Builder_08_2012

ZIELONE BUDOWNICTWO – mit czy fakt?

ludzie i firmy

WWW.EBUILDER.PL

Jak uzdrowić budowlankę?

Nr

BIZNES l BUDOWNICTWO l

8 SIERPIEŃ 2012

Rok XVI (181) 5zł (w tym 8% VAT)

l ARCHITEKTURA

WIODĄCY miesięcznik dla budownictwa, architektury i bi

Rodzi się (w bólach) nowy kodeks budowlany

PROJEKTOWANIE

z kształtowników zamkniętych

zalecenia

Ocieplenia na ociepleniach

Architektura i design

Wywiad z Marcinem Sadowskim z JEMS Architekci Sp. z o.o.

Sopro Polska Sto-ispo Wienerberger Ceramika Budowlana

WACŁAW SZARY

Budujemy systemy informatyczne Rozmowa z Wiceprezesem Zarządu OPTeam S.A.

2012

ZIELONE BUDOWNICTWO – mit czy fakt?

WWW.EBUILDER.PL

Jak uzdrowić budowlankę?

Nr

BIZNES l BUDOWNICTWO l

KOMENTARZ 8

rODZI sIę (W BóLaCh)

INFORMACJE 10

ZaLECENIa

LUDZIE I FIRMY

PrOJEkTOWaNIE

z kształtowników zamkniętych

Ocieplenia na ociepleniach

arChITEkTUra I DEsIgN

Wywiad z Marcinem Sadowskim z JEMS Architekci Sp. z o.o.

Sopro Polska Sto-ispo Wienerberger Ceramika Budowlana

Rozmowa z Wiceprezesem Zarządu OPTeam S.A.

Rozmowa z Wacławem Szarym, Wiceprezesem Zarządu OPTeam S.A.

Wysoka jakość ma swoją cenę 19

Jak uzdrowić budowlankę? 22

Fot. arch. Skanska Property Poland

DEBATA Zielone budownictwo – mit czy fakt? 26

TARGI BRANŻOWE Nowa odsłona Budmy 29 Miłosz Zagórski

PRAWO

Czy green building i zrównoważony rozwój, to: modne hasło, standard czy pilna potrzeba? Jak idea zielonego budownictwa jest realizowane w praktyce? Poprosiliśmy przedstawicieli branży o opinie oraz podanie konkretnych przykładów dążenia w kierunku zrównoważonego budownictwa i ekologii.

Prawidłowe prowadzenie robót 30 Joanna Smarż

Rodzi się nowy kodeks budowlany 32

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury, dokumentacja projektowa składa się z projektu budowlanego i projektów wykonawczych.

W przypadku dokumentacji dla obiektów o konstrukcji stalowej może być również wymagany projekt warsztatowy jak i technologiczny oraz projekt montażu.

Fot. arch. E. Urbańska-Galewska

Paweł Białobok

50

WACŁAW SZARY

Budujemy systemy informatyczne

Budujemy systemy informatyczne 16

Rozmowa z Moniką Wosik, Dyrektorem Działu Ochrony Środowiska CEMEX Polska Sp. z o.o.

Jakie są obecnie największe problemy firm budowlanych?

Jak im zaradzić? Z czego wynika zadłużenie firm?

I czy nacjonalizacja to dobre rozwiązanie?

Szukamy pomysłów na uzdrowienie firm budowlanych.

Rok XVI (181) 5zł (w tym 8% VAT)

nowy kodeks budowlany

Cemex Polska – przyszłość w zgodzie z naturą 20

22

8 SIERPIEŃ 2012

l ARCHITEKTURA

Rozmowa z Andrzejem Ptakiem, Prezesem Zarządu Grupy Ożarów S.A.

26

LUDZIE I fIrmy

KAMPANIA BUILDERA Lato Jakości 2012 34

OPROGRAMOWANIE DLA BUDOWNICTWA Zupełnie nowy ZWCAD+ 43 Gabriela Ciszyńska-Matuszek

Fot. arch. OPTeam S.A.

sierpień 2012

Fot. arch. mat. pras. GIK

Szybki dostęp do danych, duże możliwości analityczne, technologie mobilne, uproszczenie procesu i łatwość obsługi systemu, skalowalność i coraz większa wydajność za niższą cenę to cechy współczesnego, zintegrowanego rozwiązania informatycznego.

Fot. arch. OPTeam S.A.

22

NOWA DEDYKOWANA NA RYNEK POLSKI LINIA BITUMICZNYCH PAP PODKﾅ、DOWYCH I NAWIERZCHNIOWYCH

www.soprema.pl

Fot. arch. Stalprodukt

sierpień 2012

54

Zastosowanie kształtowników o przekrojach zamkniętych w budownictwie i przemyśle staje się coraz bardziej powszechne. Od czasu, gdy w Anglii po raz pierwszy wyprodukowano kształtowniki rurowe o przekrojach kwadratowym i prostokątnym, minęło już ponad 50 lat.

BUDOWNICTWO

Fot. arch. Sto-ispo

Konstrukcje zespolone.

Projektowanie według Eurokodu 4. Część 3. Słupy 44 Antoni Biegus

Dokumentacja projektowa.

Wymagania dla konstrukcji stalowych. Część 2 50 Elżbieta Urbańska-Galewska, Dariusz Kowalski

Projektowanie z kształtowników zamkniętych.

Część 1. Materiały i wyroby 54 Mirosław Broniewicz, Jan Bródka

Ocieplenia na ociepleniach 56

64

Marek Siemieniewski

Dostępność wielu wariantów wykończenia zewnętrznego ocieplanej elewacji pozwala na urozmaicenie wyglądu i bardziej efektowne kształtowanie architektury budynków.

Nowoczesne systemy zapraw do układania kostki brukowej 60 Fot. arch. JEMS Architekci

Tomasz Stępień

Zawód – architekt: „To zawód, który wymaga pasji.

Jeśli ktoś tej pasji nie ma, traktuje to jak biznes, to jest architektem tylko z tytułu” – mówi Marcin Sadowski, architekt z pracowni JEMS Architekci.

Buduj szybciej i efektywniej – w technologii ścian jednowarstwowych 68 Mirosław Rzeszutko

ARCHITEKTURA&DESIGN Wyobraźnia na pierwszym miejscu 76 Rozmowa z Marcinem Sadowskim, architektem z pracowni JEMS Architekci Sp. z o.o.

Fot. arch. Ceramika Paradyż

Przy zakupach artykułów budowlanych i wyposażenia wnętrz, w trosce o środowisko i zdrowie domowników, warto zwrócić uwagę na ich jakość oraz wszelkie atesty.

Dobrze jeśli produkt jest ekologiczny...

Andrzej Wanat

Rynek 72

76

82

Bezspoinowe systemy ociepleń elewacji 64

Eko trendy 82 Dorota Kaźmierczak

Informacje 86 STRONA BUILDERA 88

Od redakcji Dzięki ogromnemu wysiłkowi, połączonemu często z osobistym zaangażowaniem wielu osób, znaczącym nakładom finansowym samorządów i budżetu państwa, a także środkom unijnym, powstaje coraz więcej nowoczesnych i ogólnodostępnych obiektów sportowych i rekreacyjnych. To ważny krok na drodze do likwidacji różnic wciąż dzielących nas od reszty krajów europejskich. Misją Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej, którą wypełnia od wielu lat również „Builder”, są działania na rzecz kontynuacji tego procesu w kolejnych latach. Biorąc udział w ogólnopolskim Programie „budujemy sportową Polskę” dajemy dowód społecznej odpowiedzialności za rozwój sportowej Polski i procesu podnoszenia jakości życia naszego społeczeństwa. Przy aktywnym wsparciu marszałków województw, co roku w sposób kompleksowy analizujemy działalność i dokonania oraz przyznajemy wyróżnienia wszystkim uczestnikom procesu inwestycyjnego: osobom, instytucjom, samorządom i firmom zaangażowanym w realizację infrastruktury sportowej i rekreacyjnej.

W październiku na Gali Budowniczych Polskiego Sportu (o konkursie – str. 71) dokonamy podsumowania Mistrzostw i uhonorujemy uczestników procesów inwestycyjnych za całokształt działalności na rzecz rozwoju nowoczesnej infrastruktury obiektów sportowych i rekreacyjnych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem największych aren sportowych, baz pobytowych i ośrodków treningowych realizowanych na Mistrzostwa Europy w 2012 roku. Z poszczególnych regionów uhonorowani zostaną najaktywniejsi inwestorzy nominowani przez marszałków oraz najlepsi projektanci, wykonawcy i administratorzy obiektów sportowych i rekreacyjnych. Wybranym inwestycjom, zarówno strategicznym dla polskiego sportu, jak również inwestycjom gminnym, nadane zostaną tytuły SPORTOWY OBIEKT ROKU 2012.

W sposób szczególny uhonorujemy również marki budowlane za ich udział w realizacji infrastruktury na EURO 2012.

Tradycyjnie w okresie wakacyjnym życzę Państwu udanych urlopów, a wykonawcom - po powrocie - pewnej pracy, nowych kontraktów i jak najmniej stresu!

Da­nu­ta Bu­rzyńska Re­dak­tor Na­czel­na

W NUMERZE: architektura&design

budownictwo

Marcin Sadowski

dr inż. Mirosław Broniewicz prof. zw. dr inż. Jan Bródka

architekt JEMS Architekci Sp. z o.o.

WYOBRAŹNIA NA PIERWSZYM MIEJSCU Uważam, że Polska to najlepszy kraj dla architektów, oceniając to w kategoriach bardzo pragmatycznych: czy będziemy mieć pracę, czy nie. Jeśli spojrzymy na to, co nas otacza, zauważymy jak dużo jest tu jeszcze do zrobienia. Obraz bogatych krajów europejskich jest odmienny - wszystko jest jakby skończone. Wyburzają czasami nawet to, co było zbudowane 20 lat temu, żeby budować na nowo. Polska to duży kraj z dużymi potrzebami. Jest też inna refleksja – czy architekci uprawiając swój zawód wypełniają ważną społecznie rolę tak jak to bez wątpienia ma miejsce w tych bogatych krajach Europy? Czy rzeczywiście jesteśmy społecznie postrzegani jako wykonujący zawód zaufania publicznego, czy tylko jesteśmy inżynierami, którzy są potrzebni, aby budynki były zgodne z obowiązującymi przepisami?

prawo Paweł Białobok Prawnik, DLA Piper

RODZI SIĘ NOWY KODEKS BUDOWLANY Już wkrótce realizacja inwestycji budowlanych może stać się o wiele prostsza niż dotychczas. Wszystko za sprawą przygotowywanego przez Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej projektu kodeksu budowlanego, który miałby zastąpić ustawę z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane oraz w znacznym stopniu zmienić regulacje ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Projekt założeń do nowych przepisów, z którym w trakcie konferencji konsultacyjnych mieli już okazję zapoznać się przedstawiciele środowisk związanych z budownictwem, wkrótce ma stać się przedmiotem uzgodnień międzyresortowych. Najważniejsza ze zmian dotyczyć ma ograniczenia zakresu obiektów budowlanych, dla realizacji których konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na budowę.

6 Builder

Politechnika Białostocka

PROJEKTOWANIE Z KSZTAŁTOWNIKÓW ZAMKNIĘTYCH

Zastosowanie kształtowników o przekrojach zamkniętych w budownictwie i przemyśle staje się coraz bardziej powszechne. Od czasu, gdy w Anglii przez profilowanie na gorąco elementów o przekroju kołowym po raz pierwszy wyprodukowano kształtowniki rurowe o przekrojach kwadratowym i prostokątnym, minęło już ponad 50 lat. Od tego czasu kształtowniki te zdobyły sobie dużą popularność wśród architektów, projektantów, wykonawców oraz użytkowników. Architekci są zafascynowani możliwościami kreowania śmiałych, ekspresyjnych rozwiązań architektonicznych całych budowli oraz ich poszczególnych detali. Projektanci doceniają właściwości konstrukcyjne przekrojów zamkniętych związane z ich dużym momentem bezwładności w stosunku do masy, dużą wytrzymałością na skręcanie, czy też możliwością zwiększenia nośności przez wypełnienie wnętrza rur betonem. Wykonawców przekonuje łatwy i mało pracochłonny transport oraz montaż całych konstrukcji czy poszczególnych elementów z uwagi na małą masę i większą sztywność elementów o przekrojach zamkniętych, a także niski koszt powłok zabezpieczających ze względu na małą powierzchnię zewnętrzną. sierpień 2012

komentarz

Sposób na pewną przyszłość Obecnie w Polsce istnieje 14 stref ekonomicznych, które zajmują powierzchnię ponad 15 tysięcy ha. Według danych Ministerstwa Gospodarki za IV kwartał 2011, we wszystkich strefach ekonomicznych utworzono prawie 183 tysiące miejsc pracy, a wartość zrealizowanych inwestycji przekroczyła 79 mln złotych. Te wyniki pokazują, że Specjalne Strefy Ekonomiczne to doskonałe rozwiązanie dla firm, które na preferencyjnych warunkach chcą rozwijać swoją działalność.

Komentuje Łukasz Kardas, Prezes Zarządu Spółek Grupy Paradyż.

W 2011 roku został opublikowany raport „Specjalne Strefy Ekonomiczne po 2020 roku” firmy Ernst & Young. Wynika z niego, że Strefy te przynoszą wymierne korzyści zarówno dla rozwoju polskiej gospodarki, jak i dla rozwoju regionu, w którym funkcjonują.

Stanowią istotną zachętę inwestycyjną dla firm, dynamizują rozwój gospodarczy oraz wpływają pozytywnie na redukcję bezrobocia, dzięki powstawaniu nowych miejsc pracy. Myśląc o rozwoju firmy i jej przyszłości warto rozważyć prowadzenie działalności w ramach Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Przedsiębiorcy, którzy się na to zdecydują, mogą skorzystać z pomocy publicznej, dzięki której zostaną zwolnieni z podatku dochodowego z tytułu tworzenia nowych miejsc pracy lub kosztów nowej inwestycji. Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna, w ramach której dzia-

ła Grupa Paradyż, usytuowana jest w samym centrum Polski, na skrzyżowaniu głównych tras komunikacyjnych i rozwijającego się węzła kolejowego. Pod koniec 2011 roku ŁSSE rozszerzyła swoje granice, a jej powierzchnia zwiększyła się do prawie 1 300 ha. Takie posunięcie pozwoliło na nowe inwestycje, dzięki którym szansę na znalezienie pracy będzie miało około 600 osób z terenów Łodzi, Tomaszowa Mazowieckiego i Opoczna. W samej naszej firmie od końca 1999 roku zatrudnienie wzrosło z 580 do 1800 osób na koniec czerwca 2012 roku. Szacujemy, że współpracujący z nami dostawcy (przede wszystkim zagraniczni) zatrudnili w stworzonych przedstawicielstwach w okolicach Tomaszowa Mazowieckiego kolejne 250 osób.

Decyzja o rozszerzeniu granic Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej była dla nas bardzo istotna, gdyż do czterech z pięciu zakładów produkcyjnych Grupy Paradyż dołączył kilka miesięcy temu ostatni zakład – „Tomaszów 1”. Dzięki nakładom inwestycyjnym w wysokości 20 mln złotych rozpoczęto jego modernizację.

Fabryka wyposażona została w nowoczesne maszyny do produkcji m.in. wielkoformatowych, polerowanych płytek gresowych, odwzorowujących kamienie naturalne. W związku z tą zmianą zatrudnienie w zakładzie wzrosło o 23%, co dało 40 nowych miejsc pracy. Dodatkowo w ramach ŁSSE prowadzimy od 2010 roku 4-letni plan modernizacji naszych zakładów, na który przeznaczyliśmy 250 mln złotych. W ubiegłym roku otworzyliśmy pierwszą część zakładu w Wielkiej Woli. W związku z tym oczekujemy pozytywnych zmian nie tylko w obszarze produkcji – moce produkcyjne w zakładzie w Wielkiej Woli zostaną zwiększone z 3,2 mln/m2 do poziomu 8,5 mln/m2 – ale również we wzroście zatrudnienia, które finalnie ma zwiększyć się o 50%.

Nasza firma od chwili włączenia pierwszego zakładu do ŁSSE zainwestowała na jej terenie ponad 400 mln złotych.

W ramach Strefy współpracujemy także z producentami lokalnymi w zakresie dostaw półproduktów oraz surowców do produkcji podstawowej. Czynnie uczestniczymy również w życiu społecznym regionu łódzkiego oraz jego rozwoju. Dzięki konsekwentnie realizowanym inwestycjom Grupa Paradyż może nadal intensywnie się rozwijać, pomimo widocznego spowolnienia w branży ceramicznej.

Fot. arch. Ceramika Paradyż

ŁUKASZ KARDAS

36 lat, absolwent Politechniki Łódzkiej Wydziału Organizacji i Zarządzania oraz studiów podyplomowych Szkoły Głównej Handlowej z zakresu marketingu strategicznego. W Grupie Paradyż pracuje od 9 lat, gdzie od podstaw stworzył Dział Marketingu. Od 2010 roku pełnił funkcję Wiceprezesa ds. Handlu. Pod jego kierownictwem sprzedaż płytek w Grupie Paradyż w 2011 roku, w stosunku do roku 2010, wzrosła aż o 10% – pomimo głębokiego kryzysu w całej branży ceramicznej. Od czerwca 2012 roku – Prezes Zarządu Spółek Grupy Paradyż.

8 Builder

sierpień 2012

informacje

PERSONALIA

Marek Józefiak

Po wygaśnięciu kadencji dotychczasowego kierownictwa Marek Józefiak od 1 czerwca 2012 przejął stery w Spółce, obejmując stanowisko Prezesa Zarządu Mostostal Warszawa S.A. Będzie odpowiadał za stworzenie i realizację nowej strategii Spółki, która pozwoli firmie stawić czoła stojącym przed nią wyzwaniom oraz znacząco wpisać się w dynamiczny rozwój całej gospodarki kraju. Marek Józefiak przeszedł do Mostostalu Warszawa z firmy doradztwa biznesowego Ernst & Young, gdzie był Partnerem i zajmował się rynkiem telekomunikacyjnym, energetycznym oraz projektami infrastrukturalnymi. Wcześniej piastował stanowisko Prezesa Telekomunikacji Polskiej S.A., a także szefował PTK Centertel, gdzie był odpowiedzialny za wprowadzenie firmy na rynek oraz sukces marki Idea (Orange).

ISOVER po modernizacji

Laureaci konkursu na najbardziej efektywną energetycznie gminę w Polsce odwiedzili nową siedzibę ISOVER, zmodernizowaną w następstwie wyników raportu ISOVER „Polska w termowizyjnym obiektywie”. Celem analizy, poza wskazaniem źle zaizolowanych obiektów, było zaproponowanie rozwiązań pozwalających na zmianę tej sytuacji oraz uświadomienie właścicielom budynków użyteczności publicznej oraz osobom posiadającym lub budującym domy, jak wielkie znaczenie dla środowiska ma właściwa izolacja.

Goście poznali najnowsze rozwiązania do izolacji termicznej i akustycznej w budynkach, m.in. poprzez zastosowanie nowych aplikacji i produktów ISOVER, regulacje prawne związane z efektywnością energetyczną budynków i możliwości finansowania inwestycji. Zaprezentowano również technologię produkcji materiałów izolacyjnych.

Fot. arch. ISOVER

więcej informacji na

Fot. arch. Mostostal

Inwestycja kosztowała 5 mln zł, a budowa linii trwała od czerwca 2011 do maja 2012 roku. Linia ta produkować będzie frezowane płyty lamelowe jedno lub dwustronnie gruntowane FASROCK LG1 i FASROCK LG2. Płyty te wykorzystywane są m.in. w systemie ECOROCK FG do izolacji stropów garaży.

10 Builder

Marka Libet Stampo

Libet S.A., producent kostki brukowej oraz lider w segmencie kostki brukowej premium, uruchomił nowe linie produkcyjne.

Nowa inwestycja w zakładzie Spółki w Łodzi umożliwi sprzedaż autorskich, wykonywanych ręcznie w technologii odlewniczej, produktów z betonu architektonicznego. Linia w zakładzie w Mietkowie pozwoli natomiast na produkcję elementów zdobionych metodą śrutowania, pozwalającą na umieszczenie na danym elemencie wybranego wzoru czy napisu. Produkty wykonywane ręcznie oraz śrutowane sprzedawane będą pod marką Libet Stampo. Kolekcja ta nie jest dostępna w sprzedaży masowej, lecz wyłącznie w wybranych Autoryzowanych Punktach Sprzedaży Libet.

Wyzwanie ekologiczno-budowlane Firma RD bud podjęła wyzwanie wkomponowania w panoramę Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego obiektu o powierzchni 70 tys. m2. Nowo budowane CH Wzgórze w Gdyni będzie jedną z bardziej imponujących galerii handlowych w Polsce. Z uwagi na bliskość Trójmiejskiego Parku Krajo-

brazowego główna elewacja budynku wykonana ma być z układanych warstwowo materiałów, a przednia ściana porośnięta będzie specjalnym gatunkiem roślinności bluszczowej, zmieniającej kolor wraz z porami roku. Tak unikatowy zabieg architektoniczny ma pomóc wkomponować obiekt w otoczenie. Budżet projektu wynosi prawie 150 mln euro.

Obecnie na budowie zatrudniono 600 osób, docelowo liczba ta wzrosnąć ma nawet do 1 500 pracowników. Wymiar przedsięwzięcia sprawia, że choć do zakończenia prac budowlanych Centrum Handlowego Wzgórze pozostało jeszcze półtora roku, już teraz obiekt budzi spore zainteresowanie wśród mieszkańców Trójmiasta i okolic.

Warszawa Wschodnia – odjazd!

Są miejsca, które stanowią znak rozpoznawczy miasta, charakterystyczne przestrzenie, które niosą za sobą długą historię.

I nie chodzi tu jedynie o zabytkowe zamki czy ratusze w centrum, ale również o obiekty użyteczności publicznej, często niesłusznie zapomniane i niedocenione. Renowacja dworca kolejowego Warszawa Wschodnia to przykład, że warto ocalić i odświeżyć z pozoru zwyczajne budynki i ich otoczenie.

Fot. arch. Polbruk

Fot. arch. Rockwool

ROCKWOOL Polska sfinalizował kolejną inwestycję w zakładzie w Małkini. Nowa linia do produkcji płyt lamelowych frezowanych i gruntowanych rozpoczęła pracę w czerwcu. Produkowane na niej materiały stanowią główny element nowego systemu garażowego ECOROCK FG.

Fot. arch. RD Bud

Nowa linia ROCKWOOL

sierpień 2012

informacje

Fot. arch. Port Lotniczy w Katowicach

Najbliższe dwa kwartały przyniosą prawdopodobnie jeszcze dalsze pogorszenie sytuacji spółek budowlanych w związku z rozliczaniem inwestycji infrastrukturalnych, gdzie można oczekiwać wysokich strat.

Wykonawcy mogą starać się schodzić z placów budowy bez kar poprzez wskazywanie błędów w dokumentacji po stronie zamawiającego. Tym samym konieczny będzie kolejny wybór wykonawcy i taka inwestycja ulegnie dalszemu opóźnieniu. Problemy branży bardzo dobrze odzwierciedlają notowania spółek na GPW. W I półroczu indeks WIG-Budownictwo stracił 35,4%, przy spadku indeksu szerokiego rynku WIG równym 6,1%.

Pierwszy rok Pyrzowic

Minął rok od rozpoczęcia największej inwestycji w historii pyrzowickiego lotniska, realizowanej pn. „Port Lotniczy w Katowicach – rozbudowa i modernizacja infrastruktury lotniskowej i portowej”.

Wykonano około 32 tys. m2 nowych nawierzchni lotniskowych, w tym ponad 10 tys. m2 w ramach modernizacji dróg kołowania.

Ponadto trwa postępowanie przetargowe, które wyłoni wykonawcę nowej drogi startowej. Rozpoczęcie prac budowlanych w tym zakresie zaplanowano na czwarty kwartał br.

Rozbudowa i modernizacja infrastruktury lotniskowej strefy „airside” na lotnisku w Pyrzowicach podzielona jest na trzy zadania.

Pierwsze, obecnie realizowane, obejmuje budowę nowej płyty postojowej przeznaczonej dla 15 samolotów oraz modernizację prawie 40 tys. m2 dróg kołowania. Kolejnym krokiem będzie budowa nowej drogi startowej o długości 3200 m wraz z niezbędną infrastrukturą, natomiast po 2014 r. obecnie eksploatowana droga startowa zostanie przekształcona w drogę kołowania. Wartość wszystkich trzech zadań inwestycyjnych to 405,19 mln zł netto. Zakończenie prac zaplanowano na 2016 rok. Projekt realizowany jest przy wsparciu środków unijnych.

Wartość dofinansowania to ponad 157 mln zł netto.

Firma PORR oraz Paweł i Beata Dębowscy, rodzice jednego z małych pacjentów, wspierają znaczącą odnowę Oddziału Gastroenterologii. Cały projekt został zorganizowany przez Fundację Amber.

To kolejny, po Oddziale Diabetologii, remont sponsorowany przez PORR Polska we współpracy z Fundacją Amber. Tym razem zostaną gruntownie odnowione sale chorych w Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, by stać się miejscem godnym miana europejskiego szpitala. Klinika Gastroenterologii Dziecięcej mieści się w pięknym, secesyjnym, przedwojennym budynku, który wymaga nieustannych napraw i remontów. Sam Oddział Gastroenterologii nie był remontowany od lat.

Wyjątek stanowi pracownia endoskopii, której nowoczesny kształt nadała Fundacja TVN „Nie jesteś sam”, a także niedawno odremontowany przez Fundację Amber sąsiedni Oddział Diabetologii.

Odnowa obejmuje sale pacjentów, począwszy od odnowy ścian, podłóg, wymiany na nową instalacji elektrycznej, wymiany drzwi, na zakupie nowych łóżek, materacy i szafek skończywszy. Nowego wyglądu nabierze również gabinet zabiegowy i pokój lekarski.

Ze wsparciem technicznym dla projektu Fundacji, po raz kolejny przyszło również biuro architektoniczne APA Wojciechowski.

Sprawna i szybka odnowa oddziału wspierana jest przez doskonałych fachowców z firm: Suchy Tynk, Elektro-Mat oraz dzięki elastycznej współpracy ze szpitalem.

Agata Brzezińska

Fot.arch. Neinver

analityk sektora Budownictwo w DM BOŚ S.A.

Lepsze miejsce dla chorych dzieci

PERSONALIA

Michał Stalmach,

Agata Brzezińska objęła stanowisko Country Managera NEINVER i będzie kierowała wszystkimi operacjami firmy w Polsce, piastując jednocześnie stanowisko Dyrektora ds. Najmu. Agata Brzezińska przejmuje obowiązki Barbary Topolskiej, która awansowała na stanowisko Chief Operations Officer w międzynarodowej strukturze Grupy NEINVER. Agata Brzezińska pracuje w NEINVER Polska od 2005 roku, a z branżą nieruchomości jest związana od 11 lat. Nowa Country Manager kierowała w ostatnich latach procesem komercjalizacji flagowych inwestycji – poznańskiej Galerii Malta i powstającej Galerii Katowickiej, a także funkcjonującego od jesieni ubiegłego roku FUTURA Park Kraków. Agata Brzezińska odpowiadała za planowanie i wdrażanie strategii oraz rozwoju centrów outlet FACTORY na polskim rynku, w tym powstającego właśnie FACTORY Warszawa Annopol.

Analiza PSB – ceny materiałów budowlanych w czerwcu

W czerwcu 2012 r., w porównaniu do poprzedniego miesiąca, wzrosły ceny w 4 grupach: suchej zabudowy (+2,9%), silikatów (+2,4%), narzędzi i sprzętu budowlanego (+2,2%) i chemii (+0,6%). Spadły ceny w 5 grupach, najbardziej gazobetonów (-3,4%) i izolacji termicznych (-1,6%), a minimalnie ceramiki ściennej, pokryć i folii dachowych, rynien oraz drewna i materiałów drewnopochodnych. Ceny w 2 grupach nie zmieniły się. W kategorii „inne” wzrosły ceny farb, lakierów, tapet (+5,2%), a spadły instalacji i techniki grzewczej, kanalizacji, odwodnień, wentylacji (-1,4%). Ceny w 5 podgrupach w tej kategorii nie zmieniły się bądź zmieniły minimalnie.

Niektóre zmiany dynamiki (wobec poprzednich) wynikają ze zmian w grupach analizowanych produktów - weryfikacja i generalne poszerzenie zakresu badania.

sierpień 2012

Builder 11

informacje

Sam produkt, nawet najlepszy, nie gwarantuje jeszcze sukcesu. Bez odpowiedniego zasobu wiedzy zaawansowane technologie mogą nie być w odpowiedni sposób oferowane i właściwie stosowane.

Coraz bardziej konkurencyjny rynek oraz coraz bardziej świadomi i wyedukowani klienci oczekują kompleksowego doradztwa. Taki cel przyświecał też opracowaniu „Vademecum okien PVC” - pierwszej tego typu pozycji na rynku,. W oparciu o wieloletnie doświadczenie technologiczne i techniczne firmy Aluplast oraz wiedzę o problemach konsumentów na rynku okien zgromadzoną przez edukacyjno-informacyjny vortal OKNOTEST.PL, zaprezentowano podstawowy zasób informacji przydatnych zarówno handlowcom działającym i spotykającym się na rynku stolarki okiennej z PVC , jak i architektom oraz wykonawcom. Na blisko 170 stronach Vademecum zaprezentowane zostały zarówno zagadnienia dotyczące podstawowych komponentów składających się na wyrób jakim jest OKNO PVC, jak też przede wszystkim właściwości tych okien PVC. Istotną częścią poradnika są również zagadnienia prawne związane z formułowaniem umów, zapisów gwarancyjnych oraz możliwych kwestii spornych, które mogą wystąpić na tym polu. Ostatni blok tematyczny porusza kwestie związane z montażem okien, dotyczące zarówno technicznych aspektów wymiarowania i montażu okien, jak też przygotowania odpowiednich procedur i dokumentów.

Zmiany w Grupie Paradyż

W związku z upływem kadencji Zarządu Spółek Grupy Paradyż w dniu 26 czerwca 2012 r., Walne Zgromadzenie Wspólników, zgodnie z umową Spółek: Ceramika Paradyż Sp. z o.o. i Paradyż Sp. z o.o., podjęło uchwałę o powołaniu nowego Zarządu.

Funkcję Prezesa Zarządu powierzono Panu Łukaszowi Kardasowi. Na Wiceprezesa Zarządu ds. Finansów powołano Pana Pawła Łuczkę. Funkcję Wiceprezesa ds. Handlu i jednocześnie uprawnienia zastępowania Prezesa Zarządu objął Pan Piotr Tokarski.

Wiceprezesem ds. Produkcji został Pan Patryk Tomczyk. Obaj Wspólnicy pozostali na stanowiskach Członków Zarządu. Nowy Zarząd zamierza kontynuować, przyjętą w ostatnich latach, strategię ukierunkowaną na zdobycie pozycji lidera produktowego na rynku europejskim, jak i na utrzymanie wzrostu przychodów ze sprzedaży w rynku krajowym, przy zapewnieniu wysokiej rentowności Spółek. Ważny będzie także rozwój sprzedaży na strategicznych rynkach eksportowych oraz dalsze inwestycje w nowoczesne technologie i modernizację zakładów Grupy Paradyż.

Paweł Łuczka

Wiceprezes ds Finansów

Łukasz Kardas

Prezes Zarządu

Patryk Tomczyk

Wiceprezes ds Produkcji

Piotr Tokarski

Wiceprezes ds Handlu

REKLAMA

Stadion Cracovii z technologią BIM W 2006 roku, w związku z rozwojem działów projektowych, SENER rozpoczął wdrażanie rozwiązań Autodesk do modelowania informacji o budynku (BIM). Od czasu wdrożenia rozwiązań Autodesk, SENER zrealizował lub rozpoczął realizację ośmiu znaczących projektów, w tym stadionu piłkarskiego Cracovii o powierzchni 25 tys. m2. We współpracy z architektami z Estudio Lamela, SENER wygrał sponsorowany przez miasto konkurs na zaprojektowanie i budowę nowego stadionu pomocniczego na turniej UEFA Euro 2012. Dzięki oprogramowaniu Autodesk Revit Architecture w ciągu dwóch tygodni udało się stworzyć kompletny projekt koncepcyjny, spełniający wymagania konkursu.

Projektanci wykorzystując modele parametryczne stworzone specjalnie na potrzeby projektu, mogli sprawdzić wiele wariantów i wybrać te, które umożliwiają maksymalne zwiększenie pojemności stadionu, przy jednoczesnym spełnieniu wszystkich przepisów lokalnych. Dzięki BIM zespoły projektowe mogły tworzyć wyższej jakości projekty, które są bardziej skoordynowane i pozwalają uniknąć problemów na etapie budowy.

Autodesk przyznał firmie SENER nagrodę Revit BIM Experience za zaawansowane wykorzystanie platformy Revit w połączeniu z innymi rozwiązaniami Autodesk do BIM.

12 Builder

Fot. arch. Autodesk

Fot. arch. Aluplast

VADEMECUM OKIEN PVC – okna bez tajemnic

sierpień 2012

informacje

Finał II edycji Akademii Wynalazców im. Roberta Boscha

Pożyczka samochodowa VOLVORATA

go zasilanej przez dynamo rowerowe.Trzecią nagrodę otrzymali uczniowie z Publicznego Gimnazjum nr 2 w Jelczu-Laskowiczach za wynalazek „ekologiczny strach na wróble”, który wykorzystuje energię słoneczną do poruszania rękami, a tym samym skutecznie odstrasza ptaki z ogrodów. W Warszawie bezkonkurencyjne były uczennice z gimnazjum nr 121 im. Wojciecha Zawadzkiego (z zespołu Córki Edisona), które zaprojektowały „Light Bag” – system oświetlenia wnętrza damskiej torebki. Drugie miejsce zajął zespół Ekoleszki z Gimnazjum nr 81 im. prof.

Witolda Doroszewskiego za projekt o nazwie „Kranputer”. Urządzenie to służy do monitorowania zużycia wody, jej temperatury i związanych z tym kosztów. Trzecie miejsce zajął zespół Wilbur ze Społecznego Gimnazjum nr 4 S.T.O. Uczniowie stworzyli makietę robota do prac porządkowych o nazwie „Rena”.

Członkowie zwycięskich zespołów, ich opiekunowie oraz szkoły otrzymały od organizatorów konkursu nagrody rzeczowe oraz dyplomy.

Program Akademia Wynalazców im. Roberta jest realizowany od 2011 roku przez firmę Robert Bosch przy współpracy z najlepszymi uczelniami technicznymi w Polsce.

Fot. arch. Bosch

Rozstrzygnięciem konkursu na wynalazek zakończyła się tegoroczna edycja programu edukacyjnego dla młodzieży gimnazjalnej prowadzonego przez firmę Bosch. Ponad 1200 uczestników wzięło udział w 40 warsztatach kreatywnych w Warszawie i Wrocławiu w ramach II edycji Akademii Wynalazców im.

Roberta Boscha. Do programu zaproszono 365 szkół gimnazjalnych. Patronat honorowy objęli Ministerstwo Edukacji Narodowej, Polska Akademia Nauk oraz Urząd Patentowy RP. – Akademię Wynalazców traktujemy jako kuźnię talentów, które będą wykorzystywać zdobytą wiedzę techniczną do tworzenia najnowocześniejszych rozwiązań. Naszą ambicją jest dzielenie się z młodzieżą, również studentami, naszymi kompetencjami i unikalną wiedzą techniczną. – powiedziała Prezes Zarządu firmy Robert Bosch, Krystyna Boczkowska.

We wrocławskiej edycji programu pierwszą nagrodę w konkursie na wynalazek zdobył zespół z Gimnazjum nr 7 im. Tradycji Herbu Wrocławia za „solarny zraszacz ogrodowy” – urządzenie do podlewania i nawożenia zasilane baterią słoneczną. Drugie miejsce zajął zespół z Gimnazjum nr 3 im. Podróżników i Odkrywców Polskich w Oleśnicy, który opracował „ładower” – projekt ładowarki do telefonu komórkowe-

REKLAMA

Od 17 lipca klienci Raiffeisen-Leasing Polska S.A. mogą skorzystać z nowego produktu finansowego pożyczki samochodowej VOLVORATA – stanowiącego uzupełnienie dotychczasowej oferty składającej się z leasingu, leasingu konsumenckiego oraz kredytu samochodowego. Pożyczka przeznaczona jest zarówno dla klientów indywidualnych (bez względu na formę zatrudnienia), jak i osób prowadzących działalność gospodarczą oraz spółek osobowych i prawa handlowego. Pożyczką samochodową VOLVORATA klienci mogą sfinansować nowe i używane samochody marki VOLVO. Wystarczy odwiedzić Autoryzowanego Dealera Volvo i wybrać samochód, wypełnić wniosek, a po otrzymaniu decyzji i podpisaniu umowy pożyczki wyjechać wymarzonym autem na wakacje.

Konferencja ERP GIGACON

Co jest niezbędne w czasach rosnących wymagań rynku, konieczności redukcji kosztów i podniesienia jakości usług? System, który pozwala nowoczesnym przedsiębiorstwom optymalnie wykorzystać posiadane zasoby i skutecznie zarządzać najcenniejszym z „towarów” – informacją. Więcej informacji na X edycji konferencji ERP GigaCon, 12 września 2012 r. w Warszawie w hotelu Courtyard by Marriott. Będzie to doskonała okazja do pogłębienia wiedzy o aktualnych zagadnieniach, związanych z systemami ERP, poznania oferty producentów i spotkania z ekspertami.

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny, wystarczy wcześniejsza rejestracja na stronie wydarzenia: http://gigacon.org/erp/warszawa

sierpień 2012

Builder 13

informacje

Konferencja częstochowska

W dniach 8-9 listopada w Częstochowie odbywa się konferencja „Ceny, zamawianie i kosztorysowanie robót budowlanych”. Organizatorzy chcą zaprezentować najważniejsze i aktualne w warunkach 2012 r. zagadnienia dotyczące cen, zamawiania i kosztorysowania robót budowlanych. W szczególności autorzy referatów przedstawią tematykę związaną z problemami występującymi przy realizacji inwestycji finansowanych ze środków publicznych w ramach przygotowań do EURO 2012.

Zaproszenie kierowane jest do wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego: inwestorów, projektantów, kosztorysantów, wykonawców, konsultantów zamówień publicznych oraz dysponentów środków unijnych. www.wacetob.com.pl

XVIII Konferencja naukowotechniczna Ciechocinek 10-12 X 2012 Tematem jest „Formuła ZAPROJEKTUJ I WYBUDUJ w zamówieniach publicznych robót budowlanych – warunki stosowania i ewentualne zagrożenia”. Formuła ta pozwala zamawiającemu przenieść na wykonawcę wiele czynności, problemów i czynników ryzyka. Złe przygotowanie inwestycji powoduje zmiany terminu, zakresu, kosztów a nawet wykonawcy robót. Na konferencji będzie to omawiane w aspekcie: szans i zagrożeń; roszczeń w kontraktach wg FIDIC; rozstrzygania sporów; szacowania wartości zamówień; kryteriów wyboru ofert; problemów i błędów w kontraktach drogowych i kolejowych; skutków stosowania formuły – rozkładu ryzyka, odpowiedzialności wobec podwykonawców, płatności, roszczeń. www.sekocenbud.pl

Plac Unii pnie się w górę

W pierwszej połowie czerwca br. rozpoczęto prace nad konstrukcją trzonu budynku A, wchodzącego w skład kompleksu biurowo-handlowego Plac Unii. 21-piętrowa wieża o powierzchni 24 000 m2 będzie dominować nad dwoma 7-kondygnacyjnymi budynkami, stojącymi wzdłuż ulic Boya-Żeleńskiego i Puławskiej. Zgodnie z wcześniejszymi założeniami, w celu sprawnej realizacji wieży, liczba osób pracujących na budowie zostanie zwiększona do 600 pracowników. Budowa wieży będzie wiązała się z koniecznością systematycznego podnoszenia żurawi ją obsługujących (Ż1 i Ż2). Obecnie pracujące na placu budowy żurawie zostały już podniesione o odpowiednio 5 metrów (Ż1 i Ż2) oraz 7,5 metra (Ż5 obsługujący budynek B).

Plac Unii to najwyższej klasy kompleks biurowy połączony z galerią handlową, zlokalizowany w Warszawie na styku Śródmieścia i Mokotowa.

Comarch ERP wspomaga firmę REKERS Polski oddział niemieckiej firmy REKERS, produkującej światowej klasy wyroby betonowe, wdraża Comarch CDN XL, jeden z szerokiej gamy produktów Comarch ERP. Implementację systemu prowadzi doświadczony Złoty Partner Comarch – firma 2BSoft z Gliwic. Firma REKERS rozpoczyna pracę w systemie Comarch CDN XL od 1 sierpnia 2012 roku. Decyzja o wyborze spośród licznych systemów konkurencyjnych oprogramowania Comarch CDN XL podjęta została na podstawie szerokiej analizy możliwości tego rozwiązania względem potrzeb i wymagań przedsiębiorstwa. Firma poszukiwała systemu klasy ERP potrafiącego skrócić czas pracy, dającego duże możliwości konfiguracji oraz umożliwiającego obsługę nawet najbardziej skomplikowanych procedur logistycznych i importowych.

REKERS jako rodzinne przedsiębiorstwo działa w branży budowlanej od 1919 roku. W jego ofercie znajdują się mury oporowe, płyty peronowe, Ścianki oporowe, gotowe garaże betonowe, płyty tarasowe oraz inne prefabrykaty betonowe.

więcej informacji na

REKLAMA

14 Builder

sierpień 2012

www.cbs.mtp.pl tu trzeba być* 29 stycznia – 1 lutego 2013

*

n ajważniejsze wydarzenie w branży CBS Centrum Budownictwa Sportowego – Sport Rekreacja Wellness SPA – na targach Budma

ludzie i firmy

Wacław Szary Wiceprezes Zarządu spółki OpTeam S.A.

systemy informatyczne Grzegorz Przepiórka: Załóżmy, na początek, że mamy do czynienia z osobą, która nie spotkała się do tej pory z terminem ERP. Jak wytłumaczyć czym jest tego typu system, a przede wszystkim jakie korzyści można uzyskać dzięki jego zastosowaniu?

Wacław Szary: ERP (enterprise resource planning) – to oparty o wspólną bazę danych zbiór narzędzi informatycznych (modułowy system informatyczny) wspierający planowanie zasobów przedsiębiorstwa. Najprostszą jego formą jest klasyczne rozwiązanie typu klient-serwer, czyli program uruchamiany na serwerze oraz dostęp do jego funkcjonalności z dowolnego stanowiska komputerowego w firmie.

Inny przypadek to aplikacje dostępne w przeglądarce www, na urządzeniach mobilnych, bezprzewodowych (kolektorach danych) lub kombinacja tych technologii. Szybki dostęp do danych, duże możliwości analityczne, technologie mobil-

Fot. arch. Damian Łyszczek

Wykonaliśmy blisko 150 udanych projektów w segmencie firm średnich i dużych oraz prawie 500 wdrożeń dla mniejszych.

Budujemy

16 Builder

sierpień 2012

ne, uproszczenie procesu i łatwość obsługi systemu, skalowalność i coraz większa wydajność za niższą cenę; to cechy współczesnego, zintegrowanego rozwiązania informatycznego. Dzięki szybkiemu rozwojowi branży IT (information technology) współczesne przedsiębiorstwo ma możliwość optymalizacji procesów oraz uzyskania przewagi konkurencyjnej na rynku.

G.P.: Jakie doświadczenie ma firma OPTeam?

W.S.: OPTeam S.A. dostarcza kompletną ofertę dla sektora przedsiębiorstw – od ponad 10 lat jesteśmy integratorem systemów informatycznych. W tym okresie uruchomiliśmy blisko 150 udanych projektów w segmencie firm średnich i dużych oraz wykonaliśmy prawie 500 wdrożeń dla firm mniejszych. Posiadamy duże doświadczenie branżowe, wykwalifikowaną, sprawdzoną kadrę oraz jasną wizję działania, co determinuje udane wdrożenie zintegrowanego rozwiązania informatycznego (ERP). Filarem naszej oferty dla sektora przedsiębiorstw jest system CDN XL oraz baza danych MS SQL, wokół których budujemy każdorazowo rozwiązanie informatyczne dla konkretnej firmy. Ofertę dla sektora budowlanego (firmy wykonawcze, projektowe, deweloperskie) rozwijamy od roku 2007, kiedy to wykonaliśmy pierwszy projekt dla dużej spółki z branży budowlanej (wykonawczej).

Zawierał on wdrożenie systemu ERP CDN XL, specjalizowanych rozwiązań branżowych oraz aplikacji dostępnych z poziomu przeglądarki internetowej. Klient ten nadal z nami współpracuje w zakresie utrzymania i rozwoju dostarczonego rozwiązania.

G.P.: Jakie jest obecnie zainteresowanie zintegrowanymi systemami do zarządzania wśród firm budowlanych? sierpień 2012

W.S.: Rynek budowlany stanowi pewnego rodzaju wyzwanie dla integratorów systemów informatycznych.

Wśród małych przedsiębiorstw budowlanych dość powszechne jest przekonanie o braku konieczności inwestowania w informatykę jako w podstawowe narzędzie rozwoju firmy, na równi z bazą sprzętową. Średnie i duże firmy budowlane od pewnego czasu prowadzą stałe inwestycje w IT, jednak w relatywnie licznych przypadkach proces ten napotyka bariery natury psychologicznej. Uwarunkowania historyczne (duże firmy budowlane to często przekształcone przedsiębiorstwa jeszcze z czasów poprzedniego ustroju), mała elastyczność organizacji na przyjmowanie zmian (co jest nieuniknione w udanym procesie wdrożenia systemu ERP), skomplikowane i wielopłaszczyznowe procesy biznesowe – wszystko to powoduje, że nie jest wcale łatwo przekonać właścicieli i zarządy firm, że można dobrze i z sukcesem wykonać projekt w przedsiębiorstwie budowlanym. OPTeam przeczy jednak powyższym twierdzeniom, gdyż posiadamy ofertę skrojoną na potrzeby firm sektora budowlanego, popartą wieloletnim doświadczeniem praktycznym. Rozwiązania i aplikacje, które proponujemy, od początku były tworzone przy wsparciu merytorycznym specjalistów z firm budowlanych (dyrektorów zarządzających, kierowników budów czy specjalistów od kadr-płac). Praktycznie wszystkie nasze dotychczasowe projekty w przedsiębiorstwach budowlanych – na dzisiaj jest ich ponad 20 – są udane i mamy przyjemność kontynuować w modelu opieki powdrożeniowej współpracę z firmami, w których zaimplementowaliśmy nasze rozwiązania.

G.P.: Przejdźmy do konkretów.

Jak przedstawia się

szczegółowo oferta OPTeam dla budownictwa?

W.S.: Oprócz oferty w postaci systemów klasy ERP (CDN XL, Comarch Altum, Teta Constellation), nasza firma oferuje kompleksowy, branżowy system do zarządzania projektami budowlanymi, instalacyjnymi czy też drogowymi. Rozwiązanie to

Szybki dostęp do danych, duże możliwości analityczne, technologie mobilne, uproszczenie procesu i łatwość obsługi systemu, skalowalność i coraz większa wydajność za niższą cenę to cechy współczesnego, zintegrowanego rozwiązania informatycznego. wypracowane zostało na bazie wieloletniej współpracy z klientami z tych sektorów i jest odpowiedzią na wszystkie najważniejsze potrzeby firm z tej branży w zakresie prowadzonej działalności.

System ten nosi nazwę OPTibudowa i jest rozwiązaniem branżowym, obsługującym procesy począwszy od wyszukiwania oraz ewidencji przetargów i ofert, poprzez budżetowanie pozyskanych projektów, a także całą ewidencję związaną z realizacją inwestycji. Dostarczamy narzędzia dla kierowników budów, dzięki którym kadra

kierownicza zawsze na bieżąco otrzymuje informacje o swoich projektach oraz umożliwia zarządzanie i kontrolę prowadzonych robót. Firmy z branży budowlanej często posiadają sporo sprzętu. W odpowiedzi na te potrzeby oferujemy rozwiązanie „baza sprzętu i transportu”. Jednym z elementów tego systemu jest moduł odpowiedzialny za ewidencję oraz rozliczanie bazy sprzętu przedsiębiorstwa.

Całość rozwiązania dopełnia elektroniczny obieg dokumentów, pozwalający na eliminację dokumentacji papierowej przesyłanej między centralą, a prowadzonymi budowami oraz zamknięcie całego obiegu dokumentów firmy w jednej zintegrowanej bazie danych systemu.

G.P.: Do jakiego rodzaju klienta jest adresowana oferta firmy OPTeam?

W.S.: Ofertę kierujemy do wszystkich przedsiębiorstw, które prowadzą swój biznes w oparciu o realizację projektów i chcą mieć nad nimi pełną kontrolę. Wśród naszych klientów są firmy typowo wykonawcze czy też zajmujące się spedycją i obsługą transportową dużych inwestycji jak i takie, które wykorzystują nasz system przy relokacji powierzchni magazynowych i produkcyjnych w całej Europie. Elastyczność naszego rozwiązania pozwala nam dostosować system do skali, potrzeb oraz specyfiki prowadzonej przez klientów działalności.

Największą grupę odbiorców stanowią firmy budowlane wykonawcze.

G.P.: Wdrożenie systemu informatycznego to złożony i niełatwy proces. Na co należy zwrócić uwagę?

W.S.: Firma zainteresowana wdrożeniem systemu IT powinna przede wszystkim zwrócić uwagę na ofertę dostawcy. Ważne jest jego doświadczenie mierzone potwierdzonymi referencjami branżowymi, wielkość kapitału zakładowego, certyfika-

Builder 17

ludzie i firmy ty oraz gwarantowany poziom bezpieczeństwa. Bardzo istotnym czynnikiem dla prawidłowej realizacji wdrożenia jest czas. Projekt w skali średniej firmy nie może trwać krócej niż 8-12 miesięcy. Nie jest możliwe poprawne uruchomienie rozwiązania produkcyjnie wcześniej niż po 5-6 miesiącach od rozpoczęcia realizacji projektu. Często popełnianym błędem jest wybór małego dostawcy, oferującego z pozoru podobne usługi. Firmy tego kalibru mimo że często oferują niższe ceny, w praktyce zwykle nie są w stanie

że efekty i korzyści związane z inwestycją będą widoczne dopiero po pewnym czasie.

Przy poprawnie przeprowadzonym procesie realizacji projektu, częściowy zwrot z inwestycji w IT powinniśmy uzyskać już pod koniec drugiego roku eksploatacji, a pełny z reguły w trzecim roku.

G.P.: W przypadku nowych inwestycji, takich jak np. wdrożenie systemów informatycznych, jednym z zasadniczych aspektów jest finansowanie. Jakie istnieją możliwości w tym zakresie?

Co doradzacie?

w sposób ogólny.

OPTeam stara się natomiast wychodzić naprzeciw potrzebom dostarczenia wiedzy szczegółowej poprzez organizowane konferencje.Proszę przybliżyć tę inicjatywę.

W.S.: Branża budowlana przeżywa w ostatnich latach progres technologiczny, wiele zmienia się technicznie (baza maszynowa, sposoby zarządzania, normy, wymagania inwestorów) – ramię w ramię z tym muszą iść rozwiązania informatyczne, które stawią czoła coraz trudniejszym wyzwaniom logi-

W.S.: OPTeam S.A. działa na rynku od ponad 20 lat.

Aktualnie zatrudniamy blisko 200 specjalistów w centrali w Rzeszowie oraz w oddziałach w Warszawie, Krakowie i Lublinie. Podstawowymi dziedzinami działalności są: systemy ERP (rozwiązania i systemy dla sektora małych i średnich firm), rozwiązania dla sektora energetycznego oraz rozwiązania dla sektora wyższych uczelni. Rozwijamy również intensywnie oprogramowanie dostępne w modelu miesięcznej dzierżawy (najmu), tzw. modelu „chmurowym”.

stycznym i ekonomicznym.

Mając to na uwadze organizujemy konferencje produktowe, w których programie pojawiają się prezentacje najnowszych osiągnięć w dziedzinie technologii informatycznych. Okazuje się, że mimo iż przybywający na tego typu konferencje menagerowie dość dobrze orientują się w tematyce ERP, zawsze jesteśmy w stanie zaprezentować wiele nowych, praktycznych, innowacyjnych rozwiązań.

G.P.: Systemy to jedno, natomiast rozwój firmy OPTeam, działającej już od blisko ćwierćwiecza, mógłby stanowić temat na oddzielną rozmowę. Ale może przynajmniej uda się Panu zasygnalizować najważniejsze fakty…

Aktywność w każdym z tych obszarów poparta jest doświadczeniem i kompetencjami, które pozwalają na to, byśmy mogli czuć się specjalistami w tym zakresie.

Oprócz tego w naszej grupie kapitałowej posiadamy spółkę PeP SA (Polskie EPłatności) – operatora systemów i płatności kartowych oraz centrum rozliczeniowe, do którego przenieśliśmy nasze kompetencje z obszaru oprogramowania kart i terminali płatniczych. Jeżeli natomiast chodzi o momenty kluczowe w historii spółki, to jednym z nich było wejście na Giełdę Papierów Wartościowych w październiku 2010 roku.

G.P.: Dziękuję za rozmowę.

Ofertę kierujemy do wszystkich klientów, którzy prowadzą swój biznes w oparciu o realizację projektów i chcą mieć nad nimi pełną kontrolę. sprostać wyzwaniom i satysfakcjonująco wypełnić podjętych zobowiązań.

Wszystkie powyższe elementy przekładają się na jakość wdrożenia, a co za tym idzie, na bezpieczeństwo klienta i sensowność wydawania pieniędzy.

Następny niezwykle istotny aspekt to serwis. Szybka likwidacja błędu czy usterki systemu, niezbędna do jego prawidłowego funkcjonowania, może okazać się kluczowa dla klienta. Dobrze jeżeli integrator zaoferuje nam osobnego konsultanta do obsługi powdrożeniowej i profesjonalnie doradzi jakie rozwiązanie będzie najlepsze w danym momencie. Ponieważ pełne wdrożenie systemu to okres dość długi, musimy zdawać sobie sprawę,

18 Builder

W.S.: Można powiedzieć, że jesteśmy prawdziwym specjalistą od optymalizacji finansowej realizowanych przedsięwzięć. Dopracowaliśmy się wielu modeli finansowania inwestycji w IT. Oferujemy leasing (licencje, sprzęt, inne), model najmu (opłaty dzierżawnej), jak również wspieramy finansowanie inwestycji w IT poprzez przygotowanie wniosków o dotację unijną z dostępnych w aktualnym budżecie dotacyjnym. Wiele firm skorzystało już z naszego wsparcia w obszarze przygotowania wniosków o dofinansowanie projektów informatycznych.

G.P.: Wydaje mi się, że większość menagerów przynajmniej zetknęła się już z pojęciem ERP, choćby

sierpień 2012

ludzie i firmy

Andrzej Ptak

Rozmowa z Prezesem Zarządu, Dyrektorem Generalnym Grupy Ożarów S.A.

Fot. arch. Grupa Ożarów

Wszyscy obserwujemy wyniszczającą walkę w przetargach, która prowadzi do znaczących spadków cen materiałów, co za tym idzie minimalizacji marż.

Wpływa to bardzo negatywnie na kondycję firm i prowadzi do kolejnych upadłości.

W gestii całej branży budowlanej jest odwrócenie tego negatywnego trendu.

sierpień 2012

Wysoka jakość ma swoją cenę Grzegorz Przepiórka: W ostatnich tygodniach bardzo modne w mediach stało się hasło „budowlanka nad przepaścią”.

Może nie znajdujemy się w najfortunniejszym momencie, ale przecież w gospodarce obowiązują cykle.

Jak Pan ocenia obecną koniunkturę z perspektywy Prezesa Grupy Ożarów?

Andrzej Ptak: Aby dobrze zrozumieć obecną sytuację, musimy zdać sobie sprawę, że rok 2011 był wyjątkowy dla polskiej branży budowlanej. Nagromadzenie prac przed Euro 2012 było tak ogromne, że zużyto prawie 19 mln ton cementu, co jest absolutnym rekordem w wolnorynkowej historii naszego kraju. Obecnie widać wyraźne wyhamowanie w porównaniu do roku ubiegłego, ale szacuje się, że nabywców w tym roku znajdzie prawie 17 mln ton cementu, czyli jest to poziom porównywalny z latami 2007 i 2008, kiedy w szczycie sezonu występowały nawet braki tego produktu. Jeśli dodamy do tego plany wydania w tym roku przez GDDKiA rekordowych prawie 30 mld zł oraz dane GUS mówiące, że produkcja budowlano-montażowa wzrosła w pierwszym półroczu o 8% nie jest to na pewno obraz zapaści.

Faktem jest, że branża budowlana odczuwa spowolnienie. Wiąże się to z tym, że wiele inwestycji skumulowało się w pierwszych pięciu miesiącach bieżącego roku – inwestorzy infra-

strukturalni pragnęli zdążyć przed Euro 2012, natomiast deweloperzy przed wejściem w życie ustawy deweloperskiej. Jednakże nerwowość rynku jest naszym zdaniem wywołana w dużej mierze efektem wysokiej bazy.

G.P.: Czego możemy się spodziewać w kolejnych miesiącach i jaka strategia w związku z tym jest zakładana w Grupie Ożarów?

A.P.: Kolejne miesiące bieżącego roku powinny przynieść stabilizację a nawet odreagowanie wraz z zakończeniem okresu wakacyjnego. Wahania koniunktury nie wpływają na główny cel Grupy Ożarów, gdyż od lat jest nim służenie naszym partnerom produktami najwyższej jakości wraz z niezawodną logistyką i świetnym doradztwem technicznym. Naszą pełną ofertę stanowią produkty z Cementowni Ożarów oraz Zakładu Cementowni Rejowiec. Ich paleta wzajemnie się uzupełnia, dzięki czemu mamy zarówno cementy do budowy fundamentów, elementów konstrukcyjnych mostów oraz nawierzchni drogowych i lotniskowych.

Nasze cementy uzyskały pozytywne rekomendacje Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie, potwierdzające możliwość ich zastosowania w obiektach mostowych i drogowych.

Dokumenty te pomagają naszym Klientom w zatwierdzaniu rozwiązań betonowych u Inwestorów. Ponadto odbiorcy bardzo wysoko ce-

nią sobie nasze cementy workowane. Obecność na placu budowy marek Cement Ożarów: Jedynka, Dwójka i 42,5 – świadczy, że wykonawca naprawdę poważnie podchodzi do budowy i dba, by odznaczała się jak najwyższą jakością i trwałością. Również coraz większą popularność zdobywa nasze najmłodsze dziecko z rodziny produktów Cement Ożarów, czyli tynki i zaprawy Reymix.

G.P.: Na obecną sytuację w branży, wpłynęły m.in. wzrosty cen materiałów budowlanych, które były efektem rosnących kosztów produkcji.

Czy w cenniku Grupy Ożarów również nastąpiły zmiany?

I czy ten wątek będzie miał ciąg dalszy?

A.P.: W tym wypadku nie możemy generalizować, bo zmiany cen w przypadku odmiennych materiałów budowlanych są bardzo różne. Rzeczywiście, w roku ubiegłym ceny np. asfaltu wzrosły drastycznie, z kolei wzrost cen cementu był niższy niż wskaźnik inflacji, czyli w ujęciu realnym mówimy o spadku!

A proszę pamiętać, że ciągle doświadczamy drastycznego wzrostu kosztów transportu i energii. Musimy myśleć o skompensowaniu rosnących kosztów (niezależnych od nas) nie tylko poprzez własne oszczędności, ale również poprzez wzrost ceny. Produkcja wysokiej jakości wyrobów ma swoją cenę.

G.P.: Dziękuję za rozmowę.

Builder 19

ludzie i firmy

CEMEX Polska

przyszłość w zgodzie z naturą

Monika Wosik Rozmowa z Dyrektorem Działu Ochrony Środowiska CEMEX Polska Sp. z o.o.

Justyna Sobiecka: Ochrona środowiska oraz zrównoważony rozwój to ogromne wyzwania, przed którymi stoi dzisiejszy przemysł. Wciąż jeszcze nie wszystkie polskie firmy pamiętają, że ich rozwój nie może mieć miejsca w oderwaniu od otoczenia, w którym działają. Jakie jest podejście CEMEX do tego zagadnienia?

Monika Wosik: CEMEX uznaje koncepcję zrównoważonego rozwoju za fundamentalną zasadę skutecznego prowadzenia działalności gospodarczej. W naszej opinii ciągłość biznesową zapewnić

20 Builder

może obecnie jedynie zrównoważony model zarządzania. Taki, który uwzględnia zarówno ekonomiczny interes firmy, jak i wymagania społeczności, w których działamy, a także ograniczenia, wynikające z malejącej dostępności zasobów oraz pogarszającej się jakości środowiska, poddawanego coraz większej presji przez zindustrializowane gospodarki. Ta pozafinansowa wartość dodana coraz częściej znajduje odzwierciedlenie w giełdowej wycenie firm, gdyż świadczy o dojrzałości, stabilności oraz potencjale do trwałego rozwoju organizacji.

J.S.: Firma dużą wagę przykłada do zmniejszania emisji CO2. Czy wiąże się to z koniecznością inwestycji?

M.W.: Gospodarka niskoemisyjna oparta na strategii ograniczania śladu węglowego naszych produktów jest podstawowym celem CEMEX Polska w obszarze zrównoważonego rozwoju. Obniżanie emisji CO2 ma bowiem – poza pozytywnym oddziaływaniem na klimat i środowisko naturalne naszej planety – także jasny wymiar ekonomiczny. Z jednej strony stymuluje oszczędności kosztowe związane z zakupem paliw, z drugiej zaś pozwala dostosować się do coraz bardziej rygorystycznych dopuszczalnych poziomów emisji. Nowy system przydziału uprawnień do emisji, który zostanie wprowadzony od 2013 roku w ramach Europejskiego Systemu Handlu Emisjami, oparty o tzw. benchmarki produktowe, motywuje poszczególne branże do poszukiwania innowacyjnych

rozwiązań redukujących wskaźnik. CEMEX w dążeniu do osiągnięcia w 2013 roku poziomu 766 kg CO2/Mg klinkieru zaplanował szereg inicjatyw w zakresie obniżenia jednostkowej emisji ze spalania paliwa oraz w mniejszym stopniu z procesu kalcynacji surowców. Główne działania realizowane w ramach projektu to: • maksymalizacja zużycia biomasy, głównie mączki mięsno-kostnej i suchych osadów ściekowych jako substytutu węgla kamiennego, • zastosowanie mineralizatorów do produkcji klinkieru, • wykorzystanie do produkcji klinkieru portlandzkiego surowców odpadowych, zawierających znaczące ilości tlenku wapnia w formie (CaO) niewęglanowej, • budowa instalacji do suszenia paliw alternatywnych z wykorzystaniem ciepła powstającego w trakcie produkcji klinkieru, • dozowanie tlenu do pieca klinkierowego celem poprawy efektywności spalania.

J.S.: Energia odnawialna to przyszłość przemysłu. Jakie doświadczenia w tym zakresie ma CEMEX? M.W.: Już od 2001 roku CEMEX Polska odzyskuje energię zawartą w paliwach alternatywnych pochodzących z odpadów, współspalając je w procesie produkcji klinkieru. Obecnie Cementownia Chełm jest krajowym liderem pod względem poziomu substytucji ciepła pochodzącego z paliwa kopal-

nego (węgla kamiennego) energią z paliw alternatywnych. Naszym celem na 2012 rok jest osiągnięcie w Cementowni Chełm 80-procentowego udziału paliw alternatywnych. W celu poprawy efektywności cieplnej wypału klinkieru, w drugim półroczu 2012 r. planowana jest budowa suszarni paliw alternatywnych, która wykorzystując ciepło odpadowe z chłodnika pozwoli podnieść wartość opałową paliw alternatywnych poprzez redukcję zawartości wody, a przez to umożliwi bardziej efektywne wykorzystanie energii zawartej w paliwie.

Następnym krokiem w celu poprawy jakości oraz dostępności paliw, a także ograniczenia tras transportu paliwa alternatywnego do Zakładu Cementownia Chełm będzie budowa na terenie należącym do CEMEX zakładu produkcji paliw alternatywnych o rocznej wydajności do 100 tys. ton paliwa.

J.S.: Cementownia Chełm została zarejestrowana w ubiegłym roku w Europejskim Systemie Ekozarządzania i Audytu (EMAS). Co to oznacza dla zakładu w perspektywie najbliższych kilku lat?

M.W.: Rejestracja w systemie EMAS to przede wszystkim ogromne zobowiązanie wobec naszych interesariuszy. System wymaga bowiem od operatora ciągłego doskonalenia swojej działalności pod względem ochrony środowiska. W ramach systemu planowane są krótko- i średnioterminowe działania mające na celu zmniejszenie oddziaływania środowiskowego naszego zakładu. W najsierpień 2012

sierpień 2012

getycznych, a pełne wdrożenie zakończone certyfikacją systemu przewidziane jest do końca 2012 roku.

J.S.: Emisja niezorganizowana to ważny temat w cementowniach.

CEMEX radzi sobie z nim budując hale klinkieru przy Cementowniach Chełm i Rudniki. Jakie znaczenie nowe hale klinkieru będą miały dla najbliższego otoczenia?

M.W.: Po wprowadzeniu najskuteczniejszych odpylaczy na istniejących emitorach, CEMEX zajmuje się problemem wyeliminowania emisji niezorganizowanej. Po oddaniu do użytkowania szczelnych magazynów klinkieru, jakość życia okolicznych mieszkańców z pewnością ulegnie poprawie z uwagi na wyeliminowanie głównego źródła pylenia, tj. procesów związanych z przeładunkiem i magazynowaniem klinkieru.

Jednak nie wolno nam zapominać, że cementownia pozostaje instalacją przemysłową, z funkcjonowaniem której zawsze związane są pewne uciążliwości.

J.S.: Pracownicy CEMEX często uczestniczą w akcjach na rzecz ochrony środowiska. Jaka idea przyświeca tym działaniom?

M.W.: Poprzez uczestnictwo w akcjach prośrodowiskowych chcemy przede wszystkim budować w naszych pracownikach poczucie zaangażowania w życie i interesy lokalnej społeczności, w której CEMEX prowa-

dzi działalność. Zależy nam także na rozbudzeniu w nich wrażliwości na problemy ochrony środowiska oraz na zaszczepieniu zamiłowania do przyrody, co – mamy nadzieję – przełoży się później na proekologiczne postawy na stanowiskach pracy.

J.S.: Firma CEMEX organizuje wiele akcji ekologicznych dla pracowników i lokalnych społeczności. Programy Budujemy przyszłość w zgodzie z naturą!, Zielone Biuro czy EKO Dni, to tylko niektóre z nich.

PROMOCJA

Zdjęcia arch. CEMEX Polska

bliższych latach, poza sztandarowymi projektami z zakresu zwiększania udziału paliw alternatywnych, planowane są także inwestycje związane z obniżeniem poziomu emisji tlenków azotu oraz wyciszeniami głośniejszych urządzeń.

W tym roku w Cementowni Chełm skoncentrowaliśmy się na poprawie gospodarki energetycznej. W zakładzie przeprowadzono zewnętrzne audyty energetyczne, które miały na celu zidentyfikowanie możliwości redukcji zużycia energii w czterech kluczowych obszarach: oświetlenia zewnętrznego, gospodarki sprężonym powietrzem, odzysku ciepła z gazów odlotowych do produkcji energii elektrycznej, kotłowni zakładowej. Raporty opracowane przez profesjonalną jednostkę audytującą – Krajową Agencję Poszanowania Energii – wykazały potencjał do obniżenia zużycia energii elektrycznej i cieplnej co najmniej na poziomie 7% obecnego zapotrzebowania na energię w wyżej wymienionych obszarach.

Jednocześnie w Cementowni Chełm rozpoczęto wprowadzanie Systemu Zarządzania Energią zgodnie z normą ISO 50001:2011, który uzupełni funkcjonujący obecnie w Cementowni Zintegrowany System Zarządzania. Obecnie dokonano wstępnych przeglądów ener-

Czy zauważa Pani wymierne efekty tych projektów?

M.W.: Jesteśmy zadowoleni z wyników akcji, ponieważ pracownicy licznie i chętnie podejmują różne działania np. sprzątanie lasu, pielenie szkółki leśnej etc.

W tym roku kadra kierownicza CEMEX uczestniczyła również w akcji offsetowania emisji CO2 związanej ze zorganizowaną Konferencją, w ramach której w Nadleśnictwie Pułtusk zasadzono ok. 4 900 drzew. Z bardzo dużym i pozytywnym odzewem spotkała się akcja zbiórki elektrośmieci wśród naszych pracowników. W jej rezultacie przekazano do profesjonalnej utylizacji ponad 15 ton zepsutych odbiorników radiowych, telewizyjnych, komputerów itp. Natomiast grupa wolontariuszy z centrali firmy w Warszawie już dwukrotnie wspierała pracowników Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych w prowadzeniu monitoringu przyrodniczego w okolicach Chełma.

J.S.: Dziękuję za rozmowę.

Builder 21

ludzie i firmy

Jak uzdrowić Jakie są obecnie największe problemy firm budowlanych?

Jak im zaradzić? Z czego wynika zadłużenie firm?

I czy nacjonalizacja to dobre rozwiązanie? W poszukiwaniu pomysłu na uzdrowienie firm budowlanych zwróciliśmy się z tak postawionymi pytaniami do przedstawicieli branży, polityków i analityków.

W

icepremier Waldemar Pawlak poinformował niedawno PAP, że obawiając się zachwiania na rynkach finansowych i paraliżu inwestycji wartych miliardy złotych, rząd rozważa możliwość przejęcia upadających spółek budowlanych.

W pierwszej kolejności chodzi o PBG, budującą autostrady i gazoport w Świnoujściu oraz jej spółkę zależną – Hydrobudowę. W obu przypadkach sąd ogłosił już ich upadłość.

W opinii wicepremiera, nacjonalizacji PBG mogłaby dokonać Agencja Rozwoju Przemysłu. Ostatecznie analizę skutków finansowych takiej transakcji ma przedstawić minister finansów na najbliższym posiedzeniu rządu.

Jan Mikołuszko Prezes Zarządu UNIBEP S.A.

Fot.arch.materiały prasowe GIK

Ważne, aby naprawiając jedno, nie pogorszyć sytuacji innych firm, ale wyciągnąć kompleksowe wnioski. Mam wrażenie, że często wysocy urzędnicy rządowi działają szybko tylko w przypadkach ,,gaszenia pożaru”, a są głusi na zgłaszane wielokrotnie w minionych miesiącach wnioski systemowe.

22 Builder

Nie chcę być postrzegany jako głosiciel ,,czarnych” scenariuszy, ale jednocześnie uważam, że największe problemy jeszcze przed nami. Nastąpi nałożenie się dwóch negatywnych sytuacji – już zaistniałe, bardzo mocne pogorszenie się płynności finansowej wielu firm budowlanych oraz ogromne zmniejszenie w najbliższych latach podaży nowych zamówień. Powyższe problemy dotyczą zwłaszcza realizatorów dużych publicznych zamówień, szczególnie infrastrukturalnych, i odnoszą się zarówno do generalnych wykonawców, jak też podwykonawców i dostawców.

W ostatnich kilku latach Polska była największym placem budowy w Europie. W wyniku niezdrowej konkurencji, spowodowanej oczywiście przez wykonawców krajowych i zagranicznych, ale z aprobatą największych krajowych zamawiających, zamiast wzmocnienia bardzo ważnego sektora gospodarki, jakim jest budownictwo, nastąpiło paradoksalnie jego pogrążenie.

Cóż, znowu ,,mądry Polak po szkodzie”.

Jak zachować się w tej sytuacji? Oczywiście wyciągnąć wnioski na przyszłość zarówno po stronie generalnych wykonawców jak i zamawiających. Wykonawcy nie powinni urządzać przysłowiowego ,,wyścigu szczurów” i składać oferty w przetargach na zasadzie ,,a może się uda”, a zamawiający nie mogą bezkrytycznie przyjmować takich ofert w majestacie prawa, bojąc się ABW, CBŚ, NIK, wyborców itp.

Niestety, firmy wykonawcze czeka bardzo trudna restruksierpień 2012

budowlankę? turyzacja dostosowująca potencjał wykonawczy do poziomu swego realnego potencjału finansowego i przewidywanej podaży zamówień.

Unibep nie mogąc pogodzić się z sytuacją zaniżonych ofert w przetargach publicznych już przed rokiem całkowicie wycofał się z tego segmentu rynku i dzięki temu nie odczuwa teraz tej trudnej sytuacji. Niestety też odczujemy spadek zamówień, ale do tego starannie się przygotowujemy – mam nadzieję, że skutecznie.

Co zaś do elementów nacjonalizacji firm budowlanych, to nie oceniam tego negatywnie. Nie należy oczywiście generalizować i popadać w skrajności, ale pojedyncze sytuacje dotyczące najważniejszych dla państwa zamówień należy rozpatrywać indywidualnie a nie zostawiać „wolnej amerykance” w grze rynkowej, a potem wydawać wielkie środki na wychodzenie z opresji. Amerykanie nie wahali się ratować gigantycznymi funduszami swoje najważniejsze banki, a nawet wielką firmę GM. Dlaczego my mamy patrzeć bezczynnie na ogromne problemy naszego sektora i zagrożone realizacje najważniejszych inwestycji publicznych. Ważne, aby naprawiając jedno, nie pogorszyć sytuacji innych firm, ale wyciągnąć kompleksowe wnioski. Mam wrażenie, że często wysocy urzędnicy rządowi działają szybko tylko w przypadkach ,,gaszenia pożaru”, a są głusi na zgłaszane wielokrotnie w minionych miesiącach wnioski systemowe.

Albo brakuje wiedzy, albo odpowiedzialności, ale sytuacja ta nie jest dla nas budująca. sierpień 2012

Wojciech Pasieka President Private Equity – PressitOn Cloud

Nacjonalizacja firm budowlanych doprowadzi do nieodwracalnej utraty pieniędzy podatników oraz do powstania na rynku budowlanym patologii, zamiast uzdrowienia.

Polska jest w najbardziej niebezpiecznej fazie rozwoju. Rząd pierwszy raz w historii ma pieniądze, a z nimi marzenia o powrocie do socjalistycznych form pomocy, które nigdy w historii świata nie skończyły się sukcesem.

Problemy firm budowlanych leżą w innych obszarach: 1. Brak wynegocjowanych umów z dostawcami pod konkretne projekty. Nieprawdą jest, że firmy budowlane są bezbronne, można ustalić z dostawcami gwarantowane ceny na każdy projekt osobno, tylko należy mieć system pracy, który będzie takie umowy egzekwował w ciągu kilku lat. Realia są takie, że istnieje wielka szara strefa, gdzie wszyscy systematycznie podnoszą ceny, wiedząc, że po drugiej stronie (generalni wykonawcy) brakuje mechanizmów kontrolnych. I jest dobrze, dopóki generalny wykonawca nie bankrutuje. 2. Brak zależności pensji pracow-

ników od wydajności pracy (ostatni przykład: wypowiedzenie przez Polimex zbiorowego układu pracy). 3. Pożyczanie pieniędzy pod „rozwój firmy”, a nie konkretny projekt. Winne są banki, które były zainteresowane tylko tym czy firma ma majątek jako zabezpieczenie, nie obliczając wartości likwidacyjnej majątku. Dowód znajduje się na Giełdzie Firm Pressiton, wystarczy przeanalizować wyceny firm PBG i Polimex poprzez kliknięcie na żółte liczby w tabeli “Bieżąca średnia wartość firmy”, metody likwidacyjne pokazują ujemną wartość majątku tych firm.

Lobby bankowe chce uratować swoje inwestycje kosztem podatnika, nieprawdą jest, że zapadnie się system finansowy, pożyczki banków do firm budowlanych to ledwie 10% ich rocznego zysku, jeśli wszystkie długi miałyby być odpisane na straty, a tak na pewno nie będzie.

Nacjonalizacja firm musi oznaczać szybsze terminy płatności ze strony państwa jako inwestora, aby ograniczyć koszty dla podatnika – równie dobrze można płacić szybciej bez nacjonalizacji.

Managerowie ze strony państwa nie są cudotwórcami, firmy budowlane dostaną dodatkowy kapitał, który przeznaczą na spłatę zadłużenia w bankach i znajdą się w punkcie wyjścia.

Spłata kredytu z pożyczki państwowej nie poprawi obrazu bilansu firmy ani jej wartości, tylko przesunięcie miliardów w inne pola bilansu.

Przykład podany przez Pana Premiera Pawlaka o GM jest nietrafiony, ponieważ GM ogłosił bankructwo i zo-

stał uratowany po dużej redukcji długów wierzycieli, ale Rząd USA nie był największym klientem GM. Jeśli firma PBG będzie tracić pieniądze na bieżących kontraktach to powie, że klient (państwo polskie) zbyt mało płaci i państwo polskie z funkcji dozorującej jakość prac, i wydatki zmieni się z „kata” w „ofiarę”. Nie mówiąc już o tym, że każdy przetarg po nacjonalizacji wygrany przez PBG zostanie oprotestowany przez konkurencję. Pracownicy w firmach budowlanych będą pracować jeszcze wolniej, a dostawcy podnosić ceny jeszcze częściej mając gwarancje państwa na zapłatę. Żeby spłacić pomoc państwową należy zacząć generować zysk na projektach, a tego zysku nie ma i nie będzie, dopóki firmy nie zostaną zreorganizowane od środka, a nacjonalizacja, która spowoduje, że klientem i wykonawcą będzie ten sam właściciel na pewno tego nie spowoduje.

Jeśli drogi, mosty, stadiony zbudowane przez te firmy będą miały usterki, to za naprawy zapłaci państwo. Proszę o podanie przykładu jednej tego typu nacjonalizacji na świecie.

Wnioski: banki i firmy budowlane muszą zapłacić za swoje błędy i dokonać gruntownej reorganizacji, wsparcie państwa oznacza koniec rozwoju Polski i odporności na zawirowania na świecie. Staniemy się kolejnym krajem, żebrakiem finansowym Europy, politycy mówią, że należy ratować cały sektor, a to oznacza wiele miliardów złotych. Za rok przyjdą firmy z branży przetwórstwa mięsnego, naro-

Builder 23

ludzie i firmy bią w międzyczasie długów i poproszą o nacjonalizację.

Wracamy do czasów socjalizmu, a za wszystkie eksperymenty zapłaci podatnik, może to kosztować kolejne wyrzeczenia kilku następnych generacji.

Jerzy Werle Dyrektor Generalny Warbud SA

Słyszy się głosy, że państwo powinno pomóc upadającym spółkom. A ja stawiam pytanie dlaczego? Dlaczego podatnicy mają ponosić koszty złych decyzji prezesów spółek?

W ostatnim czasie dużo się mówi o aktualnej sytuacji spółek budowlanych. Ogłoszenie upadłości PBG, Hydrobudowy, ABM Solid, bardzo złe wyniki finansowe takich spółek jak PolimexMostostal czy Mostostal Warszawa pokazują, że sytuacja na rynku budowlanym jest naprawdę poważna.

Wiele osób zadaje sobie pytanie, jak to możliwe, że tak duże firmy budowlane znalazły się w takim położeniu? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i prosta, ale trzeba sobie jasno powiedzieć, że winę za taką sytuację w większości przypadków ponoszą zarządy tych spółek. Rozrastanie się przedsiębiorstw budowlanych do ogromnych rozmiarów, zaangażowanie na wielu rynkach, niewłaściwe kalkulacje cenowe, brak analizy ryzyka związanego z projektami, nadzieja, że wynegocjuje się dodatkowe pieniądze od zamawiającego, proponowanie dumpingowych cen,

24 Builder

to tylko niektóre z działań podejmowanych przez spółki. Takie postępowanie bez rzetelnej analizy skuteczności i zasadności własnych działań, doprowadziło wiele przedsiębiorstw do bankructwa lub na jego skraj.

Niezaprzeczalnym jest również fakt, że zamawiający publiczni boją się korzystać z pewnych możliwości, na które Prawo Zamówień Publicznych zezwala bądź ich nie zabrania.

A mianowicie, że cena nie może być jedynym kryterium oceny oferty. Dlaczego zatem przy wyborze wykonawcy dodatkowo nie brać pod uwagę kondycji finansowej firmy, zastosowanych technologii realizacji zadania, poziomu zabezpieczeń BHP, czy terminu realizacji?

Przetargi na powyższych warunkach również są dopuszczalne i niestety funkcjonują na rynku w dość ograniczonym zakresie.

Jednakże wciąż niedoskonałe prawo, utrudniające możliwość wzrostu przerobu czy wejścia na inne rynki, nie jest wytłumaczeniem złej kondycji firmy. Bezpośredni wpływ na kondycję finansową spółek mają decyzje zarządów tych spółek.

Równolegle, w różnych sektorach budownictwa działają firmy, które przynoszą zyski, a funkcjonują przecież w takich samych realiach.

Słyszy się głosy, że państwo powinno pomóc upadającym spółkom. A ja stawiam pytanie dlaczego? Dlaczego podatnicy mają ponosić koszty złych decyzji prezesów spółek? Nieprawdą jest również, że opieszałość zamawiających w płatnościach, jest powodem tarapatów w jakie wpadają firmy.

Sześćdziesięciodniowy okres płatności w przetargach publicznych jest standardem i rzadko się zdarza, że zapłata się opóźnia.

Jeśli jest ogłoszony przetarg, w którym zamawiający narzuca okres płatności dłuższy, np. 100 dni, to wówczas

zarząd powinien przeanalizować cashflow, dodać koszty finansowania oraz rozważyć czy firmę stać na realizowanie budowy na takich warunkach.

Oczywiście, aby być obiektywnym trzeba spojrzeć na ten problem z drugiej strony i zmobilizować zamawiających publicznych do udzielania np. zaliczek na roboty, aby oferent nie musiał dodawać kosztów finansowych do swojej oferty i przez to jej podwyższać. Chociaż obserwując ceny w przetargach wątpię, aby któryś z tych oferentów proponujących ceny poniżej 50% budżetu ofertowego doliczał koszt pieniądza. Innym powodem do niepokoju, za który należy winić zamawiających publicznych, jest obawa przed płaceniem wynagrodzeń za roboty dodatkowe, które w 100% należą się wykonawcy. Zamawiający nie zgadzają się na zapłatę bez wyroku sądu.

To rzeczywiście doprowadza szczególnie małe spółki do bardzo poważnych problemów finansowych. Ta praktyka jest powszechna i moim zdaniem skandaliczna.

Spodziewam się w najbliższym czasie wielu takich procesów, które mam nadzieję skończą się wygraną firm budowlanych i nałożeniem kar na zamawiających, za narażanie spółek na straty związane z brakiem płatności za zlecone roboty dodatkowe.

Kolejny problem pojawiający się na rynku to podpisywanie umów ze spółkami, które są w tej chwili w złej kondycji finansowej lub wręcz na skraju bankructwa. Obecnie jest kilka przetargów rozstrzygniętych na korzyść takich spółek.

W tej sytuacji zawarcie umowy może być skrajną nieodpowiedzialnością bądź dowodem na marnotrawienie publicznych pieniędzy.

Wracając jeszcze do pomysłów udzielania pomocy przez państwo upada-

jącym podmiotom w branży budowlanej. Argumentacja, że realizują one ważne projekty infrastrukturalne dla państwa jest absolutnie niewłaściwa. Znamy przypadki spółek, które nie były w stanie wywiązać się z podpisanych umów, np. budowa stadionu we Wrocławiu czy Autostrady A2. Natomiast firmy, które przejęły te budowy, zakończyły inwestycje z powodzeniem. Ten sam scenariusz można zastosować również i teraz.

Marek Zdyb Dyrektor i główny analityk Ośrodka Badań Rynków Kapitałowych

Sztuka polega na tym, aby gremia decyzyjne wiedziały, kiedy wejść z pomocą (i jakiego rodzaju), a kiedy tę pomoc usunąć.

W klasycznej gospodarce obowiązują cykle, trwające czasem po wiele lat.

W cyklu wznoszącym (hossie) obowiązuje i sprawdza się doktryna von Hayeka, czyli samoregulacja i liberalizm gospodarczy. W czasie kryzysu, recesji, bessy – czyli w obecnej sytuacji – uzasadniona jest doktryna Keynesa, a zatem ROZSĄDNY interwencjonizm państwowy. Po czym, gdy koniunktura gospodarcza znowu ulegnie poprawie, usunięcie wsparcia państwowego poprzez np. reprywatyzację. Sztuka polega jedynie na tym, aby gremia decyzyjne wiedziały, kiedy wejść z pomocą (i jakiego rodzaju), a kiedy tę pomoc usunąć. sierpień 2012

debata Buildera

Zielone budownictwo – mit czy fakt?

Czy green building i zrównoważony rozwój, to: modne hasło, standard czy pilna potrzeba?

Jak idea zielonego budownictwa jest realizowana w praktyce?

Poprosiliśmy przedstawicieli branży o opinie oraz podanie konkretnych przykładów dążenia w kierunku zrównoważonego budownictwa i ekologii.

Henryk Kwapisz Menadżer Rozwoju Rynku ISOVER

Najpierw należy budować świadomość.

Zielone czy zrównoważone budownictwo to szalenie pojemne wyrażenia. Mam jednak wrażenie, że dzięki informacji o szerokim zasięgu na ten temat, jak również autorytetom angażującym się w rozwój tej dziedziny, przechodzimy z fazy działań amatorskich, do pełnego profesjonalizmu. Przestaje więc to już być tylko modne hasło, a zaczynamy mieć do czynienia z wymogiem, który inwestorzy stawiają przed wszystkimi uczestnikami procesu budowlanego. Dotyczy to urbanistów, projektantów, producentów materiałów budowlanych, wykonawców, użytkowników.

Oczywiście, żeby budynek spełniał założenia zrównowa-

26 Builder

żonego rozwoju, nie może on być nim tylko z nazwy. Powinna zostać dokonana jego ocena, spójna w przypadku Polski z normami UE. Bo tylko wtedy inwestor będzie mógł porównać, który budynek jest bardziej lub mniej „zrównoważony”. Ważne jest jednak, aby systemy ocen nie były nadużywane. Bo przecież nie o to chodzi, żebym miał certyfikat, ale by mój budynek rzeczywiście jak najmniej niekorzystnie wpływał na środowisko. Zatem wpierw należy budować świadomość – i to się powoli dzieje.

Strategia Grupy Saint-Gobain, której jedną ze spółek jest ISOVER, została przedefiniowana w roku 2007 wokół idei „Habitat”. Wynikało to z globalnego kontekstu: zmian klimatu, wyzwań związanych ze źródłami energii i troską o środowisko. Przecież budynki globalnie zużywają około 33% energii. Dodatkowo, oczekiwania w krajach rozwiniętych wobec jakości życia w budynkach stale rosną. Te główne wyzwania spowodowały, że Saint-Gobain zaproponowało ideę „Habitat” – dla każdego budynku, w którym żyjemy, mieszkamy, robimy zakupy czy bawimy się – która prowadzi nas do nieustannego szukania i wdrażania rozwiązań właśnie dla budownictwa zrównoważonego.

Skupiamy się na certyfikacji naszych wyrobów zgodnie z systemem Life Cycle Assesment (LCA), który jako jedyny dostarcza wiarygodne informacje o wpływie produktu na środowisko. Sami też dbamy, aby nasze budynki były zrównoważone, jak chociażby siedziba grupy SaintGobain Construction Products Polska w Gliwicach, która po modernizacji została poddana pozytywnej weryfikacji przez unijny Green Building Programme.

Marek Dąbrowski Dyrektor działu zajmującego się zrównoważonym projektowaniem Buro Happold

Zrównoważone strategie rozwoju są coraz częściej integralną częścią planowania biznesowego i działalności wielu klientów oraz miast na świecie.

Należy zacząć od tego, że sektor budowlany odpowiada

za około 40% światowego zużycia energii i przyczynia się do prawie 50% emisji gazów cieplarnianych na świecie, czyli za tyle samo, co przemysł i transport razem (dane dla Europy i USA). Budynki, w których spędzamy ponad 90% swojego czasu, mają również ogromny wpływ na nasze zdrowie i są często odpowiedzialne za tzw. sick building syndrome (SBS) oraz building related illnesses (BRI). Przytoczone dane pokazują, że zrównoważone budownictwo, będące częścią szerszej polityki zrównoważonego rozwoju, to pilna potrzeba! Świadomość dotycząca wartości zrównoważonych rozwiązań wciąż jeszcze nie jest pełna. Budującym jest fakt, iż zrównoważone strategie rozwoju są coraz częściej integralną częścią planowania biznesowego i działalności wielu klientów oraz miast na świecie. Certyfikacja typu BREEAM lub LEED ma już swoje miejsce na rynku i większość graczy umie o tym rozmawiać, jednak weryfikacja rozwiązań i odkrycie ich prawdziwej wartości wciąż jest przed nami. Zrównoważone rozwiązania w przyszłości powinny być wkomponowane w standardowe usługi i produkty, tak aby nie podnosić kosztów insierpień 2012

westycji, a wręcz je obniżać.

Zrównoważone rozwiązania projektowe, odpowiadające wyższym niż normowe wymaganiom i uwzględniające sprawdzone, mądre technologie, zabezpieczają inwestycję na przyszłość.

Ujmując sprawy wprost – nie widzimy innej drogi rozwoju. Czekamy na moment, kiedy wymagać się będzie od nas (i innych firm na rynku) spełniania wymogów zrównoważenia w ramach standardowej usługi. Już jesteśmy gotowi! Należy jednak pamiętać, że budynki to tylko część środowiska budowlanego – zasady zrównoważenia powinny dotyczyć m.in. infrastruktury, produkcji energii, transportu, czyli szeroko pojętego planowania przestrzennego.

Stąd nasze zainteresowanie urbanistyką. Najpilniejsze potrzeby optymalizacji dostrzegamy w miastach, ale również w pozostałych obszarach wiele jest do zrobienia.

Marcin Sobczyk Pełnomocnik Zarządu ds. Systemu Zarządzania Środowiskowego i BHP w Ceramice Paradyż

Zielone budownictwo i zrównoważony rozwój powoli przestają być modnymi hasłami... ...a stają się standardem, stosowanym w większości państw UE, w których w tej tematyce wprowadzane są coraz bardziej restrykcyjne przepisy. Rządy poszczególnych krajów oraz UE już zaczęły wprowadzać takie standardy, jak choćby Dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) o efeksierpień 2012

tywności energetycznej budynków z 2002 r., która w 2010 roku została zmieniona oraz przyjęta jako główny instrument prawny w tematyce zmniejszenia użycia energii w budynkach. Z zapisanych w niej ustaleń wynika, że od 2021 r. możliwe będzie budowanie wyłącznie budynków energooszczędnych. Jeśli chodzi o zrównoważony rozwój, to standardy zaczęły obowiązywać od momentu wdrażania do przedsiębiorstw normy ISO 14001. Jednym z jej głównych celów jest zachowanie równowagi pomiędzy rentownością firmy i minimalizacją wpływu jej działalności na środowisko naturalne.

W Ceramice Paradyż realizowane cele środowiskowe wynikają głównie z wdrożonego już dziesięć lat temu systemu zarządzania środowiskowego, według normy ISO 14001. Wprowadzamy programy oszczędnościowe, które przekładają się na minimalizowanie negatywnego oddziaływania na środowisko i racjonalne gospodarowanie zużyciem gazu, prądu elektrycznego czy wody. Nasze produkty nie mają bezpośredniego wpływu na efektywność energetyczną budynku, jednak spełniają normy budownictwa ekologicznego i wpływają na poprawę komfortu użytkowania oraz jakość życia. Dzięki innowacyjnym procesom produkcyjnym spełniamy cele środowiskowe oraz dbamy o stosowanie idei zrównoważonego rozwoju. Przykładem może tutaj być najnowsza technologia wytwarzania płytek „FIT”, które produkowane są innowacyjną metodą pocieniania. Polega ona na tym, że przy zastosowaniu mniejszej ilości masy ceramicznej otrzymujemy cieńsze płytki, o grubości 7,2 mm, które zachowują jednocześnie odpowiednie parametry techniczne i fizyczne.

W związku z tym w procesie produkcji wykorzystujemy mniej surowców naturalnych, a nakład energetyczny potrzebny do wytworzenia takiej płytki jest mniejszy.

Jane Henley Prezes Zarządu Światowego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego (World Green Building Council)

Obecnie na świecie, także w Polsce, wśród powstających budynków komercyjnych 50% stanowią budynki zrównoważone.

W Polsce jest to zdobycz ostatnich 2-3 lat oraz dążenie do standardu, podyktowane pilną potrzebą. Inwestorzy postrzegają budownictwo zrównoważone jako inwestycję w trwałość oraz wieloletną wydajność kosztową i techniczną budynku. Trudno zatem mówić o modzie, gdy w grę wchodzi rachunek ekonomiczny.

Pojęcie komercyjnego budynku zrównoważonego wciąż się rozwija. Dzisiejsze oceny w systemach certyfikacji bazują głównie na wskaźnikach technicznych – ich przyszłość to przede wszystkim informatyzacja i rozwój inteligentnych budynków. Nowym kierunkiem jest podejście uwzględniające społeczność oraz rolę budynku w otoczeniu, także w przyszłości. Bierze się pod uwagę m.in. dostępność np. transportu czy usług w otoczeniu, samowystarczalność energetyczną (czy budynek poradzi sobie w przypadku awarii systemu zasilania), samowystarczalność społeczności (np. dostępność przedszkola). Najważniejsze staje się ukierunkowanie na ludzi i zapewnienie im zdrowego i ekologicznego trybu życia w budynku i jego otoczeniu.

O modzie na zielone budownictwo często mówi się w kontekście budynków

mieszkalnych. Tymczasem zrównoważone budownictwo poszerza pojęcie wartości domu – kupujący uczą się uwzględniać szerszą perspektywę. Dom przyszłości ma być trwały, wygodny, zdrowy, bezpieczny oraz efektywny kosztowo w długiej perspektywie. W rozwoju koncepcji domu zrównoważonego pomagają doświadczenia z budynków komercyjnych.

Krystyna Boczkowska Prezes Zarządu Robert Bosch Sp. z o.o.

Zrównoważony rozwój i poszanowanie środowiska naturalnego powinny stać się stałymi elementami prowadzenia działalności gospodarczej niezależnie od skali przedsiębiorstwa.

Takie działanie obrazuje wzrost świadomości firm na temat ich roli i odpowiedzialności w społeczeństwie. Do niedawna odpowiedzialność przedsiębiorcy sprowadzała się do troski o pracowników.

Obecnie nowoczesny i odpowiedzialny przedsiębiorca troszczy się również o środowisko naturalne.

Koncern Bosch od lat stawia sobie za cel dostarczanie technologii i produktów, które odpowiadają na wyzwania współczesnej ekologii.

W związku z tym około 45% środków z budżetu na badania (który w roku 2011 wyniósł 4,2 mld euro) Bosch przeznacza na rozwój technologii pomagających chronić środowisko i zasoby naturalne, a produkty z tej grupy ge-

Builder 27

debata Buildera nerują 1/3 sprzedaży całego koncernu. W obszarze budownictwa takimi produktami są kolektory słoneczne i pompy ciepła, umożliwiające wykorzystanie energii odnawialnej.

Warto podkreślić, że w samym 2010 roku 40% opatentowanych przez Boscha rozwiązań miało bezpośredni wpływ na ochronę środowiska. Ponadto Bosch stara się zminimalizować wpływ swojej działalności na środowisko naturalne. W tym celu koncern wprowadził system zarządzania środowiskowego oparty na normie ISO 14001 we wszystkich 293 fabrykach Bosch zlokalizowanych na całym świecie, a także planuje do 2020 roku obniżyć o 20% poziom emitowanego przez fabryki CO2.

Zasady zrównoważonego rozwoju i ekologii Bosch stosuje również przy projektowaniu i realizacji swoich budynków biurowych oraz centrów badawczych. Na przykład w czerwcu tego roku rozpoczęła się budowa nowego kompleksu badawczo – rozwojowego w Renningen w Niemczech, gdzie planowane jest wprowadzenie systemu odzysku ciepła, a do chłodzenia budynków wykorzystywana będzie woda deszczowa gromadzona w stawach i podziemnych cysternach. Powstanie także oczyszczalnia ścieków, która pozwoli na oszczędzanie wody pitnej. Na zielonych dachach budynków zostaną zamontowane panele fotowoltaiczne. W Polsce również mamy się czym pochwalić. Nasza siedziba w Warszawie otrzymała certyfikat „Zielone Biuro”, przyznawany przez Fundację Partnerstwo dla Środowiska. W budynku monitorowane jest zużycie energii elektrycznej i cieplnej, instalacja CO wyposażona została m.in. w regulator pogodowy, a zautomatyzowany system żaluzji pozwala na obniżenie w lecie temperatury pomieszczeń przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniej ilości światła. Kolektory słoneczne wspomagają system zasilania energetycznego.

28 Builder

Dominika Czerwińska Manager ds. Członkowstwa i Sieci Europejskiej Światowego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego (World Green Building Council)

Wiele krajów rozwiniętych przestaje zadawać pytanie „czy powinniśmy to robić?” na rzecz: „jak to robić?”.

Dziś już uznajemy, że zielone budownictwo, będące częścią polityki zrównoważonego rozwoju, dostarcza wielu korzyści – w wyniku czego zarówno sektor publiczny i prywatny dążą do wyższych standardów budowlanych.

W USA, certyfikacja LEED jest wspomniana w ustawodawstwie 442 miejscowości, 34 stanów i 14 agencji federalnych lub departamentów.

Natomiast UE przygotowała dyrektywę – EPBD, która to zobowiązuje państwa członkowskie do ulepszenia przepisów budowlanych.

Przewiduje się, że w Chinach, po ostatnim wprowadzeniu wymagań spełniania norm dotyczących zielonego budownictwa, zostanie zabudowany 1 miliard m2 powierzchni mieszkalnej spełniającej ww. normy do 2015 r.

Chiny wprowadziły ponadto „Green Building Label”, którym do maja tego roku zostało certyfikowanych 471 projektów, co stanowi 46.53 miliona m2 – obszar większy niż Holandia, Szwajcaria czy Dania.

Zielone budownictwo jest czymś więcej niż tylko przejściową modą – to nowy sposób podejścia do projektowa-

nia i realizacji inwestycji.

Wymaga całościowej analizy formy i funkcji budynku w jego cyklu życia – a do tego z kolei niezbędne jest staranne rozważenie doboru materiałów (pochodzenie i produkcja) oraz technik budowy.

Brak informacji na temat dobrych praktyk inżynierskich oraz materiałów budowlanych może być największym problemem do rozwiązania na rynkach, gdzie praktyka zielonego budownictwa nadal nie jest rozwinięta.

Mamy dowody, że zielone budownictwo na dojrzałym rynku jest bardziej wydajne, opłacalne, zdrowsze dla użytkowników, a także przyjazne dla środowiska naturalnego.

Wiele krajów rozwiniętych przestaje zadawać pytanie „czy powinniśmy to robić?” na rzecz: „jak to robić?”. Uwaga skupiona jest na przyszłości budynków efektywnych, wydajnych i zrównoważonych środowiskowo.

Marek Biały Dyrektora Sprzedaży firmy Oras Olesno Sp. z o.o.

Zielone budownictwo zaczyna być coraz bardziej popularne, także za sprawą mody na tzw. inteligentne domy i budynki.

Oceniam, że obecnie zielone budownictwo i zrównoważony rozwój to modne hasła, które powoli stają się standardem i zdecydowanie w dalszym ciągu są pilną potrzebą.

Ekologiczna świadomość jest dziś popularna w całej Europie, a szczególnie w Skandynawii, skąd pochodzi marka Oras. W Polsce klienci również coraz częściej oceniają

produkty pod kątem ich użyteczności i poszanowania dla środowiska. Ważne jest, aby konsumenci uświadomili sobie, że oszczędzanie wody czy prądu to nie tylko ochrona środowiska, ale również realna oszczędność energii i pieniędzy. Zielone budownictwo zaczyna być coraz bardziej popularne, także za sprawą mody na tzw. inteligentne domy i budynki. Rozwiązania zastosowane w inteligentnym budownictwie, zarówno w inwestycjach komercyjnych jak i prywatnych, często nakładają się z tymi propagowanymi przez zrównoważone budownictwo.

Można nawet powiedzieć, że w ostatnich latach stwierdzenie „inteligentny”, stosowane do różnego typu budynków, znaczy przyjazny użytkownikowi i oszczędzający.

Przykładem dążeń w kierunku zrównoważonego budownictwa jest niewątpliwie wymiana armatury, zarówno w budynkach użyteczności publicznej, jak i prywatnych domach na inteligentne baterie bezdotykowe. Krany uruchamiane za pomocą fotokomórki gwarantują nam dużą oszczędność wody i energii niezbędnej do jej ogrzania, a co za tym idzie także pieniędzy. Montaż baterii bezdotykowych pozwala obniżyć zużycie wody nawet o połowę.

Poziom zużycia wody w baterii uruchamianej fotokomórką wynosi jedynie 6 litrów na minutę, czyli o 50% mniej niż w klasycznej baterii jednouchwytowej, gdzie poziom ten dochodzi do 12 l/min.

Codzienny, ok. 10-minutowy prysznic, pochłania 4 kWh energii. Dla porównania jest to tyle samo co: praca lodówki przez 8 dni, 10 km jazdy samochodu lub świecenie żarówki 40 W przez 100 godzin.

Bezdotykowa armatura Oras zamontowana jest w największych obiektach, takich jak m.in. Galeria Mokotów, sieć McDonald’s, Cinema City, a od niedawna także stadion PGE Arena w Gdańsku. n sierpień 2012

targi branżowe

Nowa odsłona Budmy Jedno z najważniejszych polskich spotkań branży budowlanej targi BUDMA zaproponują w 2013 roku wystawcom i gościom sporo nowych, biznesowych możliwości.

Międzynarodowe Targi Poznańskie sygnalizują również wzmocnioną w stosunku do poprzednich lat, kampanię informacyjną i promocyjną, z włączeniem ogólnopolskich stacji telewizyjnych czy radiowych.

D

o najmocniejszych punktów kolejnej BUDMY będzie należało m.in. dalsze precyzyjne określanie grup docelowych, do których kierowana jest oferta targowa i odpowiednio dobrana strategia komunikacji.

Planowane wydarzenia

Kolejnego „wzmocnienia” upatruje się w kilku nowych elementach targów, w tym w „Dniu Dystrybutora” oraz „Strefie Testów”. Pierwszy z nich to dzień targów, dedykowany w szczególności firsierpień 2012

mom handlowym i zapowiadany na 29. stycznia przyszłego roku. „Strefa Testów” kierowana jest z jednej strony do producentów, z drugiej do wykonawców (firm ogólnobudowlanych oraz rzemieślników). Na specjalnie przygotowanych przestrzeniach będzie można, pod czujnym okiem producenta, „przetestować” określony produkt. Ogromne znaczenie będzie miała z pewnością kolejna składowa BUDMY, czyli „Forum Architektury”.

W ramach tego pojemnego wydarzenia po raz drugi będzie można zaprezentować swoje produkty w specjalnie wyznaczonej i dedykowanej architektom i projektantom, ścieżce zwiedzania „Strada di Architettura 2.0”. Forum to również debaty, konferencje i spotkania producentów z architektami. Dla samych architektów po raz kolejny przygotowane zostaną wykłady autorytetów, określanych wręcz jako „gwiazdy światowej architektury”.

Międzynarodowy charakter targów

Działania, mające na celu przyciągnięcie jak największej liczby zwiedzających dopasowanej do potrzeb wystawców, nie ograniczają się jedynie do polskiego rynku.

Targi skupiają działania również na rynkach zagranicznych, zapraszając osoby ściśle związane z branżą budownictwa, dziennikarzy, znanych w Europie i na świecie architektów. Szczególny nacisk kładą na kraje zza naszej wschodniej granicy, ale również takie rynki jak Niemcy, Francja czy np. Włochy są istotne z punktu widzenia wystawców Budmy.

Warto tutaj podkreślić, że rok do roku Budma odnotowuje wzrost zwiedzających

Dariusz Muślewski

Dyrektor targów budownictwa w Poznaniu

Nadszedł czas na kolejny etap odświeżenia marki „BUDMA” „Dzięki rozmowom, które prowadzimy z naszymi partnerami, jesteśmy dużo bogatsi o niezwykle istotne informacje i sugestie, dzięki którym będziemy kontynuować „dopasowanie” BUDMY do potrzeb i czasów. Jak każdy produkt, również i targi w konkretnej formule, mają swój określony cykl życia na rynku.

Nadszedł czas na kolejny etap odświeżenia marki „BUDMA”. Tym bardziej cieszy nas fakt, że wspólnie z wystawcami i zwiedzającymi możemy kreować nowe rozwiązania i możliwości. Mówimy tu o konkretnych działaniach, które sprawią, że BUDMA w udoskonalonej formule będzie nadal przynosiła oczekiwane kontakty i korzyści”.

z zagranicy, co tylko utwierdza działania targów „na zewnątrz” Polski.

Wzmocniona kampania promocyjna

Niezwykle istotnym elementem BUDMY 2013 jest również wzmocniona, a przede wszystkim wcześniejsza, kampania promująca wystawców i ich produkty poprzez wszystkie dostępne kanały komunikacyjne. Najważniejsze to przekonać partnerów do tego, że szybsze zgłoszenie to nie kwestia wygody organizatora, a jasno określone korzyści dla samych wystawców. Aby móc szeroko i z odpowiednim wyprzedzeniem poinformować klientów o ekspozycji i nowościach producentów, potrzeba niemało czasu. Dlatego też szybsze zgłoszenie do udziału w targach oraz dostarczenie informacji na temat nowości produktowych czy też rozwiązań technicznych pozwoli targom na bardzo skuteczną ich promocję.

Utrzymany w nowej formule konkurs o prestiżową nagrodę „Złotego Medalu”, w którym laureaci wyłaniani są na kilka tygodni przed targami, to dodatkowo znakomita okazja, aby wykorzystać możliwości promocyjne MTP oraz przedstawienia oferty tysiącom potencjalnych klientów w Polsce i za granicą.

Miłosz Zagórski Już w kolejnym wydaniu magazynu „Builder” przedstawimy Państwu bardziej szczegółowe informacje dotyczące najważniejszych wydarzeń, które znajdą się w programie targów BUDMA 2013.

Informacje te będą również dostępne na www.budma.pl.

Builder 29

Fot. arch. Wydawnictwa PIIB

prawo

dr Joanna Smarż Specjalizuje się w zagadnieniach prawa budowlanego i problematyce uprawnień budowlanych. Posiada w tym obszarze wieloletnią praktykę, wynikającą ze ścisłej współpracy ze środowiskiem inżynierskim. Autorka licznych artykułów i opinii.

W

świetle art. 41 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.), rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem budowy. Za prace przygotowawcze ustawodawca uznał wyłącznie: wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie, wykonanie niwelacji terenu, zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów, wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.

Zatem, wykonywanie innych robót niż wymienione powyżej, nie jest uznane za rozpoczęcie budowy. W szczególności pracami przygotowawczymi nie będzie gromadzenie na przyszłym terenie budowy materiałów budowlanych (wyrok NSA z 31 lipca 2002 r., II SA/Ka 2207/2000, LexPolonica nr 2282921).

Zawiadomienie o terminie rozpoczęcia robót

O terminie rozpoczęcia robót budowlanych inwestor ma obowiązek zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem co najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem. Niedopełnie-

30 Builder

Prawidłowe prowadzenie robót

Za zgodne z prawem prowadzenie robót budowlanych odpowiada przede wszystkim kierownik budowy oraz inwestor. Dlatego też na wskazane podmioty ustawodawca nałożył szereg obowiązków, których wypełnienie ma zapewnić właściwą realizację planowanych robót budowlanych. nie tego obowiązku jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny (art. 93 pkt 4 Prawa budowlanego). Nie wywołuje ono jednak bezpośrednich skutków prawnych w sferze oceny legalności rozpoczętej budowy.

Zawiadomienie o terminie rozpoczęcia robót budowlanych powinno zawierać: • oświadczenie kierownika budowy lub robót, stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową lub robotami budowlanymi, a także zaświadczenie, o przynależności do właściwej izby samorządu zawodowego, • w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego – oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także zaświadczenie, o przynależności do właściwej izby samorządu zawodowego, • informację zawierającą dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia.

W przypadku braku wskazanych dokumentów, organ nadzoru budowlanego zobowiązany jest zażądać ich uzupełnienia, natomiast ich nieuzupełnienie skutkuje odpowiedzialnością karną wynikającą z art. 93 ww. ustawy.

Regulacje kierownicze

Nad prawidłowością prowadzonych robót oraz nad ich zgodnością z pozwoleniem na budowę zobowiązany jest czuwać kierownik budowy posiadający odpowiednie uprawnienia budowlane.

Obowiązek powierzenia kierownictwa budowy lub robót budowlanych osobie mającej uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności nie dotyczy budów lub rozbiórek obiektów, których wykonanie nie wymaga uzyskania pozwolenia, a podlega jedynie zgłoszeniu. Od tego zwolnienia ustawodawca wprowadził jednak jeden wyjątek dotyczący budowy instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych (art. 29 ust. 1 pkt 19 Prawa budowlanego).

Dodatkowo, właściwy organ może wyłączyć, w drodze decyzji, stosowanie tych przepisów również w stosunku do innych obiektów, jeżeli jest to uzasadnione nieznacznym stopniem skomplikowania robót budowlanych lub innymi ważnymi względami.

Informacja na temat osób pełniących funkcję kierownika budowy lub robót, inspektora nadzoru inwestorskiego oraz projektanta sprawującego nadzór autorski jest tak ważna, że w przypadku zmiasierpień 2012

ny w tym zakresie inwestor zobowiązany jest bezzwłocznie zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego, podając od kiedy taka zmiana nastąpiła. Do zawiadomienia należy dołączyć oświadczenia tych osób o przejęciu obowiązków.

Przedmiotowa regulacja ma na celu zapewnienie ciągłości pełnienia określonych funkcji technicznych na budowie przez osoby mające kwalifikacje wymagane do pełnienia tych funkcji oraz umożliwienie kontroli właściwego wykonywania tych funkcji na budowie.

Powyższe zmiany powinny zostać odnotowane w dzienniku budowy, w którym należy określić m.in. stan zaawansowania i zabezpieczenia przekazywanej budowy. Wpis ten potwierdza się datą i podpisami osoby przekazującej i przejmującej określone obowiązki.

Kierownik budowy ma do spełnienia najważniejsze zadanie na budowie – odpowiada za prawidłową realizację obiektu budowlanego, zarówno pod względem zgodności ze sztuką budowlaną, jak i pod względem formalnym, czyli zgodności z obowiązującymi przepisami. Dlatego odpowiada on m.in. za: • prawidłowe prowadzenie dziennika budowy lub rozbiórki, • umieszczenie na budowie lub rozbiórce, w widocznym miejscu, tablicy informacyjnej, ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (nie dotyczy to budowy obiektów służących obronności i bezpieczeństwu państwa oraz obiektów liniowych), • odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy.

Przedmiotowe sprawy szczegółowo regulują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz. U. Nr 108, poz. 953 z późn. zm.).

Czynności geodezyjne

Pierwszą czynnością decydującą o rozpoczęciu robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę jest ich geodezyjne wyznaczenie w terenie. Następuje ono według zasad określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz. U. Nr 25, poz. 133). Zgodnie z § 10 ww. rozporządzenia, geodezyjne wytyczenie obiektów budowlanych w teresierpień 2012

nie służy przestrzennemu usytuowaniu tych obiektów zgodnie z projektem budowlanym, a w szczególności zachowaniu przewidzianego w projekcie położenia wyznaczanych obiektów względem obiektów istniejących i wznoszonych oraz względem granic nieruchomości.

Wytyczeniu w terenie i utrwaleniu na gruncie, zgodnie z wymaganiami projektu budowlanego, podlegają geodezyjne elementy określające usytuowanie w poziomie oraz posadowienie wysokościowe budowanych obiektów, a w szczególności: główne osie obiektów budowlanych naziemnych i podziemnych, charakterystyczne punkty projektowanego obiektu, stałe punkty wysokościowe – repery.

W przypadku zmiany osób pełniących funkcję kierownika budowy lub robót, inspektora nadzoru inwestorskiego oraz projektanta sprawującego nadzór autorski, inwestor zobowiązany jest bezzwłocznie zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego, podając, od kiedy taka zmiana nastąpiła.

Wykonawcą wskazanych prac geodezyjnych może być wyłącznie osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii. Powyższe wynika z § 2 ust. 1 omawianego rozporządzenia w zw. z art. 43 ustawy z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne – Dz. U. z 2010 r., Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.). Wykonanie tych czynności powinno zostać potwierdzone dokonaniem odpowiedniego wpisu w dzienniku budowy.

Ponadto, obiekty podlegające obligatoryjnemu, geodezyjnemu wyznaczeniu w terenie oraz obiekty, co do których taki obowiązek został nałożony decyzją administracyjną, podlegają obowiązkowej inwentaryzacji powykonawczej po ich wykonaniu. Istotne jest bowiem posiadanie aktualnych danych o przestrzennym rozmieszczeniu elementów zagospodarowania działki lub terenu po wybudowaniu obiektów budowlanych.

Ze wszystkich czynności geodezyjnych powinien być sporządzony operat geodezyjny, wchodzący w skład dokumentacji budowy i zawierający dokumentację geodezyjno-kartograficzną sporządzoną na poszczególnych etapach budowy, a w szczególności szkice tyczenia i kontroli położenia poszczególnych elementów obiektu budowlanego.

Sporządzenia inwentaryzacji wymagają także elementy ulegające zakryciu. Inwentaryzacja takich elementów powinna zostać wykonana przed ich zakryciem (art. 43 ust. 3 Prawa budowlanego).

Wejście na sąsiedni teren

W pewnych przypadkach wykonywanie robót budowlanych może wymagać wejścia do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej nieruchomości.

Wówczas, przed rozpoczęciem robót, inwestor zobowiązany jest uzyskać zgodę właściciela sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu na wejście oraz uzgodnić z nim przewidywany sposób, zakres i terminy korzystania z tych obiektów, a także ewentualną rekompensatę z tego tytułu (art. 47 ustawy).

W przypadku nieuzgodnienia wskazanych warunków, właściwy organ – na wniosek inwestora – w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku rozstrzyga, w drodze decyzji, o niezbędności wejścia do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej nieruchomości.

W przypadku uznania zasadności wniosku inwestora, właściwy organ określa jednocześnie granice niezbędnej potrzeby oraz warunki korzystania z sąsiedniego budynku, lokalu lub nieruchomości. Ograniczenie prawa właściciela sąsiedniej nieruchomości może nastąpić bowiem wyłącznie w zakresie niezbędnym do wykonywania robót budowlanych i nie może mieć charakteru trwałego. Natomiast po zakończeniu robót, obowiązkiem inwestora jest naprawienie szkód powstałych w wyniku korzystania z sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu.

Dokumentacja i przechowywanie

Wszystkie dokumenty stanowiące podstawę wykonywania robót budowlanych powinny być przechowywane przez kierownika budowy, a jeżeli jego ustanowienie nie jest wymagane, przez inwestora. Chodzi tu o dokumentację budowy oraz oświadczenie dotyczące wyrobów budowlanych jednostkowo zastosowanych w obiekcie budowlanym, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz.

881 z późn. zm.).

Przez dokumentację budowy rozumie się pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym, dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w miarę potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów metodą montażu – także dziennik montażu (art. 3 pkt 13 Prawa budowlanego). Dokumentacja taka powinna być przechowywana na budowie i okazywana na żądanie właściwych organów. n

Builder 31

prawo

Rodzi się nowy kodeks budowlany Fot. arch. DLA Piper

Na razie - zaledwie projekt założeń

Już wkrótce realizacja inwestycji budowlanych może stać się o wiele prostsza niż dotychczas.

Wszystko za sprawą przygotowywanego przez Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej projektu kodeksu budowlanego, który miałby zastąpić ustawę z 7 lipca 1994 r.

Prawo budowlane oraz w znacznym stopniu zmienić regulacje ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Najważniejsza z proponowanych zmian

PAWEŁ BIAŁOBOK Prawnik, DLA Piper

Specjalizuje się w kwestiach związanych z prawem nieruchomościowym. W swojej praktyce skupia się w szczególności na prawnych aspektach transakcji na rynku nieruchomościowym oraz na prawnych aspektach inwestycji budowlanych.

P

rojekt założeń do nowych przepisów, z którym w trakcie konferencji konsultacyjnych mieli już okazję zapoznać się przedstawiciele środowisk związanych z budownictwem, wkrótce ma stać się przedmiotem uzgodnień międzyresortowych.

32 Builder

Najważniejsza ze zmian dotyczyć ma ograniczenia zakresu obiektów budowlanych, dla realizacji których konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na budowę. Zgodnie z ministerialnymi założeniami pozwolenie byłoby niezbędne jedynie dla większych inwestycji, czyli obiektów o kubaturze powyżej 6 tys. metrów sześciennych lub wysokości przekraczającej 12 metrów.

Mniejsze inwestycje będzie można realizować na podstawie zgłoszenia do starosty. Zgłoszenie (do którego powinny zostać dołączone trzy egzemplarze projektu budowlanego) powinno określać usytuowanie i rodzaj obiektu oraz planowany termin rozpoczęcia budowy. Inwestor będzie musiał również dołączyć wymagane decyzje, uzgodnienia i opinie.

Jeżeli starosta w terminie 30 dni od otrzymania zgłoszenia nie wniesie sprzeciwu, wówczas inwestor, po zawiadomieniu organów nadzoru budowlanego, będzie mógł przystąpić do realizacji robót budowlanych.

Zniesienie obowiązku uzyskania decyzji o warunkach zabudowy

Ministerialny projekt przewiduje też istotne ułatwienie realizacji inwestycji na terenach, gdzie nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z założeniami, w takich przypadkach nie będzie już konieczne uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy.

W przypadku braku planu miejscowego realizacja inwestycji będzie możliwa pod warunkiem, że planowane przedsięwzięcie będzie zgodne z miejscowymi przepisami urbanistycznymi. Miejscowe przepisy urbanistyczne, mające obowiązywać na szczeblu lokalnym, oraz krajowe przepisy urbanistyczne, obowiązujące na szczeblu centralnym, to zupełnie nowe instytucje. Mają one określać zasady sytuowania obiektów budowlanych w razie braku planu miejscowego. Będą one też określały m.in. dopuszczalną powierzchnię obiektu budowlanego w stosunku do całkowitej powierzchni działki, wymogi w zakresie dostępności obiektu do drogi publicznej czy sieci uzbrojenia. sierpień 2012

Inwestor przed przystąpieniem do realizacji przedsięwzięcia będzie mógł wystąpić odpowiednio do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o ustalenie czy planowana inwestycja jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, miejscowymi planami urbanistycznymi i krajowymi przepisami urbanistycznymi. W razie sprzeczności wójt, burmistrz lub prezydent miasta w drodze decyzji określi odstępstwa, wskazując inwestorowi zakres działań jakie należy podjąć w celu dostosowania planowanego zamierzenia inwestycyjnego do wspomnianych wyżej regulacji.

Ponadto projekt nowelizacji dopuszcza nawet możliwość realizacji inwestycji na terenach nie objętych ani planem miejscowym, ani miejscowymi przepisami urbanistycznymi pod warunkiem, że planowana inwestycja będzie zgodna z przepisami dotyczącym zasad sytuowania obiektów budowlanych.

Zgoda na użytkowanie bez pozwolenia

Należy również zauważyć, że zgodnie z projektem użytkowanie obiektu będzie można rozpocząć po dokonaniu zawiadomienia o zakończeniu realizacji robót budowlanych. Pozwolenie na użytkowanie będzie wymagane jedynie w wyjątkowych przypadkach.

Procedura legalizacji samowoli budowlanej

Zmiany dotyczyć będą również procedur legalizacji samowoli budowlanej.

Opłata legalizacyjna ma bowiem być uzależniona od wartości obiektu budowlanego.

Planowane zmiany znacznie ułatwią realizację małych inwestycji, takich jak domy jednorodzinne. Istotnym udogodnieniem przewidzianym w ministerialnej propozycji, zarówno w przypadku dużych przedsięwzięć jak i małych inwestycji realizowanych na terenach nieobjętych planem miejscowym, będzie natomiast zniesienie obowiązku uzyskania decyzji o warunkach zabudowy. Znacznie skróci to cały proces inwestycyjny.

Na ile realne?

Należy jednak pamiętać, że wskazane propozycje to zaledwie projekt założeń.

Z tego względu trudno jest ocenić, które z pomysłów zostaną przyjęte, a które odrzucone w toku procedury legislacyjnej i jaki kształt przybierze ostatecznie kodeks budowlany. n sierpień 2012

Komentarze deweloperów nt. założeń do projektu kodeksu budowlanego

Marcin Antczak Wiceprezes FB Antczak Aktualnie obowiązujące rozwiązania prawne dot. realizacji projektów budowlanych w Polsce można określić jako nieprzychylne inwestorom. Kodeks budowlany może być szansą na rozwój rynku nieruchomości.

Mnogość różnorodnych, nieprecyzyjnych regulacji oraz rozbudowane procedury administracyjne sprawiają, że prowadzenie nawet najmniejszej inwestycji budowlanej staje się czasochłonnym i skomplikowanym przedsięwzięciem logistycznym. Aspektem, na który w tej chwili szczególnie narzekają przedstawiciele branży, jest czas oczekiwania na pozwolenie na budowę, uzależniony nierzadko od subiektywnej opinii urzędników. Ta sama kwestia wskazywana jest również przez zagranicznych inwestorów jako czynnik, który w znaczącym stopniu zniechęca ich do lokowania kapitału nad Wisłą.

Optymizmem napawa fakt, że prawodawcy zdecydowali się na podjęcie próby ponownego uregulowania kwestii związanych z budownictwem. Dla sektora bardzo ważne jest również to, że zmiany mają być wprowadzone w sposób kompleksowy i zastąpić wszystkie skomplikowane dotychczasowe przepisy. Z punktu widzenia dewelopera - proponowany w projekcie kodeksu przepis o braku konieczności uzyskania pozwolenia na budowę ułatwi realizację tylko tych mniejszych inwestycji – np. pojedynczych budynków mieszkalnych. Pojawiają się jednak obawy, że wraz z jego wprowadzeniem zaostrzone zostaną inne procedury administracyjne, a proces inwestycyjny nadal będzie trwał miesiącami czy latami. Branży zależy natomiast przede wszystkim na tym, by maksymalnie uprościć procedury administracyjne. Ważne będzie również wprowadzenie katalogu lokalnych planów zagospodarowania przestrzennego, które będą regulować miejscowy ład przestrzenny. Na terenach nieobjętych ustaleniami miejscowymi inwestor będzie mógł skorzystać z katalogu Krajowych Przepisów Urbanistycznych. W interesie mieszkańców ważne jest jednak, by tych lokalnych planów było jak najwięcej, a powstająca w konkretnym miejscu zabudowa dobrze się ze sobą komponowała.

Zbigniew Juroszek Prezes ATAL S.A. Założenia do projektu tzw. kodeksu budowlanego nie będą miały większego znaczenia dla dużych i doświadczonych deweloperów.

Głównym beneficjentem tych udogodnień będą firmy realizujące niewielkie przedsięwzięcia, jak np. domy jednorodzinne. Z punktu widzenia działalności deweloperskiej istotniejsze zmiany mają być wprowadzone do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Funkcjonujące dotychczas prawo budowlane było wielokrotnie nowelizowane, co pozbawiło je przejrzystości. Dlatego wymaga ono rzetelnego uporządkowania i dostosowania do potrzeb inwestorów i współczesnego rynku. Założenia do projektu tzw. kodeksu budowlanego, które mają charakter dopiero wstępnych zasad i ogólnych regulacji, przede wszystkim zmierzają do zredukowania znaczenia instytucji pozwolenia na budowę. Zgodnie z nimi pozwolenie nie będzie konieczne dla inwestycji poniżej 5 tys. metrów sześciennych lub wysokości do 12 metrów. Nie będą one zatem miały większego znaczenia dla dużych i doświadczonych deweloperów, takich jak ATAL S.A. Głównym beneficjentem tych udogodnień będą firmy realizujące niewielkie przedsięwzięcia, jak np. domy jednorodzinne. Z punktu widzenia działalności deweloperskiej istotniejsze zmiany mają być wprowadzone do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Założono całkowite usunięcie z porządku prawnego instytucji decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, na które inwestorzy czekają nawet pół roku. Decyzja ta jest wydawana w przypadku inwestycji realizowanych na terenach, dla których nie obowiązują miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, a jest ich na terenie Polski bardzo dużo. Natomiast z uwagi na w zasadzie nieograniczoną dowolność przy wydawaniu tych decyzji, często realizacja inwestycji w zakresie pierwotnie zaplanowanym przez dewelopera okazywała się wręcz niemożliwa, a przyczyny takiego stanu rzeczy nie były inwestorowi znane. Dzięki zmianom unikniemy przechodzenia przez pełne postępowanie administracyjne, co skróci okres oczekiwania na rozpoczęcie budowy. Mimo że obecnie trudno określić finalny efekt planowanych nowelizacji i ich wpływ na działalność deweloperów, to wszelkie zmiany legislacyjne zakładające usprawnienie procesu budowlanego, poprzez uproszczenie procedur, ograniczenie barier czy skrócenie terminów rozpoznawania spraw, są konieczne i niewątpliwie pożądane.

Builder 33

LATO JAKOŚCI 2012 – V EDYCJA – KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA

Piąty jubileusz...

Prognozy wieszczą 5% wzrost rynku budowlanego w 2012 roku, a „Builder” ruszył z piątą, jubileuszową edycją kampanii jakościowo - promocyjnej Lato Jakości 2012... Tak, tak - już od 5 lat przekonujemy o zasadności stawiania na markowe produkty i usługi w branży. Podkreślamy, że „nie stać nas na tanie rozwiązania”, że cena nie może być podstawowym i jedynym kryterium, które rządzi rynkiem, promujemy najlepszych.

Jubileusz zmusza do podsumowań. Czy odnieśliśmy sukces? To chyba tak, jak z tymi prognozami...

5% wzrost a w perspektywie spowolnienie na 2013 i 2014. Wypada zapytać czemu jest tak źle, skoro jest tak dobrze?

Niezależnie od tego czy w najbliższym czasie sektor budowlany pociągnie energetyka i kolejnictwo, zawsze warto pamiętać o jakości. Cieszy fakt, że jej świadomość, jest dziś na wyższym poziomie niż 5 lat temu.

Szkoda jednak, że nadal nie jest to poziom zadowalający. Pokazało to choćby zamieszanie wokół infrastruktury na zakończony już turniej EURO 2012. Czy spektakularne bankructwa firm zaangażowanych w EURO 2012, to spodziewany finał prac nad projektem? Nie takie były oczekiwania i kondycja branży budowlanej z pewnością położyła się cieniem na euforii związanej z mistrzostwami.

Po raz kolejny okazało się, że jakość i rzetelność, dla wszystkich tak naprawdę uczestników procesu inwestycyjnego, to kwestie kluczowe, których zaniedbanie jest tragiczne w skutkach.

Nie świętujemy więc sukcesu przy okazji 5 jubileuszu.

Trzeba dalej robić swoje. Na świętowanie przyjdzie jeszcze czas. „Kropla drąży skałę” i tak też jest w przypadku jakości oraz jej świadomości. To nie jest proces szybki i łatwy. Cieszy fakt, że przez te 5 lat w kampaniach udział wzięło kilkadziesiąt firm. To pokazuje, że jakość jest dla wielu istotna i że nie tylko „cena czyni cuda”.

Cieszy też to, że w tegorocznej edycji mamy bogatą reprezentację markowych graczy, którzy pomimo minorowych nastrojów w branży, nie zawieszają broni.

Motto tegorocznej edycji Lata Jakości 2012 brzmi „Od lat w czołówce. Jakość receptą na sukces” Przedstawiając wypowiedzi nt. jakości oraz opisy produktów i usług, przybliżamy tych, których ofercie warto zaufać, którzy niezależnie od koniunktury stawiają na jakość i też dzięki niej budują silną markę oraz trwałą pozycję lidera rynku.

Na jakości nie można oszczędzać. Trzeba w nią inwestować.

Dominik Suwiński Dyrektor Marketingu i Sprzedaży PWB Media

34 Builder

Firmy uczestniczące w kampaniI

2012

Arbet Sp.j.

Atlas Sp. z o.o.

Autodesk Sp. z o.o.

Basf Polska Sp. z o.o.

Robert Bosch Sp. z o.o.

Cemex Polska Sp. z o.o.

Doka Polska Sp. z o.o.

Dospel Sp. z o.o.

Drycon Sp. z o.o.

Isover Polska. Saint-Gobain Construction Produsts Polska Sp. z o.o.

PPMB Izolmat Sp. z o.o.

Izopanel Sp. z o.o.

Knauf Bauprodukte Sp. z o.o.

Marka Koelner SA

Lotos Asfalt Sp. z o.o.

Mercedes-Benz Polska

Motiveglass Sp. z o.o.

Peri Polska Sp. z o.o.

Polbruk S.A.

Blachy Pruszyński Sp. z o.o.

quick-mix Sp. z o.o.

Ramirent S.A.

RD bud Sp. z o.o.

Selena S.A.

Soprema Sp. z o.o.

Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

Sto-ispo Sp. z o.o.

sierpień 2012

Bosch Elektronarzędzia

Już od ponad 125 lat marka Bosch kojarzy się z wysoką jakością produktów i innowacyjnymi rozwiązaniami. Dzięki temu Bosch Elektronarzędzia od lat jest w czołówce globalnego rynku.

W segmencie elektronarzędzi, osprzętu i narzędzi pomiarowych Bosch jest absolutnym liderem sprzedaży. Niezmiennie mocną pozycję zawdzięczamy inwestycjom w innowacje: każdego roku wprowadzamy ponad 100 nowości produktowych, które są odpowiedzią na zmieniające się potrzeby użytkowników profesjonalnych i zwykłych konsumentów. W firmie Bosch innowacje zawsze idą w parze z jakością, począwszy od jakości komponentów użytych do produkcji elektronarzędzi, przez wysoką jakość obsługi w sklepach Bosch Specjalista Systemowy, aż po najwyższe standardy obsługi w serwisie elektronarzędzi.

Fot. arch. Polbruk

Dyrektor Handlowy

Fot. arch. Bosch

Jacek Siwiński

POLBRUK S.A. Aleksander Szyszko Prezes Zarządu

Polbruk S.A. działa na rynku już od ponad 20 lat i z roku na rok umacnia pozycję lidera w branży.

W spółce pracuje ok. 650 osób, zatrudnionych w 18 zakładach w całej Polsce. Łączne możliwości produkcyjne przekraczają 15 mln m² wyrobów drogowych rocznie, co daje nam największy udział w rynku. Najważniejszym wyznacznikiem naszego sukcesu jest zadowolenie klientów i kontrahentów. Dbałość o klienta i jego sprawną obsługę oraz odpowiednie działania budujące pozytywny wizerunek marki zapewniają nam sukces. Angażujemy się w System Zarządzania Relacjami z Klientami, wysoka klasa produktu gwarantowana jest przez użycie nowoczesnych technologii oraz dbałość o jakość. To podnosi renomę firmy i umożliwia długoletnie utrzymanie czołowej pozycji na rynku.

Fot. arch. Lotos

LOTOS Asfalt Sp. z o.o.

Piotr Przyborowski Prezes Zarządu

Najwyższa jakość we wszystkich obszarach działalności przedsiębiorstwa jest priorytetem od początku jego istnienia. Mówiąc o jakości mamy także na myśli stosowanie nowoczesnych rozwiązań. Aby zaspokoić wzrastające potrzeby klientów, skupiamy się na rozwoju wysokiej jakości produktów bitumicznych i związanych z nimi usług. W lipcu tego roku LOTOS Asfalt Sp. z o.o. został uhonorowany tytułem RYNKOWY LIDER INNOWACJI 2012 - Jakość, Kreatywność, Efektywność, co potwierdziło przynależność firmy do grona najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce.

Fot. arch. Lotos

Kationowe emulsje asfaltowe JASBIT Emulsje asfaltowe to produkty o stabilnej, wysokiej jakości, będące ekologiczną i ekonomiczną alternatywą dla powszechnie stosowanych technologii „na ciepło” i „na gorąco”. Kationowe emulsje asfaltowe JASBIT poddane są bardzo wysokiemu reżimowi w zakresie przestrzegania wymagań Zakładowej Kontroli Produkcji. Zastosowanie emulsji pozwala na znaczne wydłużenie okresu eksploatacji dróg. Możliwość aplikowania emulsji na zimno zapewnia redukcję emisji zanieczyszczeń oraz zmniejszenie zużycia energii. Produkt został zastosowany m.in. do budowy autostrady A4 oraz dróg krajowych (73, 78 i wielu innych zlokalizowanych w południowo-wschodniej Polsce). Ponadto emulsje asfaltowe stosowane są do budowy dróg w miejscowościach uzdrowiskowych, parkach narodowych i obszarach leśnych, w których przyroda jest prawnie chroniona (obszary Natura 2000).

sierpień 2012

Polbruk Teriso to stylowe płyty tarasowe, stworzone z myślą o ogrodowej architekturze. Kolekcja składa się z elementów o nieregularnej powierzchni, przypominającej fakturę piaskowca. Kolorystyka płyt utrzymana została w ciepłych, neutralnych stylistycznie tonacjach trzech melanży – brązowo-piaskowych sahara, jasnych beżach pastelle oraz grafitowoczerwonej magmie. W kolekcji znajdują się płyty w rozmiarach 43,5x29, 29x29, 29x14,5, 14,5x14,5 cm, dzięki którym łatwo ułożymy nawet obszerne powierzchnie. Dostępne są również elementy pozwalające na zbudowanie wzorów w kształcie koła (Ø 1,68 m). Można w ten sposób urozmaicić jednokolorową nawierzchnię lub zbudować ciekawy wzór, będący centralnym punktem patio. Płyty mają 6 cm grubości, co zapewnia trwałość podłoża, odporność na wzmożone eksploatowanie oraz obciążenia.

CEMEX Polska Sp. z o.o.

HSR Masyw – specjalista od dużych wyzwań Bieżący rok to wzrost inwestycji w branży energetycznej, kolejowej i hydrotechnicznej. Odpowiedzią CEMEX Polska na przesuwanie się portfela inwestycji w kierunku masywnych budowli jest oferowany pod brandem HSR Masyw cement hutniczy CEM III/A 42,5 N LH/HSR/NA. Jest to najwyższej jakości produkt, charakteryzujący się bardzo dużą odpornością na agresję chemiczną. Cement HSR Masyw dostarczany był już na największe projekty masywne w Polsce, m.in.: elektrownię Bełchatów, oczyszczalnię ścieków „Czajka” w Warszawie, gazoport w Świnoujściu, elektrownie wiatrowe, biogazownie. W biznesie, w którym miarą sukcesu jest trwałość, CEMEX ma gotowe rozwiązanie: HSR Masyw – specjalista od naprawdę dużych wyzwań.

Builder 35

Fot. arch. Polbruk

Polbruk Teriso - czas na słoneczny taras

2012

LATO JAKOŚCI 2012 – V EDYCJA – KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA

Dospel Sp. z o.o.

Papa asfaltowa wierzchniego krycia

Michał Sitek

IZOLMAT PLAN protection® PYE PV250 S5 SS to wysokiej jakości materiał izolacyjny, otrzymywany przez odpowiednie pokrycie asfaltem modyfikowanym SBS osnowy z włókniny poliestrowej. Zawiera specjalny komponent grafitowy, który maksymalnie utrudnia zapalenie, opóźnia rozprzestrzenianie się ognia - zabezpiecza dach przed pożarem.

Papa IZOLMAT PLAN protection PYE PV250 S5 SS jest doskonała dla obiektów o podwyższonych wymaganiach przeciwpożarowych. Jest materiałem bardzo trwałym i odpornym na działanie czynników atmosferycznych.

Gwarancja materiałowa na IZOLMAT PLAN protection PYE PV250 S5 SS to nawet 30 lat!

Wybierając produkty dla siebie lub swojej firmy powinniśmy kierować się przede wszystkim jakością, a nie tylko ceną.

W ostatecznym rozrachunku zakup takiego produktu przyniesie nam więcej korzyści, gdyż będzie można go dłużej użytkować i nie ponosić dodatkowych nakładów finansowych na zbędne naprawy. Wiele firm szuka oszczędności, używając słabszych materiałów, ale istnieją inne sposoby zaoferowania klientom dobrych cen, bez rezygnacji z produktów dobrej jakości.

Firma Dospel, lider na rynku wentylacji, inwestuje w park maszyn i nowe technologie, dzięki czemu obniża koszty wytworzenia i zwiększa wydajność, w efekcie czego może zaoferować klientom niższą cenę, zachowując przy tym wysoki standard swoich produktów. Bardzo dobra jakość przy relatywnie dobrej cenie jest priorytetowym celem firmy Dospel, dbającej przede wszystkim o klienta i uznanie na rynku.

Irena Domska

Kierownik ds. zarządzania jakością Gdy po latach pracy dla fabryki styropianu Arbet, spoglądam wstecz… nadal wiem, dlaczego jestem właśnie w tym, a nie innym miejscu. Sądzę, że tak w życiu, jak i w pracy, najwyżej trzeba cenić zwykłą ludzką uczciwość. Właśnie dlatego mój sposób myślenia i działania w sposób harmonijny współgra z tym, co należy do moich obowiązków w fabryce, mianowicie – dbam o to, by styropian, który produkujemy i udoskonalamy, charakteryzował się absolutnie najwyższą jakością. Właśnie dlatego każdy produkt Arbetu zawsze spełnia deklarowane parametry, co obecnie jest rzadkością na rodzimym rynku. Szczególną uwagę zwracam również na dobór zestawu deklarowanych parametrów do zastosowań, który nie powoduje zbędnych kosztów ponoszonych przy zakupie wyrobów. Nigdy nie zapominam też o tym, że każdy etap produkcji jest równie istotny, ponieważ ma wpływ na końcową jakość wyrobu. Nie wystarczy jednak stosować się do reżimu technologicznego. Zawsze nieodzowna jest kontrola osiąganych parametrów na każdym etapie produkcji oraz sprawdzanie właściwości gotowego wyrobu. Niezbędne są tu odpowiednio wyposażone laboratoria badawcze, którymi Arbet może się szczycić. Dlatego w naszych fabrykach uczciwie wytwarzamy jedynie styropian najwyższej jakości, zachowując optymalną cenę produktów. Na koniec dodam, że przez wysoką jakość rozumiem wyrób posiadający rzeczywiste parametry, nie gorsze niż zadeklarowane na etykiecie. Jest to niezwykle istotne, ponieważ umożliwia uzyskanie przez budynek niezbędnych cech użytkowych, a to powinno być celem każdego uczestnika procesu budowlanego.

36 Builder

Dyrektor Generalny

Artystyczne wentylatory RIMERA Podążając za trendami technologicznymi i wzorniczymi, firma DOSPEL stworzyła unikatową kolekcję wentylatorów RIMERA. Ich funkcjonalność i oryginalna stylistyka potwierdzają przekonanie, że elegancja i dobry smak wyrażają się nawet w najdrobniejszym szczególe wnętrza. Wentylatory RIMERA wyróżniają zarówno oryginalne wzornictwo, jak i innowacyjność zastosowanych rozwiązań. Dzięki wykorzystaniu zaawansowanej technologii możliwe stało się podniesienie wydajności urządzeń przy jednoczesnym zmniejszeniu poboru energii elektrycznej. Jest to możliwe dzięki rozwiązaniu opatentowanemu przez firmę DOSPEL. Polega ono na tym, że regulując pracę silnika wentylator pobiera tylko tyle energii, ile w danym momencie potrzeba. Charakterystyczna, bardzo cicha praca wentylatorów RIMERA jest konsekwencją zastosowania łożysk kulkowych i hybrydowego śmigła o zmiennej prędkości obrotowej. Większy przepływ powietrza, przy znacznej redukcji słyszalnych tonów, zapewnia niemal bezgłośne funkcjonowanie urządzenia.

Fot. arch. Dospel

ARBET Fabryka styropianu

Fot. arch. Dospel

Fot. arch. Izolmat

Izolmat Sp. z o.o.

sierpień 2012

Mercedes-Benz Polska Sp. z o.o.

Dyrektor Marketingu

Jakość to parametry techniczne i robocze produktów oraz to, co dodatkowo marka oferuje ich użytkownikom. W Atlasie kontrolujemy cały proces jakościowy – od surowców i receptur, poprzez produkcję, po doświadczenie fachowców z produktami. W pakiecie usług około produktowych, poza doradztwem technicznym, stosujemy nowoczesne narzędzia marketingowe, budujące naszą przewagę w obszarze komunikacji, informacji rynkowej i wiedzy o kliencie. Własny dwumiesięcznik wysyłany do prawie 40 tys. fachowców z aktualizowanej bazy, portal społecznościowy (jako platforma wymiany informacji, także na linii wykonawca-konsument). Do tego największy program lojalnościowy z atrakcyjnymi nagrodami i partnerski system autoryzacji. Różnorodność środków komunikacji umożliwia nam na szersze spełnianie misji „Atlas wspiera fachowców”. Najwartościowszą formą jej realizacji są systematyczne szkolenia, w których rolę trenerów pełnią sami fachowcy – mistrzowie w swoich zawodach. W ciągu roku szkolimy w tej formie ponad 10 000 osób. Dzięki tak szerokiej współpracy z grupą celową rozwijamy ofertę - w ostatnich 3 latach nowości to ok. 25% sprzedaży. Wkrótce poszerzymy ofertę w segmencie ociepleniowym. Przy zachowaniu najwyższych standardów technicznych, nie unikamy – jak ostatnio w przypadku kleju Atlas Plus – modyfikowania produktów pod kątem właściwości roboczych, spełniających oczekiwania fachowców. Storna formalna jakości, czyli dokumentacja produktów, to sprawa oczywista, a parametrami nasze produkty przewyższają wymagania normowe.

Mercedes-Benz od dawna docenia znaczenie sektora budowlanego i elastycznie dostosowuje swoją ofertę do zmieniających się potrzeb rynku.

Nasza gama samochodów zaczyna się od małych i zwinnych pojazdów 4x2 (Atego), świetnie sprawdzających się w wąskich ulicach miast, i przez średniej wielkości Axora sięga aż do potężnych pojazdów 8x8 radzących sobie w najcięższych warunkach terenowych (Actros). Ofertę uzupełniają pojazdy specjalne Zetros i Unimog. W myśl hasła „Trucks you can trust”, najważniejsza od zawsze była dla nas jakość i niezawodność naszych pojazdów. Kierowcy szczególnie doceniają nasze napędy na pierwszą oś w pojazdach 8x6, system wyrównywania obciążenia międzyosiowego oraz bardzo przestronne kabiny pozwalające wygodnie wykonywać najcięższe zadania budowlane. Mamy świadomość, że nasze auta pracują w zróżnicowanych warunkach – to najwyższa jakość zapewniła nam budowany przez lata wizerunek maszyn niezawodnych i uniwersalnych. Doceniają to zresztą klienci - nasze pojazdy obecne są na największych placach budowy w Polsce np. przy przy budowie Stadionu Narodowego. Mając świadomość, że pojazdy dla budownictwa, to nie tylko wywrotki, ale także hakowce, dźwigi czy betoniarki, stale konsultujemy nowe konstrukcje z naszymi partnerami.

Selena S.A.

ATLAS PLUS – klej odkształcalny S1 typu C2TE

sierpień 2012

Dla fachowców PLUS zawsze był sposobem na najtrudniejsze realizacje. Nowy ATLAS PLUS, dzięki współpracy z wykonawcami przy opracowywaniu receptury, ma bardziej plastyczną, „masełkową” konsystencję i dłuższy czas gotowości do pracy. Unowocześniona formuła powoduje, że nakładanie produktu na powierzchnię wymaga o wiele mniej wysiłku, niż do tej pory. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej technologii, ograniczono też pylenie kleju. Ułatwia to rozrabianie zaprawy i pozwala zachować higienę w miejscu pracy. Klej posiada także dłuższą gotowość do pracy po rozrobieniu w wiadrze i daje więcej czasu na korektę przyklejonej płytki. ATLAS PLUS – zbrojony włóknami - świetnie sprawdza się na trudnych podłożach budowlanych i przeznaczony jest do glazury, terakoty, gresu, na tarasy i ogrzewania podłogowe. Jego bardzo dobre parametry robocze i techniczne idą w parze z wyjątkowo konkurencyjną ceną.

Fot. arch. Selena S.A.

Fot. arch. Atlas

Zaprawa murarska cienkowarstwowa Tytan Professional Jest to nowoczesna i gotowa do użycia zaprawa, stosowana zarówno do murowania ścian zewnętrznych (konstrukcyjnych), jak i ścian wewnętrznych budownictwa jednoi wielorodzinnego. Jej największą zaletą jest łatwość i szybkość nakładania oraz możliwość prowadzenia prac murarskich w temperaturze nawet -5°C. Produkt łączy w sobie korzyści tradycyjnej zaprawy i właściwości materiałów izolacyjnych. Korzyści finansowe w porównaniu z tradycyjną zaprawą sięgają 50% (nie wymaga przygotowania, kosztownego transportu, składowania oraz używania prądu i wody). Puszkę przygotowuje się do pracy w ciągu 30s – wystarczy nakręcić ją na pistolet i intensywnie wstrząsnąć. Zaprawa jest trwała i pozwala uzyskać wytrzymałe i długotrwałe połączenie już po 2h od aplikacji. Tynki można nakładać już po 24 h. Ze względu na sposób aplikacji i przechowywania, zaprawa ta to czyste murowanie bez pylenia, chlapania i sprzątania.

Fot. arch. Atlas

Key Account Manager

Oskar Solecki Fot. arch. Mercedes-Benz

Tomasz Ogórek

ATLAS Sp. z o.o.

Builder 37

LATO JAKOŚCI 2012 – V EDYCJA – KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA

Prezes Zarządu

Wszyscy doceniają jakość, ale czy rzeczywiście?

Przed stu laty produkowano dużo więcej szlachetnej odzieży z wełny i bawełny, mimo że ludzi na świecie było mniej. Dziś nawet „markowe” firmy oferują tandetne ubiory z tworzyw sztucznych. Hodowcy owiec, producenci gatunkowych tekstyliów (vide Łódź, Bielsko-Biała) zbankrutowali, czyli nie wyszli na jakości najlepiej. Obawiam się, żeby podobna tendencja nie utrwaliła się w budownictwie. Póki w przetargach publicznych kryterium będzie najniższa cena, będziemy mieli pękające autostrady, odpadające elewacje, etc. My w Sto w każdym razie nie poddajemy się tendencji równania w dół. Dla nas jakość jest taką oczywistością, że w tak zwanej „filozofii firmy” słowo to nie musiało być wcale wymienione po imieniu. Ponieważ na szczęście nie ma jednak pełnej analogii między modą i jednorazowymi ubraniami a budownictwem, to jestem zdania, że na dłuższą metę jakość jest w tej branży podstawą sukcesu. Grupa Sto przekroczyła w minionym roku barierę 1 mld € sprzedaży, zaś na rok 2020 postawiła sobie za cel dwa miliardy.

Elżbieta Klimczak

Asystent w Dziale Marketingu

Fot. arch. Ramirent

Ramirent SA

Ramirent jest jedną z największych nie tylko w Polsce, ale i Europie, firm wypożyczających sprzęt budowlany. O naszym sukcesie decyduje wieloletnie doświadczenie, najlepsi ludzie, innowacyjne rozwiązania technologiczne podążające za wymaganiami rynku, najnowocześniejszy park maszynowy oraz szereg usług idealnie dostosowanych do aktualnych potrzeb Klienta. Dla naszych Klientów jesteśmy partnerem na budowie, a nie jedynie dostawcą sprzętu budowlanego i to jest nasze największe osiągnięcie.

Fot. arch. Ramirent

Wypożyczalnie dla domu i ogrodu Zamiast kupować drogi sprzęt, warto go wypożyczyć w Wypożyczalniach narzędzi dla domu i ogrodu Ramirent. Amatorzy prac w ogrodzie znajdą tu cały szereg najróżniejszych maszyn przeznaczonych m.in. do pielęgnacji trawnika, przycinania żywopłotu, rozdrabniania gałęzi, czy nawet altany ogrodowe i odkurzacze do oczek wodnych.

Cała oferta drobnego sprzętu i narzędzi jest na tyle bogata, że z pewnością znajdą tu coś dla siebie zarówno amatorzy-majsterkowicze, jak i prawdziwi profesjonaliści.

38 Builder

Kalmatron D – oszczędność na inwestycji Konstrukcje betonowe są coraz bardziej skomplikowane, muszą przenosić większe obciążenia i mieć parametry odpowiednie do pracy problemowych warunkach gruntowo-wodnych.

Zastosowanie betonu, który spełni te wszystkie wymagania, jest kosztowne.

KALMATRON-D, dodatek do betonu z oferty firmy KALMATRON EU, powoduje, iż beton o podstawowych parametrach staje się betonem o parametrach HPC (High Performance Concrete). Zastosowanie KALMATRONU-D to poprawienie właściwości betonów o podstawowych parametrach, ale też spore oszczędności na inwestycji.

Jak wykazują badania, zastosowanie Kalmatronu D to przede wszystkim zmniejszenie nasiąkliwości , wzrost wytrzymałości i wodoodporność min. W10. KALMATRON-D jako domieszka do betonu jest zgodna z LST EN 934-2:2003; LST EN 934-2:2003/1A:2005; LST EN 9342:2003/A2:2006. Ważnym parametrem betonu jest absorpcja kapilarna badana według normy EN- 480-5 po 7 dniach. W próbce kontrolnej wynosiła 0,014 gr/mm2, a w zestawie z domieszką – 0,006 gr/mm2.

Po 28 dniach w zestawie kontrolnym poziom absorpcji wynosił 0,015 gr/mm2, a w zestawie z domieszką KALMATRON-D było to 0,005 gr/mm2. Wytrzymałość na ściskanie badane po 28 dniach według EN 12390 wyniosła w zestawie kontrolnym 41,9 MPa, a w zestawie z domieszką 43,2 MPa. Odporność na zginanie po 28 dniach w zestawie kontrolnym wynosiła 3,6 MPa, a zestawie z domieszką 4,5 MPa. Na podstawie wyników badań można stwierdzić ,że stosowanie dodatku KALMATRON-D wpływa korzystnie na parametry wytrzymałościowe, nasiąkliwości i wodoodporności.

Doka Polska Sp. z o.o.

Wojciech Schefke Prezes Zarządu

Doka jest międzynarodowym koncernem i jedną z największych firm szalunkowych na świecie. Od samego początku działalności w branży najważniejszą zasadą, według której funkcjonujemy, jest niezmienna jakość dostarczanych rozwiązań i sprzętu z uwzględnieniem najnowszych standardów bezpieczeństwa na budowach.

Podstawą naszej filozofii jest przekonanie, że niezawodność oraz zaangażowanie w problemy Klienta gwarantują pomyślne prowadzenie projektów i uczciwe wzajemne relacje. Dzięki temu właśnie podejściu, firma Doka pozostaje jednym z wiodących dostawców szalunków na najbardziej prestiżowe projekty budowlane w Polsce i na całym świecie.

sierpień 2012

Fot. arch. Drycon Sp. z o.o.

Tomasz Grotowski

Drycon Sp. z o.o.

Fot. arch. Sto-ispo

Sto-ispo Sp. z o.o.

Fot. arch. Doka

2012 2012

KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA

Gama płyt warstwowych

Fot. arch. Izopanel

Izopanel oferuje ścienne i dachowe płyty warstwowe z rdzeniem z pianki poliizocyjanurowej (PIR-IPR), pianki poliuretanowej (PUR), styropianu (EPS) oraz wełny mineralnej (MWF). Szeroka oferta firmy zawiera m. in. płyty do zastosowań chłodniczych o grubościach nawet do 220 mm, co pozwala osiągnąć współczynnik U= 0,09 W/(m2K).

Izopanel oferuje także płytę dachową o grubości 160 mm i współczynniku U=0,13 W/(m2K). Jest to najgrubsza, dostępna w tej chwili na polskim rynku, płyta dachowa. Dzięki zastosowaniu różnorodnych okładzin płyty mogą być stosowane w większości warunków atmosferycznych i zagrożeń korozyjnych. Izopanel ujednolicił też system zamków łączących. Bez względu na rdzeń, płyty tego samego typu mogą być ze sobą bezproblemowo łączone. Zaangażowanie pracowników na każdym etapie produkcji, zaawansowane technologie oraz nastawienie na rozwój i badania gwarantują produkty najwyższej jakości i wymierne korzyści dla klientów.

Koelner SA Radosław Koelner Prezes Zarządu

Filozofią firmy Koelner jest dostarczanie Klientom nowoczesnych rozwiązań, którym zawsze można zaufać. Zaufanie w sektorze budowlanym to gwarancja właściwego działania produktu i bezpieczeństwa jego użycia. Nie wyobrażam sobie spełnienia tego oczekiwania bez zapewnienia wysokiej jakości oferowanych produktów. To podstawowe kryterium i baza wyjściowa wszystkich naszych działań. Dotyczy nie tylko produktu, ale towarzyszącej mu informacji, wsparcia technicznego, serwisu, działu obsługi klienta i logistyki. Przyjmując jako punkt wyjścia wysoką jakość produktu, możemy skupić się na pracy nad wartościami dodanymi. Przykładem może być opracowanie innowacyjnych rozwiązań zamocowań, tak jak w przypadku opatentowanego przez nas kołka do termoizolacji fasadowych TFIX-8ST, spełniającego normy i wymagania budownictwa pasywnego. Inną ważną wartością są programy obliczeniowe dla użytkowników naszych produktów. Świadomość różnicy pomiędzy produktami o najwyższej jakości a tymi, które konkurują tylko ceną, rośnie także na rynku polskim. To cieszy i daje nam dodatkową satysfakcję z sukcesu jaki osiągnęliśmy.

sierpień 2012

ISOVER, marka Saint Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o.

Benedykt Korduła Dyrektor Marketingu

Fot. arch. ISOVER

Izopanel Sp. z o.o.

ISOVER stawia na najwyższą, trwałą jakość nie tylko swoich produktów, ale oferty w sensie kompleksowym. Naszym atutem jest rozwijanie oferty o rozwiązania sprawdzone i pewne. Nie eksperymentujemy z rynkiem czy Klientem. Niezwykle istotne jest dla nas dobre zrozumienie potrzeb, przyzwyczajeń czy problemów naszych Klientów, którym musimy sprostać.

W kontekście produktowym synonimem trwałej jakości jest nasz produkt z wełny mineralnej szklanej do dachu skośnego – Uni-Mata, ciągle i niezmiennie najbardziej znany i najpopularniejszy produkt z wełny, ceniony zarówno przez sprzedawców, jak i wykonawców. Zadowolenie naszych Klientów właśnie z całej oferty – produktowej i usługowej – regularnie badamy. Powodem do dumy może być to, iż jesteśmy cenionym Partnerem biznesowym, marką, która może pochwalić się najwyższą reputacją w sektorze materiałów budowlanych. Właśnie zostaliśmy uhonorowani nagrodą Premium Brand. Dbamy szczególnie o korzyści indywidualne dla wykonawców i użytkowników, jak również kolektywne w kontekście dbania o ochronę środowiska i szerokiej edukacji społeczeństwa. Jesteśmy zaszczyceni otrzymaną nagrodą i jednocześnie jeszcze bardziej zmotywowani do dalszych działań, z których korzyści czerpać będą wszyscy.

ISOVER Super-Vent Plus Uni Mata to produkt znany i lubiany, ale ISOVER nie ustaje w rozwoju oferty, starając się wyprzedzać oczekiwania rynku. W ostatnim czasie wprowadził na rynek doskonały produkt do izolacji fasad Ventylowanych – ISOVER Super-Vent Plus. Jest on łatwy w obróbce i prosty w montażu. A niezwykle niski współczynnik lambda 0,031 W/(mK), przy grubości materiału 180 mm, to wyższa efektywność izolacji i możliwość stosowania cieńszej izolacji, co daje istotne oszczędności związane z konstrukcją wsporczą.

Współczynnik przenikania ciepła U dla przegrody składającej się z samej płyty ISOVER Super-Vent Plus to już 0,17 W/(m2K). Mocny, czarny welon szklany zapobiega wywiewaniu powietrza z wełny.

Produkt jest niepalny (klasa reakcji na ogień A2 s1 d0). Tak jak skafander kosmonauty, lekki, wykonany z materiału o najlepszych dostępnych technologicznie parametrach, komfortowo spełnia swoją funkcję.

Fot. arch. ISOVER

Builder 39

2012

2012

LATO JAKOŚCI 2012 – V EDYCJA – KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA

Fot. arch. Soprema

Soprema Sp. z o.o.

Blachodachówki panelowe ARADPRU

Piotr Muszyński

Firma Blachy Pruszyński od lat wyznacza standardy jakości obowiązujące na rynku stalowych pokryć dachów. Tak też jest w przypadku zaproponowanego niedawno przez firmę, innowacyjnego rozwiązania – powłoki PURMAT. Jest ona wyjątkowo trwała, a jednocześnie elastyczna oraz odporna na zarysowania. Powłoka, którą tworzy 55-mikronowa warstwa lakieru poliuretanowego, dostępna jest w sześciu kolorach z 30-letnią gwarancją.

Dzięki wdrożeniu do produkcji powłoki PURMAT firma Blachy Pruszyński mogła zrobić kolejny krok w rozwoju swojej oferty i wprowadzić do sprzedaży wysokiej jakości blachodachówki panelowe ARADPRU. W zgodnej opinii ekspertów stanowią one klasę premium w swojej kategorii. Dzieje się tak m.in. dlatego, że jako wykończenie blachodachówek ARADPRU wykorzystywana jest właśnie powłoka PURMAT. Jednak nie tylko to decyduje o ich wyjątkowości. Dzięki specjalnemu profilowaniu, blachodachówki ARADPRU tworzą nadzwyczaj efektowne pokrycie, a jednocześnie są lekkie i szybkie w montażu. Poza tym blachodachówki ARADPRU wyposażone są w ukośne przetłoczenia, które dodatkowo poprawiają wygląd dachu, mają także praktyczne znaczenie – zwiększają sztywność materiału.

Blachodachówki ARADPRU sprzedawane są w niewielkich, dwumodułowych panelach. To znacznie upraszcza np. kwestię transportu czy ich instalację na samym dachu. Ułatwienie dla dekarzy stanowi też fakt, że blachodachówki ARADPRU wyposażone są w gotowe otwory montażowe umiejscowione tak, aby zamaskować użyte do mocowania wkręty.

Soprema od lat jest synonimem najwyższej jakości i wyśrubowanych standardów w dziedzinie systemów hydroizolacji bitumicznej i innych rozwiązań inżynierii wykończenia dachów. Rozumiem, że nowoczesna produkcja to nie tylko zarządzanie kosztami, ale przede wszystkim – wiedzą i jakością.

Wymagania współczesnego rynku i klienta nie ograniczają się do najniższej ceny – klient oczekuje rozwiązań skutecznych i bezawaryjnych. Soprema oferuje takie produkty z najwyższej półki. Stawiamy na innowację i stałe podnoszenie jakości naszych wyrobów.

Doceniając znaczenie i chłonność polskiego rynku, od roku 2011 Soprema posiada fabrykę w Polsce. Polska fabryka należy do najnowocześniejszych obiektów tego typu na świecie i ściśle przestrzega wymagających reżimów technologicznych. Prowadzimy też ciągłe kursy doszkalające i specjalistyczne dla zainteresowanych zagadnieniami hydroizolacji bitumicznych, jak i podnosimy kwalifikacje naszego personelu. Dopiero synergia wszystkich tych działań i ścisła współpraca z klientami pozwala nam dostarczać najwyższej jakości hydroizolacje, jak i zintegrowane systemy zagospodarowania dachów zielonych.

Prezes Zarządu

Firma quick-mix od wielu lat oferuje klientom produkty najwyższej jakości oraz przemyślane rozwiązania systemowe. Widzimy, że jakość wciąż zyskuje na wartości.

Coraz częściej wykonawcy sięgają po produkty dobre i sprawdzone. Odbiorcy szczególnie cenią kompleksowość asortymentu quick-mix oraz jego innowacyjność. Innowację rozumiemy jako dopasowanie produktu do potrzeb na budowie, co pozwala rozwiązać konkretne problemy w sposób szybszy, prostszy i bardziej skuteczny. Oferując produkty zaawansowane technologicznie, duży nacisk kładziemy jednocześnie na edukację. Prowadzimy szkolenia dla wykonawców i architektów oraz profesjonalne doradztwo techniczne naszych przedstawicieli bezpośrednio na budowach. Jakość to dzisiaj już nie tylko produkt, ale także serwis, wsparcie techniczne i dostęp do niezbędnych informacji. Także w tym obszarze quick-mix oferuje najwyższą jakość, której przykładem mogą być mobilne aplikacje APP, umożliwiające klientom wybór towaru, dobór koloru elewacji czy sprawdzenie parametrów technicznych produktów online.

40 Builder

Są to papy podkładowe i nawierzchniowe „szyte na miarę” dla potrzeb polskiego rynku. Na etapie projektowania rozwiązań wzięliśmy pod uwagę doświadczenie użytkowników, lokalne warunki atmosferyczne, prace laboratoryjne prowadzone w Polsce i w Strasburgu oraz opinie naszych specjalistów technicznych.

Efekty są wyśmienite – klienci otrzymali szeroką gamę produktów MAMUT, obejmującą paroizolacje, papy mocowane mechaniczne jak i papy zgrzewalne o grubości od 2,5 do 5,5 mm (na zdjęciu przykład warstw dachy płaskiego). Linia MAMUT pozwala dobrać skuteczne rozwiązania dla każdej inwestycji i zoptymalizować jej koszty bez straty na jakości. Połączenie wysokiej jakość i przystępnej ceny już znalazło uznanie w oczach wielu użytkowników w Polsce i za granicą.

sierpień 2012

Fot. arch. Soprema

Mariusz Gil

doradca techniczny, specjalista Sopranature

MAMUT – linia pap bitumicznych

quick-mix Sp. z o.o.

Fot. arch. quick-mix

Fot. arch. Blachy Pruszyński

Blachy Pruszyński Sp. z o.o.

Autodesk Polska Sp. z o.o.

Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

Przemysław Nogaj

Michał Kalinowski Dyrektor Generalny Fot. arch. Autodesk

W branży rozwiązań informatycznych podstawą sukcesu jest wysoka jakość oferowanych produktów i usług. Autodesk stale udoskonala i rozbudowuje swoją ofertę, dostosowując ją do wymogów rynku, oczekiwań klientów i postępu technologicznego. Wyznacza trendy, które stają się standardem w zakresie projektowania w poszczególnych branżach – w architekturze jest to modelowanie informacji o budynku (BIM), a w przemyśle cyfrowe prototypowanie. Wychodząc naprzeciw potrzebom użytkowników i podnosząc jakość oferty, w tym roku udostępniliśmy usługi w chmurze (cloud computing) oraz aplikacje na urządzenia mobilne. Rozwój tych aplikacji to jedna ze strategii, wspierających naszych klientów. Zarządzanie dokumentacją, dostęp do informacji i elastyczność jaką dają rozwiązania tego typu, to kluczowy czynnik sukcesu. Od lat siłą Autodesk jest także szerokie portfolio innowacyjnych produktów dla każdego uczestnika procesu projektowego różnych specjalności.

Narzędzia te są kompatybilne ze sobą, co w znaczący sposób usprawnia komunikację i aktualizację danych. Wszystko to sprawia, że na całym świecie z rozwiązań Autodesk korzysta ponad 10 mln użytkowników z 800 tys. firm różnego typu.

Autodesk Building Design Suite 2013 System ten oferuje kompleksowy zestaw narzędzi do modelowania informacji o budynku (BIM), zapewniając pełen zakres zadań projektowych - od projektowania, poprzez wizualizację i symulację, aż po zadania związane ze sporządzaniem dokumentacji i realizacją projektu. Dostępny jest w trzech wersjach: Autodesk Building Design Suite Standard 2013, który zawiera: AutoCAD 2013, AutoCAD Architecture 2013, AutoCAD MEP 2013, AutoCAD Structural Detailing 2013, Autodesk SketchBook Designer 2013 oraz Autodesk Showcase 2013. Autodesk Building Design Suite Premium 2013. Pakiet ten obejmuje wszystkie programy z wersji Standard, a dodatkowo wszystkie aplikacje platformy Autodesk Revit 2013 oraz Autodesk 3ds Max Design 2013 i Autodesk Navisworks Simulate 2013. Autodesk Building Design Suite Ultimate 2013. Pakiet zawiera zestaw rozwiązań jak wersja Premium, z Autodesk Navisworks Manage 2013 (zamiast Navisworks Simulate 2013) oraz dodatkowo z Autodesk Inventor 2013, Autodesk Infrastructure Modeler 2013, Autodesk Quantity Takeoff 2013 i Autodesk Robot Structural Analysis Professional 2013.

sierpień 2012

Historia pokazuje, że jakość rozumiana jako wehikuł wiozący do sukcesu jest przesądem tak starym jak sam handel. Jakość nie jest obiektywnym parametrem produktu, usługi lub działania. Jest wartością względną. Oceny dostawcy i użytkownika są zazwyczaj istotnie różne, wyższa jakość podnosi cenę, czyli zysk dostawcy. Jednocześnie oznacza wyższe koszty, czyli mniejszy zysk kupującego. Prowadzi to do wiecznego utyskiwania producentów na użytkowników i odwrotnie.

Firma Steinbacher Izoterm od lat, z sukcesem, stosuje strategię harmonijnego kompromisu. Nie toczymy wojen cenowych z naszymi klientami. Jakość naszych produktów określana jest potrzebami klientów. To oni potrafią te potrzeby zdefiniować najprecyzyjniej. Dzięki temu możemy im sprostać najdokładniej. W ten sposób dostarczamy satysfakcję klientom i budujemy stosunki partnerskie, oparte na wzajemnym zaufaniu. Harmonia tej współpracy mierzona jest stałym, znaczącym wzrostem rentowności wspólnych przedsięwzięć.

Izolacja dachów spadzistych steinothan® 120 to obecnie najnowocześniejszy system izolacji dachów spadzistych. Jest to unikatowe rozwiązanie zapewniające jednocześnie komfort cieplny, zrównoważoną gospodarkę wilgotnościową oraz ochronną barierę akustyczną. Właściwości te wynikają ze specjalnego doboru najwyższej jakości materiałów wykorzystanych do produkcji – twardej pianki poliuretanowej (termoizolacja), folii aluminiowej (paroizolacja) oraz maty polietylenowej (wygłuszenie). System zapewnia również łatwy, skuteczny i tani montaż.

CEMEX Polska Sp. z o.o.

XtraBET – najwyższa jakość W ubiegłym roku firma CEMEX wprowadziła na rynek beton XtraBET – beton o wyższej wytrzymałości długoterminowej oraz niższej o 30% emisji CO2 (podczas produkcji) w porównaniu z betonami tradycyjnymi.

XtraBET to produkt wysokiej jakości - w wytwórniach betonu CEMEX Polska cyklicznie pobierane i badane są próbki betonu. Zakładowa Kontrola Produkcji została w trosce o zapewnienie najwyższych standardów poddana dobrowolnej certyfikacji przez niezależną jednostkę.

W 2011 roku beton XtraBET otrzymał statuetkę Top Builder.

Builder 41

Fot. arch. Steinbacher Izoterm

Menadżer ds. rozwiązań Autodesk dla architektury i budownictwa

LATO JAKOŚCI 2012 – V EDYCJA – KAMPANIA PROMOCYJNA BUILDERA

Beata Tarczyńska

Pełnomocnik ds. Zarządzania Jakością

Motiveglass Sp. z o.o.

Jednym z filarów strategii działania naszej firmy jest kontrola jakości, która jako priorytet wpisuje się w cały cykl inwestycyjny: począwszy od przygotowania kosztorysu i umowy, przez planowanie i realizację przedsięwzięcia, aż po okres gwarancyjny.

Przez optykę jakości postrzegamy też i oceniamy zasoby ludzkie, co przekłada się na staranny dobór kadry i fachowej obsady poszczególnych stanowisk.

Naszym Klientom oferujemy nie tylko konieczną infrastrukturę, ale przede wszystkim doświadczonych polskich i francuskich inżynierów. Regularna wymiana kadry, doświadczeń, technologii i nowinek technicznych między budowami w Polsce i we Francji przynosi wymierne korzyści – i dla ludzi, i dla jakości oraz bezpieczeństwa pracy.

W RD bud stawiamy na stałe podnoszenie kwalifikacji. Program edukacyjny dotyczy nie tylko naszych pracowników, ale również podwykonawców. Szkolimy innych, ale też i sami jesteśmy szkoleni. Ten wzajemny przepływ wiedzy i praktycznej znajomości poszczególnych zagadnień to wartość, która przekłada się bezpośrednio na praktykę, a więc na jakość i poziom realizowanych projektów.

Jesteśmy firmą, która określa i „buduje” siebie także poprzez informację zwrotną od naszych kontrahentów i partnerów biznesowych. Bardzo dużą wagę przywiązujemy do opinii, sugestii, uwag płynących od klientów. Bacznie przyglądamy się i regularnie analizujemy stan inwestycji w okresie gwarancji. Dział obsługi gwarancyjnej zbiera, analizuje i przekazuje informacje, które stanowią podstawę do wskazywania tematów szkoleniowych.

Reasumując - działamy tak, by stale poprawiać poziom świadczonych usług i zdobywać mocną pozycję wśród konkurencji. Kluczowe wartości, którymi kierujemy się w codziennym działaniu to profesjonalizm, jakość i partnerstwo biznesowe. Bardzo zależy nam aby „siłą faktów” zachęcić naszych klientów i podwykonawców do dalszej z nami współpracy.

SELENA S.A. FIX2 RAPID - klej high-tack Jest to wysokiej jakości klej, który charakteryzuje się mocnym i szybkim chwytem początkowym (200 kg/m2 w 5 s) oraz bardzo dużą wytrzymałością końcową połączeń (23 kg/cm2). Klej ma doskonałą przyczepność do wszystkich typowych materiałów: drewna, szkła, kamienia, korka, metalu, tworzyw sztucznych (z wyjątkiem PE, PP i teflonu), styropianu, glazury, terakoty etc. Po utwardzeniu spoina odporna jest na wodę, czynniki chemiczne i zmienne warunki atmosferyczne oraz na uszkodzenia mechaniczne.

Nie zawiera rozpuszczalników ani izocyjanianów, dzięki czemu klej jest bezpieczny dla użytkownika i nie niszczy powierzchni delikatnych. Produkt może być stosowany wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń.

42 Builder

Fot. arch. quick-mix

RD bud sp. z o.o.

Fot. arch. RD bud

2012 2012

Adam Malarski

Wiceprezes Zarządu

W Motiveglass od początku wychodzimy z założenia, że przede wszystkim jakość usług decyduje o sukcesie. Dzięki takiej strategii zyskaliśmy pozycję firmy wyznaczającej standardy usług naprawy szkła na rynku, również za granicą. Wykonujemy naprawy, których inni się nie podejmują. Jako jedyni usuwamy z szyb głębokie rysy, odpryski oraz wtopiony metal pochodzący z iskier. W tej branży brak dbałości o jakość prowadzi do powstania soczewek, załamań światła itp. Dlatego też powstała NidAS - Niskodystorsyjna Abrazja Szkła - opracowana przez nas metodologia, służąca do usuwania głębokich uszkodzeń szkła bez efektu soczewki. Co więcej, jedna z wersji NidAS pozwala usunąć nawet soczewki.

System SheerForce Zarysowania szyb to dokuczliwy i ostatnio bardzo popularny temat, gdyż drobne usterki przysparzają budowlańcom dużych kłopotów, a także kosztów. Rozwiązaniem na tę bolączkę jest system SheerForce służący do usuwania rys z szyb.

+

=

Jako jedyny dostępny na rynku jest wystarczająco wydajny, aby stał się bardzo korzystną alternatywą dla wymiany zarysowanych szyb oraz odpowiednio prosty, aby z łatwością wdrożyć go praktycznie w każdym przedsiębiorstwie. Siłą SheerForce jest opatentowany jednoetapowy proces, który sprawia, że rysa zostaje zalana szkłem a nie polerowana.

W ten sposób unikamy problemu soczewek, dyspersji itp., skutków nieprawidłowego polerowania szkła. Dystrybutorem systemu jest Motiveglass.

2012 sierpień 2012

oprogramowanie dla budownictwa

Zupełnie nowy ZWCAD+ Gabriela Ciszyńska-Matuszek

P

lus oznacza, że wraz z nowym programem funkcjonalnie otrzymają Państwo zdecydowanie więcej niż do tej pory. Krótko mówiąc, można spodziewać się całkiem nowego rozwiązania i nowej jakości.

Klasyczny lub wstążkowy

W ZWCAD+ wprowadzono menu wstążkowe.

Podczas instalacji, użytkownik będzie miał do wyboru interfejs klasyczny lub wstążkowy. Wygląd okna będzie można zmienić także po instalacji programu.

Mouse w wersji smart

Funkcja Smart Mouse jest zupełnie unikalna wśród programów CAD. Pozwala szybko wywoływać funkcje programu za pomocą myszki. Użytkownik może sam konfigurować jakie gesty odpowiadają poszczególnym funkcjom. Gest wykonujemy przytrzymując prawy przycisk myszy (ZWCAD+ rysuje zieloną linię). W momencie puszczenia przycisku myszki, jeśli kształt zostanie rozpoznany, wywołana zostanie odpowiednia funkcja oraz wyświetli się jej nazwa.

Jesteśmy przekonani, że pojawienie się ZWCAD+ spowoduje, iż jeszcze większa grupa użytkowników programów CAD doceni zalety alternatywnego rozwiązania do wspomagania komputerowego projektowania, jakim od wielu lat jest właśnie ZWCAD. sierpień 2012

Wymiary podążające za obiektem

W ZWCAD+ dodano nowe polecenia VPMAX i VPMIN. Jeśli znajdujemy się w przestrzeni papieru, to możemy w łatwy sposób, klikając dwukrotnie w ramkę rzutni, przejść do przestrzeni modelu. Zaletą tego rozwiązania jest to, że bez względu na zmianę widoku w przestrzeni modelu, wszystkie ustawienia rzutni m.in. skala i obszar wyświetlanego widoku zostają zachowane.

Nową funkcjonalnością ZWCAD+ w przestrzeni papieru są wymiary podążające za obiektem. Jeśli wykonany model w przestrzeni modelu zostanie zwymiarowany na arkuszu, to powstałe wymiary będą powiązane z modelem. W przypadku zmiany modelu, zmienią się także wymiary na rzutni.

Łatwe zaznaczanie

Kolejna funkcja, która została dodana pozwala na łatwe zaznaczanie nakładających się obiektów. Zdarza się, że na rysunku występują obiekty nałożone na siebie np. linie. Wystarczy najechać kursorem myszy na obiekty, nacisnąć lewy shift i spację. Po puszczeniu tych przycisków można przełączać podświetlony obiekt za pomocą lewego przycisku myszy. Wybór podświetlonego obiektu następuje po naciśnięciu przycisku spacja lub enter.

Wzrost szybkości

Dzięki ulepszonej obsłudze pamięci RAM i obsłudze programu przez dwa rdzenie, można zaobserwować wyraźny wzrost szybkości działania.

Widać to zarówno od strony użytkownika, jak i od strony programistycznej. Prędkość obsługi LISP wzrosła nawet kilkadziesiąt razy np. niektóre skrypty wykonujące się w ZWCAD 2012 około 90 sekund, w nowym ZWCAD+ wykonują się poniżej 2 sekund. Ponadto ZWCAD+ oferuje większe możliwości dużo bardziej dynamicznego rozwoju oprogramowania w przyszłości.

Builder 43

Rys. arch. Uslugi Informatyczne SZANSA - Gabriela Ciszynska-Matuszek

ZWSOFT, producent ZWCAD, opracował całkowicie nowe jądro programu, zupełnie od podstaw, dzięki czemu udało się ominąć wiele ograniczeń platformy Intellicada.

Prace trwały ponad 3 lata. W nowym programie wprowadzono szereg istotnych zmian, całkiem nowe funkcje, interfejs oraz nazwę produktu ZWCAD+.

obciążenia montażowe nawet z kilku montowanych kondygnac zmiana nośności słupa zespolonego może być jego dokonywana bez Jako zmiany wymiarów zewnętrznych przekroju. elementów zewnętrznych jego przekroju.

Jako wady elementów rurobetonowych należ zmiana nośności słupawady zespolonego możerurobetonowych być dokonywananależ bez zmiana nośności słupa zespolonego może być dokonywana b zewnętrznych jego przekroju. wymienić: Jako wady elementów rurobetonowych należyJakostalowych dużą masę do (gdy jes budownictwo wymienić: dużą masę ww porównaniu porównaniu do konstrukcji konstrukcji stalowych (gdy element element je zewnętrznych jego przekroju. wady elementów rurobe zewnętrznych jego przekroju. Jako wady elementów ruro wymienić: dużą masę w porównaniu do konstrukcji stalowych (gdy element jest stosowany jako aa także kłopotliwe połączenia elementów na stosowany jako prefabrykat), prefabrykat), także kłopotliwe połączenia elementówstalowych na długośc długoś wymienić: dużą masę w porównaniu do konstrukcji wymienić: dużą masę w porównaniu do konstrukcji stalowyc stosowany jako prefabrykat), a także połączenia elementów na długości oraz przekazywanie obciążeń zzprefabrykat), innych elementów (problem zz zapewnieniem oraz kłopotliwe przekazywanie obciążeń innych elementów (problem połączenia zapewnieniem stosowany jako jako a także kłopotliwe eleme stosowany prefabrykat), a także kłopotliwe połączenia ele oraz przekazywanie obciążeń przekazywania z innych elementów (problem z zapewnieniem przez cały może na elementu). przekazywania siły siły przez cały przekrój, przekrój, co co może wpłynąć wpłynąć na nośność nośność elementu). oraz przekazywanie obciążeń z innych elementów (problem oraz przekazywanie obciążeń z innych elementów (proble przekazywania siły przez cały przekrój, może wpłynąć nasię nośność elementu).

PN-EN odnosi do projektowania zespolonych słupów ii zespolonych PN-ENco1994-1-1 1994-1-1 odnosi się dosiły projektowania zespolonych słupów zespolonyc przekazywania przez całycały przekrój, co może wpłynąć na na nośnoś przekazywania siły przez przekrój, co może wpłynąć noś PN-EN 1994-1-1 odnosi się do ściskanych projektowania zespolonych słupówodnosi i zespolonych elementów zz1994-1-1 obetonowanymi przekrojami, częściowo obetonowanym ściskanych elementów obetonowanymi przekrojami, częściowo obetonowanym PN-EN się do projektowania zespolonych słup PN-EN 1994-1-1 odnosi się do projektowania zespolonych s ściskanych elementów z obetonowanymi częściowo obetonowanymi przekrojami oraz wypełnionymi betonem prostokątnymi lub W przekrojamiprzekrojami, orazściskanych wypełnionymi betonem rurami prostokątnymi lub okrągłymi. okrągłymi. elementów z rurami obetonowanymi przekrojami, częściow ściskanych elementów z obetonowanymi przekrojami, częściW

Konstrukcje zespolone

Projektowanie według Eurokodu 4, część 3 – Słupy

przekrojami oraz wypełnionymi takich betonem rurami prostokątnymi lubwypełnionymi okrągłymi.

W słupach należy stosować: beton obliczeniowej nie niższej takich słupach należy stosować: beton o wytrzymałości wytrzymałości obliczeniowej nie niższej ni n przekrojami oraz betonem rurami prostokątnymi przekrojami oraz owypełnionymi betonem rurami prostokątnym takich słupach należy stosować: C20/25 beton wytrzymałości obliczeniowej nie niższej niż nie niż C60/75 inależy stal gatunków S235 C20/25ooraz oraz nie wyższej wyższej niżsłupach C60/75 i LC60/66, LC60/66, stal gatunków od S235 do do S460.

S460. takich słupach należy stosować: beton o wytrzymałości obliczeniow takich stosować: beton ood wytrzymałości obliczen C20/25 oraz nie wyższej niż C60/75 i LC60/66, stal gatunków od S235 do S460.

Otulina stopki całkowicie obetonowanego kształtownika stalowego powinna być nie Otulina stopkio wytrzymałości całkowicie obetonowanego kształtownika stalowego powinna być n C20/25 oraz nie wyższej niż C60/75 i LC60/66, stalstal gatunków od od S2 obliczeniowej nie niższej C20/25 nie wyższej niż C20/25 oraz nie wyższej niżniżC60/75 ioraz LC60/66, gatunków

W PN-EN1994-1-1 podano dwie metody C60/75 i LC60/66, stal gatunków od b S235 do S460.

Otulina stopki całkowicie obetonowanego kształtownika stalowego powinna 40 mm ,, 11//stopki 66bbcałkowicie min( 40 mm bbyć Otulina stopki stalowego f f)),, całkowicie f f obetonowanego Otulina kształtownika stalow gdzie --nie szerokość pasa (stopki).

Otulina mniejsza gdzie obetonowanego szerokośćkształtownika pasa (stopki).

Otulin mniejsza niż niż min( Otulina stopki całkowicie obetonowanego kształtownika stalowego obliczeń słupów zespolonych: ogólną, której ) , gdzie powinna b f powinna szerokość pasa (stopki).

Otulina mniejsza niż min(40 mm, 1 / 6b fzbrojenia min( 40 mm , 1 / 6 b ) b być nie mniejsza niż min(40 mm, 1/6 ), gdzie szerokość min(40 mm , 1f/ 61992-1-1. ) , gdzief b- szerokość być zgodna wymogami PN-EN zbrojenia powinna byćmniejsza zgodna wymogami PN-EN ,b1992-1-1. gdzie pasa mniejsza niż zzniż - szerokość pa zakres obejmuje elementy z niesymetrycznymi pasa (stopki). Otulina zbrojenia powinna być zgodna z wymogami zbrojenia powinna być zgodna z wymogami PN-ENzbrojenia 1992-1-1.

Przekrój podłużnego, które uwzględniać wwPN-EN obliczeniach powinien Przekrój zbrojenia zbrojenia które można uwzględniać obliczeniach powinie powinna byćmożna zgodna z wymogami 1992-1-1. zbrojenia powinna być zgodna z wymogami PN-EN 1992-1-1.

PN-EN podłużnego, 1992-1-1. lub zmiennymi na długości przekrojami Przekrój zbrojenia podłużnego, które można uwzględniać w obliczePrzekrój zbrojenia podłużnego, które można uwzględniać w obliczeniach powinien mniejszy niż ii nie większy niż 3% przekroju poprzecznego betonu. być nie nie mniejszy niż 0,3% 0,3% nie większy niż 3% przekroju poprzecznego betonu.

Przekrój zbrojenia podłużnego, które można uwzględniać w W oW Przekrój zbrojenia podłużnego, które można uwzględniać w oblic poprzecznymi, oraz uproszczoną dla być niach, powinien być nie mniejszy niż 0,3% i nie większy niż 3% przekroju nie mniejszy niż 0,3% i nie większy niż 3% przekroju poprzecznego W δδi powinien być nie mniejszy niżbetonu.

0,3% nie większy niż 3% przekroju popr podano, że udziału stali spełniać warunek być nie mniejszy niż 0,3% i podano, nie większy niż 3% przekroju poprzec PN-EN 1994 podano, że wskaźnik wskaźnik udziału stali powinien spełniać warunek poprzecznego betonu.

W PN-EN 1994 że wskaźnik udziału stali elementów być o bisymetrycznym i stałymPN-EN na 1994 spełniać warunek: δ powinien PN-EN 1994 podano, że wskaźnik udziału stali δ powinien powinien spełniać warunek δ powinien PN-EN 1994 podano, że wskaźnik udziału spełn PN-EN 1994 podano, że wskaźnik udziału stalistali spełniać długości przekroju poprzecznym. f

f

AAaaffydyd

Z

00,,22≤≤δδ ≤≤00,9,9 , gdzie .,, (28) gdzie δδ == (28 (28 espolone stalowo-betonowe słupy otrzymuje się w wyniku obetonoNNplpl, Rd Aa f yd f , Rd Aa f A yda yd 0,2 ≤ δ- ≤ 0,9 gdzie δ = 0 , 2 ≤ δ ≤ 0 , 9 gdzie δ = wania lub wypełnienia betonem stalowego elementu najczęściej 0 , 2 ≤ δ ≤ 0 , 9 gdzie δ = (28) , N pl , Rd , N pl ,NRdpl ,, Rd walcowanego na gorąco kształtownika stalowego, o przekroju W obliczeniach należy uwzględnić wpływ wyboczenia miejscowego zamkniętym lub/i otwartym. W takich rozwiązaniach ścianek stalowego nawyboczenia nośność. Można go pominąć, gdy przekroju W obliczeniach należy uwzględnić wpływ miejscowego ścianek Wkonstrukcyjobliczeniach należyprzekroju uwzględnić wpływ wyboczenia miejscowego ścianek przekro nych beton zwiększa sztywność przekroju stalowego i umożliwia uzyska- smukłość ścianek w przekrojach rurowych i częściowo obetonowanych W obliczeniach należy uwzględnić wpływ wyboczenia miejscowe W obliczeniach należy uwzględnić wpływ wyboczenia miejscowego ścianek przekroju stalowego Można pominąć, stalowego na na nośność. nośność.

Można go go pominąć, gdy gdy smukłość smukłość ścianek ścianek ww przekrojach przekrojac obliczeniach należy nie dużej nośności, przy małych wymiarach przekroju poprzecznego (rys.W 22) nie jest większa niż: uwzględnić wpływ wyboczenia miejscowego d 235 ⎞ ⎛ d 235 ⎞ ⎛ stalowego na nośność.

Można go pominąć, gdy smukłość śc na nośność. go pominąć, gdy smukłość ścianek w(rys. słupa. Przykłady stalowego typowych przekrojów słupów Można zespolonych pokazano • słupy z rur okrągłych rurowych ii częściowo obetonowanych nie większa niż: 235 rurowych częściowo obetonowanych (rys.

22)max nie jest niż: ⎞=22) ⎛ dprzekrojach =większa 90 stalowego na nośność. go gdy ⎜jest max , smukłość ścian ,,⎟⎠pominąć, (2 max⎜⎜⎛td⎟⎟Można =90 90 235 t f (2 ⎝ f ⎞ na rys. 22. y i częściowo 22) nie jest większa ⎝⎜ t ⎠⎠⎟obetonowanych max⎝obetonowanych = 90 fyy ,, (rys.(rys. rurowych i częściowo obetonowanych (rys.zz22) nie jest rurowych większa niż: (29) • słupy rur okrągłych • słupy rur okrągłych rurowych i częściowo 22) nie jest większa niż: (n Przekrój zespolonego słupa powinien mieć 2 osie symetrii i być stały na fy ⎝t⎠ • słupy•z rur prostokątnych rur okrągłych •• zbrojenie słupy swej długości. W elementach • słupy zobetonowanych rur okrągłychnależy stosować • słupysłupy z rurzokrągłych słupyzzrur rurprostokątnych prostokątnych ułożone z prętów podłużnych i strzemion, zgodnie z postanowieniami • słupy z rur prostokątnych • słupy z rur prostokątnych 235 ⎛d ⎞ 235 ⎛⎛dd⎞⎞ PN-EN 1992-1-1.

235 max ⎜ ,,⎟ = 52 max ⎜⎜ ⎟⎟==52 (3 (30) max 52 fy , (3 235 f ⎝ t ,⎠ ⎛td ⎞ W rozwiązaniach konstrukcyjnych słupów częściowo obetonowanych max⎝⎝⎜ t ⎠⎠⎟ = 52 fyy , ( (rys. 22b) beton pomiędzy półkami powinien być trwale połączony z elet f ⎝ ⎠ y • słupy dwuteowe, częściowo obetonowane •• strzemiosłupy częściowo obetonowane mentem stalowym, za pośrednictwem strzemion lub łączników • słupy dwuteowe, częściowo obetonowane słupydwuteowe, dwuteowe, częściowo obetonowane nowych. Strzemiona mogą przechodzić przez otwory w środniku lub byćdwuteowe, częściowo obetonowane • słupy ⎛ bf ⎞ ⎛⎛bbf ⎞⎞ do niego przyspawane. ⎜ , ⎟ = 44 35 35 ⎜ f⎟ max35 (31)

max max⎜⎜⎛tb f ⎟⎟⎞==44 44 max⎝⎜⎝⎜ tf f ⎠⎟⎠⎟ = 44 Słupy rurobetonowe ⎜ tf ⎟ ⎝ 22. ⎠ dwedług , t , b f , rys. t f -- według W przypadku słupów w postaci rur wypełnionych betonem (rys.

22c,dd,, e) gdzie rys. t , b , t według rys.

22. gdzie f f gdzie 22. d , t , b f , t f - według rys. 22. gdzie zwykle nie stosuje się zbrojenia. Niekiedy jednak może ono być konieczne, d , t , b , t f f gdzie - według rys. 22.

⎜ t,f, ⎟ f35 ⎝fyy ⎠ , fy

fy

,

(3 (3 (

np. ze względu na odporność ogniową słupa lub gdy należy ograniczyć Obliczenia metodą stanów granicznych wymiary przekroju słupa (może być też zastosowany kształtownik stalowy Obliczenia Obliczenia metodą słupów zespolonych należy przeprowadzać metodą stanów stanów granicznych Obliczenia metodą stanów granicznych stanów granicznych tzw. sztywny rdzeń stalowy; rys. 22e). Elementy rurobetonoweObliczenia o przekroju metodą granicznych.

Ich zakres obejmuje stadium montażu (przed zespoleniem), ObliczeniaObliczenia metodą stanów słupówgranicznych zespolonych należyw uzasadnionych przeprowadzać metodą stanów Obliczenia należy przeprowadzać metodą bisymetrycznym najlepiej nadają się na elementy ściskane osiowo. stadiumzespolonych eksploatacji (po zespoleniu), a także przypadObliczenia słupów słupów zespolonych należy przeprowadzać metodą stanów stanów granicznyc graniczny Stosunkowo częste stosowanie słupów rurobetonowych wynika z ko- Ich kach, w stadium pośrednim.

Obliczenia słupów zespolonych należy przeprowadzać metodą stanów graniczny zakres obejmuje stadium montażu (przed zespoleniem), stadium e Ich zakres obejmuje stadium montażu (przed zespoleniem), stadium eksploatacji Ich zakres stadium (przedo dowolnym zespoleniem), stadium eksploatacji (p ( rzystnych cech tych elementów. Otóż stalowy trzon rurowy stanowi formę obejmuje Zespolony słup lubmontażu element ściskany przekroju poprzeczIch zakres obejmuje stadium montażu (przed zespoleniem), stadium eksploatacji zespoleniu), adziałaniu także wsiły uzasadnionych przypadkach, w stadium pośredn zespoleniu), a także w uzasadnionych przypadkach, w stadium pośrednim. gotową do wypełnienia betonem, a także przed wypełnieniem betonem nym poddany osiowej i momentów zginających należy zespoleniu), a także w uzasadnionych przypadkach, w stadium pośrednim. słup stalowy może przenosić obciążenia montażowe nawet z kilku monto- Zespolony sprawdzać względu na: zespoleniu), a także wzesłup uzasadnionych przypadkach, w stadium pośrednim.poprzecz lub element ściskany oprzekroju dowolnym przekroju Zespolony słup lub ściskany oo dowolnym poprzecznym podda lub element element dowolnym przekroju poprzecznym podda wanych kondygnacji budynku. Ponadto zmiana nośności słupaZespolony zespolone- słup • nośność elementuściskany z uwzględnieniem niestateczności ogólnej (wyboZespolony słup lub element ściskany o dowolnym przekroju poprzecznym podda działaniu siły osiowej i momentów zginających należy sprawdzać wz działaniu siły osiowej i momentów zginających należy sprawdzać ze względu na: go może być dokonywana bez zmiany wymiarów zewnętrznych jegosiły osiowej czenia), i momentów zginających należy sprawdzać ze względu ze działaniu na: przekroju. Jako wady elementów rurobetonowych należy wymienić: dużą • nośność na miejscowe wyboczenie kształtownika stalowego, siły osiowej ielementu momentów zginających należy sprawdzać ze względu na: • nośność z uwzględnieniem niestateczności ogólnej (wybocz •działaniu nośność zzuwzględnieniem niestateczności ogólnej nośnośćelementu elementu uwzględnieniem niestateczności ogólnej(wyboczenia), (wyboczenia), masę w porównaniu do konstrukcji stalowych (gdy element jest• stosowany • wytrzymałość w miejscu przekazywania obciążenia, • nośność elementu uwzględnieniem niestateczności ogólnejsłupa. (wyboczenia), • nośność na miejscowe wyboczenie kształtownika stalowego, jako prefabrykat), a także kłopotliwe połączenia elementów•na długości na nośnośćzna ścinanie między stalą a betonowymi częściami wyboczenie kształtownika stalowego, •nośność nośność na• miejscowe miejscowe wyboczenie kształtownika stalowego, oraz przekazywanie obciążeń z innych elementów (problem z zapewnieW miejscowe PN-EN1994-1-1 podano dwie metody obliczeń słupów zespolonych: nośność na wyboczenie stalowego, • wytrzymałość w miejscu kształtownika przekazywania obciążenia, ••wytrzymałość wwmiejscu przekazywania obciążenia, miejscu przekazywania obciążenia, niem przekazywania siły przez cały przekrój, co może wpłynąć•nawytrzymałość nośność ogólną, której zakres obejmuje elementy z niesymetrycznymi lub zmiennywytrzymałość miejscu przekazywania obciążenia, elementu). nawdługości poprzecznymi, oraz uproszczoną częściami dla elemen- słupa.

•mi nośność na przekrojami ścinanie między stalą a betonowymi •••nośność nośnośćna naścinanie ścinaniemiędzy międzystalą staląaabetonowymi betonowymiczęściami częściamisłupa. słupa.

PN-EN 1994-1-1 odnosi się do projektowania zespolonych słupów i zetów o bisymetrycznym i stałym na długości przekroju poprzecznym.

Obli• nośność na między stalą a betonowymi częściami słupa.

W ścinanie PN-EN1994-1-1 podano dwie metody obliczeń słupów zespolonych: W podano dwie metody obliczeń słupów zespolonych: spolonych ściskanych elementów z obetonowanymi przekrojami, częścio- czenia według metody ogólnej wymagają w zasadzie opracowania progra-ogólną, WPN-EN1994-1-1 PN-EN1994-1-1 podano dwie metody obliczeń słupów zespolonych: ogólną, któr któ W PN-EN1994-1-1 podano dwie metody obliczeń słupów zespolonych: ogólną, któ wo obetonowanymi przekrojami oraz wypełnionymi betonemzakres rurami promu komputerowego, który by dokonywał stosownych iteracji, przy założezakres elementy obejmuje zelementy z niesymetrycznymi lub zmiennymi obejmuje niesymetrycznymi lub zmiennymi na długoś zakres obejmuje elementy z niesymetrycznymi lub zmiennymi na długo stokątnymi lub okrągłymi. W takich słupach należy stosować: beton niu odkształceń granicznych i warunków równowagi. zakres obejmuje elementy z niesymetrycznymi lub zmiennymi na długo

44 Builder

przekrojami poprzecznymi, oraz uproszczoną dla elementów o bisy przekrojami przekrojami poprzecznymi, poprzecznymi, oraz oraz uproszczoną uproszczoną dla dla elementów elementów oo bisymetrycznym bisymetrycznym sierpień przekrojami poprzecznymi, oraz uproszczoną dla elementów o 2012 bisymetrycznym stałym naprzekroju długości poprzecznym. przekroju poprzecznym.

Obliczenia według m stałym na długości Obliczenia według stałym na długości przekroju poprzecznym. Obliczenia według metody metody ogóln ogól stałym na długości przekroju poprzecznym.

Obliczenia według metody ogól wymagają w zasadzie opracowania programu komputerowego, który wymagają w zasadzie opracowania programu komputerowego, który by dokonyw wymagają w zasadzie opracowania programu komputerowego, który by dokonyw

Przyjmuje się się w niej następujące założenia obliczeniowe: Przyjmuje w niej następujące założenia obliczeniowe: Przyjmuje sięmetoda w niej następujące założenia obliczeniowe: roszczona obliczeń może być stosowana do większości stosowanych • słup (element) jestjest o przekroju bisymetrycznym, • słup (element) o przekroju bisymetrycznym, słup (element) jest o przekroju bisymetrycznym, pów i ściskanych elementów zespolonych o przekrojach bisymetrycznych. λ ≤λ2,0≤ ,2,0 , • smukłość względna słupa (elementu) • smukłość względna słupa (elementu) λ obliczeniowe: ≤ 2,0 , smukłość słupa (elementu) zyjmuje się względna w niej następujące założenia Obliczanie nośności słupów zespolonych metodą • uwzględniane w obliczeniach zbrojenie nie jest większe niż niż 6%,6%, • uwzględniane w obliczeniach zbrojenie podłużne nie jest większe ona metoda obliczeń może być stosowana dopodłużne większości stosowanych uwzględniane w obliczeniach zbrojenie podłużne nie jest większe niż 6%, uproszczoną łup (element) jest o przekroju bisymetrycznym, że być stosowanametoda do większości stosowanych cstosowanych ,4b max c z =cwiększości 0z ,3=h0,,3max Uproszczona obliczeń stosowana do max h , max y =c0 • grubość uwzględnianej w obliczeniach otuliny: Postanowienia ogólne i nośność przekroju poprzecznego ściskanych elementów zespolonych o być przekrojach bisymetrycznych. y = 0,,4b , • grubość uwzględnianej wmoże obliczeniach otuliny: max c y = 0,4b , c z = 0,do 3h ,większości λ ≤może 2,0 ,być max grubość uwzględnianej w(elementu) obliczeniach otuliny: mukłość względna słupametoda zespolonych o przekrojach bisymetrycznych.

Uproszczona obliczeń stosowana i ściskanych elementów zespolonych o przekrojach się słupów w niej założenia obliczeniowe: hc / bhcc bisymetrycznych. = / b0c ,2= ÷0,52,0÷,5,0 , • stosunek boków słupa (elementu) zawiera się się w zakresie •następujące stosunek boków słupa (elementu) zawiera wo przekrojach zakresie stosowanych słupów i ściskanych elementów zespolonych względniane w obliczeniach zbrojenie podłużne nie jest większe niż h / b = 0 ,26%, ÷ 5,0 , ożenia obliczeniowe: stosunek boków słupa (elementu) zawiera się w zakresie c c Przyjmuje się w niej następujące założenia obliczeniowe: bisymetrycznych.

Przyjmuje się w niej następujące założenia obliczenioement) jest o przekroju bisymetrycznym, Rys. 22.

Przykłady typowych przekrojów słupów zespolonych • słupy (elementy) są niewrażliwe na na niestateczność lokalną ścianek kształtownika • słupy (elementy) są niewrażliwe niestateczność kształtownika ,4bścianek clokalną we: ymetrycznym, max c z =lokalną 0,3h , max y = 0kształtownika rubość uwzględnianej w obliczeniach otuliny: , słupy (elementy) są niewrażliwe nabisymetrycznym, niestateczność ścianek • słup (element) jest o przekroju λ ≤ 2 , 0 ć względna (elementu) ,bisymetrycznym, ÷(31)). stalowego (muszą spełniać warunki (29)(29) • słupa słup (element) jest o przekroju stalowego (muszą spełniać warunki ÷(31)). λ ≤ 2,boków 0(muszą tu) , talowego spełniać warunki (29) ÷ (31)). hc / bc = 0,2 ÷ 5,0 , • smukłość względna słupa (elementu) tosunek słupa (elementu) zawiera się w zakresie λ ≤ 2 , 0 • smukłość względna słupa (elementu) ,, plastyczną niane wWedług obliczeniach zbrojenie podłużne nienośność jest większe niż 6%, metody uproszczonej, nośność plastyczną przyprzy ściskaniu zespolonego Według metody uproszczonej, ściskaniu zespolonego • uwzględniane w obliczeniach zbrojenie podłużne nie jest większe niż 6%, zespolonego Według metody uproszczonej, nośność plastyczną przy ściskaniu enie podłużne nie jest większe niż 6%, łupy• (elementy) są niewrażliwe na niestateczność lokalną ścianek kształtownika uwzględniane w obliczeniach zbrojenie podłużne nie jest większe niż 6%, • grubość uwzględnianej w obliczeniach otuliny: przekroju poprzecznego słupa (elementu) oblicza sumę nośności na na maxoblicza c y =się 0,4się bjako max c(elementu) przekroju poprzecznego słupa sumę nośności uwzględnianej w obliczeniach otuliny: , jako z = 0,3h , rzekroju poprzecznego oblicza się jako sumę nośności na max c(elementu) = 0÷,4(31)). b ,, ,,słupa maxspełniać c z = 0,3hwarunki y(29) ach otuliny: lowego (muszą c b max = 0 , 4 max c = 0 , 3 h ściskanie jegojego części składowych (stali, betonu zbrojeniowej): y • grubość uwzględnianej w obliczeniach otuliny: , , ściskanie części składowych (stali, hbetonu / bci =stali 0i,z2stali ÷ 5,0zbrojeniowej): • stosunek boków słupa (elementu) w zakresie ,, kciskanie boków słupa (elementu) zawiera się wbetonu zakresie jego części składowych (stali, i stalic zbrojeniowej): edług metody uproszczonej, nośność plastyczną przy ściskaniu zespolonego h / b = 0 , 2 ÷ 5 , 0 słupy (elementy) na całkowicie niestateczność lokalną zawiera zakresie c csą niewrażliwe , zawiera • się dla elementów obetonowanych całkowicie częściowo •• w dla elementów obetonowanych lub częściowo hścianek • stosunek boków słupa sięlub wścianek zakresie c / bc = 0,2 ÷ 5,0 , lementy) są kształtownika niewrażliwe na (elementu) niestateczność lokalną kształtownika dla elementów obetonowanych całkowicie lub częściowo stalowego (muszą spełniać warunki (29÷31)). zekroju poprzecznego słupa (elementu) oblicza się jako sumę nośności na na niestateczność lokalną ścianek nośność kształtownika Według metody uproszczonej, plastyczną przy ściskaniu zespo• słupy (elementy) są niewrażliwe lokalną ścianek kształtownika ÷(31)). na niestateczność o (muszą spełniać warunki (29) skanie jegolonego części składowych (stali, if stali zbrojeniowej): przekroju poprzecznego słupa N pl ,betonu =, RdA(elementu) ,85 (29) ÷(31)).

N Ayda+f0yd +oblicza 0A,85 Ac+się f cdAsjako +f sdAs,sumę f sd , Tab. 4. Współczynnik Rdpl(29) a= c f cd (32)(32) równoważnego momentu zginającego β do określenia stalowego (muszą spełniać warunki ÷ (31)). metody uproszczonej, nośność plastyczną przy ściskaniu zespolonego N = A f + 0 , 85 A f + A f nośności na ściskanie jego części składowych (stali, betonu i stali zbrojepl , Rd a yd c cd s sd , (32) la elementów obetonowanych całkowicie lub częściowo śność plastyczną przy ściskaniu zespolonego momentów zginających wg teorii II rzędu niowej): Według metody nośnośćsięplastyczną ściskaniu zespolonego Rys. 23. Wykres interakcji jednoczesnego zginania i ściskania poprzecznego słupauproszczonej, (elementu) oblicza jako sumęprzy nośności na • dla elementów obetonowanych całkowicie lub częściowo: zespolonego ementu) oblicza się jako sumę na oblicza się jako sumęprzekroju • dla elementów rurobetonowych • składowych dla elementów rurobetonowych poprzecznego słupanośności (elementu) nośności na jegoprzekroju części (stali, betonu i stali N Ed zbrojeniowej): dla elementów rurobetonowych N = A f + 0 , 85 A f + A f ≤ 1 pl , Rd a yd c cd , s sd , (32) ali, betonu i stali (34) , zbrojeniowej): (32) ściskanie jegozbrojeniowej): części składowych i stali χN pl , Rdbetonu mentów obetonowanych całkowicie lub (stali, częściowo N Ed τ Rd w słupach zespolonych • dla elementów rurobetonowych: Tab. ≤ 1 5. Wytrzymałości obliczeniowe na ścinanie kowicie częściowo N plcałkowicie A f ydlub + Acczęściowo równoważnego (34) momentu zginającego β do określeni +f cdAc+f cdAs+f sdAs, fχsdN,pl , Rd Tab., 4. Współczynnik • dlalub elementów obetonowanych ,N Rdpl= (33)(33) , Rd a= A a f yd N pl , Rd = Aa f yd+ c f cd + As f sd , NA la elementów rurobetonowych Ed N Ed N (33) momentów(33) zginających wg teorii II rzędu (34) ≤ 1,, ≤od χ gdzie: N = A f + 0 , 85 A f + A f sd≤,1 , Ed (34) (34) (34) 1 współczynnik uzależniony smukłości względnej w którym gdzie: pl , Rd a wyboczeniowy, yd c cd s (32) , χ N χ N gdzie: pl , Rd pl , Rd dzie: χ N N Ed Aa f yd+0,85 Ac f cd + As f sd , pl , Rd N pl , Rd = Aa f ≤yd1+(32) ,85 A + As betonu f sd , betonu χ odpowiednio Aa , Aac , Acs ,-- A pola przekroju odpowiednio i stali c f cdwyboczeniowy, ,0kształtownika, (34)zbrojeniowej, pola przekroju kształtownika, i stali zbrojeniowej, którym - współczynnik uzależniony od(32) smukłości względnejsłupów zespolonych s-w pola przekroju odpowiednio kształtownika, betonu i stali Rys. 22.

Przykłady typowych przekrojów χN pl , Rd f Aa , Ac , Azbrojeniowej, N pl ,odpowiednio s - pola przekroju betonu i stali zbrojeniowej, Rd = Aa f yd+ Ackształtownika, cd + As f sd , (33) N Ed f yd , χ ≤ granice 1 , Tab. mentów rurobetonowych NN f fydcd,, względnej ffcd wytrzymałości granice plastycz-- parametry parametry (obliczeniowe plastyczności) od smukłości pl(obliczeniowe Rk ,Ed (34) χsd, -f sdχwspółczynnik - parametry wytrzymałości (obliczeniowe granice plastyczności) 5. względnej Wytrzymałości obliczeniowe na ścinanie τ Rd w słupach zespolonych - współczynnik wyboczeniowy, uzależniony od względnej wyboczeniowy, χgranice Nsmukłości λwytrzymałości =wyboczeniowy, f ydw, którym f cdw , fktórym 1 , stalowego, zie: , ≤uzależniony (35) plod ,betonu Rd smukłości którym - współczynnik uzależniony odplastyczności) smukłości względnej sd w parametry wytrzymałości (obliczeniowe (34) N ności) materiałów odpowiednio stali kształtownika Ed N • dla elementów rurobetonowych (34) χ crpl , Rd≤ 1stalowego, N pli stali materiałów odpowiednio stalistali kształtownika betonu zbrojeniowej. χ materiałów , Rk i stali (34) odpowiednio kształtownika zbrojeniowej.

N, Ed stalowego, i stali zbrojeniowej. wyboczeniowy, od względnej którym χuzależniony Nstalowego, = betonu Aa , Ac , As-odpowiednio , 23. Wykres interakcji pl , Rd ≤ smukłości 1 , iλistali materiałów stali kształtownika betonu zbrojeniowej.

- współczynnik pola przekroju odpowiednio kształtownika, betonu stali zbrojeniowej, Rys. jednoczesnego(35) zginania i ściskania przekroju zespolonego (34) N cr(33) N pl , Rd = Aa f yd+ Ac f cd + As f sd , χN pl , Rd gdzie: N N χ Ed N pl ściskanych A As f sd , wsłupów pl , Rk NA współczynnik wyboczeniowy, uzależniony od smukłości(34) względnej którym 1 ,granice zespolonych osiowo , af f yd, +f sdAc f cd +Nośność (35) pl ,≤ N pl-, Rd Aaλf(obliczeniowe +,λRk Acχ=fN + f sd λ=Ed=ściskanych - χparametry wytrzymałości plastyczności) =(33) ,cdplściskanie (35) N yd , s Rk (35) (33) N plcd, Rk Rys. 22. Przykłady typowych gdzie: Nośność słupów zespolonych osiowo Nośność słupów zespolonych ściskanych w którym - współczynnik wyboczeniowy, uzależniony smukłości względnej ,, od (35) przekrojów słupów zespolonych - charakterystyczna nośność plastyczna na przekroju zespolonego , Rd osiowo N Nośność ściskanego osiowo słupa (elementu) o zespolonym przekroju N 1 ≤ od smukłości względnej cr cr N , (34) χ - współczynnik N Ed N cr od smukłości względnej pl , Rk osiowo Nośność słupów zespolonych ściskanych wyboczeniowy, uzależniony w którym ateriałów odpowiednio stalowego, betonu λ χwzoru: =N pl , Rd ≤ 1 , i stali zbrojeniowej.(35) poprzecznym sprawdza się ze , Nkształtownika (34) zespolonego χ stali , As -gdzie: słupa, pl , Rk - kształtownika, charakterystyczna nośność plastyczna na ściskanie przekroju pola przekroju odpowiednio betonu i stali zbrojeniowej, współczynnik wyboczeniowy, smukłości względnej w którym N χ N gdzie:gdzie: cr pl , Rd uzależniony od Rys. Rys. Krzywa interakcji jednoczesnegozginania zginaniai i ściskania 24. 24.

Krzywa interakcji jednoczesnego ściskania M − N oraz i rozkłady gdzie: N pl , Rk N iednio kształtownika, betonu i stali zbrojeniowej, Ed ściskanego osiowo (elementu) o (34) zespolonym przekroju AaNośność , ANośność i rozkłady naprężeń w przykładowym przekroju całkowicie obetonowanym ≤ słupa 1 ,, Nkształtownika, ściskanego osiowo słupa (elementu) o zespolonym przekroju χ λ = przekroju odpowiednio betonu i stali zbrojeniowej, c , As - pola , (35) słupa, (34) N w którym współczynnik wyboczeniowy, uzależniony od smukłości względnej pl , Rk kanie zespolonego -przekroju siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, z interakcji jednoczesnego Ncr pl , Rk naprężeń w przykładowym przekroju całkowicie obetonowanym sd N -sprężysta parametry wytrzymałości granice plastyczności) zie: χsłupa N(obliczeniowe Nośność osiowo (elementu) zespolonym przekroju N cr przekroju Rys. 23. zespolonego Wykres zginania i ściskania przekroju zespoloneg nośność na przekroju zespolonego pl ,charakterystyczna Rk charakterystyczna nośność plastyczna nao ściskanie N ściskanego plplastyczna , Rdλ = N plplastyczna χ ,ściskanie (35) pl- , Rk śność słupów zespolonych ściskanych osiowo - charakterystyczna nośność na ściskanie przekroju zespolonego , Rk (35) sprawdza się się ze wzoru którym - ,współczynnik wyboczeniowy, uzależniony od smukłości względnej poprzecznym sprawdza ze wzoru ymałości granice plastyczności) N f ydpoprzecznym , f cd(obliczeniowe f sd λ = cr , (35) parametry wytrzymałości (obliczeniowe granice plastyczności) N χ N sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, z ( EI ) wuwzględnieniem odpowiednio stali kształtownika stalowego, betonu i stali zbrojeniowej. cr oprzecznym sprawdza się ze wzoru pl Rk , w którym współczynnik wyboczeniowy, uzależniony od smukłości - współczynnik wyboczeniowy, uzależniony od zespolonego smukłości względnej wsłupa, którym eff . przekroju efektywnej sztywności giętej słupa l , słupa, Rk - charakterystyczna Nλcr =ściskanie słupa, nośność plastyczna na gdzie: , (35) ownika stalowego, betonu i stali zbrojeniowej. względnej Nplcr, Rk betonu i stali zbrojeniowej. gdzie: materiałów odpowiednio stali kształtownika stalowego, N ( EI ) χ ci wyboczenia giętnego, z eff pa, uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa . λ(elementu) N plosiowo Nośność słupa osiły zespolonym przekroju tórym - ściskanego współczynnik wyboczeniowy, uzależniony od smukłości względnej WNgdzie: celu smukłości i krytycznej λmiarodajnej =nośność - określenia siła krytyczna miarodajnej postaci giętnego, z -cr sprężysta siła krytyczna postaci wyboczenia giętnego, z (35) cr N , Rk crsprężysta - względnej charakterystyczna plastyczna na sprężystego ściskanie przekroju zespolonego , wyboczenia N - sprężysta siła krytyczna postaci wyboczenia giętnego, z N pl ,miarodajnej Rk N crściskanie N pl , Rkzespolonych gdzie: - charakterystyczna nośność plastyczna na przekroju zespolonego słupów ściskanych osiowo ,, (35) λ = Rys. 24.

Krzywa interakcji jednoczesnego zginania i ściskania M − N oraz i rozkłady (35) nie przekroju zespolonego N przecznym sprawdza się ze wzoru λ pl Rk , ( EI ) N eff W celu określenia smukłości względnej i krytycznej siły wyboczenia sprężystego . sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, z ( EI )effsztywności rN N słupa, eff ,uwzględnieniem Rk -osiowo wyznaczyć wartość charakterystycznej giętej charakterystyczna nośność plastyczna na ściskanie zespolonego cr plnależy skanych cr λ uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa . )eff = osiowo efektywnej sztywności giętej słupa ( EI.przekroju )eff . naprężeń ,( EI (35) przekroju całkowicie obetonowanym uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa Nośność zespolonych ściskanych w przykładowym N pl ,słupów słupa, gdzie: N Rk - charakterystyczna nośność plastyczna na ściskanie przekroju zespolonego cr gdzie: sprężystego Nwyznaczyć N-cr sprężysta )wartość plsiła Rk ,λ siły wyboczenia poprzecznego przekroju którą oblicza się wzoru: ,zμ)deff N crzespolonego, należy charakterystycznej sztywności giętejμ d ,(y EI zie: eff .zesiły zględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, , z elementów zespolonych jednocześnie 25.(35) Współczynniki interakcji λo( EI Wsłupa, celu smukłości względnej i krytycznej wyboczenia sprężystego W określenia celu określenia smukłości i na krytycznej siły wyboczenia sprężystego λ =względnej λ ść ściskanego osiowo słupa (elementu) zespolonym przekroju , charakterystyczna nośność plastyczna ściskanie przekroju N W celu określenia smukłości względnej i krytycznej siły Rys. wyboczenia sprężystego N cr gdzie: pl , Rk - charakterystyczna nośność plastyczna na ściskanie przekroju zespolonego słupa, sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, z N cr wyboczenia giętnego, z słupa (elementu) o zespolonym przekroju ( EInośność )względnej słupa, ściskanych zginanych dwukierunkowo poprzecznego przekroju zespolonego, oblicza Nsprawdza eff giętej - zespolonego sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, z ( EI ( EI )się λefektywnej cr plcelu , Rk (ize EI )wzoru: Nośność ściskanego osiowo słupa o którą zespolonym smukłości i krytycznej siły wyboczenia sprężystego -określenia charakterystyczna plastyczna na (elementu) ściskanie przekroju zespolonego Nsztywności eff .przekroju nym się ze wyznaczyć wzoru uwzględnieniem sztywności giętej słupa eff( EI ) eff należy wyznaczyć wartość charakterystycznej sztywności giętej wartość charakterystycznej sztywności giętej cr N )eff cr słupa, Nnależy należy wyznaczyć wartość charakterystycznej sztywności giętej cr - sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, N N ( EI ) sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, z pl , Rk cr eff charakterystyczna nośność plastyczna na ściskanie przekroju zespolonego ie: uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa . uze ( EI ) = E I + E I + K E I .pa,wzoru: eff a a s s c cm c , (36) poprzecznym sprawdza się ze charakterystycznej wzoruktórą ( EI )się ( EI )eff wyboczenia sprężystego z uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa . ze effwzoru: uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa . przekroju zespolonego, oblicza się ze należy wyznaczyć wartość sztywności giętej λ poprzecznego przekroju zespolonego, którą oblicza wzoru: r poprzecznego W celu określenia smukłości względnej i krytycznej siły poprzecznego przekroju zespolonego, którą oblicza się )ze wzoru: N crW celu - określenia sprężysta siłaplastyczna krytyczna postaci wyboczenia giętnego, z słupa, λ smukłości względnej i krytycznej , Rk -W celu określenia smukłości względnej iściskanie krytycznej siły sprężystego uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej charakterystyczna nośność namiarodajnej ( EIsłupa )siły =wyboczenia E( EI + E.zespolonego gdzie: effprzekroju a Iwyboczenia a eff s I s + Kc E cm I c , (36) y wyboczenia sprężystego - celu sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, z przecznego przekroju zespolonego, którą oblicza się ze wzoru: λ r W )eff określenia smukłości względnej i krytycznej siły wyboczenia sprężystego sprężystego N cr należy wyznaczyć wartość charakterystycznej sztywnależy wyznaczyć wartość charakterystycznej sztywności giętej ( EI ( EI ) μ , N Rys. 25.

Współczynniki interakcji eff uwzględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa . pa, (sprężystego EI )eff - giętej sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, zinterakcji d , y μ d , z elementów elementów zespolonych jednocześni Rys. giętej 25. Współczynniki cr celu λ i krytycznej N W określenia względnej siły wyboczenia wyznaczyć sztywności (bezwładności EI )effgdzie: ności poprzecznego przekroju którą oblicza momenty przekroju przekroju cI,a , I c , crI s -należy (36) (smukłości EIwartość ) eff( EI = )Eeff I=acharakterystycznej +EEa I=sstalowego, I sE+zespolonego, +E(IEI Ks Ic+s)EE I cniezarysowanego sztywności giętej +cmK E I cE Rys.zespolonych 26.

Dodatkowe siły tarciaściskanych w słupachi zginanych zespolonych z zastosowaniem łączników jednocześnie dwukierunkowo aEI , (36) a cm ( EI ) , (36) ( ) I + K I N cr należy eff zględnieniem efektywnej sztywności giętej słupa . poprzecznego przekroju zespolonego, którą oblicza się ze wzoru: eff wyznaczyć wartość charakterystycznej sztywności giętej eff a a s s c cm c , (36) się ze wzoru: ściskanych i zginanych dwukierunkowo λ ( EI ) W celu określenia smukłości względnej i krytycznej siły wyboczenia sprężystego ( EI ) I smiarodajnej - poprzecznego sprężysta siłazbrojenia krytyczna postaci wyboczenia giętnego, z niezarysowanego przekroju którą oblicza sięzginania, zeprzekroju wzoru: N cri stali eff . sztywności sworzniowych z łbami betonowego płaszczyźnie uwzględnieniem sztywności giętej słupa eff a,w c ,rozpatrywanej - momenty bezwładności stalowego, przekroju należy wyznaczyć wartość charakterystycznej wzoru: (Iefektywnej EI )Izespolonego, gdzie: eff = Ea I a + E s I s + K c Ecm I c ,, gdzie: (36)giętej poprzecznego przekroju zespolonego, obliczasiły się wyboczenia ze wzoru:(36) sprężystego λ którą gdzie:smukłości celu określenia względnej i krytycznej gdzie: ( EI )eff Ncelu Kc - W Kwartość = 0słupa ,6zbrojenia (którą EI betonowego icwzględnej stali rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, wyznaczyć giętej λ )effiwkrytycznej poprzecznego przekroju zespolonego, oblicza się siły ze sztywności wzoru: crefektywnej określenia smukłości sprężystego współczynnik poprawkowy . charakterystycznej zględnieniem sztywności giętej , Iniezarysowanego przekroju I sI -,należy zie: ( EIstalowego, ) eff. stalowego, =niezarysowaneEniezarysowanego E s I sniezarysowanego +wyboczenia K c Ecm (Iprzekroju a , I c ,I aI,s I c-I, momenty bezwładności przekroju stalowego, momenty bezwładności przekroju , I --momenty bezwładności przekroju stalowego, a I a +niezarysowanego c , ) eff przekroju (36) EI a c s momenty bezwładności przekroju przekroju należy wyznaczyć wartość charakterystycznej sztywności giętej r ) effzbrojenia = Ea I a + Erozpatrywanej I s + Koblicza Ecm Ipłaszczyźnie K c(i EI ,wzoru: 6sprężystego spoprawkowy c długotrwałych c, K (36) przekroju zespolonego, którą się ze0sztywności W obliczeniach należy uwzględnić efektów efektywną ( EI )eff go przekroju betonowego w nie zginania, -stali współczynnik c = .naprzekroju Npoprzecznego λwpływ (36) celu smukłości względnej i krytycznej siły wyboczenia wyznaczyć wartość charakterystycznej giętej Ibetonowego cr i należy stali zbrojenia w rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, i stali zbrojenia w rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, ( EI ) = E I + E I + K E I c , Iokreślenia s betonowego - momenty bezwładności przekroju stalowego, niezarysowanego effktórą a s s się ze c cm c, (36) i stali zbrojenia warozpatrywanej płaszczyźnie zginania, przecznegobetonowego przekroju gdzie: zespolonego, oblicza wzoru: zginania, 26. Dodatkowe siły tarcia słupach zespolonych z zastosowaniem łączników ( EI )moduł = Easprężystości I auwzględnić + E s I s + K c Ebetonu I c , oRys. gdzie:poprzecznego Ecm W obliczeniach należy wpływ efektów długotrwałych na wefektywną eff cm (36) sprężystą nośność giętną słupa.

Dlatego wartości ( EI ) przekroju zespolonego, którą oblicza się ze wzoru: K c -i współczynnik K c =płaszczyźnie 0K,6c ..=K0,6=. 0,6sztywności K onowego stali zbrojenia rozpatrywanej zginania, giętej współczynnik poprawkowy eff należy wyznaczyć charakterystycznej poprawkowy I a ,wartość Iw c -- K współczynnik gdzie: c , I spoprawkowy - momenty bezwładności niezarysowanego przekroju c - współczynnik poprawkowy c . przekroju stalowego, z łbami ( EI )wpływ = Eefektów E s Idługotrwałych K cniezarysowanego Ecm I c ,moduł I a , I c , gdzie: I s W - na obliczeniach należy uwzględnić na sworzniowych eff giętną a Istalowego, a + s +Dlatego (36)o wartości Ecm bezwładności przekroju przekroju E długotrwałych efektywną sprężystą nośność słupa. betonu cuwzględnić , eff wg niezarysowanego przekroju redukuje się domomenty wartości wzoru KIc ,obliczeniach K = +0wpływ ,zbrojenia 6oblicza rzecznego przekroju zespolonego, się ze wzoru: W należy efektów długotrwałych nasprężystości efektywną W obliczeniach należy wpływ efektów długotrwałych na efektywną poprawkowy cuwzględnić . betonowego i którą stali w rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, ( EI ) eff uwzględnić =E I E I + K E I efektywną sprężystą nośność giętną słupa.

Dlatego moduł sprężystości obliczeniach należy wpływ efektów długotrwałych na a -Iwspółczynnik c , I sW - momenty bezwładności przekroju stalowego, niezarysowanego przekroju a a s s c cm c , (36) efektywną betonowego iI sstali zbrojenia w rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, gdzie: I a , Ioc ,wartości Ecm redukuje (się EIdo )wartości =E + cE,długotrwałych + Kwzoru: - momenty bezwładności przekroju stalowego, betonu o wartości zginania, stości betonu effwartości a Ia E s I swg c Ecm I c , niezarysowanego eff redukuje się do wg Ecm przekroju Ecm(36) obliczeniach należy uwzględnić wpływ efektów sprężystą nośność giętną Dlatego moduł sprężystości oefektywną wartości Ksłupa.

Kwzoru = betonu 0,6 . na sprężystą nośność giętną słupa.

Dlatego moduł sprężystości betonu o wartości betonowego i stali zbrojenia w rozpatrywanej płaszczyźnie Ecm c -giętną współczynnik poprawkowy c zginania, zie: sprężystą nośność słupa.

Dlatego moduł sprężystości betonu o wartości K KI c +=K 0,6E. I I c , I s - momenty cI a-, współczynnik poprawkowy betonowego i stali zbrojenia wE srozpatrywanej płaszczyźnie zginania, bezwładności przekroju stalowego, niezarysowanego przekroju 1 gdzie: ( EI ) = E I + Rys. 26.

Dodatkowe siły w słupach zespolonych E eff a a s c cm c , (36) EEc ,ceff ężystą giętną słupa.

Dlatego moduł betonu oefektów wartościdługotrwałych cm E=c , eff Knośność K c = 0,6sprężystości ,, Ewzoru obliczeniach należy uwzględnić wpływ (37) natarcia efektywną dosię wartości c się - współczynnik poprawkowy . do wartości Iredukuje Ewg , eff wg cm (37) c , I s redukuje - momenty bezwładności przekroju stalowego, niezarysowanego przekroju c1 , eff+ wzoru redukuje sięW do wartości wg wzoru z zastosowaniem łączników sworzniowych z łbami ( N / N ) ϕ W obliczeniach należy uwzględnić wpływ efektów długotrwałych na efektywną betonowego i stali zbrojenia w rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, K K = 0 , 6 G , Ed Ed t I a , Ina 1 cs -- współczynnik poprawkowy c . gotrwałych c , I efektywną momenty bezwładności przekroju niezarysowanego przekroju ie: Ec , effw wg Ec,stalowego, =długotrwałych Ecm moduł W obliczeniach należy uwzględnić efektów na efektywną dukuje się do wartości wzoru sprężystą nośność wpływ giętną słupa.

Dlatego sprężystości eff tonowego i stali zbrojenia rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, , betonu o wartości Ecm (37) 1 + ( N / N ) ϕ Ecm K K = 0 , 6 gdzie: sierpień 2012 G , Ed Ed t Builder 45 sprężystą nośność giętną słupa.

Dlatego moduł sprężystości betonu o wartości W obliczeniach należy uwzględnić wpływ efektów długotrwałych na efektywną c współczynnik poprawkowy c .

Ecm zbrojenia betonowego i stali w rozpatrywanej płaszczyźnie zginania, I c , Ibetonu ości o wartości s - momenty bezwładności przekroju stalowego, przekroju 1c , eff sprężystości Ecm 1wgniezarysowanego E sprężystą nośność giętną słupa.

Dlatego moduł betonu o wartości K K = 0 , 6 1 redukuje się do wartości wzoru c - współczynnik poprawkowy c .

(37) E = E = Ecm= E wpływ efektów , eff Ec , eff cm ϕt -redukuje , ϕsprężystości (37) Ewzoru gdzie: , (37) (37) W się obliczeniach należy uwzględnić długotrwałych efektywną Ecm Ecgiętną współczynnik pełzania, cm K( cN1/ =GN 6)/ϕ.Nzginania, nośność słupa. moduł betonu ona wartości 1c, eff + płaszczyźnie (N c , eff 1G+, Ed wartości wg c do - współczynnik poprawkowy t Ed/)N onowego i sprężystą staliKzbrojenia w rozpatrywanej t )ϕ , +, 0Ed ( ,N 1Dlatego

betonu zbrojonego wzoru χ wyznacza Va , Ed = VEd gdzie M plM λ wyboczeniowy względnej i wg odpowiedniej krzywej wyboczenia (a, bpl ,postaci c).

Sposób , Rd betonu zbrojonego wg wzoru Rdlub się dla stosownej wyboczenia Współczynnik M pl , Rdi V,c , Ed – działającą na część z a , Ed – działającą na stal konstrukcyjną rozłożona na V 1 M przyporządkowania krzywych wyboczeniowych 1. nie Ec, eff = Epodano pl , a , Rd słupa zgodnie PN-EN 1993-1-1.

Oblicza się go wwtab. zależności od smukłości w którym: wzktórym: cm Jeśli bardziej (37) dokładnych ścinająca VEd może by , prowadzi Va , Ed = VEd analiz, siła budownictwo zbrojonego wgsię wzoru 1+ (N /betonu N Edw)ϕ , (4 którym: t M Vc, Ed = VEd − Va , Ed , G , Ed pl , Rd (42) Vc, Ed =VVEd − Va , Ed , λ plM, ai,plRd, aodpowiedniej ,, RdM , plM, Rdpl , Rd krzywejnośność wyboczenia (a, b lub c).

Sposób względnej M V - plastyczna na na zginanie przekroju odpowiednio stalowego plastyczna nośność zginanie przekroju odpowiednio stalowego a , Ed c , Ed rozłożona – działającą na stal konstrukcyjną i – działającą na część M pl , a , Rd ,naM pl , Rd gdzie: N Ed - całkowita obliczeniowa siła normalna, VEd - plastyczna nośność zginaniedokładnych przekroju nie prowadzi sięnabardziej analiz, siła stalow ścina nieJeśli prowadzi się bardziej dokładnych analiz,odpowiednio siła ścinająca Nośność przekrojów słupów wyboczeniowych zespolonych ściskanych itab. zginanych w1.którym: Jeśli Jeśli przyporządkowania krzywych podano w gdzie: nie prowadzi się bardziej dokładnych analiz, siła ścinająca VEd może by Jeśli nie prowadzi się bardziej dokładnych analiz, siła ścinająca i betonowego. i betonowego.

V = V − V betonu zbrojonego wg wzoru N Ed ϕ- całkowita c , Ed Ed a , Ed , (42 siła normalna, Nt Ed-- współczynnik Va , Ed ––działającą Vc , Ed – d N G , Edobliczeniowa pełzania, Va , Ed na pełzania, może być rozłożona na na stal konstrukcyjną -współczynnik całkowita obliczeniowa normalna, działającą na stal konstrukcyjną - stała część siły siła normalnej.

Mi betonowego. gdzie rozłożona na – działającą na stal konstrukcyjną ii Vc , Ed ––i działającą pl , a , Rd , M plgdzie , Rd - rozłożona plastyczna nośność na zginanie przekroju odpowiednio stalowe N EdMożna V V V V całkowita obliczeniowa siła normalna, Można też dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siła poprzeczna Ed działa a , Ed c , Ed też dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siła poprzeczna Ed działa całkowita obliczeniowa siła normalna, działającą na część z betonu zbrojonego wg wzoru: – działającą na stal konstrukcyjną i – działającą na Vczęść rozłożona na N G ,plastyczną EdN - stała część siły normalnej. χ Można też dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siła poprzeczna Ed dz Nośność zespolonego przekroju poprzecznego w przypadku betonu zbrojonego wg wzoru zbrojonego wzoru wyboczeniowy się dlabetonu stosownej postaciwgwyboczenia G , Ed --Współczynnik stała część siły normalnej.M Nośność przekrojów słupów ściskanych i zginanych pl , a , Rd wyznacza stała część siłyzespolonych normalnej. i betonowego.

Vc, Ed = VEd − VaV, Ed ,, = V M pl , a , Rd (42) Vnormalnej. tylko na sam przekrój stalowy.

N Gtylko na sam przekrój betonu zbrojonego wg wzoru gdzie a ,stalowy.

Ed χ= VEd (42 , (43) , Ed stała część siły Współczynnik wyboczeniowy wyznacza się dla stosownej postaci a , Ed Ed , tylko na sam stalowy.

Współczynnik wyboczeniowy wyznacza dla stosownej wyboczenia jednoczesnego ściskania ze zginaniem i odpowiadającą krzywą interakcji można χ M słupa zgodnie z PN-EN 1993-1-1.

Oblicza się gopostaci wprzekrój zależności od smukłości pl , Rd się im M plpoprzeczna Współczynnik wyboczeniowy wyznacza się dla stosownej postaci wyboczenia V , Rd Można też dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siła Ed dzia wyboczenia słupa zgodnie z PN-EN 1993-1-1.

Oblicza się go w zależności gdzie χ wyznacza M pl , a , Rd Współczynnik wyboczeniowy stosownej postaci wyboczenia słupa zgodnie z zespolonego PN-EN 1993-1-1.

Oblicza sięsięgodla w zależności odrys. smukłości wyznaczyć przy założeniu prostokątnych wykresów naprężeń, jak pokazano na V , − Va , Ed(43) Vc, Ed =,,VV λ i odpowiedniej Nośność plastyczną przekroju poprzecznego wzależności przypadku w którym: EdV= od smukłości względnej krzywej wyboczenia (a,go b lub i odpowiedniej krzywej wyboczenia (a, bstalowy. c).Va ,Sposób względnej , Ed = VEd słupa zgodnie z PN-EN 1993-1-1.

Oblicza się wc). od lub smukłości Edc , − a , EdEd (43 w którym: tylko na sam przekrój Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jednokierunkowo Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jednokierunkowo Vc, Ed = VEd M − Vpla, ,Rd gdzie Ed , (42 słupa zgodnie z PN-EN 1993-1-1.

Oblicza się go w zależności od smukłości Sposób przyporządkowania krzywych wyboczeniowych podano w tab.

1 w którym: Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jednokierunkowo 23.

W ocenie nośności przekroju, siłę rozciągającą beton należy pominąć. λ i odpowiedniej krzywej wyboczenia (a, b lub c).

Sposób względnej jednoczesnego ściskania ze zginaniem i odpowiadającą im krzywą interakcji można przyporządkowania krzywych wyboczeniowych podano wbtab.

1.

M pl , a , Rd , M plwzględnej , Rd - plastyczna inośność odpowiedniej krzywej wyboczenia (a, M lub na zginanie przekroju odpowiednio stalowego , Mc).pl , RdSposób (Builder 6/2012,λcz.1 artykułu).

-- plastyczna nośność na zginanie przekroju odpopl , a , Rd plastyczna nośność na zginanie przekroju odpowie M pl , a , Rd w zastąpić którym: wielobocznym λ prostokątnych Jako uproszczenie, krzywą interakcji według rys.

23 naprężeń, można i odpowiedniej krzywej wyboczenia b na lub c). Sposób względnej przyporządkowania krzywych wyboczeniowych podano wjak tab.

1.(a, przy założeniu wykresów pokazano rys.

Va , Ed = VEd wiednio stalowego i betonowego. gdzie gdzie , przyporządkowania krzywych wyboczeniowych podano w tab.

1.

Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jednokierunkowo(43 iwyznaczyć betonowego.

W Wsprawdzaniu nośności elementów ściskanych i zginanych sprawdzaniu nośności elementówzespolonych zespolonych ściskanych i zginanych M i betonowego. plobliczeniowa , Rd M ,wM gdzie Nośność przekrojów słupów zespolonych Można teżnośności dla uproszczenia przyjąć, żezespolonych siła poprzeczna stalowego W sprawdzaniu elementów ściskanych i zginan wykresem pokazanym na rys.

24.

Rysunek ten pokazuje przykładowe rozkłady przyporządkowania krzywych wyboczeniowych podano tab.

1. pl , a , Rd pl , Rd plastyczna nośność na zginanie przekroju odpowiednio 23. W ocenie nośności przekroju, siłę rozciągającą beton należy ściskanych pominąć.

Nośność przekrojów słupów zespolonych i zginanych M pl , a , Rd M V pl , a , Rd ściskanych i zginanych działa tylko na sam przekrój stalowy. jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę sprężystą II rzędu z uwzględnieniem jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę sprężystą II rzędu z uwzględnieniem Można też dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siławpoprzeczna Ed działa V V = V V = Można też dla uproszczenia przyjąć, obliczeniowa którym: Mapl, Ed, asprężystą , poprzec jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę II Edrzędu uwzględnien Eda , Ed naprężeń plastycznych w całkowicie obetonowanym przekroju poprzecznym słupa ,M z1siła , Rd że i betonowego.

Nośność przekrojów słupów zespolonych i zginanych Jako uproszczenie, krzywą interakcji według rys. poprzecznego 23ściskanych można zastąpić Nośność plastyczną zespolonego przekroju w przypadVa ,osi pl , Rd przekrojów słupów ściskanych i wielobocznym zginanych plściskanych , Rd Wzastępczego sprawdzaniu nośności elementów i zginany Ed = VEd zespolonych , Ec ,M (43 imperfekcji geometrycznej, wzespolonych postaci wstępnego wygięcia ichich osi imperfekcji geometrycznej, w postaci wstępnego zastępczego wygięcia E = tylko na samNośność przekrój stalowy. eff cm M kudla jednoczesnego ściskania zeocenie zginaniem i odpowiadającą im imperfekcji krzywą Nośność zespolonych ściskanych tylko na samelementów przekrój stalowy.

M , inM pl , Rdprzekroju geometrycznej, w przypadku postaci wstępnego zastępczego ich Nośność przekrojów zespolonych ściskanych i zginanych Nwygięcia ÷D. Wsłupów nośności przekroju zespolonego zespolonego punktów pl , a1słupa , Rdteż pl , Rd -rozkłady plastyczna nośność na zginanie odpowiednio G , EdVstaloweg wykresem pokazanym na Arys.

24.

Rysunek ten pokazuje przykładowe Nośność plastyczną zespolonego przekroju poprzecznego w , Można dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siła poprzeczna Ed działa Ec ,eff = Ewykresów 1 +z uwzględnienie φt przyjmuje liniową analizę sprężystą II rzędu w którym: się w którym: terakcji można wyznaczyć przy założeniu prostokątnych i zginanych jednokierunkowo cm jednokierunkowo podłużnej. podłużnej.

N G ,napręN Ed Ed podłużnej. , przekrój (44a) krzywą interakcyjną zastępuje się wielobokiem poprowadzonym przez w którym: Nośność plastyczną zespolonego przekroju poprzecznego w przypadku i betonowego.

1 + φ naprężeń plastycznych w całkowicie obetonowanym przekroju poprzecznym słupa żeń, jak pokazano na rys.

23.

W ocenie nośności przekroju, siłę rozciągaW sprawdzaniu nośności elementów zespolonych ściskanych i zginajednoczesnego ściskania ze zginaniem i odpowiadającą im krzywą interakcji można tylko na sam stalowy. t Nośność plastyczną zespolonego przekroju imperfekcji geometrycznej, wpl , Rd postaci wstępnego zastępczego wygięcia ichodp ,elemencie 1 zginanie Mmimośrodowo ,MMplw,pla , Rdprzypadku W Wokreśleniu sił siłściskanych wewnętrznych w wściskanym mimośrodowo określeniu wewnętrznych ściskanym elemencie Npoprzecznego -zespolonych plastyczna nośność na przekroju Nośność elementów zespolonych i zginanych jednokierunkowo pl , a , Rdjednokierunkowo -M plastyczna nośność zginanie przekroju odpowiedn Ed jącą beton należy nych przyjmuje sięw sprężystą II rzędu Nośność elementów ściskanych i zginanych jednok Eliniową Eanalizę = na W określeniu sił wewnętrznych mimośrodowo eleme Nośność plastyczną zespolonego przekroju poprzecznego w przypadku gdzie: c , effściskanym cm charakterystyczne punkty Apominąć. ÷AD.÷D. M , M jednoczesnego ściskania ze zginaniem i odpowiadającą im krzywą interakcji można V pl , a , Rd pl , Rd wyznaczyć przy założeniu prostokątnych wykresów naprężeń, jak pokazano na rys. zespolonego dla punktów W ocenie nośności przekroju słupa zespolonego - plastyczna nośność na zginanie przekroju odpowiednio staloweg N Ed Można też dla uproszczenia przyjąć, geometrycznej, że obliczeniowa siła poprzeczna jednoczesnego ściskania ze zginaniem i odpowiadającą im krzywą interakcjiimperfekcji można podłużnej.

Jako uproszczenie, krzywą interakcji według sztywność rys.

23 można zastąpić z uwzględnieniem w postaci za- Ed dział ( EI ()EI 1 + G ,wstępnego φt , iII betonowego. eff ), IIeff ,wyznacza izginanie betonowego. gdzie: zespolonym, obliczeniową efektywną giętną się zespolonym, obliczeniową efektywną sztywność giętną wyznacza sięze ze • wna punkcie D,przy w którym przekrój osiąga maksymalną nośność na przy sile 1 jednoczesnego ściskania ze zginaniem i odpowiadającą im krzywą interakcji można ośność zginanie sile 1 ( EI ) φ wyznaczyć przy założeniu prostokątnych wykresów naprężeń, jak pokazano na rys.

Graniczne nośności na ściskanie i nośności na zginanie zespolonego przekroju słupa N eff , II zespolonym, obliczeniową efektywną sztywność giętną wyznacza się t współczynnik pełzania, wielobocznym wykresem pokazanym na rys.

24.

Rysunek ten pokazuje stępczego wygięcia ich osi podłużnej.

23. W ocenie nośności przekroju, rozciągającą beton należy pominąć. krzywą interakcyjną zastępuje się wielobokiem poprowadzonym przez Nośność elementów zespolonych zginanych Edjednokierunkowo i betonowego.

Eci,eff = Esile tylko naosiąga sam przekrój stalowy.

ED, Esiłę wyznaczyć przy założeniu prostokątnych wykresów naprężeń, jak pokazano na rys.ściskanych W określeniu sił wewnętrznych w ściskanym mimośrodowo elemen cm c , effw =którym cm • w punkcie przekrój maksymalną nośność na zginanie przy Wrównej sprawdzaniu nośności elementów zespolonych ściskanych i zginanych N N φ wzoru G Ed , wzoru przykładowe rozkłady naprężeń plastycznych w całkowicie obetonowanym W określeniu sił wewnętrznych w ściskanym mimośrodowo elemencie G Ed , 1 Można też dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siła pop W sprawdzaniu nośności elementów zespolonych ściskanyc , połowie przekroju betonowego: jest to nośność środkowej części Można dla uproszczenia poprzeczna t -nośności współczynnik pełzania, , 23 (44a) wyznaczyć przy założeniu prostokątnych wykresów naprężeń, jak też pokazano na rys. = E przyjąć, że obliczeniowa nośność części 1+ φt siła 23.środkowej W ocenie nośności siłę rozciągającą beton pominąć. wcharakterystyczne charakterystycznych punktach krzywej interakcji opisują wzory: 1 według +następujące φnależy wzoru Jako uproszczenie, krzywą interakcji rys. można zastąpić wielobocznym E Njest gdzie: t punkty A÷D.przekroju, VEd dzia c ,efektywną eff cm Ed obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń całkowitych, 23.

W ocenie nośności przekroju, siłę rozciągającą beton należy pominąć.

Można też dla uproszczenia przyjąć, że obliczeniowa siła poprzeczna ( EI ) przekroju poprzecznym słupa zespolonego dla punktów A¸D. W ocenie zespolonym, obliczeniową sztywność giętną wyznarównej połowie nośności przekroju betonowego: to nośność środkowej części N N N eff , II ksymalną nośność na zginanie przy sile wyznacza się zespolonym, obliczeniową efektywną sztywność jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę sprężystą IInośność rzędu zna uwzględnieniem Ed Ed G , Edgiętną w punkcie D,przekroju, wosiąga którym przekrój osiąga maksymalną nośność na sam zginanie przy sile , (44a •przekroju w punkcie D, w •którym maksymalną zginanie przy przekrój sile jednokierunkowo przyjmuje się sprężystą II rzędu zu tylko na przekrój stalowy.

1 φanalizę tylko na sam stalowy.

2słupa hprzekrój 23.

W nośności siłę rozciągającą beton należy pominąć.

1 +liniową Nocenie Jako uproszczenie, krzywą interakcji rys.

23 można zastąpić wielobocznym n pokazanym októry wysokości •Graniczne w punkcie A, odpowiada czystemu ściskaniu według zależności (32), (33), t Ed - obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń całkowitych, nośności przekroju zespolonego krzywą interakcyjną zastępuje się cza się ze wzoru: wykresem na rys.

24.

Rysunek ten pokazuje przykładowe W sprawdzaniu nośności elementów ściskanych i zginanych Ecrozkłady = Ecm zespolonych φtprzekrój nośności na ściskanie i nośności nawedług zginanie zespolonego przekroju słupa Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jednokierunkowo • w punkcie D, w którym przekrój osiąga maksymalną nośność na zginanie przy sile Jako uproszczenie, krzywą interakcji według rys.

23 można zastąpić wielobocznym N eff , N współczynnik pełzania, tylko na sam stalowy.

2 h G , Ed Ed obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń stałych. ego: jest topołowie nośność środkowej części N imperfekcji geometrycznej, wprzekroju postaci wstępnego zastępczego wygięcia ich osi gdzie: wzoru przekroju o wysokości n gdzie: równej połowie nośności przekroju betonowego: jest to nośność środkowej części G Ed , równej nośności betonowego: jest to nośność środkowej części 1 wielobokiem poprowadzonym przez charakterystyczne punkty A¸D. ( EI ) = 0 , 9 ( E I + E I + 0 , 5 E I ) EI ,9a( Ea a ten I a +rys. ,cm 5Ecm I.c )zastąpić imperfekcji geometrycznej, w postaci φ wstępnego zastępczego (44 wy , Jako Nuproszczenie, krzywą według można wielobocznym eff ), IIeff Rysunek s E s s I23 cprzykładowe , II = 0 s +0 (44) . przyjmuje (44) wykresem pokazanym na rys. (interakcji 24. pokazuje rozkłady •wwcharakterystycznych punkcie C =c )E. cm z uwzględnieniem plastycznych w 24. całkowicie obetonowanym przekroju poprzecznym (się EI )liniową 9analizę ( Ea I a1++sprężystą EsNI s + 0,tE 5E jednokierunkowo II Irzędu krzywej interakcji opisują następujące wzory: równej nośności przekroju betonowego: jest to środkowej c , eff Gnaprężeń , Ed połowie -punktach obliczeniowa siłarys. od obciążeń stałych. pokazanym na Rysunek ten pokazuje przykładowe rozkłady eff ,części II = 0,słupa cm Nnośność Graniczne nośności na ściskanie i ściskająca nośności na zginanie zespolonego N(44) . i konstrukcyjnych gdzie: • φw punkcie D,2hw którym przekrój osiąga maksymalną nośność zginanie przy sile W obliczeniach wpływ geometrycznych obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń całkowitych, Edφ -na podłużnej. wykresem Ed G Ed , 2 h , tna - współczynnik pełzania, podłużnej.

Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jeim -punkcie współczynnik przekroju opełzania, wysokości nobetonowanym Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jednokier 1+ φt ich os pokazanym rys.

24.

Rysunek ten pokazuje przykładowe rozkłady 10W n którym owtwysokości •wykresem D, przekrój osiąga maksymalną nośność zginanie przy sile naprężeń plastycznych w poprzecznym słupa Mw − całkowicie Wna fhcałkowicie +ściskaniu W +obetonowanym +według α f cdprzekroju ,5Wocenie (imperfekcji )nośności przekroju słupa w charakterystycznych punktach krzywej interakcji opisują f•cd w ) przekroju geometrycznej, w postaci wstępnego zastępczego wygięcia przekroju słupa zespolonego zespolonego dla punktów Af sd÷D. max, Rdczystemu pa ydgeometrycznych psosiąga pc W sprawdzaniu nośności elementów zespolonych ściskanych i zginanyc , (40) A, który odpowiada zależności (32), (33), E E 2 = naprężeń plastycznych w przekroju poprzecznym słupa ,Wpunkcie (40) W obliczeniach wpływ i konstrukcyjnych imperfekcji zespolonych N Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych jednokierunkowo • w punkcie D, w którym przekrój maksymalną nośność na zginanie przy sile c eff cm , przekroju o wysokości n Ed równej połowie nośności przekroju betonowego: jest to nośność środkowej części 1równoważnych φgdzie: uwzględnia przez impe(4 określeniu sił wzory: wewnętrznych w ściskanym mimośrodowo elemencie EI(α)eff ,9(wewnętrznych Ea Isię I s +obciążeń 0przyjęcie ,E 5(40) Ewcmsię I cściskanym )wpływ N G , Ed M max, f ydnośność +NWG N f poprzecznym + +określeniu 0słupów ,5(44a) W(pc fczęści ) ,=sił0zespolonego -Wwspółczynnik następujące nośności słupa obciążeńmimośrodo ,ps EdW ocenie , IIsiła a +E obliczeniowa od stałych.

W .całkowitych, Rd t− pa sd- -pełzania, cd N Ed naprężeń plastycznych w÷zespolonego całkowicie obetonowanym przekroju słupa Esuwzględnia ,całkowitych, równej połowie nośności przekroju jest to środkowej W ocenie nośności słupa uwzględnia się wpływ obciążeń długotrwałych Ed obliczeniowa siłaściskająca ściskająca obciążeń W ocenie nośności słupa zespolonego uwzględnia się wpływ obciążeń długotrwałych -którym obliczeniowa siła ściskająca od c ,od eff = cm zespolonego dla punktów Apl D. WAczastępuje nośności przekroju słupa zespolonego 1betonowego: + φnośności 1 (ocenie ) obciążeń N = αWfprzyjęcie •• w D, wpunkcie przekrój osiąga maksymalną nośność na zginanie przy sile krzywą interakcyjną się wielobokiem poprowadzonym przez t podłużnej. jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę sprężystą II rzędu z uwzględnieniem N , Rd cd gdzie: , (38) w punkcie punkcie Cw słupów się przez równoważnych imperfekcji geometrycznych, zespolonego dlanośności punktów A ÷ D. ocenie przekroju słupa zespolonego W ocenie nośności słupa zespolonego uwzględnia się wpływ obciążeń długotrwa G Ed , równej połowie przekroju betonowego: jest to nośność środkowej części • A,uwzględnia który odpowiada czystemu ściskaniu według zależności długotrwałych na sztywność giętną jego przekroju, przyjmując zamiast Ewc ,efftab. = E1cm(Builder gdzie: N Ed ( EI N 2hn sztywność giętną których wartości podano 6/2012, cz.1 ) φEdt, II-- współczynnik 1 + N1G , Edzespolonych φt , ściskanych przekroju o wysokości pełzania, zespolonym, obliczeniową efektywną wyznacza się + +0,5Wkrzywą ) , interakcyjną Wściskająca nośności obliczeniach wpływ geometrycznych i cm konstrukcyjnych EI ) eff artyku W nośności zespolonych gdzie: obliczeniowa siła od obciążeń całkowitych, Ecwzoru: E =elementów M f ydpcnośności +określeniu +0,5W (Gα ) , ze pc (αfprzekroju cd zespolonego punktów D. W ocenie przekroju słupa zespolonego 2(40) hbetonowego: , IIścisk Mdla W f ydA +÷przekroju, W ps f÷sdRd +−jest +W 0,przyjmując 5W (+αW f cdeff ) f,sdzamiast Esprawdzaniu efektywną sztywność giętną wy Ewc,,,effktórą EW N , (imperfekcji E , eff od max, pa ps pc cd się wielobokiem poprowadzonym przez NW (32), (33), ,fsprawdzaniu wartość oblicza sięelementów ze (40) N ointerakcyjną wysokości npunkty max, Rd −zastępuje pa cobliczeniową , eff (40) W sił wewnętrznych w ściskanym mimośrodowo elemencie równej połowie nośności przekroju to nośność środkowej części , wartość na giętną jego przekroju, przyjmując zamiast cmzespolonym, którą , ,Ed sztywność giętną jego cm wartość , którą obliczeniowa siła ściskająca obciążeń stałych.

1 + φ Gna ,sztywność Ed charakterystyczne A D. imperfekcji geometrycznej, postaci wstępnego zastępczego wygięcia ich o obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń stałych.

Ed N W , W , których wartości podano w tab.

1 (Builder 6/2012, cz.1 artykułu). t krzywą zastępuje się wielobokiem poprowadzonym przez W sprawdzaniu nośności elementów zespolonych ściskanych i zginanyc E GE, Ed 2 h pa ps pc M − W f + W f + + W α f 0 , 5 ( ) plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, stali , φ c , eff , p nio stali konstrukcyjnej, stali Efekty II rzędu na długości słupa są uwzględnione przez , wartość na sztywność giętną jego przekroju, przyjmując zamiast cm k n przekroju o wysokości max, Rd pa yd ps sd N pc cd , N t - współczynnik pełzania, (40) 1 + φ • w punkcie C Ed jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę sprężystą II rzęd wzorugdzie: t słupów uwzględnia się przez przyjęcie równoważnych imperfekcji geom W ocenie nośności słupa zespolonego uwzględnia się wpływ obciążeń długotrwały jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę sprężystą II rzędu z uwz W , W , W 1 N krzywą interakcyjną zastępuje się wielobokiem poprowadzonym przez Ed obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń całkowitych, wzoru pa ps pc plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, stali G , Ed charakterystyczne punkty A ÷ D. obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń stałych. gdzie: N gdzie: ( EI ) 2 h oblicza się ze wzoru oblicza się ze wzoru podłużnej.

• w punkcie D, w którym przekrój osiąga maksymalną nośność na zginanie przy sile W obliczeniach wpływ geometrycznych i konstrukcyjnych imperfekc gdzie: Graniczne nośności na ściskanie i nośności na zginanie zespolonego przekroju słupa Ed E E W obliczeniach wpływ geometrycznych i konstrukcyjnych imperfekcji zespolonych = lną nośność na zginanie przy sile Efekty II rzędu na długości słupa są uwzględnione przez pomnożenie największej N = A ( α f ) eff , II o wysokości n zespolonym, efektywną giętną II rzęduwyznacza się ze •przekroju w punkcie B C jednokierunkowo przyjmuje się liniową analizę z uwzględnieniem (38)sięobliczeniową charakterystyczne punktyplA ÷D. c cd ,, c , eff sztywność cm , Rd (38) zbrojenia ii gdzie: betonu, ze wzoru Nsprężystą φt - współczynnik ,, od obciążeń (44a) Ngeometrycznej, M max,A − W pa f yd + W ps f sd + +0N,oblicza 5W pc (αf cd ) ,gdzie: wartości obliczeniowego zginającego pierwszeg G , Edpostaci imperfekcji geometrycznej, wmomentu wstępnego zastępczeg których wartości w tab.

1 (Builder 6/2012, cz.1 artykułu). pełzania, obliczeniowa ściskająca całkowitych, Ed - podano imperfekcji wsiła postaci wstępnego zastępczego Rd (44a Ec ,effwygię (40) Eimperfekcji ÷D. charakterystyczne punkty 1 + φ cm , wartość , któ na sztywność giętną jego przekroju, przyjmując zamiast Graniczne nośności na ściskanie i nośności na zginanie zespolonego przekroju słupa zbrojenia i betonu, W obliczeniach wpływ geometrycznych i konstrukcyjnych zespolonyc W , W , W G , Ed M − W f + W f + + 0 , 5 W ( α f ) obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń stałych.

• w punkcie D, w którym przekrój osiąga maksymalną nośność na zginanie przy sile u odpowiednio stali konstrukcyjnej, stali t W , W , W W określeniu sił wewnętrznych w ściskanym mimośrodowo elemenci równej połowie nośności przekroju betonowego: jest to nośność środkowej części słupów uwzględnia się przez przyjęcie równoważnych imperfekcji • w punkcie B i C w charakterystycznych punktach krzywej interakcji opisują następujące wzory: gdzie: słupów uwzględnia się przez przyjęcie równoważnych imperfekcji geometrycznych, φ pa ps pc max, Rdprzekroju pa yd odpowiednio ps sd pc odpowiednio cd geometrycznej, est toWpanośność części - ściskanie plastyczne wskaźniki stali konstrukcyjnej, stali N , t - współczynnik M ps Graniczne pcśrodkowej imperfekcji w Edsłupa postaci zastępczego wygięcia ich ge o - plastyczne wskaźniki stali konstrukcyjnej, stali wzoru nośności naM i nośności naprzekroju zginanie zespolonego przekroju pełzania, ,(40) I przezwstępnego wartości obliczeniowego momentu zginającego pierwszego rzędu , W , W − W f + W f + + 0 , 5 W ( α f ) Ed pan psn pcn gdzie: W , W , W plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, max, Rd pa yd ps sd pc cd k wiednio stali konstrukcyjnej, , φstali (40) Efekty IIpodłużnej. rzędu na długości słupa są przez pomnożenie ( EI )ściskająca = 0osiąga ,ściskanie 9( Eaod Ikrzywej + Eis nośności Is + 0,przekroju 5całkowitych, Ecmnośność I c )opisują podłużnej. psnośności pc • w punkcie D, wpa którym przekrój maksymalną na zginanie sile N Ed - plastyczne odpowiednio konstrukcyjnej, stali współczynnik amplifikacji ,,uwzględnione tj. korzystając z,5zależności N Gprzez gdzie: t -przy współczynnik pełzania, eff , II awskaźniki Graniczne na na zginanie zespolonego przekroju słupa .

(44) obliczeniowa siła obciążeń ,geometrycznych Ed - obliczeniowa ( EI ) = 0 9 ( E I + E I + 0 E I ) siła ściskająca od obciążeń stałych. oblicza się ze wzoru w -charakterystycznych punktach interakcji następujące wzory: słupów uwzględnia się przyjęcie równoważnych imperfekcji geometrycznyc W , W , W równej połowie nośności przekroju betonowego: jest to nośność środkowej części W obliczeniach wpływ i konstrukcyjnych imperfekcji zespolony eff , II a a s s cm c których wartości podano w tab.

1 (Builder 6/2012, cz.1 artykułu). . ( EI ) 2 h których podano tab.

1psn (Builder cz.1 wM A,pa−który ściskaniu według zależności (32), (33), psn−f W pcn φprzekroju (39)następujące plastyczne wskaźniki odpowiednio stali konstrukcyjnej, zbrojenia betonu, gdzie: podłużnej.

--współczynnik pełzania, M •plwartości = MRdmax, W fodpowiada − 0interakcji ,56/2012, α,zależności f cd ) ,, artykułu). −iamplifikacji W fpan +W +f0sd-,5czystemu W (W αfpcn )(zespolonym, eff , II wyznacza się z o punkcie wysokości nw w charakterystycznych punktach opisują wzory: obliczeniową efektywną sztywność współczynnik pełzania, Nt Ed . Rd Rd ydpsk max, ydpan pc cd z (39) (40) • wzbrojenia punkcieprzekroju Bi betonu, i Cwspółczynnik -2określeniu siławewnętrznych ściskająca odgiętną obciążeń całkowitych, gdzie: ,sdkrzywej tj.+się korzystając określeniu sił odwewnętrznych w ściskanym mimoś hobliczeniowa gdzie: W podano sił w ściskanym mimośrodowo połowie przekroju betonowego: jest toprzekrój nośność środkowej części 2nośności hpsniA, zbrojenia i betonu, nobliczeniowego ,W która zbrojenia betonu, które mieszczą w obszarze oosiąga wysokości • w punkcie D, w którym maksymalną nośność na zginanie przy sile W , W , W w charakterystycznych punktach krzywej interakcji opisują następujące wzory: , która zerównej o stali wysokości wartości momentu zginającego pierwszego rzędu N obliczeniowa siła ściskająca obciążeń całkowitych, N W obliczeniach wpływ geometrycznych i konstrukcyjnych im pa pc których wartości w tab.

1 (Builder 6/2012, cz.1 artykułu). plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, stali który odpowiada czystemu ściskaniu według zależności (32), (33), obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń całkowitych, Ed słupów uwzględnia się przez przyjęcie równoważnych imperfekcji geometrycznyc 2 h G• , Edw -punkcie Efekty II rzędu na długości słupa są uwzględnione przez pomnoże obliczeniowa siła od obciążeń stałych.

Efekty II,W naściskająca słupa są uwzględnione przez pomnożenie największej w punkcie Cdługości orzędu wysokości W określeniu sił (32), elemenc , -W ,pcn W ps•stali W kroju odpowiednio konstrukcyjnej, (wewnętrznych EI )eff =siła 0ściskająca ,9wysokości (ściskająca Ea I aw+ od Esściskanym Iobciążeń +hn0obciążeń ,,5E I c )mimośrodowo •W punkcie A, który czystemu ściskaniu według zależności (33), W pan , W psnprzekroju ,w W wzoru NNEdsię pan psn , Wodpowiada pcn n- zbrojenia pa pc stali iprzekroju betonu, które mieszczą w obszarze o która plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, plastyczne wskaźniki odpowiednio stali konstrukcyjnej, stali , II s2 cm .

(44 gdzie: plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, obliczeniowa od całkowitych, φ • w punkcie D, w którym przekrój osiąga maksymalną nośność na zginaobliczeniowa siła stałych.

II I t współczynnik pełzania, G , Ed ( EI ) obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń stałych.

W , W , W ( EI ) 2 h równej połowie nośności przekroju jest to(33), nośność środkowej części eff , wynosi ,C Wipsn , zespolonego W zespolonym, obliczeniową efektywną sztywność giętną pcA, , II wyzna M pomnożenie = księ ⋅ Mwpływ •zbrojenia wpaWpunkcie czystemu według zależności (32), plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, stali Wprzekroju ocenie nośności słupa uwzględnia się ściskaniu wpływ obciążeń długotrwałych opunkcie wysokości n- który zespolonym, obliczeniową sztywność giętną słupów uwzględnia się przez przyjęcie równoważnych imper panps pcn , effnajwiększ Efekty IIbetonowego: rzędu na długości słupa sąk ,efektywną uwzględnione przez - odpowiada plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, współczynnik amplifikacji tj.momentu korzystając z zależności Ed betonu, •obliczeniach w których wartości podano w tab.

1słupa (Builder 6/2012, cz.1 artykułu).

N GW W nośności zespolonego uwzględnia obciążeń W wpływ geometrycznych iprzekroju imperfekcji zespolonych M niepunkcie przy sile nośności jest obliczeniach geometrycznych i od konstrukcyjnych ,ocenie Ed - obliczeniowa siła ściskająca obciążeń ( EIEd ) effstałych. wartości obliczeniowego zginającego rzędu Ed ,wpływ I przez M −W f ydkonstrukcyjnych W−ps0,betonowego: f5sdW+ +zespolonym, ,5f W fto ) ,N obliczeniowego momentu zginającego rzędu •wartości w C 2(40) hnpołowie 5ęW (,α II Ipierwszego , imperfekcji II pierwszego obliczeniową efektywną sztywność giętną wyznacza się z max, Rd pa psn pc, (α cdobszarze Mi plbetonu, =równej M −która W f yd −W f+sdw (⋅0αM )konstrukcyjnej, (40) Ww Wf cdps),zbrojenia 2hn(45) obszarze oplastyczne wysokości pc ,W pczbrojenia 2 h .iRdbetonu, max, Rd, wynosi pan pcn cd (39) pastali stali zbrojenia i betonu, które mieszczą się w o wysokości , która M = k wskaźniki przekroju odpowiednio stali stali G , Ed , która które mieszczą się obszarze o wysokości n obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń stałych.

N W obliczeniach wpływ geometrycznych i konstrukcyjnych imperfekc , 2Edhn Ecmimperfekcji EdEd- obliczeniowa siła ściskająca odsąobciążeń całkowitych, nośność środkowej części przekroju o wysokości słupów2wartości uwzględnia się przezw przyjęcie równoważnych imper-cz.1 wzoru w punkcie Csięprzekroju, i, W betonu, Ezespolonych wzoru których podano tab.

1przez (Builder 6/2012, artyku przekroju o wysokości M Efekty II rzędu na długości słupa uwzględnione pomnożenie największ h W , W psn c , eff na sztywność giętną jego przyjmując zamiast , wartość , którą słupów •zbrojenia uwzględnia przyjęcie równoważnych geometrycznych, Ed , I E wartości obliczeniowego momentu zginającego pierwszego rzędu prze ( ) N = A α f n , która stali zbrojenia i betonu, które mieszczą się w obszarze o wysokości pan pcn -przez plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, M max,kRd, tj. − Wkorzystając +W +wzoru 0,ocenie 5W αfnośności obliczeniach wpływ itab. imperfekc na sztywność giętną zamiast cm , warto pl zależności , Rd c pc (cd (zespolonego EI amplifikacji )eff = 0,jego 9(geometrycznych Euwzględnia Iprzekroju, + Ekorzystając I s + się 0,przyjmując 5w Ewpływ Izkonstrukcyjnych , ) ,W pa f yd + W ps fzsd cd współczynnik ,a tj.

(40) współczynnik słupa obciążeń długotrwałych W , W pcnamplifikacji , II których ak(38) spodano c )zależności gdzie: (44 fekcji geometrycznych, wartości 1.(Builder 6/2012, pan , W psn wynosi - −plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, zbrojenia wynosii betonu, słupów uwzględnia się geometrycznych przez przyjęcie równoważnych imperfekcji ge W obliczeniach wpływ icm konstrukcyjnych imperfekc Ac+f+cd II słupa I uwzględnione N M W f + W f 0 , 5 W ( α f ) Efekty II rzędu na długości są przez p ,,G ,odpowiednio (40) , W , W β Ed ( ) N = A α f obliczeniowa siła ściskająca od obciążeń stałych.

M max, Rd pa yd ps sd pc cd pan psn pcn (40) których wartości podano w tab.

1 (Builder 6/2012, cz.1 artykułu). plastyczne wskaźniki przekroju stali konstrukcyjnej, oblicza się zeW wzoru M = k ⋅ M h = cz.1 artykułu). k pl , Rd c= A cd (α, f współczynnik wynosi Ed , I prz (38) , wartości obliczeniowego momentu zginającego pierwszego rzędu słupów uwzględnia się przez przyjęcie równoważnych imperfekcji ge Ed Ed 2 h amplifikacji , tj. korzystając z zależności n ) N oblicza się ze wzoru k = ≥ 1 , 0 A f , (41) stali zbrojenia i betonu, które mieszczą się w obszarze o wysokości n , która gdzie: (41) pl , Rd c cd E , (38) E W , W , W c cd 2 b f + 2 t ( 2 f − f ) , c , eff na giętną jego przekroju, przyjmując zamiast , którą pa zbrojenia ps pc - plastyczne wskaźniki stali konstrukcyjnej, stali których wartości w 10uwzględnione 6/2012, cz.1 W pan , W psnstali , Wstali 2hn ,podano słupów uwzględnia się( EI przez przyjęcie równoważnych imperfekcji ge c przekroju cd mieszczą w yd cd(α hsztywność =stali owiednio konstrukcyjnej, βodpowiednio −cm /s IN N,+Ed gdzie: Efekty II5W rzędu słupa są pcn która i stali betonu, w obszarze o wysokości - plastyczne wskaźniki odpowiednio konstrukcyjnej, (=EI 0(41) (sE1Iprzez E Epierwszeg N kplprzekroju A fW )efftab. ,)9(Builder (momentu E, IIa I=(40) +,9E +imperfekcji ,pomnożenie 5wartość E I+artykułu). )0.,5zespolonyc Msię +f 0,wartości (2k)αh,na f cdpodano )długości eff as Izginającego a0 s cr cm I c ) . ,= Rd = c przez cd−)W cm c, eff ,nobliczeniach geometrycznych i, IIkonstrukcyjnych Efekty II rzędu na długości słupaktóre są uwzględnione pomnożenie gdzie: wartości max, Rd pa ,(38) b1c ,+f0cdW + tsdwwpływ fpc 2f≥yd 2fwysokości (+2największej wuwzględnia tab.

1 (Builder 6/2012, cz.1 artykułu).

IIa I II odpowiednio I współczynnik ,, IIobliczeniowego która stali zbrojenia i betonu, które mieszczą się w obszarze opsktórych ntj. yd −wartości cd amplifikacji , korzystając z zależności , (46) • w punkcie B i C wynosi ( EI ) = 0 , 9 ( E I + E I + 0 , 5 E I ) W , W , W plastyczne wskaźniki przekroju stali konnajwiększej obliczeniowego momentu zginającego pierwszego rzęW ocenie nośności słupa zespolonego się wpływ obciążeń długotrwałyc M = k ⋅ M M = k ⋅ M 1 − / N N eff a a s s cm c pa ps pc , przez A . Ed cz.1 (44 - plastyczne wskaźniki konstrukcyjnej, d , c, efff cd się zestali (45) w tab.

Efekty II rzędu podano na stali długości słupa są Ed uwzględnione pomnożen oblicza wzoru A f przekroju Ed Ed cr których wartości 1 (Builder 6/2012, artykułu). zbrojenia i betonu, Ed odpowiednio wynosi 2h, nM, która hobszarze hmieszczą gdzie: uwzględnia przez przyjęcie imperfekcji geometrycznych i plastyczne betonu, które się c wcd ostali wysokości ,Wpunkcie n= strukcyjnej, i betonu, du przez współczynnik amplifikacji z zależności: ,zbrojenia W II równoważnych Ik są n =(41) Afc ,f cd+słupów gdzie: (41) Efekty II, Istali rzędu na długości słupa uwzględnione przez pomnożen współczynnik amplifikacji ,, ,tj.tj.korzystając korzystając z zależności Edsię •) ,w B stali i C zbrojenia β obliczeniowego momentu zginającego pierwszego rzędu przez 2stali fW f cdps (41) pc wskaźniki przekroju odpowiednio konstrukcyjnej, wynosi M = k ⋅ M 2 2 ( 2 ) b t f − f ydpa−wartości 2 b f + 2 t ( 2 f − f ) (45 E h = Ed Ed • w punkcie B i C- plastycznec wskaźniki c cd na w yd cd Ecm≥,1,wartość k = sązamiast 0pierwszego cd yd cd zbrojenia i, W betonu, c , eff , któr n w przekroju Efekty II konstrukcyjnej, rzędu na długości słupa uwzględnione pomnożen sztywność giętną jego przekroju, przyjmując W Wkonstrukcyjnej, (41) stali bc - szerokość ,przez obliczeniowego momentu zginającego rzędu pan ,gdzie: psn pcn - plastyczne wskaźniki stali 2bc f cdprzekroju ) , W wartości + 2odpowiednio t w (2których f ydodpowiednio − f cdwartości odpowiednio stali obetonowania przekroju stalowego, podano w tab.

1 (Builder 6/2012, cz.1 artykułu).

W ocenie nośności słupa zespolonego uwzględnia się wpływ obc 1 − / N N N wynosi ocenie nośności słupa zespolonego uwzględnia się wpływ obciążeń d • w punkcie B i C Ed cr , eff II I cr , eff W , W , W sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wybocze k , tj. zbrojenia i betonu, ps -które plastyczne stali konstrukcyjnej, stali W f yd −ocenie W fprzekroju − 0stalowego, ,5W pcnodpowiednio (słupa αf cdobliczeniowego ) , zespolonego współczynnik z obetonowania zależności wartości momentu zginającego pierwszego rzędu bpac korzystając konstrukcyjnej, stali zbrojenia i szerokość betonu, mieszczą się obszarze (45) M uwzględnia = k ⋅ M Ed ,,się pl . Rd pc= M max, Rd −A psn się sdnośności c fpan cdwskaźniki (4 (39) -M przekroju Ed Ww wpływ obciążeń długotrwałyc β W ,NWamplifikacji , W pcn β oblicza ze wzoru h = pan psn A f plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio stali konstrukcyjnej, wartości obliczeniowego momentu zginającego pierwszego rzędu k n 2 h cr , eff cd wEfekty α = 0o,85wysokości amplifikacji , tj. korzystając zprzyjmując zależności krytyczna postaci giętnego, (41) kprzekroju, = ≥ 1,0 ,zamiast rzędu na na długości są przekroju, uwzględnione przez pomnożenie 2-hsprężysta k2b=f f miarodajnej 1,0) ,II,(αwyboczenia o wysokości wynosi: II I E największe Ecm , nsłupa , określona która stali zbrojenia iprzekrojów betonu, które obszarze o) współczynnik wysokości - w przypadku obetonowanych, nM ,, która która bszarze h nbetonu, =mieszczą +W2Apsn tcsię 2 f yd sztywność giętną ,≥ 5fW = Msiła W fcd − 0− f cd gdzie: (46) f(N na giętną jego przyjmując zamiast cm , wartość M = kgiętej ⋅ M Ed W pan , W psn ,W c1 cdpcn pl . Rd max, Rd i− pan ydcd zbrojenia k ,jego , fsztywność (39) (41) , przekroju 1− N /N na podstawie obliczeniowej sztywności −−N pcn - plastyczne konstrukcyjnej, amplifikacji tj. zależności β korzystając Mwskaźniki −bW f−sd fsztywność −cd 0stali (αwspółczynnik 0M ,85 Ed z , eff , effstalowego, 2przypadku +fodpowiednio 2Edt wcw−/(W 2sdcrfpsn ),5,,W Ec ,eff , któr hprzekroju bc - szerokość wego, EcrEd pl .α Rd == max, Rd panprzekroju yd pcn cd ) , -n = w przekrojów obetonowanych, (39) bc - szerokość c f cd yd obetonowania na giętną jego przekroju, przyjmując zamiast cm , wartość obetonowania przekroju stalowego, k (41) 2 h k = ≥ 1 , 0 , (46) współczynnik amplifikacji , tj. korzystając n , która stali zbrojenia betonu, które obszarze ) effze, IIwzoru AcIIRd fmieszczą α = 1 - wwynosi f cd +fI yd2tsię 2 psn fwydgiętej f−cd0),przekroju 5W ) ( EI −bW −(W f−sd , z zależności (46 I prze cd2 przypadku rur iwypełnionych wartości obliczeniowego momentu pierwszego rzędu M Ed ,giętneg oraz długości podstawie obliczeniowej bcna w oblicza się ze (39) wzoru pl . Rd ,=WM max, pcn No(αcrfwysokości oblicza 1stali −zginającego /βmiarodajnej N Edkonstrukcyjnej, Ndługości - szerokość przekroju (41) hM =W , betonem.

W ,cd eff sprężysta postaci wyboczenia cr , eff wyboczeniowej równej słupa, = sztywności kc-w⋅pan M nobetonowania pan= 1 psnM pcn 2hn,-,się plastyczne wskaźniki przekroju odpowiednio ,,stalowego, (45) siła krytyczna , wypełnionych (41) Ed Ed rur gdzie: α gdzie: stali i betonu, które mieszczą się obszarze o wysokości która α = 0 , 85 w przypadku betonem. anych, oblicza się ze wzoru II I 2 b f + 2 t ( 2 f − f ) α =zbrojenia 0,85 wynosi - ścinającej w przypadku k= c cdobetonowanych, w przekrojów yd cd obetonowanych, gdzie: -poprzecznej w przypadku przekrojów M≥ 1,0= ,k ⋅ M Ed , Wpływzespolonego siły na nośność przekroju słupa zespolonego (4 wyboczeniowej równej długości słupa, oju słupa współczynnik amplifikacji βkna ,- tj. korzystając z/zależności = 0,85 - na II I 1 − N Edrównoważnego N2crh, effM Ed bNc α w przypadku przekrojów obetonowanych, ( EI ) eff , II we gdzie: szerokość obetonowania przekroju stalowego, współczynnik momentu zginającego =na k wyboczenia ⋅M N or na podstawie obliczeniowej sztywności przekroju sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci giętnewynosi ,β wyboczenia Wpływ poprzecznej siły ścinającej na nośność przekroju słupa zespolonego stali zbrojenia i betonu, które mieszczą się w obszarze o wysokości n , która cr ,giętnego, eff - sprężysta = ≥ 1 , 0 IIEd kgiętej IEd siła krytyczna miarodajnej postaci giętn cr , eff m. α = 1 - w bprzypadku α = 1 sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia określona w przypadku rur wypełnionych betonem. c szerokość obetonowania przekroju stalowego, , rur wypełnionych betonem.

Aokreśleniu M Ed = k ⋅ 1M−Ed zginaniebinterakcji, i siłę normalną uwzględnia przy momentu krzywej go, interakcji, gdy , / przekroju c f cd niu krzywej gdy N Ed N cr , eff obetonowania przekroju stalowego, określona na4.podstawie obliczeniowej sztywności giętej współczynnik równoważnego zginającego według tab. h nprzekroju =się =,85 1β -- -w - 0szerokość szerokość obetonowania stalowego, przypadku rur wypełnionych betonem. αc =-α Ngdzie: βobetonowanych, (41) wyboczeniowej równej długości słupa, w przypadku przekrojów crf, eff ) ,- sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętnego, określon zginanie i siłę normalną uwzględnia się przy określeniu krzywej interakcji, gdy (41) wynosi ność przekroju słupa zespolonego na 2 2 ( 2 b f + t f − ( EI ) eff , II ( EI ) fbcdc )-,Wpływ Wpływ poprzecznej siły ścinającej na nośność przekroju słupa zespolonego na k = ≥ 1 , 0 α = 0 , 85 w przypadku przekrojów obetonowanych, oraz długości wyboczeniowej równej długości słupa, c cd w fgiętej cdsłupa zespolonego Aprzekroju poprzecznej siłyobliczeniowej ścinającej nasztywności nośność na na eff podstawie obliczeniowej sztywności , II oraz na obetonowania podstawie przekroju - w50% przypadku przekrojów cd yd Va , Edstalowego, II I ,stalowym (46)długości β giętej przekroju szerokość przekroju obliczeniowa siła ścinająca wEd obetonowanych, przekracza 50% alowym przekracza 1hścinającej −nA=Nbetonem. /przekroju N cr , effnac nośność Mna =momentu ksprawdzenia ⋅ Mk Ed α = 0,-85 gdzie: , (45 Wpływ poprzecznej siły przekroju słupa zespolonego Siły wewnętrzne do nośności słupów ściskanyc = ≥ 1 , 0 Ed w przypadku przekrojów obetonowanych, , (41) N w przypadku rur wypełnionych współczynnik równoważnego zginającego według tab.

4. β α = 1 f β/ N , eff -w przypadku rur wypełnionych siłakrzywej krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia ( EI ) effgiętnego, bcprzy fsiła + 2określeniu tścinająca − fcrcdpodstawie )Va ,-Edsprężysta , według -przekroju współczynnik równoważnego momentu zginającego tab. 4 rzy zginanie określeniu krzywej interakcji, gdy c 2cd obliczeniowa winterakcji, przekracza , II cdbetonem. w ( 2 f ydna zginanie iuwzględnia siłę normalną uwzględnia się przy określeniu interakcji, gdy oraz określo długoś obliczeniowej sztywności giętej − N50% i Wpływ normalną się krzywej gdy stalowym hsiły wyboczeniowej równej długości =siłę 1Siły ksłupa, = 1 przekroju wyboczeniowej równej długości słupa, Ed cr , eff ≥ 1,0 n =rur α = 0,85 - w α -w przypadku wypełnionych betonem. β , (41) poprzecznej ścinającej na nośność przekroju słupa zespoloSiły wewnętrzne do sprawdzenia nośności słupów ściskanych i zginawewnętrzne do sprawdzenia nośności słupów ściskanych i zginanych są siłami , przypadku przekrojów obetonowanych, V 2bcwypełnionych f cd +pl2uwzględnia (2 fprzekroju − f cd )sięstalowego.

N crinterakcji, i siłę normalną przyprzekroju określeniu krzywej wyznaczonymi według wwybocze ocenie ,taw, Rd 1 − NIIEdmiarodajnej /rzędu.

N cr , eff ≥ 1Dlatego =zginanie 1 nośności obliczeniowej na ścinanie k =teorii yd na owego. gdzie: αWpływ , eff - sprężysta - wpoprzecznej przypadku rur betonem. siła teorii krytyczna Asłupa siły ścinającej nośność nagdy , , II no-oraz (w ocenie EI,)0effpostaci c f cd na zginanie i siłę normalną uwzględnia się przy określeniu krzywej nych są zespolonego siłami wyznaczonymi według V równej długości słupa, V plprzekracza N Ed /Dlatego N cr , eff rzekroju stalowym przekracza 50% długo na podstawie sztywności giętej1II −rzędu. przekroju Va , ścinającej βobliczeniowej bnego hwyboczeniowej =przekroju a , Ed ,ocenie a , Rd obliczeniowa siła w przekroju stalowym przekracza 50% obliczeniowej nośności na ścinanie przekroju stalowego.

Wpływ poprzecznej siły na nośność słupa zespolonego na Ed ścinająca współczynnik równoważnego momentu zginającego według tab ścinająca w przekroju stalowym 50% gdzie: -siła współczynnik równoważnego momentu zginającego według tab.

4. szerokość obetonowania przekroju stalowego, c -βwyznaczonymi n według teorii II rzędu.

Dlatego w nośności elementów α =obliczeniowa 1 - w przypadku , (41) rur wypełnionych betonem.

Va>,postaci 2bcwpływ f cd giętnego, +Siły 2tgdzie: (wewnętrzne 2 f ydelementów − przekracza f cd ) do ściskanych do obliczeń nienie wprowadza się współczynnika wyb β interakcji, gdy obliczeniowa siła ścinająca w przekroju stalowym śności ściskanych do obliczeń wprowadza się współczynV 0 , 5 V Wpływ poprzecznej siły ścinającej na nośność przekroju słupa zespolonego na N Ed w obliczeniowa siła ścinająca w przekroju stalowym 50% zginanie i siłę normalną uwzględnia się przy określeniu krzywej interakcji, gdy a , Ed pl , a , Rd sprawdzenia nośności słupów ściskanych i zginany Jeśli obliczeniowa siła poprzeczna , to poprzecznego cr , eff sprężysta siła krytyczna miarodajnej wyboczenia określona to wpływ bpoprzecznego na podstawie obliczeniowej sztywności giętej przekroju k = ≥ 1 , 0 β wyboczeniowej równej długości słupa, - współczynnik momentu zginającego według tab. 4. χgdy , postaci (46 zginanie siłę normalną się przy określeniu interakcji, c =- 0ściskanych szerokość obetonowania przekroju stalowego, V pl ,współczynnika Vkrzywej > 0-równoważnego ,5sprężysta V pl , a , Rd , siła α ,nośności 85 obliczeniowej gdzie: zekroju stalowego. przekracza obliczeniowej nośności ścinanie przekroju nika wyboczeniowego .. 1wpływ N Vuwzględnia do obliczeń nie wprowadza się wyboczeniowego apoprzeczna , Rd a ,cr Ed, eff − na /N N Ed ściskanie nośności nana ścinanie przekroju stalowego.

- i50% przypadku przekrojów obetonowanych, Jeśli obliczeniowa siła to poprzecznego Wpływ poprzecznej siły ścinającej na przekroju słupa zespolonego na plnośność , a , Rd krytyczna wyboczenia giętn na ścinanie przekroju stalowego. crmiarodajnej , eff Nośność słupa i Dlatego zginanie jednokierunkowe o zginanie iw siłę normalną uwzględnia się przy określeniu krzywej interakcji, gdy bc obliczeniowej wyznaczonymi według teorii II rzędu. w ocenie nośności V V Na podstawie wyznaczonych sił wewnętrznych i krzywych interakcji, sprawdza się N na nośność przekroju zespolonego słupa (łączne wytężenie ścinaniem i -ścinania szerokość obetonowania przekroju stalowego, zne wytężenie ścinaniem i ( EI ) stalowego.

Nośność słupa na ściskanie i zginanie jednokierunkowe oblicza się pl , a , Rd a , Ed wyboczeniowej równej długości słupa, cr , eff obliczeniowej nośności na ścinanie przekroju stalowego. obliczeniowa siła ścinająca w przekroju stalowym przekracza 50% sprężysta siła krytyczna miarodajnej postaci wyboczenia giętn β eff , II Siły oraz długości podstawie sztywności giętej przekroju - stalowym współczynnik równoważnego momentumiarodajnej zginającego według tab. 4. wewnętrzne do sprawdzenia nośności isłupów ściskanych i giętne zgina α = 0normalną ,85 obliczeniowej Vanośność wewnętrzne dorur sprawdzenia nośności słupów ściskanych ioblicza zginanych są siłami N >zginanie 0,5Vna Nośność słupa na ściskanie i zginanie jednokierunkowe się wyznaczając w przypadku przekrojów obetonowanych, , Ed αSiły = 1 obliczeniowa siła ścinająca w przekracza 50% uwzględnia się przy określeniu krzywej interakcji, gdy cr , eff ścinania na przekroju zespolonego słupa (łączne wytężenie ścinaniem sprężysta siła krytyczna postaci wyboczenia V > 0 , 5 V pl , a , Rdi ,siłę w przypadku wypełnionych betonem. to wpływ poprzecznego ( EI ) VaV, Edpoprzeczna > 0,5V pl , a , Rd ,,gdzie: Jeśli obliczeniowa siła poprzecznasiła towarunek po-wytężenia wyznaczając interakcji M − N (rys. 23). ato ,wpływ Ed wpływ pl , ana , Rd ,podstawie Jeślisiłaobliczeniowa to wpływ poprzecznego eff , II interakcji (rys.

23). obliczeniowej sztywności giętej przekroju Jeśli poprzeczna poprzecznego słupa z-wwspółczynnik zależności do obliczeń nie wprowadza się współczynnika wyboczeniowe bcprzez a ,obetonowania Ed obliczeniowa siła ścinająca w przekroju stalowym 50% f ściskanych = fdo (1sprawdzenia −krzywą ρβ)krzywą =zginaniem) 0,85f obliczeniowa = Jeśli fuwzględnia ρ ) przekrojów - na szerokość przekroju stalowego, ydprzekracza -y ,w przypadku obetonowanych, > 0,5stali Vwewnętrzne Vzespolonego się redukcję wytrzymałości ) effsiłam momentu red yd (1 − Siły nośności słupów ściskanych i zginanych sąnośno w ciα stali wyboczeniowej równej długości słupa, a , Ed słupa pl , ocenie a , Rd ,y , red pl , a , Rd V wyznaczonymi według teorii IIf rzędu. w zginającego ocenie( EI ,we II obliczeniowa siła poprzeczna to wpływ poprzecznego obliczeniowej nośności ścinanie przekroju stalowego. wyznaczonymi według teorii II 23). rzędu.

Dlatego w nośności elementów na podstawie obliczeniowej sztywności giętej przekroju przecznego ścinania na rur nośność przekroju (łączne Na podstawie wyznaczonych siłrównoważnego wewnętrznych i Dlatego krzywych interakcji, M − N α = 1 krzywą interakcji (rys. w przypadku wypełnionych betonem.

V V f = ( 1 − ρ ) Wpływ poprzecznej siły ścinającej na nośność przekroju słupa zespolonego na ( EI ) eff , II oprzekroju słupa (łączne wytężenie ścinaniem i w przekroju słupa zespolonego nazginaniem) a , Ed plsłupa , a , Rdzespolonego y , redsztywności yd obliczeniowa siła ścinająca przekroju stalowym przekracza 50% obliczeniowej nośności na ścinanie przekroju stalowego. uwzględnia sięNprzez redukcję wytrzymałości stali w ścinania na nośność słupa (łączne wytężenie ścinaniem ipostaci na podstawie obliczeniowej giętej przekroju wyboczeniowej równej długości słupa, ścinania na nośność przekroju zespolonego (łączne wytężenie ścinaniem i cr , eff sprężysta siła krytyczna miarodajnej wyboczenia giętnego, określon Nośność słupa na ściskanie i zginanie jednokierunkowe oblicza się wytężenie ścinaniem i zginaniem) uwzględnia się przez redukcję wytrzymasprawdza się warunek wytężenia słupa z zależności ρ V α- wg = 0na ,(18).

85 α =obszarze 1 - βw -przypadku χobliczeń pl , zginającego a , Rd przekrojów teorii rzędu.

Dlatego nośności elementó obliczeniowej nośności ścinanie przekroju stalowego.

-momentu w przypadku obetonowanych, rurgdzie wypełnionych betonem. ścinania, wewnętrzne dozespolonego sprawdzenia nośności słupów i zginanych są siła ściskanych dościnaniem nie sięocenie współczynnika wyboczenio współczynnik równoważnego według tab.

4.według ścinania na nośność przekroju zespolonego słupa wytężenie i wprowadza wyboczeniowej równej długości słupa, wściskanych ściskanych do obliczeń wprowadza się współczynnika . IIgdy Vnośność >ρ0wyznaczonymi ,5-Siły V agdzie , Ed pl ,(18). a , Rd (łączne Wpływ poprzecznej siły ścinającej nasię przekroju słupa na Jeśli obliczeniowa siła poprzeczna , wyboczeniowego to wpływ poprzecznego zginanie siłę uwzględnia przy określeniu krzywej interakcji, kreśleniu krzywej interakcji, łości stali w obszarze ścinania, wg f iy , red = fnormalną (1 −obszarze ρ )Vnie β f = f ( 1 − ρ ) V > 0 , 5 V ydgdy ścinania, gdzie wg (18). wyboczeniowej równej długości słupa, wytrzymałości stali w f = f ( 1 − ρ ) M − N M M współczynnik równoważnego momentu zginającego według tab pl , a , Rd y , red yd a , Ed pl , a , Rd obliczeniowej nośności na ścinanie przekroju stalowego. zginaniem) uwzględnia się przez redukcję wytrzymałości stali w Jeśli obliczeniowa siła poprzeczna , to wpływ poprzecznego ( EI ) y , red yd krzywą interakcji (rys.

23). χdługoś zginaniem) uwzględnia się α przez redukcję wytrzymałości stali w Ed eff , II (47) wewnętrzne słupów ściskanyc oraz na podstawie obliczeniowej sztywności giętej przekroju = 1słupie Wpływ poprzecznej siły ścinającej na nośność przekroju na ściskanych do obliczeń nie wprowadza się współczynnika wyboczeniowego . tab IIgdy Dlatego ocenie nośności elementó = sprawdzenia ≤ αwM jednokierunkowe V Vpowinna >przekraczać 0wytrzymałości ,5wyznaczonymi Vsłupa -słupie w przypadku rur wypełnionych betonem.

Siła ścinająca w zespolonym powinna ,nośności Nośność słupa ściskanie i Ed zginanie oblicza si βwedług Nośność słupa na ściskanie iprzez oblicza się wyznaczając f Siły =teorii f ydna (1 − ρ rzędu. )i wdo azginanie ,zespolonego Ed nie a ,jednokierunkowe Ed pl , a(łączne , Rd noSiła ścinająca w na zespolonym nie przekraczać nośności na Jeśli obliczeniowa siła poprzeczna ,zespolonego to wpływ współczynnik równoważnego momentu zginającego według a przekraczać nośności na , (4 ypoprzecznego , red zginanie i siłę normalną uwzględnia się przy określeniu krzywej interakcji, zginaniem) uwzględnia się redukcję stali ścinania nośność przekroju słupa wytężenie ścinaniem V μ M M aρ , Ed obliczeniowa siła ścinająca w (18). przekroju stalowym przekracza 50% β nie pl d nośności pl , Rdmomentu , N ,iRd Vawytężenie ju obszarze stalowym przekracza 50% ρ ścinania, współczynnik równoważnego zginającego według tab. śności na ścinanie przekroju stalowego kształtownika.

Nośność na ścinanie , Edrównej ścinania na nośność przekroju zespolonego słupa (łączne ścinaniem Siła ścinająca w zespolonym słupie powinna przekraczać na V > 0 , 5 V obszarze gdzie wg χ ścinania, gdzie wg (18). wyznaczonymi według teorii II rzędu.

Dlatego w ocenie a , Ed pl , a , Rd wyboczeniowej długości słupa, Jeśli obliczeniowa siła poprzeczna , to wpływ poprzecznego zginanie i siłę normalną uwzględnia się przy określeniu krzywej interakcji, gdy Nośność słupa na ściskanie i Mzginanie jednokierunkowe oblicza się wyznaczają − N zespolonego poprzecznej siłyściskanych ścinającej nośność przekroju słupa na wyboczeniowego ściskanych do obliczeń nie wprowadza się współczynnika .

Siły wewnętrzne do nośność sprawdzenia nośności słupów i na zginanych są siłami M Wpływ − Nprzekroju ρsprawdza krzywą interakcji (rys.

23). interakcji ścinania na słupa (łączne wytężenie ścinaniem V Vzespolonego Vkrzywą ρ50% ) wi (rys. 23). obszarze ścinania, gdzie - wg (18). zbrojonej części sięNośność wg 1992-1-1/6.2. c , Rd fprzekracza ścinanieobliczeniowa stalowego kształtownika. na ścinanie a , Ed cprzekroju , Rd siła betonowych ścinająca w PN-EN przekroju stalowym na ścinanie zbrojonej yzbrojonej , red = f yd (1 −do zginaniem) uwzględnia się przez redukcję wytrzymałości stali V Siły wewnętrzne sprawdzenia nośności słupów ściskanych i zgina gdzie: pl , a , Rd przekroju stalowego. obliczeniowej nośności na ścinanie f = f ( 1 − ρ ) V unie stalowego.

V powinna przekraczać nośności na V β yNośność ,− red yd na ściskanych do obliczeń nie wprowadza się współczynnika wyb M N i(rys. uwzględnia przez redukcję wytrzymałości stali wmomentu aNośność ,wytężenie Ed kształtownika. ścinania na zginaniem) nośność przekroju zespolonego (łączne ścinaniem Vasłupie c , Rd ścinająca w powinna przekraczać nośności na ścinanie stalowego zbrojonej zginanie i przekroju siłę normalną uwzględnia się przy określeniu interakcji, gdy słupów słupa na ściskanie zginanie jednokierunkowe oblicza się4. wyznaczaj a , przekroju Ed słupa -nie współczynnik równoważnego zginającego według tab. wyznaczonymi według teorii IIsięzespolonym rzędu.

Dlatego w ocenie nośności krzywą interakcji Siła ścinająca zespolonym nie słupie powinna przekraczać nośności na , Ed obliczeniowa siław Siła ścinająca przekracza 50% Siły wewnętrzne sprawdzenia nośności ściskanych i zgina felementów (123). −do ρi krzywej )ścinanie y , red = f ydnośności ρ -w Va ,stalowym zginaniem) uwzględnia się przez redukcję wytrzymałości stali w na części betonowych sprawdza się wg PN-EN 1992-1-1/6.2. sierpień 2012 .

V Ed 46 Builder Siła ścinająca wgdzie zespolonym słupie nie powinna przekraczać obszarze ścinania, wg (18). wyznaczonymi według teorii II rzędu.

Dlatego w ocenie nośnoś Siły wewnętrzne do sprawdzenia nośności słupów ściskanych i zgina pl , a ,V Rd przekroju obliczeniowej nośności na ścinanie stalowego. α = 0 , 9 ρ dla stali S235 i S 355, > 0 , 5 V M słupa na ściskanie i zginanie jednokierunkowe ob Vsię a , Ed plV , a , Rd Jeśli siła poprzeczna to wpływ fEd =wV fwyznaczonymi (11992-1-1/6.2. −M ρχścinanie )−Nośność N obszarze ścinania, gdzie - wgsię (18). części betonowych sprawdza się PN-EN plzginaniem) ,Nośność a , Rd ściskanych V , to na wpływ poprzecznego c , Rdnie doobliczeniowa obliczeń wprowadza współczynnika wyboczeniowego .poprzecznego ścinanie zbrojonej krzywą interakcji 23). y ,,red yd uwzględnia przez redukcję wytrzymałości stali w (rys. według teorii II rzędu. a ,wg c , Rd zbrojonej Vρ obliczeniowa siła ścinająca stalowym przekracza 50%Dlatego w ocenie nośnoś ścinanie przekroju kształtownika.

Nośność c ,przekroju Rdnazbrojonej ścinanie przekroju stalowego kształtownika.

Nośność na ścinanie pl , a-,stalowego Rd obliczeniowej nośności na ścinanie obszarze ścinania, gdzie wgprzekroju (18).

V VVaa,stalowego. wyznaczonymi według teorii II rzędu. w ocenie nośnoś ściskanych do obliczeń nie wprowadza sięDlatego współczynnika wyboczeniow > 0 , 5 V c , Rd Ed ścinanie przekroju stalowego kształtownika.

Nośność na ścinanie zbrojonej Siła ścinająca w zespolonym słupie nie powinna przekraczać nośności na αplM,wewnętrzne = a(łączne , Rd0,,8 -todla Jeśli obliczeniowa siła poprzeczna wpływ poprzecznego stali i S460, krzywą interakcji (rys. 23). ścinania na ściskanie nośność przekroju zespolonego wytężenie ścinaniem i M −N Siły do S420 sprawdzenia nośności słupów ściskanych i zginanych są siłam ρ V , Ed słupa Nośność słupa i zginanie jednokierunkowe oblicza się wyznaczając

M pl ,zginający N , Rd II rzędu, dM w pl , Rdsłupie, gdzie: obliczeniowy maksymalny obliczeniowy moment w słupie, obliczony d M pl , Rd Ed Ed uwzględnieniem imperfekcji i wpływów -- μmaksymalny moment = M Ed ≤ α M , obliczony zz Mzginający (47) Ed gdzie: μ M M M M = ≤ αprzekroju względnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu, M M Ed pl ,Ed N , Rd na dzginanie pl , Rd przekroju pl, N , Rd --i obliczeniowa pl M, obliczeniowa nośność naμzginanie zespolonego ww zakresie zakresie nośność zespolonego (47) αimperfekcji = 0, N,, 9Rd zględnieniemgdzie: imperfekcji wpływów II irzędu, rzędu, -- dla stali S235 S 355, M zględnieniem i wpływów II M M M = ≤ α pl , N , Rd obliczeniowa nośność na zginanie zespolonego w zakresie pl , N , Rd d pl , Rd przekroju M, (47) budownictwo α M = 0,9 - dla stali S235 i S 355, M pl , N , Rd μ d M pl , Rd M pl , N , Rd - obliczeniowa gdzie: M = μ M M = μ M nośność na zginanie przekroju zespolonego w zakresie α = 0 , 9 pl , N , Rd d pl , Rd pl , N , Rd d pl , Rd α = 0 , 8 plastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, , plastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, , dla stali S235 i S 355, pl , N , Rd M obliczeniowa nośność na zginanie przekroju zespolonego w zakresie -nośność dla stali S420 i S460,siły M pl , N , Rd - obliczeniowa na zginanie przekroju zespolonego zakresie M pl , N , Rd = μwd M gdzie: pl , Rd , plastycznym, uwzględnieniem ścinającej, α M == 00,,98 - dlazstali S420 ii SS460, gdzie: α M = μ M dla stali S235 355, M α = 0 , 8 pl , N , Rd d pl , Rd , na M M lastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, M = μ M M gdzie: dla stali S420 i S460, M pl , Rd pl , Rd obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na zginanie. obliczeniowa nośność plastyczna przekroju zginanie.

M = μ M pl , N , Rd d pl , Rd Ed maksymalny obliczeniowy moment zginający w słupie, obliczony z stycznym, zz uwzględnieniem uwzględnieniem siły ścinającej, αMMpl = 0,9 - dla stali pl , N , Rd d pl , Rd ,, stycznym, siły ścinającej, S235 i S 355,plastyczna przekroju na zginanie.

Charakterystyka ogólna MMEd=,=Rd00,-,9-8 -obliczeniowa α dla stali S235 i Snośność 355, dla stali S235 i S 355, maksymalny obliczeniowy moment zginający w słupie, obliczony z α -maksymalny dla stali S420obliczeniowy i S460, M M M uwzględnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu, pl , Rd μ μ obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na zginanie.

Ed moment zginający w słupie, obliczony z wy moment zginający w słupie, obliczony z α = 0 , 8 Wartość d (wg rys.

24) nie powinna przekraczać 1,0, chyba, że moment pochodzi Wartość d (wg rys.

24) nie powinna przekraczać 1,0, chyba, że moment pochodzi dla stali S420 i S460, pl,,Rd Rd -- obliczeniowa obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na na zginanie. zginanie.

-μdla stali S420 S460, M pl nośność plastyczna przekroju Wartość d (wg rys.

24)ii nie powinna przekraczać 1,0, chyba, słupów że momentzespolonych pochodzi uwzględnieniem imperfekcji i moment wpływów II rzędu, α -maksymalny dla stali S420 S460, M = 0-,8 M maksymalny obliczeniowy zginający w słupie, obliczony w słupie, obliczony z Ed obliczeniowy moment zginający M uwzględnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu, μ wów II rzędu, plrys. ,siły Nsiły , Rd24) od osiowej przyłożonej na mimośrodzie. od osiowej przyłożonej na mimośrodzie. obliczeniowa nośność na zginanie przekroju zespolonego w zakresie Wartość d (wg nie powinna przekraczać 1,0, chyba, że moment pochodzi M Zespolone stalowo-betonowe słupy otrzymuje się w wyniku obeμ Ed -osiowej maksymalny obliczeniowy moment zginający słupie, obliczony z artość (wg rys.

24) nie powinna powinna przekraczać 1,0, chyba, że że moment w pochodzi z uwzględnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu, od siły24) przyłożonej na mimośrodzie. przekraczać 1,0, chyba, moment pochodzi rtość μ dd (wg Mrys.

M pl , N , Rd -nie obliczeniowa nośność na zginanie przekroju zespolonego w wypełnienia zakresie Ed - maksymalny obliczeniowy moment zginający w słupie, obliczony z tonowania lub betonem stalowego elementu - najuwzględnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu, M nośność na zginanie przekroju M zespolonego pl , N , Rd -- obliczeniowa obliczeniowa nośność w zakresie dsiły siłyosiowej osiowejprzyłożonej przyłożonej na mimośrodzie. na zginanie przekroju zespolonego wi wpływów zakresie pl , N , Rd = μ zespolonego d M pl , Rd , plastycznym, zmimośrodzie. uwzględnieniem siłyna ścinającej, uwzględnieniem imperfekcji IIzginanie rzędu, przekroju na mimośrodzie. siły osiowej przyłożonej na częściej walcowanego na gorąco kształtownika stalowego, w zakresie plastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, M pl , N i, Rd = μ d M pl , Rddwukierunkowo uwzględnieniem imperfekcji i wpływów IIzginanie rzędu, M plNośność plastycznym, zelementów uwzględnieniem siły na ścinającej, , zespolonych ściskanych izginanych zginanych dwukierunkowo elementów zespolonych ściskanych ,Nośność N , Rd - obliczeniowa nośność przekroju zespolonego w zakresielub/i otwartym. W takich rozwiązaniach o przekroju zamkniętym M = μ M = μ M pl , N , Rd d pl , Rd , M plastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, , M Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych dwukierunkowo Rd- obliczeniowa d pl , Rd , y ścinającej, plplpl,, ,NNRd,, Rd - obliczeniowa nośność na zginanie przekroju zespolonego w zakresie nośność plastyczna przekroju na zginanie.

M konstrukcyjnych beton zwiększa sztywność przekroju stalowego - zespolonych obliczeniowa nośność na zginanie przekroju w zakresie M plpl,,NRd, Rd-- obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na zginanie.

Nośnośćelementów elementów ściskanych i zginanych dwukierunkowo Mdwukierunkowo = μ dzespolonego M pl , Rd , obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na zginanie. pl , N , Rd plastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, Nośność zespolonych ściskanych i zginanych M Nośność elementów zespolonych ściskanych i zginanych dwukierunkowo i umożliwia uzyskanie dużej nośności, przy małych wymiarach pl , Rd M = μ M obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na zginanie. μ d (wg Wartość rys.

24)24) nie nie powinna przekraczać 1,0, chyba że mostyczna przekroju na zginanie. pl , N , Rd d pl , że Rd , moment pochodzi Wartość (wg rys. powinna przekraczać plastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, Wocenie ocenie nośności słupów ściskanych zginanych dwukierunkowo należy sprawdzić, W nośności słupów ściskanych i izginanych dwukierunkowo należy sprawdzić, M pl , N1,0, =chyba, μ d M plprzekroju poprzecznego , Rd , Rd plastycznym, z uwzględnieniem siły ścinającej, , μ ment pochodzi od siły osiowej przyłożonej na mimośrodzie.

M plocenie d (wg rys.

24) nie powinna przekraczać 1,0, chyba, że należy momentsprawdzić, pochodzi słupa. Przekrój zespolonego słupa poWartość W słupów ściskanych i zginanych , Rd - obliczeniowa nośność plastyczna przekrojudwukierunkowo na zginanie. μnośności od siły osiowej przyłożonej na mimośrodzie. winien mieć 2 pochodzi osie symetrii i być stały na swej długości. W eleWartość d (wg rys.

24) nie powinna przekraczać 1,0, chyba, że moment M nna przekraczać 1,0, chyba, że moment pochodzi pl , Rd czy są spełnione następujące warunki nośności: czy są spełnione następujące warunki nośności: obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na zginanie.

Wocenie ocenienośności nośności słupówściskanych ściskanychi zginanych i zginanychdwukierunkowo dwukierunkowonależy należysprawdzić, sprawdzić, M plsiły słupów czy następujące warunki nośności: od osiowej przyłożonej na mimośrodzie.

M , M ocenie nośności słupów ściskanych i zginanych dwukierunkowo należy sprawdzić, ,są Rd spełnione mentach obetonowanych stosować zbrojenie obliczeniowa nośność plastyczna przekroju na zginanie. y , Ed z , Ed -ściskanych maksymalny momentpochodzi zginającynależy w słupie, obliczony z ułożone μ d elementów Nośność Wartość (wg rys. 24) zespolonych nie przekraczać 1,0,obliczeniowy chyba, że moment od siły osiowej przyłożonej napowinna mimośrodzie. ośrodzie. μ zy są spełnione następujące warunki nośności: z prętów podłużnych i strzemion, zgodnie z postanowieniami Wartość d (wg rys.

24) nie powinna przekraczać 1,0, chyba, że moment pochodzi y są są spełnione spełnione następujące następujące warunki nośności: i zginanych dwukierunkowo warunki nośności: μ d elementów uwzględnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu względem odpowiednio osi y oraz z , Wartość (wg rys.

24) nie przekraczać 1,0, chyba, że moment pochodzi Nośność zespolonych ściskanych i zginanych dwukierunkowo PN-EN 1992-1-1. odW ocenie siły osiowej przyłożonej napowinna mimośrodzie. nośności słupów ściskanych i zginanych dwukierunkowo naM M y Ed , y Ed , odNośność siły osiowej przyłożonej na mimośrodzie. elementów zespolonych ściskanych iαzginanych dwukierunkowo M ≤≤α y , Ed nośności: W rozwiązaniach konstrukcyjnych słupów częściowo obetonoMM, y, y, , leży sprawdzić, czyprzyłożonej są spełnione (48) (48) od siły osiowej na μnastępujące μ d , z - warunki Nośność elementów zespolonych dwukierunkowo d , y ,mimośrodzie. ≤ α i ,zginanych współczynniki elementów zespolonych jednocześnie ściskanych ych ściskanych i zginanych dwukierunkowo Mplpl, y, y, Rd μściskanych μ y, (48)pomiędzy , Rd Minterakcji dd, y, yM M wanych (rys.

22b) beton półkami powinien być trwale y Ed , M μ M d,y pl , y , Rd M yy,,Ed Ed ≤ α , yi ,zginanych idwukierunkowo (48) WNośność ocenie nośności słupów ściskanych należyz sprawdzić, ≤α αMM,,Myyktóre elementów zespolonych ściskanych zginanych dwukierunkowo ≤ i zginanych, określa się według rys.

25. połączony elementem stalowym, za pośrednictwem strze, (48) , (48) M μ , (48) y pl , y , Rd ,zespolonych Mz ,zEd M M elementów ściskanych i zginanych dwukierunkowo , Ed μμdd,,yydM pl,ściskanych Rd ,yy,,Rd WNośność ocenie nośności słupów i zginanych dwukierunkowo należy sprawdzić, pl M ≤≤dwukierunkowo ααzginanych mion lub łączników strzemionowych.

Strzemiona mogą przechoz , Ed Nośność elementów zespolonych ściskanych i dwukierunkowo M , z M , z czy są spełnione następujące warunki nośności: , (49) , (49) W ocenie nośności słupów ściskanych i zginanych należy sprawdzić, ych i zginanych dwukierunkowo należy sprawdzić,μμdd, z, zM ≤α Mplpl, z, ,zRd , Rd M , z , (49) dzić przez otwory w środniku lub być do niego przyspawane. czy są spełnione następujące z , Edwarunki μ d ,nośności: MM z M pl , z , Rd M z,,Ed Ed ≤ α z W ocenie nośności słupów ściskanych i zginanych dwukierunkowo należy sprawdzić, M , z czy są spełnione następujące warunki nośności: ≤ α , (49) nki nośności: Zespolenie i przekazywanie obciążeń ≤ α M , z W (49) przypadku słupów w postaci rur wypełnionych betonem (49) μM z ,,i zginanych ocenie nośności słupów dwukierunkowo należy sprawdzić, , z Mściskanych pl , z , Rd M MMyy,,Ed M y , EdW, M Mz ,zEd M μμdd,,zzdM , Ed z , Ed - maksymalny pl,,zz,,Rd Rd , Ed obliczeniowy moment obliczony z nie stosuje się zbrojenia. Niekiedy jednak pl ,iMzginanych (49) W nośności słupów ściskanych M y , Ed 1,0,0,słupie, ++ M zginający ==1w (rys.należy 22c, d, sprawdzić, e) zwykle (50) czyocenie są spełnione następujące warunki nośności: z , Ed dwukierunkowo y , Ed , (50) + = 1 , 0 μ M μ M μ M μ M czy są spełnione następujące warunki nośności: ≤ α , , Rd dd, y, y plpl, M y, y, Rd dd, z, z plpl , z, ,zRd y oraz M y, Rd M y , Edi wpływów może ono być konieczne, , (48) np. ze względu na odporność ogniową M z , (50) y , Ed z , Ed μ M μ M uwzględnieniem imperfekcji II rzędu względem odpowiednio osi M M M μ czy są spełnione następujące warunki nośności: d , y pl , y , Rd d , z pl , z , Rd M M zz,,Ed Ed Ed d ,M y y=, Ed pl + strefie 1,, 0y , Rd ≤ α M obciążeń yy,,Ed M y , Ed M Ed , Nprzekroju ,y , (50) (48) lub gdy ograniczyć wymiary słupa (może przekazywania wsłupa postaci siłnależy wewnętrznych Ed , VEd na ++W μ == 11,,00 , , ≤ α M (50) μ dM (50) ≤μgdzie: αgdzie: , y M pl , y , Rd μ dM , z M(48) plμ, zd, ,Rd y M pl , ,y , Rd , y , (50) (48) μ μ M M,y , , μ M μ , d , y pl , y , Rd d , z pl , z , Rd My ,plEd być teżściskanych zastosowany kształtownik stalowy tzw. sztywny rdzeń d,y pl ,interakcji y , Rd d , z elementów pl , zμ , Rd , y gdzie: d , z - współczynniki zespolonych jednocześnie μ d , y M pl , yd, Rd d,M yM y Rd , , zjak , Ed i na końcach słupa, długości należy zwrócić uwagę na ich rozdzielenie na: ≤≤ααjego gdzie: M MM, ,yz,, stalowy; rys.na 22e).

Elementy rurobetonowe o przekroju bisymey , Ed (48) Mplpl, y, y, Rd Mplpl, z, ,zRd M dzie: M (49) , Rd, ,M , Rd -- obliczeniowe obliczeniowe nośności przekroju zespolonego na zginanie nośności przekroju zespolonego zginanie z,pl ,Ed Ed M μμ25. ≤ α M zie: M d y y Rd , , , i zginanych, które określa się według rys.

M , y M , M zie: y , (48) obliczeniowe nośności przekroju zespolonego na d ,M z pl , z , Rdprzekroju ≤części α M , z , betonowe, pl , y , Rd pl , z , Rd - obliczeniowe zespolonego na zginanie M z , Ed trycznym najlepiej nadają się na elementy osiowo. części stalowe oraz przy uwzględnianiu nośności naściskane ścinanie z , Ed M μnośności ≤ α (49) pl , y , Rd ≤ αM , y , (48) μdzd,z,yzM ≤Rdwzględem α , Rd M ,z , M pl , y , Rd , M pl , zzginanie względem odpowiednio osi yy oraz oraz ,,Mplpl, ,yzzespolonego μ (49) M-, ,z ,M (49) , obliczeniowe nośności przekroju na zginanie względem odpowiednio osi oraz odpowiednio osi , d y Rd , , , M M M μ Mplpl,plz,,,zRd y obliczeniowy pl,,μ Rd z,,Rd Rd y--, Edobliczeniowe M nośności przekroju zespolonego na zginanie zginanie - maksymalny moment zginający w słupie, z płaszczyźnie , z , RdM pl yy,,dRd nośności przekroju zespolonego na , z ,M M y ,zEd z ,pl Ed podłużne w zespolenia stali i obliczony betonu. zzAby uniknąć poślizgu w względem odpowiednio osi oraz ,d ,M M y , Ed obliczeniowe , M zz,, Ed z , Ed w - -maksymalny obliczeniowy moment zginający słupie, Ed maksymalny obliczeniowy moment zginający w słupie, obliczony z+ , Ed M ≤ α M , z , = 1,0 , (49) ww słupie, obliczony y orazzzzz , obciążeń nt zginający zginający słupie, obliczony M (50) M μ ≤ α y Zespolenie i przekazywanie y , Ed względem odpowiednio osi z , Ed y oraz(49) obliczony z uwzględnieniem II, pl rzędu względem odz zespolenia , z ,dRd z, μ d ,M M pl , dy ,,M μ ,należy z ,= 1 z+ Ed z ,, imperfekcji ględem odpowiednio odpowiednio osi y oraz oraz uwzględnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu względem odpowiednio osi płaszczyźnie zapewnić przekazywanie podłużnych naprężeń yi wpływów Rd ,M zM pl ,M z , Rd , 0 ględem osi y M M μ ≤ α z, y , Ed z , Ed , (50) , Ed z , Ed d , z pl , z , Rd M , z uwzględnieniem imperfekcji i wpływów II rzędu względem odpowiednio osi oraz y , (49) y z μ M μ M powiednio osi oraz , Zespolenie i przekazywanie obciążeń + = 1 , 0 =osi 1,0 , oraz ędem +odpowiednio d , y (50) plμ, yd,,Rd d , z pl , z , Rd M ględem odpowiednioosi oraz z, , , (50) z plμ , z , RdM μ M ściskających stalą w strefie słupie.przekazywania Najczęściej wykorzystuje się wsiłtym μ d , z Mμgdzie: delementów ,M y y ,pl , y , Rdmiędzy d ,M z zespolonych , Rdi betonem Ed interakcji zespolonych W obciążeń w postaci wewnętrznych pl , y , Rd pl ,yz ,,Rdμ d , z -- współczynniki z ,pl Ed, z jednoczed , współczynniki interakcji elementów jednocześnie ściskanych μ d , y , μ d , z - współczynniki interakcji + = 1,0 , jednocześnie ściskanych M y , Ed Mzespolonych elementów z , Ed (50) słupa, jak i na jego długości należy zwrógdzie: M , N , V polonych ściskanych śnie ściskanych i zginanych, które określa się według rys.

25. na końcach polonych jednocześnie ściskanych μ M μ M + = 1 , 0 M Wjednocześnie strefie przekazywania obciążeń w postaci sił wewnętrznych Ed Ed Ed na celu potrzeby stosuje się łączniki. dnaturalną , y y ,pl , Rd przyczepność d ,M z z , pl Ed, yrys.

Ed, z , Rd obu ,materiałów, a w razie (50) M igdzie: zginanych, sięμwedług 25. pl , y , Rd , M plktóre , z , Rd określa - obliczeniowe zginanie μ d , z Mprzekroju ich rozdzielenie d , y M pl nośności , yrys. , Rd +25. pl , z , Rd = 1,0zespolonego , cić uwagę nana (50) na: części stalowe oraz części betonowe, iM zginanych, które określa sięμwedług , M M μ M pl ,słupa, y , Rd pl , z , Rd obliczeniowe zespolonego na zginanie końcach jak i na- jego długości ich rozdzielenie na: d , y należy plnośności , y , Rd zwrócić d , z przekroju pluwagę ,nie z , Rd są na W słupie potrzebne łączniki między na stalą a betonem, gdzie: przy uwzględnianiu nośności ścinanie podłużne w gdy płaszczyźnie zeM , Mzespolonego zzespolonym β do pl ,4. y , Rd pl , z , Rd -równoważnego obliczeniowe nośności przekroju na zginanie względem odpowiednio osi oraz , zginającego Tab. Współczynnik momentu zginającego nośności na yzginanie Tab. 4.przekroju Współczynnik równoważnego momentu do zespolonego określenia gdzie: spolenia stali i betonu.

Aby uniknąć poślizgu w płaszczyźnie y zprzy części oraz części betonowe, uwzględnianiu nośności na ścinanie określenia momentów zginających wg teorii II rzędu naprężenia w płaszczyźnie zespolenia nie przekraczają wartości podanych w zespolenia, względem odpowiednio osi oraz ,styczne gdzie: M stalowe Zespolenie y obciążeń plzginających , y , Rd , Modpowiednio pli, zprzekazywanie ,wg Rd teorii - obliczeniowe nośności przekroju zespolonego na zginanie z II rzędu z , momentów należy zapewnić przekazywanie podłużnych naprężeń ściskających względem osi oraz , Zespolenie i przekazywanie obciążeń M pl , y , Rd , M pl , z , Rd - obliczeniowe nośności przekroju zespolonego na zginanie podłużne w M płaszczyźnie zespolenia stali i betonu.

Aby uniknąć poślizgu Współczynnik tab.

5. Naprężenia styczne wywołane siłą podłużną w słupie zespolonym się się w tym M między staląna i betonem w słupie.

Najczęściejoblicza wykorzystuje y pl , y , Rd ,momentu pl , z , Rd obliczeniowe nośności przekroju zespolonego zginanie Rozkład Objaśnienie z względem odpowiednio osi oraz momentu β z, y celu naturalną przyczepność obu materiałów, a w razie potrzeby stosuje względemzespolenia odpowiednio osizakładając, oraz , że długość płaszczyźnie należy zapewnić przekazywanie podłużnych naprężeń rozpatrywanego odcinka y oraz zw M Ed , N Edścinania , VEd najest większa niż podwójna względem odpowiednio osi , postaci sił wewnętrznych Momenty zginające W strefie przekazywania obciążeń się łączniki.

M Ed , N Ed , VEd na W strefie obciążeń w postaci sił wewnętrznych MMEdEd, ,między NNprzekazywania ,VVEdEdstalą ściskających wrzędu słupie.

Najczęściej w tym nie są potrzebne łączniki między stalą a betonem, pierwszego MEd maksymalny wysokość słupa i 1/3wykorzystuje jego wysokości. τprzekroju wewnętrznych EdEd,obliczeniowe na wewnętrznych na i betonem W słupiesię zespolonym Tab. 5. Wytrzymałości na ścinanie Rd w słupach zespolonych końcach słupa, jak i na jego długości należy zwrócić uwagę na ich rozdzielenie na: wywołane moment zginający końcach słupa, jakna: i na jego długości należy zwrócić uwagę na ich rozdzielenie na:potrzebnezespolenia gdy naprężenia styczne w płaszczyźnie nie przekraczają warcelu naturalną przyczepność a na wosiowo razie potrzeby stosuje się łączniki.

W materiałów, zespolonych ściskanych słupach nie jest uwzględnianie cić uwagę na ich ócić uwagę na ichrozdzielenie rozdzielenie na: obu imperfekcją długości słupa, części stalowe oraz części betonowe, przy uwzględnianiu tości nośności na w ścinanie podanych tab. 5. Naprężenia styczne wywołane siłą podłużną częścizespolonym stalowe oraz betonowe, przy uwzględnianiu nośności na gdy ścinanie elementu lub przy pominięciu W słupie nieczęści są potrzebne łączniki między stalą w słupie a betonem, podłużnego ścinania poza obszarem przekazywania obciążenia. ględnianiu nośności na zględnianiu nośności na ścinanie ścinanie zespolonym oblicza się zakładając, że długość rozpatrywanego obciążeniem efektów drugiego Aby uniknąć poślizgu w podłużne w płaszczyźnie zespolenia stali i betonu. odcinka ścinania jest niż podwójnaznaczną wysokośćsiłą przekroju słupa podłużne w płaszczyźnie zespolenia stali i betonu.

Aby uniknąć poślizgu w naprężenia styczne w płaszczyźnie zespolenia nie przekraczają wartości podanych w większa W przypadku, gdy zespolone słupy (elementy ściskane) są obciążone rzędu. tonu. Rys. Aby poślizgu ww bocznym 22.uniknąć Przykłady typowych przekrojów słupów zespolonych etonu.

Aby uniknąć poślizgu jego wysokości. płaszczyźnie zespoleniaβ=1,0. należy zapewnić przekazywanie i 1/3 podłużnych naprężeń płaszczyźnie zespolenia należy siłą zapewnić przekazywanie podłużnych tab.podłużnych 5.

Naprężenia styczne wywołane podłużną w słupie zespolonym obliczanaprężeń siępoprzecznym poprzeczną, np. pod miejscowym obciążeniem lub nie momentem azywanie naprężeń kazywanie podłużnych naprężeń W zespolonych osiowo ściskanych słupach jest potrzebne uwzględściskających między stalą i betonem w słupie. Najczęściej wykorzystuje się w tym nianie podłużnego ścinania poza obszarem przekazywania ściskających między stalą i betonem w słupie.

Najczęściej wykorzystuje się w tym M i r M momenty że długość rozpatrywanego jest większa niż podwójna Edścinania Ed zginającym na końcu, należy zapewnić przeniesienie podłużnych naprężeńobciążenia. jczęściejzakładając, wykorzystuje się ajczęściej wykorzystuje sięwwtym tym Momenty na odcinka na końcach słupa W przypadku, gdy zespolone słupy (elementy ściskane) są obciążone celu naturalną przyczepność obu materiałów, a w razie potrzeby stosuje się łączniki. słupa: Rys. 23.celu Wykres interakcji jednoczesnego zginania i ściskania przekroju zespolonego naturalną przyczepność obu materiałów, aw razie potrzeby stosuje się wysokość przekroju słupa i 1/3końcach jego wysokości. z globalnej analizy ścinających w płaszczyźnie zespolenia stali i łączniki. betonu.np.W celu stosuje siępoprzecznym azie stosuje się aziepotrzeby potrzeby stosuje sięłączniki. łączniki. znaczną siłą poprzeczną, podtym miejscowym obciążeniem β=0,66+0,44r W słupie zespolonym nie są potrzebnepierwszego łączniki lub między stalą a betonem, gdy lub momentem zginającym na końcu, należy zapewnić przeniesienie poW słupie zespolonym nie potrzebne łączniki staląuwzględnianie a betonem, gdy ale β są ≥ 0,44.

W stalą zespolonych osiowo słupach nie jest między potrzebne najczęściej łączniki sworzniowe z łbem. aa betonem, gdy ki między między stalą betonem, gdyściskanych drugiego dłużnych naprężeń ścinających naprężenia styczne w płaszczyźnie zespolenia nierzędu. przekraczają wartości podanych w w płaszczyźnie zespolenia stali i betonu. naprężenia styczne w obszarem płaszczyźnie zespolenia nie przekraczają wartoścido podanych w elementu stalowego o podłużnego ścinania poza obciążenia.

Jeżeli przekazywania ścinane łączniki są przytwierdzane środnika przekraczają wartości podanych w przekraczają wartości podanych w W tym celu stosuje się najczęściej łączniki sworzniowe z łbem. tab.

5.

Naprężenia styczne wywołane siłą podłużną w słupie zespolonym oblicza się M − N oraz i rozkłady Rys. 24.

Krzywa interakcji jednoczesnego zginania i siłą ściskania Jeżeliznaczną ścinaneoblicza łączniki są przytwierdzane do środnika elementu stalotab.

5.

Naprężenia styczne wywołane podłużną w słupie zespolonym się W przypadku, gdy zespolone słupy (elementy ściskane) są obciążone siłą przekroju dwuteowym obetonowanym częściowo lub całkowicie, to nośność na ąąwwsłupie oblicza słupiezespolonym zespolonym obliczasię się Tab. 5. Wytrzymałości obliczeniowe na ścinanie odcinka w słupach o przekroju dwuteowym obetonowanym częściowo lub całkowicie, zakładając, że długość rozpatrywanego ścinania jestwego większa niż podwójna naprężeń w przykładowym przekroju całkowicie obetonowanym zakładając, że długość rozpatrywanego odcinka ścinania niż podwójna zespolonych poprzeczną, np.podwójna pod miejscowym poprzecznym lub momentem ścinanie obciążeniem może być zwiększona ojest siłytowiększa tarcia betonu o stalowe półki dwuteownika.

Siły inania jest cinania jestwiększa większaniż niż podwójna nośność na ścinanie może być zwiększona o siły tarcia betonu o stalowysokość przekroju słupa i 1/3 jego wysokości.

2 we półki dwuteownika.

Siły te można dodać do obliczeniowej wysokość przekroju słupa i 1/3 jego wysokości.

Typ przekroju poprzecznego τRdobliczeniowej , N/mm zginającym na końcu, należy zapewnić podłużnych naprężeńścinanych jak pokazano na rys. nośności te można dodać przeniesienie do nośności łączników łączników ścinanych jak pokazano na rys. 26. Tę dodatkową nośność W zespolonych osiowo ściskanych słupach nie jest potrzebne uwzględnianie Całkowicie W zespolonych osiowo zespolenia ściskanychstali słupach nie jest potrzebne uwzględnianie w obetonowane płaszczyźnie i0,30 betonu.

W tym celu stosuje się 0,5μPRd na eie jest potrzebne każdą półkę w poziomie można przyjąć o wartości jest ścinających potrzebne uwzględnianie uwzględnianie każdą półkę w każdego 26.

Tę dodatkową nośność można przyjąć o wartości poziomie każdego rzędu łączników, gdzie μna jest współczynnikiem tarcia (dla podłużnego obszarem przekazywania obciążenia.

0,55 Rurowe okrągłeścinania wypełnionepoza betonem μ rzędu łączników, gdzie jest współczynnikiem tarcia (dla przekroju podłużnego ścinania poza obszarem przekazywania obciążenia. najczęściej łączniki sworzniowe z łbem.poziomie każdego rzędu łączników, gdzie jest współczynnikiem tarcia (dlastaaiaobciążenia. obciążenia.

0,40 ściskane) Rurowe prostokątne wypełnione betonem lowego niepomalowanego W przypadku, gdy zespolone słupy (elementy są obciążone znaczną siłąμ = 0,5 ).). przekroju stalowego nie pomalowanego W ścinane przypadku, gdysiłą zespolone słupy (elementy ściskane) są obciążone znaczną μ = 0o,5 ).siłą Jeżeli łączniki są przytwierdzane do0,20 środnika elementu stalowego kane) są obciążone znaczną przekroju stalowego nie pomalowanego skane) są obciążone znaczną siłą Stopki elementów częściowo obetonowanych d , y , μ d , z elementów Rys. 25.poprzeczną, Współczynnikinp. interakcji zespolonych jednocześnie lub momentem pod μmiejscowym obciążeniem poprzecznym prof. dr hab. inż. Antoni Biegus poprzeczną, np. obetonowanym pod miejscowym obciążeniem poprzecznym lub momentem przekroju dwuteowym częściowo lub momentem 0,00 lub całkowicie, to nośność na m poprzecznym poprzecznym lub momentem Środniki elementów częściowo obetonowanych ściskanych i zginanych dwukierunkowo Politechnika Wrocławska zginającym na końcu, należy zapewnić przeniesienie podłużnych naprężeń zginającym na końcu, należy zapewnić podłużnych prof. dr hab. inż.

Biegus naprężeń może być zwiększona o siły tarcia betonu oprzeniesienie stalowe półkiAntoni dwuteownika.

Siły niesienieścinanie podłużnych naprężeń eniesienie podłużnych naprężeń prof. dr hab.

Antoni Biegus ścinających płaszczyźnie zespolenia staliinż. i betonu.

W tym celu stosuje się sierpień 2012 48 Builder w ścinających w obliczeniowej płaszczyźnie zespolenia stali i ścinanych betonu.

W celu na stosuje Politechnika Wrocławska dodać do nośności łączników jak tym pokazano rys. się etonu. te W tym się betonu.

Wmożna tym celu celu stosuje stosuje się Politechnika Wrocławska najczęściej łączniki sworzniowe z łbem. najczęściej łączniki sworzniowe z łbem. rysunki autora 0,5μPRd na każdą półkę w 26. Tę dodatkową nośność można przyjąć o wartości

Ed , Rd Ed

Fot. arch. Construsoft

budownictwo

Dokumentacja projektowa Wymagania dla konstrukcji stalowych. Część 2 Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury, dokumentacja projektowa składa się z projektu budowlanego i projektów wykonawczych, od których omówienia rozpoczynamy drugą część tego cyklu. W przypadku dokumentacji dla obiektów o konstrukcji stalowej może być również wymagany projekt warsztatowy jak i technologiczny oraz projekt montażu. dr hab. inż. Elżbieta Urbańska-Galewska, dr inż. Dariusz Kowalski

R

ozwiązania zawarte w projektach wykonawczych nie powinny wprowadzać odstępstw o charakterze istotnym w stosunku do projektu budowlanego. Rysunki projektu wykonawczego charakteryzują się znacznie większym stopniem szczegółowości niż rysunki projektu budowlanego. Na arkuszach rysunkowych należy stosować oznaczenia poszczególnych elementów wysyłkowych zgodne z oznaczeniami przyjętymi w koncepcji montażu.

Przygotowanie rysunków projektu wykonawczego

Proces wykonywania rysunku można podzielić na 4 fazy.

Faza 1 – konstruowanie. Na podstawie rysunków projektu budowlanego oraz obliczeń rysuje się projektowaną konstrukcję w rzutach, widokach i przekrojach z zaznaczeniem osi (OWK), w skali 1:100 lub 1:50, przekroje poprzeczne elementów oraz szczegóły w skalach 1:20, 1:10 lub 1:5. Należy rozrysować wszystkie węzły konstrukcyjne.

50 Builder

Faza 2 – wymiarowanie. Prawidłowe i przejrzyste wymiarowanie ułatwia odczytywanie rysunku. Wymiarowanie chaotyczne wynikające z niepisanej zasady „im więcej wymiarów tym lepiej”, może być przyczyną błędnego wykonania detalu lub elementu. Wskazane jest przestrzeganie następujących zasad przy wykonywaniu dokumentacji rysunkowej konstrukcji stalowych: • Wymiarów nie należy powtarzać! Na pojedynczym arkuszu rysunkowym dany wymiar powinien być umieszczony tylko jeden raz! Zasada ta świetnie sprawdza się w trakcie opracowywania dokumentacji rysunkowej. Wiadomo, że do projektu często są wprowadzane różne zmiany.

Poprawienie jednego wymiaru na arkuszu zwalnia nas od żmudnych poszukiwań powtórzeń wymiaru, a przeoczenie któregoś z powtarzających się wymiarów (co na dużych arkuszach jest dosyć prawdopodobne) może skutkować błędami w produkcji lub wydłużeniem czasu uzgodnień i poprawiania dokumentacji, na co należy również zwrócić

sierpień 2012

uwagę w przypadku rysunków wykonywanych w systemach automatycznego rysowania.

• Należy podawać tylko wymiary konieczne do określenia gabarytu wymiarowego elementu lub pozycji. Będą to wymiary określające przekroje poprzeczne elementów oraz wymiary przyłączeniowe.

• Łańcuchy wymiarowe nie powinny być zamknięte, co pozwala na uwzględnienie odchyłek wymiarowych wymiarów nieprzyłączeniowych.

Klasycznym przykładem niezamkniętego ciągu wymiarowego są wymiary określające rozmieszczenia detali na długości elementu, np. przewiązek na trzonie słupa złożonego lub poprzecznych żeber usztywniających na środniku blachownicy (rys. 1).

• Nie podaje się wymiarów oczywistych (np. kąta prostego lub wymiarów przekroju poprzecznego kształtownika walcowanego).

• Generalna zasada obowiązująca przy sporządzaniu rysunków jest następująca: podajemy tylko te wymiary, które są niezbędne do poprawnego wykonania konstrukcji. Na rzutach np. konstrukcji dachu oraz na charakterystycznych przekrojach poziomych i pionowych należy zaznaczyć wymiary wszystkich przekrojów poprzecznych, długości prętów lub blach (potrzebne do zestawienia stali) oraz wymiary łączników (śrub i spoin). Wszystkie pozostałe wymiary, jak np. średnice otworów, ukosowanie krawędzi do spawania, fazowań/ podcięć (skalopsów), będą podane na szczegółowych rysunkach warsztatowych. Należy również rozrysować w większej skali szczegóły konstrukcyjne, które tego wymagają z uwagi na stopień skomplikowania.

• Na wszystkich arkuszach muszą być zaznaczone osie głównych układów nośnych oraz wszystkie wymiary osiowe (OWK). Osie stanowią podstawowy układ odniesienia, względem którego opisujemy geometrię całej konstrukcji.

Faza 3 – pozycjonowanie. Poszczególne pozycje na rysunku należy ponumerować i opisać. Na pojedynczym arkuszu rysunkowym numer danej pozycji należy powtórzyć tyle razy, w ilu miejscach (rzutach, przekrojach) dana pozycja występuje. Natomiast opis (np. bl. 1000x12 / 2000) powinien występować na danym arkuszu tylko jeden raz. Uzasadnienie tego zalecenia jest takie samo jak w przypadku zasady niepowtarzania wymiarów.

staci blachy węzłowej w wersji tradycyjnej i w wersji do produkcji na obrabiarkach cyfrowych.

Aby uniknąć wstawiana zbędnych wymiarów na rysunku warsztatowym, można wykorzystać następującą metodę postępowania. Wszystkie wymiary należy podzielić na dwie odrębne grupy: • wymiary niezbędne do wykonania poszczególnych detali lub elementów (wymiary przekroju poprzecznego, długość, wymiary wcięć, położenie i średnice otworów), • wymiary opisujące usytuowanie poszczególnych pozycji względem siebie.

Wymiarów należących do drugiej grupy będzie zazwyczaj bardzo mało, gdyż informacje o wzajemnym położeniu poszczególnych pozycji będą przekazywane również za pomocą osi symetrii lub licowania pozycji względem wspólnej krawędzi lub powierzchni.

Rysunki warsztatowe wykonuje się oddzielnie dla poszczególnych elementów wysyłkowych. Do każdego rysunku warsztatowego musi być sporządzony wykaz stali i łączników. Ponadto muszą być sporządzone rysunki zestawieniowe (schematy montażowe) wraz ze szczegółami połączeń montażowych oraz wykazy elementów.

Generalna zasada obowiązująca przy sporządzaniu rysunków jest następująca: podajemy tylko te wymiary, które są niezbędne do poprawnego wykonania konstrukcji.

Faza 4 – zestawianie stali. Wykazy stali przygotowuje się na dwóch poziomach: 1) dla pojedynczych elementów wysyłkowych (zestawienie pozycji i śrub z podkładkami i nakrętkami), 2) dla całego obiektu (zestawienie elementów wysyłkowych).

Uwaga: przedstawiona wyżej metoda sporządzania rysunków wykonawczych odpowiada technice rysowania w programach graficznych typu AutoCad. W przypadku posługiwania się specjalnymi programami do wykonywania dokumentacji rysunkowej konstrukcji stalowej (BOCAD, STRUCAD, Tekla Structures), technika sporządzana rysunków będzie się nieco różniła, jednakże zasady wymiarowania powinny być respektowane.

Rys. 1. Przykłady niezamkniętego ciągu wymiarowego: a) wymiarowanie rozstawu żeber poprzecznych w blachownicy, b) wymiarowanie rozstawu przewiązek

Rysunki projektu warsztatowego

Rysunki warsztatowe to takie, które umożliwiają wykonanie poszczególnych elementów i pozycji w wytwórni, w warunkach uprzemysłowionego procesu produkcyjnego. Rysunki te opracowuje wykonawca, jeśli w umowie nie uzgodniono inaczej. W przeciwnym przypadku autor dokumentacji warsztatowej bezwzględnie powinien uzyskać z wytwórni, która będzie wykonywała elementy konstrukcji stalowej, informacje na temat umaszynowienia oraz stosowanych technologii. Zasady wymiarowania elementów i pozycji na rysunkach warsztatowych powinny odpowiadać technice i technologii wytwarzania. Produkcja zautomatyzowana wymaga innego przygotowania rysunków, a produkcja z tradycyjną linią technologiczną innego. Na rysunku 2 przedstawiono przykład wymiarowania detalu w po-

sierpień 2012

Rys. 2. Metody wymiarowania a) tradycyjne, b) do produkcji na obrabiarkach cyfrowych

Builder 51

budownictwo Na rysunkach szczegółów montażowych podaje się wyłącznie: • oznaczenia łączonych elementów konstrukcyjnych (symbole literowocyfrowe), • położenie najbliższych osi konstrukcji, • opis zastosowanych łączników (śrub lub spoin), • przewidywany wymiar szerokości szczeliny montażowej oraz sposób jej kompensacji.

Na rys. 3 zestawiono trzy rodzaje rysunków konstrukcji stalowej wieży. Na rys. 3 a) przedstawiono rysunek projektu budowlanego konstrukcji wieży.

Rys. 3 b) jest rysunkiem wykonawczym pojedynczego segmentu wieży, będącego również elementem wysyłkowym/konstrukcyjnym. Z kolei na rys. 3 c) przedstawiono przykład rysunków dokumentacji warsztatowej pojedynczych pozycji.

Specyfikacja techniczna służy do ustalenia właściwego standardu wykonania poszczególnych robót budowlanych jak i całego obiektu budowlanego.

W specyfikacji technicznej, poza wymienionym przedmiotem i zakresem robót, winno się podawać wyłącznie te dane i wymagania, w tym wszelkie wymagania specjalne, które stanowią niezbędne uzupełnienie, doprecyzowanie wymagań stawianych w aktualnych normach. Formę specyfikacji i jej zakres tematyczny precyzuje rozporządzenie [N4].

Podawany zakres informacji należy każdorazowo dostosować do opisywanego przedmiotu zamówienia. W przypadku prostych obiektów budowlanych można nie opracowywać szczegółowej specyfikacji technicznej, ale wówczas jej funkcję powinien spełnia sam projekt.

Uwzględniając wymagania rozporządzenia [N4] oraz norm z zakresu realizacji konstrukcji stalowych PN-B-06200:2002 [N1] i PN-EN 1090-2 Specyfikacja [N2], w szczegółowej specyfikacji technicznej należy ująć następujące Specyfikacja techniczna opracowana zgodnie z wymaganiami rozpo- wymagania dla poszczególnych etapów wykonania konstrukcji metalorządzenia [N4], obok specyfikacji istotnych warunków zamówienia, stano- wej: wi podstawę określenia przedmiotu i zakresu robót budowlanych objętych 1) Ogólna część informująca o przedmiocie zamówienia, zakresie robót umową kontraktową pomiędzy zamawiającym a wykonawcą robót budow- budowlanych podstawowych i towarzyszących, informacja o terenie budolanych. Specyfikacja stanowi część umowy kontraktowej, stąd wszelkie jej wy, a w szczególności definicje pojęć i określeń nigdzie wcześniej niezdezmiany, a w tym wynikające z niej skutki rzeczowe, finansowe i prawne, finiowanych, a wymagających zdefiniowania w celu jednoznacznego zrowinny być przeprowadzane w takim samym trybie jak zmiana umowy kon- zumienia używanych zapisów dokumentacji projektowej i specyfikacji traktowej na realizację zamówionych prac. technicznej. Administracyjnym elementem każdej specyfikacji jest podanie nazw i kodów dla grupy, klasy i kategorii robót zgodnie z obowiązującym układem systematycznym – Wspólnego Słownika Zamówień CPV [N5].

2) Informacja o właściwościach technicznych materiałów wymaganych do realizacji zamówienia, a w szczególności dotyczących: głównych materiałów konstrukcyjnych, materiałów dodatkowych.

W informacjach dotyczących wyrobów hutniczych należy podać dokładnie wymagane właściwości mechaniczne, fizyczne i chemiczne materiałów, gatunki stali. Należy wystrzegać się jednoznacznego wskazywania wyrobów przez podawanie nazw handlowych poszczególnych producentów, co może powodować problemy z zastosowaniem materiałów zamiennych o identycznych właściwościach.

Dla każdego z wyżej wymienionych wyrobów należy określić warunki ich: • przechowywania na każdym z ewentualnych etapów realizacji i przetwarzania, • transportu materiałów i wyrobów na wytwórnię lub plac budowy, w tym transportu i czynności operacyjnych w czasie montażu konstrukcji, • dostawy – zabezpieczenia materiałów i wyrobów na czas transportu i składowania, gabarytach i ciężarze elementów, • składowania materiałów i wyrobów na każdym z etapów czynności wytwórczych i operacyjnych, • kontroli jakości materiałów i wyrobów na poszczególnych punktach kontrolnych.

W opisie poszczególnych etapów czynności kontrolnych, należy określić dokładnie rodzaje kontrolowanych parametrów i ich dopuszczalne wartości. Wartości wymaganych parametrów powinny być określone na podstawie odniesienia do odpowiednich norm materiałowych jak i wyrobów.

Każdorazowo należy wskazać, jeśli zachodzi taka potrzeba, parametry w stosunku do których z przyczyn technologicznych związanych z dalszą obróbką oraz scalaniem konstrukcji, warunki zaostrzenia kontroli przez podanie innych specjalnych wymagań.

W treści tego punktu należy również zasygnalizować konieczność przeprowadzania ewentualnych kontroli w zakresie magazynowania, wytwarzania, i składowania materiałów i wyrobów u wykonawców.

Rys. 3. Przykłady rysunku wieży stalowej a) budowlanego, b) wykonawczego 3) Wymagania dotyczące sprzętu i maszyn niezbędnych do realipojedynczego segmentu wieży, c) warsztatowego wybranych pozycji. zacji inwestycji lub zalecanych do wykonania robót budowlanych.

52 Builder

sierpień 2012

4) Wymagania dotyczące środków transportu, z podziałem na transport materiałów podstawowych i pomocniczych, półfabrykatów, wyrobów gotowych, transport na placu budowy.

Należy określić wymagania stawiane środkom transportu z uwagi na zabezpieczenie transportowanych materiałów i wyrobów przed wpływem otaczającego środowiska, zmianą położenia elementów w trakcie transportu, możliwością powstania deformacji i innych uszkodzeń elementów podczas transportu.

Jeżeli z powodów technologicznych zachodzi konieczność ograniczenia wymiarów i masy elementów wysyłkowych to należy to również określić.

Ograniczenie to powinno być uwzględnione w projekcie montażu.

5) Wymagania dotyczące wykonania robót budowlanych z podaniem sposobu wykończenia poszczególnych elementów, tolerancji wymiarowych, szczegółów technologicznych oraz niezbędne informacje dotyczące odcinków robót budowlanych, przerw i ograniczeń, a także wymagania specjalne.

Zasady wymiarowania elementów i pozycji na rysunkach warsztatowych powinny odpowiadać technice i technologii wytwarzania.

W punkcie tym należy jak najdokładniej przedstawić wymagania kwalifikacyjne i organizacyjne stawiane wykonawcom poszczególnych prac jak i dokładnie scharakteryzować wymagania technologiczne realizacji poszczególnych prac ze wskazaniem czynności zalecanych, alternatywnych oraz niedopuszczalnych (jeśli takie występują).

Poniżej przedstawiono schemat informacji dla powyższych wymagań z podziałem na różne ich zakresy: • wymagania odnośnie zalecanego potencjału wytwórczego w stosunku do wykonawcy, • wymagania odnośnie opracowań projektowych i technologicznych oraz organizacyjnych koniecznych do spełnienia przez Wykonawcę, • w zakresie technologii wytwarzania elementów jak i budowy obiektu należy określić wymagania i informacje odnośnie rożnych typów obróbki i prac warsztatowych.

6) Opis działań związanych z kontrolą, badaniami oraz odbiorem wyrobów i robót budowlanych w nawiązaniu do dokumentów odniesienia.

Należy jednoznacznie podać informacje o wymaganym zakresie i rodzaju badań technicznych koniecznych do przeprowadzenia wraz ze sposobem ich dokumentowania.

7) Wymagania odnośnie przedmiaru i obmiaru robót. Stosownie do przyjętych dla całego zadania inwestycyjnego sposobów określenia jednostek obmiarowych należy podać: podział na poszczególne przedmiarowe pozycje realizacyjne z uwzględnieniem koniecznego stopnia szczegółowości, jednostki obmiarowe dla poszczególnych pozycji przedmiarowych, zasady ustalania wartości obmiarowych.

Specyfikacja techniczna służy do ustalenia właściwego standardu wykonania poszczególnych robót budowlanych jak i całego obiektu budowlanego.

8) Opis sposobu odbioru robót budowlanych. W punkcie tym należy szczegółowo i jednoznacznie określić wymagania dotyczące formy, zakresu i czasu wykonywania poszczególnych czynności odbiorowych wraz z wymienieniem rodzaju wymaganych dokumentów stanowiących podstawę jego przeprowadzenia. Czynności te należy podzielić na następujące etapy: odbiór konstrukcji na wytwórni, odbiór konstrukcji w trakcie budowy obiektu, odbiór końcowy.

Odbiór polega na komisyjnych oględzinach konstrukcji, sprawdzeniu wyników wszystkich badań oraz kontroli przewidzianych w programie wytwarzania i montażu konstrukcji.

9) Opis sposobu rozliczenia robót podstawowych, tymczasowych i prac towarzyszących.

Ta część specyfikacji uzależniona jest od warunków kontraktowych za-

sierpień 2012

Normy, instrukcje i wytyczne: [N1] PN-B-06200:2002 Konstrukcje stalowe budowlane – Warunki wykonania i odbioru – Wymagania podstawowe [N2] PN-EN 1090-2:2009 Wykonanie konstrukcji stalowych i aluminiowych – Część 2: Wymagania techniczne dotyczące konstrukcji stalowych [N3] PN-EN 1990:2004 Eurokod – Podstawy projektowania konstrukcji [N4] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U. z 2004 r. Nr 202, poz.

2072) [N5] Rozporządzenie nr 2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 listopada 2002 r. w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (Dz. Urz. WE L340/1 z 16.12.2002) wartych w warunkach umownych i może przewidywać: oddzielne lub łączne płatności za roboty podstawowe, tymczasowe i towarzyszące, lub podział na elementy wg jednostek obmiarowych.

10) Dokumenty odniesienia – dokumenty będące podstawą do wykonania robót budowlanych, w tym: wszystkie elementy dokumentacji projektowej, normy, aprobaty techniczne, inne dokumenty, ustalenia techniczne.

Kontrola procesu projektowania

Kontrola procesu projektowania powinna obejmować wszystkie fazy projektu, rozpoczynając od założeń projektowych, a kończąc na wymaganiach dla użytkownika. Tradycyjny sposób sprawdzania dokumentacji projektowej przez innego uprawnionego inżyniera (weryfikatora) jest właściwy w odniesieniu do konstrukcji klasy EX2 (kontrola normalna). W przypadku konstrukcji klasy EX3 wymagana jest zaostrzona kontrola polegająca na sprawdzeniu dokumentacji przez niezależnego i/lub specjalistycznego weryfikatora, w zakresie ustalonym w planie jakości. Dodatkowa weryfikacja konstrukcji klasy EC4, wykonana przez inną jednostkę projektową, powinna obejmować przeprowadzenie niezależnych obliczeń sprawdzających oraz porównanie ich z wynikami sprawdzanego projektu. Doświadczenia ostatnich lat wykazały, jak bardzo potrzebna jest niezależna, dodatkowa kontrola zewnętrzna. Dlatego też, obowiązek bezpośredniego zlecania i monitorowania kontroli zewnętrznej projektowania obiektów klasy EC4 powinien należeć do inwestora. W normie PN-EN 1990 [N3] przedstawiono trzy poziomy nadzoru przy projektowaniu (DSL – Design Supervision Levels) (tablica 1). „Poziomy nadzoru przy projektowaniu mogą być powiązane z klasą niezawodności wybranej według ważności konstrukcji i zgodnie z wymaganiami krajowymi albo założeniami projektowymi oraz wdrożone za pomocą odpowiednich środków zarządzania jakością”.

Tablica 1. Poziomy nadzoru przy projektowaniu [N3] Poziomy nadzoru przy projektowaniu

Minimalne zalecane wymagania Charakterystyka przy sprawdzaniu obliczeń, rysunków i specyfikacji

DSL 3 nadzór odniesiony do RC3 zaostrzony

Sprawdzenie przez stronę trzecią: Sprawdzanie przez inną jednostkę projektową

Sprawdzenie zgodnie DSL 2 nadzór normalny z procedurami jednostki odniesiony do RC2 projektowej Autokontrola: DSL 1 nadzór normalny Sprawdzenie przez autora odniesiony do RC1 projektu

dr hab. inż. Elżbieta Urbańska-Galewska. prof. PG dr inż. Dariusz Kowalski Politechnika Gdańska

Builder 53

Fot. arch. Stalprodukt

budownictwo

Projektowanie

z kształtowników zamkniętych Część 1. Materiały i wyroby Zastosowanie kształtowników o przekrojach zamkniętych w budownictwie i przemyśle staje się coraz bardziej powszechne. Od czasu, gdy w Anglii przez profilowanie na gorąco elementów o przekroju kołowym po raz pierwszy wyprodukowano kształtowniki rurowe o przekrojach kwadratowym i prostokątnym, minęło już ponad 50 lat. dr inż. Mirosław Broniewicz , prof. zw. dr inż. Jan Bródka

O

d tego czasu kształtowniki te zdobyły sobie dużą popularność wśród architektów, projektantów, wykonawców oraz użytkowników.

Architekci są zafascynowani możliwościami kreowania śmiałych, ekspresyjnych rozwiązań architektonicznych całych budowli oraz ich poszczególnych detali. Projektanci doceniają właściwości konstrukcyjne przekrojów zamkniętych związane z ich dużym momentem bezwładności w stosunku do masy, dużą wytrzymałością na skręcanie, czy też możliwością zwiększenia nośności przez wypełnienie wnętrza rur betonem.

Wykonawców przekonuje łatwy i mało pracochłonny transport oraz montaż całych konstrukcji czy poszczególnych elementów z uwagi na małą masę i większą sztywność elementów o przekrojach zamkniętych, a także niski koszt powłok zabezpieczających ze względu na małą powierzchnię zewnętrzną.

Zakres stosowania kształtowników o przekrojach zamkniętych jest bardzo duży. Wykorzystuje się je przede wszystkim w budownictwie na stalowe konstrukcje budowlane i przemysłowe oraz w przemyśle maszynowym jako elementy nośne maszyn i pojazdów.

Zalety kształtowników zamkniętych

Kształtowniki o przekrojach zamkniętych wykazują wiele zalet w porównaniu do tradycyjnych kształtowników o przekrojach otwartych. Mają przede wszystkim korzystniejszą charakterystykę wytrzymałościową przy ściskaniu i skręcaniu, co przejawia się w małym ciężarze poszczególnych elementów jak i całych konstrukcji. Materiał w przekroju jest rozłożony równomiernie i w maksymalnym oddaleniu od środka ciężkości i przez to wykorzystywany jest bardziej skutecznie. Uwidacznia się to głównie przy stosowaniu rur na konstrukcje prętowe, na elementy poddane ściskaniu oraz skręcaniu. Ponadto duża odporność ścianek przekroju na utratę stateczności miejscowej (zwłaszcza w przypadku przekrojów kolistych) umożliwia pełne wykorzystanie w tych konstrukcjach stali o wysokiej wytrzymałości. Nośność przekrojów ściskanych i zginanych można dodatkowo znacznie zwiększyć wypełniając wnętrze elementów rurowych betonem i stosując wewnątrz zbrojenie.

Korzystny kształt aerodynamiczny elementów o przekrojach zamkniętych sprawia, że obciążenie parciem wiatru lub wody jest znacznie mniejsze. Ponadto bardzo dobry współczynnik wytrzymałości do masy, charak-

54 Builder

teryzujący te elementy, sprawia, że konstrukcje takie są lekkie, co ułatwia ich transport, montaż i eksploatację.

Duży asortyment produkowanych kształtowników sprawia, że dobór wielkości przekroju do siły istniejącej w pręcie jest optymalny. Daje to także możliwość zachowania zewnętrznych wymiarów elementu przy różnicowaniu jego grubości (zwłaszcza na długości słupów lub w prętach kratownic).

Projektanci doceniają właściwości konstrukcyjne przekrojów zamkniętych związane z ich dużym momentem bezwładności w stosunku do masy, dużą wytrzymałością na skręcanie, czy też możliwością zwiększenia nośności przez wypełnienie wnętrza rur betonem.

Mała powierzchnia zewnętrzna, mniejsza o 30 do 50% w stosunku do takich samych pod względem nośności kształtowników o przekrojach otwartych, sprawia, że koszty zabezpieczeń antykorozyjnych oraz ogniochronnych są mniejsze. Kształtowniki rurowe, przy szczelnym zasklepieniu końców prętów w węzłach są całkowicie odporne na korozję powierzchni wewnętrznej. Odpływ wody opadowej z powierzchni konstrukcji jest ułatwiony wskutek braku zagłębień i załamań konturów elementów. Puste wnętrze elementów o przekrojach zamkniętych można wykorzystać do umieszczenia instalacji lub transportu czynników grzewczych lub wentylacyjnych [1].

Wytwarzanie i oznaczenia

Kształtowniki zamknięte o przekrojach okrągłych, kwadratowych i prostokątnych są wytwarzane na gorąco według PN-EN 10210 oraz na zimno według PN-EN 10219 ze stali konstrukcyjnej niestopowej gatunków od S235JRH do S355J2H lub ze stali konstrukcyjnej drobnoziarnistej gatunków od S275NH do S460NH albo S275NLH do S460NLH, czy też tylko w wypadku wytwarzania na zimno z gatunków od S275MH do S460MLH. Ich skład chemiczny i właściwości mechaniczne są podane w częściach pierwszych wskazanych norm. Stal do produkcji kształtowników zamkniętych w oznaczeniu zawiera symbol H, a ponadto poszczególne gatunki

sierpień 2012

mają dodatkowe litery na oznaczenie stanu dostawy: N po normalizowaniu (przez wyżarzanie lub odpowiednie walcowanie), M po walcowaniu termomechanicznym, a ponadto symbol L, który wskazuje, że stal jest przeznaczona do stosowania na konstrukcje w obiektach eksploatowanych w niskich temperaturach.

Gatunki stali niestopowej podzielono w zależności od ich odtleniania na grupy jakościowe JR, J0 i J2.

a)

b)

Dobór i wymiary

W warunkach zamawiania kształtowników należy brać pod uwagę ich stosowanie do konstrukcji użytkowanych w różnych temperaturach. Dokonuje się doboru gatunku stali przez ocenę udarności na podstawie pracy łamania próbek standardowych w temperaturach 0°C lub – 20°C, albo – 50°C [2].

Asortyment wymiarowy kształtowników zamkniętych jest bardzo szeroki i obejmuje rury o średnicach zewnętrznych od 21,3 mm do 711 mm w wypadku walcowania na gorąco oraz od 21,3 mm do 1219 mm w wypadku profilowania na zimno. Przekroje kwadratowe są wytwarzane o szerokości boku od 25 mm 400 mm podczas produkcji na gorąco i od 20 mm do 300 mm podczas produkcji na zimno. Przekroje prostokątne są dostępne w skromniejszym zakresie wymiarów ich boków od 25x50 mm do 300x500 mm podczas produkcji na gorąco i od 20x40 mm do 200x400 mm podczas profilowania na zimno. Grubość ścianki wynosi od 2,3 mm do 100 mm w wypadku przekrojów okrągłych, od 2,0 mm do 20,0 mm w wypadku przekrojów kwadratowych i od 3,6 mm do 20,0 mm w wypadku prostokątnych przy wytwarzaniu na gorąco. Natomiast w odniesieniu do wyrobów profilowanych na zimno grubość waha się od 2,0 mm do 12,5 mm przy przekrojach kwadratowych i prostokątnych lub do 25,0 mm przy rurach okrągłych [1].

Na gorąco, na zimno – różnice we właściwościach

Kształtowniki kwadratowe i prostokątne mają zwykle różne promienie zaokrągleń naroży w zależności od wykonania na gorąco lub na zimno. To powoduje, że wartości ich cech geometrycznych różnią się na tyle, że nie można wyrobów wytwarzanych na gorąco bez uwzględnienia różnic zamieniać bezpośrednio na wyroby wytwarzane na zimno. Biorąc także pod uwagę warunki układania spoin w elementach konstrukcji należy wyroby dobierać w zależności od grubości i promieni zaokrąglenia w wypadku ich produkcji na zimno. Do tej oceny służą wskazania w PN-EN 1993-1-8, odnoszącej się do projektowania węzłów w konstrukcjach budowlanych.

Sposób wytwarzania tych wyrobów jest również przyczyną różnic we właściwościach mechanicznych. Rozkład granicy plastyczności w poprzecznych przekrojach takich kształtowników walcowanych na gorąco i profilowanych na zimno wykazuje znaczne różnice (rys. 1) [3]. W kształtownikach wykonywanych na gorąco (rys. 1a) rozkład wartości granicy plastyczności materiału jest prawie równomierny. Natomiast w wypadku kształtowników wykonywanych na zimno (rys. 1b) w narożach granica plastyczności wykazuje znacznie większe wartości w stosunku do jej wartości w obszarach płaskich ścianek.

Zmiany, zachodzące w materiale rodzimym podczas wykonywania na zimno, powodują, że nośność prętów ściskanych z takich wyrobów jest niższa niż w wypadku nośności kształtowników walcowanych na gorąco.

Przepisy normy projektowania ujmują to, zalecając różne krzywe wyboczeniowe.

Spawanie

Różnice właściwości materiału, wynikające ze sposobu wykonania kształtowników, uwidaczniają się w wypadku ich spawania podczas wytwarzania elementów konstrukcji. Profilowanie na zimno jest jednym z najważniejszych czynników, prowadzących do wystąpienia kruchego pękania. To niebezpieczeństwo należy brać pod uwagę zwłaszcza w wypadku blach grubych, czyli > 3 mm. Do oceny dopuszczenia spawania w pobliżu naroży należy posługiwać się zaleceniami, podanymi w tabeli 1. Jest ona powtórzeniem zaleceń, zamieszczonych w PN-EN 1993-1-8.

sierpień 2012

Rys. 1. Rozkład granicy plastyczności w przekrojach kształtowników: a) walcowanych na gorąco, b) profilowanych na zimno [3] Tabela 1. Warunki spawania w pobliżu stref zgniotu

r/t

Wydłużenie podczas wykonania na zimno (%)

≥ 25 ≥ 10

Największa grubość(mm) Ogólnie Obciążenie przeważająco statyczne

Obciążenie zmęczeniowe

Stal całkowicie uspokojona (Al ≥ 0,02%)

≤2

dowolna

dowolna

dowolna

≤5

dowolna

16

dowolna

≥3

≤ 14

24

12

24

≥2

≤ 20

12

10

12

≥ 1,5

≤ 25

8

8

10

≥1

≤ 33

4

4

6

Spawanie można wykonywać w strefach o szerokości 5t po obu stronach gięcia na zimno według tabeli 1 pod warunkiem spełnienia jednego z poniższych warunków: • strefa zgniotu na zimno została poddana normalizowaniu po odkształceniu i przed spawaniem, • stosunek r/t spełnia warunki podane w tabeli 1.

W innych wypadkach zezwala się na spawanie tylko w strefie położonej w odległości większej niż 5t od naroży, pod warunkiem, że takie zezwolenie zostanie potwierdzone wynikami badania doświadczalnego, przeprowadzonego w odniesieniu do danego zadania.

W PN-EN 1993-1-8 [N3] stwierdzono również, że podanym w tabeli 1 kryteriom spawalności odpowiadają kształtowniki zamknięte, profilowane na zimno według PN-EN 10219 [N2], o grubości ścianek nie większej niż 12,5 mm ze stali uspokojonej odmiany jakościowej J2H, K2H, MH, MLH, NH lub NLH o zawartości C ≤ 0,18%, P ≤ 0,02% i S ≤ 0,012%, mimo że nie spełniają warunków podanych w tabeli 1.

Mniejsze promienie zaokrąglenia naroży kształtowników zamkniętych o przekrojach kwadratowych i prostokątnych walcowanych na gorąco umożliwiają lepsze ich dopasowanie podczas układania spoin. Natomiast duże promienie zaokrąglenia w tych kształtownikach wykonywanych na zimno wymagają zazwyczaj ułożenia kilku warstw spoin, albo specjalnego cięcia końców tych wyrobów, co jest znacznym utrudnieniem w wytwarzaniu elementów konstrukcji.

dr inż. Mirosław Broniewicz prof. zw. dr inż. Jan Bródka Politechnika Białostocka Literatura: [1] Bródka J., Broniewicz M., Konstrukcje stalowe z rur. Arkady, Warszawa 2001.

[2] Bródka J., Broniewicz M., Kształtowniki o przekrojach zamkniętych.

Poradnik dla projektantów i konstruktorów. Część I, Część II. Koenigstahl.

Warszawa.

[3] 12 points in favour of hot rolled structural hollow sections (MSH).

Square and rectangular. Vallourec & Mannesmann Tubes.

Builder 55

budownictwo

Ocieplenia na ociepleniach Marek Siemieniewski

Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń

W związku z potrzebą ociepleń istniejących ociepleń, w celu polepszenia ich parametrów termoizolacyjnych i technicznej naprawy, a co za tym idzie potrzebą uregulowań technicznych i prawnych w tym aspekcie, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO) opracowało zalecenia dotyczące renowacji istniejącego systemu ETICS pt. „Ocieplenia na ocieplenia”.

56 Builder

Zalecenia dotyczące renowacji istniejącego systemu ETICS pt. „Ocieplenia na ocieplenia” dotyczą przypadków, w których istniejące ocieplenie wykonane jest z płyt EPS (styropian), a także dodatkowe docieplenie wykonane będzie z tego samego materiału termoizolacyjnego.

P

ierwsze docieplenia metodą lekką mokrą na dużą skalę wykonywano w Polsce w końcu lat 80. minionego stulecia, a więc ponad ćwierć wieku temu. Obowiązujące wówczas normy, instrukcje, przepisy prawne nie stawiały wysokich wymagań co do grubości termoizolacji. Dopiero niedawno wprowadzone rozporządzenia i dyrektywy nałożyły na budynki wysokie wymagania w zakresie termoizolacyjności. Pierwsze docieplenia charakteryzowały się poza tym niskimi parametrami technicznymi, jeśli chodzi o funkcjonalność systemów ociepleń.

ETICS na ETICS

Powyższe zjawiska sprawiły, że na rynku pojawiło się duże zapotrzebowanie na ocieplenia istniejących ociepleń w celu polepszenia ich parametrów termoizolacyjnych, jak i technicznej naprawy. Biorąc pod uwagę potrzeby rynku pod względem uregulowań technicznych i prawnych w tym aspekcie, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO) opracowało zalecenia dotyczące renowacji istniejącego systemu ETICS pt. „Ocieplenia na ocieplenia”. Dokument ten reguluje przypadki, w których istniejące ocieplenie wykonane jest z płyt EPS (styropian), a także dodatkowe docieplenie wykonane będzie z tego materiału termoizolacyjnego. Budowa systemu ociepleniowego oraz układ poszczególnych warstw pozostają standardowe, tak jak jest to zdefiniowane w ZUAT-15/V.03 lub ETAG 004.

Najpierw ekspertyza

Przed podjęciem decyzji o zainstalowaniu dodatkowego docieplenia konieczne jest dokładne sprawdzenie stanu istniejącego układu ocieplenia, a także podłoża. Analizy takiej może się podjąć wyłącznie specjalista posiadający uprawnienia budowlane (rzeczoznawca, projektant), a prace renowacyjne systemu ociepleń przeprowadzone mogą być wyłącznie wtedy, kiedy pozwala na to stan techniczny ściany i ocieplenia stanowiącego podłoże planowanych robót.

W pierwszym etapie ekspertyzy technicznej trzeba przeanalizować dokumentację pierwotnego ocieplenia, o ile jest dostępna i rzetelna, czyli projektu technicznego, dziennika budowy, notatek z budowy itp. Na tej podstawie należy określić rodzaj zastosowanego systemu, zidentyfikować jego składniki oraz ustalić jego klasyfikację ogniową. Istotne jest również sprawdzenie, czy i jak zostało wykonane mocowanie mechaniczne systemu ociepleń, zwłaszcza jaka jest liczba, rodzaj i rozmieszczenie łączników oraz na ile skuteczne jest to zamocowanie.

Potwierdzenie w odkrywce

W drugiej fazie konieczne jest wykonanie tzw. odkrywki, czyli odkrycie przekroju ocieplenia. Pozwoli to ustalić, czy wykonane ocieplenie odpowiada dokumentacji technicznej i projektowej (chodzi zwłaszcza o klasyfikację ogniową). Jeśli istnieją rozbieżności pomiędzy dokumentacją a stanem faktycznym, trzeba je poddać wnikliwej ocenie. Odkrywka da również odpowiedź, czy ocieplenie spełnia wymagania zawarte w instrukcji montażu danego systemu. Jeżeli nie można go zidentyfikować, należy odnieść się do ,,Wytycznych wykonawstwa oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem zewnętrznych zespolonych systemów ocieplania ścian” Stowarzyszenia na rzecz Systemów Ociepleń i również dokonać oceny rozbieżności.

Wreszcie odkrywka to jedyny sposób, by sprawdzić rodzaj i stan podłoża pod zainstalowanym przed laty ociepleniem.

Badanie wyciętego przekroju istniejącego ocieplenia, zarówno warstw systemu jak i podłoża ściennego, powinno się wykonać w każdym przypadku, nawet jeśli stare ocieplenie nie wykazuje żadnych widocznych uszkodzeń. O liczbie i rozmieszczeniu odkrywek decyduje fachowiec wykonujący ocenę techniczną. Powierzchnia odkrywek nie powinna być mniejsza niż 1 m2.

sierpień 2012

Wymagania dla łączników mechanicznych stosowanych do mocowania nowego ocieplenia na istniejących ociepleniach

Grzegorz Burzyński

Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń Łączniki mechaniczne muszą posiadać odpowiedni dokument dopuszczający wyrób do obrotu, tj. Europejską lub krajową Aprobatę Techniczną. Podczas mocowania nowego ocieplenia łącznik powinien przejść przez wszystkie warstwy nowego i starego ocieplenia (najlepiej w miejscach, gdzie pod płytami termoizolacyjnymi znajduje się klej) oraz powinien być prawidłowo zakotwiony w podłożu. Głębokość zakotwienia łączników należy określić na podstawie Aprobaty Technicznej łącznika oraz klasyfikacji podłoża, określonego podczas odkrywek.

Liczba i rozmieszczenie łączników określona jest w projekcie renowacji istniejącego ocieplenia, lecz nie powinna być mniejsza niż 6 szt./m2.

Wymagania dla łączników mechanicznych stosowanych do mocowania nowego ocieplenia na istniejących ociepleniach są następujące: • do mocowania nowego docieplenia zaleca się stosowanie łączników z korpusem tworzywowym i trzpieniem stalowym

wkręcanym, ze względu na odpowiednio wysokie parametry wytrzymałościowe i bezpieczeństwo użytkowania oraz możliwość kontrolowanego montażu izolacji termicznej, • trzpień powinien być zabezpieczony antykorozyjnie lub w wersji nierdzewnej, • łączniki powinny być dedykowane do poszczególnych klas podłoży (A, B, C, D, E), • łączniki powinny być łatwo identyfikowalne: muszą zawierać identyfikację producenta, informacje o klasach podłoży, do których są dedykowane, itp., zgodnie z dokumentem odniesienia, tj. Aprobatą Techniczną, • punktowa przenikalność cieplna na trzpieniu łącznika nie może przekraczać 0,002 W/K (parametr winien być potwierdzony zapisem w AT) - następstwem wysokiej przenikalności ciepła jest utrata ciepła oraz powstanie punktowych przebarwień na elewacji, tzw. „efekt biedronki”, • sztywność talerzyka łącznika nie może być mniejsza niż 0,6 kN/mm, co przeciwdziała przeciągnięciu systemu ociepleń przez zakotwiony w podłożu łącznik; następstwem słabej sztywności talerza może być zerwanie ocieplenia z elewacji, przy jednoczesnym pozostawieniu łącznika w podłożu, • średnica talerzyka musi wynosić nie mniej niż 60 mm.

REKLAMA

NOWOŚĆ ejotherm STR U 2G

• idealne rozwiązanie do mechanicznego mocowania docieplenia na ociepleniu • łącznik wkręcany do wszystkich rodzajów podłoży (A,B,C,D,E) • wyeliminowane mostki termiczne (0,001 W/K) • max. grubość mocowanej termoizolacji 42 cm • 100% kontrola poprawności zakotwienia • nie wymaga szpachlowania

Najwyższa technologia w technice mocowań www.ejot.pl EJOT Polska Sp. z o.o. Sp.k., 42-793 Ciasna, ul. Jeżowska 9, tel. 34 35 10 660, fax 34 35 35 410

1

Zdjęcia arch. SSO

budownictwo

2

W pierwszej fazie diagnostyki zaleca się wykonanie odkrywek w dwóch lub trzech miejscach na ociepleniu, w obszarach ścian różniących się ekspozycją i specyfiką geometrii, np. w przypadku budynków wielorodzinnych na ścianie szczytowej oraz na ścianie z oknami. Dodatkowo sprawdzić trzeba miejsca, gdzie występują odstępstwa od reszty elewacji, takie jak zmiana konstrukcji i stanu ścian czy niejednakowa grubość płyt izolacyjnych.

Jeśli obserwacje te dają podobne wnioski na temat stanu ocieplenia w różnych punktach elewacji, nie ma potrzeby dalszej diagnostyki.

Jednak jeśli stan elewacji jest różny w sprawdzonych za pomocą odkrywek miejscach, rzeczony obiekt budowlanych wymaga indywidualnych metod.

Główne etapy diagnostyki

3

7

4

8

5

9

6

10

58 Builder

Dokładne etapy i sposoby oceny istniejącego ocieplenia opisane są w wytycznych. Zalecenia SSO „Ocieplenia na ocieplenia” pozwalają sklasyfikować istniejące ocieplenie na podstawie oceny wizualnej oceny i wykonanych odkrywek. Dokument definiuje główne etapy diagnostyki: Etap I: Ocena powierzchni istniejącego ocieplenia (sprawdzenie stanu wyprawy zewnętrznej istniejącego ocieplenia pod względem przyczepności kleju oraz geometrii ścian na powierzchni starego ocieplenia).

Etap II: Ocena wykonanych odkrywek (sprawdzenie szeregu parametrów, takich jak przyczepność miedzywarstwowa, wytrzymałość styropianu na rozciąganie, grubość poszczególnych warstw ocieplenia, przyczepność kleju, którym przyklejono płyty, jego rozmieszczenie i powierzchnia efektywnego przyklejenia, mocowanie mechaniczne oraz rodzaj, nośność, układ i grubość warstw podłoża pod istniejącym ociepleniem).

Etap III: Szczególnym przypadkiem jest stwierdzenie, że podłoże stanowią żelbetowe ściany trójwarstwowe. Wówczas należy sprawdzić, czy nie nastąpiło przemieszczenie płyt oraz zdiagnozować stan płyt i stalowych wieszaków. Jeżeli pomiędzy płytami zaczęły pojawiać się przemieszczenia lub gdy diagnostyka wykaże, że wieszaki stalowe w znacznym stopniu są osłabione przez korozję lub przez wpływy zewnętrzne, należy zastosować systemowe wzmocnienie połączenia warstwy fakturowej z warstwą nośną za pomocą specjalnych, dedykowanych rozwiązań renowacyjnych. Chodzi o kotwy mechaniczne lub chemiczne, posiadające odpowiednią Aprobatę Techniczną. Łączniki mocujące ocieplenie należy w tej sytuacji kotwić w warstwie fakturowej.

Kolejny krok to prace przygotowawcze do wykonania renowacji docieplenia. Jeśli ekspertyza istniejącego ocieplenia wykaże, że można na nim zainstalować dodatkowe ocieplenie, należy najpierw naprawić wszystkie

sierpień 2012

miejsca odkrywek starego systemu ociepleniowego. Odbywa się to poprzez wklejenie w te miejsca płyt styropianowych (o parametrach zgodnych z izolacją zastosowaną w starym ociepleniu oraz ze specyfikacją określoną w Aprobacie Technicznej instalowanego systemu) i wykonanie na nich warstwy zbrojącej. Płyty należy wkleić całopowierzchniowo lub metodą obwodowo-punktową z zachowaniem min. 40-procentowej efektywnej powierzchni przylegania kleju.

Nowy projekt ocieplenia na ociepleniu

Warunkiem niezbędnym do efektywnego, ponownego ocieplenia budynku ocieplonego już wcześniej jest przygotowanie profesjonalnego, nowego projektu. Należy w nim uwzględnić wyniki opinii technicznej na temat istniejącego ocieplenia i podłoża oraz jej wskazania co do niezbędnych prac przygotowawczych oraz wszelkie wytyczne do projektowania.

Do powtórnego ocieplenia stosować należy system posiadający Aprobatę Techniczną, w której zawarto możliwość wykorzystywania go jako drugiego układu termoizolacyjnego. Obligatoryjne jest mocowanie mechaniczne nowego ocieplenia (patrz ramka) – wyjątek stanowić mogą inne rozwiązania techniczne dopuszczone do stosowania w budownictwie, objęte projektem ocieplenia. O liczbie, rodzaju, długości i rozstawie łączników mechanicznych decyduje projektant.

Instalacja ponownego ocieplenia na istniejącym służyć ma zwiększeniu izolacyjności termicznej ścian. Jest to optymalny sposób renowacji warstw zewnętrznych, gdy istniejąca izolacja termiczna ma niewielką grubość. Jeżeli jednak „stare” ocieplenie jest w złym stanie technicznym, nie spełnia wymagań formalnych zawartych w Aprobatach Technicznych i wytycznych producenta systemu, uniemożliwiając prawidłowe ponowne

docieplenie wszystkich części elewacji (ośnieża okienne, części podparapetowe, loggie, płyty balkonowe itp.), lub w sytuacji, kiedy ponowne ocieplenie może znacząco zwiększyć szerokość ościeża okiennego, ograniczając dostęp światła do okien, należy rozważyć demontaż ocieplenia istniejącego i wykonanie w sposób prawidłowy nowego, z użyciem materiału termoizolacyjnego o niższej niż poprzednio wartości współczynnika przewodzenia ciepła.

W przypadku budynków wzniesionych w technologii wielkopłytowej, zarówno renowacja poprzez ponowne ocieplenie, jak i „wymiana” ocieplenia na nowe stwarza możliwość wzmocnienia trójwarstwowej płyty żelbetowej dzięki zastosowaniu dodatkowego połączenia płyt osłonowych (fakturowych) z płytami nośnymi za pomocą odpowiednich kotew.

Jest to najlepszy moment na wykonanie takich wzmocnień. Należy pamiętać, iż instalacja ocieplenia zamyka dostęp do konstrukcji ścian od zewnątrz na kilkadziesiąt lat, a więc przy szacowaniu wytrzymałości łączników, z ewentualnym uwzględnieniem ich nieodpowiedniego stanu, należy brać pod uwagę odpowiednio wydłużony okres, a nie wyłącznie stan obecny.

Rozpatrując różne metody renowacji starych ociepleń warto oprócz ocen technicznych przeprowadzić także analizę ekonomiczną rozważanych rozwiązań i dopiero wówczas zdecydować, czy lepiej będzie wykonać nowe ocieplenie od podstaw (pamiętając o kosztach usunięcia, składowania czy utylizacji starego), czy też – jeśli ekspertyza techniczna na to pozwala – zainstalować nową warstwę ocieplenia na obecnym.

Marek Siemieniewski

REKLAMA

sierpień 2012

Builder 59

budownictwo

Aka demia Buildera – to przedsięwzięcie o charakterze edukacyjnym, adresowane do projektantów, wykonawców i technologów robót specjalistycznych oraz inwestorów. Porady, zalecenia i wskazówki projektowe, wykonawcze oraz użytkowe wraz z rekomendacją odpowiednich produktów.

Projekt realizowany wspólnie z wiodącymi firmami z branży.

Partner merytoryczny SOPRO POLSKA SP. Z O.O.

Uszkodzenia nawierzchni z bruku i płyt kamiennych zdarzają się rzadko z powodu niskiej jakości kamienia.

Najczęstsze przyczyny leżą w złym projektowaniu, niewłaściwej realizacji prac lub w nieprawidłowym doborze materiałów wiążących.

Dobór odpowiednich materiałów, które spełniają specyficzne wymagania oraz przestrzeganie technologii ich stosowania to klucz do sukcesu.

60 Builder

Nowoczesne systemy zapraw do układania kostki brukowej Brukowanie dróg i placów kostką kamienną zmieniło się w bardzo istotny sposób w ostatnich latach. Wysokie i intensywne obciążenia pojazdami, większe wymagania inwestorów wymuszają od projektanta i wykonawcy poszukiwania najnowszych rozwiązań w tej dziedzinie. Przedstawione w artykule materiały dają szeroki wybór rozwiązań technologicznych gwarantujących długotrwałą, bezawaryjną eksploatację przy zachowaniu efektownego wyglądu nawierzchni. rzystywać na szeroką skalę bruk, tym razem betonowy, produkowany metodą wibroprasowaną, jako alternatywę dla asfaltu.

Oczywiście okładzina taka tylko imituje kamień, walory techniczne oraz estetyczne betonu znacznie odbiegają od szlachetnego materiału kamiennego.

Rodzaje bruków i sposób ich zabudowy

Tomasz Stępień Sopro Polska Sp. z o.o.

B

rukowane ulice i place są częstym elementem architektury starych miast i miasteczek. Jeszcze do niedawna była to jedyna metoda utwardzania dróg i placów, stosowana od czasów starożytnych. Dopiero w latach 50-tych ubiegłego wieku zaczęto powszechnie stosować jako nawierzchnię dróg masy asfaltowe. Na początku lat 90 –tych w naszym kraju na nowo zaczęto wyko-

W najnowszych realizacjach zaobserwować można renesans brukowej kostki kamiennej oraz klinkierowej. Materiał ten coraz częściej wykorzystywany jest w nowych realizacjach, a na wielu miejskich starówkach odtwarza się drogi i place, układając na nowo kostki i płyty kamienne w miejsce nawierzchni asfaltowych, również często wykonuje się remont zniszczonych powierzchni bruku.

Stare drogi przedwojenne nie były narażone na zbyt wielkie obciążenia (powozy konne, lekkie ciężarówki). Rozwój motoryzacji powojennej obnażył wszystkie wady i niedoskonałości tego typu nawierzchni.

Wynikały one najczęściej z faktu zbyt słabej podbudowy oraz nie-

trwałości spoin. Również zmienił się sposób czyszczenia powierzchni dróg, wprowadzono powszechnie czyszczenie mechaniczne przy wykorzystaniu pojazdów, które za pomocą szczotek stalowych czyszczą powierzchnię jezdni z funkcją odsysania. Metoda ta bardzo szybko doprowadza do powstawania dużych ubytków w fudze, a w konsekwencji do obluzowania i wypadania pojedynczych elementów bruku.

Często podkład pod bruk jak i fuga nie są związane spoiwem, co prowadzi na skutek mycia ciśnieniowego, a nawet opadów deszczu do niszczenia nawierzchni.

Szczeliny spoinowe w bruku zasypane piaskiem powinny być regularnie uzupełniane, co i tak nie gwarantuje stabilności bruku.

W tego typu rozwiązaniu po wypłukaniu dochodzi do obruszania się kostki i przesuwania, a z czasem jej wypadania.

Problemy eksploatacyjne powierzchni bruku

Powierzchnia bruku, w przypadku zbyt słabej podbudowy w trakcie eksploatacji, obciążana jest nierównomiernie, dochodzi

sierpień 2012

sierpień 2012

Metody prawidłowego montażu

W zależności od rodzaju drogi czy placu i sposobu ich wykorzystania (obciążenia ruchem kołowym, czyszczenie mechaniczne) rozróżnia się dwie metody budowy nawierzchni: sztywną i elastyczną.

Przy budowie sztywnej dodaje się do fug materiały zawierające substancje wiążące. Podbudowa wykonana jest z betonu, a kostkę układa się na zaprawie. Przy budowie elastycznej fugi wypełnia się piaskiem, na którym również układa się kostkę brukową.

Istnieje również wariant półsztywny (powiązanie niezwiązanej podbudowy ze sztywnym fugowaniem). Wariant ten jest przeznaczony dla dróg i placów o niewielkich obciążeniach ruchem np. strefy ruchu pieszego.

Ponadto niemieckie wymagania dotyczące nawierzchni rozróżniają układ przepuszczający wodę i szczelny.

I tak w przypadku silnych obciążeń mechanicznych spowodowanych ruchem kołowym, na mostach, w rynnach i kanałach odwadniających stosuje się układy nieprzepuszczające dla wody.

Natomiast przy lżejszych obciążeniach w ogródkach, na ścieżkach, chodnikach podjazdach do garaży najlepiej sprawdza się system wodoprzepuszczalny.

Dobór odpowiednich materiałów

Firma Sopro posiada w swojej ofercie materiały do wszystkich opisanych wcześniej przypadków.

W tabeli pokazano miejsca zastosowania poszczególnych zapraw do spoinowania.

Natomiast do mocowania kostki brukowej i płyt kamiennych firma Sopro oferuje zaprawę drenażową Sopro DM 610 wraz ze szlamem sczepnym Sopro HSF 748.

Zestaw ten może być wykorzystany w każdym wymienionym w tabeli przypadku.

Może być wykorzystywany do układania płytek i płyt kamiennych, bruku kamiennego, betonowego, klinkierowego w zastosowaniach zewnętrznych.

Parametry techniczne, wytrzymałość na ściskanie powyżej 25 N/mm2 oraz na zginanie 4 N/mm2, kwalifikują ten materiał jako zapra-

wę do układania we wszystkich strefach obciążenia.

Zaprawa ta wykonana jest z kruszywa jednofrakcyjnego o uziarnieniu do 8 mm, wiązana cementem trasowym, redukującym możliwość powstawania wykwitów wapiennych oraz przebarwień kamienia naturalnego. Dzięki specjalnie dobranemu uziarnieniu, zaprawa nie ulega zniszczeniu na skutek zmiennych cykli zamarzania i rozmarzania, odpowiedniej wielkości pory zapewniają bardzo wysoką przepuszczalność wody (5,77l/ (m2.s) dla warstwy 6 cm).

Sopro DM 610, jako podkład pod kostkę brukową, może być stosowana w warstwie minimum 5 cm.

brak wypiętrzeń i przesunięć

brak nalotów i kałuż

Materiały do fugowania

Szczególnie wysokie wymagania stawia się materiałom do fugowania.

Muszą one nie tylko przenieść wysokie obciążenia mechaniczne (jak w obszarach ruchu drogowego), ale tam gdzie jest to wymagane spełnić funkcję drenażową wraz z zaprawą podbudowy oraz zachowywać właściwości wodoodporności.

Dla wszystkich tych specyficznych wymagań w ofercie Sopro znajdują się odpowiednie rozwiązania.

Dobór zapraw do spoinowania uzależniony jest od rodzaju obciążeń i miejsca zastosowania.

I tak dla najniższych obciążeń (ścieżki, tarasy, dziedzińce, podjazdy do garażu) do spoinowania kostki brukowej i płyt kamiennych wystarczająca jest zaprawa Sopro PF dla fug o szerokości od 3 mm. Jest to jednoskładnikowa, wymieszana fabrycznie, modyfikowana żywicami zaprawa w gotowej postaci. Materiał ten jest wodoprzepuszczalny, uniemożliwia obrastanie fug trawą i mchami przy jednoczesnym, długotrwałym zachowaniu zdolności drenażowych. Po otwarciu opakowania wprowadza się zaprawę w bardzo prosty sposób, za pomocą rakli w szczeliny spoinowe, a następnie nadmiar zmiata się miękką szczotką. Zaprawa wiąże pod wpływem wilgoci z powietrza. Już po 24 godzinach może być obciążana ruchem pieszym. Podczas czyszczenia nawierzchni materiał fugi nie jest wyrywany, zostaje dosto-

łatwa aplikacja i zmywanie

wszechstronność zastosowań Zalety „sztywnej” metody układania

Wady „elastycznej” metody układania

Builder 61

Zdjęcia arch. Sopro Polska Sp. z o.o.

do pękania okładziny i dalszej jej degradacji. Naprawa tego typu uszkodzeń wiąże się z ogromnymi kosztami.

Częstym problemem dotyczącym powierzchni brukowanych jest woda stojąca w szczelinach spoinowych. Dochodzi do takiej sytuacji najczęściej na skutek nieodpowiednich właściwości odsączających warstwy nośnej lub z powodu zbyt małego spadku nawierzchni. W tym przypadku przy fudze przepuszczającej wodę dochodzi najczęściej do wypaczania się okładziny pod wpływem zmiennych cykli zamarzania i rozmarzania.

Niezwiązana spoiwem fuga (piasek, żwirek) posiada w swej strukturze duże pory, jest to idealne miejsce do odkładania się różnego typu zabrudzeń. Stanowi to korzystne podłoże dla rozwoju mchów i traw, co wpływa niekorzystnie na estetykę nawierzchni.

Kolejnym problemem są niekontrolowane naprężenia, które mogą prowadzić do zniszczenia fug.

Dotyczy to w szczególności fug sztywnych związanych spoiwem.

Brak fug dylatacyjnych w nawierzchniach brukowych i kamiennych prowadzi do naprężeń w całej nawierzchni, co może skutkować pękaniem fug i okładziny kamiennej.

Uszkodzenia nawierzchni z bruku i płyt kamiennych zdarzają się rzadko z powodu niskiej jakości kamienia. Najczęstsze przyczyny leżą w złym projektowaniu, niewłaściwej realizacji prac lub w nieprawidłowym doborze materiałów wiążących.

Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe zaplanowanie całego sytemu uwzględniające przyszłe obciążenia. Fachowe prowadzenie robót jest równie ważne.

Dobór odpowiednich materiałów, które spełniają specyficzne wymagania oraz przestrzeganie technologii ich stosowania to klucz do sukcesu.

Prócz estetyki i żywotności, tego typu powierzchnie muszą spełniać wymogi funkcjonalności.

Do wykonania nawierzchni wykorzystuje się różnego typu płyty, kostki kamienne i betonowe oraz kostki klinkierowe.

Można z tych materiałów wykonać nawierzchnię dróg, ulic, ścieżek i placów.

budownictwo sowany do wysokociśnieniowego mycia wodą oraz jest odporny na sól.

Dla średnich obciążeń jak miejsca parkingowe, strefy ruchu pieszego, parkingi, uliczki dojazdowe wystarczająca jest zaprawa Sopro EPF. Jest to dwuskładnikowa, zaprawa epoksydowa do wymieszania z wodą, wodoprzepuszczalna, bardzo prosta w nanoszeniu po wcześniejszym zwilżeniu okładziny wodą. Zaprawę w płynnej konsystencji w bardzo prosty sposób wprowadza się w szczeliny spoinowe. Ruch pieszy dopuszczalny jest już po 24 godzinach.

Do zalet Sopro EPF należy zaliczyć długotrwałą wodoprzepuszczalność, odporność na mróz, wysoką wytrzymałość na ściskanie oraz możliwość czyszczenia gotowej powierzchni maszynami ze szczotkami obrotowymi. Produkt zalecany jest do wypełniania szczelin fugowych od 5 mm.

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• Zaprawa drenażowa Sopro DM 610 i szlam sczepny Sopro HSF 748 do mocowania kostki brukowej i płyt kamiennych, do układania płytek, bruku kamiennego, betonowego, klinkierowego w zastosowaniach zewnętrznych we wszystkich strefach obciążenia.

Plac Bohaterów Getta w Krakowie

• Zaprawa Sopro EPF dwuskładnikowa, epoksydowa, do wymieszania z wodą, wodoprzepuszczalna, przeznaczona dla średnich obciążeń, np. miejsca parkingowe, strefy ruchu pieszego, parkingi, uliczki dojazdowe.

Najnowsze rozwiązania

Nowością w asortymencie Sopro dla lekkich i średnich obciążeń jest Sopro TNF. Jest to szybkowiążąca zaprawa cementowa z dodatkiem trasu, do wypełniania szczelin fugowych od 5 do 40 mm. Nadaje się nie tylko do fugowania kostki brukowej w ogrodach, ale ze względu na swą wytrzymałość także do średnich obciążeń w budownictwie drogowym (strefy parkingowe, strefy rozładunkowe, uliczki miejskie, obciążenia samochodami osobowymi).

Wysoka zawartość trasu redukuje w szczególności możliwość powstawania wykwitów wapiennych.

Produkt znajduje również zastosowanie przy spoinowaniu płyt kamiennych i betonowych z szeroką fugą o rustykalnej, gruboziarnistej strukturze powierzchni spoiny oraz przy układaniu poligonalnym kamienia łamanego.

Bruk i okładziny kamienne poddane ciężkim obciążeniom ruchem autobusowym i samochodów ciężarowych wymagają niezawodnego systemu składającego się z warstwy nośnej, warstwy podsypki i spoiny. Luźne, niezwiązane materiały fugowe ułatwiają w tym wypadku penetrację wody w głąb całej konstrukcji i prowadzą do jej długotrwałej degradacji. Spo-

62 Builder

• Zaprawa Sopro PF jednoskładnikowa, wymieszana fabrycznie, modyfikowana żywicami zaprawa w gotowej postaci, stosowana w przypadku najmniejszych obciążeń (ścieżki, tarasy, dziedzińce, podjazdy do garażu) do spoinowania kostki brukowej i płyt kamiennych.

Krakowskie Przedmieście w Warszawie

Częstochowa – Aleje Najświętszej Marii Panny

• Zaprawa mineralna Sopro TNF szybkowiążąca zaprawa cementowa z dodatkiem trasu, do wypełniania szczelin fugowych od 5 do 40 mm, dla średnich obciążeń, do fugowania kostki brukowej i płyt kamiennych w ogrodach i na tarasach, do spoinowania płyt kamiennych i betonowych z szeroką fugą o rustykalnej, gruboziarnistej strukturze powierzchni spoiny oraz przy układaniu poligonalnym kamienia łamanego.

• Fuga cementowa Sopro BSF - dla średnich i ciężkich obciążeń w budownictwie drogowym (strefy parkingowe, strefy rozładunkowe, uliczki miejskie, obciążenia samochodami osobowymi oraz ciężarowymi), do spoinowania różnego rodzaju kostki i płyt betonowych.

• Zaprawa fugowa do kostki brukowej Sopro PFM cementowa, szybkowiążąca, wysokowytrzymała, wiążąca hydraulicznie.

• Zaprawa fugowa do kostki brukowej i kamienia naturalnego Sopro HFE – epoksydowa, stosowana alternatywnie w obszarze dużych obciążeń.

Częstochowa – Aleje Najświętszej Marii Panny

• Preparat ułatwiający zmywanie fugi do kostki brukowej Sopro PFA 867.

sierpień 2012

inowanie musi tu zostać wykonane wysokowytrzymałą, wiążącą hydraulicznie zaprawą fugową.

Do tego celu firma Sopro oferuje cementową, szybkowiążącą, wysokoobciążalną zaprawę fugową do kostki brukowej Sopro PFM. Produkt z zawartością trasu umożliwia uzyskanie spoiny o bardzo wysokich parametrach wytrzymałości na ściskanie minimum 45 N/mm², i nadaje się do szczelin fugowych o szerokości od 5 do 30 mm. Obok wysokiej wytrzymałości na ścieranie, fuga ta charakteryzuje się wysoką odpornością na wykwity wapienne, obciążenia mrozem i solami stosowanymi do odladzania jezdni. Świeżo zafugowane obszary można szybko obciążać, a w późniejszym okresie można je czyścić z wykorzystaniem wysokociśnieniowych maszyn myjących ze szczotkami obrotowymi.

Alternatywnym rozwiązaniem w obszarze dużych obciążeń jest Sopro HF EpoxiPflasterFuge, dwukomponentowa, bezrozpuszczalnikowa epoksydowa zaprawa fugowa do kostki brukowej i kamienia naturalnego. Jest to fuga zalecana dla układów nieprzepuszczalnych dla wody. Ma zastosowanie w szerokościach od 10 mm.

Wytrzymałość końcowa na ściskanie tej zaprawy wynosi minimum 60 N/mm². Prosta w obróbce nadaje się do zabudowy w obszarach mocno obciążonych jak ulice, parkingi i magazynowe strefy załadunku.

Jest odporna na czyszczenie maszynami ze szczotkami i strumieniem wody pod wysokim ciśnieniem, a także na mróz i sole do odladzania dróg.

Przykłady zastosowania rozwiązań systemowych

Firma Sopro może na dzień dzisiejszy pochwalić się wieloma udanymi realizacjami, w których zastosowano jej najnowsze rozwiązania. W szczególności wielkim zainteresowaniem cieszy się zaprawa do spoinowania kostki brukowej Sopro PFM. Prócz bardzo wysokiej wytrzymałości jest to materiał bardzo prosty w zabudowie.

Wystarczy przed wprowadzeniem materiału w szczeliny spo-

sierpień 2012

Tab. Zastosowanie zapraw spoinowych Sopro do kostki brukowej w zależności od przewidywanego obciążenia. Oznaczenia: x-zalecane, --niezalecane.

Obciążenia

Klasa obciążenia zgodnie RSTO01

lekkie

Sopro PF

Sopro EPF

Sopro TNF

Sopro HFE

Sopro PFM

Ścieżki ogrodowe, dziedzińce i dojazdy do garażu

x

x

x

x

x

Przykładowe obciążenia

średnie

V i VI

Place parkowe, strefy ruchu pieszego, drogi dojazdowe, parkingi. Ruch samochodów osobowych i dostawczych.

-

x

x

x

x

ciężkie

III i IV

Place manewrowe, skrzyżowania.

Ruch autobusów, samochodów ciężarowych i dostawczych.

-

-

-

x

x

inowe zwilżyć powierzchnię przewidzianą do spoinowania wodą.

Jest to wystarczająca czynność, która zapobiega zabrudzeniu lica kostki. Do tego celu można również wykorzystać specjalny preparat ułatwiający zmywanie fugi do kostki brukowej Sopro PFA 867.

Po wymieszaniu Sopro PFM z wodą powstaje zaprawa o bardzo rzadkiej konsystencji, którą wylewa się na świeżo zwilżone podłoże.

Dzięki płynnej konsystencji, zaprawa bardzo dobrze wypełnia szczeliny spoinowe. Minimalna głębokość zabudowy spoiny nie może być mniejsza od połowy grubości kostki brukowej.

Ostatnim elementem związanym ze spoinowaniem fugą do kostki brukowej Sopro PFM jest zmywanie powierzchni kostki za pomocą rozproszonego strumienia wody.

Przy użyciu zwykłego węża ogrodowego z końcówką zraszającą zmywa się resztki zaprawy z lica bruku, a jednocześnie kształtuje się powierzchnię fugi.

Bardzo istotne jest w tej metodzie wybranie odpowiedniego momentu rozpoczęcia zmywania. Jest to materiał szybkowiążący i dlatego wystarczy odczekać ze zmywaniem około 10-20 minut, w zależności od temperatury. W warunkach budowy roboty związane ze zmywaniem fugi następują w ciągłej operacji po zabudowaniu fugi.

Metoda ta jest bardzo szybka i bardzo skuteczna, nawet gdy spoinujemy okładzinę mocno wyprofilowaną jak kostka łamana.

Właśnie w ten sposób prowadzono roboty związane z fugowaniem bruku Placu Bohaterów Getta, ul. Grodzkiej i Szpitalnej w Krakowie.

Rys. Układ warstw w zależności od obciążenia

Obciążenia lekkie Układ warstw 1. Kostka z fugą drenażową PF 2. Żwirek 4-6 cm 3. Tłuczeń 15-30 cm

Obciążenia średnie - dla samochodów do 3,5t DMC Układ warstw 1. Kostka z mocną fugą drenażową EPF lub PFM 2. Zaprawa drenażowa (DM 610) 8-10 cm 3. Tłuczeń 15-30 cm

Obciążenia duże - dla pojazdów powyżej 3,5t DMC Układ warstw 1. Kostka z fugą PFM lub HFE 2. Zaprawa drenażowa (DM 610) 4-6 cm 3. Sztywna warstwa drenażowa (beton C25 lub asfaltobeton) 30 cm 4. Podbudowa uzależniona od obciążeń

We wszystkich wspomnianych Również realizację bruku trakprzypadkach jako bruk wyko- tu ul. Krakowskie Przedmieście rzystano kostkę granitową. Przy w Warszawie (ponad 8000 m2) płytach kamiennych, jak w przy- wykonano z zastosowaniem fugi padku placu przed Galerią Silesia Sopro PFM. Jako bruk wybrano w Katowicach, zastosowaną fugę w tym przypadku gładką kostkę Sopro PFM zmywano metodą granitową. Pomimo że zastososzlamową, podobnie jak przy wany bruk jest gładki i można tradycyjnej metodzie fugowania byłoby wykorzystać metodę trapłytek ceramicznych. Jest to me- dycyjną fugowania zdecydowano toda bardziej pracochłonna, a po- się przeprowadzić zmywanie przy nadto wykonawca musi czynności wykorzystaniu strumienia wodnezwiązane ze zmywaniem bruku go i uzyskano bardzo efektowną wykonywać klęcząc. W przypadku powierzchnię fugi.

Soprometoda Polska Sp. zW o.o. płyt wielko-formatowych tym roku zaprawa do spoul. Poleczki 23 F,inowania 02-822 Warszawa ta jest często wykorzystywana, Sopro PFM stosowana Partner tel.: uzyskać 22 335 23 00, 22 335 09 inwestycjach gdyż dzięki niej możemy jestfaks: również na 23 wielu meryto biuro@sopro.pl, www.sopro.pl bardzo gładką strukturę fugi li- m.in. w Zakopanem na Placu Nieryczny cującą się z powierzchnią płyt Technicznego podległości. tel.: 22 335 23 40 Dział Doradztwa kamiennych.

Tomasz Stępień

Builder 63

budownictwo

Aka demia Buildera Partner merytoryczny Sto-ispo Sp. z o.o.

Bezspoinowe systemy

ociepleń elewacji Bezspoinowe ocieplenie elewacji (ETICS) jest wciąż najczęściej stosowaną metodą termoizolacji ścian zewnętrznych budynków.

Ta na pozór nieskomplikowana i wydawałoby się powszechnie znana metoda ocieplania, nadal jednak przysparza problemów skutkujących niezadowalającą estetyką lub wręcz szkodami na elewacjach.

Oprócz fachowego i rzetelnego wykonawstwa, należy stosować kompletne, dopracowane systemy, umożliwiające rozwiązywanie problemów w każdym, nawet najdrobniejszym szczególe.

inż. Andrzej Wanat Product Manager ETICS Sto-ispo Sp. z o.o.

Dostępność wielu wariantów wykończenia zewnętrznego ocieplanej elewacji pozwala na urozmaicenie wyglądu i bardziej efektowne kształtowanie architektury budynków.

64 Builder

P

owodem tego są najczęściej uchybienia w procesie przygotowania inwestycji i nieprawidłowości wykonawstwa. Nierzadko jednak jest to związane z niską jakością i trwałością zastosowanych materiałów oraz brakiem kompleksowych rozwiązań detali ocieplanych elewacji.

Właściwą odpowiedź na te problemy dają nowoczesne systemy ociepleń, których poszczególne komponenty charakteryzują optymalne właściwości fizyczne oraz

odpowiednia trwałość. Systemy takie, wyposażone w szereg dodatkowych akcesoriów, zapewniają profesjonalne rozwiązanie wszystkich problemów związanych z ocieplaniem fasad.

Wybór systemu

Wybór odpowiedniej technologii ocieplenia elewacji decyduje o trwałości wykonywanych prac, o ich efekcie ekonomicznym i estetycznym. W każdym przypadku należy uwzględniać specyfikę obiektu, jego lokalizację, rodzaj konstruk-

cji i jej stan techniczny, strukturę przegród zewnętrznych, a także przewidywane warunki środowiskowe użytkowania elewacji.

Dobór materiałów ociepleniowych

Częstym błędem w doborze materiałów do ocieplana ścian jest stosowanie przypadkowych komponentów wybranych z różnych ofert, nie sprawdzonych pod względem wzajemnej współpracy w warstwach ocieplenia. Grozi to utratą spójności układu ociepleniowego

sierpień 2012

i w rezultacie uszkodzeniami elewacji. Aktualna instrukcja techniczna Instytutu Techniki Budowlanej (nr 447/2009) dla bezspoinowych ociepleń ścian zewnętrznych wymienia stosowanie przypadkowych materiałów nie dopuszczonych do powszechnego stosowania na terenie kraju jako jeden z podstawowych błędów ocieplania w tej technologii.

Aby ich uniknąć, oprócz fachowego i rzetelnego wykonawstwa, należy stosować kompletne, dopracowane systemy, umożliwiające rozwiązywanie problemów w każdym, nawet najdrobniejszym szczególe.

Odporność mechaniczna

Wspomniana wcześniej instrukcja ITB stawia w tym zakresie jednoznaczne wymagania: układ ociepleniowy z wyprawą mineralną powinien znosić bez uszkodzeń uderzenia o energii co najmniej 1 J, zaś ocieplenie z tynkiem organicznym powinno być odporne na uderzenie o energii 3 J. W praktyce okazuje się, że i te wielkości bywają niewystarczające w konfrontacji z wandalizmem, a czasami nawet warunkami eksploatacji. Z tego względu system ociepleń powinien zapewnić możliwie najwyższą wytrzymałość elewacji na uderzenia oraz odpowiednią elastyczność pokrycia fasady.

Odporność biologiczna

Odporność tynków i powłok malarskich na osadzanie glonów i grzybów to w naszej strefie klimatycznej warunek niezbędny dla zapewnienia trwałości ocieplanych elewacji. Bez tej odporności już po kilku latach na fasadach północnych, pozbawionych nasłonecznienia i przewiewu, a także w niesprzyjających warunkach środowiskowych (np. klimat zatokowy) pojawiają się charakterystyczne brunatno-zielone przebarwienia.

W konsekwencji elewacja traci walory estetyczne, a po pewnym czasie ulega uszkodzeniom. Wzrost zawilgocenia pogarsza właściwości termoizolacyjne ocieplenia.

Konsekwencją jest w takich przypadkach utrata izolacyjnej efektywności przegród, co może skutkować odczuwalnym pogorszeniem bilansu energetycznego budynku i wzrostem kosztów jego ogrzewa-

sierpień 2012

nia. Może wówczas także dochodzić do skraplania pary wodnej w przegrodach. W skrajnych sytuacjach, na wewnętrznych powierzchniach takich ścian będzie pojawiać się pleśń lub grzyb.

Możliwości wykonawstwa w trudnych warunkach atmosferycznych

Warunki pogodowe późnej jesieni i łagodnej zimy stwarzają największe zagrożenie dla prowadzenia robót ociepleniowych. Częste opady deszczu, okresowe spadki temperatury powietrza poniżej 0°C – wszystko to hamuje wiązanie i dojrzewanie zapraw, gruntów i powłok malarskich, szczególnie produktów na bazie spoiw organicznych. Znacznemu wydłużeniu ulegają wówczas cykle wykonawcze i w ogromnym stopniu wzrasta ryzyko wypłukiwania lub przemarzania nałożonego materiału. W takich warunkach należy stosować wyłącznie materiały o przyspieszonym wiązaniu, uzyskujące w krótkim czasie odporność na opady deszczu oraz wpływ ujemnych temperatur powietrza.

Przykładem takiego systemowego rozwiązania w tym zakresie może być QS (Quick Set®), który Sto-ispo poleca dla prac prowadzonych późną jesienią i wczesną wiosną. W temperaturze +1°C i przy względnej wilgotności powietrza 90%, zaprawy, tynki oraz powłoki malarskie tego systemu uzyskują odporność na deszcz już po upływie dwóch godzin (grunty i powłoki malarskie) lub po 7 godzinach (tynki cienkowarstwowe). Po 4-5 godzinach od nałożenia na ściany, wykonanym powłokom nie szkodzą nocne spadki temperatury dochodzące nawet do –5°C. W praktyce oznacza to, że między październikiem a marcem można wykonywać ocieplenia przeciętnie o 70 dni dłużej niż przy zastosowaniu materiałów tradycyjnych.

Systemowe rozwiązania detali ocieplenia

Oprócz podstawowych komponentów jak klej, siatka z włókna szklanego czy tynk, wysokiej jakości system ociepleń powinien zawierać także wszelkie niezbędne akcesoria, takie jak: profile i taśmy dylatacyjne, uszczelniające taśmy

ZASTOSOWANIE Sto-Ecotwist UEZ 8 należy stosować w następujący sposób: Kołek wciskany jest w wywiercony otwór, natomiast element Sto-Ecotwist MT Montagetool (1) zamocowany we wkrętarce wkładany jest w otwór w żółtym talerzyku (2).

Ponieważ talerzyk i śruba stalowa (3) mają identyczny skok, obracają się jednocześnie. Tuleja kołka (4) przesuwa się w kierunku ściany nie obracając się do momentu, aż blokada skrętu (5) dotrze do podłoża.

W trzeciej fazie śruba stalowa wkręca się w tulejkę kołka.

Jednocześnie strefa kompresji (6), siatkowy obszar tulejki, zmniejsza się do kilku milimetrów. Dzięki temu kołek zakotwia się w podłożu. Mocowanie kołka zakończone jest w momencie, gdy kołnierz urządzenia mocującego (7) przylega do powierzchni materiału ociepleniowego.

Nawiercony otwór zamykany jest za pomocą Sto-Ecotwist VE (element zamykający) lub Sto-Pistolenschaum (pianka).

rozprężne, listwy kapinosowe, listwy przyościeżowe, termodyble, systemowe zaślepki otworów po kotwach rusztowań itp.

Obszerny katalog materiałów i elementów uzupełniających systemu w poważnym stopniu przyczynia się do podwyższenia efektywności ocieplenia. Wyspecjalizowane produkty, oparte na najnowszej myśli technicznej, ułatwiają wykonawstwo i wyraźnie zwiększają wydajność robót, zapewniając równocześnie osiągnięcie najwyższej

jakości i trwałości ocieplenia.

Jest tak w przypadku nowego typu łączników mechanicznych warstwy ocieplenia: Sto-Ecotwist UEZ 8, opracowanych przez firmy Sto i Fischer, które dzięki nowatorskiej idei zamocowania pozwalają na zwiększenie wydajności wykonawców ociepleń, a jednocześnie w znacznym stopniu ułatwiają dobór łącznika. Nadają się one do stosowania w przypadku większości podłoży, a na dodatek ten sam kołek o stałej długości znajduje za-

Builder 65

budownictwo

REKOMENDACJE PRODUKTOWE

• StoTherm Classic Jest stosowany na świecie od ponad 40 lat. Ocieplono nim ok. 100 mln m2 elewacji. StoTherm Classic jest systemem o wyjątkowej wytrzymałości i trwałości dzięki zastosowaniu bezcementowej zaprawy zbrojącej na bazie spoiwa akrylowego, wzmocnionej mikrowłóknami i zabezpieczonej przeciwgrzybicznie (Sto-Armierungsputz). Wytrzymałość mechaniczna systemu StoTherm Classic jest kilkakrotnie wyższa niż systemów tradycyjnych. Wyróżnia go także bardzo wysoka odporność na powstawanie rys.

System ma zastosowanie w nowym i starym budownictwie, skutecznie chroni zarówno przed zimnem, jak i ciepłem, dlatego znajduje zastosowanie na całym świecie, także w szerokościach geograficznych o zdecydowanie gorącym klimacie.

System posiada certyfikat uprawniający do stosowania w domach pasywnych.

Mocną stroną systemu jest również duża swoboda kształtowania elewacji: oprócz tynków i farb w szerokiej gamie barw i struktur, daje możliwość zastosowania płytek z kamienia naturalnego, płytek ceramicznych, klinkierowych, a także elementów architektonicznych – profili i boni.

Zdjęcia archiwum firmy Sto-ispo sp. z o.o.

StoTherm Classic

StoColor X-black

66 Builder

• Sto-Ecotwist UEZ 8 Uniwersalny kołek dla ociepleń o dowolnej grubości.

Sto-Ecotwist UEZ 8 pozwala w prosty sposób na zwiększenie wydajności, oszczędność czasu i powierzchni magazynowej. Znakomicie nadaje się do stosowania zarówno w przypadku modernizacji, jak i nowego czy starego budownictwa oraz w ociepleniach o dowolnej grubości. Także łatwość i szybkość zamocowania jest jego niewątpliwą zaletą.

Dzięki urządzeniu ułatwiającemu montaż talerzyk i śruba wkręcone zostają zaledwie jednym ruchem.

Do wkręcenia śruby potrzebny jest jedynie niewielki otwór, co pozwala zminimalizować uszkodzenie materiału ociepleniowego. Zwykły test nacisku potwierdza, że Sto-Ecotwist UEZ 8 jest solidnie zakotwiony.

• StoColor X-black Farba StoColor X-black to innowacyjny produkt, w którym barwienie odbywa się przy użyciu nowej generacji pigmentów NIR. Dzięki zastosowaniu tego unikalnego rozwiązania na ocieplanej elewacji możliwe jest zastosowanie bardzo ciemnych kolorów.

Pigment NIR funkcjonuje w taki sposób, że ciepło pochodzące z promieniowania podczerwonego, przede wszystkim z tzw. bliskiej podczerwieni, nie jest pochłaniane przez farbę StoColor X-black, dzięki czemu ciemna powłoka elewacyjna nie nagrzewa się do tak wysokich temperatur jak inne, tradycyjne wyprawy, a elewacje chronione są przed pękaniem z powodu nagrzania.

Dzięki zastosowaniu farby StoColor X-black zniesione zostają praktyczne ograniczenia w wyborze koloru elewacji. Bardzo intensywne kolory, a nawet czerń, są możliwe do zastosowania. Farba na bazie czystego akrylu jest dostępna we wszystkich istniejących kolorach systemu StoColor, a na specjalne zamówienie dostępnych jest także wiele innych.

W połączeniu z systemem ociepleń StoTherm Classic możliwe jest uzyskanie wartości stopnia odbicia światła rozproszonego poniżej 10.

sierpień 2012

stosowanie w ociepleniach o niemal dowolnej grubości. Istotnymi zaletami tego rozwiązania są łatwość i zdecydowanie zwiększona szybkość mocowania. Dzięki nieskomplikowanemu narzędziu ułatwiającemu montaż, łącznik zostaje wkręcony praktycznie jednym ruchem ręki pracownika. W specjalny sposób ukształtowany, śrubowy talerzyk łącznika jest podczas montażu zagłębiany w warstwie materiału termoizolacyjnego. Wraz z nim zagłębieniu ulega także wkręt rozpierający kołek łącznika, co w porównaniu z tradycyjnym rozwiązaniem skutecznie niweluje mostek termiczny w miejscu zamocowania. Dzięki przemyślanemu ukształtowaniu koszulki łącznika, tzw. blokada skrętu automatycznie zatrzymuje proces wkręcania trzpienia w odpowiednim momencie, zapobiegając zerwaniu zakotwienia. Pozostały otwór o niewielkiej średnicy może być zamykany za pomocą zaślepki termicznej Sto-Ecotwist VE lub piany poliuretanowej.

Szeroka gama możliwości wykończenia

StoTherm Classic – płytki klinkierowe

StoTherm Classic – bonie

sierpień 2012

Dostępność wielu wariantów wykończenia zewnętrznego ocieplanej elewacji pozwala na urozmaicenie wyglądu i bardziej efektowne kształtowanie architektury budynków. Pod tym względem współczesne systemy ociepleń w niczym nie przypominają już pionierskich systemów z lat 90. ubiegłego wieku.

Do dyspozycji są już nie tylko tynki strukturalne o różnorodnych fakturach, ale także możliwość gładkiego wykończenia powierzchni. W zależności od rodzaju oraz warunków eksploatacji obiektu, oprócz wypraw mineralnych, mogą to być barwione w masie, elastyczne tynki akrylowe lub ułatwiające utrzymanie czystości fasad tynki silikonowe. Zamiast tynku na ociepleniu można umieścić lekką okładzinę imitującą klinkier (Sto-Flachverblender), mozaikę szklaną lub okładzinę z pełnowymiarowych płytek klinkierowych, a nawet z kamienia naturalnego. Ocieploną elewację można także wykończyć okładziną z płyt mineralnych (StoVerofill), umożliwiającą efektowne imitowanie fasady panelowej albo boniowanej.

Oprócz tego dostępne są lekkie profile dekoracyjne StoDeco

(gzymsy, opaski okienne itp.) wykonane z granulatu silikatowego, których charakterystyczną cechą jest odporność na zarysowania występujące tak często na stykach elementów styropianowych lub poliuretanowych. Dostępna jest też szeroka gama powłok elewacyjnych, w tym farby strukturalne oraz powłoki metaliczne i lazurujące, a także specjalistyczna powłoka malarska StoColor X-black pozwalająca na uzyskanie na ociepleniu trwałej i nie podatnej na uszkodzenia powłoki o bardzo ciemnej barwie (włącznie z całkowicie czarną).

StoTherm Classic

Dobrym przykładem nowoczesnego systemu ociepleń, o szerokim zastosowaniu w nowym budownictwie i termomodernizacji starszych obiektów, jest system StoTherm Classic – wypróbowane ocieplenie elewacji z zastosowaniem płyt styropianowych lub wełny mineralnej i wypraw tynkarskich na bazie spoiwa organicznego.

Zarówno bezcementowa masa zbrojąca (Sto-Armierungsputz), jak i tynki elewacyjne są dostarczane w postaci gotowej do użycia, co ułatwia i w znacznym stopniu przyspiesza wykonywanie prac. Barwiony w masie tynk akrylowy Stolit charakteryzuje się wyjątkową elastycznością i odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Alternatywnie w systemie StoTherm Classic mogą być stosowane tynki: silikonowy StoSilco oraz StoLotusan, wykorzystujący tzw. efekt lotosu, co w znacznym stopniu ułatwia utrzymanie czystej fasady przez wiele lat.

Układ ociepleniowy osiąga w tym przypadku kilkakrotnie wyższą wytrzymałość na uderzenia i odporność na zarysowanie w stosunku do powszechnie stosowanych ocie-

Partner meryto ryczny

pleń z użyciem podkładowego tynku mineralnego. Odporność na uderzenia standardowego ocieplenia StoTherm Classic z systemowym 2 mm tynkiem strukturalnym wynosi ok. 8 J, a po pogrubieniu warstwy tynku podkładowego StoArmierungsputz do 4 mm wzrasta do 16 J. Przy 5 mm warstwie tynku podkładowego układ uzyskuje odporność na uderzenie o energii 40 J, a po jej dozbrojeniu siatką StoPanzergewebe nawet na uderzenie o energii 60 J. Ze względu na wysoką wytrzymałość na rozciąganie oraz elastyczność poszczególnych warstw systemu, układ ociepleniowy wykonany z zastosowaniem technologii StoTherm Classic przenosi bez zarysowania odkształcenia liniowe powyżej 3,5%.

Przy zastosowaniu tego systemu zbędne jest wykonywanie dodatkowego zbrojenia diagonalnego naroży otworów elewacji, a także warstwa pośrednia przed tynkiem elewacyjnym, co zdecydowanie zmniejsza pracochłonność wykonawstwa i skraca czas realizacji robót.

Można nim pokrywać zarówno styropian jak i płyty wełny mineralnej – zasadność takich zastosowań masy zbrojącej w systemie StoTherm Classic potwierdza aprobata europejska ETA-03/0027.

Wszystkie komponenty ocieplenia mogą być dostarczane w wersji QS o przyspieszonym wiązaniu, co pozwala na znaczne wydłużenie sezonu realizacji robót ociepleniowych. W temperaturze +1°C i wilgotności względnej powietrza do 90%, już po kilku godzinach uzyskują one odporność na deszcz i wpływ ujemnych temperatur. Dzięki temu, między październikiem a marcem, można pracować kilkadziesiąt dni dłużej niż przy zastosowaniu materiałów tradycyjnych.

Sto-ispo sp. z o.o. ul. Zabraniecka 15, 03-872 Warszawa tel. 22 511 61 00/02 info.pl@stoeu.com www.sto.pl

Builder 67

budownictwo

Aka demia Buildera Partner merytoryczny Wienerberger Ceramika Budowlana SP. Z O.O.

Buduj szybciej i efektywniej

– w technologii ścian jednowarstwowych Mirosław Rzeszutko

Specjalista ds. Produktów Porotherm, Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o.o.

Ściany jednowarstwowe to technologia zyskująca coraz większą popularność zarówno wśród inwestorów, jak i wykonawców.

Co roku w Polsce powstaje kilka tysięcy domów jednorodzinnych ze ścianami jednowarstwowymi. Mury postawione w ten sposób nie wymagają dodatkowego ocieplenia, lepiej wchłaniają i oddają wilgoć oraz są łatwe w budowie dzięki idealnemu dopasowaniu poszczególnych elementów.

Konstrukcja ściany jednowarstwowej

P

rostota, komfort oraz szybkość ich budowania to argumenty przemawiające za wyborem ścian jednowarstwowych. Ściana dwuwarstwowa, którą po wymurowaniu trzeba jeszcze docieplać, jest rozwiązaniem znacznie bardziej pracochłonnym, skomplikowanym i kosztownym.

Nowoczesny wykonawca chce bowiem, aby budowa przebiegała szybciej i mniejszym nakładem wysiłków.

Cenimy Twój czas – ściana jednowarstwowa w tempie ekspresowym

Ściana jednowarstwowa składa się tylko z jednej warstwy cegieł oraz tynku. Dzięki odpowiedniej grubości i zaawansowanej konstrukcji wewnętrznej pustaków, nie istnieje potrzeba stosowania dodatkowych materiałów termoizolacyjnych. Po postawieniu ścian,

68 Builder

wykonawca od razu je tynkuje, co znacznie skraca czas pracy.

Wybudowanie 1m² ściany jednowarstwowej w technologii DRYFIX zajmuje 0,65 roboczogodziny, czyli ok. 40 minut, podczas gdy przyklejanie płyt styropianowych i wykonanie warstwy zbrojonej na ścianach przy dociepleniu 12 cm, zajmuje 1,65 roboczogodziny czyli ok. 1 godzinę i 40 minut!. Dodatkowo budowę ułatwia wielkość cegieł, na 1 m² przypada ich tylko 16. W systemach Porotherm Profi i DRYFIX zaletą ceramiki używanej przy budowie ścian jednowarstwowych jest również jej dokładne szlifowanie, dzięki czemu elementy przylegają do siebie idealnie, jak klocki.

Oszczędność czasu przy budowie może pozwolić wykonawcy na obsługę większej ilości zleceń i tym samym zwiększyć jego przewagę konkurencyjną na rynku.

sierpień 2012

Nowoczesna technologia nie znaczy trudna!

Ideą ścian jednowarstwowych jest uproszczenie i usprawnienie prac murarskich. Dlatego też ściana jednowarstwowa cechuje się także prostotą budowania. Dzięki idealnie dopasowanym do siebie produktom Porotherm, zmniejsza się ryzyko popełnienia błędów wykonawczych, co bezpośrednio przekłada się na większe zadowolenie inwestorów. System Porotherm zapewnia szeroki wybór pustaków i technologii łączenia, wśród których znajdują się przełomowy Porotherm DRYFIX – system murowania na sucho oraz Porotherm Profi – system murowania na cienką spoinę. Wspomniane technologie łączenia dodatkowo usprawniają i upraszczają budowę ścian jednowarstwowych. Również duże wymiary pustaków Porotherm oraz dostępność elementów uzupełniających przyczyniają się do zwiększenia tempa prac budowlanych, gdyż nie zachodzi potrzeba ich docinania. Produkty z serii Porotherm zostały bowiem zaprojektowane zarówno z myślą o inwestorach, jak i wykonawcach. Warto

sierpień 2012

podkreślić, że z produktów Porotherm można postawić zarówno ściany jednowarstwowe zewnętrzne, jak i wszystkie pozostałe rodzaje ścian.

Niezadowoleni inwestorzy? – nie przy ścianach jednowarstwowych

Niestety często zdarza się, że inwestorzy nie są zadowoleni z finalnego efektu budowy domu, szczególnie narzekają na wygląd i jakość ścian. Dzięki produktom Porotherm fachowe ekipy budowlane zyskują pewność, że nie zaistnieją żadne błędy. Systemowość, dopasowanie oraz wysoka jakość rozwiązań Wienerbergera to gwarancja, że klient dla którego ekipa budowlana wykonuje dom, będzie zadowolony. Ściany jednowarstwowe z produktów Porothermu są solidne i bezpieczne – charakteryzują się wysoką wytrzymałością w starciu z ogniem oraz wytrzymałością na czynniki atmosferyczne.

Są także odporne na rozwój pleśni oraz grzybów, ponieważ pustaki ceramiczne są poryzowane, co pozwala utrzymywać im odpowiedni poziom wilgoci.

Zdjęcia arch. Wienerberger Ceramika Budowlana

Budowa ściany jednowarstowej w systemie tradycyjnym z pustaków Porotherm 44 Si

Ściany z Porothermu gwarancją trwałości

Ściany jednowarstwowe są stosowane w budownictwie od lat, charakteryzują się wyjątkową wytrzymałością i odpornością na czynniki zewnętrzne. Stąd pewność, że mury wykonane z produktów Porotherm nie popękają, a zadowoleni inwestorzy nie będą składać reklamacji. Dodatkowo, wspomniane wcześniej, pustaki szlifowane dokładnie do siebie pasują, co sprawia że ściany są idealnie równe. Dzięki dobrze dobranym elementom ekipy budowlane unikną przykrej konieczności poprawiania i wygładzania postawionych ścian, a wykonana ściana będzie idealnym podłożem pod tynk.

Ceramiczne pustaki szlifowane Porotherm

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• Ściany z serii Porotherm EKO+ (o podwyższonych parametrach termoizolacyjnych i współczynniku przenikania ciepła U=0,23 W/m²K): Porotherm 44 EKO+ DRYFIX, Porotherm EKO+ Profi oraz Porotherm 44 EKO+ • Ściany z cegieł szlifowanych w technologii Dryfix: Porotherm 44 DRYFIX + zaprawa do murowania na sucho Porotherm DRYFIX (w cenie pustaków) • Ściany z cegieł szlifowanych Porotherm Profi: Porotherm 44 Profi + zaprawa do cienkich spoin Porotherm Profi (w cenie pustaków) • Ściany w technologii tradycyjnej: Porotherm 44 Si (o współczynniku przenikania ciepła U=0,26 W/m²K), Porotherm 38 Si, Porotherm 44 P+W + termoizolacyjna zaprawa murarska Porotherm TM

Builder 69

budownictwo

ZALECENIA W przypadku systemów Profi i DRYFIX szczególnie ważne jest precyzyjne ułożenie i wypoziomowanie pierwszej warstwy przy użyciu dostarczanych przez producenta narzędzi Stosowanie tradycyjnych technik murarskich ale z zachowaniem szczególnej staranności w czasie budowy (ścianę będzie pokrywać tylko tynk) Korzystanie z możliwości pełnego systemu Porotherm – stosowanie elementów uzupełniających: połówkowych, narożnikowych Stosowanie systemowych zapraw

Budowa ściany jednowarstowej w systemie Porotherm Profi

KORZYŚCI Możliwość obsłużenia większej ilości inwestycji w tym samym czasie dzięki skróceniu czasu realizacji Ograniczenie wystąpienia błędów i późniejszych reklamacji wykonawstwa dzięki maksymalnemu uproszczeniu budowy W systemie Porotherm Dryfix i Profi – najwyższa estetyka ścian i porządek na budowie

Korzystanie z instrukcji murowania producenta i stosowanie się do jej zaleceń

Buduj z marką, która cieszy się zaufaniem wykonawców

W 2012 roku marka Porotherm po raz siódmy z kolei została uhonorowana Tytułem Złotej Budowlanej Marki Roku. Firmy, które zdobyły ten tytuł, wyróżnianie są w oparciu o Ranking Marek Budowlanych, opracowywany na podstawie ogólnopolskich badań przeprowadzanych przez Centrum Badań i Analiz Rynku ASM. W analizie dokonywanej w ponad dwóch tysiącach firm wykonawcy oceniali marki budowlane w trzech kategoriach: najwyższa jakość, najlepsza relacja ceny do jakości oraz produkty najchęt-

niej wybierane przez inwestorów.

Firmę Wienerberger niezwykle cieszy zaufanie, jakim obdarzyli ją wykonawcy, ale jej celem jest ciągłe doskonalenie oferowanych produktów.

Człowiek kształci się całe życie

Inwestorzy wymagają od ekip budowlanych znajomości najnowszych technologii, Wienerberger pomaga wykonawcom zaznajomić się z panującymi na rynku trendami. Firma cyklicznie organizuje Roadshow, czyli Mobilne Centrum Szkoleniowe, na którym członkowie ekip budowlanych mają szansę nie tylko zapoznać się z najnowszymi rozwiązaniami, ale również je przetestować. Ściany jednowarstwowe cieszą się popularnością od kilkudziesięciu lat, ale pojawiło się wiele godnych uwagi rozwiązań ułatwiających ich budowę.

Jak ściana – to tylko jednowarstwowa, jak ceramika – to tylko od Wienerbergera

Wienerberger jest firmą, która dba nie tylko o zadowolenie inwestorów, ale i wykonawców. Odbywające się cyklicznie szkolenia na temat nowinek w świecie ceramiki oraz zaawansowane technologicznie produkty wdrażane są z myślą o ekipach budowlanych. Dzięki temu budowa ściany jednowarstwowej jest szybka i łatwa jak nigdy dotąd. Poprzez rozwiązania Porotherm Profi i DRYFIX wykonawcy mogą budować więcej, szybciej i wygodniej, mając pewność, że zmora każdego budowlańca – niezadowolony inwestor, niekoniecznie musi go dotyczyć.

Najwyższa trwałość rozwiązania – gwarancja zadowolenia inwestora Doradztwo techniczne Wienerberger na każdym etapie budowy

Budowa ściany jednowarstowej w systemie Porotherm DRYFIX

70 Builder

Zwiększenie konkurencyjności ekip wykonawczych na rynku dzięki stosowaniu nowoczesnych technologii

Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o.o.

Partner ul. Ostrobramska 79, 04-175 Warszawa meryto tel.: 22 514 21 00, fax: 22 514 21 03 ryczny Partner www.wienerberger.pl meryto Konsultacje techniczne tel.: 22 514 20 20 ryczny konsultacje.techniczne@wienerberger.com

sierpień 2012

Relacje i lista Laureatów z wcześniejszych edycji na www.pkis.pl, www.ebuilder.pl

KONKURS BUDOWNICZY POLSKIEGO SPORTU

2012 Finał XIII EDYCJI październik 2012 roku

Na Gali Budowniczych Polskiego Sportu uhonorowane zostaną również marki budowlane za udział w realizacji infrastruktury na Euro 2012

zapraszamy do udziału Kontakt:

Danuta Burzyńska, Przewodnicząca Komisji Weryfikacyjnej Konkursu ul. Rolna 155, 02-729 Warszawa tel. 22 853 06 87 w. 131, tel. kom. 507 175 701 e-mail: burzynska@pwbmedia.pl, biuro@pkis.pl

Wyróżnienia przyznawane są w ramach programu „budujemy Sportową Polskę” PATRONAT HONOROWY MARSZAŁKOWIE WOJEWÓDZTW

ORGANIZATOR

PATRONAT HONOROWY

rynek

Röben: kominek wentylacyjny

Nowy produkt dostępny we wszystkich kolorach i modelach pokryć marki Röben. Ma 150 mm średnicy i może być wykorzystywany jako zakończenie instalacji wentylacyjnej m.in. łazienki, garażu i kuchni (np. podłączenia okapu). Właściwie dobrany, przyczynia się do uszczelnienia pokrycia w miejscu zakończenia kanałów wentylacyjnych. Składa się z dachówki podstawowej, z którą trwale połączony jest element ceramiczny w kształcie rury o średnicy 150 mm i długości 210 mm.

Wysokość całkowita akcesorium to 330 mm.

W komplecie z kominkiem sprzedawana jest plastikowa przyłączeniowa rura wentylacyjna o średnicy 150 mm. Kominek jest mrozoodporny (150 cykli) i ognioodporny (klasa A1).

więcej na

Fot. arch. Schüco

Systemy nakładkowe Schüco AOC

Pozwalają na kompleksową, szybką realizację fasad i świetlików dachowych, o widocznej szerokości profilu zaledwie 50 oraz 60 mm i w standardzie pasywnym. Parametry wynoszą: Ucw<0,8 W/(m2K) dla fasady i Ucw<1,0 W/(m2K) dla świetlika przy szkleniu niskoemisyjnym o grubości zaledwie 40 mm w przypadku podkonstrukcji drewnianej oraz 45 mm w przypadku podkonstrukcji stalowej. Jest to możliwe dzięki izolatorom z refleksyjnymi powierzchniami oraz opatentowanej metodzie montażu z wykorzystaniem zacisków z tworzywa sztucznego. Występują dwie wersje: OC 50 (60) TI.SI na podkonstrukcji drewnianej i AOC 50 (60) ST.SI na podkonstrukcji stalowej. System pozwala na wstawianie zestawów szybowych o grubości do 58 mm i masie do 730 kg w przypadku podkonstrukcji drewnianej i 1080 kg w przypadku podkonstrukcji stalowej. W systemie można realizować szczelne konstrukcje dachów i świetlików dachowych o nachyleniu do 7° bez użycia szczeliwa. Trzy poziomy odwodnienia słupów i rygli umożliwiają efektywne odprowadzanie wody deszczowej i wentylację fasady.

72 Builder

Nowa linia płyt sufitowych z wełny mineralnej firmy Rockfon łączy łatwość w utrzymaniu czystości z estetycznym wyglądem. Dostępne są trzy rodzaje: Standard, Plus oraz Air. Płyty Standard to ekonomiczne rozwiązanie do zastosowania w pomieszczeniach administracyjnych.

Zewnętrzna warstwa płyt pokryta jest pomalowanym na biało welonem. Płyty Plus przeznaczone są dla miejsc, gdzie wymagana jest wysoka higiena i możliwość dezynfekcji (np. gabinety zabiegowe). Mają klasę bakteriologiczną B1, co oznacza szczególną odporność na rozwój szkodliwych mikroorganizmów. Charakteryzują się wysokim wskaźnikiem pochłaniania dźwięku. Płyty Air zaprojektowane zostały do pomieszczeń, w których kontroluje się ciśnienie powietrza (np. sale operacyjne). Mają membranę oraz uszczelnione krawędzie, co zapewnia odpowiedni stopień nieprzepuszczalności. Powierzchnia płyt Air jest wodoodporna, więc może być skutecznie dezynfekowana parą. Producent przewidział także dodatkowe akcesoria zwiększające funkcjonalność (np. włazy rewizyjne) oraz łatwość montażu (np. taśma akrylowa).

Fot. arch. Rockfon

Nową, śnieżnobiałą gładź polimerową firmy Knauf Bauprodukte stworzono na bazie mączki marmurowej. Służy do wyrównywania i szpachlowania powierzchni przed malowaniem, a także do uzyskania powłok dekoracyjnych – umożliwia tworzenie faktur. Można ją nakładać ręcznie i mechanicznie. Masa jest plastyczna, łatwa w w aplikacji i obróbce, odporna na pękanie i wytrzymała. Cechuje się dobrą przyczepnością i wysoką elastycznością. Po wyschnięciu łatwo się szlifuje, a powierzchnię można malować wszystkimi rodzajami farb. Stanowi idealne uzupełnienie wykończeniowych etapów prac tynkarskich z użyciem tynków gipsowych jak i cementowo- -wapiennych. Dostępne opakowania to 3 kg, 8 kg, 18 kg i 28 kg.

Linia płyt sufitowych MediCare dla służby zdrowia

Nowy Fuso Canter Eco Hybrid

W trzecim kwartale 2012 r. w Tramagal w Portugalii rozpocznie się produkcja Canter Eco Hybrid. Będzie to pierwszy seryjny europejski samochód ciężarowy w tej klasie. Niezliczone udoskonalenia napędu elektrycznego oraz wyjątkowa automatyczna skrzynia biegów Duonic gwarantują jeszcze bardziej ekonomiczną i przyjazną środowisku eksploatację. W transporcie dystrybucyjnym napęd hybrydowy pozwala oszczędzić nawet 23% paliwa. Podstawą dużej ekonomiczności nowego modelu jest wysokowydajna technologia napędu hybrydowego. Bazuje ona na opracowanej przez firmę Daimler Trucks konstrukcji równoległego napędu hybrydowego z dodatkowym silnikiem elektrycznym pomiędzy sprzęgłem a skrzynią biegów. Dodatkowa masa napędu hybrydowego wynosi zaledwie około 150 kg. Samochód korzysta z kompleksowych udoskonaleń nowej generacji lekkich samochodów ciężarowych – w tym podwójne sprzęgło oraz prezentuje nową generację silników diesla z oczyszczaniem spalin z wykorzystaniem filtrów cząstek stałych.

sierpień 2012

Fot. arch. Mercedes-Benz Polska

Fot. arch. Röben

Fot. arch. Knauf Bauprodukte

Knauf Rotband Finish – gotowa gładź polimerowa

rynek

Sufity podwieszane z serii Color–all

Płyty sufitowe z serii Color-all marki Rockfon, dzięki szerokiej palecie kolorów, pozwalają na skomponowanie unikalnego klimatu wnętrza dopasowanego do funkcji budynku. Nowa linia kolorowych sufitów Rockfon została podzielona na 6 grup tematycznych: City Tones, Natural Tones, Sensorial Tones, Energetic Tones, Precious Tones oraz Sophisticated Tones, które odwołują się kolejno do estetyki miejskiej, barw inspirowanych naturą, uspokajającego działania pasteli, energii czystych kolorów, metalicznej elegancji i śmiałych, nowoczesnych odcieni. Tym samym sufity podwieszane z tej serii znajdują zastosowanie w różnych pomieszczeniach, pozwalając zarówno na klasyczną, jak i awangardową ich aranżację.

Powierzchnia płyt Color-all jest gładka i matowa, dzięki czemu odcienie barw są głębokie. Odbicie światła - w zależności od koloru - waha się między 71 a 4%. Płyty są lekkie oraz łatwe w montażu. Dzięki szerokiemu asortymentowi krawędzi, płyty Color-all można mocować w systemach z ukrytą, częściowo widoczną i widoczną konstrukcją nośną.

Fot. arch. Schiedel

Schiedel Flow – pomysł na wentylację

Schiedel Flow zapewnia wentylacją hybrydową (naturalno-mechaniczną wywiewną). System składa się z przewodów pionowych (kanały wentylacyjne Schiedel), jednostki wentylacyjnej (wentylator Fenko), sterowanych ręcznie elementów powietrza nawiewnego (nawiewnik ścienny), kratki wywiewnej oraz opcjonalnie sterownika odpowiedzialnego za pracę wentylatora. Ilość świeżego powietrza potrzebnego w pomieszczeniu wynika m.in. z poziomu wilgotności, która zmienia się odpowiednio do ilości i aktywności obecnych osób, zatem wentylacja Schiedel Flow posiada systemy automatycznej kontroli pozwalające spełnić normowe warunki higieniczne. Sterowanie to może być oparte na poziomie wilgotności względnej w pomieszczeniu przy zastosowaniu czujnika Higster lub wywiewnej kratce wentylacyjnej Ellan. Sterowanie reaguje na zawartość wilgoć w powietrzu natychmiast, niezależnie i mechanicznie. Oznacza to, że użytkownik oddycha świeżym powietrzem, dobrze się czuje i ma poczucie komfortu mieszkania i jakości życia.

sierpień 2012

Fot. arch. Baumit

Baumit SilverFlex jest gotową do użytku, dyspersyjną masą przeznaczoną do szpachlowania płyt styropianowych oraz wykonywania warstwy zbrojącej - zatapiania siatki w systemach ociepleń bazujących na styropianie. Pasta została przygotowana na bazie spoiw organicznych oraz zbrojonych włókien kevlarowych. Zastosowanie wykonanej z nich przędzy podnosi wytrzymałość materiału na rozciąganie i dodatkowo zmniejsza chłonność podłoża. Masa jest niezwykle elastyczna, łatwa w obróbce, można ją stosować wewnątrz i na zewnątrz budynków, zalecana jest również do renowacji ocieplonych elewacji. Pasty Baumit SilverFlex nie można stosować do przyklejania styropianowych płyt termoizolacyjnych EPS, jak również do klejenia i szpachlowania termoizolacyjnych płyt ze styropianu ekstrudowanego XPS.

Fot. arch. Rockfon

Wysokoelastyczna zaprawa klejąca daje gwarancję zachowania estetyki i trwałości okładzin zewnętrznych, również w dużym formacie. Przeznaczona jest do stosowania z szeroką gamą materiałów, a dzięki bardzo wysokiej przyczepności, zapewnia mocne wiązanie na podłożach różnego typu, nawet krytycznych i nietypowych. Może być stosowana również na ogrzewanie podłogowe. Produkt posiada klasę S1, co oznacza, że wykazuje bardzo wysoką odporność na odkształcenia podłoża, wynoszące od 2,5 mm do 5 mm. Druga klasa siły klejenia (C2) o wartości 0,1 kg/mm2 zapewnia powstawanie trwałych i mocnych wiązań podłoża z okładziną, nawet w miejscach narażonych na zwiększone obciążenia mechaniczne i termiczne.

Z uwagi na to zaprawa FBK rekomendowana jest do przyklejania płytek na powierzchniach tarasowych, balkonowych, schodach zewnętrznych czy w zbiornikach i basenach.

Dyspersyjna masa szpachlowa Baumit SilverFlex

System mocowań Armafix AF firmy Armacell

System został stworzony z myślą o odpowiednim zabezpieczeniu rur w miejscach ich podtrzymywania. Posiadają one wypełnienie z materiału izolacyjnego AF/Armaflex, którego zamkniętokomórkowa struktura tworzy skuteczną barierę dyfuzyjną, zapobiegającą skraplaniu się wody i zawilgoceniu izolacji. W wypełnieniu osadzone zostały dwie wkładki wykonane z twardego poliuretanu PUR/PIR – pozwalają one na przeniesienie obciążenia, dzięki czemu materiał izolacyjny ma taką samą grubość na całym obwodzie.

Całość chroniona jest płaszczem wykonanym z blachy aluminiowej, który umożliwia wygodne i pewnie zamocowanie obejmy. System charakteryzuje się również prostotą instalacji. Uchwyty dostępne są w wielu wersjach dla rur o różnych średnicach oraz o różnej grubości warstwy izolacyjnej.

Builder 73

Fot. arch. Armacel

Fot. arch. quick-mix

FBK firmy quick-mix – zaprawa klejąca wielkiego formatu

rynek

Produkty nagrodzone statuetką TopBuilder 2012 TOPBUILDER 2012

Statuetka TopBuilder to jedna z najbardziej cenionych nagród na polskim rynku budowlanym. Przyznawana jest przez redakcję miesięcznika „Builder” i Kapitułę Wyróżnień innowacyjnym produktom i rozwiązaniom budowlanym; realizacjom, w których zastosowano nowoczesne rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i technologiczne oraz sprawdzonym i rekomendowanym produktom IT przeznaczonym dla budownictwa. Tytułem i statuetką TopBuilder mogą być wyróżnione również usługi, produkty finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia, programy, które są dedykowane branży budowlanej.

Fot. arch. quick-mix

quick-mix - system tynków Hydrocon® z formułą Hydrocontrol

System obejmuje mineralne, cienkowarstwowe tynki szlachetne do wykonywania tynków drapanych typu „baranek” oraz rowkowanych typu „kornik”. Tynki te zapewniają podwyższony stopień naturalnej ochrony elewacji i zapobiegają przebarwieniom. Skuteczna formuła Hydrocontrol, dzięki opatentowanej technologii ochrony przed nadmierną wilgocią, zapewnia zmniejszenie narażenia powierzchni tynku na działanie wilgoci oraz podwyższoną ochronę przed porastaniem glonami i grzybami (bez zawartości biocydów!). Innowacyjna mieszanka spoiw chroni powierzchnię tynków przed wykwitami z węglanów wapni. Tynki są odporne na działanie czynników atmosferycznych i promieni UV. Zalecane są na systemy ociepleń LOBATHERM. Stosowane są na zewnątrz i do wewnątrz.

Dostępne są jako białe lub barwione w masie (kolekcja A wzornika kolorów).

74 Builder

Hotele modułowe, biurowce, domy wielorodzinne i osiedla domów jednorodzinnych wykończone „pod klucz” produkowane są w nowoczesnej hali, której budowa została zakończona wiosną 2009 roku. Potencjał produkcyjny w tej technologii wynosi ok. 500 domów lub mieszkań rocznie lub ok. 50000 m2. Z fabryki wyjeżdżają moduły mieszkalne całkowicie wykończone z umeblowaną łazienką i kuchnią oraz zainstalowanym sprzętem kuchennym. Moduły te służą do błyskawicznego montażu zarówno domów jednorodzinnych, jak i wielorodzinnych, domów rekreacyjnych, moteli czy obiektów handlowo-usługowych. Domy szkieletowe mogą być budowane w kraju, ale głównym rynkiem zbytu firmy są kraje skandynawskie, gdzie powszechna jest budowa budynków wielorodzinnych z gotowych modułów mieszkalnych. W roku 2011 powstał w Mierzęcicach pierwszy w Polsce hotel modułowy.

Wkrótce mają też powstać w Polsce pierwsze modułowe hotele sieci Super 8. Firma posiada norweskie aprobaty techniczne na realizację budynków w systemie modułowym i panelowym.

Sopro - elastyczna zaprawa klejowa FF 450 extra

Jest to elastyczna, cementowa zaprawa cienkowarstwowa do mocowania i układania okładzin ceramicznych podłogowych i ściennych oraz płyt z niewrażliwych na przebarwienia kamieni naturalnych. Nadaje się także do układania płytek na istniejących, trwałych okładzinach metodą „płytka na płytkę”. Cechuje się podwyższoną elastycznością (klasyfikacja C2 TE, S1 wg normy PN-EN 12004) oraz zwiększoną wydajnością (zużycie ok. 1,1 kg/m2 na 1 mm grubości warstwy). Charakteryzuje się bardzo dobrą przyczepnością kontaktową, wytrzymałością na ścinanie, wysoką stabilnością dzięki wzmocnieniu włóknami oraz długim czasem otwartego schnięcia (≥ 30 minut). Można ją stosować w pomieszczeniu i na zewnątrz, także w pomieszczeniach wilgotnych i mokrych, a szczególnie - na tarasach, balkonach, elewacjach.

sierpień 2012

Fot. arch. Unibep

Knauf Smooth Masa wyrównująca 5-25 mm jest suchą, sproszkowaną zaprawą na bazie cementu z wypełniaczami i polimerowymi modyfikatorami, opracowaną w laboratoriach badawczych firmy.

Zakres stosowania wynosi 5-25 mm. Zaprawa przeznaczona jest na podłogi, do stosowania ręcznego i maszynowego, i cechuje się dużą wytrzymałością końcową. Służy do wyrównywania jastrychów cementowych, suchych podłóg, posadzek betonowych i kamiennych.

Dzięki gładkiej powierzchni, stanowi idealne podłoże do okładzin podłogowych w pomieszczeniach mieszkalnych, rekreacyjnych i piwnicznych, poddaszy, wewnątrz i na zewnątrz. Jest idealna jako warstwa ostateczna do przydomowych garaży, do wnętrz i na zewnątrz (na zewnątrz nie jako warstwa ostateczna, niezbędne jest pokrycie warstwą wykończeniową, np. ceramiczną).

Unihouse Oddział Unibep S.A. – technologia domów modułowych

Fot. arch. Sopro

Fot. arch. Knauf Bauprodukte

Knauf Bauprodukte – Knauf Smooth Masa wyrównująca 5-25 mm

Produkty nagrodzone statuetką TopBuilder 2012

PALISANDER – Autorski System Zarządzania Jakością Usługi Najmu QLOS

W branży szalunkowej do pozyskania Klienta nie wystarczą już same przewagi technologiczne, dlatego szczególnego znaczenia nabiera poziom jakości usługi najmu dostarczanej Klientowi. Wysoka jakość pozwala na znaczne oszczędności finansowe, ułatwia znajdowanie optymalnych rozwiązań, jak i zwiększa bezpieczeństwo pracy na budowie.

Sposobem na jakość w PALISANDER jest system QLOS ( Q- Jakość : L- Logistyki, O – Obsługi, S-Szalunków). Jest to w 100% autorska koncepcja, która nie ma odpowiedników na rynku i spotyka się z bardzo pozytywnym odbiorem wśród Klientów.

Zaletą systemu jest to, że wykorzystuje międzynarodowe doświadczenia, a także wiedzę jednostek naukowo badawczych, łączy je z doświadczeniem zespołu i dostarcza Klientom najbardziej kompletną usługę na polskim a nawet europejskim rynku.

System ten gwarantuje najwyższą możliwą jakość oferowanych szalunków i opiera się na innowacyjnych rozwiązaniach z zakresu logistyki i obsługi Klienta. Bardzo istotnym elementem są Jakościowe i Ilościowe Odbiory na placu budowy, jak również Monitoring kosztów, który pozwala Klientowi na bieżąco kontrolować wykorzystanie potencjału szalunków na budowie, jak również nakłady finansowe poniesione na ich wynajem.

sierpień 2012

Selena - linia transparentnych klejów montażowych MultiFix i ClassicFix

Transparentne kleje montażowe zapewniają mocne połączenie z mało widoczną spoiną. Przeznaczone są do klejenia większości materiałów montażowo-wykończeniowych, powszechnie stosowanych w budownictwie. Po utwardzeniu tworzą mocne, elastyczne i transparentne połączenie. Mogą być stosowane wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń. Dzięki bezbarwnej spoinie, są niezastąpione w sytuacji, kiedy niezbędne jest niewidoczne połączenie. Świetnie sprawdzają się w przypadku łączenia materiałów, które wymagają precyzyjnej aplikacji – niedokładne naniesienie kleju nie niszczy estetyki końcowej połączenia.

TYTAN ClassicFix to jedyny na rynku transparentny klej montażowy rozpuszczalnikowy. Charakteryzuje się silnym chwytem początkowym i dużą wytrzymałością końcową połączeń. TYTAN MultiFix jest zarówno doskonałym, wyjątkowo mocnym klejem, jak i trwale elastycznym uszczelniaczem. Jest niezastąpiony w przypadku łączenia materiałów, które będą narażone na duże obciążenia, uderzenia lub wibracje.

Builder 75

Fot. arch. Soudal

Soudal Window System jest to system montażu i uszczelnienia okna, w którego skład wchodzą: piana poliuretanowa, taśmy paroizolacyjne, taśmy rozprężne, masy uszczelniające (Folienband Inside Folia paroszczelna, Folienband Outside Folia paroprzepuszczalna, Soudaband Acryl Taśma rozprężna, Acryrub Uszczelniacz akrylowy, Silirub 2 Silikon neutralny). Soudal Window System umożliwia ciepły montaż (montaż warstwowy) stolarki otworowej, a tzn. trwałe i skuteczne uszczelnienie miejsc osadzenia okien w ościeżu w myśl ogólnej zasady: „Szczelniej od wewnątrz niż na zewnątrz”. To jedyna metoda zabezpieczenia piany przed wnikaniem wilgoci. Tylko sucha warstwa piany posiada odpowiednie parametry izolacyjne. Ciepły montaż zapewnia nie tylko odpowiedni komfort cieplny, ale także przeciwdziała ewentualnemu zawilgoceniu materiałów izolacyjnych i konstrukcyjnych - eliminuje to pojawianie się pleśni w miejscu zespolenia okna z murem, a także przemarzanie ścian zimą.

Fot. arch. Selena SA

Stadion został wyposażony m.in. w 4 telebimy o powierzchni 70 m2 każdy oraz 308 głośników o łącznej mocy niemal 200 kW. Obiekt został również wyposażony w system Digital Signage, w skład którego wchodzi niemal 300 ekranów LCD rozmieszczonych wewnątrz i na zewnątrz stadionu. Zainstalowany system bezpieczeństwa obejmuje m.in. systemy monitoringu wizyjnego, kontroli dostępu, sygnalizacji włamania i napadu, alarmowego dla osób niepełnosprawnych, monitoringu konstrukcji dachu oraz zarządzania bezpieczeństwem.

Instalacje teleinformatyczne i telekomunikacyjne obejmują m.in.: infrastrukturę sieci LAN, węzły Centrum Przetwarzania Danych, infrastrukturę dostępu bezprzewodowego WLAN, system zarządzania urządzeniami sieciowymi, system komunikacji głosowej, wideo oraz call center. Zaprojektowano i wykonano system zegara centralnego, system do realizacji przekazu TV z wydarzeń na stadionie, systemy teletechniczne na zewnątrz obiektu (wyposażenie toru wrotkarskiego, nagłośnienie oraz oświetlenie specjalne). Wdrożone zostały też systemy zarządzania nieruchomością (Facility Management) oraz parkingowy. Przez pięć lat jako Partner Technologiczny obiektu firma będzie czuwać nad prawidłowym funkcjonowaniem zainstalowanych systemów.

Soudal – Soudal Window System

Fot. arch. Trias

Trias – systemy teletechniczne na stadionie PGE ARENA Gdańsk

architektura i design

opinie

Wyobraźnia na pierwszym miejscu O pasji projektowania rozmawiają Marcin Sadowski, architekt z pracowni JEMS Architekci Sp. z o.o., Danuta Burzyńska i Grzegorz Przepiórka.

D.B.: Czy da się połączyć pasję i biznes w architekturze?

M.S.: Nie narzekamy. Żyjemy na przyzwoitym poziomie, ale nie liczymy własnych kosztów w konkretnym projekcie. Dla nas najważniejszy jest sam projekt.

Rozliczenia finansowe to domena naszego prezesa Wojtka Zycha, który jest ekonomistą. Zazwyczaj on coś zaplanuje, a my ten plan niweczymy, bo ciągle poprawiamy projekt, a niekiedy jesteśmy w stanie wręcz przewrócić wszystko do góry nogami.

Summa summarum, jednak prowadzimy 50-osobowe biuro – jest to jakiś biznes, organizacja, która ma określony obrót.

D.B.: Rozumiem, że jeśli zrobią Państwo projekt, trzeba przekonać do niego szefów pracowni i inwestora?

M.S.: Tak. Umiejętność rozmowy z inwestorem o projekcie, przedstawiania swoich racji jest niezwykle przydatna. Takie rozmowy to praca, którą trzeba włożyć w trakcie wykonywania projektu. Czasem trzeba rozwiązania uzasadnić technicznie, ekonomicznie, ale nie wolno koncentrować się wyłącznie na uwarunkowaniach architektonicznych. Architekta dotyczy szereg kwestii prawnych, finansowych, biznesowych związanych z inwestycją, a często wręcz radzi inwestorowi co wybudować.

Jego wpływ na to, jak budy-

76 Builder

cujemy dla klienta, który jest bezpośrednim użytkownikiem, odbiorcą naszej architektury, tylko dla dewelopera, który prowadzi działalność biznesową. Jeśli reprezentuje on kapitał bardzo spekulacyjny, agresywny, to rozmowa o architekturze zdominowana zostaje kalkulacjami ekonomicznymi z Excela.

G.P.: Czy to jest tak, że takich klientów jest coraz więcej? Jak Pan ocenia inwestorów – jakie grupy wśród nich się zdarzają, z jakimi klientami się spotykacie?

M.S.: Nie, wręcz przeciwnie. Mamy dobrych inwestorów. W różnym stopniu, ale wszyscy przejawiają zainteresowanie architekturą. Jeszcze 10 lat temu sytuacja przedstawiała się odmiennie, inwestorzy cokolwiek zbu-

Marcin Sadowski JEMS Architekci Sp. z o.o. nek nie tylko wygląda, ale też jaką ma wielkość, strukturę, jest bardzo duży. I niestety sporo czasu na to architekt dzisiaj poświęca, choć istotą naszego zawodu pozostanie projektowanie. Celem nadrzędnym jest tworzenie przestrzeni o wysokiej jakości, która stanowi o jakości życia przyszłych użytkowników. Niestety, często nie pra-

dowali, to dość łatwo sprzedawali. Stosunek do architektury był, mówiąc delikatnie, beznamiętny. Teraz mamy do czynienia z inwestorami mającymi świadomość, że rynek jest coraz bardziej konkurencyjny. Nie ma łatwych projektów. Podwyższa się standard techniczny np, parametry akustyczne, parametry powietrza w wentylacji itp. Ale to też oczywiście

zaczyna dotyczyć rozwiązań architektonicznych – ich jakość jest przez naszych inwestorów coraz bardziej widziana jako bardzo istotny element sukcesu przedsięwzięcia. Coraz częściej można powiedzieć, że przykładowo, rozwiązania mniej racjonalne w układzie konstrukcyjnym, są architektonicznie bardzo istotne. Jeśli takie rozważania w ogóle mają miejsce, to oznacza, iż architektura staje się rzeczywiście ważna.

G.P.: Czy słusznie uważa się Pana za wroga architektury parametrycznej?

M.S.: Tak! G.P.: Dlaczego?

M.:S To kwantyfikowanie rzeczywistości. Wygenerowane formy, które widzę jako owoce architektury parametrycznej, są mi obce. Architektura to emocje. Te formy wzbudzają we mnie zdziwienie.

D.B.: Kto jest tego pomysłodawcą – w końcu to tworzą architekci? Na ile inwestorzy biorą udział w procesie tworzenia, bo widać, że czasem projekty są wynikiem niespełnionych marzeń inwestora? Co krok obserwujemy na przykład przekomiczne domki jednorodzinne stylizowane na dwory.

M.S.: Każdy inwestor ma swój gust. Przyczyny stanu naszej przestrzeni to bardzo szeroka kwestia. Można mósierpień 2012

Zdjęcia arch. JEMS Architekci Sp. z o.o.

Zespół biurowy na Służewcu, Warszawa

Zespół mieszkaniowy, Miasteczko Wilanów Oś Królewska, Warszawa

wić o przyczynach historycznych i sięgać bardzo głęboko.

D.B.: Wydaje się to być jednak winą prawa, byłoby inaczej, gdyby ktoś nad tym czuwał.

M.S.: Nie ma nikogo takiego. Dobra przestrzeń to kwestia przede wszystkim woli społecznej. Woli wynikającej z realnej potrzeby. Złudne jest moim zdaniem myślenie, że jeśli napiszemy kilka mądrych paragrafów, to zmienimy naszą rzeczywistość – mimo braku woli.

D.B.: Wiele jest budynków, które same w sobie są w porządku, natomiast wcale nie wpisują się w bałagan urbanistyczny wokół. Na ile architekci mają na to wpływ i czy mówi się o tym w środowisku?

M.S.: Za każdym niepasującym do otoczenia budynkiem stoi architekt. Mówi się o tym w środowisku, ale dbanie o ład przestrzenny to obowiązki władzy publicznej. Przestrzeń w naszym kraju nie jest traktowana jak dobro wspólne – świadczy o tym choćby wszechobecna reklama. Można to oczywiście zmieniać, lecz znów brakuje woli. Da się to administracyjnie przeprowadzić, ale przeciwnicy zaraz będą mówić o utraconych korzyściach finansowych – odcinać się od nich? Skąd samorządy, spółdzielnie mają wziąć pieniądze na remonty?

I tak nasze wspólne dobro sierpień 2012

– przestrzeń publiczna naszych miast i wsi – staje się targowiskiem, jarmarkiem.

Przestrzeń nie jest dla nas jeszcze wartością i nie odczuwamy dyskomfortu życia w bałaganie.

G.P.: Kto za to powinien odpowiadać?

M.S.: Prawdą jest, że ład przestrzenny to zadanie władz administracyjnych i gdyby samorządy miały odpowiednie z tego tytułu korzyści finansowe, to polityka przestrzenna by się poprawiła. Najwyraźniej jednak nikt tego nie potrafi dokonać. Nowelizacje ustaw: Prawo Budowlane i Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym idą w mojej ocenie w złym kierunku. Upraszczanie procedur jest pozorne, ale wizerunkowo poprawne. Wydaje się, że prawo jest tworzone bez udziału praktyków, którzy wiedzą co i kto rządzi naszą przestrzenią. I jeszcze kryterium najniższej ceny najczęściej stosowane w zamówieniach publicznych.

Projektujemy, planujemy i budujemy nasze państwo posługując się najtańszymi projektantami, planistami i wykonawcami.

G.P.: Powróćmy do źródeł inspiracji projektowych.

Niewątpliwie takim źródłem jest pasja. Czy jest jeszcze jakiś autorytet, osoba, architekt, kierunek, który Pana pasjonuje i stanowi wyznacznik rozwoju twórczego?

M.S.: Tak, architektów, których podziwiam, jest wielu.

Wydaje mi się, że (tak uważają chyba też moi wspólnicy), w tym bardzo pędzącym świecie, w którym wszystko musi być nowe, atrakcyjne jak odsłona strony internetowej, architektura wielu obiektów ma przede wszystkim być efektowna, wręcz efekciarska. Można mówić o teatralności architektury, architekturze teatralnych gestów, a ilustruje to zjawisko działalność takich architektów jak Zaha Hadid czy Frank Gehry, którzy mieli wpływ na wielu „Chciałbym zaprojektować coś, co byłoby pożyteczne dla tego miasta – coś, co przyczyniłoby się do sukcesu tego miasta”.

młodych ludzi. To wręcz wyścig. Nazywam to gorączką współczesnej architektury.

Każdy musi być wyjątkowy, unikalny, zaprojektować coś, czego jeszcze świat nie widział. To zjawisko bardzo celnie mój wspólnik, Maciej Miłobędzki, określił w tekście o wymownym tytule „W oczekiwaniu na nieoczekiwane” .

Architektem, którego podziwiam, jest Peter Zumthor, którego twórczość znam od wielu lat. Gdy odbywałem praktykę w Szwajcarii w latach 80., on już wtedy był gdzieś z boku, w swoim mistycznym świecie architektury. Projektował bardzo małe,

skromne budynki. Niesamowite łaźnie w Vals, kaplica w Sumvitg, sprawiły iż, stał się bardzo znanym architektem, laureatem prestiżowej Nagrody Pritzkera. To przykład twórcy odwołującego się do archetypów architektury, rozważań na temat światła, wody, powietrza, postrzegania budowli w sposób niezwykle zmysłowy.

D.B.: Jak sposób myślenia Zumthora odzwierciedla się w Pana spojrzeniu na architekturę?

M.S.: Powiedział w jednym z wywiadów zdanie, które często powtarzam – wszędzie widzimy powszechne marnotrawstwo formy. I rzeczywiście – architekci budynki przechylają, kręcą, ścinają, zaokrąglają.

A często są to zwykłe budynki biurowe lub mieszkalne, które winny budować przyjazną tkankę miasta. Opera w Sydney to oryginalny budynek, bo taka jest jego wyjątkowa lokalizacja i wyjątkowa funkcja. I tu ekspresja formy ma swoje uzasadnienie.

W wielu jednak wypadkach wydaje się, iż ambicje twórcze mijają się z szacunkiem dla otoczenia, stosownością formy, o danym przeznaczeniu w danym miejscu.

D.B.: Czy projektując czuje się Pan jak twórca, który nakłada na ludzi możliwości konkretnej aktywności?

M.S.: Możemy mówić, że my – architekci, jesteśmy de-

Builder 77

architektura i design

Zespół budynków biurowych, ul. Grunwaldzka, Poznań

Zespół budynków biurowych, ul. Wołoska, Warszawa

miurgami przestrzeni, ale demiurgami życia nie jesteśmy.

Tworzymy tylko jakieś ramy, oprawę dla życia, aktywności ludzi przebywających w naszych domach. Ta rama może być szalenie wyrazista, ale nigdy nie może dominować życia, powodować dyskomfortu. Architektura musi być użyteczna.

D.B.: Są trzy podstawowe cechy określające budowlę – funkcja, konstrukcja i forma. Podkreśla Pan wartość funkcji, czy jest ona dla Pana bazą budowli?

M.S.: Według mnie, na pierwszym miejscu powinna być zawsze wyobraźnia. Łączy ona myślenie o funkcji, konstrukcji, formie itd. Jeśli powiemy sobie, że funkcja jest najważniejsza, to projektując dom stwierdzimy, że z garażu najlepiej mieć blisko do kuchni, bo takie rozwiązanie jest praktyczne.

Myśląc tak o każdym elemencie domu, stworzymy dom typowy. Katalogów takich domów jest bardzo wiele. Dom projektowany indywidualnie jest czymś zupełnie innym. Znamy inwestora, jego rodzinę, znane jest nam miejsce - działka. W rozmowach o projekcie przychodzą myśli, które z czasem prowadzą do rozwiązania i zamysł architekta znajduje odzwierciedlenie w konkret-

78 Builder

nych rysunkach, gdzie szuka się spójności formy, funkcji i konstrukcji.

D.B.: Jak często powtarza Pan ten sam zamysł w kolejnych projektach?

M.S.: Zamysł jest zawsze odmienny. Każdy projekt jest inny, nawet jeśli większość projektów, którymi się zajmuję to budynki biurowe.

W wielu wiadomo jak będą wyglądały sufity podwieszone i wykładziny. Wiele elementów jest zdefiniowanych, stypizowanych. Zawsze jednak jest jakiś powód, dla którego projekt przyjmuje taką a nie inną formę. Kształt działki – wygodny lub niewygodny, narożnik, wejście, plac, decyzja o warunkach zabudowy z wadą, którą próbujemy obrócić w zaletę – jest wiele uwarunkowań, ograniczeń, które próbujemy wykorzystać twórczo. Nawet jeśli jest to kolejny budynek biurowy na wynajem.

D.B.: Czy ma Pan budowlę marzeń do zaprojektowania, jak aktor rolę marzeń, która byłaby dla Pana wyzwaniem?

M.S.: Mamy dość sporo zamówień publicznych. Realizujemy Bibliotekę Raczyńskich w Poznaniu, Wydział Rzeźby dla ASP na Wybrzeżu Kościuszkowskim, projektowaliśmy pawilon przy Skwerze Hoovera, rozpoczę-

ła się budowa Międzynarodowego Centrum Konferencyjnego w Katowicach.

Szczęśliwie te projekty stanowią przeciwwagę dla budynków komercyjnych. „Ról” gramy dużo. Mam prostą odpowiedź na pytanie o marzenie projektowe – chciałbym zaprojektować coś, co byłoby pożyteczne dla tego miasta – coś, co by w jakimś chociażby ułamku przyczyniło się do sukcesu mojego miasta.

Jest coraz więcej miejsc na mapie Warszawy, gdzie możemy wbić szpilkę i powiedzieć – tu budowaliśmy. To mapa naszych „sukcesów” w skali pojedynczych, większych lub mniejszych budynków. Niestety, nie projektujemy otoczenia Stadionu Narodowego po wygranym w 2009 roku konkursie. Uważam, że zrobiliśmy bardzo dobry projekt na Muzeum Historii Polski – bardzo go lubię. Przegraliśmy jednak konkurs, a i tak realizację odłożono w bliżej nieokreśloną przyszłość. Rozwiązań miejskich, istotnych urbanistycznie jest niewiele. Wyjątek stanowi Centrum Kopernik zrealizowane wreszcie po wielu latach od czasu budowy tunelu wzdłuż Wybrzeża Kościuszkowskiego.

D.B.: To taka mała skarga na władze miasta i inwestorów,

bo przecież z własnej inicjatywy tego nie zaprojektujecie...

M.S.: Sądzę że miasto kładzie nacisk na infrastrukturę i finanse. Jest traktowane jak korporacja. W tej korporacji zabrakło miejsca dla funkcji naczelnego architekta miasta. Wyrzuca się świetny projekt, podkreślam projekt, na Muzeum Sztuki Współczesnej i nie uznaje się tego jako porażki miasta. Sukcesem jest natomiast strefa kibica.

Trudno.

Ale są też doświadczenia pozytywne. Kiedy otrzymaliśmy drugą nagrodę w konkursie na ratusz w Bydgoszczy, Prezydent miasta wysłał nam list z podziękowaniem za udział i z wyrazami nadziei, że będziemy tam kiedyś budowali. To bardzo miłe.

D.B.: Szkoda tylko, że to rodzynki w cieście.

M.S.: Nie musiał pisać, ale po prostu coś takiego wydało mu się być w dobrym tonie. Czy są to wyjątki? Nie wiem. Prezydent Opola osobiście brał udział w obradach sądu konkursowego, którego miałem przyjemność być członkiem. Minister Kultury osobiście wizytował budowę zaprojektowanej przez nas Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu. W obu przypadkach odnieśliśmy wrażenie sierpień 2012

2 Dom marzeń

To dom w Wilanowie. Dom marzeń to taki, w którym spełniają się marzenia inwestorów. Obserwuję, jak dom obrasta w sprzęty, jak rosną dzieci. Widzę dom wypełniony życiem, w którym wszystko się poukładało, w który inwestor ingeruje, ale ta ingerencja jest naturalna, bo dom „żyje”.

3 Projekt zjadacz czasu

To właśnie „dom marzeń” w Wilanowie. Zajął mi trzy i pół roku od momentu pierwszej rozmowy z Inwestorem, aż do zakończenia inwestycji. Budowa takiego małego projektu jest jeszcze dość słabo organizowana na etapie budowy i wiele problemów rozwiązuje się po dwa trzy razy. Poza tym dom jednorodzinny jest projektowo niesłychanie skomplikowanym zadaniem, tak samo jak duży budynek biurowy czy mieszkaniowy.

4 Pozaarchitektoniczne źródła inspiracji

Malarstwo średniowieczne, które coraz bardziej mnie porusza. Lubię też oglądać malarstwo współczesne.

Obecność sztuk wizualnych jest chyba naturalna w tym zawodzie.

5 Ulubione rozwiązania technologiczne, materiałowe.

Nie mam. Stronimy od produktów systemowych z ich beznamiętną typowością. Uwielbiam beton we wszystkich jego odmianach. Beton w szalunku z deski nieheblowanej jest niezwykle żywym materiałem. Dla mnie jest to materiał ciepły i przyjazny człowiekowi. Żałuję jeszcze, że w Polsce tak niewiele można zrobić z drewna.

6 Zalety i wady architektów

profile

JEMS Architekci Sp. z o.o.

Marcin Sadowski

1 Motto projektowe i życiowe

Nie mam. Staram się uczciwie robić to, co robię. A że lubię architekturę, 20 lat uprawiam ten zawód i mimo wielu trudności, nie zniechęcam się.

Wadą może być samozadowolenie, przekonanie o swojej wielkości i wyjątkowości. Zaletą jest zawsze konsekwencja w podejmowanych działaniach.

7 Moja pierwsza nagroda

Z kolegą ze studiów wygraliśmy na drugim roku pierwszą nagrodę w konkursie na słup informacyjny przed Politechniką Warszawską. Wspominam to bardzo miło, byliśmy z tego projektu bardzo dumni.

8 Najgorszy budynek

Wskazać należy budynki, do których się już chyba przyzwyczailiśmy, a nie powinniśmy. Na przykład jest to przebudowa Riviery w Warszawie, która była świetnym budynkiem o bardzo delikatnym rysunku fasady. Niknie dziedzictwo architektury lat 60. i 70., burzy się małe obiekty o wielkich wartościach architektonicznych.

Ale Riviera to wandalizm dużego widocznego obiektu w bardzo eksponowanym miejscu. I jeszcze gorszy przykład. Przedszkole na Kabatach w kształcie domku dla lalek. To inny rodzaj wandalizmu. Tu demoluje się umysły najmłodszych, sprowadzając wrażliwość dzieci do poziomu najgorszego kiczu. Czytam i nie mogę uwierzyć – „fasada, dzięki odpowiednio skomponowanym oknom oraz elementom ozdobnym, przypomina uśmiechniętą buzię clowna”. Brawo dorośli.

9 Guru architektoniczny

Najbardziej cenię Petera Zumthora, Davida Chipperfielda i Johna Pawsona.

10 Mój najlepszy projekt

To budynek biurowy P4 i dom w Wilanowie.

Zawód – architekt

To zawód, który wymaga pasji. Jeśli ktoś tej pasji nie ma, traktuje to jak biznes, to jest architektem tylko z tytułu. W tym zawodzie można realizować się na różnych płaszczyznach, w różnym stopniu.

Można być praktykiem, teoretykiem, można uznać, że najważniejszy jest solidny, techniczny warsztat.

sierpień 2012

Builder 79

architektura i design

Budynek biurowy, ul. Klimczaka, Warszawa

Dom jednorodzinny, Warszawa autentycznego zainteresowania architekturą. Ale rzeczywiście, jeśli miasto jest postrzegane jak korporacja, to ciężar działań władz miasta przenosi się na sfery inne niż te związane z kulturą.

A architektura jest jej elementem. Miasto to nie są tylko mieszkania, biurowce, infrastruktura i biznes. W Monachium też jest biznes, ale o godzinie 17-tej Centrum Sztuki Współczesnej jest wypełnione ludźmi oglądającymi nowe wystawy. To też obraz miasta.

G.P.: Z czego to wynika? Czy nie nasyciliśmy się jeszcze kapitalizmem, czy to rezultat niskiej kultury?

D.B.: Może nie mamy po prostu szczęścia do władz?

M.S.: Pewnie jest wiele przyczyn. W Wielkiej Brytanii na początku XX wieku w miastach mieszkało 80% społeczeństwa, a u nas 20%.

Nie mieliśmy silnej tradycji mieszczańskiej, mieliśmy silniejszą ziemiańską. Chyba dopiero w latach 70. było tu 50:50, tyle samo ludzi w miastach co na wsi. Oddolne inicjatywy promiejskie, różne organizacje działające na rzecz miasta, dopiero się rodzą, i to powoli.

I chyba nie mają siły przebicia. Wydaje się więc, że jakość przestrzeni miasta po-

80 Builder

zostaje wyłączną domeną działań jego władz.

D.B.: To bardzo istotne kwestie.

Jest Izba Architektów RP, SARP, ale czy są jeszcze inne instytucje, które mogłyby wpływać na to, co się dzieje w Polsce? Mam wrażenie, że marnuje się wykształcenie, szczególnie w świetle historii architektury i budowy miast, która przecież także jest nauczana. To jest ogromna wiedza, która nie ma przełożenia na aktualne realia.

Nie słyszy się o tym, żeby środowisko architektów miało wpływ na tę rzeczywistość.

M.S.: Pisze Izba Architektów RP, pisze SARP. Pisze do władz miasta, pisze do ministerstwa. Wydaje się, iż pisząc kolejne pismo jego autor zna już odpowiedź. SARP, grupa naukowców, wysłała list w sprawie Muzeum Sztuki Współczesnej do władz miasta. Ale chyba tylko po to, aby zamanifestować odrębność swojego stanowiska od działań miasta, nie licząc że przyniesie to jakiś skutek.

W sprawie Prawa Budowlanego też interweniowaliśmy i interweniujemy.

D.B.: Jak wygląda Pana proces tworzenia? Jak powstaje pomysł?

M.S.: Siadam wieczorem u siebie na ganku, biorę kilka kalendarzyków, które dostaję

pocztą wraz z rachunkami i sobie tam rysuję. Jak już mi się wydaje, że mam dobry pomysł, to notesik szybko zamykam, żeby zakończyć dobrze dzień – nie dość, że byłem w pracy, to jeszcze wieczorem coś wymyśliłem! Nie wyobrażam sobie pracy bez rysowania.

D.B.: Myśli Pan, że w erze AutoCADa rysowanie ma jakikolwiek sens?

M.S.: W większych skalach – skalach urbanistycznych, gdzie trzeba narysować najpierw wstępny plan, szkic odręczny jest bardzo intencyjny. Jeśli ktoś to robi za pomocą programów komputerowych, to nie ma tam miejsca na intencję, którą całkowicie zastępuje komputerowa dokładność. Rysunki odręczne często skanujemy i obrysowujemy za pomocą „Nazywam to gorączką współczesnej architektury.

Każdy musi być wyjątkowy, unikalny, zaprojektować coś, czego jeszcze świat nie widział”.

komputera. I za pomocą komputera można dokonać wielu korekt, poprawek. Komputer jest jednak niewdzięcznym narzędziem do rysowania, tak bezlitośnie precyzyjnym, ujmującym każdą rysowaną kreskę w sposób matema-

tyczny, tak iż w istocie cały czas jest się w jego zerojedynkowej, wirtualnej rzeczywistości. Nie sposób myśleć o projekcie i co chwilę zastanawiać się, gdzie wstawić przecinek.

D.B.: Czy mnogość rozwiązań, gotowych produktów typu podłoga podniesiona, systemy fasadowe nie ogranicza architektów? Czy to przy niezaprzeczalnym rozwoju technologicznym nie tłamsi architektonicznej myśli twórczej?

M.S.: Wydaje mi się, że mając ograniczenia, stajemy się bardziej twórczy. Jeśli mamy do zbudowania dom z drewna, to technologią budowania z tego drewna mamy narzucone różne uwarunkowania np. zamykanie ścian pomieszczeń w prostokąt, bo inaczej dom się rozsypie. Sądzę, że to piękno tego materiału i jego właściwość, którą trzeba twórczo wykorzystać. Nie wydaje mi się, żeby architekci marzyli o materiale gumie, która może przybrać dowolny kolor i fakturę, z której dowolną rzecz możemy zrobić. Problemem jest wręcz zagubienie w ilości produktów i potencjalnych możliwości.

W tym sensie możemy mówić o ograniczeniach myśli twórczej. sierpień 2012

Zespół budynków biurowych, ul. Wołoska, Warszawa

Budynek biurowy, ul. Rodziny Hiszpańskich, Warszawa

G.P.: Czy widzi Pan nowe kierunki tworzące się współcześnie w architekturze?

D.B.: ...i czy Państwo czują się takimi twórcami?

M.S.: Nie. My się czujemy raczej jak dinozaury.

G.P.: Czasami powrót do tradycji to też wyznaczanie nowego kierunku.

M.S.: Raczej chodzi o rozwijanie tego co już było, odkrywanie na nowo, a nie wymyślanie czegoś, czego jeszcze nie było. Pogoń za nowym w istocie prowadzi do powielania tych samych pomysłów.

D.B.: Czy jest w ogóle szansa na to, aby stworzył się nowy styl, kierunek w architekturze?

M.S.: Są różne szkoły architektury z wyrazistym kierunkiem nauczania np. ETH w Zurichu, szkoły skandynawskie. Na pewno widać ich wpływ na sposób myślenia o architekturze, nie tylko we własnym kraju. Ale trudno mówić o wyrazistym stylu architektury choćby samej jakiegoś kraju. Wyraźne trendy architektoniczne towarzyszą głębszym przewartościowaniom społecznym, a takich w tej chwili chyba nie ma.

G.P.: Czyli raczej obecnie nie zauważa Pan takiego kierunku, architekta lub projektu? sierpień 2012

M.S.: Kierunku nie, ale jest oczywiście bardzo wielu świetnych architektów! Najbardziej cenię wspomnianego już Petera Zumthora, Davida Chipperfielda czy Johna Pawsona. To są architekci, którzy tworzą bardzo proste, minimalistyczne budowle.

Chipperfield otrzymał ostatnio nagrodę Miesa van der Rohe za projekt Neues Museum w Berlinie, które jest „To są najfajniejsze chwile, kiedy ni stąd ni zowąd, po pół roku, klient dzwoni i mówi – bardzo dobrze nam się tu żyje”.

świetnym, po prostu wspaniałym, budynkiem. No i są też młodsi, tacy jak Studio BIG Architects z Kopenhagi z Bjarkiem Ingelsem, niezwykle medialnym architektem. Robi bardzo ciekawe, „szalone” projekty – jest coś świeżego w tej architekturze.

Wiele ciekawych projektów powstaje na tak zwanej prowincji, z dala od miast.

W szwajcarskich, austriackich wsiach jest sporo domów, szkół zaprojektowanych przez znakomitych architektów, często mieszkańców tych miejscowości. Jak choćby Walter Dietl, Arnold Gapp, Werner Tscholl z doliny Venosta w południowym

Tyrolu. To są nieduże obiekty, często nawiązujące do lokalnej tradycji budowania w danym regionie. W szwajcarskim Ticino, po medialnym sukcesie kilku realizacji, została zawiązana szkoła architektoniczna w Mendrisio, która stała się bardzo znana, a architektura regionu zaczęła oddziaływać szerzej. Można mówić o stylu architektury przełomu lat 70. i 80. w Ticino i kontynuatorach tego stylu.

D.B.: Jak Pan ocenia sytuację architektów w Polsce? Czy jest to zawód przyszłości? Czy można w nim rozwinąć skrzydła?

M.S.: Uważam, że Polska to najlepszy kraj dla architektów, oceniając to w kategoriach bardzo pragmatycznych: czy będziemy mieć pracę, czy nie. Jeśli spojrzymy na to, co nas otacza, zauważymy jak dużo jest tu jeszcze do zrobienia. Obraz bogatych krajów europejskich jest odmienny – wszystko jest jakby skończone. Wyburzają czasami nawet to, co było zbudowane 20 lat temu, żeby budować na nowo. Polska to duży kraj z dużymi potrzebami. Jest też inna refleksja – czy architekci uprawiając swój zawód wypełniają ważną społecznie rolę, tak jak to bez

wątpienia ma miejsce w tych bogatych krajach Europy?

Czy rzeczywiście jesteśmy społecznie postrzegani jako wykonujący zawód zaufania publicznego, czy tylko jesteśmy inżynierami, którzy potrzebni są, aby budynki były zgodne z obowiązującymi przepisami?

G.P.: A jakimi kilkoma słowami scharakteryzowałby Pan architekturę, którą Państwo tworzycie?

M.S.: Staramy się nie epatować formą. Dbamy o powściągliwość naszej architektury. Dbamy o detal.

D.B.: Mówi się, że jest przede wszystkim funkcjonalna.

M.S.: Na pewno musi być użyteczna, ale w sformułowaniu „funkcjonalna” jest coś pejoratywnego. Jest ona funkcjonalna w sensie – do skonsumowania, zamieszkania, zaaranżowania. Ktoś kiedyś napisał w jakimś portalu, gdzie publikowano dwa nasze budynki, że jest w nich coś luksusowego. A luksus to coś unikalnego, niekoniecznie drogiego, np. domek z widokiem na morze położony na dużej skale. Nieważne jaki ten domek jest, ale ważne, że drugiego takiego się nie znajdzie, bo nie ma drugiego takiego widoku.

D.B., G.P.: Dziękujemy za rozmowę.

Builder 81

Partner działu

architektura i design

Płytki FIT marki My Way Paradyż Group wyróżnia niespotykany design.

Pięć kolekcji zachwyca szeroką gamą kolorów, zdobień, dodatków oraz nieograniczonymi możliwościami łączenia ze sobą różnych elementów.

Rodzina nowych płytek wykonana została innowacyjną metodą pocieniania.

Do ich produkcji zużywa się mniej materiału i energii, co przekłada się na redukcję emitowanego do atmosfery dwutlenku węgla.

82 Builder

Eko trendy

P

rzy zakupach artykułów budowlanych i wyposażenia wnętrz, w trosce o środowisko i zdrowie domowników, warto zwrócić uwagę na ich jakość oraz wszelkie atesty. Dobrze, jeśli produkt jest ekologiczny, a co najmniej zgodny z normą ISO 14001, bo oznacza to, że jego producent gwarantuje brak negatywnego oddziaływania na środowisko.

Wdrożony dziesięć lat temu System Zarządzania Środowiskowego zgodny z normą ISO posiada Ceramika Paradyż, dla której aspekty ekologiczne odgrywają znaczącą rolę w rozwoju nowych produktów, w yborze technologii produkcji i współpracy z dostawcami. W tym roku do portfolio marki premium My Way Paradyż Group - dołączyły ekologiczne kolekcje płytek FIT.

tradycyjnego - „Rotocolor”, jak i nowoczesnego druku cyfrowego.

Ekologiczne płytki Ceramiki Paradyż – kolekcja Mistere/Mistero, Arenaria/Arenario, Armonies/Armoni, Velatia/Velatio oraz Nomada/ Nomad – są dostępne w formacie 97,7 x 32,5 cm (wymiar podstawowej płytki ściennej i dekoracji).

Eko – nagrody

W 2012 roku Ceramika Paradyż dwukrotnie została doceniona za innowacyjne podejście do tematyki ekologii. Firmie przyznano m.in. nagrodę w prestiżowym konkursie, „JAKOŚĆ ROKU” w kategorii „Innowacja” - za ideę wprowadzenia na rynek kolekcji FIT. Natomiast ko-

Dorota Kaźmierczak lekcja Velatia/Velatio została nagrodzona dwiema nagrodami w konkursie „Perły Ceramiki UE” organizowanym przez redakcję kwartalnika „Wokół Płytek Ceramicznych”. Warto dodać, że w składzie Jury zasiadły osoby zawodowo związane z architekturą, wzornictwem przemysłowym oraz projektowaniem wnętrz.

Ekologiczny Paradyż

Działania Ceramiki Paradyż na rzecz zrównoważonego rozwoju to nie tylko innowacyjne metody wytwarzania, ale również świadoma, proekologiczna polityka w zakładach produkcyjnych. Wyroby nie stanowią żadnej uciążliwości dla

Wystarczy 7,2 mm…

…aby cieszyć się pięknem w stylu eko. Rodzina nowych płytek marki My Way Paradyż Group wykonana jest innowacyjną metodą pocieniania. Do ich produkcji zużywa się mniej materiału i energii, co przekłada się na redukcję CO2 emitowanego do atmosfery. Dzięki temu uzyskiwane są cieńsze płytki, o grubości zaledwie 7,2 mm, które zachowują doskonałe parametry wytrzymałościowe i jakościowe. Dodatkowo płytki te zyskują coraz większe uznanie wśród specjalistów z branży ceramicznej, między innymi dlatego, że są lżejsze, a także łatwiejsze w obróbce, transporcie i magazynowaniu.

Ekologiczny design

Płytki FIT marki My Way Paradyż Group to również niespotykany design. Pięć kolekcji zachwyca szeroką gamą kolorów, zdobień, dodatków oraz nieograniczonymi możliwościami łączenia ze sobą różnych elementów. Wzornictwo poszczególnych propozycji odwołuje się do natury, m.in. piękna naturalnego kamienia, a różnorodne grafiki, struktury i barwy zostały uzyskane dzięki połączeniu zarówno druku

Velatia/Velatio by My Way sierpień 2012

Arenaria/Arenario by My Way

Wzornictwo poszczególnych propozycji odwołuje się do natury, m.in. piękna naturalnego kamienia.

Różnorodne grafiki, struktury i barwy zostały uzyskane dzięki połączeniu zarówno druku tradycyjnego „Rotocolor”, jak i nowoczesnego druku cyfrowego.

sierpień 2012

Nomada/Nomad by My Way

Builder 83

architektura i design

Mistere/Mistero by My Way

Pytki marki My Way Paradyż Group, o grubości zaledwie 7,2 mm, zachowują doskonałe parametry wytrzymałościowe i jakościowe.

Zdjęcia archiwum firmy Ceramika Paradyż Sp. z o.o.

hałasu (instalowanie tłumików hałasu), ograniczanie zanieczyszczeń do wód powierzchniowych (obieg wody technologicznej zamknięty – zawracany ponownie do procesu przerobu masy ceramicznej) oraz ograniczanie odpadów przemysłowych (zawracanie ich ponownie do procesu przygotowania masy ceramicznej). W ramach Systemu Zarządzania Środowiskowego w firmie obowiązuje procedura „Cele, zadania, programy”, która między innymi określa cele i zadania dotyczące ochrony środowiska. Dużą wagę przywiązuje się również do działań w zakresie ograniczania produkcji odpadów i ich segregacji, począwszy od pojedynczego stanowiska pracy. Ponadto optymalizowana jest ilość odpadów powstająca bezpośrednio w procesie produkcyjnym – poprzez monitoring poziomów określonych wskaźników dla poszczególnych zakładów produkcyjnych.

Gotowe wyroby pakowane są zaś w pudełka z makulatury.

środowiska, a do ich produkcji używane są sprawdzone i bezpieczne surowce.

W firmie wprowadzono wiele rozwiązań nastawionych na ochronę środowiska i recycling, między innymi poprzez ograniczanie zanieczyszczeń powietrza (wykorzystywanie ciepła odpadowego do procesu suszenia płytek), ograniczanie

Nowa rodzina płytek zyskuje coraz większe uznanie wśród specjalistów z branży ceramicznej, między innymi dlatego, że są lżejsze, a także łatwiejsze w obróbce, transporcie i magazynowaniu.

84 Builder

Armonies/Armoni by My Way

sierpień 2012

ARCHICAD & WSPANIAŁA

PODRÓŻ

Obiekt zaprojektowany w ArchiCADzie i wrenderowany w programie Artlantis | Autor: Thierry Tutin of Sodapop66

ArchiCAD TravelPass Premium Kupując ArchiCADa w pierwszych tygodniach lata otrzymasz bony TravelPass Premium, którymi możesz opłacić wczasy i wycieczki w serwisie Travelplanet.pl, bilety lotnicze w serwisie aero.pl i pokoje hotelowe w serwisie hotele24.pl. Serwisy te współpracują z dziesiątkami renomowanych biur podróży, z większością światowych linii lotniczych i z tysiącami hoteli na całym świecie.

• Przy

zakupie indywidualnego stanowiska ArchiCADa 16 otrzymasz bony TravelPass Premium o wartości 1.500 zł

• Przy zakupie każdego sieciowego stanowiska ArchiCADa 16 otrzymasz bony TravelPass Premium o wartości 1.000 zł • Przy zakupie ArchiCADa STAR(T) EDITION otrzymasz bony TravelPass Premium o wartości 500 zł Bonami TravelPass Premium możesz też opłacić szereg innych usług związanych z wypoczynkiem, wakacjami i podróżami. Bony są ważne na okaziciela, do końca czerwca 2013 roku.

KUP ARCHICADA i JEDŹ, GDZIE

TYLKO CHCESZ!

Więcej informacji:

www.archicad.pl

architektura i design Fot. prezentacja projektu

Nowa NOWA HUTA – dzielnica przyszłości

Ogłoszono wyniki międzynarodowego konkursu „Kraków – Nowa Huta przyszłości”. Celem konkursu było przygotowanie planów rewitalizacji, wskazanie kierunów zagospodarowania i otwarcia obszaru terenów poprzemysłowych na przyszłe inwestycje (w tym Parku Technologicznego Branice). Zwyciężył zespół projektantów ARCA Biuro Projektów Urbanistyki i Architektury z Gliwic pod kierunkiem Michała Stangela.– Przeważyła klarowność i trafność koncepcji, swoista otwartość na poprzemysłowe tereny Nowej Huty – wymieniał prof. Sławomir Gzell z Politechniki Warszawskiej, przewodniczący Sądu Konkursowego. Projekt przewiduje, że poza Parkiem Naukowo-Technicznym wraz z kampusem, powstanie też osiedle mieszkaniowe na ok. 30 tys. mieszkańców i tereny rekreacyjne. Planowana jest też budowa tzw. Wschodniej Bramy Krakowa oraz Centrum Przesiadkowe Nowy Kraków. Wyniki konkursu posłużą jako materiał do przygotowywanej zmiany Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa. Zwycięzca konkursu otrzymał nagrodę pieniężną w wysokości 300 tys. zł.

Adam Zyzman

Klimat z lateksu

PRZED

Kostka brukowa to materiał, którym rzadko interesują się projektanci. Libet, producent kostki brukowej, z pomocą studentów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, udowodnił, że warto to zmienić. Najlepsze projekty bruku stworzone przez studentów można było po-

PO

Artystyczne oblicze inwestycji budowlanej RD bud realizuje hotel B&B we Wrocławiu, pilnując by zmiany w architekturze miasta w czasie prowadzenia prac budowlanych nie wiązały się z zaburzeniem estetyki otoczenia. Wokół inwestycji wzniesiono nietypowy, 60 metrowy płot, ozdobiony malarskimi impresjami na temat stolicy Dolnego Śląska. Artystyczny charakter zdobiących płot malowideł o tytule „Podwodny Wrocław” to zasługa uczniów Zespołu Szkół Plastycznych im. Stanisława Kopystyńskiego we Wrocławiu.

Fot. arch. RD bud

Nowe życie kostki brukowej

Fot. arch. Libet

Fot. arch. HP

We wrocławskiej kawiarnii Afryka Coffee & Tea House każdy ornament został wydrukowany na lateksowych drukarkach HP. Tapety, okleiny i nakrycia do stołów, obicia foteli, poszycia poduszek, do tego lampy i filiżanki tworzą harmonijną idyllę - kolorystyką i wzornictwem nawiązującą do Czarnego Lądu, pomarańczowych sawann i kołyszących się traw. Druk lateksowy umożliwia zaadoptowanie do wyobrażeń niemal każdej powierzchni. Wrocławska kawiarnia została zadrukowana od sufitu po podłogę, wliczając m.in. cukiernice i kelnerskie fartuchy.

dziwiać podczas wystawy, która odbyła się w Kieleckim Centrum Designu pod hasłem „Kreacja - Innowacja - Design”. - Obecność projektów kostki brukowej na wystawie designu może zaskakiwać - mówi Małgorzata Barańska, dyrektor marketingu firmy Libet - Dla nas to konsekwencja roli trendsettera, jaką Libet przyjął i traktuje poważnie. Trudny do projektowania temat wzbudził szeroki odzew wśród młodych designerów.

Fot. arch. Mielnop Holding

Zakończył się wielki konkurs architektoniczny „Kraków mój dom”, w którym mieszkańcy podwawelskiego grodu wybierali najlepsze inwestycje oddane do użytku w ostatnim czasie. Głosy oddawano w czterech kategoriach. W kategorii rewitalizacja i rewaloryzacja najlepsze okazało się Muzeum Armii Krajowej im. Generała Emila Fieldorfa – Nila, zaprojektowane przez Biuro Autorskie AIR Jurkowscy ARCHITEKCI. Projekt to wspólne przedsięwzięcie Gminy Miejskiej Kraków oraz Województwa Małopolskiego współfinansowane ze środków Unii Europejskiej (MRPO). Budynek wraz z sąsiednimi zabudowaniami tworzy unikatowy zespół zabytków architektury militarnej wpisany na listę zabytków w 2006 r. Trwają starania, aby wprowadzić go jako całość na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO. Realizacja tego zadania jest oparta o projekt wybitnego polskiego architekta Ryszarda Jurkowskiego, który wygrał międzynarodowy konkurs architektoniczny i wykonał całość dokumentacji projektowej. Generalnym wykonawcą była, wybrana w drodze przetargu, PBP Chemobudowa-Kraków.

Adam Zyzman

86 Builder

Fot. Adam Zyzman

O krakowskiej rewitalizacji

sierpień 2012

Muzeum Historii Żydów Polskich Dzięki nowej dotacji Fundacji Taube Foundation for Jewish Life and Culture oraz Fundacji Koret w wysokości 7 mln dolarów, Muzeum Historii Żydów Polskich wkracza w kolejną fazę przygotowań do Wielkiego Otwarcia jesienią 2013 roku.

Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce rozpoczyna kolejną fazę produkcji liczącej ponad 4 000 m² Wystawy Głównej Muzeum.

Fasada budynku Muzeum

Hol Główny

Osiem galerii zobrazuje tysiącletnią historię społeczności żydowskiej osiadłej na ziemiach polskich. Zwiedzający wystawę rozpoczną swoją wędrówkę w galerii „Las” - przestrzeni legend, dźwięków, złudzeń i magii. Dalej prześledzą losy diaspory przez kolejne wieki, aby na końcu poznać obecną sytuację Żydów w Polsce i na świecie. Po drodze zobaczą między innymi jeden z najciekawszych obiektów, który powstał z myślą o Muzeum – replikę drewnianego, pokrytego polichromią dachu synagogi z Gwoźdźca. Poznają wiek złoty społeczności żydowskiej w okresie świetności państwa polskiego, wejdą na międzywojenną ulicę, zobaczą getto oczyma jego mieszkańców. Wystawa będzie angażowała zwiedzających na poziomie intelektualnym i emocjonalnym, dając możliwość doświadczenia i poznania historii, bogactwa i wyjątkowości kultury polskich Żydów.

Replika dachu synagogi

Fragment galerii „Ulica”

Wizualizacja wystaw czasowych

Za sfinansowanie i produkcję Wystawy Głównej odpowiada Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.

Założeniem przyświecającym twórcom Wystawy Głównej Muzeum Historii Żydów Polskich jest stworzenie wyróżniającego się muzeum narracyjnego. Miejsce atrakcyjne dla zwiedzających z Polski i ze świata, pozwoli obudzić pamięć o wydarzeniach historycznych, które stanowią wspólną historię obu narodów.

Twórcą projektu jest międzynarodowy zespół naukowców, muzealników, ekspertów i konsultantów, gwarantujący najwyższy poziom merytoryczny i realizacyjny ekspozycji.

Pracami kieruje prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett, uznana specjalistka, zajmująca się kulturą i dziedzictwem żydowskim, członkini m.in. American Academy of Jewish Research i Rady Naukowej YIVO. Projekt plastyczny, projekt wykonawczy i realizację powierzono firmie Nizio Design International, która specjalizuje się w tworzeniu multimedialnych wystaw narracyjnych. Koncepcja wystawy została przygotowana przez brytyjską firmę Event Communications.

Zdjęcia. arch. MHŻP

Muzeum jest pierwszą w Polsce instytucją kultury, tworzoną wspólnie przez publicznych i prywatnych organizatorów: Miasto Stołeczne Warszawa, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce i wspierane przez darczyńców i przyjaciół z całego świata.

Las - galeria wprowadzająca

sierpień 2012

Galeria Holocaust

Builder 87

Adres redakcji i wydawnictwa 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155 tel.: 22 853 06 87 do 88 fax: 22 853 06 86 builder@pwbmedia.pl, reklama@pwbmedia.pl www.ebuilder.pl Rada Programowa prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski – przewodniczący, prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, prof. dr hab. inż. Antoni Biegus, prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła, prof. dr hab. inż. Kazimierz Cieszyński, dr hab. inż. Zdzisław Hejducki – wiceprzewodniczący, dr inż. Mariusz Gaczek, dr inż. Józef P. Adamowski, dr inż. Jan Gierczak, dr inż. Marek Sawicki, dr inż. Andrzej Stańczyk, mgr inż. Miłosz Węcławski, mgr inż. Czesław Sokołowski, mgr inż. Małgorzata Chojnacka, mgr inż. Karol Kramarz, Redaktor Naczelna Danuta Burzyńska, Redakcja Grzegorz Przepiórka, Joanna Ryńska, Współpraca Katarzyna Burzyńska, Adam Zyzman, Redaktor Serwisów Internetowych Joanna Ryńska, Korekta Anna Zawadzka, Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Dominik Suwiński, Biuro Reklamy Izabela Dembna, Agnieszka Król, Dyrektor Artystyczny Wojciech Jaźwiński, Koordynator ds. Wydawniczych Wioletta Domeradzka, DTP PI Projekty Indywidualne, Kolportaż prenumerata redakcyjna, prenumerata RUCH, KOLPORTER, kiosk24.pl; sprzedaż sieć EMPIK, sieć placówek PressCaffe, podczas targów i wystaw budownictwa Wydawca PWB MEDIA, 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155, Prezes Marek Zdziebłowski, Wiceprezes, Dyrektor Wydawnictwa Beata Żuraw-Zdziebłowska, Sekretariat wydawnictwa Dorota Bartosiewicz Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim.

Przedruki i wykorzystanie materiałów wyłącznie za zgodą redakcji.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i materiałów promocyjnych.

– członek Loży Złotej

Business Centre Club,

Builder – laureat I i XI edycji Medalu Europejskiego

warunki prenumeraty na STRONIE – www.EBUILDER.pl – PrenumeratĘ przyjmuje: redakcja, ruch, kolporter

Sylwetki Rady

Zdzisław Hejducki

dr hab. inż.

Instytut Budownictwa Politechniki Wrocławskiej Członek Rady Programowej Buildera

Dr hab. inż. Zdzisław Hejducki, zastępca przewodniczącego Rady Programowej Buildera, jest absolwentem Politechniki Wrocławskiej i z tą uczelnią związana jest cała jego kariera naukowa. Obecnie jest adiunktem w Zakładzie Technologii i Zarządzania w Budownictwie w Instytucie Budownictwa Politechniki Wrocławskiej. W latach 2002-2004 pełnił funkcję zastępcy Dyrektora Instytutu, a w latach 2002-2005 kierował studium podyplomowym Instytutu.

Jest promotorem i recenzentem prac doktorskich.

Zainteresowania naukowe i ponad dwudziestoletnia działalność naukowa dr. Hejduckiego obejmują tematykę technologii i organizacji budownictwa oraz zarządzania procesami inwestycyjnymi. Tematyka badań to zagadnienia organizacji procesów budowlanych, w tym synchronizacja tych procesów, problemy kolejnościowe, ocena jakości poziomu organizacyjnego oraz organizacja prac remontowych i utrzymanie obiektów budowlanych.

Dr. Hejduckiego interesują przede wszystkim szczególne metody organizacji, w tym potokowe metody organizacji robót w budownictwie. Z tematyką tą zetknął się już jako stypendysta Politechniki, podczas studiów w Petersburskim Uniwersytecie Architektoniczno-Budowlanym. Zainteresowanie tymi zagadnieniami znalazło wyraz w obronionej w 1986 r. pracy doktorskiej „Próba zastosowania potokowych metod organizacji do planowania realizacji wielkich kompleksów budowlanych”. Był to początek prac badawczych nad sprzężeniami czasowymi, a ich efektem było rozwiązanie szeregu oryginalnych zagadnień kolejnościowych - wyznaczanie racjonalnej kolejności prowadzenia robót na poszczególnych frontach. Do obliczania charakterystyk czasowych robót zostały opracowane oryginalne algorytmy heurystyczne, została także przeprowadzona ich weryfikacja poprzez symulacje komputerowe. Opublikowana w roku 2001 rozprawa habilitacyjna pt. „Sprzężenia czasowe w metodach organizacji złożonych procesów budowlanych” dotyczyła nowych modeli organizacji robót budowlanych, z uwzględnieniem sprzężeń diagonalnych, odwrotnie diagonalnych, przekątnych i ich kombinacji. Obecnie zajmuje się także zagadnieniami optymalizacji procesów budowlanych, teorię szeregowania zadań, metody sztucznej inteligencji w harmonogramowaniu, algorytmy metaheurystyczne.

Dr Hejducki jest autorem i współautorem 126 opracowań naukowych, w tym 98 publikacji naukowych recenzowanych oraz 3 opinii naukowych i recenzji. Jego monografię „Zarządzanie czasem w procesach budowlanych z zastosowaniem modeli macierzowych” wydała w roku 2004 Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Jest także współautorem (wraz z Juliuszem Mrozowiczem i Jerzym Podrygajłą) patentu - w roku 1992 ochroną patentową objęty został sposób wykonania monolitycznego, żelbetowego stropu z wkładką wypełniającą w remontowanym budynku.

Dr Hejducki regularne współpracuje z przemysłem. Wdrożył wyniki 12 swoich prac naukowo-badawczych (m.in. komputerowy system planowania pracy grup roboczych w firmie DEKAR). Kierował realizacją 32 kontraktów budowlanych (działania marketingowe, planowanie, harmonogramowanie, szacowanie kosztów, działania logistyczne, monitorowanie) m.in.: Centra Handlowe (SELGROS - Długołęka k. Wrocławia, AUCHAN - Katowice, Płock), Centrum Logistyczne VOLKSWAGEN-PANOPA LOGISTC, Fabryka Pokryć Dachowych WIECOR-Kunice. Podczas prowadzenia tych kontraktów wdrażał nowe technologie pokryć dachów płaskich.

Aktywnie działa w komitetach i stowarzyszeniach. Jest członkiem Piotrowskiej Akademii Nauk (St Petersburg). W Polskiej Akademii Nauk działa w oddziale wrocławskim (mechanika i budownictwo), uczestniczy też w pracach Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PANu (jest członkiem sekcji Inżynierii Procesów Budowlanych). Należy także do IAARC (International Association Automation and Robotics in Construction). W roku 1996 otrzymał Złotą Odznakę Politechniki Wrocławskiej, a w roku 2002 - Nagrodę Rektora oraz Srebrny Krzyż Zasługi.

Fot. arch. redakcji

Builder