Connexie 3 2016 by Magenta

WWW.CONNEXIE.NL 19e Jaargang Nr. 3 - 2016

HET GROOTSTE TELECOMBLAD VAN NEDERLAND

Campagne

Yes. Eindelijk. Wij geven het MKB weer de vrijheid om te kunnen ondernemen

HET NIEUWS VAN HET MWC 2016

Graag nodigen wij u uit voor het Tech Data event ‘Taste of tomorrow’. Zoals u gewend bent van onze eerdere events, delen we de nieuwste trends en ontwikkelingen met u op het gebied van Telecom, IT en CE. Het wordt een dag vol inspirerende presentaties, innovatieve producten, diensten én interessante ontmoetingen, onder het genot van culinaire hoogstandjes. Taste of tomorrow is de gezamenlijke voortzetting van de events die de verschillende divisies van Tech Data in de afgelopen 20 jaar hebben georganiseerd, zoals R on d o m Te l ecom/Te l eVi s i ebeurs en he t Te c h Da t a Pa r t n e r E v e n t . Op h e t nieuwe event maakt u in één dag kennis met Tech Data als één partij die alle s pecialiste n vertegenwoordigt: de Collection of Specialists. Kom naar Taste of tomorrow en ontmoet onze specialisten, resellers en v e n d o re n . L a a t u b i j p r a t e n o v e r d e a c t u e l e s t a n d v a n z a k e n , d o e n i e u w e contacten op en werk met ons aan een succesvolle samenwerking. Meldt u aan via onze eventwebsite www.tasteoftomorrow.nl. Hierop vindt u tevens het laatste nieuws over sprekers, pitches en andere zaken die voor u van belang zijn. Daarnaast vindt u meer informatie over Taste of tomorrow in een special in deze uitgave van Connexie, op pagina 36 en 37.

Nu bij Tech Data Mobile HTC Desire 530

Microsoft Lumia 650

• • • •

5” HD touchscreen 1.1 GHz Quad-core processor 1.5 GB RAM 16 GB ROM + Micro SD-slot (max. 200 GB) • 8 Megapixel camera • 5 Megapixel frontcamera • Beschikbaar in grijs en wit

• • • •

Samsung GALAXY S7

Samsung GALAXY S7 Edge

• • • •

• 5.5” Quad HD touchscreen met curved edges • Octa-core processor • 4 GB RAM • 32 GB ROM + Micro SD-slot (max. 200 GB) • 12 Megapixel camera • IP68; stofdicht en waterbestendig • Fast Charging en draadloos opladen • Beschikbaar in goud, wit en zwart

• • • •

5.1” Quad HD touchscreen Octa-core processor 4 GB RAM 32 GB ROM + Micro SD-slot (max. 200 GB) 12 Megapixel camera IP68; stofdicht en waterbestendig Fast Charging en draadloos opladen Beschikbaar in goud, wit en zwart

- Toch weer mooi van Tech Data Mobile Bij Tech Data Mobile kunt u niet alleen one-stop-shoppen voor de allernieuwste smartphones, tablets, wearables en accessoires, maar ook voor abonnementen en prepaid-pakketten. Wij zijn tevens uw partner met kennis van zaken op het gebied van logistieke oplossingen en marketing services. Bestel nu via: www.techdatamobile.nl

5” HD touchscreen 1.4 GHz Quad-core processor 1 GB RAM 16 GB ROM + Micro SD-slot (max. 200 GB) • 8 Megapixel camera • Windows 10 besturingssysteem • Beschikbaar als Single SIM en Dual SIM

Serie 3000

Ultieme klantervaring met draadloze beveiliging!

SERIE 3000 InVue, wereldwijd marktleider op het gebied van product beveiliging overtreft met de nieuwe Serie 3000 alle verwachtingen en lanceert hiermee als eerste een draadloze beveiliging. Het unieke voordeel hiervan is dat het uw klant de mogelijkheid biedt om producten als een VR-bril, tablet of telefoon te ervaren, zonder de belemmering van beveiligingskabels. Met de ultraband technologie kan iedere winkelier zelf de actieradius van het alarm instellen. Met andere woorden; hoever mag een product zich door de winkel bewegen voordat het alarm afgaat. Wanneer de klant zich buiten de ingestelde radius, bijvoorbeeld 3 meter, beweegt zal er eerst een zacht waarschuwingssignaal klinken. Als deze radius vervolgens wordt doorbroken zal het alarm afgaan. Unieke eigenschappen • Geen hinderlijke kabels van basisstation naar toestel • Opladen van micro-USB en Apple Lightning producten gebeurt automatisch wanneer het toestel op het basisstation geplaatst wordt

• •

Flexibel instellen van maximale afstand tussen product en basisstation voordat alarm afgaat Alarm op basisstation én het te beveiligen product

Serie 3000 is onderdeel van het InVue IR ecosystem™. Met de gepatenteerde unieke infrarood sleutel heeft u uw gehele winkel met één sleutel onder controle. Hierdoor verhoogt u de service naar uw klanten, verbetert u uw conversie, verlaagt u uw kosten en daarnaast geeft dit u een optimale bescherming bij verlies van een sleutel. InVue’s innovatieve oplossingen worden dagelijks wereldwijd gebruikt door toonaangevende retailers en merken. InVue wordt gekozen vanwege het IR Ecosystem™, een optimale beveiliging op maat met als doel de product presentatie en beleving optimaal te krijgen. VOOR MEER INFORMATIE KUNT U TERECHT OP INVUE.COM OF NEEM TELEFONISCH CONTACT OP MET ONZE KLANTENSERVICE OP 023 711 33 77

invue.com

OP DE VALREEP HET GROOTSTE TELECOMBLAD VAN NEDERLAND Connexie verschijnt 9 keer per jaar. Channel BV Communicatieweg 1, 3641 SG Mijdrecht Telefoon +31 (0)20 347 26 70 e-mail algemeen: info@channelbv.nl e-mail redactie: redactie@channelbv.nl website www.connexie.nl ALG. DIRECTEUR/ UITGEVER

Fred Schuit

HOOFDREDACTEUR

Pieter Waasdorp

EINDREDACTEUR

Marco Mekenkamp

REDACTIE & MEDEWERKERS

Ruud Allaerds Richard Bordes Eildert van Dijken Gerard van Leyden Marco Mekenkamp Paul Teixeira HP van Tilburg Pieter Waasdorp

MYSTERYSHOPPING

Retail Reality

VORMGEVING & DTP TRAFFIC

Annette van de Sluis

MARKETING DIRECTOR

Meike Peekstok

Tessa Weitjens

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Channel BV Tanja Faber +31(0)20 3472670 verkoop@channelbv.nl DRUK

Boom + Verweij Grafiservices

DISTRIBUTIE

Abonnementenland, Heemskerk

Onze dank gaat uit naar een ieder die heeft bijgedragen aan de totstandkoming van deze uitgave.

ABONNEMENTEN Voor nieuwe aanmeldingen: 020-3472670. Een abonnement op Connexie kost € 85,- inclusief verzendkosten. Als vakblad zijnde, hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er van uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn is 8 weken voor het einde van uw abonnementsperiode. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement. ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon. OVERIGE VRAGEN Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op. Telefoon: 0900-ABOLAND (0900-22 65 263 , 10 ct/min) Fax: 0251-31 04 05 DIVERSEN Connexie mag niet worden gereproduceerd, geheel noch gedeeltelijk, zonder schriftelijke toestemming vooraf van de uitgever. Connexie is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Connexie is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden, welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. Connexie behoudt zich het recht voor om ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet gecorrespondeerd worden. Abonneegegevens worden ten behoeve van de verzending van deze uitgave opgenomen in een geautomatiseerd bestand en conform de Wet Bescherming Persoonsgegevens verwerkt. Deze gegevens gebruiken wij ook om geïnteresseerden te informeren over onze uitgaven, acties en dergelijke. Indien u hiertegen bezwaar heeft kunt u dit kenbaar maken bij Channel onder vermelding van Connexie/Verzendbestand.

voorwoord

Het MWC in Barcelona was dit jaar weer grootser dan groot. Meer dan 100.000 bezoekers liepen vier dagen lang door de enorme hallen van de Gran Fira in Barcelona. En ook dit jaar weer, net zoals de afgelopen jaren, perfect weer. En als buiten de lentezon schijnt, dan wordt, zo lijkt het, iedereen vrolijk. Opvallend dit jaar was het enorm grote aantal bezoekers uit India en China. Beide landen zijn hard op weg om de mobiele-telefoonwereld te gaan domineren. Ondanks het feit dat er bij het openbaar vervoer werd gestaakt en daardoor Barcelona in één grote stilstaande file veranderde, was de opkomst bij de Connexie Casa als vanouds. Het traditionele netwerkevent voor de Nederlandse telecommers was weer geslaagd. Wij willen onze sponsors, Tech Data, Copaco en Five 4 U, langs deze weg nogmaals danken voor het mogelijk maken van de Casa. De voorbereiding voor 2017 zijn inmiddels gestart. Op de valreep – de uitslag werd een dag voor het ter perse gaan van dit nummer bekendgemaakt – nemen wij de uitslag van de tweede P3 benchmarktest mee. Het Duitse P3 vergelijkt op een objectieve wijze de prestaties en kwaliteit van de Nederlandse mobiele netwerken vanuit het perspectief van de eindgebruiker. Ging vorig jaar Vodafone er met de hoofdprijs van door, dit jaar gaat die eer naar T-Mobile. Wel moet worden gezegd dat ook dit jaar de vier Nederlandse netwerken met hun prestaties weer extreem dicht bij elkaar zaten. De onderlinge verschillen zijn klein. Heel klein. Ook kunnen wij concluderen dat wij ook op mobiel netwerkgebied bij de top van Europa en zelfs de wereld horen. Wij zijn verwend met de kwaliteit van onze netwerken. Ga de grens over en je wordt pijnlijk geconfronteerd met de achterstand die onze buurlanden op dat vlak op ons hebben. In de volgende Connexie zullen wij uitgebreid ingaan op de P3-test en zullen wij de uitkomsten integraal met onze lezers delen. Ook deze keer geven wij de netwerken weer de ruimte om op de resultaten inhoudelijk te reageren. Mede hierdoor kunnen wij een volledig beeld geven van de stand van zaken van de Nederlandse operatoren. Nu en in de toekomst. Pieter Waasdorp pieter@channelbv.nl

editie

Yes Telecom gaat zich op een andere wijze positioneren in de markt. In plaats van puur productgericht gaat Yes zich vooral richten op het bieden van oplossingen: De Business Solutions Provider. “Dit houdt in dat Yes naast voice- en databundels diverse diensten aanbiedt om de ondernemer vrijheid te geven”, vertelt Lothar Steegstra, algemeen directeur van Yes Telecom.

COVERSTORY 20 22 De kogel is door de kerk: operator Vodafone en kabelaar Liberty Global, de eigenaar van kabelexploitant Ziggo, hebben aangekondigd dat zij in Nederland een joint-venture opzetten. Beide ondernemingen krijgen een gelijk aandeel in het nieuwe bedrijf van 50 procent. De op te starten joint venture kost Vodafone 1 miljard euro: de operator moet dat bedrag aan Liberty Global betalen om zijn aandeel in de samenwerking gelijk te trekken. Het is de bedoeling dat de joint-venture nog dit jaar wordt gestart. Eind 2016 moet het bedrijf ‘up & running’ zijn.

36 Het Mobile World Congress werd dit jaar van 22 tot en met 25 februari in Barcelona gehouden. Volgens de organisatoren kwamen er in totaal uit 203 verschillende landen meer dan 104.000 bezoekers, waaronder 3.600 journalisten. Een absoluut record: nog nooit trok MWC zoveel mensen. Het MWC is dan ook al jarenlang de grootste beurs in Barcelona. Helaas werd de beurs dit jaar overschaduwd door een metro-, trein- en busstaking. Iedere dag verstopte de stad volledig en was er vaak geen doorkomen aan. Connexie zet de belangrijkste trends van dit jaar op een rij.

UPDATE 8

T-Mobile wint P3 benchmarktest

Kort nieuws

Kort retailnieuws

Coverstory: Yes Telecom positioneert zich anders

Vodafone en Ziggo gaan samen verder

Alleen maar winst voor nieuwe combinatie

Telecombedrijf bij tien klantvriendelijkste bedrijven

Nieuwe strategie KPN moet forse besparing opleveren

Truphone ook onderdeel Totalcom-strategie

EWP Smartphonepolis al meer dan 10.000 keer verkocht

Taste of Tomorrow: Rondom Telecom, IT & CE

Nieuwe toestellen Samsung nu al een hit

Vodafone komt dit jaar al met wifi-bellen

De innovatieve vuilnisman van de telecomindustrie

MOBILE WORLD CONGRESS 44

Stakingen maar toch gezellige Connexie Casa

De belangrijkste trends op het Mobile World Congress

Virtual reality is hot

Wat wordt de standaard voor 5G

Wat zit er tussen 4G en 5G

5G-technologie in Barcelona

150 miljoen 5G-abonnementen in 2021

En wat was er nog meer te zien

Niet iedereen blij met nieuwe e-simstandaard

Het nieuws van Samsung

Het nieuws van Sony

Het nieuws van LG

Het nieuws van HP

Het nieuws van Wiko

Het nieuws van CAT

Het nieuws van Alcatel

Het MWC komt naar Den Haag

editie

In telecomland was de beurs TeleVisie van Tech Data Mobile hét moment om de nieuwtjes uit Barcelona voor het eerst in Nederland te zien. Vorig jaar kreeg de beurs een nieuwe naam: Rondom Telecom. En die naam zien we terug in het nog breder opgezette event Rondom Telecom, IT & CE dat de toepasselijke naam ‘Taste of Tomorrow’ heeft meegekregen en plaats gaat vinden op dinsdag 12 april.

EN VERDER Met ingang van 1 januari 2016 is Ingram Micro aangesteld als strategisch partner van Truphone. De distributeur zal het portfolio van Truphone in de zakelijke markt via zijn partners aan gaan bieden. Dit betekent een belangrijke extra schakel in het telecomportfolio van Ingram Micro, dat hiermee zijn resellers in staat stelt een compleet en onafhankelijk communicatieaanbod te leveren. Connexie reisde af naar Arnhem om op sportcomplex Papendal, de thuisbasis van Vitesse, hierover te praten met Jens Leers van Truphone en Gerben de Haan van Ingram Micro.

Column Richard Bordes

De mysteryshopper vraagt advies

Nu te bestellen

82 Transfers

De verschillen zijn bijzonder klein

T-MOBILE HEEFT

adviseer uw zakelijke klanten een

3g/4g router met failover functie die biedt 100% uptime als de vaste internetverbinding uitvalt

Ontvang nu 10 euro korting op alle routers met failover functie, vul daarvoor deze kortingscode in bij uw bestelling op www.capestone.nl: failover2016

doelgroep: Winkels, horeca, kantoren, bedrijven met meerdere vestigingen en/of M2M toepassingen. probleem: Haperende of uitvallende internetverbinding. Pinbetaling niet meer mogelijk, medewerkers kunnen niet meer in de cloud werken, online communicatie tussen hoofdkantoor en vestigingen valt weg, M2M apparaten zijn niet meer verbonden. oplossing: Router met automatische failover functie in combinatie met een 3G/4G data abonnement.

werking: De router kan zo ingesteld worden dat hij automatisch overschakelt op 3G of 4G als de vaste internetverbinding hapert of wegvalt. Te gebruiken als noodrouter of als hoofdrouter. voordeel klant: 100% uptime, geen omzetverlies, bedrijfskritische applicaties altijd beschikbaar, tevreden klanten. voordeel reseller: Marge op router, commissie/ shared revenu op 3G/4G data abonnement. meer informatie en bestellen: www.capestone.nl/failover

Capestone bv Parkerbaan 2 3439 MC Nieuwegein 8

085 111 08 38 sales@capestone.nl www.capestone.nl

Op de valreep kunnen wij de uitslag van de tweede P3 benchmarktest nog meenemen. Tot oktober vorig jaar was er in de Nederlandse telecomsector geen breed geaccepteerd onafhankelijk vergelijkend onderzoek naar mobiele netwerken. Alle Nederlandse netwerken hebben daarom het Duitse P3 Communications toestemming gegeven om voor de tweede keer hun mobiele netwerken te testen, in samenwerking met het Duitse telecomvakblad connect en Connexie. P3 Communications is wereldwijd de autoriteit op het gebied van benchmarks voor mobiele netwerken. Pal voor het ter perse gaan van dit nummer werd de uitslag bekend.

Opvallend is dat de testresultaten opnieuw laten zien dat de Nederlandse netwerken tot de beste van Europa en zelfs van de wereld behoren. Uiteindelijk is deze P3 benchmark door T-Mobile gewonnen, op de voet gevolgd door KPN. Vodafone en Tele2 zijn derde en vierde. Alle vier leveren zij een buitengewone prestatie. Alle Nederlandse operators – met uitzondering van T-Mobile die vorig jaar niet meedeed – hebben zich in bijna alle disciplines verbeterd. Tele2 zou met de score van dit jaar de test van 2015 glansrijk gewonnen hebben.

BESTE IN DE WERELD

De P3 connect mobile benchmark in Nederland was de laatste publieke benchmark van een wereldwijde serie die in de laatste twaalf maanden is uitgevoerd in Spanje, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Nederland, Verenigde Staten en Australië. Belangrijk is te weten, dat de score, die is behaald door T-Mobile Nederland, de hoogste score van alle uitgevoerde benchmarks tot nu toe is. De Nederlandse netwerken behoren zonder enige twijfel tot de beste in de wereld.

TRANSPARANT

De onafhankelijke benchmarkmethodologie zorgt volgens P3 voor een “eerlijke, transparante en neutrale evaluatie van de geteste netwerken”. Voor de benchmark hebben vier meetauto’s in de maanden januari en februari in totaal 7.600 kilometer afgelegd in Nederland. De metingen hebben plaatsgevonden in groot aantal

update

BESTE NETWERK VAN 2016

grote steden, kleinere plaatsen en dorpen en verbindingswegen, met als resultaat ongeveer 6.600 telefoongesprekken en ruim 38.000 datasessies per operator. Iedere operator kan een score bereiken tot een maximum van 1.000 punten. Deze score wordt voor 65 procent bepaald door de resultaten in de grote steden; 35 procent wordt verdeeld over kleinere plaatsen en verbindingswegen.

KLEINE VOORSPRONG

In de benchmark van 2016 verdient T-Mobile het ‘best in test‘ predicaat door een duidelijke voorsprong in de spraakcategorie en een kleine voorsprong ten opzichte van KPN in de datascore. In de spraakcategorie laten beide netwerken een bijna perfecte stabiliteit zien met succesratio’s die hoger zijn dan 99 procent in alle omstandigheden. T-Mobile dankt de overwinning aan een snellere verbindingsopbouw en een iets betere spraakkwaliteit. Ondanks dat Tele2 geen HD-spraakmogelijkheden

biedt, en Vodafone een iets tragere verbindingsopbouw en beschikbaarheid heeft, laten ook deze operators succesratio’s boven 98 procent zien.

UITZONDERLIJKE PRESTATIES

T-Mobile leidt eveneens in de datacategorie, met volgens de testers “uitzonderlijke prestaties in grote steden, kleinere plaatsen en op de verbindingswegen”. KPN volgt op zeer korte afstand en Vodafone wordt derde – beiden met succesratio’s en gemiddelde sessietijden in kleine plaatsen die bijna hetzelfde zijn als de resultaten in grote steden. Tele2, die naar eigen zeggen nog steeds werkt aan de uitbreiding van het 4G-netwerk tot landelijke dekking, staat vierde maar scoort eveneens overtuigend goed in kleinere plaatsen.

ZEER GOED

Cees de Zeeuw, Director Benelux van P3 communications stelt: “Alle vier de partijen in Nederland zijn in staat geweest om het label

‘zeer goed‘ te verkrijgen. Dit is een duidelijke indicatie van de superieure kwaliteit van de netwerken van de Nederlandse operators en toont de resultaten van hun investeringen en strategie.” ¨

In Connexie 4 zullen wij zeer uitgebreid alle testresultaten en de achtergronden van deze benchmark publiceren. Daarnaast geven wij de netwerken de mogelijkheid geven om hierop te reageren. Ook vragen wij P3 om nog meer te vertellen over hun tweede benchmark in Nederland.

NEDERLAND MIST KANSEN DOOR LAAG AANDEEL VROUWEN IN IT Vergeleken met andere sectoren, en vergeleken met de IT-sector in andere landen, is het aandeel van Nederlandse vrouwen in de IT op alle niveaus extreem laag. Een onderzoek van landelijk expertisebureau VHTO wijst uit dat het aandeel vrouwen in de IT, in vergelijking met andere sectoren en de IT-sector in andere landen, extreem laag is. “Vrouwen kiezen niet bewust voor een studie of carrière in de IT. Hierdoor mist ons land kansen”, aldus Geke Rosier, oprichter van RightBrains, een platform voor organisaties die investeren in diversiteit en vrouwen met digitale ambities. “Technologische ontwikkelingen en business trends vereisen competenties en vaardigheden die steeds vaker buiten de traditionele IT-scholing liggen. Met het Nyenrode RightBrains Certificate Program (NRCP) willen wij talentvolle vrouwen aanmoedigen de stap naar het digitale domein te laten zetten.” IT is nog steeds een mannenbolwerk. Daar moeten we van af, omwille van innovatie en diversiteit, maar ook om de carrière van vrouwen een boost te geven, stellen prof. dr. Désirée van Gorp en dr. Ir. Henk Kievit, respectievelijk Academic Director en Program Director van het RightBrains Certificate Program. “Het bedrijfsleven heeft behoefte aan specialisten die een brug kunnen slaan tussen business en IT”, zegt Kievit. “We moeten af van die eenzijdigheid in het management en toe naar meer diversiteit aan de top. Dan creëer je een mooie mix van kwaliteiten.”

ZZP’ER COMMUNICEERT STEEDS VAKER MET KLANT VIA WHATSAPP

Kort

Steeds meer zzp’ers communiceren met hun zakelijke relaties via WhatsApp. Maar liefst 83 procent van de zelfstandige ondernemers zet WhatsApp in voor zakelijk doeleinden. Daarmee is WhatsApp naast e-mail en agenda de meest gebruikte applicatie door zzp’ers. Dat blijkt uit onderzoek van de Dutch Network Group, in opdracht van Telfort Zakelijk.

Daarnaast geeft een derde van de ondervraagden aan mobiel met documentverwerking te werken. De helft van de zzp’ers doet dit via de cloud. 70 procent van de zzp’ers gebruikt hun mobiel om zakelijk sociale media in te zetten. Uit het onderzoek blijkt ook dat een meerderheid van de zzp’ers (85 procent) het belangrijk vindt om altijd en overal bereikbaar te zijn. Zo geeft bijna driekwart van de zelfstandigen aan tijdens avonduren altijd bereikbaar te zijn en is voor 62 procent ook de weekendrust niet heilig meer voor zakelijke verzoeken. En wie dacht dat zzp’ers tijdens de vakantie dat ene

belangrijke telefoontje of mailtje wel laten schieten, heeft het mis. Ook dan is een derde van de ondervraagden altijd zakelijk bereikbaar. Voor werkgevers zijn er twee belangrijke redenen om zzp’ers in te huren: hun bereikbaarheid en flexibiliteit. Een zzp’er mag en kan je altijd storen. Dat vindt de zelfstandige zelf ook. Al hecht deze wel veel aan zijn rust tijdens een afspraak of etentje buiten de deur. Zo laat 84 procent van de ondervraagden zich tijdens het vorkje prikken niet afleiden door het gerinkel, gepiep en geblieb van de smartphone. Ook in openbare ruimtes wil de zzp’er liever niet gestoord worden. Slechts 12 procent neemt daar altijd zijn telefoon op.

THUISWERKEN LEVERT BEDRIJVEN MILJARDENBESPARING OP Na een aantal jaar van afname is de filedruk in Nederland in het afgelopen jaar fors gestegen. In totaal verloren weggebruikers in 2015 55,6 miljoen uur aan onnodige reistijd, aldus het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Omgerekend zijn dit miljarden euro’s aan economische schade voor het bedrijfsleven. Een van de makkelijkste oplossingen voor dit probleem is vaker thuiswerken. Helaas is dit nog niet in elk bedrijf vanzelfsprekend. Jarenlang ging het goed op de Nederlandse wegen. De hoeveelheid files nam continu af. Tot het jaar 2015. En volgens de laatste cijfers van de ANWB zal de toename doorzetten in 2016. De VerkeersinformatieDienst (VID) spreekt van een filedrukstijging van 25 procent in 2015. In de recente Publieksrapportage Rijkswegennet van Minister van Infrastructuur en Milieu staat dat 2015 10,2 miljoen kilometerminuten (kmmin) telde. Kilometerminuten kwantificeren de drukte op het snelwegennet. Voor iedere kilometer file wordt de lengte van de file vermenigvuldigd met het aantal minuten dat die file er staat. 10,2 miljoen kmmin is 26,8 procent meer dan in 2014. De weggebruiker was daardoor veel extra tijd kwijt aan zijn autoritten op de rijkswegen. Het totale reistijdverlies wordt door de minister berekend op 55,6 miljoen uur. Een simpele rekensom van het aantal uur maal het gemiddelde uurloon van Jan Modaal levert een miljardenschade op voor het Nederlandse bedrijfsleven. De filetoename wordt verklaard door de economische groei die ons land doormaakt. De afgelopen jaren was er sprake van een vermindering van de files, een direct gevolg van de economische crisis, de aanleg van spitsstroken en een aantal wegverbredingen. Maar met het aantrekken van de economie, is het aantal auto’s op de weg gestegen.

GOEDKOOPSTE SMARTPHONE TER WERELD KOST MINDER DAN 3,50 EURO

Wat krijg je nu voor dat geld? Een 4-inch scherm met een resolutie van 540x480, een quad-core 1,3GHz processor met 1GB werkgeheugen, 8GB intern geheugen dat met sd-kaarten uitbreidbaar is tot 32GB. Daarnaast is de Freedom 251 ook uitgerust met een 3,2-megapixelcamera en een 0,3MP selfiecam. Naast 3G, wifi, gps en bluetooth heeft het toestel een accu van 1.450 mAh. Wij vermoeden dat deze telefoon zwaar gesubsidieerd wordt door de Indiase regering. Eeder gaf minister-president Narendra Modi nog aan dat het zijn doel is om alle Indiërs online te krijgen. Het eerste exemplaar werd uitgereikt aan de minister van defensie.

Kort

In India komt het bedrijf Ringing Bells met wellicht de goedkoopste smartphone ter wereld. De Freedom 251, dat draait op Android 5.1, gaat in India INR 251 kosten. Dat is omgerekend nog geen 3,50 euro. Ogenschijnlijk een koopje dus. De telefoon maakt deel uit van het ambitieuze Android One-programma van Google.

doe nu zaken met het best geteste netwerk van nederland t-mobile geeft zakelijk nederland meer T-Mobile heeft het best geteste netwerk van Nederland, volgens P3. P3 test jaarlijks de kwaliteit van mobiele netwerken vanuit het perspectief van de eindgebruiker. U dus. We haalden de hoogste totaalscore op alle categorieĂŤn, dus op telefonie, data, in grote en kleine steden en onderweg. Nergens ter wereld heeft P3 een hogere score gegeven aan een mobiel netwerk dan aan het mobiele netwerk van T-Mobile Nederland. En daar zijn we trots op. Want de uitslag is een beloning voor de gedurfde, strategische keuze die wij eerder maakten: het bouwen van een nieuw, toekomstbestendig netwerk. Met meer masten en meer 4G bieden we zakelijk Nederland meer. Nu, en in de toekomst.

Wilt u dit zelf ervaren? Test ons vrijblijvend. Ga naar www.t-mobile/zakelijk

VIRTUEEL CONTACT NET ZO GOED ALS FACE-TO-FACE Ruim 1 op de 10 Nederlanders (11 procent) vindt virtueel contact net zo goed als face-to-face. Bijna een kwart (23 procent) heeft liever face-to-face contact. Hiermee is Nederland één van de landen, samen met de UK, Tsjechië, België, Zweden en Duitsland die het minst virtueel zijn ingesteld. Nederland wijkt af van het wereldwijde gemiddelde waar juist 23 procent aangeeft virtueel contact net zo goed te vinden als face-to-face en 15 procent voorkeur voor face-to-face contact heeft. Dit blijkt uit GfK onderzoek uitgevoerd onder 27.000 mensen in 22 landen, waaronder ook Nederland. Via steeds meer kanalen is virtueel contact mogelijk, of het nu gaat om videoconference op het werk, face-time via de smartphone, gesprekken via Facebook en WhatsApp of het ontdekken van andere steden en ontmoetingspunten zoals restaurants en musea met behulp van Google Streetview. Of deze manier van communiceren net zo goed is als face-to-face? Daar zijn de meningen over verdeeld.

In Nederland is er nauwelijks verschil tussen man en vrouw. 12 procent van de mannen en 11 procent van de vrouwen vindt virtueel contact net zo goed als face-to-face. De meerderheid van mannen (22 procent) en vrouwen (24 procent) hebben liever face-to-face in plaats van virtueel contact.

In Brazilië en Turkije vindt ruim een derde (34 procent) van de bevolking dat virtuele interactie net zo goed kan als face-to-face contact. Van de top 5 landen die geen voorkeur hebben voor face-to-face, volgen Mexico (28 procent), China (27 procent) en daarna Rusland (24 procent).

Niet verrassend is het vooral de jongste leeftijdsgroep (15-19 jaar) waarvan 25 procent virtueel contact net zo goed vindt als face-to-face. Naarmate mensen ouder worden, wordt de voorkeur voor face-to-face steeds sterker. Van de leeftijdsgroep ‘ 60+’ vindt nog maar 6 procent virtueel contact net zo goed als face-to-face en wil 30 procent liever face-to-face contact.

De Amerikaanse concurrent van TomTom, maker van onder meer navigatieproducten Garmin, heeft een niet zo goed laatste kwartaal van 2015 gehad. Zo daalde in deze periode de omzet met ruim drie procent naar 699,85 miljoen euro. De nettowinst was 131 miljoen euro en dat is 69 miljoen euro minder dan in dezelfde periode in 2014. Over heel 2015 was Garmins omzet twee procent lager. In totaal verkocht de navigatiespecialist voor 2,51 miljard euro. De nettowinst in 2015 kwam uit op 508 miljoen euro. Ruim minder dan de 649 miljoen euro in 2014. Garmin blijft overigens redelijk optimistisch over 2016. Het bedrijf denkt dat de omzet en winst dit jaar gelijk blijft aan 2015.

Kort

MINDER WINST VOOR GARMIN MAAR POSITIEF OVER 2016

OMZETDALING TELECOMSECTOR HOUDT AAN De omzet in de telecomsector is in het vierde kwartaal van 2015 met bijna 4 procent gedaald ten opzichte van een jaar eerder. Over heel 2015 behaalde de telecomsector 1,3 procent minder omzet dan in 2014. Sinds eind 2007 kampen de aanbieders van telefonie en internet met vrijwel onafgebroken dalende omzetten. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Volgens het CBS heeft de telecomsector sinds 2007 ruim 16 procent aan omzet verloren. De grootste dalingen vonden plaats in 2009 en 2013: ruim 4 procent per jaar. In de loop der jaren zijn er diverse alternatieve communicatiemogelijkheden gekomen die een aantrekkelijke vervanging blijken te zijn voor traditioneel bellen en smsâ&#x20AC;&#x2122;en. Het gaat dan bijvoorbeeld om sociale media zoals WhatsApp, Teamspeak, Skype en Facebook. Extra gebruik van deze media leidt niet of nauwelijks tot extra kosten of tot extra omzet voor de branche. Mobiel bellen is in de laatste jaren steeds goedkoper geworden. De tarieven hiervoor namen in zes jaar tijd met 24 procent af. De prijzen van vaste telefonie zijn daarentegen sinds 2010 sterk gestegen. In 2015 werd gemiddeld ruim 22 procent meer voor bellen betaald met een vast toestel dan in 2010. Gebundelde diensten voor telefonie, internet en televisie werden ruim 10 procent duurder en alleen toegang tot internet was in 2015 8 procent duurder.

Omzetontwikkeling telecomsector 2007=100 105

100

80 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Prijsontwikkeling telecomdiensten Januari 2010=100 130

120

110

100

Kort

70 jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan apr jul okt jan 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Vaste telefoondiensten Mobiele telefoondiensten

Gebundelde telecommunicatiediensten

Begin 2016 waren er 1210 bedrijven werkzaam in de telecomsector, samen goed voor ruim 17 miljard omzet per jaar. Het grootste deel van de bedrijven behoort tot het kleinbedrijf (1 tot 50 werkzame personen), waaronder ruim 800 bedrijven waar maar 1 persoon werkzaam is. Er zijn 40 middelgrote bedrijven (50 Ă 250 personen) actief. Tot het grootbedrijf (meer dan 250 werkzame personen) behoren 15 bedrijven. Dit zijn de grote telecomproviders op het gebied van telefonie, internet en televisie. Telefoonwinkels worden door het CBS niet tot de telecomsector gerekend. In de telecomsector zijn circa 39 duizend personen werkzaam.

T-MOBILE ZIET AANTAL KLANTEN EN BRUTOWINST IN 2015 DALEN kwam in 2015 uit op 500 miljoen euro, een daling van 20,6 procent ten opzichte van 2014. Ook de totale omzet liet in 2015 een daling zien: 1,394 miljard euro, een daling van tien procent. Mark Klein, CEO T-Mobile: “Het jaar 2015 was voor T-Mobile een jaar met meerdere gezichten. De financiële resultaten van 2015 bleven achter bij de verwachtingen, onder invloed van sterke concurrentie en dalende marktprijzen. Het totaal aantal klanten daalde

in 2015, maar het aantal postpaidklanten nam toe, vooral in de laatste twee kwartalen van het jaar. Dit is onder andere toe te schrijven aan de oplevering van ons kwalitatief hoogstaande 4G-netwerk en investeringen in sales en marketing. Ook is deze groei het gevolg van onze strategische keuze in 2015 voor de postpaid-markt, zowel in B2C als in B2B. Onze winstgevendheid is in 2015 gedaald, maar onze financiële positie is robuust, zoals blijkt uit de cash contribution van 324 mln euro en een gezonde EBITDA-marge van 35,9 procent.” T-Mobile heeft in januari 2016 een intern programma aangekondigd om klantgerichtheid te stimuleren en commerciële slagkracht te vergroten. Mark Klein: “Onze sector is ongelofelijk snel aan het veranderen. Digitale transformatie jaagt sociale en economische veranderingen aan. Mensen zijn steeds meer en steeds vaker met elkaar verbonden via het mobiele internet. Om de klant concrete toegevoegde waarde te kunnen bieden, moet T-Mobile snel en ‘agile’ op marktontwikkelingen kunnen reageren. Om die reden willen we de structuur en de processen van onze onderneming eenvoudiger en effectiever maken. Zo krijgen onze drie commerciële divisies B2C, B2B en BEN in de nieuwe organisatie meer eigen resultaatverantwoordelijkheid en worden processen efficiënter ingericht met minder managementlagen. Of dit specifieke gevolgen heeft voor ons personeel wordt in de komende maanden bekeken.”

Kort

De voltooiing van het 4G-netwerk in de tweede helft van 2015 resulteerde voor T-Mobile in een toename van het aantal vaste abonnementen (postpaid) van 40.000. Dit betrof zowel zakelijke als particuliere klanten, inclusief Ben. Het totale aantal klanten daalde echter wel met 135.000, voornamelijk prepaidklanten. Het gebruik van het T-Mobilenetwerk nam in 2015 toe: het dataverbruik nam toe met 62 procent en het gemiddeld aantal gebruiksminuten per klant nam toe met 16 procent. De brutowinst (EBITDA)

BANKIEREN-APP ING MEEST GEBRUIKT IN NEDERLAND De ING bankieren-app staat geïnstalleerd op 29 procent van de Nederlandse smartphones; dit komt overeen met 3,5 miljoen toestellen. Deze app is hiermee de populairste app voor mobiel bankieren en laat de apps van de Rabobank (3 miljoen) en ABN Amro (1,9 miljoen) achter zich. De ING bankieren-app is onder alle leeftijden ongeveer even populair. Bij andere banken, bijvoorbeeld de Rabobank of ASN Bank, is een meer leeftijdsafhankelijke populariteit te zien, zo blijkt uit de februari-editie van het Dutch Apps Market-rapport van Telecompaper. Apps voor mobiel bankieren worden gemiddeld veertien dagen per maand gebruikt, er zitten hierbij nauwelijks verschillen tussen de apps van de diverse banken. Andere soorten apps die ook rond de veertien dagen per maand worden gebruikt zijn bijvoorbeeld Twitter en Candy Crush Soda. Wanneer wordt gekeken naar de kwaliteit van de bankieren-apps scoren de apps van ABN Amro, ING en SNS allemaal relatief hoog. 96 Procent of meer van de gebruikers van deze apps geeft aan de kwaliteit als (zeer) goed te bestempelen. Apps uit andere segmenten die zo hoog scoren zijn onder meer WhatsApp, Instagram, Netflix en Wordfeud.

APPLE WERKT NIET MEE AAN HACK VAN EIGEN TELEFOONS Fabrikant Apple is niet van plan zijn iPhone-smartphones ‘hackbaar’ te maken voor overheden en inlichtingendiensten. Dat stelt althans Tim Cook, CEO van Apple, in een open brief aan de klantenkring. Hij roept in de open brief op tot een ‘publiek debat’ over de wenselijkheid van zogenoemde ‘achterdeuren’ in software die onder andere in smartphones wordt gebruikt. Directe aanleiding voor zijn brief is het oordeel van een Amerikaanse federale rechter.

De rechtbank bepaalde dat Apple de FBI moest helpen om de iPhone te ‘kraken’ van één van de schutters die op 2 december 2015 in San Bernardino veertien mensen om het leven bracht. Het zou gaan om de automatische gegevenswisfunctie in iOS die in werking treedt als er na een aantal keren een verkeerde pincode wordt ingevoerd. De rechter heeft de fabrikant gesommeerd om dat onderdeel van het besturingssysteem te omzeilen voor de FBI-agenten.

Apple heeft al laten weten dat het niet in zal gaan op het gerechtelijk verzoek. Apple-topman Tim Cook voegt daar nu in zijn open brief aan toe dat het nooit zal meewerken aan het inbouwen van ‘achterdeurtjes’ in zijn iOS-besturingssystemen ten behoeve van overheden en inlichtingendiensten. “Wij beschouwen dat als een gevaarlijke ontwikkeling die het werk van decennia op het gebied van beveiliging en encryptie teniet zou doen.”

Kort

APPLE-REPARATEUR PEGATRON SLUIT VESTIGING IN BREDA Alle activiteiten van Apple-reparateur Pegatron worden vanaf mei verplaatst naar Tsjechië. Het bedrijf, dat in opdracht van Apple iPhones en iPads screent, omruilt en repareert, zegt hierover: “Het besluit om de Europese werkzaamheden samen te voegen in één locatie is genomen om productievoorzieningen te integreren, verbeteren en capaciteit te verhogen. Als gevolg hiervan worden alle lopende projecten in Breda stopgezet in mei 2016. Van tweehonderd medewerkers worden de contracten eind maart stopgezet en de overige driehonderd medewerkers blijven werkzaam tot het einde van het project in mei 2016. Pegatron werkt nauw samen met alle medewerkers en geeft volledige ondersteuning aan iedere medewerker die door de verhuizing wordt getroffen.”

DALING GROEI WERELDWIJDE MARKT WEARABLES VERWACHT De wereldwijde wearables-markt groeit minder hard dan eerder verwacht, aldus een bericht van de Britse onderzoekers van CCS Insight. CCS heeft zijn verwachting voor dit jaar met bijna 1 miljard euro naar beneden bijgesteld. De onderzoeker schatten de totale markt voor wearables in 2015 op rond de 12,6 miljard euro. De verwachte kleinere groei komt vooral door Apple. De Apple Watch is gewoon niet zo populair als eerder werd aangenomen. Apple heeft geen cijfers gegeven van het aantal verkochte smartwatches in 2015. Het bedrijf doet dit wel voor de andere producten, zoals de iPhone, iPad, iPod en computers. Wellicht een indicatie? In China doet vooral Xiaomi, met de Mi Band, het bijzonder goed.

AND SCHORT GESPREKKEN MET MOGELIJKE KOPERS OP AND, het andere Nederlandse navigatiebedrijf, heeft een belangrijke licentieovereenkomst voor het gebruik van digitale kaarten afgesloten met één van de grootste internetbedrijven van Europa. De licentieovereenkomst omvat wereldwijde kaartdekking. Het getekende contract zal een substantiële bijdrage leveren aan de omzet in 2016. Mede hierdoor borgt AND nu al voor 2016 een minimale omzet van 6,5 miljoen euro. Blijkens de voorlopige jaarcijfers over 2015 heeft AND een omzet van 6 euro miljoen en een winst van 3,2 miljoen euro gerealiseerd. AND heeft op 2 december 2015 bekendgemaakt dat met meerdere partijen verkennende gesprekken worden gevoerd over een mogelijk bod op alle aandelen. Deze gesprekken waren in een vroeg stadium en geïnitieerd vanuit belangstelling uit de markt. Als gevolg van de aanhoudende en recente positieve ontwikkelingen heeft AND deze partijen eind februari geïnformeerd dat deze gesprekken tot nader order zijn opgeschort.

PROEF MASTERCARD AFGEROND MET BETALEN VIA SELFIE OF VINGERAFDRUK wachtwoorden of bevestigingscodes hun online aankopen afgerond. Dat biometrisch betalen de toekomst is blijkt wel uit het enthousiasme van de deelnemers aan de proef. Bijna iedereen zegt graag met vingerafdruk (93 procent) en/ of gezichtsherkenning (77 procent) te blijven betalen na afloop van deze pilot. Naast het gebruiksgemak zijn de deelnemers ook overtuigd van de veiligheid van biometrisch betalen. Bijna driekwart van de gebruikers verwacht dat biometrisch betalen zorgt voor

een vermindering van het aantal fraudegevallen. De digitale check identificeert gebruikers aan de hand van unieke persoonlijke kenmerken zoals de vingerafdruk of het gezicht. Tijdens het afrekenen in een webwinkel krijgt de consument een pop-up op zijn mobiele telefoon waarin hij eenvoudig met een vingerafdruk of gezichtsherkenning de transactie kan autoriseren. Bijna vier op de vijf deelnemers aan de proef geeft de voorkeur aan het gebruik van de vingerafdruk voor authenticatie.

Kort

De Nederlandse deelnemers aan de eerste wereldwijde proef van MasterCard en International Card Services (ICS) omarmen de nieuwe technologie waarbij ze online kunnen betalen via een vingerafdruk en/of selfie. Negen op de tien deelnemers geeft aan dat ze hun wachtwoorden definitief willen inruilen voor biometrische authenticatie. En bijna driekwart van de gebruikers is ervan overtuigd dat biometrisch betalen zorgt voor vermindering van het aantal fraudegevallen. De 750 creditcardhouders van ABN Amro hebben zes maanden lang zonder pincodes,

EP NEEMT ELEKTRONICAKETEN MAXWELL OVER Retailorganisatie ElectronicPartner Nederland B.V. neemt per 1 maart de winkels van elektronicaketen Maxwell over. Maxwell is een familiebedrijf met 16 winkels en al 80 jaar een begrip in het zuiden van het land. De winkels zullen zich per 1 maart als filialen in eigen beheer onder de vlag van de EP:Formule als EP:Maxwell voortzetten. Met de overname verstevigt ElectronicPartner zijn positie in de consumentenelektronicabranche voor zowel de EP:Formule als de organisatie. EP: is de bekendste formule van ElectronicPartner. “Het openen van onze eerste eigen winkels zien wij als de perfecte aanvulling op onze huidige activiteiten”, zegt Evert C. Meeuwissen, ceo van ElectronicPartner Benelux. De winkels zullen worden omgebouwd in het EP:Concept.” Waar elders de winkeldeuren sluiten, ziet ElectronicPartner kansen in een markt die continu aan grote veranderingen onderhevig is. “Het winkelpersoneel van Maxwell zal overgaan naar ElectronicPartner, waardoor de consument het vertrouwde aanspreekpunt behoudt. Hierdoor vertrouwen wij erop het niveau van de service en de kwaliteit van de dienstverlening te waarborgen en zorgen wij ervoor dat er voor de huidige klanten zo min mogelijk verandert”, aldus Meeuwissen.

NIEUWE STRATEGIE: RETAILER BCC WIL KLANT CENTRAAL ZETTEN

Retail

De geplaagde elektrospeciaalzakenketen BCC slaat, naar eigen zeggen, een nieuwe weg in. “Met deze koers wil BCC de consument gaan voorzien van de juiste producten, service- en dienstverlening die past bij de huidige en toekomstige tijd”, aldus BCC in een verklaring. “We denken anders na over hoe elektronica in de wereld van morgen past en wat onze rol daarin is. Wij gaan nog meer toegevoegde waarde leveren op basis van personal interest. Zo zorgen we dat we altijd en overal relevant zijn, waarbij we optimaal gebruik gaan maken van de combinatie van online en onze 75 winkels. Belangrijkste focuspunt: waardevolle relaties met consumenten aangaan. Positief in het leven van mensen aanwezig zijn, wanneer zij het wensen. BCC gaat het leven van consumenten makkelijker, beter en leuker maken. Met alle innovaties die vandaag en morgen toepasbaar worden voor het retaillandschap, kunnen we meer zijn dan een traditionele elektronicaretailer.

We gaan nieuwe proposities en businessmodellen ontwikkelen. Tevens focussen we op de consumer journey, -experience en -intimacy. Na dit verbeteringstraject zijn we een consumer centric excellence bedrijf. Wij geloven dat omzet genereren gerealiseerd wordt door mensen zo goed mogelijk te servicen. Eenvoudig gezegd: als we het leven van mensen makkelijker, beter en leuker maken, hebben we ook toekomstig bestaansrecht. Natuurlijk moet de prijs nog steeds goed zijn.” In het komende jaar zullen de veranderingen stap voor stap worden doorgevoerd en zichtbaar worden voor de consument, aldus BCC: “Het resultaat van deze ontwikkelingen is de realisatie van ambassadeurs (loyale consumenten), waarbij het draait om vertrouwen en elkaar verder helpen.” BCC werkt samen met The USP Company en Peoples Minds bij de implementatie van het nieuwe concept.

DIXONS GAAT VERDER ALS ALLEEN WEBSHOP

Naar verwachting kunnen de meeste medewerkers van de Dixonsvestigingen die worden gesloten elders binnen Relevant Holdings, of bij een van de samenwerkingspartners, aan de slag. Henk Kamsteeg, voorzitter van de Raad van Commissarissen van Relevant Holding: “Ik heb de nieuwe collega’s van Dixons de afgelopen weken leren kennen als zeer bekwaam, gemotiveerd en bijzonder goed opgeleid; echte specialisten op het gebied van consumentenelektronica, met hart voor onze klanten. Ik ben dan ook blij dat we de meesten van hen voor

onze formules weten te behouden.” De integratie van het eveneens overgenomen iCentre verloopt volgens plan, zo laat Relevant weten. Met alle belangrijke leveranciers, waaronder Apple, zijn nieuwe afspraken gemaakt en de organisatie is gekoppeld aan het Retail Shared Service Center van Relevant. iCentre presteert sinds enkele weken commercieel boven verwachting en start ook met de verkoop van telecomabonnementen. Ook de integratie van de andere van BAS Group overgenomen onderdelen ligt volgens de nieuwe eigenaar op koers. Het logistiek centrum in Almere gaat, naast de activiteiten voor iCentre en Dixons, ook de bevoorrading verzorgen voor Phone House, Optie1, Typhone.nl en MyCom. Met het oog hierop wordt gewerkt aan uitbreiding van de capaciteit van het logistiek centrum. De integratie van het volledig gecertificeerde Apple Repair

Center in de repair- en serviceorganisatie van Relevant Holdings is in volle gang. Relevant Holdings gaat de komende maanden fors investeren in klantbeleving. De investeringen richten zich op vernieuwing van de fysieke winkelomgeving, ontwikkeling van de adviesvaardigheden van medewerkers en de realisatie van een volledig geïntegreerde omnichannel IT-omgeving. Klanten moeten daardoor een ongekende flexibiliteit krijgen bij het online en offline winkelen.

STUDENTMOBIEL VERANDERT NAAM IN MOBIEL.NL

Retail

Elektronicaketen Dixons gaat verder als internetretailer. Enkele maanden na de overname van Dixons heeft eigenaar Relevant Holdings besloten dat de bedrijf wordt omgevormd tot een volbloed e-tailer. Volgens Relevant biedt een toekomst als online retailer de beste perspectieven voor Dixons. Enkele van de huidige 30 vestigingen gaan deel uitmaken van de winkelketens Phone House, iCentre of MyCom, de overige worden gesloten.

Eén van de telecomwebshops van Nederland, Studentmobiel, heeft zijn naam veranderd. Vanaf nu gaat online retailer verder onder de naam mobiel.nl. Het in 2000 opgerichte bedrijf, dat zich in eerste instantie vooral richtte op studenten, verkoopt nu al jaren aan een veel breder publiek. De nieuwe naam doet dit nu ook eer aan.

Campagne Yes. Eindelijk.

WIJ GEVEN HET MKB WEER DE VRIJHEID OM TE KUNNEN ONDERNEMEN Tekst Marco Mekenkamp

Het is tijd voor verandering, meent Yes Telecom. “Het MKB is de ruggengraat van onze samenleving, maar wordt niet altijd zo behandeld”, aldus Lothar Steegstra. Maar wat bedoelt hij daar precies mee? “Dat kan ik het beste uitleggen aan de hand van onze vier kernwaardes: Aandacht, Flexibiliteit, Maatwerk en Kwaliteit.”

AANDACHT

“Laat ik met de eerste beginnen: Aandacht. Bij MKB’ers is uitstekende service een basisvoorwaarde. Een goede relatie is voor de MKB’er vaak voorwaarde voor goede zaken. En de lijnen zijn zo kort dat er snel geschakeld kan worden. Wat nu, als de MKB’er zelf klant is bij een grote telecomprovider? Voor zo’n gigant is hij de zoveelste wachtende in de rij. Persoonlijke aandacht en snel schakelen? Dat eindigt vaak al bij het eerste keuzemenu, voordat de MKB’er überhaupt iemand gesproken heeft. Dat kan anders en dat bewijzen wij keer op keer. Bij Yes Telecom draait het om echte aandacht. Daarom werken wij ook samen met lokale business partners die de klant de aandacht kan geven die hij verdient.”

FLEXIBILITEIT

Cover

Lothar Steegstra zwijgt kort, neemt een slok van zijn koffie en vervolgt: “Dan flexibiliteit. Binnen het MKB is de wens van de klant leidend. Iedereen heeft een brede expertise, en de lijnen zijn kort, waardoor snel geschakeld wordt als er iets verandert. De grote telecombedrijven werken echter met geautomatiseerde processen en legio gespecialiseerde afdelingen die elkaar lang niet altijd even goed kunnen vinden. Moet er eens van de standaard afgeweken worden? Of gaat er eens iets mis? Dan stuit de MKB’er eerst tegen onkunde en vervolgens tegen het feit dat zijn vraag vele lagen en afdelingen door moet voordat er iets gebeurt. En ook hier geldt: dat kan anders. Bij Yes Telecom heeft iedereen een hoge basiskennis en veel invloed om direct de juiste

oplossing te bieden. En lukt dat niet direct, dan is de oplossing nooit ver weg, want alle afdelingen zitten bij ons vlakbij elkaar in hetzelfde pand.”

MAATWERK EN KWALITEIT

En dan maatwerk en kwaliteit. Lothar Steegstra knikt instemmend. “Iedereen weet dat massaproductie een begrip is dat veel MKB’ers vreemd is. Een klus begint met goed luisteren naar wat de klant echt nodig heeft, en vervolgens een degelijk advies en een product op maat. Maar hoe is dat bij de grote telecombedrijven? Daar zit de kracht niet in maatwerk, maar in de grote getallen. Het gevolg? Standaardisering en automatisering. De prijs is misschien scherp, maar de klant betaalt ook voor zaken die hij helemaal niet gebruikt of mist oplossingen die nog veel beter bij zijn organisatie passen. Dus ja, ook dat kan anders. Daarom bieden wij ook maatwerk. We luisteren eerst wat de klant precies nodig heeft en bieden op basis daarvan een oplossing die precies bij de klant past.”

YES. EINDELIJK.

“Omdat deze manier van werken bij veel grote bedrijven standaard is geworden, zouden we het haast normaal gaan vinden”, constateert Lothar Steegstra. “Maar het kan zéker anders. Wat ons betreft mag de MKB’er van zijn telecomprovider dezelfde service en kwaliteit verwachten als hij zelf gewend is te bieden. Bij Yes Telecom zorgen we er daarom voor dat de telecom volledig geregeld is, zodat onze klant weer vrij is om zijn tijd in zijn onderneming te steken, in plaats van in keuzemenu’s en wachtmuziek. Dat gaan wij extra onder de aandacht brengen in onze campagne: ‘Yes. Eindelijk.’ Yes Telecom is meer dan alleen een telecomprovider, Yes Telecom biedt oplossingen en geeft daarmee vrijheid aan het MKB in Nederland. Ondernemers kunnen zich focussen op wat écht belangrijk is, namelijk hun business en het uitvoeren van hun passie.”

update

YESTIVAL

SAMEN MET PARTNERS

Om dit landelijk onder de aandacht te brengen, heeft Yes Telecom een groep Solution Partners geselecteerd. “Met ons concept willen we verlichting voor de MKB’er laten zien. We willen laten zien dat er een partner is die ze helemaal begrijpt en ook helemaal ontzorgt. Die met ze meedenkt en ze oplossingen biedt nog voordat ze beseffen dat ze die nodig hebben. We willen de MKB’er laten zien dat het om hem gaat, dat hij belangrijk is. Dat hij denkt: ‘Eindelijk. Hier heb ik nou al die tijd op gewacht. Een telecompartner die mij volledig begrijpt.’ Maar Yes Telecom is meer dan alleen een telecompartner die de klant begrijpt. Yes Telecom is ook

een telecompartner die een nieuwe standaard zet. En die standaard is dat aandacht, maatwerk, kwaliteit en flexibiliteit niet meer dan normaal is.” Ter ondersteuning van de campagne ‘Yes. Eindelijk.’ heeft Yes Telecom diverse filmpjes laten maken van échte MKB’ers die vertellen over hun ervaringen met Yes. En om zijn woorden extra kracht mee te geven dat het bij Yes Telecom echt om de klanten draait, besluit Lothar Steegstra met de woorden: “En plaats bij dit artikel nu eens geen foto van mij. Nee, gebruik wat foto’s van ondernemers, van MKB’ers waar het allemaal om draait. Want zij verdienen de aandacht, het maatwerk, de kwaliteit en de flexibiliteit die wij bieden.” ¨

Op maandag 4 april vindt voor genodigden Hét Yes Business Event; Yestival plaats in Central Studios te Utrecht. Dit Yes Event is het jaarlijkse netwerkevent voor de zakelijke telecom- en ICT-dealer in Nederland met meer dan 400 genodigden uit de mobiele, vastnet en ICT-branche. Dit jaar ontvangt Yes Telecom de gasten geheel in Yestival stijl. U kunt zich verlekkeren bij de Yes Food Truck Experience en verwachtingsvol de uitreiking van de Yes Awards ervaren. Gastvrouw van de avond is niemand minder dan programmamaakster en presentatrice Lauren Verster. De avond zal op spectaculaire wijze muzikaal worden afgesloten door Female Fusion.

VODAFONE EN ZIGGO GAAN SAMEN VERDER IN NEDERLAND Tekst en foto’s Paul Teixeira

De kogel is door de kerk: operator Vodafone en kabelaar Liberty Global, de eigenaar van kabelexploitant Ziggo, hebben aangekondigd dat zij in Nederland een joint-venture opzetten. Beide ondernemingen krijgen een gelijk aandeel in het nieuwe bedrijf van 50 procent. De op te starten joint venture kost Vodafone 1 miljard euro: de operator moet dat bedrag aan Liberty Global betalen om zijn aandeel in de samenwerking gelijk te trekken. Het is de bedoeling dat de joint-venture nog dit jaar wordt gestart. Eind 2016 moet het bedrijf ‘up & running’ zijn. Er is nog veel onbekend. Zo was bij het ter perse gaan van dit nummer niet duidelijk wat de naam van de nieuwe onderneming gaat worden, wie de joint-venture gaat leiden en waar het hoofdkantoor gaat komen. Ook heeft het duo vooralsnog geen uitspraken gedaan over eventueel banenverlies. Bij Vodafone Nederland werken circa 3838 mensen. Wel is bekendgemaakt dat Vodafone en Ziggo verwachten dat er ‘synergievoordelen’ zullen zijn die tot 2,5 miljard euro aan besparingen kunnen opleveren. De joint-venture moet overigens eerst nog door zowel de Nederlandse mededingingsautoriteit (Autoriteit Consument en Markt) én de Europese tegenhanger worden goedgekeurd. Saillant detail is verder dat één van beide partijen na drie jaar kan besluiten om de joint-venture naar de beurs te brengen. Na vier jaar wordt tevens mogelijk om de gezamenlijke onderneming als geheel of als 50 procentsbelang te verkopen. “Wij zijn blij dat het nu rond is”, licht Vodafone-woordvoerder Joost Galema toe. “Het is goed nieuws voor onze gezamenlijke klanten. Ziggo is sterk in de vaste markt en Vodafone is weer sterk in de mobiele markt.” Ziggo bedient circa 180.000 mobiele klanten – als mvno (Mobile Virtual Network Operator) via het mobiele netwerk van Vodafone – en heeft een ‘vast’ klantenbestand van een slordige drie miljoen huishoudens. Vodafone heeft op zijn beurt weer vijf miljoen mobiele

update

Wordt één van deze heren de nieuwe topman van de combinatie Vodafone-Ziggo: Baptiest Coopmans (de huidige CEO van Ziggo) of Rob Shuter (huidige CEO Vodafone Nederland)?

abonnees en slechts 100.000 klanten voor zijn ‘vaste’ propositie Vodafone Thuis.

VERANDERINGEN

Het samenvoegen van de twee telecompartijen in Nederland valt overwegend in goede aarde bij de analisten. “Voor de zakelijke markt is het nooit verkeerd, daar is KPN immers dominant”, zegt Tim Poulus, financieel analist bij het Nederlandse marktonderzoeksbureau Telecompaper. “Het ligt erg voor de hand, de twee vullen elkaar goed aan en kunnen straks een geïntegreerd dienstenpakket aanbieden.” Hij zet wel vraagtekens bij de positie van bijvoorbeeld concurrent Tele2 Nederland. “Wat moeten zij nog? Voor T-Mobile is het minder ernstig, want die heeft in Nederland de focus op mobiele telefonie. Er verandert op de mobiele markt eigenlijk niet veel: je hebt nu vier partijen op de

mobiele markt en dat blijft zo.” “Voor ons verandert er niet zoveel”, zegt Tele2 Nederlandwoordvoerder Jan-Willem te Gussinklo desgevraagd. “Wij volgen de ontwikkelingen uiteraard met veel interesse. De overstapdrempel voor consumenten en zakelijke klanten moet zo laag mogelijk zijn. In de consumentenmarkt is het de afgelopen jaren al steeds lastiger geworden om naar een andere provider te stappen, juist door zaken als multiple play-pakketten en stapelkortingen. Dat moet wel goed mee worden genomen door de mededingingsautoriteiten. De marktwerking dient behouden te blijven: er moeten genoeg keuzemogelijkheden blijven voor consumenten en bedrijven.” Bij KPN worden de lippen stijf op elkaar gehouden: het bedrijf wil geen commentaar geven op

de aankondiging van VodafoneZiggo. Ook bij T-Mobile Nederland wordt desgevraagd gemeld dat het ‘geen commentaar’ heeft op de joint-venture. “Het heeft geen betrekking op ons, dus kunnen wij geen commentaar geven”, aldus de woordvoerder.

FREQUENTIEVERGUNNINGEN

Op het gebied van mobiele frequentieruimte heeft de jointventure eveneens een sterke positie. In april 2010 heeft Ziggo 4 BV (combinatie UPC/Ziggo) vier vergunningen (2510-2530 MHz gepaard met 2630-2650 MHz) gekocht. Vodafone wist op zijn beurt tijdens dezelfde frequentieveiling twee vergunningen te verwerven: 2535-2545 MHz gepaard met 2655-2665 MHz. Van het duo is Vodafone eigenlijk de enige die zijn frequentieruimte ten volle aan het benutten is via zijn eigen

>>>>>>>

De verhoudingen in de Nederlandse markt worden danig opgeschud door de beoogde joint-venture. Met name marktleider KPN krijgt er een geduchte tegenstander bij landelijk dekkende mobiele netwerkinfrastructuur. Ziggo heeft slechts voldaan aan de minimale ingebruiknameverplichting van de overheid om binnen twee jaar een gebied van twintig vierkante kilometer en binnen vijf jaar een gebied van in totaal 200 vierkante kilometer te ‘bedekken’. Voor de landelijke dekking van zijn mobiele dienstverlening maakte de kabelaar – tegen betaling – tot dusver gebruik van het Vodafonenetwerk. De vraag is nu of Ziggo zijn vier – slechts minimaal gebruikte – frequentievergunningen mag blijven gebruiken of dat de overheid tot de conclusie komt dat er een ongewenste concentratie van frequentieruimte komt. Agentschap Telecom, de Nederlandse toezichthouder op onder andere het gebied van de frequentieruimte, laat desgevraagd weten dat zij daar niet over gaan. Het is primair een zaak voor de mededingingsautoriteiten in

Nederland en Europa. Die moeten naar de voorgenomen joint-venture kijken, zegt een woordvoerder van het Agentschap Telecom.

BTG NIET VERRAST

De Branchevereniging Telecommunicatie Grootgebruikers (BTG) laat bij monde van Jan van Alphen weten niet verrast te zijn. “Dit is nauwelijks een verrassing te noemen: wij hebben in de afgelopen jaren meerdere keren vrijages gezien tussen de voorgangers van beide partijen. De zakelijke klantenkring, waaronder onze leden, vraagt ook langer om grotere transparantie als het gaat om zaken als vast-mobielintegratie. De jointventure lijkt ons dan ook vanuit strategisch oogpunt een logische stap en een slimme zet te zijn. Het kan tevens zorgen voor nieuwe dienstverleningsconcepten voor zowel de consumenten als de zakelijke afnemers.” Van Alphen zet daar wel een kanttekening bij: “Wij maken ons enigszins zorgen over het concurrentielandschap in Nederland. Het speelveld in de zakelijke markt is toch al beperkt, zeker als je innovatie nastreeft: door deze jongste ontwikkeling lijkt de keuzevrijheid steeds kleiner te worden in plaats van groter. BTG adviseert daarom ook de Autoriteit Consument en Markt om dit in de strategische overwegingen zwaar te laten wegen. De ACM zou overigens ook kunnen besluiten om de 2,6GHz frequentieruimte van combinatie UPC/Ziggo – verworven tijdens de frequentieveiling van 2010 – alsnog aan bijvoorbeeld Tele2 toe te wijzen. Dat zou de concurrentieverhoudingen bijvoorbeeld wat meer in balans kunnen brengen.” ¨

update

OFFICIËLE VERKLARING Wij hebben de belangrijkste punten uit het Nederlandse persbericht over de joint-venture van Vodafone en Ziggo op een rijtje gezet: Een 50/50 joint-venture om een nationale geïntegreerde communicatieprovider te creëren met complementaire kwaliteiten op het gebied van video, breedband, mobiel en B2B-diensten; De combinatie van Ziggo’s breedbandnetwerk met Vodafone’s mobiele service zal een sterkere vaste- en mobiele concurrent op de Nederlandse markt creëren, hetgeen aanzienlijke voordelen voor consumenten, bedrijven en de publieke sector oplevert door investeringen in digitale infrastructuur en klantbeleving; De totale synergiën op het gebied van kosten, kapitaalinvesteringen (capex) en omzet hebben naar schatting een netto contante waarde (‘net present value’) van circa 3,5 miljard euro na aftrek van integratiekosten; De totale synergiën op het gebied van kosten en kapitaalinvesteringen bieden een ‘run rate’ besparing op jaarbasis vanaf het vijfde jaar na afronding van de transactie van 280 miljoen euro, hetgeen overeenkomt met een netto contante waarde van circa 2,5 miljard euro na aftrek van integratiekosten; Gebaseerd op de ondernemingswaarde van elk van de bedrijven en na aftrek van Ziggo’s netto schuld van 7,3 miljard euro zal Vodafone een contante betaling doen aan Liberty Global van één miljard euro om tot een gelijkwaardig eigendom van de joint-venture te komen. Vodafone Nederland wordt ingebracht op een schuld- en ‘cash’-vrije basis; De nieuwe joint-venture streeft naar een ‘leverage ratio’ (de verhouding tussen geleend vermogen en de hoeveelheid eigen vermogen) van 4,5 tot vijf keer de ‘covenant’ EBITDA. Dienovereenkomstig zal naar verwachting in de toekomst aanvullende financiering door de joint-venture worden aangetrokken teneinde de beoogde leverage te bereiken. De opbrengst van de financiering zal gelijk worden verdeeld tussen Vodafone en Liberty Global. De officiële reacties van de topmannen van zowel Vodafone als Liberty Global zijn voorspelbaar: beide heren zijn verheugd met de joint-venture. Vodafone Group Chief Executive, Vittorio Colao: “De combinatie van Vodafone’s mobiele diensten met Ziggo’s breedband- en tv-activiteiten leidt tot een sterke en concurrerende speler in geïntegreerde communicatie, die zal investeren in digitale infrastructuur, entertainmentdiensten en productiviteitsapplicaties voor Nederlandse consumenten, bedrijven en de publieke sector. Samen zullen we een sterkere concurrent in Nederland zijn, waarvan de klanten van beide bedrijven en de markt als geheel profiteren. Deze transactie betekent een voortzetting van Vodafone’s marktspecifieke convergentiestrategie. We kijken ernaar uit om samen met Liberty Global een volledig geïntegreerde aanbieder te creëren in één van onze belangrijke Europese markten.” Mike Fries, Chief Executive Officer van Liberty Global: “Deze krachtige combinatie van vaste en mobiele netwerken in Nederland zal enorme voordelen opleveren voor Nederlandse consumenten en bedrijven. In heel Europa speelt Liberty Global in op de stijgende vraag naar razendsnelle breedbandsnelheden, digitale videoplatforms en applicaties, en naadloze 4G-connectiviteit. Binnenkort zullen de klanten van zowel Ziggo als Vodafone in Nederland deel uitmaken van de voorhoede van deze nieuwe wereld. We kunnen niet enthousiast genoeg zijn over onze samenwerking met Vodafone. We kijken ernaar uit om samen te werken aan de ontwikkeling van hypermoderne geconvergeerde diensten voor de Nederlandse markt.”

Marktontwikkeling in telecomsector

ALLEEN MAAR WINST VOOR NIEUWE COMBINATIE VODAFONE-ZIGGO Tekst Ruud Allaerds Conclusr Research

Na de bekendmaking van de samenwerking tussen Vodafone en Ziggo in Nederland sprak Conclusr Research op basis van een analyse op bestaand onderzoeksmateriaal het vermoeden uit dat de samenwerking voor behoorlijke verschuivingen in het telecomlandschap zou kunnen gaan zorgen. Inmiddels kan op basis van bevraging van de markt een eerste balans worden opgemaakt. Conclusr Research heeft 343 ICT-verantwoordelijke functionarissen van zowel grote als kleine organisaties in Nederland ge誰nterviewd. De balans lijkt negatief door te slaan voor KPN en positief voor de nieuwe combinatie Vodafone-Ziggo. Maar door de inperking van het aantal partijen zal deze ontwikkeling mogelijk prijsopdrijvend gaan werken voor de markt.

ANALYSE

Na de aankondiging door Vodafone en Ziggo heeft Conclusr Research het lopende marktonderzoek naar convergentie uitgebreid met de vraagstelling hoe de verschillende organisaties (klanten en niet-klanten) tegenover de nieuwe combinatie van Vodafone en Ziggo staan. Gevraagd is hoe groot men de kans inschat dat men (meer) diensten op gebied van mobiele telefonie en/ of datacommunicatie bij deze nieuwe combinatie gaat afnemen. Of dat men mogelijk juist afscheid denkt te gaan nemen van Vodafone-Ziggo. Het blijkt dat een aanzienlijk deel van de huidige Vodafone- en de huidige Ziggoklanten sterk overweegt

hun dataverkeer dan wel hun mobiele telefonie via deze nieuwe combinatie te laten verlopen. Meer specifiek geeft 17 procent van de Vodafoneklanten aan ook hun dataverkeer bij deze nieuwe combinatie neer te gaan leggen en geeft 21 procent van de huidige Ziggoklanten aan in die nieuwe situatie ook hun mobiele telefonie aan deze nieuwe combinatie toe te gaan vertrouwen. Het aantal bedrijven dat juist zou overwegen deze nieuwe combinatie de rug te gaan toekeren is als verwaarloosbaar klein aan te merken. In dezelfde analyse heeft Conclusr Research eveneens gekeken naar de effecten op klanten van andere telecompartijen. En dan blijkt dat de nieuwe marktcombinatie van Vodafone en Ziggo naar verwachting verlies van klanten op zal gaan leveren voor KPN. Conclusr Research spreekt de verwachting uit dat in deze nieuwe situatie, waarin slechts twee partijen zelfstandig het volledige portfolio aan spraak- en datadiensten aan de markt kunnen leveren, prijsstijgingen in de markt het resultaat zullen zijn.

update

MARKTSITUATIE 2015

Jarenlang is KPN de onbetwiste marktleider in telecomdiensten. Het aangekondigde nieuwe initiatief, waarbij Ziggo en Vodafone een verregaande samenwerking aangaan voor de Nederlandse markt, gaat toch een zeer serieuze bedreiging vormen voor dit marktleiderschap. Conclusr Research keek naar de

in 2015 verzamelde marktcijfers op het gebied van vaste telefonie-, mobiele telefonie-, vaste datacommunicatie- en mobiele datacommunicatiediensten. Waar het om spraakdiensten (dus telefonie) van bedrijven gaat, is te zien dat KPN nog steeds een zeer goede grip op de markt heeft. En

dat uit zich vooral in vaste telefonie. Maar uit marktonderzoek uitgevoerd door Conclusr blijkt ook dat met name deze vaste telefonie behoorlijk onder druk staat. Mobiele telefonie is nog steeds een groeimarkt en met name hier is het dat de nieuwe combinatie van Vodafone en Ziggo een bijzonder goede uitgangspositie lijkt te hebben en niet al te veel

>>>>>>>

terrein meer hoeft goed te maken op KPN om zich marktleider (qua marktpenetratie) te mogen gaan noemen. In datacommunicatiediensten zien we een soortgelijk beeld. Vaste datacommunicatie is weliswaar nog groeiende als totale markt, maar mobiele datacommunicatie zit sterker in de lift. En ook hier is de nieuwe marktcombinatie een geduchte concurrent voor KPN. Â¨

Het aantal bedrijven dat zou overwegen deze nieuwe combinatie de rug te gaan toekeren is als verwaarloosbaar klein aan te merken

VOOR HET EERST EEN TELECOMBEDRIJF BIJ DE TIEN KLANTVRIENDELIJKSTE BEDRIJVEN Tekst Marco Mekenkamp

update

Simyo is het eerste telecombedrijf dat genomineerd is voor de titel Klantvriendelijste bedrijf van Nederland. Andere genomineerden zijn ANWB, Coolblue, EMTÉ Supermarkten, Gall & Gall, ICI Paris, Jan Linders, KLM, Landal GreenParks en Rituals. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens het CustomerFirst Gala in Utrecht op 21 april aanstaande. Voor de negende editie van het Klantvriendelijkste bedrijf van Nederland zijn er zes nieuwkomers: Coolblue, ICI Paris, Jan Linders, KLM, Rituals en Simyo. De opvallendste verschijning in de lijst is volgens Gerrit Piksen, manager customer intelligence bij SAMR en projectmanager van het Klantvriendelijkste Bedrijf, telecombedrijf Simyo dat onderdeel is van KPN: “Energiebedrijven en telecommers scoren al jaren lager dan alle overige branches op het gebied van klantvriendelijkheid. Ze zijn dan ook nooit eerder vertegenwoordigd in de top-10. Het feit dat Simyo zich dit jaar als eerste telecommer ooit bij de tien klantvriendelijkste bedrijven van Nederland voegt, is dan ook een knappe prestatie.”

SNEL UIT DE GRATIE

De winnaar van 2014, ANWB, is het enige bedrijf dat vorig jaar ook in de top-10 stond. Oud-winnaar Landal Greenparks is ook een constante factor in de top-10, maar haalde in 2014 de nominatiegrens niet. Ook EMTÉ en Gall & Gall waren al eens eerder genomineerd. Piksen: “De wisseling van de wacht is groot, maar niet onverklaarbaar. Doen wat je altijd deed is niet meer genoeg, je moet continu vernieuwen. Er staat binnen no-time een ander klaar om jouw plek in te nemen. Kijk naar Coolblue, dit jaar ook voor het eerst genomineerd. Coolblue is een relatief nieuwe speler, maar daar zit de klant in het DNA. We zagen dat het bedrijf de afgelopen jaren al hoog scoorde, maar nog te klein

was om de ondergrens te halen. Nu Coolblue groter wordt en landelijk adverteert heeft het bedrijf zijn plek in de top-10 opgeëist.” Klantgerichtheid staat bij veel bedrijven hoog op de agenda en dat is te merken aan de hogere scores, constateert Gerrit Piksen: “De scores van de tien genomineerden liggen hoger dan vorig jaar en de verschillen zijn klein. Scoor je een tiende lager dan vorig jaar, kan je zomaar twintig plekken zakken.”

BEDRIJVEN DOEN NIET MOEILIJK

De nominaties zijn gebaseerd op de zes Gouden Regels van klantvriendelijkheid: beschikbaarheid, beloftes nakomen, niet onnodig lastigvallen, niet moeilijk doen over formaliteiten, fouten toegeven en oplossen en oprechte betrokkenheid bij de klant. Supermarkten worden op vier van deze Gouden Regels het hoogst beoordeeld. Alleen online retailers scoren beter op ‘doen wat je belooft’. Verzekeraars scoren structureel goed op hoge beschikbaarheid. Piksen: “Bedrijven hebben inmiddels geleerd dat ze niet moeilijk moeten doen over formaliteiten. Gemiddeld wordt deze Gouden Regel met een 7,5 het hoogst beoordeeld. De kansen liggen bij oprechte betrokkenheid. Deze regel scoort met een 7,1 gemiddeld het laagst. Er is zelfs maar één organisatie die hoger dan een 8 scoort. Werk aan de winkel dus. Zorg dat je medewerkers plezier hebben in wat ze doen, dat waarderen klanten enorm.”

De winnaar wordt dit jaar voor het eerst bekendgemaakt tijdens het CustomerFirst gala (NCCA awards). Dit gala vindt plaats op 21 april 2016 in TivoliVredenburg in Utrecht. ¨

OVER HET KLANTVRIENDELIJKSTE BEDRIJF VAN NEDERLAND Het Klantvriendelijkste Bedrijf van Nederland vindt sinds 2007 jaarlijks plaats. Het initiatief van SAMR (SmartAgent MarketResponse) en Beeckestijn Business School is ontstaan naar aanleiding van het boek Kloteklanten van Egbert Jan van Bel. Eerdere edities werden gewonnen door ANWB, Jumbo (2x), Ikea, Landal GreenParks, DA Drogisten, Miss Etam en PLUS. Aan de verkiezing van het Klantvriendelijkste Bedrijf van Nederland gaat een online onderzoek onder Nederlandse consumenten vooraf. De respondenten worden willekeurig geselecteerd uit De Onderzoek Groep, het consumentenpanel van SAMR. In 2015 zijn er ruim 46.000 waarnemingen opgehaald. Het onderzoek is in 2015 voor het eerst continu uitgevoerd, waardoor er meer waarnemingen zijn opgehaald en meer bedrijven de ondergrens van 100 waarnemingen hebben gehaald.

Versterken - Vereenvoudigen - Groeien wordt nu Vereenvoudigen - Groeien - Innoveren

NIEUWE STRATEGIE KPN MOET FORSE BESPARING OPLEVEREN Tekst Marco Mekenkamp

Tijdens een Capital Markets Day voor beleggers en analisten in maart heeft KPN zijn strategische prioriteiten bekendgemaakt voor de komende drie tot vijf jaar. De operator denkt opnieuw een bedrag van 300 miljoen euro te kunnen gaan besparen. Die besparing komt bovenop de eerder ingezette bezuiniging die aan het eind van dit jaar moet resulteren in een besparing van 450 miljoen euro ten opzichte van het kostenniveau eind 2013.

Een paar weken na de aankondiging van Vodafone en Ziggo om in Nederland samen verder te gaan (zie hierover een uitgebreid achtergrondartikel elders in deze uitgave) kondigde KPN een nieuwe stap aan in het besparingsprogramma dat al eerder werd ingezet. Of de aangekondigde besparingen met de stap van Vodafone en Ziggo te maken heeft, is niet duidelijk. Eelco Blok, de CEO van KPN, laat zich alleen uit over de doelstellingen voor de komende jaren en de nieuwe strategie: “Onze strategie was de afgelopen jaren gericht op Versterken - Vereenvoudigen - Groeien. We investeerden in onze toonaangevende netwerken en voerden innovaties door om hele goede producten en uitstekende dienstverlening te kunnen bieden. De groei van het aantal verbonden apparaten en het dataverbruik zal de komende jaren onverminderd doorgaan. Om voorop te blijven lopen zetten we de volgende stap in onze strategie naar: Vereenvoudigen - Groeien Innoveren. We zullen een verdere vereenvoudiging doorvoeren, de capaciteit van ons volledig geïntegreerde netwerk verder uitbreiden en we blijven innoveren om nieuwe producten te ontwikkelen en onze klanten een nog betere klantervaring te kunnen bieden, of ze nu thuis zijn, onderweg, of op het werk. Met deze strategie zullen we de waarde voor onze klanten, medewerkers, aandeelhouders en de samenleving maximaliseren en tegelijkertijd een solide financieel profiel behouden.”

KLANTTEVREDENHEID

De komende jaren zal KPN zich naar eigen zeggen inspannen om opnieuw een aanzienlijke verbetering van de klanttevredenheid te realiseren. De omzet in de consumentenmarkt zal verder stijgen, zo verwacht KPN, mede door de groei van het aantal klanten met een combinatie van vaste en mobiele producten en een groeiende omzet per huishouden. In de zakelijke markt richt KPN zich op het afronden van de transformatie, wat volgens de operator zal leiden tot een verbetering

van de winstgevendheid en stabilisatie van de omzet. “Daarnaast zal KPN met innovatieve technologieën en een grotere glasvezeldekking ook zijn toonaangevende geïntegreerde netwerk verder uitbreiden”, aldus het voormalige staatsbedrijf.

IT-PROCESSEN EN -SYSTEMEN

KPN is naar eigen zeggen met het huidige vereenvoudigingsprogramma goed op weg om eind dit jaar ongeveer 450 miljoen euro te besparen, vergeleken met het kostenniveau eind 2013. De stap die KPN tijdens de Capital Markets Day voor beleggers en analisten aankondigde is volgens het bedrijf een volgende stap in het vereenvoudigingsprogramma voor de periode 2017-2019. Dit zal, zo meldt KPN, leiden tot additionele besparingen van ten minste 300 miljoen euro, waardoor de totale jaarlijkse kostenbesparingen eind 2019 ten minste 750 miljoen euro zullen zijn, vergeleken met het kostenniveau eind 2013. Deze extra kostenbesparingen worden met name gerealiseerd door verdere vereenvoudiging en rationalisatie van IT-processen, IT-systemen en netwerken. KPN verwacht dat deze verdere vereenvoudiging zal resulteren in een verbeterde dienstverlening en hogere klanttevredenheid, terwijl het de winstgevendheid zal ondersteunen.

OPHEF OVER BONUSSEN

De timing van de aankondiging van de nieuwe strategie die moet leiden tot verdere kostenbesparing kwam op een opmerkelijk moment. Eind februari ontstond er ophef over de verdubbeling van de kortetermijnbonus van Eelco Blok. Uit het jaarverslag van KPN bleek dat die bonus was gestegen van 548.000 naar ruim 1 miljoen euro. De totale beloning van de topman kwam in 2015 daarmee uit op krap 2,2 miljoen euro. Ook de drie andere KPN-bestuurders kregen over vorig jaar kortetermijnbonussen, ieder van ongeveer een half miljoen euro. ¨

update

KPN heeft tijdens zijn jaarlijkse Capital Markets Day aangekondigd dat zijn abonnees vanaf 2017 via wifi-verbindingen een mobiel telefoongesprek kunnen gaan voeren. Kabelaar Ziggo is reeds enige tijd actief met een dergelijke dienst voor zijn klanten. De KPN Capital Markets Day heeft verder nog een paar andere nieuwtjes opgeleverd. Naast de aankondiging van het bellen via wifi-verbindingen, heeft de operator ook laten weten dat nog dit jaar zal worden gestart met het aanbieden van Voice over LTE (VoLTE), telefoneren via het 4G-datanetwerk. Feitelijk zijn beide diensten vormen van Voice over IP, spraakcommunicatie via een digitaal datanetwerk. Ook zal KPN â&#x20AC;&#x201C; eveneens in navolging van kabelaar Ziggo â&#x20AC;&#x201C; met een eigen wifi-hotspotsnetwerk gaan komen. Het is niet bekend of daarmee de huidige wifi-hotspots komen te vervallen. De laatste aankondiging van KPN tijdens de Capital Markets Day betrof de snelheid van zijn 4G-netwerk. De operator gaat de maximaal haalbare downloadsnelheid naar 400 Mbit/s tillen. Hiervoor gebruikt KPN een toevoeging van twee frequenties in de 2100MHz-band die nu voor het 3G-netwerk wordt benut. Het is nog onduidelijk welke smartphones de 400 Mbit/s downloadsnelheid ondersteunen. De hogere snelheid gaat ook verder dan wat er in de huidige 4G+-standaard is vastgelegd (225 Mbit/s).

Eelco Blok:

Met deze strategie zullen we de waarde voor onze klanten, medewerkers, aandeelhouders en de samenleving maximaliseren en tegelijkertijd een solide financieel profiel behouden 31

Gerben de Haan (Ingram Micro) en Jens Leers (Truphone)

TRUPHONE OOK ONDERDEEL TOTALCOMSTRATEGIE VAN INGRAM MICRO Tekst Marco Mekenkamp

Met ingang van 1 januari 2016 is Ingram Micro aangesteld als strategisch partner van Truphone. De distributeur zal het portfolio van Truphone in de zakelijke markt via zijn partners aan gaan bieden. Dit betekent een belangrijke extra schakel in het telecomportfolio van Ingram Micro, dat hiermee zijn resellers in staat stelt een compleet en onafhankelijk communicatieaanbod te leveren. Connexie reisde af naar Arnhem om op sportcomplex Papendal, de thuisbasis van Vitesse, hierover te praten met Jens Leers van Truphone en Gerben de Haan van Ingram Micro. Truphone is al een aantal jaren de shirtsponsor van voetbalclub Vitesse en daarom is de thuisbasis van de eredivisionist natuurlijk een prachtige plek om te praten met Jens Leers, Director Channel Sales van Truphone, en Gerben de Haan, Business Unit Manager Activation Services Ingram Micro Lifecylce services, over de samenwerking tussen beide bedrijven. “Het indirecte kanaal wordt voor Truphone steeds belangrijker”, zo opent Jens Leers. “Een krachtige partner als Ingram Micro is een serieuze stap in het vergroten van ons bereik in het resellerlandschap, zowel binnen Nederland als daarbuiten. Ingram Micro als exclusieve distributiepartner is daarom niet meer dan de logische keuze voor Truphone. Daarnaast sluit de dienstverlening van Ingram Micro op het gebied van fulfilment en hardware goed aan op onze groei en toekomstige ambities.”

SAMENWERKING

De keuze voor Ingram Micro is op zich geen verrassende keuze. “Ik kende Gerben al uit het verleden en daarnaast had Truphone al een relatie met Ingram Micro op het gebied van managed services. Toch was het geen vanzelfsprekendheid om met Ingram Micro in zee te gaan. We hebben goed gekeken naar diverse distri’s om ons bereik in het resellerlandschap te vergroten. Wij zochten een partner die enerzijds internationaal actief is – net als wij – en anderzijds resellers al veel meer ondersteuning op andere gebieden biedt. En dan is Ingram Micro de aangewezen partij.” Gerben de Haan haakt hierop in. “Met de toevoeging van Truphone aan ons portfolio zijn wij nu in staat om onze resellers op een totale manier te voorzien van abonnementen. Truphone is de eerste mobiele operator met één wereldwijd netwerk. Ze bieden één wereldwijde bundel met MB’s, sms-berichten en belminuten die in 66 landen gebruikt kan worden, zonder roamingkosten, en dekking in meer dan 200 landen. Dit aanbod sluit

naadloos aan bij onze strategie om klanten van onze zakelijke telecom- en IT-resellers een internationale totaaloplossing aan te bieden.”

UITDAGING

Ingram Micro staat voor een interessante uitdaging. De propositie van Truphone is voor ongeveer tien procent van de zakelijke markt echt interessant, zo beaamt ook Jens Leers. “Maar dat maakt de samenwerking met Ingram Micro ook zo lucratief. Wij kunnen als Truphone bij bedrijven aanschuiven, maar wij zijn een mobile only-speler en bedrijven willen liever praten over hun totale telecom- en IT-pakket. De resellers die nu al samenwerken met Ingram Micro kunnen een totaalpakket aanbieden op het gebied van bijvoorbeeld cloud, vast, IoT, Skype for Business en mobiel. De resellers hebben bovendien vaak al een lange relatie en een vertrouwensband met hun klanten. Objectief advies is dan ook belangrijk en je ziet dat de klant vaak dat advies ter harte neemt. Het is heel anders wanneer wij als Truphone rechtstreeks bij bedrijven aanschuiven: het is dan toch iets van ‘Wij van WC Eend adviseren WC Eend’. De reseller biedt wat dat betreft echt toegevoegde waarde.” Gerben de Haan vult hierop aan: “Natuurlijk is het een uitdaging, maar als Ingram Micro hebben wij inmiddels bewezen dat onze Totalcom-strategie werkt. Ruim twee jaar geleden zijn we die gaan uitrollen en met de kwartaalsessies van ‘Your way to collaborate’ nemen we de resellers echt de diepte in. Daarnaast faciliteren wij ook de ‘deep dive sessies’. In die sessies kunnen we de resellers echt voor het voetlicht brengen waar het bij bepaalde producten en diensten om draait. En dat gaan we met Truphone ook doen. De eerste sessie staat gepland voor 22 maart. Maar we zijn natuurlijk al veel langer bezig. De pilot die we al eerder hebben gedaan, leverde direct conversie op. En daar doen we het natuurlijk allemaal voor.” ¨

update

Truphone is de eerste mobiele operator met één wereldwijd netwerk. Het bedrijf biedt wereldwijde dekking en dat met één abonnement en één simkaart. Bel in, vanuit en naar het buitenland zonder roamingkosten. De klant krijgt één bundel met MB’s, sms-berichten en belminuten die in 66 landen gebruikt kan worden. Daarmee rekent de operator af met de traditionele roaming zoals men die kent. Er kunnen tot acht internationale nummers op een simkaart worden geactiveerd. Alle nummers zijn tegelijkertijd actief en gekoppeld aan één voicemailbox. Contactpersonen uit het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Duitsland, Polen, Spanje, Australië en Hong Kong bellen de gebruiker hierdoor altijd op een voor hen lokaal nummer. Het grote voordeel hiervan is ook dat relaties altijd het lokale tarief betalen, waar de gebruiker zich ter wereld ook bevindt.

De pilot die we al eerder hebben gedaan, leverde direct conversie op

EWP Smartphonepolis al meer dan 10.000 keer verkocht

AANTREKKELIJK VOOR E-TAILERS, RETAILERS ÉN DE CONSUMENT Tekst Marco Mekenkamp

Maar liefst 80 procent van de Nederlanders bezit een smartphone en 65 procent een tablet. Interessant ook is dat we steeds meer tijd besteden aan deze apparaten. “Ik las in een onderzoek dat jongeren (16-30 jaar) ruim drie uur per dag met hun smartphone bezig zijn. Omgerekend is dat zowat een dag in de week”, weet Peter Grobben, Salesmanager van EWP Service Nederland B.V. “Ook las ik nog ergens dat we gemiddeld 221 keer per dag op onze smartphone kijken.” De gebruiksintensiteit van smartphones zal alleen maar verder toenemen. Neem de ontwikkelingen rondom ‘internet of things’. Steeds meer apparaten worden intelligent en zijn online met elkaar verbonden, waarbij de smartphone een centrale rol inneemt. Ook banken zijn ver in de ontwikkeling van concepten waarbij je kunt betalen met je smartphone. Het komt er dus op neer dat we eigenlijk niet meer zonder onze smartphone kunnen, of in ieder geval zo kort mogelijk. Heel vervelend is het dan wanneer een schade ontstaat. Een smartphone is een kwetsbaar apparaat en dat gebeurt daarom nogal eens. Bij bijna een derde van de smartphonegebruikers raakte afgelopen jaar de smartphone beschadigd. In de meeste gevallen (70 procent) door vallen of stoten met als gevolg een displaybreuk. Wat ook veel voorkomt is vochtschade en in veel gevallen betekent dat onherstelbare schade.

Peter Grobben: We kunnen de afhandeling in geval van schade of diefstal zo inrichten dat de klant terugkomt in de winkel

SERIEUZE KOSTEN BIJ SCHADE

Voor een vervanging van een display bij een populair toestel als de Samsung Galaxy S6 of een Apple iPhone 6S moet iemand toch snel rekenen op een reparatie van rond de 250 euro. “Natuurlijk zijn er de reparatieshops op de hoek van de straat en knutselaars op de zolderkamer die het voor minder doen. Maar normaal gesproken laat je een apparaat dat je niet kunt missen en waarvoor je bij aanschaf veel geld hebt betaald toch het liefst deugdelijk repareren, met toepassing van originele onderdelen”, stelt Peter Grobben vast.

DUS VERZEKEREN

Door de grote kans op schade of diefstal en de hoge kosten voor reparatie of vervanging sluiten veel Nederlanders een telefoonverzekering af. Belangrijke argumenten voor de consument bij de keuze van een verzekering zijn de omvang van de dekking, de premie, de looptijd en goede service in geval van schade of diefstal. Op basis van deze argumenten ontwikkelde European Warranty Partners SE (EWP) de Smartphonepolis. De EWP Smartphonepolis kent een zeer uitgebreide dekking. Of het nu gaat om valschade, vochtschade, ondeskundig gebruik of accudefecten: het is gedekt. “De premies voor de EWP Smartphonepolis behoren op dit moment tot de laagste in markt”, weet Peter Grobben. “Voor een populair toestel als de Samsung Galaxy S6 32GB betaalt de consument inclusief diefstaldekking en een eigen risico slechts 7,99 euro per maand. De looptijd van de Smartphonepolis is minimaal één jaar en daarna maandelijks opzegbaar. Bij ons geen vage uitsluitingen of extra administratiekosten die je vooraf moet betalen. En waarmee we ons ook onderscheiden, is dat de verzekering tot een jaar na aankoop kan worden afgesloten. Ook de consument heeft de voordelen van EWP Smartphonepolis herkend, want relatief snel na de

update

Een ongeluk met een smartphone zit in een klein hoekje

AANTREKKELIJK VOOR RETAILERS Bij een dergelijke schade is reparatie echt noodzakelijk

productintroductie konden we de 10.000ste klant al noteren.”

EENVOUDIG VOOR RETAILERS

De EWP Smartphonepolis kan direct bij aankoop van een smartphone in de winkel of webshop worden afgesloten. “Speciaal voor de winkelier hebben we hiervoor een online aanvraag portaal ontwikkeld waarmee hij of zij in drie stappen en in nog geen vijf minuten de verzekering eenvoudig af kan sluiten. De klant loopt vervolgens met een volledig gepersonaliseerd polisdocument de winkel uit en is vanaf dat moment verzekerd. Voor webshops kunnen we plug-ins aanbieden voor de gangbare webshoppakketten als bijvoorbeeld Magento, PrestaShop of WooCommerce.”

Retailers ontvangen een aantrekkelijke vergoeding per afgesloten EWP Smartphonepolis. Peter Grobben: “Dat zorgt direct voor meer omzet en marge voor de retailer. Maar zeker belangrijk is ook de klantenbinding. We kunnen de afhandeling in geval van schade of diefstal zo inrichten dat de klant terugkomt in de winkel. Daarnaast zorgen we voor voldoende POS-materiaal, krijgt de winkelier een eigen aanspreekpunt en verzorgen we professionele verkooptrainingen.”

STARTEN MET DE VERKOOP

Winkels of webshops die willen starten met het aanbieden van de EWP Smartphonepolis kunnen bellen of mailen met EWP in Oldenzaal. “De mogelijkheden en wensen worden dan besproken. En ook de wijze van schadeafhandeling wordt dan afgestemd. EWP heeft

hiervoor diverse mogelijkheden, variërend van een oplossing waarbij de klant in geval van schade direct een reparatiepartner in de directe omgeving kan bezoeken tot oplossingen waarbij het toestel thuis of op het werk wordt opgehaald en gerepareerd wordt terugbezorgd. We nodigen retailers én e-tailers graag uit voor een kennismaking.” ¨

European Warranty Partners SE (EWP) is een grote Europese verzekeraar, gespecialiseerd in het verzekeren van consumentenelektronica voor particulier en zakelijk gebruik. EWP is onderdeel van de WERTGARANTIE Group, met ruim 50 jaar ervaring, marktleider in Duitsland, ruim 6.000 businesspartners en inmiddels actief in acht landen.

Taste of Tomorrow: Rondom Telecom, IT & CE op 12 april a.s.

TWEE EVENEMENTEN VAN TECH DATA IN ÉÉN Tekst Marco Mekenkamp

Taste of Tomorrow is het nieuwe event van Tech Data. Zoals iedereen gewend is van de eerdere events van distributeur Tech Data worden de nieuwste trends en ontwikkelingen gepresenteerd, alleen nu zijn alle zaken op het gebied van telecom, IT en CE nu samengebracht op één dag. “Het wordt een dag vol inspirerende presentaties, innovatieve producten, diensten én interessante ontmoetingen, onder het genot van vele culinaire hoogstandjes”, laat Harold de Kort, Channel Marketing Manager bij Tech Data Nederland, enthousiast weten. “Taste of Tomorow is de gezamenlijke voortzetting van de events die de verschillende divisies van Tech Data in de afgelopen twintig jaar hebben georganiseerd, zoals het Tech Data Partner Event en de Rondom Telecom/Televisiebeurs. Op het nieuwe event maken de bezoekers in één dag kennis met Tech Data als één partij die alle specialisten vertegenwoordigt: de ‘Collection of Specialists’ zoals wij dat noemen.”

Voor de nieuwe beurs is gekozen voor een nieuwe locatie. “Dat is correct. Omdat er verschillende events zijn samengebracht hebben we veel meer ruimte nodig. Dat geldt zeker ook voor de hoeveelheid parkeerplaatsen, want er zullen veel bezoekers komen. We hebben gekozen voor de Expo Haarlemmermeer in Vijfhuizen dat eerder onderdeel was van de Floriade. Het ademt precies de sfeer uit die wij als Tech Data willen uitstralen.” Zorgt het bijeenbrengen van diverse events niet voor een enorm zoekplaatje voor de bezoekers? Harold de Kort schudt zijn hoofd. “Geenszins. De verschillende onderdelen krijgen allemaal een eigen centrale ruimte waar de verschillende leveranciers rond gesitueerd worden. Op deze manier creëren we voor iedereen een overzichtelijk geheel.”

update

Op de website kunnen bezoekers zich ook alvast registreren om lange wachtrijen bij de entree te voorkomen. Er zullen gedurende de gehele dag vele kennissessies plaatsvinden binnen thema zoals IoT, Cloud, Big Data/analytics, Mobility, Security en Future. Bij het ter perse gaan van dit nummer was het complete programma nog niet bekend. Maar op de website van het event (scan de QR-code om hier direct naar toe te gaan) zal alle inhoudelijke informatie te vinden zijn. Op de website kunnen bezoekers zich ook alvast registreren om lange wachtrijen bij de entree te voorkomen. Â¨

TASTE OF TOMORROW Rondom Telecom, IT & CE Dinsdag 12 april van 10.30 tot 23.00 uur Expo Haarlemmermeer Stelling 1, 2141 SB Vijfhuizen

NIEUWE TOESTELLEN SAMSUNG NU AL EEN HIT Tekst en foto’s Pieter Waasdorp

11 maart was één van de eerste zonnige lentedagen van 2016. Een mooie dag. Zeker voor Samsung, omdat het bedrijf op die dag startte met de verkoop van de nieuwe Galaxy S7 en Galaxy S7 edge smartphones. Connexie was getuige van de verkoop van de eerste Samsung Galaxy S7 in de T-Mobileshop aan De Lijnbaan in Rotterdam. Al vroeg had zich voor de winkel een enorme rij gevormd van mensen, die als één van de eersten de nieuwe smartphones wilden kopen. De Samsung Galaxy S7 en S7 edge lijken nu al een hit te zijn.

Dat de nieuwe smartphones populairder zijn dan eerdere Galaxy-smartphones, blijkt uit het aantal pre-orders. Tijdens de voorverkoop van beide toestellen zijn in Europa ruim tweeënhalf keer meer bestellingen geplaatst in vergelijking met voorgaande jaren. Gerben van Walt Meijer, marketing manager mobile van Samsung Nederland, zegt hierover: “Ook in Nederland is de pre-sale van de Galaxy S7 en vooral de Galaxy S7 edge boven verwachting gegaan. Wij hebben meer toestellen verkocht dan vorig jaar met de S6. Nog nooit hebben wij zoveel telefoons in een voorverkoop verkocht. Kijk eens naar de rij die nu nog voor de winkel staat: dit toont hoe populair deze toestellen nu al zijn. Wij zijn super trots op dit resultaat.” Het volgens Samsung unieke ontwerp van de Galaxy S7 edge is vooral bijzonder populair. Meer dan zes op

update

Lijnbaan. Snel vormde zich een lange rij wachtenden. Op verzoek van de omwonenden, collega-winkeliers en de gemeente Rotterdam was, nadat er vorig jaar door het grote aantal wachtenden wat overlast was veroorzaakt, dit jaar de wachtrij compacter gemaakt. Youssef Bousfiha stond vooraan in de rij en was de eerste in Nederland, die een Gold Platinum Galaxy S7 edge ontving uit handen van Menno van den Berg, managing director Samsung Nederland, en Willem Visser. In 2014 was Bousfiha ook al de eerste koper van een Samsung Galaxy S5. En vorig jaar ging de eerste Galaxy S6 naar de broer van Bousfiha. de tien (61 procent) geplaatste pre-orders in Europa is een Galaxy S7 edge. “Iedereen die een nieuwe Galaxy bestelt, wil nieuwe innovaties en ervaringen met zijn smartphone”, constateert Willem Visser, country director sales & marketing mobile Samsung Nederland. “Met de Galaxy S7 en Galaxy S7 edge maken we dat mogelijk: met een camera die ook bij schemering prachtige foto’s maakt, een wateren stofbestendig ontwerp en een batterij die je niet in de steek laat. In een woord: uniek.” De eerste kopers stonden ’s nachts om 02:00 uur al voor de deur van de T-Mobileshop aan de Rotterdamse

De afgelopen jaren werden de nieuwe Galaxy S-toestellen altijd het eerste via T-Mobile op De Lijnbaan in Rotterdam verkocht. Onno Rip, directeur retail bij T-Mobile, zegt hierover: “Vier jaar geleden zijn wij in deze winkel begonnen met de verkoop van de eerste Galaxy S4 in Nederland. Toen wij ook het jaar daarna met de Galaxy S5 hier begonnen, werd dit een traditie. Het toont hoe goed onze relatie met Samsung is. Dit jaar hebben wij niet alleen de wachtrij slimmer neergezet. Nee, wij zijn ook al begonnen met speciale tablets, om mensen in de wachtrij alvast voor te registreren. Hierdoor verloopt het uiteindelijke verkoopproces nog sneller. Kijk, zo leren wij ieder jaar weer wat bij.” ¨

VODAFONE KOMT DIT JAAR AL MET WIFI-BELLEN Tekst Pieter Waasdorp

Een kwart van de Nederlanders ervaart wel eens problemen met mobiel bellen binnenshuis. Maar liefst 83 procent vindt dat de providers er geheel of gedeeltelijk verantwoordelijk voor zijn om daar iets aan te doen. En voor bijna een derde zou slechte binnen dekking een reden zijn om over te stappen. Als antwoord daarop komt Vodafone dit jaar niet alleen met 4G-bellen (Voice over LTE of VoLTE), maar ook als eerste telecomprovider in Nederland met wifi-bellen (Voice over WiFi of VoWiFi). Het verbeteren van het bereik op de traditionele manier, het uitbreiden van het aantal antennes, is volgens Vodafone alleen al kostentechnisch niet mogelijk. Er zouden enkele tienduizenden zendmasten bij moeten komen. En dat is niet mogelijk. Door de combinatie van het 4G-signaal (dat beter huizen binnendringt) en het wifi-signaal (dat juist van binnen naar buiten werkt) zal de kwaliteit van bellen binnenshuis of in het kantoor sterk verbeteren. Ook zelfs in een huis of kantoor, waar het mobiele signaal wordt verstoord door bijvoorbeeld zware bouwmaterialen. Vodafone voert de komende maanden de laatste tests uit en biedt 4G-bellen én wifi-bellen vanaf de herfst van 2016 aan zijn klanten aan. Ook fabrikanten gaan de komende maanden hun telefoons testen en waar mogelijk certificeren voor 4G- en wifi-bellen in Nederland. Vodafone toonde verschillende Samsungtoestellen die al klaar zijn voor deze nieuwe diensten van Vodafone. De meeste recent gelanceerde Samsungtoestellen zouden al geschikt zijn. Wel moet het toestel dan een kleine software-update krijgen, die automatisch en ‘over the air’ naar klanten wordt toegestuurd. Ook Apple gaat deze dienst, na certificering, ondersteunen.

KLEINE VERSCHILLEN NETWERKEN

“Qua buitendekking horen de Nederlandse mobiele netwerken wereldwijd tot de top en de onderlinge verschillen zijn klein”, vertelde Eben Albertyn, CTO van Vodafone Nederland, op de perspresentatie waarin de plannen uit de doeken werden gedaan. “De ruimte om te verbeteren ligt vooral binnenshuis, zeker met de verhoogde aandacht voor duurzaam bouwen waardoor binnendringen met een mobiel signaal lastiger wordt.

Het is mooi dat we onderweg zulke hoge internetsnelheden halen, maar het is niet meer van deze tijd als je binnen tegen een raam geplakt moet zitten of zelfs naar buiten moet lopen voor een normaal telefoongesprek.”

GESPREKSERVARING

4G-bellen en wifi-bellen zorgen niet alleen voor een stabiele HD-gesprekskwaliteit, maar ook voor een snellere verbinding met een andere beller en voor extra opties tijdens een gesprek, zoals het delen van bestanden of je locatie. Dankzij de lage frequentie (800MHz) waarop 4G-bellen van Vodafone werkt, is het mobiele signaal beter in staat door te dringen door bouwmaterialen als beton, glas en staal. Als het mobiele signaal onverhoopt toch te veel wordt verstoord, schakelt de telefoon naadloos over op wifi-bellen voor de beste gesprekservaring. Dit gebeurt naadloos en op de achtergrond: klanten hoeven niet zelf tussen beide te schakelen.

ALLE NETWERKEN

Wifi-bellen van Vodafone werkt in combinatie met alle wifi-netwerken en komt dus ook beschikbaar voor Vodafoneklanten met een andere internetprovider. Nu Vodafone heeft aangekondigd een joint-venture te willen gaan beginnen met Ziggo, komen de talloze Ziggo wifispots hierbij ook goed van pas. De gesprekken via 4G en wifi worden verwerkt door het mobiele spraaknetwerk van Vodafone en kosten dus geen ‘data’, maar worden gewoon afgerekend als belminuten. Zodra 4G-bellen en wifi-bellen in het najaar beschikbaar komen op het Vodafonenetwerk, moeten klanten wel een toestel hebben dat beide ondersteunt. ¨

update

REACTIE BTG “Ik zou me kunnen voorstellen dat deze back-upvoorziening juist ook voor de zakelijke markt interessant is”, meent Jan van Alphen, voorzitter van de Branchevereniging Telecommunicatie Grootgebruikers (BTG), “Binnen de zakelijke mark is telekwetsbaarheid, dus de afhankelijkheid van de primaire processen binnen bedrijven van een bedrijfszekere en veilige ICT- en telecominfrastructuur, van steeds groter belang aan het worden. Daarmee wordt de continuïteitsborging van communicatie cruciaal. Vodafone en Ziggo bedienen ook een groot deel van de zakelijke markt, waaronder organisaties in de gezondheidszorg. In dit verband kunnen Ziggo en Vodafone gezamenlijk nog belangrijke stappen zetten.” Hij wijst er tevens dat er de nodige technische onvolkomenheden kleven aan het wifi-bellen: “Deze oplossingen zijn tot op heden niet altijd succesvol zijn gebleken. De veelal voor organisaties benodigde 99,9999 ‘up time’, vooral voor spraak, maar ook messaging kan nog niet met deze techniek worden geleverd.” BTG-voorzitter Van Alphen signaleert dat het vraagstuk van de zogenoemde back-upfunctionaliteit van mobiele communicatie-infrastructuren inzake de benodigde redundantie en beschikbaarheidsborging , waarbij ‘indoor dekking, outdoordekking en roaming’ in de zakelijke markt belangrijke punten vormen. In dat verband breekt hij een lans voor een brede aanpak: “BTG en zijn leden vinden het belangrijk dat gezamenlijk met de markt en overheid wordt gewerkt aan standaarden voor in- en - outdoorinfrastructuren, die door alle partijen worden erkend en waar men zich aan committeert. Dit is uiteindelijk voor alle partijen positief, ook als het gaat om de Total Cost of Ownership. Iets dat zowel de leveranciers van vaste en mobiele infrastructuren en diensten als de consument en de zakelijke afnemende consument aan gaat.” Hij onderschrijft het belang van ‘het denken in back-upvoorzieningen om de continuïteit van mobiele communicatie te borgen’: “Maar ga als mobiele en vaste providers hiervoor ook de dialoog aan met de vertegenwoordigers van de zakelijke afnemers. BTG werkt overigens al aan een dergelijk initiatief, waarbij wij de dialoog met markt en overheid zoeken en voeren.”

Joost de Kluijver, directeur Closing the Loop

DE INNOVATIEVE VUILNISMAN VAN DE TELECOMINDUSTRIE Tekst Pieter Waasdorp

Wereldwijd werden er in 2015 rond de twee miljard mobiele telefoons verkocht. Hoewel de schattingen uiteen lopen, zijn experts het er over eens dat slechts een zeer beperkt aantal van deze toestellen gerecycled wordt. Wellicht krijgt nog geen vijf procent van deze toestellen een herkansing. Wij spraken tijdens het Mobile World Congress in Barcelona met Joost de Kluijver, directeur van Closing the Loop. Dit bedrijf heeft als doel om de telecomsector afvalvrij te maken. De Kluijver werkte eerder onder andere als sustainability consultant bij Accenture en meer recent hielp hij één van de grootste mobiele-telefoonrecyclers van Nederland op te zetten. Een expert op het gebied van het hergebruik van mobiele telefoons dus.

Hoe ben je aan het idee achter jullie bedrijf gekomen? Closing the Loop is ontstaan tijdens een project dat ik deed in Tanzania, in 2010. Mijn vorige bedrijf bracht uit Europa afkomstige tweedehands telefoons naar Afrika voor hergebruik. Ik zag dat telefoons daar aan het eind van hun levenscyclus tot grote problemen leiden. Afgedankte telefoons werden in de open lucht verbrand of met chemicaliën behandeld om er nog wat metaal uit te kunnen halen. Of ze werden gewoon ergens gedumpt. Allemaal bijzonder milieuonvriendelijk en schadelijk voor de gezondheid. Ik dacht: dat moet toch anders kunnen? Daarom besloot ik daar wat aan te gaan doen. Ik kende het recyclingproces, dat op een veilige manier tot wel 95 procent van het in de telefoons verwerkte ijzer, goud, koper en zilver kan terugwinnen. Deze metalen worden dan vervolgens weer doorverkocht aan internationale grondstoffenhandelaren. Kun je hier wat meer over vertellen? Eigenlijk is het heel simpel: wij draaien het gewoon om. In plaats van elektronica in Afrika te dumpen, zamelt mijn bedrijf afgedankt e-waste in, om het in Europa verder te laten verwerken. De afgelopen drie jaar was de grote uitdaging om in Afrika een netwerk op te zetten van schroothandelaren in de formele en informele sector, die de afgedankte telefoons voor ons kunnen inzamelen. Dat is inmiddels gelukt in Nigeria, Oeganda, Rwanda, Senegal, Mali, Zuid-Afrika, Zambia en Ghana. In deze landen veroorzaakt e-waste veel problemen, maar wij bekijken het liever positief.

Positief? Leg dat eens uit? We willen een oplossing aandragen, niet alleen het probleem onder de aandacht te brengen. Wij creëren banen met afval. Samen met onze lokale partners stellen we arme mensen in staat hun afval te recyclen én er geld aan te verdienen. Een win-win voor alle partijen dus. Hoe succesvol is jullie bedrijf nu al? De afgelopen drie jaar hebben we in totaal 550.000 telefoons gekocht. En het is voor ons een economisch rendabel proces geworden, waaraan geld wordt overgehouden. Ons team is ook hard gegroeid. Een belangrijke stap voor Closing the Loop was de samenwerking met de Nederlandse fabrikant van de eerlijkste smartphone ter wereld: Fairphone. Voor elke Fairphone die werd verkocht, haalde Closing the Loop er drie terug uit Afrika. En dat zet zoden aan de dijk. Nu gaan we verder opschalen.

update

Kun je iets zeggen over de nieuwste ontwikkelingen? Wij zijn met een nieuw idee gekomen dat een beetje lijkt op het CO2-compensatiemodel van luchtvaartmaatschappijen. Om het negatieve milieueffect van vliegen te compenseren worden op grote schaal bomen gepland. Onze one-forone-propositie is voor zakelijke verkopers, gebruikers en recyclers van mobiele telefoons. Allemaal gestoeld op hetzelfde principe: voor iedere telefoon die een deelnemende partij verkoopt, koopt of hergebruikt, zorgen wij dat er in een ontwikkelingsland een afgedankte telefoon op een verantwoorde manier wordt gerecycled. Closing the Loop betaalt mensen in Afrika en AziĂŤ om afvaltelefoons van de vuilnisbelt te redden. Daarnaast brengen we schaarse grondstoffen

terug de keten in. 90 tot 95 procent van metalen zoals goud wordt teruggewonnen Met deze propositie zorgen wij ervoor dat de mobiele-telefoonsector future proof, schoner, eerlijker en meer circulair wordt. Je kunt ons zien als de innovatieve vuilnismannen van de telecomindustrie. En slaat dit nieuwe concept aan? Jazeker. De aanpak is net in Nederland gelanceerd. De Telegraaf Media Group (TMG) heeft de primeur gehad. Wij geven TMG de mogelijkheid om circulair met hun zakelijke telefoons om te gaan. Eind 2015 stelde TMG hun medewerkers een nieuwe iPhone ter beschikking. TMG nam zijn verantwoordelijkheid en gaf ons de opdracht om de CO2en milieu-impact van deze toestellen door onze one-for-one-propositie

volledig te compenseren. Wij geven TMG inzicht hoeveel CO2 er door ons bespaard is, hoeveel e-waste er van de vuilnisbelt gered is en hoeveel metalen wij hebben kunnen recyclen. En juist deze terugkoppeling is essentieel. Dit motiveert bedrijven enorm. Wij staan aan het begin van de circulaire economie. Hoe ziet de toekomst er voor jullie uit? Ik kan er nog niet al teveel over zeggen, maar wij zijn heel dicht bij het sluiten van een deal met een van de grootste elektronicarecyclers ter wereld. En dan kunnen wij echt grote stappen zetten. De verschillende concepten zijn in ieder geval bijzonder goed ontvangen. De markt gaat binnenkort zeker meer van ons horen.Â¨

STAKINGEN IN BARCELONA MAAR TOCH GEZELLIGE CONNEXIE CASA Tekst Pieter Waasdorp Foto’s Fred Schuit, Eildert van Dijken en Pieter Waasdorp

Dit jaar werd Barcelona tijdens het Mobile World Congress geteisterd door een vierdaagse staking van het openbaar vervoer. Hoewel de stad door een verkeersinfarct getroffen werd, wisten toch veel bezoekers de weg te vinden naar de Connexie Casa. Ruim 100 bezoekers kwamen, onder het genot van een glas bier, een wijntje of een frisje in de ene hand en overheerlijke tapashapjes in de andere hand de laatste telecomnieuwtjes en roddels uitwisselen. Een deel van de bezoekers was voorafgaand aan Connexie Casa te gast op de stand van Tech Data Mobile voor de ‘Dutch Drinks’ waarna men per gezamenlijk vervoer afreisde naar tapas- en cocktailbar Baritimo. Zoals altijd was weer het beste wat de Nederlandse telecomsector te bieden heeft op de dinsdagavond te vinden op de Connexie Casa. Het was wederom een zeer geslaagde netwerkborrel die tot in de late uurtjes doorging. Wij zijn alweer gestart met de voorbereiding van Connexie Casa 2016. Tot ziens op dinsdag 28 februari 2017 in Barcelona. advertentie

CONNEXIE CASA WERD MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

mwc

DE BELANGRIJKSTE TRENDS OP HET MOBILE WORLD CONGRESS Tekst Pieter Waasdorp Foto’s Pieter Waasdorp en Eildert van Dijken

Het Mobile World Congress werd dit jaar van 22 tot en met 25 februari in Barcelona gehouden. Volgens de organisatoren kwamen er in totaal uit 203 verschillende landen meer dan 104.000 bezoekers, waaronder 3.600 journalisten. Een absoluut record: nog nooit trok MWC zoveel mensen. Het MWC is dan ook al jarenlang de grootste beurs in Barcelona. Helaas werd de beurs dit jaar overschaduwd door een metro-, trein- en busstaking. Iedere dag verstopte de stad volledig en was er vaak geen doorkomen aan. Connexie zet de belangrijkste trends van dit jaar op een rij. Vanaf 2018 zullen de eerste serieuze veldtests gedaan worden met 5G-verbindingen, maar analisten verwachten de echte commerciële uitrol niet voor 2020. 5G is de supersnelle opvolger van 4G en 4G+, dat op dit moment natuurlijk al volop in ons land aanwezig is. Eén van de grootste problemen met de huidige 5G-ontwikkeling is het feit dat er nog geen standaard is. Verschillende fabrikanten, waaronder Nokia, Ericsson en Huawei, werken onafhankelijk van elkaar aan deze nieuwe technologie. Met allemaal wel een paar overeenkomsten. 5G maakt gebruik van veel meer frequenties en banden dan bijvoorbeeld 4G. Hierdoor kunnen veel hogere down- en uploadsnelheden worden gehaald. Vaak tot honderden keren sneller dan 4G+. Snel is dan pas echt snel. Ook kunnen veel meer gebruikers op hetzelfde moment van deze hogere snelheden gebruik maken. Het bereik van 5G wordt ook groter en mede hierdoor zullen de dataverbindingen stabieler en betrouwbaarder zijn, dan nu het geval is. Over 5G en de weg daar naartoe leest u verderop in deze uitgave nog veel meer.

VIRTUAL REALITY

Het MWC begon eigenlijk al op de zondag, tijdens de persconferentie van Samsung. Hier toonde het bedrijf zijn nieuwe vlaggenschepen: de Galaxy S7 en S7 edge smartphones. Tijdens de presentatie was er een grote rol weggelegd voor virtual reality. De ruim 4.000 genodigden – en heel veel journalisten – droegen

allemaal tijdens het event een Samsung Gear VR. Hiermee werd de zaal omgetoverd tot het grootste virtualrealityspektakel stuk ooit. Wel werd hier pijnlijk duidelijk dat VR nog in de kinderschoenen staat: de beeldkwaliteit is nog steeds niet goed genoeg. Naast Samsung toonden ook LG, HTC, Alcatel en een heel reeks anderen virtual reality. Met als drijvende kracht de gaming- en porno-industrie. VR heeft een stap gezet, maar heeft nog een lange weg af te leggen voordat het mainstream gaat worden.

CONNECTED

Datzelfde kan niet gezegd worden over connectivity. Vorig jaar nog het buzz-woord van de show en dit jaar zonder enig twijfel opgeschoven naar ‘mainstream’. Geen hype, geen trend: connected devices zijn realiteit. De beurs was vergeven van connected auto’s, stofzuigers, koelkasten, tassen en koffers, fietsen, kleding en zelfs een gewone voetbal is tegenwoordig verbonden met het internet. Overal zit of een wifi-modem, een simkaart of beide in. Een enorme groeimarkt, vooral voor distributeurs van simkaarten. Maar niet voor lang, want de embedded simkaart ligt op

mwc

de loer. Met zo’n eSIM, die als het ware ingebakken zit in apparaten, is het kinderlijk eenvoudig voor gebruikers om van netwerk te veranderen. Een simkaart, zoals wij die nu nog kennen, is dan niet meer nodig. Apple, Google en een hele reeks anderen liggen op de loer om deze markt naar zich toe te trekken.

2-1 TABLETS

De wereldwijde tabletmarkt daalt jaar op jaar. Ook in Nederland gaan er steeds minder tablets over de toonbank. De verwachting is dat het er dit jaar rond de 1,5 miljoen stuks zullen zijn. Er zijn twee segmenten, die nog wel groei laten zien. Dat zijn de tablets met een scherm groter dan 12-inch en de groep zogenaamde 2-1 tablets. Dit zijn, vaak Windows, tablets waaraan een toetsenbord kan worden vastgeklikt. En zo verander je een tablet in een oogwenk in een ultrabook. Huawei

kondigde op het MWC de MateBook aan. Een mooi gestileerde tablet met toetsenbord, dat draait op Windows 10. Verkrijgbaar met dockingstation en active stylus.

kleuren e-ink-scherm, kan zowel aan iPhone als aan een Androidsmartphone gekoppeld worden. Uniek is dat het horloge één keer in de week opgeladen hoeft te

SMARTWATCH MINDER HOT

De grootste afwezigen op het MWC waren zonder twijfel de wearables. Er werden dit jaar bijna geen nieuwe slimme horloge aangekondigd. Is de hype over, voordat deze goed en wel begonnen is? Wellicht niet, maar de explosieve groei is eruit. Eind vorig jaar kwam Samsung met de Gear S2. Zonder twijfel is dit de beste smartwatch van Samsung. De Gear S2 draait op Samsungs eigen besturingssysteem Tizen. De meest gebruikte functies van deze smartwatch zijn binnen handbereik met een simpele draaibeweging. Draai aan de bezel (rand rond de wijzerplaat) om door e-mails te scrollen, apps te selecteren, in te zoomen op een kaart of naar het volgende muzieknummer te gaan. De bandjes van de Gear S2 zijn eenvoudig te verwisselen en bovendien wordt het horloge geleverd inclusief een draadloos oplaaddock. Concurrentsmartwatchmaker van het eerste uur, Pebble, toonde in de wandelgangen van het MWC zijn nieuwe Pebble Round. Met 7,5 mm is dit de dunste smartwatch die op dit moment te koop is. Het horloge, met een

worden. Veel minder, dan alle andere smartwatches. En de smartwatch die je echt wilt dragen.

NIET MEER ZO IN EEN ‘CURVE’.

LG had als thema vorig jaar ‘curve’. Niet alleen de nieuwe tv’s en monitor waren gebogen, ook de meeste op het MWC geïntroduceerde smartphones waren licht in de lengte gebogen. Dit jaar lijkt LG helemaal van dit concept te zijn afgestapt. De nieuwe LG G5 is aan de bovenzijde licht gebogen. Nieuwste trend bij LG: Een modulair opgebouwde smartphone. Hier gaan wij zeker nog meer van horen de toekomst. ¨

VIRTUAL REALITY IS HOT Tekst en foto’s Pieter Waasdorp

In een zonovergoten Barcelona was virtual reality hot. Heel hot. VR was zonder twijfel één van de belangrijkste trends van de beurs. Veel nieuwe aankondigingen, verbeterde technieken en nieuwe concepten passeerden de revue. De vraag blijft natuurlijk wel of virtual reality door gaat zetten of – net zoals de 3D-tv – een stille dood gaat sterven? Eén ding is zeker: De kwaliteit moet nog een stuk beter worden. Fundamenteel hebben de huidige generatie vr-headsets twee problemen. Allereerst is daar de esthetiek: de meeste virtual-reality-apparaten zien er niet uit. Dit is een beetje vergelijkbaar met Google Glass: een bijzonder innovatief concept, maar niemand gaat met zo’n bril de straat op. Bij VR ligt het nog wel even anders. Immers, de headsets wordt vooral binnenshuis gedragen. En natuurlijk valt over esthetiek (smaak) te twisten; het is heel persoonlijk. Wat voor sommigen een probleem is, is dat voor anderen absoluut niet. Anders zit het met het zogenaamde ‘convergentieaccommodatieconflict’. Dit is een veel serieuzer en fundamenteler probleem, waar de huidige en wellicht

misselijk. Ogen proberen de hele tijd te focussen op een brandpunt dat (te) dichtbij is. Om dit te corrigeren en niet ‘scheel’ te gaan kijken, moeten ogen continu corrigeren. En juist dat aanpassen geeft de vervelende bijwerkingen. Overigens heeft de Microsoft HoLoLens, een augmented reality headset, dit soort problemen niet. De laserprojecties van deze headset lijken namelijk geprojecteerd op objecten in de achtergrond, waarop ogen zich gewoon kunnen focussen.

HTC VIVE

HTC kondigde Barcelona samen met zijn partner Valve de ‘finale’ consumentenversie van zijn Vive virtualrealitysysteem aan. Eerder kwam HTC’s CEO Cher Wang met Vergence & accommodation: het bericht naar buiten, dat zij natural viewing vs. stereo viewing denkt dat VR belangrijker gaat worden voor haar bedrijf dan smartphones. En dat zij wellicht gelijk gaat krijgen, bleek wel toen HTC met de voorverkoop van de Vive op 1 maart jongstleden startte. Binnen 10 minuten verkocht HTC ruim 15.000 stuks. Met een adviesverkoopprijs 889 euro haalde HTC in één klap 13,5 miljoen euro op.

toekomstige VR-headsetfabrikanten nog geen oplossing voor hebben gevonden. Virtual reality werkt op basis van het zogenaamde stereoscopisch 3D-systeem. Een bekende variant hiervan – en die wij allemaal van vroeger kennen – zijn de rode View-Master brillen van speelgoedfabrikant Mattel. Volgens Wikipedia is stereoscopie het bekijken van een bepaald beeld met diepte door met elk oog afzonderlijk een afbeelding te bekijken. Die twee afbeeldingen worden door onze hersenen samengevoegd tot één zogenaamde stereoafbeelding met diepte. Men spreekt dan ook wel van 3D. Door dit convergentie-accommodatieconflict krijgen veel gebruikers van VR-brillen hoofdpijn en worden

Volgens HTC is de Vive de eerste zelfstandige complete VR-oplossing, inclusief draadloze VR-controllers, room scale lasersensoren, drie complete VR-titels en natuurlijk de VR-bril zelf met ingebouwde frontcamera en audioheadset. De integratie van SteamVR in deze bundel zorgt ervoor dat de Vive VR-kit altijd up-to-date blijft met de allerlaatste functies. Met de complete HTC Vive-kit creëert de gebruiker een bijna fysieke virtuele wereld. De lasergestuurde room scale controllers moeten in de hoeken van een ruimte worden opgehangen. Zij bepalen waar de gebruiker zich bevindt in zijn eigen virtuele wereld. Er is dus wel een aparte kamer dan wel ruimte nodig om de Vive optimaal te kunnen gebruiken. Een computer of smartphone is niet nodig om de HTC Vive te kunnen gebruiken.

De HTC Vive wordt geleverd met volgens HTC drie volwaardige VR-titels “om de eerste stappen te kunnen zetten in de VR-wereld”. Maar de Vive draait niet enkel om gaming. Behalve deze ‘launch- titels’ werkt HTC met ontwikkelaars samen om met applicaties te komen voor verschillende sectoren als entertainment, retail, onderwijs, design, gezondheidszorg en de auto-industrie. “Vanaf het begin is Vive in de voorhoede geweest van virtual reality, waarbij HTC pionier was bij verschillende baanbrekende technologieën”, zegt Cher Wang. “Sinds de aankondiging van de Vive ongeveer een jaar geleden, hebben we hard gewerkt met Valve om de beste VR-ervaring op de markt te kunnen brengen. Als resultaat hebben we verschillende awards en lovende reacties gekregen van media, consumenten en de industrie. Met de Vive consumer-editie hebben we dit doel kunnen verwezenlijken: de Vive wereldwijd in huis brengen en mensen virtual reality laten beleven op een manier die tot de verbeelding spreekt en de wereld werkelijk verandert.” Vorig jaar oktober is de HTC Vive uitgebreid getest door de redactie van Connexie. Omdat je met de HTC Vive echt bijna fysiek in een virtuele wereld staat en daarin vrij kunt bewegen, ervaart de gebruiker virtual reality zoals het bedoeld is en wordt volledig in de nieuwe

werkelijkheid opgenomen. Een openbaring.

doorheen gekeken kan worden. In principe moet de LG 360 VR met alle smartphones werken, die een Qualcomm Snapdragon 820 processor hebben en een usb-c connector. Die laatste zorgt ervoor dat de bril van zowel stroom als video voorzien wordt. Maar voorlopig kan de VR-bril alleen aan de eigen nieuwe LG G5 smartphone gekoppeld worden. De VR-headset beschikt niet over eigen audio. Wel kan natuurlijk de LG G5 via bluetooth met een headset verbonden worden om zo een optimale VR-experience te krijgen.

LG 360 VR

Bij de meeste VR-headsets, zoals de Samsung Gear VR en Google’s cardboard, moet een smartphone worden gebruikt. Het toestel wordt eenvoudig in de bril geschoven en het beeldscherm van de smartphone wordt gebruikt als stereoscherm. De in Barcelona door

Op het MWC kreeg Connexie een exclusieve demo van de LG 360 VR. Wij probeerden de headset met een virtuele rit op een achtbaan en waren onder de indruk van de prestaties: een echte sensatie. Je voelt de sensatie in je buik en begint bijna te gillen als je even stilstaat op het hoogste punt van de achtbaan

LG geïntroduceerde LG 360 VR werkt net even anders. Er wordt geen toestel in deze ‘dedicated’ VR-bril van LG geschoven. Nee, de nieuwe LG G5 wordt gekoppeld aan de bril via een usb-c verbinding. De 360 VR heeft zelf twee ingebouwde schermpjes, die worden aangestuurd door de smartphone. Een groot voordeel hiervan is dat de 360 VR veel lichter is dan bijvoorbeeld de Gear VR van Samsung. Weegt deze laatste bijna een halve kilo, de LG 360 VR is nog geen 180 gram zwaar. Het is eigenlijk bijna een gewone bril, maar dan met glazen waar niet

en daarna met vliegende vaart naar beneden duikt. Wel oppassen voor het snoer dat de vr-bril verbindt met de G5. Je hebt de neiging je eraan vast te klampen. Hoewel wij graag een langere test hadden willen doen, krijgen gebruikers met deze VR-headset zonder enige twijfel een echte virtual reality-experience. De bril zit goed en heeft niet de neiging van je hoofd te schuiven. Kortom: LG heeft een prima product afgeleverd. Wanneer de 360 VR in ons land op de markt komt is nu nog niet bekend. Hetzelfde geldt voor de prijs.

mwc

>>>>>>>

SAMSUNG GEAR VR

De virtual reality headset Gear VR van Samsung is sinds eind november vorig jaar in ons land te koop. De bril kan alleen gebruikt worden in combinatie met een Samsung smartphone, die een superamoled display heeft. Op dit moment zijn dat de Galaxy S6 edge+, S6, S6 edge, S7 en S7 edge. De smartphone wordt in de VR-bril geschoven en via het beeldscherm van de smartphone “ondergaat de gebruiker een 3D-ervaring in 360 graden die niet van echt te onderscheiden is”, aldus Samsung. Bij de ontwikkeling van de Gear VR heeft Samsung samengewerkt met Oculus Rift, dat eigendom is van Facebook. Samsung pakte groots uit met virtual reality op het MWC en had een mega VR-bioscoop gebouwd op de stand. Hier konden de ruim 100.000 bezoekers van de beurs voor het eerst kennismaken met virtual reality. Ook speelde de Gear VR een belangrijke rol tijdens de persconferentie van Samsung, waar de Galaxy S7 en S7 edge werden aangekondigd. De ruim 4.000 journalisten en genodigden konden – en dat is voor het eerst – de persshow volgen via hun virtual reality bril. Daarnaast geeft Samsung in de voorverkoop een Gear VR gratis bij iedere bestelde Samsung Galaxy S7 en S7 edge. De software van de Gear VR geeft op dit moment de meeste mogelijkheden van alle door ons geteste VR-headsets. Wel moet gezegd worden dat het beeld van de Gear VR nog een beetje schokkerig is. Ook als video’s bekeken worden, blijft de gebruiker het gevoel krijgen naar een getekende realiteit te kijken. Het echte ultieme wow-gevoel krijgt de kijker nog net niet met deze Gear VR. De headset is overigens door de prijs en beschikbaarheid wel heel toegankelijk voor een groot publiek.

ALTERNATIEVEN

Uit Zweden komt het bericht dat McDonald’s daar het Happy Meal in een VR-verpakking gaat verkopen. De Happy Googles gaan daar omgerekend nog geen vier euro kosten. En dan krijg je naast de VR-headset ook een hamburger, French Fries en een coke. Wel nog even de verpakking omvouwen en een Android-smartphone

erin stoppen. Voorlopig alleen nog beperkt tot 14 verschillende filialen en alleen in maart. Of McDonald’s ook zo’n actie in ons land met de Happy Googles komt is nu nog niet bekend. Ook Google heeft een VR-headset. De Google cardboard is een kartonnen low-budgetvariant, die óf gekocht, maar ook zelf in elkaar geknutseld kan worden. Omdat de Google cardboard het scherm van een Androidsmartphone gebruikt en verder geen toeters en bellen heeft, kan de prijs extreem laag gehouden worden. Om de cardboard te gebruiken, moet er wel een app worden geïnstalleerd. De Chinees-Franse fabrikant Alcatel heeft een slimme oplossing. De verpakking van de nieuwe Idol 4S kan namelijk gebruikt worden als VR-bril, waarbij de smartphone in de bril geschoven kan worden. En de plastic VR-bril is zelfs door Google gecertificeerd. Via de speciale Onetouch VR Store kunnen gebruikers virtual-realitycontent installeren op hun smartphone. Daarnaast natuurlijk komen op korte termijn de al eerder

besproken Microsoft HoLoLens en de Sony Playstation VR op de markt. Volgens Facebook moet de moeder van alle VR-headsets, de Oculus Rift, deze of begin volgende maand beschikbaar komen. De Oculus moet worden verbonden aan een computer die op Windows draait. Oprichter Palmer Luckey van Oculus antwoordde op de vraag of de Oculus ook op een Apple Mac kan draaien het volgende: “That is up to Apple. If they ever release a good computer, we will do it.” En het wachten is natuurlijk op Apple. Het is algemeen bekend dat Apple bezig is met een inhaalslag. Zo is het grootste bedrijf ter wereld bezig om op grote schaal VR-experts aan zich te binden. Het ligt voor de hand dat Apple met een device komt dat meer op de Microsoft HoLoLens gaat lijken, dan bijvoorbeeld op Facebooks Oculus, LG 360 VR of de Samsung Gear VR. Immers, Apple kennende moet het ook dit keer weer om een gesloten systeem gaan, dat waarschijnlijk gaat draaien op iOS. ¨

De doelstellingen lijken wel enigszins onverenigbaar

mwc

WAT WORDT DE STANDAARD VOOR 5G Tekst Eildert van Dijken

Op het Mobile World Congress in Barcelona, dat van 21 tot en met 24 februari werd gehouden, was er veel aandacht voor 5G. Eildert van Dijken, principal consultant bij Strict – een onafhankelijk ict-adviesbureau met kernexpertise in communicatietechnologie – ging voor Connexie op zoek naar de 5G-nieuwtjes op deze voor onze sector belangrijkste beurs van het jaar.

De 4G-netwerken zijn in Nederland amper uitgerold, maar desondanks is men al weer volop bezig met de opvolger. Er wordt al veel over 5G gepubliceerd, maar op dit moment is het niet meer dan een verzameling ideeën over de toekomst. De specificatie van de 5G-standaard is nog maar net begonnen. In principe is de industrie het eens over wat de standaard moet kunnen: • • •

Snelheden tot 10 Gbit/s voor een eindgebruiker Latency tot 1 ms verlaagd Tot 1 miljoen gebruikers per km2, of zelfs 100 gebruikers per m2

Daarnaast wordt er nog een aantal andere doelstellingen bepaald, maar dit verschilt per partij. Het Europese 5G-onderzoeksproject wil zelfs integratie met vaste netwerken en satellietverbindingen voorstellen. Was het vorig jaar duidelijk dat 5G vooral ook gepusht werd vanuit de overheid en sommige operators (SK Telecom, NTT DoCoMo), nu heeft elke zichzelf respecterende operator 5G-plannen. Verizon (uit Amerika) wil 5G zelfs al in 2017 lanceren, voordat er uberhaupt een standaard is gedefinieerd. Amerika is soms ook wel erg vooruitstrevend, vooral toen 3,5G (HSPA+) door operators vijf jaar geleden als 4G werd verkocht.

Ericsson spant de kroon, met meer dan 20 contracten om 5G te ontwikkelen. Iedereen wil de eerste zijn en leveranciers doen hun uiterste best om in die behoefte te voorzien. Dat levert soms bijzondere taferelen op, zoals in het jaar 2000 in Nederland, voor de komst van GPRS. KPN, Vodafone en Telfort wilden alle drie als eerste een GPRS-testsysteem van dezelfde leverancier. De oplossing om problemen met klanten te voorkomen? Op vrijdag drie vrachtwagens tegelijk naar Den Haag, Maastricht en Amsterdam te laten vertrekken. Zoiets zal men voor 5G ook weer moeten doen, anders is niet iedereen de eerste. Overigens staan de testsystemen nog behoorlijk ver van marktintroductie; in Nederland zit daar meestal toch anderhalf tot twee jaar tussen.

RADIOTECHNOLOGIE

Er is nog een aantal zaken te regelen voordat 5G als standaard voor u en mij beschikbaar is. Allereerst moet de radiotechnologie worden gestandaardiseerd. Er zijn wel overeenkomsten, maar de verschillende leveranciers hebben allemaal andere oplossingen (zie elders in deze uitgave voor meer informatie hierover). Aangezien op dit moment nog verschillende technologieën worden beproefd (zoals Massive MIMO, verschillende frequentiebanden), zal dit nog enige tijd kosten.

>>>>>>>

Een technologie die vorig jaar veel aandacht kreeg, namelijk zenden en ontvangen op dezelfde frequentie (full duplex same frequency), was dit jaar op Barcelona volledig afwezig.

SPECTRUM

Als tweede moet radiospectrum beschikbaar worden gemaakt voor 5G. Op de afgelopen World Radio Conference (WRC-15) is besloten om het 700MHz-spectrum beschikbaar te maken voor mobiele netwerken. Volgens de planning van Agentschap Telecom en het Ministerie van Economische Zaken zal dit spectrum in Nederland waarschijnlijk vanaf 2020 beschikbaar zijn. Per operator zal dit niet veel meer dan 2x10MHz opleveren. Dit spectrum heeft door zijn relatief lage frequentie een goed bereik, maar echte capaciteit voor 5G levert het niet op. Voor de hoogste 5G-snelheden wordt op dit moment 800MHz tot 4GHz aan bandbreedte gebruikt; zoveel ruimte is alleen beschikbaar op hoge frequenties (15 - 100GHz). Veel spectrum is al geserveerd

voor satelliettoepassingen (gps, satelliet-tv, communicatie) en luchtvaart (radar, bakens, navigatie en communicatie). Over de frequenties voor 5G is nog totaal geen overeenstemming; het vrijmaken van frequenties voor mobiel gebruik is een proces dat al snel tien jaar duurt. Voor echt hoge 5G-snelheden zijn er dus wat uitdagingen. Bij sommige 5G-demoâ&#x20AC;&#x2122;s in Barcelona werd zowel gebruikgemaakt van hoog spectrum (15GHz en hoger) en laag spectrum (lager dan 6GHz). Het lage spectrum zat waarschijnlijk op de 5GHz-band, die nu vooral voor wifi wordt gebruikt. Maar er wordt ook nagedacht over de 2GHz-band en de 3,5GHz-band. Voor het hoge spectrum wordt gekeken naar 28, 32 en 73GHz. Beslissingen hierover kunnen pas op de volgende World Radio Conference over drie jaar (WRC-19) worden genomen, waarna nog enkele jaren nodig zijn om frequenties vrij te maken en landelijke wetgeving aan te passen.

Want er wordt op wereldniveau besloten, waarna elk land zijn eigen wetgeving moet aanpassen. Frequentiebeleid is namelijk nog steeds een verantwoordelijkheid van elk land apart. De lage frequenties kunnen gebruikt worden voor snel verplaatsende mobiele gebruikers (auto, trein), de hoge frequenties voor stationaire mobiele gebruikers of wandelende gebruikers (bijvoorbeeld in kantoren of marktpleinen).

CORE NETWERK

Het derde aspect waar nog geen duidelijkheid over is, is de besturing van het toekomstige 5G-netwerk. Waarschijnlijk zal het 4G-netwerk evolueren via 4,5G naar 5G, maar dit gaat niet helemaal op. Voor het 5G core netwerk zal waarschijnlijk veel gebruikgemaakt worden van IT-technologie zoals virtualisatie en cloudoplossingen. De capaciteit van het systeem moet extreem veel hoger liggen dan het 4G-netwerk, tot een factor 1000 hoger. Dat zorgt voor behoorlijke uitdagingen. Daarnaast wil men de vertraging (latency) in

mwc

Foto Facebookpagina Mark Zuckerberg

het systeem van 30-40 milliseconden nu verlagen tot minder dan 1 milliseconde. Een mogelijke oplossing is het verplaatsen van de besturing van het systeem naar de rand van het netwerk, vlakbij de base stations. Dit noemt men Mobile Edge Computing (MEC). Voor de operators is het belangrijk dat het systeem zeer eenvoudig te configureren moet zijn en een laag kostenniveau heeft. Er is dus een aantal aspecten dat moet worden samengevoegd om tot een compleet 5G-systeem te komen.

NETWORK SLICING

Een concept dat een belangrijke rol speelt bij de ontwikkeling van 5G, is het principe van network slicing. Er zullen veel verschillende gebruikers zijn van het 5G-netwerk met verschillende eisen. Eén van de grootste gebruikers van het mobiele-dataverkeer zullen videogebruikers zijn. Samsung en Facebook zetten hier vol op in. Samsung introduceerde de nieuwe Galaxy S7 en S7 Edge met de Gear VR lite, waarbij je mobiele telefoon ook als beeldscherm voor Virtual Reality (VR) wordt gebruikt. Mark Zuckerberg was in Barcelona bij de persintroductie van de Galaxy S7 en ook tijdens zijn keynote in Barcelona sprak hij uit dat Facebook straks mensen nog beter ervaringen kan laten delen door VR. En als je ergens naar toe wilt

gaan, dat je via VR vast kan zien hoe het er écht uitziet. Van video en VR wordt daarom nog veel verwacht. De Oculus Rift-demo die ik mocht zien gaf mij overigens nog niet zo’n enthousiasme, want de interactieve demo had de beeldkwaliteit van net iets beter dan een ouderwetse VHS-videoband. Dit lag voor een groot deel aan de demo, de bril kan betere beelden weergeven. Wel is duidelijk dat er voor VR-videogebruik hoge bandbreedtes nodig zijn. Naast deze zware videogebruikers (die waarschijnlijk redelijk stationair zullen zijn: fietsen met een VR-bril lijkt mij niet gezond!) zullen er veel gewone verbonden devices zijn, die toegang tot allerlei informatie leveren. Het is vooral de huidige mobiele gebruiker die in deze categorie valt. De derde categorie is dan bedoeld voor het Internet of Things: grote aantallen devices die redelijk stationair zijn en weinig data versturen. Hiervoor is eigenlijk een heel ander soort netwerk nodig. Network slicing is bedoeld om verschillende lagen in het netwerk te definiëren die elk een andere gebruikersgroep moet kunnen helpen. Het lijken wel enigszins onverenigbare doelstellingen te zijn: zeer snel, zeer veel gebruikers tegelijkertijd en extreem hoge capaciteit. De tijd zal het leren! ¨

WAT ZIT ER TUSSEN 4G EN 5G Tekst Eildert van Dijken

Veel aandacht gaat uit naar 5G, omdat dit innovatief en hot is. Veel interessanter is hoe operators de uitdagingen van de komende paar jaar gaan oplossen. Onderzoek van Strict heeft uitgewezen dat de huidige capaciteit van 4G waarschijnlijk al in 2019 voor congestie zal zorgen op veel plekken in het netwerk.

Het is niet eenvoudig mogelijk om twee keer zoveel zendmasten te plaatsen in de stad. Ericsson en Huawei lieten daarom opnieuw lantarenpalen met 4G-zenders zien op de beurs in Barcelona. Ook het bushokje van KPN was op de beurs aanwezig, met een ingebouwde LTE-zender. Daarnaast had Ericsson samen met Kathrein

een nep-putdeksel ontwikkeld, zodat op drukke pleinen en straten eenvoudig extra zenders konden worden ge誰nstalleerd (zie afbeelding). De zendapparatuur wordt onder het huidige putdeksel ge誰nstalleerd, het nep putdeksel is vervolgens de antenne die met een zwak signaal tot 200 meter rondom uitstraalt. De techniek van LTE wordt ook druk verder ontwikkeld. Na de komst van LTE-Advanced in 2014, is er nu LTE-Advanced Pro. Eigenlijk is dit een lange naam voor 4.5G. Deze stap van LTE maakt snelheden tot 1 Gigabit per seconde mogelijk. Qualcomm speelt hierbij een grote rol.

QUALCOMM

Qualcomm is een van de grote leveranciers van chipsets voor telefoons. Veel merken vermelden trots welk type Qualcomm Snapdragon aan boord is. Een van de nieuwste typen is de Snapdragon 820, die onder andere in de nieuwe HP Elite X3 is te vinden. Qualcomm werkt veel samen met grote netwerkleveranciers om nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken; op de stand werd zowel met Nokia- als Ericssonnetwerken nieuwe LTE-functies gedemonstreerd. Voor de Amerikaanse markt werd LTE-U gedemonstreerd, voor de Europese markt LTE-LAA. Bij deze oplossingen wordt de 5GHz-band ook gebruikt voor LTE. Tot nu toe was wifi de belangrijkste gebruiker van deze licentievrije band. Door van deze frequentieband gebruik te maken

mwc

is het mogelijk de snelheid en de capaciteit van LTE sterk te verhogen of zelfs te verdubbelen. Qualcomm demonstreerde samen met Ericsson ook Gigabit LTE, wat over één of twee jaar in Nederland mogelijk moet kunnen zijn. Dit werd gedemonstreerd met de nieuwe Qualcomm Snapdragon X16 LTE modem in een testdevice, waarbij 979 Mbit/s datasnelheid werd gehaald.

Hierbij werd gebruikgemaakt van 4x4 MIMO, 256 QAM en drie frequentiebanden gecombineerd. Op dit moment is de huidige maximale snelheid in Nederland

225 Mbit/s. KPN heeft begin maart aangekondigd dat men dit jaar naar 400 Mbit/s verwacht te gaan. Dit wordt gerealiseerd door een hogere modulatietechniek (256 QAM, meer bits in de radiogolf gecodeerd dan de 64 QAM nu) en drie parallelle frequentiebanden (Carrier Aggregation). In Nederland betekent dat bijvoorbeeld een combinatie van 800MHz, 1800MHz en 2600MHz. Vodafone heeft op dit moment een aantal 2600MHz-zenders in gebruik. KPN heeft een beperkt aantal 2600MHz-zenders, maar KPN gaat dit jaar ook 10MHz gebruiken in de 2100MHzband. De helft van de huidige 3G 2100MHzband wordt daarbij ingezet voor LTE. Door 256 QAM in combinatie met drie keer Carrier Aggregation en in totaal 40MHz (10 op 800MHz, 20 op 1800MHz en 10 op bijvoorbeeld 2100MHz) levert dit een maximale snelheid van 400 Mbit/s. Deze snelheid is afhankelijk van de omstandigheden, moet gedeeld worden met andere gebruikers en is dus zelden beschikbaar. Het voordeel is wel dat deze hogere snelheid meer capaciteit oplevert voor alle

gebruikers. Vooralsnog wordt deze functie ondersteund door de nieuwe Samsung Galaxy S7, de LG G5, de Sony Xperia X Performance en de HP Elite X3. Voor de huidige toestellen zoals de Samsung S6, iPhone 6S en Sony Xperia Z5, blijft de maximale snelheid 225 Mbit/s, maar de capaciteit van het netwerk wordt wel met 33 procent verhoogd. Op weg naar 5G werden er veel nieuwe ontwikkelingen getoond in Barcelona. Duidelijk is dat Qualcomm nog geen chips kan ontwerpen voor 5G zolang de standaard, de radiotechnieken en de frequenties nog niet zijn vastgesteld. Operators hebben de mogelijkheid om de snelheid en capaciteit van hun netwerken verder uit te bouwen, maar zullen dit ook moeten doen om de groei van het verkeer aan te kunnen. ¨

5G-TECHNOLOGIE IN BARCELONA Tekst Eildert van Dijken

Op het Mobile World Congress in Barcelona lieten diverse fabrikanten hun oplossingen zien voor de 5G-technologie die er in de toekomst moet komen. Eildert van Dijken, principal consultant bij Strict – een onafhankelijk ict-adviesbureau met kernexpertise in communicatietechnologie – bezocht de stands van de verschillende leveranciers om naar hun oplossingen te kijken. NOKIA

Nokia heeft in Barcelona een 5G demo gegeven, waarbij op 92GHz (radiogolven met een golflengte van ongeveer 3 mm) hogesnelheid-dataoverdracht werd gehaald tot 20 Gbit/s. Het betrof een Proof of Concept door Bell Labs, een beroemd onderzoeksinstituut dat nu onderdeel is van Nokia. Op zulke hoge frequenties is het niet eenvoudig om radiosignalen van de antenne naar de ontvanger te brengen (enorme signaalverliezen). Daarom was het eerste deel van de ontvanger geïntegreerd met de antenne. Er werd gebruikgemaakt van een ontvanger met 64 elementen. Dankzij 32 QAM-modulatie haalde deze opstelling naar verluidt 20 Gbit/s. Een opvallend verschil met andere demo’s was de afwezigheid van een scherm waarop de huidige werkelijke snelheid afleesbaar was. Nokia had op hun stand een leuke demo met zelfrijdende auto’s over de latency van 5G-netwerken. De auto’s volgden allemaal hetzelfde patroon (een 8) en moesten elkaar daardoor steeds kruisen. Als de

latency (vertraging van het systeem) in 5G-modus stond (rond 1 milliseconden), konden de auto’s elkaar goed volgen en kruisen. Als het systeem in 4G-modus stond, werd duidelijk dat de onderlinge communicatie teveel vertraging had. De auto’s moesten langzamer rijden en op elkaar wachten bij de kruising. Het leek net of in alle auto’s erg onzekere bestuurders waren ingestapt en daardoor steeds file ontstond. De voordelen van 5G werden hierdoor leuk duidelijk gemaakt! Nokia heeft zijn nieuwe generatie radionetwerk gepresenteerd: AirScale Radio Access. Dit platform is flexibel in opbouw, heeft een hoge capaciteit en zou ook voor 5G gebruikt kunnen worden. Aangezien er nog niks bekend is over de 5G-standaard – behalve enkele doelstellingen, zie het artikel elders in deze uitgave – is dat een bijzondere uitspraak. Dankzij Software Defined Radio (SDR) is het tegenwoordig mogelijk om met dezelfde zenders 2G, 3G of 4G uit te zenden, terwijl deze alle drie op een heel andere manier werken. Waarschijnlijk dat men verwacht de nieuwe standaard van 5G ook (met aanpassingen) op dit platform te kunnen doen. Aangezien andere leveranciers tegenwoordig ook SDR’s gebruiken, is dit niet echt uniek. Het systeem is ontworpen om Cloud RAN te ondersteunen, waarbij de besturing van het radionetwerk in de cloud staat en de base stations niet meer dan radio-zendtrappen zijn. Alle rekenkracht en netwerkinstellingen worden in de cloud uitgevoerd, hetgeen een grote mate van flexibiliteit geeft.

mwc NTT DOCOMO

NTT DoCoMo heeft een lange historie in de ontwikkeling van nieuwe mobiele technologie. Voordat 3G een standaard was, had men in Japan al een 3G-netwerk gebouwd. Ook bij de ontwikkeling van 4G stond NTT DoCoMo vooraan, maar lang niet zo prominent als daarvoor. Bij 5G is NTT DoCoMo wel betrokken, maar is meer volgend dan leidend. Ze hebben testen uitgevoerd met Nokia, Samsung (in Korea, niet in Japan) en Ericsson. De snelheid die ze in Barcelona demonstreerden was relatief laag, met slechts 2 Gbit/s. Ten opzichte van onze huidige mobiele toestellen natuurlijk heel snel, maar tussen het andere 5G-geweld in Barcelona niet bijzonder. NTT DoCoMo maakte daarbij ook gebruik van beamforming, waarbij gekozen kon worden uit 64 mogelijke zendrichtingen.

INTEL

Intel had in Barcelona een indrukwekkende stand met zeer veel mobiele toepassingen, waaronder chips waarmee sporters tijdens wedstrijden volledig in 3D gevolgd kunnen worden. Intel heeft echter weinig aandeel in de markt van 4G. In mobiele devices is Intel geen speler, Qualcomm duidelijk wel. In de markt van mobiele netwerken speelt Intel op dit moment ook geen rol. Intel demonstreerde wel dat het bedrijf met 5G actief wil zijn. Daarvoor had men een testopstelling die bestond uit 64 programmeerbare radioâ&#x20AC;&#x2122;s (SDR) die door Intel XEON servers werden aangestuurd. Dit werd gepresenteerd als 5G-demo, terwijl het eigenlijk een opgevoerde 4G-oplossing betrof. Ze hadden tekeningen van een 5G-testbed dat

>>>>>>>

in 2016/2017 uiteindelijk 7 Gbit/s zou moeten ondersteunen. Daarnaast werden nieuwe 4G-oplossingen gedemonstreerd met hulp van Nokiaen Ericssonsystemen. In de race naar 4G heeft Intel veel support gegeven aan Wimax, maar deze standaard is uiteindelijk lang niet zo succesvol geworden als LTE. Intel heeft nu de ambitie om zijn chips een rol te laten spelen in 5G, zowel in mobiele devices als in netwerkoplossingen. Telecom verschuift steeds meer naar standaard IT-technieken, waarbij vooral software de functionaliteit overneemt. De softwareapplicatie kan dan vervolgens in een gevirtualiseerde omgeving op een standaard server worden gehost. En standaard serverprocessoren leveren, dat is waar Intels kwaliteiten liggen!

Welcom Kanaal Zuid 292

Directeur: Chris Vedder

7364 AJ Lieren

E c.vedder@welcombij.nl

T 055 539 54 57

welcombij.nl/word-ook-welcom

WORD OOK WELCOM!

Word ook ondernemer bij Welcom! Welcom is een franchise-telecomformule waarbij begrippen als onafhankelijkheid, deskundigheid, persoonlijk advies, een breed aanbod en een focus op zowel de consumenten- als de zakelijke markt de basis vormen.

De Welcom organisatie is van mening dat een transparante manier van samenwerken de enige duurzame manier is. Het gaat iedere ondernemer om haar eigen bestaansrecht en alleen als alle betrokken partijen delen in het succes, is niet alleen een langdurige relatie het gevolg, maar werken we ook prettig met elkaar. Iedere dag moeten we samen nieuwe uitdagingen overwinnen en alleen als we open en transparant met elkaar werken kunnen we alles snel en efficiĂŤnt oplossen. Door elkaar scherp te houden en te toetsen blijven we op de hoogte van elkaars succes en kunnen we de groep tot de beste in zijn branche laten uitgroeien. Welcom biedt u maximale focus op rendement, slagvaardig samenwerken, en een sterke klantgerichtheid op zowel de particuliere als zakelijke markt. Chris Vedder

Interesse? Neem contact met ons op via (055) 539 54 57 of via c.vedder@welcombij.nl

ERICSSON

Vorig jaar demonstreerde Ericsson 5G op een elektrisch karretje een terminal met een maximale snelheid van 5,3 Gbit/s. Dit jaar hadden ze een stellage gebouwd om 5G in combinatie met ‘beamforming’ te demonstreren. De 5G-ontvanger werd voor de antenne heen en weer bewogen. De zender had 512 antennes en vijf keer per seconde werd bepaald of de richting van het signaal

moest worden aangepast. Op een beeldscherm was te volgen welke richting door de zender werd uitgestraald. Door gebruik te maken van een sterk gerichte bundel is minder energie nodig en is er minder interferentie. De capaciteit van het systeem kan daardoor worden verhoogd. Naar twee ontvangers werd in totaal pieksnelheden van 25 Gbit/s gehaald, de snelste 5G-demo in Barcelona. Er werd gebruikgemaakt van 15GHz, een band die nu ook veel voor straalzenders wordt gebruikt. Naar verluidt had Ericsson deels gebruikgemaakt van hun straalzendertechnologie om deze 5G-zenders te bouwen.

mwc

Van de opstellingen in Barcelona was dit systeem het meest efficiënt, doordat slechts 800MHz bandbreedte werd gebruikt (zie de tabel hieronder). De drie grote operators in Nederland hebben op dit moment elk 70MHz bandbreedte beschikbaar. Om 5G-snelheden te halen, is nog veel extra spectrum noodzakelijk!

HUAWEI

Huawei is wereldwijd een van de grootste leveranciers van mobiele netwerken. Huawei levert ook heel veel IT technologie (o.a. netwerken, servers, storage, cloudoplossingen). De combinatie van beide bedrijfstakken geeft Huawei een goede positie nu IT-technologie belangrijk wordt in de ontwikkeling van telecom. Voor 5G is het de verwachting dat virtualisatie en clouding grote rollen gaan spelen om de gewenste flexibiliteit en kostenverlaging mogelijk te gaan maken. Huawei had een 5G-demo op een futuristisch karretje in Barcelona gebouwd. Dit was een stationaire opstelling,

met zowel de zenders als ontvangers op het karretje. Er werd gebruik gemaakt van acht antennes die parallel de data ontvingen. De maximale doorvoersnelheid was 20 Gbit/s. Er werd gebruikgemaakt van de 72GHz-band, die kandidaat is voor 5G. Van deze demo mochten helaas geen foto’s worden gemaakt. Huawei had daarnaast ook testen uitgevoerd in China, waarbij 10 Gbit/s werd gehaald in laag spectrum (tot 6GHz) en 40 Gbit/s in hoog spectrum (boven 6GHz). De datasnelheid van de 5G-demo’s zijn ten opzichte van vorig jaar sterk gegroeid. ¨

LEVERANCIER

FREQUENTIE

BANDBREEDTE

SNELHEID

NTT DoCoMo (Nokia)

73.5GHz

1GHz

2 Gbit/s

Intel (2017)

28GHz

800MHz

1.5 - 7 Gbit/s

Bell Labs (Nokia)

92GHz

4GHz

20 Gbit/s

Huawei

72GHz

1.8GHz

20 Gbit/s

Ericsson

15GHz

800MHz

25 Gbit/s

China wordt grootste lte-markt in de wereld

150 MILJOEN 5G-ABONNEMENTEN IN 2021 Tekst Marco Mekenkamp

In 2021 zullen er maar liefst 150 miljoen 5G-abonnementen zijn. Dat verwacht althans leverancier van communicatietechnologie en -diensten Ericsson. Het Zweedse bedrijf denkt dat Zuid-Korea, Japan, China en de Verenigde Staten een leidende rol zullen gaan spelen bij de adoptie van de eerste en snelste 5G-abonnementen. 5G maakt het mogelijk om nieuwe typen apparaten aan te sluiten, waardoor er ook nieuwe gebruikersmogelijkheden ontstaan met betrekking tot The Internet of Things (IoT). Ericsson doet de voorspellingen in het Ericsson Mobility Report. Het rapport laat verder een significante toename in mobiele videoconsumptie zien. In Noord-Amerika en Europa gaat dit verkeer al zes keer hoger uitvallen over de periode 2015-2021. Het dataverkeer in NoordAmerika gaat per actieve smartphone groeien van 3,8 naar 22GB per maand in 2021; in West-Europa verwacht Ericsson een groei van 2 naar 18GB per maand. Een duidelijke aanjager van het groeiende dataverkeer is dat er wereldwijd twintig nieuwe mobiele

breedbandabonnementen per seconde worden afgesloten. Er zijn nu al evenveel mobiele abonnementen als mensen op aarde. In 2016 bereiken we de grens van vier miljard smartphone-abonnementen. Rima Qureshi, Senior Vice President en Chief Strategy Officer, bij Ericsson, zegt: “5G gaat over meer dan alleen snellere mobiele diensten. Het maakt nieuwe use cases met betrekking tot The Internet of Things mogelijk. Zo heeft Ericsson een prototype testbed gebouwd om 5G-netwerkfuncties en data-analyses toe te passen op het openbaar vervoer, waardoor die brandstof kunnen besparen, files vermijden en een lagere impact hebben op het milieu. Ict-transformatie wordt nog meer gemeengoed wanneer 5G zich ontwikkelt van visie naar werkelijkheid in de komende jaren.”

VIDEO

Video domineert het dataverkeer. Het wereldwijde mobiele dataverkeer zal naar verwachting vertienvoudigen, in de periode van 2015 tot 2021, en video is naar verwachting goed voor zeventig procent van het totale mobiele verkeer in 2021. Op veel netwerken is YouTube goed voor maximaal zeventig procent van al het videoverkeer, terwijl het aandeel van Netflix kan oplopen tot twintig procent in de markten waar dit beschikbaar is.

GROOTSTE LTE-MARKT

China haalt de VS in als ’s werelds grootste lte-markt: Tegen het einde van 2015 heeft China 350 miljoen lte-abonnementen, denkt Ericsson. Dat is bijna 35 procent van alle lte-abonnementen wereldwijd.

mwc

Het Aziatische land heeft naar verwachting 1,2 miljard lte-abonnementen in 2021. Afrika wordt ook steeds meer een ‘connected’ continent: vijf jaar geleden (2010) waren er 500 miljoen mobiele abonnementen in Afrika, maar tegen het einde van 2015 is dit aantal verdubbeld tot één miljard. De toegenomen connectiviteit verbetert het vooruitzicht van financiële inclusie voor de zeventig procent van de bevolking die geen bankrekening heeft, doordat mobiele gelddiensten vorm beginnen te krijgen.

VERMINDEREN UITSTOOT

Ict ondersteunt de ‘low-carbon’economie, zo constateert Ericsson. Ict maakt het mogelijk het energieverbruik en de uitstoot van broeikasgassen in alle industriële sectoren te verminderen. De totale reductie van de uitstoot kan oplopen tot ongeveer vijftien procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen in 2030, meer dan de huidige ‘carbon footprint’ van de VS en de EU samen.

TRENDS

Nieuw in het rapport is de Mobile Business Trends-appendix. De appendix schetst acht trends die laten zien hoe mobiele operators succesvol gebruik maken van verschillende manieren om geld te verdienen aan de explosieve groei van het dataverbruik en de toenemende vraag naar mobiele diensten.¨

Wereldwijd worden er twintig nieuwe mobiele breedbandabonnementen per seconde afgesloten 61

EN WAT WAS ER NOG MEER TE ZIEN Tekst en foto’s Pieter Waasdorp

Op een beurs als het MWC valt natuurlijk altijd genoeg te zien. Lang niet alles kunnen we in dit magazine aan bod laten komen. Toch hebben we een aantal opmerkelijke, innovatieve en/of bijzondere producten en noviteiten gezien die we u niet willen onthouden. CELLOMAT

Het Israëlische bedrijf Cellomat introduceerde op het MWC een soort snoepautomaat voor mobiele telefoons. Volgens het bedrijf kunnen zij een automaat leveren die 24 uur per dag en zeven dagen per week open is. In de machine is plaats voor 220 verschillende smartphones, simkaarten en

accessoires. Via een slim keuzemenu kan de consument het juiste toestel inclusief eventueel mobiel telefoonabonnement kiezen. De Cellomat doet zelfs aan cross- en upselling, want er is een plaats voor een hele reeks hoesjes en bumpers. Daarnaast kun je volgens de bedenkers ook defecte toestellen op deze manier inzamelen en is de Cellomat zelfs te gebruiken om smartphones in te laten ruilen. Kortom een alleskunner. Toch is Connexie er niet van overtuigd dat wij de Cellomat ooit in Nederland zullen zien.

OPPO VOOC

De Chinese smartphonefabrikant Oppo, bekend van hun ultra dunne telefoons, heeft op de beurs een nieuwe

oplaadtechnologie voor accu’s geïntroduceerd. Volgens Oppo is het mogelijk om met de nieuwe generatie VOOC Flash Charge een lege 2.500mAh-accu binnen vijftien minuten volledig te kunnen opladen. Na vijf minuten zou een accu, door deze innovatie, al 45 procent vol zijn. Volgens Oppo heb je een speciale door hen ontwikkelde accu nodig en de zogenaamde ‘low voltage pulse charge’-techniek van het bedrijf. Het systeem werkt zowel met standaard micro-usb als de nieuwe usb-c standaard. Oppo belooft dat deze nieuwe technologie binnenkort al in hun smartphones te vinden is. En dan wordt opladen ineens een feestje. Toen Connexie op de stand van Oppo naar het systeem ging kijken, bleek dat het ineens verwijderd was. Volgens Oppo tijdelijk. Naast Oppo werken ook Qualcomm, met Quick Charge 3.0 dat al in de nieuwe LG G5 te vinden is, en MediaTek aan nieuwe snelle laadtechnieken.

HUAWEI 5G-HANDSET

De Chinese fabrikant van netwerkinfrastructuur, smartphones, tablets en wearables Huawei pakte groots uit op de beurs. Het bedrijf had de helft van de grote eerste hal van de nieuwe beurslocatie Gran Fira gehuurd. Je moet ervan houden, maar Huawei had zelfs een volledig terracottakleurige marmeren vloer laten leggen in de hal. Helemaal aan het einde van ruimte was een Chinese tuin aangelegd, speciaal ingevlogen uit China. Voor het eerst en als enige, toonde Huawei een werkende 5G-handset. Dat het om een prototype

ging, was duidelijk. Het model was namelijk alles behalve handzaam en was bijna één bij één meter groot. Aan de bovenkant van het toestel waren acht grote antennes geïnstalleerd. Volgens Huawei was het bereik van het apparaat nog beperkt. Op de stand was een live demo te zien met snelheden tot wel 10,6 Gbit/s. Huawei denkt dat 5G in 2020 commercieel geïntroduceerd kan worden. Genoeg tijd dus om het huidige prototype om te bouwen tot een echte handzame smartphone.

ORAL-B CONNECTED TANDENBORSTEL

In Barcelona onthulde Oral-B zijn nieuwste tandenborstel innovatie: Oral-B GENIUS, de eerste in zijn soort en volgens het bedrijf op dit moment het slimste poetssysteem. De nieuwe Oral-B GENIUS beschikt over een nieuwe positiedetectietechnologie die bewegingssensortechnologie in de borstel combineert met videoherkenning via de smartphonecamera. De positiedetectietechnologie houdt bij welke zones gepoetst zijn, zodat er geen plekje meer wordt gemist. Gebruikers krijgen direct feedback tijdens het poetsen via de Oral-B iOS en Android app, inclusief advies

over de poetsdruk en -duur. Deze eigenschappen, in combinatie met de oscillerende, roterende en pulserende technologie van de borstel en de unieke ronde borstelkop, helpen volgens Oral-B de gebruikers bij het verbeteren van de mondgezondheid. “Ondanks dat patiënten denken dat zij goed poetsen, is dit vaak niet het geval; ze poetsen te hard, poetsen niet lang genoeg en missen zones in de mond. Dit nieuwe poetssysteem helpt ons bij het coachen van de patiënten om goed te poetsen en deze drie vormen van poetsgedrag, die effect hebben op de mondgezondheid, te verbeteren”, zegt Dr. Jose Nart, Doctor of Dental Surgery. “De Oral-B GENIUS en app brengen digitale coaching naar een hoger niveau, door mensen bewust te maken van wat er daadwerkelijk gebeurt tijdens het poetsen en ze realtime advies te geven om het poetsen te verbeteren. Onze patiënten kunnen nu het advies dat zij krijgen in de tandartspraktijk thuis toepassen – met een professioneel gecoachte poetsroutine.”

EPSON BT-300 GLASS

Tijdens de beurs toonde Epson nu al zijn derde generatie slimme brillen: de Moverio BT-300. En voor het eerst toont Epson een Glass-model, dat zonder enige schaamte gedragen kan worden. Het ziet er, met enige fantasie, bijna uit een normale maar ultramoderne bril. De BT-300 weegt ook maar 60 gram, substantieel minder dan de eerste slimme bril van Epson die maar liefst 220 gram woog. De bril heeft twee kleine OLED silicone schermpjes, die een resolutie hebben van 1.280x720. Omdat de beeldschermen zo dicht bij de ogen zijn, geeft deze resolutie een bijzonder helder en scherp beeld. De BT-300 draait ‘gewoon’ op Android 5.0 en maakt gebruik van een standaard Intel Atom X5 1,44GHz processor. Aan de bovenkant van de bril is ook een 5-megapixelcamera bevestigd. Volgens Epson heeft de slimme bril een batterijduur van zo’n

mwc

zes uur. Connexie kon de BT-300 kort testen. Augmented Reality (AR) is een heel andere belevenis dan virtual reality. Bij het bekijken van (bepaalde) objecten krijgt de gebruiker toegang tot additionele informatie. Daarnaast toont de bril e-mails op een heel natuurlijke manier, namelijk geprojecteerd ‘in de ruimte’ voor het gezichtsveld van de gebruiker. De BT-300 draagt als een wat grote bril. Hoewel een kwestie van smaak: gebruikers blijven toch een beetje voor aap lopen met de BT-300 op hun neus. Wij zien vooral industriële en medische toepassingen. De prijs van de Epson Moverio BT-300 gaat volgens geruchten ergens rond de 750 euro kosten. Wellicht aan het einde van 2016 te koop.

TELEPLAN NEST

Teleplan, één van de grootste spelers ter wereld in de aftersalesmarkt, toonde op het MWC neST aan het grote publiek. NeST is een slim apparaat waarmee tegelijkertijd een groot aantal smartphones van verschillende merken kunnen worden klaargemaakt om getest te worden. NeST maakt deel uit van Teleplans Revolution Ecosystem. Met neST kunnen tot wel 28 verschillende telefoons

>>>>>>>

door één kant van de cameralens te gebruiken. De Gear 360 heeft een Bright Lens F2.0, zodat je in elke situatie beelden van hoge kwaliteit opneemt. Zelfs bij weinig licht. De Gear 360 werkt samen met verschillende Samsung smartphones, waaronder de nieuwe Galaxy S7 en Galaxy S7 edge, de Galaxy S6 edge+, Galaxy S6 en Galaxy S6 edge.

SONY GADGETS op hetzelfde moment klaar worden gemaakt om geanalyseerd en getest te worden. Het systeem wist alle data van de toestellen, controleert de kwaliteit van de accu, laadt de accu tot het juiste niveau op en installeert de laatste software – besturingssysteem – op het toestel. Dit gebeurt allemaal automatisch. Daarnaast installeert neST ook Teleplans eigen ‘pre Revolution Test app’. En allemaal volgens de laatste richtlijnen van de fabrikanten. Het in Estland door Teleplan zelf ontwikkelde systeem zorgt voor een enorme productiviteitwinst (tot wel 400 procent) en daarnaast is neST tien procent adequater in het detecteren van fouten. Meer telefoons kunnen in een kortere tijd, efficiënter en beter klaar worden gemaakt voor de volgende stap in het proces. Omdat neST uiterst compact is, kan het systeem ook op locatie worden ingezet.

Sony toonde een hele reeks innovatieve producten, waaronder de Xperia Ear, Eye en Projector. De laatste twee nog als concept. Xperia Ear komt later dit jaar op de markt en kan het beste omschreven worden als een geavanceerde bluetooth earphone. Sony Xperia Ear houdt de gebruiker automatisch op de hoogte met relevante updates over bijvoorbeeld het weer, het laatste nieuws en opkomende afspraken. Daarnaast helpt Ear je bij het navigeren en worden e-mails en sms’jes voorgelezen.

SAMSUNG GEAR 360 CAMERA

Samsung onthulde samen met de oprichter en ceo van Facebook, Mark Zuckerberg, de Gear 360 camera. Dit is een 360-graden camera waarmee gebruikers ‘eenvoudig belevenissen vastlegt, bekijkt en deelt’. Volgens Samsung kan de Gear 360 ‘meegenomen worden op reis, naar feestjes en naar al die andere activiteiten die je als ongekende visuele ervaring in 360 graden wilt vastleggen. Met de Gear 360 kan iedereen 360-graden content van bijzondere momenten creëren, om ze vervolgens met de Samsung Gear VR opnieuw te beleven’. De Samsung Gear 360 is uitgerust met

dubbele fish-eye-lenzen, die beide een 15-megapixel beeldsensor hebben. Hierdoor kun je 360-gradenvideo’s in hoge resolutie (3.840x1.920) maken, net als 30-megapixel foto’s. Je maakt 180-gradengroothoekvideo’s en foto’s

Xperia Eye is een slimme maar eenvoudige bodycam. Vooral bedoeld voor vloggers en niet zo zeer als action-cam. Het heeft een 360-gradenlens aan de voorkant, waardoor je een volgens Sony ‘natuurgetrouw’ beeld krijgt. Als laatste noemen wij Xperia Projector. Het kan het beste omschreven worden als een ‘home communication and information device’. De Projector projecteert relevante informatie op iedere vlakke ondergrond. Daarbij wordt dezelfde ondergrond gebruikt om te navigeren. Er kan op de geprojecteerde beelden gedrukt worden, zodat er meer informatie verschijnt. Of wij de Xperia Projector ooit in ons huis zullen terug vinden, valt nog te bezien. ¨

NIET IEDEREEN BLIJ MET NIEUWE E-SIMSTANDAARD Tekst Pieter Waasdorp

mwc

De recente aankondiging van de zogenoemde ‘Embedded sim’-standaard door de GSMA, de mondiale branchevereniging van leveranciers en operators op het gebied van mobiele data en telefonie, is met gemengde gevoelens ontvangen door telecomaanbieders. Dat is gebleken tijdens een paneldiscussie tijdens het Mobile World Congress.

De GSMA, de internationale belangenvereniging van leveranciers in de mobiele-telefoniesector, heeft onlangs eerste officiële gegevens, zowel de technische details als de overkoepelende architectuurinformatie, van de Remote Provisioning Specifications (RPS) wereldkundig gemaakt. Hiermee wordt het voor klanten makkelijker om zelfstandig tussen mobiele operators over te stappen zonder dat er een simkaart moet worden omgewisseld. Ook moet het mogelijk worden om meerdere soorten mobiele apparaten aan een en hetzelfde mobiele abonnement ‘te hangen’. Het is nog niet duidelijk wanneer de eerste smartphones op de markt komen met RPS-compatibiliteit.

IOT

De ontwikkeling kan niet op alleen maar positieve reacties uit de operatorgemeenschap rekenen, zo bleek tijdens een paneldiscussie op het Mobile World Congress in Barcelona. Hoewel de GSMA-standaard bedoeld is voor toepassing in apparaten die onder de categorie ‘Internet of Things’ vallen, is het niet ondenkbaar dat het straks ook voor nog te introduceren smartphones zal gaan gelden.

VERSCHILLEN

Voor de Zweedse Tele2 operator vormt de ‘overstapvriendelijke standaard’ geen probleem, aldus CEO Allison Kirkby: “Als de klant er profijt bij heeft, dan zal hij overstappen. Wij moeten als

operators er meer dan ooit voor gaan zorgen dat onze klanten een dusdanig goede ‘digitale ervaring’ hebben dat zij niet willen overstappen naar een andere aanbieder.” Haar positieve blik werd niet gedeeld door Glenn Lurie, CEO van de Amerikaanse telecomgigant AT&T Mobility: “Er is geen acute noodzaak om de e-sim in smartphones in te gaan bouwen. Daarbij komt dat het de vraag is wie essentiële zaken zoals het veranderen van de IMSI op zo’n e-sim gaat afhandelen. De GSMA-standaard is een goed iets, maar zoals altijd zijn er nog veel details die moeten worden ingevuld.”

STANDAARD

De gesprekken rond de Remote Provisioning Specifications lopen al langer. Medio juni 2015 was er al sprake van een conceptversie van de standaard. Aan de totstandkoming van de nieuwe standaard heeft een grote reeks marktpartijen meegewerkt. Volgens GSMA zijn 22 operators betrokken geweest, waaronder AT&T en Vodafone. Daarnaast hebben ook de fabrikanten van simkaarten en chipsets hun zegje gedaan, zoals respectievelijk Gemalto en Qualcomm. De noodzakelijke inbreng van hardwarefabrikanten is eveneens breed geweest, aldus de branchevereniging. Naar

verluidt, hebben onder andere Apple, Huawei, LG, Microsoft, Sony en Samsung zich aan de RPS-standaard gecommitteerd. Nokia (netwerkleverancier) en Trustonic (security) hebben zich eveneens achter de RPS geschaard.

AANVULLENDE SPECS

Met de kersverse Remote Provisioning Specificationsstandaard wordt met name de markt van smartphones en tablet computers bediend. In juni dit jaar komt de GSMA met aanvullende specificaties voor ‘andere apparaten’ waarmee op afstand van operator kan worden gewisseld. Het zou bijvoorbeeld gaan om auto’s en wearables (zoals slimme horloges). Met deze aanvullende specificaties wil de GSMA aanbieders en afnemers van zogenoemde Internet of Thingsoplossingen het leven makkelijker maken. De branchevereniging hintte daar in 2015 al op. Destijds werd al gezegd dat automakers dankzij de RPS-standaard op termijn hun modellen af-fabriek met de nieuwe simkaarten zouden kunnen uitrusten en daarna pas voor een mobiele operator hoefden te kiezen. ¨

HET NIEUWS VAN SAMSUNG Tekst en foto’s Pieter Waasdorp

Tijdens een spectaculaire persconferentie – waar iedereen een gedeelte van de show via een VR-bril kon bekijken – met een verrassingsoptreden van Facebookoprichter Mark Zuckerberg, heeft Samsung de Galaxy S7 en Galaxy S7 edge gelanceerd. Volgens de smartphonefabrikant nemen de nieuwe smartphones “de beperkingen weg die mensen ervaren bij het gebruik van een smartphone. Zo maak je met de Dual Pixel-camera ook bij schemering perfecte foto’s en gaat de batterij lang mee. Ook hoef je je geen zorgen te maken als de Galaxy S7 nat wordt: hij is wateren stofbestendig. Gamen op een smartphone is beter dan ooit met supersnelle gedetailleerde graphics. Ook kun je jouw game opnemen en direct met je vrienden delen. Beide smartphones bieden eersteklas connectiviteit met andere baanbrekende Galaxy-producten, zoals de Gear VR, Gear 360 en Gear S2.” “De Galaxy S7 en Galaxy S7 edge zijn ontworpen om beperkingen die mensen tot nu toe ervoeren bij het gebruik van hun smartphone weg te nemen,” zegt Gerben van Walt Meijer, Marketing Manager Mobile bij Samsung Nederland. “Als Samsung blijven wij de

grenzen verleggen van wat er technologisch mogelijk is om de levens van mensen te veraangenamen.”

GEAVANCEERDE CAMERA

De Galaxy S7 en Galaxy S7 edge zijn de eerste

smartphones met een Dual Pixelcamera. Zelfs bij veel beweging en in het donker zorgt de camera volgens Samsung voor perfecte beelden. Samsung gaat verder: “Dus nooit meer op een feestje foto’s maken die de volgende ochtend tegenvallen. De beelden zijn altijd haarscherp dankzij de snelle sluitertijd en nauwkeurige autofocus. Met ‘Motion Panorama’ maak je foto’s waarbij traditionele panoramafoto’s verbleken, omdat ze zo overweldigend zijn in hun weergave van de werkelijkheid.”

LANGE LEVENSDUUR BATTERIJ Bovendien vervolgt Samsung: “De 5,1 inch Galaxy S7 en 5,5 inch Galaxy S7 edge hebben een stijlvol en slank design (glas en

metaal) en liggen lekker in de hand. De smartphones zijn wateren stofbestendig (IP68). Je hoeft je dus geen zorgen te maken als ze nat worden in een regenbui. Beide toestellen hebben een grotere accu dan hun voorgangers, en dankzij de Qualcomm Quick Charge 2.0-technologie laden zij ook nog eens supersnel op: draadloos of gewoon via de speciale snellader. Het interne geheugen van 32GB is met een microSD-kaart tot 200 GB probleemloos uit te breiden.”

ULTIEME GAME-ERVARING

Ook merkt Samsung op dat dankzij hardware- en software-updates de gamebeleving op de Galaxy S7 en Galaxy S7 edge onovertroffen is. “De krachtige processor en grotere

batterijcapaciteit zorgen voor langere speeltijd en het interne koelsysteem beschermt de smartphone tegen oververhitting. Met de Game Launcher kun je je volledig richten op je game. Notificaties voor binnenkomende berichten zet je uit en je kunt langer gamen met minder batterijverbruik. Ook kun je je game opnemen en je scherm delen om met anderen te gamen. Tot slot zijn dankzij de Vulkan API de grafische weergaven beter, sneller en gedetailleerder.”

mwc

Beide smartphones hebben ook nog een andere interessante nieuwe optie gekregen. Was het tot nu mogelijk om een smartphone te gebruiken als modem door een 3G- of 4G-verbinding te delen, bij deze nieuwe Samsungtoestellen kan ook een wifi-verbinding gedeeld worden. De telefoon fungeert dan als wifi-repeater of extender. De Galaxy S7 en Galaxy S7 edge zijn sinds 11 maart 2016 in Nederland verkrijgbaar, in de kleuren Black Onyx, Gold Platinum en White Pearl voor verkoopadviesprijzen van respectievelijk 699 euro en 799 euro voor 32GB geheugen.

HET NIEUWS VAN SONY Het Japanse Sony introduceerde in Barcelona maar liefst drie nieuwe smartphones. Eigenlijk een hele nieuwe familie: de X serie. Het is nog niet bekend wanneer de X, XA en X Performance daadwerkelijk op de markt komen. De drie smartphones hebben allemaal een 5,1-inch beeldscherm. De X, met een 23-megapixelcamera lijkt zich vooral op foto-enthousiastelingen te richten. De XA wordt het instapmodel en de X Performance lijkt de vervanger van de Xperia Z6 te gaan worden. Bij het ter perse gaan van dit nummer was niet bekend of Sony helemaal gaat stoppen met de Xperia-serie.

HET NIEUWS VAN LG Tekst en foto’s Pieter Waasdorp

LG onthulde op het MWC de LG G5. Dit nieuwste model van LG heeft volgens de fabrikant een volledig nieuw design, met een metalen behuizing én verwisselbare accu. “Door de uitneembare accu kan de smartphone modulair omgebouwd worden met de LG Friends, een collectie accessoires die op de smartphone zijn aan te sluiten en van de LG G5 een volwaardige digitale camera, hifi-speler en meer maken.” LG was met de G5 wellicht de enige met een echte smartphone-innovatie. En LG gaat verder: “Het vernieuwende design van de opvolger van de G4 heeft een 5,3 inch Quad HD IPS Quantum scherm met 3D Arc Glass. Hierdoor krijgt het scherm een lichte curve aan de bovenkant. De LG G5 is aan de achterkant standaard voorzien van twee camera’s, waaronder één met een 135-graden groothoeklens. De 135-graden groothoeklens heeft een beeldhoek die 1,7 keer groter is dan bestaande smartphonecamera’s en 15 graden wijder dan het menselijke gezichtsveld. Tijdens het fotograferen kan de gebruiker schakelen tussen de normale lens en de groothoeklens.” Qualcomm Quick Charge 3.0 zorgt ervoor dat de batterij van de LG G5 veel sneller opgeladen is. Het opladen van het toestel is hiermee 27 procent sneller en 45 procent efficiënter dan de vorige generatie. Waar de Samsung Galaxy 7 en 7 edge nog gebruikmaken van Quick Charge 2.0, laadt de LG G5 met Quick Charge 3.0 dus significant sneller op.

is. Daylight Mode herkent de lichtcondities en past de helderheid van het scherm hier direct op aan, naar maximaal 850 nit.”

LG FRIENDS

De LG G5 is de eerste echt modulaire smartphone op de markt. De LG Friends zijn eenvoudig op het toestel

“Het Always-on scherm toont constant de tijd en datum zonder de LG G5 te hoeven ontgrendelen. Het scherm maakt hiervoor gebruik van een techniek die ook in lcd-televisies van LG wordt gebruikt. Hierdoor heeft het Always-on scherm slechts een fractie van het totale batterijgebruik per uur nodig. Een andere feature in het scherm van de LG G5 is de Daylight Mode, waardoor de helderheid van het scherm buitenshuis altijd optimaal aan te sluiten om de mogelijkheden van de G5 uit te breiden. LG zet de belangrijkste introducties op een rij: • LG CAM Plus De LG CAM Plus is een veelzijdige cameramodule die gemakkelijk bevestigd wordt aan het toestel via de verwijderbare accu. De module is uitgerust met een cameragrip voor meer houvast en voorzien van fysieke knoppen; bijvoorbeeld om te zoomen of om een foto of video te maken. Daarbij biedt de LG Cam Plus een additionele batterij met nog een extra 1.200mAh.

mwc • LG Hi-Fi Plus met B&O Play LG Hi-Fi Plus met B&O Play is een volgens LG innovatieve draagbare geluidsspeler ontwikkeld in samenwerking met Bang & Olufsen en speelt audio af in de hoogste kwaliteit (32bit/384kHz). LG Hi-Fi Plus met B&O Play kan ook door middel van de uitneembare accu aan de LG G5 bevestigd worden. Daarnaast is de draagbare geluidsspeler ook als aparte DAC (Digital Audio Converter) te verbinden met iedere smartphone of PC. • LG 360 CAM De LG 360 CAM is een compacte 360 graden camera, uitgerust met twee 13 megapixel 200-gradengroothoeklenzen, een 1.200 mAh batterij en 4GB intern geheugen. De LG 360 CAM levert 2k-kwaliteit beeldopnames en 5.1 surround geluidopnames met de drie geïntegreerde microfoons. De 360-gradenvideo’s kunnen eenvoudig geüpload worden naar Street View en YouTube360 of bekeken worden met de LG 360 VR of andere smartphones of apparaten die 360-gradenvideo’s ondersteunen.

HET NIEUWS VAN HP Terug van weggeweest. HP onthulde in Barcelona volgens eigen zeggen een nieuw platform voor de moderne, mobiele manier van werken waarbij productiviteit en flexibiliteit centraal staan. “De HP Elite x3 vormt het middelpunt van het nieuwe mobiele ecosysteem van HP dat vanuit één device een brug slaat tussen phablet, laptop en desktopgebruik. Dankzij HP Workspace virtualisatietechnologie kunnen gebruikers alle volledige Windows 10-programma’s gebruiken.” HP komt dus gewoon met een nieuwe Windows smartphone. De Elite X3 krijgt een 5,96-inch scherm met een resolutie van 2.560x1.440, een Snapdragon 820 octa-core processor met 4GB werkgeheugen en 64GB interne opslag. Twee camera’s: 16 en 8 megapixels en natuurlijk Windows 10. Rond de zomer te koop.

HET NIEUWS VAN WIKO Tekst en foto’s Pieter Waasdorp

Wiko Mobile is pas vijf jaar oud. Maar volgens Wiko verkocht de Franse smartphonefabrikant in die relatief korte tijd al acht miljoen telefoons; dat is elke vier seconde één. Het vijfjarig bestaan viert Wiko met vijf nieuwe modellen: de U Feel en U Feel Lite, Lenny 3, de Tommy en de Fever Special Edition. Al deze toestellen komen nog in het voorjaar bij ons op de markt.

Hoe begon het allemaal volgens Wiko: “Vijf jaar geleden kwam Laurent Dahan met een gek idee: hij wilde de macht terug geven aan de consument en hem echt waar voor zijn geld geven. Vandaag de dag is Wiko actief in meer dan dertig landen in Europa, Afrika, het MiddenOosten en Azië en dit jaar komen daar nog tien nieuwe landen bij. Dit Franse succesverhaal heeft als doel om door te breken tot de top 5 van de wereld. En dat lukt aardig. In slechts vijf jaar tijd heeft Wiko in Frankrijk, met 16 procent marktaandeel, de nummer 2-positie in de detailhandel veroverd. En dit succes beperkt zich niet alleen tot Frankrijk. Op iedere nieuwe markt die Wiko betreedt, wordt volgens de fabrikant binnen korte tijd een aanzienlijk marktaandeel bemachtigd.”

U FEEL

“Aan de ene kant kent de U Feel een frisse mix van materialen en kleuren in combinatie met een metalen frame, verfijnde moderne details en een 2.5D gebogen glas voor een premium en aparte look. Aan de andere kant hoogstaande multimedia-technologie, met een heldere 5-inch High Definition scherm, 13-megapixelcamera met een 5P-lens voor fantastische foto’s”, aldus een woordvoerder van Wiko over de nieuwe U Feel.

U FEEL LITE

Ook deze nieuwe Wiko smartphone heeft een 5-inch scherm. Gezien de specificaties van dit toestel past

het prima in het middensegment van de markt. De quad-core 1,3GHz processor heeft 2GB werkgeheugen tot zijn beschikking en 16GB interne opslag. Op de U Feel Lite is, net zoals op alle andere nieuwe Wiko-telefoons, Android 6.0 geïnstalleerd. De 8- en 5-megapixelcamera’s hebben beide een flitser.

LENNY3

De Lenny3 is verkrijgbaar met een aluminium body in vijf verschillende metallic kleuren. Het toestel heeft een 5-inch HD IPS-display, een 8-megapixelcamera aan de achterkant en een 5-megapixel selfie-cam aan de voorkant. De Lenny3 ondersteunt naast 2G ook 3G en 3G +. De quad-core cpu wordt ondersteunt met 1GB werkgeheugen en de telefoon heeft 16GB interne

opslag dat uitbreidbaar is met microSD- geheugenkaarten. Het toestel, met een 2.000 mAh batterij, draait op Android 6.0.

TOMMY 4G

Volgens Wiko gaan multimedialiefhebbers de 4G LTE-snelheid en het heldere 5-inch, high definition scherm erg waarderen. De Tommy komt in zes kleuren met drie verschillende afwerkingen en een 5-inch HD IPS-display, een 5- en 8-megapixelcamera en ondersteunt 4G. Ook de Tommy 4G heeft Android 6.0.

afwerkingen: geborsteld metallic effect, chique strepen, premium hout en zelfs stof. “De elegante lijnen zijn gemarkeerd door een 2.5D gebogen glas, geeft zachtheid en harmonie aan het totale ontwerp. De hoge kwaliteit camera’s zijn voorzien van Dual View mode, voor een volledige vangst van al uw favoriete herinneringen. En de kers op de taart is het 32GB intern geheugen en 3GB RAM.” De Fever SE heeft een 5,2-inch scherm, een 13-megapixelcamera aan de achterkant en een 5-megapixelcamera aan de voorkant van het toestel, beide met flitser.

mwc

FEVER SPECIAL EDITION

Het nieuwe vlaggenschip van Wiko: de Fever Special Edition is volgens de makers gekleed in luxe materialen en biedt een ongelooflijke keuze aan

HET NIEUWS VAN CAT CAT, bekend van de ruggedized telefoons, heeft in Barcelona de CAT S60 onthuld. Uniek aan deze smartphone is dat het toestel niet alleen bestand is tegen vallen en volgens CAT het beste ‘waterproof’ toestel ooit is, maar dat het ook beschikt over een thermische camera. CAT wordt in licentie op de markt gebracht door de Engelse Bullitt Group, dat één van de snelst groeiende technologiebedrijven in de UK is.

De S60 is de eerste smartphone ter wereld die is uitgerust met de hittegevoelige camera van FLIR. Zo is het mogelijk om met de CAT S60 bijvoorbeeld warmteverlies via deuren en ramen te detecteren en te ‘zien’ in het donker. Immers: alles dat warmte af staat, licht op. Bovendien blijft het toestel werken, zelfs als het gedurende vijf uur in één meter diep water ligt. De CAT S60 heeft een adviesverkoopprijs van 649 euro en is te koop via Ingram Micro. Wanneer het in ons land op de markt komt is nog niet bekend.

HET NIEUWS VAN ALCATEL Tekst Pieter Waasdorp

Alcatel Onetouch, onderdeel van het Chinese bedrijf TCL Communications, wordt weer gewoon Alcatel. Het bedrijf geeft zelf aan waarom er hiervoor gekozen is: “Met zijn toenemende business in belangrijke segmenten en markten vond Alcatel het tijd om zijn logo op te frissen. In overeenstemming met zijn toenemende succes onder millennials en generatie Z vereenvoudigt Alcatel zijn naam en zijn boodschap, en verfijnt het zijn producten. Zo vergroot de overstap van hoofdletters naar kleine letters de toegankelijkheid van het merk. Het inkorten van de naam naar Alcatel is een knipoog naar de vriendschappelijke bijnamen die vrienden elkaar vaak geven. Alcatel wil dichterbij zijn doelgroepen komen te staan om hun behoeften beter te begrijpen en te vervullen.” Alcatel vervolgt: “Met de onthulling van zijn nieuwe logo onderstreept Alcatel zijn toewijding aan millennials, die in het dagelijkse leven vaak duidelijke verwachtingen hebben van merken en bedrijven. Alcatel biedt zijn klanten de features en technologieën die zij nodig hebben, en verrast hen tegelijkertijd met de beste ervaringen.” Alcatel lanceerde op het Mobile World Congress een hele range nieuwe producten, vooral gericht op tieners, studenten en jongvolwassenen inclusief young professionals en jonge ouders. Wat zegt het bedrijf zelf over deze nieuwe telefoons? •

•

IDOL 4-serie: het vlaggenschip dat de gebruikers-ervaring vergroot met een Boom Key voor een verbeterde ervaring tijdens het maken van foto’s, het beluisteren van muziek en gamen. De serie zet tevens een opwindende eerste stap richting virtual reality. De verpakking van de IDOL 4+ en IDOL 4S is namelijk ook meteen een virtual-realitybril. POP 4-serie: de nieuwe POP-serie is speciaal ontworpen voor POPulaire jongeren en biedt een plat device, volledig gelaagd display voor betere kleurenkwaliteit, een eersteklas camera (met flitser aan de voorkant) voor groeps- en nachtelijke selfies, 4G-verbinding voor snel surfen en een krachtige batterij voor langer muziek luisteren. PIXI 4-serie: de nieuwe PIXI-serie is volgens het bedrijf de sleutel naar een helderder wereld. “De serie is gericht op beginnende smartphonegebruikers en is compatibel met netwerken van alle mobiele providers. De serie biedt een uitgebreide en betrouwbare gebruikservaring.” PLUS 10: Alcatels eerste verbonden twee-in-één Windowsdevice biedt optimale productiviteit onderweg.

VOOR JE PLEZIER

“Millennials willen plezier maken, maar ook een betekenisvolle en authentieke ervaring beleven”, zegt Dan Dery, Chief Marketing Officer van Alcatel. “Zowel kwaliteit als prijs is belangrijk voor millennials. Daarom denken we dat het nieuwe Alcatel – met ons doel om innovatie toegankelijk te maken voor iedereen – perfect aansluit bij hun behoeften.”¨

HET MWC KOMT NAAR DEN HAAG Tekst Marco Mekenkamp Foto Paul Teixeira

mwc

GSMA, de vereniging van wereldwijde gsm-aanbieders en organisator van het MWC, de grootste mobiele conferentie ter wereld, organiseert op 10 en 11 mei de ‘Mobile 360 series – Privacy en Cybersecurity’ in Den Haag. De top van bedrijven, kennisinstellingen en vertegenwoordigers van overheden uit de hele wereld komen naar Den Haag om deze conferentie bij te wonen. Naar verwachting zullen 350 mensen deelnemen aan de Mobile 360 Series, die in het Hilton Hotel wordt gehouden. De ontwikkelingen op het gebied van informatietechnologie, cloudoplossingen, sociale media en digitale data volgen elkaar in rap tempo op. Dat geeft veel mogelijkheden maar risico’s zijn er ook. De Mobile Series 360 wordt in een beperkt aantal steden in de wereld gehouden. De conferentie in Den Haag gaat in op veilige mobiele verbindingen, transacties, het voorkomen van digitale diefstal, fraude en goede authenticatie van transacties.

Het veiligheidscluster heeft zich in Den Haag de afgelopen jaren sterk ontwikkeld: in de internationale stad van vrede en recht zijn 240 internationale organisaties gevestigd zoals het Internationaal Strafhof,

het Internationaal Gerechtshof en de OPCW. De aanwezigheid van deze internationale organisaties levert 37.500 mensen een baan op, en de Haagse regio jaarlijks 5,2 miljard euro aan bestedingen. ¨

Den Haag is de logische plaats voor een conferentie over privacy en cybersecurity. In 2014 werd in de stad de Global Conference on CyberSpace gehouden. Den Haag is de vestigingsplaats van veel telecom- en ICT-bedrijven en van The Hague Security Delta (HSD), het grootste veiligheidscluster van Europa. Binnen dit nationale veiligheidscluster werken bedrijven, overheden en kennisinstellingen samen aan innovaties op het gebied van veiligheid. Dit cluster dankt zijn succes aan de goede samenwerking tussen de partners. Nederland heeft wereldwijd naam gemaakt als ‘digital gateway to Europe’. Alleen al in de Haagse regio realiseren 400 bedrijven meer dan 25 procent van de landelijke omzet in veiligheid. Ze bieden werk aan 13.400 mensen. In Den Haag zijn verder de cybersecurity-afdelingen van Europol en de NATO gevestigd én de Cyber Security Academy.

Richard Bordes is Strategic B2B Marketing & Social Media Expert en Founder van de LinkedIn Business Game

Op 14 februari 1876 diende Alexander Graham Bell zijn patent in voor de telefoon. Hoewel uit het apparaat van Bell nauwelijks een gesproken woord kwam, werd op 7 maart het patent toegekend. Drie dagen later sprak Bell tegen zijn assistent de historische woorden in zijn telefoon: “Mr. Watson, come here. I want to see you.” Watson, die in een andere kamer van het huis verbleef, kwam direct. En wij kunnen achteraf stellen dat Alexander met zijn uitvinding de wereld flink op z’n kop heeft gezet en ons leven behoorlijk heeft veranderd. Een paar jaar daarvoor werd er nog een grote veldslag geleverd in de Amerikaanse Burgeroorlog terwijl de vrede al weken was getekend. Simpel en alleen omdat het bericht van het staakt-het-vuren nog niet was aangekomen bij beide legers. In de decennia daarna volgden nog veel meer uitvindingen die waanzinnige invloed gehad hebben op ons leven. Door de uitvinding van veel huishoudelijke apparatuur hoefden vrouwen niet meer dagenlang de was te doen maar kan ook de heer des huizes een wasje draaien of stofzuigen.

Werkzaamheden die daarvoor ettelijke uren noeste arbeid inhielden. Maar er waren er meer. De tv, de auto, de eerste man op de maan, de wc, koffiezetapparaten, magnetronmaaltijden, het vliegtuig, de computer, de stoommachine, de openhartoperatie, aspirine en zo weten wij er nog wel honderden te vinden… Ze hebben de wereld behoorlijk op zijn kop gezet. De meeste technologische ontwikkelingen vonden plaatst tussen 1870 en 1970. Het laatste jaar kan je echter geen congres of seminar bezoeken, of iedere spreker begint met te roepen dat wij in de tijden leven van ‘disruptive technologies’. Alles nog sneller, platter, mooier en sexyer dan daarvoor. Ondersteunt met minstens één ouderwetse powerpointslide van een grafiekje van Gartner die het gelijk moet aantonen van de spreker. Een plaatje dat benadrukt in een Hype Circle dat het echt een Billion-DollarBusiness gaat worden… Ik zou overigens wel eens een onderzoekje willen zien van Gartner of ze wel echt gelijk hadden, maar dat is mij nog nooit gelukt. In februari was er weer het Mobile World Congres in

RICHARD BORDES Barcelona. Dit magazine staat vol met verslagen van dit event dat u eigenlijk niet had mogen missen… Of toch wel? Oké, Connexie Casa, de borrel van Channel, had ik ook graag meegemaakt maar qua nieuwe uitvindingen bleef het stil in Cataluña. Zelf heb ik nog een iPhone 5 zonder S en een Macbook van 4,5 jaar oud met een 1TB SSD. En nog steeds geen zin om nieuw te kopen. Gewoon omdat ik nog steeds bij ben. Ondanks dat iedereen te pas en te onpas het woord ‘disruptief’ in de mond neemt staan wij al jaren weer stil. Hier en daar een ander frontje, een nieuw, nog helderder schermpje en dan heb je het wel gehad. De cloud zegt u? Pfffft… ook die ken ik al decennia maar heette destijds nog ASP.

Column

DISRUPTIEF OF ‘DOE LEKKER GEWOON’

De wereld verandert helemaal niet sneller dan ooit. Wij leven niet in een periode van technologische revolutie, maar in een periode van technologische stagnatie. Meer van hetzelfde dus en misschien een beetje sneller. En dat geldt helaas ook voor onze telecombranche. Hoe graag wij ook disruptief zouden willen zijn… Maar ja, de jeugd belt allang niet meer. En misschien is dat wel disruptief J

De mysteryshopper vraagt advies

DE NIEUWE SAMSUNG GALAXY S7 KOPEN OF MIJN HUIDIGE S5 HOUDEN Tekst Marco Mekenkamp

Twee jaar geleden heeft de mysteryshopper een Samsung Galaxy S5 genomen met een abonnement. De mysteryshopper is enerzijds tevreden over zijn huidige toestel, maar hij heeft ook gehoord over de introductie van de nieuwe Samsung Galaxy S7. De vraag waarmee hij de winkels instapte: wat is het verschil tussen de S5 en de S7 en wat vindt de verkoper dat de mysteryshopper moet doen: zijn huidige abonnement omzetten naar simonly en zijn huidige, goed functionerende S5 blijven gebruiken, of het abonnement verlengen met de nieuwe Samsung Galaxy S7. Wanneer je een mysteryshopper op pad stuurt met de vraag of hij iets nieuws moet kopen of zijn bestaande toestel moet blijven gebruiken, dan is het antwoord op deze vraag eigenlijk vooraf al in te vullen. Winkels willen immers graag iets nieuws verkopen. Wij waren echter benieuwd welke argumenten er aangevoerd zouden worden. Welnu, deze ronde van de mysteryshopper maakt duidelijk dat de informatie- en marketingmachine

van Samsung goed werk heeft verricht. In vrijwel elke winkel kreeg onze mysteryshopper te horen dat de nieuwe Samsung Galaxy S7 ten opzichte van voorgaande modellen een iets betere camera heeft en dat de behuizing wat steviger is. Opmerkelijk is wel dat er in geen van de rapportages van onze mysteryshopper wordt gesproken over de Gear VR.

Meten hoe klantvriendelijk uw medewerkers zijn? Uw medewerkers motiveren net dat ene stapje extra te doen voor uw klant? Uw verkoopteam tips & trucks geven hoe ze het meest uit hun klant kunnen halen?

Start hier!

Postbus 1258 – 3890 BB Zeewolde - Telefoon: 036-522 10 16 – E-mail: info@retailreality.nl – www.retailreality.nl

VODAFONE Osdorpplein 654, Amsterdam Winkelbeeld: 9,6 Begroeting en contact: 9,1 Verkoopvaardigheid: 9,6 Totale kwaliteitsbeleving: 9,4 De mening van de mysteryshopper: De deur van de winkel staat goed open. De toestellen staan duidelijk gepresenteerd. De vloer van de winkel is goed schoon van stof, strepen of obstakels. Ik loop de winkel naar binnen en zie een medewerker vooraan bij

9,4

MEDIA MARKT Zuidermolenweg 20, Amsterdam Winkelbeeld: 9,1 Begroeting en contact: 10 Verkoopvaardigheid: 8,9 Totale kwaliteitsbeleving: 9,3

9,3

De mening van de mysteryshopper: De winkel nodigt uit om naar binnen te gaan. De entree en etalage zijn schoon en netjes, de winkel is open en heet je welkom. De winkel is goed gevuld. Er zijn nauwelijks lege plekken en de producten

KPN Osdorpplein 38, Amsterdam Winkelbeeld: 8,7 Begroeting en contact: 8,3 Verkoopvaardigheid: 9,1 Totale kwaliteitsbeleving: 8,7

8,7

De mening van de mysteryshopper: De winkel ziet er mooi en ruim uit en is mooi schoon: geen stof, strepen, stukjes papier of obstakels. Alle productgroepen zijn geprijsd, maar het is niet altijd duidelijk welke prijs bij welk product

de ingang van de winkel en twee medewerkers achterin de winkel staan. De medewerker begroet mij direct en loopt naar mij toe. Ik vertel de medewerker dat ik een Samsung Galaxy S5 bezit en vraag het verschil tussen de Samsung Galaxy S5 en S7. De medewerker vertelt dat de Samsung Galaxy S7 sneller is en een betere camera en behuizing heeft. Ik vertel dat mijn S5 goed functioneert en vraag de verkoper advies. De medewerker vertelt mij dat ik mijn huidige toestel kan blijven te gebruiken als ik hier over tevreden ben maar adviseert toch om de Samsung Galaxy S7 te kopen vanwege het geringe prijs verschil in abonnementskosten.

zijn aantrekkelijk gepresenteerd. Er zijn verzorgde presentaties, maar deze zijn niet prikkelend. De medewerkers dragen herkenbare bedrijfskleding en begroeten je als je als klant oogcontact met een medewerker maakt. De medewerker loopt direct mee naar het schap waar de Samsungs zijn gepresenteerd. De medewerker raadt mij de Samsung Galaxy S7 aan in plaats van de Samsung Galaxy S5, omdat de Samsung Galaxy S7 veel betere functies heeft. Hij laat mij de verschillen online zien. Houding, vragen stellen en oogcontact duiden op oprechte interesse in de klant. De medewerker vat mijn wensen samen, noemt de voordelen van het product en vraagt daarna om het ‘ja’.

hoort. De medewerkers zien er representatief en verzorgd uit en bij binnenkomst word ik neutraal, met oogcontact en een knikje, begroet. Wanneer ik aan de beurt ben, word ik vriendelijker begroet. De medewerker laat me de nieuwe Samsung Galaxy S7 zien en geeft me een kleine demonstratie. De medewerker vertelt dat de Samsung Galaxy S7 sneller is dan mijn S5 en een wat betere camera heeft. Ik vertel dat mijn toestel goed functioneert en vraag de verkoper wat ik beter kan doen: sim-only met mijn S5 of een nieuwe S7 met abonnement. De medewerker vertelt dat ik beide keuzes kan maken, maar dat de S7 nieuwer is en betere functies heeft, maar wel duurder is.

Het meest positief: De medewerker laat me twee versies van de S7 zien Het meest negatief: De medewerker komt iets opdringerig over

Het meest positief: De medewerker laat mij direct verschillende soorten Samsung Galaxy’s zien Het meest negatief: De medewerker geeft mij geen demonstratie van de Samsung Galaxy S7

Het meest positief: De medewerkers zijn behulpzaam en komen vriendelijk over Het meest negatief: Er zijn weinig live toestellen in de winkel aanwezig

PHONE HOUSE Osdorpplein 123, Amsterdam Winkelbeeld: 9,1 Begroeting en contact: 9,0 Verkoopvaardigheid: 7,1 Totale kwaliteitsbeleving: 8,4

8,4

De mening van de mysteryshopper: De winkel nodigt uit om naar binnen te gaan. De winkel is goed gevuld. Er zijn verzorgde presentaties, maar deze zijn niet prikkelend. Ik loop de winkel binnen en zie een medewerker die achter de kassa

BELCOMPANY Gelderlandplein 60, Amsterdam Winkelbeeld: 9,6 Begroeting en contact: 9,5 Verkoopvaardigheid: 5,6 Totale kwaliteitsbeleving: 8,2

8,2

De mening van de mysteryshopper: De entree en etalage zijn schoon en netjes, de winkel is open en heet je welkom. De winkel is goed gevuld. Er zijn nauwelijks lege plekken en de producten zijn aantrekkelijk gepresenteerd.

COOLBLUE Gustav Mahlerlaan 316a, Amsterdam Winkelbeeld: 8,7 Begroeting en contact: 9,1 Verkoopvaardigheid: 6,7 Totale kwaliteitsbeleving: 8,2

8,2 78

De mening van de mysteryshopper: De winkel ziet er zeer modern uit. De telefoon zijn goed en duidelijk van prijs voorzien. Ik word door de eerst mogelijke medewerker begroet met oogcontact en een glimlach. Ik trek een nummertje en wacht totdat ik aan de beurt ben.

staat. Deze begroet met een vriendelijk knikje en de woorden â&#x20AC;&#x153;goedendagâ&#x20AC;?. De medewerker wijst mij de nieuwe Samsung Galaxy S7. De medewerker gebaart duidelijk in de richting van de schaplocatie maar loopt niet mee. Ik vertel de medewerker dat ik een Samsung Galaxy S5 bezit en vraag het verschil tussen de Samsung Galaxy S5 en S7. De medewerker vertelt dat de Samsung Galaxy S7 een betere camera en behuizing heeft. Ik vertel dat ik nog een Samsung S5 heb die goed functioneert. De medewerker raadt mij aan om een Samsung Galaxy S7 met abonnement aan te schaffen omdat dit toestel nieuwer en beter is.

Aanbiedingen staan op een prominente plaats gepresenteerd, zijn voorzien van een prijskaart en een showmodel. Ik loop de winkel naar binnen en de medewerker achter de kassa begroet me vriendelijk. De medewerker laat me de nieuwe Samsung Galaxy S7 zien en geeft wat uitleg. De medewerker sluit het gesprek af zonder samen te vatten, zodat niet duidelijk is of het geadviseerde product de beste keuze is. De medewerker vertelt mij wel mijn huidige Samsung Galaxy te blijven te gebruiken als ik hier over tevreden ben. Aan het eind van het gesprek, dat ongeveer zes minuten duurde, neemt de medewerker vriendelijk, maar plichtmatig afscheid.

Ondertussen constateer ik dat de medewerkers mooie, nette bedrijfskleding dragen. Als ik aan de beurt ben, laat de medewerker mij de nieuwe Samsung Galaxy S7 zien. Ik vertel de medewerker dat ik een S5 bezit en vraag het verschil tussen de S5 en S7. De medewerker vertelt dat de S7 sneller is en een iets betere camera heeft. Ik vertel dat mijn S5 nog goed functioneert en vraag de medewerker advies: mijn abonnement omzetten naar sim-only of een nieuwe Samsung Galaxy S7 met abonnement. De medewerker adviseert me om de nieuwe Samsung te nemen omdat deze telefoon zeer nieuw en modern is en betere functies heeft.

Het meest positief: De medewerker geeft uitgebreide info over het verschil tussen de S7 en S5 Het meest negatief: De medewerker zou met me naar het toestel kunnen lopen

Het meest positief: De medewerker komt vriendelijk over Het meest negatief: De medewerker had me een uitgebreidere demo van de S7 kunnen geven

Het meest positief: De medewerker is zeer behulpzaam Het meest negatief: Er zijn niet veel telefoons in de winkel gepresenteerd

T-MOBILE Osdorpplein 122, Amsterdam Winkelbeeld: 9,6 Begroeting en contact: 8,3 Verkoopvaardigheid: 6,3 Totale kwaliteitsbeleving: 8,0 De mening van de mysteryshopper: De winkel is goed gevuld. Er zijn nauwelijks lege plekken en de producten zijn aantrekkelijk gepresenteerd. De telefoontoestellen staan goed bij elkaar gepresenteerd en zijn duidelijk

8,0

TELFORT Tussen Meer 2, Amsterdam Winkelbeeld: 9,6 Begroeting en contact: 7,4 Verkoopvaardigheid: 6,8 Totale kwaliteitsbeleving: 7,9 De mening van de mysteryshopper: De winkel is goed gevuld. Er zijn nauwelijks lege plekken en de producten zijn aantrekkelijk gepresenteerd. Er zijn verzorgde presentaties, die prikkelen en uitlokken tot kopen. De winkelvloer en de

7,9

TELECOMBINATIE Van Woustraat 88, Amsterdam Winkelbeeld: 8,7 Begroeting en contact: 7,8 Verkoopvaardigheid: 6,9 Totale kwaliteitsbeleving: 7,8

7,8

De mening van de mysteryshopper: De winkel nodigt uit om naar binnen te gaan. De winkel is verzorgd, opgeruimd en gangpaden zijn vrij van obstakels. Er zijn verzorgde presentaties, maar deze zijn niet prikkelend. Alle productgroepen zijn geprijsd, maar het is niet altijd

geprijsd. Er zijn niet veel acties aanwezig. De medewerker zijn netjes gekleed, er is duidelijk aandacht besteed aan uiterlijke verzorging. De medewerkers zijn bovendien vriendelijk en hebben een open houding. De medewerkers begroeten klanten met een vriendelijk knikje. De medewerker raadt mij de Samsung Galaxy S7 aan en vertelt dat dit een beter, nieuwer en sneller is. De medewerker laat mij het toestel alleen zien en geeft geen demonstratie. Houding, vragen stellen en oogcontact duiden op oprechte interesse in de klant. De medewerker sluit het gesprek af zonder samen te vatten, zodat niet duidelijk is of het geadviseerde product de beste keuze is.

Het meest positief: De medewerker laat mij de S7 zien en raadt mij het toestel aan

winkelschappen zijn goed vrij van stof of strepen. De toestellen staan goed in de schappen en zijn duidelijk van prijs voorzien. De winkel ziet er mooi schoon en goed verzorgd uit. Ik loop de winkel binnen en zie een medewerker die me begroet. De medewerkers zien er goed verzorgd uit en dragen bedrijfskleding. De medewerker die mij helpt, laat mij de Samsung Galaxy S7 zien. De medewerker raadt mij aan om een nieuwe abonnement te nemen bij Telfort omdat de Samsung Galaxy S7 een beter en sneller toestel is dan de Samsung Galaxy S5. De medewerker sluit het gesprek af zonder samen te vatten, zodat niet duidelijk is of het geadviseerde product de beste keuze is.

Het meest positief: De medewerker laat mij de Samsung Galaxy S7 direct zien

duidelijk welke prijs bij welk product hoort. De medewerkers zien er netjes en goed gekleed uit. Ze begroeten klanten vriendelijk met een knikje. De medewerker geeft mij de nieuwe Samsung Galaxy S7. Ik vertel de medewerker dat ik een Samsung Galaxy S5 bezit en vraag het verschil tussen de S5 en S7. De medewerker vertelt dat de Samsung Galaxy S7 sneller is en een iets beter beeldscherm heeft. Ik vertel dat mijn S5 goed functioneert en vraag de verkoper advies: sim-only of een nieuw abonnement met de S7. De medewerker vertelt mij dat ik beter de nieuwe Samsung Galaxy S7 kan kopen omdat dit toestel nieuwer en moderner is.

Het meest negatief: De medewerker geeft mij geen demonstratie van het toestel

Het meest negatief: De medewerker zou meer kenmerken van de S5 en S7 kunnen benoemen

Het meest positief: De medewerkers helpen klanten rustig en correct Het meest negatief: De medewerker geeft me geen demonstratie van het toestel

DE VOLLEDIG COMPATIBELE YEALINK VC110 is nu beschikbaar in combinatie met de Yealink VCM60 Wireless MicPod en met Yealink VCP40 Cconference Phone en komt daarmee, volgens distributeur Lydis, volledig tegemoet aan de unieke behoeften en eisen die kleine vergaderruimten vragen. Deelnemers aan de vergadering beleven volgens Lydis een volwaardige 1080P HD video-ervaring, en dankzij het gebruiksvriendelijke all-in-oneontwerp kan iedereen zonder moeite een vergadering of videogesprek opzetten. Op het toestel kunnen maar liefst twee externe schermen worden aangesloten en via de usb-poort kunnen eenvoudig video’s worden opgenomen en weergegeven. De Yealink VC110 is te koop bij Lydis en heeft een adviesverkooprijs van 3.079 euro exclusief btw.

DE KLEINE EN COMPACTE FRITZ!BOX 6820 LTE

Nu te

past zich moeiteloos aan alle mogelijke omstandigheden aan. Hoe goed of slecht de netwerkontvangst ook is, de 6820 zorgt steeds voor maximale snelheid, van UMTS tot LTE. Muziek en video’s worden dankzij gigabit-LAN razendsnel in het thuisnetwerk rondgestuurd. En draadloos

is surfen op tablets en andere apparaten met het snelle wifi, volgens AVM, nu nog leuker. Het maakt niet uit waar je in Europa de 6820 wilt gebruiken; met flexibele multibandondersteuning biedt hij overal voordelen. In functie van de beschikbaarheid maakt hij automatisch gebruik van alle op

dit moment in Europa gangbare mobiele netwerkbanden. Met de 6820 surf je op je smartphone, tablet en laptop thuis met het snelle wifi N. Daarbij worden gegevens meer dan 30 procent sneller doorgestuurd dan bij de vorige generatie. De 6820 is te koop via de bekende distributeurs – onder andere Copaco, BNS en Ingram Micro – voor rond de 200 euro.

KICKSTARTERSENSATIE EN SMARTWATCHPIONIER PEBBLE brengt de lichtste en dunste smartwatch ter wereld uit: de Pebble Time Round. Met dit nieuwe, 28 gram wegende en 7,5 millimeter dunne horloge heeft de drager via zijn of haar pols altijd toegang tot relevante informatie. Net als zijn voorgangers is de Pebble Time Round bovendien erg aantrekkelijk vanwege zijn duidelijk leesbare color e-paper-display, dat altijd aanstaat. Door dit energiearme scherm gaat de batterij van de smartwatch twee dagen mee en is het slimme horloge binnen een mum van tijd opgeladen. Vijftien minuten laden is zelfs al voldoende om de batterij een hele dag mee te laten gaan. De Pebble Time Round werkt zowel met iPhones als met Android-smartphones. De onder gebruikers populaire timeline-interface van de smartwatch werkt eveneens met zowel iPhone als Android, en geeft de drager met één blik op de pols inzicht in activiteiten uit zowel het verleden en heden als de toekomst. De Pebble Time Round heeft een adviesverkoopprijs in Nederland van 229,95 euro inclusief btw en wordt gedistribueerd via Now-Mobile BV.

SOMS IS EEN PEN NIET ZOMAAR EEN PEN

Nu te

maar een ‘slim stukje elektronica’, waarmee je ook nog kan schrijven. Zo is de Leitz Complete Pro Presenter Stylus Pen een draadloze pc-controller, een laseraanwijzer, een stylus én een soepel schrijvende ballpoint in één. Een volgens Leitz superhandige gadget voor iedere professional. De Leitz Complete Pro Presenter Stylus Pen vormt een multifunctionele ondersteuning tijdens presentaties. Zo kun je tijdens je presentatie door middel van een eenvoudige drieknoppenbesturing heel makkelijk voor- en achteruit door de sheets navigeren met de draadloze pc-controller. Tegelijkertijd kun je informatie op de sheets aanwijzen met de heldere laserpointer. De pen heeft een navulbare ballpoint én een vervangbare styluspunt waarmee je eenvoudig de touchscreen van je smartphone of tablet kunt bedienen. Je hebt geen software nodig en de controller is geschikt voor zowel pc als Mac. Het is letterlijk plug and play, want in de dop van de pen zit een usb-uitgang verborgen die je direct op je computer aansluit. De body van de pen vormt de controller en is te gebruiken tot een afstand van 15 meter, zodat je prima kunt rondlopen tijdens je presentatie. De slimme pen heeft een adviesverkoopprijs van 54 euro inclusief btw en is te bestellen bij Leitz.

TRANSFERS Acer, wereldwijd fabrikant van o.a. pc’s, laptops, smartphones, tablets, displays en gamingproducten, stelt Hans den Heijer aan als PR Campaign Manager bij Acer Benelux. Hij zal de marketing- en communicatieafdeling van Acer Benelux gaan versterken en de communicatie- en pr-strategie verder richting gaan geven. Hans wordt verantwoordelijk voor de mediarelaties van Acer in de Benelux. Den Heijer (45) is geen onbekende in de elektronicabranche: hij was de afgelopen negen jaar PR Campaign Manager bij Sony Benelux en werkte voorheen in verschillende marketing- en communicatiefuncties. Den Heijer: “Acer behoort tot de sterkste merken in de IT-sector en ik verheug me erop om samen met het marketingteam de zichtbaarheid van het merk Acer verder te vergroten.” Bart Janssen, onlangs aangesteld als Country Manager bij Acer Benelux: “PR is een cruciale schakel in onze communicatie en daarom zijn we extra verheugd met de aanstelling van Hans den Heijer. Met zijn jarenlange ervaring in de consumentenelektronicabranche en mediaexpertise zien we hem als een waardevolle versterking van ons Benelux-team, en kijken we uit naar succesvolle campagnes die bijdragen aan de groeiambitie van Acer Benelux.”

Sinds 1 maart is Marcel van de Gender Distribution Manager Benelux bij Dropbox geworden. In zijn nieuwe rol gaat Van de Gender actief samenwerken met Ingram Micro om Dropbox via ook via de klanten van Ingram Micro te verkopen. Van de Gender werkte sinds 2005 bij Microsoft onder als OEM accountmanager Windows en Office. Ook heeft hij vier jaar bij Fujitsu gewerkt. En nu dus bij Dropbox.

Plantronics maakt de aanstelling bekend van Paul Clark als Vice President en Managing Director voor Europa en Afrika. Clark leidde bij Plantronics voorheen de business in Noord- en Oost-Europa, Rusland en Sub-Saharaans Afrika. Hij volgt Philip Vanhoutte op die Plantronics na 12 jaar dienst op 1 april 2016 gaat verlaten. “Paul heeft diepgaande kennis van onze business, klanten en partners en zijn kracht ten aanzien van wereldwijde samenwerkingen maken hem uitermate geschikt om ons bedrijf naar het volgende niveau te tillen,” aldus Ken Kannappan, president en CEO van Plantronics. “Hij is de ideale keuze om het uitstekende werk van Philip voort te zetten en de leiding in Europa en Afrika op zich te nemen. Clark startte in 1994 bij Plantronics en werd later gepromoveerd tot EMEA Marketing Director. In deze positie was hij de drijvende kracht achter de groei in de EMEA-regio. Hij introduceerde het eerste internationale reseller-programma, een speerpunt van de Plantronics consumentenbusiness in de regio. Clark had ook een cruciale rol bij de introductie van het Plantronics Connect Partner Program op de Russische en Oost-Europese markt. Voor zijn komst naar Plantronics vervulde hij een aantal leidinggevende functies in sales, productmanagement en marketing bij diverse bedrijven.

Remco Devilee is sinds 1 maart gestart als Trade Marketing Manager Nederland bij Wiko mobile. Binnen Wiko ligt een grote uitdaging om het merk the introduceren in Nederland en om de successen die behaald zijn in andere landen te evenaren. Het nog jonge merk Wiko richt zich voornamelijk op de jongere generatie met unieke telefoons die beschikken over uitstekende specificaties.

IoT

Journaal.nl Dagelijks nieuws

Blogs

Whitepapers

Infographics

Visieartikelen

Evenementen

Het grootste IoT platform van Nederland Blijf op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van Internet of Things.

Schrijf u in voor de gratis digitale nieuwsbrief en ontvang wekelijks IoT Journaal in uw mailbox.

IoT Journaal is een initiatief van het contentbedrijf Channel BV

Rethink what a phone can do

De Galaxy S7 edge en S7 Hij maakt altijd perfecte fotoâ&#x20AC;&#x2122;s, ook bij weinig licht. Hij is spatwaterdicht. En met een microSD-kaart heb je altijd genoeg geheugen. Zijn grotere batterij geeft je meer power en meer plezier. De Galaxy S7 is niet zomaar een smartphone. Hij verlegt de grenzen van wat een smartphone allemaal kan.