11 Slechts
€
W orkshops
28 april - 12 mei 2020
Maak uw eigen pictogrammen
3,85
YouTube voor kinderen
Apps tegen corona
Plus- én minpunten!
Bouw zelf een
mediaspeler van oude pc of laptop (Lekker knutselen )
MEER GMAIL
MET WINDOWS TAAKPLANNER
25 slimme mailtips
Automatiseer uw computer
AANRADER OF TOCH NIET?
Android One
8
Linux veilig verwijderen 1 dualboot-systeem uit
GETEST
draadloze oordopjes 02011
| 23 | 2017
8 718226 109118
Wacom® EMR pen Corning® Gorilla® glass touchscreen Geheel metalen en aluminium behuizing Tot 8e generatie Intel® Core™ i5 processor
1- Specificaties kunnen variëren afhankelijk van het model en de regio.
Acer Chromebook Spin 13
Inhoud
Inhoud 10 Apps in de strijd tegen corona Welke corona-apps zijn er op dit moment en hoe werken ze precies?
16
Deze editie
10 Coronaapps Hoe werken corona-apps? 12 Trucs voor het register Handige aanpassingen in het Windows-register. 16 Android One Willen we een smartphone met Android One? 22 Linux veilig verwijderen Linux weer weg alsof het nooit was geïnstalleerd. 30 Bouw zelf een mediaspeler Transformeer uw oude pc in een veelzijdig mediacenter.
34
Alles over Android One Workshops 20 Pictogrammen maken In een handomdraai een persoonlijke werkomgeving. 28 Wordsjablonen op maat Sleutelen aan sjablonen. 42 Windows Taakplanner Pc-klusjes automatiseren. 53 YouTube Kids Ikke wil joetoep kijke!
Wat zijn de voor- en nadelen, en welke toestellen zijn er te koop voor Android zoals Google het oorspronkelijk bedoeld heeft?
12
36 Koopgids: draadloze oortjes Oortjes van 25 tot 289 euro. 48 Handige tips voor Gmail 25 slimme functies uitgelicht. 54 Windows op slot Bescherm uw data optimaal.
Windows-registerhacks
22
In het register van Windows past u instellingen aan voor het besturingssysteem, maar ook de soft- en hardware. We nemen een duik in het kloppende hart van Windows!
48
46 Word abonnee Kies zelf het abonnement dat het best bij u past!
11
28 april -
3,85
12 mei 2020
Slechts
€
én minpunten!
Bouw zel
f een
mediasp
eler
van oude pc of (Lekker knutselen ) laptop MET WINDOWS
TAAKPLAN
NER
Automati uw comp seer uter
AANRADE
R OF TOCH
Android NIET?
One
MEER GMAIL
25 slimme mailtips
8
Linux vei lig verwij uit 1 dua deren lbootsyst eem | 23 | 2017
GETEST
draadloze oordopjes 02011 8 7182 26
Linux uit dualboot verwijderen
25 tips voor Gmail
Hoe krijgt u een geïnstalleerde Linux-partitie weer veilig weg zonder Windows of uw data aan te tasten? Wij leggen het u haarfijn uit!
Googles e-maildienst zit propvol handige functies. Die kent u vast nog niet allemaal.
Appen O
p het moment dat ik deze bijdrage schrijf, maken heel veel (vermeende) deskundigen zich druk over de privacy in relatie tot de coronaapp die minister Hugo de Jonge wil laten ontwikkelen. Om te voorkomen dat ‘grote broer’ ons doen en laten in de gaten kan houden, moet de boel vooral heel erg anoniem worden. De app verplicht moeten installeren, is al helemaal uit den boze. Misschien ben ik naïef, maar ik zit daar in dit geval niet zo mee. Natuurlijk moet bepaald worden hoe lang computeridee.nl
de app actief blijft en wanneer álle herleidbare data wordt vernietigd, maar voor de rest? Als het doel, het bekorten van de epidemie, door zo'n app haalbaarder wordt, dan moet minister De Jonge vooral zijn gang gaan. In deze editie van Computer Idee een bijdrage van Maikel Dijkhuizen over de diverse corona-apps die er op dit moment al zijn. Hij stipt ook aan dat er apps circuleren die juist bedoeld zijn om misbruik van de situatie te maken. Om in de gaten te houden … Voor het overige: ook dit keer
hebben we geprobeerd een tijdschrift te maken boordevol tips, weetjes, trucs, nieuwtjes en workshops. Ik hoop dat u er ook in deze barre tijden heel veel plezier aan beleeft.
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
Workshops
Maak uw eigen picto grammen
YouTube kinderen voor
Apps tegen corona Plus-
109118
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Ontwikkelingen, trends en nieuwe producten 19 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 25 Tips & Trucs Handige slimmigheden 39 Hoe? Zo! Freeware thematisch besproken 40 Voor Nop De leukste gratis software 58 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 60 FAQman Problemen opgelost 62 FAQtips Lezersvragen beantwoord 66 Uitsmijter Samen cybergevaar aanpakken 67 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer
11 | 2020
3
Registerhacks
Trucs voor Wind 2
Het register vormt het kloppend hart van Windows en bevat talloze instellingen voor het besturingssysteem, geïnstalleerde software en aangesloten hardware. Via het register past u instellingen aan die voor de gemiddelde gebruiker buiten bereik zijn. Tijd om daar eens in te duiken! Tekst Dennis Gandasoebrata
U
kunt het register zien als een centrale database waarin vrijwel alle data zijn opgeslagen die Windows nodig heeft. Dat betekent dat het register informatie over de gebruikers bevat, maar ook noodzakelijke gegevens over programma’s en apparaten (afbeelding 1). Hoewel het al enige tijd meegaat, is het register niet altijd een onderdeel van Windows geweest. Windows 3.x had bijvoorbeeld ini-tekstbestanden en ms-dos-bestanden, waarin losse instellingen waren opgeslagen. De bestanden waren over verschillende locaties binnen Windows verspreid en de opzet van dat systeem was dan ook verre van efficiënt. Bovendien bleek deze aanpak foutgevoelig: één beschadigd bestand zorgde algauw voor een instabiel systeem. Het register bracht daar verandering in.
Sleutels! Het register is opgebouwd uit meerdere hoofdsleutels (afbeelding 2). Een hoofdsleutel bevat meerdere
Register-editor Het register bestaat uit meerdere hoofdsleutels en subsleutels.
subsleutels en op hun beurt bevatten zij weer onderliggende instellingen. Vergelijk de opzet met een harde schijf waarop meerdere mappen en submappen staan, die ook weer bestanden kunnen bevatten. Allereerst is er de sleutel HKEY_CURRENT_ USER. Deze bevat alle gegevens die nodig zijn voor de aangemelde gebruiker, zoals gebruikersmappen en het uiterlijk van Windows. De sleutel HKEY_USERS bevat alle gebruikersprofielen van de computer. Instellingen voor de computer in het algemeen zijn opgeslagen in de hoofdsleutel HKEY_LOCAL_MACHINE. De hardware-informatie die wordt gebruikt tijdens het opstarten van het systeem is ondergebracht in HKEY_CURRENT_CONFIG. De vijfde en laatste sleutel is HKEY_CLASSES_ROOT. Deze sleutel bevat informatie over de verschillende bestandstypen in Windows.
1
12
11 | 2020
Een sleutel kan meerdere subsleutels of waarden bevatten. Het register gebruikt verschillende soorten waarden. Welk type waarde u gebruikt, wordt bepaald door de instelling die u aanpast. U hoeft dat nooit zelf te bedenken: de softwaremaker heeft bepaald om welk waardetype het gaat. Zo zijn er tekenreekswaarden, binaire waarden, DWORD-waarden, QWORD-waarden, waarden met meerdere tekenreeksen en waarden met uitbreidbare tekenreeksen.
Het register van Windows bevat instellingen voor software en hardware.
U bewerkt het register met de Registereditor. Dit programma heeft geen eigen vermelding in het Startmenu, maar opent u door in het Startmenu regedit te typen. Klik hierna op Register-editor. Het programma heeft een simpele opbouw: links vindt u de hoofdsleutels en u kunt een hoofdsleutel uitklappen om de onderliggende subsleutels te bekijken. Zodra een sleutel gegevens bevat, wordt deze infor-
Register
ows-register 3
Gebruik de favorietenfunctie voor sleutels waar u snel toegang toe wilt.
matie in het rechtervenster getoond. Dubbelklik op een instelling om deze te veranderen. Is er een sleutel waarmee u vaak werkt, dan voegt u deze toe aan de favorietenlijst (afbeelding 3). Kies Favorieten, Toevoegen aan Favorieten. Leuk is dat u de favorieten kunt exporteren en op andere computers kunt gebruiken, zodat u overal dezelfde favoriete locaties hebt. Open de sleutel HKEY_CURRENT_ USER\Software\Microsoft\Windows\ CurrentVersion\Applets\Regedit\ Favorites. Klik erop met de rechtermuisknop en kies Exporteren. Sla het reg-bestand op en kopieer het naar de computer waarop u dezelfde favorietenlijst wilt. Dubbelklik op het bestand om het te importeren. Voor meer informatie over het exporteren van waarden leest u het kader ‘Back-uppen’. Als u intensief met het register aan de slag gaat, komt de zoekfunctie goed van pas. Druk op Ctrl+F om het zoekvenster te openen en geef de zoekterm op. In het vak In kunt u bovendien opgeven of er in specifieke locaties mag worden gezocht, zoals in sleutels of waarden. Plaats een vinkje bij Hele tekenreeks als u op de volledige zoekterm wilt zoeken.
Let wel: elke computer is anders, onder meer door de gebruikte hardware, software en toegepaste updates. Dat geldt ook voor het register. Hierdoor is het mogelijk dat niet alle behandelde tips werken op elke computer.
Back-uppen Hoewel de Register-editor al heel wat jaartjes meegaat, kent het programma nog steeds geen functie voor ongedaan maken: alle wijzigingen worden direct doorgevoerd. Past u een sleutel aan, maar wilt u hierin geen risico nemen, exporteer dan eerst de originele sleutel. Pas daarna de sleutel aan. U kunt de originele sleutel altijd terugzetten. Klik met de rechtermuisknop op de sleutel die u wilt aanpassen en kies voor Exporteren. Geef de sleutel een naam en sla deze op. De sleutel wordt als reg-bestand bewaard. In geval van problemen kunt u de originele sleutel importeren door op het reg-bestand te dubbelklikken.
Meer ruimte In vroegere Windows-versies was het mogelijk om de onderlinge afstand
Wilt u geen risico nemen, exporteer dan eerst de originele sleutel en pas hem daarna pas aan 4
5
Verander de verticale en horizontale afstand tussen pictogrammen.
tussen pictogrammen aan te passen. Deze optie is in Windows 10 verdwenen. Gelukkig biedt het register wél uitkomst. Ga naar de sleutel HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop\WindowMetrics. Eerst dubbelklikt u op IconSpacing. In het venster Bewerken typt u een waarde tussen -480 en -2730 (afbeelding 4). Hoe hoger het getal, hoe meer horizontale afstand. Klik op OK. Dubbelklik hierna op IconVerticalSpacing en geef ook hier een nieuwe waarde op tussen -480 en -2730. Bekijk het resultaat om de juiste afstand te bepalen. Uiteraard kunt u op elk moment weer terugkeren naar de standaardwaarde (-1125).
Seconden! Standaard toont de klok in de taakbalk de uren en minuten, maar het register geeft de mogelijkheid om ook seconden te tonen. Open de sleutel HKEY_CURRENT_USER\SOFTWARE\ Microsoft\Windows\CurrentVersion\ Explorer\Advanced en kies Bewerken, Nieuw, DWORD-waarde. Noem deze ShowSecondsInSystemClock. Dubbelklik op de waarde. Bij Waardegegevens typt u 1. Nadat u Windows opnieuw hebt gestart, worden de seconden getoond.
Altijd het juiste venster Direct naar het laatst gebruikte venster bij een app met meerdere vensters.
computeridee.nl
Hebt u meerdere vensters van eenzelfde programma geopend (bijvoorbeeld drie Word-vensters), schakelt u tijdelijk naar een ander programma en klikt u hierna weer 11 | 2020
13
r le e p s ia d e m n e ig e w Creëer u
Metamorfose Op een dag is uw bejaarde computer te traag voor Windows 10. Wat kunt u er dan nog mee? Doe uzelf een plezier en bouw uw pc om tot een veelzijdige mediaspeler. Met LibreELEC en de stappen in deze workshop hebt u dat zo voor elkaar. Uw films, series en muziek speelt u voortaan af op uw eigen televisie- en audiosysteem. Tekst Maikel Dijkhuizen
V
aak wordt een oude computer na een tijdje te sloom om Windows 10 te draaien. U merkt dat bijvoorbeeld aan ellenlange wachttijden en vreemde foutmeldingen. Wanneer de apparatuur nog werkt, is weggooien natuurlijk zonde. Geef uw pc of laptop daarom een andere functie. In de rol van mediaspeler hoeft de computerapparatuur minder hard te werken, terwijl u in de woonkamer geniet van haarscherpe beelden. Zeker voor personen met een digitale film- en seriecollectie is deze optie zeer interessant.
Eminent EM7680 Geen zin om een eigen mediaspeler op te tuigen, maar bent u wel benieuwd naar de mogelijkheden van LibreELEC? De Eminent EM7680 is een kanten-klare mediaspeler die volledig op LibreELEC is gebaseerd. Sluit dit compacte kastje via hdmi op uw televisie aan en kies met de meegeleverde afstandsbediening uw favoriete fi lm of serie. Deze mediaspeler ondersteunt haarscherpe 4K-beelden en alle gangbare surround-indelingen. Aan de hand van drie usb2.0-poorten kunt u opslagdragers aansluiten. Daarnaast koppelt u dit apparaatje net zo gemakkelijk aan het (draadloze) netwerk, zodat u bijvoorbeeld videobestanden vanaf een nas of computer kunt streamen. De laagste prijs van dit product bedraagt op www.kieskeurig.nl momenteel 89,99 euro.
Deze op LibreELEC gebaseerde mediaspeler bevat aan de zijkant drie usb-poorten.
30
11 | 2020
Back-up maken Zodra u besluit om uw oude computer te transformeren in een mediaspeler neemt u definitief afscheid van Windows 10. Met de stappen in deze workshop vervangt u het besturingssysteem van Microsoft namelijk door LibreELEC. In het kort komt het erop neer dat u het systeem volledig overschrijft en dus alle data kwijtraakt. Maak daarom eerst een back-up van alle belangrijke bestanden, bijvoorbeeld uw dierbare foto’s en administratie. Sluit hiervoor een usbstick of externe schijf op de computer aan en kopieer de gegevens naar deze externe opslagdrager. Wanneer u zeker weet dat er geen waardevolle bestanden meer op de computer staan, kunt u definitief met LibreELEC aan de slag.
Wat is LibreELEC? LibreELEC is een afkorting voor Libre Embedded Linux Entertainment Center. Zoals de naam al doet vermoeden, is dit gratis besturingssysteem gebaseerd op Linux. Anders dan Windows 10 kunt u geen eigen programma’s toevoegen. U hebt na de installatie namelijk alleen toegang tot de populaire mediasoftware Kodi. Dit programma creëert van uw
mediacollectie een prachtige bibliotheek, zodat u alle films en series moeiteloos kunt terugvinden. Benieuwd of uw systeem LibreELEC kan draaien? De makers vermelden helaas nergens minimale systeemeisen. De ervaring leert dat deze Linux-distributie op de meeste computers van pakweg tien jaar oud vlekkeloos functioneert.
Usb-stick maken U voert de installatie van LibreELEC vanaf een usb-stick (of sd-kaart) uit. Download hiervoor eerst een speciaal programma om de usb-stick op de installatie voor te bereiden. Ga naar www.libreelec.tv en klik bij Downloads op Download for Windows. U opent vervolgens het exe-bestand om deze tool te starten. Een installatie is verder niet nodig. Overigens is dit hulpprogramma ook voor macOS en Linux beschikbaar. U selecteert onder Kies versie de optie Generic AMD/Intel/NVIDIA (x86_64), waarna het hulpprogramma automatisch het overeenkomstige installatiebestand laat zien. Klik bij de tweede stap op Download en wijs een lokale opslagmap voor het installatiebestand aan. Bevestig met Map selecteren. Het duurt even voordat de
1
Met het hulpprogramma bereidt u een usb-stick voor op de installatie.
Ombouwen
van oude pc 2
3
Zet in de opstartinstellingen van het systeem de usb-stick bovenaan.
Vanuit dit simpele menu voert u de installatie van LibreELEC uit.
benodigde gegevens zijn opgehaald. Prik nu een usb-stick van minimaal 1 GB in de computer (afbeelding 1). Bedenk goed dat het hulpprogramma alle opgeslagen data van de opslagdrager verwijdert. Bij de derde stap controleert u of de juiste usb-stick is geselecteerd. Klik als laatste op Schrijf en Ja om LibreELEC-installatiegegevens naar de usb-stick te kopiĂŤren.
Opstartmenu Het is nu zaak om de oude pc of laptop vanaf de geprepareerde usbstick op te starten. Dat gaat helaas niet zomaar. Hiervoor moet u eerst de opstartinstellingen van de computer aanpassen. U regelt dat binnen het systeemmenu, namelijk het bios of de uefi. Zet de computer aan en druk tijdens de opstartfase op een specifieke toets om het systeemmenu te laden. Welke toets dat precies is, verschilt per systeem. Computer-
u de gewijzigde instellingen bewaart. Meestal lukt dat met F10. Herstart ten slotte het systeem en wacht totdat het LibreELEC-logo verschijnt.
fabrikanten wijzen hiervoor veelal F2, F10 of Delete aan. Soms vermeldt de opstartfase welke toets u hiervoor kunt gebruiken. Zodra u het systeemmenu eenmaal hebt geopend, zoekt u met de pijltjestoetsen de opstartinstellingen op. Deze gegevens treft u doorgaans onder het kopje Boot of Bootmenu. Vermoedelijk staat de harde schijf als eerste opstartstation vermeld. Wijzig de opstartvolgorde en selecteer de usb-stick als eerste opstartstation (afbeelding 2). U sluit het systeemmenu daarna af, waarbij
Installatie starten
5
4
Maak het u gemakkelijk en laat LibreELEC zichzelf updaten.
Er komt nu een blauw scherm tevoorschijn. Hiermee maakt u de installatie in orde. Selecteer bovenaan Install LibreELEC en druk op Enter (afbeelding 3). In de volgende stap bepaalt u op welke schijf u het besturingssysteem installeert. Bij aanwezigheid van twee of meer interne schijven maakt u met de pijltjestoetsen een keuze. Druk op Enter. LibreELEC waarschuwt dat u met deze handeling alle bestaande gegevens wist. Selecteer tweemaal Yes en druk twee keer op Enter. De installatie duurt hooguit enkele minuten. Verwijder na afloop de usb-stick uit het systeem en druk op Enter. U komt weer in het installatiemenu terecht. Selecteer Reboot en druk voor de laatste keer op Enter om de computer te herstarten. Na enkele ogenblikken verschijnt het configuratiemenu van Kodi in beeld.
Kodi instellen
Voor streamingdoeleinden heeft een bekabelde netwerkverbinding altijd de voorkeur.
computeridee.nl
U wijzigt Kodi eerst naar de Nederlandse taal. Klik onder Language op English en kies Dutch. Via Volgende vraagt LibreELEC naar een hostnaam. Typ bijvoorbeeld Mediaspeler, zodat u het apparaat straks gemakkelijk in het netwerk kunt herkennen. Dat is bijvoorbeeld nuttig wanneer u vanaf een Windows-pc mediabestanden 11 | 2020
31
8x beOORdeeld
Draadloze oordopjes Volledig draadloze oordopjes winnen in rap tempo aan populariteit, vooral onder smartphone-gebruikers en sporters. En zo veel mensen, zo veel wensen. Daarom verkopen tientallen fabrikanten draadloze oordopjes in alle prijsklassen met uiteenlopende functies en prestaties. Computer Idee testte acht draadloze oordopjes van tussen de 25 en 289 euro.
Apple AirPods 2019
Samsung Galaxy Buds+ De Samsung Galaxy Buds+ zijn een uitstekende keuze, maar minder geschikt voor tijdens het sporten.
Tekst Rens Blom
Gemiddelde verkoopprijs: € 169,Info: www.tiny.cc/budplus
D
raadloze oordopjes zijn pas enkele jaren op de markt, maar wie op straat of in het openbaar vervoer om zich heen kijkt, ziet overal mensen (vooral jongeren) met AirPods van Apple of draadloze dopjes van andere merken in de oren. Er is de afgelopen drie jaar flink geïnnoveerd, de markt is groter dan ooit en de groei lijkt er nog niet uit. We stopten acht populaire, volledig draadloze bluetooth-oordopjes in onze oren.
Samsung Galaxy Buds+ De Samsung Galaxy Buds+ zijn de opvolger van de Buds van vorig jaar. Verkrijgbaar in drie kleuren, inclusief bijpassend oplaaddoosje. De oordop-
Testverantwoording Voor deze test hebben we twee maanden lang acht volledig draadloze oordopjes van zeven merken getest. Alle oordopjes zijn te koop bij Nederlandse (web)winkels, werken via bluetooth en zijn compatibel met Android-telefoons, iPhones en andere geschikte bluetooth-apparatuur zoals laptops. Alle geteste oordopjes zijn voorzien van microfoons om handsfree te kunnen telefoneren.
Draadloze oordopjes worden steeds populairder én beter. Dit zijn de – ook geteste – WF1000XM3 oortjes van Sony.
36
11 | 2020
jes zijn compact, hebben verwisselbare tips voor een optimale pasvorm en dragen comfortabel. Het oplaaddoosje is eveneens klein en laadt de Buds+ één keer op. Dat betekent tien uur extra luisterplezier, want de oordopjes zelf houden het eveneens tien uur vol. Dat is aanzienlijk langer dan alle andere oordopjes en kan een groot pluspunt zijn. U laadt het doosje op via een usb-c-kabel of draadloos oplaadstation. De Buds+ klinken goed en in lijn met de concurrentie. Actieve geluidsonderdrukking ontbreekt helaas; voor die functie moet u uitwijken naar Sony of Apple. Ook jammer is dat de Buds+ enkel een IPX2-certificering dragen, wat betekent dat ze stuk kunnen gaan door regen of veel zweet. De Samsung Galaxy Buds+ bieden een goede prijs-kwaliteitverhouding, maar zijn dus minder geschikt voor fanatieke sporters.
De Apple AirPods 2019 zijn de opvolger van de AirPods uit 2017. Dat ziet u alleen niet aan de buitenkant, want de oordopjes ogen identiek. Ook de interne verschillen met z’n voorganger zijn subtiel. De AirPods 2019 zijn fijne draadloze oordopjes voor iPhone-gebruikers, maar met een Android-telefoon werken ze minder goed. De AirPods klinken prima, houden het ongeveer vier uur vol op een acculading en laden op via een opbergdoosje. Jammer is dat de oordopjes niet waterbestendig zijn, een
Apple AirPods 2019 De razend populaire AirPods 2019 zijn vooral bedoeld voor iPhone-gebruikers.
Gemiddelde verkoopprijs: € 159,Info: www.tiny.cc/potkees
Hardware
getest relatief korte accuduur hebben en door de uniforme pasvorm niet in alle oren even lekker zitten. Ook jammer is dat u een paar tientjes meer moet betalen voor de versie waarvan het doosje draadloos kan opladen. Al met al zijn dit prima oordopjes, maar toch zouden wij persoonlijk doorsparen voor de AirPods Pro.
drukking is. Dankzij de IPX4-certificering kunnen de oordopjes tegen een regenbui of flink wat transpiratie. Al met al zijn deze Plantronics-oordopjes prima zonder op te vallen.
Huawei Freebuds 3
Plantronics Backbeat Pro 5100 De Plantronics BackBeat Pro 5100 zijn compact en gebruiken verwisselbare tips voor een fijne pasvorm, ongeacht de vorm van uw oren. Dat is prettig, en de oordopjes zitten dan ook lekker en comfortabel. Het opbergdoosje is relatief compact en kan de dopjes tweemaal opladen. De Pro 5100’s houden het op een acculading ongeveer zes uur vol en dat is bovengemiddeld. Jammer is dat het oplaaddoosje een oude micro-usb-aansluiting gebruikt in plaats van usb-c. Opvallend: Plantronics stopt een sticker in de doos die verkeerd uitlegt hoe u de oordopjes aan uw telefoon moet koppelen; gelukkig geeft de eveneens meegeleverde handleiding wél de juiste stappen. De geluidskwaliteit van de oordopjes is prima, al is het jammer dat er geen actieve geluidsonder-
opvalt, is hoe klein en licht (4,1 gram per oordopje) de AirDots zijn, zowel in absolute zin als in vergelijking met de concurrentie. Het oplaaddoosje is even groot als een ei en weegt de helft; ook erg compact dus.
Xiaomi Redmi AirDots Op zoek naar uiterst goedkope draadloze oordopjes? De Xiaomi Redmi AirDots zijn dan een uitstekende keuze.
Gemiddelde verkoopprijs: € 29,Info: www.xiaomiproducts.nl/ xiaomi-redmi-airdots.html
De markt voor draadloze oordopjes is groter dan ooit
Huawei’s FreeBuds 3 lijken verdacht veel op de AirPods 2019 van Apple. Het zijn eveneens staafjes met een uniforme pasvorm, waardoor de oordopjes niet in alle oren even stevig en prettig zitten. De oordopjes klinken heel aardig en vergelijkbaar met de concurrentie in dit segment. Slimme software en een door Huawei ontwikkelde processor filteren omgevingsgeluiden best goed weg, al doet een duurdere hoofdtelefoon dat nog beter. De accuduur van de FreeBuds 3 bedraagt zo’n vijf uur en dat is gemiddeld. Het opbergdoosje scoort punten met zijn accu (die de oordopjes vier keer kan opladen) en de mogelijkheid om zelf te laden via usb-c of een draadloos oplaadstation. Goed om te weten: de Huawei-oordopjes werken met de iPhone, maar dan doen niet alle functies het.
Xiaomi Redmi AirDots
Plantronics Backbeat Pro 5100 De installatie-instructies van de Pro 5100-oordopjes zijn onduidelijk, dus wees gewaarschuwd.
Gemiddelde verkoopprijs: € 179,Info: www.tiny.cc/pro5100
computeridee.nl
Zoals u kunt zien, kosten alle geteste oordopjes in deze test meer dan honderd euro. Wij vinden dat een prima investering in een accessoire dat je dagelijks en jarenlang kunt gebruiken, maar het blijft een hoop geld. Wat als u eerst een goedkoop setje wilt uitproberen om te kijken of het concept van draadloze oordopjes bevalt? Dan kunt u kijken naar de Xiaomi Redmi AirDots, verkrijgbaar vanaf 25 euro. Natuurlijk klinken deze oordopjes niet zo goed als de duurdere exemplaren, maar ze werken naar behoren, zitten lekker en gaan een paar uur mee op een acculading. Het opbergdoosje laadt de oordopjes nog eens drie keer op en krijgt zelf stroom via een micro-usb-connector. Wat
Huawei Freebuds 3 De pasvorm van de Freebuds 3 is gelijk aan die van de AirPods 2019, waardoor de oordopjes niet bij iedereen even goed zullen zitten.
Gemiddelde verkoopprijs: € 149,Info: www.tiny.cc/fb3
11 | 2020
37
n e r e s ti a m to u a s je s lu Computerk
Kijk, zonder han 2
Als u regelmatig dezelfde handelingen op uw computer uitvoert, dan doet u dat handmatig. Maar waarom zou u het uzelf moeilijk maken? Windows heeft een handige taakplanner in huis. Die kan allerlei herhalende klusjes uit handen nemen, tot een automatische back-up aan toe. U hoeft nergens meer aan te denken en alles gebeurt zonder dat u uw handen gebruikt. Tekst Toon van Daele
I
n het kielzog van Windows starten op de achtergrond altijd talrijke processen en programma’s mee op. Als u wilt weten welke, gebruik dan Ctrl+Alt+Del. Kies voor Taakbeheer en open dan respectievelijk de tabbladen Processen, Opstarten en Services (afbeelding 1). Er zijn ook diverse taken die automatisch door Windows of door applicaties worden uitgevoerd, maar die niet noodzakelijk op de achtergrond actief blijven. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren net na het opstarten van het systeem of wanneer een gebruiker zich aanmeldt. Maar het kan ook plaatsvinden bij bepaalde gebeurtenissen of op gezette tijden. Denk hierbij aan automatische back-ups en schijfdefragmentaties. Sommige programma’s maken hiervoor gebruik van een eigen taakplanner, maar vaak gebruiken ze simpelweg de taakplanner van Windows zelf. In dit artikel tonen we u hoe u (eenvoudige en complexe) taken inplant met behulp van deze tool.
U brengt uw eigen taken het beste onder in een aparte map.
op. Links staan de Bibliotheken (de submappen) met daarin de geplande taken in een boomstructuur. In het midden ziet u de taken die horen bij de geselecteerde bibliotheek. Rechts krijgt u een overzicht van de acties die u binnen deze taakplanner kunt uitvoeren. Hier kunt u ook zelf een nieuwe taak inplannen. In dit artikel gaan we aan de slag met het maken van eigen taken. Om alles overzichtelijk te houden, brengt u die bij voorkeur onder in een afzonderlijke map. Klik daarvoor met rechts op Task Scheduler-bibliotheek, kies Nieuwe map en geef die een naam (afbeelding 2). De nieuwe map belandt nu onderaan de lijst. Elke keer als u een nieuwe taak aanmaakt, selecteer u eerst deze map.
3
Programmavenster Om de ingebouwde Windows Taakplanner op te starten, drukt u op de Windows-toets+R. Tik taskschd.msc in en bevestig met Enter. U kunt ook op de Window-toets drukken, taak intikken en Taakplanner selecteren. Er duikt vervolgens een dialoogvenster met drie verticale vensters
Elke taak wordt door een hele reeks eigenschappen gekenmerkt.
1
Verkenning
Zodra Windows is opgestart, zijn er achtergrondprocessen actief.
42
11 | 2020
Laten we een paar reeds ingeplande taken van dichtbij bekijken. U zult merkten dat de meeste taken zich in de map Microsoft bevinden, en dan met name in de submappen van de map Windows. In de hoofdmap treft u vast ook taken aan van bijvoorbeeld Google en OneDrive. Dubbelklik op een willekeurige taak om er meer over te weten te komen. Er verschijnt een eigenschappenvenster met tabbladen als Algemeen, Triggers, Acties, Voorwaarden en Instellingen (afbeelding 3). Acties zijn de handelingen die door de geselecteerde taak worden uitgevoerd, zoals een programma of een commando met de para-
Workshop
den!
5
meters die daarbij horen. Triggers bepalen op hun beurt wanneer zo’n handeling precies wordt uitgevoerd. Op het tabblad Voorwaarden kunt u terecht voor het instellen van secundaire criteria, bijvoorbeeld De taak alleen starten als niet actief gedurende 30 minuten.
Trigger basistaak Laten we nu onze eerste taak inplannen. Dat doet u vanuit het Acties-venster aan de rechterkant. Hiervoor zijn twee opties beschikbaar: Basistaak maken en Taak maken. De belangrijkste verschillen zijn dat u via de eerste optie wat hulp krijgt van een wizard en dat die u niet lastigvalt met allerlei meer geavanceerde extra’s. We beginnen voorzichtig en kiezen dus eerst Basistaak maken. Mocht u naderhand toch extra’s willen toevoegen aan uw taak, dan kan dat altijd nog vanuit het eigenschappenvenster. Als allereerste taak lijkt het ons handig om onze computer elke avond op een vast tijdstip te laten afsluiten (voor het geval we dat zelf vergeten te doen). Vul alvast een duidelijke Naam en een eventuele Beschrijving voor uw taak in. Druk op Volgende om de trigger vast te leggen. Hier kiest u wellicht Dagelijks, maar er zijn ook andere opties, zoals Wekelijks of Als ik mij aanmeld (afbeelding 4). Bevestig met Volgende en vul het tijdstip in. Laat het vinkje staan bij Elke: 1 dag(en) uitvoeren en druk op Volgende.
Sommige applicaties of commando’s laten zich nauwgezet met parameters aansturen.
Optimalisatie
4
Bepaal zelf wanneer u deze taak uitgevoerd wilt hebben.
Actie basistaak In het volgende venster legt u de actie vast die door die taak moet worden uitgevoerd. In Windows 10 is dat jammer genoeg beperkt tot de optie Een programma starten. De opties voor het verzenden van een e-mailbericht of het weergeven van een melding werken niet langer. Bevestig uw keuze met Volgende. U moet hier natuurlijk nog wel een commando aankoppelen. Klik hiervoor op Bladeren en navigeer naar %windir%\System32, waar u het bestand shutdown.exe selecteert. Bevestig met Openen. U moet hier eerst nog de nodige parameters aangeven. Die vult u in bij Parameters toevoegen (optioneel). Om precies te weten welke parameters beschikbaar zijn voor dit afsluitcommando opent u de Opdrachtprompt. Tik shutdown in en bevestig met Enter. Wat dacht u van de volgende string (afbeelding 5): -s -t 60 -c "Over 1 minuut wordt de pc afgesloten. Beëindig alle apps en sla uw gegevens op."
computeridee.nl
Deze parameters interpreteert u als volgt: -s: volledig afsluiten - dus geen sluimerstand (-h), afmelding (-l) of herstart (-r); -t 60: uitvoeren over 60 seconden; -c "…": toon deze tekst als commentaar. Druk op Volgende en op Voltooien zodat de taak aan uw geselecteerde map wordt toegevoegd. U kunt natuurlijk wachten tot het bewuste tijdstip is aangebroken, of u probeert het meteen uit door Uitvoeren te kiezen bij Acties.
Dubbelklik op een taak om die aan te passen, doe dat gerust bij de taak die u zojuist hebt gemaakt. Het eigenschappenvenster verschijnt. Op het tabblad Algemeen is de optie Alleen uitvoeren als gebruiker is aangemeld actief. Het kan natuurlijk ook juist nuttig zijn om de pc te laten afsluiten als niemand is ingelogd. In dit geval activeert u beter de optie Uitvoeren ongeacht of gebruiker wel of niet is aangemeld. Normaal gesproken wordt de taak uitgevoerd met (de machtigingen van) het account waarmee u bij het aanmaken van die taak was aangemeld. Mocht u de vervelende foutmelding Er is een fout voor taak x opgetreden […] te zien krijgen, druk dan op de knop Wijzigen. Tik bij Geef de namen van de objecten alsnog de gewenste gebruikersnaam in. U kunt hier trouwens ook het account SYSTEM selecteren (afbeelding 6). Dat beschikt standaard over meer machtigingen en kan zowat alle bestanden benaderen. Dat kan handig zijn wanneer u bijvoorbeeld een back-uptaak inplant. Het is trouwens ook mogelijk meerdere triggers en acties voor dezelfde taak te definiëren. Het volstaat dat
6
Het SYSTEMaccount heeft van huis uit al veel rechten meegekregen.
11 | 2020
43
Privacy op timaliseren
Windows écht U hecht veel waarde aan uw privacy en dat verwacht u ook van Windows. Hoewel de privacy-instellingen van Windows de afgelopen jaren zijn verbeterd, valt er nog genoeg te optimaliseren. Wij zetten Windows serieus op slot om ervoor te zorgen dat uw gegevens ook echt bij u blijven. Tekst Dennis Gandasoebrata
T
en tijde van de introductie van Windows 10 was er veel kritiek op de manier waarop het besturingssysteem omgaat met uw persoonlijke gegevens. Verschillende instanties, waaronder de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens, brachten rapporten uit waarin stond dat het systeem onnodig veel persoonlijke (gebruiks) gegevens met Microsoft deelde. Eerlijk is eerlijk: de afgelopen jaren hebben ze in Redwood flink geknutseld aan de privacy-instellingen in Windows 10. Het besturingssysteem lijkt met elke release beter om te gaan met gevoelige gegevens. Maar vooral op het gebied van overzichtelijkheid en totale controle over de privacy kan Windows nog wat hulp gebruiken. Ons doel is om onze persoonlijke gegevens zoveel mogelijk af te schermen, maar wel met behoud van een bruikbare Windows-omgeving.
Ingebouwde instellingen Voordat we aan de slag gaan met aparte programma’s, kijken we eerst naar de aanwezige privacy-opties in Windows zelf. U vindt het grootste deel van de privacy-instellingen van Windows via het instellingenvenster, dat u snel opent via de toetsencombinatie Windows-toets+I. Kies Privacy. Het scherm is verdeeld in twee secties: Windows-machtigingen en App-machtigingen. De meeste opties in de eerste sectie hebt u ingesteld bij de eerste start of schone installatie van Windows (afbeelding 1).
54
11 | 2020
In de meest recente Windows 10versies zijn de ingebouwde privacy-instellingen verbeterd.
Open de sectie Algemeen van Windows-machtigingen. Hier vindt u de opties voor apps en websites in het algemeen: u kunt er hier onder meer een stokje voor steken dat apps uw persoonlijke gegevens gebruiken voor het tonen van advertenties (Laat apps uw reclame-id gebruiken om advertenties voor u interessanter te maken op basis van uw app-activiteit) en dat Windows uw appgebruik bijhoudt (Windows het starten van apps laten traceren om de resultaten voor Start en Zoeken te verbeteren). De rest van de secties onder Windows-machtigingen zijn dezelfde als die tijdens de installatie van Windows worden gepresenteerd. Vooral de sectie Diagnostische gegevens en feedback is van belang: hierin wordt grotendeels bepaald wat met uw
1
persoonlijke gegevens gebeurt. Kies in elk geval voor Basis in de sectie Diagnostische gegevens, zodat zo min mogelijk informatie over het apparaat en uw gedrag extern wordt gedeeld. Ook de optie Ervaringen op maat schakelt u uit.
App-instellingen De tweede sectie van de privacyopties, App-machtigingen, bepaalt welke vrijheden de geïnstalleerde apps hebben (afbeelding 2). Bijna alle onderdelen die hier staan, zijn functies waarvan u bepaalt of de app daartoe toegang heeft. Zo vinden we hier de sectie Locatie, waarin u kunt aangeven of Windows en apps toegang hebben tot de locatiegegevens van de computer. U kunt telkens het volledige gebied afschermen: zet de schuif op Uit bij de hoofdoptie (bijvoorbeeld Toestaan dat apps toegang hebben tot uw locatie). U kunt ook selectiever te werk gaan en per app bepalen of toegang geoorloofd is. Scrol dan naar beneden en selecteer de gewenste programma’s in de sectie Kies de apps die toegang hebben tot uw precieze locatie. Herhaal dit voor alle onderdelen die onder App-machtigingen staan, zoals voor de toegang tot de camera en microfoon, maar ook voor toegang tot bronnen zoals de gebruikersmappen met afbeeldingen en video’s.
Online privacydashboard
Zie wat er wordt gedeeld Bent u een wat gevorderde gebruiker, dan kunt u bekijken welke persoonlijke gegevens Windows over u verzamelt. In het instellingenvenster opent u Diagnostische gegevens en feedback. In de sectie Diagnostische gegevens weergeven zet u de schuif op Aan. Kies hierna voor De viewer voor diagnostische gegevens openen. Windows toont nu, na het downloaden van de Viewer, welke gegevens worden gedeeld. Als u de gegevens hebt bekeken en het verzamelen van de diagnostische gegevens hebt uitgeschakeld (zoals u elders leest), kunt u de eerder verzamelde gegevens meteen verwijderen. Ga naar Diagnostische gegevens verwijderen en klik op Verwijderen. Zowel lokale als online gegevens worden verwijderd.
Het privacydashboard geeft u meer controle over de privacy van uw Microsoft-account en alle diensten die hieraan zijn gekoppeld. Open het privacydashboard door te kiezen voor Windows-machtigingen, Algemeen en rechts in het venster te klikken op Privacydashboard. Log zo nodig in met uw Microsoft-accountgegevens. Het dashboard is opgebouwd uit meerdere tabbladen (afbeelding 3). Ziet u een ander scherm dan in de afbeelding? Open dan een andere browser, zoals Edge, en open de site https://account.microsoft.com/ privacy. Log in met uw gegevens en nu ziet u de tabbladen wel. Via de tab Overzicht vraagt u de
Data beschermen
op slot 2
3
Het privacydashboard bevat al andere instellingen dan u in Windows aantreft.
Bepaal per ‘gebied’ of apps er toegang toe hebben.
geschiedenis van uw activiteiten op, zoals de browse- en zoekgeschiedenis. Ook ziet u hier welke routebeschrijvingen u hebt opgevraagd, welke locaties u hebt bezocht en welke media u hebt afgespeeld. Voor meer details, klikken we op de tab Activiteitenoverzicht. Gebruik het menu links om de activiteiten per onderdeel te bekijken. U kunt de gegevens verwijderen door rechts te klikken op Activiteit wissen. Bevestig met een klik op Wissen. Kies hierna voor de tab Advertentie-instellingen. Hier bepaalt u of advertenties mogen worden aangepast aan uw gedrag
Mogen advertenties aan uw gedrag worden aangepast?
4
4). Wilt u niet dat uw (afbeelding 4) zoekactiviteiten en ander online gedrag de basis vormen voor het tonen van gepersonaliseerde advertenties: zet de schuif op Uit bij Advertenties weergeven die interessant voor u zijn. zijn Voor advertenties die specifiek in de browser worden getoond, kunt u het gebruiken van persoonlijke gegevens uitschakelen. Deactiveer de optie Aangepaste advertenties weergeven in uw browser. browser De instellingen zijn direct van toepassing.
Apps met toegang Sommige apps hebben toegang tot uw persoonlijke gegevens, bijvoorbeeld uw locatie of personalia. Via het privacydashboard vragen we een overzicht op van de programma’s en bepalen we of deze (nog) toegang computeridee.nl
11 | 2020
55