IJZERWAREN
GROEPSTEST
NOISE-CANCELLING HOOFDTELEFOONS
SSD’S MET PCI-EXPRESS
7 hoofdtelefoons met actieve geluidsonderdrukking
Deze opslagapparaten zijn tot 6x sneller dan sata!
VOOROP IN TECH
BOUW JE NETWERK ALS EEN PROFESSIONAL WORKSHOPS NETWERKBEHEER
MASTERCLASS
HOME ASSISTANT
OVERZICHT SEMIPROFESSIONELE SWITCHES
Automatiseer je huis met scripts
DUURTEST
LIFI: INTERNETTEN VIA JE PLAFONDLAMP
GOOGLE HOME Wat heb je nu écht aan een slimme luidspreker?
MASTERCLASS VIRTUAL LAN’S
10X TECH Zoeken op het deep web: dit kun je er vinden en zo doe je dat.
PCM PC
BP
nummer 2
februari 2019
€ 6,75
MULTI
Introducing Generation
AWARD WINNING HIFI SYSTEEM
Stream more. Stream better. Systems Best hi-fi system under £1000 Bluesound Powernode 2i
2018
AirPlay 2
Streamers Best music streamer under £500 Bluesound Node 2i
24 BIT HI-RES MUZIEK. IN IEDERE KAMER. DRAADLOOS. HET MEEST COMPLETE HIGH-FIDELITY STREAMING SYSTEEM TER WERELD.
Distributie: DALI Benelux B.V.
info@dalibenelux.com
www.bluesound.com
VOORWOORD
VERBONDEN OVER MIJN BESCHEIDEN THUISNETWERK HEB IK HET HIER AL VAKER GEHAD, MAAR ALS LEZER VAN PCM HEB JE ZELF WELLICHT EEN BOVENGEMIDDELD SYSTEEM ONDER JE HOEDE. MISSCHIEN BEHEER JE ZELFS EEN OF MEERDERE NETWERKEN BINNEN EEN PROFESSIONELE OMGEVING. IN DAT GEVAL KOM JE IN DEZE EDITIE BESLIST AAN JE TREKKEN, MET EEN LIJVIG DOSSIER OVER DE VELE FACETTEN VAN HET AAN ELKAAR KNOPEN VAN COMPUTERS.
We beginnen het doornemen van
goed zit met de beveiliging van je
de routerinstellingen. Hoe zat
netwerk, ontkom je er niet aan de
het ook alweer met virtual lan en
boel grondig te testen. Daarvoor
ipv6? En met het aansluiten van
hanteer je hetzelfde inbrekers-
een tweede router? Al met al een
gereedschap dat ook door lieden
nu ige samenva ing. Het behe-
met minder goede intenties
ren van een thuisnetwerk lijkt
wordt gebruikt. Zoals een tand-
nog wel te overzien en zelfs op
arts op zoek gaat naar zwakke
een klein kantoor is de boel nog
plekken in het glazuur, test Kali
wel beheersbaar, maar de schijn
Linux alle bekende zwakke plek-
bedriegt soms. Want weet je
ken en probeert er doorheen te
precies wie er zoal wat uitspookt,
komen. Door zelf actief op zoek
met welke ongepatchte so ware
te gaan naar zwakheden in je ei-
je huisgenoten online gaan en of
gen systeem en die te repareren,
er nergens onontdekte malware
ben je kwaadwillenden voor.
zit? Het is wel jouw netwerk!
Voor wie er geen genoeg van kan
In een 4-in-1 workshop legt
krijgen, is de masterclass 'virtual
onze eigen netwerkspecialist je
lan' een prima aanvulling. Een
alles uit over de do’s en don’ts
netwerk voor elke toepassing is
van verantwoord beheer. Ook
wel zo handig, zo kun je snel een
gee hij de nodige tips over het
gescheiden gastnetwerk opzet-
voorkomen van storingen en het
ten, of een apart gedeelte voor
verhelpen ervan.
slimme apparaten die daardoor
Boven een zekere (maar niet
geen bedreiging vormen voor
exact bepaalde) omvang wordt
de veiligheid en stabiliteit van je
het te serieus voor houtje-touw-
andere apparatuur.
tje-oplossingen en een ‘als
We sluiten af met LiFi, een inte-
het maar werkt’-mentaliteit.
ressante nieuwe netwerktech-
Dan komen semiprofessionele
nologie waarbij ogenschijnlijk
switches in beeld, met veel meer
normale plafondlampen de data
mogelijkheden tot optimalisatie
versturen. Nog verre van af, maar
Martijn Overman
en centraal beheer.
veelbelovend en oogverbindend!
Content- en projectmanager PCM
En om er zeker van te zijn dat het
moverman@reshi .nl
NR. 02 - FEBRUARI 2019
WWW.PCMWEB.NL
3
INHOUD
DOSSIER NETWERKEN
23 IEDEREEN IS VRIJWEL PERMANENT ONLINE. EN OF JE NU VERANTWOORDELIJK BENT VOOR DE WIFI THUIS, HET NETWERK OP KANTOOR OF DAT VAN EEN MULTINATIONAL: VOOR VERANTWOORD NETWERKGEBRUIK IS OP ELK NIVEAU DESKUNDIG BEHEER NOODZAKELIJK.
24
36
DE STAAT VAN … NETWERKEN Het aantal apparaten en gebruikers op je
MASTERCLASS: VIRTUAL LAN’S MET PFSENSE
thuisnetwerk groeit zienderogen. Gelukkig
Met virtual lan’s kun je flexibel scheidin-
zijn er handige manieren om problemen op te
gen aanbrengen in een bestaand netwerk.
lossen en tools die je de controle teruggeven.
Bijvoorbeeld om een afgeschermd netwerk te
Het vereist wel enige studie en een goed plan.
maken voor IoT-apparaten of gasten.
26
42
IJZERWAREN: SEMIPROFESSIONELE NETWERKSWITCHES
Lifi is internet dat via licht wordt verzonden.
Waar moet je op le en als je een semi-
Het kan veel sneller zijn dan wifi en het is
professionele switch zoekt? Waarin verschil-
moeilijker af te luisteren. Het is vooralsnog
len de opties van een ‘gewone’ switch?
vooral interessant voor het bedrijfsleven.
30
48
EXPERTTIPS: ROUTERINSTELLINGEN
MASTERCLASS: PENETRATION TESTING
Bij het configureren van een router kom je
Als je een netwerk zo goed mogelijk wilt
raadselachtige termen en instellingen tegen.
beveiligen tegen aanvallen van buitenaf, dan
Wat zijn lan, wan, NAT en dhcp? Enig inzicht
is Kali Linux is de aangewezen tool voor uit-
in de werking van de router kan je voordelen
eenlopende vormen van ‘penetration testing’.
opleveren en leed besparen.
4
KOPLOPERS: INTERNET VIA HET LICHT
INHOUD
14
68
80
JURIDISCH
DUURTEST
IJZERWAREN
Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen
Google Home
Hoofdtelefoons
Wij gebuiken al twee jaar de Google Home:
Menig muzieklie ebber zweert bij een noise-
In Nederland is inmiddels de Wet beveiliging
een spraakgestuurde speaker die gebruik-
cancelling hoofdtelefoon. En terecht, want
netwerk- en informatiesystemen (Wbni)
maakt van Google Assistent, een slimme
dankzij deze technologie heb je geen last van
geïmplementeerd, ook wel bekend als de
digitale hulp. De Home spreekt sinds vorig
storende omgevingsgeluiden. Bekende audio-
cybersecuritywet. Het doel: digitale weerbaar-
jaar oktober naast Engels ook Nederlands,
merken brengen aan de lopende band hoofdte-
heid creëren tegen cybercrime in de EU.
dus: tijd voor een nieuwe test.
lefoons uit met steeds betere onderdrukkking.
18
86
HOOFDPIJNDOSSIER
DIY
5G in Nederland
Maak zelf een domotica-dashboard
De Nederlandse 4G-netwerken van T-Mobile,
Met microcontrollerbordjes knutsel je snel
KPN en VodafoneZiggo horen bij de beste
allerlei leuke apparaatjes in elkaar, maar het
van de wereld. Maar de ontwikkeling van
resultaat ziet er vaak nog uit als een veredeld
ons 5G-netwerk stokt, tot frustratie van de
prototype. Tot we M5Stack ontdekten: een
Europese Commissie en telecomproviders.
behuizing met stapelbare uitbreidingen voor
Wat is er aan de hand?
de ESP32, inclusief schermpje en knoppen.
53
74
4-IN-1 WORKSHOP
10X TECH
MASTERCLASS
Netwerkbeheer
Deep web
Home Assistant
Een up-to-date overzicht van de aanwezi-
Google, Facebook, Amazon etc. weten samen
Wie alles in en om het huis wil automatiseren
ge netwerkapparatuur en -applicaties is
slechts de weg op één procent van het inter-
én de touwtjes in handen wil houden, komt
belangrijk, evenals grondig inzicht in het
net: het topje van de ijsberg. De rest is het
al snel uit bij so ware als Home Assistant.
gegenereerde verkeer en de prestaties van de
zogenaamde Deep Web. Welke mysterieuze
Daarmee kun je flexibel automatiseren, zon-
netwerkservices. Dan ben je in elk geval beter
informatie kun je daar vinden?
der dat je vastzit aan een bepaald merk.
100
gewapend bij de onvermijdelijke troubleshooting-sessies. 54 Meer controle over je netwerk 56 Verkeersanalyse
EN VERDER ...
58 Monitoring 60 Troubleshooting
62 GROEPSTEST
Nvme-ssd’s PCM test vijf nvme-ssd’s met een m.2-2280-interface. Hoe snel zijn deze opslagapparaten en hoe verhouden ze zich met goedkopere sata-varianten?
6
BOOTSECTOR Geruchten en nieuwe producten
10 DE STANDAARD Wpa3
13 TECHHELDEN De Winklevoss-broers
16 STELLING ‘Goed dat VodafoneZiggo netwerk moet openstellen’
17 STROOMDIAGRAM De beste opslag voor jouw notebook, pc of nas
22 COLUMN Brenno de Winter
79 ICOON Opvouwbare smartphone
84 ON THE MOVE Floating Lab
92 DRAADBREUK Netwerknieuws en -tips
96 CHEATSHEET Sneltoetsen, codes en opdrachtregels
106 COLOFON Lezersservice en abonnementen
NR. 02 - FEBRUARI 2019
WWW.PCMWEB.NL
5
BOOTSECTOR
BOOTSECTOR AAN NIEUWS, GERUCHTEN, UITGLIJDERS EN NIEUWE PRODUCTEN IS ELKE MAAND GEEN GEBREK. IN BOOTSECTOR LEES JE DE DINGEN DIE ONS HET MEEST OPVIELEN.
#FAIL
DEFENSIE MAILT ONVEILIG EN VOND DAT GEEN PROBLEEM Het ministerie van Defensie laat zijn militairen al jaren onveilig e-mailen. Omdat de gebruikte maildienst geen STARTTLS-technologie gebruikt, gaan de e-mails onversleuteld over het internet. STARTTLS beveiligt de verbinding voor mailverkeer, maar werkt alleen als zowel de verzender als de ontvanger de technologie gebruiken. Grote partijen zoals Gmail en Outlook ondersteunen STARTTLS, maar de directeur Defensie Materiaal
POLDERTECH
Organisatie schrijft in een tweet dat het gebrek
“OK GOOGLE, LANCEER DE VUURPIJL”
6
aan de beveiligingsmethode ‘geen risico’ is voor onze militairen. Tegenover RTL Nieuws verklaart een Defensiewoordvoerder desgevraagd dat mili-
2019 wordt het jaar
de eerste vuurwerkpijl te
beginnen de lichten van
tairen geen ‘vitale informatie’ sturen via e-mail,
waarin we massaal tegen
lanceren via Google As-
het station te knipperen
maar daar een toepassing voor gebruiken die
slimme spraakassisten-
sistent. Een zelfgemaakt
en wordt de pijl de lucht
niet via het internet werkt. Militairen vinden het
ten gaan praten. Althans,
lanceerstation met niet
in geschoten. Grappig,
onbeveiligd mailen echter wél een risico, zeggen
dat voorspellen kenners.
nader gespecificeerde
en volgens Hooked is het
zij anoniem tegen de nieuwssite. Het ministerie
Animo lijkt er genoeg:
kenmerken is gekoppeld
de veiligste manier om
zou via de mail onder andere contact houden met
de Google Home (Mini)
aan het Assistent-plat-
vuurwerk af te steken.
het Amerikaanse leger en belangrijke offertes
die een paar maanden
form en reageert dan
De start-up hee echter
en contracten uitwisselen. Militairen ontvangen
geleden in Nederland
ook op commando’s.
geen plannen om het
hun loonstroken ook via de mail, zeggen ze. In
werd uitgebracht,
Medeoprichter Jesse van
prototype verder te
de lente van 2018 heeft de overheid besloten dat
verkoopt nog steeds erg
Doren praat in een video
ontwikkelen, zegt Van
alle overheidsorganisaties voor het einde van 2019
goed. Maar wat kun je
tegen een Google Home
Doren tegen techsite
gebruik moeten maken van STARTTLS. Waarom?
allemaal met de bijbeho-
Mini, die de opdrachten
Bright. De pr-stunt was
Uit veiligheidsoverwegingen. Hoewel Defensie
rende Google Assistent,
doorstuurt naar het sta-
enkel bedoeld om te
dus eigenlijk van mening is dat de standaard
die sinds kort ook
tion, waar al een vuurpijl
laten zien dat slimme
niet nodig is, zegt een woordvoerder tegen RTL
Nederlands praat? De
inzit. Na de commando’s
spraakassistenten veel
Nieuws dat het ministerie “natuurlijk wil voldoen
Haarlemse chatbot-start-
“Ok Google, activeer
meer kunnen dan het
aan de geldende standaarden”. Daarom wordt de
up Hooked liet het met
het lanceerstation” en
weerbericht voorlezen.
militaire e-mailserver in maart van STARTTLS
oud en nieuw zien door
“Ok Google, fireworks”,
voorzien.
BOOTSECTOR
THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY ELKE MAAND ZIJN ER WEL BEDRIJVEN OF INSTELLINGEN DIE POSITIEF OF JUIST (ONBEDOELD) NEGATIEF IN HET NIEUWS KOMEN. WIE VIELEN ONS DEZE MAAND OP?
GOOD
BAD
UGLY
APPLE MAAKT HOMEKIT OPENER
APPLE BLUNDERT MET IOS 12-UPDATE
Voor Apple wordt HomeKit
So ware-updates zijn
MEESTGEBRUIKTE WACHTWOORDEN BLIJVEN ZWAK
dit jaar erg belangrijk. Die
meestal welkom omdat ze
Goede wachtwoorden
boodschap gaf het bedrijf
nieuwe functies introdu-
en indien beschikbaar
af op elektronicabeurs CES, begin deze
ceren of vervelende bugs oplossen.
tweestapsauthenticatie zijn essen-
maand. Interessant, want het zelf-
Natuurlijk gaat er ook weleens iets
tieel om je online accounts goed te
ontwikkelde domotica-platform leek
mis, maar Apple (we blijven even bij dit
beveiligen. Helaas bieden lang niet
jarenlang een ondergeschoven kindje.
bedrijf) maakte het laatst wel erg bont.
alle diensten tweestapsauthenticatie
HomeKit werkte alleen met Apple-
Toen Turkse iPhone-bezi ers klaagden
aan en slechts een klein deel van de
apparatuur en ondersteunde slechts
over problemen met hun mobiele data-
gebruikers weet überhaupt wat het is.
een beperkt aantal slimme producten.
verbinding, rolde Apple de iOS 12.1.2-up-
Dat maakt een sterk wachtwoord nog
Daar komt verandering in, want
date uit. Die loste het probleem echter
belangrijker, maar ook die boodschap
nieuwe en enkele bestaande televisies
niet op, maar maakte het juist erger.
komt maar moeilijk aan. Uit onder-
van Samsung, Vizio, LG en Sony krijgen
Wereldwijd maken iPhone-gebruikers
zoek van internetbeveiligingsbedrijf
HomeKit-ondersteuning. Dankzij de
melding van problemen met hun mo-
SplashData blijkt dat 123456 voor het
bijbehorende Siri-assistent kun je ook
biele internet en ook bellen en sms’en
zesde (!) jaar op rij het meestgebruikte
tegen de tv praten. De techbedrijven
werkt niet altijd. Om de ramp compleet
wachtwoord is. Het bedrijf stelt dit na
bouwen ook ondersteuning voor Air-
te maken, lukt het sommige iPhones
het bekijken van vijf miljoen online
Play 2 en de iOS-Woning-app in. Dat is
ook niet meer om een wifiverbinding te
verschenen wachtwoorden. De top vijf
opvallend, want een Apple TV wordt zo
maken. Het probleem speelt bij allerlei
van meestgebruikte wachtwoorden
overbodig. Onder andere Netatmo en
soorten iPhones, ook in Nederland.
bestaat verder uit: password, 123456789,
Netgear hebben op de CES ook domoti-
Op het moment van schrijven hee
12345678 en 12345. Een treurige lijst dus,
ca aangekondigd met HomeKit-onder-
Apple de problemen nog niet erkend,
helemaal omdat deze wachtwoorden
steuning. Volgens Apple verschijnen er
wat gedupeerden nog bozer maakt. ‘Ik
al jaren ‘winnen’. Zo staat ‘password’ al
later dit jaar nog veel meer producten
heb een peperdure baksteen’, aldus één
sinds 2013 op de tweede plaats. Opval-
die HomeKit-compatibel zijn. Het gaat
van hen.
lend, gezien de talloze datalekken en
onder meer om verlichting, deurbellen,
hacks in 2018.
ventilatoren en beveiligingsapparatuur.
NR. 02 - FEBRUARI 2019
WWW.PCMWEB.NL
7
BOOTSECTOR
GROEIEND AANTAL LANDEN BANT ‘GEVAARLIJK’ HUAWEI
VREZEN VOOR CHINEZEN
AANJAGER
BUG-BOUNTY’S VOOR OPENSOURCE-PROJECTEN
2018 was een gemengd jaar voor
smartphones. Anderzijds kampt
Huawei. Enerzijds verkocht de
de zakelijke tak van het bedrijf
fabrikant een recordaantal con-
met een imagoprobleem dat
sumentenelektronica, waaronder
steeds groter wordt. Reden is dat
Bug-bounty-programma’s, die hackers financieel belonen als ze bugs en kwetsbaarheden in so£ware aankaarten, zijn allesbehalve nieuw. Google, Facebook,
TIJDLIJN HUAWEI
Apple: alle grote partijen gebruiken ze. De Europese Commissie ziet er ook nut in en is deze maand
23 NOVEMBER 2018:
28 NOVEMBER 2018:
der het Free and Open Source So£ware Audit-project
de Verenigde
De Tweede Kamer
BT (British
(FOSSA) dat de betrouwbaarheid en integriteit van
Staten vragen
stemt in met
Telecom) neemt
opensource-so£ware moet stimuleren. De EU vindt
bevriende landen,
een motie om de
Huawei niet mee
dat belangrijk omdat veel lidstaten gebruikmaken van
waaronder Duits-
risico’s van buiten-
in de aanbeste-
dergelijke so£ware en die moet uiteraard zo veilig en
land en Japan, om
landse tech voor
dingsprocedure
stabiel mogelijk zijn. Hackers die problemen melden
Huawei in de ban
telecomnetwerken
voor zijn 5G-kern-
te doen.
te onderzoeken.
netwerk.
gestart met een bug-bounty-programma voor vij£ien opensource-so£wareprojecten. Het initiatief valt on-
in de vij£ien so£ware-projecten die de EU geselec-
5 DECEMBER 2018:
teerd hee£, ontvangen maximaal 90 duizend euro. Onder andere Notepad++, Drupal, KeePass en 7-Zip doen mee. De bugs of lekken moeten voor een deadline gemeld worden bij de Commissie. De deadlines verschillen per project.
GEEN HOUTJE-TOUWTJE BESTEPRODUCT-AWARDS
DE BESTE ELEKTRONICA VAN 2018
8
IKEA KOMT MET SLIMME ROLGORDIJNEN
Elk jaar vraagt vergelijkingssite
Plus-smartphone en Dyson
BesteProduct de Nederlandse
V10-stofzuiger. Het beste merk
De meeste spraakgestuurde
techjournalisten wat zij de beste
van 2018 is Apple, een titel die het
apparaten zijn relatieve nichepro-
elektronica van dat jaar vinden.
bedrijf al vier keer eerder won.
ducten a omstig van techbedrij-
De vakpers die kortgeleden aan
Kenners roemen Apple om de
ven. Denk aan de Google Home
de 2018-editie meedeed, noemt de
hoogwaardige producten die lang
en Amazon Echo, slimme spea-
Nokia 7 Plus het beste product
geüpdatet worden, al is er ook
kers met een eigen spraakassis-
van het jaar. De mid-range smart-
kritiek op de hogere prijzen en de
tent. Dergelijke domotica is leuk,
phone biedt veel waar voor zijn
relatief domme spraakassistent
maar wordt pas echt nu ig als
geld en laat zien dat je voor 300
Siri. Facebook is het slechtste
andere partijen er ook mee aan
euro een uitstekend toestel kunt
merk van het jaar, voornamelijk
de slag gaan. Dat gebeurt steeds
kopen. Opvallend, want de afgelo-
vanwege de vele privacyschanda-
meer, met IKEA als interessant
pen drie jaar wonnen dure Sams-
len en de hoeveelheid nepnieuws.
voorbeeld. Vorig jaar introduceer-
ung Galaxy S-telefoons de titel.
de het bedrijf betaalbare ledver-
De slimme Google Home-spea-
lichting die werkt met een app
ker staat dit jaar op nummer
en Google Assistent, Apple Siri en
twee en drie is de (dure) Huawei
Amazon Alexa. In februari volgt
Mate 20 Pro-telefoon. De top
een nieuwe productcategorie:
tien bestaat verder uit de Sony
slimme rolgordijnen. De gemoto-
WH-1000XM3-koptelefoon,
riseerde Kadrilj- en Fyrtur-rolgor-
Fyrtur is verduisterend. Beide rol-
Apple iPad Pro 2018, Net-
dijnen worden geleverd met een
gordijnen gebruiken accupacks.
gear Orbi-wifiset, Xiaomi
afstandsbediening, maar zijn ook
De Nederlandse prijzen beginnen
Pocophone F1-telefoon,
te bedienen via de Trådfri-app of
bij 119 en 149 euro voor de kleinste
Sonos Beam-soundbar,
de drie stemassistenten. De Ka-
afmetingen, wat wij schappelijke
Motorola Moto G6
drilj is deels lichtdoorlatend en de
bedragen vinden.
BOOTSECTOR
een groeiend aantal over-
ten, een kritieke infrastructuur
voor eventuele backdoors
bondgenoten er nu toe om
heden en telecomproviders
dus. Er is angst dat de Chinese
(achterdeurtjes) is er niet.
hetzelfde te doen. Een tijdlijn
de netwerkapparatuur van
overheid stiekem mee kan
Toch doet een groeiend aantal
van Huawei’s meest recente
Huawei wantrouwt. Huawei’s
kijken in die netwerkappara-
overheden en telecomprovi-
tegenslagen.
professionele elektronica
tuur en misschien (later) zelfs
ders Huawei-spul in de ban.
wordt wereldwijd gebruikt om
netwerken kan platleggen.
De Verenigde Staten deden het
telecomnetwerken uit te rus-
Huawei ontkent dit en bewijs
jaren geleden al en bewegen
7 DECEMBER 2018:
7 DECEMBER 2018:
7 DECEMBER 2018:
8 DECEMBER 2018:
Japan verbiedt
België start een onder-
T-Mobile Nederland
Huawei zou minstens
overheidsorganen om
zoek of de overheid
zegt geen afstand te
1,75 miljard euro gaan in-
telecomapparatuur van
Huawei vanwege risico’s
doen van Huawei. KPN
vesteren in het veiliger
ZTE en Huawei te kopen
moet weren als leveran-
en VodafoneZiggo hou-
maken van zijn Britse
uit angst voor spionage
cier van telecomappa-
den zich op de vlakte.
netwerkapparatuur.
en sabotage.
ratuur.
PUIKE SMARTPHONE
GATENKAAS
HUAWEI PRESENTEERT P SMART 2019
SMARTPHONES KRIJGEN EEN GAT VOOR DE FRONTCAMERA
De Huawei P Smart en P Smart+
er flinke commerciële succes-
2018 was voor smartphones
een 48megapixel-camera die
hoorden bij de beste smartpho-
sen mee. Geen wonder dat de
het jaar van de ‘notch’, een
via een quad-bayer-techniek
nes van 2018 en Huawei boekte
vernieuwde P Smart (2019) begin
inkeping in het scherm voor
pixels samendrukt en zo een
januari verscheen. De telefoon
de frontcamera. Van Huawei
scherpere 12megapixel-foto
hee een glazen ontwerp met
en Apple tot OnePlus en Mo-
maakt. Huawei verkoopt de
groot 6,2 inch full-hd-scherm
torola: veel fabrikanten kozen
vergelijkbare Nova 4, maar die
(lcd) en lijkt zo op de dure P20-
voor zo’n notch. Dit jaar lijkt de
lijkt niet naar Nederland te ko-
en Mate20-modellen van vorig
voorkeur uit te gaan naar een
men. Motorola werkt ook aan
jaar. Onder de motorkap is bij
nieuwe designkeuze: een klein
een telefoon met een gat in het
de P Smart 3 GB werkgeheugen
gat in het beeldscherm. In dat
scherm. Deze mid-range
en 32 GB uitbreidbare opslag-
gat komt de frontcamera te zit-
smartphone zou Android
ruimte geplaatst. De dubbele
ten. Deze innovatie was vorig
One-so ware krijgen en later
camera achterop is verbeterd,
jaar nog niet mogelijk, maar nu
dit jaar uitkomen. Het is aan-
claimt Huawei. Er is ook een
komen de eerste gaten eraan.
nemelijk dat er in de komende
krachtigere Kirin 710-chip in de
Samsung verkoopt sinds kort
maanden meer gatentoestellen
P Smart gezet. De smartphone
de Galaxy A8s, een mid-range
van verschillende merken
gebruikt Android 9.0 (Pie) met
toestel dat vooralsnog alleen
verschijnen.
de EMUI-interface van Huawei.
in China te koop is. Honor,
Andere kenmerken zijn een accu
een dochtermerk van Huawei,
van 3400 mAh, een nfc-chip, een
lanceert in februari de View 20
3,5mm-hoofdtelefoonaanslui-
in Nederland. De smartphone
ting en – helaas – een micro-
hee een full-hd-scherm van
usb-poort. Huawei verkoopt de
6,4 inch met linksboven in een
smartphone in twee kleuren
gaatje voor de frontcamera
voor 249 euro.
(25 megapixel). Achterop zit
NR. 02 - FEBRUARI 2019
WWW.PCMWEB.NL
9
DE STANDAARD
DE STANDAARD JEROEN BOER
WPA3
SINDS DE EERSTE WIFI-STANDAARD UIT 1997 IS WIFI VOORZIEN VAN VERSLEUTELING, ZODAT HET DRAADLOZE VERKEER NIET AFGELUISTERD KAN WORDEN. OORSPRONKELIJK WERD DE BEVEILIGING WEP GEBRUIKT, DIE VERVOLGENS VERVANGEN WERD DOOR WPA EN WPA2. NU VERSCHIJNT MET WPA3 DE OPVOLGER, WAT IS ER VERBETERD?
10
In 2003 werd het onveilige en
van wpa3. Net als bij voorganger wpa2 wordt
gekraakte wep (Wired Equiva-
er bij wpa3 onderscheid gemaakt tussen een
VERBETERDE VERSLEUTELING
lent Privacy) vervangen door de
personal- en enterprise-variant. In wpa3-en-
Wep is gebaseerd op 64- of
tussenoplossing wpa (Wi-Fi Pro-
terprise is weinig veranderd ten opzichte van
128bit-rc4-versleuteling met een
tected Access), en in 2004 werd de
wpa2-enterprise, al zijn de richtlijnen om de
vaste sleutel. Dat zorgde ervoor
echte opvolger van wep vastge-
beveiliging goed te implementeren strikter
dat wep eenvoudig bleek te kra-
steld in de vorm van wpa2. Lange
geworden. Wel is er een extra sterke optio-
ken. Stoplap wpa gebruikte de-
tijd leek wpa2 veilig te zijn, maar
nele 192bit-versleuteling toegevoegd voor
zelfde rc4-versleuteling, maar dan
in 2017 bleek met de onthulling
instellingen of ondernemingen met hoge
in combinatie met Temporal Key
van KRACK (Key Reinstallation
veiligheidseisen zoals de overheid of defensie.
Integrity Protocol (TKIP) zodat
Aˆack) dat wpa2 niet langer
Thuis zul je doorgaans gebruikmaken van
er dynamische sleutels gebruikt
gegarandeerd veilig meer is. Het
de personal-variant van wpa waarin je een
worden. Het gebruik van dezelfde
is na veertien jaar de hoogste tijd
wachtwoord gebruikt om toegang te krijgen
rc4-versleuteling als basis zorgde
voor een bijgewerkte beveiliging
tot een netwerk. Juist die personal-variant is
ervoor dat apparatuur met on-
en die komt eraan in de vorm
met wpa3 een stuk veiliger geworden.
dersteuning voor wep eenvoudig