Builder_09_2012

Sopro Polska Knauf Bauprodukte Wienerberger Ceramika Budowlana

LUDZIE I FIrMY

Jak uzdrowić budowlankę?

STRATEGIE Skuteczny

marketing, skuteczna sprzedaż

WWW.EBUILDER.PL

Nr

Deskowania kształtują inwestycje

9 WRZESIEŃ 2012

Rok XVI (182) 5zł (w tym 8% VAT)

BIZNES l BUDOWNICTWO l ARCHITEKTURA

WIODĄCY miesięcznik dla budownict

TERMOMODERNIZACJA w ramach PPP

PROJEKTOWANIE płyt zespolonych

ARCHITEKTURA

według Kuryłowicz

Solidny partner

MAREK WRZAL Prezes Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

10

lat Berndorf Bäderbau w Polsce

Wieża widokowa w Centrum Kongresowym Targów Kielce System samowznoszący ATR Deskowanie ramowe ORMA Struktury MK

Most M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie System uniwersalny MK - przejezdny wózek deskowaniowy

Most drogowy w Toruniu wraz z trasami dojazdowymi Deskowanie ramowe ORMA Deskowania indywidualne (stalowe formy) Kozły oporowe EUC

Elektrownia w Połańcu System samowznoszący ATR Deskowanie ramowe ORMA

Deskowania kształtują inwestycje

ULMA Construccion Polska S.A. • tel.: (22) 506 70 00 • www.ulma-c.pl Oficjalny partner KS VIVE Targi Kielce

Polub nas na Facebooku facebook.com/ULMAConstruccionPolska

Cementowe jastrychy samopoziomujące Jastrychy samopoziomujące SLID przeznaczone są do wykonywania podłóg w budynkach mieszkalnych, użyteczności publicznej oraz obiektach komercyjnych.

Są odporne na wilgoć i mogą być stosowane w po­ mieszczeniach o podwyższonej wilgotności takich jak łazienki, kuchnie, piwnice oraz garaże.

SLID – szybkość i wygoda układania

Jastrychy SLID charakteryzują się dużą płynnością a także łatwością użycia. Umożliwiają wykonanie czterokrotnie większej powierzchni przy prawie dwukrotnie niż szych kosztach robocizny w porównaniu z tradycyjną technologią.

CEMEX Polska Sp. z o.o.

Al. Jerozolimskie 212A 02-486 Warszawa tel.: 22 571 41 00 www.cemex.pl

SLID – równa powierzchnia posadzki oraz niższe koszty ogrzewania

Płynna konsystencja pozwala uzyskać idealnie równą powierzchnię posadzki, zapewniającą mniejsze zużycie klejów do mocowania osta tecznej posadzki. W przypadku ogrzewania podłogowego jastrych dokładnie otula rurki nie pozostawiając pustych przestrzeni, co sprawia, że idealnie przewodzi ciepło i szybko odprowadza je do wnętrza pomieszczenia.

SLID – ekologia

Jastrychy produkowane w wytwórniach CEMEX są dostarczane na budowę w postaci gotowej do zastosowania, dzięki czemu wyeliminowane jest pylenie powstające podczas mieszania suchych zapraw oraz nie zanieczyszcza się środowiska pustymi odpadami.

Builder

LUDZIE I FIRMY

Solidny partner inwestora i wykonawcy 16 10 lat firmy Berndorf w Polsce 18 Stawiamy na jakość i innowacje 22

Rozmowa z Jackiem Siwińskim, Dyrektorem Handlowym Działu Elektronarzędzi Bosch

www.ebuilder.pl

Fot. arch. PIGR

Rozmowa z Markiem Wrzalem, Prezesem Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

Jak uzdrowić budowlankę?

STRATEGIE Skuteczny

marketing, skuteczna sprzedaż

WWW.EBUILDER.PL

Nr

Deskowania kształtują inwestycje

9 WRZESIEŃ 2012

Rok XVI (182) 5zł (w tym 8% VAT)

BIZNES l BUDOWNICTWO l ARCHITEKTURA

WIODĄCY mIesIęCznIk Dla buDOWnICtWa, arChItekturY I bIznesu

Firma Berndorf Bäderbau od ponad 50 lat z powodzeniem buduje i modernizuje baseny różnego typu. W tym roku jubileusz 10-lecia działalności obchodzi polski oddział firmy.

NR 9(182) WRZESIEŃ 2012

16

KOMENTARZ 8 INFORMACJE 10

LUDZIE I FIRMY

Sopro Polska Knauf Bauprodukte Wienerberger Ceramika Budowlana

TERMOMODERNIZACJA w ramach PPP

PROJEKTOWANIE płyt zespolonych

ARCHITEKTURA

według Kuryłowicz

DESKOWANIA i RUSZTOWANIA Czy metody wznoszenia nadążają za budynkami wysokimi?

budownictwo kolejowe

dodatek promocyjny miesięcznika

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

Builder

wrzesień 2012

wrzesień 2012

str. 40

Prezentacja rozwiązań firmy Peri Polska

TINES na rynkach wschodnich str. 104

Prezentacja firmy Tines SA i realizacji metra w Ałmacie

Solidny partner

MAREK WRZAL Prezes Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

10

Fot. arch. Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

Fot. arch. Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

wrzesień 2012

lat Berndorf Bäderbau w Polsce

Nowoczesne formy komunikacji z klientem w CEMEX Polska 24 Michał Łojek, Michał Daszkiewicz

STRATEGIE MARKETINGOWE

Zrównoważony marketing 26 Skuteczny marketing = skuteczna sprzedaż 30

52

Rusztowania robocze mogą stanowić doskonały sprzęt do pracy na wysokości, lecz nieprawidłowo wykonane stanowią wręcz zagrożenie. Przedstawiamy informacje o najczęściej popełnianych błędach w montażu i eksploatacji rusztowań, i radzimy jak ich unikać.

LUDZIE I FIRMY

Jak uzdrowić budowlankę? 34

TARGI BRANŻOWE

Handel wraca na Budmę 38

59

Rozpoczęta w ubiegłym roku budowa Trasy Uniwersyteckiej wraz z mostem na rzece Brdzie to największa inwestycja drogowa w historii Bydgoszczy.

PRAWO

Samowola budowlana 40 Joanna Smarż

PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE Termomodernizacja w ramach PPP 42 Rafał Cieślak

DESKOWANIA I RUSZTOWANIA DODATEK PROMOCYJNY

PREZENTACJA Z OKŁADKI Czy metody wznoszenia nadążają za budynkami wysokimi? 48 Piotr Dzięgielewski

RUSZTOWANIA

DESKOWANIA i RUSZTOWANIA Czy metody wznoszenia nadążają za budynkami wysokimi? str. 40

Prezentacja rozwiązań firmy Peri Polska

Fot. arch. Piotr Pachowski

Bezpieczne rusztowania robocze 52 Piotr Kmiecik, Dariusz Gnot

DESKOWANIA I RUSZTOWANIA System samowznoszący ATR 58 Dominik Mazur

Trasa Uniwersytecka w Bydgoszczy 59 Robert Winiarski

LUDZIE I FIRMY

80

Kluczowym dla całego procesu wykonania konstrukcji stalowych jest określenie klasy wykonania EXC (execution classes). Ustala ją projektant w porozumieniu ze zleceniodawcą robót, biorąc pod uwagę krajowe przepisy techniczno-budowlane.

Ulisses rozlicza deskowania i rusztowania 60

Rozmowa z Dariuszem Czarkowskim, Dyrektorem firmy Ulisses

DESKOWANIA

NOSPR – nowoczesna strona „klasyki” 62 Justyna Beczkowicz

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

wrzesień 2012

Fot. arch. PERI Polska

Fot. arch. Ulma Construccion Polska S.A.

Miłosz Zagórski

To dla Ciebie stworzyliśmy oleje MaxWay. Nie tylko dla Twoich pojazdów.

Chcemy byś w pełni korzystał z tego, że pojazdy i maszyny budowlane w Twojej firmie działają na pełnych obrotach, bez przestojów, mimo intensywnego użytkowania w bardzo trudnych warunkach eksploatacyjnych.

Dlatego też stworzyliśmy w Statoil Lubricants nową linię produktów MaxWay. Te zaawansowane technologicznie oleje silnikowe charakteryzuje zmniejszenie zużycia paliwa, ochrona i czystość silnika nawet przy maksymalnych obciążeniach eksploatacyjnych oraz przedłużenie okresów między wymianami.

Jednocześnie oleje serii MaxWay przewyższają najsurowsze normy prodcentów silników wysokoprężnych.

Statoil Lubricants zawsze jest blisko swoich klientów i dba o szybkie dostawy zamówień. Oferujemy pełną gamę produktów odpowiednią dla wszystkich rodzajów silników wysokoprężnych.

Więc Ty również wypróbuj MaxWay i poznaj skandynawską jakość! Chętnie pomożemy Twojej firmie w znalezieniu rozwiązania, które ułatwi pracę Tobie jak i Twoim silnikom.

Zadzwoń (12) 415 70 00 lub przeczytaj więcej na www.statoil.pl/lubricants

Seria MaxWay to oleje silnikowe klasy UHPD i SHPD (Ultra/Super High Performance Diesel). Oleje z tej serii mogą być stosowane w wielu rodzajach silników wysokoprężnych o zróżnicowanych specyfikacjach, pozwalając na wydłużenie okresów między wymianami. Niska lepkość oleju ułatwia start silnika w niskich temperaturach, oraz zmniejsza zużycie paliwa.

Statoil. I droga jest prosta.

Fot. arch. Sopro Polska Sp. z o.o.

90

Technologie stosowane do uszczelnienia i wykończenia basenów stosowane są w Polsce z powodzeniem od kilkunastu lat. W tym czasie zarówno projektanci jak i wykonawcy opanowali w szczegółach arkana technologii basenowej.

wrzesień 2012 OPROGRAMOWANIE DLA BUDOWNICTWA BIM w generalnym wykonawstwie 70 Katarzyna Orlińska-Dejer

Kosztorysowanie na platformie BIM 72 Fot. arch. Tines SA

Stanisław Moryc

LogiKal 8 – nowa generacja, nowe perspektywy 74 Dominika Kijko

BUDOWNICTWO

Konstrukcje zespolone. Projektowanie według Eurokodu 4. Część 4. Płyty 76 Antoni Biegus

Zasady wykonania konstrukcji stalowych 80 Elżbieta Urbańska-Galewska, Dariusz Kowalski

104

Jak rozpoznać dobry klej do płytek? 86 Anna Kazusek

Nowo otwarte metro w Ałmacie korzysta z najnowszych światowych osiągnięć technologicznych i jest uważane za jedno z najbardziej postępowych pod każdym względem obiektów podziemnej infrastruktury komunikacyjnej na terenie wszystkich krajów SNG.

Trudny przypadek uszczelnienia basenu 90 Tomasz Witczak

Nowe standardy akustyczne i termiczne 94

LUDZIE I BUDOWY EKO+budowa 96 Joanna Ryńska

Rynek TopBuilder 99

BUDOWNICTWO KOLEJOWE

budownictwo kolejowe dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

DODATEK PROMOCYJNY

PREZENTACJA Z OKŁADKI

116

Nowoczesne oblicze kazachskiej kolei podziemnej 104 Informacje 106

Trendy współczesne pozostają w ścisłym związku z rozwojem technologicznym w obrębie technik i tworzyw budowlanych, jak i z rozwojem narzędzi do projektowania.

Nie da się ich sprowadzić tylko do rozwiązań stylistycznych...

PRZECIĄGARKI WAGONÓW Przeciągarki torowe wagonów – przyszłość obsługi bocznic kolejowych 107 Fot. arch. Kuryłowicz & Associates

118

wrzesień 2012

„Architektura jest sposobem na życie, bo jego dotyczy” – prof. nzw. dr hab. inż. architekt Ewa Maria Kuryłowicz.

W ramach nowej rubryki „Profile” kontynuujemy prezentację najbardziej uzdolnionych polskich architektów.

Bartosz Stosik

RAPORT

Rynek budownictwa kolejowego 108 Rynek 114

ARCHITEKTURA & DESIGN

OPINIE – Dokąd zmierza architektura? 116 PROFILE – Ewa Kuryłowicz 118 Wnętrze w wersji trójwymiarowej 120 Informacje 122 STRONA BUILDERA 124

TINES na rynkach wschodnich str. 104

Prezentacja firmy Tines SA i realizacji metra w Ałmacie

Fot. arch. Tines SA

Fot.arch. Mediocrity

Mirosław Rzeszutko

Od redakcji W ostatnich kilku latach Polska była największym placem budowy w Europie. W wyniku niezdrowej konkurencji, spowodowanej przez wykonawców krajowych i zagranicznych, ale z aprobatą największych krajowych zamawiających, zamiast wzmocnienia bardzo ważnego sektora gospodarki, jakim jest budownictwo, nastąpiło paradoksalnie jego pogrążenie – powiedział w sierpniowej debacie „Buildera” Prezes Unibepu, trafnie oceniając aktualną sytuację. W ocenie uznanej ekspertki profesor Bolkowskiej należy się liczyć ze zmniejszeniem wzrostu, ale nie upadłością całego sektora, jak prognozują inni eksperci. Jej zdaniem regres nie będzie trwał długo. Jedno jest pewne: branża stoi przed kolejnym wyzwaniem. Co dalej? Jak działać do 2014 roku? Przez najbliższych kilka miesięcy, w kolejnych numerach, poszukiwać będziemy nowych rynków zbytu produktów i usług budowlanych, możliwości nowych kontraktów i ofert z rynków zagranicznych. Z kontynuowanej debaty „Jak uzdrowić budowlankę?” wynika jasno, że w dobrej kondycji są firmy mądrze zarządzane, firmy, które zdążyły przygotować się do obecnej sytuacji na rynku, przeprowadziły zmiany w strategiach i strukturach funkcjonowania, niektóre z nich koncentrując się na rynkach zagranicznych, rozeznanych już dużo wcześniej, a także na rynku polskim np. na ich zdaniem coraz efektywniejszym sektorze prywatnym. Gdzie szukać zamówień za granicą, które rynki i jakie sektory budownictwa są tam perspektywiczne – to wyzwanie dla firm i „Buildera” na najbliższe miesiące.

Da­nu­ta Bu­rzyńska Re­dak­tor Na­czel­na

W NUMERZE: debata

prawo

Jarosław Szczupak

dr Joanna Smarż

Współwłaściciel firmy ALSTAL Grupa Budowlana

Polska Izba Inżynierów Budownictwa

Jak uzdrowić budowlankę?

Samowola budowlana

Lekarstwem na zagrożenia rynku budowlanego jest z pewnością współpraca z zagranicą. Kontakty z firmami inwestującymi w Polsce oraz poszukiwanie zamówień za granicą – to antidotum na spowolnienie aktywności rynku budowlanego w Polsce. Poza tym należy mieć na uwadze fakt, że boom na rynku nie trwa wiecznie – zdarzają się okresy stagnacji, ale świadomość specjalistów w branży budowlanej powinna przewidywać wszelkie ewentualności – nawet, a może i przede wszystkim te złe.

budownictwo prof. dr hab. inż. Antoni Biegus Politechnika Wrocławska

Projektowanie płyt zespolonych według Eurokodu 4 Płyty zespolone z blachami profilowanymi projektuje się przede wszystkim jako stropy w budynkach. Mogą być stosowane w obiektach, w których przeważają obciążenia statyczne. Oprócz obciążeń zginających, płyty zespolone mogą przenosić obciążenia poziome – zapewniając stateczność belkom (jako tarcze przenoszące obciążenia poziome). Profilowana stalowa blacha (płyta fałdowa) powinna zapewnić współdziałanie z betonem tj. być zdolna do przenoszenia poziomego ścinania na powierzchni zespolenia pomiędzy stalą i betonem. W tym przypadku zwykła przyczepność blachy stalowej i betonu nie jest uważana za efektywne zespolenie tych elementów.

Zwykłe stalowe blachy profilowane (o „gładkich” ściankach, które nie współpracują z płytą betonową) mogą stanowić tylko deskowanie w trakcie prowadzenia prac budowlanych. W celu zapewnienia współdziałania stalowej blachy i betonu opracowano specjalne blachy profilowane, których ścianki mają przetłoczenia poprzeczne, karby, żebra itp.

6 Builder

Nakaz rozbiórki, jako najdalej idący środek mający zapewnić porządek prawny w budownictwie poprzez fizyczną likwidację obiektów budowlanych, przy wznoszeniu których nie zachowano wymagań formalnych, krytykowany był przez szereg lat. Oceniany był on jako zbyt rygorystyczny i nieadekwatny do stopnia naruszenia prawa.

Omówione w artykule przepisy art. 48 i n. Prawa budowlanego w obecnym brzmieniu mają zastosowanie do samowoli budowlanych zaistniałych pod rządami tych przepisów, czyli po 11 lipca 2003 r. oraz do spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie ww. przepisów, a nie zakończonych decyzją ostateczną.

Obowiązujące przepisy umożliwiają legalizację, ale przy spełnieniu warunków...

architektura&design prof. nzw. dr hab. inż. architekt Ewa Kuryłowicz Kierowniczka Samodzielnej Pracowni Projektowania i Teorii Architektury, Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej, Wiceprezes Kuryłowicz & Associates Sp. z o.o.

Dokąd zmierza architektura?

Marzeniem architektury, zapoczątkowanym przez wersety Horacego – „ Exegi monumentum aere perennius” – jest trwanie. W opozycji do życia, które jest kruche i krótkie, ponadczasowość architektury (jeśli ma ona tę cechę) jest szansą na to, czego człowiekowi brak: na przekazywanie sobą tradycji na przestrzeni setek lat, na zmaterializowanie przekonań poprzez umiejętne stosowanie czytelnej symboliki, w tym np. prezentację władzy czy uduchowionego sacrum, na ucieleśnienie historii. „Prawdziwym warunkiem ponadczasowości architektury jest fakt, iż pokazuje ona jednoznacznie, że jest z tego czasu”. wrzesień 2012

poznaj GrunDfos Dostawcę najbarDziej innowacyjnych pomp na świecie

HISTORIA FIRMY GRUNDFOS Aby obejrzeć film, zeSkAnuj kod Qr lub odwiedź thinkingbuildings.pl

Pompowanie jest nauką Ciągłe poszukiwanie nowych i ulepszonych sposobów sprostania wyzwaniom związanych z wodą, uczyniło firmę Grundfos światowym liderem w dziedzinie rozwiązań pompowych. Stosując innowacje, staliśmy się liderem w zakresie technologii pomp przeznaczonych do każdej instalacji.

be think innovate

komentarz

Kryzysowe perwersje Można się zdziwić, jak wiele odziedziczyliśmy po starożytnych Grekach. Między innymi słowo „kryzys”. Dziś wygląda to może na chichot historii, tej rzadko kiedy skutecznej nauczycielki życia. Samo pojęcie natomiast odnosi się do działania pod presją czasu, kiedy musimy toczyć walkę, dokonywać wyborów i podejmować decyzje. Oznacza również punkt zwrotny do zmiany na lepsze lub gorsze. Przyjmując za punkt wyjścia mądrość starożytnych, sposoby na to jak uczynić kryzys punktem zwrotnym na lepsze zdradza – Michał Kalinowski, Dyrektor Generalny Steinbacher Izoterm.

Od pięciu lat właściciele i dyrektorzy firm pracują w warunkach zagrożenia kryzysem lub w kryzysie. Neoliberałowie tłumaczą, że jest to efekt błędnej polityki finansowej i gospodarczej, keynesizm, że taka jest natura gospodarki wolnorynkowej. Na zakończenie 16. międzynarodowej Country Risk Conference, Coface wydał oświadczenie, że aktualny kryzys ma charakter systemowy.

Wobec tak imponującej jednomyślności ekspertów podzielę się kilkoma spostrzeżeniami praktyka biznesu. Moje doświadczenie pokazuje, że kryzys może być unikalną okazją do wszechstronnej aktywności rynkowej i wewnątrzfirmowej.

W czasie kryzysu na rynku: można zaobserwować koncentrowanie się firm na działaniach krótkoterminowych. Tymczasem pojawia się wiele nowych możliwości, których wykorzystanie może dać efekt średnio- lub długookresowy. uczestnicy rynku bardzo mocno koncentrują się na sobie samych, osłabiając relacje między partnerami (np. producent - dystrybutor). Daje to, niespotykaną w nie-kryzysowych warunkach, możliwość przejęcia takich relacji lub stworzenia nowych. łatwiej się wyróżnić. Zwykle dostawcy usztywniają warunki i zasady współpracy. Przez samo zachowanie tych elementów na dotychczasowym poziomie lub przez wprowadzenie nawet małych uelastyczniających elementów, zaczynamy się znacznie bardziej wyróżniać pozytywnie (mówimy „tylko my na całym rynku…” czy „tylko u nas…”) zahamowane lub zatrzymane zostają takie działania dostawców/producentów jak rozszerzanie oferty, wprowadzanie nowych produktów, typów produktów, natomiast paradoksalnie duża część klientów/konsumentów właśnie w tym czasie szuka nowego. Odpowiadając na to zapotrzebowanie łatwiej i mniej kosztownie, można zaoferować nowość. Skrajny przypadek to możliwość zaoferowania czegoś, co w warunkach nie-kryzysowych w ogóle nikogo by nie zainteresowało. znikają lub są wycofywane produkty, marki produktów (np. za sprawą zmiany strategii geograficznej lub w wyniku bankructwa producenta). Na rynku pojawia się luka, którą można wypełnić swoimi produktami. W czasach nie-kryzysowych takie luki pojawiają się rzadko. dla poprawienia zyskowności producenci obniżają jakość produktów. Jeżeli firmie zależy na budowaniu wizerunku solidnego producenta, nie poddając się takiej pokusie może wzmocnić swój wizerunek lub wyżej pozycjonować swoje produkty. producenci/dostawcy legitymizują swoje działania trudną sytuacją. Zgłaszają obawy, niepew-

• • •

ność, brak perspektyw. Jeśli firma będzie komunikować pozytywne myślenie, gotowość wspólnego radzenia sobie z problemami, optymizm, empatię, zwiększa szansę, że klient wybierze ją.

W czasie kryzysu firmy nie przyjmują nowych pracowników, wręcz przeciwnie. Tymczasem jest to doskonała okazja do zatrudniania specjalistów na warunkach bardzo korzystnych dla pracodawcy. Z zasady firmy zaprzestają inwestowania. A przecież inwestycje w elementy podnoszące efektywność mogą przynieść więcej korzyści niż programy ślepego cięcia kosztów.

W czasie kryzysu polskie odziały zachodnich koncernów przejmują kryzysowe strategie swoich central. Tymczasem sytuacja w Polsce (na rynku budowlanym) na tyle się różni od zachodniej, że są to często strategie nieefektywne, a czasem nawet szkodliwe.

Otto von Bismarck zwykł mawiać: „Tylko głupcy uczą się na własnych błędach, ja uczę się na cudzych”. To może być dobre motto dla kreatorów rynku. Starożytni (też Grecy) zauważyli, że natura nie znosi próżni. W biznesie oznacza to, że rynek nie toleruje indolencji.

•

•

•

8 Builder

– absolwent Wydziału Mechatroniki Politechniki Warszawskiej.

Swoje zawodowe życie związał z rynkiem budownictwa i firmą Steinbacher Izoterm.

Obecnie pełni tam funkcję Dyrektora Generalnego.

Wszechstronny sportowiec. Koneser życia i piękna.

Z powodzeniem współtworzy harmonię środowiska, w którym żyje i pracuje.

wrzesień 2012

Fot. arch. Steinbacher Izoterm

•

MICHAŁ KALINOWSKI

www.cbs.mtp.pl tu trzeba być* 29 stycznia – 1 lutego 2013

*

n ajważniejsze wydarzenie w branży CBS Centrum Budownictwa Sportowego – Sport Rekreacja Wellness SPA – na targach Budma

informacje

O bezpieczeństwie pożarowym W dniach 9-10 października 2012 Schrack Seconet i Partnerzy organizują Ogólnopolskie Dni Zintegrowanych Systemów Bezpieczeństwa Pożarowego. Współorganizujący szkolenie Partnerzy to producenci innych systemów bezpieczeństwa. Spotkanie jest nową odsłoną Ogólnopolskiego Szkolenia Projektowego, organizowanego od 20 lat. W tym roku będzie miało formę specjalistycznych, merytorycznych wykładów ekspertów oraz warsztatów praktycznych.

Uczestnicy będą mogli zapoznać się ze specyfiką systemów ochrony przeciwpożarowej oraz ich funkcjonowaniem w interakcji z systemami bezpieczeństwa obiektów: DSO, BMS, SMS, CCTV, oddymiania czy elementami mechaniki pożarowej. Wykłady merytoryczne wygłoszą przedstawiciele instytucji państwowych i uczelni. Schrack Seconet Polska i Partnerzy poprowadzą zajęcia praktyczne, obejmujące problemy instalacyjne, architekturę, praktyki programowania systemów bezpieczeństwa. Udział w warsztatach zostanie potwierdzony wspólnym certyfikatem.

Konferencja ERP Gigacon

12 września 2012 r. w Warszawie, w Hotelu Courtyard by Marriott, będzie można poznać odpowiedzi na następujące pytania: Jak właściwie wybrać i wdrożyć system ERP, jak zminimalizować ryzyko i koszty? Co zrobić, by uzyskać dotacje unijne na system ERP? Wszystko to w ramach VII Konferencji ERP Gigacon. Tematyka sesji będzie dotyczyła różnych aspektów wdrażania ERP. Omówione będą dobre praktyki, studia przypadków, wybór dostawcy, rozwiązania mobilne, zastosowanie Business Intelligence oraz konkretne rozwiązania. Konferencja kierowana jest do osób odpowiedzialnych za rozwój i informatyzację firm, a także selekcję i dobór rozwiązań informatycznych; integrację systemów informatycznych; dobór technologii informatycznych. Udział w konferencji jest bezpłatny, jedynym warunkiem uczestnictwa jest dokonanie wcześniejszej rejestracji. http://gigacon.org/erp_2011

więcej informacji na

Budownictwo precyzyjne i wydajne Firma OPTeam SA zaprasza na konferencję „Wydajność i precyzja – nowa wizja budownictwa”, organizowaną w Pałacu w Sieniawie koło Przeworska w dniach 21-22 września 2012 roku. Konferencja przeznaczona jest dla kadry zarządzającej firm budowlanych, czyli osób decydujących o rozwoju firmy poprzez wdrażanie technologii informatycznych. Na konferencji będzie można zapoznać się z możliwościami, jakie dają firmie budowlanej narzędzia informatyczne wraz z konkretnymi przykładami takich rozwiązań. Miejsce spotkania to malowniczy Pałac w Sieniawie, niedaleko Przeworska w woj. podkarpackim. Przykładowe zagadnienia to: nowoczesne rozwiązania IT i narzędzia informatyczne w firmie budowlanej; nowoczesna firma budowlana; nowoczesne finansowanie.

Udział w konferencji jest bezpłatny. Zgłoszenia przyjmowane są do dnia 7 września poprzez: formularz rejestracyjny na stronie www.opteam.pl, e-mail: marketing@opteam.pl, telefonicznie: 17 859 68 32 oraz przez stronę www.opteam.pl.

10 Builder

XVIII Konferencja naukowo-techniczna Ciechocinek 2012 Organizator główny - Ośrodek Wdrożeń Ekonomiczno-Organizacyjnych Budownictwa PROMOCJA - zaprasza do Ciechocinka w dniach 10-12 października 2012 r. Tematem tegorocznej konferencji jest „Formuła ZAPROJEKTUJ I WYBUDUJ w zamówieniach publicznych robót budowlanych – warunki stosowania i ewentualne zagrożenia”.

Formuła ta pozwala zamawiającemu przenieść na wykonawcę wiele czynności, problemów i czynników ryzyka. Na konferencji zagadnienia będą omawiane w aspektach: szans i zagrożeń; roszczeń w kontraktach wg FIDIC; rozstrzygania sporów; szacowania wartości zamówień; kryteriów wyboru ofert; problemów i błędów w kontraktach drogowych i kolejowych; skutków stosowania formuły – rozkładu ryzyka, odpowiedzialności wobec podwykonawców, płatności, roszczeń. www.sekocenbud.pl

XVII Konferencja Częstochowska CENY, ZAMAWIANIE I KOSZTORYSOWANIE ROBÓT BUDOWLANYCH to temat kolejnego spotkania pod auspicjami firmy Wacetob, które odbędzie się w dniach 8-9 listopada 2012 roku. Na Konferencji będą prezentowane najważniejsze i aktualne w warunkach 2012 r. zagadnienia dotyczące cen, zamawiania i kosztorysowania robót budowlanych. W szczególności autorzy referatów przedstawią tematykę związaną z problemami występującymi przy realizacji inwestycji finansowanych ze środków publicznych w ramach przygotowań do EURO 2012.

Problemy branży budowlanej - upadłości zarówno generalnych wykonawców jak i podwykonawców, w dużej części są konsekwencją nie tylko błędów na różnych etapach budowlanego procesu inwestycyjnego, ale również niedoskonałości regulacji prawnych w tym zakresie oraz naruszania standardów kosztorysowania robót budowlanych. Przedmiotem referatów prezentowanych na Konferencji przez wybitnych specjalistów będzie omówienie i wyjaśnienie najważniejszych problemów dotyczących cen, zamawiania i rozliczania robót budowlanych realizowanych w zamówieniach publicznych w powiązaniu z najnowszymi regulacjami prawnymi.

Zaprezentowane będą następujące referaty: • Zawieranie i zarządzanie umowami o roboty budowlane jako element wiedzy inżynierów budownictwa (prof. Andrzej Borowicz), • Zmiany Prawa zamówień publicznych w 2012 r. (dr inż. Janusz Dolecki), • Zmiany cen w budownictwie a problemy waloryzacji wynagrodzeń za roboty budowlane (dr inż. Janusz Traczyk), • Kryteria oceny ofert (mgr inż. Mirosław Żyznowski), • Rozważania czy aktualny stan prawny zabezpiecza w sposób wystarczający roszczenia wykonawców w zamówieniach publicznych (mgr Łucja Lapierre), • Zmiany umów o roboty budowlane i prace projektowe - rozliczanie zmian (mgr inż. Ewa Wiktorowska), • Standardy kosztorysowania robót budowlanych jako szansa na lepszą współpracę inwestora z wykonawcą (mgr inż. Balbina Kacprzyk).

Konferencja adresowana jest do wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego - inwestorów, projektantów, kosztorysantów, wykonawców, konsultantów zamówień publicznych oraz dysponentów środków unijnych. www.wacetob.com.pl

wrzesień 2012

informacje

Nowe Vito dla WOŚP!

Ekologiczny wymiar inwestycji budowlanej

Fot. arch. RD Bud

Dyrektor Generalny firmy RD Bud Polska

Polityka firmy RD bud urzeczywistnia się w przekonaniu, że budując dla ludzi chcemy to robić w zgodzie z przyrodą. Podejmując się realizacji licznych inwestycji, zarówno w kraju jak i za granicą, dbamy o właściwe składowanie często niebezpiecznych materiałów i wyrobów w wydzielonym, optymalnie przygotowanym do tego miejscu. Standardem wprowadzanym na placu budowy jest także zapewnienie krytych pojemników śmietnikowych, zbieranie odpadów do plastikowych worków lub specjalnych kontenerów. Zapobiega to przenikaniu do gleby i wód gruntowych ewentualnych zanieczyszczeń i chemikaliów wypłukiwanych przez deszcz. Po zapełnieniu dedykowanych pojemników odpadami przekazujemy je firmie recyklingowej. Pomimo zróżnicowanego charakteru odpadów na budowie, ich segregacja przyjmuje podobną formę jak innych materiałów. Co istotne, znaczące ilości odpadów umożliwiają uregulowanie kosztów transportu poprzez przekazanie ich na własność firmie recyllingowej, która może z nich uzyskać wiele użytecznych surowców. Przykładowo, z jednej tony przetworzonych odpadów foliowych otrzymujemy jedną tonę wysokiej jakości paliwa alternatywnego, z kruszyw mineralnych czy żużlu - beton, a z odpadów polistyrenowych różnego rodzaju - zaprawy cementowo-styropianowe lub styrobeton. Takie rozwiązanie jest więc nie tylko ekologiczne, ale i opłacalne dla inwestora.

Mercedes-Benz od lat wspiera Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. W tym roku, podczas XVIII Festiwalu Przystanek Woodstock, gwiazdy wożone były eleganckimi vanami ze srebrną gwiazdą na masce. Była to też okazja do przekazanie Jurkowi Owsiakowi kluczyków do nowiutkiego Vito 116 kbi.

Kluczyki od Aleksandra Rzepeckiego, przedstawiciela Mercedes-Benz Polska, odebrał osobiście Jurek Owsiak, założyciel i Prezes Fundacji WOŚP. - Samochód będzie potrzebny Fundacji na co dzień, do przygotowywania kolejnego Finału WOŚP, czy do obsługi Ogólnopolkiego Programu Edukacyjnego „Ratujemy i Uczymy Ratować” – powiedział Owsiak. Vito nie jest pierwszym Mercedesem w służbie WOŚP – na co dzień pracują dla niej Sprintery.

Fot. arch. Mercedes-Benz

Eric Agnello

Praskie targi For Arch 2012

23. Międzynarodowe Targi Budowlane odbędą się w dniach 18-22 września 2012 r. w Pradze. Tematem przewodnim tegorocznych targów będzie energochłonność budynków. Główny nacisk będzie położony na rozwiązania energooszczędne w budownictwie. W roku 2011 w targach wzięło udział 769 wystawców i 78 645 zwiedzających.

Targom towarzyszą: • FOR THERM: 3 edycja targów ciepłownictwa, alternatywnych źródeł energii i klimatyzacji; • FOR ELEKTRO: 5 edycja targów elektrotechniki, techniki oświetleniowej, sygnalizacyjnej, alarmowej i zabezpieczeń; • BASENY: 7 edycja wystawy basenów i saun oraz technologii w tym zakresie; • FOR WASTE: 7 edycja targów gospodarki odpadami, recyklingu, ekologii przemysłowej i komunalnej.

Menedżer do kontaktów z wystawcami zagranicznymi: mgr. Kristýna Adámková, tel.: +420 225 291 132, tel. kom.: +420 739 003 172, fax: +420 222 981 198, e-mail: adamkova@abf.cz.

REKLAMA

sierpień 2012

Builder 11

informacje

Future 4 Build to jedyna w Polsce platforma, która umożliwia dialog wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego poprzez prezentację produktów, wymianę doświadczeń i rzetelną dyskusję o przyszłości zrównoważonego budownictwa.

Future 4 Build to konferencja połączona z wystawą, która odbędzie się w dniach 8-9 listopada na terenie EXPO XXI. Obecni na niej będą przedstawiciele wiodących firm produkcyjnych i wykonawczych, deweloperzy, architekci i urbaniści.

Budownictwo zużywa niemal połowę światowej produkcji energii, ma duży udział w emisji gazów cieplarnianych i przypada na nie około połowa masy wszystkich przetwarzanych materiałów. Przez swój wpływ na środowisko przyrodnicze, ekonomiczne i społeczne ta gałąź gospodarki wymaga wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju. Jest to szczególnie istotne w czasach spowolnienia gospodarczego i kryzysu ekonomicznego, gdy jeszcze baczniej zwraca się uwagę na bilans pomiędzy efektywnością energetyczną a efektywnością ekonomiczną przedsięwzięć budowlanych. Korzystanie z istniejących zasobów w sposób zrównoważony to podstawa modelu biznesu opierającego się na redukcji kosztów i budowaniu wiarygodności w oczach odbiorców usług.

Future 4 Build to unikalne w skali kraju wydarzenie dla rynku nieruchomości i budownictwa nastawionego na zrównoważony rozwój. Firma Saphhire Ventures tworząc tak nowoczesną platformę biznesową otworzyła drogę do współpracy między producentami proekologicznych rozwiązań o szerokim zastosowaniu (od systemów zarządzenia (Building Management Systems), przez oświetlenie LED, po chemię budowlaną), a ich odbiorcami. Celem F4B jest przedstawienie najbardziej innowacyjnych i najbardziej efektywnych ekonomicznie technologii. www.future4build.com

Zmiany w Polimex-Mostostal

w skrócie

więcej informacji na

Robert Oppenheim, dotychczasowy Wiceprezes Zarządu Spółki Polimex-Mostostal, został powołany jako p.o. Prezesa, zastępując Konrada Jaskółę. Jaskóła został odwołany przez Radę Nadzorczą.

Budowa portu w Świnoujściu

Konsorcjum Budimeksu SA i Ferrovial Agroman SA wykona kontrakt „Rozbudowa infrastruktury portowej w południowej części portu w Świnoujściu. Budowa stanowiska promowego nr 1”. Wartość oferty wynosi 68,5 mln zł netto.

Comarch dla EMPOL

EMPOL Fabryka Okien, prężnie rozwijający się i wiodący na Dolnym Śląsku producent stolarki z PVC i aluminium, korzysta z pełnego pakietu Comarch ERP XL. Zakończone w maju 2012 roku wdrożenie systemu przeprowadził Platynowy Partner Comarch firma Infortes z Wrocławia. Comarch ERP XL obsługuje sprzedaż, produkcję oraz procesy księgowe przedsiębiorstwa. Rozwiązanie to wspiera procesy charakterystyczne dla branży – rzetelna informacja pozwala trafnie decydować o planach produkcyjnych czy strategii sprzedażowej. Wdrożenie systemu Comarch ERP XL usprawniło przepływ informacji i dokumentów pomiędzy działami firmy oraz wymianę dokumentów z jej kontrahentami.

Unibep – kolejna umowa na rynku rosyjskim Firma wybuduje Zakład Produkcji Paneli Ściennych w miejscowości Kirow w Rosji. Wartość podpisanego kontraktu to około 92 mln PLN netto (22 mln EUR). Zamówienie zostanie zrealizowane dla Zakładu Paneli Ściennych „Fibrolit” Sp. z o.o. Kirow, która jest częścią holdingu „Strojmost”. Zakład Paneli Ściennych będzie obejmował rozbudowę istniejącego już zakładu. Inwestycja będzie miała powierzchnię zabudowy ponad 10 tys. m2 przy kubaturze ok. 65 tys m3. Termin realizacji zamówienia jest bezpieczny i wynosi 18 miesięcy od momentu przejęcia placu budowy przez Unibep. - Jesteśmy bardzo zadowoleni, że kolejny kontrakt podpisaliśmy w domenie rynków eksportowych, wobec których mamy duże plany oraz z którymi wiążemy duże nadzieje. Umowa na tak poważny obiekt z nowym inwestorem utwierdza nas w przekonaniu, że Unibep cieszy się niesłabnącym zaufaniem wśród zagranicznych inwestorów – mówi Dyrektor Eksportu Budownictwa Unibep S.A., Mariusz Chabrowski.

Unia dotuje Pyrzowice

Międzynarodowy Port Lotniczy w Katowicach otrzyma ponad 157 mln zł netto ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Środki będą przeznaczone na realizację największej w historii portu, pod względem skali robót oraz nakładów finansowych, inwestycji pn. „Port Lotniczy w Katowicach – rozbudowa i modernizacja infrastruktury lotniskowej i portowej”. Obecnie trwa rozbudowa płaszczyzny postoju samolotów oraz modernizacja dróg kołowania. Zostanie także wybudowana nowa droga startowa o długości 3200 m, a obecny pas startowy zostanie przekształcony w drogę kołowania. Wartość przedsięwzięcia to ponad 405 mln zł netto.

Więcej „Mrówek”

Sieć sklepów PSB-Mrówka powiększyła się do 122 placówek. 25 sierpnia został otwarty sklep MiniMrówka w Tuchowie. Powierzchnia sklepu wynosi 540 m2.

Fot. arch. Międzynarodowy Port Lotniczy w Katowicach

12 Builder

wrzesień 2012

Fot. arch. Empol

Porozmawiajmy o budownictwie zrównoważonym

REKLAMA

II Międzynarodowe Forum ETICS

20 edycja targów BAU informacje pi‹´c dziesi‹cioleci sukcesu

Przyszło´sc´ budownictwa

25 października w Strasburgu odbędzie się II Międzynarodowe Forum ETICS. Konferencja europejskiej branży ociepleń to inicjatywa European Association for ETICS (EAE), w ramach którego działa również polskie Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO).

Debata w Strasburgu toczyć się będzie wokół roli systemów ociepleń w zwiększeniu efektywności energetycznej, tak w skali globalnej czy krajowej, jak i w indywidualnych gospodarstwach domowych. EAE reprezentuje ponad 85 procent europejskiego rynku systemów ociepleń. Na Forum zaprezentowane będą m.in. kluczowe inicjatywy podejmowane na rzecz zwiększenia efektywności energetycznej budynków, jak również programy stymulacji inwestycji w termomodernizację. - Dla Polski szczególne cenne są doświadczenia krajów takich jak Austria, Belgia, Niemcy czy Szwajcaria, gdzie od lat subsydiuje się koszty ocieplenia budynku, uzyskując w efekcie wymierne oszczędności w zużyciu energii oraz zmniejszenie emisji CO2 – zwraca uwagę Wojciech Szczepański, prezes zarządu Stowarzyszenia na Rzecz Systemów Ociepleń.

Budimex zbuduje kolejną obwodnicę Zarząd Budimeksu SA informuje, że w dniu 21 sierpnia 2012 r. została podpisana umowa z Zarządem Dróg i Mostów w Lublinie na budowę drogi dojazdowej do węzła drogowego „Dąbrowica” obwodnicy miasta Lublin w ciągu dróg ekspresowych S12, S17 i S19 (odcinek od skrzyżowania Al. Solidarności z Al. Warszawską do granic miasta). Wartość oferty to 259 600 000,00 złotych netto, termin zakończenia robót to 30 września 2014 roku.

Kompozyty podbijają branże budowlaną Targi Kompozytów, Technologii i Maszyn do Produkcji Materiałów Kompozytowych KOMPOZYT-EXPO organizowane przez Targi w Krakowie to jedyne takie wydarzenie w Polsce. Wprowadzają w świat nowoczesnych materiałów, surowców, maszyn i produktów kompozytowych. Trzeciej edycji Targów, które odbędą się w dniach 22-23 listopada, towarzyszyć będzie prestiżowa, międzynarodowa konferencja Civil Engineering Infrastructure Based on Polymer Composites CECOM.

14.-19. stycznia . Monachium

Podstawowym celem Konferencji jest upowszechnienie stosowania kompozytów polimerowych w budownictwie. Międzynarodowy charakter Konferencji sprawi, że będzie ona doskonałą platformą do prowadzenia inspirujących dyskusji i wymiany doświadczeń przez fachowców z całego świata. Wykłady plenarne wygłoszą: Bjorn Taljsten (Szwecja), Ane de Boer (Holandia), Jin-Guang TENG (Chiny) oraz Wojciech Radomski (Polska).

wrzesień 2012

Wiod◊ce S´ wiatowe Targi Architektury, Materia¡ów i Systemów Budowlanych www.bau-muenchen.com D Messe München GmbH . info@bau-muenchen.com tel. +49 89 949-11308 . fax +49 89 949-11309 PL Biuro Targów Monachijskich w Polsce . info@targiwmonachium.pl tel. +48 22 620 4415 . fax +48 22 624 9478

Builder 13

informacje

Fot. arch. Komatsu

Aby pokazać jak wspaniale na niecodzienny klimat uliczki, placu, tarasu lub balkonu może wpłynąć choćby jeden wyjątkowy detal, wzór lub faktura, Libet zorganizował konkurs pod hasłem „Wakacyjne wylegiwanie”. Wystarczy tylko znaleźć inspirację i skierować tam obiektyw aparatu lub komórki, dodać nietuzinkowy komentarz – i przesłać na facebookowy fanpage „Rozmowy na tarasie”. Konkurs potrwa do 22 września, a jego zwycięzcy otrzymają atrakcyjne nagrody. https://www.facebook.com/RozmowyNaTarasie

Polska napędza leasing w Europie Środkowo-Wschodniej Według statystyk Leaseurope (instytucja zrzeszająca firmy leasingowe) Polska jest drugim, co do wielkości rynkiem leasingowym spośród krajów Europy ŚrodkowoWschodniej, zaraz po Rosji. W pierwszej piątce znalazły się również Czechy, Słowacja i Ukraina. Rodzimy leasing cały czas rozwija się, wprowadzając do swojej oferty pożyczkę pod dotację unijną. - Na rynku istnieje około 50 firm, które stawiają sobie za cel uzyskanie jak najwyższego udziału w rynku – mówi Joanna Liszka z SG Equipment Leasing Polska, która obsługuje m.in. firmę Komatsu. Joanna Liszka zwraca uwagę nie tylko na korzyści finansowe płynące z leasingu, ale wskazuje, że gwarantuje on prawne urządzenia. – W przypadku firmy Komatsu w leasing można wziąć tylko nowe maszyny bądź takie, które nie mają więcej niż 5 lat – informuje Liszka.

Skanska wzmacnia pozycję w Polsce Firma rozszerza swoją działalność w branży deweloperskiej. W tym celu powołana została nowa spółka, Skanska Residential Development Poland. Realizacja pierwszych projektów firmy rozpoczęła się w drugiej połowie 2012 roku.

– Spółka Skanska Residential Development Poland bazuje na 125-letnim doświadczeniu koncernu, łącząc je z innowacyjnym, wywodzącym się ze skandynawskich korzeni, sposobem myślenia o przestrzeni, zgodnie z którym funkcjonalność, estetyka i szacunek do natury zawsze powinny iść ze sobą w parze – mówi Michał Melaniuk, wiceprezes Skanska Residential Development Poland.

Najnowszym projektem mieszkaniowym Skanska Residential Development Poland, będzie osiedle „Park Ostrobramska” w Warszawie (działka 7 ha, 1600 mieszkań).

Fot. arch. Skanska

Facebookowy konkurs firmy Libet

więcej informacji na

REKLAMA

14 Builder

sierpień 2012

NAJ L E PS ZYP AKI E TL E AS I NGOWYWE F L !

RE GUL ACJ ARAT PE Ł NAOCHRONA NI S KAWPŁ AT AWŁ AS NA

I nf ol i ni a:801677666,www. ef l . pl

wi ęc ejpr z es t r z eni dl apr z eds i ębi or c z yc h

Zdjęcia arch. Builder

ludzie i firmy Grzegorz Przepiórka: W branży basenowej pracuje Pan od ponad 20 lat. Jak zmieniał się polski rynek w tym czasie?

Jakie tendencje uwyraźniają się obecnie?

Marek Wrzal: Postęp w rozwoju nowych technologii, jak również zmieniające się trendy, są również zauważalne w branży basenowej. Użytkownicy tych obiektów coraz większą uwagę zwracają na atrakcyjność i różnorodność proponowanej oferty. Kiedyś basen służył przede wszystkim do pływania. Obecnie oferta jest znacznie poszerzona o rozbudowaną część rekreacji wodnej czy obszary wellness i spa.

G.P.: Fundusze unijne są na wyczerpaniu, gminy borykają się z zadłużeniem, potrzeb jest wiele, a do PPP niezbyt jesteśmy przekonani. Jak w takich okolicznościach przekonać inwestora do budowy basenu? Jaki ma Pan pomysł na przyszłość?

M.W.: Realizacja inwestycji w formule PPP jest bardzo popularna w krajach Europy Zachodniej. U nas, zrozumienie i wiedza tej formy współpracy z partnerem prywatnym jest po stronie publicznej na bardzo niskim poziomie. Zamiast szukać rozwiązań, szuka się problemów.

Oczywiście mamy inne pomysły na realizację i finansowanie inwestycji publicznych, jednak o szczegółach

Marek Wrzal PROMOCJA

Prezes Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

10

lat Berndorf Bäderbau w Polsce

16 Builder

W 2002 roku, kiedy zaczynaliśmy działalność w Polsce, istniały dwa baseny z nieckami ze stali nierdzewnej. Do dnia dzisiejszego możemy się poszczycić realizacją ponad 100 obiektów z naszymi produktami.

Solidny partner

inwestora i wykonawcy wrzesień 2012

wrzesień 2012

M.W.: Zawsze należy mierzyć siły na zamiary i tutaj często pojawiają się pewne problemy. Życzenia dotyczące planowanej inwestycji są bardzo duże, możliwości finansowe czy budżetowe o wiele mniejsze...

G.P.: Jak się ich ustrzec?

Na co szczególnie powinni zwrócić uwagę inwestorzy?

M.W.: Jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest odpowiednio rzetelne przygotowanie inwestycji np. poprzez wiarygodne opracowanie analizy rynkowej czy biznesplanu.

Wymienione dokumenty pozwolą na faktyczne oszacowanie wartości planowanej inwestycji oraz kosztów eksploatacji.

G.P.: Jedną z pułapek przy realizacji basenów jest z pewnością proponowanie przez wykonawcę zamienników.

To procedura krzywdząca zarówno zamawiających, jak i niektórych podwykonawców...

M.W.: Prawo Zamówień Publicznych dopuszcza oczywiście stosowanie rozwiązań równoważnych. Jednak wiele proponowanych przez firmy budowlane tzw. równoważnych zamienników nie ma nic wspólnego z równoważnością. Jakość proponowanych rozwiązań dalece odbiega od zaprojektowanych. Są one oczywiście tańsze. Wszyscy jednak dobrze wiemy, że niska cena nigdy nie jest odpowiednikiem jakości. Efekty tych działań ostatecznie odczuwa zamawiający, szczególnie w trakcie wieloletniej eksploatacji obiektu. Ale wtedy jest już niestety za późno.

G.P.: Jeżeli dotknęliśmy już tematu dbałości o jakość, to warto zwrócić uwagę, że od wielu lat jest Pan propagatorem stali nierdzewnej. Jakie są najistotniejsze argumenty przemawiające za tym rozwiązaniem?

M.W.: Na ten temat mógłbym napisać książkę. Może kiedyś to zrobię. Obiekty basenowe budowane są z myślą o ich eksploatacji przez następne kilkadziesiąt lat. Wymagania dotyczące samych

niecek są określone trzema parametrami: trwałość, szczelność i higiena. Baseny ze stali nierdzewnej doskonale spełniają te wymogi. Nasza pierwsza niecka wykonana w roku 1970 wygląda dzisiaj jak w dniu oddania jej do eksploatacji.

G.P.: Czy inwestorzy dostrzegają zalety stali nierdzewnej w basenach, jakie jest zainteresowanie tą technologią?

M.W.: Wielu inwestorów zaczyna analizować inwestycje basenowe również pod względem kosztów eksploatacji. W przypadku stali nierdzewnej są one najniższe.

Poza tym nowoczesny wygląd, szybkość montażu, prosta możliwość rozbudowy o dodatkowe atrakcje już w trakcie funkcjonowania obiektu itp. – decyduje o wyborze tego materiału przy budowie basenów. Stąd też zainteresowanie tą technologią rośnie z roku na rok. W 2002 roku, kiedy zaczynaliśmy działalność w Polsce, istniały dwa baseny z nieckami ze stali nierdzewnej. Do dnia dzisiejszego możemy się poszczycić realizacją ponad 100 obiektów z naszymi produktami.

G.P.: Kierowana przez Pana firma obchodzi w tym roku jubileusz 10-lecia działalności na polskim rynku. Gratulacje! Jak podsumowałby Pan ten okres i czego życzyć firmie Berndorf i Panu na kolejne lata?

M.W.: Dziękuję za gratulacje. Jak wspomniałem, przed 10 laty niewiele osób wiedziało o nieckach basenowych ze stali nierdzewnej.

Dzisiaj ta świadomość jest o wiele większa. Były to lata ciężkiej pracy naszego całego zespołu. Staraliśmy się promować nie tylko stal nierdzewną, ale przede wszystkim najwyższą jakość, jaką oferuje firma Berndorf. Naszej firmie życzyłbym w dalszym ciągu ciekawych zleceń oraz uczciwej konkurencji.

A sobie osobiście więcej czasu, np. na relaksujące wypady wędkarskie.

G.P.: Dziękuję za rozmowę.

1. Najbardziej absurdalny przepis w polskim prawie gospodarczym

Są dwa. Kryterium 100% ceny w zamówieniach publicznych oraz odprowadzanie podatku VAT przed otrzymaniem zapłaty za wystawioną fakturę.

2. Najgorsza cecha narodowa Polaków Zazdrość, zawiść

3. Najlepsza cecha narodowa Polaków Gościnność

4. Najdłuższy dzień pracy On ciągle trwa…

5. Najtrudniejsza decyzja w Pana życiu

Powrót do Polski po 20 latach pobytu w Austrii

6. Najchętniej wolny czas poświęcam na…

Wędkowanie, jazdę na nartach, grę w tenisa, czytanie książek

7. Największe niespełnione marzenie z dzieciństwa Zostanie muzykiem

8. Największe spełnione marzenie Szczęśliwa rodzina

9. Największa życiowa porażka Na szczęście nie miałem

10. Największy życiowy sukces Zawodowo: firma, którą prowadzę Prywatnie: syn, drzewo, dom…

10 x naj według MARKA WRZALA

takiej współpracy rozmawiamy bezpośrednio z zainteresowanymi podmiotami.

G.P.: Rynek to jedno, a architektura rządzi się nieco innymi prawami. Z jakimi trendami w projektowaniu basenów mamy dzisiaj do czynienia? Innymi słowy, jakie są oczekiwania dzisiejszych użytkowników basenów? Bo zapewne z nich po części wynikają tendencje projektowe...

M.W.: Jak wspomniałem wcześniej, oczekiwania użytkowników zmieniają się wraz z trendami światowymi.

Obecnie wielu z nas ma możliwość wizytacji obiektów w innych krajach. Trendy te przenoszone są na rynek polski. A oczekiwania klientów są proste. Skoro istnieje możliwość zakupu trzygodzinnego biletu wstępu, to należy takiemu użytkownikowi zapewnić również możliwość trzygodzinnego, atrakcyjnego wypoczynku na obiekcie.

Stąd obecne obiekty basenowe, oprócz bogatej oferty wodnej, rozbudowane są o inne obszary wypoczynku, typu łaźnie parowe, sauny, gabinety z masażem, krioterapia, fitness itp.

G.P.: Oprócz budowy nowych obiektów inwestorzy niekiedy decydują się na modernizację.

Z jak dużym rynkiem mamy do czynienia w tym przypadku? i czy warto w ogóle inwestować w modernizację zamiast budowy nowego obiektu?

M.W.: Wiele miast posiada obiekty z tradycjami. Mieszkańcy, szczególnie w przypadku basenów odkrytych, od wielu lat przyzwyczaili się do ich lokalizacji. Wówczas najlepszym rozwiązaniem jest ich modernizacja. W przypadku basenów krytych jest to uzależnione od stanu technicznego obiektu oraz infrastruktury towarzyszącej.

G.P.: Budowa basenu to inwestycja o wysokim stopniu zaawansowania, podejmowana często przez osoby, które mierzą się z tego typu zadaniem po raz pierwszy. Jakie błędy są najczęściej popełniane?

Builder 17

ludzie i firmy

monografia

Firma Berndorf Bäderbau od ponad 50 lat z powodzeniem buduje i modernizuje baseny różnego typu – zarówno sportowe, rekreacyjne, hotelowe, terapeutyczne, prywatne, jak i duże obiekty wielofunkcyjne czy aquaparki. W tym roku jubileusz 10-lecia działalności obchodzi polski oddział firmy.

Basen Kąpielowy w Andrychowie

Kąpielisko „Start” w Bielsku-Białej

18 Builder

10

lat

Berndorf Bäderbau

w Polsce

Obecnie z produktów firmy Berndorf można korzystać w ponad 100 obiektach na terenie całego kraju. Łączna powierzchnia lustra wody wynosi ok. 45 900,46 m2 Trzebnicki Park Wodny “Zdrój”

wrzesień 2012

K

Kąpielisko “Żabka” w Łaziskach Górnych

Marek Wrzal Prezes Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

Minimalizacja kosztów eksploatacji oraz uatrakcyjnianie oferty sprzyja pozytywnemu rozwojowi branży basenowej.

Myślenie potencjalnych inwestorów w branży basenowej znacznie zmieniło się na korzyść w ciągu ostatnich 10 lat naszej działalności w Polsce. Nie tylko w zakresie proponowanych przez nas niecek basenowych ze stali nierdzewnej. Dotyczy to również innego spojrzenia na oczekiwania potencjalnych użytkowników basenów. Minimalizacja kosztów eksploatacji oraz uatrakcyjnianie oferty sprzyja pozytywnemu rozwojowi branży basenowej. Powstają u nas obiekty, które niczym nie odbiegają standardem czy programem funkcjonalnym od tych z krajów Europy Zachodniej. Jako przykład mogę podać, że obecnie dostarczamy nasze produkty do budowanych Aquaparków w Rudzie Śląskiej i w Słupsku, oraz do Term Cieplickich w Jeleniej Górze. Są to bardzo ciekawe realizacje, które w niedalekiej przyszłości z pewnością będą sprawiały dużo radości mieszkańcom ww. miast i okolic, będąc jednocześnie wizytówką tych regionów kraju.

Berndorf Polska. W listopadzie 2002 roku Zarząd podjął decyzję o utworzeniu w Polsce przedstawicielstwa jako samodzielnej spółki z o.o.

Polski oddział zlokalizowany został w miejscowości Jaworze koło Bielska-Białej. Zadecydowały o tym względy komunikacyjne i uroki jaworzańskiej okolicy. W ciągu ostatniej dekady firma rozwijała się bardzo dynamicznie, o czym świadczy nie tylko wysoka liczba realizacji, ale i nowe miejsca pracy. W ciągu tylko minionych 5 lat liczba pracowników zwiększyła się blisko trzykrotnie, obecnie zatrudnionych jest 39 osób. Prognozy Marka Wrzala sprzed wielu lat nadal się sprawdzają – Polska jest dobrym rynkiem dla firmy Berndorf.

Najważniejsze realizacje: Łaziska: 2005 – pierwsza realizacja Kętrzyn: 2008 Andrychów: 2009 Żyrardów: 2009 Bielsko-Biała: 2010 Gliwice: 2010 (basen olimpijski) Bukowina: 2010 (Termy Bukowina: 14 basenów, w tym 11 basenów z nieckami ze stali nierdzewnej).

wrzesień 2012

Stalowy patent

O sukcesie polskiego oddziału firmy Berndorf zadecydowały przede wszystkim zalety samego systemu Berndorf, sprawdzającego się zarówno przy budowie nowych, jak i modernizacji już istniejących obiektów rekreacyjno-pływackich. Warto przypomnieć najważniejsze jego zalety.

Na pierwszym miejscu należy wskazać absolutną szczelność, uzyskaną (gwarantowaną) przez producenta. Nawet po dziesiątkach lat, dzięki specjalnej metodzie łączenia elementów niecek, nie występują żadne ubytki i uszkodzenia.

Gwarantujemy absolutną szczelność dla całej niecki basenu, łącznie z hydrauliką basenową. Po drugie, warto zwrócić uwagę na krótki czas budowy. Poprzez fabryczne, wstępne przygotowanie całych elementów konstrukcji niecki (ściany z rynnami przelewowymi o dowolnym kształcie do 5 m długości są przygotowywane na hali produkcyjnej) oraz możliwość pracy w sezonie zimowym, renowacja czy budowa nowego basenu może być przeprowadzona bez utraty sezonu kąpielowego. Zaletą rozwiązania Berndorf są ponadto najniższe

Builder 19

PROMOCJA

Białej. Zarówno początki jak i obecna działalność są mocno związane z osobą Marka Wrzala – prezesa spółki, inicjatora działań firmy Berndorf w Polsce. W roku 1981, jak wówczas wielu młodych ludzi, wyjechał za granicę w poszukiwaniu lepszej przyszłości.

W 1991 został zatrudniony w przedsiębiorstwie Berndorf Bäderbau. 10-letnia praca w przedsiębiorstwie z Dolnej Austrii pozwoliła obecnemu prezesowi na zdobycie doświadczenia w projektowaniu obiektów kąpielowych, produkcji i montażu. Jednocześnie, kierując budowami obiektów realizowanych w Austrii, Niemczech, LukPierwsze kroki W okresie ostatnich 40 lat semburgu, Marek Wrzal powstało wiele oddziałów fir- utwierdzał się w przekonaniu, my Berndorf Bäderbau w ca- że w Polsce jest zapotrzebołej Europie i wybudowano wanie na tego rodzaju baseny ponad 5500 basenów sporto- oraz że jego ojczysty kraj może wych, rekreacyjnych, szkol- stać się potencjalnym rynkiem nych, terapeutycznych, hote- zbytu dla firmy Berndorf.

Ostatecznie zrodził się plan lowych oraz aquaparków.

Polska filia firmy została za- założenia polskiego oddziału łożona w 2002 roku jako Bern- firmy. W tym czasie przyszły dorf Baderbau Sp. z o.o. z sie- prezes wiele podróżuje po dzibą w Jaworzu koło Bielska- Polsce, prowadzi liczne rozmowy, bada zainteresowanie inwestycjami basenowymi, odwiedza targi i nabiera pewności, że to dobry pomysł. Przygotowuje analizy rynku, prognozy i wreszcie przedstawia „Basen na fali” dyrekcji przedw Dobrym Mieście siębiorstwa projekt utworzenia firmy

oncern Berndorf powstał w roku 1843 i przez lata przechodził szereg zmian i przekształceń. Obecnie jest jedną z największych firm metalowych w Austrii. W roku 1960 rozpoczęto produkcję niecek basenowych, początkowo z aluminium, wkrótce jednak zmieniono ten materiał na stal nierdzewną, co umożliwiło rozkwit tej gałęzi produkcji i ekspansję na rynki całej Europy oraz poza jej granice.

Baseny ze stali nierdzewnej firmy Berndorf jako pierwsze w Europie uzyskały symbol jakości ISO 9001.

monografia

ludzie i firmy

Nagrody i wyróżnienia: 2012

onorowy Medal PKIS – za H udział firmy w projektach edukacyjnych oraz propagowanie nowoczesnych rozwiązań i technologii w dziedzinie infrastruktury sportowej, n Produkt na Medal – Niecka basenowa wykonana ze stali nierdzewnej, n Złoty Medal MTP za niecki ze stali nierdzewnej, n Produkt na Medal – wanna z hydromasażem, n

2011

Aquapark – Sanatorium „Panorama Morska” w Jarosławcu

Ilość stali przetwarzana przez Berndorf do produkcji basenów: ok. 2000 ton rocznie.

Gazela Biznesu, rebrna Statuetka S Budowniczy Polskiego Sportu, n Nagroda TopBuilder – dla najlepszego produktu 2011 System Berndorf. n n

2010

n

Termy w Bukowinie Tatrzańskiej

Złoty i Brązowy Medal PKIS

2009

canthus Aureus – MTPBudma A 2009 za stoisko najbardziej sprzyjające realizacji strategii marketingowej n Pool Salon – za najlepszy produkt prezentowany podczas Pool salon 2009 n

2008

udowa Roku – Regionu B Warmińsko-Mazurskiego – I miejsce n Złoty Builder n

2007

udowniczy Polskiego Sportu B za udane realizacje basenów w Polsce z zastosowaniem niecek ze stali nierdzewnej, a także za fachowe doradztwo w zakresie planowania, projektowania n Lider Rynku 2007 – Najlepszy w Polsce Produkt – Niecki basenowe ze stali nierdzewnej w systemie „Berndorf” Budowa i modernizacja Zdjęcia archiwum Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

n

2006

n

yróżnienie Firma na Medal w w kategorii: Wykonawca robót specjalistycznych w obiektach sportowych i rekreacyjnych za pierwsze w Polsce realizacje basenów z zastosowaniem niecek ze stali nierdzewnej oraz za całokształt działalności na rzecz rozwoju budownictwa sportowego i rekreacyjnego w Polsce, w tym fachowe doradztwo techniczne

20 Builder

koszty eksploatacji. Pierwszy basen wybudowany przez firmę w tym systemie ma już ponad 40 lat. Do dnia dzisiejszego nie wymagał żadnych napraw i prac remontowo-konserwacyjnych. Stal nierdzewna jest materiałem praktycznie niezniszczalnym i nie wymaga żadnych dodatkowych zabezpieczeń. Co więcej, jest odporna na trudne warunki gruntowe. Niecki basenowe ze stali nierdzewnej szczególnie doskonale sprawdzają się na terenach górniczych i terenach o podniesionym poziomie wód gruntowych. Wszelkiego rodzaju tąpnięcia nie powodują żadnych uszkodzeń w konstrukcji niecki. Również wysoki poziom wód gruntowych, dzięki odpowiednim zabezpieczeniom, nie powoduje żadnych uszkodzeń i nie zakłóca poprawnego funkcjonowania obiektu.

Kolejną korzyścią, jaką daje to rozwiązanie, jest bezproblemowe zimowanie. Nie ma potrzeby podgrzewania wody basenowej ani stosowania innych zabezpieczeń w okresie zimowym. Warstwa lodu (wodę zostawiamy na zimę w niecce basenu), nie przy-

marza do ścian bocznych nawet przy największych mrozach. Stanowi natomiast warstwę izolacyjną dla fundamentów, które nie są narażone na pęknięcia z powodu niskich temperatur.

Warto docenić ponadto optymalne prowadzenie wody na miarę nowego DIN 19643. Czysta woda (po filtracji) w 100% cały czas wpływa przez specjalne kanały denne (wyposażone w opatentowane dysze wlotowe); woda basenowa wypływa w 100% przez rynny przelewowe, przez co odpadają koszty związane z dużą ilością rur i niebezpieczeństwo powstania przecieków.

Na etapie eksploatacji istotną zaletą proponowanego przez Berndorf rozwiązania okaże się z pewnością mały nakład pracy przy czyszczeniu. Wszystkie części basenu i rynny są łatwo dostępne i widoczne, koszty eksploatacji basenu ze stali nierdzewnej są minimalne – to wszystko sprawia, że materiał ten doskonale nadaje się do budowy niecek basenowych. Niecki ze stali oznaczają również idealną higienę. Gładkie i zamknięte powierzchnie, bez fug. Opaten-

Członkostwo: 1. P olski Klub Infrastruktury Sportowej 2. Business Centre Club 3. Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach towany system cyrkulacji wody basenowej w obiegu zamkniętym. Cechy te minimalizują możliwość tworzenia się siedlisk bakterii i innych mikroorganizmów.

Warto też podkreślić, że ceny niecek basenowych ze stali nierdzewnej są porównywalne do cen niecek wykonanych w innych systemach. Jeżeli dodatkowo uwzględnimy sposób konstrukcji w naszym systemie (brak podbasenia, konstrukcja samonośna ścian bocznych), koszty te mogą być nawet niższe.

Ponad 100 realizacji

Pierwszy kompleks basenów w Polsce firma Berndorf zrealizowała w 2005 r. dla Ośrodka Rekreacyjno – Sportowego w Łaziskach Górnych, rok później powstało Kąpielisko „Zdrój” w Jastrzębiu Zdroju. Obecnie z produktów firmy Berndorf można korzystać w ponad 100 obiektach na terenie całego kraju, w tym w trzech obiektach na terenie Bielska-Białej.

Poniżej przedstawione zostały jedne z najważniejszych obiektów w portfolio firmy.

Jedną z najbardziej atrakcyjnych inwestycji z nieckami firmy Berndorf są Termy w Bukowinie Tatrzańskiej, obiekt z 14 basenami, w tym 11 basenów z nieckami ze stali nierdzewnej, z których każwrzesień 2012

da wyposażona jest w urządzenia do aquaterapii. Firma Berndorf Baderbau Sp. z o.o. uczestniczyła w przedsięwzięciu już od fazy powstawania koncepcji. Bukowiańskie Termy są zarówno ośrodkiem uzdrowiskowym i rehabilitacyjnym, jak i centrum rozrywki dla całych rodzin. Całorocznie funkcjonuje 12 basenów. Temperatura wody w basenach utrzymuje się w granicach 30-36°C. Kompleks wyposażony jest w liczne urządzenia rekreacyjne, między innymi leżanki, ławki podwodne, masaże karku, gejzery powietrzne oraz atrakcje dla dzieci.

Niecki basenowe wykonane ze stali nierdzewnej, dostarczone przez firmę Berndorf Baderbau Sp. z o.o., stały się również sercem jednego z największych w Polsce kompleksów basenów zewnętrznych – kąpieliska „Start” w Bielsku-Białej. Obiekt został wybudowany na terenie istniejącego od ponad 100 lat kąpieliska miejskiego, które przez ostatnie lata było nieczynne.

W miejscu starych niecek żelbetowych firma wykonała nowe baseny tj. rekreacyjny o powierzchni 1464 m2 i pływacki o długości olimpijskiej 50 m i powierzchni 1050 m2. Ponadto powstał dwupoziomowy brodzik dla dzieci o powierzchni 73 m2. Do filtrowania wody basenowej wykonano nowoczesną stację uzdatniania, bazującą na najnowszych osiągnięciach w swojej dziedzinie, co w połączeniu z higienicznym materiałem niecek basenowych daje gwarancję kąpieli w zawsze higienicznie czystej wodzie. Basen w Bielsku w sezonie cieszy się bardzo dużą frekwencją, dochodzącą niekiedy do 6000 wrzesień 2012

Firma aktywna społecznie

Obok działalności ściśle związanej z opracowywaniem koncepcji i realizacją basenów Berndorf Baderbau Sp. z o.o., od początku swojej działalności, bierze czynny udział w projektach edukacyjnych oraz propagowaniu innowacyjnych rozwiązań i technologii w dziedzinie infrastruktury sportowej. Warto podkreślić, że firma jest Członkiem Założycielem Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej, w którego przedsięwzięciach aktywnie uczestniczy. Ponadto sponsoruje wydarzenia kulturalne (np. Bielska Zadymka Jazzowa, koncerty muzyczne – np. Chick Corea, Herbie Hancock), imprezy oraz kluby sportowe i wspiera działalność lokalnych organizacji. Firma angażuje się również w działalność w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu. n

W OPINII PARTNERÓW: Piotr Kuchta Prezes Zarządu Termy Bukowina Tatrzańska

Na moją szczególną uwagę zasłużyła szybkość budowy oraz instalacji niecki. Każdy inwestor pracuje pod dużą presją czasu. Dla nas liczył się każdy dzień. Sprawność i szybkość instalacji niecki basenowej spełniła nasze wszystkie oczekiwania. Firma Berndorf to grupa prawdziwych profesjonalistów. Fachowcy dotrzymują terminów realizacji i trzymają się wszystkich ustaleń inwestycyjnych. Połączenie jakości i innowacyjność materiałów oraz nowoczesnych technologii z profesjonalizmem ekipy montującej nieckę jest 100% gwarancją doskonałego efektu końcowego. Z pełną odpowiedzialnością polecam firmę Berndorf.

Michał Szelong Zastępca Dyrektora MOSiR Jastrzębie-Zdrój

Poprawna bieżąca i sezonowa konserwacja pozwala utrzymać niecki w niezmienionym stanie od nowości. Odbicie światła powoduje, iż woda jest bardzo przejrzysta i nabiera pięknego koloru, co na pewno zachęca do korzystania. System napływu wody poprzez kanały dyszowe umieszczone w dnie powoduje bardzo dobre rozprowadzenie chemii basenowej, co wpływa pozytywnie na dezynfekcję wody i pozwala osiągnąć zadawalające wyniki. Z firmą Berndorf współpracujemy już praktycznie siódmy rok. Od wstępnej koncepcji, poprzez proces planowania, zmian adaptacyjnych oraz samego wykonawstwa współpraca przebiegała i przebiega bardzo dobrze. Pomoc i fachowe doradztwo przy całości inwestycji dobrze wpłynęły na jej końcowy efekt.

Sama budowa niecek przebiegała bardzo szybko i była dobrze zorganizowana – żadnych przestojów czy opóźnień. Po uruchomieniu zawsze mogliśmy i możemy liczyć na szybką pomoc i profesjonalny serwis posprzedażowy.

Tadeusz Goc Burmistrz Miasta Strzelce Opolskie

W ostatnich dniach 2011 r. w Gminie Strzelce Opolskie został oddany do użytku pierwszy etap inwestycji, pn. Centrum Rekreacji Wodnej i Sportu. Powstała między innymi hala z basenem sportowym i basenem do nauki pływania. Niecki obu wykonane zostały ze stali nierdzewnej. Dodatkowo w basenie do nauki pływania została zbudowana niewielka strefa rekreacyjna z ławką rurową i dyszami do masażu wodnego. Cały ten zakres robót wykonała firma Berndorf, jako podwykonawca, która przed przystąpieniem do wykonania robót zweryfikowała dokumentację techniczną, a po konsultacjach z inwestorem i głównym wykonawcą przygotowała uszczegółowiony projekt wykonawczy. Same prace przebiegły niezwykle sprawnie i profesjonalnie w zaplanowanym czasie w pełnej koordynacji z innymi branżami. Na uwagę zasługuje duże zaangażowanie pracowników firmy, profesjonalizm, sprawność i bardzo dobra komunikacja na linii podwykonawca– inwestor. Na każdym etapie robót przedstawiciele firmy wskazywali optymalne rozwiązania. Z całą pewnością firma Berndorf jest warta polecenia.

Andrzej Truszczyński Architekt w Schick & Partner Polska

Dzięki fachowej współpracy z solidną firmą Berndorf Baderbau, posiadającą olbrzymie doświadczenie na rynku światowym, nasze projekty są zrealizowane na wysokim poziomie. W pracy architekta istotne jest zaufanie do firmy i produktu. Dlatego nasza długoletnia współpraca z Berndorf Baderbau daje poczucie jakości i bezpieczeństwa, iż niecki basenowe wykonane w technologii ze stali nierdzewnej nie zawiodą nie tylko nas projektantów, ale przede wszystkim zarządzających obiektami sportowymi i klientów.

Builder 21

PROMOCJA

osób. W tym roku, od 26 maja do 19 sierpnia, czyli w okresie niecałych 3 miesięcy, w kompleksie „Start” kąpało się już ponad 80 000 osób.

W styczniu 2010 roku miało miejsce oficjalne otwarcie basenu olimpijskiego na „Kąpielisku Leśnym” w Gliwicach, będącego jednym z najbardziej nowoczesnych tego typu obiektów w Polsce. Gliwicki to pierwszy w Polsce basen o wymiarach olimpijskich 51,25 x 25,00 m, wykonany ze stali nierdzewnej przez firmę Berndorf Baderbau, z całkowitą powierzchnią lustra wody 1282,50 m2. W basenie zastosowano szereg innowacyjnych rozwiązań, m.in. tor wypłycający, ruchomy pomost, które mają służyć wszystkim zróżnicowanym użytkownikom obiektu.

Obiekt ten przeznaczony jest przede wszystkim do rozgrywania dużych imprez pływackich i treningów z wykorzystaniem torów pływackich o długości 50 m. Warto wspomnieć, iż w tym samym czasie z basenu może korzystać ok. 150 osób, a w hali głównej znajduje się widownia z 715 siedziskami.

Basen olimpijski na „Kąpielisku Leśnym” w Gliwicach

ludzie i firmy

Stawiamy na jakość i innowacje

Fot. arch. Bosch Elektronarzędzia

Justyna Sobiecka: Firma Bosch szczyci się wprowadzaniem dużej liczby innowacji.

Jaką rolę w Państwa biznesie odgrywają nowe produkty?

Jacek Siwiński: Rozwój nowych produktów to kluczowy element naszej strategii, dlatego nieustannie badamy potrzeby konsumentów i zbieramy ich opinie na temat na-

szych produktów. Obecnie sprzedaż nowych produktów to aż 40% naszego obrotu.

Aby utrzymać ten rewelacyjny wynik, każdego roku Bosch wprowadza na rynek ponad 100 nowych produktów elektronarzędziowych – zarówno dla profesjonalistów, jak i dla użytkowników indywidualnych. Jest to możliwe dzięki konsekwentnym inwestycjom w badania i rozwój – przykładowo w tym roku w skali globalnej cały koncern Bosch wyda na ten cel aż 4,6 mld euro.

J.S.: Bosch Elektronarzędzia wciąż rozszerza swoją ofertę produktową. Jakie są kierunki tego rozwoju?

J.S.: Już od pewnego czasu nie pozycjonujemy się jako producent wyłącznie elektronarzędzi, ale dostawca rozwiązań systemowych. To podejście cenione przez profesjonalnych użytkowników, którzy chcą mieć sprawdzonego dostawcę kompleksowych rozwiązań o wysokiej jakości. Biznes elektronarzędziowy to wciąż nasz kluczowy biznes, ale np. już teraz jesteśmy czołowym, światowym producentem narzędzi pomiarowych i osprzętu do elektronarzędzi.

Poza tym dynamicznie rozwijamy nowe segmenty produktowe: np. system do transportu elektronarzędzi i osprzętu L-BOXX oraz odzież roboczą wysokiej jakości.

Jacek Siwiński Rozmowa z Dyrektorem Handlowym Działu Elektronarzędzi Bosch

22 Builder

J.S.: Jak najlepiej wykorzystać nowoczesne narzędzia marketingowe i wsparcia sprzedaży, aby powiększać grupę zadowolonych użytkowników elektronarzędzi Bosch?

J.S.: Większość decyzji zakupowych podejmuje się w punkcie sprzedaży, dlatego tam Bosch koncentruje swoje działania marketingowe. Asortyment produktów Bosch jest bardzo szeroki, zatem aby ułatwić użytkownikowi wybór, dużą wagę przywiązujemy do czytelnej i przejrzystej ekspozycji w punkcie sprzedaży.

Przybiera to formę „sklepu w sklepie“ – z wyraźnie wydzielonym stoiskiem, na którym wyeksponowana jest poszerzona oferta Bosch. Sprzedaż elektronarzędzi wymaga także specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Dlatego Bosch systematycznie szkoli sprzedawców i doradców handlowych, tak aby pomagali swoim klientom w podjęciu dobrej decyzji. Aby to ułatwić, Bosch umożliwia przetestowanie narzędzia podczas pracy – zarówno użytkownikom profesjonalnym (np. bezpośrednio na placu budowy), jak i użytkownikom indywidualnym – podczas pokazów w marketach budowlanych.

J.S.: Platynowe Wiertło to już rozpoznawalna i prestiżowa marka. Jak jeszcze zachęciłby Pan inwestorów, wykonawców, architektów i projektantów do udziału w konkursie?

J.S.: Faktycznie możemy poszczycić się wieloletnią tradycją organizacji konkur-

su. W tym roku zainaugurowaliśmy już 17. edycję Platynowego Wiertła. Osobiście cieszy mnie fakt, że konkurs na dobre wpisał się w kalendarz ważnych wydarzeń w branży budowlanej. Jednym z nadrzędnych celów organizowania Platynowego Wiertła jest promowanie najlepszych obiektów budowlanych w Polsce oraz ich wykonawców. Myślę, że właśnie to stanowi największą zachętę do wzięcia udziału w konkursie. Wszystkim nam powinno zależeć na tym, aby na lepsze zmieniać otaczającą nas przestrzeń urbanistyczną. Jako członek jury, po latach trwania konkursu, mogę stwierdzić, że z powodzeniem realizujemy ten cel.

Mamy jasne kryteria oceny zgłaszanych obiektów, m.in. jakość wykonania, terminowość realizacji, a także wdrożenie rozwiązań energooszczędnych i ekologicznych. To również może stanowić dodatkową zachętę do ubiegania się o wyróżnienie w konkursie.

Hasło przewodnie tegorocznej edycji Platynowego Wiertła to „Budujemy Twój prestiż“. Podobnie jak w poprzednich latach, tak i w tym roku nagrody będą przyznawane w pięciu kategoriach: budownictwo mieszkaniowe, budownictwo użyteczności publicznej, budownictwo komercyjne, przebudowy i modernizacje oraz obiekty inżynieryjne. Wszystkich zainteresowanych zapraszam na stronę konkursu www.platynowewiertlo.pl i zachęcam do nadsyłania zgłoszeń. wrzesień 2012

ludzie i firmy

Nowoczesne formy komunikacji

z klientem w CEMEX Polska R Michał Łojek

Dyrektor Rozwoju Sprzedaży Cementu CEMEX Polska Sp. z o.o.

ynek branży budowlanej przynosi coraz to nowocześniejsze produkty i rozwiązania.

W gąszczu bogatego asortymentu klienci podejmują decyzje na podstawie dokonanych analiz jakości oferty produktowej oraz usług. By uprościć procedury i zaoszczędzić czas realizacji zamówień, CEMEX Polska wciąż wdraża nowe formy komunikacji ze swoimi partnerami biznesowymi.

W świecie cyfrowych interakcji, wszechobecnego Internetu i szybkiej wymiany informacji tradycyjne ścieżki komunikowania się pozostają daleko w tyle za potrzebami partnerów dialogu, zwłaszcza w biznesie. Kluczowym elementem sukcesu jest dopasowanie rozwiązań technologicznych do potrzeb i możliwości klienta.

W toku cyklicznych badań satysfakcji oraz lojalności klientów CEMEX Polska zauważył potrzebę stworzenia nowoczesnych platform, w ramach których jego partnerzy biznesowi będą mieli możliwość uzyskania kompleksowej informacji na temat współpracy z CEMEX.

e-cemex

Michał Daszkiewicz Dyrektor Rozwoju Sprzedaży Betonu CEMEX Polska Sp. z o.o.

24 Builder

W marcu 2011 roku powstał Serwis Internetowy e-CEMEX, który w ramach poszczególnych modułów oferuje klientowi przejrzystą wiedzę i intuicyjną funkcjonalność w zakresie: • jego profilu i struktury oraz zakresu obsługi (moduł eKlient), • możliwości elektronicznego złożenia zamówienia (eZamówienia), • informacji o elektronicznej

formie dystrybucji faktur (eFaktura), • warunków handlowych, faktur i salda rozliczeń oraz wykorzystania limitu kredytu kupieckiego (moduł eFinanse).

W serwisie e-CEMEX firma oferuje swoim klientom przestrzeń do wymiany wiedzy i doświadczeń w ramach Blogu. Partnerzy CEMEX Polska znajdą na nim publikacje z dziesięciu różnych kategorii w formie artykułów dotyczących m.in. branży budowlanej, nowoczesnych rozwiązań, sytuacji ekonomicznej. Klienci mogą komentować oraz prowadzić dyskusje na Forum, na którym realizowane są specjalistyczne formy dialogu na wybrane tematy. W ramach cyklu pod nazwą „Dzień z Ekspertem” ekspert z wybranej dziedziny odpowiada na pytania klientów. Ta ostatnia inicjatywa cieszy się dużym zainteresowaniem klientów, gromadząc każdorazowo od kilkudziesięciu do nawet ponad stu obserwatorów dyskusji w ciągu godziny. e-CEMEX umożliwia dialog z klientem na ważne,

e-CEMEX umożliwia dialog z klientem na ważne, ale i trudne tematy, pozwala komentować wskaźniki ekonomiczne, odpowiadać klientom na pytania związane z rozwojem CEMEX oraz przemianami zachodzącymi na rynku budowlanym.

W marcu 2011 roku powstał Serwis Internetowy e-CEMEX, który w ramach poszczególnych modułów oferuje klientowi przejrzystą wiedzę i intuicyjną funkcjonalność.

ale i trudne tematy, pozwala komentować wskaźniki ekonomiczne (np. uzasadniać wpływ czynników inflacyjnych na koszty i cenę naszych produktów), odpowiadać klientom na pytania związane z rozwojem CEMEX oraz przemianami zachodzącymi na rynku budowlanym (np. kierunki rozwoju nowych produktów).

betonnadom.pl

Serwis betonnadom.pl to jedyny serwis komercyjny, poświęcony ofercie betonowej dla inwestorów indywidualnych i małych firm wykonawczych. Portal wprowadzony został w lipcu 2010 r., a od kwietnia 2012 r. działa jego odświeżona wersja. Staje się on coraz bardziej popularny zyskując z każdym miesiącem nowych użytkowników.

W serwisie użytkownicy znajdą: • informacje o betonie i produktach specjalistycznych, • porady jak dobrać odpowiedni produkt do wybranego zastosowania, • podpowiedzi co warto wiedzieć przed dokonaniem zakupu betonu, • informacje praktyczne – gdzie znaleźć wytwórnie CEMEX i jak kupić beton, wrzesień 2012

Zdjęcia arch. CEMEX Polska

cemexbeton.pl

• kalkulator

umożliwiający obliczenie niezbędnej ilości betonu na wybrany element, • porady wykonawcze dotyczące betonowania, w tym sekcja FAQ, • prognozę pogody wraz z poradami jak w danych warunkach betonować. „Obsługując od wielu lat rynek inwestorów indywidualnych, dostrzegliśmy wśród jego uczestników potrzebę narzędzia, dzięki któremu wrzesień 2012

mogliby oni w prosty sposób uzyskać niezbędne informacje o produktach betonowych, zorientować się jakiego konkretnie produktu potrzebują oraz otrzymać podstawowe porady techniczne i oczywiście szybko skontaktować się z najbliższą wytwórnią betonu CEMEX. W tym celu stworzyliśmy serwis betonnadom.pl, dzięki któremu pozyskanie podstawowych informacji oraz kontaktu z nami jest proste

Dla profesjonalistów z branży budowlanej CEMEX Polska przygotował w maju 2011 r. specjalistyczny serwis ekspercki o produktach betonowych. „Z naszych analiz i obserwacji rynku wynikało, iż profesjonalistom z branży budowlanej brakuje jednego, kompetentnego źródła wiedzy o betonie towarowym, jego właściwościach oraz specjalistycznych zastosowaniach. Stąd pomysł na stworzenie serwisu cemexbeton.pl, dzięki któremu możemy dostarczać wiedzę na temat naszych produktów, jak również dzielić się wieloletnim doświadczeniem. Jest to istotny element naszej oferty, który wpisuje się w misję oferowania naszym klientom fachowych, oraz najbardziej efektywnych rozwiązań” – dodaje Michał Daszkiewicz, Dyrektor Rozwoju Sprzedaży Betonu.

W serwisie projektanci, inwestorzy i wykonawcy znajdą obszerną ilość specjalistycznych informacji, podzielonych na sekcje dedykowane poszczególnym grupom profesjonalistów.

W sekcji dedykowanej architektom, projektantom, konstruktorom zamieszczony został przewodnik po nowej normie betonowej, wska-

Serwis betonnadom.pl to jedyny serwis komercyjny poświęcony ofercie betonowej dla inwestorów indywidualnych i małych firm wykonawczych.

zówki do projektowania (jak dobierać beton do konkretnego zastosowania, jakie parametry są istotne). Przedstawione zostały także wybrane produkty w kontekście realizacji problematycznych projektów.

Dla profesjonalistów z branży budowlanej CEMEX Polska przygotował specjalistyczny serwis ekspercki o produktach betonowych.

W sekcji dedykowanej wykonawcom zamieszczone zostały porady jak dobrać właściwy produkt do zastosowania, jakie parametry należy uwzględnić zamawiając beton oraz porady związane z wykonawstwem, jak również prognoza pogody wraz z wytycznymi jak w danych warunkach betonować.

Przedstawione zostały także produkty specjalistyczne w kontekście ich wpływu na sposób wykonywania prac budowlanych.

W sekcji dedykowanej inwestorom znajdują się informacje, czego należy oczekiwać od projektanta, a czego od wykonawcy oraz prezentacja wybranych produktów w kontekście ich wpływu na oszczędność i korzyści przy realizacji inwestycji.

Ponadto w serwisie znajdują się informacje o produktach standardowych i specjalistycznych, usługach a także przykładowe inwestycje, w których wykorzystano produkty CEMEX. Wszystkie powyższe sposoby kontaktu z klientem znakomicie dopełniają pozostałe kanały stosowane w CEMEX, którymi są przede wszystkim służby sprzedaży oraz profesjonalne i wielozadaniowe Centrum Obsługi Klienta.

Dzięki wprowadzonym serwisom nowoczesnej komunikacji CEMEX Polska jest blisko potrzeb klienta.

Builder 25

PROMOCJA

i zawsze dostępne. Naszą ideą jest doradztwo i wsparcie potencjalnych klientów w procesie zakupu, jak również bliski kontakt z nimi” – tłumaczy Michał Daszkiewicz, Dyrektor Rozwoju Sprzedaży Betonu.

strategie marketingowe branży budowlanej

Dyrektor Marketingu i Sprzedaży PWB MEDIA

Od słów do czynów...

Pomysł „aktywacji” środowisk marketingowych związanych z branżą budowlaną chodził za mną od dawna... Uparcie twierdzę, że przysłowiowa ‘cegła’ nie musi mieć kompleksów wobec Coca-Coli a doświadczeniami warto się dzielić. Warto też podkreślać rolę marketingu w branży.

Zaczęło się właśnie od słów... W maju br. na łamach „Buildera” wystartowaliśmy z Debatą marketingową, w ramach której przedstawiciele wiodących firm na rynku, wypowiadali się na temat narzędzi marketingowych i ich skuteczności. Zainteresowanie tematem przerosło moje oczekiwania, stąd rubryka znalazła swoje stałe miejsce (jej kontynuacja również w tym wydaniu).

Pilotażowa Debata zaowocowała serią spotkań, rozmów – przyszedł czas na czyny...

Wspólnie z Buro Happold zainicjowaliśmy pomysł stworzenia Grupy marketingowej dla profesjonalistów branży. Założeniem są comiesięczne, tematyczne spotkania Grupy, z których relacje przedstawiać będziemy Państwu w formie praktycznych porad w kolejnych wydaniach „Buildera”.

Jesteśmy otwarci na sugestie i pomysły.

Kończąc może i trywialnie, ale dobitnie: Ludzie marketingu branży budowlanej, łączcie się!

26 Builder

Zrównoważony marketing 26 czerwca w siedzibie firmy Buro Happold w Warszawie odbyło się I inauguracyjne spotkanie Grupy marketingowej na rynku budowlanym. Temat przewodni spotkania to: zrównoważony rozwój na rynku budowlanym a strategie marketingowe.

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele AIG/Lincoln, Buro Happold, Hill International, MC Kontrakty Budowlane, Philips, PRC Architekci, Warbud, World Green Building Council, ISOVER (Saint - Gobain Group). Patronem medialnym spotkań jest magazyn „Builder”.

I

nicjatywa ma na celu stworzenie platformy «networkingowej», a także stworzenie możliwości rozwoju zawodowego dla profesjonalistów zajmujących się marketingiem oraz sprzedażą na rynku budowlanym. Naszą ambicją są comiesięczne spotkania tematyczne, na które będą zapraszani najlepsi eksperci w danej dziedzinie. Idea spotkań zrodziła się podczas

rozmów z przedstawicielami branży, którzy czuli potrzebę stworzenia miejsca spotkań osób zawodowo zajmujących się marketingiem, służącego promocji profesjonalnego podejścia do marketingu na rynku budowlanym.

Zainteresowanie pierwszym spotkaniem potwierdziło tę potrzebę” – wyjaśnia Katarzyna Chwalbińska-Kusek, założycielka/organi-

zator Grupy, marketing &communications manager w polskim oddziale firmy Buro Happold.

Ewolucja pojęcia zrównoważonego rozwoju

Od publikacji raportu Brundtland w 1987 nasza świadomość wartości zrównoważonego rozwoju dojrzała. Zmienił się też sposób, Budynek „Goeppert-Mayer”, pierwszy budynek powstały w ramach Górnośląskiego Parku Przemysłowego w Katowicach, ubiega się o najwyższą ocenę w certyfikacji środowiskowej budynków metodą BREEAM. Będzie to wówczas pierwszy w Europie budynek biurowy z oceną BREEAM Outstanding. Projekt oraz budynek do certyfikacji przygotowała firma Buro Happold.

Fot. arch. Materiały prasowe GPP

Dominik Suwiński

wrzesień 2012

w którym komunikujemy wartości zrównoważonego rozwoju. Wcześniej rozmawialiśmy jedynie na temat ochrony środowiska (z naciskiem na takie zagadnienia jak ochrona dziury ozonowej, zapobieganie globalnemu ociepleniu, ograniczenie wykorzystania zasobów naturalnych). Dzisiaj już wiemy, że zrównoważony rozwój jest pojęciem dużo szerszym. Ochrona środowiska dalej jest dla nas ważna, ale obecnie też rozmawiamy o aspektach ekonomicznych oraz społecznych, co jest zdecydowanie ciekawsze dla biznesu. Nastawienie na zrównoważoną działalność biznesową to również oszczędności oraz większa wydajność. Z tego powodu, zrównoważony rozwój jest coraz częściej postrzegany jako atrakcyjny biznesowo, a nie jako „zielona” przeszkoda.

Zrównoważony rozwój a branża budowlana

Globalnie, budynki oraz otaczająca je infrastruktura odpowiadają za 17% zużycie wody pitnej, 25% zużycie drewna, 33% emisję CO2, 30-40% zużycie energii, i 40-50% zużycie surowców naturalnych. (Worldwatch report) wrzesień 2012

Fot. arch. Center for Green Schools

Projekt zrównoważonej szkoły: Woodrow Wilson High School, Washington, DC

Sektor budowlany ma największy potencjał do skutecznego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Możemy zrobić dużo więcej niż przemysł, rolnictwo, czy też transport. (IPCC) Z równoważony rozwój wpływa pozytywnie na: Ekonomię W Stanach Zjednoczonych każdy milion dolarów zainwestowany w modernizację infrastruktury energetycznej tworzy 5 nowych, bezpośrednich miejsc pracy, 5 nowych pośrednich miejsc pracy i 10 stanowisk zaangażowanych. (Natural Resources Defense Council) W Wielkiej Brytanii szacuje się, że główny program modernizacji 26 mln najbardziej energetycznie nieefektywnych domów przyczyni się do powstania w regionie

Rola, przed jaką staje marketing dzisiaj, to nie tylko generowanie zysków dla organizacji, ale również wzięcie odpowiedzialności za to, w jaki sposób ten zysk jest osiągany, czyli świadomość wpływu naszych działań na poszczególnych interesariuszy oraz środowisko naturalne.

jednego stanowiska pracy na dziesięć modernizowanych budynków. (UKGBC) Komisja Energetyczna Stanu Kalifornia szacuje, że podniesienie efektywności energetycznej budynków i urządzeń w okresie od 1970 do 2003 roku zaoszczędziło mieszkańcom i biznesom Stanu Kalifornia 56 bilionów dolarów, przewiduje się kolejne oszczędności w wysokości 23 bilionów dolarów do roku 2013. (California Innovation Index) Zdrowie Szacuje się, iż prowadzenie regularnej kontroli narażenia na czynniki znalezione w powietrzu pomieszczeń, takich jak tlenek węgla, kurz i pył, mogłoby zapobiec ponad 65% przypadków astmy wśród dzieci w wieku szkolnym. (American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine) Środowisko naturalne Badanie przeprowadzone przez Amerykańskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego na 12 certyfikowanych obiektach pokazuje, iż budynki te w stosunku do budynków o podstawowym standardzie zużywają średnio mniej o 26% energii, a emisja przez nie gazów cieplarnianych została ograniczona o 33%. (U.S. General Services Administration, Public Buildings Service.

2008. Assessing Green Building Performance: A Post Occupancy Evaluation of 12 GSA Buildings)

Oszczędności i inne zalety

Na podstawie przeprowadzonych w 2008 roku badań, Amerykańskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego podaje, iż zrównoważone budownictwo może przynieść: • 13% niższe koszty utrzymania, • 26% mniejsze zużycie energii, • 27% wyższy poziom zadowolenia użytkowników, • 33% niższą emisja CO2.

Przykłady działań marketingowych opartych o zrównoważony rozwój: Amerykańskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego (USGBC) USCGBC zdaje sobie sprawę z faktu, że pomimo wielu sukcesów w promocji zrównoważonego budownictwa i holistycznego podejścia do projektowania i konstrukcji, nadal zasięg dotychczasowych działań ogranicza się do graczy sektora budowlanego. USGBC wie, że jeżeli chcą z powodzeniem dotrzeć do szerszego grona odbiorców, to potrzebna jest nowa strategia.

W Stanach Zjednoczonych 25% Amerykanów uczęszcza codziennie do szkoły, 50% gospodarstw domowych posiada członka rodziny, który chodzi do szkoły. Wprowadzenie programu „greening schools” pozwoli na dotarcie z przesłaniem dotyczącym zrównoważonego budownictwa do znacznie szerszej grupy odbiorców.

Buro Happold Polska Sp. z o.o.

Globalna strategia firmy Buro Happold oparta jest na założeniach zrównoważonego rozwoju.

Naszą misją jest projektowanie budynków, towarzyszącej im infrastruktury oraz miast o ograniczonym negatywnym wpływie na środowisko naturalne. Wiele z naszych projektów uzyskuje wysokie oceny w certyfikacji środowiskowej budynków. Wszystko, o czym mówimy na zewnątrz, musi jednak mieć podstawy w naszych wewnętrznych działaniach, które koncentrują się na takich obszarach jak: oszczędność energii, oszczędność wody, zarządzanie odpadami, ograniczenie odcisku węglowego, wprowadzenie polityki rozsądnych zakupów, edukacja prowadzona wobec naszych pracowników oraz podwykonawców.

Aby być wiarygodnym dla Klienta i proponować mu zrównoważone rozwiązania, musimy sami najpierw je wprowadzić w życie

Builder 27

Zrównoważony rozwój a definicja marketingu?

We wrześniu 2007 roku, brytyjski Instytut Marketingu rozszerzył oficjalną definicję marketingu, którą posługiwał się od 1967 roku i która dawała podstawy dziedzinie wiedzy, jaką jest marketing.

Definicja ta określała marketing jako: „proces zarządczy odpowiedzialny za identyfikację, przewidywanie oraz zaspakajanie potrzeb klientów w sposób przynoszący zyski organizacji”.

Nowa, rozszerzona definicja określa marketing, jako „strategiczną dziedzinę biznesu, która tworzy wartość stymulując, umożliwiając oraz spełniając potrzeby klientów poprzez tworzenie marek, krzewienie innowacyjnych rozwiązań, budowanie relacji, wzorcową obsługę klientów oraz komunikację korzyści. Dzięki nastawieniu na potrzeby klientów, marketing wnosi pozytywny zwrot

Dominika Czerwińska

Manager of Membership and Europe Network. Koordynuje działania sieci europejskich oddziałów Światowego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego (World Green Building Council).

Ukończyła z wyróżnieniem Uniwersytet York w Toronto, wydział studiów środowiskowych ze specjalizacją planowanie przestrzenne. Wcześniej pracowała również w York University’s Institute for Research and Innovation in Sustainability.

28 Builder

z inwestycji, zaspokaja potrzeby interesariuszy po stronie biznesu oraz społeczności lokalnej, a także przyczynia się do pozytywnej zmiany postaw mających na celu budowanie zrównoważonej przyszłości”.

Wprowadzenie powyższych zmian do definicji marketingu było odpowiedzią na potrzeby rynku i uwzględnia zarówno ewolucję samego marketingu jako dziedziny, jak i odpowiada na oczekiwania środowiska wobec „nowej” roli mar-

Zrównoważony marketing ma na celu tworzenie wartości dodanej dla organizacji poprzez kreowanie produktów oraz usług, które są zorientowane środowiskowo, wykonalne, etyczne i oparte na dialogu z interesariuszami.

Katarzyna Chwalbińska-Kusek

Chartered Marketer, członek brytyjskiego Instytutu Marketingu CIM, wykładowca Polish Open University – program z akredytacją Uniwersytetu Cambridge Brooks.

Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego oraz Szkoły Biznesu na Uniwersytecie Westminster w Londynie. Odpowiada za działania marketingowe oraz rozwój biznesu w polskim oddziale globalnej firmy Buro Happold.

Fot. arch. American Society of Landscape Architects

strategie marketingowe branży budowlanej

Sidwell Friends School, Washington, DC Architekt: Kieran Timberlake Associates, LLP Budynek posiada certyfikat LEED Platinum i jest wzorcowym projektem szkoły pod względem zrównoważenia.

ketingu. Tradycyjny koncept marketingu oparty na tworzeniu masowej ilości produktów oraz kreowaniu popytu na nie jest działaniem jednostronnym, nie zakładającym dialogu z szeroko pojętym otoczeniem biznesowym organizacji. Rola, przed jaką staje marketing dzisiaj, to nie tylko generowanie zysków dla organizacji, ale również wzięcie odpowiedzialności za to, w jaki sposób ten zysk jest osiągany, czyli świa-

Andrzej Michalik

Jest członkiem Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich RIBA, polskiego SARP i architektem z ponad 35-letnim doświadczeniem na rynkach obu tych krajów. Jest prezesem pracowni PRC Architekci, świadczącej usługi w zakresie projektowania architektonicznego, planowania urbanistycznego i projektowania wnętrz.

domość wpływu naszych działań na poszczególnych interesariuszy oraz środowisko naturalne.

Zrównoważony rozwój a strategie marketingowe

Marketing zorientowany na zrównoważony rozwój (często określany jako marketing zrównoważony) odpowiada na wyzwania, przed którymi stajemy dzisiaj jako globalne społeczeństwo. Rolą zrówno-

Ewa Zwardoń

Marketing Manager w Philips Lighting w segmencie Biur, Przemysłu oraz Powierzchni Magazynowych w Europie Centralnej i Wschodniej. Wcześniejsze doświadczenia zawodowe obejmują rolę Regionalnego Marketing Managera na kraje Beneluksu, Skandynawię i Europę Wschodnią w centrali firmy Armstrong w Niemczech. Absolwentka Akademii Ekonomicznej w Krakowie oraz studiów podyplomowych w zakresie marketingu na SGH w Warszawie. wrzesień 2012

Marketingowe Należy/Nie należy Należy:

Nie należy:

• Prowadzić jedynie działania zgodne ze strategią biznesową organizacji.

• Traktować działań opartych o zrównoważony rozwój jako narzędzia PR.

• Dopasować cele oparte o zrównoważony rozwój do rynku oraz działań, produktu lub też usług oferowanych przez daną organizację.

• Podawać fałszywych lub mocno naciąganych faktów.

Zjawisko to nazwane jest z ang. Green wash i podlega już w kilku krajach karom pieniężnym

• Pamiętać, że zrównoważona strategia marketingowa to nie jedynie modny termin, a działanie zgodne z dzisiejszą definicją marketingu i tym samym zapewniające przewagę konkurencyjną organizacji.

• Zapominać o środowisku wewnętrznym organizacji.

Działamy według zasady najpierw wewnątrz, potem na zewnątrz.

Fot. arch. iStockphoto.com/ Benjamin Goode

Postępująca urbanizacja to jedno z wyzwań, przed którym stoi branża budowlana globalnie.

W branży budowlanej odpowiedzialność ciążąca na działach specjalistów ds. marketingu jest szczególnie duża. W budynkach spędzamy średnio ponad 90% swojego czasu i mają one ogromny wpływ na nasze zdrowie. ważonego marketingu jest tworzenie wartości dodanej dla organizacji poprzez kreowanie produktów oraz usług, które są: Zorientowane środowiskowo – projektowane ze świadomością ograniczonych zasobów naturalnych, czyli zaspokajają dzisiejsze potrzeby klientów z myślą o przyszłych pokoleniach; Wykonalne – zarówno z technicznego jak i ekonomicznego punktu widzenia; Etyczne – nie wykorzystują żadnej z grup społecznych (szczególnie tych gorzej uprzywilejowanych), a także wrzesień 2012

w sposób rzetelny informują na temat produktu oraz usługi oraz ewentualnego negatywnego wpływu na zdrowie użytkowników lub też otoczenie; Oparte na dialogu (relacjach) ze wszystkimi interesariuszami.

Koncepcja ta nie jest rewolucją w podejściu do marketingu, a jedynie dostosowaniem jego roli do potrzeb rynku oraz oczekiwań społecznych. Wpływ takich zjawisk globalnych jak: przeludnienie, ubóstwo, ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej, postępująca urbanizacja,

ograniczone zasoby naturalne, degradacja ekosystemu, groźba głodu, ograniczony dostęp do wody pitnej oraz zmiany klimatyczne.

Dodatkowy czynnik to krytyka wobec marketingu, który niejednokrotnie obwiniany jest za promocję konsumpcjonizmu oraz oddalenie się od klienta.

Odpowiedzialny marketing w branży budowlanej

To właśnie w branży budowlanej odpowiedzialność ciążąca na działach specjalistów do spraw marketingu jest szczególnie duża. Dowodem są statystyki zebrane przez Światową Organizację Budownictwa Ekologicznego (WGBC). W budynkach spędzamy średnio ponad 90% swojego czasu i mają one ogromny wpływ na nasze zdrowie i są często odpowiedzialne za tzw. sick building syndrome (SBS) oraz building related illnesses (BRI).

Obniżeniu negatywnego wpływu naszych produktów i usług na środkowo naturalne oraz na zdrowie ich użytkowników jest możliwe jedynie poprzez dialog z całym otoczeniem biznesowym. Nasi interesariusze poprzez szeroki dostęp do informacji, oraz przy pomocy organizacji dbających o ich prawa, są coraz to bardziej świadomi wpływu produktów oraz technologii na środowisko naturalne, a w szczególności na zdrowie ich samych oraz ich rodzin. Oparcie strategii marketingowej o zrównoważony rozwój zdecydowanie zapewni przewagę konkurencyjną.

Materiał przygotowany w oparciu o spotkanie Grupy marketingowej na rynku budowlanym.

Oprac. Dominika Czerwińska, Światowe Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego (WGBC), Katarzyna ChwalbińskaKusek, Buro Happold

we własnym biurze. Strategiczne działania marketingowe to współpraca z innymi organizacjami w celu szerzenia idei zrównoważonego rozwoju na rynku budowlanym.

PRC Architekci Sp. z o.o.

Polityka zrównoważonego rozwoju firmy PRC Architekci wyrażana jest przede wszystkim w realizowanych przez nią projektach. Aby propagować idee zrównoważonego rozwoju w budownictwie, pracownia projektuje obiekty o najwyższych standardach energooszczędności, niskim zużyciu wody oraz małym odcisku węglowym. Potwierdzeniem tego są precertyfikaty na poziomie Gold w wielokryterialnym systemie oceny budynków LEED dla budynku Eurocentrum w Warszawie oraz biurowego Cross Point II w Łodzi. Działania marketingowe polegają na promocji dotychczasowych osiągnięć w dziedzinie zielonego budownictwa – uzyskane przez projekty certyfikaty potwierdzają kompetencje projektantów oraz stanowią o przewadze konkurencyjnej firmy.

Philips Polska Sp. z o.o.

Firma Philips jest jednym z inicjatorów światowej polityki zrównoważonego rozwoju. Ponad pięć lat temu rozpoczęliśmy kampanię o nazwie EcoVision, w której postawiliśmy sobie ambitne cele do 2015 roku. Obejmują one między innymi poprawę efektywności energetycznej produktów Philips o 50% oraz podwojenie ilości materiałów z odzysku wykorzystywanych w procesie produkcyjnym.

Co więcej, Philips prowadzi kampanię edukacyjną dotyczącą oświetlenia, które pochłania 19% światowej elektryczności.

Zmiana mało wydajnych źródeł światła na ekologiczne alternatywy ma bezpośredni wpływ na zużycie energii, emisję dwutlenku węgla i całe środowisko.

Philips jest założycielem i aktywnym członkiem wielu organizacji związanych ze zrównoważonym rozwojem, m.in. World Green Building Council.

Builder 29

strategie marketingowe branży budowlanej

Skuteczny marketing =skuteczna sprzedaż Kontynuujemy rozpoczętą wiosną debatę marketingową „Buildera”. Szefowie marketingu wiodących firm z branży zdradzają jak wygląda portfel narzędzi marketingowych wykorzystywanych przez ich działy, jakie narzędzia są najskuteczniejsze i dlaczego?

Chęć udziału w kolejnych debatach, pomysły prosimy zgłaszać na adres: suwinski@pwbmedia.pl

Zbigniew Kołodziejek Marketing Manager DAF Trucks Polska Sp. z o.o.

Niewątpliwie najważniejszym narzędziem jest doświadczenie.

Branża budowlana to typowe działanie na rynku B2B z wszystkimi złożonościami tego procesu. Niewątpliwie najważniejszym narzędziem jest doświadczenie, jako że jest to przede wszystkim biznes relacji, wysokich kompetencji i szerokich kontaktów. Marketing szeptany odegra tu najważniejsza rolę. Oczywiście wsparty działaniami BTL ukierunkowanymi na image i z cechami kampanii informacyjnej. Chodzi tu zarówno o historię zrealizowanych (prestiżowych) inwestycji, ale również o unikalność

30 Builder

kompetencji. Do tego wsparcie PR, lobbing i to w dość szerokim rozumieniu tych sformułowań. Te ostatnie to zarazem najważniejsze elementy biznesu zamówień publicznych, ale to już dużo bardziej złożone zagadnienie, które wymaga działań tak interdyscyplinarnych, że daleko wykraczają poza marketing, PR czy lobbing w ich klasycznym wydaniu.

Karolina Kacprzak Marketing Manager Schomburg Polska Sp. z o.o.

W branży chemii budowlanej istotne znaczenie ma tzw. marketing techniczny.

Na rynku chemii budowlanej punktem wyjścia wszelkich działań marketingowych jest segmentacja rynku oraz informacje na temat potrzeb

poszczególnych grup docelowych gromadzone na podstawie badań marketingowych.

Schomburg Polska oferuje swoje produkty przez trzy sieci sprzedaży obsługując trzy różne grupy Klientów.

Każda z nich wymaga innego rodzaju narzędzi marketingowych. W związku z tym wykorzystujemy bardzo szeroki wachlarz działań, począwszy od reklamy prasowej, promocji w Internecie, narzędzi POS w punktach dystrybucji, po współpracę z organizatorami konferencji i seminariów branżowych (TISNOB, Awarie Budowlane, KONTRA).

W branży chemii budowlanej istotne znaczenie ma tzw. marketing techniczny.

Bardzo duży nacisk kładziemy więc na szkolenia (teoretyczne i praktyczne) odpowiednio dobrane do każdej grupy docelowej. Dostarczamy naszym Klientom odpowiednich narzędzi technicznych w postaci programów do kosztorysowania, Katalogu Nakładów Rzeczowych, rysunków CAD. Z uwagi na olbrzymią konkurencję na rynku chemii budowlanej konieczna jest stała komunikacja z Klientem i dbanie o dobre relacje.

Gerard Pietrosiuk Dyrektor ds. Marketingu, Członek Zarządu Polbruk S.A.

Marketing w branży budowlanej – konieczność i szansa.

Rola działań marketingowych w firmach, które chcą dotrzeć do klientów i przebić się w gąszczu rynkowych ofert, niezależnie od rodzaju branży, jak również oferowanych produktów czy usług, jest niezmiernie ważna.

W przypadku kostki brukowej, jak i większości działów sektora budowlanego, zadanie to jest o tyle utrudnione, że nasza grupa docelowa jest bardzo zróżnicowana – zaczynając od branży B2B, inwestorów publicznych, na klientach indywidualnych kończąc. By dotrzeć do nich wrzesień 2012

strategie marketingowe branży budowlanej z ofertą, musimy wykorzystywać szeroki wachlarz narzędzi marketingowych, pozwalający dostosować wysyłany komunikat adekwatnie do oczekiwań i potrzeb odbiorców. Na pierwszym etapie ogromną rolę odgrywa więc analiza rynku oraz właściwa charakterystyka poszczególnych grup – na targetowanie przeznaczona jest zawsze określona część rocznego budżetu. Specyfika produktu oraz klientów sprawia, że obok standardowych form promocji, jak reklama w prasie, Internecie czy reklama outdoorowa, niezbędne są również działania bezpośrednie, oparte w dużej mierze na budowaniu i utrzymywaniu trwałych relacji z partnerami biznesowymi oraz kształtowaniu pozytywnego wizerunku poprzez wsparcie eksperckie. Decyzje zakupowe, dotyczące kostki brukowej, nie są podejmowane pod wpływem impulsu, są raczej przemyślne i poparte zdobytą na rynku wiedzą o produktach. Tu właśnie jest rola dla doświadczonych sprzedawców i konsultantów, którzy nie tylko dostarczą niezbędnych informacji o produktach, ale również doradzą, odpowiedzą na wątpliwości

i pomogą dobrać odpowiedni materiał do indywidualnego projektu. Zdajemy sobie z tego sprawę, dlatego wspieramy naszych partnerów np. organizując od kilku lat szkolenia produktowe i sprzedażowe.

Przemysław Kwiatkowski PR & Marketing Manager Soprema Polska Sp. z o.o.

Rolą marketera jest nie tylko dopilnowanie realizacji budżetu i zamknięcie bilansu, ale również zdolność twórczego myślenia i rozumienia potrzeb klienta.

Można dużo mówić o konieczności doboru odpowiednich narzędzi, właściwym określeniu grupy docelowej, optymalizacji kosztów,

niezbędnej przy prowadzeniu wszelkich działań – nie tylko marketingowych. Jestem zdania, że każdy zajmujący się tym tematem docenia rolę i siłę Internetu jako środka komunikacji, czy też zdaje sobie sprawę z tego, jak skutecznym nośnikiem informacji są media społecznościowe. Ciągle pojawiają się nowe usługi, nowe platformy, które w różnoraki sposób próbują zgromadzić odpowiedni kapitał użytkowników i szybko dostarczyć im treść.

Pytanie czy to właściwa droga? Najważniejsze, by pamiętać, że klienci to żywi ludzie. Ich potrzeby są zmienne i niezwykle zróżnicowane. Nie sposób w jednym zdaniu briefu określić wszystkich potrzeb klienta i sprowadzić go do kilku kluczowych wartości procentowych. Chyba, że chcemy go uraczyć marketingiem masowego rażenia. Istotnie – jakaś część komunikatu trafi. Czy sprawi jednak, że marka będzie bliska sercu konsumenta?

Problem ze współczesnym marketingiem niejednokrotnie wynika z tego, że powstaje w całkowitej laboratoryjnej izolacji od wspomnianych

klientów, marketerzy zaś żyją w przekonaniu, że kreują rynek i urastają do roli stwórców klienta. Klient już tam jest – czeka. Nie o wzrost kuglarstwa i sztuki cyrkowej w prowadzonych działaniach chodzi, ale o dotarcie do klienta i dialog. W mojej opinii marketing wymaga konsekwentnej, zwykle mozolnej pracy nad trwałą budową wizerunku marki oraz zaangażowaniem konsumenta, na co składa się wiedza, jakość, sposób komunikacji z klientem, profesjonalne wsparcie techniczne oraz, finalnie – produkt.

Produkt nie jest jedyną wartością, jakiej poszukują klienci, o czym łatwo zapomnieć. Nie chodzi jedynie o stosowanie coraz bardziej kreatywnych i rozbudowanych narzędzi, tylko o to by je stosować. Istotą rzeczy jest zdolność formułowania właściwych pytań, aby udzielić na nie odpowiedzi. Ludzie chcą otrzymywać odpowiedzi. Chcą upraszczać sobie życie, być właściwie traktowani. Rolą marketera jest więc nie tylko dopilnowanie realizacji budżetu i zamknięcie bilansu, ale również zdolność twórczego myślenia i rozumienia potrzeb klienta.

REKLAMA

32 Builder

wrzesień 2012

Relacje i lista Laureatów z wcześniejszych edycji na www.pkis.pl, www.ebuilder.pl

KONKURS BUDOWNICZY POLSKIEGO SPORTU

2012 Finał XIII EDYCJI październik 2012 roku

Na Gali Budowniczych Polskiego Sportu uhonorowane zostaną również marki budowlane za udział w realizacji infrastruktury na Euro 2012

zapraszamy do udziału Kontakt:

Danuta Burzyńska, Przewodnicząca Komisji Weryfikacyjnej Konkursu ul. Rolna 155, 02-729 Warszawa tel. 22 853 06 87 w. 131, tel. kom. 507 175 701 e-mail: burzynska@pwbmedia.pl, biuro@pkis.pl

Wyróżnienia przyznawane są w ramach programu „budujemy Sportową Polskę” PATRONAT HONOROWY MARSZAŁKOWIE WOJEWÓDZTW

ORGANIZATOR

PATRONAT HONOROWY

ludzie i firmy

Jakie są obecnie największe problemy firm budowlanych?

Jak im zaradzić?

Z czego wynika zadłużenie firm?

W poszukiwaniu pomysłu na uzdrowienie firm budowlanych zwróciliśmy się z tak postawionymi pytaniami do przedstawicieli branży.

Rüdiger Kuhn Prezes CEMEX Polska i Europa Wschodnia

W fazie spowolnienia gospodarczego kluczowe jest optymalizowanie kapitału obrotowego i rewizja ponoszonych kosztów.

Branża budowlana musi się dziś zmierzyć ze skutkami spowolnienia inwestycyjnego sektora publicznego, wzrostem kosztów produkcji oraz pogorszeniem płynności finansowej. Skumulowanie tych czynników zrodziło problem zatorów płatniczych, które w ostatnich miesiącach urosły do rangi jednego z największych problemów przed jakimi stoi nasza branża. W skali makro pogorszyła się ocena sektora budowlanego przez instytucje finansowe. Zmusza to firmy do efektywniejszego zarzą-

34 Builder

Jak uzdrowić dzania ryzykiem finansowym i kredytowym oraz tworzenia rozsądnej strategii sprzedaży i kształtowania cen, uwzględniającej rzetelną ocenę kosztów oraz spodziewaną stopę zwrotu. Te przedsiębiorstwa, które nie są w stanie sprostać nowym realiom rynkowym, stoją przed ryzykiem utraty płynności finansowej, co w ostatnich miesiącach było przyczyną upadłości kilku większych firm.

W fazie spowolnienia gospodarczego kluczowe jest optymalizowanie kapitału obrotowego i rewizja ponoszonych kosztów. W naszym przypadku klucz do sukcesu tkwi w dogłębnym przeanalizowaniu procesu produkcyjnego i dostosowaniu mocy produkcyjnych do aktualnego popytu na rynku.

W CEMEX zdecydowaliśmy się na elastyczną strategię zarządzania zapasami w cementowniach Chełm i Rudniki, która polega na okresowym, koordynowanym w oparciu o bieżące prognozy sprzedażowe, wygaszaniu pieców.

Pogorszenie płynno ści finansowej i opóźnienia w spłacie należności to efekt spowolnienia inwestycyjnego oraz braku rentowności dużych kontraktów infrastrukturalnych związanych z organizacją EURO 2012.

Wykonawcy oraz podwykonawcy poszczególnych projektów niejednokrotnie zmuszeni byli realizować je po cenach niższych niż ponoszone przez nich rzeczywiste koszty budowy. Konsekwencją niedoszacowania wyceny oraz wzrostu kosztów materiałów, surowców, pracy i transportu są zatory płatnicze i gorsza sytuacja finansowa branży budowlanej.

Ryszard Kowalski Prezes Związku Pracodawców Producentów Materiałów dla Budownictwa

Jakoś już było i branża budowlana sama musi się z tej nieodpowiedzialności wyzwolić.

Kiedy czytam o trudnej sytuacji branży budowlanej, kiedy słyszę o potrzebie działań ozdrowieńczych, to mam wrażenie, że najważniejszym problemem branży jest utwierdzanie się w przekonaniu, a może tylko udawanie, że budownictwo jest obszarem gospodarki, w którym nie działa rynek. A jeśli równowaga popytu i podaży pojawia się na poziomie, który dla części firm oznacza poważne kłopoty czy upadek, to pojawia się oczekiwanie, że państwo zastąpi rynek i wesprze budowlany biznes publicznymi pieniędzmi.

Dlatego odpowiadając na pytania, uważam za konieczne przypomnieć sprawy elementarne. Tempo wzrostu naszej gospodarki maleje, w takiej sytuacji spada wolumen inwestycji, a jeszcze szybciej popyt na inwestycje budowlane. I warto wreszcie przyjąć do wiadomości, że cykl koniunkturalny jest tożsamy z gospodarką rynkową, a specyfika procesu budowlanego powoduje, że przy-

stosowanie do zmniejszonego popytu następuje z opóźnieniem. Podobnie jak opóźnienie, w branży budowlanej pojawiają się korzyści z hossy w gospodarce. Dzisiaj mają kłopoty firmy budowlane, które niedawno jeszcze miały wiele zamówień, do tego popytu dostosowały swój potencjał i na miarę oczekiwanych, przyszłych zamówień zaciągały zobowiązania.

Zamówień nie ma (lub są, ale mniejsze), a duże koszty stałe i zobowiązania finansowe zostały. To jest prosta droga do upadłości.

Co można zrobić? Firmy, które już mają problemy, muszą bezzwłocznie przeprowadzić restrukturyzację i liczyć, że może pojawią się inwestorzy, którzy kupią przedsiębiorstwo lub część udziałów.

Warto kupić, bo dzisiaj tanio, ale w zamian jest duże ryzyko. Takie kapitały akceptujące wyższe ryzyko funkcjonują, ale na pewno nie mogą być zastąpione publicznymi środkami. A w przyszłości należy pamiętać, że hossa w gospodarce służy nie tylko większym zyskom, ale należy ją wykorzystać, jak parasol na lata trudne. Nawet w najlepszym okresie nie wolno zapominać, że prędzej czy później przyjdzie „7 lat chudych”.

Zadłużenie firm budowlanych jest efektem dwóch podstawowych zjawisk. Jedno z nich jest powszechne w całej gospodarce, a drugie jest specyficzne dla budownictwa. Tym pierwszym jest sprzedawanie usług czy towarów firmom o wątpliwej płynności. Jeśli najważniejsze jest uzyskanie dowolnego zamówienia, a nie zamówienia od wypłacalnej firmy, to na końcu zostajemy z pliwrzesień 2012

budowlankę? kiem niewiele wartych wierzytelności.

Drugie to chęć wygrania przetargu za każdą cenę, czyli zawsze niższą od innych, co oznacza, że realizator zamówienia w chwili startu skazuje się na porażkę. Przyczyną nie jest kryterium najniższej ceny, tylko przekonanie, że można oferować cenę nierealną, a potem jakoś to będzie.

Jakoś już było i branża budowlana sama musi się z tej nieodpowiedzialności wyzwolić.

prof. dr Zofia Bolkowska Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa

Po kryzysach na ogół następuje przyśpieszony wzrost. Należy spodziewać się, że tym razem regres nie będzie trwał długo.

Już drugie półrocze 2011 r. wskazywało, że sytuacja finansowa w budownictwie może być zagrożeniem dla płynnego funkcjonowania.

W 1. kwartale 2012 r. warunki finansowe uległy dalszemu pogorszeniu, rosły straty, nie regulowano zobowiązań, zwiększało się zadłużenie, powstawały zatory płatnicze, banki odmawiały udzielania kredytów. wrzesień 2012

Czy należy oczekiwać kryzysu w budownictwie?

W 2011 r. sektor budownictwa osiągał wysokie (ponad 16%) wskaźniki wzrostu, na co wpływało budownictwo infrastrukturalne. Nie trwało to długo i już w pierwszych miesiącach 2012 r. sytuacja ulegała zmianie. Wartość produkcji budowlanej jeszcze wzrastała, bowiem występowała presja na realizację opóźnionych zadań – przed Euro 2012, ale przy tendencji malejącej w budownictwie infrastrukturalnym (w czerwcu produkcja budownictwa ogółem była niższa niż rok temu o 5%, a w przedsiębiorstwach inżynierii lądowo-wodnej o 14%).

W drugim półroczu (po EURO 2012) – nie będzie (lub będzie mniejsza) presji na realizację zadań infrastrukturalnych. W kolejnych miesiącach wzrost będzie coraz słabszy. W skali całego roku 2012 prawdopodobnie nie będzie spadku produkcji, „skonsumuje się” efekty pierwszych miesięcy.

Jest wiele czynników trudnych do realnych przewidywań: np. czy rysujące się obecnie przełamanie regresu na rynku inwestycyjnym będzie trwałe, jakie będą źródła finansowania kontynuowanych i jeszcze nie rozpoczętych zadań infrastrukturalnych (oczekiwane środki unijne, finansowanie z budżetu). Bardzo „groźna” jest słabnąca kondycja finansowa sektora budownictwa, znacząca poprawa w 2012 r. jest mało realna, co utrudni działania firm budowlanych.

Budownictwo jest sektorem o dużym potencjale, rozpoczętych zadaniach i nadal niezaspokojonym zapotrze-

bowaniu na usługi budowlane. Aktualna sytuacja wskazuje, że należy liczyć się ze zmniejszeniem wzrostu, ale nie upadłością całego sektora (jak prognozują niektórzy eksperci). Budownictwo jest narażone na ryzyko, wahania są większe w porównaniu ze stabilnymi dziedzinami gospodarki. W minionym 20-leciu występowały wielokrotnie kryzysy, nieoczekiwanie nadchodziła dekoniunktura.

Po kryzysach na ogół następuje przyśpieszony wzrost.

Należy spodziewać się, że tym razem regres nie będzie trwał długo.

Jarosław Szczupak Współwłaściciel firmy ALSTAL Grupa Budowlana

Lekarstwem na zagrożenia rynku budowlanego jest z pewnością współpraca z zagranicą.

Rzeczywiście, w ostatnim czasie branża budowlana odnotowała swoisty spadek aktywności, ze względu na zmiany gospodarcze, obniżone statystyki portfela zamówień publicznych czy też czynniki zewnętrzne w postaci chociażby zakończonych Mistrzostw UEFA Euro 2012. Rynek przetargów w infrastrukturze kurczy się w bardzo szybkim tempie.

Kłopoty firm budowlanych

wynikają przede wszystkim z ostrej konkurencji na rynku, wysokich cen materiałów budowlanych oraz z rosnących zatorów płatniczych.

Niestety, możemy spodziewać się dylematów związanych ze stagnacją rozbudowy infrastruktury publicznej, stąd nieodzowna jest restrukturyzacja i dywersyfikacja wewnętrzna firmy, zmiana jej polityki działania oraz w moim mniemaniu – uzdrowienie warunków realizacji przetargów dla firm budowlanych – w postaci odejścia od stosowania w nich najniższej ceny, jako jedynego kryterium, na rzecz filtracji zgłoszonych firm pod względem zarówno ceny jak i doświadczenia, potencjału i zaplecza finansowego.

ALSTAL Grupa Budowlana na czas przeprowadził niezbędne zmiany w strukturze i strategii funkcjonowania przedsiębiorstwa. Nowo utworzone piony produktowe, zajmujące się rozwojem nowych produktów z poszczególnych dziedzin budownictwa, koncentrują swoją politykę na pozyskiwaniu kontraktów z coraz bardziej aktywnego sektora prywatnego. Wśród nich wymienić można takie gałęzie jak: energetyka wiatrowa, budownictwo przemysłowe, pion galerie handlowe oraz pion apartamenty. Faktem jest, iż każdy z wyżej wymienionych pionów produktowych realizuje zadania, które na ówczesnym rynku budowlanym przeżywają swoisty renesans.

Ponadto lekarstwem na zagrożenia rynku budowlanego jest z pewnością współpraca z zagranicą. Kontakty z firmami inwestującymi w Polsce oraz poszukiwanie zamówień za granicą – to antidotum na spowolnienie aktywności rynku budowlanego w Polsce. Poza tym należy mieć na uwadze fakt, że boom na rynku nie trwa wiecznie – zdarzają się okresy stagnacji, ale świadomość specjalistów w branży budowlanej powinna przewi-

Builder 35

ludzie i firmy dywać wszelkie ewentualności – nawet, a może i przede wszystkim te złe.

ALSTAL w odniesieniu do znaczącej większości przedsiębiorstw budowlanych jest w dobrej kondycji finansowej.

Przychody za 2011 rok wyniosły niespełna 300 mln zł przy ponad 5% rentowności, a rentowność w I półroczu 2012 roku wyniosła niespełna 4%, co pozwala optymistycznie patrzeć w przyszłość.

Eric Agnello Dyrektor Generalny RD bud Sp. z o.o.

Zbyt sformalizowana komunikacja z instytucjami przyjmującymi wnioski oraz z osobami bezpośrednio obsługującymi wnioskodawców to jeden z bardziej uciążliwych problemów, z jakimi obecnie boryka się branża budowlana.

Temat ten wielokrotnie poruszano na forum, jednak wprowadzone zmiany nie dały zamierzonych efektów.

Wprowadzony kilka lat temu system wyznaczania określonych osób do opieki nad danym projektem nie niweluje bowiem trudności w dostępie do wiążących informacji, którymi dysponują wyłącznie opiekunowie projektów.

Wynika to po części z faktu, że każda decyzja, z powodu ograniczonej samodzielności urzędników niższego szczebla, jest wielokrotnie konsultowana i uzgadniania z przełożonymi. Zauważalna jest również niechęć do udzielania odpowiedzi za pośrednictwem korespondencji e-mailowej. W znaczący sposób utrudnia to bieżące kon-

36 Builder

takty pomiędzy instytucją wdrażającą a beneficjentem i niepotrzebnie przedłuża całą procedurę. Tak biurokratyczny charakter kontroli prowadzonych inwestycji oraz sztywne trzymanie się określonych interpretacji przepisów powoduje często sytuacje, w których inwestorom stawiane są wymagania niemożliwe do spełnienia. Podobnie problemy natury administracyjnej napotkać można również w przypadku planów zagospodarowania przestrzennego. Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydawane są wyłącznie przez władze poszczególnych gmin. Warunkuje to znaczną dozę uznaniowości urzędników przy określaniu warunków zabudowy.

Wartą rozważenia zmianą, która znacząco pobudziłaby branżę budowlaną, byłoby przyśpieszenie procesu wydawania pozwoleń na budowę. Statystyki w tej kwestii są zatrważające. Według raportu Doing Business 2011 średni czas uzyskania pozwolenia budowlanego w Polsce to aż 311 dni roboczych. Daje to nam mało zaszczytne 164. miejsce na świecie. Idąc tym tropem, rozsądnym rozwiązaniem byłoby ustanowienie standardowego wzoru kontraktu budowlanego. Choć ciężko w to uwierzyć, jako jedyni w Unii Europejskiej nadal go nie posiadamy. Większość firm budowlanych często deklaruje, że pracuje na podstawie tzw. „Fidic”. Zdarza się jednak, że podczas negocjacji umów usuwane są niektóre obowiązki inwestora i niektóre prawa generalnego wykonawcy. Równie istotną kwestią jest konieczność wprowadzenia sprawnej polityki przestrzennej poprzez uchwalanie planów zagospodarowania przestrzennego.

Pociągnie to za sobą zwiększenie ilości terenów inwestycyjnych oraz wprowadzenie obowiązku zagospodarowania przestrzennego przez gminy w określonym ustawo-

wo terminie. Istotną zmianą, odczuwalną dla całej branży, byłoby również utrzymanie dla inwestorów zwolnień z podatku dochodowego oraz wydłużenie terminu funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych poza rok 2020. Jestem przekonany, że sprzyjałoby to napływowi większej ilości atrakcyjnych inwestycji zagranicznych.

Robert Szpila Wiceprezes Zarządu Doka Polska Sp. z o.o.

Silne wahania inwestycji w infrastrukturę destabilizują rynek.

Problemy, z którymi borykają się firmy budowlane, to: zadłużenie i brak środków na prowadzenie działalności, niestabilne otoczenie rynkowe, w którym działają, brak spójnej polityki państwa wobec budownictwa, nieskuteczność dotychczas stosowanych środków zaradczych.

Niestabilne otoczenie i okresowe wahania popytu winny być łagodzone przez odpowiednie sterowanie inwestycjami państwowymi i komunalnymi. Tymczasem dzieje się odwrotnie. To silne wahania inwestycji w infrastrukturę destabilizują rynek, prowadzą do zwolnień, do wahań zapotrzebowania na materiały i sprzęt oraz powodują że firmom nie opłaca się prowadzić stabilnej polityki inwestycyjnej i personalnej.

W większości krajów unijnych, mimo deklarowanego otwarcia na firmy z innych unijnych państw, uda-

je się tak rozdzielać zlecenia publiczne, aby otrzymywały je krajowe i regionalne firmy, zatrudniające miejscowych pracowników i posiadające własny sprzęt. Zlecanie prac najtańszym oferentom, których cena jest wyraźnie niższa niż kosztorys inwestorski, powoduje, że albo prace zostaną wykonane gorzej, albo część podwykonawców i dostawców nie otrzyma zapłaty.

Radość zlecających z taniego oferenta jest krótkowzroczna, bo pozorna oszczędność na kosztach inwestycji powoduje zwiększone wydatki gdzie indziej. Jeżeli upadają przedsiębiorstwa, pracownicy są zwalniani, banki nie otrzymują rat kredytów zaciągniętych na maszyny i sprzęt. Rozwiązania problemu ofert nie pokrywających kosztów należy szukać w zmianie ustawy o zamówieniach publicznych, przyglądając się rozwiązaniom stosowanych dziś i w przeszłości w innych krajach.

Właściciel lub zarządzający firmą budowlaną stoi często przed dylematem, czy oferować tak, aby otrzymać zlecenie, czyli tanio, czy utrzymać cenę wynikającą z kalkulacji i prawdopodobnie nie wygrać przetargu. Można się domyślić, że zarządy spółek budowlanych często wolą narazić właściciela na straty, które można przez jakiś czas ukrywać, niż ryzykować zwolnienie ze stanowiska za brak skuteczności w pozyskiwaniu kontraktów. Zwolniony ostatnio prezes dużej spółki budowlanej ujawnił w wypowiedzi dla prasy ten mechanizm, podając również że liczył na odrobienie strat na nowych kontraktach.

Oferowanie czegoś poniżej kosztów jest zagrożeniem dla innych podmiotów. Niezależnie od tego czy jest błędem zarządzających firmą, czy dumpingiem finansowanym przez rządy innych krajów lub organizacje gospodarcze powinno być aktywnie zwalczane przez inwestorów i instytucje państwowe. wrzesień 2012

targi branżowe

Handel wraca na Budmę Kolejna edycja Międzynarodowych Targów Budownictwa Budma 2013, które odbędą się w Poznaniu od 29 stycznia do 1 lutego, zapowiada ciekawe i nowatorskie zmiany.

W

spólny mianownik dla wszelkich modyfikacji czynionych w formule targów stanowi ich nowe motto: „Budownictwo przyszłości. Inteligentna architektura”. Budma w nowej odsłonie ma pełnić aktywną rolę w kreowaniu nowoczesnego budownictwa. Znamy już niektóre nowości w programie i formule targów, które mają sprawić, że Budma 2013 zarówno dla wystawców, jak i zwiedzających stanowić ma całkiem nową jakość.

Dzień Dystrybutora Budowlanego

Jednym z nowych projektów jest „Dzień Dystrybutora”, do udziału w którym zaproszonych zostanie imiennie kilkanaście tysięcy przedstawicieli handlu budowlanego z Polski i zagranicy.

Wydarzenie będzie miało charakter kontraktacji produktowych, odbywających się w specjalnej komfortowo

38 Builder

zaaranżowanej przestrzeni. „Chcemy przywrócić targom Budma jej pierwotny, handlowy charakter”, podkreśla dyrektor poznańskich targów budownictwa Dariusz Muślewski. Dla wystawców będzie to wyjątkowa okazja do zebrania zamówień od wyselekcjonowanej grupy kluczowych dystrybutorów, dla których organizatorzy przygotują specjalny, bezpłatny pakiet dodatkowych świadczeń. Spotkania między uczestnikami „Dnia Dystrybutora” a wystawcami targów będzie można umawiać już w okresie przedtargowym dzięki modułowi umieszczonemu na stronie www.budma.pl.

Strefa Testów

Kolejnym premierowym punktem edycji 2013 będzie Strefa Testów, czyli swoisty poligon możliwości nowych rozwiązań budowlanych.

W jednym z pawilonów zaaranżowana zostanie specjalna przestrzeń prezentacji narzędzi i sprzętu pomocniczego dla budownictwa. Każdy ze zwiedzających będzie mógł tam bezpłatnie i własnoręcznie w działaniu ocenić najnowsze produkty dostarczone przez wystawców.

Dzięki temu uczestniczący w targach profesjonaliści będą mieli okazję wyrobić sobie własne zdanie na temat rzeczywistych zalet pojawiających się na rynku nowości.

Obecni w Strefie Testów przedstawiciele producentów i dystrybutorów służyć będą pomocą oraz informa-

cjami na temat parametrów i możliwości technicznych prezentowanego sprzętu.

Dom autonomiczny

Ważnym tematem przyszłorocznych targów będzie energooszczędność w budownictwie. Najnowsze produkty i technologie związane z budownictwem energooszczędnym i pasywnym prezentowane będą podczas cyklu specjalistycznych konferencji oraz w ramach towarzyszącej im ekspozycji.

Zwiedzający przyszłoroczne targi Budma będą mogli zapoznać się z możliwościami dofinansowania budynków energooszczędnych i pasywnych z programów rządowych. W planach organizatora, Międzynarodo-

łączeniem ultranowoczesnej architektury i tradycyjnego układu funkcjonalnego dużych domów wiejskich z terenu Wielkopolski.

Kuchnia i pokoje są rozmieszczone obwodowo wokół centralnie usytuowanego trzonu. Taki układ pozwala na przypisywanie pomieszczeniom różnych powierzchni i funkcji w ramach jednej koncepcji przestrzennej.

Z kolei wnętrze trzonu mieści dużą łazienkę, pralnię, garderobę oraz pomieszczenie techniczne i klatkę schodową.

– Aby zminimalizować straty ciepła i ilość zużytych materiałów budowlanych, wszystkie instalacje umieściliśmy w przestrzeni trzonu – objaśnia Tomasz Mielczyński, architekt BUILDgreen Design, autor projektu. – Dodatkowo w ścianie trzonu zaprojektowaliśmy ciężki, akumulacyjny piecokominek, który oddaje swoje naturalne ciepło nie tylko do salonu, ale także do łazienki i zbiornika buforowego podłączonego do wymiennika wodnego w kominku.

Jak mówi Tomasz Mielczyński, okrągłe bale – tradycyjny materiał budowlany – są pięknym elementem

NOWE PROJEKTY BUDMA 2013 • Dzień Dystrybutora • Strefa Testów • Dom autonomiczny • Profesjonalny remont – druga lepsza młodość budynków • Nowa formuła konkursu o Złoty Medal MTP wych Targów Poznańskich, jest też szczególna atrakcja – wybudowany w jednym z pawilonów modelowy dom autonomiczny, czyli zaprojektowany w ten sposób, by mógł funkcjonować bez dostarczania z zewnątrz energii elektrycznej, ciepła i wody. Projekt domu dla cztero- lub pięcioosobowej rodziny, opracowany i realizowany przez firmę BUILDgreen Design, jest unikalnym po-

konstrukcyjnym i jednocześnie wykończeniem wnętrza, a ich odpowiednie frezowanie i pionowe ustawienie pozwala na ułożenie trzonu w kształt praktycznie dowolnej krzywej, tworzącej miękką, organiczną architekturę wnętrza. Drewno jest z jednej strony materiałem o najwyższym cieple właściwym w odniesieniu do masy, więc doskonale akumuluje energię cieplną, z drugiej natomiast wrzesień 2012

Fot. Tomasz Mielczyński

Fot. Piotr Piosik

jego wygląd nadaje wnętrzu domu wyjątkowego klimatu.

Warto zwrócić również uwagę na układ dachu. Dzięki łukowej krzywiźnie do dyspozycji jest dodatkowa powierzchnia użytkowa przy ścianie z okapem. W domach z dachem skośnym jest ona zwykle niedostępna z powodu niskiej ścianki kolankowej. Poza tym kształt łukowy odbija do wewnątrz energię cieplną i światło centralnie do pomieszczeń mieszkalnych, przyczyniając się do ograniczeń strat energii.

Profesjonalny remont

Fot. Tomasz Mielczyński

W jednym z pawilonów wybudowany zostanie modelowy dom autonomiczny, czyli zaprojektowany w ten sposób, by mógł funkcjonować bez dostarczania z zewnątrz energii elektrycznej, ciepła i wody.

Projekt „Profesjonalny remont – druga lepsza młodość budynków” składa się z konferencji dotyczącej prawnoekonomicznych aspektów modernizacji i rewitalizacji oraz ekspozycji specjalnej koncentrującej się na prezentacji nowoczesnych tech-

Fot. Piotr Piosik

Budma w nowej odsłonie ma pełnić aktywną rolę w kreowaniu nowoczesnego budownictwa.

W Strefie Testów każdy ze zwiedzających będzie mógł bezpłatnie i własnoręcznie ocenić w działaniu najnowsze produkty dostarczone przez wystawców.

wrzesień 2012

nologii wykorzystywanych przy remontach, renowacjach, modernizacjach obiektów budowlanych, a także konserwacji, renowacji oraz ochronie zabytków. Celem projektu jest wyróżnienie spośród bogatej oferty targów Budma firm, produktów oraz najnowszych technologii pozwalających nie tylko przywrócić modernizowanym budynkom pierwotne walory estetyczne, ale także umożliwiające daleko idące zmiany jakościowe, dotyczące ich funkcjonalności, komfortu użytkowania, bezpieczeństwa i energooszczędności. Prezentowane rozwiązania dotyczyć będą w szczególności remontów dachu i poszycia, elewacji, mediów i stolarki budowlanej, a tak-

że osuszania budynków oraz możliwości wyposażenia starych obiektów w nowoczesne urządzenia. Ekspozycji towarzyszyć będzie konkurs, w którym przyznane zostaną nagrody w kategorii „firma wykonawcza przyjazna renowacjom” oraz „produkt przyjazny renowacjom”.

Złoto dla mistrzów

Wystawcy Budmy 2013 będą mogli skorzystać z profitów, jakie niesie ze sobą udział w organizowanym w nowej formule konkursie o Złoty Medal MTP. Zmiany wdrożone w ubiegłym roku w tej jednej z najbardziej rozpoznawalnych i prestiżowych nagród na polskim rynku wiążą się nie tylko z odświeżonym wizerunkiem medalu, ale przede wszystkim z całym pakietem unikatowych korzyści, na które liczyć mogą laureaci konkursu. Podstawową innowacją jest znacznie wcześniejszy termin wyłaniania laureatów. Lista produktów nagrodzonych Złotym Medalem znana będzie już na kilka tygodni przed rozpoczęciem targów. Umożliwi to MTP w okresie przedtargowym promocję zwycięzców konkursu w mediach, w newsletterach do profesjonalistów, a także w Internecie na specjalnej stronie Złotego Medalu oraz na stronie www.budma.pl. Produkty nagrodzone Złotym Medalem prezentowane będą na przestrzeniach specjalnych, zlokalizowanych w centrum ekspozycji targowej „Strefa Mistrzów”, gdzie każdy zwiedzający będzie mógł zagłosować w konkursie „Złoty Medal – Wybór konsumentów”. Patronem medialnym konkursu o Złoty Medal MTP jest „Rzeczpospolita”.

Więcej informacji na temat Budmy 2013 znajduje się na stronie www.budma.pl.

Miłosz Zagórski

Builder 39

prawo Fot. arch. Wydawnictwa PIIB

Samowola budowlana

dr Joanna Smarż Specjalizuje się w zagadnieniach prawa budowlanego i problematyce uprawnień budowlanych. Posiada w tym obszarze wieloletnią praktykę, wynikającą ze ścisłej współpracy ze środowiskiem inżynierskim. Autorka licznych artykułów i opinii.

N

akaz rozbiórki, jako najdalej idący środek mający zapewnić porządek prawny w budownictwie poprzez fizyczną likwidację obiektów budowlanych, przy wznoszeniu których nie zachowano wymagań formalnych, krytykowany był przez szereg lat. Oceniany był on jako zbyt rygorystyczny i nieadekwatny do stopnia naruszenia prawa. Szczególnie rażące były sytuacje orzekania nakazu rozbiórki w przypadku posiadania pozwolenia, ale rozpoczęcia robót przed jego uprawomocnieniem lub też nakaz rozbiórki obiektu, który spełniał wszelkie wymagania techniczne, a niespełniony był jedynie wymóg formalny w postaci uzyskania pozwolenia na budowę.

Możliwości legalizacyjne zamiast rozbiórki

W konsekwencji powyższego, przepisami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy – prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 80, poz. 718) ustawodawca zdecydował się na złagodzenie tej sankcji i wprowadził możliwość legalizacji obiektu, oczywiście pod pewnymi warunkami. Chodzi tu o zgodność budowy z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami obowiązującego,

40 Builder

Budowa obiektu budowlanego lub jego części bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, bądź pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ, a także wykonywanie robót budowlanych niezgodnie z prawem w innych wypadkach określonych w art. 50, jest działaniem nagannym, które pociąga za sobą daleko idące skutki. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ustaleniami ostatecznej, w dniu wszczęcia postępowania, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nieodzownym warunkiem legalizacji jest także nienaruszanie przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem.

Postępowanie legalizacyjne

Zatem, w świetle obowiązujących przepisów, w pierwszej kolejności organ nadzoru budowlanego zobowiązany jest do zbadania, czy zrealizowana bądź realizowana budowa obiektu lub jego części jest zgodna z przepisami, w szczególności techniczno-budowlanymi, i czy możliwe jest doprowadzenie obiektu lub jego części do stanu zgodnego z prawem.

W przypadku ustalenia, że możliwość legalizacji istnieje, właściwy organ zobowiązany jest wszcząć postępowanie zmierzające do legalizacji. Wówczas organ nadzoru budowlanego w odniesieniu do budowy niezrealizowanej, postanowieniem wstrzymuje prowadzenie robót budowlanych oraz ustala wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy i zobowiązuje do przedłożenia w wyznaczonym przez siebie terminie dokumentów, o których mowa w art. 48 ust. 3 Prawa budowlanego, tj.: • zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności bu-

dowy z ustaleniami obowiązującego, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej w dniu wszczęcia postępowania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – w braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, • cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem o przynależności projektanta do właściwej izby samorządu zawodowego, • oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, • dodatkowe dokumenty określone w ustawie w przypadku obiektów zakładów górniczych oraz obiektów usytuowanych na terenach zamkniętych, a także obiektów mogących stwarzać szczególne zagrożenie dla użytkowników.

Należy zauważyć, że dokumenty wymagane przy legalizacji budowy są takie same jak te, które należy dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę.

Przedstawienie zaś powyższych dokumentów jest warunkiem niezbędnym do uzyskania decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, jeżeli nie zostały one zakończone.

Natomiast jeżeli roboty budowlane zostały zakończone, organ nadzoru budowlanego wydaje postanowienie, w którym ustala wymagania dotyczące wrzesień 2012

niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz zobowiązuje do przedłożenia w wyznaczonym przez siebie terminie wskazanych powyżej dokumentów.

Nakaz rozbiórki

Nieprzedłożenie tych dokumentów albo przedłożenie niekompletnych dokumentów należy traktować jako niespełnienie w wyznaczonym terminie obowiązków, w konsekwencji czego organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję o nakazie rozbiórki całości lub części obiektu budowlanego (art. 48 ust. 4 Prawa budowlanego). Organ nadzoru budowlanego może bowiem nakazać rozbiórkę tylko w takim zakresie, w jakim wybudowano obiekt z naruszeniem prawa, tzn. bez wymaganego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia. W związku z powyższym, decyzja o nakazie rozbiórki powinna precyzyjnie określać, jaki ma być przedmiot i zakres rozbiórki.

Z kolei jeżeli chodzi o termin wykonania rozbiórki, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 października 1999 r., IV SA 1502/97, LEX nr 47792 orzekł, iż: „Brak w przepisach prawa podstawy do określenia w decyzji terminu wykonania nakazanej rozbiórki obiektu budowlanego oznacza, że decyzja w części określającej termin rozbiórki wydana została bez podstawy prawnej, a to stanowi, że zgodnie z dyspozycją wskazaną w przepisie art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. decyzja taka w tej części jest nieważna. Decyzja nakazująca rozbiórkę podlega wykonaniu z dniem, w którym stała się ostateczna. Jeśli rozbiórka nie została wykonana dobrowolnie przez adresata decyzji orzekającej o rozbiórce, właściwy organ winien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych (art. 6 § 1 ustawy z 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji)”. Podobnie orzeczono w wyroku NSA z dnia 1 kwietnia 1999 r., IV SA 570/97 oraz w wyroku NSA z dnia 21 maja 1999 r., IV SA 1522/96.

Zatem, decyzja o nakazie rozbiórki określająca jej termin jest w tej części dotknięta wadą nieważności, jako wydana bez podstawy prawnej w rozumieniu art. 156 § 1 k.p.a.

Obowiązujące przepisy umożliwiają legalizację obiektu, ale przy spełnieniu warunków takich, jakim inwestor musiałby sprostać występując o legalne rozpoczęcie robót budowlanych. Dodatkową sankcją jest natomiast bardzo wysoka opłata legalizacyjna, która ma przeciwdziałać bezprawnym poczynaniom inwestorów. wrzesień 2012

Istotne jest także to, że zgodnie z obecnym brzmieniem przepisu art. 48 Prawa budowlanego, nakaz rozbiórki obiektu budowlanego może być orzeczony dopiero wówczas, gdy w wyniku przeprowadzonego postępowania administracyjnego okaże się, że nie ma prawnych możliwości jego legalizacji (por. m.in. wyrok WSA z dnia 19 stycznia 2011 r., II SA/Gd 503/2010, LexPolonica nr 2508158).

Kontrola i opłata

Przed wydaniem decyzji w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, podobnie jak przy wydawaniu decyzji o pozwoleniu na budowę, organ nadzoru budowlanego bada: • zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami obowiązującego, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, • kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń, • wykonanie projektu budowlanego przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane.

Ponadto, w drodze postanowienia, organ nadzoru budowlanego ustala wysokość opłaty legalizacyjnej, która jest dodatkowym, a jednocześnie niezbędnym warunkiem legalizacji. Opłata ta jest swoistego rodzaju sankcją za dokonanie samowoli budowlanej, natomiast jej wysokość ma działać ,,odstraszająco”, przez co ma przyczynić się do skłonienia inwestorów do prowadzenia robót budowlanych zgodnie z prawem.

W każdym przypadku legalizacji obiektu budowlanego realizowanego w warunkach samowoli budowlanej, organ nadzoru budowlanego w decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót nakłada na inwestora obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie (art. 49 ust. 5 Prawa budowlanego).

Jednak decyzja taka może być wydana dopiero po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli budowy przez organ nadzoru budowlanego.

Bez przedawnienia

Obowiązek likwidacji skutków samowoli budowlanej nie ulega przedawnieniu ani też nie wygasa w następstwie zbycia obiektu budowlanego na rzecz osób trzecich. Tak więc obowiązek li-

Nakaz rozbiórki obiektu budowlanego może być orzeczony dopiero wówczas, gdy w wyniku przeprowadzonego postępowania administracyjnego okaże się, że nie ma prawnych możliwości jego legalizacji. kwidacji samowoli budowlanej, w tym również wykonanie rozbiórki obiektu budowlanego, przechodzi na nabywców, spadkobierców lub następców prawnych stron. Powyższe potwierdza aktualne orzecznictwo zgodnie z którym przejścia obowiązku wykonania nakazu rozbiórki obiektu budowlanego na nabywcę nieruchomości nie można wyłączyć w drodze umowy zbycia tej nieruchomości (por. wyrok NSA z dnia 7 marca 2002 r., II SA/Po 2107/2000, LexPolonica nr 2282182 oraz wyrok WSA z dnia 24 stycznia 2005 r., II SA/ Wr 39/2003, LexPolonica nr 391935).

Na uwagę zasługuje także fakt, że zgodnie z art. 90 Prawa budowlanego, wykonywanie robót budowlanych w warunkach określonych w art. 48 ust. 1 jest przestępstwem i podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Powyższe ma zastosowanie niezależnie od tego czy będzie wydana decyzja o nakazie rozbiórki, czy samowola budowlana zostanie zalegalizowana.

Podsumowanie

Omówione powyżej przepisy art. 48 i n. Prawa budowlanego w obecnym brzmieniu mają zastosowanie do samowoli budowlanych zaistniałych pod rządami tych przepisów, czyli po 11 lipca 2003 r. oraz do spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie ww. przepisów, a nie zakończonych decyzją ostateczną.

Obowiązujące przepisy umożliwiają więc legalizację, ale przy spełnieniu warunków takich, jakim inwestor musiałby sprostać występując o legalne rozpoczęcie robót budowlanych. Dodatkową sankcją jest natomiast bardzo wysoka opłata legalizacyjna, która ma przeciwdziałać bezprawnym poczynaniom inwestorów.

Legalizacja samowoli budowlanej nie jest jednak obowiązkiem inwestora, lecz jego uprawnieniem, z którego może skorzystać lub nie (por. wyrok NSA z dnia 21 stycznia 2005 r., OSK 1602/04, niepubl.). Obowiązkiem organu nadzoru budowlanego jest natomiast legalizacja, jeżeli inwestor spełni wymagania stawiane przez przepisy ustawy – Prawo budowlane. n

Builder 41

partnerstwo publiczno-prywatne

Fot. arch. autora

Termomodernizacja w ramach PPP Coraz większa liczba podmiotów publicznych i przedsiębiorców działających w branży termomodernizacyjnej dostrzega korzyści z zastosowania metody partnerstwa publiczno-prywatnego. bec powyższych metod finansowania inwestycji stanowi partnerstwo publiczno-prywatne. Coraz więcej podmiotów publicznych i przedsiębiorców działających w tej branży dostrzega duże korzyści z zastosowania metody realizacji wspólnych przedsięwzięć.

Jak zrealizować termomodernizacyjne PPP?

dr Rafał Cieślak, radca prawny

Doktor nauk prawnych, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie. W latach 2006-2010 był członkiem Zarządu Krajowego Instytutu Rozwoju Partnerstwa Publiczno-Prywatnego. Jest ekspertem Polskiego Klubu Infrastruktury Sportowej oraz członkiem zespołu ds. infrastruktury w Krajowej Izbie Sportu.

Z

adania związane z termomodernizacją obiektów użyteczności publicznej realizowane są przez wszystkie jednostki samorządu terytorialnego i inne podmioty publiczne. Potrzeby w tym zakresie zdecydowanie przewyższają możliwości finansowe właścicieli obiektów, a środki europejskie i dotacje krajowe przeznaczone na ten cel są już w większości wyczerpane. Zobowiązania z popularnych do niedawna umów typu ESCO, polegających na finansowaniu projektów z oszczędności (dotyczące np. wymiany oświetlenia czy właśnie termomodernizacji), zaliczane są obecnie do długu publicznego jednostek samorządu terytorialnego. Alternatywę wo-

42 Builder

Przygotowanie przedsięwzięcia PPP należy zacząć od zidentyfikowania potrzeby publicznej. W omawianym przypadku nie będzie to trudne. W niemal każdej gminie wieloletnie plany inwestycyjne przewidują przeprowadzenie działań termomodernizacyjnych w obiektach takich jak np. szkoły, przedszkola, instytucje kultury, budynki administracji publicznej, placówki medyczne lub obiekty sportowe. Punktem wyjścia do określenia koniecznych nakładów inwestycyjnych i wstępnego oszacowania poziomu potencjalnych oszczędności są audyty energetyczne, których wykonanie gmina powinna zorganizować we własnym zakresie. W dalszej kolejności należy dokonać wyboru sposobu wyłaniania partnera prywatnego. Rekomendowany tryb stanowi tu niewątpliwie dialog konkurencyjny.

Oczekiwania w stosunku do partnerów prywatnych nie ograniczają się bowiem wyłącznie do sfinansowania i wykonania inwestycji, ale także obejmują dostarczenie specjalistycznego know-how, pozwalającego na uzyskanie optymalnego poziomu oszczędności (dzięki zastosowanym technologiom i systemowi zarządzania gospodarką energetyczną).

Postępowanie prowadzone w tym trybie rozpoczyna się od publicznego

ogłoszenia, w odpowiedzi na które wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Następnie przeprowadzane są negocjacje obejmujące wszelkie aspekty planowanego przedsięwzięcia, w tym kwestie techniczne i technologiczne, finansowe, prawne i organizacyjne. Na tej podstawie powstanie program funkcjonalno-użytkowy oraz specyfikacja istotnych warunków zamówienia, na podstawie której wykonawcy przedstawią swoje oferty. Co ciekawe, specyfika PPP daje stronie publicznej możliwość zastosowania różnorodnych kryteriów

Oczekiwania w stosunku do partnerów prywatnych nie ograniczają się wyłącznie do sfinansowania i wykonania inwestycji, ale także obejmują dostarczenie specjalistycznego know-how, pozwalającego na uzyskanie optymalnego poziomu oszczędności. wyboru oferty najkorzystniejszej, takich jak np. podział zadań i ryzyk pomiędzy strony umowy PPP, terminy i wysokości płatności podmiotu publicznego, koszt wykonania termomodernizacji, koszty utrzymania obiektów, termin wykonania inwestycji, efektywność rozwiązań technologicznych. Dotychczasowe doświadczenia w zakresie prowadzonych postępowań PPP uprawniają stwierdzenie, że procedura wyboru partnera prywatnego może trwać od 6 do 12 miesięcy. Klucz do sukcesu stanowi tu przygotowanie merytoryczne uczestników postępowania, w tym w szczególności przedstawicieli podmiotów publicznych. wrzesień 2012

Fot. arch. Termo Organika Fot. arch. TermoOrganika

Pionierzy PPP w zakresie termomodernizacji

Pierwsze przedsięwzięcie PPP, obejmujące termomodernizację obiektów użyteczności publicznej, zrealizowane zostało przez gminę Radzionków (woj. śląskie). Już w 2010 roku gmina podpisała umowę z partnerem prywatnym – firmą Siemens Sp. z o.o. Jej przedmiotem było wykonanie prac termomodernizacyjnych budynków oświatowych wraz z realizacją wszelkich działań modernizacyjnych, mających na celu zmniejszenie kosztów energii cieplnej (w tym również gazu) oraz energii elektrycznej. Rola partnera prywatnego polegała zarówno na projektowaniu, sfinansowaniu i wykonaniu inwestycji (w tym m.in. dociepleniu ścian, wymianie okien i drzwi, wymianie kotłowni, modernizacji oświetlenia, dociepleniu stropodachów), jak również na dostarczeniu systemu zarządzania energią i oświetleniem. Obecnie, na etapie eksploatacji obiektów, partner odpowiedzialny jest za zarządzanie energią cieplną i uzyskiwanie gwarantowanych oszczędności oraz za utrzymanie obiektów. Całkowity koszt

inwestycji wyniósł ponad 8 mln zł. Umowę o PPP zawarto na okres 10 lat. Za przykładem Radzionkowa poszła też podwarszawska gmina Karczew, która zamierza przeprowadzić kompleksową termomodernizację budynków użyteczności publicznej w modelu PPP. Do zadań partnera prywatnego należało będzie zaprojektowanie, finansowanie i wykonanie robót budowlanych, wdrożenie zintegrowanego systemu zarządzania gospodarką energetyczną oraz utrzymanie obiektów w zakresie objętym przeprowadzonymi pracami. Gmina Karczew pozyskała także dodatkowe środki finansowe z NFOŚiGW, które powiększą wkład własny w przedsięwzięcie. Obecnie postępowanie znajduje się na końcowym etapie dialogu konkurencyjnego, do którego zgłosiły się firmy Siemens Sp. z o.o. oraz Hydrochem DGE S.A. Miejmy nadzieję, że liczba projektów PPP obejmujących termomodernizację obiektów użyteczności publicznej będzie stale rosła. Warto wykorzystać prywatny kapitał i technologiczne know-how do racjonalizacji gospodarki energetycznej w sektorze publicznym. n

REKLAMA

wrzesień 2012

Builder 43

ZAPRASZAMY DO PRENUMERATY CZASOPISM!

TopFIRMA

WWW.EBUILDER.PL

Sto-ispo

Nr

Rok XVI (179) 5zł (w tym 8% VAT)

DEBATA BUILDERA o odpowiedzialności w biznesie

WNICTWO l ARCHITEKTURA

TARGI, na których się targuje

dodatek specjalny miesięcznika

Builder czerwiec 2012

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

czerwiec 2012

LogiKal® – nowe perspektywy w projektowaniu

Wspieramy zrównoważone budownictwo

Profesjonalne oprogramowanie do konstrukcji okien, drzwi i fasad str. 96

Prezentacja rozwiązań firmy GCL Sp. z o.o. str. 52

KonsTRUKcjE

Nr

Builder

5 MAJ 2012

Rok XVI (178) 5zł (w tym 8% VAT)

BIZNES l BUDOWNICTWO l ARCHITEKTURA IX Gala Builder Awards – SŁUSZNY KIERUNEK

DEBATA BUILDERA o uprawnieniach budowlanych

WWW.EBUILDER.PL

DACHY

OprOgramOwanie

Sopro Polska Wienerberger Ceramika Budowlana

dla budownictwa

WWW.EBUILDER.PL

BIZNES l BUDO

6 CZERWIEC 2012

PRODUCENCI O RYNKU materiałów budowlanych

Sto-ispo Sopro Polska Wienerberger Ceramika Budowlana

ARChITEKTURA dekonstruktywizmu SPAwANIE

Nr

BIZNES

zEspoLonE nawet pod wodą

l BUDOWNICTWO l

Rok XVI (177) 5zł (w tym 8% VAT)

l ARCHITEKTURA

ZGoDNIE Z pRAwEm Nabycie zabytku

według Eurokodu 4

4 kwiecień 2012

SyStemy grzewcze

wentylacja i klimatyzacja dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

kwiecień 2012

RÜdigER Kuhn

pRojEKTowANIE z Dalekiego Wschodu

(nIE)BEzpIEcznE MARKETING konstrukcje linowe w budownictwie

Kolej spod znaku EURO

Budujemy przyszłość

Rozmowa z Prezesem Zarządu CEMEX Polska Sp. z o.o.

pRAcA dla inżyniera

SUKCES BUDOWLANYCH

LESZEK STOKŁOSA Reagujemy na potrzeby i wyzwania rynku

DESIGN

Builder

Nowoczesna centrala wentylacyjna SELEN II

REHAU zagrzewa do boju

Prezentacja rozwiązania firmy BErLüf GmbH str. 52

Ogrzewanie murawy na Stadionie Narodowym str. 92

Nr

TopFIRMA

BIZNES

3 MARZEC 2012

Rok XVI (176) 5zł (w tym 8% VAT)

l BUDOWNICTWO l ARCHITEKTURA

Wycena nieruchomości pod inwestycje drogowe

TrenDy w architekturze Budownictwo KomuniKacyjne

Maszyny drogowe CAT

Transakcje W energeTyce

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder maj 2012

Prezentacja firmy Bergerat Monnoyeur Sp. z o.o. str. 56

MIchał KalInowSKI

Naprawa i ochrona beTonu

Przyszłość oferujemy dzisiaj

SebaStian Myśliwiec

Rozmowa z Dyrektorem Generalnym Steinbacher Izoterm Sp. z o.o.

PŁYTKI CERAMICZNE

sportplus

FASADY I OKNA

dodatek promocyjny miesięcznika

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

Builder

marzec 2012

budujemy domy marzeń

niezależne, nowoczesne i dynamiczne pismo środowiskowe, lider fachowej prasy budowlanej, ukazujące się co miesiąc od 1997 roku.

NOWA RUBRYKA

DEBATA o energetyce

dodatek promocyjny miesięcznika

kwiecień 2012

aquatherm-Polska Jacek Ligaszewski

Rozmowa z Prezesem Zarządu LOTOS Asfalt Sp. z o.o.

marzec 2012

Okna energeto® – energooszczędna rewolucja

Klinkier w Twoim stylu

Prezentacja nowoczesnego rozwiązania str. 44 firmy Aluplast Sp. z o.o.

Prezentacja firmy CERRAD Sp. z o.o. str. 88

Rozmowa z Prezesem spółki ArtHauss

miesięcznik w całości poświęcony tematyce związanej z projektowaniem, budową, modernizacją, wyposażeniem i utrzymaniem obiektów sportowych i rekreacyjnych, finansowaniem i zarządzaniem inwestycjami sportowymi. miCHAel BRill o zarządzaniu, nie tylko Stadionem Miejskim we Wrocławiu

NR 2 (55) LUTY 2012

Kluby w Sieci – Internet jako narzędzie komunikacji z fanami

NR 1 (54) STYCZEŃ 2012

Budownictwo pod lupą

OBIEKTY EURO 2012

WWW.EBUILDER.PL

DEBATA BUILDERA o poziomie edukacji w budownictwie

Relacja z 5. Ogólnopolskiego Kongresu Infrastruktury Sportowej

Specjalnie dla „Sportplusa”: Jagna Marczułajtis-Walczak

2

Po co nam „orliki”?

NR 3 (56) MARZEC 2012

5 ZŁ W TYM VAT 8%

NR

DoDatki specjalne

MULTIMEDIA w sporcIE

dodatek specjalny miesięcznika

marzec 2012

Cyfrowe standardy na obiektach sportowych

Rozwiązania firmy Flexvision Systemy Digital Signage – rozrywka, bezpieczeństwo i promocja

PLACE PLACE ZABAW MULTIMEDIA ZABAW W sPorCIE

5 (58) MAJ 2012 5 ZŁ W TYM VAT 8%

dodatek specjalny miesięcznika dodatek

specjalny marzec 2012 marzec 2012 miesięcznika

marzec 2012

Place zabaw, ale jakie?

Dobra zabawa a bezpieczeństwo Pamiętajmy o ogrodzeniach

Inspiruje nas uśmiech dzieci

Rozmowa z Markiem Sokołowskim, założycielem i prezesem firmy CoMeS Sokołowscy Sp.j.

JaceK WSzOła: Gdy zostanę ministrem sportu...

Co z tym filCem? Pielęgnacja nawierzchni trawiastych

5 ZŁ W TYM VAT 8%

NR 2(15) MAJ 2012

Kontrowersje wokół menedżera Pomysły na lato – rowerem po stoku Przemyślana technologia w Sölden

5 ZŁ W TYM VAT 8%

SPORT BIZNES

luty 2012

BASeny WellneSS SPA

Budujemy polski sport – zmieniamy standardy

Zwycięskie Jakuszyce – Relacja z Pucharu Świata w biegach narciarskich

INFRASTRUKTURA

Moda na sauny

Termy Maltańskie – konkurencja dla tropików

Wodne place zabaw

Doskonała rekreacja, oryginalny i niepowtarzalny design – realizacje firmy ARRAS B Tychy

Jak zaprojektować dobry SKAtepArK?

„oRliki” – bezpieczne, bo ogrodzone

Homologacja basenów pływackich

SponSoRing w sporcie – zysk czy darowizna?

inWeStycje na lata Rozmowa z MaRkieM WRzaleM, Prezesem Zarządu Berndorf Baderbau Sp. z o.o.

Specjalnie dla „Stacji Narciarskiej”:

APOLONIUSZ TAJNER

Prezes Polskiego Związku Narciarskiego

PrZePiSy do wymiany Wszystko o SNoWParkach W jedNości Siła – wspólny skipass na Podhalu

Pomysły na zimę i lato w Białce Tatrzańskiej Oferta firmy rhSPORT

Rodzina na medal

Gminy inwestują w bezpieczne kąpieliska

JeSSiCA – nowy sposób finansowania inwestycji

Michał, Zbigniew i Grzegorz Wojciul z firmy Anchem

Kompleksowe realizacje Firmy Mazur i Elplast+ Sp. z o.o.

PWB Media zo­bo­wią­zu­je się do wy­sta­wie­nia fak­tu­r y VAT i przesłania jej na ad­res po­da­ny na za­mó­wie­niu w ter­mi­nie 7 dni od da­t y wpły­nię­cia zapła­ ty na wska­za­ne po­w y­żej kon­to.

Stanowisko

Zgadzam się na umieszczenie moich danych osobowych w bazie danych PWB Media Zdziebłowski Sp.J. z siedzibą w 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155 oraz na ich wykorzystanie w celach marketingowych i promocyjnych.

Jednocześnie PWB Media informuje, że przysługuje Państwu prawo do wglądu i poprawiania zgromadzonych danych zgodnie z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. nr 133 poz 883 z 1997 r.

e-mail

Niniejszym zamawiamy:

q

q

papierową prenumeratę Buildera x

60 zł

=

cena brutto

ilość prenumerat

x

60 zł

cena brutto

=

elektroniczną prenumeratę Buildera

do zapłaty

papierową prenumeratę Sportplusa

Prezes Zarządu i Dyrektor ds. Technicznych Klimor SA

oraz po prze­sła­niu fak­sem lub pocz­t ą za­mó­wie­nia do wy­daw­cy: PWB Media Zdziebłowski Sp.J., ul. Rol­na 155/1, 02-729 War­sza­wa, tel. 22 853 06 87, fax 22 244 24 63, e­- ma­il: biuro@pwbmedia.pl

Imię i nazwisko adresata prenumeraty

ilość prenumerat

MarEK KupIEc

BRE BANK SA 67 1140 2017 0000 4602 1287 8423

tel./fax

Adres do faktury (jeśli jest inny niż powyżej)

DbAmy o jAKość PowieTrZA

Za­mó­wie­nie zo­sta­nie zre­ali­zo­wa­ne po do­ko­na­niu wpła­ty na kon­to:

Adres do wysyłki (kod, miejscowość, ulica, nr)

q

Podążając za trendami Sport bez barier – sprzęt dla osób niepełnosprawnych

Z AMÓWIENIE

Zamawiający: nazwa firmy lub imię i nazwisko osoby fizycznej

NIP

Oferta firmy Interplastic Roger Żółtowski

„Biały Orlik” 2012 O hIgIenIe na zapleczu basenu

dodatek specjalny miesięcznika

Uzdatnianie wody basenowej

„Krokodyle” zawiodły nA ŚląSKim

NR 1(14) STYCZEŃ 2012

WYPOSAŻENIE I SPRZĘT SPORTOWY

dodatek specjalny miesięcznika

maj 2012

Specjalnie dla „Sportplusa”: Andrzej StrejlAu

do zapłaty

x

ilość prenumerat

q

30 zł

=

cena brutto

ilość prenumerat

x

30 zł

cena brutto

=

Prenumerata obejmuje 12 kolejnych numerów począwszy od momentu dokonania opłaty.

elektroniczno-papierową prenumeratę Buildera

do zapłaty

elektroniczną prenumeratę Sportplusa

q

do zapłaty

x

ilość prenumerat

q

70 zł

=

cena brutto

do zapłaty

elektroniczno-papierową prenumeratę Sportplusa

ilość prenumerat

Data

x

70 zł

cena brutto

=

do zapłaty

podpis

DESKOWANIA i RUSZTOWANIA Czy metody wznoszenia nadążają za budynkami wysokimi? str. 40

Prezentacja rozwiązań firmy Peri Polska

dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

wrzesień 2012

prezentacja z okładki

Czy metody wznoszenia nadążają za budynkami wysokimi?

Pojęcie budynku wysokiego podlega nieustannej ewolucji i nie chodzi tu o teorię czy definicję, ale o realnie powstające w ostatnich latach obiekty. Dostępne obecnie materiały, stale rozwijające się technologie i metody obliczeniowe pozwalają na coraz większy rozmach projektantów i skokowe zbliżanie się do magicznej granicy 1000 m wysokości.

W Polsce w ostatnich latach powstały i planowane są kolejne realizacje budynków żelbetowych o wysokościach od 100 do ponad 200 m. Jak przedstawiają się metody budowy takich obiektów pod kątem techniki deskowań?

W

znoszenie budowli wysokich jest wysoce specjalizowaną działalnością i niesie ze sobą szereg utrudnień niespotykanych lub mało zauważalnych w niższych obiektach. Trzema głównymi problemami, z którymi musi zmierzyć się firma wykonawcza są: • wydajność żurawi zmniejszająca się wraz z wysokością, • zapewnienie bezpiecznych warunków pracy personelu, • narażenie na pogarszające się wraz z wysokością warunki pogodowe, szczególnie silny wiatr.

Dodatkowo dochodzą kwestie transportu ludzi na górę i w dół kilka razy dziennie, tłoczenia mieszanki betonowej na duże wysokości, podwyższanie i kotwienie żurawi oraz szereg innych zagadnień niezwiązanych bezpośrednio z deskowaniami.

Powyższe przeszkody muszą być skonfrontowane z koniecznością dotrzymania terminów harmonogramu – najczęściej bardzo napiętego. W większości przypadków budynki wysokie powstają w bardzo gęsto zabudowanych centrach miast. Przez to place budów są tyl-

ko nieznacznie większe od finalnych obiektów, realizowanie dostaw materiałów zakorkowanymi ulicami jest dodatkowo utrudnione, a ponadto występują obostrzenia dotyczące pracy w nocy ze względu na hałas.

Metody sprawdzone od 20 lat

Większość przytoczonych problemów można rozwiązać dzięki zastosowaniu odpowiednich urządzeń technicznych, pozwalających na uniezależnienie się od pracy żurawi i niewrażliwych na niekorzyst-

Fot. 1. Budowa „COSMOPOLITAN” w Warszawie

mgr inż.

Piotr Dzięgielewski 48 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

wrzesień 2012

ne czynniki atmosferyczne lub wręcz stanowiących osłonę dla pracowników. Urządzenia takie to systemy samowznoszących się pomostów roboczych i osłonowych w połączeniu z systemami deskowań.

Od wczesnych lat 70-tych ubiegłego wieku firma PERI jest pionierem stosowania pomostów roboczych zintegrowanych z deskowaniami, a od 20 lat systemów samoczynnego wspinania – rozwiązania pozwalającego na wznoszenie urządzeń formujących konstrukcję żelbetową, bez użycia żurawia. W 1993 roku PERI wprowadziło na rynek przełomowy system ACS (Automatic Climbing System). Dzięki niemu ograniczeniem postępu robót budowlanych są tylko fizyczne właściwości stosowanych materiałów, jak np. czas dojrzewania świeżego betonu. Od tamtego czasu powstało kilka specjalizowanych odmian tego

W 1993 roku PERI wprowadziło na rynek przełomowy system ACS. Dzięki niemu ograniczeniem postępu robót budowlanych są tylko fizyczne właściwości stosowanych materiałów. systemu, optymalizujących działanie dla różnych geometrii wznoszonych obiektów (oznaczenia ACS-R od Regular, -P od Platform, -G od Gallows, -V od Variable, -S od Shaft). W większości przypadków stosowana jest kombinacja kilku odmian ACS, dająca najlepsze rozwiązanie i pozwalająca na osiąganie cykli wykonania pełnej kondygnacji nawet rzędu 3-4 dni (np.

Hotel Intercontinental w Warszawie), choć standardem jest 1 kondygnacja na tydzień.

W Polsce ACS sprawdził się przy budowie: Warszawskiego Centrum Finansowego, Business Research Center, pylonu Mostu Świętokrzyskiego, Złotych Tarasów, Rondo 1, Residentional Tower – Złota 44, Cosmopolitan – Twarda 2/4, pylonu mostu im. Jana Pawła II w Gdańsku, Sea Towers w Gdyni, pylonu Mostu Rędzińskiego i Sky Tower we Wrowrzesień 2012

cławiu. Na świecie system stosowany był ogółem w 442 projektach.

Zasada działania

Podstawowa zasada działania jest stosunkowo prosta, natomiast przemyślane i opatentowane szczegóły konstrukcyjne decydują o sukcesie stosowania. Do ścian żelbetowych wprowadzane są zakotwienia pozwalające na późniejsze przenoszenie przez nie obciążeń – od urządzenia wznoszącego bezpośrednio do konstrukcji obiektu. Zakotwienia są zaprojektowane w sposób minimalizujący naprężenia w świeżym betonie, pozwalając na pełne obciążanie nawet po jednym dniu od zabetonowania. W oparciu o te zakotwienia urządzenie formujące wypycha na kolejne kondygnacje szyny, po których wznosi się następnie z użyciem hydrauliki siłowej. Sercem napędzającym wszystkie odmiany ACS jest układ hydrauliczny ACS-100 z siłownikami o udźwigu 100 kN każdy i odpowiednio dobieraną do potrzeb ilością obwodów pomp. Główną zaletą systemu jest jednolitość stosowania, cicha, niezawodna i płynna praca. Regulator przepływu w każdym agregacie zapewnia równomiernie wspinanie pomostów nawet przy skrajnie różnie obciążonych siłownikach.

Cały proces odbywa się automatycznie i zabezpiecza bez ingerencji użytkownika. Deskowania połączone są z pomostami poprzez wózki jezdne lub przez podwieszenie do górnego rusztu, w sposób umożliwiający efektywne prowadzenie wszystkich niezbędnych prac. Dzięki takiemu rozwiązaniu pomosty i deskowania związane są bezpiecznie z konstrukcją obiektu przez cały czas trwania budowy, a proces wspinania się jest szybki i pewny.

Przełomowe rozwiązania ostatnich lat

Tak jak budynki, ewolucji podlegają urządzenia samoczynnego wspinania. Na bazie wieloletnich doświadczeń PERI w Polsce i na świecie, dzięki optymalizacji tech-

Fot. 2. Bezpieczna i efektywna praca na dużych wysokościach dzięki pomostom osłonowym RCS – P. Budowa „COSMOPOLITAN”

nologicznej, ekonomicznej i inżynierskiej, powstał w 2005 roku system RCS (Rail Climbing System).

Modularna budowa decyduje o bardzo dużej uniwersalności i możliwości stosowania na wiele sposobów, przy jednoczesnej minimalizacji nakładów roboczych na użytkowanie.

Mimo pojawienia się naśladowców, RCS pozostaje najbardziej przemyślanym systemem w swojej klasie.

Głównymi cechami wyróżniającymi RCS są: • modularna budowa zaprojektowana w celu minimalizacji robocizny i użycia elementów specjalnych, • najmocniejsze w tej klasie pomostów profile konstrukcji nośnej,

System RCS powstał w 2005 roku. Modularna budowa decyduje o bardzo dużej uniwersalności i możliwości stosowania na wiele sposobów, przy jednoczesnej minimalizacji nakładów roboczych na użytkowanie.

pozwalające na duże rozpiętości pomostów i minimalizację kosztów dzierżawy, • szyny wspinania, stanowiące integralną część konstrukcji pomostów, • zastosowanie mobilnej hydrauliki siłowej – zestaw przejezdnej pompy hydraulicznej z regulatorem przepływu, obsługującej 4 siłowniki o udźwigu 50 kN każdy.

Z całej gamy dostępnych rozwiązań RCS warto wyróżnić trzy podstawowe rodzaje: • RCS-C pomosty robocze z możliwością odsuwania deskowania o 90 cm – przewidziane do wznoszenia obiektów średniej wysokości, • RCS-P pomosty osłonowe – będące idealnym uzupełnieniem systemu ACS dla budynków wysokich, dzięki zabezpieczeniu ludzi przed upadkiem i wpływem wiatru, • rozwiązania pomocnicze pozwalające na sprawną komunikację personelu i umożliwiające rotację materiału z możliwością podejmowania go żurawiem lub całkowicie niezależnie od niego (RCSMaterial Lifter).

Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA 49

prezentacja z okładki

Od czasu wdrożenia system RCS zapewnił w Polsce bezpieczeństwo i sprawną realizację m.in.: Platinium Towers, Residential Tower, Platinium 4, Wola Center, Cosmopolitan, Plac Unii w Warszawie; Sea Towers w Gdańsku; Sky Tower we Wrocławiu.

Aktualne przykłady

Dobrą ilustracją prawidłowego stosowania systemów ACS i RCS zgodnie z ich przeznaczeniem są trwające budowy „Cosmopolitan” i „Plac Unii” w Warszawie. Pierwszy z nich jest ponad 160-metrowej wysokości apartamentowcem, zlokalizowanym w ścisłym centrum miasta – przy ul. Twardej. Konstrukcja płytowo-słupowa z trzonem usztywniającym jest urozmaicona od strony południowej 15-metrowymi wspornikami, podwieszonymi cięgnami w trzech poziomach po 10 kondygnacji. Do budowy trzonu zastosowano system ACS-P z deskowaniem VARIO, pozwalającym dodatkowo uzyskiwać ściany w standardzie betonu architektonicznego. Trzon wykonywany jest bez wyprzedzenia względem stropów. W celu zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa i najwyższej wydajności ludzi pracujących na wysokości, użyto systemu RCS-P do szczelnego otoczenia krawędzi trzech ostatnio

Dobrą ilustracją prawidłowego stosowania systemów ACS i RCS zgodnie z ich przeznaczeniem są trwające budowy „Cosmopolitan” i „Plac Unii” w Warszawie. wykonywanych stropów. Osłony gwarantują komfort porównywalny z pracą na poziomie terenu, co przekłada się na bardzo dużą wydajność personelu. Zabezpieczenie krawędzi uzupełnione jest pomostem z zewnętrzną schodnią rusztowaniową, bezpiecznie komunikującą ostatnie trzy wykonywane kondygnacje. Poniżej osłon zapewniono pomosty rozładunkowe do rotacji deskowań odzyskiwanych z niższych poziomów. Z powodu wykonywania wyżej wspomnianych wsporników z opóźnieniem względem stropów właściwych, zastosowano w ich obrębie dodatkowy zestaw osłon RCS-P. Wszystkie wymienione elementy wspinają się samoczynnie, bez angażowania żurawia, do prędkości wiatru 20 m/s, czyli dwukrotnie wyższej niż wartość graniczna pracy dźwigu. „Plac Unii” to 21-piętrowy kompleks biurowy z galerią miejską, powstający przy jednym z najbardziej

ruchliwych warszawskich skrzyżowań. Metoda wykonania najwyższego budynku przewiduje wznoszenie trzonu komunikacyjnego z wyprzedzeniem 2 kondygnacji względem stropu. Zdecydowano się na użycie systemu RCS-CB, wersji pomostów roboczych przestawianych żurawiem razem z deskowaniem. Wystarczająca wydajność żurawia sprawiła, że nie było tu wymogu samoczynnego wspinania, a system pozwala na stosowanie szerokich pomostów, bardziej efektywnych niż tradycyjne. Fasada budynku składa się z tysięcy słupów zmieniających swoje położenie co 2 kondygnacje. W celu optymalnego wykorzystania rotacji deskowań do wykonania fasady zastosowano pomosty RCS-C z zestawem przejezdnej pompy z czterema siłownikami hydraulicznymi.

Fot. 3. i 4. Budowa „Plac Unii”w Warszawie

Wnioski

Można powiedzieć, że nikt z klientów PERI nie wyobraża sobie dziś wznoszenia budynku wysokiego bez systemu ACS, a przy konstrukcji płytowo-słupowej również bez osłon zabezpieczających RCS-P i udogodnień komunikacyjnych z nimi związanych. Kluczem do sukcesu jest niska pracochłonność stosowanych rozwiązań i uniezależnienie się od czynników ryzyka.

PERI gwarantuje wysoką wydajność robót i spokojny sen osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo na budowie.

Zuchwała byłaby teza odwrotna do sugerowanej w tytule, że to budynki wysokie nie nadążają za metodami ich wznoszenia. W pełni uzasadnionym jest jednak stwierdzenie, że systemy deskowań i pomostów nie są czynnikiem ograni-

czającym, lecz promują dalszy rozwój budownictwa wysokiego, zapewniając odpowiedni poziom bezpieczeństwa i komfortu pracy, nawet na bardzo dużych wysokościach.

Zdjęcia arch. PERI

mgr inż. Piotr Dzięgielewski Autor jest Pełnomocnikiem Zarządu ds. Rozwoju PERI Polska

50 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

www.peri.com.pl wrzesień 2012

OCHRONA PRZED UPADKIEM Z WYSOKOŒCI

rusztowania

Bezpieczne rusztowania robocze Rusztowania robocze, czyli takie, które służą do utrzymywania osób, materiałów i sprzętu, mogą stanowić doskonały sprzęt do pracy na wysokości, lecz nieprawidłowo wykonane stanowią wręcz zagrożenie. Przedstawiamy informacje o najczęściej popełnianych błędach w montażu i eksploatacji i radzimy, jak ich unikać. mgr inż. Piotr Kmiecik mgr inż. Dariusz Gnot

U

żytkowanie rusztowania jest dopuszczalne po dokonaniu jego odbioru technicznego, który powinien być poprzedzony tzw. badaniami eksploatacyjnymi, tj. kontrolą stanu technicznego rusztowania. Poza tym, podczas użytkowania rusztowań należy dokonywać ich okresowych przeglądów. Właściwa kontrola pozwala uniknąć błędów będących skutkiem ich nieprawidłowego montażu i użytkowania oraz sprawia, że rusztowania są bezpiecznym miejscem wykonywania pracy na budowie.

Zakres czynności objętych sprawdzaniem rusztowań, pozwalający wyeliminować błędy montażu i eksploatacji, określa instrukcja producenta lub projekt indywidualny.

Rola, zakres i częstotliwość przeglądów

Badania eksploatacyjne rusztowania roboczego należy przeprowadzać po zakończeniu robót montażowych, w całości bądź jego czę-

ści niezbędnej dla prowadzenia robót. Rusztowania należy poddać badaniom polegającym na sprawdzeniu m.in.: • stanu podłoża, • posadowienia rusztowania, • siatki konstrukcyjnej rusztowania, • stężeń, • zakotwień, • pomostów roboczych i zabezpieczających, • komunikacji, • zabezpieczeń.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401), rusztowania powinny być każdorazowo sprawdzane: • po silnym wietrze, opadach atmosferycznych oraz działaniu innych czynników, stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa wykonania prac, • po przerwach roboczych dłuższych niż 10 dni,

52 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

• okresowo, nie rzadziej niż raz w miesiącu.

Szczegółowy zakres czynności objętych sprawdzeniem określa instrukcja producenta lub projekt indywidualny. Dostrzeżone usterki powinny być usunięte po każdym przeglądzie przed przystąpieniem do pracy na rusztowaniu. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące przeglądów znajdują się w normach serii PN-M-47900:1996 - Rusztowania stojące, metalowe, robocze oraz instrukcjach systemów rusztowań. Określone tam zostały trzy rodzaje przeglądów: codzienne, dekadowe i doraźne.

Posadowienie

Pojęcie „posadowienie” oznacza oparcie wszystkich stojaków rusztowania na podło­żu, z uwzględnieniem własności podłoża i jego lokalnych nierówności. Rusztowania należy ustawiać na podłożu ustabilizowanym i wyprofilowanym, ze spadkiem umożliwiającym odpływ wód opadowych. Droga przemieszcza-

nia rusztowań przejezdnych powinna charakteryzować się spadkiem nie przekraczającym 1%. Do posadowienia rusztowań stacjonarnych wykorzystuje się odpowiednie podkłady (najczęściej drewniane), zapewniające docisk do podłoża całą dolną płaszczyzną w celu rozłożenia nacisków na większą powierzchnię podłoża. Podkłady należy układać prostopadle do ściany budowli, przy czym czoło podkładu powinno być odsunięte o co najmniej 5 cm od cokołu budowli. W przypadku posadowienia rusztowań na podłożu gruntowym wielkość podkładów należy dobrać tak, aby nie przekroczyć jego nośności (minimalna wymagana nośność to 0,1 MPa).

Niedopuszczalne jest ustawianie stojaków na podkładach popękanych poprzecznie (pęknięcia wzdłużne wynikają z właściwości materiału jakim jest drewno) i połamanych, na podkładach klinowych lub z cegieł (fot. 1).

Najczęściej popełniane błędy przy posadowieniu rusztowań to: wrzesień 2012

• brak podkładów w przypadku podłoża gruntowego lub słabego podłoża konstrukcyjnego, • montaż rusztowania na luźno ułożonych podkładach układanych kilkuwarstwowo, • zastosowanie zbyt małych podkładów, często układanych na cegłach, • wykorzystanie jako podkładów cegieł lub kostki brukowej, • niewyrównanie i nieutwardzenie podłoża, na którym zostało ustawione rusztowanie, • niewłaściwe ukształtowanie podłoża – gromadzenie się wody opadowej, • brak podstawek (zwykłych lub śrubowych) pod rusztowaniem, • zbyt duże wykręcenie nakrętki wieńcowej przy dużych obciążeniach rusztowania.

Osiadanie konstrukcji rusztowań przyściennych może w konsekwencji powodować wyrwanie kotew (nie przenoszą obciążeń pionowych), co skutkuje katastrofą budowlaną.

Kotwienie

Rusztowania przyścienne muszą być zakotwione do ściany budynku lub budowli w sposób zapewniający ich stateczność i sztywność oraz umożliwiający przeniesienie sił zewnętrznych działających na rusztowanie (siły od bocznego parcia wiatru, mimośrodowe obciążenia statyczne, obciążenia wywołane pracą ludzi, siły od nierównomiernego osiadania konstrukcji). Zakotwienia nie powinny przenosić sił pionowych.

Do zakotwień należy stosować łączniki kotwiące, złącza oraz elementy kotwiące (śruby ø12 z uchem oraz kołki plastikowe rozprężne).

Ogólne wytyczne odnośnie ilości i rozmieszczenia zakotwień podają normy PN-M-47900-2:1996 oraz PN-EN 12810-1:2010, ale z reguły większość producentów rusztowań przedstawia już gotowe schematy zakotwień, zależne od: • usytuowania rusztowania (fasada otwarta lub zamknięta), • oblicowania (siatka, plandeka lub bez zakrycia ochronnego), • wyposażenia dodatkowego (konsole, dźwigary, daszki ochronne, itp.). wrzesień 2012

Rozróżniamy kotwy: • krótkie – przenoszą tylko obciążenie prostopadłe do fasady (rys. 1a), • długie – przenoszą obciążenia prostopadłe, jak i równoległe do fasady (rys. 1b), • trójkątne – kotwienie tzw. metodą „V” (alternatywa dla kotew długich). W takim przypadku w jednym węźle są zamocowane dwa zakotwienia usytuowane do siebie pod kątem zbliżonym do 90° (rys. 1c).

Podstawowe zasady wykonywania zakotwień (rys. 2) są następujące: • kotwienie rozpoczyna się przeważnie począwszy od drugiego poziomu rusztowania, • zakotwienia rozmieszczane są symetrycznie na całej powierzchni rusztowania, • kotwy rozmieszcza się co drugie pole w poziomie oraz co drugą kondygnację, przy czym sąsiednie rzędy zakotwień są przesunięte w stosunku do siebie o jedno pole, • skrajne ciągi pionowe ram kotwione są co 4 m, • konstrukcja rusztowania nie powinna wystawać poza najwyżej położoną linię kotew więcej niż 3 m, a pomost roboczy umieszcza się nie wyżej niż 1,5 m ponad tą linią.

Zasady te są uniwersalne i można je stosować w różnych systemach rusztowań, jednak należy zwrócić uwagę, że dotyczą standardowych, prostych rusztowań, bez elementów dodatkowych (zwłaszcza plandek osłonowych). Zgodnie z przepisami, składowa pozioma jednego zamocowania rusztowania nie powinna być mniejsza niż 2,5 kN, jednak instrukcje podają zwykle większą wartość.

Najczęstszą przyczyną katastrof budowlanych rusztowań, które wynikają z błędów w kotwieniu, jest rozkotwienie rusztowania przez jego użytkowników lub założenie plandeki na nieodpowiednio przygotowany układ kotwienia. Przy kotwieniu rusztowań niedopuszczalne jest: • mocowanie zakotwień do odgromników, rynien dachowych, rur spustowych, ram okiennych itp.,

Fot. 1. Nieprawidłowe posadowienie rusztowania

a)

b)

c)

Rys. 1. Rodzaje kotew: a) krótka, b) długa, c) trójkątna (typu „V”)

Rys. 2. Zasady wykonywania kotwienia rusztowania

Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA 53

rusztowania

• stosowanie lin i drutów ściągających, • kotwienie pod kątem innym niż prostym do ściany budynku (oprócz metody „V”), • umieszczanie na kotwach podestów roboczych (kotwienie nie przenosi sił pionowych).

Stężenia

Fot. 2. Nieprawidłowe kotwienie rusztowania

Fot. 3. Nieprawidłowy układ stężeń w rusztowaniu

Podstawową zasadą stężania pionowego rusztowań jest takie rozmieszczanie stężeń, aby odległość pomiędzy polami stężeń (przedziałami stężonymi) nie przekraczała 10 m, przy czym liczba stężeń na każdej kondygnacji nie może być mniejsza niż 2. Czasami instrukcje producenta zaostrzają ten warunek, nakazując montować stężenia max. w co 5 polu pionowym rusztowania. Dotyczy to stężania w sposób wieżowy – stężenia rozmieszczone są w jednym pionowym ciągu. Dopuszczalny jest również drugi sposób wykonywania stężania pionowego, a mianowicie w układzie wielkopłaszczyznowym. Jednak ze względu na możliwość popełniania błędów przez montażystów, nie jest on zalecany (monterzy nie stężają rusztowania przez jednakową ilość pól na całej wysokości rusztowania i płaszczyzna nie jest wystarczająco stężona).

W przypadku rusztowań ramowych, stężeniami poziomymi są pomosty systemowe. Z tego też względu nie ma potrzeby dodatkowego stężania takich rusztowań w poziomie, lecz należy pamiętać o tym, że wszystkie pola na całej wysokości rusztowania muszą być całkowicie wypełnione pomostami i zabezpieczone przed przypadkowym wysunięciem elementów pomostu.

Zabezpieczenia pomostów roboczych

Jednym z warunków bezpiecznej pracy na rusztowaniach jest ochrona pracownika przed upadkiem z wysokości. Zapewnić ją można poprzez prawidłowe zmontowanie konstrukcji, wyposażonej przede wszystkim w poręcze oraz krawężniki – środki ochrony zbiorowej. Każde rusztowanie robocze powinno posiadać poręcz ochronną (zwaną balustradą), składającą się z: • deski krawężnikowej (bortnicy) o wysokości 0,15 m, • poręczy ochronnej (poręczy głównej) umieszczonej na wysokości 1,0 m (w przypadku rusztowań niesystemowych na wysokości 1,1 m), • wypełnienia wolnej przestrzeni pomiędzy deską krawężnikową a poręczą w sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem z wysokości (np. poprzez poręcze pośrednie lub poręcze siatkowe).

Gdy rusztowanie oddalone jest od ściany o ponad 0,2 m, powinna być zastosowana ww. balustrada również od strony wewnętrznej rusztowania (fot. 4).

Szczegółowe wymagania odnośnie balustrad znajdują się w normach PN-M-47900-2:1996 oraz PN-EN 12811-1:2007 (rys. 3).

Wszystkie te wymogi dotyczą całego rusztowania, również po jego bokach. Najczęstszym błędem, jeszcze dosyć często widocznym na rusztowaniach, jest brak elementów zabezpieczających z czoła. Należy również pamiętać, iż stosowanie materiału okładzinowego np. siatek ochronnych, nie zwalnia z obowiązku stosowania balustrad.

Zdjęcia arch. PIGR

Tabela 1. Zależność minimalnej szerokości pomostu od obciążenia pomostu roboczego

Numer wielkości znamionowej

1

2

3

4

5

6

Obciążenie użytkowe pomostu roboczego, [kN/m2]

0,75

1,50

2,00

3,00

4,50

6,00

Minimalna szerokość pomostu dla rusztowań ramowych, [m] Fot. 4. Braki w balustradach zewnętrznych i wewnętrznych

54 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

Minimalna szerokość pomostu dla rusztowań stojakowych z rur, [m]

0,6

0,9 0,9

wrzesień 2012

rusztowania

Pomosty

Każde rusztowanie robocze posiada pomost roboczy. Zawsze na niższej kondygnacji pod nim powinien znajdować się pomost zabezpieczający, służący do zabezpieczenia robotników w razie upadku.

Minimalna szerokość pomostu zależna jest od dopuszczalnego obciążenia użytkowego (numeru wielkości znamionowej rusztowania; klasy obciążenia) – patrz: tabela 1.

Klasa obciążenia dla stref roboczych powinna odpowiadać charakterowi wykonywanej na rusztowaniu pracy. Aby zapobiec przeciążeniu rusztowania podczas jego eksploatacji, przepisy narzucają obowiązek umieszczania tablicy określającej dopuszczalne obciążenie pomostów i konstrukcji rusztowania.

Najczęstszymi błędami związanymi z montażem i eksploatacją pomostów na rusztowaniach są: • brak pomostu zabezpieczającego, • stosowanie standardowych rusztowań fasadowych o szerokości pomostu np. 0,6 m w przypadku wykonywania fasad kamiennych – duże obciążenia (dla obciążenia 3,00 kN/m2 minimalna wymagana szerokość pomostu to 0,9 m),

Tabela 2. Siatka konstrukcyjna rusztowania

Numer wielkości znamionowej

Obciążenie użyt­kowe pomostu [kN/m2]

1

0,75

2

1,50

3

2,00

4

3,00

5

4,50

6

6,00

• brak umieszczenia na rusztowaniu tablicy określającej dopuszczalne obciążenie, • użytkowanie jednocześnie kilku poziomów roboczych w tym samym pionie rusztowania, • przeciążanie pomostów, • pozostawianie materiałów na pomostach rusztowania po zakończonej pracy, • niezabezpieczenie najwyższego pomostu rusztowania przed niezamierzonym uniesieniem (działanie wiatru), • częściowe wypełnienie rusztowania pomostami – w przypadku, gdy instrukcja montażu nakazuje, aby wypełnić wszystkie pola (pomosty pełnią rolę stężeń poziomych), • brak właściwego obarierowania pomostów, • nieprawidłowe konstruowanie takich miejsc jak np. narożniki rusztowania, • zbyt krótka długość oparcia pomostów z bali (minimalna wymagana to 20 cm), • nieprzymocowanie pomostów z bali (desek), • pozostawianie zbyt dużych szczelin pomiędzy pomostami, • przystępowanie do pracy bez zabezpieczenia antypoślizgowego pomostów roboczych w warunkach zimowych.

Komunikacja

Rys. 3. Zasady konstruowania balustrady

Ze względu na warunki bhp, piony komunikacyjne należy wykonywać sukcesywnie podczas montażu całej konstrukcji rusztowania. Rozmieszczenie pionów komunikacyj-

56 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

Rusztowania stojakowe

Rusztowania ramowe

Rozstaw stojaków w kierunku

Rozstaw stojaków ram w kierunku

podłużnym max. [m]

poprzecznym min. [m]

2,50 2,00

podłużnym [m]

poprzecznym min. [m]

1,5÷3,0

0,7

1,5÷2,5

1,0

1,00

1,50

nych musi spełniać warunek: odległość od najbardziej oddalonego stanowiska pracy do środka pionu komunikacyjnego nie powinna być większa niż 20 m. W związku z tym, przy dostatecznie długich fasadach, odległość pomiędzy sąsiednimi pionami komunikacyjnymi nie może przekraczać 40 m.

Każdy pion komunikacyjny wbudowany wewnątrz konstrukcji rusztowania powinien być wyposażony w drabinkę.

Najczęstszymi błędami montażu związanymi z wykonywaniem pionów komunikacyjnych na rusztowaniach są: • zbyt duże odległości pomiędzy pionami komunikacyjnymi, niewystarczająca ich ilość, • brak dostępu do pionu komunikacyjnego, niewłaściwe jego usytuowanie.

Siatka konstrukcyjna rusztowania

Siatka konstrukcyjna to charakterystyczny dla danego rusztowania zespół parametrów geometrycznych konstrukcji: rozstaw stojaków w kierunku podłużnym, rozstaw stojaków w kierunku poprzecznym (szerokość rusztowania), wysokość kondygnacji rusztowania. Parametry te zależą od dopuszczalnego obciążenia pomostów roboczych (tabela 2).

Najczęściej popełniane błędy, związane z geometrią rusztowań, to konstruowanie rusztowania bez zwrócenia uwagi na jego dopuszczalne obciążenie użytkowe, np.:

• stosowanie pomostów o rozpiętości 3 m przy obciążeniu użytkowym 3 kN/m2 lub o większej wartości, • stosowanie ram o szerokości mniejszej niż 1,0 m przy obcią-żeniu użytkowym powyżej 2 kN/m2.

Podsumowanie

Dobrym narzędziem pozwalającym właściwie dokonywać zarówno badania eksploatacyjne, jak i przeglądy rusztowania, jest tzw. „lista kontrolna”. Jest to dokument zawierający podstawowy zakres czynności, które powinno się wykonać podczas kontroli. Lista taka często jest rozszerzona o inne elementy kontroli, które zapewniają bezpieczeństwo całego procesu budowy i eksploatacji rusztowań, np.: wyposażenie monterów rusztowań w sprzęt zabezpieczający przed upadkiem z wysokości, odległość od linii energetycznych itp.

Coraz częściej dokument taki jest dołączany do instrukcji montażu rusztowania, a w przypadku jego braku warto opracować go sobie samemu. Pozwala to uniknąć lub skorygować błędy powstałe zarówno w trakcie montażu, jak i eksploatacji. mgr inż. Dariusz Gnot Pionart – członek Polskiej Izby Gospodarczej Rusztowań mgr inż. Piotr Kmiecik Doktorant Politechniki Wrocławskiej BIS plettac Sp. z o.o. – członek Polskiej Izby Gospodarczej Rusztowań wrzesień 2012

1

deskowania i rusztowania

System samowznoszący ATR na budowie wieży widokowej w Centrum Kongresowym Targów Kielce

mgr inż.

Dominik Mazur

N

ajciekawszym elementem inwestycji jest 57-metrowa wieża widokowa z salą bankietową, do realizacji której ULMA przygotowała rozwiązanie z zastosowaniem systemu samowznoszącego ATR.

Zdjęcia archiwum ULMA Construccion Polska S.A.

W grudniu 2010 r. rozpoczęła się budowa Centrum Kongresowego Targów Kielce. W ramach inwestycji powstaje 4-kondygnacyjny budynek z parkingiem podziemnym, mogącym pomieścić ponad 1000 osób.

Przy budowie Centrum wykorzystywane są systemy deskowań i rusztowań ULMA.

Opis rozwiązania

Konstrukcję nośną pod zastosowany system samowznoszący ATR stanowiły dwie zewnętrzne, równoległe ściany o grubości 90 cm każda. Pozostałe dwie, które zanikały, charakteryzowały się zmienną grubością (od 15 do 25 cm) i posiadały wystające elementy konstrukcji stalowej, co wykluczało możliwość zawieszenia na nich wsporników ATR. Komunikację na ścianach ze wspornikami zapewniał rozbudowany pomost, składający się z dwóch kratownic poprzecznych MK o wysokości 1,7 m i długości 10,5 m.

W drugim kierunku, na ścianach bez wsporników ATR, z wystającą na 1,1 m od ściany konstrukcją stalową, zaprojektowano po dwie kratownice podłużne MK o wysokości 1,7 i długości 14,0 m. Całość kratownic zawieszona była na 4 wspornikach ATR i spięta za pomocą 4 sworzni w każdym narożu. Zaprojektowana konstrukcja kratowowspornikowa umożliwiała odsuwanie podwieszonego deskowania systemu PRIMO przez zastosowanie wózków ATR i BMK. Między poszczególnymi etapami betonowania konstrukcja MK wraz z wspornikami ATR i układem hydraulicznym umieszczonym na pomoście dolnym wznoszona była na kolejny poziom w ciągu 15-20 minut. Czas wznoszenia zależał od zmiennej wysokości betonowania.

W środku konstrukcji żelbetowej zastosowano wznoszony przez dźwig system pomostów zapadkowych KSP, stanowiący stabilny po-

58 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

most dla deskowania PRIMO jak i schodni BRIO zapewniającej komunikację pionową z platformą roboczą.

Podczas wznoszenia głównego rdzenia konstrukcji żelbetowej wykonywane były spoczniki klatki schodowej z zastosowaniem systemu DSD 12/20 i wież T-60.

Po zakończeniu realizacji konstrukcji żelbetowej wykonano witraż zewnętrzny, zaprojektowany

z wykorzystaniem płyt systemu NEVI jako szalunku, wież T-60 z systemem DSD 12/20 jako podparcia i schodni BRIO umieszczonej w szachcie windowym, która zapewniła komunikację pionową.

W połowie sierpnia ukończony został stan surowy wieży, roboty wykończeniowe mają zakończyć się w listopadzie, a całe Centrum Kongresowe ma być oddane do użytku do połowy 2013 r. wrzesień 2012

Trasa Uniwersytecka w Bydgoszczy dzi). Konstrukcja została podparta wieżami T-60 - podczas montażu podparcia pod 1 i 2 sekcję na placu budowy było jednocześnie zmontowanych 250 wież. Wysokość najwyższej z nich przekraczała 10 m.

Obecnie realizowane są: estakada E1 o długości ok. 270 m, wiadukty WD4 i WD5 o długości ok. 95 m każdy oraz stalowy pylon.

Zdjęcia archiwum ULMA Construccion Polska S.A.

Rozpoczęta w ubiegłym roku budowa Trasy Uniwersyteckiej wraz z mostem na rzece Brdzie to największa inwestycja drogowa w historii Bydgoszczy.

W ramach projektu firma ULMA dostarcza m.in. deskowania na ustroje nośne dwóch estakad, dwóch wiaduktów oraz pomosty robocze potrzebne przy montażu nietypowego pylonu mostu.

Pylon mostu

Najciekawszym elementem Trasy Uniwersyteckiej jest pylon mostu o wysokości 70 m, składający się

mgr inż.

Robert Winiarski

K

oszt realizacji pierwszego etapu (do ul. Wojska Polskiego) wyniesie 206 mln zł, z czego 92 mln zł będą pochodziły ze środków unijnych. Ta część trasy będzie miała 1,7 km długości, a kierowcy pojadą nią najpóźniej pod koniec 2013 r. Kolejny etap, do ul. Jana Pawła, ma zostać zrealizowany do 2016 roku.

Estakada i wiadukty

Jako pierwsza została zrealizowana estakada E3. Deskowanie płyty jezdnej obiektu, wykonane w systemie ENKOFORM H-120, zostało zaprojektowane ze specjalnymi wstawkami, nadającymi oryginalny kształt spodu płyty (brak ostrych krawęwrzesień 2012

z dwóch części w kształcie liter A i Ω. Jego konstrukcja wykonywana jest na miejscu z kolejnych segmentów, łączonych ze sobą przez spawanie. Każda noga na prostym odcinku składa się z od 25 do 28 segmentów o wysokości od 1,5 do 2,5 m. Ze względu na skomplikowaną geometrię obiektu – różne kąty nachylenia każdej płaszczyzny pylonu – ULMA zaproponowała rozwiązanie z zastosowaniem pomostów wznoszących BMK. Zaprojektowano po 4 pomosty na każdą nogę py-

lonu, składające się z dwóch podestów górnego i dolnego. Rozwiązanie to umożliwia jednoczesne wykonywanie z podestu górnego połączeń spawanych elementów, a z dolnego szlifowanie spoin i pokrywanie farbą antykorozyjną uprzednio wykonanych połączeń. Cykl scalania jednego segmentu na każdej nodze pylonu trwa około 4 dni.

Ze względu na konieczność mocowania pomostów do konstrukcji stalowej, wykonawca, firma Gotowski, we współpracy z ULMA, zapro-

jektował i wykonał specjalne adaptery – tymczasowe elementy indywidualne spawane do stalowych segmentów pylonu. Adaptery te są demontowane z dolnych pomostów podczas wykonywania prac szlifowania spoin.

Realizacja pylonu rozpoczęła się w kwietniu br. i ma być zakończona jeszcze w tym roku.

ULMA Construccion Polska S.A. ul. Klasyków 10, 03 -115 Warszawa tel.: (22) 506 70 00 fax: (22) 814 31 31 info@ulma-c.pl, www.ulma-c.pl

Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA 59

LUdzie i firmy

Ulisses rozlicza

deskowania i rusztowania Wioletta Domeradzka: Skąd pomysł na program dla wynajmu elementów?

Janusz Czarkowski: Tworzeniem oprogramowania firma ULISSES zajmuje się od kilkunastu lat. W 2005 r. zgłosiło się do nas kilka firm z zapytaniem o program do rozliczania dzierżawy maszyn budowlanych i rusztowań. Zrobiliśmy taki program w ciągu 8 m-cy. Dzisiaj nazwałbym go raczej „prototypem”. Pierwsze wdrożenia pokazały, że usługi wynajmu są, delikatnie rzecz ujmując, skomplikowanym biznesem.

W.D.: Zadziałał czynnik determinacji?

J.Cz.: Determinacja powinna być podparta wizją rozwoju. Przyjrzeliśmy się bliżej tej branży, m.in. rynkowi w Europie, np. śledząc wydarzenia w ERA - European Rental Association.

Do dalszych, poważniejszych inwestycji w program CoMoTel RENTAL przekonało nas opracowanie z 2007 r. jednej z globalnych firm doradczych. Jego główne przesłanie brzmiało „Prognozowana zmiana na rynku: z własności do wynajmu”.

Mniej więcej w tym samym czasie jeden z właścicieli dużej wypożyczalni sprzętu, chcąc zachęcić nas do rozwoju programu, wyraził opinię, że w Anglii 70 % sprzedaży producentów sprzętu jest realizowanych do rentalu, a 30% do firm budowlanych. Natomiast w Polsce proporcje są jeszcze odwrotne, ale kierunek jest łatwo przewidywalny. Taka opinia zrobiła na nas duże wrażenie i dała impuls do koncentracji inwestycji w program dla rentalu.

W.D.: Potem już było lekko?

J.Cz.: Nie do końca. Razem z zamówieniami były prezentacje, rozmowy, sugestie, czyli w uproszczeniu mnóstwo informacji. Na szczę-

Z Januszem

Czarkowskim,

dyrektorem firmy Ulisses, rozmawia Wioletta Domeradzka

Nasze atuty to 20 lat historii firmy, 7 lat doświadczenia w branży rentalowej i sprawny serwis softwarowy, ponadto 120 wdrożeń popartych licznymi referencjami dla firmy ULISSES. ście już na wczesnym etapie stworzyliśmy wewnętrzny system rejestracji sugerowanych zmian i systematycznie konsultowaliśmy się z firmami rentalowymi. W efekcie w ciągu dwóch lat kompetencje naszych specjalistów w branży wynajmu sprzętu znacznie wzrosły i dzisiaj są powszechnie uznane. Właśnie z tych kompetencji i wewnętrznej organizacji wynika sprawny serwis softwarowy, co wcale nie jest powszechne. Nasze atuty to 20 lat historii firmy, 7 lat doświadczenia w branży rentalowej i sprawny ser-

60 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

wis softwarowy, ponadto 120 wdrożeń popartych licznymi referencjami dla firmy ULISSES. W.D.: Miejsce publikacji nie jest przypadkowe – tematem są rusztowania i szalunki. Czy w rozliczaniu ich dzierżawy jest coś szczególnego?

J.Cz.: Kilka lat temu, w ramach testowania programu, zrobiliśmy doświadczenie: trzy osoby - dwóch naszych specjalistów od wdrażania programu oraz osoba z firmy rentalowej robiąca to na co dzień, dostały zadanie rozliczenia jednej budowy, za miesiąc. Zadanie dotyczyło kilkudziesięciu elementów, były dwa montaże i jeden demontaż częściowy, do dyspozycji kalkulator, czyli tzw. ręczne liczenie. Każdej z tych osób zajęło to ok. 20 – 30 minut. W sytuacji wielu konstrukcji, wielu budów, wielu klientów i dużej dynamiki magazynowej pracochłonność rozliczania dzierżawy elementów znacznie rośnie i tym samym generuje znaczne koszty. Jedynie wyspecjalizowany program komputerowy ułatwia pracę i radykalnie zmniejsza pracochłonność rozliczeń - czyli zwiększa efektywność działania. Z punktu widzenia menedżerów program, dzięki rozbudowanemu systemowi raportowania, ułatwia kontrolę i planowanie, a jego zakup szybko się zwraca.

Jest jeszcze jeden aspekt – rozliczanie wynajmu elementów jest pracochłonne i trudno zrobić to bezbłędnie, w efekcie mamy do czynienia z reklamacjami i wyjaśnieniami dotyczącymi specyfikacji dzierżawy. Przy wykorzystaniu programu CoMoTel ten problem zostaje zminimalizowany – specyfikacja jest precyzyjna i jednoznaczna.

W.D.: Oferta programu CoMoTel RENTAL skierowana jest tylko

do wypożyczalni rusztowań i szalunków?

J.Cz.: Na początku tak było, potem jednak zauważyliśmy zainteresowanie ze strony firm budowlanych. Dostrzegły one potencjał tkwiący w programie CoMoTel do rozliczania własnych budów z własnego sprzętu i podnajętego od dostawców. Procedury zarządzania sprzętem opracowane dla wypożyczalni okazały się przydatne u ich klientów – w firmach budowlanych.

Program CoMoTel i zastosowane w nim „procedury rentalowe” oferują tutaj precyzyjną kontrolę kosztów związanych z wykorzystaniem sprzętu.

Ponadto program świetnie sprawdza się w innych dziedzinach wynajmu, np. wózków widłowych i przenośnych toalet.

W.D.: Gdzie można uzyskać informacje o cenie programu?

J.Cz.: Pełny cennik programów CoMoTel jest opublikowany na naszej stronie internetowej www.ulisses.pl/cennik. Otwartość na rynek to fundament naszego działania.

Nie uważamy, że wymyśliliśmy coś szczególnego, coś co warto ukrywać. Każdy lubi zobaczyć produkt i jego cenę, zanim zrobi następny krok. Dla nas to naturalne, więc konsekwentnie publikujemy w Internecie maksimum informacji.

ULISSES 62-800 Kalisz, ul. Górnośląska 69a tel.: (62) 501-54-54 www.ulisses.pl programy@ulisses.pl

wrzesień 2012

deskowania

NOSPR - nowoczesna strona „klasyki” Budowa obiektów kulturalnych i użyteczności publicznej jest zazwyczaj przedsięwzięciem na ogromną skalę.

Wiąże się to głównie z nieprzeciętnymi rozmiarami budowli oraz tendencją architektów do coraz częstszego projektowania nietypowych form i dążenia do uzyskania powierzchni betonu architektonicznego o wysokiej jakości. mgr inż.

Justyna Beczkowicz

mnienie zasługuje również budynek Centre National de l’Audiovisuel w Luksemburgu, zbudowany na planie kwadratu o wymiarach 68x68 m.

Polska goni świat

Jedną z największych inwestycji budowlanych realizowanych aktualnie w Polsce jest nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach.

Budowa wspomnianego budynku, finansowanego w połowie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, rozpoczęła się w lutym 2012 roku. Generalnym wykonawcą tej prestiżowej inwestycji została firma Warbud S.A. Podczas planowania tak ważnego i dużego przedsięwzięcia firmy wykonawcze starają się bezbłędnie zaplanować harmonogram budowy i wybrać jak najlepsze firmy podwykonawcze

oraz dostawców, aby zminimalizować ilość problemów i przestojów.

Biorąc to pod uwagę, na dostawcę deskowań wybrano firmę Doka.

O wyborze tym zadecydowało międzynarodowe doświadczenie, renoma i uznanie wśród ogólnoeuropejskich korporacji budowlanych.

Doka ma ogromną praktykę w budowie obiektów użyteczności publicznej i wie z jakimi problemami może się spotkać wykonawca podczas realizacji takiej inwestycji.

Ogromne powierzchnie ścian oraz niezwykłe formy to wyzwania, którym trzeba sprostać przy jak najniższym nakładzie kosztów i pracy. Tak było w przypadku Muzeum Liauning w Austrii, gdzie główne pomieszczenie wystawowe ma 168 m długości, natomiast sale grafik i magazyny powierzchnię 600 m2 każda. Wszystko wykonane w betonie architektonicznym najwyższej jakości. Rów-

nież wysokość ściany przy takich wymaganiach ma istotne znaczenie. Przykładem takiej budowli może być Red Rock National Conservation Area w Stanach Zjednoczonych. W jednym takcie wylewano tu ściany o wysokości 5,8 m. Budynek został wykonany w całości z barwionego na czerwono betonu architektonicznego.

Po pierwsze planowanie

Każda inwestycja wymaga planowania, zarówno pod kątem harmonogramów, technologii budowy i jej prowadzenia, jak również projektowania i dostaw sprzętu. Im większy rozmiar przedsięwzięcia, tym bardziej planowanie jest zaawansowane i całościowe. Doka, opierając się na swoim doświadczeniu, stara się zawsze dostarczyć wykonawcy kompleksową usługę i stać się partnerem

P

owstanie prestiżowego obiektu publicznego budzi zawsze wiele emocji, zarówno w branży budowlanej jak i wśród społeczeństwa danego kraju. Już na etapie planowania nowy projekt wzbudza duże zainteresowanie, co znajduje swoje odzwierciedlenie w mediach. Bardzo często ta publiczna wrzawa ma wymiar ogólnoeuropejski lub nawet światowy. Przykładem takiej inwestycji może być budynek Phaeno Science Center w Wolfsburgu w Niemczech, który posiada konstrukcję z podpór przestrzennych w betonie architektonicznym nachylonych pod kątem do powierzchni terenu. Na wspo-

62 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

Budynek Phaeno Science Center w Wolfsburgu (w Niemczech) posiada konstrukcję z podpór przestrzennych w betonie architektonicznym nachylonych pod kątem do powierzchni terenu.

wrzesień 2012

Zdjęcia archiwum DOKA

Mockup (próbka) ściany sferycznej sali koncertowej NOSPR

na budowie. Biorąc pod uwagę skalę inwestycji w Katowicach, szczegółowe planowanie jest podstawą.

Nowa siedziba NOSPR powstaje na 4 hektarowej działce w samym centrum miasta, na terenie byłej kopalni w tzw. Strefie Kultury. Jej rozmiary i zaprojektowane rozwiązania są imponujące. Główna sala koncertowa będzie miała ściany wysokości do 28,05 m. Duże powierzchnie nie są nowością dla Doki. We wspomnianym wcześniej Centrum w Luksemburgu wybetonowano ściany o powierzchni 24 300 m2.

Inwestycja w Katowicach to aż 25 450 m2 powierzchni netto i kubatura brutto 199 841 m3.

Zlokalizowano w niej 116 pomieszczeń, w tym salę koncertową na 1800 miejsc, salę kameralną na 300 miejsc, studio nagrań oraz pomieszczenia techniczne, administracyjne, gościnne oraz archiwum na nagrania i nuty. Budowla charakteryzuje się typem budowy „shoe-box” (pudełko w pudełku), co oznacza, że główna sala jest całkowicie odseparowana od reszty konstrukcji. Zapewnia to osiągnięcie najlepszej akustyki i zmniejszenie ilości dźwięków dobiegających z zewnątrz.

Wachlarz systemów deskowań

Deskowanie ściany sferycznej sali koncertowej NOSPR

Deskowanie ściany z odciskiem desek

wrzesień 2012

Na budowę w Katowicach Doka dostarcza pełną paletę systemów deskowań. Począwszy od lekkiego systemu do wykonania fundamentów Frami Xlife, przez ciężki system ścienny Framax Xlife, a skończywszy na systemie H20 do budowy ścian łukowych, czy elementach Top 50 projektowanych i montowanych specjalnie na potrzeby tej budowy. Do szalowania stropów na tak dużych wysokościach zostanie użyty system wież nośnych Staxo 40 oraz stropowe deskowanie dźwigarowe Dokaflex.

Framax Xlife i Frami Xlife są systemami ramowymi powszechnie stosowanymi na polskich budowach.

Ich uniwersalność pozwala na wykonanie każdego rodzaju i rozmiaru fundamentów, ścian czy filarów.

Przemyślana konstrukcja ma za zadanie redukować koszty budowy

oraz zwiększyć szybkość i efektywność prac betoniarskich. Pokryta tworzywem sztucznym, kompozytowa sklejka Xlife zapewnia doskonałą powierzchnię uzyskanego betonu.

System H20 jest deskowaniem radialnym, umożliwiającym osiągnięcie gładkich powierzchni ścian łukowych. Prace z tym systemem są wyjątkowo łatwe i efektywne. Dodatkową cechą systemu jest możliwość połączenia go z elementami Framax Xlife czy deskowaniem słupów okrągłych RS. Wymaganą krzywiznę otrzymuje się dzięki regulacji przy pomocy śrub rzymskich. Wybetonowana ściana nie ma żadnych załamań dzięki zastosowaniu sklejki Dokaplex.

Deskowanie Top 50 również jest systemem dźwigarowym. W tym systemie deskowanie jest projektowane indywidualnie na potrzeby konkretnego elementu budynku. Można dowolnie wybrać rozkład ściągów, ciśnienie betonu i powierzchnię deskowania. Fenomenem jest możliwość uzyskania pojedynczego elementu o powierzchni 72 m2, a wszystko przy zastosowaniu jedynie trzech elementów systemowych.

Staxo 40 jest systemem wież nośnych przeznaczonym do budownictwa kubaturowego, będącym w stanie przenieść obciążenie stropem grubości 50 cm. Stalowe ramy w kształcie litery H można łatwo przenosić i szybko montować.

Możliwość przenoszenia i przestawiania całych wież jest ich dodatkowym atutem.

System stropowy Dokaflex jest standardowym, powszechnie stosowanym w Polsce systemem przeznaczonym do deskowania dowolnych obrysów stropów. Niska cena oraz szybkość i wszechstronność stosowania drewnianych dźwigarów, podpór, trójnogów i paneli sklejki sprawia, że został on doceniony przez firmy wykonawcze na całym świecie.

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Wszystkie systemy Doka słyną z zabezpieczeń BHP. Każdy element ochronny jest przemyślany

Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA 63

deskowania

menty ochrony osobistej pracowników, takie jak kaski, kamizelki czy uprzęże.

Oprócz zabezpieczeń dedykowanych poszczególnym systemom, Doka posiada w swoim katalogu uniwersalne systemy ochrony bocznej XP, drabinek XS, oraz podstawowe słupki barierek ochronnych typu S, T, czy 1,10 m, kompatybilne z całą ofertą.

Szczególne wymagania

Jedną z największych inwestycji budowlanych realizowanych aktualnie w Polsce jest nowa siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Generalnym wykonawcą jest firma Warbud S.A., a dostawcą deskowań Doka.

Systemy deskowań użyte w realizacji nowej siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach: • Frami Xlife - lekki system do wykonania fundamentów, • Framax Xlife - ciężki system ścienny, • System H20 do budowy ścian łukowych, • Deskowanie Top 50, • System wież nośnych Staxo 40, • Stropowe deskowanie dźwigarowe Dokaflex.

Zdjęcia arch. Warbud S.A.

i spełnia restrykcyjne normy bezpieczeństwa. W przypadku tak wysokich konstrukcji jak sale koncertowe ważne są zarówno zabezpieczenia w postaci obarierowań czy konsol, jak również ele-

Poza dużą złożonością konstrukcji NOSPR, bardzo ważną rolę odgrywają walory estetyczne budowli. Zaprojektowany beton architektoniczny będzie miał teksturę drewna. Efekt taki zostanie osiągnięty za pomocą specjalnie przygotowanych desek różnych gatunków drzew, tak aby wydobyć ich charakterystyczną strukturę i uzyskać jej odbicie w betonie. Innym sposobem na wykonanie takich powierzchni jest nabicie na deskowanie specjalnie przygotowanej, szczotkowanej sklejki Doka, z widoczną teksturą drewna.

Kultura na światowym poziomie

Budowana według nowoczesnego projektu i ambitnych założeń technicznych siedziba NOSPR będzie na pewno obiektem charakterystycznym nie tylko w skali kraju, ale i na arenie europejskiej. Dzięki swojemu doświadczeniu, firma Doka po raz kolejny przyczynia się do sukcesu prestiżowej inwestycji w Europie. Mamy nadzieję, że w przyszłości budynek ten będzie stawiany w jednym szeregu z innymi tego typu obiektami, jak wspomniane Phaeno, basen Lido di Caldaro we Włoszech, Kościół Sióstr Urszulanek w Kolonii czy budowany właśnie budynek Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. mgr inż. Justyna Beczkowicz Doka Polska Sp. z o.o. ul. Bankowa 32, 05-220 Zielonka www.doka.pl

64 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

wrzesień 2012

juz od 114,90 zł netto/szt.

LUdzie i firmy

Rusztowania spod znaku GBG Dominik Suwiński: Panie Prezesie, od kiedy Global Business Group działa w branży budowlanej?

Dawid Natkaniec: Weszliśmy na rynek budowlany w momencie jego prężnego rozwoju i działamy na nim już blisko 10 lat. Od samego początku konsekwentnie realizujemy przyjętą strategię rozwoju, jako jeden z największych dostawców nowoczesnych i bezpiecznych rozwiązań w Europie Środkowej.

Wspieramy naszych Partnerów w realizacji projektów z zakresu budownictwa mieszkaniowego oraz przemysłowego.

D.S.: Skupiacie się Państwo na jakimś konkretnym wycinku działalności, czy też macie ofertę „dla każdego”?

D.N.: Nasze produkty z pewnością nie są „dla każdego”, choć czasem można dojść do takiego wniosku porównując konkurencyjność naszych produktów z innymi firmami (śmiech). Od samego początku główną działalnością firmy jest sprzedaż i wynajem systemów rusztowań. Dzięki tym produktom i usługom powstało wiele inwestycji nie tylko w naszym kraju, ale i za granicą. Od momentu założenia, firma ściśle współpracuje z najbardziej liczącymi się na świecie producentami sprzętu budowlanego.

D.S.: Tych największych graczy zna praktycznie każdy, kto orientuje się w branży, ale macie przecież Państwo także swoją własną markę?

D.N.: Tak. Można powiedzieć, że zrodziła się ona z doświadczenia wykwalifikowanej kadry techniczno-doradczej oraz sugestii naszych Klientów. W 2007 roku

Dawid Natkaniec

Prezes Global Business Group powstała własna linia produktów pod marką GBG. D.S.: Czy po wprowadzeniu nowej marki oferta się zmieniła?

D.N.: Wraz z nową marką wdrożyliśmy oficjalnie cztery systemy rusztowań: GBG P70, GBG L73, GBG B70 i GBG R65, w 100% zgodne z systemami: Plettac, Layher, Bosta i Rux. Jednocześnie z wprowadzeniem nowej marki, oferta Global Business Group wzbogacona została o szalunki stropowe oraz ścienne

66 Builder dodatek promocyjny DESKOWANIA I RUSZTOWANIA

(projektowanie konstrukcji, sprzedaż i wynajem), a także: zsypy do gruzu, tymczasowe ogrodzenia, zabezpieczenia do wykopów oraz elektronarzędzia do zagęszczania i wyrównywania betonu. Wszystkie te zmiany zostały podyktowane koniecznością odpowiedzi na zapotrzebowanie Klientów, żądających bardziej kompleksowych i profesjonalnych rozwiązań.

D.S.: A czy oczekiwania klientów od tego czasu się zmieniły?

D.N.: Coraz większa świadomość firm budowlanych, która jednak kształtuje się w naszym kraju powoli, pozwala odnotować pewien wzrost wymagań nie tylko w kwestii cen, ale też konieczności podnoszenia standardów bezpieczeństwa. Wciąż jednak słyszymy, szczególnie w sezonach letnich, o nieszczęśliwych wypadkach na budowach. Jak się w większości przypadków okazuje – są one wynikiem ludzkich zaniedbań lub wątpliwej jakości sprzętu. Dlatego kibicujemy działaniom Państwowej Inspekcji Pracy wszędzie tam, gdzie zgłoszone zostaje naruszenie zasad bezpieczeństwa lub wręcz ewidentnie występuje zagrożenie dla ludzkiego życia.

D.S.: Czy współpracujecie Państwo z Inspekcją Pracy w zakresie propagowania bezpieczeństwa?

D.N.: W zeszłym roku nawiązaliśmy współpracę z PIP pod szyldem Akademii Profesjonalnego Budownictwa. Ideą leżącą u podstaw powstania Akademii jest ciągłe podnoszenie kwalifikacji osób z branży budowlanej i poprawienie świadomości przepisów BHP. Chcąc również umożliwić lepszy start absolwentom wyższych uczelni, zostaliśmy partnerem Uniwersytetu Praktycznego, prowadzonego przez studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Dzięki tym inicjatywom przeszkoliliśmy przeszło 100 osób.

D.S.: Jakie macie Państwo plany na najbliższą przyszłość?

D.N.: Celem produktów spod znaku GBG jest utrzymanie wysokich standardów w branży budowlanej przy zachowaniu jak najbardziej atrakcyjnych cen. Walory te doceniają zarówno polscy, jak i zagraniczni partnerzy. W 2012 roku sieć odbiorców produktów GBG objęła już nie tylko kraje ościenne, łącznie z Niemcami, ale również małe i duże przedsiębiorstwa w Szwecji, Norwegii, krajach Beneluksu i Szwajcarii, które stawiają na wysoką jakość oraz bezpieczeństwo, ale cenią sobie oszczędność pieniędzy.

D.S.: Dziękuję za rozmowę. wrzesień 2012

Rusztowania Szalunki Ogrodzenia tymczasowe Zsypy gruzowe 21 zł/mb Rusztowania ramowe Plettac, Layher, Bosta, Rux

Dźwigary H20

Sklejka szalunkowa, topolowa, gr. 21 mm

31 zł/m2

od 49 zł/m2

Global Business Group ul. Narodowa 27, Brzezie, 32-080 Zabierzów tel. 12 626 04 52, kom. 510 296 212, faks 12 638 88 80 sprzedaz@gbgroup.com.pl

www.gbgroup.com.pl

GLOBALNE WSPARCIE DLA TWOJEJ FIRMY

Nasza oferta to profesjonalne systemy:

Harsco Infrastructure Polska Sp. z o.o. Łubna 55 05-532 Baniocha Tel. +48 22 231 23 00, Fax +48 22 231 23 90 www.harsco-i.pl

deskowań ściennych stropowych

rusztowań fasadowych przestrzennych przejezdnych

oprogramowanie dla budownictwa

BIM w generalnym wykonawstwie Wykorzystanie technologii BIM to doskonały sposób na w pełni profesjonalne zarządzanie budową, pozwalający na całkowitą kontrolę zarówno nad faktycznymi postępami prac, jak i wydatkami. mgr inż. Katarzyna Orlińska-Dejer

B

uilding Information Modeling (BIM) jest jednym z najnowszych systemów zarządzania procesem inwestycyjnym, który może być wykorzystywany bez wyjątku we wszystkich etapach prowadzenia inwestycji: od koncepcji po zarządzanie gotowym już obiektem.

W Polsce wciąż jeszcze traktowana z pewną dozą nieufności, technologia BIM na świecie zdobywa coraz większe rzesze zwolenników, głównie z uwagi na korzyści, jakie przynosi praca w oparciu o jej najwyższej klasy standardy. Technologia BIM, u której podstaw leży praca na modelach parametrycznych w 3D, często mylona jest niestety z budową modeli na potrzeby wizualizacji obiektu. Nic bardziej błędnego.

70 Builder

2D czy BIM?

Obiekt stworzony w pełni w technologii BIM ma wszystkie możliwe parametry/cechy rzeczywistego obiektu. Poszczególne elementy obiektu tj. ściany, słupy, a także wszelkiego rodzaju wykończenia (elewacje, sufity podwieszone etc.) posiadają szereg przypisanych, sobie tylko właściwych, cech i parametrów. Dzięki temu można przeanalizować dużo więcej informacji niż w projekcie powstałym w 2D. I co najważniejsze, projekt w 2D może być interpretowany tylko przez ludzi, w oparciu o ich doświadczenie, zaś projekt w BIM-ie wprowadza dodatkowe wsparcie w postaci różnorodnych raportów ułatwiających i przyśpieszających ową interpretację. Co więcej, dobrze opracowany model 3D to kompendium wiedzy o projekcie, stanowiące sumę danych identyfikowanych przez kolejnych uczestników procesu inwestycyjnego.

I tu rodzi się pytanie, jakie faktyczne korzyści daje ta technologia chcącym ją zastosować generalnym wykonawcom? Najłatwiej odpowiedzieć na to pytanie omawiając przebieg kolejnych etapów procesu inwestycyjnego dla projektu prowadzonego w BIM-ie, wskazując na konkretne atuty pracy w tej technologii.

Opcja pierwsza

Załóżmy więc, że generalny wykonawca zostaje zaproszony do złożenia oferty na realizację planowanej inwestycji. Od klienta może on otrzymać

wrzesień 2012

dokumentację 2D w formacie PDF/DWG lub model parametryczny (zbudowany w technologii BIM).

Dla pierwszej opcji w oparciu o dokumentację wykonawczą krok po kroku budowany jest model 3D. Generalny wykonawca ma do wyboru opracowanie modelu własnym zespołem w przypadku posiadania odpowiedniego oprogramowania lub zlecić stworzenie modelu dla firmy specjalizującej się w BIM outsourcingu.

Główne atuty na tym etapie to: • wychwytywanie niezgodności i braków w dokumentacji, w tym kolizje elementów, różnice w definicji materiałów, brak danych etc., • sformułowanie kompletnego i w pełni profesjonalnego pakietu pytań skierowanych do projektantów, • zdefiniowanie zarówno elementów konstrukcyjnych (wymiarów, rodzaju materiałów), jak i warstw wykończeniowych w ilościach idealnie odpowiadających rzeczywistości, • raporty ilościowe, czyli przedmiary robót, dla całości inwestycji, z dokładnością do 1 cm2 czy 1 cm3, • stworzenie formy i układu elementów w modelu pod konkretne wymagania generalnego wykonawcy (szalunki, etapy inwestycji etc.), • prezentacja modelu na spotkaniu z Inwestorem, to sygnał „podchodzimy do naszej pracy w pełni profesjonalnie, nie mamy czasu na błędy”.

Pierwsze rozwiązanie jest rozwiązaniem sugerowanym szczególnie na początku pracy w oparciu o technologię BIM. Pozwala zdobyć wiedzę i doświadczenie, poznać zalety tej technologii bez ponoszenia większych kosztów. Drugie wydaje się bardziej perspektywiczne, lecz z pewnością bardziej kosztowne i pracochłonne. Koszty jednej licencji programowania klasy BIM wahają się od 15 do 63 tys. zł. Dodatkowo należy pamiętać o szkoleniu pracowników.

Opcja druga

Dla drugiej opcji cały opisany powyżej proces jest zbędny, ale pod kilkoma warunkami: • otrzymamy od projektanta model w formacie IFC, • model posiada 100% poprawnie zdefiniowanych elementów w zakresie materiałowym, • model odzwierciedla w 100% dokumentacją projektową, • elementy nie przenikają się nawzajem, nie dając podwójnej ilości materiału, • model nie ma błędów technicznych.

Z doświadczenia wiemy, że dotrzymanie takich warunków może być bardzo trudne, tym niemniej generalny wykonawca otrzymując model od inwestora jest w stanie wypracować w pełni zgodne z projektem zestawienia materiałowe, ilościowe etc. Takie rozwiązanie również pozwala zaoszczędzić niezmiernie dużo czasu, co znacznie podnosi efektywność pacy nad zadaniem.

Zalety modelu parametrycznego

Wkraczając w etap realizacji model jest nieocenioną skarbnicą wiedzy.

Po pierwsze nie musimy już powtórnie sprawdzać przedmiaru. Wystarczy zaznaczyć interesujące nas elementy w wirtualnym świecie i wygenerować odpowiedni raport – ilości te są tożsame z ilościami, jakie powinny pojawić się na fakturach od podwykonawców i dostawców. Nie ma miejsca na zaokrąglenia. Podobnie jest z aktualizacją modelu z uwagi na zmiany projektowe czy materiałowe (tzw. value engineering). Taki stan rzeczy znacznie ułatwia wstępne opracowanie i późniejszą aktualizację harmonogramów robót oraz bieżący nadzór nad inwestycją np. w zakresie planowanych dostaw materiałów. Trójwymiarowy model daje też możliwość rozpoznania aspektów dotyczących organizacji placu budowy.

Modelując, schematycznie, sąsiedztwo inwestycji łatwiej nam rozplanować żurawie, zaplecze placu budowy czy przewidzieć ewentualne problemy, w tym również te z sąsiedztwem czy z dojazdem do placu budowy.

Zobrazowany w wirtualnym świecie obiekt odzwierciedla możliwie najwierniejszy obraz planowanej inwestycji. Nie trzeba już przeczesywać setek rysunków na potrzeby zdobycia wyobrażenia o tym, jak będą wy-

wrzesień 2012

Co zyskuje generalny wykonawca dzięki BIM? • skrócenie czasu realizacji zadania, • ograniczenie wartości roszczeń, • zwiększoną kontrolę nad kosztami inwestycji, • większą stabilność i przewidywalność przebiegu i rezultatów całego procesu inwestycyjnego, • podniesienie poziomu bezpieczeństwa realizacji inwestycji, • poprawa komunikacji, • poprawę efektywności, • podnoszenie jakości pracy, • rozwój personelu, • zadowolenie klienta, • wyższy poziom koordynacji. glądały poszczególne fragmenty konstrukcji. Wystarczy uruchomić model i wyszukać interesujący nas element, z łatwością możemy wówczas przyjrzeć się np. zastosowanemu połączeniu pomiędzy elementami konstrukcyjnymi czy przypisanym im poszczególnym parametrom.

BIM Vision i Tekla BIMsight

W tych aspektach z pomocą przychodzą nam dwa darmowe programy: • BIM Vision – dzięki któremu w szybki sposób dostaniemy informacje z modelu, takie jak np.: materiał, kubaturę i powierzchnię elementów. Co ważne, program posiada własny silnik generujący dane wymiarowe.

• Tekla BIMsight – świetny program do zarządzania placem budowy.

Pozwala na interaktywną komunikację pomiędzy branżystami, dzięki takim funkcjom jak notatki, dodawanie załączników w dowolnej postaci.

Ponadto umożliwia sprawdzenie konfliktów pomiędzy modelami.

18,4% kosztów kontraktów projektowanych w 2D stanowią roboty dodatkowe, podczas gdy przy wykorzystaniu technologii BIM wartość ta oscyluje w granicach 2,7%.

Eliminacja robót dodatkowych

Wykorzystanie technologii BIM to doskonały sposób na w pełni profesjonalne zarządzanie budową, pozwalający na pełną kontrolę zarówno nad faktycznymi postępami prac jak i wydatkami. Dzięki wychwyceniu 99% błędów, kolizji i niejasności dokumentacji na etapie budowania modelu eliminujemy nieprzyjemne niespodzianki, jakie lubią pojawiać się na etapie realizacji. Do podobnych wniosków doszli również autorzy artykułu zamieszczonego w Journal of Building Information Modeling z 2010 roku, gdzie omówiona została analiza porównawcza CAD i BIM względem generowanych kosztów. Wynika z niej, że 18,4% kosztów kontraktów projektowanych w 2D stanowią roboty dodatkowe, podczas gdy przy wykorzystaniu technologii BIM wartość ta oscyluje w granicach 2,7%. Jest to niezwykle pozytywna zmiana, przynosząca wymierne korzyści tak inwestorowi jak i pozostałym uczestnikom procesu inwestycyjnego np. generalnemu wykonawcy czy podwykonawcom.

Przywołana publikacja odnosi się głównie do zadań realizowanych w systemie zaprojektuj – zbuduj, co więcej poza granicami Polski i z pewnością nie możemy w 100% ufać powyższym danym. Nie zmienia to jednak faktu, iż wskazane powyżej argumenty przemawiają wyłącznie na korzyść pracy w oparciu o technologię BIM. Aktualnie brak jest podobnych opracowań budowanych w oparciu o doświadczenia generalnych wykonawców realizujących inwestycje w tej technologii w Polsce. Z niecierpliwością czekamy na pierwsze takie realizacje oraz płynące z nich wnioski... cdn.

Autorka jest Project Managerem (IPMA Level D) w firmie M.A.D. Engineers

Builder 71

oprogramowanie dla budownictwa

Kosztorysowanie na platformie BIM Technologia BIM umożliwia uwzględnienie w kalkulacji wszystkich elementów budowli, zarówno strukturalnych, jak i wykończenia, w postaci danych przedmiarowych, materiałowych i technologicznych. Możliwość automatyzacji procesu kalkulacji kosztów jest atrakcyjna dla inwestora i wykonawcy.

Stanisław Moryc

K

oncepcja BIM (Building Information Modeling) stanowi największą, technologiczną innowację ostatnich lat w zakresie efektywnego wykorzystania nowych technologii w całym procesie budowlanym.

Format IFC

Do wymiany modeli wirtualnych pomiędzy systemami CAD różnych branż służy format IFC opracowany specjalnie dla potrzeb technologii BIM. Z założenia ma on przekazywać wszystkie dane o budowli tworzone przez architekta, modyfikowane lub uzupełniane przez inne branże, ale może być wykorzystany także w działaniach nie zaliczanych dotąd do projektowania, jak kalkulacja kosztów. Kalkulacja kosztów napotykała dotąd na przeszkody związane z obliczaniem przedmiarów. Technologia BIM otwiera możliwości pozwalające na to, aby wszystkie elementy budowli zarówno struk-

Kalkulacja kosztów przedsięwzięcia budowlanego jest jedną z branż, która może wykorzystać właściwości technologii BIM dla szybkiej i dokładnej wyceny. Wśród danych utrwalonych w modelu wirtualnym, pierwszorzędne znaczenie dla kosztorysowania mają zapisane wprost ilości przedmiarowe lub dane służące do ich wyznaczenia. turalne jak i wykończenia mogły być uwzględnione w kalkulacji, w postaci danych przedmiarowych, materiałowych i technologicznych. Możliwość automatyzacji procesu kalkulacji kosztów jest bardzo atrakcyjna przede wszystkim dla inwestora. Wykonawca wykorzystuje ją do minimalizacji błędów występujących przy szacowaniu kosztów.

Wymiana danych pomiędzy systemami różnych branż na platformie BIM możliwa jest poprzez format IFC. W tym wypadku model traktowany jest, jako zespół danych geometrycznych, materiałowych i wielu innych, zgodnie z technologią BIM. Model opracowywany w technologii BIM jest dostępny dla różnych uczestników przedsięwzięcia budowlanego. Możliwość integracji branż jest największą zaletą BIM. Kalkulacja kosztów przedsięwzięcia budowlanego jest jedną z branż, która może wykorzystać właściwości technologii BIM dla szybkiej i dokładnej wyceny. Wśród danych utrwalonych w modelu wirtualnym, pierwszorzędne znaczenie dla kosztorysowania mają zapisane wprost ilości przedmiarowe lub dane służące do ich wyznaczenia.

Kosztorys opracowywany jest na podstawie przedmiaru wczytanego bezpośrednio z modelu wirtualnego utworzonego w systemie CAD wyposażonego w technologię BIM.

Widok struktury zakładka IFC – rzut 3D

72 Builder

wrzesień 2012

• Czytanie modeli wirtualnych w formacie IFC, • Operacje geometryczne – obroty, przesunięcia, zbliżenia, • Wizualizację ze zmienną przezroczystością, •P rezentację modelu wraz z drzewkiem strukturalnym zgodnie z opracowanym projektem dla wszystkich branż, z uwzględnieniem rodzajów instalacji, • Prezentację wybranych elementów drzewka, • Odcięcie części modelu, • Odrzucenie wybranych elementów modelu, • Obliczenie przedmiarów elementów, • Przedmiarowanie i opracowanie wyceny kosztorysowej.

Sporządzanie przedmiaru

Przedmiar jest podstawą opracowywanego kosztorysu. Opracowanie przedmiaru jest najbardziej pracochłonną częścią pracy kosztorysanta i może stanowić źródło błędów dla przyszłej dokumentacji kosztowej.

Obecnie przy opracowywaniu przedmiaru korzystamy z dokumentacji papierowej – metoda tradycyjna lub z aplikacji, wspomagają one wyznaczenie przedmiaru na podstawie płaskich rysunków w postaci elektronicznej, zapisanych w formacie wektorowym – metoda „cyfrowa”. W obu metodach odczytujemy potrzebne wymiary i tworzyone są wyrażenia arytmetyczne prowadzące do obliczeń wielkości geometrycznych zgodnych z technologią prac będących przedmiotem kosztorysowania. Kolejnym krokiem wynikającym z zaawansowania narzędzi elektronicznych jest wykorzystanie w systemie kosztorysowym wirtualnego modelu budowli, z którego można wyznaczyć przedmiary w sposób zautomatyzowany.

Aplikacja posiada wbudowaną przeglądarkę BIM Vision, która współpracuje z systemem kosztorysowym wyposażonym we wszystkie potrzebne funkcje.

Przeglądarka pozwala wczytać dane modelu zapisanego w formacie IFC i umożliwia jego wizualizację w różnych trybach renderingu.

Wymaga to wyposażenia systemu kosztorysowego w oprzyrządowanie do posługiwania się takim modelem, odczytania lub obliczania danych do przedmiaru i przeniesienia ich do kosztorysu. Model ten może uwzględniać rezultaty pracy architektów, konstruktorów oraz instalatorów. Powinien być podstawą do sporządzenia kosztorysu wszystkich prac budowlanych i wykończeniowych.

Innowacyjna ZUZIAbim

Przykładem innowacyjnego systemu do kosztorysowania robót budowlanych pracującego w technologii BIM jest ZUZIAbim. System umożliwia przeniesienie do kosztorysu przedmiarów uzyskanych wprost z modeli wirtualnych budowli i ich szybką wycenę na dowolnym etapie projektu.

Kosztorys opracowywany jest na podstawie przedmiaru wczytanego bezpośrednio z modelu wirtualnego utworzonego w systemie CAD, wyposażonego w technologię BIM. Aplikacja posiada wbudowaną przeglądarkę BIM Vision, która współpracuje z systemem kosztorysowym wyposażonym we wszystkie potrzebne funkcje. Przeglądarka pozwala wczytać dane modelu zapisanego w formacie IFC i umożliwia jego wizualizację w różnych trybach renderingu (model „drutowy”, półprzezroczysty, bryła).

ZUZIAbim to system do kosztorysowania robót budowlanych pracujący w technologii BIM. System umożliwia przeniesienie do kosztorysu przedmiarów uzyskanych wprost z modeli wirtualnych budowli i ich szybką wycenę na dowolnym etapie projektu.

Struktura elementów kosztorysu i modelu są ze sobą powiązane. Przedmiar powstaje przez wskazanie na rysunku elementów budowli i przeniesienia z nich do określonych pozycji danych, które są odczytywane z modelu. Po wykonaniu przedmiaru dalszy sposób postępowania przy opracowaniu kosztorysu jest taki sam jak dotąd.

Metoda wyceny z wykorzystaniem technologii BIM skraca czas szczegółowej wyceny na podstawie danych pobranych z wirtualnego modelu budowli. Jest to ważne w przypadku modyfikacji modelu, kiedy można efektywnie wykorzystać związek pomiędzy dokonywaną zmianą i jej kosztem. Dodatkowo wpływa także na eliminację błędów rachunkowych i kontrolę postępu prac, a elementy wliczone do przedmiaru są powiązane z rysunkiem. Innowacyjna aplikacja ZUZIAbim jest otwarta i może korzystać z modeli opracowanych w dowolnym systemie CAD zgodnym z BIM.

Stanisław Moryc Dyrektor Handlowy Datacomp Sp. z o.o.

DATACOMP Sp. z o.o. ul. Grzegórzecka 79, 31-559 KRAKÓW tel./faks: 12 412 99 77, infolinia 801 011 468 www.datacomp.com.pl, datacomp@datacomp.com.pl

Widok struktury zakładka definiuj kosztorys, elementy powiązane z rysunkiem

wrzesień 2012

Builder 73

PROMOCJA

Funkcjonalność ZUZIAbim obejmuje m.in.:

oprogramowanie dla budownictwa

LogiKal 8

Nowa generacja, nowe perspektywy Tematem numer jeden w firmie Orgadata jest aktualnie 8. generacja programu LogiKal, która niebawem pojawi się na rynku.

Już teraz z przyjemnością przedstawiamy niektóre z nowych rozwiązań.

Dominika Kijko Segmentowanie fasad

Z myślą o naszych klientach, powstała możliwość wyodrębnienia z większego projektu fasady poszczególnych obszarów i traktowania ich jako samodzielnych elementów i pozycji. Dla celów kalkulacji projekt fasady jest traktowany całościowo, ale w fazie produkcji można go dowolnie podzielić.

Następnie oprogramowanie LogiKal tworzy do poszczególnych pozycji fasady odrębne zlecenia wewnętrzne, obejmujące wszystkie elementy składowe np. listwę dociskową, maskownicę, łącznik T, słup lub rygiel.

Kilka kliknięć wystarczy, aby później powiązać wszystko w jedną całość.

Pozwala to oszczędzić sporo czasu poświęcanego do tej pory na modyfikację gotowych elementów.

Nowa mobilna aplikacja do wymiarowania

To rozwiązanie otwiera nowe horyzonty. Elementy oprogramowania LogiKal można zaimportować do iPad’a lub iPhone’a i zabrać ze sobą na budowę. Na miejscu można modyfikować wszystkie ważne dane, uzupełniać je notatkami i zdjęciami. Zgromadzone informacje mogą być wyeksportować do programu LogiKal w biurze lub bezpośrednio z placu budowy w trybie online. W ten sposób robota papierkowa należy już do historii.

Z korzyścią dla szybkości pracy i bezpieczeństwa eliminujemy ręczne wprowadzanie danych.

Możliwość jednoczesnej pracy na dwóch monitorach

Elementy oprogramowania LogiKal można zaimportować do iPad‘a lub iPhone‘a i zabrać ze sobą na budowę. Ponadto aplikacji będzie można używać jednocześnie na dwóch monitorach.

Nowe raporty

Także w zakresie raportowania oprogramowanie LogiKal oferuje interesujące nowości. Użytkownik ma do dyspozycji zarówno nowe, jak i zmodyfikowane raporty. Na przykład w tzw. „Raportach zamówień” będzie można rozróżniać między zamówieniami składanymi u zewnętrznego dostawcy, a pobraniem z własnego magazynu firmowego.

Etykiety energetyczne na okna

W przyszłości za pomocą oprogramowania LogiKal 8 będzie można wykonywać etykiety energetyczne i samodzielnie umieszczać je na oknach lub drzwiach. Wymagane dane, takie jak np. współczynnik U, które są zapisywane w programie LogiKal dla celów oznakowania CE, użytkownik będzie przesyłał w trybie online do aplikacji Instytutu ift z Rosenheim. Wyniki obliczeń przeprowadzonych przez Instytut ift będą przechowywane w LogiKal przy poszczególnych pozycjach.

Oprogramowanie LogiKal tworzy do poszczególnych pozycji fasady odrębne zlecenia wewnętrzne, obejmujące wszystkie elementy składowe.

Kilka kliknięć wystarczy, aby później powiązać wszystko w jedną całość.

Obliczanie wspłczynnika U zgodnie z wymogami norm

Instytut ift z Rosenheim zbadał wykonywanie obliczeń współczynnika U za pomocą oprogramowania LogiKal pod kątem spełniania wymogów norm EN ISO 10077 i EN 13947 oraz potwierdził prawidłowość wykonywanych obliczeń. LogiKal jest tym samym pionierem w zakresie automatycznego określania wartości współczynnika U. Użytkownik zyskuje dzięki temu dużą przewagę podczas przygotowania dokumentacji przetargowych i przy składaniu ofert.

Więcej informacji: www.orgadata.com/pl/LogiKal Autorka jest Specjalistą ds. sprzedaży i marketingu Orgadata East Europe Sp. z o.o.

Teraz aplikacji LogiKal będzie można używać jednocześnie na dwóch monitorach. Podczas gdy na jednym monitorze użytkownik pracuje za pomocą LogiKal nad jedną pozycją, na drugim może on wyświetlać np. inne pozycje lub dane dotyczące projektu.

Dokumentacja realizacji projektu

74 Builder

Orgadata East Europe Sp. z o.o. ul. Piłsudskiego 52, 75-512 Koszalin tel.: +48 94 34 80 881 e-mail: info@orgadata.pl

PROMOCJA

Jedną z wielu nowych funkcjonalności jest dokumentowanie przebiegu projektu. Teraz aplikacja LogiKal pozwala na śledzenie procesu wprowadzania modyfikacji. Dzięki tej nowości można określić autorów wprowadzanych zmian, a każdą zmianę projektu porównać ze stanem poprzednim lub późniejszym. Pozwala ona również na weryfikację ceny ofertowej i jej ewentualną korektę wskutek wystąpienia ewentualnych rozbieżności.

wrzesień 2012

Vennesla Library & Cultural Center, Norwegia - Helen & Hard | www.hha.no - Foto: © Emile Ashley

ArchiCAD 16 udostępnia swym użytkownikom wszechstronne i zintegrowane środowisko pracy oparte o otwartą technologię BIM. Nowatorski system kreacji, udostępniania i wyszukiwania elementów konstrukcji i wyposażenia budynków, oparty o internetową technologię chmury sprawia, że inteligentne komponenty BIM są zawsze pod ręką. Dzięki wewnętrznym procedurom dynamicznej oceny energetycznej projektowanych rozwiązań ArchiCAD jest nie tylko najbardziej zaawansowanym programem BIM, lecz jest też programem najściślej zorientowanym na ekologię. Zaimplementowany system wymiany danych w standardzie IFC sprawia, że ArchiCAD jest systemem otwartym, współpracującym z oprogramowaniem innych firm, używanym przez projektantów branżowych.

ArchiCAD 16 już w sprzedaży! www.archicad.pl

budownictwo

Konstrukcje zespolone Projektowanie według Eurokodu 4, część 4 – Płyty

Płyty zespolone na poszyciu ze stalowych blach profilowanych Płyty zespolone z blachami profilowanymi projektuje się przede wszystkim jako stropy w budynkach. Mogą być stosowane w obiektach, w których przeważają obciążenia statyczne. prof. dr hab. inż. Antoni Biegus

O

prócz obciążeń zginających, także płyty zespolone mogą przenosić obciążenia poziome – zapewniając stateczność belkom (jako tarcze przenoszące obciążenia poziome). Profilowana stalowa blacha (płyta fałdowa) powinna zapewnić współdziałanie z betonem tj. być zdolna do przenoszenia poziomego ścinania na powierzchni zespolenia pomiędzy stalą i betonem. W tym przypadku zwykła przyczepność blachy stalowej i betonu nie jest uważana za efektywne zespolenie tych elementów.

Zgodnie z PN-EN 1994-1-1 współdziałanie blachy profilowanej z betonem (pokazane na rys. 27) otrzymuje się w wyniku: • zespolenia mechanicznego, przez celową deformację ścianek profilu blachy (za pomocą karbów lub wytłoczeń), • zespolenia ciernego, uzyskiwanego w przypadku profili ukształtowanych w formie wywołującej siły docisku, • zakotwienie końców blachy za pomocą przyspawanych łączników, stosowanego łącznie z a) i b), • zakotwienia końcowego, utworzonego przez deformację fałd blachy, stosowanego łącznie z b).

Zwykłe stalowe blachy profilowane (o „gładkich” ściankach, które nie współpracują z płytą betonową) mogą stanowić tylko deskowanie w trakcie prowadzenia prac budowlanych. W celu zapewnienia współdziałania stalowej blachy i betonu, opracowano specjalne blachy profilowane, których ścianki mają przetłoczenia poprzeczne, karby, żebra itp. (rys. 2a. 28).

Te „nierówności” na powierzchni ścianek zapewniają dobre połączenie stali i betonu oraz ich współdziałanie w przenoszeniu obciążeń.

Stosowanie stropów w postaci płyt betonowych współpracujących z stalową blachą profilowaną przynosi wiele korzyści, gdyż: • blacha profilowana (deskowanie tracone) jest efektywnym elementem konstrukcyjnym i równocześnie deskowaniem, które nie musi być usuwane po zakończeniu betonowania, • montaż stalowych blach profilowanych jest łatwiejszy niż płyt betonowych, • w wielu przypadkach nie ma potrzeby stosowania dodatkowych podpór pośrednich płyt na etapie montażu i betonowania.

76 Builder

W takich rozwiązaniach kształt blachy profilowanej pozwala na zaoszczędzenie ilości betonu potrzebnego do realizacji płyty stropowej.

Brak wypełnienia betonowego w fałdach kształtownika stalowego pozwala na zmniejszenie zużycia betonu nawet do 100 kg/m2 stropu w porów-naniu do konwencjonalnego stropu żelbetowego realizowanego na budowie. Zmniejszenie masy stropu pozwala na oszczędniejsze wymiarowanie konstrukcji wsporczej stropów i fundamentów budynku. Ponadto zmniejszenie wysokości płyty stropowej w połączeniu z wykorzystaniem stalowych, ażurowych konstrukcji wsporczych pozwala na wymierne zaoszczędzenie w wysokości kondygnacji i uzyskanie korzyści przestrzennych - szczególnie w przypadku budynków wysokościowych.

Wymagania konstrukcyjne płyt zespolonych z blachami profilowanymi

Zgodnie z wymaganiami PN-EN 1994-1-1 całkowita grubość płyty h (rys. 28) powinna być nie mniejsza niż 80 mm. Grubość warstwy betonu hc (rys. 28) ponad górną płaszczyznę żeber powinna być nie mniejsza niż 40 mm.

Jeśli płyta jest zespolona z belka lub pełni zadanie konstrukcyjne tarczy stężającej, to całkowita jej grubość h powinna być nie mniejsza niż 90 mm, a wartość hc nie mniejsza niż 50 mm.

W zespolonej płycie podłużne i porzeczne zbrojenie powinno być umieszczone w obrębie grubości betonu równej hc. Pole przekroju zbrojenia umieszczonego w obrębie grubości betonu hc powinno być nie mniejsze niż 80 mm2/m w obu kierunkach. Odstępy prętów zbrojenia nie powinny przekraczać wartości min(2h, 350 mm).

Długość oparcia płyty powinna być taka, aby nie nastąpiło jej zniszczenie na powierzchni docisku. Zgodnie z PN-EN 1994-1-1, długość oparcia płyty lbs i lbc według rys. 29 powinna być nie mniejsza niż następujące wartości graniczne: • płyty zespolonej opartej na betonie lub stali: lbc =75 mm, lbs=50 mm, • płyty zespolonej opartej na innych materiałach: lbc =100 mm, lbs=70 mm.

Ponadto w PN-EN 1994-1-1 podano szczegółowe wymagania dotyczące nominalnego uziarnienia kruszywa.

Obliczanie płyt zespolonych z blachami profilowanymi

fekty oddziaływań i analiza sił wewnętrznych płyt zespolonych E z blachami profilowanymi W identyfikacji efektów oddziaływań występujących w płytach zespolonych z blachami profilowanymi należy uwzględnić następujące sytuacje obliczeniowe:

wrzesień 2012

• w stadium realizacji, gdy stalowa blacha profilowana stanowi deskowanie; należy sprawdzić jej nośność (wytrzymałość) i sztywność (ugięcie) pod obciążeniem ciężarem własnym i świeżym betonem (w analizie powinno się uwzględnić podparcia montażowe – jeśli je zastosowano), • w stadium eksploatacji, gdy płyta betonowa jest zespolona ze stalową blachą profilowaną; należy sprawdzić jej stan graniczny nośności i użytkowalności po zespoleniu i po usunięciu podparć montażowych, jeśli je zastosowano.

W stadium realizacji uwzględnia się nie tylko ciężar własny blachy profiloRys. 27. Typowe sposoby zespolenia blachy profilowanej wanej i świeżego betonu (łącznie z jego miejscowym nagromadzeniem się podczas nakładania na konstrukcji), ale także obciążenie montażowe.

Należy uwzględnić również zwiększenie grubości warstwy betonu na skutek ugięcia blachy profilowanej. Zgodnie z PN-EN 1994-1-1 można je pominąć, gdy strzałka ugięcia f pod ciężarem własnym i ciężarem świeżego betonu jest mniejsza niż 0,1 grubości płyty; w przeciwnym razie nominalną M Ed , V betonu o 0,7 całej długości przęsła. zeniowych grubość mniejsze odf na nośności obliczeniowej płyty zespolonej l , Ed, Vv ,należy Ed , sązwiększyć Obliczenia poszycia blachy profilowanej jako deskowania należy wykonać wg zasad 1993-1-3.

M Rd , na blachą profilowaną: naokreślonych zginanie w PN-EN ścinanie rozwarstwiające V l , Rd , oraz ściblachy profilowanej jako deskowania, w której użyto , V l , Ed, Vstalowej eniowych M EdW analizie v , Ed , są mniejsze od nośności obliczeniowej płyty zespolonej tymczasowych Vv , Rd . podparć płyty, nie należy stosować plastycznej redystrybuanie poprzeczne cji plastycznych momentówM zginających. blachą profilowaną: na zginanie Rd , na ścinanie rozwarstwiające V l , Rd , oraz ściW ocenie stanu granicznego nośność płyt zespolonych z blachami zeniowych M Ed , V l , Ed, Vv, Ed , są mniejsze od nośności obliczeniowej płyty zespolonej profilowanymi można stosować: Rys. 28. Widok płyty zespolonej z blachą profilowaną Vv ,krytyczne nie ys. poprzeczne 30. Przekroje swobodnie podpartej płyty zespolonej z blachą profiloRd . z przetłoczniami.

• liniową analizę sprężystą z redystrybucją lub bez redystrybucji, V M Rd , na ścinanie rozwarstwiające l , Rd , oraz ściblachą profilowaną: na zginanie waną.

• analizę sztywno-plastyczną, • analizę sprężysto-plastyczną, z uwzględnianiem nieliniowości materiaVkrytyczne s. 30.

Przekroje swobodnie podpartej płyty zespolonej z blachą profiloanie poprzeczne v , Rd . łu. ależy sprawdzić stopień wytężeniaużytkowalności płyt zespolonych (rys. 30)z blachami z następujących zaW ocenie stanu granicznego płyt zespolonych waną. profilowanymi należy stosować analizę sprężystą.

żności: ys.

30. Przekroje krytyczne swobodnie podpartej płyty zespolonej z blachą profilo Sprawdzanie nośności płyt(rys. zespolonych z blaw przekroju krytycznym Istanów granicznych leży sprawdzić stopień wytężenia płyt zespolonych 30) z następujących zawaną.

chami profilowanymi Rys. 29. Minimalne długości oparcia płyt.

Sprawdzenie stanów granicznych nośności polega na wykazaniu, że siły wewnętrzneI w przekrojach krytycznych ustroju (rys. 30), spowodowaM Ed zespolonych wależy przekroju krytycznym sprawdzić stopień wytężenia płyt (rys. 30) z następujących za≤ 1M , Ed, Vl,Ed, Vv,Ed, są mniejsze od (51) ne działaniem obciążeń obliczeniowych M Rd żności: nośności obliczeniowej płyty zespolonej z blachą profilowaną: na zginanie rozwarstwiające w przekroju przekrojuMkrytycznym krytycznym M EdVl,Rd, oraz ścinanie poprzeczne Vv,Rd. Rd, na ścinanieIII w ≤ 1płyt , zespolonych (rys. 30) z nastę(51) Należy sprawdzić stopień wytężenia M Rd pujących zależności:

ności:

w przekroju krytycznym II

• w przekroju krytycznym I

w przekroju przekroju krytycznym krytycznym IIIII w

• w przekroju krytycznym II

w przekroju krytycznym III

• w przekroju krytycznym III

. Ed MVlEd ≤≤11,, , V , Rd M lRd

(51)

Vl .Ed ≤ 1,, Vl , Rd

(52)

VVv.Ed l . Ed ≤ 1, ≤ 1,, VVv, Rd l , Rd

(53)

(52)

(51) Rys. 30.

Przekroje krytyczne swobodnie podpartej płyty zespolonej z blachą profilowaną.

(52)

(53) (52)

gdzie: dzie: Vv.Ed w przekrojuMkrytycznym III ≤ 1 , wartości momentu zginające(53) Ed, V l,Ed, Vv,Ed - odpowiednio obliczeniowe Vv, Rd siły podłużnej M Ed , V l , Ed, Vgo I), rozwarstwiającej i ścina- odpowiednio obliczeniowe wartości(w przekroju momentu II)zginającego (w 31. przev , Ed(w przekroju Rys. Rozkład naprężeń od dodatnich momentów zginających,

zie:

jącej siły poprzecznej (w przekroju III),

gdy oś obojętna zespolonego przekroju znajduje się ponad stalową

Vv.Ed siły wartości kroju rozwarstwiającej podłużnej (w przekroju blachą profilowaną.

MRd, V l,Rd , Vv,RdI), - odpowiednio obliczeniowe nośność na zginanieII) i ścinającej ≤1

, (53) (w przekroju I), na ścinanie podłużne na długości ścinav , Rd (rozwarstwianie) obliczeniowe wartości zginającego (w przesiły poprzecznej (wVprzekroju III), momentu Ed , V l , Ed, Vv , Ed - odpowiednio nia Ls (w przekroju II) i nośności na ścinanie poprzeczne (w przekroju III).

dzie: M I), rozwarstwiającej podłużnej (w przekroju II) i ścinającej - kroju odpowiednio obliczeniowe wartości nośność na zginanie (w przeWedług PN-EN 1994-1-1, w modelusiły oceny obliczeniowej nośności na Rd , V l , Rd, Vv , Rd

płyty zespolonej z blachą profilowaną można przyjmować plaM Ed , V l , Ed, Vvzginanie poprzecznej (w przekroju III),(rozwarstwianie) odpowiednio obliczeniowe wartości momentu zginającego (w ścinaprze, Ed - siły na ścinanie podłużne na długości styczny kroju rozkładI), naprężeń w przekroju.

W określeniu nośność na zginanie się granicę plastyczności stalowych blachnośność profilowanych równąII) i ścinającej obliczeniowe wartości napoprzeczne zginanie (w kroju rozwarstwiającej siły podłużnej (w przekroju Rd , V l , Rd, Vv ,przyjmuje Rd - odpowiednio nia LsI),(w przekroju II) i nośności na ścinanie (wprzeprzef yp,d zgodnie z PN-EN 1993-1-3. siły poprzecznej (w przekroju III), kroju I), na ścinanie podłużne (rozwarstwianie) na długości ścinaPołożenie obojętnej w stanie granicznym nośności na zginanie zekrojuosiIII). płyty wytężonej momentem dodatnim wyznacza się z na warunku 32.

Rozkład naprężeń od dodatnich momentów zginających, M Rd , V l , Rd, Vvspolonej odpowiednio obliczeniowe wartości nośność zginanieRys. (wprzeprze, Rd - nia Ls (w przekroju II) i nośności na ścinanie poprzeczne (w gdy oś obojętna zespolonego przekroju znajduje się w stalowej równowagi wypadkowych sił ściskających w betonie i rozciągających blasze profilowanej. w stalowej blasze profilowanej.

Możliwe są 2 przypadki: kroju I), na ścinanie podłużne (rozwarstwianie) na długości ścinakroju III).

wrzesień Ls (w przekroju II) i nośności na ścinanie poprzeczne (w przenia2012

kroju III).

Builder 77

zespolonej z blachą profilowaną można przyjmować plastyczny rozkład naprężeń w

budownictwo

przekroju. W określeniu nośność na zginanie przyjmuje się granicę plastyczności stalowych blach profilowanych równą f yp, d zgodnie z PN-EN 1993-1-3.

Mpa - obliczeniowa Położenie osi obojętnej w stanie granicznym nośności na zginanie zespolonej pły- nośność plastyczna na zginanie efektywnego przekroju Kształt blachy profilowanej pozwala na zaoszczędzenie ilości

poprzecznego blachy profilowanej,

ty wytężonej momentem dodatnim wyznacza się z warunku wypadkobetonu potrzebnego do realizacji płyty stropowej.

Brak równowagi e - odległość środka ciężkości efektywnego przekroju blachy profilowanej

wypełnienia betonowego w fałdach kształtownika stalowego pozwala na zmniejszenie zużycia betonu nawet do 100 kg/m ep - odległość plastycznej osi obojętnej efektywnego przekroju blachy Możliwe sąstropu 2 przypadki: w porównaniu do konwencjonalnego stropu profilowanej od krawędzi dolnej, żelbetowego realizowanego na budowie. Zmniejszenie masy hc -efektywnegrubość betonowej płyty ponad żebrami.

• oś obojętną znajduje się w płycie betonowej, gdy nośność na ściskanie stropu pozwala na oszczędniejsze wymiarowanie konstrukcji wsporczej stropów i fundamentów budynku.

Ponadto go przekroju płyty betonowej ponad blachą profilowaną jest większa od nośności na ciągłych płyt wieloprzęsłowych nad ich podporami weW przypadku zmniejszenie wysokości płyty stropowej w połączeniu wnętrznymi występują momenty ujemne. W takiej sytuacji projektowej wg rozciąganie stalowej blachy profilowanej (rys. 31), z wykorzystaniem stalowych, ażurowych konstrukcji PN-EN 1994-1-1 można w ocenie nośności na zginanie płyty zespolonej wsporczych na wymierne zaoszczędzenie • oś obojętną znajdujepozwala się w płycie profilowanej, gdy nośność na ściskanie efektywobciążonej momentem ujemnym pominąć udział stalowej blachy profilow wysokości kondygnacji i uzyskanie korzyści przestrzennych wanej. Nośność na zginanie płyty zespolonej obciążonej momentem nego przekroju płyty betonowej ponad blachą profilowaną jest mniejsza od nośno- szczególnie w przypadku budynków wysokościowych. ujemnym oblicza się przyjmując rozkład naprężeń w przekroju pokazany

od krawędzi dolnej, wych sił ściskających w betonie i rozciągających w stalowej blasze profilowanej.

2

ści na rozciąganie stalowej płyty profilowanej (rys. 32).

na rys. 33.

• oś obojętną, znajduje się w płycie betonowej, gdy nośność na ściskanie Kucharczyk W. Latocha S. [2] proponuje projektować płyty ciągłe jako Rozkład naprężeń od dodatnich momentów zginających, gdy oś obojętna zespoloefektywnego przekroju płyty betonowej ponad blachą profilowaną jest szereg płyt swobodnie podpartych, pod warunkiem zastosowania nad nego przekroju znajduje się ponad blachą profilowaną rys. 31. Taki większa od nośności na rozciąganie stalowej blachypokazano profilowanejna podporami pośrednimi zbrojenia przeciwdziałającego zarysowaniu beto(rys. 31), nu. Pole tego zbrojenia powinno być nie mniejsze niż 0,2% przekroju beto0,85 f cd bh c gdy > f yp przypadek• obliczeniowy występuje, gdyprofilowanej, oś obojętną, znajduje się w płycie nośność nu powyżej żeber blachy profilowanej w przypadku płyty nieodpartej , d Ap . na ściskanie efektywnego przekroju płyty betonowej ponad blachą profilowaną montażowo i nie mniejsze niż 0,4% tego przekroju – przy zastosowaniu jest mniejsza od nośności na rozciąganie stalowej płyty profilowanej podparcia montażowego. (rys. 32).

Rozkład od dodatnich momentów zginających, gdy oś oboję-gdy oś obojętna Rys. 31. Rozkładnaprężeń naprężeń od dodatnich momentów zginających, Korzyści wynikające z zastosowania stropów Obliczeniową nośność zespolonej wyznacza z zależności: tna zespolonego przekroju znajduje płyty się ponad blachą się profilowaną, pow postaci płyt betonowych współpracujących zespolonego się ponad stalową blachą kazano na rys.przekroju 31. Taki znajduje przypadek obliczeniowy występuje, gdyprofilowaną Obliczeniową nośność zespolonej płytywyznacza wyznacza sięzzzależności: zależności: ze stalową blachą profilowaną: Obliczeniową nośność zespolonej płyty się 0,85fcdbhc > f yp,dAp.

Obliczeniową nośność zespolonej wyznacza się z zależności: • blacha profilowana (deskowanie tracone) jest efektywnym Mpłyty (55) pl , Rd = f yp , d Ap ( d p − 0,5 x pl ) , Położenie osi obojętnej można wyznaczyć ze wzoru: elementem konstrukcyjnym i równocześnie deskowaniem, f yp, dAA(pd(d p−−0,05,5x x pl) ), , (55) pl , Rd==f yp MMplmożna gdzie: Położenie osi obojętnej , Rd ,d p pze wzoru:pl które(55) nie musi być usuwane po zakończeniu betonowania, wyznaczyć M , Rd = f yp, d Ap (fd p −A0,5 x pl ) , (55)stalowych blach profilowanych jest łatwiejszy niż płyt • montaż gdzie: d p - odległość od górnej plkrawędzi ypdo p , d środka gdzie: ciężkości efektywnego przekroju x pl płyty =

,, (54) (54) betonowych, 0 , 85 f b gdzie: d cd odległość od górnej krawędzi płyty do środka ciężkości efektywnego przekroju d p p - -odległość od górnej krawędzi płyty do środka ciężkości efektywnego przekroju blachy profilowanej.

• w wielu przypadkach nie ma potrzeby stosowania gdzie: d p gdzie: - odległość od górnej krawędzi płyty do środka ciężkości efektywnego przekroju dodatkowych podpór pośrednich płyt na etapie montażu blachy profilowanej. xblachy ściskanej strefy betonu wg (54). profilowanej. pl - wysokość f yp,d - obliczeniowa granica plastyczności stali blachy profilowanej, i betonowania. f ,blachy fcd - obliczeniowa wytrzymałość betonu na ściskanie, - obliczeniowa granica plastyczności stali blachy profilowanej, dwysokość profilowanej. ściskanej strefy betonu wg(54).

(54). x xplpl -yp-wysokość ściskanej strefy betonu wg Rozkład naprężeń od dodatnich momentów zginających, gdy oś obojętna zespolob - rozpatrywana szerokość płyty, x pl -fRozkład wysokość ściskanej strefy betonu wg (54). obliczeniowa wytrzymałość betonu na ściskanie, cdnego przekroju Ap - pole przekroju blachy w strefie rozciąganej nagdy szerokości b. 32. S prawdzenie nośności z warunku rozwarstwienia płyt zespolonych naprężeń oddodatnich dodatnich momentów zginających, gdy oś obojętna zespoloznajduje sięprofilowanej wmomentów blasze profilowanej pokazano na rys.

Taki przypaRozkład naprężeń od zginających, oś obojętna zespoloObliczeniową nośność zespolonej płyty wyznacza się z zależności: z blachami profilowanymi b -przekroju nego przekroju znajduje sięwwblasze blasze profilowanej pokazano 32. Taki przypaRozkład naprężeń od dodatnich momentów zginających, gdyna ośrys. obojętna zespolorozpatrywana szerokość płyty, nego znajduje się przypaObliczeniową nośność zespolonej płyty z zależności: sprawdzenia nośności na zginanie zespolonej płyty (w przekro0,85 f cdwyznacza bh c < pokazano f yp,się dek obliczeniowy występuje, gdy profilowanej . na rys. 32. TakiOprócz d Ap ju krytycznym I - rys. 30), należy sprawdzić jej nośność na rozwarstwienie negoApprzekroju znajduje się w blasze profilowanej pokazano na rys.

32.

Taki przypa- pole przekroju blachy profilowanej na szerokości b . f yp, dAArozciąganej dekobliczeniowy obliczeniowy występuje, gdy 0,85 f bhbhcw<c <strefie p f yp dek występuje, gdy ..

M pl ,0Rd,85=f cdf cd (55) (w przekroju (55)krytycznym II - rys. 30). yp , d Ap ( d p, d− 0p,5 x pl ) ,, gdzie:występuje, gdy 0,85 f cd bh c < f yp , d Ap . jest możliwe zapewnienie pełnego zespolenia płyty betonowej dek obliczeniowy Rys. 32.

Rozkład naprężeń od dodatnich momentów zginających, gdyGdy ośnieobojętna gdzie: dp - odległość od górnej krawędzi płyty do środka ciężkości efektywnego

i stalowej blachy profilowanej, jej nośność na zginanie określa się

Rys. 32.Rozkład Rozkład naprężeń oddodatnich dodatnich momentów zginających, gdyoś oś obojętna zespolonego przekroju znajduje się w stalowej blaszegdy profilowanej. przekroju blachy profilowanej. z uwzględnieniem siły w betonie Nc, która jest ograniczona wartością naRys. od momentów zginających, obojętna d p - 32. odległość odnaprężeń górnej krawędzi płyty do środka ciężkości efektywnego przekroju x wysokość ściskanej strefy betonu wg (54). prężeń przyczepności.

Wyznacza się ją z zależności: pl zespolonego przekroju znajdujemomentów sięwwstalowej stalowej blaszeprofilowanej. profilowanej.

Rys. 32. Rozkład naprężeń od dodatnich zginających, gdy oś obojętna zespolonego przekroju znajduje się blasze N c = τ u , Rd bLx ≤ N c , f , blachy profilowanej. zespolonego przekroju znajdujemomentów się w stalowej Obliczeniową nośność płyty (rys.

32) blasze wyznacza się z zależności: N c = τ u , Rd bLx ≤ N c , f ,, Rozkład naprężeń odzespolonej dodatnich zginających, gdyprofilowanej. oś obojęt(60) (6 x pl - wysokość gdzie: ściskanej przekroju strefy betonu wg (54). na zespolonego znajduje się w blasze profilowanej, pokazano na Obliczeniowąnośność nośnośćzespolonej zespolonejpłyty płyty(rys. (rys.32) 32)wyznacza wyznaczasię się zzzależności: zależności: gdzie: Obliczeniową rys. 32. Taki przypadek obliczeniowy występuje, gdy 0,85fcdbhgdzie: c > f yp,d Ap. τ u , Rk Rozkład naprężeń od dodatnich momentów zginających, gdy oś obojętna zespoloObliczeniową nośność zespolonej płyty wyznacza się z zależności: M Rd =(rys. η f f 32) -- oobliczeniowa bliczeniowa wartość wytrzymałości na ścinanie wartość wytrzymałości nazidentyścinanie zident yp , d Ape z + M pr , τ u , Rk τ u , Rd = 1,25 (56) τ = Obliczeniową nośność zespolonej płyty (rys.

32) wyznacza się z zależfikowana eksperymentalnie, obliczeniowa wartość wytrzymałości na ścinanie zidentyfikowana ek nego przekroju znajduje się w blasze profilowanej pokazano na u , Rdrys. 32. Taki przypaM = η f A z + M (56) 1,25 b - rozpatrywana M RdRd= η f ff ypyp, d, dApepez + M prpr, , (56) w którym: ności: szerokość płyty, perymentalnie, M Rd0,=85ηffcdf bh A0pe (56) perymentalnie, Lx - odległość (56) rozpatrywanego przekroju od najbliższej podpory, f zyp+,fd M Ap pr. ,, yp , dc < obliczeniowy występuje, gdy wktórym: którym: ,85 wdek cd bh c płyty, ηf = ≤ 1, τbu,Rk- rozpatrywana - charakterystyczna wytrzymałość na ścinanie podłużne płyty zespo(57) szerokość b - rozpatrywana w którym: szerokość płyty, 085 ,85f f cdA bh pe cf yp , d w którym: lonej.

0 , bh L x - odległość (57) rozpatrywanego przekroju od najbliższej podpory, ηηf f== A cdf c ≤≤1,1, , (57) (57) Nośność na ścinanie podłużne (rozwarstwienie) płyt zespolonych jest yp d A−pe0fpe fmomentów bh 0p,85 L Rys. 32. Rozkład naprężeń od dodatnich zginających, gdy oś obojętna odległość rozpatrywanego od najbliższej podpory, yp ,cdc,− cd z = d , 5 h ( 1 − η )( e − e ) x , (58) przekroju ηf = ≤ 1, f p najczęściej podawana w katalogach przez producentów blach profilowa(57) τ charakterystyczna wytrzymałość na ścinanie podłużne płyty zes u, Rk A f −0,05,h5hpec−się −(yp1(,1−dw −ηηstalowej )( e p−−e)e,)blasze zespolonego przekroju ,, τ u, Rkprofilowanej.

(58) nych. Jest ona określana na podstawie badań doświadczalnych.

(58) p f z z==ddznajduje − )( e charakterystyczna wytrzymałość na ścinanie podłużne płyty zespolonej.

(58) p c f p W PN-EN 1994-1-1 podanopodłużne metodologię(rozwarstwienie) badań doświadczalnych zeNośność na ścinanie płyt zespolonych j z = d p − 0,5hc − (1 − η f )(e p − e) , (58) podłużne (rozwarstwienie) płyt zespolonych jest najczęśc M pr = 1,25(1 − η f ) M pa ,, Nośność ścinanie (59) na spolonych płyt stropowych. Postanowienia te odnoszą się do oceny no(59) podawana w katalogach przez producentów blach profilowanych. Jest Obliczeniową płyty (rys.

32) wyznacza się z zależności: gdzie:nośność zespolonej śności na rozwarstwienie (ścinanie podłużne) i dotyczą płyt zespolonych M = 1 , 25 ( 1 − η ) M , (59) podawana w katalogach przez producentów blach profilowanych. Jest ona określan pr f pa M = 1 , 25 ( 1 − η ) M (59) gdzie: A - efektywne pole przekroju pr f pa , blachy profilowanej w strefie rozciąganej na na z zespoleniem lub ciernym typu a) lub typu b) według podstawiemechanicznym badań doświadczalnych. pe M = 1 , 25 ( 1 − η ) M , (59) na podstawie badań doświadczalnych. szerokości b , rys.

27. pr f pa gdzie: Ape - efektywne pole przekroju blachy profilowanej w strefie rozciąganejWna szerokogdzie: PN-EN 1994-1-1 podano metodologie badań doświadczalnych ze M Rd = η f f yp, d Ape z + M pr , (56) W PN-EN 1994-1-1 podano metodologie badań doświadczalnych zespolonych p gdzie: A wrzesień 78 Builder efektywne pole przekroju blachy profilowanej w strefie rozciąganej na szerokope Ape - efektywne stropowych. oceny2012 nośności na przekroju blachy profilowanej w strefie rozciąganej na szeroko- Postanowienia te odnoszą się do ści bpole , stropowych.naPostanowienia te odnoszą się do oceny nośności na rozwarstwien Awpe którym: - efektywne pole przekroju blachy profilowanej w strefie rozciąganej szerokob, ści (ścinanie podłużne) i dotyczą płyt zespolonych z zespoleniem mec Mści pa b-, obliczeniowa nośność plastyczna na zginanie efektywnego przekroju po-

nym typu a) lub typu b) według rys. 27.

Obliczanie nośności na ścinanie podłużne w płycie na blasze profilowanej bez za-

wień końcowych wyznacza się metodą m − k lub metodą częściowego zespolenia.

m − knośności tosując metodę należynawykazać, że maksymalna obliczeniowa Obliczanie ścinanie podłużne w płycie na blasze profilowa- pionowa nej bez zakotwień końcowych wyznacza się metodą m – k lub metodą

VEd na szerokości poprzecznaczęściowego zespolenia. płyty b nie przekracza obliczeniowej nośności na Stosując metodę m – k należy wykazać, że maksymalna obliczeniowa

anie Vl , Rd , pionowa określonej na podstawie siła poprzeczna V napółempirycznego szerokości płyty b niewzoru: przekracza oblicze-

e:

Ed

niowej nośności na ścinanie V l,Rd, określonej na podstawie półempirycznego wzoru:

Vl , Rd =

⎞ bd p ⎛ mAp ⎜ + k ⎟ ,, ⎜ ⎟ γ v , s ⎝ bLs ⎠

(61)

gdzie:

b - rozpatrywana szerokość płyty, mm, dp - szerokość odległość od płyty, górnej mm, krawędzi płyty do środka ciężkości efektywnego rozpatrywana

(61) Rys. 33. Rozkład naprężeń od ujemnych momentów zginających w płycie zespolonej z blachą profilowaną.

przekroju blachy profilowanej, w mm,

- odległośćAod górnej krawędzi do środka ciężkości efektywnego przekroju 2, - pole przekroju blachy płyty profilowanej na szerokości b, w mm p

Ls - długość strefy ścinania, mm, blachy profilowanej, w mm,

leży przyjmować równą: • 0,25L - w przypadku obciążeń równomiernych, rozłożonych na całej długości przęsła (rys. 34a), • odległości między obciążeniem a najbliższą podporą w przypadku dwóch obciążeń równych i symetrycznie rozmieszczonych (rys. 34b), • równoważnej odległości pośredniej w przypadku innych układów obciążeń.

Określając nośność na rozwarstwienie ciągłej płyty zespolonej do obliczeń według PN-EN 1994-1-1 można przyjmować równoważne płyty jednoprzęsłowe swobodnie podparte o rozpiętościach zastępczych ich przęseł: • 0,8L - w przęsłach pośrednich, • 0,9L - w przęsłach skrajnych.

Nośność na ścinanie poprzeczne (pionowe) Vv,Rd płyt zespolonych z blachami profilowanymi na szerokości równej odległości pomiędzy osiami żeber podłużnych określa się wg PN-EN 1992-1-1/6.2.2. prawdzenie stanów granicznych użytkowania płyt zespolonych S z blachami profilowanymi W ocenie stanu granicznego użytkowania płyt zespolonych należy analizować jej ugięcie oraz zarysowanie.

Szerokość rys w strefie momentu ujemnego zespolonej płyty ciągłej sprawdza się zgodnie z postanowieniami PN-EN 1992-1-1/7.3.

Ugięcia spowodowane obciążeniem stalowego blachy profilowanej należy obliczać zgodnie z PN-EN 1993-1-3/7. Ugięcie blachy profilowanej

wrzesień 2012

Rys. 34. Długość strefy ścinania: a) obciążenie równomierne, b) obciążenie skupione.

pod wpływem jej ciężaru własnego i ciężaru świeżego betonu, lecz bez obciążenia montażowego, nie powinno przekraczać L/180 (gdzie L - rozpiętość przęsła płyty).

Ugięcia od obciążenia płyty zespolonej określa się stosując metodę analizy sprężystej według zasad podanych w PN-EN 1994-1-1/5. Ugięcia płyt zespolonych nie powinny przekraczać wartości, do których mogą dostosować się inne połączone z nimi elementy (np. ścianki działowe).

Ugięcie zespolonej płyty pod obciążeniem quasi stałym nie powinno przekraczać L/250 (gdzie L - rozpiętość przęsła płyty).

Zgodnie z PN-EN 1994-1-1 można pominąć obliczanie ugięć płyty zespolonej gdy są spełnione równocześnie następujące warunki: • stosunek rozpiętości przęsła do grubości płyty nie przekracza wartości granicznej podanej w PN-EN 1992-1-1-/7.4 dla betonu ściskanego oraz • spełniony jest warunek umożliwiający pominięcie efektu poślizgu końców blachy profilowanej podany w PN-EN 1994-1-4/9.8.2(6).

prof. dr hab. inż. Antoni Biegus Politechnika Wrocławska

Builder 79

Rysunki arch. autora

m, k - współczynniki wyznaczone doświadczalnie, w N/mm2, γv,s=1,25 - częściowy współczynnik bezpieczeństwa. b , w mm2, - pole przekroju blachy profilowanej na szerokości Długość strefy ścinania Ls (rys. 34) w płycie o rozpiętości przęsła L na-

Fot. arch. Piotr Pachowski

budownictwo

Zasady wykonania konstrukcji stalowych Norma polska PN-B-6200:2002 [2] określa zasady wykonania konstrukcji stalowych, dzieląc je na trzy klasy, przedstawione w tabeli 1. W normach zharmonizowanych zasady wykonania konstrukcji stalowych są przedstawione w dwóch normach PN-EN 1090-1 [3] oraz PN-EN 1090-2 [4]. dr hab. inż. Elżbieta Urbańska-Galewska, dr inż. Dariusz Kowalski

K

luczowym dla całego procesu wykonania konstrukcji jest określenie klasy wykonania EXC (execution classes). Norma PN-EN 1090-2 [4] w pkt.4.1.2 określa cztery klasy wykonania oznaczone od EXC1 do EXC4, poczynając od najmniej rygorystycznej EXC1 do najbardziej rygorystycznej EXC4. Klasy wykonania mogą być stosowane do całej konstrukcji, części konstrukcji albo do jej konkretnych detali. W ramach jednej konstrukcji może występować kilka klas wykonania. Jednak detal lub grupa detali przypisywane są zwykle jednej klasie wykonania. Klasa wykonania może być dobrana odpowiednio do kategorii wymagań.

80 Builder

Ustalanie klas wykonania

Klasę wykonania przyjmuje się na podstawie: • klas konsekwencji zniszczenia CC1÷CC3 (consequences classes), • kategorii użytkowania SC1÷SC2 (service categories), • kategorii produkcji PC1÷PC2 (production categories).

Zasady przyjmowania klas konsekwencji zniszczenia konstrukcji podano w tabeli 2, zgodnie z normą PN-EN 1990 [5].

Zakwalifikowanie projektowanego obiektu do jednej z dwóch kategorii użytkowania SCX wynika z intensywności oddziaływań sejsmicznych

wrzesień 2012

i zmęczeniowych. Konstrukcje zlokalizowane w rejonach niskiej aktywności sejsmicznej oraz będące pod wpływem najniższego stopnia oddziaływań zmęczeniowych od dźwignic należy zakwalifikować do kategorii SC1, analogicznie jak wszystkie konstrukcje będące pod wpływem oddziaływań przeważająco statycznych (tabela 3). Z kolei kategorie produkcji PCX zależą od tego czy konstrukcja stalowa jest spawana czy też nie i od przyjętego gatunku stali (tabela 4).

Poszczególnym elementom konstrukcji lub jej częściom mogą być przypisane zarówno różne kategorie użytkowania jak i różne kategorie produkcji. W załączniku B normy PN-EN 1090-2 [4] sformułowano procedurę ustalania klas wykonania obejmującą 3 kroki postępowania: • wybór klasy konsekwencji zniszczenia (CC), z uwzględnieniem potencjalnych konsekwencji zniszczenia elementu (katastrofy konstrukcji), w postaci strat ludzkich, ekonomicznych i związanych z degradacją środowiska (patrz PN-EN 1990); • określenie kategorii użytkowania (SC) oraz kategorii produkcji(PC), (patrz tabela 3 i 4); • ustalenie, w zależności od CC, SC i PC, klasy wykonania według tabeli 5.

Klasę wykonania ustala projektant w porozumieniu ze zleceniodawcą robót, biorąc pod uwagę krajowe przepisy techniczno-budowlane. W tym procesie decyzyjnym pożądane są opinie ze strony kierownika projektu i wykonawcy konstrukcji, w kontekście uregulowań obowiązujących w miejscu realizacji konstrukcji.

Klasę wykonania ustala projektant w porozumieniu ze zleceniodawcą robót, biorąc pod uwagę krajowe przepisy techniczno-budowlane.

Wymagana klasa (bądź klasy) wykonania konstrukcji lub jej części powinna być określona w specyfikacji wykonawczej. Zgodnie z zapisami normy [4], jeżeli klasa wykonania nie jest określona, to należy przyjąć EXC2. Zdaniem autorów zaleca się wówczas przeprowadzenie analizy konstrukcji pod kątem wymagań produkcyjnych i warunków eksploatacji, a także uzgodnienia z projektantem i inwestorem.

Wymagania jakości konstrukcji stalowych

Zgodnie z normą PN-B-6200:2002 [2] zarówno wykonawca jak i producent konstrukcji stalowych są zobowiązani do zapewnienia określonej w projekcie jakości poprzez zastosowanie właściwych materiałów, metod wytwarzania i montażu oraz nadzoru technicznego i kontroli. Stalowe konstrukcje budowlane mogą być wytwarzane i montowane zależnie od klasy konstrukcji określonej w tabeli 1, tylko przez wykonawców mających zakładowy system jakości i zakwalifikowanych do I lub II grupy zakładów wg PN-87/M-69009 [6]. Producenci konstrukcji zaliczeni do III grupy wg [2] mogą wytwarzać tylko elementy niespawane lub elementy spawane, ale nie przenoszące obciążeń.

Norma PN-EN 1990 [5] pkt. 2.5 określa zasady zarządzania jakością.

W celu wykonania konstrukcji odpowiadającej wymaganiom i założeniom przyjętym w projekcie, zaleca się podjęcie odpowiednich środków zarządzania jakością. Środki te obejmują: określenie wymagań niezawodności, środki organizacyjne, kontrole w stadium projektowania, wykonania i utrzymania.

W tabeli 6 podano wymagany poziom systemu oceny zgodności stalowych lub aluminiowych elementów konstrukcyjnych na podstawie manda-

W celu wykonania konstrukcji odpowiadającej wymaganiom i założeniom przyjętym w projekcie, zaleca się podjęcie odpowiednich środków zarządzania jakością. Środki te obejmują: określenie wymagań niezawodności, środki organizacyjne, kontrole w stadium projektowania, wykonania i utrzymania. wrzesień 2012

Tabela 1. Klasyfikacja konstrukcji [2]

Klasa Kryteria klasyfikacji konstrukcji

1

• Konstrukcje, jak w klasie 2, których awaria pociągnęłaby za sobą znaczne zagrożenie życia ludzi lub duże straty materialne.

• Konstrukcje wykonane ze stali kategorii wyższej niż S355.

• Konstrukcje, dla których w obliczeniach przyjęto współczynnik konsekwencji zniszczenia większy niż 1.

• Konstrukcje o specjalnych wymaganiach co do kontroli i odbioru wykonywanego przez stronę trzecią.

• Konstrukcje, do których stosuje się materiały i procesy technologiczne nie ujęte w [2].

2

• Konstrukcje obciążone statycznie lub dynamicznie (narażone na zmęczenie), wykonane ze stali konstrukcyjnej niestopowej lub niskostopowej kategorii nie wyższej niż S355.

• Konstrukcje, w których występują szczególne rozwiązania konstrukcyjno-technologiczne, jak połączenia śrubowe sprężane, pasowane, połączenia nitowe, połączenia przygotowane do montażowego spawania głównych elementów nośnych oraz elementy o masie ponad 20 t.

3

• Konstrukcje obciążone statycznie (nie narażone na zmęczenie), wykonane ze stali konstrukcyjnej niestopowej kategorii nie wyższej niż S235, o grubości materiału t ≤ 30 mm, jeśli nie występują w nich szczególne rozwiązania konstrukcyjno – technologiczne i inne warunki właściwe dla klasy 2 i 1.

Tablica 2. Klasy konsekwencji zniszczenia konstrukcji [5]

Klasa konsekwencji

Opis

Przykłady konstrukcji

CC3

Wysokie zagrożenie życia ludzkiego lub bardzo duże konsekwencje ekonomiczne, społeczne i środowiskowe.

Widownie, budynki użyteczności publicznej, których konsekwencje zniszczenia są wysokie.

CC2

Przeciętne zagrożenie życia ludzkiego lub znaczne konsekwencje ekonomiczne, społeczne i środowiskowe.

Budynki: użyteczności publicznej, mieszkalne, biurowe, których konsekwencje zniszczenia są przeciętne.

CC1

Niskie zagrożenie życia ludzkiego, małe lub nieznaczne konsekwencje ekonomiczne, społeczne i środowiskowe.

Budynki rolnicze, w których ludzie zazwyczaj nie przebywają oraz szklarnie.

Tablica 3. Kryteria oceny kategorii użytkowania wg PN-EN 1090-2 [4]

Kategoria użytkowania

Kryteria

SC1

• Konstrukcje i elementy projektowane na oddziaływania przeważająco statyczne, np. budynki.

• Konstrukcje, elementy i połączenia projektowane na oddziaływania sejsmiczne w rejonach niskiej aktywności sejsmicznej, gdy wymagana jest niska klasa ciągliwości DCL*.

• Konstrukcje i elementy projektowane na oddziaływania zmęczeniowe od dźwignic klasy S0**.

SC2

• Konstrukcje i elementy projektowane na oddziaływania zmęczeniowe wg EN 1993 (np. mosty drogowe i kolejowe, dźwignice klas od S1 do S9**, konstrukcje wrażliwe na drgania wywołane wiatrem, tłumem lub maszynami wirnikowymi).

• Konstrukcje, elementy i połączenia projektowane na oddziaływania sejsmiczne w rejonach średniej i wysokiej aktywności sejsmicznej, gdy wymagana jest średnia lub wysoka klasa ciągliwości DCM* lub DCH*.

* DCL, DCM, DCH (ductility classes) klasy ciągliwości wg EN 1998-1 ** Klasyfikacja oddziaływań zmęczeniowych od dźwignic-patrz EN 1991-3 i EN 13001-1

Builder 81

budownictwo Tabela 4. Kryteria oceny kategorii produkcji wg PN-EN 1090-2 [4]

Kategoria produkcji

Kryteria

PC1

• Elementy niespawane, wykonane ze stali dowolnego gatunku.

• Elementy spawane, wykonane ze stali gatunków niższych niż S355.

PC2

• Elementy spawane, wykonane ze stali gatunku S355 i wyższych.

• Elementy kluczowe dla integralności konstrukcji, scalane za pomocą spawania na terenie budowy.

• Elementy formowane na gorąco lub poddawane obróbce termicznej podczas wytwarzania.

• Elementy dźwigarów kratowych z rur okrągłych (CHS), które wymagają profilowania końców.

Tabela 5. Klasy wykonania EXC wg PN-EN 1090-2 [4]

Klasy konsekwencji zniszczenia

CC1

Kategoria użytkowania Kategorie produkcji

CC2

CC3

SC1

SC2

SC1

SC2

SC1

SC2

PC1

EXC1

EXC2

EXC2

EXC3 EXC3* EXC3*

PC2

EXC2

EXC2

EXC2

EXC3 EXC3* EXC4

* W przypadku konstrukcji specjalnych w rozumieniu przepisów krajowych lub konstrukcji, których zniszczenie groziłoby ekstremalnymi konsekwencjami należy stosować klasę EXC4.

Tabela 6. System oceny zgodności stalowych wyrobów i elementów konstrukcyjnych [3]

Wyrób

Przeznaczenie

Stalowe lub aluminiowe elementy konstrukcyjne

Elementy konstrukcyjne we wszystkich rodzajach konstrukcji

Poziom lub klasy

System oceny zgodności

2+

System 2+: Patrz CPD Załącznik III.2 (ii). Postępowanie podstawowe to certyfikacja zakładowej kontroli produkcji przez jednostkę notyfikowaną na podstawie wstępnej inspekcji zakładu i zakładowej kontroli produkcji oraz ciągłego nadzoru, oceny i akceptacji zakładowej kontroli produkcji.

Tabela 7. Podział zadań przy ocenie zgodności stalowych elementów konstrukcyjnych

Zadania

Treść zadania

Wstępne badanie typu

Zadania producenta

Zakładowa kontrola produkcji

Próby, badania i kontrola w wytwórni Certyfikacja FPC przez Zadania jednostki jednostkę certyfikującej notyfikowaną na podstawie:

Odpowiednie parametry odnoszące się do właściwości podanych w tabeli 8 Odpowiednie właściwości wg tabeli 8

- wstępnej inspekcji zakładu i FPC

Odpowiednie parametry odnoszące się do właściwości - ciągłego nadzoru, oceny podanych i aprobaty FPC w tabeli 8

FPC: zakładowa kontrola produkcji (factory production kontrol)

82 Builder

tu M/120 II „Metalowe wyroby konstrukcyjne i wyroby pomocnicze”, którego wymagania zostały opisane w tabeli 8 (wg tabeli ZA.1 w PN-EN 1090-1 [3]). System ten jest zgodny z decyzją Komisji 98/214/WE zmieniona decyzją 01/596/WE, jak podano w Załączniku 3 do mandatu „Metalowe wyroby konstrukcyjne”. Podział zadań przy ocenie zgodności elementów konstrukcyjnych pomiędzy producenta i jednostkę certyfikującą przedstawiono w tabeli 7.

W tabeli 8 zestawiono właściwości elementów konstrukcyjnych podlegające kontroli w ramach sytemu oceny zgodności oraz metody oceny zgodności. Producent wyrobu, wytwarzanego w ramach technologii certyfikowanej, będzie upoważniony do sporządzania deklaracji zgodności i oznakowania CE oraz do wprowadzania (dostawy) wyrobu na rynek.

Kontrola procesu realizacji

W dawnych czasach nadzór nad kontrolą jakości robot budowlanych prowadzony był przez inspektorów nadzoru inwestorskiego lub firm specjalistycznych. Po wprowadzeniu systemu ISO odpowiedzialność za kontrolę jakości przejęły przedsiębiorstwa wykonawcze, które taki system wdrożyły. W praktyce okazało się, że system chrakteryzujący się brakiem kontroli zewnętrznej nie zawsze zapewnia właściwy poziom jakości. Niezbędny jest nadzór ze strony inwestora, a konstrukcje wymagające wyższego poziomu niezawodności powinny mieć zapewnioną dodatkową kontrolę zewnętrzną. Zgodnie z normą PN-EN 1990 [5] konstrukcje klasy EX3 i EX4 wymagają kontroli zaostrzonej lub specjalistycznej. Zakres i sposób kontroli powinien być szczegółowo określony w planie jakości.

Dodatkowa kontrola może mieć charakter ogólny i obejmować całość procesu realizacji albo dotyczyć wybranych procesów technologicznych lub elementów konstrukcji. W normie PN-EN 1990 [5] przedstawiono trzy poziomy inspekcji (IL – Inspection Levels).

Po wprowadzeniu systemu ISO odpowiedzialność za kontrolę jakości przejęły przedsiębiorstwa wykonawcze, które taki system wdrożyły. W praktyce okazało się, że system chrakteryzujący się brakiem kontroli zewnętrznej nie zawsze zapewnia właściwy poziom jakości. Niezbędny jest nadzór ze strony inwestora, a konstrukcje wymagające wyższego poziomu niezawodności powinny mieć zapewnioną dodatkową kontrolę zewnętrzną.

Zakres prowadzenia kontroli zewnętrznej oraz odbiorów inwestorskich na wytwórni uzależniony jest od stopnia realizowanej prefabrykacji.

W ogólnym przypadku kontrole/odbiory powinny być przeprowadzone po wykonaniu: • szczepiania poszczególnych pozycji w elementy, • prac spawalniczych oraz potwierdzeniu ich jakości i prawidłowości wynikami badań NDT, • montażu próbnego, • zabezpieczenia antykorozyjnego.

W ramach czynności kontrolnych należy również uwzględnić wykonywanie powierzchni referencyjnych na powłokach zabezpieczenia antykorozyjnego.

Norma PN-EN 1090-1 [3] w pkt. 6.3 określa zasady organizacji zakładowej kontroli produkcji. Producent powinien ustanowić i utrzymywać udokumentowany system zakładowej kontroli produkcji (FPC), w sposób zapewniający, że produkty dostarczane na rynek są zgodne z zadeklarowaną charakterystyką. System FPC powinien zawierać pisemne procedury, regularnych kontroli oraz badań i/lub ocen, a także wykorzystania wyników do kontroli wyrobów konstrukcyjnych w elementach, wyposażenia i procesu produkcyjnego elementu.

Kontrola prac wytwórczo-montażowych na placu budowy prowadzona jest ze strony wykonawcy przez kierownika budowy wraz z podległymi mu służbami oraz przez inspektora nadzoru inwestorskiego, jako przedstawi-

wrzesień 2012

budownictwo ciela inwestora na budowie. Kierownik budowy ma obowiązek zgłaszać każdorazowo, w trakcie postępu prac, wykonanie wszelkich prac podlegających zakryciu, celem przeprowadzenia ich kontroli przez inspektora.

W przypadku konstrukcji stalowych istotnymi elementami takiej kontroli jest zakończenie jednych i rozpoczęcie kolejnych etapów realizacji. W ramach kontroli prac na placu budowy należy przeprowadzić sprawdzenie: • poprawności wytyczenia obiektu, • usytuowania osi łożysk i śrub kotwiących, • nośnych rusztowań montażowych, • geometrii konstrukcji w trakcie realizacji prac montażowych, przed spawaniem styków, • ustawienia elementów do spawania, • jakości połączeń spawanych wykonywanych na budowie, • jakości wykonania śrubowych połączeń sprężanych pomiędzy elementami, • jakości wszelkich prac ulegających zakryciu, • jakości prac antykorozyjnych wykonywanych na budowie, • geometrii konstrukcji po pracach montażowych, • pracy konstrukcji w drodze próbnego obciążenia.

Wszystkie kontrole/odbiory prowadzone w trakcie realizacji prac powinny być odnotowywane w dziennikach lub w formie oddzielnych protokołów, które stanowią podstawę przeprowadzenia czynności odbioru końcowego konstrukcji.

dr hab. inż. Elżbieta Urbańska-Galewska. prof. PG dr inż. Dariusz Kowalski Politechnika Gdańska

Właściwości

Metody oceny

Tolerancje wymiarów i kształtów

Kontrola badania według PN-EN 1090-2

Spawalność

Sprawdzenie dokumentów kontroli pod względem zgodności z wymaganiami wyspecyfikowanymi dla wyrobu konstrukcyjnego.

Odporność na kruche pękanie, odporność na uderzenia

Sprawdzenie dokumentów kontroli pod względem zgodności z wymaganiami wyspecyfikowanymi dla wyrobu konstrukcyjnego.

Nośność

Obliczenia według odpowiedniej części PN-EN 1993 lub badania konstrukcji według właściwej Europejskiej Specyfikacji technicznej.

Wytwarzanie według specyfikacji elementu i PN-EN 1090-2.

Wytrzymałość zmęczeniowa

Obliczenia według odpowiedniej części PN-EN 1993.

Wytwarzanie według specyfikacji elementu i PN-EN 1090-2.

Odporność ogniowa

Obliczenia według PN-EN 1993, PN-EN 1994 dla właściwości R lub badanie i klasyfikacja zgodne z PN-EN 13501-2 dla właściwości R, E i/lub M. Wytwarzanie według specyfikacji elementu i PN-EN 1090-2.

Reakcja na ogień

Sprawdzanie składników powłok zgodnie z PN-EN 13501-1.

Substancje niebezpieczne

Sprawdzenie zgodności wyrobów konstrukcyjnych z Normami Europejskimi.

Trwałość

Sprawdzenie przygotowana powierzchni zgodnie ze specyfikacją elementu.

Tabela 9. Poziomy inspekcji [5]

Poziom inspekcji

Charakterystyka

Wymagania

IL3 odniesiony do RC3

Inspekcja zaostrzona

Inspekcja przez stronę trzecią

IL2 odniesiony do RC2

Inspekcja normalna

Inspekcja zgodna z procedurami jednostki wykonawczej

IL1 odniesiony do RC1

Inspekcja normalna

Autoinspekcja

Fot. arch. autorki

Literatura: 1. Czechowski A., Łaguna J.: Nowe zasady i wymagania normatywne dotyczące wytwarzania i wprowadzania na rynek europejski metalowych elementów konstrukcyjnych. Konstrukcje Stalowe, Nr 5/2009, str.

26÷30; 2. PN-B-06200:2002 Konstrukcje stalowe budowlane – Warunki wykonania i odbioru – Wymagania podstawowe; 3. PN-EN 1090-1:2010 Wykonanie konstrukcji stalowych i aluminiowych – Część 1: Zasady oceny zgodności elementów konstrukcyjnych; 4. PN-EN 1090-2:2009 Wykonanie konstrukcji stalowych i aluminiowych – Część 2: Wymagania techniczne dotyczące konstrukcji stalowych; 5. PN-EN 1990:2004 Eurokod – Podstawy projektowania konstrukcji; 6. PN-M-69009:1987 Spawalnictwo – Zakłady stosujące procesy spawalnicze – Podział

Tabela 8. Właściwości elementów konstrukcyjnych uwzględniane w ocenie zgodności [1]

84 Builder

wrzesień 2012

budownictwo

Aka demia Buildera – to przedsięwzięcie o charakterze edukacyjnym, adresowane do projektantów, wykonawców i technologów robót specjalistycznych oraz inwestorów. Porady, zalecenia i wskazówki projektowe, wykonawcze oraz użytkowe wraz z rekomendacją odpowiednich produktów.

Projekt realizowany wspólnie z wiodącymi firmami z branży.

Partner merytoryczny knauf bauprodukte

Jak rozpoznać dobry

klej do płytek?

Właściwości użytkowe klejów oraz przeznaczenie są związane z ich parametrami. Najważniejsze z nich to przyczepność, elastyczność i odkształcalność.

P

odłoża budowlane umownie dzieli się na typowe i tzw. krytyczne (trudne). Do typowych należą tradycyjne tynki cementowe i cementowo-wapienne, wylewki cementowe lub anhydrytowe itp. Na tego typu powierzchniach (pod warunkiem, że nie ma żadnych dodatkowych uwarunkowań) można z powodzeniem stosować kleje normowo oznaczone C1, czyli cementowe kleje normalnie wiążące. Na podłożach krytycznych np. płyty OSB, stare okładziny ceramiczne, konieczne jest użycie zaprawy o podwyższonej przyczepności C2.

Przyczepność

Anna Kazusek Kierownik Marketingu Knauf Bauprodukte

Kleje odkształcalne doskonale przenoszą naprężenia powstające w układzie warstwy podłoże-klej-płytka na skutek pracy jednej lub kilku warstw, wywołanej czynnikiem zewnętrznym.

86 Builder

Przyczepność kleju to podstawowy parametr charakteryzujący klej do płytek. Jest on zdefiniowany normą PN-EN 12004. Każdy klej musi mieć oznakowanie C1 lub C2, gdzie: • C1 – oznacza zaprawy o przyczepności do typowego podłoża (tynki, wylewki) min. 0,05 N/mm2; • C2 – oznacza zaprawy o przyczepności min. 1 N/mm2, które można używać na typowych podłożach budowlanych, a przede wszystkim na trudnych podłożach (podłoża o małej nasiąkliwości, pokryte trudnymi do usunięcia warstwami starych klejów do płytek PCV, powłokami farb; stare okładziny ceramiczne, płyty OSB, lastriko).

Odkształcalność

Odkształcalność kleju to według normy „podatność utwardzonego kleju na deformację pod

wpływem działań naprężeń między płytką ceramiczną a powierzchnią układania, bez uszkodzenia powierzchni zainstalowania”. Odkształcalność, jako cecha mierzalna, pozwala dokładnie precyzować zakres elastyczności i wyeliminować swobodę interpretacji. Norma PN-EN 12004 dokładnie precyzuje jej wartość i dzieli kleje pod względem odkształcalności na klasy S1 i S2.

Wartość liczbowa odkształcenia dla kleju określana jest normowo (test polega na zginaniu próbki wykonanej z kleju i zmierzeniu jej ugięcia. Dla klejów S1 odkształcenie powinno się zawierać w przedziale 2,5-5 mm, natomiast dla klejów S2 powinno wynosić minimum 5 mm.

Kleje odkształcalne doskonale przenoszą naprężenia powstające w układzie warstwy podłoże-klejpłytka na skutek pracy jednej lub kilku warstw, wywołanej czynnikiem zewnętrznym, np. temperaturą, siłą zginającą itp. W praktyce oznacza to, że można ich używać do mocowania okładzin na podłożach narażonych na odkształcenia: • termiczne (balkony, tarasy, elewacje, kominki, ogrzewanie podłogowe i ścienne), • mechaniczne (stropy drewniane, płyty g-k, wiotkie ścianki działowe, elastyczne hydroizolacje z folii).

Kleje odkształcalne np. Knauf K4 Flex Elastyczny klej do płytek czy Knauf K6 Quick Elastyczny szybkowiążący klej do płytek doskonale przenoszą naprężenia powstające w układzie warstw

podłoże-klej-płytka. W praktyce oznacza to, że kleje Knauf K4 Flex i Knauf K6 Quick mogą być stosowane do mocowania okładzin na podłożach narażonych na odkształcenia mechaniczne i termiczne (balkony, tarasy, ogrzewanie podłogowe, baseny).

Knauf K4 Flex (C2TE S1)

Elastyczny klej do płytek nadaje się do stosowania na mocno obciążone i odkształcalne podłoża, tarasy, balkony, ogrzewanie podłogowe.

Zalety: • elastyczny, • odkształcalny, • do płytek ściennych i podłogowych, • na ogrzewanie podłogowe, balkony, tarasy, podłoża krytyczne,

wrzesień 2012

• klejenie „płytka na płytkę”, • wydłużony czas otwarty, • cienkowarstwowy, • łatwy w aplikacji, • wodo- i mrozoodporny, • do wnętrz i na zewnątrz.

Knauf K6 Quick (C2FT S1)

Elastyczny szybkowiążący klej do płytek to cienkowarstwowa zaprawa klejąca odporna na mróz i wodę, do mocowania ściennych i podłogowych płytek ceramicznych, wewnątrz i na zewnątrz.

Szczególnie polecana do stosowania na powierzchniach, których w krótkim czasie konieczne jest uzyskanie warunków użytkowania np. korytarze, wejścia do budynków, schody, pomieszczenia sanitarne.

cyzować zakres elastyczności klejów jest odkształcalność.

Aby przybliżyć na czym polega odkształcalność, można ją zobrazować np. jako rozciągnięty kawałek plasteliny i zginanej, plastikowej linijki. Rozciągana plastelina odkształca się (ulega deformacji), a przy nadmiernej sile rozciągającej w pewnej chwili pęka. Podobnie jest z linijką. Jeśli linijka jest zbyt mocno zgięta, także pęka. Różnica między tymi dwoma przykładami polega na tym, że w momencie usunięcia siły jeszcze przed osiągnięciem naprężenia niszczącego, linijka wróci do swojej pierwotnej postaci a plastelina nie. Tak więc zarówno linijka i plastelina są w pewnym stopniu odkształcalne, jednak to linijka jest elastyczna, gdyż plastelina nie wraca po rozciągnięciu do stanu pierwotnego tylko pęka.

Knauf posiada w swojej ofercie kleje elastyczne Knauf K4 Flex oraz Knauf K5 Marble.

Knauf K5 Marble (C2E)

Elastyczny klej do marmuru i granitu biały przeznaczony jest do klejenia jasnych i prześwitujących płyt marmurowych oraz płyt z kamienia naturalnego na typowe podłoża budowlane.

Zalety: • do klejenia płytek jasnych i prześwitujących z marmuru i kamienia naturalnego, • do przyklejania parapetów marmurowych, • wydłużony czas otwarty,

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• Knauf K4 Flex (C2TE S1) • Knauf K6 Quick (C2FT S1) • Knauf K5 Marble (C2E) • Knauf K1 Standard (C1T) • Knauf K2 Half Elastic (C2T) • Knauf K3 Format/Gres (C2E)

Elastyczność jest parametrem, który powszechnie przyjmuje się jako główny wyznacznik jakości cementowych klejów do płytek ceramicznych i kamiennych. Jest to jednak określenie umowne, w żaden sposób niemierzalne, umożliwiające zatem swobodną interpretację, a nawet nadużycia. Jedynym kryterium pozwalającym dokładnie pre-

wrzesień 2012

Zdjęcia arch. Knauf Bauprodukte

Zalety: • szybkoschnący, • ruch pieszy i fugowanie możliwe już po 4 godzinach, • wysoka przyczepność do płytek, • łatwy w aplikacji, • wodo- i mrozoodporny, • na ściany i podłogi, • do wnętrz i na zewnątrz.

Builder 87

budownictwo • na ściany i podłogi, • wypełnia całą powierzchnię pod płytką, • na podłoża krytyczne: balkony, tarasy, ogrzewanie podłogowe, płyty g-k, płyty typu OSB, • łatwy w aplikacji, • do wnętrz i na zewnątrz, • wodo- i mrozoodporny.

Mrozoodporność

Jest to parametr mówiący o przyczepności kleju po cyklach zamrażania i rozmarzania, co daje informację o tym, czy klej jest odporny na długotrwały wpływ cyklicznie zmieniających się ujemnych i dodatnich temperatur oraz czy zachowuje w takich warunkach odpowiednią wytrzymałość, a także inne właściwości niezbędne do użytkowania.

• na ściany i podłogi, • do cienkowarstwowego klejenia bloczków z betonu komórkowego.

Knauf K2 Half Elastic (C2T)

Uelastyczniony klej do płytek (C2T) zalecany jest do przyklejania ściennych i podłogowych płytek chłonnych i niechłonnych oraz innych okładzin ceramicznych, zarówno wewnątrz jak i na zewnętrz.

Knauf K3 Format/Gres (C2E)

Jest to samorozpływny klej przeznaczony na wszelkie podłoża budowlane. Klej jest wydajny, przeznaczony do płytek podłogowych, gresu i nieprzezroczystych płytek z kamienia naturalnego, na ogrzewanie podłogowe, do klejenia bez pustych przestrzeni pod płytkami. Przeznaczony na tarasy i balkony, optymalnie przewodzi ciepło. Idealny do płytek wielkoformatowych. Doskonały na wszelkie podłoża budowlane (beton, jastrych cementowy, na ogrzewanie podłogowe, płyty cementowo-włóknowe, gipsowe, gipsowo-włóknowe i suche podłogi).

Zalety: • do płytek posadzkowych, • wydłużony czas otwarty, • wyrównuje nierówności do 15 mm,

Wodoodporność

Jest to cecha kleju związania z tym, że nie ulega zniszczeniu podczas kontaktu z wodą. Należy tu zauważyć, że wodoszczelność to zupełnie coś innego niż wodoodporność. Wszystkie kleje Knauf są wodo- i mrozoodporne.

Knauf K1 Standard (C1T)

Uniwersalny klej budowlany i do płytek ceramicznych służy do mocowania ściennych i podłogowych płytek ceramicznych.

Zalety: • łatwy w aplikacji, • umożliwia klejenie płytek od góry, na płyty g-k, • ekonomiczne zużycie, • wodo- i mrozoodporny,

Zalety: • do chłonnych i niechłonnych płytek, • wysoka przyczepność do płytek, • łatwy w aplikacji, • na płyty g-k, • cienkowarstwowy, • wodo- i mrozoodporny, • na ściany i podłogi,

Samorozpływalność

Jest to zdolność kleju do wypełniania całej przestrzeni pod płytką.

Cecha ta zapewnia całkowite podparcie płytkom wielkoformatowym.

Ten parametr eliminuje także powstanie pod płytką pustek powietrznych i gromadzenie się w nich wody (zamarzająca woda powoduje odspajanie płytek). Dodatkowo klej samorozpływny eliminuje możliwość pękania płytek na skutek uderzenia lub nacisku. Ułatwia także poziomowanie płytek (dodanie wody w ilości maksymalnej dla wskazanego przedziału pozwala na uzyskanie półpłynnej konsystencji kleju, pomagającej w poziomowaniu okładziny).

88 Builder

• wypełnia całą przestrzeń pod płytką, • na ogrzewanie podłogowe, tarasy, balkony, płyty typu OSB, do piwnic, garaży, • łatwy i wygodny w użyciu, • wodo- i mrozoodporny.

Partner meryto ryczny

Co warto wiedzieć?

C1T – klej cementowy (C), normalnie wiążący (1) o zmniejszonym spływie (T). Jest to zaprawa idealna do prac wykończeniowych w łazience lub innych robót w pomieszczeniach, w których podłoże jest dobrej jakości.

C2E – klej cementowy (C), o podwyższonych parametrach (2), o wydłużonym czasie otwartym (E).

Zaprawa oznaczona tym symbolem nadaje się szczególnie do prac na trudnych podłożach. Dodatkowo, jeśli producent deklaruje jej elastyczność, to jest ona idealna na tarasy lub przyklejania płytek na ogrzewaniu podłogowym. Wydłużony czas otwarty pozwala wykonawcy na położenie kleju na od razu większą powierzchnię i ułożeniu na niej płytek nawet po upływie 30 minut, przy zachowaniu przyczepności zaprawy co najmniej 0,5 N/mm2.

C1FT – klej cementowy (C), szybkowiążący (F), o zmniejszonym spływie (T). Zmniejszony spływ tej zaprawy pozwala ma układanie płytek od góry ściany, natomiast szybkie wiązanie umożliwia użytkowanie i fugowanie okładziny już po kilku godzinach od rozpoczęcia prac. Ma to szczególne znaczenie przy pracach w korytarzach lub innych miejscach, których nie można na dłużej wyłączać z użytkowania.

C2FTS1 – klej cementowy (C), o podwyższonych parametrach (2), o wydłużonym czasie otwartym (E), szybkowiążący (F), o zmniejszonym spływie (T).

Pracując na zewnątrz można używać jedynie zapraw mrozoi wodoodpornych, a w przypadku przyklejania płytek na dużych powierzchniach powinno się stosować zaprawy elastyczne.

Knauf Bauprodukte Polska Sp. z o.o. ul. Gipsowa 5 97-427 Rogowiec www.knauf-bauprodukte.pl

wrzesień 2012

budownictwo

Aka demia Buildera Partner merytoryczny SOPRO POLSKA SP. Z O.O.

Trudny przypadek uszczelnienia basenu Technologie stosowane do uszczelnienia i wykończenia basenów stosowane są w Polsce z powodzeniem od kilkunastu lat. W tym czasie zarówno projektanci jak i wykonawcy opanowali w szczegółach arkana technologii basenowej.

W

Polsce realizuje się wiele basenowych obiektów publicznych np. baseny miejskie, gminne, przyszkolne czy też hotelowe, ostatnio z tendencją w kierunku rekreacyjno-leczniczych, zasilanych wodami termalnymi i/lub solankowymi. Powstaje wiele ośrodków leczniczo-rehabilitacyjnych (SPA), gdzie stosowane są specjalistyczne kąpiele zdrowotne. Powstaje także wiele inwestycji prywatnych.

Tomasz Witczak Autor jest Doradcą Technicznym Sopro Polska Sp. z o.o.

W artykule przedstawiony został szczególny przypadek, w którym do wewnątrz wykonanej już niecki basenowej, przesączała się woda gruntowa.

90 Builder

Przecieki wody gruntowej do niecki

Tego typu problemy zdarzają się w przypadku posadowienia niecki bezpośrednio na gruncie, traktując jej dno jako płytę fundamentową.

Duże baseny posadawia się z wielu względów na słupach żelbetowych i stopach fundamentowych, stąd przy braku szczelności hydroizolacji, woda gruntowa nie może wnikać do niecki, a tylko do znajdującego się pod nią pomieszczenia tzw. podbasenia.

W opisywanym, prywatnym obiekcie basenowym wystąpiły niekorzystne warunki gruntowowodne. Budynek bowiem jest posadowiony na starych rozlewiskach Wisły. Z tego powodu są to trudne warunki gruntowe z dość wysokim, ustabilizowanym poziomem wód.

Niepoprawnie wykonano prace hydroizolacyjne pod płytą basenu oraz ściany basenu, użyto również niewłaściwych materiałów. Na dnie wylanego, żelbetowego basenu (beton wodoszczelny B30 W8), a szczególnie na połączeniu ścian z płytą denną, pojawiły się miejsca intensywnych zawilgoceń łącznie

z wyciekami wody. Ze względu na sposób posadowienia (płyta na gruncie) oraz zastosowanie materiału hydroizolacyjnego (wstęgowy) pod płytą denną, naprawienie błędów było bardzo trudne i praktycznie niemożliwe ze 100% skutecznością.

Z powodu przenikania do niecki wilgoci z gruntu, zdecydowano się zastosować renomowany i sprawdzony na kilkuset basenach, system uszczelnienia i wykończenia basenu firmy Sopro Polska. Poprzednie próby mniej sprawdzonych rozwiązań doprowadzały do usuwania już wykonanych etapów prac. Kierownictwo budowy zwróciło się do Działu Doradztwa Technicznego firmy Sopro Polska, z prośbą o ocenę stanu technicznego i opracowanie technologii dla tego obiektu. Na tej podstawie były prowadzone dalsze prace budowlane i wykończeniowe basenu.

Warstwa odcinająca

Podłoże betonowe zostało oczyszczone przez szlifowanie, a następnie umyte pod wysokim ciśnieniem. Po obeschnięciu betonu, przystąpiono do wykonania warstwy tzw. odcinającej. Wykonuje się ją ze specjalnej żywicy Sopro ESG 868, bezpośrednio na betonie w dwóch cyklach. Pierwsza warstwa ma za zadanie spenetrować beton i wypełnić pory, druga wytwarza powłokę odcinającą, którą (świeżą) obsypujemy suchym, ostrym piaskiem kwarcowym Sopro QS 511 (Fot. 1).

Uzyskujemy szorstką powierzchnię, która jest idealna do nakładania kolejnych warstw.

Profilowanie niecki

Kolejnym etapem jest wykonanie profilowania i wyrównywania powierzchni ścian i dna basenu. Ze względu na sposób posadowienia i nieszczelności wykonanej hydroizolacji niecki basenowej (zabezpieczającej przed wnikaniem wody gruntowej do basenu), wykonano profilowanie ścian systemem zapraw modyfikowanych polimerami na bazie cementu (PCC) Sopro Repadur. Ze względu na rodzaj

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• Żywica Sopro ESG 868 i Piasek kwarcowy Sopro QS 511 na warstwę odcinającą • System zapraw modyfikowanych polimerami na bazie cementu (PCC) Sopro Repadur • Masy szpachlowe SOPRO • Masa epoksydowa Sopro DBE 500 do wykonania korków żywicznych • Uszczelnienie poliuretanowe Sopro PU-FD, trwale odporne na działanie różnych czynników chemicznych, w tym różnych rodzajów soli • Preparat epoksydowy Sopro EPG 522 do gruntowania ścian i podłóg • Taśmy uszczelniające Sopro FDB 524 • Biały klej epoksydowy Sopro FEP do klejenia mozaiki szklanej

wrzesień 2012

Zdjęcia arch. firmy Sopro Polska Sp. z o.o.

1

2

3

4

wybranej okładziny – mozaika szklana – konieczne jest dokładne wyprofilowanie powierzchni, ponieważ przy takiej okładzinie nie ma możliwości korekty nierówności podłoża w zaprawie klejowej. Z tego powodu wygładzono powierzchnię systemową szpachlówką Sopro Repadur 5. Uzyskano w ten sposób idealnie gładką, równą powierzchnię o wysokiej nośności powierzchni i przyczepności do podłoża powyżej 1,5 MPa (Fot. 2).

Na dnie niecki, ze względu na konieczne wypłycenie basenu o ok. 6 cm, zastosowano grubowarstwową zaprawę jastrychową wysokowytrzymałą, szybko dojrzewającą, ulepszoną tworzywem sztucznym Sopro Rapidur M5 (na zaprawie sczepnej). Ze względu na konsystencję jastrychową tzw. „wilgotnej ziemi”, możliwe było wykonanie zatarcia powierzchni w sposób mechaniczny, zachowując dokładność wyprofilowania dna taką, jaka wymagana jest dla tynków (wymagana także dla mozaiki) (Fot.3).

wrzesień 2012

Trudnym i bardzo czasochłonnym elementem do wyprofilowania (z dokładnością pod mozaikę) były schody wejściowe. Dzięki plastyczności oraz łatwości profilowania i obróbki mas szpachlowych Sopro, udało się to wykonać w szybki i dokładny sposób (Fot. 4) Podczas profilowania niecki wykonano „bruzdy” wokół przejść instalacyjnych, czyli dysz, reflektorów, skimmera o głębokości 30 mm i szerokości 50 mm (ściana) lub 80 mm (dno). Te miejsca ukształtowano w celu wykonania w nich tzw. korków żywicznych, czyli trwale wodoszczelnego połączenia elementów instalacji z uszczelnieniem podpłytkowym.

Jest to trwale odporny na wnikanie wody i odrywanie element zapewniający szczelność na styku z elementami instalacji. Korki żywiczne wykonuje się z masy epoksydowej Sopro DBE 500 (Fot. 5).

Uszczelnienie basenu

Inwestor na tym etapie budowy nie zdecydował jeszcze o rodzaju

ZALECENIA Do wykonania warstwy tzw. odcinającej zaleca się stosowanie specjalnej żywicy Sopro ESG 868 bezpośrednio na betonie w dwóch cyklach. Pierwsza warstwa ma za zadanie spenetrować beton i wypełnić pory, druga wytwarza powłokę odcinającą, którą (świeżą) obsypujemy suchym, ostrym piaskiem kwarcowym Sopro QS 511.

Ze względu na zastosowanie mozaiki szklanej jako okładziny konieczne jest dokładne wyprofilowanie powierzchni, ponieważ przy takiej okładzinie nie ma możliwości korekty nierówności podłoża w zaprawie klejowej.

Mozaika szklana jest najtrudniejszą i najbardziej wymagającą okładziną basenową pod względem przyczepności. Szkło nie ma porów, do których mogą „zahaczyć się” zaprawy cementowe.

Z tego powodu w tak odpowiedzialnym i obciążonym miejscu konieczne jest klejenie tej trudnej okładziny za pomocą klejów epoksydowych.

wody basenowej. Ze względu na rozważaną możliwość zastosowania w basenie wody solankowej, zdecydowano się na wykonanie uszczelnienia poliuretanowego Sopro PU-FD, trwale odpornego na działanie różnych czynników che-

micznych w tym różnych rodzajów soli. Ze względu na wymagania żywic odnośnie wilgotności podłoży (max. 4% wilgotności resztkowej podłoży cementowych), wykonano pomiary stanu zawilgocenia. Wyniki potwierdziły gotowość (średnia

Builder 91

budownictwo

5

6

7

8

wartość pomiaru to 2,5%) do nakładania żywic epoksydowych i poliuretanowych. Wykonano gruntowanie ścian i podłóg preparatem epoksydowym Sopro EPG 522 z obsypką piaskiem kwarcowym Sopro QS 511. Po 24 godzinach można było przystąpić do kolejnych prac uszczelniających. Wklejono taśmy uszczelniające Sopro FDB 524 w naroża (ze względu na jej rozciągliwość uszczelnia się nimi także dylatacje w kształcie elips i półkoli – kształty często spotykane w basenach rekreacyjnych wynikające z ich kształtu), a następnie nakładano uszczelnienie Sopro PU-FD. Drugą warstwę powłoki Sopro PU-FD, w celu poprawienia przyczepności powierzchni, obsypano piaskiem kwarcowym Sopro QS 511 (Fot. 6).

Klejenie i fugowanie mozaiki szklanej

Inwestor zdecydował się na wyłożenie niecki basenu mozaiką szklaną. Należy pamiętać, iż jest

92 Builder

ona najtrudniejszą i najbardziej wymagającą okładziną basenową pod względem przyczepności.

Szkło nie ma porów, do których mogą „zahaczyć się” zaprawy cementowe. Z tego powodu w tak odpowiedzialnym i obciążonym miejscu konieczne jest klejenie takiej trudnej okładziny za pomocą klejów epoksydowych. Uzyskuje się wówczas wysokie przyczepności mozaiki, odporne na odrywanie powodowane przez ruch wody i zawirowania (powstaje wówczas efekt ssania okładziny). Ze względu na wybraną, transparentną mozaikę szklaną, konieczne było ze względów estetycznych, klejenie jej na biały klej epoksydowy Sopro FEP (Fot 7).

Jest to produkt epoksydowy, który spełnia normę klejową PN-EN 12004 w klasie klejów na bazie żywic reaktywnych R2T oraz normę na fugi PN-EN 13888 w klasie RG. Zaprawa Sopro FEP charakteryzuje się wysoką odpornością na obciążenia chemiczne, w tym sole stosowane w basenach solankowych.

Partner meryto ryczny

Sopro Polska Sp. z o.o. ul. Poleczki 23 F, 02-822 Warszawa tel.: 22 335 23 00, faks: 22 335 23 09 biuro@sopro.pl, www.sopro.pl Dział Doradztwa Technicznego tel.: 22 335 23 40

W basenach kąpielowych, szczególnie rekreacyjnych, obecnie najczęściej wybieraną okładziną jest mozaika szklana. Wynika to z praktycznie nieskończonych możliwości uzyskania indywidualnych efektów niespotykanych w innych przypadkach. Dodatkowy atut w postaci możliwości obkładania figur czy też elementów wyprofilowań jak siedziska, leżanki czy elementy dekoracyjne, takie jak strumyki itp., powoduje jej rosnącą popularność i szerokie zastosowania (Fot. 8). Mozaika szklana umożliwia realizację inspiracji architektów.

Powyżej opisana realizacja pokazuje codzienność życia budowlanego. Praktyka budowlana musi sięgać coraz częściej po specjalistów z różnych, często wąskich branż budowlanych. Dzięki dość nowym, a jednocześnie sprawdzonym rozwiązaniom, można w prosty sposób rozwiązać problem na budowie. Niestety, często te „domorosłe” rozwiązania są nadal stosowane, ale ich trwałość nie jest długa. Naprawa jest już wówczas bardzo droga i uciążliwa.

Tomasz Witczak wrzesień 2012

budownictwo

Aka demia Buildera Partner merytoryczny Wienerberger Ceramika Budowlana SP. Z O.O.

Nowe standardy akustyczne i termiczne w budownictwie mieszkaniowym

Specjalista ds. Produktów Porotherm, Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o.o.

Jednym z problemów budownictwa wielorodzinnego jest dobór materiału na ściany wewnętrzne, które zapewnią komfort akustyczny i termiczny.

Do tej pory ciężko było o kompromis.

Inwestorzy musieli wybierać kosztem jednego z parametrów.

Rozwiązaniem problemu jest ściana jednowarstwowa z cegieł Porotherm 25/37.5 AKU, spełniająca oba wymogi.

94 Builder

W

• ściany nie trzymającej ciepła, ale dobrze izolującej akustycznie, • docieplonej wełną mineralną ściany wewnętrznej, która niekorzystnie wpływa na trwałość przegrody (niska odporność na uderzenia), • kosztownej i pracochłonnej ściany połączonej z dwóch materiałów – np. z silikatu i lekkiej odmiany gazobetonu.

Wienerberger, stale dbając o rozwój oferowanych systemów budowlanych oraz podnosząc ich jakość, znalazł rozwiązanie godzące

REKOMEN DACJE PRODUKTOWE

• Cegły o podwyższonej izolacyjności akustycznej do ścian w technologii jednowarstwowej: Porotherm 25/37.5 AKU + zaprawa Porotherm MM50.

Zdjęcia arch. Wienerberger

Mirosław Rzeszutko

procesie inwestycyjnym budynków wielorodzinnych projektanci i developerzy napotykają wiele trudności. Jedną z nich jest wybór materiału na budowę ścian oddzielających ogrzewane pomieszczenia mieszkalne od korytarzy czy klatek schodowych. Dotychczas wykonawca musiał wybierać spośród wariantów, z których żaden nie był rozwiązaniem idealnym: • ściany ciepłej, ale posiadającej niewystarczające parametry akustyczne,

wrzesień 2012

Porotherm 25/37.5 AKU a wymogi prawne

Tabela 1. Izolacyjność akustyczna ściany z pustaków Porotherm 25/37.5 AKU, z obustronnym tynkiem gipsowym lub cementowo-wapiennym, gr. 10 mm.

Wskaźniki izolacyjności akustycznej właściwej

Wartości laboratoryjne wskaźników [dB]

R w (C,Ctr) – ważony wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej, z uwzględnieniem C; Ctr – widmowych wskaźników adaptacyjnych

55 (-1, -3)

R A1 – wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej

54

R A1R – projektowy wskaźnik izolacyjności akustycznej

52

R A2 – wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej

52

R A2R – projektowy wskaźnik izolacyjności akustycznej

50

Na podstawie Opracowania ITB nr LFS-0665/A/09, dla muru wewnętrznego bez tynków w warunkach użytkowych.

Tabela 2. Izolacyjność termiczna ściany z pustaków Porotherm 25/37.5 AKU, z obustronnym tynkiem gipsowym lub cementowo-wapiennym, gr. 10 mm.

Opór cieplny R [(m2K)/W]

0,79

Ekwiwalentny współczynnik przewodzenia ciepła λ [W/(mK)]

0,32

Współczynnik przenikania ciepła U [W/(m2K)]

0,95

Na podstawie Opracowania ITB nr LFS-0665/A/09, dla muru wewnętrznego bez tynków w warunkach użytkowych.

KORZYŚCI Prostota wykonania – ściana jednowarstwowa umożliwiająca spełnienie wymagań akustycznych i termicznych.

Skrócenie czasu budowy i minimalizacja kosztów – ściana składa się z jednej warstwy cegieł i nie wymaga dodatkowej warstwy izolacji termicznej.

Wysoka trwałość rozwiązania – brak nietrwałej, „miękkiej” warstwy termoizolacyjnej.

Systemowość – produkt pasuje do innych w systemie Porotherm i nie wymaga żadnych dodatkowych zabiegów.

Zadowolenie inwestorów – wysoka jakość ścian z Porothermu 25/37.5 AKU minimalizuje problemy z reklamacjami.

Wsparcie techniczne ekspertów Wienerbergera na każdym etapie budowy.

wrzesień 2012

wymagania w zakresie parametrów akustycznych i termicznych.

Jest nim ściana jednowarstwowa z cegieł Porotherm 25/37.5 AKU, zapewniająca mieszkańcom budynków wielorodzinnych zarówno ciszę, jak i komfort cieplny w pomieszczeniach.

Doskonałe parametry techniczne

Porotherm 25/37.5 AKU charakteryzuje się wyjątkowo korzystnymi parametrami. Wskaźnik przenikania ciepła wynosi U=0,95 W/(m2K), gwarantując komfort termiczny mieszkańców. Z kolei ciszę zapewniają dobre parametry akustyczne, RW/R A1 = 55/54 dB. Korzystne parametry ochrony przed hałasem, zostały osiągnięte dzięki zastosowaniu innowacyjnej konstrukcji, czyli akustycznemu układowi drążeń oraz optymalnej masie przegrody, która w przypadku Porotherm 25/37.5 AKU wynosi ok. 300 kg/m2.

Deklarowane parametry akustyczne i termiczne zostały potwierdzone w trakcie badań przeprowadzonych przez Instytut Techniki Budowlanej – niezależną instytucję badawczą o najwyższej renomie w Polsce. Wskaźniki uwzględniają również niezbędne poprawki obliczeniowe.

Surowe wymogi prawne mają zapewnić wysoką jakość powstających budynków wielorodzinnych. Wymagania termiczne reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. Zadecydowano w nim, że maksymalny wskaźnik przenikania ciepła pomiędzy pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi, klatkami schodowymi lub korytarzami w budownictwie wielorodzinnym, może wynosić U(max)=1,0 W/(m²K). Ściany z cegieł Porotherm 25/37.5 AKU cechują się współczynnikiem lepszym (U=0,95 W/(m2K)) niż wymagany w rozporządzeniu.

Wskaźniki akustyczne zostały określone przez Polską Normę PN-B-02151-3:1999; za wartość minimalną uznano R’A1>50 dB. W tej kategorii cegły Porotherm 25/37.5 AKU również wyróżniają się dobrą izolacyjnością akustyczną na poziomie R w /R A1 = 55/54 dB.

Systemowy produkt Porotherm – sprawne i łatwe wykonawstwo

Porotherm 25/37.5 AKU to kolejny produkt w szerokim systemie oferowanym przez firmę Wienerberger, który idealnie pasuje do pozostałych elementów – cegieł na ściany konstrukcyjne zewnętrzne i wewnętrzne, nośne, ściany działowe czy systemowe elementy nadproży i stropów. To proste i nowoczesne rozwiązanie daje przewagę już na etapie projektowania – ściana składa się z jednej warstwy o standardowej grubości 25 cm, a w pracy projektowej można skorzystać z gotowych detali architektonicznych i nakładki do projektowania w systemie Porotherm,

Partner meryto ryczny

70 dB – 50 dB = 20 dB

Pokazany w dużym uproszczeniu wpływ ściany o podwyższonej izolacyjności akustycznej Porotherm 25/37.5 AKU na przenikanie hałasu o natężeniu 70 dB (np. muzyka).

20 dB to poziom między granicą słyszalności (u człowieka 15 dB) a rozpoznawalności (23 dB).

ZALECENIA Wykonanie ścian akustycznych tradycyjną metodą.

Użycie zaprawy murarskiej tylko w spoinach poziomych i kieszeniach powstałych po zestawieniu cegieł – drążenia pozostają niewypełnione.

Po wymurowaniu ściany – tylko tynkowanie.

udostępnianej bezpłatnie przez firmę. Developer ma pewność, że stosuje rozwiązanie zgodne z polskim prawem i dostarczy swoim klientom mieszkania spełniające wymagania akustyczne i termiczne oraz gwarancję, że ekipa budowlana pracująca z produktem sprawnie i w znacznie krótszym czasie ułoży prostą ścianę. A stąd już tylko krok do oszczędności, tak istotnych w trudnym procesie budowy.

Wienerberger Ceramika Budowlana Sp. z o.o. ul. Ostrobramska 79, 04-175 Warszawa tel.: 22 514 21 00, fax: 22 514 21 03 www.wienerberger.pl Konsultacje techniczne tel.: 22 514 20 20 konsultacje.techniczne@wienerberger.com

Builder 95

ludzie i budowy

Joanna Ryńska

EKO+budowa

Zdjęcia archiwum redakcji

Wznoszony w nowoczesnej technologii ściany jednowarstwowej z pustaków szlifowanych warszawski biurowiec nabiera kształtów.

Kolejne etapy pokazują, że dzięki systemowym rozwiązaniom konstrukcyjnym budowa przebiega sprawnie, łatwo i płynnie.

Kontynuujemy opis postępów budowy jednego z pierwszych biurowców wznoszonych w energooszczędnej technologii Porotherm DRYFIX. Część pierwsza publikowana była w numerze 5/2012.

B

udynek wznoszony jest w technologii ściany osłonowej jednowarstwowej z wypełnieniem z pustaków ceramicznych Porotherm 44 EKO+ Dryfix o grubości 44 cm i współczynniku przenikania ciepła U 0,23 W/(m2K).

Jest to technologia systemowa – uzupełnia ją specjalna zaprawa do murowania na sucho. Obecny etap budowy pozwala przyjrzeć się rozwiązaniu newralgicznych elementów konstrukcyjnych.

Połączenie z konstrukcją szkieletową

Ustój nośny, w postaci żelbetowego szkieletu słupowo-płytowe-

96 Builder

go, cechuje się parametrami cieplnymi znacznie niższymi niż ściana osłonowa z pustaków ceramicznych, wykonana w systemie Porotherm DRYFIX. Konstrukcja wymagała zatem odpowiedniego docieplenia. Do tego celu zastosowano płyty styropianowe. Ogromnie ważne było także zabezpieczenie miejsc styku konstrukcji szkieletowej ze ścianą osłonową. Szkielet żelbetowy i ściana osłonowa cechują się różnymi współczynnikami rozszerzalności cieplnej, należało więc zapewnić dylatację pionową – wypełnienie materiałem ściśliwym. Dodatkową funkcją tego wypełnienia było zabezpieczenie

przed powstawaniem mostków termicznych.

Połączenia ścian i słupów wykonano, stosując w co drugiej warstwie kotwy nierdzewne. Pod kotwę, która ma ok. 2,5 mm grubości, należało podpiłować pustak. Dzięki temu kolejna warstwa pustaków była osadzona równo.

Kotwy umocowano przy użyciu zaprawy systemowej. Ze względu na grubość muru – 44 cm – użyto po dwie kotwy na każdą warstwę. Na połączeniu powierzchni pionowych zastosowano warstwę zaprawy do murowania na sucho. Ta sama zasada dotyczyła także połączenia muru z pustaków Porotherm DRYFIX

wrzesień 2012

METRYCZKA OBIEKTU • Liczba kondygnacji: 3 + garaż podziemny • Wysokość kondygnacji w świetle: 3,24 m • Powierzchnia (obrys parteru): 14,20 x 25,00 m • Konstrukcja: szkieletowa żelbetowa monolityczna, układ płytowo‑słupowy • Ściany osłonowe: jednowarstwowe z pustaków Porotherm 44 EKO+ DRYFIX – grubość muru 44 cm • Zaplanowana liczba pustaków (ściany osłonowe): 8640 szt.

Porotherm 44 EKO+ Dryfix: 7200 szt.; Porotherm 44 K EKO+ Dryfix – 360 szt.; Porotherm 44 1/2 EKO+ Dryfix – 840 szt.; Porotherm 44 R EKO+ Dryfix – 240 szt.

Rozpoczyna się wnoszenie ścian wewnętrznych z pustaków Porotherm 11.5 DRYFIX. Widać poziomowanie pierwszej warstwy na zaprawie. W ścianie zewnętrznej, w co drugiej warstwie, widoczne kotwy ze stali ocynkowanej, przygotowane do przewiązania ze ścianą wewnętrzną.

Otwór okienny. Widoczne pustaki kieszeniowe przed wypełnieniem materiałem izolacyjnym.

z płytą stropową – zarówno w przy‑ padku ścian osłonowych, jak i ścian wewnętrznych (działo‑ wych), wznoszonych z pustaków Porotherm 11.5 DRYFIX. Aby przy‑ gotować miejsce do wypełnienia ściśliwym materiałem izolacyjnym, ściana nie dochodziła do same‑ go stropu – pozostawiono 3 cm szczeliny. Wypełniono ją materia‑ łem ściśliwym, pełniącym funkcję wypełnienia dylatacji oraz termo‑ izolacyjną. Dla ścian osłonowych zastosowano płyty styropianowe, natomiast dla ścian działowych – pianę poliuretanową.

Budowa ściany wewnętrznej. Widoczny materiał izolacyjny, zastosowany do połączenia powierzchni pionowych oraz szczelina między ścianą a płytą stropową, wypełniona pianą PU.

Ściany wewnętrzne

Ściany wewnętrzne zostały wy‑ konane z pustaków ceramicznych Porotherm 11.5 DRYFIX. Podobnie jak w przypadku ścian zewnętrz‑ nych, przy ich wznoszeniu zwróco‑ no szczególną uwagę na dokładne wypoziomowanie pierwszej war‑ stwy. Zgodnie z zaleceniami produ‑ centa, połączenia ścian wewnętrz‑ nych ze ścianą osłonową wykonano z zastosowaniem kotew. Zastoso‑ wano kotwy ze stali ocynkowanej.

Poczynając od drugiej warstwy pu‑ staków, w co drugiej warstwie, po‑ łączenia z murem zewnętrznym

wrzesień 2012

Gotowy otwór okienny, przygotowany do osadzenia okna. Kieszeń wypełniona zapobiegającym powstaniu mostka cieplnego polistyrenem ekspandowanym, zalecanym przez producenta.

Połączenia ściany osłonowej z konstrukcją nośną.

Widoczne szczeliny (3 cm) między ścianą a płytą stropową, wypełnione materiałem ściśliwym oraz izolowane połączenia ściany ze słupem.

Builder 97

ludzie i budowy zrealizowano za pomocą jednej kotwy. Kotwy umocowano przy użyciu systemowej zaprawy do cienkich spoin Porotherm DRYFIX. Zaprawę systemową do murowania na sucho zastosowano także do połączenia nieszlifowanych powierzchni pionowych w pustakach uzupełniających.

Ciepły montaż okien

Powstające wnętrze budynku. Widoczna konstrukcja płytowo-słupowa oraz powstający układ ścian działowych.

Powstający biurowiec charakteryzuje się dużą liczbą okien, dlatego szczególnie istotne było odpowiednie przygotowanie otworów pod stolarkę. Do wykonania otworów okiennych zastosowano tzw. pustaki kieszeniowe, Porotherm 44 K DRYFIX oraz Porotherm 44 1/2 K DRYFIX. Kieszenie zostały wypełnione odpo-

wiednim materiałem izolacyjnym, aby zapobiec powstawaniu mostków cieplnych. Zalecany materiał izolacyjny to polistyren ekspandowany (XP) lub styrodur, który jest materiałem twardym i cechuje się bardzo dobrymi właściwościami cieplnymi. Aby montaż był jeszcze bardziej efektywny pod względem termicznym, zostały zastosowane dłuższe kołki, a otwory pod nie wiercono bez udaru.

Konstrukcja pustaków kieszeniowych „wymusiła” na wykonawcy najbardziej optymalne dla ściany jednowarstwowej osadzenie okien – w środku grubości ściany. Takie rozwiązanie pozwala najbardziej skutecznie eliminować mostki termiczne.

n

mgr inż. arch. Anna Zdziebłowska autorka projektu budynku

Podstawowym założeniem architektonicznym była prostota, z której wynika funkcjonalność i komfort użytkowników. Minimalistyczna bryła jest zgodna z najnowszymi trendami w architekturze, wynika też z oczekiwań i upodobań inwestora. Pozwala na doskonałą aranżację przestrzeni wewnętrznej i dostęp do każdej części budynku – co znakomicie wpisuje się w zadanie funkcjonalności.

Z kolei za komfort użytkowników, poprzez tworzenie właściwego mikroklimatu wnętrz, odpowiada w dużej mierze materiał, z którego wzniesiono ściany zarówno osłonowe, jak i wewnętrzne – ważnym zadaniem ścian jest bowiem zachowanie właściwej termiki i warunków wilgotnościowych. Zarówno z wieloletnich doświadczeń, jak i z najnowszych trendów architektoniczno-budowlanych wynika, że jednymi z najzdrowszych i najbardziej efektywnych energetycznie są materiały ceramiczne. Nowoczesne systemy, takie jak zastosowany w tym projekcie system Porotherm EKO+ DRYFIX, zapewniają tak dobre parametry cieplne, że możliwe jest zastosowanie oszczędnej i zdrowej technologii ściany jednowarstwowej. Takie rozwiązanie wpisuje się w kolejny dominujący trend architektoniczny, czyli budownictwo zrównoważone – jego cechą jest m.in. energooszczędność bez straty komfortu. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych i materiałowych oraz minimalizmowi widocznemu zarówno w bryle, jak i wyglądzie elewacji, całość zyska charakter niebanalnej i odpornej na mody i upływ czasu architektury.

98 Builder

wrzesień 2012

rynek

Produkty nagrodzone statuetką TopBuilder 2012 TOPBUILDER 2012

Fot. arch. Selena

Statuetka TopBuilder to jedna z najbardziej cenionych nagród na polskim rynku budowlanym. Przyznawana jest przez redakcję miesięcznika „Builder” i Kapitułę Wyróżnień innowacyjnym produktom i rozwiązaniom budowlanym; realizacjom, w których zastosowano nowoczesne rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i technologiczne oraz sprawdzonym i rekomendowanym produktom IT przeznaczonym dla budownictwa. Tytułem i statuetką TopBuilder mogą być wyróżnione również usługi, produkty finansowe, projekty, inicjatywy, przedsięwzięcia, programy, które są dedykowane branży budowlanej.

Knauf – uelastyczniony Selena – uszczelniacz Tytan Professional klej do płytek K2 na tarasy i balkony

Fot. arch. Soudal

Jest to najszybszy na rynku klej-uszczelniacz hybrydowy o ekstremalnie wysokiej sile spojenia.

Jest trwale elastyczny, charakteryzuje się najkrótszym na rynku czasem utwardzenia i najwyższą wytrzymałością spoiny. Już po 20 minutach osiąga ona wytrzymałość 0,5 N/mm2, co umożliwia dalszą obróbkę klejonego przedmiotu. Wytrzymałość końcowa 3 N/mm2 osiągana jest po trzech godzinach. Jest też odporny na skrajne czynniki fizyczne i chemiczne. Został opracowany na bazie polimerów SMX, czyli opatentowanej technologii Soudal Modified Extension.

Jest to produkt uniwersalny, do prac budowlanoremontowych. Zastępuje wszelkie typowe kleje i uszczelniacze, w tym specjalistyczne (do luster, do styropianu). Charakteryzuje się doskonałą przyczepnością do większości podłoży budowlanych, z wyjątkiem PE, PP i Teflonu.

wrzesień 2012

Viessmann – centrala grzewcza Vitosolar 300-F

Jest to wydajny kompakt do solarnego wspomagania podgrzewu c.w.u. i c.o. z gazowym, wiszącym kotłem kondensacyjnym. Urządzenie składa się z multiwalentnego podgrzewacza o pojemności 750 l z wstępnie orurowanym stelażem do bezpośredniego montażu gazowego wiszącego kotła kondensacyjnego. Jest fabrycznie przygotowane do bezproblemowej instalacji. Stojak montażowy jest wyposażony w rozdzielacz obiegów grzewczych oraz w izolowane cieplnie rurociągi i zawory odcinające.

Możliwe jest również przyłączenie zewnętrznego zestawu do obsługi kolejnego obiegu grzewczego z zaworem mieszającym. Wszystkie przyłącza można wyprowadzić z prawej lub lewej strony urządzenia. Centrala posiada tylko jeden regulator Vitotronic 200, który steruje pracą całej centrali, łącznie z kolektorami słonecznymi.

Jedną z największych zalet centrali jest wysoka oszczędność zużycia prądu, nawet do 70% w stosunku do konwencjonalnych pomp obiegowych, którą zapewniają wysokoefektywne pompy o regulowanych obrotach (klasy energetycznej A) w obiegu grzewczym i solarnym.

Fot. arch. Viessmann

Soudal – klej FixAll® TURBO

Jest to specjalistyczny produkt, przeznaczony do uszczelniania i wypełniania dylatacji na balkonach i tarasach – jest jedynym na rynku produktem przeznaczonym specjalnie do tego celu. Może być też stosowany w obiektach budowlanych, także na podłoża wilgotne. Tworzy wytrzymałe, elastyczne i wodoszczelne połączenia, odporne na wibracje i zmienne warunki atmosferyczne oraz promieniowanie UV. Cechuje się doskonałą przyczepnością do typowych podłoży budowlanych. Nie wymaga użycia środków gruntujących.

Nie zawiera izocyjanów, silikonu i rozpuszczalników. Ze względy na neutralny system utwardzenia może być stosowany na delikatne podłoża, np. kamień naturalny, marmur, metale. Po utwardzeniu nadaje się do malowania.

Sopro – dekoracyjna fuga epoksydowa Topas® DFE

Fugę tę charakteryzuje najwyższa szczelność, odporność chemiczna i mechaniczna. Dodatkowy efekt brokatu srebrnego i złotego w połączeniu z 14 kolorami bazowymi umożliwia dopasowanie fugi do każdego rodzaju okładziny. Fuga spełnia wymagania RG dla zapraw na bazie żywic reaktywnych do spoinowania, zgodnie z normą PN-EN 13888 oraz R2 dla klejów reaktywnych, zgodnie z normą PNEN 12004. Fuga umożliwia też uzyskanie efektu półprzezroczystego, co jest istotne przy wykańczaniu okładzin szklanych.

Nadaje się do chemoodopornego utwardzania i spoinowania we wszystkich tradycyjnych i nośnych podłożach, także do fugowania płytek ceramicznych.

Builder 99

Fot. arch. Sopro

Jest to cienkowarstwowa zaprawa stanowiąca mieszankę cementu portlandzkiego, kruszyw mineralnych oraz modyfikatorów. Cechuje się odpornością na wodę i mróz.

Może być stosowany wewnątrz i na zewnątrz. Osiąga przyczepność większą niż 0,5 N/mm2 w czasie krótszym niż 20 minut. Przeznaczony jest do mocowania ściennych i podłogowych płytek chłonnych i niechłonnych oraz innych okładzin ceramicznych. Może być zastosowany na podłoża odkształcalne. Dostępny jest w opakowaniach 10 i 25 kg.

budownictwo kolejowe dodatek promocyjny miesięcznika

Builder

wrzesień 2012

TINES na rynkach wschodnich str. 104

Prezentacja firmy Tines SA i realizacji metra w Ałmacie

prezentacja z okładki

Nowoczesne oblicze

kazachskiej kolei podziemnej

Nowo otwarte metro w Ałmacie korzysta z najnowszych, światowych osiągnięć technologicznych i jest uważane za jedno z najbardziej postępowych pod każdym względem obiektów podziemnej infrastruktury komunikacyjnej na terenie wszystkich krajów WNP. W konstrukcji drogi szynowej metra zastosowano technologię bezpodsypkowej nawierzchni firmy TINES.

P

riorytetowe znaczenie dla Ałmaty, największego w Republice Kazachstanu miasta położonego w południowo-wschodniej części kraju, miała trwająca przeszło 20 lat budowa kolei podziemnej. Komunikacja miejska w formie autobusów, trolejbusów i tramwajów nie była wystarczająca dla obszaru będącego głównym ośrodkiem przemysłowym, kulturalnym oraz naukowym. Projekt inwestycyjny I linii metra rozpoczęty w latach 80. został sfinalizowany i oddany do użytku publicznego 1 grudnia 2011 roku.

Budowę pierwszego odcinka jedynej w Kazachstanie oraz drugiej w Azji Środkowej podziemnej linii komunikacyjnej rozpoczęto 7 września 1988 roku. Ze względu na rozpad ZSRR w latach 90., gdy Kazachstan uzyskał status niepodległego państwa, budowa metra została wstrzymana. Dopiero w 2003 roku, gdy uaktywniono proces finansowania, wznowiono projekt, którego budowa postępowała w szybkim tempie. Uroczyste oddanie metra zostało specjalnie zaplanowane na

104 Builder dodatek promocyjny BUDOWNICTWO KOLEJOWE

20 rocznicę odzyskania niepodległości Kazachstanu.

Technologie o najwyższym standardzie

Licząca przeszło 8 kilometrów trasa przebiega przez 7 stacji w centralnej części miasta. Nowo otwarte metro w Ałmacie korzysta z najnowszych światowych osiągnięć technologicznych i jest uważane za jedno z najbardziej postępowych pod każdym względem obiektów podziemnej infrastruktury komunikacyjnej na terenie wszystkich krajów WNP. W konstrukcji drogi szynowej metra zastosowano technologię o europejskim standardzie.

Dostawy bezpodsypkowego typu nawierzchni szynowych firmy TINES SA rozpoczęto w 2009 roku.

Wybór rozwiązania pozwolił na przyspieszenie budowy i przybliżenie terminu oddania metra do eksploatacji. W trakcie zalewania betonowej płyty torowej w prawym tunelu, trwała również zabudowa płyty torowej w lewym odcinku metra.

W podziemnym tunelu ułożono blisko 16 kilometrów torów z zastoso-

waniem nowoczesnego systemu.

Sprawdzone rozwiązanie w wielu kluczowych realizacjach, m.in.: na bielańskim odcinku Metra Warszawskiego, łącznicy kolejowej na lotnisko Okęcie, a także w nawierzchni Metra Kijowskiego skutecznie ogranicza drgania przenoszone przez pojazdy szynowe do

wrzesień 2012

otoczenia trasy, zapewnia wieloletnią, bezutrzymaniową eksploatację nawierzchni, a także bezpieczeństwo i komfort podróżowania.

Stacja Bajkonur architektoniczny majstersztyk

Na przejechanie całej trasy specjalnie zaprojektowanej dla metra w Ałmacie flotą marki Hyundai Rotem potrzebne jest niecałe 15 minut, uwzględniając postój na wszystkich siedmiu stacjach. Styl i charakter każdej z nich, mimo że nie nawiązuje do żadnego punku miasta, został zaprojektowany i wykończony w zupełnie inny sposób. Wyjątkiem, a zarazem najciekawszą formą jest Bajkonur, której nazwa pochodzi od kazachskiego kosmodromu. Ozdobną ceramikę, żyrandole oraz marmury obecne na pozostałych, zastępuje biało-niebieska blacha, na której ścianach wyświetlane są obrazy z lotów kosmicznych.

podziemna stworzyła sprawny układ komunikacyjny w warunkach wysoko zurbanizowanego obszaru Kazachstanu. W perspektywie rozwoju transportu komunikacyjnego miasta planowana jest rozbudowa I linii metra w zachodnim i północnym kierunku, co umożliwi połączenie historycznego centrum z mieszkalnymi i przemysłowymi dzielnicami.

Perspektywiczny rozwój transportu

Tines S.A.

Zdjęcia archiwum Tines S.A.

Obecnie skala przewozów na pierwszym odcinku I linii metra rozwiązuje jedynie częściowo problemy komunikacyjne Ałmaty. Od momentu oddania obiektu inżynierskiego do eksploatacji zanotowano przewóz ponad 4 mln osób. Przekazana do eksploatacji miejska kolej

wrzesień 2012

Builder dodatek promocyjny BUDOWNICTWO KOLEJOWE 105

Rys. arch. Ministerstwo Transportu i Komunikacji Republiki Łotwy

Kontrakt na Rail Balticę W czerwcu ogłoszono wynik przetargu na budowę pierwszego odcinka trasy Rail Baltica, prowadzącej z Warszawy na Litwę. Wykonawcą transeuropejskiego korytarza będzie konsorcjum spółek Polimex-Mostostal, Torpol i Intercor.

Przy rozstrzyganiu tego przetargu obok ceny ważny był termin realizacji inwestycji oraz okres gwarancji. Kontrakt zawarty został na 1,3 mld zł, co stanowi 56% kosztorysu ustalonego przez PKP Polskie Linie Kolejowe.

Fot. arch. PKP PLK S.A.

Modernizacja mostu Polska-Niemcy

W lipcu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. podpisały umowę na nadzór nad modernizacją linii kolejowej C-E 30 na odcinku Węgliniec – Bielawa Dolna – Horka. Kontrakt opiewa na na kwotę 958 000,00 PLN netto. Wykonawcą jest EKOCENTRUM – Wrocławski Ośrodek Usług Ekologicznych Sp. z o.o. Zadaniem wykonawcy jest wybudowanie jednej części mostu w osi nieużywanego toru wraz z elektryfikacją linii kolejowej do punktu styku sieci trakcyjnych PKP PLK i DB Netz AG. Drugim krokiem będzie przeniesienie ruchu na wybudowaną część mostu i budowa drugiej części mostu, w osi czynnego toru wraz z elektryfikacją linii kolejowej.

106 Builder dodatek promocyjny BUDOWNICTWO KOLEJOWE

Dwa kontrakty budowlane, które PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. realizuje na odcinku o długości 103 km między Szymankowem a Zajączkowem Lubawskim, otrzymały dofinansowanie. To obszar tzw. lokalnych centrów sterowania ruchem kolejowym (LCS) w Malborku i w Iławie. Kontrakty to: LCS Iława za 933 mln zł netto (konsorcjum pod przewodnictwem Budimeksu) oraz LCS Malbork za 1,1 mld zł netto (konsorcjum pod przewodnictwem Trakcja-Tiltra S.A.).Modernizacja linii kolejowej z Warszawy do Gdańska to największa obecnie prowadzona inwestycja kolejowa w Polsce. Linia liczy około 350 km długości. Kwota dofinansowania tej inwestycji to blisko 1,4 mld zł. Pochodzi z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Fot. arch. PKP PLK S.A.

Dofinansowanie modernizacji trasy Warszawa-Gdynia

Za rok koleją na lotnisko w Goleniowie

Linia kolejowa do portu lotniczego Szczecin – Goleniów nabiera kształtu.

Gotowe są już nasypy, na których wkrótce zostaną ułożone tory kolejowe.

Ze względu na bagnisty teren wymieniono grunt na długości kilkuset metrów. W pobliżu planowanego przystanku zamontowano trzeci rozjazd, łączący odcinki linii prowadzące w kierunku Goleniowa i Kołobrzegu. W najbliższym czasie rozpocznie się budowa peronu z wiatą. Ruchem pociągów jadących do nowego przystanku będzie zarządzała nastawnia w Goleniowie, a w ramach robót zaplanowano montaż urządzeń sterowania ruchem kolejowym. Budowa łącznicy na lotnisko jest elementem modernizacji linii kolejowej Goleniów – Kołobrzeg. Całkowity koszt tej inwestycji, realizowanej w ramach RPO Województwa Zachodniopomorskiego, wyniesie 55 mln PLN. Dzięki inwestycji, w czerwcu 2013, roku będzie można dojechać pociągiem do portu lotniczego ze Szczecina w 40, a z Kołobrzegu w 90 minut.

Fot. arch. PKP PLK S.A.

Fot. arch. Budimex

W obliczu złożenia wniosku o upadłość przez Przedsiębiorstwo Napraw Infrastruktury, którą niedawno nabyła spółka Budimex, rozgorzały dyskusje prasowe dotyczące odpowiedzialności Zarządu. Wobec tego, szef Rady Nadzorczej spółki, Marek Michałowski, przedstawił oświadczenie, w którym czytamy m.in.: Nie ma potrzeby, by rozpatrywać odpowiedzialność personalną jakiegokolwiek członka zarządu w sprawie zakupu PNI. Rada Nadzorcza była od początku procesu szczegółowo informowana przez Zarząd Budimeksu – zarówno o warunkach negocjacji i zakupu PNI Sp. z o.o., jak i kolejnych trudnościach, które wynikały z analiz rzeczywistej kondycji spółki już po jej przejęciu. Dziś zadaniem zarządu jest skoncentrowanie się na pomyślnym przeprowadzeniu układu i uratowaniu PNI.

Rozbudowa Poznańskiego Szybkiego Tramwaju Nowy odcinek szybkiego tramwaju powstaje jako autonomiczny układ ponad dwukilometrowej trasy tramwajowej zakończonej pętlą za peronem 7 dworca kolejowego. Powstaje łącznik z torowiskiem w ul. Głogowskiej, dzięki czemu część linii pojedzie nową trasą z pominięciem obecnego, przeciążonego ruchem, układu tramwajowego w ciągu ul. Roosevelta. Dzięki nowej pętli będzie możliwość uruchomienia w pełni niezależnej linii tramwajowej, kursującej wyłącznie po trasie PST. Koszt inwestycji to ponad 131 mln PLN; część środków pochodzi z funduszy Unii Europejskiej w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Zakończenie inwestycji planowano na listopad 2012, okazało się jednak, że trzeba wzmocnić ścianę Dworca Zachodniego. Optymistyczne prognozy mówią o starcie nowej linii na początku roku 2013.

wrzesień 2012

Fot. arch. Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu

informacje

Budimex będzie ratował PNI

- przyszłość obsługi bocznic kolejowych Przeciągarki torowe wagonów to urządzenia przeznaczone do przetoku oraz pozycjonowania wagonów na bocznicach kolejowych. Skutecznie zastępują lokomotywy manewrowe używane w czasie załadunku i rozładunku wagonów na terenie zakładów przemysłowych.

Bartosz Stosik

J

ednym z czołowych producentów tych specjalistycznych urządzeń w Polsce jest firma Unitor z Inowrocławia. Przedsiębiorstwo z prawie dwudziestoletnim doświadczeniem w szeroko pojętej branży kolejowej od dziesięciu lat specjalizuje się w dostarczaniu przeciągarek torowych dla największych zakładów przemysłowych w Polsce.

Europejski standard urządzenia

Przeciągarki wagonów produkowane przez firmę Unitor wykorzystują nowoczesne technologie i rozwiązania techniczne, ale zarazem spełniają wszystkie rygorystyczne normy i przepisy obowiązujące w Polsce oraz na terenie Unii Europejskiej. Urządzenia napędzane są ekologiczną energią elektryczwrzesień 2012

ną, a tzw. wózki holujące, które bezpośrednio przemieszczają całe składy wagonów, poruszają się za pomocą lin i zespołów kół przewijających. Poza wspomnianymi wózkami holującymi (masa składu nawet do 2500 ton), reszta podzespołów urządzeń ma charakter modułowy i w każdej montowanej maszynie jest taka sama.

Projektowanie na zamówienie

Zastosowanie takiego rozwiązania znacząco usprawnia procesy produkcyjne oraz ewentualne czynności serwisowe. Każda przeciągarka torowa jest projektowana indywidualnie i poprzez zastosowanie jednego z dostępnych wózków holujących może być przystosowana dokładnie do wymagań klienta.

Niezależnie czy w strefie pracy urządzenia znajduje się waga kolejowa, czy tor jest nawierzchnią wspólną dla ruchu kołowego, firma Unitor posiada rozwiązania, które zapewnią pełną funkcjonalność przeciągarek torowych.

Korzyści z zastosowania

Pośród wielu korzyści, jakie niesie za sobą zastosowanie zautomatyzowanych systemów przetoku wagonów kolejowych, jednym z najważniejszych i najbardziej oczywistych, jest fakt, iż koszty eksploatacji takich urządzeń są wielokrotnie niższe niż koszty wykorzystania klasycznych lokomotyw kolejowych. Dodatkowo pełna obsługa lokomotywy to najczęściej minimum trzy osoby, a obsługa przeciągarki torowej wymaga

tylko jednego pracownika. Ponadto łatwość obsługi sprawia, iż operator może jednocześnie wykonywać inne zadania np. związane z czynnościami przy załadunku lub rozładunku wagonów. Duże zautomatyzowanie urządzeń firmy Unitor oraz zastosowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych pozwala nawet na przestawianie składów wagonów pomiędzy torami, a co za tym idzie, praktycznie wyeliminowanie lokomotyw manewrowych z ruchu kolejowego na terenie bocznic. Oczywiście wszystkie produkty Unitoru spełniają wszystkie normy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Dodatkowo, przy niskim stopniu trudności obsługi i wysokim komforcie pracy przeciągarki torowe cieszą się dużym zaufaniem użytkowników.

Dużym atutem korzystania z przeciągarek torowych jest brak wymagań nabycia dodatkowych uprawnień przez operatorów maszyn. Dla porównania, wszyscy członkowie obsługi lokomotywy manewrowej, która zazwyczaj wypełnia tego typu zadania, muszą posiadać co najmniej uprawnienia manewrowego wydawane przez Urząd Transportu Kolejowego.

Ostatnio zaobserwowano pogłębiające się problemy ze znalezieniem wykwalifikowanych pracowników posiadających odpowiednie zezwolenia, więc coraz częściej staje się to powodem do szukania alternatywnych form obsługi bocznic.

Referencje

Przedsiębiorstwo Unitor w czasie swojego istnienia i funkcjonowania w branży było dostawcą przeciąga-

rek torowych między innymi dla: Lafarge Cement S.A., Koksownia Przyjaźń Sp. z o.o., Koksownia Radlin, Wałbrzyskie Zakłady Koksownicze S.A., Lotos Oil S.A., KGHM Polska Miedź S.A. Być może i w Państwa firmie można zastosować nowoczesną i oszczędną technologię przeciągarek torowych.

Zapraszamy do współpracy.

Autor jest menedżerem ds. sprzedaży w firmie UNITOR S.C.

Unitor s.c.

Cieślin 15, 88-100 Inowrocław tel.: 52 352 75 28, fax: 52 352 75 27 unitor@unitor.net.pl www.unitor.net.pl

Builder dodatek promocyjny BUDOWNICTWO KOLEJOWE 107

przeciągarki wagonów

Przeciągarki torowe wagonów

Fot. arch. redakcji

raport

Rynek budownictwa kolejowego

Polski rynek kolejowy, szacowany obecnie na ok. 3 mld zł, ma wciąż przed sobą perspektywy rozwoju, związane z realizacją projektów dofinansowywanych przez Unię Europejską.

Wykonawcy martwią się, by tak dobre perspektywy nie zostały zniweczone przez niedoskonałe procedury przetargowe.

J

ak wynika z opracowanego przez firmę badawczą PMR raportu „Budownictwo kolejowe w Polsce 2012 – Prognozy rozwoju na lata 2012-2014”, polski rynek osiągnął wartość rekordową, która wynosi 3,1 mld zł.

Dzięki wsparciu Unii Europejskiej wartość ta ma się w latach 20122013 znów zwiększyć – wedle różnych szacunków w roku 2012 ma wynieść 5 mld zł, a w roku 2013 – 8 mld zł.

W latach 2012-2013 mają rozpocząć się kolejne inwestycje współfinansowane przez Unię, ale ich znaczenie zmniejszy się na rzecz finansowania ze środków własnych PKP oraz z budżetu państwa.

108 Builder dodatek promocyjny BUDOWNICTWO KOLEJOWE

Pula kontraktów

Obecną koniunkturę dla budowy, modernizacji i rewitalizacji infrastruktury kolejowej porównuje się z boomem na budowę strategicznych korytarzy drogowych przez EURO 2012. Perspektywa unijna 2007-2013 to wielomilionowe kontrakty – w dużej mierze już podpisane, a po części także realizowane. Kontrakty kolejowe są bardziej lukratywne niż drogowe, ale jest ich mniej – zatem w latach 2012-2014 nie wszystkim firmom zrekompensują zakończenie kontraktów drogowych. Mimo to, w firmach specjalizujących się w budowie infrastruktury szynowej (kolej, tramwaje, metro) widać znaczne

ożywienie, np. zwiększenie zatrudnienia. Firmy z sektora budowlanego przebranżawiają się lub dostosowują do specyfiki budownictwa szynowego. Kolejna szansa może otworzyć się w perspektywie finansowania 2014-2020, gdyż Polska ma szansę otrzymać nawet 30 mld zł wsparcia. Pieniądze te zostaną przeznaczone w dalszym ciągu przede wszystkim na modernizacje – to olbrzymie zadanie, które wedle resortu budownictwa nie zostanie zakończone przed rokiem 2030. To powód, dla którego do tego czasu nie powstanie infrastruktura dla Kolei Dużych Prędkości. Z punktu widzenia konkurencyjności rynkowej to dobra wiadomość – środki zostawrzesień 2012

ną podzielone między więcej zadań, a tym samym więcej kontraktów. Firmy, które planują przetrwanie dekoniunktury przez najbliższe dwa lata i rozwój dzięki nowej perspektywie unijnej, powinny być czujne. Kontrakty, które będą realizowane w perspektywie 20142020, są lub będą podpisywane w ciągu kilku najbliższych miesięcy.

Miliardy na modernizację

Machiną napędową są niewąptliwie pieniądze unijne, głównie z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Obecnie są lub wkrótce będą realizowawrzesień 2012

Rys. arch. Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej

Katarzyna Bednarz, analityk rynku budowlanego w PMR, autorka raportu „Budownictwo kolejowe w Polsce 2012 – Prognozy rozwoju na lata 2012-2014”.

Wiadomo już, że nie wszystkie plany do 2013 uda się zrealizować.

Jest wielce prawdopodobne, że także kolejne przedsięwzięcia ulegną opóźnieniom, a w niektórych przypadkach może dojść nawet do rezygnacji z ich realizacji. Należy mieć jednak nadzieję, że w kolejną perspektywę finansową krajowy administrator sieci kolejowej wejdzie z większą ilością przygotowanych projektów, a ich realizacja rozpocznie się bez poważnych opóźnień, na co liczą zwłaszcza potencjalni wykonawcy.

Tab. 1. Finansowanie inwestycji w PO Infrastruktura i Środowisko w okresie programowania 2011-2013 [mld zł.]

Przygotowanie inwestycji

0,5

Budowa nowej infrastruktury

0,75

Modernizacja infrastruktury

16

Odtworzenie infrastruktury

3,9

Źródło: Wieloletni Program Inwestycji Kolejowych do 2013 roku

ne wszystkie największe inwestycje. Najwięcej pieniędzy Unia Europejska przeznacza na modernizację korytarzy transportowych – nic dziwnego, 29% torów jest w stanie niezadowalającym. Największą wartość mają projekty dotyczące modernizacji następujących korytarzy transportowych: • połączenie Warszawa-Gdańsk (linia E65) – do wiosny 2014 roku; • połączenie Rzeszów-Kraków-Katowice-Zabrze (linia E30) – do 2015 roku; • połączenie pomiędzy Warszawą i Łodzią wraz z przebudową dworca Łódź Fabryczna – do wiosny 2015 roku.

Terminy inwestycji współfinansowa-

nych przez Unię Europejską muszą zakończyć się w 2015 roku. Inaczej projekty utracą dofinansowanie.

Jak podają autorzy Wieloletniego Programu Inwestycji Kolejowych do 2013 roku z perspektywą 2015, poza środkami UE i środkami własnymi niezbędne jest oparcie programu na kredycie z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Ze względu na niewystarczające środki na pokrycie wkładu krajowego na projektach POIiŚ, oprócz posiadanych już kredytów EBI w wysokości 300 mln EUR i 400 mln EUR, konieczne jest pozyskanie przez PLK nowego kredytu w wysokości szacunkowej 910 mln EUR, z gwarancją Skarbu Państwa. Środki te posłużą na po-

Firmy uczestniczące w największych projektach komunikacji szynowej Astaldi Budimex Polimex-Mostostal Tines TOR-KAR-SSON Torpol Trakcja-Tiltra krycie wkładu krajowego na projektach POIiŚ w części wydatków niekwalifikowanych oraz na częściowe prefinansowanie wydatków kwalifikowanych. Dotyczyć to będzie wszystkich projektów POIiŚ, poza projektami fazy przygotowania i poza projektami na ciągu E65 na odcinku Warszawa – Gdynia. Na sfinansowanie projektów na E65 został już dedykowany kredyt 400 mln EUR.

Builder dodatek promocyjny BUDOWNICTWO KOLEJOWE 109

raport

Tab. 2. Przykładowe, duże projekty realizowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Nazwa projektu

Koszt całkowity [mld PLN]

Czas realizacji projektu

Modernizacja linii kolejowej E30/C-E30, odcinek Kraków - Rzeszów, etap III POIiŚ 7.1-30

3,83

2010-2014

Modernizacja linii kolejowej E65/C-E65 na odcinku Warszawa-Gdynia-obszar LCS Ilawa, LCS Malbork i LCS Iława POIiŚ 7.1-1.3

2,35

2011-2013

Modernizacja linii kolejowej E65/C-E65 odcinek Warszawa-Gdynia-obszar LCS Ciechanów” POIiŚ 7.1-1.1

1,94

2009 - 2013

Modernizacja linii kolejowej Warszawa-Łódź, Etap II, lot B, odcinek Łódź Fabryczna-Łódź Widzew ze stacją Łódź Fabryczna oraz budową części podziemnej dworca Łódź Fabryczna przeznaczonej dla odprawy i przyjęć pociągów oraz obsługi podróżnych POIiŚ 7.1-24.2

1,43

2011-2015

Modernizacja linii kolejowej E30, etap II, odcinek Zabrze-Katowice-Kraków POIiŚ 7.1-11.1

1,39

2010 – 2014.06.30

Modernizacja linii kolejowej E65/C-E65 na odcinku Warszawa-Gdynia-obszar LCS Działdowo POIiŚ 7.1-4.1

1,35

do grudnia 2014 roku

Modernizacja linii kolejowej E65/C-E65 na odcinku Warszawa-Gdynia-obszar LCS Gdańsk, LCS Gdynia POIiŚ 7.1-1.2

1,17

I kw. 2011 – I kw. 2014

Modernizacja linii kolejowej E65/C-E65 na odcinku Warszawa-Gdynia – w zakresie warstwy nadrzędnej LCS, ERTMS/ETCS/GSM-R, DSAT oraz zasilania układu trakcyjnego POIiŚ 7.1-1.4

1,12

2011-2015

Źródło: Wieloletni Program Inwestycji Kolejowych do 2013 roku

Nadchodząca perspektywa

Jak podaje raport „Budownictwo kolejowe w Polsce 2012 – Prognozy rozwoju na lata 2012-2014”, wstępny zarys inwestycji został już także ustalony w perspektywie na lata 2014-2020, z którą wykonawcy robót kolejowych wiążą jeszcze większe nadzieje. W grupie tej znajdują się zarówno wcześniej przygotowane projekty, które z racji opóźnień straciły szansę na realizację do 2013 r., jak i te, dla których wykonywane są obecnie lub w najbliższym czasie będą prowadzone prace przygotowawcze.

Do największych przetargów należeć będą postępowania dotyczące m.in.: • połączenia Lublin-Otwock; • robót na linii Rail Baltica na odcinku Sadowne-Białystok; • połączenia Szczecin-Poznań; • dokończenia odcinka Poznań-Wrocław oraz Wrocław-Kłodzko.

Sumaryczna wartość projektów zapowiadanych przez PKP PLK na lata 2014-2020 wynosi ponad 30 mld zł.

W ocenie PMR, rynek budownictwa kolejowego w najbliższej dekadzie prezentuje się bardzo obiecująco, mimo że nie będą realizowane kontrakty na budowę Kolei Dużych Prędkości. Za najważniejsze projekty autorzy Wieloletniego Programu Inwestycji Kolejowych do 2013 roku z perspektywą 2015 uważają następujące:

• modernizacja ciągu kolejowego E65/C-E6515 z Warszawy do Trójmiasta, w rezultacie której do użytku zostaną oddane nowoczesne obiekty oraz urządzenia spełniające wymagania w zakresie poprawy bezpieczeństwa ruchu kolejowego, zwiększające dostępność dla podróżnych oraz umożliwiające skrócenie czasu przejazdu; • pilotażowe wdrożenie ERTMS/ ETCS i ERTMS/GSM-R16 w Polsce w korytarzu E 3017 na odcinku Legnica-Węgliniec-Bielawa Dolna, którego wyniki zostaną wykorzystane przy modernizacji linii kolejowych, na których przewiduje się wdrożenie ERTMS; • modernizacja 335 km torów na CMK 18 pomiędzy Warszawą a Katowicami i Krakowem, co umożliwi zwiększenie prędkości jazdy pociągów do 200 km/h; • realizacja projektów istotnych dla poszczególnych województw, np. rewitalizacja i modernizacja tzw. „kościerskiego korytarza kolejowego” (odcinek Kościerzyna-Gdynia linii kolejowej nr 201), modernizacja linii kolejowej nr 203 na odcinku Krzyż-Kostrzyn, modernizacja linii nr 18 łączącej Toruń z Bydgoszczą, modernizacja 24 przejazdów kolejowych na terenie województwa lubelskiego; • realizacja zadań inwestycyjnych mających na celu wyeliminowa-

110 Builder dodatek promocyjny BUDOWNICTWO KOLEJOWE

Planowane zadania do włączenia do programu, w przypadku zaistnienia nowych możliwości finansowania, według Wieloletniego Programu Inwestycji Kolejowych do 2013 roku z perspektywą 2015: • pełna modernizacja ciągu kolejowego E59 na odcinkach granica woj. dolnośląskiego-Poznań, Poznań-Krzyż i Krzyż-Szczecin,

• poszerzenie zakresu inwestycji odtworzeniowych o projekty dotyczące linii: – nr 96 Tarnów-Stróże (odc. Stróże-Muszyna-granica państwa), – nr 61 Kielce-Fosowskie, – nr 286 Wałbrzych-Kłodzko, – nr 287 Nysa-Opole, – nr 14, 143, 281 i 355 ciąg komunikacyjny Łódź-Ostrów Wlkp.-Wrocław, – nr 272 Kluczbork-Poznań (odc. Kluczbork-Ostrów Wlkp.), • odtworzenie ważnych linii dla sektora kolejowych przewozów towarowych. nie miejscowych ograniczeń prędkości, np. udrożnienie podstawowych ciągów wywozowych w ruchu towarowym na terenie Śląska.

Problem z przetargami?

Czy PKP Polskie Linie Kolejowe mogą powtórzyć błędy, które miały miejsce przy budowie dróg? Wykonawcy obawiają się, że kryterium najniższej ceny w procedurze przetargowej może zaważyć na jakości wykonania projektów. Tak będzie choćby w przypadku programu re-

witalizacji 9 odcinków szlaków kolejowych w całej Polsce, gdzie rozstrzygającym kryterium pozostanie cena. Jak mówi rzecznik PKP PLK, Mirosław Siemieniec, nie jest planowana indeksacja cen materiałów Oprac. Joanna Ryńska Źródła Katarzyna Bednarz: „Budownictwo kolejowe w Polsce 2012 – Prognozy rozwoju na lata 2012-2014” Wieloletni Program Inwestycji Kolejowych do 2013 roku z perspektywą 2015 wrzesień 2012

Kruszywa dla Kolei CEMEX Polska oferuje swoim klientom najwyższą jakość kruszywa do budowy i utrzymania nawierzchni kolejowych.

Zapewniamy kompleksowe usługi logistyczne gwarantujące naszym klientom pewne i terminowe dostawy na terenie całego kraju. www.cemex.pl

Fuga Knauf Elastic Plus

OknoPlus – drzwi z panelem nakładkowym

Wydajny tynk MK5-L firmy quick-mix

Schiedel Flow zapewnia wentylacją hybrydową (naturalno-mechaniczną wywiewną). System składa się z przewodów pionowych (kanały wentylacyjne Schiedel), jednostki wentylacyjnej (wentylator Fenko), sterowanych ręcznie elementów powietrza nawiewnego (nawiewnik ścienny), kratki wywiewnej oraz opcjonalnie sterownika odpowiedzialnego za pracę wentylatora. Ilość świeżego powietrza potrzebnego w pomieszczeniu wynika m.in. z poziomu wilgotności, która zmienia się odpowiednio do ilości i aktywności obecnych osób, zatem wentylacja Schiedel Flow posiada systemy automatycznej kontroli pozwalające spełnić normowe warunki higieniczne. Sterowanie to może być oparte na poziomie wilgotności względnej w pomieszczeniu przy zastosowaniu czujnika Higster lub wywiewnej kratce wentylacyjnej Ellan. Sterowanie reaguje na zawartość wilgoci w powietrzu natychmiast, niezależnie i mechanicznie. Oznacza to, że użytkownik oddycha świeżym powietrzem, dobrze się czuje i ma poczucie komfortu mieszkania i jakości życia.

Dostępne w ofercie firmy OknoPlus, solidnie wykonane drzwi aluminiowe z panelem nakładkowym oraz nowoczesnym zamkiem wielopunktowym, otwierane za pomocą czytnika linii papilarnych, należą do innowacyjnych rozwiązań przyszłości.

Panel nakładkowy to specjalistyczne wypełnienie drzwiowe, które znacząco wpływa na względy estetyczne oraz funkcjonalność drzwi. Z uwagi na wysokie parametry techniczne, rozwiązanie to znajduje zastosowanie przede wszystkim w nowoczesnej stolarce aluminiowej. Wariant jednostronny montuje się od strony zewnętrznej poprzez naklejenie aluminiowej blachy na skrzydło drzwiowe, a od wewnętrznej poprzez umocowanie specjalnej listwy przybyszowej. Cała powierzchnia zewnętrznej strony blachy przykryta jest płytą dekoracyjną, a wewnątrz rama skrzydła otacza wypełnienie drzwiowe. Użytecznym rozwiązaniem zabezpieczającym oferowanym przez firmę OknoPlus jest też automatyczny zamek wielopunktowy z napędem elektrycznym, otwieranym za pomocą czytnika linii papilarnych.

Jest to elastyczna i trwała spoina, która doskonale współpracuje z podłożem jak i płytkami, zarówno w miejscach suchych, jak i narażonych na dużą wilgotność lub na bezpośrednie działanie wody (kabiny prysznicowe, tarasy i balkony). Dzięki zastosowaniu najnowszych technologii, fugę Knauf Elastic Plus cechuje zwiększona odporność na pleśń i grzyby (system Fungostop). Ważnym parametrem fugi jest niska nasiąkliwość, która wpływa na jej trwałość. W przypadku fugi Knauf Elastic Plus, Efekt Perlenia (Perleffekt) sprawia, że woda pozostaje na jej powierzchni, nie wnikając w podłoże.

Dla tych, którzy cenią sobie trwałość i jakość w każdym szczególe, istotna jest również ochrona koloru. Formuła UV Stabil przedłuża jej „żywotność” i zapobiega powstawaniu zabrudzeń i osadów wapiennych. Fuga nie blaknie, nie traci intensywności barwy przez lata.

Fuga Knauf Elastic Plus dostępna jest w 20 kolorach. Można ją wykorzystywać wewnątrz budynków, jak i na zewnątrz, dostępna jest w wiaderkach 1 i 5 kg.

Firma quick-mix wprowadza na rynek nowy, lekki tynk maszynowy MK5-L dedykowany do stosowania wewnątrz budynków, zarówno na ściany jak i sufity. Czysto mineralną zaprawę wyróżnia wysoka wydajność (40% wyższa w stosunku do tynku tradycyjnego) oraz łatwość stosowania.

Najwyższa jakość produktu gwarantuje uzyskanie doskonałego efektu wewnątrz budynku, od piwnicy aż po dach.

MK5-L firmy quick-mix jest lekkim i wydajnym tynkiem maszynowym cementowo-wapiennym z dodatkiem perlitu. Jego wysoka paroprzepuszczalność pomaga kształtować komfortowy mikroklimat pomieszczeń. Dzięki możliwości dokonywania obróbki ręcznej i maszynowej dowolną techniką, jest niezwykle łatwy i przyjazny w stosowaniu.

Wysoka przyczepność do podłoża sprawia, że wykonane za jego pomocą powierzchnie będą gładkie, trwałe, estetyczne i wytrzymałe przez wiele lat. Dzięki prostej technologii obróbki oraz łatwości stosowania, tynk MK5-L firmy quick-mix przyspiesza tempo wykonania prac.

Fot. arch. Knauf Bauprodukte

Schiedel Flow – pomysł na wentylację

Fot. arch. quick-mix

Fot. arch. OknoPlus

Fot. arch. Schiedel

rynek

więcej na

Firma poszerzyła linię tynków o tynk akrylowy, akrylowo-silikonowy, silikonowy i silikonowo-silikatowy. Produkty mają zaawansowane receptury, są łatwe w aplikacji i fakturowaniu. Nowa linia tynków ATLAS została zaprojektowana z myślą o długotrwałym użytkowaniu. W recepturze produktów znalazły się środki biobójcze, a składniki skomponowano tak, by tynki były szczególnie wytrzymałe na uderzenia i odporne na spękania. Nowoczesna receptura i możliwość komputerowego dozowania pigmentów pozwoli użytkownikom cieszyć się trwałym kolorem elewacji. Produkując nowe tynki, ATLAS zadbał o zasady zrównoważonego rozwoju – ograniczył obecność substancji lotnych i zastosował wyłącznie naturalne wypełniacze. Najważniejsze zalety linii ATLAS to pięcioelementowy system ochronny i wysoka jakość produktów przy jednoczesnej różnorodności cenowej. Kolejnym atutem jest uniwersalność: poszczególne tynki mogą zostać użyte do elewacji zewnętrznej, do wewnątrz budynków oraz jako warstwa wykończeniowa w systemach ociepleń.

Dostępnych jest 200 pastelowych barw.

114 Builder

wrzesień 2012

Fot. arch. Atlas

ATLAS – nowa linia tynków

Fot. arch. Baumit

Kotwa Baumit StarTrack Orange

Kotwy przeznaczone do montowania płyt styropianowych dają pewność mocowania materiału termoizolacyjnego, eliminują powstawanie mostków termicznych oraz widocznego często na elewacji „efektu biedronki”, a także gwarantują oszczędność energii, nakładu pracy i czasu. System kotew pozwala na precyzyjny montaż płyt do murów nośnych, o osłabionej warstwie wierzchniej, a także do istniejącego już ocieplenia, zastępując tradycyjne mocowanie kołkami. Kotwa dostępna jest aż w 5 wersjach, do wyboru i zastosowania w zależności od rodzaju podłoża, na którym będzie stosowana. Umożliwia mocowanie materiału termoizolacyjnego bezpośrednio do muru. Płyta styropianowa przyklejana jest na kotwę za pomocą zaprawy klejowoszpachlowej. Dzięki temu mocowanie termoizolacji odbywa się bez konieczności dodatkowego kołkowania. To oszczędza czas oraz koszty, jak również podnosi poziom bezpieczeństwa. Kotwy można stosować w systemach ociepleniowych opartych na elewacyjnych płytach styropianowych.

REKLAMA

rynek

Profil o wysokości 20 mm i nieco bardziej wyostrzonej formie sprawia, że linia nabiera niestandardowego charakteru. Bogata paleta kolorystyczna (do wyboru 20 kolorów z palety RAL), zarówno w wersji matowej jak i błyszczącej, otwiera przed projektantami szerokie spektrum aranżacji. Blachę wykonano ze stali Thyssen Krupp Steel. Stalowy rdzeń pokrywany jest dwustronnie warstwą cynku o grubości 275 g/m2 w technologii COLI-COATING. Dodatkowo powlekany jest trzema powłokami ochronnymi.

Hörmann - trzecia generacja napędów

Napędy SupraMatic i ProMatic do bram garażowych oraz LineaMatic i RotaMatic do bram wjazdowych są obecnie wyposażone w opracowany przez firmę Hörmann system sterowania radiowego BiSecur. Jest on nie tylko bezpieczniejszy od dotychczas stosowanej technologii, lecz również bardziej komfortowy - dzięki funkcji odczytu położenia obsługiwanej bramy. Napęd można uruchomić znacznie szybciej niż poprzedni model. Pozwala także na oszczędność energii.

Hörmann o 90% obniżył pobór prądu przez szybki napęd SupraMatic 3 - w stanie czuwania nie przekracza on jednego wata (roczny koszt zużycia energii – ok. 4 zł). Istotną zaletą trzeciej generacji napędów Hörmann jest też nowy sposób transmisji sygnałów, dzięki któremu system radiowy jest mniej podatny na zakłócenia i tym samym bardziej niezawodny. Nowe napędy wyposażone są w nowe nadajniki o szlachetnym, eleganckim wzornictwie. Za wykończenie na wysoki połysk, przypominające wykończenie lakierem fortepianowym, nadajniki te otrzymały w ubiegłym roku nagrodę w konkursie Red Dot Design.

wrzesień 2012

Fot. arch. Hörmann

Fot. arch. Blach Stal

Blachodachówka Dakota firmy Blach Stal

Builder 115

architektura i design

opinie

Dokąd zmierza architektura?

Nurtuje nas pytanie o architekturę przyszłości i nowe kierunki w architekturze. Zastanawiamy się, czy jest szansa na nowy w niej rozdział? A jeśli tak, to jakie projekty i twórczość architektów mogą już dzisiaj świadczyć o rodzeniu się nowego kierunku w architekturze w Polsce i na świecie? Odpowiedzi poszukamy na łamach najbliższych numerów „Buildera” w gronie najbardziej uzdolnionych polskich architektów.

Architektura wskazująca na czas swojego powstania jest zatem, ujmując to kolokwialnie, zgodna z głównymi trendami tego czasu. W naukowym zaś ujęciu – zgodna jest z paradygmatem tego czasu i wynikającymi z tego konsekwencjami. Pobieżna nawet analiza sceny architektonicznej na świecie i w naszym kraju wykazuje, że choć ciągle nadrabiamy zaległości wynikające z pewnej izolacji Polski w latach PRL, obecność w naj-

116 Builder

• zgodnością

Fot.: Kuryłowicz & Associates

Marzeniem architektury, zapoczątkowanym przez wersety Horacego – „Exegi monumentum aere perennius” – jest trwanie. W opozycji do życia, które jest kruche i krótkie, ponadczasowość architektury (jeśli ma ona tę cechę) jest szansą na to, czego człowiekowi brak: na przekazywanie sobą tradycji na przestrzeni setek lat, na zmaterializowanie przekonań poprzez umiejętne stosowanie czytelnej symboliki, w tym np. prezentację władzy czy uduchowionego sacrum, na ucieleśnienie historii. „Prawdziwym warunkiem ponadczasowości architektury jest fakt, iż pokazuje ona jednoznacznie, że jest z tego czasu”. 1

z zasadami rozwoju zrównoważonego, w czym mieszczą się poszukiwania dotyczące nowych zasad rozwoju miast, architektura emergentna i inne tendencje, • poszukiwaniem i generowaniem form komputacyjnych, w tym parametrycznych, przy poszukiwaniu inspiracji w naturze czy ornamencie geometrycznym.

Trendy te rozwijają się w obrębie różnych stylistyk, dla których współcześnie bardzo charakterystyczne jest zacieranie granic pomiędzy środkami ekspresji charakterystycznymi dla różnych dziedzin sztuki oraz doprowadzanie różnego rodzaju rozwiązań do właściwych ich logice ekstremów. Przykładem tej ostatniej tendencji jest swoisty wyścig w uzyski-

prof. nzw. dr hab. inż. architekt

Ewa Kuryłowicz wyraźniej rysujących się trendach jest naszą ambicją, jakkolwiek możliwości ekonomiczne i realia naszej gospodarki i polityki kulturalnej oraz inwestycyjnej nie dają nam na razie możliwości dorównywania rekordzistom w trzech najwyraźniej rysujących się kategoriach tych trendów. Można je hasłowo określić jako zdeterminowane: • poszukiwaniem coraz większych wysokości dla budynków i struktur,

waniu efektu transparentności, poprzez nie tylko łączenie wnętrza i zewnętrza za pomocą modernistycznego alfabetu środków, ale dzięki efektom stosowanych tworzyw, ich zestawieniom, układom przestrzennym.

W stylistykach tych w różnych miejscach na świecie można odnaleźć odbicie postmodernistycznych tęsknot za genius loci, co powoduje, że architektura – choć dość mocno aktualnie zglobalizowana, potrafi się od-

różniać w zależności od miejsca powstania, jakkolwiek architekci i inwestorzy powodowani są podobnymi ambicjami.

Obok nurtu, który określić można mianem klasycyzującego neomodernizmu, a który jest nadal rozwijany, można odnotować tendencje, które można traktować jako inne Trendy współczesne pozostają w ścisłym związku z rozwojem technologicznym w obrębie technik i tworzyw budowlanych, jak i z rozwojem narzędzi do projektowania. Nie da się ich sprowadzić tylko do rozwiązań stylistycznych...

próby odnalezienia interpretacji miejsca i jego tradycji.

Były one różnej proweniencji.

Od imitacji i dosłownego naśladownictwa form, widzianych w karierze architektury „dworkowej”, eklektycznych poszukiwań wspartych efektownymi realizacjami postmodernizmu historyzującego, aż do nowej wersji architektury stylu międzynarodowego, czyli zuniformizowanych obiektów zglobalizowanego pejzażu. Powyższa pobieżna analiza ukazuje, iż rozwój architektury w wolnej Polsce koncentrował się głównie wokół poszukiwań stylistycznych. Z ujawnionych wyżej, trzech głównych światowych trendów żaden nie został u nas zapoczątkowany, chociaż wystawa „Awangarda jutra?”, prezentowana na przewrzesień 2012

Choć ciągle nadrabiamy zaległości wynikające z pewnej izolacji Polski w latach PRL, obecność w najwyraźniej rysujących się trendach jest naszą ambicją, jakkolwiek możliwości ekonomiczne i realia naszej gospodarki i polityki kulturalnej oraz inwestycyjnej nie dają nam na razie możliwości dorównywania rekordzistom.

wrzesień 2012

stawy (www.teatrwielki.pl/ wydarzenia/szczególy) znajdziemy takie zdanie: „Celem wystawy «Awangarda jutra?» jest pokazanie nowych zjawisk w polskim projektowaniu i podjęcie próby nakreślenia dla niego perspektywy na nadchodzące lata. Zastanawia nas, czy lokalna tożsamość może wpłynąć w znaczący sposób na poszukiwanie formy. (…)” (podkr. E.K.) No cóż – może dobrze, że ktoś tego pilnuje, ale nacisk kładziony na ten właśnie aspekt powstającej architektury wydaje się nieproporcjonalny do innych zagadnień dla niej ważnych.

Jak zatem mieści się w światowych trendach krajowa architektura – tak ta realizowana jak i ta antycypowana, obiecywana w awangardowych konkursach, wystawach, eksperymentach?

We wszechobecnym, a umożliwianym przez dynamiczny rozwój technologii i materiałów, wznoszeniu budynków wysokich, można powiedzieć, że stawiamy pierwsze kroki. Warszawskie wysokościowce drugiej dekady XXI wieku, oscylujące

w wysokich rejestrach w wartościach wysokości 150 – 300 m, nie mają szans ścigać się z najwyższymi aktualnie budynkami świata, ale stanowią ambitne poszukiwania możliwości realizacji marzeń zapoczątkowanych przez wieżę Babel.

Fot. Diliiff

Fot. Jakob Montrasio

Fot. Epfl

Fot. Bosto-nalejandro

Wzbogacenie polskich pracowni architektonicznych o narzędzia parametryczne i generatywne oraz wprowadzenie tej tematyki na uczelnie jest jednym z warunków, które polska architektura powinna spełnić, by pozostać konkurencyjną na rynku międzynarodowym.

Fot. Iwan Baan

Fot. Emaar Properties

Fot. arch. promotorki – Ewy Kuryłowicz Fot.Mediocrity

łomie grudnia 2011 i stycznia 2012 w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie, jako wspólny projekt Teatru Wielkiego – Opery Narodowej i Centrum Architektury i Wzornictwa w Łodzi, prezentująca dokonania najmłodszego pokolenia architektów, którzy w perspektywie najbliższych lat będą właśnie wyznaczać nowe trendy i odgrywać znaczącą rolę w kreowaniu obrazu polskiej architektury, pokazywała, iż projekty – Polskiego Pawilonu na EXPO w Szanghaju (pracownia WWA arch. Arch. Natalia Paszkowska, Marcin Mostafa), czy projektu Miami Pier ­Museum of Latin American Immigrants (projekt dyplomowy na WA PW, arch Maciej Jakub Zawadzki, promotor prof. Ewa Kuryłowicz), jak też np. małej formy lamp ­Porcelain Lights (arch. Michał Piasecki) światowe trendy śledzą i pragną w nich uczestniczyć. Znamienne jednak jest, iż kwestie tożsamościowe nas nie opuszczają – w komentarzu wprowadzającym do wy-

Trendy współczesne pozostają zatem w ścisłym związku z rozwojem technologicznym w obrębie technik i tworzyw budowlanych, jak i z rozwojem narzędzi do projektowania. Nie da się ich sprowadzić tylko do rozwiązań stylistycznych, ponieważ estetyka

Trzy najwyraźniej rysujące się trendy projektowania architektonicznego: n poszukiwanie coraz większych wysokości dla budynków i struktur, n zgodność z zasadami rozwoju zrównoważonego, w czym mieszczą się poszukiwania dotyczące nowych zasad rozwoju miast, architektura emergentna i inne tendencje, n poszukiwanie i generowanie form komputacyjnych, w tym parametrycznych, przy poszukiwaniu inspiracji w naturze czy ornamencie geometrycznym.

Odbiciem zrozumienia wagi zagadnień związanych z rozwojem zrównoważonym w Polsce jest poszerzający się krąg budynków mogących się poszczycić certyfikatem ­LEAD czy BREEAM (na razie biurowców), tendencje do zdobywania certyfikatów środowiskowych i dążenie do „zielonej” architektury – literalnie czy metaforycznie.

Do tendencji mieszczących się w ramach poszukiwań w obrębie trendu rozwoju zrównoważonego na styku z głębszą filozofią sztuki i architekturą cyfrową należą badania nad architekturą emergentną prowadzone przez arch. Aleksandrę Wasilkowską.

współczesnej architektury jest wynikiem dążeń opisanych w tych głównych trzech tendencjach nie zaś celem samym w sobie. prof. nzw. dr hab. inż. architekt Ewa Kuryłowicz Kierowniczka Samodzielnej Pracowni Projektowania i Teorii Architektury, Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej, Wiceprezes Kuryłowicz & Associates Sp. z o.o.

1

“The Metapolis Dictionary of ­ dvanced Architecture “ ed. :Muller A W., Gausa M., Guallart V., F., Morales, Porres F., ACTAR, Barcelona, 2003

Builder 117

EWA MARIA KURYŁOWICZ

Prof. nzw. dr hab. inż. architekt

profile

architektura i design

118 Builder

Associate i Generalny Projektant, Wiceprezes w Autorskiej Pracowni Architektury APA Kuryłowicz & Associates, Kierownik Samodzielnej Pracowni Projektowania i Teorii Architektury na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.

Absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej i Faculty of Architecture, Iowa State University, Ames, Iowa, USA. Doktorat WAPW 1982, habilitacja WAPW 1996, uprawnienia projektowe 1990, stanowisko profesora nzw na czas nieokreślony od 2005 roku. Promotor ponad 70 dyplomów, 2 doktoratów, recenzent prac naukowych.

Autorka książki „Projektowanie uniwersalne. Udostępnienie otoczenia osobom niepełnosprawnym” i wyd. CEBRON, Warszawa, 1996, II wyd. Integracja, Warszawa 2005. Autorka innych publikacji, m.in. rozdziału w monografii „Architektura jako przedmiot badań” p.red. B.Jałowieckiego, Scholar, Warszawa 2008; licznych artykułów w miesięcznikach „Architektura-murator”, „Architektura & Business” i innych, inicjatorka serii wydawniczej Biblioteka Architekta wydawnictwa Murator.

Ekspert ds. projektowania uniwersalnego Architects’ Council of Europe od 2005. Członek i NKP PKN ds. osób Niepełnosprawnych w latach 1994-2007. Konsultant ds. dostępności dla Uniwersytetu Warszawskiego od 1996 r.

W latach 2000 – 2008 Dyrektor Programu Roboczego „Miejsca duchowe“ Międzynarodowej Unii Architektów UIA z siedzibą w Paryżu.

Sędzia SARP, członek Zespołu Kolegium Sędziów Konkursowych ZG SARP. Członek Izby Architektów RP. Laureatka konkursów architektonicznych (w zespołach APA Kuryłowicz & Associates ) m.in.: konkursu SARP nr 933 na budynek dydaktyczny UW przy ul. Dobrej w Warszawie (I nagroda), Biennale Architektury w Krakowie w 1996 (wyróżnienie), nagrody w konkursach „Życie w Architekturze” (1998,1993), Polski Cement (2005) i innych.

Generalny projektant i współautorka zrealizowanych bądź realizowanych obecnie obiektów: (główny projektant w zespołach APA Kuryłowicz & Associates) m.in: Budynek Wydziałów Językowych UW przy ul. Dobrej (w budowie), Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu ( w budowie ), Budynek biurowy Wolf-MarszałkowskaŻurawia w Warszawie (2010), Kamienica Targ Rybny 3 w Szczecinie (2008,) dom własny w Kazimierzu Dolnym (2006), Hotel Marriott Courtyard na lotnisku Okęcie w Warszawie (2003), rezydencje prywatne: w Warszawie, Ursynów (2009), n. Narwią (2008), w Konstancinie – Jeziornie (2003); Projekt Wnętrz bud. „E” CZD w Międzylesiu (2003), projekt ratusza Gminy Wilanów (2000), ­Rezydencji Ambasadora Korei Płd. w Aninie k.Warszawy (1998) i innych.

Kuryłowicz & Associates to studio architektoniczne założone w 1990 roku przez Prof. Stefana Kuryłowicza. Dziś jest to jedna z czołowych firm architektonicznych w kraju, zatrudniająca blisko 80 doświadczonych architektów w biurach w Warszawie i Wrocławiu.

Studio ma na swoim koncie dziesiątki prestiżowych realizacji na terenie całego kraju.

Posiada doświadczenie w projektowaniu inwestycji o każdej skali i funkcji.

W czasie swojej działalności zdobyło renomę wiarygodnego partnera, zdolnego dostarczyć rozwiązania najwyższej jakości w określonym terminie i w ramach narzuconego budżetu.

Jakość dostarczanych przez pracownię rozwiązań została wielokrotnie poświadczona przez szereg nagród otrzymanych zarówno w kraju jak i za granicą. Najważniejszym wyróżnieniem jest jednak bogate portfolio zadowolonych klientów. Wielu z nich pracuje z pracownią nieprzerwanie od wielu lat.

wrzesień 2012

1. Motto projektowe i życiowe

Architektura jest sposobem na życie, bo jego dotyczy.

1

2. Autorytet/guru architektoniczny

Wszyscy, którzy doceniają wpływ architektury i jej potencjał dla poprawy warunków życia we wszystkich jego aspektach i o tym piszą, tak budują i tak się wypowiadają. Jest ich wielu.

Bardzo mi odpowiada taki komplet wypowiedzi, jaki prezentuje Kazyuo Seijma w tym kontekście.

3. Dom marzeń

Mam, w Kazimierzu Dolnym, własny projekt i własne marzenia, z których została mi tylko połowa, ale tyle musi mi wystarczyć…

4. Najbardziej udany projekt

Muzeum Historii Polski, projekt konkursowy, wyróżnienie w konkursie międzynarodowym 2010.

[1] Biurowiec Polskich Linii Lotniczych LOT (Warszawa) [2] P rosta Tower (Warszawa) [3] Centrum Biurowe FOCUS (Warszawa) [4] Projekt koncepcyjny budynku wielofunkcyjnego przy ul. Puławskiej 2 (Warszawa) [5] Dom handlowy Wolf Bracka (Warszawa) [6] Sala Koncertowa i Plac Wolności (Wrocław) [7] Budynek naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Warszawskiego [8] Zespół Mieszkaniowy Eko Park, 4 Etap A4 (Warszawa)

2

3

5. Projekt – zjadacz czasu

Wszystkie są bardzo czasochłonne, bo każdy jest pierwszy… Ale nie żal tego czasu.

5

6. Pozaarchitektoniczne źródła inspiracji Ludzie z całym ich bogactwem, muzyka, film, sztuki plastyczne.

6

7. Ulubione rozwiązanie (materiałowe, technologiczne), którego często używam

Beton architektoniczny, szkło w różnych formach, drewno.

8. Zaleta i wada architekta, która najbardziej rzuca się w oczy

7

Zaleta: elegancja i empatia; wada: pyszałkowatość i próżność.

9. Moja pierwsza nagroda

Wyróżnienie w Ogólnopolskim konkursie dyplomów SARP za dyplom magisterski, 1976 r.

Nie lubię wybierać najgorszych budynków. Wolę wskazywać te, które poprawiają życie, a nie je psują. Poza tym takie wybory trochę tabloidyzują architekturę. Ona nie jest produktem ani towarem i tak klasyfikować się jej nie da.

wrzesień 2012

8

Zdjęcia: Kuryłowicz & Associates

10. Najgorszy budynek/budowla (w moim mieście, w Polsce, w Europie, na świecie)

Builder 119

Partner działu

architektura i design

Wnętrze w wersji trójwymiarowej

Multimedialne Studio Projektowe 3D Ceramiki Paradyż Projekt wnętrza w wizualizacji wysokiej jakości oraz doskonałe rozumienie potrzeb Klienta – to tylko dwie z wielu korzyści, jakie oferuje Multimedialne Studio Projektowe 3D Ceramiki Paradyż. Dzięki trójwymiarowym efektom – realistycznej głębi obrazu, w skali 1:1 – Klient może poczuć się niemal jak we wnętrzu swojej łazienki, kuchni lub nawet całego domu czy mieszkania.

Multimedialne Studio Projektowe 3D nie stawia bowiem żadnych ograniczeń w aranżowaniu różnych rodzajów wnętrz, natomiast daje Klientowi możliwość podjęcia świadomej decyzji w doborze odpowiednich płytek ceramicznych.

Magdalena Kubiak-Węgrzynowska 120 Builder

P

rzez wiele lat proces projektowania kojarzył się wyłącznie z płaską wizualizacją, która przedstawiała odręczną, dwuwymiarową rzeczywistość, zamkniętą w jednej płaszczyźnie. Nie ma ona nic wspólnego z unikatowymi możliwościami oferowanymi przez rzeczywistość trójwymiarową. Multimedialne Studio Projektowe 3D Ceramiki Paradyż wprowadza nowe, wysokie standardy w prezentacji produktu i obsłudze Klienta.

przez Klienta płytek (sposób ułożenia, ilość użytych płytek, optymalizacja układów). Program umożliwia również wstawienie i wycenę armatury i elementów uzupełniających. Oferuje także pełną wycenę projektowanego

wnętrza, komplet dokumentacji technicznej dla wykonawców projektu oraz kupującego płytki.

Dla uzyskania lepszego obrazu i jakości prezentowanych Klientom wizualizacji program został połączony z technologią 3D.

Krok 1 - badanie potrzeb Klienta

Sam proces projektowania zaczyna się od rozmowy architekta z Klientem w celu poznania jego gustu i oczekiwań związanych z realizowanym wnętrzem. Określane są jego potrzeby, własne pomysły oraz szereg detali, takich jak stylistyka i funkcjonalność, które mają sprawić, aby Klient w gotowej, nowej aranżacji czuł się jak najlepiej. Wybiera on tak że, w oparciu o porady projektanta, najlepsze dla swojego wnętrza płytki ceramiczne.

Krok 2 – wstępne projektowanie

Na bazie uzyskanych odpowiedzi, wymiarów pomieszczenia oraz informacji o rozplanowaniu poszczególnych elementów w programie Cad Decor Paradyż przygotowywany jest projekt wnętrza.

Aplikacja umożliwia wykonanie całości prac projektowych związanych z aranżacją i wizualizacją pomieszczenia, w szczególności z projektem ułożenia wybranych

wrzesień 2012

Zdjęcia arch. Ceramika Paradyż

Krok 3 – prezentacja projektu

Jedną z opcji, jaką oferuje program Cad Decor Paradyż, jest renderowanie grafiki w czasie rzeczywistym, dzięki czemu projekt wykonany przez architekta już po kilku chwilach jest gotowy do prezentacji. Aby więc zadbać o komfort Klienta, Ceramika Paradyż w swoich salonach firmowych w Tomaszowie Mazowieckim i Łodzi urządziła małe sale kinowe – Multimedialne Studio Projektowe 3D Ceramiki Paradyż – wyposażone w nowoczesne projektory cyfrowe. Oglądający, po założeniu specjalnych okularów, zatapia się w wygodnym fotelu i ogląda projekt wyświetlany na dużym ekranie w trybie pełnoekranowym, który może być również prezentowany w skali 1:1.

Technologia 3D funkcjonująca w Multimedialnym Studiu Projektowym 3D Ceramiki Paradyż pozwala na zastosowanie efektów maksymalnie zbliżonych do rzeczywistości – zaczynając od oświetlenia i efektu załamania się światła na różnych powierzchniach, przez nasycenie kolorów, wyraźną teksturę, a kończąc na zastosowaniu stereoskopii, dającej wrażenie widzenia

wrzesień 2012

przestrzennego – umożliwia dostrzeżenie wzajemnych zależności przestrzennych poszczególnych obiektów, jak również odległości od obserwatora i głębię pomieszczenia. Dodatkowo daje możliwość obrotu wokół własnej osi oraz przybliżania i oddalania prezentowanego wnętrza, bez straty na jakości.

Pozwala też Klientowi na zobaczenie najmniejszych szczegółów wnętrza prezentowanego w wersji trójwymiarowej.

Technologia w służbie Ceramiki Paradyż

Innowacyjny, na skalę europejską, sposób sprzedaży i prezentacji produktów, jakim jest Multi-

medialne Studio Projektowe 3D Ceramiki Paradyż, wykorzystuje najnowocześniejsze metody projektowania. Dzieje się tak poprzez zastosowanie i połączenie odpowiedniego oprogramowania z techniką komputerowych wizualizacji, które oparte są na technologii 3D i systemach audio-video. Natomiast oferta prezentowana jest bardzo realistycznie, a więc bardziej przekonująco, dając oglądającemu znacznie więcej informacji o produkcie niż tradycyjne formy wizualizacji wnętrz. Dzięki temu Klient może dokonać przemyślanych i zadowalających go zakupów.

Zapraszamy do Salonów Firmowych Ceramiki Paradyż, w których

przy wsparciu profesjonalnych architektów można zwiedzić swoje nowe, wirtualne wnętrze: Salon Firmowy Ceramiki Paradyż ul. Ujezdzka 23 97-200 Tomaszów Mazowiecki tel.: (+48 44) 736 42 34 Salon Inspiro by Paradyż ul. Brzezińska 19a, 92-103 Łódź tel.: (+48 42) 679 65 11/21 Po więcej inspiracji dla pięknego wnętrza zapraszamy także na www.paradyz.com

Autorka jest Menedżerem ds. Rozwoju Ekspozycji Ceramiki Paradyż

Builder 121

architektura i design

Dwanaście krzeseł

Studenci projektowania produktu z londyńskiej Royal College of Art, w ramach współpracy ze Stowarzyszeniem Handlowym Amerykańskiego Przemysłu Drewna Liściastego (AHEC), wykonali 12 krzeseł z różnorodnych gatunków amerykańskiego drewna liściastego, które zostaną zaprezentowane na tegorocznej edycji Festiwalu Designu w Londynie w dniach 14-23 września 2012 roku.

Przedsięwzięcie to dodatkowo wyróżnia fakt, że po raz pierwszy AHEC wykorzystuje na jego potrzeby wyniki przełomowych badań Oceny Cyklu Życia (Life Cycle Assessment – LCA) dla amerykańskiego drewna liściastego.

Dzięki wykorzystaniu tych danych, studenci mogli bardzo realnie ocenić wpływ na środowisko naturalne wykonanych przez siebie krzeseł.

122 Builder

Twórca apartamentowca Złota 44 w Warszawie – Daniel Libeskind – został Członkiem Międzynarodowej Akademii Architektury. International Academy of Architecture (IAA) to organizacja pozarządowa o statusie doradczym przy Radzie Społeczno-Gospodarczej ONZ. Prestiżowe członkostwo jest wyrazem uznania Akademii za całokształt twórczości i prawdziwie wizjonerskie dokonania Libeskinda w dziedzinie współczesnej architektury.

Urodzony w 1946 roku, w powojennej w Łodzi, Daniel Libeskind od początków swej twórczości zyskał międzynarodowe uznanie w dziedzinie architektury i urbanistyki.

Od w 1965 roku, jako obywatel amerykański, mieszka i pracuje w Nowym Jorku, choć budynki jego autorstwa można podziwiać na kilku kontynentach. Do najbardziej znanych realizacji Libeskinda należą: Muzeum Żydowskie w Berlinie, Imperial War Museum North w Manchesterze, The Run Run Shaw Creative Media Center w Hong Kongu, kompleks handlowy Crystals, będący częścią centrum MGM Mirage w Las Vegas, Dancing Towers w Seulu i wreszcie zwycięski projekt zagospodarowania Strefy Zero po zniszczonych wieżach World Trade Center w Nowym Jorku.

Złota 44 jest wyjątkowym budynkiem w twórczości Daniela Libeskinda.

Projekt apartamentowca powstał w 2004 roku, jest osobistym hołdem złożonym przez artystę miastu i jego mieszkańcom.

Fot. arch. Orco Property Group

Wyróżnienie dla Libeskinda

Certyfikowany profesjonalizm w pracowniach architektonicznych Krakowskie pracownie DDJM Biuro Architektoniczne Sp. z o.o. oraz APLUS Studio Architektury przystąpiły do egzaminów potwierdzających poziom znajomości oprogramowania Autodesk w pierwszych miesiącach dostępności Programu Certyfikacji Autodesk w Polsce.

DDJM Biuro Architektoniczne Sp. z o.o. zostało założone w 1991 roku.

Składa się z dwudziestu kilku osobowego zespołu architektów. Poza projektowaniem obiektów architektonicznych i sporządzaniem opracowań urbanistycznych oferuje także doradztwo w zakresie terenów pod inwestycję i partnerów dla ich realizacji. Prowadzi cały proces inwestycyjny.

APLUS Studio Architektury to niewielka pracownia architektoniczna z młodym zespołem architektów. Swoją działalność rozpoczęła w 1994 roku. Wykonuje projekty o różnorodnym charakterze na terenie całego kraju – od wnętrz mieszkalnych, przez domy jednorodzinne, budynki wielorodzinne, komercyjne, a także zespoły urbanistyczne. Przygotowuje pełną dokumentację projektową we wszystkich etapach jej opracowywania, jak również przygotowuje wszelkie uzgodnienia i pozwolenia.

Za organizację egzaminów odpowiedzialna była firma Biś Computers – Autoryzowany Partner i Centrum Szkoleniowe oraz Certyfikacyjne Autodesk, uczestnik programu Certyfikacji Autodesk w Polsce. Z punktu widzenia właścicieli APLUS potwierdzenie kwalifikacji zespołu pracowni było oczywistym elementem na zwiększenie wydajności i efektywności pracowni.

wrzesień 2012

Fot. arch. Autodesk

Projekt zaproponowany przez architektów z 81.WAW.PL kładzie szczególny nacisk na przynależne do domu atrium. Pełni ono rolę doświetlenia komunikacji wewnętrznej w domu, jednocześnie będąc buforem pomiędzy strefą dzienną a wejściem do domu, które stanowi także część garażową. – W przedstawionym projekcie nie uwzględniliśmy typowego miejsca na garaż. Jego rolę pełni wnęka w domu, która stanowi jednocześnie główne wejście do budynku – wyjaśnia Anna Paszkowska, architektka z pracowni 81. WAW.PL. Zarówno w przypadku wejścia do domu, jak i atrium zaplanowano przeszklone ściany, które otwierają wnętrze. Taki sam zabieg zastosowano w przypadku ściany w salonie, jadalni i kuchni, która także została w całości wykonana ze szła.

Ciekawym rozwiązaniem zaproponowanym przez architektów są elewacje domu, które diametralnie się od siebie różnią. Elewacja frontowa sprawia wrażenie surowej, poprzez zaplanowanie w tym miejscu jedynie wejścia głównego z wnęką garażową. Zupełnie inaczej prezentuje się elewacja od strony ogrodu. Cała ściana została przeszklona, aby wychodziła na ogród. Dodatkowo na bocznych fasadach, w miejscach, gdzie znajdują się okna, zainstalowano okiennice, które po zamknięciu tworzą całkowicie płaską elewację.

Fot. arch. AHEC

Fot. arch. 81.WAW.PL

Dom z atrium w Górze Kalwarii

Fot. arch. Baumit

Odpowiedzi na pytanie ”Jak eksperci oceniają jakość przestrzeni publicznej, która powstaje przy okazji inwestycji prywatnych?” poszukiwali organizatorzy konkursu ArtUrbanica. Celem rozstrzygniętego w sierpniu w Krakowie konkursu było wyróżnienie zrealizowanych inwestycji mieszkaniowych oraz usługowych, których mieszkańcy i użytkownicy czują się dobrze nie tylko wewnątrz budynków, ale także w otaczającej je przestrzeni. - Większość konkursów skupia się na aspektach architektonicznych inwestycji, pomijając jej walory urbanistyczne.

A to one tak naprawdę przesądzają o komforcie użytkowania i integracji nieruchomości z miastem mówi pomysłodawca konkursu krakowski architekt Krzysztof Kozielewicz.

Baumit wspiera rewitalizację Wrocławia

Budynek Dworca Głównego we Wrocławiu to gmach o ponad 150-letniej historii. Już od dłuższego czasu wymagał on jednak kompleksowej rewitalizacji. Generalnym wykonawcą wybranym w drodze przetargu została spółka Budimex SA. Jednym z podwykonawców była firma Castellum, która prowadziła prace konserwatorskie na przedmiotowym obiekcie. Wykonawcy wszelkich prac zostali zobowiązani, by zachować unikalny, XIX wieczny klimat gmachu. Po ponad 2 latach intensywnych prac budowlanych i renowacyjnych, Dworzec Główny został oddany do użytku podróżnych. Niemały udział w restauracji budynku miała firma Baumit, która przez cały okres trwania rewitalizacji dostarczała materiały niezbędne do modernizacji Dworca Głównego, a także służyła fachowym doradztwem w zakresie doboru odpowiednich technik i produktów renowacyjnych.

Wybór koloru domu

Fot. arch. Röben

W projektach domów zwykle zastosowane są barwy stosunkowo neutralne, by kolory nie zdominowały innych aspektów projektu. Kolor powinien współgrać z najbliższym otoczeniem domu i współtworzyć harmonię kolorystyczną miejsca. Elewacje bardziej tradycyjne bądź klasyczne opierane są zwykle na barwach ciepłych – najpopularniejszy jest żółty, ale można też wybrać beżowy, elementy brązowego oraz czerwieni – radzi Lidia Misiuna, kierownik marketingu w firmie Röben. Zupełnie inaczej jest z domami o stylistyce nowoczesnej, wyrażonej poprzez kształt bryły bądź zastosowane mate-

wrzesień 2012

riały budowlane. Do takich projektów często dobierane są barwy chłodne. Króluje tu biel, czerń i szarość oraz różne odcienie pośrednie, takie jak grafitowy czy srebrny. Barwa ma silne oddziaływanie. Potęgę koloru najlepiej pokazują wizualizacje tego samego budynku z różnymi zestawami barw.

Jury konkursu postanowiło przyznać trzy równorzędne nagrody. Otrzymały je: osiedle „Wiślane Tarasy” (na zdjęciu), ul. Grzegórzecka (inwestor: Firma Remontowo-Budowlana „Inter-Bud”, projektant: Agencja Projektowa A4); osiedle Złocień etap III, ul. Malachitowa 5, 7, 9, 11, 13 (inwestor: Spółdzielnia Mieszkaniowa Śnieżka, projektant: mgr inż. Grzegorz Lasia); zespół budynków biurowo-usługowych B4B (Bonarka 4 Business), ul. Puszkarska 7 (inwestor: TriGranit Development Polska Sp. z o. o., projektant: Artur Jasiński i Wspólnicy Biuro Architektoniczne, dr inż. Artur Jasiński).

Inwestycje oceniało jury w składzie: Główny Architekt Miasta prof. Andrzej Wyżykowski, Przewodniczący Małopolskiej Izby Architektów arch. Borysław Czarakcziew, Zastępca Dyrektora Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu (ZIKiT) arch. Anna Krzyżanowska, Zastępca Dyrektora ZIKiT ds. Inwestycji inż. Krzysztof Migdał, Sławomir Ptaszkiewicz - Radny Miasta Krakowa oraz arch. Krzysztof Kozielewicz.

Organizatorami konkursu byli Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie oraz pracownia architektoniczna mk - kozielewicz architekci.

Adam Zyzman

Builder 123

Fot. arch. inwestora

ArtUrbanica rozstrzygnięty

Adres redakcji i wydawnictwa 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155 tel.: 22 853 06 87 do 88 fax: 22 244 24 63 builder@pwbmedia.pl, reklama@pwbmedia.pl www.ebuilder.pl Rada Programowa prof. zw. dr hab. inż. Kazimierz Szulborski – przewodniczący, prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, prof. dr hab. inż. Antoni Biegus, prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła, prof. dr hab. inż. Kazimierz Cieszyński, dr hab. inż. Zdzisław Hejducki – wiceprzewodniczący, dr inż. Mariusz Gaczek, dr inż. Józef P. Adamowski, dr inż. Jan Gierczak, dr inż. Marek Sawicki, dr inż. Andrzej Stańczyk, mgr inż. Miłosz Węcławski, mgr inż. Czesław Sokołowski, mgr inż. Małgorzata Chojnacka, mgr inż. Karol Kramarz, Redaktor Naczelna Danuta Burzyńska, Redakcja Grzegorz Przepiórka, Joanna Ryńska, Współpraca Katarzyna Burzyńska, Adam Zyzman, Redaktor Serwisów Internetowych Joanna Ryńska, Korekta Anna Zawadzka, Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Dominik Suwiński, Biuro Reklamy Izabela Dembna, Agnieszka Król, Marta Stańczak Dyrektor Artystyczny Wojciech Jaźwiński, Koordynator ds. Wydawniczych Wioletta Domeradzka, DTP PI Projekty Indywidualne, Kolportaż prenumerata redakcyjna, prenumerata RUCH, KOLPORTER, kiosk24.pl; sprzedaż sieć EMPIK, sieć placówek PressCaffe, podczas targów i wystaw budownictwa Wydawca PWB MEDIA, 02-729 Warszawa, ul. Rolna 155, Prezes Marek Zdziebłowski, Wiceprezes, Dyrektor Wydawnictwa Beata Żuraw-Zdziebłowska, Sekretariat wydawnictwa Justyna Kwiatkowska Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim.

Przedruki i wykorzystanie materiałów wyłącznie za zgodą redakcji.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i materiałów promocyjnych.

– członek Loży Złotej

Business Centre Club,

Builder – laureat I i XI edycji Medalu Europejskiego

warunki prenumeraty na STRONIE – www.EBUILDER.pl – PrenumeratĘ przyjmuje: redakcja, ruch, kolporter

Sylwetki Rady

Jan Gierczak

dr inż.

Zakład Konstrukcji Metalowych, Politechnika Wrocławska

Dr inż. Jan Gierczak (51 l.) jest absolwentem Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechniki Wrocławskiej. Naukowo związany jest z tą uczelnią od roku 1989, obecnie pracuje na stanowisku adiunkta w Zakładzie Kontrukcji Metalowych. W roku 1997 obronił pracę doktorską.

W życiorysie zawodowym dr. inż. Gierczaka przeplata się praktyka inżynierska i praca naukowa. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół konstrukcji przemysłowych, głównie stalowych. Silne podstawy praktyczne dała mu, jak sam podkreśla, praca w „Poltegorze”, którą podjął zaraz po studiach. Uczestniczył w projektowaniu specjalistycznych obiektów przemysłowych, zarówno w Polsce jak i za granicą. Praca w „Poltegorze” pomogła mu też zdobyć kwalifikacje i wiedzę niezbędną do zdobycia uprawnień projektowych i wykonawczych w specjalności konstrukcje budowlane. Natomiast badania teoretyczne i doświadczalne dotyczą elementów profilowanych na zimno, głównie elementów płaskich, np. blach trapezowych. Na wielu konferencjach naukowych publikowano jego prace dotyczące ścinania płyt fałdowych. Zainteresowania naukowe dr. inż.

Gierczaka rozwijają się wraz z jego praktyką zawodową. W latach 2002-2004 zajął się badaniami belek dwuteowych ze środnikiem falistym. Badał teoretycznie problem ścinanych belek dwuteowych typu SIN. Jest czynnym projektantem z bogatym doświadczeniem i imponującym portfolio. Od 1985 do 1989 r. był zatrudniony w Centralnym Ośrodku Badawczo-Projektowym Górnictwa Odkrywkowego „Poltegor” oraz w Zakładzie Górniczego Wykonawstwa Budowlano - Montażowego „Megabud”. Ma uprawnienia projektowe oraz kierownika budowy i robót w specjalności konstrukcyjno–budowlanej. W 2000 r. otrzymał uprawnienia rzeczoznawcy z listy Wojewody i z listy PZITB w specjalności konstrukcyjno–budowlanej.

Współpracuje (jako projektant i konsultant) z wieloma firmami budowlanymi o specjalności konstrukcji stalowych, m.in. w firmie ASTRON BUILDING SYSTEMS, należącej do Grupy Lindab. Ta część praktyki zawodowej nie tylko pozwala praktycznie wykorzystywać jego doświadczenie, ale też daje dr. inż. Gierczakowi możliwość ciągłego rozwoju zawodowego, w zakresie wiedzy praktycznej. Poznał m.in. współczesne metody wymiarowania konstrukcji stalowych oraz technologie produkcji i wytwarzania elementów stalowych. W ciągu ostatnich kilku lat brał udział w realizowaniu licznych obiektów przemysłowych, stanowiących wyzwanie inżynierskie – charakteryzowały się one dużą powierzchnią i rozpiętością (do 80 m) oraz obciążeniami dynamicznymi i zmęczeniowymi. Były to m.in. Usinor Stal Serwis Polska (Bytom), Pilkington Automative (Sandomierz); Parker (Wrocław-Siechnice); Carrefour Polska (Skarżysko-Kamienna i Zabrze); Kronopol (Żary); Cadbury Wedel Polska (Bielany Wrocławskie); Guardian Industries Poland Południe; Huta Szkła Float (Częstochowa).

Jest także autorem i współautorem licznych projektów konstrukcji szklanych z elementami stalowymi (np. stalowe kraty linowe), wykonanych ze szkła hartowanego i klejonego. Przykładem z roku 2011 może być konstrukcja stalowa zadaszenia dziedzińca budynku biurowego TIMES (Wrocław), powstałego na bazie obiektu historycznego. Łączenie przez dr. inż. Gierczaka wiedzy z doświadczeniem widoczne jest także w szeregu ekspertyz z zakresu projektowania i wykonawstwa konstrukcji stalowych. Były one wykonywane dla wiodących firm w branży konstrukcji stalowych, m.in. dla Astron Building Systems, Atlas Ward Polska, Goldbeck. Ekspertyzy dotyczyły też istniejących budynków, przeznaczonych do modernizacji, np. Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne na Śnieżce (2009). Realizował też badania eksperymentalne dla firm: elementy do produkcji koparek (Volvo), płyty fałdowe z pianką U (Kingspan), łączniki do mocowania paneli szklanych (Polring).

Dr inż. Gierczak chętnie dzieli się swoją wiedzą, uczestnicząc nie tylko w szeregu konferencji, ale też publikując w pismach inżynierskich i popularnonaukowych. Członkiem Rady Programowej „Buildera” jest od 2000 roku.

Fot. arch. redakcji

Builder