7 Slechts
€
5 - 19 maart 2019
3,75
Da's handig
Linux-apps op Chromebooks
ONDERHOUD EN HERSTEL
Windows 10 weer scherp
Emby
mediaserver Genie t ó veral van uw media
UPGRADE-GIDS HARDWARE
Uw pc als nieuw!
VOOR EXCEL
Doe he t me t Scribus Professioneel vormgeven
DE SLIMSTE ADD-ONS 1
| 23 | 2017
Nieuwe smartphone? Soepel overstappen!
W orkshops:
Herstel verwijderde gegevens Nieuws op maat
Virus? Kaspersky Rescue Disk!
Introducing Generation
MULTI
AWARD WINNING HIFI SYSTEEM
Stream more. Stream better. Systems Best hi-fi system under £1000 Bluesound Powernode 2i
2018
AirPlay 2
Streamers Best music streamer under £500 Bluesound Node 2i
24 BIT HI-RES MUZIEK. IN IEDERE KAMER. DRAADLOOS. HET MEEST COMPLETE HIGH-FIDELITY STREAMING SYSTEEM TER WERELD.
Distributie: DALI Benelux B.V.
info@dalibenelux.com
www.bluesound.com
Inhoud
Inhoud 10 Uw pc weer als nieuw De levensduur van uw pc kan flink worden gerekt door de systeemkast van nieuwe onderdelen te voorzien. En met een beetje inzicht, lef en (onze) hulp kunt u dat helemaal zelf!
24
Deze editie
10 Pc upgraden voor iedereen Zelf aan de slag – het kan! 14 Linux op uw Chromebook Linux-apps leveren ook offline extra toepassingen op. 20 Een nieuwe smartphone Veilig en snel data overzetten. 24 Uw eigen magazine maken Scribus is net zo goed als Quark en InDesign, én gratis! 30 Windows 10-problemen Signaleren én repareren.
34 30 De nukken van Windows 10
Workshops 16 Kaspersky Rescue Disk Stop het virus voor het start! 27 Disk Drill Vind verwijderde bestanden terug én herstel ze. 28 Google Nieuws & Fiper In minder tijd beter op de hoogte.
We zetten onze kritische pet op en belichten enkele onhebbelijkheden van Windows. Inclusief een potje troubleshooting, natuurlijk.
36 Handige Excel-add-ins Maak Excel nóg efficiënter. 42 Uw eigen mediaserver Alles afspelen met Emby. 50 Alles over aansluitingen Van thunderbolt 3 tot hdmi. 54 Tips voor smartphoneaccu’s Alle fabeltjes ontkracht. 7
€
UPGRADE-
V
olgens een persbericht dat wij onlangs binnenkregen, zijn powerbanks tegenwoordig een gewild relatiegeschenk. Da’s niet onlogisch. We zijn collectief inmiddels zo verslingerd geraakt aan onze mobiele apparatuur, dat de meesten van ons rillingen en rode vlekken krijgen bij het idee van een lege accu. Volgens hetzelfde persbericht is er op oplaadgebied echter nogal wat kaf onder het koren. En dat kan tot kapotte apparatuur en zelfs brand leiden. In het vliegtuig dat me recent
computeridee.nl
Da's handig
UD EN HERSTEL
Linux-ap Chromebps op ooks
Geniet óveral van uw media
GIDS HARDWAR
Workshops:
E
Uw pc als nieuw!
Dtp’en met Scribus
Brand!
2019
3,75
Slechts
ONDERHO
20 U hebt geen InDesign, maar wilt het magazine van uw club of vereniging in een nieuw jasje steken? Dat kan gratis met Scribus!
5 - 19 maart
46 Word abonnee Window weer schs 10 Kies zelf het erp Emby abonnement dat mediaserv er het best bij u past!
Alle data naar uw nieuwe smartphone
VOOR EXCEL
DE SLIMS TE ADD-O 1
Hartstikke mooi, die nieuwe smartphone. Maar hoe zet u de gegevens van uw oude toestel veilig en eenvoudig over naar het nieuwe exemplaar?
terug vervoerde van Bangkok naar Nederland, werd in de documentatie in de stoelmap nadrukkelijk gevraagd om meteen alarm te slaan als een smartphone, tablet of laptop spontaan begint te roken tijdens de vlucht. Ook de deskundigen in ons stuk met tips voor uw smartphoneaccu (vanaf bladzijde 52) waarschuwen voor de risico's van (onoordeelkundig) opladen. Kort gezegd: leg het ding niet onder je kussen als je hem ’s nachts oplaadt. Dan kan hij zijn warmte niet kwijt en in de fik vliegen. Het lijkt een open
Doe het met Scribus Professio neel vormgeve n
deur, maar dat is het blijkbaar niet. Mijn vakantie was trouwens heerlijk. We verbleven onder andere op een eiland waar je – behalve vogels en golven – niets hoorde. Daar laad je écht van op. En nu weer lekker aan de slag!
| 23 | 2017
NS
Nieuwe sm artphon Soepel ove rstappen!e?
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Ontwikkelingen, trends en nieuwe producten 19 Computeralfabet Computerbegrippen van A tot Z, inclusief concrete tips 33 Apps & Downs Opvallende nieuwe apps 39 Tips & Trucs Handige slimmigheden 48 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 55 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
56 Voor Nop De leukste gratis software 58 FAQman + FAQtips! Problemen opgelost 64 Uitsmijter Zoeken naar verdacht gedrag 66 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer
| 7 | 2019
3
Herstel verwijder gegevens de
Nieuws maat op Virus? Kaspersky Rescue Disk !
DEEL 1
DEEL 2
DEEL 3
Pc-upg raden voor (bi jna) iedereen
Uw pc weer als nieuw Pc-bezitters hebben als voordeel dat ze vrijwel alles aan hun systeem kunnen vervangen, maar niet iedereen durft daar zomaar aan te beginnen. In drie delen vertellen we welke upgrades u helemaal zelf kunt doen. Tekst Maikel Dijkhuizen
1
In dit eerste deel gaan we aan de slag met het werk geheugen, de harde schijf en de grafische kaart.
2
In het tweede deel (zie Computer Idee 8) behandelen we de usbuit breidingskaart, de kaartlezer, de cd/dvdbrander en de ventilator.
U
kunt de levensduur van de pc flink oprekken door de systeemkast zo nu en dan van verse onderdelen te voorzien. Dat klinkt ingewikkelder dat het is. Iedereen met een beetje inzicht en een gezonde dosis lef voert probleemloos nuttige sleutelwerkzaamheden uit. Met een simpele upgrade maakt u het systeem bijvoorbeeld sneller of voegt u extra opslagcapaciteit toe.
Benodigdheden Voordat u enthousiast aan de slag gaat, controleert u eerst of alle benodigdheden binnen handbereik zijn. De montage van nieuwe componenten vereist doorgaans weinig gereedschap; met een setje kleine schroevendraaiers komt u al een heel eind. Meestal hebt u daarnaast een wat grotere kruiskopschroevendraaier nodig om de pc-behuizing te openen. Voor het bundelen van kabels zijn speciale kabelbinders of tiewraps handig. U kunt verder het gebruik van een antistatische armband overwegen. Bepaalde pc-onderdelen zijn namelijk gevoelig voor elektrostatische lading, dus is het van belang dat u statisch bent ontladen. Zo’n armband zorgt daarvoor. Als alternatief volstaat het ook om bijvoorbeeld de radiator of een metalen systeemkast van de pc even aan te raken, al is er dan wel een klein risico dat u tijdens de werkzaamheden weer statische elektriciteit opbouwt. Tot slot hebt u ook nieuwe pc-componenten nodig, al is dat natuurlijk afhankelijk van welke upgrades u kiest.
Pc openmaken Het openmaken van de systeemkast is altijd een magisch moment; al die kleine onderdelen en losse draadjes, het blijft een indrukwekkend gezicht. Laat u zich hierdoor niet van de wijs brengen, want het maakt niets uit wanneer u niet overal de betekenis of toepassing van weet.
Schroef het zijpaneel los om de systeemkast te openen.
Zet zo nodig de aan/uit-schakelaar aan de achterzijde van de pc uit en haal de stekker uit het stopcontact. Verwijder verder alle kabels uit de pc-poorten om het systeem los te koppelen. U legt de behuizing daarna voorzichtig op de zijkant en zorgt hierbij voor een zachte ondergrond, bijvoorbeeld een badlaken. Zo voorkomt u krassen. U maakt het zijpaneel van de behuizing open door de schroefjes en/of het schuifmechanisme los te maken. Soms is daar best wat kracht voor nodig. U kijkt nu als het goed is tegen een printplaat met
Welk zijpaneel? Een computer heeft natuurlijk twee zijpanelen. Om onnodig schroefwerk te voorkomen, is het fijn wanneer u direct de goede kant kiest. Kijk hiervoor naar de achterkant van de pc. Normaliter bevinden zich alle aansluitingen van het moederbord en de voedingsadapter aan de linkerkant. Maak in dat geval de rechterzijkant open (vanaf de achterzijde bekeken).
Met deze speciale armband geeft u geen elektrostatische lading door aan gevoelige pc-componenten.
3 10
7 | 2019
In het derde deel (zie Computer Idee 9) komen onder andere de voeding, de processor, de geluids kaart en de tvtuner aan bod.
Doe het zelf
Werkgeheugen toevoegen
Bij de meeste pc’s kunt u er probleemloos extra werkgeheugen bij prikken.
een heleboel aansluitingen aan. Dit is het moederbord.
Werkgeheugen bestellen Is uw pc traag wanneer u tegelijkertijd meerdere programma’s gebruikt? Grote kans dat een te bescheiden werkgeheugen (ram) de boosdoener is. Daar kunt u iets aan doen! Zeker in systemen die al wat ouder zijn, is er vaak slechts 1 of 2 GB ram aanwezig. Een werkgeheugen van 4 of zelfs 8 GB ‘loopt’ vaak al heel wat soepeler. U kunt niet lukraak geheugenmodules aanschaffen, want het werkgeheugen moet compatibel zijn met het moederbord. Hiervoor dient u in de specificaties van het moederbord te duiken, waarbij u uitzoekt met wat voor geheugentype (ddr2, ddr3 of ddr4) en snelheid (aantal MHz) de pc uit de voeten kan. Kunt u de benodigde specificaties niet achterhalen? Bij een aangesloten Windows-machine controleert u eenvoudig wat voor werkgeheugen er momenteel is geïnstalleerd.
Soepel werken met een bescheiden geheugen? Vergeet het maar! Ga hiervoor achtereenvolgens naar Start, Systeem, Taakbeheer, tabblad Prestaties en Geheugen. Rechtsboven vindt u het geheugentype en rechtsonder de snelheid. Verder bekijkt u ook het aantal vrije sleuven. Gebruik deze gegevens om nieuwe ram-modules te bestellen. Let op dat u voor een pc doorgaans DIMM nodig hebt en voor een laptop SO-DIMM. Hebt u geen zin om alles zelf uit te vogelen? Fabrikanten van geheugenmodules vertellen u aan de hand van de merknaam en het typenummer van de pc of het moederbord precies wat u nodig hebt. Kijk bijvoorbeeld maar eens op www.tiny.cc/ memoinfo. Schaf een 3,5inchschijf aan wanneer u extra opslagruimte aan de pc wilt toevoegen.
Via het hulpprogramma Taakbeheer achterhaalt u eenvoudig wat er nu aan werkgeheugen in de pc zit.
computeridee.nl
Bekijk in de systeemkast eerst waar de geheugenmodes zijn gehuisvest. U herkent ze aan de verticale sleuven in de buurt van de processor. Afhankelijk van de aanwezige geheugenmodule(s) en het aantal vrije sleuven vervangt u de modules of prikt u er één of twee extra insteekstrips bij. Meestal zijn er in totaal vier of zes sleuven beschikbaar. Zet de twee kunststof klemmetjes van een geheugenslot open en haal zo nodig de oude geheugenmodule eruit. Prik de kersverse insteekstrip daarna voorzichtig in de sleuf zonder de contactpunten te beschadigen. Duw de kunststof klemmetjes naar binnen om het onderdeel definitief te bevestigen. Vaak is hierbij een duidelijke klik hoorbaar. Als u na afloop van deze pc-upgrade het systeem opnieuw inschakelt, herkent Windows direct het nieuwe werkgeheugen.
Meer opslagcapaciteit Bij jarenlang computergebruik loopt de opslagruimte op den duur vol. Vervelend, want nieuwe kiekjes, muziek en films wilt u natuurlijk óók op de pc opslaan. Bovendien wilt u misschien wel extra programma’s installeren. Veel mensen kiezen voor de gemakkelijkste weg en schaffen een externe harde schijf of usbstick aan. Onnodig! De montage van een extra harde schijf is namelijk een veel elegantere methode om meer opslagruimte te creëren. Bovendien houdt u zo usb-poorten vrij voor andere zaken. Interne harde schijven met 1 of 2 TB opslagcapaciteit zijn tegenwoordig zeer betaalbaar, al kunt u ook een exemplaar met meer opslagruimte overwegen. Let wel even op het formaat. Voor pc’s ligt het gebruik van een 3,5inch-schijf voor de hand. Controleer verder welk toerental de opslagdrager ondersteunt. Een waarde van 5400 rotaties per minuut (rpm) is gangbaar, maar u kunt ook een snellere schijf met 7200 rpm overwegen.
Schijfmontage Voor het inbouwen van een extra 3,5inch-schijf is het vaak handiger om de open systeemkast rechtop te zetten. Aangezien er anno 2019 nog amper bejaarde pc’s met gedateerde 7 | 2019
11
e n o h tp r a m s e r e d n a n e e p o r e v o u t p ta s o
De grote wis Z
Hartstikke mooi, die nieuwe smartphone. Maar hoe zet u de gegevens van uw oude toestel over naar het nieuwe exemplaar? Dat leggen we u uit in deze workshop.
voeren. De back-up wordt gemaakt naar Google Drive, een online opslagdienst. Welke data u allemaal mee kunt nemen naar uw nieuwe smart-
Tekst Rens Blom
U
w nieuwe smartphone draait zeer waarschijnlijk op Android of iOS. Android is van Google en wordt door bijna alle merken gebruikt; van Samsung en LG tot Motorola en Huawei. Op alle iPhones vindt u iOS, de software van Apple die exclusief is voorbehouden aan mobiele Apple-producten. In deze workshop helpen we u overstappen van Android naar Android, van iOS naar iOS, van Android naar iOS of juist van iOS naar Android. Om de workshop toegankelijk te houden, gaan we ervan uit dat uw smartphone geen ‘root’ (Android) of ‘jailbreak’ (iOS) heeft.
Van Android naar Android Back-uppen Het overstappen van de ene Android-telefoon naar de andere is goed te doen. Waar u wel rekening mee moet houden, is dat smartphonefabrikanten de software naar eigen smaak mogen aanpassen. Het besturingssysteem oogt en werkt op een Huawei-telefoon daarom anders dan op een model van Samsung. De namen van instellingen kunnen zodoende wat van elkaar verschillen. We beginnen met het maken van een back-up van uw gegevens op uw oude Android-telefoon. Ga hiervoor naar Instellingen en kies voor Back-up maken en resetten of een soortgelijke benaming. Zet indien nodig het vinkje aan bij Back-up maken op Google Drive en controleer of de back-up gemaakt wordt met het juiste Google-account. In de Instellingen kunt u bij Accountsynchronisatie eveneens controleren welke gegevens met uw Google-account worden gesynchroniseerd. Het is ook mogelijk om bepaalde data niet te synchroniseren of een handmatige synchronisatie uit te
20
7 | 2019
In de instellingen kiest u welke gegevens uw Androidsmartphone (niet) synchroniseert.
Google Foto’s: voor al uw foto’s Er zijn meerdere manieren om uw foto’s, schermafbeeldingen (screenshots), video’s en andere media over te zetten van uw oude naar de nieuwe smartphone. U kunt bijvoorbeeld beide toestellen op de computer aansluiten en de betreffende mappen met media verplaatsen. Het is ook mogelijk om foto’s en video’s automatisch te laten synchroniseren tussen alle apparaten waarop u bent ingelogd. Wij geven de voorkeur aan Google Foto’s, een gebruiksvriendelijke dienst die beschikbaar is voor Android, iOS én de computer (via uw webbrowser). Google Foto’s biedt een snelle en betrouwbare synchronisatie, kan met heel veel bestandstypen overweg en heeft een geavanceerde zoekfunctie die onder andere personen en dieren kan herkennen. De dienst is gratis als u uw beelden in een hoge resolutie synchroniseert. Wilt u uw media in de oorspronkelijke bestandsgrootte synchroniseren, dan gaat dat ten koste van uw online Google Drive-opslagruimte (standaard 15 GB). Voor meer ruimte dient u maandelijks te betalen. Onze tip: voor bijna alle doeleinden is de gratis synchronisatie-optie goed genoeg. Google Foto’s synchroniseert al uw foto’s en video’s via de cloud.
phone, hangt af van de Android-versies op uw oude én nieuwe telefoon. Alle moderne Android-versies kunnen uw Google-data (van onder meer Google-apps) overzetten. Hoe nieuwer de versie, hoe eenvoudiger en sneller het overhevelen gaat en hoe meer aanvullende data er wordt meegenomen.
Back-up terugzetten Pak uw nieuwe Android-toestel erbij, volg de installatieprocedure en log in met uw Google-account. Dit moet – vanwege de back-up – het account zijn dat u ook gebruikt op uw oude telefoon. Na het aanmelden geeft u aan dat u een back-up wilt terugzetten, waarna uw telefoon alle ondersteunde gegevens downloadt. U kunt ervoor kiezen om alle apps van uw vorige toestel op uw nieuwe telefoon te installeren, maar het is ook mogelijk om bepaalde apps niet te downloaden. Let erop dat u op uw nieuwe smartphone bij veel apps eenmalig
Overstappen
seltruc
Van iPhone naar iPhone
Reservekopie maken
Op uw nieuwe Android-smartphone logt u in met uw Google-account.
opnieuw moet inloggen. Pak uw wachtwoordbeheerder (online, papieren boek of uw geheugen) er dus alvast bij. Gebruikt u Google-diensten als Agenda, Gmail, Chrome en de notities-app Keep voor uw dagelijkse bezigheden? Dan wordt u automatisch ingelogd en staat alle informatie direct voor u klaar. Dat komt omdat deze (en meer Google)-apps uw gegevens online synchroniseren.
WhatsApp terugzetten WhatsApp zet u over door op uw oude smartphone de app te openen en op Instellingen, Chats, Chat backup te klikken. Druk op Account, selecteer het Google-account dat u op uw nieuwe telefoon gaat gebruiken en druk op Back-up maken. Als die is voltooid, verwijdert u WhatsApp van uw oude smartphone en stopt u uw simkaart in uw nieuwe toestel. Log in met uw Google-account, installeer en open Google Drive en vervolgens ook WhatsApp. Bij het inloggen in die laatste app volgt u de stappen en kiest u voor Herstellen om uw backup terug te zetten. computeridee.nl
Een WhatsAppback-up maken is op Android kinderlijk eenvoudig.
Overstappen van een iPhone naar een andere iPhone is kinderlijk eenvoudig. Logisch, want fabrikant Apple wil natuurlijk graag dat uw volgende telefoon opnieuw een iPhone wordt. Als u uw gegevens wilt meenemen naar uw nieuwe toestel, is het raadzaam om een back-up te maken. Dat gaat via iCloud, Apples online opslagdienst die vergelijkbaar is met Google Drive. Ga op uw oude iPhone naar Instellingen,, druk op uw naam en klik vervolgens op iCloud. Kies Reservekopie en schakel de iCloud-reservekopie in. Druk nu op Maak nu reservekopie en uw iPhone kopieert alle ondersteunde gegevens naar iCloud. Wilt of kunt u op uw toestel geen iCloud-back-up maken? Het is ook mogelijk om een back-up te maken via iTunes, het computerprogramma van Apple. Start uw pc of Mac op, verbind uw iPhone via de usb-kabel met de computer en start iTunes. Druk vervolgens op Maak reservekopie.
Op de iPhone kunt u een back-up maken via iCloud.
Reservekopie terugzetten Nu de back-up is gemaakt, kunt u overstappen naar uw nieuwe iPhone. Daar zijn drie manieren voor: iTunes, iCloud en Quick Start. Wij gebruiken de laatste methode omdat die eenvoudig en snel is. Pak uw (opgeladen) oude en nieuwe iPhones erbij, schakel bluetooth in en houd de toestellen dicht bij elkaar. Wacht even tot er een animatie op het scherm van de nieuwe smartphone verschijnt. Volg de (duidelijk aangegeven) stappen en selecteer de optie om uw data terug te zetten vanuit iCloud. Uw nieuwe iPhone downloadt nu alle gegevens van de eerder gemaakte back-up. Tip: hang uw telefoon aan de oplader zodat de accu vol blijft. Als de batterij bijna leeg is, wordt het downloaden van de gegevens namelijk gepauzeerd.
WhatsApp: handmatig terugzetten Als de iCloud-back-up is teruggezet op uw nieuwe iPhone, hebt u veel gegevens alweer bij de hand. Foto’s, contactpersonen, agenda-afspraken Het instellen van een nieuwe iPhone is zo gepiept.
7 | 2019
21
m e te s y s s g in r tu s e b w u Geef richting aan
Als Windows kop 1
De meeste gebruikers zijn best tevreden met Windows 10. Toch kan het besturingssysteem weleens nukkig uit de hoek komen: het gaat plots wat trager, een functie werkt niet langer zoals verwacht, sommige onderdelen zijn naar uw zin net iets te complex. Koppigheden dus, en daar rekenen we in dit dubbelartikel graag mee af! Over twee weken deel 2! Tekst Toon van Daele
A
ls we Microsoft mogen geloven, dan is Windows 10 het meest stabiele besturingssysteem dat de softwaregigant ooit heeft uitgerold. De aanpak is ook anders, want moest u voorheen zelf de nodige actie ondernemen om naar een hogere Windows-versie over te stappen, dat zit nu netjes verpakt in de Windows-updatefunctie. Alles gebeurt nagenoeg automatisch en de kans is dus groot dat u inmiddels ook met Windows 10 1809 werkt - hoewel deze editie de nodige problemen heeft gekend en pas op 18 januari 2019 helemaal beschikbaar kwam voor een volautomatische uitrol. De eerstvolgende versie (1903) komt naar verwachting april van dit jaar beschikbaar (afbeelding 1). In dit dubbelartikel zetten we een kritische pet op en belichten we enkele onhebbelijkheden of nukkigheden van Windows. Een potje troubleshooting dus ook, maar mocht u in dit artikel niet de oplossing vinden voor uw probleem, weet dan dat Windows zelf ook in enkele probleemoplossers voorziet: ga naar Windows Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Problemen oplossen.. Of druk op de Windows-toets, tik configuratie in en voer Configuratiescherm uit. Tik probleem in op de zoekbalk, selecteer Probleemoplossing en klik op Alles weergeven (afbeelding 2).
De opeenvolgende Windows 10-versies met de ondersteuningsperioden (bron: Wikipedia).
TIP 1 Update sneller Om uit te vissen over welke versie van Windows 10 u beschikt, drukt u op Windows-toets+R en voert u winver uit. Blijkt u nog niet over de meest recente versie van Windows te beschikken, dan kunt u het updateproces desgewenst forceren. Daartoe downloadt u de Windows 10-updateassistent (www.tiny.cc/ w10down) met de knop Update now en voert u die uit. Bevestig met Nu bijwerken en klik op Volgende. De update wordt gedownload en geĂŻnstalleerd. Bevalt de update u niet dan kunt u nog terugkeren naar de vorige versie via Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Systeemherstel. Dat kan echter alleen maar zolang de oude Windows-bestanden nog beschikbaar zijn. Hebt u echter dringend de ruimte
2
Windows heeft zelf enkele handige ingebouwde probleemoplossers.
30
7 | 2019
Windows 10
pig doet …
12
TIP 4
4
nodig die deze bestanden innemen, druk dan op de Windows-toets, tik schijf in en kies Schijfopruiming. Hier klikt u op Systeembestanden opschonen, selecteert u opnieuw de systeemschijf en plaatst u een vinkje bij Vorige Windows-installatie(s) – wellicht levert dat zo’n 20 GB aan schijfruimte op.
TIP 2 Updatesores Liever dan een update te forceren, willen sommige gebruikers zo’n update juist uitstellen. Beschikt u over Windows 10 Pro dan kunt u de update enkele maanden vertragen: ga naar Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Windows Update, Geavanceerde opties en stel Kiezen wanneer updates worden geïnstalleerd in op Semi-Annual-kanaal - dus zonder het woord Targeted. Gebruikt u Windows Home, dan hebt u jammer genoeg geen controle over de updatecycli. Het kan echter ook gebeuren dat de ingebouwde updatefunctie niet langer behoorlijk functioneert. Probeer dan eerst de Windows Update-probleemoplosser: surf naar www.tiny.cc/winoplos, klik op De probleemoplosser voor Windows 10 downloaden, voer het programma uit en volg de instructies. Help dat niet, creëer dan eerst een herstelpunt (zie ook tip 3), druk op Windows-toets+X, kies Opdrachtprompt (administrator) en voer net stop wuauserv en net stop bits uit, telkens bevestigd met
onder meer nodig als u van Windows Bestandsgeschiedenis gebruik wilt maken (zie tip 4).
Volautomatische back-ups van uw belangrijke databestanden!
de Enter-toets. Navigeer vervolgens met de Verkenner naar C:\Windows\ SoftwareDistribution en verwijder de volledige inhoud van deze map, inclusief submappen (afbeelding 3).
TIP 3
Desnoods maar zelf ingrijpen om de updatefunctie weer in werking te zetten.
Systeemherstel
Windows bevat nog steeds de ingebouwde functie Systeemherstel, maar die blijkt standaard uitgeschakeld. Tenzij u een acuut gebrek aan schijfruimte hebt, raden we u aan die alsnog in te schakelen. Druk hiertoe op de Windows-toets, tik herstel in en klik op Een herstelpunt maken. Bij Beveiligingsinstellingen krijgt u de schijfstations te zien. Selecteer hier het gewenste station, druk op de knop Configureren en vink Systeembeveiliging inschakelen aan. Via de schuifknop kunt u eventueel zelf de schijfruimte instellen die deze functie maximaal in beslag mag nemen – doorgaans volstaat 5 à 10 GB. Bevestig met OK. Systeemherstel is
Bestandsgeschiedenis
Windows voorziet in een aardige optie waarmee u automatisch backups van bestanden kunt laten maken: de bestandsgeschiedenis. Die dient u echter zelf nog in te schakelen. Ga naar Instellingen, Bijwerken en beveiliging, Back-up. Klik op het plusje bij Een station toevoegen en verwijs naar een station met voldoende ruimte voor uw back-ups. Om zelf te bepalen welke bestanden u (wanneer) wilt laten back-uppen klikt u Meer opties aan. U krijgt nu een lijst met standaard geselecteerde items en mappen te zien, zoals Bureaublad, Favorieten, Downloads, enzovoort. Die kunt u echter selectief weghalen (afbeelding 4) en via Een map toevoegen kunt u tevens eigen data toevoegen. Verder bepaalt u hier ook hoe frequent die back-ups moeten gebeuren en hoelang u oudere back-upversies wilt bewaren.
TIP 5
Doorstart
Hebt u slechts één Windows-account of selecteert u nagenoeg altijd hetzelfde account bij het opstarten van Windows, dan vindt u het vast vervelend dat u steevast het loginscherm (met wachtwoord) moet passeren. U kunt Windows echter ook direct laten doorstarten. Druk op Windows-toets+R en voer netplwiz uit. Selecteer het account waarmee u Windows wilt laten opstarten, verwijder het vinkje bij Gebruikers moeten een gebruikersnaam en wachtwoord opgeven om deze computer te kunnen gebruiken, druk op Toepassen en vul het accountwachtwoord in (2x) (afbeelding 5). Bevestig met OK (2x).
3
5
Aan-knop indrukken en linea recta naar uw bureaublad!
computeridee.nl
7 | 2019
31
r e v r e s ia d e m n e ig Uw e
Alles overal afspelen met Emby
2
We verzamelen in ons digitale leven heel wat mediabestanden zoals foto’s, video’s en muziek. Het is wel zo prettig als we die ook via ons thuisnetwerk kunnen bekijken of beluisteren, bijvoorbeeld op een tv, tablet of smartphone. De gratis applicatie Emby biedt hiervoor een flexibele en gebruiksvriendelijke oplossing. Tekst Toon van Daele
E
mby is nog niet zo bekend bij het grote publiek – daar doen vooral namen als Kodi en Plex de ronde – maar dat zou best weleens snel kunnen veranderen. Emby combineert namelijk de gebruiksvriendelijkheid van Plex met de aanpasbaarheid van Kodi. Emby is gratis, maar biedt ook een betaalde Premiere-editie aan (circa 47 euro per jaar) met extra functies als cloud-synchronisatie, automatische mediaconversies, ingeplande opnames en integratie met Google Home of Amazon Echo. In dit artikel gaan we met de gratis versie aan de slag en u zult zien dat ook daar al veel plezier aan te beleven valt. Net als Plex werkt ook Emby met een zogenoemd client-servermodel. Er zijn servermodules voor uiteenlopende platformen, waaronder Windows, macOS, Linux en diverse nas-modellen. De server laat zich vanuit een webbrowser bedienen. Dat geldt weliswaar ook voor de clientmodule – waarmee u dus de door de server aangeboden media bekijkt of beluistert – maar er zijn tevens clients voor smart-tv’s, settopboxen, mediaspelers en gameconsoles, en mobiele apps voor onder meer Android en iOS. We zeiden het al: Emby is behoorlijk flexibel.
1
Installeren (Windows)
Alles begint logischerwijs met de installatie van de servermodule. Daarvoor kunt u op www.emby.media terecht in de Download-sectie (afbeelding 1). In dit artikel bekijken we (bij wijze van demonstratie) de installatie op twee platformen: Windows en een Synology-nas. We beginnen met Windows, waarvoor u
42
7 | 2019
De installatie van Emby op de Synology-nas is volop bezig …
De flexibiliteit van Emby begint al bij de ondersteuning van de platformen.
1
zowel een installeerbare als een draagbare versie (zowel Windows x64 als Windows x86) aantreft. We nemen hier de installeerbare versie als voorbeeld. Met een dubbelklik op het gedownloade setup.exe-bestand haalt u de eigenlijke serverbestanden op, worden die uitgepakt en start uw browser op met het adres http://localhost:8096 – de standaardpoort waarop de server draait. Een configuratiewizard wacht op uw keuzes (zie bij ‘3. Configuratie’).
2
Installeren (nas)
De installatie op een nas is niet veel lastiger en via de knop NAS Devices op de Emby-website krijgt u na het kiezen van het gewenste platform (zoals Synology of QNAP) bovendien de nodige instructies. We tonen u kort hoe u Emby op een Synology-nas zet. Open de webinterface van uw nas als beheerder en kies Package Center. Druk op de knop Instellingen en open het tabblad Pakketbronnen. Klik op Toevoegen, vul Emby als Naam in en tik https://synology.emby.media/ in bij Locatie. Bevestig met OK (2x). Controleer even op het tabblad Algemeen of Synolog Inc. en vertrouwde
Multimediaal
3 Een Embyaccount vergemakkelijkt alleen het aanmelden vanaf een clientapp.
4
Bibliotheken voorbereiden
Na uw bevestiging met Volgende vraagt de Emby-server u om uw mediabibliotheken in te stellen. Logisch, want u moet de server duidelijk maken welke mediabestanden hij waar moet verzamelen. Idealiter maakt u hiervoor gedeelde mappen aan met de nodige lees- en schrijfmachtigingen, zodat Emby-gebruikers bijvoorbeeld ook eigen mediabestanden naar die mappen kunnen uploaden.
5 uitgevers wel is aangevinkt. Sluit het venster af met OK en open Package Center, Gemeenschap. Druk op de knop Installeren bij Emby Server (afbeelding 2). Na afloop klikt u op Emby openen en hoort u de server te kunnen bereiken vanaf een webbrowser op uw pc, die net als uw nas met uw thuisnetwerk is verbonden via het ip-adres of de hostnaam van uw nas, gevolgd door het poortnummer (bijvoorbeeld http://192.168.0.200:8096).
3
Configureren
Ongeacht het door u gekozen installatietype laat Emby zich dus via een webinterface op poort 8096 benaderen en moet u alleen nog even een configuratiewizard doorlopen voordat u echt aan de slag kunt. Hier kunt u via het uitklapmenu bij Preferred display language de interfacetaal bijvoorbeeld op Dutch zetten. Na uw bevestiging met Next en een verversing van de browserweergave (met F5) spreekt Emby u voortaan in – weliswaar gebrekkig – Nederlands aan. Geef een naam op voor het admin-account 3). Optioneel vult (afbeelding 3) u hier tevens een Emby Connect-gebruikersnaam in. Die maakt het achteraf makkelijker om u vanaf een Emby-clientapp aan te melden: u hoeft dan niet langer het ip-adres van de Emby-server te onthouden. Voorwaarde is wel dat u dan eerst een Emby-account creëert via www.emby.media/connect, waarna u op de link in de bijbehorende bevestigingsmail klikt.
Bij voorkeur creëert u een bibliotheek (met één of meer mappen) voor elk mediatype.
U kunt het best een gedeelde map – met de juiste rechten – voor de mediabibliotheken van Emby aanmaken.
4
computeridee.nl
Op een Synology-nas doet u dat bijvoorbeeld als volgt. Open het Configuratiescherm en kies Gedeelde map, Maken. Vul de nodige gegevens in, zoals de naam van de hoofdmap voor uw mediabibliotheken, waarna u op het tabblad Machtigingen in de kolom Lezen/Schrijven wellicht een vinkje wilt zetten bij de beheerder en bij embysvr evenals bij alle voorziene Emby-gebruikers (afbeelding 4). Bevestig met OK. Als het goed is, is uw gedeelde map nu bereikbaar vanaf een netwerk-pc. U hoeft in de Verkenner alleen maar het unc-pad in te tikken: \\<nas-naam>\ <gedeelde-mapnaam>. Van hieruit kunt u nu de diverse submappen creëren die als bibliotheek voor de diverse media fungeren.
Sssst ... we zijn aan het werk in de mediabibliotheek 5
Bibliotheken creëren
U bent inmiddels bij de wizard voor het instellen van de bibliotheken aangekomen. Hier klikt u op Voeg Media Bibliotheek toe, waarna u in het uitklapmenu het beoogde Inhoud type selecteert en een geschikte Weergave naam invult (u ziet: de vertaler was erg scheutig met zijn spaties). Klik op het plusje naast Mappen om naar de gewenste mediamap(pen) voor deze bibliotheken te verwijzen (iets als /volume1/Emby-bibs/video) en vul desgewenst bij Gedeelde netwerkmap ook het unc-pad naar zo’n mediamap in (afbeelding 5). Bevestig met OK. Als u dat wilt, kunt u nog extra mappen aan dezelfde bibliotheek toevoegen. Bevestig nogmaals met OK, zodat u bijkomende mediabibliotheken – zoals die voor Films, Muziek, Home Video’s en foto’s enzovoort – kunt creëren via de knop Voeg Media Bibliotheek toe. 7 | 2019
43