100%
JAARGANG 24 EDITIE 6 JUNI 2015 € 6,20
TECH REVIEWS ACHTERGROND
TESTS WORKSHOPS & GADGETS
AL JE MAIL OVERZETTEN
ONDERZOEKSJOURNALIST BRENNO DE WINTER:
Archiveer, exporteer & importeer
‘DE OVERHEID LIJDT AAN TECHNOOPTIMISME’
JIJ BENT HET PRODUCT
Test: Streamingvideodiensten
NOOIT MEER DOWNLOADEN!
JOUW GEGEVENS ZIJN GOUD WAARD!
EEN JAAR NA TRUECRYPT
Masterclass
ZO BOUW JE
ZELF EEN
STILLE PC
Kúnnen we ons nog wel beveiligen?
BIJ DE HAND SLIMME NIEUWE WEARABLES
VOORDEEL VOOR ABONNEES Speciaal voor abonnees hebben wij een aantal leuke voordelen:
1
2
POWERBANK VAN € 19,95 VOOR € 12,50.
LEES GRATIS DIGITAAL!.
Inclusief verzendkosten t.w.v. € 1,95
Lees Computer!Totaal altijd en overal
De Powerbank Energy Tube is een handige, universele mobiele oplader voor je smartphone of ander digitaal usb-apparaat. Handig voor onderweg of op vakantie! Dankzij de grote capaciteit van 3000 mAh laad je met gemak bijvoorbeeld twee keer je iPhone op.
3
Computer!Totaal lees je heel eenvoudig waar en wanneer je maar wilt op je pc, tablet en smartphone. Voor jou als abonnee is dit geheel gratis! Kijk voor alle informatie op www.computertotaal.nl/ lees-digitaal
4
GOOGLE CHROMECAST. VAN € 35 VOOR € 30. Inclusief verzendkosten t.w.v. € 5,95
De nieuwe manier van tv-kijken!
Met de Google Chromecast bekijk je heel makkelijk online content op je tv. Films, muziek en andere content stream je naar je televisie vanaf je smartphone, tablet of laptop. Ook je favoriete Netflix- of FOX Sports-uitzendingen en YouTube-beeldmateriaal bekijk je zo in groot formaat. Kijk op www.computertotaal.nl voor de beste tips en trucs. Nergens goedkoper! Wees snel, op = op
TIPS & TRUCS EN ZOOM.NL VAN € 62,50 VOOR € 30 Ontwikkel jezelf als fotograaf met Zoom.nl! Als abonnee van Computer!Totaal profiteer je van ruim 50% korting op je nieuwe jaarabonnement bij de grootste foto-community van Nederland! Tip: ook een leuk cadeau-idee!
Ga voor alle aanbiedingen naar www.computertotaal.nl/abonneevoordeel
editorial
Volg mij niet!
M
ijn eerste gedachte bij het coveronderwerp van dit nummer was: “Ik ben het product? Ik dacht het niet!” Maar helaas, ik ben het wel. Alles wat ik online doe, wordt bijgehouden. De pagina’s die ik bezoek, de zoekopdrachten die ik start, wat ik online bestel, welke producten ik bekijk, welke artikelen ik lees, met wie ik mail en wat ik doe op sociale media. Mijn gedrag is geld waard. Jouw gedrag ook. En dáár betalen we mee voor gratis diensten. Dus hoezo gratis … Kan ik daar iets aan doen? Ja, wegrennen en zo veel mogelijk trackers blokkeren, cookies weggooien en privacy-onvriendelijke diensten mijden. Maar zoeken via DuckDuck Go vind ik een drama en te veel van mijn vrienden en familieleden zitten op WhatsApp. Dus daar ga ik al. Standaard gebruik ik een adblocker en zet sites die ik wil ondersteunen (zoals www.computertotaal.nl en www.macworld.nl) bij de uitzonderingen. Zo verdienen websites met zinnige content toch aan hun advertenties, maar komen online winkels zo min mogelijk over me te weten. Want op dit moment werken die datasystemen nog niet goed genoeg om echt nuttig voor míj te zijn. Zou ik alles opengooien en op een wasmachine zoeken, dan word ik ruim na aankoop nog doodgegooid met wasmachine-advertenties. Dat zou toch slimmer moeten kunnen? Maar om dat slimmer te maken moet er nog een grotere database worden aangelegd waarin alle data samenkomen. Dat lijkt me veel vervelender. Nee, volg mij maar niet. Ik maak zelf wel uit wat ik wil kopen, kiezen, kijken, lezen en klikken. Daar heb ik geen suggesties en zeker geen onpersoonlijk online datasysteem voor nodig. Veel leesplezier! Jeroen de Jager Hoofdredacteur PS Laat ons vooral weten wat je van de vernieuwde Computer!Totaal vindt!
j u n i 2 0 1 5 • c o m p u t e r ! t o ta a l
5
Inhoud nummer 06 2015
DE COVER 106
26
114 122 86
100
ENTER Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cijfers, uitspraken én meningen. Uit alles wat langs is gekomen, viel dít ons het meeste op. We bekijken ook de binnenkant van een coole gadget, en laten een bekende ‘classic’ voorbij komen. 11 12 15 18 21
Eerste indruk Spotlight Achterkant Toen & nu Classic
JIJ BENT HET PRODUCT
Jouw gegevens zijn goud waard! Zijn gratis diensten als Facebook, Gmail, Instagram, Google Maps en OneDrive écht gratis? Of betaal jij de rekening zonder dat je het door hebt? Ja, we betalen met onze privacy!
Pagina 32
6
VERDIEPING WIST JE DAT … Bankstoringen
Nederland is wereldwijd ruim koploper wat bankstoringen betreft. En dat scheelt aardig wat …
Pagina 22
DE STELLING “Gratis upgrade naar Windows 10 is een goede zet.”
CHATTEN ZONDER TAALBARRIÈRES
Spreek vloeiend Chinees, Latijn, Klingon …
80
In het sciencefictionboek The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy worden alle intergalactische talen direct vertaald door een babelfish. Skype Translator vertaalt binnenkort live je chats, kunnen we onze woordenboeken in de toekomst thuis laten liggen?
Pagina 80
26
Pagina 24
INTERVIEW: BRENNO DE WINTER Tech-onderzoeksjournalist over digitaal Nederland
“De Tweede Kamer geeft zelf aan dat het ze niet interesseert en dat ze er niet deskundig in zijn.”
EEN JAAR NA TRUECRYPT
Pagina 26
Kúnnen we ons nog wel beveiligen? 42
Alweer een jaar geleden werd abrupt de stekker uit TrueCrypt getrokken. Is er al een degelijk alternatief opgestaan? Kunnen we onze bestanden afdoende beveiligen tegen ongewenst gesnuffel?
JE DIGITALE ERFENIS Kun je dat zelf regelen?
Facebook kondigde aan dat je binnenkort kunt instellen wie je account zal erven. Maar hoe regel je dat eigenlijk – een digitale erfenis?
Pagina 86
Pagina 42
PRAKTIJK Natuurlijk besteden we ook aandacht aan de praktijk! We gaan aan de slag met hardware en software in tips, workshops en cursussen. 94 Vraag & Antwoord 100 15 toepassingen voor wearables 106 Workshop: Oude mail in een nieuw postvakje 114 Basiscursus: Stream je films vanaf een NAS
J U N I 2 0 1 5 • C O M P U T E R ! T O TA A L
CHECK-OVER 122 Masterclass: Bouw zelf een stille pc 129 Doe het zelf: Lego-huisje voor de Pilf: Je eigen sneltoetsenbord
QUICK FIX 99 104 112 120
WhatsApp via je pc Encryptie voor je clouddiensten Verkenner-trucjes Bestandsgeschiedenis
7
We reviewen allerlei hardware en software, zowel indivueel als in vergelijkende tests. En samen met het koopadvies in de Shortlist vind je zo de juiste producten. 50 54 58 72
Test: Video-streamingdiensten Test: Voedingen Reviews Shortlist: Techspenders
B E TA L E N M E T J E P R I V A C Y
JIJ BENT HET PRODUCT Zijn gratis diensten als Facebook, Gmail, Instagram, Google Maps en OneDrive écht gratis? Waar halen ze dan hun inkomsten vandaan, evenals het geld voor dure overnames? En waarom zijn deze ‘gratis’ opererende bedrijven ondertussen honderden miljarden waard? Betalen wij toch de rekening voor die gratis diensten, zonder dat we het door hebben? Ja, we betalen met onze privacy! Jeroen Horlings
32
B E TA L E N M E T J E P R I V A C Y
P
ersoonlijke data zijn de olie van de 21e eeuw. Jouw gegevens zijn namelijk ontzettend veel geld waard. Veel mensen denken bij Google nog steeds in eerste instantie aan de zoekmachine en bij Facebook aan een sociaal netwerk. Maar in feite zijn het advertentieverkopers. Een bekende uitspraak is “When it’s free, you’re not the customer, you’re the product”, oftewel bij een gratis dienst ben jij niet de klant, maar het product. Google en Facebook leven van advertenties en dit businessmodel met ‘gratis’ diensten legt ze geen windeieren. Het leverde Facebook in 2014 12,5 miljard dollar omzet op en de groei zit er goed in. Google harkte vorig jaar maar liefst 66 miljard dollar binnen. Het heeft ertoe geleid dat Google momenteel een marktwaarde heeft van circa 325 miljard en Facebook 223 miljard dollar. Ter vergelijking: Microsoft is ongeveer 290 miljard waard, Yahoo 35 miljard en Dropbox 10 miljard dollar.
PERSOONLIJKE DATA ZIJN DE OLIE VAN DE 21E EEUW.
Jouw profiel is voor de grote bedrijven goud waard! J U N I 2 0 1 5 • C O M P U T E R ! T O TA A L
Verzamelen Gerichte advertenties
Het grote verschil met andere advertentievormen is dat Google en Facebook zo veel van ons weten, dat ze gerichte advertenties kunnen voorschotelen. Eerst even Facebook. Op basis van je profiel in Facebook, je likes en reacties op bepaalde onderwerpen en merken en pagina’s die je volgt, weet Facebook vrij precies wat je leuk vindt, hoe oud je bent en waar je woont. En
33
D i g i ta a l n a l a t e n s c h a p
Van een antieke klok of een bijzonder kunstwerk weten we meestal precies aan wie we het willen nalaten. Maar over digitaal bezit zoals je iTunes-muziek en je Gmail denken de meesten niet na. Facebook kondigde aan dat je binnenkort kunt instellen wie je account zal erven. Maar hoe regel je dat eigenlijk – een digitale erfenis? Marianne Eggink
JE DIGITALE NALATEN SCHAP Die regel je zelf
42
D i g i ta a l n a l at e n s c h a p
Facebookspoken Al meer dan 30 miljoen mensen wereldwijd met een Facebook-profiel zijn overleden. Wetenschapper Randall Munroe berekende op zijn blog (https:// what-if.xkcd.com/69) dat als de populariteit van Facebook afneemt, er rond 2065 al meer spookacounts dan profielen van levenden zullen zijn. Blijft de dienst even populair als nu, dan duurt dat mogelijk tot 2130 (simpelweg omdat er dan absoluut gezien meer levende mensen een profiel hebben, en het dus langer duurt voor het omslagpunt bereikt is).
I Op Facebook kon je profiel al veranderd worden in een herdenkings pagina en binnenkort kun je ook instellen wie je account zal erven.
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist bij ICT-recht.nl in Amsterdam en geeft juridisch advies over alles dat met internetrecht te maken heeft. Daarnaast is hij docent aan de Vrije Universiteit en houdt een dagelijkse blog over internetrecht bij (http://blog. iusmentis.com). Ook schreef hij het boek ‘De wet op internet’.
n de jaren dat internet in opkomst was, waren het vooral jonge mensen die eraan meebouwden, vertelt ICT-jurist Arnoud Engelfriet. “Niemand dacht aan later en ouderen zaten nog maar weinig op het web.” Nu is dat wel anders en krijgen steeds meer mensen te maken met zogenaamde spookaccounts: een profiel van een vriend of kennis die al overleden is, maar waar je nog steeds de verjaardagsherinnering van te zien krijgt – een pijnlijke ervaring. Op Facebook kon je profiel al veranderd worden in een herdenkingspagina en binnenkort kun je ook instellen wie je account zal erven.
Nog steeds getagd Uit onderzoek van uitvaartverzekeraar Nuvema blijkt dat 65 procent van de Nederlanders nog nooit heeft nagedacht over wat er met hun profielen van sociale media moet gebeuren na hun overlijden. Van degenen die dat wel deden, wil ongeveer de helft dat alles verwijderd wordt, maar bijna negentig procent heeft daarvoor niets geregeld.
j u n i 2 0 1 5 • c o m p u t e r ! t o ta a l
Nooit over nagedacht Wel over nagedacht, maar niets geregeld Wel over nagedacht en iets geregeld
43
Uitvaartorganisatie Yarden liet ook een onderzoek doen, waaruit bleek dat een derde van de Nederlanders graag herdacht wil worden op één van hun socialemedia-profielen. Een groot deel daarvan zou het leuk vinden om na hun overlijden nog steeds getagd te worden in berichten. Toch bleek ook hier dat negen van de tien dit nergens heeft vastgelegd.
Wie krijgt het wachtwoord?
Maar dat is pas het begin, want de meesten hebben een grote verzameling aan online bezit: denk aan iTunes, Dropbox, Gmail, PayPal, games en virtuele werelden. “Vergelijk je het met een offline dienst zoals het huren van een garagebox, dan is de oplossing simpel: de sleutel ligt ergens in een laatje en een familielid krijgt daarmee toegang tot de box”, zegt Engelfriet. Maar gaat het om een online dienst, wie krijgt dan het wachtwoord? De meerderheid van de Nederlanders heeft er nog niet over nagedacht. Velen laten de beslissing wat betreft hun digitale bezit over aan hun nabestaanden blijkt uit onderzoek van Nuvema en Yarden. En dat kan best lastig zijn, want als er niets is vastgelegd dan is vaak helemaal niet bekend van welke diensten en websites iemand lid is, laat staan dat de wachtwoorden daarvan bekend zijn. “Daarbij komt dat iedereen die slim is, zijn of haar wachtwoorden regelmatig opfrist”, zegt Engelfriet. “Als je die ergens in een lijstje opslaat is het dus ook nog zaak die goed up-to-date te houden of een programmaatje te gebruiken dat dat voor je doet.” In de praktijk komt het erop neer dat de meeste nabestaanden
EXCLUSIEF AANBOD
I DO NOT FEAR. COMPUTERS.. I FEAR THE LACK . OF THEM.. ISAAC ASIMOV (PETROVITSJI, 1920 – 1992) WAS EEN AMERIKAANS SCHRIJVER EN BIOCHEMICUS.
per u S
% 5 4k n g orti
Normaal Korting 45%
€ 64,50 € 29,50
Je betaalt
€ 35,-
!
Word nu abonnee! Computer!Totaal slaat de brug tussen techniek en jouw dagelijkse leven. Wij zorgen ervoor dat je altijd up-to-date bent met wat er op tech-gebied speelt en dat je nét dat stapje voorloopt op de rest. Als abonnee profiteer je bovendien van de volgende voordelen: > Handig: Computer!Totaal lees je ook gratis op je smartphone, tablet en pc > Snel: het magazine eerder in huis dan dat het in de winkel verkrijgbaar is > Exclusief: korting en privileges op speciaal geselecteerde producten of diensten
+
Lees gratis op je tablet, smartphone en pc!
Pak nu maar liefst 45% korting mee: ontvang een jaar Computer!Totaal voor maar € 35,- i.p.v. € 64,50.
Regel het direct op www.computertotaal.nl/ superkorting of bel +31 (0)161-45 94 55
L I V E V E R TA L E N
Chatten zonder taalbarrières Spreek vloeiend Chinees, Latijn, Klingon … In het sciencefictionboek Hitchhiker’s Guide to the Galaxy worden alle intergalactische talen direct vertaald door een klein visje dat in je oor gepropt is. Het visje wordt een babelfish genoemd, verwijzend naar het Bijbelse verhaal over de toren van Babel, waarin de oorsprong van de taaldiversiteit verklaard wordt. Skype Translator vertaalt binnenkort live chats, kunnen we onze woordenboeken in de toekomst thuis laten liggen? Richard Veenstra
Illustratie: Klaartje Berkelmans
80
L i v e v e r ta l e n
S
kype Translator zorgde eind vorig jaar voor een internet-hype. Het programma kan namelijk live je Skype-gesprekken vertalen. Op dit moment is het programma alleen als preview beschikbaar, maar later dit jaar zal het officieel verschijnen. Een gesprek met Skype Translator is wel even wennen, aangezien het programma als een digitale tolk fungeert en je dus even moet wachten tot de automatische tolk jouw tekst heeft vertaald en je verhaal aan de andere persoon heeft verteld. Skype Translator is een logische volgende stap na automatische vertaalprogramma’s en –diensten als Google Translate en BabelFish, maar hoe werkt dit nu precies?
Spraakherkenning
Skype Translator lijkt direct uit de toekomst te komen en is vrij geavanceerd, maar toch komt het concept niet helemaal uit de lucht vallen. Eigenlijk is het programma een slimme combinatie van drie verschillende technieken: spraakherkenning, computervertaling en spraaksynthese. De eerste pogingen tot spraakherkenning dateren alweer van tientallen jaren geleden, maar recentelijk is de technologie voor veel consumenten binnen handbereik gekomen. Siri – de persoonlijke assistent op de iPhone – en Cortana – de tegenhanger van Microsoft – zijn twee bekende voorbeelden. De ontwikkeling van spraakherkenning is op dit moment al zo goed
dat het zelfs in gevechtsvliegtuigen wordt gebruikt. De F-35 Lightning II Joint Strike Fighter is het eerste Amerikaanse gevechtsvliegtuig dat communicatie- en navigatie-opdrachten van piloten kan herkennen, bommen werpen gebeurt gelukkig nog wel gewoon via manuele bediening. De toekomst van spraakherkenning ligt echter in spraak daadwerkelijk begrijpen. TARS, één van de robots in de film Interstellar, begrijpt emoties en maakt af en toe grapjes, maar met de huidige stand op het gebied van artificiële intelligentie is een werkend TARS-systeem nog ver weg.
Computervertaling
Nadat de gesproken tekst is omgezet naar een geschreven tekst begint stap twee: de daadwerkelijke vertaling. Dit heet computervertaling en is bekend onder zijn Engel se naam Machine Translation (MT). De ontwikkeling van deze technologie ontstond net na de Tweede Wereldoorlog, legt Vincent Vandeghinste, Postdoctoraal onderzoeker bij het Centrum voor Computerlinguïstiek aan de KU Leuven, uit. “Men dacht dat als Duitse codes te ontcijferen waren, je ook een taal als Russisch kon ontcijferen door het als een code te zien. Dit was echter een lichte onderschatting van het probleem. Als eerste werd met een woordgebaseerde aanpak gewerkt; iets wat in zekere mate functioneert, maar geen goede vertaling geeft omdat de vertaling van woorden mede afhankelijk is van een context. Daarna is er een meer linguïstische aanpak gekomen. Men besteedde tientallen jaren
De IBM 701 werd gebruikt voor één van de eerste MT-experimenten, het George town-IBM experiment.
Machine Translation Statistische MT (SMT): De ingegeven tekst wordt geanalyseerd op basis van miljoenen voorbeeldvertalingen uit een database. Google Translate combineert SMT met de vertaalgeschiedenis van zinnen die door mensen zijn vertaald of gecorrigeerd. Regel-gebaseerde MT (RBMT): De ingegeven tekst wordt geanalyseerd op basis van linguïstische regels in combinatie met enorme woordenboeken en informatie over semantiek, morfologie en syntaxis. Hierdoor zijn teksten grammaticaal vaak beter. Een voorbeeld van RBMTsoftware is Systran, deze software leverde de engine voor de website BabelFish. Hybride MT (HMT): Een combinatie van SMT en RBMT, in veel gevallen de beste oplossing. Systran was tot 2010 enkel een RBMT-systeem, maar tegenwoordig een hybride systeem. Naast Systran is het bedrijf PROMT een bekende fabrikant van HMT-software.
Door middel van spraakherkenning biedt de F-35 Lightning II zijn piloot deels al letterlijk een luisterend oor.
j u n i 2 0 1 5 • c o m p u t e r ! t o ta a l
De eerste pogingen tot spraakherkenning dateren alweer van tientallen jaren geleden, maar recentelijk is de technologie voor veel consumenten binnen handbereik gekomen.
81
T RTU REUCERCYRPYTP T
Een
JAAR naTRUE CRYPT KUNNEN WE ONS NOG WEL
BEVEILIGEN?
Het is alweer een jaar geleden dat abrupt de stekker uit TrueCrypt werd getrokken. De populairste tool om je bestanden en schijven mee te beveiligen, was ineens niet meer betrouwbaar. Het werd dan ook al snel stil rond TrueCrypt. Inmiddels zijn we een jaar verder en lijkt er nog altijd geen degelijk alternatief te zijn opgestaan. Kunnen we onze bestanden nog wel afdoende beveiligen tegen ongewenst gesnuffel? Edmond Varwijk
86
TRUECRYPT
TRUECRYPT RIP aniek en ongeloof maakten zich op 29 mei 2014 meester van de gebruikers van het populaire versleutelingsprogramma TrueCrypt, toen vanuit het niets de ontwikkeling stopte. De website www.truecrypt.org, jarenlang een betrouwbare bron van software om digitale informatie te versleutelen, stuurde ineens alle bezoekers door naar een projectpagina op SourceForge, een website voor opensource-software. Daarop stond dat TrueCrypt niet meer veilig was, vergezeld van het advies over te stappen op nota bene Microsoft BitLocker. Het enige wat verder op de SourceForge-pagina stond: migratietips en een nieuwe versie van TrueCrypt die alleen nog geschikt was om bestaande schijven te ontsleutelen. Dit kon niet waar zijn!
ZET JE ALU-HOEDJE OP Liefhebbers van complottheorieën kregen er met het plotse einde van TrueCrypt een dankbaar onderwerp bij. Waarom immers zou zo’n succesvol project stoppen? De aanbeveling om Microsoft BitLocker te gebruiken maakte het bovendien extra verdacht. Daar moest haast wel de NSA achter zitten, de door
de onthullingen van Edward Snowden beschadigde Amerikaanse inlichtingendienst. De klokkenluider gebruikte bovendien zelf ook TrueCrypt om zijn documenten geheim te houden. Wie gaat spitten in de wereld van TrueCrypt, heeft al snel aanleiding genoeg om achterdochtig te zijn. Zo hebben ‘Ennead’
Stekker eruit
Maar het was wel waar. Werd eerst nog aan een defacement gedacht, al snel werd duidelijk dat het toch echt de makers van TrueCrypt zelf waren die de stekker uit het project hadden getrokken. Zo bleek TrueCrypt 7.2, de versie die alleen geschikt is om eerder met TrueCrypt versleutelde gegevens te ontsleutelen, ondertekend te zijn met dezelfde digitale handtekening als de laatste volledige versie van het programma. Door dezelfde persoon dus. En ook de WHOIS en DNS-records van de TrueCryptwebsite wezen niet op iets anders dan een regulier einde van het project.
Een ongekend goede trackrecord
De eerste versie van TrueCrypt verscheen in februari 2004. In de tien jaar daarna heeft het een ongekend goede trackrecord opgebouwd van stabiliteit en functionaliteit en daarmee een grote schare gebruikers voor zich gewonnen. Er is natuurlijk meer software om gegevens te versleutelen, maar TrueCrypt was gratis, opensource en voorzag in alle functionaliteit die je nodig hebt om gegevens te versleutelen op massaal gebruikte media zoals een usb-stick of harde schijf en zelfs een hele computer inclusief de systeempartitie. TrueCrypt biedt zogeheten transparante of on-the-fly encryptie. De gegevens worden automatisch versleuteld en ontsleuteld bij het schrijven en lezen
J U N I 2 0 1 5 • C O M P U T E R ! T O TA A L
en ‘Syncon’, de makers van TrueCrypt, hun identiteit nooit bekendgemaakt. Onbekend is ook David Tesa ík, de eigenaar van de in Tsjechië geregistreerde merknaam TrueCrypt. De domeinnaam www. truecrypt.org was jarenlang geregistreerd op het valse adres ‘NAVAS Station, Antarctica’, terwijl de registratiegegevens nu via een privacydienst worden afgeschermd. Ook de goede kwaliteit van TrueCrypt riep ironisch genoeg vragen op. Waren twee programmeurs genoeg om telkens zo snel de nieuwste versies van Windows, Linux en OS X te ondersteunen? Dat het moeilijk bleek uit de broncode dezelfde binaries te compileren als die de TrueCrypt-ontwikkelaars aanboden, voedde bovendien weer speculaties over de aanwezigheid van backdoors.
WERD EERST NOG AAN EEN DEFACEMENT GEDACHT, AL SNEL WERD DUIDELIJK DAT HET TOCH ECHT DE MAKERS VAN TRUECRYPT ZELF WAREN DIE DE STEKKER UIT HET PROJECT HADDEN GETROKKEN. van de gegevens. Dit is verreweg de meest gebruiksvriendelijke manier van versleuteling, doordat het maar eenmaal nodig is om het juiste wachtwoord in te geven. Daarna zijn alle versleutelde gegevens direct toegankelijk. TrueCrypt was bij uitstek ook geschikt voor de beveiliging van mobiele computers, die in de jaren na 2004 ook steeds populairder werden en een groeiende
87
hoeveelheid aan data bevatten. Daarbij was de software echt cross-platform met 32bit- en 64bit-versies voor Windows, OS X én Linux. Het bestandsformaat van de versleutelde containers was daarbij tussen de platformen uitwisselbaar, wat ook weer een duidelijke plus was voor het programma. Logisch dus dat het zo populair was en het einde zo veel gebruikers voor een probleem stelt.
BASISCURSUS
NAS-STREAMING
Stream je films vanaf een NAS OVERAL VIDEOBESTANDEN KIJKEN Lange tijd gebruikte ik dvd’s en blu-rays om films te kijken, maar daar stap ik nu vanaf. Ik ben het zat om iedere keer de schijfjes te zoeken en bovendien wil ik graag op alle apparatuur toegang tot mijn videobestanden. De oplossing is om voor mijn omvangrijke videocollectie een centrale opslaglocatie te kiezen. Een NAS ligt hiervoor het meest voor de hand. Aan de slag! Maikel Dijkhuizen
H
et is niet meer van deze tijd om films via een dvd of blu-ray te kijken. Allereerst beperkt de locatie van het afspeelapparaat je. Ik heb in mijn huis bijvoorbeeld alleen in de woonkamer een blu-ray-speler staan. Lastig, want ik wil ook graag op mijn tablet en mediaspeler toegang tot mijn films. Handig voor in de badkamer of als mijn vriendin op televisie iets kijkt wat ik niet hoef te zien. Verder vind ik het gebruik van schijfjes te veel gedoe. Nadat ik op zolder een NAS tegenkwam van enkele jaren oud, besloot ik om mijn films hierop te bewaren. Daar heb ik geen spijt van gekregen, want op ieder apparaat heb ik voortaan altijd toegang tot mijn filmcollectie. Lijkt je dat ook wel wat? Volg dan alle stappen in deze basiscursus zorgvuldig op.
01
je het kastje met het thuisnetwerk. Omdat moderne apparatuur tegenwoordig een (draadloze) netwerkaansluiting heeft, is de NAS in staat om met mediaspelers, smart-tv’s, gameconsoles en mobiele apparaten te communiceren. Voor het streamen van films is wel een stabiel netwerk vereist. Een bekabelde verbinding heeft altijd de voorkeur boven een draadloze verbinding. In dat laatste geval is er
Benodigdheden
Een NAS (networkattached storage) is een slim opslagapparaat met een eigen besturingssysteem dat prima in staat is om je filmcollectie te huisvesten. Vergeleken met een normale computer verbruikt een NAS veel minder energie. Ideaal voor het geval dat je vaak films kijkt en het opslagapparaat regelmatig inschakelt. Wanneer je een NAS aanschaft, zorg dan wel voor flink wat opslagcapaciteit. Films nemen namelijk behoorlijk wat ruimte in beslag. Via een ethernetpoort verbind
114
01 Synology brengt voor thuisgebruikers geregeld nieuwe NAS’en op de markt.
NAS-STREAMING
BASISCURSUS
PLEX Bevalt de mediaserver van je NAS niet goed? Geen probleem, want je kunt ook een mediaserver van een andere fabrikant uitproberen. Plex is een uitstekend programma dat beschikbaar is voor diverse merken, zoals Netgear, QNAP en Synology. Bij een Synology-NAS installeer je het pakket vanuit het onderdeel Package Center. Vervolgens maak je een account aan en voeg je een nieuwe mediabibliotheek toe. Hiervoor kun je de map met filmbestanden op je NAS aanwijzen. Fijn is dat Plex mediagegevens ophaalt van internet, waardoor er extra informatie in de bibliotheek aanwezig is. Verder zijn er ook apps voor mobiele apparaten, smart-tv’s en Google Chromecast aanwezig om filmbestanden vanaf je NAS te streamen. Dankzij DLNA-ondersteuning lukt het ook om videobestanden met apparatuur te delen waarvoor geen app beschikbaar is.
Digital, QNAP en Synology. Omdat laatstgenoemde fabrikant in Europa marktleider is, leggen we uit hoe je de mediaserver van een Synology-NAS inschakelt. De werking op andere apparaten is min of meer gelijk, al heb je dan natuurlijk wel te maken met een ander besturingssysteem. Open in de browser het online beheerpaneel DiskStation Manager. Klik op het onderdeel Package Center en kies voor Multimedia . Onder Mediaserver klik je vervolgens op Installeren. Na afloop van de installatie is de mediaserver beschikbaar in het menu van DiskStation Manager.
02 Net als de meeste andere NAS-fabrikanten biedt Synology de mogelijkheid om een mediaserver toe te voegen.
Plex is dankzij zijn gelikte interface en extra filmgegevens een prima mediaserver voor je NAS.
03
Nadat de mediaserver op de NAS is geïnstalleerd, neem je de instellingen grondig door. De mogelijkheden hiervoor zijn sterk afhankelijk van
een reële kans op haperingen wanneer je films bijvoorbeeld in Full HD wilt kijken. Een bekabelde verbinding kan videodata sneller transporteren.
02
Mediaserver
Voordat je films naar een NAS kopieert, is het nuttig om eerst een mediaserver op het apparaat te configureren. Via de draadloze netwerkprotocollen DLNA en/of UPnP zijn de filmbestanden dan direct beschikbaar voor veruit de meeste afspeelapparatuur. Het voordeel van een mediaserver is dat je nauwelijks instellingen hoeft te wijzigen om media te delen met pakweg een smart-tv, PlayStation 3 of mediaspeler. De meeste merken hebben voor hun NAS een gebruiksvriendelijke mediaserver ontwikkeld. Voorbeelden zijn: Netgear, Western
J U N I 2 0 1 5 • C O M P U T E R ! T O TA A L
Instellingen
115
03 In de instellingen van de mediaserver zie je naar welke apparaten je films kunt streamen.