Voorstelling van tijd en ruimte

Er zijn en waren nogal wat fraters met een zeker creatief talent. Ze maken schilderijen, tekeningen, beeldhouwwerken of ander bijzonder vakwerk. Het geeft een andere, soms onbekende kijk op de makers, of… op de wereld! Deze keer belichten we twee schilderingen door frater Albanus Verheijen (1841-1911). Momenteel bevinden die zich in de expositie in de kelder van het Generalaat.

met de geboorte van Jezus. Van daaruit geeft een strook naar links de geschiedenis van de eerste eeuw van het Christendom weer. Hieronder zien we het verloop van het mensenbestaan van wieg tot graf, met de daaraan verbonden sacramenten. Links omhooglopend wordt de Christelijke geschiedenis tot 1900 afgebeeld, waarboven het laatste oordeel.

In de cirkel zien we de 52 weken met het aantal dagen per jaar. Bij elke dag staat een heilige of bijbelse figuur vermeld. Ook zijn de maanden van het jaar en de jaargetijden afgebeeld, met in de buitenrand daarvan de Kerkelijke feesten. Voorst een cirkel met de 7 dagen van de week, een cirkel die een etmaal aanduidt en in het midden een bliksemschicht, die één seconde aanduidt.

Volledige voorstelling van de ruimte

Frater Albanus Verheijen werkte in Maaseik (België) met dove kinderen en wist uit eigen ervaring dat deze kinderen grote behoefte hebben aan visuele ondersteuning. Hij maakte daarom voorstellingen van de tijd en de ruimte. Hij schreef daarover: “…. op deze wijze konden fr. Hyacinthus en ik meermaals met voldoening op het gelaat der doofstommen de verbazing lezen, als hun verstand wezenlijk iets begon te vatten van het verre verleden, dat zij nooit vermoed hadden, …”. Beide voorstellingen vormen een tijdsdocument van het 19e-eeuwse wereldbeeld. Dit wereldbeeld is in de tweede helft van de twintigste eeuw sterk veranderd, maar de voorstellingen blijven indrukwekkend.

Volledige voorstelling der verdeling van de tijd

Midden boven zien we de Drie-eenheid. Linksboven de zes scheppingsdagen, en rechtsboven, naar beneden verlopend, figuren uit het Oude Testament, eindigend

De ruimte wordt ook hier weer beschouwd vanuit godsdienstig perspectief. Midden boven zien we de Drie-eenheid, in een alles beheersende driehoek. De onderste punt raakt een monstrans op een openluchtaltaar vóór een kerk in een ommuurde stad op aarde. De voorstelling toont ons de aarde, het luchtruim, de dampkring, het firmament en maar liefst drie hemelen.

Links op de aarde zien we een woestijn en palmbomen: de tropen. Rechts zien we rotsen, watervallen en sparren: het noorden. De molens, de bollenvelden, de weverij en het boerderijtje wijzen op de arbeidende mensen, het kasteel en de villa op welgestelden. Het onderscheid der standen is in deze voorstelling door God gewild. Stoomschepen, tram en trein geven aan dat de tijd van de techniek op komst was: de industriële revolutie. De kapel rechts duidt aan dat men moet zorgen dat men na zijn sterven (het kerkhof wijst daarop) niet in de hel, maar zoals de arme Lazarus in de schoot van Abraham terecht komt.

Volledige voorstelling der verdeeling van den tijd.

Volledige