Nieuwsbrief nr 1/2012

Page 1

Ver. Uitg. Marc Thoulen - Nr 7317

Nr2012/01 - februari/maart 2012

Antipolitiek DE VERENIGING IN ACTIE Antipolitiek is geen nieuw verschijnsel. In bepaalde periodes van onze geschiedenis was het zelfs opvallender aanwezig dan nu. Vooral in de jaren dertig van de twintigste eeuw met bewegingen zoals het rexisme. Poujadistische en antipolitieke uitspraken en daden komen vandaag echter opnieuw vaker voor. De economische en sociale crisis, de moeizame vorming van een nieuwe federale regering, schandalen zoals in Charleroi, de hang van sommigen naar sensatiejournalistiek, het te grote belang van verkiezingsmarketing en individuele stunts in de politiek zijn niet vreemd aan die trend. In werkelijkheid zijn een overgrote meerderheid van de politici eerlijk en gedreven om hun medeburgers te dienen. Hun verwezenlijkingen beïnvloeden ons dagelijks leven en onze toekomst. Hun politiek werk gaat vaak ten koste van hun persoonlijke aangelegenheden en hun gezinsleven. Hoewel politiek geen beroep of carrière is, moet men er toch veel tijd voor uittrekken als men uitvoerend mandataris is op lokaal niveau. Soms moet men ook zeer zware verantwoordelijkheden opnemen. Het financieel statuut van de lokale verkozenen is niet vergelijkbaar met dat van parlementsleden of ministers. We kunnen wel begrip opbrengen voor de maatregelen die genomen worden om de bezoldiging en de voordelen van die laatste te beperken, maar datzelfde geldt niet voor de lokale verkozenen. In die zin lijkt de hervorming van de pensioenen van de lokale verkozenen (die toch alleen voor de toekomst geldt) die in december in het parlement goedgekeurd werd, wellicht een vergissing. Ingaand tegen de poujadistische stroming die pleit voor een verlaging van de bezoldiging van alle verkozenen - dus ook de lokale mandatarissen wil ik hier benadrukken dat die bezoldiging (zeker in kleine gemeenten) helemaal niet overdreven is. Verkozenen slecht betalen bewijst geen dienst aan de democratie. Dan gaan ze misschien onvoldoende tijd besteden aan de taken die hun toevertrouwd worden of zullen enkel nog politieke verantwoordelijkheden opgenomen kunnen worden door de meest bemiddelden of mensen die een lobby vertegenwoordigen.

EDITO

Het statuut van de lokaal verkozene moet goed beredeneerd worden en de nodige aanpassingen moeten steeds doorgevoerd worden in overleg met de verenigingen van steden en gemeenten.

Marc Cools Voorzitter van de VSGB

De periode waarvan we hier verslag uitbrengen, beslaat de maanden december en januari. Een vrij korte periode, maar toch lag de politieke activiteit van de Vereniging helemaal niet stil.

Gsm-antennes Op 15 december vestigde het Grondwettelijk Hof een arrest dat de gemeenten de mogelijkheid biedt om gsm-antennes, -masten en -pylonen te belasten. Het geschil tussen de gemeenten en de operatoren van mobiele telecommunicatienetwerken omtrent heffingen op gsm-antennes sleept al jaren aan. Onze Vereniging heeft in dat kader overigens al heel wat initiatieven genomen. Het Brussels Gewest heeft de situatie ook samengevat in een omzendbrief van december 2009. De meeste Brusselse gemeenten kampen met aanzienlijke moeilijkheden in geschillen tegen operatoren van mobiele telefonie. Die laatste verwijzen naar artikel 97 en 98 van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven, krachtens dewelke zij vrijgesteld zouden zijn van gemeentebelastingen op antennes, zendmasten en pylonen voor mobiele telefonie. De gerechtelijke rechter heeft de argumentatie van de operatoren gevolgd, terwijl de recente rechtspraak van de Raad van State gunstig gestemd lijkt tegenover de gemeentebelastingen. In die controversiĂŤle situatie werd er een wetsvoorstel ingediend. In het

INHOUD

Werkgroep overheidsopdrachten Brussel : interview . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Voorlopige inschrijving in de bevolkingsregisters . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10 Wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Sociale vestiaire in Etterbeek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Nieuw systeem voor elektronisch stemmen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Europese Week van de Lokale Democratie : streven naar versterking van het concept . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 De REGR is 60 jaar jong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23


DE VERENIGING IN ACTIE

advies daaromtrent stond de afdeling wetgeving van de Raad van State de goedkeuring van een interpretatieve wet voor die de gemeentelijke heffingen zou valideren.

te denken alvorens een vordering in te stellen. Op 19 en 21 december jl. heeft zij deze conclusies bekendgemaakt aan de Schepencolleges en de Conferentie van Burgemeesters.

Aangezien de wetgeving niet evolueert, althans niet onmiddellijk, zou het arrest van het Grondwettelijk Hof betreffende de prejudiciële vraag misschien een oplossing brengen die gunstig is voor de lokale financiën. Het Hof stelde namelijk: “In de interpretatie (…) volgens welke (…) artikel 98, § 2, de gemeenten (…) verbiedt een taks te heffen op de gsm-pylonen, -masten, of -antennes (…), is die bepaling niet bestaanbaar met artikel 170, § 4, van de Grondwet. (…) Aldus geïnterpreteerd, beperkt de in het geding zijnde bepaling de bij artikel 170, § 4, van de Grondwet gewaarborgde fiscale bevoegdheid van de gemeenten immers meer dan noodzakelijk is. In die interpretatie is de in het geding zijnde bepaling niet onbestaanbaar met artikel 170, § 4, van de Grondwet.”

Modernisering van de burgerlijke stand

Het Hof annuleert het betwiste artikel niet, maar stelt dat niet beschouwd mag worden dat het de gemeenten verbiedt om taksen te heffen op de activiteiten van operatoren die op het grondgebied van de gemeente verwezenlijkt worden door de aanwezigheid van pylonen, masten of antennes die voor die activiteit aangewend worden. Omdat onze Vereniging de conclusies van dit arrest zo goed mogelijk wil exploiteren, hebben wij een groep gemeentelijke deskundigen samengebracht om een model van belastingreglement op te stellen dat de risico's op geschillen minimaliseert. Spoedig zullen wij bij de gemeenten verslag kunnen uitbrengen van de resultaten van hun werkzaamheden.

Gemeentelijke Holding In de marge van de buitengewone Algemene Vergadering van de Gemeentelijke Holding op 7 december had onze Vereniging het initiatief genomen om dit dossier door haar studiedienst te laten analyseren en kwamen we tot de conclusie dat er meer verwacht kon worden van de vrijwillige ontbinding dan van een faillissement van de Holding. Hoewel de ontbinding er bij stemming goedgekeurd werd, is het risico op faillissement echter nog steeds aanwezig, gelinkt aan de eventuele actie van een schuldeiser : het probleem blijft dus bestaan. Bij de mogelijkheden, waaronder de mogelijke onderhandeling met schuldeisers en de bijzonder zwakke positie van de aandeelhouders van de Holding, komen nog de kleine kans op succes van een vordering die de laatste kapitaalsverhoging van de Holding in twijfel zou trekken. Aangezien er kwijting verleend werd aan de bestuurders, moeten we elders gaan zoeken en verder dan eventuele fouten van de bestuurders, wat a priori niet evident lijkt. Onze Vereniging vindt de slaagkansen van een eventuele rechtszaak vrij klein, terwijl er heel wat risico's aan verbonden zijn. Zij beveelt de gemeenten dus aan goed na

2

Nieuwsbrief 2012/01

De Vereniging werd op een reeks vergaderingen uitgenodigd door het Agentschap voor Administratieve Vereenvoudiging (AAV) dat op voorstel van het ministerie van Justitie een hervorming doorvoert met het oog op de vereenvoudiging en de informatisering van de burgerlijke stand. Het AAV overweegt de aanmaak van een centraal bestand met de akten van de burgerlijke stand en de opstelling van de akten van de burgerlijke stand op basis van modeldocumenten voor alle Belgische gemeenten die stabiele en zekere minimumgegevens bevatten die rechtstreeks in het register te vinden zijn. Bij de besprekingen aangaande dit project werd ook de mogelijkheid aangehaald om de afgifte door de gemeenten van uittreksels uit het nieuwe register gratis te maken. Als de hervorming doorgevoerd wordt, zal het Burgerlijke Wetboek ingrijpend gewijzigd worden en zal dit een rechtstreekse impact hebben op de diensten burgerlijke stand en bevolking van de gemeenten en vooral op de gemeentefinanciën. De Vereniging is voorstander van de creatie van een centraal register van de burgerlijke stand en de verbetering van de efficiëntie en de kwaliteit van de dienstverlening aan de burger, zowel aan het loket als via internet, maar wij kunnen niet aanvaarden dat de modernisering van de burgerlijke stand de gemeenten nog inkomsten ontneemt, want de toestand op dat vlak is al niet rooskleurig. Ter herinnering. De gemeenten moeten toegang verlenen tot ieder bestuursdocument en het Brussels Gewest heeft ze uitdrukkelijk gemachtigd om die documenten tegen kostprijs af te leveren. De Vereniging is overigens ook de mening toegedaan dat een prijs – ook al is die laag – misbruik tegengaat. Anderzijds beschikken de gemeenten overeenkomstig de fiscale autonomie vastgelegd in artikel 170 van de Grondwet ook over de bevoegdheid om een heffing te vestigen op de afgifte van bestuursdocumenten. Gezien de onontkoombare bevolkingstoename in de hoofdstad en de stijgende behoefte aan documenten van de burger zijn de op die manier verkregen inkomsten belangrijk voor de goede werking van de lokale overheid. De plannen voor de modernisering van de burgerlijke stand, met het oog op de vereenvoudiging en de verbetering van de dienstverlening aan de burger, mogen uiteindelijk de continuïteit van de lokale overheidsdiensten en hun financiën niet in het gedrang brengen.


DE VERENIGING IN ACTIE

Op 12 januari heeft de Vereniging haar standpunt meegedeeld aan federaal minister voor Administratieve Vereenvoudiging Olivier Chastel. De boodschap blijkt goed aangekomen te zijn in diens administratie.

Politiezones Op 19 januari had een delegatie van de drie verenigingen een ontmoeting met de nieuwe federale minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet. De minister had oor voor de verzuchtingen van onze Vereniging. Ze had het ook over de geplande herziening van de KUL-normen die de basis vormen voor de verdeling van de federale dotatie aan de politiezones, al was het maar om rekening te houden met de evolutie in de criteria en met name het feit dat de bevolking van het Brussels Gewest met 10 % gestegen is. Zij wees tevens op de mogelijkheid om het stelsel van de administratieve sancties te herzien, de vergoedingen en ook de vrijwillige fusie tussen politiezones. Er werd overeengekomen geregeld dergelijke overlegmomenten te blijven houden.

Bevolkingsaangroei Brussel verjongt en veroudert. Twee fenomenen die niet zonder gevolg zijn voor de Brusselse gemeenten. Welke trends tekenen zich af en wat betekent dat voor de gemeenten ? Welke impact heeft dat op de financiën van de gemeenten ? Dat zijn de voornaamste vragen die zullen worden onderzocht tijdens een reeks van verschillende forums in samenwerking met Dexia Bank België.

Deze speelt een rol in de vastlegging van de begroting, de financiering en de behoeften van de gemeenten. De massale instroom van een zeer heterogene bevolking in Brussel vergt een bijkomende inspanning in de gemeenteregisters. Sommige nieuwkomers hebben geen papieren, anderen komen met een onvolledig dossier : allemaal gevallen die elke Brusselse gemeente wel eens te verwerken krijgt. Samen met Eric Jassin, schepen in Sint-Joost-ten-Node en ondervoorzitter van de Vereniging, gaf Christophe Verschoore van de dienst bevolking en identiteitskaarten van de FOD Binnenlandse Zaken er een uiteenzetting over de inschrijving van de bevolking in de registers. Daarna beschreef André Sapart, adjunctgemeentesecretaris bevoegd voor de diensten bevolking en burgerlijke stand van de gemeente Elsene, enkele specifieke gevallen: referentieadres, Europese onderdanen, voorlopige inschrijving. Nicolas Bernard, hoogleraar aan de universitaire faculteiten Saint-Louis, behandelde er de voorlopige inschrijving in ongeschikte woningen en Boryana Nikolova, juridisch adviseur bij de Vereniging, de schrapping uit de registers. De samenkomst was een groot succes en kon rekenen op 80 aanwezigen uit gemeenten en politiezones. Dat resulteerde in een boeiende vragensessie, die wel een uur duurde. De presentaties van het colloquium zijn beschikbaar op de website van de Vereniging en de bijdrage van Nicolas Bernard over het netelige probleem van de inschrijving in ongezonde woningen wordt tevens gepubliceerd verder in dit tijdschrift.

Week van Vervoering

Na een eerste forum in december, dat gewijd was aan de impact van de bevolkingsgroei op de overheidsfinanciën, kwamen in een tweede forum de administratieve problemen aan bod : de voorlopige inschrijving, op een referentieadres of in een ongezonde woning, en ook de schrapping uit de registers. Dat zijn slechts enkele situaties waarmee de gemeente maar ook het rijksregister en de lokale politie te maken krijgen. De inschrijving is een basishandeling die rechten en verplichtingen met zich meebrengt, zowel voor de burger als voor de lokale overheid.

Op 14 december organiseerde de mobi-liteitscel samen met Mobiel Brussel de plenaire debriefing van de Week van Vervoering en de autoloze zondag 2012. Meer dan een dertigtal personen uit gemeenten, politiezones en fietsverenigingen alsook vertegenwoordigers van de drie Gewesten en de organismen voor openbaar vervoer (NMBS, MIVB, De Lijn en TEC) namen aan de uitwisselingen deel. Staatssecretaris voor Mobiliteit Bruno De Lille leverde ook zijn bijdrage tot het debat, dat door de Vereniging in goede banen geleid werd. Noteer alvast in je agenda : de volgende autoloze zondag vindt plaats op16 september 2012.

Nieuwsbrief 2012/01

3


DE VERENIGING IN ACTIE

Internationale samenwerking In samenwerking met zijn Waalse tegenhanger organiseerde de dienst Internationale Samenwerking van de Vereniging niet minder dan 5 werkgroepen tussen 15 december en 13 januari. Zo vergaderde op 15 december de groep Benin in Namen ; op 20 december de groep Congo in Brussel ; op 21 december de groepen Marokko en Senegal in Brussel en tot slot vatte de groep Marokko op 13 januari het nieuwe jaar aan in Brussel. Enerzijds moesten er met de betrokken gemeenten actieplannen 2012 uitgewerkt worden en anderzijds moest met hen de toekomst van het programma besproken worden. In 2012 loopt de eerste meerjarencyclus (2008-2012) immers af en dus moeten alle partners (minister voor Ontwikkelingssamenwerking, DGOS, gemeenten) dit jaar samen de krachtlijnen van het programma voor de toekomst vastleggen. Momenteel is er een externe evaluatie aan de gang, die toevertrouwd werd aan PriceWaterhouseCoopers : die moet de Verenigingen helpen bij de vastlegging van een nieuw meerjarenprogrammatie. Laten we hopen dat de federale portefeuille voor ontwikkelingssamenwerking niet te veel te lijden krijgt onder de financiële crisis.

De REGR is 60 jaar jong Aangezien onze Vereniging momenteel het voorzitterschap uitoefent van de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten, stond ze op de eerste lijn voor de organisatie van de 60e verjaardag van de Raad van Europese Gemeenten en Regio's (REGR), die afgesloten werd in Brussel op 12 en 13 december 2011. Daarbij kon zij rekenen op een nauwe samenwerking met haar zusterverenigingen en de REGR, naast gewaardeerde financiële ondersteuning vanwege Dexia Bank België en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Op blz 23 van dit tijdschrift vindt u een fotoreportage van deze 60e verjaardag.

De REGR is de Europese koepel van verenigingen van gemeenten en regio's, en is aanwezig in 40 landen, waaronder het onze. Het voert bij de Europese Unie en de Raad van Europa actie met betrekking tot de ontwikkeling van de instellingen ten gunste van de lokale en regionale besturen, waarbij het de waarden van lokale democratie en autonomie hoog in het vaandel draagt.

Het eerste sterke moment van de 60 e verjaardag was een publiek debat rond Europees bestuur en de participatie van de lokale besturen, een belangrijke uitdaging in deze tijden van economische crisis. Het werd een boeiende ontmoeting, met een prestigieus panel van sprekers, onder wie Commissievoorzitter Jose-Manuel Barroso en de Voorzitster van het Comité van de Regio's Mercedes Bresso. Het verliep achter gesloten deuren : de vijfhonderd zitjes van het Karel de Grote gebouw waren voorbehouden, en ook de Brusselaars verschenen op het appèl. Onze Vereniging was niet alleen actief in de relationele en logistieke aspecten van dit grootse evenement, in het

4

Nieuwsbrief 2012/01

bijzonder voor de organisatie van het Directiecomité van de REGR en het sociale deel van de ontmoeting, maar leverde ook een inhoudelijke bijdrage aan de debatten. Het tweede sterke moment was het panelgesprek met de voorzitters van onze drie verenigingen van lokale besturen, onder het voorzitterschap van Annemarie Jorritsma, gewezen Nederlands minister van Binnenlandse Zaken en burgemeester van Almere. De spots werden er gericht op de Belgische ervaringen inzake governance : de VVSG belichtte daarbij de verlichting van de planlast, de UVCW het supracommunale en onze Vereniging de administratieve vereenvoudiging. Onze voorzitter Marc Cools gaf een schets van de eigen structuur van Brussel en reikte tips aan om met dergelijke complexe structuren om te gaan. Tot slot mag onze Vereniging trots zijn dat in Brussel het akkoord ondertekend werd waarin de toekomstlijnen van de REGR vastgelegd werden. In dat kader was immers reeds lang een intern debat aan de gang tussen aanhangers van lobbying ten aanzien van de Commissie, in het kader van het Europees beleid, en voorstanders van de ontwikkeling van de uitwisselingen tussen leden, in het bijzonder op het vlak van democratie en governance. Het compromis dat in Brussel bereikt werd, bekrachtigt dat het ene geen voorrang mag krijgen op het andere, maar dat er naar een evenwicht en complementariteit tussen beide polen gestreefd moet worden. De tekst legt het kader vast van een toekomstige reorganisatie van de activiteiten van de REGR, die besparingen zal opleveren maar ook een betere zichtbaarheid. Voor de vergadering in Brussel heeft onze Vereniging haar steentje bijgedragen tot de vormgeving van de basis van een dergelijk compromis.

Duurzame ontwikkeling Op 6 december 2011 vond in de Vereniging een workshop plaats rond “duurzame ontwikkeling : informeren en/of communiceren” in het kader van de projectoproep Agenda Iris 21. Twee externe deskundigen beschreven er hun verwezenlijkingen op het vlak van communicatie rond duurzame ontwikkeling. Het agentschap Greencap Communication begeleidt ondernemingen, merken, instellingen en verenigingen bij ethische communicatie op lange termijn “sociaal


DE VERENIGING IN ACTIE

verantwoord en economisch ethisch”. Daartoe ontwikkelden de deskundigen in communicatie en marketing van het agentschap een specifieke methodologie voor analyse inzake duurzame ontwikkeling, die het mogelijk maakt de positie van de organisatie te toetsen aan de evoluerende omstandigheden van de markt. De Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij Brussel (GOMB) heeft in samenwerking met Greencap een nieuwe grafische kaart en nieuwe richtlijnen voor hun communicatie opgesteld. Op 26 januari organiseerde de Vereniging de eerste workshop voor de begeleiding van de projecten Agenda Iris 21. Een twintigtal projectcoördinatoren staken de koppen bijeen om op basis van goede praktijkvoorbeelden van de Brusselse lokale overheden thema's te bespreken zoals de evaluatie van acties, communicatie rond Lokale Agenda 21 of de mobilisering van het personeel. Op 14 januari ging het Forum voor duurzame ontwikkeling naar Londen om mee te werken aan het project Leonardo. Dat Europees programma bevordert samenwerkingsinitiatieven met het oog op de bekendmaking of de ontwikkeling van vernieuwende methodes, met name door de uitwisseling van goede praktijkvoorbeelden. De werkzaamheden zullen toegespitst worden op methodes die kansengroepen betrekken bij projecten rond duurzame ontwikkeling. Bij het project zijn Belgische partners betrokken (de Vereniging en het adviesbureau 21 Solutions), maar ook Oostenrijkse, Hongaarse, Sloveense en Zweedse. De leader is Groundwork, een federatie van caritatieve verenigingen die haar uitvalsbasis heeft in Londen. De indiening van de kandidaturen vond plaats op 2 februari.

Afdeling OCMW De Federaties van OCMW's van de drie regionale Verenigingen hebben een nieuw memorandum opgesteld met de eisen van de OCMW's ter attentie van de leden van de nieuwe regering, in het bijzonder Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Maggie De Block. Er werden 4 essentiële punten in aangekaart : •

• •

de staatshervorming : de OCMW's hebben nota genomen van het akkoord betreffende de overdracht van bevoegdheden naar de Gemeenschappen en de Gewesten, maar hebben vragen bij de modaliteiten van deze overdrachten, omdat ze niet willen dat het ten koste gaat van de lokale acties en zij willen in ieder geval betrokken worden bij de besprekingen over die transfers en het toekomstig beleid ; asiel en migratie : de Federaties van OCMW's vragen een correcte en menselijke opvang van asielzoekers ; maatschappelijke integratie en armoedebestrijding : de OCMW's spelen een zeer belangrijke rol in de opsporing van armoede en voeren concrete acties in de armoedebestrijding. Het is dus belangrijk dat deze acties door de Regering gesteund worden ;

het Memorandum Tewerkstelling : de Federaties willen de van de Federaties concrete modaliteiten kennen die de van OCMW's : federale Regering wil ontwikkelen in het www.vsgb.be kader van de regionalisering van de programma's voor de activering van leefloners, maar ze maken zich ook zorgen om de bepalingen betreffende de werkloosheid, die nog meer mensen naar het OCMW zullen doorverwijzen.

Al die punten worden erin uitgelegd, om de beleidsvoerders te wijzen op de gevolgen van de geplande maatregelen in het kader van de armoedebestrijding op de OCMW's. Begin 2011 hebben verschillende lidstaten protest aangetekend tegen de maatregel van het Europees programma voor voedselhulp en de juridische basis in het kader van het landbouwprogramma. Deze landen hebben een rechtsvordering ingezet, waarbij ze stelden dat het programma kaderde in het sociaal beleid en niet in het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Zij wonnen de zaak, met als gevolg een daling van het budget dat door de Commissie ter beschikking gesteld wordt ingevolge het arrest van het Europees Hof van Justitie. België kon dus nog slechts aanspraak maken op een bedrag van 2,8 miljoen euro, zijnde een verlaging van het oorspronkelijk budget met 75 %. Toen die beslissing bekendgemaakt werd, hebben de Afdeling OCMW en haar Waalse ambtgenoot en andere verenigingen die actief zijn in de sector van de voedselhulp, hun steun uitgedrukt voor de initiatieven tot wijziging van de plannen voor 2012 : terwijl de doelstellingen 2020 net de armoede willen bestrijden, was deze inkrimping van de middelen een aanfluiting van de rechten van de minstbedeelden. Eind 2011 vernamen wij dat dit lobbywerk zijn vruchten afgeworpen heeft en dat de druk op de Europese Raad en diens verantwoordelijken groot was, aangezien een van de lidstaten zijn standpunt gewijzigd had. Daarvoor moeten wij onze federale en regionale ministers danken, die geen inspanningen gespaard hebben om die beslissing om te buigen. Zo hebben de Europese ministers van Landbouw op hun vergadering van november beslist het programma voor voedselhulp te behouden voor de jaren 2012 en 2013. België zal dus de verwachte fondsen krijgen en onze Brusselse OCMW's zullen hun taak kunnen blijven vervullen. Tot slot moeten wij ook melden dat een van onze medewerkers, Christiaan Van Sumere, de studiedienst verlaten heeft. Hij behartigde bij ons ondermeer de overheidsopdrachten, maar heeft beroepshalve een andere weg ingeslagen. Wij stellen alles in het werk om hem zo spoedig mogelijk te vervangen, in de tussentijd de continuïteit van de activiteiten niet in het gedrang te brengen en de vragen van de gemeenten te blijven beantwoorden. Marc Thoulen Nieuwsbrief 2012/01

5


IN ONZE GEMEENTEN

BEROEP: AANKOPER De Brusselse overheidsopdrachten georganiseerd in een werken informatiegroep Sinds twee jaar bundelen de Brusselse gemeenten hun kennis, knowhow en ervaringen in de “werk- en informatiegroep overheidsopdrachten van de 19 Brusselse gemeenten” (WIG OO BSL). Onlangs kreeg de groep de prijs “Public Tender Award 2011”. Wij belichten de weg naar het succes met de spilfiguren : de gemeente Elsene, voorzitter van de groep gedurende 3 jaar, vertegenwoordigd door Julie Van Rompaey en Pascal Capelle van de gemeentelijke aankoopcentrale, en de gemeente Evere, die het secretariaat van de groep in goede banen leidt, ook 3 jaar lang, onder leiding van Sylvie Aerts van de cel overheidsopdrachten.

Waarom werd de WIG OO BSL gecreëerd ?

bestond, waarvan de formule gekopieerd kon worden op de overheidsopdrachten. Zo ontstond eind 2009 onze feitelijke vereniging, zonder rechtspersoonlijkheid dus. In maart 2010 werd ze formeel boven de doopvont gehouden voor de gemeentesecretarissen.

Pascal Capelle : De werkgroep bestaat uit mensen die beroepshalve met die materie bezig zijn en dus met dezelfde problemen geconfronteerd worden. Die samen bespreken, analyseren en samen Pascal Capelle : Wellicht omdat wij de naar oplossingen zoeken helpt enorm. Van links naar rechts : Sylvie Aerts, Pascal Capelle en Julie Van Rompaey aanzet tot de oprichting van de Samen werken met ambtgenoten is een goede methode, die vermijdt dat je stelselmatig de context werkgroep gegeven hadden, hebben de leden het voorzitterschap opnieuw moet schetsen voor nieuwkomers bij voorbeeld. aan Elsene toevertrouwd voor het eerste mandaat van drie jaar. Maar dan moesten we nog bepalen hoe we de informatie die we Hoe is de groep ontstaan ? samenbrachten ter beschikking zouden stellen. Het eerste voorstel was alles onder te brengen op de website van Elsene, Julie Van Rompaey : In mei 2009 volgde ik een seminarie maar aangezien het een gemeenschappelijk project van de rond duurzame ontwikkeling en gemeentestrategieën, dat de gemeenten was, was die werkwijze niet aangewezen. Zeer snel GSOB georganiseerd had in Heer-sur-Meuse. De Vereniging hebben wij contact gehad met de VSGB, die onmiddellijk van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Gewest (VSGB) enthousiast was en voorstelde de documenten die de leden met belichtte er de Agenda's 21, de inventarisering van knowhow, elkaar willen delen, op hun website te plaatsen, in een zone de bundeling van ervaringen en de verspreiding van waartoe enkel zij toegang hebben. informatie. Die werkwijze boeide me en ik ging na of dat ook mogelijk zou zijn voor de Van toen af is het allemaal vrij snel gegaan. overheidsopdrachten. Tot dan toe werkte elke Hoe is de werkgroep samengesteld ? gemeente in haar eigen hoekje, maar vaak worden er identieke overheidsopdrachten Sylvie Aerts : Veel hangt van de gemeentelijke organisatie af. uitgeschreven, waarin vergelijkbare problemen Om praktische redenen hebben wij gevraagd maximaal twee opduiken: in de omschrijving van de behoeften, personen per gemeente af te vaardigen voor de vergaderingen. de betrekkingen met het toezicht, de termijnen, Als de gemeente over een dienst overheidsopdrachten beschikt, … Kortom, een interessant gegeven dus, dat kon uitgespit spreekt het voor zich dat die eraan deelneemt. Zoniet kunnen worden. Ik heb toen contact opgenomen met het toezicht om de andere diensten die taak op zich nemen : het economaat, de lijst te vragen van mijn ambtgenoten in iedere gemeente. Een juridische dienst (bv. Sint-Gillis), de gemeenteontvanger korte mailing later vond er een eerste informele vergadering (Watermaal-Bosvoorde) of de verantwoordelijke subsidies plaats in Elsene, waarop veertien gemeenten vertegenwoordigd (Anderlecht). Sint-Jans-Molenbeek stuurt iemand van de waren. Het werd gauw duidelijk: we kampten allemaal met dienst werken en de stad Brussel een medewerker van de dezelfde problemen en zouden er zeker baat bij hebben de aankoopcentrale. krachten te bundelen. De interesse was groot en tijdens de twee volgende vergaderdingen werd een geschikte werkstructuur Overheidsopdrachten belangen eigenlijk verschillende uitgetekend. Op een zeker moment vernamen we dat er in het medewerkers van een gemeente aan, tientallen zelfs, ofwel begin van de jaren '90 een werk- en informatiegroep bevolking

6

Nieuwsbrief 2012/01


IN ONZE GEMEENTEN

omdat zij ze zelf moeten opstellen, ofwel omdat zij bevoegd zijn voor aankopen die via een overheidsopdracht uitgevoerd moeten worden. Daarom wordt onze beperking tot twee personen per gemeente soms overschreden. Andere geïnteresseerden hebben wij de toegang gegeven tot de documenten op de website van de VSGB. Daarnaast wordt van de mensen die de vergaderingen bijwonen, verwacht dat zij nuttige informatie doorgeven aan hun collega's : zij vormen de verbindingsschakel. Dat is trouwens efficiënter : de uitwisselingen binnen de groep belangen ieder lid aan en zij geven op hun beurt de informatie door aan wie er volgens hen gebruik van kan maken. Maar voor de harde kern die de vergaderingen bijwoont, vinden wij het belangrijk dat dit steeds dezelfde mensen zijn, voor de continuïteit en om een groepsgevoel tot stand te brengen. Niets verplicht ons immers om samen te werken. Goede wil is dus een essentiële factor. En daarvoor moet men graag met de anderen samenwerken. We hebben overigens al initiatieven genomen om de contacten te versterken: zo gingen we in 2011 op studiereis naar Rijsel.

Hoe gaan jullie te werk ? Pascal Capelle : Het feit dat bepaalde opdrachten gecentraliseerd worden in functie van de knowhow in elke gemeente, zal helpen om specialisten te vormen in specifieke domeinen. De groep begint vaste vorm te krijgen. Iedereen in de gemeenten kan de hulp van de WIG inroepen om documenten te verkrijgen. Als die bestaan in andere gemeenten, worden ze uitgewisseld. Maar de groep wordt ook reeds het slachtoffer van zijn eigen succes: steeds vaker vragen ambtenaren een advies over bepaalde clausules in hun ontwerp van lastenboek. Maar de WIG is geen helpdesk kan ook het toezicht niet vervangen. Soms moet er bijgestuurd worden en wordt er bij voorbeeld doorverwezen naar de studiedienst van de VSGB. In 2010 hebben wij vooral informatie en documenten gedeeld. In 2011 evolueerde de groep en werd er gewerkt rond identieke gegevens en in die richting zal in 2012 voortgewerkt worden.

Enkele verwezenlijkingen van de groep ? Sylvie Aerts : Ik denk hier in de eerste plaats aan de openstelling tot gemeenten en OCMW’s van bepaalde overheidsopdrachten van de aankoopdienst van het Ministerie

van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Zo kunnen de gemeenten binnenkort kopieerapparaten of papier bestellen bij de partners van het Ministerie, zoals dat reeds kan voor voertuigen aangekocht door het Agentschap Net Brussel via hun aankoopcentrale. De volgende aanbestedingen die op die manier aangepakt zullen kunnen worden, hebben betrekking op drankautomaten, voertuigen en tankkaarten, … Wij willen ook wijzen op de samenwerking met het netwerk van duurzame aankopers dat gecreëerd werd door Leefmilieu Brussel, waardoor het mogelijk werd ecologisch kantoormateriaal aan te kopen. En dan is er ook nog de organisatie door de gemeente Elsene van een gezamenlijke aanbesteding voor de postdiensten waarbij 13 gemeenten en 11 OCMW’s zich aangesloten hebben. “Ik aanvaard nu dat ik een In oktober 2011 hebben we een collo-quium aankoper ben, georganiseerd “Centraliseren ?! Overheidsdat het een vak is en dat opdrachten, aankoopcentrales,…” in Evere. daar dus bepaalde Nagenoeg honderd aanwezigen. In Evere kennis en ervaring zien we overigens dat het OCMW telkens voor vereist is.” als dat mogelijk is met de gemeente samenwerkt om gezamenlijke aanJulie Van Rompaey bestedingen uit te schrijven.

Kampt het project soms met moeilijkheden ? Pascal Capelle : Een van de grootste knelpunten van de WIG vloeit voort uit zijn eigen succes. Zeer snel kregen wij heel wat vragen om aansluiting vanwege OCMW’s, politiezones, UVCW, VVSG, Leefmilieu Brussel, Vivaqua, … Maar om logistieke redenen hebben we de werkgroep op gemeentelijk niveau gecentreerd voor de driemaandelijkse vergaderingen. Maar daarom hebben we de deur nog niet gesloten voor de andere geïnteresseerden, aan wie we toegang verlenen tot de documenten op de website van de Vereniging. Zij zijn “partners” van de WIG en krijgen ook toegang tot bepaalde themavergaderingen en colloquia.

Het Gewest ondersteunt de WIG Julie Van Rompaey : Eind november 2010 vernamen we dat er subsidies beschikbaar waren in het kader van een oproep tot projecten rond intergemeentelijke samenwerking . Waarom zou de WIG geen dossier indienen ? De deadline was vlakbij, dus moesten we zeer snel te werk gaan. Maar we konden rekenen op de steun van het politiek niveau, unaniem. Elk van de negentien gemeenteraden heeft de subsidieaanvraag 1

1 De laatste versie van de oproep is gebaseerd op het Besluit van de Brusselse Regering van 8 december 2011 dat erop gericht is de uitvoering van samenwerking tussen de gemeenten te steunen. Dit niet gepubliceerde besluit komt aan bod in een fiche in onze databank subsidies “Gemeenten : samenwerking”. De subsidies werden toegekend aan de coördinator van het project, nl. gemeente Elsene. De databank subsidies kan geraadpleegd worden op www.vsgb.be. Nieuwsbrief 2012/01

7


IN ONZE GEMEENTEN

Charles Picqué over de werkgroep “De samenwerking tussen het Bestuur Plaatselijke Besturen (BPB), de intercommunale werkgroep over de openbare aanbestedingen en de Directie Aankoop en Logistiek van het ministerie verloopt uitstekend. We hebben alle betrokkenen ingelicht en proberen nu voor het eerst om samen met de gemeenten en het ministerie tot de aankoop van nieuwe fotokopieertoestellen over te gaan. Naast het feit dat de gemeenten zich bij de gewestelijke aankoopcentrale kunnen aansluiten, moeten we ook samenwerken met de Werk- en Informatiegroep Overheidsopdrachten van de 19 Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (WIG OO Brussel), momenteel voorgezeten door Elsene, en goede praktijken uitwisselen. De gemeentelijke administraties vertonen op dat vlak soms grote tekortkomingen.” Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – Integraal verslag – Commissie binnenlandse zaken, Vraag van M. Emin Ozkara, aankoopcentrale voor de Brusselse gemeenten, IV COM (2010-2011), nr. 93, 9 juni 2011, p. 33-36

goedgekeurd, aangezien de WIG geen rechtspersoonlijkheid heeft. Die politieke eensgezindheid – nochtans niet gegarandeerd, omdat de WIG nog zeer jong was – heeft de goedkeuring van de subsidieaanvraag misschien in de hand gewerkt. Die steun is zeer belangrijk voor ons. Aanvankelijk stonden enkele gemeenten er nochtans sceptisch tegenover, maar die zijn bijgedraaid toen ze de resultaten van onze samenwerking zagen. Eén van de troeven van de WIG is dat ieder lid zijn steentje kan bijdragen. De werkgroep wordt niet alleen getrokken door enkele locomotieven die over veel personeel beschikken. Ook kleine gemeenten, met een kleiner personeelsbestand, kunnen hun bijdrage leveren. In het geval van Evere is het bij voorbeeld het lastenboek “wegen” - goedgekeurd door het toezicht - dat voortaan als model beschouwd wordt. De documenten zijn online beschikbaar, maar niet wetenschappelijk geklasseerd noch gearchiveerd. Het doel is ze snel te gebruiken, want ze verouderen vrij snel. De materie overheidsopdrachten is immers tegelijk zeer rijk maar het evolueert fel. Modeldocumenten van vandaag zullen morgen misschien niet meer in overeenstemming zijn met de regelgeving, die constant in beweging is.

De documenten die de leden delen in het privégedeelte van de webstek van de VSGB, zijn vooraf goedgekeurd door de toezichthoudende overheid. Dat is belangrijk en dat maakt ze nuttig.

Zien jullie uitdagingen voor de toekomst ? Sylvie Aerts : Een van de uitdagingen voor 2012 is onze reactiviteit bij de inwerkingtreding van de nieuwe wet op de overheidsopdrachten 2. Door de veranderingen die deze teweegbrengt, zullen immers een groot deel van onze documenten aangepast moeten worden. Ik ben van plan een module uit te werken omtrent het ABC van de overheidsopdrachten. Die module zou beschikbaar zijn voor ieder lid en de modaliteiten van de overheidsopdrachten schetsen voor niet-specialisten, dus zonder vakjargon en zonder dat grondige voorkennis vereist is. De zware procedures van de overheidsopdrachten gaan immers traag vooruit, wat andere diensten niet altijd begrijpen als zij lang op bepaalde zaken moeten wachten. Wij kunnen de wet niet veranderen, maar kunnen er wel toelichting bij geven. Dat verandert niets aan de wachttijd, maar wekt meer begrip vanwege de betrokkenen.

Hoe evolueert uw opdracht ? Julie Van Rompaey : Dit jaar hebben wij opnieuw een subsidie van het Gewest verkregen, die de werkingskosten van de groep dekt. Een tweede subsidie zal ons bovendien in staat stellen het project ROSA (Rationalisatie en Opvolging van de Strategie voor Aankopen) vorm te geven. We blijven immers evolueren en we zijn van plan rond verschillende thema's te werken in drie werkgroepen : software (voor het opmaken en opvolgen van lastenboeken), aankoopcentrale en tot slot ROSA. Ik zal hier enkel ingaan op die aankoopstrategieën. Eén van de voornaamste vaststellingen tijdens onze studiereis naar Rijsel was de modernere bedrijfscultuur in andere instellingen ten opzichte van de overheidsopdrachten. Die reis heeft onze eigen kijk op de zaken fel doen evolueren: te lang zaten wij vast in de traditionele logica waarin de gemeente behoeften dicteert en de privésector daar vervolgens een antwoord op laat bieden. Soms gaat dat gepaard met tekorten, bij voorbeeld als geen enkel product op de markt overeenstemt met een te abstract opgesteld lastenboek. Bovendien hebben andere instellingen totaal geen complexen bij hun rol van aankoper, terwijl die term nog een negatieve connotatie heeft in de gemeentelijke wereld van de overheidsopdrachten. Ik aanvaard nu dat ik een aankoper ben,

2 Wet van 15 juni 2006 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten (BS 15 februari 2007 – inforum 208581). Deze wet heft de wet van 24 december 1993 op. Toch zijn nog niet alle uitvoeringsbesluiten bekendgemaakt.

8

Nieuwsbrief 2012/01


IN ONZE GEMEENTEN

dat het een vak is en dat daar dus bepaalde kennis en ervaring voor vereist is. Niet zozeer de capaciteit van prospectie, maar ook onderhandeling van de gemeente moet ontwikkeld worden. We moeten ons actiever opstellen ten opzichte van de aankoop. Er is veel bij te winnen, wat niet neutraal is in de bijzonder moeilijke context van de gemeentefinanciën. Bij sommige is er een verplichting naar een tiental salons te gaan per jaar om te zien wat er op de markt is, hoe die evolueert, aan welke prijs en zo de lastenboeken beter te kunnen aanpassen aan de toestand van de markt. Zich in 2012 blijven baseren op de standaarden uit 2008 creëert het risico dat men verouderd of ongeschikt materiaal bestelt of materiaal dat niet meer beschikbaar is. Die permanente aanpasbaarheid - een evidentie in de wereld van de informatica - zou nog beter moeten doordringen in de wereld van de gemeentelijke aanbestedingen. Zo zien we andere instellingen werken met “aankoopportefeuilles”, waarbij eventuele besparingen bij een bepaald item aan uitgaven voor een andere item besteed kunnen worden. Op 25 oktober 2012 organiseren we een colloquium rond het thema “aankopers”. De spots zullen er gericht worden op wat een aankoper bij de overheid precies doet, conform de nieuwe wet op de overheidsopdrachten. We hopen er niet alleen vertegenwoordigers van de overheidssector maar ook uit de privésector samen te brengen. De logica van de ene is vaak verschillend van de andere en het kan boeiend zijn beide samen te brengen.

Het succes van de werkgroep ging niet onopgemerkt voorbij en werd bekroond met de Golden Award bij de Public Tender Award in november 2011. Julie Van Rompaey : In 2008 had de gemeente Elsene reeds een Public Tender Award gekregen. Toen ik enkele maanden geleden de oproep opmerkte, heb ik met de Vereniging gewed dat de WIG de prijs in de wacht zou kunnen slepen … en het is gelukt ! Wat een belangrijke rol speelt, is het feit dat het principe overzetbaar is. Het verkrijgen van die prijs heeft een zeer gunstig effect: het versterkt de band tussen de leden. Om het netwerk nog te versterken komen wij voortaan elke eerste dinsdag van de maand samen voor een vergadering “van vijf tot zeven”, zoals in Canada gebruikelijk is.

Interview door Philippe Delvaux Met de medewerking van Etienne van den Hove

Public Tender award Deze prijs wordt uitgereikt door EBP, een groep die bijstand verleent op het vlak van de overheidsopdrachten aan ondernemingen en besturen. De steun behelst informatie, advies, opleiding, seminaries en de ontwikkeling en de terbeschikkingstelling van informaticatoepassingen. EBP organiseert de Public Tender Awards, die uitgereikt wordt aan aankopers bij de overheid en hun diensten die een opmerkelijke inspanning geleverd hebben om aankoopprocedures te corrigeren, standaardiseren of optimaliseren. Deze symbolische prijs biedt erkenning aan de laureaten en richt de spots op hun verwezenlijkingen. De WIG OO kreeg de Golden Award van de editie 2011 van de Public Tender Award. http://tenderevents.be Zie ook www.vsgb.be > Nieuws > Golden Award voor de WIG Overheidsopdrachten [24/10/2011]

Info Werk- en Informatiegroep Overheidsopdrachten van de 19 gemeenten van het Brussels Gewest (WIG OO Brussel) : gti@ixelles.be - Contactpersoon bij de VSGB : Etienne van den Hove - Voorzitter van de WIG OO : Gemeente Elsene (Julie Van Rompaey / Pascal Capelle) : gti@ixelles.be - Secretariaat van de WIG OO : Gemeente Evere (Sylvie Aerts) : saerts@evere.irisnet.be De documenten van de WIG OO zijn beschikbaar op www.vsgb.be > Log-in ( enkel toegankelijk met paswoord). Nieuwsbrief 2012/01

9


ONDER DE LOEP Van december tot februari organiseerde de Vereniging in samenwerking met Dexia Bank België een reeks van drie colloquia rond vragen in verband met de bevolkingsaangroei. Het tweede forum vond plaats op 26 januari en stelde de inschrijving van de bevolking centraal. De presentaties van de sprekers zijn beschikbaar op www.vsgb.be, naast de publicatie in deze Nieuwsbrief van het artikel van Nicolas Bernard, hoogleraar bij de universitaire faculteiten Saint-Louis, over de voorlopige inschrijving in ongeschikte woningen.

VOORLOPIGE INSCHRIJVING IN DE BEVOLKINGSREGISTERS I. Probleemstelling Het is algemeen bekend dat elke gemeente verplicht is om iedereen die een “hoofdverblijfplaats” op het grondgebied van de gemeente heeft, in te schrijven in de bevolkingsregisters 1. Maar wat als de (permanente) bewoning van de gewenste plaats bij wet verboden is ? Gedefinieerd als “de plaats waar de leden van een huishouden gewoonlijk leven” 2 is de hoofdverblijfplaats een “feitelijke situatie” die volledig gebaseerd is op “de vaststelling van een effectief verblijf in een gemeente gedurende het grootste deel van het jaar” 3. Naar die maatstaf gebeurt het soms dat de hoofdverblijfplaats gekoppeld wordt aan een plaats waar geen permanente bewoning toegelaten is. De betrokkenen, die zich niets aantrekken van wat verboden is, zijn er mogelijk in geslaagd om hun intrek te nemen in een kraakpand, in een krot, in een appartement dat verkregen werd door de niettoegestane onderverdeling van een eengezinswoning, in een buiten- of weekendverblijf of in een toeristische accommodatie in een recreatiegebied. Waarna het koninklijk besluit van 16 juli 1992 het goed vond om het volgende te verduidelijken : “er mag geen enkele inschrijving als hoofdverblijfplaats geweigerd worden omwille van de veiligheid, de gezondheid, het urbanisme of de ruimtelijke ordening” 4. De praktijk van de gemeentebesturen laat ongetwijfeld te wensen over… Het gaat evenwel om een zogenaamde gebonden bevoegdheid 5. Om de verboden bewoning echter niet te lang te laten voortduren (en tegelijkertijd een einde te maken aan de – vervelende – hiaat tussen de officiële erkenning van een 1

2 3

10

4 5 6 7 8 9

feitelijke situatie en de onregelmatigheid zelf van de bewoning), geeft de tekst een voorlopig karakter aan de inschrijving waartoe de gemeente, indien nodig, wel moest overgaan. Concreet vervalt deze voorlopige inschrijving verplicht na drie jaar 6. Deze maximumtermijn werd vastgelegd om de gemeente de nodige tijd te geven om “aan de betwiste toestand een einde te stellen”. En als de gemeente hier niet in slaagt binnen de vereiste termijn ? Dan wordt de inschrijving “definitief ” 7. De inschrijving kan zelfs (heel wat) eerder definitief worden indien de bevoegde gemeentelijke overheid binnen drie maanden “de administratieve of gerechtelijke procedure” zelfs niet ingezet heeft “om een einde te maken aan de aldus geschapen onregelmatige toestand” 8.

II. Toepassingsgebied van de voorlopige inschrijving De voorlopige inschrijving wordt toegekend aan elk gezin dat om zijn inschrijving verzoekt in een woning “waar permanente bewoning niet toegelaten is om reden van de veiligheid, de gezondheid, het urbanisme of de ruimtelijke ordening” 9. Is deze lijst exhaustief ? Wat met kraakpanden bijvoorbeeld (die op zich niet door de voornoemde redenen beoogd worden) ? Wij denken van niet. Het systeem van de voorlopige inschrijving moet immers begrepen worden in directe samenhang met het lid dat er in het besluit onmiddellijk aan voorafgaat en stelt : “er mag geen enkele inschrijving als hoofdverblijfplaats geweigerd worden omwille van de veiligheid, de gezondheid, het urbanisme of de ruimtelijke ordening”. Dit lid mag echter in geen geval als exhaustief beschouwd worden. Want er is maar één reden die een weigering tot inschrijving kan motiveren, namelijk het niet-

Art. 1, §1, 1e lid, van de wet van 19 juli 1991 betreffende de bevolkingsregisters en de identiteitskaarten en tot wijziging van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen, strekkende tot verplichte inschrijving in de bevolkingsregisters van de personen die in België geen verblijfplaats hebben, B.S., 3 september 1991. Zie ook art. 3, 5°, van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen, B.S., 21 april 1984. Art. 3, 1e lid, van de wet van 19 juli 1991. Art. 16, §1, 1e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992 betreffende de bevolkingsregisters en het vreemdelingenregister, B.S., 15 augustus 1992. Zie R.v.S. (VI), 7 februari 2005, Gustin, nr.140.278, evenals Ph. VERSAILLES, “Chez soi quelque part : vers le droit à la résidence ?”, Chr. D.S., 1993, p. 170 e.v. Art. 16, §2, 1e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. Antwerpen, 1 december 2003, N.j.W., 2004, p. 664, nota S. Lust. Art. 16, §2, 2e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. Art. 16, §2, 4e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. Art. 16, §2, 3e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. Art. 16, §2, 1e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992.

Nieuwsbrief 2012/01


ONDER DE LOEP

effectief verblijven van het gezin op het grondgebied van de gemeente. Rekening houdend met de omzendbrief van 7 oktober 1992 merken we echter op dat de controle van deze effectiviteit opgedreven wordt wanneer het gaat om een woning waarvan de permanente bewoning verboden is 10. Nu we het eens zijn over het slechts indicatieve karakter van deze opsomming, is er geen reden om de precieze inhoud van de “reden van de veiligheid [en] en de gezondheid” te analyseren. Of ze dus uitgaan van de gemeente 11, het gewest 12 of de federale staat 13, de kwaliteitsregels worden allemaal in aanmerking genomen. En als de energienormen (en het certificaat in het bijzonder) 14, zoals binnenkort in Wallonië 15, morgen nog dwingender worden, zal het naar onze mening niet nodig zijn het koninklijk besluit van 1992 te wijzigen opdat ze, in geval van niet-naleving, het systeem van de voorlopige inschrijving eveneens op gang zouden kunnen brengen. De voorlopige inschrijving wordt trouwens enkel toegekend aan gezinnen die leven in een woning waarvan de “permanente” bewoning niet toegelaten is. De overtreding van de regels betreffende de kwaliteit van de woningen impliceert echter geen welbepaalde duur. Waarschijnlijk heeft het adjectief “permanent” eerder betrekking op de verboden bewoning om stedenbouwkundige redenen 16. Moet de woning op het adres waar het gezin zich zou willen laten registreren, op het ogenblik van deze aanvraag reeds erkend zijn als onbewoonbaar, bijvoorbeeld om de (voorlopige) inschrijving op gang te brengen ? Of is het juist voor deze aanvraag dat de gemeente (in werkelijkheid de politieagent) ter plaatse de woning gaat bezoeken en vervolgens het ongeschikte karakter van deze woning zal vaststellen op basis van een eigen oordeel ? In dat laatste geval zal het gemeentebestuur zelf dit onderzoek moeten uitvoeren rekening houdend met het probleem dat het in het Brussels Gewest niet gemachtigd is om de naleving van de gewestelijke normen te controleren. In het eerste geval zal het gemeentebestuur alleen kunnen verwijzen naar bestaande documenten (de verklaring van de gewestelijke diensten die belast zijn met de controle van de kwaliteit van de woning of het eigen onbewoonbaarheidsbesluit). Het probleem hier is dat de gemeente niet op de hoogte gehouden wordt van rechterlijke beslissingen die een pand niet in overeenstemming met de federale kwaliteitsnormen verklaren.

Het colloquium van januari 2012 trok heel wat belangstellenden aan. Echt duidelijk is het allemaal niet. Het modelformulier dat door de federale overheid aan de gemeenten voorgesteld werd (om over te gaan tot het onderzoek naar de reële hoofdverblijfplaats), geeft echter ongetwijfeld te denken dat deze controle pas op het ogenblik van het onderzoek plaatsvindt 17. Wat als het gezin, dat woont in een pand waarvan de permanente bewoning verboden is, helemaal niet vraagt om ingeschreven te worden in de bevolkingsregisters ? Of dit nu is door onwetendheid, uit angst voor een weigering of gewoonweg uit angst om zo zijn onwettige situatie kenbaar te maken aan de gemeente. Hoewel de tekst dit niet uitdrukkelijk bepaalt, lijkt het erop dat het systeem van de zogenaamde inschrijving van ambtswege in deze situatie voorziet 18. Hieruit maken we een tegenstrijdige conclusie op: gezinnen die geen verzoek indienen - of die zich zelfs verborgen houden - zijn beter af (aangezien ze definitief ingeschreven worden) dan gezinnen die wel een verzoek indienen 19.

III. Acties om te vermijden dat de inschrijving definitief wordt 1. Binnen drie maanden De bevoegde gemeentelijke overheid beschikt in de eerste plaats over drie maanden om de administratieve of gerechtelijke procedure in te zetten, “waarin door of krachtens de wet is voorzien, […] om een einde te maken aan de aldus geschapen onregelmatige toestand”. Hoe ? De gemeente (en alleen de gemeente) is er specifiek toe

10 Art. 92, 2e lid, van de omzendbrief van 7 oktober 1992 betreffende het houden van de bevolkingsregisters en het vreemdelingenregister, B.S., 15 oktober 1992. 11 Art. 135, §2, van de Nieuwe Gemeentewet. 12 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 4 september 2003 tot bepaling van de elementaire verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en uitrusting van de woningen, B.S., 19 september 2003. 13 Koninklijk besluit van 8 juli 1997 tot vaststelling van de voorwaarden waaraan ten minste voldaan moet zijn wil een onroerend goed dat wordt verhuurd als hoofdverblijfplaats in overeenstemming zijn met de elementaire vereisten inzake veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid, B.S., 21 augustus 1997. 14 Art. 17 en 18 van de ordonnantie van 7 juni 2007 houdende de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen, B.S., 11 juli 2007, en besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 17 februari 2011 betreffende het door een certificateur opgestelde EPB-certificaat voor wooneenheden, B.S., 1 maart 2011. 15 Art. 10, 2e lid, 5°, van het Waalse Wetboek in wording (ontwerp van decreet tot wijziging van de Waalse Huisvestingscode, ingediend door het Waals Parlement op 19 december 2011, W. Parl, zitting 2011-2012, nr.517/1). 16 Antwerpen, 30 mei 2002, N.j.W., 2002, p. 209, noot. 17 Algemene onderrichtingen betreffende het houden van de bevolkingsregisters opgesteld door de FOD Binnenlandse Zaken en waarvan de gecoördineerde versie van kracht werd op 1 juli 2010, p. 96. 18 Art. 9 van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. 19 D. DÉOM en P. THIEL, “Aperçu des règles de gestion des registres de la population”, Droit communal, 1995, p. 169. Nieuwsbrief 2012/01

11


ONDER DE LOEP

verplicht om de procedure in kwestie “waarin door of krachtens de wet is voorzien” op te starten 20.

het aangevochten vonnis (tenzij het uitvoerbaar is bij voorraad).

Probleem : voor sommige van die wetsbepalingen is het juist niet de taak van de gemeentelijke overheid om de procedure op gang te brengen. Hoewel dit geen probleem oplevert voor wat betreft de normen op gemeentelijk of zelfs gewestelijk niveau (de gemeente is vrij om klacht in te dienen bij de dienst ad hoc 21), zijn alleen de rechtscolleges van de rechterlijke orde bevoegd wanneer het pand de federale kwaliteitscriteria overtreedt, en het is helemaal niet aan de gemeentelijke overheid (geen in het geding zijnde partij en geen procesbevoegdheid en procesbelang) om zich tot hen te wenden 22. En als het om een kraakpand gaat, is het de taak van de eigenaar om stappen te ondernemen zodat de indringer uit de woning gezet wordt.

Als het gaat om een kraakpand, zal er zeker een gerechtelijke procedure plaatsvinden 27 (in te zetten door de eigenaar zelf ). Dat is ook het geval als de omstreden bewoning te maken heeft met de onbewoonbaarheid van het pand (op basis van parameters die uitgevaardigd werden in het kader van de wetgeving inzake huurovereenkomsten met betrekking tot de hoofdverblijfplaats). Daarenboven schrijft de wet betreffende de humanisering van de uithuiszettingen een termijn van één maand voor tussen de betekening van het vonnis tot uithuiszetting en de eigenlijke uitzetting. Deze termijn kan nog verlengd worden, vooral in de winter 28.

Hoe dan ook heeft de gemeente er geen belang bij om te treuzelen, aangezien de drie maanden niet beginnen te lopen vanaf de inschrijving van de betrokkene in de bevolkingsregisters maar vanaf zijn aanvraag 23. De tijd dat het woningonderzoek uitgevoerd is en de gemeente een beslissing genomen heeft 24, heeft zij echter nog maar (maximum 25) een zestigtal dagen om de stappen in kwestie te ondernemen. 2. Binnen drie jaar Aangezien deze procedure als doel heeft om de onwettige permanente bewoning tegen te gaan, is het niet voldoende om de procedure (binnen drie maanden) in te zetten. De procedure moet deze keer binnen drie jaar uitgevoerd zijn. Of dit lukt, hangt hier nog minder af van de gemeente alleen. Voor het overige vermeldt het besluit in deze fase niet meer specifiek “de bevoegde gemeentelijke overheid”, maar algemeen “de gerechtelijke of administratieve overheid” 26. Is een rechtsvordering daarom altijd noodzakelijk ? Deze vraag is helemaal terecht, want we weten allemaal hoe traag justitie is. In dat opzicht willen we erop wijzen dat de beslissing binnen drie jaar niet alleen (door een rechter) uitgesproken moet zijn als men een einde wil maken aan de onwettige toestand, maar ook (eventueel door een deurwaarder) uitgevoerd moet zijn, wat hier ook gekoppeld is aan specifieke termijnen. Hetzelfde geldt uiteraard voor

12

Als een onbewoonbaarheidsbesluit de procedure tot voorlopige inschrijving echter op gang gebracht heeft, kan de administratieve overheid, zijnde de burgemeester, overgaan tot de gedwongen uitvoering van het besluit zonder zich eerst tot de rechtbank te wenden 29. We willen er toch op wijzen dat dit besluit, na afloop maar voor de uitvoering, altijd opgeschort kan worden door de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Hoewel het besluit duidelijk zegt om “aan de betwiste toestand een einde te stellen”, betekent dit daarom niet dat de woning leeg moet zijn. De gemeente wordt geacht de onwettige bewoning tegen te gaan, niet de bewoning zelf. Op het gebied van onbewoonbaarheid bijvoorbeeld gelden er geen beperkingen. Zo kan eerst en vooral de eigenaar ertoe verplicht worden de woning te renoveren (en dus de woning in overeenstemming met de bewoonbaarheidsnormen te brengen). Zo kan een huurder die in een onbewoonbaar pand woont, op grond van de burgerlijke voorschriften van het huurrecht de gedwongen uitvoering van de herstelwerkzaamheden eisen rechtens de ontbinding van de huurovereenkomst 30. Deze voorafgaande fase aan de uitvoering van de werkzaamheden wordt eveneens uitdrukkelijk bepaald door de gewestelijke regelgeving (betreffende de kwaliteit van de woningen) 31. Dit is zelfs verplicht als blijkt dat de overtredingen de veiligheid en de gezondheid van de bewoners in gevaar kunnen brengen 32.

20 Art. 16, §2, 3e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. 21 Art. 13, §2, 2°, en art. 2, 4°, van de Brusselse Huisvestingscode. 22 De kans is dan ook groot dat de overtreding van een federale bewoonbaarheidsnorm automatisch de miskenning van een van de gewestelijke criteria meebrengt (aangezien deze criteria vastgelegd werden op een aanzienlijk – en bewust – hoger niveau), wat de gemeente dus een zeker initiatiefrecht geeft. 23 Art. 16, §2, 3e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. 24 Art. 7, §5, respectievelijk 1e en 2e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. 25 Want buiten de toepassing van de strafrechtelijke boete (echter zeer weinig gebruikt) koppelt het besluit geen sanctie aan de niet-naleving van de termijn van twintig dagen waarin de gemeente haar beslissing moet meedelen. 26 Art. 16, §2, 4e lid, van het koninklijk besluit van 16 juli 1992. 27 Vred. Brussel (II), 22 december 2006, T.B.B.R., 2008, p. 486, waarneming A. Vandeburie. 28 Art. 1344quater, 1e lid, Gerechtelijk Wetboek. 29 M. NIHOUL, Les privilèges du préalable et de l'exécution d'office, Brussel, Brugge, Die Keure, 2001, p. 469 e.v. en P. GOFFAUX, L'inexistence des privilèges de l'administration et le pouvoir d'exécution forcée, Brussel, Bruylant, 2002, p. 346 e.v. Zie ook Cass., 20 januari 1994, Droit communal, 1994, p. 232, noot M. Nihoul. 30 Art. 2, §1, al. 7, 2de afdeling van Hoofdstuk 2, Titel VIII, Boek III Burgerlijk Wetboek. 31 Art. 13, §3, 1e lid, van de Brusselse Huisvestingscode. 32 Art. 13, §5, van de Brusselse Huisvestingscode. Nieuwsbrief 2012/01


ONDER DE LOEP

Kan het eveneens overwogen worden wanneer de burgemeester niet optreedt als uitvoerder van het gewestelijke huisvestingsbeleid 33 maar op basis van zijn eigen bevoegdheid 34, wanneer de openbare orde in gevaar gebracht wordt door de vergevorderde verkrotting van een woning ? Zeker. Een burgemeester die op de hoogte gebracht wordt van het bestaan van een dergelijke woning, hoeft het niet te laten bij de uitvaardiging van een onbewoonbaarheidsbesluit. Behalve natuurlijk als de woning gesloten moet worden om materiële en hoogdringende redenen, staat het hem vrij om van de eigenaar de sanering van het pand te eisen bijvoorbeeld. Als de gevraagde werken niet uitgevoerd worden, heeft de gemeente eveneens het recht om in de plaats van de in gebreke gebleven eigenaar de nodige herstellingen zelf uit te voeren (maar op kosten van de eigenaar) 35. Alles hangt af van de mate van verloedering van het pand. Hoe sterk hij ze ook gelast om gehoor te geven aan aanvragen tot (voorlopige) inschrijving, toch spoort de ministeriële omzendbrief van 15 maart 2006 de gemeentebesturen aan om “op alle mogelijke wettelijke manieren de permanente bewoning in gebouwen waar dit niet is toegelaten tegen te gaan” 36, zonder te verwijzen naar deze regularisatiemogelijkheid. De lokale entiteiten zouden de betrokkenen op zijn minst de nodige informatie voor hun goede herhuisvesting moeten verschaffen, vooral over de gewestelijke financiële bijstand 37. In elk geval - en deze overweging blijft niet zonder gevolg voor het verstrijken van de termijn van drie jaar - heeft de Raad van State meermaals onbewoonbaarheidsbesluiten opgeschort of vernietigd omdat de burgemeester zich vooraf onvoldoende geïnformeerd had over de herhuisvesting van de bewoners. En dit al dan niet in naam 38 van het grondwettelijk recht op huisvesting 39. In deze fase is een kleine relativering op haar plaats: een gemeente die de termijn van drie jaar zou laten verlopen

zonder erin geslaagd te zijn de bewoners uit een onbewoonbare woning te (doen) zetten bijvoorbeeld, heeft nog altijd perfect het recht om nadien over te gaan tot een uithuiszetting. En de inschrijving - of die nu voorlopig of definitief is - stelt de betrokkenen evenmin vrij van hun eventuele strafrechtelijke aansprakelijkheid (onder meer om stedenbouwkundige redenen) en betekent ook niet dat ze ontsnappen aan administratieve of burgerlijke sancties 40. Uiteindelijk kunnen we ons de vraag stellen of het begrip voorlopige inschrijving een eigen inhoud kan hebben 41.

IV. Beroep Eerst en vooral geeft de wet van 19 juli 1991 een recht van beroep bij de federale minister van Binnenlandse Zaken 42, die in dat geval over een ruime beoordelingsbevoegdheid 43 beschikt. De gemeente moet de beslissing van de minister (of van zijn gemachtigde) toepassen. Indien nodig, gaat de gemeente ambtshalve over tot de inschrijving 44. De bevoegdheid van de minister van Binnenlandse Zaken is echter beperkt tot “betwistingen in verband met het hoofdverblijf ” 45. Als de gemeente bijgevolg het gezin, dat effectief op een welbepaalde plaats beweert te wonen, helemaal niet tegenspreekt, maar eerder wijst op het onwettige karakter van de bewoning (of het gebrek aan middelen van het gezin of de afwezigheid van een huurcontract) om zijn weigering tot inschrijving te motiveren, zal het betrokken gezin niet bij de minister van Binnenlandse Zaken terecht kunnen 46. Tot welke instantie moet het zich dan wenden ? We hebben hier natuurlijk te maken met een administratieve handeling die als dusdanig aangevochten kan worden voor de Raad van State. De Raad van State zal waarschijnlijk echter zijn bevoegdheid moeten afwijzen aangezien we hier, met de inschrijving van de betrokkene in de bevolkingsregisters, te maken hebben met een authentiek subjectief recht 47. Bijgevolg zijn de rechtscolleges van de rechterlijke orde (in dit geval de rechtbank van eerste aanleg) bevoegd om

33 Bijzondere huisvestingspolitie: art. 133 van de Nieuwe Gemeentewet. 34 Algemene huisvestingspolitie: art. 135 van de Nieuwe Gemeentewet. 35 Cf. M. MULLER en V. RAMELOT, “La marge de manœuvre de la commune”, La lutte contre les logements insalubres à Bruxelles, onder leiding van N. Bernard en G. De Pauw, Brussel, Bruylant, 2004, p. 70. 36 Omzendbrief van de minister van Binnenlandse Zaken van 15 maart 2006 betreffende de voorlopige inschrijving in de bevolkingsregisters. Algemene onderrichtingen betreffende het houden van de bevolkingsregisters, nr. 9, B.S., 18 mei 2006. 37 Art. 16 van de Brusselse Huisvestingscode (en art. 8 van het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 19 februari 2004 houdende de uitvoering van de Huisvestingscode, B.S., 23 april 2004), evenals het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 22 november 2004 tot instelling van een verhuis- en installatietoelage en van een bijdrage in het huurgeld, B.S., 16 maart 2004. 38 Zie met name R.v.S. (XIII ref.), 26 januari 2005, Leroy en Postiau, nr.139.837. Cf. N. BERNARD, La réception du droit au logement par la jurisprudence. Quand les juges donnent corps à l’article 23 de la Constitution, Brussel, Larcier, 2011, p. 69 e.v. 39 Cf. onder meer R.v.S. (VI ref.), 16 juli 2009, Peluso, nr.195.360. Zie N. BERNARD en L. LEMAIRE, Expulsions de logement, sans-abrisme et relogement, Brussel, Larcier, coll. Les Dossiers du Journal des Tribunaux, 2010. 40 Burg. Turnhout, 19 mei 2008, T.M.R., 2009, p. 98. 41 M. QUINTIN en B. JADOT, “La qualité des logements : dispositions de police administrative et règles en matière de bail à loyer”, Droit communal, 2000, p. 103. 42 Art. 8. 43 R.v.S. (VI), 26 mei 2008, Leclercq, nr.183.377 44 Art. 8, §2, van de wet van 19 juli 1991. Cf. R.v.S. (VI), 25 oktober 2005, Gérard en Scimone, nr.150.665. 45 Art. 8, §1, 1e lid, van de wet van 19 juli 1991. 46 R.v.S., 10 november 1992, nr.40.978. 47 Cass., 17 november 1994, J.T., 1995, p. 316, noot B. Haubert en Journ. proc., nr.275, 1995. Nieuwsbrief 2012/01

13


ONDER DE LOEP

dergelijke geschillen te beslechten. En als de betrokkene zich kan beroepen op dringendheid, zal hij met goed gevolg naar de president van deze rechtbank in kort geding kunnen stappen 48, die de gemeente ertoe kan dwingen over te gaan tot de inschrijving en zijn bevelschrift indien nodig te koppelen aan een dwangsom. Niet alleen de uitdrukkelijke beslissing van weigering tot inschrijving kan voor de gerechtelijke instanties betwist worden, maar ook de stilzwijgende weigering van de gemeente. Daarmee doelen we op de houding van een gemeente die, zonder de inschrijvingsaanvraag uitdrukkelijk af te wijzen, als argument aanvoert dat zij te veel werk heeft en zo de behandeling van de aanvraag eindeloos uitstelt 49.

... Naast de technische aspecten van het systeem van de voorlopige inschrijving speelt hier ook een echt basisrecht van de mens mee : de vrijheid van vestiging 50. De verschillende overheden die met deze materie belast zijn, verliezen dit allesbehalve irrelevante detail maar beter niet uit het oog 51.

Nicolas Bernard Hoogleraar aan de universitaire faculteiten Saint-Louis

48 Bergen, 21 april 2006, T.B.B.R., 2008, p. 138. 49 Burg. Brussel (ref.), 9 december 1992, T. vreemd., 1993, p. 39. 50 Art. 12.1 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten, art. 13.1 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en 3e lid van de Inleiding van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. 51 Zo registreren we vrij weinig voorlopige inschrijvingen in het Brussels Gewest : 620 tussen 2006 en 2011 (in gecumuleerde cijfers), in vergelijking met 23.523 op nationale schaal. Bron : FOD Binnenlandse Zaken.

14

Nieuwsbrief 2012/01


WETGEVING bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 5.12.2011 t/m 29.1.2012 28.12.2011 Wet houdende diverse bepalingen B.S.,30.12.2011 261883 FINANCIËN/BELASTINGEN 24.11.2011 Ordonnantie tot aanpassing van de ordonnantie 08.04.1993 houdende oprichting van het Brussels Gewestelijk Herfinancieringsfonds van de Gemeentelijke Thesaurieën B.S.,07.12.2011 261593 Grondwettelijk Hof - Arrest nr. 189/2011 van 15.12.2011 - De prejudiciële vraag over de art. 97 en 98 van de wet 21.03.1991 betr. de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven 261896 16.12.2011 Ordonnantie wijz. art. 80 en 92 van het Wetboek van de met de inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen B.S.,18.01.2012 262476 15.12.2011 BBHR tot vaststelling van de modellen van het aangifteformulier betr. de gewestbelasting ten laste van de houders van een zakelijk recht op sommige onroerende goederen B.S.,24.01.2012 184775 09.01.2012 Wet houdende omzetting van Richtlijn 2010/24/EU van de Raad van 16.03.2010 betr. de wederzijdse bijstand inzake de invordering van schuldvorderingen die voortvloeien uit belastingen, rechten en andere maatregelen B.S.,26.01.2012 262692 15.12.2011 BBHR tot aanduiding van de ambtenaar die de bevoegdheden uitoefent van de Ontvanger van de Agglomeratie Brussel B.S.,26.01.2012 262696 GEMEENTEBEHEER Bericht. Overheidsopdrachten. Rentevoet van de verwijlintresten - Art. 15, par. 4, van de algemene aannemingsvoorwaarden (Overheidsopdrachten gepubliceerd na 01.05.1997) B.S.,15.12.2011 2408 19.12.2011 MB wijz. de Europese bekendmakingsdrempels in drie koninklijke besluiten tot uitvoering van de wet 24.12.1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten B.S.,23.12.2011 262064

Bericht. Overheidsopdrachten. Rentevoet van de verwijlintresten. Art. 15, par. 4, van de algemene aannemingsvoorwaarden (Overheidsopdrachten gepubliceerd na 01.05.1997) B.S.,18.01.2012 2408 HUISVESTING 20.12.2011 - Beslissing van de Voorzitter van het Directiecomité van de FOD Financiën houdende aanduiding van het zesde registratiekantoor Brussel als enig bevoegd kantoor inzake de registratie van onderhandse huurovereenkomsten met betrekking tot onroerende goederen gelegen in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest B.S.,30.12.2011 LEEFMILIEU 24.11.2011 Ordonnantie wijz. ordonnantie 25.03.1999 betr. de opsporing, de vaststelling, de vervolging en de bestraffing van misdrijven inzake leefmilieu B.S.,07.12.2011 261597 15.12.2011 BBHR betr. het onderhoud en de controle van klimaatregelingssystemen en betr. de geldende EPB-eisen bij hun installatie en tijdens hun uitbating 262615 B.S.,24.01.2012 -

POLITIE 28.12.2011 KB Ô zie Subsidies REGIE/VZW 14.12.2011 Officiële berichten - Federale Overheidsdienst Justitie - Bestuur van het Belgisch Staatsblad - Kosten van bekendmakingen B.S.,14.12.2011 - 205805 SOCIALE ZAKEN Beslag 12.12.2011 KB tot uitvoering van art. 1409, par. 2, Ger.W. - B.S.,16.12.2011 78476 05.12.2011 KB houdende diverse bepalingen wijz. het KB/WIB 92 B.S.,12.12.2011 261703 19.12.2011 Bericht over de indexering van de bedragen vermeld in art. 1, vierde lid, van het KB 27.12.2004 ter uitvoering van art. 1409, par. 1, vierde lid, en 1409, par. 1bis, vierde lid, Ger.W. inzake de beperking van de inbeslagneming wanneer er kinderen ten laste zijn 227132 B.S.,19.12.2011 Sociaal verwarmingsfonds

PERSONEEL 12.12.2011 Omz. betr. de toekenning en de uitbetaling van een vakbondspremie aan sommige personeelsleden van de overheidssector B.S.,21.12.2011 168426 28.12.2011 KB wijz. KB 12.12.2001 tot uitvoering van hoofdstuk IV van de wet 10.08.2001 betr. de verzoening van werkgelegenheid en kwaliteit van het leven betr. het stelsel van tijdskrediet, loopbaanvermindering en vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking B.S.,30.12.2011 262159 28.12.2011 KB wijz. het stelsel van loopbaanonderbreking B.S.,30.12.2011 262162 28.12.2011 KB tot opheffing van het KB 30.07.1994 betr. het halftijds brugpensioen B.S.,30.12.2011 262174

18.01.2012 Omz. van Programmatorische Overheidsdienst (POD) Maatschappelijke Integratie - Sociaal Verwarmingsfonds [Mazoutfonds - Verwarmingstoelage - indexering van de interventiedrempels vanaf 01.01.2012] 213094 Vreemdelingen 24.11.2011 MB tot vaststelling van de verdeling van de toelage toegekend aan de gemeenten met een open centrum voor de opvang van asielzoekers op hun grondgebied in 2010 B.S.,07.12.2011 186860 28.12.2011 KB wijz. KB 09.06.1999 houdende uitvoering van de wet 30.04.1999 betr. de tewerkstelling van buitenlandse werknemers, naar aanleiding van de verlenging van de overgangsbepalingen die werden ingevoerd bij de toetreding van Bulgarije en Roemenië tot de Europese Unie B.S.,30.12.2011 262151

Nieuwsbrief 2012/01

15


WETGEVING

08.01.2012 KB wijz. KB 08.10.1981 betr. de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen B.S.,19.01.2012 262485 20.01.2012 Bericht - Dienst Vreemdelingenzaken - Hoofdelijke aansprakelijkheid in het kader van art. 3bis en 74/4 van de wet 15.12.1980 betr. de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen Indexering van het bedrag van de forfaitaire vastgestelde kosten B.S.,20.01.2012 174900 Tewerkstelling 02.12.2011 MB Ô zie Subsidies 28.12.2011 MB wijz. art. 1, 38bis, 62 en 87 van het MB 26.11.1991 houdende de toepassingsregelen van de werkloosheidsreglementering in het kader van de inschakelingsuitkering B.S.,30.12.2011 262153 28.12.2011 KB wijz. het KB 19.12.2001 tot bevordering van de tewerkstelling van langdurig werkzoekenden B.S.,30.12.2011 262167 28.12.2011 KB wijz. het KB 03.05.2007 tot regeling van het conventioneel brugpensioen in het kader van het generatiepact, met het oog op het verhogen van de werkgelegenheidsgraad van de oudere werknemers B.S.,30.12.2011 262172 Medische kosten 20.01.2012 Omz. van Programmatorische Overheidsdienst (POD) Maatschappelijke Integratie - Toepassing van de omz. betr. het sociaal onderzoek voor de terugbetalingen van de medische kosten 262645 Werkloosheid 28.12.2011 MB wijz. de art. 23 en 25 van het MB 26.11.1991 houdende de toepassingsregelen van de werkloosheidsreglementering in het kader van de passende dienstbetrekking B.S.,30.12.2011 262149 28.12.2011 KB wijz. de art. 27, 36, 36ter, 36quater, 36sexies, 40, 59quinquies, 59sexies, 63, 79, 92, 93, 94, 97, 124 en 131septies van het KB 25.11.1991 houdende de werkloosheidsreglementering B.S.,30.12.2011 262155

16

Nieuwsbrief 2012/01

STEDENBOUW/LEEFOMGEVING 08.01.2012 Wet houdende diverse bepalingen inzake energie en duurzame ontwikkeling B.S.,11.01.2012 261927 SUBSIDIES 21.10.2011 BVR wijz. diverse besluiten van de Vlaamse Regering met betrekking tot kinderopvang B.S.,07.12.2011 261574 02.12.2011 MB houdende toekenning van een toelage tot dekking van een deel van de kosten betr. de uitvoering van activerende voortrajecten en socioprofessionele inschakelingprojecten in het kader van het Operationeel Programma Doelstelling Regionaal Concurrentievermogen en Werkgelegenheid van de Federale Overheid - ESF 2007-2013, boekjaar 2011, tweede oproep B.S.,21.12.2011 231529 28.12.2011 KB houdende de toekenning aan de gemeente of aan de meergemeentenpolitiezone van een federale sociale toelage voor het jaar 2011 182280 B.S.,30.12.2011 28.12.2011 KB houdende de toekenning van een bijkomende federale toelage ter financiering van de lokale politie voor het jaar 2011 183708 B.S.,30.12.2011 28.12.2011 KB houdende de toekenning van een federale basistoelage aan de gemeente of aan de politiezone en een toelage voor uitrusting handhaving openbare orde voor de lokale politie voor het jaar 2011 B.S.,30.12.2011 184681 28.12.2011 KB tot toekenning van een financiële hulp teneinde investeringen inzake infrastructuur en veiligheidsmaterieel in verband met de veiligheid in Brussel te dekken in het kader van de organisatie van de Europese Toppen B.S.,30.12.2011 191512 28.12.2011 KB tot regeling van de toekenningsmodaliteiten van een financiële tussenkomst voor 2011 ten laste van het 'Fonds ter financiering van sommige uitgaven die verbonden zijn met de veiligheid voortvloeiend uit de organisatie van de Europese Toppen te Brussel' aan de Brusselse politiezones om er de installatie van het ASTRID-systeem te ondersteunen B.S.,30.12.2011 191517

28.12.2011 KB houdende de toekenningsmodaliteiten van een financiële tussenkomst voor 2011 ten laste van het 'Fonds ter financiering van sommige uitgaven die verbonden zijn met de veiligheid voortvloeiend uit de organisatie van de Europese Toppen te Brussel' aan de Brusselse politiezones om de taalverwerving door hun personeel aan te moedigen B.S.,30.12.2011 191520 28.12.2011 KB houdende de toekenningsmodaliteiten van een financiële tussenkomst voor 2011 ten laste van het “Fonds ter financiering van sommige uitgaven die verband houden met de veiligheid van de organisatie van de Europese Toppen te Brussel” aan de Brusselse politiezones om er de toetreding van de politieagenten tot het basiskader aan te moedigen B.S.,30.12.2011 191522 28.12.2011 KB tot toekenning van een financiële hulp teneinde de last verbonden aan de organisatie van de Europese Toppen te dekken en meer in het bijzonder de gepresteerde uren in het kader van deze toppen B.S.,30.12.2011 191531 28.12.2011 KB houdende de toekenningsmodaliteiten van een financiële tussenkomst voor 2011 ten laste van het 'Fonds ter financiering van sommige uitgaven die verband houden met de veiligheid van de organisatie van de Europese Toppen te Brussel' aan de Brusselse politiezones voor de aanmoediging van de rekrutering en van het behoud van het aanwezige personeel B.S.,30.12.2011 193277 28.12.2011 KB tot toekenning van een financiële tussenkomst aan de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest teneinde de uitgaven gekoppeld aan de preventie van de criminaliteit in het kader van de Europese toppen en andere initiatieven die gepaard gaan met de internationale functie van de stad Brussel en van de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te dekken B.S.,30.12.2011 197034 28.12.2011 KB houdende de toekenning van een bijkomende federale toelage voor indexering van de financiering van de lokale politie voor het jaar 2010 B.S.,30.12.2011 198871 28.12.2011 MB tot toekenning voor de periode 01.01.2012 tot 30.06.2012 van financiële hulp met het oog op de verwezenlijking van de projecten “bijkomend contingent” Gemeenschapswachtenactiva in de steden en gemeenten die een strategisch veiligheids- en preventieplan hebben gesloten met de Staat B.S.,30.12.2011 203363


WETGEVING

28.12.2011 KB betr. de toekenning van een toelage voor een veiligheids- en samenlevingscontract voor gemeenten die vroeger een veiligheids- en samenlevingscontract hadden in het kader van de implementatie van lokaal beleid voor veiligheid en preventie van criminaliteit voor het jaar 2011 B.S.,30.12.2011 243476 28.12.2011 KB houdende de toekenning van een federale dotatie voor het jaar 2011 om het aanwervingsbeleid in politiezones te stimuleren 252459 B.S.,30.12.2011 30.12.2011 KB betr. de (tweede) verlenging van de strategische veiligheids- en preventieplannen 2007-2010 B.S.,30.12.2011 253015 28.12.2011 MB tot toekenning voor de periode van 01.01.2012 tot 30.06.2012 van financiële hulp met het oog op de verwezenlijking van het dispositief 90 FTE Activa-Gemeenschapswachten

in de steden en gemeenten die een strategisch veiligheids- en preventieplan hebben gesloten met de Staat B.S.,30.12.2011 220465 15.12.2011 BBHR tot toekenning van een algemene subsidie van 55.516.017,86 euro aan de Brusselse gemeenten, in het kader van het Brusselse preventie- en buurtbeleid, voor de jaren 2012 tot 2014 B.S.,12.01.2012 239925 09.12.2011 BVR wijz. art. 13 van het BVR 26.02.2010 tot regeling van de erkenning en de subsidiëring van organisaties voor autonoom vrijwilligerswerk B.S.,13.01.2012 262387

VERKEERSVEILIGHEID 18.11.2011 KB betr. de kruispuntbank van de rijbewijzen B.S.,08.12.2011 261622 02.12.2011 Wet [wijz. wet] betr. de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16.03.1968, wat de termijnen voor herhaling van verkeersmisdrijven betreft 262187 B.S.,03.01.2012 VERKIEZINGEN 16.12.2011 Ordonnantie wijz. Brussels Gemeentelijk Kieswetboek B.S.,25.01.2012 262638

08.12.2011 BBHR tot toekenning van een subsidie van 1.750.000 euro aan de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor beveiligingswerken in de sociale woningen voor het jaar 2011 226889 [niet gepubliceerd] -

VACATURE De vzw Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Gewest (VSGB) zoekt een JURIST (m/v) voor de studiedienst (onmiddellijke indiensttreding) Functie : Wij wensen aan deze medewerker dossiers toe te vertrouwen met betrekking tot de lokale besturen (overheidsopdrachten, bestuurlijke politie, overheidsaansprakelijkheid, …). In een multidisciplinair team zal hij/zij studies verrichten in deze domeinen en advies verstrekken aan de leden, opleiding en informatie aanbieden via publicaties, seminaries, ... Tot slot dient hij/zij de belangen van de gemeenten te behartigen op verschillende overheidsniveaus. Profiel : • master in de rechten • tweetalig Nederlands / Frans • kennis van de lokale besturen • belangstelling voor het administratief recht en bovenvermelde materies • ervaring met deze materies of met de gemeenten is een troef • autonoom maar communicatief en vlot in de omgang Werkplaats : Brussel

Wij bieden : een gevarieerde functie in een dynamische werkomgeving, een contract voor onbepaalde duur, een aantrekkelijk loon en extralegale voordelen.

Gelieve uw sollicitatiebrief met CV zo spoedig mogelijk te zenden naar VSGB – Personeelsdienst Aarlenstraat 53 bus 4 – 1040 Brussel of per mail naar welcome@avcb-vsgb.be

Nieuwsbrief 2012/01

17


DE NIEUWE GEMEENTEWET – BRUSSELSE EDITIE U bent mandataris, ambtenaar, actief betrokken bij het gemeentelijk leven of gewoon geïnteresseerd in de gemeente. Maar kent u de regelgeving en het werkingskader voldoende ?

Koop nu onze nieuwe uitgave van de “Nieuwe Gemeentewet”!

NIEUWE INHOUD

NIEUW FORMAAT

Onze gecoördineerde Brusselse editie biedt de tekst die van toepassing is op de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, in een versie waarin alle opeenvolgende federale en regionale wijzigingen verwerkt zijn.

Een pocket biedt heel wat voordelen : compacter en handig om overal mee te nemen !

Bijgewerkt tot 1 januari 2012 : de wet betreffende de financiering van de pensioenen van het vastbenoemd personeel (BS 3.11.2011) is er reeds in opgenomen!

Het toepassingsgebied van bepaalde wetsartikelen wordt toegelicht met verwijzingen naar : • andere wetsteksten • relevante rechtspraak • fiches uit ons “Praktisch handboek voor burgemeesters en schepenen”

NIEUWE PRIJS 28 euro (excl. BTW) voor leden: gemeenten, OCMW's, intercommunales en instellingen die aangesloten zijn bij de VSGB (dit voorkeurtarief is zowel geldig voor mandatarissen als personeel van deze instellingen) 38 euro (excl. BTW) voor niet-leden

Bestellen kan via www.vsgb.be > Publicaties > Nieuwe Gemeentewet of bij Patricia De Kinne - tel. 02 238 51 49

Overheveling van de ouderenvoorzieningen naar de Gemeenschappen : gevolgen Algemene Vergadering – Afdeling OCMW De Afdeling OCMW van de VSGB wijdt haar Algemene Vergadering dit jaar aan de opvangstructuren voor bejaarden. In het institutioneel akkoord voor de zesde staatshervorming staat immers : “De volledige bevoegdheid (inclusief de prijsbepaling voor de bewoners) inzake rusthuizen, rust- en verzorgingstehuizen, centra voor dagverzorging, centra voor kort verblijf, geïsoleerde G-diensten en Sp-diensten zal integraal aan de Gemeenschappen worden overgedragen.” De rusthuissector wou die overheveling naar de Gemeenschappen niet. Zij werden niet geraadpleegd. Door deze beslissing zou de toekomst er niet al te rooskleurig uitzien. Met enige realiteitszin zal men toch vrede moeten nemen met dit nieuwe gegeven. Om de lokale besturen toelichting te geven bij deze grondige wijziging zal een panel met deskundigen en mandatarissen uiteenzettingen geven en vragen beantwoorden.

18

Nieuwsbrief 2012/01

Vier invalshoeken zullen er belicht worden : - Analyse van de Afdeling OCMW, door Michel Colson, Voorzitter van de Afdeling OCMW - Standpunt van een ziekenfonds, door Jean Hermesse, secretaris-generaal van de christelijke mutualiteiten - Standpunt van de bevoegde Brusselse ministers, mevr. Grouwels en mevr. Huytebroeck - Visie van de gebruikers, door Dominique Blondeel, nationaal secretaris van Espace Seniors Wanneer : donderdag 1 maart 2012 om 13.30 uur Waar : Huis van de Internationale Verenigingen Washingtonstraat 40 - 1050 Elsene Tram 94 – Bus 60 & 38 Volledig programma & inschrijving op www.vsgb.be Info : Jean-Marc Rombeaux, Adviseur bij de Afdeling OCMW Tel.: 02 230 97 65 E-mail: cpas-ocmw@avcb-vsgb.be


IN ONZE GEMEENTEN

NIEUW : SOCIALE VESTIAIRE IN ETTERBEEK Sinds enkele maanden vinden we in de kelderverdieping van een voormalig rusthuis in Etterbeek de sociale vestiaire, een boetiek voor kansarmen die er kleding kunnen kopen voor een prikje. Wij hadden een gesprek met Hanane Ben Hammane, inschakelingsmedewerkster en verantwoordelijke van de sociale vestiaire, en Jean Laurent, OCMW-voorzitter 1. geen enkele gift, om de mensen niet te ontmoedigen. Maar uiteraard moeten wij sterk sorteren : sommige stukken zijn absoluut niet meer herbruikbaar. Zo kan tot een derde van de binnengebrachte stukken uit de boot vallen. Die verhouding varieert echter sterk van schenker tot schenker. Herwerkte kledingstukken worden naast “gewone” te koop aangeboden. Toch willen we erover waken dat er steeds minstens twee rekken met herwerkte kledij in de aanbieding staan.”

Hier vindt het hele gezin zijn gading. Sinds 2000 beschikt Etterbeek over een dienst sociale vestiaire. Maar de filosofie erachter was toen nog anders. Tien jaar lang werd er gedragen kleding gewassen en te koop aangeboden. Recent is de dienst sterk geëvolueerd en sinds dit jaar wordt de kleding ook aangepast. “Hoewel steeds meer mensen een beroep doen op het OCMW, vonden heel wat kledingstukken die we ontvingen geen afnemer terwijl ze wel in goede staat zijn omdat ze gedemodeerd zijn, vertelt mevrouw Hanan Ben Hammane. Nu doen onze naaisters daar wat aan en passen ze deze spullen aan modetrends aan, waardoor ze vlotter herbruikbaar worden. Soms zijn de ingrepen radicaal : een rok wordt een broek, een hemd wordt een topje, … Deze bijkomende dienst biedt verschillende voordelen: onze klanten vinden modieuzere kledingstukken en wij recycleren kledingstukken en stoffen die anders bij het afval zouden terechtkomen. We zijn op dat idee gekomen omdat klanten ons geregeld vroegen om bepaalde kledingsstukken aan te passen. We werken echter niet op individuele vraag van de klanten. Onze stock bestaat nog steeds enkel uit schenkingen. We moeten nog beter bekend geraken, de dienst is enkele maanden geleden volledig geheroriënteerd. We hebben artikels in het gemeentelijk infoblad geschreven en stilaan groeit het netwerk van contactpersonen, van schenkers tot klanten. Meestal brengen de mensen ons zelf hun gebruikte kledij, maar indien nodig kunnen wij ze ook met een bestelwagen gaan ophalen : sommige mensen kunnen zich moeilijk verplaatsen of zaken dragen, anderen wonen buiten de gemeente. In principe weigeren we

OCMW-voorzitter Jean Laurent vult aan : “De sociale vestiaire staat open voor OCMW-klanten, leefloners, mensen met een laag pensioen of in schuldbemiddeling en werklozen. De prijs van de kledij wordt bewust zeer laag gehouden en is eigenlijk veeleer symbolisch. Dit nieuwe project wordt voornamelijk gefinancierd met federale subsidies van de FOD Maatschappelijke Integratie in het kader van een projectoproep rond ecologisch verantwoorde kleding, die van start ging net op het moment dat wij onze dienst wilden herpositioneren. Toen hebben wij dus ons project ingediend en een subsidie van 24.000 euro verkregen. Daarnaast genieten we ook steun via Leefmilieu Brussel, omdat de sociale vestiaire ook deel uitmaakt van de Etterbeekse Lokale Agenda 21. En uiteraard is het personeel van de vestiaire tewerkgesteld in het kader van artikel 60. De sociale vestiaire wordt door drie personen uitgebaat. Terwijl een van hen zich toelegt op de verkoop en de etalage - deze

Het volledige team van de sociale vestiaire.

1 Dit gesprek vond plaats naar aanleiding van het bezoek van een Weense delegatie die kwam kennismaken met Brusselse projecten rond duurzame ontwikkeling. Nieuwsbrief 2012/01

19


IN ONZE GEMEENTEN persoon volgt ook een vorming stylist – worden de kledingstukken onder handen genomen door styliste Anaïs Rami en naaister Otilia Manolache. Op termijn zou ik de structuur in een vzw voor sociale economie willen omzetten en minstens één persoon een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur aanbieden om het sociaal doel van herinschakeling op de arbeidsmarkt volledig te verwezenlijken. Momenteel bevindt het atelier zich in de kelders van een gewezen rusthuis, vlak naast het OCMW, maar over enkele jaren moeten we een nieuwe plek vinden, aangezien dit gebouw afgebroken wordt om plaats te maken voor het toekomstige nagelnieuwe gemeentehuis. Dan zouden wij op zoek gaan naar een wijk met een grotere commerciële zichtbaarheid, om onze klantenkring nog uit te breiden, ook al is ons doelpubliek een welbepaalde groep.”

De sociale vestiaire wordt voorgesteld aan een Oostenrijkse delegatie.

Interview door Philippe Delvaux

NIEUWS VAN HET GEWEST

NIEUW SYSTEEM VOOR ELEKTRONISCH STEMMEN Eind januari keurde de Brusselse Regering het nieuwe elektronisch stemsysteem definitief goed dat bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 in twee Brusselse gemeenten (Sint-Gillis en Sint-Pieters-Woluwe) toegepast zal worden. Dit systeem moet vanaf 2014 voorgoed het huidige systeem vervangen. Het nieuwe systeem werd gezamenlijk ontwikkeld door het Brussels Gewest, de federale overheid en Vlaanderen, op basis van een resolutie van de Parlementen, om tegemoet te komen aan de kritiek over het gebrek aan transparantie van het huidige systeem. In oktober werd het op grote schaal uitgetest. Daarvoor begaven zich meer dan 6.000 deelnemers naar 22 verschillende locaties verspreid over heel België, waarvan 13 in het Brussels Gewest. Na afloop van de stemming lieten de “testkiezers” zich zeer positief uit over het systeem en wezen ze vooral op het gebruiksgemak en de transparantie ervan.

20

Nieuwsbrief 2012/01

Na zijn stem te hebben bevestigd, krijgt de kiezer voortaan een papieren stembiljet (met daarop een barcode en een leesbare weergave van de uitgebrachte stem), aan de hand waarvan hij kan controleren of het afgedrukte resultaat overeenkomt met de keuze die hij op de computer gemaakt heeft. Na het inscannen van de barcode deponeert hij zijn biljet in de stembus. Ieder stembureau zal uitgerust zijn met een machine waarmee de kiezer zijn barcode kan controleren. De Brusselse Regering heeft zopas twee testgemeenten gekozen : Sint-Gillis en Sint-Pieters-Woluwe. De overige 17 gemeenten zouden het systeem vanaf 2014 invoeren. “Dit nieuwe systeem garandeert de veiligheid en de integriteit van de stemming en laat tegelijk toe het vertrouwen van de kiezer te winnen door hem de mogelijkheid te bieden een rechtstreekse democratische controle uit te oefenen,” aldus Charles Picqué.


NIEUWS VAN HET GEWEST

EUROPESE WEEK VAN DE LOKALE DEMOCRATIE Terugblik naar de vorige edities en nieuwe ideeën voor 2012 Vier jaar geleden namen de gemeenten van het Brussels Gewest voor het eerst deel aan de Europese Week van de Lokale Democratie (EWLD), een initiatief van de Raad van Europa. Vanaf de eerste editie droegen de terreinwerkers het evenement een warm hart toe, met de steun van de Vereniging en het engagement van het Gewest. Buiten 2008 stond elk jaar in het kader van een specifiek thema, dat de organisatoren inspireerde. Naast de indrukwekkende hoeveelheid acties die gemeenten en OCMW's steeds weer op het getouw zetten, ging de Week er ook in de loop der jaren kwalitatief op vooruit. Begin 2011 hebben verschillende werkgroepen het geheel aan een evaluatie onderworpen. Dat heeft vruchten afgeworpen, want we stellen een toename vast van de acties van gemeenten en OCMW's en een intensifiëring van de betrekkingen tussen organiserende instanties en burgers. We zien ook een toenemende betrokkenheid van jongeren en kinderen. In november jl. werden in een balans echter ook de zwakheden aangestipt die nog verbeterd kunnen worden om van de EWLD echt een succes te maken.

Er zijn twee verklaringen voor die vaststelling : enerzijds zijn de politieke instanties er soms te weinig mee begaan en anderzijds is de communicatie naar het grote publiek nog te zwak. De aanwezigheid en betrokkenheid van de politiek bij de goede uitwerking van het evenement wordt vaak als lacuneus of te zwak ervaren. Dat gemis vertraagt de mobilisering van de gemeentediensten, die zich daardoor

Zo is het oorspronkelijke doel inmiddels gedeeltelijk bereikt, aangezien de EWLD stilaan het uitstalraam wordt van wat er een heel jaar lang ondernomen wordt rond democratie en burgerschap in verschillende diensten. Dankzij die resultaten werd Brussel overigens tweemaal erkend als modelproject en ook twee keer geselecteerd voor het netwerk van de “12 sterren” steden.

Wat kunnen we dan nog meer willen ? We willen het nog beter doen. Hoewel het concept in de loop der jaren steeds beter begrepen en uitgewerkt wordt door onze lokale besturen, is er nog heel wat werk aan de winkel. Eigenlijk is de EWLD nog onvoldoende verankerd : het weerspiegelt nog te weinig wat er in gemeenten en OCMW's reilt en zeilt op het vlak van burgerschap en goed bestuur. Daar zouden onze overheden zich nog op moeten toespitsen.

Nieuwsbrief 2012/01

21


NIEUWS VAN HET GEWEST

beantwoordt aan de verwachtingen en de behoeften. Zo kan er met hen een evaluatie gemaakt worden van het gebruik van de instrumenten voor participatie aan beslissingsprocessen en kunnen er indien nodig nieuwe initiatieven genomen worden. Aangezien 2012 een verkiezingsjaar is, bieden de komende maanden een bijkomende gelegenheid om de belangstelling van de burger voor zijn gemeente aan te scherpen en voor de politieke instanties om te tonen wat zij te bieden hebben om aan de behoeften van de burger tegemoet te komen ! Jong geleerd is oud gedaan. niet ten volle op het concept kunnen toeleggen, terwijl zij de aangewezen diensten zijn om die manifestatie te organiseren, met alle zwakheden die dat met zich kan meebrengen. We voelen dat probleem trouwens fel in de getuigenissen van de terreinwerkers die duidelijk meer steun verwachten van hun politiek verantwoordelijken. De Week heeft meer dan ooit sterke communicatie nodig, die net zoals voor andere jaarlijkse evenementen ook gedragen wordt door het Gewest, om het publiek meer inzicht te geven in het initiatief en het aantrekkelijker te maken. Het geheel kan pas slagen als alle actoren, zowel op het terrein, op politiek niveau en bij de overheid, de krachten bundelen. Die transversaliteit, gekoppeld aan politieke ondersteuning, zal de EWLD een duwtje in de rug geven op het vlak van organisatie, investering, positionering van het concept, communicatie en tot slot aangepaste acties.

Wat is de toegevoegde waarde van de EWLD op lokaal vlak ? De lokale overheden spelen een essentiële rol in onze samenleving, die de komende jaren overigens nog aan belang zal winnen. Maar dat zal niet vanzelf gaan. De lokale overheden moet tonen dat ze begaan zijn met waarden zoals democratie en participatie aan de hand van acties en evenementen die de burger aanspreken. De EWLD kan verkozenen helpen bij hun taak door de creatie van een sociale band tussen de burgers en de lokale overheid. Dat kan door een cultuur van dialoog te bewerkstelligen, aan de hand van didactische initiatieven en de verspreiding van goede praktijkvoorbeelden. Zo kunnen evenementen de democratische mechanismen versterken. De Week staat symbool voor cohesie, vertrouwen, solidariteit en aandacht voor het algemeen belang. Het is ook een goede gelegenheid om na te gaan of de burgers tevreden zijn over de overheid en te kijken of ze

22

Nieuwsbrief 2012/01

Barbara Decupere

Inspirerende praktijkvoorbeelden gebundeld Op 19 januari vond in Parijs de jaarlijkse ontmoeting plaats tussen institutionele partners en organisatoren van landen die aan het evenement deelnemen. Het doel van die ontmoeting was tweeledig: enerzijds de balans opmaken van 2011 en anderzijds ideeën voor 2012 vorm geven. Naar aanleiding daarvan heeft de Raad van Europa goede praktijkvoorbeelden uit 2011 gebundeld in een publicatie die tevens een beschrijving geeft van het concept, de mobilisering en de evenementen per land. Dit werk kan gedownload worden op www.coe.int.be/demoweek

Data & thema 2012 Naar traditie draait de Europese Week van de Lokale Democratie rond 15 oktober, de datum van de openstelling voor ondertekening van het Europees handvest van de lokale autonomie. Maar dit jaar zal de Week om voor de hand liggende redenen pas een maand later plaatsvinden, meer bepaald van 10 tot 16 november 2012. Het thema 2012 wordt een variante op dat van vorig jaar. Het thema mensenrechten is namelijk zo ruim dat de Raad van Europa beslist heeft het drie jaar lang uit te werken (2011, 2012 en 2013). Zo wordt het dit jaar “de mensenrechten als factor voor sociale cohesie”, een thema dat op het terrein zo uitgewerkt moet worden dat alle mogelijkheden voldoende tot uiting komen. Dat wordt uitvoerig besproken op de vergadering in de Vereniging van 15 februari, met de terreinwerkers. Zij zullen er nadien verslag van uitbrengen bij hun politiek verantwoordelijken. Laten we hopen dat dit thema één van de zichtbare facetten wordt van een globaal gemeentelijk beleid.


EUROPAGINA

De REGR is 60 jaar jong

Onze Vereniging heeft haar steentje bijgedragen tot de organisatie van de 60ste verjaardag van de Raad van Europese Gemeenten en Regio's (REGR), die afgesloten werd te Brussel op 12 en 13 december 2011 (uitgebreider verslag in onze rubriek “Vereniging in actie”).

Copyright foto's: REGR

Fotoverslag van dit grootse evenement met een boeiend debat over Europees bestuur, in aanwezigheid van tal van prominenten, onder wie Commissievoorzitter José Manuel Barroso en Voorzitster van het Comité der Regio's Mercedes Bresso.

Nieuwsbrief Directie : Marc Thoulen Coördinatie : Philippe Delvaux

Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vzw Aarlenstraat 53 bus 4-1040 Brussel Tel 02 238 51 40-Fax 02 280 60 90 welcome@avcb-vsgb.be www.vsgb.be

Redactie : Nicolas Bernard, Marc Cools, Barbara Decupere, Philippe Delvaux, Céline Lecocq, Marc Thoulen Vertaling : Liesbeth Vankelecom, Annelies Verbiest Secretariaat : Céline Lecocq, Chantal Matthys Abonnementen : Patricia De Kinne : 02 238 51 49 • patricia.dekinne@avcb-vsgb.be Publiciteit : Agentschap Publiest - 02 550 38 04 - office@publiest.lu Nieuwsbrief wordt gedrukt op 100 % gerecycleerd papier

Redactie : philippe.delvaux@avcb-vsgb.be

Nr 2012-01

februari/maart 2012

Cette revue existe aussi en français. Si vous souhaitez recevoir le Trait d'Union, contactez notre secrétariat : welcome@avcb-vsgb.be Sinds 2002 is Nieuwsbrief-Brussel integraal beschikbaar op www.vsgb.be

Gepubliceerd met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Dexia en Ethias

Nieuwsbrief 2012/01

23


24

Nieuwsbrief 2012/01


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.