D E
U LT I E M E
G I D S
V O O R
D E
B E S T E
V I D E O
G A M E S
O O I T
G E M A A K T
TOP 100 BESTE GAMES P R E S E N T S
ALLERTIJDEN
WAT ZIJN DE 100 BESTE VIDEO GAMES VAN DE AFGELOPEN VEERTIG JAAR EN WAAROM? 30 GERENOMMEERDE, NEDERLANDSE GAME-CRITICI GEVEN HET ANTWOORD IN DEZE GIDS
BP
¨ 9,95
GAMES TOP 100
RED DEAD REDEMPTION HET BESTE WAT HET WESTERN-GENRE IS OVERKOMEN SINDS THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY
Marvins jarenlange zoektocht naar games die het Western-genre zo tot leven wekken als de legendarische films uit de jaren ’60, leek gedoemd uit te monden in het technisch mankerende en vooral korte Gun. Maar ineens werd hij meegesleept door een meesterwerk genaamd Red Dead Redemption, met een hernieuwde liefde tot gevolg. MARVIN TOEPOEL
r zit een klein minpuntje aan zoveel gamen als ik doe, want na honderden games gespeeld en minstens evenveel verhalen meegemaakt te hebben, moet een game wel heel goed zijn best doen wil hij me nog meeslepen.
E
100
2010
Je kunt je daarom mijn scepsis wel voorstellen toen ik Red Dead Redemption voor het eerst in mijn Xbox 360 duwde. Mijn voorliefde voor Western-films, series als Deadwood en een game genaamd Gun werd al zo vaak de grond in geboord bij het spelen van titels als Call of Juarez, dat ik niet durfde te hopen op een openwereld-game die me compleet in zijn greep zou houden. Een dikke 70 uur later zat ik toch verbouwereerd te staren naar de aftiteling - met open mond, een brok in mijn keel en een trillende hand langs mijn lichaam.
ONMIDDELLIJK GETRANSPORTEERD Een ruige cowboy genaamd John Marston stapt van een boot genaamd de Morningstar, en terwijl hij een prachtig 19e-eeuws dorpje inloopt, klinken de eerste schelle snaargeluiden van wat later typische Red Dead Redemption-muziek zou blijken. Met de nodige
scepsis bewoog ik het personage naar een trein, de camera achterlatend terwijl hij wegrijdt; nog altijd klinkt prachtige muziek, en zodra het beeld uitzoomt, betrap ik mezelf op de eerste rilling die over mijn rug loopt. ‘Red Dead Redemption’, luiden de grote rode
letters in het midden van mijn beeld, maar ik word afgeleid door gigantische open vlaktes met her en der een paar bomen en een sfeer waar ik mijn vingers bij af zou kunnen likken. De sfeer wordt direct versterkt door de medepassagiers, die
met verbazing praten over een nieuwerwetse uitvinding die de mens kan laten vliegen. Een pastoor vindt dat vliegen alleen bestemd is voor engelen, kapt snel het onderwerp af en gaat verder over het verschil tussen goede en slechte daden. Politieke roddels van twee oude dames achter mij volgen, en voor ik het doorhad was ik al bezig met de politieke verhoudingen die dit land in zijn greep houden, zonder dat ik ook maar wist hoe groot het speelgebied überhaupt was. Het zou een voorproefje blijken van alle emoties en gedachtegangen die me bezig zouden houden terwijl ik in de huid kroop van John Marston, een van buiten gesloten personage die mij toch omver blies met zijn diepgang.
HEIMWEE NAAR COWBOYVERMAAK De stoere outlaw komt aan bij een boerderij, waar hij mag verblijven voor wat werk rond de ranch. ‘Hier zul je het hebben,’ dacht ik
8
GAMES TOP 100
bij mezelf toen ik hoorde dat ik een kudde koeien bij elkaar moest zien te houden op mijn paard; saaie, repetitieve klusjes die de game wel op een heel makkelijke manier weten te verlengen. Maar jongens, wat had ik het fout, want dit bleek een minutieus deel van de gigantische hoeveelheid gameplay die Red Dead Redemption biedt. Het hoeden van koeien was leuk, maar na afloop kreeg ik de tijd om geld in te zetten bij een potje blackjack of hoefijzerwerpen, of te helpen bij de nachtelijke patrouille. Pas toen keek ik op de map, en vielen mijn kaken spontaan open - MacFarlane’s Ranch was niet meer dan een stip op de gigantische kaart. Nog altijd krijg ik heimwee en keer ik terug naar de wereld van John Marston, en niet eens voor het aangrijpende verhaal. Het is heerlijk om op een paard te stappen, over de gigantische open vlaktes van het zuiden van Noord-Amerika en het noorden van Mexico te rijden en deel te nemen aan een van de tientallen activiteiten. Of ik nou achter dieren aan zit om huiden te verzamelen en te verkopen, valsspeel bij poker om vervolgens mijn tegenstanders een kogel door hun hoofden te
jagen, op basis van een cryptische tekening een schat probeer te vinden, me helemaal klem zuip in een saloon, of een van de vele challenges probeer te voltooien; de wereld om me heen blijft ademen, de variërende gebieden en uitzichten blijven beeldschoon en er is áltijd iets leuks te doen.
BIJ DE LURVEN Na het jagen op legendarische wezens als El Chupacabra en Big Foot, en daardoor allerlei spullen vrijgespeeld te hebben, ga ik
verder met Johns avontuur. Hij blijkt een moeilijke geschiedenis achter de rug te hebben, en de woorden van de pastoor uit de trein blijven me achtervolgen terwijl ik mensen uit zijn verleden afmaak (met gewéldige schietmechanieken). Ik ben er nog altijd niet uit of John Marston wel een bad guy is die het goede probeert te doen, maar dat maakt niet uit. Hij greep me namelijk bij mijn lurven en sleurde mij mee in een lang en ontzettend interessant verhaal vol politieke spanningen,
geloofskwesties, liefde, haat, wraak en allerlei emoties die ik niet kan uitleggen zonder dit geweldige verhaal prijs te geven. Door zijn interacties met de tientallen, niet-stereotype personages in deze bruisende wereld ben ik Marston gaan waarderen als de kalme, intelligente cowboy met een kort lontje die hij is. En na al die avonturen kom je aan bij de climax van de game, die iedereen voor zichzelf moet hebben ervaren. Want wat Red Dead Redemption bij mij wist los te maken, lukte
zelfs die eerste Western-films die ik als jongen keek niet. Ik twijfel er ook niet aan dat ik nog vaak terug zal komen, al is het om alleen een stapje terug in de tijd te maken, stil te staan bij de persoon die John Marston was en me volop te laten inspireren. n
FRAPPANT FEITJE: De stem van hoofdpersonage John Marston is ingesproken door Rob Wiethoff, die niets aan zijn eigen stemgeluid of uitspraak veranderde om in de rol te kruipen. De game had Wiethoffs carrière als acteur kunnen lanceren, maar hij besloot na zijn werk aan uitbreiding Undead Nightmare om Hollywood de rug toe te keren. Wiethoff verruilde een lucratieve toekomst als acteur voor een simpeler leven in Indiana, waar hij door middel van handarbeid voor zijn vrouw en twee kinderen kan zorgen. John Marston zou trots zijn.
GAMES TOP 100
9
GAMES TOP 100
HALO 2
SCIFI SEQUEL VOL HOOGTEPUNTEN
68
2004 Het effect in gameland van de eerste Halo was vergelijkbaar met dat van een 50 megaton hypebom: zonder waarschuwing verscheen er een nagenoeg perfecte shooter op de spelcomputer, compleet met fantastische multiplayer. Halo 2 deed vervolgens (bijna) alles wat een vervolg hoort te doen. WOUTER BRUGGE
ie Halo 2 heeft gespeeld zal een aantal momenten waarschijnlijk niet snel vergeten. Hoe de stoere, in een groen power armor gehulde hoofdrolspeler genaamd Master Chief een enorme bom, die ruimtewezens in het ruimteschip van de UNSC (United Nations Space Command) hebben gedumpt, doodleuk weer mee terugneemt naar de vijandelijke basis… vliegend als Superman dwars door space! Of dat de Chief het voor het eerst opneemt tegen zo’n enorm, paars, metalen tank/ monster genaamd een Scarab, in een stuk actie-gameplay die je op ontelbare manieren kunt benaderen. Het moment dat een vliegtuig (Pelican) een tank (Scorpion)
W
44
GAMES TOP 100
voor je neus dropt en opperbaas Sergeant Apone een hilarische motivatiespeech ophangt, is er ook eentje ‘for the books’.
FINEST MOMENT Halo 2 zit echter ook vol met nogal controversiële keuzes en elementen. Het feit dat je in dit deel afwisselend met de Master Chief en het Arbiter-ruimtewezen speelt, viel niet bij iedereen in goede aarde. Maar hey, wat mij betreft moet je risico’s nemen als je een geslaagd vervolg wil maken! Ook de toevoeging van een nieuwe alien-soort, de Brutes, als vijand, vonden sommige fans geen goed idee. Als je het mij vraagt zorgen zij, samen met het wisselende perspectief, juist voor verrassende afwisseling. Ook het einde, dat zo cliffhanger-ig is als maar zijn kan, vonden velen moeilijk te verkroppen. Maar is
dit niet de vloek van het tweede deel in een trilogie? Klaagt iemand ooit over de cliffhanger van The Empire Strikes Back?
Halo 2 bevat dezelfde, ijzersterke gameplay als deel 1, met nóg slimmere kunstmatige intelligentie van de vijanden, meer
wapens, meer vijanden, een soepeler werkende, uitgebreidere multiplayer, meer uitdaging en is nóg groter van opzet in z´n verhaalvertelling. En hoewel het moeilijk is om het beste deel uit een serie vol met hoogtepunten te kiezen, komt dit nog het meest in het buurt van ontwikkelaar Bungie´s creatieve piek. n
ASSASSIN’S CREED: 67 BROTHERHOOD DE RENAISSANCE IN GAME-VORM De Assassin’s Creed serie staat sinds Unity een tikkie onder druk, en dat gaat Jan aan het hart. Vandaar dat deze AC-fanboy graag zijn favoriete deel, Brotherhood, in het zonnetje zet.
2010
JAN MEIJROOS
anneer je met vrienden, collega’s of gamers online discussieert over wat de beste Assassin’s Creed uit de serie is, worden drie delen verreweg het vaakst genoemd: AC II, AC: Brotherhood en AC: Black Flag. Assassin’s Creed II verbeterde veel wat mis was aan de allereerste game aan én introduceerde de inmiddels iconische Ezio Auditore da Firenze. Dat AC: Black Flag zo populair is, geeft met terugwerkende kracht aan dat veel gamers destijds wat Assassin’s Creed moe waren. De game was namelijk zo afwijkend qua setting en gameplay (naval battles!) dat veel spelers dat juist als verfrissend ervoeren. Toch blijft voor mij Assassin’s Creed: Brotherhood nog altijd de beste uit de serie; in deze game komt namelijk alles samen.
dorpje eromheen kon upgraden en zo je familie en het volk welvaart bracht, werd in dit deel toepasbaar voor heel Rome. Het is aan de speler/Ezio om Rome in z’n oude glorie te herstellen en de geest van de Renaissance uit te dragen. Gaandeweg zie je Rome dan ook veranderen in een florerende, prachtige stad waar de invloed van de Borgia’s steeds verder teruggedrongen wordt.
W
HD REMAKE PLEASE Als directe vervolg op AC II maakte AC: Brotherhood een reuzensprong voorwaarts, zowel op het gebied van gameplay en
besturing als door de aanvullingen op de bekende pijlers van de serie. Daarnaast werd er voor het eerst multiplayer geïntroduceerd, een gewaagde move van Ubisoft. Het allerfijnste van Brotherhood vond ik toch wel de setting: Rome leverde het ultieme decor voor een Assassin’s Creed game. Zo beklom ik tussen de actie door af en toe een hoge toren of een kerk, gewoon om even te genieten van de stad en al die prachtige gebouwen. De eerste keer dat je het Colosseum beklimt en uiteindelijk helemaal bovenop
komt, zal nog lang in je geheugen gegrift blijven staan.
OUDE GLORIE Rome (dat als stad meer dan drie keer zo groot is als de grootste stad uit Assassin’s Creed II) staat er slecht voor als de game begint. De stad zucht onder het juk van de Borgia familie en de Papal legers. Monumenten, winkels en gebouwen zijn ernstig verpauperd omdat alle inkomsten naar de corrupte Paus gaan. Het sim-gedeelte (geïntroduceerd in AC II) waarin je je familievilla en de winkels in het
BLAUWDRUK De gameplay zelf legde de blauwdruk voor veel latere AC-games en zelfs Ubisoft games in het algemeen. Wat te denken van de introductie van de Borgia Torens in de stad. Die torens waren een fysieke representatie van Paus Alexander VI (Rodrigo Borgia) en met iedere toren die je in elkaar liet storten, werd zijn macht verder ingeperkt. Tegelijkertijd had dit tot gevolg dat de specifieke regio welvarender werd, waarna Ezio in die regio kon investeren en de bewoners in die zone meer tevreden werden. Bovendien stelde iedere bevrijde
Borgia Toren Ezio in staat een aanvullende Assassin in zijn Brotherhood te trainen. Een dergelijk spelelement zagen we later terug in Far Cry 3/4 en Watch_Dogs. Het samenstellen van je Brotherhood, een groep gelijkgestemden die je in kan roepen om voor je te vechten, zien we dan weer terug in AC: Syndicate.
TRILOGIE Over het verhaal lopen de meningen uiteen - het hologram van Juno vraagt na Minerva opnieuw veel van het inlevingsvermogen van de speler - maar het gaf je wel het gevoel van een episch allesomvattend plot. Het feit dat Ezio het bovendien drie games heeft ‘volgehouden’ en dat we daarna steeds weer hebben moeten wisselen van leading character, geeft aan dat Ezio een ijzersterk personage was. De gehele Ezio-trilogie (AC II, AC: Brotherhood en AC: Revelations) heeft daarom een bijzonder plekje in mijn hart, maar aan het ‘Romeinse’ deel kan wat mij betreft geen Assassin’s game tippen. n
GAMES TOP 100
45
GAMES TOP 100
KINGDOM HEARTS ALS DEZE CROSSOVER JE NIET CHARMEERT, BEN JE HARTELOOS
Disney en Final Fantasy, wie houdt er niet van? Maar wat als ze, door een gekke speling van het lot, samenkomen in een game? Dan krijg je een van de beste crossovers uit de gamegeschiedenis, aldus Kingdom Hearts-fan Peter Koelewijn.
49
PETER KOELEWIJN
et aantal fantastische Disney-werelden is niet meer te tellen en de studio heeft in een grijs verleden ook best wel wat succesvolle games gemaakt. Maar een game waarin je kunt hoppen tussen meerdere Disney-werelden? Waarin je samen met Aladin of Peter Pan tegen Jafar én Kapitein Haak kunt vechten? Die was er nog niet voor Kingdom Hearts.
H
GAME OF HEARTS Als ik eerlijk ben is er na 7 volle games geen touw meer vast te knopen aan de Kingdom Hearts-verhaallijn. Zelfs Game of Thrones-schrijver George R.R. Martin zou in een dwangbuis belanden als ie er iets logisch van moest maken. Maar de eerste Kingdom Hearts weet bijna perfect de speerpunten van de beste Disney- en Square-producties samen te brengen. Jij speelt Sora, een typische
maar hij heeft ook toegang tot Final Fantasy magie en zelfs beeldvullende summons van Disney-figuurtjes. Donald en Goofy zijn je partymembers en hebben hun eigen speciale aanvallen.
DE BESTE PRESENTATIE
FRAPPANT FEITJE: De ontwikkeling van Kingdom Hearts begon als een Super Mario 64-concurrent, maar Square dacht dat alleen Disney-personages evenveel aantrekkingskracht als Mario hadden voor een nieuwe platformer. Toevallig bevond een Disney-divisie toentertijd in hetzelfde pand als Squaresoft. Square’s Shinji Hashimoto belandde daardoor in dezelfde lift als een hoge Disney executive waardoor hij letterlijk zijn elevator pitch kon geven.
70
GAMES TOP 100
JRPG-jongen wiens thuiseiland wordt aangevallen door boosaardige, zwarte wezentjes die (figuurlijk) harten stelen. Deze Heartless kidnappen Sora’s vriendinnetje en beste vriend, waardoor hij een zoektocht naar ze start. Al gauw komt hij Donald en Goofy tegen, die Mickey Mouse zoeken, de koning van de Disney-wereld. Ze slaan de handen ineen en starten een zoektocht!
FINAL FANTASY MAGIE EN SUMMONS De gameplay van Kingdom Hearts bestaat uit 3D-platforming gemixt met verslavende hack-and-slash actie en lichte RPG-elementen. De Disney-universums van Alice in Wonderland, Pinokkio en The Nightmare Before Christmas bestaan uit grote 3D ruimtes bezaaid met Heartless. Sora’s keyblade kan de Heartless schade toebrengen,
De presentatie is het vlak waar Disney en Square het meest op elkaar bouwen. Nooit eerder zagen de Disney-personages er zo goed uit in 3D, dankzij de vooruitstrevende graphics waarvan we Square kennen. Disney behandelde Kingdom Hearts ondertussen als een echte filmproductie. Veel van de originele stemacteurs keerden terug om hun personages in te spreken met verbluffende resultaten!
ICONISCHE SOUNDTRACK En dan is er natuurlijk nog de soundtrack die is uitgegroeid tot een van de meest iconische uit de industrie. Componist Yoko
2002 Shimomura heeft veel liefde in de composities gestopt en ‘Dearly Beloved’ (Het hoofdmenu theme) is dan ook haar favoriete track ooit. Het symboliseert perfect de nostalgische gevoelens die we allemaal voor Disney-films hebben. En tegelijkertijd leert Kingdom Hearts je, zoals de beste Disney-films, dat het leven ook tegenslag kent en dat je soms dingen moet loslaten om te groeien als persoon. Sora’s reis in Kingdom Hearts is er een van volwassenwording. En Disney en Square zijn de beste vertellers die je je kan wensen. n
BATMAN: ARKHAM CITY FLADDEREND VRIJ WREKEN
Comics zijn een prachtig medium waarmee de meest begaafde verhalenvertellers hun creatieve ei kwijt kunnen. Helaas is de overgang van het ene soort entertainment naar het andere vaak een lastig proces, helemaal als beide vormen een totaal ander uitgangspunt hebben. Dus is Batman: Arkham City een van de weinige games die goed gebruik maakt van de sterkste punten van comics.
WOUTER BRUGGE
oe vaak uitzonderingen ook het tegendeel bewezen hebben, een video game is niet de meest ideale uitingsvorm om legendarische personages mee te creëren, noch om bestaande legendes een platform te geven. Character-ontwikkeling is namelijk lastig om met gameplay te verweven en de eisen voor een sterk gámepersonage zijn zo specifiek, dat het veel elementen die een goed personage maken simpelweg uitsluiten. Maar de beste ontwikkelaars hebben lak aan beperkingen en breken regels, zo ook Rocksteady.
H
DUBBELTROUW Arkham Asylum, het eerste deel
in de Batman: Arkham-trilogie, had prima op deze plek kunnen staan. Deze game nam namelijk alles wat de characters in de Batman-comics zo sterk maakt –de getergde onverzettelijkheid van Batman, de chaotische evilness van The Joker- en zette dit over naar immens geslaagde gameplay, precies genoeg indrukwekkende cutscenes en een gebalanceerde spelomgeving gebaseerd op het bekende gesticht uit de comics. Batman maakt daarbij gebruik van een briljant vechtsysteem dat 1. Ontzettend complex is 2. Bijna instinctmatig uit je vingers rolt 3. Perfect bij de gemaskerde wreker past 4. Genoeg ruimte biedt voor de uitdaging waar veeleisende gamers naar zoeken en 5. Waarbij je je ontzettend stoer voelt. Niets
had comic-liefhebbers kunnen voorbereiden op een overzetting van comic naar game dat tegelijkertijd zó extreem trouw is aan het bronmateriaal, terwijl uit alles blijkt dat de ontwikkelaars net zo trouw zijn aan de vereisten voor een steengoede game.
VRIJ ALS EEN VLEERMUIS Arkham City doet alles wat Asylum ook doet, voegt daar echter een zeer belangrijk element aan toe waardoor de speler zich nóg meer als Batman voelt: een gevoel van complete vrijheid. Dit keer heeft de setting zich namelijk verplaatst van het slim ontworpen, maar beperkende Arkham-eiland naar de stad, een deel van Gotham City dat in een enorme gevangenis
is veranderd (klinkt vergezocht, maar daar voel je tijdens het spelen weinig van). De weidsere spelomgeving betekent dat Batman vrij is om rond te zweven met z’n in de wind wapperende cape, op zoek naar een groter scala aan schurken en nog veel meer subtiele verwijzingen naar de comics, een ongebonden sensatie waar weinig games mee kunnen wedijveren. Wanneer je zo’n zweefpartij ogenschijnlijk moeiteloos (ondertussen moet je flink wat knoppen gebruiken en combinaties onthouden) over laat gaan in een meedogenloze matpartij met tien onverlaten, die vervolgens in één vloeiende combo van slagen, schoppen en worpen tegen de vlakte gaan, dan kan je niet anders dan zachtjes grommen: ‘I am Batman.’ n
48
2011 GAMES TOP 100
71
GAMES TOP 100
26
2004
25
UNREAL TOURNAMENT 2004
DE MOEDER DER MODERNE ARENA SHOOTERS SAM BEESEMS
iet alleen is Unreal Tournament 2004 een van de allerbeste arena shooters ooit, maar het is voor veel gamers de eerste herinnering aan het genre. Met zijn snelle actie, uitgebreide arsenaal aan wapens en chaotische matches groeide UT 2004 al snel uit tot de favoriete snelkoppeling op bureaubladen over de hele wereld. Dat had niet alleen te maken met de strakke gameplay, maar ook met de voor die tijd zeer indrukwekkende graphics en de verrassend sterke online-ervaring. In een tijdperk waarin online gaming sterk in opkomst was bood de game een van de meest solide en probleemloze ervaringen die je maar kon vinden. Zelfs tijdens gevechten waar 32 spelers zich al vliegend, rijdend en knallend
N
een weg banen door enorme maps, levert Unreal Tournament 2004 niet in op het gebied van prestatie. De game bleek bij lancering al zeer compleet, maar dat weerhield de enthousiaste community er niet van om tientallen populaire
mods te maken. Mede dankzij de uitstekende ondersteuning van ontwikkelaar Epic Games deden vele populaire mods zijn intrede, variërend van kleine aanpassingen tot ogenschijnlijk volledig nieuwe games. Deze toevoegingen zorgden er voor dat de
houdbaarheidsdatum van de game met jaren werd verlengd. Maar of je nu mét of zonder mods speelde, één ding was duidelijk: Unreal Tournament 2004 stond dankzij zijn uitstekende balans, maps en actie garant voor plezier in zijn puurste vorm. n
METAL GEAR SOLID 3: SNAKE EATER
ORIGINALITEIT LIGT NIET VOOR DE HAND LARS CORNELIS
etal Gear Solid 3 is zó goed. Dat is een combinatie van de geweldige gameplay, de bijzondere en ongewone momenten, de eindbazen en het verhaal. Wat ik in het bijzonder zo waardeer, is dat in Metal Gear Solid 3 niet alles voor de hand ligt. De logische middelen die de game aanreikt – een wapen om iemand mee neer te schieten, de kartonnen doos om je in te verstoppen of een boom om te beklimmen – zijn slechts richtlijnen. Gooi ook eens een slang naar je tegenstander, schiet z’n radio kapot, of laat ‘m schrikken met je krokodillenmasker. Als jij het kan bedenken, is de kans groot dat het mogelijk is. Zo is er ergens in de game een bunker met een voordeur en een klein gat in de muur aan de achterkant. De logische route is om door dat gat te kruipen.
M
2004
98
GAMES TOP 100
Ik probeerde gewoon voor de lol aan te kloppen en ja hoor, er werd opengedaan! The Cobra Unit, die je in deze game bestrijdt, bestaat uit geweldig kleurrijke, bizarre figuren, met als absolute hoogtepunten The End en The Sorrow. The End is denk ik nog steeds mijn meest favoriete eindbaas ooit en dat komt wederom
omdat er van alles mogelijk is dat niet voor de hand ligt. Save de game en wacht een week, en The End is van ouderdom overleden. Of schiet hem al een aantal uur eerder in de game dood en je hoeft de strijd überhaupt niet aan te gaan. Maar het moment dat mij het meest roerde? Het einde. Het is de eerste keer geweest
dat een game mij echt raakte. Natuurlijk volgden daarna The Last of Us en Uncharted 4, maar Naughty Dog zette in tien jaar tijd een geleidelijke trend in naar steeds meer emotie. Metal Gear Solid 3 deed dat in één klap, op ook maar slechts één moment, in een tijd waarin dat nauwelijks nog voorkwam. n
24
2011
23
DARK SOULS SAMUEL HUBNER CASADO
oegegeven: ook toen ìk het nu legendarische Dark Souls in 2011 recenseerde, ging een groot deel van mijn tekst voornamelijk over de hoge moeilijkheidsgraad. Dark Souls wordt dusdanig in één adem genoemd met onvergeeflijke gameplay en bazen die onmogelijk lijken te verslaan, dat “x is de Dark Souls van y” ondertussen een algemeen geaccepteerde meme is geworden om iets te beschrijven dat extreem hardcore is. Maar wie Dark Souls daadwerkelijk oppakt en weet uit te spelen (om vervolgens meteen in New Game Plus te duiken, uiteraard) zal je vertellen dat de game geweldig is om compleet andere redenen. Want, eh, Dark Souls is niet eens zo héél erg moeilijk; het weigert alleen volledig om de speler bij
From Software is door behoorlijk wat potentiële titels gegaan voordat ze uitkwamen bij Dark Souls. De opvallendste daarvan waren ‘Dark Race’ (die bij velen racistische connotaties zou hebben gehad) en ‘Dark Ring’, wat in Engeland een uiterst informele manier is om anus te zeggen.
D
de hand te nemen. Nee, Dark Souls is één van de beste games ooit gemaakt omdat het de beste
elementen van oudere legendarische franchises op perfecte wijze combineert èn evolueert naar
een compleet nieuwe generatie gaming. De fantasy van Dragon Quest. De gotiek van Castlevania. Het avontuur van The Legend of Zelda. Het samenhangende, haast organische level design van Super Metroid. Et cetera, enzovoorts. Dark Souls is een moeilijke game, ja, maar het verdient vooral herinnerd te worden als een tijdloos kunstwerk en een ongeëvenaard hoogtepunt van het medium. n
MASS EFFECT 2 RED JE VRIENDEN WOUTER BRUGGE
ass Effect zette met haar eerste deel het begin van een potentieel legendarische space opera neer, maar wist als geen andere serie diens allerbeste punten te verbeteren in deel 2. De redelijk
M
2010
FRAPPANT FEITJE:
YOU DIED
tactische combat is daarin soepeler, de vele planeten die je bezoekt indrukwekkender en de kruising tussen elektronische en klassieke muziek nóg mooier. Maar het allerbelangrijkste is de extra nadruk die er in de missies gelegd wordt op de oneindig fascinerende hoofdrolspelers, bestaande uit een keur aan
aliens, robots en mensen met hun eigen sores plus compleet overtuigende persoonlijkheden.
Het is bijzonder hoe je na elke spannende battle of spectaculaire cutscene weer toe bent aan een goed gesprek met een van je teamgenoten, puur omdat deze dialogen zo extreem goed geschreven zijn en zoveel opties bieden, dat je volledig samensmelt met jouw Shepard (of desgewenst een vrouwelijke hoofdrolspeler, die liefkozend Femshep wordt genoemd). Tegen het einde van de game, als Shepards relaties met de crewleden van je ruimteschip hun maximale intimiteit hebben behaald, moet je ervoor zorgen dat al je vrienden het allesbepalende sluitstuk overleven. Nog nooit stond er zoveel op het spel in een video game… n
GAMES TOP 100
99
GAMES TOP 100
THE LEGEND OF ZELDA: MAJORA’S MASK ZELDA: THE EMPIRE STRIKES BACK Majora’s Mask is de minst bekende van de 3D-Zelda’s, maar volgens Jurjen qua emotionele diepgang en originele structuur ook de beste. Om uit te leggen wat Majora’s Mask voor hem nou zo’n diep emotionerend avontuur maakt, wil hij beginnen met de bekentenis die hij in 2011 van een échte Zelda hoorde. JURJEN TIERSMA
p internet circuleren theorieën dat Link al aan het begin van Majora’s Mask sterft, en het hele avontuur vervolgens plaatsvindt in een vaag, nachtmerrieachtig gebied tussen leven en dood,
O
16
2000
waar Link moet leren zijn dood te accepteren. Dat lijkt me wat vergezocht, maar toch wordt de sfeer in Majora’s Mask wel degelijk door thema’s als dreigend onheil, dood, verlies en het omgaan daarmee bepaalt. Nadat je het tamelijk rechtlijnige fantasy-verhaal Ocarina of Time had afgesloten, was het dan ook even slikken en wennen, die introductiefase van Majora’s Mask - het voelde allemaal meer als een duistere variant op Alice in Wonderland dan als Lord of the Rings.
DRIE DAGEN In Majora’s Mask krijg je maar drie speldagen (in aardse tijd: 54 minuten) om de game uit te spelen. Aan het eind van de derde dag stort de maan namelijk op het sprookjesland Termina (je ziet dit duivels ogende hemellichaam ook steeds dichterbij komen) en is alles en iedereen voorgoed verloren. Omdat het zelfs voor de meest bekwame speed runner niet mogelijk is de game binnen de
gegeven drie dagen te voltooien, moet je de Ocarina of Time vinden en vóór het eind van de derde dag gebruiken om de tijd terug te spoelen. Zodat je de drie
dagen nog een keer kunt beleven. En nog een keer. En nog een keer. Net zo lang tot je na de tigste cyclus zó veel dingetjes in de wereld hebt veranderd, dat je het magistrale einde kunt bereiken als de meest badass Link ooit. Wie doorzet, het manipuleren van tijd en gebeurtenissen in de vingers krijgt, en doordringt in de diepere lagen van de quest, wordt onvermijdelijk geraakt en meegesleurd door de vaak droevige, soms wat onthutsende verhalen achter de vele aparte personages wiens pijn je moet verzachten.
EMPIRE STRIKES BACK Om iets over Majora’s Mask te vertellen, verwees ik daarnet achteloos naar twee films, Lord of the Rings en Alice in Wonderland.
106
GAMES TOP 100
Maar eigenlijk zijn er wel beter filmtitels te vinden om Majora’s Mask te duiden. Mensen die de film Groundhog Day kennen, hadden bijvoorbeeld al begrepen dat dit ‘gevangen zitten in een timeloop’ van Link heel erg lijkt op wat Bill Murray in die film overkomt. En om er een vierde filmverwijzing tegenaan te smijten, wil ik graag The Empire Strikes Back nog even noemen. Je weet wel, het vervolg op de eerste Star Wars-film. Zo’n vervolg dat weliswaar het origineel als basis gebruikt, maar daar heel wat schepjes bovenop doet, en zowel qua verhaal als qua actie het hele fenomeen wat volwassener, duisterder en aangrijpender maakt. Zo’n vervolg is ook Majora’s Mask. n
15
COMMAND & CONQUER: RED ALERT IS DAT EEN TESLA COIL OF BEN JE GEWOON BLIJ OM ME TE ZIEN?
Terwijl wereldleiders naar Den Haag reizen om een nucleaire Armageddon te voorkomen, weten wij gamers allang wat de gevolgen zijn van een allesvernietigende Derde Wereldoorlog. We hebben hem immers zelf al gevochten en gewonnen. Tenminste, wij Red Alert-spelers. HARRY HOL
et heeft iets bijna therapeutisch bevredigends om ouderwets een basis te bouwen, mannetjes te trainen (elke unit in Red Alert is maar een paar pixels groot, maar toch meteen herkenbaar als grenadier, schutter of andere specialist; engineers hebben de kenmerkende gele bouwvakkershelmen en commando Tanja is zonder twijfel een vrouwe-
H
1997
14
lijke scherpschutter) en grote bataljons tanks richting de vijand
te sturen. Het opblazen van vijandelijke gebouwen is heerlijk:
WORLD OF WARCRAFT
DE ABSOLUTE MMORPG-TOP
Het is aan World of Warcraft te wijten dat ik uiteindelijk zeven jaar over mijn studie psychologie heb gedaan. Achteraf natuurlijk zonde van al dat collegegeld, maar toch had ik oprecht geen seconde willen missen van de avonturen die ik in deze MMORPG heb beleefd. verrassen. Met elke expansie ga ik gegarandeerd weer helemaal opnieuw maanden van mijn leven doorbrengen in World of Warcraft. Wat ben ik blij dat ik niet meer studeer! n
ALIE SIERKSTRA
iet alleen heb ik mijn vriend in World of Warcraft leren kennen, ook mag ik mensen uit Bosnië, Litouwen en Engeland dankzij de game van Blizzard tot mijn vrienden rekenen. Samen met hen heb ik epische monsters verslagen in dungeons, leden van de Horde afgeslacht op battlegrounds en vooral heel veel uren doorgebracht op Skype. World of Warcraft is echter niet alleen ideaal om vrienden voor het leven te maken, de game zorgt er bovendien voor dat je je dagelijks leven even helemaal loslaat. In de rol van mythische held kun je duizenden vijanden doden, als slimme zakenvrouw kun je een flinke duit geld verdienen met het
N
1997
elk gebouw gaat in fases kapot, zodat je eerst de barsten ziet ontstaan, dan rookpluimen ziet opstijgen, om vervolgens na een explosie nog wat overlevende soldaten uit de puinhopen te zien rennen. En dan het duivels genoegen wat te halen valt uit de ‘Tesla coils’: grote masten die bliksemschichten op vijandelijke soldaten afvuren als deze te dicht in de buurt komen. Zap! Zap zap!! Oh joy! Ach ja: Red Alert maakt me werkelijk nostalgisch over de Derde Wereldoorlog. n
FRAPPANT FEITJE: veilen van je items en als dappere verkenner kun je op je gemakje de bizarre hoeveelheid content checken. Ik heb in World of Warcraft ijzige vlaktes vol met draken bezocht, ik heb oeroude piramides op de rug van een kever verkend en ik heb zelfs een reis door de tijd gemaakt om de wereld te redden. Niet alleen zijn de omgevingen in de
MMORPG afwisselend qua look en feel, maar ook de verhaallijntjes en zelfs de quests zijn steeds weer verrassend. Zodoende voelt de MMORPG na meer dan een decennium natuurlijk vertrouwd, maar ook altijd nog steeds lekker versch. Er is geen enkele andere game die me al zo lang weet te boeien en bij elke uitbreiding opnieuw weet te
Harrison Jones de avonturier, Lun Chi met als titel The Streetfighter en Adele die zich al rollend over de grond voortbeweegt… World of Warcraft zit vol verwijzingen naar films, muziek en games. Een van de meest overduidelijk is het pet battle systeem, waarmee je de achievement “I choose you” kunt verdienen.
GAMES TOP 100
107