vzw Climaxi Beleidsplan 2021-2025
Redactie: Filip De Bodt, Katrin Van den Troost, Piet De Baere, Sarah Hutse Intern Leescomité: Meg Scheppers, Katrin Van den Troost, Sarah Hutse, Stefaan Verbeek, Wim Schrever, Stephanie Staïesse, Floriane Montcriol, Wiebe Eekman. Extern Leescomité: Leen Van Der Vorst (Expertisecentrum Sociale Innovatie Hogeschool VIVES), Katrien Van Poeck (doctor in de pedagogische wetenschappen en master in het sociaal werk aan het Centrum voor Duurzame Ontwikkeling (CDO).
INHOUD - Inleiding en stand van zaken. (p 3) Hoe kwam dit beleidsplan tot stand Relatie met vorige plannen - Omgevingsanalyse: het probleem van de 21ste eeuw vindt weinig draagvlak (p 4) Klimaatopwarming: het dringend aspect (p 4) Projecties (p 9) Koolstofbudget (p10) Klimaat in de vrije markteconomie (p 12) Negatie (p 12) Vragen (p 13) Antwoorden (p 15) - Visie en missie. (p 18) Missie (p 18) Visie (p 18) Participatief burgerschap (p 18) - Van missie naar functies en rollen. (p 22) Gemeenschapsvormende functie (p 22) Maatschappelijke bewegingsfunctie (p 24) Rollen: verbindende rol (p 26) Kritische rol (p 27) Laboratoriumrol (p 27) - Strategische en operationele doelstellingen. (p 29) Verbindende rol (p 29) Kritische rol (p 31) Laboratoriumrol (p 33) Lokale groepen (p 33) - Opvolging bemerkingen Visitatiecommissie. ( p 35) Aanbevelingen (p 35) Verbetersuggesties (p 36) - Kerngegevens (p. 40) Financieel (p 40) Personeel (p 47) Activiteiten (p 48) - Zelfevaluatie (p 50) - Beoordelingselementen (p 53) - Organisatie en structuur (p 73)
2
Inleiding en stand van zaken.
Hoe kwam dit beleidsplan tot stand?
- Organisatie van 2 weekends voor vrijwilligers en bestuur op 3 & 4/11/2018 en 21 & 22/09/2019. Vastleggen van wat we niet en wel willen zijn. - Eerste finalisatiestuurgroep op 06/11/2019 - Conferentie Klimaat, een sociale uitdaging op 16/11/2019: laatste actualiteit en omgevingsanalyse met Pieter Huybrechts (VUB-IPCC) en Sacha Dierckx (denktank Minerva). Werkgroepen rond vakbonden, landbouw, energie en actievoeren tijdens de namiddag. - Mails en telefoons met Wervel, Boerenforum, Greenpeace en ABVV-Oost-Vlaanderen rond het opzetten van concrete samenwerkingsprojecten. - Vergadering met Katrien Van Poeck (CDO-Gent) rond educatiestrategie op 20/12/19. - Mails, telefoons en vergaderingen met lokale groepen. - Algemene Vergadering met goedkeuring op 23/12/19 te Gent.
Relatie met andere beleidsplannen.
vzw Climaxi werd erkend in 2011 met een eerste beleidsplan. Toen werd omstandig uitgelegd wat onze visie was en hoe we cijfermatig zaken gingen verwezenlijken: zoveel thema’s, zoveel brochures per jaar, zoveel activiteiten… Bij het tweede beleidsplan werd de fusie met de Vlaamse afdeling van Friends Of The Earth verwerkt en beschreven we de werkwijze die tijdens deze fusiebesprekingen uitgediept werden. Het nieuwe decreet was voor ons een gelegenheid om beide plannen kritisch onder de loep te nemen en vooral te leren uit ervaringen, juiste en foute beslissingen in het verleden, nieuwe invalshoeken van het decreet. Er werd weinig gewijzigd aan visie- en missie, maar er wordt vrij veel structureel anders aangepakt en er groeide door de tijd extra aandacht voor educatiestrategie, interne structuur en doelstellingen, kwaliteitszorg etc. Rond dit beleidsplan werd meer overlegd en er is meer tijd in geïnvesteerd. Opmaak: er werd zoveel mogelijk geprobeerd om het aangereikte sjabloon te gebruiken. Vermits een aantal noodzakelijke illustraties niet in het sjabloon in te brengen zijn werd daar regelmatig vanaf geweken. Binnen het sjabloon wordt dan verwezen naar de betreffende hoofdstukken.
3
Omgevingsanalyse: het probleem van de 21ste eeuw vindt te weinig draagvlak In het kader van dit beleidsplan organiseerde Climaxi op 16/11/19 in Gent een conferentie om de feiten op een rijtje te zetten, te bekijken hoe dringend actie tegenover klimaatwijziging is, hoe we het draagvlak kunnen verbreden en hoe we de link met de sociale kwestie kunnen maken. De visie van vzw Climaxi zegt namelijk sinds 2011: “Voor Climaxi is de klimaatkwestie fundamenteel een sociale kwestie en vergt ze fundamentele, structurele sociale veranderingen. Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid baseert zich op de principes van participatief ecologisch burgerschap, zelforganisatie, de opbouw van alternatieven via samenwerkingsverbanden met andere organisaties en bewegingen, en een emancipatorische opvatting van (milieu)educatie, gericht op het vergroten van actiecompetentie en zelfbepaling.”
Klimaatopwarming: Het dringend aspect
Volgens Philippe Huybrechts, co-hoofdauteur van het zesde IPCC-klimaatrapport, glacioloog en klimatoloog aan de VUB, is het probleem zeer dringend. De fysische actuele stand van zaken geeft dit mee. Een broeikaseffect is een normale eigenschap van de atmosfeer rond onze aarde. Een aantal gassen komen daar in minieme mate in voor en zorgen voor een beschermend omhulsel dat zonnewarmte gedeeltelijk doorlaat en vasthoudt. Zonder die gassen zou de temperatuur op aarde – 20° zijn. Vanaf de negentiende eeuw werd een versterking van dat effect waargenomen door wetenschappers. Sinds de industriële revolutie is die stijging spectaculair. Wat CO2 betreft stijgen we sinds 2000 van 380 naar 415 ppm (deeltjes per miljoen) in 2019. Deze concentratie van CO2 is de hoogste sinds 800.000 jaar en vermoedelijk zelfs de hoogste sinds 3 miljoen jaar.
Daardoor steeg de temperatuur op aarde met 1° tussen 1880 en 2018. 2016 was het warmste jaar ooit, 2018 het vierde warmste. 18 van de 19 warmste jaren vonden plaats
4
in de 21ste eeuw. In BelgiĂŤ is dat niet anders, integendeel, hier steeg de temperatuur met 2,3 graden sinds de industriĂŤle revolutie (1830).
In 2013 was het volgens het IPCC met 95-100 % zeker dat de mens verantwoordelijk is voor die opwarming. Ondertussen vermeldt het wetenschappelijk tijdschrift Nature Climate Change in 2019 dat men dit met 99,99 % zeker is. 71 % van de menselijke activiteiten die daar voor verantwoordelijk zijn is het gebruik van fossiele brandstoffen. Andere factoren zijn ontbossing (9 %), de spijvertering van herkauwers (4 %), mest (4%), Cement productie (2 %), afval (3 %), rijstvelden (2 %) en andere. Deze situatie wordt verder in de hand gewerkt door andere milieuproblemen die een cumulerend effect hebben op de draagkracht van de planeet: verminderde biodiversiteit, afvalproblemen, gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen,‌
5
Een van de belangrijkste indicatoren is het afnemen van het ijs op aarde. Sinds 1980 zien we afname van het Noordpoolijs. Dit heeft een versterkend effect op de klimaatopwarming zelf.
Verder is er de wereldwijde terugtrekking van gebergtegletsjers over de ganse planeet.
6
De Morteratsch gletsjer in de Alpen is volledig uit evenwicht en zal zich volgens Huybrechts nog 1 kilometer blijven terugtrekken, zelfs als de klimaatopwarming zou stoppen: het bewijs dat we zaken in gang gezet hebben die niet meer te stoppen zijn, onafhankelijk van wat er ook zou gebeuren.
Ook de ijskappen reageren op wat er gebeurt: het jaarlijks massaverlies van de Groenlandse Ijskap is verdubbeld voor de periode 2006-2015 ten opzichte van 19972006 en verdrievoudigd voor de Arctische ijskap. Op de dia zien we de dikteverandering van de kappen. Wat rood is werd ongeveer een halve tot anderhalve meter dunner.
7
Dit heeft uiteindelijk zijn effect op de stijging van het zeeniveau dat momenteel 2,5 keer sneller stijgt dan in de twintigste eeuw: 3,6 mm per jaar tussen 2006 en 2015. Ook dit is een component die traag reageert: “Het komt traag in gang maar het zal nog zeer moeilijk te stoppen zijn. Dit kan nog honderden tot duizenden jaren doorgaan.” zegt Huybrechts.
Projecties
De opwarming zal tegen het einde van deze eeuw waarschijnlijk rond de 2° graden schommelen, tenzij er een zeer stringent klimaatbeleid komt. De opwarming zal na 2100 verder gaan. Zo een stringent beleid moet een sterke reductie inhouden en eindigen in een negatief scenario waarbij CO2 uit de lucht gehaald wordt. Als we de zaken verder op zijn beloop laten eindigen we in 2100 met een stijging van ongeveer 4° C. Die opwarming verloopt niet overal op dezelfde manier: méér op het land dan boven het water en naar gelang de ligging, afhankelijk van welke politiek men voert: een vergaande reductie (links) of alles op zijn beloop laten (rechts). In dat geval arriveren we aan ongeveer 10° C boven Noordpoolgebied, met verder smelten van de ijskappen, méér opwarming als gevolg enz.
8
Ook het neerslagpatroon verandert en zorgt voor bijkomende problemen en de gevolgen zullen het ergst zijn in streken die voor die opwarming nauwelijks verantwoordelijk zijn.
9
Het zeeniveau kan tussen de 26 en de 92 centimeter stijgen. België sluit nauw aan bij dit gemiddelde.
Koolstofbudget
Vanuit deze gegevens berekende het IPCC het koolstofbudget: de hoeveelheid CO2 die we nog kunnen gebruiken om onder een bepaald niveau van opwarming annex temperatuurstijging te blijven. CO2 heeft een lange levensduur en zal dus nog honderden jaren in de lucht blijven. Dat betekent dat we het opwarmingsniveau enkel kunnen stabiliseren, maar voorlopig niet kunnen terugdraaien. Een bepaald temperatuurdoel hangt af van de totale hoeveelheid uitstoot, niet van occasionele verminderingen in bepaalde kortere periodes. Op deze figuur zien we dan ook waar we met welk scenario eindigen in de loop naar 2100.
Als we rekening houden met het verleden, dan hebben we nu nog een budget van 250 gigaton. Aan de uitstoot van 10 gigaton per jaar kunnen we dus nog 25 jaar doorgaan, tot 2038. Indien we de engagementen van Parijs volgen zitten we rond dezelfde periode al boven 1,5° C. Tegen 2100 zitten we dan aan 3° C, tenminste als alle beloftes gehouden worden. Als we gewoon aan het huidig ritme verder doen is onze koolstofreserve binnen tien jaar opgesoupeerd. De beloften die in Parijs gedaan zijn, zijn dus niet voldoende om de zelf opgelegde norm van een maximale stijging van 1,5° te bereiken. Het volledige budget is tegen 2030 opgebruikt door de 4 grootste regio’s. Willen we onder die 1,5° C blijven dan is een nul uitstoot tegen 2050 een must.
10
Klimaat in de vrije markteconomie.
Het introduceren van een consequente klimaatpolitiek binnen een vrije markteconomie is niet eenvoudig. De aard zelf van deze economie is namelijk dat de kans dat iets geproduceerd wordt toeneemt met de winst die er kan op gemaakt worden (Sacha Dierckx/Denktank Minerva). Men produceert niet om de noden te lenigen die er zijn maar om de winst die er kan mee gemaakt worden. Daarom werd deze economie jaren omhuld, in een sandwich gepropt, door overheidsbegeleiding en beperkingen. Via de politieke weg kozen inwoners politici die probeerden om facetten van deze markten in mindere of meerdere mate te beperken, te stimuleren of te organiseren. Daar is de laatste jaren steeds minder sprake van. De actoren binnen deze economie gaan meer en meer hun gang zonder begeleidend kader. De overheid treedt terug en laat meer en meer over aan de markt zelf. Een wereldwijde concurrentieslag duwt overheden in het hoekje en dwingt hen tot méér en méér stimulansen voor aandeelhouders en minder voor mensen die ze nodig hebben om mee te zijn. Zelfs een liberale econoom als Paul De Grauwe stelt: “Wie denkt dat het klimaatprobleem zich zelf zal oplossen dankzij technologische evoluties heeft niets van het vrije marktsysteem begrepen”
Negatie
Economische actoren en bij uitbreiding de ganse bevolking reageren dan ook op zeer verschillende wijze. Er ontstaat een soort van democratische paradox, zegt Katrien Van Poeck (Centrum voor Duurzame Ontwikkeling UGent) waarbij er grotendeels eensgezindheid is over de sense of urgency maar weinig over het te volgen pad naar oplossingen toe (http://dx.doi.org/10.1080/13504622.2014.966659). Wetenschappelijke kennis wordt door sommigen niet aanvaard en oplossingen worden gecontesteerd.
11
Wat klimaat betreft komt men dan, volgens Sacha Dierckx van denktank Minerva tot een aantal groepen: - Klimaatontkenners: mensen die nog steeds geloven dat er niets aan de hand is. Een moeilijk te bereiken groep waar men veel energie kan instoppen met weinig resultaat. - Klimaatnihilisten: mensen die denken dat het toch al te laat is, dat ze er zelf niets kunnen aan doen, dat andere werelddelen het moeten oplossen. - Zelfverklaarde Klimaatrealisten: mensen die de situatie onderschatten en denken dat we er gaan komen mits technologische vooruitgang of andere niet in te schatten evoluties. Door deze confrontatie van verschillende meningen komen we tot wat Sacha Dierckx benoemt als een mainstream klimaatbeleid. Een klimaatbeleid dat de bestaande machtsverhoudingen intact laat en dus niet ingrijpt in de bestaande onrechtvaardige sociale verhoudingen. Dat beleid is grotendeels gebaseerd op groene subsidies (voor energie, vernieuwbouw, hernieuwbare energie en taksen (rekeningrijden, BTWverhogingen‌) die daar tegenover staan.
Vragen.
Rond de effectiviteit van dit beleid kan men een aantal vragen stellen. Is dit voldoende? Kan een systeem gebaseerd op eeuwige groei samengaan met klimaatdoelstellingen? Heel wat academici stellen dit toch in vraag. Sinds 2005 is het aandeel van hernieuwbare energie in Europa gestegen maar het blijft beperkt tot 17 %. Als deze stijging zich op deze manier doorzet hebben we nooit genoeg hernieuwbare energie om de CO2 reductie van ongeveer 50 % tegen 2030 door te zetten. Kan men de bestaande machtsverhoudingen ongewijzigd laten en hopen dat men op die manier resultaat zal behalen? Volgens Climaxi is het naĂŻef om te geloven dat de financiĂŤle sector (https://www.fairfin.be/nl/tenkostevanhetklimaat) , de autofabrieken, het vliegtuigwezen, de fossiele brandstoffenindustrie en andere zich plots een gedragsverandering eigen zullen maken. Dat zien we aan de huidige lobbymachines . De Britse krant The Guardian publiceerde er onlangs een volledig dossier rond: https://www.theguardian.com/environment/2019/oct/10/exclusive-carmakersopponents-climate-action-us-europe-emissions en men hoeft maar aan de veeteeltindustrie te denken en aan de branden in het Amazonewoud. Wordt het resultaat sociaal? Daartoe dienen we deze vraag enigszins provocatief wat te detailleren. Gaan we rekeningrijden invoeren terwijl het openbaar vervoer afgebouwd wordt? Gaan we vernieuwbouw stimuleren terwijl 190.000 mensen wachten op een sociale woning?
12
Gaan we de energiemultinationals stimuleren terwijl gezinnen de rekening betalen? Gaan we consumptiebelastingen verhogen terwijl arme gezinnen dit nu al niet aankunnen? “De klimaatverandering vormt een enorme bedreiging voor de mensenrechten en de democratie. Enkel rijken zullen met de gevolgen kunnen omgaan, en dat leidt tot ‘klimaat-apartheid’”, stelt de speciale VN-rapporteur voor Extreme Armoede en Mensenrechten. Zelfs het onrealistische “best-case scenario” - met een opwarming van 1,5 graden tegen 2100 - brengt extreme temperaturen naar veel regio’s, stelt het rapport. Hele bevolkingsgroepen worden bedreigd met voedselonzekerheid, werkloosheid en ziekte. Volgens rapporteur Philip Alston zullen miljoenen mensen moeten kiezen tussen verhongeren en migreren. Het Jaarboek Armoede 2019 analyseert dit jaar: “Onderzoek bevestigt nu dat mensen in armoede een kleinere ecologische voetafdruk hebben dan mensen hogerop de inkomensverdeling.” Dat becijferden Petra Zsuzsa Lévay en Josefine Vanhille (UAntwerpen) met collega’s van het Federaal Planbureau en anderen op basis van de PEACH2AIR data. Deze databank koppelt consumptie- en inkomensgegevens vanuit het Huishoudbudgetonderzoek 2014 aan informatie over broeikasgasuitstoot verbonden aan elke consumptiecategorie. Ook al wegen meer vervuilende consumptiecategorieën (zoals energie en huisvesting) zwaarder door in de uitgaven van arme huishoudens, toch hangt de consumptie van de rijkste 10% van de bevolking samen met dubbel zoveel broeikasgasuitstoot dan de consumptie van de armste 10%. Subsidiëring van elektrische auto’s zal bijvoorbeeld grotendeels ten goede komen aan de hoogste inkomens. In Nederland berekende de overheid dat de laagste 10 % van de inkomens veel meer betalen voor klimaatbeleid dan de hoogste 10 %.
13
Ten koste van? Slotvraag is de kostprijs van zo een mainstream klimaatbeleid. Dit gaat eerst en vooral ten koste van landen in het Zuiden die beschouwd worden als onze toeleveranciers van goederen en waar de klimaatopwarming nu al voor verschrikkelijke droogte en andere rampen zorgt. Ook technologische oplossingen zoals elektrische auto’s zorgen voor vb. enorme kobaltontginning op plaatsen waar kinderarbeid nog dagelijkse kost is. Biobrandstoffen zorgden tot nu toe voor het vergroten van honger in de wereld omdat ze voedingsgewassen verdringen (https://www.oxfamnovib.nl/nieuws/biobrandstofveroorzaakt-honger) Méér en méér klimaatnachtmerries (overstromingen Frankrijk en Venetië als laatste voorbeelden, de huidige wintertemperatuur op Australië, smeltend ijs, droogte in Afrika) komen op ons af.
Antwoorden.
Volgens Climaxi en heel wat wetenschappers vormt een mainstream klimaatbeleid een gevaar. Méér en meer alarmerende berichten over uitsterven van diersoorten, natuurrampen, ziektes, hittegolven, doden, lawines en co bereiken ons. Angst vormt evenwel geen goede voedingsbodem voor politieke en gedragsverandering. Climaxi onderscheidt zich van bewegingen die gebaseerd zijn op schrik en gaat met deze thema’s kritisch en rationeel om. We hoeven de waarheid niet te verhullen maar we moeten er ons voor hoeden om ze te overdrijven of om de geesten van de inwoners er eenzijdig mee te winnen. Sommige uitspraken van klimaatjongeren zoals Greta Thunberg (I want you to have fear) en groepen zoals Extinction Rebellion zijn hierop, naar de smaak van Climaxi, iets te hard gebaseerd. Ze zorgen volgens ons voor minstens evenveel tegenreactie en een soort angst waar mensen door verlamd geraken. Mensen vechten dan tegen een scenario maar niet meer voor motiverende en verbindende scenario’s. Vooral ook doordat er vaak op een geïndividualiseerde en moraliserende manier gesproken wordt over oplossingen. Mensen voelen zich persoonlijk aangevallen (waar wij begrip kunnen voor opbrengen als het bvb. gaat om mensen die zich geen dure, ecologische alternatieven kunnen permitteren – zoals een gesubsidieerde maar nog steeds zeer dure Tesla – maar die wel zien en voelen hoe het openbaar vervoer jaar na jaar slechter wordt door besparingen). Een verbindend, motiverend, enthousiasmerend en collectief verhaal ontbreekt al te vaak. Rond armoede maakte prof. Vranken een model dat ook makkelijk op klimaat toe te passen is: https://sensibilisatiearmoede.weebly.com/model-vranken. Vaak worden mensen op klimaat aangesproken vanuit een individueel schuldmodel. Onze kritiek op ‘mainstream’ klimaatbeleid is er eerder een die aansluit bij het maatschappelijk schuldmodel. Rampenscenario’s zijn veel gebruikt in Hollywood en mogen voor ons daar blijven of moeten op zijn minst gecounterd worden/ samengaan met positieve initiatieven.
14
Climaxi zet liever in op een gewenste evolutie waarbij de klimaatopwarming moet leiden tot een socialer en ecologischer maatschappij in zijn geheel. De klimaatbeweging moet ook leren kritisch naar zichzelf kijken: de huidige tegenreactie komt er niet alleen van georganiseerde groepen, er is niet alleen een probleem van regeringen die niet volgen: de klimaatbeweging is er tot op heden niet genoeg in geslaagd om een voldoende groot deel van de bevolking achter zich te krijgen. Volgens Climaxi kan dat draagvlak alleen vergroten als de tegenstelling tussen onzekerheid en klimaatmaatregelen opgeheven wordt. Mensen raken zowel cultureel als economisch in een onzekere positie waarbij schrik overheerst en men soms vijandig komt te staan tegenover de klimaatbeweging of mogelijke klimaatoplossingen. Climaxi is er van overtuigd dat méér jobzekerheid, het wegwerken van armoede en versterking van het sociaal vangnet kunnen bijdragen tot een oplossing. Dat betekent ook dat we sterke openbare diensten hebben. Climaxi heeft een sterke afdeling in de Denderstreek, waar de regionale groep het ook op zich neemt om deze verbanden te leggen. Net zoals in Frankrijk (Gele Hesjes) zorgt onzekerheid daar voor negativiteit, extreemrechts stemgedrag en grote sociale problemen. Kinderarmoede klimt er tot cijfers van 25 procent. Openbare diensten (zwembaden, belastingdiensten, openbaar vervoer, energieleveranciers, jobs) verdwenen er als sneeuw voor de zon. Centralisatie naar de grote steden zorgt voor problemen bij slecht openbaar vervoer en dure benzine. Een positieve klimaatpolitiek moet ook mentaal en fysiek welzijn vooropzetten. Productiviteitsopbrengsten zouden kunnen omgezet worden in zaken als leefbaar werk en arbeidsduurverkorting die in het algemeen zorgen voor een gezondere bevolking. We zouden kunnen evolueren naar een lokale en gezondere landbouw en visserij waarbij minder vernietigende methodes gebruikt worden omdat de producenten of aanvoerders een betere en eerlijke prijs krijgen. Samen met de klimaatsverandering kan het democratisch deficit aangepakt worden. Mensen zouden opnieuw zeggenschap kunnen krijgen over hun eigen leven en andere democratische vormen als participatieve democratie moeten gelanceerd worden als aanvulling van de representatieve democratie: particratie, kloof met de kiezer, moeilijke regeringsvormingen, focussen op electorale scores in plaats van het aanpakken van de problemen, uit de hand gelopen vergoedingen en partijfinanciering… Het zijn allemaal zaken die op veel kritiek stuiten in onze maatschappij, waarbij het zoeken van oplossingen voor de klimaatcrisis nieuwe politieke structuren kunnen met zich meebrengen. Het zou zonde zijn om deze kansen te laten liggen. Climaxi kwam na een bevraging van meer dan duizend inwoners vijf jaar geleden tot een aantal punten die wij essentieel vinden bij het realiseren van gelijk welk klimaatprogramma: - publieke investeringen in (sociale) woningbouw - herdenken van de ruimtelijke ordening - collectieve renovatie wijk per wijk - het STOP-principe hanteren (eerst stappen, dan fietsen, dan openbaar vervoer, dan privé-vervoer)
15
- korte keten stimuleren - coöperatieve en lokale energie - een openbare klimaatbank met maatschappelijke opdracht - regulering via dwingende uitstoot- en levensduurnormen - werkbaar werk en sociaal vangnet Climaxi is er van overtuigd dat er daardoor méér maatschappelijk draagvlak komt voor een consequente klimaatpolitiek en wil die verbreding van het draagvlak opnemen in zijn toekomstige plannen. Die oplossingen zullen ook betaalbaar moeten zijn, dus kan men niet anders dan raken aan de fundamenten van de markt: Een wereldwijde concurrentieslag duwt overheden in het hoekje en dwingt hen tot méér en méér stimulansen voor aandeelhouders die met de winst gaan lopen en daardoor niet collectief bijdragen tot de sociale zekerheid. Zo heeft de overheid zelf minder en minder publieke middelen om de nodige publieke investeringen te doen voor haar inwoners (o.a. voor openbaar vervoer, sociale woningbouw, coöperatieve energievoorzieningen,....).
16
Missie en Visie. In 2011 formuleerde Climaxi zijn missie en visie. Er zijn weinig redenen om een fundamentele koerswijziging door te voeren, integendeel zowel de dringendheid van de verandering als het creëren van het nodige draagvlak zijn méér dan actueel. Er zijn kleine veranderingen aangebracht, op basis van de ervaring van de laatste jaren. Ze scherpen grotendeels de focus aan waar Climaxi zich op richt. Bij de actuele voorstelling van de missie/visie vind de lezer in het rood wat toegevoegd werd en in het rood tussen haakjes wat verdwijnt: zo nemen we vb. niet meer de verdediging op van alle mogelijke onderdrukte groepen en focussen we meer op ons beleidsplan. Onderaan werd de politieke opdracht/missie van het eerste beleidsplan vervolledigd door een actuele kijk op educatie die ook onze opdracht is, vermits die ons onderscheidt van anderen en we die ernstig willen nemen.
Missie
Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid is een sociale beweging die wil bijdragen aan de realisatie van een proces van sociaal-ecologische verandering in de richting van een duurzame, solidaire en sociaal rechtvaardige maatschappij. Dit is een maatschappij waarin het niveau van democratische participatie in politieke, culturele en economische aangelegenheden substantieel hoger is dan vandaag, en waarin er grotere sociale en politieke gelijkheid is. Dat is één van de belangrijkste sleutels om het klimaatvraagstuk op een effectieve en sociaal rechtvaardige wijze aan te pakken. Daartoe onderneemt Climaxi eigen campagnes gericht op bewustzijnsverandering en beleidsbeïnvloeding. Ze neemt ook gericht initiatieven die groepen en individuen kunnen bijeenbrengen en verbinden om samen te ageren rond specifieke punten die binnen haar visie en beleidsplannen passen. Ze verdedigt de belangen van (alle) onderdrukte en uitgesloten groepen, in het bijzonder zij die het hardst getroffen zijn door de klimaatproblematiek, en tracht hun eisen en noden een sociaalecologische invulling te geven.
Visie
Voor Climaxi is de klimaatkwestie fundamenteel een sociale kwestie en vergt ze fundamentele, structurele sociale veranderingen. De laatste jaren toonden aan dat het draagvlak voor de strijd tegen klimaatverandering niet evident is. De link met het sociale moet dat draagvlak verbreden. Climaxi baseert zich op de principes van participatief ecologisch burgerschap, zelforganisatie, de opbouw van alternatieven via samenwerkingsverbanden met andere organisaties en bewegingen, en een emancipatorische opvatting van (milieu)educatie, gericht op het vergroten van competentie en zelfbepaling.
Accent op participatief ecologisch burgerschap.
Het participatief ecologisch burgerschap, zoals Climaxi dat voorstaat, tracht burgerschap op een actieve, politieke en democratische manier in te vullen. Burgerschap gaat om meer dan het nemen van bewuste (consumptie)beslissingen in de private sfeer, en om
17
meer dan het aanknopen van goede relaties met mensen die dichtbij wonen. Het betekent actieve deelname aan debatten over essentiële maatschappelijke kwesties, in de publieke sfeer. Het veronderstelt de erkenning van conflicten en de poging om daar op een democratische manier mee om te gaan. Wij denken dat dergelijke democratische participatie van het grootste belang is om voldoende betrokkenheid van groepen burgers te genereren. Climaxi tracht methoden te ontwikkelen en initiatieven te nemen om die participatie te versterken, en daardoor tegelijk ook voldoende druk uit te oefenen om ervoor te zorgen dat de verandering sociaal rechtvaardig is en de verzuchtingen van gewone mensen en mensen in sociaal kwetsbare posities erkent. Centrale principes van participatief ecologisch burgerschap zijn zelforganisatie, educatie doorheen de praktijk, politisering en het scheppen van publieke ruimtes van pluraliteit en verschil, waarin alle democratische opinies die de mensenrechten respecteren aan bod komen.
Opbouw van alternatieven via samenwerkingsverbanden.
Wetenschappers stellen immers vast dat veel sensibiliseringscampagnes van NGO’s en overheden tot weinig veranderingen leiden in het gedrag van mensen. Ze spreken over de zogenaamde kloof tussen kennis en gedrag. Volgens ons is er echter een probleem met de wijze waarop ze die kennis en dat gedrag invullen. Kennis heeft doorgaans betrekking op de toestand van de planeet als zodanig, en gedrag gaat over individuele veranderingen van consumptiepatronen. Vanuit onze praktijk merken we dat de boodschap van individuele sensibiliseringscampagnes inderdaad weinig wordt opgepikt. Mensen die kennis hebben van de ernst van de klimaatcrisis voelen zich veeleer verlamd in hun handelen dan dat ze perspectieven zien van verandering. Ze weten niet hoe ze zelf kunnen bijdragen aan de noodzakelijke sociaalecologische verandering. Het perspectief van individuele gedragsverandering stoot op scepticisme, zelfs bij mensen die in de feiten vegetarisch eten, geen auto hebben of letten op hun aankopen. Sensibiliseringscampagnes zetten weinig zoden aan de dijk zolang er structureel niets verandert en zijn daarenboven vaak paternalistisch, zo stellen veel mensen. Climaxi benadert het klimaatvraagstuk daarom bewust vanuit een ‘maatschappelijk schuldmodel’ in plaats van het ‘individueel schuldmodel’ dat overwegend schuilt achter het mainstream klimaatbeleid. Deze termen zijn ontleend aan het zgn. ‘model Vranken’ over verschillende benaderingen van de armoedeproblematiek maar zijn ook zeer bruikbaar om onze visie op het aanpakken van de klimaatproblematiek te verduidelijken. Waar het mainstream klimaatbeleid en sommige uitspraken/praktijken van NGO’s, ‘klimaatjongeren’, enz. al te vaak focussen op individuele gedragsverandering en het culpabiliseren van individuen voor hun ecologische voetafdruk zonder daarbij altijd de achtergrond en concrete levensomstandigheden van die mensen in rekening te brengen (individueel schuldmodel); wil Climaxi focussen op de maatschappelijke structuren, systemen en machtsverhoudingen die klimaatverandering voortbrengen (maatschappelijk schuldmodel). In plaats van op individuele sensibiliseringscampagnes, zetten we daarom in op het collectief opbouwen van alternatieven via samenwerkingsverbanden.
18
Emancipatorische (milieu)educatie Hierbij aansluitend kiest Climaxi voor een opvatting van milieueducatie die het individualiserende en moraliserende overstijgt, die zich beroept op emancipatorische pedagogische opvattingen en gericht is op het versterken van de actiecompetentie van mensen. De kennis die daarbij centraal staat, is niet zozeer die over de ernst van de klimaatcrisis, maar wel over de maatschappelijke grondoorzaken ervan, mogelijke maatschappelijke alternatieven en strategieën om die te realiseren. We merken dat veel mensen vooral meer nood hebben aan ‘analytische’, ‘sociologische’ en ‘politiekstrategische’ kennis. Dat soort kennis kan hen ook helpen om zichzelf te organiseren, zich alternatieven te verbeelden en samen met anderen in de publieke sfeer te ageren. Aansluitend bij het accent op participatief, ecologisch burgerschap kiest Climaxi uitdrukkelijk voor een vorm van burgerschapseducatie die Lawy & Biesta ‘burgerschapals-praktijk’ (‘citizenship-as-practice’) noemen, in plaats van het dominante ‘burgerschap-al-verworvenheid’ (‘citizenship-as-achievement’) (https://philpapers.org/rec/LAWCTE-2). Zoals Katrien Van Poeck aantoonde met haar analyse van enkele Climaxi documentaires (https://elmmagazine.eu/issue-22013/sustainable-citizenship-as-practice/) willen we mensen – vooral zij die vaak geen stem hebben en zij die het hardst getroffen worden door de klimaatproblematiek – betrekken in concrete acties waarin ze samen zoeken naar oplossingen. Dit verlegt de focus van ‘kwalificatie’ en ‘socialisatie’ – nl. het aanleren van de juiste competenties en attitudes die mensen zouden nodig hebben vooraleer ze hun rol als burger kunnen opnemen – naar ‘subjectificatie’ of subject-wording. Door burgerschap te zien als een praktijk en mensen volop kansen te bieden zich in burgerschapspraktijken te engageren, willen we vorming aanbieden die emancipatorisch is. Het is een vorm van educatie die inwerkt op de persoon: het geeft onze personaliteit of subjectiviteit vorm evenals kwaliteiten als zelfstandigheid, empathie, kritische gezindheid, enz. Dit stelt ons in staat op een zelfstandige en volwassen manier in de wereld te staan, niet als object van andermans bedoelingen en wensen maar als subject van eigen handelen. Deze subjectificatiefunctie van educatie krijgt volgens Biesta vandaag onvoldoende aandacht (https://www.sam-network.org/video/what-really-matters-in-education). Dit is een vorm van ervaringsleren die steeds vertrekt vanuit concrete problemen van concrete mensen en het zoeken naar en experimenteren met oplossingen daarvoor. Zoals John Dewey in 1938 al schreef in zijn boek ‘Experience and Education’, zijn het inderdaad heel concrete ‘probleemsituaties’ – die ons confronteren met het feit dat onze gewoonlijke manier van doen niet langer vol te houden is – die het vertrekpunt zijn om iets nieuws te leren. Vorming gebeurt dan via het onderzoeken, bestuderen van die probleemsituaties (‘inquiry’) en het experimenteren met mogelijk oplossingen. De ruimte voor ‘informeel leren’ die Climaxi creëert via haar gemeenschapsvormende en maatschappelijke bewegingsfunctie (zie verder) stelt ons in staat om heel concrete probleemsituaties op het spoor te komen en mensen samen te brengen om samen op zoek te gaan naar en te experimenteren met mogelijke oplossingen. In de context van de klimaatproblematiek is ruimte creëren voor onderzoeken, bestuderen en experimenteren meer dan ooit cruciaal. Wetenschappelijke kennis over het klimaatprobleem wordt meer en meer ontkend en gecontesteerd – zelf al is die gebaseerd op sterke evidentie en een brede wetenschappelijke consensus. In deze tijden van zgn. ‘post-truth’ (http://www.nature.com/news/post-truth-a-guide-for-the
19
perplexed-1.21054; https://doi.org/10.1080/13504622.2018.1496404) wil Climaxi blijven inzetten op de haar kenmerkende mix van enerzijds een grondige analyse van de best beschikbare wetenschappelijke feiten, juridische aspecten en anderzijds een blijvende aandacht voor wat het probleem en de diversiteit aan mogelijke oplossingen betekent voor concrete mensen die ermee te maken krijgen. Immers, zelfs wanneer we het eens zijn over de feiten in verband met klimaatverandering betekent dit nog niet dat daaruit slechts één bepaalde oplossingsrichting zou volgen. Samen nadenken over en experimenteren met mogelijke oplossingen, uitzoeken wie daarvan beter/slechter wordt en de verschillende en vaak tegenstrijdige opvattingen en belangen met elkaar confronteren zijn aspecten die het vormingswerk van Climaxi kenmerken (zie bv. deze analyse van Katrien Van Poeck: http://dx.doi.org/10.1080/13504622.2014.966659) en die cruciaal zijn voor het overwinnen van de democratische paradox die het klimaatbeleid – en bij uitbreiding educatie eromtrent – vandaag zo lastig maken. Onze verbindende, kritische en laboratoriumrol (zie verder) gaan daarbij hand in hand.
20
Van missie naar functies en rollen Vanuit zijn missie koos de Algemene Vergadering van Climaxi er voor een aantal in het decreet afgelijnde functies en rollen op te nemen. Climaxi wil een maatschappijverandering zien die start vanuit een aantal groepen. We bundelen hun belangen en/of interesses, maken discussiefora, proberen mogelijke eisen een duwtje te geven in structurele richting en mobiliseren voor een ander beleid vanuit de overheid én het opnieuw zelf in handen nemen van een aantal dingen. (Zie omgevingsanalyse deel 2) Kort gezegd: wij gaan voor het sociaal aspect van de strijd tegen de klimaatverandering, voor de combinatie van ecologie en sociale acties en de concretisering daarvan in concrete werkpunten. Op dat laatste vlak kiezen we voor de openbare discussie van zoveel mogelijk geïnteresseerden in plaats van voor politieke lobbying. Climaxi speelt zijn standpunten door naar politici en zoekt bondgenoten, maar is geen lobbyorganisatie die daar het grootste deel van zijn tijd in steekt. Daar zijn andere organisaties voor zoals de Klimaatcoalitie bijvoorbeeld. We trekken maatschappelijke debatten open en gaan met mensen die in de praktijk staan in gesprek. Wat betekent klimaatverandering voor boeren, vissers, arbeiders? Door het debat open te trekken en met open blik en dialoog het veld in te gaan brengen we discussie naar voren. Om dit te realiseren kiezen we voor twee functies: de gemeenschapsvormende functie en de maatschappelijke bewegingsfunctie. Dit zijn onze prioritaire functies. Climaxi doet ook regelmatig aan cultuur en is voorstander van alle mogelijke cross-over vormen, maar creëert daarom nog geen cultuur en werkt geen echt beleid uit in die richting. We vervullen een leerfunctie (via onze documentaires vb.) maar creëren niet echt een doelstellingenplan rond leeromgevingen. Deze laatste twee functies beschouwen we als secundair.
Gemeenschapsvormende functie
Om maatschappelijke beweging te maken heeft Climaxi individuen nodig die groepen vormen. De visie en missie van Climaxi wordt via een goede communicatiestrategie bekend gemaakt aan individuen die we willen aantrekken om deel te nemen aan (binnen het beleidsplan) zelfsturende groepen. Daarin onderscheiden wij: Lokale groepen: ze worden ondersteund door Climaxi via expertise en financiële middelen. Ze voeren het beleidsplan mee uit en krijgen binnen dat plan ruimte om hun eigen ideeën te realiseren. Via onze eigen structuren (nieuwsbrief, mails, gesprekken) bereiken we hen. Elke groep heeft een contactpersoon mee vanuit de personeelsploeg. Lokale groepen bestaan uit geëngageerde mensen die in een stad/dorp een klimaat gerelateerde problematiek willen aanpakken. Deze groep toont aan dat klimaat dichtbij een issue is en organiseert zich volgens zelforganisatie en democratische waarden. De lokale groepen vormen mee het beleidsplan en voeren dit ook mee uit. Deze samenwerking maakt het mogelijk voor lokale groepen om zelf nieuwe initiatieven op te starten binnen ons kader.
21
Thematische groepen of netwerken: mensen, organisatoren of bewegingen die zich inzetten rond visserij, Greenwashing, landbouw en andere onderwerpen (Haven van Antwerpen, kernenergie) waar Climaxi een goede relatie wil mee onderhouden. Rond onze thema’s organiseren we samen met hen avonden of evenementen, al dan niet in samenwerkingsverbanden. We houden nauwe contacten om samen te kunnen ageren indien nodig en geven hen inspraak in onze beleidsplannen en acties. We geven samen publicaties uit als brochures of het jaarlijkse visserijblad. We zetten een deel van onze werking samen op en proberen hen ook te enthousiasmeren voor onze andere acties. Lokale actiecomités: N42, groepen tegen boskappingen, Parkveldgroep Leuven, acties rond plastic in Antwerpse haven, actiecomités rond privatiseringen of afbouw van openbare dienstverlening. We steunen hen met expertise, verspreiding van hun materiaal en acties via onze kanalen en mobiliseren mee waar we kunnen, o.m. rond mogelijke juridische acties. Het is de bedoeling ze tegelijkertijd warm te maken. In deze actiecomités brengen we de sociale aspecten naar voor. We hameren op democratische principes en betrekken verschillende partijen om actie te voeren. Vakbonden: we blijven goede contacten onderhouden met vakbonden van arbeiders, bedienden, vissers en boeren. Daarbij hanteren we niet de strategie van het overleg met nationale koepels maar werken we bottom-up via bepaalde afdelingen en groepen die het dichtst bij de organisatie staan (Boerenforum, Life-voor kleine vissers, ABVV-OostVlaanderen,…). Samen met hen lanceren we punctuele initiatieven en streven we naar een samenwerking op lange termijn. Mobiliserende koepels: Climaxi werkt loyaal mee met koepels en groepen die de mobilisatie rond klimaat schragen (Klimaatcoalitie, Extinction Rebellion, Youth for Climate etc.) maar probeert ook daar in de besluitvorming de aandacht te focussen op de sociale onderwerpen en behoudt zich het recht voor, om zich conform met zijn visie en missie kritisch op te stellen. Internationale samenwerking: we werken samen met Friends Of The Earth en andere internationale koepels (Bloom, Slow Food, Life, Wereld Sociaal Forum). Met Friends Of The Earth hadden we een bijeenkomst ter voorbereiding van dit beleidsplan. We spraken af dat we meer gebruik gaan maken van informatie die zij verspreiden. Tegelijkertijd gaan we meer publiceren in het internationaal netwerk. Nele Mariën zal als verbindingsvrouw een selectie maken van interessante onderwerpen. Zij wil ook teksten van Climaxi vertalen naar het Engels om ze internationaal te ontsluiten. De absolute prioriteit gaat naar onze plaatselijke groepen: die proberen we maximaal tot ontplooiing te brengen. Gemeenschappelijke actie voeren heeft maar zin indien je zelf een stevige partner bent met een lokale of thematische basis. Plaatselijke groepen vergaderen minimum drie keer per jaar met de eigen mensen, organiseren minstens drie activiteiten en verspreiden het nationale materiaal. Op basis daarvan worden werkingsmiddelen toegekend. Groepen kunnen voor hun thema’s ook nationale prioriteit en ondersteuning vragen. Wij willen hiermee geen hiërarchische selectiestructuur opzetten maar er wel voor zorgen dat de beweging meer samenhang krijgt.
22
Op al deze plaatsen dragen we de Climaxi-visie uit en proberen we te werken met zoveel mogelijk directe contacten. We brengen er de geest van open discussie en verbreding van verschillende thema’s naar voor, steeds met het doel voor ogen om een verbinding tussen het sociale en het ecologische te verwezenlijken of daar vooruitgang in te boeken. Waar het kan probeert Climaxi voor samenhang te zorgen door evenementen te verrijken met culturele aspecten. Vergaderingen worden aantrekkelijker gemaakt met streekproducten en een losse sfeer die de samenhang bevordert. Regelmatig worden Algemene Vergaderingen (dringende zaken) en bredere weekends (denkwerk en bredere discussie) georganiseerd. Tijdens deze laatste wordt een open programma opgezet dat een mix is van acties, cultuur en discussie. Climaxi stimuleert bij zijn lokale groepen het oprichten of delen van ontmoetingsplaatsen. In Z.O.-Vlaanderen wordt vergaderd in vzw ’t Uilekot (Herzele), Oostende heeft een samenwerking met 0666 en het Klein Verhaal, Antwerpen bouwde samen met anderen Toko uit. Dit loopt niet altijd van een leiden dakje, maar de wil is er om deze strategie uit te breiden en op die manier Climaxi ook zichtbaarder te maken. Climaxi probeert ook voortdurend cross-over te werken rond zijn thema’s. In de visserij is er in het door ons uitgegeven Het Visserijblad plaats voor uiteenlopende standpunten van individuen, belangengroepen, overheden. Ook daar wordt een cross-over gerealiseerd naar gezelligheidsaspecten (recepten) en cultuur (bijdragen van muzikanten en auteurs). Dat maakt het geheel verteerbaarder voor de mensen aan de basis waar we willen mee werken. Climaxi probeert er door de samenwerking met verschillende groepen voor te zorgen dat er niet altijd voor eigen kerk of publiek gesproken wordt. Die culturele en andere aspecten zijn cruciaal om dit te bereiken. Tegelijkertijd hanteren we een taalgebruik dat eenvoudig, duidelijk en toegankelijk is en proberen we zoveel mogelijk containerbegrippen te vermijden. Wij dragen de waarden verdraagzaamheid, vrijheid, gelijkwaardigheid, verbondenheid en verantwoordelijkheid hoog in het vaandel. Wij organiseren activiteiten die daar een uiting van zijn. Het zijn gemeenschapsvormende activiteiten: met ons aanbod hopen we bij te dragen aan de permanente bewustmaking van de medemens. We zetten in op het behoud of de versterking van het sociaal weefsel in de buurten en gemeenschappen waar we actief zijn.
Maatschappelijke bewegingsfunctie
Om zijn doel te bereiken hanteert Climaxi verschillende actievormen: betogingen, petities, kleine prikacties, fietsacties, publicaties, film als actievorm, juridische acties, persberichten, artikels… De groepen waar we mee werken zijn dezelfde als die die opgesomd zijn bij de gemeenschapsvormende functie. We maken geen keuze of voorkeur tussen verschillende actievormen die al dan niet bij verschillende groepen passen. Wel is Climaxi er van overtuigd dat een actie slaagt indien
23
voldoende diverse elementen aan bod komen: dossierkennis, prikacties, brede steun en juridische actie. Climaxi probeert deze ingrediënten te integreren tot een goed actiemodel en vult acties van zijn doelgroepen eventueel aan om de mix compleet de maken. Deze mix is gestoeld op de ervaring van Climaxi. We kunnen gerust fier op zijn dat we op dit vlak een beweging zijn die regelmatig resultaten binnen haalt: het opschorten van de invoer van pangasius via een hub in Zeebrugge, het verbod op elektrisch vissen door het Europees parlement, de bescherming van de bossen in D’Hoppe en recent nog in Zottegem, succesvolle interventies in de media. Dossierkennis: bij mogelijke acties wordt een dossier gewikt en gewogen en wordt zoveel mogelijk informatie verzameld. Via Trendstop gaan we steeds na wat de economische kracht van eventuele bedrijven is en vlooien we de politieke contacten of netwerken uit. Een bedrijf met veel reserves zal op die manier op minder mededogen moeten rekenen dan een bedrijf met weinig reserves en veel tewerkstelling. Climaxi bouwde een goed netwerk op van specialisten en gebruikt regelmatig insideinformatiebronnen. Rond onze actie bij de branden in het Amazonewoud konden we bijvoorbeeld rekenen op de informatie van medewerkers daar. Prikacties: prikacties zijn dikwijls nodig om een actie in de pers te brengen of om reacties los te weken. In de pers geraken is nog altijd de meest efficiënte manier om een zaak op de publieke agenda te krijgen. Brede steun: Een actie die brede steun geniet komt beter in de aandacht van politiek, media en bevolking. We proberen dan ook altijd een element te zoeken dat die brede steun kan bewijzen: petities, grotere betogingen, briefkaartenacties, conferenties, emailacties… Juridische actie: Climaxi is gespecialiseerd in juridische acties. Wij kennen de milieuwetgeving door en door en gebruiken de beroepsmogelijkheden wanneer dit nuttig en nodig is. In veel gevallen is het een laatste redmiddel voor bewoners of groepen die met hun rug tegen de muur staan. Concreet voorbeeld: recente actie rond dreigende kapping van een beschermd bos in Zottegem: - de buurt deed een prikactie - Climaxi zocht bijkomende informatie op en kwam tot de vaststelling dat de kapvergunning niet klopte. - de buurt zorgde voor brede steun vanuit scholen, stadsbestuur, milieuverenigingen enz. - Climaxi stelde de Administratie Natuur en Bos en de Vlaamse Minister voor Leefmilieu in gebreke. Zo werd de actiemix bereikt en het bos op een klein aantal dagen gered.
24
Rollen: verbindende rol Climaxi komt op voor de verbindende, kritische en laboratoriumrol, zoals gesteld in het decreet. Die bekijken we nader aan de hand van een aantal groepen waar Climaxi rond werkt. - In het thema visserij komt die op twee manieren naar buiten. Climaxi kiest ervoor om mensen van allerlei slag samen te brengen in Het Visserijblad en die daar hun ding te laten doen. Jaarlijks overleggen ze samen en komen ze bijeen om het resultaat voor te stellen op een persconferentie met een informele nabespreking: mensen uit de cultuursector, vissers uit de verschillende segmenten (grote en kleine visserij, sportvisserij op zee), milieu- en natuurmensen, politici (van Wouter De Vriendt tot Jan Loones), erfgoedkringen, lokale bevolking, visserijfamilies. Tegelijkertijd wordt de visserijproblematiek via ons interventies naar het binnenland gebracht en ontstaan er groepen die daar bij aansluiten. Zo komen we tot een emaillijst van ongeveer 300 mensen die regelmatig reageren op de actualiteit. - Wat landbouw betreft staan we aan het begin van de uitbouw van dit netwerk. We startten onze werking rond dit thema twee jaar geleden en legde contacten met individuele landbouwers, Boerenforum, Algemeen Boeren Syndicaat en anderen. Met Boerenforum en Wervel groeiden die contacten uit tot een regelmatig gegeven. Dat zorgde ervoor dat we een werkgroep landbouw hadden op onze klimaatconferentie van 16/11/19 die aangestuurd werd door landbouwers zelf. In deze beleidsperiode willen we die contacten intensifiëren en ook samen dingen gaan doen als een publicatie, actie of conferentie opzetten. - Vanuit zijn sociaal gedreven missie onderhoudt Climaxi ook contacten met de vakbonden. We kiezen voor community based menselijke contacten van onderuit in plaats van ontmoetingen met de nationale top. Tussen de Algemene Centrale van het ABVV-Oost-Vlaanderen en Climaxi groeien vriendschappelijke contacten die gemeenschap bevorderend werken. Dit zorgt ook voor resultaten naar bewustmaking toe. Op zijn conferentie bracht Climaxi klimaatactivisten en vakbondsmensen samen. AC-voorzitter Angeline Van de Rijse stelde daags nadien: “Na de klimaatconferentie van afgelopen zaterdag (georganiseerd door Climaxi) is ons Dagelijks Bestuur er nog meer van overtuigd dat we dit thema écht bespreekbaar moeten maken in onze vakbond. Vooral het verhaal van Sacha Dierickx van de denktank Minerva was enthousiasmerend en hoopvol. Zijn boek klimaat & sociale rechtvaardigheid is lezenswaardig.” In dit beleidsplan wordt het creëren van gezamenlijke ruimtes samen met de vakbonden verder uitgewerkt. - Verder spelen de lokale groepen van Climaxi een verbindende rol omdat ze mensen van diverse pluimage groeperen en tegelijkertijd openstaan en samenwerken met andere groepen en individuen. Daarbij wordt het oprichten van ontmoetingsplaatsen gestimuleerd en is er vb. nauw contact met ’t Uilekot in Herzele. In Oostende groeit er samenwerking met 0666 en in Antwerpen huizen we samen met Kifkif en enkele kleinere verenigingen in TOKO te Berchem.
25
Kritische rol Het is bijna eigenaardig om neer te schrijven wat de kritische rol is van Climaxi. Kritiek maakt deel uit van ons DNA en wordt gewaardeerd als een positieve maatschappelijke factor die voor maatschappelijke vooruitgang zorgt. Wij stellen ons dan ook in alle publicaties, acties, website kritisch op en stimuleren dossierkennis om te komen tot een kwalitatieve kritiek die onderzoek en kennis impliceert. Climaxi gaat verder dan louter emotionele kritiek en wil de kwaliteit van het debat stimuleren. Daarom kiezen we in deze beleidsperiode ook voor verbetering van onze website: die moet nog inhoudelijker worden, onderbouwde dossiers bevatten en bij belangrijke gebeurtenissen of beleidskeuzes rond onze thema’s is een reactie binnen de 24 uur aangewezen. We starten dit jaar met het publiceren van videoverslagen over onze conferentie op facebook en gebruiken regelmatig de documentaire om het debat aan te wakkeren. Daarbij wordt film gebruikt als actiemiddel. Van bij de eerste opname wordt verslag gegeven aan de pers en wordt gezocht naar een onderwerp dat discussie kan stimuleren. Daarbij laten we mensen zelf aan het woord en stimuleren we directe betrokkenheid.
Laboratoriumrol
Volgens het decreet betekent deze rol dat men zoekt naar veranderingsprocessen die een weerslag kunnen hebben op maatschappelijke kwesties. Climaxi kiest voor de ecologische kwestie en de verbinding daarvan met de klimaatkwestie. Het huidig handelsmodel stimuleert lange afstanden en zet druk op de prijzen van producenten. Het werk in privébedrijven is voor veel mensen vernietigend en afstotend. Samen met vzw ’t Uilekot en Wereldwinkel Herzele stichtte Climaxi de coöperatie Eco&Fair. Wereldwinkel Herzele selecteert Oxfam-producten, Climaxi voert producten van Europese coöperatieven in en vzw ’t Uilekot staat borg voor lokale producten. Rond de partners en co vindt men uitgebreide informatie terug op de website www.ecofair.be Belangrijk is om te merken dat Climaxi samengaat met coöperatieven die een maatschappelijke betekenis hebben én bezette bedrijven waarvan de arbeiders in zelfbeheer de productie overnamen. Wij geloven dat deze manier van produceren een alternatief kan zijn op de sociale en ecologische kwesties van deze eeuw. In dit proces worden ook belangrijke concrete stappen gezet: onze marge voor producenten is consequenter dan die van anderen, we dragen een percentage af voor actiegroepen of steunpunten van coöperatieven, we maken ecologische keuzes, we hebben een open relatie en discussie met onze partners die er vb. voor zorgt dat palmolie verdween uit de zeep van het bezet bedrijf Vio-me, dat de Griekse producent Modousa nu olie kan persen op eigen terrein in plaats van dat uit te besteden. Wij leren veel bij over hun realiteiten en over wereldhandel. Ook in de praktijk is het dikwijls zoeken, vallen en opstaan om de juiste coöperatieven, kwaliteit en een constante
26
aanvoer te garanderen, vooral omdat onze strengere criteria in verwerking van producten buiten de omgeving van de producent niet toelaat (anders worden de marges te klein). Rond onze werkwijze en onze partners zijn er dossiers, flyers, filmpjes. Die zorgen er voor dat de eindgebruiker mee is met het verhaal We experimenteerden met de statuten om maximale stabiliteit en interne democratie te bevorderen en proberen te zorgen voor financiële inkomsten die zowel onszelf, onze producenten als de mensen die we steunen financieel onafhankelijker maken van anderen (overheidssubsidies, verkoop aan andere bedrijven) en werken op deze manier aan een andere economie. We hebben drie zaken vanuit onze ervaring aan te brengen naar andere mensen toe, maar hebben er zelf nog enorm veel in te leren: - hoe zet je een consequent productenbeleid op - hoe maak je dat zo ecologisch en sociaal mogelijk - hoe maak je een coöperatie zo democratisch en toch stabiel mogelijk. Samen met Boerenforum willen we die discussie uitdragen in Vlaanderen en concreet mee zorgen voor andere manieren van omgaan met productie en arbeid. We stimuleren lokale (boeren)markten en lokale economie en nemen samen initiatieven, organiseren vormingen om dit tot welslagen te brengen. De andere onderwerpen van de op gang zijnde deeleconomie (repair-café’s, autodelen) wil Climaxi mee een onderdak geven of promoten binnen zijn kanalen zonder er een actieve rol in te spelen.
27
Strategische doelstellingen De strategische doelstellingen worden geformuleerd binnen de volgende thema’s: Eerste prioriteit: - Landbouw - Visserij - Werken met vakbonden - Opvolgen klimaatbeleid - Klimaatmigratie - Coöperatieve beweging - Financiële basis versterken Deze thema’s worden geïntegreerd in de jaarplanning Tweede prioriteit: - Energie (kernenergie + energie-armoede) - Klimaatarmoede - Greenwashing Deze thema’s genieten permanente occasionele aandacht maar worden niet structureel uitgebouwd zonder bijkomende financiële ondersteuning. Energie-klimaatarmoede wordt voorwaardelijk opgenomen vanaf 2022. De financiële impact is de gemiddelde impact per jaar. Er wordt verwezen naar de rekening in de meerjarenbegroting waar de uitgave/inkomst is opgenomen. Personeelskosten werden niet meegerekend.
Verbindende rol
OPERATIONELE DOELSTELLINGEN Samenbrengen van mensen in lokale groepen en ondersteuning van hun activiteiten (uitbreiding aantal groepen naar 10 tegen einde beleidstermijn) Samenhang bevorderen binnen de organisatie Climaxi als community tonen aan de buitenwereld
ACTIES
INDICATOREN
Het organiseren van culturele evenementen en groepsprocessen die bewustmaking op een laagdrempelige manier aanpakken. Stuurgroepen en 2 weekends per jaar Jaarlijks feest, infomarkt en actie ism Fiesta Partigiani Leuven
24 per jaar 6 + 2 weekends Tweedaagse
FINANCIËLE IMPACT JAAR - 6000 € met groeipad 1000 € per jaar (rekening 61400) - 2500 € (verblijf) (rekening 61401) - 2500 € met groeipad 500 € per jaar (rekening 61402) 28
Uitwerking ledenstructuur Ledenblad Visserij
Landbouw Werken met vakbonden
Klimaatmigratie
Overstappen naar lidkaartensysteem Nieuws lokale groepen, activiteiten kalender, … Jaarlijkse uitgave van Het Visserijblad + persconferentie Opvolgen activiteiten (filmavonden, garnaalfeesten, evenementen, debatten) met of van evt. andere partners en impact in de visserijwereld Organisatie Visserijfeesten Baelskaai Oostende ism 0666, Klein Verhaal en andere. Creëren van overleg en samenwerking met Boerenforum Verder uitwerken van resultaten conferentie 16/11/19 rond sociale klimaateisen: concretiseren en verspreiden samen met syndicalisten Opvolgingsconferentie 2022
Samenbrengen ervaringsgerichte kennispool + Artikels+Koeleurenfeest Coöperatieve beweging Samenbrengen aandeelhouders en klanten Samenbrengen/ondersteun Buurtgroepen rond en) buurtactiegroepen punctuele thema’s ondersteunen Oprichten juridisch fonds Recuperatie van eventuele ondersteuning buurten
750 leden op einde beleidstermijn 2 per jaar 1 per jaar op 1500 ex. 4 per jaar tweejaarlijks
+1500 € (rekening 731) -1500 € (rekening 615) - 3500 € (rekening 615) + 1000 € (sprekersvergoed ing) (rekening 70103) - 2500 in 2020, 2022 en 2024 (rekening 61402)
Permanent
Geen
Permanent Tweejaarlijks
Geen -1000 € (rekening 61402) - 500 € (rekening 61400)
jaarlijks
Jaarlijks Permanent Permanent
- 500 € (rekening 61400) - 500 € (rekening 61400) + 1000 (rekening 73200)
29
Kritische rol OPERATIONELE DOELSTELLING Ontsluiten kennis en expertise
FINANCIELE IMPACT JAAR Verbeteren website + snelle Groei aantal - 2500 € reacties op beleidsactualiteit beschikbare (vergoeding gast- documenten en auteurs) raadplegers (rekening 6160101) Jaarlijkse brochure(s) en 750 ex + digitale - 3000 € infopamfletten… lezers (rekening 615) Prioriteit: landbouw. Prioriteit: actietechnieken Film Klimaatgevolgen in 1 in 2021 en 1 in - 15000 € binnenland + eventuele 2024 per film andere thema’s (rekening 615) Ontsluiting via persacties en Minimum 25 per 750 permanente jaar (Trendstop en samenwerkingen andere documentatie) (rekening 613) 30 per jaar Geen Beantwoorden informatievragen van publiek 1 per jaar -500 € (rekening 613) Interne cursussen rond hoe en wat van Climaxi Op de voorgrond zetten van Binnen Permanent Geen de link tussen klimaat en bondgenootschappen en sociale rechtvaardigheid koepels (Klimaatcoalitie en Belgisch Sociaal Forum) gerichte initiatieven nemen om het sociale aspect te benadrukken Occasioneel -1000 € Het uitnodigen van (transport en buitenlandse partners ter verblijf) illustratie van het verhaal (rekening 61401) Regelmatig Geen Reageren op actualiteit Internationale netwerken Friends Of The Earth via Permanent - 1000 €
ACTIES
INDICATOREN
30
opvolgen
maillijsten en aanwezigheid vergaderingen Samen met Friends of The Earth zoeken naar bijkomende financiering acties Internationale acties rond Inheemse groepen, Amazone en klimaat Klimaatacties, vakbondsbetogingen, prikacties
Aanwezigheid tijdens klimaat en sociale manifestaties rond link sociaal/klimaat. Werken aan duidelijke zichtbaarheid. Verspreiden van Vermelden op website economische alternatieven Sensibilisering rond producten van coöperaties waar Climaxi mee samenwerkt in coöp. Eco&Fair Landbouw Deelname acties Boerenforum Organisatie boerenmarkten in samenwerking met andere partners Campagne rond retail en supermarkten (prijszetting en greenwashing) Visserij Afwerking actie Elektrische puls Actualiteitsacties (acties in visserij zijn moeilijk te voorspellen) Conferentie en actie rond instellen extrabeschermingsmaatregelen voor kustvisserij
Permanent 2 per jaar
(transport) (rekening 612) + 5000 € (rekening 7370273712) Geen
Naargelang actualiteit
- 1500 € (materiaal) (rekening 61400)
Permanent Permanent
Geen - 500 € (vrijwilligersverg oeding vertalingen) (rekening 61600)
Jaarlijks Zes per jaar Uitgewerkte vijfjaarlijkse campagne ism Wervel Opvolgen Europese verbod 2021/ 100 deelnemers en multiplicatoreffec t
- 500 € (materiaal en ondersteuning) (rekening 61400) - 1000 € (promotie en (rekening 61402) - 1000 €/jaar (rekening 61400) Geen Geen -1500 € (rekening 61402)
31
Energie - Klimaatarmoede
??
??
ACTIES
INDICATOREN
-3000 € vanaf 2022 (rekening 61400)
Laboratoriumrol
OPERATIONELE DOELSTELLINGEN De Eco&Fair coöperatieve uitbouwen via een steunpuntennetwerk over gans Vlaanderen
Steunpunten zoeken, productuitbreiding realiseren, een consequent verhaal naar buiten brengen, dialoog met de partners en leverancier. Verduurzaming coöp. Optimaliseren transport + evolutie producten naar bio/eco Samenwerking met anderen Eerste concrete voor verbreding en overeenkomst met verspreiding model Boerenforum
FINANCIELE IMPACT/JAAR Aantal + 3000 € geïnteresseerden (rekening 70104) + omzet
Producten Verspreiding
Geen (doorrekening in verkoopprijs) geen
Lokale groepen
Lokale groepen sluiten aan bij deze doelstellingen maar kunnen ook eigen klemtonen realiseren: LEUVEN: Climaxi Leuven wil jaarlijks 9 bijeenkomsten (Café Partigiani) organiseren op het Parkveld (het symbooldossier van de groep in Leuven) met als ingrediënten: praktische werkdag, vergadering, inhoudelijk deel (documentaire, spreker, ...). Thema steeds klimaat, entertainment-gedeelte (bar, performance, ...). Het weekend in augustus Fiesta Partigiani (een festival met sprekers, muziek en workshops, ...) blijft een vast ingrediënt in de werking. Climaxi wil het festival, samen met de bestaande groep vrijwilligers, uitbouwen tot een nationaal trefpunt voor de klimaatbeweging. Z.O.-VLAANDEREN: Climaxi Z.O.-Vlaanderen wil verder actie ondernemen rond N-wegen in de streek, deelnemen aan het verzet tegen afbouw van de openbare dienstverlening (vb. Aalst, dok te Geraardsbergen). Zij organiseren op regelmatige basis activiteiten, cursussen en nemen deel aan lezen in de lente en tentoonstellingen ism vzw ’t Uilekot. Zij volgen de problematiek van de overstromingsgevoelige Dender op at betreft adaptatie ten gevolge van klimaatwijzigingen. Er komen acties rond treinen en openbaar vervoer onder de noemer Z.O.-Vlaanderen Express en samenwerking met fietsersbewegingen voor acties en inhoudelijke standpunten. Z.O.-Vlaanderen volgt het klimaatplan van SOLVA op in de streek. Samen met het Koeleurenfeest te Geraardsbergen wordt gezocht naar een manier om de resultaten van de interculturele werking van Climaxi te tonen op dit superdivers feest. GENT: De groep in Gent beperkte zich in het verleden tot het opvolgen van de nationale Climaxi-thema’s én het trekken aan gemeenschappelijke initiatieven zoals de klimaatbetogingen daar. Climaxi heeft er nood aan een duidelijker profiel dat uitgewerkt
32
wordt en gekoppeld aan lokale acties. Sinds onze conferentie daar zijn er een aantal nieuwe mensen die als rijwilliger verantwoordelijkheid willen opnemen. Samen met hen wordt in 2020 een plan uitgewerkt. OOSTENDE: In Oostende werken we de volgende jaren aan Visserijfeesten samen met O666, een trefplaats van vzw Klein Verhaal op de Baelskaai, waar de mensen de samenwerking zeker zien zitten. Dit gecombineerd met 24 uren kruien i.s.m. vzw Horizon (met gidsbeurten) de Oostendse visbakkers, eventuele samenwerking met Topchef Michiel Rabaey die zijn restaurant heeft naast de O666, samenwerking met Lets voor het maken van garnaalkroketten/-burgers, Nelly Van Eenoo die met accordeonist vissersliederen komt zingen, rondvaarten op zee met vissersboten zoals "Dini", samenwerkingen bezoek van het VLIZ, de vismijn en aanverwante bedrijven en vishandelaars. Met een landmeter willen we de stand van de hoogte van de Sinterklaasstorm opmeten en een beeld geven van de mogelijke overstromingen. De groep wil verder werken aan het interculturele luik van Climaxi, door o.m. actief te zijn rond vluchtelingen. ANTWERPEN: Antwerpen wil de komende jaren de sociale kant van het klimaatbeleid ter sprake brengen en duidelijk vorm geven door een jaarlijkse state of the city te organiseren en een podcast uit te brengen van Antwerpse stemmen . Antwerpen huist nu nog in Toko te Berchem maar moet op termijn een ander lokaal vinden en zoekt daarvoor samenwerking met Kif Kif, CAW, e.a. De groep wil de Antwerpse klimaatbeweging blijven uitdagen om verder te denken dan het klimaat en ook sociale aspecten op te nemen in hun manifest. Climaxi is deel van de Antwerpse klimaatkoepel maar moet actiever tussen komen. Climaxi wil samen met anderen blijven boerenmarkten organiseren in het Antwerpse en werkt verder samen met de 11-maart beweging rond kernenergie en Antwerpen Schaliegasvrij. MECHELEN: In Mechelen staat een nieuwe groep in de steigers die zich o.m. wil bezig houden met het Bos van Loon en het openbaar vervoer in de regio. In 2020 wordt die concreet opgestart. ZAVENTEM: Climaxi Zaventem ontstond in 2018 als groep van klimaatactivisten tijdens de klimaat-scholierenbeweging. Ondertussen werkten zij al aan een programma voor de volgende jaren. De ingrediënten van hun menu zijn: een doorgedreven studie rond AirPort Zaventem toegespitst op de omschakeling. Opvolging en vergelijking luchthavens Vlaanderen, België, Europees. Betere contacten leggen met actiegroepen rond Schiphol en Frankfurt am Main. Verdere ondersteuning van comités als Leefbaar Nossegem wegens dreigende leemontginning, verkeersinfarct door een trits bedrijfsinplantingen, volbouwen van de open ruimte. De meeste van onze leden zijn ook actief in het lokale bestuur van Natuurpunt en zijn lid van Sterrebeek 2000. Deze 2 verenigingen op langere termijn overtuigen van de beste sociale en klimaatstandpunten is ons ding.
33
Opvolging bemerkingen Visitatiecommissie. Deze tekst werd ook apart ingediend. Voor de leesbaarheid vonden we het evenwel goed dat hij ook hier blijft staan, zodat de lezer de relatie met de rest van het beleidsplan makkelijk kan leggen. Tijdens de eerste acht jaar van zijn bestaan heeft Climaxi zichzelf en zijn visie op de kaart gezet in Vlaanderen. Dat verliep met vallen en opstaan, herstructureringen, meevallers en tegenvallers. Met overwinningen rond onze thema’s en nederlagen. Climaxi staat nu klaar om de volgende jaren actief tussen te komen op het terrein en om de verworven expertise te delen en er terrein mee te veroveren. De sociale component geeft ons een uniek aspect in onze werking. Om ten volle te kunnen werken heeft Climaxi een aantal interne herschikkingen uitgewerkt en gebruikte ze het visitatieverslag als leidraad voor vernieuwingen. In gezamenlijk overleg wordt afscheid genomen van Famke Vekeman omwille van een aantal verschillende visies rond de werking en profilering van de organisatie. Het kantoor in Gent sluit. We deelden een kantoor in het Gents Ecologisch Centrum op de vijfde verdieping (zonder lift) met een andere organisatie (Catapa). We volgen de Vlaamse regering in haar inspanning om de Denderstreek te revaloriseren en te ondersteunen en kozen voor Herzele als nieuw nationaal secretariaat. Tegelijkertijd wordt er gezocht naar samenwerkingsverbanden om andere ontmoetingspunten voor Climaxi te openen: in Oostende samen met 0666 aan de Baelskaai, in het hart van de visserijwijk. In Antwerpen hebben we samen met Kifkif en anderen Toko uitgebouwd in de Statiestraat te Berchem. Momenteel is men daar concrete plannen aan het maken in het zoeken naar een andere locatie. Climaxi wil nog meer dan vroeger werken aan interne samenhang en schetst zijn visie rond lokale groepen en samenwerkingsverbanden beter. We namen de opmerkingen van de visitatiecommissie erbij en gebruikten die om te werken aan onze zwakkere punten.
Aanbevelingen
Moeten opgevolgd worden. - meer publiek bereiken met o.m. meer lokale groepen, landelijke spreiding Deze aanbeveling werd dit jaar reeds ter harte genomen. De werking van Z.O.-Vlaanderen werd uitgebreid naar Geraardsbergen en Aalst rond het thema van de publieke dienstverlening. Er komt een nieuwe lokale groep bij in Zaventem. Ook in Mechelen wordt er in januari een groep opgericht die zich o.m. wil bezig houden met de strijd voor het Bos van Loos. In Gent staan nu nieuwe vrijwilligers op die met Climaxi willen samenwerken. De groep Z.O.-Vlaanderen ontwikkelde het
34
voorbije jaar ook activiteiten in Aalst. In Leuven komt er een nieuwe dynamiek met mensen van de actiegroep Parkveld. Antwerpen zet stappen in het structureren van de lokale groep en Oostende gaat voor samenwerking met 0666. Bij de klimaatmarsen zorgde Climaxi voor aanwezigheid van zijn mensen en werkten we fotoreportages af die op de facebookpagina gepubliceerd werden en zo voor extra belangstelling zorgden. Om onze uitstraling verder te professionaliseren is er een samenwerking met De Wereld Morgen, die het gros van onze persmededelingen publiceert. De discussie rond het ontslag van Joke Schauvliege en de standpunten van Climaxi over Sign For My Future (we trokken onze handtekening terug) gaven Climaxi een ongeziene boost in de pers, waarbij de vzw onder meer uitgenodigd werd om deel te nemen aan De Zevende Dag (VRT). - Interculturaliteit: Om tegemoet te komen aan de terechte kritiek rond de weinig interculturele samenstelling en activiteiten van de groep gaven we een publicatie uit rond Klimaat en Migratie. Een dertigtal migranten vertellen hoe de klimaatwijziging er samen met andere factoren voor zorgde dat zij hun land dienden te ontvluchten. Ze werden geïnterviewd en deden hun verhaal op de verschillende voorstellingsavonden van het boek. Deze publicatie werd goed onthaald. De publicatie werd voorgesteld in Gent, Antwerpen, Herzele, Oostende en Leuven. Dat gebeurde in samenwerking met o.m. Masereelfonds, vzw ’t Uilekot, 0666, Samen Divers, vzw FMDO en TOKO: https://www.dewereldmorgen.be/community/klimaat-migratie-mensen-uit-dewereld-aan-het-woord/ een driehonderdtal mensen namen deel aan de presentaties. Climaxi betrok de groep sterk bij de uitwerking van het project en wil met hen verder gaan in de samenwerking. Wij denken een aantal mensen te kunnen overtuigen en plannen regelmatige tussenkomsten van deze groep via onze website. De voorstellingen van het boek rond Klimaat en Migratie gaan ondertussen ook door in 2020 en 2021. De combinatie van voorstellingen en artikels op onze website houden de samenhang van deze groep in stand. Ondertussen nemen andere mensen die meewerkten aan dit beleidsplan contact op met de Braziliaanse gemeenschap. Deze zomer hadden we al een occasionele samenwerking naar aanleiding van de branden in het amazonewoud. Via goed geïnformeerde Brazilianen kregen we rechtstreeks informatie over de gebeurtenissen. We verwerkten die tot een reeks artikels op onze website: https://www.climaxi.be/nieuws/amazonewat-komt-bolsonaros-leger-daar-doen Ook met deze groep proberen we vaste banden te smeden en ze te betrekken bij onze werking. Al deze initiatieven willen we laten samenvloeien in het evenement “Giesbaargse Koeleurenfeesten”, een muzikaal-cultureel festival in Geraardsbergen. Samen met de organisatoren bekijken we de mogelijkheid om dit feest in samenwerking met Climaxi te
35
organiseren. Mogelijkheden zijn het feest uitwerken in het kader van een thema dat Climaxi in de loop van het jaar ervoor in de kijker gezet heeft.
Verbetersuggesties
- werken rond klimaatarmoede Verder was er de suggestie van de commissie om een werking op te starten rond energiearmoede. Verschillende mensen van Climaxi hebben ervaringen opgedaan met deze problematiek. We hebben evenwel een traditie van samen te werken in een netwerk als we nieuwe thema’s aanpakken. We zijn er immers van overtuigd dat we dan ook een steen in de rivier willen verleggen. Wij vrezen dat zo een werking ook onmogelijk is zonder extra personeel. Deze nieuwe werking wordt dan ook gepland vanaf 2021 indien daar nieuwe subsidies voor gevonden worden. Verder is er het bredere verhaal van mensen die economisch/financieel niet meekunnen in het klimaatverhaal. Er werd ondertussen wel een permanente dialoog opgezet met de Algemene Centrale (industriecentrale) van ABVV-Oost-Vlaanderen. Via hun werking komen zij in aanmerking met mensen die aan minimumlonen moeten gaan werken. Samen mobiliseren we voor klimaatbetogingen of sociale acties én werken we aan een inhoudelijk platform van concrete eisen. - interne kennisdeling De aanwezige kennis moet binnen Climaxi beter gedeeld worden. Daarom werden op de website ook onze publicaties opgenomen en wordt gewerkt aan een deftige filmpagina. Tijdens de weekends die we organiseren voor medewerkers en vrijwilligers worden inhoudelijke thema’s besproken. Voor het personeel worden meer interne en externe vormingen voorzien. Katrin Van den Troost nam al deel aan een vorming voor perswoordvoerders georganiseerd door het persagentschap Belga. Filip De Bodt nam deel aan een cursus personeelsmanagement in het kader van het Sociaal Fonds. Wim Schrever woonde regelmatig thematische vergaderingen bij rond water en ruimtelijke ordening. De kans is groot dat dit het laatste beleidsplan wordt waar Filip De Bodt aan meewerkt. Bij het volgende beleidsplan nadert hij de pensioengerechtigde leeftijd en wil hij medewerker blijven bij Climaxi, maar de fakkel doorgeven. Daarom wordt Katrin Van den Troost (medewerker 20 % - vanaf januari 40 %) ingewerkt om op termijn de thema’s visserij en landbouw te kunnen overnemen. Dat betekent dat er dikwijls samengewerkt wordt tussen beide personeelsleden en dat zij binnen de vissersgemeenschap geïntroduceerd wordt. - profilering op website duidelijk krijgen De website werd aangepast en vervolledigd met onze missie en visie. De nieuwe huisstijl wordt verder beschreven.
36
- effectiviteit en kwaliteit structureel meten De kwaliteit van materialen wordt gemeten door informele babbels na de verschillende activiteiten. Omdat Climaxi een aanvang neemt met de registratie van deelnemers bij activiteiten, willen we geen formulieren of zo ontwerpen maar moedigen we mensen aan om in discussie te gaan. Dit strookt ook meer met de manier van werken van Climaxi. Met interne en externe begeleiders wordt afgesproken na te blijven om dit mogelijk te maken. Voor het monitoren en versterken van de kwaliteit van onze emancipatorische (milieu)educatie wordt een proces opgezet in samenwerking met Katrien Van Poeck die rond dit thema academische expertise heeft evenals een wetenschappelijk internationaal netwerk (http://www.cdo.ugent.be/team/van-poeck). Aan de hand van workshops geïnspireerd door de methodiek van ‘learning studies’ evalueren we Climaxiactiviteiten op basis van concreet empirisch materiaal (audio-/video-opnames van activiteiten) en werken we via co-creatie aan het continu verbeteren van ons aanbod. De gewenste effecten van Climaxi zijn: - aandacht voor missie/visie - verbetering kennis/discussie-activiteit van het publiek - bewustzijn omzetten naar handelen - maatschappelijke acties effectief winnen. Elke actie of evenement wordt door de begeleider geëvalueerd aan de hand van volgende vragen. Bedoeling is die informeel te overleggen met deelnemers/organisatoren. Climaxi maakte een vragenformulier om dit proces te kunnen aanvatten. Het is hier niet de bedoeling om medewerkers te doen verzuipen in een administratieve molen. Het lijstje kan eenvoudig ingevuld worden en hoeft niet veel tijd in beslag te nemen. Bedoeling is dat de medewerker ook even stilstaat bij de actie en de rol van de verschillende actoren daarin. Welke activiteit heb je begeleid? Een inhoudelijke of een actie. Bij actie ga naar 7 Hoeveel mensen waren er? Hebben die actief deelgenomen aan de discussie? Waren er vragen? Hoeveel? Was er spontane reactie na de activiteit? Nieuwe leden of vrijwilligers? Heb je uitgelegd wat Climaxi doet en is? Hebben mensen iets actief gedaan? Petitie? Producten Eco&Fair gekocht? Hoeveel mensen waren er? Was er commentaar nadien? Kwam Climaxi in de pers? Hoe heb je Climaxi bekend gemaakt? Is het dossier gewonnen, verloren, status quo?
37
- bredere spreiding educatieve werkmaterialen De werkmaterialen van Climaxi worden verspreid via infoavonden, verkoop en uitleen. Een aantal van die materialen worden verspreid via musea (Navigo), horecagelegenheden, vakbonden, eigen distributie en bevriende organisaties. De films zijn te verkrijgen via Bevrijdingsfilms. Ze zijn ook te downloaden via Vimeo en worden gebruikt door vormingsgroepen, vakbonden en scholen. Bij volgende materialen worden de digitale ontsluiting beter onderzocht. Films worden ook samen gebracht op 1 webpagina. Nu iemand zich bezig houdt met effectieve promotie, krijgen onze materialen meer aandacht. Samen met Oxfam-Wereldwinkels, Voedsel Anders en anderen wordt gedacht aan een filmfestival die inhoudelijke films rond voedsel beter onder de aandacht moet brengen. - strategische samenwerking met vb. welzijnsorganisaties Climaxi maakte deel uit van de werkgroep Energie en Armoede maar heeft te weinig personeel om met vol engagement aan deze nationale overlegverbanden deel te nemen, zeker indien het bij overleg blijft en we moeilijk kunnen voldoen aan onze functie als ‘beweging’, die wij als naam onder het nieuwe decreet ook willen behouden. Tot nu toe vinden we daar niet onmiddellijk de juiste invalshoek om samen met anderen iets kritisch én verbindend te doen. Stéphanie Staïesse (Samenlevingsopbouw) werd in de Raad van Bestuur aangetrokken als expert. De werkgroep “Energie en armoede”, experimenten zoals “Gent knapt op” (energiebesparende renovaties voor noodkopers), “Buurzame stroom”( zonnepanelen voor iedereen in de buurt + community aspect), “Papilon” (AA huishoudtoestellen aan betaalbare prijs, maar nog steeds i.s.m Bosch) openen de deur naar een bepaald segment van welzijn (nl. eerder de politiserende agogische en politiek werk van onderuit), waar we misschien wel met de sociale kant van de klimaatproblematiek aan de slag kunnen gaan. Net zoals bij de vakbonden vergt het langdurig overleg en een goede vertrouwensrelatie om samen te werken op een manier waarbij ook de klimaaturgentie aan bod komt. Wij plannen dit te doen indien we iets ruimer bedeeld worden qua personeel, ofwel doordat we binnen het decreet meer centen hebben ofwel door specifieke projecten in te dienen. - duidelijke afspraken rond personeel Er werd een uitgebreid arbeidsreglement opgemaakt en in het zakelijk luik wordt een manier van werken voorgesteld.
38
KERNGEGEVENS
Financieel
Afrekening 2017 UITGAVEN Boekjaar 60 Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen € 663,55 61 Diensten en diverse goederen € 84.657,30 610 Huisvestingskosten € 4.276,93 611 Secretariaatskosten € 10.710,48 612 Andere organisatiekosten € 5.148,68 613 Opleidingen, informatie, documentatie en abonnementen € 1.218,51 614 Sociaal-culturele werking € 25.457,68 61400 Activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops € 10.351,90 61403 Residentiële activiteiten, acties, vormingen, trainingen en € 14.629,43 workshops 61401 Evenementen en festivals € 476,35 61404 Dienstverlening 614 61405 Andere werkingskosten 615 Promotie € 32.782,70 616 Vergoedingen aan derden € 5.062,32 61600 € 1.404,97 Forfaitaire vergoedingen vrijwilligers 61601 Diensten op zelfstandige basis € 3.657,35 6160100 Ondersteunende diensten op zelfstandige basis € 3.657,35 6160101 Inhoudelijke diensten op zelfstandige basis 617 Uitzendpersoneel en personen die ter beschikking worden gesteld van de vereniging 618 Bezoldigingen, premies voor buitenwettelijke verzekeringen, ouderdoms- en overlevingspensioenen van bestuurders, zaakvoerders en werkende vennoten, die niet worden toegekend krachtens een arbeidscontract 62 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen € 229.308,72 620 Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen € 173.755,47 621 Werkgeversbijdragen voor sociale verzekering (RSZ) € 52.429,09 622-624 Andere personeelskosten € 3.124,16 63 Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico's en kosten € 2.877,35 630 Afschrijvingen en waardeverminderingen op vaste activa - toevoeging € 776,00 631-634 Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering, € 2.101,35 handelsvorderingen op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar 635 Voorziening voor pensioenen en soortgelijke verplichtingen 636 Voorzieningen voor grote herstellingswerken en grote onderhoudswerken 637 Voorzieningen voor andere risico's en kosten 638 Voorzieningen voor terug te betalen subsidies en legaten en voor schenkingen met terugnemingsrecht 64 Andere bedrijfskosten € 217,42 65 Financiële kosten € 93,58
39
66 67 69
Uitzonderlijke kosten Belastingen Resultaatsverwerking 690 Overgedragen negatief resultaat van het vorig boekjaar 691 Overboeking naar de bestemde fondsen 69100 Overboeking naar fondsen bestemd voor investeringen 69101 Overboeking naar fondsen bestemd voor sociaal passief 69102 Overboeking naar andere bestemde fondsen 693 Over te dragen positief resultaat TOTAAL 6
€ 4.006,00 € - € - € - € 321.823,92
INKOMSTEN 70 Omzet 700 Verkopen en dienstprestaties (publicaties, cd's) 701 Verkopen en dienstprestaties (sociaal-culturele werking) 70100 Verkopen en dienstprestaties (activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops) 70103 Verkopen en dienstprestaties (residentiële activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops) 70101 Verkopen en dienstprestaties (evenementen en festivals) 70104 Verkopen en dienstprestaties (dienstverlening) 702 Verkopen en dienstprestaties (andere) 703 Verkopen en dienstprestaties (sponsoring) 708 Toegekende kortingen, ristorno's en rabatten 71 Wijzigingen van de voorraad en bestellingen in uitvoering 72 Geproduceerde vaste activa 73 Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies 730 Lidgeld werkelijke leden 731 Lidgeld toegetreden leden 732-735 Schenkingen en legaten 73200 Schenkingen en legaten 73201 Tussenkomst van derden in het verlies 736 Kapitaal- en interestsubsidies 737 Exploitatiesubsidies 73700 Meerjarige structurele werkingssubsidie Vlaamse Gemeenschap (Departement CJSM - afdeling Sociaal-cultureel werk) 73701 Subsidie DAC-normalisering (Departement CJSM - afdeling Sociaal-cultureel werk) 73702 Subsidie voor de regularisatie van het gescoproject 73703 Subsidie Interne Staatshervorming (Departement CJSM - afdeling Sociaal-cultureel werk) 73704 Subsidie Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA)
Boekjaar € 14.167,20 € 5.322,00 € 8.305,20 € 4.380,30
€ 3.866,90 € 58,00 € 540,00 € - € - € 301.642,47 € 3.910,99 € 3.910,99 € 297.731,48 € 129.198,51 € 22.076,00 € 10.241,17
40
73705
Projectsubsidie Vlaamse Gemeenschap (Departement CJSM - afdeling Sociaal-cultureel werk) 73706 Meerjarige structurele werkingssubsidie Vlaamse Gemeenschap (overige afdelingen departement CJSM) 73707 Projectsubsidie Vlaamse Gemeenschap (overige afdelingen departement CJSM) 73708 Meerjarige structurele werkingssubsidie Vlaamse Gemeenschap (overige beleidsdomeinen) 73709 Projectsubsidie Vlaamse Gemeenschap (overige € 3.675,00 beleidsdomeinen) 73710 Subsidie Provincie € 4.500,00 73711 Subsidie Gemeente € 300,00 73712 Subsidie VGC 73713 Federale subsidies 73714 Europese subsidies € 62.370,00 73715 Andere subsidies € 65.370,80 738 Compenserende bedragen ter vermindering van de loonkost € - 73800 Toelage Fonds Sociale Maribel 73801 Toelage DAC 73803 Overige compenserende bedragen ter vermindering van de loonkost 74 Overige bedrijfsopbrengsten € 46,80 75 Financiële opbrengsten € 0,44 76 Uitzonderlijke opbrengsen € - 79 Resultaatsverwerking € 5.967,01 790 Overgedragen positief resultaat van het vorige boekjaar 791 Onttrekking aan de bestemde fondsen 792 Onttrekking aan fondsen van de vereniging 793 Over te dragen negatief resultaat € 5.967,01 TOTAAL 7 € 321.823,92 Toelichting Naast de bewegingssubsidies was er nog er nog de Europese subsidie (School of Sustainability), laatste schijf van ongeveer 9 000 euro. Dit project liep tot eind maart 2018. Onder “andere subsidies” was er de subsidie voor het bossen- en diversiteitsproject van Friends of the Earth International. Om de werking rond onze thema’s en de ondersteuning van de lokale groepen voldoende verder te kunnen uitbouwen was een tewerkstelling van ongeveer 2,5 VTE nodig. Daarom wierven we een extra personeelslid aan in een startjob vanaf 1 mei 2018. De compensatie voor de loonkost (ongeveer 20 000 euro) is opgenomen in de begroting. De aanwerving was evenwel niet direct een succes en betrokkene heroriënteerde zich naar een andere sector. Daarnaast namen we nog een stuk van onze reserve (9 000 euro) op om iemand aan te werven om de winkelactiviteiten (o.a. omvorming feitelijke vereniging naar coöperatie) en de Griekse acties verder uit te bouwen.
41
Om in de komende jaren de tewerkstelling op peil te houden, zodat ook dan lokale groepen en inhoudelijke thema’s voldoende ondersteuning en nieuwe impulsen krijgen, werd via Eco&Fair verder gebouwd aan een bredere financiële basis voor Climaxi vzw. De structurele bewegingssubsidies zijn immers niet voldoende om de personeelskost (2,5 VTE) en werkingskosten te dekken. Zoals reeds gesteld in het financieel meerjarenplan (beleidsplan 2016-2020) zullen daarnaast per jaar een extra 20 000 euro gevonden moeten worden. Daarvoor wordt ingezet op drie pijlers: Bijkomende projectsubsidies: Vlaamse, Federale of Europese kanalen worden daarvoor regelmatig gescreend naar projectoproepen die aansluiten bij onze thema’s Een solide juridische winkelstructuur gekoppeld aan een aantal gerichte acties (zoals Griekse producten) die zorgen voor meer (eigen) inkomsten Verder inzetten op meer giften. Meer bepaald de verdubbeling van het aantal giften. Naast een aantal vaste donateurs zijn er meer en meer mensen die, uit sympathie voor onze acties (bv. Visserijblad), spontaan giften storten. Afrekening 2018: UITGAVEN 60 Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 61 Diensten en diverse goederen 610 Huisvestingskosten 611 Secretariaatskosten 612 Andere organisatiekosten 613 Opleidingen, informatie, documentatie en abonnementen 614 Sociaal-culturele werking 61400 Activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops 61403 Residentiële activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops 61401 Evenementen en festivals 61404 Dienstverlening 614 61405 Andere werkingskosten 615 Promotie 616 Vergoedingen aan derden 61600 Forfaitaire vergoedingen vrijwilligers 61601 Diensten op zelfstandige basis 6160100 Ondersteunende diensten op zelfstandige basis 6160101 Inhoudelijke diensten op zelfstandige basis 617 Uitzendpersoneel en personen die ter beschikking worden gesteld van de vereniging 618 Bezoldigingen, premies voor buitenwettelijke verzekeringen, ouderdoms- en overlevingspensioenen van bestuurders, zaakvoerders en werkende vennoten, die niet worden toegekend krachtens een arbeidscontract 62 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
Boekjaar € 379,88 € 39.507,46 € 4.684,78 € 4.136,45 € 4.815,50 € 963,23 € 7.386,57 € 3.820,18 € 3.001,68 € 564,71 € 12.161,91 € 3.336,08 € 192,09 € 3.143,99 € 3.143,99 € 2.022,94 € 198.660,02
42
620 Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen 621 Werkgeversbijdragen voor sociale verzekering (RSZ) 622-624 Andere personeelskosten 63 Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico's en kosten 630 Afschrijvingen en waardeverminderingen op vaste activa - toevoeging 631-634 Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering, handelsvorderingen op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar 635 Voorziening voor pensioenen en soortgelijke verplichtingen 636 Voorzieningen voor grote herstellingswerken en grote onderhoudswerken 637 Voorzieningen voor andere risico's en kosten 638 Voorzieningen voor terug te betalen subsidies en legaten en voor schenkingen met terugnemingsrecht 64 Andere bedrijfskosten 65 Financiële kosten 66 Uitzonderlijke kosten 67 Belastingen 69 Resultaatsverwerking 690 Overgedragen negatief resultaat van het vorig boekjaar 691 Overboeking naar de bestemde fondsen 69100 Overboeking naar fondsen bestemd voor investeringen 69101 Overboeking naar fondsen bestemd voor sociaal passief 69102 Overboeking naar andere bestemde fondsen 693 Over te dragen positief resultaat TOTAAL 6
€ 151.322,84 € 44.279,91 € 3.057,27 € 1.092,00 € 1.092,00
INKOMSTEN 70 Omzet 700 Verkopen en dienstprestaties (publicaties, cd's) 701 Verkopen en dienstprestaties (sociaal-culturele werking) 70100 Verkopen en dienstprestaties (activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops) 70103 Verkopen en dienstprestaties (residentiële activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops) 70101 Verkopen en dienstprestaties (evenementen en festivals) 70104 Verkopen en dienstprestaties (dienstverlening) 702 Verkopen en dienstprestaties (andere) 703 Verkopen en dienstprestaties (sponsoring) 708 Toegekende kortingen, ristorno's en rabatten 71 Wijzigingen van de voorraad en bestellingen in uitvoering 72 Geproduceerde vaste activa 73 Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies 730 Lidgeld werkelijke leden 731 Lidgeld toegetreden leden
Boekjaar € 6.459,47 € 3.921,70 € 2.177,77 € 1.972,77
€ 306,98 € 252,27 € 2.422,83 € 50,00 € 34.015,48 € - € 34.015,48 € 276.686,92
€ 175,00 € 30,00 € 360,00 € - € - € 253.028,88 43
732-735 Schenkingen en legaten 73200 Schenkingen en legaten 73201 Tussenkomst van derden in het verlies 736 Kapitaal- en interestsubsidies 737 Exploitatiesubsidies 73700 Meerjarige structurele werkingssubsidie Vlaamse Gemeenschap (Departement CJM - Team Sociaal-Cultureel Werk en Jeugdwerk) 73701 Subsidie DAC-normalisering (Departement CJM - Team SociaalCultureel Werk en Jeugdwerk) 73702 Subsidie voor de regularisatie van het gescoproject 73703 Subsidie Interne Staatshervorming (Departement CJM - Team Sociaal-Cultureel Werk en Jeugdwerk) 73704 Subsidie Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA) 73705 Projectsubsidie Vlaamse Gemeenschap (Departement CJM - Team Sociaal-Cultureel Werk en Jeugdwerk) 73706 Meerjarige structurele werkingssubsidie Vlaamse Gemeenschap (Overige teams Departement CJM) 73707 Projectsubsidie Vlaamse Gemeenschap (Overige teams Departement CJM) 73708 Meerjarige structurele werkingssubsidie Vlaamse Gemeenschap (Overige beleidsdomeinen) 73709 Projectsubsidie Vlaamse Gemeenschap (Overige beleidsdomeinen) 73710 Subsidie Provincie 73711 Subsidie Gemeente 73712 Subsidie VGC 73713 Federale subsidies 73714 Europese subsidies 73715 Andere subsidies 738 Compenserende bedragen ter vermindering van de loonkost 73800 Toelage Fonds Sociale Maribel 73801 Toelage DAC 73803 Overige compenserende bedragen ter vermindering van de loonkost 74 Overige bedrijfsopbrengsten 75 Financiële opbrengsten 76 Uitzonderlijke opbrengsen 79 Resultaatsverwerking 790 Overgedragen positief resultaat van het vorige boekjaar 791 Onttrekking aan de bestemde fondsen 792 Onttrekking aan fondsen van de vereniging 793 Over te dragen negatief resultaat TOTAAL 7
€ 3.612,91 € 3.612,91 € 178.415,97 € 130.250,58 € 22.517,50 € 18.648,59 € 6.999,30 € 71.000,00 € 71.000,00 € 69,88 € 2,43 € - € 17.126,26 € 17.126,26 € 276.686,92
Climaxi vzw sloot het boekjaar 2018 af met een winst van 16 889,22 euro. Dit overschot wordt toegevoegd aan de opgebouwde reserve van de vorige boekjaren (in totaal reserve nu ongeveer 40 000 euro).
44
De uitgaven handelsgoederen (Griekse producten, Eco&Fair,…) (rubriek 60) zijn zeer klein in vergelijking met vorige jaren. Eigenlijk gaat het enkel om een voorraadwijziging. Sinds de tweede helft van 2016 worden geen handelsgoederen meer aangekocht door Climaxi vzw. De goederen worden aangekocht door de toen nog feitelijke vereniging “Eco&Fair” (vereniging met een btw-nummer). De winst (rubriek 700) van de verkoop, dus niet meer de omzet, wordt dan doorgestort naar Climaxi vzw. De nog resterende voorraad aan handelsgoederen is in 2018 overgekocht van Climaxi vzw door de feitelijke vereniging “Eco&Fair”. De secretariaatskosten, huisvestingskosten en andere organisatiekosten (onkosten vervoer, vergaderingen,…) zijn mooi binnen de begroting. De uitgaven voor de sociaal-culturele werking waren sterk minder dan begroot. Uitgaven van nationale acties en de lokale groepen (3820,18 euro), evenementen (manifiesta, geschenkenbeurs- 564,71 euro) en fiesta partigiani Leuven (3001,68 euro). De uitgaven voor promotie (12 161,91 euro) gaan vooral over de uitgave van het Visserijblad, magazine, voorbereiding uitgave Klimaat en Migratie en een infobrochure over “no tap gas” + website winkel. In 2018 hebben in totaal 9 mensen, voor korte of iets langere tijd, voor Climaxi vzw gewerkt. De continuiteit wordt verzekerd door Filip (85%) en Famke (50%, ouderschapsverlof). Katrin is in april voor 20% aangeworven om de winkelcoöperatie op poten te zetten. Om het ouderschapsverlof van Famke op te vangen hebben we in juni een startjobber (Jonas 80%) aangeworven. Voor kortere periodes waren ook nog in dienst ; Hannes Knapen, David Dessers, Natasja Meersman en Wim Schrever. Daarnaast is er nog steeds ook een personeelslid dat werkt voor een bossen- en biodiversiteitsproject van Friends of the Earth International (zie verder bij subsidies). De personeelskosten zijn binnen de begroting 2017 gebleven. De afschrijvingen zijn gestegen omwille van de aankoop van een computer voor Jonas. De andere bedrijfskosten (rubriek 64) zijn voornamelijk minwaarden op handelsvorderingen. De uitzonderlijke kosten (rubriek 66) van 2422.83 euro zijn subsidies voor het bossen- en biodiversiteitsproject van Friends of the Earth International die we in 2017-2018 te veel hebben ontvangen. Aan de inkomstenzijde zijn er de inkomsten (=winst) van de verkoop Eco&Fairproducten en de Griekse producten. Daarnaast nog inkomsten van de vertoningen van de documentaires en van de verkoop van de dvd’s zelf, visserijblad, aantal gegeven vormingen. Wat betreft de subsidies zijn er naast de bewegingssubsidies, ook nog de projectsubsidies (deel 1) voor de uitbouw van de coöperatie (Homans- 6999 euro). De “schenkingen en legaten” bestaan voor ongeveer 3000 euro uit giften van donateurs van het vroegere Friends of the Earth Vlaanderen. Onder de rubriek “compenserende bedragen ter vermindering van de loonkost” zitten ongeveer 60 000 euro voor het loon van het personeelslid in het kader van het project van Friends of the Earth International. De rest zijn tussenkomsten van de overheid voor de startjob (2000 euro per maand) De overige bedrijfskosten (rubriek 74) zijn meerwaarde op handelsvorderingen.
45
Begroting 2019 Naast de bewegingssubsidies was er nog er nog deel 2 van de projectsubsidies voor het oprichten van de coöperatie (13 000 euro). Ook de laatste schijf van het europeesproject “Sofs” zal dit jaar op ons rekening komen. Onder “compenserende bedragen voor de loonkost” zijn er de subsidies voor het bossen- en diversiteitsproject van Friends of the Earth International, de tegemoetkoming van de overheid voor de startjob en tegemoetkoming loonkost vanuit de coöp. Voor 2019 zijn de werkingskosten en de promotiekosten respectievelijk begroot op 26 000 euro (o.a. 3000 euro per lokale groep) en 15 000 euro (visserijblad, klimaatvluchtelingen, magazine, korte docu’s…). Op basis van de vorige jaren is dit budget voldoende. De huisvestingskosten en ook de afschrijvingen zijn opgetrokken. Het ene (huisvesting) door de hogere huur in Herzele.
Kerngegevens Personeel
2018 Naam + voornaam medewerker Datum in dienst
Datum uit Tewerkstellingsbreuk Loonkost dienst (VTE)
Filip De Bodt Famke Vekeman Natasja Meersman Wim Schrever Hannes Knapen David Dessers David Dessers Jonas de Corte Katrin Van den Troost Nele Marien
onbep. onbep. 31/03/18 7/07/18 31/01/18 15/01/18 30/04/18 onbep. 31/03/19 onbep.
1/02/11 1/02/11 7/03/16 29/05/18 1/06/17 5/06/17 1/02/18 27/06/18 2/04/18 1/05/16
0,85 0,5 0,8 0,4 0,9 0,5 0,5 0,8 0,2 0,9
70090,65 30756,41 12677,42 3610,22 5762,12 3681,78 9247,27 14773,19 6797,03 55045,35
2019 Naam + voornaam medewerker Datum in Datum uit Tewerkstellingsbreuk Loonkost dienst dienst (VTE) Filip De Bodt Famke Vekeman Wim Schrever Jonas de Corte Katrin Van den Troost Nele Marien
1/02/11 1/02/11 28/02/19 27/06/18 2/04/18 1/05/16
onbep. 2/08/20 31/12/19 14/06/19 31/12/19 onbep.
0,85 0,5 0,6 0,8 0,2 0,9
71796,47 30639,21 35875,23 15696,21 10249,63 56300,16
46
Inzet SCVW (VTE 0,85 0,5 0,8 0,4 0,9 0,5 0,5 0,8 0,2 0
Inzet SCVW (VTE) 0,85 0,5 0,6 0,8 0,2 0
Kerngegevens Activiteiten 2018
47
48
2019
49
50
51
BEOORDELINGSELEMENTEN Inhoudelijke beoordelingselementen en -criteria 1° De bijdrage van de missie en de visie van de sociaal-culturele organisatie aan het doel van het decreet. De organisatie heeft een duidelijke en geëxpliciteerde missie en visie. Zie pagina 18 en volgende. De aangepaste missie en visie wordt er duidelijk beschreven. De organisatie expliciteert haar ambities voor de komende beleidsperiode om bij te dragen aan de emancipatie van mensen en groepen, en aan de versterking van een democratische, duurzame, inclusieve en solidaire samenleving door: Aan te geven hoe ze sociaal-culturele participatie van volwassenen bevordert; Aan te geven welke samenlevingsvraagstukken ze wil behandelen en tot publieke zaak maakt; Aan te geven hoe en welke maatschappelijke praktijken ze zal ontwikkelen en verspreiden die daarop een werkend antwoord bieden; De organisatie betrekt volwassenen bij een heel aantal activiteiten en legt in de strategische doelstellingen uit hoe ze dat zal doen. Wij behandelen de klimaatcrisis onder het hoofdstuk omgevingsanalyse van pagina 4 tot en met 12 (het probleem van de 21ste eeuw vindt te weinig draagvlak) en leggen uit hoe we dat zullen doen van pagina 12 tot en met 18 in het hoofdstuk Klimaat en de vrije markteconomie. 2° de relatie van de missie en de visie van de sociaal-culturele organisatie tot de actuele maatschappelijke context die ze zelf omschreven heeft. In een maatschappelijke contextanalyse expliciteert de organisatie welke ontwikkelingen relevant zijn in relatie tot haar missie en visie; Zie maatschappelijke contextanalyse van pagina 4 tot 18 De organisatie geeft aan welke maatschappelijke ontwikkelingen ze effectief als uitdaging wil aangrijpen om een werking errond te ontplooien en welke impact ze daarbij nastreeft; Zie maatschappelijke contextanalyse van pagina 4 tot 18 3° de bijdrage van de sociaal-culturele volwassenenorganisatie aan de realisatie van de drie sociaal-culturele rollen. De organisatie expliciteert haar visie op de verbindende rol en hoe ze via haar werking die rol zal waarmaken; Zie pagina 25
52
De organisatie expliciteert haar visie op de kritische rol en hoe ze via haar werking die rol zal waarmaken; Zie pagina 27 De organisatie expliciteert haar visie op de laboratoriumrol en hoe ze via haar werking die rol zal waarmaken; Zie pagina 27 4° de strategische en operationele doelstellingen van de sociaal-culturele volwassenenorganisatie. De organisatie heeft een onderbouwd en samenhangend geheel van strategische en operationele doelstellingen die ze wil realiseren; Zie p 29 De organisatie expliciteert de relatie tussen haar eigen doelen en haar missie, visie en de actuele maatschappelijke context die ze zelf omschreven heeft; Climaxi komt op voor oplossingen voor de klimaatcrisis en legt die uit in haar omgevingsanalyse. Van daaruit wordt gekozen voor functies en rollen en die worden omgezet in doelstellingen. 5° de verduidelijking van de keuze voor minstens twee sociaal-culturele functies, een toelichting bij de functiemix en de uitwerking daarvan in relatie tot de missie en de visie van de sociaal-culturele volwassenenorganisatie. De organisatie geeft aan op welke functies ze wil inzetten en verantwoordt haar keuze; De organisatie doet dat op p 22 De organisatie heeft een onderbouwde visie op de gekozen functiemix en de onderscheiden functies; Climaxi legt uit waarom ze niet kiest voor cultuur/leerfunctie en denkt dat de mix van beweging en gemeenschapsvorming ideaal is om zijn doel te bereiken. Cultuur en leren kunnen daar evenzeer toe bijdragen, maar zit minder verweven in de expertise die Climaxi de laatste jaren verworven heeft. De organisatie expliciteert welke werkwijzen ze wil hanteren om de gekozen functies te realiseren Voor de cultuurfunctie: Niet van toepassing de visie op cultuur in relatie tot de missie van de organisatie; een verantwoorde toekomstige werkwijze van de organisatie om de praktijken op te zetten die erop gericht zijn cultuur te
53
creÍren, te bewaren, te delen en eraan deel te nemen; Voor de leerfunctie: Niet van toepassing de visie op leren in relatie tot de missie van de organisatie; een verantwoorde toekomstige werkwijze om leeromgevingen op te zetten Voor de Zie pagina 22 tot 25. gemeenschapsvormende functie: Climaxi heeft nauw contact met een aantal sectoren de visie op groepen en (visserij, landbouw) en legt uit via welke middelen gemeenschappen en interacties ze deze wil samenbrengen. Verder worden aan de daartussen in relatie tot de hand van onze missie en visie groepen gekozen waar missie van de organisatie; we kennis rond verzameld hebben en wordt een een verantwoorde toekomstige ontwikkelingsstrategie voorop gesteld die het werkwijze om processen te sociale in onze visie beter moet doen lukken (via ondersteunen en te faciliteren bottom-up contacten met vakbonden en andere die leiden tot het vormen van bewegingen, uitbouw lokale groepen en groepen en gemeenschappen samenwerking met anderen) of tot interacties tussen groepen en gemeenschappen; Voor de maatschappelijke De visie wordt uitgewerkt in het hoofdstuk rond bewegingsfunctie: educatiestrategie van pagina 18 tot 21. Hier wordt De visie op engagement en uitgelegd hoe, via welke methode, wij politisering en politisering en op relevante engagement willen vorm geven. samenlevingsvraagstukken in relatie tot de missie van de organisatie; Een verantwoorde toekomstige werkwijze om praktijken op te zetten waarin ruimte voor engagement en politisering wordt gecreÍerd in relatie tot samenlevingsvraagstukken. 6° de werking met een relevantie en uitstraling voor het Nederlandse taalgebied en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad of de werking met een relevantie en uitstraling voor het Nederlandse taalgebied. De organisatie expliciteert waar de werking waarvoor ze een subsidie aanvraagt, zich zal afspelen door kerngegevens en cijfers over aanwezigheid, zichtbaarheid, bereik of effect van de al eerder gerealiseerde sociaal-culturele werking aan te reiken; Zie hoofdstuk kerncijfers met kopie en bijwerking van de SISCA-gegevens van p. 48 tot 53. Hierin ziet men dat het gaat om tientallen activiteiten verspreid over Vlaanderen. Via deze acties werden een paar duizenden mensen bereikt. Het gaat om een honderdtal activiteiten met een aanwezigheid die tussen de 15 en de 50 mensen gaat. Een aantal grotere uitschieters (Fiesta Partigiani, Boekvoorstellingen, acties) kennen een bereik van meer den honderd mensen. Publicaties worden uitgegeven op 750 tot 1500 exemplaren, met uitzondering van pamfletten die over een paar duizend
54
exemplaren gaan. Via de website en de facebookpagina worden regelmatig méér dan 10.000 mensen bereikt. De organisatie staaft dat haar werking een relevantie en uitstraling heeft voor het Nederlandse taalgebied of het Nederlandse taalgebied en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad. Via de lokale groepen toont Climaxi zijn inplanting aan over het ganse Vlaamse land. Climaxi komt regelmatig in de nationale pers en haalde de voorbije jaren 30 tot 50 persreferenties per jaar. 7° een gesubsidieerde werking die zich grotendeels afspeelt binnen de vrije tijd. De organisatie toont aan dat de werking waarvoor ze een subsidie aanvraagt, zich aantoonbaar en hoofdzakelijk afspeelt binnen de vrije tijd van volwassenen. De organisatie organiseert activiteiten die zich afspelen binnen de vrije tijd van volwassenen. Het gaat om avondactiviteiten, weekendactiviteiten of dagactiviteiten waar mensen verlof voor nemen (acties) of die we kunnen benaderen in hun vrije tijd (gepensioneerden vb.). Dit kan gecontroleerd worden op de facebookpagina van Climaxi, onder de rubriek evenementen. Het gedeelte van de werking dat zich in voorkomend geval uitzonderlijk buiten de vrije tijd afspeelt, omschrijft en verantwoordt de organisatie vanuit haar missie en visie. Uitzonderlijk organiseert Climaxi een vorming in Hogescholen Sociaal-Cultureel Werk. Zo kan ze makkelijker stagiairs aantrekken en werkte Climaxi in het verleden aan een goede relatie met et wetenschappelijk werkveld. De medewerking van een aantal wetenschappers aan dit beleidsplan is daar het resultaat van. 8° de werking voor: Het brede publiek en de keuzes daarin voor gemeenschappen, doelgroepen of kansengroepen Kansengroepen en de keuzes daarin voor gemeenschappen, doelgroepen of het brede publiek De organisatie expliciteert haar werking voor het brede publiek en welke keuzes ze daarin maakt op het vlak van doelgroepen, gemeenschappen of kansengroepen of de organisatie expliciteert haar werking voor (een of meer) specifieke kansengroepen en welke keuzes ze daarin maakt op het vlak van doelgroepen, gemeenschappen of het brede publiek; Externe Communicatie naar het brede publiek Pers. Het extern communicatiebeleid van Climaxi wierp in het verleden al zijn vruchten af door een groot aantal vermeldingen in de pers. Het beleid naar pers toe is gebaseerd op dossierkennis en duidelijkheid van onze standpunten. Snelheid is daar essentieel in: op belangrijke actualiteit wordt snel gereageerd. Daartoe worden bij zo een zaken weekendverantwoordelijkheden afgesproken bij grote conferenties, te verwachten beleidsbeslissingen, grote acties enz.
55
In de toekomst wordt dat beleid aangepast naar de nieuwe noden. Katrin volgde een vorming bij Belga waarvan de tips werden geïmplementeerd in de organisatie. Dat gaat grotendeels over het persmededelingenbeleid waarbij journalisten aangeven graag met een primeur en een directe relatie te werken in plaats van met algemene persberichten die naar een paar tientallen mensen gestuurd worden. Wij zijn op zoek naar de ideale mix op dit vlak. Externe publicaties Voor onze externe publicaties werden een aantal richtlijnen vastgelegd in een taaldocument. Het voorziet o.m. het gebruik van zo eenvoudig mogelijke taal, vermijden van jargon en op andere talen gebaseerde zinsconstructies (verengelsing), actieve stijl i.p.v. passieve, geen overdreven emotionaliteit of zelfbewieroking, geen al te lange zinnen, jij-vorm… Elders vindt men een voorstel van huisstijl die half 2020 in voege gaat en dus volop operationeel moet zijn tegen de volgende beleidsperiode. Website en facebook werken volgens dezelfde regels. De website zal aangepast worden aan de structuur van het beleidsplan waarbij de thema’s waar Climaxi in de volgende beleidsperiode wil rond werken visueel beter aan bod komen. Climaxi zet in op informeren en verbinden: dat heeft als gevolg dat de artikels degelijk onderbouwd moeten zijn (vandaar het idee om de websiteredactie te versterken) maar ook dat we verschillende meningen en raakvlakken aan bod laten komen. Om onze eigen visie duidelijker te maken wordt er op gelet het standpunt van Climaxi telkens mee te geven. De website moet een bibliotheek worden van standpunten en meningen binnen de klimaatbeweging. Daarom wordt het archief van een aantal vrijwilligers in 2020 geïntegreerd. In zijn doelgroepenbeleid is rechtstreekse communicatie het belangrijkste voor Climaxi, dit om de simpele reden dat boeren, vissers en een groot deel van onze eigen leden lak hebben aan doodle, e-mails en facebook. We willen deze groep niet achter laten. Van medewerkers wordt verwacht dat ze tijd nemen voor een babbel en overleg met de deelnemers na activiteiten en op basis hiervan indien gewenst via een kort stuk kunnen rapporteren op de digitale media. Huisstijl. De identiteit van onze organisatie is belangrijk. Een eenduidige, duidelijke en verstaanbare identiteit zorgt ervoor dat meer mensen uit verschillende doelgroepen worden bereikt. En dat het draagvlak kan verbreed worden, meer mensen zich aangesproken voelen om actief deel te nemen en deel uit te maken van onze beweging. Als organisatie zet Climaxi in op klimaat en sociale rechtvaardigheid, waarbij vaak alternatieven worden voorgesteld en/of uitgetekend. Het is nodig dat dit ook in onze identiteit tot uiting komt, zodat dat ook het imago van de organisatie vormt. Een goede
56
identiteit maakt het imago van de organisatie. De persoonlijkheid van onze organisatie bestaat uit volgende kernwaarden, die vertellen waar onze organisatie voor staat en wat haar uniek maakt: progressief, sociaal rechtvaardig, inclusief, verbredend. Tegelijkertijd dragen we ook algemene stijlaspecten mee: dossierkennis, een stuk radicaliteit, creativiteit en humor. Deze waarden zijn bepalend voor alle communicatie uitingen van de organisatie. Met die communicatie dragen we mee de persoonlijkheid van de organisatie uit en kunnen we de boodschap overbrengen aan onze doelgroepen en achterban (partners, beleidsmakers‌) Om mensen te kunnen blijven aanspreken, is het nodig dat onze communicatie duidelijk, helder en herkenbaar is. Ze moet ook onderscheidend zijn. De communicatie richtlijnen dienen ook in de verschillende kanalen te worden toegepast: huisstijl, website, sociale media, mailings, campagnes, persberichten, verslagen, publicaties. Voorstel van concrete ontwerprichtlijnen (te beslissen in 2020): Affiches/Flyers/Nieuwsbrief: lettertype: Helvetica (andere voorstel The Sans) Logo Climaxi, en ev. partners duidelijk in beeld informatief, duidelijk leesbaar, helder kleurig, afhankelijk van thema en inhoud Mailings/website: lettertype: Tahoma max. 5 items (liefst max 3) idem affiches We werken doorgaans kleurig, maar dat is geen vaste stelregel: hangt af van onderwerp, context, moment van het jaar etc.. Logo: Er wordt een discussie geagendeerd om te zien of het huidig logo nog steeds de lading dekt. varia: facebook: enkel werken met 1 fb-pagina. gebruik van climaxi-infomail voor specifieke acties. elke medewerker heeft een @climaxi.be mailadres en kan hierop bereikt worden. externe communicatie met climaxi-mail. Film: Voor Climaxi is het maken van een documentaire geen punt op zich. Een documentaire
57
maken is een manier van actie voeren waarbij de actie start bij de opname van het eerste beeld. Wij ontwikkelden een praktijk waarbij de gangbare logica van documentaire maken (scenario-script-filmen-monteren-eindafwerking-promotie) aangepast wordt: het scenario ligt niet vast en is aanpasbaar, van in het begin worden stukjes gemonteerd als actiemateriaal. Die worden verspreid naar gelang de noodzaak. Pers wordt van in het begin betrokken. Partners kunnen de gang van zaken beïnvloeden en medewerkers/vrijwilligers worden uitgenodigd om een taak op zich te nemen. Bij het ontwikkelen van film zijn er de algemene kenmerken (dossierkennis, humor,…) en wordt er rekening gehouden met de educatiestrategie. Binnen de gemaakte keuzes expliciteert en verantwoordt de organisatie haar toekomstige beleid en aanpak die ze wil hanteren om sociaal-culturele participatie van iedereen na te streven of de organisatie expliciteert en verantwoordt haar toekomstige beleid en aanpak die ze wil hanteren om sociaal-culturele participatie van die kansengroepen te realiseren. De organisatie werkt met mensen uit allerhande kansengroepen en hanteert daarvoor een eenvoudige taal in haar publicaties. Binnen de visserijgemeenschap, vakbonden en landbouwgemeenschap hebben een aantal mensen een precair inkomen. Climaxi legt in haar beleidsplan uit hoe ze met hen wil werken. De visitatiecommissie reikte aan dat de cultureel diverse werking kon verbeterd worden. Climaxi gaf samen met de doelgroep de brochure Klimaat en Migratie uit en legt in het hoofdstuk over de bemerkingen van de visitatiecommissie uit hoe ze dit werk in de toekomst wil verder zetten. 9° de plaats van vrijwilligers in de sociaal-culturele volwassenenorganisatie en de manier waarop ze betrokken en ondersteund worden in relatie tot de visie en missie van de sociaal-culturele volwassenenorganisatie. De organisatie geeft aan welke rollen en taken vrijwilligers opnemen in de organisatie of de werking; Vrijwilligers bepalen het beleid via stuurgroepen, Raad van Bestuur en Algemene Vergadering. In het organigram en de boomstructuur wordt uitgelegd hoe dat gebeurt. Ze maken het gros uit van de mensen in de lokale en thematische groepen en werken mee aan de publicaties. Ze zijn actief in de coöperatie Eco & Fair. Ze doen mee aan activiteiten. De Algemene Vergadering wordt samengesteld uit mensen van de lokale- en themagroepen. Bij aanvaarding op de AV lichten kandidaat-leden hun engagement en ervaring terzake toe. De statuten voorzien dat de Raad van Bestuur verantwoording aflegt aan de Algemene Vergadering en door haar kan herkozen worden. Kandidaturen voor de Raad van Bestuur worden toegelicht op de Algemene Vergadering en kunnen enkel unaniem aanvaard worden. Er werd een vrijwilligersbrochure uitgewerkt die de structuur meegeeft aan de vrijwilligers: https://issuu.com/climaxi/docs/vrijwilligersbrochure.docx
58
De organisatie expliciteert haar toekomstige ondersteuningsbeleid ten aanzien van vrijwilligers en hoe ze betrokkenheid, inspraak en participatie van vrijwilligers in de organisatie vorm wil geven. De organisatie wil meer cursussen organiseren voor de vrijwilligers en organiseert twee weekends per jaar om ze nog beter te betrekken bij de werking. Er is een vrijwilligersbrochure te downloaden op de website. Die wordt actief bezorgd aan nieuwe vrijwilligers. Via het systeem van vrijwilligersvergoedingen wordt zingeving en onkostenvergoeding voorzien voor vrijwilligers, zeker voor hen die het financieel moeilijk hebben. Climaxi werkte een intern communicatiebeleid en structuur uit die vrijwilligers duidelijkheid moet verschaffen rond de rol van het personeel. Interne communicatie We werken met volgende tools: - dropbox: die wordt vervolledigd en de mappen op de computer krijgen dezelfde structuur. Er wordt ook gezocht naar een consequenter en veiliger alternatief waarvan de servers niet in de US staan. De essentiële zaken worden daar op bewaard. - vergaderingen: projectvergadering, weekends, teamvergadering, stuurgroep, Algemene Vergadering, Raad van Bestuur. Zie bij hoofdstuk structuur. - face to face gesprekken: sterk aan te bevelen. De essentie van de besluitvorming gebeurt tijdens vergaderingen. Bij de vergadering wordt gestreefd naar wisselend voorzitterschap en wisselende verslaggeving. Agendapunten worden liefst op voorhand bezorgd. De voorzitter ad hoc bereidt de vergadering voor en zorgt voor een prioriteitenlijst: dringende punten, stand van zaken, varia. De teamvergadering gebeurt om de twee weken. Algemene Vergadering is er minstens 1 keer per jaar, stuurgroepen worden samengeroepen via een soepele agendasetting, er zijn twee inhoudelijke weekends (denkwerk lange termijn, actie, ontspanning en studie) per jaar en de Raad van Bestuur komt minstens 8 keer samen per jaar. Teamleden wordt aangeraden zoveel mogelijk een gezamenlijke middagpauze te nemen. De teamvergadering beslist tot uitgaven van max. 500 €. Teamleden nemen geen afzonderlijke initiatieven en getuigen van een lerende belangstelling tegenover collega’s. Het team ondertekent petities en oproepen voor zoverre die niet in tegenstrijd zijn met de visie en dit beleidsplan. De Raad van Bestuur wordt ter info vermeld. Als 1 van de teamleden vindt dat een mogelijks te ondertekenen oproep discussie kan uitlokken, wordt de Raad van Bestuur mee in de beslissing betrokken. Vrijwilligers en collega’s worden telkens betrokken bij de uitwerking van projecten. Omdat het mekaar zien door afstanden soms bemoeilijkt wordt, maken we gebruik van telefoon en andere mogelijkheden om onderling voor zoveel mogelijk draagvlak
59
en aftoetsen te zorgen. Lokale groepen die op stuurgroepen of weekends niet kunnen aanwezig zijn, geven hun mening mee aan hun afdelingsbegeleider. We kiezen voor ‘konsent’ als werkpraktijk: er wordt meer nadruk gelegd op de overeenkomsten dan op de verschillen. Op de vergadering is de ultieme vraag of iemand een fundamenteel bezwaar heeft tegen een voorstel, hoe we stappen vooruit kunnen zetten en wat de relatie is met het beleidsplan. Zakelijke beoordelingselementen en –criteria 1° een geïntegreerd zakelijk kwaliteits- en financieel meerjarenbeleid De organisatie expliciteert hoe ze een professioneel beleid zal voeren; Een kleine organisatie zoals Climaxi heeft niet direct een HR-dienst, maar kan wel de principes rond goed personeelsbeleid vastleggen in zijn praktijk. Daar werd een nieuw arbeidsreglement voor opgemaakt dat regelingen rond extracompensatie voor overuren, verlof om ringende reden, klein verlet, een mix van eerbied en rechtvaardigheid en andere rechten en plichten voor werknemers voor de eerste keer duidelijk vastlegt. Er werd een vertrouwenspersoon (Leen Van Der Vorst) aangeduid waar werknemers terecht kunnen voor psychosociale klachten als stress, intimidatie, seksueel geweld… Daarnaast komt er nog een intern reglement dat breder werkt rond thema’s zoals gebruik van eigen materiaal tijdens de job, verzekeringen enz. Climaxi betaalt zijn medewerkers een minimum aan anciënniteit uit en hanteert correcte en voor iedereen gelijke barema’s van PC 329.01. Climaxi kiest voor een personeelswerking waarbij grote projecten en beleidscycli opgedeeld worden in kleine beheersbare projecten: deze aanpak stelt een projectteam in staat het project snel aan te passen aan een gewijzigde situatie of wensen. We omarmen veranderingen. Dit in tegenstelling tot een traditionele projectaanpak, waarbij een team verandering zoveel mogelijk probeert te vermijden door enerzijds de specificaties in detail vast te leggen en anderzijds een formeel proces in te richten. Mensen die floreren in ons team, zijn mensen die niet bang zijn voor verandering en minder geneigd zijn om naar zekerheden te zoeken. Ergens aan willen en kunnen beginnen zonder dat het eindresultaat helemaal vaststaat is erg belangrijk. Elk project omvat alle noodzakelijke stappen: situatieanalyse, planning, ontwerp, uitvoering en evaluatie. Er is zoveel mogelijk rechtstreekse communicatie en er zijn zo weinig mogelijk nota’s. Het is essentieel dat medewerkers van mekaar weten wat ze doen, uren en compensatie met mekaar afspreken, overleggen met de lokale groepen en open op mekaar inspelen. Voor de uitbouw van de projecten (vb. een toer met een boek of film) bouwen we (net zoals in de werkgroepen van Climaxi) aan zelfsturende teams die bestaan uit minstens
60
1 medewerker en 1 vrijwilliger. Naar gelang het project kunnen verschillende collega’s of vrijwilligers betrokken zijn. Deze ontwikkelmethode loopt samen met onze missie en visie, die ook in zijn uitwerking naar doelstellingen de nodige flexibiliteit en creativiteit vraagt. We zijn er ook van overtuigd dat deze manier van werken voor werkbaarder jobs zorgt dan de strakke structuren. We experimenteren met dit systeem in het overgangsjaar 2020. Vanaf 2021 gaat het van start. Eind 2021 wordt het geëvalueerd. In deze werksetting hebben medewerkers ook geen vaste takenpakketten maar eindverantwoordelijkheden en worden ze verondersteld op een open manier met mekaar samen te werken. Functioneringsgesprekken vertrekken steevast vanuit de positieve vraag naar deze evolutie en naar de positie en de verbetering van het welbehagen van de werknemers in hun opdracht. Verdeling eindverantwoordelijkheden Vanaf 2020 werkt Climaxi met een vernieuwde ploeg bestaande uit Katrin Van den Troost (40 %), Wim Schrever (60 %) en Filip De Bodt (85%). Tijdens de volgende beleidsperiode wordt een groeipad uitgestippeld waarbij we evolueren naar 2,5 tot 3 VTE’s. Bestaande personeelsleden krijgen de voorkeur bij verdeling van extra-werktijd. Wim: - communicatie: websites, facebookpagina ‘s met o.m. aantrekken gastschrijvers, eindredactie, promotie en opmaken/bewaken huisstijl. Fotoreportages. Ontwerpen of delegeren ontwerpen. Eindredactie ledenblad. - begeleiding lokale groep Gent. - trekker werkgroep diversiteit. - administratie ledenlijsten, promolijsten en aanwezigheidslijsten. - webomgeving beheren. Katrin: - Eco&Fair coöp.: uitbreiden verkooppunten, zoeken subsidies, productenaanbod, netwerk, informatie, permanenties winkel en stands, nieuwe projecten. - trekker werkgroep energie en armoede. - loonadministratie en personeelsbeleid. - Begeleiding lokale groep Antwerpen en Mechelen. - internationale stages, Erasmus. Filip: - coördinerende functie (check met beleidsplannen en andere interne afspraken) van 2020-2023. - begeleider lokale groep Z.O.-Vlaanderen, Oostende, Leuven en Zaventem. - groeipad naar tien lokale groepen. - trekker werkgroepen landbouw en visserij + aandacht voor Greenwashing.
61
- internationale contacten coöp. - filmproducties. - perscontacten. - financieel beleid en administratie. - beleidsplannen en jaarplannen + Cisca. - netwerking - contacten Friends of The Earth. Winkelpermanentie en onderhoud van de lokalen wordt evenredig gedeeld onder de medewerkers. De verdeling van eindverantwoordelijkheden betekent niet dat iedereen er alleen voor staat. Samenwerking tussen personeelsleden wordt gestimuleerd. De werknemers hebben via dit lijstje aandachtspunten/focuspunten dat ze samen met anderen uitwerken een eindverantwoordelijkheid rond een deel van het meerjarenprogramma. Vrijwilligers worden zoveel mogelijk aangetrokken om hierin te participeren. Zij worden ingezet met mogelijkheid tot vrijwilligersvergoeding, zeker indien hun socioeconomische positie dat vereist. Er wordt speciale aandacht besteed aan de overgang in 2023, waarbij de aandachtspunten/focuspunten herschikt worden. Er wordt binnen een haalbaar tijdsbestek vorming aangeboden in functie van deze werkverdeling bij Socius of andere partners. We doen collectief extra inspanningen om het team te versterken met stagiairs, Erasmusstudenten en permanente vrijwilligers. Infrastructuur: huisvesting en ICT Dit jaar besliste de Raad van Bestuur om het secretariaat in Gent te sluiten en het nationale secretariaat over te brengen naar Z.O.-Vlaanderen (Denderstreek). We doen hiermee hetzelfde als de Vlaamse regering en geven een extra-steun aan de streek. Tegelijkertijd kiezen we voor een duurzame optie: dit is ook de locatie van Eco&Fair (onze coöperatieve). vzw ’t Uilekot baat ernaast een café uit dat aanzet tot synergie: we kunnen er onze activiteiten doen, vergaderingen organiseren. Er is een tuin waar grotere activiteiten (markten, concerten,…) kunnen doorgaan. Momenteel zijn we met de huisbaas aan het onderhandelen voor de verlenging van de huur. Door de jaren heen werden verschillende gedeelten van het gebouw verduurzaamd: dakisolatie, gedeeltelijke muurisolatie, rationalisering van verlichting. De infrastructuur ligt niet centraal in Vlaanderen maar is bereikbaar via trein en bus en heeft voordelen voor leveringen van onze winkel. In centra van steden wordt dat stilaan een hel. Om op meer plaatsen te kunnen beschikken over aangepaste ruimtes zoeken we met voorlopige prioriteit van Oostende en Antwerpen naar samenwerkingsverbanden met andere bewegingen (Greenpeace, 0666, CAW). Wat taken betreft besteden wij weinig uit omdat dit grotendeels niet past in onze visie en missie doordat het dikwijls neerkomt op privatisering van dienstverlening. De organisatie expliciteert hoe ze een integraal kwaliteitsbeleid zal voeren;
62
Volgens Socius is kwaliteitszorg geen vast systeem van regels of handboeken binnen onze sector, die onderhevig is aan veranderingen en wisselende actualiteiten: andere meningen, nieuwe inzichten , afwisselende decreten met andere klemtonen, veranderende politieke omstandigheden,… Climaxi onderschrijft dit en voegt er aan toe dat het kritisch staat tegenover het jargon van de privésector dat stilaan binnensluipt in onze sector. Werken naar maatschappelijke en collectieve doelen vergt volgens ons nog altijd andere inzichten dan werken met het oog op winstbejag. Climaxi hanteert een aantal kwaliteitsprincipes, maar probeert daar in elk geval een ander woordgebruik voor te hanteren dan het klassieke jargon. Onze kwaliteitsdoelen zijn de volgende: - consequent werken volgens onze visie en opdracht: dat doen we door die voor te stellen in een eigen beeld: de boomstructuur en die regelmatig aan te passen. Vertrekken van horizontale principes, verstaanbaarheid, kwaliteit van informatie. Daarom werden er stijltips uitgewerkt. De manier waarop we deze dingen meten is het bijhouden van de spontane reacties en kritieken van ons publiek. Wij bundelen deze informatie in een dagboek, dat van activiteit naar activiteit verhuist en waarin medewerkers opmerkingen formuleren. Climaxi heeft een minder punt op het vlak van het laten doorstromen van zijn identiteit. Voor het publiek zijn we soms diegenen die een goede interventie gedaan hebben rond één van onze thema’s, maar wat mist is de link tussen die verschillende thema’s die niet door iedereen begrepen wordt. Aan dit werkpunt wordt voeding gegeven door die linken beter uit te werken in onze publicaties en tussenkomsten. Het werken met wens- en postkaarten was op dat vlak een verfrissend idee dat voorlopig evenwel financieel op limieten stuit. - participatief werken en delen van de bevolking bij de invulling van het Climaxi geheel betrekken. Zo zamelden we 1000 voorstellen voor een goede klimaatpolitiek in en kozen we er op basis van de resultaten voor om mobiliteit bij onze werking te betrekken. Binnen Eco&Fair hebben de producenten een sterke stem. We organiseren conferentie die mee de lijnen van onze opdracht bepalen. Zelfs de opmaak van dit beleidsplan werd aan een conferentie gekoppeld. We confronteren de deelnemers net met de vraag wat Climaxi moet doen, maar distilleren de inhoud uit hun tussenkomsten en stellen vragen als ‘Waar moet de klimaatbeweging naartoe?’ ‘Waarom haalt ze niet het gewenste resultaat?’ - duurzaam werken betekent voor Climaxi niet alleen financieel duurzaam zijn, maar ook een duurzaam productbeleid voeren: onze drukwerken laten uitvoeren bij coöperaties of lokale drukkerijen, kiezen voor lokale, bio- of Fairtrade producten bij onze evenementen en activiteiten, zuinig omgaan met energie en verplaatsingen, sterke klemtonen leggen in de coöperatieve, een sociale deelnameprijs hanteren voor onze activiteiten,… Deze punten zijn een aandachtspunt voor iedereen en een check-punt bij bijeenkomsten en vergaderingen. Per vergadering wordt een visie-deelnemer
63
aangesteld die als taak heeft deze principes, missie en visie en beleidsplan in de discussie van de besluitvorming te brengen. De doelen en werkmethoden worden regelmatig tijdens bijeenkomsten geëvalueerd aan de hand van onze boomstructuur. De kwaliteit van de vormingen wordt bewaakt door co-creatie en evaluatie workshops onder begeleiding van Katrien Van Poeck De organisatie expliciteert een onderbouwd en realistisch financieel meerjarenbeleid; De Raad Van Bestuur is verantwoordelijk voor het financieel beleid en de financiële opvolging. Dit in nauwe samenwerking met het team. De dagdagelijkse handelingen (i.e. betalen facturen en opmaken verkoopfacturen) gebeuren door het team. De globale opvolging gebeurt door de RVB. De boekhouder is lid van de RVB. Er wordt gewerkt met een dubbele boekhouding aan de hand van het programma Venice. Twee keer per jaar worden aan de hand van een volledig boekhoudkundig overzicht de voorziene budgetten opgevolgd en eventueel bijgestuurd. De jaarlijkse financiële afrekening gebeurt door de boekhouder. De jaarlijkse begroting wordt voorbereid door de RVB ism. het team en ter goedkeuring voorgelegd aan de AV. Ook de meerjarenbegroting 2021-2025 is op deze manier tot stand gekomen Uitgangspunten bij het uitstippelen van een financieel meerjarenbeleid De inkomsten en uitgaven moeten elk jaar in evenwicht blijven. Hierbij wordt rekening gehouden met de aanleg van voorzieningen (voor uitgaven die later voorzien zijn bv. documentaire, evenement, aankoop ICT-materiaal) en de verdere uitbouw van een sociaal passief in overeenstemming met de grootte van het team van Climaxi. L Subsidies Ons uitgangspunt is een bewegingssubsidie van 146 000 euro. Dit is meer dan de subsidie van 2019 (132 708,17 euro). We menen dat deze beperkte stijging nodig is om via de voorgestelde acties onze strategische – en operationele doelen te halen. Via deze stijging kunnen we ook inzetten op de thema’s energie, klimaatarmoede en greenwashing. Deze subsidie wordt jaarlijks geïndexeerd (1,6%). De VIA-middelen en normalisering DAC starten op niveau van 2018/2019 (met jaarlijkse indexering van 1,6 %). Personeelskosten Vanaf 2021 bestaat het team uit 3 personen: Katrin Van den Troost (60 %), Wim Schrever (60 %), Filip De Bodt (85%). Er staat nog een 4de persoon op de loonlijst nl. Nele Mariën (90%). De loonkost van Nele Mariën wordt volledig gedragen door Friends of the Earth International. Ze werkt voor hen als boscoördinator. De link met "onze" internationale koepel is interessant voor contacten en netwerking met het buitenland rond onze thema’s en toegang tot Europese projecten en andere internationale financiering. In 2020 hebben we dus een personeelsbestand van 2,05 VTE. Tijdens de volgende beleidsperiode wordt een groeipad uitgestippeld waarbij we
64
evolueren naar minimaal 2,5 VTE’s. Bestaande personeelsleden krijgen de voorkeur bij verdeling van extra-werktijd. De loonkost wordt berekend op basis van de barema’s en anciënniteit van het Paritair Comité 329.01 Uitgaven In 2018 was de verhouding tussen personeelskosten en vaste kosten enerzijds en werkingskosten anderzijds 90%/10%. Eerste prognoses voor 2019 spreken van eenzelfde verhouding. (Voor de personeelskost wordt enkel het personeel dat ingezet wordt voor de beweging meegerekend. Dus niet het personeelslid betaald door Friends of the Earth International) Aangezien we vanaf midden 2020 werken met een team van 3 mensen i.p.v. 5 en ondanks het groeipad in de tewerkstelling, willen we de personeelskost/vaste kost niet laten stijgen tot meer dan 80% om zo voldoende werkingsmiddelen vrij te houden om onze doelstellingen te realiseren. De basissubsidies (beweging, DAC en VIA) moeten voldoende zijn de personeelskosten en een deel van de werkingsmiddelen te betalen. De eigen inkomsten gaan voornamelijk naar werkingsmiddelen en moeten dus stijgen. Bij projectsubsidies wordt minimaal de verhouding 80%/20% aangehouden Inkomsten De verhouding tussen subsidies en andere inkomsten in 2018 was ongeveer 70%/30%. Deze verhouding willen we minimaal aanhouden. De bewegingssubsidies, DAC en VIA maken meer dan 90% uit van de subsidies. Minder dan 10% zijn projectsubsidies. Gezien de aanwezige dreiging van besparingen kiezen we ervoor om meer in te zetten op het diversifiëren van de subsidies. In de beleidsperiode verkennen we, o.a. via onze internationale koepel, andere (internationale) subsidiekanalen. Om diezelfde reden (risicospreiding) en ook om de verhouding personeelskosten/werkingsmiddelen op peil te houden (zie boven) zetten we ook sterk in op eigen inkomsten: De coöperatie Eco&Fair groeit verder waardoor we onze personeelsinzet daar meer en meer kunnen recupereren en ook een deel van de winst die terugvloeit naar Climaxi als A-aandeelhouder. We kiezen ervoor om met ledenbijdragen te gaan werken en zetten in op een ledenwervingscampagne vanaf 2020. We zetten meer in op giften en kaderen dit o.a. in een procesfonds. We vragen een bijdrage voor meerdaagse activiteiten, evenementen en festivals We zetten verder in op verkoop van onze publicaties, documentaires Investeringen, afschrijvingen Climaxi investeert voornamelijk in computers (laptops) en toebehoren (o.a. speciale software voor lay-out, montage documentaires). Deze investeringen weerspiegelen zich in de afschrijvingen. Reserves
65
De positieve financiële resultaten worden in principe voor een gedeelte meegenomen naar de volgende jaren om direct in te zetten voor grotere activiteiten (bv. documentaire, festival). Daarnaast wordt er ook op langere termijn een reserve aangelegd. Deze reserve wordt gebruikt voor de opbouw van het sociaal passief in verhouding tot de grootte van het Climaxi team. Gedetailleerde toelichting meerjarenbegroting 2021-2025 Hieronder worden alle posten in de meerjarenbegroting in detail besproken. Voor de personeelskosten (en de evolutie daarin) wordt vertrokken van de uitgangspunten rond personeel zoals hierboven vermeld. Ook wat betreft de subsidies, investeringen (afschrijvingen), reserves en algemene principes rond uitgaven en inkomsten wordt rekening gehouden met boven beschreven uitgangsprincipes. Voor het merendeel van de algemene vaste kosten zijn de gegevens uit de laatste beschikbare jaarafrekening (2018) de referentie. Werkingsmiddelen worden gelinkt aan het hoofdstuk over de strategische doelstellingen (de financiële impact van de verschillende acties). Uitgaven 61 diensten en diverse goederen 610 (huisvestingskosten): Voor deze kosten vertrekken we van de huisvestingskost in 2018 en indexeren die jaarlijks met 2%. In principe, door het sluiten van het kantoor in Gent begin 2020, kan verwacht worden dat onze huisvestingskosten lager zullen liggen. Midden 2020 wordt het huurcontract voor het kantoor in Herzele vernieuwd. Daar wordt een aanzienlijke stijging van de huurprijs verwacht. 611 (secretariaatskosten): Ook hier vertrekken we van de kost in 2018 als referentie. We laten die wel iets dalen van 4500 euro naar 4000 euro met jaarlijkse indexatie van 2%. Dit omdat we vanaf 2020 maar één kantoor meer hebben. 612 (andere org. kosten): In 2018 waren er voor 5 000 euro “andere organisatiekosten”. Voor de meerjarenbegroting trekken van dit bedrag omhoog (6000 euro) met jaarlijkse indexatie van 2%. Sterker inzetten op de verbindende rol betekent o.a. meer verplaatsingskosten voor personeel en vrijwilligers. Ook het opvolgen van internationale netwerken (Friends of the Earth) brengt extra kosten mee. 613 (opleiding, documentatie): We begroten dit op 1500 euro (met jaarlijkse indexatie 2%). Dit is de helft meer dan in 2018 (en de vorige jaren). We kiezen ervoor om meer in te zetten op (interne) vorming, training en opleiding van het team. Daarnaast behouden we ook voldoende budget voor de aankoop van documentatie (bv. milieuzakboekje, Trendstop) als noodzakelijke achtergrondinformatie bij (pers)acties. 614 (werkingskosten): De link wordt hier gelegd met de verschillende activiteiten uit het hoofdstuk rond de doelstellingen 61400 Activiteiten, acties, vormingen en workshops Activiteiten van lokale groepen (6000 euro/j met groeipad van 1000 euro/j)) Kennispool klimaatmigratie (500 euro/j) Coöperatie samenbrengen klanten/aandeelhouders (500 euro/j)
66
Samenbrengen buurtactiegroepen (500 euro/j) Materiaal voor klimaat en sociale manifestaties (1500 euro/j) Deelname acties Boerenforum (500 euro/j) Campagne retail/supermarkten ism. Wervel (1000 euro/j) Extra activiteiten energie (kernernergie en energiearmoede) en klimaatarmoede (3000 euro/j vanaf 2022) 61401 ResidentiĂŤle activiteiten Twee weekends per jaar (2500 euro/j) Verblijf buitenlandse partners (1000 euro/j) 61402 Evenementen en festivals Feest Leuven ism. Fiesta Partigiani Leuven (2500 euro/j met groeipad van 500 euro/j) Visserijfeesten (2500 euro in 2022 en 2024) Syndicale opvolgingsconferentie in 2022 (1000 euro) Organisatie boerenmarkten (1000 euro/j) Conferentie kustvisserij 2021 (1500 euro) 61403 Dienstverleningen (sociaal culturele werking) 61404/61405 Andere werkingskosten 615 (promotie): Ledenblad (2 maal per jaar- 1500 euro/j) Visserijblad (3500 euro/j) Brochure/pamfletten (3000 euro/j) Documentaire in 2021 en 2024 (15 000 euro) 616 (vergoeding aan derden) 61600 forfaitaire vergoeding vrijwilligers: vrijwilligersvergoeding voor o.a. vertalingen (500 euro/j) zie doelstelling rond verspreiden economische alternatieven. 6160100 Ondersteunende diensten: kosten revisor en sociaal secretariaat (referentie 2018) met jaarlijkse indexatie van 2% 6160101 Inhoudelijke diensten: vergoeding gastauteurs website (2500 euro/j) 62 Bezoldigingen, sociale lasten, pensioen 620-621 (bezoldigingen): zie uitgangspunten rond personeel (met een groeipad ongeveer 0,2 VTE per jaar van 2,05 VTE naar 2,85 VTE) 622-624 (andere personeelskosten): Voor deze kosten (medisch secretariaat, verzekeringen personeel, woon-werkverkeer) vertrekken we van de kost uit 2018 met een jaarlijkse indexatie van 2%. 63 Afschrijvingen 630 afschrijvingen: In 2019 werd een nieuwe computer aangekocht waardoor de afschrijvingen in 2020 en 2021 hoger zullen zijn dan het referentiejaar 2018. Ook in de volgende jaren zal nieuw ICT-materiaal aangekocht worden. De afschrijvingen worden op het niveau van 2021 gehouden gedurende de beleidsperiode. 65 (financiĂŤle kosten): De bankkost uit 2018 is de referentie met jaarlijks indexatie. Inkomsten 70 Omzet
67
701 (verkopen en dienstprestaties werking): De inkomsten van de acties, activiteiten en dienstverlening fluctueerde sterk in het verleden. Het al dan niet op de planning staan van een documentaire of andere publicatie waarrond een tournéé (ééndaagse activiteit) door Vlaanderen wordt georganiseerd, was hierbij een belangrijk bepalende factor. In die jaren en het jaar erna. Om meer regelmaat in deze inkomsten te krijgen worden vanaf 2021 voor meerdaagse activiteiten en evenementen/festivals een bijdrage gevraagd. Leden krijgen korting. Verder zijn er nog inkomsten uit vormingen die gegeven worden voor andere organisaties en de verkoop van publicaties/documentaires. De opbrengsten uit de Coöperatie Eco&Fair (trekkingsrechten op de aandelen en deelname in de winst) moet ook zorgen voor meer eigen inkomsten. 70100 Activiteiten, acties, vormingen, … 1000-2000 euro 70101 Residentiële activiteiten 500-1000 euro 70102 Evenementen en festivals 500 -2000 euro 70103 Dienstverlening (socio culturele werking) Sprekersvergoedingen (1000 euro/j) 70104 Andere inkomsten (socio culturele werking) Coöperatie 3000 euro/j met lichte groei (10%) Verkoop brochures/DVD of betalende streaming (1000 euro/j) 70105 Verkopen en dienstverlening (andere dan socio culturele werking) 73 Lidgelden, schenkingen, legaten en subsidies 731(lidgeld toegetreden leden): Het overstappen naar een lidkaartensysteem (zie doelstellingenkader) (1500 euro/j) 73200 (schenkingen en legaten, giften): In 2018 (en de jaren ervoor) ontvingen we voor ongeveer 3000 euro per jaar aan giften. Door actief in te zetten op giften (o.a. voor het juridische fonds, zie doelstellingenkader) verhoogt dit naar 4000 euro. 73700 (bewegingssubsidies): Als basis wordt vertrokken van het subsidiebedrag van 2019 met een meervraag + een jaarlijkse indexering van 1,6% 73701 (VIA-middelen): zelfde niveau van 2019 met een jaarlijks indexering +1,6% 73702-73712 (andere mogelijke subsidies): Bijkomende financiering voor de acties en activiteiten via het (internationaal) netwerk van onze Koepelorganisatie Friends of the Earth international (5000 euro/j). 73801 (DAC regularisering): zelfde niveau van 2019 met een jaarlijks indexering +1,6% 73802 (Overige bedragen ter compensatie van de loonkost): De loonkost van Nele Mariën wordt volledig vergoed door Friends of the Earth International. Daarnaast worden we ook vergoed door de coöperatie Eco&Fair voor de personeelsinzet. Deze compensatie is 3000 euro in 2021 en neemt toe met 500 euro/j. Reserve Opbouwen sociaal passief. In de loop van 2020 naar aanleiding van het ontslag van een personeelslid (eind 2019) is dit sociaal passief sterk verminderd. We willen het in deze beleidsperiode terug aanzuiveren. 2° de toepassing van de principes van goed bestuur
68
De organisatie geeft aan hoe ze transparantie en verantwoording van en in haar bestuur zal organiseren; De besturen van Climaxi komen regelmatig samen en zorgen voor verslagen. Die worden online bijgehouden en zijn ter beschikking van alle leden. Elk lid mag ook ten allen tijde alle vergaderingen bijwonen, met uitzondering van de vergaderingen van de Raad van Bestuur waar persoonsgebonden materies besproken worden. De rol- en bevoegdheidsverdeling van de organisatie vindt men in het organigram en de boomstructuur op p. 54-56 Kennis-en informatiemanagement Climaxi verzamelt zijn data conform met respect voor de Europese regelgeving. Mits toestemming worden data verzameld van mensen die de nieuwsbrief willen krijgen. Deze worden onder geen enkel beding overgemaakt aan derden. Voor gegevensbewerking worden ze geanonimiseerd. Bij activiteiten worden gegevens van deelnemers die dat willen verzameld. Deze zijn beperkt tot de contactgegevens en eventueel toestemming om de nieuwsbrief te ontvangen. De data worden verzameld op computer en er worden regelmatig back-ups gemaakt op externe harde schijven. Vanuit zijn missie en visie is Climaxi tegen overdreven automatisering die menselijk contact uitsluit of tot een minimum herleidt. Climaxi verzamelt kennis via contacten met groepen en individuen en bevraagt zijn doelpubliek daar intensief maar informeel mee. Ons publiek is moeilijk te vatten via enquêtes en papieren bevragingen. Nieuwe kennis wordt ook ingebracht door nieuwe vrijwilliger of collega’s. Ze wordt bij voorkeur doorgegeven via de bestaande overlegstructuren en de weekends. Climaxi haalt ook veel kennis uit zijn internationale connecties: onze moederorganisatie Friends of The Earth, ATTAC, samenwerkingsverbanden allerhande. Om kennis te verwerven heeft Climaxi ook een abonnement op verschillende gespecialiseerde tijdschriften en tools (Visserijbladen, Trendstop, Gopress, …). Climaxi nodigt gastsprekers uit op publieke debatten om hun kennis te delen. Daar dienen conferenties en andere evenementen voor. De informatie wordt gedeeld via onze website, documentaires en publicaties. Tot nu toe werd teveel kennis en ervaring bewaard in de harde schijf van een aantal individuen. Door de nieuwe manier van werken, via zelfsturende groepen met verplichte betrokkenheid van vrijwilligers, wordt kennis beter gedeeld. Climaxi heeft ook al een tijdje het plan om een publicatie te maken, een soort van gids, waarin de tot nu toe verzamelde kennis en ervaringen toegankelijk gemaakt wordt voor een brede groep leden, medewerkers en geïnteresseerden. In dit beleidsplan zitten veel evaluatiemethodes en meetmethodes die de transparantie en het engagement van Climaxi moeten verduidelijken. Andere methodes moeten een beter beeld geven op de relaties en de tevredenheid van externen.
69
De organisatie expliciteert vanuit haar missie en doelen de samenstelling van de bestuursorganen en hun rol- en bevoegdheidsverdeling; De Algemene Vergadering wordt samengesteld uit mensen van de lokale- en themagroepen. Bij aanvaarding op de AV lichten kandidaat-leden hun engagement en ervaring terzake toe. De statuten voorzien dat de Raad van Bestuur verantwoording aflegt aan de Algemene Vergadering en door haar kan herkozen worden. Kandidaturen voor de Raad van Bestuur worden toegelicht op de Algemene Vergadering en kunnen enkel unaniem aanvaard worden. Er werd een vrijwilligersbrochure uitgewerkt die de structuur meegeeft aan de vrijwilligers: https://issuu.com/climaxi/docs/vrijwilligersbrochure.docx Bij de samenstelling van de Raad van Bestuur werd rekening gehouden met de affiniteiten en capaciteiten van de bestuurders: - Piet De Baere: professioneel werkzaam rond afvalpreventie (OVAM) en al jaren boekhouder met revisorverplichting bij een aantal vzw’s. - Stefaan Verbeek: gepensioneerd maar met jaren ervaring in het opbouwen van organisaties. - Stéphanie Staïesse, actief bij samenlevingsopbouw Gent en deskundige in het sociale luik van de vzw. - Denoix Kerger, docent aan de Artveldeschool en deskundige, lesgever socio-cultureel werk. - Marijke Colle: gepensioneerde lerares, jarenlang actief in vrouwenbeweging en allerhande eco-socialistische organisaties. Marijke Colle werd voorgedragen en aanvaard als bestuurder tijdens de Algemene Vergadering van 23/12/19. In 2020 wordt opnieuw geprobeerd om een extra deskundige toe te voegen aan de Raad van Bestuur. Ook van het personeel worden bepaalde competenties verwacht. De vereniging is actief bezig met verjonging van het personeel in de toekomst. Het bestuur geeft aan hoe ze interne en externe stakeholders betrokken heeft bij strategische beslissingen die genomen zijn in het kader van het ingediende beleidsplan; Zie p 2 van dit beleidsplan 3° de afstemming tussen het voormelde inhoudelijke en zakelijke deel van het beleidsplan De organisatie verantwoordt hoe ze haar financiën, mensen en middelen zal inzetten ter realisatie van de strategische en operationele doelstellingen. Bij de strategische doelstellingen werd uitgelegd welke kost of opbrengst die met zich meebrengen. Die posten werden ingebracht in de meerjarenplanning. De taken werden verdeeld over het personeel via een taakverdeling die men terug vindt in het sjabloon.
70
Organisatiestructuur-en cultuur Het organogram van Climaxi is aangepast aan visie, missie en structuren. We kozen voor een vrije losse en soepele organisatie die snel kan reageren op actualiteit en maximale creativiteit kan naar boven brengen. De organisatie is zo vlak mogelijk, maar hanteert duidelijke afspraken.
De Algemene Vergadering is het hoogste orgaan en beslist over inhoudelijke zaken. De Raad van Bestuur maakt daar deel van uit en behartigt specifiek personeels- en zakelijke kwesties. Het team stuurt zichzelf binnen de beslissingen van Algemene Vergadering, Raad van Bestuur en Stuurgroepen en legt de link met de lokale groepen op permanente wijze. Die lokale groepen (de bollen zonder naam) zijn idealiter ook vertegenwoordigd in Raad van Bestuur en Algemene Vergadering. De ene staat evenwel al dichter bij deze structuur dan de andere. Tegelijkertijd werd een boom gemaakt die snel aan te passen is en die de kern van onze structuur, beslissingswijze en andere op een creatieve manier weergeeft.
71
Boomstructuur 2015
72
Boomstructuur 2020
73
Uitleg bij de boomstructuur: Zoals men ziet kan de boomstructuur veranderen. De structuur geeft Climaxi aan als boom in het bos en is ideaal om nieuwe mensen te laten kennismaken met de organisatie. Uiteraard zijn er andere bomen (organisaties e.a.) in het bos (de maatschappij), net als paddestoelen (initiatieven van 1 dag), dieren en andere bezoekers (van een andere orde, maar ze horen in het bos) en zelfs vlinders (dagdromers die hun weg zoeken naar een organisatie. De boom moet stevige en goed verankerd zijn en de stam moet je bewaren en goed verzorgen of hij valt om. Dat doen we mits onze structuur, financiële ondersteuning, bekendheid en promotie, onze duurzaamheid en de interne relaties. Als daar iets fout mee loopt is de boom in gevaar. Daarnaast heeft de boom takken en vruchten: die kan je snoeien en beheren zoals je wil, zonder dat dit een risico is voor de boom zelf, tenminste als je dat professioneel doet. Wie naar de boom kijkt zal opmerken dat de structuur zoals ze was veranderd is: méér takken en vruchten aan de boom die beter passen binnen onze thema’s en beleidsplannen. Een appel blijft naamloos en wacht op invulling. De sapstroom is de essentie van de boom: er is genoeg communicatie en voeding!
74