20 Slechts
€
W orkshops
3 - 17 september 2019
Smartphoneberichten op uw pc
3
,75
Thema’s en sjablonen in Office MINI-PC’S EN BAREBONES
De kracht van klein ? d ss f, ij h sc e rd a h , c p e Nieuw
Kloon Windows! ONBEKENDE FUNCTIES
Dit kan VLC ook!
HERSTEL EN ONDERHOUD
UW MAC WEER OP ORDE MET ONYX
LEKKER AAN DE SLAG
De ideale werkkamer
Delen met de wereld 1 Livestreamen met YouTube | 23 | 2017
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Inhoud
Inhoud 10
Windows klonen Een pc gekocht of een nieuwe ssd geïnstalleerd? Zet uw bestaande Windowsomgeving dan 1-op-1 over, zodat u niet alles opnieuw hoeft te installeren.
36
Workshops 28 Android-pc-koppeling Werken met de Jouw telefoon-app van Microsoft. 44 MacOS-beheer MacOS repareren en onderhouden met OnyX.
In een optimaal ingerichte werk- of studeerkamer werkt u lekkerder en bent u productiever dan ooit!
14
oede voornemens aan het begin van het jaar zijn aan mij niet besteed. Vroeger wilde ik nog weleens een lijstje maken met zaken die ik anders zou willen aanpakken, maar telkens bleek al snel dat daar weinig tot niets van terechtkwam. In plaats daarvan heb ik tegenwoordig een los/vast puntenlijstje in mijn hoofd met zaken die ik wil gaan aanpakken als de gelegenheid zich voordoet. Op dat overzichtje staan veel klussen en een daarvan is het vernieuwen van mijn werkkamer. Urgent is dat laatste computeridee.nl
niet. Ik heb een bureau, een pc, goede monitor, printer, vlotte netwerkverbinding en dergelijke, maar de kamer an sich kan wel een opknapbeurt gebruiken. En een deel van de apparatuur werkt weliswaar nog heel redelijk, maar ook daar is ruimte voor verbetering. Geldt dat voor u ook, mis dan vooral de productie over de ideale werkkamer niet, vanaf pagina 14. Met de tips voor meubilair en apparatuur kunt u heel gericht aan de slag. En mocht u besluiten om meteen ook maar uw pc te vervangen, of uit te breiden
36 Veelomvattend VLC Mediaspeler met machtig mooie mogelijkheden. 52 Livestreamen via YouTube Video’s opnemen en uitzenden vanaf webcam of smartphone.
20
3 - 17 septemb
er 2019
3,75
Slechts
€
MINI-PC’S
Workshops
Smartpho berichten neop uw pc
EN BAREBONE
De kracht
Thema’s sjablonenen in Office
S
van klein
pc, harde schijf, ssd? KloonNieuwe Window s! ONBEKEND
E FUNCTIES
Dit kan VLC ook!
HERSTEL
EN ONDERHO
UW MAC WEER OP ORDE ME T ONYX UD
LEKKER
AAN DE
De ideale werkkam er SLAG
Delen me t de Liv 1 estr eld eamenwer met YouTub e
Kop- of voetteksten met automatische paginanummering, kruisverwijzingen, regelnummers ... We gaan aan de slag met Word voor gevorderden.
G
34
50 Word abonnee Kies zelf het abonnement dat het best bij u past!
Word voor gevorderden
Opknappen
10 Windows-installatie klonen Zet Windows simpel over naar uw nieuwe pc of schijf. 14 Productiever werken Zo richt u uw werk- of studeerkamer optimaal in. 18 Mini-pc’s en barebones De nieuwste ontwikkelingen. 24 Office aan huis Stijlen, sjablonen en thema’s voor een herkenbare lay-out. 30 Word Wordkunstenaar Haal nog meer uit MS Word.
Veelzijdige mediaspeler VLC is ooit begonnen als krachtige mediaspeler, maar door de jaren heen zijn er tientallen functies aan toegevoegd.
De ideale werkkamer
30
Deze editie
| 23 | 2017
met bijvoorbeeld een ssd, lees dan vooral ook het stuk over het klonen van Windows. Heel handig. Veel lees- en doeplezier.
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Ontwikkelingen, trends en nieuwe producten 33 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 41 Tips & Trucs Handige slimmigheden 48 Voor Nop De leukste gratis software 55 Apps & Downs Opvallende nieuwe apps 56 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 58 FAQman + FAQtips! Problemen opgelost 64 Computeralfabet Computerbegrippen van A tot Z, inclusief concrete tips 65 Uitsmijter Timio: schermloos én interactief
Dick van de Schraaf, Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
66 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer
20 | 2019
3
g in g a tr r e v r e d n o z Overstappen
Windows 2
Overstappen naar een nieuwe computer? Of een nieuwe harde schijf of ssd installeren? Vaak betekent dat het opnieuw moeten installeren van Windows en al uw gegevens terugzetten. Weleens aan klonen gedacht? Hierbij zet u uw bestaande Windowsomgeving 1-op-1 over naar uw nieuwe computer of schijf, zonder dat u alles opnieuw hoeft te installeren.
Zorg ervoor dat de Windows-omgeving is bijgewerkt met de nieuwste updates.
Tekst Dennis Gandasoebrata
3
D
e term klonen geeft precies aan wat het principe inhoudt: u maakt een exacte kopie van de Windows-installatie, die u vervolgens op een nieuwe locatie kunt onderbrengen. Er bestaan verschillende situaties waarbij het klonen van Windows van pas komt. Vervangt u de bestaande harde schijf door een nieuw exemplaar, bijvoorbeeld als u overstapt van een traditionele schijf naar een ssdschijf? Door de Windows-installatie te
Bij het klonen van Windows wordt de volledige omgeving 1-op-1 naar een andere locatie overgezet.
1
klonen, bespaart u tijd (afbeelding 1). U hoeft Windows niet meer opnieuw schoon te installeren en het besturingssysteem opnieuw in te richten met uw favoriete programma’s en instellingen. U neemt simpelweg de bestaande omgeving mee naar de nieuwe harde schijf. Het klonen van Windows is ook handig als u een back-up wilt maken van uw harde schijf, zodat u in geval van problemen snel weer aan de slag kunt. Klonen houdt dus meer
10
20 | 2019
Verwijder overbodige apps, zodat u een opgeruimde kloonomgeving overhoudt.
in dan het simpelweg kopiëren van de bestanden naar de nieuwe locatie. Ook gegevens die niet direct zichtbaar zijn (via een programma zoals Verkenner) moeten naar de nieuwe locatie worden gekopieerd. Bij het klonen van informatie wordt er een 1-op-1-kopie gemaakt van alle informatie op de harde schijf. Denk aan stuurprogramma’s, programma’s en patches.
Losse bestanden Gebruik het opschonen van de werkomgeving ook om te controleren op losse bestanden. Goed voorbeeld hiervan is het bureaublad: bevat dit ‘rondslingerende’, losse bestanden? Bij het klonen van Windows wordt immers de volledige werkomgeving meegenomen, inclusief tijdelijke bestanden die u wellicht op het bureaublad hebt ondergebracht. Controleer ook direct of de gebruikersmappen zoals Documenten en Afbeeldingen zijn opgeschoond.
Voorwerk Voordat u de Windows-omgeving kloont, zorgt u voor een opgeruimde omgeving. Er wordt immers een exacte kopie van de omgeving gemaakt en dit is een goed moment om de omgeving kritisch tegen het licht te houden. U wilt immers geen vervuilde of rommelige omgeving klonen. Zorg er allereerst voor dat Windows is bijgewerkt met de nieuwste updates. Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Bijwerken en beveiliging, Windows Update. Klik op de knop Naar updates zoeken. U vindt deze knop rechts in het venster. Installeer de updates die door Windows Update worden aangeboden (afbeelding 2). Controleer hierna of er geen programma’s zijn geïnstalleerd die u niet (meer) gebruikt. In het instellingenvenster kiest u voor Apps. Bij Apps en onderdelen controleert u in de lijst of alle apps nog worden gebruikt. Over-
Windows kopie
klonen 5
bodige apps 3). verwijdert u (afbeelding 3) Met behulp van Schijfopruiming haalt u de stofkam door de rest van de werkomgeving. Hiermee verwijdert u bijvoorbeeld tijdelijke updatebestanden, zodat deze niet onnodig worden meegenomen in het kloonproces. Open het Startmenu en typ Schijfopruiming. Selecteer de schijf waarop Windows is geïnstalleerd en klik op OK. Een overzicht van te verwijderen bestanden verschijnt. Wij kiezen echter eerst voor de knop Systeembestanden opschonen. Hiermee wordt de controle van Schijfopruiming nogmaals uitgevoerd, maar worden ook locaties met systeembestanden onderzocht. Vervolgens hebt u de keuze om bijvoorbeeld ook de map met tijdelijke installatiebestanden van Windows op te schonen. In het resultatenvenster plaatst u vinkjes bij de onderdelen die mogen worden opgeschoond. Neem in elk geval de onderdelen mee die flink wat ruimte innemen.
Goede voorbeelden hiervan zijn de tijdelijke updatebestanden van Windows Update (Windows Update opschonen), de logboeken die gemaakt worden tijdens het upgraden van Windows (Upgradelogboekbestanden van Windows), gedownloade bestanden (Downloads), de inhoud van de Prullenbak (Prullenbak) en bestanden van vorige Windows-installaties (Vorige Windows-installatie(s)). Klik tot slot op OK om de geselecteerde onderdelen op te schonen (afbeelding 4).
Herstelpunten opschonen Windows maakt regelmatig een her stelpunt van de volledige omgeving. In geval van problemen kunt u dan terugkeren naar een punt in het verle-
4
Weg met die herstelpunten, behalve het meest recente.
den en hiermee de situatie herstellen. Een herstelpunt neemt echter flink wat ruimte in beslag en wordt bij het klonen ook meegenomen. Gelukkig kunnen we alle oudere herstelpunten wissen en alleen het meest recente herstelpunt bewaren. In het venster van Schijfopruiming klikt u op het tabblad Meer opties. Klik nu op de knop Opruimen in de sectie Systeemherstel en schaduwkopieën. Bevestig uw keuze met een klik op Verwijderen (afbeelding 5).
Schone installatie Alternatief voor het opschonen van de werkomgeving is het uitvoeren van een schone Windows-installatie, voordat u deze kloont. U weet dan zeker dat de gekloonde omgeving schoon is en geen overbodige elementen bevat. Het uitvoeren van een schone Windows-installatie kost in Windows 10 relatief weinig moeite. Zorg er allereerst voor dat u uw eigen bestanden (zoals documenten en foto’s) op een externe locatie hebt bewaard, zodat u deze later kunt terugzetten in de schone omgeving. Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en ga naar Bijwerken en beveiliging. Kies Systeemherstel en kies voor Opnieuw beginnen met een schone installatie van Windows. Klik op de knop Aan de slag in de sectie Aan de slag en volg de stappen van de wizard (afbeelding 6).
6
Voorkom dat tijdelijke bestanden in de omgeving terechtkomen.
Eventueel kunt u kiezen voor een schone installatie en die klonen nadat u de werkomgeving hebt ingericht.
computeridee.nl
20 | 2019
11
s e n o b e r a b n e ’s c p iin Nieuwe lichting m
Breed inzetbaar en De pc-markt is flink in beweging en ondanks iets dalende verkopen is het aanbod van mini-pc’s en barebones nog altijd groot én groeiend. Bovendien winnen de apparaten rap aan processor- en (meer nog) aan grafische kracht, zodat ze voor steeds meer toepassingen interessant zijn. We zetten de nieuwste ontwikkelingen en modellen voor u op een rijtje. Tekst Gertjan Groen
D
e pc-markt krimpt, maar heel hard gaat het niet. Vorig jaar werd zelfs nog een opleving verwacht, al kwam dat niet zo ver, deels door tekorten aan processors. Die tekorten plagen de markt nog wel, al helpt het dat Intel aan AMD inmiddels een geduchte concurrent heeft. Meer keuze dus voor fabrikanten en voor ons als consumenten. De aandacht van processorfabrikanten lijkt wat te verschuiven: grafische kracht wordt belangrijker dan pure processorkracht, zodat haperende video’s of magere prestaties in games steeds meer iets van het verleden zijn. We breken hier graag een lans voor de mini-pc. De kleine maar fijne computertjes zijn niet alleen handig voor de vaste hobby- of werkplek, maar ook flexibel genoeg om bijvoorbeeld als mediacenter, lichte gamepc of router in te zetten. De keuze is heel ruim en zelfs nog toegenomen na onze eerdere publicatie over minipc’s en barebones in Computer Idee 3.
Modulaire computers Een modulaire computer met één grote aansluiting die u gemakkelijk in een laptop of scherm kunt schuiven? Intel probeerde het al eerder met de Compute Card, maar dat werd geen succes. De nieuwe nuc Compute Element pakt enkele tekortkomingen aan maar is verder meer van hetzelfde. Het klinkt wel praktisch: zo’n kaart bevat processor, geheugen en opslag, zodat het ‘binnenwerk’ van bijvoorbeeld een laptop gemakkelijk vernieuwd kan worden. Maar of het deze keer wel een succes wordt, valt te bezien. De nuc Compute Element bevat de belangrijkste onderdelen van een computer.
18
20 | 2019
Intel nuc Laten we beginnen bij de nuc, een van de trendsetters in de markt voor mini-pc’s. Behalve als zelfbouwkit ofwel barebone, waar u zelf nog geheugen en opslag aan toe moet voegen, levert het bedrijf ook complete sets. Aan dat laatste aanbod voegde het recent vier nieuwe ‘Islay Canyon’-modellen toe. Daarin combineert het een rappe én zuinige laptopprocessor uit de U-serie (naar keuze de Intel Core i5-8265U of Core i7-8565U) met een
AMD Radeon 540X voor meer grafische kracht. Daarmee zullen ze voor bijvoorbeeld games en mediacreatie beter presteren dan de gemiddelde mini-pc, maar verwacht geen wonderen. De modellen hebben een vast geheugen van 8 GB dat u niet kunt uitbreiden, wel zijn er verschillende opslagconfiguraties mogelijk. De prijs begint bij zo’n 700 euro. Tegen het einde van het jaar
Intel lanceerde tussentijds vier kant-en-klare ‘Islay Canyon’ nuc-modellen.
Concurrentie van AMD AMD heeft zich helemaal teruggevochten in de pc-markt met haar Ryzen-processors. Maar helaas is, zoals we in Computer Idee 3 al aanhaalden, het aanbod van mini-pc’s met AMD-processor nog beperkt. Hier bracht ASRock onlangs verandering in met de lancering van de DeskMini A300. Die gebruikt een zogenaamde apu (processor met geïntegreerde video) van AMD. Net als bij de DeskMini 310 (met Intel-platform) van dezelfde fabrikant kunt u kiezen uit een hele reeks processors (Raven Ridge en Bristol Ridge) tot maximaal 65 W vermo-
De DeskMini A300 is ook geschikt voor de nieuwe generatie AMD-processors.
gen. De barebone namen we in de vorige editie van Computer Idee in Vers Getest al even onder de loep in combinatie met de Ryzen 3 2200G-processor. Goed om te weten is dat het systeem sinds kort, na een update van het bios, ook geschikt is voor de laatste generatie AMD-processors die schuilgaan onder de codenaam Picasso. Interessante voorbeelden zijn de Ryzen 3 3200G en Ryzen 5 3400G. De verbeterde productietechniek maakt ze rapper dan de 2200G en 2400G die ze (min of meer) opvolgen.
Mini-pc’s en barebones
nóg krachtiger mogen we nog verschillende en op het oog erg aantrekkelijke updates voor de nuc-lijn verwachten. Volgens de geruchten dragen die de namen Frost Canyon en Ghost Canyon. Die laatste zou dan een high-end nuc moeten worden met Core i9-processor en – opvallend – een uitbreidingsslot voor een (kleine) externe videokaart. Dat model zal daarom ook breken met het traditionele ontwerp. We moeten het afwachten. Verder zet Intel onder het nuc-merk (opnieuw) in op modulaire computers (zie kader ‘Modulaire computers’).
ASUS Chromebox 3 De Chromebook moeten we in de gaten houden: ze zijn al sinds 2011 op de markt, maar de verkoop van deze laptops, die draaien op Chrome OS, groeit gestaag. Het besturingssysteem is gebaseerd op de webbrowser Google Chrome en een Linux-kernel. Uiteraard kan Chrome OS ook prima op een mini-pc werken, bewijst onder meer deze Chromebox 3 van ASUS, die net iets groter is dan de nuc. Een bekend alternatief is de HP Chromebox G2. Beide modellen hebben in de goedkoopste uitvoering (ongeveer 300 euro) een Celeron-processor. Niet de snelste, maar voldoende voor eenvoudige pc-taken, en de meeste apps van Chrome OS zijn vrij licht. Dat geldt ook voor Android-apps die u, zoals gebruikelijk voor de
De Chromebox brengt Chrome OS naar de mini-pc.
meeste moderne Chromebooks, sinds kort ook gewoon op zo’n Chromebox kunt installeren via de Play Store. ASUS levert overigens ook al enkele jaren de Chromebit (149 euro): een smalle stick die u rechtstreeks in de hdmi-poort van een tv kunt steken, om deze om te toveren in een pc met Chrome OS.
Voor de lichtste toepassingen Wie geen zware eisen stelt, zou aan een simpele zogenaamde single-board-computer al genoeg kunnen hebben. Op één printplaatje worden onder meer de processor, het geheugen en alle aansluitingen gecombineerd. Bijkomend voordeel is dat ze zeer energiezuinig zijn. Ook worden ze steeds krachtiger, tegen gelijkblijvende prijs, zoals ook de eind juni aangekondigde Raspberry Pi 4 model B (vanaf 40 euro) laat zien. Die is op meerdere vlakken zo’n twee tot vier keer sneller dan zijn voorganger. Dankzij de usb3.0-poorten gaan ook de opslagprestaties flink omhoog, als u een externe ssd aansluit. Optioneel is de Pi 4 bovendien met flink wat extra werkgeheugen leverbaar, zoals 2 of 4 GB. Daar pro-
computeridee.nl
fiteert u zeker van als u bijvoorbeeld een groot aantal browservensters open hebt staan. Hoewel de Pi’s veel door de industrie en knutselaars worden gebruikt, kunt u ze,
De Raspberry Pi 4 is twee tot vier keer sneller dan zijn voorganger.
veel beter dan eerdere modellen, ook inzetten als een volwaardige mini-pc. Overigens wel met Linux als besturingssysteem, want door de arm-architectuur is de Pi niet geschikt om een volledige Windows 10-desktop te draaien. In een latere editie van Computer Idee zullen we onderzoeken hoe geschikt dit nieuwe model is voor simpele taken als browsen en tekstverwerken.
20 | 2019
19
r le e p s ia d e m n e e Meer dan alleen
Functioneel 2
Dat VLC vrijwel alle mediabestanden probleemloos afspeelt, is u wellicht bekend. Steeds meer mensen ontdekken hoe fijn deze alles-in-één-oplossing is voor het afspelen van media. Wie echter wat dieper in het programma duikt, zal ontdekken dat de software nog veel meer te bieden heeft: VLC is meer dan de eenvoudige mediaspeler die het in eerste instantie lijkt. Tekst Martin Gijzemijter
H
oewel VLC wel degelijk begonnen is als krachtige mediaspeler, zijn er door de jaren heen enorm veel functies aan toegevoegd. Welke dat precies zijn? In dit artikel lopen we een aantal interessante langs.
Video’s downloaden via YouTube? Niet toegestaan, maar geen probleem met VLC.
Converteren Omdat we tegenwoordig zo veel streamen, hebben we bijna nooit meer iets met bestandsconversie te maken, maar dat wil niet zeggen dat het nooit meer nodig is. Zo kan het weleens voorkomen dat u een video moet aanleveren voor een feestje (of begrafenis) in asf-formaat, terwijl u het bestand alleen als mp4’tje hebt. In zo’n geval zult u het bestand moeten converteren. In vroeger tijden was daar nog prijzige software voor
VLC kan bestanden converteren naar allerlei bestandstypen.
1
nodig; nu biedt VLC de helpende hand. Klik in het programma op Media in het menu bovenin en vervolgens op Bestand converteren/ opslaan. Er opent nu een menu waarin u eerst het bronbestand selecteert, waarna u klikt op Converteren/ opslaan. Bij Instellingen klikt u op het uitklapmenu bij het kopje Profiel waarna u kiest voor het bestandstype waarnaar u wilt converteren (afbeelding 1). Klik op Start om de conversie te starten. Op deze manier is het overigens ook mogelijk om audio uit een video te extraheren, zodat u alleen een mp3-bestand overhoudt met de audio uit de video.
Video’s downloaden Officieel heeft VLC geen optie om video’s van YouTube te downloaden (dat zou YouTube uiteraard ook niet tolereren). Toch kan het wel, u moet er alleen wat extra handelingen voor verrichten. Ten eerste zoekt u op YouTube de te downloaden video op en selecteert en kopieert (Ctrl+C) u de link van deze video. Open vervolgens VLC en klik op Media, Netwerkstream openen. Plak nu de url van
36
20 | 2019
de YouTube-video in het veld waarin wordt gevraagd om een netwerk-url, en druk op Enter (afbeelding 2). De meeste video’s worden nu gewoon afgespeeld (sommige video’s willen om allerhande redenen niet werken). Klik nu bovenin op Extra en vervolgens op Codec-informatie. In het venster dat opent, ziet u onderin een veld met de locatie-url. Selecteer en kopieer de volledige url en plak deze in het adresveld van uw browser. De video zal nu in uw browser afspelen. Rechtsklik op de video en klik op Opslaan als. U kunt de video nu downloaden om later offline te bekijken.
VLC-feest
VLC
U kunt eenvoudig de audio uit een kort filmpje opslaan als zelfstandig audiobestand.
4
Video als achtergrond Niet alle functies van VLC zijn zinvol. Want wist u dat wanneer u in VLC een video aan het kijken bent, u deze video in kunt stellen als bureaubladachtergrond? Het enige wat u hiervoor hoeft te doen, is VLC op te starten en een video in te laden om vervolgens te klikken op Video in het menu bovenin en op Als bureaubladachtergrond instellen. Het lijkt alsof er niets gebeurt, maar wanneer u alle openstaande vensters minimaliseert, zult u zien dat de video full screen wordt afgespeeld op uw bureaubladachtergrond (afbeelding 3). Een grappige functie welicht als u stiekem een video wilt bekijken en snel wilt kunnen overschakelen naar uw andere programma’s terwijl de video op de achtergrond blijft afspelen. Verder kunnen we er niet veel nuttige toepassingen voor verzinnen, maar het is wel leuk dat het kan en het werkt bijzonder goed. Als de video is afgelopen, krijgt u uw eigen bureaublad uiteraard weer terug.
Audio/video opnemen In het begin van dit artikel hebben we u laten zien hoe u video’s kunt converteren naar andere bestandstypen, en op die manier zelfs een audiotrack kunt maken van een video. Maar
5
VLC is een echte u-kunt-er-allesmeediaspeler daarvoor moet u wel de volledige video tot uw beschikking hebben. Bovendien is het best een heel gedoe om zo de audio uit een video te halen. Gelukkig kan het ook veel eenvoudiger. Zorg ervoor dat u de video waarvan u de audio wilt opnemen, is ingeladen. Klik dan bovenin op Weergave en vervolgens op Geavanceerde bediening (afbeelding 4). Een aantal extra knoppen, waaronder een
Het opnemen van video’s met wat er live op uw bureaublad gebeurt, vormt geen enkel probleem voor VLC.
3
Het nut ontgaat ons een beetje, maar een video tonen als bureaubladachtergrond ziet er wel heel cool uit.
computeridee.nl
opnameknop, verschijnt onder in het venster. Zodra u op de opnameknop drukt en de video afspeelt, zullen zowel de video als de audio worden vastgelegd op uw harde schijf. De video vindt u terug in de map Video, het audiofragment vindt u terug in de map Muziek. Let op: dit is alleen interessant als u een kort stukje nodig hebt, de extractie is namelijk realtime (10 minuten audio opnemen duurt dus ook echt 10 minuten). Voor langere video’s is het dus interessanter om toch de conversiemethode te gebruiken of de video/audio te rippen (zie ‘Video (en audio) rippen').
Desktopfilmpjes U hebt ze ongetwijfeld weleens op YouTube gezien: filmpjes waarin mensen opnemen wat er op hun bureaublad gebeurt, zodat ze bepaalde stappen in een programma beter kunnen uitleggen. Daar gebruiken ze doorgaans prijzige software voor, maar eigenlijk is dat helemaal niet nodig: het kan ook met VLC. Klik in VLC op Media, Opnameapparaat openen en open vervolgens het uitklapmenu naast het kopje Opnamemodus en selecteer Bureaublad (afbeelding 5). Wanneer u nu zou klikken op Afspelen, ontstaat er een soort Droste-effect, waarin een oneindige lus van bureaublad in bureaublad wordt getoond. Leuk om te zien, maar niet wat we nu willen, dus in plaats van Afspelen klikken we op Converteren (via het uitklapmenu). Klik dan tweemaal op Volgende en geef aan in welk bestandstype u de video wilt opslaan. Klik vervolgens weer op Volgende en daarna op Stream. De inhoud van uw bureaublad (en alles wat u daarop doet) zal worden vastgelegd tot u met Stop aangeeft dat u klaar bent met opnemen. 20 | 2019
37
MacOS-onderho n e ll te s r e h n e n e ll te s Inspecteren, in 2
Uw Mac loopt altijd perfect, toch? In de meeste gevallen waarschijnlijk wel, maar ook op een Mac kan er weleens iets fout gaan. Om fouten te herstellen, onderhoud uit te voeren of systeeminstellingen te wijzigen, kunt u het gratis programma OnyX gebruiken. Tekst Richard Veenstra
O
nyX is een programma waarmee u een heleboel onderhoud- en reparatiewerkzaamheden kunt doen. Al deze werkzaamheden kunt u ook gewoon vanuit macOS doen, maar hiervoor hebt u dan de Terminal nodig. Via Unix-commando’s checkt u bepaalde elementen van uw schijf, repareert u schijven of ruimt u bestanden op. Voor iedereen die niet graag met de Terminal werkt, is OnyX dÊ uitkomst. Het programma heeft een simpele lay-out; middels duidelijke termen verricht u bepaalde reparaties. Om ervoor te zorgen dat u niet zomaar alle onderdelen van OnyX selecteert en denkt dat uw systeem hier sneller van wordt, leggen we u in dit artikel uit wat de specifieke opties nu precies allemaal betekenen.
Zorg dat u de juiste versie voor uw macOS installeert. Onze Mac draait op macOS Mojave, ook wel bekend als macOS 10.14.
1
(afbeelding 1). In de meeste gevallen zal dit macOS Sierra, macOS High Sierra of macOS Mojave zijn. Bent u een 'early adopter', dan ziet u hier het spiksplinternieuwe macOS Catalina staan.
2
OnyX installeren
Ga naar de website van OnyX op www.tiny. cc/macos-onyx en klik op de knop Download achter het juiste besturingssysteem (afbeelding 2). Dubbelcheck of u werkelijk de goede versie hebt, want een andere versie kan ervoor zorgen dat uw systeem vastloopt of dat bewerkingen niet juist worden uitgevoerd. Hebt u nog een oude versie van OnyX op uw systeem staan, verwijder deze dan eerst en installeer een nieuwere versie opnieuw. Klik op het dmg-bestand, klik op Akkoord om de licentie en voorwaarden te accepteren en sleep het app-icoontje naar de programmamap zodra de installatie-wizard hierom vraagt.
3
1
Download de juiste versie
Het is belangrijk dat u de juiste versie van OnyX voor uw versie van macOS downloadt. Elke versie van macOS heeft namelijk net iets andere functies en als u een verkeerde versie van het programma gebruikt, kan het zijn dat functies niet juist worden uitgevoerd. Om te bepalen welke versie van macOS u hebt, klikt u links bovenin op het Apple-icoontje en kiest u voor Over deze Mac. De naam van uw macOS-versie wordt bovenin weergegeven
44
20 | 2019
OnyX heeft volledige schijftoegang nodig om zijn werk te kunnen doen.
Workshop
ud met OnyX 3
6
Volledige schij oegang geven
Draait u macOS Mojave of macOS Catalina, dan moet u nog even iets doen voordat u het programma voor de eerste keer opstart. Ga naar Systeemvoorkeuren en klik op Beveiliging en privacy. Selecteer het tabblad Privacy (afbeelding 3). Aan de linkerkant ziet u de optie Volledige schijftoegang. Klik erop en druk vervolgens op het slotje voor Klik op het hangslot om de instellingen te wijzigen. Voer uw naam en wachtwoord in en u ziet dat u nu toegang hebt om programma’s aan het venster toe te voegen. U klikt op het plusje en navigeert naar uw programmamap. Selecteer OnyX en kies voor Open. U kunt ook gewoon het app-icoontje van OnyX uit uw programmamap naar dit venster slepen.
4
Zet vinkjes voor de onderdelen en klik op Uitvoeren om ze allemaal te doorlopen.
Hier ziet u een overzicht van het geheugen dat uw systeem verbruikt.
4
Geheugen vrijmaken
Open nu het programma en voer nogmaals uw wachtwoord in. OnyX heeft namelijk beheerdersrechten nodig. Laten we eerst eens kijken bij het tabblad Info. Hier ziet u gegevens over uw systeem (afbeelding 4), vergelijkbaar met wanneer u linksboven op het Apple-icoontje klikt en voor Over deze Mac kiest. OnyX laat u echter nog veel meer zien. Kijk maar eens bij Geheugen. Hier ziet u achter Fysiek geheugen hoeveel intern geheugen u in uw systeem hebt geïnstalleerd; interessant is hoeveel geheugen er daadwerkelijk wordt gebruikt. Achter Geheugengebruik ziet u hoeveel geheugen uw systeem op dit moment gebruikt. Onderin kunt u inactief geheugen opruimen. Klik op Opruimen en u ziet dat ook het aantal gigabytes achter Bestanden in cache nu meteen minder is.
5
Vrije ruimte inzien
Onder het tabblad Info vindt u allerlei handige informatie over uw systeem. Klik op Volume om snel te zien hoeveel vrije ruimte u nog op uw schijf hebt. Onderin ziet u een balk met het aantal procent vrije ruimte. Het is verstandig om een ssd niet meer dan 80 procent te vullen met data; dit zorgt voor de langste levensduur van uw schijf. Alles boven de 80 procent wordt dan ook met een gele balk en alles boven de 90 procent met een rode balk weergegeven (afbeelding 5). Zodra u iets hebt weggegooid en in de Finder voor Leeg prullenmand hebt gekozen, kunt u in OnyX op Verversen klikken. De vrije ruimte wordt nu opnieuw berekend en de balk wordt geüpdatet. Onder Besturingssysteem ziet u bijvoorbeeld of u uw firewall hebt ingeschakeld en onder Beveiliging kunt u zien welke bestanden u het laatste hebt gedownload.
6
Onderhoud uitvoeren
Ga naar het tabblad Onderhoud en u ziet een overzicht van alle taken die u kunt uitvoeren. U zet een vinkje voor het onderdeel en klikt op Uitvoeren om al deze taken na elkaar te doen (afbeelding 6). Dit kan echter wel een tijdje duren, het is aan te raden om te beginnen met wat kleine taken. Ook is het slim om te weten wat elke optie eigenlijk precies doet. U vindt een Engelse uitleg over alle onderdelen als u in OnyX naar Help, OnyX Help gaat en op Onderhoud klikt. We gaan op een aantal onderwerpen even wat dieper in, omdat deze vaak kunnen helpen met het sneller maken van uw systeem of omdat ze soms van nut zijn bij het oplossen van fouten.
7 Het verwijderen van cachebestanden kan leiden tot meer schijfruimte.
5
Onze ssd raakt langzaam vol; tijd om te upgraden of bestanden weg te gooien.
computeridee.nl
7
Systeem schoonmaken
U ziet drie verschillende onderhoudsopties: Herstellen, Schoonmaken en Diverse opties. Laten we beginnen bij het schoonmaken van uw systeem. U vindt hier vier dingen die u kunt schoonmaken: Systeem, Applicaties, Internet en Logberichten en rapporten. Als u 20 | 2019
45