EXPERTCURSUS
Bestuur je smartphone met je pc HÉ T ANT WOORD OP AL JE TECH-VRAGEN
Handige opties voor meer comfort
Blijf veilig op openbare wifi
Zo ben je hackers voor! WORKSHOP
Streamen met Plex Film en muziek naar al je apparaten
Back to school
De 9 beste
TABLETS
voor in de klas
Hard- en software kopen met korting
E T O GR T S E T S A N14 MODELLEN MET 2 OF 4HIJVEN HARDE SC LAG
CENTRALE OAPPSPARATEN VOOR AL JE
Regel het via Surfspot CURSUS
Gratis anoniem en veilig online
INCLUSIEF N AS-
KOOPWIJZ ER PAGINA 16
Maak je eigen VPN-server € 5,99 NR. 9 2014
VIDEOBEWERKING: DE 15 BESTE GRATIS TOOLS
Een uitgave van
De volgende editie van Computer!Totaal verschijnt op 19 september 2014
CO L O F O N Nr. 9 2014
Hoofdredacteur Robert Theunissen (robert@computertotaal.nl) Eindredactie José Pauty (jose@computertotaal.nl), Theske Slijkerman (theske@computertotaal.nl)
INHOUD
Redactie Jeroen Boer (hardware) (jeroenb@computertotaal.nl), Joris Peterse (software) (joris@computertotaal.nl) Online Jeroen de Jager (hoofdredacteur online) (jeroen@computertotaal.nl), Elmar Rekers (elmar@computertotaal.nl) Vormgeving Aico Turba (art director), Bert Sluyter, X-Media Solutions Medewerkers Robbert Brus, Maikel Dijkhuizen, Ignace de Groot, Kees Krick, Evi Maquoi, Robbin Ooijevaar, Edmond Varwijk, Richard Veenstra, Koen Vervloesem Advertentie-exploitatie Merijn Contant, Arnold Diepenheim, Marcel Schaper Telefoon: +31 (0)20 758 5967 Fax: +31 (0)20 758 5855 sales@idg.nl Marketing Marianne Kellner, Boudewijn Muijser Productie Erik Peelen
COVERARTIKEL
KOOPGIDS NAS We laten je in dit artikel zien wat er mogelijk is met een NAS en waarop je moet letten als je een NAS gaat aanschaffen.
PAGINA 16
Technische realisatie & distributie Senefelder Misset, Doetinchem (druk); Betapress (distributie Nederland); AMP (distributie België) Uitgever Huib Keijenberg Directeur Robert van Loon Telefoon redactie Werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur Telefoon: +31 (0)20 758 5955 Fax: +31 (0)20 758 5855 E-mail redactie algemeen redactie@computertotaal.nl
DE BESTE NAS VOOR THUIS
NAS-fabrikanten bieden steeds meer en mooiere functies aan. Wij testen veertien courante modellen met twee of vier schijfposities.
E-mail persberichten persinfo@computertotaal.nl
PAGINA 20
Internet www.computertotaal.nl Postadres IDG Nederland T.a.v. Computer!Totaal Postbus 20646 1001 NP Amsterdam Bezoekadres Transformatorweg 80 1014 AK Amsterdam Abonnee Service-Center Betapress Abonnementen Services Telefoon: +31 (0)161 459455 Adres: Antwoordnummer 16053, 5100 VJ Gilze Abonnement Computer!Totaal De prijs voor een jaarabonnement (12 edities) op Computer!Totaal bedraagt per 1 oktober 2013 € 62,50. Na de eerste abonnementsperiode wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd. Vanaf dat moment is het abonnement opzegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand. Uw opzegging ontvangen wij bij voorkeur telefonisch, maar u kunt ook per e-mail of brief opzeggen. Voor toezending van een papieren factuur wordt € 2,- per factuur in rekening gebracht. In verband met de hoge verzendtarieven zijn wij genoodzaakt voor bezorging buiten Nederland een toeslag voor verzendkosten door te berekenen. Voor meer informatie over abonnementen kunt u contact opnemen met Betapress Abonnementen Services, antwoordnummer 16053, 5100 VJ Gilze, telefoonnummer +31 (0)161-45 94 55. © IDG Nederland. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel aan Computer!Totaal uiterste zorg is besteed, aanvaarden de redactie noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad en/of op de website. Prijzen vermeld op de redactionele pagina’s in deze uitgave zijn richtprijzen inclusief btw. ISSN: 0927-2739
ACHTERGROND
GEHACKT!
Er zijn allerlei gratis openbare wifi-hotspots en daar maken we gretig gebruik van. Goedkoop is het wel, maar of het allemaal ook zo veilig is? Het risico van openbare wifi. Pagina 68
INHOUD
Nr. 9 2014
TEST
TABLETS
Moderne tablets zijn dunner, lichter en gaan langer
RUBRIEKEN 4
Opening
teloos een school- of werkdag. Wat is de beste tablet
7
Voorwoord + Spotlight
voor onderweg?
10
Update
mee dan een notebook. Hierdoor overleven ze moei-
Pagina 32
TIPS & TRUCS
Nieuwe apparatuur & gadgets
40
15 VIDEOBEWERKERS
Snelstart Programma’s verplaatsen
Videobewerking hoeft niet duur te zijn: er zijn talloze goede programma’s voor zowel de pc als voor de Mac
43
Reviews
die gratis zijn of niet zo veel kosten. Pagina 72
WORKSHOP
SURF ANONIEM MET RASPBERRI PI
Met Tor kun je je netwerkverkeer versleuteld via willekeurige medegebruikers laten lopen. Maak je van je Raspberry Pi een Tor-router, dan kun je met élk apparaat via Tor internetten. Pagina 76
WORKSHOP
91
44
Freeware
48
Software
52
Apps
56
Games: Watch_Dogs
60
Hardware
Snelstart Synchronisatie van iOS via wifi
97
Snelstart Browservensters verbergen
108
Helpdesk Vraag & antwoord
MEDIASERVER INRICHTEN
Plex Media Server is uitstekende software om een pc of NAS binnen een handomdraai in te richten als me-
114
Snelstart Plaatjes verfraaien met PicMonkey
diaserver. Stream snel je foto’s muziek en films. Pagina 82
BASISCURSUS
GOEDKOPE SOFT- EN HARDWARE
Studenten, scholieren, docenten en medewerkers van onderwijsinstellingen en ook ouders van schoolgaande kinderen, kunnen veel geld besparen op software en hardware door slim te winkelen! Pagina 88
EXPERTCURSUS
ANDROID AANSTUREN MET JE PC Je Android-toestel gewoon laten liggen als je hem
GRATIS THULE LAPTOPTAS T.W.V. MAAR LIEFST € 99,-!
in de verte hoort trillen? Je kunt je Android-apparaat vanaf je pc op afstand besturen. Pagina 92
BASISCURSUS
VEILIG SURFEN VIA VPN
KIJK OP PAGINA 66 EN PROFITEER NU VAN DIT SUPERVOORDEEL!
Een VPN-verbinding heeft heel wat voordelen, zoals landrestricties omzeilen en meer privacy op wifi-netwerken buitenshuis. Surf dus via een VPN-dienst of richt je eigen VPN-server in. Pagina 100
Computer!Totaal 09 2014
9
KO O P G I D S NAS
KOOPGIDS NAS
WAT KUN JE MET EEN NAS EN WAAR MOET JE OP LETTEN? Een NAS (Network Attached Storage) is eigenlijk een harde schijf die is voorzien van een netwerkaansluiting. Hierdoor zijn bestanden die op een NAS staan beschikbaar voor alle gebruikers in je thuisnetwerk. Met deze omschrijving doen we de gemiddelde NAS echter zwaar tekort. We laten je in dit artikel zien wat er mogelijk is met een NAS en waarop je moet letten als je een NAS gaat aanschaffen. Jeroen Boer
E
en NAS is eigenlijk een simpele pc die veelal draait op een variant
meerdere gebruikers tegelijkertijd, of de NAS inzetten voor meerdere
van Linux. De primaire functie van een NAS is het delen van
taken tegelijk zoals streamen, downloaden en foto’s bekijken, dan is een
bestanden. Omdat een NAS tegenwoordig meer een mini-ser-
exemplaar met een dualcore-processor en 1 GB RAM meer geschikt.
ver is, is er nog veel meer mogelijk. Een NAS is behalve voor jezelf ook te gebruiken met bijvoorbeeld je hele gezin. Je kunt voor iedere gebruiker
AANTAL SCHIJFPOSITIES
een eigen gebruikersaccount aanmaken en ervoor zorgen dat gebrui-
NAS-apparaten zijn er in uitvoeringen voor een verschillend aantal
kers niet bij elkaars bestanden kunnen, en je kunt ook mappen aan-
schrijven. Zo zijn er varianten voor één, twee, vier of vijf schijven. Uiter-
maken waar juist alle gezinsleden bij kunnen. Er zijn NAS-apparaten
aard geldt min of meer dat hoe meer schijfposities de NAS biedt, hoe
in verschillende prijsklassen die zich onderscheiden op prestaties en
duurder het apparaat is en hoe meer je erop kunt opslaan. Daarnaast
functionaliteit. Vanaf pagina 20 testen we er een aantal.
biedt een NAS met twee of meer schijven de mogelijkheid om de data te beschermen tegen het falen van een schijf middels RAID. Zie pagina
PROCESSOR EN RAM
19 voor uitleg hierover.
Net als een computer bevat een NAS een processor en RAM. Gebruik
Voor thuisgebruik is een NAS met twee schijfposities een goed com-
je een NAS voornamelijk voor het opslaan van bestanden en/of het
promis tussen prijs en mogelijkheden, al worden NAS-systemen met
streamen naar een beperkt aantal apparaten, dan zal een NAS met
vier schijfposities ook steeds populairder. De grootste harde schijf die
een singlecore-processor en 512 MB RAM voldoen. Zelfs met 256 MB
je momenteel kunt kopen biedt een opslagcapaciteit van 4 TB. Je zou
RAM kun je waarschijnlijk nog uit de voeten. Wil je echter streamen naar
op een dualbay-NAS (twee schijven) dus maximaal 8 TB kwijt kunnen. Veel gebruikers kiezen voor de bescherming van RAID1, waardoor er 4 TB op past. Ga je de NAS alleen maar gebruiken om minder belang-
NAS’en zijn er met een verschillend aantal schijfposities, hier vier en twee.
rijke zaken als films en muziek te delen, dan kan een NAS zonder deze beveiligingstechniek volstaan.
COMMUNITIES Een voordeel van populaire NAS-merken als Synology, QNAP of Netgear is niet alleen de grote hoeveelheid uitbreidingen (zie pagina 18), belangrijker is wellicht het grote aantal gebruikers. Voor de populaire NASfabrikanten zijn er fora waar je allerlei informatie en oplossingen voor problemen kunt vinden. Nederlands gebruikersforum Synology: www.synology-forum.nl Engels gebruikersforum Synology: http://forum.synology.com Engels gebruikersforum QNAP: http://forum.qnap.com Engels gebruikersforum Netgear: www.readynas.com/forum Engels gebruikersforum ASUSTOR: http://forum.asustor.com Engels gebruikersforum Thecus: http://forum.thecus.com
16
KO O P G I D S NAS
WELKE SCHIJVEN? NAS’en worden zowel met als zonder opslag verkocht. Kies je voor een
LIVE-DEMO WEBINTERFACE
lege NAS-behuizing, dan zul je er zelf harde schijven bij moeten kopen.
Interessant is dat sommige fabrikanten een livedemo van hun besturingssysteem
Je kunt in principe iedere SATA-schijf in een NAS stoppen, maar het
aanbieden, zodat je voor aanschaf zelf kunt proberen of de webinterface aansluit bij
is verstandig om te controleren of een schijf op de compatibiliteits-
je verwachtingen en behoeften.
lijst van de NAS staat. De NAS-fabrikant heeft de harde schijf dan
Live demo Synology: http://ct.link.idg.nl/syndemo
getest op een goede werking in combinatie met de NAS. Western
Live demo QNAP: http://ct.link.idg.nl/qnapdemo
Digital en Seagate maken je het gelukkig eenvoudig een geschikte
Live demo Netgear: http://ct.link.idg.nl/netdemo
schijf te vinden. Beide fabrikanten hebben een reeks harde schijven
Live demo ASUSTOR: http://ct.link.idg.nl/asusdemo
die speciaal bedoeld zijn voor gebruik in een NAS en doorgaans op de
Live demo Thecus: http://ct.link.idg.nl/thedemo
genoemde compatibiliteitslijsten staan. Western Digital noemt zijn NAS-schijven WD Red, bij Seagate moet je naar NAS HDD kijken. Ook HGST, een dochteronderneming van Western Digital, biedt NAS-schijven onder de naam DeskStar NAS. Een NAS-schijf met 2 TB opslagca-
een usb-schijf of usb-stick eenvoudig naar een NAS kopiëren. Daar-
paciteit kost zo’n 90 euro, 3 TB heb je voor 115 euro en een 4TB-schijf
naast hebben veel NAS-apparaten een ingebouwde printserver zodat
is voor zo’n 160 euro te koop.
je een usb-printer kunt delen met je netwerk. Als je deze mogelijkheid wilt gebruiken, controleer dan voor aanschaf of jouw usb-printer com-
Een speciale NAS-schijf zoals de WD RED is een veilige keuze voor je NAS.
patibel is met de printserver op de NAS. In de praktijk werkt namelijk niet iedere usb-printer samen met iedere printserver. De luxere NASapparaten bevatten naast de usb-poorten ook een eSATA-aansluiting, zodat een extra schijf nog veel sneller kan zijn.
WEBINTERFACE Hoewel de meeste NAS-apparaten draaien op een variant van Linux, zul je hier in de praktijk weinig mee te maken hebben. Een NAS beheer je net als een router via een webinterface. Je bereikt de interface via een IP-adres en de meeste fabrikanten leveren tooltjes mee die dit IPadres automatisch voor je opsporen. Het is verstandig om je NAS een vast IP-adres te geven, zodat je hem altijd eenvoudig kunt bereiken. De webinterfaces van NAS-fabrikanten gaan steeds meer op complete besturingssystemen lijken. Je kunt via de webinterface de NAS instellen, bestanden beheren en uitbreidingen installeren. Ook bevatten NAS’en applicaties om films, muziek en foto’s in de browser te bekijken.
USB-POORTEN Bijna alle NAS-apparaten zijn voorzien van één of meerdere usb-poorten. exemplaren
De
goedkopere
hebben
usb2.0-
poorten terwijl de duurdere NASapparaten zijn voorzien van snellere usb3.0-poorten. Usb-poorten kunnen gebruikt worden voor het aansluiten van usb-opslag zodat je een back-up kunt maken van de gegevens op de NAS. Andersom kan vaak ook: je kunt gegevens van Moderne NAS-apparaten bevatten usb3.0-poorten, de duurdere varianten ondersteunen ook nog eSATA.
Computer!Totaal 09 2014
De webinterfaces van NAS-apparaten lijken steeds vaker complete besturingssystemen.
17
TEST
Tablets
9
TABLETS VOOR WERK EN SCHOOL
DE BESTE TABLETS VOOR ONDERWEG Een paar jaar geleden had nog niemand een tablet, inmiddels gebruikt iets meer dan helft van de Nederlandse bevolking er eentje. Ten opzichte van een notebook biedt de tablet dan ook duidelijke voordelen. De apparaten zijn dunner, lichter en gaan langer mee op de accu. Hierdoor overleven ze moeiteloos een school- of werkdag. Jeroen Boer
S
ommigen krijgen vanuit school of werk de beschikking over een tablet. Maar ook als je vanuit daar geen (verplichting tot een) tablet
krijgt, kan zo’n apparaat van pas komen. Zo kun je de tablet gebruiken als agenda, de digitale leeromgeving van de school raadplegen, notities maken en documenten raadplegen. Vooral bij het maken van aantekeningen kan een tablet zich in positieve zin duidelijk onderscheiden van een smartphone. Het schermtoetsenbord van een tablet is door het grotere scherm veel groter en voor tablets zijn accessoires zoals losse toetsenborden beter verkrijgbaar. Het kan wellicht interessant zijn om te kiezen voor een tablet die verkocht wordt inclusief een bijpassend toetsenbord. Wil je een dergelijk apparaat kant-en-klaar, dan kies je automatisch voor Android of Windows 8.1. Apple verkoopt immers geen iPads met een eigen bijbehorend toetsenbord. Wel zijn er voor iPads diverse toetsenborden van derde partijen. In dit artikel testen we een aantal tablets die mogelijk interessant zijn voor gebruik op school of op het werk.
32
TEST
Tablets
iOS
iOS is erg toegankelijk en draait soepel. Een voordeel van de iPad is dat de App Store nog altijd het grootste aanbod heeft, en dat er dus veel handige apps te vinden zijn. Ten opzichte van Android valt wel op dat je voor meer apps moet betalen. Voor gebruik op school of het werk is het fijn dat Apple zijn eigen officepakket iWork gratis meelevert. Dit pakket bestaat uit Pages, Numbers en KeyNote. Je moet de apps wel zelf uit de App Store downloaden, maar dit kan dus gratis. De documenten die je maakt in deze applicaties zijn ook toegankelijk via Apples clouddienst iCloud, waarmee je ze ook naar je pc kunt downloaden. Bovendien kun je documenten via iCloud delen met andere mensen. Gebruikers van een Mac kunnen doorwerken in iWork op hun Mac. iWork op de iPad is qua opties simpel als je het vergelijkt met bijvoorbeeld Microsoft Office, maar is prima geschikt voor het maken van aantekeningen.
Android
Android integreert optimaal met Googles clouddiensten als Gmail, Google Maps, Google Drive en Chrome. De Google Play Store bevat veel apps, al is het aanbod specifieke apps voor tablets nog altijd lager dan bij iOS. Google biedt via de Play Store eigen apps aan die samenwerken met Googles online officesoftware. Het gaat om Google Documenten, Google Spreadsheets en Google Presentaties. Eerder bood Google met de overname van Quickoffice een gratis officepakket aan, de functionaliteit van deze app is inmiddels geïntegreerd in Googles eigen apps. De apps synchroniseren met Google Drive, maar zijn ook offline te gebruiken als er geen internetverbinding voorhanden is. Veel fabrikanten van Android-tablets leveren daarnaast hun eigen officepakket mee.
Windows 8.1
Met Windows 8.1 heeft Microsoft Windows nog beter geschikt gemaakt voor gebruik op een tablet. De interface is erg soepel en erg strak met de kleurrijke live-tegels. Naast de tabletomgeving is er ook een bureaubladomgeving die je niet helemaal kunt ontwijken voor bepaalde instellingen. Toch is één van de sterkste punten dat je een Windows-tablet kunt gebruiken als een volwaardige Windows-machine. Je krijgt bij een Windows-tablet vaak Word, Excel en PowerPoint meegeleverd. Een nadeel aan Windows 8.1-tablets is dat de Windows Store qua apps minder rijkelijk gevuld is dan de applicatiewinkels van iOS en Android. Je zult de populairste apps wel kunnen vinden, maar juist de pareltjes die opeens populair worden, ontbreken vaak. Daar staat tegenover dat je op een Windows 8.1-tablet traditionele Windows-programma’s kunt installeren in de bureaubladomgeving. Dit kan overigens niet in Windows RT 8.1, dat je vindt op de Microsoft Surface 2 en Nokia Lumia 2560.
Computer!Totaal 09 2014
33
T.W.V.
€ 99,-
GRATIS
THULE RUGTAS TCBP-317 Luxe stevige rugtas Speciaal compartiment voor een laptop en een tablet Extra vakken voor accessoires en waterfles Afmetingen: 48x32x26,9 cm Lichtgewicht en waterafstotend Ergonomisch gevormde en ademende schouderbanden
* excl. € 5,95 verzendkosten * Abonnees kunnen de tas voor € 45,- (incl. verzendkosten) bestellen via www.computertotaal.nl/abonneevoordeel
THULE LAPTOPTAS Neem nu een voordelig jaarabonnement op Computer!Totaal en ontvang geheel gratis de robuuste Thule rugzak t.w.v. maar liefst € 99,-! Bovendien krijg je als abonnee: Elke maand het magazine thuis voordat het in de winkel ligt Het magazine ook geheel gratis op je tablet Hoge kortingen via abonneevoordeel Nu tijdelijk gratis alle verschenen nummers uit 2013 én 2014 op je tablet
+ +
61% KORTING
NÙ ALLES MET VOOR MAAR € 62,50 I.P.V. € 161,50!
REGEL HET DIRECT OP: www.computertotaal.nl/tas of bel met +31 (0) 161-45 94 55.
61% KORTING!
ACHTERGROND
Gevaren openbare wifi
HET RISICO VAN OPENBARE WIFI Je bent op reis in het buitenland en je hebt weinig zin in torenhoge roaming- of internetkosten. Gelukkig biedt je hotel internet aan en zijn er zelfs gratis openbare hotspots vlakbij het strand of dat eethuis. En dus maak je daar gretig gebruik van met je tablet, smartphone of laptop. Goedkoop is het wel, maar of het allemaal ook zo veilig is? Ignace de Groot
68
ACHTERGROND
Gevaren openbare wifi
E
en internetverbinding hebben is een levensbehoefte geworden.
die hacker nu zijn hotspot dezelfde naam geeft als een ‘onschuldige’
In de eerste plaats thuis en op het werk, maar net zo goed ook
hotspot uit de buurt (zoals ‘Starbucks’ of ‘McDonald’s’) en waar nodig
onderweg. In het café of het restaurant, in het museum, op het
hetzelfde wachtwoord gebruikt, dan is de kans groot dat jij met de ver-
stadsplein of in de trein zoek je haast automatisch naar een openbare,
keerde hotspot een verbinding opzet. Zeker wanneer het signaal van
gratis hotspot. Zo’n hotspot is namelijk een welkom alternatief als je
de hacker-hotspot sterker doorkomt dan dat van de bonafide hotspot.
3G-verbinding erg zwak is of om dure roamingkosten of mobiele datatarieven te vermijden. Handig en goedkoop dus, maar jammer genoeg
DE HACKER
niet zonder risico’s!
Wanneer je met een draadloos netwerk bent verbonden waartoe ook een hacker toegang heeft, of je toestel een verbinding heeft opgezet
HANDIGE HOTSPOT?
met de hotspot van een hacker, dan zijn er verschillende scenario’s
Wat veel gebruikers namelijk niet weten, is dat zo’n hotspot de gege-
mogelijk. Zeker in de (realistische) veronderstelling dat de hacker de
vens naar alle potentiële ontvangers verstuurt, ongeveer zoals een
nodige tools of apps heeft geïnstalleerd. We bespreken de verschil-
radiozender dat doet. Dat houdt meteen in dat iedereen die met die-
lende scenario’s in de volgende alinea’s. De programma’s die we
zelfde hotspot verbonden is, het dataverkeer van de andere gebrui-
hierbij noemen maken duidelijk dat deze lang niet allemaal voor ille-
kers kan afluisteren en zelfs heimelijk kan aanpassen. Dat geldt in de
gale doeleinden gemaakt zijn. Ook heel dagelijkse tools zoals inSSIDer
eerste plaats voor een niet-versleuteld openbaar netwerk, maar het
en Wireshark worden gebruikt (of misbruikt?).
kan je ook overkomen op (bijvoorbeeld) het versleutelde netwerk van je hotel. Althans, wanneer de hacker eveneens het inlogwachtwoord
GEGEVENS UITLEZEN
kent, bijvoorbeeld wanneer hij ook gast is in dat hotel.
Met behulp van gespecialiseerde wifi-
Maar er zit nog meer risico vast aan een niet-versleuteld draadloos
netwerkscanners (zoals inSSIDer, Fing,
netwerk of aan een netwerk waarvan ook andere (niet noodzake-
Wifi Analyzer en iNet) komt de hacker
lijk betrouwbare) personen de sleutel kennen. Het is voor een hacker
dan niet alleen het IP- en MAC-adres van
Snel even een hotspotje opzetten … Starbucks, misschien?
je toestel te weten, maar ook de hostnaam. Bij Apple-apparaten bestaat die laatste vaak uit de volledige naam van de eigenaar van het apparaat. Sommige tools tonen tegelijk de services die op zo’n apparaat beschikbaar zijn. Zitten daar bijvoorbeeld UPnP-services of gedeelde netwerkshares zonder wachtwoordbeveiliging tussen, dan loop je alvast het risico dat de hacker zomaar in je documenten of vakantiefoto’s kan rondsnuffelen.
Netwerkscanner Fing legt in één moeite ook de achterliggende clients en services bloot.
Jij namelijk een koud kunstje
om
zelf
een hotspot op te zetten
met
een
eigen accesspoint of desnoods met zijn smartphone of laptop (bijvoorbeeld met de app Shark for Root). Die mogelijkheid zit standaard ingebouwd in de meeste smartphones en zelfs in Windows. Wanneer
Computer!Totaal 09 2014
69
TIPS & TRUCS 15 videobewerkers
01
VSDC FREE VIDEO EDITOR In tegenstelling tot Adobe Premiere Pro of Final Cut X van Apple kost deze bewerker je helemaal niets. Het pro-
gramma heeft een aardige collectie codecs aan boord, ook for-
03
EDITSHARE LIGHTWORKS FREE Lightworks is een mooi vormgegeven bewerker die door veel professionals wordt gebruikt. Van het programma is een gratis versie beschik-
baar voor zowel Windows, Linux als Mac, al is de Mac-versie officieel nog in
maten als mp4 en flv worden ondersteund. Onderin vind je een
bèta-modus. Naast professionele effecten en tekstopties biedt het programma
non-lineaire tijdlijn waar je videofragmenten of audiobestan-
ondersteuning voor een tweede beeldscherm. Met de gratis versie kun je alleen
den naar toe kunt slepen. Je hebt de beschikking over een aantal
exporteren naar het web-formaat MPEG4 met een maximale resolutie van
video-effecten, de meeste zijn echter niet heel hoogwaardig.
720p, maar verder heb je bijna alle functionaliteit van de grote broer. Voor de
Leuk is dat het programma met een aantal instellingen komt voor
Pro-versie betaal je 215 euro.
bekende apparaten, zodat je je zelfgemaakte video gemakkelijk
www.editshare.com/products/
kunt opslaan in het formaat van bijvoorbeeld je iPhone, Archos-
lightworks
speler of Xbox.
Geschikt voor: Windows, Mac, Linux Prijs: Gratis
www.videosoftdev.com/free-video-editor Geschikt voor: Windows
Lightworks Free is de gratis versie van het professionele pakket Lightworks Pro.
Prijs: Gratis
04
AVIADDXSUBS Als je geen complete bewerker nodig hebt, maar snel even ondertiteling aan een video wilt toevoegen, kies dan voor het programma AVI-
AddXSubs. Je hebt de ondertiteling in de vorm van een srt-bestand nodig en met
VSDC Video Editor is gratis, maar ziet er wel een beetje rommelig uit.
02
het programma voeg je deze teksten toe aan elk type videobestand. Wil je de ondertitels in het zogenoemde XSUBformaat aan je video toevoegen, dan kan dit alleen met een avi-bestand. Het programma is gratis en alleen voor pc
GOPRO STUDIO
beschikbaar, lees wel even de installa-
GoPro Studio is gemaakt als software voor je GoPro-
tie-instructies op de downloadpagina
camera, het importeren van gemaakte filmpjes is dan
voor gebruik.
ook een fluitje van een cent. Niet alleen films van je GoPro-
http://aviaddxsubs.blogspot.de
camera kun je overigens toevoegen, het programma is eigenlijk
Geschikt voor: Windows Prijs: Gratis
een normale videobewerker. In de software vind je verschillende sjablonen van professionele GoPro-promotiefilms. Zo kun je zien hoe de film is gemaakt en de filmclips vervangen door je eigen
AVIAddXSubs voegt ondertiteling toe aan je video’s.
films. Verander de muziek en speel je clip langzamer of sneller af door in de software de instellingen te veranderen. www.gopro.com/software-app/gopro-studio-edit-software Geschikt voor: Windows, Mac Prijs: Gratis
05
VLC MEDIA PLAYER VLC Media Player is bij menigeen bekend als de allesvreter onder de videospelers, maar het programma kan zo veel meer dan alleen video’s
afspelen. Naast het toevoegen van ondertitels kun je met het programma onder andere een logo toevoegen en de afmeting van je video wijzigen. Op
VLC Media Player is meer dan een gewone videospeler.
het gebied van audio heeft VLC ook nog een equalizer aan boord. Na het bewerken van je video sla je het bestand op in één van de vele ondersteunde formaten zoals mpeg, wmv of divx. www.videolan.org
GoPro Studio heeft een aantal professionele sjablonen aan boord.
Computer!Totaal 09 2014
Geschikt voor: Windows, Mac, Linux Prijs: Gratis
73
TIPS & TRUCS 15 videobewerkers
06
IMOVIE Als je een Mac koopt, krijg je er gratis het programma iMovie bij. In eerste instantie lijkst dit wellicht niets meer dan een geinig programma, maar
met iMovie ben je in staat om professioneel ogende video’s te maken. Groot voor-
09
WEVIDEO WeVideo is een online videobewerker. Voor persoonlijk gebruik hoef je niet te betalen, maar als je veel video’s
wilt bewerken, kies je beter voor een Premium-abonnement voor
deel hierbij is de kwaliteit van de effecten, transities en tekstopties. Het importe-
drie dollar per maand. Met de gratis versie exporteer je maximaal
ren van verschillende bestandstypen is eenvoudig en als je klaar bent, exporteer
in 480p-kwaliteit en heb je een exportlimiet van vijftien minuten
je je video naar een webformaat of formaat voor je iPhone of iPad. Voor je iPad of
per maand. Ook wordt er reclame voor de dienst aan je video toe-
iPhone download je de speciale app, deze kost je 4,49 euro. iMovie is los te koop
gevoegd. Al je projecten worden online opgeslagen, zodat je met
voor 13,99 euro, mocht je al een oudere Mac hebben.
meerdere mensen aan je video kunt werken. Voor onderweg heeft
www.apple.com/nl/mac/imovie
het bedrijf ook nog een mobiele app beschikbaar.
Geschikt voor: Mac, iOS
www.wevideo.com
Prijs: Gratis (bij nieuwe Mac), € 13,99 (bij oudere Mac), € 4,49 (iOS)
Geschikt voor: Web Prijs: Gratis (Personal), $ 3 per maand (Premium), $ 16 per maand (Business)
iMovie is alleen beschikbaar voor de Mac.
07
FREEMAKE VIDEO DOWNLOADER Wil je een bestaande video van het net plukken, dan kan dit met het gratis programma van Freemake. Je kunt met dit programma video’s
rippen van sites als YouTube, Vimeo, Facebook en Dailymotion. Converteren kun je vervolgens naar de formaten avi, mkv of kies voor de speciale formaten van de iPhone, PSP of Android. Freemake Video Downloader verwijdert overigens ook automatisch eventuele reclameboodschappen die voor een video worden toegevoegd. Het bedrijf heeft ook nog andere interessante videoproducten in het assortiment.
www.freemake.com/free_video_
WeVideo is een online bewerker met een aantal abonnementsopties.
10
downloader Geschikt voor: Windows Prijs: Gratis
CLIPCONVERTER Een simpele maar gratis online dienst is ClipConverter. Geef in de balk de url van YouTube of een andere videosite aan en
klik op Verder. Typ een bestandsnaam en kies het bestandstype van de film, ClipConverter zal de video controleren en het filmpje staat
De programma’s van Freemake zijn zeer overzichtelijk.
08
binnen een paar seconden voor je klaar om gedownload te worden. De site is gratis vanwege reclame-uitingen, een popup-blocker en
HANDBRAKE
een goede virusscanner zijn aan te raden bij gebruik.
Om een videobestand te converteren kun je naast VLC media player
www.clipconverter.cc
ook het programma Handbrake gebruiken. De software ziet er over-
Geschikt voor: Web
zichtelijk uit en is voor zowel Windows als Mac als Linux beschikbaar. Naast de
Prijs: Gratis
conversiemogelijkheden kun je met Handbrake in een handomdraai een complete film van een dvd of blu-ray rippen. Met behulp van de handige presets converteer je je video gemakkelijk naar een formaat dat je smartphone of computer kan lezen. Handbrake biedt bovendien ondersteuning voor ondertiteling en kan het formaat van de video veranderen. www.handbrake.fr Geschikt voor: Windows, Mac, Linux Prijs: Gratis
Importeer een video van je harde schijf om het te converteren.
74
Converteer een YouTube-video online in een handomdraai.
HOW TO
Workshop: Plex Media Server
MEDIASERVER INRICHTEN
STREAM FOTO’S, MUZIEK EN FILMS Plex Media Server is uitstekende software om een pc of NAS binnen een handomdraai in te richten als mediaserver. Je beheert op één plek alle media, waarna je foto’s, muziek en films streamt naar andere apparaten. Via een smartphone, tablet, smart-tv en mediaspeler heb je op die manier altijd en overal toegang tot je eigen films, series, foto’s en muziek. We leggen in deze workshop uit hoe je Plex Media Server aan de praat krijgt. Maikel Dijkhuizen
01
PC-INSTALLATIE Wil je graag een pc veranderen in een mediaserver? Het programma
Plex Media Server is daar uitstekend geschikt
02
REGISTREREN Nadat je Plex Media Server hebt opgestart, opent de gebruikers-
interface in een browser. Aan het pictogram
03
CONFIGUREREN Zodra je een account hebt aangemaakt, ben je automatisch ingelogd
bij Plex Media Server. Klik op Akkoord om de
voor. Surf naar https://plex.tv/downloads
in het systeemvak merk je dat de software
algemene voorwaarden te accepteren. Er ver-
en klik op de oranje knop Computer. Er zijn
actief is. Voordat je de mediaserver gaat
schijnt vervolgens een Nederlandstalig stap-
versies beschikbaar voor Windows, OS X en
inrichten, heb je eerst een account nodig. Klik
penplan waarmee je simpel de mediaserver
Linux. In deze workshop gaan we uit van de
rechtsboven op Sign up en vul alle gevraagde
inricht. Geef de mediaserver een duidelijke
Windows-versie. Download het exe-bestand
velden in. Ga akkoord met de voorwaarden,
naam. Deze naam verschijnt in beeld zodra je
naar je harde schijf en voer het installatiepro-
waarna je bevestigt met Sign up. Je ontvangt
bijvoorbeeld met een smartphone, tablet of
ces uit. Wil je Plex Media Server liever niet op
nu een e-mail met een bevestigingslink. Klik
andere pc media wilt afspelen. Laat verder een
de C-schijf installeren, dan kies je voor Options
op Confirm Registration om het account te
vinkje staan voor Verbinden met Plex. Dankzij
/ Browse. Vervolgens selecteer je een andere
bevestigen. Er opent een webpagina met het
deze instelling lukt het om de mediabibliotheek
opslaglocatie. Rond het installatieproces af en
verzoek om een betaald account aan te schaf-
vanaf buiten je thuisnetwerk te benadere.n (als
start Plex Media Server op via Launch.
fen, maar deze pagina kun je gewoon sluiten.
je dat tenminste wilt). Klik op Volgende.
82
HOW TO
Workshop: Plex Media Server
04
MEDIA TOEVOEGEN Alle mediabestanden die je aan Plex
Media
Server
toevoegt,
stream je eenvoudig naar andere apparaten.
05
ONLINE KANALEN Je kunt ook online kanalen aan de mediaserver toevoegen. Hiermee
heb je rechtstreeks toegang tot filmpjes en
06
NAS-INSTALLATIE In plaats van op een pc kun je Plex Media Server ook op een NAS
installeren. Een NAS verbruikt minder energie
Je kunt in het programma meerdere biblio-
muziek afkomstig van bepaalde websites.
dan een computer. Bovendien hebben deze
theken aanmaken. Dat is bijvoorbeeld handig
Het programma biedt onder meer kanalen
apparaatjes doorgaans veel opslagcapaciteit,
wanneer je televisieseries, films, eigen video-
aan van SoundCloud en Vimeo. Verder is het
waardoor ze prima geschikt zijn om als media-
opnames, muziek en afbeeldingen gescheiden
mogelijk om filmtrailers uit de mediacatalo-
server te fungeren. Surf naar https://plex.tv/
wilt houden. Klik op Voeg een bibliotheek toe
gus van Apple te bekijken. Klik op een kanaal
downloads en klik op NAS. Voor de meeste
en bepaal wat voor mediabestanden je wilt
dat je interessant vindt en kies voor Installe-
merken is er een installatiepakket beschikbaar.
toevoegen. Geef de bibliotheek een naam en
ren. Later voeg je optioneel nog meer kanalen
Dat werkt bij ieder type op een andere manier.
kies de gewenste taal. Via Volgende wijs je
toe, zoals Uitzending Gemist en YouTube. Via
Zo installeren bezitters van een Synology-NAS
met Voeg een map toe de gewenste map(pen)
Volgende / Klaar rond je het stappenplan van
vanuit het onderdeel Package Center de soft-
aan. Klik als laatste op Voeg een bibliotheek
Plex Media Server af. Je mediabibliotheek ver-
ware. Het programma werkt op een NAS exact
toe / Volgende.
schijnt nu op het scherm.
hetzelfde als op een pc.
07
08
09
MEDIA AFSPELEN Zodra de gebruikersinterface van Plex Media Server opent, zie je
welke bestanden er onlangs zijn toegevoegd.
INFORMATIE OPVRAGEN Een pluspunt is dat Plex Media Server mediagegevens ophaalt
vanaf internet. Open een bibliotheek en klik op
INFORMATIE BEWERKEN De informatie die het programma bij
mediabestanden
vermeldt,
klopt helaas niet altijd. Geen probleem, want je
Aan de linkerkant bevinden zich alle biblio-
het hoesje van een film. Je ziet precies welke
past de gegevens gemakkelijk aan. Klik op een
theken. Klik op de naam van een bibliotheek
regisseur en acteurs er hebben bijgedragen.
hoesje van een film of muziekalbum waarvan
om een overzicht van mediabestanden op te
Verder lees je een korte samenvatting. Besluit
je de data wilt aanpassen. Kies aan de linker-
vragen. Een film of muziekalbum afspelen is
je om naar de film te kijken, dan activeer je
kant voor Bewerken (pictogram met potlood).
heel eenvoudig. Zweef met de muis boven een
indien aanwezig alvast de Nederlandstalige
Wijzig naar eigen inzicht de gegevens. Wil je
film- of cd-hoesje en klik op het afspeelpicto-
ondertiteling. Tot slot pas je eventueel de
graag ander beeldmateriaal in de bibliotheek
gram. Tijdens de filmweergave gebruik je
beoordeling aan door op het gewenste aantal
weergeven? Klik op Poster en/of Achtergrond
rechtsboven het pictogram met de tekstbal-
sterren te klikken. Naast filminformatie haalt
en kies een andere afbeelding. Het is ook
lon om zo nodig Nederlandstalige ondertite-
het programma ook gegevens over artiesten
mogelijk om een foto vanaf je harde schijf of
ling in te schakelen.
op. Bij muziekalbums tref je bovendien een
via een url toe te voegen. Klik als laatste op
overzicht van alle liedjes aan.
Bewaar wijzigingen.
Computer!Totaal 09 2014
83
HOW TO
Basiscursus: VPN
SURF VIA EEN BEVEILIGDE VERBINDING Meer privacy via een VPN-dienst of eigen VPN-server
Met een VPN-verbinding (Virtual Private Network) wordt het internetverkeer op je pc, smartphone of tablet omgeleid via een versleutelde (en dus beveiligde) internetverbinding met een VPNserver. Dat heeft heel wat voordelen: je surft via het land waar de server staat en omzeilt dus landrestricties en men kan je internetverkeer niet afluisteren als je op een wifi-netwerk buitenshuis surft. In deze cursus leggen we uit hoe je zelf met een VPN aan de slag gaat. Koen Vervloesem
E
en VPN ken je misschien wel van je werk: je kunt
men lekt. Iemand die bijvoorbeeld stiekem een netwerksnif-
dan vanuit huis bij alle interne websites en gedeelde
fer in een hotel geïnstalleerd heeft, kan in principe al het
bestanden op het intranet van je werkgever, maar niet
netwerkverkeer van de andere gasten onderscheppen. Ver-
zonder eerst verbinding te maken met de VPN-server van dat
loopt je communicatie via de VPN-dienst van je werk, dan ziet
bedrijf. Alle netwerkcommunicatie tussen je thuiscomputer
die persoon echter niets zinnigs omdat de VPN-verbinding
(of je laptop, smartphone, tablet als je onderweg bent) en het
encryptie gebruikt. Ook om meerdere vestigingen van een
bedrijf verloopt dan versleuteld, zodat je geen bedrijfsgehei-
bedrijf op een veilige manier met elkaar te verbinden, worden VPN’s ingezet.
01
PERSOONLIJK GEBRUIK
Dat klinkt allemaal heel zakelijk, maar ook voor persoonlijk gebruik komt een VPN vaak van pas. Vooral als je veel van huis bent en verbinding maakt met internet via allerlei wifinetwerken. Voor de gevaren van wifi-netwerken buitenshuis verwijzen we naar het achtergrondartikel op pagina 68. In het kort: ga ervan uit dat alles wat je op een wifi-netwerk doet af te luisteren is door anderen die verbinding hebben met datzelfde netwerk. Je kunt dan besluiten dat je nooit met een wifi-netwerk verbindt behalve dat van jezelf thuis, maar soms kun je nu eenmaal niet anders. Je bent bijvoorbeeld op reis in het buitenland en de enige manier om te internetten is via het netwerk van je hotel. Een VPN is in zo’n geval een oplossing: je verbindt met het onbetrouwbare netwerk en zet dan onmiddellijk een veilige verbinding op met de VPN-server. Zodra dat gebeurd is, surf je veilig zonder dat speurneuzen op het onbetrouwbare netwerk je digitale doen en laten kunnen volgen. Met een VPN kun je dus vanaf iedere locatie veilig internetten. Zowel Windows, OS X en Linux als iOS, Android en Windows Phone ondersteunen VPN-verbindingen. Veel draadloze netwerken zijn onbeveiligd en dus niet aan te raden om zonder VPN te gebruiken.
100
HOW TO
Basiscursus: VPN
Een VPN heeft nog een ander voordeel: de websites die je bezoekt terwijl je met een VPN-server verbonden bent, zien
NOG ANONIEMER MET TOR
het IP-adres van de VPN-server, niet dat van jou. Handig als je
Gebruik je een VPN vooral om anoniem te surfen, dan kun je ook Tor
de website niet vertrouwt en niet wilt dat ze je IP-adres kent.
overwegen. Tor (afkorting van The Onion Router) is een netwerkpro-
Nog handiger is dat je met een VPN landrestricties kunt omzei-
tocol waarbij je internetverkeer geanonimiseerd wordt door het via
len. Een website kan immers aan je IP-adres zien uit welk land
willekeurige servers te laten verlopen. Om de tien minuten volgt je net-
je komt. Een website zoals Hulu weigert zijn series en films te
werkverkeer een ander willekeurig pad, waardoor het in de praktijk heel
tonen aan Nederlanders en Belgen. Daar steek je echter een
moeilijk is om al je netwerkverkeer af te luisteren. Tor is dan ook handig
stokje voor als je eerst een VPN-verbinding naar een Ame-
om anoniem te internetten zonder dat je door advertentiebedrijven te
rikaanse server opzet. Voor Hulu lijkt het dan alsof je zelf uit
traceren bent, of als je niet wilt dat overheden over je schouder meekij-
Amerika komt, waardoor de website je probleemloos zijn
ken. Bij gebruik van een VPN moet je immers nog altijd erop vertrouwen
video’s voorschotelt. Tenminste, zolang je VPN-provider niet
dat je VPN-provider je niet afluistert, bijvoorbeeld in opdracht van de
op een zwarte lijst staat, want sinds enkele maanden blokkeert
autoriteiten. Tor gebruiken kan door de Tor Browser Bundle te downloa-
Hulu gebruikers van bekende Amerikaanse VPN-diensten.
den van www.torproject.org en die browser te gebruiken om anoniem te surfen. Als alternatief kun je van je Raspberry Pi een Tor-router maken
DEEL 1: VPN-DIENSTEN
waardoor alle aangesloten apparaten via Tor surfen. Lees hiervoor de workshop op pagina 76. Ook voor Tor geldt overigens dat anonimiteit zijn grenzen lijkt te hebben, uit recente berichtgeving zou blijken dat de
02
NSA op indirecte
GRATIS OF BETAALD?
manier toch Torgebruikers pro-
Er bestaan heel wat VPN-diensten die servers aanbieden
beert te traceren.
waarmee je je netwerkverbinding kunt beveiligen. Te veel om allemaal op te noemen, dus we bespreken hier waarop je moet letten bij de keuze voor een VPN-provider. Allereerst is er de prijs. Er bestaan gratis VPN-diensten, maar die zijn vaak Op websites zoals VPN Gate vind je talloze gratis te gebruiken VPN-servers.
te beperkt. Ze garanderen je bijvoorbeeld geen bandbreedte,
Tor is een alternatief voor een VPN als anonimiteit belangrijk voor je is.
waardoor het surfen heel traag gaat. Of je mag slechts enkele honderden megabytes netwerkverkeer per maand via hun servers laten gaan. Om zo nu en dan eens je e-mails op reis te lezen zonder pottenkijkers volstaat zo’n dienst wellicht.
Gebruik je wat regelmatiger een VPN-verbinding, dan is een betaald abonnement echt geen overbodige luxe.
03
HERKOMST
Als je landrestricties wilt omzeilen, is keuzevrijheid uiteraard heel belangrijk. Kijk in welke landen een VPN-dienst zijn servers heeft staan en of je zelf kunt kiezen via welk land je surft. Let ook op de locatie binnen het land. Wil je bijvoorbeeld de landrestrictie van een Amerikaanse website omzeilen, kies dan een VPN-provider met servers aan de oostkust, zodat de verbinding zo weinig mogelijk vertraagd wordt. Gebruik je de VPN-dienst enkel om je privacy te beschermen tijdens het surfen op onbetrouwbare netwerken, dan is dit minder relevant. Je moet wel beseffen dat de VPN-dienst zelf je netwerkverkeer wél kan afluisteren, want
Computer!Totaal 09 2014
101