PCM 4 2017 20170321 preview

APRIL 2017

MASTERCLASS

UPGRADE

ACHTERGROND

WINDOWS 10

CHROME OS

PROCESSORS

Beheer het systeem voor je familie

Geef je laptop een

Legt AMD’s Ryzen-chip het vuur aan de

en vrienden

tweede leven

schenen van Intels Kaby Lake?

VOOROP IN TECH DOSSIER CLOUD VS. LOKAAL

DOSSIER CLOUD VS. LOKAAL WWW.PCMWEB.NL

GROEPSTEST NAS’EN OPTIMALE SCHIJFINDELING CLOUDDIENSTEN NADER BEKEKEN TIPS VOOR EXPERTS PLUS

Duurtest Synology RT1900-router. De grootste hacks uit de geschiedenis. Je eigen e-mailserver bouwen.

PCM04_001-001_Cover.indd 1

PCM

Nummer 04 2017

April

€ 6,50

PC

BP

06-03-17 16:11

EEN ABONNEMENT DAT PRECIES BIJ JOUW WENSEN PAST!

215x300_werfspread.indd 4

07-03-17 13:05

BIJ PCM KUN JE NU ZÉLF BEPALEN HOE JIJ JE ABONNEMENT WILT HEBBEN. BETAAL JE LIEVER IN ÉÉN KEER VOOR HET HELE JAAR, PER HALFJAAR OF DOE JE DIT LIEVER MAANDELIJKS? WE HEBBEN 3 ABONNEMENTSVORMEN. KIES ZELF DE VOOR JOU IDEALE VARIANT.

1

EEN JAAR

2

EEN HALFJAAR

3

IEDERE MAAND

12 EDITIES VAN PCM VOOR MAAR € 50 (€ 6,04 PER EDITIE)

72,

6 EDITIES VAN PCM VOOR MAAR € 50

37,

(€ 6,25 PER EDITIE)

EEN EDITIE VA N PCM VOOR MAAR € 50 (MAANDELIJKS OPZEGBAAR)

6,

MEEST FLEXIBE LE KEUZE

GA NAAR WWW.PCMWEB.NL/ABONNEREN

215x300_werfspread.indd 5

07-03-17 13:05

MAK E E V ERY SHOT A COV ER SHOT

denieuwstehuawei.nl

Naamloos-1 1

8-3-2017 14:38:32

VOORWOORD

CLOUD VS. LOKAAL WAT IS BETER: DE CLOUD OF LOKAAL? JEROEN SCHREEF ZIJN ERVARINGEN MET LOKALE OPSLAG OP EN WOUTER MIJMERT OVER DE CLOUD. WORDT HET EEN VERHIT DEBAT OF ZIJN ZE HET EIGENLIJK HEEL ERG MET ELKAAR EENS?

CLOUD

schijven zie ik nog regelmatig. Bij

LOKAAL

schijf die ik vervolgens ergens

Een collega liet mij laatst een be-

archiveren kies ik voor risico-

Het is mij net iets te vaak

anders neerleg zie ik mezelf

kend T-shirt zien met de vrij ver-

spreiding en het allerbelangrijk-

overkomen dat een clouddienst

niet doen, dat moet uiteraard

taalde opdruk; ‘de cloud bestaat

ste is goed verborgen, ver weg

langzaam of niet bereikbaar

automatisch. Een tweede nas

niet, het is gewoon andermans

van een verbinding met internet.

was. Ik heb daarom graag al mijn

is een oplossing, maar eigenlijk

computer.’ Feitelijk bekeken is

Daarnaast heb ik een deel van

data thuis staan, alleen zo weet

lijkt me een synchronisatie van

het waar, maar een cloud houdt

mijn muziek en wat so ware

ik zeker dat ik altijd alles heb.

mijn nas naar een clouddienst

ook in dat je een bepaald toegan-

alleen maar lokaal staan. Alles

Natuurlijk wil ik wel de gemak-

handiger. Zo heb ik thuis altijd

kelijkheidsniveau, gegarandeerde

uploaden naar de cloud zou de

ken van 2017, zoals toegang op

mijn bestanden en tegelijkertijd

uptime en beveiligingsniveau

orde in mijn overzichtelijke cloud

al mijn apparaten inclusief mijn

de back-upstrategie van een

kunt verwachten. Zelf was ik

verstoren. Wat mij betre blij

smartphone. Mijn oplossing is

grote partij. Wat mij betre is

een aantal jaar geleden vrij snel

de cloud een hoofdrol spelen,

daarom een persoonlijke ‘cloud’

het lokaal, maar niet zonder de

gecharmeerd van cloudopslag.

maar niet zonder die lokale schijf.

thuis op mijn nas, inclusief apps

cloud.

Op dit vlak was ik een early

voor mijn iPhone. Toen het

adopter. Eerst parkeerde ik mijn

internet en dus ook clouddienst

bestanden bij een groot Ameri-

Netflix bij mij laatst een week

kaans bedrijf. Al snel stapte ik

(!) niet werkte, was ik maar wat

over naar een Europese dienst,

blij met die ouderwetse lokale

meer specifiek: een Nederlandse

verzameling op de nas. Natuur-

dienst. De schandalen rondom

lijk is niet alles rooskleurig, want

de NSA schudden mij wakker.

waar partijen als Microso hun

Daarna bouwde ik een cloud voor

back-upstrategie uitstekend voor

mijn familie om met name foto’s

elkaar hebben, geldt dat voor mij

te delen en deels te archiveren.

zeker niet. Natuurlijk verliest

Mijn enthousiasme blij dus niet

mijn nas dankzij raid geen data

binnenshuis. Maar de cloud is be-

als één schijf crasht, maar er kan

slist niet zaligmakend, realiseer

nog veel meer misgaan. Regel-

ik me. Mijn nas en andere lokale

matige back-ups op een externe

Wouter Diemer

Jeroen Boer

Hoofdredacteur PCM

Redacteur PCM

We hebben leuke en kritische reacties gehad op PCM nieuwe stijl. Reacties blijven welkom op redactie@pcmweb.nl.

Op pagina 12 staat in Changelog welke aanpassingen we hebben gedaan, plus wat aanvullende correcties.

NR. 04 - APRIL 2017

PCM04_005-005_Voorwoord (JP).indd 5

WWW.PCMWEB.NL

5

07/03/2017 11:29

INHOUD

DOSSIER CLOUD VS. LOKAAL

43 HET BEWAREN VAN DATA OP EEN CENTRALE PLEK DIE ALTIJD VIA INTERNET BEREIKBAAR IS, HEEFT ONMISKENBAAR VOORDELEN. DAAR STAAT TEGENOVER DAT JE DE GEGEVENS VEEL BETER MOET BESCHERMEN EN DAT JE DE AANBIEDER VAN DE BETREFFENDE DIENST MOET KUNNEN VERTROUWEN. SOMS IS LOKAAL DUS ZO GEK NOG NIET. IN DIT DOSSIER BELICHTEN WE DAAROM BEIDE OPTIES.

44 DE STAAT VAN … DE CLOUD Onze informatie staat in de cloud en is overal opvraagbaar. Ook veel bedrijven zijn overgestapt op clouddiensten die de plaats hebben ingenomen van eigen e-mailservers en bestandsservers.

46

54

GROEPSTEST NAS’EN

MASTERCLASS SCHIJVEN INDELEN

Als je rekening houdt met de kostprijs per

Bij het bewaren van je data zijn snelheid, ro-

terabyte opslagruimte, is een grotere nas

buustheid en veiligheid van de opslagmetho-

voordeliger dan een kleinere. PCM test vijf

de en het -medium de belangrijkste criteria.

krachtige 4-bay nas’en.

De belangrijkste overwegingen en tips!

60

68

GROEPSTEST CLOUDDIENSTEN

EXPERTTIPS

De lat voor cloudopslag ligt steeds hoger.

Hoe zorg je dat je je privacy behoudt in de

Snelheid, betrouwbaarheid en betaalbare up-

cloud, hoe maak je efficiënte back-ups en hoe

grades zijn een pré. En de locatie van servers

kies je een geschikt bestandssysteem?

en encryptie zijn belangrijker dan ooit.

6

PCM04_006-007_Inhoud (TS).indd 6

06/03/2017 17:16

INHOUD

12 Changelog Wij zijn nooit tevreden. Dit veranderden we deze maand.

16

102

KOPLOPERS

Virtueel racen met iRacing

MASTERCLASS

Joep Willemsen begon met iRacing met twintig man, een stuurtje en één beeldscherm.

Systeembeheer in huiselijke kring

Inmiddels is zijn hobby behoorlijk uit de

Ben je veel tijd kwijt met tech-support aan

hand gelopen.

familie en vrienden? Met deze tips houd je de

24 SECURITY

De spraakmakendste hacks

81

systemen met minimaal systeembeheer in de lucht.

4-IN-1 WORKSHOP

E-mail in eigen beheer Als je je eigen e-mail wilt beheren, is het eer-

De nieuwsstroom over digitale inbraken en

ste waar je mee moet beginnen een domein-

gecompromi eerde gegevens gaat maar door.

naam kiezen en een server opze en.

We kunnen maar het beste leren van fouten

82 Je eigen mailserver opze en 84 E-mail ontvangen en versturen 86 Je eigen imap-server met Dovecot 88 Spam en malware tegenhouden

uit het verleden.

30 ACHTERGROND

Machine-learning Welke technieken worden gebruikt voor

90 UPGRADE

108

machinelearning? En welke bedrijven en

Geef je oude laptop een tweede leven

onderzoekers moeten we in het oog houden?

Heb je nog een oude laptop die te traag is om

Maak een webfilter met Squid

PCM sprak met experts die deze toekomst

de nieuwste Windows-versie te draaien? Met

Wil je graag meer controle op wat je kinderen

mogelijk maken.

Chromium OS bouw je ‘m om tot een vlo e

online uitspoken, ook wanneer je niet thuis

Chromebook waar je nog veel plezier aan zult

bent? Installeer dan een webfilter en bepaal zélf

beleven.

welke websites ze al dan niet mogen bezoeken.

36

MASTERCLASS

ACHTERGROND

Ryzen en Kaby Lake Begin dit jaar kwam Intel met zijn nieuwe Kaby Lake-processors en in maart lanceerde AMD zijn Zen-processors. We leggen deze twee nieuwe chipgeneraties naast elkaar en bekijken we hun sterke en zwakke punten.

70 DUURTEST

Synology-router De RT1900ac is de eerste router van nas-specialist Synology. Op het eerste zicht niets bijzonders, maar het apparaat draait wel op

IEDERE MAAND 8 BOOTSECTOR 13 ICOON Smartphone-zoomlens van Oppo

14 PRIVACYMEETLAT Wikipedia

22 ON THE ROAD Paraboolvluchten

41 STELLING ‘Het is veilig om je telefoonnummer af te staan voor tweestapsverificatie’

76 DRAADBREUK Netwerknieuws & tips

98 IJZERWAREN 4K-monitoren

80 ANONYMOUS Typenummers

92 DIY Automatisch dia’s digitaliseren

112 CHEATSHEET Sneltoetsen, codes en commando’s

een slim OS met ondersteuning voor apps.

NR. 04 - APRIL 2017

PCM04_006-007_Inhoud (TS).indd 7

WWW.PCMWEB.NL

7

07/03/2017 11:23

BOOTSECTOR

BOOTSECTOR AAN NIEUWS, GERUCHTEN, UITGLIJDERS EN NIEUWE PRODUCTEN IS IEDERE MAAND GEEN GEBREK. IN BOOTSECTOR LEES JE DE DINGEN DIE ONS HET MEESTE OPVIELEN.

POLDERTECH

#FAIL

INTERNET BLOKKEREN IN AUTO

KADASTERDATA VAST(NIET) GOED BEVEILIGD

De afleiding van smart-

van de Nationale Politie

SafeDrivePod is een blue-

phones is in het verkeer

Egbert-Jan van Hasselt

tooth-apparaatje voor

behoorlijk ongewenst.

autofabrikanten op om

aan de fiets (of auto). Het

De computersystemen van het Kadaster blijken

Al jaren staat er een

technieken te ontwik-

zorgt ervoor dat wanneer

niet goed beveiligd. Door een aantal grote beveili-

flinke boete op telefoon-

kelen die het gebruik

je aan het fietsen bent,

gingslekken zou het in theorie zelfs mogelijk zijn

gebruik in de auto en in

van e-mail of WhatsApp

niet gebeld kunt worden

dat inbrekers kadastergegevens aan kunnen pas-

de politiek wordt een

in auto’s onmogelijk

en een dataverbinding

sen. Dat is niet niks, aangezien de vastgoedmarkt

verbod van het gebruik

maken, zodat bestuur-

onmogelijk is. Wanneer

enorm leunt op de kadastergegevens. Bovendien

van een mobiele telefoon

ders Ăźberhaupt niet in

je even stopt, wordt dit

blijkt de beveiliging al langere tijd niet op orde,

op de fiets besproken.

de verleiding gebracht

door de SafeDrivePod

de eerste waarschuwingen rondom de gebrekkige

Het leidt tot innovatieve

kunnen worden. Ook

opgemerkt, waarna je

beveiliging vonden al plaats in 2014. Twee beveili-

initiatieven in ons land.

timmert fietsfabrikant

je smartphone gewoon

gingslekken waren zelfs zo groot dat het Kadaster

Zo roept commissaris

Gazelle aan de weg. Hun

weer kunt gebruiken.

dit verplicht moestt melden aan de Autoriteit Persoonsgegevens. Een woordvoerder van het Kadaster stelt echter dat het vooralsnog gelukkig niemand is gelukt om daadwerkelijk in te breken in de kadastergegevens. Ondertussen wordt er op de achtergrond hard gewerkt om de beveiligingsproblemen te tackelen. Als het allemaal volgens de planning loopt, zou dit in het eerste kwartaal van dit jaar gebeurd moeten zijn.

8

PCM04_008-011_Bootsector (TS).indd 8 Naamloos-1 1

03/03/2017 13:21 7-3-2017 13:55:30

BOOTSECTOR

THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY IEDERE MAAND ZIJN ER WEL BEDRIJVEN OF INSTELLINGEN DIE POSITIEF OF JUIST (ONBEDOELD) NEGATIEF IN HET NIEUWS KOMEN. WIE VIELEN ONS DEZE MAAND OP?

GOOD

BAD

UGLY

GOOD: ÉÉN EUROPA VOOR ALLE DATA

BAD: INTERNETCENSUUR MAG

UGLY: DOOF VOOR SLEEPNETKRITIEK

De meeste mobiele pro-

Het juridische getouwtrek

Bits Of Freedom verwoord-

viders bieden intussen al

tussen stichting Brein

de het treffend: “Nederland

gratis roamen binnen je

en internetproviders om

slaapwandelt naar online

bundel in de EU. De Europese Unie

torrentsite The Pirate Bay te blokkeren

surveillancestaat�. De Tweede Kamer

is al jaren flink bezig om dit mogelijk

duurt al sinds 2010. Het hoger beroep

hee met een ruime meerderheid inge-

te maken door providers te dwingen.

van de rechtszaak lag bij het Europees

stemd met een wet die geheime diensten

Maar op de achtergrond moesten er

Hof, dat onlangs eindelijk met een

vrijwel ongelimiteerde toegang gee tot

nog wat puntjes op de i gezet worden.

advies kwam: een rechter mag een

dataverkeer. Het voorstel wordt ook wel

Vooral als het gaat om de kosten die

blokkade van illegale sites opleggen. De

de sleepnetwet genoemd, omdat gehei-

verschillende Europese providers

rechter die het hoger beroep behan-

me diensten AIVD en MIVD in bulk com-

elkaar mogen rekenen. Die onder-

delt, moet nu bepalen of een blokkade

municatie mogen a appen, in plaats van

handelingen verliepen moeizaam.

effectief en gewenst is. Niet alleen

doelgericht op ĂŠĂŠn persoon. Dit zou het

Zuid-Europese providers boerden goed

omdat het een vorm van censuur is,

land volgens indiener Plasterk veiliger

door het mobiele dataverbruik van

maar vooral ook omdat onderzoek

maken. Niet alleen Bits of Freedom ui e

vakantiegangers. De kosten zijn intus-

uitwees dat de eerdere blokkade van

scherpe kritiek, zelfs de Raad van State

sen vastgesteld en moeten dalen tot

The Pirate Bay geen invloed had op het

en de Autoriteit Persoonsgegevens zijn

2,50 euro per GB in 2022. Ook wordt er

downloadgedrag van Nederlanders en

kritisch. Vooral over de beperkte toetsing

gewerkt aan een universele Europese

een heksenjacht veroorzaakte op aan-

voorafgaand aan het ongericht a appen,

markt voor digitale diensten, zodat

bieders van proxysites. Oplossingen die

de mogelijkheid om te mogen hacken,

internetdiensten als bijvoorbeeld

piraterij beter bestrijden, zoals een fat-

het delen van de verzamelde data met

Steam, Spotify en Netflix in de hele EU

soenlijk legaal digitaal aanbod, blijven

andere inlichtingendiensten en dat ge-

hetzelfde aanbod bieden voor dezelfde

achter. Het initiatief film.nl (nota bene

gevens drie jaar bewaard worden. Helaas

prijs. Deze regelgeving moet echter

van piraterijbestrijders) om consumen-

werd de kritiek door de Tweede Kamer in

nog door de Raad en het Europarle-

ten op legaal aanbod te wijzen, maakt

de wind geslagen en het is aannemelijk

ment worden goedgekeurd.

dat pijnlijk duidelijk.

dat ook de Eerste Kamer instemt.

NR. 04 - APRIL 2017

PCM04_008-011_Bootsector (TS).indd 9

WWW.PCMWEB.NL

9

06/03/2017 17:21

BOOTSECTOR

MEESTE RANSOMWARE VAN RUSSISCHE KOMAF Russen beschuldigen

van ransomware. Het aantal

Russen. Beveiligingsbedrijf

besme ingen met deze

Kaspersky maakte statistie-

vorm van malware is in 2016

ken bekend over de opkomst

verelfvoudigd. Deze op-

TIJDLIJN NOTOIRE RANSOMWARE

OVER DE GRENS

WACHTWOORDEN AFSTAAN BIJ DOUANE

De eerste ransomware,

Pas later kwam

‘AIDS Trojan’, versleu-

ransomware echt in

telde bestandsnamen

opkomst. Bijvoorbeeld

en vroeg $ 189 als ‘licen-

met GPCoder, die met

tiebetaling’. De maker

sterke versleuteling

is opgepakt en doneer-

bestanden ontoegan-

de zijn opbrengsten

kelijk maakte.

aan een aids-fonds.

1989

2005

Dat de presidentswissel in de VS hee geleid tot veel commotie bij mensen die het land in willen reizen, dat is geen nieuws meer. De minister van Binnenlandse Veiligheid (John Kelly) laat echter weten met nieuwe plannen te komen voor het screeningsbeleid bij visumaanvragen. Hierbij zouden aanvragers ook toegang moeten verlenen tot hun socialmedia-accounts. Het plan van Kelly zou vooral voor visum-aanvragers uit enkele Islamitische landen moeten gelden, maar het is een

TERUGKEER VAN EEN LEGENDE

NOKIA 3310 II

trend die steeds zichtbaarder lijkt te worden. Er duiken regelmatig verhalen op in de media over reizigers die bij de immi-

Tijdens dezelfde Mobile World

meer gedaan met Windows-smart-

gratie naar hun activiteiten op sociale media worden gevraagd

Congress-beurs in Barcelona

phones, deze budge oestellen

of om inloggegevens. In januari van dit jaar werd bijvoorbeeld

claimde een oude bekende ook de

draaien Android en vallen vooral

een Amerikaanse NASA-medewerker na een vlucht vanuit Chi-

aandacht op: Nokia. Het gevallen

op door hun hoogwaardige bouw-

li verplicht om bij de grens zijn telefoon te ontgrendelen. Na

en weer heropgestarte telefoon-

kwaliteit. Maar de show werd

ontgrendeling werd zijn toestel meegenomen en na een half

merk presenteerde een drietal

vooral gestolen door een telefoon

uur weer teruggegeven, waarna hij het land in kon.

smartphones: de Nokia 3, Nokia 5

die geen smartphone is! Nokia

en Nokia 6. Er wordt geen poging

hee de legendarische 3310, die vlak na de jaarwisseling immens populair was, nieuw leven ingeblazen. Het is nog steeds een ‘gewone’ mobiele telefoon – geen smartphone – maar de telefoon is in een fris jasje gestoken en uitgerust met een simpele camera. Bovendien kan geen van de hedendaagse telefoons natuurlijk tippen aan een stand-bytijd van een maand. En uiteraard staat ook het enige échte mobiele telefoonspel Snake op de 3310. Nokia’s oude nieuwe telg gaat 49 euro kosten. Het lijkt erop alsof Nokia hiermee een doelgroep zoekt die een telefoon achter de hand wil houden, voor als bijvoorbeeld de gewone smartphone leeg of kapot is.

10

PCM04_008-011_Bootsector (TS).indd 10

03/03/2017 13:21

O v