ฉบับที่ ๑๔ ปีที่ ๓ ประจำ�เดือนมกราคม - กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘
http://cac.kku.ac.th
เครือข่ายศิลปวัฒนธรรม สำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น
cackku2516@gmail.com
สถาปนา ๕๑ ปี มข.ร่วมสร้างกุศลตักบาตร ๕๐๐ รูปและเจริญพระพุทธมนต์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยฝ่ายศิลปวัฒนธรรม สำ�นักวัฒนธรรม องค์การนักศึกษา ชมรมสมาธิและศีลธรรม และเครือข่ายด้านศิลปวัฒนธรรม จัดพิธที �ำ บุญตักบาตร ๕๐๐ รูป และพิธเี จริญพระพุทธมนต์เนือ่ งในวันสถาปนามหาวิทยาลัยขอนแก่น ครบรอบ ๕๑ ปี เมื่อวันเสาร์ ที่ ๒๔ มกราคม ๒๕๕๘ ณ บริเวณพิธีสะพานขาว และอาคารสิริคุณากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยมี รศ.ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัย อธิการบดีมหาวิทยาลัย ขอนแก่น เป็นประธานฝ่ายฆราวาส พร้อมด้วย ผศ.วิชัย ณีรัตนพันธุ์ ที่ปรึกษาด้าน ศิลปวัฒนธรรม ผศ.ลิขติ อำ�มาตยคง รองอธิการบดีฝา่ ยพัฒนานักศึกษาและศิษย์เก่า สัมพันธ์ และคณะผู้บริหาร คณาจารย์ บุคลากร นักศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วม ทำ�บุญตักบาตรพระสงฆ์และสามเณร ๕๐๐ รูป โดย พระเทพกิตติรังษี เจ้าอาวาสวัด พระธาตุ อารามหลวง ทีป่ รึกษาเจ้าคณะจังหวัดขอนแก่น เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ พร้อม ด้วยพระเถรานุเถระชั้นผู้ใหญ่ สร้างความเป็นสิริมงคลแด่ชาวมหาวิทยาลัยขอนแก่น รศ.ดร.กิตติชยั ไตรรัตนศิรชิ ยั อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า พิธตี กั บาตร เนื่องในวันคล้ายวันสถาปนามหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นกิจกรรมที่ชาวมหาวิทยาลัย ขอนแก่นร่วมกันสร้างกุศลอันยิ่งใหญ่พร้อมสั่งสมบุญบารมี เนื่องในโอกาสพิเศษวัน สถาปนา ๕๑ ปี มหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งเล็งเห็นความสำ�คัญในการส่งเสริมพระพุทธ ศาสนาเป็นโอกาสอันดีทคี่ ณะผูบ้ ริหาร คณาจารย์บคุ ลากร นักศึกษา รวมถึงประชาชน
ทัว่ ไป ภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่นและบริเวณใกล้เคียง จะได้รว่ มกันบำ�เพ็ญบุญกุศล ด้วยการตักบาตรแด่พระภิกษุสงฆ์ ๕๐๐ รูป และเพื่อน้อมนำ�บุญกุศลมาเป็นแรงยึด เหนี่ยวจิตใจในการดำ�เนินชีวิตต่อไป สร้างพลังร่วมกันขับเคลื่อนมหาวิทยาลัยให้รุด หน้า เติบใหญ่ เป็นร่มเงาปกคลุม สร้างสรรค์สิ่งดีงามเพื่อสังคมต่อไป จากนั้น รศ.ดร.กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัย อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น พร้อม ด้วยคณะผู้บริหาร บุคลากร และนักศึกษา ร่วมเจริญพิธีเจริญพระพุทธมนต์ และ ถวายภัตตาหารเช้า ณ บริเวณชั้น ๑ อาคารสิริคุณากร เพื่อความเป็นสิริมงคล และ อุทิศส่วนกุศลให้ผู้ล่วงลับ โดยมีหลวงปู่บุญมา สุชีโว วัดป่าสุขเกษม จ.หนองบัวลำ�ภู, หลวงปู่คำ�มี ปัญญธโร วัดขันธเสมาราม จ.อุดรธานี, หลวงพ่อเมือง พลวัฒโฑ วัดป่า มัชฌิมวาส จ.กาฬสินธุ์, หลวงปู่บัวทอง อัตตทันโต วัดป่าอรัญวิเวก จ.อุดรธานี, หลวง พ่อทวี ปุญญปัญโญ วัดป่าสันติธรรม จ.เลย, หลวงพ่อวิชิต ชิตมาโร วัดป่าหนองกุงศรี จ.กาฬสินธุ์, หลวงพ่อสุธรรม สุธัมโม วัดป่าหนองไผ่ จ.สกลนคร, พระอาจารย์บุญเกิด อริโย วัดอัมพวันม่วงน้อย จ.กาฬสินธุ,์ พระอาจารย์นคิ ม นิคมวโร วัดเวฬุวนั จ.กาฬสินธุ์ และพระอาจารย์ปรีดี ผลญาโน วัดป่ากิตติญานุสรณ์ จ.ขอนแก่น เจริญพระพุทธมนต์ และให้พรเนื่องในโอกาสพิเศษครบรอบ ๕๑ ปี มหาวิทยาลัยขอนแก่น
๒I
มข. พุทธาภิเษกพระศรี ๕๐ ปี มข.ยิ่งใหญ่ พร้อมสืบสานประเพณีบุญข้าวจี่
ฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและชุมชนสัมพันธ์ สำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมกับวัดไชยศรี เทศบาลตำ�บลสาวถี และชาวชุมชนสาวะถี พร้อมด้วยเครือข่าย ด้านศิลปวัฒนธรรม ร่วมสืบสานประเพณีอีสานในงาน “งานบุญเดือน ๓ สินไซ บุญ ข้าวจี่ วิถีวัฒนธรรมอีสาน” ประจำ�ปี ๒๕๕๘ เมื่อวันที่ ๑๔-๑๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘ ณ วัดไชยศรี ต.สาวะถี อ.เมือง จ.ขอนแก่นซึ่งได้รับเกียรติจาก รศ.ดร.นิยม วงศ์พงษ์ คำ� รองอธิการบดีฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและชุมชนสัมพันธ์ เป็นประธานในพิธี ร่วม ด้วย นายบัญชา พระพล ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและชุมชนสัมพันธ์ คณะผู้บริหาร คณาจารย์ นักศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น และคณะกรรมการชุมชน สาวะถี พร้อมกันนี้ได้จัดให้มีพิธีสมโภชพระศรี ๕๐ ปี มข. พระไม้ที่เชื่อกันว่ามีขนาด หน้าตักกว้างที่สุดในภาคอีสานอีกด้วย รศ.ดร.นิยม วงศ์พงษ์คำ� กล่าวว่า มหาวิทยาลัยขอนแก่น และวัดไชยศรี เป็น เครือข่ายที่ร่วมกันสืบสานและอนุรักษ์ขนบธรรมเนียมและประเพณีของชาวอีสาน อย่างต่อเนือ่ งเป็นประจำ�ทุกปี โดยวัดไชยศรีถอื เป็นแหล่งเรียนรูด้ า้ นภูมปิ ญ ั ญาอีสาน หลายแขนง โดยเฉพาะประเพณีบุญข้าวจี่ บุญเดือน ๓ ตามประเพณีฮีต ๑๒ คอง ๑๔ ของชาวอีสานที่เชื่อว่าหลายๆพื้นที่ในภาคอีสานได้ลืมเลือนไปแล้ว แต่ที่วัดไชยศรี และชุมชนสาวะถีได้พลิกฟื้นประเพณีที่ดีงามนี้ให้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง มหาวิทยาลัย ขอนแก่นต้องขอขอบพระคุณวัดไชยศรีและชาวชุมชนสาวะถีที่ได้ร่วมสร้างสรรค์ แหล่งเรียนเพื่อเป็นพื้นที่ในการศึกษาประวัติศาสตร์ ประเพณี รวมไปถึงความงดงาม ด้านศิลปกรรมอีกด้วย รศ.ดร.นิยม วงศ์พงษ์คำ� เพิ่มเติมว่า สินไซบุญข้าวจี่วิถีวัฒนธรรมอีสานในปี ๒๕๕๘ นี้ ถือเป็นวาระพิเศษของมหาวิทยาลัยขอนแก่นและชาวอีสาน โดยในวาระ ครบรอบ ๕๐ ปี มหาวิทยาลัยขอนแก่น ในปี ๒๕๕๗ มีดำ�ริในการสร้างพระพุทธรูป เพื่อเป็นสักการบูชาและเป็นสิริมงคลแก่บุคลากรและประชาชนทั่วไป ซึ่งกำ�หนดรูป แบบการสร้างพระพุทธจากฐานความรู้งานวิจัยที่ศึกษาเรื่องพระพุทธรูปไม้ในภาค อีสาน ในการสร้างพระพุทธรูปไม้ในโอกาสสำ�คัญยิ่งนี้ มีกระบวนการมีส่วนร่วม จากบุคลากรและชุมชนหลายฝ่าย ตั้งแต่ขั้นตอนการออกแบบและคัดเลือกไม้มงคล ตลอดจนกระบวนการแกะสลักองค์พระซึ่งมุ่งสะท้อนความงดงามของพระพุทธรูป ผ่านศิลปะและวัฒนธรรมท้องถิ่นอีสาน จึงสำ�เร็จเป็นพระพุทธรูปไม้สักทองทั้งองค์ ปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง ๒.๔๐ ซม. สูง ๓.๒๐ ซม. นับเป็นพระพุทธรูปไม้องค์ ใหญ่ที่สุดที่สะท้อนอัตลักษณ์ของอีสานตามต้นแบบของหลวงพ่อพระใสที่สร้างใน สมัยพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชแห่งอาณาจักรล้านช้าง มีชื่อว่า “หลวงพ่อพระศรี ๕๐ ปี มข.” หรือ “พระศรีปัญญาสภูริฐาน” หมายถึง หลวงพ่อพระศรีที่ประดิษฐานไว้ ณ แหล่งภูมิปัญญาดังแผ่นดิน ในวาระ ๕๐ ปี มหาวิทยาลัยขอนแก่น สำ�หรับการ ดำ�เนินการสร้างหลวงพ่อพระศรี ๕๐ ปี มข. มุ่งให้เกิดความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตและ ชุมชนโดยมีกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน มีพิธีกรรมตามคติความเชื่อ ความ
ศรัทธา และความสามัคคีของชุมชนท้องถิ่นอีสาน ที่จะทำ�ให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ ด้านศิลปวัฒนธรรมทีเ่ ชือ่ มโยงกับชุมชนท้องถิน่ อย่างยัง่ ยืนดังนัน้ ฝ่ายศิลปวัฒนธรรม และชุมชนสัมพันธ์ โดยสำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมกับวัดไชยศรี จึงกำ�หนดให้มีการสมโภชหลวงพ่อพระศรี ๕๐ ปี มข. ขึ้นตามประเพณีท้องถิ่นอีสาน สำ�หรับกิจกรรม “งานบุญเดือน ๓ สินไซ บุญข้าวจี่ วิถีวัฒนธรรมอีสาน” ประจำ� ปี ๒๕๕๘ เริ่มด้วยธรรมเทศนาโดยพระครูบุญชยากร เจ้าอาวาสวัดไชยศรี และเจ้า คณะตำ�บลสาวะถี ในหัวข้อ “ชุมชนสาวะถีกับการเป็นแหล่งเรียนรูด้ า้ นวิถวี ฒ ั นธรรม อีสาน” พร้อมเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกาาและผู้ที่สนใจ ร่วมศึกษาแหล่งเรียนรู้ ภายในชุมชน เพื่อนำ�องค์ความรู้ นำ�ไปต่อยอดและสร้างสรรค์ต่อไปโดยใช้ฐานของ Creative Thinking และทุนทางวัฒนธรรมที่มีอยู่ในชุมชน จากนั้นเป็นเจริญพระพุทธมนต์เย็น และพิธีสมโภชพระไม้ (พุทธาภิเษก) “พระศรี ๕๐ ปี มข.” พระพุทธรูปไม้ทมี่ ขี นาดหน้าตักกว้างทีส่ ดุ ในภาคอีสาน พร้อมด้วยมหรสพ สมโภชจากวงโปงลางสินไซ คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัขอนแก่น และเครือ ข่ายด้านศิลปวัฒนธรรม ในช่วงเช้าตรู่ของวันที่ ๑๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘ ตั้งแต่เวลา ๐๔.๐๐ น. ชาวบ้านชุมชนสาวะถี และนักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมกันปัน้ ข้าวจี่ เพือ่ นำ�ข้าวจีเ่ หล่านัน้ ไปทำ�บุญตักบาตร พร้อมกันนีย้ งั ได้ชมการแสดงหมอลำ�พันปี และ หมอลำ�พืน้ ถิน่ ซึง่ หาชมได้ยากในปัจจุบนั จากนัน้ ชาวบ้านชุมชนสาวะถี นักศึกษาตลอด จนผู้เข้าร่วมงานได้ร่วมกันเจริญพระพุทธมนต์ฟังธรรมเทศนาจากพระครูบุญชยากร เจ้าอาวาสวัดไชยศรี และตักบาตรข้าวจี่
I๓
สัมผัสสุนทรียะผ่านจินตนาการไร้ขอบเขตใน
การแสดงศิลปกรรมร่วมสมัยของศิลปินรุ่นเยาว์ ครั้งที่ ๓๑ เมื่อวันที่ ๑๓ มกราคม ๒๕๕๘ หอศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้จัด พิธีเปิดนิทรรศการ “การแสดงศิลปกรรมร่วมสมัยของศิลปินรุ่นเยาว์ ครั้งที่ ๓๑” โดยได้รับเกียรติจาก รศ.ดร.นิยม วงศ์พงษ์คำ� รองอธิการดีฝ่ายชุมชนสัมพันธ์และ สื่อสารองค์กร มหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นประธานและร่วมตัดริบบิ้นเปิดงาน พร้อม ด้วย นายบัญชา พระพล ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายชุมชนสัมพันธ์และสื่อสารองค์กร, อ.ดร.ศิริพงษ์ เพียศิริ ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายพัฒนานักศึกษาและศิษย์เก่าสัมพันธ์ รศ.น.สพ.ชูชาติ กมลเลิศ คณบดีคณะสัตวแพทยศาสตร์, ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์ ผู้อำ�นวยการสำ�นักวัฒนธรรม, ดร.ปรมพร ศิริกุลชยานนท์ ผู้อำ�นวยการหอศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร และคณะผู้บริหารแขกผู้มีเกียรติ คณาจารย์ นักศึกษา และ ศิลปินอิสระร่วมงานอย่างคับคั่ง โดย “การแสดงศิลปกรรมร่วมสมัยของศิลปินรุ่น เยาว์ ครั้งที่ ๓๑” จัดแสดง ณ หอศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ระหว่าง วันที่ ๙-๓๐ มกราคม ๒๕๕๘
สำ�นักวัฒนธรรมถ่ายทอดองค์ความรู้
ด้ า นอี ส านและวรรณกรรมสิ น ไซ สำ � นั ก วั ฒ นธรรมร่ ว มต้ อ นรั บ คณะ ข้าราชการพลเรือนจังหวัดชายแดนใต้ เมื่อวันที่ ๑๕ มกราคม ๒๕๕๘ สำ�นักวัฒนธรรม นำ�โดย นายวิทยา วุฒิไธสง เจ้าหน้าที่วัฒนธรรม พร้อมบุคลากรสำ�นักวัฒนธรรมร่วมต้อนรับคณะศึกษาดูงาน ข้าราชการพลเรือนจังหวัดชายแดนใต้ ในการเยีย่ มชมหอศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัย ขอนแก่น และพิพิธภัณฑ์การศึกษา “ห้องอีสานนิทัศน์” ร่วมซึมซับ วิถีชีวิต ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม และเข้าใจถึงที่มาและแก่นแท้ของความเป็นอีสาน เพื่อเป็นการส่ง เสริมความรู้ และความสัมพันธ์อันดีระหว่างราชการ เพื่อดำ�เนินชีวิตประจำ�วันได้ อย่างมีความสุข
ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์ รักษาการในตำ�แหน่งผู้อำ�นวยการสำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น พร้อมด้วย ผศ.ดร.เทพพร มังธานี รักษาการในตำ�แหน่ง รองผู้อำ�นวยการสำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมต้อนรับคณะศึกษา ดูงานจาก สาขาวิชาการละคอน คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อวันพุธ ที่ ๗ มกราคม ๒๕๕๘ เพื่อร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้และถ่ายทอดองค์ความ รู้ในวรรกรรมเรื่องสินไซ ทั้งในด้านคุณค่า ด้านศิลปะ ด้านวรรณศิลป์ สู่การนำ�ไป ต่อยอดและสร้างแรงบันดาลใจ รวมถึงกระตุน้ แนวความคิดเพือ่ นำ�ไปสูก่ ารเรียนการ สอน และการผนวกเข้าสู่บทเรียนแก่นักศึกษาสาขาวิชาการละคอน คณะศิลปกรรม ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ต่อไป พร้อมนี้คณะศึกษาดูงานยังได้ร่วมซึมซับ ศิลปวัฒนธรรมอีสาน ในห้องอีสานนิทัศน์ พิพิธภัณฑ์การศึกษาที่รวบรวมองค์ความ รู้ของพื้นถิ่นอีสาน ทั้งภูมิศาสตร์ วิถีชีวิตความรู้อยู่ ชาติพันธุ์ ประเพณี เครื่องแต่ง กาย ดนตรีนาฏศิลป์ องค์ความรู้โดยรวมสามารถนำ�ไปประยุกต์ในการสร้างสรรค์ งานได้ในอนาคต
๔I
ฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและสำ�นักวัฒนธรรม
ร่วมทำ�บุญและอวยพรปีใหม่ ๕๘ เมื่อวันที่ ๙ มกราคม ๒๕๕๘ ณ อาคารพุทธศิลป์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ผศ.ดร.สมพงษ์ สิทธิพรหม ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายศิลปวัฒนธรรม พร้อมด้วย อ.ดร.ศิริพงษ์ เพียศิริ ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายพัฒนานักศึกษาและศิษย์เก่าสัมพันธ์ ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์ รักษาการในตำ�แหน่งผู้อำ�นวยการสำ�นักวัฒนธรรม พร้อม ด้วยบุคลากร ร่วมทำ�บุญเลีย้ งพระและเจริญพระพุทธมนต์เนือ่ งในโอกาสวันขึน้ ปีใหม่ ๒๕๕๘ เพื่อความเป็นสิริมงคล และต้อนรับศักราชใหม่ อีกทั้งเป็นการส่งเสริมและ ทำ�นุบ�ำ รุงพุทธศาสนา ผศ.ดร.สมพงษ์ สิทธิพรหม ผูช้ ว่ ยอธิการบดีฝา่ ยศิลปวัฒนธรรม ได้ให้โอวาทและอวยพรปีใหม่ เพื่อเป็นการสร้างขวัญและกำ�ลังใจให้กบั บุคลากร รวม ถึงผู้ที่ร่วมขับเคลื่อนงานด้านทำ�นุบำ�รุงศิลปวัฒนธรรม
ประมวลภาพบรรยากาศ“เทศกาลหนังเมืองแคน”
สำ�นักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ๑๒๓ ถ.มิตรภาพ ต.ในเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น โทรศัพท์ ๐ ๔๓๓๓ ๒๐๓๕ โทรสาร ๐ ๔๓๓๓ ๒๗๖๐ ภายใน ๔๒๓๐๑ ที่ปรึกษา รศ.ดร.นิยม วงศ์พงษ์คำ� บัญชา พระพล บรรณาธิการอำ�นวยการ ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ์ รองบรรณาธิการอำ�นวยการ ดร.ดลฤทัย โกวรรธนะกุล ผศ.ดร.เทพพร มังธานี ดร.อุมารินทร์ ตุลารักษ์ กองบรรณาธิการ ณัฐวุฒิ จารุวงศ์ วิทยา วุฒิไธสง คณิตตา คลังทอง พิธัญญา พิรุณสุนทร บุญยืน เปล่งวาจา วรศักด์ วรยศ