Lightroom special preview

LIGHTROOM - HET BESTE UIT ZOOM.NL

LIGHTROOM SPECIAL N MEER DA

60

ETS S E R P S I GRAT r Lightroom voo e je waarme uw p jo in één kla betert! r foto’s ve

MET IN DIT NUMMER: Tips & tricks voor de master Kleurbeheer Workshop ruisreductie en verscherping Foto’s gemakkelijk en snel omzetten naar zwartwit Minicursus Lightroom CC Masterclass portretbewerking Plug-ins voor Lightroom waarmee jouw foto’s mooier worden Workshop fotobeheer En natuurlijk nog veel meer tips zodat jij foto’s kunt bewerken als een pro 100% FOTO' S VA N O NZE O N L IN E L ED EN O P ZO O M . N L

€ 11,95

BP

Een uitgebreide basiscursus Lightroom Classic CC

MASTERCLASS

Geef je foto’s een vintage look

De schoonheid van

imperfectie Retro is in. Terwijl de hedendaagse digitale gear de scherpste foto’s ever produceert, gaan fotografen vrolijk mee met de low-fidelity trend. We leggen uit hoe je beelden in de raw-bewerker door de retromolen haalt. Of hoe je met plug-ins zo’n analoge look creëert.

TEKST PIET VAN DEN EYNDE

1 REINEKE BAKHOVEN (MIMI44)

Een foto met veel kleur leent zich goed voor een vintage look.

ISO 100 · F 10 · 1/200 SEC · 40 MM

2 MIEKE VERKENNIS (MIEKEVERKENNIS)

De warme tinten van Summer of '69 versterken de zonsondergang.

ISO 160 · F 8 · 1/250 SEC · 105 MM

ZOOM.NL VINTAGE PRESETS:

Met één klik een professioneel resultaat

→ Bij dit artikel hoort het Zoom.nl

Presetpakket – Vintage voor Adobe Lightroom: 10 makkelijk te installeren presets (voorinstellingen) voor Lightroom, waarmee je voortaan via één klik je foto’s kunt omzetten naar zwart-wit aan de hand van verschillende stijlen. In een preset zitten alle aanpassingen die je anders in Lightroom met de hand zou moeten doen. Zo worden bijvoorbeeld het contrast, schaduwen, hooglichten, helderheid en andere instellingen automatisch aangepast. Om het effect van de Zoom.nl Presets goed te laten zien, hebben we de raw-bestanden van Zoom. nl-lezers in dit artikel geplaatst en bewerkt met het nieuwe Zoom.nl Presetpakket.

94

↘

Lightroom is natuurlijk een prima pakket om dit soort retro-styling toe te passen, omdat het niet-destructief is: je originele foto blijft altijd intact. Waait de retro-trend ooit weer over, dan kun je altijd je foto’s opnieuw bewerken volgens de dan gangbare smaak. Om de vintage look na te bootsen, moeten we eerst even inventariseren wat er, los van het onderwerp, zo typisch is aan oude foto’s.

Standaard ↓ Een combinatie van een warmere witbalans, lagere verzadiging en een ‘matte’ curve in de Puntcurveeditor geven deze foto het begin van een vintage look.

Het blauw werd in het HSLpaneel groeniger gemaakt.

Oudere foto’s hebben vaak een gelige tint.

Dat kun je simuleren met de schuifregelaar Temperatuur van deelvenster Standaard.

Omdat TTL vroeger niet bestond, net zo min als schermpjes met feedback over je belichting, zie je op retrofoto’s vaak een

verkeerde belichting. De contrastregelaar kan goed van pas komen om het vaak te lage of net te hoge contrast van een analoge foto na te bootsen.

Het dynamisch bereik van oudere films was minder goed dan van de huidige digitale sensoren met daardoor meer kans op dichtgelopen zwarten en uitgevreten hooglichten. In Lightroom kun je dat simuleren door de regelaars Zwarte tinten naar links en Witte tinten naar rechts te slepen. Het omgekeerde scenario, namelijk de afwezigheid van puur zwart en puur wit, kan ook.

Dat bereik je in het paneel Kleurtintcurve.

Kleurtintcurve Het deelvenster Kleurtintcurve bestaat uit twee onderdelen: de Parametrische curve en de veel krachtigere Puntcurve.

Die open je door op het pictogram van een lijn met punt in het midden te klikken. De puntcurve is om twee redenen belangrijk: ten eerste kun je het lage dynamische bereik simuleren dat zo typisch is voor bepaalde vintage foto’s. Dat doe je door de RGB-curve vlakker te maken: schuif het punt linksonder naar boven en het punt rechtsboven naar onder, zodat de curve minder steil wordt. Feitelijk vertel je Lightroom daarmee dat puur zwart

GEBRUIKTE PRESET 1

OUD NEGATIEF

2

ZOOM.NL LIGHTROOM SEPTEMBER 2017

GEBRUIKTE PRESET SUMMER OF ’69

95

MASTERCLASS

In Lightroom kun je gemakkelijk de kleur groen richting geel en oranje s chuiven met een sfeervol herfstbeeld als resultaat.

RENÉ LAAR (RENELAAR) ISO 640 · F 4 · 1/60 SEC · 24 MM

Herfstfoto’s bewerken in Lightroom

Help de herfst een handje De herfst met z’n zachte licht en mooie kleuren is misschien wel het meest fotogenieke seizoen. Toch valt het resultaat van die kleurenpracht op het computerscherm nog wel eens tegen. Dan kun je wel een beetje hulp van Lightroom gebruiken. In dit artikel vertellen we hoe je de herfstsfeer in je foto’s kunt verbeteren of zelfs creëren.

TEKST PIET VAN DEN EYNDE

104

↘

Bij herfstfoto’s denk je natuurlijk meteen aan het geelbruine en oranje kleurenpalet van de vallende bladeren.

Of aan de van mooie texturen voorziene boomschors of de dreigende lucht van een herfstbui. Verzadiging, kleur, contrast en textuur vormen de basis voor de nabewerking. Vaak kom je al een eind met de globale aanpassingen (in deelvensters Standaard en Camerakalibratie). Hoe meer je een foto met globale aanpassingen naar je hand zet, hoe makkelijker het is om die aanpassingen toe te passen op misschien wel tientallen andere, vergelijkbare foto’s die je gemaakt hebt.

Je kunt er ook meteen een Lightroompreset van maken die je volgende herfst opnieuw kunt gebruiken.

ZOOM.NL LIGHTROOM

GEBRUIKTE PRESET OKTOBER IN JULI

Camerakalibratie Misschien heb je tot nu toe altijd geleerd dat deelvenster Standaard het beste vertrekpunt is voor een Lightroom-bewerking.

In sommige gevallen kun je beter vertrekken vanuit Camerakalibratie, dat een beetje onder in de interface verstopt zit. Dat geldt zeker wanneer kleuren een belangrijk onderdeel van je bewerking zijn.

Op je camera kun je allerlei instellingen kiezen die bepalen hoe de kleuren en het contrast zullen zijn van de jpg’s die straks uit je camera komen. Die bepalen ook de voorvertoning van je foto op het lcd-scherm, zelfs wanneer je in raw fotografeert. Elk merk heeft zo z’n eigen naam voor die instellingen: bij Canon heten ze picture styles, bij Nikon picture controls en

105

WORKSHOP

Fotobeheer in Lightroom

Slim bewaren, slim zoeken

Je maakt gedurende het jaar heel wat foto’s, dus je fotoverzameling groeit als kool. Recente foto’s weet je snel weer terug te vinden, maar die van maanden of jaren geleden ook?

Door je foto’s slim te ordenen, vind je zelfs diep weggestopte foto’s snel weer terug.

TEKST KEES KRICK

01 Foto’s uitdunnen

Markeer alle foto’s die je kwijt wilt en gooi ze in één keer weg.

→ Als je foto’s hebt geïmporteerd of gewoon lekker je fotoverzameling wilt opschonen, bestaat er een handige manier om snel de slechte exemplaren te markeren, waarna je ze in één keer kunt verwijderen. Gebruik sneltoets X of menuoptie Foto / Vlag instellen / Geweigerd om een foto af te keuren. Zodra je een map helemaal hebt doorlopen, gebruik je Ctrl+Backspace om in één keer alle afgekeurde foto’s weg te gooien. Kies Verwijderen van schijf om de foto’s echt van schijf te verwijderen of Verwijderen om ze alleen uit Lightroom te halen.

02 Voorzie foto’s die je wilt bewerken of printen van een vlag om ze in één keer op een rijtje te krijgen.

32

Selectie maken → Wat ook wel gebeurt, is dat je een heel stel foto’s hebt gemaakt, maar dat je alleen de allerbeste exemplaren wilt bewerken, printen of exporteren. In dat geval markeer je ze met sneltoets P of via menuoptie Foto / Vlag instellen / Met vlag. Er verschijnt nu een wit vlaggetje in de fotominiatuur. Bij afgekeurde foto’s is dat trouwens een zwarte vlag met een kruis erin. In beide gevallen kun je sneltoets U gebruiken (Foto / Vlag instellen / Zonder vlag) om de markering weer op te heffen.

03

Gemarkeerde foto’s tonen

Via een filter kun je in één keer alle gemarkeerde of afgekeurde foto’s bekijken.

→ Je kunt makkelijk zien welke foto’s je gemarkeerd hebt door in de module Bibliotheek naar rasterweergave te gaan (sneltoets G of Weergave / Raster) en daar een Bibliotheekfilter te activeren. Dat doe je door boven de miniaturen te klikken op Kenmerk. Klik eronder op het witte vlaggetje en alleen de foto’s met een vlag worden getoond. Of klik op de zwarte vlag voor de afgekeurde foto’s. De (transparante) vlag ertussenin laat alle foto’s zien die geen vlag hebben en die ook niet zijn afgekeurd. Let op dat je hier meer keuzes kunt activeren. Combinaties zijn dus mogelijk.

04

Classificeren → Zodra je met jouw camera op pad bent geweest, zijn er altijd wel een paar foto’s die duidelijk erboven uitspringen. Om je favoriete en beste foto’s snel weer terug te vinden, kun je er een classificatie aan toekennen via Foto / Classificatie instellen. Met een aantal sterren van nul tot vijf geef je aan hoe goed je een foto vindt. Je kunt alle waardes gebruiken of bijvoorbeeld alleen nul, drie en vijf om de boel te vereenvoudigen. Hoe meer sterren, hoe beter de foto in jouw ogen is.

Classificeer je foto’s zodat je meteen weet wat de beste exemplaren zijn.

05 Via een kleur laat je een groep foto’s meteen opvallen.

06

Kleurcodering → Wat ook kan, is een kleurcode toekennen via Foto /Kleurlabel instellen. Er wordt dan een gekleurd kader om de miniatuur getoond.

Je kunt kiezen uit rood, geel, groen, blauw en paars. Handig om bijvoorbeeld een fotoreeks te markeren die je in de continustand hebt geschoten, foto’s die je straks aan iemand wilt geven of beelden die je niet los wilt gebruiken, omdat je ze in Lightroom straks gezamenlijk naar een hdr-foto of een panorama omzet.

Filteren → Net als bij afgekeurde foto’s en foto’s met een vlag, kun je bovenin via Kenmerk alle beelden opvragen die een kleurcode of een sterclassificatie hebben. Bij dit laatste mag je aanvullend kiezen voor een exact, minimaal of maximaal aantal sterren. Foto’s moeten aan Met een alle voorwaarden voldoen die jij selecteert.

Bijvoorbeeld groen én vijf sterren. Standaard kleurcode kun tellen alleen foto’s in de huidige map mee. Maar je een fotoreeks activeer je Bibliotheek / Foto’s in submappen markeren tonen, dan zie je ook foto’s uit submappen. Klik op Geen om het filter weer uit te schakelen.

Je kunt ook filteren op kleur of classificatie.

Kies je allebei, dan moet aan beide voorwaarden zijn voldaan.

07 Je kunt razendsnel opvragen welke apparatuur en instellingen je zoal gebruikt.

ZOOM.NL LIGHTROOM

Selecteren op metadata → Er zijn enorm veel bibliotheekfilters mogelijk. Zodra je boven de minaturen klikt op Kenmerk en daarna op Metagegevens, kun je zelfs slimme selecties maken aan de hand van de metadata die jouw camera standaard in elke foto opslaat. Je ziet hier meerdere velden. Door op een kolomkop te klikken, kun je aangeven welke gegevens je er wilt zien. Bijvoorbeeld camera, lens en brandpuntsafstand, om razendsnel uit te zoeken wat de door jou meest of minst gebruikte combinaties zijn.

33

PRAKTIJK

BART BOODTS PHOTOGRAPHY (BOODTS) ISO 200 · F 5,6 · 1/2000 SEC · 18 MM

Omzetten naar zwart-wit in Lightroom of Camera Raw Sommige composities werken beter in zwart-wit dan in kleur. De zwart-witstand van je camera is een handig hulpje om te voorspellen of dat zo is. Maar het echte werk volgt bij de nabewerking in Lightroom en Photoshop.

Lightroom-expert Piet van den Eynde legt je stap voor stap uit hoe.

TEKST PIET VAN DEN EYNDE

Kleur vertalen naar zwart-wit 62

GEBRUIKTE PRESET GROOTHOEK IN ZWART-WIT

Do’s en don’ts DO: MEER AANDACHT VOOR VORM, CONTRAST EN TEXTUUR Kleur kan heel mooi zijn in fotografie, maar het is ook een grote slokop van aandacht van de kijker. Wanneer kleur wegvalt, is het extra belangrijk om tijdens de opname aandacht te hebben voor de andere fotografische bouwstenen zoals compositie, contrast, licht en structuur.

DO: HOE MEER KLEUREN, DES TE MAKKELIJKER DE OMZETTING Het mag gek lijken, maar hoe meer verschillende kleuren er in je foto zitten, des te makkelijker je er een mooie zwartwit van kunt maken. Een foto van een model met een rode hoed, paarse broek en blauw topje kun je veel makkelijker converteren.

DO: FOTOGRAFEREN IN RAW Het leuke aan een zwart-witbewerking is dat je heel creatief kunt omgaan met hoe licht of hoe donkergrijs je een bepaalde kleur maakt. Je kunt bijvoorbeeld een lichtblauwe lentelucht naar onheilspellend donkergrijs omtoveren, maar dat lukt beter wanneer je beschikt over de extra beeldinformatie die in een rawbestand zit.

DO: EXPERIMENTEREN MET UITSNEDES Zwart-wit is tijdloos en dat geldt ook voor het vierkante beeldformaat.

Probeer dus eens om die twee klassiekers te verenigen en maak een vierkante uitsnede van je zwart-wit. Succes gegarandeerd!

DON’T: ALLEEN WERKEN IN DE ZWART-WITSTAND Zoals we in het artikel al aangeven, kan het handig zijn om je camera op zwartwit in te stellen om al een idee te krijgen of een foto werkt in zwart-wit, maar voor de eigenlijke conversie gebruik je het best een kleurenfoto: zo kun je met de schuifregelaars van Zwart-wit in Lightroom, Photoshop of Camera Raw veel makkelijker een mooie conversie maken. Een gezicht lichter maken? Trek de regelaar Oranje naar rechts. Een lucht donkerder? Blauw naar links! Heb je alleen een zwart-wit-jpg om mee te werken, dan zul je dergelijke eenvoudige correcties altijd moeten inschilderen met een penseel.

DON’T: JE BEPERKEN TOT DE AUTOMATISCHE OMZETTING De automatische zwart-witconversie die je in Lightroom krijgt door op de sneltoets V te drukken is meestal weinig indrukwekkend. Je krijgt dan ook snel veel betere resultaten door met de schuifregelaars van deelvensters Standaardpaneel en Zwart-Wit zelf een conversie te maken.

ZOOM.NL LIGHTROOM JULI/AUGUSTUS 2017

63