w związku z zawężaniem, a niekiedy likwidacją godzin zajęć z zakresu projektowania, jak również praktyk w programach nauczania, absolwenci nie są adekwatnie przygotowani do pełnienia samodzielnych funkcji w budownictwie. Środowisko uczelniane jest co do tego zgodne.

Redukcja dotyczy ponadto takich przedmiotów jak teoria sprężystości i plastyczno-

32 Builder

ści czy konstrukcje zespolone. W niedostatecznym stopniu przekazywana jest też wiedza dotycząca nowych technik fundamentowania, a szczególnie w zakresie wykopów głębokich. Mało tego, większość uczelni stara się wtłoczyć całą wiedzę w pierwszy stopień, natomiast studia magisterskie są niedopracowane.

Moim zdaniem, studia inżynierskie I stopnia powinny trwać 7-8 semestrów.

W związku z tym Krajowa Komisja Kwalifikacyjna PIIB wypracowała własne standardy kształcenia w odniesieniu do przedmiotów kierunkowych i specjalistycznych. W przypadku studiów magisterskich II stopnia, resort przewiduje 900 godzin zajęć. Studia te powinny trwać 3-4 seme-stry.

W większości przypadków studia te są poszerzeniem wiedzy, która była już przekazywana w czasie studiów I stopnia. Brakuje natomiast wiedzy z zakresu innowacyjnych technik i technologii realizacji inwestycji, a szczególnie odnośnie konstrukcji o specjalnym charakterze, np. ustrojów cięgnowych, ustrojów powierzchniowych (powłokowych) czy ustrojów wykonywanych z kompozy-

tów. Na niektórych uczelniach wprowadzono specyficzne formy kształcenia, to jest zajęcia dydaktyczne prowadzone bez udziału pracowników naukowo-dydaktycznych. Nieraz stanowią one 30% zajęć.

Obecnie, w związku z wydaniem przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Krajowych Ram Kwalifikacji, we wszystkich typach szkół wyższych trwają procesy określania efektów kształcenia w poszczególnych przedmiotach w toku całych studiów. Jest to dziś podstawowy obowiązek uczelni, narzucony nam przez UE. Osobny problem to kwalifikowanie na studia magisterskie osób, które ukończyły naukę na innych kierunkach.

Krajowa Komisja Kwalifikacyjna ma dylemat jak tę kwestię rozwiązać. Czy absolwenci, którzy nie mieli w czasie studiów odpowiednich przedmiotów, powinni brakującą wiedzę uzupełnić podczas studiów magisterskich i dopiero po tym występować o nadanie im uprawnień? Problem ten jest ciągle dyskutowany a uczelnie w nowym systemie nie w pełni przygotowują absolwentów do przyszłej pracy w budownictwie.

Z dokonanej oceny kształcenia jasno wynika, że doskonałość fachową absolwent będzie mógł uzyskać dopiero pracując w konkretnej firmie. Dlatego jestem przekonany, że uprawnienia wykonawcze bez ograniczeń absolwenci powinni otrzymać po dwuletniej praktyce zawodowej, zakończonej zdanym egzaminem. Z kolei pełne uprawnienia do projektowania i wykonawstwa powinny być możliwe tylko po studiach II stopnia i po pomyślnym zaliczeniu dwuletniej praktyki w biurze projektowym, rocznej praktyce na budowie oraz pozytywnie zaliczonym egzaminie.

Jako przewodniczący przez dwie kadencje Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej, a obecnie wiceprzewodniczący, muszę dodatkowo stwierdzić, że zaproponowane przez nas rozwiązania sprawdzają się w trakcie procedur kwalifikacyjnych. Uprawnienia otrzymuje corocznie do 90% osób ubiegających się o nie. Na koniec ubiegłego roku Polska Izba Inżynierów Budownictwa nadała blisko 33 tys. uprawnień młodym inżynierom. Liczba ta dowodzi, że tryb i sposób przeprowadzania egzaminów w dotychczasowej formie nie stanowią bakwiecień 2012

riery, ograniczającej dostęp absolwentów do pełnienia samodzielnych funkcji w budownictwie. Jest odwrotnie, system pozwala uzupełniać wiedzę inżynierską o elementy, które nie zostały wyniesione z uczelni, a przez to podnieść kwalifikacje.

Na koniec pragnę przestrzec przed proponowanymi zmianami, które mogą przynieść niewyobrażalne skutki. Należy bowiem liczyć się z tym, że niedoświadczony absolwent może popełnić błąd, który zaważy na bezpieczeństwie budowli, mienia czy ludzi. Młodzi absolwenci nie są do końca świadomi odpowiedzialności jaka na nich spoczywa.

Leszek Żelaśkiewicz Dyrektor Biura Technicznego Warbud SA

Wyciąganie cegieł z muru zacznijmy od góry, a nie od dołu.

Idea deregulacji dostępu do zawodów jest szczytna i zgodna z duchem liberalizacji, zwiększa konkurencyjność i unowocześnia naszą gospodarkę. Zgadzam się z tym, że powinna ona znosić nieuzasadnione wymagania oraz likwidować te procesy certyfikacji, które odbywają się w oparciu o nieprzejrzyste kryteria. Ważne jest także zniesienie ograniczeń tworzonych przez niektóre korporacje zawodowe w odbywaniu praktyki zawodowej. Historia dowodzi jednak, że przy realizacji nawet najbardziej szczytnych idei kwiecień 2012

często nie dostrzegamy dobrych elementów starego porządku i poświęcamy je dla chęci szybkich zmian.

Deregulacja musi iść w parze z procesami ją wspierającymi, takimi jak: usprawnienie procesu orzecznictwa sądowego oraz ponoszenie odpowiedzialności osób wykonujących pewne zawody.

Może się to odbywać choćby poprzez system obowiązkowych ubezpieczeń mający na celu zapewnienie rekompensaty usługobiorcy w przypadku powstania szkody.

Odnosząc się do bliskiego mi zawodu inżyniera budownictwa, uważam, że aktualny poziom wymagań stawiany osobom sprawującym samodzielne funkcje jest zbyt niski, zwłaszcza w odniesieniu do czasu trwania praktyki zawodowej. Obecnie wymagana praktyka w zakresie projektowania i wykonawstwa nie gwarantuje nabycia praktycznej wiedzy oraz wielu innych umiejętności niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa fizycznego i materialnego uczestnikom procesu inwestycyjnego i późniejszym użytkownikom.

Programy nauczania realizowane na wyższych uczelniach obejmują jedynie, ujęte w sposób teoretyczny, wybrane zagadnienia wiedzy budowlanej i nie uwzględniają potrzeb rynku. Powszechność tworzenia kierunków budowlanych przez wiele nowych uczelni doprowadziła w ostatnich latach do obniżenia się poziomu nauczania oraz wymagań stawianych przyszłym absolwentom. W tej sytuacji ranga praktyki, w trakcie której młody inżynier zapoznaje się z technologiami, organizacją procesu budowlanego, planowaniem, potencjalnymi zagrożeniami staje się nieoceniona. To właśnie praktyka na budowie kształtuje u młodych ludzi zdolności przewidywania, wyboru priorytetów, podejmowania decyzji, kierowania zespołem ludzkim, egzekwowania

postanowień i poleceń. Dzielę się tymi spostrzeżeniami z perspektywy własnych i innych doświadczeń oraz popełnionych błędów.

Wydaje mi się, że dobrą puentą naszej dyskusji, a jednocześnie obrazową wskazówką dla osób odpowiedzialnych za wprowadzane zmiany, jest instrukcja dla rozbierających mury. Po pierwsze: zróbmy projekt i sprawdźmy, które elementy muru podtrzymują ewentualne sklepienie (tych lepiej nie ruszać). Po drugie: weźmy fachową i doświadczoną ekipę, niekoniecznie tę najbardziej chętną do pracy i szybkiej rozbiórki. Po trzecie: wyciąganie cegieł z muru zacznijmy od góry, a nie od dołu. Życzę miłej i bezpiecznej pracy.

Radosław Czarny-Kropiwnicki Wiceprezes Zarządu Hydrobudowa Polska S.A.

z podziałem na wąskie specjalizacje, jak to ma miejsce dziś.

Odbycie dwuletniej praktyki jest wystarczające, przy założeniu, że jest ona rzeczywista, oraz że ograniczymy podział specjalizacji do maksymalnie trzech grup (np. konstrukcyjno-budowlana, sieci zewnętrzne i wewnętrzne, elektroenergetyczna). Natomiast egzamin państwowy powinien dotyczyć rzeczywistego kierowania pracami budowlanymi, a nie regułek.

Chodzi o egzamin zdawany przed komisją, w której będą praktycy, a nie tylko teoretycy, którym zależy – przepraszam za kolokwializm – na oblaniu jak największej liczby kandydatów.

Wydaje mi się, że dopuszczalnym byłoby nawet odejście od egzaminów, ale należałoby wówczas wprowadzić na przykład taką procedurę, zgodnie z którą inżynier po zakończeniu praktyki u uprawnionego kierownika budowy, pracuje pod jego nadzorem kolejny rok już jako kierownik robót, aby łącznie po trzech latach uzyskać pełne uprawnienia.

Wiktor Piwkowski Egzamin państwowy powinien dotyczyć rzeczywistego kierowania pracami budowlanymi, a nie regułek.

Nie popieram pomysłu automatycznego przyznawania pełnych uprawnień na zakończenie studiów. Inżynierowie powinni przechodzić praktykę na budowie. Przy czym mam na myśli rzeczywistą praktykę na budowie, a nie tylko zdobyty podpis pod dzienniczkiem praktyk.

Jednocześnie uważam za przesadę ograniczanie i uzależnianie tych uprawnień od konieczności zdawania egzaminów oraz odbycia praktyk

Przewodniczący Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa

Moja opinia jest opinią sceptyka.

Proponowane zmiany mają ułatwić młodym ludziom dostęp do wykonywania zawodu, w tym – być może – także w budownictwie. Najpierw trzeba dokonać ich oceny

Builder 33

debata Buildera z punktu widzenia logiki, która jest następująca: jeżeli przez lata tworzy się pogląd, że istnieją zawody, którym nadaje się rangę zawodu zaufania publicznego, budowany jest określony system, to w pewnym momencie rezygnując z tego należy zadać samemu sobie pytanie czy jestem normalny czy nie? I dopiero teraz możemy odpowiedzieć na pytanie jakie będą konsekwencje proponowanych zmian. Będą one dwojakie. Po pierwsze powstanie wielki chaos. Po drugie nic się wielkiego nie stanie, bo młodych absolwentów, którzy dopiero co ukończyli studia, nikt nie dopuści do kierowania robotami. Oni i tak zostaną na lodzie, ponieważ firmy budowlane nie będą podejmowały ryzyka finansowego i technicznego w imię liberalnej polityki. Postawią na doświadczoną, sprawdzoną kadrę i utworzą samoistnie swoje lokalne systemy nadawania kwalifikacji.

Wobec tego taka zmiana, poza chaosem, nie przyniesie młodym ludziom niczego złego ani dobrego. Moja opinia jest opinią sceptyka.

dr inż.

Jan Czupajłło kierownik budowy w firmie Max-Boegl

Proponowane przez rząd zmiany implikują dopracowanie zakresu wymagań szczególnie tych dotyczących uprawnień wykonawczych.

Moim zdaniem projektowanie sprowadza się prak-

34 Builder

tycznie do obliczania elementów konstrukcyjnych.

Praktyka wykonawcza dotyczy również wyłącznie elementów konstrukcyjnych.

W czasie studiów zdobywa się dostateczną wiedzę teoretyczną potrzebną do projektowania konstrukcji. Tak samo możliwe jest nauczenie się przepisów prawa budowlanego i warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki. Oczywiście istotny jest poziom określonej uczelni oraz kryteria egzaminu końcowego. W tych warunkach widzę możliwość uzyskiwania uprawnień projektowych po studiach.

Istnieje około 40 różnych branż wykończeniowych. Pozostają one wyłącznie w gestii wykonawcy, który według prawa budowlanego nie jest uczestnikiem procesu budowlanego. Do dziś nie ma obowiązku prowadzenia szkoleń w zakresie wykonawstwa. Również rzeczoznawcy nie są zobowiązani do odbywania jakichkolwiek szkoleń.

Organizowane szkolenia dotyczą tylko i wyłącznie prawa budowlanego. Według mnie należałoby stworzyć system zobowiązujący inżynierów do dokształcania się i stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych adekwatnie do stanu wiedzy technicznej.

Proponowane przez rząd zmiany implikują dopracowanie zakresu wymagań szczególnie tych dotyczących uprawnień wykonawczych.

Dysponuję długoletnią praktyką zawodową, jestem również rzeczoznawcą budowlanym z zakresu wykonawstwa. Mam podstawy sądzić, że istniejąca obecnie w budownictwie sytuacja w zakresie wykonawstwa wymaga zmian. Uważam za niezbędne podjęcie działań ze strony środowiska, a w szczególności Izb Inżynierskich tak, aby inżynier budownictwa mógł stać się w pełnym tego słowa znaczeniu zawodem zaufania publicznego.

inż. Marcin Szyszka Przewodniczący Samorządu Studenckiego Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechniki Wrocławskiej

Wprowadzanie ewentualnych zmian musiałoby się odbywać ze szczególną rozwagą.

Proponowane zmiany wywołały w środowisku studenckim burzliwą dyskusję, obfitującą w wiele różnorodnych opinii. Wśród nas znajdują się zarówno zdecydowani zwolennicy nowej ustawy, jak i osoby podchodzące do niej z pewną dozą sceptycyzmu. Wielu studentów chciałoby już na zakończenie studiów zdać egzamin państwowy w celu uzyskania pełnych uprawnień do wykonywania samodzielnej pracy w budownictwie. Świadomość, iż praktycznie każdy absolwent będzie miał możliwość uzyskania tych uprawnień, powinna stanowić motywację zarówno do wytrwalszej nauki w czasie studiów, jak i do podejmowania pracy w branży w czasie ich trwania, co już obecnie jest dość częstym zjawiskiem. Studentom takim trudno będzie odmówić doświadczenia, jakie w zamierzeniu ma obecnie dawać obowiązkowy staż. Można oczekiwać wzrostu jakości wśród absolwentów, a co za tym idzie zwiększenia konkurencyjności na rynku pracy.

Jednak z drugiej strony nowa ustawa stanowiłaby pewną furtkę do uzyskania uprawnień przez osoby bez żadnego doświadczenia, po-

nieważ jedynym warunkiem byłby egzamin teoretyczny.

W następstwie czego samodzielne funkcje w budownictwie mogłyby pełnić osoby bez odpowiedniego przygotowania do zawodu. Oczywiście jednostki te po pewnym czasie zostałyby wyeliminowane przez rynek. Pozostaje tylko pytanie, czy w zawodzie zaufania publicznego, jakim jest budownictwo, nie będzie to zbyt ryzykowne. Jak widzimy problem jest dość złożony.

Wprowadzanie ewentualnych zmian musiałoby się odbywać ze szczególną rozwagą i po konsultacjach z przedstawicielami wszystkich środowisk branży budowlanej.

Tomasz Styliński Dyrektor ds. Business Development w HOCHTIEF Polska Oddział w Warszawie

Proponowane zmiany niczego nie zmienią w praktyce.

Uważam, że uczelnie techniczne mają za zadanie kształcić kandydatów na stanowiska inżynierskie w budownictwie poprzez ich rozwój intelektualny. Samodzielna praca zarówno w wykonawstwie jak i w projektowaniu wymaga kilkuletniej praktyki, której uczelnie nie są w stanie zapewnić, choćby ze względu na czas studiów.

Nikt odpowiedzialny nie powierzy projektu lub budowy osobie, która zdała egzamin teoretyczny. Funkcja kierownika budowy wymaga nie tylko znajomości prawa budowlanego i innych przepisów, ale przede wszystkim umiekwiecień 2012

jętności zarządzania ludźmi, podejmowania decyzji i znajomości specyfiki pracy budowy, łącznie z jej zagrożeniami i ryzykiem również dla zdrowia i życia zatrudnionych. To można poznać i sprawdzić samego siebie, pracując w zespole na budowie. Podobnie projektant – by móc dobrze wypełniać swoje obowiązki, musi znać proces technologiczny i organizację budowy w praktyce.

Sądzę, że podwójny egzamin państwowy po studiach (dyplomowy i na uprawnienia) niczego na budowach nie zmieni. Kandydat do pełnienia samodzielnej funkcji, wymagającej zaufania publicznego, będzie musiał sprawdzić się w praktyce.

Nikt nie powoła na stanowisko kierownika budowy czy projektanta osoby niesprawdzonej. Proponowane zmia-

ny niczego więc nie zmienią w praktyce.

Dariusz Kolasa Dyrektor Budownictwa Ogólnego Karmar S.A.

Czy można być dobrym praktykiem bez praktyki?

Czy można mianem praktyka określać kogoś kto praktyki nie zaznał, nie odbył?

Czy z kolei ten, kto legitymuje się imponującą praktyką

nie może w sposób samodzielny z niej korzystać?

Uprawnienie do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie to przecież nie tylko znajomość przepisów prawa, statyki i dynamiki ustrojów budowlanych, właściwości materiałów i innych podobnych zagadnień teorii konstrukcji i procesów budowlanych. To również szeroka wiedza w zakresie radzenia sobie w złożonym, wielobranżowym procesie budowy, poznanie mechanizmów tworzenia dzieła budowlanego na podstawie obserwacji, aż wreszcie czerpanie z wiedzy i doświadczenia wyspecjalizowanych zawodowców.

Podejmując temat „uwolnienia” zawodu inżyniera powinniśmy też odpowiedzieć na pytanie, czy laik – sięgający po usługi upraw-

nionej z mocy prawa do samodzielnego wykonania zawodu osoby – zawierzy bardziej praktykowi z poparciem wiedzy teoretycznej czy teoretykowi z wiedzą praktyczną, nabytą teoretycznie. Z pewnością odpowiedź będzie twierdząca dla pierwszego przypadku.

Wzbogacenie wiedzy teoretycznej poprzez praktykę wydaje się więc warunkiem koniecznym do osiągnięcia gotowości do samodzielnego pełnienia funkcji w budownictwie. Natomiast debata na temat uwolnienia zawodu powinna dotyczyć tych osób, które wykazując znakomitą wiedzę praktyczną, popartą wieloletnim doświadczeniem, mają ograniczone prawo samodzielnego wykonywania zawodu z powodu braku np. wykształcenia wyższego.

REKLAMA

Monumentalne głowy amerykańskich prezydentów George Washingtona, Thomasa Jeffersona, Teodore Roosevelta i Abrahama Lincolna w górach Mount Rushmore w USA zostały wyczyszczone przez firmę Kärcher w 2005!

Kärcher oferuje!

Wszystko co niezbędne do czyszczenia podłóg twardych, wykładzin dywanowych i mycia wysokociśnieniowego. Specjalną ofertę wiosenną znajdziesz u Partnerów Kärcher od 10.04. do 30.06.2012. Zapraszamy! www.karcher.pl, infolinia: 801 811 234, 22 314 62 13

kwiecień 2012

Builder 35

konferencje

Konstruktywnie o konstrukcjach W dniach 7-10 marca 2012 roku redakcja BUILDERA wzięła udział w XXVII Ogólnopolskich Warsztatach Pracy Projektanta, obejmujących w bieżącej edycji tematykę nowoczesnych rozwiązań konstrukcyjno-materiałowotechnologicznych w zakresie konstrukcji metalowych (stalowych i aluminiowych), jak również zespolonych, czyli stalowo-betonowych.

Danuta Burzyńska

T

egoroczna konferencja zainteresowała wielu konstruktorów z całej Polski, zgromadziła ponad 500 uczestników. W związku z tym, że od 31 marca 2010 roku ze spisu norm Polskiego Komitetu Normalizacyjnego wycofana została znaczna grupa dotychczasowych norm polskich PN, dotyczących projektowania konstrukcji stalowych i zastąpiona polskimi tłumaczeniami Eurokodów PN-EN, organizatorzy warsztatów podjęli się zadania przekazania aktualnej wiedzy z zakresu tych norm. I choć obecnie dopuszczone jest przy projektowaniu stosowanie dowolnie norm polskich bądź pakietu norm PN-EN, organizatorzy podkreślili, że należy spodziewać się, iż w miarę upływu czasu coraz powszechniejsze, jeśli nie obowiązkowe, stanie się stosowanie norm europejskich. Obecność i zainte-

36 Builder

resowanie znacznej grupy konstruktorów i projektantów z całego kraju jest tego świetnym dowodem. Już dzisiaj w wielu przypadkach stosowanie Eurokodów jest wymogiem wielu kontraktów budowlanych.

Konstrukcje metalowe według Eurokodów

Organizatorzy warsztatów poświęcili zatem podstawową część konferencji zapoznaniu uczestników z praktycznymi sposobami stosowania norm PN-EN w zakresie projektowania nowych konstrukcji metalowych. „Postawiliśmy sobie za zadanie, aby uczestnicy zapoznali się ze wszystkimi zasadami dotyczącymi konstrukcji metalowych, oczywiście w różnym zakresie, wyłączając jedynie konstrukcje mostowe i konstrukcje narażone na wpływy sejsmiczne. Do omawianej problematyki włączone zostały związane z konstrukcjami metalowymi zagadnienia obciążeniowe i materiałowe. Przygotowany materiał wzbogacony został o przykłady obliczeń i porównania do dotychczasowych przepisów norm”.

– powiedział Janusz Krasnowski, Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego WPPK 2012.

Specjalistyczną wiedzą podzielili się z uczestnikami wybitni konstruktorzy oraz autorytety naukowe z instytutów i wyższych uczelni technicznych z całego kraju.

Najważniejsze zagadnienia konferencji

Przekrycia stalowe dużych rozpiętości, stal, jej właściwości i wyroby, kierunki rozwoju produkcji kształtowników do konstrukcji aluminiowych, współczesne środki zabezpieczania przeciwogniowego i antykorozyjnego konstrukcji stalowych, wymagania dotyczące przygotowania dokumentacji projektowej oraz wykonywania kon-

strukcji stalowych, współczesne procesy spawania i zapewnienia kontroli jakości, zasady obliczania elementów konstrukcji stalowych oraz wybranych ustrojów – to najważniejsze zagadnienia tegorocznej konferencji.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom konstruktorów, rozszerzono tematykę projektowania konstrukcji metalowych również o aluminium, które obecnie stało się drugim, najbardziej popularnym i coraz częściej stosowanym metalem na świecie. Jak podkreślił profesor Andrzej Kłyszewski przemysł aluminium jest już jednym z najważniejszych „pracodawców” w Europie, zapewnia bowiem ponad 230 tysięcy miejsc pracy oraz kolejne 200 tysięcy w firmach współpracujących z branżą. Nowe stopy i nowoczesne technologie wytwarzania powodują coraz większe zainteresowanie lekkimi konstrukcyjnymi stopami aluminium i są wykorzystywane w projektowaniu wielu rodzajów budowli, a także konstrukcji kładek i mostów.

Na szczególną uwagę zasługują również konstrukcje zespolone, których ogólne zasady projektowania zaprezentował profesor Witold Kucharczuk z WST w Katowicach, podkreślając, że konstrukcje zespolone budynków projektuje się w stanach granicznych metodą współczynników częściowych zgodnie z regułami podanymi w PN-EN 1994-1-1. W krajach o rozwiniętej technice konstrukcje zespolone stalowo-betonowe są szeroko stosowane w budownictwie wielokondygnacyjnym, ogólnym i przemysłowym, ponadto w mostowym i budowlach inżynierskich. Zastosowanie ich w Polsce jest niewielkie, obecnie ograniczone prawie wyłącznie do budownictwa mostowego. „Przyczynami, które przez szereg lat hamowały rozwój konstrukcji zespolonych, były ograniczenia materiałowe i technologiczne oraz niedostatek wiedzy na temat tych konstrukcji kwiecień 2012

Referaty przygotowali m.in.: w zakresie materiałów – prof. zw. Jan Bródka i dr inż. Mirosław Broniewicz z Politechniki Białostockiej, prof. nzw. Andrzej Kłyszewski z Instytutu Metali Niezależnych w Gliwicach, dr inż. Małgorzata Zubielewicz z Instytutu Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników z Gliwic, w zakresie wykonywania konstrukcji – prof. Elżbieta Urbańska-Galewska i dr inż.

Dariusz Kowalski z Politechniki Gdańskiej, w zakresie zasad projektowania i obliczeń elementów – prof. Andrzej Machowski i dr inż. Krzysztof Kuchta z Politechniki Krakowskiej, dr hab. inż. Jerzy Żurański z ITB i dr inż. Mariusz Gaczek z Politechniki Poznańskiej, prof. Marian Giżejowski z Politechniki Warszawskiej, prof. Roman Jankowiak z Politechniki Opolskiej, prof. zw.

Jan Bródka i dr inż. Mirosław Broniewicz z Politechniki Białostockiej, prof. Aleksander Kozłowski z Politechniki Rzeszowskiej, w zakresie projektowania i obliczeń ustrojów – prof. Kazimierz Rykaluk z Politechniki Wrocławskiej, dr inż. Sławomir Labocha z WST z Katowic, prof. Wojciech Włodarczyk z Politechniki Warszawskiej, prof. Zbigniew Mendera z Politechniki Krakowskiej, prof. Jerzy Ziółko z UTP w Bydgoszczy, prof. Eugeniusz Hotała z Politechniki Wrocławskiej, prof. Szymon Pałkowski z Politechniki Koszalińskiej, prof. Witold Kucharczuk z WST w Katowicach, prof.

Marian Gwóźdź z Politechniki Krakowskiej.

w środowisku projektantów – wyjaśnia profesor Kucharczuk. – Brak było odpowiednio profilowanych blach do płyt zespolonych i nowoczesnych łączników do zespolenia stali i betonu. Konstrukcje zespolone nie były przez szereg lat uwzględniane w programach studiów, brak było przedmiotowej literatury technicznej i zrozumiałych procedur projektowania w normach.

Można oczekiwać, że konstrukcje zespolone stalowo-betonowe znajdą wkrótce należne im miejsce w polskim budownictwie”.

O konstrukcji największych aren

Bardzo ważnym akcentem tegorocznej konferencji były przygotowane i zaprezentowane na wysokim poziomie referaty „Stadiony na EURO 2012 – konstrukcje stalowe”. Stadion Narodowy w Warszawie prezentował Leszek Miara z Narodowego Centrum Sportu, PGE Arena Gdańsk – dr hab. inż. prof. nadzw. PG Krzysztof Żółtowski, Stakwiecień 2012

dion Miejski w Poznaniu – dr inż. Przemysław Wielentejczyk, natomiast Stadion Miejski we Wrocławiu – dr inż.

Andrzej Kowal. Wszystkie prezentacje wywarły ogromne wrażenie na uczestnikach, pokazały bowiem zarówno ogromne zaangażowanie projektantów (architektów i konstruktorów), jak też wykonawców w te sztandarowe, prestiżowe realizacje. Udowodniły wysoki poziom myśli inżynierskiej, z prezentacji można było dowiedzieć się o wielu ciekawostkach, np. dodatkowych badaniach bądź ważnych kwestiach, które musiały być na bieżąco rozwiązywane.

Podziwialiśmy dzieła konstruktorów do późnych godzin nocnych.

Wystawa rozwiązań technologicznych

Tradycyjnie przekazano uczestnikom publikację „Nowoczesne rozwiązania konstrukcyjno-materiałowo-technologiczne”, która jest kontynuacją biblioteczki projektanta konstrukcji i stanowi praktyczną pomoc projektantom, jak również inspektorom nadzoru, wykonawcom i rzeczoznawcom budowlanym. W tym roku wydano cztery tomy, trzy dotyczące konstrukcji metalowych, w czwartym zaś przedstawiono osiągnięcia technologiczne sponsorów konferencji. Uczestnicy mieli możliwość przeprowadzenia bezpośrednich rozmów ze specjalistami z firm na stoiskach wystawienniczych, które towarzyszyły warsztatom. Prezentujące się firmy pokazały innowacyjne rozwiązania, które z powodzeniem mogą być stosowane przez polskich konstruktorów w ich codziennej praktyce zawodowej.

Wieczory inżynierskie

Organizatorzy zadbali również o to, by bogaty, merytoryczny program Warsztatów urozmaicony został atrakcyjnymi występami artystycznymi.

Podczas wieczorów inżynierskich wystąpili: retrospektywny zespół Dzień Dobry z Bielska-Białej z własnymi interpretacjami artystycznymi utworów Marka Grechuty oraz znany satyryk Krzysztof Daukszewicz.

Na str. 66 publikujemy artykuł jedengo z referentów WPPK prof. Sylwestra Kolebiaka o konstrukcjach przekryć dużych rozpiętości. (Czyt. „Giganty wśród przekryć”). Tym samym od bieżącego numeru przybliżać będziemy Państwu wybrane, najciekawsze zagadnienia omawiane na WPPK. n

Janusz Krasnowski

Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego XXVII Ogólnopolskich Warsztatów Pracy Projektanta Konstrukcji w Szczyrku „Warsztaty mają charakter specjalistycznego szkolenia zawodowego”.

Od czasu transformacji ekonomicznej w Polsce, na początku lat 90., gdy likwidacji uległa większość biur projektów, projektanci-konstruktorzy pozbawieni zostali dostępu do bibliotek technicznych oraz informacji o lawinowym postępie w technologii i materiałach w budownictwie.

Większość projektantów rozpoczęła działalność gospodarczą, tworząc nieraz jednoosobowe jednostki projektowe. Właśnie do tych uczestników skierowane są Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji.

Głównym organizatorem tej popularnej w środowisku projektantów konstrukcji formy samokształcenia zawodowego był w tym roku katowicki oddział PZITB, przy współpracy z zaprzyjaźnionymi oddziałami PZITB w Bielsku-Białej, Gliwicach i Krakowie.

Kontynuując czteroletni cykl pt. Nowoczesne rozwiązania konstrukcyjno-materiałowotechnologiczne, wiodącym tematem Warsztatów były konstrukcje metalowe. Mając na uwadze merytoryczną treść Warsztatów, organizatorzy postanowili kompleksowo zapoznać uczestników z 38 normami wchodzącymi w pakiet Eurokodu 3.

Koordynację treści merytorycznej powierzono prof. Włodzimierzowi Starosolskiemu.

Materiały konferencyjne zawierające 33 wykłady, opracowane przez cenionych pracowników nauki, zostały opublikowane w 3 tomach, na ponad 2200 stronach, tworząc biblioteczkę przydatną w pracy projektanta.

Jako drugą formę szkolenia należy uznać towarzyszące Warsztatom stoiska wystawione przez firmy prezentujące najnowsze rozwiązania materiałowe i technologiczne. Zorganizowano 48 stoisk, w tym 12 prezentujących programy komputerowe użyteczne w pracy projektanta. Nowością tym razem były stoiska firm z Czech, Niemiec oraz Wielkiej Brytanii.

Wykorzystując fakt, że w tym roku na stadionach w Warszawie, Gdańsku, Poznaniu oraz Wrocławiu zostaną rozegrane mecze w ramach Mistrzostw Europy EURO 2012, zaprezentowano szczegóły projektowe i wykonawcze na budowie tych stadionów. Mimo iż prezentację tę zaplanowano na późny wieczór i aż cztery godziny, już po kolacji czekała na nią pełna sala zainteresowanych.

Builder 37

Fot. arch. organizatorów WPPK2012

W gronie autorytetów

prawo

Fot. arch. DLA Piper

Nabyć zabytek

ARTUR MICHALSKI

Autor jest adwokatem w DLA Piper Specjalizuje się w kwestiach związanych z prawem obrotu nieruchomościami. Doradza na wszystkich etapach realizacji projektów dotyczących nieruchomości; począwszy od analizy prawnej nieruchomości, poprzez projektowanie struktury transakcji, nabywanie nieruchomości lub spółek celowych, uzyskiwanie zezwoleń związanych z zagospodarowaniem nieruchomości, realizację procesu budowlanego, kończąc na zagadnieniach dotyczących użytkowania i komercjalizacji nieruchomości. Ponadto reprezentuje klientów w postępowaniach sądowych i administracyjnych w zakresie spraw dotyczących zagospodarowania nieruchomości oraz roszczeń reprywatyzacyjnych. Reprezentował krajowych i zagranicznych klientów w największych procesach prywatyzacyjnych i inwestycyjnych w Polsce. Prowadził projekty m.in. dla sieci centrów handlowych, funduszy inwestycyjnych, koncernów paliwowych, koncernów energetycznych oraz firm z branży deweloperskiej.

Z

godnie z ustawą z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: “OchrZabU”) dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków powinna być prowadzona dokumentacja konserwatorska, określająca m.in. stan zachowa-

38 Builder

Nabycie nieruchomości zabytkowej dla wielu wiąże się ze wzrostem osobistego prestiżu. Jego cena jest jednak wysoka. Wynika to z wielu obowiązków ciążących na właścicielach i użytkownikach wieczystych tych nieruchomości. Dlatego przed nabyciem nieruchomości zabytkowej warto rozważyć wszystkie za i przeciw tej transakcji. nia zabytku nieruchomego i możliwości jego adaptacji, z uwzględnieniem historycznej funkcji i wartości tego zabytku, program prac konserwatorskich przy zabytku nieruchomym czy w końcu programu zagospodarowania zabytku nieruchomego wraz z otoczeniem.

Zasady zbywania nieruchomości

Zasady zbywania nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego reguluje ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: „UGN”).

Nieruchomości wpisane do rejestru zabytków, stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego mogą być sprzedane, zamienione, darowane lub oddane w użytkowanie wieczyste, a także wniesione jako wkład niepieniężny (aport) do spółek po uzyskaniu pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Takie pozwolenie nie jest wymagane przy rozporządzeniu nieruchomością zabytkową przez podmioty prywatne.

Niemniej jednak obowiązujące przepisy nakładają na podmioty prywatne, będące właścicielami lub posiadaczami zabytków wpisanych do rejestru lub innych zabytków znajdujących się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, obowiązki o charakterze informacyjnym.

Obowiązki właściciela zabytku

Zgodnie z OchrZabU właściciel lub posiadacz zabytku wpisanego do rejestru lub zabytku znajdującego się w wojewódzkiej ewidencji zabytków zobowiązany jest zawiadomić woje-

wódzkiego konserwatora zabytków o zmianach dotyczących stanu prawnego zabytku, nie później niż w terminie miesiąca od dnia ich wystąpienia lub powzięcia o nich wiadomości. Jeżeli nie dopełni powyższego obowiązku, podlega karze grzywny. W takim przypadku możliwe jest również orzeczenie nawiązki do wysokości dwudziestokrotnego minimalnego wynagrodzenia na wskazany cel społeczny związany z opieką nad zabytkami.

Prawo pierwokupu dla gminy

Należy zwrócić uwagę na fakt, że gminie przysługuje prawo pierwokupu w przypadku sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub prawa użytkowania wieczystego takiej nieruchomości, pod warunkiem, że prawo to zostało ujawnione w prowadzonej dla tejże nieruchomości księdze wieczystej.

Sprzedaż nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub prawa użytkowania wieczystego takiej nieruchomości może nastąpić, jeżeli wójt, burmistrz albo prezydent miasta nie wykona prawa pierwokupu. Może ono być wykonane w terminie miesiąca od dnia otrzymania przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta zawiadomienia o treści umowy sprzedaży (obowiązek zawiadomienia spoczywa na notariuszu sporządzającym umowę sprzedaży).

Podział nieruchomości

Warto podkreślić jednocześnie, że UGN nakłada również dodatkowe obowiązki na właścicieli lub użytkowników wieczystych zamierzających dokonać podziału nieruchomości wpisanych kwiecień 2012

REKLAMA

POJĘCIE ZABYTKU

Fot. arch. INTEGER

Zgodnie z ustawą z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: „OchrZabU”), pod pojęciem „zabytku” należy rozumieć: „nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, której zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową”. O tym czy dana nieruchomość uzyska taki status decyduje wpis do rejestru zabytków. Ma on charakter konstytutywny, co oznacza, że jego uzyskanie jest warunkiem koniecznym do nadania nieruchomości statusu zabytku.

kwiecień 2012

Builder 39

prawo do rejestru zabytków. W przypadku tego rodzaju nieruchomości decyzję zatwierdzającą jej podział wydaje się po uprzednim uzyskaniu pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podział.

Ochrona konserwatorska w studium i planie miejscowym

Konieczność ochrony nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków stanowi również jedną z kluczowych reguł planowania i zagospodarowania przestrzennego.

Zarówno bowiem studium kierunków i uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego (dalej: „studium”), jak i miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dalej: „plan miejscowy”) powinny uwzględniać w szczególności ochronę: zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia oraz innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków, a także parków kulturowych.

W studium i planie miejscowym ustala się, w zależności od potrzeb, strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obszary, na których obowiązują określone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, mające na celu ochronę znajdujących się na tym obszarze zabytków.

Na dodatek, w przypadku gdy w danej gminie przyjęto program opieki nad zabytkami, jego ustalenia powinny zostać uwzględnione w studium, jak i w planie miejscowym.

Jeżeli na danym obszarze nie obowiązuje plan miejscowy, warunki zagospodarowania terenu ustalane są, w zależności od charakteru planowanej inwestycji, w decyzji o warunkach zabudowy lub zagospodarowania terenu lub w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Decyzje te powinny uwzględniać m.in. wymogi w zakresie ochrony: zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia oraz innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków.

Realizacja inwestycji w otoczeniu zabytku

Szczególne obowiązki wiążą się również z realizacją procesu inwestycyjnego przy obiektach zabytkowych i w ich otoczeniu.

Prowadzenie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku wyma-

40 Builder

ga - przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę - uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Pod pojęciem otoczenia zabytku należy rozumieć teren wokół lub przy zabytku wyznaczony (w decyzji o wpisie do rejestru zabytków) w celu ochrony wartości widokowych zabytku oraz jego ochrony przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych.

Należy jednocześnie wskazać, że uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków nie zwalnia z obowiązku uzyskania właściwego pozwolenia na budowę.

Szczegółowe warunki realizacji inwestycji w otoczeniu zabytku określa Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych („Rozporządzenie”).

Prowadzenie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku wymaga przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków nie zwalnia z obowiązku uzyskania właściwego pozwolenia na budowę.

Zgodnie z Rozporządzeniem wniosek o wydanie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych w otoczeniu zabytku powinien zawierać: • imię, nazwisko i adres lub nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy; • wskazanie zabytku, z uwzględnieniem miejsca jego położenia lub przechowywania albo miejsca planowanych robót budowlanych w otoczeniu zabytku; • program planowanych robót budowlanych w otoczeniu zabytku; • wskazanie przewidywanego terminu rozpoczęcia i zakończenia robót; • uzasadnienie wniosku.

Wniosek powinien ponadto wskazywać: imię, nazwisko i adres osoby kie-

rującej robotami budowlanymi w otoczeniu zabytku.

Do wniosku o wydanie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych dołącza się dokumenty potwierdzające posiadanie przez osobę kierującą tymi robotami dodatkowych wymagań i posiadanie odpowiedniej praktyki zawodowej w zakresie prowadzenia robót budowlanych przy zabytkach nieruchomych.

Wojewódzki konserwator zabytków może uzależnić rozpatrzenie wniosku o udzielenie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych w otoczeniu zabytku od przedłożenia przez wnioskodawcę dodatkowej dokumentacji: historycznej, konserwatorskiej, fotograficznej lub dokumentacji powykonawczej poprzednio prowadzonych robót budowlanych, a także decyzji, uzgodnień lub opinii innych organów wymaganych na podstawie odrębnych przepisów niezbędnych dla prawidłowego przeprowadzenia robót budowlanych objętych wnioskiem. Na podstawie przedłożonej przez wnioskodawcę, dodatkowej dokumentacji wojewódzki konserwator zabytków może nakazać wprowadzenie odpowiednich zmian w programie robót budowlanych. Pozwolenie na prowadzenie robót budowlanych może określać warunki polegające na obowiązku: • zawiadomienia wojewódzkiego konserwatora zabytków o terminie rozpoczęcia i zakończenia wskazanych w pozwoleniu robót budowlanych, • niezwłocznego zawiadomienia wojewódzkiego konserwatora zabytków o wszelkich zagrożeniach lub nowych okolicznościach ujawnionych w trakcie prowadzenia robót budowlanych, • opracowania sposobu postępowania z zabytkiem po zakończeniu wskazanych w pozwoleniu robót budowlanych.

Na etapie analizy złożonego wniosku o udzielenie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych organ konserwatorski dokonuje indywidualnej kwalifikacji charakteru tych robót i ich wpływu na konkretny zabytek wpisany do rejestru zabytków.

W sytuacji, gdyby roboty budowlane w otoczeniu zabytku zostały wszczęte bez uprzedniego pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, tj. jedynie na podstawie pozwolenia na budowę, wojewódzki konserwator zabytków wydaje decyzję o wstrzymaniu tych robót, a osoba odpowiedzialna za tę sytuację podlega karze grzywny. n kwiecień 2012

rynek pracy w budownictwie

Fot. arch. Antal International

Praca dla inżyniera

Tomasz Kośnik

Autor jest konsultantem Antal International specjalizującym się w rekrutacji do branży budowlanej

Ambitne plany związane z organizacją Euro 2012 były świetną mobilizacją do tego, aby w jak najkrótszym czasie zbudować jak najwięcej, a to przełożyło się bezpośrednio na potrzeby zatrudnieniowe firm budowlanych.

O

becny rok stoi pod znakiem zbliżających się mistrzostw Euro 2012. To wydarzenie sportowe znacząco wpływa na obecny wygląd sektora budowlanego w Polsce.

W ciągu kilku ostatnich lat niespotykane dotąd środki wydawane były na budowę nowoczesnych stadionów, modernizację istniejących i budowę „Orlików”. Wydatki związane z organizacją mistrzostw to nie tyko areny piłkarskie, ale i towarzysząca im infrastruktura drogowa, kolejowa, modernizacje dworców kolejowych, terminali lotniczych oraz hoteli.

42 Builder

Co po Euro 2012?

Chciałoby się rzec, że to, czego nie udało się przed, można zrealizować po mistrzostwach. Niestety, na liczbę realizacji infrastrukturalnych nie wpływa tylko organizacja mistrzostw, ale i ilość funduszy płynących z instytucji europejskich i wkładu budżetu państwa oraz Krajowego Funduszu Drogowego. Kryzys finansowy i rosnące zadłużenie kraju oraz przede wszystkim kończące się środki z budżetu Unii Europejskiej na lata 2007-2013 przeznaczone na fundusze strukturalne bezpośrednio przekładają się na liczbę nowo rozpisywanych, dużych przetargów w budownictwie drogowym. Powoli widać już spowolnienie dynamiki produkcyjnej i brak nowych ofert pracy w budownictwie drogowo-mostowym.

Prognozy koniunktury na najbliższe dwa lata w tym obszarze również nie są najlepsze. Wraz z finalizowaniem kontraktów etaty są redukowane lub przenoszone do innych branż. Wyjątkiem od reguły są stanowiska związane z warunkami kontraktowymi FIDIC, gdzie wciąż obserwujemy duże zainteresowanie firm kandydatami, którzy mają doświadczenie w administrowaniu kontraktami i procedurach roszczeniowych związanych ze zmianami projektowymi i robotami dodatkowymi. Co nas czeka w przyszłości?

Dowiemy się po zatwierdzeniu nowego budżetu unijnego i ilości środków, jakie zostaną przyznane na budowę polskich dróg.

Wraz z finalizowaniem dużych kontraktów etaty są redukowane lub przenoszone do innych branż. Wyjątkiem od reguły są stanowiska związane z warunkami kontraktowymi FIDIC. Optymistycznie natomiast wyglądają perspektywy związane z budową zaplanowanych na szeroką skalę, nowych bloków energetycznych. Inżynierowie z doświadczeniami w budownictwie energetycznym na pewno nie będą narzekać na brak interesujących ofert pracy. W biurach projektowych i na budowach poszukiwani będą też spe-

cjaliści i menedżerowie z doświadczeniem w budownictwie przemysłowym.

Dużą niewiadomą pozostaje obszar odnawialnych źródeł energii. Przygotowywane zmiany legislacyjne mogą wiele zmienić na tym rynku, dlatego przedsiębiorcy podchodzą z rezerwą do kolejnych inwestycji w oczekiwaniu na ostateczne decyzje.

W biurach projektowych i na budowach poszukiwani będą specjaliści i menedżerowie z doświadczeniem w budownictwie przemysłowym.

Branżą, która zaraz po sektorze energetycznym ma największe zaległości do odrobienia, jest kolej. Na portfele zamówień firm budowlanych w coraz większym stopniu wpływa właśnie budownictwo kolejowe. Mimo znaczącego ożywienia, poziom inwestycji wciąż nie jest wystarczający w stosunku do stanu polskich linii kolejowych. Duża liczba firm wykonawczych i projektowych, skupiających do tej pory swoją działalność na budownictwie drogowym, stara się zdywersyfikować portfel zamówień dostrzegając potencjał rozwoju kolei.

Przekłada się to na wzrost potrzeb kadrowych w tym sektorze budownictwa – znacznemu zwiększeniu uległa liczba procesów rekrutacyjnych prowadzonych w tym zakresie przez konsultantów Antal International. Gorączka poszukiwań wykwalifikowanych specjalistów zaczyna powoli ogarniać zarówno firmy projektowe, jak i wykonawcze w branży kolejowej oraz firmy z branż bezpośrednio związanych z tym obszarem, czyli trakcyjnej i sterowania ruchem kolejowym. Największym zainteresowaniem firm wykonawczych cieszą się obecnie kierownicy kontraktów i budowy, z uprawnieniami wykonawczymi bez ograniczeń. Firmy projektowe aktywnie poszukują projektantów kolejowych i branżowych, doświadczonych asystentów oraz osób, które będą odpowiedzialne za zarządzanie procesem powstawania projektu. Niejednokrotnie obowiązki osób zarządzających łączą się z funkcjami wykonawczymi, tj. przygotowaniem projektu. Zauważalny jest również wzrost płac w branży kolejokwiecień 2012

wej. Niewielka liczba dostępnych specjalistów jest przyczyną dużej konkurencji zarówno wśród polskich, jak i zagranicznych pracodawców. Intratne oferty zza granicy otrzymują szczególnie kandydaci znający języki obce.

Projektant

9000-14 000 zł brutto miesięcznie

Doświadczony 5000-8000 zł brutto Asystent Projektanta miesięcznie Źródło: dane Antal International

Niestety, nawet te najbardziej perspektywiczne dziedziny budownictwa niosą za sobą pewne ryzyko opóźnień.

Na drodze do rozwoju stoją m.in. częste problemy z uzyskaniem decyzji środowiskowych i niepewna kwestia budowy elektrowni atomowej.

Będzie gorzej, ale czy wszędzie?

Mimo, że Polska to największy obecnie plac budowy w Europie, potrzeby nadal są ogromne, a potencjał występuje w wielu dziedzinach bardziej lub mniej palących dla naszej gospodarki.

Wiąże się on z dodatkowymi możliwo-

ściami, jakie może dać gaz z łupków.

Ambitnie wyglądają plany rozbudowy gazociągów przesyłowych, które przy budowie nowych bloków energetycznych oraz modernizacji i budowie nowych linii przesyłowych również wymagają wielomilionowych nakładów.

Kolejną dziedziną, której nie powinno na razie dotknąć spowolnienie, jest bu-

Gorączka poszukiwań wykwalifikowanych specjalistów zaczyna powoli ogarniać zarówno firmy projektowe, jak i wykonawcze w branży kolejowej oraz firmy z branż bezpośrednio związanych z tym obszarem, czyli trakcyjnej i sterowania ruchem kolejowym. downictwo teletechniczne i związane z nią plany budowy sieci internetu szerokopasmowego na terenach Polski wschodniej. Niestety, mimo dostępnych na ten cel środków brakuje spójnych projektów umożliwiających sprawną realizację planowanych przedsięwzięć.

Kolejną szansą, która nie obciąża zadłużonych już samorządów oraz daje inwestorom oraz firmom wykonawczym ciekawe perspektywy na biznes, są inwestycje w formule partnerstwa prywatno-publicznego. Wciąż nie duża liczba takich inwestycji, w porównaniu do krajów takich jak Wielka Brytania czy Niemcy, może wskazywać na to, że projektów PPP będzie przybywało. Co za tym idzie, będą potrzebni pracownicy do prowadzenia tych inwestycji.

Sektor prywatny

Ogromne znaczenie dla branży budowlanej mają inwestorzy prywatni, którzy mimo zapowiadanego spowolnienia gospodarczego nie boją się inwestować w Polsce. Jednym z najważniejszych czynników wpływających na liczbę inwestycji prywatnych, takich jak centra logistyczne i zakłady produkcyjne, jest poprawiający się stan infrastruktury w Polsce. To zjawisko jest szczególnie odczuwalne wokół największych węzłów drogowych łączących autostrady A1 i A2 oraz A1 i A4.

Duża dynamika wzrostu inwestycji po-

REKLAMA

kwiecień 2012

Builder 43

rynek pracy w budownictwie UMOWY LOJALNOŚCIOWE NA POLSKIM RYNKU PRACY Z obserwacji konsultantów Antal International wynika, że na polskim rynku pracy coraz częściej proponuje się lub wręcz stawia się wymóg zawarcia umowy lojalnościowej. Takie rozwiązania mogą być korzystne również dla pracowników. Które z nich są najbardziej atrakcyjne dla specjalistów i menedżerów? A w jakiej sytuacji lepiej nie zgodzić się na podpisanie dokumentu wiążącego nas bardziej niż dotychczas z obecnym pracodawcą?

Firmy są coraz bardziej świadome znaczenia działań employer brandingowych dla pozyskania najlepszych pracowników. Dlatego inwestują w swój wizerunek na rynku pracy zgodnie z zasadą, że to pracownik jest najlepszym ambasadorem firmy. Pracodawcy starają się kreować jasno wytyczone ścieżki kariery, dbać o szkolenia pracowników, a także zapewniać im dodatkowe benefity, np: opiekę medyczną, karty fitness. Jednak wyniki badania Antal International Specjaliści i menedżerowie – poszukiwanie i zmiana pracy wskazują, że pracownicy, choć usatysfakcjonowani z obecnej pracy, wciąż rozglądają się za innymi możliwościami rozwoju zawodowego.

87% specjalistów i menedżerów w Polsce aktywnie lub biernie poszukuje pracy. To powoduje, że pracownikom najcenniejszym dla organizacji proponowane są indywidualne rozwiązania prawne, które dając wiele korzyści pracownikowi zobowiązują go jednocześnie do pozostania w firmie.

Kiedy warto być lojalnym?

Decyzja o podpisaniu umowy lojalnościowej z obecnym pracodawcą powinna wynikać z racjonalnej analizy możliwości rozwoju w firmie w kontekście własnych celów. Warto również szczerze porozmawiać z przełożonym o perspektywach, jakie stwarza obecne miejsce pracy.

Kto skorzysta na umowie lojalnościowej? Zależy to od celów zawodowych i aktualnej sytuacji osobistej pracownika. Dla osób, które cenią sobie długotrwałe relacje i dla których poczucie bezpieczeństwa wysoko plasuje się w hierarchii potrzeb, atrakcyjne będą rozwiązania zapewniające stabilność zatrudnienia. Do grupy takich pracowników można również zaliczyć osoby, które założyły rodziny, mają małe dzieci i przykładowo kredyt hipoteczny do spłacenia. W takich przypadkach 6-miesięczny okres wypowiedzenia może być korzystnym i wygodnym rozwiązaniem. Dla specjalistów i menedżerów ceniących zmiany i dynamiczne środowisko pracy atrakcyjniejsze będą umowy, które zapewniają finansowanie szkoleń, certyfikatów czy studiów podyplomowych przez pracodawcę. Podpisując umowę lojalnościową należy zwrócić uwagę przede wszystkim na wymierne korzyści, jakie można uzyskać. Warto także pamiętać, że żadna umowa nie jest nieodwracalna.

Zdarza się, iż firma pragnąc pozyskać wysoce wykwalifikowanego specjalistę lub menedżera jest gotowa do partycypacji w spłacie umowy lojalnościowej zawartej z poprzednim pracodawcą.

Najczęściej spotykane umowy lojalnościowe w polskich firmach umowy o zakazie konkurencji

zakazują pracy dla konkurencji przez z góry określony czas od momentu rozwiązania umowy o pracę

gwarantują finansowanie przez firmę dodatkowych umowy lojalnościowe dotyczące szkoleń, jednak przewidują najczęściej zwrot kosztów szkoleń oraz studiów podyplomowych szkolenia przez pracownika w razie złożenia wypowiedzenia przed wskazanym okresem pożyczki z zakładu pracy

pracodawca udziela niskooprocentowanej pożyczki pracownikowi, często z zastrzeżeniem konieczności zwrotu całości pożyczki w razie złożenia wypowiedzenia przed wskazanym okresem

umowy o nabyciu udziałów przewidują premię dla pracownika w ramach pracowniczych w funduszach private posiadanych udziałów, wypłata zysku może zależeć equity gwarantujących wynagrodzenie od czasu pracy u danego pracodawcy dodatkowe z tytułu ich posiadania Źródło: Antal International

44 Builder

jawia się wzdłuż tras szybkiego ruchu, autostrad, linii kolejowych i lotnisk.

Dzięki inwestycjom infrastrukturalnym nie tylko skraca się czas podróży i bezpieczeństwo, ale i znacząco wzrasta PKB i liczba inwestycji prywatnych, które stają się bardziej opłacalne. Wiedząc, jaki wpływ na gospodarkę ma dobra infrastruktura, pozostaje mieć tylko nadzieję, że planując budżety na przyszłe lata nasz rząd zwróci na to uwagę. Nie można również zapomnieć o wysokiej liczbie budowanych centrów handlowych zlokalizowanych w dużych i średnich miastach, które z uwagi na ciągle małe nasycenie rynku są bardzo rentownymi inwestycjami.

Największym zainteresowaniem firm wykonawczych cieszą się obecnie kierownicy kontraktów i budowy, z uprawnieniami wykonawczymi bez ograniczeń.

Firmy projektowe aktywnie poszukują projektantów kolejowych i branżowych, doświadczonych asystentów oraz osób, które będą odpowiedzialne za zarządzanie procesem powstawania projektu.

Nie widać natomiast tendencji do znaczącego zwiększenia lub zmniejszania się liczby inwestycji deweloperskich mieszkaniowych i biurowych.

Warty uwagi pozostaje fakt, że na tle Europy szczególnie dobrze wygląda liczba inwestycji biurowych w Warszawie. Dzięki dużemu zapotrzebowaniu na powierzchnie biurowe nasza stolica ustępuje tylko Paryżowi pod względem liczby budowanych biur. Podsumowując, stan budownictwa kubaturowego jest stabilny. Można się tu spodziewać sezonowej tendencji do zatrudniania, co nie wpłynie jednak na wzrost wynagrodzeń w tym sektorze.

Widząc jak dynamicznie zmienia się rynek pracy w branży budowlanej w Polsce, warto pamiętać o tym, żeby stale się rozwijać i poszerzać kompetencje. Coraz większe znaczenie, szczególnie w branżach związanych z nowoczesną technologią, ma znajomość języków obcych, ponieważ kontrakty te często prowadzone są w języku angielskim.

Bardzo dobrze postrzegane przez pracodawców są również zagraniczne doświadczenia pracowników oraz studia podyplomowe czy szkolenia z dziedzin takich jak zarządzanie projektami czy FIDIC. n kwiecień 2012

Rynek chemii

budowlanej w Polsce

Bartłomiej Sosna

W

yniki badania wśród 400 małych i średnich polskich firm budowlanych przeprowadzonego na potrzeby raportu „Rynek chemii budowlanej w Polsce 2012 – Prognozy rozwoju na lata 20122014” opublikowanego przez firmę badawczą PMR ujawniły dość pozytywne nastroje w branży chemii budowlanej w Polsce.

Typy robót i grup produktowych

Badanie obejmowało firmy specjalizujące się w pięciu głównych typach robót wykorzystujących produkty chemii budowlanej: • roboty murarskie, • montaż płytek ceramicznych, • wykonywanie wylewek i podkładów podłogowych, • nakładanie tynków grubowarstwowych, • wykonywanie systemów ociepleń. kwiecień 2012

Zużycie chemii budowlanej

Jak pokazały wyniki badania, w przypadku klejów do płytek oraz systemów ociepleń, ponad połowę rynku stanowią remonty istniejących już budynków, natomiast w pozostałych grupach produktowych to nowo wznoszone obiekty są głównymi odbiorcami materiałów – w przypadku zapraw murarskich na nowe budynki przypada ponad trzy czwarte zużycia.

Na terenach miejskich i wiejskich

W większości grup materiałowych aż trzy czwarte konsumpcji chemii budowlanej przypada na tereny miejskie.

Jeśli natomiast chodzi o systemy ociepleń, to udział terenów miejskich jest nieco mniejszy i wynosi około dwie trzecie.

Dominujące segmenty

We wszystkich gałęziach chemii budowlanej dominującym segmentem jest budownictwo jednorodzinne. Kolejne dwie ważne grupy obiektów stanowią budynki wielomieszkaniowe oraz użyteczności publicznej. Łącznie te trzy główne rodzaje obiektów generują ponad 80% zapotrzebowania na produkty chemii budowlanej.

Fot. Mikołaj Katus

Po spadkowych dla branży chemii budowlanej latach 2009-2010, rok 2011 przyniósł pewną stabilizację rynku na poziomie nieco ponad 6 mld zł.

Ponadto, firmy remontowobudowlane wyrażają umiarkowany optymizm, jeśli chodzi o zużycie chemii budowlanej w 2012 r. Duża w tym zasługa wysokiego udziału budownictwa jednorodzinnego, znacznie mniej podatnego na wahania koniunktury.

Kanały zakupowe

Badane firmy, niezależnie od rodzaju wykonywanych prac, najczęściej kupują chemię budowlaną w hurtowniach budowlanych. Inne kanały, takie jak markety budowlane, składy fabryczne czy zakup towaru bezpośrednio u producenta, są znacznie mniej popularne.

Wyniki sugerują także, że w Polsce nie przyjęło się nabywanie materiałów chemii budowlanej przez internet.

Słabe wykorzystanie produktów innowacyjnych

Jeśli chodzi o stosowanie przez firmy wykonawcze nowości produktowych oraz ogólnie pojętą innowacyjność, otrzymane wyniki badania świadczą o bardzo niskiej skłonności do innowacji w firmach budowlanych – jedynie jedna czwarta tych przedsiębiorstw świadomie testuje nowe produkty pojawiające się na rynku.

Opracowanie na podstawie danych zawartych w najnowszym raporcie firmy PMR pt. „Rynek chemii budowlanej w Polsce 2012 – Prognozy rozwoju na lata 2012-2014”.

Autor jest Głównym analitykiem rynku budowlanego PMR

Zużycie chemii budowlanej w podziale na tereny miejskie i wiejskie Przyklejanie płytek

76%

24%

Wznoszenie ścian

76%

24%

Wykonywanie wylewek podpodłogowych

73%

27%

Wykonywanie tynków

73%

27%

Wykonywanie systemów ociepleń

65%

35%

n w miastach n na wsiach Źródło: Raport „Rynek chemii budowlanej w Polsce 2012 – Prognozy rozwoju na lata 2012-2014”.

Builder 45

raport

Anatomia kryzysu Część 3. Prognozowanie bankructwa W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat zdarzały się już bankructwa poszczególnych krajów.

Począwszy od lat 80. XX w. liczba takich przypadków wzrasta. dr inż. Marek W. Zdyb

S

pośród wszystkich metod stosowanych do prognozowania upadłości, jedną z najbardziej znanych i zbadanych w praktyce wyższej statystyki matematycznej jest analiza dyskryminacyjna. Przy jej zastosowaniu przeanalizowano – stosując odpowiedni program komputerowy – kondycję finansową i podatność do bankructwa 27 krajów UE, w tym 17 krajów eurostrefy. Dodatkowo, dla porównania, uwzględniono w rankingach kraje aspirujące do UE: Islandię i Turcję, oraz państwa europejskie, które do UE wprawdzie nie należą, są jednak z nią związane szeregiem umów i ścisłą współpracą gospodarczą i finansową. Te kraje to: Szwajcaria i Norwegia. Osobno przedstawiono ewolucję kondycji finansowej tzw. „superpotęg” gospodarczych: USA, UE, Chin, Rosji i Japonii. Analizy wykonano w sekwencji lat: 2006, 2008, 2010 i 2011. Okres ten obejmuje zarówno fazę hossy, jak i bessy w globalnym cyklu gospodarczym, pozwala zatem na obserwację reakcji gospodarek i sektorów finansowych poszczególnych krajów na zmieniające się, czasem w sposób gwałtowny, fazy cyklu gospodarczego w skali europejskiej i światowej. Wszystkie wskaźniki makroekonomiczne, niezbędne do zbudowania modeli pobrano z kolejnych publikacji UE pt. Eurostat Yearbook 2006, 2008 i 2010.

Dane dla 2011 r. pochodzą z estymacji MFW (tabela 1).

46 Builder

Kondycja finansowogospodarcza państw UE

Przyjmując za miarodajne i formalnie najnowsze, dane dla poszczególnych krajów na koniec 2010 r. (potwierdzone oficjalnie przez UE), można podzielić kolejność państw w uzyskanym rankingu kondycji finansowej (podatności na bankructwo) na 4 strefy. Strefa dobrej i bardzo dobrej kondycji finansowo-gospodarczej: Norwegia, Szwajcaria, Luksemburg, Holandia, Dania, Chiny, Austria, Szwecja, Niemcy, Finlandia, Słowenia, Czechy, Malta. Krajom tym, według wszelkiego prawdopodobieństwa, nie grozi niewypłacalność i bankructwo. Strefa druga, względnie dobrej kondycji finansowo-gospodarczej: Bułgaria(!), Cypr, Belgia, Polska, Wielka Brytania, Francja, Rumunia, Estonia i USA. Trzecia strefa, kraje o słabej i bardzo słabej kondycji finansowej: Włochy, Słowacja, Japonia, Łotwa, Węgry, Portugalia, Islandia, Irlandia. Strefa czwarta, kraje o zdecydowanie złej kondycji finansowej, w pierwszej kolejności podatne na bankructwo: Turcja, Litwa, Hiszpania, Grecja. W tej grupie, Turcja, Litwa i Grecja były lub są aktualnie beneficjentami poważnej pomocy finansowej ze strony UE i MFW.

W czołówce i na Wyspach

Jak widać, tak czołowe kraje jak i outsiderzy to na ogół od 5 lat te same państwa, źle lub dobrze radzące sobie za-

równo w okresie bessy jak i hossy w globalnym cyklu koniunkturalnym.

W czołówce tylko dwa kraje eurostrefy prezentują nienaganną kondycję finansową: Luksemburg i Holandia. Pozostałe państwa czołówki bądź nie należą do eurostrefy, bądź nawet nie są członkami UE (Szwajcaria, Norwegia). Krajami należącymi od lat do czołówki rankingu, będącymi członkami UE, lecz nie eurostrefy, są Dania i Szwecja. Każe to generalnie zwrócić uwagę na kraje skandynawskie, które stabilnie prezentują dobrą lub bardzo dobrą kondycję finansową, w zasadzie niezależnie od zawirowań cyklu koniunkturalnego.

Bardzo dobrze radzą też sobie w kryzysie takie kraje jak Czechy, Słowenia (członek eurostrefy) i Bułgaria. Ta ostatnia jeszcze w 2008 r. znajdowała się na końcu rankingu. Podjęte przez rząd bułgarski środki przyniosły, jak widać, zamierzony skutek w postaci przesunięcia kraju do strefy prawie niezłej kondycji finansowej. Maleńka Słowenia utrzymuje niezłomnie przyzwoitą pozycję w strefie krajów o dobrej kondycji. Zgoła rewelacyjnie radzą sobie natomiast Czechy, które przebrnęły pomyślnie przez strefę głębokiego kryzysu (20082009), a obecnie ambitnie awansują do strefy państw UE o bardzo dobrej kondycji finansowo-gospodarczej. Wydaje się, iż kraj ten – z uwagi na wspólną z Polską przeszłość polityczno-gospodarczą, słowiański charakter i sąsiedzkwiecień 2012

kie położenie – mógłby stanowić udany wzór do naśladownictwa, w przypadku gdyby Polska poszukiwała skutecznych metod poprawy swej kondycji finansowej.

Zarówno Islandia jak i Irlandia – odbiorcy poważnej w stosunku do rozmiarów obu państw pomocy finansowej – poprawiły w 2011 r. swoje pozycje z lat poprzednich. Islandia, bardziej skuteczna w tych wysiłkach od Irlandii – podejmując negocjacje akcesyjne do UE – znajduje się obecnie w strefie krajów o umiarkowanie zadowalającej kondycji finansowej.

Trudności na Półwyspie Iberyjskim

Poważne obawy budzić może sytuacja Hiszpanii, której kondycja finansowa jest zdecydowanie zła, zaś podat-

mowania, agencja ratingowa Fitch obniżyła w listopadzie 2011 r. ocenę wiarygodności kredytowej Portugalii z „BBB” na „BB+”, z dalszą perspektywą negatywną. W uzasadnieniu podano: utrzymujący się brak równowagi fiskalnej, wysoki poziom zadłużenia we wszystkich sektorach i niekorzystne prognozy dotyczące gospodarki. Według agencji, PKB Portugalii spadnie w 2012 r. o 3,0-3,2%. Rząd Portugalii tymczasem dokonuje kolejnych posunięć, by spełnić wymogi pakietu ratunkowego MFW i UE w wysokości 78 mld euro. Kolejne cięcia wydatków i podwyżki podatków spowodowały serię strajków.

ność do upadłości wysoka. Sytuacja tego państwa i podejmowane z miernym powodzeniem przez rząd socjalistyczny byłego już premiera Zapatero środki zaradcze zostały przedstawione wcześniej. Obecnie do trudnej sytuacji finansowo-gospodarczej doszły zawirowania polityczne (przyśpieszone wybory parlamentarne w listopadzie 2011 r., powołanie nowego rządu). Wydaje się, że zmiana opcji politycznej z socjalistycznej na centrowo-prawicową ułatwi podejmowanie i realizację niełatwych reform, jakie niewątpliwie czekają Hiszpanię.

Obserwując przebieg rankingów kondycji finansowej, należy się też liczyć z dalszym pogorszeniem się w 2011 r. sytuacji i kondycji finansowej Portugalii. Jakby idąc tym samym tokiem rozu-

Włochy w nierównowadze

Interesujący jest przypadek Włoch.

Kraj ten w całym analizowanym okresie

Tabela 1. Główne wskaźniki determinujące kondycję finansową krajów UE i innych wybranych krajów europejskich oraz USA, Chin i Japonii. Lata: 2010 i 2011 /prognoza IMF/.

L.p.

Kraj

PKB per capita /

Deficyt budżetowy

Dług publiczny.

Inflacja HICP średnio

PKB per capita UE-27

/% PKB/

/% PKB/

roczna /%/

bieżących

Bilans obrotów

X1

X2

X3

X4

X5

Stopa bezrobocia

/% PKB/

/%/ X6

2010

2011

2010

2011

2010

2011

2010

2011

2010

2011

2010

2011

1.

Norwegia

1,71

1,72

10,88

13,04

54,26

54,26

2,40

1,77

12,86

16,29

3,58

3,60

2.

Szwajcaria

1,37

1,37

0,24

0,27

54,96

52,67

0,69

0,90

14,23

13,24

3,59

3,39

3.

Luksemburg

2,68

2,67

-1,67

-1,07

16,56

17,90

2,27

3,47

7,72

8,54

6,07

5,90

4.

Holandia

1,34

1,34

-5,18

-3,82

63,68

65,65

0,88

2,30

7,13

7,88

4,47

4,37

5.

Dania

1,20

1,20

-4,88

-3,58

44,25

45,59

2,30

2,00

5,00

4,78

4,20

4,50

6.

Chiny

0,25

0,27

-2,58

-1,58

17,71

17,09

3,33

4,99

5,21

5,71

4,10

4,00

7.

Austria

1,30

1,31

-4,09

-3,13

69,86

70,50

1,69

2,50

3,17

3,06

4,40

4,30

8.

Szwecja

1,25

1,28

-0,23

0,05

39,61

37,30

1,91

2,00

6,50

6,09

8,37

7,37

9.

Niemcy

1,19

1,20

-3,27

-2,35

79,99

80,11

1,15

2,19

5,31

5,14

6,86

6,56

10.

Finlandia

1,14

1,15

-2,76

-1,20

48,37

50,79

1,69

2,98

3,13

2,76

8,38

7,97

11.

Słowenia

0,92

0,93

-5,32

-4,81

37,16

42,32

1,84

2,17

1,16

-2,00

7,24

7,50

12.

Czechy

0,82

0,82

-4,88

-3,72

39,59

41,65

1,46

2,05

-2,44

-1,83

7,28

7,07

13.

Malta

0,82

0,82

-3,82

-2,91

67,01

66,67

2,04

3,04

-0,62

-1,05

6,50

6,50

14.

Bułgaria

0,42

0,43

-3,61

-2,59

17,96

19,72

3,04

4,76

-0,79

-1,47

10,30

8,00

15.

Cypr

0,93

0,92

-5,40

-4,45

61,66

63,36

2,56

3,90

-7,03

-8,86

6,83

6,50

16.

Belgia

1,19

1,18

-4,56

-3,90

97,14

97,34

2,30

2,87

1,20

1,02

8,36

8,35 9,00

17.

Polska

0,62

0,64

-7,92

-5,67

55,66

56,57

2,58

4,05

-3,29

-3,91

9,00

18.

Wielka Brytania

1,15

1,14

-10,44

-8,56

77,24

83,03

3,34

4,20

-2,49

-2,43

7,84

7,83

19.

Francja

1,12

1,12

-7,74

-6,02

84,25

87,62

1,74

2,14

-2,05

-2,78

9,73

9,50

20.

Rumunia

0,39

0,39

-6,55

-4,42

35,23

37,80

6,11

6,12

-4,23

-5,03

7,62

6,60

21.

Estonia

0,61

0,62

0,20

-1,01

6,56

6,32

2,89

4,68

3,57

3,27

16,88

14,77

22.

Stany Zjednoczone

1,56

1,56

-10,59

-10,79

91,55

99,52

1,65

2,17

-3,21

-3,24

9,63

8,54

23.

Włochy

0,97

0,96

-4,60

-4,31

119,01

120,25

1,64

1,95

-3,50

-3,37

8,49

8,60

24.

Słowacja

0,73

0,74

-8,16

-5,20

42,05

45,05

0,70

3,39

-3,45

-2,83

14,38

13,25

25.

Japonia

1,11

1,11

-9,50

-9,99

220,28

229,08

-0,70

0,16

3,57

2,30

5,06

4,88

26.

Łotwa

0,48

0,49

-7,89

-5,33

39,89

42,48

-1,22

3,04

3,58

2,60

18,98

17,18

27.

Węgry

0,62

0,63

-4,05

3,86

80,38

76,63

4,85

4,09

1,57

1,45

11,24

11,46

28.

Portugalia

0,76

0,74

-7,30

-5,62

83,32

90,55

1,39

2,35

-9,87

-8,73

10,98

11,94

29.

Islandia

1,21

1,20

-6,76

-4,55

96,60

103,21

5,39

2,62

-7,99

1,07

8,13

7,52

30.

Irlandia

1,27

1,26

-32,20

-10,82

96,15

114,07

-1,56

0,54

-0,72

0,19

13,63

14,50

31.

Turcja

0,44

0,45

-2,62

-1,70

41,68

39,41

8,57

5,69

-6,55

-8,04

11,89

11,45

32.

Litwa

0,57

0,59

-7,55

-6,04

38,67

43,52

1,19

3,11

1,85

-0,92

17,81

16,00

33.

Hiszpania

0,98

0,97

-9,24

-6,24

60,11

63,92

2,04

2,60

-4,49

-4,78

20,07

19,40

34.

Grecja

0,94

0,89

-9,57

-7,39

142,02

152,32

4,70

2,54

-10,45

-8,16

12,46

14,76

Źródło: Marek W. Zdyb, obliczenia własne na podstawie danych Eurostat /2010/ i IMF /2011/.

kwiecień 2012

Builder 47

raport balansował na krawędzi umiarkowanie zadowalającej i złej kondycji finansowej, wykazując jednak przy tym względne zrównoważenie swych finansów. Włochy przewodziły też uformowanej w 2010 r. przez ekonomistów unijnych, nieformalnej grupie PIIGS (Portugalia, Italia, Irlandia, Grecja, Hiszpania), czyli najsłabszych finansowo członków eurostrefy. Przypadek Włoch ukazuje, jak chwiejna jest równowaga na rynkach finansowych i w jak dużym stopniu zależy ona od „miękkich” czynników zagrożenia, takich jak ogólna atmosfera panująca wokół zagrożonego kraju, sposób w jaki postępuje w kryzysowej sytuacji rząd tego kraju i szereg innych, do końca niemierzalnych czynników. Włochy są czwartym co do wysokości zadłużenia pożyczkobiorcą na świecie, po USA, Japonii i Niemczech. Ich obecny dług jest większy niż wszystkich razem wziętych pozostałych krajów grupy PIIGS, tj. Hiszpanii, Irlandii, Grecji i Portugalii. Wynosi on 1,9 bln euro. Nieco nonszalancki sposób, w jaki poprzedni rząd włoski Berlusconiego zarządzał kryzysem, spowodował panikę na rynku włoskich papierów skarbowych. Wypchnęło to Włochy ze stanu względnej, chociaż chwiejnej równowagi finansów, w jakiej się od kilku lat znajdowały i popchnęło w kierunku grupy krajów wysokiego ryzyka. Oprocentowanie włoskich obligacji, tak 2-letnich jak i 10-letnich, wzrosło nagle w listopadzie 2011 r. do 7% p.a., co stanowi w zasadzie krytyczny poziom oprocentowania obligacji, uniemożliwiający ich spłatę. Stan ten spowoduje prawdopodobnie pogorszenie w ostatnim miesią-

cu bieżącego roku notowania Włoch w przytoczonym rankingu na 2011 rok.

Obecnie realizację zapowiedzianych przez Włochy reform sektora finansów nadzoruje mieszana komisja UE i MFW. Włochy bowiem zapowiadały wprowadzenie reform, lecz długo ich nie wdrażały, co wciąż pogarszało ich sytuację.

Obecny rząd premiera Mario Montiego zobowiązał się do jak najszybszego wyprowadzenia Włoch na ścieżkę zrównoważonego wzrostu i ograniczenia deficytu budżetowego i długu publicznego.

W złej kondycji

Kolejną grupą krajów, po części nie należących do eurostrefy, lecz będących członkami UE i znajdujących się od dłuższego czasu w słabej kondycji finansowej, są tzw. bałtyckie tygrysy, czyli Litwa, Łotwa i Estonia (członek eurostrefy). W podobnym położeniu znajdują się też Węgry. Łotwa i Węgry wspomagane już były finansowo, przy czym na Węgrzech od 2012 r. obowiązywać będzie najwyższy podatek VAT w UE, 27% zamiast dotychczasowych 25%. W listopadzie 2011 r. agencja ratingowa Moody’s obniżyła ocenę obligacji państwa węgierskiego z Baa3 do Ba1, z dalszą negatywną perspektywą.

Główną przyczyną jest relatywna niepewność co do zdolności Węgier do osiągnięcia celów w zakresie uzdrowienia budżetu i redukcji zadłużenia sektora publicznego, w średnim terminie – wobec wzrostu kosztów kredytu i przy słabym wzroście gospodarczym.

W ten sposób obligacje Węgier sprowadzone zostały do poziomu inwestycji spekulacyjnych, czyli tzw. „śmieciowych”. Węgry były pierwszym krajem

Kondycja według wzoru Analiza dyskryminacyjna pozwoliła ująć w formę wzoru matematycznego poziom wskaźnika „MZ-Score” kondycji finansowej państw Unii Europejskiej. Wzór ten został sformułowany w wersjach dla 2010 r. i dla 2011 r., i powinien pozwolić na uszeregowanie państw UE i eurostrefy w rankingu ich kondycji finansowej również w 2012 roku. Przyjęto następującą skalę MZ-Score: > 0: bardzo dobra i dobra kondycja finansowa, brak podatności do bankructwa; 0 do -1: względnie dobra kondycja finansowa i niska podatność do bankructwa; od -1 do -2: zła kondycja finansowa i wysoka podatność do bankructwa; od -2: bardzo zła kondycja finansowa, bez wsparcia finansowego z zewnątrz praktycznie bankructwo kraju bądź jego groźba w każdej chwili.

MZ-Score = 0,38 X1 + 0,04 X2 – 0,02 X3 – 0,23 X4 + 0,07 X5 – 0,23 X6 + 3,30

(2010 r.)

MZ-Score = - 0,03 X1 + 0,04 X2 – 0,03 X3 – 0,82 X4 + 0,01 X5 – 0,24 X6 + 6,34

(2011 r.)

gdzie: X1 – PKB per capita kraju/PKB per capita UE-27; X2 - deficyt budżetowy/PKB, %; X3 - dług publiczny/PKB, %; X4 - inflacja średnioroczna /HICP/, %; X5 - saldo bilansu obrotów bieżących/ PKB, %; X6 - stopa bezrobocia, %.

48 Builder

UE, który już w 2008 r. uzyskał kredyty z MFW, Banku Światowego i UE, w wysokości 20 mld euro, co uratowało wówczas ten kraj przed bankructwem.

Posunięcie agencji Moody’s staje się zrozumiałe po skonfrontowaniu go z przebiegiem rankingów kondycji finansowej Węgier na przestrzeni ostatnich 5 lat. W strefie złej kondycji znajdzie się w tym roku również Rumunia, której udawało się dotychczas zachować pozycję umiarkowanie zadowalającą. Towarzyszyć jej będzie Słowacja, kolejny kraj eurostrefy, którego kondycja finansowa słabnie.

Francja pod znakiem zapytania

To co może jednak budzić poważne zaniepokojenie to fakt, że kondycja finansowa Francji, jednego z dwóch głównych animatorów i filarów idei wspólnej Europy, jest zaledwie zadowalająca, z tendencją do pogorszenia się w ostatnich dwóch latach. Pewne objawy towarzyszące zdają się rzeczywiście świadczyć o słabnięciu koniunktury. Są to m.in.: spadek głównego indeksu francuskiego rynku kapitałowego CAC 40, po raz trzeci w ciągu ostatnich 13 lat poniżej niepokojącego poziomu 3.000 (poprzednio w latach 2003 i 2009) oraz poszerzenie „spreadu” w oprocentowaniu niemieckich i francuskich obligacji 10-letnich. Obecnie „spread” ten wynosi 1,5 punktu procentowego, lecz ma tendencję rosnącą. W przypadku Włoch oraz Hiszpanii „spread” wobec obligacji niemieckich osiągnął wartość 5 punktów procentowych, a Włochy i Hiszpania to właśnie kraje z problemami finansowymi. W dodatku agencja ratingowa Moody’s nie wykluczyła ostatnio obniżenia ratingu Francji z najwyższego „AAA” na „AA+”, co z pewnością podwyższyłoby rentowność francuskich papierów skarbowych i pogorszyło sytuację finansową Francji. Niepewna jest sytuacja Belgii. Umiarkowanie dobra do 2010 r., pogorszyła się w 2011 r. i kraj ten wchodzi w strefę złej kondycji finansowej. Ma to zapewne związek z pogorszeniem się sytuacji Francji, z którą Belgia jest silnie powiązana gospodarczo i finansowo. Przebieg tej tendencji ilustruje wyraźnie przedstawiony ranking. Jakby na jego potwierdzenie agencja ratingowa Standard&Poors obniżyła w listopadzie 2011 r. ocenę Belgii z AA+ do AA.

dr inż. Marek W. Zdyb dyrektor i główny analityk, Ośrodek Badania Rynków Kapitałowych kwiecień 2012

Systemy grzewcze

WEntylacja i klimatyzacja dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

kwiecień 2012

Nowoczesna centrala wentylacyjna SELEN II Prezentacja rozwiązania firmy Berlüf GmbH str. 52

prezentacja z okładki

Nowoczesna centrala wentylacyjna SELEN II

Corocznie na poprawę komfortu życia wydajemy miliardy złotych.

W rzeczywistości nie potrzeba aż tak wielkich nakładów finansowych.

Wiedza oraz najnowocześniejsza technologia z tego zakresu z powodzeniem zostały wykorzystane przez firmę BERLÜF GmbH. Efekt to najnowocześniejsza na rynku centrala wentylacyjna SELEN II. Dzięki niej o zdrowie możemy dbać każdego dnia i przyczyniamy się do poprawy stanu środowiska naturalnego.

C

zęste bóle głowy, złe samopoczucie, nawracające przeziębienia, a nawet astma, to tylko niektóre z dolegliwości utrudniające funkcjonowanie wielu osobom. W dobie zaawansowanych technologii możliwe jest wyprodukowanie środków medycznych, które leczą wspomniane dolegliwości. Zwróćmy uwagę, że one leczą, ale nie zapobiegają. A przecież nie od dziś wiadomo, że lepiej zapobiegać niż leczyć.

Sprzyjające otoczenie

Czynników chorobotwórczych jest wiele i na pewno zabrakłoby miejsca, by je wszstkie opisać.

Z pewnością najważniejszym czynnikiem wpływającym na nasze zdrowie jest otoczenie, w którym przebywamy na co dzień. Uściśla-

jąc – powietrze jakim oddychamy, jego wilgotność, zawartość szkodliwych substancji i inne. Wychodząc na spacer każdy odczuwa poprawę samopoczucia, niestety przekraczając próg mieszkania czar pryska.

Przyczyną jest niewydajna wentylacja bądź też niedostosowany do panujących warunków system wentylacyjny. Wentylacja grawitacyjna jest najczęściej spotykanym rozwiązaniem. Niestety, nie zapewnia ona odpowiedniej ilości świeżego powietrza, ponieważ nie nadąża z jego wymianą. Dochodzi jeszcze problem zmieniających się warunków atmosferycznych, od których zależy efektywność tego rozwiązania.

Skutkuje to wspomnianymi wyżej dolegliwościami, ale nie tylko. Na ścianach mogą pojawić się grzyby i pleśnie, degradacji może ulec materiał użyty do wykończenia domu.

52 Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA

Winna tej sytuacji jest para wodna.

Każdy z nas wydziela duże jej ilości czy to w postaci potu czy w trakcie codziennych czynności; gotowanie, pranie itp. Nieprawidłowa wentylacja utrudnia wymianę pary wodnej na powietrze „suche”, w związku z czym, nie znajdując ujścia, krąży po domu niemal wszędzie się osadzając. Kto z nas nie boryka się z problemem zaparowanego lustra w łazience, mokrymi ręcznikami, długo schnącym praniem?

Inwestycja w lepsze zdrowie

Można temu zapobiec. Firma BERLÜF GmbH, będąca liderem w swojej branży, przyjrzała się dokładnie problemowi i skonstruowała centralę wentylacyjną SELEN II. Do jej głównych zalet należą: niski poziom hałasu, kształt umożliwiają-

kwiecień 2012

Źródło BERLUF GmbH

cy podwieszenie centrali w miejscu niewidocznym dla oka oraz niskie koszty eksploatacji. Bardzo często powietrze wewnątrz budynku ma wyższą temperaturę od powietrza na zewnątrz, a niewykorzystanie go byłoby nieekonomiczne i obciążałoby przyrodę. W trosce o nią, jak i chcąc obniżyć koszty użytkowania centrali, firma BERLÜF GmbH postanowiła wykorzystać tę zależność we wszystkich produkowanych centralach wentylacyjnych. Rekuperacja, bo o niej mowa, polega na ogrzaniu powietrza chłodniejszego kwiecień 2012

powietrzem cieplejszym pozyskanym z pomieszczeń. Umożliwiają to trzy hybrydowe wymienniki ciepła montowane w centralach SELEN II charakteryzujące się wysokimi parametrami jego odzysku - do 95%.

Skutkuje to znaczącym obniżeniem poboru energii elektrycznej koniecznej do ogrzania powietrza wtłaczanego. Wykorzystanie wysokiej klasy filtrów gwarantuje świeże, oczyszczone z wszelkich bakterii i drobnoustrojów powietrze. W celu zapewnienia właściwego komfortu powietrza, filtry należy regular-

nie wymieniać, dlatego ich cena i dostępność zostały dostosowane do potrzeb klientów. Warto wspomnieć, że do centrali wentylacyjnej SELEN II można podłączyć GWC MAX – Gruntowy Wymiennik Ciepła. Otrzymujemy wówczas zestaw renomowanej firmy BERLÜF, który nie tylko zaopatrzy nas w świeże i czyste powietrze, ale również, w zależności od potrzeb, schłodzi je lub podgrzeje. Pozwala to jeszcze bardziej obniżyć koszty eksploatacji całego systemu wentylacji. Pamiętajmy zakup centrali SELEN II firmy

BERLÜF GmbH to inwestycja w lepsze zdrowie nasze i całej rodziny, a także nasz własny wkład w ochronę środowiska.

BERLÜF GmbH ul. Główna 186 42-280 Częstochowa www.berluf.com

Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA 53

RAPORT

Rynek instalacyjno-grzewczy Janusz Starościk

Prezes Zarządu Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych

Rok 2011 należy uznać za średni lub nawet dobry w branży instalacyjnogrzewczej, biorąc pod uwagę otoczenie w postaci gospodarki światowej. Nastroje w branży na 2012 są umiarkowane, nawet lekko optymistyczne.

Dużo firm i inwestorów oczekuje na kolejne programy wsparcia OZE, które mogłyby ożywić omawiany sektor. W roku 2011 następował dalszy wzrost świadomości klientów w zakresie poprawiania efektywności energetycznej swoich instalacji. Widać to było poprzez wzrosty sprzedaży urządzeń oszczędnych jeśli chodzi o zużycie paliw oraz akcesoriów wspierających efektywność energetyczną urządzeń i instalacji.

na tle budownictwa

W

zrost wyników produkcji, zarówno rok do roku, jak także w ujęciu miesięcznym, zaznaczył się praktycznie we wszystkich działach budownictwa, interesujących z punktu widzenia branży instalacyjno grzewczej.

Podsumowanie tego co się działo na rynku instalacyjno – grzewczym w IV kwartale 2011 roku jest w pewnym sensie podsumowaniem sytuacji rynkowej w branży w całym 2011 roku. Pewne tendencje, zarówno branżowe, jak też mające miejsce w całym budownictwie mieszkaniowym i szerzej - w polskiej gospodarce, znalazły swoje odzwierciedlenie w końcówce roku, choć miały miejsce pewne korekty. Na to co się dzieje w budownictwie mieszkaniowym, mają wpływ trendy, które dały się zaznaczyć w tym segmencie rynku już 2-3 lata temu. Nie bez znaczenia jest tutaj także aktualna siła nabywcza inwestorów, którzy obecnie prowadzą prace wykończeniowe w budowanych lub modernizowanych mieszkaniach i innych obiektach budowlanych, wymagających zaopatrzenia w ciepło.

Produkcja budowlanomontażowa

Według danych ogłoszonych przez Główny Urząd Statystyczny, po skorygowaniu o czynniki o charakterze sezonowym, produkcja sprzedana przemysłu w grudniu 2011 r. była o 9,5 proc. wyższa w porównaniu z grudniem 2010 roku i o 0,9 proc. wyższa w porównaniu do listopada 2011 roku. Pozytywny bilans jest wynikiem wzrostów zanotowanych przez 26 spośród 34 gałęzi przemysłu, w tym przez budownictwo. Ogólnie rzecz

biorąc, w okresie styczeń-grudzień 2011 r. produkcja sprzedana przemysłu była o 7,7% wyższa w porównaniu z analogicznym okresem 2010 r.

Zgodnie z danymi ogłoszonymi przez GUS, budownictwo, podobnie jak w całym 2011 roku, należało w dalszym ciągu do rozwijających się w Polsce branż przemysłu także w IV kwartale 2011 r. Poziom produkcji budowlano-montażowej zrealizowanej w grudniu 2011 r., po uwzględnieniu czynników o charakterze sezonowym, był o 20,5% wyższy w porównaniu do analogicznego okresu w 2010 r. oraz o 2,9% wyższy w porównaniu do listopada. W okresie styczeń-grudzień 2011 r. produkcja budowlano-montażowa była o 16,3% wyższa w porównaniu z analogicznym okresem 2010 r.

Kondycja sektorów

Porównując wyniki do grudnia 2010 r., jak także do listopada 2011 r. wzrosty w produkcji, zarówno rok do roku, jak także w ujęciu miesięcznym zaznaczyły się praktycznie we wszystkich działach budownictwa interesujących z punk-

tu widzenia branży instalacyjno grzewczej. Wskazuje to teoretycznie na trwały charakter ożywienia w tym sektorze przemysłu. Niemniej jednak, co jest istotne, osiągnięte wyniki odnoszą się do względnie niskiego punktu odniesienia w 2010 roku. W porównaniu do grudnia 2010 r. największy wzrost został osiągnięty w firmach zajmujących się głownie specjalistycznymi robotami budowlanymi, gdzie w odniesieniu do ubiegłego roku produkcja osiągnęła wzrost o 34,7%. Dalej w przedsiębiorstwach, których główną działalnością jest budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej, wzrost wyniósł 21%, a w przedsiębiorstwach zajmujących się wznoszeniem budynków, produkcja pozostała na tym samym poziomie co w 2010 r. Analogicznie, w porównaniu do listopada 2011 r., wzrosty wyniosły odpowiednio: 45,7%, 29,9%, a w wypadku firm zajmujących się wznoszeniem budynków nastąpił wzrost aż o 50,4%.

Ogólny klimat koniunktury w budownictwie po zakończeniu IV kwartału 2011 r. jest bardziej pesymistyczny niż w listopadzie

O tym, że możemy bardziej optymistycznie patrzeć na rozwój rynku w branży grzewczej w najbliższych 2-3 latach, może świadczyć ilość udzielanych pozwoleń na budowę oraz ilość rozpoczętych i będących już w trakcie budów.

Jak podaje GUS, w 2011 roku wydano pozwolenia na budowę ponad 184 tys. mieszkań, co stanowi o 5,2% więcej niż w 2010 roku. Dała się również zauważyć tendencja wzrostowa jeżeli chodzi o ilość mieszkań, których budowę rozpoczęto w 2011 roku. Było to ponad 162 tys. mieszkań, co daje wynik o 2,6% wyższy niż przed rokiem.

54 Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA

kwiecień 2012

czy w grudniu w ostatnich siedmiu latach. Wpływ na to mają z pewnością negatywne, także gorsze niż w listopadzie, oceny dotyczące bieżącego i przyszłego portfela zamówień, produkcji budowlano-montażowej oraz sytuacji finansowej. Na pewno przyczynia się do tego odmieniane we wszystkich przypadkach słowo „kryzys”. Efektem tego jest obecna atmosfera w gospodarce, która powoduje sporą niepewność, nawet gdy wyniki przedsiębiorstw oraz ich rezerwy finansowe na to nie wskazują. Statystyki pokazują także znaczny spadek wysokości marż w budownictwie oraz to, że coraz więcej firm budowlanych wykazuje brak wypracowanego zysku. Na pytanie na ile jest to efektem konkurencji cenowej, a na ile posunięciami o charakterze księgowym, aby zabezpieczyć sobie środki na tzw. „trudne czasy” – mogą odpowiedzieć jedynie sami przedsiębiorcy.

Oczekiwanie na wzrosty

Warto zwrócić uwagę, że w większości przedstawiciele branży instalacyjno – grzewczej nie podzielali tego pesymizmu. Przeważał raczej umiarkowany, ostrożny optymizm, wynikający ze spodziewanego portfela zamówień w 2012 roku. Oczywiście przedstawiciele tej branży wskazywali na zagrożenia, z którymi możemy się spotkać w 2012 r.

Niemniej jednak prawie wszyscy liczą na niewielkie, jednocyfrowe wzrosty.

Zatory płatnicze

Według informacji uzyskanych z rynku, w dalszym ciągu utrzymują się, a nawet wzrastają trudności w regulowaniu bieżących zobowiązań finansowych – zwiększają się opóźnienia w terminowym ściąganiu należności za wykonane roboty budowlano-montażowe. Z ostatniego raportu COFACE Poland ze stycznia 2012 r. można się dowiedzieć, że sądy ogłosiły upadłość 723 polskich firm, co przekłada się na 10,4% wzrost w stosunku do 2010 roku, gdy dała się wtedy odczuć poprawa dyscypliny płatniczej, a liczba bankructw spadła kwiecień 2012

o 5%. Najwyższy stopień upadłości z ilością 143 upadłych firm w 2011 roku dał się zaobserwować w budownictwie, co oznacza 46% wzrostu w stosunku do 2010 r. Problem niewypłacalności dotyczył przede wszystkim małych i średnich przedsiębiorstw, które działają często jako podwykonawcy większych podmiotów. Przetrzymywanie płatności przez zleceniodawców w niektórych przypadkach stało się niestety regułą, tymczasem dla MSP oznacza to często być albo nie być. Jest to o tyle istotne, że praktycznie prawie wszyscy instalatorzy to MSP, którzy są narażeni na takie praktyki ze strony swoich zleceniodawców. Jak było już wcześniej sygnalizowane, w opracowywanych przez SPIUG podsumowaniach rynku w pierwszej połowie roku, firmy płacą coraz gorzej,

w Polsce, co stanowi podwojenie ich udziału w porównaniu do 2009 roku, jak podaje COFACE. Ten sam raport zaznacza, że problemy z płatnościami mają często firmy o ugruntowanej pozycji na rynku.

Udział firm działających dłużej niż 10 lat, mających problemy płatnościowe osiągnął już 46%.

Tendencje w przetargach

Podsumowując IV kwartał 2011 roku, warto przyjrzeć się statystykom, pokazującym tendencję kształtującą się w przetargach.

W grudniu 2011 roku jak pokazuje raport przygotowany przez serwis eGospodarka, znacznie spadła w porównaniu do listopada ilość ogłaszanych przetargów na dostawy towarów oraz prace budowlane.

Grudzień potwierdził też spadkową tendencję dla prac budowlano-

Producenci, dystrybutorzy i instalatorzy są przekonani, że sprzedaż urządzeń grzewczych musi być ze względów bezpieczeństwa i jakości doboru, sprzedawana przez tzw. handel fachowy, z drugiej strony przedstawiciele tych samych dyskutantów wpuszczają sami często te urządzenia na rynek za pośrednictwem sklepów internetowych. a zatory płatnicze coraz bardziej przyrastają. Wydaje się to dziwne, szczególnie w branży, która według wszelkich statystyk jest koniem pociągowym gospodarki. Realizowanych jest dużo inwestycji, z których te związane z EURO 2012 wchodzą w końcową ( tj. wykończeniową fazę ). Pomimo dużo lepszej sytuacji gospodarczej w porównaniu do innych krajów UE, wpływu osłabienia koniunktury w Europie, oraz na rynkach światowych, w Polsce nie da się uniknąć. W tej sytuacji COFACE rekomenduje firmom, aby prowadziły działalność polegającą na bardziej zachowawczym podejściu do kontraktów, ale za to gwarantującą utrzymanie dobrej kondycji finansowej firm, przede wszystkim utrzymanie płynności finansowej. Obecnie firmy z branży budowlanej mają ok. 20% udział we wszystkich upadłościach firm

-remontowych, obserwowaną praktycznie od pierwszego kwartału 2011 roku. W 2010 roku budowano dużo mniej niż rok wcześniej, a w perspektywie - w miarę kończenia realizacji trwających inwestycji budowlanych - widać wyraźne zmniejszenie się poziomu liczby przygotowywanych inwestycji.

Trzeba tutaj brać też pod uwagę, że początek okresu zimowego charakteryzuje spadająca liczba przetargów na prace budowlano-remontowe. Segment prac budowlano remontowych z wiadomych względów charakteryzuje się bardzo wysokimi wahaniami sezonowymi.

Faktem jest, że ilość przetargów w branży budowlanej w roku 2011 była gorsza niż w roku 2010 i 2008, a tylko niewiele lepsza niż w 2009, który uważany był za rok kryzysowy, pomimo osiągniętych w budownictwie, pozytywnych wyni-

ków. Na szczęście ten tzw. kryzys, a raczej trafniej spowolnienie gospodarcze nie było tak poważne, jak miało to miejsce np. w roku 2007.

Niestety perspektywy w budownictwie nie wydają się rewelacyjne, a przedsiębiorstwa działające w tej branży niestety nie będą mogły liczyć na większe zyski ze współpracy z sektorem publicznym.

Zgodnie z przedstawioną przez eGospodarka statystyką, w skali rocznej spadło zapotrzebowanie na roboty instalacyjne wodno-kanalizacyjne i sanitarne (w 2011 roku spadek względem 2010 roku wyniósł 11,83 %). Z informacji opublikowanych przez Urząd Zamówień Publicznych wynika, że w 2011 r. wartość udzielonych tzw. mniejszych zamówień publicznych spadła o 16 %. Największy spadek został odnotowany w grupie wartości postępowań na roboty budowlane.

Jest to efekt przede wszystkim mniejszych zamówień ze strony samorządów. Inwestycje w tej grupie zamówień były w dużej części finansowane przez środki unijne.

Z uwagi na to, że część środków unijnych już zostało wykorzystanych, a inne ulegają wyczerpaniu, ten czynnik zostanie mocno ograniczony w 2012 r. i najbliższych latach. Poprawa być może nastąpi dopiero po kolejnym uchwaleniu unijnego budżetu, czyli dopiero po roku 2014. Jednak w 2012 r. i 2013 r. z pewnością należy się liczyć ze znacznymi ograniczeniami liczby i wartości przetargów publicznych.

Dla branży instalacyjno-grzewczej może mieć to pośredni wpływ na sytuację rynkową. Można stwierdzić, że na szczęście ten segment rynku budowlanego w mniejszym stopniu jest uzależniony od zamówień publicznych, chociaż redukcja realizowanych projektów w tzw. „obiektówkach” z pewnością jest związana przynajmniej częściowo z segmentem zamówień publicznych. Większa część realizowanych w branży projektów i usług jest oparta na prywatnych inwestorach – zarówno klientach indywidualnych, jak i deweloperach. Niemniej jednak negatywne zjawiska z całej branży budowlanej, mogą mieć

Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA 55

RAPORT

przełożenie na siłę ekonomiczną inwestorów realizujących inwestycje instalacyjno – grzewcze.

Póki co, zgodnie z danymi przedstawionymi przez GUS, wzrost gospodarczy w 2011 roku wyniósł 4,3%, a produkcja sprzedana przemysłu w grudniu 2011 r. była o 7,7%. wyższa w porównaniu z grudniem 2010 roku ale o 4,6%. niższa niż w listopadzie 2011 r.

Zgodnie z przedstawionymi wcześniej wynikami, budownictwo na razie ma się dobrze. Niemniej jednak należy pamiętać o tym, że na te dobre wyniki ma wpływ przede wszystko budownictwo obiektów infrastrukturalnych.

Zgodnie ze wstępnymi danymi opublikowanymi przez GUS, w 2011 r. oddano do użytku 131 721 mieszkań, co oznacza 3,0% mniej niż w 2010 r. i 17,7% mniej niż w 2009 r. Dla przypomnienia, w pierwszych trzech kwartałach 2011 roku wynik oddanych mieszkań kształtował się na poziomie o 10,6% mniejszym niż w analogicznym okresie 2010 r. oraz 24% mniejszym niż w analogicznym okresie 2009 r. Jest to oczywiście kontynuacja efektu spadku liczby rozpoczynanych budów w tamtym okresie, połączonych z czasem realizacji inwestycji, ale warto zauważyć, że tendencja spadków kwartału

W dalszym ciągu, w 2011 roku, istniało duże zainteresowanie grzejnikami aluminiowymi, co nie wpływało pozytywnie na zapotrzebowania na grzejniki stalowe.

Poziom cen w budownictwie nie zmienił się w sposób znaczący.

Wzrost cen w produkcji budowlano – montażowej był symboliczny i w 2011 roku wyniósł 1,0% w porównaniu do 2010 roku kiedy te sam wskaźnik zamknął się spadkiem o 0,7%. W najbliższym okresie, przedsiębiorcy przewidują nieco większy od prognozowanego wcześniej spadek cen robót budowlano – montażowych, niemniej jednak można założyć dalszą stabilizację tych cen. Natomiast w branży można się spodziewać pewnych podwyżek, spowodowanych wysokim w ostatnich miesiącach kursem Euro do złotówki. Co prawda, obecnie kurs Euro dość gwałtownie spada, ale można przyjąć , że część firm będzie chciała sobie w ten sposób powetować straty wysokości marży, którą ponieśli w końcówce roku.

Budownictwo mieszkaniowe

Branża instalacyjno – grzewcza opiera się w głównej części na budownictwie mieszkaniowym. Z tego względu warto się przyjrzeć wynikom mieszkaniówki, zarówno z uwagi na obecną sytuacje rynkową, jak też możliwe scenariusze w przyszłości.

na kwartał jest już coraz mniejsza.

O tym, że możemy bardziej optymistycznie patrzeć na rozwój rynku w branży grzewczej w najbliższych 2-3 latach, może świadczyć ilość udzielanych pozwoleń na budowę oraz ilość rozpoczętych i będących już w trakcie budów. Jak podaje GUS, w 2011 roku wydano pozwolenia na budowę ponad 184 tys. mieszkań, co stanowi o 5,2% więcej niż w 2010 roku.

Również dała sie zaznaczyć tendencja wzrostowa jeżeli chodzi o mieszkania, których budowę rozpoczęto w 2011 roku. Było to ponad 162 tys. mieszkań, co daje wynik o 2,6% wyższy niż przed rokiem. Być może te wzrosty nie są zbyt oszałamiające, ale weźmy pod uwagę fakt, że jeszcze niedawno, mieliśmy do czynienie z dużymi spadkami w tych dziedzinach. Dlatego fakt, że utrwaliło się pozytywne odwrócenie trendu, pozwala przypuszczać, że branża może przejść dużo łagodniej spowolnienie gospodarcze niż inne działy budownictwa.

Wiodącą rolę w ilości oddanych mieszkań mają, podobnie jak w poprzednich okresach, inwestorzy indywidualni, którzy w 2011 r. oddali do użytku 73 034 mieszkań, co stanowi 3,7% więcej niż rok wcześniej.

Inwestorzy indywidualni osiągnęli 55,4% udziału w całkowitej ilości oddanych mieszkań. Deweloperzy w tym okresie oddali 50 187 mieszkań, tzn. o 6,2% mniej niż przed rokiem, osiągając udział 38,1% w ilości oddanych mieszkań. W dalszym ciągu w regresie są spółdzielnie mieszkaniowe ze spadkiem o 24,1% w odniesieniu do poprzedniego roku i segment budownictwa społecznego, czynszowego i komunalnego ze spadkiem o 31,8 – 39,9% w stosunku do ubiegłego roku.

W budownictwie developerskim nadal oddaje się do użytku mniej mieszkań, popyt nie rośnie, sprzedaż mieszkań maleje, ale developerzy mimo to rozpoczynają budowę coraz większej ich ilości.

Ciekawie wygląda statystyka rozpoczętych, nowych budów i udzielanych pozwoleń na budowę w sektorze budownictwa mieszkaniowego, która w wypadku od kilku miesięcy na trend wzrastający. W 2011 roku deweloperzy uzyskali pozwolenia na budowę 64 706 mieszkań, co stanowi wzrost o 19,2%., natomiast rozpoczęli budowę 64 706 mieszkań, co oznacza 2,7% wzrost w stosunku do 2011 roku. Dla porównania, inwestorzy indywidualni zanotowali liczbę 96 398 mieszkań nieznaczny spadek o 2,6% wydawanych pozwoleń na budowę, ale za to rozpoczęli budowę 90 500 mieszkań, czyli o 4,7% więcej niż przed rokiem.

instalacyjne i urządzenia grzewcze do budynków. Jednak, analizując sytuacje na rynku nieruchomości, osłabienie siły nabywczej potencjalnego klienta, m.in. przez wygaśnięcie programu „rodzina na swoim”, należy zwrócić uwagę na niebezpieczeństwo związane z utrzymaniem płynności finansowej części z deweloperów.

Jak było wspomniane wcześniej, w dalszym ciągu czwarty kwartał 2011 charakteryzował się słabszą płynność finansową firm wykonawczych, instalatorskich i ogólnobudowlanych. Sygnalizują to przede wszystkim firmy handlowe, które zwracają uwagę na pogorszenie się dyscypliny płatnościowej swoich odbiorców. Efektem tego jest słabsza płynność finansowa części zaopatrujących te firmy dostawców, w przypadku branży instalacyjnogrzewczej są to hurtownie instalacyjne i punkty sprzedaży. Z tego powodu, szereg firm, zarówno handlowych, jak i producentów, przyjęło pod koniec roku bardziej restrykcyjna politykę płatnościową w odniesieniu do swoich klientów. Efektem tego, były być może nieco słabsze obroty w tym czasie w odniesieniu do potencjalnych możliwości, ale na pewno takie działania wpłynęły pozytywnie na kondycje i bezpieczeństwo finansowe tych firm. Obserwując rozwój sytuacji, trudno się oprzeć wrażeniu, że wiosna 2012 roku może być ze względu na trud-

Odnotowano nieznaczny spadek rynku grzejnika stalowo – płytowego, tego nieco wyższej klasy.

W obiektach gdzie zwykle były montowane, inwestorzy coraz częściej decydują się na ogrzewanie podłogowe.

Warto tutaj zaznaczyć, że deweloperzy równocześnie zanotowali silny wzrost rozpoczynanych inwestycji już wiosną 2010 roku, co uwzględniając okres trwania procesu inwestycyjnego, możemy na wiosnę 2012 roku oczekiwać wzrostu oddawanych mieszkań w tej grupie inwestorów.

Jest to oczywiście pozytywne zjawisko, ponieważ zwiększa potencjał i zapotrzebowanie na usługi

56 Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA

ności płatnościowe ze strony klientów trudna. Z opinii uczestników rynku wynika, że zatory płatnicze są, ale pojawiają się w wyniku sprzedaży „za wszelką cenę” i braku nadzoru nad dłużnikami.

W ocenie instalatorów

IV kwartał 2011 r. w branży instalacyjnej był, zgodnie z oczekiwaniami, tzw. sezonem, chociaż nie w takim stopniu jak to bywało w pokwiecień 2012

przednich latach. Wszystkie trzy miesiące były pod względem sprzedaży bardzo podobne do ostatniego kwartału 2010 r. Oczywiście były także rozbieżne zdania na ten temat, wynikające z różnych przyczyn, jak np. specyfika oferowanej grupy towarowej czy konieczność „czyszczenia” zatorów płatnościowych. Niemniej jednak praktycznie wszyscy rozmówcy podkreślali stabilną sytuację, bez spektakularnych wzrostów czy spadków. Także, według opinii uczestników rynku, rok 2011 charakteryzował się spłaszczeniem krzywej sprzedaży, co było sygnalizowane przez SPIUG w podsumowaniach poprzednich kwartałów. Większość ocenia, że 2011 rok był na podobnym poziomie co 2010 rok, ze wskazaniem na nieznaczny wzrost, rzędu 5%. Jedynie w kilku nielicznych rozmowach wskazywano na nieznaczny, bliski zeru, spadek.

w marketach budowlanych. Dlatego zapewne, już tradycyjnie, jak zawsze przed końcem roku, część hurtowni dokonało zatowarowań – z jednej strony, aby wejść w wyższą grupę bonusową przed rozliczeniem końcowym rocznych umów dystrybucyjnych, z drugiej zaś z uwagi na spodziewane podwyżki cen urządzeń, wynikające ze wzrostu kursu Euro, który miał miejsce w ostatnich miesiącach 2011 roku.

W tej sytuacji, można rekomendować monitoring płatności odroczonych, szczególnie w okresie marzec-kwiecień. Pomimo ogólnego, ostrożnego optymizmu panującego w branży, oraz względnie pozytywnych danych z GUS, jest jeszcze wiele czynników, które mogą zaburzyć przepływ pieniądza, w tym płatności z tytułu zatowarowań.

Dodatkowym efektem większych zatowarowań, mogą być zawirowania cenowe na rynku w pierwszym

Bardzo wysoka cena miedzi spowodowała dalszy spadek sprzedaży instalacji miedzianych.

Efektem tego było zwiększone zainteresowanie rurami wielowarstwowymi.

W IV kwartale 2011 roku także panująca do końca roku dobra, jesienna pogoda nie miała szczególnego wpływu na wzrosty obrotów.

Z jednej strony, warunki atmosferyczne pozwalały na prowadzenie prac budowlanych i instalacyjnych praktycznie bez żadnych ograniczeń, ale z drugiej strony, właśnie brak niskich temperatur spowodował zapewne stosunkowo mało wymian starych urządzeń grzewczych na nowe, co normalnie miało miejsce w kilka dni po przyjściu pierwszej fali mrozów. Ta sytuacja też miała wpływ na mniejszą niż zwykle ilość zleceń serwisowych.

Sprzedaż urządzeń

Wiele firm z branży oczekiwało w pełnym sezonie na wzrosty obrotów rok do roku. Jednak jeżeli były jakiekolwiek wzrosty, to na minimalnym poziomie. Można było spotkać nawet opinie mówiące o nieco słabszym zainteresowaniu produktami branży grzewczej w tzw. DIY – kwiecień 2012

i drugim kwartale 2012 roku. Do tego należy dodać, że w IV kwartale 2012 roku złotówka straciła w stosunku do euro ok. 15%. Zaowocowało to zapowiedzią podwyżek na urządzenia grzewcze na początku 2012 roku. Na ile zapowiedzi pozostaną realne w sytuacji dość silnego umacniania się złotego na przełomie stycznia i lutego 2012 roku dopiero zobaczymy. Ocenia się, że średnia wysokość podwyżek może wynieść ok. 5-7 %. Po drugiej stronie jest oczywiście siła nabywcza klientów, która może zweryfikować plany zysków firm, zarówno w jedną jak i w drugą stronę. Walka cenowa na rynku, w wielu przypadkach powoduje obniżenie marż w firmach handlowych, co jest spowodowane oddawaniem w rynek także bonusów. Dodatkowym zjawiskiem, które przybiera na sile, jest internetowa sprzedaż urządzeń, które osiągają tam czasami nieprawdopodobnie niską cenę.

Jest to obecnie stały punkt dyskusji

na temat poziomu cen urządzeń.

Z jednej strony, wszyscy, tj. producenci, dystrybutorzy i instalatorzy, są przekonani, że sprzedaż urządzeń grzewczych musi być ze

dla tego segmentu zdecydowała się na grzejniki tzw. klasy ekonomicznej, gdzie kilka źródeł potwierdziło nieznaczny wzrost rynku. Jest to zjawisko, które można zaobserwo-

Przy spadkach sprzedaży w technice konwencjonalnej, można z pełną odpowiedzialnością stwierdzić, że rok 2011 należał do kotła kondensacyjnego. Wzrosty sprzedaży w tej technologii sięgały nawet 20%. względów bezpieczeństwa i jakość ich doboru, prowadzona przez tzw. handel fachowy. Z drugiej strony przedstawiciele tych samych dyskutantów wpuszczają często sami urządzenia na rynek za pośrednictwem sklepów internetowych.

Sytuacja pogodowa w IV kwartale 2011 r. powodowała, że elementy instalacji sprzedawały się stosunkowo dobrze i prace instalacyjne szły pełną parą. Było to widoczne zarówno w materiałach instalacyjnych, jak i w grzejnikach. Zapotrzebowania na pracę instalatorów było w IV kwartale często tak duże, że ci odmawiali np. przyjmowania zleceń przed Świętami. Także niektórzy dystrybutorzy, podejmowali w 2011 roku inwestycje w zakresie modernizacji swojego zaplecza, co też nie świadczy o szczególnie kryzysowych nastrojach w branży.

Zainteresowanie grzejnikami aluminiowymi

W dalszym ciągu istniało duże zainteresowanie grzejnikami aluminiowymi, co nie przekładało się pozytywnie na zapotrzebowanie na grzejniki stalowe. W samym grudniu zapotrzebowanie na nie wyraźnie wzrosło w porównaniu z poprzednimi miesiącami, jednak szacuje się, że segment ten zanotował w 2011 kolejny spadek. To również, a może przede wszystkim, spowodowane było mniejszą ilością nowych inwestycji mieszkaniowych.

W obiektach, gdzie zwykle były montowane grzejniki stalowo-płytowe wyższej klasy, inwestorzy coraz częściej decydują się na ogrzewanie podłogowe. Także cena odgrywa rolę, dlatego część klientów

wać także w innych grupach produktów. Polega to na redukcji rynku produktów cenowego środka. Klienci szukają rozwiązań tanich lub wysokotechnologicznych - drogich, ale energooszczędnych.

Przykładem tego zjawiska może być wzrost zainteresowania grzejnikami aluminiowymi oraz, z drugiej strony, ogrzewaniem podłogowym.

Bardzo wysoka cena miedzi, spowodowała dalszy spadek sprzedaży instalacji miedzianych. Efektem tego było zwiększone zainteresowanie rurami wielowarstwowymi. Dodatkowo zapewne przyczynił się do tego system finansowania zaciskarek.

Rynek kotłów, podgrzewaczy i pomp ciepła

W kotłach gazowych, w dalszym ciągu można zaobserwować konsekwentne zmniejszenie zainteresowania kotłami konwencjonalnymi, zarówno wiszącymi, jak i przede wszystkim stojącymi. Cały rynek kotłów wiszących zanotował pewne wzrosty. Przy spadkach w technice konwencjonalnej, można z pełną odpowiedzialnością stwierdzić, że rok 2011 należał do kotła kondensacyjnego. Wzrosty sprzedaży w tej technologii sięgały nawet 20%.

Większość rozmówców sygnalizowała spadki w grupie kotłów olejowych. Powodem była wysoka cena oleju opałowego, która osiągała ceny powyżej 4 PLN/litr. Niektóre firmy notowały w tej grupie spadki nawet dochodzące do 30%. Z drugiej strony, część rozmówców wskazywała wręcz na wzrost zainteresowania tego typu urządzeniami, nawet pomimo wysokiej ceny paliwa. Niemniej jednak nic nie

Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA 57

RAPORT

wskazuje, aby ta grupa produktów mogła mieć w Polsce wiodące znaczenia, szczególnie przy tak dużych wahaniach cen ropy naftowej na rynkach światowych.

Wszyscy gracze rynku urządzeń grzewczych zwracali uwagę na znaczne, wręcz dwucyfrowe spadki sprzedaży przepływowych podgrzewaczy gazowych do ciepłej wody. Jest to tendencja widoczna już od kilku lat. Obok przyczyn leżących w utracie rynku będącego wynikiem modernizacji instalacji, gdzie podgrzewacze są wypierane przez kotły dwufunkcyjne, zdaniem niektórych przyczyniła się do tego także sprzedaż przez Internet i sposób redystrybucji. Niemniej jednak widać, że rynek wymian term konsekwentnie się kurczy, a w nowych obiektach tego typu urządzeń się już raczej nie montuje. Podsumowując, 4 kwartał 2011 r. a właściwie cały rok 2011 r. przyniósł znaczną redukcję sprzedaży tych urządzeń.

Obok kotłów kondensacyjnych, 4 kwartał, a właściwie cały 2011 rok charakteryzował się dynamicznym wzrostem zainteresowania urządzeniami opartymi na Odnawialnych Źródłach Energii.

nicach od 10 do prawie 30% w stosunku do 2010 r. z uwagi na to, że większość tych urządzeń jest importowana na rynek Polski, wzrost kursu euro spowodował równocześnie mniejsze wzrosty wartości obrotu; ok. 5-15%, co może być wynikiem dużo gorszym niż w 2010 r.

W 2011 r. rozbudzono nadzieje, że nowa ustawa o OZE przyniesie korzystne regulacje w sprawie dofinansowania do instalacji pomp ciepła. Z tego powodu, można oczekiwać lekkiego ostudzenia rynku z uwagi na oczekiwania związane z dopłatami na pompy ciepła wśród inwestorów. Jeżeli Ministerstwo Gospodarki uwzględni sugestie środowiska techniki grzewczej i uchwali rozsądne zapisy wspierające rozwój pomp ciepła w Polsce, to zgodnie z zapowiedziami, że ustawa weszłaby w życie w drugiej połowie roku, to końcówka 2012 roku mogłaby zaowocować bardzo dużymi wzrostami w tej grupie produktów. Jeżeli to nie nastąpi, co raczej jest już w obecnej chwili pewne, to należałoby się liczyć z osłabieniem rynku, podobnym do tego jaki miał w przypadku wprowadzania programu wsparcia dla kolektorów sło-

Zasygnalizowano wzrost sprzedaży pomp ciepła, głównie gruntowych. Ostatni kwartał to także kolejny okres dużego zainteresowania pompami ciepła powietrze-woda do ciepłej wody użytkowej.

Prawie wszyscy rozmówcy zwracali uwagę na tendencje dużych wzrostów w sprzedaży pomp ciepła. Różnice tkwiły tylko w wielkości przyrostu rynku. Czwarty kwartał był dla tej grupy produktów bardzo dobry, głównie z powodu sprzyjającej pogody kontynuowano prace ziemne i instalacje. Wzrosty w IV kwartale były szacowane na ponad 15% ilości sprzedanych pomp. Niestety i tutaj daje się zauważyć konkurencja cenowa, dlatego sprzedaż ilości urządzeń, często z oddaniem części marży, nie szła wprost proporcjonalnie do wzrostu obrotów w tej grupie towarowej.

W całym 2011 r. wzrost ilości sprzedanych pomp wahał się w gra-

necznych przygotowywanego przez NFOŚiGW. Po lekturze projektu ustawy o OZE trudno zachować pełny optymizm w tej sprawie, niemniej jednak organizacje działające w kierunku rozwoju rynku pomp ciepła w Polsce złożyły do 06.02.2012 r. swoje uwagi do projektu Ustawy do Ministerstwa Gospodarki.

Daje się słyszeć także coraz więcej negatywnych opinii na temat dotychczasowego systemu dofinansowywania pomp ciepła, a w zasadzie jego braku. Zdaniem niektórych rozmówców, brak tego typu wsparcia dla inwestujących w pompy ciepła był jednym z ważniejszych powodów mniejszej w stosunku do

możliwego potencjału wzrostu sprzedaży pomp ciepła w Polsce.

Wracając do zjawisk na rynku pomp ciepła, w IV kwartale 2011 daje się zauważyć coraz większe znaczenie dużych jednostek dystrybucyjnych, które zaczęły inwestować w działy zajmujące się obsługą

na 14 028 instalacji na kwotę 90 466 tys. zł. Korzystając ze wsparcia programu NFOŚiGW, zainstalowano 97 731,95 m2 kolektorów słonecznych. Planowany na 79 568 tyś PLN budżet na 2011 rok został praktycznie wykorzystany w 100% już w listopadzie. Przy

Korzystając ze wsparcia programu NFOŚiGW, zainstalowano 97 731,95 m2 kolektorów słonecznych. Planowany na 79 568 tys. PLN budżet na 2011 rok, został praktycznie wykorzystany w 100% już w listopadzie. fachową w kierunku technologii OZE, w tym pomp ciepła. O tym, że otworzył się nowy kanał dystrybucyjny tych urządzeń, mogą świadczyć osiągnięte przez nich wyniki sprzedaży. Jeżeli chodzi o technologię, sygnalizowany jest wzrost sprzedaży pomp ciepła (głównie gruntowych). Ostatni kwartał to także kolejny okres dużego zainteresowanie pompami ciepła powietrze-woda do ciepłej wody użytkowej. Ten segment rynku, zdaniem rozmówców, zanotował kilkunastoprocentowe wzrosty w stosunku do ubiegłego roku.

Kolektory słoneczne

To istotna grupa urządzeń grzewczych, która się rozwija dynamicznie od kilku lat w Polsce. Niemniej jednak, zdaniem ogromnej większości rozmówców, ostatnie trzy miesiące roku to pewien spadek sprzedaży kolektorów słonecznych – naturalne kończenie sezonu solarnego. Jeszcze we wrześniu i październiku można było zaobserwować większy popyt na instalacje kolektorów słonecznych. Także i tutaj należy zaznaczyć, że aura wyraźnie sprzyjała ich instalacjom u inwestorów do końca roku. Można oczywiście dyskutować nad niedoskonałościami programu wsparcia dla kolektorów słonecznych prowadzonego przez NFOŚiGW. Niemniej jednak fakty są niezaprzeczalne. Jak podaje NFOSiGW, do końca listopada, beneficjenci złożyli 16 073 wniosków na kwotę kredytu 229 673 tys. zł i kwotę dotacji 103 353 tys. zł. Przekazano dotacje

58 Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA

okazji swoje pieniądze zarobiły firmy specjalizujące się w przygotowywaniu wniosków o dofinansowanie. Ale cóż, przebrnięcie przez zasady programu też wymagały pracy.

Powodzenie programu tłumaczy dlaczego NFOŚiGW nie był zainteresowany w dalszych uproszczeniach w zasadach programu. Budżet skończył się przecież przed końcem roku…

W wypadku dużych projektów instalacji kolektorów słonecznych dla projektów realizowanych przez sferę publiczną oraz samorządową, dostępne były inne programy wsparcia, także unijne. Realizacja kilku takich projektów została rozpoczęta pod koniec roku, co zaowocowało dużymi wzrostami sprzedaży kolektorów u firm obsługujących te projekty.

Reasumując, należy zaznaczyć, że rynek instalacji solarnych prawdopodobnie zdecydowanie wzrósł względem 2010 r., a potwierdzeniem tego mogą być ilości m2 kolektorów sprzedanych przy użyciu dotacji NFOŚiGW. Janusz Starościk Prezes Zarządu Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych Opracowanie SPIUG na podstawie oficjalnych danych statystycznych oraz opinii przekazanych w bezpośredniej rozmowie przez aktywnych ok. 20 uczestników tego rynku, zarówno producentów urządzeń grzewczych, jak także firm handlowych. kwiecień 2012

Wilo-Stratos GIGA.

mat rmacji na te Więcej infonia energii oszczędza ej na elektryczn -efficiency.com www.high

ODPOWIADA ZAŁOŻENIOM DYREKTYWY ErP (ENERGY RELATED PRODUCTS) ODPOWIADA ZAŁOŻENIOM DYREKTYWY ERP (ENERGY RELATED PRODUCTS)

D

o tego typu obiektów należą zarówno pomieszczenia mieszkalne, jak i obiekty o charakterze usługowym lub wystawowym. Ciepło w tym rodzaju ogrzewania przekazywane jest do pomieszczenia przede wszystkim na drodze promieniowania, gwarantując użytkownikom poczucie komfortu cieplnego.

Najpopularniejsze wśród systemów płaszczyznowych pozostaje ogrzewanie podłogowe. Aby jednak spełniało oczekiwania użytkowników i rzeczywiście zapewniło komfort cieplny, wymaga projektu technicznego i profesjonalnego wykonawstwa. Dużym ułatwieniem zarówno dla projektan-

tów, jak i dla wykonawców jest dostosowanie systemu instalacyjnego do rozmaitego charakteru obiektów i ich konstrukcji. Dlatego produkowane przez firmę aquatherm GmbH elementy systemu ogrzewania podłogowego dostosowane do uwarunkowań technicznych. Firma oferuje kompletny system, którego podstawę stanowią rury z polibutylenu lub polietylenu (PE-RT).

Ogrzewanie podłogowe – metoda „mokra”

strychu cementowego lub anhydrytowego. Taka konstrukcja ogrzewania wymaga ok. 20 cm (grubość dla podłogi na gruncie) miejsca w podłodze, biorąc pod uwagę grubość izolacji termicznej, grubość wylewki i warstwy wykończeniowej. Elementem istotnym dla inwestycji jest też czas niezbędny do wysezonowania wylewki przed pracami wykończeniowymi. Ta metoda wykonania ogrzewania podłogowego – głównie z uwagi na koszt materiałów – jest najchętniej wybierana przez inwestorów.

Po ułożeniu, zgodnie z wymaganiami projektu, rur na systemowych, styropianowych płytach izolacyjnych przykrywa się je wylewką z ja-

W bogatej palecie produktów aquatherm – Polska, oprócz systemów wodociągowych i grzewczych z polipropylenu PP-R, znaczące miejsce zajmują systemy ogrzewań płaszczyznowych. Ten sposób ogrzewania jest niezastąpiony w pomieszczeniach, w których ze względów architektonicznych lub użytkowych nie można zaprojektować tradycyjnych grzejników.

60 Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA

Zdjęcia arch. aquatherm-Polska

Systemy grzewcze

Tomasz Palimąka

Menedżer ds. technicznych i szkoleń w firmie aquatherm-Polska Jacek Ligaszewski

Dopasowane rozwiązania

Ogrzewanie podłogowe – metoda „sucha”

Metoda „sucha” stanowi ciekawą alternatywę dla przedstawionej powyżej. Rury o średnicy 16 mm układa się na specjalnie wyprofilowanych, rowkowanych płytach izolacyjnych zaopatrzonych w blaszane radiatory. Rozstaw rur jest tu stały i wynosi wielokrotność 12,5 cm.

Radiatory, poza funkcją organizującą rozchodzenie się ciepła, stanowią mocowanie dla rur. Całość powierzchni z ułożonymi rurami przykrywa się płytami włókninowymi, tworząc podbudowę pod zaprojektowaną warstwę wykończeniową.

Ta metoda pozwala zdecydowanie skrócić czas budowy oraz zminimakwiecień 2012

lizować wysokość zabudowy konieczną dla ogrzewania podłogowego. Wyższy koszt użytych materiałów może zostać skompensowany przez łatwość wykonania i skrócony czas potrzebny na inwestycję.

Zarówno sucha technologia zabudowy, jak i waga całej instalacji sprawia, że ta metoda dobrze sprawdza się w obiektach o konstrukcji drewnianej.

Rury climatherm Stabi Glass OT są to rury polipropylenowe stabilizowane włóknem szklanym, zawierające warstwę antydyfuzyjną ( zgodnie z DIN 8726). Ich przeznaczeniem są instalacje grzewcze.

Podłogi sportowe

Elementami wspólnymi dla obu metod układania ogrzewania podłogowego są niezbędne do prawidłowej regulacji hydraulicznej systemu rozdzielacze aquatherm®.

Regulację zapewniają zarówno wbudowane rotametry, jak i zawory iglicowe z nastawą wstępną.

Ważnym dla instalatora elementem są dostarczane w komplecie zawory napełniająco-spustowe oraz odpowietrzniki. Istotnym uzupełnieniem systemu są głowice termoelektryczne, termostaty pokojowe i listwy podłączeniowe automatyki, w tym również sterowane drogą radiową.

Posadzki przemysłowe

Rury układa się w stalowym szkielecie zbrojenia przyszłej płyty żelbetowej. Dla zachowania stałego rozstawu rur wykorzystuje się do ich montażu listwy mocujące dostosowane do średnicy rur. Taki system ogrzewania sprawdza się w obiektach o dużych powierzchniach i często wykorzystuje się tu ciepło odpadowe z procesów technologicznych. Do prawidłowego rozdziału ciepła wykorzystuje się rozdzielacze rurowe w układzie Tichelmanna wykonane z rur climatherm Stabi Glass i złączek siodełkowych. Złączki te pozwalają wyeliminować kosztowne i pracochłonne w montażu trójniki. kwiecień 2012

Ogrzewanie aquatherm® dla podłóg sportowych zapewnia dzięki swojej budowie dużo wolnej przestrzeni w hali sportowej czy gimnastycznej. Rury grzewcze oraz rozdzielacze są niewidoczne (ukryte pod podłogą), a cała instalacja

nie wymaga obsługi. Przy ogrzewaniu podłóg sportowych elastycznych przestrzeń powietrzna pomiędzy izolacją cieplną a wykładziną sportową jest ogrzewana powierzchniowo. Rury grzewcze ogrzewania aquatherm® układa się pomiędzy podporami (klockami) konstrukcji podłogi. Podłączenie rur grzewczych do rozdzielaczy wykonanych w układzie Tichelmanna wykonuje się wykorzystując złączki siodełkowe aquatherm® SHT.

Powierzchnie zewnętrzne

Ogrzewanie powierzchni zewnętrznych ma na celu stopienie śniegu zalegającego te obszary.

W ogrzewaniu tym czynnikiem grzewczym jest wodny roztwór glikolu. Instalację ogrzewania stanowi tworzywowy monolit, wykonany

z odpornych na korozję, polipropylenowych rur climatherm. Oferowane średnice rur climatherm Stabi Glass (90 do 315 mm) umożliwiają wykonanie rozdzielaczy Tichelmanna koniecznych do obsługi dużych powierzchni, takich jak boiska do piłki nożnej czy rugby.

Ogrzewanie ścienne Climasystem

Zastosowanie ogrzewania ściennego w zasadzie nie stwarza ograniczeń co do charakteru i funkcji pomieszczeń. System ten z powodzeniem może być stosowany w takich pomieszczeniach jak salony, pokoje dzienne, sypialnie, pokoje dziecięce, łazienki, pomieszczenia biurowe, gabinety lekarskie, poczekalnie.

Polipropylenowe registry w szerokiej palecie wymiarów pozwalają na zabudowę ścian o wysokości od 0,5 do 5 metrów. Zwarta, sztywna

konstrukcja registrów wraz z przemyślanym sposobem mocowań pozwala na sprawne i perfekcyjne wykonanie ogrzewania ściennego.

Niewielka grubość registrów, wynosząca zaledwie 14,5 mm, pozwala montować je zarówno do ścian wykończonych tynkiem, jak również pod płytami g-k.

Zabezpieczenie przed pożarem

Obsługujący czynne instalacje przeciwpożarowe aquatherm® fi-

restop to kompletny system składający się z rur i kształtek przeznaczonych do budowy rurociągów w stałych urządzeniach tryskaczowych, montowanych w budynkach i innych obiektach lądowych. Podstawę tego systemu stanowi wielowarstwowa, wzmocniona włóknem szklanym rura polipropylenowa.

Zastosowanie do produkcji elementów systemu tworzywo fusiolen PP-R 80 FS stanowi niewątpliwie przełom w dziedzinie tego rodzaju instalacji. Tworzywo to klasyfikowane jest jako trudno zapalne. Przy tworzeniu tego systemu chodziło przede wszystkim o taki materiał, który w pełni odpowiadałby szczególnym wymaganiom dla tego konkretnego obszaru zastosowania.

Bez wody ani rusz

System fusiotherm® znajduje zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym w instalacjach ciepłej i zimnej wody użytkowej. Jest to system obejmujące rury polipropylenpowe jednorodne PN l0, PN 20 oraz stabilizowane (Stabi) z perforowaną wkładką aluminiową, oraz rury zbrojone włóknem szklanym (Stabi Glass). Dostępny jest zakres średnic od 16 do 450 mm. Kształtki łączone są z rurami metodą zgrzewania, czyli fuzji termicznej, stąd nazwa fusiotherm®. Dostępne są też złączki z gwintowanymi wtopkami mosiężnymi. Dla szczególnych zastosowań mogą być one wykonane ze stali nierdzewnej. System uzupełniają złączki siodełkowe, elektromufy, zawory kulowe i grzybkowe, rozdzielacze, bloki rozdzielcze, połączenia kołnierzowe i akcesoria montażowe.

aquatherm-Polska Jacek Ligaszewski ul. Puławska 538 02-884 Warszawa tel.: 22 321 00 00 biuro@aquatherm.com.pl

Builder dodatek promocyjny SYSTEMY GRZEWCZE, WENTYLACJA, KLIMATYZACJA 61

by

DEBATA BUILDERA Skąd pieniądze na inwestycje?

ZAPRASZAMY DO PRENUMERATY CZASOPISM!

TOPFIRMA Doka Polska Sp. z o.o.

PREzENTAcjA str. 22

WWW.EBUILDER.PL

1 STYCZEŃ 2012

Nr

l BUDOWNICTWO

l

DEBATA BUILDERA Infrastruktura wodno‑ściekowa.

Jak poprawić jej stan?

ARCHITEKTURA

ZDANIEM EKSPERTÓW Fundamentowanie w trudnych warunkach

WWW.EBUILDER.PL

BIZNES

Rok XVI (174) 5zł (w tym 8% VAT)

Nr

Builder

12 GRUDZIEŃ 2011

Rok XV (173) 5zł (w tym 8% VAT)

Beton do konstrukcji mostowych

styczeń 2012

Tekla Structues w praktyce Stadion Euro 2012 PGE Arena Gdańsk str. 52

Projektowanie a bezpieczeństwo pRacy

l

OPINIE

DEBATA BUILDERA Jak obniżyć koszty w budownictwie?

FORUM EKSPERTÓW Z piwnicą czy bez?

Nr

BUDOWNICTWO

Budowa zimą Mosty ze stali nierdzewnej

l

LUDZIE

l

11 LISTOPAD 2011

Rok XV (172) 5zł (w tym 8% VAT)

OPINIE

DEBATA BUILDERA

Szanse i bariery rozwoju infrastruktury kolejowej w Polsce

Awaryjność infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej

Jak budować zimą?

Bariery dla biologicznej inwazji

Konrad Machula Po pierwsze innowacyjność

BUDOWNICTWO

Iniekcja rozrywająca

LUDZIE I FIRMY sUkcEsU dodatek specjalny miesięcznika

Builder

grudzień 2011

Sukcesy Ceramiki Paradyż Prezentacja firmy str. 48

INSTALACJE

l

LUDZIE

l

Rok XV (171) 5zł (w tym 8% VAT)

OPINIE

Ideą zorganizowanego przez nas przedsięwzięcia było pokazanie prawdziwego oblicza budownictwa

Rozmowa z Wiceprezesem Saint-Gobain Construction Products Polska i Dyrektorem Generalnym ISOVER

Fondital – innowacja i wysoka jakość w ogrzewaniu Prezentacja nowoczesnych produktów do ogrzewania domu

UWAGA na korozję betonu

budownictwa

Builder

str. 36

– Wiktor Piwkowski, organizator meczu reprezentacji budowlanych Polska:Ukraina

Badanie wielkiej płyty PROJEKTOWANIE

Łukowe blachy fałdowe DROGI I MOSTY

dodatek specjalny miesięcznika

Builder

październik 2011

w

Most Rędziński – najważniejsza inwestycja Mostostalu Warszawa sA Prezentacja firmy str. 32

niezależne, nowoczesne i dynamiczne pismo środowiskowe, lider fachowej prasy budowlanej, ukazujące się co miesiąc od 1997 roku.

10 PAŹDZIERNIK 2011

Dziś i jutro w budownictwie drogowym

1 : 0 dla

dodatek specjalny miesięcznika listopad 2011

innowacje branży 2011/2012

w

Roman Jakubowski

Sposób na prefabrykację Rozmowa z Dyrektorem Oddziału Unihouse, Spółki Unibep S.A.

sportplus

miesięcznik w całości poświęcony tematyce związanej z projektowaniem, budową, modernizacją, wyposażeniem i utrzymaniem obiektów sportowych i rekreacyjnych, finansowaniem i zarządzaniem inwestycjami 5 sportowymi.

CBS 2012 – wszystko o targach

Termy Maltańskie – gigant z klimatem

NR 11 (52) LISTOPAD 2011

Ozonowanie wody basenowej

NR 10 (51) PAŹDZIERNIK 2011

czyli historia drewnianych modułów

Projektowanie z myślą o środowisku

w

H2O dla murawy – nawadnianie boisk

SPoSóB NA PREfABRykAcję

Nr

Fot. Bartosz Kaczmarczyk

Builder

OprOgramOwanie

dodatek specjalny miesięcznika

Rozmowa z Prezesem Zarządu kREisEL Technika Budowlana sp. z o.o.

dla budownictwa

Budujemy zaufanie

LUDZIE

Budowniczowie Polskiego Sportu

Budownictwo modułowe gwaRancja na ocieplenie?

l

WWW.EBUILDER.PL

Szczepan Gawłowski

BUDOWNICTWO

WWW.EBUILDER.PL

Ranking obsługi deweloperskiej w Polsce

Kluby w Sieci – Internet jako narzędzie komunikacji z fanami NR

Paweł Adamowicz, Prezydent Gdańska, o PGE Arenie i EURO 2012 NR 12 (53) GRUDZIEŃ 2011

Strefy kibiców na EURO 2012 – poradnik dla samorządów

5 ZŁ W TYM VAT 8%

Kibice w strefie, czyli EURO 2012 na wielkim ekranie

„Krokodyle” zawiodły nA ŚląSKim

5 ZŁ W TYM VAT 8%

75 procent stadionów na EURO gotowych

5 ZŁ W TYM VAT 8%

Barca nad Wisłą Sponsoring po polsku

Dla kogo Narodowy?

O pielęgnacji „orlików” Stadion na dachu świata

NR 3(13) PAŹDZIERNIK 2011

Czy prywatyzować PkL?

Środowisko o środowisku

Przedsezonowy przegląd armatek

W dwóch dolinach

elementów lodowiska

Jak zaprojektować dobry SKAtepArK? Homologacja basenów pływackich

Żyjemy z gór

20-lecie firmy P.P.H.U. „Jerzy”

inWeStycje na lata

Boisko idealne

Pielęgnacja to podstawa

Woda czysta jak łza

Polska-Ukraina

– sukces budowlanych

Zestaw Honda F720 przeznaczony do pielęgnacji boisk ze sztuczną nawierzchnią

Bezpieczeństwo

listopad 2011

Specjalnie dla „Sportplusa”: Andrzej StrejlAu

1 (54) STYCZEŃ 2012 5 ZŁ W TYM VAT 8%

Skąpani w zabawie

Husqvarna Sprzęt do zadań specjalnych

dodatek specjalny miesięcznika

LUDZIE I FIRMY SUKCESU

Wodne place zabaw Firmy Mazur

dodatek specjalny miesięcznika

grudzień 2011

Zarządzanie bezpieczeństwem w infrastrukturze sportowej Bezpieczne EURO 2012 Stadiony nie dla wszystkich

Podsumowanie roku w inwestycjach sportowych

Specjalnie dla „Stacji Narciarskiej”:

APOLONIUSZ TAJNER

Prezes Polskiego Związku Narciarskiego

PrZePiSy do wymiany Wszystko o SNoWParkach W jedNości Siła – wspólny skipass na Podhalu

Pomysły na zimę i lato

Osiągnięcia i plany firm sukcesu

w Białce Tatrzańskiej Oferta firmy rhSPORT

Budowniczowie Polskiego Sportu

Ochrona EURO 2012 będzie priorytetem

Rozmowa z MaRkieM WRzaleM, Prezesem Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

NR 1(14) STYCZEŃ 2012

Architektura sportowa

Rozmowa z DaRiuszem KuRKiem, Dyrektorem Ochrony impel security Polska

według Piotra Dominiczaka i Mariusza Szczuraszka

Z AMÓWIENIE

Zamawiający: nazwa firmy lub imię i nazwisko osoby fizycznej

NIP

Za­mó­wie­nie zo­sta­nie zre­ali­zo­wa­ne po do­ko­na­niu wpła­ty na kon­to:

BRE BANK SA 67 1140 2017 0000 4602 1287 8423

tel./fax

oraz po prze­sła­niu fak­sem lub pocz­t ą za­mó­wie­nia do wy­daw­cy: PWB Media Zdziebłowski Sp.J., ul. Rol­na 155/1, 02-729 War­sza­wa, tel. 22 853 06 87, fax 22 244 24 63, e­- ma­il: biuro@pwbmedia.pl

Adres do wysyłki (kod, miejscowość, ulica, nr)

Adres do faktury (jeśli jest inny niż powyżej)

PWB Media zo­bo­wią­zu­je się do wy­sta­wie­nia fak­tu­r y VAT i przesłania jej na ad­res po­da­ny na za­mó­wie­niu w ter­mi­nie 7 dni od da­t y wpły­nię­cia zapła­ ty na wska­za­ne po­w y­żej kon­to.

Imię i nazwisko adresata prenumeraty

Stanowisko

Zgadzam się na umieszczenie moich danych osobowych w bazie danych PWB Media Zdziebłowski Sp.J. z siedzibą w 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155 oraz na ich wykorzystanie w celach marketingowych i promocyjnych.

Jednocześnie PWB Media informuje, że przysługuje Państwu prawo do wglądu i poprawiania zgromadzonych danych zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. nr 133 poz 883 z 1997 r.

e-mail

Niniejszym zamawiamy:

q

x

ilość prenumerat

q

q

papierową prenumeratę Buildera

60 zł

=

cena brutto

do zapłaty

papierową prenumeratę Sportplusa

ilość prenumerat

x

60 zł

cena brutto

=

elektroniczną prenumeratę Buildera

do zapłaty

x

ilość prenumerat

q

30 zł

=

cena brutto

ilość prenumerat

x

30 zł

cena brutto

=

Prenumerata obejmuje 12 kolejnych numerów począwszy od momentu dokonania opłaty.

elektroniczno-papierową prenumeratę Buildera

do zapłaty

elektroniczną prenumeratę Sportplusa

q

do zapłaty

x

ilość prenumerat

q

70 zł

=

cena brutto

do zapłaty

elektroniczno-papierową prenumeratę Sportplusa

ilość prenumerat

Data

x

70 zł

cena brutto

=

do zapłaty

podpis

budownictwo

Giganty

wśród przekryć Projektowanie ustrojów konstrukcyjnych dużych rozpiętości, to jest takich, które przekrywają duże, wolne od podpór przestrzenie, stanowi nie lada wyzwanie inżynierskie.

zarówno w czasie jak i w przestrzeni. Tematyka konstrukcji dużych rozpiętości stanowi przedmiot licznych konferencji naukowych: m.in. w ubiegłym roku odbyły się trzy konferencje: Structural Engineers World Congress SEWC’2011 w Villa Erba we Włoszech oraz Structures Congress w Las Vegas 2011 oraz w Londynie (20-23 sierpnia 2011) 35 Sympozjum IABSE_IASS pt. „Taller, Longer, Lighter”.

Kryteria efektywności, ekonomiczności i estetyki

prof. dr hab. inż. Sylwester Kobielak

P

rzekrycia te najczęściej znajdują zastosowanie w obiektach sportowych (stadiony, hale sportowe, baseny pływackie oraz tory łyżwiarskie i kolarskie), obiektach użyteczności publicznej (pawilony targowe, hale kongresowe/zjazdowe oraz sale audytoryjne i teatralne) i w obiektach przemysłowych (hangarach, terminalach lotniczych, stacjach kolejowych i metra oraz magazynach).

Projektowanie

Zagadnienie projektowania przekryć dużej rozpiętości spotyka się z rosnącymi żądaniami adresowanymi do projektantów, konstruktorów i wykonawców tych konstrukcji. W szczególności inżynierom stawiane są wymagania odnośnie możliwości przekrywania coraz większych rozpiętości, a równocześnie dotyczące tego, aby projektowane konstrukcje były lżejsze m.in. poprzez zastosowanie materiałów o mniejszej wadze, przy zachowaniu stateczności i uczynienia ich zdolnymi do przejęcia działań wpływów środowiskowych takich jak obciążenie wiatrem i śniegiem. Obciążenie wiatrem jest krytyczne w szczególności w projektowaniu konstrukcji przekryć stadionów, którego rozkłady parcia zmieniają się bardzo

a)

Udział obciążenia ciężarem własnym jest dominujący w projektowaniu konstrukcji przekryć dużych rozpiętości i z tego względu parametr ten istotnie wpływa na kształtowanie konstrukcyjne i architektoniczne obiektu.

Obiekt budowlany powinien spełniać m.in. kryteria efektywności, ekonomiczności i estetyki. Jako efektywną traktuje się konstrukcję poprawną – zaprojektowaną zgodnie z aktualnym stanem wiedzy i obowiązującymi zasadami, oryginalną, często innowacyjną. Obiekt zaprojektowany ekonomicznie to taki, który spełnia wymagania funkcjonalno-konstrukcyjne przy minimalnych kosztach angażowanych na jego wykonanie, a następnie eksploatację. Ocena estetyki obiektu budowlanego jest problemem skomplikowanym, gdyż na odbiór walorów estetycznych obiektu wpływa wiele czynników, takich jak sposób wkomponowania obiektu w tkankę miejską bądź krajobraz, a także skala obiektu i jego proporcje. Uzyskanie rozwiązania spełniającego wszystkie kryteria jest trudne.

Przegląd wybranych konstrukcji przekryć

W ubiegłych kilku dziesięcioleciach w całym świecie zaprojektowano i zbudowano wiele interesujących rozwiązań przekryć dużych rozpiętości.

W niniejszym artykule dokonano przeglądu wybranych przekryć, podając ich charakterystykę w odniesieniu do następujących rodzajów obiektów: hal wystawowych/zgromadzeń i użyteczności publicznej, terminali lotniczych, hangarów lotniczych oraz stacji kolejowych i metra.

Przekrycie budynku kościoła katolickiego Przemienienia Pańskiego w Lekki, Lagos, Nigeria Fot. 1 Przekrycie budynku kościoła: a) widok budynku kościoła, b) widok wnętrza, c) przekrój podłużny

DOS Architects Ltd.

c)

b)

66 Builder

Koncepcja architektoniczna i konstrukcyjna zintegrowana jest serią stalowych łuków o zmiennej geometrii. Przekrycie budynku kościoła stanowi zarazem jego ściany. Łuki rozmieszczono co 4 m i połączono płatwiami, do których zamocowano pokrycie i sufit. Podparto z obydwóch stron na palach. Poziome reakcje łuków przejęte są przez żelbetową płytę umieszczoną w poziomie terenu. Powierzchnia budynku wynosi 3275 m2, pojemność 2000 miejsc. Projekt opracowała firma z Londynu DOS Architects Ltd..

Budynek jest aktualnie w budowie, zakończenie: luty 2013 r.

kwiecień 2012

Centrum filmowe w Busan, Korea Płd. a)

Fot. arch. COOP HIMMELB(L)AU

Fot. arch. Laticrete Southeast Asia

Przekrycie ION Orchard w Singapurze

b) Rys. 3. Wspornikowe przekrycie w centrum filmowym w Busan wg projektu COOP HIMMELB(L)AU Austria (architektura) i Bollinger + Grohman GmbH, Frankfurt AM Main, Germany + HeeRim + Jeon and Partners (konstrukcja): a) widok ogólny b) model FE przekrycia.

Port lotniczy Savarnabhumi, Bangkok

a)

Rys. 4. Hala przylotów nowego Terminalu na lotnisku w Bangkoku wg projektu Murphy/Jahn Architects (architektura) i Werner Sobek i Mathiass Schuler (konstrukcja): a) dźwigary kratownicowe przekrywające halę głównego terminalu portu lotniczego Suvarnabhumi, b) rzut i przekroje mega kratownicy , c) widok ściany czołowej z łukiem kratownicowym, d) widok z boku hali terminalu, e) łuk kratownicowy przekrywający halę.

Fot. Rainer Viertlböck

Rys. 2. Przekrycie w centrum handlowym ION Orchard w Singapurze o powierzchni 3 000 m2 wg projektu RSP Architects Planners and Engineers, Singapore. Przekrycie podparto rozgałęzionymi słupami.

W budynku znajduje się kino na 1000 miejsc oraz na zewnątrz pod przekryciem amfiteatr na 4 000 miejsc. Przekrycie znajduje się na wysokości 32 m i przekrywa powierzchnię 165 m × 62 m.

Zostało wykonane w formie podwójnego stożka ze wspornikami o długościach 85 m i 45 m. Wysokość przekrycia jest zmienna i wynosi od 3,5 m do 22 m.

d) Główny budynek terminalu o długości 580 m, szerokości 210 m i wysokości 50 m przekrywa osiem mega kratownic, które zasadniczo złożone są z trzech mniejszych, nachodzących na siebie kratownic.

Masa mega kratownic wynosi 2,710 t. Połączone są razem na sworznie. Mega kratownica jest ukształtowana tak, że największe jej wysokości 92 przypadają w środku rozpiętości i nad podporami, czyli tam gdzie są największe momenty zginające. Przekrycie głównego budynku składa się 16 mega słupów/pylonów czterogałęziowych o wysokości 30 m. Do przekrycia siedmiu naw dano 19 kratownic drugorzędnych o długości 81 m. Halę obok przekryto kratownicami przestrzennymi tworzącymi łuk.

kwiecień 2012

b)

e)

c)

Builder 67

budownictwo a)

b)

Rys. 5. Terminal lotniczy Londyn Stansted (Stansted Airport- London) wg projektu Norman Foster Associates (architektura) i Ove Arup and Partners (konstrukcja): a) widok ogólny, b) widok perspektywiczny głównego elementu przekrycia, c) widok od dołu kopuł z wbudowanymi świetlikami.

a)

Terminal lotniczy w Indianapolis Głównymi elementami przekrycia są kratownice wykonane z rur o rozpiętości 34,16 m. Na kratownicach tych opierają się kratownice drugorzędne rozmieszczone w dwóch kierunkach co 17,08 m. Słupy podpierające ruszt kratownicowy są o średnicy 600 mm. Na odcinkach końcowych o długości 2,44 m zwężają się one do 330 mm. Do połączenia każdego końca słupa dano 100 mm średnicy sworznie i układ płyt węzłowych.

Rys. 6. Terminal lotniczy w Indianapolis wg projektu HOK, St. Louis + ARCHonsortium + Aero Design Group (architektura) i Thornton Tomasetti Group, Chicago Illinois and South Bend, IN (konstrukcja): a) widok ogólny terminalu w trakcie budowy, b) wnętrze, c) słupy z rur i konstrukcja przekrycia w obszarze placu miejskiego wewnątrz terminalu pokrytego świetlikiem o średnicy 61 m, d) połączenie krzyżujących się kratownic z rur, e) detal połączenia słupa z fundamentem.

Fot. arch. Dhammerindy

c) b)

d)

e)

c)

Hala zjazdowa w Songdo, Korea Rys. 7. Hala zgromadzeń w Songdo wg projektu Kohn Pedersen Fox Associates, New York (architektura) i Arup, New York (konstrukcja): a) widok z lotu ptaka b) widok hali podczas budowy, c) układ elementów przekrycia

Fot. arch. Songdo, Arup, Geo

Głównymi elementami przekrycia są trzy łuki o trójkątnym przekroju poprzecznym wykonane z rur ø 800 mm oraz dwuspadkowe kratownice. Rozpiętość łuków wynosi 144 m. Najwyższy punkt przekrycia jest na wysokości 32 m powyżej poziomu posadzki.

a)

68 Builder

a)

b)

kwiecień 2012

Fot. arch. Indianapolis Airport Authority

Fot. Ken Kirkwood

Terminal otwarto w 1991 r. Wymiary w rzucie 198 m × 306 m.

Przekrycie tworzą dwadzieścia cztery 4-gałęziowe podpory (ramy) w rozstawie 36 m × 36 m, opierające się na żelbetowych płytach.

Gałęzie wykonane są z rur ø 457 mm i rozchodzą na poziomie 12 m powyżej stropu terminala. Na gałęziach opierają się kopuły kratowe w kształcie ostrosłupa o wymiarach rzutu 18 × 18 m zintegrowanych ze świetlikami. Kopuły wykonane są z rur. W każdej ramie w celu zabezpieczenia ich poziomej stateczności zastosowano cztery sprężone cięgna( rys. 5b) .

c)

Fot. Ludwig Abache

Terminal lotniczy Londyn - Stansted

a)

b)

Fot. arch. Bjmullan

Muzeum w Glasgow

c)

Rys. 8. Muzeum Transportu w Glasgow według projektu Zaha Hadid Architects (architektura) i Buro Happold (konstrukcja): a) widok z lotu ptaka, b) widok frontu budynku, c) fragment przestrzennej kratownicy, d) widok od wewnątrz stalowego przekrycia w budowie (wg Zaha Hadid Architects).

Muzeum Riverside zlokalizowano w miejscu połączenia rzek Clyde i Kelvin w pobliżu portu Glasgow.

Wnętrze tunelu muzealnego ma szerokość 35 m i długość 167 m. Przekrycie nad nim wykonane jest ze stalowej, stałej grubości powłoki tarczownicowej, której elementami są pochylone kratownice. Górą i dołem występują odpowiednio belki kalenicowe i koszowe (CHS ø 406 mm × 8 mm). W pochylonych płaszczyznach co 6 m dane są kształtowniki UB 686 mm × 254 mm × 125 mm.

d) b)

Terminal lotniczy w Stuttgarcie Rys. 9. Terminal lotniczy 3 w Stuttgarcie wg projektu Von Gerkan und Marg (architektura) i Weidleplan (konstrukcja): a) przekrój budynku, b) widok wnętrza hali ze słupami o konstrukcji parasolowej.

Fot. arch. James Bowes

Przekrycie terminala jest podzielone na 12 równych, prostokątnych pól o wymiarach 26,6 m × 43,4 m. W przekryciu zastosowano 12 słupów, każdy o wymiarach 24,4 m × 24,4 m.

kwiecień 2012

Builder 69

budownictwo

a)

Przekrycie podzielone jest na sekcje po 15 m każda, przy czym sąsiadujące ze sobą kształty mają inną linię przekrojową. Przekrycie stanowią dźwigary wykonane z przekrojów skrzynkowych o geometrii sinusoidalnej.

Poszczególne dźwigary są przesunięte względem siebie, przez co uzyskano naturalne doświetlenie hali przez utworzone w ten sposób świetliki. Przekrycie podparto wewnątrz hali słupami V. Dźwigary przekrycia są wyprowadzone wspornikowo 12 m poza obrys parteru terminalu.

c)

b)

d)

Fot. Andrzej Rejek

Fot. kotasik

Rys. 10. Nowy port lotniczy we Wrocławiu wg projektu JSK Architekci a) widok ogólny, b) widok wnętrza hali, c) montaż dźwigarów przekrycia, d) widok przekrycia z lotu ptaka.

Fot. arch. JSK Architekci

Nowy terminal lotniczy we Wrocławiu im. M. Kopernika

a)

Fot. arch. The Last Melon

c)

Terminal lotniczy 2 w Pudong-Shanghai Rys. 11. Terminal lotniczy 2 w Pudong-Shanghai: a) panorama terminalu, b) widok z przodu terminalu, c) widok z boku terminalu, d) widok od wewnątrz, e) model analityczny budynku f) przekrój poprzeczny budynku.

Powierzchnia przekrycia wynosi 400 000 m2, wysokość nawy środkowej 40 m.

70 Builder

b)

d)

e)

f) kwiecień 2012

Fot. arch. Zhangmoon618

c) a)

Fot. arch. Elivadiotti

b)

Stacja kolejowa w Wuhan Rys. 12. Przekrycie stacji Wuhan: a) widok stacji z lotu ptaka, b) przekrój przekrycia stacji, c) przekrycie peronów.

Fot. arch. Zhangmoon618

Przekrycie budynku stacji stanowi 5 głównych łuków, pół łuków i pochyłych słupów. Łuki rozmieszczone są co około 64,5 m, maksymalna rozpiętość zaś wynosi 116 m. Łuki są kratownicową powłoką ortogonalnego typu spoczywającą na podporach V. Przekrycie peronów jest również przekryte powłoką kratownicową ortogonalnego typu.

Autor jest wykładowcą Instytutu Budownictwa, Wydziału Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Artykuł stanowi wyjątek z referatu autora „Przekrycia dużych rozpiętości”, wyd. WPPK 2012 kwiecień 2012

Builder 71

budownictwo

Profesjonalna naprawa betonów Wśród nowoczesnych rozwiązań z zakresu naprawy konstrukcji betonowych, popularnych również na polskim rynku, znajdują się produkty BASF z linii EMACO® NanoCrete, ale poza typowo przemysłowymi rozwiązaniami – w zakresie izolacji, iniekcji i remontów wszelkich „trudnych” powierzchni – firma posiada także propozycje dla klienta indywidualnego.

Marek Kędzierski, Krzysztof Horbal

W

szystkie dziedziny budownictwa wymagają zastosowania technologii solidnych, bezpiecznych, sprawdzonych – jednym słowem niezawodnych. Szczególne wymagania ze względu na specyfikę stawiają dzisiaj rozwijające się segmenty budownictwa przemysłowego i komunikacyjnego. Ze specjalistycznych rozwiązań korzysta również często inwestor indywidualny.

EMACO® NanoCrete – nanotechnologia w betonowych naprawach

EMACO® NanoCrete to linia produktów do profesjonalnych i skutecznych napraw betonów. Sukces rozwiązań EMACO® Nanocrete leży w zastosowaniu nanotechnologii do produktów z tej serii, a co za tym idzie w najwyższej jakości i długotrwałości efektów wszelkich prac na nawierzchniach betonowych.

Co stanowi największą zaletę nanotechnologii? Dzięki jej zastosowaniu tworzą się szczególnie zwarte i szczelne struktury połączeń między kryształami cementu, w wyniku czego zaprawy charakteryzują się wyższą odpornością i najlepszymi właściwościami mechanicznymi. Zaprawy cementowe podczas utwardzania ulegają skurczowi. Jeśli naprężenia skurczowe stają się większe niż wytrzymałość zaprawy na rozciąganie, to zaczyna ona pękać. Nanotechnologia zapewnia utrzymanie równowagi pomiędzy tymi współzawodniczącymi ze sobą siłami w celu zapobiegania pękaniu.

Dodatkowo zaprawy naprawcze Emaco® NanoCrete są wzmacniane włóknami dla zmniejszenia podatności na zarysowania.

Nowy system wyrobów Emaco® NanoCrete stanowi najnowszą generację zapraw do naprawy konstrukcji betonowych o wyjątkowych właściwościach, takich jak: • lepsza przyczepność, gęstość i nieprzepuszczalność, • niższy skurcz, lepsza wytrzymałość na rozciąganie i niższa podatność na zarysowanie, • lepsza porównywalność właściwości z betonem, • mniejszy spływ, • prostsze i szybsze wykonawstwo – nanoszenie i wygładzanie, • mniejsze problemy związane z nanoszeniem, • niższe koszty.

Dział Chemii Budowlanej BASF Polska posiada na wszystkie rozwiązania EMACO® NanoCrete aprobatę IBDiM, która pozwala zaistnieć na najważniejszych inwestycjach w całej Polsce.

EMACO® FAST – szybkie i trwałe naprawy dróg

Prace na Stadionie Narodowym w Warszawie – EMACO® NanoCrete

72 Builder

Innym ciekawym rozwiązaniem jest wprowadzona w 2009 roku nowa generacja zapraw do napraw powierzchni komunikacyjnych EMACO® Fast. Zaprawy EMACO® Fast są idealne do napraw poziomych powierzchni komunikacyjnych, osadzania szachtów i kręgów kanalizacyjnych, napraw elementów konstrukcyjnych w drogownictwie.

Produkty z linii EMACO® Fast charakteryzują się ekstremalnie niskim skurczem, co minimalizuje powstawanie rys. Ponadto są one badane pod kątem odporności i trwałości na sól rozmrażającą lód w drogownictwie, na cykle zamrażania/rozmrażania oraz na węglowodory. Te wszystkie wymienione właściwości produktów EMACO® Fast otrzymano w wyniku tworzenia się nanostruktur w fazie hydratacji cementu.

Najważniejsze zalety EMACO® Fast to fakt, że produkty te można stosować od -10 do +30°C oraz to, że błyskawiczny przyrost wytrzymałości pozwala na szybkie wznowienie komunikacji na remontowanych drogach (przykład: wytrzymałość EMACO® Fast odpowiada po 2 godzinach (20°C) stwardniałemu betonowi dobrej jakości!).

kwiecień 2012

Kompleksowa naprawa betonów na nadbrzeżu Toru Regatowego MALTA w Poznaniu

CONCRESSIVE® 1700 – rewolucja w ochronie przeciwwilgociowej

Produkty dla każdego – rozwiązywanie „codziennych” problemów EMACO® R 345 - zaprawa naprawcza BASF EMACO® R 345 to uniwersalna zaprawa naprawcza na bazie cementu, idealna do wszelkich napraw powierzchni betonowych, stosowana w zakresie grubości warstw od 3 do 45 mm, nadająca się do wielkopowierzchniowej jak i do punktowej naprawy betonu. Zaprawa ta jest kolejnym produktem z nowej fabryki BASF w Śremie, a jej nazwa nawiązuje do marki EMACO – popularnej w naprawach betonów w Europie Zachodniej. Produkt zyskał już pierwszych zadowolonych wykonawców – na dużej inwestycji przy obiektach sportowych na poznańskim torze regatowym Malta.

EMACO® R345 nadaje się także do drobniejszych napraw i wzmocnienia konstrukcji betonowych w naszym najbliższym otoczeniu.

Zalety zaprawy: • do stosowania wewnątrz i na zewnątrz, • wzmocniona włóknem, • duża elastyczność, • nadaje się do aplikacji maszynowej jak i ręcznej, • wysoka odporność na karbonatyzację, • zalecana na powierzchnie pionowe i do sufitów.

Więcej informacji – na stronie internetowej i u przedstawicieli BASF Polska. kwiecień 2012

BASF Polska Dział Chemii Budowlanej ul. Wiosenna 12, 63-100 Śrem tel.: (61) 636 63 00, fax: (61) 636 63 21 chemiabudowlana@basf.com www.basf-cc.pl

Laureat Złotego Herkulesa 2011

Builder 73

PROMOCJA

Most Öresund łączący Danię ze Szwecją – najlepsza referencja dla systemów BASF

CONCRESSIVE® serii 1700 to nowy, innowacyjny system iniekcyjny oparty na żelach akrylowych. Systemowe rozwiązanie składające się z kilku produktów CONCRESSIVE® umożliwia skuteczne i trwałe wykonywanie membran chroniących zewnętrzne powierzchnie ścian przed wilgocią i wodą. System iniekcyjny oparty na żywicach akrylowych umożliwia skuteczną penetrację w przestrzeń gruntu i łącząc się z nim tworzy barierę przeciwwodną.

Co jest największą zaletą tego produktu? Wyobraźmy sobie często zalewaną piwnicę czy niżej położone pomieszczenia, dodatkowo wybudowane jakiś czas temu… Co mogliśmy zrobić dotychczas? Solidny wykop, uszczelnienie od zewnątrz, co niestety jest procesem niezwykle kosztownym, a co gorsza – pracochłonnym i niszczącym otoczenie budynku czy obiektu inżynieryjnego.

Dzięki CONCRESSIVE® 1700 ten problem znika. System proponowany przez firmę BASF pozwala uszczelnić od wewnątrz wszystkie obiekty, gdzie nie ma żadnej możliwości wykonania od zewnątrz odpowiedniej izolacji powierzchniowej, lub jej wykonanie jest bardzo kłopotliwe czy kosztowne (wykopy, niszczenie istniejącej infrastruktury, itp.). Może być stosowany w budownictwie mieszkaniowym, przemysłowym, komunikacyjnym – wszędzie tam, gdzie części podziemne wykazują nieszczelności.

Jak to działa? Niezwykle prosto… żele iniekcyjne na bazie akryli wprowadzane w przestrzeń gruntu „dopasowują się” do zmiennych warunków wilgotnościowych i zwyczajnie „rozlewają” w gruncie otaczającym posesję. Za ich pomocą można skutecznie uszczelnić powierzchnię zewnętrzną ścian, wykonać/odtworzyć izolację poziomą fundamentów, uszczelnić powierzchnie konstrukcji tuneli, szachtów, kanalizacji – wszystkich podziemnych elementów budowlanych.

budownictwo

Aka demia Buildera

– to przedsięwzięcie o charakterze edukacyjnym, adresowane do projektantów, wykonawców i technologów robót specjalistycznych oraz inwestorów. Porady, zalecenia i wskazówki projektowe, wykonawcze oraz użytkowe wraz z rekomendacją odpowiednich produktów.

Projekt realizowany wspólnie z wiodącymi firmami z branży.

Partner merytoryczny Wienerberger Ceramika Budowlana SP. Z O.O.

Mirosław Rzeszutko Autor jest specjalistą ds. ­produktów Porotherm, Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o.o.

Ceramiczne pustaki szlifowane – precyzja w wykonawstwie Nadanie pustakom ceramicznym precyzyjnych, powtarzalnych wymiarów doprowadziło do znacznego przyspieszenia i ułatwienia prac murarskich. Co więcej, pozwoliło na zastosowanie specjalistycznych, cienkowarstwowych zapraw, kształtujących doskonałe parametry przegrody. A mówiąc najprościej – przyniosło wszechstronne korzyści zarówno wykonawcom, jak i inwestorom.

Ceramiczne elementy budowlane są produktami, których ewolucja zatoczyła swoiste koło. Mają za sobą kilkaset (lub, jeśli policzyć odrobinę bardziej „liberalnie”, kilka tysięcy) lat tradycji. Ich historia zaczęła się od suszonych w słońcu Mezopotamii cegieł, z których wznoszono jednowarstwowe mury. W wyniku dążenia do osiągnięcia najwyższych parametrów izolacyjności termicznej przeszły przez skomplikowane systemy ścian warstwowych, aby w końcu doprowadzić do powstania nowoczesnych pustaków z ceramiki poryzowanej, umożliwiających wznoszenie ścian jednowarstwowych o doskonałych właściwościach termoizolacyjnych i zadziwiającej prostocie montażu.

Lepsze w miejsce dobrego

Czy produkt będący wynikiem tak długiej i złożonej ewolucji może ulec znaczącej poprawie przez wprowadzenie do niego kolejnych zmian?

Okazuje się, że może. Wprowadzenie do produkcji pustaków szlifowanych było takim właśnie, genialnym w swojej prostocie posunięciem.

Zmiana to wynik dążenia do minimalizowania w ścianie powierzchni

74 Builder

elementów niebędących pustakami ceramicznymi, czyli w tym wypadku zaprawy. Niesie to za sobą cały pakiet korzyści: przyspiesza pracę,

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• pustaki szlifowane Porotherm Profi • zaprawa do cienkich spoin Porotherm DBM • pustaki szlifowane Porotherm DRYFIX • zaprawa do murowania na sucho Porotherm DRYFIX

wielokrotnie zmniejsza zużycie zaprawy, zdecydowanie skraca czas wiązania muru i oczywiście redukuje do minimum ryzyko powstania

KORZYŚCI z apewnienie wymaganej izolacyjności przegród skrócony czas realizacji

wielokrotnie mniejsze zużycie zaprawy z decydowanie krótszy czas wiązania muru r edukcja do minimum ryzyka powstania mostków termicznych graniczona ilość wody o technologicznej w murze, co skraca czas schnięcia i umożliwia błyskawiczne tynkowanie i wykańczanie ścian oprawienie estetyki p wykonanych murów

mostków termicznych. Mocno ogranicza również ilość wody technologicznej w murze, co skraca czas schnięcia i umożliwia błyskawiczne tynkowanie i wykańczanie ścian.

Co zmieniły na lepsze ceramiczne pustaki szlifowane?

Przede wszystkim znakomicie zwiększyła się precyzja wznoszenia ściany. Jest to efekt znacznego zmniejszenia tolerancji wymiarowej wysokości pustaków na skutek ich szlifowania. W nieszlifowanych wyrobach ceramicznych różnice między poszczególnymi elementami mogą sięgać nawet kilku milimetrów. Wynika to z procesu technologicznego. Siłą rzeczy trzeba je niwelować odpowiednio grubszą warstwą zaprawy podczas murowania. Poddanie wypalonych pustaków z ceramiki poryzowanej dodatkowej obróbce mechanicznej ustaliło jej poziom do maksymalnie 1 mm. Pozwala to na układanie pustaków jak doskonale do siebie pasujących klocków. Warunkiem jest tu jedynie precyzyjne ułożenie i wypoziomowanie pierwszej warstwy.

Jej poprawne wykonanie przy użyciu dostarczanych przez producen-

kwiecień 2012

ta narzędzi nie powinno jednak nastręczać szczególnych problemów, natomiast układanie kolejnych warstw staje się już wyjątkowo proste. Trzeba tu dodać, że stosunkowo duże, przemyślane pod względem ergonomii elementy muru są poręczne dla wykonawcy, co gwarantuje bardzo szybkie powstawanie przegród. Oprócz precyzji wykonania prędkość prac zwiększa jeszcze system pióro – wpust, pozwalający na błyskawiczne i perfekcyjne ustawienie względem siebie sąsiadujących elementów. Gwarantuje to minimalną ilość przestojów potrzebnych na dopasowanie i wypoziomowanie ściany. Efektem jest również przegroda idealnie pionowa i prosta, co z kolei zmniejsza ilość tynku potrzebną później do jej wykończenia. Tynkowanie ułatwiają również specjalnie profilowane powierzchnie boczne pustaków.

spoiny). Do rodziny należy cała paleta pustaków o różnych grubościach i zastosowaniach. Pierwszą rzeczą rzucającą się w oczy jest tu bogata oferta modułowych szerokości materiału murowego. Do dyspozycji mamy elementy ścienne o grubościach 44, 38, 30, 25, 18.8, 11.5 i 8 cm. Pozwala to na precyzyjne dopasowanie grubości ściany do zadanych parametrów wytrzymałościowych i izolacyjnych (zarówno termicznie jak akustycznie) przy

jednoczesnej minimalizacji powierzchni zajmowanej przez ścianę.

Umożliwia to również wzniesienie w jednym systemie zarówno ścian zewnętrznych, jak i wewnętrznych nośnych i działowych. To z kolei znacząco upraszcza logistykę placu budowy, a więc niesie za sobą kolejne oszczędności, zarówno finansowe jak i czasowe. Poza standardowymi, wśród produktów ­Porotherm znajdziemy również pustaki uzupełniające, połówkowe i narożnikowe,

System – zbliżanie się do doskonałości

Wysokość pustaka szlifowanego została skorygowana w stosunku do elementów murowanych na zaprawę tradycyjną i wynosi 249 mm. Służy to zachowaniu modułu pionowego 250 mm (po dodaniu 1 mm grubości

Builder 75

budownictwo Murowanie w systemie Porotherm DRYFIX

ZALECENIA łaściwy dobór pustaków w o odpowiednich parametrach technicznych recyzyjne ułożenie p i wypoziomowanie pierwszej warstwy urowanie przy użyciu m dostarczanych przez producenta narzędzi Jednym z jego elementów jest, charakteryzująca się doskonałą wydajnością, zaprawa Porotherm DBM. Zużycie tego nakładanego za pomocą specjalnego wałka spoiwa to zaledwie 3,1 l na metr kwadratowy muru o grubości 44 cm. Nietypowy sposób aplikacji gwarantuje również dużą szybkość i precyzję oraz perfekcyjne pokrycie spajanych powierzchni. W porównaniu z podobną ścianą budowaną z klasycznych pustaków Porotherm P+W oszczędności czasowe wynoszą do 20% (mierzona w roboczogodzinach robocizna potrzebna na wykonanie jednego metra kwadratowego ściany grubości 44 cm o współczynniku U=0,30 W/(m2K), a nawet 0,23 W/(m2K) przy zastosowaniu pustaków Porotherm EKO+ Profi, spada z 1,15 do 0,96), a ilość zużytej zaprawy spada nawet o 80%.

Ewolucja zapraw do łączenia pustaków osiągnęła szczyt w systemie Porotherm DRYFIX. Tradycyjną zaprawę zastąpiła w tym przypadku zaprawa w piance dostarczana w poręcznych puszkach, nakładana za pomocą specjalnego pistoletu.

Zmiana technologii murarskiej jest tak istotna, że można mówić wręcz o murowaniu „na sucho”. Ponadto w tym konkretnym wypadku całkowity czas wykonania metra kwadra-

Zdjęcia archiwum Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o.o.

Murowanie w systemie Porotherm Profi

a także wszystkie narzędzia niezbędne do wznoszenia ścian.

Na szczególną uwagę zasługują szlifowane pustaki z rodziny ­Porotherm EKO+ o grubości 44 cm.

Ich przeznaczeniem jest budowa ściany jednowarstwowej o wyjątkowo niskim współczynniku przenikania ciepła równym 0,23 W/(m2K).

76 Builder

Cieńsza zaprawa – bardziej jednorodny mur

Pustaki szlifowane Porotherm umożliwiają zastosowanie jednego z dwóch systemów murowania na cienką spoinę. Pierwszy z nich – system Porotherm Profi – jest odrobinę zbliżony do tradycyjnego.

Partner meryto ryczny

towego muru spada nawet o 50%.

Równie istotne są inne zyski związane z zastosowaniem systemu Porotherm DRYFIX, takie jak: znaczne wydłużenie sezonu budowlanego (dzięki możliwości murowania przy temperaturach sięgających nawet -5°C), minimalizacja kosztów transportu, przechowywania i przygotowywania zaprawy, znaczne poprawienie estetyki wykonanych murów i całego placu budowy oraz możliwość niemal natychmiastowego obciążania wymurowanych ścian.

Korzyść dla inwestora

Zastosowanie ceramicznych pustaków szlifowanych Porotherm jest kolejnym istotnym krokiem w ewolucji ceramicznych materiałów budowlanych. Z jednej strony same elementy dzięki swojej precyzji stanowią olbrzymie ułatwienie pracy i umożliwiają znaczne jej przyspieszenie, a dokładność wykonanych ścian przekłada się na wymierne zyski, chociażby przy pracach wykończeniowych. Takie zmiany przynoszą konkretne oszczędności finansowe dla inwestora. Z drugiej strony precyzyjne wymiary pustaków szlifowanych pozwalają na zastosowanie specjalistycznych zapraw, które mają znaczący wpływ na doskonałe parametry wzniesionej przegrody.

Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o.o. ul. Ostrobramska 79, 04-175 Warszawa tel.: 22 514 21 00, fax: 22 514 21 03 biuro@wienerberger.com, www.wienerberger.pl Konsultacje techniczne tel.: 22 514 20 20 konsultacje.techniczne@wienerberger.com kwiecień 2012

EKSTRAKLASA graj z najlepszymi sportplus Specjalnie dla „Sportplusa”: ANITA WŁODARCZYK i SZYMON ZIÓŁKOWSKI

O jakości nawierzchni poliuretanowych

9 (50) WRZESIEŃ 2011 5 ZŁ W TYM VAT 8%

numer

NR

dodatek specjalny miesięcznika

wrzesień 2011

sportplusa

EURO 2012

Jerzy engel: Przyspieszenie dzięki eUrO Kto skorzysta na mistrzostwach?

Areny eUrO 2012

Mapa inwestycji stadionowych w Polsce „Biały Orlik” 2011 Hospitality wkracza do Polski

Siatki ze znakiem jakości HUCK

Wielkopolska jakość nie zna granic Realizacje Dawar Sport Sp. z o.o. w RPA

H2O dla murawy – nawadnianie boisk NR

Ozonowanie wody basenowej

CBS 2012 – wszystko o targach

75 procent stadionów na EURO gotowych

10 (51) PAŹDZIERNIK 2011 5 ZŁ W TYM VAT 8%

NR

Termy Maltańskie – gigant z klimatem

Kibice w strefie, czyli EURO 2012 na wielkim ekranie

11 (52) LISTOPAD 2011 5 ZŁ W TYM VAT 8%

Paweł Adamowicz, Prezydent Gdańska, o PGE Arenie i EURO 2012 NR

Kluby w Sieci – Internet jako narzędzie komunikacji z fanami

Strefy kibiców na EURO 2012 – poradnik dla samorządów

12 (53) GRUDZIEŃ 2011 5 ZŁ W TYM VAT 8%

NR

miCHAel BRill o zarządzaniu, nie tylko Stadionem Miejskim we Wrocławiu

Specjalnie dla „Sportplusa”: Andrzej StrejlAu

1 (54) STYCZEŃ 2012 5 ZŁ W TYM VAT 8%

NR

SPORT BIZNES

Barca nad Wisłą Sponsoring po polsku

NR 3(13) PAŹDZIERNIK 2011

Czy prywatyzować PkL? Przedsezonowy przegląd armatek

5 elementów lodowiska

Środowisko o środowisku

„Krokodyle” zawiodły nA ŚląSKim

W dwóch dolinach

Dla kogo Narodowy?

O pielęgnacji „orlików” Stadion na dachu świata

Żyjemy z gór

20-lecie firmy P.P.H.U. „Jerzy”

Homologacja basenów pływackich

Zestaw Honda F720 przeznaczony do pielęgnacji boisk ze sztuczną nawierzchnią

Woda czysta jak łza

Polska-Ukraina

– sukces budowlanych

Bezpieczeństwo

listopad 2011

dodatek specjalny miesięcznika

Husqvarna Sprzęt do zadań specjalnych

LUDZIE I FIRMY SUKCESU

Skąpani w zabawie dodatek specjalny miesięcznika

grudzień 2011

Zarządzanie bezpieczeństwem w infrastrukturze sportowej Bezpieczne EURO 2012 Stadiony nie dla wszystkich

Podsumowanie roku w inwestycjach sportowych Osiągnięcia i plany firm sukcesu Budowniczowie Polskiego Sportu

Ochrona EURO 2012 będzie priorytetem

Rozmowa z DaRiuszem KuRKiem, Dyrektorem Ochrony impel security Polska

Architektura sportowa

według Piotra Dominiczaka i Mariusza Szczuraszka

Wodne place zabaw Firmy Mazur

NR 1(14) STYCZEŃ 2012

Specjalnie dla „Stacji Narciarskiej”:

APOLONIUSZ TAJNER

Prezes Polskiego Związku Narciarskiego

PrZePiSy do wymiany Wszystko o SNoWParkach W jedNości Siła – wspólny skipass na Podhalu

Pomysły na zimę i lato w Białce Tatrzańskiej Oferta firmy rhSPORT

BASeny WellneSS SPA

NR

3 (56) MARZEC 2012 5 ZŁ W TYM VAT 8%

2

DoDatki specjalne

MULTIMEDIA w sporcIE

dodatek specjalny miesięcznika

marzec 2012

Cyfrowe standardy na obiektach sportowych

Rozwiązania firmy Flexvision Systemy Digital Signage – rozrywka, bezpieczeństwo i promocja

INFRASTRUKTURA

dodatek specjalny miesięcznika

Moda na sauny Uzdatnianie wody basenowej Termy Maltańskie – konkurencja dla tropików

Wodne place zabaw

Jak zaprojektować dobry SKAtepArK?

Boisko idealne

Pielęgnacja to podstawa

luty 2012

Po co nam „orliki”?

Co z tym filCem? Pielęgnacja nawierzchni trawiastych

2 (55) LUTY 2012 5 ZŁ W TYM VAT 8%

Doskonała rekreacja, oryginalny i niepowtarzalny design – realizacje firmy ARRAS B Tychy

„oRliki” – bezpieczne, bo ogrodzone

inWeStycje na lata Rozmowa z MaRkieM WRzaleM, Prezesem Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

SponSoRing w sporcie – zysk czy darowizna?

JeSSiCA – nowy sposób finansowania inwestycji

Gminy inwestują w bezpieczne kąpieliska

Kompleksowe realizacje Firmy Mazur i Elplast+ Sp. z o.o.

Rodzina na medal Michał, Zbigniew i Grzegorz Wojciul z firmy Anchem

PLACE PLACE ZABAW MULTIMEDIA ZABAW W sPorCIE

Place zabaw, ale jakie?

Dobra zabawa a bezpieczeństwo Pamiętajmy o ogrodzeniach

Inspiruje nas uśmiech dzieci

Rozmowa z Markiem Sokołowskim, założycielem i prezesem firmy CoMeS Sokołowscy Sp.j.

dodatek specjalny miesięcznika dodatek

specjalny marzec 2012 marzec 2012 miesięcznika

marzec 2012

budownictwo

Aka demia Buildera – to przedsięwzięcie o charakterze edukacyjnym, adresowane do projektantów, wykonawców i technologów robót specjalistycznych oraz inwestorów. Porady, zalecenia i wskazówki projektowe, wykonawcze oraz użytkowe wraz z rekomendacją odpowiednich produktów.

Projekt realizowany wspólnie z wiodącymi firmami z branży.

Partner merytoryczny PERI POLSKA SP. Z O.O.

Grzegorz Byrka

Autor jest Kierownikiem Zespołu Technologów PERI Polska/Oddział Wrocław „PERI zawsze dopasowuje swoją technologię do potrzeb użytkownika poprzez obszerny zakres świadczonych usług, różnorodnych jak różnorodny jest świat budownictwa”.

78 Builder

Realizacja portali wjazdowych tuneli Przykład współpracy kadry inżynierskiej wykonawcy i technologów PERI Kadra inżynierska PERI, posiadając rozległą wiedzę specjalistyczną w zakresie techniki deskowań i rusztowań, połączoną z wszechstronną znajomością rynków lokalnych, jest w stanie przedstawić praktyczne rozwiązania dla każdego zadania budowlanego, w każdym miejscu na świecie.

W listopadzie ubiegłego roku wrocławski Oddział PERI rozpoczął prace projektowe przy realizacji portali wjazdowych tuneli w Bergen (Norwegia). Wcześniejsze sukcesy wykonawcy obiektu w kraju i na świecie, w połączeniu z najwyższej jakości usługami inżynierskimi oraz wszechstronnością i uniwersalnością rozwiązań technologicznych PERI, stanowiły podstawę współpracy przy planowaniu zadania. Dzięki międzynarodowej sieci logistycznej oraz obsłudze projektowej zastosowano rozwiązania optymalne dla wykonawcy z punktu widzenia technologii, bezpieczeństwa i transportu towaru.

Projektowanie zespołowe

Mając na uwadze napięty harmonogram prac, a także terminy dostaw zapewniające płynną realizację budowy oraz zmiany założeń wynikające ze specyfiki robót budowlanych, PERI zastosowało pracę zespołową kadry inżynierskiej. Pokazano tym samym siłę zespołu przy projektowaniu technologicznym, gdzie duże doświadczenie i wieloaspektowe sposoby podejścia do zagadnienia optymalizują rozwiązanie w aspekcie ekonomicznym oraz bezpieczeństwa.

Budowa tuneli łączy w sobie wysokie wymagania w zakresie projektu konstrukcji nośnej oraz określonej formy. Projektowanie technologiczne oraz wymiarowanie konstrukcji deskowań i rusztowań ­w ymaga odrębnych obliczeń statycznych i niezwykle elastycznych systemów. Inżynierowie PERI zawsze wspierają przedsiębiorstwa budowlane w realizacji ich projektów najlepszymi możliwymi rozwiązaniami. Skomplikowana geometria była wyzwaniem, a wyjątkowy kształt konstrukcji – zmienny w sposób ciągły, wymagał poszukiwania ekonomicznie zoptymalizowanego rozwiązania deskowania, minimalizującego zużycie materiałów.

Dopasowanie systemu

Ścisła współpraca kadry inżynierskiej PERI i wykonawcy robót doprowadziła do najlepszych rozwiązań technicznych i ekonomicznych. Założono, że załoga budowy wykonuje cały tunel tylko jednym typem deskowań PERI, wymieniając jedynie krążyny stosownie do zmieniających się przekrojów. Wcześniejsze doświadczenia i umiejętności w projektowaniu indywidualnych i systemowych deskowań pozwoliły osiągnąć cel tego zadania. Zastosowa-

no między innymi systemowe elementy konstrukcyjne zestawu inżynieryjnego PERI VARIOKIT, gdzie dopasowanie do zmiennego kształtu następuje za pomocą wysokonośnych wypór SLS. Standardowe dzierżawne elementy systemu ­VARIOKIT są idealnym rozwiązaniem dla tego typu obiektu. Z jednej strony zapewniają one minimum nietypowych elementów specjalnych, a z drugiej strony przejezdna konstrukcja podporowa optymalnie dopasowana jest do lokalnych warunków na budowie. Kompleksowa obsługa inżynierska oraz użycie wyrobów systemowych pozwala na zastosowanie efektywnego przejazdu deskowań, a tym samym na optymalizację przebiegu robót.

Ze względu na wymagania dotyczące dopuszczalnych odkształceń deskowań zastosowano kratowe dźwigarki GT 24, mające o ponad 90% więcej sztywności giętnej w stosunku do standardowych, pełnych dźwigarków o wysokości przekroju 20 cm. Najwyższa jakość elementów zapewniona jest dzięki zastosowaniu wysokogatunkowego, nordyckiego drewna iglastego, zapewniającego bezpieczeństwo użytkowania, które potwierdza świadectwo dopuszczenia niezależnego Niemieckiego Instytutu Techniki Budowlanej w Berlinie.

Wykorzystanie specjalistycznego oprogramowania

Zastosowanie aplikacji PERI CAD, jako optymalnego narzędzia pracy wszystkich inżynierów PERI, redukuje czas na etapie przygotowania produkcji, dostarcza szczegółowe

kwiecień 2012

W listopadzie ubiegłego roku wrocławski Oddział PERI rozpoczął prace projektowe przy realizacji portali wjazdowych tuneli w Bergen (Norwegia).

Fot. 1. Montaż scalonych kratownic poziomych w systemie VARIOKIT.

Fot. 2. Montaż dźwigarków GT 24 poszycia deskowania wewnętrznego.

Fot. 3. Wykonanie deskowania specjalnego VARIO na bazie PERI.

kwiecień 2012

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• PERI VARIOKIT – zestaw inżynieryjny systemowych elementów konstrukcyjnych, w którym dopasowanie do zmiennego kształtu następuje za pomocą wysokonośnych wypór SLS. Standardowe dzierżawne elementy systemu VARIOKIT są idealnym rozwiązaniem dla prezentowanego typu obiektu. Zapewniają minimum nietypowych elementów specjalnych.

Przejezdna konstrukcja podporowa optymalnie dopasowana jest do lokalnych warunków na budowie.

• GT 24 – kratowe dźwigarki, które zastosowano ze względu na wymagania dotyczące dopuszczalnych odkształceń deskowań. Posiadają o ponad 90% więcej sztywności giętnej w stosunku do standardowych, pełnych dźwigarków o wysokości przekroju 20 cm.

Najwyższa jakość elementów zapewniona jest dzięki zastosowaniu wysokogatunkowego, nordyckiego drewna iglastego zapewniającego bezpieczeństwo użytkowania, które potwierdza świadectwo dopuszczenia niezależnego Niemieckiego Instytutu Techniki Budowlanej w Berlinie.

• PERI CAD – specjalistyczne oprogramowanie będące optymalnym narzędziem pracy wszystkich inżynierów PERI. Redukuje czas na etapie przygotowania produkcji, dostarcza szczegółowe zestawienia elementów do planowania i dysponowania materiałem oraz umożliwia opracowanie dokumentacji warsztatowej stalowych elementów specjalnych oraz dokumentacji deskowań VARIO.

Builder 79

budownictwo

Rys. 1. Zaproponowane rozwiązanie wstępne.

Fot. 4. Rusztowanie PERI ROSETT do wykonania poszycia łukowego i prac zbrojarskich.

zestawienia elementów do planowania i dysponowania materiałem oraz umożliwia opracowanie dokumentacji warsztatowej stalowych elementów specjalnych oraz dokumentacji deskowań VARIO. PERI projektuje oraz dostarcza na miejsce budowy elementy deskowań do wszystkich robót ciesielskich, począwszy od przyciętej na wymiar płyty do złożonych deskowań w postaci brył przestrzennych. Wprowadzenie wzorcowych rozwiązań wpływa w znacznym stopniu na redukcję czasu montażu, a przejrzyste i łatwo czytelne rysunki technologiczne służą szybkiemu postępowi prac na placu budowy.

USŁUGI

DODATKOWE rojektowanie i doradztwo p technologiczne rofesjonalna obsługa p logistyczna iezbędne świadectwa n dopuszczenia i badania typu oraz dokumentacje techniczno-ruchowe zawierające wszelkie zalecenia oraz informacje niezbędne do prawidłowego i bezpiecznego montażu

Fot. 5. Kompletne deskowanie przed wjazdem do górotworu.

80 Builder

s zkolenia z zakresu oferowanych systemów deskowań i rusztowań programowanie do celów o oferowania i projektowania

kwiecień 2012

Rys. 2. Szczegół opracowania technologicznego PERI. Pierwomontaż z elementów specjalnych VARIO.

Kompleksowość usług z gwarancją jakości

PERI oferuje rozwiązania dla budowli infrastrukturalnych wszelkich rodzajów i kształtów. Wykwalifikowany personel PERI, dysponujący rzemieślniczymi umiejętnościami, najnowszą technologią i maszynami, gwarantuje wykonanie elementów „na wymiar” z dużą dokładnością, tym samym dbając o zachowanie tolerancji nowo budowanej konstrukcji.

Usługi PERI obejmują szeroko opracowane, kompleksowe koncepcje odpowiadające specyfice danego projektu, które przynoszą klientom decydujące korzyści w porównaniu z innymi, konkurencyjnymi rozwiązaniami. Specjalistyczna wiedza pracowników, wydajne linie produkcyjne i surowa kontrola jakości przekładają się na niezawodne produkty, które przygotowane są na każde warunki panujące na budowie. PERI, oprócz opracowań

kwiecień 2012

w postaci rysunków technologicznych, dostaw odpowiedniej jakości sprzętu, dodatkowo dostarcza także niezbędne świadectwa dopuszczenia i badania typu oraz dokumentacje techniczno-ruchowe. Dokumentacje te są dostępne w wielu językach i zawierają wszystkie zalecenia i szczegóły niezbędne do prawidłowego i bezpiecznego montażu, wspierając osoby odpowiedzialne z ramienia budowy podczas wszystkich faz jej realizacji.

W ramach Centrum Szkoleniowego PERI w Kątach Wrocławskich użytkownicy systemów uczestniczą w szkoleniach i warsztatach o tematyce dokładnie dostosowanej do potrzeb realizacji. W ramach prezentacji przedstawiane są efektywne i optymalne rozwiązania realizacji procesu budowy z uwzględnieniem bezpieczeństwa prowadzenia robót.

PERI zawsze dopasowuje swoją technologię do potrzeb użytkownika poprzez obszerny zakres świadczonych usług, różnorodnych jak różnorodny jest świat budownictwa. Jednocześnie są one indywidualnie dostosowywane do każdego zadania, a ciągły dialog z klientem powoduje projektowanie nowych i innowacyjnych wyrobów z udoskonalonymi w praktyce szczegółami. Dzięki inteligentnym rozwiązaniom zaletą systemów ­PERI jest zawsze niski koszt robocizny, mający niebagatelny wpływ na koszt realizacji i przyczyniający się do sukcesu partnerów PERI.

ZALECENIA

DROGA DO SUKCESU INWESTYCJI r ozległa wiedza specjalistyczna w zakresie techniki deskowań i rusztowań miejętne dopasowanie technologii i systemu deskowań u i rusztowań do potrzeb użytkownika zespołowe prowadzenie prac projektowych współpraca z wykonawcą i indywidualne podejście do zadania ajwyższej jakości usługi inżynierskie oraz wszechstronność n i uniwersalność rozwiązań technologicznych kompetentni uczestnicy procesu inwestycyjnego wiedza o rynku lokalnym międzynarodowa sieć logistyczna z astosowanie rozwiązań optymalnych dla wykonawcy z punktu widzenia technologii, bezpieczeństwa i transportu towaru oświadczenie i wieloaspektowe sposoby podejścia d do zagadnienia

Partner meryto ryczny

Zdjęcia archiwum firmy PERI Polska Sp. z o.o.

Budowa tuneli łączy w sobie wysokie wymagania w zakresie projektu konstrukcji nośnej oraz określonej formy.

Projektowanie technologiczne oraz wymiarowanie konstrukcji deskowań i rusztowań wymaga odrębnych obliczeń statycznych i niezwykle elastycznych systemów.

PERI Polska Sp. z o.o. ul. Stołeczna 62, 05-860 Płochocin tel.: 22 72 17 400, faks: 22 72 17 401 www.peri.pl

Builder 81

budownictwo

Aka demia Buildera – to przedsięwzięcie o charakterze edukacyjnym, adresowane do projektantów, wykonawców i technologów robót specjalistycznych oraz inwestorów. Porady, zalecenia i wskazówki projektowe, wykonawcze oraz użytkowe wraz z rekomendacją odpowiednich produktów.

Projekt realizowany wspólnie z wiodącymi firmami z branży.

Partner merytoryczny SOPRO POLSKA SP. Z O.O.

Układanie okładzin dużego formatu Zastosowanie okładzin dużego formatu na zewnątrz budynków stało się możliwe dzięki redukcji naprężeń powstających w układzie: podłoże – uszczelnienie przeciwwodne – okładzina.

O

d wielu lat modnym rodzajem wykończenia podłóg są duże formaty okładzin.

Powszechnie spotyka się płyty o wymiarach 60 x 60 cm, 120 x 60 cm, a także większe. Dotychczas barierą dla projektantów i inwestorów było ograniczenie ich zastosowań tylko do wnętrz. Wynika to z bardzo wysokich obciążeń oddziałujących na wszystkie materiały zastosowane na zewnątrz w naszym klimacie.

Rozwiązanie systemowe

Tomasz Witczak Autor jest Doradcą Technicznym Sopro Polska Sp z o.o.

System Sopro AEB Plus do wielkoformatowych okładzin na zewnątrz stwarza projektantom oraz inwestorom nowe możliwości aranżacji przestrzeni wewnątrz i łączenia jej z przestrzenią tarasu.

82 Builder

W odpowiedzi na oczekiwania klientów, firma Sopro Polska opracowała system, który sprosta w sposób trwały wysokim wymaganiom naszego klimatu. System Sopro AEB Plus do wielkoformatowych okładzin na zewnątrz daje możliwość projektantom oraz inwestorom, nowe możliwości aranżacji przestrzeni wewnątrz i łączenia jej z przestrzenią tarasu. Okładzina z pomieszczenia mieszkalnego przechodzi bez zmian na balkon/taras.

Redukcja naprężeń

Zastosowanie okładzin dużego formatu na zewnątrz stało się możliwe dzięki redukcji naprężeń po-

wstających w układzie: podłoże – uszczelnienie przeciwwodne – okładzina. Schemat tego systemu Sopro obrazuje rysunek 1.

Nowa aranżacja lub remont

Wykorzystanie tego systemu jest możliwe w przypadku nowej aranżacji, jak również koniecznego remontu tarasu. W przypadku renowacji tarasu czy balkonu, istniejące stare okładziny, często wykazują uszkodzenia w postaci pęknięć włoskowatych lub rażąco wadliwych miejsc. W Polskich realiach spotyka się nagminnie przypadki słabych podłoży cementowych, które ze względu na niskie parametry wytrzymałościowe, szybko ulegają destrukcji (przy skrajnie słabych, konieczne jest wykonanie nowego podłoża cementowego, najlepiej charakteryzującego się wytrzymałością na ściskanie min. 25 MPa).

Podstawą systemu mata uszczelniającoodcinająca

Rozwiązaniem wszystkich powyższych problemów jest zastosowanie elastycznej i kompensującej naprężenia maty uszczelniająco-

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• System Sopro AEB Plus do wielkoformatowych okładzin na zewnątrz • Mata uszczelniającoodcinająca Sopro AEB Plus, która równocześnie pełni funkcję uszczelnienia przeciwwodnego. Elastyczna i kompensująca naprężenia mata jest dwuwarstwową membraną wraz z warstwą odcinającą • Elastyczne, szybkowiążące zaprawy klejowe klasy C2 F • Klej polimerowy Sopro Racofix 818 - stosuje się do wykonania połączeń przy mocowaniu maty uszczelniająco-odcinającej • Specjalne zaprawy klejowe dwuskładnikowe Sopro mega Flex S2 (klasyfikacja C2 E, S2 wg PN-EN 12004), do mocowania jeszcze większych okładzin (dla gresów ograniczenie powierzchni do 1m2). odcinającej Sopro AEB Plus, która równocześnie pełni funkcję uszczelnienia przeciwwodnego. Jest to dwuwarstwowa membrana wraz z warstwą odcinającą. Po wbudowaniu pozwala na wytworzenie wodoszczelnej, wytrzymałej na obciążenia powierzchni, a dzięki warstwie odcinającej, również redukuje naprężenia termiczne.

Matę mocuje się do przygotowanego, wyrównanego podłoża

kwiecień 2012

6

5

F 7

4

3

2

4

3

1 1

s padek wykonany masą szpachlową Sopro AMT 468 m ata uszczelniająco-odcinająca Sopro AEB plus taśma uszczelniająca Sopro AEB

2 3 4

e lastyczna zaprawa klejowa cienkowarstwowa f uga szeroka elastyczna z trasem 2-20 mm Sopro FL silikon sanitarny Sopro płytka

5 6 7 F

Konstrukcja balkonu na płycie wspornikowej z zastosowaniem mat uszczelniająco-odcinających Konstrukcja balkonu na płycie wspornikowej z zastosowaniem mat uszczelniająco-odcinających Sopro AEB „Plus”.

Sopro AEB.

Partner meryto ryczny kwiecień 2012

1 Wykonanie warstwy uszczelniająco-kompensacyjnej Sopro AEB Plus pokazuje fot. 1 i 2.

Prestiż na tarasie

Firma Sopro Polska dąży do spełniania oczekiwań Klientów, daje możliwość realizacji marzeń oraz pomysłów naszych Klientów i podniesienia prestiżu ich domów, apartamentów, biur i mieszkań.

Sopro Polska Sp. z o.o. ul. Poleczki 23 F, 02-822 Warszawa tel.: 22 335 23 00, faks: 22 335 23 09 biuro@sopro.pl, www.sopro.pl Dział Doradztwa Technicznego tel.: 22 335 23 40

2

ZALECENIA Przy skrajnie słabych podłożach konieczne jest wykonanie nowego podłoża cementowego, najlepiej charakteryzującego się wytrzymałością na ściskanie min. 25 MPa Matę uszczelniająco-odcinającą należy mocować do przygotowanego, wyrównanego podłoża elastycznymi, szybkowiążącymi zaprawami klejowymi klasy C2 F wg PN-EN 12004 W celu uzyskania odporności na wodę (np. deszcz), bezpośrednio po ułożeniu maty należy zastosować do wykonania jej połączeń klej polimerowy Sopro Racofix 818. Uzyskamy wówczas wodoszczelną membranę o jednakowej, wymaganej grubości na całej powierzchni tarasu W przypadku układania większych formatów okładzin, (dla gresów o powierzchni mniejszej niż 1 m2) zaleca się zastosowanie specjalnych zapraw klejowych dwuskładnikowych Sopro mega Flex S2 (klasyfikacja C2 E, S2 wg PN-EN 12004)

Builder 83

Zdjęcia arch. firmy Sopro Polska Sp. z o.o.

elastycznymi, szybkowiążącymi zaprawami klejowymi klasy C2 F wg PN-EN 12004. Dodatkową zaletą mat Sopro AEB Plus jest uzyskanie odporności na wodę (np. deszcz) bezpośrednio po ułożeniu (stosując do wykonania połączeń klej polimerowy Sopro Racofix 818). Uzyskujemy wodoszczelną membranę o jednakowej, wymaganej grubości na całej powierzchni tarasu.

Zastosowanie mat Sopro AEB Plus pozwala także na bezpieczne i trwałe układanie okładzin o dużych formatach (> 50 x 50 cm ) na tarasach czy balkonach. Natomiast w przypadku zastosowania specjalnych zapraw klejowych dwuskładnikowych Sopro mega Flex S2 (klasyfikacja C2 E, S2 wg PN-EN 12004), jest możliwość zastosowania nawet jeszcze większych okładzin (dla gresów ograniczenie powierzchni do 1m2).

rynek

Produkty nagrodzone statuetką TopBuilder 2012 TOPBUILDER 2012

Statuetka TopBuilder to jedna z najbardziej cenionych nagród na polskim rynku budowlanym. Przyznawana jest przez redakcję miesięcznika „Builder” i Kapitułę Wyróżnień innowacyjnym produktom i rozwiązaniom budowlanym; realizacjom, w których zastosowano nowoczesne rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i technologiczne oraz sprawdzonym i rekomendowanym produktom IT przeznaczonym dla budownictwa. Tytułem i statuetką TopBuilder mogą być wyróżnione również usługi, produkty finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia, programy, które są dedykowane branży budowlanej.

Fot. arch. Knauf Bauprodukte

Knauf Bauprodukte – Knauf Elastic Plus Fuga elastyczna

Elastic Plus jest starannie dobraną mieszaniną cementu, wypełniaczy mineralnych oraz modyfikatorów – opracowane receptury są poparte wieloletnimi doświadczeniami w laboratoriach badawczych firmy. Fuga stanowi wysokowartościową zaprawę odporną na mróz i wodę. Przeznaczona jest do fugowania chłonnych i niechłonnych płytek ceramicznych, płytek gresowych oraz kamieni naturalnych o spoinach 2-15 mm szerokości. Nadaje się do fugowania powierzchni ze zwiększonymi wahaniami temperatury (ogrzewanie podłogowe, tarasy, balkony) oraz na podłoża odkształcalne. Przeznaczona jest do stosowania wewnątrz i na zewnątrz. Zaletami fugi są też łatwość obróbki i kolorystyka (20 barw). Fuga cechuje się maksymalnie zmniejszoną nasiąkliwością, wysoką przyczepnością do płytek i odpornością na powstawanie grzybów, pleśni i glonów. Jest szybkowiążąca. Dostępna jest w dwóch wersjach opakowania: wiaderko 5 kg i 1 kg.

84 Builder

Libet – kostka brukowa Via Trio

Kostka Via Trio (Libet Decco Colormix) – autorski projekt specjalistów firmy – to materiał, wobec którego ze względu na wyjątkowy kształt i smukłość można stosować określenie „kostka tarasowa”.

Kształt nawiązuje do desek podłogowych, a zestawienie trzech różnej wielkości prostokątów (wielokrotności 9 cm) tworzy na powierzchni prosty, geometryczny wzór. Wyraźnie zaznaczone krawędzie pozwalają na minimalne odstępy między kostkami i tworzą nawierzchnie o szczególnej gładkości. Uwagę zwracają także jej ciekawe barwy – pastello i tabacco. Nasycone odcienie tabacco dobrze harmonizują z ciemnymi elewacjami budynków, natomiast jasne pastello nadają elewacjom większą wyrazistość. Via Trio jest produkowana z wykorzystaniem technologii Anti Liquid System – opracowanym przez Libet systemie zabezpieczającym nawierzchnię przed wilgocią i trudnymi do usunięcia zabrudzeniami. Kostka znajduje zastosowanie w budowie nawierzchni drogowych dla ruchu lekkiego (w tym placów, parkingów i podjazdów dla samochodów osobowych) oraz dla ciągów ruchu pieszego (ścieżki ogrodowe i tarasy).

Fot. arch. Libet SA

e-FAKTURA to rozwiązanie dla klientów CEMEX Polska, polegające na wystawianiu, dostarczaniu, przechowywaniu i udostępnianiu faktur w formie elektronicznej. Doskonale wpisuje się w ideę ułatwiania współpracy z klientami, którą stosuje CEMEX w ramach tzw. „Easy Business”. Bezpieczny podpis elektroniczny gwarantuje autentyczność i integralność dokumentu, co jest zgodne z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Finansów. Udostępniona i przechowywana w elektronicznym archiwum efaktura ma taką samą wartość prawną jak faktura papierowa.

Klienci na bieżąco otrzymują informację o wystawionych dokumentach, które mogą odebrać z dowolnego miejsca.

Korzystanie z elektronicznego systemu jest bezpieczniejsze niż tradycyjne kanały dystrybucji i zapobiega zagubieniu dokumentu oraz dostaniu się w niepowołane ręce. System umożliwia także skrócenie czasu obiegu dokumentów oraz pozwala na oszczędności na archiwizacji i czasie rozliczania dokumentów przez wystawcę, jak i odbiorcę e-faktury. Duże znaczenie ma też zmniejszenie zużycia materiałów biurowych i 10-krotne (w przeliczeniu na fakturę) ograniczenie emisji CO2. Z rozwiązania korzysta już 20% klientów dywizji cementu i ich liczba stale rośnie.

Oras Olesno – bateria Oras Eterna z funkcją EcoLed

Jest to pierwsza w Polsce bateria wyposażona w mechanizm świetlny, który sygnalizuje zużycie wody. W wersji natryskowej mechanizm EcoLed uruchamia się w momencie otwarcia baterii – jeśli natrysk zostanie zakończony po 2 minutach, miga zielony sygnał. Dłuższy prysznic jest sygnalizowany diodą czerwoną, a przekroczenie czasu 4 minut powoduje odcięcie dopływu wody (istnieje możliwość wyłączenia funkcji w dowolnym momencie). Uchwyt regulacji temperatury zapewnia zablokowanie ustawienia temperatury na poziomie 38°C. Wersja wannowo-natryskowa wyposażona jest w wylewkę obrotową działającą jako przełącznik funkcji natrysk – wylewka wannowa i dodatkowo w funkcję automatycznego napełniania wanny. Obsługa baterii jest intuicyjna i prosta. Dodatkowo, jej obudowę wykonano z materiału, który nie nagrzewa się od ciepłej wody. Linia przeznaczona jest nie tylko dla domów prywatnych, ale też dla obiektów komercyjnych (hotele, pensjonaty, obiekty sportowe).

kwiecień 2012

Fot. arch. Oras Olesno

Fot. arch. CEMEX

CEMEX – e-FAKTURA

Produkty nagrodzone statuetką TopBuilder 2012

Fot. arch. Grupy Ożarów SA Fot. arch. Koelner SA

Koelner – uniwersalny łącznik fasadowy TFIX-8ST

Jest to łącznik wkręcany o średnicy 8 mm do bezspoinowego mon­ tażu izolacji fasadowej. Trzpień stanowi wkręt stalowy cynkowany galwanicznie, a koszulkę wykonano z udaroodpornego kopolimeru PP. W łączniku zastosowano też innowacyjne, opatentowane przez firmę rozwiązanie – docieplenie talerzyka pianką PU stanowi inte­ gralną część łącznika, co pozwala na optymalny i prosty montaż izolacji fasadowych bez konieczności stosowania zaślepek termo­ izolacyjnych. Redukcja mostków cieplnych jest możliwa także dzię­ ki zastosowaniu długiego i odpornego na udar obtrysku gwoździa (nylon modyfikowany włóknem szklanym). Łącznik pozwala na mocowanie izolacji o grubości 60 – 300 mm do wszystkich podłoży i stanowi gwarancję największych przenoszonych obciążeń przy najkrótszej głę­ bokości kotwienia. Cechuje się wysoką odpornością na wyrwa­ nie, a wzmocniona konstrukcja trzpienia zapobiega samoczyn­ nej alokacji gwoździa w proce­ sie eksploatacji. Tworzywowy łeb trzpienia chroni też połącze­ nie przed wilgocią i zabrudzeniami. Montaż wkręcany umożliwia 100% kontrolę osadzenia łącznika i jego dostosowanie się do nie­ równości podłoża lub termoizolacji. Produkt jest polecany w szcze­ gólności do „dociepleń istniejących ociepleń” elewacji.

kwiecień 2012

Okno stanowi połączenie niepo­ wtarzalnej, eleganckiej stylistyki okna PLATINIUM oraz zaawan­ sowanych rozwiązań w zakresie energooszczędności. Kształt skrzy­ dła (forma zaokrąglona do we­ wnątrz) jest autorskim projektem Oknoplast, zastrzeżonym Wzorem Wspólnotowym. Okno jest dostęp­ ne zarówno w kolorze białym, jak i w palecie odcieni drewnopodob­ nych. Platinium Evolution² posiada sześcioko­morowy system profili, najwyższej klasy „A”, popra­wiający właściwości cieplne nawet do 30% oraz pakiet trzyszybowy – 36 mm, z dwoma komorami wypełnio­ nymi argonem i Ug=0,7 W/(m2K).

Dodatkowa Termoramka ze stali szlachet­nej, ogranicza zjawisko roszenia szyb, natomiast niewidoczne zawiasy lnvisso podkreślają estetykę okna i uła­ twiają utrzymanie go w czystości.

Selena – Tytan Professional Uszczelniacz Multi-tool

Jest to innowacyjny uszczelniacz wielozadaniowy, który łączy cechy silikonów, akryli i poliuretanów. Szczegól­ nie polecany jest do połączeń wymagających zarówno dużej elastyczności, jak wysokiej odporności spoiny.

Tworzy wyjątkowo trwałą, bardzo wytrzymałą, odporną na wibracje, niekurczliwą spoinę. Charakteryzuje się doskonałą przyczepnością do różno­ rodnych podłoży, zarówno porowa­ tych, jak i nieporowatych. Niewątpliwą zaletą uszczelniacza jest możliwość stosowania go zarówno na powierzch­ nie wilgotne jak i suche. Jest odporny na zmienne warunki atmosferyczne i promieniowanie ultrafioletowe. Nie powoduje korozji metali ani nie od­ barwia powierzchni zasadowych.

Umożliwia nakładanie kilku warstw i malowanie warstwy utwardzonej.

Nie zawiera izocyjanianów, silikonu i rozpuszczalników. Spektrum zasto­ sowań jest następujące: uszczelnia­ nie materiałów budowlanych i de­ koracyjnych wykonanych ze szkła, drewna, aluminium, stali, PVC itp.; uszczelnianie i wypełnianie szczelin dylatacyjnych; uszczelnianie ram okiennych i oścież­ nic drzwiowych; uszczelnienia w pracach dekarskich m.in. do klejenia i uszczelniania blach, dachówek i in­ nych materiałów dekarskich.

Builder 85

Fot. arch. Oknoplast

Cement ten od wielu lat cieszy się popularnością w Polsce, co za­ wdzięcza głównie niezawodności i uniwersalności. W drugim kwar­ tale 2012 roku wprowadzony zostanie nowy wzór opakowania pod­ kreślający jego unikalność. Cement Ożarów CEM I 32,5 R JEDYNKA jest produktem zawierającym ponad 90% klinkieru portlandzkiego zapewniającym: uniwersalne rozwiązania do stosowania o każdej porze roku; przyspieszenie prac na budowie; bezpieczeństwo sto­ sowania w okresie zimowym (wyższe ciepło twardnienia); szybsze uzyskanie odporności betonu na negatywne skut­ ki przemarznięcia; wyższą wytrzymałość wczesną i końcową; szeroką kompatybilność z domieszkami do zapraw i betonów. Cement Ożarów CEM I 32,5 R JEDYNKA jest zalecany do wykonywania: betonów konstrukcyjnych; konstrukcji wymagających wyso­ kiej wytrzymałości; zapraw murarskich i tynkarskich; robót remontowych oraz elementów konstrukcyjnych (fundamenty, drogi, płyty nawierzchniowe, zbiorniki, mury, schody, podciągi, wieńce, posadzki) dojrzewa­ jących w warunkach naturalnej i obniżonej temperatury. Otrzymał Rekomendację Techniczną IBDiM nr RT/2010-02-0045, która m.in. stwierdza przydatność do stosowania w inżynierii komunikacyjnej.

Produkt z powodzeniem wykorzystywany jest do profesjonalnych robót inżynieryjnych (np. zaczyny iniekcyjne), jak i do wszelkich prac remontowo-budowlanych. CEM I 32,5 R JEDYNKA to produkt dla fachowców, jak i majsterkowiczów.

Oknoplast – okno Platinium Evolution2

Fot. arch. Selena SA

Grupa Ożarów – CEM I 32,5 R JEDYNKA

rynek

Moduły fotowoltaiczne pozwalają na projektowanie czarnych konstrukcji fasadowych i okiennych o harmonijnym wyglądzie. Szerokie spektrum stopni przezierności (od 0 do 25%) oraz bogaty i elastyczny zakres wymiarowy modułów (od 200 x 300 mm do 2200 x 2600 mm) otwiera szerokie możliwości, które pozwalają dostosować wygląd poszczególnych elementów fasady do wizji projektanta. Intensywną barwę uzyskano dzięki zastosowaniu dwóch warstw krzemu – amorficznego i mikrokrystalicznego, które wykorzystują znacznie szersze spektrum światła.

Moduły wielowarstwowe gwarantują nawet o 30% większą wydajność w porównaniu z tradycyjnymi technologiami cienkowarstwowymi. W optymalnych warunkach pojedynczy element może wykazywać uzyski solarne nawet na poziomie 80 Wp/m2. Wydajna praca układu jest niezależna od wysokich temperatur roboczych czy częściowego zacienienia absorbera.

86 Builder

Fot. arch. Kärcher

Fluke - kamery termowizyjne serii Ti1xx

Są to przeciwwłamaniowe drzwi o bardzo dobrej izolacyjności cieplnej, przeznaczone do garaży, budynków gospodarczych, piwnic, biur i pomieszczeń warsztatowych zakładów produkcyjnych.

Niski współczynnik przenikania ciepła U = 1,2 W/(m2K) to wynik zastosowania przegrody termicznej w płycie drzwiowej i ościeżnicy. Skrzydło drzwiowe dodatkowo wypełnione jest pianką PU. Drzwi wyposażone są w trzpienie przeciwwyważeniowe i trwałe zawiasy rolkowe (II klasa odporności na włamanie wg PN-EN V 1627). Dostępne są w 12 kolorach z palety RAL oraz w trzech rodzajach oklein Decograin – drewnopodobnych Dark Oak i Golden Oak oraz Titan Metalic.

Jest to seria pięciu nowych modeli, które cechują się najlepszą w swojej klasie regulacją ostrości. Zapewnia to rewolucyjny system regulacji ostrości IR Optiflex (automatyczna regulacja ostrości obrazu z możliwością ręcznej modyfikacji ustawień przy zbliżeniach). Dzięki technologii IR-Fusion, łączącej obraz cyfrowy z obrazem podczerwonym, kamery te są jedynymi modelami typu „wyceluj i zmierz”. Dzięki niskiej wadze (0,73 kg), dobremu wyważeniu i wygodnemu ułożeniu przycisków kamerę można obsługiwać nawet jedną ręką. Wytrzymała konstrukcja pozwala wytrzymać upadek z wysokości 2 metrów. Kamery zapewniają też nagrywanie wideo w wielu trybach, system notatek IR PhotoNotes oraz oprogramowanie SmartView.

Winkhaus – system keyTec RPE

Są to praktyczne wkładki patentowe, które wyróżniają się na rynku ciekawym wzornictwem i nowego typu ochroną przed kopiowaniem kluczy. W mechanizmie wkładki znajduje się specjalna kulka blokująca - jeśli ktoś spróbuje otworzyć drzwi nielegalnie dorobionym kluczem, kulka zablokuje mechanizm wkładki. Dorobienie kluczy jest możliwe tylko po przedłożeniu karty bezpieczeństwa bezpośrednio u producenta. Wkładki te kreują też nowy, „kolorowy” trend na rynku zabezpieczeń - z nowoczesnymi kluczami w różnych kolorach.

Fot. arch. Winkhaus

Schüco – moduły okienne i fasadowe ProSol TF+

więcej na

Urządzenie wysokociśnieniowe z podgrzewaniem wody z elektrycznym silnikiem nadaje się do zastosowania w motoryzacji, transporcie czy przemyśle. Zasilanie elektryczne pozwala na stałą pracę w pomieszczeniach zamkniętych (brak emisji spalin), a odpowiednie zaizolowanie kotła pozwala zaoszczędzić do 40% energii elektrycznej. System Eco!Efficiency gwarantuje ekonomiczną pracę.

W wyposażeniu standardowym znajduje się wąż ciśnieniowy 10 m, złącze AVS, Pistolet Easy Press z Servo Control, lanca spryskująca ze stali nierdzewnej o dł. 1050 mm oraz dysza Power 25’’.

Baumit – system tynków renowacyjnych Sanova WTA

Gama tynków renowacyjnych przeznaczona jest do powierzchni o zwiększonym zawilgoceniu i jest polecana wszędzie tam, gdzie tradycyjne tynki nie sprawdzają się i ulegają szybkiej destrukcji. Tynki WTA, przebadane są przez Naukowo-Techniczne Stowarzyszenie Robocze Ochrony Budowli i Konserwacji Zabytków, dopuszczające produkty wysokiej jakości do renowacji obiektów zabytkowych potwierdzone certyfikatem WTA. W ofercie Baumit są to: Baumit Sanova Vorspritzer, Baumit Sanova Pufferputz, Baumit SanovaPutz W oraz Baumit SanierVorspritzer SV 61, Baumit SanierGrundputz SP 64 G, Baumit SelfporSanierputz SP 64P. Materiały renowacyjne firmy Baumit dobierane są indywidualnie w zależności od warunków zawilgocenia i zasolenia.

kwiecień 2012

Fot. arch. Baumit

Fot. arch. Hörmann

Hörmann – stalowe drzwi zewnętrzne KSI Thermo

Kärcher – myjka HDS-E 8/16-4M K

Fot. arch. Fluke

Firma Aluprof, jako pierwszy w Polsce producent systemów roletowych, otrzymał dla swojego produktu III klasę odporności na włamanie. Potwierdziły to badania, przeprowadzone w akredytowanym laboratorium badawczym, zgodne z PN-EN 1627. Nowatorski system rolet antywłamaniowych wyróżnia się: mocną konstrukcją kurtyny rolety, co chroni ją przed uszkodzeniem, wzmocnioną konstrukcją prowadnic oraz listwy dolnej, a także mechanizmem zapadkowych w dolnej części rolety.

System można zamontować zarówno w nowo wznoszonych, jak i w istniejących już budynkach. Profile dostępne są w różnorodnej kolorystyce.

Fot. arch. Schüco

Fot. arch. Aluprof

Aluprof – rolety z III klasą antywłamaniową

Fot. arch. Prymus

Prymus – środek biobójczy UNI – PRYM

UNI – PRYM Grunt 600 grzybo- i glonobójczy to pierwszy i jedyny produkt tej kategorii na rynku polskim. Jest to preparat gruntujący, który służy do zabezpieczania podłoża. Dzięki zawartym w nim, aktywnym środkom ochrony powłoki, skutecznie chroni powierzchnie przed wykwitami grzybów i glonów.

FLOWAIR – kurtyno – nagrzewnica ELiS DUO

ELiS DUO jest jedynym urządzeniem na rynku, które zapewnia barierę otworu drzwiowego przy jednoczesnym ogrzewaniu pomieszczenia. Dzięki ELiS DUO klient otrzymuje ponad 30% oszczędności poprzez maksymalne wykorzystanie powierzchni handlowej, uzyskanie niższych kosztów eksploatacyjnych oraz zmniejszenie kosztów instalacji. ELiS DUO przeznaczone jest dla klientów ceniących sobie nie tylko estetyczny wygląd, ale przede wszystkim oczekujących urządzeń niezawodnych o wysokiej jakości wykonania. Nowoczesny kształt elipsy oraz estetyczne wykończenie elementów powoduje, że kurtyno-nagrzewnica ELiS DUO świetnie nadaje się do pomieszczeń, gdzie walory estetyczne montowanych urządzeń mają duże znaczenie.

Produkt został wyróżniony Złotym Medalem Targów Instalacje 2012.

Schüco – system Schüco ThermoSlide

Na norymberskich targach Fensterbau Frontale firma Schüco pokazała m.in. debiutancki system drzwi podnośno-przesuwnych Schüco ThermoSlide. Wyznacza on całkiem nowe standardy stabilności i szczelności w swojej klasie.

Innowacyjna technologia umożliwia realizację dużych drzwi przesuwnych o ciężkich skrzydłach do 400 kg z potrójnym szkleniem. Profil o zwiększonej głębokości zabudowy oraz płaski, termoizolowany próg pozwoliły na zwiększenie szczelności systemu i obniżenie wartości współczynnika przenikania ciepła Uf do poziomu 1,1 W/m2K.

REKLAMA

marzec 2012

Fot. arch. Flowair

Z początkiem marca 2012 roku Galeco rozszerzyło swoje sztandarowe systemy Galeco STAL i Galeco Luxocynk z głębokim profilem (kontynentalnym, co gwarantuje wyższą wydajność w odprowadzaniu wody deszczowej). Nowością są rynny w rozmiarze 150/100. Rozwiązanie to zapewnia skuteczne odprowadzenie wody z dużych, jednolitych płaszczyzn dachowych na obiektach przemysłowych, jak również dużych budynkach mieszkalnych.

Builder 87

Fot. arch. Schüco

Fot. arch. Galeco

Galeco – nowe wymiary rynien

CAL – próg termiczny Roto Eifel T/TB

zaprojektowany został w celu zapewnienia właściwych poziomów higienicznych i normatywów dla powietrza w budownictwie mieszkaniowym. Przeznaczony jest dla wentylacji zbiorczej.

Może też być stosowany w innych konfiguracjach według oceny projektanta jako wykorzystanie zalet łączenia i naprzemiennej pracy wentylacji grawitacyjnej i mechanicznej. W skład systemu wchodzą nawiewnik ścienny Flow-in, kratka wywiewna Flow-out, wentylator hybrydowy MAG-200/EC lub przy budynkach wyższych MAG-200/AC, oraz czasowy układ decyzyjny Mag-Time. Możliwe jest w celach automatyki wykorzystanie systemów nadzoru ciągu wentylacyjnego. Produkt został wyróżniony Złotym Medalem Targów Instalacje 2012.

więcej na

Fot. arch. Junkers

Zakład Stolarki Budowlanej CAL proponuje próg jako rozwiązanie dla budynków energooszczędnych. Atrybutem odróżniającym ten produkt od progu tradycyjnego jest przegroda termiczna. Część wewnętrzna, wykonana z tworzywa, składa się z kilku komór, które, wypełnione powietrzem, stanowią skuteczną przegrodę termiczną, a zarazem poprawiają parametr przenikalności cieplnej całych drzwi. Badanie wykonane przez niezależny instytut badawczy wykazało wartość współczynnika fRsi na poziomie 0,8 (wartość zalecana 0,7). Współczynnik ten określa bezpieczne ze względu na powstawanie pleśni warunki temperaturowe na powierzchni przegrody. Zaletą nowych progów jest też ich niewielki wymiar, zgodny z normą DIN 18030.

Jego wysokość nad gotową podłogą nie przekracza 20 mm.

Junkers – kocioł Cerapur Acu Smart

Cerapur Acu Smart ZWSB 30-4A to wisząca, kompaktowa kotłownia kondensacyjna o niewielkich rozmiarach, która dysponuje mocą modulowaną do 24 kW (c.o.) oraz 30 kW (c.w.u). Tak duża moc kotła w połączeniu z zasobnikiem o pojemności 48 litrów pozwala osiągać wydajność 690 litrów ciepłej wody/h (bez dodatkowego zasobnika). Kotły mogą być zasilane każdym z powszechnie dostępnych w Polsce gazów ziemnych oraz gazem płynnym. Nowością zastosowaną w kotle Cerapur Acu Smart w stosunku do kotła Cerapur Acu, jest najnowszy panel sterowania Bosch Heatronic® 4, wyposażony w automatykę pogodową, czytelny wyświetlacz ciekłokrystaliczny LCD oraz standardowo w funkcję Solar ControlUnit Inside (technologia nagrodzona w konkursie Złoty Instalator 2011). Panel sterowania Bosch Heatronic® 4 jest standardowo dostarczany w cenie kotła.

Podczas badań zgodnie z normą EN 13203-1, kocioł Cerapur Acu Smart uzyskał maksymalną ocenę - trzy gwiazdki.

88 Builder

Frapol – modułowa szafa klimatyzacyjna FRAMEDIC

Szafa służy jako kompletne rozwiązanie (obejmuje zintegrowaną automatykę sterującą) do obróbki powietrza w pomieszczeniach o bardzo wysokich wymaganiach higienicznych (sale operacyjne, pomieszczenia aseptyczne, laboratoria farmaceutyczne itp.). Konstrukcja szafy pozwala wyeliminować miejsca, w których mogłyby gromadzić się zanieczyszczenia oraz zapewnia możliwość dezynfekcji i czyszczenia wnętrza szafy. Podzespoły wykonane są z materiałów niesprzyjających rozwojowi mikroorganizmów i bakterii. Do podzespołów zapewniony jest dostęp ze wszystkich stron, obudowa posiada wewnętrzne oświetlenie, a rewizje wyposażone są w duże okienka inspekcyjne.

Zastosowano tu zespoły wentylatorowe typu EC lub PLUG z płynną regulacją wydajności i pomiarem przepływu powietrza. Wysoką sprawność cieplną urządzenia zapewnia układ odzysku ciepła oraz pompa ciepła.

Athenasoft – program ekoszt

Firma Athenasoft, znana jako producent programu Norma, udostępniła swoją pierwszą aplikację w chmurze. Ekoszt przeznaczony jest do sporządzania kosztorysów budowlanych każdego typu, metodą szczegółową i uproszczoną.

Zawiera bazę ok. 200 katalogów KNR oraz ceny średnie RMS z serwisu Intercenbud. Sporządzony kosztorys można wydrukować, zapisać do pliku XML i przechowywać na serwerze obsługującym aplikację. Użytkownik ma do wyboru dwa pakiety dostępu (50 lub 100 godzin) do wykorzystania w ciągu miesiąca. Aby skorzystać z programu, wystarczy komputer, iPad lub tablet oraz dostęp do Internetu. Ekoszt został stworzony w oparciu o platformę Windows Azure firmy Microsoft, gwarantującą wysoką niezawodność i bezpieczeństwo przetwarzanych danych.

kwiecień 2012

Fot. arch. Frapol

Tynk Silikatowo-Silikonowy TSS 25 służy do ręcznego wykonywania cienkowarstwowych dekoracyjnych wypraw tynkarskich. Farba Silikatowo-Silikonowa FSS 25 to nowoczesna farba fasadowa, charakteryzująca się znakomitą przyczepnością do podłoża, efektywnym kryciem i trwałym kolorem.

Ich właściwości to połączenie cech produktów silikatowych i silikonowych. Wyróżniają się łatwą aplikacją i wysoką odpornością na warunki atmosferyczne. Układy biobójcze, znajdujące się w ich składzie, chronią elewację długo i skutecznie. Są paroprzepuszczalne,, odporne na wodę i wilgoć. Wysokogatunkowe żywice zawarte w ich składzie, zapewniają wysoką wytrzymałość.

Fot. Joanna Ryńska

Uniwersal – hybrydowy system nawiewnowywiewny Flow-Mag

FOVEO TECH – tynk i farba

Fot. arch. Zakład Stolarki Budowlanej CAL

Fot. arch. Śnieżka

rynek

OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

kwiecień 2012

REHAU zagrzewa do boju Ogrzewanie murawy na Stadionie Narodowym str. 92

© Euro Poznań 2012

ŻYCZYMY WIELU SPORTOWYCH EMOCJI!

i kcj u d pro no e n icz sowa m a er zasto c i tk R pły RGE lskich : a – E aw o 012 O B z p K s S RA SEL tkich O 2 , War S LA wszys h EUR dowy k na ionac Naro dańs ocław G r n d sta tadio rena, ki, W znań s S A ej Po G GE on Mi ejski, P i G tad on Mi S i G tad S G

Przedstawicielstwo LASSELSBERGER, s.r.o. w Polsce Kerpol Sp. z o.o. ul.Krasińskiego 24, 40-019 Katowice, tel. 32 2039350, fax 32 2039353 email: kerpol@kerpol.pl, www.kerpol.pl, www.rako.cz

Łotwa

Rosja Polska Niemcy Czechy

Szwajcaria Włochy

Ukraina

Słowacja

Austria Rumunia

Słowenia

Serbia

Bułgaria Turcja

P

sukces budowlanych część 1

Stadion Miejski we Wrocławiu

Inwestor: Wrocław 2012 Sp. z o.o.

Architekt: JSK Architekci Sp. z o.o.

Generalny wykonawca: konsorcjum Max Bögl Polska Sp. z o.o., Max Bögl Bauunternehmung GmbH&Co.KG, Budimex Dromex S.A..

Data rozpoczęcia budowy: kwiecień 2009 Data zakończenia budowy: wrzesień 2011 Koszt budowy: 739 mln zł netto Sposób finansowania: kredyt bankowy 500 mln, zaciągnięty przez Wrocław 2012 sp. z o.o., dotacja Ministerstwa Sportu: 110 mln zł, środki z budżetu Miasta.

Zakres prac: budowa nowego stadionu z wykonaniem projektów wykonawczych Najważniejsze dane techniczne: Kubatura bez przykrycia (czyli kubatura pomieszczeń i poziomu E0) = ok. 297 556 m3. Kubatura przykrycia (czyli kubatura zadaszenia bez trybun i bez kubatury pomieszczeń zamkniętych) = ok. 488 842 m3. Wymiary obiektu: 272 x 224 m; wysokość obiektu: 39,33 m; ilość kondygnacji: 6 Pojemność stadionu: Ilość miejsc siedzących zadaszonych netto polska liga: 42771. Ilość wszystkich miejsc VIP polska liga: 2130.

Fot. arch. Spółka Wrocław 2012

ostanowiliśmy przynajmniej w skrótowy sposób przybliżyć wybrane obiekty, które będą miały do spełnienia istotną rolę podczas zbliżającej się imprezy sportowej. Kolejne inwestycje zostaną zaprezentowane w majowym wydaniu Buildera oraz w serwisie www.ebuilder.pl

Obiekty EURO 2012

Fot. Marek Przybyło/Aeroklub Wrocławski

RAPORT

Ponad 200 najróżniejszych inwestycji infrastrukturalnych o łącznej wartości 96 mld zł, w tym m.in. budowa stadionów, połączeń komunikacyjnych, rozbudowa lotnisk, modernizacja dworców, połączeń kolejowych, poszerzenie bazy hotelowej – oto przybliżony bilans pięcioletnich przygotowań Polski do Euro2012.

94 Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

Opis: Koncepcja architektoniczna, przygotowana przez JSK Architekci, to Stadion-Lampion. Wyróżnia go przede wszystkim sylwetka podkreślona przez bardzo innowacyjną elewację. Budynek stadionu został osłonięty siatką z włókna szklanego pokrytego teflonem. Siatka umocowana jest za pomocą stalowych pierścieni, które okalają cały obiekt. Specjalnie zaprojektowana technologia oświetleniowa umożliwia zmianę koloru elewacji budynku. Pod półprzezroczystą elewacją schowane są żelbetowe trybuny oraz cztery budynki satelitarne, które mieszczą niemal 10 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni komercyjnych, przeznaczonych pod wynajem.

kwiecień 2012

Inwestor: Narodowe Centrum Sportu Architekt: JSK Architekci Sp. z o.o., gmp International GmbH, Schlaich Bergermann und Partner Generalny wykonawca: I etap: Pol-Aqua, II etap: konsorcjum Hydrobudowa Polska – PBG – Alpine Data rozpoczęcia budowy: I etap: październik 2008, II etap: maj 2009 Data zakończenia budowy: grudzień 2011 (uzyskanie pozwolenia na użytkowanie) Koszt budowy: I etap – 103 mln zł netto; II etap – 1,25 mld zł netto (kontrakt główny, nie licząc robót dodatkowych) Zakres prac: I etap: roboty rozbiórkowe, ziemne, wzmocnienie podłoża, fundamenty; II etap: budowa wielofunkcyjnego stadionu na ponad 58 tys. miejsc, zadaszonego, z garażem podziemnym, powierzchniami komercyjnymi, oraz infrastrukturą towarzyszącą

Najważniejsze dane techniczne: Pojemność: 58000 miejsc, w tym 4600 miejsc premium, 800 miejsc w lożach VIP, 106 miejsc dla osób niepełnosprawnych, 900 miejsc dla mediów. 4 ekrany LED o łącznej powierzchni powyżej 200 m2. Parking: 1765 miejsc. Roboty ziemne (I i II etap): ca 450 000 m3. Główna konstrukcja stalowa: ponad 11000 ton.

Ilość betonu: 173 000 m3. Konstrukcja stalowa dachu: 72 słupy o 1000 mm i wysokości 34 m, 72 elementy pierścienia z rur o średnicy prawie 2 m i grubości ścianki 8 cm, każdy o wadze ponad 67 ton, montowane na wysokości ponad 34 m nad poziomem korony stadionu. Ciężar lin dachu: 1200 ton.

Opis: Technologia wykonania – konstrukcję nośną stanowią słupy, ściany, podciągi, stropy i rygle żelbetowe. Sztywność przestrzenną zapewniają zewnętrzne ściany żelbetowe, ściany klatek schodowych i szybów windowych. Z uwagi na szybki montaż i powtarzalność konstrukcji zdecydowano się na prefabrykację elementów trybun żelbetowych oraz większości słupów i belek stropowych. Obiekt podzielono dylatacjami na 12 części.

Zadaszenie zaprojektowano jako konstrukcję stalową cięgnowo-membranową. Wewnętrzna część dachu ma możliwość otwierania i zamykania.

Część zewnętrzna jest przekryciem stałym. Część stała pokryta została bardzo wytrzymałą i odporną membraną z włókien szklanych pokrytych PE. Zewnętrzna część dachu stałego (wokół boiska) została przekryta szkłem bezpiecznym. Wewnętrzna – ruchoma część przekrycia wykonana została z membrany o bardzo dobrych właściwościach elastycznych, o rdzeniu nośnym z PVC i warstwie wierzchniej PTFE. Elementem nośnym dachu zewnętrznego są dźwigary linowe, rozpięte radialnie pomiędzy słupami głównymi a pierścieniami linowymi na styku dachów zewnętrznego i wewnętrznego-ruchomego. Iglicę centralną wspierają cztery liny podtrzymujące, zaczepione do dołu iglicy, a na zewnątrz do dolnego pierścienia linowego (na styku dachu stałego i ruchomego).

Fasadę stadionu zaprojektowano z paneli aluminiowych mocowanych do odciągów fasadowych. Są one rozmieszczone w sposób pozwalający na przenikanie powietrza do wnętrza stadionu. Pozwala to, z jednej strony, na redukcję obciążenia wiatrem, z drugiej, zapewnia właściwą atmosferę stadionu.

kwiecień 2012

Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH 95

Fot. Narodowe Centrum Sportu

Stadion Narodowy w Warszawie

Fot. Robert Jatczak/Hydrobudowa Polska

Inwestor: Biuro Inwestycji Euro Gdańsk 2012 sp. z o.o., Gmina Miasta Gdańsk Architekt: konsorcjum RKW Rohde Kellermann Wawrowsky GmbH + Co. Kg, RKW Rohde Kellermann Wawrowsky Polska sp. z o.o., HPP International Planungsgesellschaft mbH Generalny wykonawca: konsorcjum Hydrobudowa Polska SA, Hydrobudowa 9, Alpine Bau Deutschland AG Berlin, Alpine Bau Gmbh Austria, Alpine Construction Polska Sp. z o.o.

Data rozpoczęcia budowy: 15 grudnia 2008 Data zakończenia budowy: 19 lipca 2011 (wręczenie pozwolenia na użytkowanie) Koszt budowy: koszty projektu: ok. 700 mln zł Sposób finansowania: dofinansowanie z Rządu: 144 mln zł, pozostała kwota to obligacje, które wyemitowała w imieniu miasta spółka BIEG 2012 Najważniejsze dane techniczne: Pojemność: 42 000. Loże VIP: 40 lóż (496 miejsc). Miejsca biznesowe: 1383. Miejsca dla mediów: 852. Miejsca parkingowe (+ miejsca dla autokarów): 1965.

Wymiary obiektu: 236 x 203 x 45 m. Powierzchnia użytkowa: 36 600 m2. Powierzchnia komercyjna: 17 000 m2. Wymiary boiska: ok. 115 m x 78 m.

Opis: Stadion składa się z boiska, trybun, budynku zamkniętego, promenad wewnętrznych, promenady zewnętrznej oraz przestrzeni komercyjno-handlowej. Dostęp do płyty boiska zapewniają cztery tunele, przebiegające ukośnie pod promenadą i trybunami. Zaprojektowano cztery równomiernie rozmieszczone biegi schodów terenowych, łączące otoczenie stadionu z promenadą. Wszystkie miejsca na trybunach są zadaszone, zaś boisko, trybuny oraz promenady z technicznego punktu widzenia są otwarte. Żelbetowa konstrukcja trybun została przekryta samonośną konstrukcją stalową wraz z zamontowanym na niej zadaszeniem. Konstrukcja stalowa wsparta jest na specjalnie wykształtowanej konstrukcji żelbetowej, tworzącej rodzaj zewnętrznego pierścienia okalającego zarówno część betonową i stanowiącą podstawę wsparcia konstrukcji zadaszenia. Montaż stalowej konstrukcji zadaszenia obiektu rozpoczyna się na poziomie około 6,82 m nad poziomem płyty boiska i kończy się na wysokości około 45 m nad nią.

Przestrzenny układ dachu złożony jest z 82 dźwigarów nośnych rozmieszczonych równomiernie po obwodzie stadionu. Masa pojedynczego dźwigara to 66 ton. Pomiędzy sobą wspomniane dźwigary są połączone systemem prętów obwodowych wykonanych z kształtowników rurowych oraz cięgien krzyżowych wykonanych z prętów pełnych. Elementy te wraz z dźwigarami tworzą siatkową konstrukcję zewnętrznej powłoki zamykającej obiekt.

Dźwigary nadające ostateczny kształt powłoki oraz zapewniające odpowiednią jej nośność zaprojektowane zostały w postaci przestrzennych, kratowych dźwigarów nośnych o kształcie przypominającym sierp. Elementy tworzące dźwigary kratowe zostały zaprojektowane z walcowanych, okrągłych profili rurowych. Samonośna stalowa konstrukcja zadaszenia jest podstawą, do której zamontowano aluminiowe płatwie, których zadaniem jest podparcie zewnętrznej powłoki poszycia wykonanej z komorowych płyt poliwęglanowych. Płatwie rozmieszczone są w zasadniczym rozstawie co 800 mm po długości zewnętrznego pasa dźwigara. Na wykonanie poszycia obiektu zastosowano panele w 6 kolorach – począwszy od bezbarwnego po bursztynowy. Odpowiedni układ kolorystyczny pozwala na płynne przejście pomiędzy wytypowanymi przez architektów kolorami. Obiekt został pokryty blisko 17 000 płyt poliwęglanowych o łącznej powierzchni ponad 44 000 m2.

Fot. PKP SA

RAPORT

PGE ARENA Gdańsk

Warszawa Centralna

Czas trwania budowy: 2010 – 2012 Koszt inwestycji: 48 mln złotych (I etap) Sposób finansowania: środki własne PKP S.A. Infrastruktura dworca: między innymi, kasy biletowe, Service Point, nowoczesny system informacji dla podróżnych, przechowalnia bagażu, udogodnienia dla niepełnosprawnych, kawiarnia, toaleta, bankomat, sklepy, Internet, monitoring przed budynkiem: parking, postój taksówek, przystanek komunikacji miejskiej Inwestor: Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna Projektant: Towarzystwo Projektowe G. Niwiński, J. Porębski Generalny wykonawca: PORR Polska S.A. Innowacyjne rozwiązania: między innymi, nowa aranżacja galerii handlowych oraz nowoczesna aranżacja hali głównej, w której znalazły się przeszklone pawilony, nowoczesna toaleta 2theloo

96 Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

kwiecień 2012

Budowa Trasy WZ w Gdańsku

Fot. arch. Skanska

Inwestor: Gdańskie Inwestycje Komunalne Projektant: Transprojekt Gdański Generalny wykonawca: Skanska SA Data rozpoczęcia budowy: czerwiec 2010 Data zakończenia budowy: maj 2012 Koszt budowy: 89 518 605,60 zł Sposób finansowania: budżet Gminy Miasta Gdańska i UE - POIiŚ Zakres prac: budowa trasy zasadniczej (W-Z) o długości 2,22 km, przekrój poprzeczny 2 jezdnie po 2 pasy ruchu; budowa węzła w formie zjazdu i wjazdu na północną jezdnię Trasy W-Z w rejonie ul. Gronostajowej; budowa węzła na skrzyżowaniu z ul. Nowa Myśliwską; budowa skrzyżowania z wyspą centralną na skrzyżowaniu z ul. Otomińską; budowa ul. Kartuskiej Północnej na długości 0,84 km; budowa 3 skrzyżowań w formie ronda; przebudowa odcinków ulic bocznych (m.in. Nowa Myśliwska, Kartuska Południowa, Kalinowska, Otomińska) na łącznej długości 2,77 km; budowa 3 obiektów inżynierskich; budowa urządzeń organizacji i bezpieczeństwa ruchu (oznakowanie, bariery ochronne, oświetlenie); budowa urządzeń ochrony środowiska – (przejścia dla zwierząt pod Trasą W-Z i pod ul. Kartuską, budowa kanalizacji deszczowej i ekranów akustycznych na długości 5,23 km); przebudowa istniejącej infrastruktury technicznej kolidującej z projektowaną trasą; budowa ścieżek rowerowych na długości 3,14 km.

Inwestor: Miasto Poznań Architekt: Wojciech Ryżyński - Modern Construction Systems Generalny wykonawca: konsorcjum firm Hydrobudowa Polska SA (lider) oraz PBG SA, AK-BUD Kurant, Alpine Construction Polska, Alpine Bau Deutschland oraz Alpine Bau GmbH (partnerzy) Data rozpoczęcia budowy: 28 stycznia 2009 Data zakończenia budowy: 17 września 2010 – oddanie stadionu Koszt budowy: 746 mln zł Sposób finansowania: 713 mln – 15% Państwo, 85% Miasto Poznań; 33 mln – Miasto Poznań Zakres prac: wszystkie prace budowlane, instalacyjne, sanitarne związane z rozbudową stadionu, budowa dróg, parkingów i terenów zielonych Najważniejsze dane techniczne: Pojemność stadionu: 43 528 45 lóż dla 480 osób, 1100 miejsc biznesowych oraz strefa dla mediów, ponad 200 miejsc dla osób niepełnosprawnych, 34 punkty gastronomiczne obsługiwane przy 198 stoiskach Bryła Stadionu: Długość obiektu: 213,30 m. Szerokość: 220,27 m. Wysokość: 56,16 m. Wymiary boiska: 105 m x 68 m. Stalowa konstrukcja zadaszenia 7 500 ton Opis: Przy budowie wykonawca korzystał z najnowszych rozwiązań technologicznych. Stadion posiada m.in.: dwa największe telebimy w Polsce (o powierzchni 116 m2 każdy), wysokiej jakości system nagłośnienia dostosowany do organizowania imprez, oświetlenie spełniające wymogi przekazu TV w formacie FULL HD, pełny monitoring z systemem identyfikacji kibiców oraz możliwość zamontowania kamery typu spider. Na całym stadionie dostępne jest połączenie z siecią Wi-Fi. 195 systemów LED pozwala na podświetlenie membrany dachowej w dowolnej konfiguracji kolorystycznej, w zależności od odbywającego się na stadionie wydarzenia.

kwiecień 2012

Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH 97

Fot. arch. EURO Poznań 2012

Stadion Miejski w Poznaniu

RAPORT

Fot. Arkadiusz Zachert

Fot. Marcin Szpak

Nowy terminal Portu Lotniczego im. Mikołaja Kopernika we Wrocławiu

Inwestor: Port Lotniczy Wrocław S.A. Architekt: JSK Architekci Sp. z o.o.

Generalny wykonawca: Hochtief Polska oddział w Poznaniu Data rozpoczęcia budowy: wrzesień 2009 Data zakończenia budowy: luty 2012 Koszt budowy: ok. 300 000 mln zł Fot. Szymon Konop/PL.2012 Sposób finansowania: środki własne, środki dłużne, dofinansowanie unijne ( ze środków Funduszu Spójności, w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko) Zakres prac: budowa terminala wraz z infrastrukturą zewnętrzną (parkingi, drogi) oraz wyposażeniem Terminal w liczbach: Przepustowość ponad 3,5 mln podróżnych rocznie (2 razy więcej niż obecnie). Docelowo nawet 7 mln obsługiwanych pasażerów rocznie (po rozbudowie). Ponad 330 tys. m3 kubatury (największa wśród polskich terminali). Dach o powierzchni 19 tys. m2 (ponad 2 boiska piłkarskie). 16 stanowisk postojowych dla samolotów przed terminalem (na całym lotnisku ok. 30). Przestronna, klimatyzowana hala przylotów i odlotów o powierzchni ok. 5300 m2. 7 stanowisk kontroli bezpieczeństwa. 22 stanowiska odprawy biletowo-bagażowej. 12 gate’ów w strefie dla odlatujących. Ok. 4,5 tys. m2 powierzchni komercyjnej. Parking dla ponad 1100 samochodów. Sala konferencyjna dla 100 osób. Ponad 10 tys. m2 szkła, 45 km różnego rodzaju rur, ok. 600 km kabli, 13 wind i ok. 30,5 tys. różnych drzew i krzewów.

Opis: Najbardziej rozpoznawalnym elementem architektonicznym obiektu jest dach, podzielony na 15-metrowe pasy przypominające fale. Ułożone są one naprzemiennie, dzięki czemu powstały świetliki dachowe. Poczucie swobody i przestrzeni to zasługa nie tylko świetlików dachowych, ale przede wszystkim szklanej fasady. Posadzkę terminala, by uniknąć szybkiego ścierania, wykonano z eleganckiego, twardego kamienia, a w niektórych lokalach zastosowano parkiet z egzotycznego drewna. Ciekawym rozwiązaniem są tzw. cygara, które podpierają konstrukcję dachu. Wzdłuż słupów ustawiono 18 pochodzących z Florydy drzewek Bucida Buceras oraz siedziska – identyczne jak na lotniskach w Paryżu i Zurychu. Można je znaleźć również w strefie dla odlatujących, gdzie zastosowano ciekawe i nietypowe rozwiązanie – system wentylacji obiektu poprowadzono przez szkielet foteli, co umożliwia lepszą cyrkulację powietrza. Aż 600 km kabli i 45 km rur zostało ukrytych w całym obiekcie. Terminal wrocławskiego lotniska powstawał od zera. W przyszłości rozbudowę terminala umożliwi modułowa konstrukcja, która daje swobodę powiększenia w obu kierunkach wzdłuż płyty lotniska, równolegle do pasa startowego.

Warszawa Wschodnia

Fot. PKP SA

Czas trwania budowy: Dworzec dalekobieżny: 2010 – 2012. Dworzec podmiejski: 2010 – 2011 Koszt inwestycji: 59 961 050,00 zł Sposób finansowania: środki budżetu Państwa i własne PKP S.A. Infrastruktura dworca: W budynku dworca dalekobieżnego znajdą się między innymi: kasy biletowe, centrum obsługi klienta, przechowalnia bagażu, nowoczesne toalety, obiekty gastronomiczne, poczta, apteka. W budynku dworca podmiejskiego znajdują się kasy biletowe oraz toalety. Obydwa budynki będą w pełni dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Inwestor: Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna Projektant: Biuro Projektów Architektonicznych i Budowlanych AiB Sp. z o.o.

Generalny wykonawca: Strabag Sp. z o.o.

Innowacyjne rozwiązania: Dostosowanie struktury przestrzennej obiektów dworca do współczesnych wymagań i standardów obsługi podróżnych, z jednoczesnym przywróceniem walorów architektonicznych. Przy realizacji prac budowlano-montażowych stosowane są współczesne rozwiązania materiałowe i instalacyjne, przy zachowaniu pierwotnej bryły i formy obiektów z uporządkowaniem układu przestrzennego - funkcjonalnego.

98 Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

kwiecień 2012

Inwestor: Port Lotniczy Poznań – Ławica Sp. z o.o.

Biuro Projektowe: Studio ADS Generalny wykonawca: Hochtief Polska S.A., Warszawa (Oddział w Poznaniu) Data rozpoczęcia budowy: 27 kwietnia 2011 Data zakończenia budowy: 2013 Stan zaawansowania: 95% Koszt budowy: 96 311 475,41 zł netto Sposób finansowania: dofinansowanie z Unii Europejskiej z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013; środki własne, w tym emisja obligacji długoterminowych i obligacji krótkoterminowych.

Zakres prac: I etap: obejmuje budowę nowej hali przylotów – realizacja w II kwartale 2012 r. II etap obejmuje: prace wykończeniowe w rozbudowywanym terminalu (część biurowa) – realizacja w IV kwartale 2012; prace modernizacyjne w istniejącym terminalu – realizacja w II kwartale 2013 r.

Opis: Terminal pasażerski Portu Lotniczego Poznań-Ławica im. Henryka Wieniawskiego uznawany jest – pod względem rozwiązań architektonicznych – za jeden z najlepszych wśród polskich lotnisk. Charakterystyczna stalowa bryła w kształcie elipsy wita i żegna podróżnych od 2001 roku. Obecna przepustowość, czyli techniczna i organizacyjna możliwość liczbowej obsługi pasażerów, wynosi 1,5 miliona osób rocznie. Trwająca obecnie rozbudowa zwiększy ten poziom do 3 milionów.

Zadanie stworzenia koncepcji rozbudowy oraz projektu budowlanego powierzono architektom z poznańskiego Studia ADS, autorom koncepcji istniejącego obiektu. Kontynuacja zrealizowanej już myśli architektonicznej zapewni spójność całokształtu. Harmonijna całość to efekt wykorzystania w nowym projekcie charakterystycznych kształtów istniejącego budynku, jednak bez dosłownych powtórzeń. Obecnie funkcjonujący terminal rozbudowywany jest w kierunku zachodnim. Bliźniacza, spadochronowa konstrukcja pomieści strefę przylotów i biurowiec, a obie części terminalu połączy hala główna ze stanowiskami odprawy bagażowo-biletowej. Docelowo, budynek obsługujący pasażerów od roku 2001 zmieni się w strefę odlotów. Oczekujący na start pasażerowie spędzą czas korzystając z oferty licznych sklepów czy lokali gastronomicznych. Zmianie uleganie system komunikacyjny wokół terminala, gdy odpowiednio wzrośnie powierzchnia parkingowa przy lotnisku.

Fot. Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy

Nowy terminal pasażerski T2 w Gdańsku

Inwestor: Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy Architekt: JSK Architekci Sp. z o.o.

Generalny wykonawca: Konsorcjum: Budimex S.A. oraz Korporacja Budowlana DORACO Sp. z o.o.

Data rozpoczęcia budowy: 24 lutego 2010 Data zakończenia budowy: 24 lutego 2012 Koszt budowy: 227 456 288 zł Sposób finansowania: środki własne, dofinansowanie z UE POIŚ oraz emisja obligacji Zakres prac: budowa obiektu kubaturowego, pełniącego funkcje terminala pasażerskiego T2 wraz z łącznikiem i zewnętrznymi klatkami schodowymi z pomostami oraz realizacja układu drogowego podjazd pod T2.

Najważniejsze dane techniczne: Powierzchnia terminala T2: 39 433,12 m2. Powierzchnia użytkowa: 37 207,71 m2.

Kubatura – 350 768,23 m3.

Opis: Realizacja tego zadania zwiększy przepustowość pasażerską Portu Lotniczego Gdańsk o 100% tj. z 2,5 do minimum 5 mln pasażerów (PAX) rocznie.

Nowy terminal powstał na zachód od istniejącego terminalu równolegle w stosunku do projektowanego podjazdu oraz istniejącego pasa startowego. Budynek został wykonany jako hala mieszcząca dwie strefy funkcjonalne – tzn. związane z płytą lotniska (airside) – sortownię bagażu i poczekalnie, jak również strefy związane ze stroną miejską (landside) – hale odpraw biletowo-bagażowych (odlotów), biura linii lotniczych, gastronomię oraz usługi. Terminal posiada trzy kondygnacje nadziemne oraz jedną podziemną. Nowy Terminal T2 oraz dzisiaj funkcjonujący Terminal T1 są połączone łącznikiem na poziomie I piętra. Terminal został zaprojektowany w taki sposób, aby można było go łatwo rozbudowywać modułowo w kolejnych etapach.

Przewidziano 3 główne wejścia od strony frontowej. Od strony płyty postojowej zaprojektowano bezpośrednie wyjście na płytę z gate-u zlokalizowanego na parterze. Budynek wykonany został w konstrukcji żelbetowej: słupowo-płytowej, ścianowo-płytowej oraz stalowej. Wody opadowe spływające z terenu terminala i parkingu, przed włączeniem do lotniskowego systemu kanalizacji deszczowej, oczyszczane będą w osadniku i separatorze substancji ropopochodnych.

kwiecień 2012

Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH 99

Fot. Piotr Stróżyński

Rozbudowa i modernizacja budynku Terminala Pasażerskiego Portu Lotniczego Poznań – Ławica

RAPORT Warszawa Stadion

Czas trwania budowy: 2011 - 2012 Fot. Szymon Konop/ PL. 2012 Koszt inwestycji: 6 mln złotych Sposób finansowania: inwestycja finansowana ze środków budżetu Państwa i własnych PKP S.A. Infrastruktura dworca: gruntownie odnowiona elewacja przy zachowaniu bryły budynku w dotychczasowym, niezmienionym kształcie; nowe, automatycznie otwierane wejście do holu głównego; wymienione posadzki, odnowiona cała przestrzeń związana z obsługą podróżnych, kasy biletowe Inwestor: Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna Generalny wykonawca: ZAB-BUD – inwestycja zrealizowana w formule: projektuj - buduj Innowacyjne rozwiązania: nowoczesny, przejrzysty system informacji dla pasażerów, nowy system nagłośnienia; monitoring połączony z centralnym systemem monitoringu warszawskich dworców i systemem kamer Miasta Warszawa

Fot. Szymon Konop/ PL.2012

Budowa Terminala 2 wraz z pełną infrastrukturą techniczną w MPL Warszawa - Okęcie

Inwestor: Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” Główny Projektant: arch. Carlos Lamela y de Vargas Wykonawca: konsorcjum Hochtief Polska Spółka Akcyjna (lider), Hochtief Solution AG (partner) Data rozpoczęcia robót: 5 marca 2010 Data zakończenia budowy: 18 czerwca 2011 Koszt budowy: 80 427 373, 34 zł netto Sposób finansowania: środki własne Zakres prac: Inwestycja polegała na dokończeniu przerwanej realizacji pirsu południowego (PPD) w stanie surowym oraz budowie pirsu centralnego (PC) wraz z całą niezbędną infrastrukturą oraz połączeniu obu struktur ze zrealizowanym wcześniej obiektem Terminala 2 i pirsu północnego (PPN) w jedną całość przestrzenną i funkcjonalną. Z uwagi, że Terminal T1 nie był zamknięty na czas realizacji PC, przewidziane były rozwiązania tymczasowe i takie etapowanie, aby umożliwiało jego niezakłóconą eksploatację.

Najważniejsze dane techniczne: Powierzchnia całkowita: 18 316,40 m2.

Kubatura: 134 912,1 m3.

Opis: Pirsy składały się z trzech poziomów bez podpiwniczenia. Konstrukcja fundamentów żelbetowych na palach. Konstrukcja budynku stalowa, ze szklaną elewacją na całej wysokości. Stropy żelbetowe. Pokrycie dachu stanowią arkusze aluminiowe systemu Kalzip na podkonstrukcji z blachy profilowanej i dwuwarstwowej izolacji z wełny mineralnej. Ściany konstrukcyjne żelbetowe (trzony komunikacyjne) wykonane z betonu surowego. Ściany działowe murowane z bloczków betonowych grubości 19 cm i z bloczków wapienno-piaskowych grubości 18 cm oraz z płyt g-k, grubości 12,5 cm. Ściany obłożone płytami z laminatu HPL. Posadzki z płyt 60 x 60 cm z granitu szarego oraz z gresu płytki 30 x 30 cm, sufity podwieszone z laminatu HPL. Wykładzina podłogowa w łącznikach kauczukowa analogiczna do zastosowanej we wcześniej zrealizowanych łącznikach.

W pozostałych pomieszczeniach posadzki z wykładziny dywanowej. Budynek wyposażony w podstawowe instalacje elektryczne, teleinformatyczne, wod-kan., wentylację i klimatyzację mechaniczną. Wykończenie i wyposażenie analogiczne do zrealizowanego w PPN.

100 Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

kwiecień 2012

Fot. Bartłomiej Sarna/PKP S.A.

Wrocław Główny

Czas trwania budowy: 2010-2012 Koszt inwestycji: 361,6 mln złotych Sposób finansowania: środki Unii Europejskiej, budżetu Państwa i własne PKP S.A. Infrastruktura dworca: Parking podziemny pod placem dworcowym na 217 samochodów z dwoma wjazdami skomunikowany za pomocą wind z powierzchnią placu dworcowego i z budynkiem głównym dworca; miejsca parkingowe do chwilowego postoju na powierzchni placu dworcowego.

Budynek dworca będzie połączeniem nowoczesnych rozwiązań (nowoczesny monitoring, system informacji podróżnych, windy, schody ruchome etc.) ze szczególnym uwzględnieniem jego historycznych i architektonicznych walorów; budynek dworca zostanie zagospodarowany w całkowicie nowy sposób; oprócz tradycyjnych funkcji związanych z obsługą podróżnych, takich jak kasy biletowe czy poczekalnia, będzie posiadać przestrzeń komercyjną z restauracjami, kawiarniami, punktami handlowymi i usługowymi.

Hale peronowe – gruntowna modernizacja peronów i historycznych wiat peronowych, a także dobudowanie nowego fragmentu zadaszenia peronu pomiędzy dwoma wiatami historycznymi; najważniejsze ułatwienia dla podróżnych to schody ruchome, nowoczesne windy i taśmy bagażowe, a także całkowicie nowy system informacji podróżnych.

Pawilon Południowy, czyli tzw. dworzec nocny – nowy budynek wybudowany od strony ulicy Suchej z myślą o lepszym skomunikowaniu dworców PKS i kolejowego, a także przejmowaniu obsługi podróżnych nocą, wtedy gdy budynek główny będzie zamykany. Pomieści w sobie kasy biletowe, poczekalnię i punkt handlowo-usługowy.

Inwestor: Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna Projektant: Grupa 5 Generalny wykonawca: konsorcjum Budimex S.A. (lider) – Ferrovial Agroman S.A. (partner) Innowacyjne rozwiązania: między innymi zastosowanie stropów kasetonowych przy budowie parkingu podziemnego, zastosowanie metody jet-grouting przy wzmacnianiu konstrukcji budynku, zastosowanie kolektorów słonecznych na dachu budynku Pawilonu Południowego do ogrzewania wody.

Poznań Główny

Fot. PKP SA

Czas trwania budowy: Budynek dworca: 2011-2012. Budynek centrum handlowego: 2012-2013 Koszt inwestycji: Budynek dworca – 110 mln zł. Cała inwestycja (dworzec + galeria handlowa) – 160 mln EURO. Sposób finansowania: środki własne PKP S.A. i środki dewelopera prywatnego – Trigranit Zakres prac: budowa nowego dworca oraz (w drugim etapie) centrum handlowego Infrastruktura dworca: Dworzec PKP: centrum obsługi pasażerów, z kasami biletowymi, punktem informacyjnym PKP i Centrum Informacji Miejskiej oraz drobną działalnością handlową. Dodatkowy peron do obsługi kolei szybkich prędkości. Pierwsza część parkingu.

Drugi etap inwestycji: 1. centrum handlowe (240 punktów handlowych, w tym restauracje, kawiarnie, lodziarnie, pijalnie czekolady; 15 lokali typu bar fast-food zlokalizowane na 2 osobnych food court’ach); miejsce pod ekspozycję pojazdów zabytkowych z poznańskiego Muzeum Motoryzacji oraz pojazdów znajdujących się w posiadaniu kolekcjonerów zrzeszonych w Automobilklubie Wielkopolskim; 2. parking typu „parkuj i jedź” na ponad 1400 miejsc; 3. terminal autobusowy (15 stanowisk autobusowych), wraz z kasami i biurami operatorów; 4. parking dla rowerów; 5. monitoring Inwestor: PKP S.A., TriGranit City Development Sp. z o.o.

Projektant: Bose International Planning and Architecture (koncepcja architektoniczna), Pracownia Pentagram Architekci (projekt architektoniczno – budowlany) Generalny wykonawca: projekt zostaje wykonany bez generalnego wykonawcy. Poznań City Center Sp. z o.o. zarządza budową.

Innowacyjne rozwiązania: Dworzec wznoszony jest na filarach nad czynnymi torami kolejowymi. Praca została zorganizowana tak, że perony, nad którymi powstanie dworzec wyłączone są z obsługi podróżnych tylko w niewielkiej części. Budynek dworcowy złożony zostanie z części prefabrykowanych.

Opr. Grzegorz Przepiórka kwiecień 2012

Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH 101

Gramy dla Polski Lata 2009-2012 to dla spółek Grupy Górażdże czas ogromnego zaangażowania w realizację największych i najbardziej prestiżowych inwestycji budowlanych związanych z organizacją Euro 2012.

Nasze materiały budowlane znajdują zastosowanie nie tylko przy budowie i rozbudowie licznych obiektów infrastruktury sportowej i turystycznohotelowej, ale przede wszystkim w realizacji inwestycji dotyczących infrastruktury komunikacyjnej (drogowej, kolejowej oraz lotniczej).

P

omyślna realizacja tak wielu przedsięwzięć nie byłaby możliwa bez zaangażowania we współpracę naszych partnerów i kontrahentów. To właśnie gra w jednej drużynie, wspólny wysiłek Grupy Górażdże i naszych klientów pozwoliły nam dobrze wykorzystać ten bardzo ważny dla rozwoju naszego kraju, a także branży budowlanej czas.

W

raz z naszymi klientami dostarczyliśmy wiele produktów na budowę trzech z czterech polskich stadionów, na których odbywać się będą Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej Euro 2012. Byliśmy głównym dostawcą betonu na rozbudowę Stadionu Miejskiego w Poznaniu. Przy modernizacji tego obiektu nasz beton był wykorzystywany m.in. do budowy fundamentów, konstrukcji trybun, posadzek, słupów, podciągów. Do budowy Stadionu Narodowego w Warszawie oraz Stadionu Miejskiego we Wrocławiu wielu naszych klientów wyprodukowało najwyższej jakości elementy konstrukcyjne oraz beton towarowy.

J

ednak największy popyt na nasze produkty miał miejsce w segmencie infrastruktury transportowej. Za pośrednictwem naszych klientów lub w ramach dostaw bezpośrednich uczestniczyliśmy w realizacji największych projektów związanych z budową autostrad, dróg ekspresowych i mostów. Budowa wielu z nich została już zakończona, niektóre są w końcowej fazie realizacji.

B

yliśmy i jesteśmy obecni przy budowie autostrady A1 (odcinek Grudziądz-Toruń), Mostu w Grudziądzu, autostradowej obwodnicy Wrocławia wraz z Mostem Rędzińskim, autostrady A4 (Krzyżowa-Wykroty), obiektów mostowych na A1 (ŚwierklanyGorzyczki). Nasze materiały wykorzystywane są również w budowie dróg ekspresowych: S 18 (Olszyna-Golnice), S8 (Wrocław-Syców), S8 (Białystok-Jeżewo), S3 (Gorzów-Międzyrzecz). Poprzez dostawy betonu towarowego Górażdże nie tylko uczestniczą w projekcie rozbudowy dworca PKP w Katowicach, ale także – za pośrednictwem naszych klientów – w przebudowie dworców PKP we Wrocławiu i Poznaniu. Również terminale lotnicze Wrocław, Poznań, Kraków zawierają w swojej konstrukcji elementy wyprodukowane na bazie naszych produktów. Uczestnicząc z naszymi klientami w realizacji tych wszystkich kluczowych projektów, gramy dla Polski.

NAWIERZCHNIE

Odnowić wizerunek na Euro 2012 Euro 2012 to dla Polski szansa na zaistnienie na międzynarodowym rynku turystycznym, dlatego powinniśmy zaprezentować się z jak najlepszej strony.

Wizytówką będą nasze miasta, przede wszystkim zaś stadiony, tereny wokół nich, oraz strefy kibica.

1

Agnieszka Rakowska 2

Fot. arch. Polbruk S.A.

G

3

Polbruk S.A. ul. Nowy Świat 16 c 80-299 Gdańsk www.polbruk.pl infolinia: 0 801 081 551

dańsk, Wrocław, Poznań i Warszawa – miasta będące głównymi arenami piłkarskich rozgrywek już teraz mogą pochwalić się nowoczesnymi stadionami, zbudowanymi na najwyższym poziomie. Kolosalne areny sportowe przystosowane zostały na przyjęcie wielotysięcznych tłumów, dlatego też zarówno wobec samych obiektów, jak i terenów wokół nich stawiane są wysokie wymagania dotyczące bezpieczeństwa i komfortu odwiedzających. Place przed wejściem muszą być obszerne, a położona nawierzchnia równa i jak najbardziej stabilna, tak by nawet w przypadku wybuchu pożaru czy innej sytuacji podwyższonego ryzyka umożliwić tysiącom osób sprawne i szybkie opuszczenie terenu stadionu.

W przypadku trzech z czterech głównych obiektów piłkarskich do wykończenia strefy przystadionowej wykorzystane zostały materiały Polbruk. Duża, geometryczna kostka brukowa Polbruk Urbanika, do-

stępna w wersji z mikrofazą lub prostymi brzegami, znajduje się na placu wokół stadionu Lecha Poznań (fot. 1), natomiast Polbruk przemysłowy zdobi teren PGE Arena oraz parking przy Stadionie Narodowym w Warszawie.

Tworzone na potrzeby Euro 2012 stadiony oraz parkingi i place wokół nich stanowią komercyjną przestrzeń, która nie tylko będzie centrum wydarzeń, ale również pozostanie do użytku lokalnych mieszkańców po zakończeniu rozgrywek.

Jest to inwestycja na wiele lat, która pozwoli odnowić wizerunek polskich miast, dlatego by nie zmarnować okazji prace muszą być przemyślane, a użyte materiały odpowiedniej jakości.

Stadionowe kulisy

Wybudowanie stadionów to bez wątpienia najważniejszy etap w przygotowaniach państw gospodarzy do Euro. Jednak sportowe areny pomieszczą ograniczoną liczbę kibiców. Pozostali fani piłki nożnej będą przebywać i bawić się pomiędzy meczami w specjalnie zorganizowanych strefach kibica oraz zagospodarowanych do tego celu miejscach. Rewitalizowane są więc rynki i centralne punkty, w obrębie których poruszać się będą kibice, jak np. Skwer Kościuszki w Gdyni, gdzie z wykorzystaniem kostki Polbruk Urbanika odnowiono nawierzchnię promenady lub Gdańsk Oliwa wyłożona płytką chodnikową płukaną (fot. 2).

W drodze na Euro

Obok powyższych prac modernizowane są również ciągi komunikacyjne, zarówno piesze, jak i przeznaczone dla pojazdów zmechani-

104 Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

zowanych, odnawiane są dworce i lotniska, by usprawnić transport pomiędzy miastami. Przy wielu tego typu realizacjach wykorzystywane są wyroby przemysłowe i drogowe Polbruk, np. kostka Polbruk Tetka bez fazy znalazła zastosowania na terenie parkingu wokół lotniska Ławica w Poznaniu (fot. 3). Płyty ściekowe typu korytkowego lub trójkątnego i system krawężników użyto np. przy budowie odcinka autostrady A2 wraz z obwodnicą Poznania, A1 Nowe Marzy-Czerniewice, węzła Stryków, tras szybkiego ruchu, jak S10 (Toruń- Lipno) i S3 (Elbląg-Mamonowo), S7 (Kalsk-Miłomłyn oraz Skarżysko Kamienna-Występa) czy przy obwodnicach Garwolina, Bydgoszczy, Słupska, Brodnicy oraz przebudowie drogi krajowej nr 4 Machowa-Łańcut. Z kolei ażurowe płyty Polbruk Meba wykorzystywane są przy umacnianiu nasypów wiaduktów i dróg na zielonych parkingach. Takie rozwiązania stosuje się również w sąsiedztwie drzew, co pozwala na zachowanie zieleni miejskiej w dobrej kondycji. Wyroby Polbruku, w szczególności wielokolorowe kostki brukowe, używane są również do rozgraniczenia strefy rowerowej i pieszej, zwłaszcza, gdy graniczy ona bezpośrednio z chodnikiem.

Euro 2012 to prestiżowe wydarzenie, ważne nie tylko z punktu widzenia sportowych rozgrywek, ale również ogromnej inwestycji i reklamy dla kraju. To jak zostaniemy odebrani oraz czy będzie to długofalowy sukces, zależy wyłącznie od tego, jak dobrze przygotujemy się na przyjazd euroturystów.

Autorka jest Specjalistką ds. marketingu w Polbruk S.A. kwiecień 2012

OŚWIETLENIE

Bryła Stadionu Narodowego w kształcie „koszyka” już rozbłysła narodowymi barwami.

Głównym partnerem przy realizacji tego projektu oświetleniowego jest firma OSRAM, a odpowiedni efekt uzyskano w wyniku zastosowania najnowocześniejszych opraw LED.

O

świetlenie fasady składa się z płatów siatki perforowanej rozmieszczonych w kształcie „koszyka”. Iluminację fasady zapewnia 1648 opraw Liner XB-36, z których każda wyposażona jest w 36 modułów LED dużej mocy. Odpowiedni efekt osiągnięto stosując różną optykę diod. Możliwość dynamicznego sterowania podświe-

tleniem zapewnia system DMX. Wewnątrz każdego z 72 szczytów słupów, na których rozpięte zostały siatki fasady i które utrzymują dach i głowicę, umieszczono oprawy Wall Washer XB-36, wyposażone w 36 modułów LED dużej mocy, które oświetlają wewnętrzną część końcówek słupów. Iglica umieszczona nad środkiem płyty boiska jest oświetlona wąsko świecącymi oprawami rozmieszczonymi wokół niej. Oprawy skierowane w dolną półprzestrzeń dodatkowo doświetlają centralny krąg na boisku.

Oświetlenie płyty boiska oprawami o mocy 2000 W spełnia najwyższe standardy transmisji HD. System sterowania iluminacją zintegrowany jest z centralnym systemem zarządzania obiektem (BMS).

Umożliwia on programowanie i włączanie określonych scenariuszy oświetleniowych, w zależności od funkcji stadionu.

Za realizację projektu oświetlenia Stadionu Narodowego w firmie OSRAM był odpowiedzialny dział PLA, który oferuje usługi doradcze, realizuje kompletne projekty oświetleniowe, jak również modernizację nieefektywnych instalacji oświetleniowych. Dział PLA, jako partner i ekspert, zapewnia dostęp do wiedzy i najnowszych rozwiązań oświetleniowych – w szczególności technologii LED.

OSRAM Sp. z o.o.

Wiertnicza 117 02-952 Warszawa tel. 0 22 550 2300 fax 0 22 550 2319 e-mail: infopl@osram.pl projekty@osram.pl www.osram.pl

Fot. arch. OSRAM

dr inż. Marian Okoń

OSRAM oświetla Stadion Narodowy

106 Builder dodatek promocyjny OBIEKTY EURO 2012 SUKCES BUDOWLANYCH

kwiecień 2012

architektura i design

Pierwszy zielony biurowiec w Polsce Zielone biurowce cieszą się coraz większą popularnością na rynku nieruchomości. Pierwszy ekologiczny biurowiec w Polsce powstanie w Chorzowie, a wybuduje go firma Wolf System. Do budowy zostaną użyte przygotowane wcześniej na hali produkcyjnej ekologiczne, drewniane prefabrykaty - stropy oraz moduły ścian. Biurowiec charakteryzować się będzie wysoką energooszczędnością i nowoczesną architekturą.

Dworzec Wałbrzych Miasto w pełnej krasie Nową kolorystykę zyskała elewacja dworca. Renowacji poddano detale architektoniczne (np. portal wejściowy z kolumnami), a także historyczny zegar. Nad wejściem głównym zamontowano nowy neon z nazwą dworca. Całość ciekawej architektonicznie bryły dworca podkreślono nową iluminacją.

Są to dekoracyjne systemy o oryginalnym wzornictwie (górne wykończenia w kształcie rombów), które przypominają ogrodzenia kute, ale pozbawione są ich ciężkości.

System Decofor dostępny jest w trzech typach - Arco (o łuku wypukłym – na zdjęciu), Recto (panele płaskie) i Wave (panele o łuku wklęsłym). System taki dobrze sprawdzi się jako uzupełnienie klasycznych posesji.

Fot. arch. Ghelamco

Po raz czwarty z rzędu firma Ghelamco zajęła 1 miejsce w rankingu Book of Lists w kategorii Deweloperzy nieruchomości komercyjnych – powierzchnie biurowe. Dodatkowo w opublikowanym przez Construction and Investment Journal rankingu 50 Top Office Developers Since the Crisis: 2008 – 2012 Ghelamco triumfowało – zajmując 1 miejsce w kategorii TOP 10 Developers in Poland.

Na zdjęciu: powstający w Warszawie Warsaw Spire: 220-metrowa wieża sprawi, że będzie to najwyższy budynek biurowy w Polsce .

Całkowita powierzchnia użytkowa inwestycji wyniesie 100 000 m2 powierzchni biurowej, usługowej i handlowej. Autorem projektu jest belgijska pracownia architektoniczna M .& J-M. Jaspers - J. Eyers &Partners, zaś projekt konstrukcyjny powstał w Katedrze Projektowania Konstrukcji Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, pod kierunkiem prof. zw. dr hab. inż. Kazimierza Szulborskiego. Budynek ma zostać oddany do użytku w 2014 r.

kwiecień 2012

Metamorfozę przeszła też przestrzeń wewnątrz dworca. Na środku holu, który pełni jednocześnie funkcję poczekalni, stanął kilkutonowy, zabytkowy żuraw wodny pochodzący ze stacji Wałbrzych Główny. Wokół niego ustawiono ławki. Hol zyskał też całkowicie nowe oświetlenie podkreślające elementy architektoniczne wnętrza.

Pierwszy budynek dworca Wałbrzych Miasto powstał w 1853 roku na przedłużeniu linii Wrocław Świebodzki - Świebodzice i nosił wówczas nazwę Altwasser. Następnie był kilkukrotnie rozbudowywany w latach 1901-1925. Po rozbudowie z 1925 roku budynek dworca Wałbrzych Miasto zaczął przypominać bryłą pijalnie wód, które powstawały na przełomie XIX i XX wieku na Dolnym Śląsku.

Eurocentrum na zielono

Tebodin Poland jest drugim najemcą, który podpisał umowę najmu w największym powstającym „zielonym” biurowcu w Polsce - warszawskim Eurocentrum Office Complex (15 kondygnacji), klasy A+, z precertyfikatem LEED CS GOLD. Przyjazna architektura, estetyczna forma i rozwiązania proekologiczne zapewnią najemcom komfortowe miejsce pracy. Autorem projektu jest uznana pracownia PRC Architekci. Planowany termin rozpoczęcia budowy to II kw. 2012 r.

Fot. arch. Grupa Capital Park

Fot. arch. Betafence

Panele Bekafor Prestige i Decofor

Ghelamco Poland numerem 1

Fot. arch. Wolf

O możliwościach ożywienia wnętrz i elewacji dzięki niebanalnemu wyglądowi okien mówi Marzena Rutyna, Technolog w firmie OKNOPLAST. Kolory. Dzięki nowym technologiom produkcji, na rynku dostępne są okna w wielu kolorach. Chcąc wyróżnić wnętrze, uzyskamy ciekawe efekty, umieszczając w pokoju jeden, mocny akcent kolorystyczny. Wówczas kolorystyka pozostałych elementów we wnętrzu powinna być stonowana.

Kształty. Profile o nietypowych kształtach (trapez, koło, trójkąt czy półkole) mogą być stosowane w każdym pomieszczeniu domu. Taka stolarka sprawdzi się np. w łazience, gdzie często nie ma miejsca na zwykłe okna.

Stolarka w nietypowych kształtach zawsze jest wytwarzana na specjalne zamówienie.

Zdjęcia arch. PKP

Fot. arch. Oknoplast

Ciekawe formy okien

Builder 109

architektura i design

Fot. arch. Tubądzin

Wnętrze minimalistyczne nie musi być ani zimne, ani schematyczne.

Salon kąpielowy wykończony płytkami z kolekcji Foresta, z oferty firmy Tubądzin, udowadnia, że przemyślanie zaaranżowana różnorodność wzorów i faktur tworzy wnętrze oszczędne i eleganckie, a jednocześnie niepowtarzalne. Salon został czytelnie podzielony na części funkcjonalne – rolę linii podziału pełnią pasy płytek mozaikowych, których kolor i wzornictwo nawiązują do słojów drewna egzotycznego. Utrzymane w podobnej konwencji, duże płytki na ścianach i podłodze są równoważone przez elementy wykończone płytkami w kolorze beżowym.

Najlepszy, współczesny budynek Polski Dom Aatrialny, zaprojektowany przez pracownię KWK PROMES, mieszczący się pod Opolem, został najlepszym budynkiem III RP w plebiscycie architektonicznym ogłoszonym przez tygodnik „Polityka”. Był to pierwszy tego typu plebiscyt w kraju, gdzie spośród 15 nominowanych obiektów najlepszy budynek wybierali czytelnicy (oddano 5010 głosów). Na drugim miejscu znalazł się Stary Browar w Poznaniu, na trzecim siedziba BRW Banku w Bydgoszczy. Jednocześnie wybierano budynki najpaskudniejsze – arcymaszkarą epoki został Hotel Gołębiewski w Karpaczu, na drugim i trzecim miejscu znalazły się pomniki: Pomnik Chrystusa (Świebodzin) i Pomnik Patrioty (Stalowa Wola).

Duch dawnej fabryki Philipsa

Perłowa nowoczesność

Kolekcja Magnat Style wzbogaciła się o kolejny System Dekoracyjny – Stiuk Perłowy. Jest to cienkowarstwowa masa akrylowa z dodatkiem perłowych wypełniaczy, przeznaczona do zdobienia ścian wewnętrznych. Powłoki o szlachetnym, perłowym połysku nadają dekorowanym powierzchniom niepowtarzalny styl. Powstałe na powłoce refleksy zmieniają się w zależności od kąta padania światła. Produkt występuje w 16 wersjach kolorystycznych.

Fot. arch. Röben

Chromowane baterie Schock firmy CCI Sp. z o.o. idealnie pasują do kuchni zarówno nowoczesnej, jak i tradycyjnej. Lśniąca bateria będzie nie tylko zachwycać swoim wyglądem, ale też pozytywnie zaskakiwać użytecznością. Bateria Deimos Chrom (na zdjęciu) to funkcjonalność połączona z wyszukanym designem. Wysoko umieszczona, obrotowa wylewka pozwala z łatwością umyć duże naczynia w zlewozmywaku - bez rozpryskiwania wody. Bateria wykończona jest ciekawym uchwytem, który służy do regulacji temperatury wody i wielkości strumienia.

Fot. arch. Magnat

Fot. arch. Domino

Na zdjęciu prezentowana jest aranżacja zaproponowana przez Katarzynę Madalińską, architekta firmy Domino. Wykorzystana w aranżacji płytka Hoja imitująca drewno ociepla wnętrze, a mocne, pomarańczowe odcienie na dekorach nadają wnętrzu niepowtarzalny charakter. W kolekcji dostępne są płytki ścienne w kolorach brązowym, pomarańczowym i beżowym (250 x 360 mm), płytki podłogowe w kolorach pomarańczowym i brązowym (333 x 333 mm) oraz dekory i listwy ścienne.

Siedziba przedsiębiorstwa żeglugowego „Siegfried Bojen”w Neermoor [Niemcy] nawiązuje projektem i wyposażeniem do stylu marynistycznego i zawiera szereg elementów morskich. Duże, naturalne kamienie przypominają brzeg, do wnętrza prowadzą szerokie drewniane mostki, a dookoła szemrze woda i rośnie ciekawa roślinność. Obydwie strony

„A la Schock” – chromowane baterie zlewozmywakowe Fot. arch. CCI sp. z o. o./Schock

Japońskie inspiracje do małej łazienki

Biurowiec – statek

Fot. arch. Ablon

Ablon Group Limited, deweloper Karolkowa Biznes Park, zdecydował się ocalić ducha jednego z historycznych budynków stolicy - zabytkowych fasad dawnej fabryki Philipsa. Fabryka powstała W 1923 roku, a po wojnie na ruinach dawnych zabudowań wzniesiono hale dla Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych im.

Róży Luksemburg. W 2011 roku budynki zburzono, pozostawiając 10 powtarzalnych przęseł wydzielonych lizenami – płaskimi, pionowymi występami w murze – w kształcie prostokąta zamkniętego trójkątnym szczytem. To właśnie ta część fasady zostanie poddana renowacji i połączona z nowoczesną szklaną bryłą.

szczytowe wystają z bryły budynku niczym dziób statku. Tradycja i nowoczesny design uzupełniają się, tworząc udaną, marynistyczną architekturę. Wykorzystano m.in. cegłę klinkierową Adelajda marki Röben. Po stronie szczytowej budynku zamontowano dwa futurystyczne, duże, stalowe maszty, które sięgają aż do dachu. Marynistyczne elementy dominują nie tylko na zewnątrz, ale także we wnętrzach budynku.

Fot. arch. Centurion

Klasyczne drzwi do nowoczesnego wnętrza

Pomimo różnorodnych trendów klasyka pozostaje ponadczasowa. Przykładem są skrzydła drzwiowe Osaka produkowane przez firmę Centurion. Wykonane są z klejonej drewnianej listwy, dodatkowo wzmocnionej płytą HDF. Wypełnienie modelu Osaka stanowią frezowane panele, w wersji oszklonej matową, hartowaną szybą. Linia charakteryzuje się wysoką jakością materiałów i klasycznym wzornictwem. Okleina w naturalnych odcieniach drewna imituje pięknie rozrysowane słoje.

110 Builder

Fot. Aleksander Rutkowski

Minimalizm z charakterem

kwiecień 2012

edy

ArchiCAD STAR

rowania aktualizowanej na bieżąco dokumentacji

EDITION 2012

oparty jest na technologiach znanych już z ArchiCADa 15, dostosowanych pod względem funkcjonalności i kosztów zakupu do potrzeb i możliwości niewielkich pracowni projektowych, firm budowlanych i deweloperskich oraz indywidualnych architektów.

ArchiCAD STAR

cja już w sp 2012 r ze d aż y!

i interaktywnie powiązanych z nią zestawień.

Wersja ta sprawdza się znakomicie podczas projektowania wszelkich obiektów, jeśli tylko złożoność wykonywanego opracowania nie narzuca konieczności pracy nad jednym plikiem projektu

EDITION 2012 zawiera wszystkie narzędzia po-

w wieloosobowym zespole i nie przewiduje się stosowania najbar-

trzebne do projektowania w najnowocześniejszej implementacji tech-

dziej skomplikowanych technologicznie rozwiązań konstrukcyjnych.

nologii BIM. Zaawansowany wirtualny model budynku, integrujący

ArchiCAD STAR

całość informacji o projektowanej inwestycji, jest podstawą do gene-

projektowania wnętrz.

EDITION 2012 jest też doskonałym narzędziem do

cena od

6.9oo*zł netto

*cena specjalna dla młodych architektów w wieku do 35 lat, dla firm powstałych nie dawniej niż 2 lata temu, a także dla użytkowników innych systemów CAD i pracowników wyższych uczelni.

www.archicad.pl

architektura i design

Utożsamianie się z założeniami zrównoważonego rozwoju przez większość obywateli wydaje się teorią często daleką od praktyki.

Czy nie dałoby się tego zrobić lepiej Dariusz Śmiechowski

W

edług przeprowadzonego w 2010 roku raportu CBOS „Polacy o architekturze”, chcemy mieszkać w okolicy bezpiecznej czystej i pełnej zieleni, w budynku funkcjonalnym, o niskich kosztach utrzymania. Według badania, funkcjonalność (m.in. nasłonecznienie mieszkania) jest ważniejsza niż estetyka (pięknem w otoczeniu nie interesuje się 18% badanych). Większość respondentów lubi zabytki i jest za remontowaniem starych domów, ale też preferuje nowe budownictwo. Z raportu wynika, że mieszkańcom przeważnie podoba się ich miejscowość i budynek.

Ogólnie można zatem wniosko-

wać, że większość Polaków akceptuje środowisko, w jakim na co dzień przebywa, ale też – być może częściowo nieświadomie – uznaje zasady zrównoważonego rozwoju. To jednak wiadomość tylko częściowo optymistyczna, tak jak utożsamianie się z założeniami zrównoważonego rozwoju przez większość obywateli wydaje się teorią często daleką od praktyki.

Skoro większość uważa, że sytuacja jest dobra i deklaruje świadomość wagi dobrej przestrzeni, to „osłabione” są postulaty przeprowadzania zmian na lepsze. A zmiany te są konieczne!

Niniejszy tekst nie jest receptą, ale może przekazać kilka myśli, być może do dyskusji.

2

112 Builder

czyli co zmieniać, by architektura stała się zrównoważona

Urbanistyczny krajobraz miast i wsi

Lektura wyników przytoczonego badania opinii publicznej rodzi pytanie – czy kryteria oceny przestrzennego otoczenia i ambicje dotyczące środowiska nie są w Polsce zbyt niskie? Skąd wynika nadmierne zadowolenie? Co jest powodem niedostrzegania chaosu i brzydoty, utraty wrażliwości, ignorowania długoplanowych strat ekonomicznych i moralnych związanych z brakiem harmonii – równowagi w środowisku (tego, co kojarzymy z ładem przestrzennym)?

Raport CBOS na temat architektury jest wyjątkiem wśród badań dotyczących problemów powszechnie uznawanych za najważniejsze

(przynajmniej tak było w roku, gdy został przeprowadzony). Z drugiej strony trzeba zrozumieć, że pośród pewnej liczby osobistych i narodowych wydarzeń i tendencji o charakterze negatywnym ludzie pragną być (nawet za cenę ograniczenia świadomości) zadowoleni z takich trwałych podstaw bytu, jak własny dom, mieszkanie, szczególnie, że ich uzyskanie i utrzymanie wymaga zapewne największego wysiłku, a w tym – kosztów.

Oczywiście obraz sytuacji nie jest zupełnie tragiczny. Na tle poddawanego krytyce, urbanistycznego krajobrazu miast i wsi trzeba dostrzegać budynki czy ich zespoły, których wcale się nie wstydzimy, a nie są to tylko zabytki. Obiekty

3

kwiecień 2012

Dlaczego wprowadzanie ideałów związanych ze zrównoważonym rozwojem (trwałym, podtrzymującym życie) dzieje się tak wolno, aż ponad sto lat? Przecież już dawno moglibyśmy mieszkać w budynkach zeroenergetycznych, zadbać o dostępność przestrzeni dla wszystkich, jeździć samochodami z alternatywnym napędem, itp.

Fot. 1. Kiedyś krytykowano urbanistów, że projektują „miasto, które dobrze wygląda jedynie z lotu ptaka”. W czasach żywiołowej urbanizacji cieszymy się, gdy urbanista w ogóle cokolwiek projektuje. Krajobraz w wielu miejscach pozostał „bez opieki” i bez koncepcji na przyszłość. Na zdjęciu – żywiołowo zabudowywane pola na przedmieściach Warszawy. Być może pewną liczbę budynków na tym zdjęciu można nazwać architekturą, ale całość nie przedstawia wartości innej, niż suma cen gruntu i pewnych elementów funkcjonalnych – rezultat zapewne „nie nudny”, ale też „nieciekawy” – nijaki. Czy nie dałoby się tego zrobić lepiej?

wartościowe rozrzucone są najczęściej w nijakiej przestrzeni.

Budynek i człowiek

Dobre samopoczucie użytkowników powinno być celem szeroko pojmowanej architektury, jako sztuki kształtowania przestrzeni. W wielu krajach termin „architektura” to więcej niż tylko budynki, obejmuje bowiem także miasta, krajobrazy, wnętrza.

Studiowałem szwedzki poradnik pod tytułem „Dom i zdrowie”, w którym rozważa się wpływ rozwiązań technicznych w budownictwie na jakość ludzkiego habitatu. Dotyczy to w dużej mierze wpływu materiałów i technologii na mikroklimat wnętrz w obliczu realizacji coraz ostrzejszych wymagań energoosz-

4

kwiecień 2012

czędności. W fachowym poradniku, pełnym obiektywizowanych danych, zwrócił moją uwagę ciekawy wniosek, który można przetłumaczyć mniej więcej tak: „najlepszym miernikiem jakości zdrowotnej budynku jest samopoczucie przebywającego w nim człowieka”. Ową jakość zdrowotną budynku można definiować jako zdolność podtrzymywania życia, co bliskie jest już właściwego tłumaczenia angielskiego słowa „sustainability”, które w Polsce funkcjonuje jako „zrównoważenie”. Tak więc, jeśli dobre samopoczucie uznawane jest jako wiarygodne („naukowe”) świadectwo jakości architektury, co zatem rozumieć przez czucie się dobrze w danym miejscu?

Fot. 2. Ten sam krajobraz widziany z ziemi – ukochany przez użytkowników skrawek ogrodu w stylu „pop” pośród gęstniejącej zabudowy. Widoczny kontrast dwóch światów mówi o tym, że trudny jest kompromis pomiędzy indywidualnymi konceptami dotyczącymi przestrzeni a komercyjną zabudową.

Fot. 3. Na świecie obserwujemy powracające zainteresowanie uprawą ziemi – nie tyle z przyczyn ekonomicznych, co z potrzeby wielowymiarowego kontaktu z naturą. Własnymi i grupowymi formami upraw zajmują się nie tylko emeryci, ale i ludzie młodzi.

Uprawy mogą łączyć się z zainteresowaniami artystycznymi, chociażby znajdowaniem piękna w roślinach użytkowych. Tu nie funkcjonuje stereotyp ogródków działkowych jako bastionu emerytów z czasów komunizmu. W Polsce wiele jest jeszcze ogrodów działkowych, ale w pokazanym tu przypadku są one rozwiązane jako jeden kompleks zielony (w dzielnicy mieszkaniowej w Göteborg).

Fot. 4. W samym centrum miasta – stałe miejsce sprzedaży wielu gatunków roślin – do domu, na balkon i zielony dach.

Bulwar nad Sekwaną. Po drugiej stronie ulicy, nad samą rzeką, sprzedawane są książki.

Fot. 5. Główna ulica inspirowanego ideą miasta-ogrodu osiedla robotniczego z początku XX wieku z Finlandii (Käpylä, obecnie w Helsinkach). Dziś jest to jedna z najbardziej popularnych dzielnic, gdzie skromne (małe) mieszkania w prostych drewnianych domkach są bardzo poszukiwane. Małe mieszkania są łatwe do ogrzania, przestrzenie publiczne są różnorodne, pełne zieleni, przyjazne (m.in. dla dzieci), a część infrastruktury społecznej użytkowana jest wspólnie (np. sauny, które znajdują się we wnętrzach kwartałów i które mieszkańcy mogą rezerwować).

5

Builder 113

architektura i design Fot. 6. Spotkanie dwóch światów na Wyspie Wolin. Codzienny widok od strony osady Wikingów Vineta.

Fot. 7, 8. W naszej strefie klimatycznej czasami lubimy wygrzewać się w słońcu. Miasto powinno oferować takie możliwości, gdzie tylko jest to możliwe.

Fot. 9. Ciekawe co by się okazało, gdyby porównać ślad ekologiczny większości mieszkańców takiej wsi i wielkiego miasta. Na Podlasiu tradycyjne domy są małe, zdrowe, a ciepło pochodzi ze spalania odnawialnego drewna. Coraz więcej widzi się kolektorów słonecznych. Ludzie są tu zadowoleni ze swojego miejsca zamieszkania – zadowoleni małym kosztem, chociaż nie znaczy, że mało ambitni. Wiąże się to ze stylem życia. Krajobraz Białowieży. Tu może nie ma sensu robić tego lepiej.

6

Pytania, które warto sobie wciąż zadawać: – Czy powszechnie zrozumiały jest związek idei ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju w planowaniu przestrzennym i architekturze?

– Czy powszechnie znane są rekomendacje ze strony ekspertów dotyczące środowiska zurbanizowanego, kształtowanego w zgodzie z ideą zrównoważonego rozwoju?

– Jakie są powszechnie dostępne źródła wiedzy na temat projektowania dla zrównoważonego rozwoju, którymi posługują się decydenci, projektanci, wykonawcy i użytkownicy architektury?

– Czy powszechnie akceptowana jest konieczność podejścia zintegrowanego, całościowego do wytworzonych ludzką ręką elementów środowiska w ich całych cyklach życiowych?

– Czy powszechne są eksperymenty i podejście innowacyjne w tej dziedzinie?

– Czy podejście proekologiczne stanowi w projektowaniu ograniczenie czy inspirację?

– Czy wśród projektantów istnieje obawa, że proekologiczne wymagania i ambicje ograniczają swobodę twórczą, wprowadzają nowe komplikacje, zwiększają koszty projektowania?

– Czy na co dzień rozwiązywane są konflikty pomiędzy współczesnymi tendencjami a potrzebą zachowania tradycji, tożsamości?

– Czy istnieje opinia, że budynki zrównoważone są brzydkie?

– Czy powszechnie rozumiane i stosowane są w projektowaniu zasada 3R i koncepcja zamykania obiegów?

– Czy atrakcyjna może być koncepcja budynku autonomicznego (szczególnie dla tych, którzy pragną budować poza terenami uzbrojonymi w infrastrukturę miejską)?

– Czy istnieje przekonanie, że deweloperzy są zainteresowani tylko zyskiem, kosztem oszczędności na kliencie (on ponosić będzie koszty eksploatacji)?

– Czy rozwiązania energooszczędne i urządzenia do wykorzystywania odnawialnych źródeł energii nie są wciąż traktowane jako luksusowe gadżety lub chwyt reklamowy?

– Czy istnieje pogląd, że nie ma różnicy pomiędzy podejściem do projektowania i budowania konwencjonalnym (spełnienie przepisów) a innowacyjnym, zmierzającym do radykalnego ograniczenia zużycia zasobów?

114 Builder

Czy dla dobrego samopoczucia wystarczy spełnienie samych parametrów natury fizycznej (określona ilość tlenu, normatywne oświetlenie i ergonomiczne wyposażenie)? Tak często podchodzi się zarówno do nowoczesnej przestrzeni biurowej, budynku mieszkalnego, ferm kurzych i innych obiektów, gdzie celem jest szeroko rozumiana maksymalizacja wydajności.

Oby te fizyczne parametry były oczywiście spełniane, ale to zaledwie część obrazu budowania jakości dla podmiotu, którym jest człowiek w swoim fizycznym, ale przede wszystkim duchowym wymiarze.

A do potrzeb takiego człowieka dopasowane powinny być dom, biuro, fabryka, biblioteka, sklep, szpital, miasto…

Miasta-ogrody

Idealistyczne podejście do całości środowiska zbudowanego prowadzić może do realnych zmian.

Wierzyli w to na przykład ponad sto lat temu założyciele miast ogrodów, które określano jako utopijne, ale na które powołuje się dziś (w sposób uprawniony lub nie) wielu inwestorów czy burmistrzów (skoro się na coś powołują, to znaczy, że stanowi to aktualną wartość).

Dziś projektowanie miast ogrodów można by nazwać używając określenia „podejście zintegrowane”, chociaż w tamtych latach nie używano takiego języka, a technika nie pozwalała jeszcze na tworzenie w pełni proekologicznego modelu zamieszkiwania i jego realizacji.

Dziś, ponad sto lat później, nawet władze Singapuru wymyślają na nowo model miasta – ogrodu jako sposób na realizację idei zrównoważo-

nego rozwoju. Jak się wielokrotnie okazuje, ideał miasta ogrodu, niegdysiejsza utopia, to przyszłościowy wzorzec. Trudno zresztą o lepszą nazwę, niż miasto-ogród.

Można powiedzieć, że dziś podejście idealistyczne jest koniecznością – na równi z pragmatyzmem, a możliwości techniczne współczesnej cywilizacji zdają się pozwalać na nieporównanie szybsze przekładanie utopii (użyjmy odbieranego bardziej pozytywnie słowa – ideałów) na praktykę. Realizacja dobrej idei to szansa na urzeczywistnienie dobrych praktyk w biznesie, o których się tak dużo mówi. Po doświadczeniach XX wieku znacznie łatwiej oddzielić dobre idee od złych. W tym tekście nie ma miejsca na rozważania, dlaczego wprowadzanie ideałów związanych ze zrównoważonym rozwojem (trwałym, podtrzymującym życie) dzieje się tak wolno (aż ponad sto lat?). Przecież już dawno moglibyśmy mieszkać w budynkach zero-energetycznych, zadbać o dostępność przestrzeni dla wszystkich,

ZASADA 3U

(ang.3R)

1. Unikaj kupowania zbędnych rzeczy.

2. Używaj ponownie.

3. Utylizuj. jeździć samochodami z alternatywnym napędem, itp. Nikogo już dziś nie kusi atrakcyjna kilkadziesiąt lat temu wizja wylotu w kosmos. Dziś, dla rosnącej części społeczeństwa, atrakcyjnym się staje gospodarowanie kawałkiem ziemi, zanurzenie stóp w czystej rzece czy stawie, jaz-

kwiecień 2012

da na rowerze na co dzień w mie‑ ście, zdrowa żywność. Czy wizja cy‑ wilizacji życia jest ofertą płynącą wy‑ łącznie ze strony ekologów czy du‑ chownych? Czy w ogóle żyjemy w epoce cywilizacji życia? Czy chce‑

Fot. 10. Suszenie prania na zewnątrz to także wyraz podejścia zrównoważonego.

Ważne, by powiesić je ładnie!

Ostatnio w niektórych stanach USA zmieniane jest prawo, które dotąd nie zezwalało na suszenia prania w prywatnym ogrodzie w zabudowie mieszkaniowej.

my w takiej żyć? To są pytania oso‑ biste i nie ma ich zapewne w ankie‑ tach badań opinii społecznej.

Satysfakcja metafizyczna płynąca z obcowania z dobrym otoczeniem przestrzennym to ideał, przynajmniej dla osób oczekujących czegoś wię‑ cej niż tylko spełnienie oczekiwań materialnych.

Wizje przyszłości

Widzimy dzisiejszą rzeczywistość, ale możemy też czytać dokumenty polityczne stanowiące projekcję przy‑ szłej rzeczywistości (na przykład „Strategię na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyja‑ jącego włączeniu społecznemu” – Europa 2020). Warto czytać, gdyż z lektury takich dokumentów każdy może przecież dowiedzieć się, co go

kwiecień 2012

8

może czekać – oby pozytywnego, zgodnego z ideałami. Informacje za‑ warte w tworzonych w początku XXI wieku projekcjach przyszłości nie są tajne – przeznaczone są do użytku i interpretacji w krajach demokratycz‑ nych i dla każdego. Uważni, idący w awangardzie architekci i urbaniści mają szanse tworzyć koncepcje kon‑ kretnych miast, budynków w oparciu o nowe wizje bardziej humanitarnego wzrostu. Architekci, urbaniści, plani‑ ści mają też szanse współtworzyć politykę dotyczącą spraw środowi‑ ska zbudowanego. Nie jest to łatwe ze względu na wyspecjalizowane i często nieprzystające do siebie ję‑ zyki polityków, ekonomistów, prawni‑ ków i profesjonalistów zajmujących się praktycznymi działaniami w prze‑ strzeni. Inną przeszkodą są konflikty interesów. Mimo że dużo się mówi o potrzebie innowacyjności, najbar‑ dziej powszechne są wciąż rozwiąza‑ nia „bezpieczne”.

Z pięknych haseł rzadko zatem wynikają interesujące wizje. Na razie wydają się wręcz nudne, nie tworzą‑ ce interesującej dla człowieka per‑ spektywy. Oglądam wizualizację przyszłości w wyidealizowanym świecie oferowane na przykład na okładce broszury „Miasta Przyszło‑ ści, wyzwania, wizje, rozwiązania”.

W tle białe i żółto‑czarne, małe i du‑ że bloki, a na pierwszym planie, wśród banalnego założenia przypo‑ minającego park (trawniki, woda, szeroki chodnik – wszystko w monu‑ mentalnej skali) widzimy spacerowi‑ czów. Atmosfera wypoczynku, ale czy taka wizja jest pociągająca? Czy nie dałoby się tego zrobić lepiej?

Spójrzmy na inną, wirtualną wizję pokazaną w spocie reklamujących wizję Sustainii: wiatraki, tramwaj,

energia słoneczna – owszem, ale wśród tego nudząca się (ma być – bawiąca się) młodzież, mało intere‑ sujące budynki na brzegu morza.

Nie przekonuje mnie jeszcze ta wi‑ zja, mimo szlachetności wielkiego zamierzenia platformy pomysłów dla lepszej przyszłości. Czy nie dałoby się tego zrobić lepiej? Życzmy wizji Miast Przyszłości i Sustainii wszystkiego najlepszego, korzystajmy z wiedzy, a może wy‑ obraźnia zadziała i coś jednocześnie zrównoważonego i ciekawego uda się budować.

Oczywiście dobrze by było, gdy‑ by tworzone środowisko przynaj‑ mniej nie szkodziło człowiekowi, ale sam postulat „nie szkodzenia” wy‑ starczy, by dokonać radykalnego przestawienia spraw architektury i urbanistyki na tory wymarzone cho‑ ciażby przez twórców Sustainii.

Konieczność zrównoważonego podejścia do architektury dziś nie powinna ulegać kwestii. Stopień praktycznego wykorzystania poten‑ cjalnych możliwości jest jednak zbyt niski – konieczna do tego świado‑ mość i wiedza to wciąż nowość. Po‑ pyt na architekturę zrównoważoną staje się realny, ale podaż rośnie zbyt słabo i często jest nieprawdziwa. Na temat wzajemnych relacji ekologii i architektury, wpisania się sztuk pro‑ jektowania w ideę rozwoju podtrzy‑ mującego życie, napisano i naryso‑ wano wiele. Już od lat kryzysu nafto‑ wego w latach 70. ubiegłego stulecia wybudowano na świecie wielką licz‑ bę domów, szkół i przedszkoli, biblio‑ tek, fabryk, dzielnic miast. Wiele z nich stanowi przykłady łączenia technicznej i ekonomicznej powścią‑ gliwości z poszukiwaniami formy in‑ spirowanej innowacyjnym myśle‑

9

niem, świeżej estetyki, ale także recy‑ klingu tych rozwiązań z przeszłości, które mają aktualny sens. Pisze o tym w sposób interesujący np. Ja‑ mes Wines w książce „Zielona Archi‑ tektura”. Skoro potrzeba projektowa‑ nia, budowania, przekształcania i użytkowania budynków, przestrzeni publicznych, krajobrazów w duchu poszanowaniu zasobów naturalnych jest powszechnie akceptowana, poli‑ tycy, inwestorzy, architekci, wyko‑ nawcy powinni stać już tylko przed pytaniem natury technicznej – czy można by to robić lepiej?

Dariusz Śmiechowski Architekt, wykładowca na Wydziale Architektury Wnętrz Warszawskiej ASP i gościnnie na innych uczelniach. Do najważniejszych zainteresowań zalicza twórczość w nurcie związanym ze zrównoważonym rozwojem, publicystykę i krytykę architektoniczną oraz nowe formy powszechnej edukacji architektonicznej, między innymi zmierzającej do dialogu z otoczeniem i aktywizacji użytkowników przestrzeni.

Builder 115

Zdjęcia archiwum autora

7

architektura i design

Duch inżynierii

Katarzyna Burzyńska

1

O

kazuje się, że praktyki projektowania w zgodzie ze środowiskiem naturalnym i przepływem energii jak wastu śastra, feng shui lub filozofia zen wracają do łask i projektanci na nowo sięgają do zapomnianych reguł budownictwa stosowanych w starych cywilizacjach.

Cywilizacja wiedzy

Coraz częściej w poszukiwaniu wiedzy cywilizacje zachodnie skłaniają się ku mądrości ksiąg wedyjskich, np. poprzez przyjęcie syste-

116 Builder

Fot. Arnold C

Mądrość projektowa Dalekiego Wschodu doskonale sprawdza się na całym świecie – i wcale nie chodzi o liczenie oddechów w trakcie kreślenia, pozostając w stanie medytacji (choć warto).

Współcześnie coraz częściej sięga się do rozwiązań zapomnianych w erze nowoczesnych technologii, kiedy komfort i jakość użytkowania budowli nie raz stawała się cechą wtórną w stosunku do jej estetyki i prestiżu.

mu medycyny ajurwedyjskiej czy choćby yogi. Naturalnym więc stało się, że sięgnięto również do wed w zakresie projektowania architektury. Sthapatja Weda oznacza wie-

dzę o budowaniu w zgodzie z Prawem Naturalnym, która może być stosowana na całym świecie, w każdych warunkach. „Ponieważ wiele informacji zostało wraz

Wastu Maharishiego jest najstarszym, kompletnym systemem architektury, który oferuje, jak zbudować dom, wioskę lub miasto, aby mieszkańcy byli zdrowi i szczęśliwi oraz cieszyli się pomyślnością.

Sanskryckie słowo „Sthapan” oznacza ustanawiać a „Weda” wiedzę o Prawie Naturalnym.

Zatem Sthapatja Weda jest wiedzą o ustanawianiu (budowaniu) w zgodzie z Prawem Naturalnym. kwiecień 2012

we, osiedla mieszkaniowe (osiedla-ogrody) i całe miasta. „Miasta będą samowystarczalne, produkujące energię m.in. fotowoltaiczną. Ogrody powinny dostarczać ekologicznej, organicznej żywności. Obliczono, że jeden akr ziemi może dostarczać żywności, która wystarczy dla 4-5 osób. Lokalna produkcja żywności będzie miała wpływ na lokalny biznes oraz tworzenie zdrowia i zamożności.

Do jazdy preferowane będą pojazdy elektryczne, na terenie miasta – ogrodów znajdą się SPA i Centra Zdrowia oparte na zintegrowanych systemach Ajurwedy. Znajdą się tam również Centrum Jogi i Centrum Medytacji” – nakreśla Andrzej Michałowski.

Fot. Andrzej Michałowski

z upływem czasu zniekształconych, współczesny mędrzec Maharishi Mahesh Yogi wraz z żyjącymi w Indiach specjalistami, odrestaurował Sthapatja Wedę i dlatego nosi ona nazwę Sthapatja Wedy Maharishiego. W skrócie używamy nazwy Wastu Maharishiego” – objaśnia certyfikowany Wastu Koordynator, Andrzej Michałowski.

Przy projektowaniu zgodnie z Wastu szczególnie istotna jest orientacja budynku i działki, ze względu na przepływ energii magnetycznej w kierunku północ-południe oraz energii Słońca, podróżującego po niebie po linii wschódzachód. Zgodnie z tymi zasadami projektuje się nie tylko domy indywidualne, ale także obiekty biuro-

Fot. Alton Thompson

2

WASTU i FENG SHUI Dobór działki i budowa domu

Idealna działka powinna mieć plan dobrze wyznaczonego lub ogrodzonego kwadratu bądź prostokąta i być położona w pobliżu naturalnego zbiornika wodnego, lecz na niewielkim wzgórzu tak, aby dom pozostawał na bezpiecznej wysokości powyżej poziomu wody. Powinna posiadać dobre warunki naświetlenia i możliwie duże obszary zielone wokół. Nie buduje się w sąsiedztwie dużych świątyń, budowli użyteczności publicznej, fabryk, cmentarzy, rzeźni itp. Przed zakupem działki lub domu należy zapoznać się z jej historią. Sama okolica powinna cechować się dużą ilością energii życiowej i niską przestępczością. Ściany nowo budowanego domu powinny być orientowane do 4 stron świata z odchyleniem maksymalnym 8 stopni.

Bardzo istotny wg Wastu jest termin planowanej budowy domu, zależny od faz księżyca, dni tygodnia i wydarzeń bieżących.

W ogrodzie odradza się sadzenia drzew i krzewów kolczastych, ciernistych i drzew wydzielających soki, natomiast zaleca się umieszczać zbiorniki wodne na północy lub wschodzie działki (najlepiej w formie strumienia, stawu, jeziora, studni). Według feng shui korzystnie wypada dom usytuowany frontalnie do wody. Ważną rolę gra także jakość ziemi. Po zakupie działki należy zorganizować ce-

remonię rozpoczęcia budowy domu (jak ogólnie znana parapetówka, ale wcześniej).

Dom

Szczególną wagę przypisuje się drzwiom wejściowym, sytuowanym od wschodu lub północy, które muszą być czyste i zadbane, a wg Wastu korzystnie jest zawiesić na nich zielone chilli i limonkę. Nie może być nad nimi okna, a na ich linii na zewnątrz – huśtawki ani drzew, słupów, czy innych elementów blokujących przepływ energii.

Na wejściu nie powinno być widać komina.

W pomieszczeniach belki i krokwie muszą być schowane, a ich liczba (także słupów) musi być parzysta. Schody prostoliniowe sytuuje się tylko w kierunkach kardynalnych, z zastrzeżeniem, że na ścianie wschodniej lub północnej nie mogą dotykać ściany budynku. Pomieszczenia powinny posiadać wysoki sufit lub dobrą wentylację przy niższym suficie.

Najlepiej projektować budynki o prostym rzucie, bez wystających elementów, z dachem opadającym w kierunkach kardynalnych, chyba że chroni przed lokalnymi wiatrami.

Wnętrze

Wnętrz mieszkalnych nie zdobi się obrazami ze scenami batalistycznymi, a scen religijnych nigdy nie wiesza się nad drzwiami i oknami.

Fot. Andrzej Michałowski

3 Fot. 1. Spirala Feng Shui przy stacji metra na Chinatown w Los Angeles.

Fot. 2. Vlodrop Holandia. Widok ze strony wschodniej, ze zbiornikiem wodnym, na którym instalowane są pływające platformy służące jako sceny koncertowe.

Fot. 3. Współczesna fontanna Feng Shui w Taipei.

Fot. 4. Vlodrop Holandia. Widok na ogród od stony wejścia do budynku.

4

kwiecień 2012

Builder 117

Fot. Cquest

Fot. PlusMinus

architektura i design

6

Fot. 5. Kyoto zen garden.

Fot. 6. krzyżowy układ kamieni w ogrodzie zen przy świątyni w Kyoto.

Fot. 7, 8. Siedziba Maharishiego Mahesha Yogi we Vlodrop

w Holandii.

Fot. 9. Świątynia i zespół ogrodowy Valluvar Kottam projektowane przez V. Ganapati Sthapati.

http://www.eioba.pl/, http://pl.wikipedia.org

Źródła i archiwum zdjęć: materiały Polskiego Towarzystwa Idealnej Edukacji Wastu Maharishiego, Andrzej Michałowski,

5

Sypialnie nie mogą być sytuowane od strony południowowschodniej, natomiast łóżka powinny stać od strony ściany południowej lub zachodniej. Łóżko nie może stać na linii okno-drzwi, drzwi-drzwi, a także nie pod oknem. W sypialniach nie wolno stawiać luster, jak również nie pozostawiać nic na podłodze pod łóżkiem ani za wezgłowiem.

Podobnie jak o drzwi, powinno się dbać o czystość pieca, kuchenki i kominka, w trosce o jakość ogniska domowego. Kuchnię sytuujemy od południowegowschodu i nigdy naprzeciwko toalety, którą najlepiej lokować poza domem, a co najmniej poza łazienką. Należy dbać o to, aby pokrywa muszli klozetowej była zawsze zamknięta podobnie jak drzwi do toalety (pełne, bez przeszkleń). W łazience należy zaprojektować okno i zasadzić rośliny doniczkowe.

Okna w całym domu są bardzo istotne – dom winien być otwierany w kierunkach energii prany i dźiwy (wschód-zachód, północpołudnie). Centrum domu pozostawia się natomiast puste, jako przestrzeń duchową bez ciężkich mebli czy żyrandoli.

118 Builder

Miasta ogrody

Wybór miejsca dla każdego budynku czy miasta jest najważniejszy. Kolejną sprawą jest orientacja. Brany jest pod uwagę wpływ słońca oraz oddziaływanie innych planet.

Plan miasta musi być rozmieszczony na siatce zorientowanej w kardynalnych kierunkach.

Planowanie miast-ogrodów powinno uwzględniać oddziaływania Słońca tak, aby wspierać aktywność mieszkańców. Niezwykle istotne jest centrum (Brahmastan) miasta wedyjskiego, które stanowi z reguły piękny, centralny plac publiczny lub ogród. Na całym świecie widzimy siatkę miasta zorganizowanego wokół centralnego placu.

Wymiary i proporcje miast są ściśle ustalone, a moduły budynków z ogrodami Wastu składają się na doskonałą całość skupioną wokół Brahmastanu. Idealną sytuacją jest niska intensywność zabudowy, co daje lepszą jakość życia. Powinno się także stosować ekologiczne materiały budowlane, a przy projektowaniu nawiązać do tradycji lokalnej i uwzględnić wykorzystanie energii odnawialnych.

(A. Michałowski)

Realizacje

Według znawców, wiele z historycznie projektowanych obiektów, jak np. palladiańska Villa Rotonda, projektowanych było zgodnie z zasadami Wastu, m.in. ze względu na plan kwadratu, orientację i proporcje budynku. Aktualnie jest kilka miejsc gdzie budowane są osiedla-ogrody, np. Vlodrop w Holandii, gdzie znajduje się siedziba Maharishiego Mahesha Yogi. Jest to największy budynek z bali w Europie, wyprodukowany w 1997 roku w Finlandii. Zgodnie z zasadami Wastu, budynek posiada orientację wejścia na wschód, a całość ma odzwierciedlać porządek Wszechświata. Dzięki holistycznemu podejściu do projektowania stworzono także ogród zaprojektowany na planie kwadratowej mandali o powierzchni ok. 1 ha. Na terenie Vlodrop zrealizowano osiedle domów o ścianach z mączki marmurowej.

Mądrości Chin i Japonii

Z pewnością najpopularniejszą wschodnią praktyką projektową jest chiński system geomancji, feng shui. To, etymologicznie rzecz ujmując, sposób kreowania przestrzeni niewidzialnej jak wiatr i nieuchwytnej jak woda, za pomocą kil-

Nie przypadkiem świątynie i pałace były zawsze symetryczne i orientowane według stron świata. Słowo „orientacja” to nie przypadkowa relacja ze strzałką północy.

Pochodzi od słowa „orient” i oznacza powiązanie ze wschodem słońca.

Te zasady znano również w Europie w czasach renesansu i baroku (np. założenie ogrodowe Pałacu Wilanowskiego, Zamku Ujazdowskiego w Warszawie i wielu innych). ku reguł głównych, takich jak zasada yin i yang, pięciu żywiołów oraz siatki bagua, wzmacniającej wszystkie sfery życia człowieka. Pierwotnie wykorzystywano nauki feng shui do orientowania budowli sakralnych, grobowych, mieszkalnych itp.

Podczas rewolucji kulturalnej w Chinach w latach 60. ubiegłego stulecia głosy na temat tej starożytnej wiedzy ucichły, jednak obecnie nadszedł czas jej odrodzenia.

kwiecień 2012

Fot. Andrzej Michałowski

Fot. Andrzej Michałowski

8

Ponadto rośnie popularność filozofii zen, nie tylko w stylu życia, ale także przy projektowaniu, szczególnie wnętrz i ogrodów, jak również grafiki czy stron internetowych.

Ogrody zen (zwane też karesansui, sekitei) są bardzo charakterystyczne wizualnie: to kompozycje usypane z piasku, żwiru i kamieni. Sztuka zen, usuwając podziały, polega na wywołaniu w odbiorcy kontemplacji pustki. Według odkrycia naukowców z 2002 r. mają one oddziaływać na podświadomość poprzez dobrze zaplanowane przestrzenie między kamieniami, które często

tworzą obrazy w świadomości odbiorcy. Odnosi się to do buddyjskiego poglądu, iż każdy byt jest jedynie zawirowaniem pustki.

Powszechnym, i zdawałoby się, zdrowym podejściem sceptyków jest myśl, iż część z nauk Dalekiego Wschodu jest racjonalnych i świetnie odnajduje się współcześnie, natomiast odrzuca się inne określane mianem przesądów. Nie da się ukryć, że jest w tym sens, aby czerpać wiedzę potwierdzoną na przestrzeni wieków przez pryzmat wiedzy, którą posiedliśmy w procesie rozwoju cywilizacyjnego.

Fot. Mayooranatham

7

9

REKLAMA

kwiecień 2012

Builder 119

Builder Adres redakcji i wydawnictwa 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155 tel.: 22 853 06 87 do 88 fax: 22 853 06 86 builder@pwbmedia.pl, reklama@pwbmedia.pl www.ebuilder.pl Rada Programowa prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski – przewodniczący, prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, prof. dr hab. inż. Antoni Biegus, prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła, prof. dr hab. inż. Kazimierz Cieszyński, dr hab. inż. Zdzisław Hejducki – wiceprzewodniczący, dr inż. Mariusz Gaczek, dr inż. Józef P. Adamowski, dr inż. Jan Gierczak, dr inż. Marek Sawicki, dr inż. Andrzej Stańczyk, mgr inż. Miłosz Węcławski, mgr inż. Czesław Sokołowski, mgr inż. Małgorzata Chojnacka, mgr inż. Karol Kramarz, Redaktor Naczelna Danuta Burzyńska, Redakcja Grzegorz Przepiórka, Joanna Ryńska, Współpraca Katarzyna Burzyńska, Adam Zyzman, Redaktor Serwisów Internetowych Joanna Ryńska, Korekta Anna Zawadzka, Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Dominik Suwiński, Biuro Reklamy Izabela Dembna, Agnieszka Król, Dyrektor Artystyczny Wojciech Jaźwiński, Koordynator ds. Wydawniczych Wioletta Domeradzka, DTP PI Projekty Indywidualne, Kolportaż prenumerata redakcyjna, prenumerata RUCH, KOLPORTER, kiosk24.pl; sprzedaż sieć EMPIK, sieć placówek PressCaffe, podczas targów i wystaw budownictwa Wydawca PWB MEDIA, 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155, Prezes Marek Zdziebłowski, Wiceprezes, Dyrektor Wydawnictwa Beata Żuraw-Zdziebłowska, Sekretariat wydawnictwa Dorota Bartosiewicz Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim.

Przedruki i wykorzystanie materiałów wyłącznie za zgodą redakcji.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i materiałów promocyjnych.

– członek Loży Złotej

Business Centre Club,

Builder – laureat I i XI edycji Medalu Europejskiego

warunki prenumeraty na STRONIE – www.EBUILDER.pl – PrenumeratĘ przyjmuje: redakcja, ruch, kolporter

Antoni Biegus

prof. dr hab. inż.

Instytut Budownictwa Politechniki Wrocławskiej

Prof. Antoni Biegus w Radzie Programowej 2 marca 2012 roku odbyło się posiedzenie Rady Programowej miesięcznika Builder.

Ważnym punktem programu było powołanie przez prof. zw. dr hab. inż. Kazimierza Szulborskiego, Przewodniczącego Rady nowego członka – został nim prof. dr hab. inż. Antoni Biegus, uznany autorytet w dziedzinie konstrukcji metalowych.

Profesor Antoni Biegus (64 l.) jest pracownikiem naukowym Katedry Konstrukcji Metalowych Instytutu Budownictwa Politechniki Wrocławskiej oraz rzeczoznawcą budowlanym w specjalności konstrukcje budowlane. Jest też członkiem Sekcji Konstrukcji Metalowych Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN oraz Komisji Budownictwa i Mechaniki PAN we Wrocławiu.

Specjalizuje się w teorii i projektowaniu metalowych konstrukcji budowlanych. Głównymi dziedzinami jego zainteresowań naukowych są: stany graniczne przestrzennych konstrukcji prętowych, stateczność i zginanie drugiego rzędu prętów i płyt, nośność graniczna oraz przystosowanie konstrukcji do zmiennych obciążeń, losowa nośność graniczna systemów konstrukcyjnych, a także nośność graniczna konstrukcji cienkościennych w złożonych stanach obciążenia.

Od lewej: Marek Zdziebłowski, Prezes PWB Media, prof. Antoni Biegus, prof. Jerzy Hoła

Profesor Antoni Biegus opublikował ponad 200 prac naukowych, w tym 85 indywidualnych (m.in. 7 książek, 3 monografie, 17 artykułów w czasopismach z listy Filadelfijskiej oraz PAN, 76 artykułów w czasopismach naukowo-technicznych, referaty na konferencjach). Jego autorskie książki: Nośność graniczna stalowych konstrukcji prętowych (PWN, 1997), Połączenia śrubowe (PWN, 1997) oraz Podstawy probabilistycznej analizy bezpieczeństwa konstrukcji (PWN, 1999) zostały wyróżnione Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej. Opublikował równie książkę Stalowe budynki halowe (Arkady, 2003), nagrodzoną przez Ministra Infrastruktury. W publikacjach tych oraz w szeregu innych opracowań dał się poznać jako specjalista w zakresie projektowania w oparciu o Eurokody. Należy podkreślić wkład prof. Biegusa w przygotowanie polskiej wersji Eurokodów, m.in. przez udział w pracach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.

Ponadto jest on autorem około 120 wdrożonych opracowań naukowych i rozwiązań konstrukcyjnych – m.in. konstrukcji systemów przekryć strukturalnych o dużych rozpiętościach: czterospadowych oraz o spadkach przekątnych (opatentowane); systemu niekonwencjonalnych (opatentowanych) dźwigarów płytowo-prętowych; zaprojektowanie zrealizowanych, prototypowych przekryć strukturalnych; opracowanie konstrukcji śrubowych połączeń tłoczących (umożliwiających przekazywanie dużych, skoncentrowanych obciążeń skupionych na cienkie blachy metalowe).

Wielokrotnie powoływany był jako biegły z ramienia instytucji państwowych – m.in. był ekspertem rządu przy ocenie przyczyn katastrofy budowlanej hali Międzynarodowych Targów w Katowicach (2006 r.), katastrofy Centrum Handlowego Carrefour w Szczecinie (2001 r.), katastrofy hali stalowej 2436 m w Jeleniej Górze (1982 r.), awarii hali Hutmenu we Wrocławiu (2008 r.), katastrofy komina stalowego (1982 r.).

Za swą działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną prof. Antoni Biegus otrzymał 2 nagrody Ministra Edukacji Narodowej, 2 nagrody Ministra Budownictwa, 19 nagród JM Rektora Politechniki Wrocławskiej, a także specjalną nagrodą naukową Politechniki Wrocławskiej im. prof. Igora Kisiela za wybitne osiągnięcia naukowe. Jest odznaczony Medalem Edukacji Narodowej, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Złotą Odznaką Politechniki Wrocławskiej.

Pana Profesora Antoniego Biegusa uhonorowano POLSKIM HERKULESEM za szczególne osiągnięcia i owocną działalność naukową, projektową i dydaktyczną, za zasługi dla rozwoju konstrukcji budowlanych, ze szczególnym uznaniem zasług Pana Profesora jako pioniera wprowadzania Eurokodów do projektowania konstrukcji stalowych w Polsce.