DÉ TECH-WIJZER VOOR 2017
NU
€19,95* I.P.V. € 39,95
OP = OP
OF BESTEL 'M OP
RESHIFTSTORE.NL/ATLAS * ACTIE GELDIG 1 TOT EN MET 28 FEBRUARI
VOORWOORD
Voorwoord
Windows Up(to)date Laatst kreeg ik een vraag van mijn vader over zijn oude laptop. Ooit geleverd met Windows Vista maar nu staat er Windows 7 op. Hij wilde niet meer updaten. Eindeloos bleef de voortgangsindicator grijs, maar updates kwamen niet binnen. En dat voelde niet goed, want hij zag wel steeds de waarschuwing voor WannaCry voorbij komen. Toevallig had ik een dag later een andere oude laptop in handen met hetzelfde probleem. Windows Update update niet. Dat was me nooit eerder opgevallen, maar toen ik er eens op ging googelen kwamen er genoeg horrorberichten langs. Veel meer mensen hebben er last van. Zeker als de computer een tijdje niet is gebruikt, of bij een nieuwe installatie van Windows 7. Meer dan eens wordt Microsoft ervan beticht Windows Update in Windows 7 bewust beroerd te laten werken om mensen sneller naar Windows 10 te laten migreren. Ik vind dat lastige uitspraken, net als die dat Apple bewust oudere iPhones en iPads trager laat werken om je een zetje te geven een nieuwer model te kopen. Dat kun je als bedrijf niet maken én de kans is levensgroot dat je klanten naar een ander merk overstappen. Dat wil je natuurlijk ook niet. Plus, in het geval van Windows 7, niet elke machine is traag met updaten. Upgraden naar Windows 10 is sowieso een goed plan. En voor vaak gebruikte computers heb ik – en ik denk jij ook – dit allang gedaan. Hoe jij je Windows 10-installatie bij de tijd houdt en daarna Windows zélf onder controle houdt, lees je in dit nummer. Maar mijn oude laptop werkt nog prima op Windows 7; voor die paar keer dat ik hem gebruik is de tijdsinvestering van een upgrade naar Windows 10 vooralsnog een te grote drempel. En ik denk dat mijn vader er net zo over denkt. Gelukkig is er zoiets als WSUS Offline Update (www.wsusoffline.net). Bij mij draait alles weer soepel én up-to-date. Veel leesplezier!
Jeroen de Jager Hoofdredacteur jeroen@computertotaal.nl
J U L I /A U G U S T U S 2 0 1 7
W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L
3
N U M M E R 7/ 8 2017
WINDOWS UP-TO-DATE
ÉN ONDER CONTROLE Je krijgt in Windows 10 allerlei updates: kleine en af en toe een grote. Heel fijn, zo ben je altijd up-to-date. Maar hoe houd je zelf de controle over alle programma’s en instellingen?
SNAPCHAT
ENTER 66
6
106
Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cijfers, uitspraken én meningen. Uit alles wat
Je betaalt niet meer apart voor bellen en
Snapchat is een app die vooral door jongeren
langs is gekomen, viel dit ons het meeste op.
internetten in de Europese Unie. Kun je nu
veel wordt gebruikt. Het is een sociaal foto-
Is dát even lekker binnenkomen!
volledig onbezorgd internetten in het buitenland? Hier moet je rekening mee houden.
netwerk, waarbij foto’s maar een bepaalde tijd blijven bestaan. Wie de app voor het
BASISCURSUS Ouderlijk toezicht
eerst opent, vindt de interface vaak maar onoverzichtelijk. We maken je wegwijs!
PAYPALACCOUNT GEKAAPT?
118
Veel ouders liggen wakker van verhalen over cyberpesten, online porno en virtuele kinderverleiders. En niet geheel onterecht. Met deze tips en tools maak je internet veiliger.
50
INFOGRAPHIC Roaming
WORKSHOP Spotgoedkope downloadserver
126
104
Wat je leert als het écht misgaat! We spre-
4
TIPS EN TRUCS Internetten in het buitenland
Een Raspberry Pi leent zich uitstekend als
ken ervaringsdeskundige Frank over zijn
Per 15 juni zijn hoge rekeningen na het in-
downloadserver. Met wat werk draait het
gehackte PayPal-account en de daaruit
ternetten in het buitenland verleden tijd.
populaire usenetprogramma SABnzbd als
voortkomende problemen.
We kijken naar de historische cijfers.
een zonnetje op jouw Pi.
INHOUD
TEST Draadloze oordopjes
56
TEST Mechanische toetsenborden
94
SHORTLIST Inpakken en … wegwezen!
110
Herneem de controle Houd zélf de macht over Windows 10! PAGINA
BASISCURSUS Windows Fast Ring
20
Veilig de echt allernieuwste Windows-versie gebruiken. PAGINA
WORKSHOP Verplaats Windows naar een ssd Profiteer van je snelle schijf. PAGINA
BASISCURSUS Paint 3D 2D én 3D maken met Paint 3D. PAGINA
WORKSHOP Eigen muziek streamen MASTERCLASS Usb-c
34
40
QUICK FIX 148
152
BASISCURSUS Doe meer met je Chromecast
26
158
PDF’S ONDERTEKENEN VIA DROPBOX
SHORTLIST Gaming-laptops
132
SHORTLIST Gaming-accessoires
138
75
MAILADRES WINDOWS WIJZIGEN
164
VRAAG & ANTWOORD
174
DOE HET ZELF Computer!Totaal-muismat
De beste must-haves voor vakantiegangers.
178
Je kunt zó veel met de Chromecast! Wat dacht je van gamen, webpagina’s casten en eigen mediabestanden streamen? We noemen originele functies van de Chromecast.
MASTERCLASS Verwerk gescande documenten
REVIEWS HARDWARE
78
SOFTWARE
83
Je documenten goed beheren is niet eenvou-
APPS
88
dig. Met Mayan EDMS kun je het écht goed
GAMES
90
168
aanpakken met documentversies, indexen en automatische OCR.
J U L I /A U G U S T U S 2 0 1 7
W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L
5
ENTER
Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cijfers, uitspraken én meningen. Uit alles wat langs is gekomen, viel ons dit het meeste op. Is dát even lekker binnenkomen!
HARDWARE
SURFACE AIR OF WINDOWS 10 S MACBOOK?
MICROSOFT PRESENTEERT LAPTOP In het nieuwtje over Windows 10 S
drie bij twee en daardoor een ongebruike-
op pagina 8 lees je dat Microsoft de
lijke resolutie van 2256 bij 1504 pixels. Ont-
strijd aangaat met de professionele Macs en
zettend suf is wel dat er geen nieuwe usb-c-
Chromebooks om de gehele pc-markt te
poort aanwezig is. Ook is de prijs even
kunnen bedienen. In dit lijstje ontbreekt
slikken. De goedkoopste (Core i5-)variant
één naam: de MacBook Air. Microsoft gaat
kost 1149 euro, hierbij krijg je een ssd van
hier echter ook de concurrentieslag mee
maar 128 GB en slechts 4 GB werkgeheu-
aan met een Windows 10 S-laptop: de Surf-
gen. Wil je beide verdubbelen, dan betaal je
ace Laptop. Het apparaat is prachtig vorm-
meteen driehonderd euro meer. Helaas
gegeven, met een eigenzinnig stoffen mate-
heeft Microsoft bij de Surface Laptop ook
riaal rondom het toetsenbord en de
het grootste nadeel van de MacBook Air
touchpad. Het 13,3inch-touchscreen heeft
overgenomen: heel veel geld voor specifi-
een eigenaardige beeldverhouding van
caties die wel beter mogen.
GADGET
Kussenslaap Sunrise Smart Pillow Je hebt al speciale lampen in wekkers die je helpen om wakker te worden in de ochtend. Maar waarom beide niet direct verwerken in je kussen? De Sunrise Smart Pillow is een kussen met een weksysteem en allerlei snufjes om je beter te helpen slapen. Zo zijn er blauwe lichtstrips die langzaam oplichten om je te wekken, of ontspan- en ontwaakgeluiden (je kunt zelfs een audioboek afspelen). Via een app zie je precies hoe je slaapkwaliteit was. De Sunrise Smart Pillow is gestart als een Kickstarter-project, maar heeft zijn doel al lang en breed behaald. We zijn benieuwd of (en wanneer) hij op de markt verschijnt.
6
ENTER
SMARTPHONE
DE KNEEPJES VAN HET VAK NIET VERLEERD
HTC U11
Alhoewel HTC allang niet meer zo’n grote speler is in de smartphonewereld, timmert het nog altijd aan de weg. Het Taiwanese bedrijf presenteerde onlangs de HTC U11, die de HTC 10 van vorig jaar opvolgt. De HTC 10 was tamelijk onopvallend en wist het tij van de jarenlange rode cijfers van HTC niet
DOMOTICA
GLØEÏLÅMP Slimme Ikea-verlichting
te keren. In de U11 is meer lef gestoken. Geen
Slimme verlichting die je via een
lampen die met een verbindingsset aan
metalen unibody meer, maar een waterdichte
app bedient, dimt, van kleur veran-
elkaar gekoppeld kunnen worden en via
glazen behuizing met een 5,5inch-scherm. De
dert of automatiseert … hoewel het leuk
een app te bedienen zijn. Eventueel kun
metalen rand om het toestel is aan de linker-
en praktisch is, bereikt het nog niet echt
je de serie ook uitbreiden met een bewe-
en rechteronderkant drukgevoelig, waardoor
de massa. De grootste speler is Philips,
gingssensor. De set kost zo’n 90 euro,
je het toestel kunt aansturen door erin te knij-
met z’n Hue-verlichtingsset. Waarbij
waarmee slimme verlichting qua prijs
pen. Bijvoorbeeld om een app te starten of een
vooral de prijs van die producten een
redelijk toegankelijk wordt. De Trådfri-
foto te maken. Met ondersteuning voor high-
hoge drempel lijkt te vormen. Verder zijn
verlichting is niet aan te sluiten op Hue,
res audio, twee speakers aan de voorkant en
het vooral wat minder bekende fabrikan-
ondanks dat ze gebruikmaken van het-
vier microfoons aan de voorkant, mikt HTC
ten die slimme verlichting op de markt
zelfde Zigbee-protocol. Dit maakt pijnlijk
ook op de muziekliefhebber. Het is daarom
hebben gebracht. Wellicht weet Ikea de
duidelijk wat de grootste tekortkoming
een behoorlijke miskleun dat HTC (net als
rol van aanjager van slimme verlichting
van domotica in het algemeen is: het ge-
Apple) de 3,5mm-audiopoort van het toestel
op zich te nemen, met slimme-verlich-
brek aan goede (en universele) imple-
heeft weggelaten.
tingsset Trådfri. De serie bestaat uit losse
mentatie van open protocollen.
Slaap is onze grootste concurrent. J U L I /A U G U S T U S 2 0 1 7
W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L
ECHT GEZEGD Volgens Netflix-opperhoofd Reed Hastings is slaap de grootste concurrent van Netflix, niet YouTube of reguliere tv. Volgens Hastings kent iedereen het gevoel wel dat je een serie en door wilt kijken, maar dat niet doet omdat het tijd is om te slapen.
7
ENTER
WINDOWS
POGING TWEE VOOR WINDOWS RT
WINDOWS 10 S De laptop- en pc-markt is groten-
Windows 10 S vooral te teren op de
deels in handen van Microsoft,
zwakheden van het bestaande Win-
en dat bedrijf wil dit graag zo houden.
dows 10. Je kunt namelijk geen soft-
Zo is het bedrijf met eigen hardware
ware installeren: je bent alleen aange-
als de Surface Book en Surface Studio
wezen op de applicatiewinkel van
direct de concurrentie aangegaan met
Windows, die qua aanbod kwalitatief
de Macs die voor professionals be-
en kwantitatief weinig biedt. Ook kun
doeld zijn. Maar ook gaat het bedrijf
je de standaardbrowser niet wijzigen,
de strijd aan met Chromebooks, die
waardoor je aan Edge vastzit, die nog
vooral in het onderwijs populair zijn.
altijd niet af voelt. Wel zo veilig, maar
Met Windows 10 S biedt Microsoft
het is wel érg behelpen. Het grote
een dichtgetimmerde Windows-vari-
voordeel van Windows 10 S is wel dat
ant aan, die makkelijk te beheren is en
je voor enkele tientjes kunt upgraden
goedkoper in licentie. Vooralsnog lijkt
naar een gewone Windows-versie.
SECURITY
Ongeremd wachtwoorden afvangen
HANDBRAKE VOOR MAC BESMET
Een besmette versie van de videoconverter-software HandBrake voor Mac werd aangeboden op de officiele site van het programma. Hackers kregen het voor elkaar om de downloadknop op de site van HandBrake te laten linken naar een download van een geïnfecteerde versie. Wie tussen 2 en 6 mei HandBrake voor Mac heeft gedownload en geïnstalleerd, heeft een grote kans om malware te hebben opgelopen. De trojan is onder meer in staat om toetsaanslagen te onderscheppen, om op die manier bijvoorbeeld wachtwoorden en andere gevoelige informatie te achterhalen. Wie in de activiteitenweergave van zijn Mac de app ‘Activity_agent’ ziet draaien, is besmet. Malware-infecties komen macOS veel minder vaak voor dan op Windows. Toch is de beveiliging van MacOS niet per se beter, door de minder grote gebruikersaantallen is het een minder interessant doelwit voor cybercriminelen.
GADGET
Vorig jaar werd torrent-client Transmission op een verge-
Verlies nooit meer je draadloze koptelefoon
AirPod-beveiliging Het vervelende van Apples
geblazen is. Of je moet weer 179
AirPods, de draadloze oor-
euro neerleggen voor nieuwe Air-
tjes die gelijktijdig met de iPhone 7
Pods. Gelukkig zijn er genieën die
werden gepresenteerd, is dat je ze
met hun briljante uitvindingen de
makkelijk kwijtraakt. De kleine
wereld een mooiere plek maken.
‘oortandenborsteltjes’ kunnen uit
Zo wordt op de site fasertech.com
je oor vallen, waarna het zoeken
voor zo’n twintig euro een systeem aangeboden waarmee je je AirPods niet zo snel meer verliest: met draadjes! Een bedraad magnetisch systeem
houdt
je
draadloze oortjes bij elkaar.
8
lijkbare manier nog besmet met Mac-malware.
C I J F E R TJ E
84 AANBIEDERS Onlangs won stichting BREIN een rechtszaak, waaruit opgemaakt kan worden dat de verkoop van Kodi-mediaspelers met illegale extensies niet mag. De uitspraak heeft ervoor gezorgd dat 84 aanbieders gestopt zijn met het aanbieden.
ENTER
E E R ST E R E A C T I E VA N D E R E D A C T I E
EERSTE INDRUK
Jeroen de Jager Wil een luistervink met zoveel mogelijk gemak
Goede ontwikkeling: als je dan toch je privacy te grabbel gooit, dan maar zo comfortabel mogelijk! Hetzelfde heb ik met online advertenties. Als ze me dan volgen, serveer me na aankoop dan geen advertenties van het product dat ik net heb gekocht … hoezo ‘slim’? Met de huidige Echo doe je alles ‘blind’ en je ziet toch graag wat je koopt of selecteert. Puur als extra controle. Dus de Echo Show vind ik al een hele verbetering … van een product dat ik nooit in huis zou halen. Net als Google Home en consorten.
Joris Peterse Spreekt liever zonder microfoon
Echo, Alexa, Google Home, Siri, Cortana, Bixby … ik ervaar het als zeer onnatuurlijk om apparatuur met spraak te bedienen. Spraak is voor mij voorbehouden aan menselijke interactie. Ik ben benieuwd of andere consumenten dit ook ervaren, en of bedrijven deze spraakgestuurde assistenten min of meer inzetten als Trojaans paard om gebruikers continu af te luisteren. De gegevens die hiermee verzameld worden, kunnen namelijk erg waardevol (en zeer persoon-
PRAATJE MET EEN PLAATJE
Amazon Echo Show
lijk) zijn om door te verkopen in advertentieprofielen.
Daan Doedens Was in 1984 nog niet geboren
George Orwell schreef in zijn roman ‘1984’ over een telescreen: een televisiescherm met ingebouwde camera en microfoon waarmee Big Brother ongegeneerd meekeek
Amazons Echo Show is, net als de al bestaande Echo, een stemgestuurde slimme luidspreker waarmee je naar muziek kunt luisteren, slimme apparaten als Philips Hue kunt bedienen en kunt winkelen op Amazon. Kennelijk is spraak niet altijd genoeg, want de Echo Show heeft een 7inch-aanraakscherm en 5megapixel-camera. Hierdoor kun je video’s kijken, met de beveiligingscamera een ruimte in de gaten houden en songteksten zien terwijl je muziek afspeelt met Amazon Music. Videobellen kan uiteraard ook, maar dan wel alleen met andere Echo Shows of de Amazon Alexa-app. De geluidskwaliteit is volgens Amazon dankzij twee ingebouwde luidsprekers met Dolbytechnologie uitstekend, terwijl acht microfoons ervoor zorgen dat de Echo Show je altijd moet kunnen verstaan. De Echo Show is eind juni in de Verenigde Staten te koop voor 230 dollar.
en -luisterde. De link met de eerste generatie thuis-hubs als de Echo en Google Home was al snel gelegd en het scherm van de Echo Show maakt de gelijkenis helemaal treffend. Privacy blijft mijn grootste kwestie bij dit soort gadgets en een touchscreen verandert daar niets aan. Maar áls ik ooit zo’n apparaat in huis haal, dan toch eentje mét een scherm.
Jeroen Boer Vertrouwt voorlopig op knopjes en apps
Hoewel spraakbesturing natuurlijk de ultieme Star Trektechnologie is, vind ik het vooral ongemakkelijk om te vragen of het licht aan kan en om muziek te spelen. En of dat schermpje dan zoveel helpt? Spraak blijft de basis van de bediening, en video’s kijken op een klein 7inch-scherm zie ik mezelf niet doen. Misschien is de Echo Show handig in de keuken om recepten of kookvideo’s te bekijken, maar een ‘televisie’ in de keuken is mij dan weer te Amerikaans.
J U L I /A U G U S T U S 2 0 1 7
W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L
9
ENTER
spotlight
IFORCE 1 Daan Doedens, droeg ooit knalroze Nikes De combinatie Apple-Nike bleek al vruchtbaar toen ze samen een extra sportieve Apple Watch maakten en nu wordt het pas
Techproblemen vragen een techoplossing! En in ons dagelijks techleven komen we vaak leuke nieuwe initiatieven tegen. En de prijs? Dat maakt niet zo uit als het een geniaal idee is.
echt leuk: een iPhone 7-hoesje met het reliëf van de onderkant van de bekende Nike Air Force 1-sneakers. Voor maar 35 dollar – plus de prijs van een iPhone 7, natuurlijk … www.store.nike.com
MAY THE CODE BE WITH YOU! José Pauty, één zwaard is niet genoeg Wat krijg je als je de MakeBlock mBot Ranger-robot (169 euro) uitbreidt met wat ledstrips en nog wat onderdelen? Juist, dit übercoole laserzwaard!! Dit mBot Ranger Add-on Pack Laser Sword kost nog eens ca. 50 euro, maar is onweerstaanbaar. Ik wil hem! Fffkrrrshhzzzwoooom ... woooom ... woooooom ... www.makeblock.com
SENSORS VIA WIFI
NOG EEN RONDJE?
Jeroen Boer, raakt geen lichtknopjes aan
Jeroen de Jager, rijdt graag bochtig
Voorzie het spotgoedkope wifi-ontwikkel-
Het motorseizoen is alweer een tijdje bezig en
bordje NodeMCU (circa 4 euro) van de ESP
een van mijn motorvrienden vond deze bril-
Easy Firmware en je kunt goedkope senso-
jante dienst om vooraf leuke routes te maken
ren als een pir-bewegingsmelder, thermo-
en aan te passen. Er is een Android-app en
meter of luchtvochtigheidsmeter draadloos
iOS-gebruikers importeren de gemaakte
aan je domoticasysteem koppelen. Configu-
route in Scenic (gratis). Wil je meer functies
reren doe je via een webinterface en een
in de app zoals spraakbegeleiging, dan kun
koppeling met Domoticz (en je lampen) is zo
je credits kopen of een abonnement nemen.
gemaakt.
Aanrader voor wie mooie routes wil rijden!
www.letscontrolit.com
www.kurviger.de/en
OVERAL GELUID Joris Peterse, zonder koptelefoon Oost-Indisch doof Sennheiser heeft met Ambeo een koptelefoon ontwikkeld die je omgevingsgeluid op zo’n manier opneemt en afspeelt, dat het echt overal vandaan lijkt te komen. VR-bril erbij en je wordt echt volledig opgezogen in een andere realiteit! www.sennheiser.com
10