A-PDF Merger DEMO : Purchase from www.A-PDF.com to remove the watermark
±_¿ fi_ — 153
;f+5ffnsgff[ 5fTf
¤Îfl÷fiÎ Á_ω‘Îfi‹Î_ ÿıÂfiÎ ÿflı¿ fiÎ√Ïfl¿fiı ÷ıfiÎ ‹Ò‚¤Ò÷ ±Ï‘¿Îfl˘ ¤˘√‰‰Îfi˘ Á‹Îfi á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ‹Î√˝ÂÌÊ˝-’˙Ê 1928
÷_hÎÌ, ‹ƒ¿ ±fiı ≠¿Î¿ — fi√ıLƒ ω…› Á_’Îÿ¿ — ËWν· ’W¿HÎν ‹¬M≤Wà ÏÕ{Î¥fi ÷◊Î ·ı±ÎµÀ˚Á — ËWν· ’W¿HÎν ¿·Î ÁËΛ¿˘ — ¿ı‰ «Î‰ÕÎ, ±Ï‹÷ ÂÎË ‹ÎÏ·¿ — ËWν· ’„O·¿ıÂLÁ, ±‹ÿΉÎÿ. ‹ƒHÎV◊Îfi — ±ı·Î¥Õ ±˘ŒÁıÀ, √˘‹÷Ì’fl, ±‹ÿΉÎÿ. Ï¿o‹÷ — ’_ÿfl wÏ’›Î 12 ±_¿˘fi_ ·‰Î…‹ — ¤Îfl÷‹Î_ — wÎ. 180. ’flÿı‹Î_ — wÎ.1,300 24 ±_¿˘fi_ ·‰Î…‹ — ¤Îfl÷‹Î_ — wÎ. 360 ‰ı⁄ÁÎ¥À — www.safari-india.com ¥-‹ı· — ·‰Î…‹ ‹ÎÀı — subscriptions@safari-india.com
ÁÒ«fi˘, ’˛Ï÷¤Î‰˘ ÷◊Î ±L› ‹ÎÏË÷Ì ‹ÎÀı — info@safari-india.com
’hÎT›‰ËÎflfi_ Áflfi΋_ — ËWν· ’„O·¿ıÂLÁ, 212- 215, ±Îfi_ÿ ‹_√·-3, ¿˘fl ⁄Λ˘Àı¿fiÌ Á΋ı, ’Ïfl‹· ø˘ÏÁ_√ ’ÎÁı, ±ıÏ·Á Ï⁄˛…, ±‹ÿΉÎÿ-380006. Œ˘fi fi_⁄Á˝ — 2646 16 98 / 2643 80 33 Copyrights : Harshal Publications 212 to 215, Anand Mangal-3, Opp. Core Biotech, Near Parimal Crossing, Ellisbridge Ahmedabad-380 006. Gujarat. Tel. : 2646 16 98 / 2643 80 33
¿Î›‹Ì √˛ÎË¿˘±ı ’hÎT›‰ËÎfl ‰¬÷ı ’˘÷Îfi˘ ·‰Î…‹ fi_⁄fl ±«Ò¿ ·¬‰˘.
ÿflFΩı ±Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı. ¿˘HÎ ’Ëı·Î_ ±fiı ¿˘HÎ ’»Ì ÷ı‹… ¿˘HÎ ¿ıÀ·Î ±Ï‘¿Îfl˘ ¤˘√‰ı ±fiı ¿˘fiÌ ’Ëı·Î_ ¤˘√‰ı ±ı Ω÷fi_ ±◊˝CÎÀfi @›Î_› ¿flΛ_ fi◊Ì. ±Î‹ »÷Î_ ¤Îfl÷fiÎ ‰ÕÎ ’˛‘Îfi √›ı ‹ÏËfiı Á_ω‘ÎfifiÌ µ’fl‰À …≥ ΩËıfl‹Î_ ±ı‹ ⁄˘S›Î ¿ı, “ÿıÂfiÌ ÁΑfi-Á_’ÏkÎ ’fl ÁΈ ’Ëı·˘ ÿΉ˘ ‹„V·‹˘fi˘ ˢ‰˘ Ωı≥±ı.” ‰ÕÎ ’˛‘Îfifiı ¿˘≥ ’Ò»ı …flÎ ¿ı ‹„V·‹˘ ’˛I›ı ±Î‰˘ ’ZÎ’Î÷ ÂÎ ‹ÎÀı ? ¤Îfl÷‹Î_ ÷ı ¿˘‹ ·C΋÷Ì‹Î_ »ı, ±ıÀ·ı ÷ı‹fiı ωÂıWÎÎÏ‘¿Îfl˘ ‹‚‰Î Ωı≥±ı ±ı‰_ ·˘Ï…¿ Ωı ÷ı‹HÎı ±fiı ÷ı‹fiÎ ¿˘Ó√˛ıÁ ’ZÎı ·ÕÎT›_ ˢ› ÷˘ ±ı ·˘Ï…¿ ÏËLÿ ÏÁ‰Î›fiÌ ÿflı¿ ¿˘‹fiı ·Î√Ò ’Õ‰_ flèÎ_. ¿ÎflHÎ ¿ı ‹„V·‹˘fiÌ …ı‹ Ϭ˛V÷̱˘, Â̬˘, ’ÎflÁ̱˘ ±fiı ⁄Έ©˘ ’HÎ ±Î’HÎı I›Î_ ·C΋÷Ì‹Î_ ∞‰ı »ı. ⁄‘΋Î_ ÷˘ ’»Ì “‹„V·‹ ŒVÀÛ” ¿ı‹ ? ¿ÿΫ ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ÷ı ¿˘‹fiı ¿˘Ó√˛ıÁı ’˘÷ÎfiÌ flÎ…fiÌÏ÷fiÌ ⁄Î∞‹Î_ Ë¿‹fi_ ’kÎ_ ⁄fiÎT›_ »ı--±fiı ÷ı ’kÎ_ Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿÷ÎfiÎ ⁄ıfifl Ëı ÷ı ‹fi ŒÎ‰ı I›Îflı ±fiı ‹fi ŒÎ‰ı I›Î_ ‰Î’flÌ ΩHÎı »ı. ±Î ‰Î÷fiı ’„WÀ ±Î’÷Î ⁄ı ÿά·Î …\±˘. fi_. 1 — ≥V·Î‹ ‘‹˝‹Î_ Ë…›ÎhÎÎfi_ ¤Îflı ‹Ëk‰ »ı. ∞‰fi¿Î‚ ÿflQ›Îfi ÿflı¿ ‹„V·‹ı ¿‹ Áı ¿‹ ±ı¿ ‰¬÷ ‹yÎfiÌ ‹·Î¿Î÷ ·ı‰Ì ±ı‰_ ≥V·Î‹ ‘‹˝ ¿Ëı »ı. ›ÎhÎÎ …flÎ ¬«Î˝‚ »ı. ˉÎ≥ ‹ÁÎŒflÌ◊Ì ‹Î_ÕÌfiı ±L› Á‰·÷˘ ’λ‚ ±Î…ı ·Î¬ı¿ wÏ’›Îfi˘ ¬«˝ ◊Λ »ı. ‹„V·‹ Ë…›ÎhÎÌ ‹ÎÀı ¬«˝fi_ ¤ÎflHÎ CÎÀÎÕ‰ÎfiÎ Ëı÷◊Ì ¤Îfl÷fiÌ ¿ıLƒ Áfl¿Îfl wÎ.28,000fiÌ Á⁄ÁÌÕÌ ±Î’ı »ı. …\ÿÌ flÌ÷ı ¿Ë˘ ÷˘ Áfl¿Îfl √Î_ÃfiÎ_ fiÎHÎÎ_ ¬«a Ë…›ÎhÎÎfiı V’˘LÁfl ¿flı »ı. ±·⁄kÎ, ÂÎ ‹ÎÀı ? …‰Î⁄ ÷’ÎÁ‰Î ⁄ıÁ˘ ÷˘ ÷ıfi_ ‹Ò‚ 1992fiÌ Áη‹Î_ fiÌ¿‚ı ¿ı F›Îflı ±›˘K›Î‹Î_ ⁄Î⁄flÌ ‹„V…ÿfiÎ K‰_Á ⁄Îÿ fiÎflÎ… ‹„V·‹˘fiı ’Á‰Îfl‰Î ‹ÎÀı ¿˘Ó√Á ı˛ fiÌ Áfl¿Îfl ±‰fi‰Ì flÎ…¿Ì› Á˘√Ã̱˘ ±…‹Î‰÷Ì Ë÷Ì. ±ı¿ Á˘√ÃÌ Ë…›ÎhÎÎ Á⁄ÁÌÕÌfiÌ ’HÎ Ë÷Ì, …ı ÷ıHÎı ≥V·Î‹ ‘‹˝fi˘ ±fiÎÿfl ¿flÌfiı ·ÕΉÌ. Ë…›ÎhÎÎ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ¿˘≥fi_ ±ÎÏ◊˝¿ ÿı‰_ fi ¿fl‰Î ωÂı ¿<flÎfi‹Î_ V’WÀ …HÎΉΛ_ »ı. ±◊ν÷˚ ÿflı¿ ‹Á·‹Îfiı ’˘÷ÎfiÎ ¬ÿfiÎ ’ˆÁı Ë…›ÎhÎÎ ¿fl‰Ì Ωı≥±ı. ÿı‰ÎÿÎfl ›ÎhÎÌfiÌ ÿ±Î ‹yÎfiÌ ’ωhÎ ‹„V…ÿı ¿⁄Ò· ◊÷Ì fi◊Ì ±ı ‰Î÷fi˘ µS·ı¬ ’HÎ ¿<flÎfi‹Î_ »ı. Ë… ‹ÎÀı Á⁄ÌÁÌÕÌ ±Î’Ìfiı ¿˘Ó√˛ıÁfiÌ Áfl¿Îfl ÂÏfl›÷fi˘ ¤_√ ¿fl‰Î‹Î_ ÏfiÏ‹kÎ ⁄fiÌ, ¿ı‹ ¿ı Á⁄ÁÌÕÌ V‰Ì¿ÎflÌfiı ›ÎhÎÎ ¿flfiÎfl ÿflı¿ ‹„V·‹ Áfl¿Îflfi˘ ¿fl…ÿÎfl ⁄fi÷˘ Ë÷˘. ±Î „V◊Ï÷ Á΋ı ¿˘≥ ‹„V·‹ Á_√Ãfi˘±ı ±‰Î… fi µÃÎT›˘, ±ıÀ·ı flÎ…¿Ì› ÿΉ ÁŒ‚ flèÎÎfi_ ‹ÎfiÌfiı ¿˘Ó√˛ıÁı Ë… Á⁄ÁÌÕÌ ±Î√Î‹Ì ‰W΢˝ ‹ÎÀı ’HÎ «Î· flάÌ. ÿflQ›Îfi Á⁄ÌÁÌÕÌfiÌ fl¿‹‹Î_ ‰W΢˝‰Wν ‰‘Îfl˘ ¿flÎ÷˘ flè΢ ±fiı ‰¬÷ …÷Î_ ‰ÎÏWν¿ ⁄…ıÀ ¿fl˘Õ˘ wÏ’›Îfi_ ◊›_. ±Î…ı ’_ÿflı¿ ‰Wν ’»Ì ⁄…ıÀ wÎ.280 ¿fl˘Õı ’ˢÓE›_ »ı. ¿ÎflHÎ ¿ı 2006‹Î_ ¤Îfl÷fiÎ ¿<· 99,660 ‹„V·‹˘±ı Ë…›ÎhÎÎ ¿flÌ--±fiı ÿflı¿ ›ÎhÎÌfiı Áfl¿Îfl ÷flŒ◊Ì wÎ. 28,000 fiÌ “flÎË÷” ‹‚Ì. FYI — ¤Îfl÷ ÏÁ‰Î› …√÷fi˘ ¿˘≥ ÿı ‹„V·‹˘fiı Ë…›ÎhÎÎ ‹ÎÀı Á⁄ÁÌÕÌ ±Î’÷˘ fi◊Ì. ¿|fl ≥V·Î‹Ì ÿı ’ÎÏ¿V÷Îfi ’HÎ fiÏË ! Ë…›ÎhÎÎfiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ ⁄ÌΩı ÿά·˘ — ≥V·Î‹‹Î_ …ıÀ·˘ Ë…›ÎhÎÎfi˘ ‹ÏË‹Î »ı ÷ıÀ·_ … ‹Ëk‰ ÏËLÿ ‘‹˝‹Î_ «Îfl‘΋fiÌ ›ÎhÎÎfi_ »ı. √_√˘hÎÌ, ›‹fi˘hÎÌ, ⁄σfiÎ◊ ±fiı ¿ıÿÎflfiÎ◊ ±ı «Îfl ’ωhÎ V◊‚˘fiÌ ‹·Î¿Î÷ ·Ì‘Î ’Ëı·Î_ ±Î_¬ fi ‹Ÿ«Î› ±ı ÁflıflΠÏËLÿfiÌ {_¬fiΠˢ› »ı. ±Î «Îflı› ‘΋fiÌ ›ÎhÎÎ ¬ıՉΠ‹ÎÀı Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿ ¿Ëı‰Î÷Ì Áfl¿Îfl ’˛I›ı¿ ÏËLÿfiı ±ÎÏ◊˝¿ ÁËΛfiÎ fi΋ı Â_ ±Î’ı »ı? ¿Â_ … fiÏË ! ‘‹˝fiÎ ‹Ò‚¤Ò÷ ÷ŒÎ‰÷fiı ⁄Îÿ ¿fl˘ ÷˘ Ë…›ÎhÎÎfiÎ ±fiı «Îfl‘΋ ›ÎhÎÎfiÎ ‹Ëk‰ ‰E«ı ¤ıÿ fi◊Ì. Áfl¿Îfl ÷˘ ’»Ì ¿ı‹ ¤ıÿ¤Î‰ flάÌfiı ‹ÎhÎ Ë…›ÎhÎÎ ‹ÎÀı ‰ÎÏWν¿ ¿fl˘Õ˘ wÏ’›Îfi_ ±·Î›ÿ_ ⁄…ıÀ ŒÎ‚‰ı »ı ? ‰ÎV÷‰‹Î_ Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿÷ÎfiÌ T›ÎA›Î ‹…⁄ ÿflı¿ ‘‹˝fiÎ fiÎ√Ïfl¿fiı ±ı¿Áfl¬Î L›Î›-Ëy˘ ‹‚‰Î Ωı≥±ı. ¿˘Ó√˛ıÁ Ωı ±ı T›ÎA›Îfiı ‰‚√Ì flËÌ Ë˘› (±√fl ÷˘ ÷ıfiı ‰‚√Ì flËı‰Îfi˘ ÿΉ˘ ¿fl÷Ì Ë˘›) ÷˘ ’»Ì ÏËLÿ ’˛Ωfiı ±‰√HΉÎfi_ ¿ÎflHÎ ¬w_? ¿˘≥ ·˘Ï…¿· ¿ÎflHÎ fi◊Ì. ËÎ, ±ı¿ ¿ÎflHÎ V’WÀ ÿı¬Î› »ı — ¿˘Ó√˛ıÁ ±fiı Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿÷Î ÂOÿfiı ¿ÂÌ ·ı‰Îÿı‰Î fi◊Ì. ±Î ’ZÎ ‰Î˜À-⁄ıL¿ ÁΫ‰‰ÎfiÎ ÁÎÀ΋Î_ √‹ı ÷ı Ëÿı …≥ ¿ı »ı. ±Î…◊Ì Á˘‚ı¿ ‰Wν ’Ëı·Î_ ÷ıHÎı ÏËLÿ±˘fiı ¬Â ¿fl‰Î ±›˘K›ÎfiÎ fl΋ ‹_ÏÿflfiÎ_ ÷΂Î_ ÷˘ÕÎ‰Ì ÏËLÿ ¿ÎÕÛ ±’fiΉ‰Îfi˘ ’˛›ÎÁ ¿›˘˝ Ë÷˘. ±ı … ¿ÎÕÛ F›Îflı ωfl˘‘ ’ZÎfiÎ ËÎ◊‹Î_ ÁflÌ …‰Î ·ÎB›_ I›Îflı ±ı¿Î±ı¿ ’˘÷Îfi˘ ±Ï¤√‹ ⁄ÿS›˘. ⁄Î⁄flÌfiÎ K‰_Á◊Ì fiÎflÎ… ◊›ı·Î ‹„V·‹˘fiÌ Áÿ˚¤Î‰fiÎ ‹ı‚‰‰Î ÷ıHÎı ‹„V·‹ ¿ÎÕÛ ±…‹ÎT›_--±fiı ŒÎT›_ ! ±Î ¿ÎÕÛfiı ÷ı Ë∞ ‰‚√Ì flèÎ_ »ı, ‹ÎÀı ‹„V·‹˘fiÌ ÷flŒıH΋Î_ flÎ…¿Ì› ‹_« ’fl◊Ì ¬Â΋÷¤›Î* ω‘Îfi˘ ‰Ëı÷Î_ ‹Ò¿ı »ı. “‹„V·‹ ŒVÀÛ”fi_ ÷fl¿À ±ı … √ı‹-M·Îfifi˘ ¤Î√ ˢ› ÷˘ ¿Ëı‰Î› fiÏË.á --ËWν· ’W¿HÎν ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
1
5fiff:jfz6 O vfs:L8s 5fz u?lgfcfP;f >o[s8gfl ;ff>0 >o[s8 >hgf[zl ;ffc;f O 5fgffdff ;ffdf[ cf[0dff+ Ptfztfl Lgfsfzfuf]vffgfl gfc[z vff>p 8lp O dff[aff>,f of[gfgfl s[8,fls vfJ6l bf}aflvff[ ;fofzl 0[8faf[gs O jff3fgff[ jf[5ffz
O 5fiff:jfz6 O
O >hgf[zl ;ffc;f O
vffs:L8s 5fz vffotf ;ffyf[ gff6f+ 5f6 jfz;ffjftfl u?lgf cfP;f >o[s8
5fgffdff ;ffdf[ cf[0dff+ Ptfztfl Lgfsfzfuf]vffgfl gfc[z
B·˘⁄· ‰Î˜Ï‹*√ M≤J‰ÌfiÎ ‰Î÷ΉflHÎ ’fl ÷ıfiÌ fiÃÎflÌ ±Áfl˘ ’ıÿÎ ¿fl‰ÎfiÌ Ëfl¿÷ ‹ÎÀı ’_¿Î›ı·Ì ±ÎŒ÷ »ı, ’HÎ ±ı ±ÎŒ÷‹Î_ ±Î…¿Î· ±‹ıÏfl¿Î, ¿ıfiıÕÎ, flÏ›Î, fi˘‰ı˝ ÷◊Î Õıfi‹Î¿Ûfiı ¿fl˘Õ˘ ÕΘ·flfiÌ ⁄fl¿÷ ÿı¬Î› »ı. ±Î ’Î_«ı› ÿı¢fi˘ Õ˘‚˘ Ëη µkÎfl ‘˛‰ ’˛ÿı ’fl ‹_ÕΛı·˘ »ı ¿ı F›Î_fi˘ ÏË‹’˘’Õ˘ M≤J‰ÌfiÎ ÁflıflΠ÷Î’‹Îfi‹Î_ ◊›ı·Î ‰‘ÎflÎfiı ¿ÎflHÎı ø‹Â— ’Î_¬˘ ◊≥ flè΢ »ı--±fiı ‹ÎÀı ±Î¿ÛÏÀ¿ Á‹ƒfiÌ Á’ÎÀÌ ¬ÒS·Ì ◊≥ flËÌ »ı. ’›Î˝‰flHÎfiÌ º„WÀ±ı …\±˘ ÷˘ „V◊Ï÷ Ï«_÷Î…fi¿ »ı. ±·⁄kÎ, ±‹ıÏfl¿Î, ¿ıfiıÕÎ, flÏ›Î, fi˘‰ı˝ ±fiı Õıfi‹Î¿Ûfiı ‹fi ÷ı Ï«_÷Îfi_ ¿ÎflHÎ fi◊Ì. ∂·À<_, ±Î¿ÛÏÀ¿ Á‹ƒ ’fl◊Ì ÏË‹«Îÿflfi˘ ÁÎ◊fl˘ Á_¿ı·Î÷˘ Ω› »ı ±ı „V◊Ï÷ ÷ı‹fiı ⁄ı flÌ÷ı ·Î¤ÿÎ›Ì …HÎΛ »ı-fi_. 1 — ±Î¿ÛÏÀ¿ Á‹ƒ ’fl ⁄Îflı‹ÎÁ Ω‹ı·˘ flËı÷˘ CÎ| ÏË‹’˘’Õ˘ √˛Ìfi ËεÁ ≥Œı@ÀfiÎ ’Î’ı ‘Ì‹ı ‘Ì‹ı ’Î_¬˘ (±fiı Áfl‰Î‚ı fiÎ⁄Òÿ) ◊›Î ⁄Îÿ I›Î_fiÎ Á‹ƒ ’fl ÷ı·¿>‰Î V◊Î’Ì ’ıÀ΂‹Î_ flËı·Î Á_¤Ï‰÷ ÷ı·¤_ÕÎfl˘ ËV÷√÷ ¿flÌ Â¿Î› ÷ı‹ »ı. fi_. 2 — ÿÏZÎHÎ ‘˛‰ ¬_ÕfiÌ …ı‹ µkÎfl ‘˛‰ ’˛ÿı ¬Õ¿˘fiÌ ⁄fiı·Ì fiyfl Á’ÎÀÌ ‘flΉ÷˘ fi◊Ì. ⁄·¿ı, ⁄flŒfiÎ ÷fl÷Î ÷flÎ’Î …ı‰˘ »ı. √˛Ìfi ËεÁ ≥Œı@Àfiı ·Ì‘ı ±ı ÷flÎ’˘ ø‹Â— ±˘√‚Ì flè΢ »ı. (fiÎÁÎfiÎ µ’√˛Ë˘±ı ¿Îœı·Î ÷ÎflHÎ ‹…⁄ »ıS·Î_ ¿ıÀ·Î_¿ ‰Wν‹Î_ µkÎfl ‘˛‰ ’˛ÿıÂfiÌ µfi΂ ÏË‹«Îÿflfi˘ T›Î’ ·√¤√ 14Ñ CÎÀÌ √›˘ »ı.) ’ÏflHÎ΋ı ‰¬÷ …÷Î_ ±Î¿ÛÏÀ¿ Á‹ƒ ¬ÒS·˘ ◊÷Î_ ±‹ıÏfl¿Î, ¿ıfiıÕÎ, flÏ›Î, fi˘‰ı˝ ÷◊Î Õıfi‹Î¿Û I›Î_ ’˘÷ÎfiÎ_ T›Î’ÎflÌ …ËÎΩıfi˘ ÀˇÎÏŒ¿ «·Î‰Ì ¿ı ÷ı‹ »ı. ⁄ıµ ŒÎ›ÿÎ ÿÒflfiÎ ¤Ï‰W›fiÎ »ı, ’HÎ √˛Ìfi ËεÁ ≥Œı@ÀfiÌ ‰¿fl÷Ì …÷Ì Á‹V›Î Ωı÷Î_ ¤Ï‰W› ⁄Ë ÿÒflfi_ ’HÎ fi◊Ì. ’ÏflHÎ΋ı ’Î_«ı› ÿı¢ ±I›Îfl◊Ì … ±Î¿Û Ï À¿ Á‹ƒ ’fl ’˘÷’˘÷ÎfiÎı Ëy …‹Î‰‰ÎfiÌ ÷ˆ›ÎflÌ ¿flÌ flèÎÎ »ı. ·Î˜ ±Î˜Œ ‘ ÁÌ ¿Ëı‰Î÷Ì ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› Á_Ï‘ ‹…⁄ ÿflı¿ ÿı ’˘÷ÎfiÎ ÁÎ√fl¿Î_ÃÎ◊Ì 400 Ï¿·˘‹ÌÀfl Á‘ÌfiÎ Á‹ƒ ’fl ¿ÎfiÒfiÌ Ëy ‘flÎ‰Ì Â¿ı »ı. ±Î ’Î_«ı› ÿı¢ Ωı ¿ı 6 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
‰WÎı˝ÿËÎÕı ·√¤√ 15,000 …ËÎΩıfiı ±˜À·Î„LÀ¿ ±fiı ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl ‰E«ı ÂΘÀÛ-¿À ÿÏfl›Î≥ ÁŒfl ¿flΉ÷Ì ’fi΋ΠfiËıflfiı ÷ıfi˘ 32.3 ‹ÌÀflfi˘ ’ˢ‚˘ ’fi˘ ˉı
ÁÎ_¿Õ˘ ’ÕÌ flè΢ »ı. ‹˘ÀÎ_ ¿ÿfiÎ_ T›Î’ÎflÌ …ËÎΩı ±ı fiËıfl Á˘ÓÁfl‰Î Ëo¿ÎflÌ Â¿÷Î_ fi◊Ì, ±ıÀ·ı ’fi΋ΠÿıÂfiÌ Áfl¿Îflı ˉı fiËıflfiı ‹˘ÀÌ ¿fl‰Îfi˘ ‹ı√Î-’˛˘…ı@À ËÎ◊ ‘›˘˝ »ı. (…\±˘, “ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 151.) ±Î ¤√Ìfl◊ ’˛˘…ı@Àfi_ Á‹¿ZÎ ≥…fiıflÌ ÁÎËÁ ’fi΋ÎfiÌ µkÎflı ±Î‰ı·Îı Ïfi¿ÎflÎ√±Î fi΋fi˘ ÿı ’HÎ ◊˘ÕÎ ‰¬÷‹Î_ ËÎ◊ ‘fl‰Îfi˘ »ı. ÁÎËÁ »ı ±˜À·Î„LÀ¿-’˛ÂÎL÷fiı ΩıÕ÷Ì fiËıfl ⁄fiΉ‰Îfi_, …ıfiı ‹ÎÀı I›Î_fiÌ Áfl¿Îflı 20 ±⁄… ÕΘ·flfi_ ±Î_‘HÎ ‹Ò¿‰Îfi_ fiyÌ ¿›* »ı. fiËıflfi_ ⁄Î_‘¿Î‹ ±ÎÏ◊˝¿ flÌ÷ı
FOR YOUR INFORMATION ’Õ¿Îflw’ »ı ÷ı‹ ≥…fiıflÌ º„WÀ±ı ’HÎ ’Õ¿Îflw’ ÁÎÏ⁄÷ ◊‰Îfi_ »ı. ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ’fi΋ΠÿıÂfiı fiËıflfiÎ ⁄Î_‘¿Î‹‹Î_ ÷ıfiÎ ÁÎ_¿ÕÎ ¤Îˆ√˘Ï·¿ ŒÌ«flfi˘ …ı ·Î¤ ‹Y›˘ ÷ı Ïfi¿ÎflÎ√±Îfiı ‹‚ı ÷ı‹ fi◊Ì. ±Î ÿı …flÎ ’ˢ‚Î ’|Îfi˘ »ı, ±ıÀ·ı fiËıflfi˘ ’◊Îfl˘ I›Î_ ¿<· 280 Ï¿·˘‹ÌÀfl‹Î_ Œı · ΉÎfi˘ »ı . (’fi΋ΠfiËı fl fiÌ
’˘÷Î’˘÷ÎfiÎ ÁÎ√fl¿Î_ÃÎfiÌ ÁflËÿ »ı¿ µkÎfl ‘˛‰ Á‘Ì ·_⁄Î‰Ì ‹Ëk΋ …‚ωV÷Îfl ‹Î√Ì flèÎÎ »ı. The median line ¿Ëı‰Î÷Ì ’©Ï÷ ‹…⁄ ±Î¿ÛÏÀ¿fiÌ ‰ËıÓ«HÎÌ ⁄÷Ή÷˘ fi¿Â˘ …\±˘. ¬Ïfi… ÷ı·fiÎ fi‰Î ¤Ò√¤˝ ¤_ÕÎfl˘ ¢‘‰Î ‹ÎÀı ÿÏfi›Î¤flfiÎ Á_¢‘¿˘ Ãı¿Ãı¿ÎHÎı M≤J‰Ìfi˘ ¬˘‚˘ ¬Ò_ÿÌ ‰Y›Î »ı. ±ı¿‹ÎhÎ ±Î¿ÛÏÀ¿fi˘ ’˛ÿı ÷ı‹fiÎ ‹ÎÀı ‰HάıÕΛı·˘ Ë÷˘. √›ı ‰WÎı˝ Á_¢‘¿˘fiÌ ±ı¿ À<¿Õ̱ı M≤J‰ÌfiÎ ¤Îˆ√˘Ï·¿ µkÎfl ‘˛‰◊Ì ‹ÎhÎ ÁÎÕÎ hÎHÎÁ˘ Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀı ÂÎfl¿Î‹ ¿flÌfiı ¤Ò√¤˝‹Î_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi˘ ω’· …J◊˘ ˢ‰Îfi_ …HÎÎT›_ ±ı ’»Ì ±Î¿ÛÏÀ¿ fi∞¿fiÎ ’Î_«ı› ÿı¢ ±ı¿Î±ı¿ ÁŒÎ‚Î ΩB›Î ±fiı ±Î¿ÛÏÀ¿fi_ ÷Ï‚›_ ¤ıÿÌfiı Â@› ±ıÀ·_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ËV÷√÷ ¿fl‰ÎfiÌ √HÎ÷flÌ ÁÎ◊ı ÷ı‹HÎı ’˘÷’˘÷ÎfiÎ Á‹ƒÌ …‚ωV÷Îfl ’fl ËyÿΉ˘ ‹Î_Õu˘. ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi˘ ¿Ï◊÷ ¤_ÕÎfl ÷ı‹fiÎ ËÎ◊ı ·Î√ı ¿ı ¿ı‹ ±ı ÷˘ ¿˘HÎ ΩHÎı, ’HÎ ±Î¿ÛÏÀ¿ Á‹ƒ ’fl◊Ì ÏË‹«Îÿflfi˘ ø‹Â— Á_¿ı·˘ Ωı÷Î_ ±ıÀ·_ ÷˘ fiyÌ ¿ı ¤Ï‰W›‹Î_ I›Î_fiÎ Á‹ƒÌ …‚‹Î√˘˝ ¬ÒS·Î ◊÷Î_ …ËÎΩı ◊¿Ì «Î·÷Î ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ‰ı’ÎflfiÎ_ Á‹Ì¿flH΢ ±‹ıÏfl¿Î, ¿ıfiıÕÎ, flÏ›Î, fi˘‰ı˝ ±fiı Õıfi‹Î¿Û ‹ÎÀı ‘fl‹Ò‚◊Ì ⁄ÿ·Î‰ÎfiÎ_ ! ±fiı ÷ı‹fiı ⁄ÿ·‰Î‹Î_ ¿˘≥ ÏfiÏ‹kÎ ⁄fifiÎfl ˢ› ÷˘ ÷ı »ı √˛Ìfi ËεÁ ≥Œı@À, …ıfiÌ M≤J‰Ì ’fl ◊÷Ì fiÃÎflÌ ±Áfl ’Î_«ı› ÿı¢fiı ±HΑÎflÌ flÌ÷ı Œ‚‰ÎfiÌ »ı. Ï‹›Î_fiÌ ÿÎœÌ ⁄‚ı, fiı ÿÎÁÌfiı ±…‰Î‚_ ◊Λ ÷ı ±Îfi_ fi΋ !á
·_⁄Î≥ — 82 Ï¿·˘‹ÌÀfl) ’ÏflHÎ΋ı ±ı ¤√Ìfl◊ ¿Î›˝‹Î_ ÁËı…ı ⁄Îflı¿ ‰Wν fiÌ¿‚Ì Ω› ÷ı‹ »ı. ’fi΋ΠfiËıfl‹Î_ (µ’flfi˘ Œ˘À˘) ±Î…ı ‹Ëk΋ 65,000 ÀfifiÎ_ …ËÎΩı Ëo¿ÎflÌ Â¿ı »ı. ±ı◊Ì ‹˘ÀÎ_ …ËÎΩıfiı ÷ı‹Î_ ’˛‰ı ‹‚÷˘ fi◊Ì. ±Î ‹›Î˝ÿÎfiı K›Îfi‹Î_ flÎ¬Ì ±ı ÿıÂfiÌ Áfl¿Îflı ‰‘ ‹˘ÀÌ fiËıfl ⁄fiΉ‰Îfi˘ ’˛˘…ı@À CÎÕÌ ¿Îœu˘. ±Î˜@À˘⁄flfiÌ 22‹Ì ÷Îfl̬ı ’˛˘…ı@À ‹ÎÀı ’˛Ωfi˘ …fi‹÷ ·ı‰Î›˘ ÷ı‹Î_ 80Ñ ·˘¿˘±ı ·Ì·Ì {_ÕÌ ±Î’Ì »ı, ±ıÀ·ı ˉı fiËıfl fi_. 2 fi_ ¿Î›˝ Âw ◊‰Îfi_ »ı. ±Î ’˛˘…ı@À ±ÎÀ˘’ΛΠ’»Ì ’HÎ Ωı ¿ı ‹Ëk΋ 1.2 ·Î¬ ÀfifiÎ_ … …ËÎΩı ’fi΋΋Î_ Ëo¿ÎflÌ Â¿Âı. ⁄Ì∞ ÷flŒ Ïfi¿ÎflÎ√±ÎfiÌ ÁÒÏ«÷ fiËıfl‹Î_ 2.5 ·Î¬ ÀfifiÎ_ …ËÎΩıfiı ’˛‰ı ‹‚Ì Â¿‰Îfi˘ »ı. ‰‚Ì ¤Îˆ√˘Ï·¿ flÌ÷ı ±ı fiËıfl ’fi΋Π¿fl÷Î_ µkÎflı ˢ‰Î◊Ì ±‹ı Ï fl¿ÎfiÎ ’Ò ‰ ˝ - ’Ïç‹ ¿Î_ à Îfi˘ ’˛‰ÎÁ ¬ıÕfiÎflÎ_ …ËÎΩıfi˘ ¬ÎVÁ˘ ÀˇÎÏŒ¿ Ïfi¿ÎflÎ√±Îfiı ‹‚Ì Â¿ı ÷ı‹ »ı. À>_¿‹Î_, …ËÎΩıfiÎ ‰ËfifiÌ Z΋÷Î ÷ı ‹ … ¤Îˆ √ ˘Ï·¿ V◊Îfi ±ı ⁄ı µ ⁄Î⁄÷ı ’fi΋Îfiı Ïfi¿ÎflÎ√±ÎfiÌ ËÏflŒÎ≥ fiÕı ÷ı‹Î_ ⁄ı‹÷ fiÏË.á
O >gdf[:xfgf 8[sgff[,ff[Lh O
dff[aff>,f of[gf O ;f+s8 ;fdfifgfl ;ff+s/ h[jfl s[8,fls bf}aflvff[
‹˘⁄Î≥· Œ˘fifi˘ µ’›˘√ ¿fl÷Î ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ ·˘¿˘ ‹ÎÀı ±ı ÁΑfi ‰Î÷ν·Î’ ‹ÎÀıfi_, SMS Á_ÿıÂÎfi_, ‰Î˜¿‹ıfifi_ ¿ı ’»Ì √ıQÁfi_ ±Î˜·-≥fi-‰fi …ı‰_ µ’¿flHÎ »ı. Ë¿Ì¿÷ı Áı·Œ˘fi‹Î_ ÷ı µ’flÎ_÷ CÎHÎÌ⁄‘Ì ¬Ò⁄̱˘ »ı. ¿ıÀ·Ì¿ ÷˘ ¿À˘¿ÀÌfiÎ Á‹›ı µ’›˘√Ì ÁÎÏ⁄÷ ◊Λ ÷ı‰Ì »ı--±fiı »÷Î_ ÷ı‹fiΠωÂı ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ ·˘¿˘fiı …flÎÁfl¬Ì ’HÎ ΩHΠˢ÷Ì fi◊Ì. ¿ıÀ·Î_¿ µÿÎËflH΢ — á fiıÀ‰¿ÛfiÎ ¿‰flı… ωV÷ÎflfiÌ ⁄ËÎfl ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi “ÕıÕ” ±‰V◊Î ¤˘√‰ı ±ı V‰Î¤Îω¿ ‰Î÷ »ı. Áω˝Á ’˛˘‰Î≥Õfl ¿o’fiÌfiÎ (ÿÎ.÷. ±˜flÀı·fiÎ) ‹Î≥ø˘‰ı‰ ÏÁBfi·˘ ωfiÎ ≥fi¿Ï‹_√ ¿˘· {Ì·Ì Â¿Î÷Î fi◊Ì ÷ı‹ ±ÎµÀ√˘∫√ ¿˘· ¿flÌ Â¿Î÷Î fi◊Ì. ’ÏflHÎ΋ı ±ı‰ı ‰¬÷ı fl¬ı ¿À˘¿ÀÌfiÌ (ÿÎ.÷. ±¿V‹Î÷fiÌ) ’Ïfl„V◊Ï÷ ÁΩ˝› I›Îflı ÀıÏ·Œ˘fi ‰Õı Á_’¿ÛÁı÷ fl«‰Îfi˘ ±ı¿‹ÎhÎ µ’Λ fi∞¿‹Î_ fi∞¿ ±Î‰ı·˘ ’„O·¿ ÀıÏ·Œ˘fi ⁄◊ ˢ› »ı. ±·⁄kÎ, ’Ì.ÁÌ.±Îı. ⁄Ò◊fiÌ ÷·Î‹Î_ ¤À¿‰_ fi ˢ› ÷˘ ⁄ÌΩı ’HÎ µ’Λ »ı. ¿‰flı… ZÎıhÎfiÌ ⁄ËÎfl ’_√ ⁄fiı·Îı ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi µÃΉ˘ ±fiı (fiıÀ‰¿ÛfiÎ_ ÏÁBfi·˘ fi {Ì·Î÷Î_ ˢ› ÷˘ ’HÎ) 112 fi_⁄fl ÕΛ· ¿fl˘ ! ±Î fi_⁄fl ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ‘˘flHÎı ÁΈ ÿı¢±ı fiyÌ ¿flı·˘ ≥‹…˝LÁÌ fi_⁄fl »ı. Œ˘fi ‰Õı 112 ΩıÕ‰Î◊Ì ËıLÕÁıÀ ’˘÷ÎfiÌ ‹ı‚ı ‹Î≥ø˘‰ı‰ ÏÁBfi·˘fiÌ ÷·Î «·Î‰ı »ı ±fiı ±L› ¿o’fiÌfiÎ_ (ÿÎ.÷. ⁄Ì.±ıÁ.±ıfi.±ı·.fiÎ_) ÏÁBfi·˘fiı {Ì·Ì ÷ıfiÎ fiıÀ‰¿Û ΩıÕı ≥‹…˝LÁÌ Ï·L¿ V◊Î’Ì ±Î’ı »ı. ±Î flÌ÷ı Ï·L¿ V◊’ΛΠ⁄Îÿ ’˘Ï·ÁfiÌ ¿ı ’»Ì ±ıQO›·LÁfiÌ ¿<‹¿ ‹Î√Ì Â¿Î› »ı. FYI : ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi ‰Õı 112 fi_⁄fl ÕΛ· ¿fl‰˘ ˢ› ÷˘ Œ˘fifi_ ·Î˜¿ ¿flı·_ ¿Ì-’ıÕ ¬˘·‰ÎfiÌ ±Î‰U›¿÷Î fi◊Ì. Œ˘fi‹Î_ ÁÌ‹ ¿ÎÕÛfiÌ ËÎ…flÌ Ï‰fiÎ ’HÎ ΩıÕÌ Â¿Î÷˘ ±ı¿‹ÎhÎ fi_⁄fl ˢ› ÷˘ ±ı 112 »ı ! á ‹˘⁄Î≥· Œ˘fifiÌ ⁄ıÀflÌ ∂÷flÌ Ω› ›Îfiı ¿ı Õˇı≥fi ◊≥ Ω› ±ı ’»Ì Œ˘fi ΩHÎı ¿ı ‹ÒÏ»Û÷ ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
7
FOR YOUR INFORMATION gfjfl dffLctfl
±‰V◊΋Î_ ÁflÌ ’Õı »ı ±fiı ‰Î÷ν·Î’ ¿fl‰Îfi_ ‹U¿ı· ⁄fiı »ı. ‹ÒÏ»Û÷ Œ˘fifiı ωz÷ «Î…˝fl ‰Õı fi‰_ “Á·Î≥fi” fi ±Î’˘ I›Î_ ·√Ì ⁄ıÀflÌ‹Î_ fi‰_ Ωı‹ ±Î‰÷_ fi◊Ì ±fiı Œ˘fi ±√εfiÌ …ı‹ ¿Î›˝ ⁄Ω‰Ì Â¿÷˘ fi◊Ì. ±·⁄kÎ, ¬ÿ «Î…˝fl µ’·O‘ fi ˢ› I›Îflı Œ˘fifiı ŒflÌ ¿Î›˝fl÷ ¿fl‰Îfi˘ µ’Λ ¬fl˘ ? ËıLÕÁıÀ Ωı fi˘Ï¿›Î ¿o’fiÌfi˘ ˢ› ÷˘ √ÒÕ L›Ò{ ! µ’Λ »ı. fi˘Ï¿›Îfi˘ ÿflı¿ Œ˘fi flÌ{‰˝ ⁄ıÀflÌ ‘flΉı »ı. Á΋ÎL› Á_Ωı√˘‹Î_ ÷ı ¿ÿÌ ‰’flÎ÷Ì fi◊Ì. ŒÎ…· ’ÕÌ flËı »ı. ±Î ⁄ıÀflÌfiı ±ı„@À‰ ¿fl‰Î ‹ÎÀı *3370# ÕΛ· ¿fl˘. ⁄Ì∞ … Áı¿LÕı Œ˘fi ±Î’˘±Î’ ±Î˜Œ ◊Âı, hÎÌ∞ Áı¿LÕı ŒflÌ ±Î˜fi ◊Âı ±fiı «˘◊Ì Áı¿LÕı ‰‚Ì ÷fl˘÷ÎΩ ⁄fiÂı. ‹÷·⁄ ¿ı flÌ{‰˝ ⁄ıÀflÌfiÎ Ωıflı ÷ı ‰‚Ì ’λ˘ ¿Î›˝fl÷ ⁄fiÌ ¿ıÀ·Î¿ ‰Î÷ν·Î’˘ «·Î‰Ì ¿Âı. FYI: «Î…˝fl ‰Õı Œ˘fifiÌ ⁄ıÀflÌfi_ «ÎÏ…*√ ¿fl˘ I›Îflı ’ı·Ì flÌ{‰˝ ⁄ıÀflÌ ’HÎ ±Î’˘±Î’ «Î…˝ ◊≥ Ω› »ı. á ‹˘⁄Î≥· Œ˘fifiÌ «˘flÌfiÎ ⁄fiΉ ‰¬÷˘‰¬÷ ⁄fi÷Î flËı »ı. ±Î À«Ò¿Õ<_ µ’¿flHÎ «˘flΛ I›Îflı Á΋ÎL› Á_Ωı√˘‹Î_ Œ˘fi‘Îfl¿ Áω˝Á ’˛˘‰Î≥Õfl ¿o’fiÌfiı «˘flÌ ±_√ı ΩHÎ ¿flı ±fiı ÷ı ¿o’fiÌ Œ˘fifi_ ÁÌ‹ ¿ÎÕÛ ·Î˜¿ ¿flÌ fiάı, ±ıÀ·ı ÷ŒÕo«Ì¿Îfl ÷ıfi˘ ÿw’›˘√ ¿flÌ Â¿ı fiÏË. ±Î ‰Î÷ CÎHÎάflÎ ÷ŒÕo«Ì¿Îfl˘ ΩHÎı »ı, ‹ÎÀı Œ˘fifiÌ µÃÎ_÷flÌ ¿›Î˝ ⁄Îÿ ’Ëı·_ ¿Î‹ ÁÌ‹ ¿ÎÕÛ ⁄ÿ·Ì fiά‰Îfi_ ¿flı »ı. ±Î‹ ¿fl‰Î◊Ì ’Îfl¿˘ Œ˘fi ÷ı Áfl‚÷Î◊Ì ‰Î’flÌ Â¿ı »ı. ÁÌ‹¿ÎÕÛ ¤ı√Îı Œ˘fi ’HÎ ·Î˜¿ ¿flÌ ÿı‰Îı ˢ› ÷˘ ±ı Â@› ⁄fiı ¬w_ ? ËÎ, Â@› »ı. Œ˘fi ‰Õı *#06# ÕΛ· ¿fl˘. ⁄Ì∞ … ZÎHÎı ËıLÕÁıÀfiÌ VøÌfi ’fl ’_ÿfl ±Î_ ¿ ÕÎfi˘ fi_ ⁄ fl fl…^ ◊Âı . ±Î fi_ ⁄ fl ËıLÕÁıÀfi_ ±Î≥-¿ÎÕÛ »ı ±ı‹ ‹ÎfiÌ ·˘. ÕΛflÌ‹Î_ ¿ı ’»Ì ⁄Ì…ı @›Î_¿ ÷ıfiı fi˘Ó‘Ì flά˘. ‹˘⁄Î≥· Œ˘fifiÌ fl¬ı «˘flÌ ◊Λ I›Îflı Áω˝Á ’˛˘‰Î≥Õfl ¿o’fiÌfiı ’_ÿfl ÏÕÏ…Àfi˘ ±ı ±Î_¿Õ˘ …HÎÎ‰Ì ÿı‰Î‹Î_ ±Î‰ı ÷˘ ¿o’fiÌfi˘ ±Î˜’flıÀfl √Ò‹ ◊›ı·Î Œ˘fifiı ’ı·Î ±Î_¿ÕÎw’Ì ±Î≥-¿ÎÕÛfiÎ ±Î‘Îflı ·Î˜¿ ¿flÌ Â¿ı »ı. ·Î˜¿ ◊›ı·˘ Œ˘fi “ÏfiW’˛ÎHΔ ⁄fiı, ±ıÀ·ı ÷ŒÕo«Ì¿Îfl √ÏÛΠ‹ÎÀı ÷tfi fi¿Î‹˘ Ãflı »ı. ÁÌ‹ ¿ÎÕÛ ⁄ÿ·‰Îfi˘ ¿ı ’»Ì ⁄ÌΩı √‹ı ÷ı ¿ÌÏ‹›˘ ±ıı ·ÕΉı ÷˘ ’HÎ Œ˘fi ŒflÌ ¿Î›˝fl÷ ⁄fi÷˘ fi◊Ì. ‹˘ÓCÎÎ Œ˘fifi_ ‹ÒS› ±ı flÌ÷ı ¿˘ÕÌfi_ ◊≥ Ω› »ı.á 8 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
±Î{ÎÿÌ ’Ëı·Î_ ÿıÂÌ fl…‰ÎÕÎ_fiÎ ›√‹Î_ ±Î’HÎı I›Î_ flıS‰ıÀˇı¿fiÎ …\ÿÎ …\ÿÎ ’˘H΢ Õ{fi …ıÀ·Î √ı… Ë÷Î. ±Î{ÎÿÌ ⁄Îÿ ÿıÂÌ fl…‰ÎÕÎ_fi_ ±„V÷I‰ fi flèÎ_, ±ıÀ·ı ÷ı‹fiÎ flı· fiıÀ‰¿Û ’HÎ fi flèÎÎ_. »ı‰Àı ⁄˛˘Õ, ‹ÌÀfl ±fiı fiıfl˘ ±ı‹ hÎHÎ ’˛¿ÎflfiÎ √ı… «·H΋Î_ flèÎÎ. ˉı ◊˘ÕÎ_ ‰W΢˝‹Î_ ‹ÎhÎ ⁄˛˘Õ √ı…fi_ … «·HÎ flËı‰Îfi_ »ı, ¿ı‹ ¿ı ¤Îfl÷fi_ flıS‰ı¬Î÷_ ÷ıfiÎ 12,662 Ï¿·˘‹ÌÀfl ·Î_⁄Î ‹ÌÀfl √ı…fiÎ ÷◊Î 3,054 Ï¿·˘‹ÌÀfl‹Î_ ’◊flΛı·Î fiıfl˘ √ı…fiÎ fiıÀ‰¿Ûfiı 2012 Á‘Ì‹Î_ Ï÷·Î_…·Ì ±Î’Ì ÿı‰Î ‹Î√ı »ı. ±Î ⁄Lfiı fiıÀ‰¿Û ’fl ÿ˘Õ÷Ì Àˇıfi˘ ÷ı‹fiÌ ‹›Î˝Ïÿ÷ ⁄˘…‰Ëfi Z΋÷Îfiı ·Ì‘ı ÷ı‹… ¬«Î˝‚ ‹ı≥LÀıfiLÁfiı ¿ÎflHÎı flıS‰ı ¬Î÷Îfiı ‰WÎı˝ÿËÎÕı wÎ. 3,100 ¿fl˘Õfi_ fi¿ÁÎfi ¿flΉı »ı. ’ÏflHÎ΋ı ‹ÌÀfl √ı…fiÎ ±fiı fiıfl˘ √ı…fiÎ ¿<· 15,716 Ï¿·˘‹ÌÀfl ·Î_⁄Î fiıÀ‰¿Û‹Î_ ⁄˛˘Õ √ı…fiÎ ’ÎÀÎ Ï⁄»Î‰Ì flı· ¬Î÷_ ±ı ¬Î‘ ’ÒflÌ ÿıÂı. á µ’›˘√Ì ‰fiV’Ï÷fiı ¬Ì·‰Îfi˘ ‹˘¿˘ fi ±Î’÷˘ ¿E»fiÎ ⁄LfiÌfi˘ √Î_Õ˘ ⁄Ή‚ Ëo‹ıÂÎ_ µ’ƒ‰Ì √HÎÎ÷˘ ±ÎT›˘ »ı. ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’Ëı·Î_ ÷ıfiÌ ±Î√ı¿>«fi˘ ‰ÎÏÊ˝¿ ÿfl ‰‘Ìfiı 4,000 Ëı@Àfl ◊›˘ I›Îflı Áfl¿Îflı 2004 ‹Î_ flÏZÎ÷ ‰fifiÎ ’HÎ √Î_ÕÎ ⁄Ή‚ ¿Î’‰ÎfiÌ ·˘¿˘fiı »^À ±Î’Ì. ÀfiÿÌà wÎ. 900 fiÎ ¤Î‰ı ‰ı«Î÷Î ·yÏ՛Π¿˘·ÁÎ ‹ÎÀı ÷ıfi˘ ÁŒÎ›˘ ¿flÎ÷˘ flè΢. ·ıÀıVÀ „V◊Ï÷— …‹ÌfifiÌ ¬ÎflÎÂfiı ¢ÊÌ ·ı÷Î √Î_ÕÎ ⁄Ή‚fi_ ’˛‹ÎHÎ ±√εfiÎ ÏËÁÎ⁄ı ±Î…ı 10Ñ »ı ±fiı ·˘¿˘ ÷ıfi˘› ŒıÓÁ·˘ ±ÎH›Î ’»Ì ·yÏ՛Π¿˘·ÁÎ ‹ÎÀı µ’›˘√Ì ‰fiV’Ï÷ ’fl ¿<ËÎÕÎ «·Î‰‰ÎfiÎ »ı. ±Î◊Ì À>_¿ Á‹›‹Î_ Áfl¿Îflı √Î_ÕÎ ⁄Ή‚fi_ ‰Î‰ı÷fl ¿fl‰Îfi˘ ‰¬÷ ±Î‰ı ÷ı‹ »ı!á
FOR YOUR INFORMATION
123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 water dowsing 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234 123456789012345678901234
‰ÎV÷ω¿÷Î — ·Î√ı »ı ¿ı ÕεÏ{_√fi˘ ¿ÏflU‹Î ⁄Ë …^fi˘ ˢ‰˘ Ωı≥±ı, ¿ı‹ ¿ı ±Î…ı ‹‚Ì ±Î‰÷˘ ÷ıfi˘ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î …ı ’˛◊‹ ·ıϬ÷ µS·ı¬ 15 ‹Ì ÁÿÌfiÎ …‹˝fi V¿˘·fl √Òœ ¿Á⁄ ‰Õı ±‹¿ F›˘Ï…˝›Á ±ıÏ√˛¿˘·Î±ı ÷ıfiÎ ’V÷¿‹Î_ ÁωV÷Îfl ¿›˘˝ Ë÷˘. ¿ıÀ·Î¿ …‹˝fi ¿ÏflU‹Î⁄ÎΩı I›Îflı ËÎ◊‹Î_ ±_√˛ı∞ ·˘¿˘ ŒÎ_ÀÎÿÎfl ÁÏ‚›Î Y ±Î¿ÎflfiÌ Õ΂¬Ì ’¿ÕÌfiı Ë‚‰Î ’√·ı …‹Ìfi ’fl ¿ı ÁÒ¿Ì Õ΂¬Ì ‰Î’flÌ «Î·÷Î Ë÷Î (fiÌ«ıfi_ Ï«hÎ) ±fiı ’√ …ı‰˘ ¤Ò√¤˝…‚ ¤Ò√¤˝…‚fiÎ ¤_ÕÎfl˘ ‘flΉ÷Ì ¤ÒÁ’ÎÀÌ ’fl ‹_ÕΛ ¿ı ÷fl÷ Õ΂¬Ì‹Î_ ◊÷˘ ¢‘Ì ¿Îœı »ı ÷ı‹Î_ ÏË·«Î·fi˘ Á_«Îfl Ωı÷Î_ ’Î÷΂’ÎHÎÌfi_ V◊Îfi ¬⁄fl ’ÕÌ ¿˘”¿ «˘yÁ ωiÎÎfi ±Î‰÷_ Ë÷_. ±ıÏ√˛¿˘·ÎfiÎ ⁄›Îfi ‹…⁄ ¬˘ÿ¿Î‹ ’»Ì flËı·_ »ı. ‹ÌÃÎ ’ÎHÎÌfi˘ ¤_ÕÎfl ‹‚Ì ’HÎ ±Î‰÷˘ Ë÷˘. Õεg{√fiÌ ±√fl ÷˘ ÏÕ‰Î≥Ïfi_√fiÌ ¿Ï◊÷ √Òœ ¿‚Î ⁄ÌΩ CÎHÎÎ ÿı¢‹Î_ ’HÎ ‹K››√ ÿflQ›Îfi ¬Ò⁄ T›Î’¿ Ë÷Ì. µÿÎËflHÎ ÷flÌ¿ı 13 ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±_÷ ¤Î√‹Î_ ±fiı 14 ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±Îfl_¤ı ›fl˘’fiÎ ‹ËÎfi ‹ÁÎŒfl ‹Î¿˘˝ ’˘·˘±ı ÷ıfiÎ ±ıÏ›fi ’˛‰ÎÁ ‰¬÷ı ±‹¿ ¿·Î⁄ÎΩıfiı Y ±Î¿Îflı ŒoÀΛı·Ì ÁÒ¿Ì Õ΂¬Ì ‰Õı Õεg{√ ¿fl÷Î Ωı›Î Ë÷Î ±fiı ÷ı Õ΂¬ÌfiÎ ±Î‘Îflı @›Î_¿ ¤Ò√¤˝…‚ ‹‚Ì ±ÎT›ÎfiÎ ’˛Á_√˘fi_ fl˘«¿ ‰Hνfi ’HÎ ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ÁŒflfi΋΋Î_ ¿›* Ë÷_. ±‰Î˝«Ìfi ›√fiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ÕεÏ{_√fiÌ ¿‚Îfiı Á‹◊˝fi ±Î’÷Î …HÎΛ ±ı‰Î fi‹ÒfiÎw’ ’˛Á_√˘ CÎHÎÎ »ı. ÿÎ. ÷. ’Ëı·Î ωr›© ’»Ì Ï⁄˛ÀfifiÎ ’ÎÀfi√fl ·_Õfi‹Î_ ¿ı„LÁ_√Àfi √ÎÕÛfi ±fiı ËÎ≥Õ ’Î¿Û ¬Î÷ı ⁄√Ì«Î ¬Ì·‰‰Î ’ÎHÎÌfiÎ ±Ï‰fl÷ ÁM·Î›fiÌ …wfl ’ÕÌ I›Îflı ±˜⁄ ·ıQ⁄ÀÛ fi΋fiÎ ‰Î˜Àfl Õε{flı ±LÕfl√˛ÎµLÕ {flÎfi˘ ’k΢ ·√ÎÕÌ ±ÎM›˘. ≥…fiıfl˘±ı I›Î_ … ÀuÒ⁄‰ı· fiÎA›Î, ±ıÀ·ı d‰ÎflÎ⁄_‘ ’ÎHÎÌ ±Î‰‰Î ·ÎB›._ «ı¿˘V·˘‰ıÏ¿›ÎfiÌ Áfl¿Îflı 1961 ‹Î_ I›Î_fiÎ_ ¬ı÷fl˘ ‹ÎÀı ÏÁ_«Î≥fi_ ¤Ò√¤˝…‚ ¢‘‰Î ‰Î˜Àfl ÕεÏ{_√fiÎ ¿ıÀ·Î¿ ΩHοÎfl˘fiı fl˘@›Î Ë÷Î ±fiı ÷ı‹HÎı ±fiı¿ …B›Î±ı ¤Ò√¤˝…‚fi_ ’√ıw_ ¿ÎœÌ ±ÎM›Îfi˘ ÿΉ˘ ¬ÿ Áfl¿Îflı ’˘÷ÎfiÌ ÁkÎΉÎfl ›ÎÿÌ‹Î_ ¿›˘˝ Ë÷˘. ¿ıfiıÕÎfiÌ Áfl¿Îflı ’HÎ ±ı … flÌ÷ı ÷ıfiÎ Ï⁄˛ÏÀ ¿˘·„Q⁄›Î flÎF›‹Î_ ±LÕfl√˛ÎµLÕ ’ÎHÎÌfiÌ ÷·ÎÂÌ ‹ÎÀı ±ı‰Ï·fi ’ıfifl˘{ fi΋fiÌ ±Î˜VÀˇıÏ·›fi ‰Î˜Àfl Õε{flfiı fl˘¿Ì Ë÷Ì. ÁıÏflÕ˘fi ⁄fiΉ÷Ì „V‰Á ŒÎ‹Î˝V›ÏÀ¿· ¿o’fiÌ Ë˘Œ‹Îfi-·Î fl˘Âı ‰Î›¿Î — ±_√˛ı∞‹Î_
‰Ê˘˝ ’Ëı · Î_ ‹ _ ⁄ ≥ fi∞¿ ◊ÎHÎΠωV÷Îfl‹Î_ Œı@ÀflÌ V◊Î’‰Îfi_ fiyÌ ¿›* I›Îflı ’ÎHÎÌ’fl‰ÃÎ ±_√ı ¬Î÷flÌ ¿fl‰Î ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ¿Î›‹Ì VÀÎŒ ’flfiÎ ⁄ı ‰Î˜Àfl Õε{fl˘fiı ◊ÎHÎÎ ‹˘¿S›Î Ë÷Î. ±‹ı Ï fl¿Î‹Î_ ¿LVÀˇ @ Âfifi˘ ‘_ ‘ ˘ «·Î‰÷Ì ±fiı¿ ¿o’fi̱˘ ±ı‰Ì »ı ¿ı …ı±˘ ⁄Ë‹Î‚Ì ‹¿Îfifi˘ ’Λ˘ fiά÷Î ’Ëı·Î_ ±LÕfl√˛ÎµLÕ ’ÎHÎÌ (±ıÀ·ı ¿ı ¬Õ¿˘fiÎ ¤Ì÷flÌ ’˘·ÎHÎ) ‹ÎÀı ‰Î˜Àfl Õε{fl˘ ’ÎÁı ±ı …B›Îfi_ «ıÏ¿o√ ¿flΉ‰Îfi _ «Ò ¿ ı fiÏË. 1971 fiÎ ¤Îfl÷-’ο › © ‰¬÷ı ¤Îfl÷Ì› ‰Î› Á ı fi αı flÎ…V◊Îfi ‹˘fl«ı flıÏ√V÷ÎfiÌ ±˜fl⁄ı{fiı flÎ÷˘flÎ÷ ±’À<-ÕıÀ ⁄fiΉ‰Îfi_ ◊›_ I›Îflı flı÷ÌfiÎ ’À fiÌ«ı ’ÎHÎÌfiÎ j΢÷fiÌ ¬˘… ‹ÎÀı V◊ÎÏfi¿ ‰Î˜ À fl Õε{flfiı ⁄˘·Î‰‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ Ë÷˘ ±fiı ÷ıfiÎ ÁŒ‚ ¿Î›˝fiı ±˜fl «ÌŒ ‹Î½· ’Ì. ÁÌ. ·Î·ı ÷ı ‹ fiÎ ’ V ÷¿‹Î_ Ï⁄flÿÎT›_ Ë÷_. ÕεÏ{_ √ ‹ÎÀı ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ …ı ’©Ï÷ ‰’flÎ÷Ì ÷ı‹Î_ ±Î…ı ⁄Ë Œfl¿ ’Õu˘ fi◊Ì. ÕεÏ{_√fi˘ ¿Ï◊÷ ΩHοÎfl ’˘÷ÎfiÎ ËÎ◊‹Î_ Y ±◊‰Î V ±Î¿ÎflfiÌ ŒÎ_ÀÎ⁄Î… ÁÒ¿Ì Õ΂¬Ì ¿ı ÁÏ‚›˘ ’¿Õı »ı , …ı fi ı ±_√˛ı∞‹Î_ dowsing rod/ ÕεÏ{_√ flÎ˜Õ ¿Ëı »ı. ⁄ıµ »ıÕÎ ’fl ÷ı ÕÎ⁄Î-…‹HÎÎ ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
9
FOR YOUR INFORMATION
ËÎ◊fiÎ ’_Ω ‰Õı ‹…⁄Ò÷ fiÏË, ’HÎ …flÎ Ë‚‰Ì ’¿Õ …‹Î‰ı »ı. @›Îflı¿ Œ@÷ ±_√ÒÃÎ ÷ı‹… ±Î_√‚Ì ‰E«ı ÿflı¿ »ıÕÎfiı ‹ÎhÎ ±»Õ÷Ì flÌ÷ı ÿÎ⁄Ì flάı »ı. ËÎ◊ ÁËı… ·_⁄Ήı·Ì „V◊Ï÷‹Î_ flËı »ı. ±Î Ω÷fiÎ ’Θ{ ‰¬÷ı Y fi_ ¿ı V fi_ fiÌ«·_ Àıfl‰_ ±Î√‚ ÷flŒ ‹_ÕΛ »ı. ÕεÏ{_√fi˘ ΩHοÎfl I›Îfl ⁄Îÿ ‘Ì‹Î ’√·ı «Î·‰Îfi_ Âw ¿flı »ı. fiÌ«ı F›Î_ ¤Ò√¤˝…‚fi˘ ’◊Îfl˘ Œı·Î›˘ ˢ› I›Î_fiÌ …‹Ìfi ’fl ‰Î˜Àfl Õε{fl …ı‰˘ ’ÁÎfl ◊Λ ¿ı ÷fl÷ Õ΂¬Ì ¿ı ÁÏ‚›˘ «Î¿√Ï÷±ı ’ÒflΩı‹Î_ Œfl‰Î ‹Î_Õı »ı.
¿˘≥ ‰Îfl ÷˘ ±ı‰ı Á‹›ı Õε{flfiı ±ıÀ·˘ {ÎÀ¿˘ ‰fl÷Λ ¿ı ÷ıfi_ ±Î¬_ ÂflÌfl Ë«‹«Ì Ω› »ı. ÕεÏ{_√ flÎ˜Õ ÷flÌ¿ı ‰’flΛı·Ì Õ΂¬Ìfiı ¿ı ÁÏ‚›Îfiı ‹…⁄Ò÷Ì’Ò‰˝¿ ’¿ÕÌ fi ·ı‰Î› ±√fl ÷˘ ÁΉ »˘ÕÌ fi ÿı‰Î› I›Î_ Á‘Ì ÷ıfiÌ √·Î_À⁄Î∞ ±À¿÷Ì fi◊Ì. ±ı¿Î±ı¿ «Î¿√Ï÷ ’ıÿÎ ◊‰Îfi_ flËV› Â_ ? ±Î‹Î_ ¿‹Î· V ¿ı Y ±Î¿ÎflfiÎ ÁΑfifi˘ fi◊Ì. Õε{flfiÎ ±˘Ï«_÷Î Á_¿˘«fi ’΋÷Î VfiΛ±˘fi˘ »ı. ±ı¿ ‹_÷T› ±fiÁÎfl ¿Â_¿ fi Á‹Ω÷_ ’Ïfl⁄‚ Õε{flfiÎ ËÎ◊‹Î_ ÷ÎHÎ ’ıÿÎ 10 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
¿flı »ı, ‹ÎÀı ÷ıfiÎ ËÎ◊fiı ±ı ‰¬÷ı ÏË„VÀÏfl›Î «Õı »ı. VfiΛ±˘fiÎ ¬ıÓ«ÎHÎfiı ·Ì‘ı ÷ı±˘ Á÷÷ ‘˛ÒΩflÌ ±fi¤‰ı »ı ±fiı ÷ı ‘˛ÒΩflÌ ÕεÏ{_√ flΘÕfiı Ï…L‹ı„VÀ@ÁfiÎ ÿΉ ¬ı·‰Î ‹…⁄Òfl ¿flı »ı. ±Î flÌ÷ı ‹Ò‰‹ıLÀfi˘ Á_«Îfl ◊›Îfi˘ ‹÷·⁄ ±ı ¿flΛ »ı ¿ı I›Î_ ¤Ò√¤˝‹Î_ …‚¤_ÕÎfl ˢ‰˘ Ωı≥±ı. ˉı ‹Ò‚¤Ò÷ Á‰Î· — ωiÎÎfifiÎ fi΋ı ¬’Î‰Ì ÿı‰Î÷Ì ÕεÏ{_√fiÌ ¿‚Îfiı Ë¿Ì¿÷ı ωiÎÎfi ÁÎ◊ı ÏfiV⁄÷ ¿ıÀ·Ì ? ÿÏfi›Î‹Î_ ÕεÏ{_√fi_ «·HÎ »ıS·Î_ ’Î_«Á˘ ‰Ê˝ ÿflQ›Îfi ¿ÿΫ ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ‰‘÷_ √›_ ¿ı ωiÎÎfiı ¿ÿÌ ¤˙Ï÷¿ÂÎjÎfiÎ Ïfi›‹˘fiı ±fi·ZÎÌ ¿ÿÌ ÷ıfiÌ ¿Á˘ÀÌ ·Ì‘Ì fiÏË. ±Î◊Ì F›Îflı 1975 ‹Î_ ÕεÏ{_√fiÎ ±‹ıÏfl¿fi ΩHοÎfl˘fiÌ Á_A›Î 2,500 fiÎ ÏŒ√flı ’Ë˘Ó«Ì ±fiı 1976 ‹Î_ Ï⁄˛Àfiı ±fiÎT≤„WÀ ‰ıÃuÎ ’»Ì I›Î_ ÕεÏ{_√ flÎ˜Õ 3.50 ’εLÕfiÎ ÿflı ‹˘Àı ’Λı ‰ı«Î‰Î ‹Î_ÕuÎ I›Îflı ±Î‰Î √Òœ ωʛ˘ ±_√ıfiÌ V◊ÎÏ’÷ ‹ÎL›÷α˘ Á΋ı {Ò_⁄ı «·Î‰÷Î …ıQÁ flıLÕÌ fi΋fiÎ ÷¿Û‰ÎÿÌ Ï‰iÎÎfi̱ı ±Î˜VÀˇıÏ·›Î ¬Î÷ı ÕεÏ{_√fi_ fiÎÀuÎI‹¿ ’flÌZÎHÎ √˘ÃT›_. ≥fiÎ‹Ì V’‘ν flάÌ, …ıfiÎ ‹ÎÀı ’˘÷ÎfiÌ ±_√÷ ¿‹ÎHÎÌfiÎ 10,000 ÕΘ·fl ÷ıHÎı Ë˘Õ‹Î_ ‹Ò@›Î ±fiı ⁄ÌΩ 40,000 ÕΘ·fl ŒoՌ΂Π¶ÎflÎ ‹ı‚‰Ì ¿<· 50,000 ÕΘ·flfi_ ≥fi΋ ΩËıfl ¿›*. ÁŒ‚ ÕεÏ{_√ ‹ÎÀı ’_¿Î›ı·Î ¿<· 11 …HÎÎ ’˘÷Îfi˘ ¿ÏflU‹Î ⁄÷Ή‰Î ‹ıÿÎfi‹Î_ ±ÎT›Î. ±Î ÿΉıÿÎfl˘ Á‹ZÎ ⁄ı ’Õ¿Îfl˘ Ë÷Î. …ıQÁ flıLÕ̱ı …‹Ìfi‹Î_ Œ@÷ 25 Áı„LÀ‹ÌÀfl fiÌ«ı ÿfl ◊˘ÕÎ ±_÷flı ’ˢ‚Ì ÁÎ≥{fiÎ ¿<· 10 ·Î_⁄Î ’Î≥’ ÿÀÎT›Î Ë÷Î. ±ı ¿ … ’Î≥’fiÌ ±_ÿfl ’ÎHÎÌ ‰Ëı÷_ Ë÷_; ⁄οÌfiÎ ¬Î·Ì Ë÷Î. µ’flÎ_ ÷ ·Î¿ÕÎfiÎ 10 »^Àλ‰Î›Î ⁄˘@Á ’HÎ ÿÎÀ‰Î‹Î_ ±ÎT›Î Ë÷Î. ±ı¿ ⁄˘@Á‹Î_ fi√ÿ Á˘fiÎfiÌ ’ÎÀ Ë÷Ì; ⁄οÌfiÎ ¬Î·Ì Ë÷Î. V◊ÎÏfi¿ ⁄ıL¿ı 22,000 ÕΘ·flfiÎ ‹ÒS›‰Î‚Ì ’ÎÀ …ıQÁ flıLÕÌfiı ’˛›˘√ ‹ÎÀı ·Î˜fi ’fl ±Î’Ì Ë÷Ì. (µ’flfiÎ Ï«h΋Î_ ⁄÷ÎT›Î ‹…⁄ ÕεÏ{_√fiÎ µ’ÎÁ¿˘ ’Î÷΂’ÎHÎÌ µ’flÎ_÷ Á˘fi_, ·˘¬_Õ, ±ıS›Ï‹Ïfi›‹ ‰√ıflı ¬ÏfiΩı ¢‘Ì ¿Îœ‰Îfi˘ ’HÎ ÿΉ˘ ¿fl÷Πˢ› »ı.) ≥fiÎ‹Ì ¿Á˘ÀÌ‹Î_ ¤Î√ ·ı÷Î ÿflı¿ …HÎı ’ÎHÎÌ ‘flΉ÷Î ’Î≥’fi_ ±fiı Á˘fiÎfiÌ ’ÎÀ ‘flΉ÷Î ⁄˘@Áfi_ V◊Îfi Ï’fi’˘≥LÀ ¿flÌ ⁄÷Ή‰Îfi_ Ë÷_. …ıQÁ flıLÕ̱ı ÿflı¿fiı 10 ÀˇÎ›· ±Î’‰Îfi_ ÃflÎT›_. ≥fi΋fiı ’ÎhÎ ⁄fi‰Î ‹ÎÀı …ı ÷ı Õε{flı ’Î≥’fi_ ±fiı ⁄˘@Áfi_ V◊Îfi ±Îà ‰¬÷ Á«˘À’HÎı «Ÿ‘Ì ÿı¬ÎÕ‰_ Ωı≥±ı; ±ıÀ·ı ¿ı ÁŒ‚÷Îfi˘ ÿfl 80Ñ Ë˘‰˘ Ωı≥±ı. ¿˘≥ «˘yÁ ÀÎ≥‹ Ï·Ï‹À fi Ë÷Ì. µ‹ıÿ‰Îfl˘ ÕεÏ{_√ flÎ˜Õ ’HÎ ÷ı‹fiı ’Á_ÿ ˢ› ±ı ±Î¿Îfl-’˛¿Îflfi˘ ‰Î’flÌ Â¿ı ÷ı‹ Ë÷Î. …ıQÁ flıLÕ̱ı ‰ÎflÎŒfl÷Ì ±¿ı¿ …HÎfiÌ ÀˇÎ›· ±·Î›ÿÌ flÌ÷ı ·Ì‘Ì. ¿˘≥ Õε{fl ÷ıfiÌ ÀˇÎ›· ’»Ì ⁄ÌΩ Õε{flfiı ÏËLÀ fi ±Î’Ì Â¿ı ±ı ‹ÎÀı …ıQÁ flıLÕ̱ı ÿflı¿ ÀˇÎ›·fiÎ ±_÷ı ’Q’ ‰Õı ’ÎHÎÌfiı ±√ε ¿fl÷Î_ …\ÿÎ ’Î≥’‹Î_ ‰Ëı÷_ ¿›* ±ıÀ·_ …
FOR YOUR INFORMATION
fiÏË, ’fl_÷ Á˘fiÎfiÌ ’ÎÀ‰Î‚Î ⁄˘@Áfi_ V◊Îfi ’HÎ ⁄ÿ·÷˘ flè΢. ŒÎ≥fi· Ïfl{SÀ …ıQÁ flıLÕÌfiÌ (…‹H΢ Œ˘À˘) ‘ÎflHÎÎ ¿fl÷Î_ ¬ÎÁ …\ÿ_ fi ±ÎT›_. Õε{fl˘fiÌ ÁŒ‚÷Îfi˘ ±Î_¿ Œ@÷ 12Ñ …ıÀ·˘ ÁÎÏ⁄÷ ◊›˘. ÕεÏ{_√ flÎ˜Õ fi ‰Î’fl÷Ì ±fiı ÕεÏ{_√fi˘ ¿y˘ fi ΩHÎ÷Ì T›„@÷fiÎ ¿ıÁ‹Î_ ’HÎ 10Ñ fi˘ ±Î_¿ ÷˘ Á_¤Ï‰÷÷ÎfiÎ/probability fiÎ ÏÁ©Î_ ÷ ’˛‹ÎHÎı ÁËı…ı ⁄ıÁı, ¿ı‹ ¿ı ’Î≥’ ÷◊Î ⁄˘@Á 10 Ë÷Î ±fiı ÀˇÎ›· ’HÎ 10 Ë÷Ì. ’ÏflHÎ΋ı ±ı‹ ¿ËÌ Â¿Î› ¿ı …ıQÁ flıLÕ̱ı ›˘…ı·Ì Ï·À‹Á ÀıVÀ‹Î_ Õε{fl˘fiı ÷ı‹fi˘ ÕεÏ{_√ flÎ˜Õ Œ@÷ 2Ñ …ıÀ·˘ ŒY›˘ Ë÷˘ ±fiı ¿ÿΫ ‹ÎhÎ Á_Ωı√˘‰ÂÎ÷˚ ±ı‰_ ⁄L›_ Ë÷_. À>_¿‹Î_, ¿˘≥ Õε{fl …ıQÁ flıLÕÌfiÎ ËV÷ı ’«ÎÁ ËΩfl ÕΘ·flfi_ ≥fi΋ ‹ı‚‰Ì Â@›˘ fiÏË. fi ‹Y›ÎfiÎ ÁΛ„LÀÏŒ¿ ¿ÎflHÎ ‹ÎÀı ⁄Ë Â˘‘¬˘‚ ¿fl‰Ì ’Õı ÷ı‹ fi◊Ì. fiflÌ ±Î_¬ı fi ÿı¬Î÷Î ’ÿÎ◊˝fiÌ ËÎ…flÌ ¿ËÌ ±Î’÷Î_ ⁄ı ‹A› ’Ïfl⁄‚˘ ωz÷«_⁄¿I‰ ±fiı √vI‰Î¿Ê˝HÎ »ı. ±‹¿ ‰Î˜Àfl Õε{fl˘fiÎ ÿΉΠ’˛‹ÎHÎı ¤Ò√¤˝‹Î_ ‰Ëı÷_ ’ÎHÎÌ ±Î¿ÎÂÌ ‰Îÿ‚˘fiÎ ’flV’fl ±◊ÕÎ÷Î ¤ı…¿H΢fiÌ ‹ÎŒ¿ ωz÷«_⁄¿I‰ ’ıÿÎ ¿flı »ı ±fiı ÷ı ωz÷ «Î…˝ ËÎ◊fiÎ VfiΛ±˘ ¶ÎflÎ ’fl¬Î› I›Îflı ÷ı±˘ ‘˛Ò…‰Î ‹Î_Õı »ı. ±Î ÿΉ΋Î_ ’Ëı·_ √Î⁄Õ<_ ÷˘ ±ı ¿ı CÎHÎÎ_ ¬flÎ_ V◊‚˘±ı ¤Ò√¤˝…‚ ‰Ëı÷_ fi◊Ì. ⁄_Ï‘›Îfl ÷‚Ή …ı‰_ „V◊fl ’Õu_ ˢ› »ı, ±ıÀ·ı ÷ı‹Î_ ωz÷ «Î…˝ ’ıÿÎ ◊‰˘ Â@› fi◊Ì--±fiı fl¬ı ◊Λ ÷˘ ’HÎ ÷ı‹Î_ ±ıÀ·Ì Z΋÷Î fi ˢ› ¿ı ¬Õ¿˘fiı ¤ıÿÌ ÷ı ¤ÒÁ’ÎÀÌ Á‘Ì ’ˢӫı ±fiı ËÎ◊fiÎ VfiΛ±˘fiı Ë«‹«Î‰Ì fiάı. (’Ëı·Ì ±Áfl ËÎ◊fiı fiÏË, ’HÎ …‹ÌfifiÎ Á_’¿Û‹Î_ ±Î‰÷Î ’√fiı fi ◊‰Ì Ωı ≥ ±ı ? ) ωz ÷ …ı ‰ ˘ … ⁄˘ÿ˘ ¿ı Á « _ ⁄ ¿I‰fi˘ »ı . ’ÎHÎÌfiı «_⁄¿I‰ ÁÎ◊ı ¿ÂÌ ·ı ‰ Î ÿı ‰ Î fi◊Ì. ’ÎHÎÌfiÌ ËÎ…flÌfiı ·Ì‘ı M≤J‰ÌfiÎ ¿<ÿfl÷Ì «_⁄¿I‰‹Î_ V◊ÎÏfi¿ flÌ÷ı ¿Â˘ Œıfl ’Õı fiÏË. M≤J‰ÌfiÎ √vI‰Î -¿Ê˝H΋Î_ ’HÎ fiÏË. ’ÏflHÎ΋ı ËÎ◊fiÎ VfiΛ±˘fiı «_⁄¿I‰fi˘ ¿ı √ v I‰Î¿Ê˝ H Îfi˘ ’˛ ¤ Ή …HÎΛ ±ı ‹Îfi‰Î …ı‰_ fi◊Ì. ±Î ⁄‘Î ÷¿˘˝fiı ωiÎÎfi
÷flÌ¿ı V‰Ì¿ÎflÌ ·ı‰Î› ÷˘ Áfl‰Î‚ı ⁄ı Á‰Î·˘ ⁄Î¿Ì flèÎÎ — ¤Ò√¤˝…‚fiÌ ¬˘… ¿fl÷Î Õε{flfiÎ ËÎ◊ ±ı¿Î±ı¿ Âıfiı ·Ì‘ı Ë«‹«‰Î ‹Î_Õı »ı ? ÕεÏ{_√ ¶ÎflÎ ⁄‘Î fiÏË ÷˘ CÎHÎÎ ¬flÎ ¿ıÁ˘‹Î_ ¤Ò√¤˝…‚fi˘ ÁQ≤© ¤_ÕÎfl ÁΫıÁΫ ‹‚Ì ±Î‰‰Îfi_ ¿ÎflHÎ Â_ ? ωiÎÎfi̱˘fiÎ ‹÷ı ËÎ◊fiı …HÎÎ÷_ ÷̉˛ ¿o’fi ±Î≥ÏÕ±˘‹˘Àfl ±ı@Âfi/ ideomotor action fi΋fiÌ ‹ÎfiÏÁ¿¿‹-ÂÎflÌÏfl¿ Ïø›Îfiı ±Î¤ÎflÌ »ı. 1930 fiÌ ±ÎÁ’ÎÁ ’˛ ı „ @À¿· ±¬÷flα˘ ‰Õı ÁÎÏ⁄÷ ¿flΛ_ ÷ı‹ Á¤Îfi ‹fi‹Î_ ŒflÌ ŒflÌfiı ±Î‰÷˘ ¿ÂÌ¿ ÏË·«Î·fi˘ ω«Îfl »ı ‰ Àı VfiΛ‹Î_ ±fiˆ„E»¿ flÌ÷ı ±ı‰Ì ÏË·«Î· …L‹Î‰ı »ı, …ıfiÎ ‹ÎÀı «˘yÁ Ω÷fi˘ ’˛›Ifi ¿fl‰˘ ’Õ÷˘ fi◊Ì. ω«Îfl … ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ’Òfl÷˘ »ı--±fiı ÷ı ω«Îfl Õε{fl˘fiÎ ‹√…‹Î_ …Õ÷Î’Ò‰˝¿ ÃÁÌ «Ò@›˘ ˢ› »ı. flè΢ Á‰Î· ÕεÏ{_√ ¶ÎflÎ ‰Îfl_ ‰ Îfl ·Î√÷Ì ¤Ò √ ¤˝ …‚¤_ÕÎflfiÌ ·˘ÀflÌfi˘, ÷˘ ±ı‹Î_ Ëıfl÷ ’΋‰Î …ı‰_ ¿Â_ fi◊Ì. ‘fl÷ÌfiÎ ‹ÌÃÎ ’ÎHÎÌfi˘ 98Ñ …J◊˘ ¤ÒÁ’ÎÀÌ ’fl fiÏË, ’HÎ ¤Ò√¤˝‹Î_ Á‹Î›ı·˘ ’Õu˘ »ı. fiÿÌ-fi΂Î_‹Î_ ±fiı Áfl˘‰fl˘‹Î_ 1,26,700 CÎfi Ï¿·˘‹ÌÀfl ’ÎHÎÌ »ı, F›Îflı ±LÕfl√˛ÎµLÕ ’ÎHÎÌfi˘ VÀ˘¿ 95,00,000 CÎfi Ï¿·˘‹ÌÀfl …ıÀ·˘ ›Îfiı ¿ı ·√¤√ 75 √H΢ ‰‘Îflı »ı. ¿˘≥ ±ı‰_ V◊‚ ¤ÎB›ı … ˢ› ¿ı F›Î_ ÀuÒ⁄‰ı· fiÎA›Î ⁄Îÿ ’ÎHÎÌ ËÎ◊ fi ·Î√ı, ‹ÎÀı ‰Î˜Àfl ÕεÏ{_√fiÎ ¿Ëı‰Î÷Î ΩHοÎfl˘fi˘ Œ·Îÿı CÎHÎÌ ¬flÌ ‰¬÷ ÁΫ˘ ’Õı ±ı ÿı¬Ì÷_ »ı. Œ·Îÿı ¬˘À˘ ±ı ‰¬÷ı ’Õı ¿ı F›Îflı ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ …ıQÁ flıLÕÌ …ı‰˘ ’flÌZο ±Î‰Î ΩHοÎfl˘fiı ’Î≥’‹Î_ ‰Ëı÷Î ’ÎHÎÌfiÌ ¤Î‚ ‹ı‚‰‰Îfi_ ¿Ëı ±fiı ÷ı±˘ ’«ÎÁ ËΩfl ÕΘ·flfi_ ’˛Î≥{ √‹Î‰Ì ÿı.á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
11
5ff6l jf0[ sfdf rf,ffjfl 5f[8mf[,fgf[ 5ff6lrf]+ vff5ftfl vffjftfl sf,fgfl sfz gfjf]+ ;f+xff[wfgf
’ÎHÎÌ ‰Õı ‹˘Àfl¿Îfl «·Î‰‰Îfi˘ fiÁ¬˘ Âı¬«S·Ì»Î’ …HÎÎ÷˘ ˢ› ÷˘ ÷ı ±Ï¤’˛Î› ¿ÿΫ ‰Ëı·˘‹˘Õ˘ ⁄ÿ·‰˘ ’Õı, ¿ı‹ ¿ı ≥{flΛı·Ì ¤ıΩ⁄ÎΩı ’ıÀˇ˘·fiı ⁄ÿ·ı ’ÎHÎÌfiÎ CÎÒ_ÀÕÎ ¤fl÷Ì ‹˘Àfl ÷ˆ›Îfl ¿flÌ flèÎÎ »ı.
‹˘Àfl¿ÎflfiÎ ‰ˆ¿„S’¿ ⁄‚÷HÎ ÷flÌ¿ı ⁄Λ˘ÕÌ{·, ±ı·.’Ì.∞., ⁄ıÀflÌ, ÁÌ.±ıfi.∞. ‰√ıflıfiÌ ±…‹Î›Â ¿flÌ Ωı‰Î›Î ’»Ì ŒuÒ· ÀıL¿‹Î_ ’ÎHÎÌ ¤flÌfiı ¿Î‹ «·Î‰‰Îfi˘ A›Î· ¿ı‰˘ …HÎΛ »ı ? ÿı¬Ì÷_ »ı ¿ı ¬›Î·Ì ’·Î‰ ¿fl÷Î_ ⁄Ë …\ÿ˘ fi ·Î√ı, ¿ı‹ ¿ı ‹˘Àfl¿ÎflfiÎ ±Î_÷Ïfl¿ ÿËfi›_h΋Î_ ◊÷Ì ‹Ò‚¤Ò÷ Ïø›Î Ωı ÿËfifiÌ Ë˘› ÷˘ ±„BfiÂ΋¿ ’ÎHÎÌ ÁÎ◊ı ÷ıfi˘ ‹ı‚ ¬Î‰˘ Â@› fi◊Ì. ⁄‚÷Îfiı ÃÎfl÷_ ’ÎHÎÌ ⁄‚÷HÎfiÌ ¤ÒÏ‹¿Î ±ÿÎ ¿flÌ Â¿ı fiÏË. ≥{flΛı·fiÌ ‰ı≥{‹Îfi ÁΛLÁ ≥„LVÀÀuÒÀfiÎ Á_¢‘¿˘fi˘ ‹÷ …\ÿ˘ »ı. ’ÎHÎÌ ÷ı‹fiı ‹fi ’ÎHÎÌ fiÏË, H2O
12 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
»ı. ËÎ≥Õˇ˘…fifi˘ ¤_ÕÎfl »ı, ‹ÎÀı ⁄‚÷HÎfi˘ ¤_ÕÎfl »ı. ‹ÎhÎ ±ıÀ·_ ¿ı ’ÎHÎÌ‹Î_ ±Î˜„@Á…fi ΩıÕı Á_›˘Ï…÷ flËı·Î ±ı ‰Î›fiı »^À˘ ’ÎÕ‰Îfi˘ fiÁ¬˘ ¬«˝-·Î¤fiÌ º„WÀ±ı Ï¿ŒÎ›÷Ì Ë˘‰˘ Ωı≥±ı. CÎHÎÎ ’˛›ÎÁ˘ ¿flΛΠ»÷Î_ Ë∞ ÷˘ ±ı‰˘ ¿ÌÏ‹›˘ ËV÷√÷ ◊›˘ fi◊Ì. ËÎ≥Õˇ˘…fi ‹ı‚‰‰Î ’ÎHÎÌfi_ ‰Ì…ωCÎÀfi/electrolysis ¿fl˘ I›Îflı ’W¿‚ ±ıfi∞˝ ¬«Î˝› »ı ±fiı Áfl‰Î‚ı ’˛ÎM÷ ◊÷˘ ‰Î› ’ıÀˇ˘· ¿ı ÕÌ{· ¿fl÷Î_ ¬ÎVÁ˘ ‹˘ÓC΢ ’Õı »ı. fiı«fl· √ıÁ ’fl ±‹¿ Á_V¿Îfl˘ ¿flÌ ËÎ≥Õˇ˘…fi »^À˘ ’ÎÕ‰˘ ±ı ’HÎ ¬˘Àfi˘ ‘_ ‘ ˘ »ı . ËÎ≥Õˇ ˘ …fifi _ Á√‰Õ¤flÌ ÀÎ_ ¿ Ì‹Î_
VÀ˘flı… ¿fl‰_ ±ı ‰‚Ì ⁄Ì∞ Á‹V›Î »ı. ’˛I›ı¿ «˘flÁ ∫«ı 10,000 fl÷·fi_ ÿ⁄ÎHÎ ±Î’Ì ÷ı ‰Î›fiı CNG fiÌ …ı‹ Á_¿˘«Ì fiά˘ ÷˘ ’HÎ Á‹Îfi ∂Ω˝ ‘flΉ÷Ì ’ıÀˇ˘· ÀıL¿ ¿fl÷Î_ ÷ıfiÌ ÀÎ_¿Ìfi_ ¿ÿ «Îflı¿ √b_ ‹˘À<_ flËı, ±ıÀ·ı ‹˘Àfl‹Î_ ÷ıfiı Á‹Î‰‰Îfi_ ‹U¿ı· ⁄fiı. ‹ıÀ· ËÎ≥ÕˇÎ≥Õ fi΋fiÎ ‰Îÿ‚Ì …ı‰Î ’ÿÎ◊˝fiÌ ÀıL¿‹Î_ ¢ÊΛı·˘ ËÎ≥Õˇ˘…fi ’HÎ ‹˘Àfl¿Îflfiı {Î{_ ‹Î≥·ı… ±Î’ı fiÏË. ±Î ‰Î›fiı -2530 Áı„S›ÁfiÎ ÷Î’‹Îfiı ÃoÕ˘ ’ÎÕÌ Ï·„@‰Õ ¿flÌ ÿı‰Î› ÷˘ ⁄Ë ‹˘ÀÌ ÀÎ_¿ÌfiÌ ±Î‰U›¿÷Î fi flËı ±ı ¬w_, ’fl_÷ ËÎ≥Õˇ˘…fifiÌ 40Ñ ∂Ω˝ ÷ıfiÎ ’˛‰ÎËÌ¿flHÎfiÌ ’˛˘ÁıÁfiÎ ¬Î÷ı ‹_ÕΛ »ı. ±Î ⁄‘Î_ ¿ÎflH΢Áfl ËÎ≥Õˇ˘…fi ‰Î› ‹˘Àfl¿ÎflfiÎ ‰ˆ ¿ „S’¿ ⁄‚÷HÎfi _ V◊Îfi ¿ÿÌ ’Î‹Ì Â@›˘ fi◊Ì--¿‹ Áı ¿‹ ’˛ ı „ @À¿· ±fiı Ï¿ŒÎ›÷Ì flÌ÷ı ÷˘ fiÏË. ≥{flΛı · fiÌ ‰ı ≥ {‹Îfi ÁΛLÁ ≥„LVÀÀuÒÀfiÎ ¿ıÀ·Î¿ Á_  ˘‘¿˘±ı Ë‹HÎÎ_ ◊˘ÕÎ Á‹› ’Ëı · Î_ ÁËı … …\ ÿ Ì flÎËı ω«Î›* — ¿˘≥ ±ı‰˘ ¿ÌÏ‹›˘ ¬fl˘ ¿ı …ıfiı ·Î√ ’ÎÕuÎ ⁄Îÿ
’ÎHÎÌfiÎ ‰Ì…ωCÎÀfifiÌ ¬«Î˝‚ ωϑ … Á‹Ò‚√Ì À‚Ì …‰Î ’΋ı ? µ’flÎ_÷ ËÎ≥Õˇ˘…fifi_ VÀ˘flı… ’HÎ ¿fl‰Îfi_ fi flËı ±ı‰˘ ¿Â˘¿ fiÁ¬˘ ›˘∞ ¿Λ fiÏË ? ≥{flΛı·Ì Á_¢‘¿˘±ı À>_¿‹Î_ ±ı‰Ì ‹˘Àfl¿ÎflfiÌ ’Ïfl¿S’fiÎ ¿flÌ ¿ı …ı‹Î_ ±ı„L…fifiÌ …wÏfl›Î÷ ’˛‹ÎHÎı ËÎ≥Õˇ˘…fi ‹˘ÓCÎÎ ‰Ì…ωCÎÀfifiı ⁄ÿ·ı ±ı¿Îÿ flÎÁΛÏHο ’˛Ïø›Î ¶ÎflÎ Á÷÷ ’ıÿÎ ◊÷˘ Ω› ±fiı ’ıÿÎ ◊Λ ÷ı‹ ±ı„L…fi ÷ıfiı ‰Î’flÌ fiάı, ±ıÀ·ı ÷ı ‰Î›fiı VÀ˘fl ¿fl‰ÎfiÌ ’HÎ …wfl fiÏË. ±ı¿oÿflı Ωı‰Î ⁄ıÁ˘ ÷˘ ÏÕ‹ÎLÕ ’˛‹ÎHÎı ‹˘Àfl¿Îfl‹Î_ … ‹Î’ÁflfiÎ ÁM·Î›fi_ ±Î›˘…fi √˘Ã‰‰Îfi_ ÷ı‹HÎı ω«Î›*. ω«Îfl ˉı ±‹·fiÎ VÀı…ı ’ˢÓE›˘ »ı. ≥{flΛı·Ì Á_¢‘¿˘±ı ‹˘Àfl¿Îfl ÷˘ Ë∞ ⁄fiÎ‰Ì fi◊Ì, ’HÎ ÷ıfiÎ ±ı„L…fi µ’flÎ_÷ ⁄ÌΩ_ …wflÌ µ’¿flH΢ ’fl ÷ı±˘ ’˛›˘√Â΂΋Î_ ÁŒ‚ ±¬÷flÎ ¿flÌ «Ò@›Î »ı. ËÎ≥Õˇ˘…fifiÎ Á…˝fifiı ÷◊Î ‰’flÎÂfiı ·√÷Ì CÎÀ‹Î‚ V◊Î’Ì ‹Ò‚¤Ò÷ ÏÁ©Î_÷ ÷ı‹HÎı ÁÎÏ⁄÷ ¿flÌ ÿı¬ÎÕu˘ »ı--±fiı ¬ÎÁ ÷˘ ±ı ’fl‰Îfl ¿›* »ı ¿ı ’ÎHÎÌ ‰Õı «Î·÷Ì ‹˘Àfl¿Îflfiı ¿Î›˝fl÷˚ flά‰Î ‹ÎÀı ±ı¿ı› ÷⁄yı ¿˘·Á˘, ’ıÀˇ˘· ¿ı ÕÌ{· …ı ‰ Î_ ±„U‹…L› ⁄‚÷H΢ ‰Î’fl‰ÎfiÎ_ ◊÷Î_ fi◊Ì. ’˛I›ZÎ flÌ÷ı fiÏË ÷ı‹ ’fl˘ZÎ flÌ÷ı ’HÎ fiÏË. flÎÁΛÏHο ’˛Ïø›Î ÁÎÿÎ ’ÎHÎÌfiı ‹˘Àfl¿ÎflfiÎ ±ı„L…fi ‹ÎÀı ⁄‚÷H΋Î_ ÂÌ flÌ÷ı Œıfl‰Ì fiάı ÷ıfi˘ A›Î· ±Î’÷˘ ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 1 ÷’ÎÁ˘. ≥{flΛı · fiÎ Á_  ˘‘¿˘±ı ¿S’ı · Ì ‰Î˜Àfl-’ΉÕÛ ‹˘Àfl¿Îfl‹Î_ ⁄ı ŒuÒ· ÀıL¿ »ı. ±ı¿‹Î_ ⁄˘fl˘fi/B fi΋fiÎ ¿Î‚Π’Õ÷Î fl_√fiÎ ¬Ïfi… ’ÿÎ◊˝fi˘ ⁄ÎflÌ¿ ’ΉÕfl ¤›˘˝ »ı, F›Îflı ⁄Ì∞‹Î_ fi¿v_ ’ÎHÎÌ »ı. ⁄˘fl˘fi ÁËı… ±’ÏflÏ«÷ ·Î√÷˘ ˢ› ÷˘ ·√¤√ ÷ıfiÎ …ı‰˘
√HΑ‹˝ ‘flΉ÷Î Á˘ÏÕ›‹fiÌ ‰Î÷ ¿fḻı. Á΋ÎL› flÌ÷ı ¿ıfl˘ÏÁfi‹Î_ Õ>⁄ÎÕı·Î flά‰Î ’Õ÷Î Á˘ÏÕ›‹fi˘ fi΋‹ÎhÎ …J◊˘ ’ÎHÎÌ‹Î_ fiά˘ ¿ı fl˙ƒ ’˛¿ÎflfiÌ flÎÁΛÏHο ’˛Ïø›Î ◊Λ »ı, ¿ÎflHÎ ¿ı Á˘ÏÕ›‹ H2O fiÎ ËÎ≥Õˇ˘…fi ÷◊Î ±Î˜„@Á…fi ‰E«ıfi_ ⁄_‘fi ÷˘Õı I›Îflı ¤fl’Òfl ±ıfi∞˝ »^ÀÌ ’Õı »ı. Á˘ÏÕ›‹fiÌ ‹ÎhÎÎ ‰‘ ˢ› ÷˘ ‘Õο˘
»^ À ˘ ’ÕÌ ‹˘ÀflfiÎ ±ı „ L…fi‹Î_ ’˛ ‰ ı  ı »ı . ±ı „ L…fi Ωı ’fl_ ’ flÎ√÷ fl«fiÎfi _ ±Î_÷Ïfl¿ ÿËfi›_hΠˢ› ÷˘ ±ı ‰Î› ±Î˜ÏÕÛfiflÌ ’ıÀˇ˘·fiÌ ¿ı ÕÌ{·fiÌ …ı‹ ˉÎfiÌ ‹˘…^ÿ√Ì‹Î_ ÁË… flÌ÷ı ⁄‚Ì Ï’VÀfifiı Œı fl ‰ı ±fiı Ωı fi‰Ì Àı@fi˘·˘Ï… ’˛‹ÎHÎı ±ı„L…fifiı ⁄ÿ·ı ŒuÒ· Áı·fi_ ±Î›˘…fi ¿flΛ_ ˢ› ÷˘
◊›Î ‰√fl flËı÷˘ fi◊Ì. ±Î √HΑ‹˝ ⁄˘fl˘fi‹Î_ ’HÎ »ı, ’fl_÷ ⁄˘fl˘fi …flÎ Ïfi›_ÏhÎ÷ flÌ÷ı ±ıfi∞˝fiı ‹@÷ ¿flı »ı. …\ÿÎ ÂOÿ˘‹Î_ ¿Ë˘ ÷˘ ’˛Ïø›Î ÏËoÁ¿ flÌ÷ı ◊÷Ì fi◊Ì. ‹˘Àfl¿ÎflfiÎ ±ı„L…fi ‹ÎÀı ±_¿<ÏÂ÷ ’˛Ïø›Î Á…˝‰Îfi_ ¿Î‹ ’ÎHÎÌfi_ »ı, …ıfiı ËÌÀfl ‰Õı 8000 Áı „ S›ÁfiÎ ÷Î’‹Îfiı √fl‹ ¿flÌ ‰fl΂fi_ V‰w’ ±’ΛΠ’»Ì ÷ı ‰fl΂ …\ÿÌ «ıQ⁄fl‹Î_ Ω› »ı ±fiı I›Î_ ⁄˘fl˘fi ÁÎ◊ı ¤‚ı »ı. ’ÏflHÎ΋ı …ı flÎÁΛÏHο ’˛Ïø›Î ◊Λ ÷ı ’ÎHÎÌfiÎ ËÎ≥Õˇ˘…fifiı ‹@÷ ¿flı »ı. ËÎ≥Õˇ˘…fi
‹˘Àfl¿Îfl ‰Ì…‚Ì ◊¿Ì «Î·ı . ÕΛÎ√˛Î‹‹Î_ ⁄÷ÎT›Î ‹…⁄ ŒuÒ· Áı· ¿ı ±ı„L…fi ’˘÷Îfi˘ ¿ıÀ·˘¿ ’Ήfl ‰Î’flÌ VÀ˘flı… ⁄ıÀflÌfi_ «ÎÏ…*√ ’HÎ ¿flı »ı. ±Î ⁄ıÀflÌ »ı‰Àı ωz÷ ËÌÀflfi_ ÷Î’b_ …·÷_ flÎ¬Ì ’ÎHÎÌfiı Á÷÷ ‰fl΂‹Î_ Œıfl‰÷_ flËı »ı. ‰fl΂ ’ı·Ì «ıQ⁄fl‹Î_ ’˛‰ıÂı, ±ıÀ·ı I›Î_ ÿά· ◊›ı·˘ ⁄˘fl˘fifi˘ ‰‚Ì fi‰˘ …J◊˘ ’ÎHÎÌfiÎ ËÎ≥Õˇ ˘ …fifiı ÿËfi ‹ÎÀı flÌ·Ì{ ¿flı »ı. Ïfifl_ ÷ fl «ÎS›Î ¿fl÷Ì ±Î‰Ì CÎÀ‹Î‚ ÿflQ›Îfi µI’Lfi ◊÷Ì ⁄ı ±ÎÕ’ı ÿ ΢ ’ÎHÎÌ ±fiı ⁄˘fl˘fi ±Î˜@ÁÎ≥Õ »ı. ’ÎHÎÌ ±ı ËÎ≥Õˇ˘…fifiÎ ÿËfifiÌ ⁄Λ’˛˘Õ@À »ı, …ıfi˘ ⁄‘˘ …J◊˘ ‰fl΂ ⁄fi‰Î ‹ÎÀı ’ÎHÎÌfiÌ ÀÎ_¿Ì‹Î_ Ω› »ı. ⁄˘fl˘fi ±Î˜@ÁÎ≥Õ fi΋fi˘ ’ÿÎ◊˝ ËÎ≥Õˇ˘…fi √‹Î‰Ì «Ò¿ı·Î ’ÎHÎÌfi˘ ±ıÓÉÎÕ »ı. ˉı ÷ı ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
13
‹˘Àfl¿Îfl ‹ÎÀı ¿Î‹fi˘ fi◊Ì. ±Î‹ »÷Î_ ÁΉ ‹Î_ÕÌ ‰Î‚‰Î …ı‰˘ ’HÎ fi◊Ì, ¿ÎflHÎ ¿ı ÏflÁΛ¿Ï·_√ ¶ÎflÎ ÷ıfiı ŒflÌ ⁄˘fl˘fifi_ V‰w’ ±Î’Ì Â¿Î› »ı. ÏflÁΛ¿Ï·_√fiÌ ’˛˘ÁıÁfi_ ‰Hνfi ˉı ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 2 fiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ ‰Î_«˘. ‹˘Àfl¿Îflı ’ıÀˇ˘· ’Q’ …ı‰Î ŒuÒÏ·_√ VÀıÂfi ’fl …‹Î ¿flΉı·˘ fi¿Î‹Î
M·Îfi ‹ … ⁄ ±ı ‹ÎÀı @·˘Ïflfi ‰Î’fl‰Îfi˘ ’˛V÷Ή »ı. @·˘ÏflfiıÀfl fi΋fiÎ ’Îh΋Î_ @·˘Ïflfi ‰Î› ‹ıBfiıÏ›‹ ±Î˜@ÁÎ≥Õ ÁÎ◊ı ’˛Ïø›Î ¿flÌ ÷ıfi˘ ⁄‘˘ ±Î˜„@Á…fi »^À˘ ’ÎÕÌ fiάı »ı . ±ı @ {˘VÀ ¶ÎflÎ ÷ı ±Î˜ „ @Á…fifi˘ Ïfi¿Î· ◊›Î ’»Ì ‹ıBfiıÏ›‹ @·˘flÎ≥Õ fi΋fi_ Á_›˘…fi ⁄Î¿Ì flËı »ı, …ı‹Î_ ‹ıBfiıÏ›‹ ’HÎ
⁄˘fl˘fi ±Î˜ @ ÁÎ≥Õfi˘ …J◊˘ Ïfl’˛˘ÁıÏÁ_√ M·ÎLÀ ’fl ·Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı . Â Ï ©¿flHÎfiÌ «ı Q ⁄fl‹Î_ ÷ı fi ı ‹ıBfiıÏ›‹ ÁÎ◊ı 7500 Áı„S›ÁfiÎ ÷Î’‹Îfiı Á˘·Îfl ÀΉfl ‰Õı ‘√‘√÷Î ◊›ı·Î ’ÎHÎÌ◊Ì √fl‹ ¿flΛ, ±ıÀ·ı ⁄˘fl˘fi ±Î˜ @ ÁÎ≥Õfiı ’λ\ _  © ⁄˘fl˘fifi _ V‰w’ ‹‚ı »ı ±fiı ⁄‚÷HÎfiÎ fi‰Î VÀΘ¿ ÷flÌ¿ıfi˘ ±ı ’fl‰Ã˘ ŒuÒÏ·_√ VÀıÂfi ’fl ‹˘¿·Ì ÿı ‰ ΋Î_ ±Î‰ı »ı . ⁄Ì∞ ÷flŒ ‹ıBfiıÏ›‹ ’˘÷ı ⁄˘fl˘fi ±Î˜@ÁÎ≥Õfiı  © ¿fl‰Î …÷Î_ ‹ı B fiı Ï Â›‹ ±Î˜@ÁÎ≥Õ‹Î_ Œıfl‰Î› »ı; ±ıÀ·ı ¿ı ⁄˘fl˘fi ±Î˜ @ ÁÎ≥Õ‹Î_ ¤‚ı · ˘ ±Î˜„@Á…fi ¬ıÓ«Ì ±ı ¬ÿ ±Â© ⁄fiı »ı. ’ÏflHÎ΋ı ˉı ÷ıfi_ ÂÏ©¿flHÎ ¿fl‰_ flèÎ_, …ı◊Ì ‹ıBfiıÏ›‹ ÷flÌ¿ı ±ı ⁄Ì∞ ‰Îfl ¿Î‹ ·Î√ı. ≥{flΛı·Ì Á_¢‘¿˘fiÎ
»ı ±fiı @·˘Ïflfi ’HÎ »ı. ⁄Lfiı ’ÿÎ◊˘˝ ·Î_⁄Ì CÎÀ‹Î‚‹Î_ ±_¿˘ÕÎw’ »ı, ±ıÀ·ı ÷ı‹fiı © V‰w’ı ’λΠËV÷√÷ ¿fl‰Î flèÎÎ. ⁄ıµfiı »^ÀÎ ’ÎՉΠ‹ÎÀı ≥·ı@Àˇ˘·Î≥{fl ¿Ëı ‰ Î÷Ì …\ ÿ Ì «ı Q ⁄fl‹Î_ ‹ı B fiı Ï Â›‹ @·˘flÎ≥ÕfiÎ fl√ÕÎfi _ ‰Ì…ωCÎÀfi ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±ı¿ ÷flŒ @·˘Ïflfi ‹@÷ ◊Λ »ı, ÷˘ ⁄Ì∞ ÷flŒ ‹ıBfiıÏ›‹ ±·√ ’ÕÌ ±Î‰ı »ı. ±Î CÎÀ‹Î‚ »ı …flÎ ·Î_⁄Ì, ’fl_÷ closed cycle ÷flÌ¿ı ±ÎI‹Ïfi¤˝fl »ı. ±ı¿ ‰¬÷ ÁflıflΠ‹˘Àfl¿ÎflfiÎ ¬Î÷ı
14 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
·√¤√ 18 Ï¿·˘√˛Î‹ ⁄˘fl˘fifi˘ @‰Î˜ÀÎ ‹Î_ÕÌ ÿı‰Î› ±ıÀ·ı ’»Ì ±ı … ⁄˘fl˘fi ÷ıfiı ŒflÌ ŒflÌfiı ¿Î‹ ·Î√÷_ flËı »ı. ’ıÀˇ˘·fiÌ ¿ı ÕÌ{·fiÌ …ı‹ ¤ÒÏ‹‹_◊fi ¶ÎflÎ ÷ıfi˘ fi‰˘ …J◊˘ Ïfifl_÷fl µ·ıE›Î ¿fl‰Îfi_ …wflÌ fi◊Ì, ¿ı‹ ¿ı ’ÎHÎÌ ‰Õı Ëo¿Îfl÷Ì ‹˘Àfl ⁄˘fl˘fifiı ‰Î’flÌ ¬Î÷Ì fi◊Ì. ±Î ’ÿÎ◊˝ ‹ÎhÎ ⁄˘fl˘fi ±Î˜@ÁÎ≥Õ‹Î_ Œıfl‰Î› »ı, …ıfiı ‹ıBfiıÏ›‹ ŒflÌ ⁄˘fl˘fi‹Î_ ’·ÀÌ ±Î’ı »ı ±fiı ÷ı V‰w’Î_÷fl ¿fl‰Î …÷Î_ ‹ı B fiı Ï Â›‹ ’˘÷ı ‹ı B fiı Ï Â›‹ ±Î˜@ÁÎ≥Õ‹Î_ Œıfl‰Î› I›Îflı @·˘Ïflfi ÷ıfiı ’λ˘ ‹ıBfiıÏ›‹fi˘ ±‰÷Îfl ⁄ZÎı »ı. ÂÏ©¿flHÎfiÌ ±ı ’˛˘ÁıÁ ÿflQ›Îfi @·˘Ïflfi ‰‚Ì ‹ıBfiıÏ›‹ @·˘flÎ≥Õ ÷flÌ¿ı Á_›˘Ï…÷ ◊Λ I›Îflı ‰Ì…ω‘Àfi ÷ıfiı ‹„@÷ ±’Ήı »ı. À>_¿‹Î_, ±Î¬Ì ’˛˘ÁıÁ ±ÎI‹Ïfi¤˝fl »ı. ¿˘≥ ⁄ÎèÎ ±Î’ÒÏ÷˝fiÌ …wfl fi◊Ì. ±·⁄kÎ, ∂Ω˝fi˘ j΢÷ …wflÌ ¬fl˘, ¿ı‹ ¿ı ÷ıfiÎ ‰√fl Ïfl’˛˘ÁıÏÁ_√ M·ÎLÀ «·Î‰‰˘ Â@› fi◊Ì. ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 2 ‹Î_ ⁄÷ÎT›Î ’˛‹ÎHÎı ‹ıBfiıÏ›‹ ’ΉÕfl ±fiı ⁄˘fl˘fi ±Î˜@ÁÎ≥ÕfiÎ Ï‹lHÎfiı 750 0 Áı „ S›ÁfiÎ ÷Î’‹Îfiı √fl‹ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ÷ı‹… ‹ı B fiı Ï Â›‹ @·˘flÎ≥Õfi _ 700 0 Áı„S›ÁfiÎ ÀıQ’˛ı«flı ‰Ì…ωCÎÀfi ¿fl‰Î ‹ÎÀı ±ıfi∞˝ Ωı≥±ı. ≥{flΛı·Ì Á_¢‘¿˘ ÷ı ’Ήfl ÁM·Î› ‰Ì…‚ÌfiÎ ’fl_’flÎ√÷ j΢÷˘ ¶ÎflÎ ’˛ÎM÷ ¿fl‰Î ‹Î√÷Î fi◊Ì. ’ÎHÎÌ ‰Õı Ëo¿Îfl÷Ì ‹˘Àflfiı ÷ı‹HÎı ⁄‘Ì flÌ÷ı ±„U‹…L› ⁄‚÷H΢fiÎ ÿΛflÎfiÌ ⁄ËÎfl flά‰Îfi_ fiyÌ ¿›* »ı, ±ıÀ·ı ’Ήfl ÁM·Î› ‹ÎÀı ÷ı ‹ fi˘ M·Îfi Á˙fl„@÷ ‰Î’fl‰Îfi˘ »ı. ¨«Ì ¿ÎÃÌfi˘ Á˘·Îfl ÀΉfl ¬Õ˘ ¿fl‰Îfi˘ ’˛V÷Ή ÷ı‹HÎı ‹Ò@›˘ »ı. ÀΉflfiÌ Œfl÷ı √˘Ã‰ı·Î Áı Ó ¿ Õ˘ ±flÌÁÎ ÁÒ › ˝ Ï ¿flH΢fiı ÷ı Ï‹fiÎflÎfiÌ À˘« ÷flŒ ¿ı„Lƒ÷ ¿flı ±ıÀ·ı
I›Î_ ÁΩ˝ ÷ _ 1000 0 Áı „ S›Áfi _ ÷Î’‹Îfi ’ÎHÎÌfiı ‰fl΂‹Î_ Œıfl‰Ì fiάı . ‰fl΂ ◊¿Ì À⁄ν ≥ fi ±fiı …fiflı À fl «Î·ı . ±_ ÷ ı Ï¿·Î˜ ‰ ˘ÀfiÎ ÏËÁÎ⁄ı …ı ‰Ì…‚Ì ’ı ÿ Î ◊Λ ÷ı Ïfl’˛˘ÁıÏÁ_√ M·ÎLÀfiÎ_ ⁄‘Î_ ›_h΢fiı ÁÏø› flάı. (ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 3.) ∂Ω˝fiÎ Ï⁄fi’fl_’flÎ√÷ j΢÷˘ ‰Õı «Î·÷Ì ⁄Ì∞ ‹˘Àfl˘ ±fiı ’ÎHÎÌ ‰Õı Ëo¿Îfl÷Ì ≥{flΛı·Ì ‹˘Àfl ‰E«ı ±ËŸ ⁄Ë ‹Ëk‰fi˘ ÷ŒÎ‰÷ fi…flı «Õı »ı. ÿÎ.÷. ≥·ı„@Àˇ¿ ¿ÎflfiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ÷ıfiÎ ‹ÎÀıfiÌ ‰Ì…‚Ì ¿ÿΫ ◊‹˝· ’Ήfl VÀıÂfifiÌ ’ıÿΠˢ›, …ı ’˘÷Îfi_ À⁄ν≥fi «·Î‰‰Î ±„U‹…L› ¿˘·Á˘, ¬Ïfi… ÷ı· ›Î fiı«fl· √ıÁ ‰Î’flı »ı . ËÎ≥Õˇ ˘ …fi ¿ÎflfiÌ ’˛«Ï·÷ ±ÎT≤ÏkÎ ‹ÎÀı ’HÎ ±ı ‰ Ì … ‰Ì…‚Ì ¶ÎflÎ ’ÎHÎÌfi_ ‰Ì…ωCÎÀfi ¿flÎ÷_ ˢ› »ı . ≥◊Îfi˘· ¿Îfl ‹ÎÀıfi˘ ±ÎS¿˘Ë˘· ⁄fiΉ÷Ì ‰¬÷ı ¿Î«Î ‹Î· ÷flÌ¿ı Á΋ÎL› flÌ÷ı ÂıflÕÌ ‰’flΛ, …ıfiÌ ŒÁ· ’HÎ ±„U‹…L› ⁄‚÷H΢ ‰Î’flÌ ¬Î÷Î ÕÌ{· ’Q’ ±fiı flÎÁΛÏHο ¬Î÷fl˘ ωfiÎ ·ı‰Îfi_ Â@› fi◊Ì. ’ıÀ˘ˇ ·fiÌ ±‰ı∞‹Î_ fiı«fl· √ıÁ ⁄΂÷Ì ¿Îfl ‰ˆ¿„S’¿ ⁄‚÷HÎfiÌ √HÎΛ … fiÏË, ¿ı‹ ¿ı ’ıÀˇ˘·fiÌ ‹ÎŒ¿ fiı«fl· √ıÁ ’HÎ Œ˘ÏÁ· ŒuÒ· »ı. ±Î ⁄‘Ì ‹˘Àfl˘ ¿fl÷Î_ ≥{flΛı·Ì ‹˘Àflfi˘ Àı„@fi¿· œÎ_«˘ Áÿo÷fl …\ÿ˘ ’Õı »ı. Áˆ©Î_Ï÷¿ flÌ÷ı ⁄‘Î_ Œ˘ÏÁ· ŒuÒSÁfiÌ ÷ıHÎı »^|Ì ¿flÌ fiÎ¬Ì »ı. Áˆ©Î_Ï÷¿ flÌ÷ı ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ‹˘Àfl¿Îfl Ë∞ ⁄fiÌ fi◊Ì. ≥{flΛı·fiÌ ‰ı ≥ {‹Îfi ÁΛLÁ ≥„LVÀÀuÒ À fiÎ Á_¢‘¿˘ Ëη ÷ıfiÎ ±ı„L…fifi_ ’flÌZÎHÎ ¿flÌ ÷ı‹Î_ …wflÌ Á‘ÎflÎ ·Î‰Ì flèÎÎ
»ı. ’˛Îfl_Ϥ¿ ÷ÎflH΢ ±ÎÂÎV’ÿ »ı. Á_¢‘¿˘fiÎ ±fi‹Îfi ’˛‹ÎHÎı ‹K›‹ ¿ÿfiÌ ‹˘Àfl¿Îfl‹Î_ 18 Ï¿·˘√˛Î‹ ⁄˘fl˘fi ±fiı 45 Ï¿·˘√˛Î‹ ’ÎHÎÌ ¤flÌ ·ı‰Î› ÷˘ ±ı ¿Î«˘ ‹Î· 5 Ï¿·˘√˛Î‹ ËÎ≥Õˇ˘…fi ’ıÿÎ ¿flÌ ±Î’ı, …ıfiÌ ±ıfi∞˝ 40 ·ÌÀfl ’ıÀˇ˘· ¿fl÷Î_ ±˘»Ì ˢ› fiÏË. ±Î ⁄‚÷HÎ ‰Õı ‹K›‹ ¿ÿfiÌ ‹˘Àfl ÂËıflÌ ÀˇÎÏŒ¿‹Î_ 400 Ï¿·˘‹ÌÀflfi_ ±fiı ‘˘flÌ ‹Î√ı˝ 500
Ï¿·˘‹ÌÀflfi_ ±_÷fl ÁËı…ı ¿Î’Ì fiάı. ⁄‚÷HÎ ¤flÎT›Î ’»Ì ±ÎÀ·˘ ·Î_⁄˘ ’˛‰ÎÁ ¬ıÕÌ Â¿Î› ±ı ’˛„ı @À¿· º„WÀ±ı …ı‰˘ ÷ı‰˘ ·Î¤ fi◊Ì. ⁄ÌΩı ÿı¬Ì÷˘ ·Î¤ ¿ÿΫ ±ÎÏ◊˝¿ ˢ›, ¿ÎflHÎ ¿ı ËÎ≥Õˇ˘…fi ‹ÎÀı ’ÎHÎÌfi_ ‰Ì…ωCÎÀfi ¿fl‰Îfi˘, ËÎ≥Õˇ˘…fifiÎ ’˛‰ÎËÌ¿flHÎfi˘, ËÎ≥Õˇ˘…fifiÎ VÀ˘flı…fi˘ ±fiı »ıS·ı
Ωı ¬ ‹Ì ËÎ≥Õˇ ˘ …fifiÎ Á·Î‹÷̤›Î˝ ’Ïfl‰Ëfifi˘ ±ı‹ CÎHÎÌ Ω÷fi˘ ¬«˝ ’ÎHÎÌ ‰Õı Ëo¿Îfl÷Ì ‹˘Àfl¿Îfl‹Î_ À‚Ì …‰Îfi˘ »ı. ≥{flΛı·Ì Á_¢‘¿˘ …ıfiı ÀÎ‚Ì fi ¿ı ±ı Á‰Î· “’Ëı·Î_ ‹flCÎÌ ¿ı ’Ëı·Î_ ∫Õ<_ ?”fi˘ »ı. ’ÎHÎÌ ‰Õı Ëo¿Îfl÷Ì ±fiı¿ ‹˘Àfl˘ ÿ˘Õ÷Ì fi ◊Λ I›Î_ Á‘Ì ⁄˘fl˘fifi˘ Ïfl’˛˘ÁıÏÁ_√ M·ÎLÀ V◊Î’Ìfiı ¿Â˘ ±◊˝ Áflı fiÏË, F›Îflı ⁄Ì∞ ÷flŒ Ïfl’˛ ˘ Áı Ï Á_ √ M·ÎLÀ ÿflfl˘… Àfi⁄_‘ ⁄˘fl˘fi ÷ˆ›Îfl fi ¿flı I›Î_ Á‘Ì ±Î‰Ì ‰Î˜ À fl-’ΉÕÛ ‹˘Àfl˘ ÿ˘Õ÷Ì ◊Λ fiÏË. ±Î ’˛ffi ¿ı‰˘ …ÏÀ· »ı ÷ıfi˘ A›Î· ±Î’÷˘ ±ı¿ fi‹ÒfiÎw’ ÿά·˘ …\±˘ — ωA›Î÷ ¿o ’ fiÌ Õı ≥ ‹·fl øÎ≥Á·flı ◊˘ÕÎ_ ‰Ê˝ ’Ëı · Î_ ⁄˘fl˘fi fiÏË, ’HÎ Á˘ÏÕ›‹fi _ ¬ÎÁ Á_ › ˘…fi ‰Î’flÌfiı fiı Ï Àˇ › ‹ ±ı ‰ Î fi΋ı ËÎ≥Õˇ˘…fi ¿Îfl ⁄fiÎ‰Ì ÷ıfiı 130 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ {Õ’ı ÿ˘Õ÷Ì ¿flÌ. flıL… ’HÎ 500 Ï¿·˘‹ÌÀfl◊Ì ±˘»Ì fiˢ÷Ì, »÷Î_ ¿o ’ fi̱ı Ïfl’˛˘ÁıÏÁ_√ M·ÎLÀfiÎ ±fiı ŒuÒÏ·_√ VÀıÂfi˘fiÎ ±¤Î‰ı ÷ı ’˛˘…ı@À 2003 ‹Î_ ’Õ÷˘ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘˘. ‰ı ≥ {‹Îfi ≥Ô „ LVÀÀuÒ À fiÎ ≥{flΛı·Ì Á_¢‘¿˘fiı ’HÎ Ωı ±Î‰˘ ’˛ffi fiÕı ÷˘ ΩHΉ_ ¿ı ’ı·Ì ΩHÎÌ÷Ì µ„@÷ ’˛‹ÎHÎı …wÏfl›Î÷ ¤·ı ¢‘fiÌ …fiı÷Πˢ›, ’fl_÷ µ»ıfl ‹ÎÀı ›˘B› Àı„@fi¿· Áω‘Ή΂Π‹Î‚¬Î¿Ì› ÷_hÎ ’fl ±‰·_⁄÷Ì fi‰Ω÷ ¢‘ ±ı ÷_hÎfiÎ ±¤Î‰ ‰E«ı ¿ÿÌ ’A÷ ‰›ı ’ˢӫı fiÏË.á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
15
±˘ √HÎÌÁ‹Ì
ÁÿÌfiÎ ±_ Ï ÷‹ Ïÿ‰Á˘‹Î_ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ flÎ≥À ⁄˛‘Á˝ ÷ı‹fiÌ ÀÎ_«Î_ ÁΑfi˘‰Î‚Ì ‰¿Û¢’fiÎ »Î’flÎ fiÌ«ı …√÷fi_ ’Ëı·_ Œ˚·Î∫√ ‹ÂÌfi ⁄fiΉ‰ÎfiÎ ’˛›ÎÁ˘ ¿fl÷Î Ë÷Î. ±Î…ı ωfl˘‘ΤÎÁÌ …HÎΛ ÷ı‰Ì ‰Î÷ ±ı »ı ¿ı ω‹Îfi‹Î_ ÷ı‹fiı flÁ fi Ë÷˘. ω‹Îfifiı ⁄ÿ·ı ËıÏ·¿˘MÀfl ’fl ÷ı±˘ ËÎ◊ ±…‹Î‰Ì flèÎÎ Ë÷Î. ‹ÏËfiα˘ Á‘Ì ‹J›Î ’»Ì Ωı ¿ı ÷ı‹HÎı ¿˘Ï¢ ’Õ÷Ì ‹Ò¿‰Îfi˘ ‰Îfl˘ ±ÎT›˘. ωQÎÎfi ¿fl÷Î_ ËıÏ·¿˘MÀflfiı hÎHÎ √H΢ ‰‘ ’Ήfl Ωı≥±ı. flÎ≥À ⁄˛‘Á˝fiÎ Á‹›‹Î_ ±ıÀ·_ ⁄‚‰Îfi ’ıÀˇ˘· ±ı„L…fi Ë∞ ⁄L›_ fi Ë÷_, ‹ÎÀı Œ@÷ ±ı ¿ÎflHÎÁfl ÷ı±˘ ËıÏ·¿˘MÀflfiı ¤Ò·Ì ω‹Îfi ÷flŒ ‰Y›Î ±fiı hÎHÎı¿ ‰Ê˝ ⁄Îÿ …√÷fiÎ ’˛◊‹ ω‹Îfifiı ˉ΋Î_ ÷fl÷_ ’HÎ ¿›*. ËıÏ·¿˘MÀflfiı ⁄ÿ·ı ω‹Îfifi˘ ›√ ’Ëı·Î_ ±ÎT›˘. ω‹ÎfifiÌ Â˘‘ flÎ≥À ⁄˛‘Á˝fiÎ fi΋ı «ÕuÎ ’»Ì ⁄ÌΩ Á_  ˘‘¿˘ Ëı Ï ·¿˘MÀfl ⁄fiΉ‰ÎfiÌ Ë˘Õ‹Î_ Á΋ı· ◊Λ ±ı ’HÎ V‰Î¤Îω¿ Ë÷_, ’fl_÷ ±ı„L…fifiı ·√÷Ì …ı Á‹V›Î flÎ≥À ⁄˛‘Á˝fiı fiÕÌ ÷ıHÎı ⁄ÌΩ Á˙fiÎ_ ’˛›˘√ÎI‹¿ ËıÏ·¿˘MÀfl˘fiı …‹Ìfi ÁÎ◊ı ⁄Î_‘Ì flÎA›Î. Á‹V›Î ’ıÿÎ ◊‰Îfi_ ¿ÎflHÎ V’WÀ Ë÷_— ω‹Îfifiı ’Î_¬ ¶ÎflÎ ‹‚÷Ì Ï·Œ˚À ÷ıfi˘ ⁄˘Ωı ¨«¿Ì ·ı, ‹ÎÀı ω‹Îfi ∂Õı I›Îflı ±ı„L…fiı ’˛I›ZÎ flÌ÷ı ÷ıfi˘ {Î{˘ ¤Îfl ¬‹‰˘ ’Õı fiÏË. ω‹Îfifiı ÷ı Œ@÷ ±√˛√Î‹Ì √Ï÷ ’˛ÿÎfi ¿flı ÷˘ «Î·ı. Ï·Œ˚À ’ıÿÎ ¿fl÷Ì ’Î_¬ ‰ÎV÷‰‹Î_ ÷˘ ω‹ÎfifiÎ ‹Î‚¬Î ±fiı ’Λ·À µ’flÎ_÷ ±ı„L…fifi˘ ’HÎ ⁄˘Ωı µ’ÎÕÌ ·ı÷Ì Ë÷Ì. ËıÏ·¿˘MÀflfiı ’Î_¬ fi ˢ›, ‹ÎÀı Œ@÷ ’_¬ÎfiÎ (fl˘ÀflfiÎ) Ωıflı ËıÏ·¿˘MÀflfiÎ ÷‹Î‹ ‹Î‚¬Îfiı ±©fl ¿flÌ ÿı‰ÎfiÌ Á_’ÒHν …‰Î⁄ÿÎflÌ ±ı„L…fi ’fl ±Î‰Ì ’Õ÷Ì Ë÷Ì. Ï·Œ˚Àfi_ …wflÌ ’Ïfl⁄‚ ÷ı ±ı„L…fiı Œfl¿ÕÌ …ı‰˘ ’_¬˘ Œfl÷˘ flάÌfiı Áfl‰Î‚ı ’˘÷ÎfiΠˢÁ˝’Ήfl ¶ÎflÎ … ’ıÿÎ ¿fl‰Îfi_ ◊÷_ Ë÷_. ÿı¬Ì÷Ì ‰Î÷ »ı ¿ı ±ı‰Î Ëı‰Ì-ÕuÒÀÌ ¿Î›˝ ‹ÎÀı ±ı„L…fi ⁄Ë Â„@÷ÂÎ‚Ì Ë˘‰_ Ωı≥±ı. 16 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
ωiÎÎfifiÌ ΩHÎÌ÷Ì Â˘‘¬˘‚˘fi˘ ±ΩH›˘ ¥Ï÷ËÎÁ
>uff[z L;fsf[;sl:
c[L,fsf[58z
ËıÏ·¿˘MÀflfi˘ ¤Îfl µ’ÎÕÌ Â¿ı ÷ı‰_ „@÷ÂÎ‚Ì ±ı„L…fi ‰Ê˘˝ Á‘Ì µ’·O‘ ⁄fi‰Îfi_ fi Ë÷_ ±fiı ’˛ı„@À¿· ËıÏ·¿˘MÀflfiÌ Â˘‘ ◊‰Î‹Î_ ÷ıfiı ¿ÎflHÎı ’Î_hÎÌÁı¿ ‰Ê˝ fiÌ¿‚Ì …‰ÎfiÎ_ Ë÷Î_. ≥…fiıflÌ Á_¢‘¿˘±ı ÷ı‹ »÷Î_ ±¬÷flÎ «Î· flÎA›Î. ’˛ı„@À¿· fiÏË, ’HÎ ‹ÎhÎ Àı„@fi¿· flÌ÷ı Ωı÷Î_ M≤J‰Ìfi_ ⁄_‘fi »˘ÕΉ‰Î‹Î_ ’Ëı·Ì ±˙’«ÎÏfl¿ ÁŒ‚÷Î ’Θ· ¿˘fi˝ fi΋fiÎ ¡ıL« Á_¢‘¿fiı ‹‚Ì. ·Î_⁄ÎÀ>_¿Î ±fiı¿ ÁÏ‚›Îfiı ’flV’fl ΩıÕÌ ÷ıHÎı ËıÏ·¿˘MÀflfi_ ¡ı‹‰¿Û ⁄fiÎT›_ ±fiı ‰E«˘‰« 24 ˢÁ˝’Ήflfi_ ’ıÀˇ˘· ±ı„L…fi √˘ÃT›_. (…\ ± ˘ Œ˘À˘, Á΋ı fi _ ’Îfi _ . ) ‘Î÷ fi Î ±„V◊Ï’_…fl …ı‰Î ÿı¬Î÷Î ËıÏ·¿˘MÀflfiÌ ’˛◊‹ ÀˇÎ›· ÷ıHÎı fi‰ıQ⁄fl 13, 1907 fiÎ fl˘… ·Ì‘Ì. Ïÿ‰Á ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ Ë÷˘, ¿ı‹ ¿ı 260 Ï¿·˘√˛Î‹fi_ ËıÏ·¿˘MÀfl ÷ıfiÌ ±Î˜’fi-±˜fl ⁄ıÿ ’fl Á‰Îfl ◊›ı·Î ’Θ· ¿˘fi˝ ÁÎ◊ı ∂¤Ì ·ÌÀÌ‹Î_ ¨«ı «Õu_ ±fiı ˉ΋Î_ {‚_⁄‰Î ·ÎB›_. ’˛ÎM÷ ◊›ı·Ì ¨«Î≥ Á‰Î-ÿ˘œ ŒÌÀ ¿fl÷Î_ ‰‘ fi Ë÷Ì. Œ˚·Î≥Àfi˘ Á‹›√΂˘ ’HÎ ‹Î_Õ 30 Áı¿LÕ …ıÀ·˘ Ë÷˘. ±Î‹ »÷Î_ ω‹Îfi ’»Ì ËıÏ·¿˘MÀflı ’˘÷ÎfiÎ ±ı„L…fi⁄‚ı ÁŒ‚ Àı¿±Î˜Œ ¿›Î˝fi˘ ±ı ’˛◊‹ ⁄fiΉ Ë÷˘. ω‹ÎfifiÌ Â˘‘ Ωı ±˘flω· ÷◊ΠωS⁄fl flÎ≥Àı ¿flÌ, ÷˘ ’Θ· ¿˘fi˝fiı ËıÏ·¿˘MÀflfi˘ ⁄οΛÿΠ¢‘¿ √HΉ˘ Ωı≥±ı. ¿_≥ fiÏË ÷˘ Àı„@fi¿· flÌ÷ı ±ı ÁŒ‚ ◊›˘ Ë÷˘. ±ı ‰Î÷ …\ÿÌ »ı ¿ı ±Î√‚-’λ‚ ⁄ı fl˘Àfl ‘flΉ÷_ ËıÏ·¿˘MÀfl ‰Ëı‰Îv fi Ë÷_. 1907 ‹Î_ … ·≥ ⁄˛ıB› fi΋fiÎ ⁄ÌΩ ¡ıL« ±ı„L…Ïfi±flı «Îfl Áÿ½fi «ø˘‰Î‚_ …ı ËıÏ·¿˘MÀfl ⁄fiÎT›_ ÷ı ’HÎ Á‹ ¬Î‰Î ’Òfl÷_ ±©fl ◊›_ ±fiı ‹Î_Õ ±ı¿Îÿ Ï‹ÏfiÀ Á‘Ì Ë‰Î‹Î_ À@›_. ∂Õ÷Ì ‰¬÷ı „V◊fl÷Î …‚‰Î› ±ı ‹ÎÀı «Îfl …HÎαı ÷ıfiı «Îfl ¬ÒHÎı ’¿ÕÌ flά‰_ ’Õ÷_ Ë÷_. ±Î Ω÷fiÎ ’˛ffi˘ ⁄ÌΩ ¡ıL« Á_¢‘¿˘fiı ’HÎ fiÕ÷Î flèÎÎ. Œ˚·Î∫√ ‹ÂÌfi ÷flÌ¿ı ËıÏ·¿˘MÀfl ÷ı‹fiı ±Ï÷› …ÏÀ· ·ÎB›_, ‹ÎÀı ±ı ÏÿÂ΋Î_ ‰‘ ¿˘Ï¢ ’Õ÷Ì ‹Ò¿Ì ÷ı‹HÎı ω‹Îfi ’fl Œ˘¿Á ÁMÀıQ⁄fl 2006 á ÁŒÎflÌ
á
16
xff[wf vfgf[ xff[wfsf[ c[L,fsf[58z
‹Î_Õu_. ω‹Îfifi˘ F›Î_ ±ÎωW¿Îfl ◊›˘ ÷ı ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ÷˘ Á_¢‘¿˘fiÌ ±ı¿·T› º„WÀ ‹ÎhΠω‹Îfi ÷flŒ Ë÷Ì. flÏ›΋Î_ „V◊Ï÷ …\ÿÌ Ë÷Ì. ≥√˘fl ÏÁ¿˘V¿a fi΋fi˘ Œ@÷ 19 ‰Ê˝ fi ˘ ÷fl‰Ïfl›˘ flÏ›fi I›Î_fiÎ ¿Ì›ı‰ ÂËıfl‹Î_ ËıÏ·¿˘MÀfl ⁄fiΉ‰Î ‹◊Ì flè΢ Ë÷˘. ‹ı 25, 1889 fiÎ Ïÿ‰Áı …L‹ı · Î ÏÁ¿˘V¿a±ı ±Î‹ ÷˘ ÷ıfi_ ’Ëı·_ ËıÏ·¿˘MÀfl 12 ‰Ê˝fiÌ ™‹flı ⁄fiΉÌfiı ∂ÕÎÕu_ Ë÷_, ’HÎ ÷ı fl‹¿ÕÎfi_ ‹˘Õı· Ë÷_ ±fiı ÁÎÿÎ flO⁄fl-⁄ıLÕ ‰Õı ÷ıfiÌ fl˘Àfl Œfl÷Ì Ë÷Ì. ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’»Ì ÷ıHÎı ⁄ı fl˘Àfl‰Î‚Î ÁËı… ‹˘ÀÎ ¿ÿfiÎ ËıÏ·¿˘MÀflfiı flO⁄fl-⁄ıLÕfiÎ Ωıflı ˉ΋Î_ ÷fl÷_ ¿›*. ÏÁ©Î_÷ «¿ÎÁ‰Î ’Òfl÷Î_ ¿ı ‹fi ⁄Ëı·Î‰‰Î ’Òfl÷Î_ ±Î‰Î_ ‹˘Õı·˘ ÃÌ¿ √HÎΛ, ’HÎ Á‹Îfi‰ ±Î¿ÎÂÌ «fl¬ÎfiÌ ’Ïfl¿S’fiÎ ¿flÌ «Ò¿ı·Î ÏÁ¿˘V¿afiÌ ‹Ëk‰Î¿Î_ Z ÎÎ ÷ı ‹ fiÎ ‰Õı ’Ò fl Ì ◊Λ ±ı ⁄fi‰ÎΩı√ fi Ë÷._ flÏ›ÎfiÎ ÂÎËÌ fi˙¿Îÿ‚fiÌ Â΂΋Î_ ¤H›Î ’»Ì 1906 ‹Î_ ÏÁ¿˘V¿a 17 ‰Ê˝fi˘ ◊›˘ I›Îflı ÷ıfiÎ ‹ÎfiÁÂÎjÎÌ Ï’÷αı ÷ıfiı ±ı„L…Ïfi±Ïfl_√fiÎ ¿˘Á˝ ‹ÎÀı ¡ÎLÁ ‹˘¿S›˘, F›Î_ ’Θ· ¿˘fi˝ ±fiı ·≥ ⁄˛ıB› ÷ı‹fiÎ (Áfl‰Î‚ı ÏfiWŒ‚ ÁÎÏ⁄÷ ◊›ı·Î_) ËıÏ·¿˘MÀflfi_ ‹Î‚¬_ Ë∞ ⁄Î_‘Ì flèÎÎ Ë÷Î. ÏÁ¿˘V¿a±ı ÷ı‹fiÎ ’˛˘…ı@À ±_√ı Â@› ±ıÀ·Ì ΩHοÎflÌ ËÎ_Á· ¿flÌ. ⁄Ì…ı ‰Êı˝ (1907 ‹Î_) flÏ›Π’λΠŒ›Î˝ ⁄Îÿ ÷ıfiı ±ı ’HÎ ΩHΉΠ‹Y›_ ¿ı ⁄Lfiı ËıÏ·¿˘MÀfl˘±ı ÷ı‹fiΠ¢‘¿˘fiı Ë÷Π¿›Î˝ Ë÷Î. ˉΠ¿fl÷Î_ ÷ı‹fiı …‹Ìfi ÁÎ◊ı ‰‘ ÿ˘V÷Ì Ë÷Ì. ¿ÿΫ ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ±ı„L…fifi˘ ’Ήfl ±˘»˘ ’Õ÷˘ Ë÷˘. ⁄Ì…\_ ¿ÎflHÎ Á_¤‰÷— ±ı ’HΠˢ› ¿ı fl˘ÀflfiÎ_ hÎÎ_ÁÎ_ ’Î_Ϭ›Î_ µ’flfiÌ Ë‰Îfiı ’ÒflΩı‹Î_ ±fiı ’Òfl÷Î …J◊΋Î_ fiÌ«ı ÷flŒ ‘¿ı·÷Î_ fi Ë÷Î_, ‹ÎÀı ËıÏ·¿˘MÀfl˘ fiÌ«ı◊Ì µ’fl ÷flŒ ±Îfl˘ËHÎ ¿flÌ Â@›Î_ fi Ë÷Î_. ⁄Lfiı ¿ÎflH΢ ±ı‰Î_ ¿ı …ı‹fiı ÁËı·Î≥◊Ì Ïfi‰ÎflÌ Â¿Î› fiÏË. 1907 ’»Ì ¡ıL« ≥…fiıfl˘±ı ±ıÀ·ı … ËıÏ·¿˘MÀflfiÎ
’Θ· ¿˘fi˝ ±fiı ÷ıfi_ ÷Ìfi’ÎÏÀ›Î …ı‰_ ËıÏ·¿˘MÀfl
·≥ ⁄˛ıB›±ı ⁄fiΉı·_ ’˛Î›˘Ï√¿ ËıÏ·¿˘MÀfl “Ω›fl˘”
Á…˝fifiı Ï‹Âfi ≥Q’˘ÏÁ⁄· √HÎÌ ÷ıfiÌ Á΋ı «˘¿ÕÌ ‹Î_ÕÌ ÿÌ‘Ì ±fiı »ı‰Àı ω‹ÎfifiÌ ¿oÃÌ ’ËıflÌ ·Ì‘Ì. ≥√˘fl ÏÁ¿˘V¿afiÎ flÁfi˘ ωʛ Ωı ¿ı ⁄ÿ·Î›˘ fiÏË. ËıÏ·¿˘MÀfl … ⁄fiΉ‰_ ±ı‹ fiyÌ ¿flÌ ÷ı ’ıÏflÁ √›˘. ÏÁ¿˘V¿a±ı hÎHÎ ‰Ê˝ ±√ε …ı ’ı Ï flÁ Ωı › ı · _ ÷ı ¡ÎLÁfi _ ’ÎÀfi√fl Ë÷ _ . ˉı ÷ı ω‹Îfi˘fiÌ ’HÎ ±Î·‹fi _ ’ÎÀfi√fl ⁄fiÌ «Ò@›_ Ë÷_. ±Î fi√flfiÌ ¤Î√˘‚ı ‹˘ÀflÁΛ¿·fiÎ ÷Õ÷ÏÕ›Î_ ±ı„L…fi˘ ‰Õı ÁF… ◊›ı·Î_ ¬Õ‹Î_¿ÕÌ ±fiı ÷Ì÷ÌC΢ÕÎ …ı‰Î_ ’˛›˘√ÎI‹¿ ω‹Îfi˘ Àı¿-±Î˜Œ ¿ı ·ı„LÕo√ ¿fl÷Ì ‰¬÷ı @›Îflı¿ ¬Î_ÁÌ ÷˘ @›Îflı¿ Õ«¿Î_ ¬Î÷Î_ Ë÷Î_. ±ı„L…fifiÌ ¬flÎ⁄Ìfiı ¿ÎflHÎı Ë‚‰Î ‰ı√ı fiÌ«ı ±Î‰Ì ’Õ÷Πω‹ÎfifiÎ ÷¿·ÎÿÌ
‹Î‚¬Îfi˘ Õ>«˘ ‰‚Ì …÷˘ Ë÷˘--±fiı »÷Î_ ¿Â _ fi ⁄L› _ ˢ› ÷ı ‹ ˉÎfiÎ ⁄ÌΩ ‹fl∞‰Î±˘ ’˘÷Îfi_ Àı¿-±Î˜Œ ±fiı ·ı„LÕo√ «Î· flά÷Î Ë÷Î, ¿ÎflHÎ ¿ı fi‰ÎÁ‰Î ¬Ò·ı·Î ω‹ÎfiωzÎfiÎ ZÎı h Îı …‹Îfi˘ ±ı ‰¬÷ı ’˛›˘√˘fiÎ fi΋ı ¬ı·Î÷Î_ ±Î¿ÎÂÌ ÁÎËÁ˘fi˘ Ë÷˘. ±ı¿ ¡ıL« ’Λ·Àfiı ÏÁ¿˘V¿a±ı ’Ò»u_ — “±Î ⁄‘Î_‹Î_ lıWà ±ı„L…fi ¿›_ »ı ?” ’Λ·Àı ÷fl÷ …‰Î⁄ ÿÌ‘˘ — “¿˘≥ fiÏË. ⁄‘Î_ … ¬flÎ⁄ »ı.” ÏÁ¿˘V¿a±ı ⁄ÌΩı Á‰Î· ¿›˘˝ — “Á˙◊Ì ±˘»\ _ ¬flÎ⁄ ˢ› ÷ı ±ı „ L…fi ¿› _ ?” ’Λ·Àfi˘ µkÎfl — “Ï‹Ïfi‹‹ ’ÎÀ˚˝Á …ı‹Î_ ˢ› ÷ı ±ı„L…fi, ¿ÎflHÎ ¿ı ‹Ò‚ ÷˘ ’ÎÀ˚˝Á‹Î_ ¿Â˘ ¤·Ì‰Îfl ˢ÷˘ fi◊Ì.” ’Λ·ÀfiÌ Á·ÎËfiı ±fiÁflÌ ÏÁ¿˘V¿a±ı 25 ˢÁ˝’Ήflfi_ ’ıÀˇ˘· ±ı„L…fi ¬flÌÿ ¿›* ±fiı flÏ›Π’λ˘ Œ›˘˝. ¿Ì›ı‰ ¬Î÷ı CÎflfiÎ ’λ·Î ‰ÎÕ΋Î_ ËıÏ·¿˘MÀfl ’HÎ ⁄fiÎT›_, …ıfi˘ ÿı¬Î‰ ‹˘ÀÎ ¿ÿfiÎ ±’ÁÎ≥Õ-Õεfi ÁÌÏ·_√ Œıfi …ı‰˘ Ë÷˘. ±ı„L…fi «Î· ¿flΛΠ’»Ì ËıÏ·¿˘MÀflı ‰Î_fl‰Îfl »Ÿ¿˘ÀÎ fiÎA›Î, Àı¿-±Î˜Œ ‹ÎÀı ÷I’fl ⁄L›_ ˢ› ÷ı‹ Ë«‹E›_, ’HÎ …‹Ìfi »˘ÕÌfiı ±ı¿Îÿ Áı„LÀ‹ÌÀfl ’HÎ ±©fl ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
17
xff[wf vfgf[ xff[wfsf[ >uff[z L;fsf[;sl:
ÏÁ¿˘V¿a ±fiı ÷ıfi_ (√√fiωËÎflÌ fi ◊›ı·_) ’˛◊‹ ËıÏ·¿˘MÀfl
◊› _ fiÏË. Ëı Ï ·¿˘MÀflfiÌ ⁄˘…‰Ëfi„@÷ 162 Ï¿·˘√˛ Î ‹ Ë÷Ì, F›Îflı ËıÏ·¿˘MÀflfi_ ’˘÷Îfi_ ‰…fi 207 Ï¿·˘√˛ Î ‹ Ë÷ _ . ÿı ¬ Ì÷Ì flÌ÷ı ÏÁ¿˘V¿afiÌ ÏfiWŒ‚÷Î ’Θ· ¿˘fi˝fiÌ ±fiı ·≥ ⁄˛ıB›fiÌ fiοÎÏ‹›Î⁄Ì ¿fl÷Î_ ’HÎ «ÕÌ Ω› ±ı‰Ì Ë÷Ì. ‹ÏËfiα˘ ’»Ì ÷ıHÎı …\ÿÌ ÏÕ{Î≥fi ’˛‹ÎHÎı fi‰_ ËıÏ·¿˘MÀfl ⁄fiÎT›_, ’fl_÷ ±ı ’HÎ …‹Ìfi ’fl ¬˘ÕΛı·_ flèÎ_. ÏÁ¿˘V¿afiÎ ‹÷ı ÷ıfiı ’HÎ ±ı„L…fi ’Ήfl ±˘»˘ ’Õu˘. ˉı hÎÌ∞ ¿˘Ï ’λ‚ ¬«˝ ¿fl‰˘ fi¿Î‹˘ Ë÷˘. „@÷ÂÎ‚Ì ±ı„L…fi˘ Á·¤ fi ◊Λ I›Î_ Á‘Ì ‰Ëı‰Îv ËıÏ·¿˘MÀfl fi ⁄fiÎ‰Ì Â¿Î› ±ı‹ ‘ÎflÌ ÏÁ¿˘V¿a±ı ’HÎ ‰«√΂ÎfiÎ Á‹› ‹ÎÀı ω‹Îfi ’fl ËÎ◊ ±…‹Î‰‰Îfi_ fiyÌ ¿›*--±ıÀ·ı ¿ı fi»^À¿ı ÷ı ⁄ÌΩ ÿı¢fiÎ Á_¢‘¿˘fiÌ Ëfl˘‚‹Î_ ±Î‰Ì √›˘. µ’flfiÌ«ı √˘Ã‰Î›ı·Ì ⁄ı ’Î_¬˘‰Î‚_ S-1 fi΋fi_ …ı ’Ëı·_ ω‹Îfi ÷ıHÎı ⁄fiÎT›_ ÷ı ⁄ΛÏÁ¿·fiÎ ’ˆÕÎ_ ‰Õı ·Î_⁄Ì ÿ˘À ‹Ò@›Î ’»Ì›ı ˉ΋Î_ «Õu_ fiÏË. ÏÁ¿˘V¿a±ı ÷ıfiı ¿Î«Ì ÁÕ¿ ’fl ŒflÌ ŒflÌfiı ÿ˘ÕÎT›_, ’HÎ S-1 ’˘÷ÎfiÌ ∞ÿ ’fl ±Õ√ flèÎ_. µ’flε’flÌ ‹‚ı·Ì hÎHÎ ÏfiWŒ‚÷α˘ ¬flı¬fl ‰Á‹Ì Ë÷Ì, ¿ı‹ ¿ı ‹ÏËfiα˘ Á‘Ì Ïÿ‰ÁflÎ÷ ‹J›Î ‰√fl ËıÏ·¿˘MÀfl ¿ı ω‹Îfi ⁄fiı fiÏË. ±Î¬flı «˘◊˘ ±fiı »ıS·˘ ’˛›ÎÁ ¿flÌ Ωı‰Î ‹ÎÀı ÏÁ¿˘V¿a±ı S-2 fi΋fiÎ ÁËı… 18 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
‹˘ÀÌ ÁÎ≥{fiΠω‹Îfifi _ ⁄Î_‘¿Î‹ ËÎ◊ ‘›*. ¿ıfi‰ÎÁ ·’ı À ı · Î ÁÏ‚›ÎfiÌ ’Î_ ¬ ˘, ⁄ΛÏÁ¿·fiÎ_ ’ˆÕÎ_, √fl√Õ̱˘, VÀÌ·fiÎ ÷Îfl, ¿LÀˇ˘Ï·_√ ‹ÎÀıfi_ ËıLÕ· ‰√ıflıfiÎ „@·WÀ ‹Î_«ÕÎ …ı‰_ ±ı ω‹Îfi Âw±Î÷‹Î_ »±ı¿ Àı¿-±Î˜Œ ‰¬÷ı ¿Î_√Îw …ı‰Ì »·Î_√˘ ‹ÎflÌfiı fiÌ«ı ±Î‰Ì √›Î ⁄Îÿ ÁÎ÷‹Ì ÀˇÎ›·ı 80 ŒÌÀ (24.5 ‹ÌÀfl) …ıÀ·_ ¨«ı «Õu_ ±fiı ·√¤√ 8 Ï‹ÏfiÀ Á‘Ì ∂Õu_. Â̬ε ’Λ·À ÏÁ¿˘V¿a±ı I›Îfl ⁄Îÿ …ı‰˘ ÷ıfiı Àfi˝ ±Î’‰Îfi˘ ’˛›ÎÁ ¿›˘˝ ¿ı ÷fl÷ ‰Ÿ‘Λı·Ì ⁄÷¿fiÌ …ı‹ ±ı ω‹Îfi fiÌ«ı ±Î‰Ì ’Õu _ . ±ÎÏ·›Î¬ÎÏ·›Î »^ÀÎ ’ÕÌ √›Î ±fiı ¤_√Îfl fiÌ«ıfi˘ ÏÁ¿˘V¿a ·_ √ ÕÎ÷Î ’√ı ‹Î_ Õ ⁄ËÎfl fiÌ¿‚‰Î ’ÎQ›˘. ω‹Îfifi˘ ÿÎÀ ¤·ı ‰‚Ì √›˘, ’HÎ ÷ıfiÎ Á…˝¿ ‹ÎÀı ÷ı
“› fl ı ¿ Î !” Ë÷ _ . ±¿V‹Î÷ ÷ı fi Î ¿LÀˇ˘Ï·_√ ‰¬÷ı ◊›ı·Ì √Œ·÷fiı ¿ÎflHÎı ÁΩ˝›˘ Ë÷˘. ω‹Îfi‹Î_ ¿ÂÌ ¬˘Õ fi Ë÷Ì. ±Î◊Ì ÏÁ¿˘V¿a±ı ’˘÷Îfi˘ l‹›iÎ «Î· flÎA›˘ ±fiı ‰‘ fiı ‰‘ ‹˘ÀÎ_ ω‹Îfi˘ ⁄fiΉ÷˘ √›˘. Áfl¿Îflfi˘ ±ÎÏ◊˝¿ ÁË›˘√ ‹ı‚‰Ì 1913 ‹Î_ ÷ıHÎı 4,070 Ï¿·˘√˛Î‹ ‰…fifi_ ±fiı ·√¤√ 90 ŒÌÀ ·Î_ ⁄ Ì ’Î_ ¬ ˘ ‘flΉ÷ _ «Îfl ±ı„L…fi˘‰Î‚_ Grand fi΋fi_ …ı ω‹Îfi ⁄fiÎT›_ ±ı ÷˘ …√÷fi_ Á˙◊Ì flÎZÎÁÌ M·ıfi Ë÷_. ÏÁ¿˘V¿a ’HÎ …√÷fi˘ Á˙ ’Ëı·˘ ±ı‰˘ ˉÎ⁄Î… ¿ı …ıHÎı «Îfl ±ı„L…fi˘‰Î‚_ M·ıfi ∂ÕÎÕu._ flÏ›Îfi˘ {Îfl Ïfi¿˘·Á ’˘÷ı Grand fiÌ ÀıVÀ Œ˚·Î≥À Ωı‰Î ‹ÎÀı ⁄΄SÀ¿ Á‹ƒfiÎ ¿Î_Ãı ±˜fløÎŒ˚ÀfiÌ Œı@ÀflÌfiΠˉÎ≥‹◊¿ı √›˘ ±fiı ÂÎËÌ flÎ…‹ƒÎ ¿oÕÎflı·Ì Á˘fiÎfiÌ CÎÏ՛΂ ÏÁ¿˘V¿afiı ¤ıÀ ±Î’Ì. ⁄Ì…ı ‰Êı˝ ’˛◊‹ ωrω√˛Ë ŒÎÀÌ fiÌ¿Y›˘ I›Îflı ÏÁ¿˘V¿a±ı {ÎflfiÎ ÁˆL› ‹ÎÀı ±Î‰Î_ 79 ω‹Îfi˘ ⁄fiÎT›Î_. ω‹Îfi˘ ¬flı¬fl ÷˘ ÿı ‹ÎÀı ⁄L›Î_, ’fl_÷ {Îfl Á΋ı I›Îfl ’»Ì ±Î_ ÿ ˘·fiı «Õı · Î ⁄SÂıω¿ ±Î_ÿ˘·fi¿Îfl˘±ı ÏÁ¿˘V¿afiı ÿÎœ‹Î_ flÎA›˘. 1917 ‹Î_ ÁÎQ›‰ÎÿÌ øÎ_Ï÷ ’»Ì {Îfl ’ÿ¤˛WÀ ◊›˘ ±ı ÁÎ◊ı ÷ıfiÎ ËΩfl˘ Áfl¿ÎflÌ ±‹·ÿÎfl˘fiÌ …ı‹ ÏÁ¿˘V¿afiı ’HÎ ±˜fløÎŒ˚À Œı@ÀflÌfiÎ Á_«Î·¿ ÷flÌ¿ı ⁄fl÷flŒ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. fi‰Ì øÎ_Ï÷¿ÎflÌ Áfl¿Îflfi_ ±ı ’√·_ ÁflÎÁfl Ï¿Lfiά˘flÌfi _ Ë÷ _ . ÁÎQ›‰Îÿfiı ±fiÁfl÷Ì Áfl¿ÎflfiÎ ±Î’¬ÿ ÂÎÁfi fiÌ«ı ∞‰‰_ ’HÎ ÏÁ¿˘V¿afiı ‹ÎL› fi Ë÷_. ±Î◊Ì ⁄Ì…ı ‰Êı˝ ÷ı ’˘÷ÎfiÎ ¿<À<Q⁄ ÁÎ◊ı ÿı »˘ÕÌ ¡ÎLÁ …÷˘ flè΢. ω‹ÎfifiÎ ¿<‚ ÏÕ{Î≥fifl ÷flÌ¿ı ÷ıfi_ fi΋ ¡ÎLÁ‹Î_ ±ΩH›_ fi Ë÷_, »÷Î_ ÿıÂÎL÷fl ±_√ı Á_¿<Ï«÷ fiÌÏ÷ ‘flΉ÷Î ±ı ÿı‹Î_ ÷ıfi˘ ¤Î‰ ’һΛ˘ fiÏË--±ıÀ·ı Á‘Ì ¿ı ÏÁ¿˘V¿afiÎ ¿<À<Q⁄fiı ⁄ı Ào¿ ¤˘…fifiÎ_ ’HÎ
xff[wf vfgf[ xff[wfsf[ c[L,fsf[58z
ŒÎ_ŒÎ_ ’ՉΠ·ÎB›Î_. ÏÁ¿˘V¿afiÌ ±Î‰Õ÷ ÷ıfiı ±ÁΑÎflHÎ ’˛Ï÷WÃÎ µ’flÎ_÷ ±œ‚¿ ‘fi ¿‹Î‰Ì ±Î’ı ÷ı‹ Ë÷Ì. ±Î ⁄ı‰ÕÌ ¿‹ÎHÎÌ ‹@÷ ±◊˝T›‰V◊Î ‘flΉ÷Î ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ … Â@› Ë÷Ì, F›Î_ Ëıfi˛Ì Œ˘ÕÛ ±fiı ◊˘‹Á ±ıÏÕÁfi …ı‰Î ωiÎÎfi̱˘ ÿflı¿ flÌ÷ı ±Î⁄Îÿ ◊›Î Ë÷Î. ÏÁ¿˘V¿a ’HÎ 1919 ‹Î_ ÁË¿<À<Q⁄ ±‹ıÏfl¿Î ’ˢÓE›˘. «Îflı¿ ‰Ê˘˝ Á_CÎÊ˝fiÎ_ ‰Ì÷ÎT›Î_ ’»Ì 1923 ‹Î_ ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ …ı‰Î ⁄ÌΩ flÏ›fi ÏfiflÎÏl÷˘fi_ (¿Ë˘ ¿ı ¤÷’Ò‰˝ ÏfiflÎÏl÷˘fi_) ¤_Õ˘‚ ‹ı‚‰Ì L›Ò ›˘¿Û ¬Î÷ı ω‹Îfi˘fiÌ ±ı¿oÿflı ‰¿Û¢’ …ı‰Ì Œı@ÀflÌ V◊Î’Ì. ⁄ı ±ı„L…fi˘‰Î‚Î_ ‰ÎË÷Ò¿/transport ’˛ ¿ ÎflfiÎ_ ω‹Îfi˘ ⁄fiΉ‰Îfi_ Âw ¿›*. ±ı ’»Ì «Îfl ±ı „ L…fi˘‰Î‚Î_ ω‹Îfi˘ ⁄L›Î_, …ı±˘ ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ΩHÎÌ÷Ì ±˜fl·Î≥LÁ ’Îfi ±‹ıÏfl¿fifiÎ ⁄ı fi fl fiÌ«ı ±˜ À ·Î„LÀ¿’ÎflfiÎ ›fl˘’ Á‘Ìfi˘ ’˛‰ÎÁ ¬ıՉΠ·ÎB›Î_. ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ‘˘flHÎı ⁄Λ ±˜fl ’˛‰ÎÁfi˘ ±ı ÿ˘fl 1937 ‹Î_ Âw ◊›˘. ¨À Ëo‹ıÂÎ ‹Îfl‰ÎÕ Á΋_ …\±ı ÷ı‹ ÏÁ¿˘V¿afiÌ fi…fl ÷˘ ŒflÌ ŒflÌfiı ËıÏ·¿˘MÀfl ’fl … ‹_ÕÎ÷Ì Ë÷Ì. ω‹Îfi …ı‰Ì ·Î_⁄Ì ÿ˘À ‹Ò@›Î ωfiÎ ∂¤Ì ·ÌÀÌ‹Î_ ’fl⁄Îw_ ¨«ı «ÕÌ …÷_ Œ˚·Î∫√ ‹ÂÌfi ⁄fiΉ‰Î ‹ÎÀı Á_Ωı√˘ ’HΠˉı ‹ÎŒ¿ÁflfiÎ Ë÷Î. flÏ›Π»˘ÕuÎ ’»Ì ⁄ı±ı¿ ÿÁ¿Îfi˘ …ı Á‹› ‰ÌI›˘ ±ı ÿflQ›Îfi ±˜fl˘fi˘ÏÀ@ÁfiÎ ZÎıhÎı Àı@fi˘·˘Ï… ÁÎflÌ ±ı‰Ì ¬Ì·Ì Ë÷Ì. ËıÏ·¿˘MÀflfiı …wflÌ Ë˘Á˝’Ήfl ±Î’Ì Â¿ı ÷ı‰Î_ „@÷ÂÎ‚Ì ±ı„L…fi˘ Á·¤ Ë÷Î_. ±Õ÷ηÌÁ ‰Ê˝fi˘ ◊›ı·˘ ÏÁ¿˘V¿a ’˘÷ı ·Î_⁄Î ±fi¤‰ı CÎÕΛ˘ Ë÷˘ ±fiı Á_¿ÌHν ÏÕ{Î≥fifiÎ ‰Ëı‰Îv ËıÏ·¿˘MÀflfi_ Á…˝fi ¿flÌ Â¿ı ÷ı‹ Ë÷˘. ω‹Îfi˘ ‹ÎÀı ‰‘÷Ì …÷Ì ‹Î√ı Ωı ¿ı ÷ıfiı ±ı ¿Î‹ ‹ÎÀı dflÁÿ ‹‚‰Î fi ÿÌ‘Ì. dflÁÿfi˘ Á‹› ⁄Ì…ı ‰Êı˝ ±ıÀ·ı ¿ı
ˢ› ÷˘ ËıÏ·¿˘MÀfl ⁄fiΉ‰Î‹Î_ {Î{Ì ‹U¿ı·Ì …HÎΛ fiÏË. ωS⁄flfiÌ ±ı ‘ÎflHÎÎ ¬˘ÀÌ Ë÷Ì --±◊‰Î ÷˘ ÷ıHÎı …ı ËıÏ·¿˘MÀfl ¿SM›_ ÷ı fl˘Àfl µ’flÎ_ ÷ ’˛ ˘ ’ı · fl ‰Õı ’HÎ ÁF… Ë÷ _ . ËıÏ·¿˘MÀflfiÎ ‹˘flÎ ’fl ŒÌÀ ¿flΛı·_ ’˛˘’ı·fl ÷ıfiı ±Î√‚ ÷flŒ √Ï÷ ±Î’ı, F›Îflı ‹Î◊ı Œfl÷Ì fl˘Àfl ÷ıfiı ˉ΋Î_ ÷fl÷_ flάı. fl˘Àfl ±ı¿ fiÏË, ’HÎ ⁄ı ˢ‰Ì Ωı≥±ı ±fiı ÷ı±˘ ±ı¿‹ı¿ ¿fl÷Î_ ωw© ÏÿÂ΋Î_ Œfl‰Ì Ωı≥±ı. @·Î˜¿‰Î≥{ Œfl÷Ì fl˘Àfl ’˘÷ÎfiÎ À˘¿Û ‰Õı ËıÏ·¿˘MÀflfiÎ ‹Î‚¬Îfiı ωw© ÏÿÂ΋Î_ CÎÒ‹flÎ÷_ ¿flÌ Áfl‰Î‚ı ÷ıfiı ±„V◊fl ⁄fiΉı, ‹ÎÀı ⁄Ì∞ fl˘Àflı ±ı„LÀ-@·Î˜¿‰Î≥{ ŒflÌfiı ±ı À˘¿Ûfi˘ »ıÿ ¿Î’‰˘ flè΢. ±Î Ω÷fi_ ’Ëı·_ ÁŒ‚ ËıÏ·¿˘MÀfl 1937 ‹Î_ (±ıÀ·ı ¿ı ÏÁ¿˘V¿a ‹ıÿÎfiı ’Õu˘ ÷ıfiÎ ±Î√·Î ‰Êı˝) Ëı≥fiÏfl ŒÎ˜¿ fi΋fiÎ …‹˝fi ±ı„L…Ïfi±flı ⁄fiÎT›_ Ë÷_. ÏËÀ·fl ÁkÎÎ ’fl ±ÎT›˘ ÷ı ’Ëı·Î_ ŒÎ˜¿ ’˘÷ÎfiÌ ±_√÷ ‹ÎÏ·¿ÌfiÌ ¿o ’ fiÌ Õ⁄· fl˘Àfl µ’flÎ_÷ ‹˘flÎfiÎ ¤Î√ı FW/ŒÎ˜¿-‰ÒSŒ‹Î_ ’˛˘’ı·fl ‘flΉ÷_ ŒÎ˜¿fi_ Fa-61 ωω‘ ’˛¿ÎflfiÎ_ ±˜fl˘M·ıLÁfi_ µI’Îÿfi ¿fl÷˘ Ë÷˘, ’HÎ ÷ı Ï⁄fifiÎ{Ì Ë˘‰Îfiı ’˛I›ı ‰‘ vÏ« ¿ÎflHÎı ÏËÀ·flı ÷ıfiı w¬Áÿ ±Î’Ìfiı ¿o’fiÌfi_ ‘flΉ÷Î ≥√˘fl flÎWÀˇÌ›¿flHÎ ¿flÌ fiÎA›_. Ëı≥fiÏfl ŒÎ˜¿ı I›Îfl ÏÁ¿˘V¿afiı ‰Ê˘˝ ⁄Îÿ ŒflÌ ’˘÷Îfi_ ⁄Îÿ Œ@÷ ±ÎI‹Á_÷˘Ê ‹ÎÀı ’˘÷ÎfiÌ ±Î‰Õ÷ ‹√… ±ı ÏÿÂÎ ÷flŒ ÿ˘ÕΉ‰Î ËıÏ·¿˘MÀfl ’fl ±…‹Î‰‰Îfi_ fiyÌ ¿›* ±fiı ‹ÎÀı fi‰flΠ‹‚Ì. fiÎfi’HÎ◊Ì CÎflfiÎ ’λ·Î ¿Q’εLÕ‹Î_ …wflÌ ’ÒflΩ ‹fi’Á_ ÿ ±ı ‰ Πωʛ‹Î_ ÷ı ⁄fiΉ‰Î ·ÎB›˘. ±Î¿ÎÂÌ ‰ÎËfi ÷flÌ¿ı ’λ˘ √‚ÎÕ>⁄ ⁄L›˘. ËıÏ·¿˘MÀfl‹Î_ ÁËı… ’HÎ ¤·Ì‰Îfl fi Ωı÷Î ±˘√HÎÌÁ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±_÷ı ›fl˘’-±‹ıÏfl¿ÎfiÎ Á_¢‘¿˘fiı Ï⁄·Ì‰ ≥À ËıÏ·¿˘MÀfl ⁄fiΉ‰ÎfiÌ ¿˘Ï¢ ±Î˜fl fi˘À …ı‰_ Áfl’˛Î≥{ ±ı ‰¬÷ı ‹Y›_ ¿ı ’Õ÷Ì ‹Ò¿Ì ω‹Îfifi˘ ’˛˘…ı@À F›Îflı ŒÎ˜¿fi_ Fa-61 ’˛¿Îflfi_ ÏÁ_√· ’˛˘’ı·fl ËÎ◊‹Î_ ·ıfiÎfl ωS⁄fl flÎ≥Àı ÷◊Î ⁄ı fl˘Àfl‰Î‚_ ËıÏ·¿˘MÀfl 11,243 ŒÌÀ 1909 ‹Î_ ±ı ‹ ¿Ëı · _ ¿ı (3,428 ‹ÌÀfl) ¨«ı ¿·Î¿fiÎ 122 ω‹Îfifi_ ‹Î‚¬_ fl«‰_ …flÎ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ {Õ’ı ·Î√·√ÎÀ 1 ¿·Î¿ ±fiı ¿ÏÃfi »ı , ’fl_ ÷ ›˘B› 20 Ï‹ÏfiÀ Á‘Ì ∂Õu_. Á_¢‘¿˘fiÌ ¿S’fi΋Î_ ˢÁ˝’Ήflfi_ ±ı„L…fi Ωı Á·¤ ’HÎ fiˢ÷˘ ±ı‰˘ ωrωø‹ ÷ıHÎı V◊ÎM›˘.
1938 ‹Î_ ±ÎT›˘. ±‹ıÏfl¿Îfi_ ÁQ≤© ±◊˝÷_hÎ “‘ √˛ıÀ ÏÕ’˛ıÂfi” ÷flÌ¿ı ΩHÎÌ÷Ì ⁄fiı·Ì ¿Îfl‹Ì ‹_ÿÌfiÎ «yfl‹Î_ ŒÁΛ_ I›Îflı fiÎHÎÎ_¤ÌÕ ±fi¤‰÷Î ·˘¿˘±ı ⁄Λ ±˜fl ’˛‰ÎÁ˘ ¬ıÕ‰Îfi_ ±˘»\_ ¿flÌ fiÎA›_. ¿ıÀ·Ì¿ ω‹ÎfiÌ Áı ‰ α˘ ⁄_ ‘ ’ÕÌ, ±ı À ·ı ÏÁ¿˘V¿afiÌ Œı @ ÀflÌfiı fi‰Î ω‹Îfi˘ ‹ÎÀı ±˘ÕÛfl˘ ’HÎ ‹‚÷Î ⁄_‘ ◊›Î. ω‹Îfi˘fiÎ ¿Îfl˘⁄Îfl ’fl ÷I’fl÷Î_ ÂÀfl ’ÎÕÌ ÿı‰Îfi˘ ‰¬÷ ±ÎT›˘, ’fl_÷ ⁄Ì∞ ÷flŒ ‹_ÿÌfiÌ ±Áflfi_ ÁÎw_ ’ÏflHÎ΋ ±ı ±ÎT›_ ¿ı ËıÏ·¿˘MÀfl
ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
19
xff[wf vfgf[ xff[wfsf[ >uff[z L;fsf[;sl:
ËıÏ·¿˘MÀflfiÌ ÏÕ{Î≥fi ’Ò_»ÕÌ ¤Î√ı ±ÎÕÌ ‘flÌ ’fl Ωı ¿ı ’˛Î◊Ï‹¿ Ë÷Ì. Ï‹Ïfi fl˘Àfl √˘Ã‰Ì Ë÷Ì, ±√˛√Î‹Ì √Ï÷ ‹ÎÀı …ıfi˘ ◊˛VÀ ËıÏ·¿˘MÀflfiÌ ŒÎ˜¿ı ‹˘flÎ ’fl ÏÁ_√· ¿Î›Îfiı ‰‚÷˘ ‘y˘ ‹ÎflÌ ’˛˘’ı·fl √˘ÃT›_ Ë÷_. ÷ıfiı V◊Î›Ì flά÷˘ Ë÷˘. ∂K‰˝√Î‹Ì Ï·Œ˚À ‹ÎÀı (…\±˘, ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 1.) @·Î˜ ¿ ‰Î≥{ ÷◊Î À>_¿‹Î_, Ïø›ÎfiÌ ’˛Ï÷Ïø›Îfi˘ ±ı „ LÀ-@·Î˜ ¿ ‰Î≥{ »ıÿ ‰‚Ì ’λ˘ Ïø›Î ‰Õı ±ı ‹ ωw© ÏÿÂ΋Î_ ¿’Î÷˘ Ë÷˘. ±Î Ω÷fi_ Œfl÷Ì ⁄ı fl˘Àfl Ë÷Ì. ±Î›˘…fi ÏÁ¿˘V¿a±ı ¿›*, ÏÁ¿˘V¿afi_ VS-300 ËıÏ·¿˘MÀfl, …ıfiÌ ÁŒ‚ µÕÎfiı ∂~›fifiÌ ÷‰Îfl̬fiı fi‰˘ ‰‚Î_¿ ±ÎM›˘. ÕÎ⁄˘-…‹H΢ ‰‚Î_ ¿ ±ıÀ·ı ‹˘ÀÎ ¿ÿfiÌ ⁄Ì∞ Á¿Îfi ‰Î‚Ìfiı ·ı‰Î÷˘ Ë÷˘. ∂¤Ì ·ÌÀÌ‹Î_ ‰Î’flÌ Â¿Î› fiÏË. ËıÏ·¿˘MÀfl fl˘ÀflfiÌ ±Î‰U›¿÷Î flËÌ fiÏË. ’ÏflHÎ΋ı µ’fl-fiÌ«ı …‰Î ‹ÎÀı fl˘ÀflfiÌ {Õ’ ‰‘Îfl‰Î‹Î_ ⁄ı  ¿ ÷ı fi Î ‹Î‚¬Î¿Ì› ±ı¿‹ÎhÎ ‹A› fl˘Àfl ‰Õı ¿Î‹ «ÎS›_ ±fiı ¿<· ¿ı CÎÀÎՉ΋Î_ ±Î‰÷Ì Ë÷Ì. Œu{·Î… ‰√flfi_ Ë÷_. ¿˘¿Ï’À ‰…fi‹Î_ ÁÎfl˘ ±ı‰˘ ¿Î’ ±ÎT›˘. Ëı≥fiÏfl ŒÎ˜¿fiÎ Fa-61 ‹˘Õı·ı ±fiı¿ ’HÎ fi Ë÷Ì. ±Î‹ »÷Î_ ‹Ëk‰ flè΢ Á‰Î· Œ˘fl‰ÕÛ √Ï÷ ‹ÎÀı fi Î Á_¢‘¿˘fiı ’˛¤Îω÷ ¿›Î˝, ’HÎ ÏÁ¿˘V¿afiı Áfl‰Î‚ı ±ı ‰Î÷fi_ ¿ı ›_hÎfl«fiÎ ’˛˘’ı·flfi˘, ÷˘ ÏÁ¿˘V¿a±ı ÷ı ⁄˘Ωw’ ÁΑfifiı fiÏË. ’Ëı · ˘ Á‰Î· ÷ı fi ı ±ı ◊›˘ ¿ı ±I›_ ÷ › „ @÷¤flÌ Ë÷Ì. À΂‰Î ‹A› fl˘ÀflfiÎ_ ’Î_Ϭ›Î_fiÌ hÎÎ_Á/pitch ËıÏ·¿˘MÀfl‹Î_ ÷ıfi˘ ⁄˘Ωı ±ı¿oÿflı ‰‘ÎflÌ ÿı÷Ì ÏÁ¿˘V¿a±ı hÎHÎ ’Î_Ϭ›Î_fiÌ ÷ı‹fiÌ «øοÎfl √Ï÷ ÿflQ›Îfi Á÷÷ ⁄ÿ·Î÷Ì d· ÁÎ≥{fiÌ ⁄ı fl˘Àfl ÂÎ ‹ÎÀı ˢ‰Ì Ωı≥±ı? ÏÁ_√· fl˘Àfl ‰Õı ¿Î‹ «·ÎT›_, flËı ±ı Ω÷fi˘ ⁄_ÿ˘⁄V÷ √˘ÃT›˘. ÁËı… ⁄ÌΩı Á‰Î· ±ı ¿ı Œ˘fl‰ÕÛ √Ï÷ ‹ÎÀı ’˛˘’ı·flfi˘ ‹ÎÀı ËıÏ·¿˘MÀflfi_ ‰…fi 495 ωV÷Îfl ÁÎ◊ı ¿Ë˘ ÷˘ VS-300 ‹Î_ Á_«Î·fi ¬ÎÁ ⁄_ÿ˘⁄V÷ ¿flÌfiı ⁄˘Ωı ±˘fl ‰‘Îfl‰ÎfiÌ Ï¿·˘√˛Î‹ı ÁÌÏ‹÷ flά‰Îfi_ ‹ÎÀıfiÌ (ËÎ◊Ή΂ΠÿÎ_ÕÌ …ı‰Ì) ¿LÀˇ˘· VÀÌ¿ ÂÌ …wfl ? ⁄Lfiı ’˛ffi˘fiı ¿ıLƒ‹Î_ flÎ¬Ì ÷ıHÎı Â@› ⁄L›_. «øοÎflı CÎÒ‹÷Ì ±ı ⁄ı Ë÷Ì. ÏÁ¿˘V¿a±ı …ıfiı collective pitch fl˘Àflfi˘ À˘¿Û Ëı Ï ·¿˘MÀflfiÌ stick ¿ËÌ ±ı VÀÌ¿fiı ¬ıÓE›Î ’»Ì ±ı¿ÁÎ◊ı VS-300 fi΋fi_ ±z÷fi ËıÏ·¿˘MÀfl ⁄fiÎT›_ ±fiı ÁMÀıQ⁄fl 14, 1939 fiÎ fl˘… ˉ΋Î_ ¿Î›Îfiı ωw© ÏÿÂ΋Î_ Œfl÷Ì ¿flı, ⁄‘Î_ ’Î_Ϭ›Î_fiÌ hÎÎ_Á ‰‘Ì …÷Ì Ë÷Ì. µ’flfiÌ «ÕÎT›_ I›Îflı ∂~›fifiÎ ZÎıhÎı flÎ≥À ⁄˛‘Áı˝ ±ıÀ·ı ÷ı ’˛Ï÷Ïø›Î fiÎ⁄Òÿ ¿fl‰Î ‰‘ ˉΠfiÌ«ı ÷flŒ ‘¿ı·Î÷Î_ Ï·Œ˚À‹Î_ ‰‘Îfl˘ ω‹Îfi ¶ÎflÎ Á…ı ˝ · Ì ’˛ ◊ ‹ øÎ_ Ï ÷ ’»Ì ‹ÎÀı ÏÁ¿˘V¿a±ı VS-300 fiÌ ◊÷˘ Ë÷˘ ±fiı ËıÏ·¿˘MÀfl ÷fl÷ µ’fl «Õ‰Î ËıÏ·¿˘MÀfl ¶ÎflÎ ⁄Ì∞ ‹Î_Õ÷_ Ë÷_. ±Î VÀÌ¿ øÎ_Ï÷fi˘ ›√ ∂B›˘. ¬ıÓ«‰Îfiı ⁄ÿ·ı ÷ıfiı ¤Ï‰W›fi_ ·√¤√ ÿflı¿ fi‹Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı ËıÏ·¿˘MÀfl ÏÁ¿˘V¿a±ı I›Îflı ±ı¿ÁÎ◊ı ⁄‘Î_ CÎÕÌ ¿Îœı·Ì ÏÕ{Î≥fifiÎ ’Î_Ϭ›Î_fiÌ hÎÎ_Á‹Î_ ±Î‘Îflı fl«Î‰Îfi_ Ë÷_ Á‹Îfi CÎÀÎÕ˘ ◊÷˘ ±fiı ÷ı ±Î¿ÎÂÌ ‰ÎËfi Ë÷˘. Ï·Œ˚À I›Îflı CÎÀÌ ’˛ › ˘√ÎI‹¿ ‹ÀÌfiı Ω›, ‹ÎÀı ËıÏ·¿˘MÀfl ’˛ı„@À¿· ⁄fi‰Îfi_ Ë÷_. fiÌ«ı ±Î‰‰Î ‹Î_Õ÷_ ≥√˘fl ÏÁ¿˘V¿afiÎ Ë÷_. ¿Î›˝’˛¿Îfl ±ı¿oÿflı ÏÁQ’· Ë÷˘. VS-300 ‹ÎÀı ’HÎ ÏÁ¿˘V¿a±ı ‰‘ ωÂı Ê HÎ ÷flÌ¿ı Á_¿ÌHν ±Î›˘…fi VS“øÎ_ Ï ÷¿ÎflÌ” ÏÁ‰Î› ⁄ÌΩı ÂOÿ ¿ÿΫ 300 fiÌ Œ˘fl‰ÕÛ 20 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
xff[wf vfgf[ xff[wfsf[ c[L,fsf[58z
⁄ı¿‰ÕÛ ±fiı ·ıŒ˚À-flÎ≥À √Ï÷ ‹ÎÀı ¿fl‰_ ’Õu_ ±fiı ‰¬÷ …÷Î_ ±ı … øÎ_Ï÷¿ÎflÌ ÁÎÏ⁄÷ ◊‰Îfi_ Ë÷_. ±Î ¿Î›˘˝ ‹ÎÀı ‰’flÎ÷˘ ÿÎ_Õ˘ cyclic pitch stick ±ı ‰ _ ·ı ⁄ · ’ÎQ›˘. (±ËŸ cyclic ±ıÀ·ı ŒflÌ ŒflÌfiı ’fiflΉÏ÷˝÷ ◊›Î ¿fl÷Ì CÎÀ‹Î‚.) fi‹ÒfiÎw’ ºWÀÎ_÷ ÷flÌ¿ı Œ˘fl‰ÕÛ ›Îfiı ±√˛√Î‹Ì √Ï÷fiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ VS300 fiÎ_ ¿LÀˇ˘SÁ Á_¤Î‚Ì flËı·˘ ÏÁ¿˘V¿a cyclic pitch stick fiı ±Î√‚ ÷flŒ ‘¿ı·ı I›Îflı ’Î_Ϭ›Î_fiÌ hÎÎ_Á «˘yÁ CÎÀ‹Î‚‹Î_ ⁄ÿ·Î÷Ì Ë÷Ì ±fiı Á÷÷ ⁄ÿ·Î›Î ¿fl÷Ì Ë÷Ì. Ï⁄·¿<· ’λ‚ ÷flŒfi_ ’Î_Ϭ›_ ±Î√‚ ÷flŒ …‰Î ‹ÎÀı 1800 fi_ ±‘˝‰÷‚ ˝ ¿Î’ı ±ı ÿflQ›Îfi ÷ıfiÌ hÎÎ_Á ±˘»Ì flËı, ’HÎ »ı¿ ±Î√‚ ’ˢÓE›Î ⁄Îÿ ÷ı ⁄οÌfi_ 1800 fi_ ±‘˝‰÷˝‚ ’Òw_ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ŒflÌ ’λ‚ Ω› ±ı ‰¬÷ı hÎÎ_Á øÏ‹¿ flÌ÷ı ‰‘Ì …‰Î ’΋÷Ì Ë÷Ì. (…\±˘, ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 2.) ˉÎfiÎ ‰‘ …J◊Îfiı I›Îflı ⁄ı¿‰ÕÛ ’ ‹‚ı, ±ıÀ·ı ËıÏ·¿˘MÀfl Œ˘fl‰ÕÛ …÷_ Ë÷_. ËıÏ·¿˘MÀflfiı Ïfl‰Á˝‹Î_ ∂ÕÎÕ‰_ ˢ› I›Îflı cyclic pitch stick fiı ¬ıÓE›Î ’»Ì hÎÎ_Á-⁄ÿ·Ìfi˘ ø‹ ∂·ÀÎ÷˘ Ë÷˘; ±ıÀ·ı ¿ı ’Î_Ϭ›_ ËıÏ·¿˘MÀflfiÌ ’Ò_»ÕÌ fi∞¿ ’ˢÓE›Î ⁄Îÿ ‹˘flÎ ÷flŒ …‰Î ‹Î_Õı ±ı ‰¬÷ı ÷ıfiÌ hÎÎ_Á ‰‘÷Ì Ë÷Ì. ËıÏ·¿˘MÀflfi˘ ‹˘fl˘ ŒıflT›Î ‰√fl ÷ıfiı ÕÎ⁄Ì ¿ı …‹HÎÌ ÷flŒ Áfl¿Î‰‰_ ˢ› I›Îflı ’HÎ hÎÎ_Á⁄ÿ·Ìfi˘ ±ı … ‹Ò‚¤Ò÷ ÏÁ©Î_÷ ·Î√ ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰÷˘ Ë÷˘. (…\±˘, ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 3.) ‹˘fl˘ Œıfl‰Ì Àfi˝ ·ı‰Îfi˘ ˢ› I›Îflı ’»‰ÎÕıfiÌ Ï‹Ïfi fl˘ÀflfiÌ hÎÎ_Á ‰‘±˘»Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰÷Ì Ë÷Ì ±fiı ËıÏ·¿˘MÀflfi˘ Á_«Î·¿ ±ı ‰¬÷ı ÷ıfiÎ ’√ fiÌ«ıfi_ …ı ÷ı ’ıÕ· ÿÎ⁄÷˘ Ë÷˘. ≥√˘fl
ÏÁ¿˘V¿afiÌ ⁄Ïfi›ÎÿÌ ÏÁÏ© ±ı ¿ı ±Î‰Ì ¿fl΋÷Ì ±fiı ¿Î›˝Z΋ ›_ h Îfl«fiÎ ‘flΉ÷ _ …√÷fi _ Á‰˝ ’ ˛ ◊ ‹ Ëı Ï ·¿˘MÀfl ÷ı H Îı ⁄fiÎT› _ . «Î·ÌÁ ‰Ê˝ ◊›ı
±ËS›ÎfiÌ ÿÂÎ ¤˘√‰÷Î ±Î¿ÎÂÌ ‰ÎËfi‹Î_ fi‰˘ ’˛ÎHÎ e_@›˘. …÷ı ÿËÎÕı ⁄‘Î_ ËıÏ·¿˘MÀfl˘fiÌ ÏÕ{Î≥fi ÷ıHÎı ÁÒ«‰ı·Î œÎ_«Î ‹…⁄ CÎÕΉΠ·Î√Ì ±fiı ÷ı ± ˘ ±ı Q O› · LÁ◊Ì ‹Î_ Õ Ìfiı √fiÏÂ’ Á ‘ ÌfiÎ ⁄Ë Ï ‰‘ fl˘· ¤…‰‰Î ·ÎB›Î_. ⁄Ë ±˘»Î ¢‘¿˘ ±ı‰Î ˢ› ¿ı …ı±˘ ÷ı‹fiÌ Â˘‘ ¶ÎflÎ ÁΩ˝÷Ì øÎ_Ï÷fiÎ ∞‰÷Î∞‰÷ ÁÎZÎÌ ⁄fiı. ≥√˘fl ÏÁ¿˘V¿a ±ı ⁄Î⁄÷ı ¬ÂfiÁÌ⁄ Ë÷˘. ±Î˜√VÀ 26, 1972 fiÎ fl˘… ÷ı 83 ‰Ê˝fiÌ ™‹flı Q≤I› ’ÎQ›˘ I›Îflı …√÷‹Î_ Ëı Ï ·¿˘MÀfl˘fiÌ Á_ A ›Î 25,000 ¿fl÷Î_ ‰‘Îflı Ë÷Ì. ›fl˘’±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ÁıÓ¿Õ˘ …B›Î±ı ’ıÁıL…fl˘ ‹ÎÀı Ëı Ï ·¿˘MÀflfiÌ ÂÀ· Áω˝ Á «Î·÷Ì Ë÷Ì. ∫„B·Â «ıfi·fiÎ Á‹ƒÌ ÷˘ŒÎfi‹Î_ ŒÁÎ÷Î fiÎω¿˘fiı ËıÏ·¿˘MÀfl ‰Õı ⁄«Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î Ë÷Î. flÏ›ÎfiÎ ÁΛÏ⁄Ïfl›Î‹Î_ Àfi⁄_ ‘ ‰…fifiÎ ±˙z˘Ï√¿ Áfl_Ω‹fiÌ ËıflŒıfl ‹˘Àı ¤Î√ı Ëı‰ÌÕuÒÀÌ ¿ZÎÎfiÎ_ ËıÏ·¿˘MÀfl˘ ‰Õı ¿flÎ÷Ì Ë÷Ì. ÿÏfl›Î≥ ÷ı·¿>‰Î±˘ ΩıÕıfi˘ Á_’¿Û ËıÏ·¿˘MÀfl˘ ¶ÎflÎ flά‰Î‹Î_ ±Î‰÷˘ Ë÷˘. ω›ı÷fi΋ ›©‹Î_ ËıÏ·¿˘MÀfl˘fiÌ ¤ÒÏ‹¿Î ‹A› Ë÷Ì, F›Îflı ω‹Îfi‰ÎË¿ …ËÎΩı±ı ÷◊Î ‹fi‰Îfl˘±ı Ëı Ï ·¿˘MÀflfiı ±ı „ LÀÁ⁄‹Ïflfi ‰Î˜flŒıflfi_ ÂjÎ ⁄fiÎT›_ Ë÷._ ≥√˘fl ÏÁ¿˘V¿a±ı «ı÷Ήı·Ì øÎ_Ï÷fi˘ ÿ˘fl ⁄ÌΩ_ ’Î_hÎÌÁ ‰Wν ’»Ì ±Î…ı ’HÎ «Î· »ı. Àı@fi˘·˘Ï…fiÎ fi΋ı ËıÏ·¿˘MÀfl‹Î_ fi‰Î ËÌflÎ Ào¿Î÷Î Ω› »ı ÷ı‹ ±ı N˚·Î∫√ ‹ÂÌfi ±˘fl ‹˘Õfi˝ ±‰÷Îfl ’΋÷_ Ω› »ı. ±ı‰˘ ±‰÷Îfl ¿ı …ıfiı ÏÁ¿˘V¿a±ı ¿ÿÌ V‰Mfiı› ¿SM›˘ fi Ë÷˘, »÷Î_ Áfl‰Î‚ı ÷˘ ÷ı ÏÁ¿˘V¿afiÌ ¿S’fi΄@÷fiı … ±Î¤ÎflÌ »ı.á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
21
12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789 12345678901234567890123456789012123456789
cf[5f 0fifdfg0 O uff[,fsf[g0fgff[ clzf[ Biffz[ Ljf,fgf tfzls[ gffdfrflgf afgiff[ ±ı¿ ‰¬÷ ±ı‰_ ⁄L›_ ¿ı ÕΛ‹LÕ Ï¿o√ ÷flÌ¿ı ’_¿Î›ı·Î ËıflÌ Ï‰LVÀfi fi΋fiÎ ±‹ıÏfl¿fi {‰ıfḻı fiÌ·‹ …ı‰Î ÿı¬Î÷Î 45.5 ¿ıflıÀfiÎ ÕÎ¿Û O·Ò ËÌflÎfi_ ’˘VÀ ’ÎÁ˝· ÷ˆ›Îfl ¿›*, 10,00,000 ÕΘ·flfi˘ ’˘VÀ· ‰Ì‹˘ ¿œÎT›˘, ‰Ì‹ÎfiÎ Ï’˛Ï‹›‹ «Î…˝w’ı 142.66 ÕΘ·flfiÌ À’η ÏÀÏ¿À µ’flÎ_÷ ⁄Ì∞ 2.44 ÕΘ·flfiÌ ÏÀÏ¿À ’˘VÀ· «Î…˝ ’ıÀı ·√ÎÕÌ ±fiı ’»Ì ÷ı ’ÎÁ˝· ‰Î˜ÏÂ_BÀfifiÌ „V‹◊Á˘Ïfi›fi ≥„LVÀÀuÒÂfifiı Á’˛ı‹ ¤ıÀ ‹˘¿·Ì ±ÎM›_. ˢ’ ÕΛ‹LÕ fi΋fiÎ ËÌflÎfiÌ ·√¤√ 300 ‰Ê˝ ·Î_⁄Ì ÷fl¬ÎÀ¤flÌ ÿÎV÷Îfifi˘ ±_÷ ·Î‰Ì ÿı÷˘ ±ı Ïÿ‰Á fi‰ıQ⁄fl 10, 1958 fi˘ Ë÷˘. ’˘VÀ ’ÎÁ˝· fl‰ÎfiÎ ¿›Î˝ ’»Ì ËıflÌ Ï‰LVÀfiı ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ◊ıfiÎ Ï‹hÎfiı …HÎÎT›_ — “ËÌflÎfiÎ ±Ï¤ÂÎ’‹Î_ Ë_ ‹Îfi÷˘ fi◊Ì, »÷Î_ ˉı ‹fiı flÎË÷ …HÎΛ »ı.” ωLVÀfifiÌ ‹ÎL›÷Î …ı ˢ› ÷ı, ’HÎ ⁄ÌΩ ±fiı¿ ·˘¿˘ ˢ’fiı ‹fiËÒÁ ËÌfl˘ ‹Îfi÷Î ±ÎT›Î Ë÷Î. ·˘Ï˛΂ ÷‰Îfl̬ ‘flΉ÷Î ¿˘ÏËfiÒflfiÌ …ı‹ ˢ’ ’HÎ ÿÏZÎHÎ ¤Îfl÷‹Î_ ±Î‰ı · Ì √˘·¿˘LÕÎ ¬ÎHÎfiÌ ’ıÿΠË÷˘, F›Î_ ÿÏfl›Î-±ı-fiÒfl, √˛ıÀ ‹˘√·, Ïfl…ıLÀ, …ı¿⁄ ‰√ı fl ı …ı ‰ Î ⁄ÌΩ hÎÌÁı ¿ ⁄ıfi‹Òfi ËÌflÎ ’HÎ 16 ‹Ì ◊Ì 18 ‹Ì ÁÿÌ ‰E«ı ‹‚Ì ±ÎT›Î Ë÷Î. ÿÏfi›Î‹Î_ Á˙◊Ì ‰‘ ËÌflÎ ±Î’÷Ì ¬ÎHÎ ±ı ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ (±fiı ‰¬÷ı √˘·¿˘LÕÎfiÌ Ë÷Ì. ±’¿Ïfi›Î‚) ±ı¿ fiÏË, ’HÎ ⁄‘_ ‹‚Ìfiı ˢ’ ÕΛ‹LÕ 22 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
» ¬ÎH΢ Ë÷Ì. Ï¿o‹÷Ì ËÌflÎ ‰Õı ÷ı±˘ ÁQ≤© ˢ‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ’˛Î√ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ ¿Î‚‹Î_ I›Î_ M≤J‰ÌfiÎ ±Î_ ÷ Ïfl¿ ·Î‰ÎflÁfiÎ µ¤flÎ Ãıfl Ãıfl «ÕuÎ ±fiı ÷ı‹fiÎ ’√·ı ¤ÒV÷flÌ› µ◊·’Î◊·˘ ‹«Ì I›Îflı ’Î÷΂‰ÎÁÌ ËÌflÎ µ’·Ì Á’ÎÀÌ ’ÎÁı ±Î‰Ì √›Î Ë÷Î. ¿ÚWHÎÎ√˘ÿΉflÌfiÎ ±fiı¿ …‚’˛‰Îˢ±ı I›Îfl ⁄Îÿ ¬Õ¿Î‚ ¤ÒÏ‹fi_ ¿Î‚ø‹ı ‘˘‰ÎHÎ ¿›* I›Îflı ËÌflÎ ±fiı ⁄ÎèÎ Á’ÎÀÌ ‰E«ıfi_ ±_÷fl ‰‚Ì CÎÀu_ ±fiı ¬ÎHο΋ Á·¤ ⁄L›_. ≥. Á. 1518 ‹Î_ ¿<÷Ò⁄ ÂÎËÌ ‰_  fiÎ ’flÿı Â Ì Ë ‹ ·Î¬˘fl˘±ı √˘·¿˘LÕÎfiı ∞÷Ì I›Î_ ¬ÎÏHΛΠ√·Î‹˘fiı ¿Î‹ı ·√ÎÕuÎ ±ı ’Ëı·Î_ ÏËLÿ flÎ…‰Ì±˘ CÎHÎÎ ËÌflÎ ¿œÎ‰Ì «Ò@›Î Ë÷Î. CÎb_ ¿flÌfiı ˢ’ ÕΛ‹LÕfi˘ ’HÎ ÷ı‹Î_ Á‹Î‰ı ◊›˘ ˢ‰˘ Ωı≥±ı, ¿ı‹ ¿ı 112 ¿ıflÀı fiÎ ‹Ò‚ ¿ÿfi˘ ±ı ËÌfl˘ √˘·¿˘LÕÎfiÎ fl΋-ÁÌ÷Î ‹_Ïÿflı lÌ fl΋fiÌ ‹ÒÏ÷˝‹Î_ ‰’flΛ˘ Ë÷˘. ËÌfl˘ ¿ıÀ·Î_ ‰Ê˝ ‹_Ïÿfl‹Î_ Á·Î‹÷ flËı‰Î ’ÎQ›˘ ±ı ÷˘ ¿˘fiı ¬⁄fl, ’HÎ Ï¿o‹÷Ì flIfi˘fi˘ ¡ıL« Á˘ÿÎ√fl Ï…›Î_ ⁄΄M÷V÷ ÷ΉÏfi˝›ı √˘·¿˘LÕΠωÂı ·˘¤Î‹HÎÌ ‰Î÷˘ ÁÎ_¤‚Ìfiı 1645 ‹Î_ I›Î_ ’ˢÓE›˘ I›Îflı ±ı ËÌfl˘ ÷ıfiÎ Ωı‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. ±ı¿ ÷‰ÎflÌ¬Ì fi˘Ó‘ ‹…⁄ ‘_ ‘ ÎÿÎflÌ ÷V¿flı Ï…›Î_ ÷ΉÏfi˝ › ı fi ı ËÌfl˘ ⁄÷ÎT›˘, F›Îflı ⁄Ì∞ ±ˆ Ï ÷ËÎÏÁ¿ fi˘Ó‘ ±fiÁÎfl ¬ÿ ÷ΉÏfi˝›ı±ı ‹_ÏÿflfiÎ ’Ò Ω flÌfiı fiÎHÎÎ_ fi _ ’˛ · ˘¤fi ±Î’Ì ËÌflÎfiÌ ÷V¿flÌ ¿flÎ‰Ì Ë÷Ì. √‹ı ÷ı‹, ’HÎ ⁄ıÂÏ¿o‹÷Ì ËÌfl˘ À>_¿ Á‹› ⁄Îÿ ¤Îfl÷fiÎ ÁÌ‹ÎÕÎfiÌ ⁄ËÎfl fiÌ¿‚Ì √›˘.
‹_ÏÿflfiÌ ’˛Ï÷‹Îfi˘ ‹›Î˝ÿΤ_√ ¿flΛÎfiÎ ÿW¿ÚI›±ı ËÌflÎfiı ΩHÎı ±Â¤ ⁄fiÎ‰Ì ÿÌ‘˘ ˢ› ÷ı‹ ±ÎŒ÷¿ÎflÌ CÎÀfiα˘fi˘ ø‹ ’HÎ ±ı … ‰¬÷ı Âw ◊›˘. Á_¿Àfi˘ ¤˘√ ⁄fi‰Î‹Î_ ’Ëı·˘ ‰Îfl˘ ⁄ı¿ ÷ΉÏfi˝›ıfi˘ ±ÎT›˘. ËÌflÎfi˘ ›˘B› ¤Î‰ ±Î’Ì Â¿ı ÷ı‰˘ ‹Î·ı÷Ωfl CÎflο ¢‘‰Î ‹ÎÀı ¡ÎLÁ‹Î_ ±fiı ’Õ˘ÂÌ ⁄ı„S…›‹‹Î_ CÎb_ ¤À@›Î ’»Ì ±_÷ı ÷ıHÎı ¡ÎLÁfiÎ flÎΩ ·≥ 14‹Î fiı ±ı fi_√ ⁄÷ÎT›˘ ±fiı ÷ıfiÌ ΩıÕı Á˘ÿ˘ ’ο˘ ¿›˘˝. √˘·¿˘LÕÎfiÎ ⁄ÌΩ Õ{fiı¿ ‹˘ÀÎ ËÌflÎ ’HÎ ÷ıfiı ‰ıE›Î. ⁄ÿ·Î‹Î_ ’W¿‚ fl¿‹ ‹‚Ì. ‰‘ ’ˆÁÎfiÎ ·˘¤‹Î_ √˘·¿˘LÕÎfiÎ ‰‘ ËÌflÎ ‹ı‚‰‰Î ÷ΉÏfi˝›ı ŒflÌ ¤Îfl÷fiÎ ’˛‰ÎÁı fiÌ¿Y›˘ I›Îflı ‹Î√˝‹Î_ ‰ÎCÎı ÷ıfiı ŒÎÕÌ ¬Î‘˘. ±Î ÷flŒ ·≥ 14‹Î ±ı ËÌflÎfiı CÎÎÀÌ·˘ ⁄fiΉ‰Î ÂÎËÌ {‰ıflÌ ’ÎÁı ÷ı ¿’ÎT›˘ ±ıÀ·ı ÷ıfi_ ¿ÿ CÎÀÌfiı 45.5 ¿ıflıÀfi_ flèÎ_, ’fl_÷ ÷ıfiÌ fl˘fi¿ ±ÁΑÎflHÎ flÌ÷ı ‰‘Ì …‰Î ’΋Ì. ¡ÎLÁfiÌ √Îÿ̱ı ⁄˘Ó÷flı ‰Ê˝ Á‘Ì flÎ… ¿flfiÎfl ÷ı‹… ±‹ı Ï fl¿Îfi˘ ÷‹Î‹ Ï‹ÏÁÏÁM’Ì ’˛ÿı ¡ÎLÁ ‹ÎÀı ∞÷Ì ÷ıfiı ’˘÷ÎfiÎ ·≥/Louis fi΋fiı ±fi·ZÎÌ ·≥ÏÁ›ÎfiÎ ΩËı fl ¿flfiÎfl · ≥ fiı ±’¿Ïfi›Î‚ fi_√ ⁄ı flÌ÷ı fiÕu˘ — ±Î’¬ÿÌ, ¤˛WÀΫÎfl ±fiı ¢ÊHά˘flÌfiı ·Ì‘ı ÷ı ±ıÀ·Ì Ëÿı Ï÷flV¿Îfl’ÎhÎ ⁄L›˘ ¿ı 1712 ‹Î_ ’ıÏflÁfiÌ ¤Î√˘‚ı ÁıLÀ ÕıÏfiÁfiÎ ««˝ ÷flŒ ‘ÒÏ‚›Î flV÷ı fiÌ¿‚ı·Ì ÷ıfiÌ V‹ÂÎfi›ÎhÎ΋Î_ ‹Ëı·fiÎ Œ@÷ Ë…^Ïfl›Î±˘ Á΋ı· Ë÷Î. ·≥±ı ∞÷ı·˘ Ï‹ÏÁÏÁM’Ìfi˘ ’˛ÿı I›Îfl ’»Ì ¡ÎLÁı ‹ÎhΠˢ’ ÕΛ‹LÕfiÎ ¿Ï◊÷ ±Ï¤ÂÎ’fi˘ ’Ëı ·‰Ëı·˘ ¤˘√ ⁄fifiÎfl ÷ΉÏfi˝›ı ÿ˘œ ¿fl˘Õ ÕΘ·fl‹Î_ ±‹ıÏfl¿Îfiı ‰ı«Ì ÿı‰˘ ’Õu˘, F›Î_ ±‹ıÏfl¿Î±ı ·≥ÏÁ›ÎfiÎ ÁÏË÷ ’_ÿfl flÎF›˘fi_ √Ãfi ¿›*. ±ı¿ I≤÷Ì›Î_ ±‹ıÏfl¿Î ¤÷’Ò‰˝ ¡ıL« ¤ÒÏ‹ ‰Õı ⁄L›_. ·≥ 14‹Î fiÎ ±fi√Î‹Ì ·≥ 15 fiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ÷ıfiÎ ÂÎÁfi¿Î‚ ÿflQ›Îfi ¡ÎLÁı ±ÎÏ¡¿Î‹Î_, ¿ıfiÕı ΋Î_ ÷ı‹… ¤Îfl÷‹Î_ ’˘÷ÎfiÎ ¿⁄Ω fiÌ«ıfiÎ CÎHÎÎ ¬flÎ ’˛ÿı¢ √‹Î‰Ì ÿÌ‘Î ±fiı ÿfl⁄ÎflÌ À˘‚¿Ì±ı ·≥ 15‹Î fiÌ CÎHÎÌ ¬flÌ ÁkÎÎ ±Î_«¿Ì ·Ì‘Ì. flÎF›fiÌ Ï÷ΩıflÌ‹Î_ ’Õı·˘ ÷ΉÏfi˝›ıfi˘ ËÌfl˘ ¿ıÀ·Î_¿ ‰Ê˝ ’»Ì ·≥ 16‹Î fiÌ C΋_ÕÌ flÎHÎÌ ±ıL÷˘≥fiı÷fiÎ fiı¿·ıÁ‹Î_ V◊Îfi ’ÎQ›˘ I›Îflı ’Ëı · ̉Îfl ÷ı fi Ì √Ò œ ±Áfl˘ ωÂı
¿S’fiÎfl_√Ìfi ±À¿‚˘ ◊‰Î ·Î√Ì. ±Î’¬ÿ flÎΩÂÎËÌ Á΋ı ±ˆ Ï ÷ËÎÏÁ¿ ¡ı L « øÎ_Ï÷fi˘ ¤Õ¿˘ ±ı … ‰¬÷ı Á‚B›˘. ’˛Ωω‹¬ flÎΩfiÌ …ı‹ ËÎ◊ÌÿÎ_÷fiÎ Ï‹fiÎfl΋Î_ flËı ÷ Ì fiÎÁ‹… flÎHÎ̱ı ±ı ‹ ¿ËÌ ‹Î‹·˘ Ï⁄«¿ÎT›˘ ¿ı ¤Ò¬ı ‹fl÷Î ·˘¿˘ ’ÎÁı Ωı ¬Î‰Î ‹ÎÀı ⁄˛ıÕ fi ˢ› ÷˘ ÷ı‹HÎı ¿+¿ ‰Õı ¿Î‹ «·Î‰‰_ Ωı ≥ ±ı . CÎÎ ’fl ‹ÌÃÎfiÎ »oÀ¿Î‰ …ı‰Î ±ı ÁÒ«fiı ÿfl̃ ’˛ Ω fi˘ ±Îø˘Â ‰‘ÎflÌ ‹Ò@›˘ ±fiı flÎΩÂÎËÌfiÎ_ ‹ÒÏ‚›Î_ ¬ıÓ«Ì ¿Îœ‰Î ·˘¿˘ ÏËoÁ¿ ±Î_ÿ˘·fiı «ÕuÎ. øÎ_ Ï ÷fiÌ F‰Î‚Î ÿı¤fl‹Î_ Œı·Î‰Î ‹Î_ÕÌ I›Îflı flÎΩÂÎËÌfiÌ ’˛◊Î ‘flΉ÷Î ±Î˜„VÀˇ›Î ÷◊Î ’˛Ï›Π…ı‰Î ÿı¢±ı ¡ÎLÁfiı ’˛ΩÁkÎο ⁄fi÷_ fl˘¿‰Î ·≥ 16‹Î fiÌ ÁËΛ ‹ÎÀı ·U¿fl ‹˘¿S›_, ’HÎ ·˘¿øÎ_Ï÷‹Î_ ΩıÕΛı·Î ¡ıL« ÁˆÏfi¿˘±ı ÷ıfiı ’ıÏflÁ Á‘Ì ’ˢӫ‰Î fi ÿÌ‘_. ÿflQ›Îfi ’˛Ωfi˘ Ïÿfi’˛Ï÷Ïÿfi ‰‘÷˘ ±Îø˘Â Ωı÷Î_ flÎΩ ·≥ ±fiı flÎHÎÌ ‹˜flÌ ±ıL÷Îı≥fiı÷ …^fi 20, 1791 fiÌ flÎhÎı ‰ıÂ’·À˘ ¿flÌ C΢ÕÎ√ÎÕÌ‹Î_ ÁflËÿ ÷flŒ Ëo¿ÎflÌ √›Î. ±‘flV÷ı ÷ı‹HÎı ‰ÌÂÌ‹Î_ ÷I’fl÷_ fl˘¿ÎHÎ fi ¿›* ˢ÷ ÷˘ Ëı‹¬ı‹ ÁflËÿ’Îfl fiÌ¿‚Ì …‰Î÷, ’fl_÷ ‰ÌÂÌfiÎ ‹ÎÏ·¿ı I›Î_ ·≥fiı ÷ı fi Ì ¿œo √ Ì «Î·fiÎ ±Î‘Îflı ÷fl÷ ±˘‚¬Ì ¿Îœu˘. flÎΩ-flÎHÎÌfiı ¿ıÿÌ ⁄fiÎ‰Ì ’ıÏflÁ ·Î‰‰Î‹Î_ ±ÎT›Î, F›Î_ ÷ı‹fiÎ ’fl ÿıƒ˘ËfiÎ ±Îfl˘’Áfl ¬À·˘ «ÎS›˘. ¬À·˘ ‹ÎhÎ ±˙’«ÎÏfl¿ Ë÷˘, ¿ı‹ ¿ı Q≤I›ÿoÕ ÏÁ‰Î› ⁄Ì∞ ÁΩ øÎ_Ï÷¿Îfl˘fiı …«ı ÷ı‹ fi Ë÷Ì. ΩL›±ÎflÌ 21, 1793 fiÎ Ïÿ‰Áı flÎΩ ·≥ 16‹Î fi˘ ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ±Î˜@À˘⁄fl 16, ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
23
1793 fiÎ Ïÿ‰Áı flÎHÎÌ ‹˜flÌ ±ı L ÷Îı ≥ fiı ÷ fi˘ ΩËı fl ‹Î_ ÏÂflE»ı ÿ ¿flÌ fiά‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. flÎΩÂÎËÌfiÌ fiÎ⁄ÒÿÌ ’»Ì …ı fi‰ _ ’˛ Ω ÁkÎο V◊’Λ _ ÷ı ‹ Î_ Áı fi Î’Ï÷ fiı’˘Ï·›fi ⁄˘fiÎ’ÎÀÛ ‹ÎÀı ÁkÎÎfl˘ËHÎfi˘ ‹Î√˝ ¬Ò·Ì √›˘. ÷ΉÏfi˝ › ı fi Î ËÌflαı ¡ÎLÁfiÌ ÷‰Îfl̬ ⁄ÿ·Ì fiÎ¬Ì ±ı‹ ÷˘ fi ¿ËÌ Â¿Î›, ’fl_÷ ‰¬÷ …÷Î_ ±ı ⁄fiΉfiı ËÌflÎfiÌ ¿Ï◊÷ ‹ÎÃÌ ±Áfl˘ ÁÎ◊ı ΩıÕÌ ÿı ‰ ΋Î_ ±Î‰fiÎfl Ë÷˘. ±Î ËÌfl˘ ‘flΉ÷Ì T›„@÷fi_ ±ÏË÷ ◊Λ ¿ı ’»Ì ±¿Î‚ı Q≤I› ’HÎ ◊Λ ±ı‰Ì ‹ÎL›÷Îfi˘ ’Ëı·˘ ±_¿<fl ¡ıL« øÎ_Ï÷ ÿflQ›Îfi eÀu˘ ±ı‹ ¿Ë˘ ÷˘ «Î·ı. ·≥‹˜ fl Ìfi˘ (…‹b_ Ï«hÎ) ÏÂflE»ı ÿ ◊›˘ ±ı ’Ëı·Î_ ÷ΉÏfi˝›ıfi˘ ËÌfl˘ …Õı·Î fiı¿·ıÁ ÁÏË÷ ÷ı‹fi_ ⁄‘_ ÂÎËÌ {‰ıflÎ÷ …M÷ ¿flÌ ’ı Ï flÁfiÎ Á_√˛Ëη›‹Î_ ‹˘¿·Ì ÿı‰Î›_ Ë÷_, ’HÎ I›Î_ ±ı Á·Î‹÷ fi flèÎ_. ±ı¿ Ïÿ‰Á Ë S ·Õı «Õı · Î ·U¿flfiÎ … »±ı ¿ ÁˆÏfi¿˘±ı ÷ı Á_√˛Ëη› ’fl CÎÎÕ ’ÎÕÌ ±fiı {‰ıflÎ÷ «˘flÌ √›Î. ËÌflÎ ‹ÎÀı ¿ıÀ·Î_¿ ‰Ê˝ I›Îfl ’»Ì ±iÎÎ÷‰ÎÁfiÎ_ ‰ÌI›Î_. ≥Ï÷ËÎÁfiÎ ’Îfiı ÷ıfiÎ Á√Õ ±Ï‘¿Ú÷ flÌ÷ı ÿ…˝ fi ◊›Î, »÷Î_ T›Î’¿ ‘ÎflHÎÎ ±ı‰Ì »ı ¿ı ÷V¿fl ÁˆÏfi¿˘ ‰E«ı ÂÎËÌ {‰ıflÎ÷fiÌ ‰ËıÓ«HÎÌ ◊›Î ’»Ì ËÌfl˘ B›·˘ fi΋fiÎ ¡ıL« ÁˆÏfi¿fiÎ ŒÎ‚ı √›˘. ¡ÎLÁfiÌ fi‰Ì Áfl¿Îfl ÂÎËÌ {‰ıflÎ÷fiÎ «˘fl˘fiÌ ÿı¤fl‹Î_ ¢‘ «·Î‰÷Ì Ë÷Ì, ‹ÎÀı ∫„B·Â ¬ÎÕÌfiÎ ¡ıL« ¿Î_Ãı · ËΉ˝ fi√fl‹Î_ ¿ıÀ·˘¿ Á‹› Ω÷ »^’ÎT›Î ’»Ì B›·˘ ¬ÎÕÌ ’Îfl ¿flÌfiı Á΋ΠϿfiÎflı ∫B·ıLÕ …÷˘ flè΢. 24 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
µÃÎ_÷flÌ ’΋ı·Î ËÌflÎfiı ⁄ÿfi΋ ¿flÌ ÿı ÷ı‰Î ±Â¤ ⁄fiΉ˘ I›Îfl ’»Ì Á_Ωı√˘‰ÂÎ÷˚ {Õ’Ì ø‹‹Î_ ⁄L›Î. ∫B·ıLÕ‹Î_ flËÌfiı √…flÎfi «·Î‰‰ÎfiÌ Á‹V›Î ±fi¤‰÷Î B›·˘±ı 1796 ‹Î_ ËÌfl˘ …ıQÁ Œ˘@Á fi΋fiÎ ±_√˛ı… {‰ıflÌfiı ÁV÷Î ÿ΋ı ‰ı«Ìfiı ◊˘ÕÎ_ fiÎHÎÎ_ ÷˘ µ’ΩT›Î_, ’HÎ I›Îfl ’»Ì ÷ı ¡ıL« ˢ‰ÎfiÌ ΩHÎ ◊÷Î_ ±_√˛ı… Ë¿>‹÷ı ÷ıfiı ’_ÿfl ‰Ê˝ ‹ÎÀı …ı·‹Î_ ‘¿ı·Ì ±_√˛ı… ·ZÎÎÏ‘’Ï÷ ÿÌ‘˘. ⁄Ì∞ ÷flŒ …ıQÁ Œ˘@ÁfiÌ Ëıfi˛Ì όϷ’ ˢ’ ‹ÎÏ·¿Ìfi˘ ⁄fiı·˘ ËÌfl˘ ¬ÿ ÷ıfiÎ ÿÌ¿flαı ÷ŒÕÎT›˘ ±fiı ¡Î„LÁÁ fi΋fiÎ ⁄ÌΩ {‰ıflÌfiı ‰ıE›Î ’»Ì ±ÎI‹ËI›Î ¿flÌ fiάÌ. ◊˘ÕÎ_ ‰Ê˝ ⁄Îÿ ¡Î„LÁÁı ÷ı ËÌfl˘ ÁMÀıQ⁄fl, 1812 ‹Î_ ∫B·ıLÕfiÎ ’˛A›Î÷ ÕΛ‹LÕ ‹«˝LÀ ÕıÏfi›· ±ıSÁfifiı ‰ıE›˘, ’fl_÷ fiÎHÎÎ_ ¤˘√‰‰Î ±ı ’HÎ ∞T›˘ fiÏË. Á˘ÿÎ ’»ÌfiÌ hÎÌ∞ Á‰Îflı ±ıSÁfi ÷ıfiı w⁄w ‹‚‰Î √›˘ I›Îflı ¡Î„LÁÁ Ï⁄»Îfi΋Î_ Q≤I› ’΋ı·Ì Ëη÷ı ’Õu˘ Ë÷˘. ±Î ⁄‘Î ’˛Á_√˘ (±fiı I›Îfl ’»ÌfiÎ ⁄fiΉ˘ ’HÎ) ÷ΉÏfi˝›ıfiÎ ËÌflÎfiı ·Î_⁄Î Á‹›ı fl˘«¿ ÿo÷¿◊ÎfiÎ √Òœ ’ÎhÎ ÷flÌ¿ı √Î…÷˘ ¿flÌ ÿı‰ÎfiÎ Ë÷Î. ¿˘≥ «˘yÁ fi΋ ‰√flfiÎ ËÌflÎfiı ÷ıfi_ ˢ’ ÕΛ‹LÕ ±ı‰_ ¿Î›‹Ì ·ı⁄· ±ı ‰¬÷ı ‹Y›_ ¿ı F›Îflı 1830 ‹Î_ ÕıÏfi›· ±ıSÁfiı ·ZÎÎÏ‘’Ï÷ ±_√˛ı… ⁄ıL¿fl Ëıfi˛Ì όϷ’ ˢ’ ÁÎ◊ı 18,000 ’εLÕ‹Î_ ÷ıfi˘ Á˘ÿ˘ ¿›˘˝. ËÌflÎfiÌ ¤Ò÷¿ÎÏ·fi ÷ÎÁÌfl ¬flÕΛı·Ì Ë÷Ì, »÷Î_ ¿fi-±’¿fi‹Î_ ·ı‹ÎhΠωrÎÁ fi ‘flΉ÷Î Ëıfi˛Ì ˢ’ı ÷ıfiı ’˘÷ÎfiÎ fi΋ı ±˘‚¬ÎT›˘. ËÌfl˘ I›Îflı flÎHÎÌ ±ıL÷˘≥fiı÷fiÎ ËÎfl‹Î_ ‹œÎ›ı·˘ fiÏË, ’HÎ »^À˘ Ë÷˘. ˢ’ı ±˘»Î ¿ıflıÀfiÎ ⁄ÌΩ ¿ıÀ·Î¿ ËÌflÎ ¬flÌÿÌ ÷ıfi˘ ÂÎfiÿÎfl fiı¿·ıÁ ÷ˆ›Îfl ¿flÎT›˘. 1839 ‹Î_ ˢ’fi_ ±‰ÁÎfi ◊›Î ’»Ì ËÌfl˘ ÷ıfiÎ ¤hÎÌΩfiı ‰ÎflÁ΋Î_ ‹Y›˘, …ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ‹ÎfiÌ÷Î ’˙hÎ ¡Î„LÁÁ ˢ’fiı ÷ı ‰ÎflÁÎw’ı ±ÎM›˘. CÎHÎÎ_ ‰Ê˝ ±ı‰Î_ ‰ÌI›Î_ ¿ı F›Îflı ¿ÂÌ ±…^√÷Ì CÎÀfiÎ fi ⁄fiÌ. ±Â¤ ’˛Á_√˘fi˘ ø‹ ÷ÒÀuÎ ’»Ì ±ı „V◊Ï÷ «Î· flËÌ Ë˘÷ ÷˘ ¿˘ÏËfiÒfl◊Ì ±Õ‘Î ‰…fifiΠˢ’fiı ϶÷Ì› ¿ZÎÎfi˘ ËÌfl˘ √HÎÌ ·˘¿˘ ¤Ò·Ì Ω÷, ’fl_÷ ·Î_⁄Î ±_÷flη ’»Ì ±‘Òfl˘ ø‹ ±Î√‚ «ÎS›˘. ¡Î„LÁÁ ˢ’fiÌ ¿˙À<„Q⁄¿ ‹ÎÏ·¿ÌfiÌ ⁄ıL¿ı ÿı‰Î‚_ e@›_ ±fiı ÿı‰ÎÿÎfl ⁄fiı·Î ¡Î„LÁÁı ˢ’ ÕΛ‹LÕ Œ@÷ 29,000 ’εLÕfiÎ ¤Î‰ı ‰ı«Ì fiά‰˘ ’Õu˘. ËÌfl˘ ¬flÌÿfiÎfl {‰ıflÌ Ω¿Ì Áı·˘ fi΋fi˘ ¡ıL« Ë÷˘, …ıHÎı ‹√…fi_ Á_÷·fi √‹ÎT›Î ’»Ì ±ÎI‹ËI›Î ¿flÌ fiάÌ. {ÎflÂÎËÌ flÏ›Îfi˘ Ï’˛LÁ ¿ıÏfi÷˘TV¿Ì I›Îfl ’»Ì ˢ’ ÕΛ‹LÕfi˘ fi‰˘ ‹ÎÏ·¿ ⁄L›˘. ±ı¿ ¡ıL« ±Ï¤fiıhÎÌfiı ÷ıHÎı ±ı ËÌflÎfi˘ fiı¿·ıÁ ‰Î’fl‰Î ±ÎM›˘. ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’»Ì ±Ï¤fiıhÎÌ ÷ıfiÌ Ï’V÷˘·fi˘ Ï¿Îfl ⁄fiÌ, F›Îflı ¿ıÏfi÷˘TV¿Ì ’˘÷ı flÏ›ÎfiÎ ±Î_ÿ˘·fi¿ÎflÌ ¬ıÕ>÷˘fiÎ ËÎ◊ı »flÌfiÎ …¬‹˘ ‰ıÃÌ ‹Î›˘˝ √›˘. ËÌfl˘ I›Îfl ⁄Îÿ Ë‹Ìÿ ⁄˜ fi΋fiÎ …ı ÕΛ‹LÕ
‹«˝LÀı ¬flÌz˘ ÷ı Ï…⁄˛ÎSÀflfiÎ ¿Î_Ãı Á‹ƒ‹Î_ Õ>⁄Ìfiı ‹›˘˝ I›Îfl ⁄Îÿ ◊˘ÕÎ_ ‰WÎı˝ ËÌflÎfiÌ ‹ÎÏ·¿Ì ‰‚Ì ’Î»Ì ⁄ÿ·Î≥. ±Î ËÌflÎfi˘ fi‰˘ ‹ÎÏ·¿ ÷¿afi˘ Á·÷Îfi ±Oÿ· Ë‹Ìÿ (⁄ÌΩı) Ë÷˘. ’ıÏflÁfiÎ {‰ıflÌ ⁄Ωfl‹Î_ ËflÎ∞ ’fl ‹Ò¿Î›ı·Î ˢ’ ÕΛ‹LÕ ‹ÎÀı ÷ıHÎı 90,000 ’εLÕ «Ò¿T›Î ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ËÌflÎfi˘ fiı¿·ıÁ ’˘÷ÎfiÌ ⁄ı√‹ Á⁄ˆ›Îfiı ’Ëıfl‰Î ±ÎM›˘. µÕε, …\S‹Ì ±fiı ’˛‹ÎÿÌ ±Oÿ · Ë‹ÌÿfiÎ ÂÎÁfi Ëı à ‚ ÷ ¿ afi _ ÷¿afi˘ Á·÷Îfi ±Oÿ· Ë‹Ìÿ ⁄ÌΩı ±Î˜À˘‹Îfi Á΋˛ÎF› ∂‘≥±ı Œ˘·Ì ¬Î‘ı·Ì ·Î¿ÕÎfiÌ ≥‹Îfl÷ …ı‰_ Ë÷_. ›‰Îfi ‰√˝fiÎ ÷¿˘˝/Young Turks ÿı‹Î_ ÁkÎÎ’·À˘ ·Î‰‰Î ±Î_ÿ˘·fiı «ÕuÎ Ë÷Î ±fiı ‹Ëı·‹Î_ √M÷ ¿Î‰÷flÎ_ CÎÕÎ÷Î_ Ë÷Î_. ⁄ı√‹ Á⁄ˆ›Î ’HÎ ÷ı‹Î_ Á΋ı· ˢ‰Îfi˘ ¿ ’Õ÷Î_ ±Oÿ· Ë‹Ìÿı ÷ıfi˘ ÏÂflE»ıÿ ¿flÎ‰Ì fiÎA›˘. ’ıÏflÁfiÎ_ ±¬⁄Îfl˘±ı ÷ıfiı ‹˜flÌ ±ıL÷˘≥fiı÷ ΩıÕı Áfl¬Î‰Ì ˢ’ ÕΛ‹LÕfiı ‰‚Ì Á‹Î«Îfl˘‹Î_ «√ÎT›˘. ËÌfl˘ ÁΫı … ±’¿Ïfi›Î‚ »ı ±ı‹ ‹ÎfiÌ Ë‹Ìÿı ÷ıfiı ÁÌ·⁄_‘ F‰ı·flÌ ⁄˘@Á‹Î_ ‹Ò¿Ì ‰ı«ÎHÎ ‹ÎÀı ’˘÷ÎfiΠωrÎÁ ÿfl⁄ÎflÌ ‹ÎflŒ÷ √’«’ flÌ÷ı ’ıÏflÁ ‹˘¿·Ì ±ÎM›˘, ’HÎ ±ı flÌ÷ı »^À¿Îfl˘ ‹ı‚T›Î »÷Î_ Ë‹ÌÿfiÌ ’Õ÷Ì ÿÂ΋Î_ Œfl¿ ’Õu˘ fiÏË. ›‰Îfi ÷¿˘˝±ı ±ıÏ’˛· 27, 1909 fiÎ fl˘… ÷ıfiı ’ÿ¤˛WÀ ¿›˘˝ ±fiı ÷ı ‹›˘˝ I›Î_ Á ‘ Ì ⁄˘VŒflÁfiÌ Á΋ ƒ ‘ fi ÌfiÎ Ï¿fiÎflı fiÎfiÌ ‹Ëı·Î÷‹Î_ ÷ıfiı fi…fl¿ıÿ flÎA›˘. ≥Ï÷ËÎÁ‹Î_ ⁄Ë √‰Î›ı·Î ’Î_«Á˘ ‰Ê˝ …^fiÎ ±Î˜À˘‹Îfi Á΋˛ÎF›fi˘ ±ı flÌ÷ı »ıÕ˘ ±Î‰Ì √›˘. ¡ıL« {‰ıflÌ ’̱fl ¿ÎÏÀÛ›ı, …ıHÎı “‹fiËÒÁ” ÷¿afiÎ ÂÎËÌ ¬ΩfiÎfi˘ ˢ’ ˢ’ ÕΛ‹LÕ ÕΛ‹LÕ ’ıÏflÁ‹Î_ …ıHÎı ±I›_÷ ≥‰ÎÏ·fifiı (ÕÎ⁄ı) ‰ıE›˘ ÁV÷Î ÿ΋ı ‹ı‚T›˘ ±ı ¬flÌÿÿÎfl ËÌflÎfiÌ ±Î·‹fi˘ A›Î÷fi΋ F‰ı·fl ’̱fl ¿ÎÏÀÛ›/ı Pierre Cartier Ë÷˘. {‰ıflÌfiÌ fi…flı ËÌfl˘ ¿ÿÌ ±’¿Ïfi›Î‚ ˢ› fiÏË, »÷Î_ ¿ÎÏÀÛ›ı ‰Ëı·Ì ÷¿ı ˢ’fi˘ Á˘ÿ˘ ’ÎÕÌfiı fl˘¿ÕÌ ¿flÌ ·ı‰Î ‹Î√÷˘ Ë÷˘. ±fi¿>‚ ‹˘¿˘ ÷ıfiı 1911 ‹Î_ ‹Y›˘, F›Îflı ±‹ıÏfl¿fi ·ZÎÎÏ‘’Ï÷ ±ıÕ‰ÕÛ ‹ı¿Ï·fiı ’ıÏflÁfiÌ ‹·Î¿Î÷ ·Ì‘Ì. (±ıÕ‰ÕÛ ·Î¬˘ fi¿·˘fi˘ Œı·Î‰˘ ‘flΉ÷Î “‘ ‰Î˜ÏÂ_BÀfi ’˘VÀ” ±¬⁄Îflfi˘ ‹ÎÏ·¿ Ë÷˘.) ’˛‰ÎÁ‹Î_ ÷ıfiÌ ’IfiÌ ≥‰ÎÏ·fi ’HÎ ÁÎ◊ı Ë÷Ì. ’ıÏflÁfiÌ Ï⁄˛VÀ˘· ˢÀ·‹Î_ ’̱fl ¿ÎÏÀÛ›ı ⁄Lfiı …HÎÎfiı w⁄w ‹Y›˘ ±fiı ˢ’ ÕΛ‹LÕ …Õı·˘ fiı¿·ıÁ ⁄÷ÎT›˘. ≥‰ÎÏ·fifiı ¤ÒflÎ fl_√fi˘ ËÌfl˘ √Q›˘, ’HÎ ÷ıfi_ ÁıÏÀo√ …E›_ fiÏË-¿ÿΫ ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ¿ı ±√ε ‰’flΛı·˘ fiı¿·ıÁ ÷ı ’Ëıfl‰Î ‹Î√÷Ì fi Ë÷Ì. ¿ÎÏÀÛ›ı ÷ıfiΠω«Îfl˘ ’Î‹Ì √›˘, ±ıÀ·ı Á˘ÿÎ ‹ÎÀı ‰‘ ÿ⁄ÎHÎ ¿fl‰Îfi_ Ïfifl◊˝¿
Á‹∞ ±ı ωÿΛ ◊›˘. ËÌflÎfiÌ ¤Îflı Ï¿o‹÷ Ωı÷Î_ ⁄ÌΩı ‘Ïfi¿ ¬flÌÿÎfl ¿ÿΫ CÎÕÌ¿‹Î_ fi …Õı ±ı‹ ‘ÎflÌ ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ⁄Îˢ ¿ÎflÌ√fl ’ÎÁı fiı ¿ ·ı Á ÷˘ÕÎT›˘, ˢ’ ÕΛ‹LÕ ÁÏË÷fiÎ ËÌflÎ »^ÀÎ ’ÕÎT›Î ±fiı …\ÿÌ ’Ëı·fiÎ hÎHÎ hÎHÎ fi‰Î ËÌflÎfiÌ ·_√Îfl ÁÎ◊ı ±·√ ÁıÏÀo√fi˘ fiı¿·ıÁ ÷ˆ›Îfl ¿flÎT›˘ ¿ı …ı‹Î_ ’ıLÕLÀ ÷flÌ¿ı Á˘‚ ‹˘ÀÎ ËÌflÎ ‰E«ı ˢ’ ÕΛ‹LÕ …Õı·˘ Ë÷˘. ¿ıÀ·Î¿ ‹ÏËfiÎ ’»Ì ¿ÎÏÀÛ›ı ŒflÌ ÿΉ ±…‹Î‰‰Î ÷ı fiı¿·ıÁ ÁÎ◊ı ±‹ıÏfl¿Î ’ˢÓE›˘. ±ıÕ‰ÕÛ ‹ı¿Ï·fifiÌ ’IfiÌ ≥‰ÎÏ·fi ‹ı¿Ï·fi fiı¿·ıÁ Ωı›Î ’»Ì ¿ÂÎ ÏfiHν› ’fl ±Î‰ı ÷ı ’Ëı·Î_ ¿ÎÏÀÛ›ı ÷ıfiı ◊˘ÕÎ Ïÿ‰Á ‹ÎÀı fiı¿·ıÁ ‰Î’flÌ Ωı‰Îfi_ ¿ËÌ I›Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì √›˘. ¨«Î ‹ÒS›fi˘ ËÌfl˘ ÷ıHÎı ≥‰ÎÏ·fifiΠωrÎÁı ‹Ò¿Ì ÿÌ‘˘. ±Î fiÎÀuÎI‹¿ ’√· _ ¿ÎÏÀÛ › ı fi Î ‘Λν ‹…⁄fiÌ ±Áfl …L‹ÎT›Î ‰√fl fi flèÎ_. ≥‰ÎÏ·fiı ‰Ê˘˝ ’»Ì ÷ıfiÌ ±ÎI‹¿◊΋Î_ ·A›_ ¿ı, “flÎÏhÎ ÿflQ›Îfi ‰¬÷˘‰¬÷ Ω√Ì ‹ıÓ Ë˘’ ÕΛ‹LÕ ËÎ◊‹Î_ ·Ì‘˘. ±Î ËÌfl˘ ¤ ˢ› ¿ı ±Â¤, ’HÎ »ı‰Àı fiı¿·ıÁ √‚΋Î_ ’ËıflÌ ‹ÎflÎ ¤ÎB›fiı ÷ıfiΠˉηı ¿flÌ ÿÌ‘_.” ±Î fiı¿·ıÁ ‹ÎÀı ’̱fl ¿ÎÏÀÛ›ı±ı 1,80,000 ÕΘ · fl ‹ÎB›Î--±fiı ‹ı‚T›Î. ≥‰ÎÏ·fifiÎ ’Ï÷ ±fiı “‘ ‰Î˜ÏÂ_BÀfi ’˘VÀ” ±¬⁄ÎflfiÎ ‹ÎÏ·¿ ±ıÕ‰ÕÛ ‹ı¿Ï·fifiÌ ±¬ÒÀ Á_’ÏkÎ Ωı÷Î_ ±ı fl¿‹ ⁄Ë ‹˘ÀÌ fi Ë÷Ì. ¿˘ÏËfiÒfl …ı ‰ Î ⁄ÌΩ ±ˆ Ï ÷ËÎÏÁ¿ ËÌflÎfiÌ ÷·fiαı ˢ’ ÕΛ‹LÕ ¤·ı fiÎfi˘ ˢ›, ’HÎ ÷ıfiÎ …ıÀ·Î ¿ıflıÀfi˘ ¤ÒflÎ fl_√‰Î‚˘ ËÌfl˘ …Õ‰˘ ‹U¿ı· Ë÷˘. ±Î‹ı› ËÌflÎ ‹ÎÀı ¤Òfl˘ fl_√ ÿ·˝¤ √HÎΛ, ±ıÀ·ı ˢ’ ÕΛ‹LÕfiÎ ’√·ı ‹ı¿Ï·fi ÿo’÷Ìfiı …ı ’˛ÏÁÏ© ‹‚÷Ì flËÌ ÷ı‹… ±Ë‹˚fiÌ …ı ·Î√HÎÌ Á_÷˘ÊÎ÷Ì flËÌ ±ı‹Î_ … ÷ı‹fiı ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
25
⁄‘Î ’ˆÁÎ ‰ÁÒ· ◊÷Î ·ÎB›Î. Á_Ωı√˘‰ÂÎ÷˚ ±ı ÿ˘fl ·Î_⁄˘ fi «ÎS›˘, ¿ı ‹ ¿ı ˢ’ ÕΛ‹LÕfiÌ ±ÎÁ’ÎÁ fl«Î÷Ì ‰Ëı‹’˛ıÏfl÷ ÿo÷¿◊ÎfiÌ √Ò_◊HÎÌ Ë∞ «Î· Ë÷Ì. ≥‰ÎÏ·fi ÷◊Î ±ıÕ‰ÕÛ 1918 ‹Î_ ¿ıLÀ¿Ì flÎF›fiÌ Õ⁄a flıÁ Ωı‰Î √›Î_ I›Îflı fl‹÷ı «Õı·˘ ÷ı‹fi˘ fi‰ ‰Ê˝fi˘ ’hΠωLÁfi ÷ıfiÎ ±_√flZο˘fi_ K›Îfi «Ò¿Î‰Ì ÀˇÎÏŒ¿‰Î‚Î flV÷Î ÷flŒ …÷˘ flè΢, F›Î_ ’Òfl’ÎÀ ±Î‰÷Ì ‹˘Àfl¿Îflı ÷ıfiı ¿«ÕÌ fiÎA›˘. ◊˘ÕÎ_ ‰Ê˝ ’»Ì ⁄Ì∞ ±ÎŒ÷fi_ ‰Î˜flLÀ ⁄F›_. ±ıÕ‰ÕÛfiÎ “‘ ‰Î˜ÏÂ_BÀfi ’˘VÀ” ±¬⁄Îflfi˘ Œı·Î‰˘ ÷ıfiÌ Áfl¿Îfl÷flŒÌ fiÌÏ÷fiı ¿ÎflHÎı CÎÀ‰Î ‹Î_Õu˘ ±fiı fiÎHÎÎ_¿Ì› „V◊Ï÷ ¿◊‚‰Î ·Î√Ì. 1930 Á‘Ì‹Î_ ÿı‰Îfi_ ¤ÎflHÎ ±ıÀ·_ ‰K›_ ¿ı ±ÿη÷ı ·ıHÎÿÎfl˘fiÌ ›ÎÏ«¿Î ‹ÎL› flÎ¬Ì ŒÕ«ÎfiÌ ¿Î›˝‰ÎËÌ Âw ¿fl‰Îfi˘ ±Îÿı Œfl‹ÎT›˘. ±ıÕ‰ÕÛ ‹ı¿Ï·fiı ±¬⁄ÎflfiÌ ‹ÎÏ·¿Ì √‹Î‰Ì
26 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
ÿÌ‘Ì. ≥‰ÎÏ·fifi˘ I›Î√ ¿flÌ ÷ıHÎı CÎfl »˘Õu_, ÿÎwfiÌ ·÷ı «Õu˘ ±fiı »ı‰Àı ‘‹Î˝ÿÎ ÁıfiıÀ˘Ïfl›‹‹Î_ Ïfi‘˝fi ÿÂαı ‹›˘˝. ˢ’ ÕΛ‹LÕfi˘ ¿⁄Ωı ‘flΉ÷Ì ≥‰ÎÏ·fi ’HÎ Á_¿À‹@÷ flËı‰Î fi ’΋Ì. ˉı ±Î‰¿fi_ ÁΑfi fi Ë÷_, »÷Î_ ±√ε …ı‰Ì ¬«Î˝‚ flËıHÎÌ¿flHÎÌfiı ÷ı ‰‚√Ì flËÌ ±fiı V◊Ήfl ±Á@›Î‹÷˘ ÷◊Î ±Î¤ÒÊH΢ Ï√fl‰ı ‹Ò¿Ì ·Î¬˘ ÕΘ·flfi_ ÿı‰_ ‰Ë˘flÌ ·Ì‘_. 1946 ‹Î_ ÷ıfiÌ ’E«ÌÁ ‰Ê˝fiÌ ÿÌ¿flÌfi_ V·ÌÏ’_√ Ï’SÁfiÎ ±Î˜‰flÕ˘{fiı ¿ÎflHÎı Q≤I› fiÌ’F›_. ≥‰ÎÏ·fi ‹ÎÀı ÷ı ±ÎCÎÎ÷ ‰Á‹˘ fỉÕu˘ ±fiı ⁄Ì…ı ‰Êı˝ ÷ıfi_ ’HÎ ±‰ÁÎfi ◊›_. ⁄ı ÿÁ¿Î Á‘Ì ÷ıHÎı ¿flı·Î ÿı‰ÎfiÌ ‹flH΢kÎfl «Ò¿‰HÎÌ ‹ÎÀı ÷ıfiÎ ⁄‘Î ËÌflÎ ·Ì·Î‹ ’fl ‹Ò¿Î›Î, …ı‹Î_ ˢ’ ÕΛ‹LÕfi˘ ’HÎ Á‹Î‰ı ◊÷˘ Ë÷˘. ˢ’ ÕΛ‹LÕfi˘ ≥‰ÎÏ·fifi˘ ⁄ÌΩı fi‹ÒfiıÿÎfl ËÌfl˘ ±_Ï÷‹ ¬flÌÿÿÎfl 94.8 ¿ıflıÀfi˘ VÀÎfl ±Î˜Œ ‘ ≥VÀ Ë÷˘. ËıflÌ Ï‰LVÀfi hÎÌΩı 31 ¿ıflıÀfi˘ ‹ı¿Ï·fi ÕΛ‹LÕ ±fiı «˘◊˘ 15 ¿ıflıÀfi˘ VÀÎfl ±Î˜Œ ‘ Áε◊ Ë÷˘. ÿÁ◊Ì ±˘»Î ¿ıflÀı fiÎ ËÌflÎ ÷˘ Õ{fi⁄_‘ Ë÷Î. ˢ’fi˘ Â_¿ÎV’ÿ ¤Ò÷¿Î‚ Ωı÷Î_ ¿˘ÀÛfiÎ ÏflÁ̉flfiı ±ÎÂÎ fiˢ÷Ì ¿ı ·Ì·Î‹‹Î_ ÷ıfi˘ fi_⁄fl ·Î√ı, ’HÎ ËÌflÎfiÎ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ⁄Ωfl‹Î_ ÕΛ‹LÕ Ï¿o√ ÷flÌ¿ıfiÌ A›ÎÏ÷ ‘flΉ÷Î ËıflÌ Ï‰LVÀfi fi΋fiÎ {‰ıfḻı ˢ’ ÁÏË÷ ⁄‘Î ËÌflÎ 11,00,000 ÕΘ·flfi˘ µE«¿ ¤Î‰ ±Î’Ìfiı ¬flÌÿÌ ·Ì‘Î. ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’»Ì ˢ’ ÏÁ‰Î›fiÎ ËÌflÎ ‰ÎflÎŒfl÷Ì
»^À¿ flÌ÷ı ‰ı«Ìfiı ÷ıHÎı ¿<· 20,00,000 ÕΘ·fl µ’ΩT›Î, …ıfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı ˢ’ ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ⁄˘fiÁ Ë÷˘. ±Î ËÌflÎ ÁÎ◊ı ΩıÕÌ ÿı‰Î›ı·Î ±‹_√‚ ⁄fiΉ˘fiı ËıflÌ Ï‰LVÀfi ‹ÎhÎ ‰Ëı‹’˛ıÏfl÷ ‹Îfi÷˘ Ë÷˘, »÷Î_ ±ı ’HÎ Ë¿Ì¿÷ »ı ¿ı ˢ’fiı ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÌ Ïfi¿À ±Î‰‰Î fi ÿÌ‘˘. Ëo‹ıÂÎ ±‚√˘ flÎA›˘. «ıflÌÀı⁄· ¿Î›˝ ‹ÎÀı fiÎHÎÎ_ µCÎflΉ‰ÎfiÎ ⁄ËÎfiı ÷ıHÎı ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ÿflı¿ ‹A› ÂËıfl‹Î_ ÷ı ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ ËÌflÎfiı ’˛ÿϽ÷ ¿fl‰Îfi˘ ·Î_⁄˘ ’˛˘√˛Î‹ CÎÕÌ ¿Îœu˘. ’˛◊‹ ÏÕVM·ı L›Ò ›˘¿Û ¬Î÷ı ›˘Ω›˘ I›Îflı ’Ëı·Î … Ïÿ‰Áı 10,000 …HÎÎfiÌ ¤ÌÕ Ω‹Ì. Á˙Óÿ›˝fiÌ º„WÀ±ı ËÌfl˘ ⁄ı¿ Ωı‰Î·Î›¿ Ë÷˘, ’HÎ ·˘¿˘fiı ÷ıfiÎ ±Î¿Ê˝¿ ÿı¬Î‰ ¿fl÷Î_ ‰‘ ±Î¿Ê˝HÎ ÷ıfiÌ hÎHÎÁ˘ ‰Ê˝ ·Î_⁄Ì flËV›fl_√Ìfi ÷‰Îfl̬fi_ Ë÷_. √Òœ ±fiı √˘{ÎflÎ ¿Ëı‰Î÷Î ËÌflÎ ’fl º„WÀ’Î÷ ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ±fi¤‰Î÷Ì ÁV’ıLÁfiÌ ÷ı‹… fl˘‹Î_«fiÌ ±fiıflÌ ·Î√HÎÌfi_ Ë÷_. ΩËıfl ’˛ÿ½fi ‹ÎÀı L›Ò ›˘¿Û ’»Ì ⁄ÌΩ ÿflı ¿ ±√˛√H› ÂËıflfi˘ fi_⁄fl ·Î√‰Î‹Î_ fi‰ ‰Ê˝ fiÌ¿‚Ì √›Î_, …ı ÿflQ›Îfi ‹…⁄Ò÷ ¿Î«fiÎ ’˘Àı˝⁄· ÂΘ-¿ıÁ‹Î_ ’Õı·Î ±fiı «˘Ï¿›Î÷˘ ‰Õı flZÎΛı·Î ˢ’ ÕΛ‹LÕı 6.5 ·Î¬ Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ ’˛ ‰ ÎÁ ¬ıÕu˘ ±fiı «ıÏflÀÌ ‹ÎÀı 10,00,000 ÕΘ·flfi_ ¤_Õ˘‚ ±ı¿Ão ¿fl‰Î‹Î_ ËıflÌ Ï‰LVÀfifiÌ ’Ifi̱ı (Œ˘À΋Î_ ÕÎ⁄ı) ÏfiÏ‹kÎ ⁄L›˘. Ëı fl Ì „V‹◊Á˘Ïfi›fi ≥„LVÀÀuÂfifiı ˢ’ ÕΛ‹LÕ Ï‰LVÀfifiı ’HÎ ÷ıfiÎ ¶ÎflÎ ¤ıÀ ±Î’Ì ÿÌ‘˘ ±ı ÁÎ◊ı ˢ’fiÌ 300 ‰Wν ÿı¤fl‹Î_ ±ÁΑÎflHÎ ·Î_⁄Ì ÷‰Îfl̬fi˘ ±_÷ ±ÎT›˘. ±Î…ı ÷ı ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ ËÌfl˘ ›Îÿ√ÌflÌw’ı „V‹◊Á˘Ïfi›fi ’˛ÏÁÏ© ‹‚Ì. Q›Ï{›‹‹Î_ Á«‰Î›ı·˘ ’Õu˘ »ı. ÿı  T›Î’Ì ’˛ ‰ ÎÁ ÿflQ›Îfi ¬ÿ ˢ’ ÕΛ‹LÕfiı …ı ’˛ÏÁÏ© ‹‚Ì ÷ı ±ı¿oÿflı fi¿ÎflÎI‹¿ Ë÷Ì. ’˛ÿ½fi F›Î_ ’HÎ ›˘Ω›_ I›Î_fiÎ_ V◊ÎÏfi¿ ±¬⁄Îfl˘±ı ÷ı‹… ÀÌ.‰Ì. ±fiı flıÏÕ±˘fiÎ_ ‹◊¿˘±ı ˢ’fi˘ ¤Ò÷¿Î‚ µ¬ıÕÌ ΩH›ı-±ΩH›ı ÷ıfiı ±’¿Ïfi›Î‚ ÁÎÏ⁄÷ ¿flÌ ÿÌ‘˘. ωLVÀfifiı I›Îfl ’»Ì ±Î‰Î ⁄ÿfi΋ ËÌflÎfi˘ CÎflο ‹‚ı ±ı Â@› fi Ë÷_, ±ıÀ·ı 1957 ‹Î_ ÷ıHÎı ±ı ËÌflÎfi˘ fiı¿·ıÁ (÷ı‹Î_ …Õı·Î 62 fiÎfiÎ ËÌflÎ Á‹ı÷) ‰Î˜ÏÂ_BÀfifiÌ ’˛A›Î÷ „V‹◊Á˘Ïfi›fi ≥„LVÀÀuÂfifiı ¿Î›‹Ì ÏÕVM·ı ‹ÎÀı ¤ıÀ ±Î’Ì ÿı‰Îfi_ ω«Î›*. ≥Ï÷ËÎÁ‹Î_ ›Îÿ√Îfl ⁄fiÌ «Ò¿ı·Î ËÌflÎfiı ≥„LVÀÀuÂfifi_ Á_√˛Ëη› K›ÎfiÎ¿Ê˝¿ flÌ÷ı ’˛ÿϽ÷ ¿flı ±ı‰Ì ÷ıfiÌ Âfl÷ ‹ÎL› fl¬Î›Î ’»Ì ËıflÌ Ï‰LVÀfiı fi‰ıQ⁄fl 10, 1958 fiÎ fl˘… ˢ’fi_ ’ÎÁ˝· L›Ò ›˘¿ÛfiÌ ’˘VÀ ±Î˜ÏŒÁfiı Á’fl÷ ¿›*. ’ÎÁ˝·fiÎ ⁄˘@Á ’fl ÁÎÿ˘ ⁄˛Îµfi ’ı’fl ·’ıÀı·˘ Ë÷˘, …ı◊Ì ⁄ÌΩ_ Á΋ÎL› ’ÎÁ˝·˘ ÁÎ◊ı ÷ı ¤‚Ì Ω› ±fiı ¿‹ Áı ¿‹
÷V¿fl˘fi_ K›Îfi ÷ıfiÎ ’˛I›ı ¬ıӫΛ fiÏË. L›Ò ›˘¿Û◊Ì ±ı ’ÎÁ˝· ÁÎÿ˘ ‰ı ’Ëıflı·Î «˘Ï¿›Î÷˘fiÌ ÿı¬flı¬ fiÌ«ı ‰Î˜ÏÂ_BÀfi ’ˢÓE›_ ±fiı I›Î_ Ëı fl Ì Ï‰LVÀfifiÌ ’Ifi̱ı „V‹◊Á˘Ïfi›fi ≥„LVÀÀu  fifiÎ Á_«Î·¿˘fiÌ ËÎ…flÌ‹Î_ ÷ı ˢ’ ÕΛ‹LÕfi˘ fiı¿·Á Á_V◊Îfiı ωϑ‰÷˚ ¤ıÀ ±ÎM›˘. ’«ÎÁı ¿ ‰Ê˝ ’»Ì ±Î…ı ’HÎ „V‹◊Á˘Ïfi›fi Q›Ï{›‹‹Î_ ¿Õ¿ ’ËıflÎ Ëı à ‚ Á«‰Î›ı · ˘ (fiÌ«ı fi Ì ÷Á‰Ìfl) ˢ’ ÕΛ‹LÕ ±ı Á_ √ ˛ Ë Î·›fiÎ ‹ · οÎ÷̱˘fiı ’˘÷ÎfiÎ Á˙Ó ÿ ›˝ µ’flÎ_ ÷ ÁV’ıLÁ‹› ¤Ò÷¿Î‚ ‰Õı ‹_h΋B‘ ¿flÌ flè΢ »ı. ωiÎÎfifiÌ fi…flı Ωı÷Î_ ⁄ÌΩ ÿflı¿ ËÌflÎfiÌ ‹ÎŒ¿ √˘·¿˘LÕÎfi˘ ˢ’ ÕΛ‹LÕ ’HÎ ¿Î⁄˝fifiÎ «¿«Ï¿÷˚ À<¿ÕÎ ¿fl÷Î_ ωÂı Ê fi◊Ì ±fiı …ı √˘{ÎflÎ ⁄fiΉ˘ ˢ’fiÎ fi¿Âı¿ÿ‹ ’fl ⁄fi÷Î √›Î ÷ı ’HÎ ±Î¿„V‹¿
Ωı√ÎfiΩı√ ¿fl÷Î_ ωÂıÊ fi◊Ì. ±Î‹ »÷Î_ …√÷¤flfiÎ ÁΈ◊Ì ⁄ıÂÏ¿o‹÷Ì ±fiı ’˛ A ›Î÷ ËÌflα˘‹Î_ ˢ’ ÕΛ‹LÕ ±Ï‰V‹flHÎÌ› »ı, ¿ı‹ ¿ı ÷ı ‹ÎhÎ ËÌfl˘ fi◊Ì. ±ı¿ ÿÎV÷Îfi »ı, …ı fl˘‹Î_«¿, flQ› ±fiı flËV›¤flÌ Ë˘‰Îfiı ·Ì‘ı ÕΛ‹LÕfiÌ …ı‹ … Œ˘fl±ı‰fl »ı.á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
27
>;8z 8f5f] O 5fyyfzgff+ ef[nl affjf,ff+gfl ef}Ldfgff[ zc;if5f8fzf[ vffbfz[ bf},iff[ ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl◊Ì CÎıflΛı·˘ À«Ò¿Õ˘ ≥VÀfl ÀÎ’ …√÷fiÎ ±fiı¿ ≥Ï÷ËÎÁ¿Îfl˘ ‹ÎÀı ¿˘›ÕÎ …ı‰˘ flè΢ »ı. ÀÎ’fiÎ ¿Î_Ãı ±Î‰ı·Î_ ’J◊flfiÎ_ ¤ıÿÌ ⁄Ή·Î_fiı ÷ı±˘ ¿ÿÌ ’Î‹Ì Â@›Î fi◊Ì. ˉı ·√¤√ 300 ‰WÎı˝ ÷ı
aflp vf[dfp 5f]zf[Lctf
⁄Ή·Î_ ’λ‚fi_ …ı flËV› ⁄ËÎfl ±ÎT›_ »ı ±ı ¤Îflı fl˘‹Î_«¿ »ı.
≥VÀfl ÀÎ’fi_ Œ@÷ fi΋ ÁÎ_¤Y›_ ˢ› ±fiı ÷ıfiÎ ±_√ı ‰‘ ΩHοÎflÌ ‹ı‚‰‰Îfi_ ⁄Î¿Ì Ë˘› ÷˘ ’Ëı·Î_ ÷ıfi_ ◊˘Õ<_¿ ’Ïfl«›ÎI‹¿ ‰Hνfi ±Î’‰_ flèÎ_. ÿÏfi›Îfi˘ Á˙◊Ì ±À>·˘ ‰V÷̉΂˘ ÀÎ’ √HÎÎ÷˘ ≥VÀfl 16,52,50,000 «˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀflfi_ ZÎıhÎŒ‚ ‘flΉ÷Î ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ fi¿Â΋Î_
⁄ÎflÌ¿ À’¿ÎfiÎ V‰w’ı ’HÎ ‹Î_Õ ÿı¬ÎÕÌ Â¿Î› ±ı‰˘ À«Ò¿Õ˘ »ı. ’ˢ‚Î≥ ‰‘‹Î_ ‰‘ 24 Ï¿·˘‹ÌÀfl »ı. ωV÷Îfl 163 «˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀfl◊Ì ‰‘ fi◊Ì. ≥VÀflfiÌ ’Ïç‹ı ‹Îfi‰‰V÷Ìfi˘ 28 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
Ïfi¿À÷‹ ÀÎ’ Ï’À¿Î≥fi˝ 1,900 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ ±_÷flı »ı, F›Îflı ’Ò‰˝‹Î_ ±Î‰ı·˘ ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Ì ÿı «Ì·Ì 3,520 Ï¿·˘‹ÌÀfl ÿÒfl »ı. (…\±˘, Á΋ıfiÎ ’Îfiı fi¿Â˘.) Ï¿fiÎflÎfiÎ ’˛ÿıÂfiı ⁄Îÿ ¿fl˘ ÷˘ ÀÎ’ ±ı¿oÿflı ’ËÎÕÌ »ı. Á˙◊Ì ¨«˘ ’‰˝÷ 1,969 ŒÌÀfi˘ ±ıÀ·ı ¿ı 900 ‹ÌÀflfi˘ »ı. ¤Ò√˘‚ ’»Ì ◊˘Õ˘¿ ≥Ï÷ËÎÁ — ≥VÀflfiÌ ‹ · οÎ÷ ·ı fi Îfl ’Ëı · ˘ › fl ˘’Ì ‰ËÎHΉÀÌ fiı‘fl·ıLÕfi˘ ±ıÕÏ‹fl· …ı¿⁄ fl˘√ıωfi Ë÷˘. Ϭ˛V÷Ì ÷Ëı‰Îfl ≥VÀflfiÎ Ïÿ‰Áı ‹ÎhÎ ±ı Ïÿ‰Á ’Òfl÷_ ÷ıHÎı ÀÎ’ ’fl fl˘¿ÎHÎ ¿›* ±fiı ÷Ëı‰Îfl ÏfiÏ‹kÎı ÷ıfiı ≥VÀfl ÷flÌ¿ı ±˘‚¬ÎT›˘. ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘ ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÌ ±ÎÏÿΩÏ÷fiÎ ±ıÀ·ı ¿ı ’˘Ï·fiıÏ›fi Ë÷Î. ≥. Á. 400 fiÌ ±ÎÁ’ÎÁ ÷ı‹fiÎ ’Ò‰˝Ωı ·Î_⁄Ì Á‹ƒ›ÎhÎÎ ¬ıÕÌfiı ≥VÀfl ’ˢÓE›Î Ë÷Î ±fiı ·Ì·Ì»‹ Œ‚ƒ’ ¤ÒÏ‹ Ωı÷Î_ I›Î_ ‰ÁÌ √›Î Ë÷Î. ±ıÕÏ‹fl· fl˘√ıωfifi_ ±Î√‹fi ◊›_ I›Î_ Á‘Ì ÷ı‹fiı ¿ı ÷ı‹fiÎ ‰_ÂΩıfiı ⁄οÌfiÎ …√÷ ÁÎ◊ı ·ı‹ÎhÎ Á_’¿Û fi Ë÷˘. fl˘√ıωfifiÌ ‹·Î¿Î÷ ’»Ì CÎHÎÎ_ ‰Êı˝ 1770 ‹Î_ ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Ì ÿı ’ıvfiÎ V’ıÏfi ‰Î≥ÁflΘ›ı …ËÎ∞ À<¿ÕÌfiı ≥VÀfl ‹˘¿·Ì, …ıHÎı ±ı ÀÎ’ ’fl «Îfl Ïÿ‰Á ‰Ì÷ÎT›Î. ±ı ’»Ì 1774 ‹Î_ Ï⁄˛ÏÀ ‰ËÎHΉÀÌ ¿ıMÀfi …ıQÁ ¿>¿fi_ ‰ËÎHÎ ÀÎ’fiÎ ¿Î_Ãı ·Î_√›*. ≥VÀfl ÷tfi ±À>·˘ ÀÎ’ ˢ‰Îfiı ¿ÎflHÎı Ï⁄˛Àfi ¿ı fiı‘fl·ıLÕ …ı‰Î ›fl˘’Ì ÿı¢fiı ÷ıfiÎ ’fl ¿⁄Ωı V◊Î’‰Î‹Î_ flÁ fi ’Õu˘, ’HÎ 1888 ‹Î_ «Ì·Ì±ı ÷ıfiı ’˘÷ÎfiÌ ‹ÎÏ·¿Ìfi˘ ΩËıfl ¿›˘˝. ËÏfl›Î‚˘ ÀÎ’
>;8z 8f5f]gff+ affjf,ff+
I›Î_ Á‘Ì‹Î_ flËV›‹› flÌ÷ı ‰ıflÎfi ⁄fiÌ «Ò@›˘ Ë÷˘. flËV›fi˘ ’Ëı·˘ ±fi¤‰ ÷˘ ±ıÏ’˛· 5, 1722 fiÎ fl˘… ÀÎ’fiÌ ‹·Î¿Î÷ ·ıfiÎfl ¬ÿ ±ıÕÏ‹fl· fl˘√ıωfifiı ◊›˘. ≥VÀflfiÎ ¿Î_ÃÎ fi∞¿ ÷ı ’ˢÓE›˘ I›Îflı ¿ıÀ·Î¿ ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘ …ı ÷flΒα˘ ’fl ⁄ıÁÌfiı ÷ıfi˘ ¤ıÀ˘ ¿fl‰Î Á΋Π±ÎT›Î ÷ı‹fiÌ fl«fiÎ ÁÒ¿Î flıÁÎÿÎfl CÎÎÁ ‰Õı ⁄Î_‘ı·Î_ Õ΂¬Î_fiÎ ¤ÎflÎ ¿fl÷Î_ «ÏÕ›Î÷Ì fi Ë÷Ì. fl˘√ıωfifiı ’˛ffi ◊›˘ ¿ı ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘ ‹Î_Õ ⁄ı …HÎÎfi˘ ¤Îfl ¬‹Ì ¿÷Î ±Î‰Î ÷flÎ’Î … ⁄fiÎ‰Ì Â¿÷Πˢ› ÷˘ ±ŒÎÀ ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√fl ¬ıÕÌfiı ’Ëı·Ì‰Îfl ÷ı±˘ ‰Á‰ÎÀ ‹ÎÀı ±ÎÀ·ı ÿÒflfiÎ ÀÎ’ Á‘Ì ’ˢÓE›Î ÂÌ flÌ÷ı ? Ï¿fiÎflΉ÷a Á‹ƒ‹Î_ ‹Î»Ì‹ÎflÌ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ’HÎ ±ı ÷flÎ’Î fi¿Î‹Î Ë÷Î ±fiı ÷ı‹fiÌ Á_A›Î ‰‚Ì hÎHÎ ¿ı «Îfl ¿fl÷Î_ ‰‘Îflı fi Ë÷Ì. fiÎω¿˘ ÁÎ◊ı fl˘√ıωfi ¿Î_Ãı ’ˢÓE›˘ I›Îflı ¬‹÷Ì‘fl fi˙¿Î±˘fiÎ ±¤Î‰fi_ ¿ÎflHÎ ÷ıfiÎ K›Îfi‹Î_ ±ÎT›_. ¨«Î≥‹Î_ 10 ŒÌÀ ¿fl÷Î_ ‹˘ÀÎ_ ˢ› ±ı‰Î_ T≤Z΢ ¿ı »˘Õ ÷‹Î‹ ÀÎ’ ’fl @›Î_› fi Ë÷Î_. ¬w_ ’Ò»˘ ÷˘ ˢ‰Î_ Ωı≥±ı, ¿ı‹ ¿ı ⁄Îfl ‹ÏËfiı ±˘»Î‹Î_ ±˘»˘ 50”” ‰flÁÎÿ F›Î_ ’Õ÷˘ ˢ› ±ı‰Î ÿÏfl›Î≥ ÀÎ’ ’fl ¿Î‚ø‹ı ‰fiflÎ∞ fi ¬Ì·ı ±ı‰_ ¤ÎB›ı … ⁄fiı. T≤Z΢ fi ˢ‰Îfiı ¿ÎflHÎı ·yÏÕ›Î_ ‰ËÎH΢ ¿ı fiÎfiÎ ‹»‰Î ’HÎ ⁄fiΉ‰Îfi_ ÀÎ’‰ÎÁÌ ’˘Ï·fiıÏ›fi˘ ‹ÎÀı ±Â@› Ë÷_. ±«fl…fiÌ ‰Î÷ ±ı ¿ı ’˘Ï·fiıÏ›fi ÿ¤ÎÏʛΠÁÎ◊ı √›ı·Î ¿ıMÀfi …ıQÁ ¿>¿fiı ΩHΉΠ‹Y›_ ÷ı‹ ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘fiı ÷ı‹fiÎ ’Ò‰Ω ˝ ± ı ı 400 Ï¿·˘‹ÌÀfl »ıÀfi ı Î Á·Î› √˘‹ı{ fi΋fiÎ ÀÎ’fiÌ ‹·Î¿Î÷ ·Ì‘Îfi_ ›Îÿ Ë÷_. ·Î¿ÕÎfiÎ ‹…⁄Ò÷ ⁄Î_‘HÎÌfiÎ ‰ËÎHÎ ¿ı fi˙¿Î ‰√fl ±ı ’˛‰ÎÁ ¿ı‰Ì flÌ÷ı Â@› ⁄L›˘ ? ±ıÕÏ‹fl· fl˘√ıωfifiı ◊›ı·Î ±fi¤‰fiÌ ‰Î÷ ±Î√‚ «·Î‰˘ ÷˘ ‰ËÎH΢fi˘ ±¤Î‰ ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ¿˘›Õ˘ ⁄L›Î ’»Ì ¿˘›ÕÎ …ı‰˘ ⁄ÌΩı ÁÌfi ÷ıfiı ÀÎ’ ’fl Ωı‰Î ‹Y›˘. Á‹√˛ Ï¿fiÎflı ·√¤√ Áfl¬Ì ‹¬Î¿ÚÏ÷fiÎ_ ±fiı¿ ÷˘Ï÷_√ ⁄Ή·Î_ Á‹ ƒ ÷flŒ º„WÀ ‹Î_ÕÌfiı ¿÷Îfl⁄_‘ √˘Ã‰Î›Î_ Ë÷Î_. Á_A›Î ·√¤√ 200 …ı À ·Ì Ë÷Ì. ⁄ı Á ÎSÀfiÎ ¿o Õ Îflı · Î ’J◊flfi _ Áflı fl Π⁄Ή·_ 13 ŒÌÀ ¨«_ Ë÷_ ±fiı ‰…fi‹Î_ 10 Àfifi_ Ë÷_, ’HÎ ¿ıÀ·Î_¿ ‰‘ ¿ÿΉfl Ë÷Î_. µkÎfl Ï¿fiÎflı ’Îfl˘ fi΋fiÎ Á˙◊Ì ‹˘ÀÎ ⁄Ή·ÎfiÌ ¨«Î≥
32 ŒÌÀ (10 ‹ÌÀfl) Ë÷Ì, F›Îflı ‰…fi 75 Àfi Ë÷_. (±Î√Î‹Ì ’Îfiı fi¿Â˘ …\±˘.) ÿÏZÎHÎ Ï¿fiÎflı √˘Ã‰Î›ı·Î ±ÎË À˘Ó√ÎflÌ¿Ì ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î ⁄Ή·ÎfiÌ ¨«Î≥ ’Îfl˘ ¿fl÷Î_ ÁËı… ±˘»Ì Ë÷Ì, ’HÎ ‰…fi 87 Àfi Ë÷_. fiÎω¿˘ ÁÎ◊ı ÀÎ’fiÎ ±‰·˘¿fi ‹ÎÀı fiÌ¿‚Ì fl˘√ıωfi …ı ¿Î«Î flV÷ı «ÎS›˘ ÷ıfiÌ ⁄ı› ÷flŒ ±ËŸ÷ËŸ ¿<· 97 ⁄Ή·Î_ ·ıÀı·Ì Ëη÷ı ’ÕuÎ_ Ë÷Î_. ¿Î«˘ flV÷˘ ⁄ıÁÎSÀfiÎ ’J◊flfiÌ @‰Î˜flÌ ÷flŒ …÷˘ Ë÷˘. ωÂ΂ fl¿Î⁄ÌfiÎ ±Î¿ÎflfiÌ flÎfi˘ flÎflο< fi΋fiÌ ±ı @‰Î˜flÌ‹Î_ ±‘ÒflÎ_ ¿oÕÎflΛı·Î_ ±ÎÂflı 600-700 ⁄Ή·Î_ Ë÷Î_. ±‹¿fiÌ ‹¬Î¿ÚÏ÷ ÷˘ Ë∞ ¤ı¬ÕfiÎ … ±_÷√˝÷ ¤Î√w’ı ⁄ËÎfl Õ˘¿Î÷Ì Ë÷Ì. (…\±˘, fiÌ«ıfi_ Ï«hÎ.) fl˘√ıωfiı I›Î_ ÏÂS’¿Î‹fiÎ_ ’J◊Ïfl›Î_ ±˘Ωfl˘ ‰ıflω¬ıfl ’Õı·Î_ ÿÌÃÎ_. ºU› Ωı÷Î_ ±ı‹ …HÎΛ ¿ı ⁄‘Î ¿ÎflÌ√fl˘ ÷ı‹fiÎ_ ±˘Ωfl˘fi˘ µ·ÎÏ‚›˘ ¿flÌ ±«Îfi¿ ËÕ÷η ’fl √›Î Ë÷Î ±◊‰Î ÷˘ ±HΑÎflÌ Ë˘fiÎfl÷ ±Î‰Ì ’Õ÷Î_ Á΋ÀÎ fiÎÁÌ »^ÀuÎ Ë÷Î. @‰Î˜flÌ◊Ì ÀÎ’fiÎ Ï¿fiÎflÎ Á ‘ ÌfiÎ ’Ïfl‰Ëfi ‰¬÷ı ±‘‰E«ı …ı‹fiÌ ›ÎhÎÎ ±À¿Ì ÷ı »^ÀÎ_»‰Î›Î_ 97 ⁄Ή·Î_ Ωı÷Î_ ’HÎ fl˘√ıωfifiı ·ÎB›_ ¿ı fiyÌ ¿ÂÌ¿ ±HΑÎflÌ CÎÀfiÎ ⁄fiÌ Ë÷Ì, …ıHÎı ÏÂS’¿Î‹fiı ÷I¿Î‚ ◊_¤Î‰Ì ÿÌ‘_ Ë÷_. ±Î Õ« ±ıÕÏ‹fl·fiı ’˛ffi ÷˘ ±ı ◊›˘ ¿ı ¤÷¿Î‚‹Î_ ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘±ı 200 ⁄Ή·Î_ fi ı Ï¿fiÎflÎ Á ‘ Ì ¿ı ‰ Ì flÌ÷ı ’Ë˘Ó « ÎÕuÎ_ ±fiı øı fi …ı ‰ Î_ ›Î_Ïhο ÁΑfi˘ ‰√fl ÷ı‹fiı ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
29
>;8z 8f5f]gff+ affjf,ff+
À|Îfl ÂÌ flÌ÷ı ¬ÕÎ_ ¿›Î* ? @‰Î˜flÌ‹Î_ ’Õı·Î Á˙◊Ì ‹˘ÀÎ ⁄Ή·ÎfiÌ ¨«Î≥ 65 ŒÌÀ (19.8 ‹ÌÀfl) ±ıÀ·ı ¿ı ÁÎ÷ ‹…·Î ‘flΉ÷Î ‹¿Îfi …ıÀ·Ì Ë÷Ì ±fiı ‰…fi ±_ÿÎ…ı 270 Àfi Ë÷_. ±Î …⁄fl…V÷ ÏÂS’ ’HÎ »ı‰Àı Ï¿fiÎflı V◊ÎÏ’÷ ◊‰Î ‹ÎÀı … ⁄L›_ ˢ› ±ı ÿı¬Ì÷Ì ‰Î÷ Ë÷Ì. V◊ÎfiÎL÷flfiÎ ¿Î›˝ ‹ÎÀı ‘Îfl˘ ¿ı øıfi fi ˢ› ÷˘ ¿‹ Áı ¿‹ ±ı‰Î_ ·Î¿ÕÎ_fiÌ …wfl ’Õı ¿ı …ı‹fiı fl˘·fl ÷flÌ¿ı ‰Î’flÌ ÷ı‹fiÎ ’fl ⁄Ή·Î_fiı ’Ìäfl √⁄ÕΉ‰Îfi_ Â@› ⁄fiı. µ’flÎ_÷ ‹…⁄Ò÷ ÿ˘flÕÎ_ ’HÎ Ωı≥±ı. ≥VÀfl ÀÎ’ ’fl fl˘·fl ‹ÎÀı ·Î¿ÕÎ_ ±fiı ÿ˘flÕÎ_ ‹ÎÀı flı Á Î ±Î’Ì Â¿ı ÷ı ‰ Î_ T≤Z΢fi _ fi΋˘ÏfiÂÎfi fi Ë÷_. ⁄Ì∞ ÷flŒ @‰Î˜flÌ ±fiı Ï¿fiÎflÎ ≥VÀflfiÎ ¿ıÀ·Î_¿ ⁄Ή·Î_fiÎ ‹Î◊ı ’J◊flfi˘ …⁄fl…V÷ ‹√À ’HÎ »ı !
30 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
‰E«ıfi_ Ï‹Ïfi‹‹ ±_÷fl 9.5 Ï¿·˘‹ÌÀfl Ë÷_, F›Îflı ±‹ ¿ ⁄Ή·Î_ ÷˘ 15-20 Ï¿·˘‹ÌÀfl »ı À ı √˘Ã‰‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_ Ë÷Î_. ±ıÕÏ‹fl· fl˘√ıωfi Á‹ZÎ ⁄ÌΩı flËV›‹› ¿˘›Õ˘ ±ı ‰Î÷ı ΩB›˘ ¿ı CÎHÎÎ_ ⁄Ή·Î_fiı ‹Î◊Î ’fl CÎ_ÀÌfiÎ ΩÕÎ ’Õ …ı‰˘ “‹√À” ’ËıflΉ‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ Ë÷˘, …ı ’ˆ¿Ì ±‹¿fi_ ‰…fi ÷˘ 12 Àfi Ë÷_. ±ÎfiÎ ‹ÎÀı ‰’flΛı·˘ fl÷‹Õ˘ ’J◊fl flÎfi˘ flÎflο< @‰Î˜flÌfi˘ fiÏË, ’HÎ ’Ïç‹ı ±Î‰ı·Ì ’fiÎ ’ε fi΋fiÌ ⁄Ì∞ @‰Î˜flÌfi˘ Ë÷˘. ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_fiÎ ÀÎ’‰ÎÁÌ ’˘Ï·fiıÏ›fi˘±ı 10 ◊Ì 32 ŒÌÀ ¨«Î_ ⁄Ή·Î_fiı ‹Î◊ı Á_÷·fi’Ò‰˝¿ ¿ı‰Ì flÌ÷ı √˘ÃT›˘ ±ı Á‹…‰_ ‹U¿ı· Ë÷_. fl˘√ıωfiı ÷ıfiÎ ’˛‰ÎÁ‰Hνfi‹Î_ ·A›_ ¿ı, “≥VÀfl ’fl ÁÎÿÎ_ µE«Î·fi˘ …ı‰Î_ ›Î_Ïhο µ’¿flH΢ ⁄fiΉ‰Î ‹ÎÀı ÷ı‹… ÿ˘flÕÎ_ √Ò_◊‰Î ‹ÎÀı T≤Z΢ fi Ë÷Î_, »÷Î_ ·˘¿˘ ÷˘Ï÷_√ ⁄Ή·Î_fiı ÿÒfl Á‘Ì ’ˢӫÎÕÌ I›Î_ À|Îfl „V◊Ï÷‹Î_ ¬ÕÎ_ ¿flÌ Â@›Î ±ı ⁄Î⁄÷ ±‹ÎflÎ ‹ÎÀı ±Îç›˝…fi¿ Ë÷Ì.” fl˘√ıωfi ‰‘‹Î_ ±ı‹ ’HÎ ·¬Ì Â@›˘ ˢ÷ ¿ı ÀÎ’ ’fl ¤Îflı ⁄˘Ωı ÷ÎHÎÌ Â¿÷Î_ ’η÷_ …fiΉfl˘ fi Ë÷Î_, ’ˆÕÎ_ fi Ë÷Î_ ±fiı ·˘¿˘ ’ÎÁı ÷ı‹fiÎ ‹Á· ’Ήfl ÏÁ‰Î› ⁄ÌΩı ’Ήfl fi Ë÷˘. ≥VÀfl ÀÎ’fiı Á_¢‘¿˘ ‹ÎÀı µ¬Îb_ ⁄fiÎ‰Ì ÿı÷Î_ ±Î‰Î_ flËV›˘‹Î_ ‰‘ ±ı¿ flËV› fl˘√ıωfifiÌ ‹·Î¿Î÷ ’»Ì CÎHÎÎ_ ‰Êı˝ µ‹ıflΛ_. Ï¿fiÎflÎ ’flfiÎ_ ⁄Ή·Î_ 1770 fiÎ ±flÁÎ Á‘Ì ÷ı‹fiÌ …B›Î±ı Á·Î‹÷ Ë÷Î_, ’HÎ I›Îfl ⁄Îÿ 1864 Á‘Ì‹Î_ ‰ÎflÎŒfl÷Ì ⁄‘Î_fiı ÷ı‹fiÌ Õ˘¿ ¤Î_√Ì fiά‰ÎfiÎ ÿı¬Ì÷Î ±Î› ÁÎ◊ı √⁄ÕÎ‰Ì ÿı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_. «Ì·ÌfiÌ Áfl¿Îflı ±_÷ı ¿ıÀ·Î_¿ ⁄Ή·Î_fiı ŒflÌ À|Îfl ’Θ{‹Î_ V◊ÎÏ’÷ ¿›Î*. ≥VÀfl ÀÎ’fiÎ_ flËV›˘fiı …√÷T›Î’Ì ’˛ÏÁÏ© ‹Y›Î ’»Ì ÷ı‹fiÎ ¬·ÎÁÎ eÀÌ fiÌ¿‚‰Î‹Î_ ’HÎ ‰Îfl fi ·Î√Ì. ωA›Î÷ fi˘‰ı˝Ï…›fi ÁÎ√fl¬ıÕ< ◊˘fl Ëı›flÕηı 1940 fiÎ ÿÁ¿Î‹Î_ ±ı‰Ì Ï◊±flÌ fl…^ ¿flÌ ¿ı ≥VÀfl ÀÎ’fiÎ ‹Ò‚ ‰÷fiÌ ·˘¿˘ ’»Î÷ Á_V¿ÚÏ÷fiÎ ’˘Ï·fiıÏ›fi˘ fiÏË, ’HÎ Á‘flı·Ì ΩÏ÷fiÎ ±‹ıÏfl¿fi ≥„LÕ›fi˘ Ë÷Î ±fiı ÷ı±˘ fiyfl ·Î¿ÕÎfiÎ ‰ËÎH΢fiı ⁄ÿ·ı Õ΂¬Î_fiÎ ¤ÎflÎ …ı‰Ì fi˙¿Î±˘ ¶ÎflÎ … ≥VÀfl ’ˢÓE›Î Ë÷Î. ±Î Ω÷fi˘ ’˛‰ÎÁ Â@› »ı ±ı‹ ÁÎÏ⁄÷ ¿flÌ ⁄÷Ή‰Î ◊˘fl Ëı›flÕη Á‚Ì …ı‰Î reed/⁄vfiÎ ¤ÎflÎw’Ì ¿˘fi-ÀÌ¿Ì fi΋fiÌ ’˛Î◊Ï‹¿ fi˙¿Î‹Î_ Ëo¿Î›˘˝ ’HÎ ¬fl˘. ’˛‰ÎÁ ÁŒ‚ flè΢, ’fl_÷ ÷ıfiı ¿ÎflHÎı ±ı‹ ÁÎÏ⁄÷ fi ◊›_ ¿ı ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿Ì ≥„LÕ›fi˘
>;8z 8f5f]gff+ affjf,ff+
’Ëı·Î_ I›Î_ ±‰fi‰Î_ T≤Z΢fi_ ËÏfl›Î‚_ …_√· ÁΫı … ≥VÀfl √›Î Ë÷Î ±fiı I›Î_ ’˘÷ÎfiÌ ·ËıflÎ÷_ Ë÷_ ? ¿Ï◊÷ ≥…fiıflÌ ¿<fiıË ‰Õı ⁄Ή·Î_fiÌ V◊Î’fiÎ ±Î ’˛ffifi˘ …‰Î⁄ ‹‚Ì Ω› ÷˘ ≥VÀfl ¿flÌ Ë÷Ì. Ë¿Ì¿÷ı 1774 ‹Î_ ’˘Ï·fiıÏ›fi ÀÎ’fi_ ’˘HÎÎ hÎHÎÁ˘ ‰Ê˝ ◊›ı ’¿ÕÿΉ ¬ı·÷_ ÿ¤ÎÏʛΠÁÎ◊ı ≥VÀflfiÌ ‹·Î¿Î÷ ·ıfiÎfl flËV› ¬Ò·Ì …÷Î_ ‰Îfl fi ·Î√ı, ‹ÎÀı ’˛Î«Ìfi ¿ıMÀfi …ıQÁ ¿>¿fiı ÷ıfiÌ ‹ÎflŒ÷ ΩHΉΠ‹Y›_ ‰fiV’Ï÷fiÎ_ ⁄ı ΩHοÎfl ωiÎÎfi̱˘ Fˢfi ÷ı‹ ≥VÀfl‰ÎÁÌ ·˘¿˘ ’HÎ ‹Ò‚ ’˘Ï·fiıÏ›fi Œ˚·ıfi·Ì ±fiı ÁÎflÎË Ï¿o√ ÀÎ’fiÌ ‹·Î¿Î÷ı Ë÷Î. ◊˘fl Ëı›flÕη ’»Ì 1960 ‹Î_ √›Î_. Fˢfi Œ˚·ıfi·Ì L›Ò Ï{·ıLÕfi˘ Ë÷˘, ωA›Î÷ ±fiı ω‰ÎÿV’ÿ „V‰Á ·ı¬¿ ±ıÏfl¿ F›Îflı ÁÎflÎË Ï¿o√ Ï⁄˛ÏÀ Ë÷Ì. ’˛Î«Ìfi ‰Î˜fi ÕıÏfi¿ıfiı ⁄Ή·Î_fiÎ ¤ıÿfi˘ …\ÿ˘ ¬·ÎÁ˘ ‰fiV’Ï÷fiÎ Á√Õ Â˘‘‰Îfi˘, ÷ıfiÎ ’˛¿Îfl fl…^ ¿›˘˝, …ı‹Î_ ¿S’fiÎfi˘ ‹flÌ‹Áη˘ …flÎ ΩHΉÎfi˘ ±fiı ÷ıfiÌ …‹Î‰Àfi˘ ±_ÿÎ… «ÏÕ›Î÷Ì ‹ÎhÎÎfi˘ Ë÷˘. ÕıÏfi¿ıfifiÎ ‹÷ı ‹ı‚‰‰Îfi˘ ±ı¿ µ’Λ ¿Î_’fiΠωω‘ ◊fl˘‹Î_ ±_ ÷ ÏflZÎfiÎ ⁄ Ï ©ÂÎ‚Ì ∞‰˘±ı ÿÒ fl fiÎ ¬Ò_’ı·Ì ÷ıfiÌ ’flÎ√fl… ÷’ÎÁ‰Îfi˘ Ë÷˘. ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ≥VÀflfiÌ ‹·Î¿Î÷ ·Ì‘Ì Ë÷Ì ±fiı ’˘÷ÎfiÌ ‹¬Î¿ÚÏ÷ ±fiÁÎflfiÎ_ ⁄Ή·Î_ ◊˘fl Ëı›flÕη, …ıHÎı ⁄vfiÌ fiΈ¿Î‹Î_ ⁄ıÁÌfiı ’Ëı·Î_ ÷˘ flıÏÕ±˘ ¿Î⁄˝fi ÕıÏÀo√ ‰Õı ÷ı‹HÎı ≥VÀflfi˘ ’˛‰ÎÁ ¿flÌ ⁄÷ÎT›˘. ÿflı¿ ◊flfiÌ ‰› fiyÌ ¿flÌ ±fiı ’»Ì ÷ı‹Î_ I›Î_ ¿˘÷›Î* Ë÷Î_. ÷˘Ï÷_√ ¿ÿfiÎ_ ±ı ¤Îflı¬‹ Á«‰Î›ı·Ì ’flÎ√fl…fiı ‹Î≥ø˘V¿˘’ fiÌ«ı ÏÂS’˘fiÌ V◊Î’fiÎfi_ ¿Î‹ ÷˘ ÷ı‹fiÎ ‹ÎÀı ±‰·˘¿Ì ÷ı‹fiı ±‰Î˝«Ìfi T≤Z΢fiÌ ÷◊Î »˘ÕÕÎ⁄Î ËÎ◊fi˘ ¬ı· Ë÷_. ‰ı·ÎfiÌ ’flÎ√fl… ΩıÕı Áfl¬Î‰Ìfiı ’˛Î«Ìfi ≥VÀfl ±_√ı Ëı›flÕηfiÌ ±fiı ÕıÏfi¿ıfifiÌ ‰fiV’Ï÷fiÌ Ω÷fi˘ ’k΢ ·√ÎT›˘. ¿≥ Ï◊±fḻ˘ ωiÎÎfi ’fl fiÏË, ’HÎ Œ@÷ ‰fiV’Ï÷±ı ¤Ò÷¿Î‚fiÎ ¿›Î ±flÁ΋Î_ ¿ıÀ·˘ ±fi‹Îfi˘ ’fl ±Î‘ÎÏfl÷ Ë÷Ì. ωiÎÎfi̱˘±ı ’◊Îfl˘ …‹ÎT›˘ ±ı ’HÎ flıÏÕ±˘ ¿Î⁄˝fi ÕıÏÀo√ ÷ı ÀÎ’fiÎ_ flËV›˘ ’΋‰Îfi_ ¿Î‹ flËÌ flËÌfiı ¶ÎflÎ ±fiı ’flÎ√fl…fiÌ Á_A›Î ¶ÎflΠ¢‘Ì ‰ÌÁ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±_Ï÷‹ ÿÁ¿Î‹Î_ ËÎ◊ ‘›* ¿Îœu_. V‰Î¤Îω¿ flÌ÷ı ¿Î‹ ±I›_÷ …ŒÎ‰Î‚_ I›Îflı ’Ëı·˘ Á‰Î· ÷ı‹fiı ±ı ◊›˘ ¿ı ’Òfl÷Î_ Ë÷_, ¿ÎflHÎ ¿ı ωω‘ „V’ÏÁÁfiÌ ±fiı¿ ÁΑfi˘ Ωı ’˛ÎM› ˢ› ÷˘ Àfi⁄_‘ ‰…fi ‰fiV’Ï÷±˘fiÌ ’flÎ√fl… ‰fi ⁄Λ ‰fi ‘flΉ÷Î_ ⁄Ή·Î_ ¿oÕÎflÌ ÷ı‹fiı flÎfi˘ flÎflο< √H›Î ‰√fl ’˛Î«Ìfi …_√·fiÎ „V’ÏÁÁ‰Îfl @‰Î˜flÌ◊Ì ÁÎ√flfiÎ Ï¿fiÎflÎ Á‘Ì ’ˢӫÎÕÌ ⁄_‘ÎflHΠωÂı ’Î¿Ì ΩHοÎflÌ ‹‚ı fiÏË. ¿Λ ¿ı fiÏË ? V◊Î’I›fiÎ ΩHοÎfl˘±ı „V‰Á ·ı ¬ ¿ ±ı Ï fl¿ ‰Î˜ fi Õı Ï fi¿ı fi . Fˢfi Œ˚·ıfi·Ì ±fiı ÁÎflÎË Ï¿o√ »±ı¿ ±_ÿÎ… ‹Î_Õu˘ ¿ı ÁflıflΠ20 ¿ÎflÌ√fl˘ ±„Bfi¿Ú÷ ’J◊flfiÌ »ÌHÎÌ ±fiı ’J◊flfiÎ Ë◊˘ÕÎ ‰Î’flÌ fl˘…fiÎ ‹ÎÁfiÌ …Ëı‹÷fiÎ ±_÷ı »ı‰Àı ±ı‰Î ‹_÷T› ’fl ±ÎT›Î_ ¿ı ’Î_«-» ¿·Î¿ ‹«Ì ’Õı ÷˘ ‹˘ÀÎ ¿ÿfi_ ⁄Ή·_ ’HÎ ÷ı±˘ ≥VÀfl ÀÎ’ ’fl ≥. Á. 400 fiÎ ±flÁ΋Î_ ’˘Ï·fiıÏ›fi˘fi_ ±ı¿Îÿ ‰Ê˝‹Î_ ⁄fiÎ‰Ì fiάı. ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ Ω˜ ÏÀ·⁄√˝ fi΋fiÌ ±Î√‹fi ◊›_ ÷ıfiÎ_ 30,000 ‰Ê˝ ±√ε CÎÀÎÀ˘’ …_√· ‹Ï˷ΠωiÎÎfi̱ı I›Îfl ⁄Îÿ ’˛ı„@À¿· ±¬÷flÎ ¶ÎflÎ ’fl‰Îfl ¬Ì·Ì «Ò@›_ Ë÷_ ±fiı ÷ı …_√· ÷ı‹fiÎ ±Î√‹fi ‰¬÷ı ’HÎ ¿›* ¿ı ÿfl ◊˘ÕÎ ±_÷flı fl˘·fl …ı‰Î_ ·˘ÀÏHΛÎ_ ·Î¿ÕÎ_ ‹Ò¿Ì …ı‹fi_ ÷ı‹ ËÏfl›Î‚Ì „V◊Ï÷‹Î_ ‹˘…^ÿ Ë÷_. ÀÎ’ ’fl fern/ ÷ı‹fiÎ ’fl ⁄Îflı¿ Àfi ‰…fifi_ ⁄Ή·_ Áfl¿Î‰‰Îfi_ ‹U¿ı· fi ËoÁflÎ…fiÎ »˘Õ◊Ì ‹Î_ÕÌfiı fiÎÏ‚›ıflÌ …ı‰Î_ ’΋ ÁÏË÷fiÎ_ T≤Z΢ Ë÷_. ’«ÎÁ◊Ì ÏÁkÎıfl …HÎÎ ±ı ‹ÎÀı ⁄Ή·Îfiı ÿ˘flÕÎ ‰Õı ·ËıflÎ÷Î_ Ë÷Î_. ≥. Á. 800 fiÎ ±flÁΉ΂Π¿Î_’fiÎ ◊fl ’»Ì ⁄Î_‘Ì fl˘…fiÎ ’Î_« ¿·Î¿ Á‘Ì ÿflı¿ “Ë≥Á˘” ‰¬÷ı 15 ŒÌÀ µkÎfl˘kÎfl ÿflı¿ µ’·Î ◊fl‹Î_ ’flÎ√fl…fiÌ Á_A›Î ‰‘ fiı ‰‘ Áfl¿Î‰ı ÷˘ @‰Î˜flÌfi_ ⁄Ή·_ ±ı¿Îÿ ÁM÷ÎËı 9.5 Ï¿·˘‹ÌÀfl CÎÀ÷Ì Ωı‰Î ‹‚Ì Ë÷Ì, …ıfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı …_√· ø‹Â— ’Î_¬_ »ıÀı Á‹ƒfiÎ Ï¿fiÎflı ’Ë˘Ó«Ì Ω› ±ı‹Î_ Â_¿Î fiÏË. ±Î ¿Î›˝ ⁄fiÌ flèÎ_ Ë÷_. Á˙◊Ì µ’flfiÎ ◊fl‹Î_ ÷˘ ’flÎ√fl… Œ@÷ fi΋ ÏÁ© ¿fl‰Î‹Î_ Âfl÷ ±ıÀ·Ì ¿ı ·˘ÀÏHΛÎ_ √˘‚οÎfl ⁄Ì‹ ±fiı ’Òfl÷Ì Ë÷Ì. ±Î À˘«fi˘ ◊fl ’HÎ ±ı¿oÿflı ÁI‰ËÌfi Ë÷˘. flıÁÎÿÎfl ÿ˘flÕÎ_ ⁄fiΉ‰Î ‹ÎÀı ¤fl’Òfl T≤Z΢-‰ı·Î_ Á·¤ ˢ‰Î_ …_√·fi˘ ·˘’ ◊‰ÎfiÎ ¿ÎflHÎ ±_√ı Fˢfi Œ˚·ıfi·Ì±ı ÷◊Î Ωı≥±ı. ‹Ï˷ΠωiÎÎfiÌ Ω˜ ÏÀ·⁄√˝fiÎ ’˛›˘√ı fi‰˘ ’˛ffi ÁÎflÎË Ï¿o√ı ‹ÎhÎ ±À¿‚˘ ¿fl‰ÎfiÌ flËÌ, ’HÎ I›Îfl ’»Ì …√ÎÕu˘ — ≥VÀfl ÀÎ’ ±ı¿oÿflı ‰ıflÎfi ÿı¬Î÷˘ ˢ‰Î »÷Î_ ‰Ê˘˝ ≥VÀflfiÎ flËV›fiÌ ÷’ÎÁ ‹ÎÀı ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfi fi΋fi˘ ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
31
>;8z 8f5f]gff+ affjf,ff+
±‹ıÏfl¿fi ’flÎ÷k‰Ï‰t ±ı ÀÎ’fiÌ ‹·Î¿Î÷ı √›˘ I›Îflı ÁV’ıLÁ‹› Ï«hÎ fiÎÀuÎI‹¿ flÌ÷ı V’WÀ ⁄L›_. VÀÌÕ‹ıfifiı …_√·˘fiÎ fiÏË, ’HÎ ÀÎ’fiÌ 99.5Ñ ‹Îfi‰‰V÷ÌfiÎ ·˘’ ±_√ı ΩHΉ΋Î_ ‰‘ Ïÿ·«V’Ì Ë÷Ì. ±ı¿ Á‹›ı ‰V÷Ì ·√¤√ 20,000 Ë÷Ì, ’HÎ ‰¬÷ …÷Î_ CÎÀÌfiı ‹ÎhÎ 110 …ıÀ·Ì flËÌ …‰Î ’Î‹Ì Ë÷Ì. ±Î …⁄fl…V÷ CÎÀÎÕÎfi_ ¿ÎflHÎ Â_ ? Á_¤Ï‰÷’HÎı ¤Ò¬‹fl˘ ÷ıfiÎ ‹ÎÀı …‰Î⁄ÿÎfl ˢ› ±ı‹ ‘ÎflÌ VÀÌÕ‹ıfiı ÷‹Î‹ ÀÎ’ ’fl »ÎfiÏ⁄fi ¿flÌfiı ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘fiÌ ¤Ò÷¿ÎÏ·fi ‰ÁÎË÷ ’ÎÁı ±ı …B›Î ¢‘Ì ¿ÎœÌ ¿ı F›Î_ ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_fiÎ ÀÎ’‰ÎÁ̱˘ ¬Îz Á∞‰˘fiÎ_ ËÎÕ¿Î_fi˘ ¬Õ¿·˘ ¿fl÷Î Ë÷Î. ±ıÓÉÎÕfiÎ µ¿flÕÎ …ı‰Î ±ı ¬Õ¿·Î ’fl µkÎfl˘kÎfl ¿Î_’fiÎ ◊fl ⁄Î{÷Î √›Î Ë÷Î. µI¬fifi ¶ÎflÎ VÀÌÕ‹ıfiı ÿflı¿ ◊flfiı µ¬ıÕÌ ÷ıfi_ flıÏÕ±˘ ¿Î⁄˝fi ÕıÏÀo√ ¿›* ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ ËÎÕ¿Î_fiÎ ±Î‘Îflı ¬Îz Á∞‰˘fiı ±˘‚¬Ì ¿ÎœuÎ. --±fiı ÷ı ÁÎ◊ı ≥VÀfl ÀÎ’fi˘ 1,600 ‰Ê˝fi˘ flËV›‹› ¤Ò÷¿Î‚ ¬S·˘ ’ÕÌ √›˘. ÿÀΛı·Î_ ¿<· 6,433 ±„V◊±‰ÂıÊ˘ ŒıÓÿÌfiı …ı ‹Ëk‰fiÌ ¿Õ̱˘ ËÎ◊ ·Î√Ì ÷ı‹fi˘ ‹ı‚ Fˢfi Œ˚·ıfi·Ì ÷◊Î ÁÎflÎË Ï¿o√fiÎ flÌÁ«˝ ÁÎ◊ı ⁄ıÁÎÕÌfiı
32 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfiı …_√·˘ ·M÷ ¿ı‹ ◊›Î_, @‰Î˜flÌ‹Î_ 600-700 ⁄Ή·Î_ ±‘ÒflÎ_ ¿ı‹ flËÌ …‰Î ’ÎQ›Î_ ±fiı ‹Îfi‰‰V÷Ì ¿ı‹ CÎÀÌ ÷ıfi˘ ¤ıÿ ‰ˆiÎÎÏfi¿ ÷¿˘˝ ‰Õı ’Îfl¬Ì ·Ì‘˘. ±Î CÎÀVŒ˘À ¿fl‰Î‹Î_ Á∞‰˘fiÎ_ ËÎÕ¿Î_ «Î‰Ìw’ ’fl‰Îfl ◊›Î_. ¿≥ flÌ÷ı ◊›Î_ ±ı ’HÎ ΩHÎÌ ·˘ — ≥. Á. 900 ◊Ì ≥. Á. 1200 Á‘ÌfiÎ ±flÁÎ ÿflQ›Îfi ‹ÎÀÌfi˘ …ı ◊fl ⁄Î{u˘ ÷ı‹Î_ ‹Î»·Î_ ¿fl÷Î_ Õ˘„SŒfifiÎ_ ËÎÕÏ’_…fl˘ ‰‘Îflı Ë÷Î_. ±Î ⁄Î⁄÷ ÏÕÀı„@À‰ ⁄˛ÎLÕfi_ ‹√… ‘flΉ÷Î ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfifiı ‹Ëk‰’ÒHν ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ·Î√Ì ¿ı ’˛ÂÎL÷ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ ⁄ÌΩ ’˘Ï·fiıÏ›fi ÀÎ’±˘fiÎ ·˘¿˘ ‰‘ ¤Î√ı ‹Î»·Î_ ’fl fi¤÷Î Ë÷Î, …ı‹fi˘ ¤fl’Òfl …J◊˘ ÷ı‹fiı ’fl‰Î‚ÎfiÎ ÷À‰÷a Á‹ƒ‹Î_ ‹‚Ì flËı÷˘ Ë÷˘. ≥VÀflfi_ ˉ΋Îfi ’˛‹ÎH΋Î_ ÃoÕ,_< ±ıÀ·ı ÷ıfiÎ ¿Î_Ãı ’fl‰Î‚Î fi Ë÷Î. ‹Î»·Î_ ’HÎ fiÏË. ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘ ¬S·Î ÿÏfl›Î ÷flŒ Ëo¿ÎflÌ I›Î_ Õ˘„SŒfifi˘ Ï¿Îfl ¿fl÷Î Ë÷Î. ‹Î»·Ìfiı ⁄ÿ·ı V÷L›‰_ÂÌ ’˛ÎHÎÌfiÎ ‰√˝‹Î_ ±Î‰÷Ì Õ˘„SŒfifi_ ‰…fi 75 Ï¿·˘√˛Î‹fiÌ ±ÎÁ’ÎÁfi_ ˢ‰Îfiı ¿ÎflHÎı ÷ıfiı Ω‚‹Î_ ’¿ÕÌ Â¿Î› fiÏË. ËÎ’Ò˝fi ¿Ëı‰Î÷Î ¤Î·Î ‰Õı … ÷ıfiı ‰Ÿ‘‰Ì Ωı≥±ı ±fiı ÷ı ¤Î·Îfiı ÿ˘flÕ<_ ⁄Î_‘ı·_ ˢ‰_ Ωı≥±ı. ‹Î»Ì‹Îfl fi˙¿Î
>;8z 8f5f]gff+ affjf,ff+
’›Î˝‰flHÎfiÌ º„WÀ±ı ÀÎ’ ‹ÎÀı ±Î’ÏkÎfi˘ ’˛Îfl_¤ ±ı ‰¬÷ı ’HÎ ‹˘ÀÌ ±fiı ‹…⁄Ò÷ ˢ› ÷ı ±Î‰U›¿ Ë÷_. ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfiı ±Î‰Î ÷¿ÎÿÎfi˘ ÁÒÏ«÷Î◊˝ ±ı ¿Îœu˘ ¿ı ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ≥VÀfl ◊›˘ ¿ı F›Îflı ·˘¿˘±ı ÷ı‹fiÎ ‹˘±Î≥/moai ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î ÀÎ’ ’fl ÿ˘flÕÎ_ ‹ÎÀı flıÁÎ ±fiı fi˙¿Î ‹ÎÀı ·Î¿Õ<_ ±Î’Ì Â¿ı ±ı ’˙flÎÏHο ÿı‰÷ÎfiÎ_ ’J◊Ïfl›Î_ ⁄Ή·Î_ ¿oÕÎfl‰Îfi_ Âw ¿›* ±fiı ’˛¿ÎflfiÎ_ T≤Z΢fi_ …_√· Ë÷_. ÷ı ⁄Ή·Î_fiÎ V◊ÎfiÎL÷fl ‹ÎÀı ·˘ÀÏHΛÎ_ ◊Õ ‹ı‚‰‰Î ÷ı±˘ …_√·fiÌ ËV÷Ìfi˘ ⁄ÌΩı ’flΉ˘ ‹ÎÀÌfiÎ ÏfiQfi ◊fl‹Î_ ËÎ◊ T≤Z΢fi˘ ±ÎÕı‘Õ ÁŒÎ›˘ ¿fl‰Î ·ÎB›Î. ÿÏfl›ÎÏ¿fiÎflı ‰‘ fiı ·Î√ı·Î_ ÿÏfl›Î≥ ’_¬ÌÕÎ_fiÎ_ ±Á_A› ËÎÕÏ’_…fl˘±ı ±ÎM›˘. ‰‘ ‹˘ÀÎ_ ⁄Ή·Î_ ¬ÕÎ_ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ±ÿı¬Î ¿Ï⁄·Î±˘ ‰E«ı ‰Î⁄√·Ì, ±ÎS⁄ÎÀˇ˘Á, Ï¡√ıÀ ⁄ÕÛ ‰√ıflı ÁÏË÷ ’E«ÌÁı¿ V’‘ν ’HÎ Ω‹Ì. ‰¬÷ …÷Î_ ⁄‘_ ‹‚Ìfiı 887 ⁄Ή·Î_ ÷ˆ›Îfl Ω÷fiÎ_ ’_¬ÌÕÎ_fiı ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfiı ÷ı‹fiÎ_ ±„V◊±‰ÂıÊ˘ ‰Õı ¿flΛÎ_ ±ı ⁄÷Ήı »ı ¿ı V’‘ν ‹ÎhÎ ÁÎ≥{fiÌ fiÏË, Á_A›ÎfiÌ ±˘‚¬Ì ¿ÎœuÎ_. ≥VÀfl ÀÎ’ ’fl ÷ı±˘ ∫ÕÎ_ ‹Ò¿‰Î ‹ÎÀı ’ÕΉ fiά÷Î_ ˢ› ÷ı‹… Á‹ƒfiÎ ¿Î_ÃÎ fi∞¿ T≤Z΢ ’fl ¿ı {ÎÕÌ‹Î_ ‹Î‚Î ⁄Î_‘÷Πˢ› ÷˘ … ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘ ‹ÎÀı ÷ı‹fi˘ ±ÎÀ·Ì Á_A›Î‹Î_ Ï¿Îfl ¿fl‰Îfi_ Á√‹ ⁄fiı. ÿÏfl›Î≥ ’_¬ÌÕÎ_ µ’flÎ_÷ …‹ÌfifiÎ ±_…fi⁄√·Î, ’˘’À, «Ì⁄flÌ ‰√ıflı ±Õ‘˘ Õ{fi Ω÷fiÎ_ ’_¬ÌÕÎ_fi˘› ≥VÀfl ’fl ‰Á‰ÎÀ ˢ‰Îfi_ VÀÌÕ‹ıfiı ¢‘Ì ¿Îœu_. …_√·fiÌ ËV÷Ìfi˘ ±ı ¬ÎhÎÌÿΛ¿ ’flΉ˘ Ë÷˘. ±ı¿ ’»Ì ±ı¿ ◊flfiÌ ‹ÎÀÌfiÎ ’˘’ÕÎ µ¬ıÕÌfiı ±ıÓÉÎÕfi˘ µ¿flÕ˘ ÷’ÎÁ÷Î ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfifiı ‰‘ ±Îç›˝ ◊›_ ˢ› ÷˘ ±ı ‰Î÷fi_ ¿ı ≥. Á. 1500 ’»Ìfi˘ Á‹›√΂˘ ÿÂν‰÷Î ◊fl‹Î_ ’_¬ÌÕÎ_fiÎ ±‰ÂıÊ˘ fi Ë÷Î. Õ˘„SŒfifiÎ ’HÎ fiÏË. ‹fiW›˘fiÎ_ ⁄Ή·Î_ ¬ÕÎ_ ¿fl‰ÎfiÌ V’‘ν ÿflQ›Îfi ‘flÎÂ›Ì ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î_ ⁄Ή·Î_ ±Î…ı ’HÎ ≥VÀfl ÀÎ’ ’fl F›Î_ I›Î_ ÿı¬Î› »ı ËÎÕÏ’_…fl˘ … Ë÷Î_, …ıfi˘ ±◊˝ ±ı ¿ı ¬˘flο ÷flÌ¿ı Õ˘„SŒfi ⁄Î⁄÷‹Î_ ’HÎ Ë÷Ì. flÎ_‘‰Î ‹ÎÀı, Ï›΂΋Î_ Á‹ƒfiÎ ÃoÕÎ ±fiı ’ZÎÌÁ‹ ÿ Λ ±·P› ⁄fi÷Î_ ÀÎ’ ‰ ÎÁÌ ·˘¿˘ ’‰fi Á΋ı flZÎHÎ ±Î’÷Î_ ÷Î’HÎÎ_ ‹ÎÀı ±fiı Q≤÷¿˘fiÎ V‰ΩÏ÷¤ZÎHÎ/cannibalism ÷flŒ ‰Y›Î Ë÷Î. ±„BfiÁ_V¿Îfl ‹ÎÀı ’HÎ T≤Z΢fi˘ ÁÎfl˘ ±ı‰˘ ¤˘√ ·ı‰Î÷˘ Ë÷˘. ≥VÀfl ÀÎ’fi_ ±÷Ì÷ ΩHΉΠ‹ÎÀı Fˢfi Œ˚·fi ı ·Ì±ı, ÁÎflÎË (≥VÀflfiÎ ·˘¿˘ ±„BfiÁ_V¿Îfl‹Î_ ‹Îfi÷Î Ë÷Î, F›Îflı ’˛ÂÎL÷ Ï¿o√ı ÷◊Î ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfiı ËÎ◊ ‘flı·_ Á_¢‘fi ’Òw_ ◊›Î ’»Ì ‹ËÎÁÎ√flfiÎ ⁄ÌΩ ’˘Ï·fiıÏ›fi ÀÎ’±˘ ’fl Q≤÷¿˘fiı ÿŒfi Á˘‚Á˘ ‰Ê˘˝fi˘ CÎÀfiÎø‹ ˉı ÏÁ·ÏÁ·Î⁄_‘ T≤÷ÎL÷‹Î_ √Ò_◊Ì ¿fl‰ÎfiÌ ’˛◊Î Ë÷Ì.) ±Î‹ »÷Î_ ±Ï‘¿÷‹ T≤ZÎωfiΠ¿Λ ÷ı‹ Ë÷˘. ≥. Á. 400 fiÌ ±ÎÁ’ÎÁ ÁÎ√fl¬ıÕ< ⁄Ή·Î_fiı ±Î¤ÎflÌ Ë÷˘. ≥. Á. 800 fiÌ ±ÎÁ’ÎÁ Âw ’˘Ï·fiıÏ›fi˘ ≥VÀfl ’ˢÓE›Î ±fiı I›Î_ ‰ÁÌ √›Î I›Îflı ÁQ≤© ◊›ı·˘ ±ı Á_ËÎfl ’Î_«Á˘-»VÁ˘ ‰Ê˝ Á‘Ì ±À@›˘ fiÏË. ωflÎÀ …_√· ‰Õı ¢¤÷˘ ±ı ÀÎ’ ËÏfl›Î‚˘ ±fiı Œ‚ƒ’ Ë÷˘. ωω‘ ¿ÿ‰Î‚Î ÿflı¿ ‰…fiÿÎfl ⁄Ή·ÎfiÎ V◊ÎfiÎL÷fl ‹ÎÀı Õ{fi⁄_‘ ¿Ï⁄·Î‹Î_ ω¤ÎÏ…÷ ±ı‰Î ’˘Ï·fiıÏ›fi˘ ±Î‰Î ’›Î˝‰flH΋Î_ fi‰Î_ T≤Z΢ ¿Î’‰ÎfiÌ …wfl ’Õ÷Ì Ë÷Ì, ¿ı‹ ¿ı ·˘ÀÏHΛÎ_ ◊Õ ±Î⁄Îÿ ⁄L›Î ±fiı ‰V÷̉‘Îfl˘ ¿fl÷Î √›Î. …_√·fiÌ ’ıÿ΢ ’fl ⁄ı-’Î_« ‰¬÷ Àfi⁄_‘ ⁄˘Ωı ±ÎT›Î ’»Ì ÷ı±˘ ⁄ıÕ˘‚ ¬Î‘ά˘flÎ¿Ì ÷flÌ¿ı ±’Òfl÷Ì …HÎΉΠ‹Î_ÕÌ I›Îflı ¬ı÷fl˘ ‹ÎÀı ◊Λ ±ıÀ·ı ŒflÌ ÷ı‹fiı ‰Î’flÌ Â¿Î› fiÏË. ÿ˘flÕÎ_ √Ò_◊‰Î ‹ÎÀı _ Î÷ÒÁ _ ̱ı …B›Î ¿fl‰Î ÷ı‹HÎı ÁıÓ¿Õ˘fiÎ ÏËÁÎ⁄ı T≤Z΢ ¿ÎM›Î_. ωfiΠΩı …ı‹fiÎ flıÁÎ ¿Î‹ ·Î√Ì Â¿ı ±ı‰Î_ T≤Z΢-‰ı·Îfi˘ ’HÎ ËÁ ¿ı ‹›Î˝Ïÿ÷ ’˛‹ÎHÎfi˘ Ë÷˘ ±fiı fi‰Î_ eÀÌ fiÌ¿‚÷Î_ T≤Z΢ ÷ıfiÌ «Õı·Î ÀÎ’‰ÎÁÌ ¿Ï⁄·Î±˘ ‰W΢˝ Á‘Ì ±Ï‰«ÎflÌ’HÎı ÁŒÎ›˘ ¿fl÷Î flèÎÎ. ’ÏflHÎ΋ı …_√·fiÎ_ 21 „V’ÏÁÁfiÎ_ T≤Z΢ ¿Î›‹ ’ÒÏ÷˝ ¿flÌ ÿı÷Î_ Ë÷Î_. ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
33
>;8z 8f5f]gff+ affjf,ff+
‹ÎÀı fi΋ÂıÊ ◊›Î_ ±fiı ÀÎ’ ⁄˘Õ˘ ◊›˘. ’ÏflHÎ΋ Ωı ¿ı »ı‰Àfi_ fi Ë÷_. ±_√˛ı∞‹Î_ …ıfiı environmental disaster ¿Ëı‰Î› ÷ı ±Î’ÏkÎfiÌ Ë∞ ÷˘ Âw±Î÷ Ë÷Ì. ≥. Á. 1500 Á‘Ì‹Î_ ‹˘ÀÌ ¿ÎÃÌfiÎ_ ⁄‘Î_ T≤Z΢fi_ ±„V÷I‰ ‹ÀÌ √›_, ±ıÀ·ı ’˘’À ±fiı ⁄√·Î …ı‰Î_ »±ı » Ω÷fiÎ_ ÀÎ’‰ÎÁÌ ’ZÎ̱˘ Ïfi¿oÿfi ’ÎQ›Î_. ÿÏfl›Î≥ ’_¬ÌÕÎ_fi˘ Á‹ÿΛ ’HÎ ÷ıfiÎ ‰ÎÏÊ˝¿ ’˛…fifi ‹ÎÀı ±√fl ÷˘ ωÁ΋Π‹ÎÀı ÀÎ’ ’fl ±Î‰÷˘ ⁄_‘ ◊›˘, ±ıÀ·ı ·˘¿˘±ı ¬˘flοfi˘ ±ı j΢÷ √‹Î‰Ì ÿÌ‘˘. ±Î ’_¬ÌÕÎ_ Œ‚e· ±Îfl˘√‰ÎfiÌ ÁÎ◊˘ÁÎ◊ ’flÎ√fl…fi˘ ±fiı ⁄Ì…fi˘ Œı·Î‰˘ ¿flÌ …_√·fiı ÁQ≤© ⁄fiΉ‰Îfi_ …ı ‹Ëk‰’ÒHν ¿Î›˝ ⁄Ω‰÷Î_ ÷ı ’HÎ ±À¿Ì …‰Î ’ÎQ›_. …‹ÌfifiÌ Œ‚ƒ’ ‹ÎÀÌfiı ’¿ÕÌ flά÷Î_ T≤Z΢fiÎ_ ‹ÒÏ‚›Î_ fi flèÎÎ_ ±fiı ‰flÁÎÿÌ ÀÌ’Î_fi˘ ’˛ËÎfl {Ì·Ì ·ı÷Î_ ’Î_ÿÕÎ_ fi flèÎÎ_, ±ıÀ·ı ‰flÁÎÿ ¶ÎflÎ ±ı ‹ÎÀÌfiÎ ’˘Ê¿ Ák‰˘‰Î‚Î µ’·Î ◊flfi_ ‘˘‰ÎHÎ ◊›_ ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ÁÒ›˝fiÎ ÷Î’ Ëı ÁÒ¿Ì ’Õ÷Ì ‹ÎÀÌ ‰ı√Ì·Î Á‹ƒÌ ’‰fi‹Î_ ∂ÕÌ …‰Î ·Î√Ì. Ák‰ËÌfi …‹Ìfi‹Î_ ŒÁ·fi˘ µ÷Îfl Á÷÷ CÎÀ÷˘ flè΢. ’›Î˝‰flHÎfi_ ¿<ÿfl÷Ì ±Î›˘…fi Ï⁄Ï·›ÕÛ √ı‹ …ı‰_ ˢ›, …ıfiÎ ±‹¿ »ıÕı ¿flı·Î ËV÷ZÎı’fiÌ ‹ÎÃÌ ±Áfl ⁄ÌΩ ±fiı¿ Ãı¿ÎHÎı …HÎΛΠ‰√fl flËı fiÏË. ≥VÀfl ÀÎ’ ’fl ⁄Ή·Î_fiı ¬Î÷fl ◊›ı·Î T≤Z΢fiÎ Á‰˝fiÎÂı ±ı‰_ … ÿW«ø V◊ÎÏ’÷ ¿›*. ’flÎ÷k‰ÂÎjÎÌ ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfiı Ωı›_ ÷ı‹ ±_ÿÎ…ı 1500 fiÌ Áη ’»Ì ËÎÕÏ’_…fl˘fiÎ ±LÕfl√˛ÎµLÕ ¬Õ¿·Î‹Î_ ’_¬ÌÕÎ_fiÌ …ı‹ Õ˘„SŒfifiÎ ±‰ÂıÊ˘ ’HÎ √Λ⁄ Ë÷Î. ±Î‹ ⁄fi‰_ ±Ïfi‰Î›˝ Ë÷_, ¿ÎflHÎ ¿ı Õ˘„SŒfifiÎ Ï¿Îfl ‹ÎÀı …wflÌ ËÎ’Ò˝fi (¤Î·Î) ±fiı ‹…⁄Ò÷ ⁄Î_‘HÎÌfiÌ ‹Î»Ì‹Îfl fi˙¿Î ⁄fiΉ‰Î ‹ÎÀı fiyfl ·Î¿Õ<_ ±Î’Ì Â¿÷_ ±ı¿ı› T≤ZÎ ÀÎ’ ’fl ⁄«‰Î ’ÎQ›_ fi Ë÷_. 1500 fiÌ Áη ’»ÌfiÎ ◊fl‹Î_ ÕıÏ‰Õ VÀÌÕ‹ıfifiı ÿÏfl›Î≥ √˘¿‚√ΛfiÎ_ ¿‰« ‹˘ÀÌ Á_A›Î‹Î_ Ωı‰Î ‹Y›Î_. ±Î ’flÎ÷k‰Ï‰tı ±fi‹Îfi ¿›* ¿ı ¬˘flο ‹ÎÀı ‰·¬Î_ ‹Îfl÷Î ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘ ÷À‰÷a Á‹ƒ‹Î_ ‰¬÷˘‰¬÷ »Ì»flÎ ÷Ï‚›Î Á‘Ì Õ>⁄¿Ì ‹ÎflÌfiı I›Î_ ’Õı·Ì √˘¿‚√Λ ‰Õı ¿Î‹ «·Î‰÷Πˢ‰Î Ωı≥±ı. ’fl_÷ ±ı ’HÎ @›Î_ Á‘Ì ? À>_¿ Á‹› ’»Ì ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘±ı ¤Ò¬‹fl˘ ‰ıÉÎfi˘ Á‹› ±ÎT›˘--±fiı ÁΫı … ±ı‰Ì „V◊Ï÷ ’ıÿÎ ◊›Îfi_ ’˛‹ÎHÎ ±ı ¿ı 16 ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±_÷ ¤Î√‹Î_ ±fiı 17 ‹Ì ÁÿÌfiÎ ±Îfl_¤ı …ı ⁄Ή·Î_ ÷ˆ›Îfl ¿flΛÎ_ ±ı ÷‹Î‹fiÎ_ ÕΫÎ_ ⁄ıÁı·Î_ Ë÷Î_ ±fiı »Î÷ÌfiÌ ’Î_Á‚̱˘ Õ˘¿Î÷Ì Ë÷Ì. ¤Ò¬‹flαı ⁄ÿ·Ì fiάı·Î ÂÎflÌÏfl¿ fi¿ÂÎfiı ÀÎ’fiÎ flËÌ¢±ı ⁄ı-hÎHÎ ’ıœÌ ⁄Îÿ ÁË… √HÎÌ ·Ì‘˘ Ë÷˘. ±Î’ÏkÎfiÎ ÿW«øfi˘ I›Îfl ’»Ì›ı »ıÕ˘ ±ÎT›˘ fiÏË. ≥VÀflfiÎ ‰÷fi̱˘ ÀÎ’ ’fl ¿ıÿ Ë÷Î. ’˛Ï÷¿>‚ ⁄fiı·Î ’›Î˝‰flHÎfiı ÷∞ ÁÎ√fl’ÎflfiÎ ⁄ÌΩ ÀÎ’±ı …÷Î flËı‰_ ›˘B› 34 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
fi˙¿ÎfiÎ ±¤Î‰ı Â@› fi Ë÷_, ¿ı‹ ¿ı ¬˘flοfi˘ ±¤Î‰ Ë÷˘. ±Î „V◊Ï÷‹Î_ ¿Ï⁄·Î±˘ ‰E«ıfiÌ V’‘ν ‰‘ fiı ‰‘ ‹˘ÀÎ_ ⁄Ή·Î_ ¿oÕÎfl‰Î ’Òfl÷Ì ÁÌÏ‹÷ flËı‰Îfiı ⁄ÿ·ı ‹Îfi‰¤ZÎHÎ Á‘Ì ’ˢӫÌ. Á_¤Ï‰÷’HÎı 1680 fiÎ ±flÁ΋Î_ ÀÎ’fiÎ ⁄ı ‹A› ¿Ï⁄·Î±˘ fifl¤ZÎÌ ⁄L›Î ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ÷ı‹fiÌ ‰E«ı …ı ±Î_÷flω√˛Ë …ı‰˘ Á_CÎÊ˝ ŒÎÀÌ fiÌ¿Y›˘ ÷ı ·√¤√ 150 ‰Ê˝ «ÎS›˘ ±fiı ÷ıHÎı ÀÎ’fiÎ ‰V÷̱Î_¿fiı 1877 Á‘Ì‹Î_ ‹ÎhÎ 110 fiÎ ÏfiQfi V÷flı ·Î‰Ì ÿÌ‘˘. ËflÌŒ Á‹ÿΛ˘±ı ±ı¿‹ı¿fiÎ_ ⁄Ή·Î_fiı ’HÎ ¬_ÏÕ÷ ¿flÌ fiά‰ÎfiÎ ±Î›ı µ◊·Î‰Ì fiÎA›Î_. ±_Ï÷‹ ⁄Ή·_ 1864 ‹Î_ …‹Ìfiÿ˘V÷ ⁄L›_. 600-700 …ıÀ·Î_ ±‘ÒflÎ_ ⁄Ή·Î_ ’ı·Ì flÎfi˘ flÎflο< ¬Î÷ıfiÌ @‰Î˜flÌ‹Î_ …ı‹fiÎ_ ÷ı‹ ’ÕÌ flèÎÎ_, F›Îflı ⁄ÌΩ_ 97 ⁄Ή·Î_ I›Î_◊Ì Ï¿fiÎflÎ ÷flŒ …÷Î ‹Î√˝ ’fl Ãı¿Ãı¿ÎHÎı ±À‰Î›ı·Î_ flèÎÎ_. ≥VÀflfi˘ ¿⁄Ωı Á_¤ÎY›Î ’»Ì «Ì·ÌfiÌ Áfl¿Îflı »ı‰Àı ±‹¿ ⁄Ή·Î_fiı ŒflÌ À|Îfl ’Θ{‹Î_ (‹¬Î¿ÚÏ÷ Á‹ƒ ÷flŒ flËı ±ı flÌ÷ı) V◊ÎÏ’÷ ¿›Î*. ≥VÀflfiÌ ¿◊Î ΩH›Î ’»Ì Á‰Î· ±ı ◊Λ ¿ı I›Î_fiÎ flËÌ¢fiı ’˘÷ÎfiÎ ËÎ◊ı ◊÷Î ±fi◊˝fi˘ ¿ÿÌ A›Î· ¿ı‹ ±ÎT›˘ fiÏË ±fiı ’›Î˝‰flHÎfi˘ ÿÎÀ ‰Î‚÷Ì ’˛T≤ÏkÎ ÷ı‹HÎı ‰ı‚ÎÁfl «ı÷Ìfiı ¿ı‹ fl˘¿Ì fiÏË ? ’˛ffifiÎ hÎHÎ …‰Î⁄˘ ¿S’Ì Â¿Î› ÷ı‹ »ı. ’Ëı·˘ ±ı ¿ı ’›Î˝‰flHÎ ±ıÀ·ı Â_ ±fiı ÷ıfiÌ ÁÎ◊ı «ıÕÎ_ ¿›Î*fi_ ’ÏflHÎ΋ Â_ ±Î‰ı ÷ıfiÌ ±⁄‘ ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘fiı Á‹… ˢ› ±ı ⁄fi‰ÎΩı√ fi◊Ì. ⁄Ì∞ ‰Î÷ ±ı ¿ı ÀÎ’fi_ ’›Î˝‰flHÎ flÎ÷˘flÎ÷ Ωı¬‹Î›_ fiÏË. ωÏfi’Î÷fi˘ ÿ˘fl ÁıÓ¿Õ˘ ‰Ê˝ «ÎS›˘, ‹ÎÀı ’›Î˝‰flHÎfiÌ ¬‰ÎflÌfi_ Ïfl{SÀ ±ÎI‹¬˘… ’˛ıflı ±ı‰Î fiyfl V‰w’ı fi…fl Á΋ı fi ±ÎT›_. hÎÌΩ …‰Î⁄ ÷flÌ¿ı Á΋˘ ’˛ffi ±ı ’Ò»‰Îfi˘ flËı ¿ı ÀÎ’‰ÎÁÌ ·˘¿˘fiı ÷ı‹fi ±Ï‰«ÎflÌ’HÎÎfiÌ √_¤Ìfl÷Îfi˘ A›Î· ˢ÷ ÷˘ ’HÎ ÷ı‹HÎı ⁄Ή·Î_ ¿oÕÎfl‰Îfi˘ ‹˘Ë …÷˘ ¿›˘˝ ˢ÷ ¬fl˘ ? ±Î hÎÌΩı …‰Î⁄ ±ı¿‰ÌÁ‹Ì ÁÿÌfiÎ ‰÷˝‹Îfi …√÷fiı ±fi·ZÎÌfiı ω«Îfl˘. M≤J‰Ì √˛ÌfiËεÁ ≥Œı@À ÷flŒ ±Ï‰fl÷ ‘¿ı·Î÷Ì Ω› »ı, »÷Î_ ±„U‹…L› ⁄‚÷H΢fi_ ÿËfi «Î· flÎ¬Ì ‹Îfi‰Ω÷ ÿfl ‰Êı˝ ±⁄Ωı Àfi ¿Î⁄˝fi ÕΛ˘@ÁÎ≥Õ ‰Î÷ΉflH΋Î_ ¤ı‚‰ı »ı. ‰ÎÏÊ˝¿ ËΩfl˘ «˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀfl ·ı¬ı ÷ı …_√·˘fi˘ ÁŒÎ›˘ ¿flÌ flËÌ »ı. ‰Ê˘˝‰Ê˝ ±fiı¿ Á∞‰˘ ÷ıfiÎ ËÎ◊ı fi΋ÂıÊ ◊Λ »ı. ±˘{˘fifiÎ flZÎHÎÎI‹¿ ◊fl‹Î_ ÷ıHÎı √Î⁄ÕÎ_ ’ÎÕuÎ_ »ı. ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩı Á‹ƒfiÌ ‹IV›V≤„WÀfiı ’Λ‹Î· ¿flı »ı. ‹ı„@Á¿˘ ÁÌÀÌ ±fiı ·˘Á ±ıL…ıÏ·Á …ı‰Î_ ÂËıfl˘ ˉÎfiÎ ’˛ÿÒÊHÎfiı ·Ì‘ı √ıÁ «ıQ⁄fl ⁄fiÌ flèÎÎ_ »ı. ±Î‹ »÷Î_ ’›Î˝‰flHÎfiı ¬‰Îfl ¿fl÷Ì ’˛T≤ÏkÎfiı ‹Îfi‰Ω÷ ‰‚√Ì flËÌ »ı. ¤Ï‰W›‹Î_ ’ÏflHÎ΋ Â_ ±Î‰ı ÷ıfi˘ ±_ÿÎ… ’΋‰Î ‹ÎÀı ·Î_⁄ı Á‘Ì º„WÀ ’ˢӫÎÕ‰ÎfiÌ …wfl fi◊Ì. ≥VÀflfi˘ ÿά·˘ fi…fl Á΋ı »ı.á
Ljf7fgfV8[sgff[,ff[Lhgff 1f[Tf[ ufiff jfqf[: dfctjfgff siff afgffjf afgiff M
ωiÎÎfifiÎ ZÎıhÎı 2006 fi_ ‰Ê˝ CÎÀfiÎ’ÒHν fỉÕu_ ±fiı ‰Ê˝ ÿflQ›Îfi ◊›ı·Ì fi‰Ì ¢‘¬˘‚˘fi˘ ÷◊Î fi‰Î ‰ˆiÎÎÏfi¿ Á_¢‘fi˘fi˘ V¿˘fl 100 fiÎ ±Î_¿fiı ‰ÀÎ‰Ì √›˘. µS·ı¬ ‹Î√Ì ·ı÷Î_ ¿ıÀ·Î_¿ µÿÎËflH΢ — á ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ ⁄‘ı… T›Î’ı·_ ÕÎ¿Û ‹ıÀfl fiflÌ ±Î_¬ı ÿı¬Î÷_ fi◊Ì, »÷Î_ ’˘÷ÎfiÎ √ v I‰Î¿Ê˝ H Î ‰Õı ÷ı ±_ ÷ ÏflZÎfiı (±Î≥fiVÀÎ≥fifiÎ ÂOÿ˘‹Î_ ¿Ë˘ ÷˘ ±_÷ÏflZÎfiÌ flO⁄Ïfl›Î «Îÿflfiı) ‹fl˘Õı »ı ±fiı ÷ıfiÎ ⁄ı¿√˛ÎµLÕfiÌ ±Î¿ÎÂ√_√ÎfiÎ_ ’˛¿ÎÂÏ¿flH΢ ±Î’HÎÌ M≤J‰Ì ÷flŒ ±Î‰÷Ì ‰¬÷ı ‹fl˘ÕΛ ÷˘ ¬⁄fl ’ÕÌ ±Î‰ı ¿ı I›Î_ ÕÎ¿Û ‹ıÀfl ˢ‰_ Ωı≥±ı. ±‹ıÏfl¿fi ¬√˘‚ωt˘±ı √›ı ‰Êı˝ ’Ëı·Ì ‰¬÷ ±ı flÌ÷ı ÕÎ¿Û ‹ıÀflfi_ ±„V÷I‰ ’ÎflA›Îfi˘ ÿΉ˘ ¿›˘˝. á ±ı¿ ‰Îfl ‹√…fi_ iÎÎfi÷_hÎ Ωı¬‹Î›Î ’»Ì ÷ı‹Î_ Á‘Îfl˘ ◊‰˘ Â@› fi◊Ì. ±Î‹ »÷Î_ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ÀıflÌ ‰Î˜Ï·ÁfiÎ ¿ıÁ‹Î_ ±ı ‰ÎV÷ω¿÷αı ±¿SM› ‰‚Î_¿ ·Ì‘˘. 1984fiÌ Áη‹Î_ ÷ı ‹˘Àfl ±¿V‹Î÷fi˘ ¤˘√ ⁄L›Î ’»Ì ¿˘‹Î‰V◊΋Î_ ÁflÌ ’Õu˘ ±fiı ·√¤√ 19 ‰Ê˝ Á‘Ì ¿˘‹Î‹Î_ flèÎÎ ⁄Îÿ ±˘Ï«_÷˘ ΩB≤÷ ⁄L›˘ ±fiı √‹Î‰ı·Ì ‰Î«Î ÷ıHÎı ’fl÷ ‹ı‚‰Ì I›Îflı L›Òfl˘·˘Ï…VÀ˘ ±Îç›˝ ’Î‹Ì √›Î. …\·Î≥, 2006 ‹Î_ ÷ı‹HÎı
‰Î˜Ï·ÁfiÎ ±˘√HÎÌÁ ‰Ê˝ ’Ëı·Î_fiÎ ⁄˛ı≥fi V¿ıfi ÁÎ◊ı fi‰˘ ⁄˛ı≥fi V¿ıfi Áfl¬ÎT›˘ I›Îflı ΩHΉΠ‹Y›_ ¿ı ÷ıfiÎ ‹√…ı L›Ò fl · fiı À ‰¿Û fi _ (1984fiÎ ‹˘Àfl ±¿V‹Î÷ ‰¬÷ı ) ¬˘fl‰Î›ı·_ “‰Î›Ïfl_√” ŒflÌ ‰¬÷ √Ò_J›_ Ë÷_. á «Ìfi‹Î_ ’_ÕÎ fi΋fiÎ ÿ·˝¤ ’˛ÎHÎ̱˘fiÌ ‰V÷Ì√HÎ÷flÌ ‹ÎÀı ÷ı‹fiÌ Ë√Îfl‹Î_ fiÌ¿‚÷Î ‰Î_ÁfiÎ À<¿ÕÎ ’fl ÷ı‹fiÎ ÿÎ_÷ı ’ÎÕı·_ ‹ÎÏ¿*√ Ωı‰Î÷_ Ë÷_. ⁄ı ’_ÕÎ @›Îflı¿ Á‹Îfi flÌ÷ı ÿÎ_÷ ¬Ò_’Ήı, ±ıÀ·ı ÏfiWHÎÎ÷˘ ’_Õαı «Î‰ı·Î ‰Î_ÁfiÎ ⁄ı …\ÿÎ …\ÿÎ À<¿ÕÎ ±ı¿ … ’_ÕÎfiΠˢ‰Îfi_ ‘ÎflÌ ·ı÷Î Ë÷Î. «Ìfi‹Î_ ’_ÕÎfiÌ ‰V÷Ì ±ı flÌ÷ı ÷ı‹HÎı ‹Î_Õ 1,000 …ıÀ·Ì ±_ÿÎ∞ Ë÷Ì, ’fl_÷ √›ı ‰Êı˝ ’_ÕÎfiÌ Ë√Îfl‹Î_ ¤‚ı·Ì ·Î‚fi_ DNA ’flÌZÎHÎ ¿›Î˝ ’»Ì ÷ı‹fiÌ ¿<· ‰V÷Ìfi˘ fi‰˘ ±Î_¿Õ˘ fi…fl Á΋ı ±ÎT›˘ — 3,000 fi˘! ±Î Ω÷fiÎ_ CÎHÎÎ_ Á_¢‘fi˘ √›ı ‰Êı˝ ◊›Î_, …ı ’ˆ¿Ì ‰‘ ±√I›fiÎ_ √HÎÌ Â¿Î› ±ı‰Î_ Á_¢‘fi˘fi_ (÷ı‹… ωiÎÎfifiÌ …ı ÷ı Âά΋Î_ ⁄fiı·Î ‹Ëk‰fiÎ ÁΛLÁ L›Ò{fi_) ω‰flHÎ 2006 fiÎ ‰ÎÏÊ˝¿ Áfl‰ˆ›Î ÷flÌ¿ı ¿<· ‹‚Ìfiı 9 ’ÎfiÎ_‹Î_ fl…^ ¿›* »ı. ωiÎÎfifiÌ ±Î_ÀÌCÎÒ_ÀÌfiı Áfl‚ ±fiı flÁ’˛ÿ ˆ·Ì‹Î_ Á‹…‰Î ‹ÎÀı ’Îfi_ µ◊·Î‰˘... ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
35
0lp vf[gfp sf{Lxfs
tf[,fjffcs hcfJ[ O vf[s 5?n}qf6gf]+ ’›Î˝‰flHÎ
dffz6 Biff+ aflJ 5?n}qf6gf]+ sfz6 afgf[ k[
±ı¿ Á‹V›Îfi˘ fỉıÕ˘ ·Î‰‰Î …÷Î_ ⁄Ì∞ ‰‘ …ÏÀ· Á‹V›Î ¬ÕÌ ◊Λ ±ı‰_ ’›Î˝‰flHÎfiÎ ZÎıhÎı ‰Îfl_‰Îfl ⁄fi÷_ flèÎ_ »ı. T≤Z΢fi˘ ¤˘√ ·ı÷Î ¿Î√‚fi˘ ‰’flΠCÎÀÎՉΠM·Î„VÀ¿fiÌ ¿˘◊‚Ì ‰Î’fl˘ ÷˘ ±ı ’˛ÿÒÊHÎ ¿flı »ı, ¿ı‹ ¿ı M·Î„VÀ¿ ⁄Λ˘ÏÕ√˛ıÕı⁄· fi◊Ì. ¬ı÷flε ŒÁ·˘fi˘ ÿÎÀ ‰Î‚÷Ì ’οfiÌ ∞‰Î÷˘fiÎ Ïfi›_hÎHÎ ‹ÎÀı DDT ‰Î’fl˘ ÷˘ ±ı ¿ıÏ‹¿· ’flÎ√fi›fi ¶ÎflÎ ’ο‹Î_ ⁄fl¿÷ ·Î‰÷Î_ ∞‰ÕÎ_fiı ’HÎ ‹ÎflÌ fiάı »ı. ˉÎfi_ ’˛ÿÒÊHÎ À΂‰Î ‹ÎÀı ÁΩ˝›ı·Ì ≥·ı„@Àˇ¿ ¿Îfl Á΋ÎL› flÌ÷ı …ı ◊‹˝· ‰Ì…‚Ìfi˘ µ’›˘√ ¿flı ÷ıfiÎ µI’Îÿfi‹Î_ ‹˘Àı ¤Î√ı ¿˘·Á˘ ‰’flΛ˘ ˢ› »ı ±fiı ¿˘·Á˘ Ëo‹ıÂÎ_ ’ıÀˇ˘· ¿fl÷Î_ ‰‘ ’˛ÿÒÊHÎ Œı·Î‰ı »ı. ±Î Ω÷fi_ ÿW«ø 2006 ÿflQ›Îfi ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩıfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ’HÎ Ωı‰Î ‹Y›_. ±ı¿ … ’ÃÎHÎ/single hull ‘flΉ÷Î_ …ı ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩı 1978 ‹Î_ ±fiı 1979 ‹Î_ ⁄L›Î_ ÷ı±˘ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› Á‹…^÷Ì ‹…⁄ ÷ı‹fiÌ ‹ÿ÷ ’ο÷Î_ ÏËÀ Ï·VÀ ’fl ‹Ò¿Î›Î_ ±fiı ⁄Î_√·Î ÿıÂ, ÷Î≥‰Îfi, ¤Îfl÷ ‰√ıflı ÿı¢fiÎ ¤_√Îfl‰ÎÕı √›Î_ ±fiı I›Î_ ÷ı‹HÎı ±ıV⁄ıVÀ˘Á, ¿ıÕÏ‹›‹, ËÎ≥Õˇ˘Ï·¿ ±Î˜≥·, CFC √ıÁ, ÁSŒuÏfl¿ ±ıÏÁÕfiÌ ⁄ıÀfḻ˘ ‰√ıflı ’ÿÎ◊˘˝ ‰Õı ’˛ÿÒÊHÎ Œı·ÎT›_. ¿ÀÎZÎfiÌ ‰Î÷ …\±˘ — ·√¤√ 250 …ıÀ·Î_ ±Î‰Î_ …ËÎΩıfiı ŒflÏ…›Î÷ ±ıÀ·Î ‹ÎÀı ÏfiT≤kÎ ¿flΛÎ_ ¿ı ÷ı±˘ ÏÁ_√· ’ÃÎHÎfiÎ_ ˢ‰Îfiı ·Ì‘ı Á‹ƒÌ ±¿V‹Î÷ ‰¬÷ı ÷ı‹fi_ ·Î¬˘ ⁄ıfl· ¬Ïfi… ÷ı· ÿÏfl›Î ’fl œ˘‚Î÷Î_ ’˛ÿÒÊHÎ Œı·Î‰Îfi_ Ωı¬‹ Ë÷_. ±ı¿ Á_¤Ï‰÷ ’˛ÿÒÊHÎfi_ V◊Îfi À>_¿‹Î_ ⁄ÌΩ ÏfiÏç÷ ’˛ÿÒÊHÎı ·Ì‘_. ±Î Á‹V›Îfiı fi˘÷flÌ ·Î‰fiÎfl ÏfiÏ‹kÎw’Ì CÎÀfiÎ 1989 ‹Î_ ⁄fiÌ, F›Îflı “±ı@{˘fi ‰ÎSÕı{” fi΋fi_ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎ… ±·ÎV¿ÎfiÎ ¿Î_Ãı ¬flÎ⁄ı «Õu_ ±fiı ÷ıfiÎ 34,000 Àfi ¬Ïfi… ÷ı·fi˘ ¿ÿÕ˘ ±fiı¿
36 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
«˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀfl‹Î_ Á‹ƒ ’fl ŒflÌ ‰Y›˘. ÿÏfl›ÎfiÎ_ Õ>⁄¿Ì‹Îfl ’ZÎ̱˘, ‹Î»·Î_ ±fiı ⁄ÌΩ_ …‚«fl˘ ¿fl˘Õ˘fiÌ Á_A›Î‹Î_ ‹Î›Î* √›Î_. ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ±Î‰Î CÎHÎÎ ±¿V‹Î÷˘ ◊›Î Ë÷Î. ωflÎÀ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎ… ¿·Î¿fiÎ 30 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ {Õ’ı ’˛‰ÎÁ ¬ıÕ÷_ ˢ› I›Îflı ’ÎHÎÌ ⁄ËÎfl Õ˘¿Î÷Î ¬flÎ⁄Î ÿı¬Î›Î ’»Ì (¿ı Á˘fiÎfl ¶ÎflÎ ÁÎ√fl÷Ï‚›_ ‰‘ ’Õ÷_ »Ì»w_ …HÎΛΠ’»Ì) …ËÎ…fiı ⁄˛ı¿ ‹Î›Î˝ »÷Î_ ÷ı ’Î_«-ÁÎ÷ Ï¿·˘‹ÌÀflfi_ ±_÷fl ¿Î’Ì fiάı, ‹ÎÀı ¤Ï‰W›‹Î_ ’HÎ ±Î‰Î ⁄ÌΩ ±¿V‹Î÷˘ ◊Λ ±ı fiyÌ Ë÷._ ±Î◊Ì ’›Î˝‰flHÎfiÎ {Ò⁄ _  ı ¿Îfl˘±ı ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩıfiÌ ÏÕ{Î≥fi ⁄ÿ·‰Î ’fl ¤Îfl ‹Ò@›˘. “±ı@{˘fi ‰ÎSÕı{” ÁÏË÷ ⁄‘Î_ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩı single hull fiÎ_ ›Îfiı ¿ı ±ı¿‰ÕÎ_ ’Õ¬Î_fiÎ_ ±fiı ÷Ï‚›ÎfiÎ_ Ë÷Î_. Á‹ƒfiı ÷◊Î ŒÎ·¿Î‹Î_ ¤flı·Î ¬Ïfi… ÷ı·fiı ±ı¿‹ı¿◊Ì ‰ı√‚Î flά÷_ ’˘·Îÿfi_ ÏÁ_√· ’Õ Ë˘›, …ı ±Î¿„V‹¿ flÌ÷ı @›Îflı¿ «ÌflΛΠ’»Ì ÷ı·fiÎ √‚÷flfiı ¿ı‹ı ¿flÌ fl˘¿Ì ¿Λ fiÏË. …ËÎ…fi_ ‹Î‚¬_ ‰‚Ì ±ı‰_ ¿ı ÷ı‹Î_ ¤flÎ÷Î ÁflıflΠÿfl 6 Àfi ¬Ïfi… ÷ı· ÿÌà …ËÎ…fiÎ ⁄Î_‘¿Î‹‹Î_ Œ@÷ 1 Àfi ’˘·Îÿ ‰’flÎ÷_ Ë÷_. ’›Î˝‰flHÎfiÌ ÁflZÎÎfiÎ ÷flŒÿÎfl˘±ı “±ı@{˘fi ‰ÎSÕı{”fiÎ ±¿V‹Î÷ ’»Ì ÁıLÕω« …ı‰Ì √˘Ã‰HÎ ‘flΉ÷Î_ ⁄ı‰ÕÎ ’ÕfiÎ ±ıÀ·ı ¿ı double hull fiÎ_ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩı ⁄Î_‘‰Î ‹ÎÀı {Ò_⁄ı ±Îfl_¤Ì. fi‰Î≥ ±ı »ı ¿ı CÎHÎÎ_ ‹Î·‰ÎË¿ …ËÎΩı I›Îflı ⁄ı ‰ ÕÎ ’ÃÎHÎfiÎ_ ⁄fi÷Î_ Ë÷Î_, ’HÎ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎ… ÷˘ ±ı¿ı› fiÏË. ’›Î˝‰flHÎfiÎ ±Î_ÿ˘·fi¿Îfl˘fiÌ {Ò_⁄ı Œ‚Ì ±fiı 1992 ‹Î_ …√÷fiÎ 130 ÿı  ˘±ı ±ı ¿ ‰ÕÎ ’ÃÎHÎfiÎ_ ⁄‘Î_ ÷ı · ‰ÎË¿ …ËÎΩıfiı 2015 Á‘Ì‹Î_ ¤_ √ Îfl‰ÎÕı ‹˘¿·Ì ÿı ‰ Îfi _ fiyÌ ¿›*. …ËÎ…fi_ ⁄Î_‘¿Î‹
5fiff:jfz6
◊›ÎfiÎ ‰Ê˝fiı ±fi·ZÎÌ øÏ‹¿ ÏfiT≤ÏkÎfi˘ ¿Î›˝ ø ‹ CÎÕÌ ¿Îœ‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. ‰«√΂ÎfiÎ Á‹›‹Î_ Ωı ¿ı ÷ı · ‰ÎË¿ …ËÎΩıfiÌ Ë˘fiÎfl÷˘fi_ ’˛‹ÎHÎ ‰K›_, ±ıÀ·ı ÕıÕ·Î≥fifi_ ‰Ê˝ ±Î√‚ ¬ÁıÕÌ 2010 fi_ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_. ’ÏflHÎ΋ı …ı ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩı 197879fiÎ ±flÁ΋Î_ ⁄_‘ΛÎ_ ˢ› ÷ı‹HÎı 2006 ‹Î_ ±·_√ …ı ‰ Î ¤_ √ Îfl‰ÎÕı …‰Îfi˘ ‰¬÷ ±ÎT›˘. ±ı@V’ΛflÌ ÕıÀı ’ˢӫı·Î_ ±Î‰Î_ …ËÎΩıfiÌ Á_A›Î ·√¤√ 250 …ıÀ·Ì Ë÷Ì ±fiı ÷˘ÕŒ˘Õ ‰¬÷ı ÷ı‹HÎı Œı·Î‰ı·_ ’˛ÿÒÊHÎ √…⁄fiο Ë÷_. ÏÂ’-⁄˛ıÏ¿o√ ›ÎÕÛfiΠˉηı ◊÷_ ‹K›‹ ¿ÿfi_ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎ… V‰Î¤Îω¿ flÌ÷ı ¬Î·Ì ˢ›, ’fl_÷ ¬Î·Ì ±ı º„WÀ±ı ¿ı ÷ı‹Î_ ‹Î·w’Ì ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ˢ÷_ fi◊Ì. ’˛ÿÒÊHÎ Œı·Î‰fiÎflÎ ’ÿÎ◊˘˝ ±fiı¿ ˢ› »ı--±fiı ÷ı ’HÎ …ı‰Î÷ı‰Î ËÎÏfi¿÷ν fiÏË. ÿά·Î ÷flÌ¿ı ±ı„L…fi Œfl÷ı ≥LV›·ıÂfi ‹ÎÀı ‰’flÎ÷_ ±ıV⁄ıVÀ˘Á ¿ıLÁfl¿Îfl¿ »ı. flıÏ¡…flıÂfi ‹ÎÀıfi˘ (±Î…ı ’˛Ï÷⁄_Ï‘÷ Ãflı·˘, ’HÎ …ËÎ…fiÎ ⁄Î_‘¿Î‹ Á‹›ı ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_ ‰’flΛı·˘) @·˘fl˘N˚·fl˘¿Î⁄˝fi/CFC ‰Î› M≤J‰ÌfiÎ ±˘{˘fi ’Õfiı ¿˘flÌ ¬Î› »ı. ŒuÒ· ±Î˜≥· ÷◊Î ⁄ÌΩı ¿ÿÕ˘ ¤_√Îfl‰ÎÕÎfiÎ ÷À‰÷a Á‹ƒfi_ ’˛ÿÒÊHÎ ¿flı »ı. …ËÎ…fiÌ ’ÎHÎÌ‹Î_ Õ>⁄ı·Ì flËı÷Ì Á’ÎÀÌ ’fl ⁄Îfiı˝¿SÁ fi΋fiÌ »Ì’˘ ⁄Î{Ì ÷ıfiÌ √Ï÷fiı fi ±‰fl˘‘ı ÷ı ‹ÎÀı I›Î_ ·√ÎՉ΋Î_ ±Î‰÷Î ’ı≥LÀ‹Î_ ÀˇÎ≥O·ÏÀ„SÀfi/TBT ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷_ {ıflÌ ¿ıÏ‹¿·
ˢ› »ı. ωz÷ ±ıfi˘Õ‹Î_ ‰’flÎ÷_ ÁÌÁ_ ±fiı ¿ıÕÏ‹›‹ ’HÎ ‹fiW›fiÎ iÎÎfi÷_hÎfiı fi¿ÁÎfi ’ˢӫÎÕı »ı. ÁıÓ¿Õ˘ ’ˆ¿Ì ÿflı¿ ¿ı’ıÏÁÀfl‹Î_ flËı·_ ÁflıflΠ14 √˛Î‹ ’˘Ï·@·˘ÏflfiıÀıÕ ⁄Λόfi˘·/PCB ’HÎ ¤Îfl˘¤Îfl ¿ıLÁfl¿Îfl¿ »ı. ±Î ⁄‘Î Ωı¬‹Ì ’ÿÎ◊˘˝fi˘ ±‹¿ …J◊˘ ÁÎ√flÏ¿fiÎflÎfiÌ flı÷Ì‹Î_ ’«Ì ‰flÁÎÿÌ ’ÎHÎÌfiÎ ¤Ò√¤˝ {flÎ ¤ı√˘ ±_÷ı Á‹ƒ‹Î_ Ω› »ı ±fiı ÁıÓ¿Õ˘ «˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ÷À‰÷a Á‹ƒfiı Á_’ÒHν flÌ÷ı “ÕıÕ {˘fi” ⁄fiÎ‰Ì ÿı »ı. ±Î Ω÷fiÎ ⁄ıŒÎ‹ ’˛ÿÒÊHÎfiı 2006 ‹Î_ Œ@÷ ±ı ‰Î÷ ’fl ÁÎ_¬Ì ·ı‰Î›_ ¿ı ±ı¿‰ÕÎ ’ÃÎHÎfiÎ_ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩıfi˘ Á_¤Ï‰÷ ±¿V‹Î÷ ¬Ïfi… ÷ı· ‰Õı Á‹ƒfi_ ’˛ÿÒÊHÎ ¿flı fiÏË. ±¿V‹Î÷ ‰Ê˝‹Î_ @›Îflı¿ ⁄fiı ¿ı fi ’HÎ ⁄fiı, ’HÎ ÷ı·‰ÎË¿ …ËÎΩıfiÌ ÷˘ÕŒ˘Õ ‰¬÷fi_ ’˛ÿÒÊHÎ ÷˘ ‰Ê˝¤fl ◊÷_ flËı »ı. ⁄¿w_ ¿Îœ‰Î …÷Î_ ¨Àfiı ÷ıÕo ‹Y›_ »ı.á
5fiff:jfz6gff 1f[Tf[ aflh]+ xf]+ afgif]+ M á √≥ Áη ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ¿flΛı·Î Á‰ıZ˝ ÎHÎ ‹…⁄ I›Î_fiÎ ±◊˝÷h_ ΋Î_ ∞‰ÕÎ_fi_ ‰ÎÏÊ˝¿ ›˘√ÿÎfi 57 ±⁄… ÕΘ·fl »ı. ±Î ‹ÒS› ∞‰ÕÎ_ ¶ÎflÎ ¬ı÷̉ÎÕÌfiÎ ZÎıhÎı ¿flÎ÷Î ’flÎ√fi›fifi_, Ïfiw’ƒ‰Ì ∞‰ÕÎ_ ¶ÎflÎ ◊÷Î µ’ƒ‰Ì ∞‰ÕÎ_fiÎ ’ıVÀ ¿LÀˇ˘Ï·_√fi_, »ÎÏHΛÎ_ ∞‰ÕÎ_ ¶ÎflÎ ¿flÎ÷Ì √˘⁄flfiÌ ÁŒÎ≥fi_ ±fiı ¤˘…fiw’Ì ∞‰ÕÎ_ ¶ÎflÎ À¿Ì flËı·Î ‹Î»Ì‹ÎflÌ …ı‰Î µz˘√˘fi_ »ı. á ÿÏfi›Î¤fl‹Î_ ’‰fi«y̱˘ ‰Õı ’ıÿÎ ◊÷Ì ¿<· ‰Ì…‚Ìfi˘ ±Î_¿ 2006 ÿflQ›Îfi 80,000 ‹ı√ΉΘÀfiı V’Âa √›˘. (Á˙◊Ì ‹˘ÀΠωLÕ ŒÎ‹˝‹Î_ ’‰fi«y̱˘fiÌ Á_A›Î— 5,600.) ⁄Ì∞ ÷flŒ …ı ÷ı ’‰fi«yÌfiÌ ±ÕŒıÀı «ÕÌ ËΩfl˘ ∑÷’˛‰ÎÁÌ ’ZÎ̱˘ ‹Î›Î˝ √›Î_. ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ¿ıÏ·Œ˘Ïfi˝›Î
flÎF› ¬Î÷ı ±ÎSÀ΋˘LÀ CÎÎÀfiΠωLÕ ŒÎ‹ı˝ 1,300 ’_¬ÌÕÎ_fi˘ ¤˘√ ·Ì‘˘. á ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ±kο΋ΠflıÏ√V÷Îfi‹Î_ »ıS·Î_ 400 ‰Ê˝ ◊›ı ‰flÁÎÿ ’Õu˘ fi◊Ì, »÷Î_ √›ı ‰Êı˝ I›Î_ Á_¢‘¿˘fiı ¬Õ¿˘fiÎ_ Ï»ƒ˘‹Î_ ±‹¿ Ω÷fiÎ ⁄˜@ÀÌÏfl±Î ‹‚Ì ±ÎT›Î. ¬Õ¿˘ ˉ΋Î_ flËı·Î …ı ±S’ ¤ı…fiı √˛ËHÎ ¿flı ÷ı‹fiÎ ‰Õı ⁄˜@ÀÌÏfl±Î ’˘÷Îfi_ ¿Î‹ «·Î‰Ì ·ı »ı. Á_¢‘¿˘fiÎ ‹÷ı flÎ÷Î √˛Ë ‹_√‚fiÎ ‰Î÷ΉflH΋Î_ ’HÎ Á_¤Ï‰÷ ⁄˜@ÀÌÏfl±Îfi_ ±Î‰Ì flÌ÷ı ±„V÷I‰ …‚‰Î›_ ˢ› ÷˘ ¿Ëı‰Î› fiÏË. á ’Î·÷ œ˘fl˘fiı ±’Î÷Ì diclofenec fi΋fiÌ ’ÌÕÎÂ΋¿ ÿ‰Î ÷ı‹fiÎ Q≤÷ÿıˢ ¬ÎfiÎfl √Ì‘ ‹ÎÀı ∞‰·ıHΠˢ‰Îfi_ ΩH›Î ’»Ì √›ı ‰Êı˝ Áfl¿Îflı ÷ıfi˘ µ’›˘√ ⁄_‘ ¿flÎT›˘. √Ì‘fiÎ_ µ»ıfl¿ıLƒ˘ ’HÎ V◊Î’‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_. 2006 ‹Î_ ◊›ı·Ì ‹˘…HÎÌ ±fiÁÎfl √…flÎ÷‹Î_ √Ì‘fiÌ ‰V÷Ì Ë‰ı 1,700 »ı.á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
37
cqf:,f 5f]qs6f:
¤˙Ï÷¿ÂÎjÎ
zfc]Vs[tf] h[jff+ af[ tfVtjff[gff ;fdfgjfif jf0[ ;fJ:if[,f]+ ;ff{yfl effz[ tfVtjf O gf+p !!*
⁄˛õÎ_Õ‹Î_ ÷k‰˘ ⁄‘_ ‹‚Ìfiı ¿ıÀ·Î_ ? ’˛ffi ±ı‰˘ »ı ¿ı …ıfi˘ µkÎfl ¿ÿÌ ’‹ı˝fiLÀ flè΢ fi◊Ì. ¿<ÿfl÷Ì ÷k‰˘ ÷˘ ⁄ı¿ 92 »ı ±fiı Ëo‹ıÂÎ_ ÷ı ±Î_¿Õ˘ …‚‰Î›Îı »ı. Á˙◊Ì Ë‚‰_ (±Î‰÷˝¿ ¿˘WÀ¿‹Î_ 1·_) ÷k‰ ËÎ≥Õˇ˘…fi »ı, …ıfi˘ ±b¤Îfl ·√¤√ 1 »ı. Á˙◊Ì ¤Îflı (±Î‰÷˝¿ ¿˘WÀ¿‹Î_ 92‹_) ÷k‰ ›flıÏfi›‹fi˘ ±b¤Îfl 238 ¿fl÷Î_ ±˘»˘ fi◊Ì. 1789 ‹Î_ …‹˝fiÌfiÎ ‹ÎÏÀÛfi @·ı’˛˘◊ı ›flıÏfi›‹fiÌ ¬˘… ¿flÌ ÷ıfiı ±ı Á‹›ı fi‰Î ¢‘Λı·Î √˛Ë ›flıfiÁfiÎ ‹Îfi‹Î_ ÁÎQ›÷Ή΂Πfi΋ı ±˘‚¬ÎT›Î ’»Ì ¤˙Ï÷¿ÏfiWHÎÎ÷˘ ‰‘ ¤Îflı ÷k‰˘ ¿ÚÏh΋ flÌ÷ı Á…˝‰Î ‹◊÷Î flèÎÎ »ı. ±Î ¿Î‹ Âw±Î÷‹Î_ ¬ÎÁ ‹U¿ı· …HÎΛ_ fiÏË. µkÎfl˘kÎfl ‰‘ ¤Îflı ÷k‰˘ ’fl ËÎ◊ ±…‹Î‰‰Î‹Î_ Á‹V›Î ±ı fiÕÌ ¿ı ’˛˘À˘fi ‘flΉ÷Ì ±bfiÎϤfi˘ ‰Ì…¤Îfl ’˘Ï{ÏÀ‰ ˢ‰Îfiı
¿ÎflHÎı ⁄ı ÷k‰˘fiÌ Á‹Îfi ‰Ì…¤ÎflfiÌ ±bfiÎϤ±˘ ¿<ÿfl÷Ì ±’Î¿Ê˝HÎ ‰Õı ±ı¿⁄Ì∞fiı ÿÒfl ËÕÁı·Ì ÿı. ’ÏflHÎ΋ı ÷ı‹fiÌ Á_›@÷ √ÃflÌ ⁄_‘Λ fiÏË ±fiı fi‰_ ÷k‰ fl«Î› fiÏË. ËV÷‹ı‚Î’ ‹ÎÀı ’Á_ÿ ¿flΛı·Î_ ⁄ı ÷k‰˘ …ı‹ ¤Îflı ±ı‹ ÷ı‹Î_ ’˛˘À˘fi…L› ±’Î¿Ê˝HÎ ‰‘ ˢ›, ±ıÀ·ı ÷ı‹fiı ¤ı√Î_ ¿fl‰Îfi_ ±˘fl ¿’v_ ⁄fiı. ±Î Á_Ωı√˘‹Î_ fi‰Î_ ÷k‰˘ Á…˝‰Îfi˘ ø‹ ⁄Ë ‘Ì‹˘ «ÎS›˘. ÿÎ.÷. fi_. 104 ‹_ ÷k‰ 1964 ‹Î_ fl«Î›Î ’»Ì fi_. 109 fi˘ ‰Îfl˘ »ı¿ 1982 ‹Î_ ±ÎT›˘. fi_. 110 fi_ Á…˝fi I›Îfl ⁄Îÿ 1994 ‹Î_ Â@› ⁄L›_ ±fiı »ı‰Àı fi_. 118 fi˘ ¿˘Ã˘ ¤ıÿ‰Îfi_ ÷˘ ·√¤√ fi΋‹Ï¿fi …HÎΛ_. ·ıÀıVÀ L›Ò{ — flÏ›fi ÷◊Î ±‹ıÏfl¿fi ÏfiWHÎÎ÷˘±ı ÷ı‹fiÎ Á_›@÷ ’˛›ÎÁ˘ ¶ÎflÎ ±Î˜@À˘⁄fl, 2006 ‹Î_ ‹Ëk΋ ±b¤ÎflfiÎ ÷k‰ fi_. 118 fi_ Á…˝fi ¿flÌ fiÎA›_. ±Î L›Ò{fiı Âw±Î÷‹Î_ ÷˘ Â_¿Î¤flÌ fi…flı Ωı‰Î›Î, ¿ı‹ ¿ı 1999 ‹Î_ 38 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
±‹ıÏfl¿ÎfiÌ ·Î˜flıLÁ ⁄¿Û·Ì ·ı⁄˘flıÀflÌfiΠωiÎÎfiÌ ÕΘ. ω@Àfl Ïfifi˘‰ı ÷k‰ fi_. 118 ⁄fiÎT›Îfi˘ ÿΉ˘ ¿›˘˝ Ë÷˘ ±fiı ’»Ì ±ı ÿΉ˘ ’˘¿‚ ÁÎÏ⁄÷ ◊›˘ Ë÷˘. ±Î‹ »÷Î_ “ÏŒÏ{¿· flÌT›Ò ·ıÀÁ˝” fi΋fiÎ ’˛Ï÷„WÃ÷ Á΋ϛ¿‹Î_ ±‹ıÏfl¿Ì-wÁÌ ÀÌ‹fi˘ ωVI≤÷ ±P›ÎÁ·ı¬ »’Λ˘ I›Îflı Á˙±ı ‹ÎL›_ ¿ı ±ı ÀÌ‹ ÁΫı … ¿ÎÏ‹›Î⁄ flËÌ Ë÷Ì. ¿<· ‹‚Ìfiı 118 ’˛˘À˘fi ‘flΉ÷_ ÷k‰ fi_. 118 ⁄L›_ ÂÌ flÌ÷ı ? ±Î ’˛›˘√ ‹ÎÀı Á_¢‘¿ ÀÌ‹ı flΘ ‹ÏÀÏfl›SÁ ÷flÌ¿ı 98 ’˛˘À˘fi‰Î‚Î ¿ıÏ·Œ˘Ïfi˝›‹ ÷k‰fiÎ ±b ÷◊Î 20 ’˛˘À˘fi‰Î‚Î ¿ı„S›‹ ÷k‰fiÎ ±b ‰Î’›Î˝. flÏ›ÎfiÎ ÿOfiÎ ÂËıfl ¬Î÷ı ±Î‰ı·Ì ·ı⁄˘flıÀflÌ‹Î_ ’ÎÏÀÛ¿· ±ı@Áı·flıÀfl ‰Õı ÷ı‹HÎı ¿ıÏ·Œ˘Ïfi˝›‹fiÎ ±b ’fl ¿ı„S›‹fiÎ ±bfi˘ ‹Îfl˘ «·ÎT›˘. ±Î Ω÷fi˘ ’˛ËÎfl ¿fl÷Ì ‰¬÷ı ⁄·ıÀ»Î’ ±bfi˘ ‰ı√ ±ı¿ÿ‹ ’˛‹ÎHÎÁflfi˘ ˢ‰˘ Ωı≥±ı. ±˘»˘ ˢ› ÷˘ ⁄ı ±b±˘ ‰E«ıfi_ ±’Î¿Ê˝HÎ ÷ı‹fiı ¤ı√Î ◊‰Î fi ÿı. ‰‘ ˢ› ÷˘ ÿ̉η ’fl ‰‘ ’Õ÷Î Ωı fl ı Œı Ó ¿ ı · Ì ·Ò √ ÿÌ …ı ‹ «Ì’¿‰Îfiı ⁄ÿ·ı fiÌ«ı ¬flÌ ’Õı ÷ı‹ ¿ı„S›‹fi˘ ±b ¿ıÏ·Œ˘Ïfi˝›‹fiÎ ±b ÁÎ◊ı «˘ÓÀı fiÏË. Á_¢‘¿ ÀÌ‹ı ’ÎÏÀÛ¿· ±ı@Áı·flıÀfl ‰Õı ·Î√·√ÎÀ ⁄ı ‹ÏËfiÎ Á‘Ì …ı ±◊Õ΋H΢ ›˘∞ ÷ı‹fiÌ Á_A›Î 3,00,00,00,00,00,00,00,00,000 …ıÀ·Ì Ë÷Ì. ±Î¬flı 2006 fiÎ ±Î˜@À˘⁄fl‹Î_ ÷Ìfl ÏfiÂÎfi ’fl ‰ÎB›_. ∂Ω˝Á¤fl ¿ı„S›‹fi˘ ±b ¿ıÏ·Œ˘Ïfi˝›‹fiÎ ±b ÁÎ◊ı À̫ΛΠ’»Ì fl«Î›ı·_ ÷k‰ fi_. 118 ’˘÷ı ∂Ω˝Á¤fl ⁄L›_. ±Î „V◊Ï÷ «Î· flËÌ Ë˘÷ ÷˘ fi_. 118 fi_ ÷I¿Î‚ ωÁ…˝fi ◊Î÷, ’fl_÷ ÷ıHÎı 1 L›ÒÀˇ˘fifiı ‹@÷ ¿flÌ ‰‘ÎflÎfiÌ ∂Ω˝ ±˘¿Ì ¿ÎœÌ. ’ÏflHÎ΋ı 1/1,000 Áı¿LÕ ·√Ì ÷ıfi_ ±„V÷I‰ À@›_ ±fiı Á_¢‘¿˘ ÷ıfiÌ ËÎ…flÌ ÁıLÁfl ›_h΢ ‰Õı ’Îfl¬Ì Â@›Î. Á_¢‘¿˘±ı fi_. 118 fiÎ ±Î‰Î hÎHÎ ±b ⁄fiÎT›Î. ±Î fi‰Á…˝fifi_ ’˛ı„@À¿· ‹Ëk‰ Â_ ? ¿o≥ fiÏË. Áˆ©Î_Ï÷¿ ‹Ëk‰ ’HÎ Œ@÷ ±ıÀ·_ ¿ı ωiÎÎfifiÎ Ωıflı ‹fiW› ¿ıÀ·ı¿ ±_Âı ⁄˛õÎfi˘ fl˘· ±ÿÎ ¿flÌ Â¿ı »ı.á
aflp vf[dfp 5f]zf[Lctf
dff6;f sztff+ dffTf @% hnl ] h[gf[L8s …ıfiıÏÀ@Á
] s[dfM a,f}L5?g8gff[ Lrfd5ffgHl vff8,ff[ hnf[
±ı¿ flËV›fi˘ ÷Î√ ‹‚ı ±ıÀ·ı ⁄ÌΩ ’λ‚ ÿ˘Õ‰_ ±ı ωiÎÎfi̱˘fi˘ …L‹Ω÷ V‰¤Î‰ »ı, ±ıÀ·ı ωiÎÎfifiÎ ZÎıhÎı Á_¢‘fifi˘ ¿ÿÌ »ıÕ˘ ±Î‰÷˘ fi◊Ì. ‹fiW›fiÌ …ıfiıÏÀ¿ O·ÒÏ’˛LÀfi_ Á_’ÒHν ‹ıÏ’_√ ¿fl‰Îfi˘ 1990 ‹Î_ Âw ◊›ı·˘ è΋fi …ıfi˘‹ ’˛˘…ı@À 2000 fiÌ Áη‹Î_ ±ÎÀ˘’ΛΠ’»Ì ±ı‰_ … ⁄L›_. ωiÎÎfi̱˘±ı ‹fiW›fiÎ Ïfi¿À÷‹ Á√Î Ï«Q’ÎL{ÌfiÎ …ıfi˘‹ ‹ıÏ’_√fi˘ ’˛˘…ı@À ËÎ◊‹Î_ ·Ì‘˘. ‹A›I‰ı ±ı ΩHΉΠ‹ÎÀı ¿ı Ï«Q’ÎL{ÌfiÎ ÷◊Î ‹ÎHÎÁfiÎ DNA ‰E«ı ¿ıÀ·_ ÁÎQ› »ı. ωÂıÊ‹Î_ ±ı ’˛ffifiÎ ¬·ÎÁÎ ‹ÎÀı ¿ı ‹fiW›ı÷fl ∞‰˘‹Î_ ±T‰· ⁄Ï©ÂÎ‚Ì √HÎÎ÷Î Ï«Q’ÎL{ÌfiÌ ⁄Ï© ‹ÎHÎÁfiÌ ÷˘·ı ¿ı‹ ’Ë˘Ó«Ì fiÏË. ±Î…◊Ì ·√¤√ 60 ·Î¬ ‰Wν ’Ëı·Î_ Á‹Îfi ’Ò‰˝…fiÎ ‰_ÂΩı ÷flÌ¿ı ‹fiW› ±fiı Ï«Q’ÎL{Ì ⁄ı ±·√ ŒÎ_À΋Î_ ‰ËıӫΛΠ⁄Îÿ ‹fiW›fi_ Ïÿ‹Î√ ¿Î‚ø‹ı Œ‚ƒ’ ⁄L›_, F›Îflı Ï«Q’ÎL{Ì ±ı ⁄Î⁄÷‹Î_ …flÎ ’»Î÷ flËÌ …‰Î ’ÎQ›˘. ±Î‹ ⁄fi‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ÷˘ ⁄ıµfiÌ …ıfiıÏÀ¿ O·ÒÏ’˛LÀ Áfl¬Î‰˘ I›Îflı … ËÎ◊ ·Î√ı. ±Î ‰Îfiflfi_ …ıfi˘‹ ‹ıÏ’_√ ±Î˜√VÀ, 2005 ‹Î_ ’Òw_ ◊›_ I›Îflı ¬⁄fl ’ÕÌ ¿ı ⁄Λ˘·˘Ï…fiÎ º„WÀÏ⁄Lÿ±ı ∞‰fiÏ¿÷Î⁄ ¿ËÌ Â¿Î› ±ı‰Ì …ıfiıÏÀ¿ O·ÒÏ’˛LÀ 24 ΩıÕ¿Î_ ø˘‹˘Á˘QÁ‹Î_ ±ı À ·ı ¿ı fl_ √ ÁÒ h ΢‹Î_ ·¬Î›ı · Ì »ı . ±Î ø˘‹˘Á˘QÁ ·√¤√ 25,000 Ï…LÁ ‘flΉı »ı, F›Îflı ±ı Ï…LÁ‹Î_ DNA ÷flÌ¿ıfiÎ ‹Ò‚ÎZÎfl˘ ⁄‘ _ ‹‚Ìfiı 2.8 ±⁄… »ı . ωiÎÎfi̱˘fiı Ï«Q’ÎL{Ì ±_√ı ‰‘ ‹Ëk‰’ÒHν ‰Î÷ ÷˘ ±ı ΩHΉΠ‹‚Ì ¿ı ÷ı fi Ì ±fiı ‹ÎHÎÁfiÌ …ıfiıÏÀ¿ O·ÒÏ’˛LÀ ‰E«ı 2Ñ ¿fl÷Î_ ‰‘ ÷ŒÎ‰÷ fi◊Ì. 2006 fi_ ‰Ê˝ ±ı ÷ŒÎ‰÷fi˘ ±P›ÎÁ ¿fl‰Î‹Î_ ‰ÌI›_. Áfl‰Î‚ı ⁄Ë flÁ’˛ÿ ÷ÎflH΢ ’˛¿Î‹Î_ ±ÎT›Î_. ⁄ı À¿Îfi˘ Œfl¿ ¬ÎÁ ‹˘À˘ fi √HÎΛ, »÷Î_ ÷ı H Îı
Ï«Q’ÎL{Ì ±fiı ‹fiW› ‰E«ı CÎHÎÌ ⁄Î⁄÷˘‹Î_ ¤ıÿ ’ÎÕÌ ÿÌ‘˘ »ı. ÿÎ. ÷. √_‘fiÌ ’fl¬Â„@÷ ÷› ¿fl÷Î Ï…LÁ Ï«Q’ÎL{ÌfiÌ O·ÒÏ’˛LÀ‹Î_ ’W¿‚ »ı. ‹ÎHÎÁı …_√·∞‰fifiı ÷F›Î ’»Ì ±ı‰Î CÎHÎÎ Ï…LÁ √‹Î‰Ì ÿÌ‘Î »ı, ‹ÎÀı ÷ıfiÌ CβÎHÎı„Lƒ› Ï«Q’ÎL{ÌfiÌ ÷·fiαı ¿‹Ωıfl »ı. ⁄ı À¿Îfi˘ Œfl¿ fl˘√fi˘ ’˛Ï÷¿Îfl ¿fl‰ÎfiÌ Â„@÷‹Î_ ’HÎ T›@÷ ◊Λ »ı. ‹ı·ıÏfl›ÎfiÎ «ı’ Á΋ı Ï«Q’ÎL{Ì ·√¤√ ÁflÏZÎ÷ »ı, F›Îflı ÀÌ. ⁄Ì.fi˘ ‹¿Î⁄·˘ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î’HÎı ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ ±Î√‚ »Ì±ı. Ï«Q’ÎL{Ìfi˘ ±Î’HÎÎ ¿fl÷Î_ …\ÿÎ ’˛¿Îflfi˘ ÂÎflÌÏfl¿ ⁄Î_‘˘ ’HÎ ⁄ı À¿ÎfiÎ Œfl¿fiı ±Î¤ÎflÌ »ı. ⁄Ï©fiÎ ‹Î‹·ı Ï«Q’ÎL{Ì ±fiı ‹fiW› ‰E«ı ⁄Ë ‹˘À˘ √ı’ ’ÕÌ √›Îfi_ ¿ÎflHÎ Â_ ? ±Î ’˛ffifi˘ …‰Î⁄ ωiÎÎfi̱˘fiı Ï«Q’ÎL{ÌfiÎ Ï…LÁ‹Î_ ËÎ◊ ·ÎB›˘. Ï…fi ±ıÀ·ı O·ÒÏ’˛LÀ‹Î_ ±ı Ï ÕfiÎ≥fi/ A, ÁΛÀ˘ÁÎ≥fi/ C , √ ± ÎfiÎ≥fi/ G ±fiı ◊Λ‹Î≥fi/T ±ı‹ «Îfl Ω÷fiÎ (L›Ò„@·±˘ÀÎ≥Õ ¿Ëı‰Î÷Î) ‹Ò‚ÎZÎfl˘fiÌ «˘yÁ √˘Ã‰HÎ ‰Õı fl«Î÷˘ ÂOÿ, …ı «˘yÁ Ï¿Á‹fiÎ ’˛˘ÏÀfifi_ Á…˝fi ¿flfiÎfl˘ ÁÎ_¿ıÏ÷¿ ¿˘Õ »ı. ±Î ¿˘Õ »ı‰Àı ÂflÌfl‹Î_ …ı ÷ı …ˆÏ‰¿ Ïø›Î ‹ÎÀı ¿Îfl¿ fỉÕı »ı. ±·⁄kÎ, Ï…LÁfi_ ±„V÷I‰ Ëo‹ı ‹ÎÀı ˢ‰Îfi˘ ‹÷·⁄ ±ı fi ◊Λ ¿ı …wflÌ ’˛˘ÏÀfi ⁄fiΉ‰ÎfiÎ_ Œfl‹Îfi˘ ÷ı±˘ »˘Õ÷Î flËı »ı. ‰¬÷fiÎ_ ‰ÎΩ_ ‰¬÷ı ‰Î√‰Î_ Ωı≥±ı. ÿÎ. ÷. Ï¿Â˘flfiı ÷vHÎ ⁄fiΉ÷Î_ ’˛˘ÏÀLÁfi_ Á…˝fi ±‹¿ ‰Ê˝ ’»Ì … ◊Λ ±ı …wflÌ »ı ±fiı I›Î_ Á‘Ì ÷ı‹fiÎ ¿Îfl¿ Ï…LÁ ÁÊM÷ flËı ±◊ν÷˚ T›@÷ fi ◊Λ ±ı ’HÎ …wflÌ »ı. µ»fl÷Ì ‰›ı ÂÎflÌÏfl¿ ¿ÎÃÌ ±‹¿ ËÿfiÌ ◊Λ ±ı ’»Ì ÷ıfiÎ ¿Îfl¿ Ï…LÁı ’˘÷Îfi_ ¿Î‹¿Î… Á_¿ı·Ì ·ı‰_ Ωı ≥ ±ı - -fiÏË÷fl ‹ÎHÎÁ (¿ı Ï«Q’ÎL{Ì) Á ’ flΩ›LÀ ⁄fiı . Á‰Î· ±ı ¿ı @›Îflı ÁÏø› ⁄fi‰_ ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
39
h[gf[L8s;f
±fiı @›Îflı ÁÊM÷ flËı‰_ «ıkÎο˘Ê˘fiÌ Á_A›Î‹Î_ Ωı‰Î ‹‚ı ÷ıfiÌ ÁÒ«fiÎ Ï…LÁfiı ¿˘HÎ »ı. ⁄fiı »ı ±ı‰_ ¿ı √¤˝Ï‰¿ÎÁfiÎ ±Î’ı »ı? µkÎfl — …ıfiıÏÀ¿ ÷⁄yı ÏÁ_√· «ıkÎο˘Ê ω¤Î…fi O·ÒÏ’˛LÀfiÌ ¿˘Õ⁄Ò¿‹Î_ … ’΋Ìfiı Á_A›Î 2 ¿flı, 2 I›Îfl ’»Ì ¿<ÿfl÷ı ÷ıfiÌ ÁÒ«fiÎ ·¬Ì 4 ◊Λ, 4 fiÎ 8 ÷ı‹… 8 fiÎ 16 »ı. Ï…fiw’Ì ÂOÿ fl«÷Ì ◊Λ ±fiı ’»Ì ±ı‰Î_ «Î·ÌÁı¿ ω¤Î…fi˘ ⁄Îÿ ±_ÿÎ…ı Á˘ ±⁄… GATCCATTG …ı‰Ì ¿˘Ê˘fi_ ‹Îfi‰‹√… ±Î¿Îfl ·ı. ÏÁÏfl{fiÌ Ï⁄·¿< · ω¤Î…fi ÷ıfiÎ ±‹¿ VÀı’ ’Ëı·Î_ ±Î√‚ A ÷◊Î T ±fiı ±À¿Ì Ω› ÷˘ ‹Îfi‰‹√… ¿fl÷Î_ C ÷◊Î G ‹Ò‚ÎZÎfl˘fi˘ Áflı fl Π33Ñ fiÎfi _ ±ı ‰ _ ⁄fiı·˘ À>_¿˘ ¿˘Õ ˢ› »ı, Ï«Q’ÎL{Ìfi _ ‹√… ⁄fiı , …ı fi _ …ıfiı „V‰« ¿Ë˘ ÷˘ «Î·ı. „V‰« F›Îflı ±Î˜fi ◊Λ ËÎ◊ — ‹ÎHÎÁfi˘ ±fiı Ï«Q’ÎL{Ìfi˘. ‹ÎhÎ 2Ñ fiÎ …ıfiıÏÀ¿ ÷ŒÎ‰÷ı ⁄ıµ Á∞‰˘fiÎ fiıÀ‰Ï¿*√ ’HÎ ÁËı…ı 33Ñ ±˘»Î ÂÎflÌÏfl¿ CÎÎÀCÎÒÀ Á‹Ò‚√Î ⁄ÿ·Ì fiÎA›Î »ı. ÷ÎHÎΉÎHÎÎfi _ flËÌ …‰Î ’΋ı . I›Îflı Ï…fi ’˘÷Îfi _ ⁄Ï©fi˘ ÿÎfl˘‹ÿÎfl Áfl‰Î‚ı «ıkÎο˘Ê˘fiÎ ±Î¿Îfl’˛¿Îfl ’fl ¿Î‹¿Î… Âw ¿flÌfiı ’˛˘ÏÀfi ⁄fiΉ‰Î ‹Î_Õı ±fiı ’»Ì ±Î˜Œ fiÏË, ⁄·¿ı ÷ı‹fiÌ Á_A›Î ’fl ±fiı ÷ı‹fiÎ fiıÀ‰Ï¿*√ ’fl »ı. ◊Λ I›Îflı ±ı Ï…fi ’˘÷ÎfiÌ ÿ¿Îfi ⁄_‘ ¿flÌ ÿı. Ï«Q’ÎL{ÌfiÎ ‹Î‹·Î‹Î_ ω¤Î…fifiÎ ¿Îfl¿ ⁄fi÷Î Ï…LÁı Ï«Q’ÎL{ÌfiÌ ⁄Ï© ‹fiW› …ıÀ·Ì fi ¬ÌS›Îfi˘ ¤ıÿ ±ı ‰Ëı·Ì ±Î˜Œ ◊÷Ì „V‰«fiı ¿ÎflHÎı ’˘÷ÎfiÌ ÿ¿Îfi ’HÎ ‰Ëı·Ì ’˛ÎHÎÌfiÎ …ıfi˘‹ ‹ı’fi˘ √›ı ‰Êı˝ ±P›ÎÁ ¿flfiÎfl ‰ˆiÎÎÏfi¿ ⁄_‘ ¿flÌ ÿÌ‘Ì, ‹ÎÀı ±ı ‰Îfifl ¿ÿÌ ‹fiW› …ı‰˘ ±y·‹_ÿ fi ÀÌ‹fiı ±Î‰Ì „V‰«‹Î_ ËÎ◊ ·ÎB›˘. ⁄Ï©‹kÎÎfiÎ_ ‹Ò‚ CÎÀ¿˘ ⁄L›˘. ±Î „V‰« ’ı·Î 2Ñ …ıÀ·Î ÷ŒÎ‰÷fiÎ ¤Î√w’ »ı ‹√…fiÎ L›Òfl˘LÁ ¿Ëı‰Î÷Î «ıkÎο˘Ê˘ »ı. Ï«Q’ÎL{ÌfiÎ ±fiı ±fiı ÷ı fi∞‰Î ÷ŒÎ‰÷ı Ï«Q’ÎL{Ì ‹ÎÀı ÂÎflÌÏfl¿ µ’flÎ_÷ ‹fiW›fiÎ «ıkÎο˘Ê˘ ËÒ⁄ËÒ Áfl¬Î »ı. ±Î ¿˘Ê˘fiı ’flV’fl ⁄˙Ï©¿ flÌ÷ı ’HÎ ⁄Ë ‹˘À˘ Œfl¿ ’ÎÕÌ ÿÌ‘˘ »ı.á ΩıÕ÷_ fiıÀ‰Ï¿*√ ’HÎ ⁄Lfiı ¿ıÁ˘‹Î_ …\ÿ_ fi◊Ì. fi˘Ó‘’ÎhÎ Œfl¿ h[gf[L8s;fgff 1f[Tf[ aflh]+ xf]+ afgif]+ M á ‹ÎHÎÁfiÌ ±À’ÀÌ ÂflÌflfl«fiÎ Á΋ı T≤ZÎfi_ …ˆÏ‰¿ ⁄_‘ÎflHÎ ÁΉ ±Î˜ÏÕÛfiflÌ ·Î√ı, »÷Î_ 2006 ‹Î_ ⁄ı„S…›‹fiÌ ‰ˆiÎÎÏfi¿ ÀÌ‹ı ’˘’·fl ±ıÀ·ı ¿ı ÁŒıÿÎ T≤ZÎfi_ …ıfi˘‹ ‹ıÏ’_√ ¿›* I›Îflı ÷ıfiÎ Ï…LÁfi˘ V¿˘fl 45,000 fiÎ ±Îç›˝…fi¿ ÏŒ√flı ’ˢÓE›˘. ‹ÎHÎÁfiÌ O·ÒÏ’˛LÀ ÁflıflΠ30,000 Ï…LÁfiÌ ⁄fiı·Ì »ı; ±◊ν÷˚ ‹ÎHÎÁ ¿fl÷Î_ T≤ZÎfi˘ …ıfi˘‹ ·√¤√ 50Ñ ‰‘ ·Î_⁄˘ »ı. ±Î‹ »÷Î_ ‹Îfi‰ÂflÌfl ‰‘ Á_¿ÌHν ˢ‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı Áfl‰Î‚ı Ï…LÁfi˘ ’˛¿Îfl ‹Ëk‰fi˘ »ı, Á_A›Î fiÏË. á …√÷fiÌ ’˛◊‹ @·˘fi CÎıÓÀÌ ÕΘ·ÌfiÎ Á…˝fifiı …\·Î≥ 5, 2006 fiÎ fl˘… ÿÁ ‰Ê˝ ’ÒflÎ_ ◊›Î_. ωiÎÎfi̱˘ @·˘Ïfi_√fiÎ ZÎıhÎı ±ı¿‘ÎflÌ ’˛√Ï÷ ÁÎ‘Ì Â@›Î ˢ÷ ÷˘ ÿÁ¿ÎfiÌ ’ÒHÎνËÒÏ÷ ±ı¿ ÁÌ‹ÎÏ«é ⁄fiÌ flËı÷, ’HÎ ÷ıfiı ⁄ÿ·ı 2006 fiÎ ‰Ê˝ ÿflQ›Îfi Œ@÷ flıÁfiÎ C΢ÕÎfiÌ @·˘fi ±ÎT≤ÏkÎ (ÕÎ⁄˘ Œ˘À˘) ÷ˆ›Îfl ¿flÌfiı Á_÷˘Ê ‹Îfi‰˘ ’Õu˘. @·˘Ïfi_√fiÎ ÁΛLÁfiı ⁄˛ı¿ ·ÎB›Î_fiÎ_ hÎHÎ ¿ÎflH΢ »ı— (1) ÕΘ·ÌfiÎ ¿ıÁ‹Î_ ⁄L›_ ÷ı‹ Áı Ó ¿ Õ˘ ±_ Õ ¿˘Ê˘ ’fl @·˘Ïfi_√fiÎ ±¬÷flÎ ¿flΛ I›Îflı ‹Î_ Õ ±ı ¿ Îÿ ’˛ › ˘√ ÁŒ‚ ◊Λ »ı; (2) √Λ, ‹flCÎÎ_-⁄÷¿Î_, Õ<yfl ‰√ıflı ¬Îz √HÎÎ÷Î Á∞‰˘fiÎ @·˘Ïfi_√ ’fl CÎHÎÎ ¬flÎ 40 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
ÿı¢±ı ’˛Ï÷⁄_‘ ‹Ò@›˘ »ı; (3) ‹ı‹◊ …ı‰Î fi΋ÂıÊ ◊›ı·Î_ ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ_ Á∞‰˘fi_ @·˘Ïfi_√ Â@› fi◊Ì, ¿ÎflHÎ ¿ı ÷ı‹fiÎ DNA Á«‰Î›Î fi◊Ì. á ¤÷Îfi‹Î_ w±Î_ÀÌÿÎfl ÏË‹‹Îfi‰fiÎ ÂflÌflfi˘ ¿Ëı‰Î÷˘ ‰Î‚ ‹‚Ì ±ÎT›Î ’»Ì …ıfiıÏÀ@ÁfiÎ Ï⁄˛ÏÀ ÏfiWHÎÎ÷˘±ı ÷ıfiÌ DNA f≤_¬·Î ÷’ÎÁÌ I›Îflı ‹Î·Ò‹ ’Õu_ ¿ı ‰Î‚ ‹Îfi‰ÂflÌflfi˘, Ïˋη›fiÎ flŸ»fi˘ ±√fl ÷˘ ’ÏflÏ«÷ ±ı‰Î ⁄ÌΩ ±ı¿ı› ’˛ÎHÎÌfi˘ fi Ë÷˘. ωiÎÎfi̱˘ »ı‰À Á‘Ì ÷ı ‰Î‚fiı ±˘‚¬Ì Â@›Î fiÏË. á ›fi˘fiÌ ±Lfi ÷◊Î ¿ÚÏÊ Á_V◊αı ±ıÏ’˛·, 2006 ‹Î_ «ı÷‰HÎÌ µE«ÎflÌ ¿ı Œ‚ ÷flÌ¿ı ¿ı‚Îfi_ ¤Ï‰W› µ…‚_ fi◊Ì. ¤Îfl÷‹Î_ ◊÷˘ ‰fiωfiΠ¿ı‚ÎfiÌ …_√·Ì fiV·˘fiı Ï‹ÀÎ‰Ì flè΢ »ı. ⁄Ì∞ ÷flŒ ¬ıÕ>÷˘ ±ı Œ‚fiÌ ÿıÂÌ Ω÷˘fiı ÷∞ flèÎÎ »ı. ÿÏfi›Î‹Î_ ˉı ‹A›I‰ı ¿ı‰ı„LÕ fi΋fiÌ Ω÷fi˘ (…‹H΢ Œ˘À˘) … ’ο ·ı ‰ Λ »ı , …ı ⁄Ì…flÏË÷ ˢ‰Îfiı ¿ÎflHÎı ⁄Ì… ‰Õı e√fiÌ ’˛Ï÷¿Îfl¿ Á_¿fl Ω÷ ’ıÿÎ ¿fl‰Îfi_ Â@› fi◊Ì. À>_¿‹Î_, ¿ı‚Îfi˘ …ıfiıÏÀ¿ ¤_Õ˘‚ ¿ı‰ı„LÕ ’Òfl÷˘ ÁÌÏ‹÷ ⁄L›˘ »ı. ¤Ï‰W›‹Î_ e√fi˘ ÷◊Î T›Î’¿ «ı’ ÷ıfi˘ ‹Ëÿ˚ ±_Âı ÁŒÎ›˘ ¿flı ÷˘ ¿Ëı‰Î› fiÏË.á
Lnufdafz jiff;f
uf6l uf6lgf[ 5fuf,ff+ dff+0tff z[Luf;tffgfl ∞‰…√÷
df+sf[0fgf]+ uf6tfzlif+Tf h[jf]+ LdfLgf dfufh
ωiÎÎfi̱˘ ‹˘ÀÎ ’Λı ‹˘ÀÎ √ΩfiÎ_ ÁΑfi˘ ‰Õı ‹˘ÀÎ ⁄…ıÀ‰Î‚_ Á_¢‘fi ËÎ◊ ‘flı ÷˘ … ωV‹›¿Îfl¿ ¢‘fi˘ ⁄√·˘ ‰Ÿ‘Λ ±ı …wflÌ fi◊Ì. ÁÌ‘ÎÁÎÿÎ ’˛›˘√˘ ¶ÎflÎ ¿flΛı·_ ÏflÁ«˝ ’HÎ @›Îflı¿ Ëıfl÷¤flÌ Â˘‘ …L‹Î‰‰Î ‹ÎÀı ’Òfl÷_ fỉÕı »ı. 2006 fiÎ ‰Ê˝ ÿflQ›Îfi ∞‰…√÷fiÎ ZÎıhÎı ‰ˆiÎÎÏfi¿ ΩHοÎflÌfiÎ CÎHÎÎ fi‰Î ’ÀÎflÎ ¬ÒS›Î, ’HÎ ÷ı‹Î_ ±T‰· ¿ËÌ Â¿Î› ÷ı‰Ì ¢‘ ‹ÎÀıfi˘ ’˛›˘√ fiΫÌ{ ‹_¿˘ÕÎ ’fl ◊›˘ ±fiı ÷ıHÎı ⁄Λ˘·˘Ï…fiÎ ’_ÏÕ÷˘fiı ±«_⁄΋Î_ fiÎ¬Ì ÿÌ‘Î. “⁄˛ı≥fi’Ήfl” ÂOÿfiÌ ÷ı‹HÎı fi‰ıÁfl◊Ì T›ÎA›Î ⁄Î_‘‰Îfi˘ ‰¬÷ ±ÎT›˘. ¿ÌÕÌ-‹_¿˘ÕÎfiÌ ±Îÿ÷ »ı ¿ı ÷ı ± ˘ ¬˘flοfiÎ V◊‚ ±fiı ’˘÷ÎfiÎ ±Î‰ÎÁ ‰E«ıfiÎ ‹Î√˝ ’fl Ëo ‹ ı  Î_ ¿÷Îfl‹Î_ «Î·ı . ¬˘flοfiÌ Â˘‘‹Î_ …fiÎfl ¿ÌÕÌ ›Î ‹_¿˘Õ˘ ÷ıfiı ±Hο>À ‹Y›Î ⁄Îÿ ‰‚÷Î ’˛‰ÎÁ ‰¬÷ı ’ıÕ<fiÎ ¤Î√fiı ÿfl ◊˘ÕÌ ‰Îflı …‹Ìfi ’fl CÎÁı »ı. ’ıÕ<‹Î_ Dufour’s gland fi΋fiÌ √˛_Ï◊ ±Î‰ı·Ì »ı, …ı ¬ÎÁ Ω÷fiÎ_ √_‘ƒT›˘fi˘ jÎΉ ¿ÎœÌfiı hÎÒÀ¿ ·ÌÀÌ ±Î_¿ı »ı. Á‹Òˤ˘…fi ‹ÎÀı I›Îfl ’»Ì fiÌ¿‚÷_ ·Î‰·U¿fl ±ı √_‘fiı ’Îfl¬Ì ÏÂV÷⁄_‘ ¿÷Îfl‹Î_ ¬˘flοfiÎ V◊‚ ÷flŒ Ω› »ı ±fiı ’ıÀ’ÒΩ ⁄Îÿ ±ı … ‹Î√ı˝ ŒflÌ flÎŒÕÎ Á‘Ì ’ˢӫı »ı. À>_¿‹Î_, √_‘ƒT›/pheromone ‰Õı ¿flÎ÷_ ‹ÎÏ¿*√ ÏÿÂ΢‘fi ‹ÎÀı ±Ïfi‰Î›˝ »ı. flÎÁΛÏHο √_‘ƒT› µ~›fiÂÌ· »ı. flıÏ√V÷ÎfifiÌ ¿Î‚{΂ √fl‹Ì‹Î_ ÷˘ ±ı ƒT›fiı ∂ÕÌ …÷Î_ ‰Îfl fi ·Î√ı, ‹ÎÀı I›Î_ flı÷Ì ‰E«ı »^’_ ÿfl ¿flÌfiı flËı÷Î ‹_¿˘ÕÎ ÏÿÂÎfi˘ ÷Î√ ÁÒ›˝ ¶ÎflÎ ‹ı‚‰ı »ı. flıÏ√V÷ÎfiÌ ‹_¿˘ÕÎ ±_÷fl ÂÌ flÌ÷ı ‹Î’ı ? ±Î ’˛ffi √›ı ‰Êı˝ …‹˝fi ⁄Λ˘·˘Ï…VÀ ËıflÎSÕ ‰ÒSŒfiÎ Ïÿ‹Î√‹Î_ ΩB›˘ I›Îflı ÁËflÎ flHÎfiÎ ‹_¿˘ÕÎ ’fl ÷ıHÎı ÁÎÿ˘ ’˛›˘√ ±…‹ÎT›˘. ¬˘flοfiÌ Â˘‘‹Î_ fiÌ¿‚ı·Î ‹_¿˘ÕÎfiÎ ‰‚÷Î ’˛‰ÎÁ ’Ëı·Î_
‰ÒSŒı ±ı ¿ÌÀ¿fiÎ »±ı » ’√ 1 ‹Ì·Ì‹ÌÀfl …ıÀ·Î ¿Î’Ìfiı À>_¿Î‰Ì fiÎA›Î. ’ÏflHÎ΋ı ◊›_ ±ı‰_ ¿ı ‹_¿˘Õαı ÏÿÂÎ ÷˘ Á«˘À ’Á_ÿ ¿flÌ, ’HÎ »^’_ ÿfl ±Î‰ı ÷ı ’Ëı·Î_ 15 ŒÌÀı ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÌ ›ÎhÎÎ ◊_¤Î‰Ì ÿÌ‘Ì. (‹_¿˘ÕÎfi_ ÿfl ‰ÎV÷‰‹Î_ 30 ŒÌÀfiÎ ±_÷flı Ë÷_.) ±Î‰ÎÁ Á‘Ì ’ˢÓE›Î ‰√fl ±ı I›Î_ … ÕÎŒ˘Ï‚›Î_ ‹Îfl÷˘ flè΢. ËıflÎSÕ ‰ÒSŒı ⁄ÌΩ ‹_¿˘ÕÎ ’fl …\ÿ˘ ’˛›˘√ ¿›˘˝. ¤Ò_ÕfiÌ ⁄fl»À w±Î_ÀÌfiÎ ¿Õ¿ flıÁÎ ÷ıHÎı ±ı ‹_¿˘ÕÎfiÎ »±ı » ’√ ÁÎ◊ı Ï«’¿Î‰Ì ⁄‘Î ’√fiı 1 ‹Ì·Ì‹ÌÀfl …ıÀ·Î ·Î_⁄Î ¿flÌ ÿÌ‘Î. (…\±˘, Œ˘À˘√˛ÎŒ.) ±Î ‹_¿˘Õ˘ ’HÎ ‰‚÷Ì ÁŒfl ‰¬÷ı ›˘B› ÏÿÂ΋Î_ «ÎS›˘, ’fl_÷ ÷ıHÎı 30 fiı ⁄ÿ·ı 45 ŒÌÀfi_ ±_÷fl ¿Î’Ì fiÎA›._ À>¿_ ‹Î_, ’˛◊‹ ‹_¿˘Õαı ¿Î’ı·_ ±_÷fl 50Ñ ±˘»\_ Ë÷_, ÷˘ ⁄ÌΩ ‹_¿˘Õαı 50Ñ ‰‘ ±_÷fl ÷› ¿›*. ±Î‹ ⁄fi‰Îfi_ ¿ÎflHÎ Â_ ? ÿı ¬ Ì÷˘ ¬ · ÎÁ˘ ±ı … ¿ı ÁËflÎfiÎ flıÏ√V÷ÎfiÌ ‹_¿˘ÕÎ «Î·÷Ì ‰¬÷ı ÷ı‹fiÎ_ ’√·Î_ √HÎı »ı. …÷Ì ‰ı‚Î …ıÀ·Î_ VÀıMÁ ‹Î_ÕuÎ_ ˢ› ±ıÀ·Î_ … ÿfl ÷flŒ ’λΠŒfl÷Ì ‰ı‚Î ‹Î_Õı »ı. ’fl_÷ ±ı ‹ÎÀı ÏËÁÎ⁄Ì √HÎ÷flÌ ¿fl‰ÎfiÌ ±Î_¿Õο̛ Z΋÷Î ‹_¿˘Õ΋Î_◊Ì ±Î‰Ì @›Î_◊Ì ? ±Î ¿ÌÀ¿fi_ ⁄Ë ◊˘ÕÎ «ıkÎο˘Ê˘ ‘flΉ÷_ À«Ò¿Õ<_ ‹√… 30 ŒÌÀfi_ ±_÷fl ¿Î’÷Ì ‰¬÷ı 1,500 ◊Ì 1,700 ’√·Î_ √HÎÌ Â¿ı ±ı‰_ ÂÌ flÌ÷ı ⁄fiı ? ±·⁄kÎ, ËıflÎSÕ ‰ÒSŒfiÌ fi…fl Á΋ı ±fiı¿ ‰¬÷ ±ı‰_ ⁄L›_--±fiı ÷ıHÎı V‰Ì¿Îfl‰_ ’Õu_ ¿ı ÁËflÎfi˘ flıÏ√V÷ÎfiÌ ‹_¿˘Õ˘ …ı ÷ı V◊Îfi Ï’fi’˘≥LÀ ¿flÌ ⁄÷Ή÷Ì GPS/B·˘⁄· ’˘Ï{ÂÏfi_√ ÏÁVÀ‹fiÌ ∞‰_÷ ±ÎT≤ÏkÎ ‰Õı ÁF… »ı. ±Î º„WÀ±ı ÷ı ‹_¿˘Õ˘ ∞‰…√÷‹Î_ ±ΩıÕ »ı, ¿ı‹ ¿ı ⁄Ì…\_ ±ı¿ı› ’˛ÎHÎÌ, ’ZÎÌ ›Î ¿ÌÀ¿ ÷ıfiÎ_ ’√·Î_fi˘ ±Î_¿Õο̛ ÏËÁÎ⁄ flÎ¬Ì Â¿÷_ fi◊Ì.á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
41
0lp vf[gfp sf{Lxfs
u?cgfl gfjfl aff+wfjffdff+ vffjf[,fl jiffbiffgff ¬√˘‚ÂÎjÎ
rff[s9fdff+ 5,f]8f[ af+wfaf[;ftff[ s[df gf vffjiff[ M
≥LÀflfiıÂfi· ±ıVÀˇ˘fi˘Ï‹¿· ›Ïfi›fifiÌ ‹ËÎÁ¤ÎfiÎ
±‰¿ÎÂÌ Á_¢‘fi 1543 fiÎ ÁÌ‹ÎÏ«éı … ±À¿Ì √›_ ˢ÷ ÷˘ ‹Î‹·˘ ŒflÌ fi √Ò_«‰Î÷, ’fl_÷ ‘Ò‹¿ı÷±˘ ’HÎ ÁÒ›˝fiÌ 2,412 ¬√˘‚ÂÎjÎÌ ÁP›˘ √›ı ‰Êı˝ √˛Ë ‹ÎÀı fi‰Ì T›ÎA›Î ’˛ÿÏZÎHÎÎ ¿fl÷Πˢ‰Îfi_ ΩHΉΠ‹Y›Î ’»Ì Á‰Î· ¬Õ˘ ◊›˘ fl«‰ÎfiÎ ±…ıLÕÎ ÁÎ◊ı «˜¿ Ïfl’„O·¿ ÿıÂfiÎ ’˛Î√ ÂËıfl ¬Î÷ı ¿ı ÷ı‹fiı √˛Ë˘ ‹Îfi‰Î ¿ı fiÏË ? ±Î Á‰Î· ‰Ê˘˝ Á‘Ì ·À¿÷˘ ¤ı√Î ◊›Î I›Îflı ⁄ıÿfi˘ ÏfiW¿Ê˝ Â_ fiÌ¿‚ı ±ı ·√¤√ ÏfiÏç÷ flè΢, ’HÎ 1801 ‹Î_ ÏÁÏflÁ fi΋fi˘ 930 Ï¿·˘‹ÌÀfl Ë÷_. ±Î˜√VÀ 16, 2006 fiÎ Ïÿ‰Áı M·ıfiıÀ ÕıÏŒÏfiÂfi T›ÎÁfi˘ ·CÎ√˛Ë ‹‚Ì ±ÎT›˘ I›Îflı ¬√˘‚ÏfiWHÎÎ÷˘±ı ÷ıfiı ¿Ï‹ÀÌfiÎ ÁÎ÷ ‹ıQ⁄fl˘±ı √˛ËfiÌ T›ÎA›Îfi˘ ‹Át˘ fl…^ ¿›˘˝. √˛Ë ΩËıfl ¿›˘˝. ±Î◊Ì √˛Ë˘ ¿<· 7 ◊›Î. ’ηÁ (552 ±Ã‰ÎÏ՛ΠÁ‘Ì ÷ıfiÎ ’fl ««Î˝ ◊›Î ⁄Îÿ ±Î˜√VÀ 24, Ï¿·˘‹ÌÀfl), ‰ıVÀÎ (521 Ï¿·˘‹ÌÀfl), Ëı≥Ï…›Î (450 2006 fiÎ fl˘… ‹÷ÿÎfi ·ı‰Î›_ I›Îflı ‹ËÎÁ¤ÎfiÎ Œ@÷ Ï¿·˘‹ÌÀfl) ‰√ıflı asteroids/·CÎ√˲ ˘ ¢‘ΛΠ’»Ì √˛ËÁ_A›Î 424 ÁP›˘±ı ’˘÷ÎfiÎ ‹÷ fi˘Ó‘ÎT›Î. T›ÎA›Îfiı ÷ı‹HÎı ‹ÎL› 11 fiÎ ±Î_¿Õı ’ˢӫÌ. ‰¬÷ …÷Î_ ⁄ÌΩ Õ{fi⁄_‘ ·CÎ√˛Ë˘ flάÌ, ±ıÀ·ı 36 ‰Ê˝ ◊›ı √˛ËfiÌ ‹˘¤ÎÿÎfl ’Λfḻı Ï⁄flÎ…ı·Î M·À˘±ı ’˘÷Îfi˘ ±ı ÿflFΩı √‹Î‰Ì ÿÌ‘˘. ÁkÎΉÎfl ‹Y›Î I›Îflı ¬√˘‚ÏfiWHÎÎ÷˘fiı ◊›_ ¿ı ±Î‰Î ⁄‘Î ±‰¿ÎÂÌ √˘‚Îfiı ±·Î›ÿÎ ‰√˝‹Î_ ‹Ò¿‰Î Ωı≥±ı, ±ıÀ·ı ÏÁÏflÁfi˘ flÌ÷ı ±ı √˛Ë/planet ‹ÀÌfiı ‰Î‹fi √˛Ë/dwarf planet ⁄L›˘. √˛Ë ÷flÌ¿ıfi˘ ˢt˘ ÷ı‹HÎı »Ìfi‰Ì ·Ì‘˘. ⁄ÌΩ ·CÎ√˛Ë˘fiı ±Î «¿Îÿαı CÎHÎÎ ¬√˘‚ÏfiWHÎÎ÷˘fiı Ë÷Π¿›Î˝, ’HÎ √˛ËfiÌ ’HÎ ’fliÎÎÏ÷fiÎ ΩËıfl ¿flÌ ÷ı‹fiÌ …\ÿÌ iÎÎÏ÷ fl«Ì. √˛Ë˘fi˘ ⁄Î⁄÷ı ’˛‰÷˝÷˘ √Ò_«‰ÎÕ˘ ‰LÁ-Œ˘fl-±Î˜· ÿÒfl ¿›Î˝ ‰√fl V¿˘fl ’λ˘ CÎÀÌfiı 6 ◊›˘. ·Î_⁄ı √΂ı ‰‘ hÎHÎ √˛Ë˘ ÷ı‹Î_ ±ıVÀˇ˘fi˘Ï‹¿· ›Ïfi›fifi˘ »^À¿˘ fi Ë÷˘. µ‹ıflΛΠ— 1781 ‹Î_ ÁÎ÷‹˘ √˛Ë ›flıfiÁ ¢‘Λ˘, 1846 √Ò_«‰ÎÕ˘ ’ıÿÎ ◊›Îfi_ ‹Ò‚ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ’˛Î«Ìfi √˛Ì¿˘±ı ¤˛‹HÎÂÌ· ±‰¿ÎÂÌ √˘‚Îfiı ÷ı‹fiÌ ¤ÎÊ΋Î_ M·ıfiıÀ ±ıÀ·ı ‹Î_ ±Îˢ √˛Ë fiıME›fi …Õu˘ ±fiı 1930 ‹Î_ fi‰‹Î √˛Ë M·À˘fi˘ ’k΢ ·ÎB›˘. √˛ËfiÌ ¿ÂÌ ÁkÎΉÎfl T›ÎA›Î fiˢ÷Ì, ¿ı fl¬Õ< ÷flÌ¿ı ±˘‚¬ÎT›Î ’»Ì M·ıfiıÀ ÂOÿfi_ ¿ÿÌ ‰ˆiÎÎÏfi¿ »÷Î_ fi‰ √˛Ë˘fiÌ ›˘B›÷Î ±_√ı ¬√˘‚ÏfiWHÎÎ÷˘‹Î_ ¿ÿÌ ±◊˝CÎÀfi ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_ fi Ë÷_. ‰¬÷ …÷Î_ ⁄‘, Âø, ‹÷¤ıÿ ’HÎ fi ΩB›˘. ‹_√‚, √v, ÂÏfi, ÁÒ›˝ ±fiı «_ƒ ±ı‹ M≤J‰Ì ⁄‘ ±Î „V◊Ï÷ «Î· flËÌ Ë˘÷ ÷˘ ‰¬÷ ÁÎ÷ ±‰¿ÎÂÌ √˘‚Îfiı M·ıfiıÀfi_ ·ı⁄· …÷Î_ ’HÎ ¿ÿÌ ‹÷¤ıÿ ¬Õ˘ fi ◊Î÷, ‹Y›_ ±fiı ÁM÷ÎËfiÎ Ïÿ‰Á˘ ’HÎ ±ı Âø fi΋˘fiÎ ±Î‘Îflı fiyÌ ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›Î. ’fl_÷ 1992 ‹Î_ „V◊Ï÷±ı ‰‚Î_¿ ·Ì‘˘. ÕıÏ‰Õ …ıωÀ ±fiı …˜fi · ⁄‘Î √˘‚Î M≤J‰Ìfiı «¿flΉΠ·ı÷Î ‹_√‚ √v fi΋fiÎ ±‹ı Ï fl¿fi ¬√˘‚ˢ‰Îfi_ ‹Îfi‰Î‹Î_ ±Î‰÷_ Ë÷_. Ë¿Ì¿÷ı ÏfiWHÎÎ÷˘±ı ÁÒ›˝‹Î‚ÎfiÌ ¤Î√˘‚ı M≤J‰Ì ÁÏË÷ ⁄‘Î √˛Ë˘ ÁÒ›fi ˝ Ì ’˛ÿÏZÎHÎÎ ¿< ≥ ’fl ⁄ı S À ¿Ëı ‰ Î÷Î ±‰¿ÎÂÌ ¿flı »ı ±ı‰_ Ïfi¿˘·Á ¿˘’flÏfi@Áı ÂÏfi Œ·¿‹Î_ ⁄Œa·Î ±‰¿ÎÂÌ √˘‚Π¢‘Ì 1543 ‹Î_ ¢‘Ì ¿ÎœuÎ ⁄Îÿ √Ò_«‰ÎÕ˘ ‰wHÎ ‰K›˘. ÁÒ›˝fiÌ ±ÎÁ’ÎÁ Œflı ÷ıfiı … ¿ÎœuÎ. ⁄ÌΩ Á_¢‘¿˘±ı I›Îfl ⁄Îÿ ‰‘ √˘‚ÎfiÌ ¤Î‚ ‹ı‚‰Ì Ï·VÀfiı √˛Ë ‹Îfi‰Îfi˘ fi‰˘ ‘Îfl˘ ’Õu˘, ±ıÀ·ı ±˘fl ·_⁄ÎT›_. ±Î ⁄‘Î ¿<≥’fl Ï’_Õ˘fiı M≤J‰Ìfiı √˛Ëfi_ ⁄ıfifl ‹Y›_ ±fiı «_ƒ √˛Ë˘fiÌ ¿ıÀı√flÌ‹Î_ ‹Ò¿‰Î ¿ı ¿ı‹ ±ı √˛Ë fi flè΢. V‰Î¤Îω¿ flÌ÷ı ¬ÿ ÁÒ›˝ ’˛Ω’Ï÷ ’˛ffi ⁄Îfl-÷ıfl ‰Ê˝ Á‘Ì ÷˘ ¬ÎÁ ’HÎ fiÏË. √Ò_«‰ÎÕÎfi˘ I›Î_ ŒıÓÁ·˘ ««Î˝›˘ fiÏË, ¿ÎflHÎ ¿ı ÷fl÷ ¿Âο ±Î‰Ì √›˘. √˛Ë˘fi˘ ±Î_¿Õ˘ 6 ◊›˘. 42 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
bfuff[/xff;Tf
«¿ÎÿÎ ’fl ±Î‰Ì …‰_ ’Õı ±ı‰Î ÷οÌÿfiÎ Á_Ωı√˘ fi Ë÷Î. Á_Ωı√˘ 2005 ‹Î_ M·À˘fi˘ «_ƒ ¿ıflfi ’ı ÿ Î ◊›Î ¿ı F›Îflı ±‹ıÏfl¿fi ¬√˘‚ÂÎjÎÌ ‹Î≥¿ ⁄˛Îµfiı M·À˘fiÌ ’ı·ı ’Îfl M·À˘ ¿fl÷Î_ ÿ˘œÌ ÁÎ≥{fiÎ ±‰¿ÎÂÌ √˘‚Îfi˘ ◊M’˘ ¿›˘˝ ˢ‰Îfi _ ÏÁ© ◊› _ . Âw±Î÷‹Î_ 2003 UB313 ±ı ‰ _ ·ı ⁄ · ’΋ı·Î ±fiı »ı‰Àı ≥ÏflÁ fi΋ı ΩHÎÌ÷Î ⁄fiı·Î ÷ı √˘‚Îfiı ¬ ÿ ⁄˛ Î µfiı ÿΉΤıfl ÁÒ›˝‹Î‚Îfi˘ ÿÁ‹˘ √˛Ë ΩËıfl ¿›˘˝. ÿΉ˘ ÷¿ÛÁ_√÷ Ë÷˘ — M·À˘ Ωı ⁄οΛÿÎ √˛Ë ˢ› ÷˘ ÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ ÿ˘œÎ ¿ÿfi˘ ≥ÏflÁ ¿ı‹ fiÏË ? ¬√˘‚ÏfiWHÎÎ÷˘ ‹Ò_{ΛÎ, ¿ÎflHÎ ¿ı ÁÒ›˝‹Î‚ÎfiÌ ¤Î√˘‚ı ¿<≥’fl ⁄ıSÀ‹Î_ M·À˘ ¿fl÷Î_ ‹˘ÀÎ ¿ÿfiÎ ±fiı¿ ⁄ÌΩ ±‰¿ÎÂÌ Ï’_Õ˘ ˢ‰Îfi˘ Á_¤‰ Ë÷˘. ±Î ⁄‘Îfiı √˛Ëfi˘ ÁÎŒ˘ ’ËıflÎ‰Ì ÿı‰Î› ÷˘ …\‹·˘ »ı‰Àı @›Î_ ’ˢӫı ? ±fiı ÷ı±˘ ⁄«˘Ï‚›Î M·À˘ ¿fl÷Î_ ÁËı… ‹˘ÀΠˢ› ±ıÀ·ı Â_ ÷ı‹fiı ÁÒ›˝fiÎ fi‰ flIfi˘fiÎ ÿfl⁄Îfl‹Î_ ⁄ıÁ‰Îfiı ·Î›¿ ‹ÎfiÌ ·ı‰ÎfiÎ? ±fiı ‰‚Ì M·À˘fiı ÂÎ ‹ÎÀı √˛ËfiÌ T›ÎA›Î‹Î_ ‹Î’ÿoÕ √HΉ˘ Ωı≥±ı? ±Î ‹ÕÎ√Î_Ãfi˘ fỉıÕ˘ ·Î‰‰Î ‹ÎÀı fl«Î›ı·Ì M·ıfiıÀ ÕıÏŒÏfiÂfi ¿Ï‹ÀÌfiÎ ÁÎ÷ ‹ıQ⁄fl˘±ı Ωı›_ ¿ı ÷ı‹HÎı ¿Î_ ÷˘ Õ{fi⁄_‘ ±‰¿ÎÂÌ Ï’_Õ˘fiı √˛Ë ÷flÌ¿ı ‹ÎL›÷Î ±Î’Ì M≤J‰Ì‹_√‚fi˘ ±fiı ÂÏfi-√vfi˘ Á‹¿ZÎ ÿflFΩı ±Î’‰˘ flè΢ ±◊‰Î ÷˘ ÁÒ›˝‹Î‚΋Î_ √˛Ë˘fi˘ Â_¤‹ı‚˘ ÁΩ˝÷˘ fl˘¿‰Î ‹ÎÀı
√˛Ë ÂOÿfiÌ fi‰Ì T›ÎA›Î ⁄Î_‘‰Ì flËÌ--±fiı ÷ı‹ ¿fl‰Î …÷Î_ ÁÒ›˝fiÎ fi‰‹Î flIfi M·À˘fiı ÿÁ‹_ fl÷fi ÿı¬ÎÕ‰Îfi_ ◊Λ ÷˘ ’HÎ ‰Î_‘˘ fiÏË. ±Î˜√VÀ 16, 2006 fiÎ fl˘… M·ıfiıÀ ÕıÏŒÏfiÂfi ¿Ï‹À̱ı √˛ËfiÌ fi‰Ì T›ÎA›Î fl«Ì, …ı ‹…⁄ √˛ËfiÎ ÿflF…ı Ï⁄flÎ…‰Î ‹Î√÷˘ ±‰¿ÎÂÌ Ï’_Õ... (1) ÁÒ›˝fiÌ ’˛ÿÏZÎHÎÎ ¿fl÷˘ ˢ‰˘ Ωı≥±ı; (2) ¬ÿfiÎ √vI‰Î¿Ê˝HÎ ‰Õı ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ƒT›flÎÏÂfiı ¿ıLƒ ÷flŒ ¬ıÓ«Ì √˘‚οÎfl V‰w’ ‘ÎflHÎ ¿›* ˢ‰_ Ωı≥±ı; (3) ⁄ÌΩ √˛Ëfi˘ ÷ı «_ƒ fi ˢ‰˘ Ωı≥±ı ±fiı (4) ’˛ÿÏZÎHÎÎ …ı ‹Î√ı˝ ◊÷Ì Ë˘› ±ı ¤˛‹HοZÎÎfiÎ V◊ÎÏfi¿ ±_÷ÏflZ΋Î_ ÷ıfiÎ √vI‰Î¿Ê˝HÎfi˘ ’˛¤Î‰ ÃÌ¿ ÃÌ¿ ±_÷flı Œı·Î›ı·˘ ˢ‰˘ Ωı≥±ı. M·À˘ ±Î «˘◊Ì Âfl÷ı M·À˘fiı fiÎ’ÎÁ ΩËıfl ¿›˘˝, ¿ı‹ ¿ı ’˘÷ÎfiÎ V◊ÎÏfi¿ ±_÷ÏflZ΋Î_ ÷ıHÎı √vI‰Î¿Ê˝HÎ ‰Õı ’˛¤Î‰ …‹ÎT›˘ fi◊Ì. √vI‰Î¿Ê˝HÎ ¿‹Ωıfl »ı, ‹ÎÀı ÷ıfiÌ ±ÎHÎ ⁄ÌΩ √˛Ë˘ …ı‰Ì ·Î_⁄ı Á‘Ì Œı·Î›ı·Ì fi◊Ì. ±Î˜√VÀ 24, 2006 fiÎ Ïÿ‰Áı fi‰Ì T›ÎA›Î V‰Ì¿ÎflΛΠ⁄Îÿ M·À˘ ⁄ÌΩ ¿<≥’fl Ï’_Õ˘fiÌ …ı‹ dwarf planet/‰Î‹fi √˛ËfiÎ fiÌ«·Î ÿflF…ı ‹Ò¿Î›˘ ±fiı ÁÒ›˝‹Î‚΋Î_ √˛Ë˘ Œ@÷ ±Îà flèÎÎ. ±·⁄kÎ, M·À˘ ÷˘ F›Î_ »ı I›Î_ ⁄fl¿flÎfl »ı ±fiı …ı‰˘ »ı ±ı‰˘ flËı‰Îfi˘ »ı. ±˙’«ÎÏfl¿ flÌ÷ı ◊›ı·Î ±‰‹ÒS›fi ÏÁ‰Î› ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ⁄ÌΩı Œfl¿ ’Õu˘ fi◊Ì. Œfl¿ ’ÎÃu’V÷¿˘fiÎ ·ı¬¿˘ ‹ÎÀı ’Õu˘ »ı. ωzÎ◊a±˘ ‹ÎÀı ’HÎ ¬fl˘, …ı±˘ √˛Ë˘fiÎ_ ±_√˛ı∞ fi΋˘ ‹…⁄fi˘ ø‹ ÷ı‹fiÎ ’˛◊‹ÎZÎfl˘ ‰Õı ›Îÿ flά‰Î ‹ÎÀı My Very Educated Mother Just Served Us Nine Pizzas ±ı‰_ ‰Î@› ±I›Îfl Á‘Ì √˘¬÷Î ±ÎT›Î »ı. ˉı ÷ı±˘ ¿ÿΫ …\ÿo ‰Î@› √˘¬ı — My Very Educated Mother Served Us Nuts.á
bfuff[/xff;Tfgff 1f[Tf[ aflh]+ xf]+ afgif]+ M á …\·Î≥, 2006 Á‘Ì‹Î_ ±Î’HÎÌ ÁÒ›˝‹Î‚ÎfiÌ ⁄ËÎfl ¢‘Λı·Î √˛Ë˘fi˘ …\‹·˘ 200 fiÎ ±Î_¿fiı ‰ÀÎ‰Ì √›˘. Á˙◊Ì fiÎfi˘ √˛Ë M≤J‰Ì ¿fl÷Î_ ÁÎÕÎ ’Î_« √H΢ ‹˘À˘ »ı. á ±ıÏ’˛· 11, 2006 fiÎ fl˘… ›fl˘Ï’›fi V’ıÁ ±ı…LÁÌfi_ ωfiÁ ±ı@V’˛ıÁ fi΋fi_ ±_÷ÏflZΛÎfi 4650 Áı„S›ÁfiÎ ÷Î’‹Îfiı ‘‘Ò¬÷Ì ¤ßÌ …ı‰Î ÂøfiÌ Œfl÷ı ¤˛‹HοZÎ΋Î_ ’˛‰ıU›_, F›Î_ ÷ı ÁıLÁfl ›_h΢ ‰Õı (M≤J‰ÌfiÎ ¿ı·ıLÕfl ‹…⁄ 500 Ïÿ‰Á Á‘Ì) ±ı √˛Ë ωÂı ‹ÎÏË÷Ì ±ı¿ÃÌ ¿fl‰Îfi_ »ı. á ⁄ı L›ÒÀˇ˘fi VÀÎfl ‰E«ı Àyfl Ω‹ı I›Îflı ’˛«_Õ ‘Õο˘ ◊Λ »ı ±fiı Gamma Ray Burst/GRB ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷˘ √΋ΠϿflH΢fi˘ ‘˘‘ ‰»^Àı »ı. …\·Î≥ 24, 2006 fiÎ Ïÿ‰Áı fiÎÁÎfiÎ „V‰Œ˚À fi΋fiÎ ÁıÀı·Î≥Àı ±ı‰˘ ‘Õο˘ ÿÌÃ˘. ±Î’H΢ ÁÒ›˝ 10 ¿fl˘Õ ‰Ê˝‹Î_ ‹@÷ ¿flı ±ıÀ·Ì ∂Ω˝ ⁄ı L›ÒÀˇ˘fi
÷Îflαı Œ@÷ 0.25 Áı¿LÕ‹Î_ ±˘¿Ì fiάÌ. á fiÎÁÎfi_ VÀÎflÕVÀ ±_÷ÏflZΛÎfi Wild-2 (µE«Îfl — ωSÕ-À<) fi΋fiÎ ‘Ò‹¿ı÷fiÌ ’Ò_»ÕÌ‹Î_ ÿά· ◊›Î ⁄Îÿ ÷ıfiÎ fl…¿H΢fiÎ ’ÎÁ˝· ÁÎ◊ı ΩL›±ÎflÌ 25, 2006 fiÎ Ïÿ‰Áı ’λ\_ ‘fl÷Ì ’fl ±ÎT›_. ÁÎÕÎ «Îfl ±⁄… ‰Ê˝ ±√ε …ı ¿Î«Î ‹Î·ı √˛Ë‹Î‚Îfi_ Á…˝fi ¿›* ÷ıfi˘ ±ÎÏÿ fi‹Òfi˘ Á_¢‘¿˘fiı ’˛◊‹‰Îfl Ωı‰Î ‹Y›˘. á ‰Ê˝ ÿflQ›Îfi ±Î’HÎÌ ÿÒ‘√_√ÎfiÌ ±ÎÁ’ÎÁ ÁÎ÷ fiÎfiÌ ±Î¿ÎÂ√_√α˘ fi…flı «ÕÌ, …ı±˘ ÿÒ‘√_√ÎfiÌ ’˛ÿÏZÎHÎÎ ¿flı »ı. ¬√˘‚ÏfiWHÎÎ÷˘ ±ı ’Ëı·Î_ ±Î‰Ì Õ{fiı¿ ±Î¿ÎÂ√_√α˘ ¢‘Ì «Ò@›Î »ı.á ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
43
cqf:,f 5f]qs6f:
oif]Hgf 5ffjfz O QJ:gfl uf+uffgf]+ vfjftfz6 π‘HÎ ±fiı ∂Ω˝
szfjfjffgff[ vffbfzl efuflzyf 5?iff;f
¿˘≥ ωiÎÎfiÌfiı Œu{fi ’Ήflfi_ V‰Mfi ŒÏ‚¤Ò÷ ◊‰Î ±ÎÕıfiÌ Á_¤Ï‰÷ ‹ÿ÷ …HÎΉ‰Îfi_ ¿Ë˘ ÷˘ ±ı 40 ‰Ê˝fi˘ ÏŒ√fl ÀÎ_¿ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ±ı …‰Î⁄ ’ı·Î M·Î_¿fiÎ ±«‚Î_¿ …ı‰˘ ’‹ı˝fiLÀ »ı--±fiı »ıS·Î_ «Î·ÌÁı¿ ‰Ê˝ ◊›ı ±’Î÷˘ flè΢ »ı. …\ÿÌ flÌ÷ı ¿Ë˘ ÷˘ Œu{fi ’Ήfl Q≤√…‚ »ı. ωiÎÎfi̱˘ ÷ıfiÌ ’λ‚ √‹ı ÷ıÀ·Ì {Õ’ı ÿ˘À ‹Ò¿ı ÷˘ ’HÎ ÷ı Ëo‹ıÂÎ_ «Î·ÌÁ ‰Ê˝ ±Î√‚ ¤Î√ı »ı. ±Î „V◊Ï÷fiı …√÷fiÎ_ 28 ’˛Î›˘Ï√¿ Œu{fi ’Ήfl‹◊¿˘ ⁄ÿ·Ì Â@›Î_ fi◊Ì. (¤Îfl÷‹Î_ ±ÎÏÿI› ÷◊Î VÀıÕÌ VÀıÀ À˘¿Î‹Î¿/SST fi΋fiÎ_ ⁄ı ‹◊¿˘ »ı.) CÎHÎÎ ÿı¢ ’˘÷’˘÷ÎfiÌ flÌ÷ı ‹◊΋H΢ ¿flÌfiı ◊Î@›Î ⁄Îÿ √›ı ‰Êı˝ ÷ı±˘ Á_›@÷ ’˛›ÎÁ ±…‹Î‰Ì Ωı‰Î ‹ÎÀı ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› Á‹…^÷Ì Ëı ¤ı√Î ◊›Î. flÏ›Î, ±‹ıÏfl¿Î, ›fl˘Ï’›fi ›Ïfi›fi, ¤Îfl÷, Ω’Îfi, ÿÏZÎHÎ ¿˘Ïfl›Î ±fiı «Ìfi ±ı‹ ÁÎ÷ ’ÎÀÛfifl˘±ı fi‰ıQ⁄fl 21, 2006 fiÎ fl˘… Á‹…^÷Ì ’fl ÁËÌÏÁyÎ ¿›Î˝. ≥LÀflfiı  fi· ◊‹˘˝ L ›Ò @ ·Ì±fl ±ı@V’flÌ‹ıLÀ· fḻı@Àfl/ITER/ ±Î≥Àfl fi΋fi_ ⁄ËflÎWÀˇÌ› Œu{fi ’Ήfl‹◊¿ ÷ı‹HÎı ÿÏZÎHÎ ¡ÎLÁ‹Î_ V◊Î’‰Îfi _ fiyÌ ¿› * . ±Î ‹Ëk‰Î¿Î_ZÎÌ ’˛˘…ı@À 10 ±⁄… ›fl˘ÕΘ·flfi˘ »ı ±fiı ÁÎ÷ ’ÎÀÛfifl˘fiÎ ¿<· 400 Á_¢‘¿˘fi_ ⁄Ï©‘fi ÷ı‹Î_
44 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
Á_›@÷ ‘˘flHÎı ‰’flΉÎfi_ »ı. ∂Ω˝Á_¿ÀfiÌ fiÎ⁄ÒÿÌ ‹ÎÀıfi˘ ±ı »ıS·˘ …\√ÎflÌ ÿΉ Ωı ÁŒ‚ ◊›˘ ÷˘ ’ÎÀÛfifl ÿı¢ ¤Ï‰W›‹Î_ ’ıÀˇ˘Ï·›‹fiÎ ±˘Ï›΂ΠflËı‰ÎfiÎ fi◊Ì, ¿ÎflHÎ ¿ı Œu{fi ’Ήfl µI’Lfi ¿fl‰Î ‹ÎÀı µ’›˘√‹Î_ ·ı‰Î÷_ 1 √˛Î‹ ŒuÒ· 9,000 ·ÌÀfl ’ıÀˇ˘Ï·›‹ …ıÀ·Ì ∂Ω˝ ±Î’Ì Â¿ı »ı. ∂Ω˝ ‹ı‚‰‰Î‹Î_ ±Õ«HÎ @›Î_ fiÕı »ı ÷ı …\±˘ — ÏŒ{fi ’ΉflfiÎ ‹◊¿‹Î_ ±bfi_ ω¤Î…fi ◊Λ, ÷˘ Œu{fi ’Ήflfi_ ‹◊¿ ±bfiÎ Á_›˘…fi ¶ÎflÎ ±ıfi∞˝fiı ‹@÷ ¿flı »ı. ±ËŸ ‹A› ¿Î«˘ ‹Î· Á‹ƒÌ ’ÎHÎÌ/H2O »ı, …ı‹Î_◊Ì Œu{fi ’Ήfl ‹ÎÀı ËÎ≥Õˇ˘…fifiÎ ÕuÀıÏfl›‹ fi΋fiÎ ¤Îflı ±b ‹‚Ì flËı »ı. ËÎ≥Õˇ˘…fifiÎ ⁄ÌΩ ¤Îflı ±b ÏÀˇÏÀ›‹ ÁÎ◊ı ÕuÀıÏfl›‹ Á_›˘…fi ’΋ı ¿ı ÷fl÷ ÏËÏ·›‹ µ’flÎ_÷ ÏÁ_√· L›ÒÀˇ˘fifi_ Á…˝fi ◊Λ »ı ±fiı ¿ıÀ·˘¿ ’ÿÎ◊˝ E=Mc2 fiÎ ‘˘flHÎı ∂Ω˝‹Î_ Œıfl‰Î› »ı. (…\±˘, ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 1.) Á‹V›Î ±ı »ı ¿ı Œu{fi ’Ήfl‹◊¿‹Î_ ËÎ≥Õˇ˘…fifiÎ M·Î{‹Îw’Ì …J◊Îfi_ ÷Î’‹Îfi 10,00,00,000 0 Áı„S›Áı ±ı¿‘Îw_ À¿Ì flËı‰_ Ωı≥±ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ±ı ‰√fl Á‹Îfi ‰Ì…¤Îfl‰Î‚Î ÕuÀıÏfl›‹fiÎ ±fiı ÏÀˇÏÀ›‹fiÎ ±b ‰ı√Ì·Ì ±ŒflÎ÷ŒflÌ ‹«Î‰Ìfiı Œu{fi ‹ÎÀı ¤ı√Î ◊Λ fiÏË. ⁄Ì∞ Á‹V›Î — ËÎ≥Õˇ˘…fifi˘ ‘√‘√÷˘ M·Î{‹Î ÷ıfiÎ ‘Î÷‹› ’ÎhÎfiÌ ÿ̉ηfiı V’Âa Ω› ÷˘ √fl‹Ìfi_ ±˘Ï«_÷_ ·Ì¿ı… ◊÷Î_ Œu{fifiÌ ’˛Ïø›Îfiı ⁄˛ı¿ ·Î√ı, ‹ÎÀı ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 2 ‹Î_ ⁄÷ÎT›Î ‹…⁄ M·Î{‹Îfiı «˘÷flŒÌ ωz÷«_⁄¿˘fiÎ «_⁄¿Ì› ZÎıhÎ ‰E«ı ±Ï·M÷ flά‰˘ Ωı≥±ı. ±Î ⁄Lfiı Á‹V›Î±˘ ‰Ê˘˝ ◊›ı Œu{fi ’ΉflfiÎ Á_¢‘¿˘fiı ’Õ¿Îfl÷Ì flËÌ »ı. ÿÏfl›ÎfiÎ 1 ·ÌÀfl ’ÎHÎÌ‹Î_◊Ì 300 ·ÌÀfl ’ıÀˇ˘· …ıÀ·Ì ±ıfi∞˝ ‹ı‚‰‰ÎfiÌ V‰MfiÏÁÏ© ‹ÎÀı ËÎ◊ ‘flΛı·_ Ï‹Âfi ±ı ZÎıhÎı ¿ÿΫ »ıS·_ ±Ï¤›Îfi »ı, …ı‹Î_ «ÎflÁ˘ Á_¢‘¿˘ ¶ÎflÎ Á_›@÷ flÌ÷ı ·ÕΉ‰Î‹Î_ ±Î‰÷˘ ⁄˛ı≥fi’Ήfl ¿ÿΫ Œu{fi ’Ήflfi_ √_√Ή÷flHÎ ¿flΉı ’HÎ ¬flÎı.á
Q u e s t i o n s
&
A n s w e r s
Q CÎHÎÎ ⁄ıÀ˚Á‹ıfi˘ ΩıflÿÎfl ŒÀ¿˘ ·√Ή‰Î ‹ÎÀı ¤Îflı ‰…fifi_ ⁄ıÀ ‰Î’flı »ı. Ë‚‰Î ‰…fifiÎ ⁄ıÀfiı {Õ’¤ıfl ‰Ÿ{Ì ’ÒflÌ ÷οÎ÷ ÁÎ◊ı ÿÕÎfiı ŒÀ¿ÎflÌ Â¿Î›, ÷˘ ’»Ì ±ı‰Î ⁄ıÀfiı ’Á_ÿ√Ì fi ±Î’‰Ì Ωı≥±ı ?
⁄˛Î›fi ·ÎflÎ, ÁÏfi· √ΉV¿fl, ‹ËQ‹ÿ ±{ËvtÌfi …ı‰Î ‘Ò_±Î‘Îfl ¤Ò÷’Ò‰˝ ⁄S·ı⁄ÎΩı Ëo‹ıÂÎ_ ¤Îflı ‰…fifi_ ⁄ıÀ ‰Î’fl÷Î Ë÷Î. ‹ÎVÀfl O·ÎVÀfl ÁÏ«fi ÷ıLÕ<·¿fl ’HÎ ‹˘Àı ¤Î√ı Ëı‰Ì ‰ı≥À ⁄ıÀ ‰Î’flı »ı.á
¿ı÷fi ±ı. ‰˘flÎ ±fiı Ï‹h΢, ±_‘ıflÌ (’Ïç‹), ‹_⁄≥
Q ¬Ïfi… ÷ı·fi_ ÏflŒÎ≥Ïfi_√ ¿flÌfiı ‹ı‚‰‰Î‹Î_ ±Î‰÷_ ÕÌ{· Á΋ÎL› flÌ÷ı ’ıÀˇ˘· ¿fl÷Î_ ÁV÷_ ¿ı‹ ˢ› »ı ?
A ±ı¿ ‰Î÷ ÷˘ ·˘Ï…¿· »ı ¿ı ⁄εLÕˇÌ ›Î ÏÁ@Áfl ·√Ή‰Î ‹ÎÀı ⁄ıÀ˚Á‹ıfiı ŒÀ¿Î ‰¬÷ı ÿÕÎfiı ‹Ëk΋ ‰ı√ ’˛ÿÎfi ¿fl‰˘ flè΢, »÷Î_ Ë¿Ì¿÷‹Î_ ‰ı√/speed ¿fl÷Î_ ωÂıÊ ‹Ëk‰ ‰ı√‹Îfi/momentum fi_ »ı. ⁄ıÀfi˘ ‰ı√‹Îfi ÷ıfiÎ ‰Ÿ{ΉÎfiÌ {Õ’ √H›Î ⁄ıÀfiÎ ÿ‚/mass ‰Õı fiyÌ ◊Λ »ı. ¤Îflı ⁄ıÀ
¤·ı ÁËı… ±˘»Ì {Õ’ı ‰Ÿ{Î÷_ ˢ›, ’HÎ ÷ıfi_ √HÎfiÎ’ÎhÎ ÿ‚ ÷ıfiÎ ‰ı√‹Îfifiı @›Î_› ‰‘ÎflÌ ÿı »ı. ∂Ω˝ Á_flZÎHÎfiÎ Ïfi›‹ …ı‰˘ ‰ı√‹ÎfifiÎ Á_flZÎHÎfi˘ ’HÎ Ïfi›‹ ±«‚ »ı, ‹ÎÀı ¤Îflı ⁄ıÀfi˘ ‰ı√‹Îfi …ıfiÎ ÷ı ’˛‹ÎH΋Î_ ÿÕÎfiı ÀˇÎLÁŒfl ◊Λ »ı ±fiı ÿÕ˘ ±ÁΑÎflHÎ V’ÌÕ ’¿Õı »ı. ±Î flÌ{SÀ Ë‚‰Î ⁄ıÀ ‰Õı ·Î‰‰Î ‹ÎÀı ⁄ıÀ˚Á‹ıfiı ±ı ⁄ıÀfiı Á’ÎÀΤıfl ‰Ÿ{‰_ Ωı≥±ı, ’HÎ ÷ıfi_ VfiΛ÷_hÎ ±‹¿ Ëÿ ¿fl÷Î_ ‰‘ VeÏ÷˝ ÿά‰Ì ¿÷_ fi◊Ì. Ë‚‰_ ⁄ıÀ ±ı º„WÀ±ı ŒÀ¿Î⁄Î∞ ‹ÎÀı fi¿Î‹_ Ãflı »ı. @·Î≥‰ ·˘≥Õ, ωω›fi Ïfl«ÎÕÛ˚{ ÷◊Î
Ï«flÎ√ Á˘·_¿Ì, ÿ’˝HÎ ‹Ëı÷Î, ›Ï÷fi Á˘·_¿Ì ±fiı Ï‹h΢, ±‹ÿΉÎÿ
A ¬Ïfi… ÷ı·fi_ ±ıÀ·ı ¿ı ’ıÀˇ˘Ï·›‹fi_ ⁄ıfl· ¬flÌÿ÷Ì ‰¬÷ı ’ıÀˇ˘· ±fiı ÕÌ{· ±ı‰Î_ ÷ıfiÎ_ ⁄ı CÎÀ¿˘ ‰E«ı ¤ıÿ ’ÎՉ΋Î_ ±ÎT›˘ ˢ÷˘ fi◊Ì. ⁄ıfl·ÿÌà ’ˆÁÎ «Ò¿‰Î›, ‹ÎÀı ’ıÀˇ˘·fiı ÷◊Î ÕÌ{·fiı Á‹Îfi ÿfl ·Î√ ’Õı »ı. »ı‰ÀfiÎ ’Õ÷fl ¤Î‰fi˘ ÷ŒÎ‰÷ ÏflŒÎ≥Ïfi_√ ‰¬÷ı …HÎΛ »ı. ’ıÀˇ˘· ¿fl÷Î_ ÕÌ{·fi˘ ¤Î‰ I›Îflı ±˘»˘ fiÏË, ’HÎ fi∞‰Î ±_Âı ‰‘ ⁄ıÁı »ı. ±Î‹ »÷Î_ ¤Îfl÷‹Î_ ÕÌ{· ÁV÷_ »ı, ¿ı‹ ¿ı ±ı ⁄‚÷HÎ ‹Î·‰ÎË¿ ¬ÀÎflÎ, ’„O·¿ Àˇ Î LÁ’˘ÀÛ fi Ì ⁄Á˘, flı S ‰ı ±ı „ L…fi˘, ¿ÚÏÊfiÎ ’Q’ ‰√ıflı ‹ÎÀı ‰’flÎ÷_ ˢ‰Îfiı ·Ì‘ı ÷ıfiÎ ’flfi˘ ¿fl⁄˘… Áfl‰Î‚ı ±Î‹…fi÷αı ‰ıÉÎfi˘ ◊Λ ±ı‹ ‘ÎflÌ ¤Îfl÷ Áfl¿Îflı ’ıÀˇ˘· …ıÀ·Î ‰ıflÎ ÕÌ{· ’fl fiÎA›Î fi◊Ì. ‹÷·⁄ ¿ı ’ıÀˇ˘·fiı ÷ıHÎı ·¿{flÌ ‰ÎËfi˘fi _ ⁄‚÷HÎ ‘Λ* »ı. ‘ÎflHÎÎ ±ı ‰¬÷ı ¬˘ÀÌ Ãflı ¿ı F›Îflı ’ıÀˇ˘· ’Q’ ’fl ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
45
‹K›‹ ‰√˝fiÌ ±ı¿Îÿ T›„@÷ ÷ıfiÎ V¿>Àfl‹Î_ ‹˘ÓCÎÎ ¤Î‰fi_ ’ıÀˇ˘· ¤flΉı ±fiı ÷ıfiÌ ⁄Î…\‹Î_ flËı·Ì ‹ÏÁ˝ÏÕ{-⁄ıL{fi˘ ‹ÎÏ·¿ ÁV÷Î ÿflfi_ ÕÌ{· ·ı.á Q flÏ›αı ±_÷ÏflZ΋Î_ ‹˘À˘ ±flÌÁ˘ «ÕÎ‰Ì ÷ıfiÎ ‰Õı flÎÏhÎfiÎ Á‹›ı ’˘÷ÎfiÎ ±_‘ÎÏfl›Î ÁΛÏ⁄Ïfl›fi ’˛ÿı¢fiı ±…‰Î‚‰Îfi˘ …ı ’˛˘…ı@À ËÎ◊ ‘flı·˘ ÷ı ¿ıÀ·ı ’ˢÓE›˘ ? ‘Ì‹L÷ ±ÎÂfl ÷◊Î Ï‹h΢, ‹_⁄≥; ›˘√ı ÏÁ©’flÎ, ⁄˘fl‰Î‰ (√Ìfl)
A ‰Ê˝fiÎ »±ı¿ ‹ÏËfiÎ Á‘Ì Ïÿ‰Á F›Î_ ±I›_÷ À>_¿˘ ˢ› ±fiı flÎ÷ ¬Ò⁄ ·Î_⁄Ì Ë˘› ±ı‰Î µkÎfl ÁΛÏ⁄Ïfl›ÎfiÎ ’˛ÿıÂfiı flÏ›ΠµΩ‚‰Î ‹Î√÷_ Ë÷_. ÁÒ›˝Ï¿flH΢fiı ’flΉÏ÷˝÷
¤˛‹HοZÎ΋Î_ ÷fl÷˘ ‹Ò¿÷Î ’Ëı·Î_ ÷ıfiÌ ¿ıLƒÌ› ωz÷ ‹˘Àflfiı ±Î˜fi ¿flÌ, ±ıÀ·ı ¿ıLƒI›Î√Ì ⁄‚fiÌ ±Áfl fiÌ«ı ±ı √˘‚οÎfl «_ÿfl‰˘ ¬Ò·Ì √›˘. (ÕÎ⁄Ì ÷flŒfi˘ ÕΛÎ√˛Î‹.) ±flÌÁÎfi˘ ÏflŒ˚·ı„@À‰ «Ëıfl˘ ±ı‰Î ¬ÒHÎı √˘Ã‰‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ ¿ı ÁÒ›˝fiÎ_ ’flΉÏ÷˝÷ ◊÷Î_ Ï¿flH΢ ÁΛÏ⁄Ïfl›Î ’fl «Îflı¿ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ T›ÎÁ‹Î_ ±…‰Î‚_ ’Î◊flÌ ÿı. µΩÁ hÎHÎ «_ƒ˘fiÎ Á_›@÷ ’˛¿Î …ıÀ·˘ Ë÷˘. ±Î ÁŒ‚ ’˛›˘√‹Î_ µHÎ’ flËÌ Ë˘› ÷˘ Œ@÷ ±ı ‰Î÷ı ¿ı µΩÁfi˘ ÂıflÕ˘ V◊Î›Ì fi Ë÷˘, ¿ı‹ ¿ı ±flÌÁ˘ ’˘÷ı ±_÷ÏflZ΋Î_ V◊Î›Ì flËı‰Îfiı ⁄ÿ·ı ¿·Î¿fiÎ 27,000 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ {Õ’ı ’˛‰ÎÁ ¿fl÷˘ Ë÷˘. µΩÁ V◊Î›Ì flËı ±ı ‹ÎÀı Ëfl˘‚⁄_‘ CÎHÎÎ ±flÌÁÎ ¤˛‹HοZÎ΋Î_ √˘Ã‰‰Î ’Õı ±ıÀ·_ … fiÏË, ’HÎ ÷ı‹fi˘ ±ıL√· ¿QM›ÒÀfl ‰Õı ±Î’˘±Î’ ⁄ÿ·Î› ±ı flÌ÷fi˘ ’Ïfl‰÷˝fiÂÌ· ˢ‰˘ Ωı≥±ı. µΩÁ ’HÎ Œ@÷ hÎHÎ «_ƒ˘ …ıÀ·˘ ˢ› ±ı ’Òfl÷_ fiÏË. ±Î◊Ì 65 ŒÌÀfiı ⁄ÿ·ı 650 ŒÌÀ T›ÎÁfiÎ ±flÌÁÎ «ÕΉ‰Îfi_ flÏ›αı fiyÌ ¿›*. ÿÁ √H΢ ‹˘À˘ ±flÌÁ˘ flÎÏhÎfiı …wfl Ïÿ‰Á‹Î_ Œıfl‰Ì fiάı, ’fl_÷ ±ÎÏ◊˝¿ ¤ŸÁfiı ¿ÎflHÎı flÏ›Îfi˘ ±ı ‹Ëk‰Î¿Î_ZÎÌ M·Îfi ±_÷ı ¿Î√‚ ’fl … flè΢.á Q ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ «_ƒ›ÎhÎ̱˘ ¶ÎflÎ ·Î‰‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î «_ƒ¬Õ¿˘ ±I›Îflı @›Î_ »ı ? ‹fiÌÊ ¤√÷, fl˘Ëfi ΩÕıΩ ±fiı ω¿Ì Ãοfl, CÎÎÀ¿˘’fl, ‹_⁄≥
¿fl÷Î ±flÌÁÎfi_ Œ˘¿Á ±˙z˘Ï√¿ ⁄Î_‘¿Î‹fiÎ_ V◊‚˘ ’fl, ÷ı·¿>‰Î ’fl ±fiı ’˛¿ÎÂÁ_f·ıÊHÎ ‹ÎÀı ¬ı÷fl˘ ’fl √˘Ã‰Î› ±ı Ω÷fi˘ M·Îfi Ë÷˘. flÏ›αı ÷ı M·ÎfifiÎ ¤Î√w’ı Œı⁄˛±ÎflÌ 4, 1993 fiÎ fl˘… ’˛Î›˘Ï√¿ ±flÌÁ˘ ¤˛‹HοZÎ΋Î_ «ÕÎT›˘ ’HÎ ¬fl˘. ±‰¿Î‹◊¿ ‹Ìflfiı ‰¬÷˘‰¬÷ fi‰˘ ÁM·Î› ’ˢӫÎՉΠ‹ÎÀı ‰’flÎ÷_ ’˛˘√˛ıÁ fi΋fi_ ›Îfi 19.8 ‹ÌÀfl (65 ŒÌÀ) T›ÎÁfiÎ ±flÌÁÎ ÁÎ◊ı ‹Ìfl Á‘Ì ’ˢÓE›_. ±flÌÁ˘ ¿Î«fi˘ fiÏË, ’HÎ ±ıS›Ï‹Ïfi›‹fi_ «¿«Ï¿÷˚ ±Î‰flHÎ ‘flΉ÷Î ‹Î›·fl fi΋fiÎ M·Î„VÀ¿’ÿÎ◊˝fi˘ ⁄fiı·˘ Ë÷˘ ±fiı ⁄_‘ fi‚οÎfl‹Î_ Œ˘SÕ ¿flı·˘ Ë÷˘. ‹ÌflfiÌ ›ÎhÎÌ À<¿Õ̱ı ÷ıfiı 46 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
A ±‹ı Ï fl¿ÎfiÎ 12 «_ ƒ ›ÎhÎ̱˘ ⁄‘ _ ‹‚Ìfiı 386 Ï¿·˘√˛Î‹ ‰…fifiÎ …ı «_ƒ¬Õ¿˘ ·ÎT›Î ÷ı‹fi˘ ¤ÒV÷flÌ› ±P›ÎÁ ¿flΛΠ’»Ì ±Î…ı CÎH΢ ¬fl˘ …J◊˘ FˢfiÁfi V’ıÁ ÁıLÀfl …ı‰Î_ ‹◊¿˘±ı ÁÌ·⁄_‘ Ëη÷ı flÎ¬Ì ‹Ò¿Î›˘ »ı. ±Î ’ˆ¿Ì ¿ıÀ·Î¿ ¬Õ¿˘ ’˛Á_√˘’Î÷ ÁΛLÁ Q›Ï{›‹˘fiı, V¿>·˘fiı ÷◊Î Á_¢‘¿˘fiı À>_¿Ì ‹ÿ÷ ’Òfl÷Î ‘ÌflÎHÎ ’fl ±’Λ »ı, ’HÎ ±ı ÿflQ›Îfi fiÎÁÎfiÎ «˘Ï¿›Î÷˘fi˘ ÷ı‹fiÎ ’fl ΩM÷˘ flËı »ı. «_ƒ›ÎhÎ̱˘ ·ÎT›Î ±ı ⁄‘Î «_ƒ¬Õ¿˘ Ωı ¿ı ±Î…ı fiÎÁÎfiÎ ¬Î÷ı ⁄˘·÷Î fi◊Ì. ¿Î_¿flÎfiÌ ÁÎ≥{fiÎ ¿ıÀ·Î¿ fi‹ÒfiÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ Áfl¿Îflı 1970 fiÎ ÿÁ¿Î‹Î_ I›Î_fiÎ_ 50 flÎF›˘ µ’flÎ_ ÷ 135 ÿı¢fiı ¤ıÀ ÷flÌ¿ı ±Î’Ì ÿÌ‘Î, ÷˘ ⁄ÌΩ ±‹ ¿ fi‹ÒfiÎ ÷V¿flÌfi˘ ¤˘√ ⁄L›Î ±fiı ÷V¿fl˘±ı O·ı ¿
‹Î¿ı˝À‹Î_ ÷ı ‰ı«Ìfiı ÁÎflÎ ±ı‰Î ’ˆÁÎ µ’ΩT›Î. fiÎÁαı I›Îfl ’»Ì «_ƒ¬Õ¿˘fiÎ √ıfl¿Î›ÿı ‰ı«ÎHÎfiı √fiÎ’ÎhÎ ΩËıfl ¿›*. fiÎÁÎfiÎ … ±ı¿ ÏfiT≤kÎ Á_¢‘¿ı 2002 ‹Î_ ±Î‰Î «˘flΛı·Î ¬Õ¿˘fiÌ ≥LÀflfiıÀ ’fl ËflÎ∞ ‹Î_ÕÌ I›Îflı ÷ıfiı ’¿ÕÌ ±Îà ‰Ê˝ ‹ÎÀı …ı·¤ı√˘ ¿flÌ ÿı‰Î‹Î_ ±ÎT›˘.á Q L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄ ¿ı‰˘ ˢ› »ı ? ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄ ÷◊Î ±b⁄˘Q⁄ ¿fl÷Î_ ÂÌ ⁄Î⁄÷ı …\ÿ˘ ’Õı »ı ? ’˛F›˘÷ ¤ÎQ¤ÎHÎÌ, ‰Õ˘ÿflÎ (‰flÎÏÁ›Î); …› ÂÎË, …^fiÎ√œ; ±Îfi_ÿ ‰Ì. Ãyfl, ±‹ÿΉÎÿ; ‹˙Ï·¿ ’Àı·, Ω‹fi√fl; ¿ıÿÎfl ‹Ëı÷Î ÷◊Î ±Ï¤Êı¿ ‹Ëı÷Î, flÎ…¿˘À; ÏÿT›ı ΩıÊÌ, ÀŸ⁄ΉÎÕÌ, …^fiÎ√œ; flÁı ’Îflı¬, Ωı√ırflÌ (’Ò‰˝), ‹_⁄≥
A ±‹ıÏfl¿Î±ı …\·Î≥ 16, 1945 fiÎ fl˘… ’Ëı·˘ ±b⁄˘Q⁄ ÷◊Î fi‰ıQ⁄fl 1, 1952 fiÎ Ïÿ‰Áı ’Ëı·˘ ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄ «¿ÎV›Î ’»Ì ÷ıfiÎ ›©ÏfiWHÎÎ÷˘±ı L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄ ’HÎ ⁄fiΉ‰Îfi˘ ’˛V÷Ή ‹Ò@›˘ Ë÷˘. ÏfiWHÎÎ÷˘fi_ K›Îfi ‹A›I‰ı ›fl˘’Ì ‹˘fl«Î ’fl Ë÷_, F›Î_ Á˘Ï‰›ı÷ flÏ›ΠÁÏË÷fiÎ ±Õ‘˘ Õ{fi ÁÎQ›‰ÎÿÌ ÿı¢±ı ·√¤√ 20,000 flHÎ√ÎÕ̱˘ ÷ˆfiÎ÷ ¿flÌ Ë÷Ì. ¤Ï‰W›‹Î_ hÎÌ…\_ ωr› © Á‚√ı ÷˘ ±ÎÀ±ÎÀ·Ì flHÎ√ÎÕ̱˘fiÎ ±Îø‹¿ …\‰Î‚fiı ’fl_’flÎ√÷ Âj΢ ‰Õı CÎÕÌ¿‹Î_ fl˘¿Ì ¿Λ fiÏË. ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄ ¿ı ±b⁄˘Q⁄ ‰Î’fl‰Îfi˘ ‹˘À˘ √ıfl·Î¤ ±ı ¿ı ÀıL¿ ›© ÂËıflÌ Ï‰V÷ÎflfiÎ Á΄LfiK›‹Î_ ¬ı·Î÷_ ˢ› ±ı‰ı ‰¬÷ı ÷ı‹fi˘ µS¿Î’Î÷ …ı‰˘ ωVŒ˘À flHÎ√ÎÕ̱˘ µ’flÎ_÷ CÎHÎı ÿÒfl Á‘ÌfiÎ_ ‹¿Îfi˘fiı ’HÎ e_¿Ì ÿı. ÏËfl˘Ï‹Π±fiı fiÎ√ÎÁοÌfiÌ …ı‹ ‹˘ÀÎ ¤Î√fi_ ÂËıfl ‘flÎÂ›Ì ⁄fiı, ±ıÀ·ı ÂËıfl Ωı ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ fiÎÀ˘ »Î‰HÎÌfiÎ ÿıÂfi_ ˢ› ÷˘ ›© ’»Ì ÷ıfiÎ fi‰Ïfi‹Î˝HÎfi˘ ¬«˝ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ‹Î◊ı ±ÎT›Î ‰√fl flËı fiÏË. ±Î ‹t˘ K›Îfi‹Î_ flÎ¬Ì ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ›©ÏfiWHÎÎ÷˘±ı Œ@÷ ‹ÎHÎÁ˘fi˘ ¤˘√ ·ı÷Î, ’HÎ ‹¿Îfi˘fiı Á·Î‹÷ flËı‰Î ÿı÷Î L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄fi˘ ÂjΤ_ÕÎfl ¬ÎÁ ›fl˘’Ì ¡LÀ ‹ÎÀı fl«‰ÎfiÌ ‰Î˜ÏÂ_BÀfi Áfl¿Îflfiı ¤·Î‹HÎ ¿flÌ. ±Î≥{fiˢ‰fl, ¿ıfiıÕÌ, FˢfiÁfi, Ïfi¿Áfi ‰√ıflı ’˛‹¬˘fiÌ Áfl¿Îfl˘±ı ÷ı
V‰Ì¿ÎflÌ fiÏË, ¿ı ‹ ¿ı ‹¿Îfi˘fiı Ëı ‹ ¬ı ‹ flά÷˘ ±fiı ‹ÎHÎÁ˘fi˘ ËI›Î¿Î_Õ ¿fl÷˘ ⁄˘Q⁄ ÿı¬Ì÷Ì flÌ÷ı ±‹Îfi Ê Ì …HÎÎ÷˘ Ë÷˘. › © ÏfiWHÎÎ÷˘fiÌ ÿfl¬ÎV÷fiı √˛Ìfi ÏÁBfi· ’E«ÌÁı¿ ‰Ê˝ ⁄Îÿ ’˛‹¬ fl˘fiÎSÕ flÌ√fi ¶ÎflÎ ‹Y›_. ›fl˘’Ì ‹˘fl«ı √˘Ã‰Î›ı·Î ·ÎLÁ ’˛¿ÎflfiÎ_ ¢ÀÛ-flıL… Ï‹ÁÎ≥·˘fiı (…‹H΢ Œ˘À˘) L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄ ‰Õı ÁF… ¿fl‰Îfi˘ ±fiı ¤Îflı ÷˘’˘fiÎ √˘‚Î ÷flÌ¿ı ’HÎ L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄ ‰Î’fl‰Îfi˘ M·Îfi fiyÌ ◊›˘. L›Ò À ˇ ˘ fi ⁄˘Q⁄ ¬flı ¬ fl ÷˘ ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄fiÌ … ±ı¿oÿflı ÁÎÿÌ fl«fiÎ‰Î‚Ì ±ÎT≤ÏkÎ »ı, ‹ÎÀı Á˙ ’Ëı·Î_ ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄fiÌ fl«fiÎ ’fl ±»Õ÷Ì fi…fl ¿fḻı. ±Î ⁄˘Q⁄‹Î_ ±bfiΠω¤Î…fifiı ⁄ÿ·ı ±bfi_ Á_›˘…fi ◊Λ »ı. ±Î_÷Ïfl¿ ÷Î’‹Îfi 1,50,00, 0000 Áı„S›Áı fi ’ˢӫı I›Î_ Á‘Ì ±ı‰_ Á_›˘…fi Â@› fi◊Ì. ËÎ≥-±ı@VM·˘Ï{‰ ⁄Îwÿ ‰Õı ±ıÀ·_ ÷Î’‹Îfi ¿ÿÌ
ÁΩ˝› fiÏË, ‹ÎÀı ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄‹Î_ ¿ıLƒV◊Îfiı ›flıÏfi›‹235 fi˘ ±b⁄˘Q⁄ flά‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. (ÕΛÎ√˛Î‹ …\±˘.) ωVŒ˘À ’΋÷˘ ±b⁄˘Q⁄ ⁄ıÁ‹Îfl ¿ıLƒI›Î√Ì ÿ⁄ÎHÎ Á∞˝ ’˘÷ÎfiÌ Œfl÷ıfiÎ Ï·Ï◊›‹ ÕuÀıflÎ≥Õ ¿Ëı‰Î÷Î ’ÿÎ◊˝‹Î_ ⁄O⁄ı ±bfi_ Á_›˘…fi ¿flı »ı. ÿflı¿ Á_›˘…fifiÎ ’√·ı ±¿ı¿ L›ÒÀˇ˘fi ’fl‹Îb ‹@÷ ◊Λ »ı. ¤fl’Òfl ±ıfi∞˝fi˘ ÷ı L›ÒÀˇ˘fi ⁄ËÎfl ÷flŒ ŒıӿΛ »ı, F›Î_ ±Î‰ı·_ ¿<ÿfl÷Ì ›flıÏfi›‹-238 fi_ ⁄ÎèÎΉflHÎ ÷ıfiı ±Î√‚ …‰Î ÿı÷_ fi◊Ì. ±bfiÎϤfiÎ ¤˘√ı ÷ı ±Î‰flHÎ L›ÒÀˇ˘fifi˘ ŒÀ¿˘ ¬‹Ì ·ı »ı. ÷ÎI’›˝ ±ı ◊›_ ¿ı ±bfiÎϤ ÷ÒÀı »ı ±fiı ›flıÏfi›‹-238 ’HÎ ±b⁄˘Q⁄ ÷flÌ¿ı ŒÎÀı »ı. À>_¿‹Î_, ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄ ±fiø‹ı ÏŒ{fi (ω¤Î…fi), Œu{fi (Á_›˘…fi) ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ‰‚Ì ÏŒ{fi (ω¤Î…fi) ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
47
±ı‹ ÏhÎω‘ ’˛Ïø›Î±˘ ¶ÎflΠωVŒ˘À ’΋ı »ı. ’ÏflHÎ΋ı ËÎ≥Õˇ˘…fi ⁄˘Q⁄ ¶ÎflÎ ÁΩ˝÷˘ ωfiΠ±b⁄˘Q⁄fiÌ ÷·fiαı ωÂıÊ ‹ÎhÎÎfi˘ ˢ› ÷ı‹Î_ ±Îç›˝ fi◊Ì. ωfiο÷Îfi_ ⁄Ì…\_ ¬ÎÁ ¿ÎflHÎ — ±bfiΠω¤Î…fi ¿fl÷Î_ ±bfiÎ Á_›˘…fi ‰¬÷ı »^ÀÎ ’Õ÷Î L›ÒÀˇ˘fifiÌ Á_A›Î 10 √HÎÌ ‰‘ ˢ› »ı ±ıÀ·_ … fiÏË, ’fl_÷ ±ı L›ÒÀˇ˘fi 7 √HÎÌ ‰‘ ±ıfi∞˝ ‘flΉı »ı. ËÎ≥-±ıfi∞˝fiÎ ±Î‰Î L›ÒÀˇ˘fi ’fl‹Îb±˘ ‹Îfi˘ ¿ı ›flıÏfi›‹-238 fiÎ ⁄ÎèÎΉflHÎ ‰Õı ±‰fl˘‘ΉÎfiı ⁄ÿ·ı ‹@÷ flÌ÷ı ‰Î÷ΉflH΋Î_ ’˛ÁflÌ Ω› »ı, ÷˘ Â_ ⁄fiı ? L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄ … ⁄L›˘ ±ı‹ Á‹∞ ·˘. Ë¿Ì¿÷ ’HÎ ±ı »ı ¿ı L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄fiı ¬flı¬fl ›flıÏfi›‹-238 fi_ ⁄ÎèÎ ’Õ Ë˘÷_ fi◊Ì, ‹ÎÀı ±ı ’ÿÎ◊˝ ±b⁄˘Q⁄ ÷flÌ¿ı ŒÎÀ‰Îfi˘ ’˛ffi flËı÷˘ fi◊Ì. ±ı¿ ‹ı√ÎÀfifi˘ ±b⁄˘Q⁄ ’˘÷ÎfiÌ 50Ñ ∂Ω˝ ‰Î‰Î{˘ÕÎ …ı‰˘ O·ÎVÀ ‰ı‰ ’ıÿÎ ¿fl‰Î‹Î_ ¬«a fiάı »ı, …ıfiÎ_ 650 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ {Õ’ı ’˛‰ÎÁ ¬ıÕfiÎflÎ_ ‹˘Ω_ ·√¤√ 1.5 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ ÏhÎF›Î‹Î_ ⁄‘Î_ ‹¿Îfi˘fiı ‘flÎÂ›Ì ¿flÌ ÿı »ı. ⁄Ì∞ 35Ñ ∂Ω˝ √fl‹Ì ÷flÌ¿ı ’˛ÁflÌ 4-5 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ÿΛfl΋Î_ ⁄‘ı ±Î√ ·√ÎÕı »ı. ‰‘ 10Ñ ∂Ω˝ Ï¿flH΢IÁ√a fl…fiÎ V‰w’ı Œı·Î› »ı. ∂Ω˝‹Î_ L›Ò˚Àˇ˘fifiÎ_ ’˛ÎHÎCÎÎ÷¿ ωϿflH΢fi˘ ŒÎ‚˘ 5Ñ ¿fl÷Î_ ‰‘ ˢ÷˘ fi◊Ì. 5f]gfzfjftf:gf 5ffdf[,ff 5?Xgff[
á M·Î{‹Î ÀÌ. ‰Ì.fiÌ fl«fiÎ ¿ı‰Î ’˛¿ÎflfiÌ Ë˘› »ı ? flοı ±fiı ’˛HΉ ’_ÕuÎ, Õ¤˘≥, Ï…. ‰Õ˘ÿflÎ
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 123 (“Á’flÁ‰Î·” ω¤Î√) á ±_√˛ı∞ ÏŒS‹ ‹ÎÀı ÏËLÿÌ Á_‰Îÿ˘fi_ ÕÏ⁄_√ ¿ı‰Ì flÌ÷ı ¿flΛ »ı ? ±flω_ÿ ⁄Ì. ÏÁ©’flÎ, flÎ…¿˘À
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 118 (’ÎfiÎ fi_. 70) á ‹Î≥ø˘Ï«’ ¿ı‰Ì flÌ÷ı ⁄fiΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ?
⁄Ì∞ ÷flŒ L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄fi˘ ‘Õο˘ ◊Λ I›Îflı ÷ıfiÌ 30Ñ ∂Ω˝ L›Ò À ˇ ˘ fifiÎ_ ωϿflH΢ ÷flÌ¿ı «˘‹ıfl ŒflÌ ‰‚ı »ı. ωϿflH΢ ±ıÀ·Î_ ‰ı‘¿ ˢ› ¿ı …‹Ìfi◊Ì ÿ˘œÁ˘ ‹ÌÀfl ¨«ı ŒÎÀ÷Î 1 Ï¿·˘ÀfifiÎ L›Ò À ˇ ˘ fi ⁄˘Q⁄fiÌ ∂Ω˝ ’˘H΢ Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ÿΛfl΋Î_ ’˛ I ›ı ¿ T›„@÷fiı 8,000 rad fi˘ ÕΘ{ ±Î’Ì ÷I¿Î‚ ‹ÎflÌ fiάı. (ωϿflH΢/radiation ‹Î’‰Îfi _ ±ı ¿ ‹ rad ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î› »ı. »Î÷Ìfi˘ ±ı@Á-flı ’ÕΉ˘ I›Îflı ÂflÌflfiı ‹ÎhÎ 1 rad fi˘ ÕΘ { ‹‚ı »ı . ) ωϿflH΢fiÌ ÷·fiαı O·ÎVÀ ‰ı‰fi_, √fl‹Ìfi_ ÷◊Î Ï¿flH΢IÁ√a fl…¿H΢fi_ ’˛‹ÎHÎ …flÎ ±˘»\_ flËı, ±ıÀ·ı ωVŒ˘ÀfiÎ V◊‚ ’ÎÁıfiÎ_ ‹¿Îfi˘ Ωı¬‹Î› fiÏË. ±Î º„WÀ±ı Ωı÷Î_ L›ÒÀˇ˘fi ⁄˘Q⁄ ÁËı… ¿vHÎ ’˛¿Îflfi˘ ¿ÀÎZÎ Á…˝÷_ ÂjÎ »ı. ‹ÎHÎÁ ¿fl÷Î_ ‹¿ÎfifiÌ Ï¿o‹÷ ÷ı ‰‘ ±Î_¿ı »ı.á
∞iÎı ±ıÁ. Õ˘ÏÕ›Î, ‹Ë‰Î
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 143 (“Á’flÁ‰Î·” ω¤Î√) á Œ˘fl VÀˇ˘¿ ±fiı À< VÀˇ˘¿ ±ı„L…fi ‰E«ı ¢ ÷ŒÎ‰÷ »ı ? ÏÿT›ı ±ıfi. ΩıÊÌ, ÀŸ⁄ΉÎÕÌ, …^fiÎ√œ
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 97 (’ÎfiÎ fi_. 46) á ωz÷‹◊¿‹Î_ ’ıÿÎ ◊÷Ì ‰Ì…‚Ì ±Î’HÎÎ Á‘Ì ’ˢӫı ±ı ÿflQ›Îfi ¿ıÀ·Ì ’˛Ïø›Î‹Î_ ÷ıHÎı ’ÁÎfl ◊‰_ ’Õı »ı ? ÿı‰Î_ÂÌ ±ı. ‘˘‚Ï¿›Î, ¤…, ¿E»
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 138 (’ÎfiÎ fi_. 43) á ‹˘⁄Î≥· Œ˘fifiÌ ¿Î›˝fl«fiÎ …HÎΉ˘. ËÊ˝ÿ ‹Î¿ÏÕ›Î, ‰Ìfl’fl, √Ìfl; ∞iÎı ’Àı·, ‹.’˘. ‰Î_ÿfl‰ı·Î, Ï…. fi‰ÁÎflÌ
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 120 (“Á’flÁ‰Î·” ω¤Î√) á ÕΛfi˘Á˘flfiÎ_ ±‰ÂıÊ˘ ¿ıÀ·Î_ ‰Ê˝ …^fiÎ_ »ı ±ı ÂÌ flÌ÷ı ΩHÎÌ Â¿Î› »ı? ‘Ìw¤Î≥ Ωÿ‰, Áfi¬ÕÎ, ÷Î. µfiÎ; ‘fi_…› ±fiı √˙fl‰ ¿›ÎÕÎ, ‰flλÎ, Áfl÷
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 128 (’ÎfiÎ fi_. 48) 48 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
Q ÿÏfl›ÎfiÎ ’ÎHÎÌ ‰Õı ÷flÁ Ï»’Ή‰Îfi˘ ’˛›ÎÁ ¿fl˘ ÷˘ ‰‘ ÷flÁ …HÎΛ ÷ıfi_ Â_ ¿ÎflHÎ ? ±„V‹÷Î «˘ÀÏ·›Î, ⁄˘fl̉·Ì, ‹_⁄≥; fl˘Ëfi ’Îflı¬, ±Ïrfi ΩıÊÌ ±fiı Ï‹h΢, ±‹ÿΉÎÿ
A ωÂıÊ ’˛‹ÎH΋Î_ ‹ÌÃ<_ ¬Î‘_ ˢ› I›Îflı ’HÎ ÷flÁfiÌ ·Î√HÎÌ …L‹ı, ¿ı‹ ¿ı ‹ÌÃ΋Î_ flËı·_ Á˘ÏÕ›‹ @·˘flÎ≥Õ/ NaCl ¿< ÿ fl÷Ì flÌ÷ı hygroscopic /¤ı … Â˘Ê¿ »ı . ±ÎÁ’ÎÁfiÎ ’ÎHÎÌfiı ÷ı ¢ÊÌ ·ı »ı. («˘‹ÎÁÎ ÿflQ›Îfi ¿˘w_ ÿÎHÎÎÿÎfl ‹ÌÃ<_ ±ıÀ·ı … ˉÎfi˘ ¤ı… √˛ËHÎ ¿flÌ ¤ÌfiΠ’¿Õı »ı ±fiı √_ÃΛ »ı.) ÿÏfl›ÎfiÎ ¬ÎflÎ ’ÎHÎÌw’ı ¿ı ’»Ì
¬˘flο ÁÎ◊ı ‰‘ ’Õ÷_ ‹ÌÃ<_ ±Îfl˘√˘ I›Îflı ÷ıfi_ Á˘ÏÕ›‹ @·˘flÎ≥Õ ’HÎ ÂflÌflfiÎ ·˘ËÌ‹Î_ ±fiı ¿˘Ê˘‹Î_ flËı·Î ’ÎHÎÌfiı flÁÎ¿Ê˝HÎ ‰Õı ¬ıÓ«‰Î ‹Î_Õı »ı. ±Î ’ÎHÎÌ Áfl‰Î‚ı ‹ÒhÎΛ‹Î_ …‹Î ◊Λ »ı. ·˘ËÌfi_ ±fiı ¿˘Ê˘fi_ ‰Î˜Àfl ⁄ı·ıLÁ I›Îfl ’»Ì ÂÎflÌÏfl¿ ‰…fifiÎ 55Ñ fiÌ Ï‹Ïfi‹‹ Á’ÎÀ̱ı …‚‰Î÷_ fi◊Ì. ’ÏflHÎ΋ı ∞¤ ÁҿΛ »ı ±fiı √‚ı Â˘Ê ’Õı »ı. ’ÎHÎÌfiÌ ÂÎflÌÏfl¿ ‹ÎhÎÎfi _ Á÷÷ ‹˘ÏfiÀÏfl_ √ ¿fl÷ _ ‹√…fi _ ËÎ≥’˘◊ı·Î‹Á ÷_hÎ »ı‰Àı ±Î‰Î ŒıflŒÎfl˘fiı ’Îfl¬Ì ‰Î˜Àfl ⁄ı·ıLÁ ŒflÌ V◊ÎÏ’÷ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ÷flÁfiÌ ·Î√HÎÌ …L‹Î‰ı »ı.á Q ±˜fl-¿„LÕÂfiflfiÌ ¿Î›˝’˛HÎÎÏ· ±fiı fl«fiÎ ¿ı‰Î ’˛¿ÎflfiÌ Ë˘› »ı ? ±Î¿ÚÏ÷ ‰Õı Á‹Ω‰˘. ’_¿… ’Àı·, ¤Ò’ıLƒ ’Àı·, ‹fiÌÊ «˙‘flÌ ±fiı Ï‹h΢, ‰Õ˘ÿflÎ; ’Ò‰ı˝Â ±ı. ’Àı·, CÎÎÀ·˘ÏÕ›Î, ±‹ÿΉÎÿ; ÏË÷ı ±ı. ¿Îfl¿fl, ‰ıflΉ‚; ‘‰· Á˘ÕΉ΂Î, …‹Î·’fl, fi‰ÁÎflÌ; ‘fi_…› ¿›ÎÕÎ ±fiı √˙fl‰ ¿›ÎÕÎ, ‰flλÎ, Áfl÷
A ±Î¿ÚÏ÷ ¶ÎflÎ … ±˜fl-¿„LÕÂfiflfiÎ ¿Î›˝’˛¿Îflfi˘ ±fiı fl«fiÎfi˘ ’Òfl˘ A›Î· ‹‚Ì Â¿ı »ı. ±Î ›_hÎ closed-cycle fiÎ ‘˘flHÎı ¿Î›˝ ⁄Ω‰ı »ı. ⁄ËÎflfiÌ Ë‰Î w‹‹Î_ ’˛‰ıÂ÷Ì fi◊Ì ±fiı w‹fiÌ Ë‰Î ⁄ËÎfl …÷Ì fi◊Ì. w‹fiÌ ‹ÎhÎ √fl‹Ìfi˘ Ïfi¿Î· ◊Λ »ı, …ı‹Î_ ‹A› ¤ÒÏ‹¿Î flıÏ¡…flLÀ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î Ï·„@‰Õ-¿‹-√ıÁfiÌ Ë˘› »ı. ±˜fl-¿„LÕÂfiflfiÎ w‹ ÷flŒfiÎ ÏËVÁ΋Î_ ÂÌ √Ï÷ωϑ ◊Λ ÷ı ’Ëı·Î_ Ωı≥±ı. w‹fiÌ ◊˘ÕÌ CÎHÎÌ √fl‹ ±fiı ¤ı…‰Î‚Ì Ë‰Îfiı ±˜fl¿„LÕÂfifl‹Î_ ¬ıÓ«‰Î ‹ÎÀı ±ËŸ O·˘±fl ’_¬˘ Á÷÷ Œfl÷˘ flËı »ı. ±_ÿfl ¬ıÓ«Î÷Ì Ë‰Î Á˙ ’˛◊‹ ≥‰ı’˘flıÀfl fi΋fiÌ ’˘·Ì ±fiı ¿˘≥·w’ı √˘Ã‰Î›ı·Ì fi‚ÌfiÎ Á_Á√˝‹Î_ ±Î‰ı »ı , …ı fi Ì ±_ ÿ fl Á’fl¿>· flıÏ¡…flLÀ ’˛‰ÎËÌ
‰Ëı÷_ ˢ› »ı. ˉÎfiÌ √fl‹Ì ¢ÊÌ ÷ıfiı ÃoÕÌ ’ÎÕÌ ÿı÷_ ±fiı ÷ıfiÎ ¤ı…fiı ’HÎ ÃÎflÌ fiά÷_ flıÏ¡…flLÀ ’˘÷ı I›Îfl ⁄Îÿ ’˛‰ÎËÌ V‰w’ ÷∞ ËÒ_ŒÎ‚Î ‰Î›‹Î_ Œıfl‰Î› »ı. ≥‰ı’˘flıÀflfiÌ fi‚Ì ’fl ⁄Î{ı·˘ ¤ı… ÿflQ›Îfi Ãflı »ı. ’ÎHÎÌw’ı fiÌ«ı À’¿Ì ÷ı ±˜fl-¿„LÕÂfiflfiÎ ’λ·Î ¤Î√ı ±Î‰ı·Ì ÀˇıfiÌ ÏÿÂ΋Î_ ‰Ëı »ı, F›Î_ Áfl‰Î‚ı ÷ıfi_ ⁄ÎW’̤‰fi ◊Λ »ı. ±Î T›‰V◊Îfiı ·Ì‘ı À>_¿ Á‹› ’»Ì ‰Î÷Îfi¿>Ï·÷ w‹‹Î_ ⁄ı « ı fi Ì…fi¿ ¤ı … flËı ‰ Î ’΋÷˘ fi◊Ì, ±ı À ·ı I›Î_ fi Î ‰Î÷ΉflH΋Î_ ÂflÌflfiı ÷Î…√Ì ‰fl÷Λ »ı. ≥‰ı’˘flıÀflı ÃoÕÌ ’ÎÕı·Ì ˉΠO·˘±fl ’_¬Î ¶ÎflÎ w‹‹Î_ ŒıӿΛ, ‹ÎÀı ⁄ŒÎfl˘ ’HÎ …HÎÎ÷˘ fi◊Ì. µfi΂ΠÿflQ›Îfi ÁflıflΠT›„@÷ 220 ◊Ì 24 0 Áı„S›Áfi_ ±fiı Ï›΂Π‰¬÷ı 230 ◊Ì 260 Áı„S›Áfi_ ÷Î’‹Îfi ’Á_ÿ ¿flı »ı. ◊‹˘˝VÀıÀ ‰Õı ÿfl ◊˘ÕÌ Ï‹ÏfiÀı ¿À-±Î˜Œ ÷ı‹… ¿À-±Î˜fi ◊÷_ ±˜fl-¿„LÕÂfiflfi_ ¿˘Q’˛ıÁfl ÷Î’‹ÎfifiÌ ±ı Á’ÎÀÌ Ω‚‰Ì flάı »ı. ωÂıÊ ÷Î…√Ì ±ıÀ·Î ‹ÎÀı …HÎΛ ¿ı O·˘±fl ’_¬Î ‰Õı ˉΠϋÏfiÀfiÎ ±ı¿Îÿ CÎfi ‹ÌÀfl ·ı¬ı Œfl÷Ì flËı »ı. ±˜fl-¿„LÕÂfiflfiÎ w‹ ÷flŒÌ ÏËVÁ΋Î_ ◊÷Ì Ïø›ÎfiÎ ‰Hνfi ’»Ì ˉı w‹ ⁄ËÎflfiÎ ¤Î√‹Î_ Â_ ◊Λ ÷ı Ωı≥±ı. ±ËŸ √˘Ã‰Î›ı·_ ‹A› ÁΑfi ¿˘Q’˛ıÁfl »ı. ‰Î› V‰w’fiÎ flıÏ¡…flLÀfiı ÿ⁄ÎHÎ’Ò‰˝¿ Á_¿˘«Ì ¿˘Q’˛ ı Á fl ÷ı fi ı ±˜ fl -¿„LÕÂfiflfiÎ Ï⁄·¿< · ’»‰ÎÕıfiÎ ¤Î√ı ±Î‰ı·Î ¿LÕıLÁfl‹Î_ ‹˘¿·Ì ±Î’ı »ı, F›Î_ Œfl÷˘ ’_¬˘ µ’fl-fiÌ«ıfiÌ ŒÎÀ ¶ÎflÎ ⁄ËÎflfiÌ Ë‰Îfiı ¬ıÓ«Ì flıÏ¡…flLÀfiÌ µW‹Îfiı ’˘÷ÎfiÎ ±˜fl-Œ˚·˘ ‰Õı µÕÎÕÌ ‹Ò¿ı ±ıÀ·ı ÃoÕ˘ ’Õ÷˘ ÷ı ‰Î› ±Î’˘±Î’ ’˛‰ÎËÌ‹Î_ Œıfl‰Î› ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
49
»ı. Á’fl¿>· ’˛‰ÎËÌ flıÏ¡…flLÀ ‰‚Ì ’ı·Ì ≥‰ı’˘flıÀfl ¿˘≥·‹Î_ ’˛‰ıÂÌ w‹fiı ‰Î÷Îfi¿>Ï·÷ ¿flı »ı. ±Î¬Ì CÎÀ‹Î‚fi_ I›Îfl ⁄Îÿ ±√εfiÎ … ø‹‹Î_ ŒflÌ ŒflÌfiı ’fiflΉ÷˝fi ◊÷_ flËı »ı.á Q. ¤Îfl÷Ì› ¬U¿Ìÿ‚‹Î_ √…flÎ÷fiÌ ±ı¿ı› flıÏ…‹ıLÀ »ı ¿ı fiÏË ? ‘‰· ∞. ÿıÁÎ≥, fiÏÕ›Îÿ; ‹›Òfl √Î_‘Ì, Áfl÷
A. 18 ‹Ì flÎ…’Ò÷ÎfiÎ flΛŒSÁfiı √…flÎ÷fiÌ flıÏ…‹ıLÀ ¿ËÌ Â¿Î›, ¿ı‹ ¿ı ÿıÂÌ fl…‰ÎÕÎ_fi_ ωϷfiÌ¿flHÎ ◊›_ ±ı ‰¬÷ı fi‰Îfi√fl, ¤Î‰fi√fl, ‘˛Î_√‘˛Î, ‹Ë‰Î ±fiı ’˘fl⁄_ÿflfiÌ Á˙flÎWÀˇ ≥LŒLÀˇÌ fi΋fiÌ ⁄ÀÎÏ·›fi ‰Õı ÷ıfi_ √Ãfi ¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_ Ë÷_. fi‰Îfi√flfiÎ ‹ËÎflÎΩ Ω‹ÁÎËı ⁄ Ïÿ„B‰…›ÏÁ_ Ë ∞ ±fiı ¤Î‰fi√flfiÎ ‹ËÎflÎΩ ¿ÚWHο<‹ÎflÏÁ_Ë∞ flÎ…’Ò÷ÎfiÎ flΛŒSÁfiÎ ±fiø‹ı ‹Îfiÿ˚ ·ıŒ˚ÀfiLÀ-…fifl· ÷◊Î ‹Îfiÿ˚ ‹ı…fl…fifl· Ë÷Î. Q. fiÎÁÎfi_ Ë⁄· V’ıÁ ÀıÏ·V¿˘’ ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ ¿ıÀ·ı ÿÒfl Á‘Ì fi…fl ‹Î_ÕÌ Â¿ı »ı ? …›‰‘˝fi ±ı. ÏhΉıÿÌ, √Î_‘Ì√˛Î‹, …^fiÎ√œ
A. ⁄˛õÎ_ÕfiÎ_ ¿ıÀ·ı ÿÒflfiÎ_ ’˛¿ÎÂÏ¿flH΢ ±fiı¿ ’˛¿ÎÂ‰Ê˝fi_ ±_÷fl ¿Î’Ìfiı Ë⁄· Á ‘ Ì ’Ë˘Ó « ı ÷ı fi Î ’fl ±ı Àı Ï ·V¿˘’fiÌ º„WÀ‹›Î˝ ÿ Î ±‰·_ ⁄ ı »ı . Œı⁄˛±ÎflÌ, 2004 ‹Î_ Ë⁄·ı 13 ±⁄… ’˛ ¿ ÎÂ‰Ê˝ »ı À ı fi Î ÷ÎflÎ…^◊fi˘ ’˛¿Î {ÌS›˘, …ı ÷ıfiÎ ‹ÎÀı flı¿˘ÕÛ »ı. Q. fiÿÌ ±fiı fiÿ ‰E«ı ¤ıÿ ’ÎÕ÷Ì T›ÎA›Î ¿≥ ? Ï¿flHÎ ±Îfl. ’fl‹Îfl, ¿S›ÎHÎ (’Ïç‹)
A. ¿˘≥ T›ÎA›Î fi◊Ì. ±ÎÂflı 6,50,000 «˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ Ïfi÷Îfl’˛ÿı ‘flΉ÷Ì, fiÎfiÌ-‹˘ÀÌ 24 µ’fiÿ̱˘ ‰Õı fl«Î÷Ì ±fiı «˘‹ÎÁÎ ÿflQ›Îfi ’˛Ï÷Áı¿LÕı 14,000 CÎfi ‹ÌÀfl ’ÎHÎÌ ‰ËΉ÷Ì 2,900 Ï¿·˘‹ÌÀfl ·Î_⁄Ì ⁄˛õ’hÎfi˘ Á‹ƒ …ı‰˘ ÁÎ◊fl˘ Ωı÷Î_ ±Î’HÎÎ ’flÎHοÎfl˘±ı ÷ıfiı fiÎflÌfiı ⁄ÿ·ı fifl ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î‰‰Îfi_ ’Á_ÿ ¿›* »ı. ±Î◊Ì ÷ı ωÂ΂ fiÿÌ ⁄˛õ’hÎ ¿Ëı‰Î› »ı, ⁄˛õ’hÎÎ fiÏË. 50 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ, 2007
Q ¤Îfl÷fiÌ ΩÁÒÁÌ Á_V◊Î ÏflÁ«˝ ±ıLÕ ±ıfiÎÏ·ÏÁÁ ω_√/RAW fiÎ ΩÁÒÁ˘ ¿ı‰Î ’˛¿ÎflfiÌ ¬ÏŒ›Î ’˛T≤ÏkÎ «·Î‰ı »ı ? ±Î Á_V◊΋Î_ ΩıÕΉΠ‹ÎÀı ÂÌ Ï‰Ï‘ ˢ› »ı ? Á‹Ì÷ ±ı. Ï‹jÎÌ, ±ÎHÎ_ÿ; ¤Î√˝‰ ‹˘œÎ, ‰jÎÎ’fl, ±‹ÿΉÎÿ; Á˙fl¤ ±ıfi. ’Îÿ, ‹ÎHÎı¿’˘fl, ÷Î. ⁄ÎflÕ˘·Ì, Ï…. Áfl÷; ±ZΛ ±ı‹. ‰Î‚_ÿ, ‹Î_…·’fl, ‰Õ˘ÿflÎ; ¤Î‰ıfi ’Àı·, fi‰ÁÎflÌ; ‘‰· ±ı‹. ’Àı·, ‹. ·˘ÿflÎ, ÷Î. ‹ÎHÎÁÎ, Ï…. √Î_‘Ìfi√fl; ¿˙Ï¿ ⁄Ì. ’fl‹Îfl, ÁflÁ’fl, ±‹ÿΉÎÿ; ±flω_ÿ ‰Ì. ±¿⁄flÌ, ¿Î·Î‰Õ (ÂÌ÷·Î), Ï…. Ω‹fi√fl; Ï«flÎ√ ’ÎfiÁÏfl›Î ±fiı Ï‹h΢, ÁΉfl¿<_Õ·Î; …ı. ÕÌ. «ÕÎÁ‹Î, ‹Î_√fl˘‚; ¿<‹Îfl ±ıfi. Œ‚ÿ, …^fiÎ√œ; fiÌfl‰ ÁÌ. ’_ÕuÎ, ¤Î‰fi√fl; flÎ…ı ±ı‹. Ï’ÃÎ, flÎ…¿˘À; ‹˘ÏË÷ Ãyfl, ±ÕÎ…HÎ, Áfl÷; ±˘‹ÿı‰ÏÁ_Ë {ηÎ, √Î_‘̑΋; ¿ÎÏ÷˝¿ ∞. Á˘fiÌ, ‹ÏHÎfi√fl, ±‹ÿΉÎÿ
A ±Î{ÎÿÌ ’Ëı·Î_ ¤Îfl÷‹Î_ ±√˛HÎÌ ΩÁÒÁÌ Á_V◊Î Œ@÷ ≥LÀıÏ·…LÁ O›Òfl˘/IB Ë÷Ì, …ıfiÌ V◊Î’fiÎ ±_√˛ı… Áfl¿Îflı 1918 ‹Î_ ±Î_÷Ïfl¿ Á·Î‹÷Ì ±_√ıfiÌ ⁄Î÷‹Ì±˘ ‹ı‚‰‰ÎfiÎ ±Î›ı ¿flÌ Ë÷Ì. V‰÷_hÎ÷Î ’»Ì B≤Ë’˛‘Îfi ÁflÿÎfl ’Àı·ı ÷ıfi_ ¿Î›˝ZÎıhΠωV÷Λ* ±fiı ¤Îfl÷fiÎ ÁÌ‹ÎÕı ’˛‰÷˝÷Ì „V◊Ï÷ ωÂı ’HÎ ¬ÒÏŒ›Î ΩHοÎflÌ ‹ı‚‰‰ÎfiÌ …‰Î⁄ÿÎflÌ ÷ıfiı Á˘Ó’Ì. ±Î‹ »÷Î_ 1962 ‹Î_ ≥LÀıÏ·…LÁ O›Òfl˘±ı ¤Îfl÷Ì› ·U¿flfiı «ÌfifiÎ ±Îø‹HÎfi˘ ’Ò‰˝Á_¿ı÷ ±ÎM›˘ fiÏË. ¤Îfl÷Ì› …‰Îfi˘ »ı‰À Á‘Ì ±_‘Îfl΋Î_ flèÎÎ ±ı ÿ˘Êfi˘ À˘’·˘ ÷ıHÎı ·U¿flfiÌ ¬ÏŒ›Î ±ı … LÁÌ ’fl œ˘‚Ì ÿÌ‘˘. ’ÎÏ¿V÷Îfiı RAW fiÎı ±Ï‘¿Ú÷ ÏÁQ⁄˘· 1965 ‹Î_ ¤Îfl÷ Á΋ı “±Î˜ ’ flı  fi Ï…⁄˛ÎSÀfl” ÷◊Î “±Î˜’flıÂfi √˛ÎLÕ V·Î‹” ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î_ …ı ±Îø‹¿ Ï‹Âfi˘ ·˘L« ¿›Î* ÷ı‹fiÎ ±_√ı ’HÎ ≥LÀıÏ·…LÁ O›Òfl˘fiı (÷ı‹… Ï‹Ï·ÀflÌ ≥LÀıÏ·…LÁfiı ’HÎ) ±Î√˘÷flÌ ΩHÎ fi Ë÷Ì. ÁıfiÎ’Ï÷ …fifl· «˙‘fḻı I›Îflı Ï‹Ï·ÀflÌ ≥LÀıÏ·…LÁfiı »Î‰flÌ ≥LÀıÏ·…LÁ O›Òfl˘fiÎ ¿Î‹¿Î…fiı V’WÀ ÂOÿ˘‹Î_ ‰¬˘ÕÌ ¿Îœu_. ±ı¿⁄ÌΩ ’fl ◊÷Î_ ÿ˘ÊÎfl˘’H΢fi˘ »ıÕ˘ ·Î‰‰Î ±_÷ı ÁMÀıQ⁄fl, 1968 ‹Î_ Áfl¿Îflı ÏflÁ«˝ ±ıLÕ ±ıfiÎÏ·ÏÁÁ ω_√/RAW fi΋fiÌ ±·√ ¬ÏŒ›Î ±ı…LÁÌ V◊Î’Ì, …ıfi_ ¿Î‹ ¬ÎÁ ¿flÌfiı ’Õ˘ÂÌ ÿı¢ ’fl ΩÁÒÁÌ ¿fl‰Îfi_ Ë÷_. µÿÎfl÷Î’Ò‰˝¿ ŒÎ‚‰Î›ı·Î ⁄…ıÀ ÁÎ◊ı ËΩfl˘ √M÷«fl˘fi˘, ¿‹ÎLÕ˘ ÁˆÏfi¿˘fi˘ ±fiı ⁄Î÷‹ÌÿÎfl˘fi˘ ¿ÎŒ·˘ fl«‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. flΘfi_ √Ãfi ◊›ÎfiÎ_ ‹ÎhÎ ⁄ı ‰Ê˝ ⁄Îÿ ÷ıHÎı ÁflËÿ’ÎflfiÎ ’˛◊‹ √Òœ Ï‹Âfi ÷flÌ¿ı ’Ò‰˝ ’ÎÏ¿V÷Îfi‹Î_ ‹„@÷‰ÎÏËfiÌ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î øÎ_Ï÷¿Îfl˘fiı ÂjÎÁF… ¿flÌ ÷η̋ ±Î’‰Îfi˘ ‰¬÷ ±ÎT›˘. 1971fiÌ ·ÕÎ≥ ŒÎÀÌ fiÌ¿‚Ì ÷ıfiÎ ±Î√·Î ‹ÏËfiı flΘfiÎ fiıΩ Ëı V’ıU›· ¡„LÀ›fl Œ˘Á˝/SFF
fiÎ 3,000 ÁˆÏfi¿˘±ı ’Ò‰˝ ’ÎÏ¿V÷Îfi‹Î_ Ï«kÎÎ√˘Ó√fiÌ ’Ò‰ı˝ ⁄‘Î ’ËÎÕÌ flV÷Î ¿⁄…ı ¿flÌ ·Ì‘Î, …ı◊Ì ›© ‰¬÷ı ’ο ÁˆÏfi¿˘ ⁄˛õÿı (Q›Îfi‹Îfl) ÷flŒ ¤Î√ı fiÏË. ¿M÷Î≥ fi΋fiÎ ⁄_‘ µ’flÎ_÷ ‹Ëk‰fiÎ ⁄‘Î ’·˘fiı ÷ı‹HÎı Áı⁄˘Àı… ¿›Î˝. ·ÕÎ≥ ÿflQ›Îfi ’ο ÁˆÏfi¿˘ ’fl »Î’΋Îfl Ë‹·Î ’HÎ ¿›Î˝. ⁄Ì∞ ÷flŒ ’Ò‰˝ ’ÎÏ¿V÷Îfi‹Î_ ŒflÌ ‰‚ı·Î flΘfiÎ ΩÁÒÁ˘±ı ’ο ·U¿flfiÎ √M÷ Á_ÿıÂÎ ±Î_÷›Î˝, œÎ¿Î‹Î_ »^’Î_ ‰Î›fl·ıÁ ‹◊¿˘fi˘ ’k΢ ·√ÎT›˘, œÎ¿Îfi˘ À<ÏflVÀ ‹ı’ ’HÎ ‹ı‚T›˘ ±fiı ÷ıfiÎ ’fl ‹◊¿˘ «Ÿ‘Ì ⁄÷ΉÌfiı ÷ı fi¿Â˘ ¤Îfl÷Ì› ‰Î›ÁıfiÎfiı ’ˢӫÎÕu˘ I›Îflı ±Î’HÎÎ_ ËLÀfl ω‹Îfi˘±ı ⁄‘Î_ ‹◊¿˘fiı ⁄˘Q⁄‹ÎflÎ ‰Õı e_¿Ì ÿÌ‘Î_. 1971 fi_ ¤Îfl÷-’ο ›© flΘ ‹ÎÀı √˙fl‰…fi¿ fỉÕu_ ±fiı flΘfiÎ
Q. ‹fiW›˘fiÌ …ı‹ ’˛ÎHÎ̱˘‹Î_ O·Õ √˛Ò’ ˢ› »ı ? fiÌfl‰ ±Îfl. ’_ÕuÎ, flÎ…¿˘À; Ïÿfiı«_ƒ ‹Î·Ï‰›Î, …ÁÿHÎ
A. ˢ› »ı. ‹fiW›˘‹Î_ ±ı¿oÿflı 23 O·Õ √˛Ò’ »ı, ÷˘ Õ<yfl 16, √Λ 12, ‹flCÎÌ 11, CÎ˘Õ˘ 9, ¿>÷fl˘ 7, ÏflÁÁ ‰Î_ÿfl˘ 6, ÁÁ·_ 5, ™ÿfl 4 ±fiı Ï⁄·ÎÕÌ 2 O·Õ √˛Ò’ ‘flΉı »ı. Q. Ïfl{‰˝ ⁄ıL¿ ±Î˜Œ ≥„L՛Π…^fiÌ ±fiı ŒÎÀı·Ì «·HÎÌ fi˘À˘ ’fl÷ ‹ı‚T›Î ’»Ì ÷ı‹fi˘ Ïfi¿Î· ÂÌ flÌ÷ı ¿flı »ı? ÏfiÏ‹÷ ’Àı· ÷◊Î µ‹_√ ’Àı·, CÎÎÀ·˘ÏÕ›Î, ±‹ÿΉÎÿ
A. ±ı¿ Á‹›ı «·H΋Î_◊Ì ’Î»Ì ¬ıÓ«Ì ·ı ‰ Λı · Ì ……˝ Ï fl÷ fi˘À˘fiı ⁄Î‚Ì fiά‰Î‹Î_ ±Î‰÷Ì, ’fl_÷ fi˘À˘fiÌ ÂÎËÌfi_ ÿËfi ˉÎfi_ ’˛ÿÒÊHÎ ¿fl÷_ ˢ‰Îfiı ·Ì‘ı Ïfl{‰˝ ⁄ıL¿ ÷ı‹fiÌ ¿Î’·Ì±˘ ’ÎÕÌ ÷ı‹fiı ›Î_Ïhο ¤ŸÁ ‰Õı ¿Î√‚fiÌ ∫À˘‹Î_ Œıfl‰Ì fiάı »ı. ∫À˘ »ı‰Àı ¿ÎÕÛ-⁄˘ÕÛ ⁄fiΉ‰Î‹Î_ ‰’flΛ »ı.á Q. ±ı¿ Àfi ¿Î√‚ ⁄fiΉ‰Î ‹ÎÀı ’ı’fl Ï‹· ¿ıÀ·_ ·Î¿Õ<_ ‰Î’flı »ı ? Ï«flÎ√ ±fiı «ı÷fi ±ıÁ. ‰˘flÎ, ‹_⁄≥
ΩÁÒÁ˘fi˘ fiˆÏ÷¿ …\VÁ˘ ÷ıHÎı ⁄·_ÿ ¿›˘˝. ’fl_÷ ±ı ÀıQ’˘ I›Îfl ’»Ì …‚‰Î›˘ fiÏË. ≥„LÿflÎ √Î_‘̱ı ¤Ò· ±ı ¿flÌ ¿ı …^fi, 1975 ‹Î_ ≥‹fl…LÁÌ Ã˘¿Ì ⁄ıÁÎÕuÎ ’»Ì ÷ı‹HÎı ’˘÷ÎfiÎ flÎ…¿Ì› ωfl˘‘̱˘ ’fl ΩÁÒÁÌ ¿fl‰Îfi_ ±ÏfiE»fiÌ› ¿Î‹ flΘfiÎ √M÷«fl˘fiı Á˘ÓM›_. ωÿı¢‹Î_ ΩÁÒÁÌ ¿fl‰Î ‹ÎÀı V◊’Λı·Ì ±ı…LÁÌ ‹ÎÀı ±ı ¿Î‹ ÷ıfiÎ ¿Î›˝ZÎıhÎfiÌ ⁄ËÎflfi_ Ë÷_. ≥„Lÿflαı ¬˘ÀÌ flÁ‹ ’ÎÕÌ, …ıfiÎ ’˛I›ÎCÎÎ÷˘ ±ı‰Î ¬flÎ⁄ ’ÕuÎ ¿ı ≥‹fl…LÁÌ ⁄Îÿ ‹Î«˝, 1977 ‹Î_ ÁkÎÎ ’fl ±Î‰ı·Ì …fi÷Î Áfl¿Îflı flΘfi_ ⁄…ıÀ ¿Î’Ì ÷ıfi˘ VÀÎŒ ’HÎ CÎÀÎÕÌ fiÎA›˘. flΘfiÎ ÏÕflı@Àfl ±Îfl. ±ıfi. ¿Î±˘fiı ’ÎHÎÌ«_ ±Î’Ì ¿ı. Â_¿flfi fiΛflfiı ÷ı‹fiÎ V◊Îfiı fiÌ‹Ì ÿı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î. ±Î ΩÁÒÁÌ Á_V◊Î I›Îfl ’»Ì ¿ÿÌ ÷ıfiÎ 1971 fiÎ ±flÁΉ΂ΠÏÂfl˘Ï⁄Lÿ±ı ’Ë˘Ó«Ì fiÏË. flΘfi_ ‰Ë̉ÀÌ ÷_hÎ Ωı ¿ı ±ÎÀ·Î_ ‰Ê˘˝‹Î_ ¬ÎÁ ⁄ÿ·Î›_ fi◊Ì. ±ËŸ ⁄÷Ήı·Î «ÎÀÛ ‹…⁄ ‰ÕÎ ’˛‘ÎfifiÎ ±K›ZÎ’ÿ fiÌ«ı ±Î’HÎÌ ⁄‘Ì ¬ÏŒ›Î Á_V◊α˘fiÎ ’˛Ï÷ÏfiÏ‘±˘fiÌ Ωı≥LÀ ≥LÀıÏ·…LÁ ¿Ï‹ÀÌ »ı, ’fl_÷ flΘfiÎ ÏÕflı@Àfl ‰ÕÎ ’˛‘ÎfifiÎ ÕΛflı@À Á_’¿Û‹Î_ flËÌ Â¿ı »ı. ±ıÏÕÂfi· ÏÕflı@Àfl hÎÎÏË÷ ÿı¢‹Î_ ¬ÎÁ ΩÁÒÁÌ ±Ï¤›Îfi˘ (V’ıU›· ±Î˜’flıÂLÁ) ËÎ◊ ‘fl÷_ ±·Î›ÿ_ ¬Î÷_ Á_¤Î‚ı »ı, F›Îflı ÏÁ@›˘ÏflÀÌ Ï‰¤Î√fiÎ ÏÕflı@Àfl-…fifl·fi_ ¿Î‹ ÁflËÿÌ Ï‰V÷Îfl‹Î_ ˉÎ≥ ΩÁÒÁÌ ¿fl÷Î ±ıω›ıÂfi ÏflÁ«˝ ÁıLÀfl/
A. ÁΑÎflHÎ flÌ÷ı ÁÎ÷◊Ì Á‰Î ÁÎ÷ CÎfi ‹ÌÀfl ·Î¿ÕÎfiÌ …wfl ’Õı »ı. ¿Î√‚fiÌ ⁄fiΉÀ‹Î_ Ωı ¿ı ·Î¿Õ<_ ±ı¿‹ÎhÎ flΘ ‹ÏÀÏfl›· fi◊Ì. ±ı¿ Àfi ¿Î√‚ ⁄fiΉ÷Ì ‰¬÷ı ’ı’fl Ï‹· ±ÎÂflı 1,00,000 ·ÌÀfl ’ÎHÎÌ µ’flÎ_÷ 46 Ï¿·˘√˛Î‹ ÁSŒfl, 160 Ï¿·˘√˛Î‹ «Òfi˘, 50 Ï¿·˘√˛Î‹ VÀΫ˝ ‰√ıflı CÎÀ¿˘ ’HÎ ‰Î’flı »ı.á
ΩL›±ÎflÌ, 2007 á ÁŒÎflÌ á
51
ARC ’fl, ÁıÓ¿Õ˘ ΩÁÒÁ˘fiÎ V’ıU›· Áω˝ÏÁÁ O›Òfl˘/SSB
’fl ±fiı ËΩfl˘fiÌ Á_A›Î‹Î_ √HÎÎ÷Î V’ıU›· ¡„LÀ›fl Œ˘Á˝/ SFF fiÎ ÁˆÏfi¿˘ ’fl ÿı¬flı¬ flά‰Îfi_ »ı. Ωı≥LÀ ÏÕflı@Àfl˘ ÷ı‹fiı ±ıfiΛ÷ ¿flΛı·Î …ı ÷ı ±ıÏfl›ÎfiÎ ÿı¢‹Î_ ΩÁÒÁÌfi_ fiıÀ‰¿Û Á_¤Î‚ı »ı. ‰Ë̉ÀÌ fiÏË, ’HÎ ΩÁÒÁÌ ±fiı ¿‹ÎLÕ˘ ’˛T≤ÏkÎ ‹ÎÀı flΘ‹Î_ ΩıÕÎ÷Î fi‰Î µ‹ıÿ‰Îfl˘fiı ÷ı‹fiÎ ¿Î›˝fiÌ ÷η̋ µkÎfl ¤Îfl÷fiÎ Ï‹Ï·ÀflÌ ÏË· VÀıÂfi «ø˙÷Î ¬Î÷ı ±’Λ »ı. µ‹ıÿ‰Îfl˘ Á΋ÎL› flÌ÷ı ’˘·ÌÁÿ‚fiÎ, ÁˆL›fiÎ ¿ı ±‘˝·U¿flÌ ÿ‚˘fiÎ fỉÕı·Î ÁP›˘ ˢ› »ı. ÁΉ˝…Ïfi¿ ‘˘flHÎı ±fl∞’h΢ ‹_√Ή‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î fi◊Ì.á Q ±Î¿ÎÂÌ ‰Ì…‚Ìfi˘ «‹¿Îfl˘ ¿ıÀ·˘ ·Î_⁄˘ ˢ› »ı ? ±fiı ÷ı ‰Î_¿˘«Ò_¿˘ ˢ‰Îfi_ Â_ ¿ÎflHÎ ? Ï…iÎı ’Àı·, Ïfi¿o… ÀoÕı·, ’˛ÂÎL÷ ’˛Ω’Ï÷ ±fiı ¤fl÷ ¬·ÎÁÌ, ¿˘ÁÎÕ, ÷Î. «˘›Î˝ÁÌ, Ï…. Áfl÷; Ïfi¿<· ±fiı ‘‰· Á˘ÕΉ΂Î, …‹Î·’fl, fi‰ÁÎflÌ
A ‰Îÿ‚ ±fiı …‹Ìfi ‰E«ı ±Î¿ÎÂÌ ‰Ì…‚Ìfi˘ «‹¿Îfl˘ ¿ıÀ·˘ ·Î_⁄˘ ’◊flΛ ÷ıfi˘ ±Î‘Îfl ¤ÒM≤WÃfiÌ fl«fiÎ ’fl flËı »ı . ¨«Î ’ËÎÕ˘fiΠωV÷Îfl‹Î_ ‹ı C ΉÎÿ‚ ±fiı Ϭfl ‰E«ı {Î{_ ±_÷fl fi ˢ›, ‹ÎÀı I›Î_ ±_¿Î÷Πωz÷ ·ÌÁ˘ÀÎ @›Îflı¿ 300 ‹ÌÀfl◊Ì ‰‘ ·Î_⁄Πˢ÷Î fi◊Ì. ⁄Ì∞ ÷flŒ Á’ÎÀ ¤ÒÏ‹fiÎ ’˛ÿı‹Î_ 6-7 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ¿ı ‰‘ ·Î_⁄Î «‹¿ÎflÎ Ωı‰Î ‹‚ı »ı. ·√¤√ ÿflı¿ «‹¿Îfl˘ ‰Î_¿˘«Ò_¿˘ ˢ‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ˉΠ‰Ì…‚ÌfiÌ Á‰ÎË¿ fi◊Ì, ‹ÎÀı ·Î¬˘ ‰Î˜SÀfi_ ÿ⁄ÎHÎ ‘flΉ÷Ì ±Î¿ÎÂÌ ‰Ì…‚Ì Ï‹Ïfi‹‹ ±‰fl˘‘ F›Î_ fiÕı ±ı ÷flŒ ŒoÀΛ »ı ±fiı @›Îflı¿ ÷˘ ÷ı Õ{fi⁄_‘ ŒÎ_À΋Î_ ‰ËıӫΛ ’HÎ »ı.á Q ÁÒ›˝‹Î_◊Ì fiÌ¿‚Ì ±_÷ÏflZ΋Î_ e_¿Î÷˘ Á˙fl ’‰fi Â_ »ı ? ‹fifi √F…fl, ‰S·¤Ï‰zÎfi√fl; ÷ZÎ ¤| ±fiı ∑ÏÊ¿ı Ãοfl
A Á˙fl ’‰fi/solar wind ÁΫΠ±◊˝‹Î_ ’‰fi fi◊Ì, ¿ı‹ ¿ı ±_÷ÏflZ΋Î_ ˉΠfi◊Ì. Á˙fl ’‰fi‹Î_ ˉÎfiÎ ¿H΢fiı ⁄ÿ·ı 52 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
’˘Ï{ÏÀ‰ ¿ı fiı√ıÏÀ‰ ‰Ì…¤ÎflfiÎ ’˛˘À˘fi ÷◊Î ≥·ı@Àˇ˘fi ˢ› »ı. ±Î›fi ¿Ëı‰Î÷Î ±ı ¿H΢fi_ …L‹V◊Îfi ÁÒ›˝fi_ corona/ Ï¿flÌÀΉflHÎ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷_ ⁄ÎèÎ ’Õ »ı, F›Î_ 22,00, 0000 Áı„S›ÁfiÎ ÷Î’‹Îfi ‰E«ı ÁÒ›˝fiÎ ËÎ≥Õˇ˘…fi ±b±˘ ’˘÷ÎfiÎ ≥·ı@Àˇ˘LÁ √‹Î‰Ìfiı M·Î{‹Îfi_ V‰w’ ‘ÎflHÎ ¿flı »ı. ≥·ı@Àˇ˘fi ÷◊Î ’˛˘À˘fi »^ÀÎ ’ÕÌ Ω› »ı ±fiı ÷ı±˘ ÁÒ›˝fiÎ ±Î_÷Ïfl¿ ÿ⁄ÎHÎfiÎ ‹Î›Î˝ ’˛Ï÷¿·Î¿ı 10,00,000 ◊Ì 36,00,000 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ {Õ’ı ±_÷ÏflZ΋Î_ «˘‹ıfl Œı¿Ó Λ »ı. ’˛I›ı¿ CÎfi Áı„LÀ‹ÌÀflı ±Î‰Î ÁflıflΠ5 ±Î›fi (’˛˘À˘fi ¿ı ≥·ı@Àˇ˘fi) ˢ› »ı, …ı‹fiÌ ‰÷˝c_¿ ÁÒÁ‰÷Ì Ë‰ÎfiÎ flıb±˘ ¿fl÷Î_ …\ÿÌ Ë˘÷Ì fi◊Ì. ’ÏflHÎ΋ı ±‰¿Î‹Î_ flÌ÷ÁflfiÎ ’‰fi …ı‰˘ ÁÒÁ‰ÎÀ˘ ’˛Áflı »ı. ÁÒÁ‰ÎÀÎfi˘ ÿı¬Ì÷˘ ’flΉ˘ ±ı ¿ı ‹_ÏÿflfiÌ ‘Ω …ı‹ ’‰fifiÎ ±Î√‹fifiÌ Ï‰w© ÏÿÂ΋Î_ Œfl¿ı ÷ı‹ ÁÒ›˝fiÌ ‹·Î¿Î÷ı ±Î‰÷Î ‘Ò‹¿ı÷fiÌ ’Ò_»ÕÌ Ëo‹ıÂÎ_ ÁÒ›˝fiÌ Ï‰w© ÏÿÂ΋Î_ flËı »ı . M≤J‰ÌfiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ÁÒ›˝ ¶ÎflÎ fiÌ¿‚ı·˘ Á˙fl ’‰fi «Îfl ¿ı ’Î_« Ïÿ‰Áı ±Î’HÎÎ √˛Ë Á‘Ì ’ˢӫı »ı. µ√˛ ‰Ì…¤ÎflfiÎ ±Î›fi ¿H΢ Áÿ˚ ¤ ÎB›ı ∞‰V≤„WÀfiÎı ’˛ÎHÎCÎÎ÷¿ ±Ï¤Êı¿ ¿flÌ Â¿÷Î fi◊Ì, ¿ı ‹ ¿ı M≤J‰Ì Œfl÷ıfi_ «_⁄¿Ì› ±Î‰flHÎ/ megnetosphere ÷ı‹fiı ’˘÷ÎfiÎ ‹ı B fiı Ï À¿ Á¿o Ω ‹Î_ …¿ÕÌ ·ı »ı. Á˙fl ’‰fi ÷ıfiÎ ‹Î√˝‹Î_ ±Î‰÷Ì ÿflı¿ «Ì… ’fl ÿ⁄ÎHÎ Á…ı˝ »ı, ±ıÀ·ı CÎHÎÎ Á_¢‘¿˘fi˘ ’˛V÷Ή »ı ¿ı ·Î_⁄Ì ±‰¿Î›ÎhÎÎ ‹ÎÀı ±ı ’‰fifiı Áœ ‰Õı fiÎ◊‰˘ Ωı≥±ı. ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ M·ıfiıÀflÌ Á˘ÁΛÀÌ fi΋fiÌ ¬Îfi√Ì Á_V◊αı 40 ·Î¬ ÕΘ·flfi˘ ŒÎ‚˘ ±ı¿Ã˘ ¿flÌ …^fi, 2005 ‹Î_ ‹„SÀ-O·ıÕ ’‰fi«yÌ …ı‰_ ±ı ’˛¿Îflfi_ ›Îfi ⁄fiÎT›_ ’HÎ ¬w_. (µ’flfi_ Ï«hÎ.) ±ı¿ flÏ›fi Á⁄‹Ïflfiı ¿˘V‹˘Á-1 ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î 15 ‹ÌÀfl ·Î_⁄Î_ ’Î_Ϭ›Î_‰Î‚Î ÷ı ›Îfifiı ’˘÷ÎfiÎ Ïfi—ÂjÎ Ï‹ÁÎ≥· ‰Õı ±_÷ÏflZÎ ÷flŒ «ÕÎT›_, ’fl_÷ 83 Áı¿LÕ ⁄Îÿ 600 «˘flÁ ‹ÌÀflfiÎ ZÎıhÎŒ‚fi˘ ±ı ÷ΛŒ˘ ’λ˘ fiÌ«ı ±Î‰Ì ’Õu˘. ±¬÷fl˘ ÁŒ‚ fỉÕu˘ ˢ÷ ÷˘ ·˘„L«_√ ’»ÌfiÎ Á˘ Ïÿ‰Á˘‹Î_ ¿˘V‹˘Á-1 ¿·Î¿fiÎ 16,000 Ï¿·˘‹ÌÀflfiÌ V’ÌÕ
ωfiÎ ⁄‚÷HÎı ’˛ÎM÷ ¿flÌ ·ı÷ ±fiı I›Îfl ’»Ì ‰‘ fiı ‰‘ {Õ’ ‹ı‚‰Ì ’Î_« ‰Ê˝‹Î_ ÷˘ M·À˘fiÌ ¤˛‹HοZÎÎ Á‘Ì ’Ë˘Ó«Ì Ω÷, ’HÎ ±ı‰_ fi ⁄L›_.á Q ⁄˛õÎ_Õ‹Î_ ¿Â_ … ±Ï‰fiÎÂÌ fi◊Ì, ÷˘ O·ı¿ ˢ· ’HÎ ‰¬÷ …÷Î_ fiΠ’΋ı ¿ı fiÏË ? ¿<‹Îfl ⁄Ì. ÿıÁÎ≥, ⁄˘fl̉·Ì (’Ïç‹), ‹_⁄≥; ÷ÊÎfl ±fiı Ëı‹· ΩıÊÌ, ±‹ÿΉÎÿ; Ïfi·ı ⁄Ì. ’_ÕuÎ, ¤Î‰fi√fl
A Ï⁄˛ÏÀ ¬√˘‚ÂÎjÎÌ VÀÌŒfi Ë˘Ï¿o√ı 1974 ‹Î_ fl…^ ¿flı·Ì Ï◊±flÌ ‹…⁄ ÿflı¿ O·ı¿ ˢ·fi˘ “⁄ÎW’̤‰fi” ¶ÎflÎ ø‹Â— ·˘’ ◊Λ »ı. Ï◊±flÌ À>_¿‹Î_ ±Î‹ »ı — O·ı¿ ˢ· Œfl÷ı CÎÀfiÎ ÏZÎÏ÷…/event horizon fi΋fiÌ ·Z‹HÎflı¬Î ˢ› »ı. ÏZÎÏ÷…fiÎ ÿΛfl΋Î_ flËı·˘ ±ı¿ı› ’ÿÎ◊˝ ÷ıfiÌ ⁄ËÎfl fiÌ¿‚‰Î ’΋÷˘ fi◊Ì. ’˛¿ÎÂfiÎ_ Ï¿flH΢ ’HÎ fiÏË. ¿˘≥ ’HÎ CÎÀfiÎ ÷ıHÎı ’˛ÁÎÏfl÷ ¿flı·Î_ ’˛¿ÎÂÏ¿flH΢ ‰Õı ºU›‹Îfi ◊Λ, ‹ÎÀı V‰Î¤Îω¿ »ı ¿ı CÎÀfiÎ ÏZÎÏ÷…fiÌ ¤Ì÷fl‹Î_ ⁄fi÷Ì CÎÀfiÎ O·ı¿ ˢ·fiÌ ⁄ËÎfl ¿ÿÌ fi…flı «Õı fiÏË. O·ı¿ ˢ·fi˘ ±ı ¿Î›ÿ˘ ±Œfl »ı. ±Î‹ »÷Î_ CÎÀfiÎ ÏZÎÏ÷… ’ÎÁıfiÎ ÂÒ L ›Î‰¿Î‹Î_ ’ÎÏÀÛ ¿ · ÷◊Î ±ı „ LÀ-’ÎÏÀÛ ¿ · (…ı‹ ¿ı ≥·ı@Àˇ˘fi ÷◊Î ’˘Ï{Àˇ˘fi) ΩıÕÌw’ı Ïfifl_÷fl fl«Î›Î ¿flı »ı . Ë˘Ï¿o √ fiÎ ‹÷ı ±ı „ LÀ-’ÎÏÀÛ ¿ · CÎÀfiÎ ÏZÎÏ÷…fiÌ ±_ÿfl ’ıÿÎ ◊Λ »ı , F›Îflı ’ÎÏÀÛ ¿ · ±ı ÏZÎÏ÷…fiÌ ⁄ËÎfl …L‹ı »ı . O·ı ¿ ˢ· ±ı „ LÀ’ÎÏÀÛ ¿ ·fiı ÷˘ »À¿‰Î ÿı ÷ ˘ fi◊Ì, ’fl_÷ ÷ıfiÎ
’ÎÀÛfifl …ı‰˘ ’ÎÏÀÛ¿· ‹@÷ flÌ÷ı O·ı¿ ˢ·fiı ÷∞ Ω› »ı. (…\±˘, fiÌ«ı fl…^ ¿flı·Ì ±Î¿ÚÏ÷.) ‹Ëk‰fiÌ ‰Î÷ ±ı ¿ı ’˘÷ÎfiÌ ÁÎ◊ı ÷ı O·ı¿ ˢ·fiÌ ¿ıÀ·Ì¿ ∂Ω˝ ’HÎ ·ı÷˘ Ω› »ı. ±Î≥fiVÀÎ≥fifiÎ ÁÎ’ıZΉÎÿ ‹…⁄ ∂Ω˝/ energy ±fiı ÿ‚›@÷ ’ÿÎ◊˝/mass ‰E«ı ¿Â˘ Œfl¿ fi◊Ì. ±ı¿ … ‰V÷fiÎ ÷ı±˘ ⁄ı …\ÿÎ_ V‰w’˘ »ı, ‹ÎÀı ∂Ω˝ √‹Î‰÷˘ O·ı¿ ˢ· ±Î’˘±Î’ ’˘÷Îfi_ ÿ‚ √‹Î‰ı »ı. Ë˘Ï¿o√fi˘ ÂOÿ’˛›˘√ ›˘∞fiı ¿Ë˘ ÷˘ O·ı¿ ˢ·fi_ øÏ‹¿ ⁄ÎW’̤‰fi ◊Λ »ı. ±·⁄kÎ, Ïø›Î ⁄Ë ‘Ì‹Ì «Î·ı. ±Î¿ÎÂ√_√Î …ıÀ·_ ÿ‚ ‘flΉ÷˘ O·ı¿ ˢ· 1 ’λ‚ 98 ‹ŸÕÎ_ «ÕΉ˘ ±ıÀ·Î_ ‰Êı˝ ’Òflı’Òfl˘ fiΠ’΋ı, »÷Î_ ÷ıfi˘ fiΠ◊Λ ¬fl˘. VÀÌŒfi Ë˘Ï¿o√fiÌ Ï◊±flÌ «¿ÎÁ‰Î ‹ÎÀı ¤˙Ï÷¿ÏfiWHÎÎ÷˘ ˉı ’ÎÏÀÛ¿· ±ı@Áı·flıÀfl‹Î_ ¿ÚÏh΋ flÌ÷ı Ï‹Ïfi O·ı¿ ˢ· ’ıÿÎ ¿flÌ ÷ıfi˘ ±_Ω‹ Ωı‰Î ‹Î√ı »ı.á 5f]gfzfjftf:gf 5ffdf[,ff 5?Xgff[
á CÎHÎÎ Á∞‰˘fiÎ ·˘ËÌfi˘ fl_√ ·Î· ¿ı‹ ˢ÷˘ fi◊Ì ? ‹Ëı ±ı‹. ’_ÕuÎ, ¿oÕÎflÌ, Ï…. ‰Õ˘ÿflÎ
Œı@ÀŒÎ¥LÕfl ¤Î√-4 (’ÎfiÎ fi_. 24) á À’η¬Î÷_ …ı ÷ı ’˛ÎÿıÏ¿ ωV÷Îflfiı Ï’fi ¿˘Õ ¿›Î ‘˘flHÎı ±Î’ı »ı ? ¤Î√˝‰ ΩıÊÌ, ‰ıflΉ‚; Ωÿ‰∞ fiÎÏ¿›Î, ‹. ÁÕ·Î, Ï…. ÁflıLƒfi√fl; Ï‹Ï·Lÿ ’Ì. «hΤ∞, ÀŸ⁄ΉÎÕÌ, …^fiÎ√œ
Œı@ÀŒÎ¥LÕfl ¤Î√-2 (’ÎfiÎ fi_. 43) á ÿÏfi›Îfi_ Á˙◊Ì ‹˘À<_ ›©…ËÎ… ¿›_ »ı ? ‘fi∞ «Î‰ÕÎ ±fiı Ï‹h΢, ±_Ωfl, ¿E»
Œı@ÀŒÎ¥LÕfl ¤Î√-1 (’ÎfiÎ fi_. 66) á ÿÏfl›Î‹Î_◊Ì ’ıÀˇ˘Ï·›‹ ¿Îœ÷Î ÷ı·¿>‰Îfi_ ⁄Î_‘¿Î‹ ¿ı‰Ì flÌ÷ı ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ? ±…\˝fi ‰Ì. ÂÎË, ’ÎÀHÎ
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 109 (“Á’flÁ‰Î·” ω¤Î√) á ‹E»flfiο ±√fl⁄kÎÌ‹Î_ ¤ı‚‰Î÷Î_ flÁΛH΢ ÂflÌfl ‹ÎÀı fi¿ÁÎfi¿÷ν ˢ› »ı ? ÏË÷ı ±ı. Ãyfl, ÁÎ_√fiÎflÎ, ¿E»; ±Î¿Î ÕÌ. µ’ÎK›Î›, Ω‹fi√fl; ÂÎ_Ï÷·Î· ’Àı· ±fiı fiÌÏ÷fi¿<‹Îfl Á˘fiÌ, ⁄ΛÕ, Ï…. ÁÎ⁄fl¿Î_ÃÎ; ω…› ±ı‹. ‹Ëı÷Î, flÎ…¿˘À; ±Î¿Î Áı…’η, ÁflıLƒfi√fl; ‹_◊fi ±fiı µ‹_√ ’Àı·, ‰Õ˘ÿflÎ
Œı@ÀŒÎ¥LÕfl ¤Î√-2 (’ÎfiÎ fi_. 26) á flıÕÎflfiÌ ¿Î›˝fl«fiÎ ¿ı‰Î ’˛¿ÎflfiÌ Ë˘› »ı ? ÏË÷ı ⁄˘ÿfl ±fiı Ï‹h΢, √΋ — ·˘fi ¿˘ÀÕÎ
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 129 (“Á’flÁ‰Î·” ω¤Î√) á ⁄Q›˝ÕÎ Ïhο˘H΋Î_ √Ò‹ ◊÷Î_ …ËÎΩı ±fiı ω‹Îfi˘fi_ flËV› Â_ »ı ? ¿ÚWHÎÿı‰ ΩÕıΩ ±fiı ÏË÷ ‹ı÷Ï·›Î, ±‹flı·Ì
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 139 (ÁÎ÷ ’ÎfiÎ_fi˘ ÁÏ«hÎ ·ı¬) á ÏËÀ·flfiÎ fiÎ{Ì ·U¿flı ’flÎÏ…÷ ÿı¢fi_ …ı ‘fi ·ÒÀu_ ÷ıfi_ ±_÷ı Â_ ◊›_? ’ÎflÁ ¤|, √˙flÎ_√ ’Àı· ±fiı ›˘√Ìfi ¤|, ‘ÎflÌ, Ï…. ±‹flı·Ì
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 144 (“±ı¿ ‰¬÷ ±ı‰_ ⁄L›_...” ω¤Î√) ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á 53
LjfLjfwf n[xff[gff ;fzdf]bftiffzf[gfl ;f]5fzLsjfH
≥flοfiı ’E«ÌÁ ‰Wν Á‘Ì ’˘÷ÎfiÌ Áfl‹¬I›ÎflÌfiÎ ÷Î⁄΋Î_ flάfiÎfl Át΋ ËÁıfifiı ◊˘ÕÎ ‰¬÷ ’Ëı·Î_ ⁄√ÿÎÿfiÌ ±ÿη÷ı ‹˘÷fiÌ ÁΩ ŒÀ¿ÎflÌ. Át΋ ±Î¬flı ±ı‰Î ÷ÎfiÎÂÎˢfiÌ (ÿÎ.÷. ÏËÀ·fl, ‹Á˘Ï·fiÌ, …fifl· ÷˘Ωı ‰√ıflıfiÌ) Ëfl˘‚‹Î_ ±Î‰Ì √›Î ¿ı …ı±˘ ±‹›Î˝ÿ ÁkÎÎ ¤˘√T›Î ’»Ì ⁄ÒflÎ ±_Ω‹fiı ¤ıÀuÎ Ë÷Î. Át΋ ËÁıfi …ı‰Î ⁄ÌΩ CÎHÎÎ Áfl‹¬I›Îfl˘ …√÷fiΠωω‘ ÿı¢‹Î_ ◊≥ √›Î. ±Î ‰¬÷ı Á΋ÎL› iÎÎfifiÌ ¿Á˘ÀÌ ·ı÷Ì Á’fl„@‰{‹Î_ ÷ı‹fiÎ ±_√ı ‰Î_«˘.
1 ±ı¿ ΩHÎÌ÷Î Áfl‹¬I›Îflfi_ ±Á· fi΋ ΩıÏÁŒ {√ÎÏr·Ì Ë÷_, ’HÎ 1913 ‹Î_ ÷ıHÎı “·˘¬_ÕÌ ’vÊ” ±ı‰Î ‹÷·⁄fi_ fi΋ ‘ÎflHÎ ¿›*. ≥Ï÷ËÎÁ‹Î_ I›Îfl ’»Ì ±ı … fi΋ı ÷ı fi΋Î_Ï¿÷ (¿Ë˘ ¿ı fi΋«Ìfi) ⁄L›˘. ±Î Áfl‹¬I›Îflfi_ ‹fi˘⁄‚ ·˘¬_ÕÌ Ë÷_ ÷ı‹ xÿ› ’HÎ ·˘¬_Õfi_ ⁄fiı·_ Ë÷_. ±ı¿ ‰Îfl ÷ıfiÎ ’hÎ …˜¿⁄fiı (fiÌ«ıfiÎ Œ˘À΋Î_ ‰E«ı) ›©¿ıÿÌ ÷flÌ¿ı ’¿ÕfiÎfl ÿıÂı ›©¿ıÿ̱˘fiÌ ±ÿ·Î⁄ÿ·Ìfi˘ ’˛V÷Ή Áfl‹¬I›Îflfiı ‹˘¿S›˘, …ıfiÎ ’√·ı
’˘÷˝√ηfi˘ Áfl‹¬I›Îfl ±ıL÷˘≥fi˘ ÁηÎ{Îfl (⁄Î…\fi˘ Œ˘À˘) ±‰Î˝«Ìfi …‹ÎfiÎfiı ⁄ÿ·ı Á΋˛ Î F›‰ÎÿfiÎ ›√‹Î_ ∞‰‰Îfi_ ’Á_ÿ ¿fl÷˘ Ë÷˘. ±Î◊Ì ¤Îfl÷ı ÏÕÁıQ⁄fl 18, 1961 fiÎ Ïÿ‰Áı √˘‰Î, ÿ‹HÎ ±fiı ÿ̉fiÌ ±Î{ÎÿÌ ‹ÎÀı ±Î˜ ’ flı  fi ω…› fi΋fi_ ·U¿flÌ ±Ï¤›Îfi ËÎ◊ ‘›* I›Îflı ÁηÎ{Îflı ±ı hÎHÎ Á_V◊Îfi˘fiı ⁄«Î‰‰Î ’˘÷Îfi˘ fi˙¿Î¿ÎŒ·˘ ’˘÷˝√η◊Ì fl‰ÎfiÎ ¿›˘˝ Ë÷˘. ±Î ¿ÎŒ·˘ ¤Îfl÷ Á‘Ì ¿ı‹ fi ’ˢÓE›˘ ?á 3 “±Î ‹ÎHÎÁfiı Ë_ ⁄flŒfiÌ ’ÎÀ ’fl ·ıÀÌ …‰Îfi_ ¿Ë_ ÷˘ ±ı …flΛ ±ÎfiοÎfiÌ fi ¿flı ±fiı ‹ÎflÌ ⁄Ì∞ ÁÒ«fiÎ fi ‹‚ı I›Î_ Á‘Ì ±ı ÀÁfi˘ ‹Á ◊Λ fiÏË.” ±Î Ω÷fiÎ µIÁÎˤ›Î˝ ÂOÿ˘ ¿›Î ‰ÕÎ ’˛‘Îfiı Á‹› …÷Î_ ¬ÿ ÷ı‹fi˘ ¿Î‚ ⁄fiı·Î Áfl‹¬I›Îfl ‹ÎÀı µE«Î›Î˝ Ë÷Î ?á 4
…˜¿⁄fiı ÷fl÷ ‹„@÷ ‹‚Ì Â¿ı ÷ı‹ Ë÷Ì. ’fl_÷ …˜¿⁄fiÎ ⁄ÿ·Î‹Îo ÂhÎ ÿıÂfiÎ ±ı¿Îÿ ¿ıÿÌfiı »˘Õ‰˘ ’Õı ±ı Áfl‹¬I›Îflfiı ‹_…^fl fi Ë÷_, ±ıÀ·ı ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ÿÌ¿flÎfiı ¿Î_À΂Π÷ÎflfiÌ ⁄fiı·Ì ›©¿ıÿ̱˘fiÌ »Î‰HÎÌ‹Î_ ÁՉΠÿÌ‘˘. ±Î Áfl‹¬I›Îfl ¿˘HÎ ?á 2 …\·Î≥ 5, 1932 fiÎ fl˘… ÁkÎÎ ’fl ±ÎT›Î ’»Ì 36 ‰Ê˝ ±fiı 83 Ïÿ‰Á flÎ… ¿flfiÎfl
hÎHÎ ‰¬÷ ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ ‰ÕÎ ’˛‘Îfi ⁄fiÌ «Ò¿ı·Î fi‰Î{ ÂflÌŒfiı (…‹H΢ Œ˘À˘) Ëo‹ıÂÎ ·U¿flÌ ⁄‚‰ÎfiÎ ¤HοÎflÎ ‰ÎB›Î ¿fl÷Î Ë÷Î. Áfl¿Îfl Á΋ı ·U¿flfiÎ ⁄‚‰ÎfiÌ Â@›÷Î CÎÀÌ Ω› ±ı ‹ÎÀı ÷ı‹HÎı ±Î˜@À˘⁄fl, 1998 ‹Î_ ·U¿flfiÎ Áı fi Î’Ï÷ …fifl· …ËÎ_√Ìfl ¿fl΋÷fiı ⁄fl÷flŒ ¿flÌ ·ıŒ˚ÀfiLÀ-…fifl· ’fl‰ı{ ‹Âfl˝Œfiı ÁıfiÎ’Ï÷’ÿı fiÌQ›Î. ‹Âfl˝Œ ⁄‚‰˘ ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
59
fi ¿flÌ Â¿ı ±ı‹ fi‰Î{ ÂflÌŒı ¿›Î ±Î‘Îflı ‹ÎfiÌ ·Ì‘_?á 5 ÿÏfi›Î‹Î_ Á˙◊Ì ·Î_⁄˘ Á‹› ±Î’¬ÿ ÂÎÁfi «·Î‰fiÎfl T›„@÷ ˢ› ÷˘ ±ı @›⁄ÎfiÎ ÕÎ⁄ıflÌ flÎ…¿÷ν ÏŒÿı· ¿Îj΢ (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘.), …ı‹HÎı 1959 ‹Î_ √ıÏfl·Î ›© ¬ı·Ìfiı ÁkÎÎ ËÎ_Á· ¿flÌ Ë÷Ì. ±‹ıÏfl¿Îfi˘ ’Ìß …fifl· ⁄ÎÏ÷V÷Î ±ı ’Ëı·Î_ @›⁄Îfi˘ ’˛‹¬ Ë÷˘. ¿Îj΢fiÎ √ıÏfl·Î ÁˆÏfi¿˘±ı ÷ıfiÎ ·U¿flfiı ËflÎT›_ ±fiı ⁄ÎÏ÷V÷Î ’˘÷Îfi˘ Ωfi ⁄«Î‰‰Î
µz˘√’Ï÷ Ëıfi˛Ì Œ˘ÕÛ (…‹H΢ Œ˘À˘) fiÎ{̉ÎÿfiÎ ’˛HÎı÷Î ÏËÀ·fl ’fl ÏŒÿÎ Ë÷˘. ¡ı‹‹Î_ ‹œÎ‰ı · ˘ ÏËÀ·flfi˘ Œ˘À˘√˛ Î Œ ÷ı Ëo ‹ ı  Î_ ’˘÷ÎfiÎ Àı ⁄ · ’fl flά÷˘ Ë÷˘. ÏËÀ·flı ’˘÷ı ¿›Î ±‹ıÏfl¿fifi˘ Œ˘À˘√˛ÎŒ ÷ıfiÎ Àı⁄· ’fl ÏÕVM·ı ‹ÎÀı ¡ı‹ı ‹œÎT›˘ Ë÷˘ ?á 8 ÿÏZÎHÎ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ±ı ÿıÂfi_ fi΋ ±Î’˘ ¿ı …ıHÎı 1825 ‹Î_ ±Î{ÎÿÌ ‹ı‚T›Î ’»Ì Á˙◊Ì ‰‘ Áfl‹ ¬ I›Îfl˘ Ωı › Î »ı ±fiı F›Î_ ÿÁı ¿ Áfl‹¬I›Îflfi_ ÂÎÁfi ÁflıflΠ10 ‹ÏËfiÎ «ÎS›_ »ı. ÏËLÀ — ‰Ê˘˝ Á‘Ì V’ıÏfi ¿⁄Ω Ëı flËı·Î ±ı ÿıÂfi_ fi΋ ÷ıfiı V‰÷_hÎ÷Î ±’ΉfiÎfl ’flÿıÂÌ ÁıfiÎ’Ï÷fiÎ fi΋ ’fl◊Ì flά‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı.á
flÎ÷˘flÎ÷ ÿı »˘ÕÌ √›˘ ±ı ⁄fiΉ √ıÏfl·Î ›©fiÌ ÷‰Îfl̬‹Î_ ±ΩıÕ Ë÷˘. ¿≥ º„WÀ±ı?á 6 ’˛Ω ‹ÎÀı ÂÎ’w’ fỉÕı·Î ÷ÎfiÎÂÎˢ‹Î_ ÷tfi …\ÿ˘ ÷flÌ ±Î‰÷˘ Áfl‹ ¬ I›Îfl ÷ ¿ afi˘ ¿‹Î· ±÷Î÷¿Û Ë÷˘. (⁄Î…\fi˘ Œ˘À˘.) ≥Ï÷ËÎÁ¿Îfl˘±ı ÷ı fi ı ·˘¿ÏË÷¿ÎflÌ ±Î’¬ÿ/benevolent dictator ÷flÌ¿ı ±˘‚¬ÎT›˘, ¿ı‹ ¿ı ÷ıHÎı ±fiı¿ Á‘Îflα˘ ÿά· ¿flÌ ÷¿afiÌ ÁÒfl÷ ⁄ÿ·Ì fiÎ¬Ì Ë÷Ì. ⁄ı-hÎHÎ ÿά·Î±˘ √HÎÎ‰Ì Â¿˘ »˘.á 7 ‹˘Àfl¿ÎflfiÎ µI’Îÿfi ZÎıhÎı øÎ_ Ï ÷ Á…˝ fi Îfl ±‹ı Ï fl¿fi 60 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
9 ‰Î˜Â ⁄ıÏÁfifi˘ fi‚ ’HÎ …ı‹Î_ Á˘fiÎfi˘ ˢ› ±ı‰Î ’Î_«ı¿ ‹Ëı·˘ ⁄_‘ΉfiÎfl Át΋ ËÁıfifi˘ ¤Ò÷¿ÎÏ·fi ⁄ÎÿÂÎËÌ ÃÎà ΩHÎÌ÷˘ »ı. ±Îfl⁄…√÷fiÎ … ±ı Áfl‹¬I›Îflfi_ fi΋ ±Î’˘ ¿ı …ı Á΋ÎL› ±Îÿ‹Ì ÷flÌ¿ı flıÏ√V÷ÎfiÌ ÷_⁄Ò‹Î_ flËı‰Îfi_ ’Á_ÿ ¿flı »ı ±fiı ’flÿıÂÌ flÎ…¶ÎflÌ ‹Ëı‹Îfi˘fiı ±Î‰¿Îfl‰ÎfiΠˢ› I›Îflı … ’οΠ«HÎ÷flfiÎ Áfl¿ÎflÌ ⁄_√·Î‹Î_ ÷I’fl÷˘ ’ÕΉ flάı »ı.á 10 ÏËÀ·fl, ‹Á˘Ï·fiÌ, ¿Îj΢, √tÎŒÌ ±fiı ‹Âfl˝Œ ÁÏË÷ ±fiı¿ Áfl‹¬I›Îfl˘±ı ’˛Ω Á‹ZÎ ’˘÷ÎfiÎ ±Îÿ½¤›Î˝ ¿Ëı‰Î÷Πω«Îfl˘ fl…^ ¿fl÷Î_ ’V÷¿˘ ·A›Î_ »ı. ±ı¿ ›Î ⁄ÌΩ ¿ÎflHÎÁfl ⁄‘Î_ ’V÷¿˘ ⁄ıVÀÁı·fl fỉÕuÎ_ »ı. (±ı¿ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ÏËÀ·flfiÌ ±ÎI‹¿◊Î …ı‰_ ’V÷¿ ‰Î_«‰Î‹Î_ ±fiı¿ ·˘¿˘fiı flÁ ˢ› ±fiı ⁄Ì…\_ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı √tÎŒÌfiÌ √˛Ìfi ⁄Ò¿fiÌ …ı‹ ’V÷¿ ‹Œ÷‹Î_ ‰Ëı« Ó Î›, ‹ÎÀı ÷ıfi˘ Ï’˛LÀ ±Î˜ÕflÛ ÁËı…ı ·Î¬˘ fi¿·˘ Á‘Ì ’ˢӫı.) Á˙◊Ì ‰‘ fi¿·˘ ¿›Î Áfl‹ ¬ I›ÎflfiÎ ’ V ÷¿fiÌ »Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì »ı ?á
11 ±Î˜@À˘⁄fl 9, 2006 fiÎ fl˘… ±b‘Õο˘ ¿flÌ …√÷fiı «˘Ó¿Î‰Ì ÿıfiÎfl µkÎfl ¿˘Ïfl›Îfi˘ Áfl‹¬I›Îfl ¿Ì‹ ΩıÓ√ ≥· (fiÌ«ıfi˘ Œ˘À˘.) V‰¤Î‰fi˘ CÎÏfl›· ‹ÎHÎÁ »ı. ÿά·Î ÷flÌ¿ı ±‹ıÏfl¿fi ÕΘ·fl, Ï⁄˛ÏÀ ’εLÕ, Ω’ÎfiÌ ›ıfi, ◊Î≥·ıLÕfiÎ ⁄ÎË˚À, ›fl˘’Ì ÿı¢fiÎ ›fl˘ ‰√ıflfi ı Ì ¿flLÁÌ fi˘À˘ Ï’˛LÀ ¿flÌ ±Î_÷flflÎWÀˇÌ› ⁄Ωfl‹Î_ CÎÒ Á ÎՉΠ‹ÎÀı ÷ı H Îı {Θ ¿ ‰Î_ √ Àˇ ı Ï Õo √ ¿o ’ fiÌ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Ì ¬ÎÁ ¿o’fiÌ V◊Î’Ì »ı. ±ı¿ ‰Îfl flÏ›ÎfiÎ ±Î‹_hÎHÎfiı ‹Îfi ±Î’Ì ¿Ì‹ ΩıÓ√ı ‹˘V¿˘fiÌ flÎ…¶ÎflÌ ‹·Î¿Î÷ı …‰Îfi_ ◊›_ I›Îflı ÷ıHÎı ’˛‰ÎÁfiÎ ‰ÎËfi ÷flÌ¿ı ω‹Îfifiı ⁄ÿ·ı Àˇıfi ’Á_ÿ ¿flÌ. ‹˘V¿˘ ’ˢӫ‰Î‹Î_ 10 Ïÿ‰Á ‰ÌI›Î ±fiı V‰ÿı ’λΠŒfl‰Î‹Î_ ⁄ÌΩ 10 Ïÿ‰Á ·ÎB›Î. ±Î Áfl‹¬I›Îflı ω‹Îfi‹Î_ ’˛‰ÎÁ ¿ı‹ fi ¬ıÕu˘?á
12 1924 ‹Î_ ±fiı 1925 ‹Î_ flÏ›ÎfiÎ_ ⁄ı ÂËıfl˘ ⁄ı Áfl‹¬I›Îfl˘fiÎ ‹Îfi‹Î_ ±fiø‹ı ·ı Ï fifi√˛ Î ÿ ±fiı V÷ÎÏ·fi√˛ Î ÿ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î_ ◊›Î_ Ë÷Î_. ⁄Lfiı Áfl‹¬I›Îfl˘ ˉı ’˛ΩfiÌ fi…flı ¬·fiΛ¿˘ »ı, ±ıÀ·ı ÂËıfl˘fiÎ_ ’ÎÏÀ›Î_ ⁄ÿ·Ì fiά‰Î‹Î_ ±ÎT›Î_ »ı. ±Î…ı ÷ı ÂËıfl˘ ¿›Î fi΋ı ±˘‚¬Î› »ı ?á 13 ≥LÕ˘fiıÏ›Îfi˘ ±ı Áfl‹¬I›Îfl ¿˘HÎ ¿ı …ıHÎı 32 ‰Ê˝ fi Î ÂÎÁfi¿Î‚ ÿflQ›Îfi ⁄ı Œ ΋ ¤˛WÀΫÎfl «·Î‰Ì flÎWÀˇfiÌ 27Ñ Á_’ÏkÎ ’˘÷ÎfiÎ fi΋ı ÷ı‹… Á√Î_‰ËηÎ_fiÎ fi΋ı ¿flÌ ·Ì‘Ì Ë÷Ì ?á
hjffaff[ 1 flÏ›Îfi˘ Ω˜ÁıŒ V÷ÎÏ·fi (ÕÎ⁄˘ Œ˘À˘), …ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ 27 ‰Ê˝ ·Î_⁄Î ÂÎÁfi¿Î‚ ÿflQ›Îfi hÎHÎı¿ ¿fl˘Õ ·˘¿˘fiı ‹flÎ‰Ì fiÎA›Î Ë÷Î. ⁄ÌΩ Ï‰r›©‹Î_ …‹˝fi˘fiÎ ËÎ◊ı ’¿ÕΛı·Î Œ˙∞ ÿÌ¿flÎ …˜¿⁄ ’˛I›ı ’HÎ ÷ıfiÌ ‰÷˝c_¿ ±ZÎQ› Ë÷Ì. …˜¿⁄fiÌ ⁄ÿ·Ì‹Î_ V÷ÎÏ·fi ±ı¿Îÿ …‹˝fi ›©¿ıÿÌfiı »˘Õ‰Î ÷ˆ›Îfl fiˢ÷˘ ±ı ‰Î÷fiÌ …˜¿⁄fiı ¬⁄fl ’ÕÌ I›Îflı ÷ıfiı ±ıÀ·Ì Ëÿı ±ÎCÎÎ÷ ·ÎB›˘ ¿ı ∞‰fifi˘ ±_÷ ·Î‰‰Î ÷ıHÎı ›©¿ıÿ̱˘fiÎ ¿ıQ’fiÌ ËÎ≥-‰Î˜SÀı… ¿flLÀ ‘flΉ÷Ì ¿Î_ÀÎ‚Ì ‰ÎÕ ÷flŒ ÿ˘À ‹Ò¿Ì ±fiı ⁄ÒflÌ flÌ÷ı ‹˘÷fiı ¤ıÀu˘. 2 ’˘÷˝Ï√{ ›¢…ËÎΩı ¤Ò‹K› Á‹ƒ ’Îfl ¿flÌ ≥Ï…M÷fiÌ Á±ı{ fiËıflfiÎ µkÎfl fiοı ’ˢÓE›Î_ I›Îflı ≥Ï…M÷fiÎ ’˛‹¬ fiÎÁflı ÷ı‹fiı fiËıfl‹Î_ ’˛‰ıÂ÷Î_ ±À¿ÎT›Î_. ±ÎÏ¡¿Îfiı flεLÕ ‹ÎflÌ ±ı ›©…ËÎΩı ‰¬÷Áfl ¤Îfl÷fiÎ ¿Î_Ãı ’Ë˘Ó«Ì Â¿ı ÷ı‹ fi Ë÷Î. ÿflQ›Îfi ±Î’HÎÎ ¬U¿Ìÿ‚ı √˘‰Îfiı ¤ÒÏ‹ ÁflËÿı ±fiı fi˙¿Îÿ‚ı ÿÏfl›Î≥ ÁflËÿı ¤ŸÁ‹Î_ …¿ÕÌ ·Ì‘_. 3 ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ ‰ÕÎ ’˛‘Îfi {„SŒ¿Îfl ±·Ì ¤|˘±ı ÷ı‹fiÎ ÁıfiÎ’Ï÷ Ï{›Î µ·ËyfiÌ ¿Ï◊÷ ‰ŒÎÿÎflÌfiı ‹@÷ ¿oÃı ‰¬ÎHÎÌ Ë÷Ì, ’fl_÷ ±ı … Ï{›Î±ı …\·Î≥
5, 1977 fiÎ {„SŒ¿Îfl ±·Ì ¤|˘ fl˘… ÷ı‹fiı ’ÿ¤˛WÀ ¿›Î˝ ±fiı ’»Ì ±ıÏ’˛· 4, 1979 fiÎ Ïÿ‰Áı flΉ·Ï’_ Õ ÌfiÌ …ı·‹Î_ ŒÎ_ÁÌfiÎ ‹Î_«Õı ·À¿Î‰Ì ÿÌ‘Î. fi‰ ‰Ê˝ ⁄Îÿ Ï{›Î µ·Ëy ’˘÷ı ‰‚Ì Áı⁄˘Àı… ¿flΛı·Î ω‹ÎfifiÎ ±¿V‹Î÷‹Î_ ‹Î›Î˝ √›Î. 4 ’fl‰ı{ ‹Âfl˝Œ ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ ‹Ò‚ ‰÷fiÌ fi◊Ì. ±Á·‹Î_ ÷ı±˘ ‹ËÎÏ…fl ±ıÀ·ı ¿ı ÏfiflÎÏl÷ »ı. µkÎfl ’˛ ÿ ı  , Ï⁄ËÎfl ±fiı ÏÿSËÌfiÎ …ı ‹„V·‹˘ ÿıÂfiÎ ¤Î√·Î ⁄Îÿ ’ÎÏ¿V÷Îfi √›Î ÷ı ‹ fiÎ ’˛ I ›ı ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
61
I›Î_fiÌ ’˛Ωfiı ±Î…ı ’HÎ ±HÎ√‹˘ »ı. Áfl¿Îfl‹Î_ ¿ı ÁˆL›‹Î_ ÷ı‹fiı À˘«fiÎ ÿflFΩ ±’Î÷Î fi◊Ì. ’ÏflHÎ΋ı fi‰Î{ ÂflÌŒı ±ı‹ ‘Λ* ¿ı ‹Âfl˝Œ fl¬ı ·U¿flÌ ⁄‚‰˘ ¿fl‰Îfi_ ω«Îflı ÷˘ ’HÎ 11 corps/ ¿˘fl ¿‹ÎLÕfl˘ ÷ı‹fiı ÁÎ◊ ÿı‰ÎfiÌ ±ı‰Ì ¤Ò· fi ¿flı ¿ı …ıfiı ¿ÎflHÎı ‹Âfl˝Œ ÿıÂfiÎ Á‰˘˝E« ‰ÕÎ ⁄fiı. ·˘_¿ÕÌ …ı‰Î ¬_‘Î ‹Âfl˝Œı Ωı ¿ı ⁄flÎ⁄fl ±ı¿ ‰Ê˝ ’»Ì ÁŒ‚ ⁄‚‰˘ ¿flÌ ⁄÷ÎT›˘. 5 ⁄fiΉ ±ΩıÕ Ë˘‰Îfi_ ¿ÎflHÎ ±ı ¿ı ⁄ÎÏ÷V÷ÎfiÎ ·U¿fl‹Î_ 30,000 ÁˆÏfi¿˘ Ë÷Î ÷ı‹ ±Î‘Ïfi¿ Âj΢fi˘ ’HÎ ÷˘À˘ fi Ë÷˘, F›Îflı ÏŒÿı· ¿Îj΢fiÎ ’ZÎı Œ@÷ 800 √ı Ï fl·Î ÁˆÏfi¿˘ Ë÷Î. Á_A›ÎŒfl¿fiı K›Îfi‹Î_ ·ı÷Î_ …ı ›© ¬ı·Î›_ ÷ı Áfl¬ıÁfl¬Îfi_ fi Ë÷_, ÷˘ ’HÎ ¿<fiıˤflÌ flHÎfiÌÏ÷ ‰Î’flÌ ¿Îj΢±ı ⁄ÎÏ÷V÷ÎfiÎ ·U¿flfiı ËflÎ‰Ì ÿÌ‘_. ±ı¿ ΩHÎÌ÷Î ±‹ıÏfl¿fi ÿˆÏfi¿ı ·A›_ ÷ı‹ ¿ÌÕ̱ı ÷ıfiÎ ’√ ÷‚ı ËÎ◊Ìfiı »^_ÿÌ fiÎA›˘. 6 ‹K››√Ì ·Î≥ŒVÀÎ≥· ‘flΉ÷Î ÷¿afiÎ ±Î‘ Ïfi¿flHÎ ‹ÎÀı ¿‹Î· ±÷Î÷¿ı˝ Œı{ ¿Ëı‰Î÷Ì À˘’Ì (ÕÎ⁄_ Ï«hÎ) ’fl ¿ÎfiÒ fi Ì ’˛Ï÷⁄_‘ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘˘, ÿı‹Î_ ±fl⁄Ìfiı ⁄ÿ·ı ·ıÏÀfi ±ÎSŒ⁄ıÀ ÿά· ¿flÌ, ·˘¿˘fiı ›fl˘Ï’›fi œ⁄ı ’˘÷ÎfiÌ «˘yÁ ±À¿ flά‰Î …HÎÎT›_ ±fiı ÿÎœÌ-‹Ò_» flά‰ÎfiÌ ‹fiÎ≥ ¿flÌ ÿÌ‘Ì. ‹ıÏÀˇ¿ ÏÁVÀ‹fi˘ ±fiı ’Ïç‹Ì ¿ı·ıLÕflfi˘ ’HÎ µ’›˘√ ÷ıHÎı ŒflÏ…›Î÷ ⁄fiÎT›˘. 62 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
7 ±·⁄kÎ, ËıfiÌ˛ Œ˘ÕÛfi˘ ! ÏËÀ·flfiı ›ËÒÿ̱˘ ’˛I›ı fiŒfl÷ Ë÷Ì ÷ı‹ ›ËÒÿÌ ’˛Ω ‹ÎÀı Ëıfi˛Ì Œ˘ÕÛfi˘ ’HÎ ±Ï¤’˛Î› ÁÎfl˘ fi Ë÷˘, ⁄·¿ı ±Hλ΅÷Ì T›Î’ÎflÌ ¿>ÀfiÌÏ÷ ±fiı T›Î…¬˘flÌ ⁄ÿ· ÷ıHÎı CÎHÎÌ ‰Îfl ›ËÒÿ̱˘fiı ΩËıfl‹Î_ ‰¬˘ÕuÎ Ë÷Î. Œ˘ÕÛfiÎ ÀÌ¿ÎI‹¿ ÂOÿ˘ ÏËÀ·flı ’˘÷ÎfiÌ Mein Kampf (‹Îfl˘ Á_CÎÊ˝) ±ı‰Î ÂÌÊ˝¿fiÌ ±ÎI‹¿◊΋Î_ ’HÎ Á΋ı· ¿›Î˝ Ë÷Î. 8 Á˙◊Ì ·Î_⁄˘ Á‹› ·U¿flÌ ÷ÎfiÎÂÎˢfiÌ ±ıÕÌ fiÌ«ı flËı·˘ ÿı ⁄˘Ï·Ï‰›Î »ı, F›Î_ 1825 ’»Ì ¿<· 190 ·U¿flÌ ⁄‚‰Î ◊›Î »ı. ·˘¿÷_hÎfiÌ V◊Î’fiÎ »ı¿ 1982 ‹Î_ Â@› ⁄fiÌ. ⁄˘Ï·Ï‰›Îfiı V‰÷_hÎ÷Î ±’Ή‰Î ‹ÎÀı I›Î_ ‰ıfiı{±ı·Îfi_ ÁˆL› ‹˘¿·fiÎfl ÁıfiÎ’Ï÷fi_ fi΋ — ÁÎ≥‹fi ⁄˘Ï·‰fl. 9 flıÏ√V÷ÎfiÌ ’˛ÿı‹Î_ fl¬Õ< ∞‰fi √Ωfl÷Î ¿Ï⁄·Î‹Î_ …L‹ı·˘ Ï·Ï⁄›Îfi˘ ¿fi˝· √tÎŒÌ (ÕÎ⁄˘ Œ˘À˘) ¿ÿΫ ωrfi˘ ±ı¿‹ÎhÎ ÷_⁄Ò‰ÎÁÌ flÎ…¿÷ν »ı. 1970 ‹Î_ ·U¿flÌ ⁄‚‰˘ ¿flÌfiı ÁkÎÎ ’fl ±ÎT›Î ’»Ì ÷ı ¬ÎÁ ⁄ÿ·Î›˘ fi◊Ì--±ıÀ·ı Á‘Ì ¿ı ¿fi˝·fiÎ ±ı¿oÿflı fiÌ«Ì ’ΛflÌfiÎ √HÎÎ÷ΠˢtÎfiı ’HÎ ÷ı ±Î… Ïÿfi Á‘Ì ‰‚√Ì flè΢ »ı. 10 Á˙◊Ì ‹˘À˘ Ï’˛LÀ ±Î˜ÕÛfl «ÌfifiÎ ±Î’¬ÿ ÂÎÁ¿ ‹Î±˘ IÁı-÷_√fiÎ (‹Î±˘ {ıÿ˘Ó√fiÎ) ω«Îfl˘ ±Î·ı¬÷Î ’V÷¿fi˘ Ë÷˘. flıÕ ⁄Ò¿ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷_ ÷ı ’V÷¿ «ÌfifiÎ ÿflı¿ ¿<À<Q⁄ı ‰ÁΉ‰_ ±fiı ‰Î_«‰_ ±ı‰Î ‹÷·⁄fi_ Œfl‹Îfi …\·Î≥, 1966 ‹Î_ ΩflÌ ¿flΛΠ’»Ì ‹Î«˝, 1967 Á‘Ì‹Î_ ÷ıfiÌ 33,00,00,000 fi¿·˘ »Î’‰Î‹Î_ ±Î‰Ì Ë÷Ì. ω«Îfl˘fiÎ ⁄ı fi‹ÒfiÎ — “ÿflı¿ ‹ÎHÎÁ ¿<ÿfl÷Ì
¬Î÷flfi_ «·÷_ÏŒfl÷_ ¿Îfl¬Îfi_ »ı.” “«Ìfifi˘ ÿflı¿ fiÎ√Ïfl¿ fl˘…fiÌ ’Î_« ‹Î¬Ì±˘ ‹Îflı ÷˘ ÿı‹Î_ ±ı¿ı› ‹Î¬Ì flËı‰Î fi ’΋ı.”
÷ÎÏ…Ï¿V÷Îfifi_ V÷ÎÏ·fiÎ⁄Îÿ ’HÎ Ë÷_, …ı ˉı ÿÂÎL⁄ı ¿Ëı‰Î› »ı.
11 ’Λ·ÀfiÌ ÷η̋ ’΋ı·Î ¿Ì‹ ΩıÓ√ ≥·ı 1986 ‹Î_ ÿÏZÎHÎ ¿˘Ïfl›ÎfiÌ ±˜fl·Î≥LÁfiÎ ’ıÁıL…fl …ıÀfiı ÷˘ÕÌ ’ÎÕ‰ÎfiÎ ¿Î‰÷fl΋Î_ ¤Î√ ·Ì‘ı·˘, ±ıÀ·ı ˉı ÷ıfiı ⁄Ì¿ »ı ¿ı ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ÁË›˘√‹Î_ ÿÏZÎHÎ ¿˘Ïfl›Î ÷ıfiΠω‹Îfifiı @›Î_¿ e_¿Ì fi ÿı. ¿Ì‹fiÎ Àˇıfi ’˛‰ÎÁ‹Î_ Ωı ¿ı ËÎÕ‹ÎflÌ …ı‰_ ¿Â_ ˢ› fiÏË. flÏ›Îfi˘ ’˛‰ÎÁ ¬ıÕΛ˘ I›Îflı ω‹Îfi˘ ±fiı ËıÏ·¿˘MÀfl˘ Ïÿ‰Á‹Î_ ⁄ı ‰Îfl ¿Ì‹fiı ÷ıfiÌ ‹fi’Á_ÿ ±ı‰Ì Ï{_CÎÎfiÌ ¡ı ‰Îfi√̱˘ ±Î¬Î flV÷ı ’ˢӫÎÕ÷Î_ Ë÷Î_.
13 1966 ‹Î_ ÁkÎÎ ’fl ±Î‰ı·˘ ¿ı. ±ı. ÁË÷˘˝ (ÕÎ⁄˘ Œ˘À˘), …ıHÎı ±ıÀ·Ì Ëÿı ÿıÂfiÎ ±◊˝÷_hÎfiı Œ˘·Ì ¬Î‘_ ¿ı »ı‰Àı 1 ±‹ıÏfl¿fi ÕΘ·fl Á΋ı ≥LÕ˘fiı Ï Â›fi w’ˆ › Îfi˘ ωÏfi‹› ÿfl 16,000 fiÌ ±ÎÁ‹ÎfiÌ Á’ÎÀ̱ı ’Ë˘Ó«Ì √›˘ Ë÷˘. ÁË÷˘˝fiÎ ¤˛WÀΫÎflÌ ÂÎÁfi Á΋ı ±Î¬flı fl‹¬ÎH΢ ŒÎÀÌ fiÌ¿Y›Î_ ±fiı 1998 ‹Î_ ∂‘≥ …ı‰Î ±ı Áfl‹¬I›Îflı »ı‰Àı flÎ∞fi΋_ ‹Ò@›_.á
12 1991 ‹Î_ …fi‹÷ ·ı‰Î›Î ’»Ì ·ıÏfifi√˛Îÿ ŒflÌ ‰¬÷ ÁıLÀ Ï’ÀÁ˝⁄√˝ ±ı‰Î ÷ıfiÎ ±˘ÏflÏ…fi· fi΋ı ±˘‚¬Î÷_ ◊›_, F›Îflı V÷ÎÏ·fi√˛Îÿfiı ÷ıfi_ ‹Ò‚ fi΋ ‰Î˜S√˘√˛Îÿ ’fl÷ ‹Y›_. ±ı¿ ÂËıfl
ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
63
ΩÁÒÁÌ ¶ÎflÎ ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ÷ı‹… √M÷ ‰Î÷ν·Î’˘ ÁÎ_¤‚‰Î ‹ÎÀı ¿ı‰Î_ ‰ÌΩb ÁΑfi˘ ‰’flΛ »ı ? Õı‹˘øıÏÀ¿ ’ZÎfi_ ËıÕ@‰ÎÀÛfl ±Î‰ı·_ Ë÷_. Ïfi¿Áfiı I›Î_fiÌ ÿ̉η˘‹Î_ ‹Î≥ø˘Œ˘fi √˘Ã‰‰Î ¿ıÀ·Î¿ µV÷Îÿ˘fiı ‹˘¿S›Î, …ı±˘ …^fi 17, 1972 fiÎ fl˘… ’¿ÕΛΠ±fiı ¿˙¤Î_Õ »Î’ı «Õu_. “‘ ‰Î˜ÏÂ_BÀfi ’˘VÀ” ±¬⁄ÎflfiÎ ¿Î·˝ ⁄fi˝VÀı≥fi ±fiı ⁄Θ⁄ ‰ÒÕ‰ÕÛ fi΋fiÎ ⁄ı ÁI›ÎL‰ıÂÌ ’hοÎfl˘±ı ’˛‹¬ Ïfi¿Áfifi˘ »ı‰À Á‘Ì ¿ıÕ˘ fi ‹Ò@›˘. ±_÷ı ‹ËÎϤ›˘√fiÌ fi˘⁄÷ ±Î‰‰ÎfiÎ_ Ï«Xfi˘ …HÎΛÎ_ I›Îflı Ïfi¿Áfiı ‹Îfi¤ıfl ωÿΛ ·ı‰Î flÎ∞fi΋_ ‹Ò¿Ì ÿÌ‘_. ≥·ı @ Àˇ ˘ Ïfi¿ ΩÁÒ Á ÌfiÌ ⁄Î⁄÷‹Î_ ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛‹¬˘±ı ⁄ıÁÎÕı·Î ÿά·Îfiı ±Î…ı ÷‹Î‹ ÿı ±fiÁflı »ı. ±‹ıÏfl¿Î‹Î_ ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ fiÎ√Ïfl¿˘ ±ı‰Î »ı ¿ı …ı±˘ ’˘÷ÎfiÎ ∞‰fi¿Î‚ ÿflQ›Îfi @›Îflı¿ fiı @›Îflı¿ eavesdropping fi˘ Ï¿Îfl ⁄fi÷Πˢ› »ı; ±ıÀ·ı ¿ı ÷ı‹fi˘ ±_√÷ ‰Î÷ν·Î’ ±˙z˘Ï√¿ Á·Î‹÷Ì Ω‚‰‰ÎfiÎ ⁄ËÎfiı, ±ı„LÀ-ÀıflÏflVÀ ±Ï¤›Îfi «·Î‰‰ÎfiÎ ⁄ËÎfiı ¿ı ωrÁÏfi›÷Îfi˘ ±_ÿÎ… ·ı‰Î ‹ÎÀı »^’Ì flÌ÷ı ÁÎ_¤‚‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ›Î flı¿˘ÕÛ ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î Ω÷fiÎ «_«’Î÷ ‹ÎÀı I›Î_ ·√¤√ 200 ’˛¿ÎflfiÎ_ ΩÁÒÁÌ ÁΑfi˘ ‰ı«Î› »ı. ≥LÕ@Âfi ¿˘≥·, Ï·ÁÏfi_√ ⁄√, V’Î≥¿ ‹Î≥ø˘Œ˘fi, ’ıflÎ⁄˘Ï·¿ ÏÕÂ, ·ıÁfl ‹Î≥ø˘Œ˘fi, ’ıfi flÏ…VÀfl ‰√ıflı fi΋ı ΩHÎÌ÷Î_ ±Î‰Î_ CÎHÎÎ_ ¬flÎ_ ÁΑfi˘fi˘ µ’›˘√ ¿fl‰ÎfiÌ ÁkÎÎ Œ@÷ ¿ÎfiÒfiflZο ±ı…LÁ̱˘fiı »ı, »÷Î_ ¬Îfi√Ì ‘˘flHÎı (±fiı ¬Îfi√Ì‹Î_) ◊÷˘ √ıfl¿ÎfiÒfiÌ µ’›˘√ ’HÎ ±˘»˘ T›Î’¿ fi◊Ì. Ï·ÁÏfi_√ ⁄√ ±fiı ’ıfi flÏ…VÀfl …ı‰Î_ ÁΑfi˘ ÷˘ ¤Îfl÷‹Î_ ’HÎ Á·¤ »ı. ±Î ⁄‘Î_ ÁΑfi˘fiı (1) ‰Î›flÀıÏ’_√, (2) ⁄Ï√_√ ±fiı (3) ‹Î≥ø˘‰ı‰/·ıÁfl V’Λ ⁄Ì‹ ±ı‹ hÎHÎ ‹A› ¿ıÀı√flÌ‹Î_ ‰ËıÓ«Ì Â¿Ì±ı. Á_Ωı√˘ ’˛‹ÎHÎı ±fiw’ ÁΑfi ΩÁÒÁÌ ‹ÎÀı ‰Î’fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ÿflı¿ ÁΑfifi˘ ¿Î›˝’˛¿Îfl …\ÿ˘ »ı, ’HÎ Áfl‰Î‚ı Ïfl{SÀ Áfl¬_ ‹‚ı »ı--±◊ν÷˚ ⁄‘Î_ ÁΑfi˘ ¬Îfi√Ì ‰Î÷ν·Î’fiı ¬S·˘ ’ÎÕÌ ÿı »ı. ¿ıÀı√flÌ ‹…⁄ ÷ı‹fi˘ Àı„@fi¿· ’Ïfl«› ‰Î_«˘ — á ‰Î›flÀıÏ’_√ — ±Î ¿ıÀı√flÌ‹Î_ ±Î‰÷Î_ ΩÁÒÁÌ ÁΑfi˘ Ëo‹ıÂÎ_ ÀıÏ·Œ˘fifiÎ ‰Î›fl ÁÎ◊ı ¿Î‹ ’ÎÕ÷Î_ ˢ›, ±ıÀ·ı V‰Î¤Îω¿ flÌ÷ı ÷ı‹fiÎ ¶ÎflÎ Œ@÷ ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î÷ν·Î’ 54 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
(±fiÁ_‘Îfi ±_¿fiÎ »ıS·Î ¿‰flfi_ «Î·)
ÁÎ_¤‚‰Î ‹‚ı »ı. ‰Î÷ν·Î’ ÂÌ flÌ÷ı {Ì·‰Îfi˘ ◊Λ ±ı ÀıÏ·Œ˘fifiÎ œÎ_«Î‹Î_ flËı·Ì Àı@fi˘·˘Ï… ’fl ±‰·_⁄ı »ı. ‹Î≥ø˘Œ˘fi ±fiı V’Ì¿fl ‘flΉ÷Î landline fiÎ Œ˘fifiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ÷ıfi_ ‹Î≥ø˘Œ˘fi ‰Î÷ν·Î’ ÿflQ›Îfi ‹˙Ϭ¿ ±‰Î…fiÎ_ ‹˘Ω_fiı ωz÷ ÏÁBfi·˘‹Î_ Œıfl‰ı »ı, ÏÁBfi·˘ ‰Î›fl ‹ÎflŒ÷ Á΋ΠÀıÏ·Œ˘fi ÷flŒ Ω› »ı ±fiı I›Î_ ±ı Œ˘fifi_ V’Ì¿fl ÷ı‹fiı ŒflÌ lÎT› ±‰Î…fiÎ_ ‹˘Ω_‹Î_ Œıfl‰Ì fiάı »ı. Á΋ıfi˘ Œ˘fi ·Î_⁄Î ±_÷flı ˢ› ÷˘ Á_¤‰ »ı ¿ı ωz÷ ÏÁBfi·˘ CÎb_ ¬w_ ±_÷fl ⁄ı ‹Î≥ø˘‰ı‰ ÀΉfl˘ ‰E«ı Ï⁄fi÷ÎflÌ ±Î›Î‹‹Î_ ¿Î’ı, ’HÎ CÎflfiÌ ⁄ËÎfl fiÌ¿‚÷˘ ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î›fl ¿‹ Áı ¿‹ V◊ÎÏfi¿ ±ı@V«ıL… Á‘Ì ÷˘ ·_⁄Î÷˘ ˢ› »ı. ±Î ‰Î›flfi_ ÀıÏ’_√ ¿fl‰_ ‹U¿ı· fi◊Ì. ÀıÏ’_√fiÌ ⁄ı flÌ÷˘ »ı. ÕΛflı@À Àı’ ¿Ëı‰Î÷Ì ’˛◊‹ flÌ÷‹Î_ ±Ï‘¿Ú÷ ¿ı ±fiÏ‘¿Ú÷ ΩÁÒÁ …wflÌ ÀıÏ·Œ˘fifiÎ ⁄Lfiı ‰Î›fl˘fiı ±˘‚¬Ì ¿ÎœÌ ÷ı‹fiÌ ÁÎ◊ı ÀıÏ’_√fiÎ ‰Î›fl˘fi˘ ÕΛflı@À Á_’¿Û ΩıÕı »ı. (…\±˘, ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 1.) ÀıÏ’_√ ‰Î›fl˘ ΩÁÒÁ ’ÎÁı flËı·Î ÀıÏ·Œ˘fifi˘ ˢ›, ±ıÀ·ı ÷ıfiÎ ¶ÎflÎ ±ı ⁄‘˘ ‰Î÷ν·Î’ ÁÎ_¤‚Ì Â¿ı »ı. ±Î ¿Î‹ √·ÌfiÎ fiοı ±Î‰ı·Î V◊ÎÏfi¿ …_¿Âfi ⁄˘@Á ’ÎÁı ¿fl‰Îfi_ ‰‘ ±fi¿>‚ flËı, ’HÎ I›Î_ …÷Î ±fiı¿ ·Î·-·Ì·Î ‰Î›fl˘ ’ˆ¿Ì ÀıÏ’_√ ‹ÎÀıfiÎ ‰Î›fl˘ ¿›Î »ı ÷ıfi˘ ’ο˘ A›Î· ΩÁÒÁfiı ˢ‰˘ Ωı≥±ı. ⁄Ì∞ Á‹V›Î ±ı ’HÎ ¬flÌ ¿ı ÀıÏ’_√ ‰Î›fl˘ ÀıÏ·Œ˘fifiÎ ‰Î›fl˘fi˘ ◊˘Õ˘¿ ¿flLÀ ¬ıÓ«ı, ±ıÀ·ı ÷ı √‚÷fl ‰Î÷ν·Î’fiÎ ±‰Î…fiı ¿ıÀ·ı¿ ±_Âı ‹_ÿ ’ÎÕı »ı ±fiı ‰Î÷ν·Î’ «·Î‰÷Ì Á÷¿Û T›„@÷±˘ ÀıÏ’_√fiÌ √_‘ ’Î‹Ì Ω› »ı. ±Î Ω÷fi˘ Á_› À‚ı ±ı ‹ÎÀı À«Ò¿ÕÌ ⁄ıÀflÌ ‰Õı ¬ÒÀ÷˘ ’Ήfl ÁM·Î› ±Î’Ì ¿flLÀfiı fi˘‹˝· Á’ÎÀ̱ı ·Î‰Ì ÿı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. (…\±˘, hÎÌ…\_ fl_√Ìfi ¿‰fl, ÕΛÎ√˛Î‹ A.) ±‰Î…fiÌ ‹ÎhÎ΋Î_ I›Îfl ’»Ì CÎÀÎÕ˘ ◊÷˘ fi◊Ì. ≥LÕ@Âfi Àı’ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Ì ‰Î›flÀıÏ’_√fiÌ ⁄Ì∞ flÌ÷ ’˛‹ÎH΋Î_ Áfl‚ »ı. ±ËŸ ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î›fl ÁÎ◊ı ÀıÏ’_√ ‰Î›flfi_ ΩıÕÎHÎ ¿fl‰Îfi_ flËı÷_ fi◊Ì, ⁄·¿ı «Î· ‰Î÷ν·Î’ı
ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î›fl‹Î_ ’ÁÎfl ◊÷˘ ¿flLÀ ±ı ‰Î›flfiÌ Œfl÷ı …ı V◊ÎÏfi¿ «_⁄¿Ì› ZÎıhÎ fl«ı ÷ıfi˘ ŒÎ›ÿ˘ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î ZÎıhÎ ÂOÿ˘E«Îfl˘fiÎ_ ωz÷ ÏÁBfi·˘ ’˛ ‹ ÎHÎı ¿flLÀ‹Î_ ◊÷Ì ‰‘CÎÀfiÎ ’√·ı ⁄ÿ·Î÷ _ flËı »ı . ≥LÕ@Âfifi˘ ÏÁ©Î_÷ ¿Î‹ı ·√ÎÕ÷Ì ¿˘≥· …ı‰_ ÀıÏ’_√ ‰Î›flfi_ √Ò_«‚_ ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î›fl ’fl ·’ıÀÌ ÿ˘ ÷˘ ‹Î‹Ò·Ì Áfl¿ÌÀ ‰Õı «_⁄¿Ì› ÏÁBfi·˘fiı ’λÎ_ ωz÷ ÏÁBfi·˘‹Î_ ±fiı ’»Ì ÷ı ÏÁBfi·˘fiı ‹˙Ϭ¿ ÂOÿ˘‹Î_ Œıfl‰Ì ¿Λ »ı . (…\ ± ˘, Á΋ı fi Î ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 2.) ⁄Ωfl‹Î_ ÷ˆ›Îfl ‹‚÷_ ±Î‰_ ÁΑfi ÀıÏ·Œ˘fi Ï’¿±’ ¿˘≥· »ı, …ı CÎHÎÎ_ Àı’ flı¿˘ÕÛfl ÁÎ◊ı ±ıÁıÁflÌ ÷flÌ¿ı ‰ı«Î› »ı. ≥LÕ@Âfi Àı’ ‰Õı ¿ı ’»Ì ÕΛflı@À Àı’ ¶ÎflÎ ’Îfl¿˘ ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î÷ν·Î’ ÁÎ_¤‚‰Îfi_ ¿Î‹ ÷ıfiÎ ‰Hνfi ’fl◊Ì …HÎΛ »ı ±ıÀ·_ Áfl‚ fi◊Ì. ΩÁÒÁfiı ⁄ı Á‹V›Î±˘ fiÕı »ı. ±ı¿ ÷˘ ‰Î›fl ÀıÏ’_√fi_ »À¿<_ …ıfiÎ ‹ÎÀı √˘ÃT›_ ˢ› ±ı T›„@÷ @›Îflı Œ˘fi ’fl ‰Î÷ν·Î’ ¿flı ±ı fiyÌ Ë˘÷_ fi◊Ì. ’ÏflHÎ΋ı ÀıÏ’_√fiÎ V◊‚ı ΩÁÒÁı «˘‰ÌÁı ¿·Î¿ ËÎ…fl flËı‰Îfi_ ◊Λ, …ı ŒÎ‰ı fiÏË. ⁄Ì∞ Á‹V›Î ±ı ¿ı …_¿Âfi ⁄˘@Á …ı‰Ì ’„O·¿ …B›Î fi∞¿ ËÎ…flÌ »^’Ì flά‰Îfi_ Â@› fi◊Ì. ΩÁÒÁÌfiÎ ¿ÎflV÷Îfi̱˘ Ωı ¿ı ⁄Lfiı Á‹V›Î±˘fi˘ ÷˘Õ ¿ÎœÌ «Ò@›Î »ı. ÀıÏ’_√fiÎ V◊‚ı ËÎ…flÌfiÌ ±Î‰U›¿÷Î fi flËı ±ı ‹ÎÀı Â@› ˢ› I›Î_ Á‘Ì …_¿Âfi ⁄˘@Á‹Î_ … ’«ÎÁ-’˘H΢Á˘ ‹ÌÀflfiÌ flıL…fi_ ·Î˜-’Ήfl ÀˇÎLÁ‹ÌÀfl ‹Ò¿Ì ÷ıfiÌ ±ıLÀıfiÎfi˘ »ıÕ˘ ⁄ËÎfl ¿ÎœÌ ·ı‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. (…\±˘, ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 3.) ÏflÁ̉fl ‘flΉ÷˘ ΩÁÒÁ I›Îfl ⁄Îÿ ±ı … ωV÷ÎflfiÎ ±ı¿Îÿ ‹¿Îfi‹Î_ flËÌ ÀˇÎLÁ‹ÌÀfl ¶ÎflÎ ’˛ÁÎÏfl÷ ◊÷˘ ‰Î÷ν·Î’ ÁÎ_¤‚ı »ı. ‹¿Îfi‹Î_ ’HÎ ÷ıHÎı «˘‰ÌÁı ¿·Î¿ ËÎ…flÌ ±Î’‰Ì …wflÌ fi◊Ì. Á΋ÎL› Àı’ flı¿˘ÕÛfl ±Î‰Î ‰Î›flÀıÏ’_√ ‹ÎÀı ¿Î‹fi_ fiÏË, ¿ÎflHÎ ¿ı À>_¿ Á‹›‹Î_ ±ı Àı’fi˘ (‹Ëÿ˚ ±_Âı ¿˘flÌ flËÌ √›ı·Ì Àı ’ fi˘) »ı Õ ˘ ·Î‰Ì ÿı . ‰Î˜ ≥ Á±ı„@À‰ıÀıÕ Àı’ flı¿˘ÕÛfl ‰‘ ±fi¿>‚
flËı »ı. ‰Î÷ν·Î’fi˘ ±‰Î… Á_¤‚Λ I›Îflı … ±ı «Î· ◊Λ »ı ±fiı ‰Î÷ν·Î’ ’Òfl˘ ◊›ı ±Î’˘±Î’ ⁄_‘ ’Õı »ı. ‰Î›flÀıÏ’_√fiÎ Á¿oΩ‹Î_ ·ı‰Î›ı·Ì T›„@÷±ı ¿›Î Œ˘fi fi_⁄fl ’fl ‰Î÷ν·Î’ «·ÎT›˘ ±ı ’HÎ ΩÁÒÁı @›Îflı¿ ΩHΉ_ flèÎ_--±fiı √fi΢‘fi‹Î_ ÷˘ ±ı … ‹ÎÏË÷Ìfi_ ‰‘ ‹Ëk‰ ˢ› »ı. ±ÎfiÎ ‹ÎÀı ’ıfi flÏ…VÀfl fi΋fi_ ¬ÒÏŒ›Î ‰ÌΩb ÁΑfi ‰’flΛ »ı, …ı landline fiÎ À˘fi ÕΛϷ_√‰Î‚Î ±‰Î˝«Ìfi Œ˘fifiÎ Õu±· ÀΘfifiÌ Ï¡@‰LÁÌfiı ‹Î’Ì …ı ÷ı fi_⁄flfiı ±˘‚¬Ì ¿Îœı »ı. fi_⁄flÿÌà ϡ@‰LÁÌ ⁄ı ˢ› »ı ±fiı …ı ÷ı fi_⁄fl ‹…⁄ …\ÿÌ Ë˘› »ı. µÿÎËflHÎ ÷flÌ¿ı ¤Îfl÷‹Î_ fi_. 3 ΩıÕ÷Ì Ï¡@‰LÁ̱˘ ±fiø‹ı 1,447 ËÀ˚{ ˝ ±fiı 697 ËÀ˚˝{ »ı. (…\±˘, ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. 4.) ±ı¿ Ω÷fiÎ Ï¡@‰LÁÌ ¿ÎµLÀfl ÷flÌ¿ı ¿Î›˝ ⁄Ω‰÷_ ’ıfi flÏ…VÀfl ⁄Lfiı Ï¡@‰LÁ̱˘fiÎ ±Î‘Îflı 3 fiÎ ±Î_¿ÕÎfiı ’Îfl¬Ì ·ı »ı. ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi ‹ÎÀı ‰Î›flÀıÏ’_√ ÂOÿ ‰Î’fl‰˘ ±V◊Îfiı √HÎΛ, ¿ı‹ ¿ı ÷ıfiÎ fiıÀ‰¿Û‹Î_ ‰Î›fl ˢ÷˘ fi◊Ì. ±Î‹ »÷Î_ ÷ıfiÎ ‰Î÷ν·Î’˘fi_ ’HÎ ÀıÏ’_√ ¿flÌ Â¿Î› »ı. ¿o≥¿ ±_Âı ¿Î›˝ …flÎ ‹U¿ı· ±ıÀ·Î ‹ÎÀı √HÎΛ ¿ı ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi ±fiı ÷ıfiÎ ⁄ı{ VÀıÂfi ‰E«ı …ı Á_ÿıÂÎ ‰Ëı ÷ı ÁÎ_¿ıÏ÷¿ ¤ÎÊ΋Î_ w’Î_÷Ïfl÷ ◊›ı·Î ˢ› »ı, ‹ÎÀı ÷ı‹fiı ’fl⁄ÎflÎ ±Î_÷fl˘ ÷˘ ‰Î÷ν·Î’ ’S·ı ’Õı fiÏË. ≥·ı@Àˇ˘Ïfi@ÁfiÎ ZÎıhÎı Ωı ¿ı ÿflı¿ ‹U¿ı·Ìfi_ Á‹Î‘Îfi ¿flÌ ±Î’ı ÷ı‰_ ÁΑfi ‰Ëı·_‹˘Õ<_ ¢‘Ì ¿Îœ‰Î‹Î_ ±Î‰÷_ ˢ› »ı. ‹˘⁄Î≥· Œ˘fifiÎ ÀıÏ’_√ ‹ÎÀı ⁄fiı·_ ÁΑfi IMSI-Catcher ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î› »ı. (IMSI ±ıÀ·ı International Mobile Subscriber Identity.) ‹˘⁄Î≥· Œ˘fifi˘ ‹ÎÏ·¿ ÷ıfiÎ ⁄ı{ VÀıÂfi ¶ÎflÎ ‰Î÷ν·Î’ «·Î‰÷˘ ˢ› ±ı ‰¬÷ı IMSI-Catcher ÷ı‹Î_ ‰E«ı «_«’Î÷Ì ËÎ…flÌ ’ÒflΉı »ı ±ıÀ·_ … fiÏË, ⁄·¿ı ’˘÷ı ⁄ı{ VÀı  fi ˢ‰Îfi˘ Õ˘‚ ¿flı »ı . ‰Î÷ν·Î’fiÎ ±ıL¿˘ÏÕo√fiÌ Ï‰Ï‘ ◊÷Ì ’HÎ fl˘¿ı »ı, …ı◊Ì ‰‚Ì ÷ıfi_ ÏÕ¿˘ÏÕo√ ¿fl‰Îfi˘ ’˛ffi fiÏË. ⁄‘˘ ‰Î÷ν·Î’ I›Îfl ’»Ì ‰Î›Î IMSICatcher ’ÁÎfl ◊›Î ⁄Îÿ Áω˝Á ’˛˘‰Î≥ÕflfiÎ ⁄ı{ VÀıÂfifiı ‹‚ı »ı; ±◊ν ÷ ˚ ΩÁÒ Á ı ÁÎ_ ¤ Y›Î ’»Ì ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
55
ÁkÎΉÎfl ⁄ı{ VÀıÂfifiÎ ¿Îfiı ’Õı »ı. ±Î ’˛¿Îflfi_ ÀıÏ’_√ Â@› ⁄fi‰Îfi_ ‹A› ¿ÎflHÎ ±ı »ı ¿ı ‹˘⁄Î≥· Œ˘fiı ⁄ı{ VÀıÂfi Á‹ZÎ ’˘÷ÎfiÌ Ω÷fiı ŒflÏ…›Î÷ ±˘‚¬Î‰‰Ì ’Õı, F›Îflı ⁄ı{ VÀıÂfiı ‹˘⁄Î≥· Œ˘fi Á‹ZÎ ’˘÷ÎfiÌ ±˘‚¬ÎHÎ ÿı‰Ì …wflÌ fi◊Ì. ’ÏflHÎ΋ı IMSI-Catcher ’˘÷ÎfiÌ Ω÷ »^’Ì flÎ¬Ì ⁄ı{ VÀıÂfi ˢ‰Îfi˘ Õ˘‚ ¿flÌ Â¿ı »ı. á ⁄Ï√_√ — ‰Î›flÀıÏ’_√fiÎ_ ÁΑfi˘ hÎÎÏË÷ ’ÎÀafiÎ_ ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î÷ν·Î’˘ Á_¤‚Ήı, ÷˘ ⁄Ï√_√fiÎ_ ÁΑfi˘fi_ ¿Î‹ ⁄ı T›„@÷±˘ ‰E«ı ±Î‹fiıÁ΋fiı ◊÷Î ‰Î÷ν·Î’˘ {Ì·‰Îfi_ »ı. ±_√˛ı∞‹Î_ ⁄√/bug ±ıÀ·ı ∞‰Õ<_--±fiı ÁΫı … ⁄Ï√_√fiÎ_ ÁΑfi˘ ⁄ÎflÁά‹Î_, ’ÕÿÎfiÌ Á‚‹Î_, Œ˚·Î‰fl ‰Î{‹Î_ ¿ı »÷fiÎ ·ıQ’ ÂıÕ‹Î_ »^’Λı·Î_ ∞‰ÕÎ_fiÌ ÁÎ≥{fiÎ_ ˢ› »ı. Ï‹Ïfi ÁÎ≥{ ±Ïfi‰Î›˝ √HÎΛ, ¿ı‹ ¿ı CÎflfiÌ ¿ı ±Î˜ÏŒÁfiÌ «Îfl ÿ̉η˘ ‰E«ı ÷ı±˘ ‰Î÷«Ì÷ ¿flfiÎfl T›„@÷±˘fiÎ Á΄LfiK›‹Î_ ˢ‰Î »÷Î_ fi…flı «Õ‰Î_ fi Ωı≥±ı. ⁄Ï√_√ ‹ÎÀı ΩÁÒÁ˘ √‹ı ÷ı ÁΑfi ‰Î’flı, ’HÎ ÷ı‹Î_ ‰Î‹HÎÎ ¿ÿfi_ ‹Î≥ø˘Œ˘fi ±«Ò¿ ˢ› »ı. ‹Î≥¿ ¶ÎflÎ {̷Λı·˘ ‰Î÷ν·Î’ ΩÁÒÁ Á‘Ì ’ˢӫ‰˘ flè΢, ±ıÀ·ı ‹Î≥¿fiı ‰Î›flfi_ ¿ı ÀˇÎLÁ‹ÌÀflfi_ ΩıÕÎHÎ ±Î’‰_ ’HÎ …wflÌ »ı. ±Î˜ÏŒÁfiÎ Àı⁄· ’flfiÌ VÀıÂfiflÌ‹Î_ ¿ı CÎflfiÎ Õˇ˘∫√ w‹‹Î_ ‰E«˘‰«fiÌ ÏÀ’Θ› fiÌ«ı Ï·ÁÏfi_√ ⁄√ fi΋fi_
56 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
‹ı«⁄Θ@Á ¿fl÷Î_ ±Õ‘Î ¿ÿfi_ ÁΑfi »^’ÎT›_ ˢ› I›Î_◊Ì ⁄ËÎfl Á‘Ì ‰Î›flfi_ √˘’fiÌ› flËı÷_ ¿fiı@Âfi ¬ıÓ«‰_ Â@› fi ⁄fiı. ‹Î≥¿ ÁÎ◊ı ±ı‰ı ‰¬÷ı ÁÒZ‹ ÀˇÎLÁ‹ÌÀflfi˘ ’HÎ ⁄_ÿ˘⁄V÷ ¿fl‰˘ ’Õı »ı. (…\±˘, fl_√Ìfi ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹‹Î_ B.) ‹Î≥¿ ¶ÎflÎ {Ì·Î÷Î ‰Î÷ν·Î’fiı ±Î‰_ ÏÁ_√· ‰Î˜À ¿fl÷Î_ ’HÎ ±˘»Ì Z΋÷Ή΂_ ÀˇÎLÁ‹ÌÀfl hÎÌÁı¿ ‹ÌÀfl Á‘ÌfiÎ ±_÷flı ’˛ÁÎÏfl÷ ¿flÌ Â¿ı »ı. ·Î_⁄˘ Á‹› ÷ı ¿Î‹ fi ±Î’ı, ¿ÎflHÎ ¿ı ⁄ıÀflÌfi˘ ’Ήfl ‰Ëı·˘‹˘Õ˘ ¬ÒÀÌ ’Õı »ı. ΩÁÒÁfiı fi‰Ì ⁄ıÀflÌ fiά‰Îfi˘ ‹˘¿˘ ¤ÎB›ı … ‹‚ı, ±ıÀ·ı CÎHÎÌ ‰¬÷ Ï·ÁÏfi_√ ⁄√fiÎ_ ÀˇÎLÁ‹ÌÀflfiı Ï’{˘≥·ı„@Àˇ¿/piezoelectric ’˛¿ÎflfiÎ VŒÏÀ¿ ‰Õı ÁF… ¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î VŒÏÀ¿fi˘ √HΑ‹˝ ±ı »ı ¿ı ÷ıfiı ‰Î˜SÀı… ±Î’˘ I›Îflı ÷ı ¿o’ı ±fiı ¿o’Ή˘ I›Îflı ‰Î˜SÀı… ’ıÿÎ ¿fl‰Î ·Î√ı. ‰Î÷ν·Î’fiÌ ÁεLÕ ±ıfi∞˝ ÷ıfiı ¿o’Ήı »ı, ±ıÀ·ı ÀˇÎLÁ‹Ìflfiı ±ı ¿o’fi˘ ¶ÎflÎ …wflÌ ‰Î˜SÀı… ‹‚Ì flËı »ı. ÀˇÎLÁ‹ÌÀflfiÌ ‹›Î˝Ïÿ÷ ¿ı’ıÏÁÀÌ Ωı÷Î_ ‰Î˜SÀı… ◊˘Õ˘ ˢ› ÷˘ ’HÎ ¿Î‹ «Î·ı. ⁄Ï√_√ ‹ÎÀı ’Á_ÿ ¿flΛı·Î CÎflfi˘ ¿ı ±Î˜ÏŒÁfi˘ … ’Ήfl ÁM·Î› ‰Î’flı ÷ı‰Î_ ’HÎ ΩÁÒÁÌ ÁΑfi˘ »ı. ≥„LŒÏfiÀÌ ⁄√ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷_ ÁΑfi ⁄Ï√_√fi˘ ¤˘√ ⁄fifiÎfl T›„@÷fiÎ ÀıÏ·Œ˘fi‹Î_ ÏflÁ̉flfiÎ ‹Îµ◊’ÌÁfiÌ ±_ÿfl Ï⁄flÎ…ı »ı. (…\±˘, fl_√Ìfi ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹ fi_. C.) ≥„LŒÏfiÀÌ ⁄√
±’ √˘ÃT›Î ’»Ì ÷ıfiÎ ⁄˘ÕÛfiı ‰Îfl_‰Îfl ¬˘·‰Î‹Î_ ±Î‰÷_ ÁÒZ‹√˛ÎËÌ ‹Î≥ø˘Œ˘fi »ı, …ıfiı ‹Îµ◊’ÌÁ‹Î_ «˘flÌ»^’Ì◊Ì fi◊Ì. ‹ÎŒ¿ÁflfiÎ ±‹¿ Á_Ωı√˘‹Î_ ‰ÌΩb ⁄√ ωfiÎ ’HÎ √˘ÃT›Î ’»Ì ΩÁÒÁ ÷ıfiı ¿Î›Î˝„L‰÷ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ’ı·Ì @›Îflı¿ ’Îfl¿˘ ‰Î÷ν·Î’ ÁÎ_¤‚Ì Â¿Î› »ı. ±ÎfiÎ ‹ÎÀı T›„@÷fi˘ Œ˘fi fi_⁄fl ΩıÕÌ «˘yÁ ’˛¿Îflfi_ Àı’ flı¿˘Õı˝Õ ‰’flÎ÷Ì ’©Ï÷fiı ÕΛflı@À ÁεLÕ Á‰ı˝≥·LÁ ¿Ëı »ı. (…\±˘, ÏÁBfi· ‹˘¿·ı »ı. ≥„LŒÏfiÀÌ ⁄√ ÷ıfiÎ …‰Î⁄‹Î_ ±ı fl_√Ìfi ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹‹Î_ G.) ‰Î÷ν·Î’ F›Î_ «Î·÷˘ ˢ› ÀıÏ·Œ˘fifiÌ flŸ√ ‰√ÎÕ÷Î Ï‹¿ıÏfi{‹fiı Ïfi„Wø› ⁄fiÎ‰Ì ÿı ±ı ÷flŒ ÕΛflı@Âfi· ’ıflÎ⁄˘Ï·¿ ÏÕ ÷ο‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı, »ı ±fiı ’˘÷ÎfiÎ ‹Î≥ø˘Œ˘fifiı „V‰« ±Î˜fi ¿flı »ı. ÏflÁ̉fl …ıfiÎ ’fl {Ì·Î÷Î_ ‹˙Ϭ¿ ±‰Î…fiÎ_ ‹˘Ω_ ‰E«˘‰«fiÎ I›Îfl ⁄Îÿ ÀıÏ·Œ˘fifiÎ ≥LVÀ%‹ıLÀ ’fl ±Îfl΋ Œfl‹Î‰÷_ ŒÌÕ Ë˘fi˝‹Î_ Á_√ÏÃ÷ ◊Λ »ı ±fiı ÁCÎfi ⁄fiı »ı. ÏÕÂfi_ ’Õu_ ˢ› ÷˘ ’HÎ ∞‰_÷ ⁄fiı·Ì ·Î≥fi ¶ÎflÎ ΩÁÒÁfiı ‹˘œ<_ ‰Î÷ν·Î’ ¿flfiÎflÎfiÌ ÏÿÂ΋Î_ ‹Î_Õı·_ ˢ‰Îfiı ·Ì‘ı ⁄Ï√_√‰Î‚Î CÎfl‹Î_ ¿ı ±Î˜ÏŒÁ‹Î_ ◊÷Ì ⁄‘Ì ‰Î÷«Ì÷ ±ÎÁ’ÎÁfiÎ hÎÎ_ÁÎ ¬ÒHÎı◊Ì ±Î‰÷˘ ⁄ÌΩı ¬·ı·w’Ì ±‰Î… Á_¤‚Î÷Ì flËı »ı. ±ËŸ ÀˇÎLÁ‹ÌÀflfiÌ …wfl fiÏË. ⁄ıÀflÌfiÌ ÷ıfiÎ ŒÌÕ Ë˘fi˝ Á‘Ì ’ˢӫı fiÏË. ±Î‹ »÷Î_ ÁεLÕ ’HÎ fiÏË. ≥„LŒÏfiÀÌ ⁄√ ’˘÷ÎfiÎ ‹Î≥ø˘Œ˘fifiı ÁÏø› Á‰ı˝≥·LÁfi˘ ÷flÌ¿˘ ωÂıÊ ¿flÌfiı ±ı V◊‚˘ ‹ÎÀı ±fi¿>‚ »ı flά‰Î ±ı@V«ıL…fi˘ ¿flLÀ ‰Î’flı »ı. ¿ı F›Î_ ÀˇÎÏŒ¿fiÎ C΢ÓCÎÎÀ …ı‰Î ωZÎı’¿Îfl¿ ±‰ÎΩı ◊÷Î fi◊Ì. ’Ήfl ÁM·Î›fi˘ ’˛ffi Ë· ¿fl‰ÎfiÌ ⁄Ì∞ flÌ÷ ±ı »ı á ‹Î≥ø˘‰ı‰/·ıÁfl V’Λ ⁄Ì‹ — ±ı¿ flÁ’˛ÿ Ï¿VÁ˘ — ¿ı CÎflfiÌ ›Î ±Î˜ÏŒÁfiÌ „V‰« Œfl÷ıfiÎ ’˘·ÎH΋Î_ ⁄Ï√_√fiÎ ⁄ÌΩ Ï‰r›© ’»Ì 1945 fiÎ ±_÷ı flÏ›fi Áfl¿Îflı ‹˘V¿˘ ÁΑfifiı √˘Ã‰Ì ÷ıfiı „V‰«‹Î_ …÷Î ‰Î›fl˘ ÁÎ◊ı ΩıÕÎHÎ ¬Î÷ı ±‹ıÏfl¿ÎfiÌ fi‰Ì V◊’Λı·Ì ±ı·«Ì ¿«ıflÌfiı ·Î¿ÕÎ ±Î’Ì ÿ˘. (…\±˘, fl_√Ìfi ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹‹Î_ D.) „V‰« ⁄˘ÕÛfiÌ ±ı¿Îÿ ¬Ì·Ì ’HÎ Ωı ⁄ËÎfl Õ˘¿Î÷Ì Ë˘› ÷ıfiı ÿÒfl ’fl ¿˘÷flı·Ì ±‹ıÏfl¿fi flÎ…‹ƒÎ ¤ıE»ÎfiÎ ’˛÷Ì¿ ÷flÌ¿ı ¿flÌ I›Î_ ÀˇÎLÁ‹ÌÀflfiÌ ±ıLÀıfiÎfi˘ Ï⁄·¿<· ±ı‰Î … ÿı¬Î‰fi˘ ¤ıÀ ±Î’Ì. ωr›©‹Î_ ¬¤ı¬¤Î Ï‹·Î‰Ìfiı …‹˝fiÌ Á΋ı »ıÕ˘ ⁄ËÎfl ¿ÎœÌ ¿Λ »ı. ·Õı·Î ⁄Lfiı ÿı¢ ‰E«ı ÃoÕÎ ›©fiÎ_ ‹˘V¿˘ ¬Î÷ıfi˘ ±‹ıÏfl¿fi ÿÒ÷ΉÎÁ... ±‹¿ Á_Ωı√˘‹Î_ ¬Ò_ÀÎ/spike ‹_ÕÎHÎ ◊‰Î ·ÎB›Î_ Ë÷Î_. ±Î‹ »÷Î_ …ı‰_ V’Î≥¿-‹Î≥ø˘Œ˘fi ⁄Ï√_√ ±‹ıÏfl¿Î ¤˘‚‰Î›_ ±fiı flÏ›fi ‹ÎÀı ‰‘ ±fi¿>‚ flËı »ı--¬ÎÁ ¤ıÀ ÷ıHÎı V‰Ì¿ÎflÌ ·Ì‘Ì. ÁÎ÷ ‰Ê˝ ¿flÌfiı ±ı ‰ Î V◊‚ı ¿ı F›Î_ Á ‘ Ì ±ı flÎ…‹ ƒ Î ±‹ı Ï fl¿fi ⁄_ ‘ ⁄ÎflHÎı ◊÷˘ ‰Î÷ν · Î’ flÎ…ÿÒ÷fiÎ ±P›ÎÁ¬_Õfiı ¢¤Î‰÷Ì ⁄Î…\fiÎ w‹‹Î_ ÁÎ_¤‚‰Îfi_ ¿ı flËÌ, F›Î_ CÎHÎÌ ‰Îfl ±√I›fiÌ flı¿˘ÕÛ ¿fl‰Îfi_ Â@› ⁄fiı. ±Î ⁄ıÿ˘ ’HÎ ›˘Ω÷Ì Ë÷Ì. ±Î¬flı ‹Î≥ø˘Œ˘fifiı ÏÕˇÏ·_√ ‹ÂÌfi ‰Õı 1952 ‹Î_ ±ı·«Ì ¿«ıflÌfiÌ ’fi— ’ÎՉ΋Î_ ±Î‰ı·Î ¿ÎHÎÎ ‹ÎflŒ÷ ...±fiı I›Î_ fl¬Î›ı·Ì ÿ̉ηfiÌ ’λ·Ì ÷flŒ◊Ì ±‹ıÏfl¿fi flÎ…‹ƒÎ. ¬Ò_’ÎT›Î ⁄Îÿ ÷ıfi˘ »ıÕ˘ ÿ̉ηfiÌ ±Î√·Ì ÷flŒ ‹ÎhÎ fi΋ ’Òfl÷˘ ¿Îœ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. (…\±˘, hÎÌΩ fl_√Ìfi ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹‹Î_ E.) √˘Ã‰HÎ ÁËı… ¿œo√Ì √HÎΛ, »÷Î_ hÎÎ_Á‹Î_ ·À¿÷Ì »Ï⁄ …ı‰Ì ±ÎÕ ’λ‚ V’Î≥¿fi_ ‹˘œ<_ fiÌ¿‚ı ÷˘ ÷ıfiÌ ËÎ…flÌ …·ÿÌ K›Îfi ’fl ±Î‰÷Ì fi◊Ì. V’Î≥¿ ‹Î≥ø˘Œ˘fifiÎ …‹Î ¬Î÷ı ‹Î_ÕÌ Â¿Î÷Ì ‰Î÷ ±ı ¿ı À«Ò¿ÕÎ_ Ï·ÁÏfi_√ ⁄BÁfiÌ Áfl¬Î‹HÎ̱ı ÷ı @›Î_› ‰‘ Áı„LÁÏÀ‰ »ı. ±Î˜ÏŒÁ‹Î_ CÎHÎÌ ±ı@VÀıLÂfi ·Î≥fi˘ ÁÎ◊ı ¿Î‹ ’ÎÕ÷_ ÁΩ‰À ‰¬÷ı Á’˛‹ ı ¤ıÀfiÌ ’˘· ¬Ò·Ì. flÎ…‹ƒÎfiÌ ¤Ì÷fl‹Î_ ÀıÏ·Œ˘fifi_ EPABX ⁄˘ÕÛ Ë˘› ÷˘ ÷ıfiÌ Áfl¿ÌÀ ‰E«ı ⁄Ï√_√ ±fifiÎÿ/resonance ’ıÿÎ ¿fl÷_ ’˘·ÎHÎ Ë÷_ ±fiı ÷ı ÁΑfi ›˘B› …B›Î±ı ŒÌÀ ¿flÌfiı ’HÎ ‰Î÷ν·Î’˘ ±Î_÷flÌ ’˘·ÎH΋Î_ ‘Î÷fiÌ ’÷flÌ …ı‰˘ ÕΛΡ΋ Ë÷˘. ±‹ıÏfl¿fi ¿Λ »ı. (…\±˘, fl_√Ìfi ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹ F.) ±Î ¬ÒÏŒ›Î flÎ…ÿÒ÷fiÎ ±P›ÎÁ¬_Õ‹Î_ …ı ’HÎ ‰Î÷«Ì÷ ◊Λ ÷ıfi˘ ±‰Î… Ëfl¿÷ ·Î_⁄˘ ‰¬÷ »ÎfiÌ flËı »ı, ¿ı‹ ¿ı EPABX fi_ ÁıÀÕΛΡ΋fiı ¿o’Ή÷˘ Ë÷˘. Á_¤Ï‰÷’HÎı flV÷ÎfiÌ ÁÎ‹Ì ΩL›±ÎflÌ 2007 á ÁŒÎflÌ á
57
⁄Î…\fiÎ ‹¿Îfi‹Î_ Á_÷Λı·Î flÏ›fi ΩÁÒÁ˘ ‹Î≥ø˘‰ı‰fi˘ ’Ήfld· ÂıflÕ˘ ±ı ÕΛΡ΋ ’fl ÷ο÷Î Ë÷Î ±fiı ’flΉÏ÷˝÷ ◊÷Î_ ‹˘Ω_fiı ÀˇÎLÁÕuÁfl ‰Õı {Ì·Ì ÷ı‹fiı ±‰Î…fiÎ_ ‹˘Ω_‹Î_ Œıfl‰Ì fiά÷Î Ë÷Î. À>_¿‹Î_, ‹Î≥ø˘‰ı‰fi˘ ÂıflÕ˘ ÷ı‹fiÎ ‹ÎÀı V’Λ ⁄Ì‹ Ë÷˘. flÏ›fi˘±ı ÷ı‹fi_ »À¿o √˘Ã‰‰Î ‹ÎÀı ±‹ıÏfl¿fi ÿÒ÷ΉÎÁfiı ÏÁøıÀ ±ıLÕ ¿˘„LŒÕı„L›· ‰Î÷ν·Î’fi˘ ±fifiÎÿ …L‹Î‰÷Î flÎ…Ï«éfiÌ ¤ıÀ ±Î’‰Îfi_ …wflÌ ⁄L›_, ’HÎ ±ı‰Ì flÌ÷ı ¬ÒÏŒ›Î ÁΑfi fl˘’‰Îfi_ ÿfl ‰¬÷ı Â@› ˢ÷_ fi◊Ì. ΩÁÒÁ˘ I›Îflı ‹˘ÏfiÀÏfl_√ ËıÂfiÎ CÎflfiÌ ¿ı ±Î˜ÏŒÁfiÌ ⁄ÎflÌfiÎ ¿Î«fiı ÕΛΡ΋ ÷flÌ¿ı ‰Î’flÌ ·ıÁfl flΛŒ· ¿Ëı‰Î÷Î ÁΑfi ‰Õı ÷ıfiÎ ’fl ·ıÁflfi_ V’Λ ⁄Ì‹ ÷οı »ı. (…\±˘, fl_√Ìfi ’Îfiı ÕΛÎ√˛Î‹‹Î_ H.) ‰Î÷ν·Î’fi˘ ±‰Î… ¿Î«fiı ‹_ÿ ±Î›Î‹‹Î_ ‘˛ÒΩ‰ı »ı, ’HÎ ·ıÁflfi˘ Áı„LÁÏÀ‰ ÂıflÕ˘ ÷ı ‘˛Ω Ò flÌfiı {Ì·Ì ’˘÷ÎfiÌ ¿o’Á_A›Î ÷ıfiÎ ±fiÁ‘_ Îfi‹Î_ ⁄ÿ·ı »ı. Áˆ©Î_Ï÷¿ flÌ÷ı Ωı÷Î_ ±ı T›‰V◊Î ÀÌfifiÎ ⁄ı fi‚οÎfl ÕO⁄Î ±fiı ÿ˘flÌ ‰Õı ⁄΂¿˘ ‹ÎÀı ⁄fiΉ‰Î‹Î_ ±Î‰÷Î fl‹¿ÕλΒ ÀıÏ·Œ˘fi ¿fl÷Î_ …\ÿÌ fi◊Ì. ±ı¿ ÕO⁄΋Î_ ⁄˘·Î÷Î ÂOÿ˘fi˘ ±‰Î… ÀÌfifiı ¿o’Ήı, ±ıÀ·ı ÷ı V’_ÿfi˘ ÿ˘flÌ ‹ÎflŒ÷ ⁄ÌΩ ÕO⁄ÎfiÎ ÀÌfi‹Î_ ‘˛ÒΩflÌ ’ıÿÎ ¿flı »ı ±fiı ÷ı ‘˛ÒΩflÌ ÂOÿ˘w’ı Á_¤‚Λ »ı. ⁄ıµ ÕO⁄ÎfiÎ_ ÷Ï‚›Î_fi_ ’÷v_ ÕΛΡ΋ ÷flÌ¿ı ‰÷ı˝ »ı. ΩÁÒÁÌ ‹ÎÀı ¿flÎ÷Ì √˘Ã‰H΋Î_ ·ıÁfl ⁄Ì‹ ±ı ÿ˘flÌ »ı. ±ı¿ ÕΛΡ΋ ⁄ÎflÌfi˘ ¿Î« »ı, F›Îflı ·ıÁflfiÎ ÏflÁ̉flfi_ ÀˇÎLÁÕuÁfl ±ı ⁄ÌΩı ÕΛΡ΋ »ı. ±ı¿ ‰Î÷
58 á ÁŒÎflÌ á ΩL›±ÎflÌ 2007
ÿı¬Ì÷Ì »ı — ÀˇÎÏŒ¿fi˘ C΢ÓCÎÎÀ, ‰Îfl_‰Îfl ¬Ò·⁄_‘ ◊÷Î ⁄ÎflHÎÎfiÌ ±»ÎÕ’»ÎÕ, Ï·Œ˚ÀfiÌ CÎflıflÎÀÌ ‰√ıflı ±‰ÎΩı ¿Î«fiı F›Î_ ‘˛ÒΩT›Î fi ¿fl÷Πˢ› I›Î_ … V’Λ ⁄Ì‹ ‰Õı ΩÁÒÁÌ ¿flÌ Â¿Î› »ı. ¨À ÷ıfiÎ ’fl Á‰ÎflÌ ◊÷Ì fl˘¿‰Î œı¿Î_ ¿Îœı ÷˘ ‹ÎHÎÁ Á‰ÎflÌ ¿fl‰Î ‹ÎÀı ¿Î_ÃÎ ⁄fiΉı ÷ı‹ ΩÁÒÁÌfiÎ_ …ıÀ·Î_ µ’¿flH΢ »ı ±ıÀ·Î_ … ÷ı‹fiÎ_ ‹ÎflH΢ ’HÎ ⁄L›Î_ »ı. ÿÎ.÷. ¨«Î V‰flfi˘ high-pitched (Á_¤‰÷— ±lÎT›) ±‰Î… ¿Îœ÷_ ±ı„LÀ-V’Λ ⁄Ì‹ ÁΑfi ⁄ÎflÌfiÎ ¿Î«fiı Á÷÷ ‘˛Ω Ò T›Î ¿flÌ ÷ıfiÌ ÂOÿ˘…L› ¿o’ÎflÌfiı Õˢ‚Ì fiάı »ı. ÀıÏ·Œ˘Ïfi¿ ‰Î›flÀıÏ’_√fiı fl˘¿÷Î VøıQ⁄·fl Œ˘fi ÷˘ ΩHÎÌ÷Î »ı. ‹˙Ϭ¿ ÂOÿ˘fiÎ_ ωz÷ ÏÁBfi·˘fiı ÷ı flŒıÿŒı ¿flı »ı. Á΋Π»ıÕÎfi˘ ÏÕVøQ⁄·fl Œ˘fi ±V÷T›V÷ ÏÁBfi·˘fiı ŒflÌ ø‹‰Îfl √˘Ã‰Ì ÷ı‹fiı ±◊˝’ÒHν ÂOÿ˘fi_ V‰w’ ±Î’ı »ı. ÿ̉η‹Î_ »^’Î_ ’ÎÕı·Î_ ⁄Ï√_√fiÎ_ ÁΑfi˘fiı ¢‘‰Î ‹ÎÀı «˘yÁ ¿o’Á_A›ÎfiÎ_ ‹Î≥ø˘‰ı‰ ’˛ÁÎÏfl÷ ¿fl÷_ ÿı¬Î‰ı ‰ı@›Ò‹ @·Ìfifl …ı‰_ ÁΑfi ‰’flΛ »ı. @›Î_¿ ’HÎ √M÷ ÀˇÎLÁ‹ÌÀfl ˢ› ÷˘ ÷ıfi_ ÏÁBfi· ⁄‹b_ Ωıfl ’¿ÕÌ ‹Î≥ø˘‰ı‰fiÎ ’˛‰ÎË‹Î_ ¬·ı· ’ÎÕı »ı ±fiı ’˘÷ÎfiÌ ËÎ…flÌ ±ı flÌ÷ı ¬S·Ì ’ÎÕÌ ÿı »ı. ≥·ı@Àˇ˘Ïfi¿ ΩÁÒÁÌfi_ ZÎıhÎ ⁄ı ËflÌŒ˘fiÌ flıÁ …ı‰_ »ı. ±ı¿ ÷flŒ ΩÁÒÁÌ ‹ÎÀı fi‰Î ’˛¿Îflfi_ ÁΑfi ⁄fiΉ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı, ÷˘ ⁄Ì∞ ÷flŒ ±ı ΩÁÒÁÌfiÌ fl˘¿◊΋ ‹ÎÀı fi‰_ ’˛Ï÷¿Îfl¿ ÁΑfi ‰Ëı·_‹˘Õ<_ ’HÎ ±«Ò¿ ¢‘Ì ¿Îœ‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı. ±Î ÿ˘ÕV’‘ν Ëo‹ıÂfiÌ »ı, …ıfi˘ ±_÷ fi◊Ì.á