04
JAARGANG 23
APRIL 2020
AL 22 JAAR HET MEEST PRAKTISCHE COMPUTERBLAD!
ZELF AANLEGGEN
JE IDEALE
NETWERK THUIS
ALTIJD OVERAL BIJ JE PC OUDE PC WEG?
MET EXTERN BUREAUBLAD
VERKENNER 2.0
(VEEL) BETER
NEE!
DRAAI ‘M VIRTUEEL
BESTANDSBEHEER WÉL TERUGCHECKLIST VINDEN VIDEO STREAMEN
DIT ZIJN DE BESTE APPS
VOOR WINDOWS 10
SLIM ARCHIVEREN EDITIE 04 • APRIL 2020 • € 5,50 02004
8 718226 104274
<1KG Swift 5
< 1kg metalen behuizing en slechts 14,95 mm dun1 Tot 12 uur batterijduur1 Tot 10e generatie Intel® Core™ i7 processor1 NVIDIA® GeForce® MX 250 grafische kaart1 1- Specificaties kunnen variëren afhankelijk van het model en de regio. Alle modellen zijn onder voorbehoud van beschikbaarheid.
REDACTIE Hoofdredactie: Dick van de Schraaf Eindredactie: José Pauty, Eelko Rol, Theske Slijkerman, Ed Wiggemans E-mail: redactie@tipsentrucs.nl MEDEWERKERS Jeroen Boer, Robbert Brus, Maikel Dijkhuizen, Mark Gamble, Dennis Gandasoebrata, Jurgen Nijhuis, Dirk Schoofs, Emke Slijkerman, Ap de Smits, Edmond Varwijk, Richard Veenstra VORMGEVING LEFT Graphic Design ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Michiel Kramer, Danny Thijssing en Raymond Ullers. Telefoon: +31 (0)23-5430000 MARKETING Joep Preijde en Marjolein Sturk (manager) PRODUCTIE Marco Verhoog TECHNISCHE REALISATIE EN DISTRIBUTIE Senefelder Misset, Doetinchem (druk); Betapress (distributie Nederland); Imapress (distributie België) EDITORIAL DIRECTOR Remco de Graaf CONTACT KLANTENSERVICE EN REDACTIE Telefoon: +31 (0)23-5364401 Adres: Richard Holkade 8, 2033 PZ, Haarlem ABONNEMENT TIPS & TRUCS Een jaarabonnement (12 edities print én digitaal) Tips & Trucs kost € 54,- in Nederland. Een digitaal jaarabonnement kost € 42,50. Een los nummer kost € 5,50 en een dubbelnummer € 6,95. Voor verzending buiten Nederland worden extra kosten gerekend. Equrion Services B.V. verzorgt de financiële afhandeling voor Reshift Digital B.V. Na de eerste abonnementsperiode wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd en betaalt u de reguliere abonnementsprijs. Vanaf dat moment is het opzegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand. U kunt de Klantenservice bereiken via klantenservice@reshift.nl of op maandag t/m donderdag tussen 9 en 12 uur via +31 (0)23–5364401.
VERHUIZING, BEZORGKLACHTEN EN VRAGEN Ga hiervoor naar www.mijnreshift.nl, de digitale klantenservice van Reshift Digital, de uitgever van Tips & Trucs. Nadat u zich hebt geregistreerd, kunt u voortaan inloggen met uw e-mailadres en wachtwoord.
Thuiswerken Een van de voordelen van mijn baan is dat het me de nodige vrijheid geeft. Om een voorwoord als dit te tikken, hoef ik bijvoorbeeld niet per se op de redactie te zijn. Sterker nog, het is voor de concentratie vaak beter als ik ‘componeer’ in de rust en stilte van mijn werkkamer thuis, met een vers kopje koffie (met de hand gezet) binnen handbereik en een aangenaam muziekje op de achtergrond. Prettig daarbij is dat ik vanaf mijn thuis-pc rechtstreeks kan inloggen op mijn computer op het werk. Ik start vanuit huis de werk-computer op, om vervolgens op die machine te werken alsof ik er fysiek achter zit. Het is echter eenrichtingsverkeer. Ik kan wel vanuit huis werken op de pc op kantoor, maar andersom niet. Dat is in mijn geval geen punt, omdat ik aan dat laatste geen behoefte heb. Maar wil ik dat wel, dan zou dat wel kunnen, getuige de workshop op pagina 48. Bij Windows 10 Pro zit de optie standaard al ingebakken, gebruikers met Windows 10 Home kunnen het externe programma Team Viewer gebruiken. Nu ik het voorwoord in alle rust heb kunnen schrijven, drink ik het restant van mijn koffie op, smeer ik mijn boterhammen en spring ik op de fiets naar werk. O ja: veel lees- en doeplezier!
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
PERSOONSGEGEVENS Wij nemen uw gegevens, zoals naam, adres en telefoonnummer op in een gegevensbestand. De verwerking van uw gegevens voeren wij uit conform de bepalingen in de Algemene Verordening gegevensbescherming. De gegevens worden gebruikt voor de uitvoering van afgesloten overeenkomsten, zoals de abonnementenadministratie en, indien u daar toestemming voor hebt gegeven, om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of aanbiedingen. U kunt uw persoonsgegevens opvragen om inzicht te krijgen in welke gegevens wij van u hebben, deze te corrigeren of, na beëindiging van de abonnee-overeenkomst, te laten verwijderen. Stuur hiertoe een kaartje aan Reshift Digital, afd. klantenservice, Richard Holkade 8, 2033 PZ Haarlem of een e-mail naar klantenservice@reshift.nl. Wanneer u boven een artikel de aanduiding #brandedcontent ziet staan, is dit gemaakt door de afdeling Branded Content van uitgeverij Reshift, die apart van de reguliere redacties opereert. Deze artikelen komen tot stand in overleg met commerciële partners. Reshift vindt het belangrijk dat deze artikelen duidelijk herkenbaar zijn, vandaar de speciale header #brandedcontent.
DISCLAIMER Hoewel uiterste zorg is besteed aan Tips & Trucs, aanvaardt de redactie noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad, online of enig andere digitale versie van Tips & Trucs. Alle in Tips & Trucs genoemde prijzen zijn onder voorbehoud (van wijzigingen en typfouten). Auteursrechten: © 2020 by Reshift Digital, Haarlem. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Tipniveaus! Niveau 1: erg eenvoudig Bijzonder eenvoudige tips waarbij geen enkele ervaring of computerkennis is vereist.
Niveau 2: gemakkelijk en snel Eenvoudige tips die iedere computergebruiker kan uitvoeren, ongeacht het kennisniveau.
Niveau 3: meer dan standaardhandelingen Tips die ‘iets verder gaan’ en waarbij dieper in de materie wordt gedoken.
Niveau 4: moeilijk maar begrijpelijk Tips waarin geavanceerde software-opties worden behandeld.
Niveau 5: voor de expert Tips voor wie het maximale uit de pc wil halen en niet terugdeinst voor complexe handelingen.
04 | 2020
3
Raak bestanden nooit meer kwijt Met het cursusboek én de online cursus leer je hoe jouw gegevens bij een crash behouden blijven. 50%
korting
€ 69,90 voor
code: t&t
€ 34,95
Cursusbundel: Back-up & Herstel
Bestel op techacademy.id.nl Voorkom ellende: stel alles veilig.
Automatiseer je back-ups.
Volledig herstelplan voor al je apparaten.
Inhoud 22 Hergebruik je oude pc Stel je de aankoop van een nieuwe pc uit omdat je ertegen opziet om alles opnieuw te configureren? Met het gratis VMware hergebruik je je oude systeem in een virtuele omgeving op je nieuwe pc.
30 Windows Store-apps De Microsoft Store bevat een flink aantal nuttige apps. Onze selectie mag absoluut niet ontbreken in jouw Windows 10-omgeving.
36 Bestandsbeheer 2.0 Je bestanden beheer je in Windows met Verkenner, maar die is weinig gebruiksvriendelijk en al vele Windows-versies nauwelijks verbeterd. Wij laten je zien hoe het beter kan.
48 Op afstand toegang tot je pc Vanaf je vakantieadres een bestand van je pc thuis ophalen, vanaf kantoor op je computer thuis iets opzoeken: welke mogelijkheden zijn er om toegang te hebben tot je computer?
66 Audio rippen Het rippen van cdâ&#x20AC;&#x2122;s resulteert vaak in kwaliteitsverlies. Onnodig! Met Exact Audio Copy bewaar je de audiobestanden in de allerhoogste kwaliteit.
70 Archiveren Heb je allerlei bestanden die je niet zo snel nog een keer nodig hebt, maar wel wilt bewaren voor later, dan is het slim om een archief aan te leggen.
123: Snel resultaat in 3 stappen 29 Microsoft Math Solver 35 Kleuren kiezen met Pipet 65 Berichtregels in Outlook 74 Foto uit video halen met ImageGrab
3
Voorwoord/colofon
6
Lezerspost
20 Word abonnee! 42 Checklist: Video streamen 54 Freeware
Het ideale thuisnetwerk We krijgen steeds meer apparaten met een internetverbinding, die we ook nog eens overal in huis willen gebruiken. Een uitstekende wifi-dekking is dan ook geen overbodige luxe meer. Maar een goed thuisnetwerk kan zelfs in 2020 niet zonder kabels. We laten je zien hoe je het ideale thuisnetwerk aanlegt.
Zolder
Scherm
Netwerkpoort
Slaapkamer
Scherm
PC
Slaapkamer
Accespoint
Ac-accespoint TV
Woonkamer
Meterkast Patchpaneel
Ac-accespoint TV
Switch Router
Pagina 8
NAS
Tegendraads fotograferen Er zijn allerlei vuistregels die ons helpen om betere fotoâ&#x20AC;&#x2122;s te maken. Er is niets mis met deze regels, maar als je weigert af te wijken van de norm verlies je op den duur je creativiteit. Durf dus risico te nemen en lap de conventies af en toe aan je laars. Wat heb je te verliezen?
Pagina 16
Probleemloos printen Zolang de printer alles maar min of meer netjes op papier zet, kijken we er eigenlijk niet naar om. Tot de dag dat een afdrukwachtrij zonder reden blokkeert of de printer maar papier blijft uitspuwen, dan wil je de machine wel haast het raam uitsmijten. Met deze tips word je een zelfverzekerde en slimme printergebruiker.
Pagina 60
04 | 2020
5
LEZERSPOST ONDER REDACTIE VAN MARK GAMBLE
Lezerspost Vragen en opmerkingen van lezers De afgelopen maand ontvingen we weer veel vragen. We kunnen de vragen helaas niet allemaal persoonlijk beantwoorden. De interessantste vragen selecteerden we en hebben we voorgelegd aan onze experts. Heb je zelf ook een vraag? Stuur hem naar redactie@tipsentrucs.nl.
aparte app hebben. Ook op Android biedt Microsoft zijn Office-applicaties aan. Zo vind je in de Play Store: Word, Outlook, Excel, OneNote en ook PowerPoint. Om de presentatie op je smartphone te openen, heb je de PowerPoint-app nodig. Controleer ook of de muziekbestanden zelf wel aan de presentatie zijn toegevoegd en dat er niet verwezen wordt naar een muziekbestand op een andere computer. (RB)
Vraag 02: Auto-tekst meenemen
Vraag 01 Je hebt de PowerPoint-app
Vraag 01: PowerPoint smartphone Ik heb een smartphone met Android 9.1.0.370. Als ik een e-mail binnenkrijg met als bijlage een PowerPoint met daarin muziek, dan wordt deze niet afgespeeld. Op mijn Windows-pc is er geen probleem. Ik heb her en der al wat navraag gedaan, maar ik krijg geen bevredigend antwoord. Georges Vinck 01 Een PowerPoint-bestand kun je op een Androidtelefoon niet zomaar openen. Daarvoor moet je een
Mail ons! Heb je een vraag of een opmerking? Mail hem naar redactie@tipsentrucs.nl. Voor vragen of opmerkingen over je abonnement of de bezorging van Tips & Trucs kun je contact opnemen met onze klantenservice (023-5364401). Iedere maand ontvangen we een mailbox vol vragen. Graag zouden we ze allemaal persoonlijk beantwoorden, maar we moeten noodgedwongen kiezen. Neem ook eens een kijkje op de uitgebreide website van ons zusterblad Computer!Totaal (www.computertotaal.nl). Daar kun je ook vragen stellen.
6
04 | 2020
In Microsoft Word heb ik een Autocorrectie-bestand aangemaakt, waar ik in de loop der tijd wel honderden woorden in heb opgeslagen. Als ik dan bijvoorbeeld ‘idd’ intyp, maakt Word daar ‘inderdaad’ van. Omdat ik een grote operatie tegemoet ga, heb ik een laptop gekocht en nu wil ik graag mijn autotekst meenemen. Is er een mogelijkheid om het bestand over te zetten naar een andere computer? Willie de Graaf 02 De AutoTekst-functie in Word kan erg handig zijn om met enkele toetsaanslagen een heel woord te vormen. AutoTekst-vermeldingen worden standaard opgeslagen in de sjabloon-bestanden van Word. Deze kun je op twee locaties vinden. Druk op Windows-toets+R en geef de volgende opdracht: C:\Documents and Settings\%username%\ Application Data\Microsoft\Templates. Kopieer het bestand met de naam Normal.dotm (en eventuele extra sjablonen) naar een usb-stick. Doe hetzelfde met de ACL-bestanden op de locatie: C:\Documents and Settings\%username%\Application Data\ Microsoft\Office. Kopieer deze bestanden vervolgens op de laptop naar dezelfde locaties en je kunt ook daar van deze bestanden gebruikmaken. (RB)
Vraag 03: Omzetten naar pdf Ik wil graag een e-mail inclusief de header en verzendgegevens omzetten naar een pdf via Windows Mail. Het is belangrijk dat de gegevens van de ver-
van Office nodig om presentaties op je smartphone te kunnen bekijken.
LEZERSPOST
Vraag 02 Normal.dotm wordt geopend als standaardsjabloon voor je Worddocumenten.
zender (e-mailadres) erin staan. Ik heb het maken van een screenshot geprobeerd, maar dan wordt het opgeslagen als een afbeelding. Als ik de mail probeer op te slaan, heb ik alleen de mogelijkheid om het bericht als eml-bestand te bewaren. Robert Eijkelboom
Vraag 03 Ergens snel een pdf van maken, doe je gemakkelijk via het menu-item Afdrukken.
03 Met de komst van Windows 10 heeft Microsoft ook de mogelijkheid ingebouwd om naar een pdf-bestand â&#x20AC;&#x2DC;te printenâ&#x20AC;&#x2122;. Om van de e-mail een pdf-bestand te maken, druk je simpelweg op Ctrl+P en kies je niet voor de standaardprinter, maar voor Microsoft Print to PDF. Klik vervolgens op de knop Afdrukken en kies waar je het bestand wil opslaan. De afzender komt automatisch bovenin te staan. (RB)
Vraag 04: Opslagverbruik Spotify
Vraag 04 In Spotify kun je
Volgens mijn kleinzoon gebruikt Spotify bijna 100 GB van mijn opslag, omdat ik mijn muziek offline luister. Ik vind het voor de hoeveelheid muziek die ik afluister echter een vrij grote hoeveelheid. Ik wil de functie niet kwijt, omdat we in onze studio geen internet hebben. Ik heb een ssd van maar 128 GB en gebruik daarom bijna geen offline applicaties. Sla ik misschien onbedoeld ook andere gegevens op of is de muziek echt zo groot? Wim Zuiderland
gemakkelijk de locatie voor offline muziek wijzigen als het te veel ruimte inneemt op de huidige locatie.
04 Het opslaan van offline muziek kan aardig veel ruimte in beslag nemen. Ook maakt Spotify gebruik van extra cachegeheugen, dat ook apart wordt opgeslagen. Spotify doet dit om te voorkomen dat je onderbrekingen tussen de nummers hoort. De locatie voor offline muziekbestanden kun je ook verplaatsen, bijvoorbeeld naar een tweede schijf met meer ruimte. Klik naast je gebruikersnaam op het pijltje en kies Instellingen. Klik onderaan op Geavanceerde instellingen weergeven en zoek naar Opslag offline nummers. Klik op Locatie Wijzigen en geef een locatie op met meer opslagruimte. (RB)
04 | 2020
7
OPTIMAAL THUISNETWERK DOOR: JEROEN BOER
Het ideale thuisnetwerk Ook wifi kan niet zonder kabels We krijgen steeds meer apparaten met een internetverbinding, die we ook nog eens overal in huis willen gebruiken. Een uitstekende wifi-dekking is dan ook geen overbodige luxe meer. Maar een goed thuisnetwerk kan zelfs in 2020 niet zonder kabels. We laten je zien hoe je het ideale thuisnetwerk aanlegt.
Tip 01: Bedraad is de basis Een huis zonder een goed dekkend draadloos netwerk kan in 2020 echt niet meer. Het gebrek aan een goede wifi-dekking is dan ook doorgaans dé reden om iets aan het thuisnetwerk te doen. Toch zullen we in dit artikel veel aandacht besteden aan netwerkkabels. Dat lijkt wellicht vreemd, maar juist kabels maken het beste draadloze netwerk mogelijk. Kabels vormen een snelle ‘backbone’ voor je draadloze netwerk, omdat je op kabels weer wifiaccesspoints of draadloze routers kunt aansluiten. Daarnaast is de draadloze bandbreedte niet onbeperkt: uiteindelijk zorgt ieder draadloos aangesloten apparaat voor een minder goed draadloos netwerk.
Zolder
Scherm
Netwerkpoort
Slaapkamer
Wat gaan we doen?
Scherm
PC
Slaapkamer
Accespoint
Ac-accespoint TV
Woonkamer
Meterkast
Tip 01 ‘Ouder-
Patchpaneel
wetse’ netwerk-
Ac-accespoint TV
kabels vormen de
Switch Router
basis voor een snel NAS
draadloos thuisnetwerk.
Tip 02: Plattegrond We gaan je uitleggen hoe je jouw huis van een optimaal thuisnetwerk kan voorzien. Zowel draadloos als bedraad, want kabels zijn beste basis voor een uitstekend draadloos netwerk.
8
04 | 2020
Een thuisnetwerk begint bij een goede planning. Maak een plattegrond van je woning en bepaal waar je de apparatuur wilt hebben, waar de internetverbinding binnenkomt en welke locatie je als centraal
OPTIMAAL THUISNETWERK
knooppunt in je netwerk gebruikt. In een modern huis zal dat de meterkast zijn en zal de internetverbinding doorgaans ook in de meterkast binnenkomen. Is dat niet zo, dan zul je rekening moeten houden met een netwerkkabel vanaf je internetaansluiting naar het centrale punt van je netwerk. Inventariseer welke netwerkapparatuur je hebt en welke apparatuur er bedraad kan worden aangesloten. Naast je pc zijn dat bijvoorbeeld een nas, netwerkprinter, smart-tv, mediaspeler en spelcomputer. Ook wifi-accesspoints hebben een netwerkaansluiting nodig. Vervolgens kun je in kaart brengen op welke plekken je netwerkaansluitingen nodig hebt en een grove inschatting maken van hoeveel netwerkkabel je nodig hebt. Houd er rekening mee dat leidingen in de muur langer kunnen zijn dan je van tevoren denkt. Tevens je heb je voor een dubbele netwerkaansluiting twee kabels nodig. Tip 02 Maak een
Keuken
plattegrond van je
komen de leidingen uit in je meterkast.
waar je internet-
P
S
R
M
Printer
verbinding binnen-
Mediaspeler
komt en waar je
Slaapkamer
netwerkaansluitingen nodig hebt.
Trapkast
Werkkamer
NAS
Pc
P S
Badkamer M = kabelmodem van Ziggo
= patchpanel = switch R = router + wifi-toeganspunt P
nieuwer huis
Balkon
woning en geef aan
Printer
Tip 03 In een
Heatmap maken
R
M P S R
Gang
S
Woonkamer
Mediaspeler
Tegenwoordig is het niet realistisch om te verwachten dat je met ĂŠĂŠn accesspoint of draadloze router overal in huis draadloze dekking hebt. In een huis met meerdere verdiepingen is een goede richtlijn om op iedere verdieping een accesspoint te plaatsen. Indien mogelijk plaats je die het best zo centraal mogelijk op de verdieping. In een appartement kun je bijvoorbeeld aan weerszijden een accesspoint plaatsen. Je kunt de gratis tool HeatMapper (www.ekahau.com) gebruiken om = kabelmodem van Ziggo te kijken op welke plekken je accesspoints voor de = patchpanel = switch dekking zorgen. Zet je accesspoints tijdelijk beste = router + wifi-toeganspunt op een aantal plaatsen neer en achterhaal met HeatMapper hoe de dekking is.
Tv
Pc
M
Tip 03: Leidingen plannen Ga je in een huis wonen dat nog gebouwd moet worden, begin dan zo vroeg mogelijk met de planning. Juist in een nog te bouwen huis is het relatief eenvoudig om leidingen op de juiste plek uit te laten komen en kun je iedere kamer van een bekabelde netwerkaansluiting voorzien. Ook als je een huis grondig gaat verbouwen, kun je rekening houden met
Met een heatmap kun je de beste plaats voor je accesspoint(s) bepalen.
04 | 2020
9
OPTIMAAL THUISNETWERK
netwerkaansluitingen en buizen hiervoor in de muur frezen. In een bestaand huis kun je soms loze leidingen of leidingen voor telefonie of televisie gebruiken om netwerkkabels door te trekken. Wil je bestaande leidingen hergebruiken, dan moet het wel mogelijk zijn om de aanwezige kabels te verwijderen. Is een verbouwing niet mogelijk en zijn er geen geschikte leidingen, dan zul je creatief aan de slag moeten met bijvoorbeeld plinten om kabels netjes weg te werken.
Kabels zijn de backbone van je draadloze netwerk, zo kun je er wifiaccesspoints op aansluiten
Tip 05: Categorie Netwerkkabels worden onderverdeeld in categorieën waaraan je kunt herkennen voor welke snelheden deze kabels geschikt zijn. Voor de gigabit 1000BASET-standaard die momenteel in gebruik is, voldoet cat 5e-bekabeling. Toch is het verstandiger om voor cat 6-kabels te kiezen. Deze kabel is over een beperkte lengte tot 55 meter ook geschikt voor 10GBASE-T waarmee 10 Gbit/s mogelijk wordt. Ook het opkomende 2,5 en 5 Gbit/s wordt op cat 6 zeker ondersteund. In huis zijn lengtes van 55 meter eerder uitzondering dan regel en zijn de afstanden doorgaans een stuk korter. Je kunt met cat 6-kabels
Tip 05 Netwerkkabels voor installatie koop je doorgaans op een rol van 50 of 100 meter.
KABELS AANLEGGEN Tip 04: Vast versus soepel
Tip 04 In een vaste kabel bestaan de aders uit één draad, terwijl in soepel kabels de aders uit meerdere dunne draadjes bestaan.
10
De netwerkkabels die je nodig hebt voor het aanleggen van je thuisnetwerk kun je per strekkende meter of op een rol van bijvoorbeeld 50 of 100 meter kopen. Let er wel op dat je netwerkkabels koopt die bedoeld zijn voor vaste installatie en dat de kabels van koper gemaakt zijn. Er is een belangrijk onderscheid in netwerkkabels tussen solid oftewel vaste kabels, en stranded oftewel soepele kabels. Een vaste kabel heeft aders die bestaan uit één stugge draad, terwijl de aders bij soepele kabels bestaan uit meerdere dunne draadjes. Dit is vergelijkbaar met hoe elektriciteit doorgaans is aangelegd: in de muren is vast installatiedraad verwerkt, terwijl de kabels van bijvoorbeeld de lamp die je in het stopcontact steekt, gebruikmaken van een soepele kabel. Wat je nodig hebt, is eenvoudig te onthouden: een vaste kabel voor bekabeling die je permanent aanlegt en een soepele kabel voor kabels die naar je apparatuur gaan.
04 | 2020
Met z’n tweeën Werk bij het gebruik van de trekveer met z’n tweeën. De eerste persoon trekt aan de veer, terwijl de andere persoon bij het punt blijft waar de kabel de muur in gaat en de kabel invoert. Gaat het trekken van de kabel stroef, dan kun je talkpoeder of speciaal kabelglijmiddel gebruiken om het trekken eenvoudiger te maken. Gebruik in geen geval zeep of afwasmiddel, want dat wordt na verloop van tijd hard.
Gebruik een trekveer om kabels door de leidingen te trekken.
OPTIMAAL THUISNETWERK
thuis dan ook hoogstwaarschijnlijk 10 Gbit/s halen. Ga je voor echte zekerheid en wil je voldoen aan de 10GBASE-T-standaard die een lengte van 100 meter voorschrijft, dan heb je cat 6a-, cat 7- of zelfs cat 7a-bekabeling nodig. Het nadeel van deze op zich betere kabels is dat de afscherming steviger én stugger is, waardoor deze kabels zich lastiger door een leiding laten trekken. Persoonlijk zouden we daar niet aan beginnen en het bij cat 6 houden.
Een vaste kabel is voor permanente bekabeling en een soepele kabel is voor losse kabels bedoeld
Tip 07: Wandcontactdozen De vaste netwerkkabels die je in bijvoorbeeld de muur of plint hebt verwerkt, werk je niet af met netwerkstekkertjes, maar met een wandcontactdoos. Op een inbouwdoos plaats je een exemplaar dat
Lsa-stroken aansluiten Voor het afmonteren van lsa-stroken heb je een lsa-punch-down-tool nodig. Hiermee duw je de aders in de mesjes van de lsa-strook zonder deze mesjes te beschadigen.
Tip 06: Kabels trekken
Tip 06 Maak de netwerkkabels goed vast aan de trekveer.
In een nieuwer huis lopen de (loze) leidingen doorgaans vanuit je meterkast naar bijvoorbeeld je woonof slaapkamer. In een bestaand huis kun je proberen de telefonie- of televisiekabels te verwijderen als je die niet meer gebruikt. In een ongebruikte leiding zit vaak een contactdraad. De contactdraad is echter niet bedoeld om een andere kabel door de leiding te trekken, al lukt dat met het gebruik van cat 5ekabels meestal wel. Je kunt de contactdraad of een te verwijderen kabel, zoals een telefoonkabel, wel gebruiken om een trekveer door de leiding te leiden. Voor het trekken van een draad door een leiding voer je eerst de trekveer door, waarna je de kabels vastmaakt aan de trekveer en de trekveer weer terugtrekt. Je bevestigt de netwerkkabel aan de trekveer door de gestripte koperdraadjes aan het oogje vast te maken. Wil je twee netwerkkabels door één leiding trekken, trek deze dan tegelijkertijd. Voorkom dat er een dikke ‘prop’ ontstaat op het einde van je trekveer door van iedere kabel bijvoorbeeld vier aders aan het oogje vast te maken.
1. Voer de kabels door in je wandcontactdoos of patchpanel.
2. Leg de ader over de juiste aansluiting volgens T568B. Zet je lsa-punch-down-tool op de lsastrook en druk hem in tot je een klik hoort.
3. Sluit op deze manier alle aders aan. Monteer het binnenwerk en schroef het schakelmateriaal op het binnenwerk.
04 | 2020
11
OPTIMAAL THUISNETWERK
Tip 07 Utpwandcontactdozen kun je passend bij je schakelmateriaal aanschaffen.
geschikt is voor inbouw, terwijl je een opbouwexemplaar kunt gebruiken als je de kabel in de plint hebt verwerkt. Een complete dubbele wandcontactdoos die je afmonteert met lsa-stroken kost je zoâ&#x20AC;&#x2122;n tien euro. Het is natuurlijk het fraaist als de wandcontactdozen netjes aansluiten bij het schakelmateriaal dat je al hebt. Vrijwel iedere fabrikant van schakelmateriaal maakt frontjes die geschikt zijn voor inbouwdozen die voldoen aan de UAE-specificaties (universele aansluiteenheid), die soms nog IAE (isdn-aansluiteenheid) genoemd wordt. Koop wel UAE-binnenwerkjes die minimaal aan de cat 5especificaties voldoen. Met name bij bouwmarkten kun je nog (dubbele) isdn-wandcontactdozen kopen die passen bij het schakelmateriaal. Die zijn niet geschikt voor netwerktoepassingen. Voor het aansluiten van de aders op de pinnen bestaan twee standaarden, T568A en T568B. Sluit de kabels altijd aan volgens de T568B- of B-codering, vaak gemarkeerd met B.
panel bevat meerdere netwerkaansluitingen waarop netwerkkabels via lsa-stroken worden afgemonteerd. Voor thuis zijn er zogenoemde desktop-patchpanels met acht of twaalf netwerkaansluitingen die je aan de muur kunt bevestigen.
Tip 08 Voor een kleiner thuisnetwerk kun je een desktop-patchpanel gebruiken.
Tip 09: Patchkabels
De vaste netwerkkabels werk je niet af met netwerkstekkertjes, maar met een wandcontactdoos Tip 08: Patchpanel Een thuisnetwerk heeft een centraal punt waar de kabels vanuit de gebruiksruimtes samenkomen, vaak de meterkast. De simpele oplossing om de kabels af te werken, is het knijpen van RJ45-stekkertjes, maar dat kun je beter niet doen. De meeste stekkertjes zijn bedoeld voor netwerkkabels met een soepele kern. Netwerkkabels met een vaste kern zijn niet ontworpen om al te veel te bewegen na installatie. Je werkt de kabels op het centrale punt daarom ook liever af met vaste netwerkaansluitingen. Dit kun je, net als in de gebruiksruimtes, doen met een wandcontactdoosje en bij maximaal vier kabels is dat een prima oplossing. Heb je echter meer kabels, dan wordt een patchpanel prijstechnisch interessanter. Een patch-
12
04 | 2020
Voor het onderling aansluiten van je apparatuur en de verbinding met wandcontactdozen gebruik je patchkabels: netwerkkabels met aan beide kanten een stekkertje. In tegenstelling tot kabels die je permanent installeert, maken patchkabels gebruik van soepele netwerkkabels. Je kunt patchkabels zelf maken door met een netwerktang RJ45-stekkertjes op een kabel te knijpen, maar we raden je sterk aan om kant-en-klare patchkabels te kopen. In de praktijk blijkt namelijk dat onverklaarbare storingen in het thuisnetwerk frequent terug te leiden zijn tot zelfgemaakte patchkabels. De goedkopere netwerktangen krimpen de contacten niet altijd goed. Kant-en-klare kabels kun je in diverse lengtes kopen, dus zelf maken omdat je een bepaalde lengte nodig hebt, is meestal niet nodig.
Tip 09 Koop kant-en-klare patchkabels, dat scheelt een hoop gedoe.
OPTIMAAL THUISNETWERK
Tip 10: Switch
Tip 10 Een switch met acht poorten, zoals deze van TPLink, heb je voor zo’n dertig euro.
Met alleen het patchpanel ben je er nog niet, want er staat nog geen signaal op de netwerkaansluitingen. Hiervoor dien je de aansluitingen op het patchpanel aan te sluiten op een router of switch. Voor iedere aansluiting heb je één poort op je router of switch nodig. Je router is doorgaans voorzien van een ingebouwde switch met vier aansluitingen, iets dat zelfs bij een simpel thuisnetwerk al snel onvoldoende is. Afhankelijk van het aantal gepatchte poorten kun je een switch met acht, zestien, vierentwintig of meer poorten monteren. Switches met acht en zestien poorten zijn vaak verkrijgbaar in een variant die je aan de muur kunt schroeven. Een unmanaged switch met vijf poorten heb je vanaf twintig euro, terwijl je een exemplaar met acht poorten voor zo’n dertig euro kunt kopen. Gezien het geringe prijsverschil raden we je aan om minimaal voor een switch met acht poorten te kiezen. Switches met zestien poorten zijn een stuk duurder en heb je vanaf zo’n zestig euro voor een unmanaged exemplaar. Een managed exemplaar is thuis vaak niet nodig. Je kunt het aantal aansluitingen in één kamer, bijvoorbeeld je woonkamer bij de televisie, gerust uitbreiden met een simpele unmanaged switch. Het is immers vrijwel niet te doen om meer dan twee kabels vanaf een centrale plek als de meterkast netjes naar je televisiehoek te leggen. Onthoud verder dat het verkeer tussen apparaten die allebei direct aangesloten zijn op dezelfde switch, binnen die switch blijft. Je kunt hier bijvoorbeeld rekening mee houden bij het plaatsen van een apparaat waarbij de snelheid veel uitmaakt, zoals een nas.
netwerksignaal op de elektriciteitsdraden te zetten, de tweede op de plek waar je een verbinding wilt. Hoewel powerline-adapters theoretische snelheden van 1200 of zelfs 2000 Mbit/s beloven, halen de beste adapters onder optimale omstandigheden zo’n 270 Mbit/s. Optimale omstandigheden komen echter niet vaak voor, houd daarom rekening met een snelheid van maximaal zo’n 110 Mbit/s. Powerline-adapters zijn er ook met ingebouwd wifiaccesspoint. Daarnaast kun je ook coax-televisiekabels inzetten als netwerkaansluitingen. Dit doe je met MoCa-adapers, zoals de Hirschmann INCA 1G. We hebben deze nieuwste generatie MoCaadapters nog niet getest, maar Hirschmanns vorige generatie MoCa-adapters beloofden een snelheid van 400 Mbit/s en kwamen daar in de praktijk met zo’n 350 Mbit/s dicht bij in de buurt. Een coaxkabel is in tegenstelling tot een elektriciteitskabels dan ook ontworpen voor signaaloverdracht. Net als bij powerline heb je minimaal twee adapters nodig.
Tip 11 Met powerline-adapters zijn elektriciteitsdraden in te zetten als netwerkbekabeling.
DRAADLOOS NETWERK Tip 12: Accesspoint
Tip 11: Kabel-alternatieven Is het niet (overal in huis) mogelijk om netwerkkabels aan te leggen, dan zijn er nog andere opties voor een ‘bedrade’ verbinding. Een powerline-adapter verandert je stopcontact namelijk in een netwerkaansluiting. Je hebt minimaal twee powerline-adapters nodig, de eerste plaats je meestal bij je router om het
Heb je naar verschillende plekken en verdiepingen in huis netwerkkabels gelegd, dan heb je een goede basis voor een draadloos netwerk. Je kunt op die kabels namelijk wifi-accesspoints aansluiten. Koop je een accesspoint, kies dan voor minimaal een AC1200-variant. Reken op zo’n zeventig euro voor een dergelijk accesspoint. Je kunt ook een oude draadloze router inzetten als draadloos accesspoint. We raden je wel aan om dit alleen te doen als je accesspoint gebrui maakt van ac-technologie, tegenwoordig ook wel wifi 5 genoemd. Heb je meerdere accesspoints nodig, dan kan het een interessante overweging zijn om te kiezen voor accesspoints die onderdeel zijn van een klein zakelijk systeem, zoals Ubiquiti Unifi of TP-Link Auranet. Het
04 | 2020
13
OPTIMAAL THUISNETWERK
Tip 13 Een wifi-mesh-systeem bestaat uit een router en draadloze accesspoints.
Ga je het systeem bekabeld aansluiten, kies dan voor een goedkoop dualband-systeem oplossing te koop die wél doet wat je zou verwachten. Wifi-mesh-systemen bestaan uit een draadloze router, aangevuld met één of twee draadloos aangesloten accesspoints. Die draadloze accesspoints kun je overal in huis neerzetten, waardoor je de dekking eenvoudig kunt uitbreiden. De draadloze techniek
Tip 12 Een bedraad accesspoint geeft uitstekende wifi-prestaties.
voordeel hiervan is dat je deze accesspoints centraal kunt beheren, het nadeel is dat het instellen wat lastiger is. Een goed alternatief is dan een wifimesh-systeem (zie tip 13) wat bedraad aansluiten ondersteunt.
Tip 13: Wifi-mesh-systemen Hoewel het trekken van kabels naar iedere verdieping in huis om daar vervolgens accesspoints op aan te sluiten de ideale situatie is, is dat in een bestaand huis helaas vaak niet (overal) mogelijk. Maar hoe krijg je dan een goed draadloos netwerk? Een paar jaar geleden ging je dan aan de slag met wifi-repeaters, maar die presteren in de praktijk lang niet altijd zoals je zou verwachten. Sinds een paar jaar is er in de vorm van wifi-mesh-systemen een draadloze
14
04 | 2020
Overdreven bereik? In de specificaties van wifi-apparatuur wordt het bereik van een apparaat vaak uitgedrukt in vierkante meters. Zo specificeert Netgear voor het Orbi RBK50-systeem dat bestaat uit twee nodes een dekking van maar liefst 370 vierkante meter, terwijl Linksys het Velop-systeem bestaande uit drie nodes specificeert op 557 vierkante meter. Overkill voor het gemiddelde Nederlandse rijtjeshuis van 130 vierkante meter? Niet echt, want zoals je eerder kon lezen, zijn het niet de vierkante meters die voor dekkingsproblemen zorgen, maar de verdeling van die vierkante meters over verschillende verdiepingen met tussenvloeren of het gebruik van tussenmuren in een appartement.
OPTIMAAL THUISNETWERK
in verschillende onderdelen van een wifi-mesh-systeem is optimaal op elkaar afgestemd, waardoor de prestaties in de praktijk goed zijn. Standaard werkt het primaire accesspoint van een wifi-mesh-systeem als volwaardige router. Heb je al een goede router die je wilt blijven gebruiken, let er dan op dat het systeem dat je aanschaft een zogenoemde accesspointmodus ondersteunt.
Tip 14: Verschillen Na een voorzichtige start zijn er inmiddels wifi-meshsystemen van allerlei netwerkfabrikanten in verschillende prijsklassen te koop. Alle systemen hebben met elkaar gemeen dat de accesspoints draadloos aan te sluiten zijn. Uiteraard zijn er verschillen tussen een goedkoper systeem (zoals de TP-Link Deco M4) en een duurder systeem (zoals de Netgear Orbi RBR50). Het grote verschil is dat je wifi-mesh-systemen kunt onderverdelen in dualband- en triband-oplossingen. Bij een dualband-oplossing worden de wifi-radio’s die gebruikt worden voor de communicatie met clients als je smartphone en laptop, óók gebruikt voor de communicatie tussen de accesspoints. Bij een triband-oplossing bevatten de onderdelen van het wifi-mesh-systeem een extra radio voor de communicatie tussen de accesspoints onderling. Dualband-oplossingen zijn te herkennen aan de AC1200-, AC1300- of AC1750-classificering, terwijl je triband-systemen herkent aan de AC2200- en AC3000-classificering. Wil je vooral internetten in heel je huis, dan heb je genoeg aan een dualbandoplossing. Wil je echter met vier of meer personen gelijktijdig in het hele huis de verbinding volop gebruiken, kies dan voor een triband-systeem.
Tip 15: Bedraad aansluiten Het grote voordeel van wifi-mesh-systemen is dat de accespoints draadloos te gebruiken zijn, waardoor je zonder kabels te trekken toch overal een accesspoint kunt neerzetten. Daarbij presteren de wifi-meshsystemen in de praktijk ook nog eens behoorlijk goed. Maar wat als je in een deel van je woning al netwerkkabels hebt liggen? In de meeste gevallen kun je daar gewoon gebruik van maken. Veel wifimesh-systemen ondersteunen namelijk ook het bedraad aansluiten van een accesspoint. Het voordeel hiervan is dat deze bedrade verbinding sneller is dan de draadloze link, waardoor het systeem beter werkt. Bovendien zullen accesspoints die op hun beurt weer draadloos verbonden zijn met het bedraad aangesloten accesspoint beter presteren. Een wifimesh-systeem is dus zeker ook interessant als je huis gedeeltelijk bedraad is. Ook als je overal kabels hebt liggen kan een wifi-mesh-systeem interessant zijn. Dankzij het bedraad aansluiten heb je maximale prestaties, terwijl je ook de voordelen van centraal en eenvoudig beheer mee pakt. Ga je het systeem bekabeld aansluiten, kies dan voor een goedkoop dualband-systeem met ondersteuning voor bedraad aansluiten. Je hebt de derde radio van de duurdere triband-systemen dan zeker niet nodig.
Tip 15 De meeste wifi-mesh-systemen kun je ook bedraad aansluiten.
Tip 14 Het belangrijkste verschil tussen de goedkopere en duurdere wifimesh-systemen is het aantal beschikbare draadloze verbindingen.
04 | 2020
15
FOTOGRAFIE DOOR: DIRK SCHOOFS
Breek de regels Tegendraads creatief
Er zijn een heleboel vuistregels die ons helpen om betere foto’s te maken. Toch zijn die richtlijnen geen wetten van Meden en Perzen. Er is niets mis met deze regels, maar het gaat fout als je weigert af te wijken van de norm en hierdoor op den duur je creativiteit verliest. Durf risico te nemen en lap de conventies af en toe aan je laars. Wat heb je te verliezen?
Tip 01: Centreer De regel van derden is een alomtegenwoordige compositieregel in de fotografie. Al in 1797 legde de kunstenaar John Thomas Smith in zijn boek Remarks of Rural Scenery uit dat je het beeld in negen gelijke vlakken moest verdelen door middel van twee horizontale en twee verticale lijnen. Op basis van die hulplijnen plaats je het aandachtspunt op een kruispunt van deze vier lijnen. Het probleem met deze regel is dat het vaak aanvoelt als té veilig en dus saai. Om een foto meer sjeu te geven, kun je het onderwerp pontificaal in het midden zetten. Let er wel dan op dat het onderwerp precies in het midden staat, desnoods fiks je dat in de nabewerking. Want staat het zelfs een klein beetje uit het midden, dan maakt dat de compositie meteen veel zwakker.
Wat gaan we doen?
Tip 02: Tegen de zon
We doorlopen de gangbare richtlijnen om goede foto’s te maken. Niet om ze braaf toe te passen, maar om aan te tonen dat de uitzondering op de regel soms juist interessante resultaten oplevert.
16
04 | 2020
Hoe vaak heeft men je niet op het hart gedrukt om met de zon in je rug te fotograferen? Wees niet bang om het tegenovergestelde te doen en ook eens bij tegenlicht foto’s te maken. Vooral landschappen leveren op die manier dramatische en gedurfde resultaten op. Zorg er dan wel voor dat de zon gedeeltelijk wordt tegengehouden door een object, zo creëer je een mooi silhouet. Doe je dat niet, dan
Tip 01 Controleer eventueel in de nabewerking of onderwerp wel precies in het midden staat.
FOTOGRAFIE
Tip 04: Van achteren Uiteraard is het gezicht het belangrijkste als je een portret vastlegt. Maar ook door een foto van de achterkant van een persoon te maken, kun je door de lichaamshouding van die persoon in combinatie met de omgeving een heel krachtig verhaal vertellen. Foto’s die je op die manier maakt, zijn in de regel nooit geposeerd en ogen heel authentiek. Dit geeft vaak ook geweldige foto’s bij kinderen die samen spelen.
Tip 02 Het zonlicht wordt grotendeels geblokkeerd door het gebouw.
Tip 04 Op deze foto heeft een kleinzoon zijn grootouders eens op een andere manier vastgelegd.
wordt de lens overspoeld door licht en is er mogelijk sprake van lensflare, een lichtwaas. Bij tegenlicht is het belangrijk dat je je niet concentreert op het detail, maar op de vorm van het object. Probeer bijvoorbeeld eens groepsfoto in silhouet.
Tip 03: Scheve horizon Als je je foto’s meestal uit de hand schiet, ken je het probleem van de scheve horizon. Om dit te voorkomen, is je camera of smartphone uitgerust met een raster waardoor je aan de hand van die lijnen het beeld perfect rechtop kunt zetten. Je kunt ook opzettelijk de camera of smartphone kantelen om meer dynamiek in een portret of in een foto van een bewegend element te krijgen. Maar overdrijf niet, de kanteling moet de compositie wel verbeteren.
Je kunt opzettelijk je camera of smartphone kantelen om meer dynamiek in een portret of in foto te krijgen Tip 05: Ruis toevoegen
Tip 03 De horizon staat weliswaar scheef, maar het evenwicht wordt behouden door de positie van de biker.
Sommige fotografen noemen ruis een plaag. Het verknalt je foto’s als er te weinig omgevingslicht is voor je doel, en er een te hoge iso-waarde nodig is. Die minuscule stippen en korrels zie je vooral op de grote egale oppervlakken. Toch geeft de aanwezigheid van ruis tegelijk een gevoel van authenticiteit. Als je de foto een analoge retrolook wilt geven, zijn er apps waarmee je in de nabewerking ruis aan je foto’s toe kunt voegen. We denken dan aan de korrelfunctie in fotografie-apps als Mextures of Snapseed.
04 | 2020
17
FOTOGRAFIE
Tip 05 Hier hebben we ruis toegevoegd met de app Snapseed.
Tip 06: Afhakken
Tip 06 Het belangrijkste onderwerp van deze foto is de achterkant van het jasje.
Soms krijg je kritiek dat een arm, been of voet op een ongelukkige plaats is afgesneden. Over het afhakken van lichaamsdelen bestaan niet echt goede richtlijnen. Je doet dat grotendeels op gevoel. Maar in plaats van te denken waar en hoe je lichaamsdelen wegsnijdt, kun je beter de vuistregel ‘fill the frame’ hanteren. Het moedigt je aan om als fotograaf dichterbij te komen, zodat het kader wordt gevuld met wat je ook daadwerkelijk wilt tonen. En als daardoor een lichaamsdeel wordt afgehakt, so be it …
Tip 08: Middaglicht Iedereen die een cursus landschapsfotografie volgt, leert gebruik te maken van het zogenaamde ‘gouden uurtje’. Door deze regel ervaart de beginner het belang van het juiste licht. Het tijdstip van dit gouden uurtje varieert naargelang de plaats en het seizoen, maar om het je makkelijk te maken, kun je het best je foto het uur na de zonsopgang en het uur voor de zonsondergang maken. Hoewel het een heel bijzonder licht is, lijken je foto’s dan wel weer erg veel op die van andere fotografen. Je kunt ook prima foto’s maken in de middag, maar ga dan niet in het directe zonlicht staan. Zoek een grote boom, neem je positie in achter een gebouw etc. Als je een goede schaduwplek hebt gevonden, probeer de zon dan niet te overtreffen. Wel kun je met flitslicht wat meer richting geven aan het licht.
Tip 07: Vervagen Regel is: onscherpe foto’s moet je altijd vermijden, want scherpe foto’s tonen uiteraard meer detail. Maar wat als de vervaging een essentieel deel uitmaakt van de opname? Opzettelijke vervaging kan bijvoorbeeld het gevoel van beweging versterken. Om een onderwerp onscherp te maken, focus je op een object dat dichterbij of verder weg staat dan het onderwerp. Je kunt ook de sluitertijd vertragen om een opzettelijk wazige foto te maken.
18
04 | 2020
Tip 07 De vervaging versterkt de
Tip 09: Drijfnat De natte kleren, de uitrusting die je goed moet beschermen en de vieze laarzen, het is het allemaal
beweging.
Tip 08 Ook rond het middaguur kun je bij hard licht goede opnames maken.
FOTOGRAFIE
Tip 09 Zelfs de paraplu helpt om het onderwerp te kaderen.
Tip 10 Om voldoende ruimte te laten voor de reflectie plaatsen we de horizon in het midden.
de moeite waard. Slecht weer is vaak perfect voor landschaps- en zelfs portretfotografie. De voornaamste en vaak enige reden waarom fotograferen regen schuwen, is omdat ze niet graag nat worden. Wees dus dapper. Het gouden licht bij regen, een prachtige regenboog en dramatische wolkenpartijen zullen je beloning zijn. Experimenteer met de sluitertijd en probeer de beweging van regendruppels te bevriezen. Portretten in de regen geven een fantastische sfeer. Probeer een lichtbron achter of naast de persoon te plaatsen, want wanneer het model omringd wordt door zacht verlichte, plenzende regendruppels kun je nog weleens een topfoto krijgen.
Tip 11: Leidende lijnen
Tip 10: Horizon
Tip 12: Richting en ruimte
De regel van derden wordt ook vaak gebruikt om de horizon te positioneren. Plaats de horizon van een landschap op de onderste horizontale lijn om meer aandacht voor de lucht te vragen of op de bovenste horizontale lijn om meer aandacht aan het landschap te besteden. En toch zijn er goede redenen om de horizon gewoon in het midden te plaatsen, bijvoorbeeld als je de reflectie in het water wilt tonen. En soms doe je er goed aan de horizon gewoon helemaal niet te laten zien. Is de horizon bijvoorbeeld heel scherp, dan laat je die bij portretfotografie natuurlijk niet precies achter iemands hoofd langsgaan, maar los je dit op met een iets hoger of lager standpunt.
Het lijstje met compositieregels bevat ook de aanbeveling om ruimte te laten voor het onderwerp, zodat je kunt laten zien waar het onderwerp zich naartoe beweegt. Als het onderwerp van links naar rechts gaat, zou je dus meer ruimte aan de rechterkant moeten behouden. Wil je een wat minder conventionele foto maken, dan kun je richting en ruimte ook inzetten om een bepaald gevoel te creĂŤren. In de compositie op de foto wil de fotograaf niet de richting of het doel van wandelaar beklemtonen, maar de eenzaamheid. Bovendien komt de wolkenpartij aan de linkerkant hierdoor ook veel beter uit de verf.
Leidende lijnen sturen de aandacht van de kijker, omdat onze hersenen het prettig vinden om lijnen te volgen. Als fotograaf kun je dergelijke lijnen inzetten om de kijker naar een interessant onderwerp in de foto te bewegen: een boom, een persoon, een gebouw. Als die lijnen ook nog samenkomen (convergeren), versterken ze het dieptegevoel. Leidende lijnen kunnen nuttig zijn, maar het effect is heel voorspelbaar. Je kunt lijnen ook niet laten leiden, maar enkel inzetten om ritme toe te voegen. Dus heb eens oog voor lijnen in de natuur, wegen, gebouwen enzovoort.
Tip 11 De lijnen en de schaduwen geven de foto ritme.
Tip 12 Slim van de fotograaf om hier tegen de regel in te gaan (foto: Jad Limcaco in Unsplash).
04 | 2020
19
Welk abonnement past bij jou?
Misschien wil je wel een abonnement op Tips & Trucs, maar wil je je niet meteen vastleggen voor een heel jaar. Gelukkig hoeft dat niet: bij ons bepaal je zélf wat voor abonnement je neemt. Eén jaar, een half jaar of een maand: jij kiest wat het beste bij je past!
1
EEN JAAR LANG 12 edities Tips & Trucs voor maar (€ 4,50 per editie)
€ 54,00
2
VOORDELIGSTE KEUZE
EEN HALFJAAR LANG 6 edities Tips & Trucs voor maar
€ 29,50 (€ 4,92 per editie)
3
IEDERE MAAND Een editie Tips & Trucs voor maar per maand
€ 5,50
Meest flexibzeelgbeaaker) uze (maandelijks op
Regel het direct op
www.tipsentrucs.nl/abonneren
JE PC VIRTUALISEREN DOOR: MAIKEL DIJKHUIZEN
Gebruik je pc virtueel Hergebruik je computer in een virtuele omgeving Als je huidige ‘stokoude’ machine niet meer vooruit te branden is, kun je met een nieuwe pc of laptop weer vlot werken. Stel je de aankoop al maanden uit omdat je ertegen opziet om alles opnieuw te configureren? Kies dan voor een (tijdelijke) tussenoplossing. Met behulp van gratis VMwaresoftware hergebruik je het oude systeem in een virtuele omgeving. Deze simulatiepc draai je op de nieuwe computer.
Tip 01: Virtualiseren Veel computergebruikers zien ertegen op om hun oude vertrouwde systeem af te danken. Begrijpelijk, want wie weet heb je in de loop der jaren allerlei nuttige programma’s bij elkaar gesprokkeld. Die wil je niet zomaar kwijtraken. Bovendien zijn alle instellingen op jouw wensen afgestemd. Tegelijkertijd is de huidige pc of laptop wellicht tergend langzaam en nu echt aan vervanging toe. Je kunt natuurlijk een nieuw systeem kopen, terwijl je de oude computer ook nog ergens laat staan; voor het geval dat … Logischerwijs heeft niet iedereen voldoende ruimte om twee computers een plekje te geven. Maak als alternatief een exacte kopie van het huidige systeem en draai die kopie als virtuele machine op de nieuwe computer. Je kunt dan op ieder moment naar de vertrouwde gebruikersomgeving en programma’s teruggrijpen. Een bijkomend voordeel is dat het besturingssysteem in een virtuele omgeving vermoedelijk sneller reageert, aangezien het recentere hardware kan aanspreken.
Tip 02: VMware-account
Wat gaan we doen?
We leggen uit hoe je met het programma VMware vCenter Converter een exacte kopie van je huidige systeem maakt. We gaan hier uit van Windows 10. Vervolgens lees je op welke wijze je met VMware Workstation Player je oude computer in een virtuele omgeving gebruikt.
22
04 | 2020
Voor het installeren van de benodigde software heb je een VMware-account nodig. Surf naar www. vmware.com/nl en klik rechtsboven op Inloggen / My VMware. Via Sign up now verschijnt er een Engelstalig formulier. Vul tweemaal hetzelfde e-mailadres in en bedenk een wachtwoord. VMware vraagt naar diverse persoonlijke (adres)gegevens. Vul die naar eigen inzicht in. Velden en opties met de tekst Optional hoef je niet per se in te vullen. Onder My VMware Terms of Use vink je de bovenste optie aan. Om te voorkomen dat het softwarebedrijf allerlei promotiemails stuurt, kun je het onderste vinkje weghalen. Neem de zogeheten Captcha-code over en klik onderaan op Sign up. Ter bevestiging ontvang je nu een mailtje. Open dit bericht in je e-mailclient en klik op de link Activate om de registratie te voltooien. Vul het wachtwoord in en bevestig met Complete activation. Niks ontvangen? Grote kans dat de e-mail in de map met spam of ongewenste berichten terecht is gekomen.
JE PC VIRTUALISEREN
Tip 02 Voorkom dat VMware je bestookt met commerciële e-mails en haal tijdens de Tip 01 Je oude
registratie het onderste vinkje weg.
computer bevat wellicht allerlei programma’s die je liever niet meteen kwijtraakt.
Download Now en geef met een vinkje aan dat je de voorwaarden accepteert. Nadat je klikt op Accept , download je een exe-bestand van zo’n 172 MB. Je opent het exe-bestand en neemt alle stappen van de installatiewizard door. Klik hierbij telkens op Next en accepteer wederom de licentievoorwaarden. Rond met Install / Finish de installatie af en start het programma op.
Tip 04: Image huidige pc
Tip 03 Zodra je VMware vCenter
Je bewaart een kopie van je oude systeem op een externe harde schijf
Je creëert nu een image van het oude systeem. Klik linksboven op Convert Machine. Controleer in het nieuwe venster of de optie Powered on staat gemarkeerd. Je klikt achter Remote Windows Machine
Converter voor het eerst opstart, krijg je een tamelijk leeg venster te zien.
Tip 03: VCenter Converter Je gaat straks een identieke kopie van je huidige (oude) Windows-systeem maken. Dit heet ook wel het maken van een image. Dit image bevat systeembestanden, programma’s en instellingen. Het gratis programma VMware vCenter Converter helpt je om deze klus te klaren. Als het goed is, ben je al op de website van VMware ingelogd. Zo niet, doe dat dan alsnog via https://my.vmware.com/web. Surf nu naar www.tiny.cc/vmwa en klik aan de rechterkant op Download Now. Achter het versienummer van de freeware klik je nu op Go to downloads, waarna er een nieuwe webpagina verschijnt. Klik op
04 | 2020
23
JE PC VIRTUALISEREN
Tip 05 Bepaal of je naast de C-schijf ook nog andere partities aan de image wilt toevoegen.
Tip 04 Geef in de instellingen aan dat je een image van het huidige systeem wilt opslaan.
op het kleine pijltje, waarna je kiest voor This local machine. Via Next selecteer je achter Select destination type de optie VMware Workstation or other VMware virtual machine. Belangrijk is dat bij het onderdeel Select VMware product de laatste versie van VMware Player staat gemarkeerd, namelijk VMware Player 7.x/12.x . Het tooltje weet nu voor welk virtualisatieprogramma het een image moet maken. Bedenk onder Virtual machine details alvast een naam voor de simulatie-pc. Via Browse bepaal je de opslaglocatie van het image. Aangezien je het oude systeem dadelijk als virtuele
machine op een kersverse computer gaat installeren, bewaar je het image op een externe harde schijf. Gebruik hiervoor wel een exemplaar met flink wat opslagcapaciteit. Kies de gewenste map en bevestig met OK . Klik op Next .
Tip 05: Partities kiezen Misschien wil je niet elke partitie van je oude computer in het image betrekken. Zo bevat het systeem wellicht een dataschijf met allerlei persoonlijke bestanden, bijvoorbeeld documenten, muziek, foto’s en video’s. Het kan verstandig zijn om de inhoud van zo’n dataschijf op een andere manier naar een nieuwe computer over te hevelen. Anders neemt de bestandsomvang van het image nogal toe en dat komt de werking van de virtuele machine niet ten goede. Een image bevat hoofdzakelijk systeembestanden en geïnstalleerde programma’s. Op de meeste Windows-systemen betreft dat de C-schijf. Klik achter Data to copy op Edit en zet in ieder geval een vinkje voor de C-schijf. Afhankelijk van de pc-indeling wijs je naar eigen inzicht ook nog andere partities aan.
Tip 06: Werkgeheugen Met de virtuele én fysieke pc stuurt de nieuwbakken hardware in feite twee besturingssystemen aan. Beide systemen delen dus de processorkracht en
24
04 | 2020
JE PC VIRTUALISEREN
Tip 06 Denk even goed na over hoeveel werkgeheugen je toewijst.
het werkgeheugen. Gelukkig is dat met de huidige generatie laptops en pc’s over het algemeen niet zo’n probleem. Wijs wel zorgvuldig werkgeheugen toe aan de virtuele pc en voorkom dat de fysieke host-pc te maken krijgt met tekorten. Standaard neemt vCenter Converter de hoeveelheid werkgeheugen van je oude pc over, maar dat is voor de virtuele machine iets te veel. Klik achter Devices op Edit en gebruik de grafiek om zo nodig het toebedeelde werkgeheugen te verlagen. Windows 10 verlangt voor de 32bit- en 64bit-versie respectievelijk minimaal 1 en 2 GB ram, dus ga in ieder geval niet onder deze waarde zitten. Klik achtereenvolgens op Next / Finish om het image op te slaan. Hoe meer gegevens het image bevat, hoe langer de verwerking duurt. Houd sowieso rekening met een aantal uren. Je volgt de voortgang in het hoofdvenster van vCenter Converter. Na afloop is het image op de externe harde schijf zichtbaar als vmx-bestand.
VCenter Converter maakt in een paar uur een image van je volledige computer
VMware Tools installeren
Tip 07 Om te voorkomen dat je een niet-compati-
Verschijnt het uitbreidingspakket VMware Tools for Windows in beeld? Voor betere (grafische) prestaties bevestig je dan met Download and Install / Install Tools. Regelmatig komt de installatiewizard van VMware Tools om onduidelijke redenen niet tevoorschijn. Gelukkig kun je dit uitbreidingspakket ook op een alternatieve manier installeren. Open het hulpprogramma Windows Verkenner en ga naar Deze pc. Hier tref je bij het dvd-station een virtuele schijf met de naam VMware Tools aan. Dubbelklik daarop om hiervan de inhoud te openen. Via setup.exe of setup64.exe installeer je respectievelijk de 32bitsof 64bits-versie van het programma. Klik op Next / Next / Install / Finish om de installatie af te ronden. Dit uitbreidingspakket voegt diverse nuttige stuurprogramma’s aan de virtuele pc toe. Het is normaal dat hierbij soms het beeld korte tijd wegvalt. Herstart via Yes de virtuele machine.
bel versienummer ontvangt, controleer je niet op verse updates.
Bij problemen voer je via het virtuele dvd-station alsnog de installatie van VMware Tools uit.
Tip 07: Workstation Player Als je het zojuist aangemaakte image op de nieuwe computer wilt gebruiken, heb je een virtualisatieprogramma nodig. Het gratis VMware Workstation Player voldoet hiervoor prima. Met deze software gebruik je in feite een computer binnen een computer. Surf met je nieuwe pc of laptop naar www. tiny.cc/vmplay en klik achter de Windows-editie op Download. Er bestaan van dit programma meerdere versienummers en niet alles werkt even goed
04 | 2020
25
JE PC VIRTUALISEREN
Tip 09 Klik ergens in de virtuele machine om die te activeren. Daarna kun je via de startknop daarin gewoon het startmenu openen.
Tip 08 VMware Workstation Player herkent direct het vmx-bestand, waarna je de virtuele machine kunt opstarten.
26
met het image samen. Het is daarom belangrijk om de exacte link uit deze tip te volgen, die gaat naar versie 12 van de tool. Sla het exe-bestand op en voer de installatie uit. Klik hierbij telkens op Next en accepteer de licentievoorwaarden. Zet de optie Check for product updates on startup uit, want anders krijg je wellicht alsnog een verkeerd versienummer van Workstation Player toegewezen. Sluit de wizard af met Install / Finish.
eventueel een vals e-mailadres opgeven. Bevestig met Continue / Finish, waarna het hoofdvenster verschijnt. Sluit op het nieuwe systeem de externe harde schijf aan waarop het image staat en kopieer de map met het imagebestand naar de pc. Kopiëren kan overigens alleen wanneer de nieuwe pc hiervoor voldoende schijfruimte bevat. Je laat het image als alternatief op de externe schijf staan, al werkt de virtuele machine dan misschien wel wat trager. Via Open an Virtual Machine blader je naar de map met het vmx-bestand. Selecteer dit image en bevestig met Openen. Workstation Player laadt het image vervolgens in een virtuele machine. Klik op Play virtual machine om de simulatie-pc in te schakelen. Schrik niet wanneer er wat meldingen verschijnen. Een virtuele machine draait namelijk niet op iedere host-pc meteen vlekkeloos. Probeer de betekenis van de meldingen te achterhalen. Zo gebeurt het regelmatig dat het programma uitbreidingspakketten wil installeren (zie kader ‘VMware Tools installeren’). Geef de virtuele machine de eerste keer even de tijd om volledig op te starten.
Tip 08: Oude pc recyclen
Tip 09: Eerste begin
Zodra je Workstation Player voor de eerste keer opstart, vraagt het programma naar je e-mailadres. Mogelijk ontvang je hierop promotiemails van de softwareontwikkelaar. Wil je dat niet, dan kun je
De bediening van een virtuele machine verschilt nauwelijks met die van een fysieke computer. Je gebruikt hiervoor namelijk de muis en het toetsenbord van de host-pc. Beweeg eerst je muis vanuit
04 | 2020
JE PC VIRTUALISEREN
Tip 10 Duik bij een hardwareprobleem in de instellingen en probeer de kwestie op te lossen.
De bediening van een virtuele machine verschilt nauwelijks met die van een fysieke pc de gebruikersomgeving van de fysieke computer naar het bureaublad van de virtuele machine. Klik dan ergens op het bureaublad om de muis van de virtuele computer te activeren. Je kunt nu doen wat je wilt, bijvoorbeeld een programma openen of document opzoeken. Met een beetje mazzel starten applicaties voortaan vlotter op dan op je oude pc. Er is, vergeleken met de afgedankte computerapparatuur, vermoedelijk meer processorkracht en geheugen beschikbaar. Wellicht verschijnt er een waarschuwing dat de licentie van de geĂŻnstalleerde antivirussoftware is verlopen. Voer hiervoor een geldige licentiesleutel in of verwijder het beveiligingspakket uit het virtuele systeem. In dat laatste geval neemt Windows Defender de beveiliging voor zijn rekening. Dit programma presteert tegenwoordig prima en houdt bedreigingen buiten de deur. Kun je vanuit de virtuele machine niet meer terug naar het bureaublad van de fysieke computer? Druk
dan op de toetscombinatie Ctrl+Alt. Handig is dat je via kopiĂŤren en plakken bestanden tussen de beide systemen kunt delen.
Tip 11 In de Windows-instellingen binnen je virtuele machine pas je de
Tip 10: Randapparatuur
resolutie aan.
De virtuele machine herkent naar verwachting moeiteloos alle randapparatuur, zoals een printer, luidsprekers en usb-opslagapparaten. Wanneer je toch op een hardwareprobleem stuit, navigeer je in Workstation Player naar Player / Manage / Virtual Machine Settings. Klik op het component waarmee problemen zijn en bekijk of je relevante instellingen kunt aanpassen. De beschikbare instellingen verschillen per hardwarecomponent. Als het aangesloten randaccessoire niet in de lijst voorkomt, onderzoek dan of je via Add dit apparaat alsnog kunt toevoegen.
Tip 11: Resolutie aanpassen Workstation Player toont je oude systeem standaard in een nogal klein dialoogvenster. Gelukkig pas je de venstergrootte simpel aan. Beweeg de muisaan-
04 | 2020
27
JE PC VIRTUALISEREN
Linux virtualiseren Tip 12 Bij een vastloper kun je het systeem vanuit het menu van Workstation Player uitzetten.
wijzer naar een hoek totdat de cursor verandert in een dubbele pijl. Sleep de cursor met ingedrukte muisknop om de grootte van het venster te wijzigen en laat de muisknop vervolgens los. Hiermee kun je ieder gewenst vensterformaat kiezen. Gebruik je liever een standaard beeldverhouding? Klik met de rechtermuisknop ergens op het bureaublad van de virtuele machine en kies Beeldscherminstellingen. Scrol zo nodig een stukje omlaag en wijzig bij Resolutie de waarde. Een resolutie van 1280 × 720 of 1920 × 1200 pixels is voor een virtueel systeem bijvoorbeeld gebruikelijk. Bevestig na de aanpassing met Wijzigingen behouden. Je kunt natuurlijk ook op volledig scherm werken. Klik hiervoor bovenaan op Player / Full Screen. De werkbalk van het virtualisatieprogramma blijft zichtbaar. Klik op Exit full screen mode (pictogram met de rechthoek en vier pijltjes) om naar de vorige resolutie terug te keren.
Tip 12: Machine uitzetten Het uitschakelen van een virtuele machine gebeurt op precies dezelfde manier zoals je dat bij een fysieke computer zou doen: via het startmenu. Soms komt het voor dat een virtuele pc nergens meer op reageert. Doe in zo’n geval dan een beroep op de uitknop van Workstation Player. Klik daarvoor achtereenvolgens op Player / Power / Shut Down Guest .
28
04 | 2020
Naast een eigen kopie van Windows kun je ook andere besturingssystemen virtualiseren. Op die manier probeer je bijvoorbeeld vrijblijvend eens een Linux-distributie uit, zoals Linux Mint (www. linuxmint.com), Ubuntu (www.ubuntu.com) of Fedora (https://getfedora.org). Je hebt hiervoor in de vorm van een iso-bestand wel een image nodig. Die kun je gratis bij één van de genoemde websites downloaden. Kies in Workstation Player voor Create a New Machine en markeer Installer disc image file (iso). Via Browse selecteer je het betreffende iso-bestand. In de volgende stappen geef je onder meer aan welk besturingssysteem je wilt installeren en ken je een deel van de harde schijf aan het virtuele systeem toe. Na afloop voer je met Play virtual machine de installatie van de Linux-distributie uit.
Met een isobestand van een Linux-distributie maak je eenvoudig een nieuwe virtuele machine aan.
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN DOOR: DIRK SCHOOFS
Wiskundegoeroe From zero to hero!
Wiskunde-oefeningen, vergelijkingen met één of twee onbekenden, sinussen en tangens-berekeningen … Ooit hebben we er allemaal potloden op stukgebeten, maar inmiddels kun je de kinderen niet meer met hun huiswerk helpen. Toch kun je nog de wiskundeheld van de familie worden met de hulp van Microsoft Math Solver. De app tovert niet alleen de oplossingen van opgaven, hij toont je zelfs het stappenplan. Stap 1: Opgave Om Math Solver je met wiskundige problemen te laten helpen, kun je de gratis app downloaden uit de App Store of Play Store. In de Settings wijzig je de taalinstellingen, helaas is het Nederlands niet beschikbaar. Je kunt de weergave hier ook op licht of donker zetten. Kies je Automatisch, dan zal de weergave zich aanpassen aan het moment van de dag. Om de app te gebruiken, moet je een opgave invoeren. Dat kan op drie manieren. Met de optie Scan maak je een foto van het wiskundig probleem, waarbij je ervoor zorgt dat de opgave netjes in beeld staat. We hebben de scanfunctie uitgeprobeerd op een werkboek, op opdrachten die op het scherm stonden en op vergelijkingen die we met de hand hadden geschreven. Iedere keer herkende de app de opgave, en dat zonder zich te vergissen. Kies je als invoermethode Draw, dan teken je de opgave met een vinger op het scherm. De derde mogelijkheid is de optie Type, waarbij je gebruikmaakt van een virtueel wiskundig toetsenbord.
Stap 2: Oplossing Welke invoermethode je ook kiest, Math Solver laat altijd zien hoe het de opgave heeft geïnterpreteerd. Controleer wel even of de app geen fout heeft gemaakt. Daarna krijg je de oplossing te zien. Door domweg de oplossing te kopiëren, word je uiteraard niet slimmer, klik daarom op de knop Get step-bystep solution. De app toont vervolgens alle tussenstapjes naar de uiteindelijke oplossing, net zoals een wiskundeleraar het zou opbouwen. Bij iedere tussenstap kun je trouwens nog een extra uitleg openen, als je het niet snapt.
Stap 3: Soortgelijke opgaven
Math Solver toont zelfs de
De app toont bovendien verwante informatie onder de knop Related concepts. Wil je meer weten over de materie, dan is er zelfs een functie die gelijkaardige opgaven en video’s toont. Ook kan de app, wanneer dit relevant is, de grafiek van de oplossing produceren.
grafiek die bij de oplossing hoort.
De oplossing wordt onderbouwd door de tussenstappen.
Niveau stappenplan Van beginner tot expert. Hiernaast kunt je de moeilijkheidsgraad van het stappenplan zien.
Beginner
Expert
04 | 2020
29
APPS DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Beste Windows 10-apps Pareltjes uit de Microsoft Store De Microsoft Store kent niet dezelfde hoeveelheid apps als de Google Play Store en de Apple App Store, maar bevat wel degelijk een flink aantal nuttige apps. We selecteren de nuttigste apps die niet mogen ontbreken in jouw Windows 10-omgeving.
Wat gaan we doen?
We selecteren de beste apps uit de Microsoft Store. De Microsoft Store bevat zowel betaalde als gratis apps. Voor dit artikel richten wij ons op de gratis programma’s, zodat je je verzameling kunt uitbreiden zonder de portemonnee te trekken.
30
04 | 2020
Tip 01: Apps installeren Je opent de Microsoft Store via het startmenu: klik op Start, typ Store en klik op Microsoft Store. De content van de Microsoft Store is ondergebracht in verschillende categorieën, zoals Productiviteit en Games. Klik op een tab om de bijbehorende categorie te openen. Je kunt ook direct zoeken naar een specifieke app. Gebruik hiervoor het zoekvak rechtsboven in het venster. Gebruik dit zoekvak ook om de apps te vinden die we in dit artikel bespreken. Nieuwe versies van apps worden automatisch regelmatig gedownload. Je kunt dit ook handmatig doen. Klik op de knop Meer informatie en kies Downloads en updates. Klik hierna op Updates downloaden. Voor een totaaloverzicht van geïnstalleerde apps kies je voor Mijn bibliotheek . De aanwezige apps worden rechts in het venster getoond. Via het menu links kun je de apps sorteren op volledige weergave, welke apps nu geïnstalleerd zijn, welke dat wel waren maar nu niet meer zijn, welke apps gereed zijn om te worden geïnstalleerd en welke apps onlangs zijn gedownload of bijgewerkt. Om de algemene instellingen van de Store aan te passen, klik je op Meer informatie en kies je voor Instellingen.ll
Tip 01 De Microsoft Store verdeelt de apps in verschillende groepen.
APPS
Tip 02: Apparaatbeheer
Tip 02 Ontkoppel apparaten van de Microsoft Store als je ze niet meer nodig hebt.
Je kunt maximaal tien verschillende apparaten aan de Microsoft Store ‘koppelen’. Is het maximum bereikt, dan kun je geen apps en games meer downloaden. Om dit op te lossen, ontkoppel je een ander apparaat, zodat er weer ruimte ontstaat. Vraag een overzicht op van gekoppelde apparaten om te kijken welke apparaten er nu zijn aangesloten. In de Microsoft Store kies je voor Meer informatie (de knop rechtsboven in het venster, herkenbaar aan de drie puntjes) en klik je op Instellingen. Bij Offline machtigingen klik je op Jouw apparaten beheren. Een nieuwe pagina met het overzicht van gekoppelde apparaten wordt geopend. Dit kunnen computers, maar ook andere apparaten zoals telefoons zijn. Kijk dan welke apparaten niet meer gekoppeld hoeven te zijn aan de Microsoft Store, klik op Ontkoppelen en bevestig de actie. Nu kun je het andere apparaat toevoegen en weer apps en andere content downloaden.
een aanvullend pakket. De app controleert bij het starten in welke regio je je bevindt. Zolang dit binnen de Europese Unie is, kun je het grootste deel van de content bekijken. In onze tests verliep het inladen van de streams met wisselend succes, maar eenmaal draaiend werkt de app prettig. De app houdt bij tot waar je gebleven bent met kijken en biedt aan de stream vanaf dat punt te hervatten. Handig is de optie om video’s toe te voegen aan een kijklijst, zodat je bijvoorbeeld een serie snel kunt kijken. Via de instellingen kun je een eigen zenderoverzicht maken en hierin de zenders opnemen die je regelmatig kijkt.
Tip 03 Ziggo Go geeft abonnees toegang tot live televisie en series uit een eventueel extra pakket.
Tip 04: Netflix Ook Netflix heeft een app ontwikkeld voor Windows 10. Prettig aan de app is de mogelijkheid om content te downloaden, zodat je het materiaal op een later moment (en zonder internetverbinding) kunt kijken, bijvoorbeeld in het vliegtuig. Via de instellingen kun je de videokwaliteit bepalen en deze optimaliseren voor de verbinding waarvan je gebruikmaakt. Schakel bovendien de optie Smart Downloads in: hiermee worden gedownloade series automatisch
Met Ziggo Go kun je video’s toevoegen aan een kijklijst om ze achter elkaar te streamen Tip 03: Ziggo Go Voor abonnees van Ziggo is de app van de aanbieder de moeite waard. Met de app heb je in Windows 10 toegang tot de content binnen je abonnement. Denk aan live televisie, maar ook aan eventuele series uit
Geen wachtwoord Ben je de enige gebruiker van de computer? Dan kun je uitschakelen dat de Store telkens om een wachtwoord vraagt als je een item in de Store koopt. Kies Meer informatie en Instellingen. Bij Aanmelden om iets te kopen zet je de schuif op Aan bij Ik wil zonder wachtwoord kopen om sneller te kunnen afrekenen. Het kopen van betaalde apps gaat nu vlotter.
04 | 2020
31
APPS
Tip 04 In de Netflix-app kun je series downloaden, zodat je ze offline kunt bekijken.
verwijderd zodra je ze hebt bekeken. Zo ontstaat er weer ruimte voor nieuwe downloads. In een overzicht zie je bovendien hoeveel ruimte door de Netflix-content wordt ingenomen. Klik op de prullenbak bij Delete All Downloads om in één keer je apparaat op te schonen. Klik op de knop linksboven voor een overzicht van alle categorieën met content. Onder My Downloads vind je de offline collectie en de mogelijkheid om Smart Downloads snel in en uit te schakelen. De app biedt ondersteuning voor meerdere gebruikersaccounts waartussen je kunt schakelen. Via dat account onthoudt Netflix waar je op een ander apparaat (bijvoorbeeld via een settopbox of een telefoon) bent gebleven, zodat je vanaf dat punt gelijk verder kunt kijken.
gen aan foto’s doen. Dat kan ook door het toepassen van filters: de makers hebben 45 standaardeffecten meegeleverd die je als uitgangspunt kunt gebruiken en zelf kunt aanpassen. Ook voor andere eenvoudige bewerkingen leent het programma zich goed: denk aan het aanpassen van de fotoverhoudingen en het draaien van scheve foto’s. Verder bevat de app een paar handige extra’s, zoals de mogelijkheid om rode ogen uit foto’s te verwijderen en bestaande foto’s van nieuwe kaders te voorzien. Ook kun je vlekken retoucheren, zoals stofjes op ingescande analoge foto’s. De app wordt regelmatig voorzien van updates. Er wordt een groot aantal bestandsformaten ondersteund, waaronder jpg, png en raw-bestanden. Als je een Adobe ID aanmaakt, heb je toegang tot aanvullende functies en uitbreidingspakketten. Het fotomateriaal wordt rechts in het venster getoond, terwijl je via de menu’s aan de linkerkant toegang hebt tot de instellingen. Ook op een tablet in combinatie met touchbediening werkt de app goed.
Tip 05 Photoshop Express bevat een grote hoeveelheid filters en effecten voor de nabewerking van je foto’s.
Tip 05: Photoshop Express Voor het uitvoeren van eenvoudige fotobewerkingen in een gebruiksvriendelijke omgeving kun je terecht bij Photoshop Express. Met het kleine broertje van het welbekende Photoshop kun je snelle aanpassin-
Hoeveel ruimte Benieuwd naar de hoeveelheid schijfruimte die per app in beslag wordt genomen? Open het instellingenvenster van Windows en ga naar Apps/ Apps en onderdelen. Kies rechts voor Sorteren op Grootte. Je ziet nu per app hoeveel ruimte er wordt ingenomen. Let op: de lijst bevat ook ‘klassieke’ Windows-programma’s die je niet via de Store hebt geïnstalleerd.
32
04 | 2020
Photoshop Express is er voor alle (eenvoudige) bewerkingen die je op je foto’s wilt maken Tip 06: Microsoft To Do Als je gebruikmaakt van takenlijstjes, mag Microsoft To Do niet in je app-verzameling ontbreken. Heb je in het verleden gebruikgemaakt van Wunderlist, dan kun je de bestaande taken importeren in To Do. De app neemt het uiterlijk over van Windows en onder-
APPS
Tip 07 Dankzij WhatsApp Desktop ben je niet meer gebonden aan je telefoon.
WhatsApp Dekstop is afhankelijk van je telefoon: die moet zijn ingeschakeld Tip 06 Lijstjes met activiteiten bijhouden doe je via Microsoft To Do.
steunt ook een donker thema. Naast de lijstjes die je zelf maakt, ondersteunt To Do ook ‘slimme lijsten’. Deze lijsten worden dynamisch samengesteld en geven bijvoorbeeld taken weer die je als belangrijk hebt aangemerkt of taken die je eerder hebt ingepland. To Do ondersteunt gedeelde lijsten waarin je taken aan anderen kunt toekennen. Ook deze lijst wordt standaard getoond. Wil je een schone werkomgeving en maak je geen gebruik van deze mogelijkheden, dan kun je de lijsten verbergen via het instellingenvenster. Nog handiger is het om lijsten die leeg zijn automatisch te verbergen. Zet de schuif op Aan bij Lege slimme lijsten automatisch verbergen. De app biedt ondersteuning voor meerdere accounts, zodat je bijvoorbeeld zakelijke en persoonlijke lijstjes kunt bijhouden en deze elk onder een eigen account kunt plaatsen. To Do synchroniseert de taken met andere apparaten, zodat ze overal beschikbaar zijn.
Tip 07: WhatsApp Desktop WhatsApp hoef je niet alleen op je telefoon te gebruiken, ook via de computer kun je berichten sturen en ontvangen. We maken hiervoor gebruik van WhatsApp Desktop. Na de installatie koppel je de app aan je telefoon. De app toont hiervoor een QR-
code die je scant met de telefoon. WhatsApp Desktop is afhankelijk van je telefoon, wat ook betekent dat de telefoon tijdens het gebruik van de app moet zijn ingeschakeld. Via de desktop-app kun je ontvangen media (zoals foto’s, video’s en audio) direct op je computer opslaan. Het instellingenvenster geeft toegang tot een beperkte set instellingen die je ook via de telefoon vindt, zoals toegang tot lijsten met geblokkeerde contactpersonen en het aanpassen van de achtergrond van het conversatievenster.
Tip 08: WiFi Analyzer Als je meer informatie wilt over de status en de gezondheid van je draadloze netwerk, is WiFi Analyzer van Matt Hafner een waardevolle toevoeging aan je appverzameling. De eerste keer vraagt de app in welke regio je bevindt, om rekening te kunnen houden met lokale beperkingen (zoals de gebruikte kanalen). De app bestaat uit tabbladen, waarvan Analyse de nuttigste is: hier zie je de signaalsterkte per wifi-kanaal. Op basis hiervan zie welke andere netwerken eventueel ‘botsen’ met je eigen netwerk en kun je optimalisaties doorvoeren. Bijvoorbeeld door het eigen kanaal naar een ander kanaal te wijzigen,
04 | 2020
33
APPS
Browse haal je een overzicht op van de verschillende categorieën. Er zijn verschillende themazenders beschikbaar, zoals Music, Sports en News. Behalve een selectie op basis van het thema, kun je ook radiozenders selecteren op basis van je huidige locatie. Afhankelijk van je luistergedrag worden vergelijkbare kanalen door TuneIn Radio aangeboden. Tot de collectie behoren ook podcasts.
Tip 08 Inzicht in de prestaties van je netwerk en de ‘ruis’ van andere netwerken.
Tip 09 De app Jouw telefoon geeft je toegang tot foto’s, meldingen en sms’jes van je telefoon.
zodat je minder ‘last’ van andere netwerken hebt. Op de tab Netwerken zie je de andere netwerken in je omgeving.
Tip 09: Jouw telefoon Een paar apps hoef je niet te installeren, maar zijn al standaard aanwezig in de nieuwste versies van Windows 10. Een goed voorbeeld hiervan is de app Jouw telefoon. Deze app maakt een directe koppeling met je telefoon en geeft je vanaf je Windows-computer toegang tot sms-berichten, foto’s en telefoonmeldingen. Gebruik je een Android-telefoon, dan geeft de app toegang tot meer bronnen dan bij de iPhone (door beperkingen van Apple). Je kunt vanaf een Androidtelefoon je foto’s direct gebruiken op je pc door ze te verslepen naar de lokale computer. Het is jammer dat de makers maximaal 25 foto’s tonen, want in de praktijk heb je al snel de behoefte om verder terug te gaan in de tijd. Handig is wel de koppeling met de telefoonmeldingen: zodra een app een melding genereert, wordt deze ook binnen Windows getoond.
Tip 10: TuneIn Radio De app van TuneIn Radio geeft je toegang tot zo’n 100.000 radiostations in binnen- en buitenland. Via
34
04 | 2020
Alleen uit de Store Apps in de Microsoft Store worden continu gecontroleerd en worden pas in de winkel opgenomen als ze voldoen aan verschillende kwaliteitseisen. Dit in tegenstelling tot andere software, die je in de praktijk van verschillende bronnen kunt downloaden. Werk je alleen maar met apps uit de Microsoft Store of wil je meer controle over welke programma’s worden geïnstalleerd (bijvoorbeeld als je een computer inricht voor je kinderen), dan kun je in Windows instellen dat er alleen apps uit de Microsoft Store mogen worden geïnstalleerd. Andere apps worden dan geblokkeerd. Open het instellingenvenster van Windows (Windowstoets+I) en ga naar Apps / Apps en onderdelen. In het venster rechts kies je bij de optie Kies waar u apps wilt downloaden voor Alleen de Microsoft Store. Je kunt ook kiezen voor een tussenvorm, waarbij Windows je ‘waarschuwt’ zodra er een Microsoft Store-app beschikbaar is als je op het punt staat een klassiek programma te installeren. Kies dan voor de optie Overal, maar laat me weten als er een vergelijkbare app in de Microsoft Store staat .
Tip 10 TuneIn Radio geeft je toegang tot een flinke hoeveelheid radiozenders en podcasts.
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN DOOR: DIRK SCHOOFS
Kleur bekennen Van azuurblauw tot zandbruin Om een geslaagd grafisch ontwerp te maken, zoals een uitnodiging, een kaartje of een poster, moet je verstandig omgaan met de kleuren. Vaak is het een goed idee om voor de titel een tint te gebruiken die elders in het ontwerp ook voorkomt. Met de freeware Pipette kun je de exacte kleur definiëren van alles wat je op het scherm ziet, en al die tinten kun je vastleggen in een kleurenlijst.
Met behulp van Pipette hebben we een gedeelte van de titel dezelfde kleur gegeven als de ramen in het gebouw.
brede pipetknop klikken. De muisaanwijzer verandert in een kruisje: daarmee klik je op het element waarvan je de kleur wilt weten. Merk ook op dat Pipette de kleuren blijft volgen terwijl je met de muisaanwijzer over het scherm beweegt.
Stap 2: Kleursystemen Alle kleuren die je selecteert, worden via de pipetfunctie vertaald in verschillende kleurcodeformaten. Dat is een beetje overdonderend, maar voor de thuisgebruiker zijn slechts drie systemen belangrijk. Het rgb-kleurensysteem (rood, groen, blauw) wordt gebruikt voor kleuren die op een beeldscherm staan. Hex-codes worden gebruikt in webdesign en cmyk (cyaan, magenta, yellow (geel) en key (zwart)) is de code die vaak wordt gebruikt voor print. Iedere kleurcode kun je naar het klembord kopiëren met de specifieke knoppen naast de kleurcodes.
Stap 1: Kleuren selecteren
Stap 3: Kleurenlijst
Pipette is een kleurenkiezer zonder installatieprocedure, waardoor je het programmaatje ook vanaf een usb-stick kunt laten werken. Het is te downloaden voor macOS, Windows en Linux van www.sttmedia.com/pipette. Om een kleur uit bijvoorbeeld een afbeelding, website-element of iets op je bureaublad te selecteren, moet je eerst op de
Als je kleuren selecteert met Pipette, verschijnen de waarden daarvan in de Kleurenlijst in het rgbformaat. Soms is het nodig om de verschillende kleurwaarden naast elkaar te leggen, zodat je ze met elkaar kunt vergelijken. Kies dan voor de opdracht Bestand / Sla kleurenlijst op. De lijst is eigenlijk niet meer dan een tekstbestand. Om later zo’n opgeslagen kleurenlijst weer te openen, kies je voor Laad kleurenlijst. In de Instellingen zit onder het tabblad Algemeen een interessante optie om de applicatie altijd op de voorgrond te laten draaien. Dat is handig als je de kleurkiezer steeds bij de hand wilt hebben terwijl je werkt.
Niveau stappenplan Van beginner tot expert. Hiernaast kunt je de moeilijkheidsgraad van het stappenplan zien.
Beginner
Expert
04 | 2020
35
SOFTWARE DOOR: EDMOND VARWIJK
Bestandsbeheer 2.0 Beheren als een pro
Een computer heeft in essentie maar één taak, het verwerken van informatie. Direct daaraan verwant is de activiteit die informatie te beheren, dat wil zeggen opslaan, kopiëren, verplaatsen, delen en verwijderen. Windows biedt hiervoor de Verkenner, maar die is weinig gebruiksvriendelijk en al vele Windowsversies nauwelijks verbeterd. Wij laten zien hoe het bestandsbeheer beter kan.
Tip 01: Wat is een bestand? Informatie wordt op de computer bewaard in bestanden. Elk Word-document is een bestand, net als elke digitale foto of video. Maar een bestand is pas echt een bestand wanneer het is opgeslagen, op de computer, op het netwerk (nas) of ergens in de cloud. In Windows heeft elk bestand een extensie, de paar letters achter de punt van de bestandsnaam. Zo bevatten alle Word-documenten uit de extensie .doc of .docx, alle Excel-bestanden .xls of .xlsx, en veel foto’s .jpg of .png of .tiff. Dit zijn de bekendste extensies, maar er zijn er nog veel meer, vooral onbekende. Veelal zijn dat systeembestanden waar alleen de computer iets mee kan.
De Verkenner is, behoudens enkele cosmetische aanpassingen, in al die 25 jaar niet veranderd Tip 02: Verkenner
Wat gaan we doen?
We bekijken de ontwikkelingen rondom bestandsbeheer en ontdekken hoe het gemakkelijker en beter kan.
36
04 | 2020
Zulke bestanden op je computer blijven zelden exact zoals ze zijn. Je wilt er vast weleens een verplaatsen, kopiëren, de naam ervan aanpassen, verwijderen etc. Al deze handelingen vallen onder het bestandsbeheer en Windows heeft daarvoor de Verkenner. Dit belangrijke onderdeel van Windows staat opmerkelijk genoeg niet in het startmenu, maar vind je wel op de taakbalk. Om Verkenner te openen, klik je op het pictogram van de gele map op de taakbalk of gebruik je de toetscombinatie Windows-toets+E. Verkenner bestaat uit twee deelvensters: In het smalle deel links staan alle locaties waar op de pc bestanden opgeslagen kunnen worden. Klik je met de muis op zo’n locatie, dan laat Windows in het rechterdeelvenster de inhoud van dat station of die map zien. Dat kunnen bestanden zijn, maar ook mappen met daarin weer andere mappen of bestanden.
SOFTWARE
Tip 01 De naam van een bestand is in Windows onder meer te zien in de titelbalk van het programma waarin het is geopend.
Extensies zichtbaar maken
Tip 02 Verkenner is het onderdeel van Windows voor
Zie je geen extensies, schakel dan de optie uit om de extensies van bekende bestandtypen te verbergen.
Zie je wel bestandsnamen maar geen extensies, dan is de weergave daarvan uitgeschakeld. Logisch, want Windows schakelt dat standaard uit, al is dat gezien de veiligheid niet erg handig. Om de weergave van de extensies in te schakelen, open je Windows Verkenner. Klik dan op Bestand / Map en zoekopties / Weergave en haal in de lijst met opties het vinkje weg bij Extensies voor bekende bestandstypen verbergen.
bestandsbeheer.
Tip 03: Vernieuwing? Verkenner zit al sinds Windows 95 in het besturingssysteem en is, behoudens enkele cosmetische aanpassingen, in al die 25 jaar eigenlijk niet veranderd. Alsof er aan de manier waarop wij met bestanden omgaan niets is veranderd! Maar wat te denken van de enorme groei van het aantal bestanden dat we op de pc hebben staan, en het gebruik van de cloud of een nas om ook op andere plekken bij onze bestanden te kunnen? Het is eigenlijk allemaal aan Verkenner voorbijgegaan. Hoewel Microsoft volgens geruchten inmiddels werkt aan een nieuwe Verkenner, is deze er nog niet. Evenmin is bekend wat die gaat bieden, en of het een compleet nieuwe Verkenner wordt of alleen een update van de huidige gaat zijn. Beschik je over de meest recente versie van Windows 10 (minimaal versie 1903), dan kun je toch al aan de
04 | 2020
Tip 03 Maak een snelkoppeling op je bureaublad aan om vaker de nieuwe Verkenner te kunnen gebruiken.
37
SOFTWARE
slag met de mogelijk nieuwe versie van Verkenner. Open Verkenner en typ in de adresbalk de volgende string: shell:AppsFolder\c5e2524a-ea46-4f67841f-6a9465d9d515_cw5n1h2txyewy!App en druk op Enter. Verkenner opent een nieuw Verkenner-scherm met een heel ander aanzien. Dit is de nieuwe Verkenner volgens het universal apps-design waarmee Microsoft apps bouwt voor alle platformen tegelijk. Om deze Verkenner vaker te gebruiken, klik je met de rechtermuisknop op het bureaublad en kies je voor Nieuw / Snelkoppeling . Typ in het nieuwe venster het commando explorer shell:AppsFolder\c5e2524a-ea46-4f67-841f6a9465d9d515_cw5n1h2txyewy!App en bevestig met Volgende . Geef daarna de koppeling de juiste
UWP-verkenner
De ontdekking van de UWPverkenner leidde tot veel geruchten dat dit de nieuwe Windows Verkenner zou zijn.
De ontdekking van de nieuwe Verkenner van het Universal Windows Platform in Windows 10 leidde tot de wildste geruchten. Is dit de nieuwe Verkenner waar iedereen al zo lang op wacht, of is deze Verkenner geschikt voor alle universalapp-platforms: Windows 10, Windows Server 2019, Xbox One en Hololens? Op dit moment is de precieze positie van deze ‘alternatieve Verkenner’ wat ongewis. Het Universal Windows Platform is onderdeel van Windows 10 en alle aanverwante Microsoft-platformen en bedoeld om voor al deze platformen tegelijk apps te kunnen ontwikkelen. Op een apparaat met een aanraakscherm, zoals een Windows-tablet of een laptop met aanraakbediening, is deze UWP-verkenner daarom erg handig. Voor gebruik op de pc biedt deze Verkenner echter duidelijk te weinig functionaliteit en weergaveopties. Wij vermoeden dan ook dat dit níét de langverwachte nieuwe Windows Verkenner is.
naam, bijvoorbeeld NwVerkenner en klik op Voltooien.
Tip 04: Sets De meest gevraagde functionaliteit van Windowsgebruikers voor de Verkenner is volgens Microsoft: tabbladen. Bekend van alle browsers en een prima manier om meerdere pagina’s tegelijk te openen, zou het ook de oplossing zijn voor de beperking dat de Verkenner maar van één map tegelijk de inhoud kan laten zien. Dit maakt het lastig bestanden tussen twee of meer locaties te vergelijken, kopiëren of verplaatsen. En dus ontwikkelde Microsoft Sets. Sets maakt alle Windows-programma’s, inclusief Verkenner, geschikt voor tabbladen en het zou al in 2018 met een grote update in Windows 10 komen. Maar Sets komt niet. Gebruikers die via het Windows Insider Preview-programma toekomstige versies van Windows testen, vonden het maar niks. Dat kwam voornamelijk omdat Microsoft weer eens meer wilde doen dan wat gebruikers wensten, en liet ze behalve een tweede venster van hetzelfde programma ook heel andere gegevens en programma’s in die tabbladen openen. Het werd een chaos. De ontwikkeling van Sets is stopgezet en het is duidelijk dat we voor tabbladen in Verkenner voorlopig niet op Microsoft hoeven te rekenen.
Tip 04 Voorlopig krijgt (zo lijkt het) alleen de via de Windows Store te installeren nieuwe Windows Terminal tabbladen.
Tabbladen willen de Windowsgebruikers het liefst in een nieuwe versie van Verkenner zien Tip 05: Alternatieven Wil je toch op een andere manier aan effectief bestandsbeheer doen, dan zijn er heel veel alternatieve oplossingen. Deze vallen in twee groepen uiteen. De eerste groep installeert software die de
38
04 | 2020
SOFTWARE
Tip 06 Wie de leercurve doorstaat, zal merken dat bestandsbeheer Tip 05 Total
sneller gaat door
Commander is een
het aan te sturen
van de bekendste
met het toetsen-
bestandsmanagers
bord.
voor Windows waarin je met twee deelvensters werkt.
werking van alle applicaties aanpast, maar waarbij je wel gewoon Windows Verkenner blijft gebruiken. De tweede groep installeert een alternatief programma voor de Verkenner. De tweede groep is het grootste, er is namelijk een enorm aanbod aan Verkenner-alternatieven. De bekendste hiervan is Total Commander (www.ghisler.com) dat al heel wat versies meegaat. Total Commander is shareware en dertig dagen vrij te gebruiken, daarna komt er zonder licentie een nag-scherm (pop-up met de vraag om het programma te kopen) bij het opstarten. De kracht van dit soort programma’s is dat ze met twee deelvensters werken die verschillende bestandslocaties in beeld brengen. Binnen die deelvensters zie je de mappen en bestanden die je kunt selecteren om ze vervolgens tussen de twee panelen (locaties) te kopiëren of verplaatsen. Dit maakt het bestandsbeheer erg overzichtelijk én doordat dat dit soort programma’s zich volledig met het toetsenbord laten bedienen, razendsnel. Alternatieven zijn Midnight Commander (www.tiny. cc/mcwin), Altap Salamander (www.altap.cz) MultiCommander (www.multicommander.com) en Double Commander (www.tiny.cc/dcmd).
Tip 06: Snel bestandsbeheer De werking via het toetsenbord van Total Commander en zijn vele navolgers is veelal identiek. Met Alt+F1 wissel je in het linkerdeelvenster van station, met Alt+F2 doe je hetzelfde in het rechtervenster. Met de pijltjestoetsen blader je door de
Total Commander werkt het snelste met het toetsenbord lijsten met mappen en bestanden, en met een druk op de spatiebalk selecteer je er een. Je kunt selecties eindeloos uitbreiden en ook eerder geselecteerde mappen of bestanden eruit halen. Wil je bestanden kopiëren van het ene venster naar het andere, selecteer dan de juiste bestanden en druk op F5 om ze te kopiëren of F6 om ze te verplaatsen. Door met Tab te wisselen tussen de twee deelvensters, bepaal je de richting van een kopieer- of verplaatsactie. Een bestand bekijken gaat via F3, bewerken met F4. Het programma kan overweg met een groot aantal bestanden waaronder ook archief- en back-upformaten zoals zip, arj en rar. Handige opties zijn het vergelijken en synchroniseren van mappen, en het zoeken via Alt+F7. De zoekfunctie is erg krachtig met volledige tekstsupport, zo kun je onder meer
04 | 2020
39
SOFTWARE
Tip 07 Explorer++ is een Verkenner-alternatief met als belangrijkste pluspunt het gebruik van meerdere tabbladen.
zoeken op kenmerken, in een beperkt aantal of alle submappen. Een nieuwe map maken gaat via F7, een bestand hernoemen doe je ook met F6 en een bestand verwijder je met F8. Wie wil, kan natuurlijk alles ook gewoon met de muis doen, maar ben je de toetsen en toetscombinaties gewend, dan wil je al snel niet anders meer.
Groupy is een aanvulling op Windows die het volledige besturingssysteem voorziet van tabbladen
Tip 07: Verkenner tabbladen Wat Microsoft niet lukte, lukt anderen wel. Explorer++ (www.explorerplusplus.com) is namelijk een versie van Verkenner met onder meer tabbladen om meerdere locaties met mappen en bestanden tegelijk geopend te hebben. Veel is identiek aan Windows Verkenner, met bovenin de adresbalk, links de mappenlijst en rechts de bestanden en mappen in de geselecteerde map. Anders dan bij Total Commander wordt bij Explorer++ vooral de muis gebruikt om bestanden te selecteren en tussen twee plekken te kopiĂŤren of een ander bestandsbeheer door te voeren. Om een map in een apart tabblad te openen, klik je erop met de rechtermuisknop en kies je Open in new tab of je gebruikt Ctrl+Enter. Tip 08 Drie Verkenner-vensters en twee Officedocumenten laten zich door Groupy eenvoudig groeperen.
40
04 | 2020
Verder gebruik je voor het selecteren en bewerken van bestanden voornamelijk muisacties, of toetsen en toetscombinaties als in Windows. Het gemak van de tabbladen is dat je in het ene tabblad met Ctrl+C een selectie van bestanden kopieert, het andere tabblad opent en de bestanden daar met Ctrl+V naartoe kopieert, zonder dat je het venster met de locatie waar de bestanden vandaan komen, hoeft te verlaten.
Tip 08: Overal tabbladen Groupy (www.tiny.cc/groupy) is nog een ander alternatief. Het is weliswaar geen bestandsmanager, maar een aanvulling op Windows die het volledige
SOFTWARE
Tip 09 Bestandsbeheer via de Opdrachtprompt of PowerShell is razendsnel en veelvoorkomende handelingen laten zich bovendien eenvoudig scripten.
besturingssysteem van tabbladen voorziet, ongeveer zoals Microsoft het met Sets bedoeld zal hebben. Groupy kost zes dollar, maar je mag het eerst dertig dagen proberen. Na de installatie kun je meerdere vensters van Verkenner openen, allemaal via Windows-toets+E en ze daarna groeperen door ze op elkaar te slepen. Behalve vensters van hetzelfde programma, kun je ook allemaal andere vensters aan elkaar toevoegen. Twee Verkenner-vensters,
De Windows 3.1-bestandsbeheerder
Voor iedereen die denkt dat vroeger alles beter was, is er de Windows 10-versie van Bestandsbeheer (uit Windows 3.0/3.1).
Windows 95 bracht de Verkenner, daarvoor was er Bestandsbeheer, een nog minder goed bruikbaar programma om bestanden en mappen te beheren. Deze klassieker die vooral nog bekend is van screenshots, is door Microsoft weer tot leven gebracht. In de Microsoft Store binnen Windows 10 vind je de File Manager, een app-versie van het oude Bestandsbeheer.
Word en Excel in één groep: geen probleem. De gegroepeerde tabbladen komen boven de titelbalk. Wil je niet dat vensters worden samengevoegd, houd dan Ctrl ingedrukt. Instellen dat nieuwe vensters van hetzelfde programma standaard gegroepeerd worden, kan via Settings. Iets wat ook heel handig kan zijn: gegroepeerde vensters kun je als groep bewaren en daarna heel eenvoudig met één klik weer openen.
Tip 09: Cmd en PowerShell Een vaak vergeten manier om bestanden te beheren en in sommige gevallen zeker de snelste, is de Opdrachtprompt (cmd.exe). En omdat PowerShell, de scriptomgeving van Windows, dezelfde opdrachten kent, is ook die goed bruikbaar. Zoek via Start op cmd, opdrachtprompt of powershell . Met de stationsletter, gevolgd door een dubbele punt en Enter wissel je naar een andere harde schijf of gekoppelde netwerkschijf. Met cd, gevolgd door de naam van de map, wissel je naar een map op dezelfde schijf. Met mkdir maak je een map. Met dir zie je de inhoud van een map, maak je daar dir /A:H van, dan zie je ook de bestanden die standaard verborgen zijn. De naam van een bestand kun je aanpassen via rename, gevolgd door de oude en de nieuwe bestandsnaam, inclusief de extensie: rename oudenaam.txt nieuwenaam.txt dus. Andere handige opdrachten zijn move (om bestanden te verplaatsen) en erase (om bestanden te verwijderen), net als del overigens. Het vraagteken (?) en het sterretje (*) zijn wildcards die je kunt gebruiken om meerdere bestanden in één keer te selecteren.
04 | 2020
41
CHECKLIST DOOR: MAIKEL DIJKHUIZEN
Checklist: Video streamen Kijk op tv naar je favoriete online videodienst
Met Netflix, Videoland, NLZiet, NPO Start, KIJK, Pathé Thuis, Amazon Prime Video en sinds kort ook Disney+ is het online videoaanbod nogal versnipperd. Voor het afspelen van je favoriete streamingdienst heb je geschikte apparatuur nodig. Uit welke videostreamers kun je kiezen en hoe speel je de films en series in de beste kwaliteit op je televisie af? Tip 01: Smart-tv
Tip 01 Op een LG-televisie verschijnen geïnstalleerde apps onderaan in een strook.
Bijna iedere nieuwe televisie is ‘smart’. Dat betekent dat je het toestel met (draadloos) internet kunt verbinden en dat je vanuit een menu toegang hebt tot allerlei apps. Gunstig is dat je hierbij geen aanvullende videostreamer nodig hebt. Een aantal toepassingen heeft de televisiefabrikant mogelijk al voorgeïnstalleerd, bijvoorbeeld YouTube en Netflix. Daarnaast voeg je naar eigen wens extra online videodiensten toe. Welke apps er beschikbaar zijn, is afhankelijk van het toestelmerk. Fabrikanten gebruiken voor hun smartplatform namelijk verschillende besturingssystemen en het ligt er maar net aan of de aanbieder van een streaming-videodienst een geschikte app heeft ontwikkeld.
Vind je met name Netflix belangrijk, dan hoef je je geen zorgen te maken. Deze Amerikaanse dienst staat bekend om zijn brede apparaatondersteuning en is op nagenoeg iedere smart-tv aanwezig. Op de website https://devices.netflix.com/nl zie je welke televisies (en overige apparaten) allemaal Netflix ondersteunen. Als je graag Nederlandse series kijkt, is een abonnement op Videoland het overwegen waard. De dienst werkt op smart-tv’s van Samsung, Sony, LG, Panasonic en Philips die vanaf 2014 zijn verschenen. Hetzelfde geldt voor NPO Start, al laat deze gemistdienst helaas wel Sony-toestellen links liggen. KIJK werkt op smart-tv’s van LG, Panasonic en Samsung vanaf bouwjaar 2014. Verder ontwikkelde Talpa ook toepassingen voor televisies van Sony, Philips en Sharp die vanaf 2015 op de markt zijn gebracht.
Tip 02: Tv-decoder Speelt je smart-tv een bepaalde app niet (goed) af, dan biedt de tv-decoder van je televisieprovider mogelijk redding. Met name Netflix is tegenwoordig via verschillende zogeheten settopboxen beschikbaar. Een pluspunt is dat je dit apparaat al bezit voor de ontvangst van digitale televisie, waardoor je geen aparte videostreamer hoeft te kopen. Kabelaanbieder Ziggo geeft op zijn Mediabox Next en Mediabox XL via het menu toegang tot Netflix, YouTube en Videoland. Bovendien is Netflix ook via kanaalnummer 150 bereikbaar, terwijl je voor Videoland afstemt op kanaal 151. Ook KPN-abonnees openen eenvoudig Netflix, want ‘s werelds populairste videodienst is beschikbaar op kanaal 200. Daarnaast kun je het
42
04 | 2020
CHECKLIST
streamingplatform bij deze televisieprovider ook in het On Demand-gedeelte en apps-menu terugvinden. Tv-decoders van kleinere televisieproviders geven veelal geen toegang tot Netflix.
Tip 02 De Ziggo
Verouderde apps
Mediabox Next ondersteunt diverse apps, waaronder Netflix en Videoland.
Koop je een smart-tv met veel beschikbare apps, dan is het nog maar de vraag hoelang ze blijven werken.
Een smart-tv heeft als nadeel dat apps relatief snel verouderen en vervolgens mogelijk niet meer werken. Gaat de televisie al behoorlijk wat jaren mee, dan verschijnen er op den duur voor dit toestel geen updates meer van het besturingssysteem. App-bouwers richten zich voornamelijk op de recentste versies van een smartplatform, waardoor de toepassingen het onder een vroegere editie van het besturingssysteem wellicht niet meer goed doen. Staar je bij de aanschaf van een nieuwe televisie dus niet blind op de aanwezigheid van bepaalde apps, want het is allerminst zeker of je ze na een tijdje nog steeds kunt gebruiken. Gelukkig bestaan er allerlei andere manieren om beelden van je favoriete online videodienst naar de televisie te streamen, zoals deze Checklist laat zien. Overigens bereidt het huidige kabinet een interessant wetsvoorstel voor. De regeringspartijen willen dat er in 2021 een updateplicht komt voor slimme apparaten, zodat kopers van bijvoorbeeld een smart-tv precies weten hoelang functies en diensten (apps) minimaal blijven werken.
Tip 03: Google Chromecast Een Google Chromecast is een aantrekkelijk geprijsd apparaatje om toegang tot Netflix en overige online videodiensten op je televisie te krijgen. Je prikt de Chromecast in een vrije hdmi-poort van het televisietoestel, waarna je een smartphone of tablet als afstandsbediening gebruikt. Je tikt in de Netflixapp bijvoorbeeld een film of serie aan, waarna de Chromecast de betreffende videostream van het apparaat plukt en op groot beeld laat zien. De enige eis is dat je een redelijk recente iPhone, iPad of toestel met Android gebruikt. Via de Google Homeapp meld je de Chromecast aan op het (draadloze) thuisnetwerk, zodat dit apparaatje videostreams kan ophalen. Vanuit mobiele apps met Chromecastondersteuning tover je de beelden vervolgens eenvoudig op het grote scherm. Tik hiervoor op het cast-icoon ( ) en kies vervolgens de naam van je Chromecast. De film of serie start direct. Naast Netflix ondersteunen onder meer NPO Start, KIJK, Videoland, NLZiet, Amazon Prime Video, PathĂŠ Thuis en Disney+ deze functie.
Tip 03 Een Chromecast is een kleine videostreamer die je aansluit op een hdmi-poort van de televisie.
Netflix is voor abonnees van Ziggo en KPN via de tv-decoder beschikbaar Tip 04: Welke Chromecast? Besluit je om voor de ontvangst van videostreams een Google Chromecast aan te schaffen, dan heb je keuze uit twee producten. De reguliere Chromecast kost via de webwinkel van Google 39 euro en maakt draadloos verbinding met je thuisnetwerk. Belangrijk is dat er voldoende wifi-dekking in de woning beschikbaar is, want het ophalen van video-
04 | 2020
43
CHECKLIST
Tip 05 Vanuit de PlayStation Store voeg je allerlei streaming-apps aan het hoofdmenu toe, zoals NLZiet.
Tip 04 De Chromecast Ultra streamt videobeelden in 4K-kwaliteit naar je televisie.
streams kost relatief veel bandbreedte. Is de verbinding matig, dan schokt mogelijk het beeld of krijg je zelfs helemaal niets te zien. Netflix analyseert bijvoorbeeld continu de snelheid van de netwerkverbinding en past de resolutie hierop aan. Bij weinig bandbreedte is de resolutie lager. Verder ondersteunt dit apparaatje een maximale resolutie van 1920 × 1080 pixels. Neem je alleen genoegen met de allerbeste beeldkwaliteit? Overweeg dan de Chromecast Ultra. Die kost via Googles webwinkel 79 euro. In de adapter zit een netwerkaansluiting verwerkt, zodat je deze videostreamer via een kabel met het web kunt verbinden. Hierdoor is er een hogere bandbreedte haalbaar, waardoor je de kans op hinderlijke haperingen of een lagere beeldkwaliteit verkleint. Een bijkomend voordeel van de Chromecast Ultra is de ondersteunde resolutie van 3840 × 2160 pixels. Zeker bij gebruik van een Netflix Premium-abonnement met toegang tot haarscherpe ultra-hd-titels biedt de Chromecast Ultra meerwaarde. Netflix Premium kost 13,99 euro per maand.
Tip 05: Gameconsole Beschik je over een recente spelcomputer? Waarschijnlijk hoef je voor streamingdoeleinden dan geen ander apparaat meer aan te schaffen. Op een moderne gameconsole kun je namelijk veel meer doen dan louter videospelletjes spelen. Het
44
04 | 2020
Voor abonnees van Netflix Premium heeft een Google Chromecast Ultra veel meerwaarde zijn tegenwoordig veelzijdige media-apparaten die rechtstreeks toegang geven tot diverse streamingvideodiensten. Deze applicaties dien je veelal wel
Ingebouwde Chromecast Nieuwe televisies hebben vaak een ingebouwde Chromecast. Dat betekent dat je geen los apparaatje nodig hebt om beeldmateriaal vanaf een mobiel apparaat naar de televisie te casten. Voorwaarde is wel dat het televisietoestel is verbonden met internet. Tik simpelweg in een geschikte app op het cast-pictogram en kies de naam van de televisie. In de specificaties van de televisie check je of de beeldbuis deze functie ondersteunt. Onder meer Sharp, Sony, Toshiba en Philips ontwikkelen geschikte producten. Vaak staat de functie aangeduid als Chromecast builtin of Google Cast.
Apparaten met dit logo op de verpakking hebben een geïntegreerde Chromecastfunctie.
CHECKLIST
zelf te installeren. Het zijn er meer dan je wellicht in eerste instantie denkt. Zo kun je op een PlayStation 4 onder meer naar Netflix, NLZiet, YouTube, Pathé Thuis, Disney+, Videoland, Film1 en Amazon Prime Video kijken. Bedenk wel dat je voor de weergave van ultra-hd-titels de duurdere PlayStation 4 Pro nodig hebt. Het aanbod voor de Xbox One S en One X is iets schaarser. Op deze apparaten staan Netflix, YouTube, Amazon Prime Video, Pathé Thuis en Disney+ voor je klaar. Bezitters van een Nintendo Switch moeten we helaas teleurstellen. Hiervoor is namelijk vooralsnog alleen YouTube beschikbaar.
Tip 06: Apple TV
Tip 06 De Apple TV is een stijlvol kastje dat je rechtstreeks op de televisie aansluit.
Vanwege de dominantie van smart-tv’s behoren externe mediaspelers langzaam maar zeker tot een uitstervend ras. Zo zijn de voorheen bekende fabrikanten als Popcorn Hour, Mede8er, Dune HD en AC Ryan inmiddels naar de achtergrond verdwenen. Gelukkig bestaan mediaspelers als productgroep nog wel, want ze vormen een goed alternatief voor een verouderde app-omgeving van een smart-tv. De Apple TV is veruit de bekendste mediastreamer. Dit kastje sluit je met een hdmi-kabel op de televisie aan, waarna je toegang hebt tot allerlei apps. Die installeer je vanuit de App Store, waarbij je onder meer keuze hebt uit Netflix, NLZiet, Videoland, Disney+, Amazon Prime Video, YouTube, NPO Start en Pathé Thuis. De Apple TV is een stabiele mediastreamer met een gebruiksvriendelijk menu. Nieuwe gebruikers kunnen er vanwege de overzichtelijke interface vlot mee uit de voeten. Voor de weergave van full-hd-beelden voldoet de Apple TV HD prima. De Amerikaanse elektronicafabrikant verkoopt die in zijn eigen webwinkel voor 159 euro. Als je series en films liever in ultra hd bekijkt, is de Apple TV 4K de moeite waard. Die kost 199 of 219 euro. De duurdere versie heeft met 64 GB meer opslagcapaciteit dan de goedkopere uitvoering (32 GB).
Apple TV+ Bij aankoop van een Apple TV krijg je een jaar lang gratis toegang tot Apples eigen streamingdienst. Die draagt de naam Apple TV+ en bevat uitsluitend unieke producties die nergens anders te zien zijn. Een abonnement kost normaal gesproken 4,99 euro per maand. Overigens kun je Apple TV+ ook op overige apparaten van de fabrikant gebruiken, zoals een iPhone, iPad, Mac en MacBook.
Apple TV+ is sinds kort in Nederland beschikbaar en bevat uitsluitend origineel videomateriaal.
Tip 07: Android-box Een Apple TV is relatief duur. Als alternatief bestaan er ook betaalbare Android-boxen. Die zijn al vanaf enkele tientjes te koop. Zoals de naam al aangeeft, zijn deze apparaten voorzien van Android. Dit besturingssysteem is oorspronkelijk bedoeld voor mobiele apparaten met aanraakschermen, maar creatieve fabrikanten slagen erin om de interface geschikt te maken voor gebruik op grote beeldbuizen. Onder meer Venz en Minix ontwikkelen interessante producten die je rechtstreeks op het televisietoestel kunt aansluiten. Een aantrekkelijke eigenschap van deze mediastreamers is dat je apps rechtstreeks vanuit de Google Play Store installeert, waardoor je vrijwel alle online videodiensten kunt toevoegen. Toch liggen er bij het gebruik van een Android-box wel wat valkuilen op de loer. Zo is de navigatie met een afstandsbediening vaak omslachtig en zijn niet alle onderdelen soepel bereikbaar. Verder ben je voor updates afhankelijk van de fabrikant. Geeft die er na pakweg twee jaar de brui aan, dan is het maar
04 | 2020
45
CHECKLIST
Tip 09 Sluit via hdmi een televisie aan en dupliceer de inhoud van je laptopscherm.
Tip 08 De Xiaomi Mi Box S is een breed verkrijgbare mediaspeler met Android TV en kost zo’n zeventig euro.
Tip 07 Minix is een bekende fabrikant van Androidboxen, zoals deze NEO U1.
de vraag hoelang het apparaat goed blijft werken. Tot slot hanteren bepaalde online videodiensten voor Android-apparaten een lagere resolutie. Met name Netflix heeft daar een handje van, waardoor de beelden mogelijk minder scherp ogen.
Tip 08: Android TV In de vorige tip las je al over de mogelijkheid om via een Android-box videostreams op een televisie af te spelen. Een ietwat gekunstelde oplossing, want Android is eigenlijk geoptimaliseerd voor mobiele apparaten. Google ontwikkelt onder de naam Android TV als alternatief ook een gebruikersomgeving voor grote schermen. Smart-tv’s van Philips, Sharp en Sony maken bijvoorbeeld gebruik van dit platform. Daarnaast bestaan er ook enkele mediaspelers met Android TV. Die werken over
In tegenstelling tot Android is het smartplatform Android TV wél geoptimaliseerd voor grote schermen het algemeen beter dan mediastreamers die een reguliere versie van Android aan boord hebben. De Xiaomi Mi Box S is hiervan een populair voorbeeld. Wens je een krachtigere mediaspeler waarmee je ook nog eens kunt gamen, dan is de Nvidia Shield TV (Pro) een aanrader. In tegenstelling tot wat je misschien van de mobiele versie van Android gewend
46
04 | 2020
CHECKLIST
bent, zijn er voor Android TV niet zo gek veel apps van streaming-videodiensten beschikbaar. Wel kun je onder meer YouTube, Netflix, NLZiet en NPO Start gebruiken. Beide apparaten ondersteunen de weergave van scherpe 4K-beelden. De twee genoemde mediaspelers bevatten overigens een ingebouwde Chromecast-functie, waardoor je vanaf een mobiel apparaat zo’n beetje iedere online videodienst kunt casten.
Tip 09: Laptop aansluiten Het is weliswaar niet zo’n elegante oplossing, maar je kunt natuurlijk ook gewoon een laptop op een televisie aansluiten en vervolgens films streamen. Veruit de meeste laptops bezitten hiervoor een hdmi-uitgang. Bijna iedere streaming-videodienst
is beschikbaar in een webomgeving, dus die tover je moeiteloos op het grote scherm. Dupliceer je namelijk de inhoud van je laptopscherm, dan kijk je de bewuste film of serie op groot formaat. Als het goed is, herkent Windows 10 een aangesloten scherm automatisch. Schakel met de afstandsbediening van de televisie de juiste bron in. Een nadeel van deze methode is dat je de online videodienst niet vanaf de bank kunt aansturen. Voor de bediening gebruik je tenslotte normaliter een muis en/of toetsenbord. Wens je een andere resolutie op het externe scherm? Klik ergens met rechts op het bureaublad en kies Beeldscherminstellingen. Scrol zo nodig een stukje omlaag en wijzig naar eigen inzicht de resolutie. Bij het onderdeel Meerdere beeldschermen kun je het beeld desgewenst ook alleen op het externe scherm weergeven.
Videodiensten in het kort In dit artikel passeren verschillende online videodiensten de revue. We bespreken ze kort, zodat je globaal weet waarvoor je ze kunt gebruiken.
ook genoeg klassiekers. Netflix is beschikbaar vanaf 7,99 euro per maand.
NLZiet Amazon Prime Video Amazon probeert met Prime Video voet aan Nederlandse grond te krijgen en is met een maandprijs van 5,99 euro relatief goedkoop. De catalogus bestaat uit een mengeling van eigen producties, documentaires, series en ietwat gedateerde films. Bij sommige titels ontbreekt er Nederlandse ondertiteling.
Disney+ Zoals je mag verwachten, zijn alle Disneyklassiekers op dit nieuwe online platform beschikbaar. Daarnaast tref je er ook titels van verwante filmstudio’s als Pixar Animations, Lucasfilm, 20th Century Fox en Marvel Studios. De focus ligt op animatie en films met superhelden. Disney+ kost 6,99 euro per maand.
Bij NLZiet kijk je tv-programma’s van NPO, RTL en SBS een jaar lang reclamevrij terug. Daarnaast bevat de dienst ook livekanalen van de bekendste Nederlandse televisiezenders. Daarmee is het een interessant alternatief voor een traditioneel tvabonnement. NLZiet kost 7,95 euro per maand.
NPO Start (Plus) Via NPO Start kijk je programma’s van de publieke omroep terug. De Plus-variant kost maandelijks 2,95 euro, waarmee je onder meer complete series reclamevrij kunt terugkijken.
Pathé Thuis Bij Pathé Thuis reken je per film af. De prijzen variëren van 1,99 tot en met 5,99 euro. Nadat je een film start, heb je 48 uur de tijd om hem af te kijken.
KIJK
Videoland
KIJK is de gratis gemist-dienst van Talpa. Bekijk hiermee programma’s van SBS6/9, Veronica en NET5 terug.
Videoland is de Nederlandse tegenhanger van Netflix. Eigenaar RTL focust zich met name op Nederlandstalige producties, zoals Meisje van Plezier, Nieuwe Buren en De 12 van Schouwendam. Verder kijk je diverse RTLprogramma’s terug en bevat de catalogus ook flink wat internationale titels. Videoland kost 8,99 euro per maand.
Netflix Netflix investeert fors in eigen producties en daarmee blijft het de concurrentie ver voor. Daarnaast bevat de indrukwekkende catalogus
04 | 2020
47
OP AFSTAND WERKEN DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Extern bureaublad Altijd toegang tot een andere pc Vanaf je vakantieadres een bestand van je computer thuis ophalen, vanaf kantoor op de schijf van je computer thuis iets opzoeken: welke mogelijkheden zijn er om altijd en overal toegang te hebben tot je computer? We gaan aan de slag met het externe bureaublad van Windows, maar vertellen je ook welke alternatieven er bestaan.
Wat gaan we doen?
We zorgen ervoor dat we altijd en overal toegang hebben tot onze computer thuis, ook als we niet thuis zijn. We verzamelen de juiste benodigdheden en zorgen ervoor dat we op een veilige manier een verbinding met thuis kunnen opzetten.
48
04 | 2020
Tip 01: Extern bureaublad In Windows 10 tref je de functie Extern bureaublad aan. Met dit onderdeel – dat al sinds vroege Windowsversies beschikbaar is – kun je je computer op afstand benaderen. Het maakt daarbij gebruik van het Remote Desktop Protocol, kortweg RDP. Extern bureaublad maakt onderscheid tussen twee typen computers: de ‘host’ en de ‘client’. De host is de computer die je op afstand benadert, bijvoorbeeld de computer thuis, waarvan je enkele bestanden nodig hebt. De computer waarmee je de andere computer benadert, is de client. Om Extern bureaublad te openen, klik je op Start en typ je Extern bureaublad. Kies dan voor Verbinding met extern bureaublad. Het hoofdvenster toont bovenin een veld waarmee je de computer kunt benaderen. Hierin geef je de computernaam of het ip-adres van de computer op. Verder bevat het venster enkele ‘verborgen’ instellingen die je kunt weergeven door onderaan op Opties weergeven te klikken.
Tip 01 Het hoofdvenster van Extern bureaublad.
OP AFSTAND WERKEN
Tip 02: Voor welke Windows
Tip 02 De Windows-versie bepaalt welke functionaliteit van Extern bureaublad beschikbaar is.
Je vindt Extern bureaublad in elke versie van Windows 10. Wel bepaalt de versie over welke functies je kunt beschikken. Windows 10 Home beschikt over Extern bureaublad als client. Dit betekent dat je Extern bureaublad op die computer kunt gebruiken om verbinding te maken met een externe pc. Andersom kan niet. Een computer met Windows 10 Home kun je dus niet op afstand benaderen via Extern bureaublad. Maar daarvoor zijn er alternatieven beschikbaar. Hierover lees je meer in tip 11. Om de computer dus ook als host te gebruiken, heb je Windows 10 Pro nodig. Zoals we in tip 1 al zeiden: Extern bureaublad gaat al een tijdje mee. In Windows XP werd het onderdeel al geĂŻntroduceerd. Dit houdt in dat je met verschillende apparaten verbinding kunt maken, waaronder pcâ&#x20AC;&#x2122;s met Windows 8.1. Handig als je nog oudere computers hebt die je op afstand wilt kunnen benaderen.
Om veiligheidsredenen blokkeert Windows 10 verbindingen van buitenaf Tip 03: Van buitenaf De volgende stappen kun je alleen uitvoeren als je over Windows 10 Pro beschikt. Om de pc vanaf een andere locatie te kunnen gebruiken, wil je dat deze van buitenaf bereikbaar is, iets wat Windows 10 normaal gesproken tegenhoudt. Open het startmenu en typ Externe toegang. Klik vervolgens op Externe
Tip 03 In de instellingen van de externe toegang kun je aangeven dat deze pc verbindingen van buitenaf mag toestaan.
verbindingen met deze computer toestaan. Een nieuw venster wordt geopend. Zorg dat er een vinkje staat bij Instellingen wijzigen, zodat externe verbindingen met deze computer zijn toegestaan. Klik hierachter meteen op Instellingen weergeven om aan te geven welke gebruikers toegang mogen tot de computer op afstand. Een nieuw venster wordt geopend. Klik op Gebruikers selecteren (in het vak Extern bureaublad op de tab Externe verbindingen) en klik daar op Toevoegen om de gebruikersnamen op te geven. Administrators hebben altijd toegang tot de computer, dus je hoeft alleen nog maar de personen toe te voegen die de rechten van standaardgebruiker hebben. Het is bovendien noodzakelijk dat deze gebruikersaccounts een wachtwoord hebben. Accounts zonder wachtwoord kun je niet gebruiken voor Extern bureaublad. Ben je weer terug in het hoofdvenster, plaats ook nog een vinkje bij de optie Instellingen wijzigen, zodat de pc nooit in slaapstand gaat indien aangesloten op netstroom. Klik tot slot op Toepassen.
Tip 04: Instellingen Terug naar het venster van Extern bureaublad. Het optievenster is opgebouwd uit vijf tabbladen. Op het eerste tabblad, Algemeen, geef je bij Computer de computernaam op die je wilt benaderen. Bij Gebruikersnaam geef je de naam van het account op waartoe toegang moet worden verschaft. Als je de gegevens opgegeven hebt, klik je op Verbinden om de connectie op te zetten. Op de tab Weergave bepaal je hoe groot het externe bureaublad moet worden getoond. Gebruik de schuifregelaar om de grootte te selecteren. In het vak Kleuren op hetzelfde tabblad bepaal je hoeveel kleuren het
04 | 2020
49
OP AFSTAND WERKEN
externe bureaublad mag tonen. Hoe meer kleuren, hoe hoger de kwaliteit en hoe meer eisen er aan de bandbreedte worden gesteld. Maak je gebruik van een trage internetverbinding of wil je niet onnodig lang wachten op de opbouw van het externe bureaublad, kies dan voor een lagere waarde (bijvoorbeeld Hoge kleuren (16-bits)). Verwijder het vinkje bij Verbindingsbalk weergeven bij weergave op volledig scherm, als je het externe bureaublad wilt nabootsen als een volledig scherm (dus zonder aanvullende werkbalken).
Tip 05 Geluiden die afspelen op de host-pc kunnen worden doorgegeven aan de client-pc.
Het is mogelijk om een document dat op de host-pc staat, af te drukken op de client-pc Tip 06: Externe apparaten
Tip 04 Het optievenster is opgebouwd uit meerdere tabbladen.
Tip 05: Alles of niets Niet alleen het beeld van de externe computer, maar ook geluiden kunnen op afstand worden doorgegeven. De instellingen hiervoor vind je op de tab Lokale bronnen. Klik op de knop Instellingen in het gedeelte Geluid van externe computer. Geef aan wat er moet gebeuren zodra er geluid klinkt bij de computer op afstand. Als het geluid moet worden doorgegeven aan de client-computer, kies je voor Op deze computer afspelen. Is het niet nodig dat eventuele geluiden worden doorgespeeld, kies dan voor Niet afspelen. Om het geluid alleen op de host-computer te laten afspelen, kies je voor Op externe computer afspelen. In hetzelfde venster heb je de mogelijkheid om de opname-instellingen van de computer op afstand te bepalen. Kies voor Vanaf deze computer opnemen als de lokale microfoon mag worden gebruikt. Kies voor Niet opnemen als geen enkele microfoon mag worden gebruikt. De microfoon van de externe pc kun je niet gebruiken.
50
04 | 2020
Via Extern bureaublad is het ook mogelijk om apparaten van de client-pc te gebruiken. Wil je bijvoorbeeld een document van de host-pc afdrukken op de locatie waar je je op dat moment bevindt, dan kun je in een externe sessie de lokale printer selecteren. Op het tabblad Lokale bronnen plaats je vinkjes bij de bronnen die je wilt gebruiken (in het gedeelte
Ip-adres In plaats van een computernaam, kun je in het veld Computer ook een ip-adres van de computer opgeven. Dit kan zowel een intern als extern ip-adres zijn. Een intern ip-adres gebruik je als je een computer binnen hetzelfde netwerk wilt benaderen, zoals in je thuisnetwerk. Wat dat ip-adres dan is, kun je vrij eenvoudig achterhalen. Open Taakbeheer (gebruik de sneltoetsen Ctrl+Shift+Esc) en open het tabblad Prestaties. Je vindt het ip-adres bij Ethernet (als je een netwerkkabel gebruikt) of bij Wi-Fi (als de computer draadloos verbinding maakt).
OP AFSTAND WERKEN
Lokale apparaten en bronnen). Klik ook op Meer om de volledige lijst met bronnen te zien, zoals schijfstations. Door daar een schijf te selecteren, kun je bestanden van de computer op afstand bewaren op een schijf die in de lokale pc zit. Open ook de categorie Overige ondersteunde PnP-apparaten en zet een vinkje bij Apparaten die ik later aansluit . Hierdoor kun je ook apparaten gebruiken die niet standaard worden op het tabblad worden getoond.
Tip 06 Welke apparaten wil je tijdens een sessie allemaal kunnen aanspreken?
Tip 07: Optimaliseren Je kunt de verbinding met het externe bureaublad flink optimaliseren. Zo kun je bijvoorbeeld instellen dat de bureaubladachtergrond niet wordt getoond en dat animaties achterwege blijven. Hiermee zorg je voor een vloeiendere ervaring, vooral als je
Thuisnetwerk Een computer op afstand benaderen hoeft zich uiteraard niet te beperken tot computers die zich buiten je woning bevinden. Maak je gebruik van een thuisnetwerk en wil je bijvoorbeeld vanuit de keuken snel iets opzoeken op de computer op zolder, dan kun je ook gebruik maken van Extern bureaublad.
gebruikmaakt van een wat tragere internetverbinding (zowel aan de kant van de client als de host). Open het tabblad Gebruikerservaring. Standaard is de optie Automatisch de verbindingskwaliteit detecteren ingeschakeld. Wil je zelf aangeven van wat voor soort verbinding er gebruik wordt gemaakt, dan kun je dat daar aanpassen. Vervolgens heb je ook de mogelijkheid om per onderdeel te bepalen wat het externe bureaublad mag tonen en wat niet. Haal de vinkjes weg naast de onderdelen die je niet wilt toestaan, bijvoorbeeld Visuele stijlen of Vensterinhoud tijdens slepen weergeven. Zorg er in elk geval voor dat je helemaal onderaan de optie Opnieuw verbinding maken als de verbinding wordt verbroken hebt ingeschakeld, zodat bij het wegvallen van de verbinding deze automatisch wordt hersteld.
Tip 08: Profielen Extern bureaublad ondersteunt profielen. Een profiel bevat de verbindingsinstellingen voor een specifieke computer. Om te voorkomen dat je iedere keer dezelfde instellingen moet aanpassen, kun je ze opslaan in een profiel. Op het tabblad Algemeen klik je onder Verbindingsinstellingen op Opslaan als. Geef het RDP-bestand een passende naam en klik op Opslaan. Om het profiel vervolgens te gebrui-
Tip 07 Optimaliseer je verbinding voor een betere kwaliteit van het externe bureau-
Tip 08 Door
blad, afhankelijk
gebruik te maken
van de snelheid
van een profiel,
van de verbinding
kun je de sessie met
tussen de twee
de externe pc snel
computers.
opzetten.
04 | 2020
51
OP AFSTAND WERKEN
ken, klik je op Openen en wijs je het RDP-bestand aan. Ook kun je dubbelklikken op het bestand om de verbinding direct op te zetten. En nog slimmer: plaats het RDP-bestand op je bureaublad, zodat je de externe sessie op elk moment snel kunt opzetten.
Tip 09: Van buitenaf
Tip 09 Laat verkeer automatisch doorsturen naar de betreffende computer.
Als je de host-pc vanaf een externe locatie benadert, is het verstandig om een beveiligde verbinding op te zetten. Gebruikmaken van een vpn is één mogelijkheid, maar heb je dit niet, dan kun je ook de betreffende computer zelf toegankelijk maken voor verkeer van buitenaf. Zorg ervoor dat de router al het inkomende internetverkeer, bestemd voor TCP-poort 3389, doorstuurt naar de computer waarop Extern bureaublad draait (de host-pc dus). Je hebt hiervoor het ip-adres van die computer nodig, zie hiervoor het kader ‘Ip-adres’. De stappen voor het forwarden van de poort naar de computer verschillen per type router. Bij het benaderen van de computer op afstand, typ je in het venster van Extern bureaublad bij Computer het publieke ip-adres van je thuiscomputer in. Dit achterhaal je door op de computer thuis een website zoals www.whatsmyip.org te bezoeken. De router zorgt er vervolgens voor dat al het verkeer voor poort 3389 wordt doorgezet naar de computer waarop Extern bureaublad actief is.
Tip 10: Smartphone of tablet Je hoeft de computer op afstand niet per se te benaderen via een andere computer, je kunt hiervoor ook een smartphone of tablet gebruiken. Wel heb je daar een app voor nodig, namelijk Microsoft Remote Desktop (beschikbaar voor zowel Android als iOS). Ook voor de desktop zijn apps beschikbaar. Zo vind je in de Microsoft Store de app Microsoft Extern
52
04 | 2020
bureaublad. Voor MacOS vind je de app in de Mac App Store door te zoeken op Microsoft Remote Desktop 10.
Tip 11: Alternatieven Gaat het primair om het altijd en overal toegang kunnen hebben tot je bestanden, dan zijn er verschillende alternatieven voorhanden. Neem cloudopslag. Door je bestanden op te slaan op een van de online opslagdiensten (OneDrive, Dropbox, Google Drive, etc.), heb je eigenlijk altijd wel toegang de benodigde informatie. Maak je gebruik van Windows 10 Home en wil je jouw pc als host in kunnen zetten, dan heb je veel aan TeamViewer (gratis voor thuisgebruik). De nieuwste versie vind je via www.tiny.cc/tvws. Zorg ervoor dat je TeamViewer op zowel de client- als de host-pc installeert. Bijkomend voordeel ten opzichte van Extern bureaublad is dat de computer die je op afstand benadert, door een ander gewoon gebruikt kan blijven worden, stel dat je de verbinding legt om een ander met zijn computerproblemen te kunnen helpen.
Tip 10 Extern bureaublad kun je ook gebruiken via een app op smartphone en tablet.
Tip 11 Er bestaan interessante alternatieven voor Extern bureaublad.
Leer alles over Word, Excel en PowerPoint! Met het cursusboek én de online cursus leer je stap voor stap alle belangrijke functies te gebruiken. 50%
korting
€ 69,90 voor
code: t&t
€ 34,95
Cursusbundel: Word, Excel & PowerPoint
Bestel op techacademy.id.nl Voor beginners als gevorderden.
Extra uitleg met handige video’s.
Geschikt voor Office 2016, 2019 en Office 365.
FREEWARE DOOR: AP DE SMITS
Freeware Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’. Tip 01: Geanimeerd
Tip 01 Maak je eigen 3D-objecten en animaties.
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, macOS Wie weleens een 3D-animatiefilm kijkt, zal zich wellicht verbazen over de levensechtheid die tegenwoordig wordt bereikt. In 3D-games is het beeld al niet anders en waar de losse beelden in een bioscoopfilm per stuk vaak uren rekenkracht hebben gekost, doet een rappe game-pc zijn kunstje vaak in 4K en met 60 beelden per seconde. Wie zelf eens aan de slag wil met het maken van 3D-objecten en het eventueel animeren ervan, heeft keus uit een aantal gratis producten. K-3D is er hier een van. Het is een zeer veelzijdig programma dat, om te beginnen, alles aan boord heeft om objecten te (ver)vormen. Meestal begint dat proces met een elementaire vorm, zoals een bol of een kubus, die je op allerlei manieren kunt uitrekken en indeuken. Je kunt meerdere vormen samenvoegen in een hiërarchie (denk aan een poppetje met een hoofd, armen en benen) waarbij de verschillende onderdelen al dan niet afhankelijk van elkaar kunnen bewegen. Op uitsluitend objecten van wit plastic zit natuurlijk
niemand te wachten en dus kun je elk object op allerlei manieren van bepaalde materialen voorzien. Daarbij kun je zelfs denken aan haar of tapijt, iets dat tot voor kort nog ondenkbaar was. Uiteindelijk genereer je een beeld met een extern programma (een renderer geheten) zoals het eveneens gratis RenderMan. K-3D is uit te breiden met plug-ins en biedt uitstekende online documentatie in het Engels. K-3D, www.k-3d.org
Tip 2: Schaakbaak
Tip 02 Een schaakdatabase
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 De computer mag dan tegenwoordig beter schaken dan de mens, dat betekent niet dat het spel dood is. Integendeel zelfs: menig liefhebber gaat nog wekelijks naar zijn of haar schaakclub en/of speelt partijen op internet. Wie een beetje serieus schaakt, noteert zijn zetten om later van gemaakte fouten te kunnen leren. Van oudsher zijn er databaseprogramma’s om partijen in op te slaan en na te spelen. Vaak waren dat
54
04 | 2020
van commercieel niveau.
FREEWARE
fraaie maar prijzige producten of zeer elementaire freeware. Scid vormt op dit patroon de positieve uitzondering. Niet alleen is Scid gratis, het programma is ook nog eens buitengewoon fraai en compleet. De meegeleverde voorbeeld-database met 127.000 partijen kun je doorzoeken op opening, speler, stelling enzovoort. Uiteraard kun je die database uitbreiden met eigen partijen en andere databases. Partijen invoeren kan desgewenst ook via een elektronisch bord. Scid wordt geleverd met de sterke schaakengine Stockfish om posities te analyseren. Aan de visuele kant is veel aandacht besteed door middel van onder meer foto’s van spelers en grafieken met succespercentages van openingen. Een must voor de schaakliefhebber. Scid, www.tiny.cc/scid
Wie een beetje serieus schaakt, noteert zijn zetten om later van gemaakte fouten te kunnen leren Tip 03: Beeldig Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, macOS, Linux De bij Windows geleverde fotoviewer kun je prima gebruiken voor het bekijken van afbeeldingen. Tegenwoordig kun je er zelfs gezichtsherkenning op loslaten (als je het niet erg vindt dat Microsoft je afbeeldingen op dat niveau scant, anders is het uit te schakelen). Maar al met al bevat de Foto’s-App maar weinig functies, en is het dus maar goed dat er goede alternatieven zijn. Een van de compleetste is XnView MP, waarvan nog regelmatig updates verschijnen (op het moment van schrijven is versie 0.94.1 actueel). Van het programma is zowel een portable versie als installatieversie beschikbaar, voor 32- en 64bit-systemen. XnView is om te beginnen een snelle viewer om grote collecties plaatjes mee te bekijken. Dat kan ook als eenvoudige diashow, dus zonder effecten. Daarnaast is het programma een database waarmee je labels, trefwoorden en waarderingen aan je foto’s toe kunt voegen. De vaak automatisch aan een foto toegevoegde data, zoals de exif-gegevens, kun je bovendien eenvoudig bewerken of verwijderen. Het programma biedt ook een aardige verzameling gereedschappen om foto’s bij te snijden, te roteren en op te peppen. Wanneer dat allemaal niet afdoende is, kun je XnView ook koppelen aan je favoriete fotobewerker.
Tip 03 XnView is
Gevaarlijk?
een van de meest veelzijdige fotoviewers.
Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Voel je twijfel? Laat je download onderzoeken door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.
04 | 2020
Laat je niet direct afschrikken door waarschuwingen van je beveiligingssoftware.
55
FREEWARE
Tot slot kun je met XnView grote collecties foto’s in bulk converteren en kan het programma uit de voeten met een verbluffend groot aantal bestandsformaten. XnView MP, www.tiny.cc/xnvmp
Tip 04: Boekje open
Tip 04 De DBNL bevat genoeg Nederlands leesvoer voor vele mensenlevens.
Geschikt voor: elk systeem Er verschijnen dagelijks nieuwe boeken en tijdschriften, maar op internet is nog zo veel leesvoer te vinden waarmee je je vele mensenlevens lang niet hoeft te vervelen. Speciaal als het gaat om Nederlandse literatuur en aanverwante zaken is er de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren, kortweg DBNL. Hier vind je een fenomenale collectie vanuit het hele Nederlandse taalgebied die tot stand komt door een samenwerking tussen de Taalunie, de Vlaamse Erfgoedbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Elke maand worden hier nieuwe titels aan toegevoegd, variërend van klassiekers uit de Middeleeuwen tot complete jaargangen van tijdschriften uit de voorbije decennia, zoals Onze Taal en Bzzlletin. Uiteraard slaat men ook de tussenliggende tijd niet over, zoals we zien aan bijvoorbeeld het verzameld werk van Simon Vestdijk en de 100 jaar oude jaargangen van Elseviers Geïllustreerd Maandschrift. Je kunt al dat fraais online lezen, maar doorgaans kun je de publicaties ook downloaden als ePub of pdf, zodat je de verhalen ook op je e-reader of tablet kunt lezen. DBNL, www.dbnl.org
met het ijskoude uiteinde van zijn of haar favoriete speelgoed: de stethoscoop. Het koude geval vertelt de dokter iets over je gezondheidstoestand. Ach, was ons lichaam maar voorzien van sensoren die hij gewoon kon uitlezen … De pc is dat gelukkig wel en dus kunnen we het welzijn van dat apparaat bekijken met een programma dat de waarde van die sensoren kan weergeven. HWMonitor is voor dat doel een prima keus, omdat het programma veel zaken meet en – heel fijn – al zijn bevindingen tot één overzichtelijk venster weet te beperken. HWMonitor vertelt je alles over de voltages op het moederbord, leest de verschillende temperatuursensoren uit, houdt fansnelheden bij, meet de processorbelasting en temperatuur per kern, leest de kloksnelheden van de cpu, bewaakt de schijfruimte en -temperatuur en geeft alle relevante informatie over de grafische kaart. Heel prettig is dat het programma niet alleen actuele waarden weergeeft, maar, wanneer je het programma wat langer op de achtergrond laat draaien, je ook de maximumen minimumwaarden ziet die in die tijd optraden. Handig om bijvoorbeeld te achterhalen hoe warm de cpu of gpu werd tijdens zwaar werk. HWMonitor is beschikbaar als installatiebestand (exe) en portable versie in zowel 32 als 64 bit. HWMonitor, www.tiny.cc/hwm
Tip 05 HWMonitor is eigenlijk net een stethoscoop, maar dan voor de gezondheid van
Tip 05: Gezondheid! Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 Wie weleens een bezoek aan de huisarts brengt, zal ongetwijfeld een keer geconfronteerd worden
56
04 | 2020
je pc.
Tip 06: Opdracht Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 In Windows ontkom je er soms niet aan om
FREEWARE
al op losgelaten is. Wanneer componenten verhoudingsgewijs onder de maat presteren, krijg je bovendien tips voor prestatieverbetering. De moeilijkheid van het uitvoeren daarvan verschilt uiteraard per onderdeel; soms volstaat een Windows-instelling en soms moet je diep in het bios duiken. UserBenchmark, www.userbenchmark.com
Tip 06 ColorConcole is een handig alternatief voor de opdrachtprompt.
opdrachten uit te voeren vanaf de zogeheten opdrachtprompt die zich schuilhoudt achter cmd.exe of in Windows 10 in het onderdeel PowerShell. Vaak heb je er als gebruiker weinig te zoeken, maar met name bij computerproblemen kan het gebeuren dat ook de supportsite van Microsoft je naar dat onderdeel verwijst. Het is echter nogal beperkt in zijn mogelijkheden; je kunt opdrachten intypen en eventueel iets knippen of plakken. Een handig alternatief is ColorConsole. Hiermee krijg je ook toegang tot de opdrachtprompt, maar het programma biedt daarnaast handige extra’s. Zo kun je via een menu naar mappen navigeren in plaats van de naam te hoeven intypen. Ook kun je op een eenvoudige manier de voor- en achtergrondkleur en zelfs de lettergrootte aanpassen voor een betere leesbaarheid. ColorConsole, www.tiny.cc/colcon
In Windows ontkom je er soms niet aan om opdrachten uit te voeren vanaf de opdrachtprompt Tip 07: Vrrroemmm!
Tip 07 UserBenchmark meet de snelheid van pc-onderdelen en vergelijkt de score met die van anderen.
Tip 08: Diagnose Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 We hebben onze hardware aan de tand gevoeld en de snelheid van ons systeem gemeten. Kunnen we nog meer eenvoudige diagnostiek op de pc loslaten om de gezondheid te beoordelen? Nou en of, met het piepkleine en eenvoudige ScanCircle4D. Dit programma geeft weliswaar ook een overzicht van aanwezige hardware, maar richt zich primair op geïnstalleerde software. Na een scan – die nog geen minuut duurt – vertelt ScanCircle4D je welke programma’s zouden kunnen worden bijgewerkt en of er problemen met software zijn gevonden, bijvoorbeeld een programma dat in de automatische opstartlijst staat, maar niet meer op de pc aanwezig is. Alle bevindingen zijn terug te vinden in een beknopte en overzichtelijke samenvatting. Daarnaast is er een tabblad met adviezen
Tip 08 ScanCircle4D meet de softwarematige gezondheid van je pc.
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 Een programma als HWMonitor (zie tip 5) is natuurlijk onontbeerlijk wanneer je wilt bijhouden hoe de conditie van je pc is, maar het zegt niets over de snelheid ervan. Om snel te achterhalen hoe rap je pc is, is er het handige UserBenchmark. Dit programmaatje test in een paar minuten de prestaties van de cpu en gpu, het geheugen en de vaste en externe schijven. Vervolgens krijg je per onderdeel een uitgebreid rapport. Hierin zie je niet alleen de absolute scores, maar kun je je systeem ook vergelijken met vele andere systemen waar het programma eerder
04 | 2020
57
FREEWARE
Tip 10 Pixabay bevat een enorme collectie gratis te gebruiken foto’s en illustraties.
die zijn onderverdeeld naar de mate van ernst. Heb je eventuele problemen opgelost, dan kun je een nieuwe scan doen om te zien hoe dit te systeemscore ten goede komt. ScanCircle4D, www.scancircle.com/nl
Tip 09: herkenbaar
Tip 09 Laat de computer lettertypen herkennen, online of via de app.
58
Geschikt voor: elk systeem, iOS, Android Stel, je ziet ergens een mooi lettertype dat je ook zelf wel zou willen gebruiken. Hoe kom je er dan achter hoe het heet? Vroeger kon dat alleen maar door zelf grote collecties fonts te doorzoeken, maar gelukkig ‘herkennen’ computers tegenwoordig genoeg om zo’n klusje voor ons te kunnen klaren. De gratis dienst WhatTheFont verstaat dat kunstje. Het gebruik ervan is simpel: maak een foto van de te analyseren tekst en sleep dat naar het zoekvak op de website. Na een klik op de zoekknop komt de site met een lijst suggesties. Deze bevat naast (hopelijk) het juiste lettertype ook de nodige fonts die erop lijken. Het
04 | 2020
enige nadeel is dat het allemaal commerciële fonts zijn. Voor professioneel gebruik is dat geen probleem, maar privé wil je natuurlijk geen tientallen euro’s voor een lettertype neertellen. Gelukkig is dat probleem eenvoudig op te lossen met een zoekopdracht op Google, zoals ‘free alternatives to …’ met op de puntjes de naam van het lettertype dat je zoekt. WhatTheFont biedt ook apps voor iOS en Android. WhatTheFont, www.whatthefont.com
Tip 10: Plaatjes kijken Geschikt voor: elk systeem Vrijwel elk tijdschrift werkt met fotografen die voor de artikelen de nodige plaatjes schieten. Vaak vullen ze dat beeldmateriaal aan via een abonnement op een commerciële database met stockfoto’s. Maar voor een eigen website is dat – vanwege de hoge kosten – geen optie. Als je vervolgens dan maar op internet op zoek ging naar een alternatief, kwam je nog weleens van een koude kermis thuis, omdat er ineens een aanmaning op de mat lag van een bedrijf dat claimde de rechten op de afbeelding te hebben. Werken met foto’s van een ander kan eigenlijk alleen als je de herkomst kent en kunt achterhalen voor welke doeleinden je een afbeelding gratis mag gebruiken. Een uitstekende plek om te gaan zoeken, is de website van Pixabay. Hier vind je inmiddels zo’n 1,5 miljoen gratis foto’s en illustraties die je op trefwoord kunt doorzoeken. Alhoewel zoekopdrachten in het Nederlands wel enige resultaten opleveren, is het toch handiger om in het Engels te zoeken, want dat levert vrijwel altijd meer op. Pixabay, www.pixabay.com/nl
FREEWARE
Tip 11: Omgerekend Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 Wie in Amerika op vakantie gaat, moet misschien wel even wennen aan het feit dat men daar niet werkt met de vrijwel overal gebruikelijke meeteenheden, maar vasthoudt aan allerlei eigen meeteenheden zoals miles, feet, ounces, acres, Fahrenheit enzovoort. Om ze om te zetten naar een eenheid waar we wat mee kunnen, zijn er talloze websites en programma’s, maar er zijn er maar weinig zo uitgebreid als Converber. Dit programmaatje kent vele tientallen categorieën, zoals afstand, gewicht en temperatuur, maar ook wat meer technische eenheden, zoals opslagcapaciteit en straling. Mocht hetgeen je zoekt niet tussen dat enorme aanbod bevinden, dan kun je eenvoudig (bijvoorbeeld in Wikipedia) een conversieregel zoeken en deze zelf toevoegen. Converber, www.tiny.cc/converber
Tip 11 Converber bevat een enorme collectie regels om eenheden om te rekenen.
Tip 12: Museum thuis
Tip 12 Virtu-
Niet te snel klikken
eel dwalen door duizenden musea tegelijk kun je in
We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet, is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky (www.unchecky.com) om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/ programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.
het Europeanaproject.
Wees altijd alert tijdens de installatie van programma’s om ongewenste extra software en/of aanpassingen te voorkomen.
Geschikt voor: elk systeem In het Europeana-project worden de schatten van duizenden Europese musea online toegankelijk gemaakt: “Verken 57,704,325 kunstwerken, artefacten, boeken, video’s en geluiden uit meer dan 3.500 musea, galerijen, bibliotheken en archieven in Europa.” Natuurlijk, zelf door een museum struinen, is heerlijk en leerzaam, maar soms heb je geen zin om weg te gaan. Om niet te verdwalen in de gigantische online collectie, biedt de site een zoekfunctie en allerlei rubrieken om in te grasduinen. En … voor wie niet genoeg had aan het fotomateriaal van Pixabay (zie tip 10) vind er 14 miljoen vrij te gebruiken afbeeldingen. Vergeet niet af en toe een frisse neus te halen, want met zo veel moois blijf je gemakkelijk aan het beeldscherm plakken. Europeana Collections, www.europeana.eu
04 | 2020
59
PRINTEN DOOR: DIRK SCHOOFS
Slimme afdruktips Printen zonder kapsones De meeste mensen bekommeren zich nauwelijks om de instellingen van hun printer zolang de machine alles maar min of meer netjes op papier zet. Tot de dag dat een afdrukwachtrij zonder reden blokkeert of de printer maar papier blijft uitspuwen, dan willen ze machine uit het raam smijten. Met deze tips word je een zelfverzekerde en slimme printergebruiker.
Tip 01: GreenCloud Printer Iedere printer en toepassing heeft zo zijn eigen afdrukvenster, maar installeer je GreenCloud Printer (www.tiny.cc/gcprinter) dan kun je altijd vanuit dezelfde interface afdrukken. Bovendien biedt dit programma aardig wat opties. Maak bijvoorbeeld een pdf die je naar Dropbox of Google Drive uploadt, sla pagina’s over die weinig of geen informatie bevatten, geef aan dat je het document dubbelzijdig wilt printen of juist meerdere pagina’s over één vel wilt verdelen. Ook draait deze tool het inktverbruik terug door het lettertype in donkergrijs in te stellen in plaats van zwart. GreenCloud Printer stimuleert je daarbij door haarfijn bij te houden hoeveel inkt en papier je bespaart. In de gratis versie komt er een klein watermerk in de linkerbenedenhoek te staan en is het aantal pagina’s dat je mag afdrukken beperkt tot tien per afdrukbeurt. Er is ook een prolicentie, maar die kost 32,67 euro.
Wat gaan we doen?
Tip 02: Selectief We doen praktische kennis op om onze printer slimmer te gebruiken, om problemen te voorkomen en de toch ontstane problemen zonder woedeaanval op te kunnen lossen.
60
04 | 2020
Een lijvig document wil je niet in z’n geheel te hoeven printen, en al helemaal niet als niet alle pagina’s voor jou relevant zijn. In Office kun je aangeven welke pagina’s je wel en niet wilt afdrukken
Tip 01 In de voorvertoning geef je aan welke pagina’s je niet afgedrukt hoeft te hebben.
PRINTEN
door het aangepaste afdrukbereik in te vullen. In plaats van Alle pagina’s afdrukken typ je in het vakje eronder de paginanummers gescheiden door een komma, bijvoorbeeld 4, 8 om de pagina’s 4 en 8 af te drukken. Kies je 4-8, dan druk je de pagina’s 4 t/m 8 af. Combinaties zijn natuurlijk ook mogelijk. Zo kun je de pagina’s 1 t/m 14 afdrukken samen met 20 en 22 met: 1-14 ,20, 22 .
al worden voor de leesbaarheid wel de randen en contouren laten staan. Ook allerlei andere functies die de meeste afdrukvensters bevatten zijn gewoon mogelijk: pagina’s verwijderen, marges aanpassen, posters afdrukken en boekjes maken in staande of liggende modus. In de gratis versie zie je wel een kleine markering in de rechterhoek van ieder blad.
Tip 03 De inktbesparingsmodus van PriPrinter laat je tot wel 70% op de inkt besparen.
Tip 04: In de rij Stel dat je een aantal documenten hebt die je moet printen, dan kun je alle documenten openen om dan via Ctrl+P ieder document af te drukken, maar veel sneller is het om een batch-tool te gebruiken zodat je een lijst aan kunt leggen van afdruktaken. Print Conductor (www.print-conductor.com/nl) bijvoorbeeld. Het programma is gratis voor nietcommercieel gebruik. Je sleept de bestanden in de documentenlijst, of je gebruikt de knoppen Voeg documenten toe of Voeg map toe. Wanneer je
Tip 02 Druk alleen de pagina’s af die je echt interesseren.
Tip 04 Zelfs de volgorde in de batchlijst is nog aan te passen.
PriPrinter bevat een ecomodus waarmee je het inktverbruik tussen de 5% en 70% kunt reduceren Tip 03: PriPrinter Draag je het milieu een warm hart toe, gebruik dan PriPrinter (www.priprinter.com). Met deze tool kun je namelijk de afbeeldingen verwijderen, bijvoorbeeld als je een webpagina wilt afdrukken, en tevens bevat PriPrinter een ecomodus waarmee je het inktverbruik tussen de 5% en 70% kunt reduceren. Hierbij worden de zwarte vlakken in de letters verwijderd,
04 | 2020
61
PRINTEN
alle documenten toegevoegd hebt aan de lijst, kies je de juiste printer en klik je op de knop Begin met afdrukken. Van ieder document kun je via de Instellingen aangeven welke pagina’s en hoeveel kopieën je nodig hebt. Bovendien kun je de afdruklijst exporteren om later opnieuw te gebruiken.
Tip 05: Duplex
Tip 05 Bespaar op papier door je document dubbelzijdig af te drukken.
Door dubbelzijdig af te drukken, bespaar je een hoop papier. Als je printer deze functie ondersteunt, kun je in het dialoogvenster de standaardkeuze Enkelzijdig afdrukken wijzigen in Dubbelzijdig afdrukken. Maar ook als je printer de functie niet ondersteunt, kun je tóch dubbelzijdig afdrukken. Druk dan eerst alleen de oneven pagina’s (1, 3, 5, enzovoort) af. Daarna druk je de even pagina’s af, maar kies je bij Paginavolgorde voor Omgekeerd. Als je een voorlader hebt waarbij het papier liggend in de printer wordt geplaatst, plaats je het afgedrukte papier terug met de bedrukte zijde naar boven en de bovenkant richting de printer.
Tip 06 De poort die je nodig hebt, staat aangevinkt.
je wilt dupliceren en selecteer Eigenschappen van printer. In het tabblad Poorten staat bij de juiste poort een vinkje en in het tabblad Geavanceerd lees je welk stuurprogramma gebruikt wordt. Sla of
Afdrukken in pdf In Windows 10 zit afdrukken naar een pdfbestand verweven in het systeem. Je selecteert gewoon Microsoft Print to PDF in plaats van je gewone printer. De virtuele printer genereert dan een pdf-bestand. Klik op Afdrukken. Daarna op OK, geef het pdf-bestand een naam en sla het op de gewenste locatie op.
Tip 06: Printer kopiëren Voor sommige afdruktaken moet je bijvoorbeeld de papierlade wijzigen, het papierformaat aanpassen of een andere papierkwaliteit instellen. Gebeurt je dat regelmatig, dan heb je het risico dat je een optie vergeet aan te passen. Dat kun je voorkomen door een kopie van je printer te maken en het profiel in te stellen op een specifieke opdracht. Dit kost even wat moeite, maar heb je het eenmaal ingesteld, dan heb je er geen omkijken meer naar. Ga naar het Configuratiescherm en selecteer het onderdeel Apparaten en printers. Eerst moet je de driver en de poort kennen die je printer nu al gebruikt. Klik in dit venster met de rechtermuisknop op de printer die
62
04 | 2020
Wil je documenten afdrukken in het pdf-formaat, dan heb je daar geen extra software meer voor nodig.
PRINTEN
Tip 07 Klik eerst op het merk van printer om het juiste type te kunnen selecteren. Tip 08 Configureer de voorkeuren van de gedupliceerde printer.
stuurprogramma selecteren. Klik daarvoor in de linkerkolom op Fabrikant en zoek het merk van de printer zodat je in het rechtervak het type kunt selecteren. Als alles goed is gegaan, zal het systeem aangeven dat er al een stuurprogramma is geĂŻnstalleerd voor deze printer, selecteer de optie Huidig geĂŻnstalleerd stuurprogramma gebruiken.
Tip 08: Herkenbare naam
schrijf deze gegevens ergens op en sluit vervolgens deze eigenschappen.
Moet je regelmatig de printerinstellingen wijzigen, maak dan een aparte printer aan
Geef de nieuwe printer nu een herkenbare naam, bijvoorbeeld HPzwartwit. Beslis ook of je de printer wilt delen. Als het gaat om een netwerkprinter, raden we dat niet te doen. Vanaf dit moment vind je de nieuwe printer als een afzonderlijk pictogram in het overzicht bij Apparaten en printers of door met de rechtermuisknop op het pictogram van de bestaande printer te klikken. De nieuwe printer kun je nu ook configureren door er met de rechtermuisknop op te klikken en Voorkeursinstellingen voor afdrukken te selecteren.
Tip 09 De geselecteerde standaardprinter herken je aan het groene vinkje.
Tip 07: Bestaande printer Terug in het venster Apparaten en printers , klik je bovenaan op de knop Een printer toevoegen. Windows gaat zoeken naar nieuwe printers, maar omdat je een kopie maakt van een reeds aangesloten printer, zal die niet in de lijst staan. Wacht het zoekresultaat dus niet af en klik meteen op de link onderaan: De printer die ik wil staat niet in de lijst . Je komt terecht in het onderdeel Printer toevoegen. Selecteer daar de onderste optie: Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen. In de volgende stap moet je bij Bestaande poort gebruiken de printerpoort selecteren die je in de vorige tip hebt opgezocht. Klik op Volgende . Daarna kun je het
04 | 2020
63
PRINTEN
Tip 11 Stop eerst de Print Spooler en verwijder daarna de tijdelijke bestanden.
Tip 10 Probeer
Tip 09: Standaardprinter
het probleem op te lossen door de oudste printopdracht te annuleren.
Windows 10 kiest zelf de meest recent gebruikte printer als standaardprinter. Meestal ben je tevreden met het automatische printerbeheer, maar als je toch een andere printer wilt instellen als standaardprinter moet je opnieuw naar Apparaten en printers. Daar klik je met de rechtermuisknop op het pictogram van de printer waarmee jij voortaan wilt printen en kies Als standaardprinter instellen. Het systeem waarschuwt dat je hiermee het automatische printerbeheer van Windows negeert. Bevestig dit en je bij de gekozen printer zie je een groen V-pictogram verschijnen.
Wellicht kun je de printer nog tot leven wekken door de Print Spooler te resetten Tip 10: Printtaken Heb je een printopdracht verstuurd, maar vertikt de printer het om eraan te beginnen, kijk dan allereerst of de printer wel aan staat en of er voldoende papier
64
04 | 2020
en inkt in zit. In het venster Apparaten en printers kun je onderaan de status van de printer bekijken. Klik je met de rechtermuisknop op de printer, dan kun je de opdracht Afdruktaken weergeven selecteren. Je ziet dan alle documenten die in de wachtrij staan. Vaak zorgt het oudste document voor de problemen, in de kolom Verzonden kun je zien wat het oudste document is. Klik met de rechtermuisknop op het document en kies Opnieuw starten. Als dat niet helpt, zit er niets anders op dan de taak te verwijderen door op Annuleren te klikken.
Tip 11: Print Spooler Wanneer het zelfs niet lukt om de printopdracht te verwijderen, kun je de printer wellicht nog tot leven wekken door de Print Spooler te resetten. Dat is een Windows-service die de bestanden beheert die afgedrukt moeten worden. Typ in het zoekvak naast Start de term services in en druk op Enter. Scrol in dit venster naar beneden tot je bij Print Spooler komt. Klik met rechts op de regel om de Eigenschappen te openen en gebruik daarna de knop Stoppen. Daarna moet je de tijdelijke bestanden in de Spooler-map nog verwijderen. Laat het Services-venster gewoon open staan en open in Verkenner de map C:\Windows\System32\spool\ PRINTERS. Als je een waarschuwing krijgt, klik je op Doorgaan. Verwijder de inhoud van deze map met Ctrl+A en Delete. Ten slotte start je de Print Spooler opnieuw in het Services-venster. De kans is groot dat je hiermee alsnog je probleem verholpen hebt.
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN DOOR: DIRK SCHOOFS
Regels in Outlook.com Slimmer online mailbeheer Iedere dag ontvang je tientallen tot wel honderden mails. Gelukkig bevatten mailprogramma’s zoals Outlook een functie die je kan helpen deze berichtenstroom te beheren. Vermijd dat je inbox een hopeloze rommel wordt en gebruik regels om berichten sneller terug te vinden, om belangrijke berichten onder je aandacht te brengen en om spam automatisch naar de prullenbak te verwijzen.
kun je daaronder eventueel een tweede voorwaarde formuleren. Op die manier maak je voor dezelfde regel dus twee of zelfs meer voorwaarden, bijvoorbeeld het adres van de afzender moet ‘reshift.nl’ bevatten én de urgentie moet ‘hoog’ zijn.
Stap 3: Actie Nadat je de voorwaarde(n) hebt opgegeven, voer je de actie in die Outlook moet uitvoeren met de mailberichten die aan deze voorwaarden voldoen. Je kunt deze berichten verplaatsen naar een bepaalde map, op een bepaalde manier markeren, verwijderen of terugsturen en meer. Ben je klaar, klik dan op Opslaan. Iedere voorwaarde die je hebt aangemaakt, kun je later, op dezelfde manier waarop je hem hebt aangemaakt, nog wijzigen.
Stap 1: Instellingen Surf naar www.outlook.com en log in met je gebruikersnaam en wachtwoord. Zodra je bent ingelogd, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. Dit opent de Instellingen. Onderaan klik je op de link Alle Outlook-instellingen weergeven. In het nieuwe venster Instellingen kies je in de linkerkolom E-mail en in de tweede kolom kun je Regels selecteren. Je ziet daar een plusknop om een nieuwe regel toe te voegen (en vermoedlijk de boodschap dat je nog geen regels hebt gemaakt).
Wanneer je de optie Verplaatsen
Stap 2: Voorwaarde
naar kiest, moet je ook nog de doel-
Regels maak je in drie stappen. In de eerste stap geef je de regel een herkenbare naam. Daarna geef je de voorwaarde in van de regel met behulp van het uitklapmenu. Die voorwaarde kan gebaseerd zijn op de afzender, trefwoorden, bijlage, een woord in het onderwerp enzovoort. Zo kun je bijvoorbeeld als conditie aangeven Adres van de afzender bevat, waarna je het adres of een gedeelte van het adres opgeeft. Wanneer je een voorwaarde hebt ingevoerd,
map aangeven.
Niveau stappenplan Van beginner tot expert. Hiernaast kunt je de moeilijkheidsgraad van het stappenplan zien.
Beginner
Expert
04 | 2020
65
CD’S RIPPEN DOOR: MAIKEL DIJKHUIZEN
Audio rippen
Bewaar audio-cd’s in de allerbeste kwaliteit Bij veel muziekliefhebbers staat er nog altijd een bomvolle cd-kast in de woonkamer. Het rippen van de schijfjes naar een computer is niet zo ingewikkeld, maar helaas resulteert dit klusje wel vaak in kwaliteitsverlies van de muziek. Zonde en onnodig! Met Exact Audio Copy bewaar je de audiobestanden in de allerhoogste kwaliteit.
Tip 01: Optisch station Voor het rippen van audio-cd’s geldt er één belangrijke eis, want logischerwijs heb je voor deze taak een optisch station nodig. Inmiddels zijn de schijfjes een uitstervend ras, waardoor pc-fabrikanten niet meer de noodzaak zien om een optisch station in te bouwen. Zo kun je bij recente laptops een cd/dvd-station veelal wel vergeten. Daarnaast hebben ook nieuwe pc’s tegenwoordig veelal geen optisch station meer aan boord, al kun je dit component vaak nog wel vaak handmatig (laten) inbouwen. Een laagdrempelig alternatief is het gebruik van een extern optisch station. Die koppel je via usb aan een willekeurige pc of laptop, waarna je de cd’s kunt rippen. Onder meer merken als LG, Verbatim, ASUS en HP ontwikkelen geschikte producten. Duurdere modellen kunnen naast cd’s en dvd’s ook blu-rays branden, maar voor het rippen van audio-cd’s is dat niet nodig. Met een extern cd/dvd-station van enkele tientjes kun je al prima uit de voeten.
Wat gaan we doen?
Tip 02: Exact Audio Copy We laten zien hoe je met Exact Audio Copy de inhoud van cd’s zonder audioverlies naar een computer kopieert. Daarnaast leggen we uit hoe je de bestanden voorziet van correcte metadata, zodat je de muziek op afspeelapparatuur gemakkelijker kunt terugvinden.
66
04 | 2020
Als bezitter van een behoorlijke cd-verzameling is het verstandig om een digitale kopie van de muziekcollectie op te slaan. Is een schijf vanwege beschadigingen op den duur niet meer af te spelen, dan ben je de muziek in elk geval niet kwijt. Je bewaart bovendien een onbeperkt aantal kopieën op
Tip 01 Voor dertig à veertig euro koop je al een extern cd/dvdstation waarmee je audio-cd’s kunt digitaliseren.
CD’S RIPPEN
Tip 02 De componenten binnen Exact Audio Copy vertegenwoordigen een aantal belangrijke functies.
verschillende afspeelapparaten, aangezien je audiobestanden simpel kunt vermenigvuldigen. Eigenlijk bezit je met een cd al een digitale versie van de muziek. Het voordeel daarvan is dat je aan de hand van een goedwerkend optisch station de inhoud van cd’s foutloos naar de computer kunt kopiëren. Dat is bij het digitaliseren van analoge geluidsdragers wel anders! Exact Audio Copy is een uitstekend ripprogramma. Bezoek de website www.exactaudiocopy. de en klik aan de linkerkant (!) op Download. De website bevat veel afleidende advertenties, dus let op dat je de goede downloadlink aanklikt. Via Download from download-partner FossHub / Exact Audio Copy Windows Installer haal je het installatiebestand binnen. Voer het exe-bestand uit en doorloop met Next / I Agree / Next / Next de stappen van de installatiewizard. De freeware vraagt welke aanvullende componenten je wilt toevoegen. Haal het vinkje weg voor GD3 Metadata Plugin, aangezien de verantwoordelijke makers hiervoor geld vragen. Klik als laatste op Install / Finish.
Tip 03 Kies in de configuratiewizard voor het maken van een zo accuraat mogelijke rip.
goede werking van het programma is het slim om de configuratiewizard grondig door te nemen. Nadat je het programma voor de eerste keer hebt opgestart, verschijnt die als het goed is vanzelf in beeld. Zo niet, klik dan bovenaan op EAC / Configuration Wizard. Klik op Volgende en controleer of de freeware het optische station van de computer heeft gevonden en geselecteerd. Via Volgende kies je tussen een zo accuraat mogelijke kopie óf juist snelle rip. In het laatste geval voert Exact Audio Copy het ripproces in sneltreinvaart uit, maar daarmee is de kans op leesfouten een stuk groter. Markeer daarom I prefer to have accurate results. Bij deze optie duurt het maken van een rip weliswaar langer, maar het resultaat is veelal foutloos. Klik op Volgende.
Tip 04: Ripfunctie checken Exact Audio Copy gaat nu de ripfunctie van het cd/ dvd-station controleren. Doe een audio-cd in het optische station. Gebruik de eerste keer het liefst een schijf zonder krassen of andere beschadigingen. In het achterliggende hoofdvenster van het pro-
Tip 04 De freeware voelt het aanwezige cd/ dvd-station aan de tand.
Met een goedwerkend optisch station kopieer je cd’s zonder kwaliteitsverlies naar de pc Tip 03: Accuraat of snel? Exact Audio Copy geniet in audiokringen veel populariteit. Met de juiste instellingen corrigeert het programma leesfouten door via herleespogingen alsnog ontbrekende audiogegevens op te halen. Voor een
04 | 2020
67
CD’S RIPPEN
gramma verschijnen de nummers van de cd. Klik op Volgende en wacht het resultaat van de test af. Dat duurt een paar minuten. Klik bij een geslaagde test driemaal op Volgende.
Tip 05: Welk audioformaat?
Tip 05 Het flacformaat maakt de liedjes ongeveer veertig procent kleiner, terwijl de oorspronkelijke audiokwaliteit intact blijft.
Bij cd-rips speelt het gekozen audioformaat een doorslaggevende rol in de uiteindelijke muziekkwaliteit. Mp3 is vanwege zijn bescheiden bestandsomvang weliswaar een populair formaat, maar deze indeling laat de nodige informatie van de oorspronkelijke nummers achterwege. Mp3 past namelijk stevige compressie op de liedjes toe, waardoor ze minder ruimte op een harde schijf, smartphone of draagbare muziekspeler innemen. Luister je met een spotgoedkope hoofdtelefoon of speakerset van de plaatselijke prijsvechter naar muziek, dan ervaar je met de weergave van een mp3-bestand misschien weinig audioverlies. Maar als je luidsprekers of een hoofdtelefoon van betere kwaliteit gebruikt, is het verschil duidelijk hoorbaar. Zo levert een mp3bestand in op dynamiek en detaillering. Gelukkig zijn er ook audioformaten die geen concessies doen aan de oorspronkelijke muziek. Flac is bijvoorbeeld een interessante optie en een zeer populair formaat onder muziekliefhebbers. Dit formaat verkleint de nummers met zo’n veertig procent. In tegenstelling tot mp3 heeft deze compressie geen gevolgen voor de audiokwaliteit: het is ‘lossless compressie’. Je markeert in de configuratiewizard FLAC (around 6 MB/minute), waarna je twee keer klikt op Volgende.
Wav-formaat Wil je de nummers zonder kwaliteitsverlies opslaan, dan is het flac-formaat een logische keuze. Toch gebruikt Exact Audio Copy hiervoor nog wel een lichte vorm van compressie, ook al hoor je dat niet terug in het geripte liedje. Wil je desondanks liever niet dat het programma met de liedjes rommelt? Je kunt de nummers ook zonder enige vorm van compressie naar de computer overhevelen. Je bewaart ze dan als wav-bestanden. De geluidskwaliteit tussen flac en wav is identiek. Wel is er verschil in bestandsomvang, want het wav-formaat neemt meer ruimte in beslag. Afhankelijk van de speelduur van de audio-cd dien je per album zo’n 700 MB opslagruimte te reserveren. Klik op Action / Test & Copy Selected Tracks / Uncompressed om de liedjes zonder compressie te rippen.
Je start vanuit de menubalk eenvoudig een riptaak zonder compressie.
Het flac-formaat doet geen concessies aan de oorspronkelijke audiokwaliteit Tip 06: Muziekinformatie Het is fijn wanneer Exact Audio Copy de nummers meteen voorziet van correcte metadata. Ieder nummer bevat een digitaal label met onder meer de naam van de artiest en de titel van het liedje. Aan de hand van deze informatie deelt een muziekprogramma op de pc, smartphone of draagbare audiospeler de nummers in. Exact Audio Copy werkt hiervoor samen
68
04 | 2020
CD’S RIPPEN
Tip 06 Het ripprogramma werkt voor het ophalen van muziekinformatie samen met de freedbdatabase.
met de freedb-database. Wil je via freedb automatisch muziekinformatie ophalen, vul dan een e-mailadres in. Daarmee activeer je deze functie. Klik op Volgende en bepaal in het uitrolmenu op welke wijze je de nummers wilt opslaan. Deze keuze heeft invloed op de weergave van de bestandsnaam. Maak een keuze en klik op Volgende / Voltooien om de configuratiewizard af te sluiten. Het programma laat nog geen titels van de liedjes zien. Freedb haalt deze informatie op jouw verzoek uit een online database. Klik op Database / Get CD Information From / Remote Metadata Provider en bekijk welke suggesties er verschijnen. Van bekende albums bestaan er vaak meerdere uitgaven. Selecteer onderaan de gewenste hoesafbeelding en dubbelklik op het overeenkomstige album. Exact Audio Copy voorziet de bestanden nu van de juiste metadata en een albumafbeelding. Tip 07 Een nadeel van een hoogwaardige rip is dat deze taak veel tijd kost.
wav-bestand bewaart, waarna het programma ze naderhand omzet naar flac.
Tip 08: Flac afspelen
Tip 07: Audio-cd rippen Zodra alles naar wens is ingesteld, kopieer je de inhoud van de audio-cd naar een computer. Klik achtereenvolgens op Action / Test & Copy Selected Tracks / Compressed en blader naar de map waar je de audiobestanden wilt opslaan. Klik op OK om de rip te starten. Merk in het voortgangsvenster op dat deze taak veel tijd in beslag neemt. De reden hiervoor is dat de gekozen instellingen de kans op fouten tot een minimum beperken. Dat kost tijd! Loop dus gerust een halfuurtje weg van de computer. Klik na afloop op OK . Fijn is dat Exact Audio Copy een uitgebreid rapport laat zien. Hierin kun je onder meer de nauwkeurigheid van het ripproces nalezen. Bij een geslaagd rapport verschijnen onderaan de teksten ‘All tracks accurately ripped’ en ‘No errors occurred’ in beeld. Klik op OK . Houd er rekening mee dat Exact Audio Copy de nummers eerst als
Voorheen had je voor Windows Media Player toevoegingen (externe codecs) nodig om flac-bestanden af te spelen. Gelukkig ondersteunt het programma inmiddels standaard dit populaire audioformaat. Als alternatief gebruik je de veelzijdige mediaspeler VLC media player (www.videolan.org) voor de weergave van flac-bestanden. Wens je een gespecialiseerd audioprogramma dat je geheel naar eigen smaak kunt inrichten? Probeer dan Foobar2000 (www. foobar2000.org) eens uit!
04 | 2020
Tip 08 Foobar2000 is een betrouwbaar audioprogramma dat alle muziekformaten feilloos afspeelt.
69
ARCHIVEREN DOOR: RICHARD VEENSTRA
Archiveren Data bewaren
Back-uppen en archiveren. Deze termen worden vaak door elkaar gebruikt, maar betekenen toch echt wat anders. Je weet inmiddels wel dat een back-up belangrijk is en hoe je die maakt. Maar je hebt ongetwijfeld ook allerlei bestanden die je wilt bewaren voor later. Het aanleggen van een archief biedt in zo’n geval de oplossing.
Tip 01: Archief of back-up? Het verschil tussen een back-up en een archief is vaak niet geheel duidelijk. Een back-up is de Engelse term voor een reservekopie waar een kopie van je data mee wordt bedoeld die je snel kunt inzetten wanneer je de originele data bent kwijtgeraakt. Een reservekopie is bijvoorbeeld een kopie van de schijf waar je besturingssysteem op staat of waar je je recente documenten op bewaart. Als zo’n schijf kapotgaat, heb je met een reservekopie binnen een paar uur alles weer in gebruik. Een archief is in wezen iets anders, hier gaat het om documenten en andere bestanden die je voor langere tijd wilt bewaren. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan foto’s, belastingaangiftes en oude mails. Bij een archief is het minder belangrijk dat je die bestanden weer snel bij de hand hebt, het is veel belangrijker dat ze veilig worden opgeslagen. Omdat archieven en reservekopieën beide belangrijk zijn, vervangt het één het ander niet. Je moet altijd zorgen voor één of meerdere goede reservekopieën, en één of meerdere veilige archieven.
Wat gaan we doen?
Tip 02: Wanneer archiveren
We laten je zien welke typen opslagmedia het beste geschikt zijn voor het maken van een archief. Ook staan we even stil bij de verschillen tussen een archief en een reservekopie en vertellen we hoe je je Facebook-data downloadt.
70
04 | 2020
Omdat een archief voor de lange termijn is bedoeld, hoef je niet elke dag of elke week een nieuw archief te maken. Waar je een kopie van je recente bestanden wellicht één keer per dag maakt, werk je een archief slechts om de zoveel weken of maanden bij. Stel, je hebt een video gemaakt van de bruiloft
Tip 01 Een reservekopie gebruik je bijvoorbeeld voor systeembestanden.
ARCHIVEREN
Tip 02 Heb je ruimtegebrek op je harde schijf? Zorg er dan voor dat je om de zoveel tijd grote afgeronde projecten archiveert.
van een vriend. Het project is afgerond, je hebt het project geëxporteerd en op een blu-ray gebrand. Je vriend was erg tevreden met het resultaat. Omdat je daardoor niet verwacht het project de komende tijd nodig te hebben, maar het wel een aantal gigabyte op je schijf in beslag neemt, is dit typisch iets wat je wilt archiveren.
Tip 03 Een externe harde schijf is de makkelijkste manier om je data op te slaan, maar helaas gaan schijven niet heel lang mee.
Bij een archief is het belangrijk dat de bestanden voor langere tijd veilig worden opgeslagen Tip 03: Harde schijf of ssd De makkelijkste manier om een archief aan te leggen, is met behulp van harde schijven of ssd’s. Immers, hier past veel data op en wellicht heb je nog wel ergens een externe schijf liggen. Zo niet, externe harde schijven zijn tegenwoordig spotgoedkoop. Een schijf van 2 terabyte heb je al voor een paar tientjes. Wil je vaak handmatig archiveren en ben je veel bezig met grote projecten, dan is een ssd een betere optie. Wat erg belangrijk is bij het kiezen van het archiveringsmedium, is hoelang het medium meegaat. Dit is bij een harde schijf of ssd dan ook het grootste probleem. Een harde schijf heeft het probleem dat het bewegende delen heeft en daarom gevoelig is; hij kan vrij snel stuk gaan, bijvoorbeeld als je hem een keer laat vallen. Een goede harde schijf kan wel tien tot vijftien jaar meegaan. Belangrijk is wel om de schijf elk half jaar even aan te sluiten om te testen of alles het nog doet. Een ssd is weliswaar een stuk minder gevoelig, maar heeft het nadeel dat de cellen waar de informatie wordt opgeslagen langzaam kapotgaat naarmate er data op wordt geschreven. De gemiddelde levensduur van een ssd
is zo’n tien jaar bij normaal gebruik, maar ook hier geldt dat je af en toe moet controleren of de schijf het nog doet en je bij je data kunt.
Tip 04: Optische media Een tweede optie om je data op te slaan, is op optische media. Onder optische media worden cd’s, dvd’s of blu-rays verstaan. Omdat een blu-ray veel meer data op kan slaan dan een cd of dvd, is dit medium eigenlijk de beste keuze. Het allergrootste voordeel van een blu-ray is dat het enorm lang mee kan gaan. Als je de blu-ray keurig in een doosje bewaart en tegen zonlicht en vochtigheid beschermt, dan gaat het gemakkelijk tientallen jaren mee.
Tip 04 Een bluray kost tegenwoordig bijna niets meer en kan vele gigabytes aan data opslaan.
04 | 2020
71
ARCHIVEREN
Een ander voordeel is dat een blu-ray-schijfje relatief goedkoop is, je kunt op een schijfje gemakkelijk één videoproject opslaan of een heel jaar aan Worden Excel-documenten wegschrijven. Het nadeel van een blu-ray is dat je er een blu-ray-brander voor nodig hebt, waar de meeste pc’s niet meer met een brander geleverd worden.
Sla je je data op in de cloud, dan hoef je je geen zorgen te maken dat die gegevens kwijtraakt Tip 05: M-Disc
begeeft en je je data alsnog kwijt bent, dat is de taak van de provider die jouw data online bewaart. Een bedrijf als Dropbox heeft meerdere kopieën van je data op verschillende locatie opgeslagen, dus ook bij een probleem van één van de datacentra is er nog niets aan de hand. Als gebruiker merk je hier niets van. Om deze datacentra te kunnen onderhouden, hebben cloud-bedrijven geld nodig. Daarom is het online opslaan van veel data uiteindelijk duurder dan wanneer je je data zelf ergens lokaal opslaat. Ook moet je je ervan bewust zijn dat het verzenden van bestanden naar een onlinedienst eventuele privacyrisico’s met zich meebrengt. Als het bedrijf getroffen wordt door een hack kan jouw data in verkeerde handen vallen. Ook ben je vaak langer bezig met bestanden weg te schrijven naar de onlinedienst dan wanneer je dit naar een externe schijf doet.
De M-Disc, oftewel Millennial Disc, is een opslagmedium dat speciaal gemaakt is voor opslag op lange termijn. Er zijn M-Disc-dvd’s van 4,7 gigabyte en M-Disc blu-rays van 25 tot 100 gigabyte. Het grote voordeel is dat een M-Disc theoretisch tot wel duizend jaar meegaat. Een M-Disc heeft bovendien een speciale laag die ervoor zorgt dat hij bestand is tegen extreme weersomstandigheden, hij niet gevoelig is voor oxidatie en tegen hoge temperaturen is beschermd. Een brand in je huis kan hij niet aan, maar als je de schijf een weekje in de zon laat liggen, zal er niet veel met de data gebeuren. Het nadeel is wel dat je een speciale M-Disc-brander nodig hebt om deze schijfjes te kunnen branden. Lezen lukt overigens gewoon met een moderne dvd- of blu-ray-speler.
Tips voor het archiveren
Tip 05 Een MDisc gaat volgens de maker tot wel duizend jaar mee.
Tip 06: Online Een gemakkelijke manier van archivering is door je data op te slaan in de cloud. Je hoeft je dan immers geen zorgen meer te maken dat een schijf het
72
04 | 2020
Wat moet je nu precies archiveren en hoe doe je dit het beste? Over het algemeen is het slim om alleen complete en belangrijke data te archiveren. Zorg er ook voor dat je die bestanden niet comprimeert, je hebt geen garantie dat een zip- of rar-bestand over tien jaar nog te openen is. Gebruik voor je bestanden ook alleen de gebruikelijke bestandstypen, zoals docx, jpg en pdf. Ook is het slim, als je je data op een blu-ray wegschrijft, om alleen write-only-schijven te gebruiken, zodat je niet per ongeluk iets kunt overschrijven. Zorg er tenslotte voor dat je je archieven voorziet van een duidelijke naam en versleutel je mappen niet met wachtwoorden die je over een (paar) jaar geheid bent vergeten.
Tip 06 Een dienst als Dropbox is prima te gebruiken als online archief. Uiteraard moet je hiervoor wel je portemonnee trekken.
ARCHIVEREN
Tip 07: Sociale media
Tip 07 Maak een kopie van al je data op Facebook met één simpele druk op de knop.
Naast je foto’s en documenten wil je wellicht ook je gegevens van je social media archiveren, bijvoorbeeld als je Facebook nu toch echt een keer gedag wilt zeggen. De meeste social media bieden je een optie om je data op te slaan. Bij Facebook ga je naar Instellingen en klik je op Je Facebook-gegevens. Kies voor Bekijken achter Je gegevens downloaden. Vervolgens kun je van elk type gegevens beslissen of je het wilt bewaren. Je opmerkingen op berichten zijn wellicht niet zo interessant, maar waarschijnlijk wil je wel al je geüploade foto’s en video’s bewaren. Zorg er dan voor dat je een vinkje achter Foto’s en video’s hebt staan. Achter Datumbereik kies je Al mijn gegevens, bij Indeling is standaard HTML geselecteerd, dat kun je gewoon zo laten staan. Bij Mediakwaliteit kies je het beste voor Hoog. Zo weet je dat je foto’s en video’s op de hoogst mogelijke kwaliteit worden gedownload. Klik op Bestand maken om je gegevens te downloaden, dit kan een tijdje duren. Facebook stuurt je een berichtje wanneer het bestand klaar is en je het naar je schijf kunt downloaden. Voor een download van al je Instagram-data ga je naar je browser op je pc en log je in op je profiel. Klik op je profielicoontje bovenin en klik vervolgens op het tandwieltje naast Edit profile. Kies voor Privacy en Security en klik onder Data Download op Request Download. Geef je e-mailadres op en klik op Next , het duurt maximaal 48 uur voordat je bericht krijgt en je de informatie kunt downloaden.
WhatsApp Niet alleen data van je socialmedia-accounts kun je gemakkelijk downloaden, ook je berichtjes en foto’s van WhatsApp zijn op eenzelfde manier te verkrijgen. Wil je een chat met specifiek persoon bewaren, tik dan in het chatvenster op de drie puntjes, kies voor Meer en Chat exporteren. Om al je gesprekken en verstuurde/ontvangen media in één keer te back-uppen, tik je in het hoofdvenster op de drie stipjes en kies je voor Instellingen / Chats en vervolgens op Chat back-up om de kopie op je Google Drive-account op te slaan.
A4-documenten in één keer digitaliseren, kijk dan of je printer over een automatische documenteninvoer beschikt. Dan kun je tientallen A4’tjes in de printer leggen en met één druk op de knop scant het apparaat al deze papieren in waarna je ze als één pdf-bestand kunt opslaan. Stel dat je later die bestanden wilt kunnen bewerken of er iets uit wilt overnemen, dan moet je ze weer omzetten naar een Word-document. Dat kan door middel van ocr-software (optical character recognition). Dat kan gewoon online, bijvoorbeeld op www.onlineocr.net. Kies je bestand bij Select File, kies voor Dutch bij de tweede stap en klik op Convert. Om het Word-document te downloaden, klik je eronder op Download Output File. Beschik je over Adobe Acrobat, dan kun je in dat programma een pdf gemakkelijk omzetten in een bewerkbare pdf. Besef wel dat met het gebruik van een gratis onlinedienst je altijd een privacyrisico loopt, we raden je daarom niet aan om privacygevoelige documenten met een onlinedienst te converteren.
Tip 08 Wil je je pdf-bestanden kunnen bewerken, dan kun je ze met online ocr-software probleemloos omzetten.
Tip 08: Offline documenten Natuurlijk beschik je niet alleen maar over digitale bestanden die je wilt bewaren. Ook je papieren documenten en afgedrukte foto’s wil je vast bewaren. Een alles-in-één printer heeft een scanner aan boord en dit maakt het digitaliseren vrij makkelijk. Wil je veel
04 | 2020
73
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN DOOR: DIRK SCHOOFS
Foto’s uit video Frames fixeren
Een specifieke afbeelding uit een video halen kan soms vrij lastig zijn. Maar ImageGrab maakt het je gemakkelijk om afbeeldingen op basis van je eigen parameters uit video’s te extraheren. En als je wilt, kun je zelfs een hele reeks foto’s vastleggen volgens zelf ingestelde intervallen. Stap 1: Beeld vastleggen Het programma ImageGrab (www.tiny.cc/imgrab) is gratis voor niet-commercieel gebruik. Je kunt ImageGrab ook als portable versie vanaf een usb-stick laten werken, maar dan moet je die optie aanvinken in de instellingen (te bereiken via F10 of door op de derde knop van rechtsboven te klikken). Het principe van ImageGrab is eenvoudig. Je opent met de eerste knop een videobestand, navigeert met de afspeelknoppen naar het juiste beeld en dan klik je op de vierde knop van linksboven, Grab a picture, of je drukt op F5.
compressie. Hierdoor zal de kwaliteit wel verbeteren, maar de bestandsgrootte toenemen. Standaard zal de eerste afbeelding de naam ‘ImageGrab_001’ krijgen, om zo door te tellen. Ook dit kun je aanpassen in het vak Use the following Root. Als alles juist is ingesteld, keer je terug naar de standaardweergave via Frame / Thumbnail of door F2 te gebruiken.
Stap 3: Intervalometer De knop met de wekker brengt je bij de intervalometer. Hiermee kun je systematisch afbeeldingen laten vastleggen volgens een bepaald aantal frames. Stel je het interval bijvoorbeeld in op twaalf frames, dan toont het programma eerst hoeveel afbeeldingen dit oplevert, waarna je de intervalometer aan kunt zetten. Iedere twaalf frames zal de tool dan een afbeelding uit de video halen. In de geëxtraheerde videoframes kun je bovendien een teller, tijdstempel of nummer toevoegen. Bovendien is het mogelijk om een andere beeldverhouding te forceren.
Stap 2: Bmp of jpg Je zult merken dat ImageGrab in eerste instantie de afbeelding wegschrijft in het bmp-formaat. Dat levert weliswaar kwalitatief goede, maar erg lijvige bestanden op. In de linkerkolom zie je telkens de miniatuur en bestandsnaam van de afbeelding en onderaan lees je dat je deze afbeeldingen in de bibliotheek Afbeeldingen kunt terugvinden. Via het menu Frame / Settings of Picture kun je de map wijzigen waarin de afbeeldingen terechtkomen. Als je het bestand opslaat als jpg, dan kun je onderaan in het venster handmatig de kwaliteit van de afbeelding instellen. Hoe hoger de waarde, hoe lager de
74
04 | 2020
Niveau stappenplan Van beginner tot expert. Hiernaast kunt je de moeilijkheidsgraad van het stappenplan zien.
Beginner
Expert
Als we een interval van twaalf frames instellen, levert dat in dit geval dertig afbeeldingen op.
Tablet / Smartphone
Laptop
Streaming