Computer!Totaal 2009-01 by Reshift

EXCLUSIEVE VOORUITBLIK:

JANUARI 2009

WINDOWS 7

GEK OP

18e JAARGANG > JANUARI 2009 > € 4,95

NR. 1

Complete Apple-gids!

VOOR IEDEREEN DIE ZIJN COMPUTER SERIEUS NEEMT

MAC

1 Overstappen zonder zorgen 2 Compleet hardware overzicht

3 De beste software en gratis applicaties 4 Windows op een Mac installeren > EXPERTCURSUS

RAZENDSNEL

WWW.COMPUTERTOTAAL.NL

OPSTARTEN

Nooit meer wachten op Windows XP en Vista

> TIPS & TRUCS

13 TWEAKS VOOR VISTA

Weg met die onnodige functies!

6 DRAADLOZE ALL-IN-ONES

Overal in huis printen én scannen vanaf € 129,> BASISCURSUS

OPTIMALE

HARDWARE

Zo zet u de drivers naar uw hand

TEST INTEL CORE i7 DE BESTE PROCESSOR VAN DIT MOMENT

CT01_2009_cover2.indd 1

28-11-2008 15:42:06

Sapphire HD3870

GigaByte GA-EP45-UD3

Kingston HyperX 4 GB kit

ATI-videokaart

Socket 775 moederbord

4 GB DDR2-1.066 geheugen

s ATI Radeon HD3870 chipset s 512 MB GDDR4 geheugen (256 bit) s DirectX 10.1 s Shader model 4.1 s Dual DVI (2x Dual-Link, 1x HDCP) s 1x HDMI, VGA d.m.v. meegeleverde adapter s Actief gekoeld s CrossfireX ready s PCIe x16 2.0

s Intel P45 chipset s 4x DDR2-RAM dual channel s U-100, 6x S-ATA 3Gb/s, 2x S-ATA 3Gb/s RAID s 1x PCIe 2.0 x16, 3x PCIe x1, 3x PCI s 6-channel HD soundchip s USB 2.0, FireWire s Gigabit-LAN s Vista ready s ATX

s KHX8500AD2K2/4G s DDR2 - 1.066 s PC2 - 8500 s CAS Latency (CL) 7 s Aansluiting: 240-pins s SDRAMDDR2 s 2x 2 GB kit

69,-

129,-

99,JBXSM0

GPEGA8

ICIE7O

Plextor PX-B920UF

Western Digital Elements 1TB

Sitecom LN-512

Externe Blu-ray brander

1 TB externe harddisk

HomePlug Kit

s Schrijven: 4x BD-R, 2x BD-RE, 4x BD-R DL, 2x BD-RE DL, 16x DVD±R, 8x DVD+RW, 6x DVD-RW, 4x DVD±R DL, 5x DVD-RAM, 40x CD-R, 24x CD-RW s LightScribe s 4 MB cache s USB 2.0, FireWire s Zwart

s WDE1UBK10000E s 1 TB capaciteit s 7.200 rpm snelheid s 3,5" bouwvorm s 8 MB cache s USB 2.0 s Incl. USB kabel

s 1x RJ-45 s 1x PowerLAN s 10/100 Mbps LAN s 85 Mbps PowerLAN s Bundel van 2 adapters s Wit

99,-

59,-

249,CGUX01

AEUW14

LP#S06

Toshiba Satellite A300-1Q5

Case Logic Notebook Bundel

De Toshiba Satellite A300-1Q5 is een compleet notebook en past uitstekend bij uw digitale levensstijl. Dit notebook brengt entertainment naar een hoger niveau.

s 17" notebooktas (VNC17) s Afmetingen: 417x46x293 mm (BxHxD) s Notebookmuis s Zwart

s s s s s s s s

Intel® Pentium Dual-Core T3200 (2,0 GHz) 15,4" WXGA display (16:10) 256 MB ATI Mobility Radeon HD3470 graphics 2 GB geheugen s 250 GB harddisk DVD-brander s Cardreader Geïntegreerde webcam Wireless LAN Windows Vista™ Home Premium

599,PN4TDA

Notebooktas en muis

25,-

PNTLCA

Trust Slimline Power Adapter Uiterst compacte, slanke en lichte netadapter voor gebruik van notebook in auto en vliegtuig. s Uitgangsspanning: 15-20 volt DC (automatische selectie) s Ook voor het opladen van uw iPod, mobiele telefoon en draagbare navigatiesysteem

PNZT40

59,-

Ook bedrijven zijn beter af bij ALTERNATE! Steeds meer bedrijven maken gebruik van de deskundigheid van de ALTERNATE Business Service. Ongeacht de ordergrootte, wij zorgen ervoor dat uw bestelling zo snel mogelijk geleverd wordt. Op rekening kopen bij ALTERNATE is voor bedrijven geen probleem. Bovendien bieden wij een breed assortiment maatwerkcomputers en verzorgen wij PC-projecten. Bel met de ALTERNATE Business Service op werkdagen tussen 9 - 18 uur op 0180 - 44 08 80 of mail naar b2b@alternate.nl Voor meer informatie kijk op onze zakelijke webshop www.alternate-b2b.nl

Untitled-1 1 ALTNL_PC2_01_1.3_230x300.indd 1

26-11-2008 10:18:52 20.11.2008 16:13:53 Uhr

www.alternate.nl Besteltelefoon:

0180 - 44 08 44

Prijzen zijn inclusief 19% BTW. Druk- en zetfouten voorbehouden.

Ultieme game PC's!

Samsung T220

LG Scarlet 32LG6000

22,0" breedbeeld TFT-monitor

32" LCD-TV

s Zichtbaar beeld: 55,8 cm (16:10) s 1.680x1.050 pixels resolutie s 20.000:1 dynamisch contrast s 300 cd/m² helderheid s 2 ms reactietijd s VGA, DVI-D (HDCP) s Zwart/rood

s 81 cm beelddiagonaal s 1.366x768 pixel resolutie (HD ready) s 50.000:1 dynamisch contrast s 500 cd/m² helderheid s Speakers s TV-tuner (analoog, DVB-T) s 4x HDMI, 2x SCART, VGA s Zwart

219,-

449,-

Krachtige PC-systemen met Intel® Core 2 Quad processor.

ALTERNATE Neptunus P840 PC-systeem

V5LU27

s Intel® Core™ 2 Quad Q8200 (2,33 GHz) s 4 GB geheugen s 1 TB harddisk s 512 MB Nvidia GeForce 9600GT graphics s DVD-brander, DVD-speler s Gigabit LAN s Cardreader s Creative Audigy sound s Roxio foto- en videobewerkingssoftware s Windows Vista® Home Premium s Incl. gratis PC-game Farcry2 (op=op)

EL6L26

Epson Stylus SX405

Sweex Black Pearl MP439

All-in-one oplossing bundel

8 GB MP3-speler

s Printen, scannen & kopiëren s 5.760x1.440 dpi printresolutie s 1.200x2.400 dpi scanresolutie s Cardreader s PictBridge s 6,3 cm LCD-scherm s USB 2.0 s Incl. Batman movie-DVD (vanaf 10 december)

s 8 GB geheugen s 1,5" LCD-scherm s Formaten: MP3, WMA, JPEG, BMP s Spraakopname s Oortelefoontjes s USB 2.0 s Zwart

op=op

89,-

779,-

29,-

SPHV20

16+

ALTERNATE Terra P840 PC-systeem

WT#ED8

KMAEB8

Canon Digital IXUS 80 IS

Logitech Harmony Remote ONE

Digitale camera holidaypack s 8 megapixel s 2,5" LCD-scherm s 3x optische, 4x digitale zoom s SD(HC)-card slot s USB en video-out s Optische beeldstabilisatielens (IS) s Incl. 4 GB SDHC-card, CASE LOGIC cameratasje en extra accu s Zilver

159,-

s Intel® Core™ 2 Quad Q9550 (2,83 GHz) s 4 GB geheugen s 1 TB harddisk s 512 MB ATI Radeon HD4870 graphics s Blu-ray/DVD combo s DVD-speler s Cardreader s TV-tunerkaart s Gigabit LAN s Wireless LAN s Creative X-Fi Xtreme Audio s Roxio foto- en videosoftware s Windows Vista® Home Premium s Incl. gratis PC-game Farcry2 (op=op)

Universele afstandsbediening s Kan 15 afstandsbedieningen vervangen: ruim de rommel in uw huiskamer op s Voorgevormde, verlichte knoppen in logische indeling s Database met 225.000 apparaten s Kleurentouchscreen s Teletekstbediening s Oplaadstation s Gratis support s Onlinewizard s USB-poort

1.149,-

149,-

SPHV21

ALTERNATE Venus P850

MK_PKL

EZFL12

Microsoft Explorer Mouse

Logitech G15 Gaming Keyboard refresh

Lasermuis

Gaming toetsenbord

s Draadloze, optische lasermuis s 4 knoppen en scrollwheel s 2,4 GHz micro ontvanger s 1.000 dpi resolutie s BlueTrack™ technologie s Blauw gloeiend lichteffect s Werkt op elke ondergrond s USB s Zilver

s 105 toetsen, 36 overige toetsen s 6 programmeerbare toetsen s 2 poorts USB-Hub s Verlicht display s USB s Zwart

* Geldig vanaf 1 november 2008 tot en met 28 februari 2009

59,-

PC-systeem s Intel® Core™ 2 Quad Q9550 (2,83 GHz) s 4 GB geheugen s 2x 1 TB harddisk s 2 GB ATI Radeon HD4870 X2 graphics s Blu-ray brander s DVD-speler s Cardreader s TV-tunerkaart s Gigabit LAN s Wireless LAN s Creative X-Fi Xtreme Audio s Roxio foto- en videosoftware s Windows Vista® Home Premium s Incl. gratis PC-game Farcry2 (op=op)

1.599,-

59,-

NMZMA6

16+

NTZL54

SPHV22

16+

Contact ALTERNATE

Tel.:

0 18 0 - 44 08 44

Handelsweg 110

Fax:

0 18 0 - 44 08 99

2988 DC Ridderkerk

Mail: sales@alternate.nl

Untitled-1 1 ALTNL_PC2_01_1.3_230x300.indd 2

Openingstijden showroom: ma:

11-18 uur

di-do: 9-18 uur

vr: 9-20 uur za: 9-17 uur

26-11-2008 10:22:08 20.11.2008 16:15:13 Uhr

Thuisbezorgd

voor slechts € 6,50

Informatique inFamily PC

PRINTE N SCANN EN KOPIE.. REN

• Asus P5KPL/1600 moederbord • Intel G31 chipset • GeForce 9400GT Silent 512MB videokaart • Intel Core 2 Duo E5200 processor • 2GB DDR2 geheugen • 500GB SATA harddisk • DVD+/-RW brander • Cardreader • USB 2.0 • Gigabit LAN • 5.1 HD Audio • Microsoft Office 2007 Ready • Kaspersky Internet Security 2009 (3mnd.) • Microsoft Windows Vista Home Premium

www.informatique.nl/IQ00100

Scythe “Inﬁnity/Mugen”

36,-

• Een processor koeler die zijn hoofd koel houdt, zelfs in extreme omstandigheden • Geschikt voor vrijwel alle sockets • www.informatique.nl/892009

519,-

www.informatique.nl/IQ00101

• Hoogwaardige alles-in-één printer • 9600x2400 dpi prints • 4800 dpi scans • TFT-kleurenscherm • Dubbelzijdig printen • www.informatique.nl/885206

” 20 206x 1

500GB

2 19

Informatique inMedia PC • Asus P5QL Pro moederbord • Intel P43 chipset • GeForce 9500GT 512MB videokaart • Intel Core 2 Duo E8400 processor • 3GB DDR2 geheugen • 640GB SATA harddisk • DVD+/-RW brander • Cardreader • USB 2.0 • Gigabit LAN • 7.1 HD Audio • Microsoft Office 2007 Ready • Kaspersky Internet Security 2009 • Microsoft Windows Vista Home Premium

Canon PIXMA MP630

159,-

399,-

Iiyama E2607WS-B1

369,-

• Dit 26” Full HD breedbeeldscherm is een ‘top of the line’ monitor • Reactietijd: 2 msec • Contrast: 4000:1 • DVI-D • HDMI • 5 watt speakers • www.informatique.nl/652285

119,-

Conceptronic TV Media Player

• OLED Display • MPEG-1, MPEG-2, MPEG-4, AVI, VOB, XviD • WAV, WMA, MP3 • JPEG • SD, MMC, CF, SM • Incl. afstandsbedienings • www.informatique.nl/445045

679,Informatique inPower PC • Asus P5Q moederbord • Intel P43 chipset • Intel Core 2 Quad Q6600 processor • GeForce 9600GT 512MB videokaart • 4GB DDR2 geheugen • 750GB SATA harddisk • DVD+/-RW brander • USB 2.0 • Gigabit LAN • Cardreader • 7.1 HD audio • Microsoft Ofﬁce 2007 Ready • Kaspersky Internet Security 2009 • Microsoft Windows Vista Home Premium

GOED NIET

GEULGD!* TER

www.informatique.nl/IQ00102

189,-

849,-

Logitech Harmony One

149,* geld terug actie verloopt direct via Logitech

• Geavanceerde afstandsbediening met kleurentouchscreen • Maximaal 15 afstandsbedieningen vervangen • Ondersteunt meer dan 5000 merken • Werkt op huidige en toekomstige apparatuur • Met de oplaadbare afstandsbediening behoort batterijvervanging tot het verleden • Ergonomische en comfortabele vormgeving • Verlichte knoppen bieden eenvoudige navigatie • www.informatique.nl/400906

Alle genoemde prijzen zijn in Euro’s, inclusief BTW, onder voorbehoud en kunnen wijzigen als gevolg van marktontwikkeling of dollarkoers.

Informatique computers en componenten

• Weg en Bos 9 • 2661 DG Bergschenhoek • Herenstraat 7 • 2651 CB Berkel • Tel: 010 - 51 91 666 • Fax: 010 - 51 91 661 • Email: verkoop@informatique.nl

1_09_2pag.indd 1

25-11-2008 9:17:35

Bestel eenvoudig online of bel 010 - 5191666 ” .4x 800 5 11280

Intel Celeron M-575 processor Intel X4500 videokaart

79,-

Sitecom bundelvoordeel

2GB DDR2 geheugen 120GB harde schijf

59,-

• 100Mbps • Groter bereik • Minder gevoelig voor interferentie • Wireless N bundel bestaande uit de WL-312 Wireless Router en WL302 Wireless USB adapter • www.informatique.nl/556322

Toshiba Satellite L300-1BD

399,-

• Intel Celeron Moblile 575 processor • 120GB harde schijf • 2GB DDR2 geheugen • Intel GMA X4500 videokaart • 15.4” WXGA 1280x800 TFT scherm • DVD+/-RW DL brander • Wireless LAN • Cardreader • Microsoft Windows Vista Home Basic • www.informatique.nl/661478

69,-

Logitech Illuminated Keyboard

” 68 1666 x 7

320GB harde schijf

699,-

80.000 MP3 nummers

140 uur DVD video

ATI Mobility Radeon HD3650 3GB DDR2 geheugen

• Verlicht uw type-ervaring ‘s nachts of overdag dankzij de heldere, lasergeëtste, verlichte toetsen kunt u gemakkelijk typen • 9,3 millimeter dun proﬁel • www.informatique.nl/460841

91.000 afbleeldingen

AMD Turion 64 X2 RM-70 processor

2.5” 320GB

Acer Aspire 6530G-703G32MN

89,-

679,-

• AMD Turion¨64 X2 RM-70 2.00GHz processor • 320GB harde schijf • 3GB DDR2 geheugen • ATI Mobilty Radeon HD3650 videokaart • 16” WXGA 1366x768 TFT scherm • DVD+/-RW DL brander • Gigabit & Wireless LAN • Cardreader • Webcam • Fingerprint reader • HDMI • Microsoft Windows Vista Home Premium • www.informatique.nl/664967

Freecom Mobile Drive XXS

” 00 1470 x 9

• 2.5” harde schijf • Voeding via USB • Rubberen behuizing voor extra grip en bescherming • www.informatique.nl/412508

AMD Turion 64 X2 ZM-80 processor ATI Mobility Radeon HD3650

Word, Excel, Powerpoint & OneNote

4GB DDR2 geheugen

Te installeren op 3 PC’s

320GB harde schijf

! STUNT

899,-

129,-

79,-

Ofﬁce 2007 Home & Student NL

Ofﬁce Home and Student 2007 voorziet u van de essentiële software onderdelen die u nodig hebt om taken sneller en eenvoudiger uit te voeren • www.informatique.nl/931209

Toshiba Satellite P300D-12D

869,-

• AMD Turion 64 X2 ZM-80 2.10GHz processor • 320GB harde schijf • 4GB DDR2 geheugen • ATI Mobilty Radeon HD3650 videokaart • 17” WXGA 1440x900 TFT scherm • DVD+/-RW DL brander • Wireless LAN • Webcam • Fingerprint reader • Firewire • HDMI • eSATA • Microsoft Windows Vista Home Premium • www.informatique.nl/661450

Afbeeldingen dienen ter illustratie en kunnen afwijken van het geleverde product. Druk- en zetfouten voorbehouden.

thuiswinkel waarborg

1_09_2pag.indd 2

25-11-2008 9:20:58

Opening

Het mooiste van de maand

Tekst: de redactie

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Het mooiste van de maand

Opening

Dell Studio Hybrid

> minimalisme Shuttle wilde zijn kale mini-pc-behuizingen een nieuwe impuls geven en besloot om zijn D10 uit te rusten met een 7inch touchscreen (met een resolutie van 800 x 480 pixels). De D10 is op deze manier prima te gebruiken als thuisserver of mediastation. Je kunt meteen zien wat er aan de hand is en eventuele wijzigingen doorvoeren zonder te hoeven slepen met een monitor, toetsenbord en muis. Als mediacenter is de Shuttle minder geschikt. De geïntegreerde grafische kaart in de Intel G31-chipset is te zwak voor fatsoenlijk HD-materiaal, een dvi- of HDMI-aansluiting ontbreekt en er is slechts één PCIExpress x1-slot aanwezig. De nieuwste grafische kaarten zijn voorzien een x8 of x16-slot, en dus niet te gebruiken in de Shuttle. U moet dan teruggrijpen naar een losse grafische kaart of een tv-tunerkaart. Genoeg kritiek dus. Vinden we deze ontwikkeling dan helemaal niks? Juist wel! Shuttle slaat hiermee een goede weg in. Alleen wachten we liever op een volgende versie, die net iets completer is uitgerust…

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Untitled-1.indd 1 Untitled-1 1

26-11-2008 13:56:02 27-11-2008 9:35:32

De maand

Januari 2009

Foto: Fotoshoot.nl

Voorwoord

Windows 7 & Apple A

ls op de redactie een pakketje binnenkomt, ben ik er altijd als de kippen bij om te zien wat er in zit. Dat heeft iets met vroeger te maken. Tien jaar geleden begon ik

mijn carrière bij IDG als softwareredacteur bij Computer!Totaal. Het bureau van Jeroen de Jager – destijds hardwareredacteur – stond recht tegenover die van mij. Dagelijks werd hij getrakteerd op prachtige pakketjes uit alle uithoeken van de wereld. Ik was jaloers. Vanzelfsprekend. Mijn pakketjes bestonden uit grote dozen waar je na heel veel zoeken een cd in aantrof. Ook leuk, hield ik mezelf dan voor. Nu ik na jaren terug ben bij Computer!Totaal is één ding niet veranderd: zodra iets nieuws binnenkomt sta ik direct aan Jeroens bureau. Om toch vooral de eerste te zijn die ermee mag spelen. Dat maakt me blij. En dus was ik in de wolken op het moment dat het pakketje der pakketjes op de redactie arriveerde: de nieuwste Macbook. Zo mooi, zo goed, zo makkelijk. En zo duur. Al speelt geld geen rol bij zo’n eerste kennismaking. Toch klopt mijn softwarehartje sneller als ik redacteur Onno hoor over Windows 7. Dat gaat het helemaal worden, zo weet hij zeker. De prebèta is sneller, beter en stabieler dan zijn Vista Ultimate. Duidelijk is dat hij nu wel het wow!-gevoel heeft dat Microsoft met Vista zo graag teweeg wilde brengen. Zelf ben ik altijd wat conservatiever als het gaat om mijn besturingsysteem. Stiekem vind ik Windows XP nog altijd fijner dan Vista. Ik stap niet over om het over te stappen. Windows Me (kent u het nog?) heb ik zelfs nooit geïnstalleerd gehad. Maar nu sta ik aan de vooravond van een keuze. Niet tussen de nieuwste Windows en XP. Nee, tussen Windows 7 of Mac OS. Want die nieuwe Macbook… Remco de Graaf Hoofdredacteur

>Spotlight Arnold le Fèbre Eindredacteur

Evi Maquoi Freelance medewerker

José Pauty Eindredacteur

Iets waar ik heel blij van werd: de Wireless Audio Transmitter van Sitecom. Draadloos muziek streamen van mijn pc naar mijn versterker. Perfect geluid en een bereik van maximaal 50 meter. Makkelijker kan niet!

Een mobieltje kan wel eens gestolen worden of in het toilet vallen. Met de SIM & Memory Card Reader van Trust maak ik pijlsnel een back-up van alle data, inclusief sms’jes! Handig!

De houten iPhone-‘hoesjes’ van het Nederlandse bedrijf Miniot.com deden me kwijlen. In ahorn-, kersen-, eiken-, mahonie-, padouk- of walnoothout, optioneel met gravure en/of standaardje. Sjiek de friemel!

Onno Karman Redacteur

Jeroen de Jager Adjunct-hoofdredacteur

Sinds een paar weken draait de pre-bèta van Windows 7 op mijn notebook. Verbazingwekkend hoe het nu al een stuk fijner en sneller werkt dan XP en Vista!

Ik loop nu een paar dagen rond met de Storm, de iPhone-killer van Blackberry. Qua looks en functionaliteit een geweldig apparaat. Zeker het scherm is geweldig. Alleen typen via de touchscreen gaat echt niet lekker.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Inhoud

Nummer 1 Januari 2009

>Rubrieken 6

Opening

Voorwoord + spotlight

12 Abonneevoordeel van de maand 14 Mail: brieven van lezers 16 Update: nieuws & gadgets 50 Snelstart: U3 verwijderen 58 Freeware: de beste gratis software 64 Snelstart: Energiebeheer in XP 67 Abonneevoordeel 68 Bèta: trend & ontwikkelingen 70 Film & muziek: de slimste downloadtips 74 Opgelost: Mac in uw thuisnetwerk 86 Snelstart: kopen voetteksten 88 Photoshop-trucs: schaduw & licht 106 Snelstart: back-up met Robocopy 114 Helpdesk: computerproblemen opgelost

>22 Gek op Mac

122 Getest: testwinnaars op een rij

Het besturingssysteem OS X is volwassen en met de introductie van de nieuwe MacBooks wordt overstappen wel erg interessant. In dit complete Macverhaal laten we zien waar u op moet letten, wat de grootste verschillen zijn

ADSL!TOTAAL TOT 20 MBIT

Drivers zijn onmisbaar voor het functioneren van uw pc. Zorg daarom altijd dat

€18,

D PER MAA€N 23,95*

u de laatste versies hebt geïnstalleerd. Wilt u optimaal van uw pc profiteren, dan kan het geen kwaad om eens in de driverinstellingen te duiken! Vaak treft u daar onvermoede opties aan, die voor snelheidswinst én stabiliteit zorgen.

>40 Wifi-printers

(NIET ABONNEES PER MAAND)

Printers hangen vaak nog aan een pc en zijn niet door alle computers in huis

Kijk snel op pagina 48

COMPUTER!TOTAAL

>36 Basiscursus Drivers tweaken

95*

met Windows en doen we u een groot aantal overstaptips aan de hand.

te gebruiken. Daarom hebben we zes multifunctionele kleurenprinters getest, waarmee u kunt kopiëren en draadloos printen en scannen via wifi.

Nr. 1 Januari 2009

Inhoud

40 78

100

>52 Tips & trucs

>96 Google Apps deel 2

13 manieren om Vista te optimaliseren

Workshop: Documenten en agenda’s in Google Apps

Windows Vista doet een behoorlijke aanslag op de prestaties van een pc. We heb-

Behalve als mailserver kunt u Google Apps ook gebruiken om agenda’s, documen-

ben voor u de 13 meest onnodige features op een rijtje gezet. En vertellen er

ten en sites te maken en te delen met uw gebruikers. Erg handig voor bijvoorbeeld

meteen bij hoe u ze in een handomdraai uitschakelt.

gezinnen of families, verenigingen en zelfs voor kleine bedrijfjes.

>78 Vooruitblik Windows 7 >100 Intel Core i7 Microsoft werkt momenteel hard aan Windows 7, dat ons de tekortkomingen van

Met de Core i7 introduceerde Intel onlangs een nieuwe generatie processors en

Windows Vista snel moet doen vergeten. Wat staat ons allemaal te wachten? Hoog

een geheel nieuwe architectuur. Uitzonderlijk aan Core i7 is dat de processor ei-

tijd voor een blik in de toekomst.

genlijk geen enkel zwak punt heeft in vergelijking met de concurrentie.

>92 Nero Move it

>108 Expertcursus

Workshop: Converteren in een handomdraai

Windows slimmer en sneller opstarten

Wilt u de foto’s met die u met uw digitale camera gemaakt hebt naar uw pda ko-

Hoeveel kostbare tijd hebt u al verspild aan het wachten totdat u uw pc pc klaar

piëren? Of de muziekbestanden van uw iPod ook via uw PSP beluisteren? Dankzij

is bij op- of herstarten? Dat is voortaan afgelopen: met onze tips en hulpmiddelen

Nero Move it haalt u een alles-in-één converteerpakket in huis.

starten XP en Vista ook zonder wachten.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Colofon

GRATIS BIJ EEN ABONNEMENT!

›Hoofdredacteur Remco de Graaf ›Adjunct-hoofdredacteur Jeroen de Jager

ZYXEL ROUTER TER WAARDE VAN € 99,95

›Eindredactie Arnold le Fèbre, José Pauty, Woody Swarte ›Redactie Jeroen de Jager (hardware), Onno Karman (internet, software), José Pauty (software) ›Vormgeving Aico Turba (art director), Tim van Amerongen, Simone Bos ›Fotografie Hans Hendriks, Fotoshoot.nl, iStockphoto ›Medewerkers Robbert Brus, Dennis Gandasoebrata, Martin Gijzemijter, Frank de Graaf, Jeroen Horlings, Kees Krick, Evi Maquoi, Robbin Ooijevaar, Michiel de Roode, Bas Roestenberg, Dirk Schoofs, Eildert Slim, Marco den Teuling, Edmond Varwijk en Paul van Vliet ›E-mail redactie & medewerkers voornaam.(voorvoegsels.)achternaam@computertotaal.nl

›Productie Gerwin van Engelenburg, Monique van der Meer, Ilva Schuring Telefoon: 023 – 5461111 Fax: 023 – 5461160

EXCLUSIEVE VOORUITBLIK:

WINDOWS 7

GEK OP

18e JAARGANG > JANUARI 2009 > € 4,95

NR. 1

Complete Apple-gids!

VOOR IEDEREEN DIE ZIJN COMPUTER SERIEUS NEEMT

›Marketing Gonny Tholen (hoofd marketing), Egbert van Sterkenburg (brandmanager), Dieudonnée Trenidad Telefoon: 023 – 5461111 Fax: 023 – 5461160

JANUARI 2009

›Advertentie-exploitatie Patrick Vernack (sales director), Rien Buren, Arnold Diepenheim, Camiel Toxopeus Telefoon: 023 – 5461100 Fax: 023 – 5461166 sales@idg.nl

Neem nu een jaarabonnement op Computer!Totaal en ontvang als welkomstgeschenk deze nieuwe generatie drie-in-een router van Zyxel.

MAC

1 Overstappen zonder zorgen 2 Compleet hardware overzicht

3 De beste software en gratis applicaties 4 Windows op een Mac installeren

›Technische realisatie & distributie Thieme Rotatie, Zwolle (druk); Betapress (distributie Nederland); Imapress (distributie België) ›Directie & Uitgever Lennard Hoogenraad Rob Koghee (adjunct)

> EXPERTCURSUS

RAZENDSNEL

WWW.COMPUTERTOTAAL.NL

›Telefoon redactie Werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur Telefoon: 023 – 5461122 Fax: 023 – 5461177 ›E-mail redactie algemeen redactie@computertotaal.nl ›E-mail persberichten persinfo@computertotaal.nl ›Internet www.computertotaal.nl ›Postadres Computer!Totaal Postbus 5446 2000 GK Haarlem ›Bezoekadres Richard Holkade 8 2033 PZ Haarlem

OPSTARTEN

Nooit meer wachten op Windows XP en Vista

6 DRAADLOZE ALL�IN�ONES

Overal in huis printen én scannen vanaf € 129,-

> TIPS & TRUCS

> BASISCURSUS

Weg met die onnodige functies!

Zo zet u de drivers naar uw hand

13 TWEAKS VOOR VISTA

OPTIMALE

HARDWARE

TEST INTEL CORE i7 DE BESTE PROCESSOR VAN DIT MOMENT

CT01_2009_cover2.indd 1

28-11-2008 15:42:06

€149,90

›Abonnee Service-Center Klantenservice IDG Nederland www.idg.nl/abonnementen Telefoon 023 - 5461133 ›Abonnement Computer!Totaal

De prijs voor een jaarabonnement (12 nummers) op Computer!Totaal bedraagt € 49,95. Bij betaling via automatische incasso vervallen de jaarlijkse administratiekosten van € 2,50. Dit geldt niet voor (nieuwe) abonnees buiten Nederland met een buitenlands rekeningnummer. Zij krijgen een factuur toegestuurd. Voor bezorging naar het buitenland, met uitzondering van België, zijn wij genoodzaakt extra verzendkosten door te berekenen in verband met de hoge verzendtarieven. Opzegging van uw abonnement dient uiterlijk 2 maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode schriftelijk per brief of e-mail (klantenservice@idg.nl) te gebeuren. Voor informatie over uw abonnement en bezorging van Computer!Totaal kunt u terecht bij Klantenservice IDG Nederland (www.idg.nl/abonnementen), postbus 5446, 2000 GK Haarlem, telefoonnummer: 023-5461133. © IDG Nederland. Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift strekt zich tevens uit tot het in enige vorm elektronisch beschikbaar stellen. Hoewel aan Computer!Totaal uiterste zorg is besteed, aanvaarden de redactie noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad en/of op de website. Prijzen vermeld op de redactionele pagina’s in deze uitgave zijn richtprijzen inclusief btw. ISSN: 0927-2739

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

3-IN-1 • Een router met 3 LAN-poorten • Wireless SuperG technologie met een snelheid tot 108Mbps ipv 54Mbps zoals bij gewone WirelessG

€49,95

• Voldoet aan de HomePlug AV standaard: Snelheden tot 200Mbps door het bestaande electriciteitsnetwerk in huis

KIJK SNEL OP PAGINA 76 www.computertotaal.nl/abonneren

MPEG-4? ZyXEL DMA 1100P Met de DMA-1100P kunt u bestanden van een computer, mp3 speler of USB-stick afspelen op een TV of stereoinstallatie. Dit alles via uw HomePlug AV netwerk, de technologie om van uw stroomnetwerk een computernetwerk te maken!  HD Video, Photo en Audio streaming  Digital AV aansluiting: HDMI 1.1 + SPDIF digitale audio aansluiting  Analoge S-video en stereo audio-aansluiting  Ethernet en Powerline aansluiting  Aanbevolen Powerline router: NBG318s Bestel bij:

08-11_CompTotaal_230x300.indd 1

company

28-11-2008 17:07:15

Mail

Post van onze lezers

Onder redactie van Arnold le Fèbre

Post van onze lezers

EXCLUSIEVE VOORUITBLIK:

JANUARI 2009

WINDOWS 7

GEK OP

Mail

18e JAARGANG > JANUARI 2009 > € 4,95

NR. 1

> Norton verlenging onfris?

Complete Apple-gids!

VOOR IEDEREEN DIE ZIJN COMPUTER SERIEUS NEEMT

MAC

1 Overstappen zonder zorgen 2 Compleet hardware overzicht

3 De beste software en gratis applicaties 4 Windows op een Mac installeren > EXPERTCURSUS

> TIPS & TRUCS

6 DRAADLOZE ALL�IN�ONES

Overal in huis printen én scannen vanaf € 129,> BASISCURSUS

Vorig jaar heb ik Norton Antivirus

een te hoge rekening hebben gehad. Is uw

2008 aangeschaft met een licentie

abonnement aan verlenging toe, of heeft

voor drie computers. Het abonnement

dit al plaatsgevonden? Controleer dan met-

wordt automatisch verlengd, dus kreeg

een of daar het juiste bedrag bij vermeld

ik kort geleden een mail van Symantec.

staat. Neem anders zo spoedig mogelijk

> Vragen, opmerkin-

Alleen ben ik nu drie keer zo duur uit! Waar-

contact op met Symantec, zodat het kan

gen, tips of kritiek?

om is verlenging duurder dan de nieuwprijs

worden rechtgezet.

Mail het ons! Stuur uw

op de website?

In dit geval gaat het om Symantec, maar

bericht naar redactie@

< Henk Lankamp

bij een abonnement is het altijd raadzaam

RAZENDSNEL

WWW.COMPUTERTOTAAL.NL

OPSTARTEN

Nooit meer wachten op Windows XP en Vista

13 TWEAKS VOOR VISTA

Weg met die onnodige functies!

OPTIMALE

HARDWARE

Zo zet u de drivers naar uw hand

TEST INTEL CORE i7 DE BESTE PROCESSOR VAN DIT MOMENT

CT01_2009_cover2.indd 1

28-11-2008 15:42:06

computertotaal.nl. Voor

om bij verlenging in de gaten te houden

technische vragen

Wij hebben navraag voor u gedaan

of u het juiste product voor de goede prijs

kunt u terecht bij onze

en het blijkt dat er een fout in de

krijgt. Niet elke leverancier kondigt een

Helpdesk (helpdesk@

online winkel zit. Die is inmiddels hersteld,

verlenging aan, houdt dus ook uw afschrif-

computertotaal.nl, zie

maar de kans is groot dat meer mensen

ten nauwlettend in de gaten.

pagina 120) of breng een bezoekje aan ons forum (http://forum. computertotaal.nl).

> Xerox 6125 spuugt testpagina’s ?

In het septembernummer las ik met

gelukkig uit te schakelen.” Dat is me nog

grote interesse de test van zes

niet gelukt. Kunt u me zeggen hoe deze

kleurenlasers, waaronder de Xerox Phaser

optie uitschakel?

6125. Aangezien laatstgenoemde goed

< Joost Verduijn

uit de test kwam, heb ik deze laserprinter gekocht. Hoewel het me tot dusverre een goede printer lijkt, vind ik het erg storend

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Uw probleem is gelukkig eenvoudig te verhelpen. Druk op Menu. Ga met

dat hij, iedere keer als hij wordt ingescha-

de pijljestoets naar beneden en selecteer

keld, twee testpagina’s uitbraakt. Aange-

Menu Admin. Scroll naar beneden en kies

zien zo’n apparaat veel stroom verbruikt,

Systeem Instell.

laat ik hem niet de hele dag aanstaan.

Ga nogmaals met de pijltjestoets naar be-

Maar als ik hem tweemaal per dag aanzet,

neden en schakel de Autolog afdruk-optie

kost me dat vier extra prints per dag, dus

uit . Doe ditzelfde voor de opties Afdruk ID

pakweg 120 per maand, waar ik niets aan

en Beginpagina en voilà het printen van

heb. U schrijft in uw artikel “Deze optie is

testpagina’s behoort tot het verleden!

Mail

> Gratis actions ?

> Snelstart pdf-bestanden

In de workshop ‘Kaarten maken met

‘actions’, die gratis zijn te downloaden op de

Photoshop Elements’ in het decem-

site www.panosfx.com. Ik heb de hele site

Graag wil ik reageren op een Snelstart in het decembernum-

doorgespit, maar kan ik de door u beschreven

mer over het maken van pdf-bestanden in Word. Ik heb daar

action niet vinden via de knop PS Elements

een aanvulling op, die voor velen

en dan Free effects for all. Kijk ik verkeerd of

heel makkelijk is.

klopt uw info niet?

Office 2007 Home Studentpak-

< Gerrit van der Sluijs

ket kent een invoegtoepassing

bernummer schrijft u op bladzijde 86 over

waarmee je automatisch pdfToen het blad al naar de drukker was,

bestanden kunt maken. Je dient

is de lay-out van PanosFX enigszins

dan te kiezen voor Opslaan als en

onder handen genomen. U komt bij de gratis

te klikken op Opslaan als pdf-be-

actions voor Photoshop Elements door in de

stand. Deze invoegtoepassing is

linkerbalk op de knop PSE Freebies te klikken.

gratis te downloaden bij Microsoft

U krijgt vervolgens de gratis handelingen te

als je over Office 2007 beschikt.

zien die compatibel zijn met PS Elements 3,

< Donald Willemsen

4, 5, 6 en zelfs 7. Pdf-documenten maken en bewerken is een fluitje van een

> Alternatief mailadres ?

cent met het opensource-pakket OpenOffice 3.0. Standaard kun je in OpenOffice-bestanden in pdf-formaat exporteren. Om pdfs te kunnen importeren is een extensie nodig, die mo-

In Computer!Totaal 12 vraagt Naud

menteel door Sun wordt ontwikkeld (http://extensions.ser-

Nelissen of het mogelijk is om het-

vices.openoffice.org/project/pdfimport). Het wijzigen van

zelfde mailadres te blijven behouden na een

een pdf-document wordt daarmee erg eenvoudig. En helemaal

overstap van provider. Ik zou daar graag het

gratis. Die PDFimport-extensie heeft overigens nog een heel

volgende aan willen toevoegen. Al vele jaren

bijzondere functie: je kunt er hybride pdf-documenten mee

gebruik ik e-mail van www.deds.nl. Dit is

maken. Voor iedereen met pdf-reader is het document te

een onafhankelijke internetprovider! Ik zie

lezen, terwijl het pdf-document ook te bewerken is als het

trouwens helemaal niet in waarom iemand

wordt geopend in OpenOffice 3.0 met de PDFimport-extensie.

überhaupt het e-mailadres zou willen ge-

Het bronbestand is

bruiken dat je van je internetprovider hebt

namelijk in het pdf-

gekregen - want je weet van tevoren dat je

document verwerkt.

óóit zal overstappen. Uiteraard zijn er ook

Maar DEDS bevalt uitstekend.

nog andere gratis mailservices, zoals Gmail.

< Menno van der Meer

< Raph de Rooij

Op Computertotaal.nl vindt u deze maand onder andere:

Web

site

Test: HP TouchSmart IQ515 Computerfabrikant HP heeft de primeur met de eerste alles-in-één computer met aanraakgevoelig scherm voor thuisgebruik. Dankzij deze unieke combinatie was het bedienen van een pc nog nooit zo eenvoudig en kunt u er bovendien veel meer mee dan normaal. Een gat in de markt of voorlopig nog een nicheproduct? http://ct.link.idg.nl/touchsmart

Test: Logitech Z-500 Wireless Notebook Speaker Notebooks die voorzien zijn van een fatsoenlijke speakerset zijn dun gezaaid. YouTube, Uitzendinggemist.nl, films en uw muziekcollectie hebben dit toch echt nodig. Een koptelefoon of kabeltje naar de stereo biedt uitkomst, maar is minder elegant. Logitech knipt deze bekabeling weg met de Logitech Z-500 Wireless Notebook Speaker. http://ct.link.idg.nl/z500

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Update

Nieuws, feiten & ontwikkelingen

Onder redactie van: Arnold le Fèbre

Netbook voor de modebewuste consument

HP Mini 1000 Vivien Tam Edition

Wie modebewust is en graag wat extra geld uitgeeft voor een nieuw netbook (een hip synoniem voor mini-notebook), kan binnenkort bij HP terecht. De computerfabrikant heeft de handen ineengeslagen met de New Yorkse modeontwerpster Vivienne Tam. De HP Mini 1000 Vivienne Tam Edition combineert mode, design en technologie met als resultaat een keurig staaltje ‘fashtronica’, bedoeld voor de modebewuste zakenvrouw. Het apparaat is inmiddels in Amerika te koop voor ongeveer 700 dollar. Wat het mode-artikel binnenkort in Europa gaat kosten, is nog niet bekend. www.hp.nl

INTERNET ZORGT VOOR BETERE HERSENEN Veelvuldig op internet rondsur-

VEELVULDIG SURFEN LEIDT TOT AANPASSINGEN VAN DE HERSENFUNCTIES

fen leidt tot aanpassingen van hersenfuncties. Dat stelt hersenwetenschapper Gary Small van de Universiteit van Californië, op basis van een onderzoek onder 24 volwassenen. Bij de ervaren internetgebruikers in deze groep bleken hersenonderdelen die zich richten op analyse en besluitvorming twee keer zo actief als dezelfde onderdelen

Ideale reisgezel

bij beginnende internetters.

Nikon Coolpix P6000

Volgens Small zorgen surfen en e-mailen ervoor dat de hersenen worden getraind in het filteren van bruikbare en onbruikbare informatie, en het op

Wie vaak reist en fotografeert, weet na thuiskomst vaak niet altijd meer

basis van die informatie nemen

waar alle foto’s zijn gemaakt. Op welk strand of op de top van welke

van beslissingen. Betekent dit

berg nam u ook alweer die ene foto? Met de Coolpix P6000 van Nikon

dat internetfreaks generaties op

behoort dit probleem tot de verleden tijd. Dankzij de ingebouwde gps-

een hoger niveau functioneren

functie onthoudt de 13,5-megapixelcamera namelijk waar u uw foto’s

dan mensen die niet zoveel met

hebt gemaakt. Zodra u de bestandseigenschappen van de foto’s bekijkt,

het wereldwijde web op heb-

zult u zien dat er een ‘geotag’ aan elke foto is gekoppeld, voorzien van

ben? Volgens Small zal dit wel

de locatiegegevens. Verder is de camera voorzien van een ingebouwde

meevallen; hij benadrukt dat

lan-poort, waarmee u uw foto’s razendsnel kunt uploaden naar de

sociale vaardigheden in ‘real life’

Nikon-dienst My Picturetown, die u 2 GB aan gratis online foto-opslag-

minstens net zo belangrijk zijn

ruimte biedt. De prijs van al dit fraais? 499 euro.

voor een succesvolle carrière.

www.nikon.nl

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

www.drgarysmall.com

Nieuws, feiten & ontwikkelingen

Update

Netbook wordt modebewust

Asus Eee PC S101 Het regent mini-laptops de laatste tijd. Het formaat ervan lijkt gemiddeld iets groter te worden, want behalve gemakkelijk om mee te nemen, moet u er ook mee kunnen werken. Verder is het niet meer voldoende om er zoveel mogelijk snufjes in te stoppen, een netbook moet er ook gelikt uitzien. Asus lanceert de Eee PC S101, die een nieuw uiterlijk heeft gekregen en leverbaar is in de kleuren bruin, champagne en grafiet. Het apparaat is, om Asus te citeren, voorzien van “verrukkelijke details, zoals mooi afgewerkte poortaansluitingen en met kristal versierde scharnieren”. Het netbook weegt één kilo en dankzij de instelling van energieprofielen kan de accu het tot vijf uur volhouden. Behalve SSD-opslagruimte (16, 32 of 64 GB) krijgt u er 30 GB online opslag bij, Asus noemt dit ‘Eee Storage’. Het scherm met led-verlichting meet 10,2 inch (WSVGA 1024 x 600) en het apparaat is voorzien van Windows XP Home of Linux. Heel goedkoop is hij niet, de PC S101 is verkrijgbaar vanaf 599 euro. http://nl.asus.com

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Update

Nieuws, feiten & ontwikkelingen

Toetsenbord met verwarming

Thanko USB Cooler Keyboard De Japanse gadgetfabriek Thanko grossiert in opmerkelijke producten. Zo ontwikkelden de Aziaten een tijdje geleden al verwarmde sloffen met usb-aansluiting en een voorzetstuk voor de Eee-pc dat voorkomt dat uw buurman in de trein mee kan lezen. Een uitvinding die in de zomer van pas kan komen, is het USB Cooler Keyboard, een toetsenbord met drie koelventilatoren die door evenzoveel roosters frisse wind over uw handen blaast. Geen zweterige vingers dus, maar aangezien het winterseizoen daar toch weinig aanleiding toe geeft, hebben de ontwerpers van Thanko het apparaat onlangs aangepast. Behalve een koelfunctie biedt het toetsenbord nu ook verwarming. IJskoude vingers zouden snel tikklaar moeten zijn, dankzij de föhn die desgewenst uit de ventilatieroosters waait. Heel goedkoop is het apparaat niet, het oorspronkelijke – louter koelende - ontwerp kost in de Amerikaanse webwinkel van

Documenten aan de ketting

TEAC pdf-Controller

Thanko (Raremonoshop) 78 dollar plus verzendkosten. Of de vernieuwde versie een

Het komt regelmatig in het nieuws: een usb-stick vol geheime infor-

upgrade in de prijs heeft gekregen is nog niet bekend.

matie die letterlijk op straat ligt. Slordig, maar met een nieuw beveili-

www.raremonoshop.com

gingspakket van TEAC zijn uw bedrijfspresentaties beschermd tegen nieuwsgierige blikken. Het begint ermee dat de sticks – die u per tien koopt – van een unieke identificatie zijn voorzien die via internet wordt geactiveerd. Per document kunt u aangeven of de inhoud mag worden gelezen, geprint of gekopieerd en wanneer dat mag gebeuren, zodat u uw informatie op tijd kunt verspreiden, terwijl de bestanden pas op het door u bepaalde tijdstip leesbaar zijn. Mocht het misgaan en raakt u een stick kwijt, dan kunt u hem op afstand blokkeren. Met de programma’s Pdf-Controller en Image-Controller versleutelt u gegevens, voorziet u ze van een wachtwoord en bepaalt u wie, wanneer, welke toegang krijgt. De informatie is te bekijken met een meegeleverd programma dat aan de usb-stick is gekoppeld. Een goedkope oplossing is het niet, maar veilig is het zeker! www.incom-storage.nl

2X video’s 18

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Fabchannel

Bandvideos

De bekendste concertzender op internet

Liefhebbers van alternatief of stevig

heeft sinds kort de optie om de site in

rockwerk komen prima aan hun trek-

het Nederlands te raadplegen. Op de

ken op Bandsvideos. De site telt om en

site kunnen bijna 1000 concerten wor-

nabij de 650 – door bezoekers geüploa-

den bekeken, die in de zalen Paradiso en

de - concertregistraties van bands als

de Melkweg hebben plaatsgevonden.

System of a Down of Radiohead.

www.fabchannel.com

www.bandsvideos.com

computercollectief computerboeken & software

comcol.nl software met stip t

Stijlvol multi-computeren

Belkin SOHO KVM-switch U gebruikt twee, of zelfs meer computers, maar wilt graag met één monitor, toetsenbord en muis werken? Het in- en uitpluggen van kabels of ontvangers is niet heel handig, en tussen programma’s schakelen die op verschillende pc’s draaien verloopt bij die methode niet erg soepel. Door een switch aan te schaffen vermijdt u hoofdpijn, en met de SOHO KVM-switch van Belkin wordt uw bureau er ook nog vrolijker op. Het is een zwart kastje met – afhankelijk van de versie – twee of vier fris gekleurde touch-sensitive knoppen, waarmee u tussen uw pc’s wisselt. Erg handig is dat u uw speakerset ook tussen de aangesloten computers kunt delen, en dat er een usb-poort in zit, zodat er andere randapparatuur kan worden aangesloten. De SOHO 2-port KVM Switch heeft een adviesprijs van 109,99 euro, voor de versie met vier poorten betaalt u 149,99 euro. www.belkin.com/nl

ZWEEF VOORTAAN MET EEN GERUST HART OVER DE WERELDBOL

Navigeren op uw iPhone

Google Earth Google Earth is eindelijk beschikbaar via de Apple App Store. U kunt voortaan met een gerust hart over de wereldbol rondzwerven en toch op tijd voor het eten thuis zijn. Of, in plaats van een virtuele, een echte wereldreiziger worden, met uw eigen encyclopedie op

846-C3 ACTIEBUNDEL: Adobe Photoshop Elements 7 NL met de Nederlandstalige Interactieve cursus Staplessen Photoshop Elements 7 voor maar € 98,-! Actie t/m 31 dec. 2008.

van € 12 voor 7,90 m € aar

98,-

4934-H3 ESET NOD32 Antivirus System V3 NL 2 jaar voor de prijs van 1 jaar! € 39,90 2 jaar voor 1 pc. Actie zolang de voorraad strekt. 12589-B4 Adobe Photoshop CS4 Extended NL Student Edition € 198,- Voor bezitters van een studentenkaart. Meer CS4-producten op: www.comcol.nl/cs4 10555-A6 Microsoft Office 2007 voor Thuisgebruik en Studenten NL van € 128,90 nu voor € 79,- ! Voor 3 pc’s. Niet voor commercieel gebruik. Actieprijs t/m 31 dec. 2008.

boeken met stip t 4609-J3 Adobe Photoshop CS4: Up to Speed € 20,90 Engelstalig boek. Dit boek gaat uitsluitend in op de verschillen tussen Photoshop CS3 en CS4. Geen boek voor beginners, maar voor mensen met een goede kennis van Photoshop CS3.

14903-A5 Windows Server 2008, Het Complete Handboek € 59,95 Installeer en configureer Windows Server 2008 en verken de nieuwe Server Core. 10741-A5 Basiscursus Ubuntu € 19,95 Langverwacht boek over Ubuntu komt begin december 2008.

zak. Via Wikipedia kunt u locatiegegevens opzoeken en bezienswaardigheden bewondert u via de foto’s van Panoramio. Dankzij de bewegingssensor zweeft u over de aardbol door het apparaatje te bewegen. Uiteraard zal er een versie voor het besturingssysteem

15331-A5 Handboek Dreamweaver CS4 NL € 19,90 Het eerste Nederlandstalige boek over Dreamweaver CS4.

Android komen. Wat u voor dit moois moet betalen? Helemaal niets. Dus wordt u overspoeld met reclame? Nee, dat gebeurt – in ieder geval voorlopig - niet. Het programma is gratis en advertentievrij te downloaden, maar of dat zo blijft weet niemand.

computercollectief

Amstel 312, 1017 AP Amsterdam tel 020 6223573 e-mail info@comcol.nl

comcol.nl maandag 12.00-18.00 di t/m vrij 10.00-18.00 zaterdag 10.00-17.00

www.apple.com/iphone/features/appstore.html

t CSFFE BTTPSUJNFOU t WPPSSBBE t TDIFSQF QSJKT t TOFMMF MFWFSUJKE

Update

Nieuws, feiten & ontwikkelingen

FLASHTECHNOLOGIE MET TURBO

Superzuinige potkachel-pc

CLVE TVBE

Nog niet zo lang geleden werd SSD gezien als een revolutionaire technologie, die een - vooralsnog duur - alternatief vormt voor de

Het Duitse CLVE Computer biedt uitkomst voor wie een op-

klassieke harddisk. Doordat SSD

vallende computerkast op zijn bureau wil, zonder te hoeven

niet op een bewegend mecha-

‘casemodden’ of diep in de buidel te tasten voor een exclu-

niek is gebaseerd, is de techniek

sief merk. Het apparaat, niet heel sexy ‘TVBE’ genaamd,

minder storingsgevoelig en

ziet er uit als een modern potkacheltje. In de kleine zwarte

sneller dan die van de gangbare

behuizing schuilt een configuratie met een single- of dual-

harde schijven. Voor geheugen-

core 1,6 GHz Atom processor, 1 of 2 RAM werkgeheugen

kaartfabrikant SanDisk gaat het

en een harde schijf met een capaciteit van 320 of 500 GB.

echter nog niet snel genoeg. Het

Niet direct een apparaat om lan-parties mee af te schui-

bedrijf werkt aan ExtremeFFS,

men, maar voor eenvoudige toepassingen volstaat hij

wat staat voor Extreme Flash

prima. Overigens hebben de ontwerpers van de TVBE ook

File System, een SSD-systeem

aan het milieu gedacht: het apparaat is deels opgetrok-

waarbij gegevens efficiënter

ken uit hergebruikt materiaal en is superzuinig, met een

worden opgeslagen. SanDisk

gemiddeld stroomgebruik van slechts 45 watt. De com-

beweert dat ExtremeFFS daar-

puter is te koop in Duitsland, vanaf 299 euro, maar CLVE

door tot honderd keer sneller

heeft de Update-redactie ingefluisterd dat de TVBE op

is dan de – blijkbaar nu al tradi-

zeer korte termijn ook in Nederland verkrijgbaar zal zijn.

tioneel te noemen – standaard

www.clve-computer.de/e/index.html

SSD-technologie. SanDisk verwacht binnen een half jaar de eerste producten op de markt te brengen die gebruikmaken van

Opwindbare mp3-speler

ExtremeFFS. http://nl.sandisk.com

EMP Revolution Trevor Baylis is een opmerkelijke uitvinder. In navolging van de opwindbare radio kwam hij een jaar geleden op de proppen met de Eco Media Player (EMP) en nu is de opvolger, de EMP Revolution, uitgebracht. Net als zijn voorganger is deze mediaspeler voorzien van een radio en kan hij muziek en video afspelen, foto’s tonen, een telefoon opladen en geluid opnemen. Het apparaat, met een opslagcapaciteit van 4 GB, kan overweg met mp3, wma, aac, wav en wmv – het belangrijkste formaat dat hij niet begrijpt is mov. Allemaal niet wereldschokkend, zeker niet gezien de prijs van het ding, maar de Eco Media Player heeft één bijzondere eigenschap: het apparaat is opwindbaar en kan het zonder stroom stellen. Een minuut aan de hendel draaien moet genoeg zijn voor drie kwartier beeld of geluid. Wereldreizigers en milieufreaks kunnen hem via internet aanschaffen, voor zo’n 140 euro plus verzendkosten. www.ecomediaplayer.com

2X Mobiel

gamen 20

COMPUTER!TOTAAL

Asus G71

Packard Bell iPower GX

De G71 ziet er niet alleen slick uit,

Packard Bell is niet het eerste merk

met een Core QX9300 processor, 4

waar je aan denkt bij game-notebooks.

GB Ram en GeForce 9700M GT-video-

Toch is de iPower GX een bijzonder fraai

kaart laat hij menig desktop-computer

apparaat, met een zeer krachtige

achter zich. De Nederlandse

configuratie (o.a. 9800 GTS video-

adviesprijs is nog onbekend.

kaart). Adviesprijs vanaf 1499 euro.

www.asus.nl

Nr. 1 Januari 2009

www.packardbell.nl

Bestanden wereldwijd toegankelijk

Mvix Box

De MvixBox lijkt een ideaal apparaat voor wie veel data zo centraal mogelijk op wil slaan. Door het apparaat in uw thuisnetwerk op te nemen, kunt u tot 2 TB aan gegevens kwijt, die u vervolgens ook via een pc met beperkte schijfruimte kunt gebruiken. De MvixBox is aan te sluiten via een kabel (10/100/1000 Mbps), maar er is ook een optie aanwezig om dit draadloos te doen (802.11 b/g/n). Als u dat wilt kunt u uw bestanden ook via internet benaderen. Gegevens uitwisselen doet u door een deel van de opslagruimte beschikbaar te stellen aan anderen, waarbij alleen door u aangewezen personen toegang krijgen. De MvixBox ondersteunt een waslijst aan netwerkprotocollen en is onder andere voorzien van Apache, MySQL, SQLife, php, iTunes Music Server, UPnP, BitTorrent, een geïntegreerde weblog en twee SATAsloten. De 500 GB-versie van de MvixBox is verkrijgbaar vanaf 349 euro. www.mvixbenelux.com

SPAMBERICHTEN MASSAAL GENEGEERD Niet alle wetenschappers hangen met hun neus in gewichtige rapporten om er conclusies uit te trekken waar gewone mensen niets van begrijpen. Stefan Savage van de Universiteit van Californië infiltreerde met zijn team een

Camera met glimmertjes

Olympus μ1040 Crystal

maand lang in het Storm Wormbotnet, een enorm netwerk met

Olympus belooft nogal wat bij de introductie van de µ 1040 Crystal.

zombie-pc’s die door internetcri-

Een camera waarvan de binnenkant niet nieuw is en de buitenkant

minelen worden aangestuurd. Sa-

erg opvalt. De camera wordt geleverd met 98 ‘Crystallized Swarovski-

vage wilde weten hoeveel consu-

elementen’ – glimmende, zelfklevende steentjes die op de schuivende

menten op spam reageren waarin

lenskap kunnen worden geplakt. Sommige consumenten zullen het

‘male enhancement producten’

idee afdoen als overbodige kitsch, maar over smaak valt niet te twis-

worden aangeboden. Na met

ten en behalve de glamoureuze buitenkant beschikt de camera ook

ruim 75 duizend zombie-pc’s 350

over een binnenkant die meetelt. Zoals gezegd is hij gebaseerd op

miljoen spamberichten te heb-

de kristalvrije µ 1040: een 3x-zoomcamera met een resolutie van 10

ben rondgestuurd, werd de oogst

megapixels, een 6,9-inch lcd-scherm en voorzien van gezichtherken-

geteld, die opmerkelijk mager was.

ningstechnologie. De µ 1040 Crystal is gelimiteerd beschikbaar,

Slechts 28 mensen reageerden

voor een winkelprijs van om en nabij de 200 euro.

met een poging tot aankoop van de producten, een respons “ver onder 0,00001 procent”, aldus de onderzoekers. Doorberekend voor het hele Storm Worm-netwerk – dat waarschijnlijk uit miljoenen pc’s bestaat - zou de jaaromzet uitkomen op 3,5 miljoen dollar. De onderzoekers hebben overigens geen geld aan hun onderzoek overgehouden; consumenten die creditcardgegevens mailden voor de aankoop van lichaamsdeelvergrotende middelen kregen een foutmelding retour.

www.olympus.nl

Coverartikel

Overstappen op een Mac

Tekst: Frank de Graaf

Gek op mac Apple als Windows-alternatief

Apple zit in de lift. Het ene verkooprecord wordt op het andere gestapeld en dankzij succesvolle producten als de iPod en de iPhone lijken zelfs verstokte pc-eigenaren te zwichten voor de charmes van een Mac. Het besturingssysteem OS X is volwassen en met de introductie van de nieuwe MacBooks wordt overstappen wel erg interessant. In dit complete Mac-verhaal laten we zien waar u op moet letten, wat de grootste verschillen zijn met Windows en doen we u een groot aantal overstaptips aan de hand.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Coverartikel

Overstappen op een Mac

Inhoud > De hardware > Programma’s > MacBooks > Windows op een Mac > Tips en trucs

pagina 24 pagina 25 pagina 28 pagina 31 pagina 32

pple is maar een kleine speler op de markt met een marktaandeel dat in Amerika op nog geen 10% wordt geschat. Toch komt

het bedrijf enorm vaak in het nieuws met innovatieve producten die een hoog ‘wil ik ook!’-gehalte hebben. Een ander besturingssysteem onder de knie krijgen is echter niet altijd even makkelijk. Het voordeel van Apple is dat de fabrikant zowel de hardware als het OS levert. Apple staat bekend om z’n gebruiksvriendelijkheid. Of u het daarmee eens bent, moet u zelf ervaren, maar het kost u waarschijnlijk weinig moeite om te starten. Het zogeheten ‘dock’ onderin het scherm is standaard gevuld met de meest belangrijke programma’s, die met een muisklik zijn te starten.

De bediening De bediening van een Mac verloopt anders dan u gewend bent, maar er zijn ook veel overeenkomsten met Windows. Bovenaan het scherm is de menubalk te vinden die de mogelijkheden van het actieve programma laat zien. Wanneer een ander programma actief wordt, verandert de menubalk. Onderaan het scherm staat standaard het ‘dock’. Hier plaatst u de meest gebruikte applicaties. Het rechterdeel van de dock is gereserveerd voor geminimaliseerde programma’s. De rest zit allemaal in de Finder, een soort Windows Verkenner. De Finder hanteert vier categorieën: Apparaten, Gedeeld, Locaties en Zoek naar. Onder Apparaten vallen bijvoorbeeld de harde schijf, usb-sticks of gekoppelde WebDAV-schijven. Onder het kopje Gedeeld vindt u alle Windows-computers, Macs, netwerkschijven en andere netwerkapparaten. Bij Locaties staat uw eigen profiel, voor zowel bestanden als programma’s. Dat laatste is even wennen: programma’s start u via de Finder. Onder Windows zijn de geïnstalleerde programma’s en het bestandsbeheer duidelijker van elkaar gescheiden. Prettig is de standaardisatie van toetscombinaties. Zo komt u met appeltje-komma altijd bij de instellingen en opent u bijvoorbeeld met appeltje-spatiebalk het zoekscherm.

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Coverartikel

Overstappen op een Mac

De hardware Zoals gezegd maakt Apple niet alleen het besturingssysteem, maar ook de hardware. Er zijn twee duidelijk herkenbare productlijnen: de iMacs en de laptops. De Mac Mini is het instapmodel, en Apple’s werkpaard voor veeleisende gebruiker is de Mac Pro. MacBooks

iMac

Tot voor kort was er een duidelijke scheiding tussen

De iMac is Apple’s alles-in-één oplossing. Zo op het

de plastic MacBooks met een 13,3inch scherm en prij-

eerste gezicht lijkt het alleen een beeldscherm te zijn,

zen vanaf 1000 euro, en de duurdere Pro-lijn met een

maar het gaat om een heuse computer. Hardewarema-

aluminium behuizing en een 15 of 17inch scherm.

tig valt er vrijwel niets uit te breiden, maar dat is ook

De vreemde eend in de bijt was de MacBook Air, die

niet nodig omdat alles er al in zit. En met ‘alles’ bedoe-

vooral opviel omdat hij zo dun en licht was. Daar is

len we een webcam, microfoon, luidsprekers, draadloze

verandering in gekomen. Gebleven zijn het witte

netwerkkaart, bluetooth en een flinke rij usb-, firewire-

MacBook met een verlaagde prijs tot 949 euro en het

en andere aansluitpoorten. U kunt kiezen uit model-

oude 17inch model met een prijskaartje vanaf 2499

len met een 20 of 24inch scherm met resoluties van

euro. Nieuwe modellen met een aluminium behuizing

respectievelijk 1650 x 1080 en 1920 x 1200.

hebben het verschil tussen de normale lijn en de Prolijn zowel in prijs als prestaties kleiner gemaakt.

De iMac is Apple’s alles-inéén oplossing.

Aan het topmodel, de 17inch versie, is de verjongingskuur voorbij gegaan.

De nieuwe MacBook en MacBook Pro kruipen wat prijs en prestaties betreft naar elkaar toe.

Het prijskaartje van de Mac Pro is stevig, maar daar krijgt u een zeer krachtig systeem voor terug.

De mini en de Pro De twee buitenbeentjes zijn de Mac Mini en de Mac Pro. De eerstgenoemde is begin 2005 geïntroduceerd als goedkoop instapmodel (met een prijs vanaf 500 euro). Hij is klein en compact en beschikt over gigabit ethernet en een 802.11g draadloze netwerkkaart. De harde schijf is met maximaal 120 GB klein en relatief traag, en door de Intel GMA950-processor zijn de grafische mogelijkheden

De witte MacBook is het in prijs verlaagde instapmodel.

niet denderend. Aan de andere kant van het spectrum vindt u de Mac Pro. Dit werkpaard kan met twee processors worden uitgerust, maximaal vier harde schijven en maximaal 32 GB geheugen. Het mag duidelijk zijn dat deze Mac is bedoeld voor de zeer veeleisende thuisgebruiker en vaak in zakelijke omgevingen wordt aangetroffen. De prijzen beginnen bij 2499 euro - en dan hebt u nog geen scherm of toetsenbord.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

De Mini is het instapmodel van Apple.

Overstappen op een Mac

programma’s

Coverartikel >Firefox v3.0.4

De meeste Windows-programma’s hebben ook een versie voor op de Mac. Is dat niet het geval, dan kunt u vrijwel altijd gebruikmaken van een gelijkwaardig alternatief. We laten diverse populaire toepassingen de revue passeren. Internet

Prijs Freeware Taal Nederlands OS Mac OS X 10.4 Website www.getfirefox.com Pluspunten • Identiek aan de Windows-versie • Goed alternatief voor Safari en IE Minpunten • Geen ActiveX-ondersteuning

>SaBnzbd+ v0.45

Microsoft heeft Internet Explorer en Apple heeft Safari. Beide programma’s hebben zo hun voor- en nadelen. Safari is snel, maar ondersteunt geen ActiveX. Wie

Prijs Gratis Taal Engels OS Mac OS X Website www.sabnzbd.org Pluspunten • Goed en snel • Downloaden, uitpakken en repareren Minpunten • Alleen te bedienen via webinterface

gebruik maakt van Outlook Webmail, moet er rekening mee houden dat door het ontbreken van ActiveX, de opmaak compleet anders is. Verder zijn nagenoeg alle websites geoptimaliseerd voor Internet Explorer, en dat leidt eveneens soms tot een verkeerde opmaak van de pagina. Van de Firefox-browser is een Mac-versie beschikbaar, inclusief alle add-ons. Over zaken als flash, Java of zelfs Silverlight hoeft u zich geen zorgen

>Filezilla v3.1.5.1

te maken – het is allemaal beschikbaar voor de Mac.

Downloaden Het ontbrak Mac-gebruikers lange tijd aan een goed

Safari is een prima alternatief voor Internet Explorer, maar ondersteunt geen ActiveX en dat levert soms rare resultaten op.

usenetprogramma. Met de komst van SABnzbd+ is hier eindelijk een einde aan gekomen. Het programma werkt op exact dezelfde wijze als op de pc. Start het downloaden door een nzb-bestand te laden en op de achtergrond vindt al het download-, reparatie- en uitpakwerk plaats. Wie liever gebruik maakt van ftp, kan aan de slag met de Mac-versie van Filezilla. Er is nog geen Mac-versie van het populaire Bittorrent-progamma

>transmission v1.4

uTorrent, maar Transmission is een prima alternatief. Ook dit programma is licht en klein en voert de downloadtaak prima uit. Liefhebbers van Vuze, de opvolger van Azureus, zullen het op prijs stellen dat er ook een Mac-variant beschikbaar is. Wie liever van peer-to-peernetwerken als Gnutella downloadt, komt aan z’n trekken

Prijs Gratis Taal Engels OS Mac OS X Website sourceforge.net/projects/ filezilla Pluspunten • Snel en goed • Gratis Minpunten • Tijdens lange downloads worden vensters niet ververst

Downloaden van usenet gaat eenvoudig met SABnzbd+ voor de Mac.

met LimeWire.

Prijs Gratis Taal Engels OS Mac OS X 10.5 (werkend te krijgen met OS X 10.4.11) Website www.transmissionbt.com Pluspunten • Krachtig • Draait probleemloos op de achtergrond Minpunten • Zoeken naar torrents niet mogelijk •

>limeWire 4.18

Transmission is een goed alternatief voor uTorrent.

Downloaden van peer-to-peer-netwerken verloopt eenvoudig met LimeWire.

Prijs Gratis Taal Engels OS Mac OS X 10.5 (werkend te krijgen met OS X 10.4.11) Website www.transmissionbt.com Pluspunten • Snel • Eenvoudige configuratie Minpunten • Aandacht is vereist bij het delen van bestanden • Geen gratis Pro-alternatief

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Coverartikel

Overstappen op een Mac

Het prijskaartje van bijna drieduizend euro zal u wellicht afschrikken. Betaalbaarder zijn de Elements-versies van Adobe’s programma’s. Helaas gaat de ontwikkeling voor de Mac vaak wat trager dan voor Windows.

>microsoft office 2008 voor Mac

Mac Specials Bij iedere Mac wordt standaard het pakket iLife’08

Prijs €399 (volledige versie); €239,95 (upgrade); €129,95 (voor studenten en thuisgebruik) Taal Nederlands OS Mac OS X 10.4.9 of hoger Systeemeisen Mac met Power PC G4/G5 500 MHz of Intel processor, 512 MB RAM, 1,5 GB harde-schijfruimte Website www.microsoft. com/mac

meegeleverd. Het pakket bestaat uit iPhoto, iMovie, iWeb, iDVD en Garageband. iMovie en iPhoto zijn bedoeld voor de enthousiaste thuisgebruikers die films willen monteren en foto’s beheren en bewerken. Publicatie op een website is eenvoudig dankzij het onderdeel iWeb. Het nadeel is wel dat dit programma sterk verweven is met de betaalde Mobile Me-dienst van Apple. iLife is een compleet pakket dat veel verder gaat dan de standaard programma’s die Microsoft meelevert met Windows. Voor wie dat niet genoeg

• • •

•

Pluspunten Gebruiksvriendelijk Bestandsuitwisseling met Windows-versie Beste van Office 2007 overgenomen Minpunten Geen live opmaak

is, kan een stap verder zetten met Final Cut Express, Word voor Mac ziet er anders uit, maar werkt intuïtief en kent bijna dezelfde mogelijkheden als de Windows-versie.

waarmee u beschikt over bijna professionele videobewerkingsmogelijkheden. Aperture is het fotobeheerprogramma met uitgebreide mogelijkheden voor Wie vooral een tekstverwerker, spreadsheet- en presentatieprogramma zoekt, heeft aan iWork’08 een goedkoop alternatief.

>apple iWork’08 Prijs € 79 Taal Nederlands OS Mac OS X 10.4.10 of hoger Systeemeisen Mac met Power PC G4/G5 500 MHz of Intel processor, 512 MB RAM Website www.apple.nl

Entourage is de enige applicatie die echt afwijkt van z’n Windows broer Outlook.

Oﬃce De naam Microsoft Oﬃce 2008 suggereert dat het

Pluspunten • Krachtig en compleet • Relatief goedkoop Minpunten • Minder functionaliteit dan Microsoft Office

om een nieuwere versie van Oﬃce 2007 gaat. Schijn bedrieg, het is de Mac-versie die een jaar later op de markt verscheen. Qua mogelijkheden doet de Macvariant weinig onder voor z’n evenknie onder Windows, maar qua uiterlijk zijn de verschillen veel groter. Er is geen Ribbon, maar een normaal menu en de werkbalken zweven op het scherm. Voor wie het liever gratis

>apple ilife’08

heeft, is OpenOﬃce onontbeerlijk. Als de toeters en bellen van Microsofts Oﬃce wat te veel van het goede

Prijs € 79 (Gratis meegeleverd bij een nieuwe Mac) Taal Nederlands OS Mac OS X 10.4.9 of hoger Systeemeisen Mac met Power PC G4/G5 500 MHz of Intel processor, 512 MB RAM; 3 GB vrije schijfruimte

zijn, dan is Apple’s iWork een goede optie. Het pakket is behoorlijk volwassen en kost slechts 79 euro. Daar krijgt u een goede tekstverwerker, een spreadsheet en een presentatieprogramma voor. De in iWork gemaakte documenten zijn uitwisselbaar met Oﬃce.

Beeld en video Macs worden veel gebruikt in de creatieve sector. Het

Website www.apple.nl Pluspunten • Zeer compleet • Lage prijs Minpunten • Koppeling met Mobile Me-dienst

Computer!totaal

gevolg daarvan is dat er heel veel programma’s zijn voor beeld, geluid en video. Dat iTunes en Quicktime ook voor de Mac beschikbaar zijn, wekt dan ook weinig verbazing. De Creative Suite van Adobe, met onder andere Photoshop en Illustrator, is beschikbaar voor de Mac.

Nr. 1 Januari 2009

iLife is een zeer complete verzameling programma’s.

Digitale Camera PSP®

MP3 M P3 Speler Mobiele Telefoon

Laptop

Video Camera iPod®

Nero Move it – de snelste verbinding tussen uw mobiele toestellen Natuurlijk, je kan het altijd nog op de oude manier doen. Installeer een aparte software voor elk toestel, selecteer een aantal folders, selecteer een format, selecteer een toestel, en hoop dat je gegevens op het juiste toestel en in het juiste formaat toekomen. Maar waarom zo ingewikkeld? Je wilt toch enkel maar je foto´s, video´s en muziek van het ene toestel naar het andere overbrengen? Nero Move it stelt je in staat om op een zéér éénvoudige en snelle manier, al je foto´s, video´s en muziek van je ene mobiele toestel naar het andere te transfereren. Met de automatische formaat conversie, ben je zeker dat je video´s in de beste kwaliteit overgeplaatst worden. Met een paar clicks kan je je video´s van je video kamera naar je PSP® overbrengen, muziek van je eigen iPod® overbrengen naar die van een vriend, en foto´s direct van je mobiele telefoon, opladen op een Online Cummunity zoals My Nero, YouTube™ en MySpace. Move it is verkrijgbaar op www.nero.com en in geselecteerde winkels.

Anz NMI NLD EMEA Computer Totaal 230x300 RZ.indd 1 Untitled-2 1

13.11.2008 15:35:41 Uhr 14-11-2008 10:18:00

Coverartikel

Overstappen op een Mac

MacBooks In de laatste maanden voor kerst heeft Apple nieuwe laptops geïntroduceerd. De oude MacBook Pro met een 15inch scherm is vervangen door een nieuw model, waarvan de behuizing gemaakt is uit één stuk aluminium. Ook de voorheen plastic zwarte MacBook is nu van aluminium, maar heeft nog steeds een 13,3inch scherm.

ls u bij een oude MacBook Pro’s bijvoorbeeld de harde schijf wilde vervangen, moest de hele laptop open worden geschroefd. Met als

gevolg dat na afloop van de ‘operatie’ de naden niet meer zo mooi aansluiten als voorheen. In de nieuwe modellen is dat aangepakt. Het notebook zelf is uit één stuk aluminium gemaakt. Dat maakt de laptop niet alleen veel sterker, maar die lelijke naadjes zijn ook verleden tijd. Verder is opvallend dat het toetsenbord met kleine platte toetsen met backlight van het MacBook Air ook op de nieuwe MacBooks zijn te vinden. Onder de motorkap zijn de verschillen minder spectaculair. De processors zijn wat sneller geworden, het geheugen draait op 1066 MHz, de schijven zijn wat groter en u kunt desgewenst de harde schijf vervangen voor een 128 GB SSD-exemplaar voor een meerprijs tussen de

de prestaties in kaart te brengen, gebruiken we de

450 en 650 euro, afhankelijk van het type MacBook.

benchmark XBench. De score van de MacBook Pro valt

Het trackpad is er alleen maar beter op geworden.

met 127.5 lager uit dan die van de MacBook (132.5).

Dankzij duidelijke instructies leert u hoe u kunt zoo-

Dit komt met name door de harde schijf; diens lagere

men, scrollen, draaien, bladeren en nog veel meer.

score drukt nogal zwaar door in de eindbeoordeling. U kunt zelf de scores beoordelen op db.xbench.com.

Thuisklussen

Ter vergelijking: de MacBook Pro van twee generaties

Bij beide modellen zijn de accu en de harde schijf nu

geleden (anderhalf jaar) scoort bijna 110 punten.

eenvoudig toegankelijk onder een klepje, dat zonder gereedschap is te openen. Het vervangen van het

Milieu

geheugen kost wel wat meer moeite omdat de ach-

Tot twee jaar geleden lag Apple zwaar onder

terkant losgeschroefd moet worden. De standaard 2

vuur bij milieuorganisaties. Apple had

GB waarmee de instapmodellen worden uitgerust, is

geen milieuplan en gebruikte giftige

ruim voldoende voor normaal gebruik, maar wie met

stoffen als kwik en broom tijdens het

virtualisatiesoftware wil werken, komt al snel krap

productieproces. Apple is hier inmid-

te zitten. Aangezien de prijzen die Apple rekent voor

dels mee gestopt, en laat dit merken ook.

geheugenupgrades erg hoog zijn, is dit juist een klus

Milieu is voortaan een standaardtabje bij

die u graag zelf zou willen doen. Als u niet bang bent

de specificaties. Tijdens het afspelen van HD-films

om uw Mac open te schroeven, is dit een fluitje van

op maximale helderheid houdt de MacBook het 2 uur

een cent.

en 25 minuten vol, ruim een kwartier langer dan de Pro-versie op een volle acculading. Met energiebe-

Prestaties

sparende instellingen is het verschil minder klein en

Op de meeste fronten scoren de MacBook en de Pro-

houdt de MacBook het na vier uur en een kwartier

versie ongeveer vergelijkbaar. De processor van de

voor gezien. Elf minuten later schakelt ook de Mac-

zorgen echter niet voor spectaculaire snelheidsver

Pro-versie is met 2.53 GHz net even iets sneller dan

Book over naar de stand-by-stand.

beteringen. Het meest bijzondere is dat eigen

de 2.4 GHz-processor van het MacBook. Het 13,3inch

schappen die voorheen voorbehouden waren aan

model beschikt weliswaar over een GeForce 9400M,

Conclusie

de Pro-versie, nu beschikbaar zijn voor de normale

maar haalt deze grafische kaart haalt het niet bij de

De nieuwe MacBooks zijn vooral veel steviger en

MacBook, die een relatief goedkoop alternatief vormt

9600M waarmee de MacBook Pro is uitgerust. Om

robuuster uitgevoerd. De onderhuidse verbeteringen

voor de duurdere lijn.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Overstappen op een Mac

Coverartikel

> >macBook 13,3inch 2.0 GHz en 2.4 Ghz Prijs € 1199 2.0 GHz; €1499 2.4 GHz Beeldscherm 13,3inch Resolutie 1280 x 800 Geheugen 2 GB Harde schijf 60 GB @ 5400rpm Graﬁsche chipset Nvidia GeForce 9400M Netwerk 10/100/1000BaseT Draadloos netwerk 802.11a/b/g/draft-n Bluetooth 2.1 + EDR Optische speler Superdrive 8-speed DVD+_RW Afmetingen (hxbxd) 2,41 x 32,5 x 22,7 cm Gewicht 2,04 kilogram Pluspunten • Degelijk • Goede prestaties • Dun Minpunten • Beeldkwaliteit minder dan bij de Pro-versie

> >macBook 15inch 2.4 GHz en 2.53 Ghz Prijs € 1799 2.4 GHz; €2249 2.53 GHz Beeldscherm 13,3inch Resolutie 1440 x 900 Geheugen 2 GB / 4 GB op de duurdere uitvoeringen Harde schijf 250 GB @ 5400rpm / 320 GB @ 5400rpm Graﬁsche chipset Nvidia GeForce 9600M met 256/512 MB geheugen Netwerk 10/100/1000BaseT Draadloos netwerk 802.11a/b/g/draft-n Bluetooth 2.1 + EDR Optische speler Superdrive 8-speed DVD+_RW Afmetingen (hxbxd) 2,41 x 36,4 x 24,9 cm Gewicht 2,49 kilogram Pluspunten • Goede prestaties • Goede beeldkwaliteit Minpunten • Relatief duur

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Coverartikel

Overstappen op een Mac

Windows op een mac Als u eenmaal bent overgestapt op een Mac, hoeft u het Windowsbesturingssysteem niet voorgoed vaarwel te zeggen. Dankzij de Intelprocessors is het mogelijk om te kiezen voor een dualboot-oplossing, die van Apple de naam Boot Camp heeft gekregen. Wilt u het iets minder ingrijpend aanpakken, dan kunt u gebruikmaken van virtualisatie.

e twee belangrijkste virtualisatieproducten

VirtualBox

zijn VMware Fusion en Parallels Desktop. In

Het gratis VirtualBox is minder bekend dan Parallels

combinatie met de desktopmanager Spaces

Licenties

U hebt een licentie voor Windows nodig als u aan de slag gaat met Boot Camp of virtualisatie. Datzelfde geldt voor de programma’s die u onder Windows installeert en gebruikt. Houd daar dus rekening mee!

of VMware en de eerste versie van het programma

Aan de slag met Bootcamp

kunt u OS X op het eerste virtuele scherm starten en

bevatte nog de nodige kinderziektes. Met de nieuw-

Met Boot Camp knipt u de harde schijf op in twee

Windows in een volledig scherm op een ander.

ste versie maakt VirtualBox een grote stap voor-

delen. Een deel is voor Windows en het andere blijft

waarts. De usb-perikelen in de vorige versies zijn

gereserveerd voor OS X. Na de installatie van Win-

VMware Fusion

opgelost en de voorkeuzeinstellingen voor andere

dows XP of Vista hebt u de keuze of u wilt opstarten

De eerste versie van VMware kende nogal wat pro-

besturingssystemen zijn erg handig. Wat betreft

met OS X of Windows. Verder kunt u aangeven welk

blemen, maar die zijn grotendeels opgelost met versie

3D-opties komt VirtualBox duidelijk tekort, maar dat

besturingssysteem standaard gestart moet worden.

2. Net als bij Parallels is het mogelijk om zelf virtuele

neemt niet weg dat het een goed, snel en serieus

Leuk is dat u de Windows-installatie ook kunt gebrui-

computers aan te maken of een bestaande Boot Camp-

alternatief is voor Desktop en Fusion.

ken met VMware Fusion of Parallels Desktop.

Desktop is stabiel en snel en was het eerste virtualisatieprogramma voor Intel Macs.

VirtualBox is nog volop in ontwikkeling, maar bezig met een inhaalrace.

installatie op te pikken. Met de zogeheten Unitymogelijkheid is het mogelijk om OS X en Windows naast elkaar te gebruiken. Handig is dat u kunt aangeven welke bestandtypen met een OS X-applicatie of met een Windows-programma gestart moeten worden.

Parallels Desktop Parallels komt vrijwel ieder jaar met een nieuwe versie van Desktop, het virtualisatieproduct voor de Mac. Eind 2008 is versie vier verschenen, met behoorlijke verbeteringen. Programma’s draaien duidelijk sneller en Desktop ondersteunt nu ook Direct X 9.0c. Het upgraden van de software verloopt prima, maar bij het upgraden van de virtuele machines kregen we zoveel foutmeldingen voorgeschoteld dat we blij waren dat we een back-up hadden gemaakt. De nieuwste versie bevat tevens een jaarlicentie voor Internet Security van Kaspersky.

VMware kan een bestaande Boot Campinstallatie gebruiken.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

>Vmware Fusion v2.0.1

>parallels Desktop v4.0

>VirtualBox VirtualBox v2.0.4

Prijs $79,99 Taal Engels Proefversie 30 dagen OS Mac OS X v10.4.11 of hoger Systeemeisen Mac met een Intelprocessor; 1 GB geheugen; 400 MB vrije schijfruimte Website www.vmware.com/ products/fusion

Prijs $79,99; Upgrade € 39,99 Taal Engels Proefversie 30 dagen OS OS X 10.4.11 of hoger Systeemeisen Mac met een Intel processor Website www.winamp.com

Prijs Gratis Taal Engels OS Mac OS X Systeemeisen Geen opgave Maker Sun Website www.virtualbox.org

Pluspunten • Snel • Gratis een jaar lang McAfee Internet Security Minpunten

• • • •

Pluspunten Ondersteuning voor 3D Handig delen van bestanden tussen Windows en OS X Werkt snel en goed Minpunten Vaak nieuwe (dure) versies

Pluspunten • Gratis Minpunten • Minder mogelijkheden dan VMware en Parallels

STRATO

Webhosting

The European Web Host

Webhosting voor kenners Onbegrensde mogeliijkheden voor uw webprojecten: Hoogste kwaliteit en maximale veiligheid zijn de basis voor een succesvol weboptreden. STRATO biedt u dé complete oplossing voor uw zakelijke website: innovatieve webtools, overzichtelijke kosten en gratis support!

Adobe® Software inklusief Bij alle hosting paketten krijgt u professionele software van Adobe®!

€

voor het 1e jaar t/m 31-12

STRATO Hosting • 2 domeinen inclusief • 2.000 MB webspace • 200 postvakken voor e-mail • vele handige webtools – Communicator – MobilePages – BackupManager – Sitebuilder

ACTIE! Ga voor de eerste plaats bij Google! Ga meteen voor de bovenste positie met gratis Google AdWords tegoed voor uw eerste campagne!

Nog vragen? Bel gratis: 00800 800 700 70 * Actie STRATO AdvancedWeb: € 1,- voor het 1e jaar, daarna standaardprijs € 8,99 p/mnd. Eerste contractperiode 24 maanden. Één actiepakket per klant. Verzendkosten alleen bij bestelling software € 9,90 eenmalig. Alle prijzen exclusief BTW. Het tegoed geldt alleen voor nieuwe AdWords klanten en voor accounts die niet ouder zijn dan 14 dagen. Setupkosten € 5. Geen minimum contractperiode of verplichting tot advertentiebestedingen. Actie geldig tot 31-12-2008.

STR1208_NL_Host 230x300w 1

Nu informeren en direct bestellen op:

www.strato.nl 06.11.2008 12:53:46 Uhr

Coverartikel

Overstappen op een Mac

Als u XP wilt installeren, hebt u minimaal XP met

servicepack 2 nodig - het is niet mogelijk om met een

uw inschatting in deze stap is belangrijk. Na een druk

gewone XP-cd aan de slag te gaan. Uiteraard moet

op de knop Partitioneer wordt de schijf direct opge-

uw Mac zijn voorzien van een Intel-processor. Bij de

knipt. Dat neemt enige tijd in beslag en resulteert

hulpprogramma’s vindt u de BootCamp-assistent.

soms in foutmeldingen. Dat kunt u voorkomen door

Aangezien een herstart noodzakelijk is, is het aan te

zo min mogelijk programma’s te starten omdat het

De voorbereiding Voor BootCamp hebt u minimaal OS X versie 10.5 (Leopard) nodig en een Windows XP- of Vista-cd-rom.

Vervolgens kunt u de harde schijf in twee partities splitsen. De standaard 5 GB is veel te weinig.

Het is lastig om de omvang later nog te wijzigen, dus

bevelen de installatiegids af te drukken.

Back-ups

Installatie

vaak gaat om bestanden die niet verplaatst kunnen

U kunt met de gebruikelijke programma’s wel een back-up maken van Windows, maar terugzetten wordt met BootCamp onmogelijk. De oplossing daarvoor is WinClone. Een volledig stappenplan is terug te vinden op de website van Computer!Totaal (http://ct.link.idg.nl/winclone)

Druk de handleiding af, na het herstarten kunt u niet meer bij de informatie.

worden. Volg in dergelijke gevallen de instructies om de gemaakte wijzigingen ongedaan te maken. Na het partitioneren plaatst u de Windows-cd. Na een herstart, wordt Windows geïnstalleerd.

tips en trucs Als u na het lezen van dit artikel besluit om de overstap te maken, is het de eerste keer dat u uw Mac start, toch even wennen. Op papier lijkt het zo makkelijk dat programma’s gestart kunnen worden vanuit de Finder, maar hoe werkt dat in de praktijk? Deze tips helpen u op weg. De Finder

eigen hoekje, te vinden onder Locaties. Daar staan ook

De Finder is het belangrijkste hulpje voor Mac-

uw bestanden en uw programma’s. Als u naar uw do-

gebruikers. Het is een combinatie van het Windows-

cumenten gaat, komen de knoppen in de balk bovenin

startmenu en de Windows Verkenner, aangevuld met

van pas. Hiermee past u de weergave aan. In het begin

zoekmogelijkheden. Iedere gebruiker heeft zijn of haar

komt het vaak voor dat u de weg kwijt raakt. Kies dan

Per ongeluk iets verwijderd uit de navigatiekolom? Geen probleem, dat zet u zo terug via de instellingen.

voor Weergave en vervolgens Toon padbalk. U weet dan precies waar u zich bevindt. Een veel voorkomend probleem is dat u per ongeluk een onderdeel verwijdert uit de linkerkolom. Herstellen is eenvoudig: via de voorkeuren en het onderdeel Navigatiekolom. Hier De Finder gebruikt u voor programma’s en documenten en dat is voor Windows-gebruikers even wennen.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

kunt aangeven wat u wilt zien en wat niet. Documenten opent u door er simpelweg op te klikken.

Overstappen op een Mac

Coverartikel

Windows installeren Let op waar u Windows installeert. Ga niet aan de slag met het schijfprogramma van Windows omdat u

dan een grote kans hebt dat u ook de OS X-installatie om zeep helpt. De juiste partitie is C:, met als naam Bootcamp. Doorloop het installatieproces van Windows en werp vervolgens met behulp van de Verkenner en de rechtermuisknop de Windows-cd of -dvd uit. Plaats de OS X-dvd, de installatie van de Boot Camp-stuurbestanden start automatisch. Doorloop alle stappen en installeer de

De omvang van de partitie is later nauwelijks meer aan te passen, maak dus direct de juiste keuze.

drivers voor de webcam, netwerkkaart etc. Klaar? Gebruik de updatefunctie om alles bij te werken. Het kan zijn dat het u niet lukt om Boot Camp 2.1 te installeren. Dat ligt

Na de installatie van Windows installeert u in één keer alle stuurbestanden met Boot Camp.

aan de internationale instellingen, een probleem waar Apple tot dusver nog niets aan heeft gedaan.

Bestand kwijt? Keer terug in de tijd door het archief. Sluit grote of mappen met een sterk wisselende inhoud uit omdat uw back-upschijf anders zo vol zit.

De eerste resultaten worden direct in het zoekvenster getoond.

Back-ups

Spotlight

Voor het maken van back-ups

de dock om uw tijdreis te begin-

Zoeken is synoniem voor

kunt u de Time Machine gebrui-

nen. Blader door de verschillende

‘vinden’ op een Mac. Met de

ken. U schakelt deze optie in met

vensters van de Finder om de

toetscombinatie appeltje-

het programma Systeemvoor-

verloren bestanden terug te

spatiebalk activeert u Spot-

keuren. U hebt een losse usb- of

vinden en te herstellen. Back-ups

light. Spotlight brengt alles

firewire-schijf nodig of Apple’s

die u hebt gemaakt met de Time

op uw Mac in kaart inclusief

draadloze toegangspunt met

Machine zijn ook geschikt voor

e-mail en de browserge-

ingebouwde schijf, de Time Cap-

een volledig herstel van uw Mac.

schiedenis. In de Finder

sule. Sluit de schijf aan en kies

Het is overigens aan te raden om

kunt u bij de zoekresultaten

voor Time Machine bij Systeem-

de mappen met uw gedownloade

alle documenten van de

voorkeuren. Selecteer de schijf,

films, muziek en dergelijke uit te

afgelopen dagen al opvra-

zet links de Time Machine aan en

sluiten van het back-upproces en

gen, maar gerichter zoeken

uw back-ups worden voortaan

deze op een andere manier veilig

gaat met Spotlight. Druk

automatisch gemaakt. Klik op

te stellen - uw back-upschijf zit

op de Command-toets en

het Time Machine-pictogram in

anders wel heel snel vol...

vervolgens de spatiebalk. In

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Coverartikel

Overstappen op een Mac

de rechter bovenhoek verschijnt een zoekvenster en terwijl u typt worden de eerste resultaten al getoond. Die resultaten worden gegroepeerd weergegeven. Handig is dat altijd eerst een applicatie wordt getoond. Door te drukken op Command-spatiebalk en de ‘w’ gevolgd door Enter, start u de eerste applicatie die begint met de letter ‘W’. Dat is meestal Word. Snel starten is leuk, maar het gaat om de zoekresultaten. U krijgt de meest voor de hand liggende resultaten direct te zien. Als hetgeen u zoekt daar niet tussenstaat, kunt u ervoor kiezen om alle resultaten te zien te krijgen en ook bijvoorbeeld netwerkschijven door te spitten.

Taal wijzigen Apple presenteerde de huidige versie van OS X met een sneer richting Microsoft: “Iedereen krijgt een Ultimate versie”. Waar Microsoft voor Vista veel verschillende

Door alle resultaten te bekijken, zoekt u ook op netwerkschijven.

versies kent en dan ook nog eens in heel veel verschillende talen, heeft Apple er maar één. Daar zitten meteen alle talen in en wisselen van taal is eenvoudig. Open de

Video afspelen

systeemvoorkeuren en kies voor Internationaal. Sleep

Microsoft heeft de Windows

commerciële variant. Via de

de taal van uw voorkeur helemaal naar boven en log

Media Player en Apple heeft

website van Microsoft komt u

uit. Na het opnieuw inloggen werkt OS X in de taal van

Quicktime. Apple’s oplossing

wel bij de goede versie uit. Na

uw keuze. Eerlijk is eerlijk: Microsoft ondersteunt vrijwel

kan niet overweg met Windows

de installatie bent u in staat om

iedere taal op de wereld en Apple maar ongeveer twintig,

Media-bestanden (zoals .wmv).

ook Windows Media-bestanden

maar daar zit wel het Nederlands tussen.

Dat lukt wel met Flip4Mac,

met Quicktime af te spelen. Wie

dat zelfs door Microsoft wordt

nog meer codec-ondersteuning

aanbevolen. De gratis versie

wil, komt aan zijn trekken

van Flip4Mac is nogal verstopt

met Perian (http://perian.org),

op de site van de makers en

waarmee u onder andere flash-,

als u niet uitkijkt, downloadt

MKV- en Xvid- en Divx-bestan-

u de probeerversie van de

den afspeelt.

Flip4mac v2.2.1.11 Prijs Gratis Taal Engels OS Mac OS X 10.3.9 of hoger en Quicktime 7.0 of hoger Website www.microsoft. com/windows/windowsmedia/player/wmcomponents. mspx Pluspunten • Gratis Minpunten • Lastig te vinden op de website

Toetsen Net als op een pc is vrijwel alles op een Mac ook zonder muis uit te voeren via toetscombinaties. Waar

Het wisselen van de taal van OS X is een ﬂuitje van een cent.

Option-toets, wordt in menu’s getoond met het teken . De Command-toets gebruikt u het meest. Deze

u op een pc vrijwel alles met de Control-toets kunt

staat overigens ook bekend als de ‘appeltje-knop’ – in

doen, gebruikt u op een Mac de Command-toets. De

het verleden stond op deze knop namelijk het Apple-

Control-toets gebruikt u heel weinig op een Mac. De

symbool. Veel voorkomende toetscombinaties vindt u

Alt-toets, onder Mac-gebruikers beter bekend als de

in de tabel. <

Interessante links

Veelvoorkomende toetscombinaties Toetscombinatie

Functie

Toetscombinatie

Functie

Kopieren

+Del

Verwijderen

Uitzetten of slaapstand

Plakken

Eigenschappen

Printen

Knippen

Openen

Voorkeuren

Ongedaan maken

+Spatie

Zoeken

Verbergen

Nieuw venster

Volledig scherm

Minimaliseren

Actief venster sluiten

+SHIFT+3

Schermafdruk

Applicatie sluiten

Uitwerpen schijf

Meer sneltoetsen vindt u op http://ct.link.idg.nl/macsneltoetsen

Toetscombinatie

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Vanzelfsprekend kunnen we in dit artikel slechts het topje van de Apple-ijsberg beschrijven. Voor meer informatie is het weblog van Erwin Boogert een prima startpunt (http:// ct.link.idg.nl/r-win). U vindt hier tal van praktische tips, handige programma’s en interessante links. Komt u er niet uit, dan biedt het (Engelstalige) OSX Help-forum uitkomst (http:// osxhelp.com). Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen en nieuwe Apple-producten? Surf naar The Unoﬃcal Apple Weblog (www. tuaw.com). Meer links vindt u op de Apple Startpagina (http://apple.startpagina.nl).

STRATO

Webshops

The European Web Host

In 20 minuten je eigen webshop ... onder de knop!

De snelste weg naar je eigen webwinkel: Internetaankopen genereren momenteel meer dan 100 miljard euro omzet in Europa. Wacht dus niet langer met het starten van je eigen webwinkel! Als marktleider in Europa biedt STRATO je dé oplossing! Met een minimale investering kun je vanaf nu de kassa laten rinkelen!

✓ Compleet ✓ Eenvoudig ✓ Snel

Het enige dat je nodig hebt, is een pc met internettoegang!

Al meer dan 20.000 webshops online!

Ga naar www.strato.nl en kies je shop-/domeinnaam.

Geef je webshop vorm met een eigen ontwerp of de professionele designtemplates.

Richt je webshop in en presenteer je producten professioneel online.

€

Start de verkoop en laat de kassa rinkelen!

ACTIE! Ga voor de eerste plaats bij Google! Gratis advertentietegoed voor meer bezoekers in je webwinkel. Geïntegreerde snelkoppeling naar betrouwbare partners op het gebied van marketing, betaling en logistiek*:

Nog vragen? Bel gratis: 00800 800 700 70

Nu informeren en direct bestellen op:

Beschikbare partner-interfaces afhankelijk van het Webshop pakket. Het tegoed (bijv. € 100 bij bestelling PremiumShop) geldt alleen voor nieuwe AdWords klanten en voor accounts die niet ouder zijn dan 14 dagen. Setupkosten € 5. Geen minimum contractperiode of verplichting tot advertentiebestedingen. Actie geldig tot 31-12-2008.

www.strato.nl

STR1208_NL_Shop 230x300w 1

10.11.2008 13:31:09 Uhr

Cursus

Basiscursus drivers

Tekst: Robbin Ooijevaar

Haal het optimale uit uw hardware

Drivers tweaken

Drivers zijn onmisbaar voor het functioneren van uw pc. Zorg daarom altijd dat u de laatste versies hebt geïnstalleerd. Wilt u optimaal van uw pc profiteren, dan kan het geen kwaad om eens in de driverinstellingen te duiken! Vaak treft u daar onvermoede opties aan, die voor snelheidswinst én stabiliteit zorgen. We laten zien hoe u te werk gaat.

Onwillige drivers verwijderen Hebt u een driver verwijderd, en slaagt u er niet in de nieuwe versie te installeren omdat u de melding te zien krijgt dat de oude nog niet verwijderd is? Of wil de huidige driver geen plaats maken, omdat de verwijderoptie niet meer werkt? Driver Sweeper is een handig hulpprogramma dat onwillige drivers alsnog verwijdert. Download en installeer Driver Sweeper (www.guru3d.com). Gebruik daarvoor de link bij Download (with installer). We raden aan dit programma in de Veilige Modus te gebruiken, dus Windows opstarten en op de F8toets drukken. Start daarna Driver Sweeper en klik op Gereedschap / Opties en selecteer het onderdeel Diversen. Zet hier een vinkje bij Verwijder ATI folder en ook bij Verwijder NVIDIA folder. Bevestig met OK. Selecteer nu de driver die u wilt verwijderen en voeg deze per muisklik toe aan het lijstje Verwijder. Klik op Maak schoon. Herstart daarna de computer en installeer de nieuwste driver voor uw grafische kaart. Zo hebt u optimale prestaties en geen vervuiling!

en driver is een stuurprogramma dat de verbinding

in het overzicht op Printers. Er verschijnt een lijst met geïn-

tussen Windows en aangesloten hardware vormt.

stalleerde printers. Klik – in dit voorbeeld − met de rechter-

Zonder drivers kan een pc niet werken; elk hardware-

muisknop op de printer HP Photosmart D6100 series. In het

onderdeel heeft een dergelijk stukje software nodig. Zelfs hardware installeert, dient ook een driver geïnstalleerd te worden. Soms ziet Windows direct al om wat voor apparaat

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Eigen standaardinstellingen

het gaat en beschikt het zelf al over de nodige besturings-

Klik in het tabblad Algemeen op de knop Voorkeursinstel-

software. Dat is bijvoorbeeld het geval bij bijvoorbeeld

lingen. Nu wordt het interessant, want álle instellingen die u

externe harde schijven, usb-sticks, digitale fotocamera’s en

nu maakt, worden als standaardinstellingen bewaard. Deze

dergelijke.

truc werkt alleen als u via het Configuratiescherm naar uw

Het is de moeite waard om eens te kijken wat er zoal valt in

printerinstellingen gaat. Handig, want zo kunt u bijvoorbeeld

te stellen. In veel gevallen hoeft u meestal niet meer naar

als standaardinstelling voor conceptkwaliteit kiezen. Dat

een driver om te kijken als deze eenmaal is geïnstalleerd

betekent snel afdrukken in een lage kwaliteit, prima voor

en de hardware naar behoren werkt. Maar sommige drivers

de dagelijkse printklusjes. Wilt u dan eens een écht goede

bieden extra mogelijkheden die zeker de moeite waard zijn.

afdruk maken, dan kan dat in ieder programma via Bestand /

Vaak worden er hulpprogramma’s meegeleverd waarmee een

Afdrukken en vervolgens een klik op Eigenschappen. Om de

en ander is te ‘finetunen’. Als voorbeeld kijken we eerst eens

Photosmart uit ons voorbeeld standaard in conceptkwaliteit

naar een printerdriver, in dit geval van de HP Photosmart

te laten afdrukken (scheelt veel dure inkt!), klikt u eerst in de

D6160-printer. Dit type kan natuurlijk gewoon vervangen

linkerkolom op Algemene standaard afdruktaken. Selecteer

worden door uw printer thuis.

daarna onder Afdrukkwaliteit de optie Klad snel.

Printerdriver

Laat de printer standaard in conceptkwaliteit afdrukken, dat scheelt veel inkt!

Configuratiescherm

Om te kunnen kijken wat de mogelijkheden van de bij de HP Photosmart D6160 behorende driver zijn, moet deze natuurlijk eerst zijn geïnstalleerd. Als het goed is, hebt u een cd of dvd bij de printer gekregen waarop alle benodigde software inclusief de driver staat. Om de aanstuursoftware voor de printer te bekijken, klikt u in het menu Start op Configuratiescherm. Zorg dat u gebruikmaakt van de Klassieke weergave (met het menu aan de linkerkant) en dubbelklik

contextmenu dat opent, klikt u op Eigenschappen.

de processor is voorzien van een driver. Telkens als u nieuwe

Cursus 03

Alleen zwarte inkt

U kunt nog veel meer inkt besparen door alleen in puur zwart af te drukken. Daarmee behoudt u de kleurenpatronen voor echte kleurenafdrukken. Klik op het tabblad Kleur en kies in het selectiemenu onder Afdrukken in grijstinten de optie Alleen zwarte inkt. Kies niet de standaardoptie Hoge kwaliteit, want dan worden óók de kleurenpatronen gebruikt om zo mooi mogelijke grijstinten op te bouwen. En daar gaat het ons in dit geval niet om: we willen voor de dagelijkse snelle uitdraai van bijvoorbeeld het boodschappenlijstje gewoon iedere druppel dure inkt besparen die mogelijk is. Alle instellingen naar wens? Klik dan op OK. Uiteraard is deze Photosmart maar een voorbeeld, deze instellingen

Via de uitgebreide instellingen (Advanced Settings) kunt u tal van zaken aanpassen.

kunnen voor iedere printer verschillen. Waar het om gaat, is dat u met een driver heel interessante dingen kunt bereiken. In dit geval levert een beetje tweaken zelfs een forse kostenbesparing op!

Prestaties instellen

Het instellingenvenster bestaat uit een lijst met instelbare zaken aan de linkerkant, met voor elk gekozen item een paneel rechts. Een heel simpele manier om de prestaties van de Nvidia-videokaart in te stellen is door aan de linkerkant Adjust image settings with preview te kiezen. Selecteer dan aan de rechterkant onder de voorbeeldafbeelding de optie Use my preference emphasizing. Door de schuifregelaar helemaal naar rechts te schuiven, wordt de hoogst mogelijke kwaliteit behaald, maar dat gaat wel ten koste van de snelheid waarmee 3D-animaties worden getoond. De schuifregelaar helemaal links plaatsen levert razendsnelle 3D-graphics op, echter in wat mindere kwaliteit. Beschikt u bijvoorbeeld over een wat oudere pc met eveneens oudere videokaart, dan kunt u met deze of soortgelijke instelling bij andere typenvideokaarten games toch redelijk spelen door voor een wat mindere kwaliteit te kiezen. De standaardinstelling bij dit onderdeel is overigens Let the 3D application decide, maar Nog meer inkt besparen kan door zwart-witafdrukken standaard alleen in zwarte inkt te laten printen.

met name oudere games beschikken lang niet altijd over de optie om de beeldkwaliteit te optimaliseren.

Videodriver Veel moderne videokaarten beschikken over een batterij aan functies die lang niet allemaal standaard zijn ingeschakeld. Bijvoorbeeld omdat sommige instellingen bij wat oudere games niet goed werken of gewoon om energie te besparen. Nvidia maakt drivers die er voor de verschillende soorten videokaarten min of meer hetzelfde uitzien en daarom nemen we zo’n kaart – de Geforce 7600GS – als voorbeeld.

Uitgebreide eigenschappen

Om bij de hardware-eigenschappen van de videokaart te

Via een schuifregelaar stelt u de kwaliteit van 3D-animaties in.

komen, klikt u eerst met uw rechtermuisknop op een leeg stukje bureaublad. In het contextmenu dat dan opent, klikt u vervolgens op NVIDIA Control Panel. U kunt kiezen uit Standard en Advanced Settings. We kiezen voor de uitgebreide optie.

Instellingen per onderdeel

Door de optie Use the advanced 3D-settings te kiezen en

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Cursus

Basiscursus drivers

daarna op de link Take me there te klikken, kunt u de 3D-

wonderen, maar soms zijn het net de kleine beetjes die het

instellingen per onderdeel afstemmen. Per spel bepaalt u dus

hem doen. Schakel trouwens ook Use inverse telecine in, dat

de optimale grafische prestaties. Klik daartoe op het tabblad

komt de beeldkwaliteit van dvd’s ten goede. Zijn alle instel-

Program Settings en selecteer Show only programs found

lingen naar wens? Klik op de knop Apply en controleer wat

on this computer. Kies dan een programma of game uit het

voor effect alles heeft. Ook hier geldt natuurlijk dat het om

lijstje in het menu erboven. Het is onmogelijk om alle opties

een praktijkvoorbeeld gaat. Bij andere merken videokaarten

te behandelen, maar wat we in ieder geval willen noemen

zijn weer andere opties beschikbaar. Het loont echter zeer

is Triple buffering. Door deze optie in te schakelen is in de

beslist de moeite om eens rond te neuzen tussen de (al dan

meeste gevallen snelheidswinst te behalen. De grafische

niet geavanceerde) instellingen. Soms haalt u met een beetje

kaart berekent dan namelijk op de achtergrond naast het

experimenteren veel meer power uit een videokaart.

getoonde beeld alvast de twee volgende. Dat zorgt voor een vloeiender beeld. U kunt dezelfde instellingen trouwens ook

Apparaat werkt niet

op het tabblad Global settings maken, maar dan gelden deze voor álle 3D-applicaties.

‘Slechts’ een driverprobleem

Het kan gebeuren dat een apparaat er plotseling de brui aan geeft. Soms is het probleem snel te verhelpen (en gaat het alleen om losgelaten usb-kabeltje) maar in sommige gevallen is er iets serieus mis. Lang niet altijd is het apparaat zelf defect, maar gaat het om een driverprobleem. Om in één oogopslag te zien waar het mis gaat, klikt u in Windows Vista op het Configuratiescherm en dubbelklikt u vervolgens (in de Klassieke weergave) op het pictogram Systeem. In het volgende venster klikt u in het menu aan de linkerkant op Apparaatbeheer. In het dialoogvenster Gebruikersaccountbeheer klikt u op de knop Doorgaan, waarna een lijst met geïnstalleerde hardware verschijnt. U kunt hier per categorie, Met Triple buffering ingeschakeld, worden op de achtergrond alvast de volgende twee beelden berekend.

door op het plustekentje ervoor te klikken, kijken wat er aan hardware is geïnstalleerd.

Andere opties

Kijkt u onder het kopje Video & Television dan vindt u daar de optie Adjust video image settings. De optie Edge Enhancement kan de beeldscherpte in sommige gevallen drastisch verbeteren; de mate van verscherping is met de schuifregelaar in te stellen. Met Noise Reduction kunt u ruis onderdrukken die soms op wat slechter beeldmateriaal of live tv zichtbaar is. Verwacht van beide instellingen geen

Apparaatbeheer laat een lijst met geïnstalleerde hardware zien.

Opnieuw installeren

Als het goed is, staat er nergens een geel uitroeptekentje bij een apparaat. Is dat wél het geval, dan is er iets mis met het betrokken onderdeel. Klik met de rechtermuisknop op een gemarkeerd onderdeel en daarna in het contextmenu op Eigenschappen. De melding die dan verschijnt, is in ons voorbeeld erg duidelijk: er is geen stuurprogramma geïnstalleerd. Zoek Maak het beeld scherper en onderdruk ruis met deze handige opties.

in zo’n geval de installatieschijf van het betrokken onderdeel erbij. Beschikt u niet (meer) over de originele driver-cd, dan kunt u Vista zelf naar de bijbehorende drivers laten zoeken.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Cursus Klik daarvoor op de knop Stuurprogramma opnieuw instal-

tabblad Systeembeveiliging in ieder geval uw systeemschijf

leren en vervolgens op Automatisch naar bijgewerkte stuur-

(meestal C:) is aangevinkt. Klik dan op de knop Maken, geef

programma’s zoeken. Als het een beetje meezit, vindt Vista

het herstelpunt een naam en klik weer op Maken. Sluit ver-

de juiste drivers en installeert deze, waarna het apparaat

volgens alle openstaande vensters en installeer de nieuwe

weer naar behoren zal werken. Als dat niet zo is, dient u een

driver.

bezoekje aan de website van de fabrikant te brengen om de juiste driversoftware te downloaden.

Geef het herstelpunt een herkenbare naam, zodat u het later indien nodig makkelijk kunt terugvinden. Windows Vista kan voor u op zoek gaan naar de benodigde drivers.

Terug naar oude situatie

Laten we het niet hopen, maar doet uw systeem een beetje raar na het installeren van een nieuwe driver, dan keert u gewoon terug naar het moment waarop alles nog probleem-

Maak een herstelpunt

loos werkte. Namelijk naar het herstelpunt dat u in de vorige

Het is verstandig om eens in de paar maanden te controle-

stap hebt gemaakt. Ga daarvoor in het menu Start naar Alle

ren of er nieuwe drivers voor specifieke hardware-onder-

programma’s / Bureau-accessoires / Systeemwerkset. Klik op

delen zijn verschenen. Met de installatie daarvan worden

Systeemherstel. Klik daarna op Doorgaan, kies vervolgens de

maar al te vaak problemen opgelost en/of wordt er nieuwe

optie Een ander herstelpunt selecteren en klik op Volgende.

functionaliteit toegevoegd. Ook is er soms snelheids-

Kies het net gemaakte herstelpunt, klik weer op Volgende

winst te verwachten, zeker bij bijvoorbeeld videokaarten.

en volg de instructies. Na een herstart is alles weer bij het

De meeste drivers worden tegenwoordig simpelweg als

oude. <

een uitvoerbaar programmabestand aangeleverd. Na het downloaden dubbelklikt u erop en doorloopt u de installatiewizard. In sommige gevallen moet de pc opnieuw worden gestart, waarna de nieuwe driver geheel tot uw beschikking staat. Het is wel verstandig om wat voorzorgsmaatregelen

Drivers kwijt? Een computer opnieuw installeren kan een hels karwei zijn. Zeker als u in de loop van de jaren de originele cd’s van uw hardware bent kwijtgeraakt of geen herstel-cd van Windows meer hebt. Vooral de drivers zorgen vaak voor grote problemen. Met DriverMax is dat probleem opgelost. DriverMax (www.drivermax.com) maakt een back-up van uw drivers. Zo hoeft u nooit meer de hele verzameling installatie-cd’s en software af te gaan. Na een nieuwe installatie kunt u gewoon het programma zijn werk laten doen. Het mooiste aan DriverMax is dat het ook drivers voor bijvoorbeeld Packard Bell- of Dell-pc’s weet te vinden en deze na een nieuwe installatie moeiteloos weer installeert. Zo hoeft u geen meegeleverde herstelcd’s te gebruiken en bent u af van de (vaak) niet gewenste meegeleverde software. DriverMax kan verder al uw drivers controleren op de versie die u gebruikt en laat zien wat de meest recente versie is. Als u de controle uitvoert, komt u op de website van DriverMax terecht. Hier wordt weergeven van welke driver niet de nieuwste versie geïnstalleerd is. In de toekomst wordt het, volgens de makers, zelfs mogelijk drivers te downloaden via de website. Hoewel DriverMax gratis is, dient u zich wel te registreren via de website. Als u zich hebt geregistreerd, krijgt u een gratis code waarmee u DriverMax kunt registreren. Het kan even duren voordat u een e-mail ontvangt. Tot die tijd kunt u DriverMax 30 dagen gebruiken.

te nemen als u een nieuwe driver installeert, zeker als uw pc verder als een zonnetje draait. Die voorzorgsmaatregel bestaat uit het maken van een herstelpunt. Gaat er iets mis, dan kunt u zo terugkeren naar de situatie waarin alles nog wel werkte.

Nieuw herstelpunt

Klik in het menu Start op Configuratiescherm. Zorg dat dit weer de Klassieke weergave heeft en dubbelklik op het pictogram Systeem. In het gelijknamige venster vindt u

Keer eenvoudig terug naar het moment dat alles nog goed werkte via het gemaakte herstelpunt.

aan de linkerkant de link Systeembeveiliging, klik hierop en klik in het venster Gebruikersaccountbeheer op Doorgaan. In het venster Systeemeigenschappen zorgt u dat op het

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Test

Draadloze printers

Tekst: Robbin Ooijevaar Fotografie: Hans Hendriks

Alles-in-één wifi-printers

draadloos printen

Het draadje van onze internetverbinding is verdwenen. Onderweg gebruiken we een ‘dongel’ en thuis op de bank een draadloze breedbandverbinding. Maar niet alles is draadloos: printers hangen vaak nog aan een pc en zijn niet door alle computers in huis te gebruiken. Dat is onhandig. En daarom hebben we zes multifunctionele kleurenprinters getest, waarmee u kunt kopiëren en draadloos printen en scannen via wifi.

Alles-in-één printers worden ook wel multifunctionals of all-in-one’s genoemd. Een dergelijke fotoprinter is aantrekkelijk als u een allround apparaat zoekt voor thuis. De geteste modellen beschikken zowel over een usb- als een wifi-aansluiting, waardoor u vanaf alle computers in huis kunt printen. Een alles-in-één model is niet alleen goedkoper dan een losse fotoprinter, maar bespaart u ook behoorlijk wat bureauruimte. De draadloze printers in deze test maken het verder mogelijk om via uw (draadloze) netwerk te scannen. Dit is met een losse scanner vrijwel onmogelijk. En als u overigens denkt dat het een fortuin kost om de inktvoorraad op peil te houden omdat multifunctionals vaak geen losse inkttanks hebben: alle deelnemers, op Dell en Lexmark na, gebruiken een gescheiden inktsysteem. Dit is een stuk voordeliger dan een printkop waar meerdere kleuren zijn samengevoegd.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Draadloze printers

>Brother DCP585CW MP620 Prijs € 129,Info www.brother.nl

• • • •

Pluspunten Kopiëren met één druk op de knop Prijs Minpunten Niet scannen naar pdf Moeite met glad A4-fotopapier

Test

Compacte alleskunner De Brother DCP-585CW is net als de inzending van Epson laag en compact. De stroomstekker wordt verbonden aan de zijkant waardoor u de printer volledig tegen de muur kunt plaatsen. De printer is uitgerust met een helder breedbeeldschermpje en twee duidelijke knoppen: Kleur en Mono. Hiermee maakt u direct een kleuren- of zwart/wit-kopie. De lgemene afdrukkwaliteit is goed. Fotoafdrukken zien er redelijk uit, hoewel de Brother zijn meerdere moet erkennen in Epson, Canon en HP. De papierbak biedt plaats aan 10x15-papier en normaal A4-papier. Het bijvullen is overigens geen sinecure, omdat het 10x15-vak over het A4-gedeelte is geplaatst. Een handmatige papierinvoer ontbreekt, maar dat zien we bij meer deelnemers. Wel valt op dat de Brother DCP-585CW zich regelmatig verslikt in glad glossy fotopapier. De papierstoring die daar het resultaat van is, moet stap voor stap worden opgelost via het printermenu. Het scannen vanaf de printer naar een pdf-document op de pc is overigens niet mogelijk.

Opvallende verschijning De Epson Stylus Photo PX700W is een opvallende verschijning. De bedieningsknoppen en het heldere tft-schermpje bevinden zich op een kantelbaar paneel. De bediening is even wennen, maar wel snel te doorgronden. In de A4-papierlade is een aparte plek voor fotopapier tot 10 x 18 cm geïntegreerd. Slim bedacht, maar dit bemoeilijkt het wisselen van A4-papier. Een handmatige papierinvoer ontbreekt. De Epson Stylus Photo PX700W kan direct op cd’s en dvd’s printen dankzij de geïntegreerde cd-adapter. Tijdens het afdrukken produ-

>epson Stylus Photo Prijs € 229 Info www.epson.nl Pluspunten • Zeer snel • Afdrukkwaliteit • Afdrukken op cd/dvd Minpunten • Papierlade ingewikkeld • Draadloze installatie

ceert de Epson allerlei, enigszins storende, mechanische geluiden. De Epson Stylus Photo PX700W is de snelste van alle deelnemers. Dit gaat niet ten koste van de kwaliteit van het eindresultaat. De afdrukkwaliteit is zeer goed. De printer gebruikt zwart (K), cyaan(C), magenta (M), geel (Y) en twee lichte cyaan- en magenta-cartridges. We slagen er in eerste instantie niet in om de draadloze functies van de printer werkend te krijgen. Bedraad is de printer wel eenvoudig en snel te installeren. Het draadloos scannen vanaf de pc verloopt weliswaar snel, maar de omgekeerde route verloopt moeizamer: de optie om een document te scannen is aanwezig, maar geeft geen sjoege.

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Test

Draadloze printers

Robuust

>Canon Pixma MP620

De Canon Pixma MP620 is een robuuste printer zonder franje. Afgezien van de papierlade vindt u aan de bovenzijde de handmatige papierinvoer. Dit is prettig omdat u uw fotopapier bovenin kunt plaatsen en standaard A4 in de vaste lade. De bedieningsknoppen, scherm en mediakaartlezer zijn weggewerkt achter twee klepjes. Dit geeft de printer een rustige uitstraling. Handig is de iPod-achtige draaischijf om door het menu te bladeren. De menustructuur is snel te doorgronden, maar door de vele opties is het even zoeken als u bijvoorbeeld een kopie wilt maken of een printtaak afbreken. Bent u verdwaald in de menu, dan biedt de knop Home uitkomst. De Canon is eenvoudig te installeren en aan een draadloos netwerk te koppelen. We zijn vooral te spreken over de slimmigheidjes, die we niet bij andere modellen aantreﬀen. Zo is de klep van de scanner geveerd zodat hij niet hard dicht kan slaan, knippert er een lampje op de cartridges dat aangeeft welke aan vervanging toe is, en gaat de papierbak van de printer automatisch open zodra u een afdruktaak start. Op de afdrukkwaliteit valt niets aan te merken en dat geldt ook voor de snelheid. De Canon Pixma MP620 heeft vijf gescheiden inkttanks. Naast CMY en een standaard zwarte cartridge (K) is de printer uitgerust met een extra grote zwarte cartridge, die vooral van pas komt als u regelmatig tekstdocumenten print.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Prijs € 159,Info www.canon.nl Pluspunten • Handmatige papierinvoer via bovenzijde • Papierbak opent automatisch • Lampjes op inkttanks • Afdrukkwaliteit Minpunten • Geen

Hoe we testen We hebben alle printers draadloos verbonden met een Linksys WRT54G2 toegangspunt, met 802.11g en WEP2-beveiliging. We hebben diverse fotoafdrukken op A4-formaat gemaakt, zowel in de standaard kwaliteit als de hoogste kwaliteit. Verder hebben we diverse papiersoorten gebruikt: standaard papier, A4-fotopapier van de printerfabrikant en naamloos fotopapier van de kantoorboekwinkel op de hoek. De algemene prestaties bekeken we aan de hand van een Word-document met gemengde inhoud (tekst en afbeeldingen). De snelheid per pagina is hierbij een gemiddelde van een afdruktaak van vijf pagina’s. Omdat de eerste pagina altijd langer op zich laat wachten, hebben we ook deze snelheid

Test

Draadloze printers

Snelheidsduivel De HP Photosmart C6380 voelt stevig aan, zelfs de papierbakken en het afdrukopvangsysteem komen erg robuust over. Aardig is de papierlade voor kleine formaten fotopapier, netjes weggewerkt en gescheiden van de A4-invoer. We zijn te spreken over de automatische papierselectie; als we bijvoorbeeld een 10x15-afdruk maken, kiest de HP automatisch de juiste lade. De HP Photosmart C6380 is erg gebruiksvriendelijk en dat begint al bij de installatie. Dankzij het installatieprogramma op de computer en het schermpje op de printer, worden we probleemloos door dit proces geleid. Het lukt ons niet om de printer draadloos in te stellen vanuit het installatieprogramma. Hiervoor is wat gepriegel op de printer nodig. Eenmaal ingesteld verloopt de communicatie tussen printer en stuurprogramma prima. Voor het maken van een kopie heeft de HP Photosmart C6380 twee handige knoppen: zwart en kleur. Bij veel andere printers wordt standaard een kleurenkopie gemaakt en dat kost meestal onnodig veel inkt. Net als de Canon Pixma MP620 beschikt de HP Photosmart C6380 over twee zwarte

Kleurenlaser als alternatief? Alles-in-één wifi-printers zijn geschikt voor het afdrukken van foto’s en documenten en ideaal voor thuisgebruik. Inkttechnologie is prachtig voor uw foto’s en goed voor tekstdocumenten, maar minder geschikt voor zakelijke correspondentie. Oﬀertes, documentatie en facturen moeten er vooral smetteloos uitzien. Hiervoor is een kleurenlaser een beter alternatief. Inktprinters drukken kleuren meer door dan een gemiddelde laserprinter en dat staat slordig. Lasertechniek is minder geschikt voor foto’s, maar voor de meeste soorten afdrukken meer dan voldoende. Bovendien zijn multifunctionele kleurenlasers betaalbaarder dan hun wifitegenhangers. Nadeel is wel dat u een hoop moeite moet doen om kleurenlasers draadloos te maken. In het meest gunstige geval kunt u met een printserver afdrukken maken vanaf al uw computers, hoewel de scanfunctie in de praktijk vaak niet (volledig) werkt.

inkttanks, waarvan eentje extra groot is. Als u sluipverbruik wilt voorkomen door de stekker uit het appa-

Voor zakelijke correspondentie levert een kleurenlaserprinter een netter en strakker eindresultaat dan een inkjetvariant.

raat te trekken, waarschuwt de Photosmart voor mogelijke schade aan het apparaat. De afdrukkwaliteit is goed op alle fronten. Kopietjes zien er netjes uit, fotoafdrukken en standaard prints zijn zeer goed. Ook over de snelheid niets dan goeds: een foto op A4-formaat in standaard kwaliteit ligt al na 38 seconden in de papierbak.

>Hp Photosmart C6380 Prijs € 159,Info www.hp.nl Pluspunten • Stevig en robuust • Aparte papierbak voor fotopapier • Afdrukkwaliteit Minpunten • Installatie draadloos netwerk • Stroomadapter niet geïntegreerd

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Draadloze printers

Test

>lexmark X6650 Prijs € 129,Info www.lexmark.nl Pluspunten Bediening en gebruiksgemak Automatische documentinvoer Faxfunctie Scanneroptie voor boeken Minpunten • Afdrukkwaliteit foto’s • Geen gescheiden inktsysteem • • • •

Ouderwets maar praktisch De Lexmark X6650 ziet eruit als een faxapparaat, vooral dankzij de automatische papierinvoer van de scanner en het monochrome, eenregelige display. De knoppen en het uiterlijk van de Lexmark mogen dan wel ouderwets overkomen, dit heeft geen invloed op het gebruiksgemak. De printer is zeer gebruiksvriendelijk en de installatie verloopt uitstekend. In plaats van een vaste papierbak beschikt de Lexmark X6650 over een handmatige invoer aan de bovenzijde. Praktisch, omdat u zo eenvoudig papier kunt wisselen zonder capriolen uit te hoeven halen met schuifjes en kliksystemen. De twee belangrijkste minpunten zijn de matige foto-afdrukken en het gebruikte inktsysteem. Op de website van Lexmark is te lezen: “Afdruktechnologie, kleur 4 kleuren inkjet - cyaan, magenta, geel, zwart “. Dit is technisch juist, maar als u bij de verbruiksartikelen kijkt, ziet u dat Lexmark twee cartridges gebruikt. Eén voor de kleur zwart, en een voor de overige kleuren. Als een kleur opraakt, moet u dus de complete cartridge vervangen. Kortom: als u niet per se het neusje van de zalm in huis wilt halen, is deze Lexmark een prima keuze.

Kinderlijk eenvoudig De Dell All-in-One Printer 968 heeft wel wat weg van de Lexmark X6650, maar wordt op de markt gebracht als een Dell-printer. De

>Dell All-in-One Printer 968

inktcartridges van Dell en Lexmark zien er hetzelfde uit, maar zijn niet uitwisselbaar. Het grootste verschil tussen beide modellen is dat de Dell over een papierbak beschikt en het moet stellen zonder de handmatige papierinvoer. De installatie is kinderlijk eenvoudig. Alles wordt via het stuurprogramma ingesteld en u wordt stap voor stap door het installatieproces geleid. Dell leverde voor deze test helaas geen fotopapier mee. Opvallend is dat de op merkloos papier afgedrukte foto’s er niet al te fraai uitzien. Op glossy fotopapier halen we betere resultaten, hoewel de afdrukken nog niet kunnen wedijveren met de kwaliteit van de Epson, Canon en HP. Ook Dell werkt met alles-in-één inkt-

Prijs € 188,- (draadloze module € 60,-) Info www.dell.nl Pluspunten • Heldere installatie • Handmatige papierinvoer via bovenzijde Minpunten • Geen handmatige A4 papierinvoer • Geen gescheiden inktsysteem

tanks. Inkt is niet in de winkel te krijgen en kunt u alleen online bestellen.

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Test

Draadloze printers

>Specificaties Dell All-in-One Printer 968

Epson Stylus Photo PX700W

Canon Pixma MP620

Prijs

€ 188 + € 60 voor draadloze module

€ 229

€ 159

Garantie

1 jaar on-site

2 jaar carry-in

1 jaar carry-in

Website

www.dell.nl

www.epson.nl

www.canon.nl

Maximale printresolutie (dpi)

1200 x 4800

5760 x 1440

2400 x 9600

Maximale scanresolutie (dpi)

1200 x 4800

2400 x 4800

Tft-scherm

Kopiëren met één druk op de knop

Nee

Faxfunctie

Nee

Uitneembare A4 papierbak, handmatige invoer kleine papierformaten

Uitneembare A4 papierbak met fotopapier vak tot maximaal 13x18

Papierbak aan onderzijde en handmatige papierinvoer bovenzijde

Nee

Foutmeldingen

Installatieprocedure algemeen Installatie printer bedraad Installatie printer draadloos Papierinvoer Verwisselen patronen Automatische papierinvoer scanner Kopiëren/scannen boek Direct scannen naar pdf Scannen vanaf pc Scannen naar pc

Alle modellen (op de Dell All-in-One Printer 968 na, optioneel € 60) zijn voorzien van usb, lan en een wifi-aansluiting. Verder is op alle printers een mediakaartlezer aanwezig die het mogelijk maakt om direct vanaf een geheug

>Snelheid Dell All-in-One Printer 968

Epson Stylus Photo PX700W

Canon Pixma MP620

A4 kleurenkopie *

Snelheid MS Word gemengde inhoud **

2,3

5,6

3,4

Snelheid MS Word eerste pagina *

A4 kleuren foto: normale kwaliteit *

137

A4 kleuren foto: normale kwaliteit **

0,4

A4 kleuren foto: hoogste kwaliteit *

262

150

285

A4 kleuren foto: hoogste kwaliteit **

0,2

0,4

0,2

* in seconden ** pagina’s per minuut

>Verbruik Dell All-in-One Printer 968

Epson Stylus Photo PX700W

Canon Pixma MP620

Verbruiksartikelen

K cartidgekop en alles in één CMY cartridgekop

6 losse inkttanks: CMYK, C-licht en M-licht

5 losse inkttanks: CMYK en grote K

Prijzen

Zwart €23 (aantal afdrukken onbekend) Kleur €33 (aantal afdrukken onbekend)

Zwart €14,90 (570 afdrukken) C €14,90 (1475 afdrukken) M €14,90 (720 afdrukken) Y €14,90 (1070 afdrukken) C-licht €14,90 (540 afdrukken) M-licht €14,90 (1020 afdrukken)

Zwart groot €12 (3425 afdrukken) Zwart normaal €11 (324 afdrukken) C €11 (535 afdrukken) Y €11 (530 afdrukken) M € 11 (510 afdrukken)

C = Cyaan M = Magenta Y = Yellow (geel) K = Key (zwart)

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Draadloze printers

Test

De testwinnaar De deelnemers vallen in twee groepen uiteen: HP, Canon en Epson aan de ene kant en Lexmark, Dell en Brother aan de andere kant. De mogelijkheden van de geteste multifunctionals zijn vrijwel identiek. De kwaliteit van de foto-afdrukken is daarentegen zeer wisselend. De printers van Lexmark en Dell zijn het eenvoudigst te installeren. De alles-inéén kleurencartridges zijn echter niet Lexmark X6650

Brother DCP-585CW

HP Photosmart C6380

meer van deze tijd. De kwaliteit van

€ 129

€ 159 (vanaf 1-1-2008 € 199)

de fotoafdrukken is redelijk, maar de

3 jaar on-site

1 jaar pick-up&return, 1 jaar carry-in

1 jaar carry-in

printers van Canon, Epson en HP maken

www.lexmark.nl

www.brother.nl

www.hp.nl

fraaiere fotoprints. Laatstgenoemden

4800 x 1200

600 x 1200

9600 x 2400

ontlopen elkaar weinig. De Epson

600 x 1200

1200 x 2400

4800 x 9600

Nee

Stylus Photo PX700W is de snelste, maar moet qua gebruiksgemak en meegeleverde extraatjes zijn meerdere erkennen in de Canon Pixma MP620 en de HP Photosmart C6380. Canon en HP zijn aan elkaar gewaagd. Beide printers zijn gebruiksvriendelijk, snel en compleet uitgerust. Als we moeten

Handmatige invoer via bovenzijde printer

Uitneembare A4 papierbak met fotopapier vak tot maximaal 10x15

Papierbak voor A4 en aparte cassette voor fotopapier (onderzijde)

Nee

kiezen, heeft de Canon Pixma MP620 net dat beetje extra en sleept hij ons Best Getest-logo in de wacht.

Prijs per afdruk We zouden graag een prijsopgave per

nvt

pagina willen vermelden, maar helaas is dit koffiedik kijken. De kleursamenstelling van elke afdruk is namelijk uniek.

geheugenkaart te printen. De multifunctionals kunnen kopiëren draadloos printen en scannen.

Als u bijvoorbeeld familiefoto’s afdrukt, verbruikt u een andere inktsamenstelling dan wanneer u natuurfoto’s print. Lexmark X6650

Brother DCP-585CW

HP Photosmart C6380

Het aantal afdrukken dat u uit een

cartridge kunt halen is gestandaardi-

1,5

2,7

2,9

seerd (ISO 24711). Hierbij wordt het

aantal afdrukken gespecificeerd dat u

106

met een cartridge haalt als u pagina’s

0,6

0,8

1,6

308

279

170

0,2

0,4

achter elkaar print met een dekking van 5%. Omdat een afdruk nooit exact 5% zwart, 5% cyaan, 5% magenta en 5% geel bevat en printers ook inkt gebruiken om de koppen schoon te spuiten, laten we een harde prijs per pagina buiten beschouwing. Het aantal afdrukken

Lexmark X6650

Brother DCP-585CW

HP Photosmart C6380

hangt dus sterk af van het gebruik, de

K cartidgekop en alles in één CMY cartridgekop

4 losse inkttanks: CMYK

5 losse inkttanks: CMYK en grote K

afdrukkwaliteit, printerinstellingen en

Zwart €27 (500 afdrukken) Kleur €22,50 (500 afdrukken)

Zwart €19,65 (450 afdrukken) C €10,35 (325 afdrukken) Y €10,35 (325 afdrukken) M €10,35 (325 afdrukken)

Zwart groot €26 (4500 afdrukken) Zwart normaal €51 (750 afdrukken) C €15 (750 afdrukken) Y €15 (750 afdrukken) M €15 (750 afdrukken)

de samenstelling van de afdruk. In de tabel hebben we de prijzen genoemd van de inkt en het aantal afdrukken dat u, volgende de leverancier en ISO 24711, per cartridge kunt maken bij een dekking van exact 5%. <

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

AANBIEDING VAN DE MAAND:

ADSL!TOTAAL MAXIMALE SNELHEID VOOR EEN MINIMALE PRIJS

Al (te) lang bij uw oude provider? Betaalt u te veel en krijgt u te weinig? Ziet u op tegen het overstappen naar een nieuwe provider? Wij gaan het u makkelijk maken! Voor de abonnees van Computer!Totaal hebben we het huismerk ADSL!Totaal in het leven geroepen. ADSL!Totaal staat voor kwaliteit, snelheid en betrouwbaarheid. Abonnees van Computer!Totaal betalen voor snel internet via ADSL!Totaal het uitzonderlijk lage tarief van € 18,95 per maand. Naast een zeer snelle verbinding ontvangt u een gratis topmodel draadloze modem-router van Siemens Gigaset ter waarde van € 129,95. Via de gratis overstapservice begeleiden wij u in de overstap naar uw nieuwe provider. U betaalt bij ons geen set-upkosten. De helpdesk is gratis. En na een jaar kunt u elke maand weer opzeggen. Zonder extra kosten uiteraard. Voordeel op voordeel! Kijk snel op www.ADSLTotaal.nl

ADSL!TOTAAL wordt aangeboden in samenwerking met twee gerenommeerde partijen:

INFORMATIE EN AANMELDEN: WWW.ADSLTOTAAL.NL CT01_2009_Abovoordeel_ADSL!Totaal.indd 48

6-11-2008 11:27:58

Con

en:

ADSL!TOTAAL: > HOGE SNELHEID > HOGE KWALITEIT > LAGE KOSTEN > MAKKELIJK OVERSTAPPEN

TOT 20 MBIT

€18,95* PER MAAND

(NIET ABONNEE S € 23,95* PER MAAND)

Gratis bij uw ADSL!Totaalabonnement: Geavanceerde Siemens Gigaset SX762 wireless modem-router ter waarde van € 129,95 Ingebouwd ADSL/ADSL2+ modem Draadloze transmissie tot 54 Mbits/s (compatibel met IEEE 802.11g en b) Voorbereid op de levering van telefoondiensten Internetbellen: maximaal 6 SIP-accounts, voor zes gelijktijdige gesprekken Telefooncentrale voor het managen van max. zes telefoonnummers (d.m.v. SIP-proxy) Met twee analoge aansluitingen voor uw huidige analoge telefoons. 4 ethernetpoorten voor extra vaste PC’s USB 2.0-ingang voor ftp- en printserver, externe harde schijf Uitgebreide beveiligingsfuncties, geïntegreerde firewall Eenvoudige installatie via web-browser Nederlandstalige software en gebruiksaanwijzing

GRATIS

SIEMENS GI GASET SX76 2 WIRELESS M ODEM-ROUTE R TER WAAR DE VAN

€ 129,95

SPECIFICATIES ADSL!TOTAAL: - SNELHEID TOT 20 MBIT (ADSL2+) - BLIJVEND LAGE KOSTEN VAN € 18,95* PER MAAND (€ 5,- EXTRA VOOR NIET-ABONNEES) - GEEN SET-UPKOSTEN - GRATIS DRAADLOZE MODEMROUTER VAN SIEMENS GIGASET TER WAARDE VAN € 129,95 - GRATIS HELPDESKONDERSTEUNING (NORMALE GESPREKSKOSTEN) - GRATIS VIRUSSCANNER EN SPAMFILTER VOOR UW E-MAIL - GRATIS HULP BIJ OVERSTAPPEN NAAR NIEUWE PROVIDER - NA HET EERSTE JAAR IS HET ABONNEMENT PER MAAND OPZEGBAAR ZONDER KOSTEN - WEBMAIL - 2 POP3-BOXEN VAN 100 MB ELK ADSL!Totaal kost € 18,95* per maand in combinatie met een vast abonnement van Computer!Totaal. Voor niet-abonnees is ADSL!Totaal beschikbaar voor € 23,95 per maand.

Concepts ICT en

Powered by * Deze abonnementsprijzen gelden voor levering binnen het dekkingsgebied van het BBnednetwerk. Voor ADSL via KPN geldt een meerprijs van € 8,- per maand. Alle genoemde prijzen zijn inclusief BTW.

L CT01_2009_Abovoordeel_ADSL!Totaal.indd 49

6-11-2008 11:28:46

Snelstart

Direct aan de slag met...

Tekst: Kees Krick

Maak Windows XP ‘groener’

Energiebeheer in XP

Met Energiebeheer van Windows XP stelt u in wanneer het beeldscherm, de vaste schijf of desnoods het volledige systeem uitgeschakeld mag worden. Hiermee bespaart u op een handig manier energie als u toch even niets met de computer doet. Daarnaast kan het de levensduur van uw spullen verlengen.

Op een laptop ziet u meer kolommen en tabbladen.

Een pictogram in het systeemvak tonen en zelf de functie van enkele knoppen instellen, zijn handige opties.

Slaapstand kost het minste stroom, maar start langzamer op.

Energieschema Energiebeheer vindt u onder Start / Configuratiescherm /

Energiebeheer. Windows levert enkele profielen

Eigen schema’s en handige opties Standaardschema’s zijn leuk als

basis, nog handiger is het dat u de instellingen

Slaapstand Een computer in stand-by gebruikt nog steeds een beetje stroom om

de gegevens in het geheugen (RAM) vast te houden.

met standaardinstellingen, zoals Thuis/Kantoor en

naar hartenlust kunt aanpassen. Via de knop Op-

Valt de stroom uit, dan gaat die informatie verloren en is

Draagbaar/Laptop. U vindt ze op tabblad Energie-

slaan als geeft u de naam van een nieuw schema

uw computer meteen ook uitgeschakeld. Slaapstand is

beheerschema’s. Energiebesparing wordt bereikt

op, waarna die aan het lijstje met bestaande

een variant van stand-by, waarbij de geheugeninhoud

door na een aantal minuten het beeldscherm en

schema’s wordt toegevoegd.

eerst in een bestand op schijf wordt bewaard, zodat er

de interne schijf uit te schakelen. Dat is vooral

Energiebeheer heeft meer handige opties. Op tab-

helemaal geen stroom nodig is. Handig, bijvoorbeeld om

handig als u een laptop op de accu gebruikt en

blad Geavanceerd vindt u er een paar. Als u regel-

de nacht te overbruggen. Het opstarten van de compu-

het scheelt meteen ook warmte en geluid. Op een

matig een ander energieschema kiest, is het wat

ter duurt wel wat langer, omdat de geheugeninhoud uit

laptop ziet u twee kolommen: Netstroom en Accu-

omslachtig om steeds via het Configuratiemenu te

een bestand gelezen moet worden.

stroom. Bij een desktop is er maar één kolom.

werken. Via een vinkje bij Pictogram altijd in het sy-

Op het tabblad Slaapstand geeft u met een vinkje bij

De maximale besparing bereikt u uiteraard door

steemvak weergeven, wordt Energiebeheer in het

Slaapstand inschakelen aan of u er gebruik van wilt ma-

het systeem na een tijdje op stand-by te zetten.

systeemvak geplaatst. Zo kunt u er altijd snel bij.

ken. Na klikken op Toepassen of OK, komt er op tabblad

Wel duurt het dan iets langer voor u weer verder

Elke keer als u de computer uit stand-by haalt,

Energiebeheerschema’s een optie bij waarmee u aan-

kunt werken, terwijl dit razendsnel gebeurt als

moet u opnieuw het wachtwoord intikken. Gaat

geeft wanneer het systeem in slaapstand mag gaan.

alleen het scherm in slaap is gesukkeld.

u liever direct aan de slag, dan haalt u het vinkje

Tabblad Noodvoeding tot slot, gebruikt u als u speciale

Overigens verschilt Energiebeheer onder XP be-

weg bij Wachtwoord vragen als computer uit

apparatuur voor noodstroom gebruikt. Op laptops vindt

hoorlijk van dat onder Vista. Ook hebben termen

stand-by wordt gehaald. Het gedrag van de aan/

u in plaats hiervan het tabblad Energiemeter, met de

zoals stand-by en slaapstand daar een andere

uit-schakelaar en de slaapknop (als u die hebt)

status van de accu en Waarschuwingen, waarin u aan-

betekenis. Om verwarring te voorkomen beperken

kunt u hier ook aangeven en op een laptop wat er

geeft hoe laag het energieniveau van de accu moet zijn

wij ons in deze snelstart daarom tot Windows XP.

moet gebeuren als u het deksel dichtklapt.

voor u alarmerende berichten voorgeschoteld krijgt.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

LCD

6000 dpi

ADF ADF ADF Brother A3 All-in-One DCP-6690CW Printen Kopiëren Scannen Foto’s Netwerk Draadloos A3...

www.brother.nl

DCP-6690CW_230X300mm.indd 1 Untitled-1 1

04-11-2008 14:08:32 18-11-2008 13:52:16

Tips & Trucs

Sneller en slimmer werken

Tekst: Lincoln Spector & Paul van Vliet

Gooi Vistaâ&#x20AC;&#x2122;s ballast overboord

MANIEREN omWindowste

optimaliseren

Een van de onhebbelijkste eigenschappen van Windows Vista is dat het een behoorlijke aanslag doet op de prestaties van een pc. Of het nu om Aero gaat of Hulp op afstand, frivole franje of nuttige hulpstukken, vaak claimen ze teveel geheugenruimte en belasten ze het besturingssysteem zwaar. We hebben voor u de 13 meest onnodige features op een rijtje gezet. En vertellen er meteen bij hoe u ze in een handomdraai uitschakelt.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Sneller en slimmer werken

De Sidebar Leuk, die analoge klok, diavoorstelling en RSSnewsfeed die in de Windows Sidebar huizen, maar ze gaan wel sterk ten koste van de prestaties. Als

u de Sidebar in z’n geheel uitschakelt scheelt het een slok op een borrel, zeker wanneer de pc voor het eerst opstart. Om de Sidebar

Tips & Trucs

Tip! Als u niet voor verrassingen wilt komen te staan, is het raadzaam een herstelpunt aan te maken voordat u items uitschakelt. Op die manier kunt u uw systeem snel weer terugbrengen in die oude vertrouwde staat, mocht de aanpassing u niet bevallen. Klik op Start, typ sysdm.cpl en druk op Enter. Kies voor Systeembeveiliging / Maken en volg de aanwijzingen op het scherm.

te verwijderen rechtsklikt u erop, en kiest voor Sidebar sluiten. Haal het vinkje weg voor de optie Sidebar starten als Windows wordt gestart en klik op OK.

Een soberder interface Er is meer processorkracht te ‘redden’ door een of meer van Vista’s overige verfraaiingen uit te zetten. Klik op Start, rechtsklik op Computer en kies voor Eigenschappen. Klik Geavanceerde systeeminstellingen en daarna op het tabblad Geavanceerd, waar u onder Prestaties klikt op de knop Instellingen. Hier kunt u alle getoonde opties in één klap uitschakelen via de keuze Beste prestaties, of die afzonderlijke mogelijkheden die u niet bevallen te deactiveren. Zo schakelden wij Menu’s schuivend of met overgangseffect in beeld brengen, Knopinfo schuivend of met overgangseffect in beeld brengen,

U bespaart processorkracht door de weerberichten en andere gadgets op de Sidebar uit te schakelen.

evenals Schaduw onder menu’s weergeven en Keuzelijsten met invoervakken

schuivend openen. De overige instellin-

Adieu Aero

gen lieten we ongemoeid.

Microsoft heeft veel van Vista’s visuele verbeteringen gebundeld onder de noemer Aero. Onder

Aero is een van Vista’s meeste gehypede features, maar de algehele prestaties van de pc hebben te lijden onder de verfraaide gebruikersinterface. Pas daarom de instellingen aan.

die features vinden we miniatuurvensters die in

beeld komen wanneer u met de muis over de taakbalk beweegt, evenals de Flip 3D-weergave die u te voorschijn tovert met een druk op de Windows+Tab. Op een overvolle of minder krachtige pc kan Aero echter voor problemen zorgen. Om de techniek uit te schakelen rechtsklikt u op het Bureaublad en kiest u achtereenvolgens voor Aan persoonlijke voorkeuren aanpassen en Kleur en vormgeving van vensters. In het dialoogvenster dat nu wordt geopend klikt u op Eigenschappen voor klassieke vormgeving openen voor meer kleuropties. Als deze optie niet verschijnt, dan is Aero al uitgeschakeld. Ziet u ‘m wel, selecteer dan Windows Vista Basic en klik op OK.

Hulp op afstand Draait u Windows Vista Business of Ultimate, dan hebt u de mogelijkheid andermans computer op afstand aan te sturen. Deze optie komt vooral van pas als u geregeld

technische bijstand moet verlenen aan een minder ervaren gebruiker die niet bij u om de hoek woont. Maakt u liever gebruik van ander programma, of zijn al uw vrienden en bekenden mans genoeg om hun eigen pc-problemen op te lossen, dan is ook deze feature overbodig. Wilt u ervan af, klik dan op Start, rechtsklik op Computer en kies Eigenschappen. Klik op Instellingen voor externe verbindingen en schakel de functie Verbindingen met hulp op afstand van deze computer toestaan uit.

Gelikte features zoals Flip 3D doen een zwaar beroep op de pc. Schakel ze uit als u het zonder Vista’s esthetische foefjes kunt stellen.

Neemt u nooit op afstand de pc van iemand anders over? Schakel deze optie dan uit.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Tips & Trucs

Sneller en slimmer werken

Internet Printing Client Drukt u weleens documenten af via het internet? Wij in elk geval niet. Geldt dat ook voor u, dan zult u Vista’s Internet Printing Client best kunnen missen. U schakelt ‘m uit door Programma’s en onderdelen te openen via het Configuratiescherm en te klikken op

Ultimate’s extraatjes “Vooruitstrevende programma’s” noemt Microsoft ze. “Vernieuwende services” en “exclusieve publicaties”. Maar er valt een wereld te winnen met het

uitschakelen van de features waarover de Ultimate-versie van Vista

Windows-onderdelen inof uitschakelen;

exclusief kan beschikken. U klikt op Start / Alle Programma’s / Win-

het dialoogvenster Windows-onderdelen

dows Update / Beschikbare updates bekijken en dan ziet u waar die

verschijnt nu. Klik op het plusje voor het

extra euro’s voor een groot deel naartoe zijn gegaan – een handvol

onderdeel Afdrukservices en haal het vinkje

tamelijk nutteloze extra’s. Ze bestaan uit een pokerspel, een handje-

weg voor Client voor afdrukken via internet.

vol BitLocker- en encryptieaanpassingen die bijna niemand gebruikt,

Klik op OK en wacht, totdat u wordt gemeld

verschillende geluidschema’s en een wat vreemd stuk gereedschap

dat de computer opnieuw moet worden

genaamd Windows DreamScene, dat u in staat stelt uw waardevolle

opgestart.

systeembronnen te verkwisten door filmpjes als bureaubladachtergrond in te stellen. Enkele maanden geleden bracht Microsoft

Vista’s Internet Printing Client is voor de meeste gebruikers overbodig.

drie nieuwe extra’s uit – een puzzelspel genaamd Tinker, (alweer) een geluidschema gebaseerd op dat spel, plus een van een filmpje afgeleide screensaver voor Dreamscape. Voor de meeste Vista

Ultimate-gebruikers was het pakket een teleurstelling – ze hadden

Windows Meeting Space

meer verwacht van een van de belangrijkste pluspunten van deze

Vista’s programma voor het samenwerken met anderen, Meeting Space,

OS-versie. Loopt u ook niet echt warm voor de extra’s van Ultimate?

stelt u in staat bestanden uit te wisselen via een netwerk zodat u er aan

In het dialoogvenster Windows-onderdelen (zie eerdere tips) haalt u

kunt knutselen met

het vinkje weg voor Windows Ultimate Extras.

een collega op afstand. Maar om nu te zeggen dat we zo’n functie dagelijks gebruiken... Gelukkig is Windows Meeting Space eenvoudig uit te schakelen onder Windows-onderdelen. (Zie de voorgaande tip voor de weg naar dit dialoogvenster.)

Meeting Space is een handig programma als u er daadwerkelijk mee werkt, maar als u er niets mee doet, is het een energievreter.

Tabee Tablet PC Bent u in het bezit van een Tablet PC, dan zult u zeer verguld zijn met Vista’s speciale tablet-functies. Het inputpaneel voor het schrijven met de stylus, bijvoorbeeld, is zijn geld dubbel en dwars waard. Maar bezit u net

als de meeste gebruikers géén Tablet PC, dan hebt u uiteraard niets aan deze functionaliteit. Vista’s tabletfuncties uitschakelen is een twee-stappenplan. U begint met het inmiddels bekende dialoogvenster Windowsonderdelen, van waaruit u simpelweg alle Optionele onderdelen van Tablet PC deactiveert. Daarna is het tijd voor de finishing touch. Klik op Start, typ services en druk op Enter. Zoek het item Tablet PC Input Services op, kies in het uitklapmenuutje achter Opstarttype voor Uitgeschakeld en klik op OK.

Gebruikt u geen Tablet PC, dan kunt u deze features makkelijk missen.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Heel exclusief allemaal, de add-ons die zijn voorbehouden aan Vista Ultimate, maar veel gebruikers beschouwen ze als tijdverspilling.

Sneller en slimmer werken

ReadyBoost Maakt u geen gebruik van het sterk gepromote ReadyBoost, dat naar verluidt Vista een snelheidsinjectie geeft door geheugen te cachen met

behulp van een flashdrive, dan vertraagt ReadyBoost uw systeem

Tips & Trucs

Windows foutmeldingsdienst Telkens wanneer er iets spaak loopt in een van Windows’ processen of die van het programma van een andere leverancier, wordt u aangeboden het probleem bij Microsoft te melden. In theorie is dat een goede zaak: u helpt

het bedrijf knelpunten in kaart te brengen, en als die worden opgelost hebt u daar zelf profijt

alleen maar. Zelfs als u de functie naar volle tevredenheid gebruikt,

van. De kans is echter groot dat uw foutrapportage niet tot een remedie leidt, of terechtkomt

trekt hij een behoorlijke wissel op de systeemprestaties. U schakelt

op een grote oude stapel rapporten van andere gebruikers die tegen hetzelfde euvel zijn

ReadyBoost uit in het venster Services. Ga naar Start, typ services

aangelopen. Hoe het ook zij, het is zonde pc-kracht te verspillen aan een functie die per saldo

en druk op Enter.

weinig oplevert. De oplossing is

Zoek ReadyBoost

simpel: bedank vriendelijk voor de

en dubbelklik erop.

mogelijkheid om fouten te melden

In het uitklap-

door simpelweg op nee te klikken als

menuutje achter

het dialoogvenster verschijnt.

Opstarttype kiest u voor Uitgeschakeld en klikt op OK.

Readyboost geeft Vista een snelheidsinjectie door geheugen te cachen met behulp van een flashdrive. Dat komt uw systeem echter niet in alle opzichten ten goede.

Het is zonde pc-kracht te verspillen aan een functie die per saldo weinig oplevert.

Offline bestanden Werkt u met bestanden die ergens op een server staan geparkeerd, en kunt u er niet van op aan dat die server altijd toegankelijk is, dan nemen Vista Business en Ultimate’s Offline Files feature al uw zorgen weg door de bestanden

naar de harde schijf te kopiëren en met elkaar te synchroniseren. Best handig – voor wie op deze manier werkt althans. Het is waarschijnlijk niet voor niets dat Microsoft deze functie heeft weggelaten in consu-

mentenversies van Vista. Draait u de Business- of Ultima-

Zoekindexering

teversie en maakt u geen gebruik van offline bestanden,

Toegegeven, als u Vista’s handige indexfunctie

dan schakelt u deze optie uit door te klikken op Start,

uitschakelt wordt het zoeken naar bestanden

services te typen en op Enter te drukken. Zoek Offline

een tijdrovende aangelegenheid. Daar staat

files en dubbelklik erop. In het uitklapmenuutje achter

tegenover dat de snelheid van de pc er stukken op vooruit gaat.

Opstarttype kiest u voor Uitgeschakeld en klikt u op OK.

Zoekt u niet of nauwelijks op de inhoud van bestanden, of gebruikt u daarvoor een aparte zoektool zoals Google Desktop

Draait u de Business- of Ultimateversie en maakt u geen gebruik van offline bestanden, schakel dan de Online Filesoptie uit.

(desktop.google.com) dan wel Copernic Desktop (www.copernic. com), dan heeft het uitschakelen van de indexering een gunstige invloed op de pc-prestaties. Welk van de twee situaties op u ook van toepassing moge zijn, het verdient aanbeveling de zoekindexering uit te schakelen door te klikken op Start, services te typen en op Enter te drukken. Zoek Windows Search en dubbelklik erop. Kies in het uitklapmenuutje achter Opstarttype voor Uitgeschakeld en klik op OK.

Gebruikersaccounts Een van Vista’s meest controversiële functies is User Account Control (UAC) oftewel het Gebruikersaccountbeheer. Deze feature probeert uw systeem te beschermen tegen malware door u om de haverklap te ver-

plichten apart toestemming te geven voor het aanpassen van systeeminstellingen. Menig gebruiker beschouwt UAC als een obstakel dat liefst zo snel mogelijk uit de weg moet worden geruimd. Anderen waarderen de extra veiligheidslaag die het aanbrengt. We willen UAC niet op één hoop gooien met de andere overbodige functies in dit artikel, maar kunnen goed begrijpen waarom sommige gebruikers UAC willen uitschakelen of aan banden leggen. Bent u er zeker van dat UAC niets dan narigheid brengt, dan kunt u het uitschakelen door in Gebruikersaccounts en Ouderlijk Toezicht in het Configuratiescherm te klikken op Gebruikersaccountsbeheer inof uitschakelen.

Kiezen tussen twee kwaden: indexering zorgt ervoor dat uw zoekopdrachten razendsnel worden uitgevoerd, wat evenwel ten koste gaat van de snelheid van uw systeem.

Kunt u maar niet wennen aan Account Control (UAC), schakel dit dan uit.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Ervaar kwaliteitsgeluid dat u lijkt te omringen. Het COMPANION 5 multimedia luidsprekersysteem. ®

Tegenwoordig is de computer een belangrijke bron voor muziek en ander digitaal entertainment. Nu is er een compact luidsprekersysteem dat perfect aansluit op deze audiomogelijkheden van uw computer. Sluit het COMPANION 5 multimedia luidsprekerQuote gebruikt met toestemming, Stuff Magazine (01/2007).

systeem aan en geniet van rijk, gedetailleerd kwaliteitsgeluid dat u lijkt te omringen, zonder gebruik te maken van achterluidsprekers. Uw muziek klinkt helder, gedetailleerd en levensecht, terwijl special effects in ﬁlms en games overdonderend klinken. Het plug-and-play COMPANION 5-systeem behoeft geen geluidskaart en geeft ®

geen wirwar aan kabels. Het is audio entertainment, puur en simpel.

“Surround sound uit slechts 2 luidsprekers en een basmodule; dit is wat uw computer nodig heeft” – Stuff magazine

Ervaar het verschil. Vraag om een demonstratie bij een geautoriseerde Bose-dealer.

Inclusief de nieuwe (plus 2 extra

game games na registratie).

WALL•E game bijgesloten in de verpakking. ’Ratatouille’ en ‘Cars: Mater-National’ worden u toegestuurd nadat u uw product bij Bose heeft geregistreerd.

C5_promo_Copmuter_totaal_460x3001 1

NOT FOR SUPPLY IN THE UK

12-11-2008 14:10:34

Aanbod geldig van 22.11.2008 - 31.01.2009 bij deelnemende, geautoriseerde BOSE Personal Audio verkooppunten en zolang de voorraad strekt. Deelname is zichtbaar bij het verkooppunt. Aanbod geldig bij de aankoop van een COMPANION 5 multimedia luidsprekersysteem en productregistratie. Alle promotionele instructies vormen onderdeel van de voorwaarden en zijn bijgesloten in de verpakking. Alle registratiekaarten dienen voor 31 maart 2009 te zijn ontvangen. WALL·E 2008 Disney/Pixar. Vertegenwoordigd door THQ Inc. Mac en Mac-logo’s zijn handelsmerken van Apple Computer, Inc., geregistreerd in de U.S. en andere landen. THQ en het THQ-logo zijn handelsmerken en/of geregistreerde handelsmerken van THQ Inc. Alle rechten voorbehouden. Alle andere handelsmerken, logo’s en rechten zijn eigendom van de betreffende eigenaars. ®

C5_promo_Copmuter_totaal_460x3002 2

12-11-2008 14:11:36

Freeware

De beste gratis software

Onder redactie van Onno Karman

>VirtuaWin 4.0.1

ODoel en samenhang van de kolommen is even wennen.

Programma’s in en (vooral) buiten beeld Windows is goed in staat om meerdere programma’s tegelijk te draaien. Helaas is er maar één bureaublad, zodat het al snel rommelig wordt als u met van alles en nog wat tegelijk aan de gang gaat. De hoogste tijd om overzicht te krijgen, zoals met de virtuele bureaubladen van VirtuaWin.

odra u het programma installeert, nes-

We zeggen

telt het zich met een pictogram in het

het er meteen bij: VirtuaWin kan bijzonder

van de programmalijst (klik met ingedrukte

systeemvak (rechts onderin de taakbalk).

veel, maar is niet eenvoudig in gebruik. Ook

Shift-toets op het pictogram) en met de

Het is in vieren gedeeld, zodat u in een

is er geen beginnerhandleiding, dus moet u

Control-toets ingedrukt ziet u recentelijk

oogopslag ziet welk bureaublad actief is.

zich door het hulpbestand worstelen om er

gebruikte programma’s. Als u met rechts

achter te komen hoe het allemaal werkt. U

op het pictogram klikt, opent een menu.

roept het op door met rechts op het picto-

De eerste optie is Setup, waarmee u het

gram te klikken en te kiezen voor Help.

programma tot in hoge mate instelt. In

Als u met links op het pictogram klikt, ver-

beginsel zijn er vier bureaubladen, maar dat

schijnt de programmalijst die bestaat uit

kunt u uitbreiden tot maximaal twintig. Het

twee of drie kolommen. Door op een kolom-

pictogram verandert dan in bijvoorbeeld

titel te klikken komt er een vierde bij. Het is

een cijfer. Met Windows-toets+pijltjestoets

heel belangrijk dat u het onderscheid be-

schakelt u snel tussen de bureaubladen.

>VirtuaWin 4.0.1

Taal Engels OS Windows 9x/Me/ NT/2000/2003/XP/ Vista Systeemeisen Niet opgegeven Website http://virtuawin. sourceforge.net

grijpt. U ziet alle actieve programma’s met

Pluspunten • In hoge mate instelbaar • Snel schakelen met sneltoetsen of muis Minpunten • Tijd nodig om te door-

het nummer van het bureaublad ervoor. Als

Conclusie

u net begint zal dat nummer één zijn. Door

VirtuaWin is tot in detail in te stellen.

in de kolom Switch To op een programma te

Verder barst het uit zijn voegen van de

klikken, springt u er naartoe. Het bijbeho-

mogelijkheden en dat is meteen de reden

rende bureaublad wordt automatisch actief.

dat u er behoorlijk wat tijd en energie in

Met Move Here verplaatst u een programma

moet stoppen om er in thuis te raken. Een

naar het huidige bureaublad, terwijl Show

eenvoudiger alternatief kan het eerder door

een soort kopie maakt zodat het program-

ons besproken Microdesk (http://ct.link.idg.

ma op twee bureaubladen te zien is. Tot

nl/microdesk) zijn. < Kees Krick

slot geeft u met Always Show aan welke VirtuaWin is via tabbaden helemaal op maat te maken.

5 Adobe AIR-applicaties Met Adobe AIR haalt u online diensten vanuit de browser naar uw bureaublad. U hebt hiervoor wel ‘Adobe AIR runtime’, nodig, gratis downloaden via http://get.adobe.com/air. Onze vijf favoriete AIR-applicaties.

programma’s op elk bureaublad te zien zijn. Er bestaat ook een compacte uitvoering

1.TMF Video Player

De populairste en nieuwste muziekvideo’s kunt u be-

Met Feedalizr blijft u op de hoogte van updates van de ver-

kijken via de TMF Video Player. Ook kunt u de laatste

schillende sociale netwerksites. U vult eenmalig de inlogge-

roddels en het nieuws lezen. Hebt u een uitzending op

gevens in voor de netwerken waarvan u lid bent en zodra er

televisie gemist, dan kunt u die later terugkijken.

iets gebeurt, ziet u dit rechtsonder in uw scherm verschijnen.

http://ct.link.idg.nl/tmfvideo

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

2.Feedalizr

http://ct.link.idg.nl/Feedalizr

Freeware >Renamer 5.40 Extreem uitgebreide en eenvoudige hernoemoplossing

Er zijn ontzettend veel programma’s waarmee u in één klap een hele reeks bestanden kunt hernoemen en een groot deel daarvan is nog gratis ook. Ze variëren echter sterk in mogelijkheden en gebruiksvriendelijkheid. Renamer is een krachtige en eenvoudige oplossing voor het hernoemen van uw bestanden.

et is een dilemma dat verder strekt

dat u wilt. Renamer maakt korte metten

Alles heeft een

dan de computerindustrie. Producten

met die gedachte. Het programma doet

eigen categorie

moeten zoveel mogelijk kunnen, maar on-

namelijk iets dat veel concurrenten heb-

waarin u rustig

dertussen zo eenvoudig mogelijk werken.

ben verzuimd: het probeert niet om zoveel

kunt bepalen

Soms lijkt dat niet haalbaar, zoals bijvoor-

mogelijk opties onder één knop te knallen,

wat u precies wilt. De previewknop zorgt

beeld bij het hernoemen van bestanden.

maar biedt in plaats daarvan meer dan

ervoor dat u direct het resultaat ziet van

Een bestand kan uit zoveel onderdelen

dertien categorieën met regels die u kunt

uw instellingen, zodat u proefondervindelijk

bestaan en zonder complexe formules te

aanmaken voor het hernoemen van een

kunt ontdekken wat de weg is naar uw

gebruiken lijkt het nagenoeg niet mogelijk

bestand.

gewenste eindresultaat.

om altijd precies dat stukje aan te passen

Met allerlei verschillende regels komt u precies tot het gewenste resultaat.

U kunt in maar liefst dertien categorieën regels aanmaken.

Met dertien regelcategorieën kunt u zich

Hapklare brokken

wellicht voorstellen hoeveel opties voor

Dat klinkt heel ingewikkeld en

hernoemen dit programma heeft. U zult

onoverzichtelijk, maar dat is

wellicht niet alle opties begrijpen, maar

het juist niet. Wat er namelijk

dan hebt u die optie waarschijnlijk ook niet

gebeurt, is dat het proces van

nodig. U kunt tekst en tekens toevoegen,

het hernoemen in kleine be-

verwijderen, vervangen, laten genereren uit

hapbare stukjes wordt gebro-

‘metatags’, stukjes tekst ergens tussenuit

ken, zodat u niet verward raakt

halen, hoofdletters omzetten in kleine let-

door alle mogelijkheden. Zo

ters en ga zo maar door. Er zijn ongetwijfeld

kunt u (met een bepaald eind-

programma’s die Renamer qua kracht en

resultaat in het achterhoofd)

mogelijkheden benaderen, maar dan nog

bepalen dat u bijvoorbeeld

blijft dit programma in z’n eenvoud de abso-

eerst een bepaalde handeling

lute koning! En de kers op de taart: u kunt

wilt uitvoeren, daarna een paar

ook een draagbare versie downloaden die

tekens toevoegen, een paar

u niet hoeft te installeren en dus mee kunt

tekens weghalen en tot slot

nemen op een usb-stick! < Martin Gijzemijter

de extensie nog aanpassen.

>Renamer 5.40

Taal Engels OS Windows 2000/ XP/2003/Vista Website www.den4b. com Pluspunten • Zeer uitgebreid • Zeer eenvoudig en gebruiksvriendelijk • Kan op usb-stick Minpunten • Engels

3.eBay desktop

4.Shrink O’Matic

5.TweetDeck

Winkelt u vaak op eBay? Dan is de eBay Desktop echt

Met Shrink O’Matic kunt u snel en eenvoudig afbeeldin-

Deze AIR-applicatie voor de doorgewinterde Twitteraar

wat voor u. Deze AIR-applicatie beidt handige functies

gen verkleinen om ze bijvoorbeeld per e-mail te verstu-

geeft een goed overzicht op alle Tweets. De Tweets

als zoekfilters, alerts, geschiedenis en uitgebreide

ren. U sleept een of meerdere foto’s in het venstertje en

worden lokaal opgeslagen in een database, zodat u ze

rss-opties.

Shrink O’Matic doet de rest.

zelf kunt splitsen in onderwerp of groep.

http://ct.link.idg.nl/ebaydesktop

http://ct.link.idg.nl/shrinkomatic

http://ct.link.idg.nl/tweetdeck

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Freeware

De beste gratis software

>NexusFont 2 Sneller een mooi lettertype kiezen Een geschikt lettertype uitzoeken voor een kaart, affiche of werkstuk neemt vaak veel tijd in beslag. De collectie lettertypes in Windows is groot en het standaard gereedschap om een goede keuze te maken beperkt. Vaak komt de voorbeeldtekst van Windows (of uw grafische programma) niet overeen met uw eigen wensen, en dan is er ook nog de kleur en grootte. NexusFont vereenvoudigt dit proces aanzienlijk.

>NexusFont 2

Taal Engels OS Windows 2000/ XP/2003/Vista Systeemeisen Niet opgegeven Website www.xiles.net Pluspunten • Directe voorbeeldweergave • Aanpassen achtergronden tekstkleur Minpunten

Maak zelf een tekst en bekijk deze in alle geïnstalleerde lettertypes.

exusFont is een klein programma dat

en NexusFont toont

binnen een paar tellen uw complete

opnieuw uw complete

NexusFont indexeert alle geïnstalleerde fonts.

collectie lettertypes indexeert. Deze worden

fontcollectie. Via het

vervolgens onder elkaar getoond in een lan-

printerpictogram maakt u snel een afdruk

naar alle lettertypes heet Installed fonts en

ge lijst. Wat NexusFont zo speciaal maakt,

van geselecteerde (of alle!) lettertypes. Dit

valt helaas niet op.

is dat u de tekst die u wilt gebruiken op

is vooral aan te raden als het lettertype

bijvoorbeeld een kaart, werkstuk of affiche

uiteindelijk op papier terecht komt. Een

alvast kunt intypen. De voorbeeldweergave

afdruk op papier ziet er altijd net iets anders

Ook niet geïnstalleerde lettertypes

van uw lettertype past zich automatisch

uit dan de schermweergave. Deze manier

NexusFont indexeert standaard alle let-

aan. Verder is het mogelijk om de grootte in

van vergelijken is ideaal om snel een keuze

tertypes die geïnstalleerd zijn in Windows,

te stellen, de kleur te bepalen en eventueel

te maken.

en dat is voor de meeste mensen ook voldoende. Ook is het mogelijk om niet geïn-

achtergrondkleur te veranderen. Dit is vooral voor ontwerpers een handige functie, maar

Lijstje met favoriete fonts

stalleerde lettertypes te bekijken. Dit doet

voert misschien iets te ver voor dagelijks

Als u regelmatig met lettertypes werkt,

u door de map waar de ttf-bestanden staan

gebruik.

kunt u lijstjes aanleggen met favorieten.

op te geven onder Font in folders. Hiermee

Klik links in beeld onder Favorites fonts op

willen we aangeven dat NexusFont voor

Voorbeeld afdrukken

het plusteken en om een nieuwe lijst aan te

alle soorten gebruikers interessant is: van

Omdat alle lettertypes niet op één scherm

maken. Vervolgens kunt u lettertypes naar

beginnende lettertypezoeker tot geavan-

passen, kunt u de scrollbalk of pijltjestoet-

keuze in de snellijst slepen. Klik op de knop

ceerde dtp-er of (web)designer.

sen gebruiken om door de fonts heen te

Favorites fonts en plaats een vinkje bij de

bladeren. NexusFont maakt het eenvoudig

snellijst om de zelf aangelegde verzameling

Downloaden

om bijvoorbeeld lettertype 2 met lettertype

te bekijken. Wilt u terug naar de complete

NexusFont 2 is lastig te vinden op de web-

87 te vergelijken. Dit gaat het eenvoudigst

fontcollectie? Klik dan op de knop Installed

site van de maker. Ga naar www.xiles.net,

door bij alle fonts die u aanspreken een

fonts. Hiermee komen we bij het enige noe-

klik op Download en scroll op deze pagina

vinkje te plaatsen. Activeer daarna boven in

menswaardige minpunt van NexusFont: als

naar NexusFont 2. Hier vindt u een link

beeld de optie Show only selected fonts om

u geavanceerde functies gebruikt zoals de

naar een exe-bestand waarmee u het pro-

alleen de geselecteerde fonts naast elkaar

lijstjes met favorieten, kunt u de weg kwijt-

gramma installeert op uw pc. Er is ook een

te zien. Nog een keer klikken op deze optie

raken. De centrale knop om terug te keren

zip-versie. Hierbij is uitpakken voldoende en installatie niet nodig. U kunt deze versie ook vanaf een usb-stick gebruiken. < Robbin Ooijevaar

Bewaar in NexusFont een lijstje met uw favoriete lettertypes.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Freeware >Flock 2.0 Sociaal browsen Met de hoeveelheid sociale netwerksites die als paddenstoelen uit de grond schieten, is het voor een gemiddeld mens bijna onmogelijk om het allemaal bij te houden. Flock is een ‘sociale browser’, die de wereld van surfen combineert met de wereld van sociale netwerken, en versie 2 van deze browser

en sociaal netwerk of een weblog is

versie twee richt zich

uiteraard ook een website, maar vereist

vooral op verbete-

toch iets meer interactie dan een website

ringen. Flock 2.0 zit

waar u enkel informatie vandaan haalt.

daarom niet boordevol

Wanneer u een profiel of een blog plaatst,

nieuwe functies, maar

dient u deze eigenlijk bij te houden en dat

biedt u vooral snellere

is dus nagenoeg niet te doen met zoveel

en handigere manieren

verschillende sites. Flock helpt u hierbij door

om allerlei web2.0-

dergelijke websites en diensten met een paar

toepassingen te combineren. De People-bar,

Nieuw en zeer prettig is de automatische

muisklikken beschikbaar te stellen. Wanneer u

die wordt gebruikt om uw accounts bij sites

detectie van rss-feeds. Wanneer u op een

bijvoorbeeld berichten wilt lezen of plaatsen

als Facebook en YouTube weer te geven,

site terecht komt die een rss-feed biedt, zal

op Facebook of MySpace, hoeft u niet steeds

is verbeterd, waardoor er geen pictogram-

Flock dit merken en u vragen of u deze feed

naar de website om dit te doen, maar kunt u

men meer uit beeld verdwijnen wanneer u

wilt toevoegen aan uw verzameling feeds.

dit rechtstreeks vanuit Flock afhandelen. Eén

meer accounts hebt dan er binnen de balk

Erg handig, want het werkt perfect.

keer aanmelden voor de diensten waar u bent

passen. Doordat alle accounts nu in één

geregistreerd en u bent, indien u daarvoor

oogopslag getoond kunnen worden, is het

Gebaseerd op Firefox 3

kiest, ingelogd zodra u de browser start.

ook veel eenvoudiger om media te delen

Flock 2.0 is gebaseerd op dezelfde tech-

met contactpersonen op deze sites (waarbij

nologie die is gebruikt voor Firefox 3. Dit

Verbeteringen in Flock 2.0

nu ook MySpace is toegevoegd als onder-

zorgt er dan ook voor dat de browser weer

Flock is alweer enige tijd beschikbaar en

steunde site).

een stukje sneller en stabieler is dan z’n

De People-bar is flink verbeterd.

voorganger. Perfect is het nog niet, want er zijn nog veel kleine irritante bugs aanwezig. Zo raakt u uw favorieten kwijt wanneer u opwaardeert van Flock 1.2 naar Flock 2.0 en sommige functies werken af en toe niet helemaal perfect (bijvoorbeeld de knop All

>Flock 2.0

in de People-bar, die soms niet alle accounts weergeeft, tot u ergens uitlogt). Desalniettemin is Flock 2.0 een heerlijke ervaring. Flock 2.0 is hét antwoord op de problemen van de gemiddelde internetgebruiker die door de ‘sociale netwerksites het internet niet meer ziet’. < Martin Gijzemijter

U kunt nu automatisch rss-feeds laten toevoegen.

Nr. 1 Januari 2009

Taal Engels OS Windows 2000/ XP/2003/Vista Systeemeisen 35 MB harde-schijfruimte Website www.flock.com Pluspunten • Sneller en stabieler • Beter overzicht in Peoplebar • Automatisch rss-feeds toevoegen Minpunten • Engels • Nog wel aantal bugs

COMPUTER!TOTAAL

Freeware

De beste gratis software

>FormatFactory 1.55 Eenvoudig bestanden converteren Het converteren van bestanden is nooit makkelijk geweest. Er komen voortdurend nieuwe bestandstypen bij en de diversiteit van de verschillende bestandstypen maakt het moeilijk om één totaaloplossing te ontwikkelen voor het converteren van foto-, audio- en videobestanden. FormatFactory 1.55 zou die oplossing volgens de makers wel moeten bieden.

ie het programma voor het eerst start, zal inderdaad verbaasd zijn over de

grote hoeveelheid conversiemogelijkheden in een heerlijk eenvoudige interface. Vooral indrukwekkend is het woord ‘alles’ voor ie-

Het aantal conversiemogelijkheden is écht uitgebreid.

dere optie. Oftewel, volgens het programma kunt u alles converteren naar mp4, alles naar

Naast standaardconversies voor audio, video

kopiëren van PSP-games). Opmerkelijk is

.avi, .wmv, .mpg, alles naar .mp3, .wma, .jpg,

en afbeeldingen zijn er ook nog twee extra

hierbij het ontbreken van de mogelijkheid om

.png enzovoort. ‘Alles’ staat hierbij uiteraard

opties. Zo kunt u bestanden converteren naar

andere image-bestanden, zoals .nrg of .bin

wel voor een bestand van hetzelfde type,

een formaat dat perfect is voor de iPhone,

om te zetten naar .iso. Een optie die door an-

oftewel u kunt uiteraard geen jpg-afbeelding

iPod, PSP, Zune, enzovoort, hetgeen uiter-

dere programma’s wel worden geboden, maar

converteren naar een avi-filmpje. Daarbij is

aard ook wel kan binnen de optie video, maar

die bieden dan weer niet de ruime conversie-

‘alles’ natuurlijk een breed begrip, maar ge-

het is prettig dat u dit niet zelf uit hoeft te

mogelijkheden die FormatFactory biedt.

zegd moet worden dat het programma, naast

zoeken (al is het stiekem niet helemaal eerlijk

de gangbare opties, écht veel bestandstypen

dat het wordt gepresenteerd als extra knop,

Niet perfect

ondersteunt, zoals .dvr-ms (het bestandsfor-

want het is in principe niet meer dan een

Een ruime keus aan conversiemogelijkheden

maat dat Microsoft gebruikt voor opnames

opgeslagen voorinstelling). Tot slot is er nog

is natuurlijk prachtig, maar het is uiteraard

binnen Media Center), .3gp, .mts, .mkv voor

een knop met daaronder de mogelijkheid om

wel belangrijk dat die mogelijkheden zelf

video, .ape, .amr, .ogg. .mff voor audio en

een dvd te rippen naar video, een muziek-cd

ook veel opties bieden. Daar scoort Format-

onder andere .ithmb voor afbeeldingen.

naar audio, een dvd naar een iso-bestand

Factory aardig, maar niet perfect. Want hoe-

Wellicht bestandstypen waar u nog nooit van

en om een .iso om te zetten naar een cso-

wel er bij afbeeldingen netjes kan worden

hebt gehoord, maar dat geeft aan hoe breed

bestand en andersom (cso-bestanden wor-

bepaald hoe groot het eindresultaat moet

de ondersteuning van dit programma is.

den onder andere gebruikt bij het (illegaal)

zijn en u zelfs de afbeelding kunt draaien en tekst kunt toevoegen tijdens de conversie,

>FormatFactory 1.55

wordt transparantie bijvoorbeeld slecht ondersteund (conversie van een transparante png-afbeelding naar .gif levert ineens een geanimeerde gif op met witte achtergrond).

Taal Nederlands OS Windows 2000/ XP/2003/Vista Systeemeisen Niet opgegeven Website www.formatoz. com

Daarnaast ontbreken er opties om stiltes weg te knippen bij het rippen van een muziek-cd, geluid te normaliseren bij de conversie van audio en meer van dat soort specifieke opties. FormatFactory maakt z’n naam waar met betrekking tot de ruime omvang

Pluspunten • Veel conversiemogelijkheden • Nederlands • Gratis • Eenvoudige interface Minpunten • Geen conversie van .bin naar .iso

COMPUTER!TOTAAL

van conversiemogelijkheden, maar laat dus wel wat steekjes vallen bij de onderlinge mogelijkheden. De gemiddelde gebruiker zal hier echter weinig hinder van ondervinden. < Martin Gijzemijter U kunt ook bestanden converteren naar draagbare videoformaten.

Nr. 1 Januari 2009

Freeware >Keyfinder 2.0.1 Red uw licentiecodes voor het te laat is Voor veel programma’s is een licentiecode nodig. Maar wat nu als u per ongeluk een licentiecode kwijtraakt? Daar merkt u niets van, want alles blijft netjes werken. Tot de dag waarop u de software opnieuw wilt installeren.

Aanwezige producten met bijbehorende licentiecodes zijn dankzij Keyfinder direct in te zien.

e licentiecode van Microsoft Windows

gegevens opnieuw een code proberen te

kan Keyfinder achterhalen. Via Tools /

of Office staat vaak op een sticker op

krijgen bij de leverancier. Maar u kunt ze

Modify Config ziet u een redelijk lijstje en

de computerkast of doos. Soms is een code

ook zelf achterhalen: met Keyfinder. Die

wellicht komen er in de toekomst nog meer

op een los certificaat te vinden. Bij soft-

kan in ieder geval de codes van de door u

bij. Voorwaarde is dat u uw systeem nog

ware die u via internet koopt, komt de code

gebruikte Microsoft-producten opsnorren. U

niet opnieuw aan het installeren bent, want

meestal via e-mail binnen. Zonder code

start het programma en ziet links een lijstje

dan bent u helaas te laat.

werkt de software niet, daarom is het zaak

met producten. Zodra u op een product

Als u geen codes kwijt bent, kan Keyfinder

alle codes zorgvuldig te bewaren. Alleen...

klikt, verschijnt ernaast de bijbehorende

gebruikt worden om alles op een rijtje te

een mailtje kan in de digitale prullenbak

code. U kunt alle gevonden licentiecodes

zetten voor uw administratie. Er is weinig

verdwijnen en een papiertje met licentie-

naar een bestand wegschrijven met File /

uitleg, het meeste spreekt wel voor zich,

code wappert wel eens in de oud-papierbak.

Save as, of printen met File / Print.

maar soms is het raden wat een optie doet.

Oei. En dan? U kunt met de aankoop-

Ook licentiecodes van andere programma’s

< Kees Krick

>Keyfinder Keyfinder 2.11

Taal Engels OS Windows 9x/ Me/2000/XP/Vista/Server 2003/Server 2008 Systeemeisen Niet opgegeven Website www.magicaljellybean.com Pluspunten • Snel inzicht in licentiecodes Minpunten • Weinig uitleg

(Advertorial)

Lezersreview Xerox Phaser 6125 Xerox en Computer!Totaal en riepen u op ons te laten weten wat ú vindt van de nieuwe Xerox Phaser 6125. Uit alle aanmeldingen zijn uiteindelijk 4 kandidaten gekozen die deze kleurenlaserprinter thuis aan een zware maar rechtvaardige test mochten onderwerpen. Uit deze testgroep zijn ten slotte twee reviews bekroond met een prijs.

“Robuust en professioneel: echt een blijvertje!” Uitpakken en klaarmaken voor gebruik was een fluitje van een cent. In de installation guide waren de stappen die je moet volgen, visueel weergegeven. Alles was voor mij erg duidelijk en overzichtelijk. De installatie verliep probleemloos. Cool, dat heb ik wel eens anders meegemaakt. Mijn enthousiasme sloeg over op mijn studerende kinderen, die beiden met rapporten voor school kwamen opdraven; of ik ze even wilde printen. Het resultaat mocht er wezen, de werkstukken zien er professioneel uit: door het gebruikte papier (100 grams Xerox Colourtech+) en de mooie afdruk. Conclusie De Xerox Phaser 6125 is een robuuste printer, eenvoudig te installeren en te bedienen. De kwaliteit van de prints is uitstekend. Ook na veel geprint te hebben, blijft de kwaliteit constant. Voor mij is deze printer een blijvertje en mag nog lang op mijn bureau staan. Pieter van der Kaaij

“Prettige allemansvriend van zeer goede kwaliteit!” Deze printer is uitermate geschikt voor netwerkgebruik, door zijn standaard netwerkpoort. Een duidelijk stappenplan gaf aan wat we allemaal moesten losmaken en vastdraaien en een minuutje later stond hij al te initialiseren. De eerste verkenningen leverden een aantal. foto’s en afbeeldingen op in een indrukwekkende kwaliteit. De printer drukte zowel op gewoon papier als op het speciale Xerox papier afbeeldingen af in zeer hoge kwaliteit. Vooral op het Xerox Colotech+ papier werden afdrukken gemaakt die deden denken aan drukwerk. Daarvoor waren geen ingewikkelde handelingen of calibraties nodig. Het werkte zo, vanuit de doos. De kleuren waren prachtig en de kwaliteit was zeer goed. De mogelijkheid om standaard teksten op een simpele wijze als dubbelzijdig boekje te kunnen afdrukken sprak mij erg aan, naast de mogelijkheid om mijn foto’s snel te verwerken in documenten. Conclusie De Xerox Phaser is een prettige allemansvriend, waar je heel snel aan went! Ronald Janse

Voor de volledige reviews en meer informatie over de Xerox Phaser 6125: www.computertotaal.nl/xerox. www.computertotaal.nl/xero of koop direct online via www.xerox.nl/kooponline.

>>> In december gratis zwarte toner

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Snelstart

Direct aan de slag met...

Tekst: Martin Gijzemijter

Met één handeling een tekst op alle pagina’s

Kop- en voetteksten

Wanneer u een document maakt in Word dat een aantal pagina’s telt, dan kan het wenselijk zijn om boven of onder elke pagina een bepaalde tekst terug te laten komen, zodat het op elke pagina duidelijk is om wat voor document het gaat. Dit kan met behulp van kopteksten en voetteksten. Deze zijn zeer handig, want u kunt deze velden ook direct gebruiken om een paginanummering in te voegen.

Kopteksten en voetteksten worden alleen getoond in de afdrukweergave.

Wanneer u een tekst bewerkt, wordt dit doorgevoerd op alle pagina’s.

Met behulp van paginanummering kunt u automatisch paginacijfers toekennen.

Koptekst en voettekst inschakelen Wanneer u een tekst boven en

onderaan elke pagina wilt hebben, dan zou u dit

Koptekst en voettekst bewerken U kunt kopteksten en voettek-

sten op twee manieren bewerken. U kunt klikken

Paginanummering invoegen In de stappen hierboven spreken

we over dezelfde tekst op alle pagina’s. In som-

handmatig op elke pagina kunnen plaatsen. Dat

op Beeld / Koptekst en voettekst om de velden en

mige gevallen wilt u echter dat de tekst op iedere

heeft echter twee nadelen: als u iets aan die tekst

de bijbehorende werkbalk tevoorschijn te halen,

pagina net iets anders is, zoals bij een paginanum-

verandert, moet u dat op elke pagina handmatig

of u klikt op Beeld / Afdrukweergave en dub-

mering. U kunt zo’n paginanummering eenvoudig

doorvoeren en daarnaast moet u dus voortdurend

belklikt u op de koptekst of voettekst die u hebt

invoegen. Ga naar het veld koptekst of voettekst

opletten dat de tekst niet naar een andere pagina

ingevuld. Belangrijk om te weten: wanneer het

en kijk naar de bijbehorende werkbalk die ver-

verspringt. Kopteksten en voetteksten worden daar-

veld koptekst of voettekst actief is, wordt de rest

schijnt. U ziet daar verschillende symbolen staan.

entegen in een veld geplaatst dat vast staat aan de

van het document grijs en kunt u dat deel tijdelijk

Het hekje staat voor paginanummer, de twee

bovenkant (koptekst) en de onderkant (voettekst)

niet bewerken. Andersom: als de velden koptekst

plusjes voor het totale aantal pagina’s, de kalender

van de pagina. Teksten die u in deze velden plaatst

en voettekst niet actief zijn, dan zijn deze grijs

voor de datum en het klokje voor de tijd. Door op

komen terug op elke pagina en worden automatisch

en kunt u de inhoud niet bewerken tot u erop

het symbool te klikken voegt u het automatisch in.

op alle pagina’s aangepast. Om koptekst of voet-

dubbelklikt. U kunt nu tekst (of afbeeldingen) in

Links in de werkbalk ziet u een uitklapmenu, met

tekst toe te voegen aan een pagina, dient u eerst de

deze velden plaatsen en de opmaak aanpassen.

daarin snelkoppelingen naar de genoemde opties.

velden weer te geven. Klik hiervoor op menu Beeld

Houd er rekening mee dat de tekst op elke pagina

In dit voorbeeld klikken we op de optie Pagina X

/ Koptekst en voettekst. Word schakelt tijdelijk over

afgedrukt zal worden, dus maak deze niet te groot

van Y, die vervolgens automatisch wordt toege-

naar de afdrukweergave, waarin u de velden kunt

of te aanwezig. Wanneer u tevreden bent met het

voegd. Op elke pagina ziet u nu, naast de tekst die

zien. Voer een tijdelijke tekst in om het resultaat te

resultaat, klikt u op Sluiten, waarna de velden inac-

u eventueel hebt ingevoerd om welke pagina het

zien en klik op Sluiten. Let op: kopteksten en voet-

tief worden. Wanneer u het document nu afdrukt,

gaat en hoeveel pagina’s er in totaal zijn. Duidelijk

teksten zijn alleen te zien in de afdrukweergave, in

zijn de ingevoerde kopteksten en voetteksten

en overzichtelijk en binnen een paar tellen inge-

de normale weergave zijn ze onzichtbaar.

zichtbaar op iedere pagina.

voerd.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Uw website bij Yourhosting Betrouwbare hosting Uitstekende support 99,999% uptime Beveiligde backups Snelle domeinregistratie Gratis sitebuilder Altijd bereikbaar 24/7

Gratis .NL domeinnaam

Untitled-1 1

Of het nu gaat om een webshop, blog, forum of succesvol zaken doen:

Bel gratis 0800-1213 en ervaar zelf hoe bereikbaar ĂŠchte service is. U

uw website en e-mail staan veilig gehost bij Yourhosting met een uptime

hoeft niet in de wacht te staan en professionele medewerkers geven uit-

van 99,999% en extra beveiligde backups.

stekende support op al uw vragen.

In de Emerce100 bleek dat Yourhosting de beste prijsvoering hanteert

Yourhosting is ook â&#x20AC;&#x2DC;s avonds en in het weekend telefonisch bereikbaar

en de Sprout100 roemt Yourhosting als meest klantvriendelijk van alle

voor vragen of bestellingen. Daarnaast is er een 24/7 storingsdienst die

internetaanbieders en hostingproviders.

uw server continu in de gaten houdt.

. De genoemde prijzen zijn exclusief BTW1-10-2008 9:40:33

Wie sponsort mijn hart?

Gezocht: donateurs Kinderhartenfonds. Draag bij aan levensreddend wetenschappelijk onderzoek en een gezondere leefstijl voor kinderen. Bel 070 - 3155638 voor informatie of kijk op www.iksteunhetkinderhartenfonds.nl

L A A F T E O T RI ! R B E E T S GT U O P W HO M E D CO EU P O

I NALTIJDWEEK:

KE ws L ds eek eek E u a e Ni nlo de w de w w Do van van t Tip duc k s o Pr pde l He l l Po

Voor iedereen die zijn computer serieus neemt.

WWW.COMPUTERTOTAAL.NL/NIEUWSBRIEF C!T_2008_nieuwsbrief_halve_liggend.indd 1

CT01_p066_ADV.indd 66

3-11-2008 12:27:34

28-11-2008 16:01:18

BESTE COMPUTER!TOTAAL ABONNEE, Aan abonnees van Computer!Totaal bieden wij een groeiend aantal voordelen. Zo kunnen abonnees al met een flinke korting proefabonnementen bij collega-magazines afsluiten. Maar ook hebben wij voor u een prima ADSLabonnement in het leven geroepen. In de nabije toekomst zult u naast korting op computerproducten ook voordeel voor andersoortige producten gaan aantreffen. Speciaal voor u. Als abonnee! ADSL-Totaal

Fotoproduct4u.nl

20%

20MBIT VOOR 95

€ 18,

Betaalt u te veel voor uw ADSLabonnement en krijgt u te weinig? Wij gaan het u makkelijk maken! Tot 20 Mbit €18,95* per maand (niet abonnees € 23,95 per maand) Inclusief gratis wireless modem.

55% KORTING!

Autokampioen Autokampioen. Het best geïnformeerde en meest betrouwbare automagazine van Nederland.

40% KORTING!

Men’s Health

40% KORTING!

Runner’s World

53% KORTING!

Promotor

60% KORTING!

Reizen

Men’s Health. Het grootste lifestyleblad voor mannen

Runner’s World. Hét meest gelezen tijdschrift op het gebied van hardlopen.

Promotor. Hét blad voor de actieve motorrijder.

REIZEN Magazine. Het grootste reisblad van Nederland.

Plusabonnementen

€10,-

KORTING! Druk je eigen foto’s af in de vorm van een canvasafdruk, kaart of poster of verwerk je foto’s in je eigen fotoalbum. Topproducten van Fotoproduct4u.nl. En exclusief 4u altijd met 20% korting!

Columbus VOOR

€9,-

Columbus. Hét nieuwe reismagazine. 3 X Columbus voor € 9,- en gratis de Columbus Reisplanner.

57% KORTING!

Waterkampioen

40% KORTING!

NRC Handelsblad

40% KORTING!

NRC Next Plus

40% KORTING!

Trouw

40%

Opzij

KORTING!

Waterkampioen. Hét tweewekelijkse blad voor watersporters.

NRC Handelsblad. Wat u moet weten, niet wat u moet denken.

NRC.next plus. Compact op werkdagen. Uitgebreid in het weekend.

Trouw. Een krant met idealen. Een krant van deze tijd.

Neem nu als abonnee nog een abonnement op één van onze andere bladen en u ontvangt een megakorting op uw plusabonnement. Oplopend tot maar liefst 80%!

40% KORTING! 40% KORTING! 38% KORTING! 40% KORTING! 40% KORTING!

J/M. Voor ouders J/M. Voor ouders. Het opvoedblad voor bewuste ouders van schoolgaande kinderen.

Hollands Diep Hollands Diep. Het leukste culturele tijdschrift van Nederland.

Psychologie Magazine Psychologie Magazine geeft u meer inzicht in uzelf en anderen.

Vrij Nederland Vrij Nederland. Het meest kritische weekblad van Nederland.

Yoga Yoga magazine. Gezondheid, spiritualiteit en lifestyle.

Opzij. Het opinieblad voor vrouwen.

KIJK SNEL OP WWW.COMPUTERTOTAAL.NL/ ABONNEEVOORDEEL VOOR ALLE AANBIEDINGEN Voorwaarden: Voor alle bovenstaande abonnementen op tijdschriften en dagbladen geldt dat ze automatisch afl open en eenmalig per automatische incasso dienen te worden betaald. Deze actie geldt alleen in Nederland, niet in combinatie met andere aanbiedingen en niet voor wie nu (of korter dan drie maanden geleden) een abonnement heeft (gehad) op de betreffende titel.

Bèta

Trends & ontwikkelingen

Uw eigen privé-Twitter Twitter is een handig sociaal netwerk waarmee u snel korte berichten met elkaar kunt uitwisselen. Dat is leuk, maar niet zo handig als u het systeem liever zou gebruiken voor de uitwisseling van berichten binnen, bijvoorbeeld, uw gezin of bedrijf. Eerder kwamen Yammer en Laconi.ca al met een oplossing en nu is het Twingr die deze markt wil aanboren.

wingr (www.twingr.com) werkt eigenlijk op dezelfde manier als Twitter. Wan-

neer u een account hebt aangemaakt, kunt u kiezen om mensen uit te nodigen, te volgen (zodat u ziet wat voor berichten zij plaatsen) of zelf berichten te plaatsen. Waar bij Twitter vaak het probleem optreedt dat u wellicht helemaal niet geïnteresseerd bent in wat anderen doen, is dat bij leden van uw gezin natuurlijk andere koek. U kunt berichten in het algemeen plaatsen of een privébericht sturen (handig voor het bekokstoven van verrassingsfeestjes). Het leuke van dit, vooralsnog gratis, systeem is dat u het zo groot of bescheiden kunt maken als u wilt. Als u het alleen wilt gebruiken voor de leden van uw gezin (als modern equivalent van het prikbord aan de muur), dan werkt dat prima. Gebruikt u het liever om contact te houden met de hele familie, dan is

AMD richt zich op de netbookmarkt

onesus en Huron zullen 1 MB L2-cache mee-

krijgen en ondersteuning bieden aan DDR2geheugen. De energiezui-

AMD wil met twee nieuwe processors (codenamen: ‘Conesus’ en ‘Huron’), marktaandeel gaan afsnoepen van Intels Atomprocessor, nu nog de meest gebruikte netbook-cpu.

nige processors zullen worden uitgevoerd met respectievelijk een enkele en een dubbele processorkern. Met de nieuwe processors zegt AMD tegemoet te komen aan de wens van consumenten om de gebrekkige prestaties van netbooks sterk te verbeteren. De Conesus- en Huron-processor zullen naar verwachting in de eerste helft van volgend jaar op de markt komen. <

Brightkite

Sociaal netwerken op locatie De meeste sociale netwerken draaien om één ding: mensen. Dat is natuurlijk heel logisch voor een sociaal netwerk, maar volgens de makers van Brightkite, ontbreekt nog een hele belangrijke factor: locatie. Want veel mensen kennen en contacten onderhouden is leuk, maar het is ook wel heel handig als het mogelijk is om mensen uit de nabije omgeving te ontmoeten.

n precies om die reden is Brightkite (www.brightkite.com) in het

leven geroepen, een sociaal netwerk

Twingr daar

dat veel overeenkomsten

ook geschikt

heeft met andere sociale

voor. Op dit

netwerken, met als belangrijk

moment is

verschil dat het niet zozeer

het systeem

draait om wie u bent, maar vooral waar u

U kunt gewoon kijken welke mensen op dat moment

nog in een

bent. Het eerste dat u moet doen na het

ook zijn ingelogd in een, aan te geven, straal vanaf

testfase. <

inloggen, is inloggen, oftewel, aangeven waar

uw locatie, waarna u contact met ze kunt leggen.

u bent. U kunt dit doen door uw adres te zoe-

Verder is het mogelijk om te zien wat voor gebeur-

ken of door de site uw locatie te laten ‘raden’

tenissen er op dat moment om u heen plaatsvinden.

grofweg gebaseerd op de provider waarmee u

Op dit moment is Brightkite in de testfase en zullen

bent verbonden.

er dus nog niet bizar veel resultaten tevoorschijn

Vervolgens kunt u direct zien wat er om u

komen. Maar, gezien het feit dat deze applicatie ook

heen gebeurt en welke mensen zich om u

te gebruiken is vanaf de mobiele telefoon, waarmee

heen bevinden. Het fijne hiervan is, dat dit

de locatiegerichtheid uiteraard perfect tot z’n recht

dus niet per definitie vrienden hoeven te zijn.

komt, is dat slechts een kwestie van tijd. <

Met Twingr beheert u uw eigen Twitter-achtige gemeenschap op microniveau.

Onder redactie van Onno Karman

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Bij Brightkite draait het er niet zozeer om wie u bent, maar vooral waar u bent.

Bèta Springpad

Lijstjes en nog eens lijstjes De mens is een lijstjeswezen. We maken boodschappenlijstjes, verlanglijstjes, to-do-lijstjes, lijstjes voor dingen die mee moeten op vakantie enzovoort. Springpad biedt de liefhebber van lijstjes een oase aan planningsmogelijkheden.

pringpad, (www.springpadit.com) is in feite

dergelijke die u zich maar kunt

één groot blanco vel papier. U kunt er lijstjes

voorstellen. Handig, want u hoeft

aanmaken die u zelf kunt samenstellen. Zo kunt u

u zelf het wiel niet meer uit te

een verlanglijstje maken, maar ook een lijstje met

vinden! Uiteraard is de dienst ook

recepten of een planning voor bijvoorbeeld een brui-

lekker web 2.0, oftewel, u hoeft

loft of verjaardag, die u online kunt bijhouden. Dat

het niet alleen doen, maar kunt

klinkt heel simpel en dat is het ook, en dat is juist de

tegelijkertijd met anderen aan uw

kracht. Bijzonder prettig is dat u uw lijstjes online

document werken en bijvoorbeeld

kunt bewaren. Op deze manier ontstaat een online

taken verdelen. Dan is het in ieder geval niet uw

Jammer is nog wel dat u de planners niet kunt bij-

verzamelplek, met alle soorten lijstjes, planners en

schuld als het toiletpapier vergeten is op vakantie.

houden vanaf, bijvoorbeeld, uw weblog. <

Met Springpad kunt u planners en lijstjes aanmaken of die van anderen gebruiken.

IBM werkt aan een ‘menselijke computer’

USB 3.0: 10 keer sneller

IBM is samen met een aantal universiteiten druk bezig met de ontwikkeling van een computer die vergelijkbaar is met het menselijk brein. Het is de bedoeling dat de computer over gevoel gaat beschikken en zelfs over een zekere mate van intuïtie.

Dankzij de nieuwe Universal Serial Bus 3.0-standaard kan data tussen computers en randapparatuur tot tien keer sneller worden uitgewisseld dan via de voorganger usb 2.0 (max. 480 Mbit/s).

De pc als menselijk brein

oor de uitvoering van het onderzoek kregen

deze kenmerken zouden de computers zich kunnen

IBM en de meewerkende universiteiten 3,4

aanpassen aan veranderingen.

miljoen dollar van de onderzoekstak van het ministe-

Het onderzoek draait nog niet om het maken van con-

rie, de Defense Advanced Research Projects Agency

crete applicaties, maar het begrijpen van de werking

(DARPA). De toekomstige computers moeten gaan

van hersenen en hoe dat is te vertalen naar compu-

beschikken over menselijke eigenschappen zoals

ters. Daarom maken de wetenschappers onder andere

perceptie, interpretatie, gevoel en interactie. Dankzij

gebruik van nanotechnologie, om op deze manier de functies van het menselijk te brein te kunnen imite-

sb 3.0 heeft een

theoretische

ren. Het essentiële verschil in de denkwijze van com-

maximum data-

puters en de menselijke hersenpan is dat het brein

doorvoersnelheid

bij voorbaat oplossingen paraat heeft om problemen

van 5 gigabit per

op te lossen. De computer moet de problemen eerst

seconde (omge-

definiëren en analyseren voordat het weet welke

rekend zo’n 500 MB/s). In de praktijk

oplossingen het moet hanteren om het probleem te

ligt deze snelheid lager, maar dan nog

lijf te gaan.

zou een usb3.0-schijf een bestand van

Door de combinatie van nanotechnologie, neuro-

1 GB in ongeveer 3 seconden kunnen

wetenschap en supercomputertechnologie hoopt

kopiëren. Twee complete speelfilms

IBM met een ‘menselijke’ computer op te proppen te

zouden hierdoor binnen een minuut van

komen.

een usb3.0-schijf naar op de pc kunnen

IBM is niet het enige bedrijf dat werkt aan compu-

worden overgezet. Verwacht wordt dat

ters en technologie met menselijke intelligentie.

usb 3.0 pas in 2010 gebruikt zal worden

Begin dit jaar kondigde Numenta aan dat het ver-

in consumentenapparatuur. <

wacht binnen een aantal jaar chips te ontwikkelen die enigszins functioneren als het menselijk brein. <

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Zoek en u zult vinden

Film & muziek downloaden

Frans antipiraterijplan Het ‘three strikes’-plan van de Franse president, waarmee filesharers zonder tussenkomst van de rechter van internet kunnen worden verbannen, is door de Franse senaat goedgekeurd.

Onder redactie van Frank de Graaf

Tribler v4.5

Downloaden zonder tracker Onlangs verscheen versie 4.5 van het downloadprogramma Tribler. De meest opmerkelijke functie is Buddycast, waarmee gebruikers onderling torrents kunnen uitwisselen zonder afhankelijk te zijn van een centrale tracker. ittorrent werkt met deelnemers die het bestand

In de praktijk

geheel of gedeeltelijk in bezit hebben, de tracker

Zoals gezegd verloopt het vinden van bestanden nog

en de torrent. Dat laatste is een klein bestand waarin

moeizaam. U kunt dit enigszins verhelpen door alter-

verwijzingen naar de bestanden en de tracker staan.

natieve bronnen als YouTube, Liveleak en rss-feeds

De tracker op zijn beurt houdt precies bij wie welke

toe te voegen, maar hiervoor hebt u natuurlijk geen

en overweldigende meerderheid van

delen in zijn of haar bezit heeft en hoe de uitwis-

Tribler nodig. Los van deze open aanmerkingen is

297 tegen 15 leden van de Senaat

seling plaats moet vinden. Er bestaan methodes

Tribler een handig Bittorrent programma. Het is lang

steunde het omstreden ‘three-strikes’- plan

om te kunnen downloaden en te delen zonder dit

niet zo uitgebreid als uTorrent, maar biedt wel een

waarmee illegaal downloaden moet worden

centrale knooppunt (bijvoorbeeld met DHT), maar het

aantal aardige functies. Interessant zijn met name

bestreden. Daarmee is het plan een flinke

probleem is dan dat het aanbieden van de torrent

de ‘social networking’-opties, waarmee u elkaar kunt

stap dichterbij wetgeving en uitvoering

vaak op de website van de tracker gebeurt. De grote

helpen het downloaden te versnellen. Die functies

gekomen. Als het parlement ook akkoord

torrent-websites staan bovendien voortdurend onder

hebt u het snelste aan de praat als u zelf met een

gaat, rest alleen de EU nog.

druk en zijn al meerdere keren uit te lucht gehaald.

aantal vrienden aan de slag gaat met Tribler. U kunt

Het plan is vorig jaar bedacht in samen-

uiteraard iedereen uitnodigen om een Tribler-vriend

werking tussen de Franse regering,

Buddycast

te worden maar onze ervaring is dat verzoeken van

internetaanbieders en muziek- en film-

Tribler lost dit probleem op door torrents bij anderen

onbekenden vrijwel altijd worden afgewezen binnen

maatschappijen. Piraten zouden na twee

op te sporen en beschikbaar te stellen dankzij Bud-

de Tribler-gemeenschap.

waarschuwingen moeten worden afge-

dycast. Door een torrent op deze wijze te verspreiden,

sloten van internet. Naleving van de wet

wordt de functie van een centrale tracker minder

Tot slot

moet in handen komen van de nieuwe

belangrijk. In de praktijk werkt het nog wat moeizaam.

De nieuwe functies in het deels met Europese sub-

overheidsinstelling HADOPI (High Authority

Het programma is nog niet vrij van bugs; gezien de

sidies ontwikkelde Tribler zijn interessant, maar het

for Copyright Protection and Dissemination

reacties op het Tribler-forum waren we niet de enigen

kost wel wat doorzettingsvermogen om alles werkend

of Works on the Internet). Als de Nationale

die last hadden van het probleem dat Tribler denkt dat

te krijgen. Tribler is al jarenlang een veelbelovend

Assemblée straks ook instemt met de ‘three

er te weinig schijfruimte beschikbaar is om torrents

programma, maar is nog altijd niet op grote schaal

strikes’-regel, dan zal de wet echter komend

op te slaan. Verder neemt het opsporen van bestan-

doorgebroken. Wellicht dat de nieuwe mogelijkheden

jaar in werking kunnen treden.

den vrij veel tijd in beslag en is de groep Tribler-

daar verandering in kunnen brengen. In theorie is

Het Europese Parlement is minder enthou-

deelnemers nog niet erg groot. Om te voorkomen dat

het uitwisselsysteem van torrents in Tribler prachtig,

siast over de internetban. Eind september

er nepbestanden worden verspreid, is het mogelijk om

maar in de praktijk werkt het downloaden van een

stemden de leden voor het telecompakket

trefwoorden en beoordelingen toe te voegen.

torrent via een grote tracker sneller en handiger. <

waarin het afsluiten van internetters als antipiraterijmaatregel zonder tussenkomst van

Met Tribler is het mogelijk om torrents bij anderen te vinden en te gebruiken.

de rechter wordt verboden. Een poging van Sarkozy om deze bepaling in amendement

Tribler v4.5

138 via de Commissie te torpederen is begin vorige maand mislukt. Na voorlopige afwijzing van de Europese Commissie is het nog steeds mogelijk dat de Franse plannen doorgang vinden, wanneer Sarkozy andere landen meekrijgt voor zijn voorstel, zo denkt rechtswetenschapper Joris van Hoboken. Eind dit jaar zal het telecompakket opnieuw worden besproken in de Raad van Ministers van Economische Zaken, waarna een compromis met het Europees Parlement kan worden bereikt. Dat stemt volgend jaar nogmaals over het telecompakket. <

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Prijs Freeware Taal Engels OS Windows XP/Vista, Ubuntu en in de toekomst ook voor Mac OS X Website www.tribler.org Pluspunten • Downloaden met Buddycast • Peer-to-peer televisie Minpunten • Vervelende bugs • Lastig werkend te krijgen

Film & muziek downloaden

Opnieuw uitstel thuiskopieheffing

et kabinet besloot tot uitstel nadat overleg tussen de Stichting De Thuiskopie en de brancheverenigingen van de entertainmentindustrie, leveranciers van elektronica en

blanco informatiedragers was stukgelopen. Volgens de regering zijn de problemen met de tot eind 2004 geïnde gelden door de Stichting De Thuiskopie nog niet volledig opgelost. Vanwege

In 2009 komt er geen thuiskopieheffing op onder meer mp3-spelers en harddiskrecorders. De bestaande thuiskopieregeling wordt een jaar verlengd. Dat maakte de ministerraad medio oktober bekend.

problemen bij de verdeling van de gelden waren de tarieven voor thuiskopievergoedingen voor 2008 al bevroren. De verdeling is inmiddels volgens het kabinet wel weer op orde. Maar het wachten is nog op de resultaten van een Europees overleg tussen industrie, rechthebbenden en consumentenorganisaties. Die worden pas voor de zomer van 2009 verwacht. Daarnaast lopen er nog enkele juridische procedures over het thuiskopiestelsel, waarvan de uitspraken belangrijke consequenties kunnen hebben. Ook moet de parlementaire werkgroep over auteursrecht nog met zijn conclusies komen. <

Super v2008

Snel converteren

Super v2008 Build 33

Het videoconversieprogramma Super maakt reclame met de kreet: “Wat Super gratis kan, kunnen anderen niet eens voor geld.” Deze claim wordt niet helemaal waargemaakt, maar dat neemt niet weg dat Super een veelzijdig converteerprogramma is met veel standaard instellingen voor draagbare mediaspelers.

et omzetten van video is een lastig karweitje. Het

Taal Engels Website www.erightsoft. com

• •

is processorintensief, duurt erg lang en bij een

foutje kunt u weer helemaal opnieuw beginnen. Super

Pluspunten Zeer veel instel mogelijkheden Brede ondersteuning van codecs Minpunten Onoverzichtelijke interface Geen standaard onder steuning ondertitels

kiest een handige insteek. U kunt kiezen uit een aantal

Tot slot

voorgeprogrammeerde instellingen, die in tweede

Super is een krachtig videoconversieprogramma waarbij

instantie volledig naar uw hand te zetten zijn. Zo zijn er

u alles naar wens kunt instellen. Het is vooral geschikt

instellingen voor draagbare mediaspelers als de iPod,

voor gebruikers die meer willen dan de standaard instel-

Zune of de PSP, maar ook voor telefoons van Nokia,

lingen van veel andere conversieprogramma’s, maar niet

Siemens en Sony Ericsson. Super weet tevens raad met

met complexe applicaties virtualdub in de weer willen. <

Nieuw streamingmodel De publieke omroep en RTL voeren momenteel tests uit met gedecentraliseerde videodistributie. Dit model moet de verwachte vlucht van on-demand kijken via internet opvangen. RTL test met distributie via KPN en de publieke omroep doet dat met Xs4all.

et project is een opmerkelijke stap. Providers hebben zich de afgelopen

jaren verzet tegen claims van de Hilver-

videoformaten als dvd, flash, mpeg, avi of mkv. Los van de container kunt u de te gebruiken video- en audio-

sumse omroepen dat ze meer zouden

codecs apart instellen.

moeten bijdragen aan de distributie. Als argument hanteerden de omroepen onder

Instellingen verfijnen

meer dat de providers de abonneegelden

Na het kiezen van de basisinstellingen kunt u vrijwel

opstrijken en voor die inkomsten wat

alles zelf aanpassen. Voor video is dat bijvoorbeeld de

meer mogen doen. Volgens de provi-

resolutie, de beeldverhoudingen, het aantal frames

ders was elke partij op internet er zelf

per seconde en de bitrate. Het is mogelijk om zelf de

verantwoordelijk voor om zijn publiek te

gebruikte encoder voor het converteren te selecteren.

bereiken.

Bij het geluid zijn de mogelijkheden wat minder, maar

De doorbraak is mede bewerkstelligd

ook hier is het een en ander in te stellen, waaronder

dankzij de snelle groei van het online

de sampling frequentie, het aantal kanalen en de

kijken naar de sportwedstrijden bij de

bitrate. Leuk is de mogelijkheid om meerdere bestan-

NOS, met name de Tour de France en de

den achter elkaar om te zetten. U kunt uw pc dan een

Olympische Spelen. Het aantal online

hele nacht aan het werk zetten. Een zwak punt is

kijkers overtrof alle verwachtingen en om

het ontbreken van ondersteuning voor ondertitels. U

problemen in de nabije toekomst te voor-

moet zelf aan de slag met Avisynth en scripts, maar

komen, is besloten te gaan testen met

dat is geen werk voor beginners.

Super ondersteunt veel codecs en mediacontainers.

videoservers bij de providers. <

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Zoek en u zult vinden

Film & muziek downloaden

Verscherping toezicht auteursrechten Een nieuw wetsvoorstel moet het toezicht op auteursrechtenorganisaties verscherpen, terwijl de burger zich eenvoudiger kan weren. Partijen reageren enthousiast.

et wetsvoorstel dat Minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin in november naar de Tweede Kamer stuurde, verscherpt niet alleen het toezicht, maar voorziet ook in een Geschillencommissie au-

teursrecht. Daar kunnen bedrijven verhaal halen over zaken rond de te van rekeningen, zonder dure juridische procedures te hoeven voeren. Voor het toezicht is het College van Toezicht Auteursrechten (CvTA) aangesteld, dat op dit moment al toezicht houdt bij Buma, de Stichting Exploitatie Naburige Rechten (Sena) en de stichtingen De Thuiskopie, Leenrecht en Reprorecht. Als de nieuwe wet wordt aangenomen komen daarbij ook organisaties, waar rechthebbenden zich vrijwillig bij aan kunnen sluiten om auteurs- of naburige rechten te gelde te maken. De wet moet voorkomen dat er teveel geld aan de strijkstok van de organisaties blijft hangen. De desbetreffende organisaties moeten helderheid over hun kosten geven en morgen tariefsverhogingen niet zonder toestemming doorvoeren. Het College kan ingrijpen en dwangsommen opleggen als aan deze regels niet wordt voldaan. <

Realtime zoeken

Zoekmachine voor torrents Dat Bittorrent een snelle manier is om te downloaden, mag als bekend worden verondersteld. Nadeel is wel dat het zoeken naar bestanden soms lastig kan zijn. Websites als Isohunt en The Pirate Bay bieden u de helpende hand en maken het mogelijk om door recent toegevoegde torrents te bladeren. Een nieuwe ontwikkeling zijn websites waarmee u naar torrents kunt zoeken.

ie gebruikmaakt van Bittorrent kent ongetwijfeld

Sinds kort bieden sites als youtorrent.com en nowtor-

de grote torrent-trackers als Mininova en The Pi-

rents.com ‘realtime’ torrent-zoekmogelijkheden.

Sommige realtime zoekmachines voor Bittorrent bieden directe links voor populaire films.

en de kans is groot dat er voldoende ‘seeders’ aanwezig

Realtime

voordeel is dat het veel makkelijker wordt om de

zijn – een vereiste voor het vlot downloaden van bestan-

De toevoeging ‘realtime’ betekent dat een zoe-

gewenste film of cd te vinden en dat de resultaten

den. Wie gericht op zoek gaat naar bepaalde bestanden,

kopdracht door bijvoorbeeld YouTorrent op diverse

veel betrouwbaarder zijn: problematische torrents

moet in de regel een rondje maken langs alle trackers,

trackers wordt uitgevoerd, in tegenstelling tot pirate.

worden automatisch uit de resultaten gehaald. Som-

zeker als het om minder gangbare films of muziek gaat.

com, dat periodiek het aanbod in kaart brengt. Het

mige websites bieden u de mogelijkheid een kijkje te

rate Bay. Het aanbod op dergelijke websites is zeer groot

nemen in de meest uitgevoerde zoekopdrachten. Die verwijzen over het algemeen naar de meest populaire bestanden. Over het algemeen zijn dit Amerikaanse films en series, zonder ondertitels.

Meer mogelijkheden Nowtorrents.com gaat nog verder en heeft een speciale ‘Box Office’-sectie, met een overzicht van films die nu in de bioscoop draaien, inclusief downloadlinks en trailers. Om het u gemakkelijk te maken, vindt u tevens links naar ondertitels. Alle realtime zoekmachines gaan er prat op dat ze niets illegaals doen omdat ze alleen verwijzen naar torrents. Hier moeten we wel een kanttekening bij plaatsen: het is nagenoeg onmogelijk om te downloaden via Bittorrent zonder ook zelf te uploaden. Pas dus op met auteursrechtelijk beschermd werk - verspreiden daarvan is strafbaar. Wie dat risico niet wil lopen, kan gebruik Pizza Torrent biedt realtime zoekmogelijkheden en laat de meest voorkomende zoekopdrachten zien.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

maken van YouTorrent. Deze website claimt alleen naar legale torrents te verwijzen.<

Security

Performance

Accessories

Sony Vaio SZ71XN s Intel Core 2 Duo Processor T9300 2.5 GHz s X-Black LCD 13.3” TFT 1280x800 WXGA met LED Technologie s 200GB 5400rpm (G-Sensor HDD Shock Protection) s 2048MB s Tot 831MB NVIDIA GeForce Go 8400M GS s Ultra Light Double Layer DVD+/-RW s Bluetooth

s Wireless LAN 802.11a/b/g/n s 0.3 Megapixel Webcam s Windows Vista Business s Downgrade naar Windows XP Professional s 1.79 Kg s Fingerprint Reader s TPM (Trusted Platform Module) s 2 jaar pickup & return garantie

Mobility

1.149,1.367,31 inclusief btw

ALLE BEAMERS EN LAPTOPS TEGEN DE LAAGSTE PRIJS! Telefoon: 0900 – PIRATES (0900 – 7472837) | Fax: 084 – 8388983 Abberdaan 54 - 1046 AA Amsterdam | www.computerpirates.com

0532-AEC-AdvertentieVaio23x29,7.indd 1 Untitled-1 1

26-11-2008 15:51:14 1-12-2008 9:20:13

Opgelost

Veelvoorkomende problemen Onder redactie van Jeroen Horlings

Een Mac in uw thuisnetwerk Als u zowel beschikt over een Windows-pc als een Mac, kunt u beide besturingssystemen probleemloos naast en met elkaar gebruiken in het netwerk. U moet hiervoor wel even in de configuratieschermen duiken. In deze Opgelost laten we zien hoe u mappen en printers deelt en ervoor zorgt dat Windows en Mac broederlijk samenwerken.

Een Mac verbinden Mac verbinden met een server of NAS Wanneer u uw Mac wilt verbinden met een server, NAS of gedeelde computer, kunt u dit doen via de Finder (de Windows Verkenner van de Mac). In het menu Ga ziet u Verbind met server

Map in Windows delen

(of Apple-toets K). Typ vervolgens het ip-adres. In de meeste gevallen (zoals bij een gedeelde

Om een map op uw Windows-pc te delen, maakt

Windows-pc) dient u er smb:// voor te zetten. In

u simpelweg een speciale map aan (bijvoorbeeld

bepaalde gevallen, zoals bij een NAS, is afp:// een

‘Gedeeld’). Vervolgens klikt u op de rechtermuis-

beter alternatief. Meestal moet u eerst een naam

knop en selecteert u Eigenschappen / Delen.

en wachtwoord intypen voor de verbinding een

Wanneer de computer in een netwerkgroep staat

feit is. De netwerkbron verschijnt nu automatisch

en deze op dezelfde router aangesloten is als de

in de Finder.

Mac, zal de laatste de gedeelde map waarschijnlijk automatisch in het netwerk zien. Zo niet, lees dan ‘IP-adres noteren’.

Apple map delen ondersteund (tenzij u dit hebt uitgeschakeld).

Automatisch met een netwerkschijf verbinden

U vind deze optie onder Systeemvoorkeuren en

Wanneer u wilt dat de verbinding altijd automa-

vervolgens het pictogram Delen. U kunt meer-

tisch tot stand komt (bijvoorbeeld in het geval

dere mappen delen, die door Windows meestal

van een fileserver), dan kunt u dit instellen via

automatisch herkend worden in de netwerkom-

Systeemvoorkeuren, het pictogram Accounts en

geving (is dat niet het geval, lees dan de para-

vervolgens het tabblad Inloggen. Selecteer de

graaf ‘IP-adres noteren’).

netwerkschijf (let op: u moet al verbonden zijn)

In Mac OS X wordt bestandsdeling automatisch

en klik op Voeg toe. Bij het opstarten wordt de verbinding vervolgens automatisch gemaakt.

Tip!

Mac OS X kan standaard overweg met het

is onhandig wanneer u bijvoorbeeld een

wel software van derden beschikbaar zoals,

NTFS ondersteuning

Windows bestandssysteem NTFS. Er is één

gedeelde of externe schijven hebt die het

NTFS for Mac OS X van Paragon (39,95

beperking: het bestandssysteem kan alleen

NTFS-systeem (in plaats van FAT32) gebrui-

dollar).

uitgelezen worden en niet beschreven. Dat

ken. Voor complete NTFS-ondersteuning is

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Opgelost Printer delen Het meest waarschijnlijke scenario is dat er een printer aan uw Windows-pc gekoppeld is. Deze printer wilt u waarschijnlijk ook gebruiken vanaf uw Mac. Daarvoor moet u deze eerst delen. U doet dat door de bewuste printer (via het Configuratiescherm) te selecteren en er vervolgens met de rechtermuisknop op te klikken. U ziet dan onder andere het tabblad Delen. Vervolgens geeft u de printer een naam, waarna hij zichtbaar wordt op het netwerk. Op de Mac kunt u de printer toevoegen via Systeemvoorkeuren / Afdrukken en Faxen en vervolgens een klik op het plusje. De printer verschijnt waarschijnlijk automatisch. Zo niet, dan kunt u hem op basis van het ip-adres (van de computer) vinden. In dit geval moet de Windows-pc wel aanstaan als u met de Mac wilt printen. Een beter alternatief is een printserver-module (van een paar tientjes), die u rechtstreeks op uw router aansluit. Een NAS met ingebouw-

IP-adres noteren

de printserver is natuurlijk ook een mogelijkheid.

Soms zien computers elkaar automatisch, maar soms ook niet. Het is daarom altijd handig om te weten welk ipadres een computer heeft. Met dat adres kunt u vanaf een andere computer in het netwerk contact maken (bijvoorbeeld via de netwerkomgeving of een internetbrowser). In Windows kunt u op verschillende manieren uw ipadres achterhalen. In het netwerkcentrum klikt u op Status weergeven bij de LAN-verbinding. Als u vervolgens op Details klikt, verschijnt een venster met het ip-adres (in ons geval 192.168.1.78). Een andere, snelle manier is door een DOS-venster op te roepen: typ het commando cmd in het uitvoerveld van het Startmenu en vervolgens ipconfig /all. In Mac OS X kunt u het ip-adres achterhalen door naar de Systeemvoorkeuren te gaan en vervolgens te kiezen voor Netwerk. U krijgt dan een overzicht van alle netwerkverbindingen en de betreffende ip-adressen.

Gedeelde mappen in de Finder Het kan handig zijn om gedeelde mappen automatisch in de Finder te tonen. U hoeft dan niet voortdurend via de gedeelde schijf door allerlei mappen te bladeren. Dit kan heel simpel door een map vanuit de rechterkolom naar Locaties te slepen. Dit werkt soms niet voor de gedeelde mappen zelf, maar wel voor alle mappen binnen deze gedeelde netwerkbron.DDR2-modules behoren per twee te worden geplaatst (aangegeven door de kleuren op het moederbord). DDR3-modules in combinatie met de met X85-chipset (Core i7) behoren zelfs per drie te worden geplaatst, vanwege de â&#x20AC;&#x2DC;triple channelâ&#x20AC;&#x2122;geheugencontroller.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

GRATIS BIJ EEN ABONNEMENT! ZYXEL ROUTER ter waarde van € 99,95 3-IN-1 • Een router met 3 LAN-poorten • Wireless SuperG technologie met een snelheid tot 108Mbps ipv 54Mbps zoals bij gewone WirelessG • Voldoet aan de HomePlug AV standaard: Snelheden tot 200Mbps door het bestaande electriciteitsnetwerk in huis

Abonnees van Computer!Totaal krijgen aanzienlijke kortingen op een groeiend aantal producten. ADSL!Totaal. Het huismerk van Computer!Totaal. Tot 20Mbit voor slechts € 18,95 per maand, met gratis wifi modem-router Zoom.nl of Tips & Trucs lezen voor maar € 10,- het eerste jaar Altijd 20% korting bij Fotoproduct4you.nl Tot 60% korting op diverse dagbladen en magazines En dat is nog maar het begin! Kijk op www.computertotaal.nl/abonneevoordeel

Neem nu een jaarabonnement op Computer!Totaal en ontvang als welkomstgeschenk deze nieuwe generatie drie-in-een router van Zyxel. Met de ZyXEL NBG318S heeft u een router met wireless en HomePlug AV aansluitmogelijkheid. U kunt dus altijd een verbinding maken. Als de wireless verbinding niet goed is zoekt u gewoon een stopcontact. Met de Powerline producten van ZyXEL heeft u een netwerk in uw hele huis omdat de bestaande stroomdraden gebruikt worden. Computer!Totaal is vernieuwd. Frisser, toegankelijker en overzichtelijker. Met veel nieuwe rubrieken die u zullen inspireren nog meer uit uw computer te halen. Elke maand bericht Computer!Totaal over de nieuwste ontwikkelingen en trends op computergebied. Computer!Totaal staat u steeds weer bij met glasheldere stappenplannen, uitgebreide tests en praktische workshops. Voor iedereen die zijn computer serieus neemt.

12 EDITIES COMPUTER!TOTAAL + ZYXEL 3-IN-1WIRELESS HOMEPLUG AV ROUTER KORTING ! (T.W.V. € 99,95)

66%

SAMEN VOOR SLECHTS €149,35

€ 49,

Kijk op www.computertotaal.nl/abonneren of vul deze bon in en verstuur hem in een open envelop zonder postzegel naar Klantenservice IDG Nederland, antwoordnummer 1000, 2000 VB Haarlem. U kunt ons ook bellen op telefoonnummer 023-546 11 33.

BON

JA!

HEEFT U AL EEN ABONNEMENT? Als abonnee van Computer!Totaal kunt u deze AV Router met korting bestellen. Ga naar www.computertotaal.nl/abonneevoordeel en bestel de Zyxel NBG318s voor slechts € 75,- i.p.v. € 99,95 in de winkel (inclusief verzendkosten).

Noteer mij voor een jaarabonnement op Computer!Totaal. Voor 12 edities betaal ik slechts € 49,95 (ruim 15% korting t.o.v. de winkelprijs). Als welkomstcadeau ontvang ik:

❏ De Zyxel NBG318s router ter waarde van €99,95 (CT404) ❏ Een eenmalige korting van 50%, ik betaal slechts € 25,- ipv € 49,95 (CT380)

Naam: Straat + huisnr: Postcode: Woonplaats: Telefoon: E-mailadres: Geboortedatum:

M❏ V❏

NL ❏ B ❏

❏ Ik betaal via automatische incasso* en machtig Klantenservice IDG Nederland om het verschuldigde bedrag van onderstaande rekening af te schrijven Bank/girorekeningnummer:

Datum: Handtekening:

Vul deze bon in en verstuur hem in een open envelop zonder postzegel naar: KLANTENSERVICE IDG NEDERLAND ANTWOORDNUMMER 1000 2000 VB HAARLEM Dit abonnement gaat met ingang van het eerstvolgende, nog te verschijnen nummer in en wordt steeds automatisch verlengd met een jaar, tenzij Klantenservice IDG Nederland twee maanden voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging heeft ontvangen. De reguliere prijs voor een abonnement (12 nummers) bedraagt € 49,95. Een eventueel welkomstcadeau wordt binnen 4 weken na ontvangst van betaling verstuurd. IDG behoudt zich het recht in geval van een ontoereikende voorraad een ander cadeau aan te bieden dan u oorspronkelijk heeft gekozen. U kunt in dat geval ook uw abonnement annuleren.

*Bij betaling via automatische incasso vervallen de jaarlijkse administratiekosten van € 2,50. Indien anders wordt betaald, zijn wij genoodzaakt deze kosten in rekening te brengen. Dit geldt niet voor (nieuwe) abonnees buiten Nederland met een buitenlands rekeningnummer. Zij krijgen een factuur toegestuurd. Voor bezorging naar het buitenland, met uitzondering van België, worden extra verzendkosten doorberekend. Deze aanbieding geldt zolang de voorraad strekt, maar uiterlijk tot 31 maart 2009 en alleen indien u de laatste 6 maanden geen abonnee bent geweest van Computer!Totaal.

Feature

Windows 7

Tekst: Dennis Gandasoebrata

Goedmaker voor Windows Vista?

Windows Microsoft werkt momenteel naarstig aan de opvolger van Windows Vista. De nieuwe Windows-versie, getooid met de naam Windows 7, moet ons de tekortkomingen van Windows Vista snel doen vergeten. Wat staat ons allemaal te wachten? Hoog tijd voor een blik in de toekomst.

oals tot nu toe bij elke nieuwe Windows-versie is gebeurd, hanteert het ontwikkelteam ook voor Windows 7 een aantal uitgangspunten tijdens het ontwerpen van het nieuwe

besturingssysteem. Volgens Stella Chernyak, teamlid van het Windows-ontwikkelteam van Microsoft, staan drie aandachtsgebieden centraal bij de ontwikkeling van Windows 7. “We hebben onderzoek gedaan en gemerkt dat de gemiddelde gebruiker continu toegang wil hebben tot relevante informatie, ongeacht het gebruikte apparaat. Dat aspect vormt dan ook onze eerste pijler. Daarnaast richten we ons op het veilig toegang geven tot informatie en de bescherming ervan, bijvoorbeeld in mobiele scenario’s. Tot slot willen we met Windows 7 de beheerkosten van IT verlagen door gebruik te maken van nieuwe technologieën, zoals virtualisatie. Dat laatste is vooral voor het bedrijfsleven interessant”, aldus Chernyak. Windows 7 deelt de codebasis met die van Windows Server. Dit betekent dat het ontwikkeltraject van beide besturingssystemen gelijk loopt. De kernel (het hart van Windows) draagt het versienummer 6.1. In Windows Vista is dit 6.0, waardoor al snel de vraag rijst in hoeverre het hier gaat om een ingrijpende vernieuwing. Volgens Stella Chernyak is het versienummer bewust niet opgehoogd naar 7.0, uit compatibiliteitsoverwegingen. Software die het versienummer van Windows controleert, zou mogelijk weigeren te starten als hier 7.0 wordt gerapporteerd. Overigens zou het ons niets verbazen als het versienummer van de kernel uiteindelijk alsnog wordt opgehoogd naar 7.0.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Feature

Windows 7

In de praktijk Tijd om Windows 7 nader te bekijken. Van de installatie zijn we niet zo onder de indruk. Hoewel we minder vaak opnieuw hoeven te herstarten, neemt de installatie nog altijd zo’n dertig minuten in beslag. De zogeheten ‘Out of the Box Experience’ (lees: de eerste configuratievensters die direct na de installatie verschijnen) is compacter dan bij Windows Vista. Er wordt gevraagd om een gebruikersnaam en wachtwoord, en of u de netwerkinstellingen voor HomeGroup (waarover u verderop meer leest) wilt opgeven. Wie hoopt op uiterlijke veranderingen, zal na de installatie worden teleurgesteld. Veel visuele aanpassingen sinds Windows Vista zijn er voor de gebruikersomgeving niet gemaakt. Het ontwikkelteam heeft zich daarentegen voornamelijk gericht op het uitbreiden van het bestaande uiterlijk. Wie na de installatie een eerste blik werpt op Windows Vista, merkt bijvoorbeeld dat de Windows-taakbalk onder handen is genomen. De balk is in Windows 7 tweemaal zo hoog als de vertrouwde balk. De rechthoekige taakbalkknoppen hebben plaatsgemaakt voor vierkante knoppen. Elk geopend programma wordt door een knop vertegenwoordigd. Door op de knop te klikken, opent u het programma. Klikt u op de pijl ernaast, dan verschijnt het nieuwe JumpList-menu. Dit menu bevat relevante opties voor het betreffende programma. Het menu van Windows Media Player bevat bijvoorbeeld opties om media af te spelen, terwijl het menu van Word opties bevat om documenten te openen en te sluiten. Bij meerdere vensters van hetzelfde programma (bijvoorbeeld webpagina’s van Internet Explorer) worden miniatuurweergaven hiervan in het JumpList-menu getoond.

Systeemvak

sinds jaar en dag in Mac OS wordt gebruikt. Iets meer naar rechts

Op de taakbalk vindt u zowel geopende programma’s als snelkop-

vinden we het vertrouwde systeemvak. Dit is flink uitgedund. Via

pelingen naar programma’s. Een pictogram met rand betekent

een nieuw pictogram kunt u een lijst opvragen van meldingen, die

dat het om een geopend programma gaat, terwijl een losstaand

in één venster menu worden getoond. Pictogrammen van nieuwe

pictogram een snelkoppeling aanduidt. Erg origineel is de balk

software worden voortaan standaard verborgen. U kunt ze alsnog

niet. Dit gedeelte van de balk doet sterk denken aan het Dock, dat

tonen via een nieuw onderdeel in het Configuratiescherm. Hier

Het bureaublad van Windows 7, met onderin de taakbalk ‘nieuwe stijl’. Op de taakbalk worden programmaknoppen en snelkoppelingen door elkaar gebruikt.

Het systeemvak is opgeruimd én kan opgeruimd blijven. Eindelijk.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Feature

Windows 7

In één keer Windows een andere smoel geven. Paint en WordPad zijn voorzien van het welbekende Lint uit Microsoft Office 2007.

kunt u per programma opgeven of het pictogram in het systeem-

kan Windows 7 in één keer worden voorzien van een andere ach-

vak moet worden getoond en - wellicht belangrijker - of het pro-

tergrond, ander geluids- en kleurenschema en andere schermbe-

gramma meldingen mag tonen. Een waardevolle vernieuwing, die

veiliging.

bijdraagt aan een opgeruimde werkomgeving. Daarover gesproken: de ruimteverslindende Sidebar met gadgets is in Windows 7 niet

Kleinere verbeteringen

meer aanwezig. U kunt weliswaar nog gadgets gebruiken, maar

Verder bevat de Windows-taakbalk nog enkele andere kleine ver-

deze zweven voortaan los op het bureaublad.

beteringen. Zo licht de ronde knop Start op zodra u er met de muisaanwijzer op rust. Functioneler is de mogelijkheid om de knoppen

Door een venster naar een van de randen van het scherm te slepen, wordt het links of rechts uitgelijnd.

Effecten

op de taakbalk onderling te verplaatsen en hiermee de volgorde

In de huidige testversie zijn de effecten van de Aero-gebruikers-

aan te passen. Via ‘drag&drop’ geeft u de knop een nieuwe positie.

omgeving grotendeels vergelijkbaar met die van Windows Vista.

Deze functie kan overigens ook relatief eenvoudig worden toe-

We zien een paar handige nieuwigheden. Zo kunt u venster oppak-

gevoegd aan eerdere Windows-versies met het gratis programma

ken en dit naar een van de randen van het bureaublad slepen. Laat

Taskbar Shuffle (zie voor een bespreking http://ct.link.idg.nl/

u het venster vervolgens los, dan wordt het afhankelijk van de

TaskbarShuffle).

positie gemaximaliseerd of links of rechts uitgelijnd. Via Themes

De overige veranderingen binnen het menu Start zijn klein ten opzichte van Windows Vista. Zoals u elders leest, is het menu Start onder de motorkap geschikt gemaakt voor multitouch-bediening. Daarnaast is het zoekvenster uitgebreid. Zoekresultaten worden voortaan over de gehele breedte van het menu getoond. Een gedeelte van het ontwerpteam van Office 2007 is nu actief binnen het Windows-team. Dit is merkbaar aan verschillende standaard Windows-programma’s, die sinds Windows 95 niet zijn veranderd. Een goed voorbeeld hiervan is het vertrouwde tekenprogramma Paint, dat in Windows 7 over een volwaardig Lint (of Ribbon) beschikt. Ook het, sinds jaar en dag, onveranderde WordPad heeft een cosmetische ‘upgrade’ gekregen.

Windows Live Op het gebied van standaardprogramma’s ontstaat een interessante discussie. Steeds meer functionaliteit wordt door Microsoft naar de Windows Live-diensten verplaatst, zoals Windows Live Fotogalerij. Naar verwachting wordt deze lijn doorgezet en zal Windows 7 over een minimale set aan ‘standaardprogramma’s’ zoals WordPad en Paint beschikken. Dit is al goed zichtbaar in de huidige testversie: de uit Windows Vista bekende programma’s zoals

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Feature

Windows 7

Windows Mail en Windows Fotogalerie ontbreken. In plaats hiervan vinden we een snelkoppeling die aanspoort om de Windows Livediensten binnen te halen. Een begrijpelijke keuze: Windows zelf kan zich hierdoor meer richten op de kernfunctionaliteit van een besturingssysteem, terwijl de functionele extra’s ook vaker kunnen worden vernieuwd.

Beveiliging Op het gebied van beveiliging borduurt Windows 7 voort op de basis van Windows Vista. Het controversiële Gebruikersaccountbeheer, dat de gebruiker om een wachtwoord of expliciete bevestiging vraagt bij ‘ingrijpende’ systeemwijzigingen, is ook in Windows 7 nog aanwezig. Volgens Microsoft is het uitschakelen ervan - iets dat nu in de praktijk bij Windows Vista vaak gebeurt - niet verstandig. Paul Cooke, werkzaam op het gebied van beveiliging bij Microsoft: “Het uitschakelen van User Account Protection (Gebruikersaccountbeheer, red.) is verre van slim. Als je UAC uitschakelt, schakel je ook andere beveiligingsopties uit. Denk hierbij aan registervirtualisatie, waarbij een programma niet direct aanpassingen kan maken in het register maar deze aanpassingen worden afgevangen door een

BitLocker

tussenlaag. Overigens valt het in de praktijk mee hoeveel gebrui-

Het in Windows Vista geïntroduceerde BitLocker is functio-

kers UAC uitschakelen. We zien dat 88 procent UAC ingeschakeld

neel gezien uitgebreid. Waar het bij de eerste versie van

houdt.”

BitLocker alleen mogelijk was om de systeempartitie te

Gebruikersaccountbeheer in Windows 7 kent twee belangrijke

versleutelen, en dit met de komst van Service Pack 1

verbeteringen. Allereerst zijn de onderdelen waarvoor een melding

voor Windows Vista werd uitgebreid naar de an-

verschijnt, nogmaals onder de loep genomen en kunnen stan-

dere schijven, introduceert Windows 7 BitLocker

daardgebruikers nu meer aanpassingen doen zonder dat zij worden

To Go.

onderbroken door een melding van Gebruikersaccountbeheer.

Met BitLocker To Go kunt u nu ook draagbare opslagmedia versleutelen.

Paul Cooke van Microsoft: “Zo’n 37 procent

Daarnaast worden gebruikers met Administrator-rechten minder

van situaties waarin gegevens verloren

vaak geconfronteerd met een melding. Via het Configuratiescherm

gaan, is het gevolg van gestolen of

kunt u aangeven welke meldingen moeten worden getoond. Zodra

verloren apparaten.” Met BitLocker

u hebt aangegeven een specifieke taak toe te staan, onthoudt

To Go kunt u de gegevens voort-

Windows de keuze en wordt de melding ook bij gerelateerde taken

aan op een usb-stick en andere

onderdrukt.

draagbare opslagmedia

Bepaal zelf in hoeverre u wordt geconfronteerd met meldingen van Gebruikersaccountbeheer, zonder het volledig te hoeven uitschakelen.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Feature

Windows 7

softwaremaker uit Redmond beterschap. Bestaande programma’s voor Windows Vista moeten probleemloos werken in Windows 7, enkele uitzonderingen daargelaten (zoals imaging-, antivirus- en firewallsoftware). In het kader van deze compatibiliteit maakt Windows 7 gebruik van dezelfde codebasis als Windows Server. Dezelfde belofte geldt voor hardware. Apparaten die in Windows Vista functioneerden, worden ook in Windows 7 ondersteund. Bovendien heeft Microsoft een aangepast partnerprogramma voor Windows 7 geïntroduceerd. Hardwarefabrikanten worden voortaan in een eerder stadium bij de ontwikkeling van Windows betrokken, zodat er meer tijd is om de apparaten en het besturingssysteem op elkaar af te stemmen. Een goed – en voor de hand liggend – initiatief, waarvan de uiteindelijke effectiviteit nog moet blijken. Daarnaast zal Windows 7 waar mogelijk gebruik maken van uniforme vensters, waarin de specifieke functies van aangesloten apparaten telkens op dezelfde manier worden getoond. Hoewel de hardware-eisen voor Windows 7 nog niet zijn vastgesteld, zullen deze waarschijnlijk vergelijkbaar zijn met die van Windows Vista, en in elk geval niet lager. Op de website van zusBepaal zelf in hoeverre u wordt geconfronteerd met meldingen van Gebruikersaccountbeheer, zonder het volledig te hoeven uitschakelen.

terpublicatie InfoWorld vindt u de Windows 7 Compatibility Calcuversleutelen. BitLocker ondersteunt daartoe nu ook FATschijfindelingen, naast NTFS. Binnen bedrijven kunnen systeembeheerders bovendien afdwingen dat deze

lator. Dit hulpje analyseert de computer en geeft aan in hoeverre de machine geschikt is om Windows 7 te installeren. U vindt de download op http://ct.link.idg.nl/windows7compa.

externe media alleen mogen worden gebruikt in combinatie met BitLocker-versleuteling. Navraag leert

Libraries

dat met BitLocker versleutelde media straks ook

Ook Windows Verkenner heeft een opknapbeurt ondergaan. Het

door Windows Vista kunnen worden gelezen,

venster is aanzienlijk opgeschoond. Het linkergedeelte kent een

alhoewel over de praktische invulling hiervan nog geen duidelijkheid is gegeven.

nieuwe opbouw, waarbij Libraries het meest in het oog springt. U kunt deze locatie het beste vergelijken met een virtuele map: de onderliggende bestanden kunnen zich op verschillende locaties

Compatibiliteit Compatibiliteit met bestaande harden software vormde bij Windows

Het nieuwe principe van HomeGroup moet het opzetten van een thuisnetwerk vereenvoudigen.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

bevinden. Door Libraries aan te klikken, start u feitelijk een vastgelegde zoekopdracht. U hoeft geen genoegen te nemen met de standaard Libraries (zoals Documents, Downloads, Music en Pic-

Vista een heet hangijzer. Voor

tures), maar kunt ook eigen Libraries definiëren. Libraries vormen

Windows 7 belooft de

een goede stap in de inspanning van Microsoft om de opslag van

Feature

Windows 7

Via het nieuwe Solution Center kunt u aangeven voor welke problemen u mag worden lastiggevallen. Daarnaast gaat het onderdeel op zoek naar oplossingen per Windows-onderdeel.

data verder los te trekken van vaste, fysieke opslaglocaties. Ofwel:

Probleemoplossers

waar de gegevens uiteindelijk zijn opgeslagen, moet minder van

Microsoft lijkt geleerd te hebben van de problemen rondom Win-

belang worden.

dows Vista. Windows 7 is uitgerust met een uitgebreid Windows Solution Center. Zo’n naam schept natuurlijk de nodige verwachtin-

Netwerken nieuwe stijl

gen. Via het onderdeel – dat toegankelijk is vanuit het Configuratie-

Al tijdens de installatie maakten we kennis met HomeGroup. Dit

scherm – bepaalt u voor welk type probleem mag worden lastigge-

onderdeel moet het delen van bestanden en apparaten in uw

vallen met meldingen. Zo kunt u bijvoorbeeld inschakelen dat er bij

thuisnetwerk vereenvoudigen. Zo kunt u aangeven welke bestan-

problemen met de firewall wel meldingen mogen worden getoond,

den van de lokale computer u voor de andere computers binnen uw

maar u niets wilt weten van ‘issues’ met Windows Update. Het Be-

netwerk wilt delen. Via het instellingenvenster kunt u overigens

veiligingscentrum is geïntegreerd in het Windows Solution Center.

ook nog steeds de geavanceerde instellingen aanpassen. De wizard genereert een wachtwoord, dat u vervolgens op de andere

Digitale media

computers opgeeft om deze machines aan de HomeGroup toe te

Zoals te verwachten viel, is de ondersteuning van digitale me-

voegen. Dit gegenereerde wachtwoord is wellicht veilig, maar niet

dia in Windows 7 verder uitgebreid. Een belangrijk onderdeel

prettig om op elke pc over te nemen. Hoewel u het wachtwoord

hierin vormt uiteraard Media Center. Een nieuwe versie hiervan

achteraf kunt wijzigen via het Netwerkcentrum, is dit niet mogelijk

maakt deel uit van Windows 7. De gebruikersomgeving is weinig

Een welkome vernieuwing voor wie het Netwerkcentrum uit Windows Vista gewend is: het Netwerkcentrum van Windows 7.

tijdens het uitvoeren van de wizard. De makers zouden er goed aan doen om de gebruiker al bij het instellen de mogelijkheid van een zelf samengesteld wachtwoord te bieden.

Netwerkcentrum Een blik op het Netwerkcentrum leert dat dit onderdeel opnieuw is gerangschikt. Geen overbodige luxe, als u bedenkt dat het Netwerkcentrum in Windows Vista weinig gebruiksvriendelijk is en soms zelfs ronduit verwarrend werkt. Waar Windows Vista gebruik maakte van verschillende secties met dieperliggende opties, is het aantal opties in het Netwerkcentrum van Windows 7 teruggebracht. De belangrijkste instellingen zijn toegankelijk via het hoofdvenster. Voor de uitgebreide instellingen moet alsnog worden doorgeklikt naar achterliggende pagina’s. Ook de opties van het netwerkpictogram in het systeemvak zijn aangepast. Het pictogram is uitgebreid met een JumpList-menu (waarover u elders meer leest) en biedt een overzicht van alle bekabelde en draadloze netwerken. Via het menu kunt u bovendien direct verbinding maken met het netwerk.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Feature

Windows 7

Met Windows 7 wordt Windows Media Player 12 meegeleverd.

veranderd ten opzichte van Vista’s Media Center, maar belooft ein-

voorbereid op het elders besproken HomeGroup. Zo kunnen televi-

delijk aandacht te schenken aan online content. Het is opvallend

sieopnamen van Media Center worden gedeeld met de andere ma-

dat huidige versies van Media Center een koppeling met online

chines in het netwerk. Met Media Player kunt u verbinding maken

televisiekanalen ontberen. De volgende versie van Media Center

met een andere pc en direct de media (zoals video) naar de lokale

moet hierin verandering brengen. Daarnaast treffen we versie 12

pc streamen. Dit gaat beide kanten uit. Zo kunt u specifieke media

van Windows Media Player aan in Windows 7. Deze versie kent een

ook ‘pushen’ naar andere computers en extenders in het netwerk.

nieuwe full screen-modus, waarbij de videobeelden in een volle-

U kunt hiermee bijvoorbeeld uw huis in verschillende zones inde-

dig venster worden getoond en de afspeelknoppen als extra laag

len en de media naar specifieke kanalen uitsturen.

over de video worden geprojecteerd. Gevolg is dat het beeld beter

Een van de meegeleverde bureaubladachtergronden. Wordt dit een van de schrijfwijze van “Windows Se7en”?

wordt benut. Over het afspelen van media gesproken: Windows

Aanraakgevoelig

Media Player 12 moet een einde maken aan de relatief beperkte

Windows 7 zal het eerste Windows-besturingssysteem worden

mediaondersteuning van eerdere versies. Naast de bestaande on-

met zogeheten multitouch-ondersteuning. In de praktijk komt het

dersteuning voor wmv- en avi-bestanden worden DivX-, H.264- en

erop neer dat u het besturingssysteem met uw vingers kunt bestu-

mpeg4-streams ondersteund. Aan de audiozijde vinden we nieuwe

ren en acties uitvoert door op het scherm gebaren (‘gestures’) te

ondersteuning voor de AAC-muziekindeling.

maken. Hoewel we deze functionaliteit nog niet eigenhandig heb-

Voor zowel Media Center als Media Player geldt dat ze zijn

ben kunnen testen, tonen demonstraties dat de werking vergelijkbaar is met de Apple iPhone en Microsoft Surface (een interactieve tafel, waarmee de gebruiker objecten kan manipuleren met zijn handen, zoals u wellicht kent uit films zoals ‘Minority Report’ en ‘Quantum of Solace’). U opent bijvoorbeeld een map met foto’s en het materiaal vervolgens met uw handen ordenen en bewerken (zoals uitsneden maken, inzoomen op specifieke gedeelten en roteren). Ook voor het navigeren binnen het besturingssysteem kunt u uw handen gebruiken. Zo is het menu Start ook voorbereid voor multitouch, zodat u straks met uw vingers en gebaren programma’s kunt openen. Op internet zijn verschillende video’s beschikbaar met demonstraties van multitouch en Windows 7 in de praktijk (zie bijvoorbeeld http://ct.link.idg.nl/windowsmultitouch).

Uitvoeringen en beschikbaarheid Tijdens de afgelopen ontwikkelaarsconferentie PDC in de Verenigde Staten stelde Microsoft testversie 6801 van Windows 7 beschikbaar. Dit was de eerste publieke testversie van Windows 7, direct volgend op de M3-uitgave (een afkorting van Milestone

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Feature

Windows 7

3). Al spoedig na de ontwikkelaarsconferentie dook build 6801 op diversie downloadsites op. De visuele veranderingen in deze versie ten opzichte van Windows Vista lijken op het eerste gezicht weinig spannend. Het blijkt echter dat deze testversie ook voor interne testdoeleinden is geschikt en wel degelijk beschikt over visuele vernieuwingen. Deze zijn echter verborgen en alleen toegankelijk voor Microsoft-medewerkers. Totdat een slimme programmeur een methode vond om de functionaliteit alsnog te tonen voor buitenstaanders: via een hack kunnen de verborgen nieuwigheden worden geactiveerd. Verwacht wordt dat bèta 1 meer laat zien van de uiteindelijke functionaliteit. Deze versie wordt begin 2009 verwacht. Het ontwikkeltraject is vergelijkbaar met dat van Windows Vista indertijd. Dit betekent dat er naar verwachting enkele bètabuilds verschijnen en deze uiteindelijk worden afgesloten met een zogeheten Release Candidateuitgave. Wordt deze goed bevonden, dan is Windows 7 gereed voor RTM (Release To Manufacturing). Op het moment van schrijven is nog niet bekend in welke edities

Voorproeven Kunt u niet wachten en wilt u zelf al een blik werpen op de toekomstige Windows-versie? Verwacht wordt dat de eerste publieke bètaversies van Windows 7 begin 2009 het daglicht zien. Hoewel de kwaliteit van de huidige testversies redelijk hoog is, doet u er altijd verstandig aan om bètaversies (zeker van besturingssystemen) op een aparte machine te installeren. Als alternatief kunt u Windows 7 installeren in een virtuele machine, zodat u het besturingssysteem ongestoord kunt proberen. U draait het programma dan in een afgeschermde omgeving, los van uw huidige besturingssysteem. Er bestaan verschillende virtualisatieprogramma’s, waaronder Virtual PC 2007 van Microsoft. U kunt dit programma gratis gebruiken. De nieuwste versie van Virtual PC 2007 vindt u op http://ct.link.idg.nl/virtualpc. Overigens lijken de Virtual Machine Additions van Virtual PC in combinatie met Windows 7 niet te werken, dus deze kunt u beter niet installeren.

Windows 7 wordt uitgebracht, al zullen de uitvoeringen waarschijnlijk overeenkomen met die van Windows Vista. Wel staat vast dat de nieuwe Windows-versie in zowel een 32 bit- als 64 bit-

en irritaties die rond Windows Vista bestaan, uiteindelijk te

editie zal verschijnen. Volgens de nieuwe strategie van Microsoft

doen vergeten. Eigenlijk moet de vraag dan ook niet zijn in

moet er voortaan elke drie jaar een nieuwe versie van Windows

hoeverre Windows 7 een update is voor Windows Vista,

verschijnen. Dit betekent dat Windows 7 begin 2010 in de schap-

maar in hoeverre Windows 7 wordt wat Windows Vista

pen moet liggen. Al is het uit verkooptechnisch oogpunt uiteraard

indertijd had moeten zijn. En de softwarefabrikant

niet ondenkbaar dat Windows 7 al beschikbaar is tijdens de feest-

uit Redmond lijkt hiervoor met Windows 7 de juiste

dagen van 2009.

kaarten in handen te hebben. <

Conclusie De tot nu toe verschenen testversies van Windows 7 stemmen ons positief. De kwaliteit van de testversie – ondanks het bètakarakter – ligt hoger dan vergelijkbare versies bij eerdere Windowsontwikkeltrajecten. Het is duidelijk dat Microsoft er veel aan is gelegen om Windows 7 te laten voldoen aan de verwachtingen van de gebruikers. En niet minder belangrijk: de tekortkomingen

De nieuwe taakbalk vam Windows 7 werkt erg prettig. Door op het pijltje naast de taakbalkpictogrammen te klikken, worden allerlei handige snelkoppelingen weergegeven.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Snelstart

Direct aan de slag met...

Tekst: Kees Krick

Slimmer bestanden bewaren met een kopieerrobot

Back-up met Robocopy

U kunt een eenvoudige back-up van uw gegevens maken door met Verkenner mappen naar een tweede schijf te slepen. Met het gratis Robocopy van Microsoft kan dit nog efficiënter en voorkomt u dat u een keertje een map vergeet, of bestanden kopieert die sinds de vorige back-up onveranderd zijn.

Robocopy zit standaard in Vista, onder XP hebt u de Windows Server 2003 Resource Kit nodig.

Robocopy GUI maakt het leven iets gemakkelijker, maar verwacht geen wonderen.

De belangrijke opties staan op tabbladen gegroepeerd.

Installeren Robocopy is een commando dat in één keer een map met al zijn

submappen kan kopiëren. Staan uw gegevens

Robocopy draait u vanaf een commandoregel (Start / Uitvoe-

ren, cmd en dan robocopy), maar omdat het meer

Extra mogelijkheden De GUI kent vijf tabbladen vol met Robocopy-parameters. We

stippen er enkele van het tabblad Copy Options

verspreid over meerdere hoofdmappen, dan laat u

dan honderd parameters kent, is er gelukkig ook

aan. Met /S worden ook submappen bewaard. /

Robocopy vaker uitvoeren. Doordat u de mogelijk-

een eenvoudige grafische schil (GUI) gemaakt. Hoe

MOV verplaatst bestanden en /PURGE verwijdert

heid hebt om gewijzigde bestanden te bewaren,

u de GUI installeert staat weer op de website uit

bestanden en mappen waarvan het origineel niet

verlopen back-ups na de eerste keer veel sneller.

stap één te lezen.

meer bestaat. Gebruikt u /Z, dan gaat een eerder

Onder Vista is Robocopy ingebouwd en kunt u met-

In de GUI geeft u op tabblad Path bij Source aan

afgebroken back-up verder waar hij gebleven was.

een door naar stap twee. Voor XP haalt u het pro-

welke map u wilt kopiëren en bij Target waar naar-

Tabblad Drive Mapping gebruikt u om naar een

gramma uit de Windows Server 2003 Resource Kit,

toe. Voor een back-up is dat het liefst een externe

netwerkschijf te kopiëren. Met tabblad Filters sluit

dat is een download van zo’n 12 MB. Hoe dit in zijn

schijf. Als bestemming moet u behalve een schijf-

u bestanden van de back-up uit. Op tabblad Log-

werk gaat heeft Microsoft al voor u beschreven:

letter altijd een mapnaam opgeven. Na klikken op

ging geeft u aan waar Robocopy een logboek mag

zie http://ct.link.idg.nl/robo. In het kort komt het er

Run wordt Robocopy aangeroepen.

wegschrijven, zodat u achteraf kunt zien wat er

op neer dat u de resource kit (rktools.exe) down-

Beter is het een vinkje te zetten bij Save Script.

goed en fout is gegaan. Met /LOG ziet u dit alleen

load. Met een zipprogramma (bijvoorbeeld 7zip,

Het commando wordt dan niet uitgevoerd, maar

van de laatste back-up, /LOG+ voegt meldingen

www.7-zip.org) pakt u de kit uit in een tijdelijke

als een script bewaard dat u zo vaak kunt uitvoe-

van nieuwe back-ups aan het bestand toe.

map. Dan haalt u met 7zip de bestanden robocopy.

ren als u wilt. Bij Path to save script geeft u de

Robocopy kan erg veel en in de Resource Kit vindt

exe en robocopy.doc uit rktools.msi en zet ze in een

naam op, zoals c:\backup.cmd. Zodra u op Save

u een uitgebreide beschrijving (robocopy.doc).

nieuwe map c:\robocopy. Tot slot gaat u naar Start

klikt moet de tekst Script saved to… verschijnen.

Intikken van Robocopy /? geeft ook een aardige

/ Configuratiescherm / Systeem en klikt bij tabblad

Als het script al bestaat werkt het niet, hernoem

toelichting. De scripts die u met de GUI genereert

Geavanceerd op de knop Omgevingsvariabelen om

de oude versie of gooi het weg.

zijn handig, maar kunt u beter met Kladblok of

een systeemvariabele aan te maken.

Bewaren

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Wordpad verder aanpassen en uitbreiden.

NEEM NÚ EEN VRIJBLIJVEND

PROEFABONNEMENT! NU 3 MAANDEN VOOR SLECHTS

€ 7,

50T% ING!

KOR

Computer!Totaal is vernieuwd. Frisser, toegankelijker en overzichtelijker. Met veel nieuwe rubrieken die u zullen inspireren nog meer uit uw computer te halen. Elke maand bericht Computer!Totaal over de nieuwste ontwikkelingen en trends op computergebied. Computer!Totaal staat u steeds weer bij met glasheldere stappenplannen, uitgebreide tests en praktische workshops. Neem nu een proefabonnement en betaal € 7,50 in plaats van € 14,85 in de winkel. Dit abonnement verplicht tot niets en loopt vanzelf af.

Voor iedereen die zijn computer serieus neemt.

Ga direct naar www.computertotaal.nl/proefabonnement of bel 023 - 546 11 33 (op werkdagen tussen 9:00 en 17:00 uur)

Workshop

De beste Photoshop-trucs

Tekst: Dirk Schoofs

Spelen met licht

Licht en donker Fotografie betekent letterlijk ‘schrijven met licht’ en dat is precies wat we gaan doen in deze workshop. We hebben het niet over lichtcorrecties, waarbij bijvoorbeeld onderbelichte en overbelichte opnamen worden opgepoetst, maar over creatieve ingrepen waarbij de belichting een doorslaggevende rol speelt.

Licht. Wie kent niet de sfeervolle foto’s waarbij het zonlicht in prachtige bundels is gevangen? Dit wordt ‘volumic light’ genoemd. In de meeste gevallen wordt dit effect met een programma als Photoshop gecreëerd. We laten zien hoe u door de schaduwen, middentonen en hooglichten aan te pakken, uw foto’s een stuk poëtischer maakt.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Workshop

De beste Photoshop-trucs

Extra Glans

Puur licht Geef een foto extra sfeer door hem van één kant uit zuiver wit op te bouwen. We voeren dit uit in

Vervolgens klikt u onderaan in het palet op de knop FX en kiest u Laagstijl toevoegen (Add a layer style). Uit het keuzemenu selec-

Photoshop waar we het palet Lagen (Layers) openen.

teert u Verloopbedekking (Gradient Overlay). U kunt

Om te beginnen slepen we de laag ‘Achtergrond’ op

dezelfde functie bereiken met het menu Laag / Laag-

de knop Nieuwe laag maken (Create a new layer) in

stijl / Verloopbedekking (Layer / Layer style / Gradient

het palet Lagen (Layers). Daardoor wordt deze ach-

Overlay). In eerste instantie zal uw foto volledig

tergrondlaag gedupliceerd en krijgt de nieuwe laag

worden bedekt met een verloop. Pas dit aan door in

de naam ‘Achtergrond kopie’. Het is altijd verstandig

het vak Overvloeimodus (Blend Mode) de optie Bleken

om op een gedupliceerde laag te werken. Mocht het

(Screen) te selecteren. Zorg dat het vakje Voorverto-

onverhoopt mis gaan, dan hoeft u slechts de bovenste

ning (Preview) is aangevinkt. Op die manier kunt u het

laag te verwijderen.

effect bekijken terwijl u de instellingen wijzigt.

Het duurt slechts enkele seconden om het chroom van deze motorfiets nog meer te laten glimmen. Bovendien zal door deze ingreep ook de gewone lak nog meer glans krijgen. Maak eerst een duplicaat van de achtergrondlaag. U doet dat rechtstreeks in het palet Lagen (Layers) of u gebruikt de opdracht Laag / Laag dupliceren (Layer / Duplicate Layer). Verberg de bovenste laag door het oogje voor deze laag uit te klikken.

Vervolgens maakt u in de onderste laag, de achtergrondlaag, actief door er op te klikken in het palet Lagen. Zoek en gebruik het filter Zon. U vindt het bij Filter / Rendering / Zon (Lens Flare). Inderdaad, wat in het Nederlands ‘Zon’ heet, noemen we in Photoshop-Engels ‘Lensstraal’. In het venster Zon is het mogelijk om het centrum van de zonneglans te verplaatsen. Klik op het kruisje in het voorvertoningvenster en versleep het. Wij kiezen voor een lenstype van 105 mm en een helderheid van 100%.

Laat de Stijl (Style) van het verloop op Lineair (Linear) staan. In het venster Laagstijl (Layer style) vindt u een cirkelvormige knop waarmee

Voordat u het venster sluit, kunt u eventueel de Dekking (Opacity) aanpassen, zodat het verloop nog iets wordt afgezwakt. Omdat het

u de verloophoek instelt. Klik op het lijntje in de cirkel

verloop op een afzonderlijke laag is toegepast, is het

en roteer het verloop totdat het wit precies staat waar

mogelijk om met een zachte gum de dekking van het

u het hebben wilt. Ga naar de regelaar Schaal (Scale).

verloop handmatig te verminderen. Selecteer het

Hiermee bepaalt u hoe het verloop over de gehele foto

Gummetje (Eraser), kies voor een stevige penseel-

wordt verspreid. Wanneer u deze regelaar helemaal

grootte en een zachte rand. In de optiebalk selecteert

naar links (dus op 10%) zou zetten, loopt het wit hard

u een dekking van 75%. Met het gummetje klikt u op

door naar het midden van de foto. Zet u de regelaar op

de plaatsen in de afbeelding waar de kleuren sterker

het maximum (150%), dan wordt het verloop tot ver

mogen doorkomen.

over de foto verspreid. We zetten de Schaal op 72%.

Zet het oogje voor de bovenste laag opnieuw aan zodat het effect van de weerkaatsing verdwijnt. Om het glanseffect realistischer te maken, klikt u op de bovenste laag en wijzigt u de overvloeimodus van deze laag in Zwak licht (Soft Light). En voilà, het chroom begint weer te glanzen.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Workshop

De beste Photoshop-trucs

High key

High key-foto’s zijn extreem overbelicht. Net als bij low key werkt u op een gedupliceerde laag, waar u de bovenste laag omzet in zwart-wit. Buig de samengestelde RGB-curve tegen de bovenkant van het raster. Op een derde van onderkant in de curve doet u het tegenovergestelde. Klik ter hoogte van de donkere middenwaarden en sleep de curve naar beneden. De bovenkant van de S-vorm moet wel sterker gebogen zijn dan de onderste kromming.

Low key Bij low key-opnamen overheersen de donkere tinten. Door verstandig gebruik te maken van de curven

Pas vervolgens de curven toe op de bovenste laag. U vindt deze functie bij Curven (Curves). Buig de samengestelde RGB-curve te-

en een laagmasker kunt u donkere foto nog sfeervol-

gen de onderkant van het raster. De schaduwpartijen

ler maken. Ook hier begint u met een nieuwe laag.

zullen nog donkerder worden. Omdat in het venster

Desgewenst kunt u van de foto een zwart-wit variant

Curven de optie Voorvertoning (Preview) actief is,

maken via Zwart-wit (Black&White). In dit venster is

houdt u goed zicht op het resultaat. Op ongeveer een

het mogelijk om de grijsverdeling aan te passen aan

derde van de onderkant in de curve doet u het tegen-

de hand van de kleurtinten.

overgestelde. Klik op de lijn ter hoogte van de lichte middenwaarden en sleep deze lichtjes naar boven. Let er op dat de curve een zachte S-vorm maakt.

Dupliceer de bovenste laag in het palet Lagen nog een keer en pas Filter / Vervagen / Gaussiaans vervagen toe. Overdrijf flink. Het lijkt alsof het beeld zo wazig is geworden dat er geen gelaatsuitdrukking te zien is. Wijzig de overvloeimodus van de bovenste laag in het palet Lagen in Bedekken (Overlay). Hierdoor verschijnt het gezicht opnieuw door de bovenste laag, maar alle details rond de ogen en de neus zijn verdwenen.

Een laagmasker zorgt voor de ‘finishing touch’. Klik eerst in het palet Lagen op de bovenste (vervaagde) laag en pas de opdracht Laag / Laagmasker / Alles onthullen (Show everything) toe. Gebruik het gereedschap Penseel, met als voorgrondkleur zwart, om de plaatsen aan te stippen waar de details weer zichtbaar moet worden. Zorg dat u een zacht penseel gebruikt anders krijgt u een storende overgang.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

U dupliceert de bovenste laag in het palet Lagen zodat er nu drie lagen zijn. Gebruik het Filter / Vervagen / Gaussiaans vervagen

Voeg de lagen samen met Laag / Eén laag maken (Flatten Image). Ten slotte gebruikt u het gereedschap Doordrukken (Burn) op de

(Gaussian Blur). In dit voorbeeld hebben we een straal

middelste laag. Het pictogram van dat gereedschap

van 8,2 pixels gebruikt. Door deze ingreep wordt het

lijkt op een grijpende handje. Zet in de optiebalk het

beeld vaag. Daarna wijzigen we de overvloeimodus

Bereik (Range) op Schaduwen (Shadows) en typ in

van de bovenste laag in Bedekken (Overlay). Hierdoor

het vak Belichting (Exposure) een waarde die niet

krijgen de lichte accenten een gloed. Klik in het palet

hoger ligt dan 20%. Kies in de optiebalk voor een

Lagen op de bovenste laag en pas de opdracht Laag

zacht penseel en gebruik het gereedschap Doordruk-

/ Laagmasker / Alles onthullen (Show everything)

ken om de schaduwpartijen waar nodig nog donkerder

toe. Vervolgens kiest u Penseel (Pencil) met als voor-

te maken.

grondkleur zwart. Hiermee schildert u op de delen die opnieuw scherp moeten worden.

Workshop

De beste Photoshop-trucs

Doordrukken, tegenhouden

Gefilterd licht Gebundeld, gefilterd invallend licht geeft een portret extra cachet. Met de veelhoeklasso selecteren

01 In Photoshop kunt u afzonderlijke kanalen werken. In de RGB-modus beschikt u over de kanalen voor rood, groen en blauw. Om een

we vijf banden die straks de lichtstralen moeten

overzicht te krijgen, opent u het palet Kanalen met

worden. Kies voor het effect waarbij lijkt alsof het

Venster / Kanalen (Channels). Terwijl de stralenselec-

eerste zonlicht door de ramen priemt. Met slechts vier

tie nog steeds actief is, klikt u in het palet Kanalen op

muisklikjes van de veelhoeklasso selecteert u één

de knop Selectie opslaan als kanaal (Save selection

bundel. Daarna houdt u de Shift-toets ingedrukt en

as channel). Op die manier maakt u een maskerkanaal.

breidt u de selectie uit voor de volgende lichtbundel.

U klikt de oogjes voor de drie kleurkanalen en het

Zo gaat verder tot u genoeg lichtbundels hebt. Wij

samengesteld RGB-kanaal weg zodat uiteindelijk het

houden het bij vijf.

maskerkanaal overblijft.

‘Doordrukken’ en ‘Tegenhouden’ zijn twee technieken waarmee u meer of minder licht plaatst in bepaalde zones. U kunt de aanpassing afzonderlijk regelen op de drie helderheidswaarden. Plaats eerst een lege laag boven de achtergrondlaag en vul deze met 50% grijs. Dat doet u met Bewerken / Vullen (Fill), waar u in het vak Inhoud (Use) 50% grijs selecteert. Zet de overvloeimodus in het palet Lagen op Zwak licht (Soft light).

Gebruik dan het gereedschap Tegenhouden op de zones die lichter moeten worden. In de optiebalk bepaalt u of de hooglichten, middentonen of schaduwen worden aangepakt. In de meeste gevallen is de standaardinstelling (50%) in het vak Belichting (Exposure) veel te hoog. Houd het rustig bij een instelling tussen de 12 en 25%. Om te vermijden dat de overgang tussen de zones die u bewerkt en de onbewerkte achtergrond onnatuurlijk lijkt, zorgt u voor een penseel met zachte

Klik op het maskerkanaal en kies Selecteren / Deselecteren (Deselect). Pas een vervagingsfilter toe: Filter / Vervagen / Gaussiaans

Hierdoor past Photoshop de vervaagde selectie toe op de gekleurde foto. Dan kiest u de opdracht Afbeelding / Aanpassen / Niveaus

vervagen. In dit geval opteren we voor een straal van

(Levels). U verschuift het middelste driehoekje naar

26,1 pixels. Vervolgens gebruikt u de eerste knop

links om de lichtstralen te laten opklaren. Ten slotte

onderaan het kanalenpalet: Kanaal als selectie laden

keert u de selectie om met Selecteren / Selectie

(Load channel as selection). U klikt in het palet Kana-

omkeren (Inversie) zodat u opnieuw de Niveaus kunt

len op het oogje voor het samengesteld RGB-knaal

oproepen. Hier schuift u het middelste driehoekje

en daarna klikt u het oogje voor het maskerkanaal uit.

ietwat naar rechts om de zones tussen de lichtstralen

Vervolgens klikt u op het samengesteld RGB-kanaal

te verduisteren.

zodat dit actief wordt.

Nu het marmer op bepaalde plaatsen lichter is gemaakt, is het de beurt aan het gereedschap Doordrukken, waarmee u de middentonen, schaduwen en hooglichten donkerder maakt. Werk heel subtiel met een lage belichtingsinstelling in de optiebalk. Met deze twee gereedschappen beheerst u het detail in het lichtspel tussen de schaduwen en de lichte gebieden.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Workshop

Nero Move it

Tekst: Evi Maquoi

Converteren in een handomdraai

Nero Move it

>Nero move it > Prijs € 39,99,- (download) € 49,99,- (boxed) Taal Nederlands

Wellicht hebt u niet alleen op uw pc allerhande foto’s, videofragmenten en mp3’tjes staan, maar ook op uw netbook, mobiele telefoon, iPod, Sony PSP, digitale camera en pda. Wilt u de foto’s die u met uw digitale camera gemaakt hebt naar uw pda kopiëren? Of de muziekbestanden van uw iPod ook via uw PSP beluisteren? Dankzij Nero Move it haalt u een alles-in-één converteerpakket in huis.

Medium Download of 1 cd-rom OS Windows XP SP2/Vista Systeemeisen Pentium III, 512 MB geheugen, 200 MB harde-schijfruimte Website www.nero.com

Vijftien dagen op proef Wij zijn erg tevreden over Nero MoveIt. Het pakket is niet enkel gebruiksvriendelijk, het programma oogt ook erg strak en fris. Bent u nog niet helemaal overtuigd? U kunt het converteerpakket vijftien dagen gratis uitproberen. Surf naar de Nero-homepage en klik door naar Nero Move it. Kies vervolgens voor Try it om de proefversie (86 MB) te downloaden. Mpeg4-bestanden worden echter niet ondersteund in de gratis proefversie. Als u tevreden bent, kunt u het pakket aanschaﬀen voor 39,99 euro (download) of 49,99 euro (boxed).

Zonder tussenstop Met Nero Move it kunt u bestanden van het ene draagbaar toestel naar het andere verplaatsen. Kopieer muziekbestanden van uw iPod naar uw PSP of de foto’s van uw digitale camera rechtstreeks naar een usb-stick zonder tussenstop uw harde schijf. Of wilt u uw videofilmpjes rechtstreeks op YouTube publiceren? U hoeft slechts een bron- en doellocatie te selecteren en één of meerdere bestand(en) aan te vinken. Nero Move it ondersteunt een waslijst aan mobiele toestellen en dat betekent dat u zich niets hoeft aan te trekken van compatibele extensies en bestandsformaten. Move it kent de instellingen van de meeste apparaten en zoekt voor u de beste conversies uit.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Workshop

Nero Move it

Installatie Sluit eerst alle geopende programma’s. Stop vervolgens de installatieschijf in uw diskdrive. Opent

Updates Om programmafouten te vermijden, is het aan te raden de meest recente versie van het

Indexeren Als u Move it voor het eerst start, krijgt u de Tip van de dag te zien. Hebt u hier geen behoefte aan,

het installatiebestand niet automatisch? Ga dan via

programma. U kunt Nero Move it handmatig updaten.

dan kunt u het vinkje naast Tip weergeven… verwijde-

Windows Verkenner op zoek naar het setup.exe-

Klik op Start / Alle programma’s / Nero en selecteer

ren. Nero Move it gaat bij de eerste start automatisch

bestand. Hebt u een downloadversie aangeschaft via

Nero ControlCenter 4. Plaats vervolgens een vinkje

op zoek naar uw afbeeldingen, muziek- en videobe-

de Nero-webwinkel? Open dan dat installatiebestand

naast Nero Move it en klik op de knop Controleren op

standen in de map Mijn Documenten. Links en rechts

en klik vervolgens op de knop Nero Move it om de

updates. Uw browser wordt nu automatisch geopend

in beeld ziet u twee rijen identieke pictogrammen.

installatiewizard te starten. Selecteer Nederlands als

en de Updates-pagina van de Nero-website wordt

Deze staan voor de verschillende (ooit gekoppelde)

programmataal, voer uw serienummer in en accep-

geladen. Scroll naar Nero Move it en klik op de knop

toestellen: de harde schijf, digitale camera, usb-stick,

teer de licentievoorwaarden. Volg de instructies om

Download now onder Updates. Open het exe-bestand

externe harde schijf, een iPod, mobiele telefoon enzo-

de installatie te voltooien. Het Nero Move it-pictogram

en volg de wizard om de meest recente updates te

voorts. Ook MySpace en YouTube zijn vertegenwoor-

verschijnt nu op uw bureaublad.

installeren.

digd (zie stap 10).

Mappen toevoegen Door op de pictogrammen te klikken, krijgt u een overzicht van de inhoud. Muziek, afbeeldingen en

Bestanden bekijken U kunt uw multimediabestanden ook op een eenvoudig manier bekijken met Move it. Door met

Instellingen wijzigen Wilt u het programma nog meer naar uw hand zetten? Via de knop Instellingen rechts bovenaan in

video’s worden in thumbnails weergegeven. Als u

de rechtermuisknop op een bestand te klikken, krijgt

beeld, kunt u Nero Move it personaliseren. Op het

bijvoorbeeld op het Mijn Pc-icoontje klikt krijgt u stan-

u een cirkelvormig submenu te zien waarin u kunt

eerste tabblad van de Algemene instellingen kunt u

daard een overzicht van alle beschikbare multimedia-

kiezen om het bestand af te spelen, de bestandsei-

de kleurschema’s van het programma wijzigen. Geïn-

bestanden in de map Mijn documenten. U kunt echter

genschappen te bekijken, het bestand te verwijderen

dexeerde mappen toevoegen of verwijderen kan via

mappen toevoegen door op het +-symbool te klikken

of een sterrenclassificatie aan de foto, het muziek-

het tweede tabblad en via Mediamappen geeft u op

naast het Mijn pc-icoon. U kunt vervolgens aangeven

fragment of de videoclip te geven. Via de details kunt

in welke mappen Move it gewijzigde bestanden moet

of bestanden die op het bureaublad, op een externe

u onder andere de indeling, grootte en bestandslo-

opslaan. De converteerkwaliteit (beste kwaliteit, stan-

harde schijf of in gedeelde mappen staan al dan niet

catie oproepen. Helemaal rechtsonder vindt u twee

daardkwaliteit of ruimte besparen) stelt u in op het

geïndexeerd moeten worden door extra vinkjes te

pictogrammen om de weergave te wijzigen. U hebt de

vierde tabblad, en via het tabblad Overige kunt u onder

plaatsen of te verwijderen.

keuze uit thumbnail- en tabelweergave.

andere de optie Tip van de de dag inof uitschakelen.

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

Workshop

vrije usb-poort of koppel uw digitale camera aan uw

bestanden van het ene toestel naar het andere. Wilt

computer om foto’s over te zetten. Selecteer in de

u gekopieerde foto’s van uw geheugenstick verwij-

te kopiëren. U kunt bijvoorbeeld rechtstreeks video-

linkerkolom de stick of camera en kies rechts voor

deren? Dan moet u dat nog even handmatig doen.

clips van uw iPod naar uw PSP slepen en foto’s van

Mijn pc. Selecteer de foto’s die u naar de harde schijf

Selecteer alle bestanden door onderaan op de knop

uw externe harde schijf naar een usb-stick kopiëren.

van uw computer wilt kopiëren en klik vervolgens op

Alles selecteren te klikken of selecteer handmatig

U moet hiervoor twee toestellen kiezen in de bron- en

de map Afbeeldingen onder het Mijn pc-icoon in de

enkele foto’s. Klik vervolgens onderaan op de knop

doelkolom en de bestanden kopiëren. Zelfs als het ap-

rechterkolom. Klik vervolgens op de pijl naar rechts

Verwijderen. Bevestig uw keuze met de Ja-knop in het

paraat niet gekoppeld is, kan Move it bestanden syn-

in het midden van het scherm om de beelden over te

dialoogvenster. Let wel, de bestanden belanden op

chroniseren. Move it bewaart de bestanden totdat u het

hevelen.

deze manier niet in de prullenbak, maar worden defi-

apparaat inschakelt. Herkent Nero Move it een toestel

nitief verwijderd.

niet? Lees dan verder bij stap 12.

10 94

Nero Move it

Kopiëren naar de harde schijf Nu gaan we echt aan de slag. Prik een geheugenstick in een

Rechtstreeks online U kunt uw filmpjes ook rechtstreeks publiceren op YouTube via Move it. Hiervoor moet u eerst uw

Items verwijderen Door op de pijltjesknoppen in het midden van het scherm te klikken, kopieert u eenvoudig

Geen ripper Nero Move it is een converteerprogramma, maar geen ripprogramma. U kunt dus geen film-

Van mp3 naar PSP De grootste troef van Nero Move it is dat u bestanden van het ene toestel naar het andere kunt slepen

zonder deze eerst naar de harde schijf van uw computer

Onbekende apparaten Herkent Nero Move it een toestel niet? Dan kunt u ook handmatig een toestel toevoegen. Ga

YouTube-login en –wachtwoord invoeren. Selecteer

fragmenten van dvd’s rippen om ze vervolgens naar

naar Instellingen en kies in de linker kolom voor

een videofragment en selecteer de YouTube-contai-

uw PSP of iPod te kopiëren. Hiervoor hebt u aparte

het pictogram met de drie mobiele toestellen. Zoek

ner om vervolgens de videoclip te slepen. Voer titel,

ripsoftware nodig zoals Audio & Video Format Con-

vervolgens naar het gekoppelde toestel. Staat uw

beschrijving en labels in en u kunt het videofilmpje

verter van Easy Computing bijvoorbeeld. Bovendien

apparaat niet in de lijst, selecteer dan helemaal on-

automatisch uploaden. Het downloaden van YouTube-

is het met Nero Move it ook onmogelijk om mp3’s,

deraan Onbekend. U kunt nu volledig handmatig de

filmpjes is niet mogelijk wegens auteursrechten. Nero

foto’s of videofragmenten van datacd’s of –dvd’s

conversie-instellingen invoeren. Van bestandsinde-

Move it is tevens gelinkt aan MySpace en My Nero.

rechtstreeks te kopiëren naar uw mobiele toestel-

ling en frame- en bitsnelheid tot resolutie en sample-

U kunt op identieke wijze uw foto’s, audiobestanden

len. Als u de foto’s van een backup-cd op uw iPod

frequentie. Selecteer de instellingen die het best bij

en videoclips converteren en publiceren. Helaas is er

wilt zetten, zult u deze dus toch eerst naar uw harde

uw toestel passen en sla uw instellingen op door op

geen samenwerking met Flickr. Een gemiste kans.

schijf moeten kopiëren.

de knop Toepassen te klikken.

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

PC EXPERT N°183 - 2/2008 (Frankrijk) ➀

L’ORDINATEUR INDIVIDUEL N°202 - 2/2008 (Frankrijk) ➀

SVM N°267 - 2/2008 (Frankrijk) ➀

ComputerBild 6/08, „Testsieg unter Vista“ (Duitsland) ➂

PC Welt 1/08, Testsieger (Duitsland) ➂

GD1108NL

Consumentenbond 5/08, Beste koop

Winmag Pro 12/07, Goed getest (Nederland) ➀

com! 7/08, Note 1,5 (Duitsland) ➁

micro actuel N°42 - 6/2008 (Frankrijk) ➁

PC Praxis 11/07, Testsieger (Duitsland) ➁

Geteste versie: ➀ GDATA InternetSecurity TotalCare • ➁ GDATA InternetSecurity 2008 • ➂ G DATA AntiVirus 2008

Ontdek zelf waarom G DATA jaar na jaar tientallen awards in de wacht sleept en bescherm uw computer optimaal.

Gratis trialversie op www.gdata.nl / www.gdata.be

Go safe. Go safer. G DATA. Produktfamilie Anz 10-08 NL 230x300.indd 1

12.11.2008 10:15:32 Uhr

Workshop

Google Apps Deel 2

Tekst: José Pauty

Gratis serverdienst met centraal beheer (deel 2)

Documenten en agenda’s

in Google Apps

In het vorige nummer hebben we u stap voor stap laten zien hoe u de diensten van Google Apps samenbrengt onder uw eigen domeinnaam. Het systeem fungeert hiermee als privé mailserver, waarbij iedereen met een mailaccount ook een online agenda heeft en die desgewenst met elkaar kan delen. Verder kunnen gebruikers online documenten bewerken en delen en hebben ze een eigen startpagina. Google Apps is helemaal gratis en is erg handig voor bijvoorbeeld gezinnen of families, verenigingen en zelfs voor kleine bedrijfjes. In dit tweede deel gaan we verder waar we zijn gebleven. De basis van Google Apps draait, nu laten we u zien hoe documenten en agenda’s maakt en deelt.

01 96

Agenda’s delen De Google Apps Agenda werkt vrijwel hetzelfde als de ‘gewone’ Google Agenda (die ook in Gmail

Agendaweergave De eerste keer dat u uw agenda gebruikt, vraagt Google om de exacte tijdzone. Dat moet zijn:

Openbare agenda’s toevoegen U kunt twee soorten agenda’s toevoegen aan uw eigen agenda:

zit). Eén verschil is dat standaard alle agenda’s binnen

(GMT +01:00) Amsterdam. Bevestig met de knop

openbare agenda’s en andermans privéagenda. Voor

uw domein gedeeld worden. Dit wil niet zeggen u au-

Deze tijdzone gebruiken. De agenda is nog Engels-

beide gaat u naar Instellingen / Agenda’s / Agenda

tomatisch alles ziet wat andere gebruikers van uw do-

talig (helaas ook als er in de domeinstellingen staat

toevoegen. Een handige openbare agenda om toe te

mein in hun agenda zetten, maar wel dat gebruikers

dat alles Nederlands moet zijn), ga rechtsboven naar

voegen is Nederlandse feestdagen, deze vindt u het

elkaars agenda’s zonder te vragen kunnen toevoegen.

Settings en kies Nederlands. Op dit tabblad past u

tabblad Bladeren door agenda’s. Via Zoeken in open-

Voor gebruikers buiten uw domein zijn alle agenda’s

verder zaken aan als de datum- en tijdnotatie, op

bare agenda’s zoekt u in ontelbare andere agenda’s.

standaard gesloten. Wilt u deze instellingen voor het

welke dag de week begint, of u standaard de agenda

Zo voegt u heel eenvoudig het competitieschema van

hele domein veranderen? Ga in het Dashboard naar

wilt openen met een dag-, week- of maandweergave,

Ajax toe aan uw agenda. Zelf kunt u voor uw domein

Agenda en wijzig de Opties voor delen.

enzovoort. Vergeet niet de instellingen op te slaan.

ook een openbare agenda maken (zie stap 5).

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Workshop

Google Apps Deel 2

Aanmelden Om u aan te melden bij Google Apps gaat u naar www.google.com/a/ uwdomein.nl (waarbij uwdomein.nl natuurlijk uw eigen domeinnaam is). Vul gebruikersnaam en wachtwoord in en klik op Aanmelden. Bent u een beheerder, dan komt u automatisch in het Dashboard terecht. Normale gebruikers komen op deze pagina terecht, waar zij toegang hebben tot alle (geactiveerde) diensten van uw Google Apps-domein. Eenmaal binnen één van de diensten ziet u linksboven (boven het logo) altijd snelkoppelingen naar de andere diensten, zodat u snel kunt switchen.

Privéagenda’s toevoegen Via het tabblad Agenda’s van vrienden voegt u bijvoorbeeld de

Over deel 1 In Computer!Totaal 12/2008 (pagina 92) staat het eerste deel van deze workshop. Die informatie is onmisbaar omdat het de basisstappen bevat hoe u Google Apps instelt en koppelt aan uw eigen domeinnaam. Wie deel 1 gemist heeft, kan het ook nalezen op onze website (http://ct.link.idg.nl/gapps).

Nieuwe agenda maken Ga naar Mijn agenda’s / Maken en geef de nieuwe agenda een naam, beschrijving en locatie. Vink de

Herinnerings-sms Een heerlijke functie in Google Agenda is om uzelf herinneringen te sturen. Dit kan als pop-up of

agenda van één van de andere gebruikers van uw do-

optie Deze agenda met anderen delen aan. Standaard

e-mail, maar ook per (gratis!) sms. Vrijwel alle mobiele

mein toe, door alleen het e-mailadres van die persoon

wordt de agenda binnen het domein met iedereen ge-

providers worden ondersteund (KPN, Orange, Tele2,

op te geven. Heeft die persoon zijn agenda niet stan-

deeld. Wilt u de agenda ook buiten het domein delen,

Telfort, T-Mobile en Vodafone). Klik rechtsboven op

daard gedeeld, dan ontvangt hij of zij een uitnodiging

selecteer dan de optie Deze agenda openbaar maken.

Instellingen / Mobiele instellingen. Volg de instructies

om dat alsnog te doen. Alle agenda’s die u toevoegt,

Als domeinbeheerder bepaalt u in het Dashboard (stap

om eenmalig uw telefoon te koppelen aan uw agenda.

verschijnen automatisch in het blokje Andere agen-

2) welke maximale rechten gebruikers een openbare

Vervolgens wordt de pagina Meldingen getoond, waar-

da’s, elk met een eigen kleur zodat u de afspraken uit

agenda kunnen meegeven. Voeg individuele gebrui-

bij de kolom SMS aanvinkbaar is geworden. Vanaf nu

elkaar kunt houden. Ook kunt u agenda’s van kleur en

kers toe via de optie Delen met bepaalde personen, om

kunt u herinneringen voor afspraken, uitnodigingen (of

naam veranderen of ze tijdelijk verbergen.

hen extra (schrijf)rechten op uw agenda te geven.

reacties en wijzigingen daarop) laten sms’en.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

Workshop

Google Apps Deel 2

Delen buiten domein Net als voor de agenda’s geldt voor de documenten dat u in het Google Apps Dashboard kunt instellen

Google Docs Over Google Docs valt veel te vertellen (zie ook http://ct.link.idg.nl/ gdocs). De omgeving is niet zo ge-

Document delen U kunt al uw documenten delen met anderen, alleen formulieren niet (hoewel u een formulier uitein-

hoe ze standaard gedeeld worden. In dit geval betreft

avanceerd als Microsoft Office, maar dat u alle documen-

delijk wel naar mensen toestuurt om te laten invullen).

het de maximale deelrechten voor buiten het domein.

ten online kunt maken en deelt met anderen, is absoluut

De exacte opties voor delen verschillen per type do-

Documenten binnen het domein mogen altijd gedeeld

een pluspunt. U kunt tekstdocumenten, spreadsheets,

cument, maar grofweg gaat het op dezelfde manier. In

worden, hoewel dit niet standaard daadwerkelijk wordt

formulieren en presentaties maken. Bij de spreadsheets

het document hebt rechtsboven de knop Delen. U kunt

gedaan. Uw documenten zijn altijd privé, tenzij u zelf

is het bijvoorbeeld handig dat wanneer u deze een-

in het veld Uitnodigen direct de e-mailadressen van

aangeeft de bestanden te willen delen. De document-

maal hebt gedeeld, u tegelijkertijd met die mensen in

mensen intikken, maar u kunt ook uw Gmail-adresboek

weergave staat vreemd genoeg altijd ingesteld op

hetzelfde document kunt werken. De aanwezigheid en

gebruiken (de optie Kiezen uit contactpersonen). In het

Engels. Ga in Google Docs naar Settings en kies Neder-

de exacte locatie in de cellen van de ander(en) wordt

hoofdmenu kunt u ook meerdere documenten gelijktij-

lands en de juiste tijdzone (GMT +01:00 Amsterdam).

getoond middels kleuren en naamlabels.

dig selecteren en delen via de knop Delen.

Sites Google Sites is een vergaarbak die andere Google-functionaliteiten combineert, zoals Docs, YouTube

Sites delen Als beheerder van uw domein bepaalt u in hoeverre uw gebruikers gemaakte sites mogen delen met

Ander logo De omgeving van Google Apps is qua uiterlijk nauwelijks te personaliseren. Maar gelukkig kunt

en Picasa. Gebruikers kunnen documenten, video’s,

de buitenwereld. Ga vanuit het Dashboard naar Sites.

u wel het logootje aanpassen. De vereiste maat is

foto’s, kalenders en bestanden plaatsen, aanpassen

Wilt u pertinent niet dat mensen die geen account

143 x 59 pixels en het bestandsformaat moet .png

en delen. Ook kunnen Google-gadgets worden toege-

hebben op uw domein informatie delen buiten het

of .gif zijn. Log in op het Dashboard en ga naar menu

voegd. Verwacht geen spectaculaire mogelijkheden,

domein, vink dan de optie Gebruikers kunnen buiten dit

Domeininstellingen / Weergave. Selecteer Aangepast

maar de manier waarop deze groepsites standaard

domein geen sites delen aan. Iets minder streng is de

logo en klik op de knop Bladeren. Kies uw bestand,

afgeschermd zijn van het ‘gewone’ internet, is een

optie Gebruikers kunnen buiten dit domein delen, maar

klik op Openen / Uploaden. Een preview van het logo

bonus. Hier kunt u bijvoorbeeld vrij makkelijk een fa-

ontvangen elke keer een waarschuwing. Met de optie

verschijnt. Klik op de knop Wijzigingen opslaan. Bij alle

miliepagina maken met informatie waarvan u juist niet

Gebruikers kunnen Sites openbaar maken kunnen sites

Apps-diensten ziet u linksboven uw eigen plaatje in

wilt dat iedereen erbij kan.

desgewenst wél door de hele wereld bekeken worden.

plaats van de standaard Google-logo’s.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

6000GB onder de motorkap…

En bovendien fluisterstil LaCie introduceert de 4big Quadra, de beste keuze voor professionals voor wie opslag van cruciaal belang is. Het apparaat is uitgerust met eSATA 3Gbits, FireWire 800, FireWire 400 en Hi‑Speed USB 2.0 voor een maximale compatibiliteit met Mac en PC en biedt zeven verschillende RAID modi voor heel veel toepassingen. De uitneembare, hot-swappable harde schijven laten toe door te werken, ook wanneer u een defecte schijf vervangt. Met zijn hoge doorvoersnelheid en enorme capaciteit tot 6TB (6000 GB) is de LaCie 4big Quadra ideaal geschikt voor backup of elk ander project waarvoor snelheid van belang is. Deze LaCie storage oplossing is beschikbaar op de LaCie Store online en bij uw LaCie Storage Partner of LaCie Reseller+. Mail voor meer info naar info.benelux@lacie.com

LaCie 4big Quadra Quadruple Interface 4-Bay RAID

www.lacie.com

Test

Intel Core i7

Tekst: Eildert Slim

Intel Core i7 De beste processor van dit moment

Met de Core i7 introduceerde Intel onlangs een nieuwe generatie processors. Het bedrijf houdt zich daarmee aan zijn zogenoemde ‘tick-tock’-schema: het ene jaar introduceert Intel een nieuwe architectuur, het jaar daarop volgt een kleine aanpassing op die architectuur geproduceerd met een nieuw fabricageproces. Penryn was een aangepaste Conroe (beide vielen onder de merknaam Core 2 Duo), dit jaar is het de beurt aan een nieuwe architectuur: Core i7.

Voor een korte blik op de processorontwikkelingen die tot

processors toe te voegen, zodat die minder vaak het relatief lang-

Core i7 hebben geleid, gaan we terug naar 1999. Kort daar-

zame systeemgeheugen hoefden te gebruiken. AMD gebruikte ze

voor had Intel de Pentium III gelanceerd, wat eigenlijk een

om Athlon veel meer brute rekenkracht te geven.

Pentium II was met ondersteuning voor een uitgebreidere instructieset. Een instructieset is de taal van een processor. De Pentium II op

Een jaar later introduceerde Intel de Pentium 4, een nieuw en oncon-

zijn beurt was een iets aangepaste Pentium Pro. Intels beste proces-

ventioneel ontwerp. Om goed te presteren was Pentium 4 afhan-

sors in de periode tussen 1995 en 2000 gebruikten dus allemaal

kelijk van relatief hoge kloksnelheden en speciaal geoptimaliseerde

grotendeels dezelfde architectuur; de prestatieverbeteringen in die

software. Ondanks veel moeite van Intels kant kwamen die optima-

tijd waren het resultaat van steeds beter fabricageprocedé.

lisaties slechts langzaam van de grond. De hoge kloksnelheid bleek op den duur een onaanvaardbaar hoge warmteproductie tot gevolg

In 1999 gooide AMD Intels comfortabele wereld overhoop door de

te hebben. Inmiddels had AMD in 2003 de Athlon64 uitgebracht.

Athlon te introduceren. De Athlon was een volledig nieuw, maar ook

Deze processor introduceerde een ingebouwde geheugencontroller

een heel conventioneel, ontwerp. De bouwstenen van processors

en bood ondersteuning voor 64 bits, maar leek verder sterk op het

zijn transistors, en verbeterde fabricageprocedés gaven processo-

ontwerp van de bewezen Athlon.

rontwerpers veel meer transistors ter beschikking. Intel gebruikte de extra transistors om een supersnel cachegeheugen aan zijn

Met de Core 2 uit 2006 stapte Intel over naar een volledig nieuw, maar toch conventioneel ontwerp. De processor heeft nog meer

Van links naar rechts: de Pentium Pro, Pentium II en Pentium III.

100

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Links de Athlon 64 en rechts de Pentium 4.

Intel Core i7

Test

brute rekenkracht ter beschikking dan Athlon 64, terwijl softwareoptimalisaties geen vereiste zijn. De warmteproductie is

Hoewel moderne computerprogramma’s een grafische gebruikersin-

relatief laag.

terface hebben, bestaan ze onder de motorkap nog steeds uit series

Hoewel de Core i7 een nieuw ontwerp is, lijkt de processor in

instructies. Welke uitgevoerd worden hangt af van welke functio-

grote lijnen sterk op de Core 2. Wel heeft Intel de processor op

naliteit u gebruikt, en met welke invoergegevens. Een virusscanner

allerlei punten sterk verbeterd. Het voornaamste verschil is dat de

bijvoorbeeld maakt gebruik van een serie instructies om een virus-

nieuwe architectuur een ingebouwde geheugencontroller heeft.

waarschuwing te geven. Deze instructies worden alleen uitgevoerd

Daarom heeft Core i7 ook een nieuwe chipset en socket nodig.

als u opdracht geeft tot een scan en de scanner een virus vindt.

De processor ondersteunt geen DDRII-geheugen, alleen DDR3. En terwijl bestaande geheugencontrollers dual channel-geheugen

De schematische afbeelding hier reschts is van een Core i7,

gebruiken, werkt de controller van Core i7 uitsluitend met triple

maar het schema van een Core 2 is praktisch identiek. De blok-

channel. Dit betekent dat u geheugenmodules in groepen van drie

ken en pijlen geven de weg aan die een instructie aﬂegt door de

installeert. Voor de communicatie met de chipset gebruikt de Core i7 een zogenoemde Quickpath-verbinding vergelijkbaar met AMDs HyperTransport. In eerste instantie lanceert Intel drie modellen, variërend van 2,66 tot 3,2 GHz. Alle drie processor zijn quad cores.

> SchematischeafbeeldingvandeCore i7 Instruction Fetch and Pre Decode

ITLB

32kb Instruction Cache

Instruction Queue Decode

2nd Level TLB 256kb 2nd Level Cache

> Level 3 cache en de rest van het geheugen

Rename / Allocate Retirement Unit ( ReOrder Buﬀer) Reservation Station

Intel Core i7: nu mét geïntegreerde geheugencontroller.

Intel Core 2 Duo: in het midden zijn duidelijk de twee cores te onderscheiden.

Execution Units

DTLB

32kb Data Cache

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

101

Test

Intel Core i7

De tweede afbeelding doet sterk denken aan die van Athlon 64, vijf jaar geleden. Core i7-processors hebben een ingebouwde geheugencontroller en maximaal vier Quickpath-verbindingen voor communicatie met de chipset of met elkaar in een multi-processorsysteem.

> Intel QuickPath Interconnect > In plaats van FSB beschikt de Core microarchitectuur over Intel QuickPath Interconnect (Intel QPI)

processor om uitgevoerd te worden. De machinetaal die moderne

> Hoge bandbreedte, lage latency door point to point interconnect

computers gebruiken, is afgeleid van een taal die een handjevol

> Maximaal 6.4 GT/sec in het begin

Intel-ontwerpers ongeveer 25 jaar geleden bedacht, x86 genaamd.

> 6.4 GT/sec > 12.8 GB/sec

Om compatibiliteit met oude programma’s te handhaven, werkt de

> Bi-directionele link > 25.6 GB/sec per link

Core i7 nog steeds met de eerste versies ervan. Helaas is x86 voor processorontwerpers een grote nachtmerrie.

> In de toekomst nog hogere snelheden > Zeer schaalbaar voor systemen met meerdere processors

De taal is zo inefficiënt, dat processors sinds de Pentium Pro alle x86-instructies eerst vertalen naar een handzamere machinetaal. Vervolgens voeren ze de vertalingen uit. De eerste stap om een instructie uit te voeren is de ‘fetch en predecode’-fase. Hier verzamelt de processor alle benodigde x86-instructies (fetch) en begint met de voorbereidingen om ze te vertalen (predecode). In het ideale geval haalt de processor de betreffende instructies uit de Level 1 instruction cache (L1-cache), omdat die het snelst is. Langzamere alternatieven zijn de grotere L2- en L3-caches. In het ergste geval moet de processor de instructie helemaal uit het geheugen halen, wat voor enorme vertraging zorgt. Beide ‘translation lookaside buffers’ (TLB, zie schema) werken als een beperkte inhoudsopgave van de caches en het geheugen, om de benodigde instructie daar sneller te kunnen vinden. Aangekomen bij de ‘decode’-fase worden de instructies daadwerkelijk vertaald. De Core i7 kan vier instructies tegelijk vertalen. De volgorde waarin de processor instructies krijgt aangevoerd door een programma, is meestal niet de beste om ze ook uit te voeren. Bijvoorbeeld als een instructie nog wacht op invoergegevens, terwijl daaropvolgende instructies al wachten om verwerkt te worden. Via het ‘rename/allocate’-stadium komen de instructies terecht in de ‘reservation station’-fase, waarvandaan ze in een zo efficiënt mogelijke volgorde met zes tegelijk naar de uitvoeringseenheden worden gestuurd. Uiteindelijk worden de resultaten opgeslagen in de L1 data cache voor verder gebruik door andere instructies, of gaan ze via de ‘retirement unit’ naar het geheugen.

Snel instructies kunnen verwerken heeft alleen nut als de betreﬀende instructies ook in een hoog tempo aangevoerd worden. Sommige programma’s zijn daar beter geschikt voor dan andere. Maar hoewel Core i7 in theorie vier instructies tegelijk kan verwerken, halen veel programma’s in de praktijk een gemiddelde van minder dan twee. De geheugencontroller ondersteunt drie kanalen, wat in combinatie met DDR3-geheugen voor een enorme hoeveelheid bandbreedte zorgt. De theoretisch haalbare bandbreedte met DDR3 1066 is 26,6 GB/s. Naarmate sneller geheugen beschikbaar komt, neemt dit nog toe (bijvoorbeeld 38,4 GB/s voor DDR3 1600). De processor gebruikt deze bandbreedte niet alleen om zichzelf van benodigde gegevens te voorzien, maar ook om gegevens aan te voeren waarvan hij oordeelt dat ze misschien later nodig zullen zijn. Omdat geheugenverkeer verreweg het grootste deel van de In onze Core i7-testkit had Intel zijn Desktop Board DX58SO gestopt. Dit moederbord met X58-chipset is ook in een retailversie te koop.

102

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Intel Core i7

communicatie van de processor voor zijn rekening neemt, heeft de Quickpath-verbinding in een systeem met één processor weinig te doen. En omdat de eerste Core i7’s quad core zijn, hebben weinig consumenten belang bij een multi-processorsysteem. Maar voor pro-

> Power Control Unit Vcc

Freq

Core Vcc

aan de prestaties, maar ook aan het energieverbruik. Een quad core ingebouwd die als enige taak heeft de frequentie en het voltage van de vier normale cores zodanig aan te passen dat de processor zo

Freq

Core

cores, terwijl de andere drie minimaal blijven. Dit voorbeeld is erg eenvoudig, maar omdat de microcontroller programmeerbaar is, kan hij ook slim handelen in veel complexere situaties. Hoewel het energieverbruik van een processor stijgt naarmate deze meer werk verricht, verliest een processor die niets doet ook nog steeds energie. Een reden daarvoor is dat hoe laag ook, een processor nog steeds een kloksnelheid heeft, en die kloktikken

PCU Vcc

tage en de frequentie naar minimale waarden als de processor niets de microcontroller het voltage en de frequentie van één van de vier

PLL

Sensors

energie-eﬃciënt mogelijk werkt. Hij verlaagt bijvoorbeeld het volte doen heeft. Start u een ‘single-threaded’ game op, dan verhoogt

PLL

Sensors

Bij het ontwerp van Core i7 heeft Intel niet alleen aandacht besteed Core i7-processor heeft een vijfde, programmeerbare microcontroller

PLL

Vcc

in een systeem met vier cpu’s – totaal dus zestien cores – elke twee verbinding heeft in elke richting een bandbreedte van 12,8 GB/s.

BCLK

Core

fessionele servers zorgen de vier Quickpath-verbindingen dat zelfs processors rechtstreeks met elkaar verbonden zijn. Elke Quickpath-

Test

Freq

PLL

Sensors Core Uncore LLC

Vcc Freq

PLL

Sensors

< Geïntegreerde microcontroller < Controle verloopt niet meer via aparte chips maar met eigen firmware < Realtime sensoren voor temperatuur, stroom en verbruik < Door de ﬂexibiliteit kan er meer energie worden bespaard

Hier ziet u hoe de PCU-microcontroller het voltage en de frequentie van de processorkernen apart aanstuurt.

kosten energie. Moderne processors hebben een zogenaamde C3slaapstand, waarin de kloksnelheid wordt uitgeschakeld. Maar zelfs

heeft Intel veel interessante details verbeterd. Als u ooit gepro-

in de C3-stand verbruikt een processor energie, vanwege lekkage.

grammeerd hebt, bent u bekend met zogenaamde ‘loops’. Een

Naarmate transistors kleiner worden, lekken ze (continu) steeds

loop herhaalt steeds dezelfde bewerking, tot aan een bepaalde

meer energie. Stel dit voor aan de hand van een laag isolatiema-

voorwaarde is voldaan. Een eenvoudige loop neemt bijvoorbeeld

teriaal: naarmate de laag dunner wordt, isoleert deze slechter en

het getal 80, en telt daar net zo lang 5 bij op, totdat het resultaat

moet de verwarming harder werken om het huis op temperatuur te

groter is dan 132.

houden. Lekkage in processors is het gevolg van een kwantumme-

Omdat loops steeds dezelfde bewerkingen herhalen, introduceerde

chanisch eﬀect, tunneling genaamd.

Intel met de Core 2-processor een zogenoemde ‘Loop Stream De-

Om dit eﬀect tegen te gaan bevat de Core i7 de nieuwe C6-

tector’ (LSD). Deze slaat een deel van het gedane werk op, zodat

slaapstand, waarin de energietoevoer compleet wordt afgesloten.

wanneer de loop opnieuw langskomt de processor niet al het werk

Om terug te komen op de analogie van het isolatiemateriaal: dit is

opnieuw hoeft te doen. Deze LSD bevond zich na de ‘fetch’-fase.

vergelijkbaar met het uitzetten van de verwarming als u op vakan-

In de Core i7 heeft Intel de LSD opgeschoven tot na de ‘decode’-

tie gaat. Het verschil is dat C6 in een processor veel moeilijker te

fase. Dit betekent dat de instructies binnen een loop de volgende

implementeren is. Het vereist speciaal ontworpen transistors om

keer dat ze langskomen niet meer opnieuw vertaald hoeven te

de ‘stroomschakelaar’ goed te laten werken. Het mooiste aan C6 in

worden. Bovendien heeft de Core i7 een LSD die meer instructies

Core i7 is dat de microcontroller deze slaapstand per core instelt. Zo

onthoudt, waardoor het systeem ook met grotere loops werkt.

kunnen één of twee cores hard werken, terwijl de derde en vierde volledig uitgeschakeld blijven. Zelfs als alle cores zich in C6 bevinden, blijft de processor nog

HyperThreading, bekend van de oude Pentium 4, is terug. Software bestaat uit series instructies en een normale processorkern ver-

steeds een beetje energie verbruiken: enkele componenten zoals

werkt één serie tegelijk. Het voordeel van een dual core-processor

de microcontroller blijven functioneren, omdat zij de rest van de

is dat deze twee series tegelijk verwerkt. Met HyperThreading kon

processor weer uit slaapstand moeten halen wanneer u verder wilt

een single core Pentium dat ook. Omdat de quad core Core i7 ook

werken.

HyperThreading heeft, kan deze processor maximaal acht series ver-

Het nadeel van hogere C-slaapstanden is dat de processor steeds meer tijd nodig heeft om wakker te worden. De microcontroller in de

werken: twee series per core, maal vier cores per processor. Het theoretische voordeel van HyperThreading blijkt uit de afbeel-

Core i7 houdt daar rekening mee, door ook na te gaan of het waar-

ding hier rechts. Als de processor op instructies voor de ene thread

schijnlijk is dat de processor snel weer wakker moet worden. In dat

moet wachten, kan hij alvast aan de volgende thread werken. In de

geval is een lage slaapstand beter geschikt.

praktijk zullen professionele servers hier veel meer voordeel uit halen dan consumenten-pc’s. HyperThreading is alleen handig als het

Hoewel de Core i7 in grote lijnen op zijn Core 2-voorganger lijkt,

aantal series te verwerken instructies het aantal processorkernen

Nr. 1 Januari 2009

Computer!totaal

103

Test

Intel Core i7

overtreft. Met consumentensoftware in combinatie met een quad core-processor is dat zelden of nooit het geval.

> Intel Hyper-Threading Technologie zonder SMT

Het grootste verschil tussen een Core 2 Quad en Core i7 is de in-

> 2 threads tegelijkertijd per core

gebouwde geheugencontroller. Cachemem is een oude benchmark,

> Voordeel van viervoudige execution engine

maar nog steeds ideaal om bijvoorbeeld de ‘latency’ te meten: dat is

> Meer werk verzet door meerdere threads

de tijd die een processor nodig heeft om een dataset op te vragen.

> ´Verdoezelt´ latency van een enkele thread

Deze wachttijd drukken we uit in het aantal klokcycli van de proces-

> Meest energiezuinige prestatieverbetering

sor dat ondertussen verstrijkt. Cachemem geeft deze waarde voor

> Goedkoop om op de processor te integreren

datasets variërend van 8 KB tot 32 MB.

> Kan, afhankelijk van de applicatie, een flinke prestatiwinst geven

De kleinste datasets passen geheel in de L1-datacache. Omdat

> Veel efficiënter dan extra core toevoegen

deze even groot en snel is in de Core 2 als in de Core i7, zien we

> Voordelen van de Intel Core micoarchitecture (Nehalem)

dat alledrie de cpu’s (zie tabellen) slechts drie klokcycli hoeven te

> Grotere caches

wachten op sets tot 32 KB/s. De L1-datacache is inderdaad 32 KB

> Enorme geheugenbandbreedte > Elk blokje staat voor een processor execution unit

groot. Verschillen treden op vanaf de L2-cache. Die van de Core 2 is groter, maar de L2-cache van de Core i7 is sneller. Programma’s met

Simultaneous Multi-Threading: betere prestaties en efficiënter energieverbruik

een dataset die te groot is voor de L2-cache van de Core i7, maar klein genoeg voor die van de Core 2 hebben dus een voordeel bij die

SMT

> Tijd (proc. cycli)

> Ook wel Simultaneous Multi-Threading (SMT) genoemd

laatste. Hoewel de Core i7 een L3-cache van 8 MB heeft, zien we dat de latency bij datasets van 8 MB een stuk hoger is dan bij 4 MB. De reden is dat deze L3-cache altijd de volledige inhoud van de L1- en

Cachemem latency per dataset

Intel Core i7 965 Extreme Edition (3,2 GHz)

Intel Core i7 920 (2,66 GHz)

Intel Core2 Quad QX9650 (3,0 GHz)

L2-caches van alle processorkernen bevat. Daardoor blijft iets min-

8 KB

der ruimte over voor de dataset van de benchmark, die slechts op

16 KB

één core actief is.

32 KB

64 KB

128 KB

256 KB

sors gebruiken even snel geheugen, en moeten daar dus even lang

512 KB

op wachten. De 3,2GHz-processor heeft een hogere kloksnelheid,

1024 KB

dus doorloopt meer klokcycli gedurende dezelfde tijd – overigens is

2048 KB

dat laatste niet geheel waar, omdat de geheugencontroller van de

4096 KB

3,2GHz-processor wel sneller werkt dan die van het 2,66GHz-model.

8192 KB

119

242

16 MB

206

190

245

32 MB

211

191

247

Verder zien we dat de Core i7 2,66 GHz bij een dataset vanaf 8 MB beter scoort dan de Core i7 3,2GHz. De reden is dat Cachemem latency uitdrukt in klokcycli van de processor, terwijl datasets groter dan 8 MB uit het geheugen moeten worden gehaald. Beide proces-

Daarom haalt die eerste een hogere geheugenbandbreedte. Opvallend is het grote verschil in bandbreedte tussen de Core i7 en Core 2. Leesbandbreedte is meestal belangrijker dan schrijfbandbreedte, daarom is de Core 2 daarvoor sterk geoptimaliseerd. Het verschil in schrijfbandbreedte daarentegen is enorm, maar dat was te verwachten als we bedenken dat Core i7 triple channel-geheugen gebruikt in combinatie met een veel snellere geheugencontroller. Tot voor kort was Core 2 de best presterende processor. Voor de Core i7 nam Intel het Core 2-ontwerp, voerde een aantal verbeteringen door en voegde een ingebouwde geheugencontroller met triple channel-geheugen toe. Het resultaat is een iets betere processorkern, zwemmend in een zee van bandbreedte. Voor software die sterk afhankelijk is van geheugenprestaties is Core i7 een enorme vooruitgang. Andere software profiteert minder. Uitzonderlijk aan Core i7 is dat de processor eigenlijk geen enkel zwak punt heeft ten opzichte van de concurrentie. De processor combineert de beste eigenschappen van AMD’s processors met die van Intel, en voegt daar nog een stel verbeteringen aan toe. Het resultaat is een processor die in sommige opzichten iets beter is, in andere veel beter, maar vrijwel nooit slechter. U kunt dus met een gerust hart overschakelen. <

104

Computer!totaal

Nr. 1 Januari 2009

Cachemem geheugenbandbreedte

Lezen (MB/s)

Schrijven (MB/s)

Intel Core i7 965 Extreme Edition (3,2 GHz)

10.005,60

7.552,90

Intel Core i7 920 (2,66 GHz)

8.852,00

6.969,70

Intel Core2 Quad QX9650 (3,0 GHz)

6.371,20

2.651,10

Maa een k kans jaar On GRATI lang line S Bac k-up ! op

Untitled-1 1

10-11-2008 14:39:55

Snelstart

Direct aan de slag met...

Tekst: Kees Krick

Win opslagruimte door U3 te verwijderen

Zonder U3

Op een usb-stick die U3 ondersteunt, kunt u programma’s installeren. Die zijn ‘draagbaar’ en draaien direct vanaf de geheugenstick, dus zonder ze op een computer te installeren. Wel kost het een deel van de beschikbare opslagruimte. Gebruikt u U3 niet en hebt u liever meer opslagruimte, dan kan dat.

U3 kan handig zijn om programma’s vanaf een usb-stick te draaien.

Stel eerst uw gegevens veilig, want de usb-stick wordt leeg gemaakt.

Ook het opnieuw installeren van U3 is mogelijk.

U3 Launchpad U3 is een systeem dat tegenwoordig eigenlijk alleen nog

maar gebruikt wordt op usb-sticks van het merk

106

Verwijderen Op de SanDisk-site (http://ct.link. idg.nl/sandisk2) staat onder het

kopje USB-flashstations het programma dat we zoe-

Herinstalleren Spijt van uw beslissing? Hoewel vaak het tegendeel wordt

beweerd, kunt u U3 opnieuw installeren. Dat kan

SanDisk (eigenlijk is het concept geflopt). Zodra

ken: Programma voor verwijdering van U3 Launch-

alleen op een geschikte usb-stick, want er is on-

u een U3-geheugenstick voor het eerst aansluit,

pad. Zodra u de pagina opent, haalt u het bestand

dersteuning van de hardware voor nodig. Hebt u

wordt gevraagd of u er gebruik van wilt maken.

launchpadremoval.exe naar binnen. Hoewel de naam

U3 er eerder afgehaald, dan is die ondersteuning

Lijkt het u wat, dan wordt de geheugenruimte in

doet vermoeden dat alleen het menu van U3 wordt

aanwezig.

tweeën gesplitst. De eerste partitie doet zich voor

weggehaald, wordt wel degelijk de usb-stick op-

Via de bij stap twee genoemde website kiest u on-

als een cd-rom met daarop de U3-software en de

nieuw ingericht. In plaats van twee partities, eindigt

der hetzelfde kopje voor Installatieprogramma U3

tweede partitie bevat vrije opslagruimte. Na af-

u dan met één partitie met alle opslagruimte.

LaunchPad om het programma LPInstaller.exe op

loop ziet u dus twee schijfletters, ook al hebt u in

De werking is eenvoudig. U sluit de geheugenstick

te halen. Er staat dat het niet onder Vista werkt.

werkelijkheid maar één usb-stick.

aan en bewaart uw gegevens op bijvoorbeeld de

Dat hebben wij niet gemerkt, maar voor de zeker-

Telkens als u de usb-stick aansluit, wordt U3

interne schijf van de computer. Dan voert u het

heid kunt u het op een computer met Windows XP

Launchpad gestart. Dat is een menu van waaruit u

programma launchpadremoval.exe uit. Eventueel kan

uitvoeren. Op de Engelstalige SanDisk-site ont-

programma’s start die op de geheugenstick staan.

het programma een back-up voor u maken, daarna

breekt deze waarschuwing trouwens.

Er bestaan gratis exemplaren, maar ook betaalde

wordt de usb-stick opnieuw ingericht en bent u van

U sluit de usb-stick aan, start LPInstaller.exe

software. Wilt u liever de volledige opslagruimte

U3 verlost. Dat is alles!

en ook nu worden alle gegevens van de geheu-

hebben en van U3 af zijn, dan kan de usb-stick

Werkt het niet? Een alternatief vindt u op de U3-

genstick verwijderd. Als u geen kopie hebt ge-

opnieuw worden ingericht zonder U3. Alle gege-

site (http://ct.link.idg.nl/u3). Die methode is wel wat

maakt, kan het programma dat voor u doen. Een

vens op de stick gaan verloren, dus maak eerst

omslachtiger. Zo wordt u veelvuldig gevraagd of u

internetverbinding is nodig om de U3 Launchpad

een back-up op uw computer!

het wel zeker weet en toch maar niet met U3 wilt

software op te halen. Nu hebt u weer twee schijf-

blijven werken.

letters en is het U3 Launchpad terug.

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Zeg Wouter, wordt het niet eens tijd voor een échte studie? Je hebt dat ‘studentje spelen’ wel gezien. Je wilt een opleiding waar je verder mee komt. In de IT bijvoorbeeld. Zo’n vak leer je pas écht bij de specialist: Dirksen.

ALS JE ÉCHT

I N F O R M AT I C A

TELECOM

ELEKTRONICA

WILT STUDEREN Bij Dirksen studeer je op de manier die bij je past: thuis als dat kan en in een groep als je dat nodig hebt. Maar altijd in je eigen tempo en met begeleiding door je persoonlijke coach. Stel ons twee weken op proef. Niet

www.dirksen.nl/wouter

CT11_p_Dirksen.indd 1600-35 Dirksen1 Adv LOI 210x285.indd 1

goed-geld-terug! Dus Wouter, wat let je?

8-9-2008 09:23:30 15:57:45 14-03-2008

Cursus

Slimmer opstarten

Tekst: Marco den Teuling

XP en Vista altijd gereed

Windows slimmer en sneller opstarten Hoeveel kostbare tijd hebt u al verspild aan het wachten totdat u uw pc pc klaar is bij op- of herstarten? Dat is voortaan afgelopen: met onze tips en hulpmiddelen starten XP en Vista ook zonder wachten. In deze cursus laten we u onder andere zien welke instellingen nodig zijn voor het automatisch starten van XP en Vista, en hoe u Windows op een van tevoren ingesteld tijdstip automatisch start of juist uitschakelt. 01

Minder dan tien seconden?

BIOS-opties

Het starten van een computer kan lang duren. Als na het

Als u de computer uitzet via Start / Uitschakelen / Uitscha-

inschakelen dan eindelijk het bureaublad van Windows ver-

kelen, worden alle geopende programma’s en bestanden

schijnt kunt u aan de slag - zou u denken. Maar al snel wordt

gesloten en schakelt de computer zichzelf uit. Dit is de

u na automatisch updates gevraagd de computer te herstar-

stand G1 - S5 (raadpleeg de tabel). Om de pc op een bepaald

ten, zodat het systeem kan worden bijgewerkt. Of u verwijdert of installeert een programma, en krijgt afloop niet alleen de melding Gereed, maar ook: Start Windows opnieuw. Niet al te geloofwaardige bronnen beweren dat u onder normale omstandigheden een opstarttijd van tien seconden

De stand-by- of slaapstand van Windows

of minder kunt bereiken. Dat is onzin. Het opstartproces van

Als uw BIOS niet de juiste optie biedt om de computer automatisch te laten starten, kunt u altijd nog vanuit Windows de slaapstand (energiespaarstand G1 - S4) of de stand-bystand (G1 - S3) inschakelen. Vanuit ten minste een van deze toestanden kunt u doorgaans de computer laten ontwaken op een voorgeprogrammeerd tijdstip. Een bijkomend voordeel is dat u na het wakker worden alle geopende programma’s en bestanden weer net zo aantreft als u ze achterliet. Het nadeel: de computer wordt niet echt opnieuw gestart. Updates en programma’s die een herstart vereisen (zie verderop), zullen daar nog steeds om vragen.

mag u daarna weinig meer aan het systeem veranderen. De

Windows XP of Vista kan inderdaad aanzienlijk versneld worden, maar dat vereist ontelbare kleine ingrepen en dan inspanningen lonen niet de moeite als u ze afzet tegen de tijdwinst. Toch is het echter zeker mogelijk om de computer in uw afwezigheid te laten starten. De truc: u laat het systeem automatisch starten en afsluiten. Dan kunt u ook typische activiteiten die om een herstart vragen (zoals de automatische updates van Windows) naar een tijdstip verzetten waarop u toch niet achter de computer zit. We beschrijven hoe u dat doet en laten bovendien zien waarom herstarten na het (de)installeren van programma’s vaak volkomen overbodig is.

Automatisch starten

Uw computer moet uit zichzelf starten. Om dat te bereiken, moet u eerst nagaan welke methode hiervoor het meest geschikt is. Daarna stelt u uw pc en Windows in voor automatisch starten. Ga als volgt te werk.

108

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Als u in het venster voor uitschakelen van XP op de Shift-toets drukt, wordt de knop Stand-by vervangen door de knop Slaapstand als die tenminste is ingeschakeld.

Cursus tijdstip te laten starten, moet een speciale instelling in het BIOS beschikbaar zijn. Het BIOS is het enige onderdeel dat in

Met deze gratis programma’s start Windows automatisch

alle toestanden van stroom wordt voorzien. Het kan dus een

Naam

Omschrijving

Windows

Website

Taal

startsignaal geven. Doorgaans kunt u in het BIOS aangeven

EasyBCD

Bootmenu-configuratie

Vista

http://neosmart.net/dl.php?id=1

Engels

bij welke gebeurtenissen de computer moet ontwaken uit de

Toff

Pc automatisch laten slapen

XP, Vista

http://www.dennisbabkin.com/toff

Engels

energiespaarstanden (G1 - S3 of G1 - S4). Mogelijke opties

Unlocker

Vergrendelde bestanden ontgrendelen XP, Vista

http://ccollomb.free.fr/unlocker/

NL Engels

zijn bijvoorbeeld starten bij een toetsaanslag, bij het aansluiten van een usb-stick of bij een netwerksignaal.

WakeupOnStandby Pc wekken met tijdschakeling

XP, Vista

http://www.dennisbabkin.com/wosb

Whyreboot

XP, Vista

http://exodusdev.com/products/WhyReboot/ Engels

Redenen voor reboot analyseren

BIOS-setup

Om te controleren of het BIOS over de juiste opties beschikt, opent u de BIOS-Setup bij het booten (meestal met de toets Esc, F2 of F10). Omdat er veel verschillende BIOS-fabrikanten en -versies zijn, kunnen we geen algemene uitspraken doen over waar en óf de benodigde opties beschikbaar zijn. Meestal heet de categorie Power Management, Advanced Power Management of Energy Saving. Zoek daarin naar een optie Automatic Power Up, waar u een tijdstip kunt invoeren voor automatisch starten. U vindt hier doorgaans ook de instellingen voor de energiespaarstanden (Suspend States) S1, S3 of S4.

05 Een stand kiezen Het verschil tussen de slaapstand en stand-by zit in de starttijd en het energieverbruik. In stand-by wordt het werkgeheugen nog steeds van stroom voorzien. Dat leidt tot een hoger verbruik, maar de computer

Met WakeupOnStandby (zie tabel) kunt u uw pc op een vooraf ingesteld tijdstip laten ontwaken uit de slaapstand of stand-bystand.

wordt wel sneller wakker. In de slaapstand wordt de inhoud van het werkgeheugen bewaard in het bestand Hiberfil.sys,

willen laten starten, speelt de opstarttijd niet zo’n grote

waarna de pc helemaal wordt uitgeschakeld. Dit bespaart

rol - we verkiezen daarom de slaapstand. De slaapstand

energie, maar zorgt voor een relatief langere opstarttijd.

inschakelen: om de slaapstand in te schakelen en te kun-

Omdat we de computer in de afwezigheid van de gebruiker

nen activeren, moet op uw systeempartitie in ieder geval evenveel ruimte vrij zijn als de omvang van uw werkgeheugen. Start vervolgens een Opdrachtprompt-venster (Start / Uitvoeren en typ Cmd.exe) met beheerdersrechten en typ de opdracht Powercfg -h on. Nu kunt u de standaardactie bij het indrukken van de aan/uit-knop van uw pc instellen op Slaapstand inschakelen. Open in het Configuratiescherm het onderdeel Energiebeheer en ga naar Geavanceerd (XP) of Het gedrag van de aan/uit-knop bepalen (Vista). Selecteer in Windows XP onder Energieknoppen de optie Slaapstand inschakelen. In Vista selecteert u onder Instellingen

Slaapstand uitschakelen Als u achteraf merkt dat uw computer alleen automatisch wakker wordt uit de stand-bystand, kunt u de slaapstand uitschakelen met de opdracht Powercfg -h off. De acties kunt u dan op vergelijkbare wijze instellen op stand-by (in XP). De desbetreffende optie heet Stand-by inschakelen.

voor aan/uit-knop (en slaapstandknop en deksel) de optie Slaapstand.

06 Bootmenu configureren Als u meer dan één besturingssysteem hebt geïnstalleerd, verschijnt bij het starten een bootmenu, waarin u het te starten systeem kunt selecteren. Standaard is al een keuze geselecteerd, die na een bepaald aantal seconden automatisch gestart wordt. Zorg ervoor dat de keuze voor het Via het alternatieve dialoogvenster voor gebruikersaccounts kunt u instellen dat geen wachtwoord is vereist bij het aanmelden.

juiste besturingssysteem is geselecteerd. Als u Vista en XP naast elkaar geïnstalleerd hebt, verschijnt het bootmenu

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

109

Cursus

Slimmer opstarten

U kunt direct vanuit Windows XP bepalen welk besturingssysteem standaard wordt gestart.

welkomstvenster verhindert echter wel dat de computer automatisch start en het bureaublad weergeeft. Als u de enige bent die thuis of op kantoor de computer gebruikt en niet bang bent dat een familielid of collega zichzelf toegang verschaft tot uw pc, kunt u uw gebruikersaccount bij het starten van Windows automatisch laten aanmelden. Gebruik de toetsencombinatie Windows + R en voer in het dialoogvenster Uitvoeren de opdracht control userpasswords2 in. U ziet dan een alternatief dialoogvenster voor gebruikersaccounts. Selecteer op het tabblad Gebruikers in de lijst van gebruikersaccounts de gebruiker die automatisch moet worden aangemeld en maak het vakje Gebruikers moeten een gebruikersnaam en wachtwoord opgeven om deze computer te kunnen gebruiken leeg. Klik op Toepassen en voer tweemaal het wachtwoord van de gekozen gebruiker in om de instellingen toe te passen. Waarschuwing: de gebruikersnaam en het wachtwoord worden nu als normaal leesbare tekst in het register bewaard.

Geen wachtwoord vanuit slaapstand

van Vista v贸贸r dat van XP. Als u in deze situatie XP auto-

Als u geen wachtwoord wilt invoeren bij het uit de slaap-

matisch wilt starten, moet u eerst het Vista- en dan het

stand of stand-by komen van de computer, opent u in Con-

XP-menu aanpassen.

figuratiescherm het onderdeel Energiebeheer. In XP gaat u dan naar het tabblad Geavanceerd en verwijdert u het vinkje

Het bootmenu van Vista

bij Wachtwoord vragen als computer uit stand-by wordt gehaald. Bij Vista klikt u links op Een wachtwoord vereisen

De items in het Vista-bootmenu worden bewaard in een data-

bij uit de slaapstand komen, vervolgens op Instellingen wijzi-

base. Die kunt u met de ingebouwde mogelijkheden van Vista al-

gen die momenteel niet beschikbaar zijn en selecteert u het

leen bewerken vanaf de opdrachtregel, met Bcedit.exe. Het gaat

keuzerondje Geen wachtwoord vereisen.

aanzienlijk gemakkelijker met het gratis grafische programma EasyBCD (zie tabel op pagina 109). Start dit programma, klik op Change Settings en kies in de vervolgkeuzelijst Default OS de

Uw pc automatisch inschakelen

gewenste optie, bijvoorbeeld XP. U kunt hier ook de wachttijd

De voorbereidingen zijn getroffen, we kunnen nu van start. De

van het bootmenu verkorten. Klik tot slot op Save Settings.

eerste belangrijke stap om niet meer opgehouden te worden door het booten, zet u in het BIOS of met een handig hulpprogramma.

Het bootmenu van XP

Bij XP worden de opties voor het bootmenu bewaard in het verborgen alleen-lezen bestand Boot.ini, dat zich bevindt in

Via netwerk of usb Met sommige BIOS-versies kunt u de pc vanuit bepaalde toestanden laten wekken door een signaal te sturen via het netwerk of door een usb-stick aan te sluiten. Omdat dat niet echt om automatisch starten gaat, laten we het verder buiten beschouwing. Als u hierin ge茂nteresseerd bent, activeert u de desbetreffende opties in het BIOS en zoekt u bijvoorbeeld op ons forum (forum.computertotaal. nl) naar WoL (Wake on Lan).

de hoofdmap van uw systeempartitie (C:\). U kunt direct vanuit Windows XP bepalen welk besturingssysteem standaard wordt gestart en de wachttijd aanpassen in het bootmenu. Open Systeem in het Configuratiescherm en ga naar Geavanceerd. Klik onder Opstart- en herstelinstellingen op de knop Instellingen. Onder Systeem starten kunt u nu het standaardbesturingssysteem kiezen en instellen hoeveel seconden de lijst met besturingssystemen wordt getoond.

Automatisch aanmelden bij Windows

Het wachtwoord waarmee u uw gebruikersaccount beveiligt, is nodig om de pc te beschermen tegen rechtstreekse toegang of toegang via het netwerk. Een gebruikersaccount zonder wachtwoord benutten is erg onvoorzichtig - dat willen we voorop stellen. De wachtwoordinvoer bij het

110

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

U kunt uw gebruikersaccount bij het starten van Windows automatisch laten aanmelden.

Cursus 12

Tijdsgestuurd inschakelen

Om een pc die normaal is afgesloten (toestand G1 - S5, zie tabel op pagina 111) automatisch te laten inschakelen op een bepaald tijdstip, moet een overeenkomstige BIOS-instelling beschikbaar zijn. Als dat het geval is, kunt u daar het gewenste starttijdstip instellen. De werkwijze verschilt per BIOS-fabrikant en -versie. We beschrijven de gang van zaken aan de hand van een Hewlett Packard-BIOS.

13 Wekker voor automatisch starten Ga in het BIOS naar de desbetreffende categorie (in ons geval

Als u een bestand niet kunt verwijderen omdat het door andere processen is vergrendeld, wipt u de grendel eenvoudig eraf met het hulpprogramma Unlocker.

Advanced, BIOS Wake Up). U ziet een lijst van alle weekdagen met daarachter een tijdstip, dat op 00:00 staat. Stan-

Bij (4) markeert u de selectievakjes naast de dagen waarop

daard is automatisch starten uitgeschakeld op alle dagen.

de computer gewekt moet worden (voor een normale werk-

Activeer de optie voor alle gewenste dagen (bijvoorbeeld

week markeert u Mon, Tue, Wed, Thur en Fri). Klik vervol-

maandag tot en met vrijdag). Stel voor deze dagen het tijd-

gens op Start om het programma te activeren. Het verdwijnt

stip in waarop de pc moet starten (bij voorkeur een half uur

dan naar het systeemvak (in de taakbalk).

voordat u aan het werk gaat). Sla de wijzigingen op en start de computer opnieuw. Sluit de computer ’s avonds op de gebruikelijke manier af of met behulp van een programma. De volgende dag staat de pc dan fris gestart voor u klaar.

15 Niet uitschakelen Schakel de pc ’s middags niet uit, maar zet hem in de slaapstand of op stand-by. De volgende ochtend is uw pc weer fris gestart als u op uw werk komt. Het beste kunt u de aan/

14 Uw pc wekken uit stand-by of slaapstand

uit-schakelaar hierop instellen. Eventueel zet u de pc zelf op stand-by in XP via Start /

Als uw computer niet beschikt over de benodigde BIOS-

Uitschakelen / Stand-by. Als u in het dialoogvenster op

instellingen of als u graag de volgende dag verder gaan wilt

Shift drukt, verschijnt in plaats van stand-by de slaapstand

waar u gebleven was (bijvoorbeeld met dezelfde geopende

(als die is ingeschakeld). In Vista klikt u rechts onder in het

programma’s of websites), gebruikt u de stand-by- of slaap-

startmenu op het driehoekje naast het hangslot en kiest u

stand. Om uw pc vanuit die stand op een bepaald tijdstip te

Slaapstand of Sluimerstand.

laten wekken, hebt u genoeg aan het gratis hulpprogramma WakeupOnStandby (zie tabel op pagina 109). Download

De energiespaarstanden van de pc (ACPI) G0 G1 - S1

Laat Windows de updates automatisch op een bepaald tijdstip installeren. Zo kunt u een herstart ontlopen.

dit programma, pak het gecomprimeerde bestand uit naar een willekeurige map en open het bestand wosb.exe. In het programmavenster kunt bij (1) de datum en het tijdstip instellen waarop de pc gewekt moet worden. Als de computer op verschillende dagen op hetzelfde tijdstip gestart moet worden, maakt u het selectievakje voor de datum leeg en stelt u alleen het tijdstip in. Als de netwerkverbinding

De pc is ingeschakeld, Windows is gestart en programma’s zijn geopend. Power on Standby (POS): de processor verwerkt geen opdrachten meer, maar de stroomtoevoer naar processor, geheugen en BIOS is ingeschakeld. G1 - S2 Gelijk aan S1, maar hierbij is de stroomtoevoer naar de processor onderbroken (deze stand is zelden beschikbaar). G1 - S3 Suspend to RAM (STR): de normale stand-bystand van Windows. Alleen de stroomtoevoer naar het geheugen en BIOS is ingeschakeld. G1 - S4 Suspend to Disk: de normale slaapstand van Windows XP (in Vista sluimerstand genoemd). De inhoud van het geheugen wordt in het bestand Hiberfil.sys bewaard, daarna wordt de pc afgesloten en uitgeschakeld (G1 - S5). G1 - Fast S4 Hybrid Sleep: een combinatie van S3 en S4 in Vista. Het systeem gaat op stand-by maar kan na stroomuitval het bestand op de harde schijf gebruiken. Dit is in Vista de gangbare slaapstand. G1 - S5 (G2) Soft off: de situatie die u normaal bereikt als u de pc door Windows laat afsluiten en uitschakelen. De stroomtoevoer naar zo goed als alle onderdelen wordt onderbroken, de computer kan alleen nog reageren op startsignalen van klok, toetsenbord, netwerk of usb (BIOS). G3 Fysiek uitgeschakeld: de computer is volledig uitgeschakeld, alleen de systeemklok van het BIOS loopt door op de eigen batterij.

niet meer werkt bij een automatisch gewekt systeem, markeert u in het programmavenster het vakje Repair network.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

111

Cursus

Slimmer opstarten

16 Herstarten vermijden

ligt voordat u de computer nodig hebt. Zorg ervoor dat uw computer een half uur voordat u begint automatisch wordt

Het inschakelen van de pc hebben we nu grotendeels

ingeschakeld (zie pagina 110). Als u alles goed hebt ingesteld,

geautomatiseerd. Maar hoe zit het met de veelvuldige

is de pc altijd helemaal up-to-date en fris gestart als u op uw

verzoeken om herstarten na updates of na het installeren

werkplek komt.

van software? Niet elke herstart is noodzakelijk, en zelden moet het direct gebeuren. Hoe u het herstarten verplaatst naar tijdstippen waarop u niet achter de pc zit, leest u in de volgende paragraaf.

19 Waarom Windows om herstarten vraagt Er zijn slechts twee gegronde redenen voor een herstart van Windows: de installatie van nieuwe Windows-updates en de

Automatische Windows-updates

installatie van een stuurprogramma. Alle andere verzoeken

Een belangrijke reden waarom het systeem opnieuw gestart

installatie van gewone software - zijn doorgaans terug te

moet worden, is de automatische installatie van updates.

voeren op luiheid van de programmeur.

Normaliter alleen tijdens ‘Patch Tuesday’ op de tweede dins-

Dat Windows überhaupt om herstarten vraagt, ligt aan de

dag van de maand - maar als het belangrijk is ook tussentijds

manier en wijze waarop programma’s en onderdelen worden

- worden op een Windows-systeem met standaardinstel-

geladen en verwerkt. Veel functies van een Windows-

lingen automatische nieuwe (beveiligings)updates geïnstal-

systeem zijn verpakt in dll-bestanden (Dynamic Link Libra-

leerd. Standaard staat Automatische updates zo ingesteld

ries). Deze bibliotheken worden benut door verschillende

dat ze elke dag om 03:00 uur ’s nachts gedownload en

systeemonderdelen - en ook door alle andere programma’s

geïnstalleerd worden. Als uw computer op dat moment niet

die daar behoefte aan hebben. Dat betekent dat aan elke

ingeschakeld is, worden de updates geïnstalleerd wanneer

dll die een bepaalde functie beschikbaar stelt, een bepaald

de computer weer is ingeschakeld - de volgende ochtend

geheugenbereik wordt toegewezen. Om te voorkomen dat

dus, als u net lekker achter uw computer zit.

het bestand gewijzigd wordt door een programma dat er

Bij de herstart die hierop volgt, mag u vervolgens toekijken. U

gebruik van maakt, wordt het beschermd tegen schrijftoe-

kunt in het waarschuwingsvenster dat u aan een herstart her-

gang. Wanneer zo’n vergrendeld bestand vervolgens moet

innert, wel kiezen voor uitstellen, maar dit venster komt tijdens

worden vervangen of verwijderd, kan dat alleen in een situ-

een hele werkdag vaak genoeg terug om vervelend te zijn. Als

atie waarin geen functies benut worden en geen bestanden

u even niet achter uw computer zit en het waarschuwingsven-

vergrendeld zijn - bij het booten dus.

om Windows opnieuw te starten - bijvoorbeeld na de (de-)

ster daardoor negeert, herstart Windows uit zichzelf. Geopend programma’s worden daarbij botweg afgesloten.

Het tijdstip voor updates wijzigen

De sleutel tot herstarten

Om het besturingssysteem en andere programma’s in staat te stellen bestandsbewerkingen uit te voeren bij het opstarten,

Klik in het Configuratiescherm op Automatische updates (XP)

zoals vervangen en verwijderen, biedt Windows een speci-

of op Beveiliging / Automatische updates inof uitschakelen

ale registersleutel. Onder HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\

(Vista). Laat het keuzerondje Automatisch (XP) of Updates

CurrentControlSet\Control\Session Manager kunnen in de

automatisch installeren (Vista) actief. Selecteer als moment

multi-string PendingFileRenameOperation de gewenste acties

van installeren dagelijks, op een tijdstip dat circa 20 minuten

vastgelegd worden.

21 Geplande acties bekijken Met het hulpprogramma Whyreboot kunt u de items in deze registersleutel opvragen. Als u dit programma start, ziet u onder Results alle geplande acties. De tekst Delete aan het begin van een regel betekent dat het bestand op die regel verwijderd zal worden. Bij Rename vervangt het eerstgenoemde bestand het tweede. Zo ziet u snel of herstarten echt nodig is. Als bijvoorbeeld alleen tijdelijke bestanden van een programma worden verwijderd, kunt u het verzoek om herstarten gerust negeren.

Dankzij het programma Whyreboot ziet u of een herstart echt noodzakelijk is.

112

COMPUTER!TOTAAL

Herstartende programma

Veel programma’s vragen na (de)installatie om een herstart. Dat is zelden direct nodig en meestal kunt u dit in het dialoogvenster weigeren. Bij de automatische herstart de

Nr. 1 Januari 2009

Cursus volgende ochtend worden de wijzigingen sowieso doorge-

bepaald tijdstip te laten afsluiten of in een energiespaarstand

voerd. Slechts weinig programma’s functioneren echt niet

te plaatsen, kunt u een Geplande taak maken met de taakplan-

zonder herstart - meestal zijn dat beveiligingsprogramma’s,

ner van Windows. Nog eenvoudiger en handiger gaat dit met

die een eigen stuurprogramma gebruiken.

het hulpprogramma Toff (zie tabel op pagina 109).

23 Een herstart uitspitten

25 Vertraagd uitschakelen

Met name een deïnstallatie waarbij om een herstart wordt

Start het hulpprogramma Toff.exe door erop te dubbelklikken.

gevraagd is vervelend. U wilt van een programma af, maar

Net als bij WakeupOnStandby verschijnt een instellingen-

moet als afscheid nog een keer opnieuw starten. Vaak is een

scherm. Selecteer in de vervolgkeuzelijst bovenaan welke actie uitgevoerd moet worden. Turn Off Computer schakelt de computer uit, Hibernate Computer activeert de slaapstand, Send into Stand-by Mode activeert de stand-bystand, Reboot Computer zorgt voor een herstart en Logoff User meldt de huidige gebruiker af. De toevoeging Hard of Soft bij de meeste acties geeft aan dat de actie wordt afgedwongen (Hard) of alleen wordt uitgevoerd als geen enkele toepassing bezwaar maakt (Soft). Op de volgende regel markeert u het vakje At preset time en daaronder stelt u de tijd en datum in voor de gewenste actie. Tot slot markeert u het selectievakje Minimize to system tray when set en klikt u op SET om het programma op scherp te stellen.

Uw pc afsluiten bij inactiviteit

Het juiste tijdstip voor automatisch afsluiten kan niet altijd goed bepaald worden. Zeker bij het down- of uploaden van grote bestanden is het vervelend als de computer afgesloten wordt voordat het bestand compleet is. Ook voor deze situatie biedt Toff een geschikte functie. In plaats van het selectievakje At preset time markeert u het Toff kan niet alleen afsluiten op een vast tijdstip, maar ook uw netwerkkaart in de gaten houden en de pc afsluiten als up- en downloads zijn voltooid.

vakje Network inactivity period. Dat wil zeggen dat de computer pas wordt afgesloten als uw netwerkadapter langere tijd geen

herstart echter helemaal niet nodig. Controleer, zoals be-

activiteit meer vertoont. Deze

schreven in het kader op pagina 108, welke acties klaarstaan

functie werkt alleen als in de keu-

in de registerwaarde PendingFileRenameOperation. Bij deïn-

zelijst onder het selectievakje uw

stalleren gaat het vaak om bestanden die verwijderd moeten

netwerkadapter wordt weergege-

worden, maar tijdens deze sessie nog vergrendeld zijn. Met

ven. Als dat niet het geval is, klikt

het hulpprogramma Unlocker (zie tabel op pagina 109) kunt u

u op Add Network en selecteert

ze ontgrendelen. Installeer het programma, blader vervolgens

u de juiste adapter. U kunt daar-

naar de desbetreffende bestanden in Windows Verkenner en

onder in de invoervakken Hours,

verwijder ze met de Delete-toets. Bij een foutmelding, die u

Minutes en Seconds aangeven hoe

met een muisklik sluit, verschijnt het venster van Unlocker

lang gewacht moet worden na het

met alle geopende Handles (verwijzingen) naar het bestand.

laatste teken van netwerkactivi-

Klik op Alles Vrijgeven en verwijder de bestanden opnieuw.

teit, voordat de computer automatisch wordt uitgeschakeld. Met

24 De pc automatisch uitschakelen

SET start u de controle.<

Het is niet altijd praktisch om uw computer uit te zetten als u het bedrijfspand verlaat. Misschien wilt u van thuis uit nog toegang hebben tot gegevens of is de pc bezig met een tijdrovende taak die u niet wilt onderbreken. Om uw computer op een

Toff is een handig programma om uw pc bijvoorbeel af te sluiten op een later tijdstip.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

113

Helpdesk

Vragen, antwoorden en meer

STEL uw vraag >Het helpdesk-team Uw problemen worden bekeken en waar mogelijk opgelost door:

ragen, opmerkingen, reacties, tips of kritiek? Mail naar

kijkje op www.computertotaal.nl. Op onze site vindt u

helpdesk@computertotaal.nl. Stuur geen bijlage

elke dag een nieuwe tip. Hoe graag we ook zouden willen,

mee, maar tik uw vraag of opmerking in het e-mailbericht

we kunnen onmogelijk alle vragen beantwoorden en moe-

zelf. Alle bijlagen worden namelijk automatisch verwijderd.

ten noodgedwongen een keuze maken. Hierbij is het van

Op deze manier beschermen we onze mailserver tegen

belang of een vraag, eventueel in een iets andere vorm,

virussen. Vermeld verder altijd welk besturingssysteem u

niet al eens eerder is beantwoord. Natuurlijk kunt u met uw

hebt. Anders kunnen we uw probleem niet oplossen. Bent

vragen ook terecht op ons forum (forum.computertotaal.

u op zoek naar tips op computergebied? Neem dan een

nl), waar andere lezers u de helpende hand reiken.

> Vastlopen schijfcontrole ?

Robbert Brus (RB)

Mijn vrij nieuwe computer loopt vast bij het uitvoeren van

Marktplaatsgrootverbruiker en spelconsole-verzamelaar.

schijfcontrole. Ik gebruik Vista Home

Dennis Gandasoebrata (DG)

dit op?

Windows-goeroe met ruim tienduizend tips op zijn naam.

Onder redactie van Jeroen de Jager

Premium en alle updates. Hoe los ik < Jo Nijsen Helaas is het niet mogelijk om

Edmond Varwijk (EV)

Start een DOS-box op als administrator en voer de opdracht CHKDSK C: /F /R /X uit.

één specifieke oorzaak aan te

Al tien jaar Helpdesk-teamlid. Netwerk/firewall- en office-expert.

wijzen voor uw probleem. Het vastlopen

CHKDSK aangetroffen fouten herstelt.

dwarsbomen. Sluit daarom tijdelijk

van een schijfcontrole kan het gevolg

Met de parameter /X geeft u aan dat

alle achtergrondprogramma’s van

Jeroen de Jager (JdJ)

zijn van een fysiek defect. Probeert u

CHKDSK, indien nodig, de schijf mag

Windows af zodat u er zeker van bent

uw schijf eens te controleren met de

ontkoppelen. In de praktijk is dit vaak niet

dat deze geen roet in het eten gooien.

commando CHKDSK. Open Start / Alle

mogelijk, waarna CHKDSK zal voorstellen

Voer de schijfcontrole uit en herstart

programma’s / Bureau-accessoires en

om na de volgende systeemstart uw

uw pc. De essentiële software, zoals

klik rechts op Opdrachtprompt. Vista-

schijf te controleren op fouten.

uw virusscanner, wordt dan weer

Passies: grafische kaarten, monitoren en game-pc’s bouwen.

gebruikers kiezen voor de optie Als

Alles in orde? Probeer dan nogmaals

automatisch gestart. Lukt het niet

administrator uitvoeren en bevestigen

de schijfcontrole te starten. Een andere

om alle achtergrondprogramma’s te

Robbin Ooijevaar (RO)

de beveiligingsmeldingen. Geef nu de

oorzaak kan een programma van derden

vinden? Installeer dan het gratis hulpje

opdracht CHKDSK C: /F /R /X gevolgd

zijn, bijvoorbeeld een virusscanner.

SmartClose (http://bmproductions.

door Enter. De parameter C: staat voor

De virusscanner wacht geduldig in de

fixnum.org). SmartClose gaat op zoek

de schijf die u wilt laten controleren, in

achtergrond totdat de computer niet

naar achtergrondprocessen en breekt

dit geval de C-schijf. Als u uw D-schijf

langer wordt gebruikt en begint dan een

deze af. Hierdoor kunt u snel en zonder

wilt controleren, kunt u D: gebruiken.

controle uit te voeren. Als de virusscanner

tussenkomst van software van derden

Met /R zoekt CHKDSK naar beschadigde

niet doorheeft dat u een schijfcontrole

een systeemtaak als defragmenteren of

sectoren. De optie /F zorgt er voor dat

uitvoert, kunnen deze processen elkaar

schijfcontrole uitvoeren. (RO)

Hardware-freak in hart en nieren en gek op pakketjes. Michiel de Roode (MdR)

Meester van de stappenplannen en handige knutselweetjes. Sander van Vugt (SvV) Enthousiast Linux-gebruiker en bevlogen spreker.

> Virusscanner voor Windows 98 ?

Ik heb een oude laptop met daarop

website http://oldversion.com kunt u tal van

Windows 98. Ik vroeg me af of er nog

‘verouderde’ programma’s downloaden, zoals

virusscanners voor deze oude Windows-versie

eerdere versies van MSN Messenger, Nero,

bestaan?

WinZip, ZoneAlarm en virusscanners. Besef

< Thei Lambermon

dat de meeste oude virusscanners niet meer worden voorzien van updates – uw laptop

Ook voor Windows 98 zijn er nog talloze

wordt dus niet volledig beschermd. (RB)

programma’s beschikbaar, hoewel de vraag is of deze nog worden ondersteund worden door de softwarefabrikanten. Op de

114

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Op http://oldversion.com vindt u tal van ‘oude’ programma’s.

Helpdesk > Vista vraagt om activatie en start pc regelmatig opnieuw

> SCHERMAFBEELDING WIJZIGEN

w schermafbeelding ziet u tijdens het aanmelden in het startmenu. Wijzigen van deze

Enige maanden geleden heb ik een nieuwe

ondersteuning is immers door de leverancier van

laptop gekocht met Windows Vista Home

de computer overgenomen in ruil voor een fikse

afbeelding is vrij eenvoudig, maar wist u dat u ook uw eigen afbeeldingen kunt gebruiken?

Premium (OEM-versie). Tegelijkertijd kocht ik een

korting op de software) geldt dit nu net niet voor

tweede OEM-versie van Windows Vista Home

de productactivatie. Dat is toch echt een Microsoft-

Premium om op mijn pc te installeren. De afgelopen

aangelegenheid. De softwaregigant heeft bovendien

weken ontving ik herhaaldelijk op zowel de laptop als

als enige inzicht in geblokkeerde activaties en de

de pc de meldingen “Uw Windows-licentie verloopt

mogelijkheid om deze weer vrij te geven. U zult

over x dagen. Maak een back-up van uw bestanden

dus contact moeten opnemen met de Nederlandse

en installeer een editie van Windows Vista.” Pogingen

productactivatiehelpdesk van Microsoft. Het nummer

om (opnieuw) te activeren hadden geen succes omdat

ziet u ook in het scherm van de Wizard voor de

steeds de melding verscheen dat Vista geactiveerd

ProductActivatie (0800-0233487). Is de wizard nog

was. De meldingen gaan nog steeds door, maar nu is

niet gestart, klik dan op Start / Alle programma’s /

de tekst “Uw Windows-licentie verloopt over 0 uur.

Bureau-Accessoires / Systeemwerkset / Windows

Maak een back-up van uw bestanden en installeer

Activeren. Kies in de Wizard voor telefonische

een editie van Windows Vista.” De melding verschijnt

activatie en doorloop het proces waarbij u telefonisch

een paar keer per dag en telkens als ik op sluiten

de lange lijst met nummers moet ingeven. Wordt de

klik (een andere optie is niet aanwezig). Vervolgens

code niet geaccepteerd, dan wordt u automatisch

start kort daarna de laptop of de pc plotseling, zonder

doorverbonden met een helpdeskmedewerker,

vooraankondiging, opnieuw op. Bij Microsoft hoef

die, als alles goed gaat, zal instemmen met de

ik niet om advies te vragen, want zij geven geen

activatie. U wordt dan teruggeschakeld naar de

ondersteuning op de gebruikte OEM-versies.

stemcomputer die u de voor de activatie benodigde

zoeken. Zoek de afbeelding die u wilt gebruiken

< Jacques Noordijk

combinatie van cijfers zal opnoemen. Het systeem van

op en klik op Openen.

Klik op Start / Configuratiescherm en kies Gebruikersaccounts.

Klik op Mijn afbeelding wijzigen. In plaats van een standaard afbeelding uit

het menu te kiezen, klikt u op Meer afbeeldingen

productactivatie is vrij complex, maar onze ervaringen Hoewel u gelijk hebt dat Microsoft bij OEM-

met de Nederlandse Helpdesk zonder uitzondering

versies geen ondersteuning biedt (die

positief. (EV)

Wizard Bureaublad opruimen uitschakelen

anneer er pictogrammen op uw bureaublad staan van programma’s die u al enige tijd niet hebt gebruikt, dan vindt Windows het de hoogste tijd dat u deze opruimt. Dit wordt u medegedeeld door de melding “Er bevinden zich ongebruikte pictogrammen op uw bureaublad”, een goedbedoelde, maar in veel gevallen irritante service. Gelukkig kunt u deze optie eenvoudig uitschakelen. De gedachte achter deze optie is dat pictogrammen die al enige tijd niet zijn aangeklikt, behoren bij programma’s die u blijkbaar niet zo vaak gebruikt. Dat kan wel zo zijn, maar dat wil niet zeggen dat u deze programma’s niet snel wilt kunnen benaderen als u ze ineens wel nodig hebt. Klik met de rechtermuisknop op een lege plek op het bureaublad en kies Eigenschappen. Klik op het tabblad Bureaublad en vervolgens op de knop Bureaublad aanpassen. Verwijder nu het vinkje bij de optie Elke 60 dagen de wizard Bureaublad opruimen uitvoeren. Klik op OK. De wizard Bureaublad opruimen is uitgeschakeld en zal u niet meer lastigvallen. Mocht u geen trek hebben in de wizard maar wel eens in de zoveel tijd het bureaublad willen opruimen, dan kunt u naar hetzelfde venster bladeren en klikken op de optie Bureaublad nu opruimen. Klik op OK.

In het vervolg zal niet de standaard Windows-afbeelding worden gebruikt,

maar een persoonlijke afbeelding. (RB)

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

115

Helpdesk

Vragen, antwoorden en meer

> Volledige processorbelasting en svchost.exe ?

Na het opstarten van mijn

Process Explorer helpt bij het opsporen van programma’s die veel processorkracht en geheugen vragen.

XP-pc blijkt de cpu blijvend

met 100% belast te worden. Er lopen nog geen programma’s buiten

programma’s en services te bekijken. Een svchost.exe die voor volledige processorbelasting zorgt, kan het gevolg zijn van een virus of spyware, maar

de automatisch op te starten

gemoeid zijn. Klik rechts op het proces en

ook van een ongelukkige combinatie

programma’s. Via Windows Taakbeheer

kies Search online. Hiermee wordt een

van programma’s. In dit laatste geval

blijkt een proces svchost.exe de cpu

Google-zoekopdracht gestart naar het

kan bijvoorbeeld de virusscanner in

‘vol te pompen’, gebruikersnaam :

desbetreffende proces. Eventueel kunt

de war raken van een automatische

System. Als ik dit proces handmatig

u de zoekopdracht aanvullen met CPU

updatefunctie of indexeersysteem van

beëindig, is er niets meer aan de hand.

100% om achter de oorzaak te komen

bijvoorbeeld iTunes. De zoektocht naar

Van dit proces zijn er nog een paar!

svchost.exe staat voor Service Host. Het

van uw probleem. Dit kan eenvoudig op te

de oplossing van svchost.exe problemen

Moet ik die laten staan? Hoe kan ik

is normaal dat svchost.exe meerdere

lossen zijn door bijvoorbeeld een bepaald

is lang, maar wees voorzichtig met wat

dit proces blijvend stoppen en niet

malen in de lijst voorkomt. Windows

proces niet meer automatisch te laten

u aanpast. Verwijder nooit processen of

automatisch op laten starten?

XP laat niet zien welke services er in

starten. Gebruik Start / Uitvoeren en typ

programma’s als u niet precies weet wat

< Ton Kruger

svchost.exe draaien. In uw geval is er een

msconfig om alle automatisch startende

de gevolgen zijn. (RO)

probleem met een service die automatisch Met de toetscombinatie

opstart met uw computer in svchost.exe.

Ctrl-Shift-Esc start u het

Om de echte boosdoener op te sporen,

Windows Taakbeheer. Hier ziet u

hebt u het gratis programma Process

de actieve processen. Processen

Explorer nodig van Microsoft, te vinden op

zijn alle programma’s, services

http://ct.link.idg.nl/procesexplorer. Deze

en programmaonderdelen die op

applicatie biedt veel meer details over

uw computer draaien. Klik op het

de actieve computerprocessen en stelt u

gelijknamige tabblad en u vindt bij

in staat om ‘in’ de svchost-processen te

CPU het processorverbruik. Verder

kijken. Dubbelklik op de boosdoener om

wordt de hoeveelheid geconsumeerd

uitgebreide informatie op te vragen over

werkgeheugen getoond. Het onderdeel

het proces en de bestanden die hiermee

> Maak altijd een back-up Systeeminstellingen, conversies van bestandssystemen. Wijzigingen vinden steeds vaker ‘on the fly’ plaats, zonder dat een herstart van de computer noodzakelijk is. Het lijkt alsof wijzigingen steeds minder risico met zich meebrengen, maar schijn bedriegt. Een wijziging van het bestandssysteem van een partitie of harde schijf is nog altijd een risicovol moment waarbij u meer dan bij standaard gebruik van de computer, het risico loopt dat er data verloren gaat. Het is dus altijd aan te bevelen om voordat u ingrijpende wijzigingen in het systeem aanbrengt, de data op de computer te back-uppen. Zorg altijd voor minimaal één extra kopie van de gegevens, twee is beter. (EV)

Standaard webbrowser instellen

ls u meer dan één webbrowser installeert op uw systeem, bijvoorbeeld Firefox naast Internet Explorer of Google Chrome en Apple’s Safari, krijgen de browsers ‘ruzie’ met elkaar. De browsers zitten elkaar weliswaar niet letterlijk in de weg en u kunt met een gerust hart diverse varianten naast elkaar installeren. Nee, het conflict gaat over wie de standaardbrowser mag zijn. De standaardbrowser kunt u vaak in de browser zelf instellen. In Google Chrome bepaalt u deze instellingen via het menu Tools, herkenbaar aan de gereedschapssleutel. Open dit menu en kies Opties. Klik in het tabblad Basisinstellingen op Google Chrome instellen als mijn standaardbrowser Maak via Opties Google Chrome tot uw standaard webbrowser.

116

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Bepaal via Programmatoegang en standaardprogramma’s instellen welke programma’s u standaard wilt gebruiken.

en bevestig met OK. Het aanpassen van standaardprogramma’s kunt u ook op een andere manier voor elkaar krijgen. Open Start / Standaardprogramma’s / Standaardprogramma’s instellen. Klik op Programmatoegang en standaardprogramma’s instellen. Kies nu onder Aangepast voor Google Chrome en bevestig met OK. Test de wijzigingen door bij Start / Zoekopdracht starten (Vista) of Start / Uitvoeren (XP) een willekeurig webadres in te tikken. Als het goed is wordt Google Chrome nu opgestart om de website te tonen. (RO)

Untitled-1 1

CY CMY

11-11-2008 15:13:20

Helpdesk

Vragen, antwoorden en meer

> Windows Service Pack 3 Via de automatische

inmiddels zijn opgelost omdat

Geef een naam aan

Windows Update-functie

Microsoft de update automatisch

het herstelpunt en

krijg ik al sinds afgelopen zomer

aanbiedt?

klik op Maken. Als

SP3 aangeboden tijdens het

< W. van Sluijs

het herstelpunt is

opstarten. In Computer!Totaal las

gemaakt, voert u de

ik enige tijd geleden een artikel

Windows Service Pack 3 kunt

update uit. Mochten

waarin gewaarschuwd werd over

u gerust installeren. Het is wel

er problemen

mogelijke problemen met SP3. Kan

aan te raden eerst de overige updates

optreden, druk

ik er van uitgaan dat deze problemen

te installeren. Surf hiervoor naar http://

dan tijdens het

update.microsoft.

opstarten op de

com. Om het zekere

F8-toets om naar de

voor het onzekere

Geavanceerde opties

te nemen, kunt u

voor Windows te gaan. Start Veilige

Selecteer het eerder gemaakte

een herstelpunt

modus en open Systeemherstel. Kies

herstelpunt en klik op Volgende.

aanmaken. Ga

Een eerdere status van deze computer

Klik wederom op Volgende om de

naar Start / Alle

herstellen en klik op Volgende.

herstelprocedure te starten. Succes! (RB)

Mocht het toch misgaan, dan kunt u via de Veilige Modus uw pc in zijn oorspronkelijke staat herstellen.

programmaâ&#x20AC;&#x2122;s / Bureau-accessoires / Systeemwerkset en klik op Systeemherstel. Selecteer Een Maak een herstelpunt voordat u een wijziging aanbrengt waarover u twijfelt.

herstelpunt maken en klik op Volgende.

> Converteren naar NTFS ?

In het decembernummer las

kunt converteren naar NTFS. Daarbij

ik hoe je van een externe

gaan jullie uit van een nieuwe schijf.

harde schijf het bestandssysteem

Ik wil hetzelfde doen met een HD die al in gebruik is. De data kan ik er niet even af halen. Kan ik de HD

Gebruikersaccount verbergen bij aanmelden

COMPUTER!TOTAAL

moet ik een tweede partitie maken en deze converteren? < Robert Goldberg

anneer u Windows XP opstart, dan ziet u, afhankelijk van uw instellingen, een inlogscherm met daarin onder andere de accounts die toegang hebben tot de pc. Door op zoâ&#x20AC;&#x2122;n account te klikken en het bijbehorende wachtwoord in te typen (als dit is ingesteld) kunnen gebruikers inloggen op hun account. Maar wellicht wilt u dat het inlogscherm bepaalde accounts helemaal niet weergeeft. Als u accounts wilt verbergen, dan kan dat met de Register-editor. Belangrijk: dit is alleen verstandig in combinatie met Windows XP Professional. Het werkt ook met de Home-versie, maar dan hebt u geen snelle manier meer om in te loggen. 1. Klik op Start / Uitvoeren. Typ regedit in het venster dat verschijnt. Hiermee start u de Register-editor. Er opent nu een nieuw venster. Dit lijkt op een webpagina met informatie, maar het is een menu met instellingen. Klik op Global Storage Settings Panel. Blader in het linker-deelvenster naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Winlogon\ SpecialAccounts\UserList. Door een nieuwe sleutel aan te maken verbergt u het gebruikersaccount. Klik nu met de rechtermuisknop op een lege plek in het rechter-deelvenster en kies voor Nieuw / DWORD-waarde. Klik met de rechtermuisknop op deze nieuwe sleutel en geef deze precies dezelfde naam als de naam van uw

118

converteren met de data erop? Of

Nr. 1 Januari 2009

account. Het is erg belangrijk dat de twee namen exact overeen komen. Dubbelklik op de sleutel en zorg ervoor dat de waarde is ingesteld op 0, dit betekent dat u het account niet wilt weergeven. Sluit de Register-editor en herstart de computer. Het account zal nu niet meer worden getoond. Door in Windows twee keer op Ctrl+Alt+Del te drukken kunt u met de gebruikersnaam en het wachtwoord alsnog inloggen op dit account.

Zowel onder XP als onder Vista is het mogelijk een FAT-schijf te converteren naar NTFS zonder dat deze eerst leeggehaald hoeft te worden of de bestandsindeling aangepast. Het commando CONVERT biedt in dit geval soelaas. Open een DOS-box of zoals het onder Vista heet, een Opdrachtprompt. Dit kan via het menu Start, typ in het vak Uitvoeren (XP) of in het vak Zoekopdracht starten (Vista) het commando CMD en bevestig met Enter. Open de Verkenner en controleer welke partitie u wilt aanpassen. Kijk wat de schijfletter is en voer het commando CONVERT [volumenaam of driveletter] /FS:NTFS in. Bijvoorbeeld CONVERT D: /FS:NTFS, als u de D:-partitie wilt converteren. Na enige tijd krijgt u de melding dat de conversie is voltooid. (EV)

Helpdesk > Vastloper bij filmpjes en dvd’s ?

Sinds kort heb ik een

Windows zelf kan roet in het eten

probleem waar ik niet

gooien. Om uit te sluiten of het aan

uitkom. Telkens als ik een filmpje

de grafische kaart ligt, raad ik u aan

op internet wil bekijken of een dvd

om deze opnieuw te installeren.

wil afspelen, loopt mijn pc vast. De

Verwijder eerst de oude drivers en

muis beweegt niet meer en alleen

download en installeer vervolgens

het herstarten van mijn pc biedt

de meest recente versies voor de ATI

uitkomst. Tevens start de Verkenner

Radeon 9200. Als het probleem zich

zeer traag op en zie ik rechtsboven

daarna nog voordoet, loont het de

een blokkerig beeld. Microsoft Word

moeite om te controleren of er ook

start ook erg langzaam op.

problemen optreden in een 3D-appli-

Zou het kunnen dat mijn grafische

catie of spel. Dergelijke programma’s

kaart niet helemaal in orde is of

belasten een grafische kaart veel

is er iets anders aan de hand?

meer. Als u de mogelijkheid hebt,

Specificaties: Windows XP SP3,

kunt u de grafische kaart inbouwen

Intel Pentium 4A 2433 MHz,

in een andere pc om uit te sluiten

Intel Springdale i865, 2048 MB

dat het probleem aan de kaart ligt.

geheugen, BIOS AMI (09/15/04) en

Geen succes? Een schone Windows

een Radeon 9250.

XP SP3-installatie biedt mogelijk

< Jan Leenders

uitkomst. Tot slot kan ook het geheugen voor problemen zorgen. Dit test u

Het is moeilijk te bepalen of

met het gratis memtest (www.mem-

het aan uw grafische kaart

test86.com). Succes! (MdR)

ligt. Ook het interne geheugen of

Gemakkelijker iconen wijzigen U kunt zelf het uiterlijk van iconen wijzigen, of dit over laten aan applicaties als IconPackager (www.stardock.com) en Microangelo On Display (www.microangelo.us). IconPackager is vooral geschikt om in één keer alle iconen van het besturingssysteem te wijzigen. Microangelo on Display is veeleer bedoeld om losse pictogrammen aan te pakken. Voor wie zelf wil bepalen hoe de pictogrammen er in Vista uitzien en hoe ze zich gedragen, zijn beide programma’s een uitkomst. (EV)

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

119

Helpdesk

Vragen, antwoorden en meer

Standaard iconen wijzigen in Vista

> PRESTATIES VISTA VERHOGEN

ebt u Windows Vista op een wat oudere computer ge誰nstalleerd? Dan zijn de pres-

Om de standaard systeempictogrammen te wijzigen, klikt u met de rechtermuisknop op het Vista Bureaublad. Kies dan Aan persoonlijke voorkeuren aanpassen. Klik op Bureabladpictogrammen wijzigen en selecteer het onderdeel waarvan u het pictogram wilt wijzigen. Klik dan op Ander pictogram. Vervolgens kunt u binnen imageres.dll of een andere pictogrammen-container, een alternatief pictogram selecteren. Bevestig via tweemaal OK. Wilt u het pictogram van een map wijzigen, klik dan met de rechtermuisknop op de map en kies Eigenschappen. Klik op Aanpassen. Bij Mappictogrammen kunt u via Ander pictogram een ander pictogram kiezen. Selecteer het pictogram naar keuze en bevestig met enkele malen OK. (EV)

taties waarschijnlijk een stuk achteruit gegaan. Door de grafische prestaties wat naar beneden bij te schroeven, verhoogt u de snelheid van uw pc.

Ga naar Start / Configuratiescherm en klik op Systeem en onderhoud /

Systeem. Vervolgens kiest u in het linkermenu voor Geavanceerde systeeminstellingen.

> Geen geluid microfoon ?

Ik heb Skype ge誰nstalleerd en gebruik

Bij de volumeregeling haalt u het vinkje onder

daarbij een koptelefoon met microfoon

Microfoon weg. Als deze er niet tussen staat kiest

en een webcam. Alles werkt, ik heb alleen geen

u Opties / Eigenschappen en selecteert u het

geluid. Ik heb een roze en een groene plug in de

selectievakje voor Microfoon. Een andere oorzaak

desbetreffende openingen van de geluidskaart

kan zijn dat u de verkeerde hardware gebruikt (bij

gestopt. Ik heb verschillende microfoons geprobeerd,

gebruik van twee microfoons). Dit lost u op door

schappen opent

maar zonder resultaat. Kunt u mij adviseren?

met de rechtermuisknop op het speakerpictogram te

u het tabblad

< K. Klerk

klikken en Eigenschappen van audio aanpassen te

Geavanceerd. Klik

In het venster

Systeemeigen-

kiezen. Vervolgens gaat u naar het tabblad Spraak.

vervolgens op de

De meest voor de hand liggende reden is

Controleer of het juiste apparaat bij Spraak opnemen

knop Instellingen

een microfoon die gedempt staat. Wilt u

is ingeschakeld. (RB)

in het vak Prestaties.

de microfoon activeren, klik dan met de rechtermuisknop op het pictogram met het speakertje (rechtsonder in uw taakbalk). Vervolgens kiest u Volumeregeling openen.

Klik vervol-

gens in het tabblad Visuele effecten op Beste prestaties en vervolgens op OK. Houd er wel rekening mee, dat

Controleer eerst of uw microfoon wel is ingeschakeld. Is het geluid misschien gedempt?

u op deze manier het oude Windows 2000-uiterlijk activeert. U kunt ook

Weet u zeker dat u de juiste hardware hebt geselecteerd?

120

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

een aantal visuele effecten uitschakelen. (RB)

CT01 nieuwsbrief.indd 1

24-11-2008 13:37:12

Getest

U zoekt, wij hebben getest

Onder redactie van Jeroen de Jager

> Mediaspelers

> Popcorn Hour A-110 De popcorn Hour A-110 is relatief goedkoop en kan nagenoeg ieder formaat afspelen (inclusief Full HD) en automatisch downloaden via bittorrent en usenet. Films worden desgewenst gerepareerd, uitgepakt en kant-en-klaar neergezet. Smaken verschillen, maar de Popcorn Hour ziet er niet uit alsof hij is ontworpen als pronkstuk naast uw televisie. Een zwak punt blijft de matige netwerkdoorvoersnelheid. Om grote hoeveelheden data snel op de Popcorn Hour te kunnen plaatsen, kunt u de usb-aansluiting gebruiken. Houd er rekening mee dat u aanvullende drivers moet installeren voordat u een schijf met een Unix-indeling kunt benaderen.

> Voor elk budget

Mediaspelers verkleinen de afstand tussen uw computer en de televisie een uitkomst als u veel films, muziek of foto’s digitaal beschikbaar hebt. Branden op een cd of dvd is niet meer nodig. U kopieert de bestanden simpelweg naar de mediaspeler met de Windows Verkenner of met een ftp-programma, en even later bekijkt u vanuit uw luie stoel op uw televisie het resultaat. Makkelijker kan niet! Luxere en duurdere modellen zijn uitgerust met een netwerkaansluiting en kunnen met HD-filmmateriaal overweg, terwijl u bij de instappers bent aangewezen op overdracht via usb en afspelen in dvd-kwaliteit.

> Freecom Network Media Player 450 WLan

> Conceptronic CM3S

> Conceptronic CFULLHDMA

> Dvico Tvix 6500A

De vriendelijk geprijsde Freecom Network Media Player 450 WLan is vooral een uitkomst als de enige verbindingsmogelijkheid het draadloze netwerk is. Minpunt is het ontbreken van HD-mogelijkheden.

Conceptronic richt zich met deze speler op de onderkant van de markt, maar doet dat op overtuigende wijze. Een ideale speler voor wie niet te veel geld wil uitgeven. Het enige nadeel is dat u iso-images eerst op uw pc moet uitpakken omdat de speler daar niet mee overweg kan.

De CFULLHDMA heeft geen ingebouwde harde schijf maar wel een gigabit netwerkpoort. Een extra schijf kunt u aansluiten via een van de usb-poorten. Dat levert wel een flink prijsvoordeel op: de speler kost net geen 200 euro en dankzij de Sigma 8635-chip bent u verzekerd van tal van afspeelmogelijkheden.

Net als alle andere spelers die gebruikmaken van de 8635 Sigma-chip, is ook de speler van Tvix een alleseter (inclusief ondersteuning van Full HD). De speler maakt flink lawaai door zijn ventilator en het prijskaartje van bijna 380 euro is fors te noemen.

> Mediaspelers (Computer!Totaal nummer 12-2008) Merk en type

Prijs

Chip

Capaciteit

Videoformaten

HD/mogelijkheden

DvdFolder

ISO images

Ondertitels

Muziek

Uitgangen

Popcorn Hour A-110 www.popcornhour.nl

€ 299,-

Sigma 8635

0 GB (1)

mpeg1/2/4, TS, TP, TRP, M2T, M2TS, MTS, VOB, avi, ASF, wmv, MKV, MOV (H.264), MP4, RMP4, XVID, wmv9

720p / 1080i / 1080p

✔

SMI / SRT / SUB / SSA

mp3 / wma / wav / ogg / aac / flac

HDMI / Composiet / Component

Freecom 450 Wlan www.freecom.nl

€ 151,-

Sigma 8621

0 GB (1)

mpg, DAT, VOB, TP, TS, TRP, Xvid, DivX 3-5

✔

SMI / SRT / SUB / SUB-IDX

mp3 / wma / wav / ogg

HDMI / Composiet / Component

Conceptronic CM3S www.conceptronic.net

€ 129,-

ESS

500 GB

XviD, mpeg 1/2/4, avi, JPEG, SVCD, VCD en IFO/VOB

nee

✔

✘

SRT / SMI / SUB / SSA

mp3 / wav

Composiet / Component

Conceptronic CFULLHDMA www.conceptronic.net

€ 199,-

Sigma 8635

n.v.t.

XviD, wmv9, MOV, MKV, H.264, TS, mpeg 1/2/4, avi, SVCD, VCD,

720p / 1080i / 1080p

✔

SRT

mp3 / wav

HDMI / Composiet / Component

Dvico Tvix 6500A www.tvix.nl

€ 379,-

Sigma 8635

0 GB (1)

mpeg1/2/4, TS, TP, TRP, M2T, M2TS, MTS, VOB, avi, wmv, MKV, MOV, MP4, XVID, DIVX M2TS (AVCHD)

720p / 1080i / 1080p

✔

SMI / SRT / SUB / SUB-IDX

mp3 / wma / wav / ogg / aac / flac

HDMI / Composiet / Component

(1) Ook leverbaar met harde schijf tegen meerprijs

122

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Getest > Compactcamera’s

> Pentax Optio M60 De compacte Optio M60 is uitgerust met een 5x optische zoomlens, resulterend in een fraai bereik van 36-180 mm. Gezien zijn prijs is dat bijzonder netjes. Ook netjes is het feit dat de camera een 720p hdvideomodus biedt, zij het met slechts 15 beelden per seconde. De beeldkwaliteit is goed. ISO 400 is goed bruikbaar, omdat de ruis weliswaar zichtbaar, maar niet storend is. Op 1600 ISO wordt de ruis wel echt storend, al valt het detailverlies mee. Hoger is niet aan te raden. Het enige dat we missen is een ‘echte’ beeldstabilisator, want met ccd shift en optische stabilisatie kunnen lagere ISO-standen gebruikt worden (minder ruis).

> Slimmer, beter, best

Camera’s worden steeds beter, slimmer en gebruiksvriendelijker. Naast gezichtsherkenning, lachdetectie en slimme automatische standen, bieden ze ook een groot assortiment voorgeprogrammeerde scenario’s. Handig als u tijdens de wintersportvakantie of de feestdagen snel prachtige foto’s wilt maken, zonder tijd te verliezen of te verdwalen in cameramenu. Veel amateurfotografen laten hun camera veilig op de volautomatische stand staan, zich soms niet realiserend dat dit in veel situaties juist niet ideaal is. Want een bijzondere situatie vraagt om speciale instellingen. Scenario’s vergroten de kans op een mooie foto, en u hoeft instellingen niet zelf te onthouden: de camera regelt het allemaal voor u.

> Kodak Easyshare Z8612 IS

> Casio Exilim EX-Z300

De Kodak is voorzien van een flink scala aan scenario’s. Zoomen gaat erg traag en de flitser klapt altijd uit bij het aanzetten uit. Kodak laat wat steekjes vallen, maar de Z8612 IS biedt wel zeer nette specificaties voor zijn prijs.

De Casio EX-Z300 is de duurste uit de test, maar daar zijn zijn specificaties ook naar. Wat betreft scenario’s wint de Casio het van de concurrentie. De camera laat zich prettig bedienen, is overzichtelijk ingedeeld en levert scherpe plaatjes af.

> Fujifilm Finepix F60fd Gelukkig slikken Fujifilm-camera’s tegenwoordig ook SD(HC)-flashkaartjes. Handig is ‘autoscene’. De camera probeert dan zelf de scène te herkennen (zoals macro wanneer dichtbij gefocust wordt). In de praktijk werkt dit redelijk goed, al is zelf kiezen nog altijd beter. De F60fd is wel wat traag in het gebruik

> Nikon Coolpix S560 De Coolpix heeft een flink scala aan scenario’s aan boord, waaronder nachtportret, party, kopie en schemering. Het is alleen jammer dat er meerdere stappen nodig zijn om een scene te kiezen. De beeldkwaliteit is in orde. Ruis op ISO 400 is marginaal aanwezig.

Compactcamera’s (Computer!Totaal 12-2008) Merk en type

Prijs

Megapixels (effectief)

Optische zoom

Zoombereik (35mm eq.)

Lichtsterkte

Lcdscherm

ISOstanden

Videoresolutie

Afmetingen

Gewicht (ex.batterij)

Macro afstand

Handmatige sluiter-tijd/diafragma

Live histogram

Stabilisatie

Pentax Optio M60 www.pentax.nl

€ 149,-

36-180

f3.55.6

2,5

646400

1280 x 720

99 x 62 x 33

234

10 cm

✘

✔

digitaal

Kodak EasyShare Z8612 IS, www.kodak.nl

€ 179,-

8,1

12x

36-432

f2.84.8

2,5

641600

640 x 480

104 x 66 x 71

290

6 cm

✔

optisch

Casio Exilim EX-Z300 www.exilim.nl

€ 279,-

10,1

28-112

f2.85.8

643200

1280 x 720

97 x 58 x 23

131

10 cm

✘

ccd shift

Fujifilm Finepix F60fd www.fujifilm.nl

€ 219,-

35-105

f2.85.1

1001600

640 x 480

93 x 59 x 23

163

7 cm

✘

ccd shift

Nikon Coolpix S560 www.nikon.nl

€ 269,-

35-174

f3.55.6

2,7

642000

640 x 480

93 x 55 x 24

130

10 cm

✘

ccd shift

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

123

Getest

U zoekt, wij hebben getest

> Mini-notebooks

> Acer Aspire One Acer zet qua design en afwerking de standaard in dit segment. Volgens sommigen zou er best het Sonymerkje op kunnen staan - een groot compliment aangezien zowel Sony als Apple als designkoplopers worden gezien. Het kleintje is gewoon af en voelt degelijk aan. Het toetsenbord tikt heel behoorlijk, een flinke brief of artikel is geen probleem. Alleen de knoppen van de touchpad zijn vrij klein. Het 8,9inch-scherm heeft dezelfde resolutie van 1024 x 600 beeldpunten als de 10inch-modellen, waardoor ieder puntje iets kleiner is. Wie slechte ogen heeft, zal liever een groter scherm kiezen, maar aan de beeldkwaliteit van dit schermpje ligt het niet. Het beeld is haarscherp en mooi egaal van kleur.

> Hebberig

Wie ze ziet wordt hebberig. De kleine, betaalbare notebooks met een hoge aaibaarheidsfactor zijn hot. Het is fantastisch wat voor moois u met een beperkt budget kunt kopen. Dankzij de felle concurrentie troeven de fabrikanten elkaar af met nog betere specificaties. Let daarom goed op welke versie van een bepaald product u in handen krijgt. Er zijn veel modellen in omloop die op het eerste oog exact hetzelfde zijn en elkaar in prijs amper ontlopen. De meest populaire mini-notebooks zijn uitgerust met Windows XP, hebben een schermformaat tussen 8,9- en 10,2-inch en kosten maximaal 400 euro.

> Asus Eee PC 1000H

> Medion Akoya Mini

> MSI Wind U100

> Asus Eee PC 901

Asus plaatst een krachtige 6600mAh accu en dat geeft de 1000H een bruikbare werkduur van ruim vijf uur. Voor wie zijn notebook regelmatig opwaardeert is de Asus ideaal. Onderop zit een groot deksel, dat u kunt losschroeven. Harde schijf en geheugen zijn direct bereikbaar.

De Medion Akoya Mini lijkt exact op de MSI Wind U100. Geen verrassing, want Medion koopt in bij MSI. Dankzij de goede garantie, de meegeleverde herstel-cd’s en het niet-opvallende uiterlijk is hij prima geschikt voor de (klein)zakelijkemobiele gebruiker.

Van de witte mini-laptops is de MSI Wind het witst. Omdat MSI zijn eigen Windmodellen produceert, is de fabrikant sneller in staat om de specificaties te upgraden. Er is ook een roze Wind U100 verkrijgbaar.

De Eee PC 901 beschikt over een 12 GB SSD. Helaas zijn betaalbare SSD’s niet zo snel en dat is goed te merken. Het toetsenbord is te klein om lekker op te tikken. Met de komst van de nieuwere mini-laptops is de Eee PC 900-serie minder interessant geworden.

> Mini-notebooks met Windows XP (Computer!Totaal nummer 11-2008)

124

Merk en type

Prijs

Beeldscherm / Resolutie

Processor

Geheugen / Harde schijf

Draadloos netwerk

Geheugenkaartlezer

Gewicht

Accu

Garantie

Acer Aspire One A150-Bw www.acer.nl

€ 399,-

8,9 inch / 1024 x 600

Intel Atom N270, 1,6GHz

1 GB DDR2 / 120 GB

802.11a/b/g

SD/xD/MS/MSpro/ MMC, 2x

985 gram

2200mAh, 11,1V

1 jaar carry in

Medion Akoya Mini E1210 www.laptopshop.nl

€ 389,-

10,2 inch / 1024 x 600

Intel Atom N270, 1,6GHz

1 GB DDR2 / 80 GB

802.11b/g/n

SD/MS/MSpro/MMC

1200 gram

2200mAh, 11,1V

2 jaar pickup & return

MSI Wind U100W-085NL www.msi.eu/nl

€ 399,-

10,2 inch / 1024 x 600

Intel Atom N270, 1,6GHz

1 GB DDR2 / 120 GB

802.11b/g

SD/MS/MSpro/MMC

1000 gram

2200mAh, 11,1V

1 jaar pickup & return

Asus Eee PC 1000H www.asus.nl

€ 399,-

10 inch / 1024 x 600

Intel Atom N270, 1,6GHz

1GB DDR2 / 80 GB

802.11a/b/g/n

SD/MMC

1450 gram

6600mAh, 7,4V

2 jaar pickup & return

Asus Eee PC 901 www.asus.nl

€ 399,-

8,9 inch / 1024 x 600

Intel Atom N270, 1,6GHz

1GB DDR2 / 12 GB SSD

802.11a/b/g/n

SD/MMC

1140 gram

6600mAh, 7,4V

2 jaar pickup & return

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Getest > P45- en P43-moederborden

> Gigabyte GA-EP45-DS3R De EP45 is erg compleet uitgerust met alle features die we verwachten van een bord in deze prijsklasse. Een ALC889-codec verzorgt het ingebouwde geluid, met de benodigde geluidsuitgangen via de achterplaat. Daar vindt u bovendien twee LAN-aansluitingen, acht usb-poorten en twee firewire-uitgangen (mini plus gewoon). Seriële en parallelle poorten ontbreken, maar daar is dan ook geen enkele ruimte meer voor. Aansluitingen voor die laatste twee vindt u wel op het moederbord zelf, zodat u ze desgewenst via een bracket kunt aansluiten. Alle spoelen en condensatoren op het bord zijn van hoge kwaliteit. Het aantal fases bij de processor is moeilijk telbaar, maar met zes spoelen en negen condensatoren sowieso ruim voldoende. Dat maakt van de EP45 een solide bord.

> Betaalbaar upgraden

De P45-familie telt vier leden. De P43 en G43 zijn goedkopere varianten van de P45 en G45. De chipsets aangeduid met ‘G’ zijn uitgerust met ingebouwde video; die met een ‘P’ niet. De belabberde prestaties van Intels ingebouwde video maken de G43 en G45 overigens weinig interessant als u zelf uw systeem samenstelt. In dat opzicht blijven deze chipsets ver achter bij de oplossingen van NVIDIA en vooral AMD, hoewel chipsets van AMD niet verkrijgbaar zijn voor Intelprocessors. Sommige borden zijn uitgerust met aparte geheugensloten voor zowel DDR2 als het duurdere DDR3. Dat lijkt misschien aantrekkelijk, maar heeft in de praktijk weinig nut. U kunt de verschillende sloten namelijk niet tegelijk gebruiken.

> ASUS P5QL-E

> MSI P45 Neo2

> Asrock P43R1600Twins-WiFi

> MSI P43 Neo-F

De P5QL-E is solide uitgevoerd, met een groot aantal condensatoren en spoelen van hoge kwaliteit. De chipset is passief gekoeld, maar gelukkig is het koelblok op de northbridge geruststellend groot. ASUS levert het bord met een zeer uitgebreide, geïllustreerde handleiding.

De combinatie van een goede chipsetkoeling met een stabiele energievoorziening van de processor maakt de Neo2 geschikt voor overklokkers. Daar komt bij dat het bord is uitgerust met drukknopjes voor power en reset plus ‘Clear CMOS’ op de achterplaat.

Hoewel de P43-chipset officieel beperkt is tot DDR3 1066 en DDRII 800, heeft Asrock het bord zodanig gebouwd dat deze configuratie ook met DDR3 1333 en DDRII 1066 werkt. Daardoor is dit bord afgezien van CrossFire-ondersteuning, gelijkwaardig aan een P45-bord.

De P43 Neo-F is een eenvoudig bordje, waarbij MSI duidelijk op de kosten heeft gelet. De gebruikte condensatoren zijn een combinatie van moderne solid stateuitvoeringen en goedkopere oude modellen. Hetzelfde geldt voor de spoelen.

> P45-moederborden (Computer!Totaal 11-2008) Merk en type

Prijs

PCI

PCIe

Geheugen

LAN

SATA

Usb

Firewire

Audio

Koeling

Gigabyte GA EP45-DS3R www.giga-byte.nl

€ 119,-

3 x1, 1 x16 of 2 x8

4 DDRII

8 poorten, 4 aansluitingen

2 poorten, 1 connector

ALC889A

passief

ASUS P5QL-E www.asus.nl

€ 87,-

2 x1, 1 x16

4 DDRII

6 poorten, 6 connectors

1 poort, 1 aansluiting

ALC1200

passief

MSI P45 Neo2 www.msi.eu/nl

€ 119,-

2 x1, 1 x16 of 2 x8

4 DDRII

6+2

6 poorten, 6 connectors

✘

ALC888

heatpipe

Asrock P43R1600Twins-WiFi www.asrock.com

€ 88,-

3 x1, 1 x16

4 DDRII, 2 DDR3

6+1

6 poorten, 4 connectors

1 poort, 1 aansluiting

ALC890

passief

MSI P43 Neo-F www.msi.eu/nl

€ 69,-

2 x1, 1 x16

4 DDRII

4 poorten, 4 connectors

✘

ALC888

passief

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

125

Getest

U zoekt, wij hebben getest

> Designmonitoren

> BenQ V2400W De V2400W is - maximaal - slechts 6,2 centimeter dik. Het OSD-menu wordt bediend door tiptoetsen die duidelijk zichtbaar linksonder het scherm zitten. Zonder kalibratie biedt het scherm een goede, natuurgetrouwe weergave van de kleuren. Films en games worden schitterend weergegeven en ook op de zwartweergave is niets aan te merken. En dat geldt ook voor het contrast: donkere scènes in films en games zijn een genot voor het oog, zonder dat de zwartweergave achteruit gaat. Jammer is wel dat er geen dvi- en HDMI-kabel wordt meegeleverd - een behoorlijke tekortkoming bij een scherm dat ruim 400 euro kost. Dit brengt ons meteen bij het tweede nadeel: al dit moois heeft een fors prijskaartje.

> Fraai uiterlijk

Voor een groeiende groep gebruikers is vooral het uiterlijk van een monitor van belang. Daar spelen fabrikanten graag op in. Een trend bij dit soort schermen is het gebruik van een hoogglanszwarte kast. Dit draagt bij aan een fraai design, maar kent ook nadelen. U ziet al snel stof op de omlijsting en ook vingerafdrukken zijn goed zichtbaar. Op zich is dit niet heel erg, u moet alleen wat vaker uw beeldscherm schoonmaken. Gebruik voor deze klus nooit schoonmaakmiddelen met alcohol of ammonia. In de meeste computeren kantoorartikelenwinkels kunt u speciale reinigingssets kopen voor het schoonmaken van uw scherm. Gebruik altijd een zachte, stofvrije doek, bijvoorbeeld een brillendoekje.

> Samsung Syncmaster T220

> Viewsonic VX2255wmb

> Samsung Syncmaster T240

> LG Flatron W2252TQ

De kleuren zijn wat aan de donkere kant. U kunt dit in het OSD-menu aanpassen, maar ook dan blijft de T220 erg donker. Erg fraai is de aan/uit-knop, een tiptoets die rood oplicht als het scherm aanstaat. Desgewenst kunt u deze optie uitschakelen.

De kleurweergave van de VX2255wmb is zonder kalibratie goed en het scherm is prima te gebruiken voor fotobewerking. Daarnaast zijn ook het contrast en de zwartweergave dik in orde. De Viewsonic is in hoogte verstelbaar.

De T240 bevat een HDMI-aansluiting, twee USB 2.0-aansluitingen en biedt een swivel-functie. HDCP wordt ondersteunt via dvi en HDMI. Films en games worden prima weergegeven, dankzij een erg goed contrast.

Het ontwerp is niet heel bijzonder, maar het aanzien waard. De knoppen voor de bediening van het menu zitten onder het scherm. Dit komt het uiterlijk ten goede, maar maakt het lastig om het menu te bedienen.

> Designmonitoren (Computer!Totaal 10-2008)

126

Merk en type

Prijs

Beelddiagonaal

Natuurlijke resolutie

Garantie

Helderheid

Kijkhoek hor / verticaal

HDCP-ondersteuning

BenQ V2400W www.benq.nl

€ 430,-

61 cm / 24 inch

1920 x 1200 (WUXGA)

3 Jaar

250 cd/m2

160° / 160°

✔ (over dvi en HDMI)

Samsung Syncmaster T220 www.samsung.nl

€ 280,-

56 cm / 22 inch

1920 x 1050 (WSXGA)

3 Jaar

300 cd/m2

170° / 160°

✔

Viewsonic VX2255wmb www.viewsoniceurope.com/nl

€ 320,-

56 cm / 22 inch

1920 x 1050 (WSXGA)

3 Jaar

280 cd/m2

170° / 160°

✔

Samsung Syncmaster T240 www.samsung.nl

€ 430,-

61 cm / 24 inch

1920 x 1200 (WUXGA)

3 Jaar

300 cd/m2

160° / 160°

✔ (over dvi en HDMI)

LG Flatron W2252TQ http://nl.lge.com

€ 270,-

56 cm / 22 inch

1920 x 1050 (WSXGA)

3 Jaar

300 cd/m2

170° / 170°

✔

COMPUTER!TOTAAL

Nr. 1 Januari 2009

Getest > Draadloze routers

> ZyXEL NBG-460N De configuratiemogelijkheden van de 460N zijn zeer uitgebreid. Zo laten de opties voor de firewall, het lokale netwerk en de internetverbinding weinig te wensen over. Ook de instellingen om de status van de router in de gaten te houden zijn prima uitgewerkt. ZyXEL presenteert zijn router als milieuvriendelijk, omdat de router een soort tijdklok heeft voor het draadloze netwerk: op vooraf ingestelde tijden worden de antennes uitgeschakeld, zodat het stroomverbruik van de router wordt gereduceerd. De NBG460N-router is mede dankzij de ondersteuning van VPN-verbindingen een prima router voor thuiswerkers. Gezien de uitgebreide functionaliteit, de relatief eenvoudige installatie en het feit dat deze router erg veelzijdig kan worden ingezet, belonen we de ZyXEL met ons keurmerk Best getest.

> Snelheid

De meeste routers van de nieuwste generatie claimen een datasnelheid van rond de 300 megabit per seconde, de standaard voor 802.11n. In de praktijk wordt dat nooit gehaald. Dit komt doordat hierbij geen rekening is gehouden met protocolballast, zoals foutcorrectie en routering. Eenvoudig gezegd komt de geclaimde 300 megabit in de praktijk neer op een datasnelheid van ongeveer 100 megabit per seconde. Maar ook dat is alleen in theorie, gebaseerd op een storingsvrije verbinding. Door interferentie en door gebruik te maken van encryptie (waarbij WPA2 het meest efficiënt, WPA iets minder efficiënt en WEP erg inefficiënt is) zal de snelheid verder dalen, soms tot ver onder de 100 megabit per seconde.

> Asus WL-500W

> Netgear WNR3500

> Sitecom WL-308

> Linksys WRT160N

De WL-500W beschikt over twee usb-poorten voor het koppelen en delen van een webcam, harde schijf en/of printer. Veelvoorkomende instellingen van Nederlandse providers zijn niet voorgeprogrammeerd.

De Netgear beschikt over acht ingebouwde antennes, waarmee het bereik en de doorvoersnelheid van de router worden geoptimaliseerd. De software biedt een uitgebreid scala aan opties, maar op sommige gebieden ontbreekt toch nog wat.

Sitecom geeft vooral hoog op over de optimale prestaties bij het spelen van games met deze kaart. Dit moet ook draadloos goed mogelijk zijn dankzij de ingebouwde StreamEngine. Deze zorgt ervoor dat game-verkeer voorrang krijgt.

De configuratiemogelijkheden van de WRT160N zijn talrijk, met name op het gebied van veiligheid en instellingen voor het lokale netwerk. Zo heeft de WRT160N een uitgebreide lijst met voorgedefinieerde applicaties.

> Draadloze routers (Computer!Totaal 10-2008) Merk en type

Prijs

Snelheid

Aantal antennes

Aantal switchpoorten

WPS-ondersteuning

Extra’s

ZyXEL NBG460N www.zyxel.nl

€ 159,95

1 Gigabit

✔

n.v.t.

Asus WL-500W www.asus.nl

€ 79,-

100 Megabit

✔

2 x usb-poort

Netgear WNR3500 www.netgear.nl

€ 151,95

1 Gigabit

✔

n.v.t.

Sitecom WL-308 www.sitecom.com

€ 149,99

1 Gigabit

✔

StreamEngine

Linksys WRT160N www.linksys.com/nl

€ 89,-

100 Megabit

✔

n.v.t.

Nr. 1 Januari 2009

COMPUTER!TOTAAL

127

Nog geen merk ® of domeinnaam ? Dat kan toch niet ! Registreer daarom nu je merk en/of domeinnaam. Maak een website met webhosting van Hostway en bepaal zelf je emailadressen. Hostway registreert merken. Een merk is herkenbaar aan het ® symbool en biedt bescherming tegen ongeoorloofd gebruik van je naam je product of dienstverlening. Lees meer op www.hostway.nl/merken Bel gratis 0800-1770 of stuur een email naar support@hostway.nl

DOMEINNAAM

MERK ® REGISTRATIE

Je .nl domeinnaam geregistreerd vanaf € 4,95 *

Bescherm de naam van je bedrijf of product tegen ongewenst gebruik door anderen.

Ga naar: www.hostway.nl * 1 JAAR D omeinnaam

2 JAAR

5 JAAR 10 JAAR

€ 12.50 € 12.50 € 12.50 € 12.50 € 12.50 € 12.50 € 12.50 € 12.50 € 12.50 € 12.50

€ 11.00 € 11.00 € 11.00 € 11.00 € 11.00 € 11.00 € 11.00 € 11.00 € 11.00 € 11.00

.NL .BE .DE .COM .NET .ORG .BIZ .INFO .EU .MOBI

€ 15.00 € 15.00 € 15.00 € 15.00 € 15.00 € 15.00 € 15.00 € 15.00 € 15.00 € 15.00

€ 4.95 € 9.90 € 9.90 € 9.90 € 9.90 € 9.90 € 9.90 € 9.90 € 9.90 € 9.90

* Voor meer informatie: www.hostway.nl/prices Prijsvermelding excl. BTW en per jaar.

www.hostway.nl

Vooronderzoek (optioneel en eenmalig): Hostway QuickCheck procedure

€ 250.00

Woordmerk depot: Woordmerk depot 10 jaar normale procedure duur circa 3 maanden tot 3 klassen Woordmerk depot 10 jaar snelle (spoed) procedure duur circa 3 weken tot 3 klassen Woordmerk voor elke extra klasse

€ 675.00

€ 900.00 € 115.00

€ 800.00 € 100.00

€ 100.00

Beeldmerk depot: Beeldmerk depot incl. verzorgen afbeeldingen Extra beschrijving onderscheidende elementen (optioneel) Merkbescherming: Hostway DepotGuard (per jaar) Merkuitbreiding: Internationaal depot, alle 27 lidstaten van de EU

Bel voor informatie 0800-1770

support@hostway.nl

Domeinnaam- en merkregistratie. Webhosting al sinds 1996. Schipholweg 275 • 1171 PK Badhoevedorp • E: support@hostway.nl • T: 020-3161450 Australië • België • Canada • Duitsland • Frankrijk • India • Korea • Nederland • Roemenië • Engeland • Verenigde Staten

Untitled-1 1

24-11-2008 15:56:14

De beste verzekering voor uw pc!

Mei 2008

Eenvoudig betrouwbare back-ups maken Wilt u een back-up maken van uw volledige pc inclusief besturingssysteem, toepassingen, data en alle instellingen, of slechts van afzonderlijke bestanden? Met behulp van de wizards behaalt u meteen het gewenste resultaat. Acronis True Image Home 2009 is eenvoudig te gebruiken back-upsoftware die speciaal is aangepast aan de wensen van de thuisgebruiker! • • • • • • • •

Creëer een exact beeld van uw schĳf bĳ een volledige back-up Maak een back-up en herstel uw belangrĳke documenten, muziekfragmenten, video’s en foto’s Bescherm uw programma-instellingen Test programma’s en systeeminstellingen in de Try&Decide-modus NIEUW! Bescherm uw pc tegen gegevensverlies met één klik NIEUW! Automatische back-up op uw externe harde schĳf NIEUW! Sla een back-up tegelĳkertĳd ook op een andere locatie op NIEUW! Automatisch of handmatig back-ups samenvoegen

Adviesprijs incl BTW €49.95 ISBN 978-90-456-4620-6

O.a. verkrijgbaar bij:

Uitgegeven door

www.easycomputing.com

Adv_Acronis_230*300.indd 1

05-11-2008 11:03:12

Untitled-7 1

29-9-2008 14:12:53

SAMSUNG raadt Windows Vista® Home Premium aan

Doe meer, draag minder

De kracht van X

Meer doen met minder. Met de X360 van Samsung begint er een nieuw tijdperk. Dit ultradunne notebook weegt slechts 1,29 kg. Door het gebruik van Intel® Centrino® 2 processor technologie, en een batterij die tot 10 uur meegaat, heeft zelfs de meest veeleisende gebruiker de kracht om overal alles te doen. Je hoeft dus eindelijk geen compromis meer te sluiten tussen mobiliteit en performance. Kijk voor meer informatie op www.samsung.com/xseries. De Samsung X360 is vanaf 24 november o.a. verkrijgbaar bij:

Powered by Intel® Centrino® 2 Processor Technology. Intel, the Intel logo, Centrino and Centrino Inside are trademarks of Intel Corporation in the U.S. and other countries. © 2008 Samsung Electronics Co. Ltd.

RE-280559[230x300]_v2.indd 1

19-11-2008 11:19:28