GROEPSTEST
REVIEW
KRACHTIGE NAS’EN
FUJITSU LIFEBOOK U939X
DECEMBER 2019
Met quadcore-cpu en minimaal vijf sleuven
De meest complete lichtgewicht convertible
VOOROP IN TECH TECHNOLOGIE IN DE FINCANCIËLE SECTOR
HOE FINTECH JOUW BETAALGEDRAG VERANDERT EINDELIJK SERIEUZE TOEPASSINGEN VOOR DE BLOCKCHAIN? KANSEN ÉN RISICO’S VAN MOBIEL BETALEN BETALINGEN BOVEN 3000 EURO ALLEEN NOG ELEKTRONISCH
10X TECH
CADEAUS VOOR TECHNEUTEN Coole gadgets en accessoires voor onder schoorsteen of boom
DIY
BEVEILIG JE DIGITALE LEVEN MET NITROKEY PRO 2
BINGO MET ARDUINO
WWW.PCMWEB.NL
Bouw een digitale bingomolen met imposant display
MASTERCLASS Failover wan via 4G Schakel automatisch over op 4G als je vaste internet uitvalt 001_PCM1219_(MO) (JP).indd 1
PCM
nummer 12
december 2019
€ 6,75
PC
BP
29-10-19 09:06
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Naamloos-1 1 1 Naamloos-1
20-8-2018 15:53:12 5-4-2019 09:30:53
VOORWOORD
FINTECH WAAR TRADITIONELE HOTELS CONCURRENTIE KRIJGEN VAN AIRBNB, EN TAXIBEDRIJVEN VAN UBER, HEEFT OOK DE GEVESTIGDE FINANCIËLE SECTOR TE KAMPEN MET START-UPS DIE AAN HUN STOELPOTEN ZAGEN. IBAN (INTERNATIONAL BANK ACCOUNT NUMBER) KENNEN WE INMIDDELS ALLEMAAL, MAAR WIE WELEENS EEN INTERNATIONALE BETALING HEEFT GEDAAN BIJ EEN BANK, IS OOK BEKEND MET BIC, SEPA, SWIFT EN HOE ZE ALLEMAAL MOGEN HETEN. NIET ERG KLANTVRIENDELIJK ALLEMAAL, OM OVER DE TERGENDE TRAAGHEID EN TORENHOGE TRANSACTIEKOSTEN MAAR TE ZWIJGEN. Ik maakte kennis met bovenge-
PayPal is waarschijnlijk het
noemde rompslomp toen ik jaren
bekendste voorbeeld van een
geleden een boot wilde huren
geslaagd fintechbedrijf, dat
in Griekenland. Behalve de door
innovatie pleegt waar gevestigde
de banken gehanteerde codes
partijen dat nalieten. Inmiddels
moest ik bij de overboeking de
zijn er talloze spelers actief op (of
plaats van het bankfiliaal van de
zijn minst geïnteresseerd in) deze
verhuurder vermelden. Daarbij
markt, waaronder grote jongens
hielp het beslist niet dat Griekse
zoals Apple en Facebook. Ook
plaats- en persoonsnamen fone-
de banken lijken ervan te zijn
tisch worden omgezet naar ons
doodrongen dat het speelveld
Latijnse schri . Die overboeking
blijvend is veranderd. Overma-
was er voor mijn gevoel echt één
ken van geld tussen consumen-
op hoop van zegen, dus ik heb in
ten is secondewerk en in zijn
de week erna dagelijks met de
algemeenheid is het doen van
verhuurder gebeld of hij het geld
betalingen vereenvoudigd en
al binnen had.
versneld. Niet toevallig is ‘stuur
Niet snel daarna maakte ik (voor-
maar een Tikkie’ zo snel een ge-
al om mijn creditcardnummer af
vleugelde uitdrukking geworden
te schermen) een PayPal-account
en het is maar de vraag of deze
aan. Deze dienst versimpelde het
manier van betalen er ook zou
betalen van buitenlandse leve-
zijn geweest zonder de hete adem
ranciers tot het klikken op een
van de fintechfirma’s.
knop en het met je wachtwoord
Er is dus meer dan genoeg aan de
autoriseren van de transactie.
hand om deze vorm van techno-
de gehypete variant van twee jaar geleden,
Weg met nodeloos ingewikkelde
logie eens in PCM te bespreken.
maar een door ‘ouderwetse’ banken omarmde
procedures en het lange wachten.
Zoals in een artikel over mobiel
toepassing. Ben heel benieuwd hoe ik over
De transactiekosten zijn voor de
betalen en een bespreking van
tien jaar mijn Griekse bootje betaal!
leverancier en als die ook maar
een usb-stick waarmee je trans-
hint naar doorberekenen, zijn
acties en data beter beschermt.
de onderhandelingen wat mij
En de blockchain dan? Ja, ook die
Martijn Overman
betre geopend.
komt uitgebreid aan bod. Niet
moverman@reshi .nl
NR. 12 - DECEMBER 2019
PCM12_p003-003_Voorwoord (TS).indd 3
WWW.PCMWEB.NL
3
28/10/2019 16:45
INHOUD
FINANCIËLE TECHNOLOGIE
21 FINTECH IS HET GEBRUIK VAN INNOVATIEVE TECHNOLOGIE VOOR FINANCIËLE DIENSTEN EN PRODUCTEN. AANBIEDERS ZETTEN TECH IN OM HUN DIENSTVERLENING EFFICIËNTER TE MAKEN.
22
36
DE STAAT VAN … FINANCIËLE TECHNOLOGIE
Begin 2019 plei en de Autoriteit Financiële
Fintech wordt door allerlei partijen ingezet om
Markt en De Nederlandse Bank voor crypto-
meer geld te verdienen en de klantervaring te
regulering op internationaal niveau. Wij
verbeteren. Maar voor klanten voelt het niet
kijken in dat kader naar de privacyverklaring
fijn dat iedereen aast op hun transactiedata.
van het Nederlandse wisselplatform Litebit.
24
38
MASTERCLASS: BLOCKCHAIN IN DE FINANCIËLE SECTOR
Wie meer aandacht voor veiligheid hee ,
Banken waren aanvankelijk niet erg enthou-
slaat zijn encryptiesleutels en wachtwoor-
siast over de blockchain, maar inmiddels stort
den niet op zijn pc op en maakt gebruik van
de hele financiële sector zich op blockchain-
tweefactorauthenticatie. De Nitrokey Pro 2
projecten. Er zijn dan ook heel wat voordelen.
maakt dit mogelijk.
30
42
KANSEN EN RISICO’S VAN MOBIEL BETALEN
STELLING: ‘GOED DAT GROTE CASHBEDRAGEN VERBODEN WORDEN’
De pinpas met nfc maakt contactloos betalen
In de strijd tegen witwassen door criminelen
nu al makkelijk. Maar de toekomst ligt bij
gaat de overheid contante betalingen boven
mobiel betalen met bijvoorbeeld de smart-
de 3000 euro verbieden. Is dat een goede zet
phone en smartwatch. Wat zijn de risico’s?
of draa de overheid door?
PRIVACYMEETLAT: LITEBIT
REVIEW: NITROKEY PRO 2
4
PCM12_p004-005_Inhoud (ingevuld)(EW).indd 4
28/10/2019 16:46
INHOUD
14
56
85
KOPLOPERS
IJZERWAREN
4-IN-1 WORKSHOP
Internet of evil things
Vr-brillen
Raspberry Pi-projecten
Een groot deel van de slimme apparaten is
Ontsnappen aan de realiteit is zo eenvoudig
De Raspberry Pi 4 is weer flink krachtiger
slecht beveiligd en daardoor vatbaar voor
als het opze en van een bril. Maar welke
dan z’n voorgangers, met naast een snellere
malware-infecties. De TU Del onderzoekt
vr-bril moet je dan kiezen? We bekijken zeven
processor en (desgewenst) meer geheugen,
hoe providers hun abonnees kunnen helpen.
redelijk betaalbare opties voor een reisje naar
ook snellere usb-poorten en echte gigabit-
een andere wereld.
netwerkverbinding. Voor bepaalde projecten
44
is die extra snelheid zeer gewenst. 86 Raspberry Pi 4 als draadloos wifipunt 88 Raspberry Pi 4 als netwerktester
GROEPSTEST
90 Raspberry Pi 4 als netwerkopslag
Quadcore-nas’en
92 AI op de Raspberry Pi 4
We tes en zes desktop-nas’en met een quadcore-processor en ruimte voor minstens vijf
94
schijven, naar keuze ssd’s of klassieke harde schijven. De geteste nas’en zijn krachtig genoeg voor allerlei extra netwerkapplicaties.
MASTERCLASS
Windows-subsysteem voor Linux
68 50 10X TECH
Cadeaus voor de feestdagen Het duurt nog een paar weken voordat het
Sinds 2016 biedt Microso in Windows de mogelijkheid om Linux-programma’s te draaien: het Windows-subsysteem voor Linux
PROCESSORTECHNIEK
(WSL). Ondertussen is er ook al een test-
Hoe werken processors? (deel 2)
versie van WSL 2 uit, die de compatibiliteit
De afgelopen jaren is het aantal cores in
met Linux-programma’s verbetert door een
mainstream desktop-platformen flink toege-
volledige Linux-kernel te draaien.
nomen. Er is zelfs een 16core-processor te krijgen. Maar hoe werkt multithreading precies?
70
100 MASTERCLASS
Reservelijn voor je internet thuis
Sinterklaas en kerst is. Genoeg tijd voor het
DIY
samenstellen van je verlanglijstje of om inko-
Bingo met een arduino
pen te doen voor partner, familie of vrienden.
We schuiven de ouderwetse bingomolen aan
een uitval van je internetverbinding schakelt je
de kant en gaan aan de slag met een Arduino,
router dan automatisch over naar een tweede
een printplaat vol componenten en de spel-
internetverbinding, zodat je altijd online blij .
regels van Bingo (slechts 3), waarvoor we een
In deze masterclass doen we dit met OPNsen-
imposante code schrijven. Kaart vol? Bingo!!
se en het mobiele 4G-netwerk als back-up.
54
In een professionele router is het mogelijk om een zogenoemde ‘failover wan’ in te stellen. Bij
REVIEW
Fujitsu LifeBook U939X Bij een combinatie van een laptop en een
EN VERDER ...
20 COLUMN
6
66 ON THE MOVE
tablet moet je vaak inleveren op eigenschappen als aansluitingen en gewicht. Fujitsu hee díe zaken in ieder geval prima op orde!
Brenno de Winter
BOOTSECTOR Geruchten en nieuwe producten
10 DE STANDAARD WebAssembly
12 STROOMDIAGRAM Toetsenborden
13 TECHHELDEN Guido van Rossum
De e-Käfer
76 DRAADBREUK Netwerknieuws en -tips
82 CHEATSHEET Sneltoetsen, codes en opdrachtregels
106 COLOFON Lezersservice en abonnementen
NR. 12 - DECEMBER 2019
PCM12_p004-005_Inhoud (ingevuld)(EW).indd 5
WWW.PCMWEB.NL
5
28/10/2019 16:46
BOOTSECTOR
BOOTSECTOR AAN NIEUWS, GERUCHTEN, UITGLIJDERS EN NIEUWE PRODUCTEN IS ELKE MAAND GEEN GEBREK. IN BOOTSECTOR LEES JE DE DINGEN DIE ONS HET MEEST OPVIELEN.
#FAIL
FORUM LEK, DATA OP STRAAT Door lekke forumso ware zijn minstens drie (inter) nationale fora gehackt. Begin oktober werd Flirtsexchat gehackt, een erotische chatsite met gebruikers uit allerlei landen. De hacker hee een onbekend aantal gebruikersaccounts buitgemaakt, waaronder mailadressen, gebruikersnamen en versleutelde wachtwoorden. Een paar dagen meldde de NOS dat ook Hookers.nl een datalek had. De accounts van de 250.000 gebruikers zijn gestolen. Ook hier zijn het e-mailadressen, inloggevens en ip-adressen.
POLDERTECH
CANDLE
Hookers.nl is een Nederlands forum waarop mensen ervaringen uitwisselen over escorts en hun bezoeken
PRIVACY
aan prostituees. Nog een paar dagen later meldde RTL Nieuws dat het Nederlandse MSweb is gehackt. De database
Smarthome-systemen
een smarthome-oplos-
een kaars en biedt lokale
met zo’n 6000 accounts omvat dezelfde gegevens,
van bijvoorbeeld Google
sing van Mozilla. Het
spraakbesturing om
inclusief versleutelde wachtwoorden. MSweb is een
(Assistent) en Amazon
systeem werkt op popu-
andere Candle-appara-
forum van de MS Vereniging; mensen met de zenuw-
(Alexa) zijn uitgebreid,
laire DIY-hardware als
tuur te bedienen. Ook
ziekte vertellen elkaar over hun leven en problemen.
slim en gebruiksvriende-
de Arduino en Raspberry
deze spraakso ware
De databases van Flirtsexchat en Hookers worden
lijk. Je privacy hee bij
Pi en doet het volgens
werkt lokaal, dus zonder
online verkocht voor een paar honderd dollar. Over
beide bedrijven echter
de makers ook zonder
internet.
die van MSweb is op het moment van schrijven
geen prioriteit, dat is
internetverbinding.
De makers van Candle
niets bekend. Het lek zat in alle drie de gevallen in
inmiddels wel duidelijk.
Zo kun je het slimme
tonen hun producten op
VBulletin, een populair forumsysteem. De so ware
Het Nederlandse Candle
deurslot openen via
verschillende beurzen,
gebruikt een mysql-database en is geschreven in
wil een alternatief
een sms-code, stuurt
maar kunnen nog niets
php. Mogelijk komen er nog meer forumhacks uit.
bieden. De Nederlandse
de thermostaat geen
zeggen over de beschik-
start-up hee zijn eigen
gegevens naar de cloud
baarheid of prijzen. De
smarthome-ecosysteem
en toont de CO2-meter de
start-up zoekt namelijk
ontwikkeld met privacy
informatie direct op het
nog een producent die
in het achterhoofd. Het
scherm, zonder internet-
de apparatuur kan fabri-
Candle-ecosysteem is
verbinding. De Candle
ceren. Wordt mogelijk
opensource en gebaseerd
Controller (de draadloze
vervolgd dus.
op WebThings Gateway,
hub) lijkt sprekend op
6
PCM12_p006-009_Bootsector (JN).indd 6
28/10/2019 16:45
BOOTSECTOR
THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY ELKE MAAND ZIJN ER WEL BEDRIJVEN OF INSTELLINGEN DIE POSITIEF OF JUIST (ONBEDOELD) NEGATIEF IN HET NIEUWS KOMEN. WIE VIELEN ONS DEZE MAAND OP?
GOOD
BAD GOOGLE NEEMT MEER REGIE OVER ANDROID
UGLY
tember meer eisen aan
NEDERLANDSE BEDRIJVEN LAKS MET UPDATEN VPNSOFTWARE
fabrikanten die Android
Honderden Nederlandse
Google stelt sinds sep-
TECHREUZEN ZWICHTEN VOOR CHINESE CENSUUR Techbedrijven lijken steeds banger te worden voor de
inclusief Google-apps op hun telefoons
bedrijven en overheidsinstellingen heb-
Chinese overheid en doen van alles om
en tablets willen installeren. Als een
ben maandenlang lekke vpn-software
niet in ongenade te vallen. Apple heeft
toestel een usb-c-poort heeft, moet hij
gebruikt. Dat blijkt uit onderzoek van
Apple TV Plus-filmmakers verboden
voortaan geschikt zijn voor opladen
de Volkskrant en Reporter Radio. De
om zich in de series en films negatief
met minimaal 15W via het universele
vpn-software van Pulse Secure, Forti-
uit te laten over de overheid en verwij-
USB Power Delivery-protocol. Dat was
gate en Palo Alto GlobalProtect had een
derde de vlag van Taiwan op iPhones
voorheen niet altijd het geval omdat
kwetsbaarheid en hoewel het Nationaal
en iPads in Hong Kong. Zowel Google
merken liever hun eigen snellaadtech-
Cyber Security Center (NCSC) bedrijven
als Apple verwijderden in een week van
nieken promoten. Eigen technieken
daar in april van op de hoogte stelde,
hevige protesten in Hong Kong apps
mogen nog steeds, mits ze niet inter-
voerden veel partijen de beschikbare
uit hun winkels die in strijd zouden
fereren met USB PD op 15W. Google
updates niet uit. In augustus kwam
zijn met de voorwaarden. Critici noe-
verplicht fabrikanten ook twee apps
er een tweede waarschuwing met de
men het censuur omdat Hong Kong
op het apparaat te installeren voor
hoogste urgentie: update nu, want de
protesteert tegen de invloed van China.
ouderlijk toezicht en inzicht te geven in
ernstige lekken zijn geopenbaard dus
Gamebedrijf Blizzard doet meerdere
welke apps je hoeveel minuten per dag
eenvoudig te misbruiken. Toen pas na-
spelers maanden in de ban omdat ze
gebruikt. Tot slot keurt Google vanaf
men veel partijen de moeite te updaten.
tijdens het spelen een bord met ‘Free
1 februari géén toestellen meer goed
Het gaat onder meer om het ministerie
Hong Kong’ toonden. En een kersverse
met Android 9 uit 2018. Alle nieuwe te-
van Justitie en Veiligheid, Shell, diverse
e-sportswinnaar die zei de demonstra-
lefoons en tablets moeten vanaf dan op
ziekenhuizen en de luchtverkeerslei-
ties te steunen, kan fluiten naar zijn
Android 10 draaien, dat in september is
ding. De Amerikaanse NSA zei in okto-
prijzengeld van 10.000 dollar.
uitgebracht.
ber dat buitenlandse staatshackers de lekken misbruiken om te infiltreren in kritieke systemen. Of dat in Nederland ook is gebeurd, is niet duidelijk.
NR. 12 - DECEMBER 2019
PCM12_p006-009_Bootsector (JN).indd 7
WWW.PCMWEB.NL
7
28/10/2019 16:45
BOOTSECTOR
AANJAGER
VERRASSING
NATIONALE AI-STRATEGIE EN AI COALITIE
GEMEENTEN NOG OP WINDOWS 7
Kunstmatige intelligentie (AI) wordt steeds belangrijker,
De beveiligingsondersteuning van
is geen verrassing, want Microso
Windows 7 loopt op z’n eind. Dat
waarschuwt er al jaren voor. Stap
daarover is iedereen het wel eens. Techbedrijven investeren flink in de ontwikkeling van AI en veel ontwikkelde landen hebben sinds 2017 een nationaal plan van
TIJDLIJN WINDOWS
aanpak bekendgemaakt om de kansen van AI te benutten. Nederland bleef achter, maar het kabinet hee nu ook een ‘Strategisch Actieplan voor AI’ gepubliceerd.
OKTOBER 2009
2013
APRIL 2015
Daar staat onder meer in dat wetenschappers vaker
Windows 7 komt
Microso raadt
De Rijksover-
gezamenlijk AI-onderzoeksagenda’s moeten formu-
uit voor gebrui-
XP-gebruikers
heid betaalt 1,7
leren en dat er plannen in de maak zijn om bedrijven
kers. Zij kunnen
met klem aan te
miljoen euro aan
te stimuleren data te delen. Dat moet de kunstmatige
upgraden vanaf
upgraden naar
Microso om XP
intelligentie slimmer maken, waar bedrijven weer van
Windows XP.
Windows 7 omdat
nog een jaar te
profiteren. Critici stippen terecht aan dat het actieplan
de ondersteuning
kunnen blijven
weinig concrete voorstellen bevat. Veel politieke wensen
van XP in 2014
gebruiken.
worden niet toegelicht, zoals een aparte algoritme-
stopt.
toezichthouder en meer aandacht voor veilige onlineidentiteiten. Belangrijke vragen over het gebruik en de financiering van AI blijven voorlopig ook onbeantwoord. De nieuwe ‘Nationale AI Coalitie’ gee wat informatie over hoe Nederland kan investeren. De coalitie van meer dan zestig organisaties wil de komende zeven jaar 150 miljoen euro per jaar investeren in AI-projecten. Ze zoeken naar geschikte projecten in verschillende sectoren. Volgens de coalitie moet de overheid jaarlijks hetzelfde bedrag investeren; het kabinet zegt nog niet of dat gaat gebeuren.
FOR REAL
SCHERP GEPRIJSDE ‘FLAGSHIP KILLERS’
VOUWEN MAAR
MICROSOFT TOONT VERSE SURFACE-SPULLEN Microso hee in oktober zijn
Die hebben Microso en Qual-
nieuwste Surface-producten
comm samen ontwikkeld voor de
gepresenteerd. Opvallend zijn de
laptop. De Pro X kost minimaal
Surface Neo en Duo: een tablet
1149 euro, exclusief toetsenbord.
en een smartphone met open te
Tot slot is er de Surface Laptop
klappen scherm en Windows 10X
3. Voor het eerst niet alleen
en Android. Helaas komen die
verkrijgbaar met een 13,5inch-
pas met de feestdagen van 2020
scherm, maar nu ook met een
beschikbaar, en specificaties en
15inch-display. De laptop hee nu
De naam Realme doet vermoede-
en 128 GB opslag, vier camera’s
prijzen houdt Microso nog voor
ook usb-c en een afwerking van
lijk geen belletje rinkelen, maar
en de nieuwe Snapdragon
zich.
het bekende alcantara of (en dat
het is het een dochtermerk van
730G-processor. Wie een echte
Gelukkig zijn er ook drie appa-
is nieuw) aluminium. De Surface
het grote smartphonemerk Oppo.
‘flagship killer’ zoekt, kan terecht
raten onthuld die per direct of
Laptop 3 start bij 1149 euro voor
Realme is nieuw in Europa en
bij de X2 Pro, een toestel met een
vanaf eind november te koop
de 13,5inch-versie, de 15inch-
verkoopt in eerste instantie via
oledscherm met hoge 90Hz-
zijn. De Surface Pro 7, de opvolger
variant is er vanaf 1349 euro.
zijn eigen webwinkel (www.real-
verversingssnelheid, de krachtig-
van de Surface Pro 6, hee usb-c
me.com), die gratis in Nederland
ste Snapdragon 855 Plus-proces-
en een nieuwere Intel-processor.
levert. Van de vier toestellen met
sor en opladen met 50 wa . Deze
Accessoires als het toetsenbord
Android 9 is de Realme 3 Pro met
specificaties kennen we van veel
moet je nog steeds apart kopen.
179 euro de goedkoopste. Daarna
duurdere toestellen; de Realme X2
De Surface Pro 7 start bij 899
volgt de 5 Pro (199 euro) met vier
Pro met 6 GB geheugen en 64 GB
euro. Dan is er de Surface Pro X
camera’s, 128 GB opslag en snel-
opslag kost maar 399 euro. Voor
met een 13inch-touchscreen, 4G-
laden met 20 wa . De Realme X2
499 krijg je er een met 12/256 GB
ondersteuning, twee usb-c-poor-
van 299 euro biedt 8 GB geheugen
werk- en opslaggeheugen.
ten en een speciale ARM-chip.
8
PCM12_p006-009_Bootsector (JN).indd 8
28/10/2019 16:45
BOOTSECTOR
dus over op Windows 10, meldt
van Windows 7 af zijn. Slechts
bijna klaar met migreren. Een
Hoe zit het updateverhaal ook
het bedrijf al sinds 2017. Toch
74 daarvan zijn helemaal over
aantal gemeenten zegt niet op
alweer?
zijn nog niet alle Nederlandse
op Windows 10, 105 moeten nog
tijd weg te zijn van Windows 7.
gemeenten over. Tweakers
beginnen met overstappen of
Ze betalen Microso dan voor
vroeg 344 gemeenten of ze al
zijn hiermee bezig en 12 zijn
verlengde beveiligingsupdates.
JANUARI 2017
SEPTEMBER 2018
MAART 2019
14 JANUARI 2020
Windows 7-gebruikers
Microso zegt dat
Microso waarschuwt
De officiële beveiligings-
kunnen het best nu
Windows 7-gebruikers
Windows 7-gebruikers
ondersteuning van
al overstappen op
kunnen betalen voor
vanaf nu dagelijks dat
Windows 7 stopt.
Windows 10, aldus
beveiligingsupdates tot
de ondersteuning in
Microso .
januari 2023.
2020 stopt.
SAY CHEESE!
VERS VAN HET MESH
AI HERKENT BELLENDE BESTUURDERS
NIEUW MESH-SYSTEEM VAN NETGEAR
De politie gebruikt sinds oktober
auto. Dankzij infrarood werkt de
speciale camera’s die dankzij
camera ook in het donker. Een
kunstmatige intelligentie (AI)
agent controleert de foto; hee
Netgear hee een nieuw
opleggen aan de toestellen van
kunnen herkennen of een
de camera het mis, dan gaat de
Orbi-systeem uitgebracht: de
hun kinderen.
autobestuurder een mobiel
foto direct de prullenbak in,
RBK13. Dit systeem omvat een
De router is compatibel met
apparaat in zijn hand(en) hee .
beloo de politie. De Autori-
router en twee satellieten en
Amazon Alexa en Google
Het gaat vooralsnog om twee
teit Persoonsgegevens ziet er
is verkrijgbaar voor 220 euro.
Assistent. Je kan bijvoorbeeld
camera’s die worden ingezet in
daarnaast op toe dat de foto’s
Zoals de prijs doet vermoe-
tegen je Google Home zeggen
de regio Utrecht en op landelijke
van (bellende) bestuurders niet
den, is er geen ondersteuning
dat de Orbi een gastnetwerk
snelwegen.
voor andere doeleinden worden
voor wifi 802.11ax (wifi 6). De
moet inschakelen. De Orbi
De camera kijkt door de voorruit
ingezet.
802.11ac-router beloo een in-
RBK13 hee een blokontwerp.
van een auto en scant of de
De camera is getraind door een
ternetsnelheid van maximaal
Let erop dat de hoofdrouter
bestuurder een telefoon, tablet
database van foto’s van bellende
400 Mbit/s over de 2,4GHz-ver-
slechts twee ethernetpoorten
of ander apparaat vasthoudt.
en niet-bellende chauffeurs.
binding en 866 Mbit/s over de
hee , waarvan je er eentje
Als dat het geval is, maakt de
Krijg je als kentekenhouder
5GHz-verbinding.
gebruikt voor je modem.
camera een foto van de chauf-
een boete van 240 euro omdat
Netgear raadt het systeem aan
feur en het kenteken van de
de bestuurder een apparaat
voor (middel)grote huizen en
vasthield, maar was jij het niet?
voorziet de router van eigen
Dan moet jij de politie vertellen
beveiligingsso ware tegen
wie er wel achter het stuur zat.
virussen, malware en andere
Nederland is het eerste Europese
digitale gevaren. Deze so ware
land met zo’n boetecamera. Er
is op een onbeperkt aantal
komt volgens de politie later ook
apparaten te installeren. In
een camera die ziet of je telefoon
de Orbi-app zit een ouderlijk
tijdens het rijden op je schoot
toezicht-functie waarmee
ligt.
ouders beperkingen kunnen
NR. 12 - DECEMBER 2019
PCM12_p006-009_Bootsector (JN).indd 9
WWW.PCMWEB.NL
9
28/10/2019 16:45
DE STANDAARD
Broncode in C++ wordt gecompileerd naar het binaire .wasm-formaat van WebAssembly, dat je ook in tekstvorm (.wat) kunt bekijken.
DE STANDAARD WEBASSEMBLY
KOEN VERVLOESEM
WEBASSEMBLY KLINKT HARDCORE, EN DAT IS HET OOK: HET IS EEN SOORT MACHINETAAL VOOR HIGH-PERFORMANCE WEB-APPS. ONDERTUSSEN WORDT HET ONDERSTEUND DOOR ALLE GROTE BROWSERS EN IS HET GESTANDAARDISEERD DOOR HET W3C. WAAROM ZOU JE WEBASSEMBLY MOETEN KENNEN? De voertaal voor web-apps is
daarom in 2013 aan een andere aanpak: asm.js
instructieformaat voor een
javascript. Ondanks de succes-
(www.asmjs.org), een subset van javascript
virtuele machine in je browser.
volle inspanningen van browser-
die browsers heel efficiënt kunnen uitvoeren.
makers om hun javascript-
Je compileert dan een web-app uit een taal
VIRTUELE MACHINE
engines in elke versie weer
zoals C naar asm.js, en je browser voert dit
WebAssembly is dus geen nieuwe
wat efficiënter te maken, is dat
dan als gewone javascript uit.
programmeertaal, maar een
voor veel toepassingen nog niet
Het voordeel van asm.js is dat het gewoon
binair formaat voor uitvoerba-
genoeg. Google kwam in 2011
al in alle webbrowsers werkte, maar Mozilla
re programma’s. In de praktijk
met zijn Native Client (NaCl)
liep tegen de snelheidsgrenzen van javascript
kan een webontwikkelaar dus
om native processorcode in een
aan. Omdat javascript een tekstformaat hee ,
gewoon in javascript blijven
web-app te draaien.
vraagt het parsen veel rekenkracht, zeker
programmeren en zijn .js-bestan-
Mozilla wilde de platform-
op mobiele toestellen met een wat zwakkere
den naar WebAssembly (met de
ona ankelijkheid van javascript
processor. En zo werd in 2015 WebAssembly
extensie .wasm) compileren.
echter niet verlaten, en begon
(www.webassembly.org) geboren, een binair
Het bestandsformaat is ontwor-
10
PCM12_p010-011_De Standaard (JP).indd 10
28/10/2019 16:47