EDITIE 6 JAARGANG 24 JUNI 2016 € 6,20
HÉT ANT WO ORD OP AL JE TECH-VRAGEN
MEGATEST!
NAS
VOOR THUIS 19 MODELLEN MET 2 EN 4 SCHIJVEN
AAN DE SLAG MET DE RASPBERRY PI 3
De snelste Pi ooit, nu mét wifi & bluetooth TEST
GRATIS CLOUDOPSLAG
Alternatieven voor Dropbox, Google Drive & OneDrive TIPS & TRUCS
DE 20 BESTE SCHOONMAAKTIPS
Voor Windows, smartphone, tablet & NAS
HANDIGE AANSLUITGIDS & SCHIJVENTEST
WORKSHOP ELEMENTARY OS
Linux in een OS X-jasje
BASISCURSUS
BACK-UPS MAKEN
Laat je NAS al het saaie werk doen TIPS & TRUCS
15 TROUBLESHOOT-TIPS VOOR JE NAS SHORTLIST DRONES MET WELKE WIL JIJ VLIEGEN?
OPRUIMING Voorjaarsopruiming voor Hubbit, de webshop van Computer!Totaal. Dat betekent hoge kortingen: tot wel 60 procent. We hebben producten geselecteerd die aankomende zomer onmisbaar zijn. Maar de voorraad is beperkt. Dus op = op!
60% KORTING
APPLE ACCESSOIRES excl.
table
t
HEADSETS
50% KORTING
60% KORTING
Onmisbaar voor onderweg, een goede koptelefoon. 60 procent korting op alle 9 types.
50% KORTING
Wéér dat iPhone snoertje kapot. Deze accessoires laten je niet in de steek!
BLUETOOTH SPEAKERS
50% KORTING Draadloos genieten van de muziek. Of zelfs meezingen? Bekijk de bluetooth speakers.
GA NAAR WWW.HUBBIT.NL/OPRUIMING POWERBANKS
50% KORTING
Nooit meer zonder stroom dankzij al deze geavanceerde powerbanks. Ideaal voor de zomer.
HARDWARE
50% KORTING De handigste apparaatjes voor thuis ĂŠn onderweg! Op alles krijg je 50% korting.
Voor deze aanbiedingen gelden: inclusief btw, exclusief verzendkosten, op = op. Zolang deze editie van Computer!Totaal in de winkel ligt.
ZO WORDT JOUW WINDOWS 10 OPTIMAAL SNELLER, SCHONER EN STABIELER!
NU 9 , 5
€9
NU TE KOOP IN DE WINKEL! OF BESTEL 'M OP
RESHIFTSTORE.NL/WINDOWS10
VOORWOORD
Voorwoord
NAS Elk huis zou een thuisnetwerk moeten hebben en dat geldt ook voor een NAS. Centrale opslag in huis waar elke computer, smartphone, tablet en mediaspeler bij kan is echt onmisbaar. Natuurlijk aangevuld met clouddiensten voor extra gebruiksgemak en back-upmogelijkheden. Heb jij er al één? Laatst bedacht ik me hoelang ik al een NAS in huis heb. In 2005 kwam mijn eerste. Daarvoor had ik een harde schijf met netwerkaansluiting. En weer daarvoor deelde ik een grote harde schijf in of aan de ‘hoofd-pc’ met de andere computers in het netwerk. Inmiddels ben ik aan mijn derde NAS ‘bezig’. De tweede staat nog op zolder te niksen, die nieuwe is er alleen maar gekomen omdat ik het lawaai van de ventilator en de schijven zat was. Ik ben er dus best zuinig mee. En ik heb geluk met de schijven. Want juist voor je NAS is het slim om de goede schijven te kiezen. Een test en extra uitleg vind je op pagina 44. Behalve stille schijven is het ook prettig dat de NAS zelf stil is en dat de software waarop hij draait regelmatig wordt onderhouden en vernieuwd. Los van de nieuwe functies en mogelijkheden is het ook belangrijk dat er eventuele veiligheidslekken worden gedicht. Je NAS is gewoon een computer. We hebben maar liefst 19 NAS-sen getest, dus overzicht en keuze genoeg! Kijk verder op pagina 22. Rest me nog een kleine tip te geven: pagina 76. Upgraden naar Windows 10 is straks niet meer gratis, dus wees er nog op tijd bij. Al zou het me niet verbazen als Microsoft die termijn straks verlengd … Veel leesplezier!
Jeroen de Jager Hoofdredacteur jeroen@computertotaal.nl www.twitter.com/JeroendeJ
JUNI 2016
W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L
5
NUMMER 6 2016
NAS
VOOR THUIS Met een NAS kun je veel meer dan alleen je bestanden opslaan. Maar welk apparaat is handig voor jouw situatie? Welke configuratie kies je en welke schijven? We helpen je met alle keuzes.
DE GROTE SCHOONMAAK 98 EN 104
ENTER
8
Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cij-
BASISCURSUS Windows 10: stap over nu het nog kan
76
fers, uitspraken én meningen. Uit alles wat langs is gekomen, viel dit ons het meeste op.
Het upgradejaar loopt ten einde en wie nog
Is dát even lekker binnenkomen!
niet gratis is overgestapt, moet snel beslis-
Met deze tips (pagina 98) en producten (pa-
sen. Wij maken nog een laatste maal de
gina 104) maak je jouw apparatuur van-
balans op. Is upgraden naar Windows 10 de
binnen én vanbuiten weer eens helemaal
moeite waard of toch niet?
schoon. We optimaliseren Windows maar geven ook je smartphone en tablet een
TEST Online en offline huishoudboekjes
schoonmaakbeurt.
90
Met een huishoudboekje krijg je inzicht in je financiële huishouding. Tegenwoordig doen we dit natuurlijk digitaal, waarbij je kunt kiezen uit een lokaal programma op
INFOGRAPHIC Marktaandeel Windows 10
6
je pc of een online dienst. Wij hebben de zes beste huishoudboekjes uitgebreid voor
80
je getest.
INHOUD
TEST 19 NAS-APPARATEN
PAGINA
22
AANSLUITGIDS NAS DE BESTE VERBINDING VOOR JE HELE NETWERK
PAGINA
36
NAS-ABC VAAK VOORKOMENDE TERMEN UITGELEGD
PAGINA
38
TEST 18 GROTE HARDE SCHIJVEN VOOR NAS EN PC
PAGINA
44
TIPS & TRUCS 15 TROUBLESHOOT-TIPS VOOR JE NAS
PAGINA
50
BASISCURSUS JE NAS ALS BACK-UPSERVER
PAGINA
54 SHORTLIST Drones
TEST Gratis megaopslag
QUICK FIX 82
We kennen natuurlijk bekende namen als Dropbox, Google Drive en Microsoft OneDrive. Wil je meer capaciteit maar liever
108
Drones zijn hot. Ze worden steeds goed-
URL'S OPSCHONEN MET PURE URL
103
koper en zijn voor allerlei verschillende
AFBEELDINGSWACHTWOORD
125
doeleinden verkrijgbaar. We zetten een
VRAAG & ANTWOORD
126
DOE HET ZELF Mobiele speaker
130
aantal toffe vliegende apparaten en bijzondere accessoires op een rij.
niet betalen? We testen 8 gratis diensten.
WORKSHOP Raspberry Pi 3
114
De Raspberry Pi Foundation zit niet stil. De jongste telg in de familie is de Raspberry Pi 3. Aan de slag!
WORKSHOP Elementary OS
REVIEWS HARDWARE
62
SOFTWARE
67
maten, maar het gelikte elementary OS is
APPS
72
wel een heel bijzonder exemplaar. Hiermee
GAMES
74
120
Linux-distributies zijn er in vele soorten en
lijkt het net of je OS X op je computer draait.
JUNI 2016
W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L
7
ENTER
Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cijfers, uitspraken én meningen. Uit alles wat langs is gekomen, viel ons dit het meeste op. Is dát even lekker binnenkomen!
SOCIAL
Insta Rookgordijn Instagram blijft chronologisch … voorlopig
RECHTZAAK
FBI vs Apple
deel II Kruistocht tegen beveiliging zet door
Instagram, het sociale netwerk voor
getoond. Met deze controle kunnen ze be-
foto’s en korte filmpjes, is in handen
drijven en mensen laten betalen om wél
De encryptie-hommeles in de VS gaat
van Facebook. Laatstgenoemde is maar uit
zichtbaar te blijven. Facebook is erop ge-
een nieuwe fase in. De FBI dwong via
op één ding: controle over wat jij te zien
brand om ook op Instagram deze chronolo-
de rechter af dat Apple de iPhone van
krijgt. Dat gebeurt al op Facebook. Berich-
gische volgorde door z’n algoritme te ver-
één van de St. Bernandino-terroristen
ten worden standaard niet in chronologi-
vangen, en verpakte het slechte nieuws in
moest ontgrendelen. Apple weigerde
sche volgorde getoond, zodat Facebook be-
een rookgordijn van goed nieuws: gebrui-
en ging in hoger beroep. Intussen is
paalt wat jij te zien krijgt. Volgens een
kers kunnen nu filmpjes van een minuut
de FBI na alle ophef teruggekrabbeld
algoritme wordt bepaald wat er interessant
plaatsen. De Instagrammers trapten er ech-
en heeft het toestel via een Israëlisch
voor je is en zelfs als je de tijdlijn sorteert op
ter niet in, en na flink protest is het controle-
beveiligingsbedrijf de iPhone alsnog
‘meest recent’ wordt nog steeds niet alles
plan van de baan. Voorlopig dan.
ontgrendeld, want de beveiliging van iOS is verre van waterdicht. De rechtszaak lijkt daarom meer bedoeld om een precedent te scheppen, om techbedrijven in de toekomst te dwingen achterdeurtjes in de beveiliging te bouwen. Het is daarom niet verwonderlijk dat nu juist de Amerikaanse staat zelf de rechtszaak tegen Apple weer oppikt en er een wetsvoorstel klaarligt om overheids-achterdeurtjes in iedere vorm van encryptie te eisen. Zo’n achterdeur maakt alle beveiliging echter vatbaar voor hackers en andere ongewenste gluurders.
8
ENTER
GADGET
Camera met spinnenogen Light Camera biedt nieuwe fotografietechniek Een interessante nieuwe ontwikkeling op het gebied van fotografie, waar ondanks wat de naam suggereert, geen zoetstof aan te pas komt. De Light Camera is een cameratoestel dat in plaats van 1 cameralens, er maar liefst 16 heeft. Hierdoor kun je op meerdere plekken scherpstellen, heb je geen last van over- of onderbelichting en komt HDR beter uit de verf. Iedere camerasensor is net even anders, maar
SMARTPHONE
alle foto’s worden samengevoegd tot een eindresultaat, waar overigens
DUBBELZIENDE TELEFOON
ook heel veel raw-nabewerkingsmogelijkheden voor zijn.
HUAWEI P9 AANGEKONDIGD
Tijdens een presentatie in Londen heeft het Chinese bedrijf de Huawei P9 uit de doeken gedaan. Opvallendste kenmerk van deze smartphone is dat hij twee camera’s aan de achterzijde heeft, die bij het maken van een foto samen tot een eindresultaat komen. Het concept is niet helemaal nieuw, de HTC One (M8) had dit ook, maar hierbij kwam het niet echt lekker uit de verf. Om de P9 wél schitterende foto’s te laten schieten, zijn de Chinezen de samenwerking aangegaan met cameramerk Leica. Het toestel heeft verder topspecificaties die je van een Huawei-vlaggenschip gewend bent, alleen is de prijs wel onChinees hoog: de gewone P9 kost 600 euro, de grotere P9 Plus is zelfs 750 euro. Eigenaardig, het grootste pluspunt van Huawei-smartphones (de goede prijs-kwaliteitverhouding) wordt op deze manier in één klap overboord gegooid.
Er worden meer dan 600 miljoen pc’s gebruikt die ouder zijn dan vijf jaar. Dit is heel sneu, echt.
JUNI 2016
W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L
ECHT GEZEGD Er is ophef ontstaan over de uitspraak van Phil Schiller tijdens de aankondiging van een nieuwe iPad Pro. Nog geen halfuur nadat opperhoofd Tim Cook met bonte marketingtermen over Apples inzet voor duurzaamheid opschepte, vond Schiller dat iedereen maar zijn oude (functionerende) pc moest inruilen voor Apples dure tablet.
9
ENTER
W H AT S A P P
BLINDE ‘BLAUWE’
VINKJES Terwijl Apple overhoop ligt met de Amerikaanse au-
PC
PC’S BLIJKEN ONVERVANGBAAR
VERKOOPCIJFERS VOOR PC’S BLIJVEN KELDEREN De verkoopcijfers van pc’s blijven maar zakken. In het eerste kwartaal van 2016 is de markt met maar liefst tien procent gekrompen ten opzichte van hetzelfde kwartaal het jaar daarvoor. Tot deze conclusie komen onderzoeksbureaus Gartner en IDC. Ondanks dat de pc-markt al heel wat jaren een vrije val meemaakt, denken de bureaus wel dat het einde in zicht is en dat de markt binnenkort weer licht gaat groeien. Vooral vanuit de zakelijke markt. Dit wordt voorspeld omdat de levensduur van Windows 7 ten einde gaat lopen en bedrijven tijdig moeten overstappen op Windows 10.
toriteiten over het doorbreken van versleuteling op iPhones, voegen de ontwikkelaars van WhatsApp juist versleuteling toe aan de chatdienst. Wat het extra opvallend maakt, is dat de eigenaar van WhatsApp (Facebook) juist niet bekendstaat als een bedrijf dat het beste voor heeft met de privacy en veiligheid van z’n gebruikers. Qua
20%
19%
15%
8%
7%
31%
LENOVO
HP
DELL
APPLE
ASUS
OVERIG
versleuteling is trouwens ook niet de lichtste vorm gekozen: de opensource end-to-end-variant van het bedrijf Open Whisper Systems. De enige gegevens die er nog verzameld kunnen worden (door Facebook of andere partijen) zijn metadata zoals de tijd en de telefoonnummers van de afzender en ontvanger van het bericht.
GAMES
1 5 0 M I LJ O E N
Uitgespeeld Na 16 jaar het einde van PlayStation 2
Na zestien jaar is er een einde gekomen aan de PlayStation 2. Ja, je leest het goed. 31 maart 2016 10 0 MI LJ O E N
markeert het einde van de (met afstand) populairste console ooit. Er zijn maar liefst meer dan 155 miljoen stuks van verkocht. Sony was in 2013 al gestopt met de productie van de console, maar eind maart is ook de stekker uit de servers getrokken, waardoor de online (multiplayer)mokeert het definitieve einde van een
10
Wii
te danken.
XBOX 360
hun bekendheid vooral aan hebben
XBOX
Metal Gear Solid en Jak and Daxter
P L AY S TAT I O N 3
dreas, Gran Turismo, Final Fantasy,
P L AY S TAT I O N 2
War, Grand Theft Auto: San An-
P L AY S TAT I O N
spelcomputer waar titels als God of
50 M I LJ OE N
gelijkheden ook uitvielen. Het mar-