25 Slechts
€
13 - 27 november 2018
W orkshops:
Beheer(s) uw Firewall
3,50
Mooie fotorandjes
10 SUPERTIPS voor uw NETWERK
Symbolen invoegen in Word
r ie o o m r, e ll e sn r, e m im sl g No
Game hardware DIGITALE OOGMETING SMART-TV
EINDELIJK GOED INGESTELD ACHTER DE SCHERMEN
Manipuleer Office-programma’s
7
| 23 | 2017
Ziet u alles scherp?
Tips voor uw smar tphone
Android veilig
Handig én gratis Online database maken
Explosief Geluid uit een Ultra-Compacte Soundbar
34.3cm 7.6cm
Polk—Expect Great Sound. Meer info op polkaudio.com
Polk Audio is een DEI Holdings, Inc. Company. Polk Audio en Polk, zijn gedeponeerde handelsmerken van Polk Audio, LLC. Polk. Expect Great Sound. is een handelsmerk van Polk Audio, LLC. Chromecast is een handelsmerk van Google Inc. Alle andere handelsmerken zijn het eigendom van hun respectieve eigenaren.
Inhoud
Deze editie
Inhoud 12
12 Een optimaal thuisnetwerk Tips en tools voor een goed beheerd thuisnetwerk. 16 Opdrachten voor Office Leer MS Office écht kennen. 22 Zelf een database maken Optimaal gegevensbeheer met uw eigen online databank. 26 Smartphone beveiligen Maak uw Android smartphone net zo safe als een Apple.
34 Verbeter uw thuisnetwerk Tien praktische tips om uw thuisnetwerk te optimaliseren.
48
Workshops 36 Speciale tekens in Word Symbolen en tekens invoegen. 42 Digitale fotolijstjes Maak goede sier met fraaie randjes rond uw digitale foto's. 52 Windows Firewall Control Uw poortwachter alerter én (gebruiks)vriendelijker.
Spatzuiver beeld en geluid Een smart-tv aansluiten is niet in zomaar even gepiept. Zeker niet als u alles optimaal wilt instellen. Wij helpen u daar graag bij.
22
Ontwerp uw eigen databank
Uw smartphone veiliger maken Volgens Google zijn Android-smartphones net zo veilig als iPhones. Dat klopt ... als uw deze tips ter harte neemt!
26
I
k doe niet aan goede voornemens of wensen voor het nieuwe jaar. Toen ik nog rookte heb ik eens geprobeerd op 1 januari te stoppen, maar juist op die dag moet je daar absoluut níet aan beginnen. Toch heb ik kortgeleden besloten één uitzondering op mijn regel te maken. Voor het komende jaar wens ik dat álle cybercriminelen in de kraag worden gevat. Wat zijn die lui ergerlijk, zeg. Ze belagen ons inmiddels op zoveel terreinen, dat je de neiging krijgt om ergens in een afgelegen hut op
computeridee.nl
een hei te gaan wonen, zonder gsm, internet en stopcontact. Laatst kreeg ik zelfs een sms die me probeerde te verleiden een site te bezoeken, ongetwijfeld om daar bestookt te worden met allerlei aanvallen en phishing-tactieken. Ik heb alle apparatuur die ik heb zo goed mogelijk beveiligd, maar de boeven dwingen me tevens om voortdurend op te letten als er een mailtje, app, sms’je en ga maar door binnenkomt. En da’s bijvoorbeeld op nieuwjaarsmorgen, na een gezellige avond, niet altijd mijn sterkste
25
punt. In deze editie twee stukken over veiligheid: een over smartphones en een over firewalls. Gebruik de tips, dan kunt ook u met een gerust hart het nieuwe jaar in. Veel lees- en doeplezier.
13 - 27 novemb
er 2018
3,50
€
58 Word abonnee Kies zelf het abonnement dat het best bij u past!
Beheer(s) uw Firew all
10 SUPERT NETWERIPS K
Mooie fotorandj es
voor uw
Symbolen invoegen in Word
Game hardware Nog slimmer, sneller, mooier
SMART-TV
EINDELIJ GOED INGK EST
ACHTER
DE SCHERME
N
Manipule
| 23 | 2017
er Office-
DIGITALE
OOGMETIN
a’s
Tips voor uw smartphone
Android
veilig Handig én gratis Online dat abase ma ken
Rubrieken 6 Mailbus Lezers geven hun mening 8 Nieuws Ontwikkelingen, trends en nieuwe producten 29 Apps & Downs Opvallende nieuwe apps 31 Tips & Trucs Handige slimmigheden 46 Voor Nop De leukste gratis software 55 Computeralfabet Computerbegrippen van A tot Z, inclusief concrete tips 56 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 59 Gespot in Area 120 60 FAQman + FAQtips! Problemen opgelost 66 Uitsmijter Klassieke streamingdienst 67 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer
| 25 | 2018
G
Ziet u alles scherp?
ELD
programm
Experimenteren met Google
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
Workshops:
Slechts
7
Wilt u administraties beheren of uw collecties organiseren? Dat kan perfect met een online database, en zo'n spreadsheet op steroïden kunt u zelf maken.
Boe v en vang en
38 De gametrends voor 2019 Wat heeft de game-industrie volgend jaar voor ons in petto? 45 Digitale ogentest Kan een online oogmeting de opticien vervangen? 48 Uw smart-tv aansluiten Stel uw smart-tv optimaal in.
3
Nu tijdelijk in prijs verlaagd?
Laatste kans: hoge kortingen?
Kijken, kijken … en dan wel of niet kopen? We willen allemaal de scherpste aanbiedingen. Maar hoe goed zijn deals nu echt? Op Kieskeurig.nl vergelijken we de nieuwste prijzen met de gemiddelde prijzen van een periode eerder. Zo zie je óf en hoeveel een product goedkoper is geworden. Zo weet je of het écht een koopje is.
%
Alleen vandaag extra korting?
Is die Black Friday-deal echt zo goed? Of is het een sigaar uit eigen doos? Kieskeurig.nl biedt duidelijkheid. Speciaal voor Black Friday geven wij je nu de beste kooptips zodat jij straks de pareltjes eruit weet te pikken.
Profiteer echt op 23 november! Op de hoogte blijven van de beste deals? Meld je dan nu aan op:
www.kieskeurig.nl/blackfriday
Tekst Mark Gamble
Mailbus Zegt u he t maar! Weggegooid … Ik heb een vraag: hebben jullie nog uitgaven liggen van mei, juni en juli? Ik heb deze namelijk per ongeluk weggegooid. Mijn broer spaart jullie tijdschriften. Ik hoop dat ik er nog aan kan komen. Tonny Becker Tja, we kunnen natuurlijk niets anders zeggen dan: zonde … We hebben hier ook nog even nagevraagd, maar helaas: ook de klantenservice en de redactie
W inbrief Interniet Ineens had ik geen internet meer, niet bekabeld en ook niet via wifi. “Geen geldig IP-adres”, kreeg ik als melding. Dat leek me iets voor de provider. Helaas, de dienstdoende probleemoplosser kwam er telefonisch ook niet uit en zou een gratis monteur sturen. Ervan uitgaande dat de router mogelijk de geest had gegeven, heb ik daarna de internetkabel van het glasvezelmodem naar de router meteen in de desktop geplugd. Toen kon ik zomaar weer op internet, alleen wifi werkte nog niet. Op internet vond ik op de website www.tiny.cc/lanip niet alleen dat dit probleem nogal eens zou voorkomen(!), maar ook het simpele recept om de boel weer aan de gang te krijgen. En het werkt nog ook! Ik meld u dit omdat ik me niet kan herinneren dat ik het probleem in de vele jaren dat ik abonnee ben ooit voorbij heb zien komen. Maar ja, er komt zo veel voorbij … De werkwijze is als volgt: druk op de combinatie Windowstoets+R, typ CMD, gevolgd door Enter. Typ dan achter de opdrachtprompt ipconfig /all. Typ dan ipconfig /release en tenslotte ipconfig /renew. Let wel op de spatie vóór de /.. Misschien komt dit iemand nog eens van pas. Loek van der Klugt
6
25 | 2018
uitgevoerd om zogeheten PUA (Potentionally Unwanted Applications) met Windows Defender te laten blokkeren, maar ik krijg tijdens het uitvoeren van deze opdracht een foutmelding: “The term Set-MpPreference-PUAProtection is not recognized.” Wat kan er mis zijn? Peter Kleer
zijn door alle exemplaren heen. Bij dezen dan ook een oproep aan onze trouwe lezers: wie kan de heer Becker voorzien van de Computer Idee-nummers van mei, juni en juli? Stuur een mail naar mailbus@ computeridee.nl en wij zorgen dat ze bij hem terechtkomen …
Floptip? Ik had de Toptip uit Computer Idee 20 op pagina 43 uitgeprobeerd. Hier moest een PowerShell-commando worden
In de opdracht hoort tussen Set-MpPreference en -PUAProtection een spatie te staan. Omdat in het door u genoemde artikel op pagina 43 de gehele opdrachtregel over twee regels is komen te staan, is het niet geheel duidelijk dat er vóór het koppelteken bij ‘PUAProtection’ een spatie hoort te staan. De juiste regel moet dus zijn: Set-MpPreference -PUAProtection
Kwijt In Computer Idee 20 wordt op pagina 30 in het artikel ‘Grip op uw tijd’ de app MyTRIPS besproken. Ik kan deze echter niet vinden in de Google Play Store. Peter Tilkema Wij hebben natuurlijk ook nog even gezocht, en u hebt gelijk: hoewel er vele apps zijn met min of meer dezelfde benaming (My Trip, MyTrips en My Trips), staat de app zoals exact beschreven in nummer 20 (MyTRIPS) niet in
Mailbus
de Google Play Store. Even verder speuren en het blijkt dat de softwaremaker zich alleen richt op iOS, dus Apple-apparaten. De tekst dat deze app dus ook voor Android geschikt is, is er per abuis tussendoor geslopen. Excuses voor het ongemak!
Ondertussen ...
... op de redactie We mochten op de laatste dag van de officiële zomer een dagje met het hele bedrijf naar de Efteling! Waarom? Reshift, de uitgeverij van onder meer Computer Idee, bestaat dit jaar namelijk vijf jaar, en dat hebben we fl ink gevierd!
Dure grap In het artikel ‘Plan B’ in Computer Idee 19 op pagina 10 over gratis software-alternatieven wordt het programma DaVinci Resolve 15 genoemd. Dat programma is echter volgens de genoemde website www.blackmagicdesign.com niet gratis, maar kost 299 dollar. Patriek Hoet Er bestaan twee verschillende versies van DaVinci Resolve 15: de ‘gewone’ gratis versie met iets minder functies en de betaalde versie, DaVinci Resolve 15 Studio. Die versie kost inderdaad 299 dollar, maar bevat ook allerlei extra functies voor de echte professional.
Linked-uit Ik wil graag informatie van LinkedIn verwijderen, kunnen jullie daarbij helpen? Verder staat er ook op internet een artikel waarin staat dat ik vrijgezel ben. Als je mijn naam dus zoekt op Google, kom ik bij dat artikel uit. Mijn vraag is: hoe kan ik deze informatie verwijderen? Het laatstgenoemde artikel is wel met mijn toestemming gemaakt, maar ik wist niet dat ze het ook online zouden plaatsen. Hoe kan ik het artikel er nu af laten halen en mijzelf zo veel mogelijk afschermen bij bijvoorbeeld Google? Mw. Van der Heijden computeridee.nl
Als u informatie over uzelf van internet wilt (laten) verwijderen, kunt u een paar stappen zetten. De eerste stap is contact opnemen met de website(s) waarop uw informatie staat, bijvoorbeeld een artikel uit een tijd-
schrift of krant dat later online is gezet. Als u medewerking aan het artikel heeft verleend, of uw naam of foto komt erin voor, dan is het netjes als een krant of tijdschrift u op de hoogte stelt van de online plaatsing. U kunt dan besluiten of u toestemming verleent. Als het al geplaatst is, kunt
u vragen of het offline gehaald kan worden, of dat in elk geval uw foto wordt verwijderd (als deze erbij is geplaatst) en de naam wordt gefingeerd. Ook op LinkedIn kunt u (zelf) aangeven welke informatie openbaar is gemaakt en of deze in een zoekmachine terecht mag komen. Dat kunt u als volgt instellen: log in bij LinkedIn via een computer of laptop. Vervolgens klikt u rechtsbovenin op uw profielfoto (Ik) en kiest u voor de optie Instellingen en privacy. Vervolgens klikt u bovenin op Privacy. Nu kunt u allerlei opties in- of uitschakelen omtrent de zichtbaarheid van uw profiel. Bij Uw openbare profiel bewerken kunt u bijvoorbeeld aangeven dat uw openbare profiel niet zichtbaar is voor zoekmachines door het vinkje bij Zichtbaarheid van uw openbare profiel weg te halen. Op deze manier verdwijnt u uit zoekmachines, maar let op: dat kan wel enige tijd duren en LinkedIn heeft hier verder geen controle over. Resultaten van uzelf uit zoek-
Schri jf ons! Iets te melden of te klagen? mailbus@computeridee.nl
Of hebt u een leuk computeridee? idee@computeridee.nl
machines als Google verwijderen kan ook, maar dat is een iets ingewikkelder proces. Bovendien werkt Google alleen mee als de gevonden informatie niet meer relevant is. Via deze link kunt u een aanvraag indienen: www.tiny.cc/grtbf.
Augmented reality Ik keek deze week toevallig het programma The Apprentice, waarin kandidaten een droombaan kunnen winnen. Daarin zag ik een mooie ontwikkeling: augmented reality. Ik lees daar eigenlijk weinig over en zou daar graag iets meer over willen weten. Kan Computer Idee eens wat meer aandacht aan deze technologie besteden? Arnold Peterse Augmented reality is een vorm van virtuele realiteit, maar met het grote verschil dat boven op de bestaande beelden – bijvoorbeeld een video of foto – een extra laag aan videomateriaal wordt aangebracht. Bij virtual reality bevindt u zich altijd in een niet-bestaande virtuele ruimte, maar augmented reality maakt gebruik van échte beelden. In deze Computer Idee kunt u daar op pagina 34 een mooi voorbeeld van zien, want we laten zien hoe bereid eten in restaurants tot leven komt, waardoor het er nog smakelijker uitziet! 25 | 2018
7
Tekst Randolf Bouwma
Nieuws Nieuwe producten, gadge ts en apps
TOP 5 monitoren
4K-
Onze collega’s van Kieskeurig.nl weten precies welke producten het meest gewild zijn, ook op tech-gebied. Deze keer: vijf van de populairste 4K-monitoren (tot 500 euro) van het moment.
Samsung LU28E590DS/EN Grootte: 28 inch (71 cm) Responsetijd: 1 ms Speakers: Nee
Optima forma We zijn inmiddels wel gewend aan apparaten met aanraakschermen, maar er blijft iets te zeggen voor fysieke knoppen. Dat dachten de makers van de Kobo Forma ook. Deze e-reader is namelijk voorzien van tastbare toetsen voor het bladeren in e-boeken. De elektronische
lezer is nogal wat duurder dan zijn voorganger, de Kobo Clara HD. Maar de Forma heeft dan ook een groter scherm (8 inch, oftewel 20,3 cm) en is tevens waterdicht, iets wat de Clara HD niet kan zeggen. € 279,99 www.tiny.cc/kobof
€ 275,-
BenQ EL2870U Grootte: 28 inch (71 cm) Responsetijd: 1 ms € 299,Speakers: Nee
Samsung LU32H850UMU Grootte: 31,5 inch (80 cm) Responsetijd: 4 ms € 468,Speakers: Nee
LG 32UD59-B Grootte: 31,5 inch (80 cm) Responsetijd: 5 ms € 374,Speakers: Ja
iiyama ProLite XUB2792QSU-B1 Grootte: 27 inch (69 cm) Responsetijd: 5 ms Speakers: Ja
25 | 2018
Kleine bluetooth-speakertjes laten het vaak afweten bij de lage tonen. Als iemand daar een oplossing voor weet, is het Sony. De audioproducten van dit bedrijf staan bekend om hun nadrukkelijke basweergave, wat overigens ook weleens doorslaat. Maar goed, met de nieuwe XB01-speakers belooft Sony dan ook diepe bastonen op basis van ‘extra bass’-technologie. Er zit een koordje aan voor onderweg en de luidspreker is waterbestendig. Na zes uur luisteren moet de XB01 weer aan de lader. € 35,–
€ 319,-
Meer informatie? www.kieskeurig.nl/monitor/4k_monitor
8
Toontje lager
www.tiny.cc/sxb01
Kwakend succes De privacyvriendelijke zoekmachine DuckDuckGo verwerkt nu 30 miljoen zoekopdrachten per dag. Dat is 50% meer dan een jaar geleden, maar véél minder dan Google.
Dubbelcheck Sites met https zijn niet altijd veilig: een derde van de malafide sites beschikt over zo’n verbinding. Ze lichten u bijvoorbeeld op door producten niet te leveren.
Nieuws
Port(able)folio Laptop-fabrikanten moeten van goede huize komen om op te vallen tussen alle concurrentie. HP doet dat met de Spectre Folio, een convertible met een behuizing van leer. Tja, waarom niet? Het aanraakscherm is 13,3 inch (33,7 cm) groot, met de keuze uit full hd- of 4K-resolutie. Er zitten geen standaard usb-poorten op, wel drie usb-c-aansluitingen (waarvan eentje Thunderbolt-ondersteuning heeft). De notebook wordt standaard geleverd met een stylus en er past een nano-simkaartje in voor het verbinden met 4G-netwerken. Vanaf € 1.799,–
www.tiny.cc/hpspectre
Route(r)wijziging
H OT L I ST
Razer kent u van allerhande gaming-accessoires. Nu komt daar voor het eerst een router bij, de Razer Sila. Uiteraard speciaal ontwikkeld voor gaming. Zo herkent de router netwerkverkeer van online games en kan het consoles onderscheiden van andere apparaten, zodat het netwerkverkeer altijd optimaal is. Want bij Netflix is het al
De maat nemen vervelend als de video even hapert, maar tijdens een potje online knallen kan het u zomaar de overwinning kosten. Tevens is er ondersteuning voor mesh-netwerken. € 299,99
www.tiny.cc/sila
Eenmaal, andermaal De nieuwe Motorola One dankt zijn naam aan het besturingssysteem: Android One. Dat betekent een schone versie van Android 8.1, met de belofte van maandelijkse veiligheidsupdates tot minimaal drie jaar en een upgrade naar Android 9.0 Pie. Het betreft verder een middenmoter met een voorkant vullend scherm, mogelijk gemaakt door de inkeping bovenin. Er is een dubbele camera aanwezig voor foto’s met scherptediepte-effect en opladen gebeurt via usb-c. Na twintig minuten laden kunt u het toestel weer zes uur lang gebruiken, aldus de fabrikant. € 299,–
De bekende bluetooth-trackers Tile Mate en Tile Pro zijn in een nieuw jasje gestoken. Daardoor hebben ze een groter bereik gekregen van respectievelijk 45 en 90 meter. Daarnaast is de batterij nu eenvoudig te vervangen. Niet dat dit vaak hoeft te gebeuren overigens, de Tiles gaan een jaar mee op een knoopcelbatterij. Met het optionele Tile Premium-abonnement (3,49 euro per maand) krijgt u onder andere ieder jaar gratis een nieuwe batterij toegestuurd, de optie om één Tile met meerdere gezinsleden te delen en locatiegeschiedenis van een maand. Vanaf € 24,99 www.thetileapp.com
www.motorola.com/nl/products/motorola-one
Klok verzetten LG was er als de kippen bij toen smartwatches nog in de kinderschoenen stonden, en er komen nog steeds nieuwe modellen bij. Zoals nu de LG Watch W7, die fysieke wijzers heeft. De reden dat slimme klokjes doorgaans iedere nacht aan de lader moeten, is vanwege het scherm dat veel
Linke vinkjes Fraude gebeurt steeds vaker via WhatsApp, stelt het CBS. Vraagt iemand u via deze weg om geld? Wees dan altijd extra op uw hoede.
computeridee.nl
energie kost. De W7 heeft een speciale modus waarbij het display en de slimme functies uitgeschakeld worden, maar de wijzers blijven doortikken. Zo blijft de smartwatch tot 100 dagen lang als ‘gewoon’ horloge te gebruiken. $ 499,99 www.tiny.cc/lgwatch
Cyber-crisis Nederlanders zijn vandaag de dag vaker slachtoffer van cybercrime dan van fysieke diefstal of geweldsdelicten. Mannen en jongeren lopen het meeste risico.
Hebben? Hebben!
Van Tile mogen we vijfmaal een Tile Pro-tracker weggeven. Kans maken? Laat dan voor 26 november uw gegevens achter op www.computeridee.nl/winnen!
Contactgegevens Steeds meer mensen wéten dat bedrijven klanten niet bellen over pc-problemen. Toch maken oplichters die zich voordoen als de Microsoft-helpdesk nog veel slachtoffers.
25 | 2018
9
Iets te vieren Wij moeten zelfs nog wat wennen aan telefoons met een dubbele camera, maar Samsung zit niet stil: na de Galaxy A7 met drie camera’s is nu ook de duurdere Samsung Galaxy A9 een feit, en die heeft er maar liefst vier! Een standaard lens, groothoeklens, telelens en bokeh-lens zijn van de partij. Dat betekent dat deze smartphone voor hobbyfotografen erg interessant is. Hij is bijvoorbeeld geschikt voor landschapsfotografie, maar ook voor intieme portretten met scherptediepte-effect. Say cheese! € 599,–
www.tiny.cc/sama9
Ouwe taart? De Sony Xperia XZ3 valt op omdat het de eerste smartphone in Nederland is die nieuw uit de doos al op Android 9.0 Pie draait. En ook omdat het toestel bij video’s mee kan trillen met de actie, net zoals u dat kent van de PlayStation 4-controller in games. Maar verder blijft veel bij het oude. Hetzelfde ontwerp van de XZ2 is aangehouden, alleen met dunnere schermranden. Het is verder een van de weinige telefoons in deze prijsklasse die nog vasthoudt aan een enkele camera, in plaats van een dubbele. € 799,–
www.tiny.cc/xz3
BRON: COMPUTERIDEE.NL (POLL)
Stapje voor stapje Oculus Quest is een nieuwe virtualreality-bril die weleens voor een doorbraak kan gaan zorgen op deze (nu nog) niche-markt. Even een stapje terug. De standaard Oculus Rift zit met kabels aan een krachtige pc vast en is een dure investering. De Oculus Go is een losse headset, maar daarmee kunt u alleen rondkijken – niet bewegen. De Quest biedt straks het beste van beide werelden. De vr-headset werkt los van een pc, maar bevat toch sensoren die de positie van de drager kan bepalen. $ 399,–
www.oculus.com/quest
Nostalgisch deuntje Kent u Winamp nog? In 2019 komt er eindelijk een nieuwe versie van de audiospeler uit. Wat daarin nieuw is, is nog even afwachten.
10
25 | 2018