Startergids Fotografie

FOTOGRAFIE STARTERSGIDS POW ERED BY

OP VAKANTIE! Hoe je van standaard kiekjes naar adembenemende foto’s gaat

INCLUSIEF

BETER LEREN FOTOGRAFEREN

20

BASIS CURSUSSEN

COMPOSITIE

FOODFOTOGRAFIE

LICHT & BELICHTING

Beheers dit en je foto is geslaagd

Als je het doet… doe het dan goed

Slimme trucs voor professionele foto’s

SCHERPTE VS. ONSCHERPTE

STADSFOTOGRAFIE

HUISDIEREN

Geef je foto’s een gevoel van diepte

Tips & trucs voor geweldig resultaat

Pak dat moment: speel in op het gedrag!

OBJECTIEVEN ABC

UITLEG OVER ELKE AFKORTING VAN JE LENS

BP

€ 9,95

Be ki pr jk ev hi ie er w de !

Met camera én smartphone

BASISCURSUS

Retoucheren met Photoshop en Lightroom

Een portret

bewerken 12

BASISCURSUS

We gaan aan de slag met het bewerken van een portret. Dit doen we eerst in Lightroom, waarbij je leert waar je bij een portretfoto op moet letten en hoe je specifieke bewerkingen doet. In het tweede deel gaan we aan de slag met een eenvoudige en met een geavanceerde bewerking in Photoshop.

TEKST JOHAN ELZENGA EN MAARTEN JACOBI

↘

Bij het retoucheren van een portretfoto ga je net even anders te werk dan bij straatfoto’s, reisfoto’s of landschapsfoto’s gewend bent. Ook nu werk je hier en daar een storend vlekje weg, maar daarnaast besteed je speciale aandacht aan de weergave van onder meer de huid, de ogen en de tanden. Je brengt een soort beautyfilter aan, in aanvulling op het werk dat vaak al door een visagist is gedaan.

Wat je wel en niet bewerkt en hoe sterk je de aanpassingen aanbrengt, is vooral een kwestie van smaak. Het is verstandig om dit in goed overleg met de geportretteerde te doen en de wederzijdse verwachtingen in kaart te brengen. Welke bewerkingen je precies toepast, is uiteraard ook afhankelijk van wie je op de foto zet en of het om een man of vrouw gaat.

Bewerkte foto

← Hier zie je duidelijk de kracht van de nabewerking van een portet.

BERNADETTE BOON, BERNADETTEBOON.ZOOM.NL CANON 5DMII, ISO 100 ∙ F 8 ∙ 1/60 SEC ∙ 82 MM

Bij het portret op de linkerpagina wordt al meteen duidelijk dat verschillende bewerkingen heel andere resultaten kunnen opleveren. Als fotograaf kun je er dan ook niet onderuit; er zijn nog allerlei belangrijke keuzes die gemaakt dienen te worden. Op de drie bewerkingen die je links ziet, heeft het model steeds een heel andere uitstraling. De meest linker is wat dromerig en heeft oranjerode tinten in de hooglichten. Door hier lichtblauwe tinten in de schaduw tegenover te stellen, krijgen de kleuren een complementaire werking in het beeld. Ook is in deze bewerking extra aandacht besteed aan de huid: door de microcontrasten in de foto wat te verminderen (in dit geval door de Helderheid iets te verminderen), krijgt de huid een kwetsbaardere uitstraling en vallen oneffenheden minder goed op. De gloed die hierdoor rond de contouren van

het gezicht ontstaat, geeft een weelderig en haast romantisch effect.

Op de middelste bewerking spelen juist de kleurtonen blauw, groen en bruin een belangrijke rol, waarmee het portret rustiger oogt. Daarnaast is de huid niet in zijn geheel verzacht door de helderheid te verminderen, maar zijn de individuele oneffenheden met het lokale aanpassings- en kloonpenseel verwijderd. In deze bewerking is vooral de witbalans gebruikt om de kleurtinten te corrigeren, en is de witte tint ook echt wit, zonder kleurtinten.

Tot slot kan zwart-wit ook prachtig zijn bij een portret. Door de omzetting speelt de witbalans geen rol meer en kun je je in de nabewerking voornamelijk op de contrasten tussen licht en donker richten. Zwart-wit is per definitie vervreemdend, aangezien we kleuren gewend zijn in ons dagelijks leven. Het wordt vaak gebruikt bij hard licht, of als je meerdere lichtbronnen gebruikt hebt die qua kleurtemperatuur vloeken met elkaar.

Zwart-wit wordt vaak gebruikt voor een mannelijk portret, gecombineerd met versterkte microcontrasten. Hierdoor komt de foto wat ‘ruiger’ over. Door al deze bewerkingen kunnen we dus gemakkelijk concluderen dat het portret niet ‘af’ is in de camera, maar dat de nabewerking de sfeer in de foto bepaalt.

Denk dus goed na over de uitstraling die je voor ogen hebt.

In dit artikel beginnen we bij de basisbewerking in Lightroom, waarna we overgaan op de meer rigoureuze bewerkingen van een portret. Uiteraard zijn dit slechts voorbeelden; ze dienen vooral om de verschillende gereedschappen in Lightroom en Photoshop toe te lichten.

DE NABEWERKING IS ESSENTIEEL VOOR DE UITSTRALING VAN JE FOTO 13

PRAKTIJK

Alleen een logo plaatsen is niet voldoende om je foto te beschermen, maar het verkleint wel de kans op diefstel iets. Model: Julliene Dijkwel ANJA VAN AST, AVAST.ZOOM.NL ISO 100 ∙ F 7,1 ∙ 1/125 SEC ∙ 50 MM

Omgaan met fotoroof

Stop de dief!

15

Auteursrechten → De verleiding om snel een foto van

Wanneer je merkt dat iemand jouw foto zonder je toestemming heeft gepubliceerd op een website of op Facebook, geeft dit een rotgevoel.

Gelukkig zijn er enkele eenvoudige manieren om gestolen foto’s op te sporen en onlinediefstal af te handelen. Hierbij wat handige wenken en tips.

het internet te plukken is groot. Toch kun je dit beter laten, omdat je rekening moet houden met auteursrecht.

Als maker heeft de fotograaf twee exclusieve rechten. Ten eerste het alleenrecht om de foto te publiceren; ten tweede het alleenrecht om die te verveelvoudigen. Zelfs het verwerken van een foto in een montage is uit den boze. Iedere keer dat je knipt en plakt, is er sprake van het verveelvoudigen van een uniek, door een andere persoon gemaakt werk. Je mag dus alleen foto’s gebruiken die je zelf hebt gemaakt of waarvoor je de benodigde toestemming hebt gekregen van de eigenaar, of rechtenvrije foto’s van stockfotodatabases zoals Unsplash, Pixabay en Pexels. Er bestaat ook een label waarmee auteurs aangeven dat hun creatieve werken beschikbaar zijn: een van de zogenaamde Creative Commons-licenties (CC). Daar zijn er meerdere van, kijk op www. creativecommons.nl voor meer uitleg over de restricties bij de licenties.

TEKST DIRK SCHOOFS

↘

Hoe vaak zie je de knop Delen op sociale media en in toepassingen staan?

Sommige gebruikers vatten dit ‘delen’ letterlijk op, en gaan ervan uit dat ze vrij gebruik mogen maken van ‘gedeelde’ foto’s. Niets is echter minder waar.

Daarom hanteren Facebook en Twitter een strikt downloadverbod. En om het lastiger te maken voor fotodieven, verlagen ze automatisch de kwaliteit van de kiekjes die je uploadt, zodat een fotodief deze versies niet kan verkopen of in een galerie hangen (natuurlijk doen deze socialmediasites dit ook om ruimte te sparen op hun servers). Dit brengt ons meteen bij de belangrijkste vuistregel om je onlinefoto’s te beschermen: gebruik zo laag mogelijke resolutie-instellingen om je foto’s minder aantrekkelijk te maken voor offlinegebruik door diefstal.

Wil je zeker zijn dat de vruchten van je creatieve arbeid nooit ofte nimmer worden gestolen, in welke resolutie dan ook, dan luidt het advies om met je foto’s weg te blijven van het internet. Je kunt immers nooit uitsluiten dat iemand simpelweg een schermafbeelding maakt van je werk. Als dat een stap te ver is, zijn er enkele manieren om de schade te beperken.

Google-omgekeerd Een eenvoudige manier om erachter te komen of anderen jouw foto’s publiceren, is een Google-zoekactie in omgekeerde richting. Open Google (www.google.nl) en klik rechtsboven op Afbeeldingen. In het zoekvak klik je op het icoontje van het fototoestel en daarna plak je het ZOOM.NL FOTOGRAFIE STARTERSGIDS

↑ Google toont dat deze foto talloze keren wordt gebruikt. Deze foto staat dan ook op allerlei gratis stock-sites. ↑ Onder bepaalde voorwaarden mag je foto’s met een Creative Commons-licentie gebruiken.

↓ TinEye werkt op het vlak van fotovergelijking nog nauwkeuriger dan Google.

internetadres naar je beeld in dit zoekvak.

Je kunt de afbeelding ook gewoon uploaden of in het zoekvak slepen. De lijst met websites waarop deze foto staat, volgt snel en is soms erg ontnuchterend.

TinEye TinEye (www.tineye.com) is een gespecialiseerde Canadese zoekmachine voor afbeeldingen. Net als bij Google upload je de foto of je plakt het webadres in het zoekvak, waarna je een lijst krijgt van alle websites waarop deze afbeelding wordt gebruikt. Registreren is niet nodig, maar doe je dat wel, dan kun je ingevoerde zoekopdrachten bewaren. Tegen flinke betaling (vanaf 300 dollar per maand) kun je zelfs een fotocollectie laten bijhouden, waarbij je dan een melding krijgt als één van die foto’s online herkend wordt. Deze tool is in staat foto’s te herkennen die op een andere manier zijn uitgesneden, een veelgebruikte manier om misbruik te markeren. Voor wie van plan is TinEye vaak

16

20

FOTOGRAFIEGEHEIMEN

De diepte in

Inspelen op

huisdierengedrag Huisdieren fotograferen is nog niet zo makkelijk als het uiteindelijk op de foto’s lijkt. Ze blijven niet vanzelf stilzitten in de positie die jij voor ogen hebt en hebben elk een eigen karakter.

Een Zoomer, een professionele fotograaf en een expert in dierengedrag vertellen hoe je op het gedrag van huisdieren kunt inspelen om die ultieme huisdierenfoto te maken.

ONDER REDACTIE VAN SANNE VAN DEN BOSCH

Plat op je buik liggen, met de AF op de continustand en de ‘back button focus’ aan én goed kijken naar de hond zijn de sleutel voor zo’n foto.

JACQUELINE BOXTEL, VISAFOTO.ZOOM.NL ISO 640 · F 2,8 · 1/1000 SEC · 200 MM

ZOOM.NL FOTOGRAFIE MAART 2019 STARTERSGIDS

21

PRAKTIJK

Een kijkje in de keuken van culinair fotograaf Sven Benjamins

food Verrukkelijke

fotografie

Culinaire fotografie is enorm in trek. Maar ondanks dat foto’s van een appeltaart of een noedelgerecht op sociale media, blogs en in kookboeken talloze mensen aantrekken, blijkt het maken van een foto waar je spontaan trek van krijgt nog vrij lastig. Professioneel foodfotograaf Sven Benjamins vertelde ons hoe je foto’s maakt om van te smullen.

TEKST SANNE VAN DEN BOSCH

↘

Professional Sven Benjamins doet nu al zo’n twintig jaar aan foodfotografie voor verschillende opdrachtgevers, waaronder Allerhande. Waardoor culinaire fotografie voor hem zo leuk blijft? ‘Ieder gerecht is anders. Daarnaast houd ik het leuk door mezelf te blijven uitdagen om met andere materialen en camera’s te werken.’

Op een dag krijgt hij zo’n acht gerechten voor zijn lens voorgeschoteld. Samen met een foodstylist en een stylist besteedt hij in zijn studio vaak zo’n anderhalf uur aan een gerecht. De foodstylist gaat aan de slag met de ingekochte ingrediënten, de stylist met de ondergrond en decoratie

25

op basis van een moodboard, en hijzelf als fotograaf met het licht. Met z’n drieën bepalen ze het uiteindelijke resultaat. Bij reclamefotografie heeft het team soms de handen vol aan één of twee beelden per dag. Dan gaat het meestal om een hele lange tafel met allerlei producten, die allemaal bereid én daarna tegelijk gefotografeerd moeten worden.

Volgens Sven Benjamins is er niet één ding aan te wijzen dat het belangrijkste is bij foodfotografie om op te letten. ‘Het moet allemaal kloppen’, vertelt hij: ‘Mijn gevoel moet goed zijn. Als ik twijfel over een beeld ga ik net zolang door met het

Over Sven Benjamins (44) Op zijn tweeëntwintigste rondde Sven Benjamins zijn fotografieopleiding aan de kunstacademie in Enschede af. Een jaar later begon hij als zelfstandig fotograaf. Sindsdien heeft hij een veelvoud aan gerechten in restaurants en fotostudio’s gefotografeerd. Sven woont tegenwoordig in Midwoud in de provincie Noord-Holland, waar hij een studio aan huis heeft en zo’n zeventig procent van zijn foodfoto’s maakt.

SVENBENJAMINSFOTOGRAFIE.NL

ER ZIJN ALLERLEI MANIEREN OM ETENSWAREN FOTOGENIEK TE MAKEN

Detail en rust zijn belangrijke elementen in mijn foodfoto’s. Daarom maak ik vaak gebruik van onscherpte, wat niet altijd even gebruikelijk is bij foodfotografie.

BIANCA SCHMOHL, STYLISHBEELD-INMYKITCHEN. ZOOM.NL CANON 70D · ISO 100 · F 1,8 · 1/20 SEC · 50 MM

ZOOM.NL FOTOGRAFIE STARTERSGIDS

26