TATO, OPOWIEDZ O SOBIE
Od Dla Data
ELMA VAN VLIET
TATO, OPOWIEDZ O SOBIE
Dla ciebie, tato
przełożyła Anna Mitrzyk
Do wszystkich dzieci, które dostaną wypełnioną książkę: Przyjemnej lektury opowieści twojego taty. Mam nadzieję, że będzie to prawdziwie odkrywcza podróż. Dowiesz się o tacie, o jego przeszłości i teraźniejszości, i o wielu innych sprawach.
Kochany tato, w 2004 roku ukazała się książka Mamo, opowiedz o sobie. Na jej pomysł wpadłam w czasie choroby mojej mamy. Zrozumiałam wtedy, jak wiele pytań chciałabym jej jeszcze zadać. O to, jaka dawniej była, lecz także o jej duże i małe życiowye marzenia. Książka Mamo, opowiedz o sobie zapoczątkowała lawinę wspomnień: zabawnych, pięknych, a także wzruszających. Oddźwięk był duży, otrzymałam sporo listów. Dlaczego nie ma takiej książki dla taty? Aby ją stworzyć, rozmawiałam dużo o ojcach. Przecież każde dziecko ma swoje pytania, historie i wspomnienia związane z tatą. Wspomnienia o tacie, który chętniej wymieni dętkę w rowerze, niż powie dziecku, że je kocha. O ojcu, który − udając twardziela przed znajomymi córki − cierpliwie czeka za rogiem ulicy, aż wróci z imprezy. A także spokojnie tłumaczy w nieskończoność kwestie, których wciąż dziecko nie pojmuje, lub pociesza i służy mądrą radą, kiedy coś poszło nie tak. Otrzymałeś lub kupiłeś tę książkę, aby twoje duże i małe historie zachowały się dla tych, dla których jesteś ważny. Życzę ci zatem wiele radości przy tworzeniu własnej książki. Mam nadzieję, że pisanie skłoni cię do rozmów o przyjemnych drobnostkach, ale także o trudnych i ważnych sprawach. Zazwyczaj prezentów się nie oddaje. Ten jest jednak wyjątkiem od tej reguły. Chodzi o to, aby oddać wypełnioną książkę temu, kto ci ją podarował.
Z serdecznością Elma van Vliet
O DZIECIŃSTWIE I D O R A S TA N I U O DZIECIŃSTWIE
10
O TWOICH RODZICACH I DZIADKACH
20
O WASZEJ RODZINIE
32
O D O R A S TA N I U
46
OPOWIEDZ COŚ O MNIE
66
O MIŁOŚCI I OJCOSTWIE O MIŁOŚCI
76
O OJCOSTWIE
86
OPOWIEDZ COŚ O MNIE
96
O CZASIE WOLNYM I PRZYJEMNOŚCIACH O H O B B Y, P O D R Ó Ż A C H I CZASIE WOLNYM
106
OPOWIEDZ COŚ O MNIE
120
O TYM, KIM DZISIAJ JESTEŚ O WSPOMNIENIACH
128
O MYŚLACH, ŻYCZENIACH I MARZENIACH
136
OPOWIEDZ COŚ O MNIE
152
1|&<+'%+ĝ569+' + | & 1 4 # 5 6# 0 + 7
O D ZIECIŃSTWI E Kiedy się urodziłeś? W domu czy w szpitalu?
Jakie jest twoje pełne imię i nazwisko?
Wiesz, dlaczego rodzice cię tak nazwali?
Miałeś lub masz jakiś pseudonim?
12
Jakim byłeś dzieckiem?
Miałeś ulubionego bohatera, którego naśladowałeś?
13
O D Z I ECIŃSTW IE Jak wspominasz swoje dzieciństwo?
Miałeś, na przykład, ulubionego pluszaka, którego wszędzie ze sobą zabierałeś?
Kto lub co było wtedy dla ciebie ważne?
14
Czy byłeś chorowitym dzieckiem?
Czy leżałeś kiedyś w szpitalu?
W jakie gry lubiłeś się bawić? Wolałeś się bawić w domu czy na podwórku?
15
O D Z I ECIŃSTW IE Z kim się najchętniej bawiłeś?
Jaki dzień tygodnia najbardziej lubiłeś?
Dlaczego był on dla ciebie szczególny?
16
PUSZKA DO PUSZKI Dzieci uwielbiają kolekcjonować. W czasach dzieciństwa osób, które dziś same są już rodzicami, zbierało się na przykład opakowania po zapałkach albo papierki po czekoladzie, która była towarem deficytowym. W pismach takich jak „Świat Młodych”, a później „Bravo” czy „Popcorn” można było znaleźć plakaty z gwiazdami filmowymi i muzykami. Świetnie nadawały się do tego, żeby ozdobić ściany pokoju nastolatka. Bardzo popularne wśród chłopaków było zbieranie puszek po napojach, które stawały się nietypową ozdobą chłopięcego pokoju. Można się było wymieniać ze znajomymi lub ubłagać kogoś z rodziny, kto wybierał się za granicę, żeby przywiózł jakieś napoje w puszkach. Jedni zbierali wszystko, inni tematycznie: na przykład tylko puszki po napojach gazowanych 0,33 l lub kolekcjonowali tylko puszki, z których pili. Niektórzy ustawiali w pokojach całe skomplikowane konstrukcje z puszek. Duża kolekcja połączonych puszek mogła nawet zastąpić ściankę działową. Co ciekawe, niektórych napojów, po których puszki zdobiły pokoje nastolatków, do dziś nie ma w sprzedaży w polskich sklepach…
LEKCJE
NAJCZĘSTSZE KO
ierali. Prawie wszyscy coś zb osach. e opakowania po papier Na przykład… zagraniczn :) Dziś nie do pomyślenia m Turbo albo historyjki z gum Obrazki samochodów z gu Donald. reklamowych i kataloów kt pe os pr ci na sjo pa Byli też ch, miały . Wszystko jedno jaki ąc na sz gów zagranicznych firm e. Zdobywało się je, pi Mało ni od ch za i we ro lo ko być zyku. sformułowaną w tym ję firmowy adres prośbę listy były ęc wi po angielsku, kto mówił wtedy dobrze chodziły… zy logi czasem jednak pr opapełne błędów, ale kata wki i znaczki, resoraki, Zbierało się też pocztó jwięcej ludzi, i młodszych, . A na ekowania po czekoladach rę. Można ją było wymi tu la ku ma … ło ra ie zb h, i starszyc y. nić na papier toaletow
ROWER CZY MOTOR? Kiedy samochody należały do rzadkości, marzyło się o własnym motocyklu. Często na motocykl (a częściej motorynkę) wsiadali już chłopcy w ostatnich latach szkoły podstawowej. O ile je mieli – najczęściej bowiem jeździło się na rowerach typu składak. Jednym z najbardziej popularnych modeli była WSK M06, którą można było osiągnąć prędkość 80 km/h, nazywana po prostu wueską albo czarną strzałą. Następcą czarnej strzały była WSK M21 W2 Kobuz, którą wymyślono w ramach kultowej motocyklowej serii z ptakami (były też WSK-i Dudek i Perkoz). Jeździła szybciej, 105 km/h Wielu chłopaków miało motorynkę Romet Pony, która była niska, lekka i jeździła z maksymalną prędkością 50 km/h. Bardzo popularnym jednośladem była też MZ (emzetka). Produkowano ją w NRD (Niemieckiej Republice Demokratycznej). Motocykle MZ EZ 250 Trophy były wykorzystywane przez Milicję Obywatelską jako pojazdy drogówki. Pod koniec PRL-u do Polski zaczęły trafiać skutery Simsona, również z NRD. Marzyło o nich wielu chłopaków, bo kojarzyły się z Zachodem. Motocykle często się usprawniało, poprawiało i godzinami pucowało. Można było porozmawiać z kumplami o tym, ile mają biegów (motorynki miały najczęściej dwa), a także zaimponować dziewczynom. Chłopak, który miał motorynkę albo motocykl, był królem podwórka. KULTOWE MARKI
ROWERY SKŁADAKI: Pelikan Wigry Jubilat Zenit Wagant
• • • • •
MOTOCYKLE: SHL M17 Gazela WSK M21 W-2 WSK M21 W-2 Kobuz MZ EZ 250 Trophy Simson S51
• • • • •
Jaki był twój ulubiony dzień w roku? Dlaczego był wyjątkowy?
19
m i e j s ce na zdjęcia…
20
… i j e s z c z e w i ę ce j h i s to r i i i w s p o m n i e ń
21
O T W O ICH RODZ I CACH I D ZIAD KACH Jak nazywają się twoi rodzice?
Czy wiesz, kiedy i gdzie się urodzili?
Czy wiesz, kiedy urodzili się twoi dziadkowie? Babcia i dziadek ze strony mamy:
Babcia i dziadek ze strony taty:
22
Znałeś swoich dziadków? Często ich odwiedzaliście?
Co robiliście podczas odwiedzin?
Czy rodzina była dla was ważna?
23
Tytuł oryginału: Pap, Vertel Eens A product by Elma van Vliet Copyright © content and design 2015 Elma van Vliet, The Netherlands Copyright © 2016 Knaur Verlag. An imprint of Verlagsgruppe Droemer Knaur GmbH Co. KG, Munich Copyright © for this edition by Dressler Dublin Sp. z o.o., 2021 All rights reserved. Wszelkie prawa zastrzeżone, łącznie z prawem do reprodukcji w całości lub we fragmencie w jakiejkolwiek formie. ISBN 978-83-8074-335-9 Nr 21000014 teksty: Olga Gitkiewicz Projekt okładki i wnętrza: Julia Brants, Den Haag Redakcja: Olga Gitkiewicz Korekta: Katarzyna Kondrat Redakcja techniczna: Adam Kolenda Wydanie drugie Wydawca: Wydawnictwo Bukowy Las ul. Sokolnicza 5/21, 53-676 Wrocław www.bukowylas.pl Wyłączny dystrybutor: Dressler Dublin Sp. z o.o. ul. Poznańska 91, 05–850 Ożarów Mazowiecki tel. (+ 48 22) 733 50 31/32 e–mail: dystrybucja@dressler.com.pl www.dressler.com.pl Druk i oprawa: Białostockie Zakłady Graficzne S.A.
Polub nas na Facebooku
KUP TERAZ