zomer 2020
DGMAGAZINE
INSTAGRAM VOOR JE HUISDIER HET MOET LEUK BLIJVEN VOOR HET DIER HOE LEID JE EEN HULPHOND OP? ‘JE BENT ER DAG EN NACHT MEE BEZIG!’ OPLEIDING DIERVERZORGING ‘OP DEZE SCHOOL DEELT IEDEREEN DEZELFDE PASSIE!’
Afbeelding Daria Shevtsova
VOORWOORD Voor jullie ligt de tweede editie van het DGMagazine van het schooljaar 2019-2020. Het was een bevlogen jaar met de coronacrisis in ons midden. Het heeft ons allen getroffen en we moesten op een andere manier contacten weten te houden. In deze editie gaat het om het zorgen voor huisdieren. Wat doe je als er weer een snikhete zomer aankomt? Zelf zoek je misschien verkoeling in het water door een plons te nemen in het diepe, maar kan je huisdier dat ook zomaar doen? Onze huisdieren verdienen de beste zorg, en dat vraagt tijd, aandacht en energie, ook als je op vakantie gaat. Ga je op reis met het vliegtuig dan zijn er een aantal punten waar je op moet letten. De meeste bekende huisdiersoorten zijn wel: de hond, de kat, het konijn en knaagdieren. Een wat minder bekende huisdiersoort is de fret. Hoe zorg je daarvoor? Verder komen er in dit tijdschrift verschillende huisdiereigenaren aan bod die met trots vertellen hoe zij voor hun dieren zorgen. Zo vertelt Ilona Schenke over haar kleinschalige hondenopvang en dolfijnenverzorger Annisa Bego over haar werk bij het Dolfinarium in Harderwijk. Nika Homma vertelt hoe je een paard te verzorgd, naast een voltijd studie en Madelief Hanekamp deelt haar ervaring met de opleiding dierverzorging op het Aeres MBO in Barneveld. Anouk Hagens is opgegroeid op een boerenbedrijf. Het dierenwelzijn bleef voorop staan, ook in de zomervakantie. Wij zorgen niet alleen voor onze dieren, dieren zorgen ook voor ons. Het is bewezen dat het hebben van dieren positieve effecten heeft op de gezondheid van de mens. Ze geven je vertrouwen en liefde. Als een huisdier doodgaat is het heel gewoon om te rouwen, want het verlies van een dier heeft meer invloed op het leven van iemand dan je zou denken. Een hulphond kan het leven van iemand veranderen door meer zelfstandigheid te geven. Er zijn veel verschillende soorten hulphonden en Meike Knook vertelt hoe je een jonge hond in de eerste maanden van zijn opleiding tot hulphond traint.Tot slot biedt de Aeres Hogeschool Dronten sinds februari 2020 de post-hbo opleiding therapie met dieren aan. Neem een kijkje op de flyer en misschien is dat wel iets voor jou.
Caitlin Lendi Ik houd de social media kanalen bij van de opleiding. Op de Facebookpagina staat allerlei informatie over de laatste trends en ontwikkelingen, neem dus vooral een kijkje!
Mei-Li Witsenboer Met behulp van het programma Indesign heb ik voor de opmaak van dit tijschrift gezorgd.
Thalia Kleinepier Ik regel sponsoren. Door middel van contacten met bedrijven kunnen we dit blad laten drukken, zodat jullie een papieren versie hebben, hoe leuk is dat?
Veel leesplezier! Communicatiebureau DGM Caitlin Lendi, Thalia Kleinepier en Mei-Li Witsenboer
3
Instagram voor je huisdier 6
Afbeelding Daniel Jericรณ
Zorgen voor een eigen paard 18
Dolfijnen verzorger in het Dolfinarium 45
INHOUD DIER EN WELZIJN
Instagram voor huisdieren Een account voor je huisdier, hoe let je op het welzijn van het dier?
34
Vakantie op de boerderij Anouk Hagens over het opgroeien op een boerenbedrijf.
10
EHBO bij honden Een ongeluk zit in een klein hoekje.
35
12
Zorg voor een fret Het zorgen voor een fret.
Verkoeling in de zomer Elk dier zoekt op een andere manier verkoeling
6
DIEREN IN DE ZORG
14 18
Hulphonden en hun specialiteiten Alle verschillende hulphonden op een rijtje. Hoe leid je een hulphond op? Meike Knook over het opleiden van een hulphond.
OPLEIDING IN DE DIERENSECTOR
36 38
RELATIE MENS EN DIER
22 30
VAKANTIE
31
Ik ga op vakantie en neem mee... Je moet aan zoveel denken!
32
De wereld rond met je huisdier Met je huisdier in het vliegtuig, gaat niet zomaar.
Dierverzorging Madelief Hanekamp over haar opleiding aan het Aeres MBO in Barneveld.
Interviews
Rouwen om een huisdier Een dierenleven is niet oneindig. Positieve effecten van huisdieren Effecten op de mentale en fysieke gezondheid van de mens.
Post-Hbo Therapie met dieren Aeres Hogeschool Dronten is gestart met een nieuwe opleiding.
40
Zorgen voor een eigen paard Nika Homma over de zorg voor Dowan naast een voltijd studie.
44
Honden maken mijn leven compleet Ilona Schenke over haar leven vol honden.
48
Dolfijnenverzorger bij het Dolfinarium Annisa Bego over haar bijzondere baan bij het grootste zeezoogdierenpark van Europa!
5
Instagram vo door Esmee Oude Luttikhuis en Mei-li Witsenboer
Instagram, wie kent het niet? Het behoort tot een van de populairste vormen van sociale media. Instagram draait om het delen van foto’s en video’s en is gratis te gebruiken. Door het gebruik van filters, hashtags en korte onderschriften vertel je een persoonlijk verhaal. Maar liefst 4,1 miljoenNederlanders gebruiken Instagram. Dat is echter nog maar de helft van het aantal volgers van het pomeriaantje Jiffpom. Jiffpom is de populairste hond op Instagram en heeft maar liefst 9,5 miljoen volgers. Het aantal huisdieren met een Instagramaccount stijgt. Sommige huisdieren hebben zelfs een groter bereik dan hun eigenaar. Maar hoe komt dat en waar komt deze trend vandaan? En bovendien, hoe start en onderhoud je zelf een succesvol account van je huisdier? Hoe is deze trend ontstaan? De Instagram huisdieraccounts zijn van eigenaren die graag foto’s en filmpjes delen van hun huisdier met de rest van de wereld. Zo kunnen ze laten zien hoe trots ze zijn en wat het dier volgens hen zo bijzonder maakt. Daarnaast vinden zij het ook leuk om te zien wat andere accounthouders plaatsen. Dat zorgt voor veel herkenning en schept zelfs een band. Zo zijn er huisdieraccounts die samenwerken of elkaar een shoutout geven. Dit is een oproep aan jouw volgers om het andere huisdieraccount ook te gaan volgen. Volgens Si Jun, oprichter van The Woof Agency (een marketingbureau voor huisdierinfluencers) zijn huisdieraccounts zo succesvol, omdat iedereen van huisdieren houdt en mensen ervan genieten ze op hun tijdlijn te zien. Om meer te weten te komen over het hebben en onderhouden van een account, is er een interview afgenomen met Maud Schäfer, de eigenaresse van @labradoodlefay. Maud heeft een account voor haar vier jaar oude labradoodle Fay. Momenteel heeft ze meer dan 11,5 duizend volgers op haar account. Ze is begonnen met dit account toen Fay nog een puppy was. Haar aantal volgers steeg al snel en na een dag had ze er al 100. Na ongeveer drie weken was dit aantal al gestegen naar meer dan duizend.
6
Afbeelding Dane Wetton
oor huisdieren Ook een account starten? Als je net begint met een account voor je huisdier is het belangrijk dat je vraagt of vrienden en familie je willen volgen. Zo maak je alvast een goede eerste indruk op Instagram en dit vergroot de kans op meer volgers. In het begin is het belangrijk om actief te zijn. Dit betekent overigens niet dat je op een dag zo’n 15 foto’s moet posten. Het betekent wel dat je andere huisdieren kunt gaan volgen, kunt reageren op hun foto’s en stories kan gaan bekijken. Maud gaf ook aan dat wanneer ze veel berichten van andere huisdieren leuk vond, en hierop reageerde, ze dit kon terugverwachten. De eerste posts worden meestal gebruikt om het huisdier te introduceren. Daarna gaan eigenaren geleidelijk over in het plaatsen van foto’s over de dagelijkse gewoonten en bijzondere eigenschappen van het dier.
Afbeelding William Daigneault
Hoe krijg je meer volgers? Er zijn drie dingen belangrijk als het gaat om het aantrekken van volgers. Als eerste de foto zelf. De kwaliteit van de individuele foto is belangrijk, maar ook de gehele uitstraling van je account. Je kan ervoor kiezen om je foto’s een bepaald thema te geven, denk aan kleurrijke- of donkere filters. Ook op het account van Maud en Fay zie je dat er een bepaalde sfeer heerst. Het bijhouden van een perfecte uitstraling met dezelfde foto’s, een zogenoemde feed, kost erg veel tijd. Naast de foto is ook de zogenaamde caption belangrijk. Dit is een kort stukje tekst onder een foto en zorgt voor een grote betrokkenheid van je volgers. Maud geeft aan dat ze wel eens vragen stelt aan haar volgers, op hun beurt reageren zij weer op deze vragen. Ook kan je in de captions hashtags gebruiken.
‘Sommige huisdieren hebben zelfs een groter bereik dan hun eigenaar!’ In het derde leerjaar schrijven alle studenten bij de module HSPG een artikel over een eigen gekozen onderwerp. Afbeelding Daniel Jericó
7
Het gebruik van hashtags zorgt ook voor meer volgers. Hashtags zijn klikbare woorden waarmee je snel foto’s kunt vinden die dezelfde hashtag hebben. Als een hashtag in korte tijd veel terugkomt, dan is het een populair onderwerp. Als je net begint, kan je nichehashtags gebruiken. Nichehashtags zijn hetzelfde als hashtags. Een nichehashtag lijkt op de standaard hashtags, maar is alleen iets anders omschreven. Een voorbeeld hiervan is #doggy in plaats van #dog. De ‘#dog’ wordt vaker gebruikt waardoor alleen hele populaire berichten bovenaan staan. Wanneer je een minder bekende hashtag gebruikt sta je dus eerder bovenaan en word je eerder gevonden. Je bent sneller zichtbaar en daarmee kun je volgers winnen. Sommige accounthouders beheren het profiel uit het perspectief van de hond. Bijvoorbeeld: ‘ik heb vandaag weer lekker gewandeld met mijn baasje!’. De caption kan geschreven worden in het Nederlands, maar ook in het Engels. In het Engels heb je een groter bereik. Ten slotte is het belangrijk om regelmatig een foto te posten. Mensen zullen je gaan onthouden en nieuwsgierig worden naar je volgende foto. Ook hier houdt Maud rekening mee, want in de statistieken kan ze zien wanneer haar volgers actief zijn. Als je op die momenten post, heb je meer kans op veel likes. Wat is belangrijk voor een goede foto? Een huisdier kan eigenwijs zijn. Dat maakt het een uitdaging om een goede foto te maken. Hieronder volgen zes tips! 1. Leg het karakter van het dier vast Sommige eigenschappen kunnen jouw huisdier speciaal maken en onderscheiden van de rest. Maak dus een foto als je huisdier iets doet, wat bij hem past en wat weinig anderen doen. 2. Laat de ogen zien De ogen vormen het karakter van je huisdier. Ze kunnen op talloze manieren kijken. Foto’s waarbij de ogen niet scherp zijn te zien, zijn minder aantrekkelijk. De ogen stralen juist iets persoonlijks uit. Let erop, dat je bij het maken van een foto geen flits gebruikt. Door een flits weerkaatst het licht en krijgt je huisdier rode ogen op de foto. 3. Maak de foto op oogniveau Hierdoor kruip je als het ware in de wereld van je huisdier. 4. Maak gebruik van natuurlijk licht Hierdoor krijg je betere schaduwen, en vermijd je overbelichting. 5. Gebruik weinig scherpte in de diepte De achtergrond vervaagt en de focus komt op het dier te liggen. Ook als de achtergrond rommelig is, kan dit enorm helpen. De truc van Maud is het maken van veel foto’s achter elkaar. Zo kan je de leukste foto’s uitkiezen. 6. Fotografeer het dier in actie Door je huisdier bijvoorbeeld te fotograferen met zijn
8
Waar moet je op letten bij je huisdier? Sommige huisdieren vinden het niet fijn om in een bepaalde positie te moeten staan of ze begrijpen niet wat ervan hen verwacht wordt. Het is daarom belangrijk om altijd op de lichaamshouding van je huisdier te letten. Het moet immers wel leuk blijven voor je huisdier. De volgende signalen geven stress aan: • Veel gapen • Oren omlaag en gebogen rug • Staart tussen de poten • Trillen • Hijgen • Veel de bek aflikken Als een hond deze signalen laat zien, vindt de hond het niet leuk. Op dat moment is het belangrijk de hond rust te gunnen, zodat hij kan kalmeren. Wel kan je het maken van foto’s trainen door kleine stapjes te nemen. Het is namelijk het allerbelangrijkst dat je huisdier zich goed voelt. Hoeveel tijd kost het onderhouden van een account? Het bijhouden van je account hoeft geen hele dagen in beslag te nemen. Het verschilt erg per accounthouder. De een vindt het erg belangrijk om consequent te zijn en elke dag een foto te plaatsen. De andere besteedt er misschien minder tijd aan en plaatst een foto als het uitkomt. Zo geeft Maud aan dat ze ongeveer een halfuur bezig is met een foto. Deze post ze op het moment dat veel van haar volgers actief zijn. Het is wel aan te raden regelmatig foto’s te plaatsen. Je volgers willen immers een kijkje in het leven krijgen van jouw huisdier en dus zal je ze op de hoogte moeten houden van ontwikkelingen en gebeurtenissen als je meer volgers wilt. Foto’s maken van je huisdier kost soms wat tijd. Niet alle dieren doen precies wat je wilt op commando. Sommige dingen gebeuren maar één keer. Je moet ervoor zorgen dat je dat ene moment weet vast te leggen.
‘Let altijd op je huisder, die is namelijk het belangrijkst en moet zich ten alle tijden veilig en goed voelen!’
Afbeelding Kasper Rasmussen
9
EHBO bij honden oen?
d Wat kan jij het beste
Het dagelijks leven van onze trouwe viervoeters, kent vele gevaren. Hoewel we onze uiterste best doen hen voor ongevallen te behoeden, zit een ongeluk in een klein hoekje. Een teek oplopen bij een boswandeling, een nagel scheuren; het is zo gebeurd. Sommige ongevallen kun je makkelijk zelf behandelen, anderen zijn echter levensbedreigend en vragen directe inschakeling van een dierenarts. Hier volgen 8 veel voorkomende ongevallen met tips wat te doen.
1
Voorwerp ingeslikt
Het komt regelmatig voor dat een dier een voorwerp inslikt. Mogelijk dacht het dier dat het eetbaar was of is het per ongeluk gebeurd tijdens het spelen. Als je het voorwerp ziet zitten, kan je het proberen voorzichtig te verwijderen. Zit het voorwerp erg vast? Stop er dan mee, het kan zijn dat je (meer) schade toebrengt. Een groot en scherp voorwerp vereist onmiddellijke actie. Ga zo snel mogelijk naar de dierenarts. Ook bij een klein voorwerp is deskundig advies nodig. Het voorwerp kan vast komen te zitten in de slokdarm, maag of darmen en meer problemen geven dan je zou denken.
2
Gescheurde nagel
Een gescheurde nagel bij je hond is erg vervelend. Lange nagels vergroten de kans op scheuringen. Je kunt de nagel zelf bijhouden door ze op tijd te knippen. Bij een gescheurde nagel kan de hond moeilijker gaan lopen en aan zijn poot gaan likken. Dit soort wondjes kunnen hevig gaan bloeden en zien er daardoor zeer ernstig uit. Probeer de bloeding te stoppen door er met een gaasje of papiertje voorzichtig op te drukken. Je kan het gaasje vastzetten met een verband. Probeer het lopen zo comfortabel mogelijk te maken door de pijnlijke drukpunten te verlichten met watten. Als de wond niet stopt met bloeden en niet geneest, ga dan naar een dierenarts. 10 Afbeelding Dominika Roseclay
3
4
5
6
Oververhitting
Een hond is oververhit bij een lichaamstemperatuur van 41 graden of meer. Het dier gaat sneller en zwaarder ademhalen, de oren en voetzooltjes zijn warm en hij raakt uiteindelijk bewusteloos. Zorg ervoor dat de hond zo snel mogelijk afkoelt. Leg de hond in de schaduw en biedt water aan. Laat het water over de vacht stromen (let er wel op dat het water niet te koud is) en gebruik indien nodig een ventilator.
Insectenbeet
Het kan zomaar gebeuren; je hond wordt gestoken door een insect. Kijk altijd of de angel Afbeelding Diego nog in de huid zit en Medrano verwijder deze onmiddellijk. Zie je geen angel? Desinfecteer het wondje. Je hond kan veel jeuk en irritatie hebben. Gebruik een natte doek om de jeuk te verzachten. Als de hond is gestoken in de buurt van zijn bek of luchtwegen, let dan op of de luchtwegen niet versperd raken.
Afbeelding Pj Evan
7
Bloedingen
Door verschillende oorzaken kan je hond een bloedende wond oplopen. Dek de wond af met een gaasje en een theedoek, zodat bacteriĂŤn minder kans krijgen. Bij een ernstig bloedende wond moet je de wond dichtdrukken en verbinden. Zorg dat de hond zo min mogelijk bloed verliest om een shock te voorkomen! Je hond krijgt dan bleke slijmvliezen en de oren en voetzooltjes gaan koud aanvoelen. Bij bloedingen waar een ongeval (zoals een aanrijding) aan vooraf ging, is het belangrijk de hond de hond zo min mogelijk te verplaatsen. Mogelijk heeft je hond verschillende breuken.
Brandwonden
Als je huisdier een kleine brandwond oploopt, houd je de wond minstens vijf minuten onder lauw stromend water. Ernstigere brandwonden (tweede- en derdegraads) kunnen bijvoorbeeld ontstaan door kokend water, frituurvet, elektriciteit en een openhaard. Houd de wond dan minstens 15 minuten onder lauw stromend water en ga zo snel mogelijk naar de dierenarts. Zorg ervoor dat wond in een schone, natte doek wordt afgedekt.
8
Braken
Als je hond braakt kan dit verschillende oorzaken hebben. Het is heel belangrijk om te weten of het braken acuut of chronisch is. Eenmalig of nauwelijks braken zonder verandering in gedrag, vereist geen onmiddellijke actie. Wacht even af. Het kan zijn dat de hond iets verkeerd heeft gegeten en braken zorgt ervoor dat je hond het kwijtraakt. Blijft de hond maar overgeven en is er een verandering zichtbaar in gedrag neem dan contact op met de dierenarts.
Teken
Bijna elke hond krijgt er wel een: de teek. Een teek is een klein spinachtig insect dat diverse gevaarlijke ziekten kan overbrengen. De teek voedt zich met het bloed van zijn gastheer. Dit kan zowel mens als een dier zijn. Volgezogen met bloed zijn ze dik en rond en hebben ze een blauw-grijze kleur. Teken bijten zich vast in de huid en kunnen op deze manier verschillende ziektes overdragen, zoals de ziekte van Lyme, Babesiose en Ehrlichiose. DIt leidt vaak tot chronische klachten en soms zelfs tot de dood. Het is daarom belangrijk de teek zo snel mogelijk te verwijderen. Je kunt de teek weghalen met een tekentang of een tekenpincet. Haal de teek zo dicht mogelijk op de huid weg. Hoe sneller je de teek verwijdert, hoe kleiner de kans op besmetting. Ontsmet de huid na verwijdering. Controleer je hond na een boswandeling altijd goed op Afbeelding Stux tekenen! Geschreven door Mei-li Witsenboer
11
Zorg voor een fret door Islam El Sayed,
Afbeelding Jamie Hansen
Slimme, beweeglijke en vooral ondeugende roofdiertjes: ja we hebben het over fretten! Een fret kan als huisdier worden gehouden, maar is niet voor iedereen geschikt. Om een fret correct op te voeden, moet je sterk in je schoenen staan en je zeker niet laten verleiden door hun snoezige blik. Daarnaast hebben fretten speciale, medische zorg nodig. Daartegenover staat wel dat het hele interessante en actieve dieren zijn. In dit artikel word je geïnformeerd over de geschiedenis van de fret als huisdier en krijgt je de basisuitleg over het houden van het dier. Fretten domesticatie Naast de hond en kat is de fret ook een gedomesticeerd dier. Dit betekent dat ze door de mens zijn gefokt om een bepaalde functie te kunnen vervullen. De fret werd voornamelijk gebruikt voor de jacht. In Amerika werd de fret in de 19e eeuw geïntroduceerd waar ze gebruikt werden om ratten te vangen. Pas de laatste 40 jaar werd de fret populair als gezelschapsdier. In Amerika behoort de fret reeds bij de populairste huisdieren. In Europa is de fret als gezelschapsdier sterk in opkomst. De fret stamt af van de Mustela putorius, oftewel de Europese bunzing. Ze worden ongeveer zes tot tien jaar oud en behoren tot de familie van de marterachtigen. Andere dieren die tot de marterachtigen behoren zijn otters, nertsen en hermelijnen. In 1585 schilderde Nicholas Hilliard een portret van koningin Elizabeth I met een hermelijn op haar arm. Marterachtigen werden geprezen vanwege hun kleuren en mooie vacht. Ze stonden symbool voor zuiverheid en mochten alleen gehouden worden door de koninklijke familie en hoge edelen. Het houden van een fret Een fret is een huisdier. Dit betekent dat fretten van nature tamme dieren zijn die niet in het wild voorkomen. De wilde variant van de fret is de bunzing. De bunzing komt nog wel in het wild voor, ook in Nederland. Een ontsnapte of vrijgelaten fret zal het in het wild niet overleven. Laat een fret dus nooit ‘vrij’! Omdat de fret een huisdier is, weet hij niet hoe hij voedsel moet vinden en kent ook de gevaren niet, zoals andere roofdieren en het verkeer.
12
Aanschaf Als je hebt besloten om een fret in huis te nemen, is het kiezen tussen pups of volwassen fretten het eerste waarmee je te maken krijgt. Koop in ieder geval nooit een pup die jonger is dan acht weken. Pups hebben namelijk in de eerste acht weken hun moeder en het nest nodig voor de socialisatie. Kies je voor een pup dan is het nog niet helemaal duidelijk welk karakter het dier heeft. Het opvoeden van pup kan heel leuk zijn, maar is wel
een hechte band met het dier en heb je een maatje voor het leven. Ook volwassen fretten kunnen maatjes voor het leven zijn. Het karakter is dan al bekend en het dier is al opgevoed. De fret is dus zindelijk en zal niet bijten. Dit maakt een volwassen fret ideaal voor mensen die voor het eerst fretten willen houden. Fretten kan je het beste kopen bij particulier of bij een frettenopvang. Bij particulieren of in een opvang wordt er over het algemeen veel meer tijd aan de opvoeding en verzorging van de pups besteed. Zij willen goed opgevoede en sociale pups afleveren. Hierdoor is de kans ook groter op een sociale, opgevoede fret. Een fret is een solitair dier, wat wil zeggen dat zij graag een eigen territorium hebben. Een fret kan dus heel goed alleen gehouden worden en dat is beslist niet zielig voor de fret. Hij heeft tenslotte zijn baasje als speelkameraad. Er zijn fretten die het fijn vinden om een soortgenootje te hebben om mee te spelen. In de praktijk blijkt wel dat de meeste fretten niet graag in grote groepen leven. Beperk de groep dan ook tot maximaal twee dieren.
‘‘Als je eenmaal een fret hebt gehouden, kun je niet meer zonder!’’ Qua vacht kunnen fretten drie hoofdkleuren vertonen: wildkleur (zoals de bunzing), albino (wit met rode ogen) en sandy (lichtbruine poten en staart). Alle drie deze kleuren komen voor in verschillende schakeringen: van chocoladebruin tot bijna zwart, van sneeuwwit tot créme, van heel licht zandkleurig tot donkerbeige. Huisvesting Fretten vinden het geweldig om nieuwe ruimtes te ontdekken. Eerst de huiskamer, vervolgens de keuken, dan de trap op en alle slaapkamers inspecteren. Fretten kunnen er maar geen genoeg van krijgen.
‘‘Een fret is een heel actief huisdier’’ Een tuin is voor veel fretten ook een geweldige ruimte om te verkennen. Fretten kunnen zowel binnen als buiten gehuisvest worden. De minimale afmeting voor een binnenverblijf is 1m² per fret en voor een buitenverblijf 3m². De kooi moet frettenproof zijn, omdat ze altijd zullen proberen te ontsnappen. Houd er in beide gevallen rekening mee dat fretten minimaal twee uur per dag los moeten kunnen lopen en hoe meer, hoe beter. Het zijn zeer nieuwsgierige dieren die van veel beweging houden. Fretten doen hun behoeftes op een vaste plek. Zorg ervoor dat het poepbakje gevuld is met stofvrije bakvulling zoals houtkorrels. Daarnaast is het belangrijk dat er meerdere hangmatten en doeken aanwezig zijn in de kooi. Fretten zullen hier hun slaapplekjes van maken. Voeding Fretten zijn strikte carnivoren. Dit betekent dat het maagdarmkanaal van de fret gebouwd is om dierlijk materiaal te verteren. Het is daarom belangrijk om voer te kiezen waarbij het dierlijke eiwit percentage zo hoog mogelijk is. Kies je ervoor een fret brokvoeding te geven, dan is het belangrijk dat er minimaal 36% aan dierlijke eiwitten in zitten en zo min mogelijk plantaardig materiaal. Kittenvoer is zeer geschikt voor fretten vanwege het hoge gehalte aan voedingstoffen. Het is ook mogelijk om fretten prooi te voeren. Denk hierbij aan diepvries kuikens en muizen. Dit past het beste bij het maagdarmkanaal van de fret, maar vaak hebben de baasjes moeite met het voeren van andere dieren om ethische redenen.
Verzorging Het is belangrijk dat de poepbak dagelijks geleegd wordt. Fretten kunnen namelijk een volle bak vies vinden en vervolgens ergens anders hun behoefte doen. Dagelijks vers water mag zeker niet ontbreken, want een fret is een actief dier en drinkt daardoor vaak. De nagels van een fret kunnen na verloop van de tijd lang en scherp worden. Dit komt doordat ze niet genoeg slijten. Verleid de fret met een lekkere snack en knip de nagels tot aan de ader die er doorheen loopt. Het gebit ban de fret heeft zelden verzorging nodig. Het kauwen op voer zorgt ervoor dat de tanden als het ware gepoetst worden. Mocht er toch tandsteen ontstaan, dan kan de dierenarts een gebitsreiniging uitvoeren. Neem af en toe een kijkje in de oren van je fret. Kijk of ze goed schoon zijn en laat ze minstens 1 keer per jaar door de dierenarts controleren. Alleen op deze manier kan je oormijt ontdekken. De oorschelp kun je zelf schoonhouden met een wattenstaafje. Houd er rekening mee dat geen enkele fret het leuk vindt dat je aan zijn oren komt. Het houden van een fret is beslist niet hetzelfde als het houden van een hond of kat. Ben je bewust van de specifieke welzijns- en verzorgingseisen van dit dier. Je krijgt er absoluut een geweldig huisdier voor terug. Ze zullen altijd voor vreugde zorgen en vaak willen mensen die fretten hebben gehouden ook zeker niet meer zonder. Zij zijn dan besmet met het frettenvirus!
13
Hulphonden en hun specialiteiten door Mei-li Witsenboer
Er zijn verschillende soorten hulphonden. Elke hond volgt een andere opleiding en ontwikkelt op die manier zijn eigen specialiteit. Hulphonden moeten over de volgende karaktereigenschappen beschikken: leergierig, sociaal, gehoorzaam en baasgericht. Dat laatste is erg belangrijk, omdat de hond ook in drukke situaties, gefocust moet zijn op de baas. Voor alle hulphonden geldt: er moet een klik zijn tussen de hond en de baas. Dat houdt in dat de eigenschappen van de hond moeten passen bij de eigenschappen en levensstijl van de baas. Een hulphond begeleidt zijn baas tot hij de leeftijd van ongeveer tien jaar heeft bereikt en dan met pensioen gaat. Afbeelding Beth Twist
Blindengeleidehond Voor wie? Mensen die slechtziend of blind zijn. Deze hond begeleidt de baas langs obstakels om toch de bestemming zelfstandig te kunnen bereiken. Blinden of zeer slechtzienden zijn vaak afhankelijk van anderen. De blindengeleidehond geeft deze mensen meer vrijheid. Tijdens de opleiding leert de hond zich te gedragen alsof hij twee meter hoog en een meter breed is, zodat hij de baas goed kan leiden op straat en de veiligheid gewaarborgd blijft. Blindengeleidehonden leren ook op commando de ingang van een gebouw te vinden of aan te geven wanneer ze een zijstraat passeren. De baas is altijd vergezeld met zijn hond en daarom moet de hond zijn aandacht kunnen bewaren in allerlei verschillende situaties. De opleiding tot blindengeleidehond duurt zes tot acht maanden. De hond wordt belangrijke commando’s aangeleerd, maar leert ook bepaalde commando’s te negeren. Het baasje kan immers niets of zeer slecht zien, waardoor de hond de enige is die als het ware de omgeving kan bekijken en kan bepalen of het veilig is of niet. Bij een mogelijke match tussen hond en baas wordt er altijd gelet op de levensstijl, eigenschappen van de hond en van de nieuwe eigenaar en of er een ‘‘klik’ is. Is er geen klik, dan zal er worden gekeken naar een andere geschikte hond. Bij blindengeleidehonden is er nog een factor van belang bij het bepalen van de juiste hond: het looptempo. Als de slechtziende/blinde de hond voortdurend moet corrigeren, omdat het looptempo hoger of langzamer is, dan is dat niet bevorderlijk voor de band.
14
Afbeelding Matheus Bertelli
Autismegeleidehond Voor wie? Mensen met autisme. De autismegeleidehond wordt voornamelijk in gezet bij kinderen, maar ook bij (jong)volwassenen. Mensen met autisme hebben vaak last van angsten, stress en stemmingswisselingen. Daardoor rennen deze kinderen vaak weg met als gevolg dat het gezin geen uitstapjes meer durft te gaan maken. Doordat de autismehond is gekoppeld aan het kind, kan het kind niet meer weglopen. Ook heeft een autismegeleidehond een positieve invloed op het gedrag van het kind. Het kind heeft dan immers altijd een kameraad in de buurt en dat geeft een gevoel van zekerheid. Het gezin ervaart meer bewegingsvrijheid en veiligheid en kan weer op stap kan gaan zonder bang te hoeven zijn dat het kind zomaar weg kan gaan rennen. De autismehond heeft geleerd te stoppen zodra er
Afbeelding Bruno Cervera
Afbeelding Magdalena
‘‘Een hulphond is een speciaal getrainde hond die mensen helpt in het dagelijks leven’’
Afbeelding Dead Angel
spanning op de lijn komt. Voor mensen met autisme is het vaak moeilijk om contacten te leggen met andere mensen. De hond zorgt ervoor dat dit beter gaat en zorgt dus ook voor zelfvertrouwen. Vooral golden retrievers en labradors zijn geschikt. Therapiehond Voor wie? Eigenlijk voor iedereen die hulp nodig heeft. Een therapiehond kan mensen in verschillende situaties helpen en heeft als doel: iemand geruststellen, ondersteunen en stimuleren. Bijvoorbeeld bij kinderen, jongeren en volwassen die tijdens de therapie erg gesloten zijn. Sommige mensen raken ontspannen als er een hond aanwezig is en kunnen dan makkelijker praten, waardoor er sneller stappen gezet kunnen worden. Kinderen die gepest worden leren door oefeningen met een therapiehond
hoe ze voor zichzelf moeten opkomen en duidelijk grenzen kunnen aangeven. Ook bij ouderen die zich eenzaam voelen kan een therapiehond helpen. De therapiehond vult namelijk leegtes op en geeft het gevoel van een maatje hebben. Tevens is het aaien van een hond goed voor stijve handen. Deze hond helpt eigenlijk door er gewoon te zijn, ze leiden je af. Welke honden zijn geschikt? Het maak niet uit welk ras, als de hond maar houdt van aandacht en van mensen en niet schrikt van onverwachte bewegingen en geluiden. De therapiehond leert tijdens zijn opleiding rustig een koekje uit iemands hand te pakken en een speeltje te brengen. Deze honden moeten rustig kunnen blijven en tegen een stootje kunnen. Daarom krijgen ze tijdens de opleiding soms te maken met het hard aanraken en vastpakken van oren en staart. Als ze dan op bezoek gaan bij cliënten die van schrik de hond een stootje geven of in de staart knijpen, blijven ze rustig.
15
PTSS hond (posttraumatisch stress stoornis) Voor wie? Mensen die een posttraumatische ervaring hebben opgelopen en deze niet hebben verwerkt. Deze mensen hebben vaak last van angstaanvallen, nachtmerries, slapeloosheid en ze leven vaak in een sociaal isolement. De PTSS-hond heeft als doel: afleiding, gevoel van veiligheid en het geven van vertrouwen. PTSS-honden moeten zeer gefocust zijn op de baas om zo stress op te merken en dit te verlagen. Mensen met PTSS durven soms de straat niet meer op en denken dat ze (nog steeds) achtervolgd worden of kunnen worden aangevallen van achter. In dat geval gaat de hond achter de baas lopen, waardoor hij als het ware een soort rugdekking geeft. Ook kan de hond tussen de baas en een ander persoon gaan staan, omdat mensen met PTSS zich erg benauwd kunnen voelen als iemand erg dichtbij komt. ‘ S nachts zorgt maakt de PTSS-hond de baas wakker bij een nachtmerrie. De baas hoeft de enge droom dan niet opnieuw te beleven. Tijdens de opleiding leren deze honden vooral opbouwende stress te herkennen en hierop te reageren door de baas weg van de situatie te leiden. Welke honden zijn geschikt? Goldenretrievers en labradorretrievers. Epilepsiehond Voor wie? Mensen met epileptische aanvallen. Epileptische aanvallen ontstaan door een verstoring in de hersenen en zorgen voor het tijdelijk buiten bewustzijn raken van het baasje. Een epilepsiehond kan een epileptische aanval ongeveer 20 tot 30 minuten van te voren signaleren en het baasje op tijd waarschuwen. Op deze manier kan de baas op tijd zijn medicijnen in nemen of alarm slaan en om hulp vragen. Zonder de hulp van de epilepsiehond zou de baas tijdens het oversteken, fietsen of rijden bewusteloos kunnen raken en ernstige verwondingen oplopen. Indien nodig, zorgt de epilepsiehond ervoor dat de baas in een stabiele zijligging wordt gemanoeuvreerd om verstikking te voorkomen. Bij de baas thuis is er meestal ook een alarmknop aanwezig waar de hond op drukt als er iets aan de hand is. Tijdens de opleiding leert deze hond wat te doen voor en na een epileptische aanval. Deze honden leren bijvoorbeeld de hand te likken van de eigenaar, wat het wakker worden van de baas stimuleert. Welke honden zijn geschikt? Labradors, grote poedels en golden retrievers. ADL-hulphond Voor wie? Mensen met een lichamelijke beperking. Deze mensen zijn beperkt in het functioneren en hebben vaak een spierziekte, bijvoorbeeld: multiple sclerose, een dwarslaesie, spasmes of dystrofie. De ADL-hulphond, oftewel de: Activiteiten in het Dagelijks Leven hulphond, helpt zijn baasje met allerlei dagelijkse handelingen. Het gaat om zaken als: de
16
Afbeelding The Vibrantmachine
wasmachine leeghalen, deuren openen en sluiten, helpen met de boodschappen opruimen, dingen oprapen van de grond en het uittrekken van kleding. Een ADLhulphond kans zelfs een portemonnee aangeven bij het winkelen. Deze handelingen zijn voor iemand met een lichamelijke beperking moeilijk of zelfs helemaal niet uit te voeren. De ADL-hulphond is voor deze mensen een enorme steun binnen-en buitenshuis. De opleiding van een ADL-hulphond duurt ongeveer vier tot zes maanden. Er worden in die tijd circa 70 commando’s aangeleerd. De meeste geschikte rassen zijn voor dit type hulphond zijn: golden retrievers, labradors en grote poedels.
Ten alle tijden.. Speelt het dierenwelzijn ook een grote rol. Het moet voor de hond immers ook ‘leuk’ blijven. Dieren kunnen niet praten en daarom moeten mensen de taal van het dier leren begrijpen. Kleine signalen in lichaamshouding kunnen wijzen op stress of angst van het dier. Hoewel hulphonden enorme positieve effecten op het welzijn van de mens moet er ook op hun welzijn gelet worden. Therapeuten die werken of willen gaan werken met dieren, kunnen de post-hbo opleiding; Therapie met dieren volgen bij de Aeres Hogeschool in Dronten. Kijk op pagina 36 voor meer informatie!
‘‘Een hulphond zorgt voor zelfvertrouwen, zelfraadzaamheid en zelfstandigheid’’
Geschreven door Mei-li Witsenboer
17
Hoe leid je een hulphond op? Meike Knook
Op de Aeres Hogeschool in Dronten volgen de derdejaarstudenten van de opleiding Diergezondheid en Managent een PvB. Een PvB is een jaarlijkse verdieping in een bepaald project naast de studie. De studenten kiezen elk een eigen PvB die hij/zij interressant vindt. Zo kan je bijvoorbeeld kiezen voor: de Studentenraad, Trendpanel, Communicatiebureau DGM en het Hulphondenhuis. Kies je voor het hulphondenhuis, dan ga je een bijzonder avontuur tegemoet!
‘‘Ik ben Meike Knook, studeer Diergezondheid en
management aan de Aeres Hogeschool in Dronten. Momenteel zit ik in mijn derde jaar en ben ik bezig met het uitzoeken van mijn minoren en afstudeerstage. Mijn hobby’s zijn: paardrijden, buiten zijn, met vrienden afspreken en hockeyen. Al ben ik met hockey dit jaar gestopt, omdat dit moeilijk te combineren is met het Hulphondenhuis en mijn andere hobby’s. Ik heb gekozen voor het Hulphondenhuis, omdat ik ongelofelijk veel van honden houd. Daarbij vind ik het leerproces van dieren super interessant (dus het aspect van hoe leert een dier en hoe snel, welke stappen doorloop je en wat heeft er invloed op dit leerproces). Mijn eerste hond is op het moment gematched met een cliënt. Het is zo ontzettend mooi om te zien hoeveel zo’n hond, die jij mede hebt opgeleid, voor iemand kan betekenen.’’ 18
Je woont in het Hulphondenhuis, en besteedt veel tijd aan je hond. Hoe combineer je dit met je studie? ‘‘Ik merk dat mijn school er wel onder lijdt. Je kan vooraf niet goed inschatten hoeveel tijd je kwijt bent aan het Hulphondenhuis. Eigenlijk ben je er dag en nacht mee bezig en zelfs in mijn slaap praat ik nog over mijn hond, vraag maar aan mijn huisgenootjes ;). Je hele dagelijkse schema hangt af van de hond. Een dag in het Hulphondenhuis begint al de avond voordat je gaat slapen. Er moet namelijk altijd maximaal 9 uur tussen de uitlaat beurten zitten. Dus wanneer je besluit een avond vroeg naar bed te gaan, dan moet je de volgende dag ook weer vroeg op. Naast het plannen van je nachtrust moet je ook op tijd aankomen op school. Kortom, je moet overal rekening mee houden en goed kunnen plannen. Dit vergt meer energie van je dan je denkt. Zoals ik al zei: ‘ het Hulphondenhuis een 24/7 baan! In de weekenden mag de hond mee naar thuis thuis, mits dit goed gaat met andere huisdieren natuurlijk. Het eerste weekend met de nieuwe honden blijf je in Dronten, zodat de honden niet nog een keer aan een nieuwe omgeving hoeven te wennen. De honden leren elkaar kennen. Tegelijkertijd is het een gezellig weekend met je huisgenoten. Deze Pvb doe je namelijk niet alleen maar samen met vier andere studenten.’’
‘Je bent dag en nacht bezig met je hond!’
Hoeveel honden leidt je op en wat leer je ze? ‘‘In de eerste periode heb ik gewerkt met Popeye (bruine labrador) en de tweede periode met Ursa (blonde labrador). Mijn hondjes waren allebei 15 maanden toen ze in het Hulphondenhuis kwamen. Het is belangrijk om te weten dat iedere hond anders is. De ene hond leert sneller dan de ander, wat heeft deels te maken met de commando’s die de hond al heeft geleerd in het gastgezin. Voordat je de hond ontmoet, krijg je informatie over jouw hond. Je leert de hond onder andere: basiscommando’s en loslopen aan de lijn. Popeye en Ursa hadden de aandachtspunten: mensen en honden passeren. Dit klinkt makkelijk, maar in de praktijk zijn deze dingen veel moeilijker aan te pakken. Het lopen aan de lijn heeft echt heel lang geduurd en de eerste week kwam ik ook daadwerkelijk nergens met haar. Iedere keer dat ze trekt sta je stil. Ik stond dus meer stil dan dat ik liep. Na twee maanden zag ik zoveel verbetering! Ook het impulsieve karakter van de Ursa was nogal een uitdaging: hoe leer je een hond die niet nadenkt voordat er een keuze wordt gemaakt aan om eerst na te denken. Twee woorden: begrenzen en geduld. Haar de tijd gunnen om een goede keuze te maken.‘‘
trainingen opgepakt. Na deze kennismaking gaat het echte werk beginnen, waarbij ze aan de slag gaan met dingen open trekken en dichtduwen, apporteren en nog veel meer. Als deze ‘basis’ knopjes erop zitten worden ze gematched aan een client. De client heeft altijd een specifieke hulpvraag en daarom vraagt de opleiding van deze honden om maatwerk. De specifieke commando’s worden dan ook in een paar maanden aangeleerd, waarna de honden daadwerkelijk bij de cliënt geplaatst gaan worden. Popeye is momenteel gematched met een cliënt die hem nodig heeft voor Activiteiten in het Dagelijks leven (ADL). Dit is een mevrouw in een rolstoel. De voornaamste taken die hij krijgt zijn: deuren openen en dichtdoen, een schuifdeur naar het balkon open maken en dichtdoen, jas uittrekken, op knoppen drukken in de lift en de was in de wasmachine doen. Dit zijn heel wat commando’s die hij moet kennen, maar het is een hele leergierige hond.’’
Waar gaan de honden heen als ze klaar zijn voor de volgende stap? ‘‘Hierna gaan de honden naar het opleidingscentrum in Herpen. Hier worden ze samen met hun hondenvrienden die ze in Dronten hebben gemaakt, geplaatst in een hondenverblijf. De trainers van Hulphond Nederland gaan na de overdracht druk aan de slag met het opbouwen van een band. Ook worden er in de eerste weken rustig wat
‘Bedachtzaam, Rustig & Enthousiast’
Popeye
3 opties om naar school te komen 30 min
15 min
5 min
IIcons made by Freepik, Those Iconse from www.flaticon.com
19
Er komt een moment dat je afscheid moet nemen, hoe ga je daarmee om? ‘‘Zoals ik al eerder zei: elke hond is anders. Er zijn heel veel verschillen tussen Popeye en Ursa. Popeye was heel bedachtzaam en Ursa super impulsief. Popeye was eerder wat sloom en rustig, terwijl Ursa altijd wel energie over lijkt te hebben. Of ik Popeye nog mis? Zeker! Ik denk vaak aan hem terug, hij was echt mijn maatje en we konden het zo goed met elkaar vinden. Vooral op momenten dat het lijkt alsof ik met Ursa weer opnieuw kan beginnen, denk ik terug aan Popeye. Wel is het heel fijn dat je nog een knuffeldag met je hond krijgt als je hondje een paar maanden in Herpen is. Dat is dan nog 1 dag voor de overdracht naar de nieuwe eigenaar. Op deze dag laten ze de voortgang zien en mag je de hond een dagje meenemen om te wandelen en gewoon te knuffelen. Deze dag heeft mij heel erg geholpen het af te sluiten. Het is goed zo, Popeye gaat iemand zo blij maken en daar heb ik gewoon aan mee geholpen, hoe vet is dat?!’’
Wat heb je geleerd tijdens deze PvB en wat wil je mensen meegeven die dit ook willen doen? ‘‘Denk goed na of je dit wilt. Deze PvB is echt super leuk. Je moet er alleen wel veel voor inleveren. Het is een verantwoordelijkheid die 24/7 doorgaat. Ik was normaal gesproken meestal 1 à 2 keer per week in de Soos te vinden. Op dit moment wordt 1 keer in de maand al lastig. Ook kun je zonder je hond nooit zomaar weg. Je moet altijd met je huisgenoten overleggen. Vaak kunnen sporten (die je drie keer in de week beoefend zoals hockey) niet doorgaan. Hockey neemt dan ook nog vaak een hele zondag in beslag en het is niet de bedoeling dat je ouders iedere zondag voor de hond gaan zorgen. Wel is het Hulphondenhuis een plek waar je ongelofelijk veel over jezelf kan leren. Ook leer je natuurlijk super veel op het gebied van honden trainen. Je krijgt een groot verantwoordelijkheidsgevoel, leert samen met mensen te wonen en leert heel goed te plannen.’’
Ursa ‘Energiek, Impulsief’& Enthousiast’
Wil je meer weten over Hulphond in Nederland? Neem dan een kijkje op de website: www.hulphond.nl 20
21
22
Rouwen om je huisdier Het overlijden van een huisdier is een zeer ingrijpende gebeurtenis. Het kan maanden duren voordat een eigenaar hersteld is. Toch vinden veel mensen dat je niet te lang mag rouwen om een dier, wat eigenlijk heel vreemd is. Je hebt immers een heel leven lang voor een wezen gezorgd waar je intens veel van hield. door Mei-li Witsenboer
23
V
Vandaag de dag maken huisdieren, meer dan ooit, deel uit van ons dagelijks leven. Hun positie is de laatste jaren enorm gestegen en we zien hen steeds meer als een volwaardig gezinslid. Alle huisdieren zijn uniek in hun doen en laten, ze geven je eeuwige trouw en onvoorwaardelijke liefde die oneindig lijkt te duren. Ze bieden troost als je verdrietig bent en staan altijd voor je klaar. Rouwen is.. een natuurlijke reactie van de mens. Je voelt je bedroefd, eenzaam, leeg en intens verdrietig. Ook voel je een pijn. De pijn, is de prijs die je moet betalen voor alle liefde die je met elkaar hebt gedeeld. Je kunt om alle huisdieren rouwen, groot of klein, harig of niet. Bij het verlies van een huisdier heb je tijd nodig om het te accepteren en om je te kunnen aanpassen.In Nederland doen we gemiddeld acht maanden over het rouwproces, maar het kan ook korter of veel langer duren. Het hangt van verschillende dingen af, onder andere; de manier waarop het dier is gestorven, de sterkte van de band, maar ook of het verdriet erkent wordt. Dat laatste is vaak niet het geval. Voor velen staat een dier lager in de hiërarchie dan een mens en dus wordt er vaak gezegd: ‘Het was toch maar een dier?, kom op’. Het lijkt of de rouw om een dier er niet mag zijn en dat je geen steun mag verwachten. Maar iedereen die een huisdier heeft gehad zal begrijpen dat je door een inmense periode van verdriet heen gaat en dat het verlies misschien wel evenveel pijn kan doen als het afscheid van een menselijk familielid. Tegenwoordig overlijden de meeste huisdieren door euthanasie. Onnodig lijden wordt op deze manier bespaard. Indien je kiest voor euthanasie, 24
weet je wanneer het onvermijdelijke moment van afscheid zal gaan plaats vinden. Hierdoor kan je het dier bij staan in de laatste fase van zijn leven en voorzien van alle gemakken in verschillende vormen. Ten eerste is het van belang rustig en geduldig te zijn. Oude en zieke dieren hebben misschien wel last van hun spieren en gewrichten of geheugenproblemen. Word niet boos en verhef je stem niet, maar heb geduld als het allemaal net even wat langer duurt dan vroeger. Daarnaast kan je een aangename en comfortabele rustplek voor je dier creëren. Mogelijk is het dier niet meer in staat zijn eigen lichaamstemperatuur te reguleren en helpt een dekentje daarbij. Kies een plek die je makkelijk schoon kunt houden, want de meeste oudere dieren hebben een vorm van incontinentie. De sluitspier van de blaas is slapper geworden en hierdoor kan het dier zijn plas niet meer ophouden. Tevens dient er altijd toegang tot vers drinkwater te zijn, ook al is het einde nabij. Misschien heeft het dier ook wel zin in wat eten. Dan kan je zijn favoriete maaltje klaarmaken. Let wel; dwing een dier niet te eten als hij het daar geen trek in heeft. Eventueel helpt pijnbestrijding in de laatste dagen. Zeg je dier vaarwel en spreek je liefde uit. Omring het dier met vertrouwende speeltjes en een fijne deken. Na de euthanasie vertonen dieren soms nog stuiptrekkingen wat betekent dat het zenuwstelsel tot stilstand komt. Honden sterven vaak met de ogen open. Je kan ervoor kiezen ze te sluiten. Het rouwproces bestaat meestal uit vier stadia. Een mens kan al deze stadia op een andere manier beleven, dus er kunnen stadia worden overgeslagen, maar ook in een andere volgorde doorlopen worden. Anticipatie, 1e stadium In dit stadium bevind je je als je hoort dat het tijd is om je huisdier te laten gaan. Meestal hoor je dit van je dierenarts, maar het kan ook zijn dat je dit zelf beslist. Ook al wist je misschien al dat het moment dichterbij kwam, het kan aanvoelen als een schok. Soms kun je maar niet geloven wat de dierenarts zegt en dan volgt er ook wel een ontkenning. Je snapt dat je dier niet lang meer te leven heeft, maar je kunt en wilt het niet bevatten en voelen. Sommige mensen kiezen ervoor om dan wat extra tijd met het dier door te brengen en zeggen afsrpaken af. Het kan troost bieden om nog even samen te knuffelen. Het kan dienen als een soort afscheidsritueel. Je went aan het idee. Sommige mensen gaan hun huisdier ook extra verwennen in de korte tijd die ze nog hebben. Of ze gaan nog een keer hun vaste rondje door de wijk lopen. In het geval van zeer plotseling en onverwachts overlijden, treedt dit stadium niet of nauwelijks op.
Crisis, 2e stadium Als je huisdier er niet meer is, kun je in een soort shock terecht komen. Gevoelens van ongeloof, intenst verdriet en desoriëntatie horen hier heel vaak bij. Uit onderzoek is gebleken dat in de eerste week na het overlijden 17% van de huisdiereigenaren een gevoel van ongeloof heeft, 16% een gevoel van boosheid, 56% opgelucht is en 95% bedroefd is.Tussen vijf weken en een jaar, heerst er bij 5% nog steeds een gevoel van ongeloof. 56 % is nog bedroefd en 7 % is ook nog boos. Heb je deze gevoelens langer, dan is dat ook goed. Dit stadium verschilt van mens tot mens. Iedereen heeft tijd nodig om dit verlies te kunnen verwerken.
‘De pijn die je voelt, is de prijs die je moet betalen voor alle liefde die je met het dier hebt gedeeld.’
Beproeving, 3e stadium Mogelijk verandert je dagelijks leven drastisch nu je niet meer voor een huisdier hoeft te zorgen. Je hoeft bijvoorbeeld niet meer op tijd het dier eten te geven, uit te laten of op je horloge te kijken wanneer het tijd is om naar huis te gaan. Je kunt van alles gaan doen, want je hebt de tijd van de wereld, maar in vele gevallen ben je daar niet toe in staat. Mogelijk heb je last van slapeloosheid, verminderde eetlust, vermoeidheid en concentratieproblemen op je werk of school. 8% van de eigenaren neemt na zo’n gebeurtenis twee dagen ziekteverlof op om even bij te komen. In het derde stadium kun je ook te maken krijgen met schuldgevoelens. Wat als je eerder actie had ondernomen? Wat als je eerder naar de dierenarts was gegaan? Heb jij wel goed voor hem/haar gezorgd? Heb je het bezoek aan de dierenarts te lang uitgesteld, omdat je bang was voor slecht nieuws? Heb je het dier misschien wel onnodig laten lijden? Of had je er misschien wel voor kunnen zorgen dat het dier nog had geleefd? 21% van de eigenaren krijgt schuldgevoelens na de eerste week van overlijden en begint aan zichzelf te twijfelen. Soms zijn deze gevoelens terecht, maar je kan het niet meer veranderen. Het heeft geen zin meer om daar tijd en energie in te steken, hoe moeilijk dat ook is. Sommige mensen vinden het fijn om met andere te praten over het dier en vooral de mooie herinneringen op te halen.
25 Afbeelding Matheus Bertellie
Hallucinaties zijn ook heel gewoon en komen regelmatig voor. Je kunt geluiden horen zoals blaffen en krassen op het parket. Dit verdwijnt meestal vanzelf weer. Je kunt ook depressief of neerslachtig worden. Je hebt nergens meer zin in. 7% van de eigenaren is na de eerste week depressief. 4 weken tot een jaar later is dit nog 5%. Dit gebeurt meestal als je een bijzondere relatie had of als het dier een zeer bijzondere betekenis in jouw leven had. Acceptatie, 4e stadium In het laatste stadia kun je het rouwproces afronden. Naarmate de tijd verstrijkt zal het verdriet en de pijn afnemen en zal je voelen of je hersteld bent of niet. Je gedachten aan het overlijden verdwijnen langzaam naar de achtergrond en maken plaats voor anderen dingen. Je kunt praten over je huisdier zonder emotioneel te worden. De pijn heeft plaats gemaakt voor liefdevolle herinneringen. Je denkt misschien zelfs wel na over het nemen van een nieuw huisdier. Anderen willen juist geen dier meer, omdat ze het verdriet niet nog een keer willen meemaken en het niet goed voelt tegenover het andere dier. Toch heeft 72% van de eigenaren een jaar na overlijden een nieuw huisdier. Het is belangrijk dat je geen nieuw huisdier neemt om je verdriet om het oude, zieke of overleden huisdier weg te stoppen. Door al je liefde en energie in een ander huisdier te stoppen, zal je verdriet om je oude huisdier niet minder worden. Laat de rouw er gewoon zijn. Hoe verder? Een nieuw huisdier vervangt nooit het oude huisdier. Elk dier is uniek. Je kan een nieuwe band vormen met je nieuwe dier, maar deze zal nooit de oude band vervangen, want je oude huisdier had immers een speciaal onvervangbaar karakter met onvervangbare eigenschappen. Voor je dit stadium bereikt ben je gemiddeld acht maanden verder. Het gaat voornamelijk om honden-en katten bezitters. Het kan helpen om een mooi plekje in huis speciaal in te richten met foto’s van je overleden huisdier of om een tekening te maken. Eigenaren die zeggen: ‘’ik heb het verwerkt’’, zeggen niet: ‘’ik ben mijn huisdier vergeten’’. Ze hebben zich erbij neergelegd en geaccepteerd dat het dier er niet meer is. Er zullen altijd weer momenten komen waarop ze weer verdrietig worden. Het gaat erom dat het verlies van een huisdier intense gevoelens van verdriet en wanhoop kan oproepen en dat iedereen er anders mee omgaat en dat het verdriet er mag zijn. Weet dat je er niet alleen voor staat en dat er per jaar meer huisdieren overlijden in Nederland dan je denkt. Wat alle huisdiereigenaren gemeen hebben, is de liefde die ze hebben gekregen en gegeven aan een wezen met wie ze nog nooit een woord hebben gewisseld.
26
Deskundig op het gebied van rouw om een dier Als er in de omgeving weinig mensen zijn die je begrijpen of als je denkt dat je hulp nodig hebt bij de rouwverwerking, kan je naar deskundige gaan op het gebied van rouw om een dier. De enige officiële psycholoog die mensen hierbij begeleidt is Dr. Nienke Endenburg. Zij schreef haar eindscriptie bij de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht en is gepromoveerd op de mens-dier relatie. Ze heeft een eigen praktijk en de meeste mensen die er komen zijn doorverwezen door hun dierenarts of huisarts, maar je kan ook zelf een afspraak maken.
‘Het gaat erom dat rouwen om een huisdier, waar je zo veel van hield, niet erg is. Al het moois wat je samen hebt beleefd, worden herinneringen die voor altijd bij je zullen blijven.’
27
28
Afbeelding Monica Galentio
Wat zeg je wel tegen iemand die net Wat zeg je niet tegen iemand die net zijn huisdier is zijn huisdier is verloren? verloren?
1. ‘Ik vind het naar voor je.’ Heel simpel. Erken de het verdriet en de pijn. Ga het niet goed praten en ga het niet negeren. Degene die rouwt laat het misschien niet zien, maar dat betekent niet dat het er niet is. Als je niet weet wat je moet zeggen, zeg je gewoon: ‘ik zie dat je verdriet hebt en dat vind ik naar voor jou’. Ook met een knuffel toon je erkenning voor de ander. Als je weet dat een dier begraven is in de tuin kun je ook bloembollen geven.
2.’ Mijn favoriete herinnering is….’ Haal een mooie herinnering aan het huisdier op. Vertel wat jij zo leuk vond aan het dier, hoe fijn het zachte vachtje voelde of hoe goed hij luisterde. De rouwende persoon zal het fijn vinden om te horen welke invloed het huisdier op andere mensen had. 3. Wees langdurig belangstellend en vriendelijk Rouwen is niet in een dag over en ook niet in een week. Jouw leven gaat verder, maar dat van de ander staat helemaal stil. Laat van je horen en laat je medeleven blijken. Wacht niet op een bericht van de ander, maar neem zelf het initiatief en houd contact. Dat is simpel door gewoon even te bellen en te vragen hoe het nu gaat. Pas op met: ‘ik ben er voor je, je mag me altijd bellen’. Zeg dit alleen als je het echt meent. Als die persoon behoefte heeft in de hele vroege ochtend, neem je dan echt op? De rouwende kan helemaal overstelpt zijn met het verdriet en heeft misschien geen puf om iemand te bellen en te vragen om hulp, terwijl dit juist wel gewaardeerd wordt.
‘Wees geduldig en langdurig belangstellend’
1. ‘Hij was wel heel erg ziek hè? En dement en doof...’ Hiermee suggereer je dat het niet zo erg is dat het dier is overleden, omdat het al ziek was. Voor een eigenaar komt deze zin hard aan en het lijkt het of hij/ zij minder verdriet mag hebben, omdat het dier al gezondheidsproblemen had. 2. Pas op met: ‘Hoe oud is hij geworden?’ Met het vragen naar de leeftijd van een overleden huisdier kan het lijken of je zegt dat de mate van verdriet gebaseerd is op leeftijd. ‘Was het dier al 15 jaar? Oh, dat is echt heel oud, dat haalt niet elk dier!’. ‘Was het dier nog maar twee? Oh, zo dat is jong zeg, dat is erg treurig’. Het maakt niet uit hoe oud een dier is geworden. Het overlijden blijft altijd een zeer verdrietige gebeurtenis en leeftijd speelt geen rol. 3. ‘Ben je er nog niet overheen?’ Duidelijk niet, nee. Hiermee je geef je iemand het gevoel dat de rouwperiode nu wel voorbij moet zijn. Daarmee erken je het verdriet van een ander zeker niet. Jouw leven gaat misschien verder, maar voor de ander even niet. Je zorgt ervoor dat de rouwende denkt dat hij iets verkeerd doet. Deze persoon durft daardoor niet meer over het verdriet te praten en zal zich erg eenzaam gaan voelen, waardoor het rouwproces nog langer duurt. Verdriet kent geen eindpunt. 4. ‘Het was maar een hond. Weetje, we gaan morgen wel een nieuwe voor je kopen.’ Dit is zo ongeveer het ergste wat je kan zeggen. Een huisdier is geen vervangbaar object. Elk dier heeft zijn unieke eigenschappen en kenmerken en die kan je nooit vervangen. 6. ‘Mijn hond had dat ook!’ Pas op met het vergelijken van verdriet. Soms is dit prettig zodat de ander weet: ik sta er niet alleen in. Zorg ervoor dat je niet de aandacht vestigt op jouw verdriet. Het gaat nu even niet om jou. Dingen als: ‘nou wist je nog toen mijn hond het nog veel zwaarder had dan jouw hond?’, moet je zeker niet zeggen. 7. ‘Je dier heeft een heel mooi leven gehad en hij is op een beter plek.’ Nee. Misschien denkt de ander daar niet zo over en had hij graag nog heel veel willen doen samen met het huisdier. Dit kun je niet bepalen voor een ander. Daarnaast, het dier is niet op een betere plek, de enige plek waar iemand zijn huisdier wil hebben is bij hemzelf.
29
Positieve effecten van huisdieren op de mens door Babette Holt
Mens en dier leven al heel lang samen. Waar dieren vroeger veelal werden gebruikt voor praktische redenen, zoals de jacht en het bewaken van de boerderij, wordt een dier tegenwoordig helemaal opgenomen in een gezin. In de hedendaagse maatschappij zijn honden, katten, vogels, knaagdieren, paarden en vissen niet meer weg te denken. De laatste decennia zijn ook reptielen, amfibieën en ongewervelde dieren steeds populairder geworden. ‘‘Zelf heb ik mijn hele leven al huisdieren gehad. Honden om precies te zijn. Op dit moment heb ik een teckel: Bibi. Het is altijd leuk thuiskomen als er iemand blij is om je te zien. Een huisdier geeft je gezelschap en onvoorwaardelijke liefde. Om te beginnen met het feit dat ze je fysiek bezighouden. Een hond moet je uitlaten, een paard moet je beweging geven, huisdieren die buiten verblijven moeten verzorgd worden, de katten-bakken moet schoon en ga zo maar door. Een grote wandeling of trainingsspel is niet alleen voor de hond, maar ook voor het baasje een sportieve bezigheid.’’ ‘Dat houd je in beweging en geeft je een doel. Dit kan uiteraard worden gezien als een negatief effect. Je bent namelijk verantwoordelijk voor het dier en dat kost tijd en energie, maar ik ben van mening dat dit er ook voor zorgt dat je afleiding hebt en je je hoofd even kan leegmaken. Tevens zorgt een huisdier voor een verlaging van het stressniveau bij stressvolle situaties en een daling van de bloeddruk en het cholesterolgehalte.’’ ‘‘Daarnaast heeft een huisdier ook positieve effecten op je mentale gezondheid. Het warme gevoel van een huisdier die veel van je houdt (al laten ze dat soms niet altijd even goed zien) en de eeuwige trouw is heel waardevol.’’ 30
‘‘Mijn hond is een lekker warm, zacht lichaampje tegen je aan als je tv kijkt, het is net een pittenzak. Wat betreft de kleinere huisdieren (zoals konijnen en hamsters) gaat het om de geluidjes die ze maken en zo op die manier laten horen dat ze er voor je zijn. Dieren kunnen gevoelens heel goed aanvoelen. In tijden dat het even niet gaat zoals men had gehoopt, biedt een dier steun. Een huisdier oordeelt immers niet en geeft een gevoel van vertrouwen. Zo vind ik en grote lebber van mijn hond, in tijden van verdriet een mooi gebaar. ‘‘
‘Bibi is net een pittenzak!’ ‘‘Een dier geeft gezelschap en affectie, oordeelt niet, accepteert de eigenaar zoals hij is, en is altijd eerlijk. Elke diersoort geeft je een vorm van lichamelijk contact en ten alle tijden sociale steun die je nodig hebt. Het enige wat jij terug kunt doen, is het geven van de beste zorg voor het optimale welzijn van je dier en dat is een waardevolle bezigheid.’’
17
Ik ga op vakantie en neem..
Checklist voor je huisdier op vakantie • • • • • • • • • • • • • • •
Vaccinatiepapieren Europees paspoort met alle verplichte vaccinaties Mand Genoeg voer (weet dat het vertrouwde voer soms niet te verkrijgen is in je vakantieland) Eventuele medicijnen Eigen drink-en voerbak Koekjes Tekentang Speeltjes waar je huisdier zich mee kan gaan vermaken Een halsband en riem met een koker waar je telefoonnummer, naam en vakantieadres op staan. Handdoek en eventueel een borstel Telefoonummer van je eigen dierenarts en van dierenartsen in je vakantie omgeving Poepzakjes Water voor onderweg
Mijn huisdier
Als je ervoor kiest om je hond of kat mee te nemen op vakantie, wil je onbezorgd kunnen genieten. Of je naar het buitenland gaat of juist in het binnenland blijft, je wilt je dier optimaal beschermen. Ga je naar het buitenland binnen Europa? Dan moet je voldoen aan de regels van de Europese-wetgeving: - Je moet in het bezit zijn van een Europees paspoort voor gezelschapsdieren met alles vaccinaties en behandelingen die het dier heeft ondergaan - Je hond moet gevaccineerd zijn tegen hondsdolheid - Je moet dier moet geïdentificeerd kunnen worden aan de hand van een chip Let erop dat in elk land andere regels kunnen gelden en dat de wetgeving nog wel eens veranderd. Dat komt deels doordat er in bepaalde landen weer andere soorten teken, vlooien en zandvliegen voorkomen die nare infecties en ziektes kunnen veroorzaken. Kijk op de website van het LICG of de Europese Commissie voor actuele informatie per land. Blijf je in Nederland? Ook hier zijn talloze parasieten die het op je huisdier gemunt hebben. De in Nederland meest voorkomende wormen zijn: de spoelworm, lintworm, longworm en vossenlintworm. Met name die laatste komt met regelmaat voor in Groningen en Limburg. Met het vliegtuig? Kijk alvast naar het artikel: De wereld rond met je huisdier op pagaina 32!
31 Afbeelding Yifei Tsui
Icon aardbol made by Freepik from www.flaticon.com
De wereld rond met.....
je huisdier
Als je op reis gaat en je hebt een huisdier, zal je het probleem ongetwijfeld kennen. Wie gaat er voor je dier zorgen? Je kunt ervoor kiezen een oppas te regelen, een asiel/pension te overwegen of: meenemen. Als je met de auto gaat, kan je alles zelf beslissen, maar ga je met het vliegtuig, dan zal je je moeten aanpassen aan de regels van de desbetreffende vliegtuigmaatschappij. In dit artikel gaan we uit van de meest bekende maatschappij op dit vlak; de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij, oftewel de KLM. Mocht je hiervoor kiezen, dan dien je zo snel mogelijk na het boeken van je eigen ticket een aparte reservering te maken voor je huisdier via het KLM Contactcentrum. Honden en katten Beide diersoorten mogen mee in de cabine bij de meeste Economy Class reizen en in de Business Class reizen binnen Europa. Maar waar regel je dit? Aan welke voorwaarden moet je voldoen en mag je dier bij jou blijven gedurende de vlucht? Er zijn in totaal 3 opties. Welke mogelijkheden er voor jouw huisdier(en) zijn, hangt af van een aantal zaken zoals: het gewicht, aantal dieren, leeftijd en afmetingen van de kennel. Huisdier mee in de cabine Als het dier mee de cabine in mag, betekent dit dat het dier gedurende de hele reis bij jou in de buurt blijft. Je bent zelf verantwoordelijk voor de verzorging.
1
Voorwaarden: - Het dier moet tenminste 10 weken oud zijn. - Het dier moet worden vervoerd in een daarvoor geschikte kennel met als maximale afmetingen: 46 x 28 x 24 cm (L x B x H). Zorg ervoor dat je huisdier makkelijk kan staan en liggen. - Het totale gewicht (huisdier en vervoersmiddel) mag niet meer dan 8 kilo bedragen. - De kennel of reistas moet onder de stoel voor je worden geplaatst en je mag je dier er gedurende de reis niet uithalen.
Huisdier mee in het ruim Als het totale gewicht van het dier inclusief de kennel meer is dan 8 kilo, komt het in een speciaal geventileerd deel van het ruim. De dieren zitten dan niet tussen de bagage, maar in een apart deel dat verwarmd is.
2
Voorwaarden: - Het dier moet tenminste 10 weken oud zijn. - De kennel moet voldoen aan de regels van de IATA. - Het totale gewicht (huisdier en kennel) mag niet meer dan 75 kilo bedragen. - 2 volwassen dieren van elk maximaal 14 kilo, mogen samen mee in één kennel. - Maximaal 3 dieren tot 6 maanden, die elk maximaal 14 kilo wegen en uit hetzelfde nest komen, mogen ook samen worden vervoerd. Huisdieren mee als vracht Wil je meer dan drie huisdieren meenemen of is het totale gewicht meer dan 75 kilo? Dan worden zij als vracht vervoerd. Dit geldt eveneens als het dier op een andere vlucht meereist dan jijzelf. Indien dit voor jou een optie is, dien je contact op te nemen met een gespecialiseerde vrachtagent in Nederland. Kijk voor meer informatie op: https://www.ipata.org
3
Voorwaarden: - De kennel is groter dan 292 cm (L+B+H) Belangrijk! • Tijdens vluchten waar huisdieren in het ruim verblijven, kan er geen eten of water gegeven worden. • Dieren met een platte snuit hebben een grotere kans op ademhalingsproblemen,
32
Geschreven door Mei-li Witsenboer
tijdens een vlucht. Daarom mogen rassen zoals: Pekinezen, Boxers en Perzische katten alleen in de cabine of als vracht mee vliegen. • Mopshonden, Boston terriërs en Buldoggen mogen alleen mee in de cabine. Regels van IATA • De kennel is gemaakt van glasvezel of hard plastic (hout of metaal zijn niet toegestaan). • Indien de kennel inklapbare wielen heeft, moeten deze met tape zijn vastgemaakt. Indien dit niet zo is/kan, moeten de wielen worden verwijderd. • De deur van de kennel moet een special vergrendelsysteem bevatten dat het slot aan de boven-en onderzijde vergrendeld. • De scharnieren en de sluitpennen van het deurtje moeten aan de boven- en onderzijde ten minste 1,6 cm (5/8 inch) boven of onder de horizontale rand van de deuropening uitsteken. • De kennel-onderdelen moeten met bouten en moeren zijn vastgeschroefd. Een andere optie is verboden. • De kennel moet groot genoeg zijn om het dier recht op (met de kop omhoog) te kunnen laten staan. • Het dier moet zich ook met gemak kunnen omdraaien en kunnen gaan liggen. • Er moet een krant/deken of ander absorberend materiaal aanwezig zijn (stro is niet toegestaan). • In de kennel moeten twee lege voerbakken aanwezig zijn die vast zitten in de kennel. Kennels die aan al deze eisen voldoen zijn verkrijgbaar bij gespecialiseerde grote dierenwinkels. Zorg dat de naam van het dier en de voerinstructies ten alle tijden aan de buitenkant goed te zien zijn.
Hulphonden Voor assistentiehonden, geleidehonden, autismehonden en therapie honden gelden andere regels. Deze dieren mogen gratis mee in de cabine. Let er wel op dat je een aanvraagformulier invult, opstuurt en meeneemt bij het inchecken. In dit bijzondere geval heb je geen kennel nodig. Wel moet je ervoor zorgen dat je hond een speciaal tuigje om heeft en vastzit. De reis staat gepland, hoe bereid je je voor? • Laat je dier op tijd wennen aan de reistas/ kennel! Doe dit tenminste vijf dagen voor vlucht. • Geef het dier uiterlijk twee uur voor vertrek een lichte maaltijd en water. • Laat de hond uit voor het vertrek. • Geef het dier geen kalmerend middel. Hierdoor duurt het langer voordat een huisdier gewend is aan de nieuwe omgeving. Het is alleen toegestaan in overleg met een deskundige. Wil je informatie over reisdocumenten en gezondheidsverklaringen? Die vind je op de website van KLM; reizen met huisdieren
Kosten Helaas zijn er ook kosten verbonden aan het reizen met je huisdier. De kosten hangen af van de bestemming en liggen tussen de 30 tot 200 euro.
Afbeelding Spencer Gurley
Leuk om te weten! Mocht je hond een tussenstop moeten maken van minstens 2 uur bij de op Luchthaven Schiphol, dan gaat je dier naar het Cargo Dierenhotel.
Afbeelding Taniadimas
33
Anouk Hagens
‘Op vakantie en een boerenbedrijf, net even anders...’ Anouk Hagens is eerstejaarsstudent van de Master Animal Science in Wageningen en opgegroeid op een boerderij in Grubbenvorst (Limburg) met leghennen (tot 2003) en vleesvarkens voor productie. Daarnaast hadden ze ook honden in huis en afwisselend pony’s, geitjes, en schapen om de wei kort te houden. Hobby kippen, vissen en hamsters zijn er ook geweest, maar nooit als blijvende aanwezigheid. Deze grote beestenboel zorgde ervoor dat Anouk vroeger nooit ver op vakantie ging, want het bedrijf kon niet in de steek worden gelaten. ‘‘We waren thuis met zes kinderen en op vakantie gaan was dan best duur. Mijn ouders bedachten hier een simpele oplossing voor: een grote kindvriendelijke camping 20 minuten verderop. Hierdoor kon papa toch elke ochtend naar het bedrijf om bij de varkens te kijken en de dagelijkse taken uit te voeren. De hond kon wel mee naar de camping en opa zou voor de hobbydieren zorgen. Op die camping hebben we elke zomer jarenlang heerlijk vakantie gevierd. Voor andere kinderen was het vreemd dat onze vader er niet altijd bij kon zijn. Regelmatig werden er dan ook vragen gesteld zoals: “Wanneer komt papa terug, dan kunnen we gaan zwemmen?” of “Is de storing al opgelost op het bedrijf? Want dan had papa beloofd op tijd terug te zijn voor ons optreden op de camping”. Hoewel hij altijd zijn best deed op tijd terug te zijn op de camping, kon hij pas weg als alles in orde was bij de varkens. Als kinderen
34
vonden we dat natuurlijk jammer, maar als boeren gezin wisten we dat het verzorgen van de varkens dagelijkse kost was en dat het niet zomaar over geslagen kon worden. Acht jaar geleden heeft mijn vader het bedrijf verkocht. Hoewel we nu geen rekening meer hoeven te houden met 5.000 vleesvarkens als we op vakantie gaan, is onze beestenboel niet verdwenen. We hebben nog drie honden, vijf katten en een hoop andere dieren. Nu we geen vleesvarkens meer hoeven te verzorgen, is het makkelijker om weg te gaan in de vakantie. De honden gaan naar het pension of familie en de katten worden verzorgd door de buren. Al met al wordt voor onze beestenboel altijd goed gezorgd en ik kan me niet voor stellen om een huis zonder dieren te hebben.’’
Verkoeling voor je huisdier in de zomer Tegenwoordig is het elke zomer wel een paar dagen raak en krijgen we te maken met een hittegolf. Het is dan van belang dat je extra aandacht besteedt aan je huisdier en er vooral voor zorgt dat hij niet oververhit raakt. Als een dier een snelle ademhaling en rode slijmvliezen heeft en lusteloos gedrag vertoond, dan heeft het dier het te warm. Iedere diersoort heeft zijn eigen manier om warmte kwijt te raken en te laten zien dat het verkoeling nodig heeft. door Sophie en Emilie Rutten Honden Honden hebben geen zweetklieren en kunnen dus niet gaan zweten zoals wij mensen dat doen. Ze kunnen warmte alleen kwijt door te hijgen en door hun voetzooltjes. Je kunt je hond in koel water laten zwemmen. Let wel op: niet in ijskoud water, want dan worden de bloedvaten samengetrokken en is het voor uw huisdier nog moeilijker om warmte kwijt te raken. Zorg altijd voor vers drinkwater. Is jouw hond geen waterrat? Je kunt hem dan verkoelen door de kop, hals, poten en oren nat te maken. Als je van plan bent naar buiten te gaan, zet dan een parasol neer voor schaduw of ga onder een grote boom zitten. Heeft je hond een hele dunne vacht? Dan kan je hem/haar insmeren met speciale zonnebrandcrème die je bij de dierenwinkel kan kopen.
Met warm weer is het belangrijk de vacht niet korter of dunner te maken dan normaal, de vacht zorgt namelijk voor het reguleren van de lichaamstemperatuur. Katten Katten zoeken vaak zelf al een koele plek op. Ook de vacht van katten kan je natmaken met een vochtige doek. Zorg dat er altijd water beschikbaar is. Katten vinden het vaak leuk als je er een ijsklontje in doet. Verder kan ook zonnebrandcrème een uitkomst bieden voor (voornamelijk) witte katten. De oren en het hoofd verbranden makkelijker en je weet nooit zeker of je kat echt helemaal uit de zon blijft. Verschoon het water regelmatig! Konijnen en knaagdieren Als een konijn het warm heeft, herken je dit aan: weinig eetlust, warme oren, rode slijmvliezen en oogleden en futloos gedrag. De meest voorkomende manier om konijnen te helpen met afkoelen, is door een plastic fles bedekt met een oude theedoek met bevroren water in het hok te leggen. Het konijn zal tegen de fles aan gaan liggen. Verplaats het hok indien mogelijk naar een plek in de schaduw of zet een parasol neer. Knaagdieren vertonen soortgelijke symptomen bij hitte. Zet een bakje water in het hok, zodat ze daarin kunnen ‘zwemmen’ als ze dat willen. Ook hier geldt: je kan een fles met bevroren water neerleggen. Vogels Bij warmte openen vogels hun snavel, zitten ze met gespreide veren en zijn ze loom. Ook voor vogels geldt: zorg altijd voor voldoende vers drinkwater. Zet de kooi uit de zon of plaats een parasol. Een badje met water.
Afbeelding Robson Hatsukami Morgan Icon made by Pixel perfect from www.flaticon.com
35
Post- hbo opleiding Therapie met inzet van dieren Aeres Hogeschool Dronten
Wetenschappelijk onderzoek bevestigt wat velen al wisten: dieren kunnen een positief effect hebben op mensen in het algemeen, en op hulpbehoevenden in het bijzonder. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het inzetten van dieren in de zorg in korte tijd enorme populair is geworden. Niet alle goedbedoelde initiatieven zijn echter even professioneel opgezet. Aeres Hogeschool Dronten is daarom afgelopen februari een post-hbo opleiding gestart om hbo-geschoolde zorgprofessionals te leren hoe zij op een verantwoorde wijze dieren kunnen inzetten bij hun humane therapieën. De eerste studenten zijn erg enthousiast. Opleidingscoördinator Irma Schouwenaars: “De meeste mensen kennen de blindengeleidehond of hulphond wel, die zijn eigenaar ondersteunt bij allerlei taken. Maar tegenwoordig zie je nog veel meer. Kinderen met autisme of een spraakstoornis kunnen bijvoorbeeld met behulp van een dier leren om makkelijker of duidelijker contact te maken met andere mensen. Ook revalideren of het mentaal stimuleren van dementerenden kan bevorderd worden door dieren te gebruiken in de therapie”. Relevante informatie voor zorgprofessionals Maar hoe zorg je ervoor dat die therapiedieren op een verantwoorde manier worden ingezet? Dat is een belangrijk aspect van de opleiding. Vragen die bijvoorbeeld worden behandeld zijn: • •
Hoe bewaak je de veiligheid van cliënten (o.a. overdracht van ziekten), maar ook het welzijn van de dieren (veelal honden en paarden)? Hoe zet je een dier op een juiste manier in om optimaal resultaat te behalen, zodanig dat zowel de cliënt als het dier hier plezier aan beleven?
“De studenten leren over diergezondheid, het gedrag en de mogelijke stresssignalen van dieren, maar ook over mens-dier-interactie, het opstellen van protocollen en de inzet van dieren in therapiesessies. Onze docenten hebben kennis en praktische ervaring op dit gebied; maar we nodigen ook gastsprekers uit en gaan op excursie.” vervolgt Schouwenaars.
9
Eerste reacties van studenten zijn positief De studenten die afgelopen februari zijn gestart zijn erg positief. De lesdagen worden gemiddeld met een 8,5 beoordeeld door de studenten. Karin de Haart is een van hen: “De opleiding laat zien dat de mens-dier-relatie steeds belangrijker wordt en dat mens- en diergezondheid nauw met elkaar samenhangen. Ik ben blij met de opleiding: het is een welkome aanvulling op mijn afgeronde meer mensgerichte opleidingen” zegt ze. Haar medestudent Marleen Endeman zegt het volgende: “Ik vind het waardevol dat vele vlakken m.b.t. het inzetten van therapiedieren belicht worden. De ruimte om interactief onderwerpen en eigen ervaringen te bespreken en ter discussie te stellen maakt het extra interessant”. Voor wie? Ben jij een hbo-verpleegkundige, jeugd- en/of gezinsprofessionals (hbo geschoold), psycholoog, pedagoog (wo), social worker, ergo- of fysiotherapeut, logopedist, SPH-er of andere hbo-geschoolde zorgprofessional en heb je intresse in deze opleiding? Meld je dan nu aan via https://www.aereshogeschool.nl/opleidingen/cursussen/therapie-met-inzet-van-dieren/aanmelden Vragen? Neem contact op met Irma Schouwenaars, opleidingscoördinator Therapie met inzet van dieren (i.schouwenaars@aeres.nl).
‘Icon made by Freepik from www.flation.com’
36
Post-hbo-opleiding
Therapie met inzet van dieren
Dieren worden tegenwoordig steeds vaker ingezet in coaching- en therapiesessies. Door het aanbieden van deze zorg op maat, spelen onder andere therapeuten en verpleegkundigen in op de specifieke behoefte van de cliënt. Wil jij ook op een verantwoorde manier dieren leren inzetten, zodat het welzijn van zowel mens als dier gewaarborgd blijft? Dan is deze post-hboopleiding precies wat je zoekt!
Start opleiding
d erlan
Uniek in Ned Februari 2021
“ Ik ben blij met de opleiding: het is een welkome aanvulling op mijn afgeronde meer mensgerichte opleidingen ”
IN SAMENWERKING MET ONDER ANDERE: Hulphond Nederland, Open Universiteit, Universiteit Utrecht en Institut für soziales Lernen mit Tieren (ISAAT geaccrediteerd)
37
Madelief Hanekamp
‘Mijn grootste passie is het zorgen voor dieren’ Het Aeres MBO in Barneveld is de grootste opleider gericht op dieren in Nederland. De school telt ongeveer 2000 studenten en beschikt over vier unieke praktijkfaciliteiten zoals: een eigen dierenartsenpraktijk, kennels, volières, aquaria en een hippisch centrum. Het bijzondere aan deze school is dat het in 2017 benoemd is tot echte dierentuin met maar liefst 2400 dieren. De diergerelateerde opleidingen kun je op verschillende niveau’s volgen en de studie bestaat uit een combinatie van werken en leren. ‘‘Bij het Aeres MBO in Barneveld volg ik de opleiding Paraveterinair Dierenartsassistent en ik zit nu in mijn derde jaar. Ik heb altijd al van dieren gehouden. Mijn opa en oma hadden een heidewachtel, Donja. Heidewachtels zijn middelgrote honden. De vacht is meestal lichtgolvend en komt voor in de kleuren bruinwit en bruinschimmel. Het zijn intelligente en trouwe honden. Ik was heel close met Donja en zo is een groot deel van mijn liefde voor dieren ontstaan. Helaas overleed zij net voordat ik met de opleiding begon. Ik besloot deze opleiding te volgen, omdat ik erg geïnteresseerd was in ziekteleer en de anatomie van dieren. Deze opleiding duurt vier jaar en je bent veel met de dieren bezig. Als dierenartsassistent ga je aan het werk in een dierenkliniek. Je helpt de dierenarts met medische behandelingen en je informeert en helpt de 38
klanten waar nodig. Tijdens de opleiding leer je hoe je dieren moet verzorgen en je krijgt vakken zoals: fysiologie en pathofysioogie, klinisch onderzoek, anasthesie, praktijkmanagement en communiceren met de klant. Het bijzondere aan deze school is dat er zo ontzettend veel verschillende dieren zijn. Zo hebben we niet alleen konijnen, knaagdieren, honden en katten, koeien, ezels, varkens, kippen en insecten. maar ook alpaca’s, reptielen, stokstaartjes, allerlei vogels, vissen en zelfs kamelen. Dat maakt dat je het geleerde meteen in de praktijk kunt brengen! Het eerste jaar van de opleiding is heel breed, je zit dan nog samen met studenten van de opleiding ‘Diermanagement’. Je volgt voor een deel dezelfde vakken gericht op de algemene kennis en je hebt
‘‘Mijn school is officieel benoemd tot dierentuin’’
Verder studeren? Kijk dan eens naar de hbo opleiding Diergezondheid en Management aan de Aeres Hogschool Dronten
Afbeelding Thalia Kleinepier
veel dierverzorgingslessen. Die zijn meestal in de ochtend of in de middag. Je leert verschillende diersoorten te verzorgen en deze lessen worden gegeven door derde jaarstudenten.Vanaf het tweede lesjaar zit je niet meer samen met de diermanagement klas. Je krijgt gerichter les op het gebied van dierenartsassistent. In deze specifieke praktijklessen, ga je aan de slag in de echte DAP (dierenartsenpraktijk) van de school. Op deze manier wordt je goed voorbereidt op stages. In het derdejaar kan je een keuzeldeel kiezen en verbreed je je kennis buiten de huisdieren. Je kan andere diergroepen kiezen en je gaat op stage. In het 4e jaar bereid je je voor op je baan als paraveterinair. Je kan aan de slag gaan bij gezelschapdierenprkatijken, gemengde praktijken of paardenklinieken. Eventueel met een combinatiefunctie van praktijkmanager. Het Aeres MBO is een hele leuke en leerzame school en er hangt een hele fijne sfeer. Ook al zijn er veel verschillende opleidingen die je kan volgen, we hebbenallemaal dezelfde passie. Een passie voor dieren.’’
Afbeelding Thalia Kleinepier
Afbeelding Thalia Kleinepier
39
40 8
Nika homma over het zorgen voor een eigen paard
‘Het is net een hele grote hond’ -
Een eigen paard, dat was de droom van Nika Homma (22 jaar) student Diergezondheid en Management aan de Aeres Hogeschool in Dronten. Haar hobby’s zijn foto’s en video’s maken, naar de bioscoop gaan met vrienden en natuurlijk; paardrijden. Toen ze genoeg had verdiend met haar bijbaantje begon ze te overwegen om de grote stap te zetten. In het eerste jaar van de opleiding in Dronten, was het zover; er zou een paard komen. Eerst moest er nog een stage worden afgemaakt en daarna zou ze gaan kijken. Maar het liep anders, want in de eerste week van haar stage kwam ‘het perfecte’ paard langs op Facebook. Uitnieuwsgierigheid is ze toch even gaan kijken en het was meteen raak. Op 31 maart 2018 kwam haar paard op de proef en hij is nooit meer wegegaan. ‘‘Op het moment dat ik eindelijk de minimum leeftijd had bereikt om op paardrijles te mogen, wilde ik dat meteen en daarmee had ik ook al de wens voor een eigen paard of pony. Ik las de Penny en hing mijn hele kamer vol met paardenposters. Vriendinnetjes van mij waren ook gek op paarden en ik ging altijd mee naar een verzorgpony. Ik heb zelfs toen ik 11 was mijn arm gebroken, omdat ik van een pony viel, maar dat maakte mijn liefde voor paarden er niet minder op. Ik vind buitenrijden met mijn paard het leukste om te doen, maar we houden ook erg van springen.’’ Paardenmeisjes ‘‘Ik denk dat ik wel een typisch paarden meisje ben. Ik denk dat alle paardenmeisjes als het een mooie dag is en ze vrij zijn, het liefst de hele dag op stal hangen. Of als ze door een mooi bos of een strand lopen, ze niet kunnen stoppen met denken aan hoe leuk het zou zijn om hier met je paard te kunnen rijden. Al mijn vriendinnen zijn ook paardenmeisjes en ik denk dat dat ook wel bijdraagt aan onze sterke vriendschap.’’ Elk paard heeft zijn eigen karakter ‘‘Mijn paard is eigenlijk een beetje een mafkees, maar wel super lief. Hij is een 12-jarige KWPN-ruin en hij is een appelschimmel. Zijn naam is Dowan. Toen ik hem kocht was hij 10 jaar en was hij nog een stuk donkerder dan nu. Het is natuurlijk een schimmel dus door de jaren heen moet hij steeds witter worden. Maar omdat hij al redelijk oud is en nog steeds zo grijs is, hoop ik dat hij nooit helemaal wit wordt. Een van de gekke trekjes die hij heeft is dat hij super erg kwijlt. Vooral als we dan buitenrijden hangen er soms van die vieze kwijldraden uit zijn mond, net of hij een hond is. Hij eet eigenlijk alles en is echt een vuilnisbak. Zijn lievelingseten zijn mandarijnen. Hij wordt altijd helemaal gek als hij ze ziet en is dan erg ongeduldig Hij is gek op water, niet op plassen maar wel op meertjes. Als we gaan zwemmen in het meertje is hij de eerste
41
tien minuten aan het proberen om het hele meer leeg te drinken. Daarna gaat hij altijd bellenblazen met zijn neus onderwater. Als het lekker weer is, kan hij zo een kwartier lang stil blijven staan in het water, omdat hij dat zo lekker vindt. Wat nog meer gek is aan hem, is dat als we een hoop paardenpoep tegenkomen Dowan daar altijd aan moet snuffelen, ook al is het zijn eigen hoop. Een van de leukste trekjes die mijn paard heeft, is wanneer ik op stal kom en hij hoort me al aankomen. Dan begint hij te hinniken. Ook kan hij vanuit zijn stal precies naar mijn kast kijken waar ik altijd zijn eten klaar maak na het rijden. Ik word dan continue in de gaten gehouden en als het te lang duurt begint Do vast geluidjes te maken.’’ Mijn liefde voor dieren ‘‘Ik was altijd al gek van dieren en toen ik klein was liep ik altijd te zeuren om een hond. Mijn ouders hebben daar uiteindelijk aan toegegeven en we kregen mijn teckeltje Puck toen ik in groep 6 zat. Ze wordt dit jaar alweer veertien. Ik kan wel merken dat ze nu echt oud aan het worden is, omdat ze veel last heeft van staar en steeds blinder wordt. Maar ze is echt het liefste en eigenwijste hondje wat er bestaat. En ze vindt van het gezin mij gelukkig het leukste, omdat als ze de keuze heeft ze altijd bij mij komt liggen. Ik heb voor Puck ook nog twee ratten en een cavia en een konijn gehad.’’ Speciale liefde voor paarden ‘‘Mijn liefde voor paarden is er altijd al geweest en toen ik zeven was, begon ik op de manege te lessen. Daar ben ik uiteindelijk mee gestopt, omdat ik de instructrice niet meer leuk vond. Toen ik in de 1e klas van de middelbare school zat, kwam ik op een draverstal terecht waar ik met een vriendin een shetlander en een pony mocht verzorgen. Ik heb eerst twee jaar die ponytjes verzorgt en toen ik wat ouder werd, begon ik ook mee te helpen met de dravers. Ik begon weer met manege lessen zodat ik daarna op de dravers mocht rijden. Ik heb dat vele jaren gedaan en daar veel meer geleerd dan op de manege. Ik maakte de dravers zadelmak, nam de paarden mee op buitenrit of reed ze relaxt op de baan. Ik ging ook mee naar de koersen als groom en verzorgde dan de paarden en maakte ze klaar voor hun koersen. Ik had natuurlijk ook lievelingspaarden. Als ze wonnen en ik ermee op de foto mocht, was ik super trots. Toen ik mijn eigen paard kreeg, had ik minder tijd om daar ook nog langs te gaan. Bovendie ging het op dat moment een stuk slechter met de drafsport, waardoor er niet zo veel paarden op die stal meer over bleven om te verzorgen en te rijden. ‘‘ De verzorging van Dowan ‘‘Mijn paard staat op een pension stal. Hij wordt daar dagelijks buiten gezet van negen tot half, in de zomer op de wei en in de winter in de paddock. Het voer zit ook bij de prijs inbegrepen, maar ik moet wel zelf mesten. Ik moest eerst wel wennen aan het mesten, omdat Dowan echt een varken is en die hele stal elke dag weer super vies was. Maar nu weet ik wat de goeie 42
techniek is om zijn stal te mesten en vind ik het eigenlijk wel even rustgevend haha. Ik rij of longeer Dowan altijd vijf dagen in de week en hij heeft meestal twee dagen vrij. Soms heb ik een drukke week en dan heeft Dowan dus een dagje extra vrij. Ik ben elke keer ongeveer twee uurtjes op stal bezig als ik mest, poets en rij. Als ik een keer een buitenritje maak, ben ik een stuk langer bezig. Voor de les mest ik altijd de stal uit, want daarna heb ik daar geen energie meer voor. Na het uitmesten, borstel ik Dowan en maak ik hem klaar voor de les. We rijden samen naar de les toe als die is afgelopen verzorg ik hemen geef ik wat eten als beloning.’’ De verzorging van een paard combineren met een voltijd studie ver weg ‘‘Mijn studie is in Dronten en ik woon en werk zelf in de buurt van Hoofddorp dus er zijn wel eens dagen dat ik weinig tijd heb voor Dowan. Gelukkig kunnen mijn beste vriend en vriendin de verzroging dan overnemen. Zij rijden zelf ook paard en ik weet precies wat ik aan ze heb.’’ Op vakantie ‘‘Als ik op vakantie ben, kijk ik mijn bijrijders heel lief aan of zij in die tijd voor Dowan willen zorgen. Ik betaal natuurlijk zelf voor de stalling en het voer, maar mijn bijrijders zorgen ervoor dat hij genoeg beweging krijgt en gevoerd wordt.’’ Toekomst met Dowan ‘‘In de toekomst wil ik gewoon veel plezier met hem blijven maken. Ik heb niet per se wedstrijd ambities, maar als ik dan toch wedstrijden zou gaan rijden, zou ik liever met hem gaan springen dan dressuur rijden. Hij is spring gefokt en houd dus veel van springen en wordt dan een enthousiaste energiebol. Daardoor vliegen we nu nog een beetje ongecontroleerd het parcours door, maar hier blijven we natuurlijk aan werken. Ook wil ik met hem een trailerlaad cursus gaan doen, want hij vindt de trailer lader nu nog erg eng. Als Dowan zich eenmaal veilig voelt op de trailer kunnen we lekker buitenritjes gaan maken in andere mooie gebieden.’’
‘Hij moet altijd even snuffelen aan hoop paardenpoep, ook aan zijn eigen hoop!’
43
Ilona Schenke
‘Honden maken mijn leven compleet’ Ilona Schenke woont samen met haar vriend Ruud in Nigtevecht. Ze hebben op dit moment drie honden; Fritzie, Pitou en Mambo Jumbo. Ilona heeft een trimsalon en een kleinschalige hondenopvang, waar ze vooral op honden van vrienden, kennissen en mensen uit het dorp past. Ilona doet dit werk al 45 jaar en heeft gelijktijdig met de havo een opleiding tot hondentrimster gedaan. Veel van de klanten die ze toen had, zijn nog steeds klant bij haar, natuurlijk nu met andere honden. Doordat ze in dezelfde omgeving is blijven wonen, eerst in Weesp en nu in Nigtevecht, kent ze haar klanten heel goed en wordt het snel persoonlijk, waardoor ze hen goed kan helpen. Hoe is jouw liefde voor dieren ontstaan? ‘Mijn liefde voor dieren kreeg ik al mee vanuit huis. Ik ben als het ware opgegroeid tussen de dieren. Mijn ouders hadden een vogel-en dierenpark in Apeldoorn en zij verstuurden vogelzaden door heel Nederland. Mijn opa en oma waren ook echte dierenliefhebbers. Zij hadden een kleinschalig dierenpark met veel vogels en mijn opa gaf toen een vogelblad uit genaamd: Vogel vreugd. Helaas is mijn opa op een heel akelige manier door één van zijn eigen dieren gedood. Ze hadden twee beren als welpjes gekregen en er jaren voor gezorgd. Maar op een dag, net voor Pinksteren, toen de beren nogal tekeergingen en mijn opa dat vervelend vond voor de buren, deed hij hun kooi open om wat voer te geven. Een van de beren viel hem gelijk aan heeft hem verscheurd. Een vreselijke tragedie die toen nog in de Telegraaf heeft gestaan. Mijn oma heeft toen nog even alleen af en toe samen met mijn moeder de dierentuin aangehouden, maar daar is ze toch mee gestopt.’ ‘Een oom en een neef van mijn vader hadden een boerderij in Twisk en daar was ik regelmatig te vinden. Ik denk dat ik hierdoor ook paarden en koeien naast honden, erg leuk vind. Tegenwoordig (al wel zon 10 jaar) monster ik ook vier dagen per week koeien bij boeren in de omgeving. Voor koeien monsteren ga ik s ‘avonds en ’s morgens vroeg (vaak al rond vijf uur) naar de boerenbedrijven. Van alle koeien die gemolken worden, neem ik twee keer een scheplepel melk. Deze melk gaat naar het laboratorium en wordt onderzocht op vet, eiwit, ureum, para, tbc en ook drachtcontrole kan onderzocht worden. Elke 4-6 weken ga ik naar boerenbedrijven toe ik kom op verzoek van de boeren en werk voor de CRV’. ‘Zelf heb ik altijd honden gehad. Wanda, een bouvier, was de hond die mijn ouders hadden toen ik klein was. Mijn eerste eigen hondje kreeg ik van mijn oma toen ik bij haar ging logeren, Bambi de dwerg pinscher’.
44
‘Daarna kwam Monto een heerlijke ondeugende dalmatiner een hond waar de hele familie gek op was. Een heel trouw hondje.Echt mijn hond was Nandor, een cocker spaniël die in haar hele leven nog geen meter bij me uit de buurt is geweest. Het was echt ‘me and my shadow’. Met haar heb ik ook gehoorzaamheids diploma’s en wedstrijden gedaan. Na haar dood kregen we een Rottweiler Daisy en een schattig zwart-bruin bastaardje Kewpie. Kewpie ging echt overal mee naar toe. Ik verkoop namelijk ook antieke poppen en ga daarvoor nog steeds veel naar Duitsland en Frankrijk. Kewpie ging altijd mee’. ‘Na haar, wilde ik heel graag een borderterriër. Bij mijn oma uit Apeldoorn, zag ik een tijdschrift De hondenwereld met op de voorkant een borderterriër. Ik was gelijk verliefd en die verliefdheid is gebleven in die 15 jaar dat Googlie bij mij was. Ook zij heeft alle gehoorzaamheids diploma’s gehaald die er te halen waren en alle behendigheidsdiploma’s. Haar absolute specialiteit was: search and recue (het opsporen van verdwenen mensen). Toen Ruud zo’n 10 jaar geleden in mijn leven kwam, nam hij twee honden mee; Jord een Epagneul Breton en Molly (een jack russel terriër). Na het overlijden van Jord hebben wij samen weer een epagneul betron genomen; Pitou. Later is het zusje van Molly er ook nog bij gekomen: Betsy. Fritzie, een Roemeens bastaardje met een scheef pootje en een scheef tandje, kwam hier een keer logeren en ik vond hem zo leuk en pienter dat ik tegen de eigenaar zei: ‘mochten jullie hem een keer wegdoen doen, dan mag hij altijd bij ons komen’. De volgende dag belde hij op of ik meende wat ik had gezegd, want ze wilden hem wegdoen, omdat hij kinderen beet. Natuurlijk meende ik het, alleen Ruud moest nog even overtuigd worden’. ‘Jarenlang hebben we een roedel van vijf honden gehad. Betsy en Googlie zijn 15 jaar geworden en Molly zelfs 16 jaar! Afgelopen zomer zijn ze alle drie overleden. Natuurlijk was dat erg verdrietig, maar aan allemaal heb ik mooie herinneringen’.
45
Hoe ben je op het idee gekomen om trimmster en hondenoppas te worden? ‘Ik hou gewoon ontzettend veel van honden. Honden maken mijn leven compleet. Ik heb dan ook toentertijd besloten de opleiding tot hondentrimster te volgen in Amersfoort. Daar kreeg ik de theorie opleiding en in Amsterdam leerde ik een hond in model te knippen of plukken en welke vachtsoorten er allemaal zijn. Het leuke aan trimmen vind ik dat je de hond weer helemaal mooi en netjes maakt en dat levert vaak een tevreden eigenaar op. Ik vind dit erg leuk om te doen en zie mijn werk dan ook als een grote hobby. Het passen op honden is een beetje vanzelf gegaan. Ik wilde voor mijzelf graag honden hebben en met het werk wat ik doe gaat dat prima. Googlie vond het leuk als er andere waren waar ze mee kon spelen . Dat waren eerst honden van de hondenclub en daarna uit het dorp en later werden ze door dierenartsen hierna toegestuurd. Het werd steeds gezelliger. Ik vind het heerlijk om lekker thuis te werken, dan kan je lekker alles zelf bepalen. Als je voor een ander werkt, heb je vaak weinig tijd voor je eigen hond. Nu kan ik zoveel honden nemen als ik wil en ze alle aandacht geven die ze nodig hebben’. Wat maakt jouw dieren opvang zo speciaal? ‘Bij mij thuis zitten de honden niet hokken/kennels. Ze lopen vrij rond in het hele huis en de tuin. Ze vormen een tijdelijke roedel. Ze draaien mee met mijn eigen dag routine en mijn eigen drie honden. Als honden een nachtje blijven slapen zijn het een soort van mijn ‘logeerhonden’. Vroeger had ik vooral in de zomervakanties veel honden rondlopen, wel 30. Het kon mij niet gek genoeg, maar ik word natuurlijk ook ouder en nu merk ik dat het soms echt te veel wordt en komen er nog maar maximaal 15 honden (inclusief mijn eigen honden). Het is allemaal heel kleinschalig, 46
maar dat zorgt er wel voor dat ik elke hond veel aandacht kan geven en dag en nacht voor ze kan klaar staan. Omdat het ook meestal steeds dezelfde honden zijn ken ik al hun karaktereigenschappen en gekke trekjes. Sommige honden willen bijvoorbeeld alleen eten zonder dat iemand meekijkt. Dan moet ik ervoor zorgen dat alle andere honden naar buiten gaan. Andere honden vinden het fijn om op een bepaald plekje in huis te liggen of om s ’nachts boven in mijn slaapkamer te slapen. Alles kan. In de zomer mogen ze zelf kiezen of ze buiten of binnen willen slapen. Dan liggen er ook allemaal mandjes buiten’.
‘‘Ik zie mijn werk als een grote hobby’’ Wat doe je als honden elkaar niet liggen? ‘Meestal is dat niet het geval. Wel eens hier en daar een grom. Je moet alles continue in de gaten en dat is soms wel intensief. Je ziet het al aan het gedrag, als er iets gebeurt moet je ze op tijd elkaar halen. Je moet opletten welke honden er komen en of ze in de roedel passen. Twee ‘macho reuen’ bij elkaar kan bijvoorbeeld niet. Ze moeten in de roedel passen, want ze moeten ook tegelijk in de auto kunnen. Bange honden zijn dus helaas niet geschikt als het druk is. Zijn er weinig honden dan kan het wel’.
Alle honden lopen de hele dag los, is er wel eens iets misgegaan? ‘Gelukkig niet, maar ik en Ruud zijn dan ook 24/7 aan het opletten. Bij elk geluidje kom ik meteen naar buiten en kijk ik wat er aan de hand is en welke hond vervelend doet. Dat doe ik ook s ‘nachts, bij elk geluidje ga ik eruit dus hele nachten aan een stuk doorslapen zijn er niet bij’. Hoe doe je dat met eten geven? ‘Ik geef de honden op vaste tijden eten. S ’morgens tussen 8 en 9 en 18 tussen 19 in de avond. De tuin is in drie delen verdeeld. Ik kan dus drie honden tegelijk apart te eten geven in de tuin en dan nog één in de trimsalon. Daarna kijk ik of de honden alles netjes hebben opgegeten en dan mag de volgende. Ik let er altijd op of ze wel genoeg eten. Sommige honden geef ik drie keer per dag eten op wens van de eigenaar’. Hoeveel keer per dag laat je de honden uit? Hoe doe je dat met zoveel honden? ‘In totaal worden de honden vijf keer per dag uitgelaten. Om 7 uur, 11, 15, 17 en 23 uur. Ik laat ze samen uit met Ruud en we nemen vier of vijf honden per keer mee. We lopen dan een rondje door de buurt of gaan met de auto naar het Diermerbos, de Gaasperplas of naar een andere locatie’. Welke eigenschappen moet je bezitten om dit werk te kunnen doen? ‘Je moet met dieren kunnen omgaan en durven op te treden als dat nodig is. Het is vermoeiend werk, maar dat valt in het niet bij hetgeen wat ik ervoor terug krijg. Je hebt ook iemand nodig die dezelfde passie heeft als jij, anders gaat dat hem niet worden. Je moet weten dat je elke dag ook de poep van de honden moet opruimen. Soms plast een hond binnen ergens tegen aan en dan volgt meteen de rest. Het is belangrijk dat je dat kan hebben. Voor mij voelt dit als een soort roeping en ik ben heel gelukkig met deze dieren om mij heen’. Wat tips zou je willen meegeven aan mensen die dit ook willen doen? ‘Het is een enig beroep. Wel zou ik je willen aanraden een soort boerderij te nemen in de middle of nowhere. Dan heb je de ruimte en kun je alles doen wat je wilt en dan is het ook niet erg als de honden gaan blaffen. Nu heb ik hele aardige buren, maar soms is dat lastig, als bijvoorbeeld de postbode komt en alle honden denken dat ze moeten blaffen.Ik zou ook zeggen: houd het kleinschalig, anders word je echt knettergek. Houd je rust als het even tegenzit, het zijn dieren en geen dag is hetzelfde. Ieder beest heeft zijn eigen karakter en daar moet je van genieten’.
Ilona met Googlie
MEER PITOU Ras: Epagneul Breton Leeftijd: 9 jaar Gek op: eten Hekel aan: andere jonge honden MEER FRITZIE Ras: Roemeense Bastaard Leeftijd: 4 jaar Gek op: bal en postbodes Hekel aan: mensen die onverwachts de tuin inkomen en die te dicht bij de auto komen MEER MAMBO Ras: Chihuahua Leeftijd: 2,5 jaar Gek op: eten en onder deken liggen en in het zonnetje liggen Hekel aan: als iemand aan de topjes van zijn oren komt
47
48 48
Dolfijnenverzorger Annisa Bego
‘De eerste keer dat je met ze zwemt is heel speciaal’ Wie: Annisa Bego, 24 jaar Afegronde studie: Diergezondheid en Management aan de Aeres Hogeschool Dronten Beroep: Dolfijnenverzorger bij het Dolfinarium Van jongs af aan ‘‘Als klein meisje zei ik altijd al dat ik later met dolfijnen wilde werken en ik ben hier nooit van afgestapt. Ik wist dat het vinden van werk in de dierentuinbranche niet vanzelf ging en dat je hiervoor erg hard je best moest doen en moet laten zien wat je waard bent. Zo heb ik al mijn stages tijdens mijn studie gericht op zeezoogdieren en hiermee heb ik ervaring opgedaan binnen dit vakgebied. Toen ik een onderwerp voor mijn scriptie zocht, hoefde ik dus ook niet lang na te denken. Ik ging kijken of ik deze kon schrijven bij het Dolfinarium en daar ook mijn afstudeerstage kon gaan volgen. Gelukkig kon dit en toen mijn stage was afgelopen kwam er een plekje vrij binnen het Team DolfijnDomijn en werd ik gevraagd of ik deze misschien wilde opvullen.’’
‘Het zijn hele intelligente dieren!’
Mijn werkzaamheden ‘‘De dag begint met het klaarzetten van alle vis voor de hele dag. Elke dolfijn heeft zijn eigen dieet en dus een aantal ponden wat die eet op een dag. Als dit allemaal is gedaan kunnen we beginnen met een sessie. Er zijn verschillende soorten sessies op een dag. De belangrijkste sessie die wij doen op het Dolfinarium is de husbandry. Hierbij trainen wij de dieren om hun staart op onze schoot te leggen waardoor we gecontroleerd bloed kunnen prikken als dit nodig is. Ook kunnen we de lichaamstemperatuur opmeten, echo’s maken enzovoorts. Verder hebben we nog vele andere sessies, zoals:
stuursessies, waterwerksessies, voorstellingen en trainingssessies. Verder moet er gedurende de dag veel schoongemaakt worden, namelijk de emmers, de viskeuken, de koelkast en de omgeving.’’ Wat ik zo leuk vind aan mijn werk ‘‘De leuke kanten aan mijn beroep zijn toch wel het werken met de dieren. Alle dieren hebben hun eigen karakter. Wat me altijd bij blijft is de eerste keer dat ik met de dolfijnen ging zwemmen. Dat was een heel speciaal moment. Het klinkt misschien gek, maar ik heb niet echt iets wat ik niet leuk vind aan mijn werk. Als ik dan toch iets moet opnoemen dan is dat het schoonmaken, maar ik wist natuurlijk dat in dit beroep schoonmaken heel belangrijk is, dus dat vind ik niet erg.’’ Verrijking voor de dieren ‘‘We houden het elke dag afwisselend voor de dieren, zodat ze nooit weten hoe de dag gaat lopen. Hierdoor is het voor hun ook een verrassing wat we gaan doen die dag. Verder krijgen de dieren gedurende de dag verschillende soorten verrijking. De kan fysieke verrijking, mentale verrijking, sensorische verrijking of foerageer verrijking zijn. Belangrijke eigenschappen ‘‘Het werk in de dierentuinbranche ligt niet voor het oprapen. Dit komt mede doordat de mensen die met de dieren werken echt een band met de dieren opbouwen en dus ook niet zo heel snel weg gaan op hun werkplek. Hierdoor komt er niet vaak een plek vrij binnen de branche. Om dit werk te kunnen doen heb je doorzettingsvermogen nodig, Je moet ook sociaal zijn en van aanpakken houden. Het is fysiek een best zwaar beroep. Je tilt veel, loopt veel en bent eigenlijk altijd wel druk bezig.’’
Tips voor mensen die ook in deze brache willen werken - Bouw een netwerk op in de dierentuinbranche (heel vaak weten deze eerder waar een plek vrijkomt dan er een vacature online staat) - Loop stage in de branche en laat je van je beste kant zien. Probeer ervaring op te doen met de dieren waarmee jij graag zou willen werken - Als je iets echt wil ga ervoor!
50
Afbeelding Jan San Miguel
DGMagazine DGMagazine is een uitgave van Communicatiebureau DGM Aeres Hogeschool Dronten REDACTIE
J. Bloemberg, Caitlin Lendi, Thalia Kleinepier en Mei-Li Witsenboer.
VERDER WERKTEN MEE Anouk Hagens, Ilona Schenke, Sophie Rutten, Emilie Rutten, Meike Knook, Babette Holt, EsmĂŠe Oude Luttikhuis, Annisa Bego, Islam El Sayed en Nika Homma.
LOCATIE
Aeres Hogeschool Dronten is van maandag tot vrijdag geopend van 7:30 tot 18:00 uur.
Stel je vraag per e-mail Communicatiebureaudgm. hogeschool.dronten@aeres.nl
COVER
Foto mens en hond: Laura Stanley.
VORMGEVING Mei-Li Witsenboer
ADRES
Aeres Hogeschool Dronten De Drieslag 4 8251 JZ Dronten T: 088 020 6000
ONLINE
Op de facebook pagina van het DGMcommunicatiebureau vind je veel actuele informatie
VRAGEN AAN DE READACTIE
Heb je opmerkingen, vragen of suggesties?
ADVERTEREN IN HET DGMAGAZINE?
Mail naar: Communicatiebureaudgm.hogeschool.dronten@aeres.nl voor de mogelijkheden.
Icons made by Freepik from www.flaticon.com
Beweringen en meningen, geuit in artikelen, zijn die van de benoemde personen en niet (nood-zakelijkerwijs) die van de auteurs en/of Aeres Hogeschool Dronten. Zowel de auteurs als de Aeres Hogeschool Dronten kunnen op geen enkele manier verantwoordelijk worden gehouden voor de inhoud hiervan en zijn niet aansprakelijk voor enigerlei directe of indirecte schade die mogelijk voortvloeit uit de betreffende uitingen.Ondanks de constante zorg en aandacht die wij besteden aan de samenstelling van deze site en de daarin opgenomen gegevens, kunnen de auteurs en Aeres Hogeschool Dronten niet instaan voor de volledigheid, juistheid of voortdurende actualiteit van de gegevens en de inhoud van de site. 51