Computer-Idee 26-2019 Preview

26 Slechts

€

26 november - 10 december 2019

3,75 MEER PRIVACY

Gluurders op een dwaalspoor

MONITORKEUZE

Beter zicht Twee kleinere of één grote?

Externe harde schijf

Geef uw PS4 meer speelruimte

Alternatie ve Verkenner

W orkshops

Audio en video soepel converteren KOOPGIDS IPAD

Deze

Beter bestandsbeheer ALTAP SALAMANDER past bij u!

Windows- en Office-licenties Is1 goedkoop duurkoop? | 23 | 2017

Slimme apparaten súperslim

Inhoud

Inhoud 10

20 jaar na de millenniumbug

Audio en video converteren zonder problemen.

Nepdata creëren

20 De beste beeldschermopstelling Supergrote/-brede monitoren lijken ideaal voor de veeleisende gebruiker. Maar is dat ook echt het geval, of zijn twee kleinere beeldschermen soms veel handiger?

A

ls gewone consument heb ik soms het gevoel dat ik machteloos sta tegenover allerlei techbedrijven waar heel slimme jongens en meisjes dag in dag uit in de weer zijn met het ontwikkelen van hulpmiddelen om ons online te volgen. Ik las ergens dat er zelfs psychologen worden ingehuurd om onze ‘online ervaring’ zo in te richten, dat we zo lang mogelijk blijven hangen op sites, Instagrampagina’s en wat al niet meer.

Brrr … Gelukkig zijn er ook heel slimme jongens en meisjes die het nodig vinden – en de computeridee.nl

34

12

Google en consorten zijn continu op jacht naar uw persoonlijke gegevens. Er bestaan echter tools om overijverige dataverzamelaars op het verkeerde spoor te zetten.

Slimmerikjes

10 De millenniumbug ontleed Wat gebeurde er destijds wél?

12 Uw eigen data manipuleren Dataverzamelaars genept.

15 Spelletje in javascript (3) Maak uw eigen online game.

16 Monitoren gemonitord De beste schermopstelling.

20 Altap Salamander Alternatief voor de Verkenner.

31 december 1999: IT-experts over de hele wereld houden hun adem in, vrezend voor totale chaos vanwege de millenniumbug.

Een ontnuchterende terugblik.

Workshops 24 Yonomi Laat slimme apparaten slim samenwerken.

32 MediaCoder

16

Deze editie

Alternatief voor Windows Verkenner Altap Salamander is vanwege z’n dubbele bestandspaneel en handige extra’s een uitstekend alternatief voor de Windows Verkenner.

technische kennis hebben – zich tegen dit gluurgeweld te verzetten. En de meeste van deze slimmerikjes vinden het gelukkig leuk om hun kennis aan ons leken beschikbaar te stellen. Zo heb ik sinds enige tijd een plugin genaamd Ad Nauseam geïnstalleerd in mijn browsers. Dit werkstukje gaat het tracken van gebruikers tegen, door overál op te klikken. Recent heb ik daarbij Qwant in gebruik genomen, een zoekmachine uit Frankrijk die de privacy van zijn gebruikers wél respecteert. En surfen gebeurt uiteraard met Firefox,

dat al enige tijd automatisch trackers de pas afsnijdt. Bent u ook gesteld op uw privacy?

Mis dan in geen geval de productie die op pagina 12 begint.

Veel lees- en doeplezier!

36 Meer opslag voor uw PS4 Externe harde schijf of ssd?

42 Koopgids iPad Alle iPad-modellen uitgelicht.

52 LEGO Tower LEGO-game op hoog niveau.

54 Veilig online Geef criminelen geen kans.

58 Goedkope softwarelicenties De addertjes onder het gras.

48 Word abonnee Kies zelf het abonnement dat het best bij u past!

26

26 novemb

er - 10 decembe

r 2019

3,75

Slechts

€

MEER PRIVACY

Gluurd

ers op een dwaalsp oor MONITO

Beter zich

RKEUZE

Twee klein

ere of één

Externe harde

Geef uw schijf meer spee PS4 lruimte

Workshops

Alternatieve

Beter best Verkenner ALTAP SALandsbeheer AMA NDE

t

grote?

KOOPGIDS

IPAD

Deze

R past bij u!

Window Is1 goedkos- en Office-licen ties op duurko op?

Audio en video soep converter el en Slimme apparaten súperslim

| 23 | 2017

26 Cover(EW).indd

1

14-11-19

Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Trends en nieuwe producten 27 Tips & Trucs Handige slimmigheden 31 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 40 Voor Nop De leukste gratis software 45 Computeralfabet Computerbegrippen van A tot Z 46 FAQtips Forumvragen beantwoord 50 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 57 Apps & Downs Opvallende nieuwe apps 62 FAQman Problemen opgelost 66 Uitsmijter AI beter begrijpen

Dick van de Schraaf, Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl

67 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer

26 | 2019

3

10:27

Tekst Mark Gamble

Mailbus Zegt u he t maar!

De ‘R’ zit in de maand

nog interessant is om te gebruiken met een prepaid- of buitenland-simkaartje, zodat je niet geconfronteerd wordt met hoge roaming-kosten. Jullie zeggen dat dit ook zorgt voor besparing van de batterij van een smartphone, omdat die dan niet als hotspot ingesteld hoeft te worden, maar dat is wel een uitzonderlijk dure oplossing, want met een powerbank gaat dat ook. En als de laptop meegaat, zoals in hetzelfde artikel beschreven, is zelfs die powerbar overbodig en kan de

Kan het kloppen dat er een fout staat op pagina 25 van Computer Idee 22? Volgens mij moet je namelijk de toetscombinatie Windows-toets+R intypen om de opdracht ‘msconfig’ uit te voeren.

Jan Vos

Op een na favoriet?

4

26 | 2019

We zijn nu natuurlijk enorm benieuwd welk magazine er dan bij u op nummer 1 staat.

(Be)scheuren

Beide opties zijn mogelijk.

In Windows 10 kunt u direct een opdracht intypen zodra u op de startknop klikt. Bij het compleet ingetypte woord – in dit geval dus msconfig – wordt het programma automatisch geselecteerd in het startmenu, en kunt u het meteen met een druk op de entertoets starten.

Windows-toets+R opent het Uitvoeren-venster, en op die manier kunt u ook direct een opdracht intypen.

Mijn op één na favoriete magazine Computer Idee lees ik zeer graag. Maar soms vind ik het jammer dat jullie een rare bocht maken om een bepaalde productsoort toch maar te kunnen adviseren. Bijvoorbeeld het kader Mobiele router in het artikel op pagina 36 van Computer Idee 21. Een apparaat dat – aangezien je een smartphone ook als hotspot kunt instellen – alleen

smartphone worden aangesloten op de laptop om van energie te worden voorzien. Ikzelf neem in het openbaar vervoer voorlopig genoegen met mijn smartphone.

Dankzij het digitaal lezen van Computer Idee kan ik mijn tijd namelijk steeds nuttig besteden met het lezen van mijn op één na favoriete magazine.

Davy Kindt

Onze vaste tekenaar Erwin Suvaal stuit regelmatig op berichtjes die het verdienen om in een cartoon op de hak te worden genomen.

Tip Hierbij reageer ik op de oproep uit Computer Idee 20 van dhr. Jos Spaan, die een oplossing zoekt om een hoger volume uit zijn hoofdtelefoon te krijgen omdat hij slechthorend is. Hiervoor is een hardwarematige oplossing die ik zelf ook gebruik, maar dan om de

Mailbus

Prijswinnaars In Computer Idee 19 gaven we vijf Cellularline Voyagerbeschermhoesjes weg ter waarde van € 14,95. De winnaars zijn: Johan van Campen, Piet de Jong, Lodi Kuijvenhoven, Anne Slik en Marieke Lowenstein. Gefeliciteerd met de prijs!

doorgaans matige geluidskwaliteit die een smartphone produceert, te verbeteren. De matige geluidskwaliteit wordt doorgaans veroorzaakt door de gebruikte DAC in de smartphone. De AudioQuest DragonFly Red is de perfecte koptelefoon versterker met een omzetting naar een hoogwaardige audiokwaliteit. Hij is niet goedkoop maar de investering waard (max 199 euro). Een verloopkabel van de telefoon naar de DragonFly is nodig en wordt niet meegeleverd. Zie o.a. www.tiny.cc/dfdac. De uitgangsspanning van de DragonFly is 2,1 volt en daarmee hoger dan de standaard uitgangsspanning van een hoofdtelefoonaansluiting.

Hierdoor wordt een aanzienlijk hoger volume bereikt.

Dennis Hartloper

Daar houdt de vergelijking echter op, want in Sandboxie kunt u geen besturingssysteem emuleren, maar alleen afzonderlijke programma’s in de sandboxomgeving uitvoeren.

In de Sandbox van Windows 10 krijgt u de beschikking over een virtuele Windows 10-versie waarin u dan zelf programma’s kunt installeren, precies zoals dat in de ‘gewone’ Windows-versie gaat, maar dan in een veilige, afgezonderde omgeving. In nummer 25 van Computer Idee vindt u overigens een uitgebreid artikel over Windows Sandbox.

Virus in CheatBook In Computer Idee 19 staat op pagina 50 een tip over het programma CheatBook. Het downloaden van dat programma lukt niet, de virusscanners trekken aan de bel. De download wordt dus meteen verwijderd van mijn computer.

Peter Schroder De site van CheatBook – www. cheatbook.de - blinkt niet uit in gebruiksvriendelijkheid en staat vol advertentieblokken.

Bij dergelijke sites komt het vaak voor dat er advertenties worden weergegeven waarin

een downloadknop staat (voor het binnenhalen van een of andere nutteloze tool).

Virusscanners melden dat vaak, terecht, en blokkeren deze software. Wij hebben CheatBook zelf echter zonder problemen kunnen downloaden en onze virusscanner ESET gaf geen melding. Het uploaden naar VirusTotal (www.virustotal.com) gaf slechts één zogeheten false positive-melding van de 45 scan-engines. Belangrijk is dus vanaf welke plek u het bestand precies van www.cheatbook.de downloadt: kies bovenin op de balk voor Download (derde link van rechts). Vervolgens krijgt u een overzicht van berichten.

Klik bij Spotlight, New Download, New version op de link Cheatbook issue October 2019 (maar hoogstwaarschijnlijk is die tegen de tijd dat deze Computer Idee bij u thuis ligt, veranderd in Cheatbook issue November 2019).

Klik op een van deze links om het programma te downloaden, en niet op een banner waar ook ‘download’ of ‘update’ wordt vermeld.

Kop in ’t zand In Computer Idee 22 wijst Robert Wildschut jullie op het ontbreken van de ‘zandbak’ in Windows 10 Home. Het is de redactie toch wel bekend dat deze zandbak ook als apart te installeren applicatie beschikbaar is en ook op de Home-versie van Windows 10 draait. Zie de site www.sandboxie. com. Dat had aan uw reactie nog toegevoegd kunnen worden.

Chris de Gier Sandboxie (oorspronkelijk van antivirusbedrijf Sophos) en de Sandbox-functie van Windows 10 Pro zijn in zoverre gelijk dat ze de mogelijkheid bieden om software virtueel in een afgeschermde omgeving te draaien. computeridee.nl

Schri jf ons!

Wilt u reageren op een artikel uit Computer Idee?

Dan kunt u dit mailen naar: mailbus@computeridee.nl Vergeet bij reacties op artikelen niet de editie te vermelden.

Hebt u een leuk computeridee?

Mail dan naar: idee@computeridee.nl

U komt dan op de daadwerkelijke downloadpagina terecht.

Onderaan de downloadpagina vindt u een blauwe knop met een rood pijltje genaamd Download now. Vervolgens kunt u uit een drietal downloadlocaties kiezen: Game Server 1, Game Server 2 of Game Server 3. Alle links bieden dezelfde versie aan. Klik dus niet ergens op een banner of groot blok waarin ook een downloadknop staat.

Yin en yang Het was jaren geleden dat ik achter mijn Atari zat. Mijn vrouw kwam thuis met boodschappen en zei: “Dit is misschien iets voor jou.” Het was mijn eerste Computer Idee. Met de Atari had je toen een levendige handel in gecrackte spellen. De Computer Idee bracht het nog veel beter, want alles wat illegaal was werd gepubliceerd.

Tjonge, wat kon je allemaal beleven op internet.

Er was toen de browser Netscape en CompuServe waarbij je met een twaalfcijferig nummer moest inloggen. In die tijd heb ik ‘mijn computerhok’ achter in de tuin gebouwd, compleet met telefoonverbinding. Zoals het toen ging, kon niemand meer bellen, want ja, papa zat op internet. Nu denk ik weleens aan die tijd en aan het begin van Computer Idee. Die tijd komt niet meer terug. Maar Computer Idee is er nog steeds. Dan heb ik nummers gelezen, nummers gezien en soms zitten ze zelfs nog in folie en dan denk ik wat moet ik er nog mee? Ik denk dan dat ik maar opzeg. Maar altijd weer is er dan een nummer waarin alles samenkomt en interessante dingen staan. Ja, yin en yang, dan wordt het een beduimeld blad, waarin ik ineens alles zie waar ik naar op zoek was. Dat is Computer Idee: als er iets voor mij komt, dan komt er ook altijd iets voor jou!

Luuk Helderman 26 | 2019

5

Tekst Randolf Bouwma

Nieuws Nieuwe producten, gadge ts en apps

TOP 5 Table ts

Ladende laptop

Onze collega’s van Kieskeurig.nl weten precies welke producten het meest gewild zijn, ook op techgebied. Deze keer: vijf van de populairste tablets van het moment.

iPad Air (2019) Schermformaat: 10,5 inch (26,7 cm) Resolutie: 2224 x 1668 pixels Opslagruimte: 64 GB

€ 519,–

Samsung Galaxy Tab A (2019) Schermformaat: 10,1 inch (25,7 cm) Resolutie: 1920 x 1200 pixels Opslagruimte: 32 GB

€ 179,–

Apple iPad (2019) Schermformaat: 10,2 inch (25,9 cm) Resolutie: 2160 x 1620 pixels Opslagruimte: 32 GB

Microsoft Surface Pro 6 Schermformaat: 12,3 inch (31,2 cm) Resolutie: 2736 x 1824 pixels Opslagruimte: 128 GB

€ 359,–

€ 679,49

Huawei Mediapad M5 Lite Schermformaat: 10,1 inch (25,7 cm) Resolutie: 1920 x 1200 pixels € 217,99 Opslagruimte: 32 GB

Meer informatie? www.kieskeurig.nl/tablet

6

26 | 2019

Samsung brengt binnenkort een stel nieuwe laptops uit, waaronder de Galaxy Book Flex. Die valt om twee

redenen op. Ten eerste is het scherm een qled-display, een techniek die we tot op heden alleen tegenkwamen in Samsung-tv’s. Daarnaast dient de touchpad optioneel als draadloze oplader. Wordt de laptop niet actief gebruikt, dan kunt u een smartphone, smartwatch of andere gadget (die opladen via de Qi-standaard ondersteunt) op de touchpad leggen om het apparaat van energie te voorzien.

De Flex wordt geleverd met de S-Pen, Samsungs stylus die we ook kennen van de Galaxy Note-serie.

Prijs n.n.b. www.samsung.nl

Nieuwe ronde De Shield TV van Nvidia heeft een flinke upgrade gekregen. Het vernieuwde streamingkastje draait op de nieuwe Tegra X1+-processor, die een 25 procent krachtiger is dan zijn voorganger. Dat komt onder meer van pas bij het oppoetsen van hd-beelden naar 4K (upscaling). Daarnaast worden de nieuwste technieken voor beeld en geluid ondersteund, waaronder hdr en Dolby Atmos. Optioneel is een en ander aan te sturen met Google Assistent, en de meegeleverde afstandsbediening heeft nu een speciale knop voor het starten van Netflix. Er is ook een Provariant beschikbaar, met onder andere meer werkgeheugen, meer aansluitingen én meer lokale opslagruimte.

Vanaf € 159,99

www.nvidia.com/nl-nl/shield

Politieke kwestie Twitter weert voortaan politieke advertenties van zijn platform. Dit vanwege kritiek op de invloed van sociale media tijdens verkiezingen.

Facebook volgt het voorbeeld niet.

Betaald zetten Rabobank-klanten kunnen nu contactloos betalen met een iPhone. Apple Pay wordt nu namelijk ondersteund. Lees meer op www.tiny.cc/irabo.

Nieuws

Altijd dichtbij

Tijd besparen Amazon heeft onderzoek gedaan naar de meest gestelde vragen aan zijn spraakassistente Alexa. Wat blijkt? Gebruikers willen vooral weten hoe laat het is. Met de derde generatie Echo Dot-speaker hoeft die vraag niet meer hardop te worden gesteld. Aan de voorkant zit een led-display waarop de tijd altijd af te lezen is. Andere cijfers die de speaker kan weergeven, zijn die van de temperatuur en die van de timer-functie. Klinkt handig, maar de Echo-speakers zijn helaas nog niet in Nederland te koop. $ 59,99

Motorola heeft er een handje van om telefoons te vernoemen naar een specifiek camera-trucje.

Want na de One Zoom en de One Action is er nu ook de Motorola One Macro. Inderdaad, die heeft een sensor waarmee u objecten van dichtbij kunt fotograferen terwijl ze toch scherp in beeld blijven. Inzoomen kan tot 5x en scherpstellen lukt nog op 2 centimeter afstand. Verder is er sprake van een riante batterij (4000 mAh), 4 GB ram en 64 GB opslagruimte – niet slecht voor een middenmoter op prijsgebied. € 199,99

www.tiny.cc/onemacro

Tasje d’r bij?

Wie veel op pad is met z’n elektronica, kan eigenlijk niet zonder een stevige laptoptas. Zoals de Metrosafe X van Pacsafe. Hier past een notebook van maximaal 15 inch (circa 38 cm) in.

Verder zijn er verscheidene vakjes voor bijvoorbeeld uw smartphone en portemonnee. Aan de buitenkant is er nog een extra opening voor een drinkfles. Extra aandacht is uitgegaan naar antidiefstalmaatregelen. Zo is het duurzame materiaal verstevigd met staal; er kan niet zomaar een mes doorheen.

Daarnaast is er sprake van een RFID-blokkerend vakje. Pasjes die hier in zitten, kunnen niet op afstand worden uitgelezen door criminelen, een praktijk die skimming wordt genoemd. € 129,95

www.robijns.nl/pacsafe

www.tiny.cc/echoklok

Facelift U ziet hier het nieuwe logo van Facebook. En dan bedoelen we niet het sociale netwerk, maar het moederbedrijf dat er achter zit. Het logo duikt weldra op in apps van Facebook, waaronder ook Instagram en WhatsApp. Beetje saai wellicht, maar per dienst kan de kleur nog verschillen.

Hebben? Hebben!

Passend aanbod Toen drie jaar geleden de eerste AirPods werden onthuld, werden ze nog met hoongelach ontvangen. Wie gaat dáár nu mee lopen?!

Apple lacht alleen het laatst omdat de draadloze dopjes inmiddels ontzettend

goed worden verkocht. Nu verkoopt het bedrijf ook de AirPods Pro, die omgevingsgeluid wegfilteren. Verder worden oordopjes geleverd met drie opzetstukjes zodat ze beter in het oor blijven zitten. Het opbergdoosje

Sexy emoji Facebook gaat vanaf nu optreden tegen het gebruik van de aubergineen perzik-emoji ‘in een seksuele context’. En politieke advertenties tijdens verkiezingen mogen dus wel.

computeridee.nl

laadt de doppen op voor een maximale luistertijd van 24 uur. Daarna moet de case zelf weer aan de lader. € 279,– www.apple.com/airpods-pro

Trilstand Ander pikant nieuws. Eén op de tien mannen (25-34 jaar) kijkt tijdens een vrijpartij weleens op zijn telefoon, blijkt uit onderzoek.

Iets met prioriteiten stellen ...

Van Pacsafe mogen we tweemaal een Metrosafe X-rugzak weggeven.

Kans maken op één van de twee exemplaren? Laat dan vóór 2 december uw gegevens achter op www.computeridee.nl/winnen.

Google Shopping Google heeft Fitbit overgenomen voor een bedrag van 2,1 miljard dollar. Wat dit betekent voor de opgeslagen data van gebruikers, is nog even afwachten.

26 | 2019

7

In positie Binnen het bewakingscamera-assortiment van Eminent is model EM6400 momenteel de meest betaalbare optie. ’n Koopje inderdaad, maar houdt er rekening mee dat de resolutie blijft steken op 720p.

Dus niet full hd, wat bij een bewakingscamera toch al

snel de voorkeur geniet.

Nachtzicht is wel van de partij en live meekijken kan via de bijbehorende app. Hoewel het beeld niet op afstand te bewegen is, is de voet wel flexibel; dat geeft de mogelijkheid om de camera op verschillende manieren te positioneren. € 47,50 www.tiny.cc/em6400

Op dieet Zogeheten ‘rugged’ smartphones zijn vaak niet moeders mooiste; ze moeten tegen een stootje kunnen en dat uit zich vaak in niet de elegantste behuizingen. De makers van de Cat S52 hebben er echter alles aan gedaan om het toestel zo slank mogelijk te houden, waardoor de afmetingen inderdaad meer overeenkomen met gangbare telefoons.

Neemt niet weg dat dit model er nog steeds op gebouwd is om onder zware omstandigheden te blijven functioneren. Zo werkt het toestel nog steeds nadat het tientallen keren van anderhalve meter hoog op de grond is gevallen, aldus de fabrikant. € 499,–

Tandje bijzetten Blijven we even bij mondhygiëne, hoewel we ons bij deze gadget toch wel even achter de oren krabben.

De ietwat onhandig genaamde Uunn is een opzetstuk voor op de smartphone-camera. Die steekt u in uw mond om foto’s van uw gebit te maken. De app die erbij hoort laat daarna onder meer zien waar nog sprake is van tandplak, zodat u op die plekken nog eens extra goed kunt poetsen. Het apparaatje is nog niet te koop, maar is alvast in actie te zien op www.tiny.cc/plakplaatje.

Prijs n.n.b.

www.uunn.co.uk

www.tiny.cc/cats52

Hoe weet u of u goed hebt gepoetst?

Vaak komt u daar pas achter bij het eerstvolgende bezoek aan de tandarts. De Oral-B Genius X is een elektrische tandenborstel die per poetsbeurt precies in kaart brengt welke tanden voldoende zijn gepoetst; informatie die is af te lezen in de smartphone-app van Oral-B. Na verloop van tijd ‘leert’ de tandenborstel van uw poetsgedrag en op basis daarvan wordt een persoonlijk poetsadvies opgesteld. Opvallend is dat het opbergdoosje de tandenborstel oplaadt en zelfs een usb-aansluiting heeft voor het opladen van smartphones, vergelijkbaar met die van een powerbank. € 199,– www.tiny.cc/ poetsapp

Logisch gevolg De Edge-browser van Microsoft krijgt een nieuw logo, en dit is ’m!

Edge wordt namelijk opnieuw gebouwd. In de komende Computer Idee vertellen we u daar alles over.

8

26 | 2019

BRON: COMPUTERIDEE.NL (POLL)

Grote (poets)beurt

Nieuws

W eb & App

Luchtje scheppen DJI verkoopt sinds kort de Mavic Mini, een nieuwe drone die door zijn compacte vorm en lichte gewicht eenvoudig mee te nemen is. Het apparaatje weegt slechts 249 gram, ongeveer evenveel als een smartphone. Ter vergelijking: de Mavic 2 Pro-drone weegt bijna een kilo.

De Mini wordt geleverd met een controller waar een telefoon in past. Daarop kunt u tijdens het vliegen live zien wat u filmt. Of laat de drone uit zichzelf opnames maken met de voorgeprogrammeerde vliegstanden.

Vanaf € 399,– www.dji.com/nl/mavic-mini

Een bluetoothspeaker zoals de Soundcup-D van Hama zagen we nog niet eerder.

Het apparaat is namelijk in tweeën te splitsen, en zo hebt u ineens twee afzonderlijke luidsprekers in handen. Dat heeft een paar voordelen. Zo is ruimtelijker stereogeluid mogelijk door de losse delen op verschillende plekken in de kamer te plaatsen. Daarnaast is het een optie om per speaker een ander apparaat te koppelen. De Soundcup-D is bovendien waterdicht en daarmee ook geschikt voor buitengebruik. € 83,99

Controllers voor smartphones zijn er bij de vleet, maar Razer pakt het met zijn Junglecat net even anders aan. Daar past de mobiel namelijk tussen de twee helften in, een effect dat sterk lijkt op dat van de Nintendo Switch. Nu is het zo dat niet elke smartphone er zomaar in past. Er is namelijk enkel ondersteuning voor de Razer Phone 2, Huawei P30 Pro en de Samsung Galaxy S10+. Voor alle andere telefoons zijn beide delen van de controller in een aparte houder te steken, zodat ze één geheel vormen. € 119,99

www.tiny.cc/junglecat

Gratis Android, iOS

Aflopende zaak Het aantal Nederlandse jongeren dat illegaal downloadt is sinds 2016 met 14 procent afgenomen.

Niettemin zegt 23 procent van de jongeren het nog wel te doen.

ebt u WhatsApp al beveiligd met een vingerafdruk? De functie werd al een poosje publiekelijk getest, maar is sinds kort ook voor reguliere WhatsApp-gebruikers beschikbaar. Ga daarvoor naar de instellingen van WhatsApp, gevolgd door Account, Privacy, Vingerafdrukvergrendeling. Na het scannen van uw vingerafdruk zijn uw persoonlijke chats weer wat beter afgeschermd dan voorheen. Overigens hoeft u niet elke keer uw vinger te scannen. Stel bijvoorbeeld in dat dit slechts eenmaal per halfuur hoeft te gebeuren, of om de minuut.

Gratis Android, iOS

E

ven de smartphone erbij pakken om te kijken of er nog gemiste berichten zijn.

Onbewust doen we dat vaker dan gedacht.

Unlock Clock - A Digital Wellbeing Experiment van Google toont dat aan door de achtergrond van uw toestel te vervangen door een optellende klok. Bij elke ontgrendeling stijgt het cijfer dat pontificaal in beeld staat.

Het instellen van deze achtergrond verschilt per telefoonmerk. Een van de manieren waarop het kan, is door het via de Achtergronden-app van Google te regelen.

Gratis Android

D

www.tiny.cc/cupd

computeridee.nl

et de Wifi Assistant-app van Ziggo brengt u in kaart hoe het ervoor staat met de wifi-dekking in uw woning. Met uw smartphone-camera loopt u door het huis en maakt u door middel van augmented reality virtuele wifi-punten aan. De app toont dan hoe snel het draadloze internet op die plekken is. Blijkt de verbinding grillig, dan geeft de app tips voor het verbeteren van het bereik. U hoeft geen Ziggo-klant te zijn om de app te gebruiken.

H

Copycat

Cupmaatjes

M

Zo kan het ook Reden voor de daling is het aanbod aan legale alternatieven, zoals Netfl ix. Dat geeft meer dan de helft van de ondervraagden aan, meldt onderzoeker EUIPO.

at u online op alle mogelijke manieren wordt gevolgd, is geen geheim meer. Maar om hoeveel trackers het precies gaat, komt wellicht als een verrassing.

Firefox maakt dat voortaan inzichtelijk door middel van het privacy dashboard. Daar komt u door about:protections in te voeren in de adresbalk en op Enter te drukken. U hebt minimaal Firefox-versie 70 nodig. Dit portaal brengt u ook naar de geavanceerde privacy-instellingen van de browser, waar u instelt welke trackers Firefox standaard blokkeert. www.mozilla.org

26 | 2019

9

g u b m iu n n le il m e D

De wereld hield Twintig jaar geleden sloten we het jaar 1999 af met het gebruikelijke vuurwerk en geproost met champagne. Dat gold echter niet voor iedereen; IT-experts in vele landen hielden hun adem in, want door de millenniumbug zou de wereld vergaan. Dat viel gelukkig alleszins mee, maar waar was men nu eigenlijk bang voor? En wat gebeurde er wél?

in distributiecentra al voor de eeuwwisseling mis. Voedsel kreeg opeens een houdbaarheidsstempel met het jaar 1900. Daardoor leek het alsof het voedsel een eeuw oud was en dus een tikkie over de datum. Het voedsel werd afgekeurd. Dit zou voor meerdere systemen wereldwijd opgaan als de klok 0.00 uur zou slaan en daarom

Tekst Robert Zomers

2

D

e millenniumbug was, net zoals alle bugs, een foutje in de software van een computersysteem. Bij de millenniumbug ging het alleen om heel veel computersystemen. Het probleem was dat een groot aantal computersystemen een datum weergaf met alleen de laatste twee cijfers van het jaartal. Dus 31 december 1999 werd op de meeste computers genoteerd als 31-12-99. Dat is voor de computer zelf geen probleem, want 1 januari 2000 werd dan simpelweg 01-01-00. Het probleem was alleen dat veel systemen dan zouden denken dat het niet om het jaar 2000 ging, maar het jaar 1900. Een eeuw eerder dus.

Nu zal het een computer worst wezen of het 2000 of 1900 is ... alleen de systemen en processen die aan zo’n computer verbonden zijn, gaan opeens ook werken alsof het 1900 is. Hierdoor ging het bijvoorbeeld

Microsoft gaf cd-roms uit om computers te updaten en eventuele millenniumbugs voor te zijn of op te lossen.

Oude computers moesten vanaf 1 januari 2000 geüpdatet of vervangen worden.

werd er eind jaren negentig hard gewerkt om te zorgen dat alle computersystemen goed zouden omgaan met de eeuwwisseling.

De belangrijkste reden dat met het nieuwe millennium geen rekening gehouden was bij het ontwerp van de computersystemen, was 1 kostenbesparing. Computers hadden in het begin maar beperkt geheugen en elke vorm van besparing daarop was mooi meegenomen. Dat gold dus ook voor de eerste twee cijfers van een jaartal. Daarnaast hadden veel programmeurs toen ze de software in de jaren tachtig schreven, nooit gedacht dat

hun computersystemen in het jaar 2000 nog relevant zouden zijn.

De wereld vergaat In sommige gevallen werden de gevolgen van de millenniumbug enorm opgeblazen. Zo werden in de Verenigde Staten instructiefilmpjes vertoond over hoe je je familie veilig kon houden als op 1 januari de chaos zou uitbreken. Je moest water en eten inslaan en zorgen dat je voor minstens drie maanden medicijnen in huis had. Verwacht werd dat de beschaving dan wel weer enigszins hersteld zou zijn van de catastrofe die de millenniumbug zou veroorzaken.

Ook in Nederland werden voorbereidingen getroffen, bijvoorbeeld bij Rijkswaterstaat. Eind december besloot de dienst om als voorzorgsmaatregel het waterpeil in het IJsselmeer en een aantal Friese meren met tien centimeter te verlagen. Gevreesd werd namelijk dat bij een langdurige stroomuitval door de millenniumbug het water niet zou kunnen worden afgevoerd. In combinatie met hevige regenval zou dit tot overstromingen kunnen leiden. Daarom werd er een buffer gecreëerd en nog voor de jaarwisseling extra water geloosd.

Uiteindelijk vielen de gevolgen wel mee. Vliegtuigen vielen niet opeens uit de lucht, energiecentrales bliezen zichzelf niet op en Friesland kwam niet onder water te staan. Het leven ging gewoon door en iedereen was het er over eens dat de angst voor de millenniumbug zwaar overdreven was.

Wat ging er wél mis?

Nu is het iets te kort door de bocht om te zeggen dat al die ophef helemaal voor niets was. Er waren wel degelijk problemen met computersystemen.

Uiteindelijk bleken toch nog aardig

De wereld hield z'n adem in vanwege de enorm opgeblazen gevolgen 10

26 | 2019