โครงการยกระดับเศรษฐกิจ
และสังคมรายตําบลแบบบูรณาการ ตำ�บลพลา
B ก
หนังสือในชุดโครงการ U2T พลา จัดท�ำโดย ดร. สุเมตต์ ปุจฉาการ หัวหน้าโครงการและผู้ประสานงานโครงการ U2T นางสาวรติมา ครุวรรณเจริญ ผู้ร่วมโครงการ นางจันทร์จรัส วัฒนะโชติ ผู้ร่วมโครงการ นางสาวกฤดาอร จุนวิเชียร พัสดุและการเงิน นายสุรพล ฉลาดคิด วิทยากรและเลขานุกา รายชื่อผู้รับจ้างงาน นางสาวพัชระ จันทร์สมุด นางสาวศรุตา เกตุจิ๋ว นางสาวสนธยา ชื่นศรี นางสาวพิมพ์ใจ บุญค้อม นางสาวจินตนา เกตุจิ๋ว นางสาวนงลักษณ์ อ่อนถาวร นางสาวชมทิศา ทับทิมหิน นางสาวนิรชา วนาภรณ์ นางสาวบุษกร คล่องใจ นางสาวพิศมัย บุญค้อม นายรัฐบุรุษ จันทร์วิโรจน์ นายลินสัญต์ ชัยบุตร นางสาวนีรา สุขิโต นางสาวปนิดา คุ้มเดช นายวสันต์ ปัญญาเหลือ นายภัทรกร การะภักดี นางสาวเมธินี แก่นมะสังข์ นางสาวกมลวรรณ ศิริวิโรจน์ นางสาวนันท์กมล สาครรัตน์ นายทอฝัน สายรัตน์ นายณิชกานต์ เชื้อจ�ำรูญ นายศิวกร สัตตารัมย์ นางสาวฐานิกา ค�ำนึงกิจ นางสาวกมลชนก บุญสุข
C ข
ค� ำ น� ำ หนังสือโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายต�ำบลแบบบูรณาการ (มหาวิทยาลัยสู่ต�ำบล สร้าง รากแก้วให้ประเทศ) หรือ U2T เป็นผลมาจากจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (COVID-19) ในปัจจุบันท�ำให้เกิดปัญหาทางเศรษฐกิจของประเทศ ทั้งประชาชนเกิดการว่างงาน และ บัณฑิตจบใหม่ไม่สามารถหางานท�ำได้ โครงการนี้เป็นโครงการที่อยู่ภายใต้พระราชก�ำหนดให้อ�ำนาจ กระทรวงการคลังกูเ้ งินเพือ่ มาแก้ไขปัญหาทีเ่ กิดขึน้ และเพือ่ ช่วยฟืน้ ฟูเศรษฐกิจและสังคมทีไ่ ด้รบั ผลกระทบ จากสถานการณ์ดงั กล่าวด้วยและในโครงการทางกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวัตกรรม (อว.) จะน�ำเอาความรู้ และองค์ประกอบต่างๆ ของกระทรวง เข้าไปพัฒนาในรายต�ำบลอย่างยั่งยืน โดยมี มหาวิทยาลัยของรัฐแต่ละแห่งกว่า 80 แห่ง มีส่วนร่วมโดยมีหน้าที่ก�ำกับดูแลรับผิดชอบและพัฒนาต�ำบล ในแต่ละแห่งนั้นๆด้วย หนังสือเล่มนี้แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกจะน�ำเสนอข้อมูลทั่วไปและสถานภาพของต�ำบลพลา อ�ำเภอบ้างฉาง จังหวัดระยอง ส่วนที่ 2 ผู้อ่านจะได้ความรู้เกี่ยวกับกิจกรรมต่างๆที่น�ำมาเพื่อพัฒนาต�ำบล ก่อให้เกิดการส่งเสริมการเรียนรู้และต่อยอดเศรษฐกิจหรือผลิตภัณฑ์ในชุมชนของต�ำบลพลา ขอขอบคุณเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นทุกท่านที่มีส่วนรวมในการให้ข้อมูลที่เป็นประโยขน์และอ�ำนวยความ สะดวกในการลงพื้นที่ จนปรากฏเป็นหนังสือโครงการU2Tของต�ำบลพลา อ�ำเภอบ้างฉาง จังหวัดระยอง ที่มีคุณค่าเล่มนี้ คณะผู้จัดท�ำ มกราคม 2565
Dค
สารบั ญ หน้า
คำ�นำ� บทนำ� ประมงพื้นบ้าน กะปิคั่วแม่กรรณิการ์ รายงานสถานภาพตำ�บลพลา มาตราการCovid-19 บรรณานุกรม
ค 1 31 52 72 83 96
E ง
บทนำ�
ประวั ต ิ ต ำ�บลพลา ต�ำบลพลาเดิมทีในอดีตเป็นต�ำบลหนึง่ ขึน้ อยูก่ บั อ�ำเภอเมืองระยองต่อมาชุมชนได้ขยายตัวบ้านเรือน ตลาด ร้านค้าและอื่นๆ เกิดขึ้นมากมายรวมทั้งประชาชนจากภาคต่างๆได้อพยพเข้ามาอยู่เป็นจ�ำนวนมาก ทั้งนี้ เป็นผลพวงมาจากการที่รัฐบาลไทยสมัยนั้นอนุญาตให้ประเทศสหรัฐอเมริกาเข้ามาตั้งฐานทัพและสร้าง สนามบินอู่ตะเภาในปี ๒๕๐๖ ท�ำให้การขยายตัวแรงงานและความเจริญของชุมชนเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ทางจังหวัดระยองเล็งเห็นความจ�ำเป็นจึงแยกต�ำบลพลาออกเป็นต�ำบลบ้านฉางอีกต�ำบลหนึ่ง รวมกับส�ำ นักท้อน จัดตั้งเป็นกิ่งอ�ำเภอบ้านฉาง เมื่อวันที่ ๗ พฤษภาคม ๒๕๑๙ ส่วนประวัตคิ วามเป็นมาของชือ่ ต�ำบลพลาไม่มหี ลักฐานทางประวัตศิ าสตร์ทบี่ ง่ บอกแน่ชดั แต่การสอบถาม ผู้รู้ในท้องถิ่นและชาวบ้านได้สันนิษฐานไว้ว่าเนื่องจากในสมัยกรุงธนบุรีได้มีการแบ่งการปกครองออกเป็น หัวเมืองต่างๆและมีการกบฏเกิดขึน้ ทางสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชจึงยกทัพมาเพือ่ ปราบหัวเมืองทาง จันทบุรีและยกพลขึ้นบกที่ต�ำบลพลาในปัจจุบัน จึงท�ำให้ทหารเกิดอาการเหนื่อยล้า หรือเรียกว่า "พะล้า" ต่อมาเปลี่ยนและเพี้ยนมาเป็น "พลา" อีกนัยหนึ่งของต�ำบลพลา เป็นชื่อของต้นไม้พื้นเมืองที่มีอยู่ทั่วไปใน พื้นที่ ที่เรียกว่า “ต้นพลา”
1
พื ้ น ที ่
2 2
เขตการปกครอง ที่ตั้ง เทศบาลต�ำบลพลา อยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของอ�ำเภอบ้านฉาง ห่างจากอ�ำเภอบ้านฉางประมาณ ๘ กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดระยอง ๓๓ กิโลเมตร Ⓝ
ทิ ศ เหนื อ
ติ ด ต่ อ กั บ เทศบาลเมื อ งบ้ า นฉาง
Ⓔ
ทิ ศ ตะวั น ออก
ติ ด ต่ อ กั บ เทศบาลตำ�บลบ้ า นฉาง
Ⓢ
ทิ ศ ใต้
ติ ด ต่ อ กั บ ชายฝั ่ ง ทะเลอ่ า วไทยยาวประมาณ ๘ กม.
Ⓦ
ทิ ศ ตะวั น ตก
ติ ด ต่ อ กั บ อบต.พลู ต าหลวง อ.สั ต หี บ จ.ชลบุ ร ี
เนื้อที่มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ ๔๑,๒๕๐ ไร่ หรือ ๖๖ ตร.กม. พื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเขตสนามบินอู่ตะเภา พื้นที่บางส่วนอยู่ในเขตเทศบาลเมืองบ้านฉางเทศบาลแบ่งเขตการปกครอง ดังนี้
จ�ำนวนหมูบ่ า้ น ในเขตการปกครองของต�ำบลพลา ทัง้ หมดมี ๖ หมูบ่ า้ น และยังคงใช้รปู แบบลักษณะ การปกครองท้องที่ ควบคู่กับรูปแบบการปกครองส่วนท้องถิ่น ได้แก่
หมู่ที่ ๑ หมู่ที่ ๒ หมู่ที่ ๔ หมู่ที่ ๕ หมู่ที่ ๖ หมู่ที่ ๗
บ้านโกรกตะแบก
นางภูษณิสา จันทร์ส่งแสง
๐๘๗-๙๘๕๕๓๐๐
บ้านจ�ำรุง
นางอิสรา ยาสิทธิ์
๐๘๙-๙๓๖๔๘๓๙
บ้านคลองทราย
นายธีรศักดิ์ ทองกระจ่าง
๐๘๕-๔๓๖๘๓๕๗
บ้านพลา
นายจักรินทร์ บัวสุวรรณ์
๐๘๐-๙๘๒๖๑๕๙
บ้านตะกาด
นายไพโรจน์ ส�ำเนียง
๐๘๑-๔๔๙๘๑๔๐
บ้านคลองทรายใหม่
นางสุจินต์ โบลเลอร์
๐๘๕-๐๙๖๓๔๖๔
3
การเลื อ กตั้ ง เดิมเทศบาลได้แบ่งเขตการเลือกตั้งนายกเทศมนตรีต�ำบลพลา ทั้งเขตเทศบาลเป็น ๑ เขตเลือกตั้ง สมาชิก สภาออกเป็น ๒ เขต ดังนี้
เขตเลือกตั้งที่ ๑ เขตเลือกตั้งที่ ๒
ประกอบด้วย หมู่ที่ ๑,๒ และ หมู่ที่ ๕ ประกอบไปด้วย หมู่ที่ ๔,๖ และ หมู่ที่ ๗
ประชาชนในเขตเทศบาลต�ำบลพลาส่วนใหญ่ร่วมกิจกรรมทางการเมืองเสมอมา และประชาชนในเขต เทศบาลยังมีส่วนร่วมในการบริหารงาน การช่วยเหลืองานเทศบาล เสนอแนะในกิจกรรมของเทศบาลใน การด�ำเนินงานต่าง ๆ เช่น การประชุมประชาคมในการจัดแผนพัฒนาเทศบาลประชุมประชาคมแก้ไข ปัญหาความเดือดร้อน ฯลฯ
จ�ำนวนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ●
จ�ำนวนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ชาย ๓,๓๗๙ คน หญิง ๓,๕๙๔ คน รวมจ�ำนวน ๖,๙๗๓ คน
4
ประชากร
๑. ข้อมูลเกี่ยวกับจ�ำนวนประชากร ชาย ๔,๓๓๘ คน หญิง ๔,๔๘๙ คน รวมจ�ำนวนประชากร ๘,๘๒๗ คน ๒. จ�ำนวนครัวเรือน ๕,๔๗๕ ครัวเรือน
5
ด้ า นกายภาพ ๑. ที่ตั้งของหมู่บ้านหรือชุมชนหรือต�ำบล จ�ำนวน ๖ หมู่บ้าน ๘ ชุมชน ที่ตั้งของหมู่บ้านในเขตเทศบาล ต�ำบลพลา ประกอบด้วย จ�ำนวนหมู่บ้าน ๖ หมู่บ้าน คือ หมู่ที่ ๑,๒,๔,๕,๖ และ ๗
หมู่ที่ ๑ ๒ ๔ ๕ ๖ ๗
ชื่อหมู่บ้าน บ้านโกรกตะแบก บ้าน กม.๑๖ บ้านคลองทราย บ้านพลา บ้านตะกาด บ้านคลองทรายใหม่
เทศบาลมีชุมชนทั้งหมด ๘ ชุมชน ดังนี้
ชุมชนที่ ๑ ชุมชนที่ ๒ ชุมชนที่ ๓ ชุมชนที่ ๔ ชุมชนที่ ๕ ชุมชนที่ ๖ ชุมชนที่ ๖ ชุมชนที่ ๗
ชุมชนสกุลทองรวมใจ (หมู่ที่ ๑) ชุมชนทุ่งสนามควายพัฒนา (หมู่ที่ ๒) ชุมชนทุ่งโปรงใหม่ (หมู่ที่ ๔) ชุมชนพลาสามัคคี (หมู่ที่ ๕) ชุมชนเอื้ออาทรพัฒนา (หมู่ที่ ๕) ชุมชนบ้านตะกาดร่วมใจ๑ (หมู่ที่ ๖) ชุมชนบ้านตะกาดร่วมใจ๒ (หมู่ที่ ๖) ชุมชนบ้านคลองทรายพัฒนา (หมู่ที่ ๗)
ลั ก ษณะภู มิ ป ระเทศ ภูมิประเทศของเทศบาลมีลักษณะเป็นที่ราบลุ่ม ติดชายทะเลและภูเขา
6
ลั ก ษณะภู มิ อ ากาศ
อย่างชัดเจน อิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือจะท�ำให้อากาศแห้งแล้งตั้งแต่เดือนธันวาคมถึง เดือนมีนาคม และฝนเริม่ ตกตัง้ แต่เดือนเมษายนถึงเดือนตุลาคม ปริมาณฝนเพิม่ ขึน้ ตามล�ำดับ โดยปริมาณ ฝนรวมเกิน ๖๐ มิลลิเมตร ใน ๘ เดือน และฝนตกชุกที่สุดในเดือนสิงหาคม
ลั ก ษณะของดิ น พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทราย
ลั ก ษณะของแหล่ ง น�้ ำ
● ●
แหล่งน�้ำธรรมชาติ
ล�ำน�้ำ, ล�ำห้วย, ล�ำคลอง ๔ แห่ง บึง, หนอง และอื่น ๆ ๑ แห่ง
แหล่งน�้ำที่สร้างขึ้น ● สระน�้ำ ๑ แห่ง ● ฝาย ๓ แห่ง ● บ่อน�้ำตื้น มีเกือบทุกครัวเรือน
ลั ก ษณะของไม้ แ ละป่ า ไม้ ในเขตเทศบาลมีป่าไม้บนเขาโกรกตะแบก หมู่ที่ ๑ ต�ำบลพลา
7
การประกอบอาชีพ
สภาพทางส ั ง คม
8 8
การศึ ก ษา จากการส�ำรวจข้อมูลพืน้ ฐานพบว่า ประชากรอายุ ๑๕–๖๐ ปีเต็ม ร้อยละ ๙๙ อ่าน เขียนภาษาไทย และคิด เลขอย่างง่ายได้ เด็กอายุ ๖–๑๔ ปี ร้อยละ ๑๐๐ ได้รบั การศึกษาภาคบังคับ ๙ ปี ได้เรียนต่อชัน้ มัธยมศึกษา ปีที่ ๔ หรือเทียบเท่า ด้านการศึกษาอยู่ในเกณฑ์ที่ดี ปัญหา คือ ยังไม่สามารถที่จะแข่งขันกับเมืองใหญ่ ๆ ได้ การแก้ปญ ั หาของเทศบาลได้จดั กิจกรรมให้กบั เด็กของศูนย์พฒ ั นาเด็กเล็ก การสนับสนุนอาหารเสริมนม อาหารกลางวัน ให้กับทางโรงเรียนในเขตพื้นที่ และร่วมกันจัดกิจกรรมต่าง ๆ กับทางโรงเรียน
โรงเรียนประถมศึกษา ๔ แห่ง
๑. โรงเรียนวัดพลา ๒. โรงเรียนบ้านคลองทราย ๓. โรงเรียนสองภาษา ๔. โรงเรียนนานาชาติสวนระยอง
โรงเรียนมัธยมศึกษา ๒ แห่ง
๑. โรงเรียนวัดพลา ๒. โรงเรียนนานาชาติสวนระยอง
ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ๒ แห่ง กศน.ต�ำบลพลา หอกระจายข่าว
๑ ๕
แห่ง แห่ง
9
สาธารณสุ ข จากการส�ำรวจข้อมูลพื้นฐาน พบว่า ประชาชนกรส่วนมากมีสุขภาพที่ดี มีการคัดกรองสุขภาพให้กับ ประชาชนกลุ่มเสี่ยง โรคที่มักเกิดแก่ประชากรในชุมชน ได้แก่ โรคความดัน เบาหวาน โรคไข้เลือดออก มือ-ปาก-เท้าในเด็ก และโรคอื่น ๆ อีกมาก มีสถิติเข้ารับการรักษาพยาบาล ปัญหาคือประชาชนบางราย ไม่ยอมไปคัดกรองหรือตรวจสุขภาพประจ�ำปี การแก้ไขปัญหา คือ เทศบาลและหน่วยงานสาธารณสุข โรง พยาบาลส่งเสริมสุขภาพชุมชนต�ำบลพลา ได้จดั กิจกรรมร่วมมือกันรณรงค์ให้ชมุ ชนเห็นความส�ำคัญในเรือ่ ง นี้ซึ่งก็ได้ผลในระดับหนึ่ง ประชาชนให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี แต่ต้องเป็นการด�ำเนินการอย่างต่อเนื่อง เป็นประจ�ำทุกปี ส�ำหรับเด็กแรกเกิด - ๖ ปี ผู้ปกครองสามารถเลี้ยงดูตรงตามเกณฑ์มาตรฐาน จากการ ส�ำรวจข้อมูลพื้นฐาน บางครัวเรือนไม่ได้กินอาหารที่ถูกสุขลักษณะ การใช้ยาเพื่อบ�ำบัดอาการเจ็บป่วยที่ ไม่เหมาะสม การออกก�ำลังกายยังไม่สม�่ำเสมอ และประชากรส่วนมากไม่ได้รับการตรวจสุขภาพ ปัญหา เหล่านี้เทศบาลพยายามอย่างยิ่งที่จะแก้ไข โดยร่วมมือกับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพชุมชนต�ำบลพลา จัดกิจกรรมเพื่อแก้ไขปัญหา
(๑) หน่วยงานด้านสาธารณสุข
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพประจ�ำต�ำบลพลา หมู่ที่ ๕ พยาบาลวิชาชีพ เวชปฏิบัติ นักวิชาการสาธารณสุข เจ้าพนักงานสาธารณสุข เจ้าหน้าที่บันทึกข้อมูล อาสาสมัครสาธารณสุขประจ�ำหมู่บ้าน
10
๑ ๒ ๑ ๑ ๑ ๘๒
แห่ง คน คน คน คน คน
สถานการณ์ / ปั ญ หาสุ ข ภาพ (รพ.สต.พลา) ข้อมูลการเข้ารับการรักษาของประชาชนในเขตเทศบาลต�ำบลพลา ●
ผู้เข้ารับการรักษา จ�ำนวน ๖,๖๙๙ คน
ประเภทการเจ็บป่วยที่เข้ารับการรักษา ๕ อันดับแรก คือ ● ● ● ● ● ●
โรคระบบทางเดินหายใจ ๒,๗๐๐ ราย โรคระบบย่อยอาหาร ๔๔๒ ราย โรคระบบกล้ามเนื้อรวมโครงร่าง ๓๙๗ ราย โรคผิวหนังและเนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง ๒๐๒ ราย โรคตา รวมส่วนประกอบของตา ๑๕๗ ราย อัตราการใช้ส้วมราดน�้ำ ร้อยละ ๑๐๐ ของจ�ำนวนครัวเรือนทั้งหมด
สาอาชญากรรม เทศบาลไม่มีเหตุอาชญากรรมเกิดขึ้น แต่มีเหตุการณ์ลักขโมยทรัพย์สินประชาชน และท�ำลายทรัพย์สิน ของราชการ ซึ่งเทศบาลก็ได้ด�ำเนินการป้องกันการเกิดเหตุดังกล่าว จากการส�ำรวจข้อมูลพื้นฐาน พบว่า ส่วนมากครัวเรือนมีการป้องกันอุบตั ภิ ยั อย่างถูกวิธี มีความปลอดภัยในชีวติ และทรัพย์สนิ วิธกี ารแก้ปญ ั หา ของเทศบาลทีส่ ามารถด�ำเนินการได้ตามอ�ำนาจหน้าทีแ่ ละงบประมาณทีม่ อี ยูอ่ ย่างจ�ำกัด คือการติดตัง้ กล้อง วงจรปิดในจุดที่เป็นที่สาธารณะ ติดตั้งสัญญาณไฟกระพริบทางร่วมทางแยก ท�ำป้ายเตือนบริเวณจุดเสี่ยง รวมทั้งได้ตั้งจุดตรวจ จุดสกัด จุดบริการ ในช่วงเทศกาลที่มีวันหยุดหลายวันเพื่ออ�ำนวยความสะดวกให้ กับประชาชน มีการขอความร่วมมือไปยังผูน้ ำ� การขอก�ำลังจาก ต�ำรวจ อปพร. มีการซ้อมแผนเพือ่ ป้องกัน และบรรเทาสาธารณภัย ทบทวนเพื่อเพิ่มศักยภาพให้กับ อปพร.
ยาเสพติ ด ปัญหายาเสพติดในชุมชนของเทศบาลจากการทีท่ างสถานีตำ� รวจภูธรอ�ำเภอบ้านฉางได้แจ้งให้กบั เทศบาล ทราบนัน้ พบว่าในเขตเทศบาลมีผทู้ ตี่ ดิ ยาเสพติดแต่เมือ่ เทียบกับพืน้ ทีอ่ นื่ ถือว่าน้อยยังพบผูค้ า้ และมีการย้าย ถิน่ ฐานออกไปทางเทศบาลได้รบั ความร่วมมือจากทางผูน้ ำ� ประชาชนหน่วยงานของเทศบาลทีช่ ว่ ยสอดส่อง ดูแลอยู่เป็นประจ�ำการแก้ไขปัญหาของเทศบาลสามารถท�ำได้เฉพาะตามอ�ำนาจหน้าที่เท่านั้น เช่น การ ณรงค์ การประชาสัมพันธ์ การแจ้งเบาะแส การฝึกอบรมให้ความรู้ ถ้านอกเหนือจากอ�ำนาจหน้าที่ก็เป็น เรื่องของอ�ำเภอหรือต�ำรวจแล้วแต่กรณี ทั้งนี้เทศบาลให้ความร่วมมือมาโดยตลอด
11
การสั ง คมสงเคราะห์ เทศบาลได้ด�ำเนินการด้านสงคมสังเคราะห์ ดังนี้
๑. ด�ำเนินการจ่ายเบี้ยยังชีพให้กับผู้สูงอายุ ผู้พิการ และผู้ป่วยเอดส์ ๒. รับลงทะเบียนและประสานโครงการเงินอุดหนุนเพื่อการเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด ๓. ประสานการท�ำบัตรผู้พิการ ๔. ตั้งโครงการการจ้างนักเรียน/นักศึกษาท�ำงานช่วงปิดภาคเรียน ๕. ตั้งโครงการช่วยเหลือประชาชน
ระบบบริ ก ารพื ้ น ฐาน ๑. การไฟฟ้า
การขยายเขตไฟฟ้า ปัจจุบันมีไฟฟ้าใช้ทุกครัวเรือน คิดเป็น ๙๕ เปอร์เซ็นต์ ปัญหา คือ ไฟฟ้าส่องสว่างทาง หรือที่สาธารณะยังไม่สามารถด�ำเนินการครอบคลุมพื้นที่ได้ทั้งหมด เนื่องจากงบประมาณในการด�ำเนิน การยังไม่เพียงพอ เทศบาลจึงไม่สามารถด�ำเนินการได้เช่นเดียวกับถนน การแก้ปัญหา คือ จัดเรียงความ ส�ำคัญ และด�ำเนินการตามความจ�ำเป็น และได้แจ้งประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนได้รับทราบถึงเหตุผลเพื่อ ที่จะได้ช่วยกันแก้ไขปัญหาให้กับชุมชน
๒. การประปา
อยู่ในเขตการให้บริการของการประปาส่วนภูมิภาคอ�ำเภอบ้านฉาง จ�ำนวนครัวเรือนในเขตเทศบาลที่ใช้ บริการของประปา ทั้งต�ำบลพลา คิดเป็นร้อยละ ๙๐ แหล่งน�้ำดิบส�ำหรับผลิตน�้ำประปาคือ อ่างเก็บน�้ำ ดอกกราย, อ่างเก็บน�้ำหนองปลาไหล
๓. โทรศัพท์
โทรศัพท์ใช้บริการของ บริษทั ทีโอที จ�ำนวน (มหาชน) โทรศัพท์ของส�ำนักงานเทศบาลต�ำบลพลา มี ๓ เลข หมาย คือ ๐-๓๘๖๓-๐๙๙๙ , ๐-๓๘๖๓-๑๐๓๓ และ ๐-๓๘๖๓-๐๐๐๓ ระบบ ADLS จ�ำนวน ๓ หมายเลข คือ ๐-๓๘๖๓-๐๖๗๑ , ๐-๓๘๖๓-๐๘๖๙ และ๐-๓๘๖๓-๑๔๕๒
๔. ไปรษณีย์หรือการสื่อสารหรือการขนส่ง และวัสดุ ครุภัณฑ์
การไปรษณียอ์ ยูใ่ นเขตการให้บริการของไปรษณียโ์ ทรเลขอ�ำเภอบ้านฉาง ให้บริการเวลา ๐๘.๐๐–๑๖.๐๐ น. ในวันจันทร์–เสาร์ (วันเสาร์ครึ่งวัน) หยุดวันอาทิตย์ ไปรษณีย์เอกชนจ�ำนวน ๑ แห่ง ให้บริการเวลา ๐๘.๐๐–๑๗.๐๐ น. ในวันจันทร์–เสาร์ (วันเสาร์ครึ่งวัน) หยุดวันอาทิตย์
12
๕. เส้นทางคมนาคม
(๑) การคมนาคม / การจราจร ประเภทของถนน ถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก ถนนลาดยางแอสฟัลท์ติก ถนนลูกรัง รวมระยะทางทั้งสิ้น
จ�ำนวน ( สาย /แห่ง ) ๗๔ ๑๗ ๑๕ ๑๐๖
ความยาว ( เมตร ) ๒๒,๒๒๕ ๑๓,๐๖๒ ๒,๑๙๐ ๓๗,๔๗๗
ประเภททางระบายน้ำ ท่อคอนกรีตเสริมเหล็ก รางระบายน้ำ ค.ส.ล. (รูปตัวยู) รางระบายน้ำเรียงหินยาแนว (รางวี) ก�ำแพงหิน ร่องระบายน้ำธรรมชาติ รวมระยะทางทั้งสิ้น
จ�ำนวน ( สาย /แห่ง ) ๑๐ ๓๒ ๒ ๔ ๒ ๕๐
ความยาว ( เมตร ) ๔,๘๔๖ ๑๔,๑๘๒ ๖๐๙ ๓,๓๘๐ ๑๒,๓๐๐ ๓๕,๓๑๗
(๒) การเดินทาง
การเดินทางจากจังหวัดต่างๆมีศูนย์หลักอยู่ที่อ�ำเภอบ้านฉางและเทศบาลตั้งอยู่ห่างจากสนามบินพาณิชย์ อู่ตะเภา ซึ่งตั้งอยู่ต�ำบลพลา อ�ำเภอบ้านฉาง ประมาณ ๑๐ กม. การเดินทางจากอ�ำเภอบ้านฉางมายัง เทศบาลต�ำบลพลา มีรถโดยสารสองแถว รับ - ส่งผู้โดยสารเป็นประจ�ำ ๑ สาย นอกจากนั้นประชาชนจะ ใช้ยานพาหนะส่วนตัว สามารถเดินทางได้ ๓ ทาง คือ ๑. ถนนสาย จ.คู่ – พลา ๒. ถนนสาย กม.๑๖ – พลา ๓. ถนนสายพยูน – พลา ต�ำบลพลามีถนนถึงกันทุกหมู่บ้าน และสามารถติดต่อกัน โดยอาศัยทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๓ ถนน สุขุมวิทเป็นหลัก ตัดผ่านทางส่วนบนของต�ำบล ในแนวทางทิศตะวันตก ไปทิศตะวันออก ส่วนเส้นทาง คมนาคมที่ส�ำคัญรองลงมา คือ ถนนสายบ้านฉาง–พลา และถนนสายกม.๑๖–พลา จะวิ่งในแนวทิศ เหนือ–ใต้ ของต�ำบล และถนนเลียบชายฝั่งทะเลอยู่ทางด้านใต้ของต�ำบล ซึ่งชุมชนส่วนใหญ่จะเกาะตัว อยู่ตามแนวสองข้างถนน
(๓) การคมนาคมขนส่งทางอากาศ
สนามบินภายในเขตเทศบาลต�ำบลพลา มี ๑ แห่ง ได้แก่ (๑) สนามบินอู่ตะเภา เป็นสนามบินนานาชาติ ตั้งอยู่ในพื้นที่ต�ำบลพลา อ�ำเภอบ้านฉาง จังหวัดระยอง ห่างจากเทศบาลต�ำบลพลา ประมาณ ๑๑ กิโลเมตร
13
ระบบเศรษฐกิ จ
14 14
๑. การเกษตร
๑. จ�ำนวนประชากรที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ๖๐๐ ครัวเรือน พื้นที่การเกษตร จ�ำนวน ๘,๗๓๕ ไร่ ๒. พื้นที่การเกษตรส่วนใหญ่ใช้ปลูกพืชไร่ ได้แก่ มันส�ำปะหลัง เป็นส่วนใหญ่ ส่วนไม้ผล ไม้ยืนต้น นิยม ปลูกมะม่วง และมะพร้าว ส�ำหรับการเลี้ยงสัตว์โดยทั่วไปเกษตรกรจะเลี้ยงไก่พื้นเมือง ไก่เนื้อ ไก่สามสาย เลือด นอกจากนี้ยังมีการเลี้ยงโค ชนิดพืช จ�ำนวนพื้นที่ (ไร่) ผลผลิตเฉลี่ย ผลผลิตรวม (ตัน) มันส�ำปะหลัง ๕,๒๒๐ ๔,๐๐๐ กก./ไร่ ๒๐,๘๘๐ มะม่วง ๕๖๐ ๑,๒๐๐ กก./ไร่ ๖๗๒ มะพร้าว ๓๒๐ ๑,๐๐๐ กก./ไร่ ๓๒๐,๐๐๐ ผล ไม้ดอกไม้ประดับ ๔๕ ๘๐๐ กก./ไร่ ๓๖ พืชผัก ๒๐ ๕๐๐ กก./ไร่ ๑๐ ขนุน ๑๔ ๒,๐๐๐ กก./ไร่ ๒๘ มังคุด ๕ ๘๐๐ กก./ไร่ ๔ หมายเหตุ มีพื้นที่ปลูกมันส�ำปะหลังในหมู่ที่ ๒ ซึ่งเป็นเขตสนามบินอู่ตะเภา อีกประมาณ ๕,๐๐๐ ไร่
๒. การประมง
ประมงน้ำจืด ประมงน้ำเค็ม
หมู่ที่ ๒ , ๔ และหมู่ที่ ๗ หมู่ที่ ๕ และหมู่ที่ ๖
๓. การปศุศัตว์
เป็นการประกอบการในลักษณะเลี้ยงในครัวเรือนเป็นอาชีพหลัก และอาชีพเสริม เช่น การเลี้ยงไก่ โค สุกร จ�ำนวนสัตว์ในพื้นที่โดยประมาณ ดังนี้ ไก่พื้นเมือง ๓,๕๐๐ ตัว ไก่เนื้อ ๔,๐๐๐ ตัว สุกรป่าพันธุ์ผสม ๔๐ ตัว โคเนื้อลูกผสมไทย – บรามัน ๓๕๐ ตัว
๔. การบริการ
โรงแรม ● โรงแรมพลาคลิฟบีช รีสอร์ท คอนโด ● บ้านฉางคลิฟบีชคอนโดเทล
15
จ�ำนวน
๑ แห่ง
จ�ำนวน
๑ แห่ง
๕. การท่องเที่ยว
เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สวยงาม เพราะมีพื้นที่ส่วนใหญ่ติดชายทะเลคือชายหาดพลา มีทิวสนให้ความ ร่มรืน่ ชายหาดยาวและใกล้สนามบินอูต่ ะเภา การเดินทางสะดวก ควรส่งเสริมให้มกี ารพัฒนาให้เป็นแหล่ง ท่องเที่ยวให้มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยว อีกทั้งยังมีวัดพลา ซึ่งมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ประชาชนบูชา คือ หลวงพ่อโต ศาลพระเจ้าตากสิน และวัดคลองทราย ซึ่งมีหลวงพ่อสมปรารถนา ให้สักการะ และเป็นสถาน ทีป่ ฏิบตั ธิ รรมซึง่ มีประชาชนมาปฏิบตั ธิ รรมกันอย่างมากมาย ในการส่งเสริมการท่องเทีย่ วจะท�ำให้เกิดความ เจริญก้าวหน้าของท้องถิน่ และสร้างรายได้ให้กบั ประชาชนในพืน้ ที่ ประชาชนมีอาชีพสามารถสร้างรายได้ เอื้อต่อการพัฒนาต�ำบลให้ดีขึ้น
๖. อุตสาหกรรม
ไม่มีอุตสาหกรรมในพื้นที่
๗. การพาณิชย์และกลุ่มอาชีพ
การพาณิชย์ สถานีบริการน�้ำมัน / ปั๊ม (ประเภท ก) จ�ำนวน สถานีบริการน�้ำมัน / ปั๊ม (ประเภท ค) จ�ำนวน สถานีบริการน�้ำมัน / ปั๊ม (ประเภท ง) จ�ำนวน ศูนย์การค้า / ห้างสรรพสินค้า จ�ำนวน ตลาดสด จ�ำนวน - แห่ง ตลาดประเภทสอง ● ตลาดนัดวัดพลา ● ตลาดนัดซอยอนามัย ● ตลาดนัดคลองทราย
จ�ำนวน
หมู่บ้านจัดสรร ๘ โครงการ ๑. ศรีสุข ๑ ๓. ศรีสุข ๓ ๕. หมู่บ้านสิริศา ๗. หมู่บ้านมายเพลส
๒ ๗ ๑ -
แห่ง แห่ง แห่ง แห่ง
๓ แห่ง
๒. ศรีสุข ๒ ๔. หมู่บ้านชบา ๖. หมู่บ้านศิริประพัฒน์เพลส ๘. หมู่บ้านสกุลทอง
16
สถานประกอบการ สถานที่สะสม/จ�ำหน่ายอาหารตาม พ.ร.บ. สาธารณสุข จ�ำนวน ๗๗ แห่ง ● สะสมอาหาร ๕๙ ราย ● จ�ำหน่ายอาหาร ๑๘ ราย ● ร้านอาหารที่ได้รับป้ายอาหารสะอาดรสชาติอร่อย จ�ำนวน ๙ ร้าน สถานประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ จ�ำนวน ● กิจการที่เกี่ยวกับอาหาร เครื่องดื่ม น้ำดื่ม ● กิจการที่เกี่ยวกับโลหะหรือแร่ ● กิจการที่เกี่ยวกับยานยนต์ เครื่องจักร เครื่องกล ● กิจการที่เกี่ยวกับไม้ ● กิจการที่เกี่ยวกับการบริการ ● กิจการที่เกี่ยวกับสิ่งทอ ● กิจการที่เกี่ยวกับปิโตรเลี่ยม ถ่านหิน สารเคมี ● กิจการตู้น�้ำดื่มหยอดเหรียญ (๔๐ ตู้) ● กิจการอื่น ๆ
17
๘๓ ๑ ๑ ๘ ๑ ๖๑ ๕ ๘ ๓๘ ๕
แห่ง ราย ราย ราย ราย ราย ราย ราย ราย ราย
กลุ ่ ม อาชี พ
18 18
มีกลุ่มอาชีพ จ�ำนวน ๑๑ กลุ่ม ๑. กลุ่มอาชีพสกุลทอง ม.๑ (แหนม,ดอกไม้จันทน์) ๒. กลุ่มท�ำน�้ำย�ำ ม.๕ ๓. กลุ่มทอผ้าไหม ม.๕ ๔. กลุ่มน�้ำสมุนไพรเพื่อสุขภาพ (อสม.) ๕. กลุ่มเกษตรคลองทราย ๖. กลุ่มอาชีพงานแฮนเมดพลา ๗. กลุ่มวิสาหกิจพลา ๘. กลุ่มแม่บ้านพลาสามัคคี-ผู้ใช้น�้ำ ๙. กลุ่มวิสาหกิจแปรรูปอาหารบ้านคลองทราย ๑๐. กลุ่มเกษตรพอเพียง ๑๑. กลุ่มนวดประคบหมู่บ้านเอื้ออาทร
๘. แรงงาน
จากการส�ำรวจข้อมูลพื้นฐาน พบว่า ประชากรในต�ำบลพลาต้องไปท�ำงานนอกพื้นที่ในอ�ำเภอข้างเคียงที่ มีโรงงานอุตสาหกรรม เพราะในพื้นที่ไม่มีโรงงานอุตสาหกรรมที่มีการจ้างแรงงานเยอะ เพราะพื้นที่ส่วน มากเป็นที่อยู่อาศัย มีท�ำงานภาคการเกษตรบ้างเล็กน้อย มีแรงงานต่างด้าวเข้ามาท�ำงานและพักอาศัยใน พื้นที่เป็นจ�ำนวนมาก
19
เศรษฐกิ จ พอเพี ย งท้ อ งถิ ่ น (ด้ า นการเกษตรและแหล่ ง น้ ำ� )
2020
ข้อมูลด้านการเกษตร
๑. จ�ำนวนประชากรที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ๖๐๐ ครัวเรือน พื้นที่การเกษตร จ�ำนวน ๘,๗๓๕ ไร่ ๒. พื้นที่การเกษตรส่วนใหญ่ใช้ปลูกพืชไร่ ได้แก่ มันส�ำปะหลัง เป็นส่วนใหญ่ ส่วนไม้ผลไม้ยืนต้นนิยม ปลูกมะม่วง และมะพร้าว ส�ำหรับการเลี้ยงสัตว์โดยทั่วไปเกษตรกรจะเลี้ยงไก่พื้นเมือง ไก่เนื้อ ไก่สามสาย เลือด นอกจากนี้ยังมีการเลี้ยงโค
21
ศาสนา ประเพณี วั ฒ นธรรม
2222
๑. การนับถือศาสนา
ประชาชนส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ ● วัด ๒ แห่ง ●
๑.วัดพลา
ตั้งอยู่หมู่ที่ ๕ ● พระจ�ำพรรษา ประจ�ำปี ๒๕๕๙ ● ชี
จ�ำนวน ๒๓ รูป จ�ำนวน ๑๑ คน
๒. วัดคลองทราย ตั้งอยู่หมู่ที่ ๗ พระจ�ำพรรษา ประจ�ำปี ๒๕๕๙ ● โบสถ์ แห่ง ● ศาลเจ้า แห่ง ● ส�ำนักคริสต์ แห่ง
จ�ำนวน ๒๕ รูป
ประเพณีและงานประจ�ำปี ๑. ประเพณีบญ ุ ข้าวหลาม ในวันขึน้ ๓ ค�ำ่ เดือน ๓ ประมาณเดือนกุมภาพันธ์ทกุ บ้านจะมีการน�ำข้าวหลาม มาร่วมท�ำบุญตักบาตรข้าวหลาม และไหว้ศาลเจ้าแม่ผอบเงินผอบทอง หมู่ที่ ๗ ๒. ประเพณีสงกรานต์ ช่วงเดือนเมษายน ประชาชนจะร่วมกันจัดพิธีสรงน�้ำพระ มีการรดน�้ำด�ำหัวผู้ใหญ่ เพื่อขอพรและมีการละเล่นต่าง ๆ ๓. ประเพณีตักบาตรเทโวช่วงเดือนตุลาคม จะมีการเตรียมข้าวสารอาหารแห้งเพื่อน�ำไปท�ำบุญตักบาตร ๔. ประเพณีหล่อเทียน/แห่เทียนเข้าพรรษา ช่วงเดือนกรกฎาคม ๕. ประเพณีลอยกระทงลงทะเล ช่วงเดือนพฤศจิกายน จะมีการจัดงานประเพณีลอยกระทงลงทะเลที่วัด พลา เพื่อขอขมาต่อพระแม่คงคา
๒. ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภาษาถิ่น
ภูมิปัญญาท้องถิ่น ประชาชนในเขตเทศบาลได้อนุรักษ์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ได้แก่ การท�ำอาชีพประมง วิธี การท�ำถนอมอาหารทะเล เช่น การท�ำน�้ำปลา กะปิ อาหารแห้ง ภาษาถิ่น ส่วนมากร้อยละ ๗๐ % พูด ภาษาระยอง
๓. สินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก
ประชาชนในเขตเทศบาลได้ผลิตของใช้พนื้ เมืองขึน้ ใช้ในครัวเรือนและเหลือเอาไว้จำ� หน่ายบ้าง ได้แก่ กะปิ น้ำปลา อาหารทะเลตากแห้ง
23
ทรั พ ยากรธรรมชาติ
2424
๑. น้ำ
แหล่งน้ำธรรมชาติ ● ล�ำน้ำ,ล�ำห้วย , ล�ำคลอง ๔ แห่ง ● บึง,หนอง และอื่นๆ ๑ แห่ง แหล่งน้ำที่สร้างขึ้น ● สระน้ำ ● ฝาย ้ ● บ่อนำตื้น
๑ แห่ง ๓ แห่ง มีเกือบทุกครัวเรือน
๒. ป่าไม้
ในเขตเทศบาลมีป่าไม้บนเขาโกรกตะแบก
๓. ภูเขา
ในเขตเทศบาลมีภูเขา คือ เขาโกรกตะแบก
๔. คุณภาพของทรัพยากรธรรมชาติ
ทรัพยากรธรรมชาติที่อยู่ในพื้นที่เทศบาลต�ำบลพลา ได้แก่ ทะเล มีชายหาดพลา เป็นชายฝั่งทะเลอ่าว ไทย ยาวประมาณ ๘ กิโลเมตร อยู่ทางทิศใต้ของพื้นที่ และมีภูเขา คือ เขาโกรกตะแบก อยู่ที่หมู่ ๑ ต�ำบลพลาในพื้นที่ของเทศบาลส่วนมากเป็นพื้นที่ส�ำหรับ ที่อยู่อาศัย เพาะปลูก ร้านค้า สถานประกอบ การ ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ ได้แก่ ทะเล ดิน น�้ำ อากาศมีมลพิษเล็กน้อย เนื่องจากอยู่ใกล้โรงงาน อุตสาหกรรม ปัญหาคือ เนื่องจากว่าพื้นที่บางส่วนเป็นดินเค็ม น�้ำใต้ดินเค็ม หรือไม่ก็เป็นน�้ำกร่อย ไม่ สามารถทีจ่ ะน�ำน�ำ้ จากใต้ดนิ มาใช้ในการอุปโภค-บริโภคได้ได้ ต้องอาศัยน�ำ้ ดิบจากแหล่งอืน่ ปัญหาด้านขยะ เมื่อชุมชนแออัดขยะก็มากขึ้น การแก้ไขปัญหา เทศบาลได้จัดท�ำโครงการเพื่อแก้ปัญหาให้กับประชาชน และเป็นไปตามความต้องการของประชาชน เช่น โครงการจัดหาถังขยะรองรับขยะให้ครอบคลุมทั้งพื้นที่ โครงการปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์ของเมืองให้ร่มรื่นสวยงาม ให้เป็นเมืองน่าอยู่เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของ ประชาชน ฯลฯ
25
ยุ ท ธศาสตร์ ก ารพั ฒ นาของ เทศบาลตำ�บลพลา
26 26
วิสัยทัศน์
“ แหล่งท่องเที่ยวสะอาดตา พัฒนาคุณภาพคน ชุมชนน่าอยู่ ฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม มุ่งสู่การบริหารจัดการที่ดี ”
พันธกิจ
๑. สนับสนุนโครงการประชาชนต้องมีส่วนร่วม
๒. จัดให้มีและบ�ำรุงรักษาทางบก และทางระบายน�้ำ ๓. ขยายระบบสาธารณูปโภค สาธารณูปการให้ทั่วถึง ๔. รักษาสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะในเรื่องการก�ำจัดขยะและน�้ำเสียและความสะอาดของชายหาดพลา ๕. ดูแลความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน ๖. ให้การสังคมสงเคราะห์ และพัฒนาคุณภาพชีวิต เด็ก สตรี คนชรา และผู้ด้อยโอกาส ๗. ส่งเสริมกาสาธารณสุขให้ด้านต่างๆ และดูและเรื่องโรคระบาดเนื่องจากการย้ายถิ่น ๘. ปรับปรุงภูมทิ ศั น์ จัดให้มแี ละบ�ำรุงรักษาสถานทีพ่ กั ผ่อนหย่อนใจและสถานทีอ่ อกก�ำลังกาย ดูแลความ สะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของชุมชน ๙. ส่งเสริมด้านการศึกษา กีฬา และนันทนาการ เพื่อห่างไกลยาเสพติด ๑๐. ส่งเสริมศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปัญญา ภาษาท้องถิ่น และวัฒนธรรมท้องถิ่น ๑๑. พัฒนาและส่งเสริมกาประกอบอาชีพและเพิ่มรายได้ของประชาชน รวมถึงผู้สูงอายุ ผู้พิการ ส่งเสริม คุณภาพชีวิตประชาชนในท้องถิ่น เรื่องการมีงานท�ำ การเกษตร การประมง และสินค้า OTOP พัฒนา ชุมชนให้เข้มแข็ง สังคมอยู่ดีมีสุข ๑๒. ปรับปรุงและส่งเสริมท้องถิ่นให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวอย่างเป็นรูปธรรมและจริงจัง ๑๓. พัฒนาประสิทธิภาพในการบริหารจัดการตมหลักธรรมาภิบาล ๑๔. พัฒนาบุคลากรท้องถิ่นและให้ความรู้แก่ประชาชนทางด้านภาษาอาเซียน ขนบธรรมเนียมประเพณี วัฒนธรรมของประเทศเพื่อนบ้านเพื่อรองรับประชาคมอาเซียน
27
เป้าประสงค์
๑. การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่น ๒. จัดให้มีและบ�ำรุงรักษาทางบก และทางระบายน�้ำ ๓. ขยายระบบสาธารณูปโภค สาธารณูปการให้ทั่วถึง ๔. รักษาสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะในเรื่องการก�ำจัดขยะและน�้ำเสียและความสะอาดของต�ำบลพลา ๕. ดูแลความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน ๖. การสังคมสังเคราะห์ และพัฒนาคุณภาพชีวิต เด็ก สตรี คนชรา และผู้ด้อยโอกาส ๗. ส่งเสริมการสาธารณสุขในด้านต่างๆ และดูแลเรื่องโรคระบาดเนื่องจากการย้ายถิ่น ๘. ปรับปรุงภูมทิ ศั น์ จัดให้มแี ละบ�ำรุงรักษาสถานทีพ่ กั ผ่อนหย่อนใจ และสถานทีอ่ อกก�ำลังกาย ดูแลความ สะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของชุมชน ๙. ส่งเสริมด้านการศึกษา กีฬา และนันทนาการ เพื่อห่างไกลยาเสพติด ๑๐. ส่งเสริมศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปัญญา ภาษาท้องถิ่น และวัฒนธรรมท้องถิ่น ๑๑. พัฒนาและส่งเสริมการประกอบอาชีพและเพิ่มรายได้ของประชาชน รวมถึงผู้สูงอายุ ผู้พิการ ส่งเสริม คุณภาพชีวิตประชาชนในท้องถิ่น เรื่องการมีงานท�ำ การเกษตร การประมง และสินค้า OTOP พัฒนา ชุมชนให้เข้มแข็ง สังคมอยู่ดีมีสุข ๑๒. ปรับปรุงและส่งเสริมท้องถิ่นให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวอย่างเป็นรูปธรรมและจริงจัง ๑๓. พัฒนาประสิทธิภาพในการบริหารจัดการตามหลักธรรมาภิบาล
28
ยุทธศาสตร์
ยุทธศาสตร์ที่ ๑ ด้านการส่งเสริมการศึกษา ศาสนา กีฬา และวัฒนธรรม ● แนวทางการพัฒนา ๑.๑ พัฒนาส่งเสริมและสนับสนุนทางการศึกษา ส่งเสริมการเรียนภาษาอังกฤษและ ภาษาประเทศเพื่อนบ้าน/ภาษาอาเซียน ● แนวทางการพัฒนา ๑.๒ สนับสนุนอาหารเสริมนม อาหารกลางวัน ● แนวทางการพัฒนา ๑.๓ ส่งเสริมกิจกรรมด้านกีฬา ● แนวทางการพัฒนา ๑.๔ ส่งเสริมด้านศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น ยุทธศาสตร์ที่ ๒ ด้านการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ● แนวทางการพัฒนา ๒.๑ จัดให้มก ี ารก่อสร้าง ปรับปรุง ซ่อมแซม บ�ำรุงรักษาถนนและรางระบายน�ำ้ ฯลฯ ● แนวทางการพัฒนา ๒.๒ จัดสร้างแหล่งน�้ำเพื่อการบริโภค อุปโภคและสาธารณูปการ ● แนวทางการพัฒนา ๒.๓ พัฒนาปรับปรุงภูมิทัศน์ สถานที่พักผ่อน ยุทธศาสตร์ที่ ๓ ด้านการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตให้เข้มแข็งและด�ำรงชีวิตตามหลักเศรษฐกิจ พอเพียง ● แนวทางการพัฒนา ๓.๑ พัฒนาสนับสนุนด้านสาธารณสุข ● แนวทางการพัฒนา ๓.๒ พัฒนาคุณภาพชีวิตและสวัสดิการสังคม ส่งเสริมความเข้มแข็งทางสถาบัน ครอบครัวและสังคม ● แนวทางการพัฒนา ๓.๓ พัฒนาระบบงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย รักษาความปลอดภัยในชีวิต และทรัพย์สิน ● แนวทางการพัฒนา ๓.๔ พัฒนาส่งเสริมให้ความรู้ในเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง ยุทธศาสตร์ที่ ๔ ด้านการส่งเสริมและพัฒนาการท่องเที่ยว และอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ง แวดล้อม ● แนวทางการพัฒนา ๔.๑ ส่งเสริมการท่องเที่ยว ● แนวทางการพัฒนา ๔.๒ ประชาสัมพันธ์ด้านการท่องเที่ยว ส่งเสริมการพูดภาษาท้องถิ่น ● แนวทางการพัฒนา ๔.๓ ส่งเสริมให้ชม ุ ชนมีการรวมกลุม่ เพือ่ วางแผนจัดการสิง่ แวดล้อม และจัดกิจกรรม ด้านอุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ● แนวทางการพัฒนา ๔.๔ พัฒนาสนับสนุนให้มก ี ารตรวจสอบและบังคับใช้กฎหมาย และข้อบัญญัตทิ อ้ งถิน่ ● แนวทางการพัฒนา ๔.๕ พัฒนาจัดหาและปรับปรุงที่ทิ้งขยะ
29
ยุทธศาสตร์ที่ ๕ ด้านการส่งเสริมและพัฒนาเศรษฐกิจ ● แนวทางการพัฒนา ๕.๑ ส่งเสริมกลุ่มอาชีพในชุมชน พัฒนาสินค้าและบริการ ● แนวทางการพัฒนา ๕.๒ พัฒนาศูนย์การเรียนรู้แก่ประชาชน ● แนวทางการพัฒนา ๕.๓ พัฒนาสร้างความเข้มแข็งด้านการเกษตร ยุทธศาสตร์ที่ ๖ ด้านการพัฒนาด้านการเมือง การบริหาร ข้อมูลข่าวสาร เทคโนโลยีสารสนเทศตาม หลักธรรมาภิบาล และพัฒนาบุคลากรท้องถิ่น ● แนวทางการพัฒนา ๖.๑ พัฒนาส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพบุคลากร ● แนวทางการพัฒนา ๖.๒ พัฒนาเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน การมีส่วนร่วมของประชาชน ● แนวทางการพัฒนา ๖.๓ พัฒนาส่งเสริมการบริการประชาชน ● แนวทางการพัฒนา ๖.๔ จัดหาวัสดุอุปกรณ์ พัฒนาเครื่องมือ เครื่องใช้ ฯลฯ ในการปฏิบัติงาน
30
ประมงพื ้ น บ้ า น ความรู ้ เ รื ่ อ งเกี ่ ย วกั บ การประมงพื ้ น บ้ า น
31 31
3232
ความรู ้ เ รื่ อ งการประมงพื้ น บ้ า น
3333
ประมงพื้ น บ้ า น ประมงพื้นบ้าน หมายความว่า การท�ำการประมงในเขตทะเลชายฝั่งไม่ว่าจะใช้ เรือประมง หรือใช้เครื่อง มือโดยไม่ใช้เรือประมง ทัง้ นีท้ มี่ ใิ ช่เป็นประมงพาณิชย์ “ประมงพาณิชย์” หมายความว่า การทาการประมง โดยใช้เรือประมงทีม่ ขี นาดตัง้ แต่สบิ ตันกรอสขึน้ ไป หรือเรือประมงทีใ่ ช้เครือ่ งยนต์มกี าลังแรงม้าถึงขนาดที่ รัฐมนตรีประกาศก�ำหนด ประมงชายฝั่ง (Inshore Fisheries) หรือประมงพื้นบ้าน (Artisanal Fisheries) คือ การประมงเพื่อยังชีพ หรือประมงขนาดเล็ก โดยทัว่ ไปใช้เรือขนาดเล็ก เช่น เรือพืน้ บ้าน เป็นต้น ปัจจุบนั ส่วนใหญ่จะติดเครือ่ งยนต์ เข้าไปด้วย ท�ำการประมงโดยใช้เครือ่ งมือประมง เช่น แหหรือเบ็ดแบบง่าย ๆ ประมงพืน้ บ้านเป็นการประมง เพื่อยังชีพ หาอาหาร สร้างรายได้
การประมงชายฝั่งหรือประมงพื้นบ้าน
ประมงชายฝั่ง (Inshore Fisheries) หรือประมงพื้นบ้าน (Artisanal Fisheries) คือ การประมงเพื่อยังชีพ หรือประมงขนาดเล็ก โดยทัว่ ไปใช้เรือขนาดเล็ก เช่น เรือพืน้ บ้าน เป็นต้น ปัจจุบนั ส่วนใหญ่จะติดเครือ่ งยนต์ เข้าไปด้วย ท�ำการประมงโดยใช้เครือ่ งมือประมง เช่น แหหรือเบ็ดแบบง่าย ๆ ประมงพืน้ บ้านเป็นการประมง เพือ่ ยังชีพ หาอาหาร สร้างรายได้ และก่อให้เกิดการสร้างงานในท้องถิน่ ซึง่ ปริมาณการจับสัตว์นำ�้ จากการ ท�ำประมงพื้นบ้านคิดเป็นร้อยละ 10 จากปริมาณผลผลิตสัตว์น�้ำจากการประมงทะเลทั้งหมด การบริหารจัดการประมงชายฝั่งโดยภาครัฐ จากการที่ชาวประมงทะเลพื้นบ้านส่วนใหญ่ยังมีฐานะความ เป็นอยู่ทางเศรษฐกิจและสังคมที่ด้อยกว่าชน พืน้ บ้านส่วนใหญ่ยงั มีฐานะความเป็นอยูท่ างเศรษฐกิจและสังคมทีด่ อ้ ยกว่าชนกลุม่ อืน่ รัฐบาลจึงมีนโยบาย ช่วยเหลือและพัฒนาโดยเริม่ จากการจัดตัง้ องค์การสะพานปลาขึน้ ตามพระราชบัญญัตแิ พปลา พ.ศ. 2496 และได้ก�ำหนดหน้าที่ที่ส�ำคัญไว้ คือ ส่งเสริมฐานะ สวัสดิการ หรืออาชีพการประมงและบูรณะหมู่บ้าน ประมง โดยองค์การสะพานปลาด�ำเนินการจัดระบบการตลาด ท�ำถนน สร้างสะพาน ท่าเทียบเรือ ต่อมาก รมประมงได้เริ่มโครงการประมงสงเคราะห์เพื่อให้ชาวประมงกู้เงินไปลงทุน ตั้งแต่ปี 2503 ในปัจจุบันกรม ประมงยังคงมีโครงการเงินกู้เพื่อประกอบอาชีพเพาะเลี้ยงสัตว์น�้ำและการประมงทะเล การประมง การ จัดการประมงชายฝัง่ การแปรรูปสัตว์นำ�้ และโภชนาการ ตลอดจนฝึกอบรมให้ประชาชนริมฝัง่ ทะเลประกอบ อาชีพประมงและอาชีพต่อเนื่องอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
34
35
ประมงพื้ น บ้ า นชุ ม ชนพลา
ในอดีตมีที่ตั้งอยู่ในสนามบินอู่ตะเภา แต่ถูกไล่ที่ จึงหันมาตัง้ ชุมชน ณ หาดพลา เป็นชุมชนอูต่ ะเภาสามัคคี โดยมีอาชีพหลัก เป็นประมง โดยจะใช้เครือ่ งมือ หลักเป็นอวนปู ส่วนช่วงเวลาที่เริ่มท�ำการประมง คือช่วงเวลา ตีห้า ส่วนเวลากลับฝั่งคือเวลา ประมาณ 7 โมง หรือ 8 โมง ขึ้นอยู่กับน�้ำตื้นและน�้ำลึก (บทสัมภาษณ์ นายวิเชษฐ์ หมายมั่น ประธานกลุ่มประมงเรือเล็กพลา อู่ตะเภาสามัคคี)
36
37
รายได้หลักส่วนใหญ่ได้จากการจับปู เนื่องด้วยปูมีราคาสูง หากได้ตัวใหญ่ๆจะตกประมาณ กิโลกรัมละ 450 บาท รายได้เฉลี่ยต่อเดือนอยู่ที่ 25,000 – 30,000 บาทต่อเดือน โดยยังไม่หักรายจ่าย
38
อวนปูมขี นาดสามนิว้ ครึง่ ส�ำหรับเรือยาวหกเมตร ส�ำหรับอุปสรรคส่วนมากทีท่ ำ� ให้จบั สัตว์ทะเลไม่ได้ คือ น�้ำเสีย ลมแรง สภาพอากาศ ผลกระทบจาก COVID 19 คือการขายได้น้อยลง แม่ค้าหรือพ่อค้าคนกลางรับไปขายต่อน้อยลง และบาง ช่วงมีการปิดตลาดท�ำให้ไม่สามารถค้าขายได้
39
4040
“ ทุกสิ่งล้วนไม่ยั่งยืน ทรัพยากรที่มีอยู่ก็เช่นกัน หลังจากการตักตวงครั้งใหญ่ ชีวิตที่เคยมีอยู่ก็ลดน้อยลง ไม่เพียงแต่ปริมาณ หากแต่คุณภาพก็เสื่อมโทรมลงไปจากการท�ำลายอย่างไม่รู้คุณค่า เมื่อไม่มีปลาให้ชาว ประมงจับ จึงมิต่างอะไรกับทะเลมรสุมจนออกเรือไม่ได้ และไม่ใช่เพียงชีวิตของชาวประมง แต่รวมถึงทุก ชีวิตโลกใบนี้ ”
41
42
43
44
45
การพั ฒ นาเส้ น ทางการท่ อ งเที่ ย วชายฝั ่ ง ทะเลใหม่
46
การถ่ า ยทอดความรู ้ การท่ อ งเที่ ย วชายฝั ่ ง ทะเล
47
48
49
50
51
กะปิ คั่ ว แม่ ก รรณิ ก าร์ น�้ำพริกกะปิคั่วแม่กรรณิการ์ของฝากต�ำบลพลา
52
ประวั ติ ส ่ ว นตั ว
นางกรรณิกา จินดาทิพย์ นามสกุลเดิม โพธิ์นาค เกิดเมื่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ 2488 อายุ 54 ปี
เชือ้ ชาติไทย สัญชาติไทย ศาสนาพุทธ อาชีพท�ำสวน การศึกษาจบประถมศึกษาปีที่ 4 จากโรงเรียนวัดพลา ต�ำบลพลา อ�ำเภอบ้านฉาง จังหวัดระยอง บิดา - มารดา นายแก่น โพธิ์นาค - นางเกี่ยว โพธิ์นาค ที่อยู่ปัจจุบัน 159/7 หมู่บ้านตะกาด หมู่ที่ 6 ต�ำบลพลา อ�ำเภอบ้านฉาง จังหวัดระยอง 21130 โทรศัพท์ 038 - 630718 ชีวิตการท�ำงาน เริ่มจากการท�ำสวน และเริ่มจัดตั้งกลุ่มแม่บ้านขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2535 โดยมีสิ่งบันดาลใจ คือคิดอยากช่วยเหลือกลุม่ แม่บา้ นทีว่ า่ งงาน ซึง่ การเรียนรูจ้ ากศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียน ส�ำนักงาน เกษตร หน่วยงานพัฒนาชุมชน ระยะเวลาที่ฝึกฝนประมาณ 2 - 3 ปี และระยะเวลาที่ปฏิบัติงานประมาณ 7 ปี มีผู้สนับสนุนคือ ใช้เงินทุนรวมกันของกลุ่มแม่บ้านพลา และองค์การบริหารส่วนต�ำบลพลา ลงทุนครั้ง แรก 6,000 บาท และงานที่ปรากฏเด่นชัด การท�ำกะปิ น�้ำปลา แชมพูสระผมจากมะกรูด และน�ำยาล้าง จานจากมะนาว ซึ่งปรากฏผลงานแล้วทางหนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ประมาณกลางปี พ.ศ. 2541
53
ความเป็ น มา
กะปิ (Shrimp paste) เป็นเครื่องปรุงรสของไทย และในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงทางตอน ใต้ ของประเทศจีน โดยประเทศอินโดนีเซีย เรียกว่า เดอราซี (terasi) มาเลเซีย เรียกว่า เบลาจัน (belachan) ฟิลิปปินส์ เรียกว่าบากุง อราแมง (bagoong aramang) และภาษาจีนฮกเกี้ยนเรียกว่า ฮอมฮา (hom ha) กะปิ คิดค้นโดยชาวประมงที่ต้องการจะดองกุ้งที่จับมาได้เพื่อเอาไว้รับประทานได้ในระยะเวลานานๆ ประเทศไทยมีกะปิ มากมายหลายชนิดให้เลือกรับประทาน กะปิแต่ละชนิดจะมีความแตกต่างกัน ขึ้นอยู่ กับวัตถุดิบ และกรรมวิธีการ ผลิตตามแต่ท้องถิ่นนั้น ๆ โดยส่วนใหญ่ท�ำมาจากกุ้งเคย ซึ่งมีมากในแถบ ชายฝัง่ อันดามัน ดังนัน้ จึงมีการผลิตกะปิ ในหลาย ๆ แห่งของพืน้ ทีต่ ดิ กับทะเล รวมทัง้ บริเวณปากอ่าวไทย แถบจังหวัดสมุทรสงคราม สมุทรปราการ สมุทรสาคร และเพชรบุรี เป็นต้น วัตถุดิบที่น�ำมาผลิตเป็นกะปิ เช่น กุ้งเคย กุ้งทะเล กุ้งฝอยน�้ำจืด ปลาซิว ปลาหลังเขียว ปลากะตัก และปลาทู จากวัตถุดิบดังกล่าวให้ เราได้รับประทานนั้นต้องผ่าน กระบวนการผลิตหลายขั้นตอน
54
วิ ธี ท� ำ เคยหรื อ กะปิ
55
56
57
58
59
60
วิ ธี ท� ำ น�้ ำ พริ ก กะปิ คั่ ว วัตถุดิบ
วิธีท�ำ
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
กะปิ 1 กก ตะไคร้ 1 กก กระชาย 0.5 กก หอมแดงหั่น 1 กก น�้ำตาลปี๊บ 1 กก น�้ำมันพืช 0.5 ลิตร พริกขี้หนู และใบมะกรูดฉีก ส�ำหรับโรยหน้า
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
ปั่นกะปิ ตะไคร้ กระชาย หอมแดง ให้เข้ากัน ตั้งไฟปานกลาง ใส่น�้ำมัน เทส่วนผสมที่ปั่นไว้และกวนให้เข้ากัน ปรุงรสด้วยน�้ำตาลปี๊บ และน�้ำปลา ให้ ชิมรสให้หวานน�ำเค็ม พักลงจากเตา ใส่ใบมะกรูดฉีกและพริก รอให้เย็น บรรจุใส่ผลิตภัณฑ์
61
62
63
64
65
66
67
68
กะปิ คั่ ว แม่ ก รรณิ ก าร์
เราได้ ใ ช้ สิ น ค้ า OTOP ระดั บ 4 ดาว อย่ า งกะปิ เ คยสู ต รของแม่ กรรณิ ก า ที่ มี ส โลแกนอร่ อ ยที่ สุ ด ในประเทศไทย มาเป็ น วั ต ถุ ดิ บ หลั ก หรื อ เป็ น พระเอกของเรานั้ น เอง รสชาติ ห วานน� ำ เค็ ม ถู ก ใจ ใครหลายคนแน่ น อน อย่ า ลื ม มาลิ้ ม รสกะปิ คั่ ว แม่ ก รรณิ ก า
ณ ต� ำ บลพลา อ� ำ เภอบ้ า นฉาง จั ง หวั ด ระยอง
69
70
71
รายงานสถานภาพ รายงานสถานภาพตำ�บลพลาประจำ�เดื อ น
7272
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
Covid-19
กิ จ กรรมเฝ้ า ระวั ง การแพร่ ร ะบาดของ Covid-19
8383
กิ จ กรรม เฝ้ า ระวั ง โควิ ด 19 ณ ตำ�บลพลา
ทีมงาน U2T ตำ�บลพลาได้จัดทำ�กิจกรรมการเฝ้าระวังและป้องกันโรคโควิค 19 ขึ้นมาโดยการเเจกจ่าย เเมสและเจลแอลกอฮอล์ในพืน้ ทีโ่ รงเรียนวัดพลา และตามบริเวณตำ�บลพลา ทัง้ นีเ้ พือ่ ช่วยส่งเสริมให้คนใน ตำ�บลพลาได้ป้องกันตัวเองจากโรคโควิค 19
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
กิ จ กรรมส่ ง เสริ ม การรณรงค์ ใ ห้ ป ระชาชนในพื้ น ที่ เ ข้ า รั บ การฉี ด วั ค ซี น
เพือ่ เพิม่ ภูมคิ มุ้ กันให้กบั ร่างกายเพือ่ ลดความเสีย่ งในการติดต่อของโรคโควิด 19โดยการให้ความรูเ้ กีย่ วกับ วัคซีนยีห่ อ้ ต่าง ๆ ทีม่ ใี ห้บริการในประเทศไทย โดยผ่านช่องทาง Facebook Fanpage เพือ่ ให้คนในชุมชน ได้ตระหนักและเชิญชวนกันไปฉีดวัคซีน
94
95
บรรณานุกรม 7 step การล้างมือป้องกัน covid – 19 https://oryor.com/%E0%B8%AD%E0%B8%A2/infographic/detail/73/1864 https://www.nestle.co.th/th/nhw/nutrition/immunity/wash-hand-hygiene https://www.bangkokbiznews.com/pr-news/biz2u/271599
7 ขั้นตอน การป้องกันตนเองจากไวรัส Covid-19 https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/file/int_protection/int_protection_030164.pdf 1. https://thestandard.co/dmhtta-disease-prevention-measure/ 2. https://ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=18373
96