Timire
15
RĂłl an Teaghlaigh i Saol an Lae Inniu David Quinn
Is ceann de na fĂricĂ is bunĂșsaĂ ar an saol seo nĂĄ go bhfuil, nĂł go mbĂonn mĂĄthair agus athair ag gach leanbh. Is seafĂłid ar bealach gur gĂĄ Ă© a rĂĄ ar chor ar bith, ach mairimid i saol ina gcreideann cuid mhaith daoine nach bhfuil tĂĄbhacht rĂł-mhĂłr ag baint leis an cheist seo.TĂĄ dhĂĄ dhearcadh ar an cheist. Tugann taobh amhĂĄin tĂșs ĂĄite don phĂłsadh. An dearcadh eile, tĂĄ sĂ© bunaithe ar an Ă©agsĂșlacht, ar shaoirse an duine nĂł na beirte a thagann le cheile. An dearcadh atĂĄ bunaithe ar an phĂłsadh, is Ă© seo an dearcadh atĂĄ ag an Eaglais. NĂ amhĂĄin sin, ach is dearcadh Ă© a bhĂ in uachtar i ngach tĂr beagnach go dtĂ le deireanas. De rĂ©ir an dearcaidh seo, ba chĂłir go dtĂłgfaĂ gach pĂĄiste a thagann ar an saol ag an bhfear agus an bhean a chuir ar an saol Ă©. Ar an ĂĄbhar seo, is institiĂșid chomhchoitianta shĂłisialta Ă an pĂłsadh, idir fear agus bean (nĂł idir fear agus beirt bhan nĂł nĂos mĂł i bpobal polagamach). Tugadh stĂĄdas speisialta don phĂłsadh, in achan tĂr ar domhan, agus Ă© de chuspĂłir acu fir agus mnĂĄ a spreagadh le fanacht dĂlis dĂĄ chĂ©ile agus dĂĄ bpĂĄiste, nĂł dĂĄ bpĂĄistĂ, cibĂ© mĂ©id acu a shaolaĂonn siad. DĂĄirĂre, tĂĄ ceangail Ă©agsĂșla ann ar fĂ©idir le daoine a chruthĂș eadartha fĂ©in (e.g. cairdeas) ach is ag an bpĂłsadh amhĂĄin
TIMIRE Spring_2012.indd 15
atĂĄ stĂĄdas mar institiĂșid shĂłisialta, dĂĄ dtugtar cearta, deontais agus aitheantas faoi leith. TĂĄ dearcadh eile ann, ĂĄfach, dearcadh na hĂ©agsĂșlachta, a deir, nach bhfuil ins an chlann, atĂĄ bunaithe ar an phĂłsadh, ach saghas amhĂĄin clainne; dĂĄ rĂ©ir seo, tĂĄ a lĂĄn saghasanna clainne ann, a bhfuil ionannas agus an meas cĂ©anna ag dul dĂłibh Ăł cheart. Deir a lucht tacaĂochta seo go bhfuil, san lĂĄ atĂĄ inniu ann, a lĂĄn daoine ag maireachtĂĄil le chĂ©ile gan a bheith pĂłsta, agus go bhfuil mĂłrĂĄn clann eile nach bhfuil ach tuismitheoir amhĂĄin acu; clanna eile atĂĄ bunaithe ar leas-tuismitheoir(Ă), chomh maith le clanna a bhfuil tuismitheoirĂ leispiacha nĂł homaighnĂ©asacha ina mbun. Agus tĂĄ an ceart acu. DĂ©anta na firinne, tĂĄ an tĂr seo ar na tĂortha is airde cĂ©atadĂĄn san Eoraip i gcĂĄs clanna aontuismitheora. NĂl an rĂĄta cĂ©ileachais mĂłran nĂos Ăsle nĂĄ rĂĄta Shasana agus tĂĄ ĂĄr rĂĄta nĂos airde nĂĄ rĂĄta na StĂĄt Aontaithe. TĂĄ lion na lĂĄnĂșnacha scartha/colscartha mĂ©adaithe Ăł 40,000 in 1986 go 200,000 in 2006. CĂ©ard ba chĂłir a dhĂ©anamh mar gheall ar mhĂ©adĂș na hĂ©agsĂșlachtaĂ a thacaĂonn leis seo? MaĂtear gur abhar cĂ©iliĂșrtha atĂĄ ann. Ach cĂ©n fĂĄth a ndĂ©anfaimis cĂ©iliĂșradh? DĂ©arfadh daoine ĂĄirithe go rabhamar, muintir na hĂireann, an-chruĂĄlach san am atĂĄ caite i leith lĂĄnĂșnacha nĂĄr chloĂgh leis na ghnĂĄthcleachtais agus go gcaithfimid cĂșiteamh a dhĂ©anamh orthu anois. Rud eile a mhaĂtear nĂĄ go mbeadh nĂos mĂł saoirse ann dĂĄ mbeadh daoine ĂĄbalta gach sĂłrt clainne a chruthĂș, agus dĂĄ mbeadh cead acu pĂĄistĂ a chur ar an saol gan pĂłsadh. Ar lĂ©ibhĂ©al amhĂĄin, shamhlĂłfaĂ go raibh an dearcadh sin iomlan rĂ©asĂșnta. Tar Ă©is an tsaoil, cĂ©n
21/02/2012 11:00