PCM0203 2020 Preview

FEBRUARI/MAART 2020

WI E 14 NTE XTRA 8 P RN DIK AG UM IN ME A’S R !

MASTERCLASS

IJZERWAREN

BOUW JE EIGEN MAC

DRONES VOOR ELK BUDGET

Met een Hackintosh heb je wel de lusten, maar niet de lasten

Kies je voor een drone van 20 of een van bijna 3500 euro?

VOOROP IN TECH SMARTHOME: MAAK JE HUIS (NÓG) SLIMMER!

SMARTHOME: MAAK JE HUIS (NÓG) SLIMMER! ZO WORDT JOUW IOT GEEN BOTNET-ONDERDEEL GROEPSTEST VAN SLIMME SPEAKERS AUTOMATISEER JE GORDIJNEN EN ROLLUIKEN CANDLE ALS PRIVACYVRIENDELIJK SMARTHOME-SYSTEEM

WWW.PCMWEB.NL

BINNENSTEBUITEN Apple AirPods Pro Hoe ziet de binnenkant van deze de oordopjes eruit?

001_PCM02-0320 (JP).indd 1

10X TECH

USB-CACCESSOIRES Handige hulpjes voor laptop, pc en mobiel

PCM

nummer 2/3

feb/mrt 2020

€ 9,95

PC 02002

BP 8 7 1 8 2 2 6 1 0 8 2 1 0

14-01-20 10:16

Windows 10 beheer Cursusboek + online cursus

â‚Ź 69,90

Bestel 'm op techacademy.id.nl 1-1 TA Booklet_W10 beheer 215x300.indd 1

14-01-20 09:17

VOORWOORD

SLIM? ZOLANG JE NIET TE LANG NAAR HET NUT OF DE LOL ERVAN HOEFT TE ZOEKEN, BEN IK BEST TE PORREN VOOR SLIMME APPARATEN, ZO CONCLUDEERDE IK EERDER OP DEZE PLEK. DAARAAN ZOU IK ZO’N ANDERHALF JAAR LATER WILLEN TOEVOEGEN DAT DIE DINGEN OOK AFDOENDE BEVEILIGD MOETEN ZIJN, EN DAT ZE REKENING HOUDEN MET MIJN PRIVACY EN DIE VAN ANDEREN. WANT DIE APPARAATJES MOGEN DAN SLIM ZIJN, IS HET KLAKKELOOS INSTALLEREN ERVAN DAT OOK?

Gemakzucht bij de consument en

veilige servers in een lijst met

verzameldri door de fabrikant

vertrouwde adressen en de rest

blijken het vaak te winnen van

van internet is onbereikbaar

veiligheid en privacy. Het meest

voor het gekoppelde apparaat.

schrijnende voorbeeld daarvan

Hiermee beperk je het uitgaande

vind ik de slimme speaker, waar

verkeer en op die manier vermin-

ik al niets van moest hebben

der je de kans dat jouw netwerk

voordat bekend werd dat

onderdeel wordt van een botnet.

fabrikanten doodleuk massaal

Ook hoopgevend is het initiatief

zi en af te luisteren. Het idee dat

van Candle. Dit Amsterdamse

je vrijwillig een open micro-

collectief van privacyexperts en

foon in je huiskamer zet … nee,

ontwerpers verkent de mogelijk-

dankjewel. Dat we in deze PCM

heid om privacy te combineren

desondanks een test publiceren

met gebruiksgemak. En het bleef

van deze apparaten, is omdat die

niet bij onderzoeken alleen:

producten zonder meer een grote

Candle werkte ook concepten uit

rol kunnen spelen in het hart

voor veilige IoT-apparaten, zoals

van een slim huis en daarom wel

een spraakgestuurde controller

degelijk in een behoe e kunnen

die zijn werk ook doet zonder

voorzien. De masterclass over

internetverbinding, een slimme

het slim maken van je bestaande

wekker en diverse meters en

woning sluit daar mooi bij aan.

sensoren. Voor de meesten zal

Daarin lees je alles over het aan

het grootste bezwaar zijn dat je

elkaar en aan internetdiensten

hiervoor voorlopig zelf aan de

knopen van de meest uiteenlo-

slag moet. Candle levert namelijk

pende apparatuur.

vooralsnog geen producten, maar

mee worden je inspanningen beloond met

Paranoïde types zoals ik, die

alleen de handleidingen om de

koele kamers in de zomer en een behaaglijk

weinig hebben met afluisterende

apparaten zelf te bouwen.

warm huis in de winter. Kijk, da’s toch best

speakers en glurende deurbellen,

Maar als je dan toch aan het

slim!

komen beter aan hun trekken bij

knutselen bent, neem dan vooral

de masterclass rond SPIN, een

een kijkje bij de masterclass

soort omgekeerde firewall voor

waarin rolluiken en gordijnen

Martijn Overman

IoT-apparaten. Je zet bekende,

worden geautomatiseerd. Daar-

moverman@reshi .nl

NR. 02/03 - FEBRUARI/MAART 2020

PCM02_03_p003-003_Voorwoord (ES).indd 3

WWW.PCMWEB.NL

3

13/01/2020 17:12

INHOUD

SMARTHOME

41 EEN SLIM HUIS HEEFT VOOR- ÉN NADELEN. WE KIJKEN DIT NUMMER NAAR DE MOGELIJKHEDEN OM JE HUIS SLIM(MER) TE MAKEN ZONDER DAT VEILIGHEID EN PRIVACY IN HET GEDING KOMEN.

42

56

DE STAAT VAN …

SMARTHOME

MASTERCLASS: BEVEILIGING VAN IOT-APPARATEN MET SPIN

Dat slimme spullen ook een keerzijde hebben,

Het SIDN biedt met SPIN so ware voor je

bleek afgelopen jaar diverse malen. Denk aan

thuisrouter aan waarmee je de verkeers-

het ‘meeluisteren’ van spraakgestuurde appa-

stromen van al je IoT-apparaten in beeld

raten, de onveiligheid van veel apparaten en

brengt en kunt ingrijpen als een van je

het gebrek aan standaarden en ondersteuning.

apparaten gecompromi eerd is.

44

62

MASTERCLASS: AUTOMATISEER GORDIJNEN EN ROLLUIKEN

KOPLOPERS: CANDLE BELOOFT PRIVACYVRIENDELIJKE DOMOTICA

Met Home Assistant en enkele sensoren en

Welke data geef je via reguliere slimme

motoren kun je rolgordijnen en/of rolluiken

apparaten prijs aan de buitenwereld? Candle

automatisch met de zon laten meebewegen.

is een zel ouwsysteem voor slimme huizen

Zo blij je huis koel in de zomer terwijl je in

dat maximaal rekening houdt met de privacy

de winter juist de warmte van de zon benut.

van gebruikers.

50

68

MASTERCLASS: MAAK JE BESTAANDE HUIS SLIM

GROEPSTEST: SLIMME SPEAKERS

Ook een oudere woning kan worden voorzien

Een uitgebreide test van zes slimme luidspre-

van slimme technologie. De meeste ‘smart

kers en hubs die werken met Google Assistent

devices’ werken immers draadloos. Via wifi

en/of Amazon Alexa. Hoe vlot reageren ze op

zijn veel dingen op een bestaande locatie te

je stem? Kun je meerdere eenheden combine-

verbinden en te automatiseren.

ren? En zijn het ook goede speakers?

4

PCM02_03_p004-005_Inhoud (ingevuld)(EW).indd 4

14/01/2020 11:51

INHOUD

14

86

126

KOPLOPERS

10X TECH

MASTERCLASS

Sca ered Secrets

Usb-c-accessoires

Tls-certificaten op je thuisnetwerk

Twee Nederlandse ethische hackers waar-

Sluit via usb-c bijvoorbeeld een externe

Dankzij Let’s Encrypt zijn websites met h ps

schuwen je voor datalekken. PCM spreekt

ssd, monitor of dockingstation aan. Let wel

inmiddels de norm. In thuisnetwerken is ver-

hen over de technische en juridische uitda-

op, want de functionaliteit van een usb-c-

sleuteling echter nog lang niet doorgebroken.

gingen van hun uit de hand gelopen hobby.

aansluiting kan per pc of laptop verschillen.

Maar ook daar kun je het werkend krijgen.

20

132

ALGORITMEN

MASTERCLASS

Privacy burger in gevaar

10Gbit-netwerk aanleggen

Algoritmen die beslissingen nemen met

We gooien ons bedrade netwerk op de schop

grote invloed op levens van mensen: het lijkt

en gaan van 1 gigabit (de gangbare netwerk-

een vraagstuk voor de toekomst, maar het

snelheid van de afgelopen 15 jaar) naar 10

gebeurt nu al op steeds grotere schaal.

gigabit. Kom maar op met die snelheid!

26

108

137

RETROGAMES

MASTERCLASS

4-IN-1 WORKSHOP

Oude spelcomputers emuleren

Bouw je eigen securityrouter

Versleuteling

Een groep fanatieke nerds zorgt al decennia

Met een (mini-)pc kun je met geavanceerde

Wat is encryptie ook alweer en hoe werkt het?

dat oude spellen speelbaar blijven door ze te

firewalloplossingen aan de slag om zelf een

Verder laten we in drie workshops zien hoe

emuleren. En met wat moderne trucs zien die

professionele router te bouwen. Hiermee kun

je encryptie gebruikt om echt veilig e-mail te

oudjes er soms mooier uit dan ooit.

je het internetverkeer diepgaand scannen.

ondertekenen, versturen en ontvangen.

32

120

REVIEWS 82 Philips 242B9T-lcd-monitor

SCHIJFTECHNOLOGIE

MASTERCLASS

Op naar de 100 TB opslag!

Bouw je eigen ‘Hackintosh’-Mac

Schijven van 4 TB zijn goed ingeburgerd en 8

Ook al zijn Macs behoorlijk duur, macOS

92 Motorola One Action

TB is al best betaalbaar. De eerste 16TB-schijf

werkt echt superfijn. Vind je het niet erg om

94 Microso Surface Laptop 3

is ook al verkrijgbaar. Dus op naar de 100 TB?

wat te prutsen, tweaken en troubleshooten:

104 Cloudflare 1.1.1.1 + Warp VPN

Welke technieken maken dit mogelijk?

bouw dan gewoon je eigen Mac.

106 Signify Philips Hue met bluetooth

76 GROEPSTEST

Echt draadloze oordopjes Deze oordopjes gebruiken geen snoertjes, ook niet tussen de linker- en rechterdopjes. Dat gee je een grote bewegingsvrijheid. Maar hoelang houden hun kleine accu’s het uit?

Hoe goed klinken ze? Zi en ze comfortabel?

84 HP Sprocket Studio-fotoprinter

EN VERDER ...

6 BOOTSECTOR Geruchten en nieuwe producten

10 PRIVACYMEETLAT Apple Pay

13 TECHHELDEN Travis Kalanick

38 STELLING ‘Freedom Internet hee kans van slagen’

39 BINNENSTEBUITEN Apple Airpods Pro

74 COLUMN Brenno de Winter

96 ON THE MOVE Virgin Galactic

98 IJZERWAREN Drones voor elk budget

102 ON THE MOVE Volocopter

114 DRAADBREUK Netwerknieuws en -tips

118 CHEATSHEET Sneltoetsen, codes en opdrachtregels

146 COLOFON Lezersservice en abonnementen

NR. 02/03 - FEBRUARI/MAART 2020

PCM02_03_p004-005_Inhoud (ingevuld)(EW).indd 5

WWW.PCMWEB.NL

5

14/01/2020 11:51

BOOTSECTOR

BOOTSECTOR AAN NIEUWS, GERUCHTEN, UITGLIJDERS EN NIEUWE PRODUCTEN IS ELKE MAAND GEEN GEBREK. IN BOOTSECTOR LEES JE DE DINGEN DIE ONS HET MEEST OPVIELEN.

#FAIL

RANSOMWARE VLOERT UNIVERSITEIT MAASTRICHT De Universiteit Maastricht is vlak voor kerst getroffen door Clop-ransomware, dat belangrijke IT-­ systemen heeft geïnfecteerd. Clop dook in februari 2019 voor het eerst op en is vermoedelijk afkomstig van de Russische hackersgroep TA505. Een Amerikaanse functionaris zei tegen dagblad De Limburger dat TA505 zeer waarschijnlijk ook achter de aanval op de Universiteit Maastricht zit, maar bewijs is er nog niet. De universiteit heeft beveiligingsfirma Fox-IT en het specialistische politieteam Team High Tech Crime ingeschakeld. Studenten moeten hun wachtwoorden veranderen en konden op de eerste

POLDERTECH

lesdag na de kerstvakantie – op 6 januari – maar

GRONINGEN VOLOP AAN DE HYPERLOOP

beperkt digitaal aan de slag.

Een deel van de belangrijke gegevens wordt op moment van schrijven nog steeds digitaal gegijzeld.

Na een maandenlange

zoeken of een hyper­

De hyperloop is een

Er is contact geweest met de cybercriminelen, al wil

strijd tussen vier Neder-

loop een realistisch en

concept voor een

de universiteit geen details geven. Of er losgeld is

landse provincies hakte

duurzaam alternatief is

vacuümtrein in een

betaald om het virus – als het goed is – te verwij-

het bedrijf Hardt Hyper-

voor korte vliegtrips. Ze

luchtdrukbuis, waarbij

deren, blijft daarom een mysterie. De politie raadt

loop uit Delft onlangs

ontwikkelen bovendien

de trein snelheden van

dat af omdat criminaliteit dan sowieso loont. Een

de knoop door: het gaat

een Europese hyperloop-

honderden tot wel 1000

technische methode om Clop zonder betaling te

zijn European Hyperloop

standaard, verwerken

kilometer per uur moet

verwijderen, is er voor zover bekend nog niet. Er zijn

Center in de provincie

feedback van testpassa-

halen. Elon Musk pre-

Kamervragen gesteld over deze ransomware-aanval.

Groningen bouwen. De

giers en verbeteren de

senteerde het idee in 2012

bouw van het EHC start

veiligheidseisen van de

en werkt er sindsdien

eind dit jaar en in 2022

hyperloop. Daarnaast

aan met een gezamenlijk

moet het centrum zijn

moet er een testbaan

team van zijn bedrijven

deuren openen. Het EHC

van 3 kilometer verrijzen

The Boring Company,

moet dé locatie worden

waar Hardt en concur­

SpaceX en Tesla. Andere

voor Europese hyperloop-­

rerende hyperloop­

partijen, waaronder

initiatieven. Er komt een

bedrijven hun proto­

Hardt Hyperloop, start-

onderzoekscentrum waar

typen vacuümtreinen

ten in de jaren erna met

wetenschappers onder-

gaan uitproberen.

hun Hyperloop-plannen.

6

PCM02_03_p006-009_Bootsector (JP).indd 6

13/01/2020 17:07

BOOTSECTOR

THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY ELKE MAAND ZIJN ER WEL BEDRIJVEN OF INSTELLINGEN DIE POSITIEF OF JUIST (ONBEDOELD) NEGATIEF IN HET NIEUWS KOMEN. WIE VIELEN ONS DEZE MAAND OP?

GOOD

BAD

UGLY

ER KOMT ÉÉN OPEN DOMOTICA-STANDAARD

NS VAN SLAG DOOR MISLUKTE UPDATE

Grote techbedrijven zijn

Een storing in de NS-reis-

een werkgroep gestart die

informatiesoftware had in

een open standaard gaat ontwikkelen voor domotica. Onder

TELECOMPROVIDERS PROBEERDEN MILJOENENBOETES TE VERZWIJGEN

december grote gevol-

De Autoriteit Consument

gen voor de miljoenen mensen die ’s

& Markt (ACM) heeft de vier grote Ne-

meer Google, Amazon en Apple doen

ochtends de trein namen. Een mislukte

derlandse telecomproviders miljoenen-

mee, net als belangrijke partners die

update resulteerde in een storing

boetes opgelegd omdat hun websites

de Zigbee-standaard gebruiken. Denk

in de informatievoorziening van de

onduidelijke informatie toonden over

daarbij aan IKEA, Somfy en Signify, het

borden op de stations én in de NS-app.

de ware kosten en beperkingen van

bedrijf achter Philips Hue. De nieuwe

Reizigers konden er niet van op aan

mobiele abonnementen. De boetes

standaard werkt via het Internet Proto-

dat de gegevens op de borden en in de

werden al even geleden uitgedeeld,

col (IP), maar moet veiliger worden,

app klopten. Extra vervelend was dat

maar zijn onlangs pas door de ACM

schrijft de Project Connected Home

de borden en app niet aangeven dat de

gecommuniceerd.

over de IP-werkgroep.

getoonde informatie mogelijk onjuist

De ACM wilde dat al in september

Slimme apparatuur voor thuis en

was. De NS raadde mensen met vragen

doen, maar moest wachten op een

kantoor moet straks beter met elkaar

aan de conducteur aan te spreken.

gerechtelijke uitspraak. De providers

samenwerken, ongeacht het merk. Om

Na een paar uur meldde de vervoer-

waren namelijk naar de rechter gestapt

zo veel mogelijk partijen aan boord te

der dat 95 procent van de getoonde

om publicatie van het rapport en

krijgen, wordt de nieuwe standaard

informatie weer klopte. Die andere 5

persbericht te voorkomen. Dat lukte

opensource en gratis voor fabrikanten.

procent liet nog uren op zich wachten.

dus niet. De ACM geeft Tele2, KPN,

Wanneer de standaard daadwerkelijk

Een wijze les voor volgende updates,

­Vodafone en T-Mobile boetes tussen

beschikbaar komt, is nog onduidelijk.

aldus het bedrijf.

de 2,7 en 3,9 miljoen euro. Eerdere

De initiatiefnemers beloven dat-ie com-

waarschuwingen en boetes leverden

patibel wordt met bestaande standaar-

namelijk niet het gewenste resultaat

den, zodat huidige smarthome-gadgets

op: eerlijke prijzen op de website, zodat

blijven werken.

de consument de juiste keuze kan maken.

NR. 02/03 - FEBRUARI/MAART 2020

PCM02_03_p006-009_Bootsector (JP).indd 7

WWW.PCMWEB.NL

7

13/01/2020 17:07

BOOTSECTOR

AANJAGER

MOBIELE GPU-UPDATES Chipfabrikant Qualcomm gaat driverupdates voor zijn smartphone-gpu’s beschikbaar maken in de Google Play Store. De Snapdragon 865- en 765(G)-processors zijn als eerste geschikt en debuteren binnen enkele maanden in midrange- en high-end Android-toestellen.

WAT WAS POPULAIR?

DE TRENDING GOOGLEZOEKOPDRACHTEN VAN DE AFGELOPEN JAREN

Het Android-besturingssysteem is al jaren geschikt voor gpu-updates, maar Qualcomm en concurrenten maakten er tot dusver geen gebruik van. Daar komt nu verande-

TIJDLIJN ZOEKOPDRACHTEN

ring in, en Qualcomm beloo dat al zijn toekomstige processors dergelijke updates kunnen verwachten.

Een gpu-update kan beveiligingsproblemen oplossen en bugfixes doorvoeren, maar ook optimalisaties bevatten voor bepaalde (nieuwe) games. Op computers zijn gpu-updates daarom al jaren de normaalste zaak van de wereld, met dank aan onder meer Nvidia en AMD. Hoewel

2019

2018

2017

We zochten

Trending waren

Grote interesse

veel naar Ajax,

Avicii, Max

in Anne Faber,

Duncan Laurence,

Verstappen, de

Ajax, de werking

een isogram,

dividendbelasting,

van PayPal,

Qualcomm de gpu-updates in de Play Store beschikbaar

Chateau Meiland,

het WK voetbal,

Spotify en Tinder,

maakt, moet jij als gebruiker wachten tot je smartphone-

Joker, Arcade en

Koos Alberts en

Geert Wilders,

fabrikant de update hee goedgekeurd. Dat is een compli-

de uitdrukking

Boer zoekt Vrouw.

Pinksteren en

cerende factor, want het hangt dus van de toestelmaker

wollah.

Boef.

af of en wanneer die de update toelaat voor jouw telefoon.

Als fabrikanten hier serieus werk van maken, is dat goed nieuws voor wie graag gamet op zijn smartphone.

NIET TE MISSEN

BETAALBARE E-SPORTS-MONITOR

INTERNOOD

HOE REPAREREN WE HET INTERNET?

MSI staat bekend om zijn

wel: op deze monitor profiteer je

gaming-apparatuur en lanceerde

niet tot nauwelijks van de voor-

onlangs een nieuwe, op e-sports

delen van hdr. De MAG272QP

gerichte monitor. De 370 euro

ondersteunt verder AMD

kostende MAG272QP hee een

FreeSync, hee een 3,5mm-aan-

27 inch groot va-scherm met

sluiting voor een headset en twee

qhd-resolutie, 16:9-verhouding

usb-poorten om randapparatuur

en maximale refreshrate van 165

aan te sluiten. Met de optionele

Al in 1989, nog vóórdat het wereld-

boek ‘Het internet is stuk, maar

Hz. Die hoge ververssnelheid

MSI Gaming OSD-app kun je het

wijde web echt van de grond was

we kunnen het repareren’ (20

is mogelijk via displayport of

scherm koppelen aan je MSI-

gekomen, merkte internetpionier

euro) noemt Stikker veel ideeën

usb-c, want via hdmi bedraagt de

toetsenbord of -muis.

Marleen Stikker dat het met

en maatregelen die het internet

hoogste refreshrate 144 Hz.

internet de verkeerde kant op

kunnen verbeteren. Zo pleit ze

De vertraging bedraagt

ging. Het moest een plek worden

onder meer voor meer regulering,

1 ms, aldus de fabrikant.

om onbezorgd informatie uit te

miljardenboetes voor techgigan-

De monitor beschikt over

wisselen en jezelf te vermaken.

ten die de fout ingaan en het

een in hoogte verstel-

Privacy en beveiliging zouden be-

opbreken van dat soort bedrijven.

bare voet, kan verticaal

langrijke thema’s moeten worden.

De overheid zou daarnaast meer

worden gedraaid en tot

Stikker rich e meerdere initiatie-

aandacht moeten besteden aan

75 graden horizontaal

ven op om het (Nederlandse deel

privacyvriendelijke alternatieven

kantelen.

van het) web te verbeteren, maar

voor populaire producten en

Opvallend is dat MSI

hee samen met andere privacy-

diensten van bijvoorbeeld Google.

zegt dat het scherm ‘hdr-

voorvechters voorlopig verloren

Stikkers boek is wat ons betre

ready’ is, want de maxi-

van techreuzen als Google,

een aanrader als je benieuwd

male schermhelderheid is

Facebook en Amazon. Maar ze is

bent naar de staat en mogelijke

met 300 cd/m2 te laag voor een

niet verslagen. In haar nieuwe

toekomst van het internet.

DisplayHDR-certificering. O e-

8

PCM02_03_p006-009_Bootsector (JP).indd 8

13/01/2020 17:07

BOOTSECTOR

Google publiceert al jaren

stijging in zoekvolume no­

statistieken ook interessant

aantal van de t­ rending zoek­

lijstjes van trending zoek­

teerden, en dus niet de meest

zijn, vooral omdat Google ze

opdrachten van de ­afgelopen

opdrachten van het jaar

gebruikte zoekopdrachten.

per land uiteenzet. Zo krijg je

jaren op een rijtje.

ervoor. Met trending bedoelt

Die lijkt de techreus voor

een goed beeld van de onder­

het bedrijf zoekopdrachten

zichzelf te houden. Dat neemt

werpen die ons land dit jaar

die een opmerkelijke (sterke)

niet weg dat de trending-­

bezighielden. PCM zet een

2016

2015

2014

2013

We wilden veel weten

Hoe werkt een selfie­

Veel zoekopdrachten

Een tijd terug, al zou je dat niet zeggen.

over de iPhone 7,

stick, de chromecast,

over Netflix, de Olympi­

­Pokémon Go, het EK

snapchat en Windows

sche Spelen, de iPhone

­Trending waren

voetbal, uTorrent, de

10 waren enkele tren­

6, de werking van wifi,

Tinder en Netflix,

werking van een tv en

ding zoekopdrachten

Schiphol en het WK.

het ­Songfestival en

sm-relaties.

van dit jaar.

Zwarte Piet.

CEGEKA IS LACHENDE DERDE

DUBBEL GEVOEL

VAN RIJBROEK JAAGT CENTRIC-TOP WEG

GALAXY FOLD IN NEDERLAND VERKRIJGBAAR

Twee jaar geleden baarde zelf­

directeuren zijn in het afgelopen

Samsung presenteerde bijna

telefoonhoes bij. Samsung

benoemd cyberexpert en AIVD-­

jaar vertrokken of ontslagen

een jaar geleden de Galaxy

waarschuwt voorzichtig

spion Rian van Rijbroek opzien

omdat ze niet met Van Rijbroek

Fold-smartphone. De Fold,

om te gaan met het plastic

door onzinadviezen te geven in

wilden werken. Van CEO Hans

die als een boek openvouwt

scherm om krassen en andere

tv-programma Nieuwsuur. Ze

Schrijver tot een financieel direc­

tot een 7,3inch-tablet, zou dé

beschadigingen te voorkomen.

kwam te boek te staan als een

teur en zelfs ‘kroonprins’ Karim

mobiele innovatie van 2019

Geruchten claimen overigens

cybercharlatan en moest een

Henkens; Sanderink duldt geen

worden. Dat liep anders. Vlak

dat de fabrikant al een tijdje

boek uit de handel halen wegens

tegenspraak.

voor de wereldwijde release

werkt aan een betere én goed­

plagiaat. Genoeg redenen om

De nieuwe financiële topvrouw

in april stelde Samsung de

kopere Fold 2, die later dit jaar

Van Rijbroek te mijden dus.

Rianne Jans zwaaide vlak voor

Fold voor onbepaalde tijd uit

zou uitkomen.

Gerard Sanderink, een Twentse

kerst alweer af. Volgens Tubantia

vanwege kwaliteitsproblemen.

Huawei en verscheidende

multimiljonair en directeur van

is ze door Sanderink ontslagen

En toen in september een ver­

andere merken lanceren dit

het IT-bedrijf Centric, deed het

na een knallende ruzie over een

beterde versie debuteerde, kon

jaar ook vouwbare telefoons.

tegenovergestelde. Hij raakte

nieuwe functie van Van Rijbroek.

Samsung ’m vanwege produc­

Motorola pakt het anders aan

bevriend met Van Rijbroek, be­

Opvallend: vier van de negen

tieproblemen niet meer direct

met de Razr, die binnenkort

noemde haar tot penningmees­

oud-Centric-topmensen zijn nu

in Nederland uitbrengen.

uitkomt en openklapt als

ter van zijn nieuwe Stichting

werkzaam bij Cegeka, een Bel­

De Fold is sinds 10 januari

een traditionele telefoon met

Technology & Cybersecurity

gische concurrent van Centric.

eindelijk verkrijgbaar bij

T9-toetsenbord. Het toestel

Gerard Sanderink en omarmt

Cegeka focust steeds meer op

Nederlandse (web)winkels

gaat in de VS 1500 dollar kos­

haar adviezen over digitale

Nederland en kocht onlangs

en is met 2020 euro direct de

ten en komt ook in Europa uit

(­beveiligings)vraagstukken.

KPN ICT-consulting, inclusief de

duurste smartphone die je

voor een nog onbekende prijs.

Kritiek op Van Rijbroek wordt

650 medewerkers.

kunt kopen. Je krijgt er wel

De specificaties van de Razr

niet getolereerd, zo is inmiddels

een setje draadloze Galaxy

zijn beduidend minder dan

duidelijk. Liefst negen Centric-­

Buds-oordopjes en een

die van de Galaxy Fold.

NR. 02/03 - FEBRUARI/MAART 2020

PCM02_03_p006-009_Bootsector (JP).indd 9

WWW.PCMWEB.NL

9

13/01/2020 17:07

PRIVACYMEETLAT

Apple Pay J A C I N T H A VA N D O R P E N J E S S E V E R M E I J ( S O L V A D V O C AT E N )

PRIVACYMEETLAT

WE KUNNEN ALWEER ZES JAAR CONTACTLOOS BETALEN: JE HOUDT SIMPELWEG JE BANKPAS VLAKBIJ DE BETAALAUTOMAAT ZONDER DAT JE EEN PINCODE HOEFT IN TE VOEREN. DE BANKPAS EN DE BETAALAUTOMAAT COMMUNICEREN MET ELKAAR VIA ELEKTRONISCHE NEAR FIELD COMMUNICATION. SINDS KORT KUN JE OOK CONTACTLOOS BETALEN MET EEN APPLE WATCH OF IPHONE 6 OF HOGER. HOE ZIT HET MET DE PRIVACY?

Naast contactloos betalen kun je sinds kort ook betalen met Apple Pay. Iedere gebruiker van een Apple Watch of een iPhone 6 of hoger kan (na activatie van Apple Pay) met de telefoon of smartwatch betalen. Ideaal als je je bankpas even vergeten bent. Maar is deze betaalmethode vanuit privacyoogpunt ook zo ideaal? In deze privacymeetlat kijken we aan de hand van de privacyverklaring van Apple naar de dienst, en onderzoeken we of Apple betaalgegevens gebruikt.

TOEGANKELIJKHEID EN TRANSPARANTIE INFORMATIE Je hebt vast weleens van de AVG gehoord: De Algemene verordening gegevensbescherming (hierna: ‘AVG’ of ‘privacywet’). Deze wet maakt onderscheid tussen persoonsgegevens en bijzondere persoonsgegevens. Bijzondere persoonsgegevens zijn verboden om te gebruiken, tenzij één van de uitzonderingen uit de privacywet geldt. Financiële data zijn geen bijzondere persoonsgegevens, maar vallen wel onder ‘gevoelige persoonsgegevens’. Dit is een soort tussencategorie, waar extra voorzichtigheid mee is geboden, maar waarvan het gebruik wel mag.

Zo zou een aanbieder uit transactiegegevens kunnen afleiden wat bijvoorbeeld de religie, gezondheidstoestand, politieke overtuiging of het geslacht van de betaler is. Denk aan de aankoop van halalvlees, medicijnen of de contributie van een lidmaatschap.

Dit zijn allemaal bijzondere persoonsgegevens, die niet verwerkt mogen worden, tenzij er een wettelijke uitzondering geldt.

GRONDSLAG VAN DE VERWERKING Bij gebruik van Apple Pay is Apple verplicht om gebruikers te informeren over de doeleinden en de grondslag van de gegevensverwerking. Daarnaast dient Apple bij het gebruik van bijzondere persoonsgegevens toe te lichten onder welke wettelijke uitzondering dit valt. In de privacyverklaring op de website vinden we hier niets over terug. Pas wanneer je als gebruiker vanuit de Wallet zelf een betaalpas toevoegt, vind je in het ‘Device Privacy Statement’ meer informatie. Apple vermeldt bijvoorbeeld voordat je een betaalpas toevoegt het doel van de gegevensverwerking, maar de grondslag hiervan blijft achterwege. Voor meer informatie verwijst Apple naar de website, waar je meer algemene informatie over de verwerking van persoonsgegevens kunt vinden – en waar wij juist vandaan kwamen.

Informatie over de grondslag voor de gegevensverwerking vinden wij, zo op het eerste gezicht, niet op de website. Natuurlijk is het voor een bedrijf aan te raden om zijn privacyverklaring gelaagd te maken, zodat gebruikers niet afhaken door een overdaad aan informatie. Maar tegelijkertijd moet de informatie daardoor niet onvindbaar zijn. De privacywet verplicht namelijk dat de informatie ‘gemakkelijk toegankelijk’ hoort te zijn.

10

PCM02_03_p010-011_Privacymeetlat - Apple Pay (ES).indd 10

13/01/2020 17:07