1
12 - 27 december 2017 MET WORD, EXCEL, OUTLOOK
Slechts
€
Automatische december-mails
3,50 ZO GAAT DAT
Harde schijf vervangen
(En zo plaatst u ’n tweede)
De beste antivirus
Be taald of g ratis! de boeven
Blijf de baas NETFLIX KIJKEN?
MULTICOMMANDER
Veelzijdige Verkenner
Uw eigen winter-pc id, cursors
Beeld, gelu
LEKKER BABBELEN
De perfecte streamers!
Alternatieve chat-apps
Voor u getest:
Google Wifi, Wiko Wim, Apple Watch
MULTI
AWARD WINNING HIFI SYSTEEM
HAVE YOU EVER BEEN TOUCHED BY SOUND?
24 BIT HI-RES MUZIEK. IN IEDERE KAMER. DRAADLOOS.
Distributie: DALI Benelux B.V.
info@dalibenelux.com
www.bluesound.com
Inhoud
Inhoud Harde schijf vervangen
19
Te weinig opslagruimte of een trage pc? Hoog tijd om uw harde schijf te vervangen! Wij helpen u op weg.
36
Deze editie
10 Digitale feestpost Dankzij Office zo gepiept 14 In winterse sferen Windows in de feeststemming 19 Voorkomen is beter ... De beste antivirussoftware (betaald én gratis!) 26 Netflix voor ons allemaal Streamen met de riemen die je hebt 30 Babbeltrucs Tien alternatieve chat-apps
34
De beste antivirus Een surftrip over internet is niet altijd zonder gevaren. Degelijke (betaald óf gratis) antivirussoftware is dan ook essentieel.
Netflix kijken? Dit zijn de perfecte streamers! Maak de borst maar nat voor een kerstvakantie vol slapeloze nachten en bingewatching.
Workshops 48 Check uw privacy Wat weet Apple allemaal van u — en wat mág het weten? 52 Op verkenningstocht Multicommander: alternatief voor Windows Verkenner
36 De vijf van schijf Vijf pagina's die u helpen om uw harde schijf te vervangen 48 Wat weet uw iPhone over u? ... of uw Mac, iPad, enzovoort. Kortom: Apple & uw privacy! 52 Navigatie voor gevorderden Voor als Windows Verkenner u niet genoeg te bieden heeft Word abonnee Kies zelf het abonnement dat 't beste bij u past via Blijf www.computeridee.nl/ de baas abonneren Uw eigen wi 1
26
€
MET WORD,
DAT
Harde sch vervangenijf
(En zo plaat
irus
Automatische december-mails Zet Office aan het werk om vrienden en familie van een persoonlijke kerst- of nieuwjaarsgroet te voorzien.
G
oed nieuws. Terwijl zo'n beetje alles om ons heen duurder wordt, gaat de prijs van Computer Idee het komende jaar niet omhoog. U kunt dus weer een heel jaar genieten van alle workshops, tips, trucs, reviews, nieuwtjes enzovoort zonder dat het u een cent meer kost. Altijd prettig, zoiets. Gemengde gevoelens heb ik deze keer ook. Annemarie, al heel lang de pijler van Computer Idee op de eindredactie, gaat binnen onze uitgeverij een andere functie vervullen. Ze was na al computeridee.nl
r 2017
EXCEL, OUTLOOK
Automatisch december-m e ails
ZO GAAT
De beste antiv
Gemengd
12 - 27 decembe
3,50
Slechts
die jaren toe aan een nieuwe uitdaging en greep een kans die voorbijkwam met beide handen aan. Hartstikke leuk voor haar, natuurlijk, maar Computer Idee — en ik — zal haar missen. Creatief, punctueel, gedreven, warm: ze is het allemaal. Gelukkig hebben we binnen het bedrijf een heel eindredactie-team dat Computer Idee ook goed kent en waarmee we het gemis dus kunnen opvangen. Fijn! Ondertussen hebben we ook weer ons uiterste best gedaan om voor u een topeditie
NETFLIX
st u ’n twee
KIJKEN?
MULTICOM
De perfecte streamer s!
Voor u get
MANDER
Veelzijdige Verkenner LEKKER
nte
r-pc Beeld, geluid, cursors
BABBELEN
Alternati chat-app eve s
est: Goo 1 gle Wifi, Wik o Wim, App | 23 | 2017
10
te maken van het leukste computer- en techblad van Nederland. Eigen cursors en geluiden maken, gepersonaliseerde mails sturen via Office, antivirus, chatapps … Afijn, kijk zelf maar. Veel plezier.
Dick van de Schraaf, Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
de)
Betaald of gratis! de boeven
le Watch
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Ontwikkelingen, trends en nieuwe producten 29 Gespot in de Garage Experimenteren met Microsoft 4 1 Tips & Trucs Handige slimmigheden 44 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 56 Voor Nop De leukste gratis software 60 FAQman Problemen opgelost 64 Apps & Downs Opvallende educatieve apps 65 Uitsmijter Anoniem betalen 66 Abonneeservice/Colofon Plus: volgend nummer
| 1 | 2018
3
Persoonlijke in een handomdraai
Stel, u wilt een digitale kerstgroet of uitnodiging voor een nieuwjaarsreceptie sturen aan heel veel mensen tegelijk. Moet u dan elke mail apart opstellen? Nee: door het slim inzetten van Excel, Word en Outlook krijgt iedereen heel persoonlijke post, zónder dat het u uren kost! Tekst Wim de Groot
O
m te beginnen maakt u in Excel een lijst met voor- en achternamen en uiteraard de e-mailadressen (afbeelding 1), met kolomkoppen. We gaan er eerst even van uit dat u iedereen met de voornaam aanspreekt. Verderop leest u hoe u onderscheid maakt tussen ‘Beste’ en ‘Geachte’. Onthoud even de naam van het tabblad (onder in beeld), sla het Excel-bestand op en sluit het.
1
Dit algemene bericht gaat u als een hoogst persoonlijke uitnodiging rondsturen.
Vanuit Word stuurt u het hele proces aan. Daarin kunt u met Afdruk samenvoegen persoonlijk gemaakte brieven maken en adresetiketten samenstellen (een uitgewerkt stappenplan daarvoor vindt u op www. exceltekstenuitleg.nl/adresetiketten). In dit artikel gaat u met Afdruk samenvoegen persoonlijk gemaakte e-mails verzenden. Als voorbeeld sturen we een uitnodiging voor een nieuwjaarsborrel. U stelt het bericht op in Word en typt voorlopig ‘xxx’ op de plaats waar de voornaam moet komen (afbeelding 2). Zet Outlook alvast aan, want dat gaat de e-mails versturen. Het is erg leuk om straks alle e-mails te zien langskomen in de map Verzonden items.
Namenlijst koppelen U maakt in Excel een lijst met voor- en achternamen en e-mailadressen.
Hetzelfde bericht rondsturen Hoeft er geen persoonlijke aanhef boven de mail? Dan kunt u snel hetzelfde bericht naar veel mensen sturen op deze manier: hebt u de e-mailadressen in Excel, selecteer dan de hele serie en kies Kopiëren (of druk op Ctrl+C). Maak een nieuw bericht aan in Outlook. Het staat wel zo netjes als de geadresseerden elkaars naam niet zien, dus u kiest voor Opties en BCC weergeven. Klik in het vak BCC en plak daar de gekopieerde adressen (druk op Ctrl+V). U ziet de adressen eerst onder elkaar, maar even later zet Outlook ze naast elkaar met een puntkomma ertussen. Zet bij Aan uw eigen adres. Zo stuurt u aan iedereen hetzelfde bericht.
10
| 1 | 2018
2
Ga naar het bericht in Word. Klik op de tab Verzendlijsten, klik op Afdruk samenvoegen starten en klik op Stapsgewijze wizard Afdruk samenvoegen (onder in dat menu). Rechts in beeld gaat een taakvenster open: daarin ziet u onderaan in welke stap u bent. U kunt altijd terug naar een vorige stap.
STAP 1 Kies voor E-mailberichten. Klik op Volgende: Begindocument. STAP 2 Kies Het huidige document gebruiken. Klik op Volgende: adressen selecteren. STAP 3 Een bestaande lijst gebruiken is al geselecteerd, dat laat u zo. Klik op Bladeren, navigeer op
uw harde schijf naar uw namenlijst in Excel en klik op Openen; er verschijnt een venster Tabel selecteren. Kies daarin het juiste tabblad (waarvan u de naam had onthouden). Er verschijnt een venster met de namenlijst, klik op OK. Klik op Volgende: Een e-mail schrijven (ook al klinkt dat niet logisch, want u hebt het bericht al in Word geschreven).
STAP 4 Hier gaat u een veld in het bericht plaatsen, dat gekoppeld
Meesterlijk mailen
post
4
3
Klik op deze knop en u ziet de volgende naam voorbijkomen.
Waar de voornaam komt, wordt een veld ingevoegd.
gaat worden aan de namenlijst. Zet de cursor op de plaats waar de voornaam moet komen en verwijder de ‘xxx’. Klik op Meer items. Het venster Samenvoegveld invoegen verschijnt: daarin ziet u de kopjes van uw namenlijst in Excel terug. Klik op Voornaam en klik op Invoegen. In het bericht verschijnt <<Voornaam>>. In dit veld komt straks iedere individuele voornaam. Klik op Sluiten en klik op Volgende: E-mailvoorbeeld (afbeelding 3).
STAP 5 Hier ziet u een voorbeeld: in het bericht is na ‘Beste’ de eerste naam ingevuld. Door op de pijltjes te klikken, kunt u de voorbeelden met de volgende namen bekijken (afbeelding 4). Klik op Volgende: Samenvoeging voltooien.
computeridee.nl
Berichten versturen Zorg dat Outlook aan staat en schakel weer over naar Word.
STAP 6 Klik nu onder Samenvoeging voltooien op Elektronische post, het venster Samenvoegen per e-mail verschijnt. Laat bovenaan bij Aan de keuze op email staan. Vul bij Onderwerpregel het onderwerp van uw e-mail in, bijvoorbeeld: Uitnodiging nieuwjaarsborrel; dit onderwerp krijgt iedereen te zien.
Niet voor de massa
In het venster Samenvoegen per e-mail kiest u deze opties.
Laat de optie E-mailindeling op HTML staan en laat de optie onder Records verzenden staan op Alles (afbeelding 5). Klik op OK en dan gebeurt het wonder: uw ene bericht wordt steeds van een andere naam voorzien en aan iedereen als persoonlijke e-mail verzonden. Als u overschakelt naar
5
| 1 | 2018
11
r e e m n e n e id lu e g , Uw eigen cursors Kerstmis en oud en nieuw staan voor de deur … Magische tijden, dus waarom zou u Windows niet ook een feestelijk tintje geven? Wat dacht u van fraaie winterlandschappen als achtergrond, een kerstmuts als aanwijzer en een Jingle Bells-deuntje wanneer Windows ons iets te verkondigen heeft? We brengen Windows 10 helemaal in kerstsfeer!
Pictogrammen Programmapictogrammen Waarom zou u de pictogrammen van uw veelgebruikte applicaties tijdelijk niet ook in uw kerstoutfit betrekken? Straks tonen we u hoe u uw eigen pictogrammen ontwerpt, maar we gaan er nu even van uit dat u een geschikt pictogram op internet hebt gevonden. U vindt die bijvoorbeeld
op een site als www.flaticon.com, waar zoektermen als christmas, new year of winter u meteen op het spoor van vele honderden pictogrammen brengen. Na een gratis registratie en aanmelding kunt u trouwens een compleet ‘pack’ van verwante iconen downloaden, waarna u het gedownloade zip-archief uitpakt. Open hier
Tekst Toon van Daele
D
e kans is groot dat uw Windows 10 er nog vrijwel hetzelfde uitziet als op het moment dat u het installeerde. Hooguit hebt u de achtergrond van uw bureaublad of het startscherm aangepast. Daar is natuurlijk niks mis mee, maar het is best weleens leuk om de magie van kerst en nieuwjaar tot in Windows te laten doordringen. Naderhand keert u dan gewoon terug naar het klassieke scenario – of u hebt de smaak te pakken gekregen en kijkt alweer uit naar een thema voor Valentijnsdag of Pasen! In deze workshop laten we zien hoe u de achtergrond, pictogrammen, cursors en geluiden aanpast.
Achtergrond
aanmeldt, kunt u die thema’s meteen downloaden en installeren. Of u surft – ook als u geen Microsoft-account heeft – naar https://support.microsoft. com/nl-nl/help/13992, waar u in de rubriek Feestdagen & seizoenen onder meer de thema’s Kerstlichtjes, Sneeuwpoppen, Sneeuwpanorama, Sneeuwnacht en Winterse webben aantreft. Downloaden, dubbelklikken en klaar bent u. Zo’n thema kan de achtergrond en kleuren aanpassen, maar soms ook de cursor en zelfs systeemgeluiden.
Windows-thema Hebt u weinig tijd maar wilt u Windows 10 toch een feestelijke (winter) tint meegeven, dan kunt u handig gebruikmaken van kant-en-klare thema’s. Rechtsklik op een lege plek van het bureaublad van Windows en kies Aan persoonlijke voorkeur aanpassen. Open de rubriek Thema’s en klik op Meer thema’s in de Store downloaden. In het zoekvenster tikt u bijvoorbeeld christmas of winter in, waarna u al meteen uit ontzettend veel thema’s kunt kiezen. U vindt hier bijvoorbeeld thema’s als Czech Winter en Winter Garden. Als u zich met uw Microsoft-account
14
| 1 | 2018
U downloadt en gebruikt zó een set kerst-pictogrammen voor uw programma’s.
Met een paar muisklikken ziet uw Windows er al meteen wat meer winters uit.
Aanmeldings- en vergrendelingsscherm Ook het vergrendelingsscherm van Windows kunt u gemakkelijk een
Kerstsferen
Eigen pictogrammen
de submap png en selecteer de pictogrammen die u wilt gebruiken. Versleep uw selectie vervolgens naar het kader op www.convertico.com, waarna u die via een druk op de pijl als ico-bestanden kunt downloaden. Om het pictogram van een bepaalde applicatie aan te passen, klikt u de bijhorende snelkoppeling met de
rechtermuisknop aan en kiest u Eigenschappen. Open daarna het Eigenschappen tabblad Snelkoppeling en druk op de knop Ander pictogram. Verwijs naar een ico-bestand en bevestig OK. Om het pictogram ook aan met OK uw Windows-taakbalk vast te pinnen, klikt u de snelkoppeling nogmaals met de rechtermuisknop aan en kiest vastmaken. Een tip: u Aan taakbalk vastmaken houd het voor uzelf wel duidelijk welk pictogram bij welk programma hoort!
winterse beurt geven. Open opnieuw Aan persoonlijke voorkeur aanpassen en kies deze keer de rubriek Vergrendelingsscherm. Kies bij Achtergrond of u een Diavoorstelling dan wel een Afbeelding wenst, waarna u aangeeft welke afbeelding of map Windows als invoer moet gebruiken. Helemaal onderaan vindt u de optie Achtergrondafbeelding van vergrendelingsscherm weergeven op het aanmeldingsscherm. Op het moment dat wij dit schreven zat er een bug in de Herfst Makers Update van Windows, waardoor deze optie niet betrouwbaar werkt. Toch maar even proberen, want wellicht heeft Microsoft deze bug inmiddels verholpen op het moment dat u dit leest.
computeridee.nl
Ontwerp uw eigen icoon of bewerk een bestaand ontwerp op een creatieve manier.
Ook het vergrendelingsen aanmeldscherm brengen u al snel in winterse sferen.
Om eigen pictogrammen te ontwerpen kunt u weliswaar van een online converter als Convertico gebruikmaken (zie stap 3), maar een gespecialiseerde desktopapplicatie als Greenfish Icon Editor Pro (GFIE) biedt meer mogelijkheden. U vindt de tool op http://greenfishsoftware.org/gfie. php als installer of portable versie. Zodra u de tool opstart, kiest u in het menu File de optie New graphic. Bij Custom size kunt u zelf het formaat bepalen, 48 x 48 (medium) is alvast een formaat. Bevestig met OK. Aan de linkerkant komt nu een bescheiden gereedschapskist tevoorschijn, waarmee u aan de slag kunt voor het ontwerp van uw pictogram. U hoeft niet vanuit het niets te starten: via File, Open in GFIE laadt u een bestaand ontwerp in, dat u vervolgens zelf kunt aanpassen. De kans is groot dat uw ontwerp een achtergrond heeft die u liever verwijderd ziet. Dan gaat u als volgt te werk. Klik in het paneel Color Picker (rechts) op Foreground color en klik vervolgens het pictogram Transparant aan. Daarna selecteert u in de gereedschapskist de optie Fill Bucket en klikt u alle achtergrondgebieden aan die u transparant wilt maken. Het resultaat kunt u tussentijds bekijken via het vergrootglasicoon, boven het canvas: uw ontwerp verschijnt dan in de vorm van een heuse cursor. Mocht u inderdaad van plan zijn uw ontwerp niet alleen als pictogram, maar ook als cursor te bewaren, let er dan wel op nog een â&#x20AC;&#x2DC;klik-puntâ&#x20AC;&#x2122; toe te voegen. Dat doet u via het Hot Spot-gereedschap. Bewaar uw creatie via File, Save as. Bij Opslaan als kiest u dan bijvoorbeeld Icon Files (*.ico). Hiervoor hebben we u al uitgelegd hoe u dit pictogram in Windows kunt inzetten.
| 1 | 2018
15
HET COMPLETE JAAROVERZICHT VAN
OP ÉÉN DVD ALLE EDITIES VAN 2017 VOOR
SLECHTS
€49,95
BESTEL NU!
RESHIFTSTORE.NL/JAARGANG
Beveiliging
10x betaalde antivirus Een solide antivirusprogramma is nog altijd een absolute must. Cybercriminelen straffen een rammelende beveiliging namelijk genadeloos af, met alle gevolgen van dien. Kortom, genoeg reden om tien – betaalde – antivirusprogramma’s eens goed te bekijken, óók op het gebied van extra’s. Tekst Maikel Dijkhuizen
Z
? w u ie n l a a m e ll a r Wat is e BullGuard Premium Protection
Opvallend is dat BullGuard de computer nog tijdens de installatie scant op bedreigingen en de nieuwste virusdefinities ophaalt. Deze klusjes hoeft u dus niet meteen uit te voeren. Het hoofdvenster bevat nogal veel onderdelen, dus het is even wennen aan de ietwat drukke gebruikersomgeving. Naast gebruikelijke onderdelen als een scanmodule, firewall, ouderlijk toezicht-functie en spamfilter heeft BullGuard enkele opmerkelijke opties in huis. Zo controleert de Thuisnetwerk-scanner de beveiliging van het netwerk en legt het eventuele zwakheden bloot. Verder is er een back-upmodule geïntegreerd, maar jammer genoeg biedt de softwarefabrikant geen eigen cloudopslag. Helaas ontbreken een spamfilter en wachtwoordmanager eveneens. Vergeleken met andere antivirussoftware is BullGuard wat aan de dure kant, al kunt u met dit pakket wel tien apparaten beveiligen. Jaarprijs: € 89,95 voor tien apparaten - www.bullguard.com
oals u verderop in dit nummer kunt lezen, valt er op het gebied van gratis antivirussoftware genoeg te kiezen. Toch is een betaald pakket het overwegen waard. Wie bereid is om jaarlijks ergens tussen de vijftig en negentig euro te investeren, geniet van allerlei slimme extra functies. Zo synchroniseert u wachtwoorden tussen meerdere systemen, maakt u (online) back-ups, houdt u de digitale uitspattingen van uw (klein)kinderen in de gaten en vernietigt u bestanden definitief. Uiteraard doen de besproken pakketten ook waarvoor ze oorspronkelijk zijn bedoeld, namelijk uw computer behoeden voor online bedreigingen. De getoonde prijs bij elk pakket is het introductietarief voor het eerste jaar.
Bitdefender Total Security Multi-Device 2018 Zoals de naam al doet vermoeden, is dit pakket geschikt om meerdere apparaten te beveiligen. Dit pakket werkt namelijk onder Windows, macOS, iOS en Android, al geldt dat voor de meeste antivirussoftware in dit overzicht. Een belangrijk speerpunt is de bescherming tegen zogeheten ransomware. Met de functie Safe Files zijn persoonlijke data ongevoelig voor versleuteling, zodat cybercriminelen deze bestanden niet kunnen gijzelen. Verder herkent het programma verdachte activiteiten, waarna het indien nodig direct maatregelen neemt. Nieuw is de webcambeveiliging, waarbij Bitdefender een seintje geeft zodra toepassingen toegang willen tot dit onderdeel. Pluspunten zijn de aanwezigheid van ouderlijk toezicht, een bestandsvernietiger en een beveiligde browser voor betalingen. Tot slot is het fijn dat Bitdefender gebruikers niet lastigvalt met allerlei meldingen, want in de Autopilot-modus neemt de software zelfstandig alle beslissingen. Jaarprijs: € 52,49 voor vijf apparaten - www.bitdefender.nl
computeridee.nl
Vanuit het hoofdvenster kunt u alle onderdelen rechtstreeks bereiken.
Activeer de Autopilot-modus in het hoofdvenster en ontvang geen opdringerige meldingen.
| 1 | 2018
19
De perfecte Net W elke past bi j u?
Netflix doet het op praktisch ieder audiovisueel internetapparaat. Handig, maar tegelijkertijd ook een valkuil. Het maakt voor de video- en geluidskwaliteit namelijk nogal een verschil hóe u naar Netflix kijkt, om over de talloze aansluitopties nog maar te zwijgen. Arm of rijk, voor iedereen bestaat de perfecte Netflix-streamer. Tekst Maikel Dijkhuizen
I
n de vorige editie van Computer Idee passeerden allerlei nuttige Netflix-tips de revue. Het ging hierbij vooral om de streaming-videodienst zelf en niet zozeer over de hardware waarmee u naar topseries als Narcos en adembenemende films kijkt. Het maakt namelijk nogal een verschil of u Netflix via een app op een splinternieuwe smart-tv opent of dat u hiervoor een (spot)goedkope Androidbox gebruikt. We bespreken daarom verschillende Netflix-streamers die u op de televisie kunt aansluiten. Hierbij zetten we alle plus- en minpunten op een rij.
1 Heeft uw smart-tv een hdmi-arcingang? Het geluid van de Netflix-app stuurt u via dan terug naar de receiver.
2
Beste optie: smart-tv
Over het beste apparaat waarop u Netflix kunt afspelen, kunnen we kort zijn. Dat is namelijk de smart-tv. De reden hiervoor is simpel. Omdat zowel de streamer als het scherm in hetzelfde apparaat zijn ingebouwd, hebt u niet te maken met de beperkingen van kabels en aansluitingen. De beelden komen rechtstreeks via een internetkabel op de smart-tv binnen en verschijnen op het scherm in de best beschikbare kwaliteit. Bij een ultra-hd-televisie in combinatie met een Netflix Premium-abonnement bedraagt de resolutie 3840 × 2160 pixels. Voorwaarde is wel dat de betreffende serie of film deze resolutie ondersteunt. Meestal moet u eerst een gratis app downloaden en installeren vanuit het applicatiecentrum van de smart-tv. Bedenk verder hoe u geluid wilt afspelen. De blikkerige speakertjes van een smart-tv laat u het best links liggen. Sluit liever een receiver met een surround-speakerset aan, zodat u naar dolbydigital-geluid kunt luisteren. U gebruikt hiervoor een hdmi-kabel, al is het hiervoor wel een voorwaarde dat de recei-
ver en de smart-tv de techniek arc ondersteunen (afbeelding 1). Deze afkorting staat voor ‘audio return channel’ en maakt het mogelijk om geluid tegen de richting in over een hdmi-kabel naar de geluidsinstallatie terug te sturen. Ondersteunt de smart-tv en/of receiver geen arc? Verbind de beeldbuis dan via een andere geluidsuitgang met de receiver. Een goed alternatief is bijvoorbeeld een optische s/pdif-uitgang, aangezien u hiermee ook naar dolby-digital-geluid kunt luisteren (afbeelding 2).
‘Oude’ smart-tv
Geen hdmiarc? Gebruik dan bij voorkeur de optische s/pdif-uitgang.
26
| 1 | 2018
Smart-tv’s zijn alweer enige tijd op de markt. Bezitters van een toestel uit de eerste generatie krijgen steeds vaker te kampen met apps die zomaar verdwijnen of niet meer werken. Het is dus heel goed mogelijk dat Netflix op den duur niet meer functioneert op uw toestel. Soms helpt het om de nieuwste systeemupdate (firmware) te downloaden of de Netflix-app opnieuw te installeren, al biedt dat helaas lang niet altijd de gewenste oplossing. Frustrerend, maar gelukkig bestaat er voldoende aanvullende apparatuur om de wereldberoemde streaming-videodienst in goede kwaliteit te kunnen blijven ontvangen.
Kijk eens!
flix-streamer 3 3). Dolby-digital-geluid stuurt u via de televisie terug naar de receiver of u sluit dit Google-apparaatje rechtstreeks op de hdmi-ingang van het audioapparaat aan. Bij laatstgenoemde optie stuurt de receiver de Netflix-beelden door naar de televisie en verzendt een geluidssignaal naar de aangesloten speakers. Hoewel de Chromecast een prijsvriendelijke oplossing is, zijn er ook nadelen. Een wifi-signaal is gevoelig voor storingen, bijvoorbeeld vanwege radiogolven die huishoudelijke apparaten en naburige netwerken uitstralen. De kans op haperingen is dan ook groter dan bij een bekabelde verbinding. Verder geeft de Chromecast alleen full-hd-beelden door. Hebt u een ultra-hd-televisie, dan kunt u dus beter een andere oplossing overwegen.
Betaalbaar & ultra-hd: Google Chromecast Ultra
Goedkoopste oplossing: Google Chromecast Wie een goedkope oplossing zoekt om Netflix op een televisie te ontvangen, kan niet om de Google Chromecast heen. Dit product ligt voor 39 euro in de winkelschappen. De enige voorwaarde is dat uw televisie of receiver een hdmi-ingang heeft. Hierop sluit u de Chromecast aan, waarna dit compacte apparaatje Netflix-streams ophaalt via het wifi-netwerk. Voor de stroomvoorziening sluit u de meegeleverde usb-kabel aan op een usb-poort of losse voedingsadapter. De configuratie verloopt via de Google Homeapp op een mobiel toestel. Deze app is beschikbaar voor Android-toestellen, iPhones en iPads. Nadat de Chromecast op het wifi-netwerk is aangemeld, opent u de Netflix-app op uw mobiele toestel. U geeft hierop aan dat u de Netflix-stream via de Chromecast wilt bekijken (afbeelding computeridee.nl
Alles wat de reguliere Chromecast niet heeft, heeft de Chromecast Ultra wel! In de stroomadapter zit namelijk een netwerkaansluiting verwerkt 4). Handig, want zo (afbeelding 4) omzeilt u de beperkingen van een wifi-netwerk en beschikt u over meer bandbreedte. Verder ondersteunt de Ultra-versie de weergave van ultra-hd-beelden. Als uw televisie een resolutie van 3840 Ă&#x2014; 2160 pixels
4
Geef in de Netflixapp aan dat u de videostream met een Chromecast wilt ophalen.
Gebruik de ethernetaansluiting van de Chromecast Ultra-adapter om Netflix-series in de hoogste resolutie af te spelen.
accepteert, kunt u dus haarscherpe videoâ&#x20AC;&#x2122;s streamen. Een leuk extraatje is dat dit apparaatje compatibel is met de hdr-formaten dolby vision en hdr10. Kort gezegd betekent dat een hoger contrast en meer kleurbereik. Hoewel de Chromecast Ultra met 79 euro ruim twee keer zoveel kost als een regulier exemplaar, valt de prijs vergeleken met andere ultra-hdstreamers nog alleszins mee. Kortom, een aanrader voor bezitters van een Netflix Premium-abonnement.
Niet doen: Androidbox Veel fabrikanten zetten een gekunstelde versie van Android op hun mediaspelers, ook wel Androidboxen genoemd. Voor enkele tientjes schaft u ze bijvoorbeeld op eBay of Marktplaats aan. Daarnaast bestaan er ook genoeg specifieke webwinkels die ze verkopen en u treft ze soms in de winkelschappen van de bekende elektronicaketens. Twee bekende merken die Android-gebaseerde mediaspelers ontwikkelen zijn Minix en Venz. Omdat Netflix voor het mobiele besturingssysteem Android een eigen app beheert, opent u de Amerikaanse streaming-videodienst met een Androidbox simpel op uw televisie. Helaas kleeft hier wel een belangrijk nadeel aan. | 1 | 2018
27
EenTunieuwe schijf, ik u r b e g n e p o o k n a a ssen Uw oude harde schijf is te klein of te traag – tijd voor een nieuwe, of voor een ssd. Met de juiste voorbereiding is het in gebruik nemen van zo’n nieuwe schijf zo gebeurd. En die voorbereiding begint hier, met dit artikel! Tekst Toon van Daele
I
n dit artikel bespreken we twee scenario’s: u wilt uw harde schijf inruilen voor een grotere harde schijf of een snellere ssd, of u wilt een extra schijf plaatsen naast uw bestaande exemplaar. Dit laatste scenario zal dan vooral van toepassing zijn op een desktop-pc.
Vervangen
W
e focussen ons eerst op het vervangscenario. Wat u precies te doen staat wanneer u uw harde schijf door een groter exemplaar of door een ssd gaat vervangen, hangt af van een paar factoren. Zo is het bij een laptop doorgaans wat lastiger om de (fysieke) vervanging uit te voeren; alles zit namelijk veel compacter in elkaar dan bij een desktop-pc. De vraag is verder wat u met uw huidige Windows-installatie wilt doen. Het eenvoudigste en ‘zuiverste’ scenario is wanneer u op uw nieuwe schijf een nieuwe, schone installatie wilt uitvoeren. Dan hoeft u er alleen voor te zorgen dat u uw belangrijke data eerst veilig op een extern medium zet, zoals een usb-stick of -schijf, waarna u die bestanden eenvoudigweg naar de nieuwe schijf kopieert.
Systeemmigratie Het wordt al iets gecompliceerder als u de complete inhoud van uw oude schijf naar de nieuwe schijf wilt migreren: dus inclusief data, programma’s en Windows. U kunt dan in principe twee dingen doen: de schijf klonen, of een schijfkopiebestand maken (bijvoorbeeld naar een exter-
36
| 1 | 2018
Er bestaan ook ‘combo-adapters’, van usb-naar-sataen-(het oudere)-ide.
ne usb-schijf), waarna u die schijfkopie met behulp van een live medium (zoals een usb-stick of eventueel cd/ dvd) op uw nieuw geprepareerde schijf zet. Wanneer u de schijf wilt klonen, dan moeten zowel uw oude als de nieuwe schijf gelijktijdig aan uw systeem hangen. Bij een desktop-pc is dat niet zo moeilijk (zie ook verder), bij een laptop hebt u twee mogelijkheden. Ofwel u haalt de harde schijf uit het toestel en hangt die tijdelijk aan een desktop-pc samen met de nieuwe schijf. Ofwel u koopt een usb-naar-sata-adapter (vanaf circa 10 euro) waarmee u de ssd tijdelijk als een externe schijf aan uw laptop hangt (afbeelding 1). Er bestaat gelukkig wel degelijke en gratis software waarmee u zo’n migratie zonder veel moeite kunt uitvoeren, zoals Macrium Reflect Free (www.macrium.com/reflectfree) en EaseUS Todo Backup (www.tiny.cc/ todobackup) (afbeelding 2). Op onze site kunt u terecht voor een aparte workshop over Macrium Reflect, via de verkorte link www.tiny.cc/reflect komt u daar het snelst.
Vervangen desktop Het eerste scenario dat we behandelen is het vervangen van de harde schijf van een desktop-pc. Dat is de makkelijkste situatie. Hoe haalt u de oude harde schijf eruit en hoe vervangt u die door het nieuwe exemplaar? Sluit de stroomtoevoer naar de pc af en raak een geaard metalen voorwerp aan. Vervolgens verwijdert u het zijpaneel. Meestal volstaat het om twee schroefjes achteraan los te draaien en vaak hebt u daar zelfs geen schroevendraaier voor nodig. U kunt nu de harde schijf losschroeven van de behuizing. Mogelijk zit die met vier schroeven vast en vooral bij wat
3
Een data- en stroomconnector voor een sata-harde schijf.
1
De gratis versie van EaseUS Todo Backup voldoet prima voor migratieen kloonoperaties.
2
oudere behuizingen kan het gebeuren dat u daarvoor beide zijpanelen moet verwijderen. U zult merken dat uw harde schijf met twee kabels is verbonden: de stroomtoevoer en een smalle, platte sata-kabel voor de gegevensoverdracht 3). Beide kabels maakt u (afbeelding 3) los van de harde schijf; wellicht dient u hiervoor de sata-connector eerst wat in te duwen. Let op dat u bij het uittrekken van de kabels geen andere kabels of componenten losmaakt of beschadigt! U kunt uw nieuwe schijf nu met dezelfde connectoren verbinden. Let hierbij wel op de kleine uitsparing aan de zijkant van de connectoren: wanneer een connector niet past, dan moet u die wellicht 180 graden draaien. Gaat het om een harde schijf, dan
Hdd én ssd
en dan? schroeft u die op dezelfde manier ook weer vast. Bij een ssd wordt vaak een inbouw-setje geleverd om hem op de plek van een harde schijf te plaatsen. Hoewel hij geen bewegende onderdelen bevat, laat u hem liever niet los in de behuizing (afbeelding 4).
4
U kunt een ssd beter inbouwen dan los in uw systeemkast hangen.
Is het uw bedoeling uw oude schijf naar de nieuwe te klonen (zie ‘Systeemmigratie’), dan bevestigt u uw nieuwe exemplaar op een extra, soortgelijke stroom- en sata-kabel. Na het kloonproces verwisselt u dan gewoon beide sata-aansluitingen.
Vervangen laptop Over naar het laptop-scenario. Hoe u precies de harde schijf van uw laptop verwijdert, hangt af van het model van die laptop. U zult in elk geval minstens een schroefje moeten verwijderen. Het kan zijn dat er een garantiesticker op zo’n schroef geplakt is (afbeelding 5). In dat geval zit er weinig anders op dan die sticker te scheuren, wat inhoudt dat u in principe geen aanspraak meer op de garantie kunt maken. In principe, want tenzij u tijdens de vervanging zelf schade berokkent, blijft de garantie doorgaans wel geldig. Eventueel contacteert u hiervoor eerst uw leverancier of producent. Op www. tiny.cc/forummsi vindt u bijvoorbeeld een reactie van de klantenservice van MSI. U kunt nu de bodemplaat verwijderen en de harde schijf losmaken. computeridee.nl
Afhankelijk van het model moet u hiervoor ook weer meerdere schroefjes losmaken, gewoonlijk met een kleine kruiskopschroevendraaier. Vaak is de schijf ook bevestigd via een klik- of schuifsysteem. Wellicht moet u dit systeem dan voorzichtig wat optillen om de schijf er daadwerkelijk uit te kunnen halen. Aangezien uw oude en nieuwe schijf allebei (ongetwijfeld) 2,5inch-exemplaren zijn, kunt u dezelfde aansluitingen en schroefgaatjes gebruiken. Mogelijk was de oude schijf met behulp van een kleine sata-adapter verbonden; die kunt u dan ook voor het nieuwe exemplaar gebruiken. Zodra u dan alles hebt teruggeplaatst en vastgeschroefd, kunt u de behuizing sluiten.
Sata-modus Het kan ook nooit kwaad snel even in het bios te controleren of de sata-mo-
5
Bij sommige laptops moet u het garantiezegel verbreken voordat u de schijf kunt vervangen.
Zorg dat de satamodus op ahci (en niet op ide) staat ingesteld.
6
dus wel optimaal staat ingesteld. Het valt namelijk niet helemaal uit te sluiten dat die modus in uw systeembios nog op het oudere (Native, Legacy of Standard) IDE staat ingesteld in plaats van op AHCI (advanced host controller interface) (afbeelding 6). Deze laatste is beter omdat de schijf dan zelf de optimale volgorde kan bepalen voor het uitvoeren van parallelle lees- en schrijfverzoeken (‘ncq’ oftewel native command queuing). U roept het set-upvenster van het bios op door kort na het inschakelen van de pc een speciale toets in te drukken, zoals F10, Delete, Esc, F1, F2 of F12; raadpleeg hiervoor de systeemhandleiding. Vervolgens gaat u naar een rubriek als SATA Configuration of Integrated Peripherals, Onboard SATA Mode, waar u de AHCI-modus inschakelt. Let wel: wanneer u dit doet bij een gekloonde schijf is de kans groot dat Windows weigert nog op te starten, aangezien die is gebaseerd op een systeem dat in een IDE-modus draaide. Met de volgende truc kunt u dat wellicht oplossen. Start de schijf op in IDE-modus. Ga als administrator naar de opdrachtprompt en voer het commando bcdedit /set | 1 | 2018
37