nasze wezwanie do duchowej bitwy

Wywiad z Najwyższym Rycerzem Carlem Andersonem o programie i serii filmów Stańcie w Wyłomie

Zaczęło się od „mocnego wezwania” skierowanego do mężczyzn z Diecezji Phoenix: „Mężczyźni, nie ociągajcie się z dołączeniem do wojny, która szaleje wokół Was”. Adhortacja apostolska pt. „Stańcie w Wyłomie” autorstwa bpa Thomasa J. Olmsteda przynaglała katolickich mężczyzn, by podjęli się swojej kluczowej roli stróżów i obrońców wiary. W 2017 roku Rycerze Kolumba przekształcili ten dokument w program formacji duchowej, udostępniając członkom z całego świata tekst poszerzony o przewodnik, który zachęca do modlitwy, dyskusji i działania.

Dziś przenikliwe obserwacje zawarte w dokumencie docierają do jeszcze większej liczby ludzi dzięki nowej serii filmów stanowiącej swoiste uzupełnienie tekstu i wyprodukowanej przez Rycerzy. Dwanaście 12-minutowych odcinków serii Stańcie w Wyłomie miało swoją amerykańską premierę w Środę Popielcową, 26 lutego. Każdy z nich opiera się o rozmowy z różnymi katolickimi przywódcami i autorami — mężczyznami i kobietami — którzy rozwijają zagadnienia poruszane w liście bpa Olmsteda, m.in. męskość, ojcostwo, cierpienie czy przywództwo.

Rycerze zachęcani są do dzielenia się filmami z rodziną i przyjaciółmi, a rady Rycerzy Kolumba do wspólnego oglądania ich w małych grupach przed parafialnymi spotkaniami mężczyzn i ich rodzin lub też w czasie dnia skupienia czy rekolekcji. Serię, która zebrała już wiele pozytywnych opinii, można obejrzeć na kofc.org/intothebreach. Wersja z polskimi napisami będzie dostępna w najbliższym czasie na youtube.com/kofcpl. Redakcja Columbiimiała okazję rozmawiać z Najwyższym Rycerzem Carlem Andersonem. Wywiad dotyczył nowej serii filmów oraz nadziei, jaką z nimi wiąże.

C olumbia: Co zainspirowało bpa olmsteda do napisania listu pasterskiego skierowanego do katolickich mężczyzn i zatytułowania go „Stańcie w Wyłomie”? Dlaczego jego przesłanie jest dziś tak pilne? NajWyżSzy RyCeRz: Bp Olmsted rozpoczyna dokument od oceny aktualnej sytuacji Kościoła i rodziny, dostrzegając to, co wszyscy widzimy: ogromny spadek udziału we mszach św., ludzi — szczególnie młodych — odchodzących z Kościoła, a także społeczeństwo, które nie wie, jak odpowiedzieć na najbardziej podstawowe pytania o tożsamość i naturę rodziny.

Jak już wspominałem, to jest prawdziwy kryzys ewangelizacji, ewangelizacyjna porażka — zwłaszcza w rodzinie. W obliczu tego kryzysu Kościół potrzebuje katolickich mężczyzn, by wzięli odpowiedzialność i zaczęli działać. To właśnie ma na myśli bp Olmsted, gdy pisze o stawaniu w wyłomie.

Według niektórych prognoz, mniej niż 1/10 katolików mających dziś poniżej 21 lat będzie praktykować wiarę jako osoby dorosłe. Co z tym zrobimy? Socjologowie mówią nam, że najważniejszym czynnikiem decydującym o tym, czy dzieci wychowane w katolickich rodzinach będą praktykować wiarę jako osoby dorosłe, jest to, czy ojciec tej rodziny żyje wiarą.

Wezwać mężczyzn do stanięcia w wyłomie oznacza wezwać ich do życia wiarą w sposób głęboki oraz do bohaterskiego pełnienia swojej roli męża i ojca. Jest to także rdzeń misji i tożsamości Rycerzy Kolumba. W praktykowaniu naszych zasad Miłosierdzia, Jedności i Braterstwa chodzi zasadniczo o wzrastanie w świętości.

O MĘSKOŚCI

O BRATERSTWIE

O PRZYWÓDZTWIE

Columbia: Jak to się stało, że Rycerze Kolumba zaadaptowali „Stańcie w Wyłomie” na potrzeby programu w modelu Wiara przez uczynki i stworzyli przewodnik? Jaka była reakcja na tę inicjatywę? NaJWyżSzy RyCeRz: Niecałe dwa miesiące po tym, jak bp Olmsted opublikował „Stańcie w Wyłomie” we wrześniu 2015 roku, zapowiedziałem pewną inicjatywę obejmującą globalnie cały Zakon — Budowanie Kościoła Domowego i Umacnianie Życia Parafii. Ta zaś inicjatywa doprowadziła do stworzenia nowego modelu programowego Wiara przez Uczynki w 2018 roku. Obie inicjatywy powstały w odniesieniu do kluczowej roli, jaką Rycerze Kolumba mogą odegrać w odnowie życia parafii i rodziny.

Kiedy „Stańcie w Wyłomie” zostało opublikowane, uznałem to za zrządzenie Opatrzności. Tekst brzmiał tak, jakby był wręcz skierowany do Rycerzy, którzy zmagają się z dokładnie takimi samymi wyzwaniami, o jakich traktuje dokument. Współpracując z Diecezją Phoenix, postanowiliśmy przedrukować go jako broszurę, a ze względu na charakter jego treści uznaliśmy, że koniecznym będzie również dołączenie przewodnika.

Wiele zagadnień poruszonych w tym dokumencie wymaga pewnej formacji i wyjaśnienia. Czym jest prawdziwa męskość w ujęciu Tradycji katolickiej? Co dla mężczyzny oznacza bycie prawdziwym przywódcą w swoim domu i w swojej społeczności? Albo — zgodnie ze sformułowaniem bpa Olmsteda — „W jaki sposób kocha katolik?”. Te pytania domagają się głębokiej refleksji i mamy nadzieję, że ten przewodnik do niej skłania.

Powiedziałem: „mamy nadzieję”, ale w rzeczywistości już widzimy owoce. Tam, gdzie przewodniki są używane jako część programu Stańcie w Wyłomie, uzyskujemy wspaniałe rezultaty. Ten i powiązane z nim programy z modelu Wiara przez Uczynki zmieniają życie Braci Rycerzy oraz ich rodzin, a także przyciągają do Zakonu nowych mężczyzn.

Dostrzegam palec Boży w tym zbiegu okoliczności co do czasu. Potrzeba jest wielka i ten program pomaga nam udzielić odpowiedzi.

Columbia: Jaki był zamysł tej nowej serii filmów? W jaki sposób uzupełnia ona dokument? NaJWyżSzy RyCeRz: Seria podąża ściśle za tematami dokumentu, a sam bp Olmsted pojawia się w tych nagraniach. Niemniej jednak filmy wzmacniają pierwotne przesłanie dokumentu na kilka sposobów.

Po pierwsze, jako filmy mogą one pełnić funkcje nieosiągalne dla tekstu, oddziałując przez obrazy i dźwięki oraz rozwijając różne spostrzeżenia poprzez dodatkowe wypowiedzi. Po drugie, chcieliśmy ożywić treść dokumentu, przedstawiając inspirujące historie katolickich mężczyzn, którzy całym sercem podążają za Chrystusem. Mężczyźni przedstawieni w filmach nie są doskonali— mają swoje słabości jak każdy z nas. Jednak przyznają się do swoich porażek, świadcząc o Bożej dobroci, sile przebaczenia i odkupienia. Innymi słowy — to są mężczyźni, do których możemy się porównać.

Efektem końcowym jest mocne nauczanie i wizja prawdziwej męskości, która może dotknąć każdego mężczyznę.

Columbia: Co jest charakterystycznego w duchowości mężczyzny? W jaki sposób seria Stańcie w Wyłomie dotyka tych cech lub odwołuje się do nich? NaJWyżSzy RyCeRz: Jedną kluczową kwestią jest ojcostwo. Ojcostwo — czy to duchowe czy biologiczne — oznacza wzięcie odpowiedzialności za życie tych, którzy nas otaczają oraz za środowisko, jakie tworzymy w naszych domach i społecznościach. Obrona innych wymaga najpierw panowania nad sobą samym, a więc czegoś, z czym wielu mężczyzn ma dziś problem. We współczesnym świecie łatwo być leniwym i biernym — skupiać się na czynieniu wszystkiego jak najwygodniejszym, unikając odpowiedzialności i trudów, jakie jej towarzyszą. W takim kontekście ważne było, by nasze filmy podkreślały nie tylko potrzebę przywództwa, ale również samo-opanowania i dojrzałego rozumienia roli cierpienia w naszym życiu — nie ze względu na samo cierpienie, ale ze względu na innych.

Mam nadzieję, że seria ta posłuży jako pewna „pobudka” dla mężczyzn, aby przypomnieli sobie, że zostali stworzeni do walki

O OJCOSTWIE

O RODZINIE

O OBRONIE ŻYCIA

— duchowej, owszem, ale również bardzo realnej. To bitwa o dusze ich samych, ich żon, dzieci oraz całego świata. Gdy mężczyzna to dostrzega, wówczas zmienia się całe jego spojrzenie na życie. Według moich doświadczeń uświadomienie sobie tego faktu sprawia, że wielu mężczyzn zaczyna bardziej poważnie traktować swoją formację. Daje im to jasną wizję co do misji danej im od Boga, którą mają zrealizować w swoim życiu. Ta zmiana mentalności jest fundamentalna i musi nastąpić, jeśli chrześcijanin ma zająć swoje miejsce w tej wielkiej bitwie i stanąć w wyłomie, do którego wzywa go Pan.

Nauczanie przedstawione w tych filmach jest wyzwaniem, ponieważ sama Ewangelia jest wyzwaniem. Myślę, że pozostawią one wielu mężczyzn z głębokim postanowieniem zmiany swojego życia.

Columbia: Czy mógłby Pan opowiedzieć więcej o decyzjach podjętych podczas produkcji? Przykładowo, co wpłynęło na wybór poszczególnych zagadnień i tematów rozmów? Najwyższy RyCeRz: Cóż, dobre zrealizowanie tego typu projektu wymaga wielu umysłów, więc konsultowaliśmy się szeroko. Tematy jako takie zostały zaczerpnięte z tekstu, ale inne decyzje są wynikiem wielu rozmów oraz pewnej dawki prób i błędów. Nie umiem policzyć, jak wiele godzin spędziłem na przeglądaniu różnych wersji filmów i omawianiu ich z innymi. Jestem zadowolony z końcowego efektu — szczególnie z formy, w jakiej różne elementy połączyły się w całość. Są one wielowymiarowe, ale co najważniejsze — opowiadają konkretną historię.

Dla mnie osobiście jednym z najbardziej satysfakcjonujących elementów całego procesu był wybór mężczyzn, których historię opowiadają filmy. Wśród nich są bowiem nieznani bohaterowie, którzy przeżyli niewiarygodne cierpienia, a jednak stanowią dla nas wszystkich wzór nadziei i siły. Oni pokazują, że ewangelizacja nie jest abstrakcyjną ideą. To rzeczywistość osobowa — złożona z jednostek, rodzin i społeczności przemienionych przez Jezusa Chrystusa.

Wokół nas żyje tak wielu mężczyzn, którzy codziennie niosą swój krzyż, żyjąc cnotą i będąc światłem dla świata. To daje mi wielką nadzieję co do naszego Kościoła. Columbia: Kto jest głównym adresatem filmów i jaką rolę mają one pełnić w modelu programowym wiara przez uczynki? Najwyższy RyCeRz: W założeniu naszym odbiorcą są Rycerze Kolumba. Jednak przygotowaliśmy te filmy tak, aby mógł oglądać je każdy, w jakiejkolwiek formie — indywidualnie lub grupowo, w ramach prezentacji lub rekolekcji. Najbardziej przychylne komentarze otrzymaliśmy od księży. Co więcej, seria nie jest przeznaczona tylko dla mężczyzn. Wiele kobiet mówiło nam, że te filmy okazały się być dla nich bardzo pomocne — szczególnie jako coś, co mogą oglądać razem ze swoimi mężami oraz innymi najbliższymi.

W nadchodzącym roku bratnim filmy Stańcie w Wyłomie razem z nowym przewodnikiem staną się oficjalną częścią modelu programowego Wiara przez Uczynki, którą rady Rycerzy Kolumba będą mogły wybrać jako element swojego rocznego planu działalności.

Columbia: Czy są jakieś plany dalszego rozwijania stańcie w wyłomie i powiązanych z nimi inicjatyw Rycerzy Kolumba służących rozwojowi duchowemu? Najwyższy RyCeRz: Tak. Trwają konsultacje dotyczące projektu, który rozpowszechni te filmy na jeszcze szerszą skalę i dodatkowo pogłębi omawiane tematy. W przygotowaniu jest również kolejna seria filmów oparta na drugim dokumencie bpa Olmsteda pt. „Dopełnijcie mojej radości”. Jest on napisany dla mężów i żon i stanowi swoistą kontynuację listu Stańcie w Wyłomie i tak jak on jest dostępny jako książeczka wydana przez CIS.

Małżeństwo i rodzina przeżywają kryzys — to stanowi wielki wyłom. Chcemy zaproponować bardzo praktyczny przewodnik, a zarazem inspirację dla katolickich mężczyzn i kobiet, aby w swoim domach mogli wypełniać misję domowego Kościoła.

W tych czasach kryzysu Rycerze Kolumba mają szczególne zobowiązanie. Jako największa katolicka organizacja bratnia na świecie, wspólnota założona z misją ochrony katolickich rodzin, możemy — i musimy — zmienić świat na lepsze. Uczynimy jeszcze więcej. Po prostu tacy jesteśmy.♦