Bijlage bij Cobouw 27 maart 2015
+ Beursspecial Asbestos 2015 15 en 16 april Ahoy Rotterdam
Pagina 11 AVN blijft knokken voor slachtoffers Pagina 4 Jan de Klerk: Delen van kennis en samenwerken
ASBESTOS 2015
EXHIBITIONS ROTTERDAM INTERNATIONAL B.V.
Voor meer informatie zie www.asbestos2015.com
Pagina 13 Sloopcode regelt omgang opdrachtgevers en slopers
Asbestproblematiek: Dit is nog maar het begin Asbest, nog maar weinigen zullen de gevaren ervan niet onderkennen. De laatste decennia zijn er zo veel alarmerende berichten in de media verschenen dat je zou verwachten dat iedereen serieus rekening houdt met de gevaren. Toch blijkt dat nog altijd niet zo te zijn. “De gevaren zijn dan misschien bekend, maar adequaat omgaan met die gevaren en er naar handelen, dat is een ander verhaal.”
Wilt u AVN steunen? Meldt u zich aan als donateur op: www.asbestslachtoffer.nl/steun-ons
Dat zegt Leon Widdershoven, secretaris van Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN). De vereniging is belangenbehartiger van asbestslachtoffers, hetgeen betekent dat de vereniging slechtoffers de weg wijst en ondersteunt bij juridische rechtsgang of medische zoektochten. Ook houdt de vereniging nadrukkelijk vinger aan de pols als het aankomt op wetgeving en de uitvoering daarvan. “En daarnaast bestaat een belangrijk deel van ons werk nog altijd uit het geven van voorlichting”,aldus Widdershoven, “Want voorlichting blijft ook nu nog belangrijk. We zien nog te vaak mensen die keurig aan het werk zijn in witte pakken, maar bij warm weer de hoofdkap afdoen. Vooral jonge mensen zijn daar erg nonchalant mee.”
Asbestziekten
Als gevolg van blootstelling aan asbest kunnen verschillende vormen van asbestziekten optreden. De meest voorkomende ziekten zijn asbestose en mesothelioom. Asbestose Bij asbestose worden asbestvezels door bindweefsel in het longweefsel opgenomen. De longen verliezen hierdoor hun elasticiteit, waardoor het ademhalen moeilijker wordt. De ziekte is niet kwaadaardig en ook niet per definitie dodelijk. Asbestose kan alleen maar veroorzaakt worden door een langdurige blootstelling aan asbest. Mesothelioom Mesothelioom is een asbestkanker. Bij deze ziekte wordt een tumor gevormd aan de vliezen die de lichaamsholten bekleden, zoals bijvoorbeeld het longvlies. De ziekte wordt dan ook wel borstvlieskanker genoemd. Wan-
Meer toezicht Uiteraard is het de verantwoording van de individu die met asbest werkt om goed op te letten. Toch valt er volgens Widdershoven ook nog veel aan te merken op werkgevers en overheden. ”De overheid stelt regels, maar vervolgens schenkt men te weinig aandacht aan de naleving. Wij zien nog heel vaak dat bij sloop van huizen het puin door kokers naar beneden wordt gestort, maar het stof vervolgens gewoon de straat op gaat. Misschien staat er dan wel netjes een bord ‘Asbestsanering’ en misschien is de straat afgezet met lint, maar dan betekent niet vanzelfsprekend dat alles veilig is. Het is de plicht van de gemeenten om daar op toe te zien. Eigenlijk komt het er op neer dat overheden veel meer geld moeten vrijmaken om op dit soort zaken toezicht te houden.”
neer de asbestvezels ingeslikt zijn, kan het leiden tot mesothelioom van het buikvlies. Mesothelioom kan al veroorzaakt worden door een eenmalige blootstelling aan asbest. De periode tussen de blootstelling en het manifesteren van de ziekte is gemiddeld 30 jaar. Longkanker Naast de kans op asbestziekten lopen mensen die aan asbest zijn blootgesteld ook een verhoogd risico op longkanker. Dit geldt met name in combinatie met roken. Hoewel er sterke aanwijzingen zijn dat longkanker kan worden veroorzaakt door de blootstelling aan asbest, zijn er (nog) geen medische bewijzen die dit verband kunnen aantonen. Slokdarmkanker Hoewel ingeslikte asbestvezels het lichaam via de spijsvertering verlaten, kunnen deze vezels ook slo kdarmkanker veroorzaken.
Beunhazerij Ook werkgevers nemen volgens Widdershoven niet de verantwoordelijkheid die je van hen mag verwachten.”Voor de werkgever is het vaak ook een centenkwestie. Bouw en sloop moeten steeds sneller en vooral ook goedkoper. Dat gaat automatisch ten koste van de zorgvuldigheid. De kostenpost en daaraan gelieerde snelheid van slopen zorgen er ook voor dat opdrachtgevers soms bewuste risico’s nemen. We zien bijvoorbeeld nog steeds veel beunhazerij. Op dit moment zien we nog niet veel asbestsanerende bedrijven vanuit Oost-Europa, maar ik kan me voorstellen dat het aantal bedrijven uit die landen binnen enkele jaren toeneemt. Personeel daar is, denk ik, nog veel minder op de hoogte van de gevaren en neemt onbewust en misschien onbewust veel meer risico, omdat ze het geld nodig hebben.”
incubatietijd Een belangrijk deel van de nonchalance heeft volgens de AVN-secretaris te maken met de lange incubatietijd van asbestvezels. “Er kan wel een periode van 30 jaar overheen gaan, voordat de problemen zich openbaren. Het lijkt vaak een ver- van-m’n-bed-show. Werkgevers en opdrachtgevers denken dat er na zo lange tijd geen bewijzen meer op tafel kunnen worden gelegd. Vooral de grote bedrijven hebben geld om te procederen en als individueel slachtoffer heb je dan maar weinig kans van slagen. Bovendien helpt de wetgeving ook niet mee. Die bepaalt bijvoorbeeld dat na dertig jaar bij veel zaken sprake is van verjaring. We pleiten er dan ook voor dat de wetgeving op dit punt aangepast wordt. Bij dit soort problematiek mag nooit sprake zijn van verjaring.“ Tips “Wij raden partijen, dus werknemers, maar ook particulieren, die buiten hun schuld om terechtkomen in een asbeststofwolk daar een aantekening in het medisch dossier van te laten maken bij de huisarts. Is er dan over 20 jaar iets aan het hand, dan is de oorzaak mogelijk te achterhalen. Te allen tijde”, zegt Widdershoven stellig. “En op het moment dat de diagnose is gesteld dat sprake is van een asbestgerelateerde aandoening, dan moet het slachtoffer of familie zo snel mogelijk een aanvraagformulier bij het IAS (Instituut Asbest Slachtoffers) indienen. Dit instituut adviseert de Sociale VerzekeringsBank over het recht op een tegemoetkoming voor asbestslachtoffers. Ook kan het IAS bemiddelen tussen werknemers en werkgevers over het betalen van een schadevergoeding. Het is te begrijpen dat je als slachtoffer op het moment dat de diagnose wordt gesteld niet direct denkt aan het contact met IAS, maar na overlijden is het voor nabestaanden niet meer mogelijk om schadevergoeding te eisen. Maar ook voor hen is de ziekte van hun naaste een hard gelag met verstrekkende emotionele en financiële gevolgen.” Widdershoven is ervan overtuigd dat de asbestproblematiek nog jarenlang een actueel onderwerp zal blijven. “Grofweg kun je stellen dat in bijna alle woningen die gebouwd zijn voor 1993 op de een of andere manier asbest is verwerkt. Veel van die woningen worden de komende jaren gesloopt, gesaneerd of verbouwd. Het blijft dus oppassen geblazen.”
Voorwoord De nieuwe vakbeurs Asbestos 2015 brengt voor het eerst alle disciplines samen die te maken hebben met asbest: de sloop- en asbestverwijderingsbedrijven, brancheverenigingen en kennisinstellingen, verzekeraars, maar ook de belangenverenigingen van asbestslachtoffers zijn vertegenwoordigd. Op woensdag 15 en donderdag 16 april zullen ruim 75 exposanten in Ahoy Rotterdam hun kennis en ervaring delen.
VAVB: professionele vereniging voor professionele asbestverwijderaars De Vereniging van Asbest Verwijderende Bedrijven (VAVB) maakt zich al meer dan 20 jaar sterk voor verantwoorde, duidelijke en goed uitvoerbare regelgeving. Ook het terugdringen van onnodige, kostbare administratieve lasten staat hoog op de agenda van de VAVB. Maar de vereniging is bovenal een prettig en informeel samenwerkingsverband waarin de leden kennis en ervaring met elkaar delen. De leden van de VAVB zijn sterk gespecialiseerde asbestverwijderaars. Heeft u interesse in het lidmaatschap of bent u op zoek naar een professionele asbestverwijderaar? Kijk dan op www.vavb.nl!
Vereniging Asbest Verwijderende Bedrijven
De komende decennia wacht de asbestbranche veel werk. De overheid stimuleert actieve sanering, ook van zogeheten hechtgebonden asbest dat nog geen actief gevaar oplevert. Uiterlijk in 2024 moeten alle asbesthoudende daken zijn gesaneerd. Naast de gespecialiseerde asbestverwijderingsbedrijven en sloop- en saneringsbedrijven, besteedt de special ook aandacht aan de asbestslachtoffers. Het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) en de Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN) zijn aanwezig op de beurs. Er valt nog veel te leren over asbest. Op de beurs staan de kennisinstellingen en brancheorganisaties centraal die aan de hand van presentaties, workshops en rondetafelgesprekken de discussie aangaan. In deze special vindt u behalve de beursgegevens, zoals de deelnemerslijst en plattegrond, een interview met beurs-organisator Jan de Klerk en een artikel over de gemeente Roermond naar aanleiding van de brand vorig jaar waarbij asbest vrij kwam. Naast de financiële gevolgen van asbest, besteden we in deze special ook aandacht aan de emotionele gevolgen. Zoals in het artikel van de zoon die,nadat zijn vader aan de gevolgen van asbest overleed, zich inzet voor een rechtvaardige schadevergoeding voor asbestslachtoffers. Jan G. de Klerk, Algemeen Directeur Exhibitions Rotterdam International B.V. Martin Hoogelander, Uitgever Asbest Sanering & Sloop, BIM Media B.V.
Inhoud 4 5 6 7 9 11 12 12 13 14
Op Asbestos staan delen van kennis en samenwerken centraal "Onze branche ontgroeit langzaam de puberjaren" Deelnemers en plattegrond Asbestos 2015 Comité van Aanbeveling Asbestos 2015 Pragmatische aanpak asbestbrand knelt met wettelijke kaders Blijven knokken tegen de ziekte die vader velde Waar liggen de asbestrisico’s? Nieuwe elektronenmicroscoop zorgt voor kortere analysetijden Sloopcode regelt reële verdeling extra kosten asbestverwijdering Certificeringssysteem waarborgt verantwoorde asbestsanering
Colofon Klantenservice: (070) 3046777 Redactie: telefoon (070) 3046700 e-mail: cobouw@bimmedia.nl, Postbus 16262, 2500 BG Den Haag Internet: www.cobouw.nl Uitgever: Martin Hoogelander Eindredactie en coördinatie: Nanda van Dijk , Patty van der Sar Medewerkers: Brian van der Bol, Jeroen Kreule, Armand Landman, Peter de Lange, Tosca Vissers Vormgeving en Opmaak: Bastiaan Stuy Abonnementen Wijzigingen, klachten bezorging en opgave nieuwe abonnees: klantenservice: (070) 3046777. Jaarabonnement binnenland € 775,- (excl. btw). Overnemen artikelen: voor het overnemen van (een gedeelte van) artikelen uit deze uitgave dient men zich te wenden tot de uitgever. Op alle artikelen in Cobouw of op Cobouw.nl berust auteursrecht. Auteursrechtelijk beschermde werken mogen niet elders openbaar gemaakt worden, gearchiveerd worden of verveelvoudigd worden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur of de uitgever. Indien bij gebruik van artikelen van dagblad Cobouw en/of Cobouw.nl niet is voldaan aan bovenstaande, is Cobouw gerechtigd hiervoor schadevergoeding te claimen.
LVA Asbest & Bouw Bel voor een vrijblijvende offerte 013-5113354 mail: info@lva-asbest.nl
Ascert
- Asbestverwijdering - Asbest advisering - Renovatie - Timmerwerken - Verbouwingen
Check onze vernieuwde website! www.lva-asbest.nl
Vrijwel elke beroepsgroep heeft een eigen beurs. Dat weet Jan de Klerk (74) als geen ander. Hij is een ‘echte beurzenman’ die ruim 40 jaar in het vak zit. De Klerk merkte dat asbestsaneerders zich op bouwbeurzen niet helemaal thuis voelden.
Op Asbestos staan delen van kennis en samenwerken centraal Brian van der Bol
"W
aarom is er over asbest, een onderwerp dat zo hot is, geen beurs?" Die vraag stelde De Klerk aan de directeur van Nomacon (asbestinventarisatie) uit Vianen. De ondernemer moest het antwoord schuldig blijven. Daarop zei De Klerk, die bij voorkeur nieuwe beurzen organiseert: “Vanaf nu is er een vakbeurs over asbest.” Bij een eerste belronde langs de grote bedrijven uit de branche bleek er veel enthousiasme te bestaan voor een eigen beurs, vertelt De Klerk. “Die bedrijven boekten meteen een stand.” Asbestos, op 15 en 16 april in Ahoy Rotterdam, is de eerste vakbeurs over asbest in de Europese Unie. De branche is er in volle breedte vertegenwoordigd: verspreid over 5.000 tot 6.000 vierkante meter en zo’n 70 stands, staan bedrijven die gespecialiseerd zijn in het verwijderen en opslaan van asbest. Ook zijn onder meer verzekeringsbedrijven, certificerende instellingen, installatiebedrijven en fabrikanten van asbestvervangende producten aanwezig op Asbestos.
heeft’: van VVE-beheerders tot bouwbedrijven en van makelaars tot waterschappen. De Klerk: “Neem bijvoorbeeld de woningcorporaties, bij vrijwel elke renovatie die zij uitvoeren stuiten ze op asbest.” De Klerk verwacht ook veel bezoekers uit de maritieme sector, een van de redenen dat hij voor Rotterdam heeft gekozen. De organisator hoopt verder dat vertegenwoordigers van de verschillende overheden naar de beurs komen. Asbest ligt nog steeds erg gevoelig – ook bij de overheid, merkt De Klerk. “Zodra ergens asbest vrijkomt, ontstaat er paniek. Dat zag je recent ook weer bij de calamiteiten in Roermond en Wateringen.” Helemaal onterecht is dat overigens niet, vindt de beursorganisator. “Er sterven elk jaar honderden mensen aan asbestziekten.” Volgens het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) krijgen jaarlijks zo’n 500 mensen in Nederland de diagnose mesothelioom, ofwel een tumor in de long- of buikvliezen. Een mesothelioom is vrijwel altijd dodelijk. Het gros van de gevallen wordt veroorzaakt door blootstelling aan asbest. Toenmalig staatssecretaris Atsma (CDA) zei in 2011 zelfs dat per jaar naar schatting 1.400 mensen sterven aan asbestbesmetting.
Wet- en regelgeving
Asbestslachtoffers
Tijdens de beursdagen staan het delen van kennis en samenwerken centraal. Het programma bestaat, buiten de exposanten, uit informatiesessies en rondetafelgesprekken. Onder meer de “constant veranderende” wet- en regelgeving, gezondheid en trends en ontwikkelingen op het gebied van asbestsanering komen op de beurs aan bod. De Klerk: “Het zou mooi zijn als de branche na Asbestos met een mond spreekt, met name richting de wetgever.” Asbestos wordt ondersteund door het Erasmus MC. Het Congresbureau van het universitair medisch centrum verzorgt lezingen en begeleidt discussies. De beurs richt zich op ‘iedereen die met vastgoed te maken
De Klerk vindt het heel belangrijk dat ook de asbestslachtoffers gehoord worden op Asbestos. Het IAS en de Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN) zijn aanwezig op de beurs. “Het voornaamste doel van asbestverwijdering is natuurlijk om het aantal slachtoffers terug te dringen.” Er worden regelmatig fouten gemaakt bij asbestverwijdering, zoals eind 2014 in Drenthe. Een Noord-Hollands bedrijf verwijderde volgens de Inspectie SZW op twee plaatsen op onjuiste wijze asbest van daken. Werknemers en bewoners zijn “mogelijk” blootgesteld aan asbest. Het bedrijf, dat niet beschikte over een certificaat om asbest te verwijderen, kreeg een boete van 36.000 euro.
Uit onderzoek van het tv-programma Kassa blijkt dat er nog veel mis is met de wetgeving over asbest. Bedrijven die fouten maken, zouden niet of nauwelijks worden bestraft en als een saneerder zijn certificaat kwijtraakt, kan die meestal onder een andere naam, B.V., of certificaat van een ander doorwerken. Volgens De Klerk geven deze malafide bedrijven de asbestbranche een onterecht slechte naam. “De overgrote meerderheid van de sector werkt keurig volgens de regels, al zul je altijd bedrijven hebben die zich daar niet aan houden. Het zal niet verbazen dat op Asbestos geen ongecertificeerde ondernemingen staan.” Het gebruik van asbest werd in Nederland in 1993 verboden. Onduidelijk is hoeveel asbest nog in Nederlandse gebouwen aanwezig is. Duidelijk is wel dat het om grote hoeveelheden gaat, vooral in de jaren ’60 en ’70 werd het materiaal veel gebruikt in de bouw. Naar schatting is in de vorige eeuw zo’n 8 miljoen ton aan asbesthoudende producten geproduceerd en verwerkt. Volgens De Klerk duurt het nog 40 jaar tot alle asbest in Europa is verwijderd. Volop werk dus nog in de komende decennia. Er zou een wetsvoorstel in de maak zijn dat vervanging van asbestdaken in 2024 verplicht stelt. De daken worden bij voorkeur herdekt met zonnepanelen. De Klerk: “Daar liggen geweldige kansen voor de dakenbranche.” De Klerk hoopt op 5.000 tot 10.000 bezoekers in april. Wanneer is de beurs voor hem geslaagd? Niet als de organisatie met winst afsluit, al zou dat mooi meegenomen zijn. Een oude wijsheid in de beurswereld leert immers: de eerste beurs draai je verlies, de tweede speel je quitte en de derde maak je winst. De Klerk: “Asbestos is een succes als kleine ondernemers zeggen: ‘doe mij volgend jaar maar een dubbele stand’.” Dan hoopt De Klerk ook buitenlandse bedrijven naar Rotterdam te halen. “Asbestos moet dé Europese beurs voor asbestprofessionals worden.”
Asbestos 2015 Ahoy Rotterdam 15 en 16 april 2015 Eerste beurs voor integrale asbestsector op snijvlak techniek
Regelgeving en Veiligheid
Openingstijden: Woensdag 15 april: 10.00 tot 21.00 uur Donderdag 16 april: 10.00 tot 18.00 uur Locatie: Beurs- en Evenementencentrum Ahoy, Rotterdam Organisatie: Exhibitions Rotterdam International Beursoppervlak: 6000 m2 Exposanten: 70 Toegang: Kosteloos voor professionals Informatie: www.asbestos2015.com
Jan de Klerk. Foto: Studio Jan Fähmel.
4
A sbest S anering & Sloop
Vrijdag 27 maart 2015, Cobouw 59
De bedrijfstak bestaat nog geen 20 jaar maar lijkt de lastige puberjaren af te schudden. De vakbeurs Asbestos 2015 bevestigt het vermoeden dat de branche volwassen wordt. Cobouw zette vijf professionals uit de wereld van asbestsanering aan één tafel om ze hun licht te laten schijnen op hun vak. “Het wordt nu tijd dat we emoties eens gaan scheiden van de harde feiten.”
"Onze branche ontgroeit langzaam de puberjaren" Armand Landman
K
ees van Dongen is voorzitter van de Stichting Certificatie Asbest, Ascert. Tim Segers is advcocaat bij Legal Experience met veel ervaring in civiele juridische procedures rondom asbest. Rens Vermeer is regiomanager bij ingenieursbureau Oesterbaai, dat is gespecialiseerd in de preventie, beheersing en bestrijding van risico’s op het gebied van asbest, keramische vezels en andere gevaarlijke stoffen en materialen. Ingmar Scheiberlich werkt voor AT Osborne en adviseert onder andere overheden en woningcorporaties over asbestvraagstukken en Udo Waltman is bedrijfsdirecteur van Search: een onafhankelijk ingenieurs- en adviesbureau, laboratorium en opleidingsinstituut met de focus op asbest, milieu, bouw, veiligheid en duurzaamheid.
baar als je kijkt naar de ontzettend grote belangen die asbestproducerende landen hebben bij het blijven gebruiken van asbest?
Vijf mannen, met samen jarenlange ervaring in de asbestbranche, schuiven op een ochtend in maart aan om mee te praten over de ontwikkelingen in hun nog jonge sector. We trappen de discussie af met een vraag over nut en noodzaak van een speciale vakbeurs over en voor de asbestbranche.
Vermeer knikt bevestigend: “Het is al duizenden jaren bekend dat asbest heel gevaarlijk is, maar ook in Nederland hebben we in de jaren ’40 en ’50 heel bewust voor het product gekozen. Simpelweg omdat het ruim voor handen was en goedkoop. Het is altijd een afweging tussen economie, welvaart en gezondheid.”
Wat vinden de heren van het feit dat Asbestos er is en wat verwachten ze ervan? Waltman: “Ik vind vooral het internationale karakter van Asbestos erg interessant. In Nederland gebeurt veel, wordt veel over asbest gesproken en geschreven, en we hebben daardoor stiekem hele grote stappen gezet. In ons omringende landen is dat minder en dat geeft ons de mogelijkheid onze kennis internationaal uit te dragen.”
Scheiberlich: “Ik zou wel eens uitgerekend willen zien wat de totale netto kosten van een gebouw zouden zijn geweest als er tijdens de wederopbouw andere materialen dan asbest waren gebruikt. Dus inclusief al het onderhoud en vervanging tot aan nu. Als je dat onder de streep afzet tegen het gebruik van asbest inclusief saneren, dan kon dat elkaar wel eens weinig ontlopen. Het grootste verschil is dat de huidige eigenaar, die het gebouw niet zelf heeft gebouwd nu opeens moet opdraaien voor de kosten van een sanering.”
Segers: “Een beurs is toch laagdrempeliger dan een congres of seminar. Daardoor verwacht ik veel overdracht van kennis.
Wat zal de grootste innovatie zijn de komende 10 jaar?
Van Dongen: “Ik geloof enorm in kennisdeling. En in beter worden door dingen samen te doen. Deze beurs is een mooi instrument om elkaar te ontmoeten, van elkaar te leren en op een andere manier naar elkaars werk te kijken. Daar kunnen mooie nieuwe initiatieven uit voortkomen.”
Vermeer denkt dat die zal zitten in de techniek. “In de afgelopen twintig jaar zijn we van nat naar droog saneren gegaan, en nu gaan we weer naar nat. Allemaal om de emissie zo laag mogelijk te houden. En met het verlagen van de grenswaarden denk ik dat in die hoek de grootste vernieuwing te zien zal zijn. Dat is het mooie aan strengere regels: het jaagt innovatie aan en houdt mensen bij de les.
Waltman stelt onomwonden dat we in Nederland eigenlijk in een luxepositie verkeren. “Ook in landen waar ze asbest produceren of nog toepassen, zouden ze dolgraag hetzelfde veiligheidsniveau hebben als in Nederland. Maar ze kunnen dat niet betalen. Vaak zijn het toch minder ontwikkelde landen. En als je mag kiezen tussen wel of geen dak boven je hoofd of wel of geen asbestdeeltjes in de lucht, zullen de meeste mensen toch voor het eerste kiezen. En zo was het in Nederland tijdens de wederopbouw ook. Dus over een jaar of 50, als ook in die landen het welvaartsniveau is toegenomen, zullen ze daar gaan streven naar eenzelfde situatie als wij ons hier al wel kunnen veroorloven.”
is. Back to basic. Dat zou zich bijvoorbeeld moeten uiten in rapporten die voor alle partijen te begrijpen zijn en die logisch zijn opgebouwd.” Van Dongen gooit het op samenwerking: “Asbest is een wereld van diverse gescheiden tafels. Met verschillende percepties van risico’s en regels. Dat moet je niet in stand willen houden. Dan praat je langs elkaar in plaats van met elkaar. Door samen te werken maak je stappen.” Segers hoopt op vermindering van de willekeur. “Ik zie in mijn praktijk toch nog dingen die niet eerlijk zijn. Zo wordt een bedrijf dat duizend projecten doet, waarbij het in 5 gevallen mis gaat, harder aangepakt dan een bedrijf dat maar tien projecten doet en twee keer een fout maakt. Naming and shaming bij overtredingen in de asbestwereld idem dito. Iedereen is voor transparantie, maar deze openheid moet wel voor iedereen gelden. Maar het belangrijkste is toch wel het versimpelen van de regels. Maar dat is een kwestie van lange adem.”
Mr. Kees van Dongen van Stichting Ascert.
Vermeer: “Deze beurs is bij uitstek een middel om op een goede manier over asbest te communiceren. Dus over feiten en niet over emoties. Want dat kleeft erg aan asbest: onkunde, onwetendheid en emotie. Daardoor worden er zo vaak dingen geroepen die niet kloppen en dat schaadt de branche. Als we willen groeien dan moeten we af van dat negatieve imago.” Scheiberlich: “Juist! Een dergelijke beurs is goed voor het imago van de branche. Er komen ruim 70 partijen twee dagen bij elkaar die allemaal willen uitdragen dat het een hele professionele branche is. Die krijgen allemaal een podium om hun visie uit te dragen. Dat geeft ons de kans om dat negatieve imago flink bij te stellen.” We lopen in Nederland op een aantal vlakken rondom asbest en het veilig omgaan met asbest behoorlijk voorop. Is dat wel houd-
Mr. Tim Segers van Legal Experience.
Vrijdag 27 maart 2015, Cobouw 59
Waltman is een andere mening toegedaan: “Ik denk dat bewustwording en gedragsverandering meer effect hebben dan nog betere techniek. Een goede machine waar je niet goed mee omgaat is schadelijker dan een wat minder goede machine waar je alles uithaalt. We moeten nog een paar stapjes zetten in het echt volwassen worden van deze markt. Twintig jaar is nog jong, de afgelopen jaren hebben we gepuberd en dat is prima, dat hoort erbij. Maar nu komt het er op aan. Nu gaan we echt samenwerken. Daar ligt de grootste innovatie.” Scheiberlich gelooft ook in vernieuwing op het immateriële vlak: “Ik hoop op een vereenvoudigde basis die voor alle partijen gelijk
Udo Waltman van Search.
Rens Vermeer van ingenieursbureau Oesterbaai.
Ingmar Scheiberlich van AT Osborne.
Foto's: Dolph Cantrijn.
A sbest S anering & Sloop
5
EXHIBITIONS ROTTERDAM
Deelnemers Asbestos 2015 ABR Industrial Services & BOB Milieu Services ACMAA Group AMS Visser B.V. Arie Hollenberg Sloop en Milieuwerken ASB Asbestsanering Asbest – Assist BV Asbest & Combi Services (A.C.S.) Asbestos Safety Technology Holland (AST) Asbestostrip Innovations UK Ltd Asbestslachtoffer Vereniging Nederland Asbipro ASCERT (Stichting Certificatie Asbest) Asgro & van der Voort AT Osborne Atimo Industrie Zuig en Ontstoffing Installatie AVR Asbestverwijdering Rijnmond Batteryspray Best Environmental & Safety Technology Binkee Sluissystemen BK Ingenieurs & Adviesbureau Blastrac The Netherlands BME Opleidingen b.v Daamen & van Sluis Accountants Belastingadviseurs Dap Advies BV DDM Demontage BV
A.01 11.03 20.03 A.04 13.03 A.16 3.01 10.03 2.03 11.05 19.02 12.02 8.04 A.12 18.04 A.13 A.27 A.14 20.02 20.01 3.03 1.01a A.10 2.04 18.01
INTERNATIONAL B.V.
Voor meer informatie zie www.asbestos2015
Dehaco 1.02 Dekker Groep 1.04 Détect Millieu Services 8.02 Dolmans de Jong Milieutechniek A.08 FIBRECOUNT 1.00 Foam Shield Europe 10.01 G-Ned B.V A.07 Hamabest BV A.24 Hilti Nederland A.03 Holland Herstel Groep/Ureco BV 9.03 Horyon B.V. 18.02 IAS Instituut Asbestslachtoffers 11.06 Ingenieursbureau Oesterbaai 1.01 Inspectie SZW 11.04 Jeol Electron Optics A.20 KAEFER Nederland A.29 Legal Experience A.18 Maritox Milieutechniek 18.03 Mercedes - Benz Dealer Bedrijven A.06 Meuva Asbestsanering 2.01 MiBoVa 2.04a Nomacon B.V. A.17 On - Site A.11 ORANJE Asbest Sanering 19.01 Perfectkeur B.V. A.28
Rijkswaterstaat 11.07 Roessen & Roessen Asbest Sanering 9.04 RPS analyse Breda 9.01 Sake Zittema Sanering 3.06 Sanitas Milieukundig Adviesbureau A.26 Scheepvaartkrant (Media Partner) A.09 Schijf Groep 9.02 Search Ingenieursbureau 8.01 Solidé Projectadvies BV 8.02 Stabio B.V. A.23 T Trade International A.22 TC Asbest Fenelab 1.03 Technical Asbest Services (TAS) A.25 Uitzendbureau DUO 3.02 Uitzendbureau Mensen A.19 Van Eijk A.R.S. 11.01 VAVB 19.03 VERAS (bouwt aan slopen) A.21 VKS A.05 Vlasman Betonbewerkings en slooptechnieken 13.01 VOAM - VKBA 12.01 VVTB 3.04 Westpoort Veiligheid en Mobiliteit 18.05
ASBESTOS 2015 Plattegrond Asbestos 2015 NU
A15
NU A16
A18
A17
A19
A20
A22
A21
A14 A23 18.04
18.02
19.02
20.02 19.01
18.03
18.05
18.01
19.03
20.01
A24
NU
A13
20.03
A12
12.02 13.03
11.07
11.06
11.04
11.02
A25
PODIUM 12.03
13.01
12.01
11.05
11.03
11.01
A26
BAR
8.02
9.04
9.02
A27 10.03
8.04 A11
8.01
9.03
10.01
9.01
NU
A28
3.06
3.04
2.04
3.02
1.04
1.03 1.00 1.01
2.01 A09
3.03
3.05
A08
A07
NU
6
2.03
3.01
A sbest S anering & Sloop
A06
A29
1.02
A05
A04
NU
A03
A02
A01
ENTREE
A10
Vrijdag 27 maart 2015, Cobouw 59
Het Comité van Aanbeveling bestaat uit personen die hun sporen in de wereld van het asbest inmiddels ruimschoots hebben verdiend. Zij bewaken het niveau van de beurs en zien erop toe dat zich geen branchevreemde zaken voordoen. Zij brengen nieuwe ideeën naar voren die de beurs naar een hoger niveau tillen.
Comité van Aanbeveling Asbestos 2015 Voorzitter CvA Gert Abma Daamen & van Sluis Accountants Belastingadviseurs. Voorzitter Gert Abma is sinds de totstandkoming van de vakbeurs Asbestos 2015 betrokken bij de organisatie. Het CvA voorziet de beursorganisator van advies omtrent inhoud en uitstraling van de beurs. Dit garandeert een beurs die kan rekenen op een groot draagvlak, waar asbest betrokkenen op velerlei gebied als eenheid naar buiten treden. Ook Daamen & van Sluis Accountants Belastingadviseurs is een van die betrokkenen die door haar expertise en relaties op het gebied van Asbest tijdens de beurs een prominente rol wil vervullen om daarmee aan de hoge verwachtingen van de eerste Asbest vakbeurs een bijdrage te leveren.
Udo Waltman Bedrijfsdirecteur Search, een ingenieursbureau dat zich dagelijks inzet voor een duurzame en veilige woon- en werkomgeving. Het thema asbest speelt hierin een belangrijke rol.
Vice voorzitter CvA Wim Labrijn Directeur AST Asbestos Safety Technology Holland een kennisintensief bedrijf dat is gevestigd in Rotterdam. Ver voor het verbod op asbest is in 1987 AST opgericht door oud Feyenoord voetballer Cor Veldhoen. In eerste instantie was AST gericht op het geven van cursussen aan asbestsaneer-
ders, maar al snel werd AST ook toeleverancier voor de asbestsaneerder. Hiermee was AST de eerste leverancier in Nederland die de asbestsaneerders in staat stelde om hun werk veilig en zorgvuldig uit te voeren.
Martijn Beukema Directeur Fibrecount Inspection & Testing, een internationaal milieu- en asbestlaboratorium waarin asbestmonsters worden geanalyseerd van over de hele wereld. Het laboratorium is opgesplitst in mobiele laboratoria en verschillende binnenlaboratoria verdeeld over Nederland.
een Rotterdams sloopbedrijf met specialisme in asbestsanering, grondsanering, sloopwerken en zuigtechniek.
Ad van der Plas Commercieel Directeur De Schijf Groep in Uithoorn, een innovatieve asbestsaneerder, en voert al meer dan 25 jaar alle denkbare asbestsaneringen uit. De directie van Schijf heeft zitting in het bestuur van de Veras en de commissie bronmaatregelen van Ascert.
Mirko Ophoff Directeur Vlasman BetonbewerkingsA.W. Brokking en slooptechnieken Projectmanager b.v. uit Alphen aan Meuva Asbestsanering, den Rijn. Het bedrijf is
gespecialiseerd in sloopwerken, koppensnellen, asbestsanering en boor- en zaagwerk. De ervaren medewerkers zijn allen gecertificeerd en staan garant voor kwaliteit, knowhow, duurzaamheid en flexibiliteit.
Ingmar Scheiberlich AT Osborne, heeft uitgebreide expertise op het gebied van asbestvraagstukken. Dit heeft onder andere geresulteerd in de tool ‘sterke asbestschakels’. Met deze aanpak worden risico’s omgezet naar zekerheden door alleen de juiste schakels in de asbestketen te selecteren en in te zetten. Door het creëren van hiërarchie, waarbij de opdrachtgever/ eigenaar aan het hoofd staat, worden alle betrokken schakels aangestuurd met als doel het leveren van een
prestatie die minimaal voldoet aan de weten regelgeving en aan de kwaliteitseisen die vooraf zijn bepaald en vastgesteld.
Peter Dirks Directeur /uitgever van de Scheepvaartkrant Media. Dit multimedia bedrijf geeft in print en online via websites en apps de titels Scheepvaartkrant, Offshorekrant en Scheepvaarttelefoongids uit.
Victor van der Hoeven Operationeel Directeur RPS Analyse, een onafhankelijk adviesen ingenieursbureau voor omgevings- en veiligheidsvraagstuk-
ken met zelfstandige laboratoria. Het bureau verzamelt, ordent en analyseert informatie en geeft advies voor een betere leef-, woon- en werkomgeving.
Mr. Tim Segers Advocaat/partner bij Legal Experience Advocaten N.V. en geeft leiding aan het team Overheid en Vastgoed dat zich de afgelopen jaren heeft gespecialiseerd in de belangrijkste juridische praktijkgebieden binnen de asbestbranche. Daarnaast is hij medeauteur van het boek ‘Asbest, Toezicht en Handhaving’. Hij is continu bezig met het delen van kennis en geeft samen met zijn collega’s regelmatig cursussen over de juridische aspecten van asbest. Ook brengt hij een asbestnieuwsbrief uit en schrijft hij regelmatig artikelen.
Jantine van Oosten Accountmanager Vastgoed en Industrie bij ingenieursbureau Oesterbaai dat is gespecialiseerd in de preventie, beheersing en bestrijding van risico’s op het gebied van asbest, keramische vezels en andere gevaarlijke stoffen en materialen. Het ingenieursbureau is SC-540 gecertificeerd, dit betekent onderzoek/inventarisatie naar de mogelijke aanwezigheid van asbest en advies en tevens verzorgen zij in de gehele lijn projectmanagement bij renovatie & transformatie , renovatie sloop en totaalsloop.
Programma Asbestos 2015
Locatie lezingen Podium 12.03 (Beursvloer)
Woensdag 15 april - Openingstijden beurs: 10.00 - 21.00 uur
Donderdag 16 april - Openingstijden beurs: 10.00 - 18.00 uur
10.00 - 10.30 Officiële opening mr. Kees (C.E.M.) van Dongen, Stichting ASCERT De officële opening zal worden gevolgd door een openingshandeling met de voorzitters VFVTB - Fene Lab VAVB - VERAS en VOAM - VKBA.
L7 11.00 - 11.15
Landelijk Asbestvolgsysteem Freerk, F.K. Siegersma, Rijkswaterstaat Leefomgeving Infomil
L8 12.00 - 12.15
Risico’s van asbest in gebruik zijnde situaties Jeroen Kersten, Asbest Centre of Expertise Sodexo Facility Services
L9 13.00 - 13.15
Tien praktische tips om veilig werken te stimuleren Paul van Namen BEd., BK ingenieurs
L10 14.00 - 14.15
Asbest in/en op het maaiveld Gijsbert Bos, Antea Group Gezondheidsrisico’s van asbestvezels dr M.J.T. (Marcel) Brouns, Shield Group b.v.
L1 11.00 - 11.15
Asbest: verleden, heden en toekomst Udo Waltman, Search
L2 12.00 - 12.15 Stichting Ascert: voor en door een professionele asbestverwijderingsbranche mr. Kees (C.E.M.) van Dongen, Stichting Ascert L3 13.00 - 13.15
Bouwen aan de toekomst: naar een nieuwe SC 540 de heer R. Heuff en heer M.L.J. van der Mei, VOAM-VKBA
L11 15.00 - 15.15
L4 14.00 - 14.45
Werksessie: verantwoordelijkheid en vertrouwen Mark Geers en Ingmar Scheiberlich, inspectie SZW en AT Osborne
L5 16.00 - 16.15
Asbestslachtoffers in beeld – De IAS Monitor Simone Aarendonk, Instituut Asbestslachtoffers (IAS)
L12 16.00 - 16.15 Verantwoordelijkheid opdrachtgever op asbestwerken Henk (H.F.) Onderstal, Best Opleidingen BV, Lid Centraal College van Deskundigen ASCERT, internationaal asbestkonsulent en tevens voorzitter van de branchevereniging voor asbestopleiders VAO
L6 17.00 - 17.15
Asbestslachtoffers Vereniging Nederland Leon Widdershoven, AVN
19.00 - 19.30
Ronde tafel debat Onder leiding van Udo Waltman, Search
Vrijdag 27 maart 2015, Cobouw 59
18.00
Sluiting beurs Voorzitter Asbestos 2015: Gert Abma
A sbest S anering & Sloop
7
ASBESTOS 2015, BEZOEK ONZE STAND, ASBESTOS 2015, BEZOEK ONZE STAND, �STAND�NR 1 IN ASBESTVEILIGHEID �STAND�NR 1 IN ASBESTVEILIGHEID
ƐďĞƐƚ͍ EĞĞŵƚ Ƶ ŐĞĞŶ ƌŝƐŝĐŽ͘ tŝũ ŶŽĚŝŐĞŶ Ƶ Ƶŝƚ ǀŽŽƌ ĞĞŶ ďĞnjŽĞŬ ĂĂŶ ŽŶnjĞ ƐƚĂŶĚ Ɵ ũĚĞŶƐ ƐďĞƐƚŽƐ ƐďĞƐƚ͍ EĞĞŵƚ Ƶ ŐĞĞŶ ƌŝƐŝĐŽ͘ tŝũ ϮϬϭϱ͗ ƐƚĂŶĚ ϭ͕ ďŝũ ĚĞ ďĞƵƌƐŝŶŐĂŶŐ͕ ŶŽĚŝŐĞŶ Ƶ Ƶŝƚ ǀŽŽƌ ĞĞŶ ďĞnjŽĞŬ ǁĂĂƌ Ƶ ŽŶƐ ǀŝŶĚƚ ƐĂŵĞŶ ŵĞƚ ĂĂŶ ŽŶnjĞ ƐƚĂŶĚ Ɵ ũĚĞŶƐ ƐďĞƐƚŽƐ ĂƐďĞƐƚŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐͲ ĞŶ ĂĚǀŝĞƐďƵƌĞĂƵ ϮϬϭϱ͗ ƐƚĂŶĚ ϭ͕ ďŝũ ĚĞ ďĞƵƌƐŝŶŐĂŶŐ͕ KĞƐƚĞƌďĂĂŝ͘ h ŬƵŶƚ ďŝũ ŽŶƐ ƚĞƌĞĐŚƚ ǁĂĂƌ Ƶ ŽŶƐ ǀŝŶĚƚ ƐĂŵĞŶ ŵĞƚ ǀŽŽƌ Ƶǁ ĂƐďĞƐƚǀƌĂŐĞŶ ĞŶ ǁĞ ƉƌĂƚĞŶ ĂƐďĞƐƚŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐͲ ĞŶ ĂĚǀŝĞƐďƵƌĞĂƵ Ƶ ŐƌĂĂŐ ďŝũ ŽǀĞƌ ĚĞ ůĂĂƚƐƚĞ ǁŝũnjŝŐŝŶŐĞŶ KĞƐƚĞƌďĂĂŝ͘ h ŬƵŶƚ ďŝũ ŽŶƐ ƚĞƌĞĐŚƚ ĞŶ ŽŶƚǁŝŬŬĞůŝŶŐĞŶ͘ &ŝďƌĞĐŽƵŶƚ ǀŽŽƌ Ƶǁ ĂƐďĞƐƚǀƌĂŐĞŶ ĞŶ ǁĞ ƉƌĂƚĞŶ ŝƐ ĞĞŶ ŝŶƚĞƌŶĂƟ ŽŶĂĂů ŵŝůŝĞƵͲ ĞŶ Ƶ ŐƌĂĂŐ ďŝũ ŽǀĞƌ ĚĞ ůĂĂƚƐƚĞ ǁŝũnjŝŐŝŶŐĞŶ ĂƐďĞƐƚůĂďŽƌĂƚŽƌŝƵŵ͕ ŐĞƐƉĞĐŝĂůŝƐĞĞƌĚ ĞŶ ŽŶƚǁŝŬŬĞůŝŶŐĞŶ͘ &ŝďƌĞĐŽƵŶƚ ŝŶ ĂƐďĞƐƚ͕ ŬĞƌĂŵŝƐĐŚĞ ǀĞnjĞůƐ ĞŶ ĂŶĚĞƌĞ ŝƐ ĞĞŶ ŝŶƚĞƌŶĂƟ ŽŶĂĂů ŵŝůŝĞƵͲ ĞŶ ŐĞǀĂĂƌůŝũŬĞ ƐƚŽī ĞŶ͘ KŶnjĞ ůĂďŽƌĂƚŽƌŝĂ ĂƐďĞƐƚůĂďŽƌĂƚŽƌŝƵŵ͕ ŐĞƐƉĞĐŝĂůŝƐĞĞƌĚ ďŝĞĚĞŶ ŽŽŬ ŽŶĂĬ ĂŶŬĞůŝũŬĞ ĞŶ ĞƌŬĞŶĚĞ ŝŶ ĂƐďĞƐƚ͕ ŬĞƌĂŵŝƐĐŚĞ ǀĞnjĞůƐ ĞŶ ĂŶĚĞƌĞ ŝŶƐƉĞĐƟ ĞƐ͕ ůƵĐŚƚďĞŵŽŶƐƚĞƌŝŶŐ͕ ŐĞǀĂĂƌůŝũŬĞ ƐƚŽī ĞŶ͘ KŶnjĞ ůĂďŽƌĂƚŽƌŝĂ Ϯϰͬϳ ĂůĂŵŝƚĞŝƚĞŶĚŝĞŶƐƚ͕ ƌŝƐŝĐŽͲ ďŝĞĚĞŶ ŽŽŬ ŽŶĂĬ ĂŶŬĞůŝũŬĞ ĞŶ ĞƌŬĞŶĚĞ ŝŶƐĐŚĂƫ ŶŐĞŶ ĞŶ ǀƌŝũŐĂǀĞŵĞƟ ŶŐĞŶ ŝŶƐƉĞĐƟ ĞƐ͕ ůƵĐŚƚďĞŵŽŶƐƚĞƌŝŶŐ͕ ŶĂ ƐĂŶĞƌŝŶŐ͘ &ŝďƌĞĐŽƵŶƚ͗ ƐƚĞƌŬ ŝŶ Ϯϰͬϳ ĂůĂŵŝƚĞŝƚĞŶĚŝĞŶƐƚ͕ ƌŝƐŝĐŽͲ ĂƐďĞƐƚǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ͘ DĞĞƌ ŝŶĨŽ͗ ďĞů d нϯϭ ŝŶƐĐŚĂƫ ŶŐĞŶ ĞŶ ǀƌŝũŐĂǀĞŵĞƟ ŶŐĞŶ ;ϬͿϭϬ ϰϯϳ ϴϱ ϰϭ ŽĨ ŬŝũŬ ŽƉ ŽŶnjĞ ƐŝƚĞ͘ ŶĂ ƐĂŶĞƌŝŶŐ͘ &ŝďƌĞĐŽƵŶƚ͗ ƐƚĞƌŬ ŝŶ ĂƐďĞƐƚǀĞŝůŝŐŚĞŝĚ͘ DĞĞƌ ŝŶĨŽ͗ ďĞů d нϯϭ ;ϬͿϭϬ ϰϯϳ ϴϱ ϰϭ ŽĨ ŬŝũŬ ŽƉ ŽŶnjĞ ƐŝƚĞ͘ ttt͘&/ Z KhEd͘E> ttt͘&/ Z KhEd͘E>
The New Asbestos Solution 2015
Toxic Power Systems Innovatieve oplossing voor hoog risico klasse 3 asbestsaneringen
maritox
milieutechniek b.v.
Health and Environmental Research & Services
meer info en film op onze website www.maritox.nl
De grootste asbestramp ooit in Nederland. Zo omschreef toenmalig burgemeester Peter Cammaert van Roermond de brand in zijn stad half december, waarbij veel asbest vrijkwam.
Pragmatische aanpak asbestbrand knelt met wettelijke kaders Brian van der Bol
O
p de avond van dinsdag 16 december ontstond er in twee botenloodsen in een jachthaven een grote brand. Al snel werd duidelijk dat daarbij een flinke hoeveelheid asbest vrijkwam. Bij de gemeente, brandweer en Veiligheidsregio Limburg Noord wisten ze toen: we moeten snel schakelen. Dat vertelt gemeentelijk projectleider Rick Nillesen, die de afwikkeling van de asbestbrand begeleidt. Het protocol ‘Plan van aanpak Asbestbranden’ van het ministerie van Infrastructuur en Milieu werd uit de kast getrokken. Dat bleek een “goede leidraad om ieders rol te bepalen”, zegt Nillesen een kleine drie maanden na de brand. Maar de handleiding gaf geen antwoord op alle vragen van de gemeente. “Door de omvang van het gebied en de dichte bebouwing, stonden we voor een hele lastige opgave en moesten we zelf op zoek naar passende oplossingen.” Het asbest kwam terecht een gebied van zo’n 5,6 vierkante kilometer, waaronder een groot gedeelte van de binnenstad. Burgemeester Cammaert kondigde de ochtend na de brand een noodverordening af. Het centrum van de Limburgse stad werd afgesloten zodat hulpdiensten het asbest konden opruimen. Het station en belangrijke wegen rond en in het centrum gingen op slot. Treinen reden wel, maar stopten niet in Roermond.
Spookstad
Bewoners in het besmette gebied (ongeveer 5.000 huishoudens) moesten ramen en deuren gesloten houden en ook winkels en scholen bleven dicht. Op veel plaatsen mochten mensen op de dag na de brand niet naar buiten. Als ze toch hun huis uit wilden, moesten ze via speciale ontsmettingspunten het gebied verlaten. Verkeer dat door de stad wilde, werd tegengehouden. Auto’s die de stad uit reden werden door de brandweer afgespoten. Roermond veranderde voor drie dagen in een spookstad – en dat kort voor de Kerst. Nadat de schoonmaakwerkzaamheden van het openbare gebied op 20 december werden afgerond trok de burgemeester de noodverordening in. Via een promotiecampagne werd duidelijk gemaakt dat Roermond weer veilig was om te komen winkelen. Maar een paar straten moesten even later toch weer worden afgezet en worden opnieuw schoongemaakt, omdat er door de wind weer asbest terecht was gekomen. Op 26 december werden de botenloodsen waar de brand was
ontstaan, geïmpregneerd om nieuwe verspreiding van het asbest te voorkomen.
Kritiek
Op de aanpak van Roermond kwam kritiek. Zo noemde Dick Heederik, hoogleraar gezondheidsrisicoanalyse aan de Universiteit Utrecht, de getroffen maatregelen in NRC Handelsblad “disproportioneel”. Volgens hem leeft er een breed misverstand dat één asbestvezeltje al tot longkanker kan leiden. “Maar die kans is zo goed als nihil”, aldus Heederik. Nillesen neemt die kritiek niet al te zwaar op. “Er is al zoveel gezegd en geschreven. De een vindt dat we te weinig hebben gedaan, en volgens een ander hebben we overdreven veel maatregelen genomen. Wat wij hebben gedaan was ingrijpend, zeker voor de bewoners en winkeliers in het centrum. Maar het was noodzakelijk om ook voor de langere termijn secundaire emissie zo veel mogelijk te voorkomen. Ik kijk er tevreden op terug.” De gemeente heeft via diverse kanalen geprobeerd de bewoners zo goed mogelijk op de hoogte te houden van de ontwikkelingen en de maatregelen. De gemeente werkte regelmatig een lijst met veelgestelde vragen en antwoorden bij op de website, plaatste berichten op sociale media en stelde een callcenter in. Daarnaast werden diverse informatiebijeenkomsten voor bewoners georganiseerd en met de “meest getroffenen” onderhield de gemeente direct contact. Door de “snelheid van de operatie” is de communicatie met de burgers niet altijd vlekkeloos verlopen, erkent Nillesen. Hetzelfde geldt voor de samenwerking met de asbestsaneerder en toezichthouders. “Door de complexe situatie in Roermond bleek dat de reguliere wettelijke kaders niet altijd een passende oplossing boden.”
van een landelijke discussie. Nillesen sluit zich aan bij de oproep van de inmiddels teruggetreden burgemeester. “Er moet meer ruimte komen om lokaal maatwerk te bieden, elke asbestbrand is anders.” De projectleider houdt zich ook bezig met de financiële en juridische afwikkeling van de ramp. Bij het verwijderen van asbest geldt het uitgangspunt ‘de vervuiler betaalt’, in dit geval het bedrijf waar de brand is ontstaan. Als de ‘vervuiler’ daar geen opdracht toe geeft, kan de gemeente de werkzaamheden onder bestuursdwang zelf laten verrichten. De gemeente kan de kosten dan eventueel later proberen te verhalen. In Roermond was bestuurlijke dwang niet nodig. Cammaert zei eind december dat de schoonmaakoperatie op dat moment al ruim 3 miljoen euro had gekost. Gemeente, het betrokken bedrijf (Steelhaven B.V.) en de verzekeraar hebben inmiddels afgesproken dat er geen mededelingen worden gedaan over de totale kosten. Wel is bekend dat de gemeente vooralsnog maximaal 350.000 euro bijdraagt aan het opruimen van het asbest. Belangrijker vindt Nillesen dat de bij de brand vrijgekomen gevaarlijke stof in het gehele gebied inmiddels is opgeruimd. Daarmee is niet uitgesloten dat in Roermond ooit nog asbestdeeltjes op zullen duiken, zegt de projectleider. “Er is een verschil tussen asbestveilig en asbestvrij. Als mensen onverhoopt nog stukjes asbest van de brand tegenkomen, kunnen ze altijd bij ons terecht voor advies.”
Letter van de wet
Een pragmatische aanpak stond volgens de projectleider op gespannen voet met een strikte toepassing en uitleg van de wettelijke kaders omtrent asbest. “Als we alles precies volgens de letter van de wet zouden doen, zou het vrijmaken van het centrum veel te lang gaan duren. Dat leverde stevige discussies op over de vraag: hoe ver moet je gaan? Wij als gemeente hadden daar vooraf misschien nog duidelijkere afspraken over moeten maken.” Burgemeester Cammaert stelde in de nasleep van de brand dat de “lange procedures en controles” onderwerp moeten worden
BK ingenieurs is de asbestspecialist en levert de gewenste kwaliteit bij het inventariseren
Rick Nillesen.
Schakel Find Bedrijven in voor accuraat werk!
en rapporteren. Wij staan voor u klaar en leveren graag advies op maat. BK ingenieurs verzorgt asbestopleidingen, adviseert op gebied van arbo, veiligheid, vastgoed, industrie, maritiem en bodem. Contact
dé aSBeStSpecialiSt op het geBied van inSpecteren, analySeren, rapporteren en adviSeren
Find Bedrijven Icarus 21 8440 AH Heerenveen T 0513 - 653 318 E info@findbedrijven.nl
Schakel BK ingenieurs in. Snel, efficiënt, vakkundig en onafhankelijk. Bel 088 – 321 25 20 of stuur een e-mail naar onze specialisten via info@bkingenieurs.nl
088 321 25 00 www.bkingenieurs.nl
Vrijdag 27 maart 2015, Cobouw 59
werkmaatSchappijen: aSBeStlaBoratorium, milieukundig advieS- & aSBeStinventariSatieBureau
www.findbedrijven.nl
A sbest S anering & Sloop
9
A C D E Europe 速
Advanced Construction & De molition Equipment
+31(0)316 267291 info@acde.nl www.acde.nl
Atlas Copco SB hydraulische hamers met sproeikanaal voor stofcontrole
De AC SB 152, 202, 302, 452, 552 en 702 zijn standaard uitgerust met een sproeikanaal voor stofcontrole tijdens het hakken. Eenvoudig een waterslang aansluiten op de koppeling boven de hamer en de hamer nevelt water tijdens het werken!
UW EXCLUSIEVE GEAUTORISEERDE HYDRAULISCHE HAMER DISTRIBUTEUR Verkoop, verhuur, onderdelen, training, service en reparatie
Asbest veroorzaakt kanker. Een heel agressieve soort bovendien. Ieder jaar overlijden er in Nederland tussen de 600 en 700 mensen aan de gevolgen van werken met asbest. En dat aantal zal de komende jaren waarschijnlijk toenemen omdat de ziekte mesothelioom (long- en buikvlieskanker) zich pas na 30 jaar openbaart. Leon Widdershoven verloor zijn vader bijna 30 jaar geleden aan de ziekte, waarna zijn moeder werkgever DSM 13 jaar lang bevocht voor een rechtvaardige schadevergoeding. Widdershoven zet de strijd voor asbestslachtoffers onverdroten voort. “Asbest uitbannen is een utopie. Goede voorlichting en hulp aan slachtoffers is daarom bittere noodzaak.”
Blijven knokken tegen de ziekte die vader velde Armand Landman
I
n een eenvoudige arbeiderswoning in het Limburgse Susteren serveert Leon Widdershoven koffie met vlaai. In een hoek van de krappe en met allerhande snuisterijen volgestouwde woonkamer zit zijn bejaarde moeder Mia. Ze doet een middagdutje terwijl haar zoon vertelt over zijn inzet voor de Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN). Boven de schouw hangt een portret van Leon’s vader Wil Widdershoven in zijn jonge jaren: een knappe kerel die sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw meer dan 35 jaar voor chemiereus DSM werkte. Het is moeilijk voor te stellen dat vanuit deze knusse woonkamer een jarenlange juridische strijd werd gevoerd om recht te doen aan de dood van Wil Widdershoven. Want Widdershoven stierf in 1987 na een kort maar hevig ziekbed aan mesothelioom, veroorzaakt door jarenlange blootstelling aan asbest. De strijd van zijn weduwe en kinde-
ren tegen werkgever DSM zou het begin vormen van de vereniging waar Leon nog steeds secretaris van is. “Ik heb mijn vader op zijn sterfbed beloofd dat we ons blijven inzetten voor mensen als hij. Want deze ziekte is verschrikkelijk. Zowel slachtoffers als hun naasten kunnen daar alle hulp bij gebruiken die maar beschikbaar is.” Mede door de strijd van de familie Widdershoven is er tegenwoordig een landelijke schaderegeling voor asbestslachtoffers. Die hebben recht op een tegemoetkoming in de (medische) kosten van 19 duizend euro en bij aantoonbare aansprakelijkheid van de (ex)werkgever ook nog op een schadevergoeding die kan oplopen tot meer dan 50 duizend euro. Samen met het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) helpt de AVN mensen die door hun werk met asbest ziek zijn geworden. Zowel met de juridische procedures als met zorg en aandacht. Widdershoven: “Het is namelijk steeds
Leon Widdershoven. Foto: Armand Landman.
Ascert
voor professionele asbestverwijdering Ascert stelt de certificatieschema’s voor asbestinventarisatie en -verwijdering op. Dit doen we met en voor alle betrokken partijen in het asbestwerkveld. 2015 is met de diverse schemawijzigingen en de verlaging van de grenswaarde van amfibole asbest een belangrijk jaar.
Wat kunt u nu al doen om professioneel en veilig te blijven werken? Vanuit onze stand 12.02 op de beursvloer geven wij antwoord op de belangrijkste vragen: wat zijn de wijzigingen in de belangrijkste schema’s? nieuwe schemavariant: de SCi hoe ziet het nieuwe Ascert mentorsysteem eruit (SC-520)? Op beide beursdagen organiseren we workshops met een voorproefje van de nieuwe Ascert Mentortraining. Ook geven we 2 gratis mentortrainingen weg!
Kom 15 en 16 april naar Ahoy voor de Asbestos 2015 en bezoek ons in beursstand 12.02 of ga naar www.ascert.nl!
Stichting Certif icatie Asbest
Ascert
moeilijker om werkgevers aansprakelijk te stellen. Veel bedrijven waar vroeger met asbest werd gewerkt, zoals in de scheepsbouw, bestaan namelijk niet meer. En wat we ook steeds vaker tegenkomen, is dat bedrijven zich beroepen op de verjaringstermijn van 40 jaar. Dat laatste is wat mij betreft een fout in de wetgeving. Want hoe kun je de aansprakelijkheid voor een ziekte die zich pas na 30 jaar openbaart nu laten verjaren na 40 jaar? Dat voelt zo onrechtvaardig.” De AVN is om die reden ook met een stand aanwezig op de vakbeurs Asbestos 2015 in Rotterdam. Want voorlichting en zichtbaarheid blijken nog steeds bittere noodzaak. “Ondanks het feit dat tegenwoordig niemand meer ontkent dat asbest levensgevaarlijk is, zien we vooral bij jongere werknemers een zekere nonchalance. Werknemers van asbestsaneerders willen die onhandige en bloedhete beschermingspakken nog wel eens uitdoen. Of ze zetten hun maskers af.”
Veel en goed contact
Naast hulp en belangenbehartiging staat de AVN ook in nauw contact met het Erasmus Medisch Centrum en het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis waar veel kankerpatiënten terechtkomen. “We hebben veel en goed contact met longartsen,” vertelt Widdershoven. “We organiseren in die ziekenhuizen ook lotgenotenopvang en hebben een eigen ruimte waar we patiënten direct na de diagnose opvangen. Dat zijn verschrikkelijk emotionele toestanden. Mensen hebben net te horen gekregen dat ze nog maar een paar maanden te leven hebben. Want genezing is er niet. Door medicijnen en specifieke behandelingen is de ziekte weliswaar iets draaglijker dan 30 jaar geleden, maar de lijdensweg voor patiënten en hun familie is verschrikkelijk. We proberen ze daarom vanaf de eerste diagnose bij te staan en bewust te maken.” Dat blijft nodig, stelt Widdershoven. “In de media is er vrij weinig aandacht voor asbestkanker. Vooral ook omdat de aftakeling zo hard en heftig is. Niemand wil op televisie naar een geraamte kijken. En dat is wel zoals veel patiënten eindigen. Cynische bijkomstigheid is dat juist door die aftakeling veel slachtoffers heel erg vereenzamen. Niemand durft meer bij ze op bezoek en vaak willen ze hun directe familie niet lastigvallen met hun leed.” Ondanks de erkenning voor de ziekte van zijn vader en de wettelijke regeling voor slachtoffers, is het werk van Widdershoven nooit klaar. “Asbest helemaal uitbannen is een utopie. Daarvoor zijn de financiële belangen van asbestwinnende landen als Canada, Rusland en China veel te groot. En we kunnen het in Nederland wel verbieden, we laten mensen in Afrika en Azië nu het vieze werk opknappen.” In de hoek van de kamer slaakt moeder Mia een diepe zucht.
A sbest S anering & Sloop
11
Mensen met asbestkanker (mesothelioom) zijn vooral mannen die in de jaren 60, 70 van de vorige eeuw in de bouw en installatiebranche, scheepsbouw en metaalen elektrotechnische industrie werkten en daar aan asbest zijn blootgesteld. Daarbij ging het vaak om isolerende, hittebestendige toepassingen van asbest. Bekend is dat juist die toepassingen amfibool asbest bevatten. Ook is bekend dat amfibool asbest veel gevaarlijker is dan chrysotiel asbest.
Waar liggen de asbestrisico’s? Simone Aarendonk – Instituut Asbestslachtoffers
M
omenteel ligt de blootstellingswaarde voor amfibool asbest (10.000 vezels per m3) echter vijf keer zo hoog dan die voor chrysotiel (2.000 per m3). Pas per 1 juli dit jaar wordt de waarde voor amfibool asbest naar verwachting naar beneden gelijkgesteld, mede ingegeven door de technische haalbaarheid van bepaalde maatregelen ervoor. Maar zouden niet juist de risico’s maatgevend moeten zijn bij dit soort besluiten?
Instituut Asbestslachtoffers (IAS)
Wie mesothelioom heeft opgelopen als gevolg van blootstelling aan asbest kan in aanmerking komen voor een financiële vergoeding. Patiënten kunnen deze vergoeding aanvragen bij het Instituut Asbestslachtoffers (IAS). Sinds april 2014 is dat ook mogelijk voor slachtoffers van asbestose (stoflongen). Het IAS adviseert de Sociale Verzekeringsbank over het recht op een tegemoetkoming van € 19.000 euro en bemiddelt tussen slachtoffer en werkgever of verzekeringsmaatschappij voor een schadevergoeding van tenminste € 62.748 indien sprake is van mesothelioom en voor respectievelijk € 22.559, € 41.083 of € 59.606 afhankelijk van de ernst van het longfunctieverlies in geval van asbestose. Omdat slachtoffers van mesothelioom na diagnose vaak nog maar kort te leven hebben, doet het IAS het uiterste om het slachtoffer nog bij leven een financiële tegemoetkoming te geven. Inmiddels heeft het IAS sinds 2000 meer dan 7000 mesothelioomaanvragen in behandeling genomen, voor asbestose sinds april 2014 155 aanvragen. Tijdens het congres naar aanleiding van het 15-jarig bestaan van het IAS op 26 januari dit jaar gaf Simone Aarendonk een toelichting op de IAS Monitor (zie www.ias.nl), een databank die op basis van gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) en geaggregeerde dossierinformatie specifieke kenmerken van asbestslachtoffers en asbestrisico’s in beeld brengt. Hieronder worden enkele gegevens gepresenteerd.
Asbestslachtoffers in beeld
fers zijn mannen die lang geleden met asbest werkten in de bouw en Installatie en in de Industrie. De ontwikkeling in de beroepsgroepen die door mesothelioom getroffen worden, verloopt volgens de voorspellingen. Wat wel opvalt, is dat elk jaar minimaal 10 procent van de slachtoffers vrouw is. Vrouwen weten vaak niet hoe ze met asbest in aanraking zijn geweest, maar regelmatig zie je dat ze een partner hadden met een asbestrisicoberoep. De informatie van de NKR laat ook zien dat bijna driekwart van de patiënten bij diagnose ouder is dan 65 jaar. De gemiddelde leeftijd waarop de diagnose wordt gesteld, neemt geleidelijk toe. Een kwart van de patiënten overlijdt binnen drie maanden na de diagnose, tweederde binnen een jaar. Voor slachtoffers van de ziekte mesothelioom zal de piek naar schatting liggen rond 2017, waarna het aantal sterfgevallen zal dalen. In de periode 1978 – 2035 zullen in totaal naar schatting 18.000 mensen zijn overleden aan mesothelioom.
Waar liggen de risico’s?
De IAS Monitor laat zien dat relatief veel slachtoffers gevallen zijn onder mensen die in het verleden met hittebestendige en isolerende toepassingen van asbest hebben gewerkt. Daarom zou het wenselijk zijn meer aandacht te geven aan mensen die door hun werk nú nog met dergelijke toepassingen in aanraking kunnen komen. Zoals monteurs die in gesloten ruimtes in oudere (openbare) gebouwen en in de industrie aan leidingen en verwarmingsinstallaties werken, of bijvoorbeeld conciërges die in scholen reparaties verrichten. Daarnaast is het natuurlijk goed dat we scherp letten op eventuele risico’s voor de andere gebruikers van die gebouwen en industriële installaties. Kijk voor meer informatie op www.ias.nl of neem contact op met Simone Aarendonk: s.aarendonk@ias.nl
Figuur: aantal dienstverbanden met zeker/misschien asbestblootstelling van IAS-aanvragers naar sector : 1950-1993. Bron: IAS-aanvragen 2005 t/m 2013.
Volgens informatie van de NKR krijgen ruim 500 mensen jaarlijks de diagnose asbestkanker (mesothelioom). De meeste slachtof-
De figuur hiernaast laat zien in welke sectoren IAS-aanvragers sinds 1950 hebben gewerkt en zeker of misschien aan asbest zijn blootgesteld. De belangrijkste takken zijn de bouwnijverheid (gebouwen en grond-, water- en wegenbouw) en installatiebranche (sanitair, verwarming, elektra e.d), gevolgd door de industrie (met name scheepsbouw, metaal en elektrotechniek). In de in opdracht van het IAS ontwikkelde Asbestkaart (zie asbestkaart.nl) staat beschreven hoe asbest in deze sectoren is gebruikt. In de bouw is vooral met asbestcement gewerkt. Veel bouwmaterialen met asbestcement (naar schatting zo’n 65%) zijn gebruikt als dakbedekking en wandmateriaal. In de installatie en industrie is asbest daarnaast in allerlei vormen als brandwerend isolatiemateriaal toegepast. Tot het begin van de negentiger jaren zal tijdens onderhoud, reparatie en sloop van ketels, ovens, pompen, turbines en pijpen regelmatig asbestblootstelling zijn opgetreden door het verwijderen van asbestkoord, asbestkous en diverse asbestpakkingen. Vooral technisch onderhoudspersoneel zal mogelijk aan asbest zijn blootgesteld.
Nieuwe elektronenmicroscoop zorgt voor kortere analysetijden Door een onzer redacteuren
JEOL heeft een nieuw model SEM gelanceerd, specifiek voor asbestmetingen. De JSM-IT300A is een variant uit de JSM-IT300 serie die met behulp van een geïntegreerde röntgenspectrometer (EDX) in een kortere tijd dan voorheen analyses uit kan voeren. Dit komt onder andere door kortere pomptijden, een snellere monstertafel en een geïntegreerde en een EDX systeem, waarmee minder handelingen nodig zijn om tot hetzelfde resultaat te komen.
12
A sbest S anering & Sloop
Bij de ontwikkeling van dit model is gekeken naar de handelingen die worden verricht bij een asbestmeting. Op basis daarvan zijn aanpassingen gedaan om de workflow te verbeteren. Het verminderen van het aantal kliks in de software en daaropvolgende procestijden voor het identificeren van het soort asbest met behulp van EDX, is een van de verbeteringen. Het is mogelijk om met grotere röntgendetectoren de opnametijd van een röntgenspectrum met een factor 3 of factor 6 te verkorten.
SEM/EDX analyses op locatie met behulp van een mobiele SEM behoort ook tot de mogelijkheden. Op 15 en 16 april is JEOL aanwezig op Asbestos 2015, waar live asbest analyses op de JSM-IT300A worden uitgevoerd.
Door de snellere monstertafel kost de verplaatsing naar het volgende veld minder tijd. Omdat er bij een monster meerdere plekken op het filter moeten worden bekeken, zal hier uiteindelijk de grootste tijdwinst worden behaald. De JSM-IT300A is vooral geschikt voor stationaire laboratoria.
Vrijdag 27 maart 2015, Cobouw 59
Als secretaris Arjan Hol van de Vereniging voor Aannemers in de Sloop (VERAS) er tijd voor heeft, kan hij jaarlijks minstens vijftien congresachtige evenementen over sloop en asbest bezoeken. Kleinschalige evenementen die tussen de dertig en driehonderd bezoekers trekken en waar regelmatig dezelfde verhalen worden verteld.
Sloopcode regelt reële verdeling extra kosten asbestverwijdering Jeroen Kreule
V
anwege de overlap slaat hij de meeste evenementen over. Asbestos 2015 is echter andere koek, zegt Hol. “Mijn verwachtingen zijn hooggespannen, want het is een vakbeurs. En een beurs impliceert dat exposanten dingen gaan laten zien. Sterker, ik denk dat veel bedrijven zullen uitpakken. Het zou me niks verbazen als een aantal bedrijven tijdens de beurs technische innovaties presenteert. Ik hoop vooral op innovaties rondom emissiebeheersing bij verwijdering van asbest.’’ VERAS, een van de circa 75 exposanten van Asbestos 2015, is de belangenvereniging voor sloopaannemers en asbestverwijderaars in Nederland. De vereniging kan dan ook niet ontbreken op de allereerste editie van deze vakbeurs, aldus Hol. “Slopen is onlosmakelijk verbonden met asbest.’’ VERAS telt circa 100 leden (sloop- en asbestverwijderingsbedrijven) en dertig donateurs. De vereniging, gevestigd in Meteren, houdt zich onder meer bezig met gezond en veilig slopen, kwaliteitseisen & certificatie, milieukundig en duurzaam slopen, weten regelgeving, scholing en innovatie & techniek. Brancheadviseur Edwin Zoontjes van VERAS verwacht dat het merendeel van hun leden de beurs bezoekt, maar hij hoopt vooral ook op de komst van opdrachtgevers. “Denk aan vertegenwoordigers van woningcorporaties, gemeenten en andere eigenaren van vastgoed. Want er zijn momenteel veel ontwikkelingen in de sector.’’
Asbesthoudende daken
Hol knikt. “De branche is enorm in beweging’’, vervolgt hij. Nog niet zo lang geleden is besloten dat alle asbesthoudende daken voor 2024 gesaneerd moeten zijn. In totaal gaat het om 130 miljoen vierkante meter dak, terwijl er jaarlijks slechts vier miljoen vierkante meter wordt verwijderd. Hol: “Wil je de doelstelling in 2024 halen, dan moet dat proces dus worden versneld. Het is business die bij wet is geregeld, er is de komende twintig jaar hoe dan ook veel werk. Dat klinkt mooi, aan de andere kant maken we ons als sector toch ook zorgen: het zetten van druk brengt immers risico’s met zich mee. Ik verwacht met name prijsdruk. Ook moet de verwijdering financierbaar worden gemaakt. In veel gevallen gaat het om vastgoed met weinig gebruikswaarde, zoals bij agrarische bedrijven: veel stallen en schuren staan leeg of komen leeg te staan. De eigenaar zit vaak met een groot probleem: hij is verantwoordelijk.’’ Zoontjes vult aan. “De eigenaar kan in aanmerking komen voor een subsidie, maar die is niet groot. Op een of andere manier moet de eigenaar van gebouwen zonder verdienmodel toch geholpen worden. Door wie? Door de overheid en private partijen. Provincies zijn over modellen en oplossingen aan het nadenken.
VERAS vindt het belangrijk om daarbij betrokken te zijn, want als sector vinden wij dat een goede zaak. Als het gaat om preventieve verwijdering van asbest, is er ook een rol voor verzekeraars. Neem een pand dat al een hele tijd leeg staat en aan het verpauperen is: de kans dat zo’n gebouw in brand vliegt, is veel groter dan een pand dat gewoon in gebruik is. De opruimkosten van een brand zijn een veelvoud van de kosten die je kwijt zou zijn aan het preventief verwijderen van asbesthoudende daken.’’
Emissiebeperkende maatregelen
Naast asbesthoudende materialen in de buitenste schil is dit bouwmateriaal ook veelvuldig inpandig toegepast. Tot 1994, toen het gebruik van asbest werd verboden. Hol: “Qua hoeveelheid en gewicht is er inpandig minder asbest gebruikt dan op daken of gevels, maar het is moeilijker te verwijderen. Asbest zit vooral in hoeken en gaten. Moeilijke plekken dus. Asbest is natuurlijk niet met een klemmetje vastgezet dat je zomaar even los kunt halen: je moet toch een bepaalde kracht uitoefenen om asbest te verwijderen. En daarbij komen asbestdeeltjes vrij. Dat brengt me op een andere ontwikkeling, die momenteel tot veel discussie leidt: die van emissiebeperkende maatregelen. Met andere woorden: de grenswaarde gaat omlaag. Maar hoeveel is aanvaardbaar? Een interessante discussie, die in elk geval leidt tot nieuwe technieken en innovaties in de sector, zoals breekarm werken en impregneren.’’
Arjan Hol.
Sloopcode
Begin februari werd de sloopcode in het leven geroepen. Deze code, mede door VERAS tot stand gekomen, bevat uitgangspunten voor de omgang tussen opdrachtgevers en sloopaannemers. Hol: “Voordat een pand wordt gesloopt, vindt er altijd een inventarisatie plaats. De ervaring is echter dat aannemers tijdens de werkzaamheden vaak op onvoorziene ontwikkelingen stuiten, bijvoorbeeld dat er meer astbest wordt aangetroffen of op andere plekken dan vooraf gedacht. Dit probleem is eerder regel dan uitzondering. Het brengt sowieso extra kosten met zich mee. Wie gaat dat betalen: de opdrachtgever of opdrachtnemer? De code moet er voor zorgen dat de partijen in dergelijke gevallen tot een reële verdeling van de extra kosten komen.’’ Asbestos 2015 is wat Hol betreft een goed moment om alle belanghebbenden bij elkaar te krijgen: opdrachtgevers én opdrachtnemers. “Er is een hoop gaande in onze sector, er is veel dynamiek, we hebben elkaar veel te vertellen. Het gaat over nieuwe grenswaarden, over nieuwe technieken, maar ook over veiligheid en gezondheid. Asbest is en blijft een gevoelig onderwerp. En natuurlijk hoop ik dat we als VERAS nog meer leden kunnen werven: want hoe meer leden, hoe krachtiger we ons verhaal kunnen uitdragen.’’
Edwin Zoontjens.
Foto's: VERAS.
Vrijdag 27 maart 2015, Cobouw 59
A sbest S anering & Sloop
13
De Vereniging van Asbestverwijderende Bedrijven (VAVB) zet zich in voor duidelijke regelgeving en een doelmatig certificeringsbeleid.
Certificeringssysteem waarborgt verantwoorde asbestsanering Tosca Vissers
V
olgens Leo Veldhuis, voorzitter van de VAVB, is een goed certificeringssysteem onmisbaar om asbestsanering op een verantwoorde wijze uit te voeren. Voor het verwijderen van asbest in gebouwen en industrie moet door de opdrachtgever een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf worden ingeschakeld. Deze maakt door middel van een inventarisatierapport duidelijk hoe groot de risico’s van het asbest verwijderen zijn en welke maatregelen voor de geplande werkzaamheden moeten worden getroffen. Vervolgens gaat een asbestsaneringsbedrijf aan de slag met het verwijderen van asbest op basis van een volgens de geldende regels gemaakt werkplan. Veldhuis vindt dat de opdrachtgever, inventarisatiebedrijf en asbestverwijderaar veel intensiever met elkaar moeten samenwerken. “Dat vermijdt onduidelijkheid in het werk en houdt de partijen alert om goed te kunnen bijdragen aan de veiligheid van de medewerkers en de omgeving. De geldende certificaten voor de asbestbranche zijn gebaseerd op veel asbestgerelateerde studies en werkmethoden die uitgaan van een maximale inspanning om veilig met asbest om te gaan. “Naast bedrijfscertificaten bestaan ook persoonscertificaten voor toezichthouders en asbestverwijderaars. Ook partijen zoals onderzoeksbureaus en laboratoria en zelfs sloopbedrijven zijn aan certificaten gebonden”, legt Veldhuis uit.
Vertrouwen
In Nederland zijn circa 300 asbestsaneringsbedrijven werkzaam. Bij de VAVB zijn zes grote en middelgrote asbestbedrijven aangesloten. Deze asbestsaneerbedrijven kunnen met het asbestcertificaat aantonen dat ze handelen volgens de wet- en regelgeving. Hiermee voldoen ze aan de certificatie-eisen en staan ze garant voor het leveren van kwaliteit en zekerheid. VAVB zet zich al meer dan twintig jaar in voor een zorgvuldige beleidsvorming en uitvoeringspraktijk in de asbestsanering. “Een opdrachtgever ziet aan het certificaat onmiddellijk dat hij met een ervaren en betrouwbaar asbestverwijderingsbedrijf te maken heeft. Dit bedrijf voelt zich verantwoordelijk en gaat risicomijdend te werk.” De bedrijfstak heeft dat vertrouwen nodig, omdat er altijd bedrijven zijn, die zich niet aan de regels houden. “Dit soort bedrijven horen in de asbestbranche niet thuis”, zegt Veldhuis. Om slechte praktijken zoveel mogelijk te voorkomen, is naast het certificatiesysteem ook intensieve handhaving nodig. Hiervoor heeft het ministerie van SZW certificerende instellingen aangewezen, die audits uitvoeren bij asbestbedrijven. Ze inspecteren regelmatig asbestprojecten. De VAVB werkt intensief samen met Ascert, de beheerstichting voor de keten van alle partijen die met asbest van doen hebben, zoals opdrachtgevers zoals corporaties, overheid, werkgevers en werknemers. Volgens Veldhuis is de regelgeving in de keten veel te uitvoerig geworden. De regels zijn onduidelijk en veel
te omslachtig. “Grote kans bestaat dat bij de beoordeling in asbestdocumenten fouten worden gemaakt. De regelgeving gaat hierdoor voorbij aan de realiteit, namelijk om zo veilig mogelijk de hoogst mogelijke inspanning te kunnen leveren.” De VAVB neemt deel aan Asbestos 2015. “Werken aan helder geformuleerde richtlijnen is voor de VAVB een belangrijk item waaraan we tijdens de beurs volop aandacht zullen besteden. Het deskundig en zorgvuldig verwijderen van asbest is een degelijk en solide vak. Asbest blijft een gevaarlijke stof, die alleen door vakbekwame mensen aangepakt kan worden”, aldus Veldhuis.
Vezelanalyse Foto: Alinea-Stokvisch.
‘Klanten waarderen snel resultaat’ Mobiele SEM overtuigt binnen half jaar ‘Een mobiele SEM. Kan dat?’ Het was een veelgehoorde opmerking toen RPS afgelopen september de mobiele elektronenmicroscoop (SEM/EDX) lanceerde tijdens de beurs World of Technologie & Science (WOTS). Een half jaar later maakt operationeel directeur Victor van der Hoeven van RPS analyse bv de balans op. “Het blijkt dat het mogelijk is snel op locatie een risicobeoordeling uit te voeren. De meerwaarde van de mobiele SEM pakt precies uit zoals we hadden verwacht.” Materie gaat spreken Met een elektronenmicroscoop in een bus voert RPS asbestanalyses op locatie uit. Dit leidt vaak tot een forse beperking van de onderzoeksinspanning, omdat de analyseresultaten ter plaatse kunnen worden overlegd. Bedrijven, zorginstellingen en woningcorporaties plukken daar direct de vruchten van. Elke dag dat er niet wordt
De mobiele SEM in actie tijdens asbestcalamiteiten in Roermond.
geproduceerd of verkocht, betekent immers omzetverlies. “Klanten waarderen snel resultaat. Bovendien kunnen ze met eigen ogen zien hoe de analyses worden uitgevoerd. De materie gaat dan meer spreken. Geregeld horen we terug dat het analysetraject complexer is dan ze vooraf hadden ingeschat”, ervaart Victor uit de praktijk. Roermond De bus van RPS reed afgelopen maanden diverse keren uit. Onder meer naar de asbestproblematiek in Roermond die in december de landelijke media haalde. Als gevolg van een brand in twee botenloodsen kwam asbest vrij. De omgeving transformeerde in een spookstad. Treinen stopten niet meer in Roermond en de belangrijkste toegangswegen werden afgesloten. Winkels in de binnenstad en scholen gingen dicht. Reden voor enkele opdrachtgevers van RPS om de mobiele SEM in te schakelen. “De analisten analyseerden vrijdagochtend de genomen lucht- en kleefmonsters. In de loop van de middag konden onze klanten de panden weer openstellen voor het publiek.
Uit de analyses bleek dat er geen gezondheidsrisico’s waren”, blikt de operationeel directeur terug. Meerwaarde bij eindcontrolemeting De mobiele SEM is onder meer ingezet bij een bankfiliaal, mediabedrijf, fabriek, verzorgingstehuis en legerbasis. “Bij dit soort organisaties is snel uitsluitsel bij een risicobeoordeling van belang. Moet je de boel ontruimen? Is een saneringsactie gewenst of is de situatie veilig? Binnen een paar uur is dat helder”, weet Victor. De mobiele SEM is tot nu toe alleen ingezet voor het uitvoeren van risicobeoordelingen. Al lijkt het een kwestie van tijd dat de toepassing ook voor eindcontrolemetingen haar meerwaarde kan bewijzen. “Als de wettelijke grenswaarde voor amfibole asbestvezels straks wordt verlaagd, zal de inzet van de mobiele SEM een nog grotere vlucht nemen”, verwacht Victor. Meer informatie Neem voor meer informatie over de mobiele SEM contact op met Miguel Paez (zakelijk) of Edith Sweep (inhoudelijk) via 0880 - 23 57 00 of per mail miguel. paez@rps.nl en edith.sweep@rps.nl
RPS analyse bv Minervum 7002 4817 ZL Breda Postbus 3440 4800 DK Breda T 0880 - 23 57 00 W rps.nl
U kunt de mobiele SEM 15 & 16 april bekijken in Ahoy Rotterdam tijdens de Asbestos! U vindt ons bij standnummer 9.01.
Welcome to the 1st European Asbestos Forum May 27th, 2015 at the 5-star NH Grand Hotel Krasnapolsky Dam Square, Amsterdam The Netherlands
Hoofdsponsor
Sponsoren
1:4 0; 5L^ .LULYH[PVU 1,63 :JHUUPUN ,SLJ[YVU 4PJYVZJVWL Ç ,_[LUKLK SV^ ]HJ\\T JHWHIPSP[` (650 Pa)
Ç 5L^ JOHYNL MYLL ZJHUUPUN TVKLZ Ç 5L^ MHZ[LY X\PL[LY OPNO SVHK Z[HNL (2 kg tilted to 90°)
Ç ,]LU TVYL HJJLZZVY` WVY[Z (EDS/WDS/EBSD working distance o� 10 mm)
Ç /PNO YLZVS\[PVU MYHTL Z[VYL ô HZ Z[HUKHYK Ç /PNO YLSPHIPSP[`
^^^ QLVSILULS\_ JVT
-60 LW B1HZBORJRY LQGG