4 5 6 7 8 9 10
EXPERTCURSUS
GROOTHOEK BEHEERS DE KUNST VAN HET UITZOOMEN
SERIES SCHIETEN
CREËER FASCINERENDE MEERLUIKEN REVIEW
NIKON D7100
STRAAT BASISCURSUS
FOTOGRAFIE
FEEDBACK
BLIK OP BLOEMEN
ZO MAAK JE DE BESTE MOMENTOPNAMES
PRO-TIPS VOOR FLORAFOTOGRAFIE
AUTO’S, TREINEN EN VLIEGTUIGEN ZO FOTOGRAFEER JE ZE PERFECT
LEZERSTEST
ZWEMMEN MET JE CAMERA 8 ONDERWATERCAMERA’S GETEST DOOR ZOOMERS
€ 5,95
NO 4 • MEI 2013
INHOUD Zoom.nl 4, mei 2013
14
08
20
06 Opening 08 Flits 13 Cameragadget Cameratas op zonne-energie 26
14 In the Picture Wil Mijer Wil Mijer fotografeert om ontspannen buiten bezig te zijn. ‘Lekker in de modder dweilen’, noemt ze dat. Maar ze heeft ook een missie. ‘Ik wil laten zien wat er leeft in die kleine natuur. Dat is zo’n wondere wereld.’
20 Basiscursus Straatfotografie De verhalen liggen op straat Straatfotografen vertellen kleine verhalen die je elke dag op straat kunt tegenkomen. In deze basiscursus krijg je alle handvatten voor je eerste stappen als straatfotograaf.
26 Voertuigfotografie Op Zoom.nl is het fotograferen van auto’s, treinen, vliegtuigen en andere rijdende en vliegende objecten populair. Wat is de charme van deze tak van fotografie en welke uitdagingen komen er kijken bij deze vaak dynamische foto’s? We leggen het je allemaal uit. 40
44
35 Quickstart 40 Portfolioreview Dick Verton Zoomer Dick Verton heeft al vele fraaie reisportretten op Zoom geplaatst. Daarom lieten wij zijn portfolio beoordelen door professioneel fotograaf Wilmar Dik. Deze komt met enkele interessante inzichten en geeft een aantal nuttige tips.
44 Expertcursus Groothoek De kunst van het uitzoomen Met een groothoeklens neem je meer in beeld. Daarom moet je beter kijken en langer nadenken over hoe je de beste resultaten krijgt. Met een goed gekozen omgeving en perspectief geef je je foto’s een indrukwekkende dieptewerking.
ZOOM.NL MEI 2013
3
INHOUD Zoom.nl 4, mei 2013
52
90
51 Winnaars Fotowedstrijd Nikon I am the speed of life
60
52 Feedback Bloemen Bloemen kun je op veel manieren vastleggen, bewijzen vijf Zoomers. Professioneel fotografe Isabelle Hattink geeft hun bloemenfoto’s een aandachtige beoordeling.
60 Sequenties De kracht van herhaling Sequenties zijn series foto’s van hetzelfde onderwerp. Beelden in een reeks vertellen een verhaal of laten actie zien. Hoe ga je te werk en wat zijn de beste onderwerpen? 74
82
68 Workshop Slimme Objecten Bewerkingen in Photoshop hebben al snel tot gevolg dat het origineel van een laag verloren gaat. Door slimme objecten te gebruiken behoud je de oorspronkelijke gegevens en kun je dus altijd terug.
73 Zoomers van het eerste uur ’Nu help ik mensen naar een hoger niveau’ Zoom.nl bestaat tien jaar. Dit jaar stellen we tien Zoomers aan je voor die al vanaf de begindagen actief zijn. Deze keer is dat Martin van der Veen.
74 Onderwatercamera’s Zoom.nl ging met twee lezers, die gediplomeerde duikers zijn, onder water om acht onderwatercamera’s uit te proberen.
82 Gebruikersreview Canon EOS 6D
88 Community-nieuws FOTOWEDSTRIJD
58 Fotowedstrijd Portret Portretfotografie is een van de meest populaire onderwerpen binnen de fotografie. Aan een bijzonder en smaakvol portret gaat flink wat oefening vooraf. Toch ontvingen we ruim 2.300 prachtige inzendingen voor deze fotowedstrijd. Kijk voor de winnaars op pagina 58.
90 Reviews NIKKOR AF-S 70-200mm F 4G ED VR, Nikon 1 S1, Nikon D7100, Pentax K-5II, Sony NEX-6
98 Colofon
ZOOM.NL MEI 2013
5
inopening the picture foto Marcel van Balken (photure)
6
ZOOM.NL mei MAART 2013 2009
iSO 200 • F5 • 1/100 SeC
in the picture
Democratische straatfotografie S
traatfotografen zijn te vergelijken met jagers. Ze lopen rond in hun jachtgebied en schieten op unieke verschijnselen, precies op het juiste moment. Soms staan ze uren op een straathoek te wachten tot zich iets interessants voordoet en slaan dan toe. Bijvoorbeeld als iemand een geliefde zoent op straat of als een persoon op een zebrapad met zijn hoofd net in de laatste stralen van de ondergaande zon loopt. Dat levert prachtige foto’s op en bevredigt bovendien het jachtinstinct van de jager. Als straatfotograaf kun je ook besluiten om in serie te werken. De geweldige Nederlandse straatfotograaf Theo Niekus maakt bijvoorbeeld series over mensen die lichte irritaties overwinnen op straat. Bijvoorbeeld iemand die een schoen verliest, iemand die jeuk heeft, zijn onderbroek uit zijn bilnaad trekt of een kindje dat een bolletje van zijn ijsje verliest. Door
deze aanpak komt Niekus wel eens in aanraking met de politie. Zelf wilde ik ooit een serie maken over de gekke gezichten die fietsers vaak trekken. Ik postte met een lange telelens op een Amsterdamse straathoek, maar al snel bleek dat mijn onderwerp niet blij was met mij. Na vijf keer uitgescholden te zijn, stopte ik er maar mee en liep naar huis met een klodder spuug in mijn haar. Jagen op mooie momenten is een vruchtbare aanpak, maar je kunt als straatfotograaf ook een ander uitgangspunt nemen. De Amerikaanse fotograaf William Eggleston fotografeerde vaak op straat en heeft veel fotografen anders naar de werkelijkheid leren kijken. Hij maakte foto’s van alledaagse dingen die op het eerste gezicht niet bijzonder lijken. Volgens de overlevering kwam hij op deze aanpak doordat hij aan een vriend vroeg: “Wat moet ik hier fotograferen? Alles is zo lelijk.” Die vriend
zei toen: “Fotografeer dan die lelijkheid.” Er ging een wereld open voor William en hij gooide zijn aanpak om. In plaats van te jagen op zeldzame gebeurtenissen, ging hij de dingen om hem heen fotograferen die hem interesseerden. Deskundigen hebben een term bedacht voor zijn straatfotografie: ‘democratisch fotograferen’. Voor Eggleston waren alle onderwerpen gelijk. Een mooie zonsondergang was voor hem niet superieur aan een saaie winkelstraat of een weggegooid bakje krulspelden waar een hondje aan heeft gekloven. In het artikel over straatfotografie richten wij ons voornamelijk op het vangen van bijzondere momenten en niet aan democratische fotografie. Als straatfotograaf kun je er desondanks veel baat bij hebben als je tijdens het fotograferen de gelijkheid van onderwerpen in het achterhoofd houdt. ROBERT THEUNISSEN
hoofdredacteur Zoom.nl
ZOOM.NL ZOOM.NL MAART Mei 2009 2013
7
FLitS tekst Michiel Mulder
tassen zonder fratsen 10KNTS
H
Uitverkoopje NIK COLLECTION BY GOOGLE
et nieuwe tassenmerk van Nederlandse bodem, 10KNTS wilt een frisse wind door tassenland laten waaien. De cameratassen zijn niet alleen praktisch en duurzaam, maar ook stijlvol en hightech, aldus 10KNTS. ‘Een 10KNTS cameratas combineert de tradities van vroeger met de techniek en functionaliteit van nu. Geen fratsen, geen compromissen.’ De collectie bestaat uit vijf verschillende modellen met even zo functionele namen: de Compact Bag, de Ready to Shoot Bag, de Shoulder Bag, de Insert Bag en de Backpack. Ze zijn allemaal gemaakt van stevig, waterafstotend gewaxt canvas en hebben frisse kleuren. Het uiterlijk is simpel - form follows function - en van binnen zijn de tassen stevig gepolsterd en gevoerd om je apparatuur te beschermen. Behalve de Backpack en de Insert Bag hebben de tassen schouderriemen, die zijn gemaakt van veiligheidsgordel. De Insert Bag is speciaal bedoeld om in een gewone rugzak te stoppen en niet om los te gebruiken. In de rugzak kun je een 15 inch laptop meenemen. 10KNTS geeft tien jaar garantie en de prijzen zijn net zo Hollands als het uiterlijk: ze beginnen bij € 19,95 voor de Compact Bag en lopen op tot € 89,95 voor de Backpack. De verkoop verloopt via de website. www.10kNtS.cOM
De bekende plugins van Nik, zoals Silver efex, Color efex en Sharpener Pro, waren tot nu toe redelijk aan de prijs. De complete suite met nuttige plugins voor Photoshop, Lightroom, elements of Aperture kostte algauw enkele honderden euro's en de losse onderdelen soms wel 200 euro per stuk. Dat is nu voorbij, want Google heeft de hele Nik software suite in de uitverkoop gedaan.
pocketzoom
Nikon 1 Nikkor VR 10–100 mm F 4,0–5,6 nieuwe Nikkor superzoom voor het Nikon 1-systeem past haast in je D ebroekzak, zo compact is dit 10x zoomobjectief. De VR 10–100 mm F 4-5,6
Weliswaar als download via de website, maar toch, voor 149 dollar heb je nu alle zes pakketten ineens. Dat maakt het gebruik van professionele creatieve effecten opeens een stuk bereikbaarder voor de gemiddelde hobbyfotograaf. www.NikSOftware.cOM
meet namelijk maar 6x7 cm en weegt slechts 298 gram. Toch is het bereik enorm: het fullframe equivalent is 27–270 mm en dat is knap indrukwekkend voor zo’n klein objectiefje. Het objectief is opgebouwd uit negentien elementen in twaalf groepen en beschikt over drie asferische lenselementen om vertekening te corrigeren. Twee ed-elementen en enkele hri-lenselementen beperken de kleurschifting die bij dit soort zoombereiken nog wel eens optreedt. Nikon is erin geslaagd om een stabiliser in te bouwen om ongewenste bewegingen te corrigeren. De 10-100 mm is leverbaar in zwart, wit en zilver en kost € 539,-. www.NikON.NL
8
ZOOM.NL mei 2013
PRAKTIJKBOEK LANDSCHAPSFOTOGRAFIE
Fijn prijskaartje
Samyang 24 mm F 3,5 TS
E
en tilt-en-shiftobjectief is doorgaans kostbaar, maar budget-lenzenbouwer Samyang komt met een 24 mm F 3,5 TS objectief dat verwachtingen schept. Het nieuwe objectief is opgebouwd uit zestien lenselementen in elf groepen, alles multicoated. De twee asferische lenselementen en twee ed-elementen gaan vertekening en kleurschifting tegen. De tilt-shiftfunctie staat ongeveer 8,5 graden tilt toe en een shift van 12 mm. Bovendien kan het tilt-shiftgedeelte ten opzichte van de lensvatting 90 graden worden gedraaid om de optische as en kan de lensvatting zelf zowel links- als rechtsom 90 graden worden gedraaid. Ideaal voor architectuur- en landschapsfotografie, want met een tilt-shift houd je perspectief en vallende lijnen in de hand. Je kunt er bovendien exact je scherpstelvlak mee bepalen, wat zeer creatieve mogelijkheden geeft. De Samyang T-S 24 mm F 3,5 ED AS UMC is geschikt voor fullframe en cropcamera’s. Het is de bedoeling dat dit complexe glaswerk vanaf mei in de winkel ligt in Canon EF-, Nikon F-, Pentax K- en Sony Alpha-vatting. Het prijskaartje was tijdens het schrijven nog onbekend: bij alle versies stond bij de prijs nog een vraagteken op de website van de fabrikant. Dat het beslist geen goedkoop glaswerkje zal worden, staat buiten kijf, maar het Koreaanse bedrijf heeft ondertussen bewezen hoogwaardige en lichtsterke objectieven te kunnen bouwen voor zeer concurrerende prijzen. De 24 mm F 3,5 TS weegt 680 gram en heeft een filtermaatje van 82 mm. Gezien de constructie is het uiteraard manual focus. www.diSNet.NL www.SaMYaNg.pL
Subtiele S Fuji X100S
F
ujifilm presenteert de Finepix X100S als opvolger van de X100. Uiterlijk is er behalve de subtiele S op het front weinig verschil. De echte verbeteringen zitten van binnen: een nieuwe sensor, een aangepaste zoeker en een andere autofocus. De X100S heeft in de hybride zoeker nu een gemoderniseerd klassiek element: Digital Split Image, oftewel een digitale meetzoeker. Hiermee verschijnt bij handmatige focus een deelbeeld over het gewone digitale beeld om uiterst precies scherp te stellen. Verder een compleet nieuw ontwikkelde X-Trans cmos II sensor die ongevoelig is voor moiré. Daardoor is een anti-aliasfilter niet nodig, en dat betekent meer scherpte en minder ruis. Doordat de nieuwe sensor gebaseerd is op het Bayer-principe (maar wel daarvan afwijkt), is raw-verwerking gemakkelijker geworden. De nieuwe sensor heeft bovendien fasedetectie AF-pixels, waardoor de X100S sneller en preciezer scherpstelt dan voorheen. Prijs: € 1299,-.
Landschappen fotograferen doet bijna iedere fotograaf wel. Het liefst zo indrukwekkend mogelijk. met behulp van het Praktijkboek landschapsfotografie leer je betere landschapsfoto’s te maken, terwijl je tegelijkertijd een hoop inspiratie opdoet en prachtige beelden bekijkt. Het boek is namelijk voorzien van spectaculaire landschapsfoto’s die de teksten aanvullen. in twaalf hoofdstukken leer je alle belangrijke aspecten. Van stijlen en smaken tot camera’s en objectieven en van licht, sfeer en weer tot compositie en hdr-fotografie. Dit boek van 168 pagina’s koop je voor € 24,90. webSHOp.birdpix.NL
NATUUR IS OM DE HOEK Natuurfotograaf Jeroen Stel heeft een scherp oog voor dieren die in het wild leven. Samen met auteur Hans Peeters neemt hij je in dit 160 pagina's dikke boek op originele wijze mee langs een reeks prachtige natuurfoto’s. Daarnaast lichten ook boswachters en andere natuurliefhebbers de verhalen achter de beelden toe. Overal en altijd valt er te genieten van en in de natuur. Of het nu gaat om parende ijsvogels, een vos op ganzenjacht of burlende edelherten. De foto’s tonen op spectaculaire wijze de spanning van het moment en tegelijkertijd de rust van de natuur. met kijk- en fototips om op pad te gaan en zelf zo’n onvergetelijk natuurmoment vast te leggen. Het boek ligt in de winkel voor € 19,95. www.defONteiNtiriON.NL
DE MAGIE VAN DE KLEINE FLITSER Of je nu met natuurlijk licht of kunstlicht werkt, een goed belichte foto kan het verschil maken tussen een snapshot en een ‘wow’-plaat. Het wordt echter pas echt interessant als we zelf licht toevoegen. De keuze voor welk licht je in een bepaalde situatie gebruikt is belangrijk, maar dat geldt ook voor de keuze van de apparatuur en het snappen van hoe die werkt. in De magie van de kleine flitser leer je wat (kleine) flitsers voor je foto kunnen betekenen en doe je ook veel tips op over het werken met modellen, omgevingen en meer. Auteur Frank Doorhof is naast fotograaf ook spreker op seminars, beurzen en fotoclubs. Hij schrijft voor diverse magazines en geeft wereldwijd workshops op locatie. De prijs is € 29,95. www.vaNduureNMedia.NL
www.fuJifiLM.eu
ZOOM.NL mei 2013
9
FLitS
Tenger tekentablet WACOM CINTIQ 13HD met de Wacom Cintiq 13HD presenteert pentablet-specialist Wacom een gekrompen versie van de succesvolle modellen 22HD en 24HD. De nieuweling biedt dezelfde hd-resolutie en precieze bediening als zijn grote broers. Deze Cintiq heeft wat weg van de intuous-tabletten qua bediening en uitstraling en lijkt bedoeld om de overstap van intuous naar Cintiq aantrekkelijk te maken. Voor het verbeteren van de workflow zijn net als bij de intuous diverse aanpasbare expressKeys en een centrale keuze-ring aanwezig. met deze vijf snelkoppelingsknoppen ben je minder afhankelijk van je keyboard. Het scherm heeft een formaat van 13,3 inch (33,8 cm) en de slanke en compacte tablet is voorzien van een verstelbare voet (platliggend, 22°, 35° en 50°). Die kan er ook af als je met de tablet op schoot wilt werken. De display met 16,7 miljoen kleuren levert levensechte beelden en is goed te kalibreren. De kijkhoek is 178° en de resolutie 1920x1080 pixels. De nieuwe en verbeterde Pro Pen heeft 2.048 drukniveaus om zeer precies te kunnen werken, is kantelgevoelig en ergonomisch ontworpen. Hij wordt geleverd in een handig etui met ruimte voor de extra penpunten en gekleurde ringen waarmee je je pen kunt personaliseren. De nieuwe 3-in1-kabel zorgt voor minder rommel op je bureau en sluit heel simpel aan op elke mac of pc. De Wacom Cintiq 13HD kost € 890,-. www.wacOM.eu
Vlijmscherp Nikon Coolpix A
Coolpix A is Nikons eerste compactcamera met een DX-sensor. Nikon D enoemt het een compact die presteert op dslr-niveau. Voor de 16,2 megapixel cmos-sensor is onder meer het low-pass filter weggelaten, wat een hogere scherpte oplevert. In combinatie met de Expeed 2-beeldprocessor uit de dslr-modellen levert de Coolpix A daarom vlijmscherpe foto’s met een zeer hoge resolutie, aldus Nikon. Een hoge lichtgevoeligheid van 100-6400 iso, uit te breiden tot 25.600, wordt gecombineerd met een laag ruisniveau. Zo kun je met weinig licht toch goede resultaten behalen. Actieve D-lighting inschakelen of een losse flitser aansluiten kan gelukkig ook. De camera is voorzien van een vast 18,5 mm F 2,8 Nikkor groothoekobjectief (28 mm fullframe equivalent) dat is opgebouwd uit zeven elementen in vijf groepen. Het ontwerp is zo uitgerekend dat lensfouten als vertekening en lichtafval zoveel mogelijk worden voorkomen. Een diafragma met zeven lamellen zorgt voor een natuurlijk aandoende bokeh. Met de scherpstelring kun je handmatig scherpstellen of de autofocus corrigeren. De camera is volledig met de hand te bedienen. Naast de PSAM-belichtingsstanden zijn er ook twee gebruikersinstellingen waarmee je in een handomdraai de gewenste voorkeursfuncties activeert. De Coolpix A biedt naast het jpeg-formaat ook 14-bits raw. De beelden kun je eventueel al bewerken op het grote 3-inch scherm van de camera zelf. De Coolpix A is verkrijgbaar in zwart en titanium en kost € 1099,-. Een leuk accessoire is de los leverbare optische zoeker voor mensen die niet de hele tijd op het beeldschermpje willen turen om hun compositie te maken. Heerlijk retro, maar wel kostbaar met een verwachte prijs van € 299,-. www.NikON.NL
Supertele in balans Sony 70-400 mm F 4-5,6 G SSm ii
M
et de nieuwe fullframe 70-400 mm F 4-5,6 G SSM II telezoom breidt Sony haar high-end G-objectievengamma verder uit. De nieuwe 70-400 mm levert ten opzichte van zijn voorganger betere optische prestaties dankzij nanocoating. Ook heeft hij een viermaal snellere AF gekregen. Het objectief is opgebouwd uit achttien lenselementen in twaalf groepen en heeft twee ed-lenselementen om kleurschifting tegen te gaan. Een rond diafragma met negen lamellen geeft een aangename bokeh. De filtermaat is 77 mm en het objectief weegt 1500 gram. Geen lichtgewicht, maar dat hoeft ook niet voor een bereik van portret- tot supertele. Een statiefgondel zorgt gelukkig voor de juiste balans. De prijs is € 2200,-. www.SONY.NL
10
ZOOM.NL mei 2013