ฉบับที่ ๑๙ ปีที่ ๔ ประจำ�เดือนพฤศจิกายน - ธันวาคม ๒๕๕๘
http://cac.kku.ac.th
เครือข่ายศิลปวัฒนธรรม สำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น
cackku2516@gmail.com
อลังการสีฐานเฟสติวลั บุญสมมาบูชาน้�ำ ในแนวคิดไม่หลงของเก่าไม่เมาของใหม่ การจัดงานในปีนี้ มีการจัดงาน ๓ วัน คือวันที่ ๒๓-๒๔-๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ ณ บึงสีฐาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ทั้ง 2 ฝั่ง ซึ่งเดิมจะจัดงานลอยกระทงเฉพาะฝั่ง ด้านทิศตะวันตกฝั่งเดียว แต่ปีนี้ มหาวิทยาลัยขอนแก่นจะเปิดเวทีใหม่ เปิดสถานที่ ใหม่เพือ่ ให้เป็นแหล่งท่องเทีย่ วสำ�คัญ และเป็นภาพจำ�ใหม่ของคนทัว่ ๆไป ถ้าจะมาลอย กระทง ก็ต้องมาในงาน สีฐานเฟสติวัล ที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น จากงานลอยกระทง ซึง่ เป็นงานโรแมนติกทัว่ ไปของวัยหนุม่ สาว จะกลายมาเป็นงานบุญสมมาบูชาน้�ำ งาน บุญที่แสดงให้เห็นการเคารพบูชา สำ�นึกรู้บุญคุณของแม่น้ำ� พระแม่คงคา ในปีนี้ซึ่ง เป็นปีแรกทีม่ หาวิทยาลัยขอนแก่น ปรับโฉมงานลอยกระทงใหม่ สร้างภาพลักษณ์ ให้ เป็นงานบุญสมมาบูชาน้ำ� หรือเรียกว่างานสีฐาน KKU เฟสติวัล โดยมีคอนเซปต์ที่ สำ�คัญคือ “ไม่หลงของเก่า ไม่เมาของใหม่” มหาวิทยาลัยขอนแก่นจึง ปรับเปลีย่ นภาพลักษณ์งานลอยกระทงไทย ให้กลายเป็น
งานบุญสมมาบูชา เฉกเช่นแต่โบราณทีเ่ คยสานต่อกันมา ภายใต้ชอื่ งาน สีฐานเฟสติวลั บุญสมมาบูชาน้�ำ ภายใต้แนวคิด“ไม่หลงของเก่า ไม่เมาของใหม่” เป็นแนวคิดใหม่ของ การจัดงาน และแบ่งพืน้ ทีอ่ อกเป็น ๔ โซน มีการจัดกิจกรรมหมุนเวียนกันอยูต่ ลอดทัง้ ๓ วัน โซนที่ ๑ มรกตวารี : สายน้ำ�สีเขียวใสราวกับมรกด อุดมสมบูรณ์ด้วยพืชน้ำ� และสัตว์น้ำ�ที่บึงสีฐาน (ทิศตะวันออก-ตะวันตก) เวทีริมบึงสีฐาน ถนนสีฐาน โซนที่ ๒ เวทีชลสถาน : ความหลากหลายของวัฒนธรรมที่ไหลรวมมาบรรจบ เปรียบกับวิถี ชุมชนลุ่มน้ำ�โขง สถานที่ เวทีกลางแจ้ง, หอศิลปวัฒนธรรม ลานวัฒนธรรม โซนที่ ๓ ลานอมฤต : น้ำ�ศักดิ์สิทธิ์ที่ได้จากการกวนเกษียรสมุทร สถานที่ พุทธศิลป์สถาน และโซนที่ ๔ ถนนเนรมิตวารี : ถนนสายศิลป์ งามดุจเทวาเนรมิตร สถานที่คุ้มสีฐาน
๒I
มข.สร้ า งกุ ศ ลร่ ว มถวายพระกฐิ น พระราชทานมหาวิ ท ยาลั ย ขอนแก่ น ประจำ � ปี ๕ ๘
เมื่อวันที่ ๑๔-๑๕ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพล อดุลยเดชมหาราช ทรงกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานผ้าพระกฐินให้มหาวิทยาลัยขอนแก่น นำ�ไปถวายพระสงฆ์จำ�พรรษาการถ้วนไตรมาส ณ วัดพระธาตุพนม วรมหาวิหาร อ.ธาตุพนม จ.นครพนม โดยมีรองศาสตราจารย์ ดร. กิตติชยั ไตรรัตนศิรชิ ยั อธิการบดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นประธานฝ่ายฆราวาสนำ�ผ้าพระกฐินพระราชทานทอดถวาย พร้อมด้วยคณะผู้บริหาร บุคลากร นักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่น และผู้นำ�ท้องถิ่น อำ�เภอธาตุพนม ตลอดจนพุทธศาสนิกชนชุมชนวัดพระธาตุพนม วรมหาวิหาร เข้าร่วม ในพิธีถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน กว่า ๑,๕๐๐ คน โดยยอดเงินรายงานถวายพระ ราชกุศล ในการถวายผ้ากฐินพระราชทาน ประจำ�ปีพุทธศักราช ๒๕๕๘ มีดังนี้ ถวาย พระภิกษุสามเณร ๖๒,๐๐๐ บาท บำ�รุงพระอารามหลวง ๒,๙๗๘,๖๔๕.๗๑ บาท รวม จำ�นวนเงิน ๓,๐๔๐,๔๖๕.๗๑ บาท วัดพระธาตุพนม วรมหาวิหาร เป็นวัดพระอารามหลวง ชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร ปัจจุบนั มี พระเทพวรมุนี เป็นเจ้าอาวาส ตัง้ แต่ ปี พ.ศ. ๒๕๔๙-ปัจจุบนั ประดิษฐาน ณ ริมฝั่งแม่น้ำ�โขง ถนนชยางกูร บ้านธาตุพนม ตำ�บลธาตุพนม อำ�เภอธาตุพนม จังหวัด นครพนม มีลกั ษณะเป็นเจดียร์ ปู สีเ่ หลีย่ มจตุรสั ก่อด้วยอิฐ กว้างด้านละ ๑๒.๓๓ เมตร สูง ๕๓.๖ เมตร มีกำ�แพงล้อมองค์พระธาตุ ๔ ชั้น องค์พระธาตุตั้งอยู่บนภูกำ�พร้า (เนินดินสูงจากพื้นธรรมดาประมาณ ๓ เมตร) ภายในบริเวณมีบึงขนาดใหญ่เรียกว่า บึงธาตุพนม ในวันเพ็ญเดือน ๓ ถึง แรม ๑ ค่ำ� เดือน ๓ ของทุกปีจะมีงานประจำ�ปี เพื่อเป็นการนมัสการพระธาตุพนม
โปงลางแสนเมืองคว้าถ้วยพระราชทาน
ฟ้อนลำ�แคนคอนเทสต์ ๕๘
มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยฝ่ายศิลปวัฒนธรรม สำ�นักวัฒนธรรม และเครือข่าย ด้านศิลปวัฒนธรรม จัดการประกวดวงโปงลางพื้นเมืองอีสาน ระดับมัธยมศึกษา ฟ้อนลำ�แคนคอนเทสต์ มหกรรมลำ�เต้ย ชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตน ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ประจำ�ปี ๒๕๕๘ รอบชิงชนะเลิศ ซึ่งได้รับเกียรติ จาก รศ.ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัย อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นประธาน ในพิธีเปิด โดยมี รศ.ดร.นิยม วงศ์พงษ์คำ� รองอธิการบดีฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและ ชุมชนสัมพันธ์ กล่าวรายงาน พร้อมคณะผู้บริหารมหาวิทยาลัยขอนแก่น ผู้บริหาร โรงเรียนที่เข้าร่วมประกวด คณาจารย์ นักเรียน นักศึกษา และแขกผู้มีเกียรติร่วม ชมการประกวด เมื่อวันที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ ในงานสีฐานเฟสติวัล บุญสมมา บูชาน้�ำ ณ เวทีกลางแจ้ง หอศิลปวัฒนธรรม สำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น วันจันทร์ที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๘ ผลปรากฏว่า วงโปงลางแสนเมือง โรงเรียนหนองเรือวิทยา จังหวัดขอนแก่น ถ่ายทอดเป็นเอกลักษณ์ด้านวัฒนธรรมของท้องถิ่น คว้ารางวัลชนะเลิศพร้อมถ้วย พระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และเงินรางวัล เงิน รางวัล ๑๐๐,๐๐๐ บาท ไปครองได้อย่างยิ่งใหญ่ สรุปผลการประกวดโปงลางพื้นเมืองอีสาน “ฟ้อนลำ�แคน คอนเทสต์ ครั้งที่ ๘ : มหกรรมลำ�เต้ย”
ชนะเลิศ วงโปงลางแสนเมือง โรงเรียนหนองเรือวิทยา จังหวัดขอนแก่น รองชนะเลิศอันดับ ๑ วงโปงลางเบ็ญจะมะมหาราช โรงเรียนเบ็ญจะมะมหาราช จ.อุบลราชธานี รองชนะเลิศอันดับ ๒ วงโปงลางคองอีสาน โรงเรียนบรบือวิทยาคาร จ.มหาสารคาม ชมเชย ๔ รางวัล ได้แก่ วงโปงลางประดับเกียรติ โรงเรียนพังโคนวิทยาคม จ.สกลนคร, วงโปงลางปู่ป๋าหลาน โรงเรียนเวียงสะอาดพิทยาคม จ.มหาสารคาม, วงสีทันดร โรงเรียนโคกคอนวิทยาคม จ.หนองคาย, วงโปงลางวรราช วิทยา โรงเรียนวรราชวิทยา จ.เลย นางไหยอดเยี่ยม วงโปงลางคองอีสาน โรงเรียนบรบือวิทยาคาร จ.มหาสารคาม บรรเลงพิณยอดเยี่ยม วงโปงลางแสนเมือง โรงเรียนหนองเรือวิทยา จ.ขอนแก่น บรรเลงแคนยอดเยี่ยม วงสีทันดร โรงเรียนโคกคอนวิทยาคม จ.หนองคาย บรรเลงโหวดยอดเยี่ยม วงโปงลางวรราชวิทยา โรงเรียนวรราชวิทยา จ.เลย โปงลางยอดเยี่ยม วงโปงลางคองอีสาน โรงเรียนบรบือวิทยาคาร จ.มหาสารคาม หมอลำ�ยอดเยี่ยม วงโปงลางคองอีสาน โรงเรียนบรบือวิทยาคาร จ.มหาสารคาม การแสดงมหกรรมลำ�เต้ยยอดเยี่ยม วงโปงลางคองอีสาน โรงเรียนบรบือวิทยาคาร จ.มหาสารคาม
I๓
มข.จั บมือกระทรวงวัฒนธรรม จัดนิทรรศการพระสาทิสลักษณ์สมเด็จพระเทพฯ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมกับ กระทรวงวัฒนธรรม จัดพิธีเปิดนิทรรศการ แสดง พระสาทิสลักษณ์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรม ราชกุมารี โดยมี ศาสตราจารย์อภินันท์ โปษยานนท์ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานในพิธี พร้อมด้วย นายกำ�ธร ถาวรสถิตย์ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น รศ.ดร. นิยม วงศ์พงษ์ค�ำ รองอธิการบดีฝา่ ยศิลปวัฒนธรรมและชุมชนสัมพันธ์ พร้อม ด้วยคณะผูบ้ ริหารมหาวิทยาลัย บุคลากร เจ้าหน้าที่ นักศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมพิธีเป็นจำ�นวนมาก ณ หอศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น เมื่อวันที่ ๑๕ ธันวาคม ๒๕๕๘ ที่ผ่านมา การจัดนิทรรศการในครั้งนี้วัตถุประสงค์เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตน ราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ในโอกาสฉลองพระชนมายุ ๕ รอบ ๒ เมษายน ๒๕๕๘ และ เผยแพร่พระสาทิสลักษณ์พระราชกรณียกิจสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยาม บรมราชกุมารี ทีท่ รงงานในด้านต่างๆตัง้ แต่อดีตจนถึงปัจจุบนั ให้ประจักษ์แก่ประชาชน ชาวไทยและต่างประเทศ นอกจากนัน้ ยังเป็นแนวทางในการอนุรกั ษ์สบื สาน สร้างสรรค์ มรดกทางวัฒนธรรมของชาติ
สำ � นั ก วั ฒ นธรรมร่ ว มวางพานพุ่ ม
เนื่ อ งในวั น พ่ อ แห่ ง ชาติ
เมื่อวันที่ ๒ ธันาคม ๒๕๕๘ ผศ.ดร.เทพพร มังธานี รองผู้อำ�นวยการสำ�นัก วัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น พร้อมด้วยคณะบุคลากรสำ�นักวัฒนธรรม ร่วมวาง พานพุม่ ถวายราชสักการะและจุดเทียนชัยถวายพระพรพร เนือ่ งในวันคล้ายวันพระบรม ราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และวันพ่อแห่งชาติ ประจำ�ปี ๒๕๕๘ ณ อาคารสิริคุณากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น พร้อมด้วยคณะผู้บริหารมหาวิทยาลัย คณาจารย์ บุคลากร และนักศึกษาจากหน่วยงานภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น เพื่อ แสดงความจงรักภักดีแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ได้ทรงประกอบพระราช กรณียกิจในด้านต่างๆ ทัง้ ในด้านความเป็นอยู่ ด้านการประกอบอาชีพ ด้านการศึกษา เพื่อช่วยเหลือ และพัฒนาความรู้ ความสามารถพสกนิกรชาวไทย ให้ประชาชนช่วย เหลือตนเองได้อย่างยั่งยืน
มหาวิทยาลัยขอนแก่นรับมอบ
เกวียนโบราณอีสาน
มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและชุมชนสัมพันธ์ และสำ�นัก วัฒนธรรม โดย ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์ ผูอ้ �ำ นวยการสำ�นักวัฒนธรรม เป็นตัวแทน ผู้รับมอบเกวียนโบราณอีสานจากคุณแม่อำ�นวย สังคะศิลา และครอบครัว จำ�นวน ๓ เล่ม เมื่อวันที่ ๙ ธันวาคม ๒๕๕๘ ณ พุทธศิลป์สถาน โดยเป็นเกวียนโบราณอีสาน ที่มีคุณค่าทั้งทางด้านศิลปวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์อีสาน คุณแม่อ�ำ นวย สังคะศิลา กล่าวว่า เจตนารมณ์ในการมอบเกวียนแก่มหาวิทยาลัย ขอนแก่นเล็งเห็นว่าเป็นพื้นที่แห่งการเรียนร และเป็นแหล่งปัญญาแห่งภาคตะวัน ออกเฉียงเหนือ รวมถึงประเทศไทย โดยมอบให้เพื่อเป็นการต่อยอดและนำ�ไปสู่การ ศึกษา รวมทัง้ มีพพิ ธิ ภัณฑ์ดา้ นศิลปวัฒนธรรมซึง่ เหมาะสมอย่างยิง่ ในการใช้เป็นพืน้ ที่ ในการเก็บรักษามรดกของบรรพบุรษุ เนือ่ งจากเกวียนแต่ละเล่มมีความสวยงามและ สร้างสรรค์โดยช่างฝีมอื ดีทมี่ คี วามเชีย่ วชาญเฉพาะด้านจากนาสะไมย์ อ.เมือง จ.ยโสธร มีการแกะสลักไม้ทมี่ ลี วดลายวิจติ ร งดงาม เป็นเอกลักษณ์ทหี่ าได้ในภาคอีสานเท่านัน้ ผศ.ทรงวิทย์ พิพะกรรณ์ ผู้อำ�นวยการสำ�นักวัฒนธรรม ตัวแทนผู้รับมอบกล่าว ว่า เป็นเกียรติอย่างยิ่งสำ�หรับมหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและ ชุมชนสัมพันธ์ และสำ�นักวัฒนธรรม ในการรับมอบมรดกที่ทรงคุณค่าของชาว อีสาน ซึ่งลักษณะของเกวียนเป็นเกวียนโบราณ โดยมหาวิทยาลัยขอนแก่นจะทูล เกล้าทูลกระหม่อมถวายสมเด็จพระเทพพระรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ใน ช่วงเดือนมีนาคม ๒๕๕๙
๔I ปกิณกะวัฒนธรรม
สีฐานเฟสติวัล (Sithan KKU Festival 2015)
สำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ๑๒๓ ถ.มิตรภาพ ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น โทรศัพท์ ๐ ๔๓๓๓ ๒๐๓๕ โทรสาร ๐ ๔๓๓๓ ๒๗๖๐ ภายใน ๔๒๓๐๑ ที่ปรึกษา รศ.ดร.นิยม วงศ์พงษ์คำ� บัญชา พระพล บรรณาธิการอำ�นวยการ ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์ รองบรรณาธิการอำ�นวยการ ดร.ดลฤทัย โกวรรธนะกุล ผศ.ดร.เทพพร มังธานี ดร.อุมารินทร์ ตุลารักษ์ กองบรรณาธิการ ณัฐวุฒิ จารุวงศ์ วิทยา วุฒิไธสง คณิตตา คลังทอง พิธัญญา พิรุณสุนทร วรศักดิ์ วรยศ เว็บไซต์ http://cac.kku.ac.th