MAGAZINE
วารสารสวนสัตว์เชียงใหม่
ปีที่ 1 ฉบับที่ 8 วันที่ 15 กรกฎาคม 2557
บรรณาธิการ และแล้วความสุขก็ไม่เคยจางหายไปจากคนไทย สืบเนื่องจากสถานการณ์บ้านเมืองที่วุ่นวายมาช่วงระยะเวลาหนึ่ง ส่ง ผลให้คนไทยจิตใจห่อเหี่ยว ความสุขลดน้อยลง เมื่อสถานการณ์เริ่มคลี่คลายลง องค์การสวนสัตว์ ก็ขอเป็นอีกหน่วยงานหนึ่งที่ จะช่วยคืนความสุขให้กับคนไทยได้ทันที ในงาน “คืนสุขทันที เที่ยวฟรีสวนสัตว์” โดยการเปิดให้เข้าชมสวนสัตว์ในสังกัดฟรีทั่ว ประเทศ ในวันที่ 11 กรกฎาคม 2557 ที่ผ่านมา นอกจากจะให้เข้าชมฟรีแล้ว ยังไม่พอ องค์การสวนสัตว์ที่จัดสรรงบประมาณจัด เตรียมกิจกรรมต่างๆ ทั้งวงดนตรี คอนเสิร์ต แจกข้าวกล่องฟรี กิจกรรมป้อนอาหารสัตว์ อื่นๆ อีกมากมาย สวนสัตว์เชียงใหม่ก็เป็นอีกสวนสัตว์หนึ่งภายใต้การกำ�กับดูแล โดยองค์การสวนสัตว์ ที่มีกิจกรรมมากมาย ประชาชน ให้การตอบรับอย่างคับคั่ง รถติดยาวไปจนถึงถนนด้านหน้าสวนสัตว์ เป็นอีกความชื่นชมยินดีของทีมงานสวนสัตว์เชียงใหม่ ที่ได้มี โอกาสเป็นส่วนหนึ่งของการคืนความสุขให้กับคนไทย ความสุขคงไม่หมดเพียงแค่นี้ คอยติดตามฟังข่าวสารดี ดี โปรโมชั่นเด็ด เด็ด ที่สวนสัตว์เชียงใหม่จะมอบให้นักท่องเที่ยวทุกท่าน ให้ความสุขไม่รู้จบ ได้ที่เวบไซด์ www.Chiangmaizoo.com หรือ www. facebook.com/FanpageChiangMaiZoo
กรรณิการ์ จันทรังษี ทีมงานบรรณาธิการ
2
สารบัญ สรรหามาเล่า เรื่องน่ารู้ของหมี Oh! Amazing
4
ของดีในสวนสัตว์เชียงใหม่ โครงการวิจัยและจัดแสดงแพนด้าในประเทศไทย
8
เรื่องเด่น เดือนนี้ คืนความสุขทันที เที่ยวฟรีสวนสัตว์เชียงใหม่่
9
ชุมนุมนักเขียน นักเขียนฉบับนี้
11
4 3
สรรหามาเล่า | เรื่องน่ารู้ของหมี Oh! Amazing
ถ้าถามว่ารู้จักหมีกันมั้ย ใครๆ ก็คงต้องบอกว่ารู้จัก แล้วก็จะทราบโดยทั่วกันว่าหมีควายกับหมีหมา แต่ถ้าจะบอกว่าหมี ไม่ได้มีแค่ 2 ชนิดนี้เท่านั้น ความจริงแล้วหมีมีทั้งหมด 8 ชนิดด้วยกัน ผู้เขียนได้เรียบเรียงเรื่องราวของหมีโดยอ้างข้อมูลจาก หนังสือ 2 เล่ม ชื่อ Animal & The definitive visual guide to the world’s wildlife และ The Guinness book of Animal Records โดย Marie Carwordineเมื่อรู้ว่ามีเรื่องราวน่าสนใจเกี่ ยวกับสัตว์ทั่วโลกแถมด้วยมีเกร็ดความรู้ที่น่าสนใจก็เลยขอแรงจากผู้รู้ช่วยแปลให้ จะได้นำ�มาถ่ายทอดเป็นความรู้ให้ได้อ่านกัน สัตว์ที่ถูกจัดอยู่ในองศ์หมีมีทั้งหมด 8 ชนิด คือ หมีขาวขั้วโลก (Polar Bear) หมีดำ�อเมริกา (America Black Bear) หมี ควาย (Asiatic black bear) หมีหมา (Malayan sun bear, Honey bear) หมีสลอธ (sloth Bear) หมีแว่น (Spectacled Bear) หมีแพนด้ายักษ์ (Gian Panda) และหมีสีนำ�้ตาล (Brown Bear) ปัจจุบันสวนสัตว์เชียงใหม่มีหมีอยู่ 3 ชนิดคือ หมีหมา หมีควาย และขวัญใจเด็กๆ หมีแพนด้ายักษ์นั่นเอง ซึ่งอยู่ในสวน สัตว์เชียงใหม่ 1 คู่ คือ ช่วงช่วงกับหลินฮุ่ยเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2546 และหลังจากนั้นได้ให้กำ�เนิดลูกน้อยมา 1 ตัว ในวันที่ 27 พฤษภาคม 2552 ชื่อว่า หลินปิง ซึ่งขณะนี้ได้เดินทางกลับไปเยี่ยมบ้านเกิดที่สาธารณรัฐประชาชนจีน ที่เมืองเฉินตู หมีควาย (Asiatic black bear)
หมีควาย (Asiatic black bear)
แพนด้า (ช่วงช่วง)
แพนด้า (หลินฮุ่ย)
แพนด้า (หลินปิง)
4
สรรหามาเล่า | เรื่องน่ารู้ของหมี Oh! Amazing เรื่องราวข้อมูลวิทยาของสัตว์ตระกูลหมีทั้ง 8 ชนิดสามารถหาอ่านได้จากหนังสือหรือเว็ปไซต์มากมายเกี่ยวกับสัตว์ป่า ฉะนั้นวันนี้จึงขอนำ�เรื่องราวที่เป็นเกร็ดที่น่าสนใจที่ท่านอาจไม่เคยรู้มาก่อนก็ได้มาบอกกล่าวเล่าสู้กันฟัง แล้วท่านจะ....oh! Amazing หมีที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก คือ หมีขาวขั้วโลก ตัวที่ได้รับการบันทึกไว้ใน ประวัติศาสตร์ว่าเป็นหมีที่ใหญ่ที่สุดเป็นหมีเพศผู้ มีนำ�้หนักถึง 1002 กิโลกรัม ถูกยิงตายที่ขั้ว โลกเหนือ รัฐอลาสก้าของประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อปี พ.ศ. 2503 ซากถูกสตั๊ฟจัดแสดงไว้ที่ ท่าอากาศยานแอนซอเรจอลาสก้า อยู่ในท่ายืนที่สูงถึง 3.4 เมตร อีกชนิดหนึ่งคือหมีสีนำ�้ตาล มี ตัวหนึ่งที่รัฐอลาสก้าสหรัฐอเมริกา ก็มีบันทึกไว้ว่านำ�้หนักถึง 907 กิโลกรัม ปัจจุบันถูกสตั๊ฟไว้ที่ สวนสัตว์ สเปชฟารัม รัฐนิวเจอร์ซี สหรัฐอเมริกา หมีที่มีลูกเล็กที่สุด สัตว์ในวงศ์หมีทุกชนิดมีลูกขนาดเล็ก ลูกหมีที่เกิดใหม่จะมี นำ�้หนักน้อยกว่า 1% ของนำ�้หนักแม่คือ ลูกหมีแพนด้าเป็นลูกหมีที่มีนำ�้หนักน้อยที่สุด เมื่อเทียบ กับนำ�้หนักแม่ ลูกหมีแพนด้ามีนำ�้หนักเพียง 85-140 กรัม ซึ่งมีนำ�้หนักเพียง 0.13% ของนำ�้หนัก แม่ สำ�หรับลูกหมีชนิดอื่นๆ เช่นลูกหมีขาวขั้วโลก ลูกหมีสีนำ�้ตาล และลูกหมีควายนำ�้หนัก 0.280.34% ของนำ�้หนักแม่ เมื่อเทียบกับลูกมนุษย์เกิดใหม่มีนำ�้หนัก 6-8% ของนำ�้หนักแม่ หมีที่มีนำ�้หนักลดลงมากที่สุดได้แก่หมีสีนำ�้ตาล หมีดำ�อเมริกาและหมีขาวขั้วโลก เพราะมีช่วงจำ�ศีลในฤดูหนาว อยู่รอดได้ด้วยไขมันที่เก็บไว้ในตัว นำ�้หนักตัวของพวกมันจะลดลง อย่างมากในช่วงนี้ลดลงมากกว่า 11 กิโลกรัมต่อวัน เคยมีการจดบันทึกไว้ว่านำ�้หนักในตัวของหมีสี นำ�้ตาลลดลงถึงครึ่งในช่วงฤดูหนาว หมีที่จำ�ศีลยาวนานที่สุด สัตว์ในวงศ์หมี 4 ชนิด ที่จำ�ศีลยาวนานในช่วงฤดูหนาวมีหมีดำ�อเมริกา หมีควาย หมีสีนำ�้ตาล และหมีขาวขั้วโลก หมี ดำ�อเมริกาจะจำ�ศีลนานกว่าหมีชนิดอื่นๆนานถึง7เดือน แหมมหัศจรรย์จริงๆ ช่วงจำ�ศีลหมีจะ ใช้พลังงานเพียงเล็กน้อย จะลดอัตราการเต้นของหัวใจ ลดอัตราการหายใจ จะไม่กิน ไม่ดื่ม ไม่ ปัสสาวะ ไม่อุจจาระ ถ้าไม่ถูกรบกวนพวกมันจะนอนท่าเดิมได้เป็นเดือน หมีดำ�อเมริกาจะจำ�ศีล นานกว่าหมีชนิดอื่นๆ นานถึง 7 เดือน แหมมหัศจรรย์จริงๆ แม่ หมีที่อดอาหารได้ยาวนานที่สุด หมีขาวขั้วโลกเพศเมียที่อาศัยอยู่บริเวณ อ่าวฮัดสันของประเทศแคนาดา มีชีวิตอยู่ได้จากไขมันที่สะสมไว้ในร่างกายได้นานประมาณ 8 เดือน โดยไม่ได้กินอาหารเลย หมีที่มีเกราะป้องกันความหนาวเย็นที่ดีที่สุด หมีขาวขั้วโลกมีเกราะ ป้องกันความหนาวเย็น คือขนและไขมันที่มีประสิทธิภาพที่สุด มีชีวิตอยู่ได้ตามปกติ มี อุณหภูมิร่างกายตามปกติ มีการทำ�งานของร่างกายตามระบบต่างๆ ตามปกติถึงแม้ว่า อุณหภูมิภายนอกต่ำ�ถึง -37 องศาเซลเซียส (อูยยยยยยยยย...หนาว)
5
สรรหามาเล่า | เรื่องน่ารู้ของหมี Oh! Amazing นำ�้นมของหมีที่มีไขมันสูงที่สุด นำ�้นมของหมีขาวขั้วโลกมีไข มัน 48.4% เป็นสิ่งสำ�คัญในการสร้างไขมันสำ�รองให้ลูก ช่วยให้ลูกมีชีวิตรอดได้ จากสภาพอากาศที่หนาวเย็นที่สุด เมื่อเทียบกับนำ�้นมของหมีหมาที่มีไขมันเพียง 5% เท่านั้น
หมีเก่าแก่ที่สุด สัตว์ในวงศ์หมีที่ยังมีชีวิตอยู่ในปัจจุบัน คือหมีแพนด้าที่เป็นหมีที่ โบราณเก่าแก่ที่สุด มีหลักฐานที่แสดงว่า หมีแพนด้าเริ่มเกิดระหว่าง 18-25 ล้านปีมาแล้ว หมีที่กินพืชเป็นอาหารมากที่สุด หมีทุกชนิดกินพืชเป็นอาหารหลักถึง 75% หมีแพนด้าเป็นสัตว์วงศ์หมีที่กินพืช เป็นอาหารมากที่สุดและเป็นสัตว์ในลำ�ดับสัตว์ที่กินพืชมากที่สุดถึง 99% อาหารคือต้นไผ่ กิ่งไผ่ และใบไผ่ หมีที่กินเนื้อเป็นอาหารมากที่สุด หมีขาวขั้วโลกเป็นสัตว์ในวงศ์หมีที่กิน เนื้อเป็นอาหารมากที่สุด อาหารส่วนใหญ่ของหมีขาวขั้วโลก คือ แมวนำ�้ ในช่วงฤดูร้อนกิน หญ้าผลไม้สุกและหญ้าทะเล
หมีที่ชอบกินมะม่วงมากที่สุด คือหมีแว่น แม้จะกินผลไม้เป็นหลักอยู่ แล้ว แต่จะชอบมะม่วงมาก สามารถกระโดดจากต้นหนึ่งไปต้นหนึ่งได้ด้วย…เก่งจังเลย
หมีที่เคลื่อนไหวช้าที่สุด คือหมีสลอธ หรือหมีไม้ “สลอธ” คำ�ภาษาอังกฤษ โบราณ แปลว่า เชื่องช้า เป็นหนึ่งในสัตว์ที่เคลื่อนไหวช้าที่สุดในโลก (โคอาล่า)
มหัศจรรย์หมีที่มีเสียงร้องคล้ายหมาเห่า คือหมีหมา เมื่อเวลาเจอศัตรู มันจะข่มขู่ด้วยการร้อง เสียงคล้ายหมาเห่า จึงเรียกว่าหมีหมา ลักษณะหมีที่คล้ายคนที่สุด คือ หมีหมา เพราะจะยืนขึ้นตรงๆ ทิ้งขา หน้าลงแนบลำ�ตัวคล้ายคนยืน จึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า หมีคน
6
สรรหามาเล่า | เรื่องน่ารู้ของหมี Oh! Amazing Oh! หมีที่มีเสียงร้องเหมือนแกะ คือ หมีแพนด้า เสียงร้องของหมีแพนด้าดัง แบ๊ะๆแบ๊ะๆ คล้ายแกะร้องเป็นความแปลกประหลาดจัง ไปฟังได้ที่สวนสัตว์เชียงใหม่ของเรากันนะ แบ๊ะๆๆๆ หมีที่เป็นสัญลักษณ์ประจำ�ชาติ คือ หมีขาว เป็นสัตว์ประจำ�ชาติของประเทศรัสเซีย ประเทศที่เป็นถิ่นอาศัย ของหมีขาว ทีมฟุตบอลรัสเซีย จึงเรียกว่า ทีมหมีขาว
หมีที่มีประสาทสัมผัสดีที่สุด คือ หมีสลอธ สามารถได้ยินเสียงใน ระยะไกลคือ 100 ฟุตโห...รู้หมดเลย
เรื่องราวน่ารู้น่าสนใจของหมีข้างต้น หลายท่านอาจจะรู้มาบ้าง แต่ก็ยังเป็นเรื่องใหม่ของอีกหลายท่าน ถ้าพบเจอเรื่อง แบบนี้จะนำ�มาฝากอีก ส่วนนักท่องเที่ยวที่อยากทราบข้อมูลเพิ่มเติม เรียนเชิญได้ที่สวนสัตว์เชียงใหม่พร้อมให้บริการด้วยไมตรีจิต ค่ะ เรียบเรียงโดย รสสุคนธ์ จุยคำ�วงค์ | หัวหน้าฝ่ายการศึกษา
7
ของดีในสวนสัตว์เชียงใหม่ | โครงการวิจัยและจัดแสดงแพนด้าในประเทศไทย ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่โด่งดังที่สุดในสวนสัตว์เชียงใหม่ มีที่เดียวในประเทศไทย นักท่องเที่ยวทุกท่านที่มาสวนสัตว์เชียงใหม่ จะต้องแวะเวียนมาเยี่ยมให้ได้ นั่นก็คือ ส่วนจัดแสดงแพนด้ายักษ์ ในโครงการวิจัยและจัดแสดงแพนด้าในประเทศไทย
โครงการวิจัยและจัดแสดงแพนด้าในประเทศไทย ได้ก่อตั้งขึ้น เมื่อรัฐบาลในขณะนั้นได้รับมอบแพนด้ายักษ์ จำ�นวน 1 คู่ เป็นของขวัญ และสัญลักษณ์ที่แสดงถึงมิตรไมตรีที่ไทยและจีนมีต่อกันเสมอมาเปรียบเสมือนดั่งญาติพี่น้อง รัฐบาลในขณะนั้น ได้สนับสนุนงบประมาณในการก่อสร้างโครงการวิจัยและจัดแสดงแพนด้าในประเทศไทย ที่สวนสัตว์เชียงใหม่เนื่องด้วยมีสภาพ แวดล้อม และแหล่งอาหารที่ได้รับการยืนยันจากผู้เชี่ยวชาญจีนว่า จะสามารถดูแลแพนด้ายักษ์ทั้งสองตัวได้
ช่วงช่วง และหลินฮุ่ย แพนด้ายักษ์ผู้-เมีย เดินทางมาอยู่ ในความดูแลของพี่เลี้ยงสวนสัตว์เชียงใหม่ในฐานะทูตสันถวไมตรี จากสาธารณรัฐประชาชนจีน ตั้งแต่วันที่ 12 ตุลาคม 2546 จนถึง วันนี้เข้าสู่ปีที่ 11 แล้ว ที่พี่เลี้ยงสวนสัตว์เชียงใหม่ได้ดูแลแพนด้าทั้ง สองตั้งแต่วัยเด็ก จนโต แต่งงาน และมีลูกตัวน้อย ซึ่งตอนนี้ ลูกตัว น้อย นาม หลินปิง ได้เจริญเติบโต และสืบเชื้อสายสัตว์หายากใกล้ สูญพันธุ์ของโลกต่อไปในประเทศบ้านเกิด เรื่องราวยาวนาน ผ่านหลายเหตุการณ์ที่โด่งดังระดับโลก มากมาย ยังคงดำ�เนินต่อไป โดยมีสองแพนด้ายักษ์คุณพ่อ คุณแม่ ที่ยังปรากฏโฉมให้นักท่องเที่ยวได้ชื่นชมที่สวนสัตว์เชียงใหม่ ความ น่ารักระดับโลกแบบนี้ หาดูที่ไหนในประเทศไทยไม่ได้อีกแล้ว ต้อง มาสวนสัตว์เชียงใหม่เท่านั้น เรียบเรียงโดย สพญ.กรรณิการ์ จันทรังษี | หัวหน้างานอนุรักษ์
8
เรื่องเด่น เดือนนี้ | คืนความสุขทันที เที่ยวฟรีสวนสัตว์เชียงใหม่่ เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2557 ที่ผ่านมาเร็วๆนี้เอง องค์การ สวนสัตว์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ร่วมกับคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) จัด กิจกรรม “คืนความสุขทันที เที่ยวฟรีสวนสัตว์” ให้นักท่องเที่ยวและประชาชน ทั่วไปเข้าชมสวนสัตว์ฟรี ทั้ง 7 แห่ง ในสังกัดขององค์การสวนสัตวฯ เพื่อเป็นการ คืนความสุขให้แก่ประชาชนทั่วทั้งประเทศ สวนสัตว์เชียงใหม่ เป็นแห่งหนึ่งที่มีนักท่องเที่ยวให้ความสนใจเข้ามาเที่ยวจำ�นวนมาก จนทำ�ให้การจราจรติดขัดเป็น ระยะทางหลายกิโลเมตรเลยทีเดียว ส่วนภายในสวนสัตว์เชียงใหม่ก็มีการจัดกิจกรรมต่างๆ มากมาย จะขอบรรยายตามภาพครับ
นักท่องเที่ยวเข้าชมสวนสัตว์
กล่าวรายงาน
ฟังดนตรีจากพี่ทหารใจดี
นักท่องเที่ยวจำ�นวนมาก
บรรยากาศภายในสวนสัตว์
เริ่มกิจกรรมให้เข้าฟรี
ตีกลองเปิดงานอย่างเป็นทางการ
บรรยากาศหน้าเวที
ชมแพนด้า
บรรยากาศภายในสวนสัตว์
ชมการแสดงพิธีเปิดบนเวที
ช้างแสนรู้มอบของที่ระลึก
บริการตรวจสุขภาพฟรี
บรรยากาศภายในสวนสัตว์
บรรยากาศภายในสวนสัตว์
9
เรื่องเด่น เดือนนี้ | คืนความสุขทันที เที่ยวฟรีสวนสัตว์เชียงใหม่่
แจกพันธุ์ไม้ฟรี
ฟังเพลงจาก The Voice Kids
ฟรีคอนเสริทลูกทุ่งชื่อดัง เทิดไท
ขนมจีนนำ�้เงี้ยวฟรี
ไข่ครกฟรี
บริการส่งทายผลฟุตบอลโลก
แจกบัตรสวนสัตว์ฟรี
ชมสัตว์อย่างใกล้ชิด
นมฟรี
ผลไม้ฟรี
เล่นเกมรับของรางวัลมากมาย
ฟังเพลงจากน้องเมอร์ซี่ อาร์สยาม
ขี่ม้ากับพี่ทหารใจดี
ไอศครีมฟรี
นำ�้ฟรี
บรรยากาศในวันนั้น เต็มเปี่ยมไปด้วยความสุข ได้เห็นรอยยิ้มจากนักท่องเที่ยวจำ�นวนมาก สำ�หรับเจ้าหน้าที่ทุก คนทำ�งานอย่างเต็มที่ อาจเหนื่อยนิดหน่อยแต่ก็มีความสุขที่ได้บริการทุกคน สิ่งใดขาดตกบกพร่อง หรือดูแลไม่ทั่วถึง ก็ต้อง ขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย อนาคตจะมีกิจกรรมดีๆอย่างนี้เกิดขึ้นอีกแน่นอน แต่จะเมื่อไหร่ กิจกรรมอะไร สวนสัตว์เชียงใหม่จะ ประชาสัมพันธ์ให้ทราบอีกที แล้วพบกันใหม่อีกครั้งนะครับ .... เรียบเรียง ภูดิศ เนตาสิทธิ์ | สารสนเทศ-ไอที สวนสัตว์เชียงใหม่
10
ชุมนุมนักเขียน | นักเขียนฉบับนี้
บรรณาธิการ สพญ.กรรณิการ์ จันทรังษี | หัวหน้างานอนุรักษ์
สรรหามาเล่า : เรื่องน่ารู้ของหมี Oh! Amazing นางสาวรสสุคนธ์ จุยคำ�วงค์ | หัวหน้าฝ่ายการศึกษา
เรื่องเด่น เดือนนี้ : คืนความสุขทันที เที่ยวฟรีสวนสัตว์เชียงใหม่ ออกแบบวารสาร นายภูดิศ เนตาสิทธิ์ | เจ้าหน้าที่สิทธิประโยชน์ ( สารสนเทศ-ไอที )
4 11
MAGAZINE
เปิดงาน “คืนความสุขทันที เที่ยวฟรีสวนสัตว์เชียงใหม่” 11 กรกฎาคม 2557
www.chiangmaizoo.com
4